diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00001-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00001-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..0826ffa
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00001-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00001-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 1/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 1/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:1</note>
+        <note type="sessionNo">1</note>
+        <date>1965-09-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00001-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00001-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e673b8b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00001-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,143 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 21 września br. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), - wysłuchała sprawozdania o realizacji Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa w roku 1965 r., - rozpatrzyła projekty ustaw:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- o rozszerzeniu uprawnień gromadzkich rad narodowych w zakresie podatkowym oraz o usprawnieniu w gromadach wymiaru i poboru podatków i innych należności pieniężnych, - o zmianie dekretu o niektórych podatkach i opłatach terenowych, oraz omówiła sprawy organizacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- członkowie prezydiów innych komisji sejmowych, - Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski, Minister Finansów - Jerzy Albrecht, podsekretarze stanu w tym ministerstwie - Julian Kole i Jan Dusza, wiceprezes NIK - Bolesław Szlązak.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdanie o aktualnej sytuacji w realizacji Narodowego Planu Gospodarczego w roku 1965 przedstawił Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski; ocenę realizacji budżetu Państwa w roku 1965 przedstawił Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W dyskusji głos zabrali posłowie. Franciszek Blinowski (PZPR) , Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR), Henryk Janus (SD), Władysław Piłatowski (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Stanisław Cieślak (ZSL), Feliks Starzec (ZSL), Wiktor Obolewicz (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Józef Raźny (SD) i Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dyskusji podkreślono, iż przyspieszona w roku bież. dynamika wzrostu produkcji i dochodu narodowego stwarza możliwość zabezpieczenia niezbędnych rezerw na rok przyszły, pogłębienia i utrwalenia równowagi rynkowej. Jednym z głównych postulatów w dziedzinie utrwalenia równowagi w gospodarce i zapewnienia dalszej dynamiki jej rozwoju jest zachowanie właściwych proporcji pomiędzy wzrostem zatrudnienia i funduszu płac a wzrostem wydajności pracy. Powinno być troską wszystkich organów gospodarczych, aby dochód narodowy nie był obciążany ponadplanowym wzrostem zatrudnienia, które nie znajduje rzeczywistego odbicia w przyroście produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Z tym wiąże się ściśle konieczność wzmocnienia wysiłków w organizacyjno-technicznym usprawnianiu przemysłu, w rytmicznym zaopatrywaniu zakładów produkcyjnych w surowce i materiały, w należytym wykorzystaniu środków na postęp techniczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dziedzinie rolnictwa wskazywano, że rosnącym tendencjom do inwestowania, mającym swe źródło w zwiększonych dochodach ludności wiejskiej i ogromnym dopływie kredytów państwowych na wieś, nie towarzyszy w równe mierze zaopatrzenie inwestycyjne. Dotyczy to zarówno wielu rodzajów materiałów budowlanych jak i sprzętu rolniczego, zwłaszcza takiego, który jest niezbędny dla mechanizacji prac hodowlanych i polowych w średnim gospodarstwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Podkreślano niezbędną potrzebę lepszego przystosowania się organizacji skupu do wzrastającej produkcji w rolnictwie, zwłaszcza zaś skupu i przetwórstwa mleka. Stąd konieczność uwzględnienia większego udziału mleczarstwa w nakładach inwestycyjnych na przemysł rolno-spożywczy. Wskazywano również na potrzebę usprawnienia obrotu mięsem.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Poruszano ponadto szereg innych problemów z dziedziny rolnictwa, jak również z dziedziny produkcji przemysłowej, zaopatrzenia i usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i Minister finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Podsumowując dyskusję - przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza stwierdził m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W dyskusji wyrażono zgodną opinię, że gospodarka nasza w minionych 8 miesiącach rozwijała się pomyślnie, że plan i budżet były realizowane w zasadzie z powodzeniem. Jednocześnie w toku dyskusji zwrócono uwagę na rysujące się zagrożenia, na problemy wymagające skoncentrowania uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Są tu takie zagadnienia, które mimo że do końca roku niewiele pozostało czasu, wymagają natychmiastowego działania resortów, zjednoczeń i jednostek gospodarczych, jak również takie problemy, które dziś sygnalizowane, powinny stać się przedmiotem szczególnej uwagi Komisji przy rozpatrywaniu projektu planu i budżetu na rok 1966 jak również sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1964.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Bardzo ważną grupą zagadnień, która w dyskusji się przewinęła, to sprawa właściwych proporcji między wydajnością pracy, zatrudnieniem i funduszem płac. Sejmowe komisje branżowe powinny rozeznać na najbliższych posiedzeniach sytuacje w tej dziedzinie, bardziej krytycznie spojrzeć na kształtowanie się tych wskaźników w poszczególnych branżach. Jednocześnie trzeba już dzisiaj, w całym przemyśle i budownictwie, zwrócić na te sprawy uwagę resortów, zjednoczeń, jednostek gospodarczych, biorąc pod uwagę, że utrzymanie się niewłaściwych proporcji w poszczególnych zakładach i branżach stwarza już dziś pewne trudności, może również rzutować na przygotowania do realizacji planu na rok 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Z uznaniem przyjąć trzeba kroki podjęte przez rząd, które zmierzają do zahamowań niepomyślnych zjawisk w tej dziedzinie w niektórych gałęziach przemysłu i budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Trzeba podnieść sprawę większej odpowiedzialności poszczególnych kierowników za gospodarowanie powierzonymi im środkami i egzekwowanie tej odpowiedzialności.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Nie modna uznać za dostateczne postępy w zakresie usprawnień organizacyjnych w przemyśle, wdrażania nowej techniki itd. Niedostateczna jest ciągłość i konsekwencja w tym działaniu. Problemy te powinny być również postawione przed jednostkami gospodarczymi, zjednoczeniami, resortami jako sprawy, na których należy stale koncentrować uwagę. Podjęta już w wielu zakładach inicjatywa przygotowania się do realizacji planu roku 1966 przez dokonanie przeglądu sytuacji w zakresie organizacji, wdrażania techniki, przygotowania się do nowych uruchomień w latach 1966 i 1967 jest jak najbardziej słuszna. Konieczne jest, aby resorty i zjednoczenia wyszły tej inicjatywie bardziej naprzeciw. Występujące na licznych budowach opóźnienia i poślizgi wskazują, że podjęte rok temu pociągnięcia mające na celu uporządkowanie budownictwa, mimo pewnego postępu, nie dały jeszcze dostatecznych wyników; w tych warunkach wydaje się uzasadnione podjęcie w budownictwie dalszych środków zaradczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Komisja zwróciła uwagę, że aktualnie występuje szereg trudności w zaopatrzeniu przemysłu. Bilanse materiałowe i zaopatrzenie przemysłu wymagać będą zwiększonej uwagi w toku prac nad planem na rok 1966. Konieczne jest również głębsza analiza oddziaływania zjednoczeń na kierunki wzrostu produkcji ponadplanowej w przedsiębiorstwach. Bardzo ważną sprawą jest ponadto poprawa zaopatrzenia materiałowego i usprawnienia pracy przedsiębiorstw zajmujących się remontami w gospodarce komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Szczególnych wysiłków wymaga uszlachetnienie i unowocześnienie wyrobów przemysłowych przeznaczonych na eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Ze spraw, które wymagałyby obecnie zwiększonej uwagi i mobilizacji środków - to problem zaopatrzenia wsi zwłaszcza w materiały budowlane i inwestycyjne.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W dyskusji szczególnie wiele uwagi poświęcono zagadnieniom rynku. Analiza kształtowania się dochodów ludności i zaopatrzenia rynku wskazuje na potrzebę zwiększenia wysiłków ze strony zainteresowanych resortów w kierunku wzmocnienia równowagi rynkowej w zakresie najbardziej poszukiwanych asortymentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Poruszano również w dyskusji szereg zagadnień szczegółowych, do których Komisja powróci w toku dalszych prac.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o rozszerzeniu uprawnień gromadzkich rad narodowych w zakresie podatkowym oraz o usprawnieniu w gromadach wymiaru i poboru podatków i innych należności pieniężnych. Sprawozdawcą był poseł Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Obecnie na każdą należność (z tytułu podatku gruntowego, składek PZU, należności PFZ, Funduszu Gromadzkiego, opłaty elektryfikacyjnej i melioracyjnej) wystawia się odrębne wezwanie płatnicze. Utrudnia to rolnikom rozliczanie się z tych należności.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Projekt ustawy ma na celu powszechne przekazanie gromadom całości uprawnień w zakresie wymiaru i ściągania podatku gruntowego oraz innych należności, które będą wystawiane na jednym nakazie płatniczym. Zakłada się również uproszczenie obsługi i ułatwienie rolnikom rozliczania się z ciążących na nich zobowiązań pieniężnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">W roku 1964 przeprowadzono eksperymentalnie w gromadach 11 powiatów zamierzone ustawą uproszczenie wymiaru i poboru należności podatkowych; eksperyment ten w roku bieżącym rozciągnięto na gromady dalszych 39 powiatów oraz na miasta i osiedla.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Objęto jednym nakazem płatniczym kilka należności przypadających na tego samego rolnika, ujednolicono terminy płatności. Eksperyment ten w pełni zdał egzamin i stąd propozycja resortu rozciągnięcia tej praktyki na wszystkie gromady.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Nieodzownym warunkiem dokonania tego usprawnienia jest wprowadzenie następujących zasad:</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- uznanie kilku należności przypadających na rzecz państwa od tego samego rolnika lub członków jego rodziny prowadzących z nim wspólną gospodarkę rolną lub pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie domowym - za jedno łączne zobowiązanie pieniężne;</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">- solidarna odpowiedzialność za zobowiązania pieniężne przypadające na rolnika i członków rodziny prowadzących z nim wspólną gospodarkę rolną;</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- rozciągnięcie na należności Państwowego Funduszu Ziemi przepisów dekretu o zobowiązaniach podatkowych i o postępowaniu podatkowym oraz poddanie postępowania w zakresie składek PZU, należności z tytułu funduszu gromadzkiego, opłat melioracyjnych i elektryfikacyjnych przepisom dekretu o postępowaniu podatkowym, co jest konieczne dla ustalenia jednolitych terminów płatności, dodatku za zwłokę itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Przekazanie wymiaru podstawowych świadczeń wsi oraz ich inkasa na szczebel gromady ma olbrzymie znaczenie dla dalszego procesu decentralizacji. Gromadzkim radom narodowym przyznaje się znacznie większe uprawnienia niż dotychczas. Mogą one odraczać, rozkładać na raty i umarzać należności do wysokości 500 zł. Wydaje się, że ustawa może dać duże efekty w usprawnieniu pracy aparatu finansowego przy stosunkowo niedużych nakładach.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Dla zabezpieczenia wykonania ustawy przewiduje się przyznanie dodatkowych 2.900 etatów przeniesionych z powiatu na gromady, 797 etatów przekazanych będzie ze skarbowych urzędów komorniczych oraz ustanowienia 436 nowych etatów dla gromad.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Umacnia się rolę powiatu w nadzorze i instruktażu w zakresie wymiaru i ściągania należności podatkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Projekt ustawy był szeroko dyskutowany na poszczególnych szczeblach organów partyjnych, w organizacjach społecznych i chłopskich; w zasadzie spotkał się on z pełnym poparciem.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Poseł Cieślak wniósł o przyjęcie projektu ustawy w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Michał Grendys (SD), Tomasz Malinowski (ZSL), Wiktor Obolewicz (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Franciszek Bies (ZSL), Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Podkreślano, że ustawa wychodzi słusznie naprzeciw tendencjom do dalszej decentralizacji pracy aparatu rad narodowych. Konieczne jest zapewnienie odpowiednio przygotowanej kadry fachowej dla wykonania zadań przewidzianych w ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Poseł Michał Grendys wysunął wniosek, ażeby do przepisu art. 8 ustawy, która przewiduje, że Minister Finansów, w drodze rozporządzenia, może rozciągać przepisy ustawy na tereny miast i osiedli, dodać, iż uprawnienie to obowiązywać będzie tylko w stosunku do osób posiadających gospodarstwa rolne.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Finansów - Jerzy Albrecht i podsekretarz stanu w tym resorcie - Jan Dusza.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Komisja przyjęła projekty ustawy wraz z poprawką zgłoszoną przez posła Grendysa.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Na sprawozdawcę Komisji na plenarne posiedzenie Sejmu wybrano posła Stanisława Cieślaka (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Projekt ustawy o zmianie dekretu o niektórych podatkach i opłatach terenowych przedstawił poseł Józef Raźny (SD). Przypomniał on, że projekt ten był już przedmiotem prac Komisji w poprzedniej kadencji Sejmu. Przedłożony obecnie przez rząd projekt ustawy uwzględnia propozycje poprawek wysunięte przez Komisję w poprzedniej kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Nowelizacja dekretu ma na celu uregulowanie sprawy opłat od przewozów wykonywanych na obszarze Polski zagranicznymi pojazdami samochodowymi. Podobne opłaty pobierane są od polskich przewodników drogowych w innych krajach. Od opłat zwolnione będą przewozy środkami transportowymi tych krajów, w stosunku do których obowiązują Polskę odpowiednie umowy międzynarodowe, a także przewozy pojazdami specjalnego przeznaczenia, np. pojazdy sanitarne, straży pożarnej, straży granicznej oraz ciągniki rolnicze na obszarze przylegających do siebie pasów granicznych. W myśl poprawki wprowadzonej na wniosek Komisji poprzedniej kadencji, przy zwalnianiu od opłat Minister Komunikacji działać ma również w porozumieniu z innymi zainteresowanymi ministrami, głównie zaś z przewodniczącymi Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki, w celu elastycznego realizowania przepisów ustawy w zakresie turystyki zagranicznej. Komisja przyjęła projekt ustawy w przedłożonym brzmieniu. Na sprawozdawcę na plenarnym posiedzeniu Sejmu wybrano posła Józefa Raźnego (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Dla opracowania podstawowych problemów planu i budżetu na rok 1966 Komisja powołała zespoły poselskie:</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">- do spraw produkcji przemysłowej, budownictwa i transportu z uwzględnieniem problematyki handlu zagranicznego - przewodniczący poseł Zdzisław Balicki (PZPR);</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">- do spraw inwestycji - przewodniczący poseł Leon Kasman (PZPR);</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">- do spraw kosztów, akumulacji i finansów - przewodniczący poseł Franciszek Blinowski (PZPR);</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">- do spraw zatrudnienia, płac, dochodów ludności i spożycia indywidualnego - przewodniczący poseł Stanisław Hasiak (PZPR);</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">- do spraw spożycia zbiorowego - przewodniczący poseł Zdzisław Siedlewski (SD);</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">- do spraw rolnictwa - poseł Tomasz Malinowski (ZSL);</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">- do spraw planu i budżetu rad narodowych - przewodniczący poseł Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">W dyskusji podkreślono, że jednym z głównych zadań zespołów powołanych przez Komisję wiodącą w sprawach planu i budżetu jest ścisły kontakt z innymi branżowymi komisjami sejmowymi, uzyskiwanie od nich sygnałów i wniosków oraz współdziałanie z nimi dla wnikliwej analizy projektów planu i budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">O AKTUALNEJ SYTUACJI W REALIZACJI NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO W ROKU 1965</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">Informacja złożona przez Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefana Jędrychowskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu Finansów w dniu 21 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Rozwój naszej gospodarki za 8 miesięcy 1965 r. cechuje dość duża dynamika zarówno w dziedzinie produkcji przemysłowej, inwestycji, jak i obrotów detalicznych, zatrudnienia i handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Produkcja przemysłowa w ciągu 8 miesięcy br. była o 10,8 proc. wyższa aniżeli w analogicznym okresie roku ubiegłego. Jest to tempo wysokie, najszybsze od 1961 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Najszybsze tempo wzrostu produkcji wykazały przedsiębiorstwa przemysłowe podległe Ministerstwu Przemysłu Chemicznego - o 18,4 proc., przedsiębiorstwa przemysłu maszynowego, podległe Ministerstwu Przemysłu Ciężkiego - o 15,7 proc., przedsiębiorstwa nadzorowane przez Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu, których produkcja wzrosła o 13,4 proc. oraz przemysłu planowanego terenowo, koordynowanego przez Komitet Drobnej Wytwórczości, którego produkcja wzrosła - o 12 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Produkcja przemysłu materiałów budowlanych wzrosła o 9,2 proc., jednak wysokie zapotrzebowanie ze strony budownictwa uspołecznionego i rynku powoduje napięcie w bilansie materiałów budowlanych, zwłaszcza cementu i materiałów ściennych. Produkcja przemysłu lekkiego wzrosła o 6,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">Mimo wzrostu produkcji i dostaw na rynek występują nadal trudności w pełnym zaopatrzeniu rynku w niektóre asortymenty tkanin bawełnianych, wełnianych i elanowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Zatrudnienie w przemyśle wzrosło - o 5,2 proc., podczas gdy plan przewidywał wzrost - o 2,7 proc. Osobowy fundusz płac wzrósł w tym okresie, biorąc porównywalnie o 6,6 proc., planowany wzrost - 4,7 proc. Średnia płaca w przemyśle wzrosła o 2,4 proc., planowano - 1,9 proc. Wydajność pracy w ciągu 7 miesięcy br. wzrosła o 5,4 proc., plan zakładał wzrost o 4,9 proc.; oczywiście przekroczenia zatrudnienia i funduszu płac oraz średniej płacy uzasadnione są w pewnym stopniu ponadplanowym wzrostem produkcji i pokryte zostaną z rezerw, założonych w planie; w porównaniu z rokiem ubiegłym i w porównaniu z planem na ten rok nastąpiło jednak pogorszenie proporcji między wzrostem produkcji, wydajności pracy, zatrudnienia i funduszu płac; dodatkowy przyrost produkcji był realizowany w znacznie większej mierze drogą wzrostu zatrudnienia niż drogą wzrostu wydajności pracy; wzrost wydajności pracy pokrył około 52 proc. przyrostu produkcji wobec założonego w planie wskaźnika 65 proc. Trzeba więc podjąć środki dla przywrócenia bardziej właściwych proporcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Tegoroczne plony w rolnictwie ocenić można jako pomyślne.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Wyniki spisu pogłowia w czerwcu br. wykazały, że potrafiliśmy utrzymać stabilny poziom pogłowia bydła. Pogłowie trzody chlewnej wzrosło o 6,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Dostawy nawozów dla rolnictwa pod zbiory 1965 r. były wyższe o 14,3 proc. niż pod zbiory 1964 r. Sprzedaż ciągników, maszyn i narzędzi rolniczych wzrosła o 6,5 proc. Sprzedaż pasz treściwych -- o 49,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">Skup żywca przekroczył o 20,9 proc. poziom zeszłego roku; skup mleka był w pierwszych 7 miesiącach br. o 12,5 proc. wyższy niż w odpowiednim okresie roku ubiegłego.</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">Mieliśmy pomyślną sytuację w transporcie. Również zapotrzebowanie na przewozy na IV kwartał jest w zasadzie przez Ministerstwo Komunikacji pokryte.</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">Nakłady inwestycyjne wzrosły w ciągu pierwszych 7 miesięcy roku bieżącego o 10,2 proc. Plan przewiduje ich wzrost roczny o 7,6 proc.; nakłady na roboty budowlano-montażowe wzrosły o 9,1 proc.; na zakup maszyn - o 13,5 proc. Wartość obiektów oddanych do użytku wzrosła o 17,3 proc. Jednak ujemną stroną realizacji planu inwestycyjnego są opóźnienia występujące w dostawie maszyn i urządzeń na poszczególne budowy i opóźnienia w oddawaniu obiektów do użytku. Spośród 34 obiektów inwestycji priorytetowych przewidzianych do oddania do użytku w ciągu trzech pierwszych kwartałów roku - 11 przechodzi na IV kwartał.</u>
+          <u xml:id="u-1.70" who="#">Wartość produkcji podstawowej przedsiębiorstw budowlano-montażowych w ciągu 7 miesięcy br. była wyższa o 9,1 proc. aniżeli w roku ubiegłym. Zatrudnienie w budownictwie było o 4,3 proc. wyższe niż w roku ubiegłym, podczas gdy według planu miał nastąpić przyrost o 3,6 proc. w skali rocznej. Wartość produkcji na jednego robotnika w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych była wyższa o 4,6 proc., ale duża część przedsiębiorstw nie osiągnęła zadań wzrostu wydajności pracy. Pod względem ekonomicznym sytuacja w budownictwie kształtuje się więc mniej korzystnie, aniżeli w zeszłym roku. Minister Budownictwa wydał zakaz zwiększania stanu zatrudnienia, zakaz przyjmowania do pracy nowych pracowników umysłowych w podległych sobie przedsiębiorstwach, którym grozi przekroczenie rocznego limitu funduszu płac, Już w sierpniu wystąpiły pewne pozytywne skutki realizacji tych zarządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.71" who="#">Jeżeli chodzi o całość zatrudnienia w gospodarce uspołecznionej, to wzrosło ono o 4,8 proc. w porównaniu ze wskaźnikiem planu - 3,2 proc. Niektóre jednostki gospodarcze, które osiągnęły już poziom zatrudnienia planowany na cały rok 1963 mogą się w konsekwencji znaleźć w nieprzyjemnej sytuacji pod koniec tego i na początku przyszłego roku. Wobec tego Prezes Rady Ministrów wydał 12 sierpnia pismo okólne zobowiązujące wszystkie resorty do przeprowadzenia analizy stanu zatrudnienia, realizacji planów w tym zakresie i do przedsięwzięcia środków przeciwdziałających nadmiernie wysokiemu poziomowi zatrudnienia pod koniec bieżącego roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.72" who="#">Przychody brutto ludności ze sprzedaży produktów rolnych będą w bieżącym roku o około 4 mld wyższe niż to przewidziano w planie, w tym saldo na korzyść chłopów w związku ze zmianą cen zbóż i pasz wyniesie w ostatnim kwartale bieżącego roku około 520 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.73" who="#">Główną troską rządu jest w tej chwili zutylizowanie stosunkowo wysokiej dynamiki rozwoju gospodarki dla poprawy sytuacji rynkowej, dla zwiększenia dostaw na rynek poszukiwanych towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.74" who="#">W okresie pierwszych 8 miesięcy br. dostawy mięsa i tłuszczów na zaopatrzenie ludności wzrosły o 12,3 proc. w porównaniu z identycznym okresem ubiegłego roku. Trzeba stwierdzić, że mimo tego poważnego wzrostu, zapotrzebowanie na mięso i przetwory nie zostało w pełni pokryte. Niewątpliwie poważną rolę w zwiększeniu popytu na mięso odegrał brak na rynku warzyw i owoców. Wysoki stosunkowo wzrost zatrudnienia w tym roku niewątpliwie również zaostrzył to zagadnienie. Ponieważ jednak nadal utrzyma się wysokie tempo wzrostu dostaw a równocześnie nastąpi poprawa struktury asortymentowej, powinniśmy osiągnąć normalizację sytuacji w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.75" who="#">Poważnie wzrosły dostawy na rynek drobiu bitego, sprzedaż tłuszczów zwierzęcych wzrosła stosunkowo nieznacznie, zmniejszył się popyt na tłuszcze roślinne; dostawy kasz wzrosły o 7,6 proc., mniejsze niż w roku ubiegłym były dostawy ryżu z powodu trudności importowych. Dostawy ryb i przetworów kształtowały się na poziomie o 12,3 proc. wyższym niż w zeszłym roku, dostawy masła wzrosły o blisko 11 proc., sprzedaż mleka - o 1,2 proc. sprzedaż jaj kształtowała się o 2 proc. poniżej poziomu roku ubiegłego, przy czym nie było w zasadzie ich niedoboru z wyjątkiem drugiej połowy sierpnia.</u>
+          <u xml:id="u-1.76" who="#">Dostawy tkanin bawełnianych i bawełnopodobnych kształtowały się prawie na poziomie zeszłego roku, dostawy tkanin wełnianych i wełnopodobnych wzrosły o 2,6 proc., sprzedaż tkanin jedwabnych nie osiągnęła poziomu zeszłego roku, dostawy tkanin lnianych i pakulanych - wzrosły o 13,4 proc., dostawy obuwia z wierzchami skórzanymi - o 3,5 proc.; dostawy lodówek wzrosły o 52,3 proc., odkurzaczy - o 14,9 proc., froterek - o 9,5 proc., odbiorników radiowych o 23,6 proc., odbiorników telewizyjnych - o 6,3 proc., motocykli i skuterów - o 3,9 proc., rowerów - o 13,5 proc., zegarków - o 42,2 proc. Natomiast na poziomie niższym niż w roku ubiegłym kształtowały się dostawy maszyn do szycia, pralek domowych, motorowerów, głównie z powodu mniejszego zapotrzebowania. Dostawy węgla kamiennego, brykietów z węgla kamiennego przez sieć handlową CRS i biur opałowych wzrosły w ciągu pierwszych 7 miesięcy o 7,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.77" who="#">Dostawy cementu wzrosły w ciągu 8 miesięcy o 6,1 proc., materiałów ściennych o 2,8 proc., w tym cegły - o 8 proc.; dostawy eternitu wzrosły o 42,8 proc., natomiast dostawy na rynek dachówki, papy, wapna budowlanego i betonów lekkich kształtowały się na poziomie niższym niż w roku zeszłym.</u>
+          <u xml:id="u-1.78" who="#">W ciągu 7 miesięcy tego roku przeciętne płace wzrosły o 2,2 proc., koszty utrzymania wzrosły -- o 0,4 proc.; tak więc wzrost płacy realnej wyniósł 1,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.79" who="#">Przy wzroście ogólnej wartości dostaw towarów na rynek nadal odczuwało się na rynku dość poważne braki asortymentowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.80" who="#">W dziedzinie handlu zagranicznego w stosunku do roku ubiegłego obroty wzrosły o 8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.81" who="#">O 13,8 proc. wzrósł eksport maszyn i urządzeń; poważnie, bo o 38 proc., wzrósł import przemysłowych towarów konsumpcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.82" who="#">Nadal mamy trudności w zbilansowaniu handlu zagranicznego z krajami kapitalistycznymi. Trzeba będzie dokonać dość dużego wysiłku, szczególnie w dziedzinie eksportu maszyn i urządzeń, tym bardziej, że nasz eksport rolno-spożywczy nie może wzrastać ze względu na pogarszanie się możliwości zbytu na rynkach światowych i ze względu na potrzeby rynku wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.83" who="#">Główne problemy, które w obecnej sytuacji nasuwają się w pracach nad projektem planu na 1966 r. to:</u>
+          <u xml:id="u-1.84" who="#">- zapewnienie zrównoważenia bilansu handlowego i płatniczego;</u>
+          <u xml:id="u-1.85" who="#">- lepsze dostosowanie asortymentowe produkcji do potrzeb rynku wewnętrznego, co wymaga dużego wysiłku ze strony wszystkich gałęzi przemysłu;</u>
+          <u xml:id="u-1.86" who="#">- nadrobienie opóźnień w realizacji planów inwestycyjnych, w szczególności w oddawaniu obiektów do użytku;</u>
+          <u xml:id="u-1.87" who="#">- zahamowanie nadmiernego wzrostu zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.88" who="#">Głównym celem jest wykorzystanie wysokiej dynamiki rozwoju gospodarki dla poprawy sytuacji rynkowej i dla wzrostu stopy życiowej ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.89" who="#">OCENA REALIZACJI BUDŻETU PAŃSTWA w roku 1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.90" who="#">Informacja złożona przez Ministra Finansów - Jerzego Albrechta na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 21 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.91" who="#">Pomyślny przebieg wykonania narodowego planu gospodarczego znajduje wyraz również w korzystnym na ogół ukształtowaniu sytuacji finansowej państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.92" who="#">Roczne zadania w dziedzinie akumulacji finansowej z całokształtu działalności przedsiębiorstw zostały w okresie 7 miesięcy br. zrealizowane w blisko 58 proc. W tym samym czasie w r. ub. osiągnięto 55,6 proc. rocznej kwoty akumulacji. Można więc oczekiwać, że w roku bieżącym roczny plan akumulacji finansowej zostanie przekroczony.</u>
+          <u xml:id="u-1.93" who="#">Dane za pierwsze półrocze wykazują, że jest to zasługą przede wszystkim przemysłu i organizacji obrotu towarowego oraz przedsiębiorstw gospodarki komunalnej i rolnictwa. Mniej korzystnie niż w r. ub. kształtuje się natomiast wykonanie planów akumulacji w budownictwie i transporcie.</u>
+          <u xml:id="u-1.94" who="#">Ważniejsze czynniki wpływające na wygospodarowanie ponadplanowej akumulacji w przemyśle to:</u>
+          <u xml:id="u-1.95" who="#">- przekroczenie planów produkcji przemysłu, - poprawa struktury asortymentowej i częściowo jakości produkcji, sprzyjająca m. in. osiąganiu wyższych cen np. w przemyśle węglowym i w przemyśle lekkim, - ponadplanowa obniżka kosztów m. in. w wyniku zastępowania surowców droższych tańszymi (np. w przemyśle chemicznym i lekkim) oraz lepszego wykorzystania materiałów i surowców (np. w przemyśle mięsnym i młynarskim).</u>
+          <u xml:id="u-1.96" who="#">Tym korzystnym tendencjom w rozwoju produkcji towarzyszą jednak również mniej pomyślne zjawiska.</u>
+          <u xml:id="u-1.97" who="#">Tegoroczny wzrost produkcji przemysłu osiągany jest kosztem wyższego wzrostu zatrudnienia, niż założono w planie. W planie bowiem przyjęto, że 1 procent wzrostu produkcji będzie wymagał zwiększenia zatrudnienia o 0,35 proc. Tymczasem faktycznie 1 proc. przyrostu produkcji jest osiągany kosztem wzrostu zatrudniania prawie o ok. 0,50 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.98" who="#">Nadprogramowemu wzrostowi zatrudnienia towarzyszą w I półroczu br. nieuzasadnione przekroczenia funduszu płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.99" who="#">W tym miejscu zwrócić warto uwagę na fakt, że nadmiernemu wzrostowi zatrudnienia i płac sprzyjał m. in. niewłaściwy sposób wykorzystania przez niektóre zjednoczenia uprawnień przyznanych przedsiębiorstwom produkującym na eksport. Na tle tych niepożądanych rozluźnień dyscypliny zatrudnienia i płac korzystniej ukształtowała się sytuacja w tych przedsiębiorstwach, które objęte zostały nowymi zasadami korekty funduszu płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.100" who="#">Obecnie, dalsze wzmocnienie dyscypliny finansowej w zakresie dysponowania funduszem płac jest szczególnie ważnym zadaniem.</u>
+          <u xml:id="u-1.101" who="#">Nie każda jednak złotówka, zwiększająca akumulację finansową, cieszy nas jednakowo. Odnosi się to zwłaszcza do przypadków, gdy wzrost produkcji lub obniżka kosztów osiągane są w wyniku nieprzestrzegania norm zużycia materiałów lub wprowadzania do produkcji gorszych jakościowo surowców. Obniża to bowiem jakość produktów finalnych. Wypadki takie zdarzają się i nie zawsze są ujawniane przez kontrolę jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.102" who="#">Gdy mowa o jakości produkcji, to zwrócić trzeba uwagę na dość niskie wykorzystanie w resortach gospodarczych środków z funduszu postępu techniczno-ekonomicznego, co dotyczy zwłaszcza funduszu nowych uruchomień. Wprawdzie koncentracja wydatków na postęp techniczno-ekonomiczny następuje zazwyczaj pod koniec roku, to jednak niskie ich zaawansowanie w I półroczu budzi obawy o pomyślną realizację zadań w dziedzinie postępu techniczno-ekonomicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.103" who="#">Skala tego typu niekorzystnych zjawisk w dziedzinie produkcji i wypracowanej akumulacji nie jest jednak tak duża, aby mogła wpłynąć w istotny sposób na pozytywną ocenę wyników finansowych pracy całego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.104" who="#">Przedsiębiorstwa budowlane osiągnęły wysoki przyrost produkcji za okres 7 miesięcy br. i wykazują się wyższym stopniem wykonania rzeczowych zadań rocznych niż w latach 1962- 1964. Ten postęp w realizacji zadań rzeczowych nie jest jednak równoznaczny z postępem w wynikach finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.105" who="#">Ostatnio jednak resort budownictwa podjął kroki, które zapewne wpłyną na częściową poprawę wyników finansowych pracy podległych mu przedsiębiorstw budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.106" who="#">W okresie 8 miesięcy br. roczny plan dochodów budżetu państwa zrealizowany został w około 66 proc., w tym samym czasie w ubiegłym roku zrealizowaliśmy około 64 proc. rocznych wpływów budżetowych. Na ten stosunkowo wysoki wskaźnik wypracowania dochodu w budżecie złożyło się o wiele wyższe niż w ub. roku zaawansowanie realizacji wpływów z tytułu podatku obrotowego od przedsiębiorstw uspołecznionych.</u>
+          <u xml:id="u-1.107" who="#">Wobec omówionego zaawansowania realizacji wpływów budżetowych, określone w budżecie państwa na rok 1965 dochody w kwocie 292 mld zł będą prawdopodobnie przekroczone o ok. 1,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.108" who="#">Podkreślić należy przy tym fakt, że tegoroczny wzrost wpływów budżetowych i jego ponadplanowe dochody w zasadzie mają swe źródło w gospodarce uspołecznionej.</u>
+          <u xml:id="u-1.109" who="#">Obciążenia podatkowe wsi, mimo znacznego w bieżącym roku wzrostu dochodów indywidualnych gospodarstw rolnych, kształtują się nawet na nieco niższym poziomie niż przed rokiem. Wprowadzone zostały bowiem dodatkowe ulgi podatkowe dla gospodarstw na najgorszych glebach, co zmniejszyło wymiar podatku o ok. 70 mln zł w skali rocznej; w ten sposób jest konsekwentnie realizowana polityka stabilizacji obciążeń podatkowych wsi. Wraz ze stabilizacją obciążeń podatkowych poprawia się również dyscyplina podatkowa, pomimo konsekwentnie realizowanego już drugi rok ograniczenia zakresu stosowania środków przymusu przy ściąganiu należności finansowych od chłopów. Znalazło to, jak wiadomo, wyraz m. in. w zmniejszeniu w ciągu ostatnich 2 lat liczby poborców podatkowych o ponad 1.000. Równocześnie kontynuowane są dość intensywne prace nad zatwierdzonym w roku ubiegłym przez KERM programem przenoszenia wymiaru podatku gruntowego do gromad i scalania wszystkich obciążeń podatkowych rolników na jednej karcie wymiarowej oraz łącznego ich inkasowania przez gromadzkie rady narodowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.110" who="#">Wpływy podatkowe od rzemiosła i przedsiębiorstw prywatnych, według aktualnych przewidywań, będą w br. o ok. 4 proc. wyższe niż przed rokiem. I w tym przypadku nie można powiedzieć, że jest to wynikiem wzrostu stopnia obciążeń podatkowych. Mamy bowiem do czynienia ze znacznym wzrostem liczby zakładów rzemieślniczych o ok. 3 tys., i ze wzrostem zatrudnienia w rzemiośle o ponad 16 tys., osób, czyli o ok. 6,8 proc. na koniec I półrocza br. w stosunku do jego poziomu w analogicznym okresie ub. r. Wzrost zatrudnienia i obrotów jest więc szybszy niż wzrost wpływów podatkowych. Ten ogólny wzrost aktywności gospodarczej rzemiosła upoważnia chyba m. in. do wniosku, że ostatnie decyzje rządowe w sprawie poprawy warunków działania rzemiosła, a zwłaszcza objęcia rzemieślników systemem ubezpieczeń społecznych, zostały przez nich ocenione pozytywnie, jako wyraz wzmocnienia pozycji rzemiosła w systemie naszej gospodarki i wzmogło ogólną aktywność rozwoju rzemiosła.</u>
+          <u xml:id="u-1.111" who="#">Wyższym niż planowane dochodom budżetu towarzyszy w br. mniej więcej podobne, jak w ub. roku tempo wydatków. W okresie 8 miesięcy br. rozdysponowano ok. 61,5 proc. środków przewidzianych na rok. Przewiduje się więc, że tegoroczne wydatki budżetowe będą prawdopodobnie o 1-2 mld zł niższe niż przewidywano w ustawie budżetowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.112" who="#">Przebieg wykonania budżetów terenowych zapowiada się równie pomyślnie jak i całego budżetu państwa. Dochody własne rad narodowych zostały w okresie 8 miesięcy zrealizowane w 62,6 proc., podczas gdy w ubiegłym roku wskaźnik ten wynosił tylko 60,1 proc. Przyjmując dotychczasową dynamikę, można założyć, że do końca roku planowane dochody własne rad narodowych zostaną przekroczone o ok. 1 mld zł. Przekroczenie to zostanie osiągnięte przede wszystkim dzięki wpływom z terenowych przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej, które pomyślnie realizują swoje zadania w zakresie akumulacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.113" who="#">W okresie 8 miesięcy br. rady narodowe wydatkowały ok. 64 proc. planowanych na rok wydatków, tymczasem w analogicznym okresie roku ubiegłego zrealizowano ok. 63 proc. planu. W znacznej mierze jest to związane z faktem, że rady narodowe dysponują w bieżącym roku wyższą nadwyżką budżetową z lat ubiegłych niż przed rokiem oraz wspomnianymi już wyższymi, ponadplanowymi dochodami z własnych przedsiębiorstw. Dzięki temu mogły one, zgodnie ze swoimi uprawnieniami, nie tylko realizować swoje zadania planowe, ale również je przekraczać.</u>
+          <u xml:id="u-1.114" who="#">Można stwierdzić, że ogólna poprawa sytuacji finansowej rad narodowych znajdzie swój wyraz nie tylko w globalnej podwyżce budżetów terenowych, jaka będzie wypracowana, ale także w poprawie sytuacji płatniczej w budżetach tych rad, które w ubiegłym roku odczuwały niedobory.</u>
+          <u xml:id="u-1.115" who="#">Kredyty dla ludności i gospodarki nieuspołecznionej stanowić będą bardzo istotny kierunek wydatkowania wygospodarowanych w tym roku nadwyżek finansowych, zwłaszcza nadwyżki budżetowej. Przewidujemy, że w okresie trzech kwartałów bieżącego roku wypłaty wszystkich kredytów dla ludności wyniosą około 21 mld zł i będą o ok. 3 mld zł wyższe niż w tym samym okresie roku ubiegłego. W skali całego roku będą one według obecnych przewidywań o ponad 13 proc. wyższe niż w roku ubiegłym. Wzrost ten jest wyrazem kontynuowanej dość konsekwentnie już od paru lat polityki aktywnego oddziaływania finansów na rozwój produkcji rolnej i rzemiosła indywidualnego oraz na kształtowanie pożądanych kierunków wzrostu obrotów handlu wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.116" who="#">W kredytach dla rolnictwa na szczególną uwagę zasługują zwłaszcza kredyty inwestycyjne dla gospodarki chłopskiej, które będą w bieżącym roku o 20 proc. wyższe niż przed rokiem i o 10 proc. wyższe niż planowano. Zapewniło to rolnikom niezbędne środki na inwestycje w tegorocznym sezonie budowlanym i stało się ważnym czynnikiem rozwoju robót remontowo-budowlanych, m. in. na ziemiach zachodnich i północnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.117" who="#">Wypłaty kredytów inwestycyjnych i obrotowych dla rzemiosła w ramach realizacji wytycznych partii i rządu w sprawie popierania rozwoju rzemiosła osiągną w tym roku w ciągu trzech kwartałów kwotę 380 mln zł; w tym samym okresie ubiegłego roku wypłacono rzemieślnikom ok.170 mln zł kredytów.</u>
+          <u xml:id="u-1.118" who="#">Poważnie wzrosły w bieżącym roku również kredyty na zakupy ratalne towarów w związku ze znaczną poprawą zaopatrzenia w niektóre artykuły trwałego użytku; kredyty te będą o ok. 10 proc. wyższe niż w roku ubiegłym.</u>
+          <u xml:id="u-1.119" who="#">Następuje wysoki wzrost wkładów oszczędnościowych. W okresie 8 miesięcy wzrosły one w PKO o ok. 4,4 mld zł, tj. o ok. 21 proc. w porównaniu z ich stanem na koniec sierpnia ubiegłego roku. Szacuje się, że na koniec roku ogółem wkłady oszczędnościowe osiągną około 52 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.120" who="#">Charakteryzując naszą sytuację finansową podkreślić trzeba następujące elementy, składające się na jej syntetyczny obraz:</u>
+          <u xml:id="u-1.121" who="#">- Wydatny wzrost akumulacji i dochodów budżetu państwa, oparty głównie o wzrost produkcji przemysłu i zmiany jej struktury w kierunku wyrobów bardziej rentownych.</u>
+          <u xml:id="u-1.122" who="#">- Zmienił się wyraźnie w porównaniu z poprzednimi latami układ czynników decydujących o gromadzeniu środków finansowych i dochodów budżetowych. Obecnie decydujące znaczenie w ponadplanowych środkach ma akumulacja finansowa przedsiębiorstw, natomiast następuje relatywne ograniczenie roli kredytów zagranicznych i opłat od ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.123" who="#">- Wykonanie budżetu cechuje na ogół zgodne z planem wydatkowanie środków, uwzględniające istotne potrzeby w dziedzinie oświaty, ochrony zdrowia i wypłat emerytur. W niezbędnych przypadkach, w oparciu o ponadplanowe dochody, występuje nawet przekroczenie planowanych wydatków.</u>
+          <u xml:id="u-1.124" who="#">- Zwiększyła się aktywność polityki kredytowej państwa wobec gospodarki indywidualnej i ludności, co daje w konsekwencji pomyślne rezultaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.125" who="#">Tym korzystnym tendencjom rozwoju sytuacji finansowej towarzyszą m. in. następujące niepożądane zjawiska:</u>
+          <u xml:id="u-1.126" who="#">- Niedostateczne przestrzeganie dyscypliny zatrudnienia i płac, prowadzące m. in. do nieuzasadnionych przekroczeń limitów funduszu płac i wzrostu kosztów produkcji. Ogranicza to w sposób niepożądany możliwości planowych regulacji płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.127" who="#">- Nie zawsze racjonalne metody wygospodarowania akumulacji finansowej w przedsiębiorstwach (np. kosztem jakości produkcji).</u>
+          <u xml:id="u-1.128" who="#">- Niedostatecznie intensywna troska o ograniczenie zbędnych wydatków i strat nadzwyczajnych, prowadzących na niektórych odcinkach gospodarki do istotnych zahamowań w realizacji planów akumulacji, - Nie dość wydatne postępy w dostosowaniu produkcji do wymogów rynku wewnętrznego - co utrudnia ludności wykorzystanie zasobów pieniężnych, zgodnie z jej potrzebami.</u>
+          <u xml:id="u-1.129" who="#">Przezwyciężenie tych słabych stron w rozwoju sytuacji jest przedmiotem całego zespołu zabiegów bieżącej polityki gospodarczej i finansowej. Na to powinno być nacelowane obecne doskonalenie metod planowania, zarządzania i finansowania gospodarki narodowej. Na sprawy te zwrócona będzie szczególna uwaga przy ustalaniu planowych zadań na rok 1966.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00002-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00002-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ca26a74
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00002-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00002-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 2/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 2/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:2</note>
+        <note type="sessionNo">2</note>
+        <date>1965-11-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00002-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00002-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..591e0c2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00002-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,154 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 8 listopada 1965 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964 w częściach dotyczących:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, - Ministerstwa Finansów, - Komitetu Nauki i Techniki, - Państwowej Komisji Cen, - Najwyższej Izby Kontroli - sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964 wraz z uwagami Najwyższej Izby Kontroli oraz wnioskami w tym przedmiocie innych komisji sejmowych, przyjęła regulamin prac komisyjnych nad projektami planu i budżetu na rok 1966 oraz ustaliła kalendarz tych prac, powołała również zespoły poselskie, którym zleciła opracowanie wybranych problemów projektu planu i budżetu na rok 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym Stefanem Jędrychowskim i I Zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede, - przedstawiciele Komitetu Nauki i Techniki z przewodniczącym Komitetu - wicepremierem Eugeniuszem Szyrem, - przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem i podsekretarzami stanu - Józefem Duszą i Julianem Kole, - przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z Prezesem Konstantym Dąbrowskim i wiceprezesem Bolesławem Szlęzakiem, - przedstawiciele Głównego Urzędu Statystycznego z prezesem Wincentym Kowalcem, - przedstawiciele Państwowej Komisji Cen z Prezesem Juliuszem Strumińskim oraz przewodniczący innych komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Przed rozpoczęciem obrad Komisja uczciła pamięć prof. Oskara Langego, wieloletniego członka Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, jej przewodniczącego w okresie I i II kadencji Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Komisji Planowania przy Radzie Ministrów zreferował poseł Igor Łopatyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Gospodarka budżetowa Komisji Planowania w 1964 r. była prowadzona zgodnie z zasadami legalności, celowości i gospodarności.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Rok 1964 charakteryzował się poważnymi osiągnięciami w dziedzinie ulepszania metod planowania; polegało to m. in. na usprawnianiu planowania produkcji przemysłowej oraz właściwym jej wiązaniu z planowaniem zatrudnienia, wydajności pracy i płac; dotyczyło to również rozwoju techniki i inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Ulepszanie metod planowania produkcji przemysłowej zmierzało głównie w kierunku systematycznego eliminowania ujemnych skutków stosowania wskaźnika produkcji globalnej i produkcji towarowej oraz zastąpienia ich bardziej prawidłowymi miernikami. Dla znalezienia właściwych rozwiązań metodycznych prowadzone były szerokie badania i eksperymenty na wszystkich szczeblach organizacji gospodarczej. W rezultacie tych prac ustalony został konkretny harmonogram wprowadzania nowych mierników produkcji w wielu gałęziach przemysłu; równocześnie wprowadzono odrębne zasady planowania w przedsiębiorstwach przemysłowych, zakładach i wydziałach specjalizujących się w eksporcie. Podjęto prace nad weryfikacją systemu funduszu zakładowego. Usprawnieniu uległy metody obliczania zbiorczych efektów ekonomicznych postępu technicznego oraz nakładów na rozwój techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Zmiany w metodach planowania inwestycji polegały głównie na wdrożeniu w szerszym niż dotychczas zakresie zasady koncentracji oraz na wprowadzeniu dyrektywności terminów oddawania obiektów do eksploatacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zmiany w metodach planowania przeprowadzone w roku 1964 stanowiły etap przygotowawczy do realizowanej obecnie reformy systemu planowania i zarządzania gospodarką narodową wytyczonej przez IV Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Postęp w metodach planowania gospodarczego dokonany w ostatnim okresie w kraju jest zjawiskiem ze wszech miar pozytywnym. Jednak w praktyce planistycznej zwłaszcza średnich i podstawowych ogniw gospodarczych (zakładów i zjednoczeń) obserwuje się szereg braków, m. in. poważne niedomagania w zakresie terminowości planowania oraz nieprzestrzeganie dyscypliny inwestycyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Szereg zjednoczeń i resortów w niedostatecznym stopniu analizuje i bierze pod uwagę propozycje załóg idące w kierunku zwiększenia produkcji bez dodatkowych albo przy minimalnych nakładach inwestycyjnych i przy uzasadnionym wzroście zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Nie w pełni realizowana jest zasada koordynowania przez rady narodowe działalności wszystkich jednostek gospodarczych na ich terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Cieślak (ZSL), Wiktor Obolewicz (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD) i Józef Kulesza (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W dyskusji wskazywano na konieczność dalszego doskonalenia systemu planowania i zarządzania gospodarką narodową. Konieczne jest m. in. pełne zharmonizowanie etapów i terminów prac nad projektami planów w dołowych ogniwach planowania, zakładach pracy; opóźnienia w przekazywaniu podstawowych wskaźników planu ze szczebla centralnego poprzez zjednoczenia były jedną z głównych przyczyn niemożności terminowego opracowania planów techniczno-ekonomicznych. Przyspieszenie w roku ubiegłym o 1 miesiąc przekazywania tych wskaźników przyniosło pozytywne rezultaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Wiele uwagi poświęcono sprawie zbilansowania planu inwestycyjnego z mocami przerobowymi; wskazywano na poważny postęp w tej dziedzinie. W dalszym ciągu należy rygorystycznie przeciwdziałać wprowadzaniu do planu inwestycyjnego zadań bez zatwierdzonych projektów wstępnych, dążyć do maksymalnej koncentracji inwestycji, przestrzegać normatywnych cykli budowy. Wiele uwagi należy poświęcać przyspieszeniu prac nad planem rozdziału robót i zabezpieczeniu priorytetu dla tych robót, które są z punktu widzenia gospodarczego szczególnie ważne.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Posłowie zwrócili uwagę na niepełne wykorzystanie mocy produkcyjnych w niektórych przedsiębiorstwach; przedsiębiorstwa organizują np. własne warsztaty, których możliwości przerobowych nie są w stanie wykorzystać. Należałoby przemyśleć możliwość wprowadzenia kooperacji w tej dziedzinie, co w efekcie dałoby lepsze wykorzystanie mocy produkcyjnych i zwolnienie części środków inwestycyjnych przeznaczanych przez zakłady na rozbudowę własnego zaplecza.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Ministerstwa Finansów zreferował poseł Jan Dąb Kocioł (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Henryk Janus (SD), Józef Raźny (SD), Stanisław Kozioł (ZSL), Zdzisław Siedlewski (SD), Igor Łopatyński (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W referacie i dyskusji wskazywano na występujące jeszcze niedomagania pracy terenowego aparatu rewizji i kontroli finansowej, na dysproporcje między rosnącymi zadaniami tego aparatu, a jego obsadą ilościową: niezbędne jest zabezpieczenie wysokokwalifikowanych kadr dla prowadzenia działalności kontrolno-rewizyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Ponieważ od 1966 r. gromadzkie rady narodowe przejmują obowiązki w zakresie wymiaru i poboru podatków, ważne jest odpowiednie przygotowanie pracowników GRN do pełnienia tych funkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Banki powinny w większym niż dotychczas stopniu przeciwdziałać gromadzeniu ponadnormatywnych zapasów, jak również występującym w niektórych przedsiębiorstwach przejawom rozluźnienia dyscypliny płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Mimo uregulowania szeregu problemów finansowych rzemiosła, w działalności terenowego aparatu finansowego występują w tej dziedzinie nadal pewne niedociągnięcia, które powinny być likwidowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Poruszono również problem równowagi budżetowej gromadzkich rad narodowych oraz metody wykorzystywania Funduszu Gromadzkiego, a także problem wysokości odszkodowań wypłacanych przez PZU.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu na rok 1964 w części dotyczącej Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Sprawozdania rządu z wykonania budżetu państwa za rok 1964 w części dotyczącej Komitetu Nauki i Techniki zreferował poseł Wiktor Obolewicz (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Realizacja budżetu Komitetu Nauki i Techniki, obejmującego również budżet Pełnomocnika Rządu ds. Elektronicznej Techniki Obliczeniowej, charakteryzowała się oszczędnością i gospodarnością.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">W zakresie merytorycznej działalności Komitetu Nauki i Techniki podkreślić należy niektóre fakty jak np. wydanie kierunkowych wytycznych opracowywania planu rozwoju nauki i techniki na lata 1965-1966 oraz na dalszy okres do roku 1970, dzięki czemu uzyskano możliwość większej koncentracji nakładów, właściwszego doboru zadań i tematów.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W zakresie metodologii planowania rozwoju nauki i techniki, działalność Komitetu skupiała się na wprowadzeniu zasady kompleksowego planowania prac naukowo-badawczych i doświadczalno-konstrukcyjnych w układzie kierunkowo-problemowym i ich powiązania z zadaniami gospodarczymi. Ważną innowacją było wprowadzenie zasady ciągłości w planowaniu techniki, przy corocznym korygowaniu zadań w niezbędnym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Obszerną dziedziną działalności Komitetu było metodyczne i organizacyjne porządkowanie bazy naukowo-badawczej. Zaplecze naukowo-techniczne przemysłu składało się w roku 1964 z ponad tysiąca placówek zatrudniających przeszło 92 tys. osób, co stanowiło 2,7 proc. ogółu zatrudnionych w przemyśle. Ponad 80 proc. to placówki przyzakładowe, reszta - branżowe i szczebla resortowego. Przy współpracy poszczególnych resortów dokonano skrupulatnej analizy stanu zaplecza we wszystkich ważniejszych gałęziach gospodarki i stwierdzono, iż wymaga ono pewnej reorganizacji, usprawnienia działalności i rozbudowy. Ważnym problemem jest zapewnienie odpowiedniej koordynacji działania zaplecza resortowego z placówkami naukowo-badawczymi Polskiej Akademii Nauk i Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Jakkolwiek w stosunku do lat ubiegłych stopień realizacji zadań planu rozwoju nauki i techniki znacznie się w roku 1964 zwiększył, nie jest on w pełni zadowalający. Wg danych GUS, wydatkowano na postęp techniczny w ostatnich latach ponad 11,5 mld zł, zaś efekty ekonomiczne uzyskane w r.1964 oblicza się na ponad 8 mld zł. z tytułu oszczędności na materiałach i surowcach, na robociźnie i wskutek poprawy organizacji, mechanizowania ciężkich prac i automatyzacji. Efektywność ekonomiczna postępu technicznego charakteryzuje się szybką (w przeciągu 1-2 lat) zwrotnością nakładów finansowych. Nie osiągnięto jednak w pełni oczekiwanych wyników w zakresie pełnego lub etapowego kończenia ważniejszych prac naukowo-badawczych i konstrukcyjno-doświadczalnych, prac prototypowych; zbyt długie było zwłaszcza uruchamianie produkcji nowych maszyn, urządzeń i wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Stwierdzić zatem można, że postęp był jeszcze niezadowalający w stosunku do naszych potrzeb, zwłaszcza na odcinku unowocześniania produkcji. Wysunąć należy postulat pod adresem Komitetu Nauki i Techniki zwiększenia kontroli realizacji zadań przez poszczególne resorty, a nawet przez niektóre zjednoczenia i zakłady przemysłowe. Wymaga również nadal większej uwagi i kontroli przebieg realizacji wykorzystania funduszu postępu technicznego, zwłaszcza funduszu nowych uruchomień w przemyśle elektromaszynowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Ciągle zbyt niskie jest, mimo poprawy w roku 1964, wykorzystanie patentów i wniosków racjonalizatorskich. Konieczna jest, obok podjętych przez Komitet kroków, ściślejsza kontrola realizacji przyjętych do wykonania wynalazków.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">W roku 1964 nastąpiło dalsze okrzepnięcie organizacyjne krajowej służby informacji naukowo-technicznej i ekonomicznej; uruchomiono szereg nowych działów informacji. Uwagi dotyczyć tu mogą ulepszenia metod dotarcia z informacją i jej wykorzystania przez zainteresowane komórki naszego organizmu gospodarczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Elektronicznej Techniki Obliczeniowej pracowało w 1964 r. m. in. nad stworzeniem sieci terytorialnej ośrodków przetwarzania informacji, które do 1970 r. tworzyć mają sieć wojewódzką i wykonywać przetwarzanie danych oraz obliczenia na zlecenie różnych instytucji gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Dąb Kocioł (ZSL), Bolesław Bednarek (PZPR), Józef Łastowski (PZPR), Leon Kasman (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), wyjaśnień udzielił Przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki, Wicepremier - Eugeniusz Szyr.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Przedmiotem dyskusji były m. in. problemy ciągle jeszcze niedostatecznej umiejętności łączenia przez personel inżynieryjno-techniczny zagadnień technicznych i ekonomicznych - dla wyciągania wniosków dotyczących efektywności rozwiązań w zakresie postępu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Poruszano również zagadnienie bodźców ekonomicznych mających stymulować postęp techniczny oraz zmian w systemie planowania i zarządzania, mających zachęcić zakłady przemysłowe do podejmowania ryzyka związanego z tzw. nowymi uruchomieniami.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">W roku bieżącym przyrost produkcji osiągnięty został w większym stopniu w drodze wzrostu zatrudnienia aniżeli w drodze racjonalizacji procesów technologicznych. Podkreślano, że jednym z głównych warunków postępu technicznego jest specjalizacja produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Podkreślając znaczenie sprawnej informacji technicznej, posłowie wskazywali, że obecnie należy koncentrować się nie tyle na dalszej jej rozbudowie, ile na rozszerzeniu kręgu korzystających z tej informacji; niezbędne jest łączenie bazy informacyjnej w pokrewnych i sąsiadujących z sobą zakładach tych samych branż.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Wskazywano również na wagę zagadnienia postępu technicznego w drobnej wytwórczości i usługach naprawczych. Uznano za celowe kroki podejmowane w kierunku uzyskania tu pomocy ze strony wiodących placówek przemysłu kluczowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Poruszano znaczenie współdziałania resortowych instytutów naukowo-badawczych z odpowiednimi placówkami PAN i resortu szkolnictwa wyższego i określenia roli placówek wiodących w opracowywaniu danego tematu, który wymaga współudziału wielu innych placówek.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 1964 w części dotyczącej Komitetu Nauki i Techniki. Problemy dotyczące merytorycznej działalności Komitetu będą jeszcze przedmiotem obszerniejszej dyskusji przy rozpatrywaniu projektu planu na rok 1966 - w oparciu o materiały przygotowane przez podkomisję z udziałem przedstawicieli innych branżowych komisji sejmowych zainteresowanych postępem technicznym w kontrolowanych przez siebie resortach.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Sprawozdanie z wykonania budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Głównego Urzędu Statystycznego złożył poseł Stanisław Kozioł (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Przed organami statystycznymi stoją obecnie coraz większe zadania. Wprowadzenie zmian w systemie planowania i zarządzania pociąga za sobą konieczność dostosowania opracowań statystycznych do nowej sytuacji i potrzeb gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Kierownictwo GUS podejmowało w 1964 r. wysiłki i wychodzi z inicjatywą unowocześnienia naszej statystyki. Nastąpiło rozszerzenie programu prac sprawozdawczo-statystycznych wojewódzkich urzędów statystycznych i powiatowych inspektoratów statystycznych. Nastąpiła poważna poprawa w sposobie informowania prezydiów rad narodowych przez organa statystyki państwowej. Opracowywane są systematycznie publikacje zawierające informacje o realizacji zadań planowych i o rozwoju sytuacji gospodarczej. W roku 1964 opracowało roczniki statystyczne 14 urzędów wojewódzkich oraz 19 inspektoratów powiatowych. Przewiduje się, że w 1965 r. roczniki te wyda ok. 200 inspektoratów.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Realizacja tych zadań wymaga coraz lepszego przygotowania pracowników statystyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Mimo poważnych wyników w zakresie prac nad uporządkowaniem sprawozdawczości, a przede wszystkim nad zlikwidowaniem zbędnych sprawozdań nie wyczerpano wszystkich możliwości w tym zakresie. Występują nadal tendencje do powstawania zbędnej sprawozdawczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">W dyskusji zabrali głos posłowie: Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Henryk Janus (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Zwrócono uwagę na konieczność zsynchronizowania wszelkiego rodzaju sprawozdawczości, a co za tym idzie zlikwidowania wszelkich zbędnych sprawozdań. Konieczne jest włączanie do prac analityczno-sprawozdawczych wyższych uczelni ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Słuszne są tendencje do uchwycenia w ruchu gospodarki narodowej i podawania szybkich informacji. Pomyślnie rozwijają się prace w zakresie badań dochodów i wydatków ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Przyspieszenie informacji statystycznej wymaga dalszego postępu technicznego w obliczaniach statystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Prezes Głównego Urzędu Statystycznego - Wincenty Kawalec.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">Przewodniczący obradom - poseł Józef Kulesza (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Biorąc pod uwagę przedłożone informacje, jak również całokształt działalności GUS, należy wyrazić uznanie dla pracy tego Urzędu za nieustanny wysiłek w zakresie rozszerzania analiz i badań, w zakresie szybkiej informacji gospodarczej, podejmowania nowych metod badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Niektóre poruszone w dyskusji problemy znajdą odbicie przy omawianiu projektu planu i budżetu na 1963 r.; chodzi tu głównie o zlikwidowanie wszelkiego rodzaju nielegalnej sprawozdawczości i statystyki, zmniejszenie do minimum błędów w sprawozdawczości, dalsze przyspieszenie informacji oraz usprawnienie pracy organów statystyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Odrębnym problemem, wprawdzie zależnym nie tylko od pracy GUS, jest szersze wykorzystanie opracowań Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu na rok 1964 w części dotyczącej Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">Sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za 1964 r. Państwowej Komisji Cen zreferował poseł - Władysław Kuszyk (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Realizacja budżetu w 1964 r. Państwowej Komisji Cen była prawidłowa. Na tle ogólnie pozytywnej oceny działalności Państwowej Komisji Cen, zwrócić trzeba uwagę na występujące w tej dziedzinie braki i nieprawidłowości.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">W świetle dokonanej analizy działalności PKO oraz kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli - wydaje się niezbędne podjęcie kroków zmierzających do opracowania przepisów normujących osobistą odpowiedzialność jednostek naruszających ustalone ceny; konieczne jest rozszerzenie zakresu prac badawczych w dziedzinie polityki cen, przy czym, wobec szczupłości własnej kadry PKC, należałoby zainteresować tym zagadnieniem katedry uniwersyteckie i inne placówki naukowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Komisja postanowiła przeprowadzić dyskusję nad działalnością Państwowej Komisji Cen łącznie z dyskusją nad całością sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964, jak również wprowadzić ten temat do planu pracy na 1966 rok.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964 przedstawił Prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#komentarz">(Streszczenie referatu podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">Koreferat podkomisji ds. wykonania planu i budżetu w 1964 r. uwzględniający analizę sprawozdania rządu dokonaną przez Komisje sejmowe w częściach stanowiących przedmiot ich zainteresowania przedstawił poseł Feliks Starzec (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">Rok 1964 był tym okresem w realizacji założeń bieżącej 5-latki, w którym ukazano wiele możliwości lepszego funkcjonowania naszej gospodarki i zdolności rozwiązywania trudności, jakie okresowo występują w rozwoju kraju. Potwierdziła się skuteczność podejmowanych przez rząd decyzji w dziedzinie uruchamiania rezerw produkcyjnych, zwiększania wydajności pracy, obniżania kosztów i skracania cyklu inwestycyjnego oraz osiągania poprawy ekonomicznych wyników handlu zagranicznego. Na tle trudności roku poprzedniego, na podkreślenie zasługuje mobilizacja sił i środków w 1964 r. na zagrożonych odcinkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.70" who="#">Poczynania te nosiły jeszcze w dużej mierze charakter akcyjny, a chodzi o to, aby niektóre osiągnięcia roku 1964 weszły na stałe do praktyki i rozciągnęły się na całą gospodarkę, a nie tylko na poszczególne jej odcinki.</u>
+          <u xml:id="u-1.71" who="#">Podkomisja uważa za celowe zwrócić uwagę, również na podstawie ustaleń innych komisji sejmowych, że niektóre z osiągnięć roku 1964 zostały pomniejszone w praktyce gospodarczej roku bieżącego; głównie chodzi tu o mniej korzystne w stosunku do roku 1964 kształtowanie się proporcji wzrostu produkcji, wydajności pracy, zatrudnienia i funduszu płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.72" who="#">Uwaga komisji sejmowych skupiła się przy rozpatrywaniu wyników działalności rządu w roku 1964 na niektórych słabych stronach gospodarki. Zaliczyć do nich należy: odchylenia kosztorysowe inwestycji przemysłowych, dość znaczne zasoby niezagospodarowanych maszyn i urządzeń, niedostateczne zainwestowanie krajowej bazy surowców budowlanych. W zakresie inwestycji rolniczych - niemożność pełnego „budowlanego” wykorzystania szybko rosnących nakładów, zwłaszcza na budownictwo inwentarskie, niewłaściwe niekiedy proporcje między nakładami na melioracje trwałe a środkami na ich konserwację i zagospodarowanie; niewłaściwa jeszcze struktura sprzętu będącego w użytkowaniu kółek rolniczych (większy udział zakupu traktorów aniżeli maszyn), co daje w wyniku niedostateczną efektywność; niedobór względnie wady w dystrybucji części zamiennych do maszyn rolniczych, niska jakość narzędzi rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.73" who="#">W zakresie zaopatrzenia rynku wewnętrznego uwagę budzi utrzymujące się ciągle jeszcze dostarczanie do handlu produkcji nie objętej umowami i niedostatek kontroli jakości, szereg braków asortymentowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.74" who="#">W dziedzinie handlu zagranicznego nie są wykorzystywane liczne jeszcze możliwości eksportu wyrobów przemysłowych konsumpcyjnych, na które istnieje popyt lub pojawiają się nowe zapotrzebowania, zwłaszcza na rynkach krajów kapitalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.75" who="#">Z problemów, jakie nasuwają się przy ocenie realizacji budżetów i planów terenowych, na czoło wysuwa się problem niedostatecznej jeszcze decentralizacji środków i zadań, zwłaszcza ze szczebla wojewódzkiego na szczebel powiatowy. Sporo już zrobiono dla usamodzielnienia gromadzkich rad narodowych. Procesy decentralizacji nie objęły w należytym stopniu małych miast, których uprawnienia i dochody własne nie pozwalają na rozwijania aktywnej działalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.76" who="#">Rozwiązania wymaga sprawa udziału jednostek budżetu centralnego w finansowaniu inwestycji komunalnych, niezbędne jest również dalsze porządkowanie i usprawnianie działalności inwestycyjnej rad narodowych, aby przeciwdziałać zbytniemu wydłużaniu się cyklu inwestycyjnego i wzrostowi kosztów inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.77" who="#">Przeciwdziałać również należy występującemu zjawisku kurczenia się produkcji rynkowej przedsiębiorstw terenowych i spółdzielczości pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.78" who="#">Biorąc pod uwagę:</u>
+          <u xml:id="u-1.79" who="#">- pomyślne wykonanie podstawowych zadań planu i budżetu za rok 1964, skoncentrowanie wysiłków na szybszym uruchamianiu realizowanych inwestycji, dostarczeniu rolnictwu większej ilości podstawowych środków produkcji, zapewnianie bardziej prawidłowych proporcji między zatrudnieniem i wydajnością pracy, - przezwyciężenie w tym okresie licznych trudności z lat 1962-1963, - decyzje podjęte dla usprawnienia systemu planowania i zarządzania gospodarką, co prowadzić będzie do usunięcia wielu istniejących jeszcze niedomagań, podkomisja wnosi o poparcie wniosku Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie absolutorium dla rządu za rok 1964.</u>
+          <u xml:id="u-1.80" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Jańczyk (PZPR), Czesław Domagała (PZPR), Krystyna Biernacka (SD), Czesław Burski (ZSL), Bolesław Bednarek (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Henryk Janus (SD), Stanisław Kozioł (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Józef Łastowski (PZPR), Józef Raźny (SD), Ewa Trojanowska (bezp.), Jan Frankowski (bezp. Stow. Chrześć. Społ.); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Prezes Państwowej Komisji Cen - Juliusz Strumiński, Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski, Minister Finansów - Jerzy Albrecht, Prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.81" who="#">W dyskusji podkreślano poważne osiągnięcia gospodarki narodowej uzyskane w 1964 r.: wzrost produkcji przemysłowej, rozszerzenie asortymentu, poprawa bilansu płatniczego; osiągnięcia rolnictwa, szczególnie hodowli. Równolegle z tym występowały w różnych dziedzinach życia gospodarczego braki i niedociągnięcia, hamujące rozwój, tym bardziej dotkliwe, że powtarzające się z roku na rok.</u>
+          <u xml:id="u-1.82" who="#">Szczególnie wiele miejsca w dyskusji poświęcono niepełnej realizacji procesu inwestycyjnego; wskazywano na stale powtarzające się niedociągnięcia przy opracowywaniu dokumentacji projektowo-kosztorysowej, na wzrastające w toku wykonawstwa koszty budowy, na przedłużanie cykli inwestycyjnych, na niepełne uzyskiwanie zaplanowanych mocy produkcyjnych; zgłaszano zastrzeżenia do pracy biur projektowych i do organizacji pracy na placu budowy. Mimo znacznej poprawy, w dalszym ciągu nie została zbilansowana moc przerobowa przedsiębiorstw budowlanych z zadaniami inwestycyjnymi wynikającymi z planu. Te wszystkie błędy i braki dają się zaobserwować nie tylko na wielkich budowach priorytetowych, lecz również w budownictwie małych obiektów planu terenowego, w budownictwie szkolnym, komunalnym, socjalnym itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.83" who="#">Posłowie, stwierdzając poprawę jakości produkowanych wyrobów przeznaczonych na rynek wewnętrzny i na eksport, wskazywali, że sprawa jakości pozostaje nadal centralnym problemem, na którym powinna skupić się uwaga administracji gospodarczej wszystkich szczebli. Rozważano środki, jakie należy podjąć celem przeciwdziałania gromadzeniu nadmiernych, nieuzasadnionych gospodarczo zapasów.</u>
+          <u xml:id="u-1.84" who="#">Środki przeznaczone dla rolnictwa rosną z roku na rok, są one jednak nadal niewystarczające w stosunku do potrzeb. Tym bardziej powinny być w pełni i gospodarnie wykorzystywane.</u>
+          <u xml:id="u-1.85" who="#">Pozytywna ocena pracy handlu zagranicznego nie może przesłonić występujących jeszcze w tej dziedzinie niedostatków. Wydaje się np. iż zbyt mała jest troska o efektywność operacji handlowych; struktura organizacyjna handlu zagranicznego powinna być bardziej elastyczna i lepiej przystosowana do operatywnego, szybkiego działania na rynkach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.86" who="#">Więcej uwagi i środków należy poświęcić rozbudowie i poprawie jakości usług komunalnych, przy czym na plan pierwszy wysuwa się sprawa remontów bieżących i kapitalnych w budownictwie mieszkaniowym, szczególnie w związku z podwyżką czynszów.</u>
+          <u xml:id="u-1.87" who="#">Wiele miejsca w dyskusji poświęcono sprawie polityki cen, w szczególności środkom, jakie powinny być podejmowane dla zapewnienia ich stabilności, co ma ogromny wpływ na wysokość realnych dochodów ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.88" who="#">Omawiano sprawę egzekwowania odpowiedzialności działaczy gospodarczych i społecznych za niewłaściwą realizację zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.89" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.90" who="#">Jak wynika z dyskusji, Komisja zgodna jest z oceną posła-sprawozdawcy dotyczącą działalności rządu w 1964 r., uwzględniającą powiązanie wyników działalności gospodarczej w 1964 r. z rozwojem sytuacji w roku bieżącym i z perspektywami roku 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.91" who="#">Niektóre problemy poruszone w toku dyskusji nad sprawozdaniem rządu przez inne komisje sejmowe i przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wymagać będą przedstawienia na plenarnym posiedzeniu Sejmu, niektóre przekazane zostaną do rozważenia Radzie Ministrów, względnie poszczególnym ministrom. Do niektórych problemów komisje sejmowe wracać będą w toku dalszych prac, szczególnie przy rozpatrywaniu projektu planu i budżetu na rok 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.92" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za rok 1964 w części dotyczącej Państwowej Komisji Cen.</u>
+          <u xml:id="u-1.93" who="#">Komisja przyjęła w całości sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964 wraz z uwagami Najwyższej Izby Kontroli i wnioskiem NIK w przedmiocie absolutorium dla rządu za rok 1964.</u>
+          <u xml:id="u-1.94" who="#">Poseł Jan Frankowski (bezp. Stow. Chrześć. Społ.) zreferował sprawozdanie z wykonania budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Najwyższej Izby Kontroli. Wskazał on na prawidłową gospodarkę środkami budżetowymi i na prawidłową gospodarkę etatami. Podejmowane przez Najwyższą Izbę Kontroli tematy kontroli dobierane były zgodnie z potrzebami gospodarki; na uwagę zasługuję wnikliwość kontroli, wielostronność stosowanych metod. Za poważny dorobek NIK uznać trzeba wielki autorytet, jaki instytucja ta zdobyła sobie wśród społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.95" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza wskazał, że w toku dyskusji nad sprawozdaniem rządu z wykonania planu i budżetu posłowie dali wyraz uznania dla pracy NIK, wysoko ocenili w szczególności pomoc, jaką niesie NIK dla działalności kontrolnej Sejmu i jego komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.96" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za rok 1964 w części dotyczącej Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.97" who="#">Komisja wybrała:</u>
+          <u xml:id="u-1.98" who="#">- na sprawozdawcę Komisji rządowego projektu uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na rok 1966 i rządowego projektu ustawy o budżecie państwa na rok 1966 - posła Franciszka Blinowskiego (PZPR);</u>
+          <u xml:id="u-1.99" who="#">- na sprawozdawcę Komisji o sprawozdaniu rządu z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa za rok 1964 wraz z uwagami Najwyższej Izby Kontroli i wnioskiem NIK w przedmiocie absolutorium dla rządu za ten okres - posła Feliksa Starca (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.100" who="#">Komisja uchwaliła regulamin prac komisji sejmowych nad projektami planu i budżetu na rok 1966, ustaliła rozdział części projektu planu i budżetu między komisje sejmowe i kalendarz prac nad projektami planu i budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-1.101" who="#">W pierwszym etapie zostaną rozpatrzone przez poszczególne komisje sejmowe poszczególne części planu i budżetu, w dalszym etapie prac Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów przy udziale przedstawicieli innych komisji rozpatrzy generalne problemy projektu planu i budżetu na rok 1966, a mianowicie:</u>
+          <u xml:id="u-1.102" who="#">- dochód narodowy i główne proporcje jego podziału, - analiza całości rozwoju produkcji materialnej, - produkcja przemysłowa ze szczególnym uwzględnieniem zadań eksportowych, - inwestycje i budownictwo, - postęp techniczny, - koszty, akumulacja i normatywy finansowe, - zatrudnienie, płace, dochody ludności, spożycie indywidualne, - spożycie zbiorowe (oświata, kultura, zdrowie, ubezpieczenia), - rolnictwo, - plany i budżety rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.103" who="#">Referaty przygotowane zostaną przez zespoły problemowe Komisji w oparciu o analizę własną projektów, jak również w oparciu o analizę przeprowadzoną uprzednio przez inne komisje sejmowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.104" who="#">W końcowej fazie prac nad projektem planu i budżetu na 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów przy udziale przedstawicieli prezydiów komisji sejmowych rozpatrzy wnioski i poprawki komisji do projektów planu i budżetu oraz omówi projekty referatów sprawozdawców generalnych projektu ustawy budżetowej i projektu uchwały o NPG na 1966 r. oraz uchwały o wykonaniu budżetu i NPG z 1964 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.105" who="#">UWAGI NAJWYŻSZEJ IZBY KONTROLI O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU W 1964 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.106" who="#">Referat Prezesa Najwyższej Izby Kontroli - Konstantego Dąbrowskiego złożony na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 8 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.107" who="#komentarz">(Streszczenie)</u>
+          <u xml:id="u-1.108" who="#">Wyniki gospodarcze 1964 roku zajmują szczególne miejsce w procesie realizacji bieżącego planu 5-letniego, a to ze względu na osiągnięte, po dwóch latach pewnego zahamowania, przyspieszenie tempa rozwoju.</u>
+          <u xml:id="u-1.109" who="#">W przemyśle osiągnięto w 1964 r. najszybszy wzrost produkcji od 1961 r. Korzystny był zwłaszcza przebieg wykonania zadań w przemyśle wydobywczym i energetyce. Bardziej korzystnie ukształtowały się proporcje wytwarzania dóbr grupy A i B. W obydwu grupach nastąpił znaczny wzrost produkcji, przy czym w porównaniu z latami poprzednimi rozpiętość tempa wzrostu zmniejszyła się.</u>
+          <u xml:id="u-1.110" who="#">W roku 1964 bardziej prawidłowo niż w latach poprzednich ukształtowały się proporcje między wzrostem produkcji, wzrostem zatrudnienia i funduszem płac. Znacznie większą, niż w latach poprzednich część przyrostu produkcji osiągnięto w wyniku wzrostu wydajności pracy. W sposób bardziej korzystny niż w latach poprzednich kształtowała się realizacja planu akumulacji finansowej w przemyśle, m. in. dzięki obniżeniu zużycia materiałowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.111" who="#">Na tle ogólnych osiągnięć przemysłu nie można jednak pominąć negatywnych zjawisk, wyrażających się niepełną realizacją planu niektórych podstawowych asortymentów wyrobów, zwłaszcza w przemyśle maszynowym i chemicznym. Również w dziedzinie nowoczesności i jakości wyrobów nie nastąpiła w 1964 r. zadowalająca poprawa.</u>
+          <u xml:id="u-1.112" who="#">Istotnym osiągnięciem w gospodarce 1964 r. był szybki rozwój transportu, który - jak wiadomo -- w latach 1962-1965 nie nadążał za wzrostem potrzeb przewozowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.113" who="#">Produkcja globalna rolnictwa wzrosła w 1964 r. tylko o około 1,2 proc. Było to rezultatem przede wszystkim niekorzystnych warunków atmosferycznych dla wegetacji zbóż i pasz, dobre natomiast wyniki osiągnięto w zbiorach ziemniaków i buraków cukrowych, wyjątkowo wysokich w 1964 r. Rekordowe zbiory ziemniaków umożliwiły znaczny wzrost pogłowia trzody chlewnej w 1964 r., tworząc również warunki do przekroczenia w 1965 r. najwyższego dotychczas poziomu pogłowia trzody, osiągniętego w 1962 r. Mimo niekorzystnej sytuacji paszowej, spowodowanej nieurodzajem zbóż i siana, utrzymane zostało - dzięki pomocy państwa - pogłowie bydła.</u>
+          <u xml:id="u-1.114" who="#">Należy podkreślić osiągnięcia państwowych gospodarstw rolnych, wyrażające się we wzroście ich towarowości oraz w zagospodarowaniu nowych powierzchni uprawowych przejętych z Państwowego Funduszu Ziemi. Nastąpił także znaczny rozwój organizacyjny kółek rolniczych; powiększył się stan parku maszynowego, wzrosły usługi kółek dla rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.115" who="#">Rozmiar środków przeznaczonych dla rolnictwa, ich szybki i dynamiczny wzrost w warunkach gospodarki wielosektorowej, przy dużym jej rozproszeniu, niedostatku kadr i zaplecza technicznego - stwarzał równocześnie wielorakie trudności i problemy, których rozwiązywanie rząd podejmował zarówno środkami doraźnymi, jak i poprzez działanie długofalowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.116" who="#">Ogólny bilans handlu zagranicznego był w 1964 r. dodatni. Tempo wzrostu eksportu było szybsze niż tempo wzrostu produkcji. Pozytywnym objawem był dalszy wzrost eksportu maszyn i urządzeń. Poprawiła się sytuacja płatnicza kraju. Wydatny wzrost eksportu oraz korzystnie kształtujące się ceny towarów eksportowanych pozwoliły na zwiększenie importu zbóż i pasz. Nie osiągnięto jednak planowanego eksportu maszyn i towarów konsumpcyjnych trwałego użytku do krajów kapitalistycznych, co nie pozwoliło na uzyskanie planowanego dodatniego salda bilansu handlowego z tymi krajami, nie poprawiła się dostatecznie efektywność ekonomiczna transakcji towarowych; dotyczyło to szczególnie eksportu gotowych obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-1.117" who="#">Rok 1964 przyniósł postępy w zagospodarowaniu obiektów inwestycyjnych, realizowanych w latach 1961-1963, oraz przyśpieszenie tempa oddawania do eksploatacji nowych obiektów, a w rezultacie znaczny wzrost zdolności produkcyjnych przemysłu. Znaczne były osiągnięcia w dziedzinie inwestycji socjalno-kulturalnych, choć na niektórych odcinkach założenia planowe, na skutek ogólnej sytuacji gospodarczej, musiały ulec rewizji w stosunku do założeń planu 5-letniego i dostosowaniu do aktualnych możliwości gospodarczych. W dalszym ciągu występowały jednak nieprawidłowości w programowaniu i przygotowaniu inwestycji do realizacji, w przestrzeganiu czasu ich realizacji, jak również w dziedzinie zaplanowanych kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-1.118" who="#">Osiągnięcia w najważniejszych dziedzinach gospodarki w 1964 r. oraz ogólny wzrost poziomu gospodarności znalazły swój syntetyczny wyraz w uzyskaniu ponadplanowego wzrostu dochodu narodowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.119" who="#">W 1964 r. osiągnięto lepsze niż w latach 1962-1963 zrównoważenie pieniężnych dochodów ludności z masą towarową na rynku. Poprawiło się zaopatrzenie rynku w artykuły trwałego użytku, tłuszcze roślinne, ryby i jaja, uzyskano poprawę zaopatrzenia rynku wiejskiego, zwłaszcza w cement. W zaopatrzeniu rynku występowały jednak braki, zwłaszcza w pierwszych trzech kwartałach 1964 r.; dotyczyły one głównie mięsa i niektórych wyrobów włókienniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.120" who="#">Po przedstawieniu ogólnej oceny wykonania zadań w 1964 r. Prezes Dąbrowski omówił niektóre zagadnienia w świetle wyników kontroli NIK.</u>
+          <u xml:id="u-1.121" who="#">W 1964 r. podjęto w całym przemyśle, a szczególnie w przemyśle maszynowym, długofalowy program podniesienia poziomu produkcji z punktu widzenia jej jakości i nowoczesności. Dla realizacji tego zadania podjęto szereg kroków zmierzających do zacieśnienia współdziałania nauki z techniką, poddano analizie i ukierunkowano prace w dziedzinie wynalazczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.122" who="#">Celem lepszego dostosowania jakości wyrobów przemysłowych do wzrastających wymagań odbiorców, podjęto w 1964 r. szereg długofalowych środków organizacyjnych. Przyniosło to pewne efekty, niemniej jednak jakość wyrobów była w 1964 r. i jest nadal niezadowalająca.</u>
+          <u xml:id="u-1.123" who="#">W dalszym ciągu Prezes NIK omówił na konkretnych przykładach przyczyny hamujące wzrost jakości produkcji. I tak np. niska jakość opon samochodowych miała swe źródło nie tylko w ciągłej zmianie surowców i receptur produkcji, nie tylko w słabej pracy kontroli technicznej, lecz również w niewykorzystaniu nowoczesnych urządzeń i aparatury kontrolno-pomiarowej; wykorzystanie tej aparatury zabezpieczałoby wprawdzie jakość produkcji, ale utrudniałoby przekraczanie ilościowych wskaźników planu i wysokie przekraczanie norm pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.124" who="#">Również w przemyśle motoryzacyjnym zanotowano szereg przypadków niskiej jakości produkcji, czemu częściowo sprzyjał system bodźców ekonomicznych, działający w ten sposób, że złe wykonawstwo produkcji nie przysparzało zakładowi i jego załodze takich dolegliwości, jak niewykonanie ilościowe dostaw.</u>
+          <u xml:id="u-1.125" who="#">Niedociągnięcia jakościowe w przemyśle obuwniczym wynikały m. in. ze złej organizacji kontroli technicznej. Kontrola stwierdziła m. in., że brakarz w zakładzie powinien, zgodnie z obowiązującą normą, sklasyfikować w ciągu 8 godzin 800 par obuwia, czyli w ciągu 30 sekund ocenić jakość pary obuwia, wykluczając 67 rodzajów podstawowych błędów przewidzianych normą. Podjęto już kroki zmierzające do zmiany sytuacji w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.126" who="#">Przytoczone przykłady wykazują, jak złożone i wielokierunkowe działanie jest niezbędne do poprawy na odcinku podniesienia jakości i nowoczesności produkcji, W dziedzinie tej doniosłe znaczenie mieć będzie realizacja uchwał IV Plenum KC PZPR o zmianach w systemie planowania i zarządzania gospodarką narodową. Środki opracowywane i realizowane na podstawie tych uchwał w sposób bezpośredni sprzyjać będą usuwaniu wspomnianych zjawisk.</u>
+          <u xml:id="u-1.127" who="#">W dalszym ciągu Prezes Dąbrowski omówił wyniki kontroli ewidencji gospodarczej, dokumentacji rachunkowej i ewidencji operacji gospodarczych. Stan w tej dziedzinie w wielu zakładach pracy budzi szereg zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.128" who="#">Rok 1964 przyniósł poważny wzrost środków przeznaczonych na rozwój rolnictwa. Kontrole efektywności środków zainwestowanych w tak ważnych działach jak gospodarka nasienna, ochrona roślin uprawnych oraz działalność służb rolnych, a zwłaszcza służby zootechnicznej i weterynaryjnej, nie nasunęły poważniejszych zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.129" who="#">Na poważny wzrost gospodarności oraz efektywności nakładów wskazują również wyniki kontroli kółek rolniczych. Osiągnięcia kółek rolniczych uzyskane zostały dzięki poważnemu wzrostowi troski aktywu chłopskiego o majątek społeczny oraz dzięki poprawie usług państwowych ośrodków maszynowych; korzystne wyniki przyniosła również stopniowa koncentracja sprzętu maszynowo-traktorowego. Tym niemniej kontrola stwierdziła nadal istnienie pewnych niedociągnięć w dziedzinie mechanizacji rolnictwa. I tak pogłębiła się dysproporcja w strukturze parku traktorowo-maszynowego kółek rolniczych; pogorszył się wskaźnik ilości maszyn towarzyszących przypadających w kółkach rolniczych na 100 traktorów. Jednocześnie stwierdzono pewne ilości sprzętu nieprzydatnego wskutek wad konstrukcyjnych. Niedostateczne wyposażenie kółek w maszyny było jedną z przyczyn słabego rozwoju usług polowych. Nie został również przezwyciężony niedobór maszyn trakcji konnej dla gospodarstw chłopskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.130" who="#">Kontrole stwierdziły niski stopień zagospodarowania i wykorzystania wielu cennych dla rolnictwa maszyn. W wyniku tej kontroli, a także z własnej inicjatywy jednostki resortu rolnictwa i prezydiów rad oraz zainteresowane jednostki przemysłu i handlu podjęły szereg przedsięwzięć dla usunięcia tych niedociągnięć. Nastąpiła w wyniku poprawa w produkcji i dystrybucji części zamiennych, dzięki czemu w 1964 r. sprawniej przebiegały remonty i wzrósł stopień wykorzystania maszyn rolniczych. Tym niemniej wiele pozostaje jeszcze do zrobienia w dziedzinie podniesienia efektów ekonomicznych mechanizacji rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.131" who="#">Dziedziną rolnictwa, w której efektywność nakładów nie może jeszcze zadowalać, jest melioracja użytków zielonych.</u>
+          <u xml:id="u-1.132" who="#">Pewne uwagi nasuwa pieniężno-kredytowa obsługa wsi, a zwłaszcza działalność spółdzielni oszczędnościowo-pożyczkowych, których rola szybko wzrasta. W strukturze kredytów udzielanych gospodarstwom chłopskim spadł udział pożyczek na cele bezpośrednio związane z produkcją roślinną i zwierzęcą. Zdarzają się wypadki nieuzasadnionej odmowy kredytu oraz niedostateczna kontrola celowości zużycia pożyczek. Niedostateczny był wysiłek SOP w zakresie kasowej i pieniężno-kredytowej obsługi kółek rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.133" who="#">W działalności inwestycyjnej notuje się szereg osiągnięć, które dały w efekcie przyspieszenie tempa wzrostu produkcji przemysłowej. Równolegle wystąpiły jednak pewne niekorzystne objawy. I tak wysokiemu wskaźnikowi wykorzystania nakładów inwestycyjnych w gospodarce uspołecznionej towarzyszyły stosunkowo niskie wskaźniki wykonania planu oddawania inwestycji do użytku; znaczne były różnice między poziomem kosztów określanym w momencie włączania inwestycji do planu a faktycznymi jej kosztami; zbyt długi jest jeszcze proces inwestowania; wiele nowych inwestycji nie osiąga w terminie założonego wzrostu zdolności produkcyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.134" who="#">Przytoczonym, nie nowym zresztą niekorzystnym objawom w działalności inwestycyjnej, rząd przeciwstawił szereg środków organizacyjnych. W marcu br. Rada Ministrów podjęła uchwałę stwarzającą podstawy do urealnienia i ustabilizowania wartości kosztorysowej inwestycji oraz prawidłowej wyceny kosztów w wieloletnich i rocznych planach. Uchwała sprecyzowała wymogi stawiane programowaniu, projektowaniu i plantowaniu inwestycji, nałożyła szereg nowych rygorów w zakresie ewidencji, kontroli i analizy kosztów; dała również początek zmianom w systemie finansowania inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.135" who="#">W dziedzinie handlu zagranicznego osiągnięto poprawę struktury eksportu i uzyskano dodatnie saldo bilansu handlowego, niedostateczną uwagę poświęcono jednak sprawom efektywności ekonomicznej obrotów towarowych. Problem ten Prezes NIK zilustrował przykładami z dziedziny eksportu niektórych kompletnych obiektów przemysłowych. Ministerstwo Handlu Zagranicznego podejmuje obecnie działania dla lepszego zabezpieczenia efektywności transakcji; zagadnieniem tym zajęły się również intensywnie kolegia resortów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.136" who="#">Rok 1964 charakteryzował się wzrostem ogólnej wartości dostaw towarów na zaopatrzenie rynku, w wielu jednak dziedzinach nadal występowały dotkliwe braki. Obok znanych trudności obiektywnych, jak: ograniczona moc produkcyjna niektórych branż przemysłu, trudności surowcowe, konieczność ograniczenia importu itp. działały tu w niemałym stopniu niedomagania w działalności organizacji przemysłowych i handlowych. Niektóre zakłady przemysłowe nadal przejawiały tendencje do osiągania ponadplanowej akumulacji poprzez dobieranie korzystnych asortymentów, z reguły droższych, niejednokrotnie trudno zbywalnych, przy równoczesnym zmniejszaniu produkcji artykułów tanich poszukiwanych na rynku. Tendencjom tym nie przeciwdziałał skutecznie stosowany system kar konwencjonalnych. Braki w zaopatrzeniu sieci detalicznej w poszczególne artykuły występowały znacznie ostrzej i w szerszym zakresie, niż to wynikało z ogólnego układu popytu poszczególnych artykułów i z jego zaspokojenia przez przemysł. Istotną przyczyną powstawania niedoborów w zaopatrzeniu sieci detalicznej były nieprawidłowości w organizacji i technice sprzedaży w hurcie i detalu, takie, jak niedostateczna informacja, brak koordynacji planów hurtu i detalu, częste przypadki nierespektowania przez hurtownie zamówień sieci detalicznej - mimo możliwości ich realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.137" who="#">Kontrole NIK stwierdziły, że w porównaniu z 1962 r., kiedy przeprowadzono szeroką kontrolę pracy jednostek administracyjnych prezydiów rad narodowych, wzrósł poziom pracy administracji terenowej. Stwierdzenie to nie może jednak przysłonić występujących jeszcze niewłaściwości i uchybień, które, jak wynika ze skarg i odwołań obywateli, dotyczą głównie usług świadczonych przez terenowe jednostki gospodarcze, jak remonty, komunikacja, zaopatrzenie w wodę i gaz, usługi służby zdrowia i służby rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.138" who="#">Przedstawione problemy, nasuwające w świetle wyników kontroli krytyczne uwagi, nie mogą podważyć ogólnej, pozytywnej oceny wykonania zadań w 1964 r. Rok 1964 był pomyślny dla naszej gospodarki i stworzył warunki do dalszego korzystnego rozwoju gospodarki narodowej w 1965 r. Potwierdzają to wstępne dane o wykonaniu zadań gospodarczych w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-1.139" who="#">Wiele z poruszonych problemów wymaga długofalowego działania, ważnym jednakże jest, że decyzje i środki podejmowane przez rząd w tych sprawach, poza bezpośrednią poprawą, stworzyły warunki dla osiągnięcia pozytywnych efektów gospodarczych w latach następnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.140" who="#">Biorąc pod uwagę ogólne wyniki realizacji Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa oraz podejmowana w tym okresie przez rząd środki, Kolegium Najwyższej Izby Kontroli przedstawiło Sejmowi wniosek o udzielenie absolutorium dla rządu za rok 1964.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00003-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00003-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..94c8b61
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00003-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00003-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 3/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 3/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:3</note>
+        <note type="sessionNo">3</note>
+        <date>1965-11-17</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00003-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00003-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b0df69b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00003-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 17 listopada 1965 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Cieślaka (ZSL), rozpatrzyła projekt budżetu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Głównego Urzędu Statystycznego na rok 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede i zastępcą Przewodniczącego - Zbigniewem Januszko, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu - Julianem Kole, dyrektor departamentu Najwyższej laty Kontroli -- Aleksander Ivanka, dyrektor Instytutu Planowania - Józef Pajestka, Prezes Głównego Urzędu Statystycznego - Wincenty Kawalec i wiceprezes GUS - Leon Rzędowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekt budżetu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów na rok 1966 zreferował poseł Igor Łopatyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Planowane na rok przyszły wydatki Komisji Planowania są nieco wyższe od przewidywanego wykonania w roku bieżącym, co wiąże się m. in. z zatrudnieniem absolwentów wyższych szkół ekonomicznych i podyplomowego studium planowania. W budżecie Komisji Planowania mieszczą się też wydatki powołanego z dniem 1 października br. Instytutu Planowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Po zreferowaniu poszczególnych pozycji budżetu, mówca zatrzymał się nad wybranymi, aktualnymi problemami planowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Prowadzone obecnie prace nad końcową wersją projektu planu na przyszłą 5-latkę oparte są w większym niż kiedykolwiek stopniu na wynikach szerokiej dyskusji społecznej przeprowadzonej w zakładach produkcyjnych. Wyniki tej dyskusji znalazły m. in. swój wyraz w planach alternatywnych, opracowanych przy udziale aktywu gospodarczego i załóg poszczególnych przedsiębiorstw, zjednoczeń, instytutów naukowo-badawczych, społecznego aktywa wojewódzkiego i ministerstw. Znaczenie tej akcji polega na wkładzie merytorycznym załóg w ostateczny proces ukształtowania projektu planu 5-letniego. Trudność podania syntetycznych wyników tej akcji polega jednak na tym, że równocześnie z opracowywaniem planów alternatywnych w przedsiębiorstwach i województwach, trwały intensywne prace w centralnym aparacie gospodarczym, który wykorzystywał na bieżąco wyniki planów alternatywnych do kolejnych wariantów projektu placu 5-letniego. Niemniej można stwierdzić, że m. in. dzięki wykorzystaniu wyników prac nad pracami alternatywnymi w szeregu resortów, jak np. w górnictwie i energetyce, budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych, w przemyśle ciężkim - wartość produkcji globalnej w roku 1970 będzie wyższa aniżeli przewidywały to wytyczne IV Zjazdu PZPR. Plany alternatywne przyczyniają się w wielu wypadkach do poprawy bilansu handlu zagranicznego poprzez zwiększenie produkcji na eksport, względnie przez rozwój produkcji antyimportowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Niezależnie od pozytywnej roli, jaką już odegrały plany alternatywne przy pracach nad planem 5-letnim, wiele wniosków wymaga dalszej analizy i w zależności od jej wyników będą one wykorzystywane w toku dalszych prac nad projektem planu 5-letniego i w trakcie realizacji tego planu. Należy zwrócić też uwagę, że obok wymiernych wartości ekonomicznych owocować będą i wartości społeczne zrodzone drogą zaangażowania załóg do współgospodarzenia. Wolno przypuszczać, że i w przyszłości tego rodzaju konsultacje z organami samorządu robotniczego w przemyśle zostaną przyjęte jako stała zasada planowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Prace nad planowaniem perspektywicznym podjęto u nas w 1957 r. Do 1963 r. zakończono prace nad pełną wersją planu do 1980 r.; służyła ona jako materiał wyjściowy do opracowania projektu planu na najbliższą 5-latkę. Obecnie w Komisji Planowania podjęto organizację prac nad nową wersją perspektywicznego planu alternatywnego. Ważnym elementem w planowaniu perspektywicznym jest współdziałanie z innymi krajami - członkami RWPG. W początku roku przyszłego ma nastąpić dalszy etap wymiany poglądów w łonie RWPG na temat koordynacji planowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dyskusji zabrali głos posłowie: Zdzisław Balicki (PZPR), Tadeusz Janczyk (PZPR), Stanisław Kozioł (ZSL), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Tomasz Malinowski (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Wiktor Obolewicz (PZPR) i Władysław Piłatowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dyskusji podkreślono, że zastosowana po raz pierwszy przy pracach nad projektem planu 5-letniego na lata 1966-1970 metoda planowania alternatywnego przyniosła dodatnie skutki zarówno dla ekonomiki, jak i dla demokracji fabrycznej i dobrze by było, aby ta metoda została usankcjonowana jako stała forma planowania. Metoda ta wymaga wnikliwej oceny, a także podjęcia kroków, by ten wartościowy instrument rozbudzania inicjatywy załóg fabrycznych nie uległ sformalizowaniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Podkreślono wagę podejmowanych eksperymentów w dziedzinie planowania i konieczność poszukiwania form planowania uwzględniających specyfikę poszczególnych branż i rodzajów przemysłu. Wskazano na dużą rolę, jaka stoi przed służbami ekonomicznymi w przedsiębiorstwach, sygnalizowano opieszałość w realizacji uchwały Rady Ministrów w sprawie postępu techniczno-ekonomicznego, przewidującego powoływanie służb ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wielkie znaczenie ma koordynacyjna działalność komisji planowania wszystkich szczebli. Poruszono sprawę rekonstrukcji przemysłu i konieczności nadania temu problemowi większej wagi w systemie planowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Przewodniczący obradom - poseł Stanisław Cieślak (ZSL) stwierdził, że z jednej strony w proces planowania angażowane jest całe społeczeństwo, z drugiej - terenowe ogniwa władzy nie mają dostatecznego wpływu na to, co się w danym terenie dzieje. Prezydia rad narodowych bywają bezradne wobec nacisku zjednoczeń i wyższych ogniw administracji gospodarczej; jest to w pewnej mierze wynikiem tendencji do centralizacji i niedoceniania dość licznej i fachowej kadry planistycznej w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Do spraw poruszonych w dyskusji ustosunkowali się: I zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Tadeusz Gede i zastępca przewodniczącego - Zbigniew Januszko. Stwierdzili oni, że w łonie Komisji Planowania nie ma tendencji do centralizacji planowania, natomiast podejmowanych jest szereg zabiegów zmierzających do lepszej koordynacji gospodarki narodowej, które mogą nosić pozory - a w wypadku złej realizacji, nie tylko pozory - centralizacji. Niemniej jednak kształtowany obecnie model koordynacji branżowej i organizacyjnej opiera się na zasadach porozumień, a nie - podległości. Równolegle rozwijana jest koordynacja pozioma, terenowa, która prezydiom rad narodowych daje wiele dodatkowych uprawnień w stosunku do przemysłu na swoim terenie, niezależnie od tego, czy jest to przemysł kluczowy czy terenowy. W dziedzinie lokalizacji nowych obiektów przemysłowych nie podejmuje się żadnych decyzji bez udziału przedstawicieli władzy terenowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Modyfikacja metod planowania wymaga uciekania się coraz częściej do pomocy nauki. Istniejący od wielu lat Zakład Badań Ekonomicznych Komisji Planowania odegrał w swoim czasie bardzo pozytywną rolę w tej dziedzinie. Wzrastające zadania doprowadziły do przekształcenia Zakładu w Instytut Planowania, przed którym postawiono ambitne cele prowadzenia prac teoretycznych i metodologicznych w zakresie organizacji planowania, opracowywanie studiów i analiz ekonomicznych, prowadzenie badań w zakresie prawidłowości i skuteczności działania instrumentów ekonomicznych planowania oraz przygotowywanie i wprowadzanie w życie nowych technik planowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Dyrektor Instytutu Planowania - prof. Józef Pajestka poinformował komisję o głównych kierunkach pracy i zamierzeniach nowopowstałego instytutu.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja przyjęła projekt uchwały o NPG na 1966 r. i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na rok 1966 w części dotyczącej Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Projekt budżetu Głównego Urzędu Statystycznego na rok 1966 zreferował poseł Stanisław Kozioł (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wydatki Głównego Urzędu Statystycznego w budżecie na rok 1966 rosną w stosunku do roku ubiegłego ogółem o ponad 32 mln zł, co znajduje uzasadnienie w rozbudowie programu badań statystycznych w roku 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W 1966r. nastąpi dalsze umocnienie terenowych ogniw statystyki państwowej, rozbudowane zostaną ośrodki zmechanizowanego obrachunku. W celu sprostania potrzebom wynikającym ze zmian w systemie planowania i zarządzania gospodarką narodową ustalono, iż do programu badań GUS w 1966 r. należy wprowadzić badanie stanu sił roboczych zatrudnionych w rolnictwie, rozszerzyć badania rentowności, norm finansowania i funduszów warunkujące wykorzystanie tych wskaźników jako ekonomicznych narzędzi planowania i zarządzania, wprowadzić badania dotyczące wartości usług świadczonych dla rolnictwa przez jednostki obsługujące wieś, dokonywać szacunku plonów ziemiopłodów nie tylko w porównaniu do roku poprzedniego, ale także do średnich plonów za poprzednie 4 lata i inne. Na wniosek resortów i zainteresowanych instytucji, do programu badań statystycznych wprowadzono szereg innych tematów, m. in. przeprowadzenie spisu ludności rolniczej na wsi (z uwzględnieniem źródeł utrzymania, formy gospodarki, wielkości gospodarstw), podjęcie badań budżetów rodzinnych rodzin robotników-chłopów, uwzględnienie w programie badań z zakresu rolnictwa nowych pozycji (badanie obciążeń gospodarstw chłopskich, zaopatrzenie rolnictwa w traktory i ważniejsze maszyny rolnicze, mleczność krów w gospodarstwach indywidualnych). Ponadto projektuje się prowadzenie dodatkowych badań mających na celu usprawnienie bilansowania siły roboczej, a także badań dotyczących inwestycji mieszkaniowych. Dokładne wykonanie zamierzonych prac i wnikliwa analiza zebranych materiałów przyczynią się do usprawnienia zarządzania gospodarką narodową.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W trakcie realizacji obszernego programu prac, GUS winien skuteczniej oddziaływać na resorty, zjednoczenia, organizacje, instytucje, by usprawniały prace podległych im służb statystycznych oraz w pełni wykorzystywały materiały statystyczne, wyniki badań i analiz opartych na tych badaniach. Prowadzone przez GUS kontrole wykazały wiele zaniedbań w tym zakresie. Szeroko stosowana jest praktyka nielegalnych sprawozdań. W wyniku przeprowadzonej w październiku kontroli, stwierdzono w 53 skontrolowanych jednostkach w 5 województwach aż 300 różnego rodzaju dodatkowych, nielegalnych sprawozdań.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Za przykład nonsensu i bezmyślności może posłużyć fakt, iż powiatowy lekarz weterynarii w jednym z powiatów woj. katowickiego zażądał od sołtysów sporządzenia wykazu psów, w którym oprócz nazwiska i adresu właściciela psa, należało podać informacje o imionach psów, ich rasie. maści i wieku. Rzeszowskie Zakłady Gastronomiczne zobowiązały restauracje i bary do przekazywania w miesięcznych sprawozdaniach (oprócz wykazywania obrotów) informacji o wartości sprzedaży dań typu obiadowego w rozbiciu na poszczególne rodzaje zup. Konieczne jest podjęcie energicznych środków dla likwidacji nielegalnej sprawozdawczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Kontrole ujawniają w szeregu wypadków błędy w sprawozdawczości, co jest m. in. wynikiem płynności zatrudnienia w komórkach planowania i sprawozdawczości, niedostatecznych kwalifikacji pracowników, braku znajomości instrukcji i braku nadzoru ze strony jednostek nadrzędnych. Podjęto szereg starań zmierzających do podniesienia kwalifikacji pracowników zatrudnionych przy sporządzeniu sprawozdawczości statystycznej. Zachodzi pilna potrzeba dalszego zbliżenia organów terenowych statystyki państwowej (GUS i PIS) do jednostek statystycznych, zaznajamianie ich z programem badań i odpowiednimi publikacjami. GUS winien występować wobec resortów i prezydiów rad z konkretnymi propozycjami w sprawie usprawniania prac ich służb statystycznych. GUS winien kontynuować wysiłki dla usprawnienia prac powiatowych inspektoratów statystycznych, dążyć do ich wzmocnienia kadrowego i technicznego, kontynuować wysiłki dla przyspieszania opracowań i dostarczania szybkiej i aktualnej informacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Na pytania posłów: Tomasza Malinowskiego (ZSL) i Stanisława Kozioła (ZSL) odpowiedzi udzielili Prezes GUS - Wincenty Kawalec i wiceprezes GUS - Leon Rzędowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Komisja przyjęła projekt uchwały o NPG na 1966 r. wraz z projektem ustawy budżetowej w części dotyczącej Głównego Urzędu Statystycznego, wyrażając jednocześnie uznanie dla pracy GUS i szeregu jego ambitnych zamierzeń.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00004-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00004-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f291662
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00004-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00004-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 4/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 4/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:4</note>
+        <note type="sessionNo">4</note>
+        <date>1965-11-18</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00004-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00004-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..12ec201
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00004-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,34 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 18 listopada 1965 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Wiktora Obolewicza (PZPR), rozpatrzyła projekt uchwały o NPG na 1966 r. i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na rok 1966 w częściach dotyczących Państwowej Komisji Cen i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu uczestniczyli: przedstawiciele Państwowej Komisji Cen z prezesem Juliuszem Strumińskim, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem Bolesławem Gałęzą i przedstawiciele Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu Julianem Kole.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekt uchwały o NPG na 1966 r. i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na r.1966 w części dotyczącej Państwowej Komisji Cen zreferował poseł Władysław Kuszyk (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Referent podkreślił zwiększone zadania Państwowej Komisji Cen w świetle uchwał IV Plenum KC PZPR, mające na celu wzmocnienie roli systemu cen, jako jednego z głównych instrumentów polityki gospodarczej państwa. Ceny mają elastycznie nadążać za zmianą kosztów produkcji oraz popytu, stawać się tym czynnikiem, który winien pobudzać rozwój produkcji w kierunku najbardziej ekonomicznie celowym. Ceny powinny być w warunkach naszej gospodarki poważnym narzędziem kształtowania struktury spożycia. Polityka cen powinna być ściśle zgodna z polityką płac; zgodność taka wymaga nie tylko przestrzegania ogólnych proporcji, lecz również zapewnienia, by strukturalne zmiany zachodzące w dochodach ludności postępowały równolegle ze strukturalnymi zmianami masy towarowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W dziedzinie zadań bieżących Państwowa Komisja Cen powinna prowadzić prace analityczno-badawcze, zwłaszcza w zakresie ruchu cen, a wnioski wynikające z tych badań stosować w celu zrównoważenia popytu i podaży. Państwowa Komisja Cen powinna także prowadzić kontrolę prawidłowości i rzetelności kalkulacji cenowych oraz nadzorować instytucje uprawnione do ustalania cen. Poważną pomoc da Państwowej Komisji Cen w jej pracy Zakład Badania Cen, który w 1966 roku zostanie powołany przy PKO.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Na pytania posłów: Jana Frankowskiego (Chrz. Stow. Społ.), Michaliny Tatarkówny-Majkowskiej (PZPR), Ewy Trojanowskiej (bezp.), Władysława Piłatowskiego (PZPR), Józefa Łastowskiego (PZPR), Wiktora Obolewicza (PZPR), Zdzisława Siedlewskiego (SD), Eugeniusza Witka (ZSL) dotyczące między innymi przestrzegania ustalonych cen towarów, regulacji cen zaopatrzeniowych, badań nad opłacalnością produkcji poszczególnych towarów i głównych kierunków pracy mającego powstać Zakładu Badania Cen - odpowiedzi udzielił Prezes Państwowej Komisji Cen - Juliusz Strumiński.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Władysław Piłatowski (PZPR), Józef Raźny (SD), Stanisław Hasiak (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Feliks Starzec (ZSL), Jan Frankowski (Chrz. Stów. Społ.), Józef Łastowski (PZPR) i Ewa Trojanowska (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Oceniono pozytywnie wysiłki rządu zmierzające do uporządkowania cen i dostosowania cen artykułów do ich wartości. Wskazano jednak, że w tej dziedzinie jest jeszcze wiele do zrobienia. Szczególnie duże krytyki ze strony społeczeństwa - stwierdzili dyskutanci - wywołuje częsta jeszcze praktyka producentów obniżania jakości towarów bez zniżenia ceny oraz wprowadzenia na rynek towarów droższych przy jednoczesnym wycofywaniu tańszych. W stosunku do tych praktyk obserwuje się jeszcze zbyt duży liberalizm terenowych ogniw Państwowej Komisji Cen i aparatu kontroli. Wskazano, że niedostateczna jest jeszcze elastyczność cen w zależności od sezonu i podaży, że często jeszcze zbyt długi jest proces zatwierdzania cen nowych wyrobów przez Wojewódzkie Komisje Cen. Podkreślono także, że nieprawidłowości występują w pracy niektórych ogniw aparatu skupu płodów rolnych, stosowane przez aparat skupu kryteria oceny są zbyt skomplikowane, a ocena - niejednokrotnie dowolna.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Ustosunkowując się do wypowiedzi posłów, prezes Państwowej Komisji Cen - Juliusz Strumiński stwierdził, że odpowiedzialność za jakość towarów musi spoczywać przede wszystkim na producencie. Organa kontroli będą musiały intensywniej weryfikować towary znajdujące się na rynku z wzorcami, jakie zakłady produkcyjne przedstawiały przy wnioskach o zatwierdzenie cen artykułów. Celowe jest także angażowanie do tego kontroli społecznej. Kontrola społeczna powinna także odegrać dużą rolę w dziedzinie przestrzegania prawidłowości i uczciwości w stosunkach pomiędzy rolnikiem a aparatem skupu.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Przewodniczący obradom poseł Wiktor Obolewicz (PZPR) stwierdził, że prowadzona przez rząd polityka cen jest prawidłowa, niemniej jednak w realizacji tej polityki występuje jeszcze szereg niedociągnięć. Państwowa Komisja Cen powinna wykazywać więcej inicjatywy w zakresie kontroli rzetelności cen oraz pobudzać w tym zakresie cały istniejący w kraju system kontroli, włącznie z czynnikami społecznymi. Szczególną uwagę należy zwrócić na walkę z ukrytymi podwyżkami cen.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Komisja przyjęła projekt uchwały o NPG na 1966 r. i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1966 r. w części dotyczącej Państwowej Komisji Cen.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Projekt uchwały o NPG na 1966 r. i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1966 r. w części dotyczącej Najwyższej Izby Kontroli zreferował poseł Jan Frankowski (Chrz. Stow. Społ.).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Podobnie jak w roku bieżącym, NIK koncentruje swą działalność na głównych problemach realizacji Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na przestrzeganiu dyscypliny gospodarczej i finansowej oraz na zabezpieczeniu mienia społecznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Z ogólnej liczby 144 tematów przewidzianych do kontroli w okresie rocznym, najwięcej - bo 31 - dotyczy dziedziny przemysłu. 21 kontroli dotyczyć będzie inwestycji i budownictwa, 16 - handlu zagranicznego, eksportu i importu, 15 - rolnictwa, 16 - gospodarki budżetowej i finansowej, 17 - urządzeń kulturalnych i socjalnych, 10 - gospodarki mieszkaniowej i komunalnej, 7 - handlu wewnętrznego, 8 - transportu. M. in. przewidziano sprawdzenie sposobu ustosunkowania się do wniosków i postulatów ludności zgłoszonych w toku kampanii wyborczej do Sejmu i rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W porównaniu z ubiegłym okresem, zwiększono ilość i zakres kontroli przemysłu i handlu zagranicznego ze zwróceniem szczególnej uwagi na wdrażanie postępu technicznego, realizację wybranych zadań rozwoju techniki, wykonanie zadań produkcji eksportowej, jakość produkcji przeznaczonej na kooperację, zaopatrzenie rynku krajowego, na wybrane zagadnienia produkcyjne, jak: wykonawstwo, asortyment itp. Kontrole obejmą również jakość i terminowość dostaw eksportowych oraz efektywność ekonomiczną eksportu. Dużą uwagę koncentrować będzie NIK na profilaktyce ochrony mienia społecznego, na problematyce doskonalenia systemu zarządzania i organizacji administracji gospodarczej i ogólnej, legalności, gospodarności i celowości działania organów administracji gospodarczej i ogólnej i wykonania przez administrację zakładów pracy uchwał konferencji samorządu robotniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Na realizację przyszłorocznych zadań NIK projekt budżetu przewiduje kwotę około 92 mln zł, z czego podstawową pozycję stanowi fundusz płac. Projekt budżetu NIK cechuje oszczędność, niemniej planowane wydatki zapewnią prawidłową działalność Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Na pytania posłów: Michaliny Tatarkówny-Majkowskiej (PZPR), Ewy Trojanowskiej (bezp.), Zdzisława Siedlewskiego (SD) Feliksa Starca (ZSL), Czesława Burskiego (ZSL), Stanisława Kozioła (ZSL), Franciszka Blinowskiego (PZPR), dotyczące konkretnych tematów kontroli w przyszłym roku, współdziałania NIK z innymi organami kontroli oraz skuteczności zaleceń pokontrolnych NIK - odpowiedział wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli - Bolesław Gałęza.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W dyskusji wzięli udział posłowie: Ewa Trojanowska (bezp.), Eugeniusz Witek (ZSL), Stanisław Kozioł (ZSL), Franciszek Blinowski (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Józef Łastowski (PZPR), Jan Pysz (PZPR) i Jan Frankowski (Chrz. Stow. Społ.).</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Najwyższa Izba Kontroli z roku na rok rozszerza i pogłębia zakres swojego działania, podejmuje coraz nowe formy współdziałania z organizacjami społecznymi i samorządami robotniczymi. Niemniej jednak egzekutywa wyników kontroli NIK-u nie jest jeszcze zadowalająca. Dalszego rozwijania wymaga też działalność NIK-u w dziedzinie zapobiegania nadużyciom i nieprawidłowościom oraz postulowania usuwania przyczyn, które te nadużycia i nieprawidłowości umożliwiły.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Przewodniczący obradom poseł Wiktor Obolewicz (PZPR) stwierdził: Nie uzurpując sobie prawa do pełnej oceny działalności Najwyższej Izby Kontroli, które to prawo przysługuje Sejmowi, Komisja w toku dyskusji wydała pozytywną ocenę pracy NIK-u. Z uznaniem należy stwierdzić, że z roku na rok praca NIK-u ulega doskonaleniu, nabiera też coraz bardziej cech działalności wychowawczo-społecznej. Rozszerzają się formy pracy NIK-u, spośród których szczególnie cenne jest współdziałanie ze związkami zawodowymi i samorządami robotniczymi w kierunku rozwijania kontroli społecznej. W trosce o dalsze podnoszenie poziomu pracy NIK, należy jednak zwrócić uwagę na potrzebę wzmożenia wysiłków w celu zwiększenia efektywności kontroli; dyskusja wskazała wyraźnie na potrzebę zaostrzenia kontroli wykonania zaleceń NIK-u.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Komisja przyjęła projekt uchwały o NPG na 1966 r. i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1966 r. w części dotyczącej Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00005-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00005-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d4598e1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00005-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00005-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 5/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 5/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:5</note>
+        <note type="sessionNo">5</note>
+        <date>1965-11-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00005-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00005-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d2b49d7
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00005-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,69 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 29 i 30 listopada 1965 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów rozpoczęła cykl posiedzeń poświęconych omówieniu referatów zespołów problemowych Komisji opracowanych na podstawie własnej analizy projektu uchwały o NPG 1966 r. oraz podstawowych założeń planu na 1967 r. i projektu ustawy budżetowej na 1966 r. oraz w oparciu o wyniki prac komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Przedmiotem prac Komisji były następujące problemy:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- dochód narodowy i główne proporcje jego podziału, rozwój produkcji materialnej, ze szczególnym uwzględnieniem zadań eksportowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- rolnictwo.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Obradom przewodniczył poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- przedstawiciele Komisji planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, I zastępcą Przewodniczącego Tadeuszem Gede oraz zastępcami Przewodniczącego - Władysławem Jagusztynem, Zbigniewem Januszko, Józefem Olszewskim, Kazimierzem Secomskim i Edmundem Sznajderem;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem - Jerzym Albrechtem i podsekretarzami stanu - Janem Duszą, Julianem Kole i Józefem Trendotą;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem - Bolesławem Szlązakiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Referat podkomisji na temat: „Dochód narodowy i główne proporcje jego podziału w projekcie Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 oraz w podstawowych założeniach na rok 1967” przedstawił poseł Zdzisław Balicki (PZPR). W skład podkomisji wchodzili ponadto posłowie: Bolesław Bednarek (PZPR), Jan Dąb Kocioł (ZSL), Jan Dziemba (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR), Stanisław Kuziński (PZPR) i Józef Raźny (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 konkretnie odzwierciedla szereg zaleceń IV Plenum KC PZPR w zagadnieniach, o których niejednokrotnie dyskutowano również w Sejmie, uwidacznia duży wysiłek rządu włożony w doskonalenie systemu planowania. Po raz pierwszy projekt planu rocznego został przedłożony łącznie z wiążącymi wytycznymi na rok następny. Według projektu planu, w roku 1966, zapoczątkowane zostanie tworzenie rozgałęzionego systemu rezerw, które stają się ważnym instrumentem polityki gospodarczej państwa. Projekt odznacza się dużym stopniem wewnętrznego zharmonizowania i zrównoważenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Stwierdzić można, że projekt planu na 1966 r. i podstawowe założenia na 1967 r. stanowią kolejne szczeble konkretnej realizacji ogólnych kierunków rozwoju społeczno-ekonomicznego naszego kraju wytyczonych przez IV Zjazd Partii.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W wyniku założonego dalszego uprzemysłowienia kraju, udział przemysłu w tworzeniu dochodu narodowego wzrośnie z 48,6 proc. w 1965 r. do 50,9 proc. w 1967 r. Przyjęty kierunek na unowocześnianie gospodarki znajduje swój plastyczny wyraz w zwiększaniu udziału tych gałęzi przemysłu, które decydują o nowoczesności, np. przemysłu elektrotechnicznego i chemicznego. Projekt planu realizuje konsekwentnie założenia polityki rolnej państwa, przewidując dalszy wzrost nakładów na intensyfikację produkcji rolnej - o 7,6 proc. w. 1966 r. i 6,7 proc. w 1967 r., kontynuuje kierunek aktywizacji i bardziej prawidłowego kształtowania struktury eksportu. Zakłada wyważone rozdysponowanie przyrostu dochodu narodowego na fundusz spożycia i fundusz akumulacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W planie na 1966 r., z uwagi na poważne uzależnienie produkcji rolnej od warunków atmosferycznych, zastosowana została metoda polegająca na oparciu wskaźników produkcji rolnej na poziomie średniej 4-letnich plonów upraw roślinnych. W wyniku, planowany na rok 1966 poziom produkcji globalnej rolnictwa będzie o 3,6 proc. wyższy od średniego poziomu tej produkcji w ciągu ostatnich 4 lat, ale równocześnie o około 3 proc. niższy niż w 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Oparte na tym wyliczeniu ostrożne szacunki w zakresie surowców rolnych zdecydowały o obniżeniu tempa wzrostu produkcji przemysłu spożywczego na 1966 r. (o 2,7 proc.), co wobec dużego udziału tej gałęzi produkcji w produkcji ogółem wpływa na wskaźnik dynamiki rozwoju całej produkcji przemysłowej, a zwłaszcza na wskaźnik dynamiki wzrostu produkcji przedmiotów spożycia.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W związku z tym, zmniejszająca się w okresie ostatnich 2 lat różnica między tempem wzrostu produkcji grupy A i grupy B ulega w planie pewnemu zwiększeniu na rzecz tej pierwszej.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">O ile więc przewidywany w roku bieżącym dochód narodowy wytworzony osiągnie stopę przyrostu 5,9 proc., to na rok 1966 planuje się ten przyrost na poziomie 3,7 proc. a na rok 1967 - 6,4 proc. Stopa prostu dochodu narodowego do podziała będzie jednak nieco wyższa i osiągnie około 4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Podstawowe założenia planu na lata 1966-1967 wskazują na istnienie w nim szeregu potencjalnych rezerw. Można oczekiwać, że nawet w przypadku przeciętnych warunków klimatycznych, zbiory podstawowych upraw roślinnych jak również produkcja przemysłowa będą wyższe od założeń, dzięki czemu tempo wzrostu dochodu narodowego może być szybsze, niż zaplanowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Założone umiarkowane wskaźniki wzrostu ilościowego powinny w szczególności być wykorzystane dla skoncentrowania uwagi wszystkich jednostek gospodarczych na problemach jakościowych, na doskonaleniu wartości użytkowej produktów.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Przewiduje się, że fundusz spożycia w dochodzie narodowym wzrośnie w 1966 r. o 4,7 proc., w tym na spożycie indywidualne - o około 4,5 proc. Odpowiada to w przybliżeniu średniemu tempu wzrostu spożycia osiąganemu od 1961 roku z wyjątkiem niepomyślnego roku 1962.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Tempo wzrostu spożycia zbiorowego wyniesie w 1966 r. 6,2 proc., w 1967 r. - 5,8 proc., kształtując się również na średnim wieloletnim poziomie i wyprzedzając nieco tempo spożycia indywidualnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Przewiduje się w latach 1966-1967 pewne przyspieszenie wzrostu nakładów inwestycyjnych i ich udziału w dochodzie narodowym z 17,2 proc. w 1965 r. do około 17,8 proc. w 1966 r. i około 18,3 proc. w 1967 r. Ten stosunkowo wysoki udział wymaga dużej ostrości i konsekwencji w dziedzinie doskonalenia procesu inwestycyjnego. Niedociągnięcia w zakresie cykli, testów inwestycji i uruchamiania wywołują ujemne skutki dla całej gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Produkcja globalna przemysłu zwiększy w roku 1966 o około 6,5 proc., w roku 1967 - o ok. 6,6 proc., przy czym najszybsze tempo wzrostu przewidziane jest dla przemysłu maszynowego, chemicznego i energetyki. Dynamika rozwoju przemysłu maszynowego nie będzie jednak tak silna jak w latach poprzednich, co wynika z możliwości zaopatrzeniowych. Przemysł ten, jak i cała gospodarka, odczuć mogą w latach najbliższych deficyt wyrobów walcowanych, w związku z czym szczególną uwagę należy poświęcić hutnictwu i zużyciu materiałów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Wzrost eksportu w latach 1966 i 1967 wyniesie odpowiednio 5,4 proc. i 9,6 proc. i będzie wyższy od dynamiki wzrostu dochodu narodowego i wzrostu produkcji przemysłowej. Jednakże nie dynamika wzrostu obrotów jest najbardziej charakterystyczna dla założeń eksportowych w tych latach; najbardziej znamienne i godne pozytywnego podkreślenia jest założenie daleko idącej poprawy struktury towarowej, poprawy polegającej na wzroście udziału w eksporcie maszyn i urządzeń oraz towarów przemysłowo-konsumpcyjnych przy jednoczesnym spadku udziału surowców i materiałów oraz artykułów rolno-spożywczych. Będzie to zadanie trudne do wykonania i wymagające uruchomienia szerokiego wachlarza dźwigni materialnych i moralnych, jak również dalszego doskonalenia mechanizmu handlu zagranicznego. Podkreślić trzeba, że projekt planu realizuje niezmiernie słuszną tendencję zwiększenia udziału eksportu wyrobów bardziej pracochłonnych i zmniejszenia udziału wyrobów materiałochłonnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Należy zaakcentować, że w dążeniu do poprawy zaopatrzenia rynku wewnętrznego, jak również uwzględniając nieopłacalność cen na niektóre artykuły, założono w planie na rok 1956 wydatne zmniejszenie - o 19 proc. eksportu artykułów rolno-spożywczych w porównaniu z przewidywanym wykonaniem 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Reasumując, podstawowe założenia planu na lata 1966 i 1967 jakkolwiek oznaczają pewne zwolnienie tempa wzrostu produkcji i dochodu narodowego w stosunku do bieżącego roku, tworzą warunki dla bardziej zrównoważonego rozwoju gospodarczego kraju, zawierają w sobie znaczne rezerwy i możliwości, stanowiąc bazę dla wzmożenia aktywności produkcyjnej ludzi pracy i wszystkich jednostek gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W dyskusji zabrali głos posłowie: Franciszek Blinowski (PZPR), Tadeusz Jańczyk (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Zdzisław Siedlewski (SD). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Podkreślano konieczność właściwego wykorzystania rezerw dla przekroczenia ostrożnie zaplanowanego planu produkcji w roku przyszłym. Rozważano podstawowe kierunki wykorzystania tych rezerw.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Jako jeden z czołowych problemów w roku 1966 należy uznać sprawę podnoszenia jakości produkcji. Podawano szereg przykładów wskazujących, że mimo widocznego postępu w zakresie dostaw nowoczesnych materiałów do produkcji, unowocześnienie asortymentu i dostosowanie wyrobów do gustu i zainteresowań konsumenta nie jest zadowalające.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Duże znaczenie dla poprawy jakości produkcji może mieć powołanie Głównego Urzędu Miar i Kontroli Jakości. Niezależnie jednak od działania tej instytucji, konieczne jest doskonalenie całego systemu kontroli produkcji w przemyśle. W szerszym niż dotychczas zakresie przy wprowadzeniu nowych systemów płac, jako jeden z elementów uzależniających osiągnięcie wyższych zarobków, należy wprowadzić element jakości. Niektóre przemysły opracowały już długofalowe programy poprawy jakości produkcji; programy te powinny być jak najszybciej realizowane i obejmować coraz większą ilość produkowanych wyrobów. Wydaje się, że istotne znaczenie miałoby uchwalenie ustawy o ochronie jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Wiele uwagi poświęcono sprawom właściwego kształtowania proporcji między wydatkami przeznaczonymi na spożycie zbiorowe i spożycie indywidualne. Posłowie wskazywali, że należy stale śledzić układ tych proporcji i zachować właściwy stosunek pomiędzy obiema grupami tych wydatków.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Przekroczenie planu produkcji w znacznym stopniu może być uzyskane poprzez lepsze wykorzystanie istniejących jeszcze u nas rezerw mocy produkcyjnych. Konieczne jest prowadzenie stałej ewidencji niewykorzystanych mocy produkcyjnych i dokonywanie oceny możliwości w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Usprawnienia wymaga praca central handlu zagranicznego, głównie poprzez ściślejsze powiązanie branżowe CHZ i przemysłem. Pierwszym z takich przedsięwzięć jest wyodrębnienie z poszczególnych CHZ biur branżowych. Nie należy jednak w pracach tych doprowadzić do zbyt dużego rozdrobnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Fundusz aktywizacji eksportu należy w większym niż dotychczas zakresie wykorzystywać nie tylko na rozwijanie produkcji nowych asortymentów, ale również na uzyskiwanie tzw. produkcji trudnych; w tym zakresie powinny w większym stopniu działać bodźce ekonomiczne przy uruchamianiu produkcji eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR): Szczególnie przy dyskusji nad planem na rok 1966 należałoby zwrócić większą uwagę na doskonalenie systemu oddziaływania na rozwój produkcji ponadplanowej, a przede wszystkim na prawidłowe jej ukierunkowanie. W chwili obecnej nie dysponujemy jeszcze kompleksową oceną w jakim stopniu nowy system sterowania produkcją ponadplanową poprzez rezerwy funduszu płac jest odpowiednio wykorzystany, ale na podstawie wstępnych sygnałów można stwierdzić, że walory tego systemu nie zostały jeszcze w pełni wykorzystane. Uruchamianie dodatkowej produkcji nie musi zawsze wiązać się ze zwiększaniem planów zatrudnienia. Niejednokrotnie może o tym decydować zwiększenie zaopatrzenia materiałowego, likwidacja przestojów czy też uruchamianie innego rodzaju rezerw. W tym zakresie należałaby udoskonalić wskazania i praktyczne działanie.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W czasie dyskusji nad planem i budżetami na 1966 r. w poszczególnych komisjach sejmowych, jako jeden z istotnych problemów, podkreślano konieczność udoskonalenia i zacieśniania współpracy międzyresortowej. Sprawa ta powinna znaleźć swój pełniejszy wyraz w uchwale o NPG na rok przyszły. Np. rozwijająca się chemizacja naszej gospodarki narodowej w chwili obecnej wskazuje na konieczność bliższej współpracy resortu przemysłu chemicznego z innymi branżami, które użytkują i wykorzystują w produkcji wyroby przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">W zakresie kształtowania wydatków na spożycie zbiorowe, konieczne jest badanie dłuższych okresów działania a także analiza poszczególnych pozycji spożycia zbiorowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Referat podkomisji nt. projektu Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 i założeń na 1967 r. w zakresie rolnictwa przedstawił poseł Tomasz Malinowski (ZSL); w skład podkomisji wchodzili ponadto posłowie: Stanisław Kozioł (ZSL), Igor Łopatyński (PZPR), Władysław Piłatowski (PZPR) i Eugeniusz Witek (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Po krótkim scharakteryzowaniu pomyślnych w roku bieżącym wyników rolnictwa i zwróceniu uwagi na pewne osiągnięcia i braki w dziedzinie realizacji zaplanowanych dla rolnictwa dostaw środków produkcji, sprawozdawca omówił podstawowe założenia przyszłorocznego planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Plan na rok 1966 przewiduje zwiększenie powierzchni upraw zbóż o 43 tys. ha do wysokości 8 700 tys. ha oraz dalsze zwiększenie upraw pszenicy i jęczmienia; uprawa buraków planowana jest na poziomie nieco niższym aniżeli w roku bieżącym; nieznacznie zmniejszy się areał ziemniaków, wzrośnie nieco areał uprawy warzyw. Tak ukształtowana struktura zasiewów ma na celu zabezpieczenie realizacji programu zbożowo-paszowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Założony poziom produkcji roślinnej zabezpieczony będzie wzrostem dostaw nawozów sztucznych o 8,5 proc. i nawozów wapniowych - o 15,9 proc. w stosunku do 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Zakłada się, że dzięki znacznej poprawie sytuacji paszowej pogłowie bydła wzrosnąć powinno ogółem o 3,5 proc., przy utrwaleniu wysokiej tegorocznej mleczności krów; zakłada się też utrzymanie wysokiego tegorocznego poziomu produkcji żywca wieprzowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Budżet rolnictwa na rok 1966 charakteryzuje się skoncentrowaniem większości środków budżetowych w radach narodowych: środków inwestycyjnych w 90 proc., a funduszów na wydatki bieżące w 72 proc. Największe sumy w budżetach terenowych przewidziano na finansowanie przedsiębiorstw rolnych. Wydatki na inwestycje w PGR wynoszą 6,5 mld zł; wzrastają one o 5 proc. i będą kierowane głównie na budownictwo gospodarcze i mieszkaniowe oraz na uzupełnienie parku traktorowo-maszynowego. Drugą co do wielkości jest suma przeznaczona na melioracje rolne; wynosi ona 1,4 mld zł i wzrasta o 13,8 proc. Na różne formy popierania produkcji zwierzęcej przeznacza się w budżetach rad narodowych 500 mln zł (wzrost o 20 proc.), a na popieranie produkcji roślinnej w różnych formach - 400 mln zł (wzrost o 13 proc.). Kredyty inwestycyjne dla rolnictwa osiągnąć mają w 1966 r. wielkość 5,1 mld zł., a kredyty na cele obrotowe - 14,8 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Głównym kierunkiem inwestowania rolnictwa jest jego mechanizacja, której źródłem finansowania, oprócz środków państwowych, jest w poważnym stopniu Fundusz Rozwoju Rolnictwa i środki własne rolników. Projekt NPG na rok 1966 w części dotyczącej mechanizacji przewiduje wzrost zaopatrzenia w maszyny i sprzęt - o 8,5 proc. w stosunku do przewidywanego wykonania 1965 r. (założona wartość dostaw - 7,05 mld zł). Szczególna uwaga zwrócona została na asortyment maszyn, których dostawy od szeregu lat nie pokrywały potrzeb rolnictwa, jak również na zaspokojenie potrzeb indywidualnych gospodarstw chłopskich w niezbędne maszyny konne.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Umieszczenie większości wydatków inwestycyjnych i bieżących w budżetach terenowych wymaga zwrócenia szczególnej uwagi przez rady narodowe na racjonalną, skoordynowaną gospodarkę środkami finansowymi i ich efektywne wykorzystanie dla intensyfikacji produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Rozpatrując projekt NPG i budżetu państwa w części dotyczącej rolnictwa, sejmowa Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego uchwaliła szereg dezyderatów. Uwagi ogólne, jakie dotyczyć mogą sprawnej realizacji zadań przyszłorocznych tej gałęzi gospodarki narodowej, sprowadzają się do postulatu zapewnienia w toku realizacji planu pełnych, przewidzianych w planie dostaw materiałów i środków produkcji, prawidłowego wykonywania inwestycji melioracyjnych, zabezpieczenia rozwoju budownictwa rolniczego na różnych odcinkach, a także - co jest na danym etapie niezmiernie ważne - skoncentrowania uwagi na rozwoju różnorodnych produkcyjnych usług dla rolnictwa oraz usprawnienia skupu i odbioru produktów rolnych tak, aby problem ten nie stawał na przeszkodzie w osiąganiu dalszego postępu w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Jańczyk (PZPR), Stanisław Kozioł (ZSL), Franciszek Blinowski (PZPR), Czesław Domagała (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR),~ ~Stanisław Hasiak (PZPR), Feliks Starzec (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Jan Kołder (PZPR), Jan Dziemba (PZPR), Jan Pysz (PZPR), Józef Raźny (SD), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Józef Łastowski (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Władysław Jagusztyn i Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Wartość środków przekazywanych rolnictwu rośnie z roku na rok. Dlatego też szczególną uwagę przywiązywać należy do jak najbardziej celowego ich wykorzystywania. Zwracano uwagę m. in. na niepełną realizację programu melioracyjnego w ubiegłym 5-leciu; efektywność nakładów w tej dziedzinie jest bardzo wielka, ale staje się ona odczuwalna dopiero w momencie pełnego zakończenia ostatniego etapu prac melioracyjnych, jakim jest zagospodarowanie zmeliorowanych terenów. Dlatego też proporcje nakładów na melioracje podstawowe, szczegółowo oraz na zagospodarowanie powinny być przedmiotem specjalnej troski.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Szczególnie wiele miejsca w dyskusji poświęcono problemowi efektywności nakładów na rolnictwo; wskazywano na konieczność kompleksowego rozpatrywania tego zagadnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Z roku na rok rośnie park maszynowy na wsi; równocześnie jednak - jak wskazywali posłowie - obserwuje się niepełne wykorzystanie w kółkach rolniczych i w PGR posiadanego sprzętu. Pewną poprawę sytuacji przyniosła przeprowadzana ostatnio koncentracja maszyn. Zdecydowanych zmian nie osiągnie się jednak bez rozbudowy zaplecza remontowego, wzrostu dostaw części zamiennych, podniesienia stopnia konserwacji maszyn i poprawy ich obsługi.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Zdecydowanej poprawie uległo zaopatrzenie wsi w wiele podstawowych środków do produkcji rolnej. W dalszym ciągu jednak utrzymuje się napięta sytuacja w dziedzinie dostaw niektórych materiałów budowlanych, głównie ściennych, pokryciowych, wyrobów hutniczych itd. Dla wyrównania niedoboru cegły należy większy nacisk położyć na rozwijanie chłopskich zespołów wypału cegły, stworzyć korzystne warunki dla tej produkcji, rozbudzić zainteresowanie nią chłopów.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Wiele uwagi poświęcili posłowie sprawie bazy techniczno-materiałowej skupu i magazynowania, wskazując na niedostosowanie tej bazy do rosnącej ilości produktów rolnych i artykułów przemysłowych dostarczanych wsi. Zbyt mała sieć punktów skupu i magazynów, niedostatki organizacyjne w tej dziedzinie powodują straty oraz wpływają hamująco na rozwój niektórych kierunków produkcji. Odnosi się to szczególnie do przemysłu mleczarskiego, warzywniczego itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Zwracano uwagę na potrzebę przyspieszenia prac z zakresu klasyfikacji gruntów, jako niezbędnego warunku rozwinięcia na szeroką skalę programu komasacji; utrzymywanie na wielu terenach rozdrobnionych działek chłopskich wpływa hamująco na szerokie zastosowanie uprawy maszynowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Rozważano politykę kredytową na wsi; w 1965 r. udział kredytów długoterminowych w ogólnych nakładach inwestycyjnych wsi wzrósł do 53 proc. Zwracano uwagę na potrzebę przeanalizowania struktury tych kredytów i ich wykorzystania.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Rosnące zadania produkcyjne wsi nie są możliwe do wykonania bez rozwijania w szerokim stopniu oświaty rolniczej. W związku z tym zwracano uwagę na potrzebę większego zainteresowania Ministerstwa Rolnictwa szkołami przysposobienia rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Poruszano również problemy dotyczące gospodarstw zaniedbanych, programu elektryfikacji wsi, budownictwa dróg na wsi, zaopatrzenia wsi w wodę, rozwoju nasiennictwa, pracy gminnych spółdzielni itp.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00006-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00006-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5dccad4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00006-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00006-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 6/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 6/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:6</note>
+        <note type="sessionNo">6</note>
+        <date>1965-11-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00006-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00006-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ade7502
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00006-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,99 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 30 listopada 1965 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów kontynuowała obrady poświęcone omówieniu referatów zespołów problemowych Komisji opracowanych na podstawie własnej analizy projektu uchwały o NPG na 1966 r. oraz podstawowych założeń planu na 1967 r. i projektu ustawy budżetowej na 1966 r. oraz w oparciu o wyniki prac komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Przedmiotem prac Komisji były następujące problemy:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- inwestycje i budownictwo, - zatrudnienie, płace, dochody ludności, spożycie indywidualne, - spożycie zbiorowe (oświata, kultura, zdrowie, ubezpieczenia), - plany i budżety rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Obradom przewodniczył poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede, zastępcami Przewodniczącego - Zbigniewem Januszko i Kazimierzem Secomskim, - przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem - Jerzym Albrechtem i podsekretarzem stanu - Julianem Kole, - przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem - Bolesławem Szlązakiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W imieniu zespołu ds. inwestycji i budownictwa referat przedstawił poseł Leon Kasman (PZPR). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Krystyna Biernacka (SD), Czesław Domagała (PZPR), Tadeusz Jańczyk (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL) i Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Według przewidywań plan inwestycyjny na 1965 r. wykonany będzie w 100,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Nakłady w gospodarce uspołecznionej w 1965 r. cechowało pewne zmniejszenie stanu zamrożenia środków w inwestycjach kontynuowanych. Obserwowaliśmy pomyślne zjawisko oddania do użytku poważnego potencjału, co związane było z większą niż w ubiegłych latach koncentracją robót.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Przy pełnym wykonaniu planu pod względem wartościowym, nie oddano jednak do użytku szeregu ważnych obiektów, a więc plan realizowano częściowo, podejmując roboty, bądź kapitalne remonty nie ujęte planem.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Nakłady inwestycyjne na 1966 r. wzrastają w porównaniu do wykonania w br. o 5,8 proc., a na 1967 r. o dalsze o 7,3 proc. Udział inwestycji netto w dochodzie narodowym wyniósł w 1965 r. 17,2 proc., w roku 1966 wzrośnie do 17,8 proc., a w 1967 r. - do 18,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Udział inwestycji centralnych spadnie w 1966 r. do 35,1 proc. i do 36,1 proc. w 1967 r. w porównaniu do 41,1 proc. w 1965 r. Inwestycje rad narodowych stanowiły 25,9 proc. planu w roku 1965, a udział ich w planie na 1966 r. wyniesie 21,3 proc., a w 1967 r. - 19,8 proc. Wzrasta natomiast udział inwestycji spółdzielczych z 8,6 proc. w br. do 10,1 proc. w 1966 r. i 11,2 proc. w 1967 r. Spadek udziału inwestycji rad narodowych i wzrost udziału inwestycji spółdzielczych jest związany ze zmniejszeniem rozmiarów budownictwa mieszkaniowego rad narodowych na korzyść budownictwa spółdzielczego. Przejściowo w 1966 r. spadają nakłady na rozbudowę placówek służby zdrowia i kultury fizycznej o ponad 9 proc., ale już w 1967 r. mają one wzrosnąć o 13,3 proc. w porównaniu z nakładami 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Ogółem w gospodarce narodowej inwestycje produkcyjne mają wzrosnąć o 4,6 proc. w 1966 r. i o 8,2 proc. w 1967 r., natomiast inwestycje nieprodukcyjne wzrosną odpowiednio o 1,8 proc. i 4,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Nakłady na rolnictwo w roku 1966 wzrosną o 9,7 proc., w roku 1967 - o 8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Nieco szybciej mają wzrosnąć w roku przyszłym inwestycje w gospodarce transportowej - o 6,4 proc., podczas gdy w 1967 r. wzrost ten wyniesie 1,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Przy dokonywaniu analizy planu inwestycyjnego zespół zwrócił uwagę na zbyt małą dynamikę nakładów inwestycyjnych w przemyśle włókienniczym, które w 1966 r. mają wzrosnąć tylko 0,6 proc. w porównaniu do br. Wydaje się, że w ramach planu 5-letniego, a nawet już w ramach tych środków, które mogą dodatkowo powstać w roku bieżącym, potrzeby tego przemysłu powinny być jeszcze raz przeanalizowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Udział nakładów w rolnictwie, łącznie z nakładami przemysłu dla potrzeb rolnictwa, wyniesie 25,4 proc. nakładów inwestycyjnych w gospodarce narodowej. W dyskusji nad planem inwestycyjnym w tym dziale gospodarki wskazywano na konieczność rozbudowy zaplecza magazynowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Doniosłą rolę w naszej działalności inwestycyjnej odgrywają inwestycje tzw. grupy „B”, tzn.: inwestycje z czynów społecznych i ze środków SFOSiK, inwestycje szybko rentujące oraz różne drobne inwestycje spółdzielcze, w tym CRS i ZSS „Społem”. W roku 1965 nakłady na tę grupę inwestycji wynosiły 5,5 mld zł, w planie na rok 1966 przyjęto kwotę 4,1 mld, a w 1967 r. 4,2 mld zł. Ten typ inwestycji wskazuje na duże tendencje rozwojowe i zainteresowanie społeczeństwa i rad narodowych. Projekt planu zawiera upoważnienie dla ministra finansów do zwiększania środków na ten cel w miarę niewykorzystania kwot przeznaczonych na inwestycje grupy „A”. Te środki mogą okazać się skuteczne tylko wówczas, jeżeli decyzje nie będą podejmowane zbyt późno.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Plan na 1966 r. przewiduje wzrost ilości inwestycji nowo rozpoczynanych. W roku 1966 planuje się rozpoczęcie 6.100 nowych inwestycji, a w roku 1967 - 5.700; równocześnie przewiduje się skrócenie cyklu budowy z 4,8 roku w 1965 r., 4,6 w 1966 r. i 4,2 w 1967 r. Mimo założonego skrócenia cyklu inwestycyjnego będzie on jeszcze stosunkowo długi.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Zgodnie z uchwałami IV Zjazdu i IV Plenum KC PZPR, plan przewiduje podjęcie szeregu środków mających na celu usprawnienie procesu inwestycyjnego. Zaliczyć do nich należy:</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- zabezpieczenie w planie poważnych rezerw: wynoszą one w 1966 r. - 2.500 mln zł; w 1967 - 2.870 mln zł i będą mogły być wykorzystane w miarę pomyślnej realizacji planu na dodatkowe inwestycje związane z potrzebami handlu zagranicznego i innymi ważnymi działami gospodarki narodowej. Ponadto rezerwy resortowe i wojewódzkie wyniosą w roku 1966 - 3.238 mln zł, a w roku 1967 - 4.540 mln zł. Rezerwy w planie inwestycyjnym służyć mają zapobieżeniu nadmiernym napięciom, które rodzą się w wypadkach niedoszacowań kosztorysów, jak również realizacji pilnych zadań nie ujętych w planie inwestycyjnym;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- dalsze ograniczenie ilości obiektów, które są wprowadzane do planu bez projektu wstępnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- poprawę zaopatrzenia w podstawowe materiały budowlane oraz w maszyny i urządzenia. Pewne niedobory m. in. występować będą jeszcze w materiałach izolacyjnych i w wyrobach walcowanych. Dla pełniejszego zabezpieczenia dostaw materiałów ściennych dla budownictwa wiejskiego przewiduje się także znaczny rozwój chłopskich zespołów wypału cegły; konieczne jest zapewnienie tym zespołom odpowiednich dostaw węgla oraz stworzenia atmosfery pewności, że ciągłość pracy tych zespołów nie będzie zagrożona;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- dostosowanie zdolności przerobowej wykonawstwa budowlano-montażowego do zadań planu inwestycyjnego; rozdział zadań między przedsiębiorstwa budowlane dokonywany jest przez zjednoczenia wiodące; prace nad rozdziałem robót podjęto znacznie wcześniej niż w latach ubiegłych;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- nowe zasady finansowania inwestycji i wprowadzenie w przemyśle oprocentowania środków trwałych.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W imieniu zespołu ds. zatrudnienia, płac, dochodów ludności oraz spożycia indywidualnego referat przedstawił poseł Stanisław Hasiak (PZPR). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Stanisław Cieślak (ZSL), Jan Frankowski (bezp. Chrześć. Stow. Społ.), Edward Graliński (PZPR), Feliks Starzec (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Spożycie indywidualne w roku 1966 wzrośnie w stosunku do 1965 r. - o 4,5 proc., w roku 1967 -- o 4 proc. Wzrost spożycia indywidualnego oparty jest w pełni na zakładanych w planie zakupach artykułów konsumpcyjnych w handlu uspołecznionym, przewidywaniach dotyczących kształtowania się zakupów na targowiskach i w gospodarce nieuspołecznionej oraz na szacunku spożycia artykułów przez ludność wiejską (spożycie naturalne).</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W roku 1966 przewiduje się dalszą poprawę struktury spożycia artykułów żywnościowych poprzez wzrost udziału artykułów zawierających białko. Na szczególne podkreślenie zasługuje przewidywane zwiększenie dostaw mięsa i przetworów, co powinno w wyraźniejszy sposób wpłynąć na zmniejszenie niedoborów występujących w tym zakresie. Dostawy tłuszczów jadalnych powinny w zasadzie pokryć potrzeby rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Wzrastają dostawy tkanin z włókien syntetycznych oraz tkanin bawełnianych i jedwabnych, znaczna poprawa nastąpi w zaopatrzeniu rynku w wyroby dziewiarskie i pończosznicze, jak również w obuwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Plan zaopatrzenia rynku w artykuły trwałego użytku w 1966 r. opracowany został przy założeniu możliwie maksymalnego zaspokojenia potrzeb ludności w podstawowe artykuły trwałego użytku, jak - motocykle, rowery, pralki, lodówki, odbiorniki radiowe, telewizory itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Wzrost dostaw artykułów zakupywanych przez ludność wiejską wyniesie w roku 1966 14,2 proc. Najwyższe tempo wzrostu wykazują dostawy środków ochrony roślin i nawozów sztucznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Sprzedaż w zakładach gastronomicznych powinna wzrosnąć w roku 1966, w porównaniu z 1965 r. - o 7 proc. Rozwój i poprawa działalności zakładów gastronomicznych wymagają wykorzystania w pełni przewidzianych w planie środków na ten cel oraz większego zaangażowania organizacji handlowych i prezydiów rad narodowych w realizowanie i przekraczanie przyjętych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Łączne dochody ludności wzrosną w roku 1966 - w stosunku do poziomu 1965 r. o 6,3 proc., a w roku 1967 - o 5,4 proc. Podstawowym elementem dochodów pieniężnych ludności są wynagrodzenia objęte funduszem płac, który będzie wyższy aniżeli w 1965 r. - o 6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Dochody pieniężne ludności rolniczej ze sprzedaży produktów rolnych będą o 2,9 mld zł wyższe aniżeli w roku bieżącym. Uwzględniono tu zwiększone o ok. 0,9 mld zł przychody z tytułu podwyżki cen zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Kredyty dla ludności wiejskiej wzrosnąć mają o 6,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Założenia planu przewidują utrzymanie równowagi rynkowej oraz zmniejszenie istniejących dotychczas niedoborów w zaopatrzeniu rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Przyrost siły roboczej w roku 1966 szacuje się na 300 tys. osób, z tego 175 tys. mężczyzn i 125 tys. kobiet. Przewiduje się zabezpieczenie w skali kraju niezbędnej ilości nowych miejsc pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Dla zwiększenia samodzielności przedsiębiorstw, zmniejsza się w roku 1966 ilość wskaźników dyrektywnych w zakresie zatrudnienia i płac. Wskaźnikiem dyrektywnym objęta będzie tylko ogólna liczba zatrudnionych i ogólny fundusz płac, bez podziału na poszczególne grupy pracowników, dokonywany będzie na szczeblu przedsiębiorstwa. Niektóre gałęzie przemysłu, których produkcja powinna szybko dostosowywać się do aktualnych potrzeb rynku wewnętrznego i eksportu, zwolniono całkowicie z limitowania zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Śledząc za przebiegiem obrad nad planem i budżetem poszczególnych komisji, które szczegółowo omawiały także problemy zatrudnienia, obrotu towarowego i usprawnienia handlu i usług, należałoby mieć na uwadze:</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- dalszą aktywizację zawodową kobiet poprzez zwiększanie ilości miejsc pracy i szkolenie kobiet i dziewcząt w nowych zawodach;</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">- dalszą aktywizację terenów zaniedbanych, co ma szczególne znaczenie przy przeprowadzaniu procesu deglomeracji;</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">- doskonalenie metod planowania i wykorzystania siły roboczej;</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">- zwiększenie i zaostrzenie kontroli przestrzegania umów w zakresie dostaw towarów rynkowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- lepsze dostosowanie produkcji do potrzeb rynku wewnętrznego, a zwłaszcza zabezpieczenie potrzeb ludności wiejskiej i poszczególnych regionów kraju;</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">- poprawę jakości artykułów spożywczych i przemysłowych dostarczanych na rynek wewnętrzny.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">W imieniu zespołu dla spraw spożycia zbiorowego (oświata, kultura, zdrowie, ubezpieczenia) referat przedstawił poseł Zdzisław Siedlewski (SD). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Czesław Burski (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”).</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Przewiduje się, że fundusz spożycia zbiorowego w dochodzie narodowym wzrośnie w roku 1965 o 7,3 proc., a w 1966 r. o 6,2 proc.~ ~Absolutny przyrost funduszu spożycia wyniesie 3,2 mld zł. w roku 1965 i 2,9 mld zł w roku 1966. Udział funduszu spożycia zbiorowego w dochodzie narodowym do podziału wyniesie w 1965 r. 9 proc. a w 1966 r. - 9,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Zakłada się, że wzrost zużycia dóbr materialnych w jednostkach świadczących bezpośrednio usługi dla ludności wyniesie 7,4 proc. w roku 1965 i 6,6 proc. w roku 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Na cele socjalne i kulturalne łącznie z ubezpieczeniami społecznymi w projekcie planu i budżetu państwa na 1966 r. planuje się wydatki w wysokości 85,3 mld zł, co oznacza wzrost o 5,8 proc. w stosunku do roku bieżącego.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Wydatki na szkolnictwo ogólnokształcące i wychowanie wzrastają o 908 mln. zł w stosunku do wykonania roku bieżącego. Wzrost tych wydatków zapewnia dalsze podnoszenie poziomu wykształcenia ogólnego ludności m. in. przez wprowadzenie 8-klasowej szkoły podstawowej oraz rozszerzenie opieki nad dzieckiem. Reforma szkolnictwa podstawowego powoduje wzrost liczby uczniów, w tych szkołach o 7 proc., a liczby oddziałów o 11 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Na szkolnictwo zawodowe planuje się wydatki w kwocie 7,4 mld zł; będą one wyższe od wydatków na ten cel w roku bież. o ponad 800 mln zł. Zakłada się szybsze tempo rozwoju szkolnictwa zawodowego dla pracujących; w szkołach zawodowych dla pracujących uczyć się będzie 45 proc. ogółu uczniów, a w technikach 38 proc. W budżecie na 1966 r. przewiduje się również pokrycie podwyżki płac dla nauczycieli i administracji szkolnej i ok. 50 mln zł na dalszą poprawę norm żywienia w zakładach opiekuńczo-wychowawczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Wzrost wydatków budżetowych na szkolnictwo wyższe wyrazi się wskaźnikiem 8,3 proc.; wynika on głównie ze wzrostu liczby studentów oraz rozbudowy istniejącej basy materialnej tych szkół. Ilość studentów pracujących w ogólnej liczbie kształcących się stanowić będzie 34 do 35 proc. Przewiduje się, że w roku 1966 oddane będzie do użytku 12 domów akademickich na 5600 miejsc.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Na kulturę i sztukę w budżecie na 1966 r. planuje się wydatki w wysokości 3,3 mld zł, co oznacza wzrost o 6,5 proc. Na wzrost tych wydatków wpływa zwiększenie zakresu usług w dziedzinie radia i telewizji oraz niektórych dopłat dla przedsiębiorstw artystycznych. Poza planowanymi wydatkami budżetowymi na cele kultury i sztuki poszczególne rady narodowe oraz związki zawodowe i inne instytucje społeczne przeznaczają dodatkowo rocznie ponad 200 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Wydatki związane z ochroną zdrowia w roku 1966 wyniosą 20,1 mld zł. i wzrosną o 3 proc. w stosunku do wykonania w rb.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Wzrost tych wydatków zapewnia sfinansowanie przyrostu ok. 7 tys. łóżek szpitalnych i tysiąca łóżek w zakładach dla nerwowo i psychicznie chorych, uruchomienie 195 nowych przychodni lecznictwa otwartego w miastach i 173 ośrodków zdrowia na wsi. Dla dalszej poprawy usług w zakresie służby zdrowia przewidziano kwotę 196 mln zł na poprawę norm na lekarstwa i norm rzeczowych w szpitalach i sanatoriach przeciwgruźliczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Łączne wydatki na rozwój kultury fizycznej i turystyki z budżetu państwa oraz ze środków będących w dyspozycji związków zawodowych, klubów sportowych i innych funduszy wyniosą 2,7 mld zł, z czego z budżetu państwa przeznacza się ok. 45 proc. tych wydatków.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Wydatki na ubezpieczenia społeczne wyniosą w roku 1966 - 32,7 mld zł, z czego na renty przypada 18,8 mld zł. Wydatki te wzrosną w stosunku do poziomu bieżącego roku o 5,6 proc. w związku ze wzrostem liczby ubezpieczonych i rencistów oraz przeciętnej wysokości rent i zasiłków.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">Wydatki budżetowe na gospodarkę komunalną i mieszkaniową wyniosą 12,0 mld zł. Dzięki podwyżce czynszów zaistniała możliwość podwyższenia wydatków na eksploatację i remonty budynków mieszkalnych z 25 zł w roku 1965 do przeszło 36 zł w 1966 r. na 1 m2 pow. użytkowej. Należy dołożyć wszelkich starań, ażeby środki te były w pełni wykorzystane i przyniosły odczuwalną poprawę warunków mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Przedstawiony przegląd wydatków budżetowych państwa przeznaczonych na polepszenie poziomu warunków bytowych ludności wskazuje, że zarówno zadania planu gospodarczego jak i budżetu zabezpieczają dalszą poprawę tych warunków. Wobec określonych możliwości naszej gospodarki w zaspokajaniu niektórych potrzeb, należałoby w szerszych niż dotychczas rozmiarach włączyć społeczeństwo w organizowanie różnego rodzaju placówek kulturalnych i socjalnych. Bardziej intensywnie należałoby wykorzystać zdolności usługowe szeregu placówek, a w szczególności kin, teatrów i różnych urządzeń sportowych i turystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Zwiększenie ilości świadczonych usług socjalnych i kulturalnych oraz polepszenie ich jakości można również osiągnąć drogą lepszego gospodarowania środkami materialnymi i finansowymi będącymi w dyspozycji poszczególnych jednostek. Występują bowiem niejednokrotnie zasadnicze różnice w kosztach jednostkowych tego samego rodzaju usług świadczonych przez różne instytucje.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Finansowanie działalności w zakresie kultury i sztuki oraz w zakresie kultury fizycznej i turystyki odbywa się z różnych źródeł zarówno państwowych jak i spółdzielczych i społecznych. Konieczne jest zwrócenie większej uwagi na właściwą koordynację i wykorzystanie tych środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Referat zespołu do spraw projektu planów i budżetów rad narodowych przedstawił poseł Stanisław Cieślak (ZSL). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Henryk Janus (SD), Jan Pysz (PZPR) i Zdzisław Siedlewski (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">W roku 1965 rady narodowe zamkną swój budżet nadwyżką sięgającą ogółem 900 mln zł. Z zadowoleniem można stwierdzić, że nadwyżka ta powstała po raz pierwszy z wypracowanych dochodów własnych, a nie wskutek niezrealizowania wydatków, czyli niewykonania zadań. Nadwyżka osiągnięta przez rady narodowe stanowi pomyślny start do zadań nadchodzącej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Budżety rad narodowych stanowią 25,8 proc. całości budżetu państwa, który to udział jest wielkością stabilną od kilku lat.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Dochody własne rad narodowych wzrosną w 1966 r. o 3,8 proc., a środki wyrównawcze obniżą się o 3 proc. w porównaniu z 1965 r. Wydatki bieżące preliminowane są na poziomie o 5 proc. wyższym aniżeli w 1965 r. Ogółem w budżetach rad narodowych wydatki kształtować się będą poniżej poziomu tegorocznego ze względu na zmniejszenie do 85 proc. wydatków inwestycyjnych w budżetach rad. Wiąże się to że zmianami w systemie planowania i zarządzania, w myśl których wydatki inwestycyjne przedsiębiorstw terenowych nie będą mieścić się w budżetach rad narodowych; część akumulacji przedsiębiorstwa te zatrzymają na własnych rachunkach w celu finansowania inwestycji, a ponadto ich zadania inwestycyjne będą częściowo finansowane z kredytów bankowych. Ponadto na zmniejszenie wydatków ogółem w budżetach rad narodowych wpływa rozwój budownictwa mieszkaniowego spółdzielczego, finansowanego z kredytów bankowych i własnych wkładów spółdzielców.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Z analizy zadań rad narodowych w roku 1966 wynikają - zdaniem zespołu - następujące problemy:</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Planowany wzrost produkcji zarządzanego przez rady przemysłu terenowego i spółdzielczego sięga zaledwie 4,3 proc. a więc kształtuje się poniżej tempa wzrostu przewidzianego dla całego przemysłu. Wydaje się ponadto, że nadmiernie wzrasta ta część produkcji przemysłu terenowego, która służy potrzebom innych gałęzi produkcji (udział kooperacji wynosi ponad 60 proc.), podczas gdy głównym zadaniem przemysłu terenowego powinno być zaspokojenie potrzeb lokalnych, rynkowych w oparciu o lokalne surowce. Najbardziej niepokojące jest cofnięcie się terenowego przemysłu materiałów budowlanych, które to zjawisko występuje zresztą od kilku lat. Na 24 mld wartości produkcji przemysłu materiałów budowlanych, udział przemysłu terenowego sięga zaledwie 3,4 mld. Słuszny jest kierunek na przejmowanie niektórych terenowych zakładów przez przemysł kluczowy materiałów budowlanych, cała ta dziedzina jednak wymaga zwiększenia inwestycji i właściwego stosunku kluczowego przemysłu do rozwoju lokalnej produkcji materiałów budowlanych. Problem ten nie może być rozwiązany wyłącznie w drodze reaktywowania chłopskich zespołów wypału cegły.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">Poważnego wysiłku organizacyjnego ze strony rad narodowych wymagają w szczególności: gospodarka komunalna i zadania w dziedzinie szkolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">Rok 1966 zapoczątkuje radykalne zmiany w dziedzinie remontów i konserwacji domów mieszkalnych. Nakłady wzrastają tu o 40 proc. i przeciętnie kształtować się będą w r. 1966 w wysokości około 37 zł na 1 m2 powierzchni mieszkalnej. Niezbędne jest udzielenie pomocy administracjom domów mieszkalnych i przedsiębiorstwom remontowym, które organizacyjnie nie są dostatecznie silne, aby mogły w przyszłym roku wypełnić zadania w zakresie remontów i konserwacji domów mieszkalnych i osiągnąć w tej dziedzinie zapowiedzianą generalną poprawę w ciągu nadchodzącej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">Pomocy ze strony rad narodowych i Ministerstwa Gospodarki Komunalnej wymaga budownictwo mieszkaniowe spółdzielcze; chodzi głównie o zwrócenie uwagi na tereny nie w pełni przygotowane do rozwijania tej formy budownictwa. Przy braku pomocy możemy stanąć wobec zjawiska, że budownictwo to rozwijać się będzie głównie w większych ośrodkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.70" who="#">We wrześniu 1966 r. ma się rozpocząć realizacja reformy szkolnej, w której wyniku powstać ma 22 tys. klas ósmych w szkołach podstawowych. Nowych izb szkolnych przybędzie stosunkowo niewiele. Niezbędny jest więc również poważny wysiłek organizacyjny ze strony rad narodowych idący w tym kierunku, aby wygospodarować jak najwięcej dodatkowych pomieszczeń w szkołach i dla szkół. Jest to tym bardziej ważne, że dysproporcje w zakresie rozbudowy sieci szkół są w poszczególnych województwach znaczne, a wskaźnik zagęszczenia izb szkolnych - duży. Istnieje w związku z tym potrzeba utrzymania nadal społecznego funduszu budowy szkół oraz rozwijania budownictwa szkolnego w ramach czynów społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.71" who="#">Od 1 stycznia 1966 r. wymiar i pobór świadczeń pieniężnych wsi przekazany zostaje w całości gromadzkim radom narodowym. Wymagać będzie dużej pracy, aby świadczenia te sięgające 10 mld zł rocznie były prawidłowo obliczane i wpływały w terminie. Należy w szczególności zwrócić uwagę na właściwe, uwzględniające wielkość gromady i liczbę mieszkańców rozdysponowanie dodatkowych etatów, jakie gromadzkie rady narodowe otrzymają na wykonanie tego zadania.</u>
+          <u xml:id="u-1.72" who="#">Sprawozdawca poinformował o przedstawionych wstępnie zespołowi przez przedstawicieli Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów zamierzeniach uregulowania problemu aktywizacji małych miast. Zamierzenia te są słuszne i godne poparcia, powinny one jak najszybciej uzyskać formę odpowiednich aktów prawnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.73" who="#">W łącznej dyskusji nad referatami udział wzięli posłowie: Stanisław Kozioł (ZSL), Władysław Piłatowski (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Igor Łopatyński (PZPR), Franciszek Blinowski (PZPR), Czesław Domagała (PZPR), Leon Kasman (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”).</u>
+          <u xml:id="u-1.74" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępcy Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Kazimierz Secomski i Zbigniew Januszko, Przewodniczący Komisji Planowania - Stefan Jędrychowski oraz Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.75" who="#">Podsumowując dyskusję, przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR), stwierdził m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.76" who="#">Z przebiegu dyskusji wynika potrzeba ujęcia niektórych ważnych zagadnień w dezyderaty, których projekt powinien opracować specjalnie wyłoniony zespół poselski. Na podstawie dyskusji można scharakteryzować problemy, którym rząd powinien poświęcić szczególną uwagę w roku realizacji planu w roku 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.77" who="#">Chodzi w pierwszym rzędzie o kierunki tworzenia i wykorzystania rezerw, jakie tkwią potencjalnie w planie przyszłorocznym zarówno w dziedzinie produkcji, jak i inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.78" who="#">W zakresie inwestycji szczególnej uwagi wymaga cały proces ich usprawniania, a więc skracanie cykli, zwężanie frontu nowo rozpoczynanych robót, bardziej szczegółowo bilansowanie mocy przerobowych i zaopatrzenia materiałowego w przekroju wojewódzkim w tym celu, aby - obok zabezpieczenia inwestycji planu centralnego - zapewnić realizację inwestycji terenowych, w tym również typu socjalnego. Należy uwzględnić potrzebę uzupełnienia mocy przerobowych przedsiębiorstw wykonawczych w województwach odczuwających ich deficyt. Skrupulatnej kontroli wymaga zarówno tok realizowania inwestycji, jak przygotowań do ich uruchomienia, również pod względem kadrowym, w wielu bowiem resortach występują z tej przyczyny istotne opóźnienia w uzyskiwaniu oczekiwanej zdolności produkcyjnych nowych obiektów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.79" who="#">W rozdziale środków inwestycyjnych na dalsze lata 5-latki a także możliwie w toku realizacji przyszłorocznego planu, należy w większym stopniu uwzględnić potrzeby przemysłu lekkiego, którego moce produkcyjne, zwłaszcza w zakresie przędzalnictwa i wykończalnictwa są wykorzystane, a zadania w stosunku do rynku wewnętrznego i eksportu -- rosną.</u>
+          <u xml:id="u-1.80" who="#">Podobnie uwzględnić należy problem rozbudowy magazynów dla obrotu płodami rolnymi, z zastosowaniem prostszych, mniej kosztownych rozwiązań.</u>
+          <u xml:id="u-1.81" who="#">W centrum zainteresowania powinien pozostawać nadal cały kompleks zagadnień związanych z zaopatrzeniem wsi, modernizacją przemysłu terenowego i rozwojem produkcji materiałów budowlanych. Należy dołożyć starań, aby w tych dziedzinach osiągnąć wyniki optymalne.</u>
+          <u xml:id="u-1.82" who="#">Wzrastający udział spółdzielczości w budownictwie mieszkaniowym nasuwa konieczność czuwania nad racjonalnym, możliwie elastycznym rozdziałem środków na cele budownictwa spółdzielczego, rozwijania go w różnorodnych formach odpowiadających lokalnym możliwościom i potrzebom tak, aby ten rodzaj budownictwa mógł się rozwijać proporcjonalnie w całym kraju, a nie tylko w określonych ośrodkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.83" who="#">W dyskusji wiele miejsca zajęły sprawy jakości produkcji. Obok kroków podejmowanych przez przemysł w kierunku poprawy i unowocześnienia produkcji, pożądane byłoby ustawowe uregulowanie tego problemu, obowiązujące bowiem przepisy w tej dziedzinie nie stanowią już właściwego instrumentu działania na rzecz poprawy jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.84" who="#">W dyskusji poruszono również problemy deglomeracji. Należy uznać za niesłuszne tendencje powstałe w wielu większych miastach podjęcia deglomeracji nie tyle z punktu widzenia faktycznych potrzeb, ile z uwagi na, jak to się często uzasadnia chęć oczyszczenia miast z uciążliwych zakładów pracy. Zamierzenia w tej dziedzinie zasadniczo powinny uzasadniane być efektami produkcyjnymi, opłacalnością ekonomiczną, z uwzględnieniem wymogów celowego wykorzystania posiadanych środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.85" who="#">Komisja powołała zespół do opracowania projektu dezyderatów, w skład którego weszli posłowie: Krystyna Biernacka (SD), Stanisław Cieślak (ZSL), Czesław Domagała (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR), Leon Kasman (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR). Władysław Piłatowski (PZPR) i Zdzisław Siedlewski (SD).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00007-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00007-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7ea86f8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00007-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00007-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 7/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 7/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:7</note>
+        <note type="sessionNo">7</note>
+        <date>1965-12-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00007-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00007-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..95cc32e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00007-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,95 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 1 grudnia 1965 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów kontynuowała obrady poświęcone omówieniu referatów zespołów problemowych Komisji opracowanych na podstawie własnej analizy projektu uchwały o NPG na 1966 r. oraz podstawowych założeń planu na 1967 r. i projektu ustawy budżetowej na 1966 r. oraz w oparciu o wyniki prac komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Przedmiotem prac Komisji były następujące problemy:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- postęp techniczny, - koszty, akumulacja i normatywy finansowe, - projekt budżetu na 1966 r. w częściach dotyczących Komitetu Nauki i Techniki oraz Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Obradom przewodniczył poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim i I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede, - przedstawiciele Komitetu Nauki i Techniki z Przewodniczącym Komitetu, wiceprezesem Rady Ministrów - Eugeniuszem Szyrem, - przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem - Jerzym Albrechtem i podsekretarzem stanu - Józefem Trendotą, - Prezes Narodowego Banku Polskiego - Stanisław Majewski, - przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z Prezesem - Konstantym Dąbrowskim i wiceprezesem - Bolesławem Szlązakiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Opracowany przez podkomisję referat o planie rozwoju techniki na lata 1966-1967 oraz o projekcie budżetu Komitetu Nauki i Techniki na rok 1966 przedstawił poseł Wiktor Obolewicz (PZPR). W skład podkomisji wchodzili ponadto posłowie: Jan Kołder (PZPR), Józef Łastowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Projekt planu prac naukowo-badawczych w dziedzinie przygotowania nowej techniki stanowi kontynuację i dalsze pogłębienie metod planowania zastosowanych w planie na lata 1965-1966. Plan ten opracowany został w układzie kierunkowym i przewiduje kompleksowe opracowanie zadań i koordynację prac w ramach poszczególnych problemów. Pozwala to na bardziej racjonalne wykorzystanie całego potencjału badawczego poszczególnych resortów, Polskiej Akademii Nauk i szkolnictwa wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Projekt planu ważniejszych prac naukowo-badawczych obejmuje 36 kierunków o charakterze ogólnym, w ramach których wyodrębniono 425 problemów, z czego 333 kontynuowanych i 92 nowo rozpoczynanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Zadania w zakresie wprowadzenia nowej techniki do praktyki produkcyjnej obejmuje 461 zadań, z tego 188 dotyczących uruchomienia produkcji nowych maszyn, urządzeń i wyrobów, 167 zadań w zakresie wprowadzenia i rozszerzenia mechanizacji, automatyzacji oraz rozszerzenia postępowych metod technologicznych oraz 106 zadań w zakresie zaprzestania produkcji maszyn i urządzeń o konstrukcji przestarzałej. Zadania w zakresie wycofania z produkcji maszyn i urządzeń o konstrukcji przestarzałej zostały do projektu planu wprowadzone po raz pierwszy.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Projekt planu podstawowych zadań normalizacyjnych na lata 1966-1967 opracowany jest po raz pierwszy w układzie problemowym obejmującym węzłowe zadania normalizacyjne. Cechą charakterystyczną tego planu jest ściślejsze powiązanie normalizacji z zadaniami rozwoju nauki i techniki, zwłaszcza na odcinku unowocześnienia produkcji i poprawy jej jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W stosunku do roku 1965 wpłaty przedsiębiorstw na fundusz postępu technicznego wzrosną w roku 1966 o 11,9 proc., a na fundusz nowych uruchomień o 10 proc. W roku 1967 wskaźnik ten wyniesie odpowiednio - 11,2 proc. i 10,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Planowany wzrost zatrudnienia w instytucjach i centralnych laboratoriach badawczych wyniesie 2.560 osób, co uzasadnione jest koniecznością intensyfikacji pracy tych placówek w kierunku poprawy jakości produkcji i unowocześnienia wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W niektórych resortach przewiduje się przejęcie w 1966 r. z inwestycji nowych obiektów oraz utworzenie szeregu placówek naukowo-badawczych, w związku z rozszerzeniem lub podjęciem badań w nowych dziedzinach.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Ponadto w dyspozycji przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki pozostaje - podobnie jak w roku 1965 - rezerwą 1000 etatów z przeznaczeniem na regulowanie ewentualnych nieprawidłowości wzrostu zatrudnienia i pokrywania potrzeb wynikających z zadań dodatkowych włączonych w ciągu roku do planów placówek naukowo-badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Zakłada się, że ogólne nakłady na inwestycje związane z rozwojem nauki i techniki wzrosną w roku 1966 w stosunku do 1965 r. - o 20,8 proc., a w 1967 r. - o 9,6 proc. Niezależnie od nakładów inwestycyjnych przewiduje się wydatki pozainwestycyjne na zakup aparatury naukowo-badawczej specjalnej: w roku 1966 - 115 mln zł i w roku 1967 - 135 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Ponadto przewidziane są nakłady w postaci środków dewizowych na zakup licencji w krajach kapitalistycznych oraz na opłaty za licencje dotychczas nabyte oraz rezerwa środków dewizowych na ponadplanowe zakupy aparatury naukowo-badawczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W projekcie planu na 1966 r. i podstawowych założeń na rok 1967 zawarto zobowiązanie dla ministrów (kierowników urzędów centralnych) do zabezpieczenia w ramach limitów przeznaczonych na import towarów w latach 1966-1967 odpowiednich kwot na, związany z zakupami licencji, import kooperacyjny i inwestycyjny niezbędny do zastosowania nabytych licencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Po raz pierwszy przy opracowywaniu projektu planu rozwoju nauki i techniki na lata 1966-1967 podjęto próby ustalenia efektów ekonomicznych w formie rachunkowej i określenia okresu zwrotu nakładów na poszczególne prace w dziedzinie rozwoju nauki i techniki. Przy ustalaniu tej efektywności w szerokim jeszcze zakresie stosowano metodę opisową. Dla wielu problemów matematyczne ustalenie efektów okazało się niemożliwe bez przeprowadzenia prac studialnych, bądź rozwiązania postawionego zadania badawczego. Do takich należą w szczególności problemy, których celem jest np. dokonanie optymalnego wyboru wśród wielu możliwych surowców, metod technologicznych lub konstrukcji. W odniesieniu do niektórych problemów wyliczenie efektywności okazało się niemożliwe wobec niewymierności efektów jak np. w problematyce rozwoju transportu, gdzie dominuje problematyka bezpieczeństwa ruchu itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Na tle przeprowadzonej analizy projektu planu postępu technicznego, podkomisja zwraca uwagę na:</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- prawidłowość podstawowych kierunków planu postępu technicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- konieczność dalszego zaostrzenia dyscypliny w zakresie realizacji planów postępu technicznego i doskonalenia metod kontroli tej realizacji przez Komitet Nauki i Techniki;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- konieczność dalszego wzmocnienia zaplecza naukowo-badawczego i wzrostu efektywności prac tego zaplecza;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- badanie możliwości stałego zwiększania nakładów na postęp nauki i techniki, - położenie większego nacisku na prace w zakresie rekonstrukcji i uprzywilejowywanie najważniejszych dziedzin i gałęzi życia gospodarczego w zakresie prac rekonstrukcyjnych dążąc do zmniejszania dystansu między poziomem technicznym w świecie i u nas w kraju;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- lepsze wykorzystanie i wdrażanie wynalazków, a przede wszystkim szersze zaangażowanie zaplecza naukowo technicznego w tym zakresie;</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- zacieśnienie współpracy z Urzędem Patentowym i Głównym Urzędem Miar zwłaszcza w wyniku rozszerzenia zakresu jego działalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Budżet Komitetu Nauki i Techniki na 1966 r. przewiduje wydatki w kwocie 292.170 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Podkreślić należy, że podstawowe zamierzenia Komitetu Nauki i Techniki na 1966 r. w dużym stopniu uwzględniają uwagi Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów ubiegłej kadencji Sejmu. Zakładają one m. in. wzmocnienie działalności koordynacyjnej Komitetu Nauki i Techniki, pełniejsze wykorzystanie doświadczeń zagranicznych oraz dokonanie szeregu zmian strukturalnych w zapleczu naukowo-technicznym i lepsze wykorzystanie tego zaplecza dla realizacji zadań w dziedzinie rozwoju techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Udział Komitetu w realizacji planu postępu technicznego będzie się przejawiał zarówno w kontroli jego wykonania, w usuwaniu ewentualnych przeszkód i hamulców, doskonaleniu systemu bodźców ekonomicznych, usprawnianiu współdziałania poszczególnych jednostek gospodarczych wykonujących zadania planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komitet stawia sobie szereg szczegółowych zadań w poszczególnych dziedzinach gospodarki narodowej. I tak np. w dziedzinie hutnictwa problem zastosowania paliw zastępujących część koksu w procesach wielkopiecowych, wzbogacenie metod przerobu rud i koncentratów miedzi itp. W dziedzinie górnictwa i geologii wysuwa się problematykę usprawnienia robót prowadzonych w warunkach zagrożenia wodnego w kopalniach okręgu miedziowego oraz opanowanie techniki głębokich wierceń. Poważne zadania wysuwa się w zakresie rozwoju energetyki w długofalowym planie do r. 1985, jak również w zakresie budownictwa uprzemysłowionego szersze zastosowanie nowych tworzyw i prefabrykatów itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Podkreślić należy, że w ramach prac nad problemami jakości i nowoczesności produkcji przewidziane jest:</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- stworzenie warunków do oceny i klasyfikacji poziomu technicznego i jakości wyrobów;</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">- wprowadzenie świadectw dopuszczania wyrobów przemysłu maszynowego do seryjnej produkcji;</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- kontynuowanie prac nad rozwojem zaplecza naukowo-technicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">- wzmocnienie ochrony patentowej polskich rozwiązań technicznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">- opracowanie programu doskonalenia kadr z wyższym i średnim wykształceniem w latach 1966-70.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Wiele uwagi poświęcone będzie problemowi rekonstrukcji przede wszystkim poprzez opracowanie programu rekonstrukcji generalnych założeń inwestycji i planów perspektywicznych oraz dokonanie oceny opracowanych już programów. W roku 1966 Komitet rozpocznie wstępne prace nad opracowaniem perspektywicznego planu rozwoju nauki i techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Referent uznał, że budżet Komitetu Nauki i Techniki zaspakaja niezbędne potrzeby i wniósł o przyjęcie go w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Franciszek Blinowski (PZPR), Józef Łastowski (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Stanisław Cieślak (ZSL), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Jan Kołder (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Jan Dziemba (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Igor Łopatyński (PZPR), Józef Kulesza (PZPR), dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki, wiceprezes Rady Ministrów - Eugeniusz Szyr oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Józef Trendota.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">W dyskusji wskazywano, że rosnące z roku na rok w budżecie centralnym i w budżetach poszczególnych resortów nakłady na rozwój nauki i postępu technicznego są wymownym świadectwem wagi, jaką do tych zagadnień przywiązują władne państwowej w rozwoju zaplecza techniczno-naukowego w ostatnim dziesiątku lat dokonany został w Polsce poważny skok, tym niemniej w wielu dziedzinach jesteśmy zapóźnieni, co stwarza konieczność koncentrowania wysiłków i zwiększania środków na te cele.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Plan rozwoju techniki na następne lata zakłada poważne zwiększenie zatrudnienia w zapleczu techniczno-naukowym. W związku z tym niezbędne staje się jak najbardziej prawidłowe rozmieszczenie kadr; niezbędne byłoby opracowanie programu działania w tej dziedzinie, uwzględniającego nie tylko prawidłowe wykorzystanie nowozatrudnionych, lecz również przemieszczenie zatrudnionej w produkcji kadry inżynieryjno-technicznej, której doświadczenie i kwalifikacje mogą okazać się niezwykle przydatne dla rozwoju prac naukowo-badawczych. W programowaniu zatrudnienia nie może być żywiołowości, procesy te powinny być kierowane centralnie przez Komitet Nauki i Techniki; bez zachowania tego warunku nie uzyska się dostatecznej efektywności rosnących nakładów na rozwój nauki i techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Poruszono problemy związane z wdrażaniem do produkcji nowej techniki, z rozwojem ruchu wynalazczości i racjonalizacji; stwierdzono, że mimo podjętych kroków, w dalszym ciągu droga od wynalazku do jego zastosowania w produkcji jest zbyt długa. W wielu zakładach pracy komórki wynalazczości i kluby NOT nie przejawiają dostatecznej aktywności, nie wszędzie stworzono klimat zachęcający do inicjatywy w tej dziedzinie, nie wszędzie należycie wykorzystuje się stworzony już system bodźców ekonomicznych. Nie jest w pełni realizowana uchwała rządu o organizacji służb ekonomicznych w zakładach pracy; w niektórych przedsiębiorstwach potraktowano tę sprawę formalnie, w niektórych występują trudności z zabezpieczeniem kadr dla tych służb.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Zastrzeżenia budzi część opracowanych przez zjednoczenia programów rekonstrukcji techniczno-organizacyjnej zakładów; w zbyt małym stopniu w programach tych uwzględnione są założenia perspektywicznego rozwoju zakładów.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Wskazywano na potrzebę stworzenia możliwości kadrom inżynieryjno-technicznym zatrudnionym w małych miastach i miasteczkach szerszego korzystania z dorobku naukowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Niedostateczne jest - zdaniem posłów - wprowadzanie zdobyczy postępu technicznego w dziedzinie mechanizacji szczególnie ciężkich pracochłonnych robót w transporcie, budownictwie itd., w zbyt małym stopniu wprowadza się tzw. mały postęp techniczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Dyskutowano związki nauki z przemysłem, stwierdzając pogłębienie współpracy wyższych uczelni z zakładami przemysłowymi; niezbędne jest jednak bliższe powiązanie planu Komitetu Nauki i Techniki z planami wyższych uczelni w dziedzinie rozwoju określonych, szczególnie ważnych kierunków badań.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Ilość środków angażowanych na rozwój postępu techniki i nauki stale się zwiększa; w stosunku do rosnących potrzeb nie są one we wszystkich pozycjach wystarczające, tym bardziej więc niezbędne jest celowe ich zagospodarowywanie, zachowanie właściwych proporcji wydatków na poszczególne dziedziny nauki i techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Niezbędne jest wzmocnienie zaplecza naukowo-technicznego, lepsze wyposażenie go w maszyny i urządzenia, prowadzenie właściwej polityki kadrowej; dotąd zbyt wiele było żywiołowości w kształtowaniu rozwoju tego zaplecza; konieczne jest centralne nim sterowanie bez organizacyjnej centralizacji, na co Komitet Nauki i Techniki powinien zwrócić szczególną uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">W związku z postępującym procesem chemizacji życia, zarówno Ministerstwo Przemysłu Chemicznego jak i Komitet Nauki i Techniki powinny w większym stopniu uwzględnić badania związane wykorzystaniem i stosowaniem wyrobów chemicznych przez przemysł i innych użytkowników.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Wykorzystanie aparatury kontrolno-pomiarowej w zakładach, jak i stan tej aparatury budzą poważne zastrzeżenia. Komisja w ubiegłej kadencji zwracała już uwagę na to zagadnienie; wydaje się niezbędne szczegółowe rozpatrzenie problemu przy opracowaniu projektu następnego planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu na 1966 r. Komitetu Nauki i Techniki w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Projekt budżetu Ministerstwa Finansów na rok 1966 zreferował poseł Jan Dąb-Kocioł (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Ministerstwo Finansów dokonało poważnej pracy w zakresie dostosowania systemu finansowego do zmian w systemie planowania i zarządzania gospodarką narodową. Nie mniej poważne zadania stają przed aparatem finansowym w 1966 r., jeśli chodzi o realizowanie zasad tego systemu.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Aby nowe zasady mogły być prawidłowo wcielane w życie od 1 stycznia 1966 r. niezbędne jest:</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">- ścisłe i pełne włączenie całego aparatu finansowego do szeroko podjętej akcji instruktażowej w resortach, zjednoczeniach i przedsiębiorstwach;</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">- systematyczna i wnikliwa analiza działania nowego systemu planowania i zarządzania oraz stosowanie środków zapobiegających występowaniu szkodliwych tendencji lub antybodźców;</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">- wzmocnienie oddziaływania poprzez system kredytowy na procesy produkcyjne, ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania się zapasów;</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">- wnikliwa ocena zamierzeń inwestycyjnych na tle zdolności i rezerw produkcyjnych przedsiębiorstw;</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">- wykorzystanie nowoczesnej techniki obliczeniowej dla pogłębienia kompleksowej analizy ekonomicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Na tym tle poważnie wzrastają zadania banków.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Główne zadania Narodowego Banku Polskiego to oddziaływanie na gospodarkę zjednoczeń, m. in. przez pogłębienie analizy i kontroli wykorzystania funduszów płac i limitów zatrudnienia; oddziaływanie na produkcję rynkową i zaopatrzenie rynku poprzez kontrolę przestrzegania umów i właściwego wykorzystania funduszu płac dla poprawy asortymentowej struktury produkcji oraz zwrócenie szczególnej uwagi na kształtowanie się stanu zapasów normatywnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">Jednym z głównych zadań Banku Inwestycyjnego jest oddziaływanie na bardziej oszczędne inwestowanie w skali zjednoczeń a nie, jak dotychczas, w skali poszczególnych zadań inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Bank Rolny powinien pogłębić oddziaływanie na procesy produkcyjne w rolnictwie przez właściwą realizację pomocy kredytowej państwa dla gospodarki uspołecznionej i indywidualnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">W zadaniach PKO na czoło wysuwa się szersze propagowanie wkładów na budownictwo spółdzielcze w zakładach pracy i wśród młodzieży oraz wkładów wieloletnich, jak również aktywizowanie ajencji PKO w zakładach pracy i w placówkach pocztowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Realizowanie od przyszłego roku przez gromadzkie rady narodowe zadań wymiaru i poboru świadczeń pieniężnych wsi wymagać będzie wzmożonego działania instruktażowo-inspekcyjnego ze strony nadrzędnych szczebli aparatu finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Z realizacją złożonych zadań wynikających z nowego systemu finansowego wiąże się problem kadr dla aparatu finansowego. Poza centralą Ministerstwa Finansów i bankami, dotkliwie odczuwa się niedobór kadr z wyższym wykształceniem ekonomicznym. Stosunkowo duży jest odpływ kadr wysokokwalifikowanych z terenowych ogniw resortu finansów do innych placówek, ze względu na bardziej atrakcyjne warunki pracy. Trudności pogłębia fakt, że kształcenie kadr ekonomistów na poziomie wyższym pozostaje w Polsce nadal znacznie w tyle za kształceniem w wielu innych kierunkach, pomimo że potrzeby w omawianej dziedzinie szybko rosną, zarówno w aparacie finansowym, jak i przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">W imieniu zespołu ds. kosztów, akumulacji i normatywów finansowych referat przedstawił poseł Bronisław Warowny (ZSL). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Franciszek Blinowski (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Ewa Trojanowska (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">W roku 1965 przewiduje się uzyskanie przez przedsiębiorstwa uspołecznione ponadplanowej akumulacji finansowej w kwocie 3,2 mld zł, czyli przekroczenie planu akumulacji o 2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">Przekroczenie planu akumulacji w roku 1965 pozwoli na utworzenie funduszu zakładowego o ponad 13 proc. w skali krajowej wyższego niż planowano.</u>
+          <u xml:id="u-1.70" who="#">W planie na 1966 r. zakłada się, że przedsiębiorstwa uspołecznione osiągną akumulację wyższą o 6,5 proc. w porównaniu z założeniami planu na rok 1965. Akumulacja w przemyśle powinna wzrosnąć o 10,3 proc. przy wzroście produkcji o 6,2 proc. Podstawowym elementem, który zapewni szybszy wzrost akumulacji niż produkcji w roku 1966 będzie obniżenie kosztów własnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.71" who="#">W planie na 1966 r. szacuje się obniżenie poziomu kosztów w całym przemyśle na ok. 0,5 proc., co oznacza że wskaźnik udziału kosztów w wartości produkcji obniży się z 82,1 proc. w roku 1965 do 81,7 proc. w roku 1966. Przewiduje się, że najpoważniejsze obniżenie kosztów nastąpi w dziedzinie kosztów materiałowych. Największe tempo obniżenia poziomu kosztów założono w przemysłach: chemicznym - 1,7 proc., lekkim - 1,5 proc., ciężkim - 1,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.72" who="#">Przy wzroście globalnej akumulacji w roku 1966 - o 6,5 proc. wpłata do budżetu państwa wzrośnie tylko o 0,9 proc. w stosunku do wpłaty przewidzianej w roku 1965. Udział akumulacji przedsiębiorstw w budżecie państwa w roku 1966 zmniejszy się zatem do 78,9 proc. w stosunku do 83,3 proc. w roku 1965. Założenie tego spadku dochodów budżetu pochodzących z akumulacji przedsiębiorstw wynika przede wszystkim ze zmian w systemie finansowania przedsiębiorstw i zjednoczeń. Wzrasta natomiast poważnie, bo o 32,4 proc. część akumulacji przeznaczona na fundusz rozwoju przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.73" who="#">Zwiększenie funduszu rozwoju przedsiębiorstw spowodowane jest m. in. założeniem znacznego rozszerzenia rozmiarów inwestycji własnych przedsiębiorstw, które w nowym systemie będą dokonywane, głównie z wygospodarowanych zysków przedsiębiorstw. Istotną zmianą w systemie finansowania przedsiębiorstw będzie również przyjęcie zasady finansowania z funduszu rozwoju rzeczywistych zapasów, a nie ich normatywów; wpłynie to zapewne na zmniejszenie zapasów ponadnormatywnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.74" who="#">Wydaje się, że w związku z wprowadzeniem nowego systemu finansowania przedsiębiorstw, należałoby zwrócić uwagę jednostek gospodarczych na większą troskę o usuwanie nieprawidłowości objawiających się w formie tzw. strat nadzwyczajnych, szczególnie strat związanych z nieterminowymi dostawami, przetrzymywaniem wagonów itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.75" who="#">Rozszerzenie znaczenia funduszów własnych przedsiębiorstw, a zwłaszcza funduszu rozwoju i związana z tym możliwość wyboru w przedsiębiorstwie przeznaczania środków na zapasy czy inwestycje - powinna wpłynąć na zwiększenie roli rachunku ekonomicznego w przedsiębiorstwach. Zwiększa to również odpowiedzialność organów nadrzędnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.76" who="#">W roku 1966 wprowadza się również zmiany w systemie finansowania przedsiębiorstw budowlanych. Szereg elementów przebiega podobnie jak w przemyśle. Najważniejsze jednak znaczenie mają te zmiany systemu finansowania budownictwa, które prowadzą do obniżenia kosztów budowy i terminowego oddawania obiektów do użytku. W tym zakresie zasadnicze znaczenie będzie miało wprowadzanie pełnego kredytowania robót w toku, rozliczania się z przedsiębiorstwami budowlanymi za cały obiekt lub gotowe elementy. Przedłużenie wykonania robót oznaczać będzie wzrost oprocentowania, a więc pogorszenie wyników finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.77" who="#">W łącznej dyskusji nad referatami udział wzięli posłowie: Czesław Burski (ZSL), Franciszek Blinowski (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Wiktor Obolewicz (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR), Feliks Starzec (ZSL) i Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), wyjaśnień udzielili: Prezes Narodowego Banku Polskiego - Stanisław Gajewski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Józef Trendota, Minister Finansów - Jerzy Albrecht i przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.78" who="#">Z uznaniem podkreślano fakt, że po raz pierwszy projekt budżetu państwa przedstawiony został Sejmowi w nowym układzie uwzględniającym wyniki finansowe zjednoczeń przemysłowych. Uzyskuje się tym samym obraz rozwoju gospodarczego, którego bazę stanowią przedsiębiorstwa przemysłowe i ich zjednoczenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.79" who="#">W sposób wyrazisty, bez nadmiernej szczegółowości, występują w budżecie poszczególne grupy wydatków. Po raz pierwszy również przedstawiony został (w ujęciu rocznym) plan kredytowy obejmujący całość systemu kredytowego w Polsce, w tym również kredytowanie inwestycji centralnych, inwestycji zjednoczeń i środków obrotowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.80" who="#">Podkreślano jako słuszną przyjętą w nowym systemie finansowym zasadę, że decyzją Banku będzie mogło ulec ograniczeniu finansowanie środków obrotowych oraz inwestycji przedsiębiorstwa, w przypadku przyrostu zbędnych i nieprawidłowych zapasów. Komisja zwróciła uwagę na konieczność podejmowania dalszych kroków zmierzających do podnoszenia rentowności przedsiębiorstw, przy równoczesnym eliminowaniu niesłusznych, z punktu widzenia społeczno-ekonomicznego, przejawów (ceny, asortymenty). Uwaga działaczy gospodarczych powinna w szczególności skupić się na sprawie obniżki kosztów materiałowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.81" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu państwa na rok 1966 w części dotyczącej Ministerstwa Finansów.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00008-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00008-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b728890
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00008-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00008-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 8/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 8/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:8</note>
+        <note type="sessionNo">8</note>
+        <date>1965-12-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00008-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00008-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2850367
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00008-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,63 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 3 grudnia 1965 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zakończyła prace nad projektem uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 r. oraz podstawowych założeń planu na 1967 r. oraz projektem ustawy budżetowej na 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Obradom przewodniczył poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- członkowie prezydiów innych komisji sejmowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim i I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem - Jerzym Albrechtem i podsekretarzem stanu - Julianem Kole;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z Prezesem - Konstantym Dąbrowskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Sprawozdawca generalny projektu uchwały o NPG i projektu ustawy budżetowej - poseł Franciszek Blinowski (PZPR) zreferował propozycje poprawek do obu projektów zgłoszone przez komisje sejmowe w wyniku rozpatrzenia przez nie odpowiednich części projektów planu i budżetu na rok 1966 oraz założeń na rok 1967.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja rozpatrzyła i przyjęła m. in. następujące poprawki do projektu uchwały o NPG.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W wyniku dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Franciszek Gesing (ZSL), Edmund Stuczyński (PZPR), Tomasz Malinowski (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”) oraz na podstawie wyjaśnień udzielonych przez Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Stefana Jędrychowskiego i I zastępcę Przewodniczącego - Tadeusza Gede, Komisja przyjęła wniosek Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, aby w roku 1966 zwiększyć przewidziane w projekcie planu na ten rok rynkowe dostawy cementu dla wsi o 100 tys. ton, do ogółem 3.260 tys. ton. Ze względu na potrzeby budownictwa indywidualnego w okręgu śląskim, z dodatkowej puli rynkowej 100 tys. ton cementu przeznaczyć należy 5 tys. ton dla odbiorców miejskich w tym okręgu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Równocześnie Komisja postanowiła wspólnie z Komisją Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego wystąpić z dezyderatami w sprawie:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- uwzględnienia w toku realizacji planu na rok 1966 potrzebę dalszego zwiększenia dostaw materiałów budowlanych na rynek wiejski, w miarę ponadplanowego wzrostu produkcji lub wyłonienia się innych rezerw bilansowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- wzmożenia przez powołane do tego organa kontroli nad prawidłowym przydziałem cementu na rynek wiejski w tym celu, aby zapobiec zaopatrywaniu z tej puli innych odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W toku dyskusji wysunięto postulat, aby sejmowa Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej w ciągu roku 1966 poświęciła szczególną uwagę kształtowaniu się produkcji i wykorzystaniu wszelkich rezerw produkcyjnych w przemyśle materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Komisja przyjęła wniosek Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w sprawie zwiększenia nakładów inwestycyjnych na leśnictwo (melioracje leśne, budowa dróg, hoteli robotniczych i osad leśnych) - o ponad 20 mln zł na rok 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Komisja uznała za słuszny kolejny wniosek Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w sprawie zwiększenia obszaru zalesień w latach 1966-1967.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W wyniku dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Jerzy Szukała (PZPR), Bronisław Drzewiecki (ZSL), Józef Kulesza (PZPR) i Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski, wniosek Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego dotyczący zmniejszenia pozyskania drewna w 1967 r. odesłano do ponownego wielostronnego rozpatrzenia przez tę Komisję przy omawianiu projektu planu 5-letniego. Zwrócono równocześnie uwagę na konieczność pełniejszego zagospodarowania odpadów w przemyśle drzewnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Komisja przyjęła poprawki proponowane przez Komisję Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy idące w kierunku ujęcia w projekcie planu zadań w dziedzinie postępu technologicznego w przemyśle włókienniczym i skórzanym (włókna sztuczne, barwniki), oraz produkcji maszyn dla przemysłu włókienniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Na wniosek Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy uwzględniono w projekcie planu zadania rzemiosła indywidualnego; powinno ono przede wszystkim rozwijać usługi dla ludności i rolnictwa oraz rozszerzać zakres szkolenia uczniów, zwłaszcza w tych regionach, w których nie cała młodzież ma warunki do nauki zawodu w szkołach i uspołecznionych zakładach pracy. Należy stworzyć warunki sprzyjające powstawaniu nowych warsztatów rzemieślniczych w małych miastach i na wsi oraz zwiększeniu zakresu szkolenia w rzemiośle; liczba uczniów pobierających naukę zawodu w warsztatach rzemieślniczych powinna w 1966 r. wynieść 60 tys. osób.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Przyjęto szereg poprawek proponowanych przez Komisję Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, między innymi wniosek dotyczący oddania do użytku w roku 1966 wytwórni fenolu i acetonu.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Na wniosek Komisji Pracy i Spraw Socjalnych przyjęto poprawkę określającą przyrost ilości miejsc w zakładach pomocy społecznej w roku 1966 o około 1.500 (ogółem do ok. 42,5 tys.) z tym, że przyrost ten nastąpi głównie w zakładach typu specjalnego. Postawiono również podkreślić w projekcie uchwały o NPG, że w roku 1966 nastąpi dalszy rozwój różnych form opieki społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Komisja przyjęła projekt uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na rok 1966 i podstawowych założeniach na rok 1967 z autopoprawkami rządu i poprawkami komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Komisja rozpatrzyła i przyjęła m. in. następujące poprawki do projektu ustawy budżetowej na 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W wyniku dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Irena Janiszewska (PZPR), Jan Frankowski (bezp. Stow. Chrześć. Społ.), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Leon Kasman (PZPR), Józef Kulesza (PZPR), oraz na podstawie wyjaśnień udzielonych przez Ministra Finansów - Jerzego Albrechta, Komisja przyjęła wniosek Komisji Pracy i Spraw Socjalnych dotyczący budżetu Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej; w myśl wniosku, dotacje dla organizacji społecznych: Polskiego Czerwonego Krzyża, Polskiego Związku Niewidomych, Związku Inwalidów Wojennych, Polskiego Związku Głuchoniemych oraz Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej, zwiększone zostaną o 6,5 mln zł z uwzględnieniem m. in. potrzeb Polskiego Czerwonego Krzyża, który dodatkowe środki zużytkuje na rozszerzenie opieki nad niedołężnymi chorymi w domach.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Komisja przyjęła wniosek Komisji Pracy i Spraw Socjalnych dotyczący zwiększenia dotacji dla budżetów terenowych na rozszerzenie form opieki społecznej; Komisja stanęła na stanowisku, że wprawdzie rosnące nadwyżki budżetowe w terenowych radach narodowych stwarzają możliwość zwiększenia środków na pomoc społeczną przez same rady, niemniej jednak z uwagi na duże potrzeby w tej dziedzinie i na konieczność zmniejszenia dysproporcji występującej w zakresie wysokości środków na ten cel w poszczególnych radach, Komisja postanowiła przeznaczyć na ten cel dodatkowo 8 mln zł. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych powinna przedyskutować z przedstawicielami rad narodowych zasady polityki rad w dziedzinie pomocy społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Komisja przyjęła wniosek Komisji Kultury i Sztuki o zwiększenie o 1,5 mln zł wydatków budżetowych Ministerstwa Kultury i Sztuki z przeznaczeniem na poprawę ochrony dóbr muzealnych oraz o 1,5 mln zł - na zakup dzieł sztuki współczesnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W wyniku dyskusji, w której głos zabrali posłowie: Alicja Musiałowa (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Jan Frankowski (bezp. Stów. Chrz. Społ.), Zdzisław Siedlewski (SD), Komisja przyjęła wniosek Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej dotyczący zwiększenia w budżecie Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej środków przeznaczonych na podniesienie norm żywieniowych w szpitalach psychiatrycznych o 1,50 zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Komisja ustosunkowała się do wniosku Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w sprawie zwiększenia wydatków na umasowienie sportu zwłaszcza wśród młodzieży. Komisja postanowiła uwzględnić potrzeby Szkolnego Związku Sportowego, przyznając 2,5 mln zł na zwiększenie wydatków Ministerstwa Oświaty. Środki te mają być całkowicie zużytkowane na zakup sprzętu sportowego dla młodzieży szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Komisja przyjęła projekt ustawy budżetowej na 1966 r. z autopoprawkami rządu i poprawkami komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, po przeanalizowaniu projektu planu gospodarczego i budżetu na rok 1966 i zapoznaniu się ze stanowiskiem w tej sprawie pozostałych komisji sejmowych wyraziła opinię, że podstawowe proporcje planu i budżetu zostały ustalone prawidłowo, zadania wytyczone w planie są realne i wewnętrznie zharmonizowane i służą zaspokojeniu najpilniejszych potrzeb społecznych oraz zabezpieczają dalszy, zrównoważony rozwój gospodarki, oświaty i kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Akceptując w pełni generalne założenia i proporcje planu i budżetu na rok 1966, Komisja uważa za konieczne, aby w toku realizacji planu, jak również przy opracowywaniu projektu wytycznych planu 5-letniego, zostały wzięte pod uwagę przez rząd następujące dezyderaty:</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- Niezbędne jest dalsze umacnianie dyscypliny inwestycyjnej, dokładne zharmonizowanie zadań inwestycyjnych i mocy przerobowej przedsiębiorstw wykonawczych, przestrzeganie ustalonych w planie terminów oddawania inwestycji do użytku. Terminy rozpoczynania nowych inwestycji należy ustalać z uwzględnieniem faktycznego zaangażowania mocy przerobowej przedsiębiorstw i przestrzegać zasady racjonalnej koncentracji środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Rezerwy inwestycyjne na wszystkich szczeblach powinny być uruchamiane rozważnie i w pierwszym rzędzie przeznaczane na przezwyciężenie powstałych w toku realizacji planu nieprawidłowości i opóźnień w wykonawstwie inwestycji, a dopiero po zlikwidowaniu tych trudności, mogą być wykorzystane na rozszerzenie frontu robót.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Przestrzegając ściśle proporcji ustalonych w planie, należy przeciwstawiać się stosowanej niekiedy praktyce opóźniania lub nie oddawania do użytku mających duże znaczenie społeczne inwestycji terenowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Wychodząc na spotkanie aktywności i inicjatywie załóg robotniczych i całego społeczeństwa należy w miarę posiadanych środków i rezerw zabezpieczyć odpowiedni poziom realizacji nielimitowanych inwestycji grupy „B” oraz dokonywanych w ramach czynów społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">- Wprowadzane w 1966 r. zmiany w systemie planowania i zarządzania gospodarką narodową oraz istniejące rezerwy należy wykorzystać dla uzyskania wyższej niż planowania produkcji towarów rynkowych poszukiwanych przez ludność i umocnienia tym samym globalnej i odcinkowej równowagi rynkowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">- W dalszym ciągu centralnym zagadnieniem o stale rosnącym znaczeniu pozostaje sprawa aktywizacji eksportu na drodze podnoszenia jakości i nowoczesności wyrobów, przy dalszym poszukiwaniu nowych artykułów eksportowych i nowych rynków zbytu.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">- Niezbędne jest uwzględnienie w toku opracowywania i realizacji planu 5-letniego - gruntowniejszego doinwestowania przemysłu lekkiego, zwłaszcza pod kątem jego szybszej modernizacji. Wymaga tego potrzeba podniesienia jakości i stopnia wykończenia wyrobów tego przemysłu, przeznaczonych na eksport i na rynek wewnętrzny.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">- Wzrost produkcji przemysłowej i rolnej w kraju wymaga opracowania długofalowego programu w zakresie magazynów, transportu i opakowań. Problem ten występuje z całą ostrością w dziedzinie rolnictwa, gdzie z roku na rok wzrasta zarówno podaż produktów, jak również zaopatrzenie w środki produkcji. Szczególną uwagę należy zwrócić na potrzeby wiejskiej spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu w tym zakresie. Rozważyć należałoby również możliwość realizacji w pionie CRS dodatkowych inwestycji magazynowych nielimitowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- Należy otoczyć większą opieką i zabezpieczyć większe środki na rozwój terenowej produkcji materiałów budowlanych; stworzyć warunki dla szybszego rozwoju terenowych przedsiębiorstw wykonawstwa budowlanego i brygad budowlano-remontowych, wyposażyć je w bardziej nowoczesny sprzęt, aby mogły one w szerszym niż dotychczas zakresie podejmować mniejsze inwestycje oraz remonty w gospodarce terenowej, w oparciu o lokalne surowce i materiały budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">- Poważnych wysiłków organizacyjnych wymaga rozwój spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego. Należy umocnić łączenie środków różnych przedsiębiorstw, organizacji i instytucji w celu rozwijania tego budownictwa nie tylko w wielkich miastach, lecz również w nowych okręgach przemysłowych, w małych miastach i osiedlach oraz na wsi - dla zaspokojenia potrzeb mieszkającej tam ludności nierolniczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Niezbędny jest również znaczny wysiłek organizacyjny ze strony rad narodowych dla wykorzystania w całej pełni przewidzianych w planie poważnych środków na remonty bieżące i kapitalne domów mieszkalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">- Jednym z głównych zadań planu na rok 1966 jest podniesienie na wyższy poziom jakości produkcji i usług. Obok bodźców ekonomicznych wymaga to zapewnienia właściwego nadzoru i kontroli. W tej dziedzinie należy opracować także nowe przepisy prawne.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Ponadto Komisja postanowiła wystąpić z dezyderatami:</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">- wspólnie z Komisją Zdrowia i Kultury Fizycznej w sprawie wygospodarowania z obecnych globalnych środków 15 mln zł na zakup sprzętu sportowego dla ludowych Zespołów Sportowych, Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej oraz klubów sportowych uwzględniając przy tym głównie rozwój sportu masowego wśród młodzieży.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">- wspólnie z Komisją Komunikacji i Łączności - w sprawie zwiększenia środków, w toku realizacji planu, na remonty dróg państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Komisja postanowiła poprzeć dezyderat Komisji Oświaty i Nauki w sprawie takiego ukształtowania planu budownictwa szkolnego na lata 1967-1970, które prowadziłoby do zmniejszenie dysproporcji w bazie lokalowej szkół podstawowych pomiędzy poszczególnymi województwami oraz szybciej przezwyciężyć trudności lokalowe szkół związane z realizacją reformy szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Na zakończenie obrad Komisja omówiła referaty, które w imieniu Komisji przedstawione zostaną na plenarnym posiedzeniu Sejmu, a mianowicie:</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">- sprawozdanie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o projekcie uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 rok i podstawowych założeniach na 1967 rok oraz o projekcie ustawy budżetowej na rok 1966 - sprawozdawca generalny poseł Franciszek Blinowski (PZPR);</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">- sprawozdanie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o sprawozdaniach rządu z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa wraz z wnioskiem Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie absolutorium dla rządu - za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 1964 r. - sprawozdawca poseł Feliks Starzec (ZSL).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00009-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00009-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f04dbc8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00009-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00009-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 9/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 9/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:9</note>
+        <note type="sessionNo">9</note>
+        <date>1966-02-17</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00009-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00009-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3881b32
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00009-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,52 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 17 lutego 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), rozpatrywała wstępnie niektóre problemy przygotowywanego projektu planu na lata 1966-1970 na tle analizy prac w tym zakresie przeprowadzonej w województwach poznańskim i rzeszowskim oraz w m. Poznaniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem i podsekretarzem stanu Janem Duszą;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli - Bolesław Gałęza;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele wojewódzkich rad narodowych:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- w Poznaniu - zastępca przewodniczącego Prezydium - Stanisław Cozaś, sekretarz Komisji Planu, Budżetu i Finansów - Eugeniusz Setutas, przewodniczący Wojewódzkiej Komisji Planowania Gospodarczego - W. Hempowicz;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- w Rzeszowie - przewodniczący Prezydium - Edward Duda, przewodniczący Komisji Planu, Budżetu i Finansów - Bronisław Trojanowski;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- przedstawiciele Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu - zastępca przewodniczącego Prezydium - Jerzy Łangowski, przewodniczący Komisji Planu, Budżetu i Finansów - St. Mytko, zastępca przewodniczącego WKPG - B. Ziółek.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Posłowie otrzymali we wcześniejszym terminie obszerne materiały opracowane przez prezydia wojewódzkich rad narodowych w Poznaniu i Rzeszowie oraz przez Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu; w materiałach tych omówiono węzłowe problemy, jakie zarysowały się w terenie w toku prac nad projektem narodowego Planu Gospodarczego na lata 1966-1970 w dziedzinie rozwoju przemysłu i rolnictwa, inwestycji i zatrudnienia, w dziedzinie wykorzystania rezerw i surowców miejscowych, rozwoju usług, oświaty, ochrony zdrowia itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Przed posiedzeniem dwa zespoły poselskie zwizytowały tereny omawianych województw; odwiedziły szereg zakładów pracy, dokonały analizy postulatów wysuniętych przez ludność w toku kampanii wyborczej. W skład zespołów wchodzili posłowie:</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- zespół dla woj. poznańskiego i m. Poznania: Zdzisław Siedlewski (SD) - przewodniczący, Zdzisław Balicki (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Krystyna Biernacka (SD), Czesław Burski (ZSL), Jan Frankowski (bezp. Chrz. Stow. Społ.), Edward Graliński (PZPR), Tomasz Malinowski (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.);</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- zespół dla woj. rzeszowskiego: Stanisław Cieślak (ZSL) - przewodniczący, Leon Kasman (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR), Józef Łastowski (PZPR), Igor Łopatyński (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Jan Pysz (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Obrady Komisji rozpoczęły referaty przedstawicieli prezydiów rad narodowych: przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie - Edwarda Dudy, zastępcy przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu - Stanisława Cozasia, zastępcy przewodniczącego Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu - Jerzego Łangowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Cieślak (ZSL), Zdzisław Siedlewski (SD), Tomasz Malinowski (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Władysław Kuszyk (PZPR), Jan Pysz (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Wiktor Obolewicz (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Zdzisław Balicki (PZPR), Jan Dziemba (PZPR), Jan Kołder (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Józef Łastowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W dyskusji skoncentrowano się na następujących problemach:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- prawidłowe ukierunkowanie inwestycji, zbilansowanie wielkości nakładów inwestycyjnych z mocą przerobową przedsiębiorstw wykonawczych i z wielkością produkcji materiałów budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- jak najpełniejsze uruchomienie rezerw miejscowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- pełne i prawidłowe zbilansowanie siły roboczej, co wiąże się z aktywizacją gospodarczą małych miast i zagospodarowaniem surowców miejscowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- prawidłowa rejonizacja upraw rolnych i kontraktacji;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- rozbudowa i prawidłowa konserwacja urządzeń komunalnych/głównie urządzeń wodno-kanalizacyjnych i komunikacji/;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- baza lokalowa szkolnictwa w związku z reformą szkolną;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- budownictwo mieszkaniowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- gospodarka remontowa.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Omawiając te problemy, posłowie podkreślali, że rady narodowe w niedostatecznym jeszcze stopniu spełniają funkcje koordynacyjne; wynika to w poważnej mierze ze stanowiska zjednoczeń i reportów.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Zwracano uwagę na konieczność pełniejszego wykorzystania w toku opracowywania ostatecznej wersji projektu planu 5-letniego wniosków, jakie wysunięte zostały w planach alternatywnych, które powstały w wyniku wielkiej kampanii polityczno-gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Do problemów poruszonych w dyskusji ustosunkował się Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski, który udzielił również szeregu wyjaśnień i omówił stan prac nad projektem Narodowego Planu Gospodarczego na lata 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza:</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Materiały opracowane przez wojewódzkie rady narodowe oraz informacje zebrane przez posłów w terenie, dyskusja na posiedzeniu Komisji - przyniosły wiele wartościowego i cennego materiału, umożliwiającego głębsze poznanie aktualnych i zarysowujących się problemów, potrzeb i możliwości terenu w związku z opracowywanymi przez wojewódzkie rady narodowe wstępnymi założeniami planu 5-letniego. Materiały te będą mieć duże znaczenie dla Komisji, gdy przystąpi ona do rozpatrywania projektu planu 5-letniego na lata 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Jak wynika z dyskusji szereg problemów w przekroju terenowym wymaga jeszcze głębokiego przemyślenia, niezbędne okazuje się bardziej precyzyjne wyważenie pewnych proporcji, pogłębienie wariantowości rozwiązań.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Na podstawie informacji i dyskusji nasuwa się nieodparcie wrażenie, że o ile na szczeblu centralnym trwają obecnie intensywne prace przygotowawcze do opracowania projektu 5-latki, to w terenie występuje jakby pewne zahamowanie działalności w tej dziedzinie. Władze terenowe, w oparciu o otrzymane wskaźniki i wytyczne, opracowały wstępny projekt, wyszły z własnymi inicjatywami i obecnie trwają jakby w oczekiwaniu. Jasne, że ogniwom terenowym brak podstaw do dalszej działalności w zakresie przygotowania 5-latki, wydaje się jednak, że mogą i powinny one kontynuować badania różnego rodzaju możliwości wykorzystania środków, przygotowywania wariantów rozwiązań jak najbardziej ekonomicznych i celowych w przekroju terenowym. Jednym z przykładów może tu być sprawa budownictwa mieszkaniowego. Znajdujemy się na etapie ogromnego rozwoju budownictwa spółdzielczego, jednakże opiera się ono na formach i typach zastosowanych w budownictwie rad narodowych. A wydaje się, że właśnie budownictwo spółdzielcze stwarza możliwości i warunki do stosowania różnych rozwiązań, poszukiwania form najbardziej odpowiednich dla danego terenu, najbardziej odpowiadających potrzebom.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Tego typu problemów można by znaleźć więcej; wszystkie one stwarzają możliwości rozwoju inicjatywy terenowej. Doświadczenie uczy, że w czasie realizacji planu inicjatywa terenowa pozwala na uzyskiwanie dodatkowych efektów.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Dyskusja zasygnalizowała liczne wypadki niewłaściwego stosunku resortów i zjednoczeń do wniosków i propozycji terenowych rad narodowych. Przykładem może tu być sprawa tzw. gospodarki kojarzonej. Wiele rad narodowych wysuwa cenne propozycje z tej dziedziny m. in. w zakresie gospodarki cieplnej. Realizacja tych inicjatyw napotyka jednak na poważne trudności w wyniku niechętnego stosunku resortów i zjednoczeń do tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Opracowywanie przez zakłady pracy planów alternatywnych pozwoliło na wielką mobilizację społeczną. Dialog między zakładem i zjednoczeniem powinien być kontynuowany. Przez uwzględnianie wniosków zawartych w planach alternatywnych wszędzie tam, gdzie to jest celowe i możliwe, poprzez - co również jest bardzo ważne - tłumaczenie dlaczego niektóre z nich nie są realizowane, stworzy się lepsze warunki dla rozwoju inicjatywy i pomysłowości załóg.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza zreferował opracowany przez prezydium Komisji projekt jej planu pracy na I półrocze 1966 r. W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Cieślak (ZSL) Franciszek Blinowski (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Władysław Kuszyk (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Ewa Trojanowska (bezp.), Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy, w którym przewiduje rozpatrzenie m. in. następujących problemów:</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">- problematyka usług i rzemiosła (wspólne posiedzenie z Komisją Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy);</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">- sytuacja gospodarcza kraju;</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">- realizacja wniosków poselskich wysuniętych w toku debaty budżetowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">- wstępne rozpatrzenie realizacji planu gospodarczego w 1965 r. oraz sytuacji gospodarczej w I półroczu ze szczególnym uwzględnieniem planu inwestycyjnego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00010-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00010-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6ba6a44
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00010-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00010-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 10/, Komisja Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości /nr 11/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 10/, Komisja Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości /nr 11/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:10</note>
+        <note type="sessionNo">11</note>
+        <date>1966-03-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00010-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00010-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0297362
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00010-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,69 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 25 marca 1966 r. na wspólnym posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy rozpatrzono problemy rozwoju produkcji drobnej wytwórczości, usług i rzemiosła w latach 1966-1970. Obradom przewodniczyli kolejno posłowie: Józef Kulesza (PZPR) i Irena Sroczyńska (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z zastępcą Przewodniczącego - Władysławem Jagusztynem, Komitetu Drobnej Wytwórczości z Przewodniczącym - Włodzimierzem Lechowiczem, Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu - Janem Duszą, Państwowej Komisji Cen z wiceprezesem - Stanisławem Pawełczakiem oraz Urzędu Rady Ministrów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z Wiceprezesem - Bolesławem Szlązakiem i dyrektorem Zespołu - Norbertem Radziwillerem;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy z Prezesem Zarządu - Bogdanem Trąmpczyńskim, Centrali Rolniczej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” z wiceprezesem - Józefem Janczakiem;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- Prezes Związku Izb Rzemieślniczych - Julian Sadłowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Komisja otrzymała obszerne opracowania:</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- Komitetu Drobnej Wytwórczości - „Informacja o rozwoju produkcji drobnej wytwórczości, usług i rzemiosła w latach 1966 - 1970”;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy - „Podstawowe zadania spółdzielczości pracy w obecnej 5-latce”;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- CRS „Samopomoc Chłopska” - „Program rozwoju działalności usługowej”;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- Ministerstwa finansów - „O wydanych ostatnio aktach prawnych w sprawach podatkowych rzemiosła”;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- Związku Izb Rzemieślniczych - „O sytuacji rzemiosła w 1965 r. „ i „Główne kierunki rozwoju rzemiosła w latach 1966- 1970”.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Informację o perspektywach rozwoju produkcji drobnej wytwórczości, usług i rzemiosła w latach 1966-1970 złożył Przewodniczący Komitetu Drobnej Wytwórczości - Włodzimierz Lechowicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Poseł Wacław Kiełczewski (bezp.) przedstawił w imieniu Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy wnioski wynikające z obrad Komisji w dniach 24 i 25 bm. w sprawie rzemiosła. (por. BPS nr 131 i 135)IV kad./. Wnioski te dotyczą m. in. zaopatrzenia rzemiosła w surowce i materiały do produkcji, dostaw, robót i usług na rzecz gospodarki uspołecznionej, lepszego przystosowania do aktualnej sytuacji rzemiosła przepisów o ubezpieczeniach rzemieślników.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Bolesław Bednarek (PZPR), Stanisław Ceberek (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Henryka Golińska (PZPR), Tadeusz Ilczuk (ZSL), Leon Kasman (PZPR), Wacław Kiełczewski (bezp.), Tadeusz Koślacz (SD), Wacław Kozubski (SD), Władysław Kuszyk (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Barbara Natorska (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Zdzisław Siedlewski (SD), Feliks Starzec (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Bronisław Warowny (ZSL), Władysław Wiśniowski (SD), Eugeniusz Witek (ZSL), Wiesław Wołosz (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komitetu Drobnej Wytwórczości - Włodzimierz Lechowicz, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Władysław. Jagusztyn, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Jan Dusza, Prezes Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy - Bogdan Trąmpczyński, wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” - Józef Janczak, wiceprezes Państwowej Komisji Cen - Stanisław Pawełczak.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W dyskusji zwrócono uwagę na poważne zadania, jakie w naszej gospodarce stoją przed drobną wytwórczością. Podkreślono, że wszystkie piony drobnej wytwórczości uzyskały znaczny stopień rozwoju, że, jak wynika ze wstępnego opracowania projektu planu 5-letniego, założone wskaźniki zakładają dalszy wzrost produkcji i usług, przy czym relacje między rozwojem produkcji a zatrudnieniem i funduszem płac są w zasadzie prawidłowe. Jednakże - zdaniem posłów - wskaźniki te kształtują się na stosunkowo niskim poziomie; drobna wytwórczość ma jeszcze wielkie niewykorzystane możliwości rozwojowe, których uruchomienie przyczyniłoby się do poprawy zaopatrzenia rynku w poszukiwane artykuły, do lepszego zaspokojenia potrzeb ludności miast i wsi w dziedzinie usług, do rozwoju chałupnictwa, a więc do rozwiązania szeregu problemów z dziedziny zatrudnienia, jak również do rozszerzenia eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Poważnym zagadnieniem jest właściwa polityka inwestycyjna w stosunku do drobnej wytwórczości, a w szczególności koncentrowanie nakładów inwestycyjnych na kompleksowym rozwiązywaniu określonych problemów dotyczących całej drobnej wytwórczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Jednym z czynników, w istotny sposób limitującym rozwój produkcji w tym dziale, jest zaopatrzenie. Drobna wytwórczość w zasadzie powinna bazować na surowcu odpadowym, którego wykorzystanie wymaga rozwiązania szeregu problemów organizacyjnych. Posłowie wskazywali na szerokie możliwości rozwijania inicjatywy zmierzającej do wynajdywania dodatkowych źródeł surowcowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Usprawnienia wymaga kooperacja zakładów drobnej wytwórczości z przemysłem kluczowym. Zwracano uwagę na zdarzające się wypadki przejmowania przez przemysł kluczowy produkcji, w której wyspecjalizował się zakład przemysłu terenowego, czy spółdzielczości pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Pozytywnie na ogół oceniono podjęte eksperymenty w dziedzinie planowania i zarządzania zmierzające do uelastycznienia wskaźników i stwierdzono potrzebę upowszechniania w poszczególnych branżach i dziedzinach wyników przeprowadzonych eksperymentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Zwracano uwagę na konieczność wyjścia naprzeciw inicjatywie drobnej wytwórczości, zmiany stosunku niektórych ogniw administracji terenowej i gospodarczej do drobnej wytwórczości. Nie wydaje się słuszne automatyczne przenoszenie wielu przepisów obowiązujących w przemyśle kluczowym do przemysłu drobnego, który ma swoją specyfikę.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Drobnej wytwórczości udzielić również trzeba pomocy w dziedzinie zabezpieczenia dopływu kadr inżynieryjno-technicznych, co jest trudne z uwagi na rozrzucenie zakładów drobnej wytwórczości w małych miastach.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Przewodniczący Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów - poseł Józef Kulesza (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Komisja wzięła na warsztat prac sprawy drobnej wytwórczości jako jedną z kolejnych dziedzin gospodarczych, której problematykę rozpatrzyć chce przed generalną debatą nad projektem planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Niepokój Komisji budzi fakt, że wskaźniki wzrostu produkcji i usług drobnej wytwórczości na lata 1966-1970 w obecnej fazie ich opracowania ustalane są na stosunkowo niskim poziomie. Stąd główną sprawą w dalszych pracach nad planem wszystkich organizacji koordynowanych przez Komitet Drobnej Wytwórczości oraz rad narodowych jest dołożenie wysiłków zmierzających do zapewnienia szybszego wzrostu produkcji i usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Jak to stwierdziły Komisje, na poszczególnych terenach nie wykorzystano jeszcze szeregu możliwości rozwoju produkcji drobnej wytwórczości w oparciu o surowce i materiały pochodzenia miejscowego. A jest to problem centralny.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Komisje wskazały na konieczność wydatnego zwiększenia wykorzystania surowców i materiałów odpadowych oraz surowców wtórnych - dla poprawy zaopatrzenia materiałowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Rozdział środków inwestycyjnych przeznaczonych dla drobnej wytwórczości powinien uwzględniać odpowiednią koncentrację nakładów, tak by wydatnie rozszerzyć własną bazę surowcową i materiałowo-techniczną.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Dotychczas opracowane wskaźniki rozwoju usług zakładają dużą nierównomierność w poszczególnych województwach. Konieczne jest przeanalizowanie tych założeń i odpowiednie skoncentrowanie wysiłków na terenach, które wymagają pomocy; rozwój usług powinien szerzej objąć przede wszystkim wieś i małe miasta. Odpowiednia praca organizatorska poszczególnych pionów drobnej wytwórczości powinna uwzględniać niezbędną pomoc dla tych terenów.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Komisje stanęły na stanowisku, że we wszystkich plonach drobnej wytwórczości konieczne jest umocnienie rangi wskaźników ekonomiczno-technicznych. W słusznym dążeniu do ulepszania jakości, uszlachetniania wyrobów, nie mogą ulegać pomniejszeniu wysiłki na rzecz wzrostu wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Uznając w pełni rolę bodźców ekonomicznych (układ cen, równowaga podaży i popytu), Komisje wskazały na potrzebę umacniania działalności organizatorskiej w ramach województw i poszczególnych pionów drobnej wytwórczości - w celu konkretnego ustalania kierunków rozwoju produkcji i usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Ponieważ na wielu terenach pojawiły się tendencje deglomeracji zakładów drobnej wytwórczości bez analizy faktycznych możliwości i potrzeb - niezbędne jest, by Komitet Drobnej Wytwórczości opracował bardziej precyzyjnie to zagadnienie z punktu widzenia potrzeb rozwojowych tej ważnej dziedziny, uwzględniając jednocześnie konkretną sytuację w dziedzinie zatrudnienia w poszczególnych rejonach.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Komisje wskazały, że wśród rozlicznych źródeł wzrostu produkcji i usług drobnej wytwórczości, istotną sprawą jest pełniejsze wykorzystanie mocy zakładów produkcyjnych i usługowych w drodze pracy wielozmianowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Komisje przyjęły także szereg wniosków dotyczących warunków dalszego rozwoju rzemiosła oraz uznały, że wszystkie rady narodowe powinny znacznie zwiększyć własne wysiłki dla szerszego jego rozwoju. Nie we wszystkich bowiem radach narodowych doceniona jest sprawa należytego zabezpieczenia najszerszego rozwoju rzemiosła i całej drobnej wytwórczości w oparciu o własne siły i środki, o inicjatywę terenu, o łączenie wysiłków podejmowanych przez poszczególne piony drobnej wytwórczości z wysiłkami rad narodowych. Waga takiego działania rad narodowych i wszystkich pionów drobnej wytwórczości wynikać powinna z uznania poważnej roli i znaczenia całej drobnej wytwórczości w zaspokajaniu potrzeb społecznych, w zwiększaniu produkcji i usług dla ludności, a także w podejmowaniu zadań eksportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Komisje powołały zespół do spraw dezyderatów, w skład którego weszli posłowie: Zdzisław Siedlewski (SD) (Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów) oraz Tadeusz Koślacz (SD) i Jerzy Domiński (PZPR) z Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">PERSPEKTYWY ROZWOJU PRODUKCJI DROBNEJ WYTWÓRCZOŚCI, USŁUG I RZEMIOSŁA W LATACH 1966-1970</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Informacja złożona przez przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości - Włodzimierza Lechowicza na wspólnym posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy w dniu 25 marca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">W realizacji planu 1965 r. przez drobną wytwórczość jako pozytywne zjawisko należy podkreślić wysoki wzrost produkcji globalnej i ogólnie korzystniejsze relacje między wykonaniem zadań a zużytymi środkami w drobnej wytwórczości w stosunku do całego przemysłu krajowego. I tak np. o ile wartość produkcji globalnej przemysłu krajowego wzrosła w stosunku do 1964 r. o 9,1 proc., to w drobnej wytwórczości o 10,7 proc.; wydajność pracy w przemyśle krajowym wzrosła w 1965 r. w. stosunku do 1964 r. o 3,9 proc., a w drobnej wytwórczości - o 5,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">W roku 1965 nastąpił również szybki wzrost usług dla ludności świadczonych przez drobną wytwórczość, sięgający 17,8 proc. w stosunku do 1964 r. Wzrosła również w omawianym okresie praca nakładcza oraz nastąpiło zahamowanie spadku udziału sprzedaży rynkowej. Wykorzystanie siły roboczej w drobnej wytwórczości kształtuje się prawidłowo w stosunku do uzyskiwanych efektów produkcyjnych i zaangażowania funduszu plac.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Jako szczególnie pozytywne zjawisko działalności gospodarczej drobnej wytwórczości w 1965 r. uznać należy wysoki udział dostaw rynkowych i eksportowych oraz usług w całości obrotów.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">W obecnej 5-latce przed drobną wytwórczością jako podstawowe zadania wysuwają się następujące sprawy:</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">- rozszerzenie działalności usługowej, przede wszystkim usług dla ludności i rolnictwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- rozwijanie produkcji rynkowej o specjalistycznych cechach (krótkoseryjność, wyższy standard wykończenia, dostosowanie do mody itd.) nie dublującej produkcji przemysłu kluczowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">- wzrost produkcji eksportowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">- rozszerzenie związków kooperacyjnych z przemysłem kluczowym;</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">- zagospodarowywanie, w większym niż dotychczas stopniu, surowców odpadowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Dla wykonania zadań stojących przed drobną wytwórczością niezbędne jest wprowadzenie zmian w obowiązujących dotąd zasadach planowania i zarządzania, idących w kierunku zniesienia nadmiernej dyrektywności, jak również wprowadzenie na szeroką skalę takich bodźców ekonomicznych, które mobilizowałyby zakłady pracy do uwzględniania w większym stopniu potrzeb rynku przez rozwijanie produkcji wymagającej większego wkładu pracy przy mniejszej wartości i ilości surowca oraz wykorzystywaniu istniejących rezerw.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">W II półroczu 1965 r. na terenie kilku województw podjęte zostały eksperymenty planistyczne w państwowym przemyśle terenowym i spółdzielczości pracy, dały one pozytywne efekty ekonomiczne wyrażające się wzrostem ponadplanowej produkcji artykułów rynkowych, wprowadzeniem nowych asortymentów itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">W myśl wstępnych opracowań projektu planu 5-letniego na lata 1966-1970, produkcja towarowa drobnej wytwórczości wzrośnie w 1970 r. o 41 proc. w porównaniu z 1965 r.; produkcja globalna w analogicznym okresie wzrosnąć ma o 45,3 proc. Zatrudnienie wzrośnie o 17,7 proc., przy czym udział drobnej wytwórczości w ogólnym zatrudnieniu kraju w działalności produkcyjnej poza rolnictwem wyniesie w 1970 r. - 27,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Zakłada się poważny wzrost dostaw artykułów rynkowych oraz produkcji eksportowej drobnej wytwórczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">We wstępnych założeniach projektu planu 5-letniego szczególny nacisk położony został na rozwój usług dla ludności. Wartość tych usług w przeliczeniu na jednego mieszkańca wzrosnąć ma w 1970 r. w stosunku do 1965 r. o 58,3 proc. W celu dalszego rozwoju niektórych rodzajów usług niezbędne będzie podniesienie poziomu organizacyjnego systemu porozumień terenowo-branżowych i ogólnobranżowych. Chodzi tu m. in. o rozwiązywanie zagadnień wspólnych dla całej branży jak - zaplecze techniczne, podnoszenie kwalifikacji pracowników, badanie ekonomiki produkcji w poszczególnych branżach itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Projekt planu zakłada również znaczną poprawę w zakresie uzyskiwania lokali dla działalności usługowej. Poprawie ulegnie też zaopatrzenie materiałowo-techniczne usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Projekt planu inwestycyjnego na lata 1966-1970 zakłada wzrost nakładów inwestycyjnych w stosunku do minionej 5-latki o 20,4 proc. Najwyższy udział nakładów przypada na przemysły: spożywczy, metalowy, drzewny oraz chemiczny, a w przekroju terenowym na najsłabiej gospodarczo rozwinięte województwa. Istotną sprawą dla drobnej wytwórczości jest rozbudowa własnego zaplecza remontowego. Sytuacja w tej dziedzinie nie wygląda pomyślnie i park maszynowy, którym dysponują przedsiębiorstwa przemysłu terenowego i spółdzielnie pracy jest w przeważającej swej części wyeksploatowany i przestarzały. Kredyty na budowę sieci baz remontowych jakkolwiek jeszcze w niewystarczającej wysokości, zostały zabezpieczone, W wyniku szeroko przeprowadzonych ostatnio prac, mających na celu stworzenie najkorzystniejszych ram prawnych dla działania rzemiosła - stworzone zostały perspektywy rozwoju tego działu drobnej wytwórczości. W latach 1966-1970 nastąpi rozwój rzemiosła indywidualnego przede wszystkim jako czynnika uzupełniającego działalność innych pionów drobnej wytwórczości w zakresie usług dla ludności. Główna uwaga rzemiosła powinna się koncentrować się na aktywizacji gospodarczej małych ośrodków.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Szacuje się, że w 1970 r. ilość zakładów rzemieślniczych wzrośnie do 163 tys. Wzrośnie też zatrudnienie w rzemiośle, szczególnie zatrudnienie uczniów. Podkreślić jednak trzeba, że rozszerzony zakres ulg i bodźców dla rzemiosła nie będzie działać automatycznie. Nieodzowne jest aktywne wcielanie go w życie przez terenowe ogniwa władzy państwowej, jak również intensyfikacja działania organizacji rzemieślniczych i samorządu rzemiosła.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Bieżąca 5-latka, to dla drobnej wytwórczości okres wzmożonej działalności w kierunku uruchomienia wszystkich rezerw, wykorzystania możliwości tkwiących jeszcze w wielu dziedzinach życia gospodarczego. Chodzi bowiem o jak najlepsze i najpełniejsze zaspokojenie potrzeb ludzi pracy, zabezpieczenie im odpowiedniej puli artykułów rynkowych i szerokie zaspokojenie zapotrzebowania na usługi.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00011-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00011-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5faa86d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00011-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00011-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 11/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 11/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:11</note>
+        <note type="sessionNo">11</note>
+        <date>1966-04-07</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00011-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00011-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f82120e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00011-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 7 kwietnia 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Wiktora Obolewicza (PZPR), rozpatrywała projekt ustawy o rzecznikach patentowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, - przedstawiciele Urzędu Patentowego z Prezesem - Ignacym Czerwińskim, przedstawiciele Komitetu Nauki i Techniki z zastępcą przewodniczącego - Bolesławem Adamskim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Zygmunt Furlak, prezes Polskiej Izby Handlu Zagranicznego - Antoni Adamowicz, dyrektor naczelny PHZ „Polservice” - Albin Trawiński, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów, - wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli - Bolesław Szlązak.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Projekt ustawy o rzecznikach patentowych zreferował w imieniu podkomisji poseł Bolesław Bednarek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Obok tak podstawowych elementów postępu technicznego jak szeroka inicjatywa wynalazcza pracowników, dobrze zorganizowane, odpowiednio wyposażone i należycie funkcjonujące zaplecze naukowo-techniczne, bezpośrednie zainteresowanie zakładów przemysłowych w wykorzystaniu najnowszej myśli technicznej - szczególnej wagi nabiera obecnie należycie zorganizowany system przemysłowej ochrony nowej rodzimej myśli technicznej, ochrony działającej skutecznie zarówno w kraju jak i zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Do roku 1962 - do czasu uchwalenia ustaw: o prawie wynalazczym i o Urzędzie Patentowym - istniejąca w tej dziedzinie sytuacja prawna nie odpowiada to wymogom dynamicznie rozwijającego się przemysłu i rosnącym zadaniom eksportowym. Oparta na normach prawnych pochodzących jeszcze z okresu międzywojennego działalność patentowa ograniczała się w zasadzie do rejestracji praw do krajowych i zagranicznych wynalazków, wzorów użytkowych oraz znaków towarowych. Nie dysponowano pełnymi materiałami, które mogłyby uzasadnić odmowę udzielenia patentu na zgłoszenie zagraniczne. W rezultacie - w wielu przypadkach udzielano patentów na wynalazki blokujące rozwój polskiego przemysłu, mimo iż przemysł nasz niejednokrotnie dysponował oryginalnymi rozwiązaniami, które nie były jednak zgłaszane do opatentowania w kraju i zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wśród złożonych przyczyn tego stanu rzeczy - przyczyną podstawową był brak dostatecznego zrozumienia problemu ochrony patentowej, niedocenianie konieczności chronienia własnej, nowej myśli technicznej i skutecznego przeciwstawiania się zgłaszanym do opatentowania wynalazkom obcym. Tym samym znaczenie Polski, jako kontrahenta na rynku międzynarodowym było nieproporcjonalne w stosunku do posiadanego potencjału gospodarczego oraz możliwości eksportu i wymiany myśli naukowo-technicznej. W dziedzinie rozwoju wynalazczości i organizacji ochrony patentowej wyprzedziły nas kraje nie tylko mniejsze, lecz również słabiej gospodarczo rozwinięte.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Sytuacja zmieniła się po uchwaleniu wstaw o prawie wynalazczym i Urzędzie Patentowym. Rozszerzono zadania w zakresie ochrony w kraju i za granicą wynalazków stanowiących własność państwa, pogłębiła się współpraca z przemysłem w zakresie badania zdolności patentowej lub rejestrowej zgłoszonych projektów wynalazczych, wzmogła się działalność informacyjna i szkoleniowa, zaczęto baczniej czuwać nad wykorzystaniem projektów wynalazczych w przemyśle oraz badać efekty uzyskiwane z tego tytułu przez gospodarkę narodową.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Wspomniane ustawy oraz wydane na ich podstawie rozporządzenia wykonawcze stworzyły dogodne warunki dla rozwoju wynalazczości w Polsce. Poprzez wzmożone oddziaływanie zainteresowanych tą dziedziną instytucji i organizacji społecznych osiągnięto widoczną poprawę w rozwoju masowej wynalazczości jak i w dziedzinie ochrony osiągnięć rodzimej myśli naukowo-technicznej. Efekty ekonomiczne uzyskane z zastosowania wynalazków, wzorów użytkowych, projektów racjonalizatorskich - wzrosły z 2.008 mln zł w 1963 r. do 4.003 mln zł w 1965 r. Wynagrodzenia wypłacone twórcom wzrosły w tym samym okresie ze 136,8 mln do 213,5 mln zł. Poprawił się poziom techniczny krajowych wynalazków oraz zwiększyła się ilość wynalazków pochodzących z zaplecza naukowo-technicznego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">O ile rozwój masowego ruchu wynalazczego następuje dość szybko, to w dziedzinie zapewnienia wynalazkom ochrony patentowej pozostajemy jeszcze nadal w tyle za innymi krajami. W tej sytuacji jako jeden z najważniejszych wyłania się obecnie problem rzeczników patentowych jako instytucji związanej ściśle z ochroną praw patentowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Służba ochrony patentowej (rzecznicy patentowi lub inżynierowie patentowi) jest rozbudowywana do wielkich rozmiarów w krajach kapitalistycznych; również w krajach obozu socjalistycznego znacznie wcześniej niż w Polsce zagadnienie to zostało właściwie docenione; np. w Czechosłowacji istnieje, obok służb zajmujących się masową wynalazczością, około 200 branżowych ośrodków ochrony patentowej oraz sieć referatów ochrony patentowej w zakładach przemysłowych i jednostkach naukowo-technicznych. Podobnie problem ten jest rozwiązany w Niemieckiej Republice Demokratycznej. Istnienie tego rodzaju rozbudowanej służby ochrony patentowej oraz ośrodków informacji naukowo technicznej i patentowej pozwala gromadzić dane o najnowszych osiągnięciach techniki światowej, nadawać wskutek tego właściwy kierunek własnym opracowaniom i zabezpieczać wyłączność własnych praw za granicą oraz rozwijać na tej podstawie eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W Polsce - nieliczni rzecznicy patentowi ograniczali swoją działalność tylko do udzielania techniczno-prawnej pomocy wynalazcom oraz reprezentowali ich przed Urzędem Patentowym. Zakres tej działalności wynikający z postanowień ustawy z 1958 r. nie mógł zresztą być szerszy, gdyż rzecznicy patentowi musieli zajmować się wynalazkami z najróżnorodniejszych dziedzin technicznych i nie byli związani z określoną branżą lub zakładem pracy. Układ taki w żadnej mierze nie zabezpieczał potrzeb gospodarki, utrudniał sprzedaż polskich licencji i patentów za granicę, powodował utratę praw do własnych rozwiązań w związku z ich przechwytywaniem i opatentowaniem przez firmy zagraniczne. Do tych wszystkich niewymiernych z natury rzeczy strat dochodzą również straty spowodowane koniecznością zrezygnowania ze stosowania wyników wieloletnich nieraz prac naszych instytutów i biur projektowych oraz konstrukcyjnych - wskutek wcześniejszego uzyskiwania ochrony patentowej na podobne rozwiązania przez firmy zagraniczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Pierwsze zmiany w organizacji ochrony patentowej przyniosła ustawa o prawie wynalazczym w 1962 r., która przekazała zabezpieczenie naszych praw patentowych zagranicą z rąk rzeczników patentowych do wyłącznej kompetencji Ministerstwa Handlu Zagranicznego, działającego w tym zakresie poprzez przedsiębiorstwo handlu zagranicznego „Polservice”.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Przedłożony obecnie rządowy projekt ustawy o rzecznikach patentowych zakłada, że również zgłaszanie wynalazków wzorów i znaków towarowych z zagranicy do Polski załatwiane będzie wyłącznie przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego - poprzez Polską Izbę Handlu Zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Rzecznicy patentowi będą pracownikami uspołecznionych zakładów, wykonującymi swe obowiązki w imieniu i na rzecz tych zakładów. Obowiązki te nie będą ograniczać się, jak poprzednio, tylko do czynności formalno-prawnych; do zadań rzeczników należeć będzie również pobudzanie twórczości wynalazczej oraz inicjowanie i prowadzenie prac zapobiegających wchodzeniu w kolizję z obcymi prawami wyłącznymi oraz służących zabezpieczeniu interesów naszej gospodarki bądź poszczególnych uspołecznionych zakładów w zakresie twórczości technicznej oraz działalności przemysłowej i handlowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Projekt ustawy nie reguluje sieci organizacyjnej i umiejscowienia rzeczników patentowych, jednak wskazuje, że w tych zakładach uspołecznionych, w których ustanowienie stanowiska rzecznika patentowego nie będzie uzasadnione, prace związane z ochroną patentową ciążyć będą na jednostce nadrzędnej lub innej posiadającej rzecznika patentowego. Wszelkie rozliczenia z tego tytułu odbywać się będą pomiędzy jednostkami gospodarki uspołecznionej, z wyłączeniem możliwości świadczenia usług na rachunek własny rzecznika.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Tym samym zbędne staje się dalsze istnienie kancelarii rzeczników patentowych działających na podstawie ustawy z 1958 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Sprawy będące w toku i prowadzone przez dotychczasowe kancelarie rzeczników zostaną w odpowiednim czasie przejęte przez właściwe jednostki gospodarki uspołecznionej.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Osoby prywatne będą mogły korzystać z usług jednostki uspołecznionej w zakresie ochrony praw patentowych na zasadach przewidzianych w ustawie o prawie wynalazczym bądź też z pomocy rzeczników patentowych przy prezydiach rad narodowych, którzy udzielać mają pomocy przedsiębiorstwom podległym radom oraz autorom wynalazków niepracowniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Wspomnieć należy, że już w roku 1963 Urząd Patentowy PRL przystąpił do szkolenia wytypowanych przez jednostki gospodarki uspołecznionej kandydatów na rzeczników. Z objętych szkoleniem ok. 700 osób - 415 zdało już egzamin i przeszło do pracy w przemyśle. Skutki działalności tych rzeczników patentowych są już widoczne, zarówno jeśli chodzi o wzrost ilości wynalazków w tych zakładach jak o podjęte kroki w zakresie ochrony patentowej. Przewiduje się, że do roku 1970 cała gospodarka uspołeczniona zatrudni ok. 2 tys. rzeczników patentowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Sprawozdawca przedstawił szereg proponowanych przez podkomisję poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Bronisław Warowny (ZSL), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Cieślak (ZSL), Zdzisław Siedlewski (SD), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Józef Raźny (SD), Tadeusz Młyńczak (SD) - Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, Jan Dziemba (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Prezes Urzędu Patentowego - Ignacy Czerwiński oraz wicedyrektor Biura Prawnego w Urzędzie Rady Ministrów - Zdzisław Keck.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Przewodniczący obradom - poseł Wiktor Obolewicz (PZPR) stwierdził, że poruszone przez posłów problemy można podzielić na trzy zasadnicze grupy. Przede wszystkim poruszone zostały w dyskusji istotne sprawy merytoryczne dotyczące ducha projektu ustawy, konieczności jego opracowania z uwagi na istniejącą w Polsce sytuację w dziedzinie wynalazczości i ochrony patentowej. Nasze zacofanie w tej mierze kosztuje nas drogo. Co prawda ilość wniosków wynalazczych stopniowo rośnie, jednakże w nieodpowiedniej proporcji do możliwości; poważna ilość pomysłów wynalazczych nie zostaje uchwycona i zarejestrowana, gdyż obecna organizacja instytucji rzeczników patentowych nie jest dostosowana do potrzeb. Uchwalenie ustawy o rzecznikach patentowych umożliwi stworzenie w Polsce warunków do szybszego rozwoju postępowej myśli technicznej, zabezpieczy interesy państwa w tej dziedzinie, ułatwi drogę wynalazcom do rejestracji patentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Drugi kompleks zagadnień poruszonych w dyskusji dotyczył spraw związanych ze strukturą organizacyjną, z tworzeniem sieci rzeczników patentowych. Projektowana ustawa określa w sposób ramowy zakres działania i obowiązki rzeczników patentowych oraz warunki ich powoływania. Ze względu na zmienność sytuacji w dziedzinie wynalazczości i postępu technicznego organizacyjne problemy znajdą rozwiązanie w rozporządzeniach wykonawczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wskazywano na konieczność zabezpieczenia właściwej pozycji rzeczników patentowych w zakładach pracy, stworzenia im warunków, do rozwijania działalności w dziedzinie pobudzania twórczości wynalazczej w oparciu o szeroką znajomość osiągnięć światowych w interesujących ich branżach.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Wskazywano na potrzebę rozwiązania spraw orzecznictwa patentowego dla drobnej wytwórczości, w której ruch wynalazczy rozwija się. Zwracano też uwagę na konieczność rozwiązania całokształtu problemów wynikających z rejestracji polskich patentów zagranicą i zagranicznych w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Ponadto szereg problemów poruszonych w dyskusji dotyczył konieczności bardziej precyzyjnego sformułowania poszczególnych przepisów projektu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Komisja przyjęła propozycję szeregu merytorycznych i redakcyjnych poprawek do projektu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">M. in. Komisja uznała za potrzebne odmienne aniżeli w projekcie rządowym określenie zadań rzeczników patentowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Projekt ustawy przewidywał:</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">„Rzecznik patentowy powołany jest do wykonywania czynności związanych z zabezpieczeniem interesów Państwa w zakresie wynalazczości, do udzielania porad oraz pomocy technicznej i prawnej w sprawach dotyczących ochrony wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów zdobniczych i znaków towarowych, do wykonywania czynności związanych z tą ochroną, do pobudzania twórczości wynalazczej oraz do ochrony interesów twórców projektów wynalazczych”.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Komisja przyjęła następującą redakcję tego przepisu:</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">„Rzecznik patentowy jest powołany do udzielania porad i pomocy technicznej oraz prawnej w sprawach ochrony wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów zdobniczych i znaków towarowych, jak również do wykonywania wszelkich czynności związanych z tą ochroną w Polsce i zagranicą, do pobudzania twórczości wynalazczej oraz do ochrony interesów właścicieli i twórców projektów wynalazczych”.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Poprawka ta ma na celu podkreślenie, że rzecznicy patentowi powołani są do ochrony interesów zarówno właścicieli wynalazków jak i ich twórców, zarówno krajowych jak i zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Skreślono z projektu ustawy przepis głoszący, że:</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">„Rzecznik patentowy wykonuje swoje czynności w imieniu i na rzecz uspołecznionego zakładu pracy, w którym jest zatrudniony”.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Zdaniem Komisji przepis ten mógł sugerować, że rzecznik patentowy zatrudniony w określonym zakładzie uspołecznionym nie może świadczyć usług na rzecz innego zakładu uspołecznionego. Pozostawiono natomiast przepis głoszący, że:</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">„Rzecznikowi patentowemu nie wolno wykonywać czynności rzecznika w imieniu własnym i na własny rachunek.” W myśl projektu ustawy:</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">„Prezes Urzędu Patentowego w porozumieniu z Ministrem Finansów ustali tryb regulowania i wysokość odpłat za czynności rzeczników patentowych, wykonywane na rzecz innych jednostek gospodarki uspołecznionej oraz osób fizycznych i prawnych…” Komisja stanęła na stanowisku, że decyzje w tej sprawie powinny być podejmowane również w porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Komisja przyjęła projekt ustawy o rzecznikach patentowych z poprawkami oraz powołała na sprawozdawcę projektu ustawy na plenarne posiedzenie Sejmu posła - Bolesława Bednarka (PZPR).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00012-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00012-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e0b0ac6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00012-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00012-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 12/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 12/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:12</note>
+        <note type="sessionNo">12</note>
+        <date>1966-05-05</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00012-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00012-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c2955f3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00012-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,119 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 5 maja 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Cieślaka (ZSL), rozpatrywała:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- aktualną sytuację gospodarczą kraju na tle wykonania zadań planowych w I kwartale br., - odpowiedzi na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym Stefanem Jędrychowskim, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem i podsekretarzem stanu - Julianem Kole, wiceprezes NIK - Bolesław Szlązak.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informacje o aktualnej sytuacji gospodarczej kraju na tle wykonania zadań planowych w I kwartale 1966 r. złożyli: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski oraz Minister Finansów - Jerzy Albrecht (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Hasiak (PZPR), Jan Dziemba (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR), Jan Kołder (PZPR), Stanisław Kozioł (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL), Zdzisław Siedlewski (SD), Franciszek Blinowski (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Tomasz Malinowski (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Igor Łopatyński (PZPR), Feliks Starzec (ZSL), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Józef Raźny (SD), Czesław Burski (ZSL), Jan Pysz (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Cieślak (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W dyskusji wskazywano na korzystne kształtowanie się dynamiki produkcji górnictwa, przemysłu materiałów budowlanych, przemysłu chemicznego. Na tym tle niekorzystnie odbijają się słabsze wyniki osiągnięte przez przemysł przetwórczy: ciężki i lekki. Rozważano czynniki natury planistycznej, inwestycyjnej i surowcowej, które wpłynęły na osłabienie tempa produkcji tych gałęzi przemysłu. Szczególny nacisk położono na konieczność rytmiczności produkcji, na dalsze rozwijanie planowania dwuletniego, które ma służyć utrzymaniu jej ciągłości.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wiele uwagi poświęcono w toku dyskusji sprawie kształtowania właściwych proporcji między wzrostem produkcji i wydajności pracy, a stanem zatrudnienia i funduszu płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wskazywano, że wyższą jakość osiągnąć można nie przez wzrost zatrudnienia, tym więcej, że wzrost ten oznacza z konieczności w większości wypadków zatrudnienie pracowników niewykwalifikowanych. Problem poprawy jakości rozwiązywać można przede wszystkim przez wzrost wydajności pracy i związaną z tym poprawę technologii produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Analizując sytuację w I kwartale br., stwierdzono dobrą sytuację w rolnictwie i, co jest szczególnie ważne, utrzymujący się trend rozwoju hodowli.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wiele uwagi poświęcono poprawie i zaopatrzeniu rynku; zdaniem posłów osiągnięcia w tej dziedzinie są znaczne, wymagają jednak utrwalenia i pogłębienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Omawiając problemy handlu zagranicznego posłowie skoncentrowali się na problemie efektywności obrotów towarowych z zagranicą, postulując dla jej poprawy dalszą zmianę w strukturze eksportu i dalszą poprawę jakości eksportowanych towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła odpowiedzi na dezyderaty uchwalone w czasie dyskusji nad projektem planu i budżetu na 1966 r. Sprawozdawcą był poseł Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W odpowiedzi na dezyderat Komisji w sprawie przyznania z rezerwy dodatkowych środków inwestycyjnych na rozszerzenie mocy produkcyjnych i modernizację procesów technologicznych, zwłaszcza w przemyśle włókienniczym - przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów poinformował, że w założeniach planu na lata 1966/1967 przewidziane zostało poważne zwiększenie nakładów inwestycyjnych w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego. Uwzględnia się zarówno rozbudowę, jak i modernizację zakładów a także konieczność rekonstrukcji tego przemysłu. Ustalono również z Ministrem Przemysłu lekkiego konieczność przyspieszenia niektórych inwestycji i w związku z tym przygotowania dokumentacji technicznej. Zakres i sposób uwzględniania w planach dodatkowych programów oraz zgrania dostaw maszyn i urządzeń dla tych inwestycji będzie jeszcze szczegółowo opracowany w porozumieniu z zainteresowanymi resortami.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W odpowiedzi na dezyderat Komisji w sprawie zwiększenia nakładów na rozbudowę sieci magazynów spółdzielczości wiejskiej, Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów wyjaśnia, że przy opracowaniu projektu planu na lata 1966-1970 szczególną uwagę zwrócono na zabezpieczenie tych potrzeb, zwłaszcza magazynów zbożowych i punktów skupu oraz magazynów nawozowych, pasz treściwych i innych związanych z zaopatrzeniem rolnictwa. Ponadto wydano odpowiednie przepisy zezwalające na rozszerzenie zakresu inwestycji drobnych realizowanych poza nakładami ustalonymi w planie.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Z wyjaśnień Komisji Planowania przy Radzie Ministrów wynika również, że pomyślnie realizowany jest dezyderat Komisji w sprawie wzrostu dostaw artykułów inwestycyjnych dla wsi. W projekcie planu 5-letniego w przemyśle materiałów budowlanych zwrócono uwagę na rozwój miejscowej produkcji tego przemysłu, m. in. na zapewnienie intensyfikacji produkcji w terenowym przemyśle materiałów budowlanych, rozszerzenie produkcji w kółkach rolniczych i zespołach chłopskich. Zobowiązano Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych do opracowania w porozumieniu z prezydiami WRN szczegółowego programu działania w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Zawarte w bilansach na rok 1966 przydziały podstawowych materiałów budowlanych dla Ministerstwa Gospodarki Komunalnej uwzględniają wzrost zapotrzebowania materiałowego na zwiększony zakres remontów budynków mieszkalnych. Postulat ten był również jednym z dezyderatów Komisji. Komisja Planowania informuje, że wielkość przydziałów materiałowych została uzgodniona z Ministerstwem Gospodarki Komunalnej i o ile w trakcie realizacji wystąpią braki w zaopatrzeniu materiałowym, zostaną one uwzględnione w operatywnych planach zaopatrzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja w czasie dyskusji nad planem i budżetem zwróciła uwagę na niepełne zbilansowanie w ujęciu terenowym w zakresie niektórych wyspecjalizowanych robót mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlano-montażowych z zadaniami planu inwestycyjnego. W uchwalonym dezyderacie Komisja zwróciła się o wzięcie pod uwagę toku realizacji możliwości dostosowania mocy przerobowej do faktycznych potrzeb poszczególnych województw ze szczególnym uwzględnieniem woj. krakowskiego i wrocławskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Z nadesłanych wyjaśnień wynika, że postulat ten jest w pełni realizowany i obecnie odbywają się odpowiednie konsultacje z wojewódzkimi radami narodowymi, w których bada się możliwość ulokowania nieprzyjętych do realizacji zleceń oraz rozszerzenia mocy produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W związku z rozwojem budownictwa mieszkaniowego spółdzielczego Komisja zwróciła uwagę w jednym z dezyderatów na konieczność prawidłowego jego rozmieszczenia w terenie oraz właściwej kontroli rozdziału kredytów przeznaczonych na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Minister Finansów poinformował, że wydane zostały odpowiednie zarządzenia, na podstawie których stworzono specjalnie dogodne warunki kredytowania, dostosowane do możliwości finansowych osób o niższych zarobkach. Prezydia rad narodowych oraz Ministerstwo Gospodarki Komunalnej zwrócą szczególną uwagę przy opracowywaniu projektu planu budownictwa mieszkaniowego na ustalenie odpowiednich rozmiarów tego budownictwa w mniejszych miastach i osiedlach. Podjęte są również prace dla zapewnienia odpowiednich podstaw organizacyjnych dla spółdzielczości mieszkaniowej na tych terenach. Komisja uznała, że bardziej szczegółową informację w sprawie realizacji tego dezyderatu powinna jeszcze otrzymać w okresie półrocza br.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W oparciu o wnioski Komisji Oświaty i Nauki - Komisja zwróciła się z dezyderatem o zapewnienie niezbędnych warunków lokalowych dla realizacji reformy szkolnej. Z wyczerpujących wyjaśnień Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów wynika, że postulaty Komisji są w pełni realizowane. Plan inwestycyjny przewiduje oddanie do użytku w okresie bieżącej 5-latki - 21 tys. izb lekcyjnych, nie licząc dodatkowych izb uzyskanych w ramach tzw. czynów społecznych. Jest to w naszych warunkach duży wysiłek.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Komisja, w oparciu o wnioski Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej, zwróciła się do rządu o przeznaczenie kwoty 15 mln zł w ramach środków pozabudżetowych, którymi dysponuje GKKFiT, na dodatkowy zakup sprzętu sportowego dla organizacji sportowych LZS i szkolnych związków sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">GKKFiT poinformował, że w związku z koniecznością zabezpieczenia warunków pracy szkoleniowej dla kadry olimpijskiej, zmuszony jest przeznaczyć część środków na zakup sprzętu dla ośrodków szkoleniowych. W tych warunkach zwiększenie nakładów na organizacje masowe mogłoby nastąpić jedynie poprzez ograniczenie nakładów na szkolenie kadry olimpijskiej. Komisja uznała, że odpowiedź ta nie jest wystarczająca, i że jej zdaniem, przeznaczone przez GKKFiT nakłady na zakup sprzętu dla organizacji masowych są niewystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">O AKTUALNEJ SYTUACJI GOSPODARCZEJ KRAJU NA TLE WYKONANIA ZADAŃ PLANOWYCH W I KWARTALE br.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Informacja złożona przez Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefana Jędrychowskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów dniu 5 maja 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Sytuację, jaka zarysowała się po I kwartale br. charakteryzują momenty pozytywne, do których zaliczyć można przede wszystkim poprawę sytuacji rynkowej, która zarysowała się już pod koniec ub. roku, stosunkowo pomyślne warunki realizacji planu w rolnictwie, utrzymujące się tendencje wzrostu produkcji i inwestycji w rolnictwie indywidualnym, dobrą pracę transportu i wreszcie lepsze przygotowanie realizacji planu inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Objawy, wywołujące pewien niepokój, to stosunkowo powolne tempo wzrostu produkcji przemysłowej, słabsze niż w roku ubiegłym tempo inwestowania w dziedzinie maszyn i urządzeń, niekorzystne kształtowanie się proporcji między wzrostem produkcji, stanem zatrudnienia i funduszem płac jak również powolny wzrost obrotów handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Sytuacja rynkowa: Obroty detaliczne w I kwartale br. były o 9,1 proc. wyższe aniżeli w analogicznym okresie roku ubiegłego, obroty gastronomii wzrosły o 9,6 proc. Utrwaliła się poprawa zaopatrzenia rynku w artykuły żywnościowe. Dostawy mięsa i przetworów mięsnych wzrosły o 9,3 proc., poprawiła się - aczkolwiek nie w pełni odpowiada jeszcze potrzebom rynku - struktura asortymentowa tych dostaw. W zeszłym roku np. nie zaspokoiliśmy popytu na wieprzowinę, przy stosunkowo dużej podaży wołowiny, obecnie sytuacja jest odwrotna.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Dostawy ryb i przetworów rybnych wzrosły o 17,3 proc., znacznie - bo o 77 proc. zwiększyły się dostawy morskich ryb świeżych i mrożonych oraz o 28 proc. - dostawy filetów rybnych. Znaczny był wzrost sprzedaży masła - o 22,1 proc. przy równoczesnym spadku popytu na tłuszcze zwierzęce i stabilizacji popytu na tłuszcze roślinne. Poważnie wzrosły dostawy serów: dojrzałych - o 33 proc., topionych - o 8,5 proc.; dostawy mleka konsumpcyjnego w związku z ukształtowaniem się popytu wzrosły o niespełna 2 proc. Niższe aniżeli w roku ubiegłym dostawy jaj w pełni zaspokajają zapotrzebowanie rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Zaspokojone jest zapotrzebowanie rynku na pieczywo, mąkę i kasze, poza takimi asortymentami jak kasza gryczana czy jaglana.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Dostawy cukru wzrosły o 8,5 proc., wyrobów czekoladowych - o 29,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Mamy do czynienia z tendencją dalszego wzrostu popytu na wyroby spirytusowe - o 10,5 proc., popyt na wina i miody kształtował się poniżej poziomu dostaw ub. roku, dostawy papierosów wzrosły o 7,8 proc., kawy - o 26 proc. Dostawy owoców krajowych były mniejsze aniżeli w zeszłym roku - ze względu na nieurodzaj, dostawy warzyw krajowych z lekka wzrosły; utrzymana została ciągłość sprzedaży cytryn; poważnie wzrosły także dostawy pomarańcz.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Dostawy tkanin jedwabnych wzrosły o 16 proc., tkanin lnianych i pakulanych - o 26 proc., wyrobów dziewiarskich - o 18 proc., wyrobów pończoszniczych - o 31 proc., konfekcji - o blisko 8 proc. Nieznacznie tylko wzrosły i w szeregu asortymentów nie zaspokoiły popytu dostawy tkanin bawełnianych i bawełnopodobnych - wzrost dostaw o 1,4 proc. wełnianych i wełnopodobnych - o 3,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Dostawy obuwia z wierzchami skórzanymi wzrosły o 1,9 proc., obuwia z wierzchami tekstylnymi i z tworzyw sztucznych - o 23 proc. Dostawy deficytowego jeszcze obuwia gumowego wzrosły o 6,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Nawet w tych grupach towarów, których dostawy wzrosły silniej, występują jeszcze braki w poszczególnych asortymentach.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Bardzo zróżnicowana jest sytuacja w dziedzinie dostaw artykułów trwałego użytku i artykułów gospodarstwa domowego. Dostawy motorowerów wzrosły o 18 proc., rowerów o 14 proc., naczyń emaliowanych o przeszło 11 proc., naczyń ocynkowanych o 19 proc., naczyń aluminiowych o 14 proc., odkurzaczy - o 52 proc., froterek o 25 proc., porcelany stołowej o 15 proc., mebli o 13 proc., szkła gospodarczego o 12 proc. Natomiast w sprzedaży takich artykułów jak odbiorniki radiowe, telewizory, motocykle i skutery, aparaty fotograficzne, zegarki, lodówki, maszyny do szycia, wózki dziecięce mamy albo stabilizację, albo pewien spadek popytu.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Nastąpiła również stabilizacja popytu na środki piorące. Dostawy mydła do prania kształtują się na poziomie roku ubiegłego, dostawy proszku do prania wzrosły o 2,5 proc.; nie jest to związane z brakiem tych artykułów, lecz z kształtowaniem się popytu.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Mamy również pełne nasycenie rynku, jeżeli chodzi o środki opałowe. Stworzono zarówno dla ludności rolniczej jak i miejskiej możliwości zaopatrzenia się w dodatkowe ilości węgla poza obowiązującym systemem rozdziału.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Rząd stoi na stanowisku, że sytuacja nie dojrzała jeszcze do całkowitego zniesienia reglamentacji węgla, jednakże znaczną poprawę sytuacji, jaką osiągnięto w przemyśle węglowym wykorzystuje się dla poprawy zaopatrzenia się ludności w węgiel. Nasza polityka zmierza do tego, ażeby zachęcić ludność zarówno wiejską jak i miejską do zaopatrzenia się w węgiel przede wszystkim w II i III kwartale roku, kiedy rosną zapasy i kiedy środki transportu są mniej obciążone.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Znacznie poprawiło się zaopatrzenie rynku w materiały budowlane. W I kwartale dostawy cementu wzrosły o 22 proc., wapna budowlanego - o 34,5 proc., materiałów ściennych - o 16,8 proc. jednak wobec rosnącego zapotrzebowania dostawy tych ostatnich nie zaspokajają w pełni popytu. Dostawy papy wzrosły o 28 proc., płyt dachowych cementowo-azbestowych - o 53 proc., tarcicy - o 11,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Sytuacja w rolnictwie. Stan ozimin jest lepszy od średniego, jakkolwiek nie jest tak dobry jak w zeszłym roku. Straty wyrządzone przez mróz i wynikłe z powodzi nie przekraczają normalnych strat corocznych. Stan łąk, pastwisk, upraw koniczyny jest lepszy niż w ubiegłym roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">W roku bieżącym lepsze jest zaopatrzenie rolnictwa w środki produkcji: przekroczono zadania planu w dziedzinie zaopatrzenia w nasiona zbóż, roślin motylkowych, strączkowych nasiennych i jadalnych. W okresie od 1 lipca ub. roku do 31 marca br. dostawy nawozów sztucznych były o 14,8 proc. wyższe w stosunku do odpowiedniego okresu ubiegłego roku. Dostawy wapna nawozowego wzrosły o 23 proc., sprzedaż ciągników i maszyn rolniczych dla gospodarstw indywidualnych - o 20 proc. a dla kółek rolniczych - o 15,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Pomyślnie przebiega kontraktacja produkcji roślinnej: buraków cukrowych, pszenicy konsumpcyjnej, jęczmienia browarnego, natomiast kontraktacja żyta kształtuje się na nieco niższym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Utrzymuje się tendencja do rozwoju hodowli. Kwartalny spis reprezentacyjny przeprowadzony przez Główny Urząd Statystyczny w marcu br. wykazał wzrost pogłowia bydła o 3,7 proc., przy stabilizacji pogłowia krów. Wysoki stan pogłowia trzody chlewnej został otrzymany, wzrosło ono o 1,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Tę sytuację na ogół należy uważać za pomyślną, nie spodziewaliśmy się bowiem jakiegoś większego wzrostu pogłowia trzody chlewnej. W niektórych województwach nastąpił jednak spadek pogłowia trzody chlewnej, ze względu na słabe zbiory ziemniaków. Ponownie występują tendencje do wzrostu pogłowia owiec: wzrosło ono o 7,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Sytuacja w skupie produktów rolnych kształtuje się też na ogół zadowalająco. Skup żywca kształtuje się na poziomie nieznacznie wyższym aniżeli w roku ubiegłym (100,8 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Skup mleka wzrósł o 12 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Skup jaj w okresie 4 miesięcy kształtował się na poziomie 98 proc. zeszłorocznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Plan skupu ziemniaków w akcji wiosennej realizowany jest w tempie zbliżonym do r. ub. z tym, że plan skupu ziemniaków przemysłowych wykonano już z nadwyżką, plan skupu zwykłych ziemniaków jadalnych został wykonany na poziomie 95 proc., natomiast poważne braki występują w realizacji planu skupu sadzeniaków i ziemniaków jadalnych jednoodmianowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Do 25 kwietnia skupiono 3.326 tys. ton zboża na zaplanowane 3,5 mln ton, przy czym PGR przekroczyły plan skupu. Sprzedaż pasz treściwych nie osiąga zaplanowanych wielkości. Ocenia się, że do końca roku gospodarczego prawdopodobnie nie sprzeda się, względnie nie wyprodukuje się około 250 tys. ton pasz, niemniej jednak osiągnięto w tej dziedzinie poważny postęp w stosunku do zeszłego roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Sytuacja w transporcie. W I kwartale tego roku koleje przewiozły o ponad 5 proc. więcej ładunków niż w I kwartale 1965 r. żegluga morska przewiozła wprawdzie, licząc w tonach, o 1/2 proc. mniej ładunku niż w zeszłym roku, jednakże przewozy liczone w tonomilach wzrosły o 7,3 proc., co świadczy o wydłużeniu się tras przewozów.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Przemysł. Mamy do czynienia z wolniejszym aniżeli w roku ubiegłym tempem wzrostu produkcji przemysłowej. Wolniejsze, bo wyrażające się wskaźnikiem 6,5 proc. - tempo wzrostu produkcji przemysłowej założone było w planie na rok 1966, faktycznie wskaźnik ten wynosił w I kwartale 6,6 proc. z tym, że znaczniejsze osłabienie tempa wzrostu produkcji wystąpiło w styczniu i w lutym, natomiast w marcu produkcja przemysłowa była już wyższa o 8 proc. w porównaniu z marcem ubiegłego roku; szacuje się, że w kwietniu wzrost produkcji przemysłowej w stosunku do kwietnia ub. roku wyniesie ponad 7 proc. Tempo wyższe niż założono w planie rocznym osiągnęło w I kwartale b.r. Ministerstwo Górnictwa i Energetyki (6,7 proc., założenia planu rocznego przewidują 5,5 proc.), Ministerstwo Przemysłu Chemicznego (11,4 proc. wobec założonych 10 proc.), Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego (4,1 proc. wzrostu wobec założonych 3,7 proc.), Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - produkcja materiałów budowlanych (12,7 proc. wobec założonych 7,2 proc.), Komitet Drobnej Wytwórczości (6,6 proc. wobec założonych 6,4 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Natomiast nie osiągnęło założonego w planie rocznym tempa wzrostu produkcji, Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego (w hutnictwie - 4,1 proc. wobec założonego w planie rocznym - 5,4, w przemyśle maszynowym - 8 proc. wobec założonych w planie rocznym - 10 proc.). Ministerstwo Przemysłu Lekkiego osiągnęło w I kwartale wzrost produkcji wyrażającej się wskaźnikiem 5,5 proc., wobec 5,9 proc. założonych w planie rocznym, Ministerstwo Przemysłu Spożywczego osiągnęło wzrost produkcji o 2,6 proc. wobec 3,6 proc. założonych w planie rocznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Niepokój budzi pewne pogorszenie proporcji ekonomicznych między wzrostem produkcji i wydajności pracy a wzrostem funduszu płac. W I kwartale nastąpił wzrost produkcji globalnej w przemyśle o 6,6 proc., czyli tylko nieco powyżej założeń planu, natomiast zatrudnienie wzrosło o 3,9 proc. podczas gdy w narodowym planie gospodarczym w skali rocznej przewidziany jest wzrost zatrudnienia o 2,8 proc. Fundusz płac wzrósł o 5,9 proc., podczas gdy w planie rocznym przewidziany jest wzrost funduszu płac o 5,1 proc. Wydajność pracy w przemyśle wzrosła w I kwartale o 2,6 proc., przy planowanej w skali rocznej - 3,1 proc., udział wydajności pracy w przyroście produkcji planowany w skali rocznej na 57 proc., w I kwartale br. wyraził się wskaźnikiem 41 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">W związku z tą sytuacją Rada Ministrów podjęła w dniu 30 marca br. uchwałę w sprawie wykonania zadań ustalonych w Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 r. gdzie zwraca uwagę na niewykonanie w szeregu przedsiębiorstw zadań produkcyjnych w I kwartale, na relatywnie zbyt duże wykorzystywanie wzrostu za trudnienia i funduszu płac, na niewykonywanie zadań kooperacyjnych zwłaszcza dotyczących kooperacji zewnętrznej, na osłabienie dyscypliny pracy i płac; uchwała ta przewiduje szereg środków, przede wszystkim zobowiązuje zjednoczenia przemysłowe i budowlano montażowe do analizy stanu zatrudnienia; przewiduje się także, że każde przedsiębiorstwo dokona analizy i oceny całokształtu wykonania zadań planowych w I kwartale i opracuje w oparciu o tę analizę szczegółowy program wyrównania niedoborów produkcyjnych I kwartału, pełnej i efektywnej realizacji przedsięwzięć postępu technicznego, jak najszerszego terminowego wdrażania usprawnień organizacyjno-technicznych, weryfikacji stanu zatrudnienia, zwolnienia zbędnych pracowników administracyjno-biurowych, dokonania weryfikacji pracowników zaplecza technicznego z punktu widzenia ich kwalifikacji; odpowiednie zalecenia dotyczą ustalenia planów operatywnych przedsiębiorstw na II i III kwartał. Podejmując te kroki ma się na uwadze konieczność zatrudnienia w III kwartale absolwentów szkół zawodowych. Uchwała zawiera szereg postanowień dotyczących zaopatrzenia, poprawy jakości produkcji, kooperacji itd. O wynikach realizacji tej uchwały można będzie mówić dopiero za kilka miesięcy.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Inwestycje i budownictwo. W ciągu pierwszych 2 miesięcy br. wzrost inwestycji był dosyć powolny; wyniósł on w stosunku do 2 miesięcy zeszłego roku tylko 1,5 proc. podczas gdy plan przewiduje wzrost o 5,9 proc. O tym powolnym wzroście zdecydowało powolne tempo inwestowania maszyn i urządzeń, ponieważ w robotach budowlano-montażowych nastąpił wzrost o 7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Produkcja budowlano-montażowa uspołecznionych przedsiębiorstw budowlano-montażowych w ciągu 2 miesięcy wzrosła o 8,5 proc. w stosunku do 2 miesięcy roku ubiegłego, przy czym zatrudnienie wzrosło o 2,3 proc. i było wyższe od założeń planu na rok 1966. Wartość produkcji na jednego robotnika była w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych o 6 proc. wyższa niż w zeszłym roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">W całej gospodarce uspołecznionej zatrudnienie w okresie 2 miesięcy wzrosło w stosunku do 2 miesięcy zeszłego roku o 4,6 proc. przy planowanym wzroście o 3,3 proc. w ciągu roku; wynika stąd, że wystartowaliśmy z bardzo wysokim stanem zatrudnienia i gdyby to tempo wzrostu zatrudnienia utrzymało się, mogłoby to spowodować szereg negatywnych reperkusji. Stąd konieczność bardzo umiarkowanego wzrostu zatrudnienia, aby zapewnić w skali rocznej właściwe proporcje wzrostu zatrudnienia w stosunku do wzrostu produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Osobowy fundusz płac - w ciągu 2 pierwszych miesięcy br. był o 8 proc. wyższy aniżeli w analogicznym okresie ub. roku; przeciętna płaca była wyższa o 3,3 proc., przy planowanym wzroście przeciętnej płacy w skali rocznej o 1,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Wypłaty za skup produktów rolnych wzrosły o 11,5 proc. w stosunku do odpowiedniego okresu ub. roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Wyższy niż w I kwartale zeszłego roku był przyrost wkładów oszczędnościowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Handel zagraniczny. Obserwujemy powolne tempo realizacji tegorocznych obrotów zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów rozpatrywał sprawę planu handlu zagranicznego. Zostały w szczególności podjęte decyzje, które zapewniają zrównoważenie tego planu w skali roku i w skali I półrocza.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Należy stwierdzić, że utrzymanie poprawy sytuacji rynkowej w kraju zależy od poprawy proporcji ekonomicznych w przemyśle i od utrzymania równowagi w handlu zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Pomyślne wykonanie planu rocznego zależy od poprawy terminowości w oddawaniu do użytku obiektów z inwestycji w II kwartale i w II półroczu tego roku. To będzie miało decydujący wpływ na tempo wzrostu produkcji w skali całego roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Zadaniem całego aparatu gospodarczego jest zwiększenie tempa wzrostu produkcji w następnych kwartałach, wzrostu dostaw na rynek, na eksport i dla inwestycji przy zapewnieniu właściwych proporcji ekonomicznych pomiędzy produkcją, zatrudnieniem, wydajnością pracy i funduszem płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Informacja złożona przez Ministra Finansów - Jerzego Albrechta na posiedzenia Komisji Planu Gospodarczego i Budżetu i Finansów w dniu 5 maja 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">Aktualnie dostępne dane finansowe wskazują, że stopień wykonania założonych w budżecie państwa dochodów i wydatków jest nieco wyższy niż przed rokiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">Dochody budżetu państwa wyniosły w I kwartale br. ponad 77 mld zł i były o 11 proc. wyższe niż przed rokiem. Oznacza to zrealizowanie ok. 25,4 proc. rocznego planu wpływów budżetowych, podczas gdy w I kwartale roku ubiegłego osiągnięto 24 proc. rocznych dochodów.</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">Na to przyspieszenie złożyły się następujące czynniki:</u>
+          <u xml:id="u-1.70" who="#">- planowa realizacja dochodów od gospodarki uspołecznionej, które stanowią ponad 80 proc. dochodów budżetu państwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.71" who="#">- sprawniejsze realizowanie podatków od gospodarki nieuspołecznionej;</u>
+          <u xml:id="u-1.72" who="#">- wysoki wzrost wkładów oszczędnościowych ludności, a tym samym i lokaty PKO w budżecie państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.73" who="#">Dochody budżetu od gospodarki uspołecznionej osiągnęły w I kwartale 66,2 mld zł, tj. 25,1 proc. planu rocznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.74" who="#">W przemyśle, który jest najpoważniejszym źródłem dochodów budżetowych, ogólna realizacja planu akumulacji i wpływów budżetowych przebiega nie gorzej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Lepszymi wynikami legitymują się przedsiębiorstwa Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych. Niekorzystnie natomiast przedstawiają się wyniki finansowe przemysłu ciężkiego. Ogólnie biorąc, nie gorszy niż przed rokiem stopień wykonania planu rocznego, zawdzięczamy nie tyle obniżce kosztów czy wzrostowi wydajności pracy, ile niektórym przesunięciom w strukturze produkcji. Sprawozdania o wykonaniu planu mówią bowiem o osłabieniu tempa wzrostu wydajności pracy w przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-1.75" who="#">Wyraźną poprawę w realizacji planu akumulacji obserwuje się w przedsiębiorstwach obrotu towarowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.76" who="#">Korzystne wyniki przynosi szerzej wprowadzony w ub. roku tzw. system ajencyjny w gastronomii i zryczałtowany rozrachunek w zakładach usługowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.77" who="#">Systemem ajencyjnym objęte jest około 1.000 małych zakładów gastronomicznych, które w poprzednich latach przysparzały strat naszej gospodarce. W roku ub. rentowność tych zakładów okazała się wyższa niż zakładów prowadzonych tradycyjnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.78" who="#">Zryczałtowanym rozrachunkiem objęto już 8,5 tys. drobnych zakładów usługowych. Dzięki temu wpływy budżetowe od uspołecznionych zakładów usługowych wzrosły w roku ubiegłym o ok. 20 mln zł, a ponadto zmniejszyły one straty o ok. 50 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.79" who="#">Bardziej niż przed rokiem zaawansowane jest również wykonanie planu akumulacji w przedsiębiorstwach transportu i łączności.</u>
+          <u xml:id="u-1.80" who="#">Na uwagę zasługuje nowe źródło dochodów budżetu państwa, jakim jest oprocentowanie środków trwałych. Pierwsze sygnały z odbytych w I kwartale br. konferencji samorządów robotniczych wskazują, że wprowadzenie oprocentowania zachęciło do bardziej wnikliwych analiz wykorzystania majątku trwałego. Przedsiębiorstwa bardziej energicznie zabiegają o pozbycie się zbędnych dla ich działalności maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.81" who="#">Trudno w tej chwili ocenić wpływ innych zmian systemu finansowego na gospodarkę przedsiębiorstw, ze względu na bardzo krótki okres jego funkcjonowania. Jednakże jest faktem, że wprowadzenie wskaźnika rentowności - jako jedynego dyrektywnego wskaźnika finansowego - pogłębiło zainteresowanie samorządów robotniczych planami finansowymi przedsiębiorstw, a zwłaszcza możliwościami zwiększenia ich rentowności.</u>
+          <u xml:id="u-1.82" who="#komentarz">W I kwartale br. nie nastąpił żaden wzrost stopnia obciążenia podatkami dochodów ludności. Wyższe o 1,9 proc. niż przed rokiem wpływy podatkowe od ludności związane są głównie ze wzrostem dochodów wsi, z dalszym rozwojem indywidualnego rzemiosła i ze wzrostem wynagrodzeń za pracę.</u>
+          <u xml:id="u-1.83" who="#">W styczniu br. gromady dokonały po raz pierwszy wymiaru podatków i opłat od gospodarki chłopskiej. Dzięki współdziałaniu i nadzorowi ze strony powiatowych wydziałów finansowych, zadanie to zostało wykonane poprawnie i na czas, a kwota wymiaru należności skumulowanych ukształtowała się w granicach analogicznych jak w roku ubiegłym. Poprawnie dokonany został również pobór I raty należności. Funkcjonowanie nowego systemu łącznego wymiaru i poboru podatków i opłat wiejskich jest nadal przedmiotem szczególnej troski aparatu finansowego, który na bieżąco stara się usuwać trudności w pracy gromad.</u>
+          <u xml:id="u-1.84" who="#">Z tytułu podatku obrotowego i dochodowego od gospodarki prywatnej w mieście wpłynęło w I kwartale br. około 700 mln zł, wobec około 670 mln zł w I kwartale ub. roku. Największa pozycja, to wpływy od rzemiosła, które wyniosły w I kwartale br. około 429 mln zł i były o ponad 6 proc. wyższe niż w I kwartale 1965 r. Wzrost wpływów od rzemiosła związany jest oczywiście ze wzrostem liczby zakładów oraz wzrostem zatrudnienia. Według danych Związku Izb Rzemieślniczych na koniec I kwartału 1966 r. było zatrudnionych w rzemiośle o 14 tys. osób więcej niż w I kwartale ubiegłego roku i o 3,2 tys. osób więcej w porównaniu ze stanem na koniec ubiegłego roku. Liczba zakładów w porównaniu z I kwartałem ubiegłego roku wzrosła natomiast o ponad 3 tysiące.</u>
+          <u xml:id="u-1.85" who="#">Wzrost wpływów podatkowych od rzemiosła częściowo związany jest również z przyśpieszeniem wpłat w wyniku powszechnienia ryczałtu, pobieranego przez rzemieślnicze spółdzielnie zaopatrzenia i zbytu.</u>
+          <u xml:id="u-1.86" who="#">Nie należy jednak oczekiwać że osiągnięta na początku br. dynamika wpływów podatkowych od rzemiosła utrzyma się do końca roku. Dokonane bowiem ostatnio dalsze rozszerzenie zakresu ulg podatkowych prawdopodobnie sprawi, że dynamika wpływów ulegnie osłabieniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.87" who="#">Bieżące wydatki budżetowe wyniosły w I kwartale br. 56,7 mld zł, tj. 23,7 proc. planowanej na cały rok sumy.</u>
+          <u xml:id="u-1.88" who="#">Wydatki na rolnictwo, które w skali rocznej wynieść mają ponad 23 mld zł, zrealizowano w 22 proc. W roku bieżącym obserwujemy pewną poprawę na odcinku wykorzystywania środków przeznaczonych przez państwo na rozwój rolnictwa. Pełne i racjonalne wykorzystanie tych środków, zwłaszcza na konserwację melioracji, program nasienny i popieranie rozwoju hodowli, wymaga jednak dalszego zwiększenia wysiłków resortu rolnictwa i rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.89" who="#">Wydatki budżetu państwa na finansowanie zadań w zakresie usług socjalnych i kulturalnych wyniosły 12,9 mld zł, tj. 25,5 proc. planu rocznego. Na rozwój oświaty i wychowania wydatkowano 4,6 mld zł, tj. 24 proc. planu rocznego wobec 22 proc. w ubiegłym roku; wzrost wydatków w tej dziedzinie powodowany został głównie przeprowadzoną obecnie reformą szkolną. Wydatki budżetu na służbę zdrowia osiągnęły 5,2 mld zł i były znacznie wyższe aniżeli w analogicznym okresie roku ubiegłego. W wyższym niż w roku ubiegłym stopniu zrealizowano kwoty preliminowane na kulturę, kulturę fizyczną, turystykę.</u>
+          <u xml:id="u-1.90" who="#">Sytuacja finansowa rad narodowych kształtuje się na ogół lepiej niż w roku ubiegłym. Wynika to między innymi z nadwyżek wygospodarowanych w roku ubiegłym, które osiągnęły sumę 3,3 mld zł na początku roku bieżącego. Jednakże w niektórych radach narodowych, zwłaszcza gromadzkich i osiedlowych, które zamknęły rok ubiegły deficytowo, rysują się pewne trudności w kształtowaniu sytuacji finansowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.91" who="#">W okresie pierwszych 3 miesięcy br. dochody własne rad narodowych wyniosły 23,4 proc. planu rocznego, a udziały w dochodach budżetu centralnego - 21,2 proc. Stopień zaawansowania rocznego planu wydatków rad narodowych wyniósł w I kwartale 23,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.92" who="#">Sytuacja pieniężno-rynkowa kształtowała się pod wpływem znacznego wzrostu wypłat z tytułu wynagrodzenia za pracę i wypłat z tytułu skupu produktów rolnych. Przeciwstawiana tym wypłatom masa towarowa i usług była na tyle duża, że nie wystąpiły istotniejsze zakłócenia równowagi rynkowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.93" who="#">Obserwuje się dalsze wzmocnienie tendencji do oszczędzania. Wzrasta odsetek zasobów pieniężnych ludności, odłożony w formie wkładów oszczędnościowych. Na koniec I kwartału br. oszczędności były o ok. 22 proc. wyższe niż przed rokiem, a zasoby gotówkowe tylko o 8 proc. wyższe. Szczególnie zwiększają się najwyżej oprocentowane, wymagające 12-miesięcznego wypowiedzenia, wkłady terminowe, wysoki jest również wzrost wkładów premiowanych nagrodami rzeczowymi, jak również wkładów mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.94" who="#">Przy pomocy kredytów dla ludności państwo nadal aktywnie oddziaływało na rozwój procesów gospodarczych w indywidualnym rolnictwie i rzemiośle. W I kwartale br. kredyty udzielone wsi wyniosły 5,3 mld zł i były o 118 mln zł wyższe niż w roku ubiegłym.</u>
+          <u xml:id="u-1.95" who="#">Stwarza się również poważne udogodnienia kredytowe dla rozbudowy rzemieślniczych warsztatów, głównie usługowych. Przewiduje się, że w bieżącym roku rzemiosło otrzyma ponad 0,5 mld zł kredytów.</u>
+          <u xml:id="u-1.96" who="#">W I kwartale br. kwota kredytów na ratalne zakupy była o 24 proc. wyższa niż w analogicznym okresie roku ubiegłego; najbardziej wzrosły kredyty na zakup telewizorów (o 26 proc.), sprzętu zmechanizowanego (o 30 proc.), samochodów (o 20 proc.) i odzieży (o 47 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-1.97" who="#">Ogólne tendencje rozwoju sytuacji finansowej można scharakteryzować w następujący sposób:</u>
+          <u xml:id="u-1.98" who="#">- uzyskane w I kwartale br. dochody budżetowe pozwalają oczekiwać, że plan roczny wpływów budżetowych powinien być wykonany. Umożliwia to zgodne z założeniami planu finansowanie potrzeb gospodarki narodowej i rozwoju urządzeń socjalno-kulturalnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.99" who="#">- nowo wprowadzony system finansowania umożliwia bardziej elastyczne korzystanie ze środków budżetowych odpowiednio do głębokości wahań sezonowych i możliwości przyspieszenia realizacji niektórych zadań;</u>
+          <u xml:id="u-1.100" who="#">- znacznemu wzrostowi dochodów ludności miejskiej towarzyszył wzrost tendencji do oszczędzania, czego szczególnym wyrazem jest wzrost wkładów długoterminowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.101" who="#">- wzrostowi dochodów ludności wiejskiej towarzyszyła tendencja do zwiększania nakładów produkcyjnych, czemu sprzyjała polityka kredytowa państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.102" who="#">Dla dalszego, pomyślnego rozwoju sytuacji gospodarczej niezbędne jest zwłaszcza:</u>
+          <u xml:id="u-1.103" who="#">- bardziej rytmiczne wykonywanie planów produkcji oraz wzmocnienie dyscypliny zatrudnienia i płac, która w I kwartale br. nie była zadowalająca;</u>
+          <u xml:id="u-1.104" who="#">- dalsza koncentracja uwagi na wzroście dostaw na potrzeby rynku;</u>
+          <u xml:id="u-1.105" who="#">- właściwe gospodarowanie środkami budżetowymi tak, aby udogodnienia w ich wykorzystaniu nie prowadziły do nieracjonalnych wydatków, ale do bardziej przemyślanego działania.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00013-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00013-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..90cc54e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00013-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00013-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 13/, Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 15/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 13/, Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 15/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:13</note>
+        <note type="sessionNo">15</note>
+        <date>1966-06-10</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00013-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00013-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2ecdafb
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00013-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,51 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 10 czerwca 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradujące pod kolejnym przewodnictwem posłów: Józefa Kuleszy (PZPR) i Józefa Niedźwieckiego (PZPR) rozpatrzyły rządowe projekty ustaw:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- o utworzeniu Centralnego Urzędu Jakości i Miar;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- o miarach i narzędziach pomiarowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Głównego Urzędu Miar z prezesem - Zygmuntem Ostrowskim, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z podsekretarzem stanu - Józefem Talmą, dyrektorzy zespołów NIK - Aleksander Iwanka i Edward Demidowski oraz przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Projekt ustawy o utworzeniu Centralnego Urzędu Jakości i Miar z ramienia podkomisji zreferował poseł Henryk Szafrański (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Obecna organizacja i technika kontroli w zakładach produkcyjnych przy odbiorze wyrobów nie przeciwdziałają w pełni dopływowi do odbiorców wyrobów niskiej jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Stosowanie różnych, nieskoordynowanych centralnie kryteriów odbioru w poszczególnych branżach, a nawet zakładach tej samej branży, nie sprzyja skutecznemu oddziaływaniu państwa na jakość produkcji; straty ponoszone przez gospodarkę wskutek złej jakości produkcji są znaczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Poprawa jakości staje się zatem jednym z ważnych zadań i ściśle wiąże się z efektywnością gospodarowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Jakość produkcji nie jest tylko polskim problemem najbliższych lat. W wielu krajach powołano już organizacje dla zabezpieczenia wysokiej jakości produkcji. Prowadzone są również prace nad utworzeniem ogólnoświatowej organizacji, której działalność koncentrowałaby się na inicjowaniu i propagowaniu zasad i metod polepszenia jakości produkcji. Ingerencja państwa w sprawy jakości produkcji wzrasta powszechnie i to zarówno w krajach socjalistycznych i w krajach kapitalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W Polsce nie ma dotychczas organu, który w sposób kompleksowy zajmowałby się ciągłą analizą osiągnięć światowych oraz dostosowywaniem ich do specyfiki naszego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Odbiorem technicznym i kontrolą jakości zajmuje się obecnie, niezależnie od producenta, 20 jednostek resortowych, które stosują różne metody pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Program realizacji uchwał IV Zjazdu PZPR określał m. in. zadania w zakresie opracowania zasad i systemu centralnego nadzoru w dziedzinie kontroli jakości, ustalania znaku jakości zasad i techniki odbioru wyrobów oraz koordynacji pracy instytucji i komórek działających w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Projekt ustawy przewiduje utworzenie Centralnego Urzędu Jakości i Miar, podległego bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów. W skład Urzędu wejść mają komórki organizacyjne dotychczasowego Głównego Urzędu Miar i Biura Znaku Jakości. W projekcie przyjęta jest zasada, iż za jakość produkcji odpowiada przede wszystkim wytwórca.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Zasadniczą metodą pracy Urzędu będzie inicjowanie i koordynowanie poczynań zmierzających do poprawy jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Urząd uprawniony będzie do:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- dokonywania w zakładach produkcyjnych szczególnej i doraźnej kontroli jakości wyrobów oraz pracy aparatu kontroli technicznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- koordynowania prac resortowych jednostek kontroli i odbioru technicznego wyrobów; działalność Urzędu w tym zakresie ma na celu lepsze wykorzystanie specjalistycznych służb tych jednostek, działających w wielu przypadkach na terenie jednego zakładu produkcyjnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- występowania z wnioskami do właściwych ministrów, prezydiów wojewódzkich rad narodowych oraz central spółdzielczych o usunięcie wad albo wstrzymanie produkcji wyrobów niskiej jakości;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- wymierzania kary grzywny osobom odpowiedzialnym za jakość produkcji, wprowadzającym do obrotu wyroby niskiej jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Przewiduje się również prowadzenie przez Urząd i jego terenowe organy działalności społecznej w celu propagowania i rozwiązywania problemów jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Podkomisja zaproponowała wprowadzenie poprawek uściślających niektóre przepisy.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Na pytania posłów: Konstantego Łubieńskiego (bezp. „Znak”), Michaliny Tatarkówny-Majkowskiej (PZPR), Leona Kasmana (PZPR), Tadeusza Młyńczaka (SD), Adolfa Książkiewicza (PZPR), Stanisława Prüfera (PZPR), dotyczących niektórych sformułowań projektu ustawy i zakresu działania przyszłego Centralnego Urzędu Jakości i Miar odpowiedzi udzielił Prezes Głównego Urzędu Miar - Zygmunt Ostrowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Bolesław Gregorek (PZPR), Leon Kasman (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Tadeusz Młyńczak (SD), Adolf Książkiewicz (PZPR), Józef Kulasa (PZPR), Łucja Matuszewska (bezp.), Stanisław Prüfer (PZPR), Henryk Rutkowski (PZPR), Franciszek Blinowski (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił Prezes Głównego Urzędu Miar - Zygmunt Ostrowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W dyskusji posłowie zgłosili szereg uwag dotyczących szerokiego działania na rzecz poprawy jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wskazywano, że powołanie Centralnego Urzędu Jakości i Miar jest jednym z ogniw służących temu celowi, Urząd powinien stać się skutecznym instrumentem oddziaływania państwa na poprawę jakości produkcji. W ramach swoich uprawnień Urząd powinien szczególny nacisk położyć na koordynację szkolenia kadr kontroli technicznej i pracy tego aparatu na wszystkich szczeblach produkcji i administracji przemysłu. Rozważano możliwość powołania przysięgłych kontrolerów jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Zwrócono uwagę na konieczność ustalenia zasad współpracy Urzędu z Polskim Komitetem Normalizacyjnym oraz z Wyższym Urzędem Górniczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Komisje przyjęły projekt ustawy o utworzeniu Centralnego Urzędu Jakości i Miar wraz z poprawkami podkomisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Na sprawozdawcę na plenarnym posiedzeniu Sejmu wybrano posła Henryka Szafrańskiego (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Zlecono podkomisji zaznajomienie się z przygotowanymi projektami rozporządzeń wykonawczych do ustawy oraz opracowanie projektu dezyderatów dotyczących współdziałania i koordynacji działalności różnych jednostek zajmujących się kontrolą jakości oraz roli i funkcji kontroli technicznej w zakładach produkcyjnych, jak również projektu powołania przysięgłych kontrolerów.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Projekt ustawy o miarach i narzędziach pomiarowych zreferował w imieniu podkomisji poseł Igor Łopatyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">W związku z rozwojem techniki pomiarowej i wzrostem znaczenia pomiarów dla rozwoju postępu technicznego w przemyśle i kontroli jakości wyrobów, zachodzi potrzeba jednolitego i kompleksowego uregulowania zagadnienia miar i narzędzi pomiarowych we wszystkich gałęziach gospodarki narodowej. Obowiązujący dotychczas dekret z 1951 r. o organach administracji miar oraz o miarach i narzędziach mierniczych nie odpowiada obecnym potrzebom gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Niezbędne jest też odpowiednie ustalenie obowiązków i uprawnień organów administracji miar oraz resortów gospodarczych. Tym celom służy, wraz z projektem ustawy o utworzeniu Centralnego Urzędu Jakości i Miar - również projekt ustawy o miarach i narzędziach pomiarowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Rozszerza się zakres działania Centralnego Urzędu Jakości i Miar na procesy produkcyjne przemysłu, wprowadzając obowiązek dokonywania przez jednostki gospodarki uspołecznionej okresowego sprawdzania użytkowanych narzędzi pomiarowych. Ustawa przewiduje powołanie sieci punktów legalizacyjnych w dużych ośrodkach przemysłowych. Utrzymana zostaje zasada wiodącej roli organów administracji miar we wszystkich gałęziach techniki i gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Istotnym dla podniesienia jakości seryjnej produkcji narzędzi pomiarowych jest przepis przewidujący znacznie szersze obowiązki zakładów produkcyjnych i organów administracji miar w zakresie kontroli jakości narzędzi pomiarowych, uzależniając podjęcie ich produkcji od spełnienia określonych warunków.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Organy administracji miar obejmą również swym zakresem działania wzorce fizyczne lub chemiczne właściwości ciał, na równi z wzorcami miar i kontrolnymi przyrządami pomiarowymi stosowanymi w przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Projekt ustawy o miarach i narzędziach pomiarowych jest ważnym krokiem w kierunku usprawnienia ustawodawstwa administracyjnego w tym zakresie, a zarazem przejawem konsekwentnej polityki rządu zmierzającej do wdrażania postępu technicznego we wszystkich dziedzinach naszej działalności gospodarczej, do systematycznego podnoszenia na wyższy poziom jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Komisje przyjęły projekt ustawy o miarach i narzędziach pomiarowych, z poprawkami uściślającymi niektóre przepisy.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Na sprawozdawcę na plenarnym posiedzeniu Sejmu wybrano posła - Igora Łopatyńskiego (PZPR).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00014-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00014-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5aed281
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00014-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00014-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 14/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 14/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:14</note>
+        <note type="sessionNo">14</note>
+        <date>1966-06-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Obradom poseł Józef Kulesza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00014-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00014-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a122479
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00014-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 30 czerwca 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Józefa Kuleszy (PZPR) i Wiktora Obolewicza (PZPR), rozpatrzyła sprawozdania z wykonania budżetu i z działalności Komitetu Nauki i Techniki, Ministerstwa Finansów i Państwowej Komisji Cen w 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Komitetu Nauki i Techniki z I zastępcą przewodniczącego ministrem Mieczysławem Leszem i zastępcą przewodniczącego - Wacławem Czachórskim, Ministerstwa Finansów z ministrem Jerzym Albrechtem i podsekretarzami stanu Julianem Kole i Józefem Trendotą, Prezes Narodowego Banku Polskiego - Stanisław Majewski, zastępca przewodniczącego Państwowej Komisji Cen - Stanisław Pawełczak oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem Bolesławem Szlązakiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Wykonanie budżetu i działalność Komitetu Nauki i Techniki w 1965 r. zreferował poseł Wiktor Obolewicz (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Przyznane przez Komitet dotacje pozwoliły na podjęcie względnie intensyfikację 200 tematów prac naukowo-badawczych, szczególnie ważnych dla gospodarki narodowej. Wymienić tu można prace podstawowe i teoretyczne w dziedzinie nowych materiałów półprzewodnikowych, badania w zakresie technologii, elektroniki, automatyki, maszyn cyfrowych, odlewnictwa, transportu, rolnictwa i gospodarki wodnej, techniki izotopowej, automatyzacji systemu energetycznego, nowych rozwiązań produkcji betonów, szkła i materiałów izolacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Przewidziane w budżecie wydatki Komitetu Nauki i Techniki nie zostały w pełni zrealizowane. Wystąpiły trudności ze skompletowaniem kadry, nie zrealizowano w pełni planu zakupów inwestycyjnych, nie wykorzystano w całości rezerwy budżetowej Przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki, przeznaczonej na finansowanie szczególnie ważnych prac związanych z rozwojem nauki i techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W roku bieżącym rezerwa Przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki na prace naukowo-badawcze została już rozdysponowana w ponad 90 proc., co pozwoliło podjąć szereg prac o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Realizację ubiegłorocznego budżetu cechowała szeroko stosowana zasada oszczędności i gospodarności, z drugiej jednakże strony niektóre pozycje wydatków zaplanowane zostały nierealnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W 1965 r. Komitet Nauki i Techniki przeprowadził szereg prac o podstawowym dla gospodarki znaczeniu. Opracowano po raz pierwszy projekt 5-letniego planu rozwoju nauki i techniki oraz podjęto prace nad metodologią planowania perspektywicznego. Jednocześnie podjęto w roku ubiegłym prace nad skoordynowaniem krajowych planów badań z planami innych państw - członków RWPG. Na szczególną uwagę zasługuje zawarcie w czerwcu br. umowy z ZSRR o koordynacji badań o kluczowym znaczeniu dla obu krajów.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Podjęto szereg prac porządkujących zagadnienia postępu technicznego. Utworzony został w ramach Funduszu Postępu Technicznego - Fundusz Nowych Uruchomień i Fundusz Postępu Techniczno-Ekonomicznego. Wprawdzie wysokie kwoty tych funduszów nie zostały w całości rozdysponowane, następuje jednak stała poprawa w tej~ ~dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Na uwagę zasługują takie ważne akcje jak: katowicki przegląd prototypów oraz w br. ogólnokrajowa wystawa technologii przemysłu maszynowego. W oparciu o zebrane na niej materiały opracowano projekt uchwały KERM w sprawie unowocześnienia technologii budowy maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Wiele uwagi poświęcił Komitet sprawom gospodarki materiałowej, określone zostały zasady organizacji i rozpowszechniania informacji o stosowaniu materiałów zamiennych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Komitet Nauki i Techniki dokonał analizy szeregu programów rekonstrukcji organizacyjno-technicznej branż i regionów kraju. Wiele miejsca w pracy Komitetu zajęły także zagadnienia rozbudowy zaplecza naukowo-technicznego przemysłu, szczególnie zaś problematyka rozwojowa elektroniki i automatyzacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W działalności merytorycznej w dziedzinie nauki i techniki nastąpiła widoczna poprawa. KNiT silniej oddziałowywał na resorty gospodarcze, wskazując im konkretne potrzeby, kierunki i sposoby usprawnienia działalności technicznej. Poprawy jednakże nie można już uznać za w pełni zadowalającą. Zwłaszcza w zjednoczeniach i przedsiębiorstwach plany postępu technicznego zostały zrealizowane w zbyt niskim procencie.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Hasiak (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Franciszek Blinowski (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Bolesław Bednarek (PZPR), Tadeusz Janczyk (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił I zastępca Przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki - minister Mieczysław Lesz.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Rozważano m. in. przyczyny niepełnego wykorzystania środków przeznaczonych w planie i budżecie na rozwój techniki, mierniki efektywności nakładów na te cele, perspektywy szerszego niż dotąd stosowania, nowoczesnej techniki obliczeniowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Postulowano przyspieszenie prac naukowo-badawczych i koncentrację na problemach o podstawowym dla gospodarki narodowej znaczeniu, stworzenie bodźców, które by temu sprzyjały, jak również przyspieszenie wdrożenia do produkcji osiągnięć nauki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Nie budzi wątpliwości fakt, jakie wielkie korzyści przynosi koncentracja wysiłków w pracach naukowo-badawczych. Jak najbardziej celowe jest też badanie efektywności prac naukowych i postępu techniki, zarówno w przekrojach rocznych, jak też wieloletnich, w przekroju jednego zakładu, jak też całej gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Zaplecze naukowo-techniczne powinno zbliżyć się jeszcze bardziej do zakładów produkcyjnych; należy zastanowić się nad pociągnięciami, które powinny ułatwić tego rodzaju nastawieniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Należy głębiej analizować metody i drogi wprowadzania nowych rozwiązań do praktyki. Nową technikę i technologię należy w jeszcze pełniejszym stopniu uwzględnić w inwestycjach.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Przy rozwiązywaniu spraw związanych z nowoczesną techniką obliczeniową i przetwarzaniem danych, poważne zadania stają przed krajowymi producentami; niemniej istotna jest sprawa kadr dla tych celów.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Przyjęty kierunek na zacieśnienie współpracy z zagranicą w rozwiązywaniu problemów naukowych i technicznych jest całkowicie słuszny. Komisja postulowała opracowanie przez Komitet i przedstawienie jeszcze przed sejmową debatą nad projektem planu 5-letniego szeregu poruszonych w toku dyskusji zagadnień.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności Komitetu Nauki i Techniki w 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Sprawozdanie z wykonania budżetu na rok 1965 i z działalności Ministerstwa Finansów przedstawił poseł Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”).</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Omówił on obszernie realizację poszczególnych pozycji budżetu i stwierdził, że realizacja ta była w zasadzie prawidłowa.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Oceniając politykę finansową resortu, poseł Łubieński wskazał na następujące momenty:</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">- skodyfikowane, uporządkowane i uzupełnione zostały przez Ministerstwo Finansów w roku 1965 przepisy z zakresu gospodarki pozabudżetowej, dotyczące m. in. finansowania gospodarstw pomocniczych;</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">- uelastyczniono system otwierania kredytów bieżących z budżetu centralnego; kredyty te otwierane mają być obecnie w całości na początku roku budżetowego; ma to zapobiec nieprzemyślanemu wydatkowaniu środków budżetowych w końcu roku;</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">- w zakresie finansowania gospodarki narodowej osiągnięto pewną poprawę w kształtowaniu się zapasów, kontroli funduszu płac i przebiegu procesów inwestycyjnych, choć jeszcze na odcinku inwestycji niedociągnięcia są zbyt liczne. Optymizm budzi wzrost roli Banku Inwestycyjnego, który sprawuje kontrolę coraz skuteczniejszą nad przygotowaniem inwestycji do realizacji, nad kształtowaniem się kosztów i realizacją;</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">- w stosunku do roku 1964 pewnej poprawie uległa sytuacja w zakresie bilansu płatniczego;</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">- zabezpieczona była globalna równowaga pieniężno-rynkowa z tym, że niedostateczne było w stosunku do popytu i siły nabywczej ludności zaopatrzenie w niektóre artykuły.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Ogólny kierunek opracowanych w 1965 r. i wprowadzonych w życie z dniem 1 stycznia 1966 r. zmian w systemie finansowym przemysłu, budownictwa i inwestycji referent uznał za słuszny, a zwłaszcza przyjętą zasadę finansowania potrzeb przedsiębiorstw w pewnym zakresie z ich własnych środków.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Rok bieżący jest pierwszym etapem działania zmienionego systemu finansowego. Poseł Konstanty Łubieński sformułował w związku z tym szereg uwag dotyczących ulepszania tego systemu w dalszej perspektywie.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Sprawozdawca wniósł o przyjęcie realizacji budżetu Ministerstwa Finansów za 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Kozioł (ZSL), Zdzisław Siedlewski (SD), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Feliks Starzec (ZSL), Czesław Burski (ZSL), Wiktor Obolewicz (PZPR), Jan Kołder (PZPR), Edward Graliński (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Jan Dziemba (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Finansów - Jerzy Albrecht i prezes Narodowego Banku Polskiego - Stanisław Majewski.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Poruszono m. in. problemy kształtowania się dochodów i wydatków ludności w roku 1965, efektywności działania systemu pomocy dla podupadłych gospodarstw rolnych, polityki kredytowej na wsi i formalności związanych z pobieraniem kredytów, rentowności Państwowych Ośrodków Maszynowych, działalności Państwowego Zakładu Ubezpieczeń, samodzielności budżetowej rad narodowych, realizacji wymiaru i poboru podatków przez gromadzkie rady narodowe, kredytowania budownictwa spółdzielczego w małych miastach i osiedlach, oceny doświadczeń zakładów eksperymentujących.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności Ministerstwa Finansów w roku 1965.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Sprawozdanie z działalności Państwowej Komisji Cen przedstawił poseł Władysław Kuszyk (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W dyskusji zabrali głos posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Cieślak (ZSL), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Stanisław Kozioł (ZSL). Dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceprzewodniczący Państwowej Komisji Cen - Stanisław Pawełczak.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W dyskusji poruszone zostały m. in. zagadnienia kształtowania się cen w kraju, kontroli poziomu cen, problemy związane z oddziaływaniem PKO na wojewódzkie komisje cen.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności Państwowej Komisji Cen w 1965 r. Komisja postanowiła powrócić do merytorycznych zagadnień polityki cen na jesieni.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00015-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00015-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7099bec
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00015-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00015-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 15/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 15/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:15</note>
+        <note type="sessionNo">15</note>
+        <date>1966-07-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00015-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00015-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cc545ec
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00015-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,33 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 1 lipca Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Stanisława Cieślaka (ZSL) i Wiktora Obolewicza (PZPR), rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz Głównego Urzędu Statystycznego w 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu uczestniczyli: przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim i zastępcą Przewodniczącego - Zbigniewem Januszką, przedstawiciele NIK - z Prezesem Konstantym Dąbrowskim i Głównego Urzędu Statystycznego -- z Wiceprezesem Stanisławem Rogiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdanie z wykonania budżetu i z działalności Komisji Planowania przy RM w 1965 r. przedstawił poseł Igor Łopatyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Realizację budżetu Komisji Planowania charakteryzowała legalność, celowość, oszczędność, gospodarność w wydatkowaniu środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Obok prac związanych z przygotowaniem projektu planu pięcioletniego, przygotowaniem planów rocznych, Komisja Planowania prowadzi od szeregu lat prace nad doskonaleniem metod planowania i zarządzania gospodarką narodową. W tej dziedzinie - na podstawie uchwały IV Plenum KC PZPR opracowano szereg aktów normatywnych o podstawowym znaczeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Sprawozdawca szeroko omówił dokonane ostatnio zmiany w systemie planowania i zarządzania gospodarką narodową, kierunki dalszych poszukiwań w tym zakresie, jak również występujące jeszcze niedostatki w metodach planowania; zdaniem sprawozdawcy uwaga organów planistycznych powinna skoncentrować się na usprawnieniu procesów inwestycyjnych i na poprawie planowania zaopatrzenia rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Michalina Tatarkówna Majkowska (PZPR), Tadeusz Janczyk (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Leon Kasman (PZPR), Jan Dziemba (PZPR), Tomasz Malinowski (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Franciszek Blinowski (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Eugeniusz, Witek (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i zastępca Przewodniczącego - Zbigniew Januszko.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dyskusji podkreślano, że doskonalenie metod planowania powinno być procesem ciągłym. Szczególnie wiele uwagi należy - zdaniem uczestników dyskusji - poświęcić poszukiwaniu. właściwych mierników produkcji, opracowaniu właściwych metod badania jej efektywności.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Szczególną troską kierowniczych organów planistycznych powinna być otoczona działalność inwestycyjna.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wzmocnienia wymagają więzi planistyczne między jednostkami różnych szczebli organizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Przedmiotem dyskusji były również problemy związane z lepszym zaspokojeniem zapotrzebowania rynku wewnętrznego, prawidłowym kształtowaniem cen;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- problemy kształtowania się wydajności pracy i realnych płac, - problemy zatrudnienia i kształcenia wykwalifikowanych kadr.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności Komisji Planowania przy Radzie Ministrów w 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Uwagi o wykonaniu budżetu i działalności GUS w 1965 r. przedstawił poseł Stanisław Kozioł (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Gospodarka budżetowa GUS nie budzi zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W ostatnich latach rozszerzył się znacznie zakres publikacji statystycznych, a ich treść uległa wzbogaceniu i zróżnicowaniu. Wzrasta systematycznie liczba interesujących opracowań problemowych - w osobnych opracowaniach i biuletynach. Mimo to, nie należy istniejącego stanu uważać za zadowalający. Zapotrzebowanie na informacje statystyczne różnego rodzaju jest nadal bardzo duże.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">GUS szybciej obecnie opracowuje dane i zestawia je w tabele statystyczne. W 1965 r. GUS podjął prace nad opracowaniem programu badań statystycznych. Równolegle pracowano nad rozwiązaniami metodologicznymi usprawniającymi sprawozdawczość statystyczną. Rozpoczęto prace programowo-metodyczne, mające na celu zwalczanie nielegalnej sprawozdawczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Tomasz Malinowski (ZSL), Franciszek Blinowski (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Józef Łastowski (PZPR), Jan Pysz (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceprezes GUS - Stanisław Róg oraz dyrektor w GUS - Wacław Rostowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Postulowano dalszą rozbudowę zakresu publikacji statystycznych, wysuwając konkretne propozycje.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności GUS w 1965 r.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00016-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00016-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a14e08c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00016-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00016-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 16/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 16/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:16</note>
+        <note type="sessionNo">16</note>
+        <date>1966-09-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Obradom poseł Józef Kulesza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00016-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00016-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9300616
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00016-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Prace komisji sejmowych nad rządowym projektem 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 zainaugurowało w dniu 20 września br. posiedzenie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z udziałem prezydiów innych komisji oraz sprawozdawców poszczególnych części projektu planu 5-Ietniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Porządek dzienny przewidywał wysłuchanie referatu Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów o głównych założeniach, kierunkach i proporcjach 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 oraz omówienie spraw organizacyjnych związanych z rozpatrywaniem projektu planu 5-letniego przez komisje sejmowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: Wicemarszałek Sejmu - Jan Karol Wende, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede i zastępcą Przewodniczącego - Zbigniewem Januszko, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem - Jerzym Albrechtem i podsekretarzem stanu - Julianem Kole, wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli - Bolesław Szlązak.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Referat o głównych założeniach, kierunkach i proporcjach 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 przedstawił Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie referatu podamy w biuletynie jutrzejszym)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Sprawy organizacyjne związane z rozpatrywaniem projektu 5-letniego planu przez komisje sejmowe omówił przewodniczący Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów - poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Terminarz prac przewiduje odbycie przez Sejm plenarnej debaty nad projektem planu 5-letniego w pierwszych dniach listopada br.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W związku z tym komisje sejmowe mają przeanalizować stanowiące przedmiot ich zainteresowań działy projektu planu 5-letniego, do 17 października br. Między 19 a 25 października Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z udziałem prezydiów innych komisji i wyznaczonych przez te komisje sprawozdawców poszczególnych części projektu planu, dokona podsumowania prac.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Nową i charakterystyczną cechą prac nad projektem planu 5-letniego jest pogłębione współdziałanie pomiędzy Komisją Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów a pozostałymi komisjami. Podczas gdy w latach ubiegłych uwagi, wnioski i propozycje komisji sejmowych do projektu planu rozpatrywane były na jednym, końcowym posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów - to obecnie zakłada się, że po pierwsze: powołane przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zespoły specjalistyczne współpracować będą ściśle z innymi komisjami i wyznaczonymi przez nie sprawozdawcami, kładąc również nacisk na współpracę międzykomisyjną tam, gdzie występuje szczególnie współzależność dyskutowanych problemów, po wtóre - poszczególne działy gospodarki narodowej oraz węzłowe zagadnienia rozwoju rozpatrywane będą przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z udziałem członków prezydiów innych komisji sejmowych i wyznaczonych przez nie sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Przyjęcie tej metody pozwoli nie tylko na dokładniejszą analizę projektu planu, lecz również na kompleksową ocenę kierunków rozwoju działów czy gałęzi gospodarki, przeznaczanych środków, warunków działalności, efektywności gospodarowania itd. Pozwoli to także pełniej wydobyć i wykorzystać wnioski i dezyderaty poszczególnych komisji sejmowych dla ukształtowania planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Przyjęcie tej metody pozwoli także na dokonanie głębszej, merytorycznej analizy podstawowych kierunków i proporcji zawartych w przedłożonym Sejmowi projekcie planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Hasiak (PZPR), Stanisław Kozioł (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Edmund Stuczyński (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Pelagia Pająk (bezp.), Józef Raźny (SD), Andrzej Werblan (PZPR), Ignacy Konkolewski (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Bolesław Bednarek (PZPR), Krystyna Biernacka (SD), Władysław Kuszyk (PZPR), Jan Gałązka (PZPR), Igor Łopatyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W toku dyskusji i w pytaniach skierowanych pod adresem Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów szczególnie wiele miejsca poświęcono generalnym proporcjom planu. Zainteresowanie posłów koncentrowało się przede wszystkim na przewidzianym podziale dochodu narodowego, na stosunku wskaźników rozwoju poszczególnych dziedzin gospodarki narodowej, na perspektywach likwidacji dysproporcji pomiędzy poziomem rozwoju poszczególnych regionów kraju.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Wiele uwagi poświęcono również stworzeniu lepszych warunków dla działalności przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Wskazywano na występujący nadal niedobór mocy przerobowych przedsiębiorstw budowlanych i materiałów w stosunku do zadań inwestycyjnych. Niedobory te - jak wskazywali uczestnicy dyskusji - dotyczą w głównej mierze budownictwa rolniczego, budownictwa obiektów socjalno-kulturalnych (szkoły, szpitale) oraz budownictwa na rzecz gospodarki komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Poważne miejsce w dyskusji zajęły problemy zabezpieczenia wzrostu produkcji rolnej. Nakłady na ten cel szybko rosną, chodzi o to, by stworzyć warunki jak najbardziej racjonalnego ich wykorzystania, jak również lepszego przystosowania mocy produkcyjnej przemysłu rolno-spożywczego do perspektyw wzrostu produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Poważnym problemem, mającym znaczenie dla całej gospodarki narodowej, jest usprawnienie transportu.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Przewidziane na ten cel nakłady pozwolą na dość znaczne zwiększenie taboru samochodowego, co ma szczególne znaczenie przy odbiorze produktów rolnych. Wskazywano, że wraz ze wzrostem ilości taboru, niezbędne jest pogłębienie koordynacyjnej funkcji rad, co pozwoli na lepsze wykorzystanie posiadanych środków transportu.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Wiele miejsca w dyskusji zajęła sprawa lepszego zaopatrzenia rynku wewnętrznego; wskaźniki planu przewidują poważną poprawę w tej dziedzinie. Trzeba - zdaniem posłów - dążyć do unowocześnienia przemysłu wytwarzającego artykuły konsumpcyjne, do podniesienia ich jakości, obniżenia kosztów produkcji i stwarzać tą drogą możliwości obniżenia cen artykułów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Rosnąca aktywność społeczna przejawia się m. in. w coraz szerszym zasięgu czynów społecznych, plan powinien zabezpieczyć pokrycie materiałowe dla realizacji tych czynów. Sytuacja w tej dziedzinie jest, jak dotychczas, niezadowalająca.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W toku realizacji planu należy w. miarę możliwości najszerzej uwzględniać słuszne a nie wprowadzone do planu wnioski zawarte w planach alternatywnych. Wnioski te zawierają wiele cennych uwag, a ponadto stanowią wyraz rosnącej świadomości społecznej i wzrostu gospodarności wśród załóg robotniczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i zastępca Przewodniczącego - Zbigniew Januszko oraz Przewodniczący Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów - Józef Kulesza.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Na zakończenie obrad Wicemarszałek Sejmu - Zenon Kliszko wskazał, że posiedzenie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz prezydiów innych komisji już w toku wstępnej dyskusji wyłoniło szereg bardzo istotnych problemów, które powinny być w dalszych pracach komisji szerzej zbadane i naświetlone. W tych pracach wyłoni się niewątpliwie daleko więcej problemów. Zajęcie się nimi wszystkimi przez komisje sejmowe oraz wszechstronna ocena projektu planu pozwolą na sformułowanie właściwych poprawek do projektu planu oraz dezyderatów dotyczących sposobów jego realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Komisja powołała 9 zespołów:</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Do spraw produkcji przemysłowej przewodniczący - poseł Igor Łopatyński (PZPR) do spraw transportu i łączności przewodniczący - poseł Zdzisław Balicki (PZPR) do spraw rolnictwa i leśnictwa przewodniczący - poseł Tomasz Malinowski (ZSL) do spraw budownictwa przewodniczący - poseł Leon Kasman (PZPR) do spraw handlu zagranicznego przewodniczący - poseł Stanisław Kuziński (PZPR) do spraw handlu wewnętrznego i spożycia przewodniczący - poseł Władysław Kuszyk (PZPR) do spraw urządzeń kulturalnych, socjalnych, oświaty, ochrony zdrowia przewodniczący - poseł Zdzisław Siedlewski (SD) do spraw zatrudnienia, kadr i wydajności pracy przewodniczący - poseł Stanisław Cieślak (ZSL) do spraw postępu technicznego przewodniczący - poseł Wiktor Obolewicz (PZPR)</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00017-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00017-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..006a399
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00017-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00017-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 17/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 17/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:17</note>
+        <note type="sessionNo">17</note>
+        <date>1966-09-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00017-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00017-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3404363
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00017-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,124 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak już podaliśmy w biuletynie wczorajszym (por. BPS)222/IV kad./, w dniu 20 września br. odbyło się posiedzenie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z udziałem prezydiów innych komisji oraz sprawozdawców poszczególnych części projektu planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Komisja wysłuchała referatu Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefana Jędrychowskiego - o głównych założeniach, kierunkach i proporcjach 5-letniego Planu Rozwoju Gospodarki Narodowej na lata 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Stosownie do zapowiedzi - podajemy na kartkach z numeracją rzymską skrót referatu.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">O GŁÓWNYCH ZŁOŻENIACH, KIERUNKACH I PROPORCJACH 5-LETNIEGO PLANU ROZWOJU GOSPODARKI NARODOWEJ NA LATA 1966 - 1970</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informacja złożona przez Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefana Jędrychowskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 20 września 1966 r. (skrót) Przedłożony pod obrady Wysokiego Sejmu projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 stanowi ostateczny rezultat długotrwałych i rozległych prac mających na celu ustalenie możliwie optymalnego tempa i najracjonalniejszych kierunków rozwoju gospodarczego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Podstawę tych prac stanowiły wytyczne rozwoju gospodarczego Polski w latach 1966-1970, uchwalone w czerwcu 1964 roku przez IV Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Konieczność przezwyciężenia zarysowujących się w latach 1966-1970 trudności, określenia najwłaściwszego w aktualnej sytuacji tempa rozwoju, wykrycia istniejących rezerw, ustalenia racjonalnego podziału na poszczególne cele ograniczonych z natury rzeczy zasobów materiałowych i ludzkich oraz uwzględnienia międzynarodowego podziału pracy, wynikającego z zawieranych z krajami należącymi do RWPG wieloletnich umów gospodarczych, wymagało szerszego niż zazwyczaj frontu prac nad projektem planu i dłuższego niż początkowo przewidywano okresu czasu. Tym też tłumaczy się późniejsze przedłożenie Wysokiemu Sejmowi ostatecznego projektu uchwały o planie 5-letnim na lata 1966-1970. Zapoczątkowane na przełomie lat 1963-1964 prace nad bieżącym planem 5-letnim oparte były o znacznie większą niż to miało miejsce przy ubiegłych planach wieloletnich ilość materiałów analitycznych, naukowych i planisty samych oraz oparte były o liczne uwagi, wnioski i postulaty zgłoszone przez załogi pracownicze i inne zespoły, zarówno w toku ogólnonarodowej dyskusji na temat wytycznych do planu, jak i w czasie kampanii wyborczej do Sejmu i rad narodowych oraz w trakcie opracowywania planów alternatywnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Spośród prowadzonych przez organy planowania prac, które zostały wykorzystane przy sporządzaniu projektu planu 5-letniego, należy wspomnieć w szczególności o terenowych bilansach siły roboczej o trzykrotnej weryfikacji wyceny resortowych programów inwestycyjnych, o wykorzystaniu w miarę możliwości pierwszych wyników prac prowadzonych przy sporządzaniu programów rekonstrukcji branż i gałęzi gospodarki narodowej oraz regionów, jak również w zakresie generalnych założeń inwestycji, i wyników prac komisji i zespołów deglomeracyjnych, mających na celu ograniczenie zatrudnienia w okręgach deficytowych w siłę roboczą.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Istotne znaczenie dla realności projektu planu ma fakt położenia w etapie budowy planu dużego nacisku na zrównoważenie potrzeb importowych z możliwościami i programami rozszerzenia eksportu, uwzględniającymi specyficzne warunki poszczególnych rynków. Obecny projekt planu 5-letniego -- w przeciwieństwie do planu poprzedniego - opiera się na zawartych już umowach z krajami socjalistycznymi, co pozwala na duży stopień pewności i jasności przynajmniej na tym decydującym odcinku naszego handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dziedzinie problematyki kształtowania się spożycia pogłębiono, wraz z instytutami naukowymi, metody badań, co pozwoliło na ustalenie kierunków wzrostu spożycia lepiej niż dotychczas dostosowanych do przewidywanych potrzeb społeczeństwa oraz możliwości gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W trakcie prac nad projektem planu przygotowano i rozpatrywano kilka wariantów rozwoju gospodarczego kraju i wzrostu stopy życiowej ludności, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości różnorodnego ukształtowania rozmiarów i kierunków inwestycji, zatrudnienia i produkcji rolniczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Specyficznym wariantem planu były alternatywne plany 5-letnie zakładów przemysłowych i województw, które były konfrontowane z projektami planów nadesłanych przez resorty i prezydia WRN i które umożliwiły uwzględnienie w ostatecznym projekcie planu szeregu cennych wniosków, dotyczących zwłaszcza zwiększenia produkcji przemysłowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Jest oczywiste, że ostateczny projekt musi zawierać w zasadzie jedną wersję ze względu na potrzebę przekazania wykonawcom planu konkretnych i jednoznacznych zadań, do realizacji; niemniej jednak obecny projekt planu wieloletniego - tam, gdzie jest to możliwe, unika nadmiernej drobiazgowości i sztywności.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Przytoczone dotychczas okoliczności i metody budowy projektu planu na lata 1966-1970 pozwalają na stwierdzenie, że plan ten jest lepiej skoordynowany wewnętrznie niż minione plany wieloletnie i że powinien zapewnić równomierny wzrost potencjału ekonomicznego kraju w oparciu o możliwie efektywne i racjonalne metody gospodarowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Podstawowym zadaniem planu na lata 1966-1970 jest dalszy, wszechstronny rozwój sił wytwórczych kraju przy jednoczesnym unowocześnieniu struktury ekonomicznej Polski oraz zapewnieniu zatrudnienia dla całego przyrostu siły roboczej i uzyskaniu dalszego wzrostu stopy życiowej ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Realizacja tego zadania będzie oznaczać kontynuowanie dotychczasowej zasadniczej linii rozwojowej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, polegające na zmianie struktury gospodarczej kraju w kierunku przeobrażania polski w nowoczesne i uprzemysłowione państwo, a tym samym stopniowego zmniejszania dystansu dzielącego nas jeszcze od bardziej rozwiniętych krajów świata.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Przejawi się to w szczególności w rosnącym udziale przemysłu w tworzeniu dochodu narodowego, w rozszerzaniu i wzbogacaniu jednostronnej ongiś bazy paliwowo-surowcowej, w szybkim wzroście produkcji przemysłu maszynowego i chemicznego, w wydatnym zwiększeniu roli maszyn i urządzeń w eksporcie oraz w unowocześnianiu i ulepszeniu struktury spożycia.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Tendencje te znajdują swe odzwierciedlenie w założonym na lata 1966-1970 stosunkowo szybkim tempie wzrostu dochodu narodowego, wysokim udziale inwestycji produkcyjnych oraz w szeregu zmian w proporcjach i strukturze poszczególnych gałęzi gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W oparciu o przyjęte w projekcie planu założenia dotyczące wzrostu produkcji i usług materialnych, przewiduje się, że dochód narodowy wytworzony wzrośnie w 1970 r. w porównaniu z wykonaniem planu na 1965 r. o ok. 34 proc., co daje średnioroczne tempo wzrostu w wysokości ok. 6,0 proc. Oznacza to utrzymanie dotychczasowego tempa wzrostu. Podkreślić jednak należy, że istnieją możliwości uzyskania większego przyrostu dochodu narodowego niż zakładany w projekcie planu. Wynika to z nieco odmiennej konstrukcji obecnego planu, zawierającego większą niż dawniej ilość rezerw oraz zakładającego w szeregu przypadków ostrożna tempo wzrostu. Dotyczy to zwłaszcza rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Dochód narodowy do podziału wzrośnie w r. 1970 o ok. 32 proc. w porównaniu z 1965 r., to znaczy o 5,8 proc. średniorocznie, a więc również w tempie zbliżonym do tempa wzrostu osiągniętego w ubiegłym pięcioleciu.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Zakłada się, że w latach 1966-1970 skumulowana część dochodu narodowego wzrośnie o ponad 34 proc., co oznacza nieznaczny wzrost udziału funduszu akumulacji w dochodzie narodowym - z 25,3 proc. w 1965 r. do 25,6 proc. w 1970 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W ramach wzrostu nakładów na akumulację wzrost inwestycji netto wyniesie około 45 proc., co odpowiada średniorocznemu wzrostowi o 7,8 proc. Obciążenie dochodu narodowego inwestycjami netto wzrośnie z 17,1 proc. w 1965 r. do 18,7 proc. w 1970 r. Podstawowe założenia dotyczące podziału dochodu narodowego przewidują, że ogólny fundusz spożycia wzrośnie w r. 1970 w stosunku do r. 1965 o około 27 proc., a w przeliczeniu na 1 mieszkańca o około 20 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Wzrost podstawowej części funduszu spożycia, a mianowicie spożycia z dochodów osobistych ludności ma wynieść około 25 proc. a w przeliczeniu na jednego mieszkańca ok. 18 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Podstawowym czynnikiem wzrostu dochodu narodowego jest dalszy rozwój przemysłu uspołecznionego wyrażający się we wzroście globalnej produkcji przemysłowej o 43,6 proc. Jednocześnie produkcja czysta przemysłu uspołecznionego wzrośnie o ok. 30 proc., zaś udział przemysłu w tworzeniu dochodu narodowego zwiększy się z 49 proc. w 1965 r. do 54,5 proc. w 1970 r. Zadania, jakie stawiamy przemysłowi, to - po pierwsze - dalsze unowocześnienie produkcji, po drugie - wydatne poprawienie jakości wytwarzanych produktów i, po trzecie - zmniejszenie trudności związanych z niedoborem surowców i materiałów.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Charakterystyczną cechą rozwoju przemysłu w latach 1966-1970 powinien być szybszy rozwój produkcji bardziej uszlachetnionej, o niższej materiałochłonności i wyższym stopniu przetworzenia. Przemysł powinien uruchomić produkcję wielu nowych wyrobów charakteryzujących się nowoczesną konstrukcją, odpowiadającą standardom światowym, z jednoczesnym wycofywaniem z produkcji wyrobów o przestarzałej konstrukcji. Wprowadzać się będzie do procesów produkcyjnych nowoczesne metody technologiczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W celu stworzenia podstaw szybkiego postępu technicznego zarówno w przemyśle, jak i w pozostałych działach gospodarki narodowej, założony został w projekcie planu szybki rozwój zaplecza naukowo-technicznego gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">W celu przyśpieszenia tempa unowocześnienia produkcji wykorzystywane będą także doświadczenia krajów socjalistycznych w ramach umów o współpracy naukowo-technicznej oraz także - doświadczenia krajów kapitalistycznych o wysoko rozwiniętym przemyśle - drogą zakupu licencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Unowocześnienie konstrukcji wyrobów oraz procesów produkcyjnych w przemyśle stanowi podstawowy czynnik zrealizowania następnego zadania postawionego przed przemysłem, a mianowicie poprawy jakości wytwarzanych produktów dla potrzeb zaopatrzeniowych, inwestycyjnych i rynkowych, jak również - i to nie w ostatnim rzędzie - przeznaczonych na eksport, W tym celu przewiduje się również dalsze usprawnienie i zaostrzenia kontroli jakości zarówno produktów finalnych, jak i materiałów oraz półproduktów.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Zmniejszenie trudności materiałowych i surowcowych powinno być osiągnięte w latach 1966-1970 z jednej strony przez odpowiedni wzrost produkcji surowcowych gałęzi przemysłu, a z drugiej - przez oszczędne gospodarowanie materiałami.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Wyraźnym przejawem przemian jakościowych, które nastąpią w produkcji przemysłowej jest założona na lata 1966-1970 zmiana struktury przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Przy wzroście produkcji globalnej przemysłu ogółem o 43,6 proc. najszybciej ma wzrosnąć produkcja przemysłu chemicznego (prawie o 80 proc.) oraz przemysłu maszynowego i metalowego (o ponad 62 proc.). Wolniejszym tempem wzrostu charakteryzuje się wzrost produkcji przemysłu paliw (o 32 proc.), przemysłu spożywczego (o prawie 21 proc.), włókienniczego (o prawie 35 proc.) oraz skórzano-obuwniczego (o prawie 33 proc.). W rezultacie wzrośnie wyraźnie w całości globalnej produkcji przemysłowej udział przemysłu chemicznego i gumowego (z 9,5 proc., w 1965 r. do 11,7 proc. w 1970 r.) oraz maszynowego i metalowego (z 25,6 proc. do 28,9 proc.) przy jednoczesnym zmniejszeniu udziału niektórych innych gałęzi przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">W dalszym ciągu Przewodniczący Komisji Planowania omówił podstawowe założenia rozwoju poszczególnych gałęzi przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Na zrealizowanie założonego programu rozwoju produkcji przemysłowej jak i zapewnienie dalszego wzrostu produkcji po r. 1970 przewidziano nakłady inwestycyjne na lata 1966-1970 w łącznej kwocie około 344 mld zł., co oznacza wzrost o ok. 38 proc. w stosunku do nakładów poniesionych w latach 1961-1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Istotnym elementem oceny planu na lata 1966-1970 jest odpowiedź na pytanie, w jakim miejscu postawi nas wykonanie tego planu wśród rozwiniętych gospodarczo krajów Europy, jakim zmianom ulegnie potencjał ekonomiczny Polski w stosunku do innych krajów.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Jak wiadomo, doniosłym rezultatem dotychczasowego rozwoju gospodarczego Polski było stałe zmniejszanie rozpiętości pomiędzy naszym krajem a wyżej uprzemysłowionymi krajami zachodniej Europy, które na skutek różnych przyczyn wyprzedziły nas znacznie w procesie uprzemysłowienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Można to zilustrować na przykładzie okresu minionego 5-lecia. Jeżeli przyjąć za podstawę szacunku wartość produkcji czystej w takich 4 krajach zachodniej Europy jak NRF, Anglia, Francja i Włochy, można szacować, że w 1960 r. produkcja na 1 mieszkańca Polski stanowiła w przybliżeniu około 63 proc. odpowiedniej produkcji na 1 mieszkańca wymienionych wyżej 4 krajów. Jeżeli w taki sam sposób porównać odpowiednie dane dla 1965 r. - to stosunek ten zwiększył się do około 70 proc., przyjmując produkcję na 1 mieszkańca tych 4 krajów za 100 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Jeżeli z kolei porównać nałożenia naszego planu w 1970 r. z obecną produkcją wyżej wymienionych krajów, to jest z ich produkcją z 1965 r. - to odpowiedni stosunek przy uwzględnieniu wzrostu liczby ludności naszego kraju wyniesie około 96 proc. obecnej produkcji na 1 mieszkańca tych krajów.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Zdajemy sobie oczywiście sprawę z tego, że i te kraje nie będą stały w miejscu. Opracowywane w tych krajach prognozy przewidują w latach 1966-1970 wprawdzie znacznie wolniejsze niż w Polsce - ale również dalsze zwiększanie produkcji przemysłowej (tych krajów) w tempie średnio 3-4 proc. rocznie. Inną sprawą jest, czy przewidywania te okażą się realne. Prasa zachodnia już obecnie, po upływie pierwszego roku realizacji tych programów i prognoz, pesymistycznie na ogół ocenia perspektywy ich wykonania, zwłaszcza w niektórych krajach, np. w Anglii.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Niemniej, przyjmując za podstawę założenia tych, jak wspomniano wyżej, najbardziej optymistycznych przewidywań, w 1970 r. produkcja przemysłowa na 1 mieszkańca Polski wyniesie co najmniej 81 proc. poziomu tych 4 krajów, mających za sobą 100 - 150 lat intensywnego uprzemysłowienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Oznaczać to będzie, że w ciągu 10 lat 1960-1970 produkcja na jednego mieszkańca Polski wzrośnie z 57 proc. do 78 proc. produkcji przypadającej na jednego mieszkańca Anglii, z 45 proc. do 67 proc. produkcji na jednego mieszkańca NRF, z 68 proc. do 87 proc. produkcji na jednego mieszkańca Francji oraz ze 100 proc. do 105 proc. produkcji na jednego mieszkańca Włoch. Jak daleko odeszliśmy dziś od sytuacji z 1937 r., kiedy produkcję na jednego mieszkańca Polski stanowiła ok. 18 proc. ówczesnej produkcji przemysłowej na jednego mieszkańca Anglii, ok. 16 proc. ówczesnej produkcji na jednego mieszkańca na obecnym obszarze NRF, ok. 29 proc. ówczesnej produkcji na jednego mieszkańca Francji, ok. 54 proc. ówczesnej produkcji na jednego mieszkańca Włoch.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Trudno o bardziej przekonywający dowód ogromnych korzyści, jakie przyniósł ludności naszego kraju ustrój socjalistyczny i gospodarka planowa.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">W stosunku do innych krajów socjalistycznych, które podobnie jak my rozwijają się w bardzo szybkim tempie, obserwuje się i obserwować się będzie nadal proces wyrównywania się poziomów uprzemysłowienia krajów, rozwijających się w nowych socjalistycznych stosunkach społecznych i korzystających z wszystkich zalet socjalistycznej współpracy i nowego typu stosunków międzynarodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">W 1937 r. produkcja przemysłowa, przypadająca na jednego mieszkańca w Polsce wyniosła około 80 proc. światowej produkcji przemysłowej, przypadającej na 1 mieszkańca. Obecnie przekracza ona dwukrotnie przeciętny poziom produkcji światowej w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Wskaźniki wzrostu produkcji przemysłowej założone w projekcie obecnego planu pięcioletniego oznaczają, że produkcja przemysłowa przypadająca na 1 mieszkańca przekroczy 2,7 raza poziom światowej produkcji przemysłowej na 1 mieszkańca z roku 1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">W bieżącym planie 5-letnim zamierzamy kontynuować i rozwijać zapoczątkowaną w ubiegłym 5-leciu politykę koncentrowania dużej ilości środków na cele rozwoju rolnictwa, przy jednoczesnym ostrożnym ustalaniu przypuszczalnego tempa wzrostu produkcji rolnej. Jak wykazują wyniki roku 1965 oraz wstępne informacje dotyczące kształtowania się sytuacji w rolnictwie w 1966 roku, polityka zwiększania nakładów na rozwój produkcji rolnej przynosi już pierwsze pozytywne rezultaty. I tak nastąpił poważny wzrost pogłowia zwierząt, w tym zwłaszcza bydła, a plony większości roślin osiągnęły poziom przekraczający założenia planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">W celu osiągnięcia dalszej intensyfikacji rolnictwa, bezpośrednie nakłady na rolnictwo ze środków państwowych i prywatnych wyniosą w latach 1966-1970 - 143 mld zł. Oznacza to w porównaniu z latami 1961-1965 wzrost o około 66 proc. Udział nakładów na rolnictwo w ogólnych nakładach wyniesie prawie 18 proc. wobec 14 proc. w latach 1961-1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Należy podkreślić, że nie wszystkie efekty nakładów inwestycyjnych przeznaczonych na rolnictwo zostaną osiągnięte już w obecnym 5-leciu. Uzyskiwanie tych efektów rozłoży się na dłuższy okres czasu, wykraczając poza rok 1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">W planie zakłada się, że produkcja globalna rolnictwa wzrośnie w 1970 r. w stosunku do średniego poziomu produkcji w latach 1964-1965 o około 15,8-17,2 proc., w tym produkcja roślinna o 15,9-18,1 proc., a produkcja zwierzęca o 14,1- 17,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Dążenie do unowocześnienia i usprawnienia gospodarki narodowej, stanowiące podstawowy kierunek planu znajduje również wyraz w założeniach dotyczących rozwoju transportu. Przejawia się to m. in. w elektryfikacji ponad 1500 km linii kolejowych, co umożliwi zwiększenie udziału przewozów towarowych trakcją elektryczną z 22 proc. w 1965 r. do 56 proc. w 1970 r. oraz w dalszym zwiększeniu przewozów trakcją spalinową.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Modernizacja taboru morskiego realizowana przez dostawy nowych 118 statków o tonażu 883 tys. DWT, przyczyni się do dalszego odmłodzenia floty.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Doniosłą rolę w naszej gospodarce odgrywa handel zagraniczny. Rozwój wielu gałęzi przemysłu polskiego opiera się prawie całkowicie na importowanych surowcach. Sprowadzamy i będziemy sprowadzać z zagranicy wiele maszyn i urządzeń, których produkcja w kraju byłaby niecelowa ze względów ekonomicznych. Potrzeby rynku wewnętrznego wymagają też importu szerokiego asortymentu artykułów konsumpcyjnych - zarówno przemysłowych, jak i rolno-spożywczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Jesteśmy żywotnie zainteresowani w rozwijaniu współpracy z krajami socjalistycznymi i zwiększaniu obrotów ze wszystkimi krajami, z którymi możemy utrzymywać stosunki handlowe na zasadzie równości i wzajemnych korzyści.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Projekt planu 5-letniego zakłada zwiększenie obrotów towarowych z zagranicą o co najmniej 30 proc., w tym eksportu co najmniej o 33 proc. a importu o około 28 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Należy podkreślić, że tego poziomu nie można traktować jako granicy powiększenia obrotów handlu zagranicznego i w związku z tym w okresie realizowania planu 5-letniego będziemy poszukiwać dalszych rezerw rozszerzenia wymiany międzynarodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Przewiduje się, że w latach 1965-1970 w strukturze eksportu nastąpi spadek udziału paliw i surowców z ok. 35 proc. do ok. 28 proc. oraz udziału towarów rolno-spożywczych z ok.18 proc. do ok. 11 proc. Zakłada się poważny wzrost eksportu towarów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego (a zwłaszcza artykułów trwałego użytku i konfekcji).</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Najpoważniej jednak wzrośnie eksport maszyn i urządzeń, a ich udział w eksporcie powinien się zwiększyć z 55 proc. w 1965 r. do ok. 44 proc. w 1970 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Zrealizowanie postawionych zadań w zakresie eksportu oraz zwiększenie jego opłacalności wymaga poważnej poprawy jakości wyrobów, w związku z czym niezbędny będzie zaostrzenie dyscypliny technologicznej we wszystkich ogniwach procesu technologicznego oraz konsekwentne przeciwdziałanie odstępstwom od dokumentacji technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Poważne znaczenie dla rozszerzenia eksportu oraz poprawy jego opłacalności mają wprowadzone od 1 lipca br. przepisy w sprawie nagradzania pracowników przedsiębiorstw przemysłowych i handlu zagranicznego za efektywny eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">Zależy nam nie na rozszerzaniu eksportu za wszelką cenę, lecz na rozszerzaniu eksportu tych towarów i usług, które są najbardziej efektywne i opłacalne dla gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">W tym też celu Rada Ministrów zobowiązała poszczególne resorty, by w trakcie realizacji planu 5-letniego dążyły m. in. do:</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">- poprawy struktury eksportu wewnątrz każdego działu towarowego i poszczególnych grup asortymentowych przez kierowanie na eksport towarów bardziej uszlachetnionych, mniej materiałochłonnych, o lepszych wskaźnikach opłacalności dewizowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">- dokonywania analizy planów inwestycyjnych w kierunku wydatniejszego uwzględnienia potrzeb eksportu i przeznaczenia niezbędnych środków na unowocześnienie wydziałów rozwijających produkcję eksportową i procesów wytwarzania;</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">- zapewnienia pełnego zaopatrzenia produkcji eksportowej w surowce, materiały pomocnicze, opakowania i dostawy kooperacyjne;</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">- kierowania się przy doborze towarów eksportowych wskaźnikami efektywności dewizowej, rozwijania eksportu towarów wykazujących wysoki wskaźnik zysku kalkulacyjnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">- podniesienia estetyki towarów eksportowych oraz dostosowania ich do gustów, zwyczajów i tradycji odbiorców zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Walka o zwiększenie efektywności i opłacalności eksportu i importu nie może jednak tłumaczyć osłabienia wysiłków w kierunku ilościowego zwiększania eksportu i zapewnienia pełnego zrównoważenia obrotów płatniczych z zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Aparat handlu zagranicznego i kierowniczy aktyw przedsiębiorstw przemysłowych pracujących lub mogących pracować na eksport, muszą w swych wysiłkach połączyć dążenia do zapewnienia równowagi bilansu płatniczego, dążenie do poprawy struktury eksportu i troskę o zwiększenie opłacalności handlu zagranicznego. Do tych kierunków działania dochodzi jeszcze konieczność poprawy struktury geograficznej handlu zagranicznego, a mianowicie szczególnie intensywnego rozwijania eksportu na rynki tych krajów, w obrotach z którymi istnieje od lat strukturalny deficyt płatniczy, a które stanowią źródło zaopatrzenia w surowce mające podstawowe znaczenie dla naszej gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Podstawowa część obrotów naszego handlu zagranicznego, obejmująca ponad 60 proc. obrotów, oparta jest na umowach wieloletnich zawartych z krajami socjalistycznymi. W oparciu o te umowy pogłębiliśmy wzajemnie korzystny, międzynarodowy podział pracy, oraz zapewniliśmy wzajemną dostawę szeregu ważnych surowców i urządzeń technicznych, stanowiących mocne podstawy dla dalszego rozwoju gospodarki krajów zrzeszonych w Radzie Wzajemnej Pomocy Gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">Również wzrastające dynamicznie obroty z rozwijającymi się krajami tzw. trzeciego świata mogą i powinny być kształtowane w sposób planowy, w oparciu o umowy wieloletnie, uwzględniające możliwości wzajemnie korzystnych obrotów i pomagające tym krajom określić własne perspektywy rozwoju.</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">Również w handlu z rozwiniętymi krajami kapitalistycznymi staramy się zawierać umowy wieloletnie, przewidujące rozwój wzajemnych obrotów oraz określające możliwie korzystne warunki handlu, a przede wszystkim usuwać sztuczne przeszkody w rozwoju handlu, jak kontyngentowanie importu z naszego kraju, nadmiernie wysokie cła i dodatkowe opłaty wyrównawcze, embargo stosowane w eksporcie niektórych towarów i urządzeń oraz inne praktyki dyskryminacyjne. Wychodzimy z założenia, że wzajemnie korzystny rozwój obrotów handlowych nie tylko sprzyja wzrostowi ekonomicznemu w zainteresowanych krajach, ale stanowi solidną bazę pokojowego współistnienia krajów o różnych ustrojach, przyczyniając się tym samym do odprężenia międzynarodowego i umocnienia pokoju.</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">Założony na lata 1966-1970 rozwój gospodarki narodowej oraz potrzeba stworzenia podstaw do dalszego rozwoju po roku 1970 wymagają wysiłku inwestycyjnego. W bieżącym planie 5-letnim przeznacza się na inwestycje w gospodarce narodowej 840 mld zł, co oznacza wzrost w porównaniu do lat 1961-1965 o około 37,5 proc. oraz wzrost obciążenia dochodu narodowego inwestycjami netto z. 17,1 proc. w 1965 r. do 18,7 proc. w 1970 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.70" who="#">W ramach globalnych nakładów przeznacza się m. in. na przemysł 344 mld zł, na rolnictwo - 143 mld zł, na transport i łączność - ok. 85 mld zł, na obrót towarowy - 24 mld zł, na budownictwo mieszkaniowe i gospodarkę komunalną - 145 mld zł, na oświatę, naukę i kulturę, ochronę zdrowia, opiekę społeczną i kulturę fizyczną - 43 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.71" who="#">W ramach ogólnych sum nakładów inwestycyjnych stworzone zostały rezerwy inwestycyjne w skali, jakiej nie przewidziano dotychczas w żadnym z planów wieloletnich a mianowicie centralną rezerwę planu oraz rezerwy resortowe i wojewódzkie.</u>
+          <u xml:id="u-1.72" who="#">Pierwszoplanowym zadaniem rezerw resortowych i wojewódzkich jest zapewnienie stabilności planu inwestycyjnego w przypadku powstania różnic między szacunkiem kosztu inwestycji zawartym w planie a rzeczywistymi kosztami. W przypadku nie wystąpienia takich różnic, rezerwy te mogą być zużyte przez resorty i prezydia rad narodowych na realizację inwestycji uznanych na celowe i potrzebne, a nie włączonych do planu z braku środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.73" who="#">Ograniczane możliwości, wynikające z proporcji podziału dochodu narodowego pomiędzy spożyciem i akumulacją oraz ograniczone możliwości wykonawcze i materiałowe, nie pozwoliły na uwzględnienie szeregu potrzeb i projektów inwestycyjnych, z których wiele można uznać za słuszne.</u>
+          <u xml:id="u-1.74" who="#">W celu utrzymania się w ustalonej nieprzekraczalnej kwocie nakładów inwestycyjnych i uzyskania z niej możliwie największych efektów gospodarczych będzie się dążyć do dalszego usprawnienia planowania i realizacji inwestycji, poprzez koncentrację nakładów, skracanie cykli inwestowania, stosowanie bardziej oszczędnych rozwiązań w projektowaniu inwestycji oraz obniżenie kosztów ich realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.75" who="#">Jednym z głównych zadań planu na lata 1966-1970 jest zapewnienie pełnego i racjonalnego zatrudnienia przyrastających zasobów siły roboczej, szacowanych na około 1,5 mln osób. Polityka pełnego zatrudnienia, dająca obywatelom Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, a przede wszystkim młodzieży, gwarancję realizacji ich konstytucyjnego prawa do pracy, ma jednak swoją stronę odwrotną. Wysoki poziom zatrudnienia w gospodarce narodowej przy określonym poziomie dochodu narodowego oznacza mniejsze możliwości wzrostu przeciętnych płac realnych. Jak wiadomo IV Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej ustalił jako wytyczną naszej polityki zatrudnienia - zatrudnienia poza rolnictwem - całej nadwyżki sił roboczych zarówno w miastach jak i na wsi, przy zachowaniu ilości osób czynnych zawodowo w gospodarce chłopskiej w skali całego kraju na obecnym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-1.76" who="#">Przyjęcie tych założeń nie może jednak prowadzić do nieracjonalnego gospodarowania siłą roboczą, nadmiernego wzrostu załóg i niedostatecznego wzrostu wydajności pracy. Przekraczanie ustalonego w projekcie planu poziomu zatrudnienia musiałoby powodować nadmierny odpływ ludności ze wsi, zbędne i kosztowne migracje ludności, ostry deficyt rąk do pracy w ośrodkach wysokouprzemysłowionych, a z drugiej strony - nadmierny, nieuzasadniony poziomem produkcji fundusz płac i związane z tym tendencje inflacyjne na rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.77" who="#">Wszechstronna analiza wykazuje, że zadania produkcyjne i usługowe, założone w planie na lata 1966-1970, można wykonać przy założonym w planie wzroście zatrudnienia, wynikającym z bilansu zasobów siły roboczej. Wymaga to większego niż dotychczas nacisku na pracooszczędne metody wzrostu produkcji i odpowiednich zmian w metodach i instrumentach zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-1.78" who="#">Z drugiej zaś strony należy podkreślić, że obecny plan 5-letni ustala znacznie większy przyrost zatrudnienia od faktycznie osiągniętego w latach 1961-1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.79" who="#">Ze względu na duże znaczenie społeczne i gospodarcze prawidłowej polityki zatrudnienia przewiduje się dodatkowe opracowanie dla okresu 1966-1970 specjalnych programów uwzględniających problematykę:</u>
+          <u xml:id="u-1.80" who="#">- środków zmierzających do zapewnienia racjonalnego zatrudnienia;</u>
+          <u xml:id="u-1.81" who="#">- sposobów likwidowania dysproporcji terenowych w rozmieszczeniu siły roboczej i miejsc pracy;</u>
+          <u xml:id="u-1.82" who="#">- zatrudnienia absolwentów szkół zawodowych, ogólnokształcących i wyższych;</u>
+          <u xml:id="u-1.83" who="#">- prawidłowego zatrudnienia kobiet;</u>
+          <u xml:id="u-1.84" who="#">- środków zapewniających wzrost zatrudnienia w rolnictwie na terenach ziem północnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.85" who="#">Jednocześnie należy podkreślić, że ważnym zadaniem lat 1966-1970 będzie uzyskanie większego od założonego w planie wzrostu wydajności pracy, której poziom nadal znacznie odbiega od wydajności osiąganej w krajach wysoko rozwiniętych. Konieczne będzie również ścisłe przestrzeganie dyscypliny zatrudnienia i płac, gdyż przekraczanie limitów planowych w tej dziedzinie w większości przypadków utrudnia utrzymanie równowagi gospodarczej kraju i zmusza do podejmowania niełatwych posunięć natury administracyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.86" who="#">Z problematyką inwestycyjną i zatrudnienia wiąże się ściśle temat bardziej prawidłowego rozmieszczenia sił wytwórczych na terenie kraju i co za tym idzie stopniowego wyrównywania się poziomu ekonomicznego regionów i województw. Pod tym względem dzięki lokalizacji szeregu zakładów przemysłowych na terenach dotychczas mniej uprzemysłowionych oraz dzięki przeprowadzonej polityce deglomeracji biernej, a częściowo również i czynnej ośrodków nadmiernie uprzemysłowionych, projekt planu pięcioletniego na lata 1966-1970 stanowi dalszy, znaczny krok naprzód. Oczywiście polityka lokalizacji nowych zakładów przemysłowych nie może kierować się tylko względem na wyrównywanie poziomów ekonomicznych i na bilanse siły roboczej. Poważnym elementem w decyzjach lokalizacyjnych jest poziom kosztów przyszłej produkcji, a ten w pierwszym rzędzie zależy od położenia zakładu w stosunku do źródeł surowców i rynków zbytu.</u>
+          <u xml:id="u-1.87" who="#">Założenia podziału dochodu narodowego (w latach 1966-1970) zawarte w opracowaniach planu 5-letniego zapewniają dalszy wzrost spożycia.</u>
+          <u xml:id="u-1.88" who="#">Globalny fundusz spożycia wzrośnie w latach 1966-1970 o 27 proc., w tym wzrost spożycia ludności z dochodów osobistych, czyli tzw. spożycia indywidualnego wyniesie 25 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.89" who="#">Spożycie indywidualne przypadające na jednego mieszkańca podniesie się w mniejszym stopniu, ponieważ w tym samym czasie nastąpi wzrost liczby ludności naszego kraju. Według oceny demografów liczba ludności Polski w 1970 r. wyniesie 33,3 mln osób. W związku z tym spożycie indywidualne w przeliczeniu na 1 mieszkańca wzrośnie w latach 1966-1970 w granicach 18 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.90" who="#">Natomiast przeciętne płace realne robotników i pracowników zwiększą się o około 10 proc., wobec 8 proc. uzyskanych w latach 1961-1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.91" who="#">Założony na lata 1966-1970 wzrost spożycia znajduje pełne pokrycie w założeniach planu obrotu towarowego, przewidującego, że dostawy towarów rynkowych w 1970 r. osiągną wartość około 470 mld zł. co oznacza wzrost o prawie 39 proc. w porównaniu z 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.92" who="#">Zasadniczym założeniem leżącym u podstaw planu obrotu towarowego było dążenie do likwidacji, bądź radykalnego zmniejszenia najbardziej uciążliwych braków rynkowych drogą zwiększenia i dostosowania produkcji do aktualnych i dających się przewidzieć w najbliższej przyszłości potrzeb ludności. Równolegle będzie się dążyć do wyraźnego usprawnienia funkcjonowania aparatu handlu wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.93" who="#">W zakresie artykułów żywnościowych plan przewiduje wyraźne zwiększenie zaopatrzenia ludności w artykuły zawierające białko zwierzęce. Sprzedaż mięsa i przetworów mięsnych wzrośnie co najmniej o 26 proc., zaś ilość mięsa i przetworów przypadająca na 1 mieszkańca wyniesie - w zależności od uzyskanego poziomu produkcji - 53-55 kg wobec 49 kg w 1965 r. i 42 kg w 1960 r. Bardzo poważnie, bo o 56 proc. wzrośnie sprzedaż ryb. Dostawy mleka będą zwiększone o 17 proc., a jaj o 37 proc. Przewiduje się także wzrost sprzedaży tłuszczów roślinnych o 34 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.94" who="#">Duże znaczenie dla ulepszenia struktury wyżywienia będzie miał przewidywany wydatny wzrost spożycia warzyw i owoców. W tym celu przewiduje się odpowiedni wzrost produkcji krajowej, m. in. poprzez rozbudowę szklarni i cieplarni, oraz zakłada się bardzo poważny wzrost importu owoców, w tym zwłaszcza cytrusowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.95" who="#">Równolegle do rozwoju produkcji przemysłu rolno-spożywczego zwiększać się będzie w sprzedaży artykułów żywnościowych udział koncentratów spożywczych, przetworów warzywnych i owocowych, soków pitnych, produktów mrożonych itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.96" who="#">Ważnym zadaniem lat 1966-1970 jest uzyskanie dalszego wzrostu sprzedaży artykułów przemysłowych. W celu zmniejszenia istniejących braków dokonano dużego wysiłku zmierzającego do lepszego niż dotychczas zaopatrzenia w wyroby przemysłu lekkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.97" who="#">Przewiduje się dalszy pokaźny wzrost sprzedaży różnorodnych towarów rynkowych produkowanych przez przemysł chemiczny, a zwłaszcza wyrobów z tworzyw sztucznych, kosmetyków, środków piorących, artykułów chemicznych gospodarstwa domowego itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.98" who="#">Niezależnie od poprawy zaopatrzenia rynku miejskiego i. wiejskiego w artykuły konsumpcyjne, projekt planu pięcioletniego przewiduje lepsze niż dotychczas zaopatrzenie rynku wiejskiego w towary niezbędne do rozwijania produkcji rolnej. Dotyczy to zwłaszcza zaopatrzenia w materiały budowlane oraz najrozmaitsze wyroby metalowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.99" who="#">Istotnym czynnikiem wpływającym na poziom życiowy ludności są rozmiary tzw. spożycia zbiorowego, obejmującego usługi świadczone bezpośrednio dla ludności. Podstawowa część tych usług, a przede wszystkim usługi socjalno-bytowe są świadczone ludności przez państwo bezpłatnie, względnie na warunkach częściowej odpłatności.</u>
+          <u xml:id="u-1.100" who="#">W bieżącym planie 5-letnim przewiduje się, że ta część dochodu narodowego, która przeznaczona jest na zaspokojenie tego rodzaju potrzeb społeczeństwa, wzrośnie o ok. 40 proc. Zakłada się, że w ramach funduszu spożycia zbiorowego najszybciej wzrośnie zużycie środków materialnych w szkolnictwie wyższym, a mianowicie o ok. 57 proc., a następnie w dziale ochrony zdrowia o 47 proc. oraz w dziale oświaty i wychowania - o 36 proc. Wzrost ten powinien nie tylko zabezpieczyć zakładany w planie wzrost rzeczowy usług socjalno-bytowych, ale również dać możliwość pewnej poprawy jakości tych usług przez zwiększenie norm na wyżywienie, leki itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.101" who="#">W latach 1966-1970 przewidujemy częściowe rozwiązanie palącej sprawy budownictwa mieszkaniowego. Przewiduje się, że w okresie bieżącego 3-lecia zapewni się nowe mieszkania dla ok. 975 tys. rodzin w mieście i na wsi, co powinno pozwolić na zmniejszenie zagęszczenia na jedną izbę w miastach i osiedlach z 1,46 osób w.1965 r. do 1,37 osób w 1970 r., a na wsi z 1,79 osób w 1965 r. do 1,70 osób w 1970 r. Rozwój budownictwa mieszkaniowego będzie opierany w coraz większym stopniu na budownictwie spółdzielczym. Zakłada się, że w formie spółdzielczej będzie realizowane w latach 1966-1970 przeciętnie około 67 proc. całości uspołecznionego budownictwa mieszkaniowego, z tym że w roku 1970 udział ten osiągnie około 78 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.102" who="#">I wreszcie ważnym elementem poprawy stopy życiowej będzie wzrost usług przemysłowych i nieprzemysłowych. Wartość tych usług świadczonych ludności przez jednostki gospodarki uspołecznionej wzrośnie w 1970 r. o 62 proc. w porównaniu z 1965 r., a wartość usług rzemiosła indywidualnego świadczonych ludności - o 24 proc. W związku z tym przewiduje się, że liczba zatrudnionych w warsztatach rzemieślniczych wzrośnie z ok. 255 tys. w 1965 r. do 300 tys. w 1970 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.103" who="#">Przedstawiony projekt planu 5-letniego na lata 1966-1970 stanowi dalszy etap rozwoju Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W okresie realizacji planu, dostosowanego do realnych możliwości gospodarczych naszego kraju, zamierzamy rozwiązać szereg problemów i trudności oraz zapewnić dalszą poprawę poziomu bytowego ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.104" who="#">Na lata 1966-1970 przewiduje się podjęcie kroków zmierzających do podniesienia na wyższy poziom metod zarządzania i planowania. Stanowią one ważny element sprawnej realizacji zadań bieżącego planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.105" who="#">Główne kierunki zmian w systemie planowania i zarządzania odpowiadające potrzebom rozwoju sił wytwórczych kraju w latach 1966-1970 określiło IV Plenum KC PZPR w lipcu 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.106" who="#">W oparciu o te ustalenia, wprowadzono w ostatnim okresie szereg zmian w metodach planowania i zarządzania, mających zasadnicze znaczenie dla realizacji planu 5-letniego. Do zmian tych zaliczyć należy przede wszystkim: ustalenie nowych zasad systemu finansowego przedsiębiorstw i zjednoczeń przemysłowych oraz budowlano-montażowych oraz nowych zasad programowania, projektowania, planowania i finansowania inwestycji; wprowadzenie systemu planowania wartościowego zadań w zakresie handlu zagranicznego, systemu cen fabrycznych oraz nowych mierników produkcji. Obok tych zmian istotne znaczenie miało wprowadzenie do praktyki gospodarczej zasad planowania 2-letniego, zapewniających większą ciągłość procesu planowania na poszczególnych szczeblach organizacji gospodarczej. Ustalono ponadto zasady tworzenia i rozdysponowywania rezerw, niezbędnych dla uniezależnienia przebiegu realizacji planów od zewnętrznych i wewnętrznych trudności.</u>
+          <u xml:id="u-1.107" who="#">Na ukończeniu znajdują się prace nad określeniem zasad nowej organizacji zjednoczeń, zmierzającej do zwiększenia roli tych jednostek w procesach gospodarczych, a następnie nad określeniem na tym tle praw i obowiązków przedsiębiorstw. Dotyczy to również zasad planowania gospodarczego przedsiębiorstw i zjednoczeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.108" who="#">Szereg z przedstawionych zmian w metodach planowania i zarządzania znalazło już wyraz w przedłożonym projekcie planu 5-letniego na lata 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.109" who="#">Przedstawione kierunki zmian w metodach planowania i zarządzania nie wyczerpują oczywiście wszystkich istniejących możliwości. Dlatego też prowadzimy nadal w szerokim zakresie badania i eksperymenty dla doskonalenia planowania i zarządzania, zmierzające do dalszego uelastycznienia istniejącego systemu.</u>
+          <u xml:id="u-1.110" who="#">Proszę w imieniu rządu o rozpatrzenie i zatwierdzenie projektu uchwały o Pięcioletnim Planie Rozwoju Gospodarki Narodowej na lata 1966-1970.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00018-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00018-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8c30c9e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00018-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00018-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 18/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 18/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:18</note>
+        <note type="sessionNo">18</note>
+        <date>1966-10-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00018-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00018-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..40e327b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00018-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 19 października 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zainaugurowała cykl 7 posiedzeń poświęconych rozpatrzeniu podstawowych kierunków i założeń projektu 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej w latach 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W toku tych posiedzeń Komisja wysłucha sprawozdań 9 zespołów specjalistycznych, których przedstawiciele uczestniczyli w posiedzeniach innych komisji sejmowych rozpatrujących poszczególne części projektu planu 5-letnlego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Pierwsze posiedzenie Komisja poświęciła omówieniu podstawowych zadań, głównych problemów i kierunków rozwoju całej produkcji przemysłowej, szczególnie produkcji przemysłu ciężkiego, chemicznego, górnictwa, przemysłu lekkiego oraz rzemiosła i spółdzielczości pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Obradom przewodniczył poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele sejmowych Komisji: Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa oraz Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede, zastępcami Przewodniczącego: Romanem Fidelskim, Zbigniewem Januszko i Kazimierzem Secomskim, dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Komisja uczciła pamięć zmarłego w dniu 19 bm. członka Komisji - posła Henryka Janusa.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Podstawowe zadania, problemy i kierunki rozwoju produkcji przemysłowej przedstawił - w imieniu zespołu poselskiego - poseł Igor Łopatyński (PZPR). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Jan Dąb-Kocioł (ZSL) i Ewa Trojanowska (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Planowany wysoki wzrost produkcji przemysłowej pozwoli na podniesienie udziału przemysłu w tworzeniu dochodu narodowego z 48,8 proc. w 1965 r. do 54,4 proc. w 1970 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Projekt planu zakłada następujące najważniejsze zadania przemysłu:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- dalsze unowocześnienie produkcji i szersze stosowanie postępu technicznego w celu wydatnej poprawy jakości wyrobów przemysłowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- zwiększenie udziału produkcji wyrobów o wysokim uszlachetnieniu przy jednoczesnym obniżaniu udziału produkcji wyrobów materiałochłonnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- zapewnienie środków produkcji dla szybkiej intensyfikacji produkcji rolnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- osiągnięcie wydatnego wzrostu produkcji eksportowej, zwłaszcza w przemyśle elektromaszynowym;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- zapewnienie dostaw inwestycyjnych dla rekonstrukcji i unowocześnienia aparatu wytwórczego poszczególnych działów gospodarki narodowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- lepsze dostosowanie wielkości i struktury dostaw rynkowych do potrzeb ludności;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- zwiększenie i rozszerzenie krajowej bazy surowcowej i paliwowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- stworzenie nowych miejsc pracy, szczególnie na terenach opóźnionych w rozwoju gospodarczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Przy wzroście produkcji globalnej przemysłu o prawie 44 proc. - produkcja środków wytwarzania wzrosnąć ma o 47,7 proc. (wobec 60,7 proc. w ubiegłej 5-latce), a produkcja środków konsumpcyjnych o 36,5 proc. (wobec 39,5 proc. w ubiegłej 5-latce). Najwyższy przyrost produkcji obserwujemy w przemyśle chemicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Na podkreślenie zasługuje ustalenie w bieżącym planie 5-letnim szybszego tempa wzrostu produkcji wyrobów przemysłu lekkiego niż to miało miejsce w ubiegłym 5-leciu.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Projekt planu 5-letniego przewiduje powstanie w przemyśle uspołecznionym do 1970 r. ok. 518 tys. nowych miejsc pracy, tj. o prawie 15 proc. więcej niż w 1965 r., przy czym założenia rozwojowe gospodarki narodowej przewidują, że w dużej części będą to miejsca pracy wyposażone w nowoczesną technikę o właściwym poziomie higieny i bezpieczeństwa pracy. Przy zrealizowaniu zakładanego wzrostu wydajności pracy średnio w okresie 5-letnim o 4,6 proc. rocznie, płace pracowników przemysłu powinny do 1970 r. zwiększyć się o ok. 10,5 proc., a globalny fundusz płac - o 27,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W rezultacie przyjętych w projekcie planu założeń nastąpić powinno wyraźne przesunięcie lokalizacji nowych inwestycji przemysłowych z wielkich miast i tradycyjnych ośrodków przemysłowych do miast średniej wielkości i mniejszych oraz do nowo tworzonych okręgów i ośrodków przemysłowych. Konieczność oszczędnego gospodarowania środkami inwestycyjnymi nakazuje jednak stosowanie rozbudowy i modernizacji zakładów istniejących, przez co nastąpi nieuchronny wzrost potencjału wytwórczego i przyrostu zatrudnienia również w niektórych rozwiniętych ośrodkach przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Zapewnienie dostaw wyrobów z przemysłu na rzecz eksportu i innych potrzeb rynku wewnętrznego wymaga zabezpieczenia wykonania inwestycji oraz oszczędnego gospodarowania środkami inwestycyjnymi przeznaczonymi na rozwój przemysłu uspołecznionego, których wysokość wynosi w bieżącej 5-latce prawie 344 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Sejmowa Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa zgłosiła szereg uwag do projektu planu. Komisja, oceniając sytuację paliwowo-energetyczną, wskazała na zabezpieczenie równowagi bilansowej w tej dziedzinie, podkreśliła rysujące się jednak problemy w zaspakajaniu rosnącego zapotrzebowania na ropę naftową i jej przetwory. Stąd pilna potrzeba dalszego usprawnienia poszukiwań geologicznych i zwiększenia tą drogą ich efektywności.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Konieczne jest - zdaniem tej Komisji - szybsze zagospodarowanie odkrytych zasobów gazu ziemnego, głównie w przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Komisja zwróciła uwagę na niezadowalający stan sieci energetycznej zarówno niskiego jak i średniego napięcia; dotyczy to zwłaszcza sieci wiejskiej; konieczne jest przebudowanie tej sieci wszędzie tam, gdzie może nie być ona obecnie wykorzystana jako energia dla celów produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W wysuniętych dezyderatach Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa zwraca uwagę na konieczność właściwego rozwoju badań w dziedzinie energii atomowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Celem złagodzenia napięć bilansu wyrobów walcowanych i rur, przewiduje się zastosowanie nowych technologii i konstrukcji oraz rozszerzanie stosowania tworzyw sztucznych do produkcji niektórych maszyn. Dla dalszej poprawy zaopatrzenia kraju w wyroby hutnicze konieczne jest opracowanie programu poprawy rytmiczności dostaw, dozbrojenia szeregu wydziałów walcowniczych; związane to jest z przyznaniem dodatkowych nakładów inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa wysunęła propozycje w sprawie realizacji programu w zakresie poprawy jakości wyrobów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Zwrócono również uwagę na konieczność bardziej wnikliwego rozważenia zakresu programu inwestycyjnego na lata 1966-1970 w hutnictwie żelaza i stali.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Plan przewiduje poważny postęp w dziedzinie przemysłu maszynowego. Charakteryzuje się on m. in. modernizację przemysłu motoryzacyjnego, rozwojem produkcji wyrobów precyzyjnych mniej materiałochłonnych oraz znaczną poprawą pokrycia zapotrzebowania rynku wewnętrznego na wyroby trwałego użytku i wyroby niezbędne dla zapewnienia rozwoju produkcji rolniczej. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa zwróciła uwagę na potrzebę i możliwość rozszerzenia produkcji narzędzi.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego, i Górnictwa, podkreślając duży dynamizm rozwoju przemysłu chemicznego zwróciła uwagę na potrzebę stworzenia w bieżącej pięciolatce możliwości szybszego wzrostu produkcji przemysłu rafineryjnego i petrochemicznego w przyszłych planach wieloletnich, jak również na konieczność właściwego zagospodarowania szeregu cennych półproduktów powstałych przy tej produkcji. Bardzo szybki wzrost zadań inwestycyjnych chemii wymaga lepszego przygotowania inwestycji i wzmocnienia potencjału biur projektowych; konieczne jest zapewnienie terminowości i kompletności maszyn i urządzeń dla przemysłu chemicznego. Problem jest o tyle wysokiej wagi, że w bieżącej 5-latce następuje przeszło dwukrotny wzrost nakładów dewizowych na import aparatury, maszyn i urządzeń dla wyposażenia zarówno nowych obiektów, jak i będących w rozbudowie. Z drugiej strony jednak należy wzmóc wysiłki krajowego przemysłu maszynowego w kierunku opanowania produkcji nowoczesnych rozwiązań - dla przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Komisja Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy w przekazanych uwagach podkreśla, że rozwój przemysłu lekkiego dostosowany jest do potrzeb rynku wewnętrznego. Jednym z ważniejszych elementów planu przemysłu lekkiego jest rozszerzenie stosowania do produkcji surowców pochodzenia krajowego, głównie włókien syntetycznych oraz barwników i innych chemikaliów.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">W wysuniętych dezyderatach Komisja zwróciła uwagę na konieczność szybszego opanowania przez przemysł krajowy produkcji niektórych maszyn dla przemysłu lekkiego, zwłaszcza maszyn włókienniczych. Konieczne jest również wprowadzenie zmian konstrukcyjnych i poprawa jakości niektórych maszyn włókienniczych względnie zakupienie licencji na niektóre typy maszyn. Problem tej nowoczesnej techniki dla przemysłu lekkiego nie znalazł odpowiedniego odbicia w planach badawczych Komitetu Nauki i Techniki, jak również w zamierzeniach przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Niepokój wzbudziło spiętrzenie środków inwestycyjnych dla przemysłu lekkiego na ostatnie lata planu, co przy stale występujących trudnościach w organizowaniu wykonawstwa budowlano-montażowego może grozić niepełnym wykonaniem planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Szereg dezyderatów Komisji poświęcono istniejącym jeszcze rezerwom produkcyjnym w przemyśle lekkim, które można uruchomić poprzez pogłębienie specjalizacji produkcji, usprawnienie kooperacji wewnątrzresortowej oraz poprawę organizacji pracy, zaopatrzenia i wykorzystania rezerw w zakresie wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Komisja Przemysłu Lekkiego, uznając za prawidłowe ogólne założenia i kierunki rozwoju drobnej wytwórczości, zwróciła uwagę na konieczność pogłębienia koordynacji branżowej działalności drobnej wytwórczości i wzmocnienia pomocy udzielanej przez zjednoczenia wiodące. Podkreślano również istniejące rezerwy w dziedzinie zagospodarowania i wykorzystania surowców wtórnych i odpadowych oraz w dziedzinie rozwoju usług świadczonych przez rzemiosło.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Podkomisja wyraża pogląd, że zadania nałożone przez przemysł w planie 5-letnim są i mogą być w pełni zrealizowane. Dla prawidłowej realizacji tych zadań konieczne jest dalsze doskonalenie metod planowania i zarządzania, w szczególności konsekwentne wdrażanie tych zmian w podstawowym ogniwie gospodarczym - w przedsiębiorstwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Niezbędne jest zwłaszcza skoncentrowanie uwagi w zakładach pracy na poprawie struktury zatrudnienia wewnątrz przedsiębiorstw, przezwyciężenie tendencji do ekstensywnego gospodarowania, poprawie rytmiczności pracy oraz kooperacji wewnątrzzakładowej i międzyzakładowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Ewa Trojanowska (bezp.), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Leon Kasman (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Irena Sroczyńska (PZPR - przewodnicząca Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzem. i Spółdz. Pracy), Jan Kołder (PZPR), Tomasz Malinowski (ZSL), Jerzy Bukowski (bezp. - zast. przew. Komisji Przem. Ciężk., Chem. i Górn.), Józef Kulesza (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Szczególnie wiele miejsca w dyskusji zajęła sprawa proporcji między planowaną wielkością produkcji środków wytwarzania i środków konsumpcyjnych. Przewidziane w planie proporcje uznano za prawidłowe. Jednakże - w oparciu o dotychczasowe doświadczenia - zwrócono uwagę na konieczność ścisłego przestrzegania tych proporcji w toku realizacji planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Porównywano planowane tendencje rozwojowe polskiego przemysłu z tendencjami jego rozwoju w innych krajach, zwracając uwagę na konieczność koncentracji wysiłków na rozwoju produkcji wybranych wyrobów, które powinny stanowić polską specjalność; stąd wielkie znaczenie porozumień w ramach RWPG.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Wiele uwagi w dyskusji poświęcano problemom inwestycyjnym przemysłu, zwracając równocześnie uwagę na trudności, które wystąpić mogą przy realizacji inwestycji ze względu na napięcie w bilansie mocy przerobowych i materiałów budowlanych, Wskazywano na poważne rezerwy, jakie tkwią w możliwości podniesienia wydajności pracy i obniżki kosztów własnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Istotnym problemem 5-latki jest zapewnienie wysokiej jakości i nowoczesności wyrobów przemysłowych. Osiągnięcie tego celu uwarunkowane jest postępem technicznym, zabezpieczeniem odpowiednich dostaw surowcowych jak również ulepszaniem systemu bodźców ekonomicznych. Równolegle z poprawą jakości iść musi lepsze przygotowanie produkcji przemysłowej do wymagań odbiorców krajowych i zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">W związku z przewidzianym w planie wzrostem produkcji szeregu towarów, niezbędne jest pełne zagospodarowanie tej produkcji; dotyczy to - zdaniem posłów - i nawozów sztucznych, i gazu ziemnego, i wielu cennych półproduktów wytwarzanych przez petrochemię.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Postulowano kontynuowanie prac nad usprawnianiem systemu planowania i zarządzania. Resorty powinny w szczególności pogłębiać działalność koordynacyjną. Rozbudowania wymaga - zdaniem dyskutantów - system rezerw. Usprawnienia w dziedzinie planowania i zarządzania powinny obejmować przede wszystkim podstawowe ogniwo produkcji przemysłowej, jakim jest przedsiębiorstwo.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Komisja zleciła zespołowi do spraw produkcji przemysłowej opracowanie w oparciu o przebieg dyskusji i w porozumieniu z Komisjami: Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa oraz przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy projektu wniosków, które będą rozpatrzone przez Komisję w późniejszej fazie prac.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Wnioski te mają m. in. dotyczyć:</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">- wzmocnienia jakościowych elementów planu;</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">- uznania, że założony w projekcie planu wskaźnik wydajności uważać należy za zalecenie minimalne, koncentrując uwagę na dalszym jego podniesieniu;</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">- sterowania ruchem produkcji ponadplanowej w dostosowaniu do wymogów odbiorców krajowych i zagranicznych, w oparciu o dalszą intensyfikację produkcji i eliminowanie ekstensywnych metod gospodarowania;</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">- dróg podnoszenia jakości produkcji, usprawniania systemu kontroli jakości i zabezpieczenia potrzebnej aparatury kontrolno-pomiarowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">- wzmocnienia rytmiczności pracy i systemu kooperacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Komisja wybrała swego przewodniczącego posła Józefa Kuleszę na sprawozdawcę generalnego projektu uchwały o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00019-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00019-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ccb4696
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00019-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00019-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 19/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 19/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:19</note>
+        <note type="sessionNo">19</note>
+        <date>1966-10-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00019-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00019-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cbf7ff2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00019-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,41 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 20 października 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego,~ ~Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), omówiła założone w pięcioletnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 podstawowe zadania rolnictwa i leśnictwa oraz przemysłu rolno-spożywczego i drzewnego. W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- przedstawiciele sejmowych komisji: Rolnic twa i Przemysłu Spożywczego oraz Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, I zastępcą przewodniczącego - Tadeuszem Gede, zastępcą przewodniczącego - Władysławem Jagusztynem, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem: Bolesławem Gałęzą, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu - Janem Duszą.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdanie zespołu do spraw rolnictwa i leśnictwa, przemysłu rolno-spożywczego i drzewnego przedstawił poseł Tomasz Malinowski (ZSL). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Tadeusz Janczyk (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Władysław Piłatowski (PZPR) i Feliks Starzec (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Miniona pięciolatka przyniosła dalszy wszechstronny rozwój. rolnictwa we wszystkich jego działach, korzystne zmiany proporcji między produkcją roślinną i zwierzęcą, unowocześnienie bazy produkcyjnej rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Równolegle z rozwojem rolnictwa rozwijał się przemysł rolno-spożywczy; zanotowano znaczną poprawę asortymentu i jakości wyrobów tej gałęzi przemysłu, jednakże nie została w pełni rozwiązana sprawa przystosowania zaplecza przetwórczego i magazynowego do wzrastającej produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Plan na lata 1966-1970 przewiduje podniesienie plonów zbóż z ha: z 17,3 q w 1965 r. do 20-21 q w roku 1970. Dla osiągnięcia tego celu opracowano wszechstronny program działania przewidujący m. in. poprawę struktury zasiewów, wzrost nawożenia, szersze stosowanie środków ochrony roślin. Plan przewiduje sukcesywne zmniejszanie ilości zbóż spasanych w drodze szerszego stosowania przemysłowych mieszanek paszowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Słusznym i podstawowym celem jest takie zwiększenie plonów zbóż, ażeby ograniczyć i zlikwidować import zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Innym założeniem planu jest zmiana struktury produkcji zwierzęcej: główny nacisk kładzie się na rozwój hodowli bydła i na podniesienie produkcyjności krów.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Plan przewiduje dalszy szybki rozwój państwowych gospodarstw rolnych, jak również rozwój działalności tych organizacji, których głównym zadaniem jest doskonalenie produkcji gospodarstw chłopskich, a więc kółek rolniczych i spółdzielczości we wszystkich jej formach.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Plan przewiduje poważny wzrost nakładów inwestycyjnych na rolnictwo: ich udział w ogólnej kwocie nakładów inwestycyjnych. wynieść ma w bieżącej 5-latce 17,5 proc. wobec 14,1 proc. w minionym 5-leciu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Istotnym czynnikiem warunkującym prawidłową realizację zadań planu w dziedzinie rolnictwa będzie wszechstronny rozwój oświaty rolniczej i podniesienie ogólnego poziomu kultury rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, rozpatrując projekt planu pięcioletniego w części dotyczącej rolnictwa, zwróciła szczególną uwagę na potrzebę doskonalenia wszelkich form powiązań tego działu z całą gospodarką narodową. Zwrócono w szczególności uwagę na konieczność zapewnienia rolnictwu rytmicznych i terminowych dostaw nawozów sztucznych, których produkcja w bieżącym pięcioleciu wzrosnąć ma 2,5-krotnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W myśl założeń planu, wartość dostarczonych rolnictwu traktorów i przyczep oraz maszyn i narzędzi rolniczych ma być o 65 proc. większa aniżeli w latach 1961-1965. Postulaty Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego zmierzają do lepszego przystosowania asortymentu produkcji maszyn do rzeczywistych potrzeb rolnictwa, wskazują na potrzebę poprawy jakości tych maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego rozważała zagadnienie proporcji między poziomem produkcji rolnej i jaj planowanym wzrostem, a zdolnością produkcyjną przemysłu rolno-spożywczego. Zwrócono uwagę na potrzebę usprawnienia odbioru płodów rolnych od producentów, należyte zagospodarowanie tych produktów, zwiększenia przepustowości punktów, skupu, rozbudowy sieci magazynów i suszarni, modernizacji i mechanizacji punktów skupu. Wobec zdecydowanej tendencji wzrostu skupu mleka, rozważenia wymagają potrzeby inwestycyjne przemysłu mleczarskiego. Celem lepszego zagospodarowania produkcji ogrodniczej Komisja postuluje powołanie specjalnej komisji rządowej, której zadaniem byłoby przeprowadzenie analizy rynku owocowo-warzywnego i opracowanie programu usprawnienia organizacji jego zaopatrzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Rozwój mechanizacji rolnictwa wymaga zabezpieczenia równoległego rozwoju usług mechanizacyjno-remontowych, poprawy ich organizacji, jakości i terminowości; niezbędne jest również przygotowanie odpowiednio wyszkolonej kadry mechanizatorów rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Mimo poważnego, bo wyrażającego się wskaźnikiem 48,1 proc. - wzrostu dostaw materiałów budowlanych dostarczanych wsi, potrzeby w tym zakresie nie będą w pełni zaspokojone, jeśli nie uruchomi się lokalnych rezerw w dziedzinie produkcji tych materiałów.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W dziedzinie leśnictwa plan przewiduje utrzymanie wyrębów na dotychczasowym poziomie, ograniczenie drewna, całkowite zalesienie nieużytków. Zdaniem Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego jednym z podstawowych zadań jest wzbogacenie programu oszczędzania drewna. Komisja postuluje rozważenie możliwości przeznaczenia dodatkowych środków na rozbudowę osad leśnych, dróg leśnych, melioracje oraz na rozwój szkolnictwa zawodowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Feliks Starzec (ZSL), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Tadeusz Janczyk (PZPR), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Jan Dziemba (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Franciszek Blinowski (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Jerzy Szukała (PZPR - z-ca przewodniczącego Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego), Stanisław Kozioł (ZSL), Edmund Stuczyński (PZPR - z-ca przewodniczącego Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego), Jan Kołder (PZPR), Tomasz Malinowski (ZSL) i Józef Kulesza (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Władysław Jagusztyn i Przewodniczący Komisji Planowania - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W toku dyskusji podkreślono, że zwiększenie produkcji rolnej, a zwłaszcza roślinnej jest kluczowym problemem; warunkuje realizację założeń planu dotyczących kształtowania się realnych dochodów zarówno ludności wsi, jak i ludności miast, poprawę bilansu płatniczego państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Państwo przeznacza ogromne nakłady inwestycyjne na cele rozwoju rolnictwa. Najistotniejszym problemem jest jak najbardziej racjonalne wykorzystanie tych nakładów. Muszą być - zdaniem posłów - zapewnione warunki realizacji zaplanowanych inwestycji poprzez zagwarantowanie mocy wykonawczych oraz dostaw materiałów budowlanych, zwłaszcza zwiększenie produkcji materiałów ściennych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Jednym z elementów warunkujących osiągnięcie założonego w planie wzrostu hodowli bydła jest budownictwo inwentarskie, zwłaszcza w tych rejonach, gdzie przeprowadzone melioracje wzbogacają bazę paszową; stąd konieczność zapewnienia dostaw elementów prefabrykowanych oraz dokumentacji typowej dla budowy pomieszczeń inwentarskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Znaczenie nie mniej ważne jak inwestycje mają dla wzrostu produkcji rolnej przedsięwzięcia organizacyjne. Szczególną wagę ma - zdaniem posłów - prawidłowa organizacja obrotu płodami rolnymi: ich odbiór, zagospodarowanie, przechowywanie i przetwórstwo. Dotyczy to głównie zbóż, owoców i warzyw, a przede wszystkim mleka.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Postulat dotyczący doinwestowania przemysłu mleczarskiego uznano w zasadzie za słuszny. Zwracano równocześnie uwagę, że realizacja tego postulatu może napotkać trudności z braku mocy przerobowych, jak i braku dokumentacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Wielkie nakłady, jakie państwo przeznacza na rolnictwo, zobowiązują do podjęcia kroków, mających na celu należyte przygotowanie wsi do efektywnego wykorzystania tych nakładów. W związku z tym wysuwano w dyskusji postulaty zwiększenia świadczeń nauki rolniczej na rzecz intensyfikacji produkcji rolnej, a przede wszystkim rozbudowy i organizacyjnego umocnienia podstawowego i średniego szkolnictwa rolniczego. Szkolnictwo rolnicze wszystkich szczebli powinno, w sposób bardziej racjonalny szkolić fachowe kadry zarówno dla potrzeb rolnictwa uspołecznionego, jak i dla potrzeb indywidualnej wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W dyskusji podkreślano konieczność lepszego przystosowania asortymentu produkowanych maszyn i sprzętu rolniczego do potrzeb poszczególnych regionów. W szczególności uznano za niezbędne zwiększenie produkcji sprzętu do obsługi hodowli. Powstają nowe jakościowe wymogi związane z mechanizacją - rozbudowa, na skalę potrzeb, zaplecza remontowego w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W toku dyskusji podkreślono, że plan zawiera rezerwy, których uruchomienie uwarunkowane jest dalszą intensyfikacją produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W dyskusji rozważano ponadto problemy leśnictwa, przy czym szczególną uwagę zwrócono na konieczność rygorystycznego przestrzegania zasady oszczędnej gospodarki drewnem w różnych gałęziach gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Komisja zleciła zespołowi do spraw rolnictwa i leśnictwa, przemysłu spożywczego i drzewnego - opracowanie w oparciu o przebieg dyskusji, w porozumieniu z Komisją Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego oraz z Komisją Leśnictwa i. Przemysłu Drzewnego, projektu wniosków, które będą rozpatrzone przez Komisję w późniejszej fazie prac.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00020-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00020-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..afd4cae
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00020-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00020-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 20/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 20/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:20</note>
+        <note type="sessionNo">20</note>
+        <date>1966-10-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Obradom poseł Józef Kulesza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00020-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00020-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..bca5c3e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00020-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 21 października 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), rozpatrzyła problemy postępu technicznego w pięcioletnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowych komisji: Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, Komunikacji i Łączności, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Oświaty i Nauki, Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy, Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komitetu Nauki i Techniki z przewodniczącym Komitetu - wicepremierem Eugeniuszem Szyrem i I zastępcą przewodniczącego - min. Mieczysławem Leszem, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, zastępca przewodniczącego - Roman Fidelski dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Problemy postępu technicznego, jego efektywności i wpływu na rozwój gospodarki narodowej przedstawił w imieniu zespołu poselskiego - poseł Wiktor Obolewicz (PZPR). W skład zespołu weszli ponadto posłowie: Bolesław Bednarek (PZPR), Jan Dziemba (PZPR), Jan Kołder (PZPR) i Józef Łastowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Poważne zadania postawione przez ubiegły plan pięcioletni w dziedzinie rozwoju techniki wymagały powołania organu odpowiedzialnego za realizację tych zadań, koordynującego działalność w zakresie postępu technicznego, stwarzającego tej. działalności jak najdogodniejsze warunki. Organem takim stał się powołany w 1963 r. Komitet Nauki i Techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">5-letni plan rozwoju techniki na lata 1961-1965, którego główne kierunki wytyczały zadania w zakresie mechanizacji ciężkich i pracochłonnych robót, automatyzacji procesów wytwarzania, rekonstrukcji technicznej i modernizacji zakładów, lepszego wykorzystania zasobów surowców i materiałów, unowocześniania konstrukcji maszyn oraz technologii, wytwarzania, przyspieszania rozwoju, elektroniki, techniki jądrowej itd. przyniósł znaczne osiągnięcia w wielu dziedzinach techniki. I tak w przemyśle maszynowym wprowadzono w tym okresie do produkcji kilka tysięcy nowych wyrobów, uzyskana znaczny postęp i podniesienie poziomu technicznego przemysłu chemicznego, co wyrażała się m. in. uruchomieniem produkcji poważnej ilości nie wytwarzanych dotąd wyrobów i podnoszeniem poziomu technologicznego procesu wytwarzania. Uzyskano poprawę szeregu wskaźników techniczno-ekonomicznych. Wyższy poziom osiągnęła technika w dziedzinie transportu; znacznemu tempu elektryfikacji kolei towarzyszyło wykonanie szeregu prac badawczych np. z dziedziny automatyzacji zabezpieczenia ruchu oraz zwiększenia stopnia mechanizacji. Zakończono w ubiegłej pięciolatce szereg prac konstrukcyjnych dla ciężkich robót drogowych itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Te bezsporne osiągnięcia nie mogą jednak przesłonić faktu, że postęp techniczny w naszym kraju realizuje się zbyt wolno, i że w wielu dziedzinach nie nadążamy jeszcze za tempem rozwoju techniki światowej. Przejście na bardziej intensywne metody gospodarowania wymaga przyspieszania tempa wprowadzania postępu technicznego do wszystkich dziedzin tej gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Poważne, rosnące z roku na rok środki funduszu postępu techniczno-ekonomicznego nie były w poprzednich latach w pełni wykorzystywane (np. w 1955 plan funduszu postępu techniczno-ekonomicznego wykonany został w 87,8 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Dotychczasowa niepełna realizacja zadań rozwoju techniki i to zarówno zadań zawartych w narodowych planach gospodarczych, jak również podejmowanych przez zjednoczenia i przedsiębiorstwa - wymaga zaostrzenia i rozszerzenia kontroli sprawowanej przez Komitet Nauki i Techniki, wymaga też bardziej wnikliwego badania sytuacji w zakładach pracy, głębszego wnikania w opinię załóg robotniczych w celu podejmowania decyzji sprzyjających wykonywaniu tych zadań i stwarzania warunków sprzyjających wprowadzaniu postępu technicznego w podstawowych ogniwach naszego życia gospodarczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Poseł Obolewicz omówił szczegółowo w dalszym ciągu swego wystąpienia wyniki przeprowadzonych analiz realizacji planów postępu technicznego w wybranych zakładach przemysłu maszynowego, chemicznego i włókienniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wyniki tych analiz pozwalają na stwierdzenie, że ilość realizowanych tematów np. z zakresu rozszerzenia mechanizacji, automatyzacji oraz postępowych metod technologicznych nie osiąga planowanych założeń, że występuje przypadkowość w ujmowaniu w planie poszczególnych tematów, czego rezultatem jest m. in. nie uzyskiwanie założonych efektów; nie dostateczne jest jeszcze zainteresowanie nowoczesnością i poprawą jakości produkcji; trudności w realizowaniu zadań postępu technicznego powodują niedostateczne i nieterminowe dostawy materiałów, maszyn i urządzeń; udział placówek naukowo-badawczych w realizacji zakładowych planów rozwoju nauki i techniki jest stosunkowo niewielki, niedostateczna jest też współpraca między zjednoczeniami a zakładami w okresie opracowywania dyrektyw planów postępu technicznego; nie dość skuteczne są też jeszcze bodźce ekonomicznego oddziaływania.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W bieżącym pianie 5-letnim planuje się nakłady na rozwój nauki i techniki w wysokości 28.400 mln zł; na sumę tę składają się środki funduszu postępu technicznego, dotacja budżetowa pozostająca w dyspozycji przewodniczącego Kom. Nauki i Techniki oraz wpłaty na fundusz nowych uruchomień. Plan rozwoju nauki i techniki na lata 1966-1970 obejmuje:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- główne kierunki prac naukowo-badawczych w dziedzinie przygotowania nowej techniki (36 kierunków), - główne kierunki ważniejszych prac podstawowych, teoretycznych i doświadczalnych w dziedzinie nauk matematyczno-przyrodniczych i społecznych (15 kierunków), - zadania w zakresie nowych uruchomień, mechanizacji i postępowych technologii (242 zadania dotyczące uruchomienia produkcji nowych maszyn, urządzeń i wyrobów, 185 zadań z zakresu mechanizacji, automatyzacji, postępowych technologii);</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- plan prac normalizacyjnych obejmujący zadania dotyczące opracowania grup Polskich Norm i norm branżowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- program zakupu licencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Zdaniem zespołu wszystkie części planu rozwoju techniki na lata 1966-1970 są ustalone prawidłowo.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Głównym zadaniem bieżącej 5-latki jest unowocześnianie i podnoszenie jakości produkcji. Dla realizacji tego właśnie zadania prawidłowe wykonawstwo założeń i kierunków postępu technicznego ma decydujące znaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Pełne zrealizowanie przez przemysł szeroko zakrojonych poważnych zadań dotyczących unowocześnienia produkcji i podniesienia jej jakości wymaga położenia szczególnego nacisku na rozwój zaplecza bezpośrednio związanego z przemysłem. Chodzi bowiem o zapewnienie warunków znacznego zwiększenia w latach 196...</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">...-1970 tempa modernizacji produkcji maszyn i urządzeń, aby w 1970 r. móc osiągnąć założone planem wskaźniki udziału nowoczesnych wyrobów w całej produkcji przemysłowej (wskaźnik ten dla przemysłu maszynowo elektrotechnicznego wynosi 60 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Dostosowanie potencjału zaplecza naukowo-technicznego do potrzeb wymaga dłuższego okresu czasu; dlatego też w bieżącym 5-leciu zwiększenie w produkcji udziału nowoczesnych maszyn i urządzeń warunkowane jest przyspieszeniem wdrażania nowych opracowań oraz rozszerzeniem zakupów licencji. Niezbędne jest również usprawnienie organizacji i ściślejsze powiązanie placówek zaplecza na wszystkich jego szczeblach, wzmocnienie prototypowni stacji prób, laboratoriów i innych komórek decydujących o skróceniu cyklu uruchomienia nowych produkcji, zabezpieczenie dostaw odpowiednich jakościowo materiałów, rozszerzanie współpracy naukowo-technicznej w ramach RWPG, wyrównywanie proporcji rozwoju poszczególnych branż; a zwłaszcza uwzględnianie tych powiązań międzybranżowych, które decydują o poziomie technicznym produkowanych maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W myśl projektu planu przewiduje się opracowanie ulepszonych konstrukcji zespołów maszyn ułatwiających pracę i podnoszących bezpieczeństwo i higienę ich obsługi, Podobny charakter mają również plany dotyczące rozwiązywania problemów zabezpieczenia powietrza i wód od zanieczyszczeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W bieżącym 5-leciu niezbędne jest rozszerzenie badań nad efektywnością, wprowadzania postępu technicznego. Różnorodność tematyki postępu technicznego uniemożliwia rozwiązywanie wszystkich problemów z nim związanych. Należy wybierać takie kierunki, które przy naszych możliwościach i środkach okażą się najbardziej celowe i ekonomiczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Większej uwagi i otoczenia troskliwszą opieką wymaga wynalazczość pracownicza, która jest poważną rezerwą w procesie podnoszenia na wyższy poziom naszej techniki.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W dyskusji udział wzięli posłowie: Bolesław Bednarek (PZPR), Krystyna Czechowska (PZPR - Kom. Przem. Lekkiego, Rzemiosła i Spółdz. Pracy), Jan Dziemba (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR), Ewa Trojanowska (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Andrzej Borodzik (PZPR - Kom. Przem. Ciężk., Chemicznego i Górn.), Jan Kołder (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Czesław Burski (ZSL), Józef Łastowski (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL), dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki - Eugeniusz Szyr i Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Wyrażono opinię, że ogólne kierunki projektu planu rozwoju techniki na 1966–1970 odpowiadają w zasadzie najpilniejszym potrzebom gospodarki narodowej. Podstawową trudnością, jaka towarzyszy opracowywaniu planu postępu technicznego, jest ustalenie właściwej hierarchii potrzeb. Wskazując na szereg problemów, które wymagają pilnego rozwiązania (np. w przemyśle maszynowym, włókienniczym, rolniczym), posłowie uznali, że przewidziane w projekcie planu nakłady kieruje się na rozwiązanie na najważniejszych zadań, jakimi są poprawa jakości i nowoczesności produkcji. Realizując te zadania otoczyć trzeba opieką nie tylko „wielką technikę”, lecz również tzw. „mały postęp techniczny” - tj. ruch racjonalizatorski.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Miernikiem postępu powinny być - zdaniem posłów - nie tylko liczby określające ilość wynalazków i ulepszeń, lecz przede wszystkim efekty ekonomiczne. Obok ekonomicznej oceny efektywności postępu technicznego, brać trzeba pod uwagę jego rolę społeczną - jak służy on człowiekowi?</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Postulowano zapewnienie ściślejszego związku badań naukowych z potrzebami gospodarki narodowej, zapewnienie ich kompleksowości poprzez lepszą koordynację. Zdaniem posłów, osiągnięcia instytutów i innych komórek naukowo-badawczych powinny być szeroko udostępniane zakładom pracy. Podejmując badania naukowo-techniczne należy zadbać o zapewnienie ich efektywności.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Jednym z podstawowych warunków realizacji planu postępu technicznego jest zapewnienie placówkom naukowo-badawczym odpowiednio przygotowanych kadr do rozwiązywania trudnych zadań, które stoją przed tymi placówkami. Niezbędne jest również udoskonalenie systemu informacji naukowo-technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Posłowie wskazywali na konieczność usunięcia wszelkich przeszkód na drodze wprowadzania w życie postępu technicznego; jak dotychczas istnieje jeszcze szereg barier administracyjnych, w szczególności niedostateczne jest jeszcze zainteresowanie przedsiębiorstw postępem technicznym.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Określając kierunki postępu technicznego, należy szerzej brać pod uwagę potrzeby handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Trzeba również przejawiać jak najwięcej troski o eksport - wysoko cenionej w świecie - polskiej myśli technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Komisja zleciła zespołowi do spraw postępu technicznego opracowanie w oparciu o przebieg dyskusji i w porozumieniu z zainteresowanymi komisjami sejmowymi - projektu wniosków, które będą rozpatrzone przez komisję w późniejszej fazie prac.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Wnioski te mają m. in. dotyczyć:</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">- rozwoju tzw. małej mechanizacji w przemyśle, rolnictwie i innych działach gospodarki narodowej;</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">- usprawnienia dostaw i poprawy jakości oprzyrządowania. produkcji narzędzi i aparatury kontrolno-pomiarowej;</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">- przygotowania w bieżącej pięciolatce przemysłu lekkiego do wdrażania nowoczesnej techniki;</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">- rozszerzenia informacji naukowo-technicznej;</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">- koncentracji kadr naukowo-technicznych przy rozwiązywaniu poszczególnych tematów.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00021-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00021-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ea6a419
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00021-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00021-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 21/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 21/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:21</note>
+        <note type="sessionNo">21</note>
+        <date>1966-10-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00021-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00021-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8700bd5
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00021-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,36 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 21 października 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów na popołudniowym posiedzeniu, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Cieślaka (ZSL), rozpatrzyła problemy transportu i łączności w projekcie 5-letniego na lata 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowych Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi oraz Komunikacji i Łączności, - przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede i zastępcą Przewodniczącego - Kazimierzem Secomskim, Wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli - Bolesław Szlązak oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Problemy transportu i łączności w projekcie planu 5-letniego na lata 1966-1970 przedstawił w imieniu zespołu poselskiego poseł Zdzisław Balicki (PZPR) W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Czesław Burski (ZSL) i Eugeniusz Witek (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Poważne trudności, które przeżywał transport w ubiegłym 5-leciu, zostały w znaczny sposób przezwyciężone lub złagodzone na skutek przedsięwzięć inwestycyjnych i organizacyjnych. Istotną rolę odegrały koncentracja nakładów na elektryfikację kolei, rozbudowa urządzeń kolejowych i dróg kołowych na Śląsku; dynamicznie wzrósł tabor autobusowy i pływający.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Projekt planu zakłada znaczny wzrost taboru kolejowego; przewidziane w pianie dostawy środków trakcyjnych zabezpieczają wzrastające potrzeby przewozowe. Trudności mogą wystąpić w dostawach lokomotyw spalinowych większej mocy, wagonów osobowych oraz krytych wagonów towarowych w okresach szczytu przewozów.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Poważnie wzrosnąć ma nowoczesny tabor żeglugi śródlądowej, przy pomocy którego przewóz ładunków drogą wodną wzrośnie w 1970 r. o 100 proc. Projekt planu nie zawiera jednak pełnego rozwiązania powiązań komunikacyjnych z nowo budującymi się zakładami zlokalizowanymi nad głównymi drogami wodnymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Zasadniczemu zwiększeniu ulegnie zdolność przewozowa ładunków i osób transportem samochodowym. Przy pełnej realizacji zaplanowanych dostaw tego taboru, w końcu planu 5-letniego transport samochodowy odegra znaczną rolę w poprawie ogólnej sytuacji transportowej kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Poważne wysiłki, zmierzające do zwiększenia ogólnego potencjału transportowego, nie usuną jednak możliwości napięć sezonowych i regionalnych; zapoczątkowane zostanie tworzenie rezerw transportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Szczególnie ważne są zadania dotyczące poprawy eksploatacyjnych parametrów pracy transportu i usprawniania jego organizacji, a więc te zadania, których prawidłowe rozwiązywanie powinno wzmocnić potencjał transportu na drodze bezinwestycyjnej. Tym zagadnieniom poświęca się obecnie wiele uwagi, dążąc do większej koncentracji taboru, pogłębiania koordynacji przewozów, dalszego ich racjonalizowania itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Projekt planu na lata 1966-1970 zakłada nie tylko wzrost potencjału transportu, lecz również jego unowocześnienie.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Bieżąca 5-latka rozpoczyna proces gruntownej reorganizacji naszego transportu. Stwarza to konieczność ukształtowania, w oparciu o głębokie analizy, właściwego modelu transportowego w naszym kraju, w którym problemy ekonomiczne, techniczne i organizacyjne pracy transportu znalazłyby jak najefektywniejsze rozwiązanie.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W minionych latach dokonał się w naszym kraju ogromny postęp w zakresie budowy i ulepszania dróg. Potrzeby jednak w tej dziedzinie są nadal bardzo duże, stąd też ze szczególnie niepokojące należy uznać zmniejszenia w projekcie planu tempa wzrostu nakładów na drogi w stosunku do minionej 5-latki. Sieć dróg powinna być przystosowana do rosnących przewozów samochodowych i do rosnącego obciążenia, wynikającego ze stopniowego przechodzenia na cięższe jednostki transportu. Obecnie głównym kierunkiem działalności w zakresie drogownictwa powinno być wzmacnianie nawierzchni dróg państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Pomyślnie kształtuje się sytuacja w dziedzinie utrzymania stanu nawierzchni kolejowej; rosnące nakłady na ten cel pozwolą. na wydatniejszą poprawę stanu nawierzchni w końcowym okresie 5-latki. Jednakże rosnące nakłady nie wyrównują jeszcze dużych zaległości z lat ubiegłych.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Dla zabezpieczenia zaopatrzenia materiałowego niezbędnego do budowy dróg i torów, konieczne jest wykorzystanie wszelkich możliwości produkcji materiałów drogowych, stworzenie bodźców sprzyjających szerszej eksploatacji złóż lokalnych. Poprawie ulec też musi zaopatrzenie w ciężkie maszyny oraz sprzęt do mechanizacji robót.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Projekt planu zakłada uzyskanie pewnej poprawy w dziedzinie łączności, jednakże dalecy jeszcze będziemy od zaspokojenia rosnących potrzeb w tej dziedzinie. Należy szerzej niż dotychczas wykorzystywać i upowszechniać postęp techniczny w łączności, usprawniać organizację pracy, aby przyznane środki wykorzystane zostały jak najefektywniej, aby poprawa łączności w kraju jak najwydatniej była odczuwana przez społeczeństwo.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Edward Graliński (PZPR) Andrzej Benesz (SD - Przewodniczący Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi), Eugeniusz Witek (ZSL), Władysław Adamiec (PZPR - przedst. Kom. Gosp. Morskiej i Żeglugi), Zdzisław Siedlewski (SD), Eugeniusz Grochal (PZPR - z-ca przewodniczącego Komisji Komunikacji i Łączności), Stanisław Cieślak (ZSL) i Jan Pysz (PZPR), dodatkowych wyjaśnień udzielił I zastępca Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Tadeusz Gede.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W dyskusji szczególnie wiele miejsca poświęcono proporcji między wzrostem produkcji i związanym z nią zapotrzebowaniem na usługi przewozowe a osiągniętym wzrostem zdolności przewozowych. Stwierdzając poważną poprawę wszystkich rodzajów transportu, posłowie zwracali uwagę, że nie uda się jeszcze w bieżącym pięcioleciu całkowicie zlikwidować trudności na tym odcinku. Bieżący plan pięcioletni traktować należy jako wycinek planu perspektywicznego, którego realizacja pozwoli dopiero w pełni zabezpieczyć potrzeby transportowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Rosnące nakłady na transport dadzą większe efekty, jeśli towarzyszyć im będą poczynania organizacyjne. Niezbędne jest - zdaniem posłów - opracowanie takiego modelu organizacyjnego transportu, który odpowiadałby w pełni potrzebom gospodarki narodowej, w ramach którego sprawniejsza niż dotąd byłaby koordynacja działalności wszelkich rodzajów transportu; jak dotychczas koordynacja ta nie jest jeszcze dostateczna.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Posłowie przytaczali m. in. przykłady pokrywania się linii PKP i PKS, niedostatecznego wykorzystania możliwości dróg wodnych przy przeciążeniu kolei, niedostatecznego zgrania transportu morskiego ze śródlądowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W ramach tej działalności koordynacyjnej przeciwstawiać się trzeba tendencjom wielu przedsiębiorstw do utrzymywania własnej bazy transportu samochodowego i niechęci do korzystania z usług wyspecjalizowanych przedsiębiorstw transportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Wiele uwagi poświecono w dyskusji sprawie jak najbardziej racjonalnego wykorzystania środków inwestycyjnych,~ ~skierowania ich na odcinki najbardziej zagrożone. Nakłady te nie dadzą - zdaniem posłów - należytych efektów, jeśli nie zabezpieczy się równolegle odpowiednich funduszy na konserwację i ulepszanie istniejących urządzeń (tory kolejowe, drogi), jak również odpowiadającego potrzebom zatrudnienia. Wolniejszy niż w komunikacji jest przewidziany wzrost nakładów na łączność. Postulowano zwłaszcza przyspieszenie tempa telefonizacji wielkich aglomeracji miejskich oraz wsi. Poważne rezerwy tkwią - zdaniem dyskutantów - w usprawnianiu organizacji pracy łączności.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Komisja ziściła zespołowi do spraw komunikacji i łączności opracowanie - w porozumieniu z Komisją Gospodarki Morskiej i Żeglugi oraz z Komisją Komunikacji i Łączności - projektu wniosków, które będą rozpatrzone przez komisję w późniejszej fazie prac.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00022-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00022-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..24017ca
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00022-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00022-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 22/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 22/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:22</note>
+        <note type="sessionNo">22</note>
+        <date>1966-10-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00022-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00022-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..173c950
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00022-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,43 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 22 października 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), omówiła założone w 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 podstawowe zadania w zakresie spożycia i handlu wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Handlu Wewnętrznego, - przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z zastępcami Przewodniczącego Komisji Planowania - Zbigniewem Januszko, Władysławem Jagusztynem, Kazimierzem Secomskim i Januszem Walewskim, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem Bolesławem Gałęzą oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Sprawozdanie zespołu do spraw handlu wewnętrznego, spożycia, rozwoju sieci handlu, gastronomii oraz innych usług przedstawił poseł Władysław Kuszyk (PZPR). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Jan Pysz (PZPR) i Bronisław Warowny (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Projekt planu 5-letniego na lata 1966-1970 przewiduje, że ogólny fundusz spożycia wzrośnie w 1970 roku w stosunku do 1965 r. o ok. 27 proc., a w przeliczeniu na 1 mieszkańca o około 20 proc. Spożycie z dochodów osobistych ludności wzrosnąć ma o ok. 25 proc. a w przeliczeniu na 1 mieszkańca o około 18 proc.; ten ostatni wskaźnik wiąże się z przewidywanym wzrostem liczby ludności w naszym kraju, która wg szacunku demograficznego osiągnąć. ma w 1970 r. - 33,3 mln osób.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Założenia planu 5-letniego przewidują, że przeciętne płace realne robotników i pracowników wzrosną o ok. 10 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Założenie wzrostu spożycia, jak i płacy realnej w bieżącym 5-leciu oparte są na przesłankach realistycznych. Plan zawiera w sobie rezerwy w dziedzinie produkcji jak i zaopatrzenia rynku, co stwarza możliwość bardziej elastycznej jego realizacji, zależnie od potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Plan zakłada wzrost dostaw rynkowych, poprawę jakości towarów i usług. Sprzedaż detaliczna wzrosnąć ma o 36,9 proc., zaś wartość masy towarowej mającej być przedmiotem obrotów detalicznych, zwiększa się o 38,7 proc. Powinno to zapewnić pełną równowagę pomiędzy podażą a popytem.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Założona w planie struktura spożycia odpowiada zmianom zachodzącym w popycie, a wynikającym ze wzrostu dochodów ludności. W ogólnej masie towarów, które mają być skierowane na rynek, wzrasta udział artykułów przemysłowych, a w zakresie żywności - zwiększa się udział artykułów białkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wybór w sklepach zależy od asortymentu towarów oferowanych przez przemysł. Zależy również od rozeznania potrzeb rynku przez organizacje handlowe i ich oddziaływania na produkcję. Handel powinien stosować nowe, skuteczniejsze formy badania popytu oraz występujących potrzeb w zakresie asortymentu, rodzajów, rozmiarów itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Szczególnej uwagi wymagają podnoszone przez sejmową Komisję Handlu Wewnętrznego problemy: bardziej racjonalnego rozmieszczenia sklepów detalicznych i placówek usługowych z uwzględnieniem zwłaszcza nowopowstających osiedli mieszkaniowych, lepszego wykorzystania urządzeń i sprzętu instalowanego w sklepach i zakładach gastronomicznych, a przede wszystkim usprawnienia obsługi i podniesienia w tym celu kwalifikacji fachowych personelu sklepowego oraz oddziaływania na jego świadomość społeczną. Usprawnienia wymaga wewnętrzna organizacja handlu w tym kierunku, aby specjalne służby branżowe zajmowały się zaopatrzeniem sklepów i by kierownicy sklepów mogli czas swój poświęcić na organizowanie sprawnej sprzedaży.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Należałoby w szerszym zakresie umożliwić placówkom detalicznym bezpośredni zakup towarów u producenta.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Istotnym problemem są usługi gastronomiczne. Znaczne nakłady łożone na gastronomię w latach poprzednich i przewidziane także w bieżącym 5-leciu łagodzą niedobór miejsc konsumpcyjnych. W tej dziedzinie istnieje wiele rezerw, których wykorzystanie nie zawsze wymaga nakładów inwestycyjnych, wymaga natomiast usprawnień organizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja Handlu Wewnętrznego uznała za celowe poparcie wniosku Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w sprawie uznania dodatkowych potrzeb inwestycyjnych dla przemysłu mleczarskiego, mając na uwadze potrzebę poprawy zaopatrzenia rynku w mleko i przetwory mleczne, oraz wystąpiła z szeregiem postulatów organizacyjnych, mających na celu ulepszenie działalności handlu i gastronomii.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W dyskusji zabrali głos posłowie: Józef Łastowski (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR), Jan Dziemba (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Leon Kasmann (PZPR), Bronisław Warowny (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Franciszek Dąbal (ZSL - Komisja Handlu Wewnętrznego), Zdzisław Siedlewski (SD), Kazimierz Kwiatkowski (PZPR - Komisja Handlu Wewnętrznego), Eugeniusz Witek (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR) i Józef Kulesza. Dodatkowych wyjaśnień udzielił zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Kazimierz Secomski.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W dyskusji podkreślano, że wskaźniki wzrostu zaopatrzenia ludności kształtują się w planie na lata 1966-1970 proporcjonalnie do planowanego wzrostu dochodów ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Podkreślano, że w działalności handlu notuje się w ostatnich latach poważny postęp wyrażający się m. in. rozwojem sieci handlu, rozszerzeniem asortymentów i poprawą obsługi klientów.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Nadal jednak obserwuje się - zdaniem posłów - szereg niedociągnięć w funkcjonowaniu handlu. Usunięcie tych niedociągnięć uwarunkowane jest nie tylko zwiększeniem środków inwestycyjnych, lecz również i przede wszystkim udoskonaleniami organizacyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Inwestycje objąć powinny zarówno rozbudowy sieci handlu, jak również modernizację sieci istniejącej. W szczególności wzrost dostaw wielu artykułów (np. mleka i jego przetworów oraz ryb) - konieczność ich prawidłowego rozprowadzenia, stwarza potrzebę zaopatrzenia sklepów w odpowiednie wyposażenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Wiele uwagi poświęcono sprawie usprawnienia zarządzania i kierowania handlem. W związku ze znacznym wzrostem podaży wielu towarów, możliwe staje się - zdaniem posłów - dalsze, poważne ograniczenie rozdzielnictwa, nie tylko na szczeblu centralnym, gdzie system ten uległ już pewnemu ograniczeniu, lecz również na szczeblu wojewódzkim.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Dalszych usprawnień wymaga współpraca między hurtem i detalem. Posłowie stwierdzali, że hurt nadal sprawuje niejako rolę wiodącą, podczas gdy powinien spełniać w stosunku do detalu raczej funkcje usługowe. Należy, zdaniem posłów, eliminować wszędzie, gdzie to możliwe, ilość ogniw pośredniczących między producentem a konsumentem. Stąd również potrzeba rozważenia bezpośrednich kontaktów między przemysłem a handlem detalicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Zdaniem posłów dążyć należy do usunięcia istniejących w handlu przerostów administracji.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Bardziej rygorystycznie powinny być egzekwowane zobowiązania przemysłu wobec handlu, zwłaszcza w dziedzinie terminowości, asortymentu i jakości dostaw.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Aby wieś stała się w większym niż dotychczas stopniu odbiorcą artykułów przemysłowych trwałego użytku - niezbędne jest rozbudowanie sieci usług instalacyjno-naprawczych. Rosnące dostawy materiałów budowlanych dla wsi winny być realizowane kompleksowo.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wzrost zadań handlu, jak również poprawa jego kultury, wymagają odpowiedniego zatrudnienia i przygotowania kadr. Podkreślano potrzebę szerszego stosowania zatrudnienia na pół etatu. Uregulowania wymaga funkcjonowanie 40 tys. sklepów o jednoosobowej obsłudze.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Wiele uwagi poświęcono w dyskusji polityce cen; większa elastyczność w tej dziedzinie służyć powinny przede wszystkim stabilizacji kosztów utrzymania, oddziałując równocześnie na prawidłowe kształtowanie popytu. W szerszym niż dotąd stopniu wykorzystać należy reklamę jako instrument kształtowania popytu.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Radykalnego usprawnienia wymaga - zdaniem posłów - działalność gastronomii. I tu - niezależnie od potrzeb inwestycyjnych - na plan pierwszy wysuwają się sprawy organizacyjne - głównie kadrowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">System ajencyjny powinien być - zdaniem posłów - nadal rozszerzany zarówno w handlu jak i w gastronomii. Usprawnienia wymagają warunki pracy w systemie ajencyjnym oraz warunki zaopatrzenia. Sprawa ta powinna być przedmiotem większego zainteresowania rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Posłowie podkreślali, że mimo pewnych jeszcze braków w pracy handlu, liczna rzesza jego pracowników zasługuje na słowa uznania za osiągnięty postęp w ostatnich latach.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komisja zleciła zespołowi do spraw handlu opracowanie w oparciu o dyskusję w porozumieniu z Komisją Handlu Wewnętrznego wniosków, które będą rozpatrzone przez Komisję w późniejszej fazie pracy.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00023-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00023-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..35c41b1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00023-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00023-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 23/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 23/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:23</note>
+        <note type="sessionNo">23</note>
+        <date>1966-10-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00023-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00023-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c145f29
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00023-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,39 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 24 października 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Wiktora Obolewicza (PZPR), omówiła zawarte w 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 podstawowe założenia w zakresie handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach Komisji udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowych Komisji: Handlu Zagranicznego, Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła, i Spółdzielczości Pracy oraz Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym Komisji - Stefanem Jędrychowskim i I z-cą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede, dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdanie zespołu do spraw handlu zagranicznego przedstawił poseł Józef Raźny (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Projekt planu 5-letniego na lata 1966-1970 zakłada, że obroty handlu zagranicznego, w porównaniu z latami 1961-1965, wzrosną o 30,6 proc., czyli średnio co roku o 5,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Jest to tempo wzrostu niższe od osiąganego w poprzednich latach i wynika przede wszystkim z założonego ograniczenia eksportu artykułów rolno-spożywczych, jak również ze zmniejszania importu zbóż z 2.800 tys. ton do 700 tys. ton w roku 1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">We wzroście obrotów znaczny udział ma wzrost eksportu gotowych wyrobów tj. maszyn, urządzeń i artykułów przemysłowych konsumpcyjnych. Zapoczątkowana już w poprzednim 5-leciu zmiana struktury naszego eksportu ulec ma w bieżącym planie 5-letnim znacznemu przyspieszeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W obrotach z krajami socjalistycznymi, które wzrosnąć mają ogółem o 36 proc., wyroby gotowe stanowić będą w roku 1970 prawie 3/4 naszego eksportu. W tym czasie import surowców stanowić będzie blisko połowę ogólnego importu z tych krajów; na pierwszym miejscu znajdują się tu obroty ze Związkiem Radzieckim, który pokrywa w skali od 55-100 proc. nasze zapotrzebowanie na szereg surowców, paliw i materiałów do produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Obroty z krajami kapitalistycznymi wzrosnąć mają o 21 proc. przy czym zakłada się tu szybszy wzrost eksportu aniżeli importu z uwagi na konieczność uzyskania poprawy salda obrotów.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Podstawowe warunki, decydujące o wypełnieniu trudnych zadań planu 5-letniego w dziedzinie handlu zagranicznego, to intensywna praca handlu zagranicznego w dziedzinie organizacji rynków zbytu i badania koniunktur, a przede wszystkim poprawa jakości produkcji eksportowej i terminowości dostaw oraz dostosowanie tej produkcji do wymogów odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Do projektu planu w tej dziedzinie ustosunkowała się Komisja Handlu Zagranicznego i Komisje: Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa oraz Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Uwaga Komisji Handlu Zagranicznego i jej wnioski do projektu planu koncentrowały się na następujących problemach:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- unowocześnienie produkcji eksportowej, przede wszystkim produkcji maszyn i urządzeń, jako grupy towarów szczególnie eksponowanej w zadaniach eksportowych bież. 5-lecia; w tym wiąże się m. in. konieczność rozbudowy zaplecza naukowo-badawczego przemysłu, pełnego wykorzystania nakładów przeznaczonych na ten cel, forsowania własnych rozwiązań konstrukcyjnych przy równoczesnym racjonalnym zakupie licencji, dostosowania polskich norm elementów i podzespołów maszyn do obowiązujących w wysoko rozwiniętych krajach;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- prowadzenie dalszych prac nad efektywnością ekonomiczną eksportu i związany w tym odpowiedni wybór konstrukcji, technologii oraz grup towarów, jak i przyjęcie właściwych kryteriów kalkulacji;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- zadania zwiększenia opłacalności dewizowej eksportu dotyczą również sfery zbytu, tj. działalności aparatu handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja ta wysunęła również szereg uwag dotyczących m. in. rozwinięcia szerszej działalności akwizycyjnej na rynkach krajów socjalistycznych, wzmożenia wymiany z tymi krajami w celu wzbogacenia zaopatrzenia rynku wewnętrznego, poszukiwania nowych partnerów w rozwijających się krajach kapitalistycznych, z których można sprowadzać na korzystnych warunkach niektóre asortymenty wyrobów przemysłu, pogłębienia między handlem zagranicznym, przemysłem a handlem wewnętrznym współpracy mającej na celu lepszy rozdział masy towarowej przeznaczonej na rynek wewnętrzny i na eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Komisja Handlu Zagranicznego zwróciła ponadto uwagę na konieczność zabezpieczenia realizacji zadań eksportowych przemysłu lekkiego, na zwiększenie zdolności przeładunkowej naszych portów, na rozbudowę bazy magazynowej, chłodniczej i transportowej w związku z założonym zwiększeniem eksportu warzyw i owoców. Szczególny nacisk położono na sprawę opakowań, stanowiącą w wielu przypadkach czynnik hamujący wzrost i obniżający efektywność obrotów. W tym przedmiocie Komisja zaproponowała wniesienie odpowiedniej poprawki do projektu uchwały o planie 5-letnim.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Łastowski (PZRR), Ewa Trojanowska (bezp.), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Hasiak (PZPR), Irena Sroczyńska (PZPR - przewodn. Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy), Stanisław Cieślak (ZSL), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Andrzej Brodzik (PZPR - przedstawiciel Kom. Handlu Zagranicznego), Jan Pysz (PZPR), Mirosław Zawadzki (PZPR - przedstaw. Kom. Przem. Ciężk., Chem. i Górn.), Bolesław Bednarek (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Jan Dziemba (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR - przedstaw. Kom. Handlu Zagran.) i Wiktor Obolewicz (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i I zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Tadeusz Gede.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Założenie planu 5-letniego w dziedzinie handlu zagranicznego uznano za prawidłowe, wskazując jednocześnie na szereg rezerw, których uruchomienie pozwoliłoby na osiągnięcie korzystniejszych wyników w obrotach z zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Czynnikiem decydującym o rozwoju naszego eksportu jest podnoszenie jakości i nowoczesności wyrobów. Stąd wielkie zadania, jakie nakłada się w tej dziedzinie na przemysł. Szybkie wdrażanie zdobyczy postępu technicznego to - zdaniem posłów - podstawowy warunek rozwoju eksportu wyrobów przemysłowych. Dążąc do poprawy efektywności naszego eksportu, doskonalić trzeba jej mierniki. Dalszego udoskonalenia wymaga również system bodźców ekonomicznych dla producentów towarów przeznaczonych na eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Zdaniem posłów, konieczne jest ściślejsze powiązanie planów rozwoju poszczególnych branż z tendencjami na rynkach światowych; stąd konieczność głębszej analizy sytuacji rynkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Za niezbędne uznano pogłębienie trójstronnej współpracy między handlem zagranicznym, handlem wewnętrznym i przemysłem. Niezbędne jest również ściślejsze powiązanie central handlu zagranicznego ze zjednoczeniami przemysłowymi i przedsiębiorstwami.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W trosce o równowagę bilansu płatniczego, konieczne jest rozwijanie eksportu różnego rodzaju usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W dziedzinie importu czynić należy wszystko, by ograniczyć zbędne zakupy zagraniczne; zdaniem posłów konieczne jest wzmocnienie odpowiedzialności za wybór właściwych ofert, za zapewnienie kompleksowości dostaw.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Komisja uznała za słuszne uwagi, zawarte w referacie zespołu poselskiego i zleciła podkomisji -- w oparciu o tezy referatu i przebieg dyskusji - opracowanie projektu wniosków, które rozpatrzone zostaną w trybie dalszych prac Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00024-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00024-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..bccea1e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00024-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00024-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 24/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 24/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:24</note>
+        <note type="sessionNo">24</note>
+        <date>1966-10-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Obradom poseł Józef Kulesza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00024-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00024-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..205b839
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00024-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 24 października 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Wiktora Obolewicza, rozpatrzyła założone w 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 założenia w zakresie szkolnictwa, kultury i sztuki, ochrony zdrowia, ubezpieczeń, turystyki i sportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowych Komisji: Kultury i Sztuki, Oświaty i Nauki, Pracy i Spraw Socjalnych oraz Zdrowia i Kultury Fizycznej, - przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z I z-cą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede i z-cą Przewodniczącego Zbigniewem Januszko, wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli - Bolesław Szlązak oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Sprawozdanie zespołu przedstawił poseł Zdzisław Siedlewski (SD). W skład zespołu weszli ponadto posłowie: Stanisław Kozioł (ZSL) i Ryszard Reiff (bezp. „PAX”).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W bieżącym planie 5-letnim część dochodu narodowego przeznaczona na zaspokojenie potrzeb socjalno-bytowych ludności, tj. oświatę, kulturę i ochronę zdrowia wzrasta o ok. 40 proc. Najszybciej wzrastają środki przeznaczone na szkolnictwo wyższe - o ok. 57 proc., na ochronę zdrowia - o 47 proc., na oświatę i wychowanie - o 36 proc. Wzrost ten powinien nie tylko zabezpieczyć zakładane w planie rozszerzenie zakresu usług socjalno-kulturalnych, lecz również umożliwić pewną poprawę ich jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Ilość uczniów przypadających na 1 izbę lekcyjną zmniejszy się z 40 do 38; jednakże realizacja reformy szkolnictwa podstawowego napotyka w niektórych województwach na okresowe trudności związane z niedostateczną ilością izb lekcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Dla zapewnienia bazy kształcenia politechnicznego należałoby w budżetach rocznych przewidzieć odpowiednie środki na zakup pomocy naukowych dla pracowni fizycznych, chemicznych oraz praktyczno-technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dziedzinie szkolnictwa średniego ogólnokształcącego istotnym problemem jest zapewnienie możliwości zdobycia kwalifikacji przez absolwentów tych szkół w szkołach zawodowych pomaturalnych. Konieczne jest opracowanie struktury kwalifikacyjnej zawodów, w których mogliby być zatrudnieni absolwenci liceów ogólnokształcących oraz programu przyuczania ich do podejmowanej pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Szczególnej troski wymagają zarówno zasięg, sprawność i poziom nauczania szkół rolniczych. Resort oświaty i rolnictwa winny zabezpieczyć powiązanie sieci szkół rolniczych z rolniczym zapleczem technicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Ilość dzieci objętych akcją kolonii i obozów wzrośnie o 35 proc., a ilość dzieci objętych opieką pozaszkolną - o 25,8 proc. Maleje jednak wskaźnik ilości miejsc w przedszkolach w stosunku do ilości zatrudnionych kobiet (z 16,5 proc. w roku 1965 do 16,3 proc. w roku 1970).</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Wskazuje to na konieczność szybszego rozwoju przedszkoli społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Komisja Oświaty i Nauki rozpatrując projekt planu wysunęła szereg wniosków i dezyderatów, w których zwraca uwagę m. in. na konieczność zapewnienia pełnej realizacji planu inwestycyjnego szkolnictwa, zwiększenia naboru na I rok studiów wyższych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Około 72,8 proc. nakładów inwestycyjnych resortu zdrowia i opieki społecznej przeznacza się na budownictwo zakładów służby zdrowia; uzyskane efekty pozwolą na poprawę warunków leczenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Ilość miejsc w żłóbkach wzrośnie o 5 tys., mimo to wskaźnik ilości miejsc na 1.000 dzieci utrzyma się na poziomie roku 1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Ilość miejsc w zakładach pomocy społecznej zwiększy się w myśl założeń projektu planu o 7.900, w tym o 1.935 - w domach rencisty. Wydatki budżetowe na świadczenia pieniężne w dziale pomocy społecznej wzrosną w okresie planu 5-letniego o 36,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Plan inwestycyjny GKKFiT oraz wojewódzkich komitetów przewiduje nakłady w wysokości 1.063,4 mln zł, z czego na inwestycje przemysłowe przypada 15,3 proc. nakładów, gospodarkę komunalną 22,8 proc., szkolnictwo wyższe 3,5 proc., ochronę zdrowia, kulturę fizyczną i turystykę 58,4 proc. Przewiduje się ponadto, że w ramach środków nielimitowanych rozszerzać się będzie sieć drobnych, podstawowych urządzeń sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej rozpatrując projekt planu w zakresie ochrony zdrowia i turystyki wysunęła szereg propozycji mających na celu m. in. usprawnienie wykonawstwa inwestycji służby zdrowia oraz uwzględnienie, w toku realizacji planu, budowy szeregu szpitali wojewódzkich i powiatowych. Propozycje Komisji zmierzają również do stworzenia możliwości wykorzystania części środków ze Społecznego Funduszu Budowy Szkół i Internatów na rozbudowę wiejskich ośrodków zdrowia i średnich szkół medycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej wysunęła również szereg postulatów dotyczących zwiększenia środków inwestycyjnych na rozbudowę bazy dydaktycznej wyższych szkół wychowania fizycznego i umożliwienia zwiększenia naboru studentów do tych szkół.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W dziale pomocy społecznej Komisja Pracy i Spraw Socjalnych wystąpiła o zwiększenie planowanej ilości miejsc w domach pomocy społecznej. Ważnym problemem jest zatrudnienie inwalidów i zwiększenie środków na ich przygotowanie zawodowe. Istotnym problemem jest terminowe zabezpieczenie środków na kapitalne remonty i adaptację obiektów przekazywanych na cele pomocy społecznej przez służbę zdrowia i inne resorty, z zapewnieniem odpowiedniego wykonawstwa tych robót.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Plan na lata 1966-1970 zakłada dalszy rozwój placówek upowszechnienia kultury, przede wszystkim w zakresie działalności wydawniczej oraz radia i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Zakładany rozwój telewizji pozwoli objąć 1-szym programem telewizyjnym 74 proc. a drugim - 18 proc. powierzchni kraju. W tej dziedzinie konieczne jest stałe doskonalenie sprawności technicznej sieci nadawczej, aparatury odbiorczej oraz uatrakcyjnienie programów.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Komisja Kultury i Sztuki rozpatrując projekt planu w dziedzinie kultury i sztuki zwróciła szczególną uwagę na stale jeszcze występujący niedorozwój działalności radia i telewizji. Wskazywała na konieczność przyśpieszenia starań o objęcie całego kraju programem radia i telewizji, unowocześnienia aparatury radiowo telewizyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Komisja wysunęła również szereg dezyderatów postulujących usprawnienie działalności ZUR...</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">..., zwłaszcza w dziedzinie opieki technicznej nad aparatami telewizyjnymi działającymi w szkołach i na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W dyskusji udział wzięli posłowie: Olga Szwałkiewicz (bezp. - przedstawiciel Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej), Czesław Burski (ZSL), Jan Frankowski (bezp. Chrz. Stow. Społ.), Stanisław Kozioł (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Maria Augustyn (PZPR - przedst. Komisji Oświaty i Nauki), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Edward Graliński (PZPR), Marian Kubicki (ZSL - przedst. Komisji Kultury i Sztuki), Eugeniusz Witek (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Bolesław Bednarek (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), dodatkowych wyjaśnień udzielił zastępca przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Zbigniew Januszko.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Omawiając założenia planu 5-letniego w zakresie oświaty dyskutanci podkreślali konieczność zwiększenia, w toku realizacji planu, rozmiarów budownictwa szkół podstawowych uwzględniając realizację reformy szkolnej. Wskazywano przy tym na możliwość dalszego rozwijania czynów społecznych przy pomocy finansowej państwa; jest to pożądane i celowe, zwłaszcza gdy chodzi o rozszerzenie istniejących budynków szkolnych o 1–2 izby. Istnieje, zdaniem posłów, potrzeba i możliwość wznoszenia lżejszych budynków szkolnych, w których koszt 1 izby kształtowałby się niżej od dotychczasowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Dążyć trzeba do lepszego dostosowania struktury szkolnictwa zawodowego do potrzeb gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Wiele uwagi poświęcono sprawie mieszkań dla nauczycieli, zwłaszcza na terenach wiejskich. Postulowano zachowanie należytych proporcji między budownictwem szkolnym a budownictwem mieszkań nauczycielskich, szczególną zaś uwagę zwrócono na tworzenie właściwych form i warunków rozwoju spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego dla nauczycieli we wsiach i osiedlach.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Postulowano dalsze zwiększenie ilości miejsc w internatach szkolnych, zwłaszcza w świetle przewidywanego rozwoju szkolnictwa zawodowego; postulowano koordynację nadzoru nad podstawowym szkolnictwem rolniczym i masową oświatą rolniczą, zwrócono uwagę na ułatwienie młodzieży wiejskiej kończącej SPR zaocznego szkolenia.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W dziedzinie służby zdrowia główna uwaga zwrócona została na zwiększenie, w toku realizacji planu, liczby nowowznoszonych szpitali; dotyczy to terenów o niskim dotychczas wskaźniku miejsc szpitalnych w stosunku do liczby mieszkańców, a także potrzeb lecznictwa psychiatrycznego. Wskazywano ponadto na potrzebę tworzenia warunków umożliwiających pełne wykorzystanie nowoczesnej bazy diagnostycznej w lecznictwie zamkniętym.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Zwracano uwagę na potrzebę lepszego wyposażenia wiejskich przychodni w środki lokomocji, co pozwoli sprawniej wykonywać zadania lecznicze i profilaktyczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W dziedzinie pomocy społecznej uznano za uzasadnione wnioski zmierzające do zwiększenia zaplanowanej liczby miejsc w domach opiekuńczych, zabezpieczenia środków na remonty i adaptację różnego rodzaju pomieszczeń przejmowanych na cele zamkniętej opieki społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W zakresie upowszechnienia kultury wskazywano, że zgodnie z wnioskami płynącymi z obrad Kongresu Kultury Polskiej w sprawie rozwoju środków masowego oddziaływania - należy przede wszystkim zabezpieczyć w ciągu bieżącego 5-lecia objęcie zasięgiem telewizji 80 proc. terytorium kraju oraz rozwijać sieć nadajników radiowych na falach ultrakrótkich, gwarantujących czysty i dobry odbiór.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Jako podstawowy warunek realizacji planu usług socjalno-kulturalnych uznano terminową realizację zaplanowanych inwestycji. Domagano się, by inwestycje te traktowane były przez wykonawców na równi z inwestycjami produkcyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W bieżącym 5-leciu trzeba położyć kres postarzającemu się w ubiegłych latach zjawisku przewlekłej realizacji tych inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Szczególną uwagę zwrócono także na wykorzystanie rozlicznych rezerw, jakie tkwią w terenowej koordynacji przedsięwzięć mających na celu dalszą poprawę świadczeń socjalno-kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu wniosków które rozpatrzone zostaną w toku dalszych prac Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00025-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00025-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4a306d1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00025-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00025-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 25/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 25/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:25</note>
+        <note type="sessionNo">25</note>
+        <date>1966-10-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00025-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00025-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9e86df4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00025-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 25 października 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), rozpatrzyła projekt planu inwestycyjnego na lata 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowych komisji: Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, Komunikacji i Łączności, Oświaty i Nauki, Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy, Zdrowia i Kultury Fizycznej, - przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, z przewodniczącym Stefanem Jędrychowskim i zastępcą przewodniczącego Kazimierzem Secomskim, wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli - Bolesław Szlązak oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Założenia planu inwestycyjnego na lata 1966-1970 zreferował w imieniu zespołu poseł Leon Kasman (PZPR). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Krystyna Biernacka (SD), Czesław Domagała (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">5-letni plan inwestycyjny na lata 1966-1970 cechują następujące elementy:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- tempo wzrostu inwestycji jest nieco szybsze niż w minionej 5-latce, udział inwestycji netto w dochodzie narodowym wzrasta z 17,1 proc. w 1965 r. do 18,7 proc. w 1970 r.;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- w związku z koniecznością uzyskania przyrostu 1.500 tys. miejsc pracy w gospodarce uspołecznionej, rośnie udział nakładów na cele produkcyjne, spada udział nakładów na cele nieprodukcyjne;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- urealnienie kosztorysów w okresie konstruowania planu, lepsze zgranie możliwości wykonawstwa i rozmiarów zaopatrzenia w materiały budowlane z rzeczowym zakresem planu inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Jedną ze słabych stron planowania inwestycyjnego, ostro rysującą się w minionej 5-latce, była sprawa oszacowania wielkości zamierzonego wysiłku inwestycyjnego; znajdowało to wyraz w zaniżaniu kosztów inwestycji przyjętych do planu. Dla uniknięcia tego zjawiska, przy opracowywaniu bieżącego planu 5-letniego przeprowadzano kilkakrotne weryfikacje kosztorysów. W rezultacie tej działalności podniesiono niektóre z nich, wprowadzono nowe obiekty do planu, przy równoczesnym wyeliminowaniu niektórych zamierzeń inwestycyjnych. Ta praca nad weryfikacją kosztorysów przyczyniła się w bardzo dużym stopniu do urealnienia projektu planu inwestycyjnego, jednakże wysiłków w tym kierunku nie można zaprzestać.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Drugim kierunkiem działania zmierzającym do zabezpieczenia realności planu inwestycyjnego jest wprowadzenie rezerw inwestycyjnych. Stwarza to możliwości wprowadzania do planu nieprzewidzianych a koniecznych obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Zmiany w systemie finansowania części inwestycji również przyczynią do zabezpieczenia pełnej realności planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Globalna suma nakładów inwestycyjnych przewidzianych w bież. 5-latce wynosi 840 mld zł, co stanowi wzrost w stosunku do poprzedniego planu 5-letniego o 37,6 proc. Najwyższe tempo przyrostu nakładów inwestycyjnych przypada na pierwsze lata planu 5-letniego, co grozi stworzeniem napięć.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Nakłady na roboty budowlano-montażowe wzrastają w tym 5-leciu o 36,7 proc., a na zakup maszyn i urządzeń - o 42 proc.; są to proporcje, które uznać należy za prawidłowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Wydatnie rośnie udział inwestycji produkcyjnych, natomiast udział nakładów na inwestycje nieprodukcyjne spada z 28,2 proc. w latach 1961-1965 do 23,9 proc. w tym 5-leciu. O 65,5 proc. wzrastają nakłady na rolnictwo, a o 34 proc. na transport.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W dziale przemysłu - najszybciej rosną nakłady inwestycyjne w chemii (o 99,4 proc.), w przemyśle gumowym i hutnictwie metali nieżelaznych. Najniższym wskaźnikiem wzrostu wykazuje się przemysł poligraficzny i odzieżowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Na tle analizy struktury planu inwestycyjnego wysuwa się kilka zagadnień. I tak, fakt, że w rezerwie planu centralnego zastrzeżono z góry dodatkową kwotę na inwestycje budownictwa świadczy o tym, że potrzeby tego działu w pracach nad planami rocznymi muszą być szerzej uwzględnione. Nakłady na przemysł spożywczy ustalone są w wysokości umożliwiającej przetworzenie planowanego wzrostu produkcji rolnej; jeśli jednak - z czym się liczymy - przyrost tej produkcji będzie większy, niezbędne będzie rozszerzenie programu rozbudowy przemysłu spożywczego. Przemysły włókienniczy i dziewiarski, mimo znacznego wzrostu nakładów przewidzianych w planie, nie uzyskają w 1970 r. obniżenia wieku parku maszynowego i zmniejszenia zmianowości pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W dziedzinie nakładów nieprodukcyjnych szczególnego rozważenia wymaga sprawa budownictwa mieszkaniowego. W ostatnich latach, dzięki podjęciu szeregu przedsięwzięć, uzyskano obniżenie kosztów budownictwa; rozszerzył się udział budownictwa spółdzielczego. Dążenie do wzrostu budownictwa mieszkaniowego znajduje wyraz w projekcie planu na lata 1966-1970; w porównaniu do ubiegłej 5-latki wzrośnie powierzchnia użytkowa o 27 proc., ulegnie też poprawie wskaźnik zagęszczenia na 1 izbę. W dalszym ciągu jednak dalecy będziemy od pełnego zaspokojenia potrzeb w tej dziedzinie. To też niezbędne wydaje się wykorzystanie wszystkich możliwości rozszerzenia zakresu budownictwa mieszkaniowego w toku realizacji planów rocznych, w miarę powstawania możliwości finansowych i przerobowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Jednym z najistotniejszych wskaźników obrazujących wysiłek inwestycyjny jest stosunek wartości poniesionych nakładów do wartości obiektów oddanych do użytku. W tym zakresie projekt planu zakłada prawidłowe tendencje. Plan bież. 5-latki cechuje się bowiem dużą koncentracją wysiłku inwestycyjnego, podejmowaniem nowych zadań we właściwej proporcji do efektów uzyskanych z inwestycji rozpoczętych w minionych okresach. Pamiętać jednak trzeba, że o ostatecznym efekcie działalności inwestycyjnej rozstrzyga praktyczna realizacja założeń planu. A jedną, nieprzezwyciężoną dotąd do końca, słabością naszej gospodarki inwestycyjnej jest nieprzestrzeganie normatywnego cyklu inwestycji, zwłaszcza przy realizacji dużych i trudnych obiektów. Dlatego też niezmierne ważne jest wzmożenie działania wszystkich ogniw, naszego aparatu gospodarczego na rzecz zmniejszenia tych odchyleń do minimum.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Dla zabezpieczenia realności planu inwestycyjnego niezbędne jest zgranie zamierzeń inwestycyjnych z możliwościami wykonawczymi. Chodzi przy tym nie tylko o globalne bilanse, lecz również w układzie czasowym i terenowym, w układzie asortymentowym; konieczne jest też zabezpieczenie dostatecznych rezerw.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Nasuwa się pytanie, jak w tym świetle rysuje się nasz plan inwestycyjny. Przed przedsiębiorstwami budowlano-montażowymi, których wartość robót wzrosnąć ma w tej 5-latce o 38,3 proc., stoją bardzo poważne zadania.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Dla zabezpieczenia wykonawstwa tych zadań podjęto szereg przedsięwzięć dotyczących m. in. dalszej specjalizacji przedsiębiorstw budowlano-montażowych, rozbudowy istniejących przedsiębiorstw, zmiany trybu rozliczeń, lepszego zaopatrzenia w maszyny i sprzęt budowlany.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W zakresie zaopatrzenia w materiały budowlane, mimo ogólnego zbilansowania potrzeb i wielkości dostaw, wystąpić mogą niedobory niektórych materiałów.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Łastowski (PZPR) Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Bronisław Warowny (ZSL), Mirosław Zawadzki (PZPR - przedst. Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Jan Dziemba (PZPR), Zdzisław Balicki (PZPR), Halina Skibniewska (bezp. - przedst. Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej), Igor Łopatyński (PZPR), Witold Kasperski (PZPR - przedst. Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Franciszek Blinowski (PZPR), Leon Kasman (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Józef Kulesza (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępca przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Kazimierz Secomski i przewodniczący Komisji Planowania - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W dyskusji wyrażony poparcie dla ogólnych założeń planu inwestycyjnego. Kwota 840 mld zł przeznaczona na inwestycje nie powinna być - zdaniem posłów - w żadnym wypadku przekroczona, gdyż dodatkowe obciążenie inwestycjami dochodu narodowego musiałoby prowadzić w konsekwencji do obniżenia funduszu spożycia.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Przewidziana w planie rezerwa nie powinna być obecnie - mimo wielkich potrzeb ujawnionych w toku prac komisji - rozdysponowana. Wnioski dotyczące doinwestowania hutnictwa, przemysłu mleczarskiego i leśnictwa uznano za uzasadnione, inne wnioski w sprawach inwestycji należy obecnie odłożyć. Jak bowiem wykazują doświadczenia lat minionych w toku realizacji inwestycji trudna do uniknięcia są pewne rozpiętości między wielkością kosztów zaplanowanych i faktycznie poniesionych. I przede wszystkim na pokrycie powstałych z tego tytułu różnic powinna być wykorzystana ta rezerwa, Realizacja planu uwarunkowana jest - wskazywali posłowie - usprawnianiem procesu inwestycyjnego. Mimo postępów, które w tej dziedzinie osiągnięto, niedostatki są jeszcze poważne. Występują one i w sferze projektowania, i w sferze zaopatrzenia w materiały budowlane, i w sferze wykonawstwa, Wskazywano na słabe zaopatrzenie biur projektowych w nowoczesny sprzęt pomocniczy, na braki organizacyjne, na niedostateczne materialne zainteresowanie projektantów efektami ich pracy. Trzeba - zdaniem posłów - obciążyć biura projektowe większą niż dotychczas odpowiedzialnością za jakość projektów.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Niekorzystnie kształtuje się sytuacja w dziedzinie zaopatrzenia w materiały budowlane; nierytmiczność dostaw, nie zawsze dobra jakość materiałów, braki asortymentowe - to nadal czynniki silnie rzutujące na jakość i terminowość oddawania do użytku prac budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Lokalizacja zakładów produkujących materiały budowlane powoduje niejednokrotnie konieczność przewożenia ich na dalekie odległości, co siłą rzeczy, obciąża koszty budownictwa. Trzeba, zdaniem posłów, uruchomić wszystkie istniejące w tej dziedzinie rezerwy, a zwłaszcza zobowiązać rady narodowe do popierania wszelkimi dostępnymi środkami rozwoju przemysłu materiałów budowlanych na ich terenie. Trzeba również bardziej konsekwentnie egzekwować dostawy materiałów budowlanych produkowanych przez inne resorty, idzie przede wszystkim o materiały hutnicze.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Zbilansowanie zadań inwestycyjnych z mocą przerobową przedsiębiorstw budowlanych - to temat, który mocno przewijał się przez całą dyskusję. Obok pilnej potrzeby doinwestowania tych przedsiębiorstw, zapewnienia im kwalifikowanych kadr, wskazywano na poważne rezerwy tkwiące w ulepszaniu ich organizacji, w podnoszeniu wydajności pracy. Jednym z centralnych problemów jest podnoszenie poziomu dyscypliny pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Postulowano usprawnienie systemu zarządzania budownictwem, stworzenia lepszego systemu rozliczeń i bodźców; poddano krytyce fakt, że mniejsze inwestycje, mające niejednokrotnie wielkie znaczenie gospodarcze, są przez przedsiębiorstwa budowlane traktowane jak margines ich działania.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Rozwój mocy przerobowych budownictwa powinien iść drogą zapewnienia ich zbilansowania z zadaniami rzeczowymi planu w skali terenowej. Z całą mocą podkreślano konieczność takiej rozbudowy tych mocy przerobowych, by w toku realizacji bieżącego planu 5-letniego przygotować je do wykonawstwa zwiększonych zadań, które czekać będą budownictwo po 1970 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Szczególnie wiele miejsca w dyskusji poświęcono sprawom budownictwa mieszkaniowego. Poszukiwanie rezerw, których uruchomienie pozwoliłoby na zwiększenie zakresu tego budownictwa - z jednej strony, poprawa jego jakości - z drugiej strony, to główne kierunki dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Zdaniem posłów, silnym tendencjom społeczeństwa do łożenia na mieszkania spółdzielcze towarzyszyć musi odpowiednie ilościowo i jakościowo budownictwo.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Zapewnienie dostaw odpowiednich materiałów, prawidłowe projektowanie i wykonawstwo powinny prowadzić w efekcie do obniżenia kosztów budownictwa. Przekraczanie tych kosztów - mimo założonej w planie rezerwy - musiałoby prowadzić w konsekwencji do ograniczenia rzeczowego planu budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu wniosków, które rozpatrzone zostaną w toku dalszych prac Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00026-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00026-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..bb63ceb
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00026-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00026-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 26/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 26/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:26</note>
+        <note type="sessionNo">26</note>
+        <date>1966-10-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00026-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00026-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cd347de
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00026-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 25 października 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Wiktora Obolewicza, omówiła zawarte w 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 podstawowe założenia w zakresie zatrudnienia, wydajności pracy, płac i nowych mierników produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach Komisji udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Pracy i Spraw Socjalnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, Minister Finansów - Jerzy Albrecht, wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli Bolesław Szlązak, zastępca przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac - Tadeusz Kochanowicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdanie zespołu do spraw zatrudnienia, wydajności pracy, płac i nowych mierników produkcji, przedstawił poseł Stanisław Cieślak (ZSL). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Jan Frankowski (bezp. Chrz. Stow. Społ.), Edward Graliński (PZPR) i Józef Łastowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Projekt planu na lata 1966-1970 w zakresie zatrudnienia, płac i wydajności pracy oparty jest na głębokiej analizie wieloletnich prognoz demograficznych, wskaźników aktywności zawodowej w poszczególnych grupach wieku (oddzielnie dla miast i oddzielnie dla wsi), terenowych bilansów siły roboczej, stanu zatrudnienia w rolnictwie oraz bilansów siły roboczej opracowanych dla poszczególnych działów gospodarki narodowej. Przygotowanie tych materiałów rozpoczęto już na podstawie wyników spisu powszechnego w roku 1960, które były następnie wielokrotnie weryfikowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W świetle uzyskanych materiałów przyrost ludności w Polsce w okresie bieżącego planu 5-letniego wyniesie ok. 1.800 tys. osób, a przyrost siły roboczej - 1.560 tys. osób, z tego na wsi 916 tys. osób, a w mieście 644 tys. osób (mężczyzn 895 tys., a kobiet 665 tys.).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W warunkach socjalistycznej gospodarki generalną wytyczną jest zasada pełnego zatrudnienia, ale oczywiście racjonalnego, uzasadniona efektami ekonomicznymi, a nie zatrudnienia za wszelką cenę. Założenia planu przewidują realizację tej zasady, zakładając pełne zatrudnienie przyrostu siły roboczej. Przyrost zatrudnienia oparty jest w znacznej mierze o wzrost ilości nowych miejsc pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Istnieje problem właściwego rozmieszczenia siły roboczej na poszczególnych terenach kraju i w układzie gałęziowym. Obecnie na terenie 9 województw istnieje niedobór siły roboczej, w 10 natomiast województwach występuje nadwyżka. Problem właściwego wykorzystania i przemieszczenia siły roboczej jest jednym z czołowych w bieżącym planie 5-letnim.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Zatrudnienie w rolnictwie planuje się w zasadzie na poziomie minionej 5-latki. Rozdrobnienie gospodarstw chłopskich nie pozwala na dalsze zmniejszenie zatrudnienia w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Przeprowadzone badania w zakresie struktury zatrudnienia na wsi wskazują m. in. na potrzebę większego rozwoju oświaty rolniczej. Nadanie szkołom przysposobienia rolniczego charakteru szkoły zawodowej oraz podniesienie atrakcyjności tych szkół i rangi zawodu rolniczego - może w poważnej mierze służyć temu celowi.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Istotnym problemem jest również prawidłowe zatrudnienie w bieżącej 5-latce ponad 1 mln młodzieży kończącej szkoły zawodowe. Chodzi tu głównie o zatrudnienie zgodne ze zdobytymi kwalifikacjami.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Więcej uwagi należy poświęcić zatrudnieniu inwalidów i zabezpieczaniu środków na ich przygotowanie zawodowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W planie 5-letnim zakłada się wzrost wydajności pracy o 3- proc., podczas gdy w minionej 5-latce wynosił - 25,3 proc. Wymaga to poważnego wysiłku zmierzającego do poprawy organizacji pracy każdego przedsiębiorstwa, zwłaszcza do bardziej efektywnego ekonomicznie operowania żywą siłą roboczą. Zadania w dziedzinie podnoszenia wydajności pracy sformułowane są w planie ostrożnie i istnieje możliwość przekroczenia planowanych wskaźników, W przemyśle trwa proces wprowadzania nowych, bardziej realnych mierników produkcji. W toku realizacji planu 5-letniego wskazane jest kontynuowanie prac w tym zakresie i dlatego należałoby do projektu uchwały wprowadzić zalecenie o upowszechnienie nowych mierników produkcji w całym przemyśle kierowanym centralnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Przedstawiony projekt planu posiada wiele rozumnych rezerw, możliwych do uruchomienia zwłaszcza w rolnictwie, w budownictwie, w dziedzinie wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Łastowski (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Franciszek Blinowski (PZPR), Jan Pysz (PZPR), Irena Janiszewska (PZPR) przewodn. Komisji Pracy i Spraw Socjalnych/, Czesław Burski (ZSI), Ewa Trojanowska (bezp.), Władysław Kuszyk (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), i Wiktor Obolewicz (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielił Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W dyskusji podkreślano, że założenia projektu planu 5-letniego przewidują prawidłowe ukształtowanie proporcji między wzrostem zatrudnienia i realnych płac - z jednej strony, a wzrostem działalności produkcyjnej, tworzącej dochód narodowy - z drugiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Posłowie stanęli na stanowisku, że przy określonym wskaźniku wzrostu produkcji, wskaźnik wzrostu zatrudnienia nie może przekroczyć wielkości założonych w planie. Jest to nieodzowny warunek utrzymania na planowanym poziomie realnych płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wskazywano, że rezerwy wzrostu spożycia tkwią w stosunkowo nisko ustalonym wskaźniku wydajności pracy, a wysiłek ogniw gospodarczych wszelkiego szczebla powinien być skierowany na wydobycie tej rezerwy w drodze różnego rodzaju przedsięwzięć organizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Wskazywano, że poważne rezerwy zawiera dziedzina usług materialnych opłacalnych przez ludność i niematerialnych, których rozwój nie wymaga nakładów finansowych ani inwestycyjnych ze strony państwa; usługi te mogą zarówno zaspokoić wiele potrzeb ludności jak i rozszerzyć rynek pracy. W tej dziedzinie pożądany jest o wiele większy niż dotychczas wysiłek zwłaszcza ze strony terenowych organów władzy.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Jako szczególnie ważny uznano problem dostosowania profilu szkolnictwa zawodowego w poszczególnych zawodach do potrzeb gospodarki narodowej, poświęcenie większej uwagi adaptacji młodych kadr w zakładach pracy dla zapobiegania fluktuacji i innym niepożądanym zjawiskom przekwalifikowywania do innych zawodów niż wyuczony. Zwrócono uwagę, że szkoły zawodowe powinny uwzględniać również w swoich programach przydatność absolwentów do pracy w usługach, ażeby przeciwdziałać jednostronnemu naciskowi młodych roczników na przemysł.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Wiele wysiłków wymaga sprawa rozładowania lokalnych nadwyżek kobiecej siły roboczej. Jakkolwiek odpowiednie akty normatywne otwierają szeroko drogę zatrudnianiu kobiet, tam gdzie jest to możliwe, to jednak w wielu przypadkach napotyka się niechęć do niezbędnego czasem zastępowania pracy mężczyzn pracą kobiet.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Likwidowaniu lokalnych nadwyżek siły roboczej służyć powinna również lepiej zorganizowana komunikacja, umożliwiająca dojazd pracujących do pobliskich ośrodków cierpiących na niedosyt siły roboczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Uznano za słuszne założenie stabilizacji zatrudnienia w rolnictwie. Postulowane nacelowanie wysiłków na poprawę struktury wieku zawodowo czynnych w rolnictwie, czemu sprzyjać powinien m. in. prawidłowy rozwój szkolnictwa rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Zwrócono uwagę, iż władze terenowe powinny w większym stopniu okazać pomoc terenowym wydziałem zatrudnienia, których działalność skierowana ma być na prawidłową realizację polityki zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Komisja zleciła zespołowi opracowanie wniosków w oparciu o referat i przebieg dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Na posiedzeniu w dniu 4 listopada br. Komisja uchwalić ma wnioski i dezyderaty związane z rozpatrzeniem poszczególnych działów projektu planu 5-letniego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00027-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00027-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..47de286
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00027-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00027-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 27/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 27/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:27</note>
+        <note type="sessionNo">27</note>
+        <date>1966-11-04</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00027-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00027-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..02161db
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00027-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,48 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 4 listopada 1966 r. odbyło się posiedzenie Komisji Planu Gospodarczego Budżetu i Finansów, na którym rozpatrzono i zatwierdzono tekst poprawek komisji sejmowych do rządowego projektu uchwały w Pięcioletnim Planie Rozwoju Gospodarki Narodowej na lata 1966-1970, tezy referatu sprawozdawcy generalnego tego projektu oraz uchwalono dezyderaty wynikające z przebiegu prac komisji nad projektem.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Posiedzenie to było podsumowaniem trwających od dwóch miesięcy prac komisji sejmowych nad projektem pięcioletniego planu rozwoju gospodarki narodowej w latach 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Rozpatrzeniu projektu planu pięcioletniego poświęciły komisje sejmowe 43 posiedzenia; 88 razy zbierały się specjalistyczne podkomisje i zespoły poselskie; 13 razy grupy posłów wyjeżdżały w teren, by skonfrontować niektóre założenia planu z lokalnymi potrzebami i możliwościami.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Obradom przewodniczył poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele prezydiów innych komisji sejmowych, - przedstawiciele: Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim i zastępcą przewodniczącego - Kazimierzem Secomskim, Ministerstwa Finansów z podsekretarzom stanu - Julianem Kobe oraz Najwyższej Izby Kontroli - z wiceprezesem Bolesławem Szlązakiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Propozycje poprawek zreferował sprawozdawca generalny - poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Stwierdził on m. in., że przedstawiony do zatwierdzenia Komisji projekt poprawek, obejmujący 38 pozycji, jest rezultatem pracy Komisji sejmowych oraz specjalistycznych zespołów poselskich wyłonionych w Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Referował on następnie kolejno poszczególne pozycje poprawek, które - po szczegółowym przedyskutowaniu - były poddawane dalszym modyfikacjom i głosowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Komisja przyjęła łącznie 38 poprawek do projektu planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Poprawki te zmierzają do mocniejszego zaakcentowania w planie zadań w dziedzinie podnoszenia jakości produkcji, wydajności pracy, do bardziej efektywnego wykorzystania istniejących i nowopowstających mocy produkcyjnych, dalszego usprawniania: organizacji pracy, szybszego wdrażania zdobyczy nauki i techniki do procesów produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Poprawki do planu inwestycyjnego obejmują kwotę 1 mld zł z przeznaczeniem na doinwestowanie wydziałów walcowniczych w hutach, przemysłu mleczarskiego oraz leśnictwa (melioracje, drogi i osady leśne).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W myśl wniesionej przez Komisję poprawki, w toku realizacji planu 5-letniego należy dążyć do stworzenia i wykorzystania w latach 1968-1970 dalszych możliwości materiałowych i wykonawczych w celu przekroczenia rozmiarów budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja wniosła też poprawkę, w myśl której rozmiary inwestycji w planach rocznych należy dostosowywać do realnych możliwości gospodarki narodowej, a zwłaszcza do możliwości zaopatrzeniowych i zdolności wykonawczych przedsiębiorstw budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Poprawki do rozdziału traktującego o problemach zatrudnienia akcentują zadania w dziedzinie zatrudnienia absolwentów szkół zawodowych, średnich ogólnokształcących i wyższych, zgodnie z wyuczonym zawodem, bezpośrednio po ukończeniu nauki; wyrównywanie dysproporcji terenowych w rozmieszczeniu siły roboczej i miejsc pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">niesienie stopnia ich przygotowania zawodowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Grupa poprawek dotyczy rozwoju oświaty i nauki w planie 5-letnim. Uchwalone poprawki zmierzają do:</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- stworzenia warunków szybszego rozwoju szkolnictwa ogólnokształcącego, zawodowego i wyższego;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- lepszego wykorzystania potencjału naukowo-badawczego szkolnictwa wyższego poprzez bardziej nowoczesną organizację prac badawczych w uczelniach i rozbudowę bazy materialnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- rozwijania współpracy szkół wyższych, Polskiej Akademii Nauk i zaplecza naukowo-badawczego gospodarki narodowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- znacznego rozszerzenia zakresu szkolenia rolniczego wszystkich szczebli, przystosowania programów tego szkolenia do potrzeb współczesnego rolnictwa oraz lepszego wyposażenia szkół rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Poprawki wniesione przez Komisję przewidują ponadto szybszy niż przewidziano w projekcie wzrost ilości miejsc w zakładach pomocy społecznej oraz rozwój innych form opieki społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Komisja uchwaliła ponadto 11 dezyderatów, w których postuluje m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- planową rozbudowę potencjału wykonawczego przedsiębiorstw budowlano-montażowych, zapewnienie dopływu wykwalifikowanych kadr dla budownictwa, zapewnienie koncentracji środków na placach budowy, usprawnienie dostaw maszyn i urządzeń, zwiększenie produkcji mat. budowlanych, zwłaszcza ściennych i instalacyjnych oraz usprawnienie systemu rytmicznego zaopatrzenia, zapewnienie terminowej realizacji całości programu budowy szkół podstawowych i innych; usprawnienie programowania i projektowania nowych obiektów inwestycyjnych, zwłaszcza przemysłu chemicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- stworzenie i wykorzystanie możliwości materiałowych i wykonawczych dla przekroczenia rozmiarów budownictwa mieszkaniowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- podjęcie środków zmierzających do szerszego rozwoju produkcji. materiałów budowlanych w przemyśle będącym w gestii rad narodowych, w tym również produkcji materiałów ściennych przez gminne spółdzielnie, spółdzielnie usługowo wytwórcze, kółka rolnicze oraz inne formy inicjatywy społecznej i indywidualnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- zapewnienie właściwego i terminowego wykonawstwa drobnych, ale o podstawowym znaczeniu społeczno-gospodarczym dla danego terenu inwestycji o charakterze przemysłowo-usługowym, socjalno-kulturalnym i komunalnym;</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- zwrócenie szczególnej uwagi na możliwie duży rozwój ilościowy i asortymentowy produkcji aparatury kontrolno-pomiarowej i poprawy jej jakości, co ma szczególne znaczenie dla podniesienia jakości produkcji przemysłowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- rozważenie wszelkich możliwości ponadplanowej dostawy dla PKP wagonów osobowych, jak również z uwagi na rosnący obrót artykułami rolno-spożywczymi - wagonów chłodni;</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">- rozpatrzenie dodatkowych możliwości rozszerzenia zakresu telefonii miejscowej w drodze pełniejszego wykorzystania i upowszechniania postępu technicznego wynikającego z rozwoju elektroniki;</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">- przedsięwzięcie odpowiednich środków zapewniających pełną koordynację między należytymi rozwojem produkcji owoców i warzyw, a właściwym organizacyjnie obrotem i zaopatrzeniem rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Komisja wskazała również na konieczność rozszerzenia zakresu usług świadczonych w dziedzinie konserwacji i remontów elektrycznych urządzeń instalacyjnych w gospodarstwach rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad sprawozdawca generalny poseł Józef Kulesza przedstawił projekt referatu Komisji na plenarne posiedzenie Sejmu o projekcie 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Po dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Józef Raźny (SD), Stanisław Cieślak (ZSL), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Zdzisław Siedlewski (SD), Czesław Burski (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL) i Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”) - Komisja przyjęła projekt referatu sprawozdawcy generalnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Na zakończenie obrad przewodniczący Komisji, sprawozdawca generalny projektu planu 5-letniego poseł Józef Kulesza wyraził w imieniu Komisji podziękowanie kierownictwu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, a w szczególności jej przewodniczącemu - Stefanowi Jędrychowskiemu za harmonijną współpracę w toku rozpatrywania projektu planu 5-letniego, za bardzo wnikliwe ustosunkowanie i rządu i kierownictwa Komisji Planowania do wszystkich postulatów i dezyderatów zgłoszonych przez komisje i posłów, W toku rozpatrywania projektu planu 5-letniego wypracowano nowe, lepsze formy współpracy Komisji sejmowych wyrażające się z jednej strony - udziałem przedstawicieli Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w pracach innych komisji sejmowych, z drugiej strony - udziałem szerokiego przedstawicielstwa innych komisji w syntetycznych pracach Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00028-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00028-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..970165d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00028-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00028-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 28/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 28/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:28</note>
+        <note type="sessionNo">28</note>
+        <date>1966-11-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Obradom poseł Józef Kulesza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00028-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00028-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..813ca93
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00028-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,128 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Prace komisji sejmowych nad projektem Narodowego Planu Gospodarczego na 1967 rok i podstawowymi założeniami planu na 1968 rok oraz nad projektem ustawy budżetowej na 1967 rok zainaugurowało w dniu 19 listopada br. posiedzenie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z udziałem prezydiów innych komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Porządek dzienny przewidywał wysłuchanie referatu Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów o głównych kierunkach projektu Narodowego Planu Gospodarczego na 1967 rok i podstawowych założeniach planu na 1968 rok oraz Referatu Ministra Finansów o projekcie ustawy budżetowej na 1967 rok. Omówiono również sprawy organizacyjne związane z rozpatrywaniem projektu planu i budżetu na 1967 rok.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posiedzeniu przewodniczył Marszałek Sejmu - Czesław Wycech.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: Wicemarszałkowie Sejmu - Zenon Kliszko i Jan Karol Wende, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede i zastępcą Przewodniczącego - Zbigniewem Januszko, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem - Jerzym Albrechtem i podsekretarzami stanu - Julianem Kole i Janem Duszą, Prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Referat o głównych kierunkach projektu Narodowego Planu Gospodarczego na 1967 r. i podstawowych założeniach planu na 1968 r. przedstawił Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski. Referat o projekcie ustawy budżetowej na 1967 r. przedstawił Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenia referatów podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Sprawy organizacyjne związane z rozpatrywaniem projektu planu i budżetu na 1967 r. przez komisje sejmowe omówił przewodniczący Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów - poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Terminarz prac przewiduje odbycie przez Sejm plenarnej debaty nad projektem planu i budżetu na 1967 r. ok. 20 grudnia.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W związku z tym komisje sejmowe mają przeanalizować stanowiące przedmiot ich zainteresowań działy projektu planu i budżetu do 5 grudnia br. W dniach 8, 9 i 13 grudnia Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów rozpatrzy, węzłowe zagadnienia planu, ustosunkowując się równocześnie do wniosków innych komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Poseł Józef Kulesza zwrócił uwagę, że w toku prac nad projektem planu i budżetu na rok 1967 komisje powinny wykorzystać swój bogaty merytoryczny dorobek osiągnięty w toku zakończonych niedawno prac nad projektem planu 5-letniego. Powinno to pozwolić na przyspieszenie prac, a równocześnie zapewnić głęboką analizę projektu. Uwaga komisji powinna się skoncentrować na zgodności projektów z proporcjami i założeniami planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W tych samych terminach komisje sejmowe rozpatrzą sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania planu i budżetu w 1965 r., uwagi Najwyższej Izby Kontroli do tego sprawozdania oraz wniosek NIK w przedmiocie absolutorium dla rządu za 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Poseł Kulesza przypomniał, że na przełomie czerwca i lipca br. większość komisji rozpatrzyła sprawozdania resortów z wykonania planu w 1965 r.; obecnie należałoby więc skonfrontować, w jakim stopniu przedstawione i ocenione wówczas przez komisje sprawozdania resortów są zgodne z odpowiednimi wycinkami sprawozdania rządu. W oparciu o tę konfrontację komisje powinny sformułować wnioski i przekazać je Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Jańczyk (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Alicja Musiałowa (PZPR - przewodnicząca Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej), Eugeniusz Witek (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Stanisław Kaliszewski (SD - Przewodniczący Komisji Kultury i Sztuki), Eugenia Krassowska (SD - zastępca przewodniczącego Komisji Oświaty i Nauki), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR) i wicemarszałek Sejmu - Jan Karol Wende; dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W dyskusji i wyjaśnieniach rozważano wstępnie m. in. proporcje między założeniami projektu planu ręcznego a założeniami 5-latki, głównie w dziedzinie tempa wzrostu dochodu narodowego, zatrudnienia, wydajności pracy, zaopatrzenia rynku i obrotów handlowych z zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Postulowano wyraźniejsze zaakcentowanie zadań w dziedzinie podnoszenia jakości produkcji i usług, co wiąże się ściśle z modernizacją urządzeń i wprowadzaniem postępu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Podjęto wstępną analizę proporcji między rzeczowymi zadaniami budownictwa a mocą przerobową przedsiębiorstw budowlanych i wielkością dostaw materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Szczególną uwagę poświęcono sprawie zabezpieczenia realizacji zadań w dziedzinie budownictwa rolnego oraz budownictwa szkół i placówek oświatowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Poruszono również problemy polityki płac i cen.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Z pełnym poparciem spotkał się fakt zabezpieczenia w projekcie planu i budżetu rezerw; omawiano kryteria, jakie należy przyjmować przy podejmowaniu decyzji o uruchamianiu tych rezerw.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Podkreślano, że przedłożony projekt planu jest realny, aczkolwiek nie pozbawiony pewnych napięć.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Komisja powołała sprawozdawców poszczególnych części projektu planu i budżetu. I tak sprawozdawcami:</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">- budżetu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów będzie poseł Igor Łopatyński (PZPR), - budżetu Głównego Urzędu Statystycznego - poseł Józef Łastowski (PZPR), - budżetu Państwowej Komisji Cen - poseł Jan Dziemba (PZPR), - planu i budżetu Komitetu Nauki i Techniki - poseł Bolesław Bednarek (PZPR), - budżetu Ministerstwa Finansów - poseł Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), - budżetu Najwyższej Izby Kontroli - poseł Czesław Burski (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Ponadto Komisja wysłucha referatów na temat niektórych zagadnień projektu planu i budżetu. Problemy dotyczące:</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">- produkcji przemysłowej zreferuje poseł Ewa Trojanowska (bezp.), - rolnictwa i przemysłu spożywczego - poseł Tadeusz Jańczyk (PZPR), - transportu, gospodarki komunalnej, budownictwa - poseł Krystyna Biernacka (SD), - handlu wewnętrznego i zagranicznego - poseł Władysław Kuszyk (PZPR), - oświaty, kultury, zdrowia, opieki społecznej itd. - poseł Stanisław Kozioł (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">O GŁÓWNYCH KIERUNKACH PROJEKTU NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO NA 1967 ROK I PODSTAWOWYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA 1968 ROK</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Skrót referatu Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - ob. Stefana Jędrychowskiego, złożonego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 19 listopada 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Przedkładany obecnie - po upływie krótkiego czasu od chwili uchwalenia planu 5-letniego na okres 1966–1970 - projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1967 rok oraz podstawowych założeń planu na 1968 rok ma stanowić próbę dostosowania zadań gospodarczych do potrzeb i możliwości gospodarki narodowej w najbliższych dwóch latach w ramach ogólnych założeń i kierunków planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W bieżącym roku nastąpiło dalsze wzmocnienie równowagi gospodarczej kraju, wyrażające się m. in. w przekroczeniu szeregu ważnych zadań NPG na 1966 rok.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Dotyczyło to w szczególności zadań w zakresie produkcji przemysłowej i rolnej. Według wstępnych przewidywań, produkcja globalna przemysłu będzie w 1966 r. o ponad 7 proc. wyższa niż w 1965 r., a zadania planu będą przekroczone prawie o 1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Bardzo poważnie, bo o 7,6 proc. zostaną przekroczone w 1966 r. zadania planu w zakresie produkcji globalnej rolnictwa; będzie ona wyższa aniżeli w dobrym również - 1965 roku o 3,5 proc., przy czym produkcja roślinna wzrośnie o 2,8 proc., a produkcja zwierzęca - o 4,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W 1966 r. nastąpił dalszy, poważny wzrost działalności inwestycyjnej oraz rozszerzenie obrotów handlu zagranicznego przy jednoczesnym zwiększeniu dochodów ludności, w tym zwłaszcza ludności wiejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Przewiduje się, że nakłady inwestycyjne w gospodarce narodowej będą o 5 proc. wyższe niż w 1965 r. wobec zakładanego wzrostu o 5,8 proc. w stosunku do przewidywanego wykonania 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W 1966 r. nastąpiła poprawa zaopatrzenia rynku; dostawy mięsa i przetworów będą o 11 proc. wyższe w stosunku do 1965 r.; poprawiło się wydatnie zaopatrzenie w mleko i przetwory mleczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Lepsze niż w roku ubiegłym było również zaopatrzenie rynku w wyroby przemysłowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Oceniając pozytywnie wyniki dotychczasowej działalności gospodarczej, nie można jednak zapominać, że w 1966 r. powstały jednocześnie pewne odchylenia od prawidłowych proporcji ekonomicznych pomiędzy wzrostem zatrudnienia i siły nabywczej ludności, a wzrostem wydajności pracy, niedobory w dziedzinie zaopatrzenia działalności inwestycyjnej w niektóre materiały budowlane, okresowe braki niektórych asortymentów wyrobów hutniczych oraz niedostosowanie niejednokrotnie do potrzeb odbiorców krajowych i zagranicznych profilu produkcji lub niewystarczająca jej jakość.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Przytoczone dotychczas ogólne wyniki gospodarcze 1966 roku wskazują, że podstawowymi zadaniami, jakie trzeba będzie realizować w 1967 roku, jest z jednej strony potrzeba utrwalenia i umocnienia osiągnięć gospodarczych, a z drugiej - konieczność przezwyciężenia powstałych opóźnień i niewłaściwych proporcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W szczególności podstawowym kierunkiem projektu planu na 1967 r. jest dążenie do zapewnienia wykonania podstawowych elementów planu wzrostu stopy życiowej ludności założonych w planie 5-letnim przy dalszym rozwoju gospodarki narodowej, choć w nieco bardziej umiarkowanym tempie, przy równoczesnym dalszym unowocześnieniu jej struktury oraz zapewnieniu właściwej jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Z innych podstawowych problemów, które gospodarka narodowa będzie musiała rozwiązywać w 1967 roku, na czołowym miejscu należy wymienić potrzebę zrównoważenia bilansu płatniczego zarówno w obrotach z krajami kapitalistycznymi, jak i krajami socjalistycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Ze względu na potrzebę wzmocnienia równowagi bilansu płatniczego kraju, w projekcie planu na rok 1967 zostało założone wyraźnie szybsze tempo wzrostu eksportu (o 12,4 proc.) niż wzrostu importu (o 4,3 proc.); zakłada się poważny wzrost eksportu maszyn i urządzeń (o 16,8 proc.), towarów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego (o 14,9 proc.) oraz nastąpi wzrost eksportu surowców i materiałów o 9,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Podstawowym przedmiotem importu będą w 1967 r. nadal paliwa, surowce i materiały, których przywóz zwiększy się o 7,8 proc. Zwiększy się również (o 3,6 proc.) import maszyn i urządzeń. Natomiast import towarów rolno-spożywczych utrzyma się w zasadzie na poziomie 1966 r., a import towarów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego ulegnie zmniejszeniu o 8,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Zrealizowanie postawionego w planie na 1967 r. zadania poprawy wyników handlu zagranicznego wymagać będzie dużego wysiłku produkcyjnego i akwizycyjnego, jak również podniesienia jakości wyrobów eksportowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Istotnym zadaniem jest położenie większego niż dotychczas nacisku na poprawę efektywności handlu zagranicznego. Wymagać to będzie obniżenia kosztów produkcji eksportowej, w oparciu o szersze wprowadzenie postępu technicznego, doskonalenie organizacji produkcji, oszczędności w zużyciu surowców, szczególnie importowanych z krajów wolnodewizowych oraz kierowania się producentów i central handlu zagranicznego przy doborze towarów na eksport kryterium ich opłacalności dewizowej z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych rynków zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Zgodnie z przyjętą metodą zakładania w planie szacunku plonów podstawowych upraw na poziomie średniej z poprzednich czterech lat, wyraźnie niższej od poziomu osiągniętego w 1966 r., w projekcie planu przyjmuje się globalną produkcję rolną na poziomie niższym o około 2 proc. niż w 1966 r., w tym produkcję roślinną niższą o 4,2 proc., a produkcję zwierzęcą wyższą tylko o 0,6 proc. Tak ukształtowane założenia planu rolnictwa zawierają znaczne rezerwy, które powinny ujawnić się już w przeciętnych, a z większą siłą w lepszych niż przeciętne warunkach atmosferycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W 1967 roku będziemy kontynuować i rozwijać akcję unowocześniania i poprawy zaopatrzenia rolnictwa w środki produkcji. Pod zbiory roku 1967 otrzyma rolnictwo o 12 proc. więcej aniżeli w 1965 r. nawozów mineralnych; nakłady na inwestycje produkcyjne w rolnictwie wzrosną w 1967 roku o około 8,6 proc., w tym na inwestycje państwowe - o około 5,8 proc. Wartość dostaw traktorów, silników i maszyn rolniczych dla całego rolnictwa wzrośnie w 1967 roku o 14,7 proc. Przewiduje się dalszą poprawę zaopatrzenia rynku wiejskiego w materiały budowlane, w szczególności w materiały ścienne (o ponad 8 proc.) i hutnicze (o prawie 7 proc.). I wreszcie, w 1967 roku przewiduje się dalsze usprawnienie skupu artykułów rolnych, w tym zwłaszcza przez odpowiedni rozwój i wyposażenie punktów skupu oraz rozszerzenie transportu wiejskiego.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Zakłada się, że wartość globalnej produkcji przemysłu wzrośnie w porównaniu z rokiem 1966 o 6,2 proc., natomiast produkcja czysta w przemyśle wzrośnie o 7,3 proc., co świadczy o korzystnych zmianach w strukturze produkcji przemysłowej w kierunku zwiększenia pracochłonności i zmniejszenia materiałochłonności tej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.39" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W 1967 r. szybsze tempo od przeciętnego wykazują zwłaszcza przemysł chemiczny (o 12,2 proc.) i maszynowy (o 8,7 proc.), hutnictwo metali nieżelaznych (o 8,6 proc.), wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej (o 8,0 proc.) a ponadto przemysł odzieżowy, szklarski, porcelanowo-fajansowy, gumowy i poligraficzny.</u>
+          <u xml:id="u-2.40" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W oparciu o przyjęte w projekcie planu założenia dotyczące wzrostu produkcji i usług materialnych, przewiduje się, że dochód narodowy wytworzony wzrośnie w 1967 r. w porównaniu z wykonaniem planu na 1966 r. o ok. 3,4 proc. Jest to tempo nieco wolniejsze od uzyskanego w 1966 r. i wynika z przyjętego umiarkowanego tempa wzrostu produkcji przemysłowej oraz ostrożnych założeń w zakresie produkcji rolnej. Oznacza to jednocześnie, że istnieją poważne możliwości przekroczenia założonego na 1967 r. poziomu wytworzonego dochodu narodowego, a w konsekwencji poprawy tempa wzrostu dochodu narodowego do podziału.</u>
+          <u xml:id="u-2.41" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Pomimo stosunkowo skromnego wzrostu dochodu narodowego, podejmujemy wysiłki, by w 1967 r. można było możliwie znaczną część przeznaczyć dla potrzeb spożycia. Dlatego też zakłada się, że w 1967 r. udział akumulacji w dochodzie narodowym zmniejszy się w wyniku założonego ograniczenia tempa przyrostu zapasów. Jest to możliwe wskutek nagromadzenia w 1965 i 1966 r. dużych zapasów w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym. Tego rodzaju założenie umożliwia jednocześnie dalszy wzrost inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.42" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Spożycie dóbr konsumpcyjnych przez ludność wzrośnie w 1967 r. o ok. 4,2 proc., co w przeliczeniu na 1 mieszkańca oznacza wzrost o ok. 3,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.43" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Te nałożenia znajdują pełne pokrycie w planie obrotu towarowego, przewidującego, że zakupy towarów przez ludność w handlu detalicznym wzrosną o 7,4 proc. w porównaniu do przewidywanego wykonania 1966 r. Jednym z zasadniczych zadań gospodarki narodowej w 1967 r. jest zapewnienie dalszej poprawy zaopatrzenia rynku wewnętrznego. Realizacja tego zadania wymaga zwiększenia dostaw najbardziej poszukiwanych towarów, w tym zwłaszcza pełniejszego dostosowania ich do aktualnych potrzeb odbiorców oraz rozszerzenia i usprawnienia działalności zakładów handlowych i gastronomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.44" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W 1967 r. nastąpi dalsza poprawa zaopatrzenia rynku w artykuły spożywcze. Ogółem wartość dostarczonego na rynek mięsa i przetworów wzrośnie o 3,6 proc. w tym szczególnie szybko, bo o 68 proc. wzrośnie wartość dostaw drobiu. Poważnie wzrosną dostawy ryb morskich (o 8,4 proc.), jaj (o 7,8 proc.) i ryżu (o 6,9 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-2.45" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W 1967 r. kontynuowane będą zapoczątkowane w bieżącym roku kroki zmierzające do poprawy zaopatrzenia rynku w wyroby włókiennicze, których wartość zwiększy się o ponad 5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.46" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Zaplanowane na 1967 r. dostawy podstawowych artykułów przemysłowych trwałego użytku zapewniają pokrycie przewidywanego zapotrzebowania ludności.</u>
+          <u xml:id="u-2.47" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W 1967 r. nastąpi dalsza poprawa zaopatrzenia rynku w materiały budowlano-mineralne. W szczególności dostawy cementu wzrosną o 4,2 proc., materiałów ściennych o 6,1 proc. a płyt azbestowo-cementowych o 11,5 proc. Jednakże niektóre potrzeby, dotyczące zwłaszcza materiałów ściennych, mogą nie być w pełni pokryte, w związku z czym konieczne będzie uruchomienie wszystkich lokalnych rezerw wzrostu produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.48" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W miejskim budownictwie mieszkaniowym zostanie w 1967 r. oddanych do użytku około 6.681 tys. m2 powierzchni użytkowej mieszkań, co stanowi wzrost o 8 proc. w stosunku do 1966 r. Udział budownictwa spółdzielczego w mieszkaniowym budownictwie uspołecznionym powinien stanowić w 1967 r. 50,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.49" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Nakłady inwestycyjne w całej gospodarce uspołecznionej wzrosną o 8,1 proc. powyżej przewidywanego wykonania planu na 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.50" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Zakłada się wyższe tempo wzrostu nakładów na inwestycje produkcyjne, aniżeli wynosi tempo wzrostu całości nakładów. Przyjęcie takiej proporcji jest dyktowane koniecznością przyspieszenia rozwoju rolnictwa i przemysłu związanego z potrzebami rolnictwa, kontynuowania rozbudowy krajowej bazy surowcowej, w tym głównie w celu zwiększenia wydobycia rud siarki i miedzi, a także zapewnienia dalszego rozwoju przemysłu przetwórczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.51" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W przemyśle szczególnie wysoki wzrost nakładów w stosunku do przewidywanego wykonania planu na 1966 r. - zakłada się w takich gałęziach jak: przemysł celulozowo-papierniczy, (o około 52 proc.), odzieżowy (o około 46 proc.), szklarski. (o około 44 proc.), skórzano-obuwniczy (o około 30 proc.), materiałów budowlanych (o około 29 proc.). Wysokie tempo wzrostu nakładów inwestycyjnych przyjmuje się również w zakresie przemysłu chemicznego (o 21,4 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-2.52" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Istotnymi i trudnymi problemami planu inwestycyjnego są zagadnienia: wysokość nakładów na roboty budowlano-montażowe oraz zaopatrzenie budownictwa w niektóre materiały.</u>
+          <u xml:id="u-2.53" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Poważne znaczenie w przedłożonym projekcie planu na 1967 r. przykłada się do rozwoju nauki i techniki. Szczególny nacisk został położony na prowadzenie intensywnych prac naukowo-badawczych, zmierzających do unowocześnienia produkcji oraz metod wytwarzania w gospodarce narodowej. Plan zakłada też skrócenie cykli badań oraz synchronizację prac naukowo-badawczych z zadaniami wdrożeniowymi, celem przyśpieszenia terminów praktycznego wykorzystania zakończonych prac. W planie założono dalszą koncentrację środków na rozwiązaniu ok. 390 problemów, wobec 425 w planie na 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.54" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Na realizację planu rozwoju nauki i techniki przeznacza się z funduszu postępu technicznego i ekonomicznego, w 1967 r. 3.145 mln zł, co w stosunku do 2.436 mln zł wykorzystanych w 1965 r. oznacza duży wzrost. Należy przy tym podkreślić, że kwoty te stanowią tylko część środków przeznaczonych na postęp techniczny, w zasadzie zaś postęp powinien być realizowany głównie w oparciu o środki własne przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-2.55" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Podstawowym zadaniem polityki zatrudnienia, którą zamierzamy prowadzić w 1967 r., jest z jednej strony dążeniem do zapewnienia pracy dla całego przyrostu siły roboczej, a z drugiej - przeciwstawienie się nadmiernemu, nieracjonalnemu wzrostowi zatrudnienia. Sprzeczność pomiędzy tymi tendencjami jest tylko pozorna. W warunkach wszechstronnego rozwoju gospodarki narodowej jesteśmy bowiem w stanie zapewnić racjonalne zatrudnienie całego przyrostu zasobów siły roboczej.</u>
+          <u xml:id="u-2.56" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1967 rok zakłada poważny przyrost zatrudnienia w gospodarce narodowej (o ponad 300 tys. osób), w tym w gospodarce uspołecznionej o ponad 280 tys. osób, czyli 3,3 proc. W ramach ogólnego przyrostu przewiduje się wzrost zatrudnienia w przemyśle o 2,9 proc., a w budownictwie o 3,5 proc. Wielkość tego przyrostu odpowiada w zasadzie przyrostowi zasobów siły roboczej.</u>
+          <u xml:id="u-2.57" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W projekcie planu założono wzrost wydajności pracy w przemyśle o 3,6 proc., a w budownictwie o 6,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.58" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Założone w planie wprowadzenie postępu technicznego, unowocześnienie zakładów pracy oraz dalsze zwiększenie udziału w ogóle zatrudnionych kadr o średnim i wyższym wykształceniu, stwarzają realne przesłanki nie tylko dla osiągnięcia, lecz również i dla przekroczenia założonego poziomu wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.59" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Dlatego też szczególnego znaczenia nabiera szerokie wdrażanie racjonalnych, naukowych metod organizacji pracy, bez których nie mogą być w pełni wykorzystane istniejące obiektywnie możliwości zwiększenia wydajności. I wreszcie nie mniej ważne jest powszechne doprowadzenie do świadomości wszystkich pracujących, że w ostatecznym rachunku o efektywnym i szybkim rozwoju gospodarki narodowej oraz o poziomie zarobków decyduje w przeważającym stopniu wzrost wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.60" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Wstępne założenia planu na r. 1968 przewidują pewne przyśpieszenie tempa rozwoju w porównaniu z obecnymi założeniami na rok 1967. I tak np. globalna produkcja przemysłowa wzrośnie w porównaniu z r. 1967 - o 7,8 proc., dochód narodowy o 7,0 proc. inwestycje o 8,3 proc., a fundusz spożycia o 4,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.61" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Założenia te mają oczywiście charakter wstępny i orientacyjny, tym niemniej ujęcie w projekcie planu założeń na rok następny ma kapitalne znaczenie, gdyż umożliwia przedsiębiorstwom i zjednoczeniom właściwe i z trochę dłuższą perspektywą zaplanowanie swojej działalności.</u>
+          <u xml:id="u-2.62" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Przytoczone dane dotyczące projektu planu na 1967 r. i założeń na 1968 r. świadczą o realności pełnego wykonania uchwalonego niedawno przez Sejm planu 5-letniego. Lata 1967 i 1968 oznaczają dalszy poważny rozwój, dalszy postęp, dalszy krok naprzód w budownictwie socjalizmu.</u>
+          <u xml:id="u-2.63" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">O PROJEKCIE USTAWY BUDŻETOWEJ NA ROK 1966.</u>
+          <u xml:id="u-2.64" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Informacja Ministra Finansów Jerzego Albrechta na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 19 listopada 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.65" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Realizacja tegorocznych zadań gospodarczych i finansowych sprawia, że można oczekiwać wyższych niż planowane dochodów budżetowych, co pozwoli na sfinansowanie odpowiednio wyższych wydatków na rozwój gospodarki, i usług socjalno-kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.66" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Dochody Budżetu Państwa wyniosą w br. ok. 317 mld zł; będą o ok. 12 mld zł wyższe niż planowano i ok. 6 proc. wyższe niż w ub. r. Wydatki Budżetu Państwa wyniosą ok. 312 mld zł i będą o ponad 12 mld zł wyższe niż planowano, przekraczając o ok. 8 proc. poziom ub. r. Bieżący rok zamkniemy nadwyżką budżetową rzędu ok. 5 mld zł. Składają się na nią ponadplanowe wpływy z niektórych gałęzi przemysłu i innych działów gospodarki uspołecznionej.</u>
+          <u xml:id="u-2.67" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Osiągnięte dochody pozwoliły na zwiększenie wydatków budżetowych przede wszystkim na potrzeby rozwojowe przedsiębiorstw przemysłowych, na sfinansowanie szeregu dodatkowych inwestycji w przemyśle i handlu, na zwiększenie wydatków na utrzymanie dróg, na remonty kapitalne i bieżące w gospodarce komunalnej i mieszkaniowej, na oświatę i ochronę zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-2.68" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W br. globalne dochody ludności cechuje wydatny wzrost, na który składa się przyrost płac z tytułu wzrostu zatrudnienia, regulacji płac oraz ponadplanowy skup produktów rolnych. Dochody te pozwoliły nie tylko na poważny wzrost zakupów przez ludność towarów i usług, ale również na wzrost zasobów pieniężnych ludności, a zwłaszcza oszczędności. Przyrost wkładów oszczędnościowych wyniesie zapewne ponad 11 mld zł, a ich stan na koniec br. osiągnie ok. 64 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.69" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Ogólnie można powiedzieć, że w 1966 r. zapewnione zostały niezbędne środki na finansowanie rozwoju gospodarki, jak również środki na poprawę działalności urządzeń socjalno-kulturalnych. Zapewniono warunki.działania nowego systemu finansowego. Możliwe było także dokonanie dla wielu grup zatrudnionych regulacji płac, której skutki w skali rocznej szacuje się na ok. 5 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.70" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Projekt budżetu na 1967 r. przewiduje osiągnięcie ponad 321 mld zł dochodów oraz wydatki rzędu 316 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.71" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Dochody budżetu wzrosną o ok. 1,3 proc. a wydatki w porównaniu z przewidywanym wykonaniem budżetu o ok. 1,2 proc. w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.72" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Udział dochodów z gospodarki uspołecznionej w ogólnej kwocie dochodów budżetu wzrasta z 70 proc. w 1966 r. do 73 proc. w 1967 r. Na zwiększenie udziału dochodów budżetu od przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej wpływa planowany wzrost wpływów od gospodarki uspołecznionej, jak i m. in. decyzja o przekazaniu z budżetu do Narodowego Banku Polskiego lokat PKO, które są źródłem kredytów bankowych, zwłaszcza dla ludności. Budżet przejmie z akumulacji przedsiębiorstw w 1967 r. ok. 2,9 proc. więcej niż w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.73" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Zarówno tempo wzrostu produkcji, jak i akumulacji założone są na ogół ostrożnie i istnieją możliwości poprawy wyników w toku realizacji planu, zwłaszcza dzięki wzrostowi wydajności pracy i poprawy rytmiki produkcji. Natomiast w budownictwie i w przemyśle ciężkim realizacja planu będzie wymagała znacznych wysiłków.</u>
+          <u xml:id="u-2.74" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Rok bieżący upłynął pod znakiem intensywnego wdrażania zasad nowego systemu finansowego. Jak wiadomo, zakładają one zwiększenie roli rentowności jako zasadniczego wskaźnika syntetycznego oceny działalności przedsiębiorstw i zjednoczeń. Nowy system finansowy przewiduje ponadto, że przedsiębiorstwa powinny same wygospodarować środki na swoje potrzeby eksploatacyjne i rozwojowe. Gromadzone w bieżącym roku środki z odpisów z zysku pozwolą kluczowym przedsiębiorstwom przemysłowym finansować już w 1967 r. we własnym zakresie część przyrostu zapasów i inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.75" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Równocześnie zakłada się na rok 1967 poważne zwiększenie udziału zjednoczeń w podziale akumulacji. Znajduje to m. in. wyraz w zwiększeniu odpisów z zysku na fundusz inwestycyjny zjednoczeń o ponad 19 proc. w porównaniu z br. Jest to wyrazem wzrostu roli zjednoczeń w kierowaniu inwestycjami m. in. związanymi z programem rekonstrukcji branż.</u>
+          <u xml:id="u-2.76" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Liczby charakteryzujące fundusze przedsiębiorstw i zjednoczeń są szacunkowe i jeżeli przedsiębiorstwa zdołają wygospodarować większe zyski, wówczas otrzymają do swojej dyspozycji odpowiednio większe środki.</u>
+          <u xml:id="u-2.77" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Zgodnie z zaleceniami...</u>
+          <u xml:id="u-2.78" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-2.79" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">... Plenum KC PZPR, opracowywane są m. in. rozwiązania szczegółowe zmierzające do stworzenia dodatkowych zachęt i sankcji sprzyjających poprawie rytmiki produkcji i kooperacji. Podjęte zostały także prace zmierzające do stworzenia korzystniejszych warunków dla bardziej oszczędnego wykorzystania siły roboczej.</u>
+          <u xml:id="u-2.80" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Wpływy podatkowe od gospodarki nieuspołecznionej obniżają się ok. 10 mld zł w br. do ok. 9,7 mld zł w 1967 r. w związku z projektowanym rozszerzeniem ulg podatkowych. Podatki i opłaty wiejskie będą w 1967 r. o ok. 1,7 proc. niższe niż w br. Niezależnie bowiem od dotychczasowego systemu ulg podatkowych, wprowadzamy od 1967 r. ulgi inwestycyjne dla niektórych grup gospodarstw na ziemiach centralnych. Objęte nimi zostaną te gospodarstwa i te rejony kraju, gdzie jednym z podstawowych warunków uruchomienia rezerw produkcyjnych jest szybka aktywizacja budownictwa gospodarczego, np. tereny wielkich melioracji i obszary słabo zagospodarowane.</u>
+          <u xml:id="u-2.81" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Od przyszłego roku rozpocznie się drugi etap wprowadzania udogodnień w opodatkowaniu rzemiosła. Odpowiednie akty prawne ogłoszono już w połowie 1966 r. Pomimo przewidywanego na 1967 r. dalszego rozwoju rzemiosła, budżet zakłada, w związku z wprowadzonymi ulgami, spadek wpływów podatkowych od zakładów rzemieślniczych o ok. 220 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.82" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W pozostałej gospodarce nieuspołecznionej, poza rzemiosłem, obok wprowadzonych w br. ulg podatkowych dla prywatnej gastronomii oraz niektórych kategorii nierzemieślniczych zakładów usługowych, na szczególne podkreślenie zasługuje polityka podatkowa, zmierzająca do przyspieszenia rozwoju produkcji ściennych materiałów budowlanych. Rolnicy, którzy obok prowadzenia gospodarstwa rolnego produkują określone ilości materiałów budowlanych nie są z tego powodu dodatkowo opodatkowani. Z szerokich zwolnień i ulg korzystają też chłopskie zespoły produkcji materiałów budowlanych, nawet jeśli produkują na sprzedaż. Prawie wszystkie prywatne cegielnie, wapienniki itp. przedsiębiorstwa mają prawo do uproszczonych, ryczałtowych form opodatkowania. Od stycznia 1967 r. obniżony zostanie podatek dochodowy od przedsiębiorstw produkujących materiały budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-2.83" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Wydatki budżetu związane z finansowaniem inwestycji wynoszą w 1967 r. ponad 57 mld zł i będą o 5 proc. niższe niż br. Wzrasta natomiast udział kredytu i środków własnych przedsiębiorstw w finansowaniu inwestycji. W 1965 r., tj. przed wprowadzeniem nowego systemu finansowego udział budżetu w finansowaniu inwestycji gospodarki uspołecznionej wynosił. ok. 51 proc., a w 1967 r. po wprowadzeniu nowego systemu - 37 proc. Finansowanie inwestycji, w myśl nowego systemu finansowego, zwiększa zainteresowanie i odpowiedzialność przedsiębiorstw oraz zjednoczeń za prowadzone przez nie inwestycje.</u>
+          <u xml:id="u-2.84" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Łączne środki na inwestycje dla potrzeb nauki, szkolnictwa, kultury, ochrony zdrowia, turystyki i administracji. wyniosą w 1967 r. ok. 9 mld zł. Wydatki budżetowe na inwestycje oświaty w wysokości 2,6 mld zł zostaną w 1967 r. uzupełnione przez włączenie do finansowania tej grupy inwestycji. ok. 1,6 mld zł środków ze Społecznego Funduszu Budowy Szkół i Internatów.</u>
+          <u xml:id="u-2.85" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Finansowanie budownictwa mieszkaniowego, zgodnie z założeniami polityki mieszkaniowej, w jeszcze większym niż dotychczas stopniu realizowana będzie w oparciu o wkłady własne ludności i kredyty przyznawane spółdzielniom. Wyrazem tego jest przewidywany na 1967 r. wzrost kredytów dla spółdzielni o ok. 40 proc. Zostają również zwiększone wydatki budżetu na resortowe budownictwo mieszkaniowe, ze względu na potrzeby mieszkaniowe pracowników w nowo rozwijanych ośrodkach przemysłowych. Wzrosną również wypłaty kredytów na indywidualne budownictwo mieszkaniowe z ok. 810 mln zł w br. do 930 mln zł w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.86" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Realizacja planu inwestycyjnego będzie jednym z najtrudniejszych zadań 1967 r. i w tej dziedzinie niezbędna będzie rygorystyczna dyscyplina.</u>
+          <u xml:id="u-2.87" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Budżet na 1967 r. przewiduje na inwestycje w rolnictwie ponad 12 mld zł. Środki te przeznacza się na melioracje, elektryfikację, zaopatrzenie wsi w wodę, różnego rodzaju zakłady i stacje rolnicze oraz na inwestycje państwowych przedsiębiorstw rolnych, głównie PGR i POM. Poza tym ok. 5 mld zł nakładów na inwestycje rolne, tj. o ok. 21 proc. więcej niż w br. finansowane będzie ze środków FRP.</u>
+          <u xml:id="u-2.88" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">O ok.19 proc. wzrosną wydatki bieżące na rozwój produkcji rolnej, które wyniosą ponad 4 mld zł. Są to nakłady, z których w przeważającej mierze korzystają rolnicy indywidualni; zalicza się do tych nakładów środki na poprawę jakości materiału budowlanego i rozwój inseminacji zwierząt, opiekę weterynaryjną, program nasienny i ochrony roślin, konserwację urządzeń melioracyjnych itp. Rola kredytu stale wzrasta.</u>
+          <u xml:id="u-2.89" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Na rok 1967 przewidziano kredyty bankowe dla indywidualnego rolnictwa w kwocie 21 mld zł, w tym ok. 5,7 mld zł kredytów inwestycyjnych. Jeżeli zaopatrzenie w materiały budowlane pozwoli, w planach operatywnych kredyty dla rolnictwa będą mogły ulec dalszemu zwiększeniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.90" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Rozmiary kredytów obrotowych kształtujemy elastycznie, zaspokajając w zasadzie wszystkie potrzeby produkcyjne rolników. W kredytowaniu inwestycji rolnych stosowana jest zasada koncentracji kredytów w rejonach posiadających możliwości znacznego zwiększenia produkcji, tj. tereny zmeliorowane i słabo zagospodarowane. Uwzględnia się przede wszystkim potrzeby gospodarstw słabszych ekonomicznie, mających możliwości rozwoju produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.91" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Przewiduje się także szersze wprowadzenie szczególnie dogodnych warunków kredytowych dla rolników, którzy nabędą i zagospodarują grunty. PFZ oraz rozszerzenie kredytów na zakup gruntów przez młodych rolników i przez gospodarzy, pragnących upełnorolnić swoje gospodarstwa. Kredyty takie eksperymentalnie wprowadziliśmy już w br.</u>
+          <u xml:id="u-2.92" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Wydatki bieżące, związane z funkcjonowaniem urządzeń socjalno-kulturalnych ogółem wynoszą ponad 52,8 mld zł i są o 6,2 proc. wyższe niż w br.</u>
+          <u xml:id="u-2.93" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Wydatki na oświatę i kulturę zwiększą się o 5,1 proc., w tym na szkolnictwo wyższe - o 8,3 proc. Wydatki bieżące na ochronę zdrowia wyniosą 22 mld zł i będą o 8 proc. wyższe niż w 1966 r. a wydatki na ubezpieczenia społeczne wyniosą 34,4 mld zł. w tym na renty ponad 20 mld zł, tj. o ponad 7 proc. więcej niż w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.94" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W kształtowaniu wydatków na usługi socjalno-kulturalne, poza zapewnieniem środków na sfinansowanie rzeczowego programu rozwoju szkół, internatów, szpitali itp. dąży się do intensyfikacji wykorzystania istniejących już urządzeń socjalno-kulturalnych i poprawy ich jakości. Wyrazem tego jest w planie na 1967 r. przede wszystkim wzrost zatrudnienia, pozwalający na lepsze wykorzystanie urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.95" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W dążeniu do poprawy jakości usług socjalno-kulturalnych przyjęto na bieżące 5-lecie program poprawy norm na wyżywienie w internatach, domach dziecka, szpitalach, sanatoriach itp. oraz norm na leczenie w szpitalach, którego realizacja wymagać będzie w okresie tego pięciolecia ok. 2,4 mld zł. Zmiany tych norm zostały zapoczątkowane już w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.96" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Nie wszystkie przedsięwzięcia, zmierzające do bardziej intensywnego wykorzystania urządzeń i poprawy jakości usług socjalno-kulturalnych realizowane mogą być jednak w oparciu o środki budżetowe. Podejmowane są więc wysiłki, zmierzające do większego angażowania środków ludności i niektórych instytucji, zwłaszcza związków zawodowych, klubów sportowych itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.97" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Według projektu budżetu na 1967 r. rady narodowe wydadzą ok. 81 mld zł, co stanowi ok. 26 proc. wydatków budżetu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.98" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W 1967 r. wzrosną dodatkowo możliwości finansowania rozwoju gospodarki terenowej, niezależnie od środków zawartych w budżetach rad narodowych, w wyniku utworzenia Funduszu Aktywizacji Małych Miast. Fundusz ten zostanie utworzony z centralnej rezerwy inwestycyjnej i już w przyszłym roku wyniesie 200 mln zł, a w latach następnych bieżącego pięciolecia wzrośnie do 1,5 mld zł. O kredyty z niego przyznawane mogą się ubiegać rady narodowe miast i osiedli miejskich, w których liczba ludności nie przekracza 10 tys. osób, a które posiadają nadwyżki siły roboczej i potrafią zaproponować odpowiednie inwestycje produkcyjne lub usługowe, zapewniając uzyskanie szybkich efektów.</u>
+          <u xml:id="u-2.99" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Ponadto, opracowuje się projekt utworzenia Funduszu Miejskiego w miastach nie stanowiących powiatów, który byłby tworzony z niektórych dotychczasowych źródeł dochodów własnych budżetów rad narodowych. Służyłby on finansowaniu rozwoju urządzeń komunalnych, usług kulturalnych i turystycznych oraz lokalnych przedsięwzięć produkcyjnych, podobnie jak na wsi fundusz gromadzki.</u>
+          <u xml:id="u-2.100" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Nowe zasady rozliczenia środków inwestycyjnych dotyczą także i rad narodowych. Niewykorzystane przez gospodarkę terenową w br. środki inwestycyjne pozostają w jej dyspozycji na rok następny. Nadal i konsekwentnie będzie realizowana zasada refundacji radom narodowym ubytków w dochodach względnie wzrostu wydatków budżetowych w związku z realizacją przez nie wytycznych w sprawie ulg podatkowych, popierania rozwoju usług itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.101" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Porównanie pieniężnych dochodów i wydatków ludności w planie na rok 1967 wskazuje, że planowane dostawy towarów i usług równoważą przewidywany wzrost siły nabywczej ludności i pozwalają na wzrost zapasów towarów rynkowych. Ażeby jednak te założenia bilansowe znalazły wyraz w rzeczywistym wzmocnieniu równowagi pieniężno-rynkowej niezbędne jest odpowiednie dostosowanie asortymentu i jakości produkcji do potrzeb rynku oraz przeciwdziałanie gromadzeniu nadmiernych i zbędnych zapasów, jak również zahamowanie tendencji do nadmiernego wzrostu zatrudnienia i związanego z nim funduszu płac.</u>
+          <u xml:id="u-2.102" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">W ostatnich latach stworzyliśmy poważny zespół środków oddziaływania na strukturę sprzedaży, co w istotny sposób wzmacnia równowagę rynkową. Jednym z tych środków jest polityka kredytowa.</u>
+          <u xml:id="u-2.103" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Poza omówionym już kształtowaniem wypłat kredytów dla rolnictwa na wspomnienie zasługują kredyty na zakupy ratalne towarów; ich wypłaty zbliżą się w przyszłym roku do 12 mld zł i będą jeszcze ważniejszym niż dotychczas czynnikiem oddziaływania na strukturę sprzedaży.</u>
+          <u xml:id="u-2.104" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Niemałą rolę w naszej gospodarce zajmują nadal wkłady oszczędnościowe ludności. Przewidywać można, że wzrosną one w przyszłym roku równie wydatnie, jak w bieżącym, tj. o ponad 11 mld zł i wyniosą na koniec przyszłego roku około 75 mld zł. Sprzyjać temu powinny udoskonalenia w systemie oszczędzania, a m. in. obecnie rozszerzony system bezgotówkowej regulacji niektórych płatności przez posiadaczy książeczek PKO oraz zapoczątkowany system obrotów czekowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.105" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Wzrost oszczędności jest dowodem stopniowej poprawy warunków życia ludności i bardzo cennym dorobkiem nie tylko poszczególnych rodzin, ale całego naszego społeczeństwa. Z myślą o tym dorobku rozwijamy niektóre gałęzie produkcji rynkowej, a zwłaszcza przemysł motoryzacyjny oraz spółdzielcze budownictwo mieszkaniowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.106" who="#PrzewodniczącyObradomposełJózefKulesza">Ponadto poprawie sytuacji pieniężno-rynkowej sprzyjać mają, jak wiadomo, nowe zasady finansowania gospodarki i projektowane dalsze usprawnienia w funkcjonowaniu bodźców zainteresowania materialnego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00029-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00029-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7b5acbb
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00029-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00029-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 29/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 29/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:29</note>
+        <note type="sessionNo">29</note>
+        <date>1966-11-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00029-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00029-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..78add47
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00029-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 28 listopada 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Józefa Kuleszy (PZPR), Stanisława Cieślaka (ZSL) i Wiktora Obolewicza (PZPR), rozpatrzyła projekt ustawy o budżecie państwa na rok 1967 w częściach dotyczących: Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Państwowej Komisji Cen.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania - Zbigniew Januszko, dyrektor Instytutu Planowania - prof. Józef Pajestka, przedstawiciele Państwowej Komisji Cen z prezesem - Juliuszem Strumińskim, dyrektor departamentu w Najwyższej Izbie Kontroli - Aleksander Ivanka oraz dyrektor generalny w Ministerstwie Finansów - Ludwik Pawłowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Komisja wybrała na sprawozdawców:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- projektu uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na rok 1967 i podstawowych założeniach na rok 1968 oraz projektu ustawy o budżecie państwa na rok 1967 - posła Stanisława Cieślaka (ZSL) - sprawozdania Rady Ministrów z wykonania planu i budżetu w roku 1965 i wniosku Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie absolutorium dla rządu za ten okres - posła Tadeusza Jańczyka (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Projekt budżetu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów na rok 1967 zreferował poseł Igor Łopatyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Wydatki budżetowe Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oparte są na zasadzie utrzymania stanu etatów na poziomie roku bieżącego. Wzrost w wydatkach inwestycyjnych uzasadniony jest wyposażeniem nowo powołanego Centrum Obliczeniowego (zakup i montaż maszyny elektronicznej „Mińsk-22”) które rozwinie w roku 1967 pełną działalność.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Prace Komisji Planowania koncentrować się będą w przyszłym roku - oprócz przygotowania projektu Narodowego Planu Gospodarczego na lata 1968-1969 - na opracowaniu planu perspektywicznego do roku 1985, analizie wykonania planu za rok 1966, na bieżących analizach sytuacji gospodarczej kraju oraz analizach programów rekonstrukcji organizacyjno-technicznej poszczególnych branż i regionów, a także generalnych założeń inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W pracach nad NPG na lata 1968-1969 zakłada się pełne merytoryczne włączenie przedsiębiorstw do procesu planowania w okresie wcześniejszym niż to miało miejsce dotychczas. Zasadnicza dyskusja w przedsiębiorstwach i ich jednostkach nadrzędnych na temat założeń planu przesunie się z końca roku w zasadzie na koniec II kwartału. Istotne jest, iż wszystkie przedsiębiorstwa włączone zostaną do procesu planowania już w fazie początkowej. Obok projektów planu lub wniosków do zamierzeń jednostek nadrzędnych, przedsiębiorstwa opracowywać będą również propozycje alternatywne.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Ministerstwa, prezydia WRN i zjednoczenia rozpatrzą i dokonają wyboru najbardziej efektywnych rozwiązań spośród zgłoszonych przez przedsiębiorstwa alternatyw.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Zamierza się usprawnić tryb współpracy pomiędzy administracją gospodarczą a samorządem robotniczym. Zmierzać się będzie do znacznego zwiększenia udziału samorządu robotniczego w opracowywaniu projektów planów lub wniosków przedsiębiorstw oraz skoncentrowania uwagi samorządu na wykorzystanie istniejących w przedsiębiorstwach rezerw, a także na racjonalne kształtowanie zadań i środków w ramach poszczególnych komórek organizacyjnych przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Zgodnie z uchwałami IV Plenum KC PZPR, zapowiadane są istotne zmiany w metodach planowania. Przede wszystkim rozwinięte i udoskonalone mają być zasady planowania dwuletniego, zwłaszcza w zakresie inwestycji, budownictwa oraz rozwoju techniki, zasady tworzenia rezerw niezbędnych dla uniezależnienia przebiegu realizacji planu od zmieniających się warunków; zwiększy się elastyczność planowania poprzez dalsze zmniejszenie ilości i szczegółowości wskaźników dyrektywnych; umocniona będzie rola wskaźników rentowności lub stopy zysku jako zasadniczych wskaźników o charakterze syntetycznym, rozszerzy się zakres stosowania cen fabrycznych, które powinny służyć również celom planowania produkcji i kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zasady planowania zatrudnienia, wydajności pracy i płac oparte mają być o nowe mierniki produkcji, przy jednoczesnym dążeniu do stworzenia nowego miernika syntetycznego, umożliwiającego agregowanie wielkości wyrażonych w poszczególnych miernikach branżowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Rozwinięte będą zasady planowania wartościowego w handlu zagranicznym zarówno w zakresie zadań eksportowych ministerstw, jak i limitów importowych dla ministerstw lub głównych użytkowników towarów importowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Pogłębiona będzie zasada planowania inwestycji w oparciu o zadania rzeczowe, jak i metodyka planowania inwestycji zjednoczeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Rozszerzone będą analizy ekonomiczne w zakresie efektywności handlu zagranicznego, inwestycji, nowej techniki oraz kosztów własnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Do głównych zadań Instytutu Planowania w roku przyszłym zaliczyć należy w dziedzinie technik programowania matematycznego - m. in. dalsze ulepszanie metody analiz proporcji planów 5-letnich i rocznych, szczególnie z punktu widzenia międzydziałowej i międzygałęziowej efektywności nakładów inwestycyjnych. W dziedzinie analiz spożycia główny nacisk położony zostanie na opracowanie prognozy struktury spożycia na okres planu perspektywicznego, z uwzględnieniem kryteriów jej optymalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Szerzej rozwijane będą, zapoczątkowane w br., takie prace jak: opracowanie wniosków dotyczących usprawnienia metod i trybu sporządzania rocznych planów gospodarczych, m. in. przy pomocy elektrycznej techniki przetwarzania danych; dokonywane będą opracowania analityczne związane z rozwojem rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Centrum Obliczeniowe, którego urządzenia uruchomione mają być w II półroczu 1967 r., zajmować się będzie obliczeniami matematycznymi dla potrzeb prac prowadzonych przez Instytut Planowania oraz przetwarzaniem Informacji dla poszczególnych odcinków prac Komisji Planowania. Centrum prowadzić będzie również prace o charakterze bardziej długofalowym, związane z jednolitym w przyszłości systemem informacji gospodarczych. Prace te koordynowane mają być z innymi instytucjami i resortami, w których szerzej wprowadza się nowoczesną technikę obliczeniową.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Wiktor Obolewicz (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Leon Kasman (PZPR), Stanisław Kozioł (ZSL) Feliks Starzec (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Tomasz Malinowski (ZSL), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Józef Łastowski (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili: z-ca przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Zbigniew Janoszko, dyrektor Instytutu Planowania - prof. Józef Pajestka i przewodniczący Komisji Planowania Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W dyskusji wskazywano m. in., że w związku z ewolucją metod planowania, pożądane byłoby skodyfikowanie zasad planowania, realizowanych obecnie na podstawie uchwał lub instrukcji. W ramowej, znowelizowanej ustawie o planowaniu gospodarczym powinny znaleźć się główne elementy: jak rola ministerstw i zjednoczeń w dziedzinie planowania oraz rola planów alternatywnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Podkreślano konieczność udoskonalenia metodyki przekazywania wskaźników planu przez zjednoczenia do przedsiębiorstw. Dyskutanci wskazywali, że ograniczenie ilości wskaźników dyrektywnych w skali centralnej często nie znajduje jeszcze wyrazu w stosunkach zjednoczenie-przedsiębiorstwo.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Pogłębienia wymaga - zdaniem posłów - metodologia planowania w samym przedsiębiorstwie; doprowadzenia rachunku ekonomicznego do wszystkich ogniw produkcyjnych - zgodnie z zaleceniami VII Plenum KC PZPR; udoskonalenia systemu zaopatrzenia i zbytu oraz informacji ekonomicznej w tym zakresie; bardziej sprawnego powiązania trzech ogniw, jakimi są zjednoczenie, przedsiębiorstwo i odbiorca. Niezbędne jest również lepsze przystosowanie systemu bodźców do realizacji zamierzeń w dziedzinie wzrostu wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Wiele uwagi poświęcono w dyskusji zagadnieniom eksperymentów gospodarczych, ich wynikom i upowszechnieniu. Wskazywano, że podjęcie eksperymentu w kilku przedsiębiorstwach jednej branży nasuwa konieczność, aby - w czasie trwania eksperymentu - w pozostałych przedsiębiorstwach tej branży doprowadzić niezbędne elementy organizacji do tego poziomu, od którego uzależnione było podjęcie eksperymentu w wybranych zakładach; zapobiegłoby to stracie czasu w upowszechnieniu eksperymentu w całej branży.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Podnoszono konieczność pogłębienia koordynacji w opracowywaniu regionalnych planów gospodarczych pomiędzy jednostkami planistycznymi a organami prezydiów rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Postulowano skorygowanie systemu sporządzania planów gromadzkich w tym kierunku, aby ludność wiejska mogła współdziałać w kształtowaniu tych planów w czasie wolnym od prac polowych. Postulowano też przeciwdziałanie rozpraszaniu działalności inwestycyjnej na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów na rok 1967 w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Projekt budżetu Państwowej Komisji Cen na 1967 r. przedstawił poseł Jan Dziemba (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Uchwały IV Plenum KC PZPR określiły główne kierunki zmian zarówno w polityce, jak i w systemie ustalania cen w latach 1966-1970. Celem tych zmian jest lepsze wykorzystanie cen jako dźwigni ekonomicznej i narzędzia planowania i zarządzania naszą gospodarką.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Referent podkreślił, że ogólne tendencje w zakresie polityki uznać należy za odpowiadające naszym stosunkom gospodarczym i regulujące w sposób właściwy wzrost spożycia i produkcji - w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W dyskusji zabrali głos posłowie: Bolesław Bednarek (PZPR), Jan Kołder (PZPR), Igor Łopatyński (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielił Prezes Państwowej Komisji Cen - Juliusz Strumiński.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">W dyskusji postulowano, aby przy zmianach cen podejmować decyzje po głębokich analizach, po gruntownym zbadaniu przewidywanych skutków tych postanowień, aby nie zachodziła potrzeba zbyt częstych zmian tych decyzji (jak to miało miejsce np. przy podwyżce cen ryb). Zwracano również uwagę na potrzebę uproszczenia procedury i skrócenie terminów zatwierdzania cen na nowe wyroby. Postulowano zaostrzenie walki z wszelkimi próbami ukrytego podwyższania cen.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Zwrócono uwagę na konieczność pogłębienia badań skutków i wpływu, jaki wywierają zmiany cen na kształtowanie się budżetów rodzinnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu Państwowej Komisji Cen na 1967 r. w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00030-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00030-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..650e521
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00030-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00030-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 30/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 30/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:30</note>
+        <note type="sessionNo">30</note>
+        <date>1966-11-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00030-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00030-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b9cc5fd
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00030-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 28 listopada 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Cieślaka (ZSL), rozpatrzyła projekt uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1967 r. i podstawowych założeniach na 1968 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1967 r. w części dotyczącej Komitetu Nauki i Techniki oraz Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Komitetu Nauki i Techniki z I zastępcą Przewodniczącego - ministrem Mieczysławem Leszem, przedstawiciele Głównego Urzędu Statystycznego z prezesem - Wincentym Kawalcem, dyrektor generalny w Ministerstwie Finansów - Ludwik Pawłowski, oraz dyrektor departamentu w Najwyższej Izbie Kontroli - Aleksander Ivanka.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekt planu rozwoju nauki i techniki na lata 1967-1968 oraz budżet Komitetu Nauki i Techniki na 1967 r. zreferował poseł Bolesław Bednarek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Projekt planu rozwoju nauki i techniki określa zadania dotyczące przygotowania i wprowadzenia nowej techniki oraz środki niezbędne dla ich realizacji. Projekt ten obejmuje główne kierunki rozwoju techniki, zadania w zakresie nowych uruchomień, mechanizacji i postępowych technologii, ważniejsze prace naukowo-badawcze w dziedzinie przygotowania nowej techniki, podstawowe zadania z zakresu normalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Główne kierunki rozwoju nauki i techniki stanowią syntezę ogólnych zadań rozwojowych i określają węzłowe zadania dla wszystkich resortów. Część dotyczącą nowych uruchomień, mechanizacji i nowych technologii obejmuje:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- 271 zadań dotyczących uruchomienia produkcji nowych maszyn, urządzeń i wyrobów, - 200 zadań w zakresie wprowadzenia i rozszerzenia mechanizacji, automatyzacji oraz postępowych metod technologicznych - i - 36 zadań dotyczących zaprzestania produkcji przestarzałych maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Plan ważniejszych prac naukowo-badawczych w dziedzinie przygotowania nowej techniki koncentruje się na 390 ważniejszych problemach zgrupowanych w takich kierunkach jak np. automatyzacja procesów wytwarzania, elektryka, mechanizacja prac ciężkich i pracochłonnych, chemia i technologia polimerów, intensyfikacja produkcji rolnej itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Przewidywane koszty realizacji problemów założonych w projekcie planu kształtują się na poziomie ok. 8 mld zł, z czego na rok 1967 przypada 1.610 mln zł, a na rok 1968 - 1.567 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Planuje się, iż wpłaty przedsiębiorstw na fundusz postępu techniczno-ekonomicznego wyniosą w 1967 r. 3.145 mln zł, a w 1968 r. - 3.610 mln zł. Fundusz nowych uruchomień kształtować się będzie w tych latach:1.505 mln zł i 1.690 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W ramach środków funduszu postępu techniczno-ekonomicznego określone zostały w projekcie planu limity wydatków na finansowanie prac warunkujących postęp organizacyjno-ekonomiczny i wprowadzenie do praktyki postępowych rozwiązań z tego zakresu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W latach 1967-1968 planuje się w całym zapleczu naukowo-technicznym wzrost zatrudniania w stosunku do 1966 r. o 4.500 osób rocznie. Przede wszystkim wzrośnie zatrudnianie w instytutach i centralnych laboratoriach badawczych resortów będących dysponentami funduszu postępu techniczno-ekonomicznego. Jest to podyktowane koniecznością intensyfikacji prac związanych z poprawą jakości i unowocześnianiem wyrobów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Inwestycje związane z rozwojem nauki i techniki obejmują nakłady na budowę, rozbudowę i wyposażenie instytutów, centralnych laboratoriów, biur konstrukcyjnych, technologicznych i obiektów doświadczalnych. Kształtują się one w 1967 r. w wysokości 1.683 mln zł., a w 1968 r. - 1.831 mln zł. Ogółem w 1967 r. wzrosną one o 17,6 proc. w stosunku do roku bieżącego.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Komitet Nauki i Techniki powinien bardziej skutecznie i na bieżąco czuwać nad realizacją planu badań prowadzonych przez wszystkie placówki zaplecza naukowo-technicznego, nad szybkością wprowadzania nowych uruchomień i ich praktyczną przydatnością oraz zgodnością z założonymi efektami. Pogłębić należy również działalność kontrolną i koordynacyjną w dziedzinie rozdziału zadań między placówkami zaplecza, prawidłowości wykorzystania sił i środków zgromadzonych w tym zapleczu.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Waga Komitetu powinna też koncentrować się na stwarzaniu odpowiednich warunków dla prawidłowej działalności resortowych instytutów ekonomiki i organizacji pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Wiktor Obolewicz (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Józef Raźny (SD), Ewa Trojanowska (bezp.), Eugeniusz Witek (ZSL), Feliks Starzec (ZSL), Bronisław Warowny (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielił I z-ca Przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki - minister Mieczysław Lesz.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W toku dyskusji podkreślano, że projekt planu rozwoju nauki i techniki w latach 1967-1968 odpowiada założeniom planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Realizacja uchwał VII Plenum KC PZPR zmobilizowała załogi wszystkich przedsiębiorstw do poszukiwania rezerw tkwiących w usprawnianiu organizacji produkcji. Trzeba, by w tej mobilizacji w jak najszerszej mierze udział wzięło zaplecze naukowo-techniczne przemysłu, które wprawdzie ma poważny dorobek, nie mniej jednak występują w nim nadal jeszcze braki organizacyjne, a nade wszystko kadrowe. Dojrzała sytuacja, by podnieść wymagania w stosunku do pracowników tego zaplecza.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Posłowie postulowali stworzenie lepszych warunków pełnego i efektywnego wykorzystania wszystkich środków przeznaczonych na rozwój nauki i techniki. Jak dotychczas, środki te nie wszędzie są w pełni wykorzystywane, co pociąga za sobą niepełną realizację zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Należy szerzej stosować kryteria celowości i efektywności przy rozdziale środków na postęp techniczny między poszczególne przedsiębiorstwa. Środki te należy koncentrować na rozwiązywaniu zagadnień podstawowych dla danej branży, czy gałęzi przemysłu. Więcej niż dotychczas troski przejawiać trzeba o kompleksowość rozwiązań.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Zakładowe plany postępu technicznego powinny być - zdaniem posłów - szerzej wiązane z planami techniczno-ekonomicznymi przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Postulowano przyspieszenie procesu wdrażania do produkcji nowych opracowań.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Więcej niż dotychczas uwagi poświęcić trzeba małej mechanizacji w przemyśle lekkim, a zwłaszcza w przemyśle włókienniczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Postęp techniczny w rolnictwie - zdaniem posłów - powinien w większej niż dotychczas mierze koncentrować się na małej mechanizacji głównie prac podwórzowych, co jest szczególnie ważne ze względu na przejmowanie coraz większego zakresu prac w gospodarstwie rolnym przez kobiety.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Komitet Nauki i Techniki powinien również zwrócić uwagę na postęp techniczny w drobnej wytwórczości i w dziedzinie usług, gdzie przeznaczone na ten cel środki są rozproszone i nie przynoszą większych efektów.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Komisja przyjęła projekt planu rozwoju nauki i techniki na lata 1967-1968 oraz budżet Komitetu Nauki i Techniki na 1967 r. w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Projekt budżetu Głównego Urzędu Statystycznego zreferował poseł Józef Łastowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Projekt budżetu GUS na 1967 r. przewiduje wydatki w kwocie 288.737 mln zł, wyższe o 12 proc. aniżeli przewidywane wykonanie w 1966 r. Uzasadnione to jest poważnym zwiększeniem zadań tej instytucji w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Jednym z głównych zadań GUS w r. 1967 jest przygotowanie programu prac statystycznych, uwzględniającego wprowadzenie szeregu zmian w metodologii badań i sprawozdawczości dotychczas stosowanej. Komisja Metodologiczna GUS zakończyła już weryfikację istniejącej metodologii badań statystycznych dla dostosowania jej w r. 1967 do zmian wprowadzonych w metodologii planowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Realizując postanowienia uchwały IV Plenum KC PZPR i mając na uwadze dokonane już w ub. roku rozszerzenie badań w zakresie rentowności, norm finansowych i funduszów, warunkujących wykorzystanie tych wskaźników jako ekonomicznych narzędzi planowania i zarządzania, postanowiono wprowadzić do rocznych sprawozdań przedsiębiorstw przemysłowych informacje o rentowności i o stopie zysku. Uregulowana została również sprawa zabezpieczenia dla terenowych organów statystyki państwowej informacji w zakresie przedsiębiorstw, dotyczących zapasów i akumulacji z jednostek na rozrachunku gospodarczym objętych planem centralnym i terenowym, co pozwoli władzom terenowym na dokonywanie kompleksowych ocen działalności przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Zwrócono większą uwagę na problemy mechanizacji i usprawnienia organizacji pracy statystycznej. Pierwsze wysiłki w tym zakresie pozwoliły już w roku bieżącym na skrócenie czasu opracowań szeregu sprawozdań.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Zorganizowane zostały w 10 wojewódzkich urzędach statystycznych stacje maszyn liczących, które w najbliższym czasie rozszerzone będą na dwa dalsze województwa. Utworzenie przy GUS ośrodka elektronicznego, pracującego w ścisłym powiązaniu z systemem stacji terenowych pozwoli na dalsze usprawnienie spływu informacji i zabezpieczy, przynajmniej częściowo, likwidację istniejącej obecnie wielokrotności w zbieraniu i opracowywaniu danych statystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Postępujący systematycznie proces umacniania gospodarczej roli rad narodowych stwarza konieczność koncentracji prac statystyczno-sprawozdawczych w systemie terenowym tak, aby nie pozbawiono resortów gospodarczych i zjednoczeń możliwości zabezpieczenia sobie dopływu sprawozdań i informacji bezpośrednich, niezbędnych dla prawidłowego zarządzania, planowania i operatywnego kierownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W ostatnim okresie czasu zakres informacji opracowywanych przez GUS znacznie się powiększył, uległy skróceniu terminy wydawania publikacji, rozszerzona została tematyka informacji. W rozszerzaniu dalszych prac statystycznych GUS powinien uwzględniać szerzej uwagi poszczególnych resortów i użytkowników sprawozdań, a zwłaszcza zarzuty co do zbyt wysokiego stopnia ujednolicenia sprawozdań np. w zakresie produkcji, zatrudnienia, zaopatrzenia materiałowego, inwestycji i techniki. W tych działach sprawozdawczość jest jednolita dla wszystkich gałęzi gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">GUS podjął energiczną walkę z nielegalną sprawozdawczością. W szczególności podkreślić należy, że ujawniono ostatnio wiele nielegalnych sprawozdań, które budzą poważne zastrzeżenia co do użyteczności zawartych w nich danych. Jednakże zauważyć można, że podjęcie sprawozdań i sprawozdawczości w ogóle nie zostało dotychczas wyraźnie sprecyzowane. Istnieją możliwości określenia przez GUS w porozumieniu z resortami odpowiedniego zakresu przedmiotowego, którego mogą dotyczyć informacje zbierane przez resorty z jednostek im podporządkowanych oraz ich formy i częstotliwości.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">W dyskusji zabrali głos posłowie: Wiktor Obolewicz (PZPR), Tomasz Malinowski (ZSL), Jan Pysz (PZPR), Stanisław Kozioł (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR) i Stanisław Cieślak (ZSL). Dodatkowych wyjaśnień udzielili prezes Głównego Urzędu Statystycznego - Wincenty Kawalec i wiceprezes Stanisław Róg.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W dyskusji wyrażono uznanie dla postępów osiągniętych przez Główny Urząd Statystyczny, zwłaszcza w dziedzinie rozszerzenia zakresu kompleksowych badań oraz w dziedzinie publikacji statystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Postulowano rozwinięcie szerszych badań nad stopniem użyteczności i wykorzystania opracowań Głównego Urzędu Statystycznego. Pozwoli to na wyeliminowanie zbędnych opracowań - z jednej strony, z drugiej zaś - na uzupełnienie programu badań GUS nie uwzględnionymi jeszcze, a potrzebnymi elementami. Wskazywano np., że przy dużej ilości opracowań dotyczących rolnictwa, niektóre zagadnienia, nie znajdują jeszcze odbicia w opracowaniach GUS.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Wskazywano na potrzebę dalszego doskonalenia warsztatu pracy GUS, przede wszystkim poprzez mechanizację prac obliczeniowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Prowadzona przez GUS walka z nielegalną sprawozdawczością jest jak najbardziej słuszna; nie powinna ona jednak uniemożliwiać kierownikom placówek czy instytucji zbieranie rzeczywiście potrzebnych im informacji od podległych jednostek.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu Głównego Urzędu Statystycznego na 1967 r. w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00031-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00031-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e58d6f0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00031-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00031-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 31/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 31/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:31</note>
+        <note type="sessionNo">31</note>
+        <date>1966-11-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00031-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00031-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6a04428
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00031-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,86 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 29 listopada 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Zdzisława Siedlewskiego (SD), rozpatrzyła projekt budżetu na 1967 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Finansów i Najwyższej Izby Kontroli oraz sprawozdanie z działalności i wykonania budżetu Najwyższej Izby Kontroli w 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem - Jerzym Albrechtem i podsekretarzem stanu - Józefem Trendotą, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem NIK - Bolesławem Gałęzą, Prezes Narodowego Banku Polskiego - Stanisław Majewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekt budżetu na 1967 r. Ministerstwa Finansów zreferował poseł Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”):</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Po omówieniu poszczególnych pozycji budżetu resortu, poseł Łubieński zajął się niektórymi problemami polityki finansowej państwa. Omawiając finansowanie gospodarki narodowej w ramach działalności bankowej wskazał on, że w 1967 r. ogólny stan kredytów bankowych zwiększyć się ma o 35,1 mld zł i wynieść na koniec roku 344,5 mld zł; udział gospodarki uspołecznionej w ogólnej kwocie kredytów wyniesie 86,2 proc., gospodarki chłopskiej - 8 proc., indywidualnego budownictwa mieszkaniowego ludności - 1,9 proc., środków na zakupy ratalne - 3,6 proc., kredytów dla rzemiosła 0,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Przy rozpatrywaniu zagadnień związanych z finansowaniem gospodarki narodowej w ramach działalności bankowej szczególną uwagę zwrócić należy na kształtowanie się zapasów. Wprawdzie założenia projektu planu przewidują mniejszy przyrost zapasów niż w roku bieżącym i niższy od wycinka planu 5-letniego na 1967 r. o 3,2 mld zł, jednakże biorąc pod uwagę fakt, że plany wzrostu zapasów są z reguły przekraczane, należy liczyć się ze znacznie wyższym wzrostem zapasów w roku przyszłym niż to przewiduje plan. Jednym więc z podstawowych zadań polityki kredytowej w 1967 r. powinno być oddziaływanie na poprawę sytuacji w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Wzrost środków obrotowych w 1967 r. o ponad 29 mld zł, ma być pokryty w połowie wzrostem własnych funduszów obrotowych i wzrostem kredytów bankowych. W związku z wprowadzeniem nowego systemu finansowego szczególną uwagę zwracać należy na konieczność prawidłowego ustalania norm podziału zysków i amortyzacji oraz właściwego dysponowania funduszem rezerwowym przez Zjednoczenia, w przeciwnym bowiem razie powstać może zjawisko nagromadzenia nadmiernych środków finansowych w jednych przedsiębiorstwach przy jednoczesnym występowaniu niedoborów środków własnych i zbyt wysokim zapotrzebowaniu na kredyt bankowy w innych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Trzeba również podkreślić, że mimo wejścia w życie od 1 stycznia 1966 r. nowych zasad finansowania inwestycji centralnych kredytem bankowym, z wyjątkiem inwestycji priorytetowych i specjalnych, udział kredytu bankowego w łącznej kwocie nakładów na inwestycje centralne będzie w roku przyszłym nadal niski (11proc.).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Kredyty dla ludności i gospodarki nieuspołecznionej wzrosną w 1967 r. o 5,6 mld zł. Na szczególną uwagę zasługuje nieznaczny spadek wzrostu kredytów rolniczych, jak również rosnąca dynamika spłat rolniczych kredytów obrotowych, co świadczy o optymistycznej ocenie wzrostu siły nabywczej rolników. Przyrost wkładów oszczędnościowych ludności ocenia się na 11,1 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Na tle założonych planem zadań związanych z obsługą kredytową gospodarki uspołecznionej i ludności zwrócić należy uwagę na niektóre kierunki działania Banku Inwestycyjnego i Banku Rolnego. Bank Inwestycyjny będzie w 1967 r. nadal kontynuował dotychczasowe wysiłki zmierzające do zabezpieczenia ciągłości finansowania inwestycji kontynuowanych, maksymalnej koncentracji nakładów, skrócenia cykli inwestycyjnych, nieprzekraczania planowych kosztorysów, wdrażania bodźców wynikających z nowego systemu finansowania inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Bank Rolny będzie w 1967 r. koncentrował wysiłek na doskonaleniu metod finansowania inwestycji w państwowych gospodarstwach rolnych, będzie kontynuował badania przyczyn nieosiągania rentowności przez część tych gospodarstw. W zakresie indywidualnej gospodarki chłopskiej - działalność Banku będzie polegać przede wszystkim na zapewnieniu pełnego pokrycia potrzeb kredytowych wsi na zakup środków produkcji i usług oraz najbardziej efektywnym kredytowaniu nakładów inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W stosunku do 1966 r. akumulacja w warunkach porównywalnych wzrosnąć ma o 8,6 proc.; wzrost ten pokryty będzie prawie całkowicie przez wzrost akumulacji z przemysłu. W tej dziedzinie zadania są napięte w szczególności w przemyśle maszynowym i budownictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Sprawą wymagającą większej uwagi jest równoważenie budżetów terenowych, występuje bowiem zjawisko nadmiernej koncentracji w budżetach wojewódzkich rad narodowych udziału dochodów z budżetu centralnego i dochodów z przedsiębiorstw przemysłu terenowego. Natomiast rady powiatowe i gromadzkie mają duże trudności z pokrywaniem wydatków. Najdotkliwiej tę nierównomierność w redystrybucji dochodów odczuwają budżety gromadzkie, dla których dominującą pozycję stanowią dochody z wiejskiej gospodarki nieuspołecznionej (podatek gruntowy), wykazujące tendencję spadkową. Ministerstwo Finansów planuje w latach 1967-1968 zmniejszenie tych nierówności pomiędzy poszczególnymi budżetami terenowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Przy ustalaniu dochodów budżetowych z podatków od opłat od gospodarki nieuspołecznionej i od ludności w 1967 r., Ministerstwo Finansów będzie kierować się ogólnymi zasadami polityki podatkowej kreślonymi w planie na lata 1966-1970. Zgodnie z tymi zasadami, podatki mają coraz mniejsze znaczenie jako źródło dochodów państwa, a w coraz większym stopniu powinny być wykorzystywane jako instrument oddziaływania na kierunki rozwoju gospodarki nieuspołecznionej oraz na podział dochodu narodowego między niektóre grupy ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Wpływy budżetowe z podatków i opłat wiejskich nie wykazują tendencji wzrostu. Na niezmienionym również poziomie kształtować się będą w 1967 r. i w 1968 ulgi podatkowe. Ponadto coraz większego znaczenia nabierać będą ulgi inwestycyjne, w szczególności dla rolnictwa, przy czym w 1967 r. zasięg tych ulg zostanie rozszerzony.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Zadłużenie wsi z tytułu zaległości podatkowych utrzymuje się w granicach nie nasuwających w obecnej chwili poważniejszych zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Polityka podatkowa w stosunku do podatników podatku obrotowego i dochodowego jest zróżnicowana. Ma ona na celu pobudzenie rozwoju rzemiosła i usług dla ludności i rolnictwa. Zakres ulg dla rzemiosła jest szeroki i różnorodny. W rezultacie stosowania tych ulg, mimo wzrostu ilości zakładów rzemieślniczych i wzrostu obrotów, wpływy z obu tych podatków ukształtują się w 1967 r. na poziomie o ok. 220 mln zł niższym niż w bieżącym roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Podstawą realizacji polityki równowagi rynkowej jest bilans pieniężnych dochodów i wydatków ludności. W projekcie planu na 1967 r. przewiduje się, że globalne pieniężne dochody ludności wzrosną w stosunku do roku bieżącego o 7 procent. Przychody ludności rolniczej ze sprzedaży produktów rolnych będą o ok. 1,7 mld zł wyższe niż w 1966 r. O 4,7 proc. wzrośnie suma kredytów dla ludności. Ogólnie biorąc, bilans na 1967 r. wykazuje, iż zapewniona jest globalna równowaga rynkowa, chociaż mogą wystąpić pewne niedobory asortymentowe w.zakresie niektórych artykułów.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W dalszym ciągu swego referatu poseł Łubieński omówił stosunki finansowe z zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Przechodząc do omówienia nowego systemu finansowego poseł Łubieński stwierdził, że za wcześnie jeszcze na ocenę jego działania; słuszne byłoby, by odpowiednie zespoły poselskie podjęły w roku przyszłym taką próbę.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Bolesław Bednarek (PZPR), Józef Raźny (SD), Eugeniusz Witek (ZSL), Tomasz Malinowski (ZSL), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Edward Graliński (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Franciszek Blinowski (PZPR), Czesław Burski (ZSL) i Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”); dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W dyskusji zwrócono uwagę, że w dochodach budżetu państwa z roku na rok maleje udział podatków i opłat od ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Wiele uwagi poświęcili posłowie niektórym problemom polityki finansowej, m. in. systemowi kształtowania cen fabrycznych, metodom obliczania funduszu zakładowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Omawiając rolę banków wskazywano, że powinny one stanowić swego rodzaju kasę przedsiębiorstw, a zarazem być instrumentem powszedniego oddziaływania na przebieg procesów ekonomicznych i kontrolować ich prawidłowość; nie może i nie powinno to w żadnym przypadku ograniczać inicjatywy przedsiębiorstw i ich odpowiedzialności.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Wskazywano na nadmierną centralizację środków budżetowych na szczeblu wojewódzkim. Osłabia to - w wielu przypadkach - zdaniem posłów - inicjatywę rad powiatowych i gromadzkich. Zmiana sytuacji w tym zakresie wymaga dalszej decentralizacji gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Z uznaniem posłów spotkała się polityka podatkowa w stosunku do rzemiosła. Podkreślano, że stwarza ona atmosferę pomyślną dla rozwoju tak potrzebnych społeczeństwu usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Wskazywano, że przekazanie wymiaru i poboru podatków do gromadzkich rad narodowych było posunięciem słusznym, pozwalającym zwiększyć trafność wymiarów, uprościć technikę poboru.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Postulowano zrównanie uprawnień przysługujących właścicielom książeczek oszczędnościowych SOP i książeczek oszczędnościowych PKO.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu państwa na rok 1965 w części dotyczącej Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu państwa w 1965 r. oraz projekt budżetu państwa na rok 1967 części dotyczącej Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Sprawozdawcą był poseł Czesław Burski (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Działalność NIK w roku 1965 ocenić należy bardzo pozytywnie. Materiały z kontroli przeprowadzonych przez NIK w 1965 r. stanowiły wielokrotnie dla Rady Ministrów oraz dla Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów podstawę do podejmowania środków usprawniających działalność poszczególnych resortów, doskonalenia systemu zarządzania, a także do rozszerzania i pogłębiania nadzoru nad pracą resortów.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Materiały pokontrolne NIK stanowiły również poważną pomoc w pracach komisji sejmowych, a także rad narodowych wszystkich szczebli.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W 1965 r. NIK przeprowadziła kontrole 474 tematów w 5.925 jednostkach gospodarczych i administracyjnych wszystkich szczebli. Kontrole te dotyczyły przede wszystkim gospodarności i sprawności działania kontrolowanych jednostek w zakresie realizacji zadań NPG i budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Większość przeprowadzonych kontroli miała charakter kompleksowy, co polegało na tym, że w ramach jednego tematu badano jednocześnie zespół określonych procesów gospodarczych. Spośród skontrolowanych w 1965 roku 124 tematów o zasięgu krajowym - 77 stanowiły kontrole tego typu.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Wymagało to skoordynowanej działalności kilku lub kilkunastu jednostek organizacyjnych NIK, współpracy z innymi organami kontroli, rewizji i inspekcji oraz z organizacjami społecznymi. Kontrole tego typu przeprowadzono przede wszystkim w dziedzinie inwestycji, przemysłu, rolnictwa, handlu zagranicznego, oświaty i zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Przy planowaniu kontroli NIK uwzględniała dezyderaty komisji sejmowych oraz wnioski rad narodowych i organizacji społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">NIK opracowała i przekazała odpowiednim władzom oraz Sejmowi 69 problemowych opracowań zbiorczych, zawierających omówienie wyników kontroli o szerszym zasięgu.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">W 1965 r. NIK przekazała 298 wystąpień bezpośrednio organem powołanym do ścigania przestępstw. Wystąpienia te zawierały zawiadomienia o ujawnionych przez kontrolę nadużyciach.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">W ciąga 1965 r. wydano w wyniku kontroli 1.718 ważniejszych zarządzeń zmierzających do usunięcia stwierdzonych w toku kontroli niedociągnięć.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Realizacja wniosków pokontrolnych NIK oraz efektywność środków podejmowanych w wyniku kontroli były przedmiotem stałej uwagi jednostek organizacyjnych NIK. Analizowano bieżąco odpowiedzi na wystąpienia pokontrolne oraz przeprowadzano kontrole sprawdzające, W przypadkach, gdy odpowiedzi dotyczące realizacji wniosków pokontrolnych nie były wyczerpujące, NIK żądała dodatkowych wyjaśnień, a ponadto przeprowadzała kontrole sprawdzające. Kontrolami takimi w 1965 r. objęto 395 jednostek organizacyjnych różnych szczebli. W celu podniesienia skuteczności kontroli przyjęto zasadę badania w toku każdej kontroli również stanu realizacji wniosków z poprzednich kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Jednym z ważniejszych elementów realizacji wniosków pokontrolnych były narady pokontrolne.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Przedstawiciele NIK brali udział w okresie sprawozdawczym w 54 posiedzeniach komisji sejmowych III kadencji Sejmu oraz w 90 posiedzeniach IV kadencji. Na posiedzeniach komisji przedstawiciele NIK udzielali informacji i wyjaśnień oraz przedstawiali wyniki kontroli, dotyczące działalności naczelnych i terenowych organów administracji państwowej oraz innych urzędów i instytucji.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Ponadto przedstawiciele NIK informowali wojewódzkie zespoły poselskie o ważniejszych wynikach kontroli oraz brali udział w pracach komisji poselskich badających poszczególne problemy.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Przedstawiciele NIK w 1965 r. wzięli udział w 295 posiedzeniach kolegiów resortów, w 60 posiedzeniach kolegiów zjednoczeń i jednostek równorzędnych, w 237 posiedzeniach PWRN i w 74 posiedzeniach PPRN oraz w wielu różnych konferencjach i naradach resortowych i branżowych, zgłaszając - w oparciu o wyniki kontroli - uwagi do omawianych problemów.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">W 1965 r. kontynuowana była współpraca NIK z Centralną Radą Związków Zawodowych, Zarządami Głównymi i Okręgowymi Zw. Zaw., Wojewódzkimi Komisjami Zw. Zaw, oraz z organami samorządu robotniczego w zakładach pracy, w ramach społecznej kontroli gospodarki materiałowej prowadzonej przez związki zawodowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">W kontrolach NIK brali ponadto udział członkowie ZMS, ZMW, ZHP, komitetów sklepowych, komitetów dostawców płodów rolnych, komisji rewizyjnych komitetów rodzicielskich, komisji rewizyjnych kółek rolniczych, rad spółdzielczych, rad robotniczych, Ligi Kobiet, społeczni inspektorzy gospodarki samochodowej itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Organizacje społeczne z zasady były informowane o interesujących je wynikach kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Działalność NIK w zakresie wykonywania budżetu prowadzona była wyjątkowo racjonalnie i oszczędnie; powinna ona stanowić wzór dla innych jednostek gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Najwyższa Izba Kontroli z zadań powierzonych jej przez Sejm i Radę Państwa wywiązała się w 1965 r. pozytywnie; jej praca była wielce pożyteczna, owocna i miała istotny, pozytywny wpływ na działalność gospodarki narodowej. Na podkreślenie zasługuje bliska, ścisła współpraca z Sejmem i komisjami sejmowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Działalność NIK, obejmująca całokształt gospodarki narodowej stanowiła istotną pomoc w sprawozdaniu przez Sejm i jego organy konstytucyjnych funkcji kontrolnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Omawiając plan działalności i projekt budżetu NIK na 1967 r. sprawozdawca podkreślił, że podobnie jak w latach ubiegłych, Najwyższa Izba Kontroli koncentruje swą bieżącą działalność na głównych zadaniach realizacji Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa, przestrzeganiu dyscypliny gospodarczej i finansowej oraz zabezpieczeniu mienia społecznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Z ogólnej liczby 156 tematów przewidzianych do kontroli w okresie od października 1966 r. do września 1967 r., najwięcej - bo 34 tematów kontroli dotyczy dziedziny przemysłu, 27 - inwestycji i budownictwa, 16 - rolnictwa, 15 - transportu i łączności; 22 - dziedziny urządzeń kulturalnych i socjalnych, 12 - gospodarki mieszkaniowej i komunalnej, 6 - handlu zagranicznego, eksportu i importu, 8 - handlu wewnętrznego; 10 tematów dotyczy kontroli gospodarki budżetowej i finansowej, 3 tematy - organów kontroli; m. in. przewidziano kontrole wykonania uchwał WRN i PRN w sprawie aktywizacji małych miast.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">W porównaniu z ubiegłym rokiem zwiększono ilość i zakres kontroli przemysłu, inwestycji i budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Tematyka kontroli, jak również organizacja i założone metody ich przeprowadzania, uwzględniają badanie powiązań pomiędzy resortami oraz pomiędzy gospodarką a administracją centralną i terenową.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Stałymi elementami procesów kontrolnych mają być takie zagadnienia jak:</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">- doskonalenie systemu zarządzania i organizacji administracji gospodarczej i ogólnej, usprawnienie koordynacji branżowej i terenowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">- rytmiczność produkcji i wykorzystanie zdolności produkcyjnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">- rola czynnika ekonomicznego przy podejmowaniu decyzji gospodarczych, umacnianie dyscypliny państwowej i odpowiedzialności organów zarządzania, nadzoru służbowego oraz kontroli wewnętrznej za niewykonanie poruszonych zadań i tolerowanie zaniedbań;</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">- legalność, gospodarność, celowość i rzetelność działania organów administracji gospodarczej i ogólnej, skuteczność przeciwdziałania marnotrawstwu i nadużyciom;</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">- organizacja pracy i stosowanie właściwej polityki kadrowej oraz przeciwdziałanie przejawom biurokratyzmu;</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">- wykorzystanie przez kontrolowane jednostki wniosków i zaleceń wynikających z poprzednich kontroli, realizacja zarządzeń pokontrolnych oraz ich skuteczność w usuwaniu i zapobieganiu im w przyszłości.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Podobnie jak w latach ubiegłych pogłębiona będzie współpraca NIK z innymi organami kontroli, rewizji, inspekcji i lustracji spółdzielczej oraz usprawniona koordynacja działalności tych organów z działalnością NIK, w szczególności przez organizowanie wspólnych kontroli, a ponadto zwiększenie zakresu inspiracji tematycznej działalności tych organów.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">Dalej rozwijać się będzie współpraca NIK z kontrolą społeczną, zwłaszcza z komisjami rad narodowych, związkami zawodowymi, organami samorządu robotniczego oraz innymi organizacjami społecznymi, głównie w dziedzinie gospodarki materiałowej, postępu technicznego, jakości produkcji i usług, zaopatrzeniu rynku, gospodarki komunalnej, spraw socjalnych, czynów społecznych, oraz ochrony interesów i praw obywateli.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Szczególną uwagę zwraca NIK na inicjowanie społecznych akcji kontrolnych oraz udzielanie instruktażu i pomocy fachowej dla kontroli społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Jedną z form współpracy jednostek organizacyjnych NIK z kontrolą społeczną jest badanie wykonania przez administrację zakładów pracy uchwał organów samorządu robotniczego (KSR, rad robotniczych oraz ich prezydiów.) Wydatki przewidziane w projekcie budżetu NIK na rok 1967, dostosowane są do rzeczywistych potrzeb i uwzględniają wymogi racjonalnej i oszczędnej gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Dziemba (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Cieślak (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Józef Raźny (SD), Zdzisław Siedlewski (SD), dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceprezes NIK Bolesław Gałęza.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">W dyskusji wysoko oceniono działalność Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">Za bardzo cenne uznano coraz ściślejsze powiązanie NIK z samorządem robotniczym; dzięki pomocy ze strony NIK autorytet tego samorządu wzrasta. Należy - zdaniem posłów - kontynuować i pogłębiać praktykę kontrolowania realizacji uchwał konferencji samorządu robotniczego przez administrację gospodarczą.</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">Postulowano położenie większego nacisku w planach kontroli NIK na realizacji inwestycji, zwłaszcza w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego i prototypowego budownictwa przemysłowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">Większy nacisk należy również położyć - zdaniem posłów - na kontrolę działalności jednostek gospodarczych uczestniczących w obrocie z zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.70" who="#">Zwrócono uwagę na potrzebę ściślejszej współpracy podkomisji poselskich wizytujących teren z wojewódzkimi delegaturami NIK.</u>
+          <u xml:id="u-1.71" who="#">Wskazywano, że bogate materiały zawarte w materiałach pokontrolnych NIK nie są w dostatecznej mierze wykorzystywane.</u>
+          <u xml:id="u-1.72" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za rok 1965 oraz projekt budżetu na rok 1967 w części dotyczącej Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00032-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00032-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8d29e71
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00032-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00032-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 32/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 32/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:32</note>
+        <note type="sessionNo">32</note>
+        <date>1966-12-09</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00032-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00032-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..5a64840
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00032-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,77 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 9 grudnia 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Wiktora Obolewicza (PZPR), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na 1967 r. i podstawowych założeń planu na 1968 r. w zakresie produkcji przemysłowej, transportu, łączności, budownictwa, gospodarki komunalnej, handlu wewnętrznego i zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowych komisji; Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, Gospodarki Morskiej i Żeglugi, Handlu Wewnętrznego, Handlu Zagranicznego, Komunikacji i Łączności, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa oraz Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy, - przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede oraz zastępcami Przewodniczącego - Zbigniewem Januszko i Kazimierzem Secomskim, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem - Jerzym Albrechtem i podsekretarzami stanu - Julianem Kole i Józefem Trendotą oraz wicedyrektor departamentu NIK - Piotr Kaltenberg.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Problemy rozwoju produkcji przemysłowej w latach 1967-1968 zreferowała poseł Ewa Trojanowska (bezp.):</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Produkcja globalna przemysłu wzrośnie w roku bieżącym o ponad 7 proc. w porównaniu z 1965 r., a zadania planu zostaną przekroczone o blisko 1 proc. Główny wpływ przekroczenie założeń planu mają wyniki produkcyjne przemysłu spożywczego osiągnięte w rezultacie wysokiej podaży surowców rolnych, jak również ponadplanowe zwiększenie produkcji w przemyśle lekkim i w przemyśle materiałów budowlanych. Do podstawowych ujemnych zjawisk w 1966 r. zaliczyć należy nieuruchomienie zaplanowanych mocy produkcyjnych w niektórych przemysłach, spowodowane opóźnieniami w realizacji inwestycji. W trakcie realizacji planu w br. wystąpiły pewne dysproporcje pomiędzy wzrostem zatrudnienia a wzrostem wydajności pracy, niedobory zaopatrzenia w niektóre materiały, a także niepełne asortymentowo i jakościowo dostosowanie produkcji do potrzeb odbiorców krajowych i zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W związku z tym, zadania postawione przed przemysłem do realizacji w latach 1967-1968 wymagać będą - jak podkreślano to na wszystkich komisjach, które rozpatrywały poszczególne działy projektu planu - szczególnej uwagi administracji gospodarczej wszystkich szczebli.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Zadania stojące obecnie przed przemysłem, a wynikające również z założeń 5-latki, to:</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- dalsze unowocześnianie produkcji w oparciu o postęp techniczny;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- wydatna poprawa jakości wytwarzanych produktów;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- zmniejszenie trudności materiałowych i surowcowych drogą rozwoju surowcowych gałęzi przemysłu i oszczędnego gospodarowania materiałami.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W myśl projektu planu wartość produkcji globalnej przemysłu wzrosnąć ma w 1967 r. w porównaniu z 1966 r. o 6,2 proc., a w 1968 r. - o dalsze 7,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Tempo rozwoju znacznie szybsze od przeciętnego cechować ma przemysł chemiczny, maszynowy, hutnictwo metali nieżelaznych, odzieżowy, szklarski itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Założenia planu przewidują, że wydobycie węgla kamiennego wzrośnie w 1967 o 1,7 mln ton w porównaniu do roku bieżącego, co stanowi o 0,5 mln ton więcej aniżeli ustalał to plan 5-letni. Wzrost wydobycia węgla umożliwi pełne pokrycie wszystkich potrzeb rynku krajowego oraz dalszą aktywizację eksportu. Jednakże niezbędne jest - jak podkreślała to Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa - dążenie do dalszej poprawy jakości wydobywanego węgla, do zwiększenia wydajności i efektywności tego przemysłu. Znacznie szybciej niż produkcja węgla ogółem, wzrastać ma wydobycie węgla gazowo-koksowego, poważnie przekraczając wskaźniki ustalone na 5-latkę; Komisja Przemysłu Ciężkiego zwróciła uwagę na potrzebę dalszej intensyfikacji jego wydobycia, zwłaszcza w Rybnickim Okręgu Węglowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W związku z poważnie rosnącymi zadaniami przemysłu naftowego i znacznie większymi niż w ubiegłych latach nakładami inwestycyjnymi w tym przemyśle na prace geologiczno-poszukiwawcze, Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa uznała za celowe wprowadzenie do planu poprawki przewidującej większe wydobycie ropy naftowej; w przemyśle gazowniczym, planowany wzrost wydobycia i rozprowadzania gazu stawia w centrum uwagi sprawę właściwego zagospodarowania zasobów gazu ziemnego zarówno przez przemysł, jak i gospodarkę komunalną.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Wartość produkcji globalnej przemysłu chemicznego wzrosnąć ma 1967 r. o 12,2 proc. Szczególnie wysokimi wskaźnikami wzrostu charakteryzować się ma w latach 1967-1968 produkcja nawozów azotowych (o 24 proc.), włókien syntetycznych (o 22 proc.), tworzyw sztucznych (o 30 proc.), co zmierza do wzrostu produkcji rolnej, unowocześnienia produkcji przemysłu włókienniczego oraz zwiększenia dostaw wyrobów z tworzyw sztucznych dla przemysłu elektromaszynowego i budownictwa. Rosnące zapotrzebowanie gospodarki narodowej na wytwory chemii nadaje szczególną rangę sprawie rytmicznego i terminowego realizowania inwestycji chemicznych. Drugim istotnym dla chemii problemem jest dalsze dążenie do poprawy. jakości wyrobów chemicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Planowany na lata 1967-1968 poziom produkcji przemysłu maszynowego, metalowego i elektrotechnicznego jest dostosowany do możliwości zaopatrzenia materiałowego, potrzeb rynku krajowego i zagranicznego oraz do programu inwestycji. Wewnątrz tych przemysłów nastąpią zmiany strukturalne mające na celu ograniczenie rozwoju branż zużywających duże ilości wyrobów hutniczych. Natomiast szybciej od przeciętnego tempa wzrosnąć ma produkcja w przemyśle automatyki, precyzyjnym, urządzeń chemicznych, maszyn budowlanych, elektrycznym, obrabiarkowym itp. Udział nowych artykułów przemysłu maszynowego w łącznej wartości dostaw rynkowych wynieść ma w 1967 r. - 16 proc., a w 1968 r. - 17 proc. Poprawie ulegnie również zaopatrzenie w części zamienne. 70 proc. nakładów inwestycyjnych tego przemysłu przeznaczone zostało na modernizację i rekonstrukcję techniczną.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Mimo założonego w planie wzrostu produkcji globalnej hutnictwa żelaza o 3,8 proc., w dalszym ciągu utrzyma się napięta sytuacja w dostawach szeregu asortymentów wyrobów hutniczych. Dlatego też - jak podkreślała Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa - sprawa oszczędnego i jak najbardziej efektywnego zużytkowywania wyrobów hutniczych powinna stać w centrum zainteresowania resortu.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Łączna wartość produkcji przemysłu lekkiego wzrosnąć ma w 1967 r., w porównaniu do roku bieżącego, o 5,8 proc. Przed tym przemysłem stoją poważne zadania w zakresie pełniejszego i lepszego asortymentowo dostosowania produkcji do potrzeb rynku wewnętrznego i poważnie też wzrastają plany eksportu tego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Tempo wzrostu produkcji drobnej wytwórczości planowane na lata 1967-1968 jest wyższe od wycinkowych zadań zawartych w planie 5-letnim. O 12,4 proc. wzrosnąć ma w 1967 r. wartość usług świadczonych przez drobną wytwórczość ludności. Zdaniem Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy, więcej uwagi poświęcić należy podnoszeniu jakości i nowoczesności wyrobów tego przemysłu, poprawie zaopatrzenia, w materiały i surowce do produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W przemyśle drzewnym, w porównaniem z rokiem 1966, wzrosnąć ma produkcja płyt pilśniowych i wiórowych, mebli, papieru i tektury. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, stwierdzając, że bilans drewna jest nadal napięty, uważa za konieczne opracowanie i konsekwentną realizację programu oszczędzania drewna.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Zadania stojące przed przemysłem w latach 1967-1968 nie odbiegają w swoich zasadniczych założeniach od proporcji zawartych w planie 5-letnim. Niemniej w toku realizacji planu wystąpić mogą trudności, które wymagają które wymagają zwrócenia szczególnej uwagi na:</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- zabezpieczenie zaopatrzenia materiałowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- poprawę rytmiczności produkcji i dostaw, usprawnienie kooperacji pomiędzy zakładami i branżami;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- poprawę jakości i nowoczesności produkcji krajowej i eksportowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- pełną realizację planu inwestycyjnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- zapewnienie właściwych proporcji między rozwojem produkcji, zatrudnienia i wydajności pracy, głównie drogą dalszego usprawniania organizacji pracy i przyśpieszenia postępu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Projekt NPG na rok 1967 i założeń planu na rok 1968 oraz projekt ustawy budżetowej na rok 1967 w częściach dotyczących handlu wewnętrznego i handlu zagranicznego zreferował poseł Władysław Kuszyk (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Masa towarowa przeznaczona do sprzedaży detalicznej dla ludności w latach 1967-1968 wzrasta o 11,3 mld zł, zaś sprzedaż w zakładach gastronomicznych o 990 mln zł w porównaniu z ustaleniami planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Zwiększenie masy towarów rynkowych pozwoli na lepsze zaspokojenie rosnącego popytu ludności na artykuły powszechnego użytku i pokryje wzrost dochodów pieniężnych ludności. Należy mieć jednak na uwadze, że każdy towar ma automatycznie zapewniony zbyt. Stąd konieczność wnikliwego badania przez organizacje handlowe popytu i zachodzących w nim zmian. Im lepsze jest rozeznanie potrzeb rynku, tym większą osiągnąć można zgodność pomiędzy produkcją a potrzebami ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Handel ma do odegrania ważną pobudzającą rolę jeśli idzie o wzrost zainteresowania ludności w mieście i na wsi wynikami jej pracy. Wiele więc zależy od poziomu, kultury pracy handlu, jakości obsługi nabywców. Problemy te były przedmiotem szczegółowych rozważań Komisji Handlu Wewnętrznego i znalazły odbicie w uchwalonych przez nią dezyderatach.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Komisja ta pozytywnie oceniła założony wzrost dostaw podstawowych artykułów żywnościowych i przemysłowych oraz środków produkcji rolnej, jak również stwierdziła, że planowany wzrost zatrudnienia pozwoli na poprawę obsługi konsumentów. Równocześnie jednak wskazano, że podstawowym problemem pozostają nadal pełna i rytmiczna realizacja dostaw rynkowych oraz maksymalne dostosowanie asortymentu towarów do wymogów rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Komisja postulowała m. in. dalsze doskonalenie metod i trybu podziału masy towarowej między miasto i wieś oraz poszczególne regiony kraju, jak również usprawnienie dostawy środków produkcji na wieś; dalsze usprawnienie przebiegu masy towarowej, zwłaszcza przez szersze organizowanie bezpośrednich dostaw od producenta do sieci detalicznej, eliminowanie zbędnych ogniw pośredniczących oraz wielokierunkowych przewozów; usprawnienie współpracy między hurtem i detalem mające na celu zapewnienie ciągłości zaopatrzenia detalu w towary znajdujące się w hurcie; doskonalenie form informacji o towarach znajdujących się w hurcie; usprawnienie transportu towarów do sieci detalicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja Handlu Wewnętrznego zwróciła również uwagę na konieczność rozwiązania wielu problemów w dziedzinie prawidłowego rozmieszczenia sieci detalicznej i należytego jej funkcjonowania, co uwarunkowane jest poprawą organizacji pracy i racjonalnym wykorzystaniem planowanego wzrostu zatrudnienia. Podejmowane w tej dziedzinie kroki powinny zapewnić ciągłość obsługi w sklepach i przeciwdziałać nieuzasadnionym przerwom w sprzedaży.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Z uwagi na występujące braki w zaopatrzeniu rynku w materiały budowlane, Komisja Handlu Wewnętrznego poparła zamierzenia CRS „Samopomoc Chłopska” dotyczące uruchomienia dodatkowej produkcji materiałów ściennych oraz wnioski zgłoszone przez CRS w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Obroty handlu zagranicznego wzrosnąć mają w 1967 r. o 8,3 proc. i w 1968 r. - o 9,2 proc. w stosunku do lat poprzednich. Wskaźniki wzrostu eksportu kształtują się w tym układzie na poziomie 12,4 proc. i 8,2 proc. a importu - 4,5 proc. i 10,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Udział Polski w światowym eksporcie ma tendencje wzrastające, niemniej jednak działalność naszego handlu zagranicznego wymaga dalszego usprawnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Rozpatrując szczegółowo planowane obroty handlu zagranicznego na lata 1967-1968, Komisja Handlu Zagranicznego zgłosiła szereg wniosków i dezyderatów; wskazała ona m. in., że zmiany strukturalne eksportu wyrażające się wzrostem udziału maszyn i urządzeń oraz przemysłowych artykułów konsumpcyjnych w eksporcie wymagają nowych form współpracy między przemysłem a handlem zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Komisja Handlu Zagranicznego zaproponowała, aby zadania określone w projekcie uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na rok 1967 uzupełnić sformułowaniami, które wskazują, że niezbędne jest:</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">- dalsze usprawnianie i zacieśnianie współpracy pomiędzy centralami handlu zagranicznego i przemysłem, szczególnie w zakresie wieloletniego planowania produkcji i kierunków jej rozwoju w sposób zapewniający potrzebny wzrost eksportu;</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- dalsze ulepszanie form i metod organizacji sprzedaży na rynkach zagranicznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">- polepszenie jakości i estetyki opakowań eksportowych oraz lepsze ich przystosowanie do wymagań i gustów odbiorców zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Projekt NPG na rok 1967 i założeń planu na rok 1968 oraz projekt ustawy budżetowej na rok 1967 w części dotyczącej inwestycji, gospodarki komunalnej, budownictwa, transportu i łączności zreferowała poseł Krystyna Biernacka (SD):</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Planowane nakłady inwestycyjne na rok 1967 będą o 8,1 proc. wyższe aniżeli przewidywane wykonanie w 1966 r.; założenia na rok 1968 przewidują dalszy wzrost tych nakładów o 8,3 proc. Zgodnie z przyjętymi dla okresu 5-lecia zasadami, plan zawiera rezerwy resortowe i wojewódzkie.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">W strukturze planu inwestycyjnego większy udział mają roboty budowlano-montażowe aniżeli zakupy maszyn i urządzeń. Zwiększone zadania inwestycyjne realizowane będą przy powołaniu do życia nowych i zwiększeniu mocy produkcyjnej istniejących przedsiębiorstw wykonawczych. W latach 1967-1968 przybędzie 21 nowych przedsiębiorstw ogólno-budowlanych, inżynieryjnych i instalacyjnych o zasięgu regionalnym oraz 13 przedsiębiorstw w zjednoczeniach specjalistycznych o zasięgu krajowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Szerzej stosować się będzie metody uprzemysłowione w budownictwie mieszkaniowym, przemysłowym i użyteczności publicznej. Dla realizacji tych zamierzeń niezbędne jest zapewnienie budownictwu dostaw, w zaplanowanych wielkościach, środków służących mechanizacji procesów budowlanych, jak również rozważenie możliwości dostaw ponadplanowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Na przebieg procesu inwestycyjnego składa się również wiele innych elementów, jak: wprowadzanie do planu inwestycji o pełnej dokumentacji, pełne - według rodzaju robót i w przekroju terytorialnym - zbilansowanie mocy przerobowej z zadaniami, pełne asortymentowo i rytmiczne zaopatrzenie w materiały budowlane i maszyny i urządzenia, dobre i terminowe wykonawstwo oraz zgodność przerobu finansowego z efektami rzeczowymi. W świetle realizacji tegorocznych inwestycji nasuwa się konieczność wzmożenia wysiłków mających na celu usunięcie wielu niedomagań w powyższych dziedzinach. Zwłaszcza zwrócić należy uwagę na niewprowadzanie do planów inwestycji nienależycie przygotowanych. One to powodują głównie wzrost kosztów w toku realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">W zakresie organizacji i usprawniania procesu inwestycyjnego uczyniono już wiele, szereg problemów wymaga jeszcze jednak rozwiązania, a najistotniejsze z nich ujęte zostały w dezyderatach Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej uchwalonych w wyniku dyskusji nad projektem planu 5-letniego. Dezyderaty te są w pełni aktualne, gdy chodzi o realizację planu inwestycyjnego w latach 1967-1968.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">W planie terenowym gospodarki komunalnej, obejmującym około 72 proc. globalnych nakładów na tę dziedzinę, największe kwoty przeznacza się na uzbrojenie terenów przewidzianych pod zabudowę, poprawę zaopatrzenia miast w wodę oraz usprawnienie komunikacji miejskiej. Główną pozycję planu centralnego stanowią zakupy taboru i sprzętu specjalnego dla przedsiębiorstw komunalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Nakłady planu terenowego powinny ulec poważnemu zwiększeniu w związku z udziałem jednostek gospodarczych obowiązanych do partycypowania w koszcie budowy urządzeń komunalnych. Udział ten szacuje się w 1967 r. na ok. 1,1 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">W budownictwie mieszkaniowym typu miejskiego zakłada się uzyskanie ponad 149 tys. mieszkań o 417 tys. izb. W porównaniu z przewidywanym wykonaniem tegorocznych zadań, efekty roku 1967 mają wzrosnąć o 7,9 proc. przy nakładach wyższych o 4,9 proc., zaś efekty roku 1968 - o 4,2 proc. przy nakładach wyższych o 2,3 proc. Założenia te utrzymują się poniżej wielkości odpowiednich wycinków planu 5-letniego. Należy podjąć środki zmierzające do poprawy sytuacji na odcinku budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">W dziedzinie budownictwa mieszkaniowego szczególną wagę ma zbilansowanie mocy produkcyjnej przedsiębiorstw budowlanych z zadaniami oraz pełne i rytmiczne zaopatrzenie w materiały budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Zjawiskiem pozytywnym jest zahamowanie dalszego obniżania średniej wielkości mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">W zakresie komunikacji nakłady inwestycyjne koncentrować się będą głównie na modernizacji i zwiększaniu taboru kolejowego, trakcji i linii kolejowych oraz portów morskich, zwiększaniu i dostosowaniu do zmieniających się potrzeb potencjału remontowego dla napraw taboru kolejowego, samochodowego i morskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Obok rozbudowy potencjału przewozowego zakłada się zwiększenie efektywności pracy transportu. Ma to nastąpić w drodze lepszego podziału zadań między różne gałęzie transportu, co pozwoli obniżyć koszty własne; koncentracji rozproszonego taboru samochodowego w jednostkach zorganizowanych; zwiększenia wydajności i gotowości technicznej środków transportu i łączności.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Bolesław Bednarek (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Feliks Starzec (ZSL), Józef Łastowski (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR), Jan Dziemba (PZPR), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Edward Graliński (PZPR), Krystyna Biernacka (SD), Wiktor Obolewicz (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski, I zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania - Tadeusz Gede oraz zastępcy Przewodniczącego Komisji Planowania - Zbigniew Januszko i Kazimierz Secomski.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">W toku dyskusji stwierdzono, że wszystkie komisje sejmowe uznały zasadnicze proporcje planu za prawidłowe i zasługujące na pełną aprobatę.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Rozważając problemy przemysłu, posłowie wskazywali na potrzebę zwracania szczególnej uwagi na zachowanie proporcji między przyrostem mocy energetycznej a zapotrzebowaniem przemysłu na energię. Postulowano zwiększenie troski producentów krajowych o jakość urządzeń energetycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">W związku z trudnościami zaopatrzeniowymi w dziedzinie stali, konieczne jest - zdaniem posłów - wzmocnienie dyscypliny asortymentowej w hutnictwie i dalsze usprawnianie dystrybucji. Zbyt szeroki asortyment produkowanych wyrobów hutniczych powoduje, siłą rzeczy, obniżenie wydajności pracy w hutnictwie; stąd apel do projektantów maszyn, by w miarę możliwości opierali konstrukcje o wytwarzane przez huty asortymenty. Postulowano również jak najbardziej oszczędną gospodarkę stalą.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Wskazywano na konieczność bardziej konsekwentnego egzekwowania zobowiązań umownych, głównie kooperacyjnych, od zakładów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Szczególny akcent położono na prawidłową realizację planów budownictwa mieszkaniowego, na konieczność przygotowania możliwie najszerszego frontu robót. Niezbędne jest w tym celu zwiększenie produkcji materiałów budowlanych. Stąd postulat aktywizacji małych zakładów produkujących materiały ścienne, do czego przygotowywać się trzeba już teraz, w okresie zimy.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Za niezmiernie ważny problem uznano również stworzenie lepszych warunków dla pełnego wykonania inwestycji rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Założenia planu obrotu towarowego - jak stwierdzono w dyskusji - stwarzają warunki dla poprawy zaopatrzenia rynku wewnętrznego, mimo przewidzianego w planie poważnego wzrostu eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">W parze ze wzrostem dostaw towarów rynkowych iść muszą usprawnienia organizacyjne w handlu, zdaniem posłów, nadal rozszerzać należy w handlu i w gastronomii system ajencyjny.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Wnioski i dezyderaty przedstawione przez inne komisje sejmowe, jak również wynikające z przebiegu obrad, Komisja postanowiła uchwalić na posiedzeniu w dniu 13 grudnia 1966 r.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00033-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00033-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7e570c9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00033-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00033-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 33/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 33/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:33</note>
+        <note type="sessionNo">33</note>
+        <date>1966-12-10</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00033-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00033-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cddefe4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00033-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,69 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 10 grudnia 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Wiktora Obolewicza (PZPR), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na 1967 r. oraz podstawowych założeń planu na 1968 r. w zakresie rolnictwa i przemysłu spożywczego, oświaty, nauki, kultury, zdrowia, spraw socjalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowych Komisji: Kultury i Sztuki, Oświaty i Nauki, Pracy i Spraw Socjalnych, Zdrowia i Kultury Fizycznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede, zastępcami Przewodniczącego - Władysławem Jagusztynem i Zbigniewem Januszko, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem i podsekretarzami stanu - Janem Duszą i Józefem Trendotą oraz wicedyrektor departamentu NIK - Piotr Kaltenberg.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Założenia planu rozwoju rolnictwa i przemysłu spożywczego na rok 1967 zreferował poseł Tadeusz Janczyk (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Plan rozwoju produkcji rolnej opracowany został w oparciu o przeciętną wyników produkcyjnych poprzednich 4 lat, przy założeniu racjonalnego wykorzystania rosnących nakładów na rolnictwo i osiągnięciu dalszego postępu organizacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Plan na rok 1967 zakłada, że plony podstawowych roślin kształtować się będą na poziomie średniej lat 1963-1966, tj. zbóż - 17,8 q z ha, oleistych - 13,9 q z ha, ziemniaków - 162 q z ha, buraków cukrowych - 283 q z ha, siana - 37 q z ha.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Poważnie rozszerzana kontraktacja zbóż obejmie areał 1.135 tys. ha i stanowić będzie jedno z najważniejszych zadań 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Korzystna sytuacja paszowa pozwala założyć dalszy wzrost pogłowia bydła o 3,1 proc., przy utrzymaniu pogłowia trzody chlewnej na poziomie tegorocznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Realizacja tych zadań zapewnić ma osiągnięcie globalnej wartości produkcji rolnictwa na poziomie ok. 249 mld zł, czyli niższej o ok. 2,3 proc. od wartości szacunkowo określanej w 1966 r. Wynika to z przyjętej metody planowania i zakłada równocześnie realną możliwość przekroczenia zadań oraz uzyskania niezbędnych w gospodarce narodowej rezerw.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Plan przewiduje znaczną poprawę zaopatrzenia rolnictwa w środki produkcji, rozwój oświaty rolniczej i szeroki program upowszechniania nowoczesnych metod produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Dostawy materiału siewnego pozwolą na obsianie kwalifikowanymi nasionami ok. 35 proc. ogólnej powierzchni upraw zbożowych. Dostawy nawozów mineralnych wzrastają o 12 proc. w porównaniu z br. zabiegi ochronne obejmą ponad 80 proc. gruntów uprawnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Znaczny wzrost podaży nawozów, wapna i środków ochrony roślin nasuwa konieczność ulepszania organizacji obrotu i usług związanych z ich stosowaniem.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Rozbudowa bazy technicznej POM, spółdzielni zaopatrzenia i zbytu oraz bazy magazynowej została w ramach aktualnych możliwości inwestycyjnych w dużej mierze zabezpieczona. Jednakże na tle tegorocznej realizacji tych inwestycji szczególnej uwagi wymaga terminowe ich wykonywanie w roku przyszłym.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Podczas obrad III Krajowego Zjazdu Kółek Rolniczych I Sekretarz KC PZPR Władysław Gomułka poinformował o decyzjach dotyczących rozszerzenia kontraktacji zbóż, zakupu pasz oraz bonifikat cen nawozów sztucznych. Decyzje te stwarzają nowe potężne bodźce rozwoju produkcji rolnej. Kółka rolnicze, służba rolna oraz gminne spółdzielnie zaopatrzenia i zbytu powinny zapewnić poprzez swoją działalność pełne efekty tych doniosłych postanowień. W szczególności kółka rolnicze mają poważny obowiązek popularyzacji nowych warunków kontraktacji oraz udziału w jej organizowaniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Pomyślna dla rolnictwa jest zapowiedziane również na III Zjeździe Kółek Rolniczych przystąpienie do stopniowego scalania gruntów, co jest niezbędnym warunkiem szerszego rozwoju mechanizacji upraw i rozszerzenia zakresu zabiegów agrotechnicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Korzystne byłoby dla rolnictwa wprowadzenie ustawowego obowiązku stosowania minimalnych dawek nawozów sztucznych przez gospodarstwa zacofane, które nie stosują nawożenia gruntów.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Istotną sprawą będzie również poprawa obsługi kółek rolniczych przez POM-y zarówno w dziedzinie remontów ciągników i maszyn rolniczych, jak i dostaw części zamiennych. W obu tych dziedzinach POM-y mają wiele do zrobienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Na inwestycje w rolnictwie przeznacza się w 1967 r. 32,2 mld zł, tj. o 2 mld więcej niż w 1966 r. Nakłady te zapewnić mają m. in. meliorację gruntów i regulowanie stosunków wodnych na łąkach i pastwiskach, zagospodarowanie użytków zielonych, rozbudowę i modernizację sieci POM, jak również rozbudowę produkcji materiału siewnego i hodowlanego w PGR.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W toku realizacji programu melioracyjnego należy w większym stopniu uwzględniać kompleksowość zapewniającą maksymalne wykorzystanie możliwości produkcyjnych w rejonach zmeliorowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Wartość dostaw maszyn i narzędzi rolniczych w 1967 r. wynieść ma 7,9 mld zł i będzie wyższa o ok.15 proc. niż w roku ubiegłym.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W wyniku analizy projektu planu, Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego wysunęła szereg dezyderatów, w których wskazała zwłaszcza na potrzebę:</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- zwiększenia dostaw części zamiennych do maszyn rolniczych, niektórych maszyn i przyczep oraz poprawy ich jakości;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- dokonywania przecen maszyn rolniczych o niepełnej przydatności;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- rozwoju usług na wsi w dziedzinie konserwacji i remontów instalacji elektrycznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- odpowiedniej rozbudowy magazynów zarówno dla środków produkcji rolnej, jak i dla produktów rolnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- zabezpieczenia mocy przerobowych dla inwestycji rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Dezyderaty te zasługują na pełne poparcie w szczególności, gdy chodzi o wykonawstwo inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Zakłada się, że w roku 1967 przemysł spożywczy zwiększy swe dostawy na rynek o 5,1 proc. w porównaniu z rokiem 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Wartość produkcji w przemyśle spożywczym ma osiągnąć w roku 1967, według cen zbytu, 153,5 mld zł, co oznacza pewne przekroczenie odpowiedniego wycinka planu 5-letniego. Szybsze ma być zwłaszcza tempo wzrostu produkcji artykułów białkowych - mleka, serów i twarogów.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Jeśli idzie o założoną w planie wielkość produkcji mieszanek paszowych, na które popyt jest w ostatnim okresie mniejszy, należy odpowiednio ustalać operatywne zadania produkcyjne i tworzyć niezbędne rezerwy.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Plan skupu produktów rolnych zakłada m. in. skup 3.180 tys. ton zbóż, 5.600 tys. ton ziemniaków, 2.040 tys. ton żywca, 4.650 mln litrów mleka. Ekonomiczne i społeczne znaczenie usprawnienia organizacji skupu artykułów masowych zajęło wiele miejsca w obradach Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, a także w wystąpieniach posłów w plenarnej debacie Sejmu nad planem 5-letnim. Zagadnieniu temu resort przemysłu spożywczego powinien poświęcić szczególną uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Nakłady inwestycyjne w przemyśle spożywczym wynieść mają ponad 3.319 mld zł i wzrastają o 14,4 proc. w stosunku do 1966 r. Szczególnie ważnym zadaniem tego przemysłu powinna być pełna i terminowa realizacja rozbudowy sieci elewatorów zbożowych, silosów nasion oleistych i zwiększenie powierzchni składowej chłodni, jak również prawidłowe wykorzystanie środków przeznaczonych na unowocześnienie metod pracy w poszczególnych gałęziach tego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego wiele uwagi poświęciła sprawie inwestycji w spółdzielczości mleczarskiej, wskazując na konieczność budowy nowych zakładów mleczarskich, rozwinięcia sieci skupu mleka, podnoszenia kultury hodowli.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Komisja ta pozytywnie oceniła działalność Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu, jeśli idzie o wykonanie i przekroczenie planu skupu, produkcji oraz zadań eksportowych, wskazała jednak na poważne niedomagania wyrażające się w nie wykonaniu zadań inwestycyjnych w zakresie budowy magazynów, zakładów mięsnych, w przemyśle paszowym i przetwórstwie owocowo-warzywnym; cykle inwestycyjne zostały wydłużone, niezadowalający jest postęp techniczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Są to uwagi w pełni słuszne. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów powinna poprzeć dezyderat Kom. Roln. i Przemysłu Spożywczego w sprawie podjęcia energicznych kroków, mających na celu szybkie odrobienie zaległości na wymienionych odcinkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Projekt planu na 1967 r. i podstawowych założeń planu na 1968 r. oraz projektu ustawy budżetowej na rok 1967 w zakresie oświaty, nauki, kultury, zdrowia, socjalnym itp. zreferował poseł Stanisław Kozioł (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Wydatki na oświatę wzrastają w projekcie planu na rok 1967 w stosunku do przewidywanego wykonania w roku bieżącym o 5 proc. Środki te zapewniają realizację reformy szkolnictwa podstawowego, jak również zaspokojenie potrzeb szkolnictwa ogólnokształcącego i zawodowego. Jednym z istotnych problemów, na które w toku realizacji planu zwrócić trzeba będzie szczególną uwagę jest pełne wykonanie inwestycji szkolnych; problemy tego zakresu zostały szczegółowo omówione w toku prac nad planem 5-letnim; Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów uchwaliła w tej sprawie dezyderaty. Większej uwagi wymagają też sprawy naboru nauczycieli dla szkół ośmioletnich oraz zaopatrzenia szkół w pomoce naukowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Wydatki na szkolnictwo wyższe wzrosną w 1967 r. o 3 proc. w stosunku do roku bieżącego. Ilość studentów wzrośnie o 7,4 proc. W projekcie planu założono ściślejsze powiązanie rozmiarów i kierunków kształcenia z zapotrzebowaniem gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Komisja Oświaty i Nauki, rozpatrując projekt budżetu w zakresie oświaty i nauki, zgłosiła dwie poprawki; dotyczą one zwiększenia wydatków inwestycyjnych Polskiej Akademii Nauk oraz wzrostu wydatków bieżących PAN na dotacje dla towarzystw naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Wydatki na kulturę i sztukę wzrastają w projekcie planu na 1967 r. o 2,1 proc. w stosunku do przewidywanego wykonania w r. bieżącym. Planuje się rozwój podstawowych dziedzin działalności kulturalnej, rozszerzenie sieci urządzeń kulturalnych, wzrost produkcji wydawniczej. Komisja Kultury i Sztuki wnioskuje przyznanie dodatkowych limitów inwestycyjnych dla RSW „Prasa” na modernizację i budowę drukarń.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Wydatki na ochronę zdrowia, świadczenia społeczne oraz na kulturę fizyczną i turystykę planuje się o 7,4 proc. wyższe niż w 1966 r. W myśl projektu planu nastąpi dalszy postęp rozwoju służby zdrowia. Rosnące o 8 proc. w stosunku do 1966 r. środki na ochronę zdrowia pozwolą na pewne zwiększenie wskaźnika ilości łóżek przypadających na 10 tys. mieszkańców, na uzyskanie wyższych norm na leczenie oraz na wydatki rzeczowe w szpitalach. Trudności występujące w rozwijaniu placówek służby zdrowia wywołane zostały - jak podkreślała to Komisja Zdrowia i Kultury fizycznej - ciągnącym się od lat nie realizowaniem zaplanowanych zadań inwestycyjnych służby zdrowia. Na ten problem zwrócić więc trzeba szczególną uwagę; chodzi przede wszystkim o zlikwidowanie dużych dysproporcji w rozwoju placówek zdrowia między poszczególnymi rejonami kraju. Wzmóc również należy działalność w zakresie szerzenia oświaty sanitarnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej zaproponowała poprawki do projektu budżetu na 1967 r. dotyczące zwiększenia środków na wydatki rzeczowe szpitali klinicznych (na remonty pomieszczeń, wyposażenie w bieliznę szpitalną i drobny sprzęt lekarski) oraz zwiększenia wydatków inwestycyjnych w budżetach województw: kieleckiego, warszawskiego i m. Łodzi na rozbudowę i remonty szpitali.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Zakłada się, że w 1967 r. ilość miejsc w zakładach opieki społecznej wzrośnie do 45,3 tys.; środki na świadczenia społeczne wzrosnąć mają w 1967 r. w stosunku do roku bieżącego o 4,6 proc. Wydatki na ubezpieczenia społeczne wzrosną o 5,4 proc., a na renty o 7,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Komisja Pracy i Spraw Socjalnych w wyniku rozpatrzenia projektu planu zgłosiła kilka propozycji poprawek w sprawie:</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">- zwiększenia wydatków budżetów terenowych na świadczenia społeczne dla województw mających najmniejsze środki budżetowe na ten cel;</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">- zwiększenia wydatków Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej na podniesienie rzeczowych norm wyposażenia domów pomocy społecznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">- zwiększenia środków na dotacje dla organizacji społecznych (Polski Związek Niewidomych);</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">- uzupełnienia projektu uchwały o narodowym planie gospodarczym ustępem dotyczącym rozwijania innych form opieki społecznej, a zwłaszcza opieki nad chorym w domu oraz rencistami, ludźmi starymi i niedołężnymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Ponadto Komisja Pracy i Spraw Socjalnych w uchwalonych dezyderatach zwraca uwagę na potrzebę opracowania programu dostosowania w latach 1967-1970 norm finansowych do obowiązujących norm żywienia w domach pomocy społecznej oraz postuluje rozpatrzenie możliwości przyznania wojewódzkim związkom spółdzielni inwalidów etatów dla pracowników służby socjalno-rehabilitacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Frankowski (bezp. Chrz. Stow. Społ. - Kom. Pracy i Spr. Socj.), Alicja Musiałowa (PZPR - Kom. Zdr. i Kult. Fiz.), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Józef Łastowski (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Stanisław Kozioł (ZSL), Marian Kubicki (ZSL - Kom. Kultury i Sztuki), Irena Janiszewska (PZPR - Kom. Pracy i Spr. Socj.), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Tadeusz Janczyk (PZPR) i Wiktor Obolewicz (PZPR), dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Finansów - Jerzy Albrecht oraz zastępcy przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Zbigniew Januszko i Władysław Jagusztyn.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">W dyskusji podkreślono, że podstawowe proporcje planu i budżetu na rok 1967 w rozpatrywanym zakresie ukształtowane zostały prawidłowo, Z pełną aprobatą posłów spotkały się ostatnie decyzje dotyczące nowych zasad kontraktacji i odbioru zbóż oraz warunków dostaw, nawozów sztucznych. Wyrażono przekonanie, że środki te powinny wydatnie przyczynić się do intensyfikacji produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Postulowano zwiększenie zakresu poradnictwa w zakresie praktycznego stosowania nawozów sztucznych i środków ochrony roślin.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Niezbędne jest dalsze zbliżenie nauki do praktyki rolniczej. W szczególności zwrócić trzeba uwagę na prace badawcze dotyczące uprawy żyta, jako że Polska jest jednym z największych jego producentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Stwierdzając poprawę asortymentu i jakości produkowanych maszyn rolniczych, posłowie postulowali dalszą ich poprawę; zwrócono szczególną uwagę na konieczność możliwie najszybszego wykonania decyzji rządu w sprawie rozwoju produkcji przyczep rolniczych. W parze z rozwojem mechanizacji iść musi rozwój szkolenia mechanizatorów rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Jednym z ważnych warunków intensyfikacji produkcji rolnej jest dalszy rozwój oświaty rolniczej. Szczególny nacisk położyć trzeba - zdaniem posłów - na szkolenie zawodowe młodzieży pozostającej na wsi.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00034-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00034-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6db3ea9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00034-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00034-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 34/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 34/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_17-KomPlanuGosp.odt:34</note>
+        <note type="sessionNo">34</note>
+        <date>1966-12-13</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00034-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00034-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..744edf3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00034-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 13 grudnia 1966 r. odbyło się posiedzenie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, na którym:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- rozpatrzono i zatwierdzono tekst poprawek komisji sejmowych do projektu uchwały Sejmu o Narodowym Planie Gospodarczym na r. 1967 i podstawowych założeń planu na r. 1968 oraz do projektu ustawy budżetowej na r. 1967;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- uchwalono dezyderaty wynikłe z prac komisji sejmowych nad projektami planu i budżetu;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- rozpatrzono i zatwierdzono sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa w roku 1965 wraz z uwagami Najwyższej Izby Kontroli i wnioskiem NIK w przedmiocie absolutorium dla Rządu za rok 1965;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- omówiono i zatwierdzono tezy referatów:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">sprawozdawcy generalnego projektu uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na rok 1967 i podstawowych założeń planu na r. 1968 oraz projektu ustawy budżetowej na rok 1967;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">sprawozdawcy projektu uchwały o wykonaniu NPG i budżetu państwa w roku 1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Projekty Narodowego Planu Gospodarczego i ustawy budżetowej na r. 1967 były rozpatrywane przez komisje sejmowe na ogółem 38 posiedzeniach. Analizą poszczególnych wycinków projektów planu i budżetu zajmowało się łącznie 27 podkomisji i zespołów poselskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Obradom przewodniczył poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- przedstawiciele prezydiów innych komisji sejmowych, - przedstawiciele: Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim i zastępcą Przewodniczącego - Zbigniewem Januszko, Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem i podsekretarzami stanu Janem Duszą i Julianem Kole oraz Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem - Bolesławem Gałęzą.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Propozycje poprawek do projektu planu na rok 1967 i podstawowych założeń planu na rok 1968 zreferował przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR), propozycje poprawek do projektu budżetu na rok 1967 - sprawozdawca generalny poseł Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Po dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Jan Gałązka (PZPR - Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej), Aleksander Rozmiarek (SD - Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej), Jan Frankowski (bezp. Chrześć. Stow. Społ.), Wiktor Obolewicz (PZPR), Maria Augustyn (PZPR - Komisja Oświaty i Nauki), Alicja Musiałowa (PZPR - Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej), Tadeusz Janczyk (PZPR), Irena Janiszewska (PZPR - Komisja Pracy i Spraw Socjalnych), Władysław Kuszyk (PZPR) i po wysłuchaniu dodatkowych wyjaśnień, które złożyli Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i Minister Finansów - Jerzy Albrecht, Komisja przyjęła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1967 i podstawowych założeń planu na rok 1968 oraz projekt ustawy budżetowej na rok 1967 wraz z poprawkami oraz uchwaliła dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Do projektu planu na rok 1967 i podstawowych założeń planu na rok 1968 Komisja przyjęła ogółem 14 poprawek merytorycznych i redakcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">M. in. na wniosek Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa postanowiono zwiększyć zadania w dziedzinie wydobycia ropy naftowej; jak wynika z uzasadnienia Komisji, udokumentowane zasoby ropy oraz zwiększające się nakłady na poszukiwania i rozpoznanie złóż umożliwiają mobilizujące podwyższenie planu wydobycia ropy.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W myśl uchwalonej przez Komisję poprawki ”w celu zapewnienia przekroczenia zadań planu 5-letniego w zakresie budownictwa mieszkaniowego należy zaawansować odpowiednio stany surowe w budownictwie mieszkaniowym w 1968 r.” Na wniosek Komisji Handlu Zagranicznego wprowadzono do projektu planu poprawki dotyczące:</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- dalszego usprawniania i zacieśniania współpracy między centralami handlowymi i przemysłem, zwłaszcza w zakresie wieloletniego planowania produkcji i kierunków jej rozwoju - w sposób zapewniający optymalny rozwój eksportu;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- dalszego ulepszania form i metod organizacji sprzedaży na rynkach zagranicznych dla zapewnienia stałej dynamiki wzrostu eksportu w latach następnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- polepszenia jakości i estetyki opakowań eksportowych oraz lepszego ich przystosowania do wymagań i gustów odbiorców zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Na wniosek Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa nadano nowe brzmienie ustępowi określającemu zadania w dziedzinie rozwoju techniki jądrowej; zadania te sformułowano w sposób następujący:</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">„W zakresie pokojowego wykorzystania energii jądrowej należy rozwijać w wybranych kierunkach prace badawcze w ścisłym powiązaniu z zastosowaniem w praktyce. Należy zwłaszcza kontynuować działalność w zakresie zastosowań aparatury i metod izotopowych defektoskopii, geofizyki, analizy radiometrycznej i chemii radiacyjnej w gospodarce narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Dla zrealizowania tych celów należy zaopatrzyć instytucje badawcze i zakłady przemysłowe związane z techniką jądrową w niezbędną aparaturę i narzędzia badawcze, a w szczególności zakończyć modernizację reaktora „EWA” podnoszącą jego moc. Szczególnej opiece należy poddać przedsięwzięcia związane z ochroną przed promieniowaniem jonizującym.” Komisja przyjęła - obok szeregu autopoprawek zgłoszonych przez rząd - 8 poprawek do projektu budżetu na rok 1967.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">I tak postanowiono:</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- na wniosek Komisji Pracy i Spraw Socjalnych zwiększyć o 9 mln zł wydatki na zakup urządzeń i bielizny dla domów pomocy społecznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- na wniosek Komisji Pracy i Spraw Socjalnych zwiększyć o 1 mln zł dotację dla Polskiego Związku Niewidomych;</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- na wniosek Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej zwiększyć o 17,8 mln zł wydatki na polepszenie wyżywienia w szpitalach klinicznych akademii medycznych oraz na zakup bielizny, drobnego sprzętu lekarskiego, remonty bieżące itp.;</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- na wniosek Komisji Oświaty i Nauki zwiększyć o 1,5 mln zł dotację dla towarzystw naukowych na działalność wydawniczą i popularyzacyjną;</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- na wniosek Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej zwiększyć budżet WRN m. Łodzi o 4 mln zł z przeznaczeniem na remont kapitalny szpitala psychiatrycznego w Kochanówce;</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- na wniosek Komisji Pracy i Spraw Socjalnych zwiększyć w budżetach terenowych o 10 mln zł środki przeznaczone na pomoc społeczną;</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Na wniosek Komisji Pracy i Spraw Socjalnych wprowadzono do projektu planu ustęp, w myśl którego:</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">„Należy rozwijać inne formy pomocy społecznej, a w szczególności opiekę nad chorym w domu, jak i różnorodną opiekę nad rencistami, ludźmi starymi i niedołężnymi pozostającymi w domu.” Uchwalone przez Komisję dezyderaty dotyczą m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- przyspieszenia budowy Instytutu Technologii Elektronowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">- przyspieszenia rozbudowy przemysłu poligraficznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- dofinansowywania szpitali powiatowych przez rady narodowe z wygospodarowanych nadwyżek budżetowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">- zwiększenia kwot na zakup sprzętu medycznego produkcji krajowej dla służby zdrowia;</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">- przyspieszenia rozbudowy bazy szpitalnictwa psychiatrycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1965 r. Sprawozdawca Komisji - poseł Tadeusz Janczyk (PZPR) wskazał, że na przełomie czerwca i lipca br. komisje sejmowe rozpatrzyły sprawozdania resortów z wykonania planu i budżetu w 1965 r. i przekazały swoje uwagi Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz uchwaliły dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Szereg wysuniętych wówczas przez Komisję wniosków znalazło odbicie w przedstawionym Sejmowi projekcie uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1967 r. i podstawowych założeniach planu na 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Na jesieni komisje rozpatrzyły odpowiednie części sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w 1965 r. wraz z wnioskiem NIK w przedmiocie absolutorium dla rządu za ten okres i w nawiązaniu do rozpatrzonych poprzednio sprawozdań resortów, przedstawiły do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wnioski o przyjęcie sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w 1965 r. i o udzielenie rządowi absolutorium za rok 1965. Komisje stwierdziły, że rok 1965 charakteryzowało pomyślne wykonanie zadań określonych w planie i budżecie, że w roku tym nastąpiło usprawnienie i wzrosła operatywność działania organów gospodarczych i państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza podkreślił, że nowo wprowadzona w roku bieżącym praktyka rozpatrywania sprawozdań z wykonania planu i budżetu za rok poprzedni we wcześniejszym terminie dała dobre wyniki i że należy ją kontynuować.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu w 1965 r. wraz z wnioskiem Najwyższej Izby Kontroli w sprawie udzielenia rządowi absolutorium za ten okres.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła projekty referatów:</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">- sprawozdawcy generalnego projektu uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1967 r. i podstawowych założeniach planu na 1968 r. oraz projektu ustawy budżetowej na 1967 r. - posła Stanisława Cieślaka (ZSL);</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- sprawozdawcy uchwały o wykonaniu Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu w 1965 r. - posła Tadeusza Janczyka (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Po dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Władysław Kuszyk (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Czesław Burski (ZSL), Tadeusz Janczyk (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR) i Józef Kulesza (PZPR), Komisja przyjęła projekty referatów z poprawkami wniesionymi w czasie dyskusji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00035-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00035-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4570854
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00035-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00035-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 35/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 35/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:1</note>
+        <note type="sessionNo">35</note>
+        <date>1967-03-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00035-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00035-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6573e55
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00035-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,48 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 3 marca 1967 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), rozpatrywała zagadnienie efektywności działania kar umownych w gospodarce narodowej oraz odpowiedzi na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z zastępcą Przewodniczącego - Januszem Walewskim, Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu - Józefem Trendotą, wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli - Bolesław Szlązak, Prezes Głównej Komisji Arbitrażowej - Jan Topiński, Prezes Narodowego Banku Polskiego - Stanisław Majewski, oraz przedstawiciel Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Zagadnienie efektywności działania kar umownych w gospodarce narodowej zreferował w imieniu zespołu poselskiego poseł Bolesław Bednarek (PZPR). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Tadeusz Janczyk (PZPR) i Józef Łastowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Kary umowne ściągane są za dostarczanie towarów nieodpowiadających normom jakości, za zmianę asortymentu albo gatunku dostaw, za niekompletną dostawę, w nieodpowiednim opakowaniu, za opóźnienie terminu dostawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Uchwalony w 1965 r. Kodeks cywilny określił ogólne zasady ściągania odszkodowań i kar z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów wydał w 1966 r. zarządzenie, w którym określono warunki umów sprzedaży oraz dostawy pomiędzy jednostkami gospodarki uspołecznionej. Zarządzeniem tym obowiązujące uprzednio stawki kar umownych zostały podwyższone, przewidziano możliwość zwiększenia kar umownych za niedotrzymywanie dostaw związanych z eksportem. Wprowadzone również obowiązek ścisłego ewidencjonowania kar i przebiegu ich windykacji. Obok zaostrzenia kar umownych wprowadzono równolegle możliwość ich łagodzenia i elastycznego stosowania w uzasadnionych przypadkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W ostatnich latach obserwuje się stały wzrost wykrywalności wad przy odbiorze jakościowym towarów, przede wszystkim w handlu.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W praktyce obrotu handlowego system kar umownych spełnia w zasadzie prawidłowo przewidzianą funkcję jednego z bodźców ekonomicznych, mających przeciwdziałać produkcji towarów o nienależytej jakości. Handel bardziej rygorystycznie aniżeli przemysł egzekwuje kary umowne od swych dostawców.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Zespół badający problemy efektywności działania kar umownych, przeprowadził szereg analiz w zakładach przemysłowych. Wynika z tego konieczność dalszego doskonalenia systemu kar umownych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Zakłady przemysłowe zwracają ponadto uwagę na konieczność zróżnicowania systemu kar umownych odpowiednio do specyfiki, branż; obecnie obowiązują jednolite zasady we wszystkich gałęziach przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Zespół uważa za potrzebne opracowanie branżowych warunków dostaw, uwzględniających specyfikę poszczególnych branż oraz zróżnicowanie i uelastycznienie stosowanych kar. System kar należy ulepszać nie tylko poprzez zwiększanie stawek kar, lecz poprzez efektywne oddziaływanie na lepszą realizację wzajemnych zobowiązań umownych, na mobilizowanie producentów i dostawców do poprawy jakości wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Celowe wydaje się ustalenie odpowiednich stawek kar umownych przy dostawach wyrobów nowych, prototypowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Należy wzmocnię skuteczność systemu kar umownych w wykonawstwie inwestycyjnym, gdyż obecnie działanie kar w znikomym stopniu wpływa na prawidłową realizację zobowiązań. W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Janczyk (PZPR), Józef Łastowski (PZPR), Zdzisław Balicki (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Jan Dziemba (PZPR), Wiktor Cholewicz (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Eugeniusz Witek (ZSL); wyjaśnień udzielili: Prezes Głównej Komisji Arbitrażowej - Jan Topiński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Józef Trendota oraz zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Janusz Walewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W dyskusji uznano system kar umownych za jeden z instrumentów poprawy jakości produkcji i zaopatrzenia rynku oraz usprawniania wzajemnych powiązań w przemyśle, ulepszania kooperacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W przemyśle daje się odczuć mankament polegający na tym, że kary obciążają przede wszystkim wytwórców produktu finalnego, a w niewspółmiernie mniejszym stopniu kooperantów niewywiązujących się z umów.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Podkreślano, że do tej pory system kar umownych stosunkowo najlepiej spełnia swoją rolę w powiązaniach między handlem a przemysłem, chroniąc interesy odbiorcy.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Nie w pełni wykorzystywana jest funkcja wychowawcza kar, których wielkość powinna być powszechnie znana załogom zakładów i mobilizować je do poprawy jakości produkcji, zwiększania dyscypliny pracy i zaostrzania kontroli wewnętrznej. Tam, gdzie kary umowne nie obniżają funduszu zakładowego, dolegliwość ich jest znacznie mniejsza.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Podkreślano potrzebę doskonalenia systemu kar umownych z uwzględnieniem specyfiki branż, zainteresowania zakładów w podejmowaniu produkcji wyrobów nowych, bądź unikalnych i eliminowania z praktyki przemysłu różnych metod omijania kar umownych, np. przez zawieranie umów tak ogólnych, by nie dawały one podstawy do sporów.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Równocześnie wypowiadano się w dyskusji za tym, aby system kar umownych objął pełniej również takie gałęzie gospodarki, jak np. transport, energetyka, przemysł gazowniczy, które obecnie w stosunku do swoich odbiorców zajmują pozycję uprzywilejowaną.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Uznano też za celowe zaostrzenie kar umownych w wykonawstwie inwestycyjnym i objęciem nimi także dziedziny sporządzania dokumentacji projektowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR) stwierdził, że system kar umownych powinien, w istotny sposób wpływać na poprawę jakości i rytmiczności dostaw, na usprawnienie kooperacji miedzy przedsiębiorstwami. Nie jest on jeszcze należycie doceniany w praktyce gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W wielu gałęziach przemysłu system ten odgrywa już w tej chwili istotną rolę w doskonaleniu współpracy, zwłaszcza z handlem.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">System kar umownych zaczął oddziaływać w sposób bardziej odczuwalny dopiero w ostatnich latach; obecnie wymaga on szczegółowego dopracowania w oparciu o dotychczasowe doświadczenia, a przede wszystkim konsekwentnego stosowania. System kar umownych powinien być powiązany z nowym systemem finansowania przedsiębiorstw, który, opierając działalność przedsiębiorstw o fundusze własne, pozwoli uczynić z kar umownych efektywny instrument oddziaływania na jakość i terminowość produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Bardzo ważne jest udoskonalenie działania systemu kar umownych w stosunkach pomiędzy przedsiębiorstwami przemysłowymi. Przy opracowywaniu branżowych warunków dostaw należy uwzględnić wszystkie istotne elementy, które muszą być brane pod uwagę zarówno z punktu widzenia odbiorcy, jak i dostawcy. Takie szczegółowe ustalenia powinny uwzględnić szczególne warunki pracy niektórych przemysłów.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W stosunkach pomiędzy przedsiębiorstwami należy dążyć do usuwania wszelkiego rodzaju nieuzasadnionych uprzywilejowań.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Konieczne jest prowadzenie okresowych badań efektywności oddziaływania systemu kar zarówno w poszczególnych zakładach, jak i poszczególnych branżach i resortach.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Komisja zleciła zespołowi poselskiemu przygotowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Poseł Stanisław Cieślak (ZSL) zreferował nadesłane odpowiedzi rządu na dezyderaty Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Realizując dezyderaty Komisji, podjął decyzję zwiększenia - w stosunku do ustaleń planu 5-letniego - produkcji przyrządów pomiarowych, taboru kolejowego i materiałów budowlanych, rozwinięcia działalności Głównego Urzędu Miar i Jakości, zwiększenia mocy przedsiębiorstw budowlano-montażowych, uporządkowania rynku owocowo-warzywnego. Rząd podjął także decyzję w postulowanych przez Komisję sprawach: współpracy przedsiębiorstw kluczowych z prezydiami rad narodowych i budżetem terenowym, dalszych ulg i ułatwień dla rzemiosła oraz środków zmierzających do poprawy terminowości realizacji inwestycji oświatowych, kulturalnych i socjalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Następnie Komisja przyjęła proponowany przez Prezydium projekt planu pracy na I półrocze br. Przedmiotem obrad Komisji w najbliższych miesiącach będą:</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">- aktualna sytuacja w realizacji planu inwestycyjnego, sprawy wzmocnienia potencjału wytwórczego w budownictwie i rozwój produkcji materiałów budowlanych, ze szczególnym uwzględnieniem produkcji przemysłu terenowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- aktualna sytuacja gospodarcza kraju na tle wykonania zadań I kwartału br.;</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">- ocena wdrażania nowego systemu finansowania przedsiębiorstw;</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- omówienie założeń projektu NPG na 1968 r. na tle wykonania zadań I półrocza br.;</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">- ocena działalności i wykonanie budżetu w 1966 r. Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, NIK, Państwowej Komisji Cen, Komitetu Nauki i Techniki oraz GUS.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00036-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00036-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a20c7d5
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00036-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00036-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 36/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 36/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:2</note>
+        <note type="sessionNo">36</note>
+        <date>1967-04-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00036-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00036-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1348a84
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00036-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,100 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 19 kwietnia 1967 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), rozpatrzyła środki podejmowane w celu usprawnienia procesu inwestycyjnego oraz możliwości dalszego wzrostu produkcji materiałów budowlanych w skali poszczególnych terenów, w oparciu O analizy i oceny dokonane przez wojewódzkie zespoły poselskie.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, - sekretarze wojewódzkich zespołów poselskich, - przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z zastępcą Przewodniczącego - Kazimierzem Secomskim, Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z Ministrem Marianem Olewińskim, Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu Julianem Kole, Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem generalnym - Andrzejem Trojnarem.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o aktualnej sytuacji w realizacji planu inwestycyjnego przedstawił zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Kazimierz Secomski, informację o rozwoju potencjału wykonawczego w budownictwie - Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Olewiński.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Analizę możliwości dalszego wzrostu produkcji materiałów budowlanych w skali poszczególnych terenów dokonaną przez wojewódzkie zespoły poselskie zreferował w imieniu podkomisji poseł Zdzisław Siedlewski (SD). W skład podkomisji wchodzili przedstawiciele Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Po zakończeniu prac nad planem 5-letnim, wojewódzkie zespoły poselskie - nawiązując do wniosków wysuwanych w toku dyskusji i podejmując inicjatywę Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów - przeprowadziły w ostatnich miesiącach w szerokim zakresie prace analityczne dotyczące możliwości wzrostu produkcji materiałów budowlanych w poszczególnych regionach i na tym tle oceniły plany inwestycyjne w tym przemyśle. Zespoły wysunęły szereg wniosków pod adresem rad narodowych i producentów materiałów budowlanych; realizacja tych wniosków przyczynić się może do wydatnego złagodzenia trudnej obecnie sytuacji, a w dalszej perspektywie - wraz ze środkami podejmowanymi przez rząd - do zasadniczej poprawy zaopatrzenia budownictwa uspołecznionego i indywidualnego w materiały budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wojewódzkie zespoły poselskie w swych opracowaniach zwróciły uwagę, iż obok braków ilościowych, występuje nieprzestrzeganie terminów dostaw oraz nie najlepsza jakość niektórych materiałów budowlanych. Dotyczy to zwłaszcza dostaw z przemysłu chemicznego, ciężkiego i drzewnego. Stąd palący staje się problem międzyresortowej koordynacji produkcji materiałów budowlanych oraz odpowiedzialności zainteresowanych resortów za produkcję tych materiałów na równi z resortem budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Z ocen WZP przebija głęboka troska o prawidłową realizację inwestycji również w gospodarce indywidualnej na wsi nierozerwalnie związanych z rozwojem produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wojewódzkie zespoły poselskie nie tylko zanalizowały sytuację w przemyśle ceramiki budowlanej oraz stopień pokrycia potrzeb w tym zakresie, ale w ścisłym współdziałaniu z prezydiami rad narodowych opracowały również programy działania doraźne i długofalowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Programy długofalowe wiążą się z projektami nowych inwestycji, tj. z budową zakładów o wysokim stopniu zmechanizowania prac; programy doraźne obejmują szereg posunięć organizacyjnych i technicznych, niewymagających znaczniejszych nakładów, a dających szybkie efekty. W szeregu województwach proponuje się podjąć produkcję w cegielniach dotychczas nieczynnych. [NIECZYTELNE] produkcją cegły z polowego wypału przez zespoły [NIECZYTELNE] jej efekty w tym zakresie uzyska się w województwach: bydgoskim, kieleckim, lubelskim, łódz.im, gdańskim WZP postulują m.in. zabezpieczenie w ramach wojewódzkiego rozdziału robót realizacji wszystkich nakładów inwestycyjnych przemysłu materiałów budowlanych objętych planem na lata 1967- 1970; przyśpieszenie opracowania typowej dokumentacji zakładów ceramicznych o różnych wielkościach produkcyjnych, utrzymanie produkcji w zakładach przewidzianych do likwidacji, jak również uruchamianie zakładów nieczynnych; zabezpieczenie środków finansowych na realizację programów intensyfikacji produkcji materiałów ściennych; powołanie wojewódzkich i powiatowych zespołów koordynacyjnych produkcji materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zamierzenia w dziedzinie wzrostu produkcji prefabrykatów budowlanych stwarzają konieczność rozwiązania deficytu kruszyw, żużla i innych surowców. Wszystkie województwa zgłaszają postulaty w sprawie przyspieszenia badań geologicznych, opracowań dokumentacji i zabezpieczenia, środków na rozbudowę bazy surowców naturalnych oraz podjęcia szerszych prób wykorzystywania surowców zastępczych. Poszczególne WZP wskazują na szereg dróg i możliwości złagodzenia deficytu w tej dziedzinie; i tak na przykład Katowice widzą źródło dodatkowego uzysku żużla w hałdach hutniczych, Poznań postuluje sfinalizowanie badań i podjęcie decyzji w sprawie wykorzystania popiołów lotnych w rejonie Konina.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Istnieje również konieczność wydania odpowiednich aktów normatywnych i wytypowania resortów wiodących oraz placówek naukowo-badawczych zajmujących się całokształtem zagospodarowania odpadów przemysłowych w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">WZP poświęciły wiele uwagi problematyce produkcji prefabrykatów, wskazując na potrzebę podjęcia kroków zabezpieczających wzrost tej produkcji w stopniu gwarantującym pokrycie obecnych i przyszłych potrzeb. Wskazując na potrzebę budowy nowych obiektów, względnie na modernizację i rozbudowę istniejących zakładów, zespoły zwróciły również uwagę na konieczność szerszego rozwijania produkcji materiałów ściennych w ramach produkcji pomocniczej przedsiębiorstw budowlano montażowych oraz na szersze wykorzystywanie potencjału produkcyjnego spółdzielczości. Stąd konieczność ustalenia i zaktualizowania profilu asortymentowego produkowanych prefabrykatów, rozwijania tej produkcji przy zabezpieczeniu jej środków finansowych, siły roboczej itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Wojewódzkie zespoły poselskie zwróciły uwagę na nierównomierne rozmieszczenie masy towarowej materiałów budowlanych. Innym problemem wymagającym uregulowania jest zabezpieczenie środków transportu do przewozu materiałów budowlanych w celu wyeliminowania strat ponoszonych w wyniku niewłaściwego transportu betonów i ceramiki.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W oparciu o analizy przeprowadzone przez WZP, podkomisja widzi konieczność dokonania szczegółowej analizy bilansów zapotrzebowania i produkcji materiałów budowlanych; bilanse takie powinny być aktualizowane. W oparciu o nie należy dążyć do uruchamiania produkcji zwłaszcza deficytowych asortymentów. Należy również doprowadzić do pełnej realizacji przez wszystkie zainteresowane resorty zadań planowych w dziedzinie produkcji materiałów budowlanych, przy czym przestrzegana być winna nie tylko wielkość produkcji, lecz także jej układ asortymentowy, jak również harmonogramy dostaw w powiązaniu z cyklem budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Tadeusz Jańczyk (PZPR), Tomasz Malinowski (ZSL), Leon Kasman (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Stanisław Hasiak (PZPR), Józef Raźny (SD), Feliks Starzec (ZSL), Józef Macichowski (PZRR - sekretarz WZP w Koszalinie), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Bolesław Bednarek (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Mieczysław Gajewski (PZPR - sekretarz WZP w Łodzi) oraz Piotr Gajewski (PZPR - zastępca przewodniczącego Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej); dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępca przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Kazimierz Secomski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Julian Kole oraz Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Ożewiński.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Z pozytywną oceną spotkały się w toku dyskusji decyzje rządu, zmierzające do usprawnienia procesu inwestycyjnego. Wskazywano, że trzeba, by zarówno organa rządowe, jak i zainteresowane komisje sejmowe pilnie śledziły realizację tych decyzji, co pozwoli w porę uchwycić słabe punkty i podjąć środki zaradcze.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Poważne kwoty przeznaczone na rozwój przemysłu materiałów budowlanych i przedsiębiorstw wykonawczych należy tak wykorzystywać, aby złagodzić poważne dziś dysproporcje między poszczególnymi terenami.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Rozwój produkcji materiałów. budowlanych musi nadążać za wzrostem zadań i rozbudową potencjału wykonawczego. Za niezmiernie cenne, tym cenniejsze, że uwzględniające potrzeby i możliwości poszczególnych regionów kraju, uznano wnioski przedstawione przez wojewódzkie zespoły poselskie. Postulowano, by stały się one przedmiotem studiów zainteresowanych resortów i by zostały włączone do programów usprawniania procesu inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Dążyć trzeba - zdaniem posłów - by usprawnianie procesu inwestycyjnego objęło wszystkie dziedziny inwestowania, a więc zarówno budownictwo przemysłowe, jak i socjalno-komunalne, mieszkaniowe, wiejskie.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Usprawnienie procesu inwestycyjnego w budownictwie przemysłowym zmierzać powinno przede wszystkim dc skrócenia cykli inwestycyjnych, do likwidacji tzw. poślizgów.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W dziedzinie budownictwa mieszkaniowego dążyć trzeba nie tylko do poważnego postępu ilościowego, lecz również do podnoszenia jakości i standardu tego budownictwa, do zwiększania jego funkcjonalności. Już dziś przygotować się trzeba do zaspokojenia w kolejnej 5-latce rosnących potrzeb w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Wiele miejsca w dyskusji poświęcono problemom budownictwa wiejskiego, w tym m.in. wykorzystaniu miejscowych możliwości pokrycia deficytu materiałów ściennych. Uznając, że ranga tego budownictwa jest określana jego wpływem na wzrost produkcji rolnej, postulowano stworzenie szerszych możliwości wykorzystania wszystkich form inicjatywy terenowej, a zwłaszcza wykorzystania wniosków wysuniętych w opracowaniach wojewódzkich zespołów poselskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Opracowania WZP spotkały się z wysoką oceną występujących w dyskusji przedstawicieli resortów, którzy zapewnili, że zawarte w tych opracowaniach wnioski zostaną uwzględnione w toku dalszych prac nad usprawnianiem procesu inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR) stwierdził, że zarówno referaty, jak i dyskusja wykazały słuszność podjętych ostatnia przez rząd decyzji zmierzających do usprawnienia procesu inwestycyjnego. Decyzje te stanowią realizację dezyderatów wysuniętych przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, Komisję Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, jak również w toku plenarnych obrad Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Niezbędna jest dalsza koncentracja zadań inwestycyjnych, zarówno w planach, jak i w procesie ich realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Doskonalenie organizacji wykonawstwa i zaopatrzenia inwestycji musi być procesem stałym, nieustannie korygowanym stosownie do potrzeb, które dyktuje życie.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Szczególnie cenne wnioski zawarte są w opracowaniach wojewódzkich zespołów poselskich. Komisja przekaże te wnioski zainteresowanym resortom w celu wprowadzenia ich do programów działania.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komisja zleciła zespołowi poselskiemu opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">O AKTUALNEJ SYTUACJI W REALIZACJI PLANU INWESTYCYJNEGO</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Informacja złożona przez zastępcę Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Kazimierza Secomskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 19 kwietnia 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Ocena realizacji planu inwestycyjnego w I kwartale br. wymaga nawiązania do ostatecznych rezultatów realizacji tego planu w roku ubiegłym, ujawnienia zaistniałych wówczas niedociągnięć i braków, w celu wyciągnięcia odpowiednich wniosków i zastosowania kroków zaradczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">W 1966 r. zrealizowano zadania inwestycyjne o wartości ponad 132 mld zł, co oznacza przekroczenie założeń planu o 1,4 proc.; wskaźnik tempa wzrostu w skali rocznej wyniósł 7,6 proc. Planowany przyrost wartości nakładów wynosić miał 7,3 mld zł, osiągnięto 9,2 mld zł, czyli o 1,9 mld zł więcej.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Te pomyślne wyniki wymagają jednak skomentowania. Przekroczenie zadań planu nie nastąpiło w obrębie inwestycji grupy A objętej uchwałą Sejmu, lecz nastąpiło w grupie drobniejszych inwestycji, przede wszystkim czynów drogowych, zakupów itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Nie zrealizowano zadań w zakresie robót budowlanych w wysokości około 0,9 mld zł, przy przekroczeniu planu zakupów.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Od początku bieżącego roku obowiązują inne mierniki oceny realizacji planu inwestycyjnego. Podstawą oceny nie jest już globalna realizacja nakładów, lecz wartość obiektów zakończonych i oddawanych do użytku. Jeśliby zastosować wstecz ten właśnie miernik, okazałoby się, że oddane do użytku obiekty wg wartości kosztorysowej stanowiły: w 1963 r. - 69,5 proc., w 1964 r. - 73,5 proc., w 1965 r. - 66,7 proc., w 1966 r. - 75,5 proc. Elementem pozytywnym przebiegu realizacji zadań roku ubiegłego było oddanie do użytku obiektów przemysłu ciężkiego w 90,4 proc., obiektów przemysłu chemicznego w 80,5 proc. W zakresie budownictwa mieszkaniowego osiągnięto 98,8 proc. efektów. Nie osiągnięto założeń planu głównie w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego tzw. resortowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Przyrost efektów inwestycyjnych w postaci nowych zdolności produkcyjnych lub obsługowych był w roku ubiegłym najpomyślniejszy na przestrzeni ostatnich 4 lat. Osiągnięto zaplanowane zdolności produkcyjne i usługowe w podstawowych dziedzinach produkcji; dotyczy to przede wszystkim surówki żelaza, kwasu siarkowego, nawozów sztucznych, cementu, wapna. Nie osiągnięto w pełni zadań w zakresie węgla kamiennego, aluminium i rudy cynkowo-ołowianej.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">W myśl postanowień VI Plenum Kc PZPR uwaga aparatu odpowiedzialnego za realizację zadań inwestycyjnych koncentruje się na takich głównych dziedzinach jak: zwiększenie w szeregu województw potencjału budowlanego; przezwyciężenie opóźnień w dostawach maszyn i urządzeń; nieobejmowanie planem realizacji inwestycji niedostatecznie przygotowanych. W tej ostatniej dziedzinie nastąpiła pewna poprawa w stosunku do roku poprzedniego, niemniej jednak w planie znalazło się jeszcze 4,8 proc. inwestycji nie w pełni przygotowanych, w tym również inwestycji mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Jeśli chodzi o perspektywy realizacji planu inwestycyjnego w roku bieżącym, należy podkreślić na ogół pomyślne wyniki I kwartału.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Roczny plan budownictwa wykonany został już w wysokości 20,1 proc.; Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych zrealizowało zadania na poziomie 20,8 proc. Zakres zrealizowanych robót budowlanych wzrósł w stosunku do I kwartału 1966 r. o 12,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Pomyślnie realizowane są inwestycje centralne i priorytetowe oraz inwestycje przedsiębiorstw i rad narodowych, a także budownictwo mieszkaniowe. Mniej pomyślna jest realizacja inwestycji zjednoczeń; nadal opieszale realizowane są zadania budownictwa mieszkaniowego resortów.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">W bieżącym roku zanotowano takie pozytywne zjawiska, jak wcześniejsze uruchomienie środków finansowych przez banki; znacznie wcześniejszy rozdział robót i skrystalizowanie portfeli zleceń budowlanych poszczególnych przedsiębiorstw; istotne złagodzenie trudności w zakresie zaopatrzenia materiałowego, w tym wyrobów hutniczych. Mniejszy był odsetek zgłoszonych do planu inwestycji niedostatecznie przygotowanych i w związku z tym mniejsza skala skreśleń. W planie terenowym na ogólną wartość około 600 mln tego rodzaju inwestycji skreślono tylko 160 mln, pozostawiając w planie 440 mln zł i tym samym dając radom narodowym szanse uzupełnienia przygotowania, zwłaszcza w zakresie inwestycji mieszkaniowych i szkolnych. Dąży się do tego, aby nakłady na budownictwo mieszkaniowe zostały wszędzie i w całej pełni wykorzystane.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Z oceny dotychczasowej realizacji zadań wyłoniły się m.in. następujące wnioski:</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">- należy przyspieszyć rozdział robót na rok 1968; wydane zostały zalecenia dotyczące zakończenia prac w tym zakresie już w lipcu oraz uwzględnienia pierwszeństwa w lokalizacji robót związanych z inwestycjami centralnymi, inwestycjami produkcyjnymi zjednoczeń, inwestycjami rolniczymi, mieszkaniowymi, szkolnymi i szpitalnymi;</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">- należy rozwinąć potencjał przedsiębiorstw budowlanych oraz realizowanie mniejszych inwestycji systemem gospodarczym;</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">- polepszyć zaopatrzenie budownictwa w środki transportu, w sprzęt i maszyny budowlane oraz w materiały budowlane i instalacyjne;</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">- ulec powinny poprawie warunki socjalno-bytowe załóg budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">W tych dziedzinach podjęto już konkretne kroki.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">O ROZWOJU POTENCJAŁU WYKONAWCZEGO W BUDOWNICTWIE</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Informacja przedstawiona przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Mariana Olewińskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 19 kwietnia 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Pięcioletni program inwestycyjny, przewidujący dalsze wzmożone tempo rozwoju kraju, postawił przed budownictwem, jako dzianiem gospodarki narodowej, zadanie zrealizowania w okresie 1966-1970 produkcji budowlano-montażowej o wartości 636 mld zł. Ogromna większość tych zadań przypada do wykonania uspołecznionym przedsiębiorstwom budowlano-montażowym. W związku z tym muszą one zwiększyć swą produkcję w 1970 r. o 52 proc. w stosunku do 1965 r., co oznacza konieczność uzyskiwania średniorocznego przyrostu produkcji w granicach 8-9 proc. (6 proc. w ubiegłej 5-latce), czyli konieczność znacznej intensyfikacji rozwoju potencjału wykonawczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Kierunki tego rozwoju muszą być dostosowane do struktury planu inwestycyjnego, a więc do założonego szybszego tempa wzrostu inwestycji przemysłowych, w tym szerszego zakresu modernizacji i rozbudowy istniejących zakładów, wysokiego tempa wzrostu budownictwa rolniczego oraz zadań w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego. Muszą także uwzględniać wysoki, bo przekraczający 70 proc., wskaźnik wzrostu robót budowlano-montażowych przewidzianych do realizacji w województwach: białostockim, bydgoskim, koszalińskim, olsztyńskim, szczecińskim i zielonogórskim, co wynika m.in. z lokalizacji na niektórych tych terenach nowych, dużych inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">W planie 5-letnim założono szybsze tempo wzrostu robót w pierwszych 3 latach, wolniejsze w ostatnich 2 latach. Przebieg realizacji planu w roku 1966 oraz prace nad planem na lata 1968-1969 wskazały na konieczność przyjęcia bardziej równomiernego tempa wzrostu ze względu na możliwości przygotowania inwestycji do realizacji, możliwości rozwojowe przedsiębiorstw wykonawczych oraz warunki zaopatrzenia budownictwa w podstawowe materiały.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Obok wzrostu ilościowego, stają przed budownictwem zadania wydatnej i wszechstronnej poprawy jakości oddawanych do użytku obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Około 50 proc. wzrostu produkcji ma się uzyskać drogą wzrostu wydajności pracy, ok. 50 proc. - przez zwiększenie stanu zatrudnienia. Czynnikami zwiększającymi wydajność pracy będą w 60 proc. efekty postępu technicznego, a w 40 proc. usprawnienia w organizacji produkcji oraz wzmożenie dyscypliny pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Ponad połowę zadań przypadających uspołecznionym przedsiębiorstwom budowlanym realizuje Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów. Budowlanych, którego produkcja zwiększy się w ciągu bieżącej 5-latki o prawie 57 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">W budownictwie mieszkaniowym, które niemal w całości wykonywane jest przez organizacje resortu budownictwa, założony 20-procentowy wzrost produkcji jest zabezpieczony. Z uwagi na znaczenie budownictwa mieszkaniowego dla poprawy warunków bytowych ludności, główny nacisk położony zostanie na realizację dodatkowego zadania: wybudowania 100 tys. izb ponad założenia planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Wzrastający udział budownictwa spółdzielczego postawił przed resortem zadanie lepszego zaspokojenia wymogów spółdzielców pod względem struktury, rozwiązań funkcjonalnych, wyposażenia i jakości wykończenia mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">W budownictwie przemysłowym podstawowe zadanie polega na opanowaniu szybszego tempa wzrostu, przy równoczesnym wydatnym skróceniu cyklów budowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Nadmienić należy, że według dokonanych obliczeń budownictwo w 48 proc. uzależnione jest od sprawności własnego funkcjonowania, a w 52 proc. od szeregu innych działów gospodarki, głównie od przemysłu ciężkiego, chemicznego, komunikacji i handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Zapewnienie prawidłowej realizacji zadań inwestycyjnych bieżącego planu 5-letniego wymagało podjęcia określonych kroków w dziedzinie organizacji budownictwa. Podstawę ku temu dały decyzje kierownictwa PZPR, w wyniku realizacji których zamierza się osiągnąć przede wszystkim stabilizację kierunków działania i profilów potencjału wykonawczego budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">Chodzi zwłaszcza o odpowiednio wczesne rozpoznanie potrzeb inwestorskich w układzie gałęziowym i regionalnym oraz dostosowanie do tych potrzeb potencjału wykonawczego w drodze jego rozbudowy lub przemieszczenia. Głównym instrumentem jest tu bilansowanie i planowanie w układzie dwuletnim; system ten jest stale doskonalony - z roku na rok przyspiesza się terminy sporządzania planów. Ponadto wprowadzone w roku bieżącym nowe zasady zawierania umów pomiędzy inwestorem a generalnym wykonawcą, przewidujące ujęcie całości zadania inwestycyjnego, dają przedsiębiorstwom wykonawczym sprecyzowaną perspektywę rozwoju na okres kilkuletni.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">W I półroczu br. zostaną zakończone prace nad zaktualizowaniem i szczegółowym ustaleniem zapotrzebowania na roboty budowlano-montażowe w dalszych latach planu 5-letniego, co stanowić będzie podstawę skonkretyzowania rozwoju potencjału wykonawczego poszczególnych przedsiębiorstw. Dla zwiększenia zaś wydajności tego potencjału wprowadza się w życie prawidłowy podział pracy w organizacjach wykonawstwa, zapewniający koncentrację i specjalizację produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Usprawnienia idą w tym kierunku, by uwolnić przedsiębiorstwa resortu budownictwa od wykonywania wielu drobnych robót; przedsiębiorstwa te będą się koncentrować na realizacji podstawowych zadań, jak: budownictwo przemysłowe, masowe budownictwo mieszkaniowe, szkolne, szpitalne oraz bardziej skomplikowane budownictwo miejskie.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Resorty gospodarcze, obok wykonywania specjalnych robót, dla których mają już ukształtowaną sieć organizacji wykonawczych, będą rozwijać swój potencjał zarówno w formie systemu gospodarczego, jak i w fermie przedsiębiorstw, dla realizacji własnych remontów oraz nieskomplikowanych i niewielkich zadań inwestycyjnych, zwłaszcza modernizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Przedsiębiorstwa terenowe rozwiną moc produkcyjną, niezbędną dla realizacji inwestycji związanych z zagospodarowaniem miast (roboty drogowe, kanalizacyjne, wodociągowe) i ponadto, obok robót remontowych, wykonywać będą drobne i nieskomplikowane zadania inwestycyjne z zakresu budownictwa ogólnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">Przedsiębiorstwa budownictwa rolniczego rozwijać powijany swój potencjał w takim zakresie, aby stopniowo przejmować wykonawstwo wszystkich robót w dziedzinie budownictwa ogólnego na terenach wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">Wszystkie organizacje gospodarcze powinny wykonywać drobne roboty remontowe i inwestycyjne systemem gospodarczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">Spółdzielczość pracy, obok realizowania usług dla ludności, będzie w większym stopniu wykorzystywana jako uzupełnienie państwowego potencjału wykonawczego w zakresie drobnych robót inwestycyjnych i remontowych. W związku z tym potrzeby materiałowe spółdzielczości będą uwzględniane w planie centralnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.70" who="#">Zdolność produkcyjna jednego przedsiębiorstwa budowlanego, wynosząca obecnie przeciętnie w skali kraju 60 mln zł wartości produkcji rocznie, wzrośnie do 80 mln w 1970 r. Potencjał przedsiębiorstwa podległych resortom budownictwa, przewyższa średni poziom krajowy i wynosi obecnie średnio 140 mln zł wartości rocznej produkcji na jedno przedsiębiorstwo; potencjał ten wzrośnie w 1970 r. do 200 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.71" who="#">W okresie 1967-1970 zostanie utworzonych ok. 120 nowych przedsiębiorstw, głównie w resortach budownictwa i gospodarki komunalnej oraz w spółdzielczości pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.72" who="#">Zwiększanie zdolności produkcyjnej istniejących oraz tworzenie nowych przedsiębiorstw następować będzie tak, aby w 1970 r. uzyskać pewną nadwyżkę mocy produkcyjnych nad zadaniami. Ponadto tworzyć się będzie dalsze możliwości rozwojowe przedsiębiorstw na lata 1971-1975.</u>
+          <u xml:id="u-1.73" who="#">Równocześnie postępować będzie pogłębienie specjalizacji przedsiębiorstw, zwłaszcza przedsiębiorstw budownictwa przemysłowego, montażowych i instalacyjnych, które obecnie część swego potencjału angażują w wykonawstwo budownictwa ogólnego, niewymagające wysokiej specjalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.74" who="#">W ciągu I półrocza br. mają być wdrożone zasady koordynacji branżowej obejmującej wszystkich wykonawców we wszystkich regionach kraju, niezależnie od ich przynależności organizacyjnej. Do współpracy tej przystąpią również biura projektów oraz przedstawiciele miejscowego przemysłu materiałów budowlanych i organizacji prowadzących obrót tymi materiałami - w tym celu, aby w pełni zharmonizować rozwój mocy przedsiębiorstw z rozwojem miejscowej bazy wytwórczej materiałów budowlanych i innych współdziałających dziedzin. W kolejnym etapie wymagać będzie rozważenia sprawa wprowadzenia w budownictwie systemu planowania branżowego, jako instrumentu współdziałania i rozdziału środków w proporcji do potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.75" who="#">Z kolei Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych omówił zasady polityki technicznej w budownictwie polegającej przede wszystkim na zmniejszaniu pracochłonności i matariałochłonności procesów produkcyjnych. Prowadzone prace zmierzają do uruchomienia seryjnej produkcji przemysłowej zunifikowanych elementów konstrukcyjnych i niekonstrukcyjnych oraz typowych segmentów budynków.</u>
+          <u xml:id="u-1.76" who="#">W budownictwie mieszkaniowym postępować będzie podobny proces unifikacji i typizacji oraz produkcji różnego rodzaju gotowych elementów. Ulegną udoskonaleniu ujęte w wojewódzkich zestawach projekty budownictwa mieszkaniowego z położeniem akcentu na podniesienie wartości użytkowej mieszkań (projektowanie na górnej granicy normatywu szczególnie małych i średnich mieszkań, eliminacja pośredniego oświetlenia kuchni w mieszkaniach średnich i dużych).</u>
+          <u xml:id="u-1.77" who="#">W dziedzinie zabezpieczenia potrzeb materiałowych budownictwa Minister Marian Olewiński wskazał, że produkcja materiałów budowlanych w okresie 1966-1970 wzrasta szybciej (ogółem o 46,8 proc.) aniżeli wzrastają roboty budowlano-montażowe (40,6 proc.). Pewien niedobór w zakresie materiałów ściennych i cementu występować będzie w pośrednich latach bieżącej 5-latki, przy pełnym jednak pokryciu potrzeb w roku 1970. Resort opracował i realizuje doraźny program działania w celu złagodzenia tej sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.78" who="#">Resort podjął również starania, by doprowadzić do złagodzenia trudności, jakie budownictwo odczuwa najsilniej z powodu niedoborów i braku rezerw materiałów budowlanych produkowanych przez resorty przemysłu ciężkiego i przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.79" who="#">Planowany na lata 1966-1970 rozwój techniki zakłada znaczny wzrost uprzemysłowienia wykonawstwa (np. w budownictwie mieszkaniowym do 70 proc.) oraz rozwój mechanizacji robót. Kładzie się przy tym nacisk na rozwój kompleksowych form mechanizacji i wprowadzanie do budownictwa nowych, efektywniejszych maszyn i urządzeń. Wykonanie tego programu uzależnione jest od zapewnienia budownictwu terminowych dostaw określonego asortymentu maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-1.80" who="#">W programie zabezpieczenia usług przewozowych przewidziano znaczne zwiększenie dostaw środków transportu, lepiej przystosowanych do warunków pracy w budownictwie oraz podjęcie działań mających na celu zwiększenie gotowości technicznej i wskaźników eksploatacyjnych taboru.</u>
+          <u xml:id="u-1.81" who="#">Przedsięwzięciem o dużym znaczeniu dla gospodarowania siłą roboczą i funduszem płac, które stworzyło dogodniejsze warunki do przystosowania potencjału produkcyjnego do potrzeb, jest dokonane w 1967 r. zniesienie limitowania zatrudnienia w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych resortów budownictwa i rolnictwa oraz wprowadzenie systemu korygowania funduszu płac odpowiednio do stopnia wykonania planu produkcji. Stawia to przed resortem konieczność podjęcia kroków zmierzających do: wydatnego rozwinięcia szkolenia kadr budowlanych, poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy, warunków socjalnych, zwiększenia atrakcyjności pracy w budownictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.82" who="#">Dla zapewnienia szybkiego wzrostu potencjału produkcyjnego budownictwa niemałe znaczenie mają również podejmowane przez resort przedsięwzięcia organizacyjno-ekonomiczne, które przyczyniają się pośrednio do usprawnienia produkcji. Zaliczyć do nich należy m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.83" who="#">- wykształcenie nowych, efektywniejszych form organizacji generalnego wykonawstwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.84" who="#">- tworzenie pracowni projektowych i organizowanie służb przygotowania produkcji w przedsiębiorstwach budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-1.85" who="#">- wprowadzenie jednorazowego systemu rozliczeń obiektów budowlanych po ich zakończeniu i odbiorze;</u>
+          <u xml:id="u-1.86" who="#">- ograniczenie zakresu wskaźników dyrektywnych oraz niektórych norm i limitów, dla zwiększenia samodzielności przedsiębiorstw.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00037-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00037-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..aede996
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00037-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00037-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 37/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 37/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:3</note>
+        <note type="sessionNo">37</note>
+        <date>1967-04-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00037-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00037-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..27dc88a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00037-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,82 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 27 kwietnia 1967 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Wiktora Obelewicza (PZPR), rozpatrzyła aktualną sytuację gospodarczą kraju na tle wykonania zadań planowych w I kwartale br.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem i podsekretarzami stanu Julianem Kole i Józefem Trendotą oraz Prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o wykonaniu zadań planowych w I kwartale 1967 r. przedstawił Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski. Informację o sytuacji finansowej w I kwartale 1967 r. przedstawił Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z informacją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Józef Łastowski (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Stanisław Kozioł (ZSL), Czesław Burski (ZSL), Zdzisław Siedlewski (SD), Igor Łopatyński (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Jan Dziemba (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL), Edward Graliński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W dyskusji pozytywnie oceniono wyniki realizacji planu w I kwartale br., wskazując równocześnie, że nie przesądzają one jeszcze wyników planu rocznego, uwarunkowanych dalszym poważnym wysiłkiem wszystkich ogniw gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Rezultatem dotychczasowych osiągnięć jest - wskazywali posłowie - pogłębienie w społeczeństwie poczucia stabilizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Korzystne wyniki osiągnięte w I kwartale br. zawdzięczać należy w poważnej mierze wcielaniu w życie uchwał VII Plenum KC PZPR. Już w ubiegłym roku zahamowane zostały tendencje do nadmiernego przekraczania planów kosztem zużywania zapasów materiałów i surowców oraz produkcji w toku przeznaczonej na przyszły okres. Rytmiczność produkcji uległa poprawie w roku bieżącym. Niemniej jednak - jak wskazywano w dyskusji - nie wszędzie jeszcze podchodzi się z należytą uwagą do wniosków powołanych po VII Plenum KC zakładowych komisji usprawnień. Podkreślano, że usprawnienia organizacji pracy nie wolno traktować jak jednorazowej akcji, że musi to być proces stały, ciągle pogłębiany.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Mimo krótkiego okresu obowiązywania, nowy system finansowania przedsiębiorstw i nowy system finansowania inwestycji zdają egzamin; pozwalają one lepiej i szybciej ujawniać powstające braki i niedociągnięcia, skuteczniej je eliminować. Z uznaniem posłów spotkała się operatywność Ministerstwa Finansów w reagowaniu na płynące z terenu sygnały i postulaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W poważnej mierze dzięki usprawnieniom organizacji pracy zdołano osiągnąć poprawę proporcji między wzrostem produkcji, wzrostem wydajności pracy i stanem zatrudnienia. W tej dziedzinie nadal istnieją poważne rezerwy, które należy uruchamiać. Wydajność pracy mogłaby być zwiększona, gdyby pełniej wykorzystywany był w zakładach pracy fundusz postępu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Dzięki wzrostowi produkcji niektórych artykułów rynkowych, w wielu asortymentach rynek producenta przekształcił się w rynek konsumenta stawiającego coraz wyższe wymagania jakościowe. Rynek jest całkowicie nasycony w niektóre towary, jednakże nie wykorzystuje się w pełni możliwości ich sprzedaży. Towary te nie docierają w odpowiednim czasie i w odpowiedniej ilości do niektórych rejonów, a zwłaszcza na wieś. Postulowano aktywizację handlu takimi towarami, bardziej elastyczną politykę cen oraz zmianę profilu produkcji niektórych zakładów produkujących te towary.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wiele uwagi poświęcili posłowie prawidłowemu kształtowaniu się zapasów. Ich stan i struktura nie powinny ani na chwilę schodzić z pola widzenia działaczy gospodarczych. Ich prawidłowe kształtowanie jest funkcją przystosowania produkcji do potrzeb rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Omawiając zagadnienia handlu zagranicznego, zwrócono szczeciną uwagę na konieczność dalszej aktywizacji produkcji eksportowej; wskazano, że obowiązujący system bodźców nie we wszystkich przypadkach należycie preferuje najbardziej korzystny dla gospodarki narodowej eksport. System nagradzania w niedostatecznej mierze zabezpiecza interesy kooperantów, nie uwzględnia należycie rozwoju produkcji antyimportowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski oraz Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Przewodniczący obradom poseł Wiktor Obolewicz (PZPR) stwierdził:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Z przebiegu dyskusji wynika, że Komisja z zadowoleniem przyjęła pozytywne rezultaty osiągnięte przez naszą gospodarkę w I kwartale br. Te pozytywne rezultaty, to przede wszystkim wykonanie i przekroczenie zadań planowych, zwłaszcza przez przemysł, znaczna poprawa rytmiczności produkcji i jej efektywności ekonomicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Jak wynika z dyskusji, Komisja widzi w tych osiągnięciach rezultat działania nowego systemu planowania i zarządzania, stosowania nowych mierników produkcji oraz rezultaty realizacji uchwał VII Plenum KC PZPR. Komisja zwraca uwagę na konieczność utrwalenia tych pozytywnych wyników.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Jednocześnie w toku dyskusji zwrócono uwagę na występujące jeszcze napięcia, trudności i zjawiska negatywne, w szczególności: w zakresie handlu zagranicznego, w zakresie przystosowania produkcji do potrzeb rynku, w zakresie zbyt niskiego jeszcze wzrostu wydajności pracy, przekroczenia planu zatrudnienia i nieprawidłowości w kształtowaniu się zapasów.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Komisja postuluje skoncentrowanie uwagi czynników gospodarczych na tych odcinkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">O WYKONANIU ZASAD PLANOWYCH W I KWARTALE 1967 R.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Informacja złożona przez Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefana Jedrychowskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 27 kwietnia 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Pierwszy kwartał br. cechowała wzmożona aktywność gospodarcza prawie we wszystkich dziedzinach.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Produkcja przemysłowa wzrosła w porównaniu z I kwartałem roku ubiegłego o 8,5 proc., wobec założonego w plaśnie rocznym wzrostu o 6,2 proc. Najwydatniej wzrosła produkcja Ministerstwa Przemysłu Chemicznego - o 13,8 proc., Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego - o 11,6 proc. i Ministerstwa Przemysłu Lekkiego - o 7,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Poprawiła się także rytmiczność realizacji planu produkcji, zwłaszcza w przemyśle maszynowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wydajność pracy w przemyśle, mierzona wartością produkcji globalnej przypadającej na 1 zatrudnionego, wzrosła o 4,8 proc., wobec założonego w planie rocznym wzrostu o 3,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Zatrudnienie wzrosło o 3,5 proc., a więc przekroczyło założenia planu rocznego, który przewiduje wzrost zatrudnienia o 2,9 proc., ale tempo wzrostu było niższe niż w roku ubiegłym.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Nadal trwa pomyślna sytuacja paliwowo-energetyczna w kraju, przy wysokim stanie zapasów węgla.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Produkcja hutnictwa wzrosła, o 8,7 proc., co pozwoliło na poprawę zaopatrzenia w wyroby hutnicze i na wzrost stanu zapasów.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Dzięki realizacji uchwał VII Plenum KC PZPR, poprawiła się rytmiczność produkcji w przemyśle maszynowym. Rysują się w związku z tym możliwości przekroczenia planu produkcji tej gałęzi przemysłu; chodzi obecnie o właściwe ukierunkowanie tego przekroczenia planu, tzn. żeby nastąpiło ono w tych asortymentach, które są najbardziej potrzebne na eksport i dla rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W przemyśle chemicznym nastąpił znaczny wzrost produkcji niektórych wyrobów, jak np. amoniaku syntetycznego o 35 proc., co wiąże się przede wszystkim z uruchomieniem pierwszych trzech ciągów amoniaku w zakładach Puławy I. Nastąpił również znaczny wzrost produkcji tworzyw sztucznych - o 25 proc., włókien syntetycznych - o 21 proc. i chloru - o 11 proc., jednakże wzrost zapotrzebowania w gospodarce na niektóre artykuły chemiczne wyprzedza często wzrost produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Na uwagę zasługuje wykonanie planu produkcji wszystkich podstawowych asortymentów mineralnych materiałów budowlanych, z wyjątkiem szkła okiennego; w produkcji cegły osiągnięto pewne nadwyżki, co nie oznacza jednak pełnego pokrycia potrzeb rynku na wyroby ścienne.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">W przemyśle lekkim znacznie, bo o 22 proc. wzrosła produkcja wyrobów pończoszniczych, dziewiarskich - o 13,5 proc., tkanin z jedwabiu sztucznego - o 12 proc., przędzy wełnianej - o 11 proc., tkanin lnianych i pakulanych - o 8 proc. Świadczy to o dość elastycznym dostosowywaniu się przemysłu lekkiego do potrzeb rynku, bo właśnie na te artykuły istnieje w tej chwili największe zapotrzebowanie, co oczywiście nie znaczy, że wszystkie potrzeby asortymentowe są już pokryte.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Udział wydajności pracy w przyroście produkcji wyniósł 58,9 proc. i był wyższy niż przewidziano w planie rocznym i wyższy niż w pierwszym kwartale 1966 roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">W rolnictwie mamy na ogół sytuację korzystną, chociaż w rolnictwie trudno ocenić sytuację po I kwartale. Stan ozimin w większości rejonów kraju jest niezły, mamy natomiast pewne straty w zasiewach żyta w szeregu powiatów w województwach wschodnich.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Pomyślnie przebiega zaopatrzenie na kampanię siewną w nasiona roślin uprawnych, w sadzeniaki kwalifikowane, w środki ochrony roślin. Pomyślnie przebiegała również kontraktacja, w szczególności kontraktacja zbóż, przed którą zostały postawione znacznie większe zadania. Poprawiło się zaopatrzenie w nawozy mineralne, których dostawy wzrosły o 26,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Wartość ciągników, maszyn i narzędzi rolniczych sprzedanych indywidualnym gospodarstwom i kółkom rolniczym była o 39 proc. wyższa aniżeli w roku ubiegłym. Sprzedaż pasz treściwych dla gospodarstw indywidualnych i spółdzielczych wzrosła o 21,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Marcowy spis reprezentacyjny pogłowia nadal wyraża tendencje do wzrostu pogłowia. Według tego spisu pogłowie bydła wzrosło o 6,6 proc. w stosunku do stanu sprzed roku, pogłowie krów o 4,7 proc. pogłowie trzody chlewnej o 5,1%, pogłowie owiec o 3,3 proc. Mimo, że plan skupu żywca w I kwartale został wykonany w 99,5 proc., to jednak osiągnął największy dotychczasowy poziom. Wysoki jest także poziom kontraktacji na II kwartał br. Rekordowy był również poziom skupu mleka, który był wyższy o 7,3 proc. aniżeli w roku ubiegłym.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Sprawa inwestycji i budownictwa była omawiana szczegółowo na poprzednim posiedzeniu komisji. Stwierdzić można ogólnie, że w I kwartale nakłady inwestycyjne były o 13,3 proc, wyższe aniżeli w I kwartale roku ubiegłego. Stopień zaawansowania wykonania planu rocznego jest więc lepszy niż w roku ub. W ubiegłym roku ujawniła się tendencja do przekraczania planów inwestycji drobnych, pozalimitowych, szybko rentujących się, czynów społecznych, oraz inwestycji przedsiębiorstw i zjednoczeń, a także zakupów maszyn i urządzeń we wszystkich kategoriach inwestycji; równocześnie niepełna była realizacja podstawowych inwestycji planu centralnego i terenowego. Program działania zmierzający do poprawy sytuacji przedstawiony został Komisji na poprzednim posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">W I kwartale br. oddano do użytku 22 tysiące mieszkań 61 tysięcy izb mieszkalnych i o 877,5 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni mieszkalnej. Oznacza to wzrost odpowiednio o 2 proc., 3,5 proc i 2,7 proc. w stosunku do roku ubiegłego. Budownictwo spółdzielcze mierzone powierzchnią użytkową mieszkań wzrosło o 20 proc., nie osiągając jednak tempa założonego w planie rocznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Jak już wskazano na wstępie, wzrost zatrudnienia był wyższy aniżeli przewidywano w założeniach planu. Na rynku pracy nadal nie jest w pełni pokryte zapotrzebowanie szeregu przedsiębiorstw na robotników kwalifikowanych. Fundusz płac był w okresie 2 miesięcy tego roku wyższy o 9,5 proc. aniżeli w analogicznym okresie ubiegłego roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Dalszej poprawia uległo zaopatrzenie rynku, szczególnie w artykuły żywnościowe. Wzrost zaopatrzenia w mięso i drób wyniósł 8,2 proc. w stosunku do odpowiedniego okresu roku ubiegłego.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Nastąpiła wyraźna poprawa zaopatrzenia w tkaniny bawełniane i bawełnopodobne, obuwie, natomiast pewne trudności występują nadal w zaopatrzeniu w tkaniny wełniane, jedwabne, obuwie gumowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Na koniec roku ubiegłego stan zapasów w przemyśle uspołecznionym był o 10,8 proc. wyższy aniżeli na koniec 1965 r. Zapasy materiałów wzrosły o 11,6 proc, półfabrykatów i produkcji w toku - o 14,3 proc., wyrobów gotowych - o 9,5 proc. 81,2 proc. stanu zapasów stanowiły zapasy mieszczące się w granicach normatywu, 14,9 proc. - celowe zapasy sezonowe i rezerwy; zapasy zbędne stanowiły 1,6 proc. i zapasy nadmierne - 2,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Z uwagi na to, że gospodarka nasza odczuwa trudności zaopatrzeniowe na poszczególnych odcinkach - ministerstwa zostały zobowiązane do przeanalizowania przyczyn nieprawidłowego kształtowania się wzrostu zapasów.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Eksport w I kwartale br. wzrósł o 14,5 proc., import natomiast osiągnął poziom 99,9 proc. odpowiedniego okresu ub. roku. O 23,4 proc. wzrósł eksport maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Saldo obrotów towarowych zarówno z krajami socjalistycznymi, jak i kapitalistycznymi było dodatnie. Te wyniki I kwartału oznaczają jednakże tylko złagodzenie trudności w zrównoważeniu bilansu handlowego i płatniczego, które zarysowały się w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Główne zadania polityki gospodarczej na ten rok to:</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">- zapewnienie równowagi w handlu zagranicznym, w bilansie handlowym i płatniczym z zagranicą, co trzeba osiągnąć przez aktywizację eksportu i przez zachowanie dyscypliny importowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">- lepsze dostosowanie produkcji pod względem asortymentu i jakości do potrzeb rynku, - utrwalenie korzystnych zmian w proporcjach ekonomicznych, w szczególności utrwalenie osiągnięć w dziedzinie poprawy tempa wzrostu wydajności pracy i rytmiczności produkcji, osiągnięć, które wystąpiły w rezultacie realizacji uchwał VII Plenum Komitetu Centralnego PZPR, - usprawnienie budownictwa inwestycyjnego, przede wszystkim przez uzupełnienie rozwoju sieci przedsiębiorstw budowlano-montażowych, poprawę zaopatrzenia materiałowego, mechanizację robót budowlano-montażowych, a także uregulowanie sprawy zatrudnienia, - usprawnienie gospodarki zapasami, zbadanie przyczyn narastania zapasów zbędnych, poprawa w ogóle całego systemu organizacji i planowania zaopatrzenia, - poprawa rentowności i zwiększenie akumulacji przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">O TENDENCJACH ROZWOJOWYCH SYTUACJI FINANSOWEJ W I KWARTALE 1967 R.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Informacja złożona przez Ministra Finansów - Jerzego Albrechta na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 27 kwietnia 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">W roku 1966 wzrost dochodów budżetu państwa był o około 6 proc. wyższy niż planowany. Wydatki budżetu państwa były również o około 6 proc. wyższe niż planowano, co wynikało głównie z potrzeby wyposażenia przedsiębiorstw przemysłowych w fundusze i niezbędne dla sfinansowania części środków obrotowych oraz planowego przyrostu zapasów i inwestycji w pierwszym roku działania nowego systemu finansowego. Poza tym ponadplanowe wydatki objęły regulacje płac oraz zwiększenie inwestycji w gospodarce taranowej i w budownictwie, zwłaszcza w zakresie zwiększenia potencjału przerobowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">W I kwartale 1967 r. tempo wzrostu dochodów budżetu państwa było nieco niższe niż założone w planie rocznym. Wykonanie rocznego planu dochodów wyniosło w I kwartale 23,8 proc. Nie na wszystkich odcinkach zadania w zakresie akumulacji finansowej realizowane były pomyślnie. Rada Ministrów w powziętej ostatnio uchwale zobowiązała ministrów i przewodniczących prezydiów WRN do dokonania analizy przyczyn osłabienia tempa wzrostu akumulacji finansowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Sytuację finansową przedsiębiorstw należy rozpatrywać w świetle działania nowego systemu finansowego, którego podstawowym założeniem jest powiązanie funduszów przedsiębiorstw i bodźców materialnego zainteresowania z kształtowaniem się rentowności. W ubiegłym roku ok. 60 proc. zjednoczeń objętych nowym systemem finansowym osiągnęło lub przekroczyło dyrektywne wskaźniki rentowności. W bieżącym roku system ten zaczyna działać w całej rozciągłości. Trudno jeszcze na podstawie wyników I kwartału ocenić w pełni jego funkcjonowanie, można jednak stwierdzić już obecnie, że nowy system sprawia, iż wyniki gospodarowania wyróżniaj odbijają się na sytuacji finansowej przedsiębiorstw i to jest jego niewątpliwą zaletą. Dalsze efekty zależeć będą w znacznej mierze od konsekwentnego, stosowania zasad nowego systemu.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Zgodnie z założeniami planu realizowane są dochody w postaci podatków i opłat od wiejskich gospodarstw indywidualnych. Wzrastają wpływy od rzemiosła, co wynika z jego dynamicznego rozwoju.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Przewidziane na rok bieżący wydatki budżetu państwa zrealizowano w I kwartale w 25,5 proc. Przyspieszenie realizacji wydatków nastąpiło zwłaszcza w dziale inwestycji, co miało na celu stworzenie warunków płynnego ich finansowania. Stopniowo w miarę podejmowania nowych przedsięwzięć inwestycyjnych, wdrażane są nowe zasady finansowania inwestycji, polegające na następowaniu środków budżetowych środkami własnymi przedsiębiorstw i zjednoczeń oraz kredytem bankowym. Wykorzystanie instytucji oprocentowania stwarza bodziec oddziałujący na obniżkę kosztów inwestycji i terminowe włączanie ich do eksploatacji. Nowe zasady wpłynęły już na lepsze przygotowanie inwestycji do realizacji, zwłaszcza od strony dokumentacyjnej, przyspieszają proces koncentracji nakładów. Te pozytywne efekty przemawiają za rozszerzeniem kredytowej formy finansowania inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Zgodnie z założeniami realizowane są wydatki budżetowe na rolnictwo, na transport i łączność, na naukę.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">Wydatki na finansowanie usług socjalnych i kulturalnych zrealizowano w I kwartale w ponad 25 proc. planu rocznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Realizacja budżetów terenowych kształtuje się na poziomie analogicznego okresu roku ubiegłego. Dąży się do dalszego usprawniania funkcjonowania budżetów terenowych, poprzez próby uproszczenia trybu finansowania jednostek budżetowych. Eksperyment taki wprowadzony został na terenie kilku województw.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Z funduszu aktywizacji małych miast obejmującego kredyty inwestycyjne uruchomiono dotychczas około 150 mln zł na ogólną sumę 200 mln kredytów przewidzianych na rok bieżący. Uwzględniono przede wszystkim te wnioski prezydiów WRN, które zapewniały możliwość rozpoczęcia planowanych inwestycji jeszcze w roku bieżącym. Wnioski te dotyczą w 72 proc. - rozbudowy, modernizacji i budowy zakładów przemysłowych w 27 proc. - zakładów usługowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Począwszy od bież. roku rady narodowe małych miast dysponują tzw. funduszem miejskim przeznaczonym na budowę, remont i konserwację urządzeń komunalnych, socjalnych itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Funduszem tym, objęto 545 miast liczących poniżej 10 tys. mieszkańców. Analiza opracowanych planów wykorzystania funduszu miejskiego w kilkunastu miejscowościach wykazała, iż najwięcej środków z tego tytułu przeznacza się na gospodarkę komunalną i mieszkaniową. Dalsze rozszerzenie zasięgu funduszu miejskiego na miasta liczące powyżej 10 tys. mieszkańców będzie mogło być rozpatrzone w latach następnych, w zależności od związanych z tym skutków finansowych i możliwości ich pokrycia z budżetu centralnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">W I kwartale br. podobnie jak w roku ubiegłym, utrzymywała się tendencja wysokiego wzrostu zasobów pieniężnych ludności. Wpływa na to normalna skłonność do oszczędzania towarzysząca wzrostowi dochodu ludności z tytułu wynagrodzeń za pracę (o 8,5 proc. więcej w porównaniu z I kwartałem ubiegłego roku), ale także częściowo występujące asortymentowe i jakościowe braki w zaopatrzeniu rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Wzrostowi wkładów oszczędnościowych w I kwartale towarzyszył dalszy rozwój akcji kredytowej mającej na celu popieranie rozwoju rolnictwa i rzemiosła. Wypłaty kredytów obrotowych i inwestycyjnych dla gospodarki chłopskiej wyniosły w I kwartale 6,4 mld zł i były wyższa o ok. 21 proc. niż w I kwartale ub. roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Wzrosły zwłaszcza kredyty inwestycyjne, co wiązało się m.in. z możliwościami zwiększenia dostaw niektórych materiałów budowlanych. Wysoką dynamikę wykazują kredyty dla rzemiosła, które w porównaniu z I kwartałem ubiegłego roku wzrosły o 30 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Na nieco niższym poziomie kształtowały się kredyty na zakupy ratalne, co wynika z ograniczenia sprzedaży ratalnej przede wszystkim samochodów osobowych i lodówek. Rozważana już obecnie możliwość wprowadzenia dalszych udogodnień sprzedaży ratalnej tych towarów, których podaż na rynku jest duża.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Przedstawione tendencje rozwoju sytuacji finansowej można scharakteryzować w następujący sposób:</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">- kształtowanie się wyników akumulacji finansowej przemysłu w I kwartale br. wskazuje na konieczność skoncentrowania uwagi w najbliższym czasie na wynikach finansowych gospodarki przedsiębiorstw, - wydatki budżetu państwa związane z finansowaniem potrzeb rozwoju gospodarki i usług socjalno-kulturalnych wykasują stosunkowo nieznaczne przekroczenie założeń planowych, możliwe do sfinansowania z przewidzianych w budżecie rezerw;. Tym niemniej pewne trudności w realizacji planu dochodów wskazują na potrzebę oszczędnego gospodarowania środkami budżetowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">Wzrost zasobów pieniężnych ludności i pewne osłabienie dynamiki obrotów w handlu wewnętrznym wskazują na potrzebę dalszej poprawy asortymentowej i jakościowej w zaopatrzeniu rynku.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00038-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00038-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e19ac29
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00038-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00038-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 38/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 38/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:4</note>
+        <note type="sessionNo">38</note>
+        <date>1967-06-15</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00038-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00038-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c8fc101
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00038-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,54 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 15 czerwca 1967 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Cieślaka (ZSL), rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności w 1966 r.:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- Komitetu Nauki i Techniki, - Głównego Urzędu Statystycznego oraz uchwaliła dezyderaty dotyczące realizacji planu inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komitetu Nauki i Techniki z zastępcy Przewodniczącego - Bolesławem Adamskim i Wacławem Czachórskim;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Głównego Urzędu Statystycznego z prezesem - Wincentym Kawalcem i wiceprezesami - Stanisławem Rogiem i Leonem Rzendowskim;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem - Bolesławem Szlązakiem, dyrektorem Zespołu - Edwardem Demidowskim i dyrektorem departamentu - Aleksandrem Ivanką, oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności. Komitetu Nauki i Techniki w 1966 r. złożył poseł Józef Łastowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Bronisław Warowny (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Władysław Kuszyk (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Zdzisław Siedlewski (SD), Eugeniusz Witek (ZSL) i Stanisław Cieślak (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili zastępcy Przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki - Wacław Czachórski i Bolesław Adamski.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Zarówno w sprawozdaniu, jak i w dyskusji wskazywano na poważne postępy osiągnięte przez Komitet Nauki i Techniki w działalności koncepcyjnej, planistycznej, koordynacyjnej, normatywnej i merytorycznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W wyniku działalności Komitetu osiągnięto poprawę w dziedzinie koncentracji i przyspieszenia badań naukowych, poprawę zaopatrzenia w aparaturę i urządzenia niezbędne do prowadzenia prac naukowo-badawczych. W większym niż dotychczas stopniu Komitet inspirował - zgodnie z potrzebami gospodarki narodowej - kierunki badań naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Zwracając uwagę na poprawę, jaką obserwuje się w dziedzinie koordynacji badań naukowych, wskazywano na konieczność dalszego jej pogłębienia, przy równoczesnym uwolnieniu Komitetu od wszelkiego rodzaju czynności administracyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Komitet zbyt szczegółowo zajmuje się rozwojem techniki i badań stosowanych w poszczególnych branżach przemysłowych, przy niedostatecznej koordynacji problemów międzyresortowych i między branżowych. Komitet powinien ograniczać się do wskazywania kierunków działania wynikających z ogólnych potrzeb państwa, bez zajmowania się szczegółami i rozpraszania swej działalności w ramach poszczególnych resortów i branż.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Mimo postępów w tej dziedzinie, badania naukowe są wciąż jeszcze nadmiernie rozproszone, zdarzają się wypadki dublowania badań naukowych. Koncentrując te badania, trzeba równocześnie ściślej wiązać je z potrzebami praktyki, głównie z potrzebami przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Przedmiotem stałej troski Komitetu winien być taki dobór tematyki badań naukowych, który zapewniłby najwyższą efektywność nakładów ponoszonych na te badania.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Równie ważne jest zapewnienie szybkiego i sprawnego wdrażania osiągnięć nauki do praktycznej realizacji; postępy w tej dziedzinie, choć poważne, nie mogą być uznane za zadowalające.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Niezadowalające jest jeszcze wykorzystanie Funduszu Postępu Technicznego. To samo dotyczy funduszu nagród, którego dysponowanie należałoby - zdaniem niektórych dyskutantów - zdecentralizować i uelastycznić, przekazując część środków i uprawnień do zjednoczeń. Pozwoli to uczynić z nagród skuteczniejszy niż dotąd bodziec zarówno dla pracowników naukowo-badawczych, jak i dla praktyków.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Równocześnie z wdrażaniem do praktyki wyników własnych badań naukowych, konieczne jest szersze korzystanie z osiągnięć zagranicznych. Warunki do tego stworzyć może m.in. rozbudowa informacji naukowo-technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Wskazywano na występujące jeszcze nieprawidłowości w rozmieszczeniu wysoko kwalifikowanych kadr. Stosunkowo słaba ilościowo i jakościowo jest obsada komórek naukowo-badawczych w stosunku do zakładów produkcyjnych. Wewnątrz komórek naukowo-badawczych niedostateczna jest ilość pracowników technicznych pomocniczych, co powoduje obciążenie pracowników naukowo-badawczych pracami niewymagającymi wysokich kwalifikacji. Wskazywano również na konieczność bardziej starannego doboru kadr zaplecza naukowo-badawczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W wyższych uczelniach obserwuje się pewien separatyzm katedr naukowych, podczas gdy należałoby większą uwagę poświęcić badaniom prowadzonym na szerszej płaszczyźnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Komisja stwierdziła, że w 1966 r. Komitet Nauki i Techniki dokonał dużego wysiłku zmierzającego do dalszej poprawy organizacji i może się poszczycić dalszymi osiągnięciami tak na polu techniki, jak i nauki i wspólnego ich powiązania.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Komisja postanowiła przyjąć sprawozdanie Komitetu Nauki i Techniki z wykonania budżetu i działalności w roku 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności Głównego Urzędu Statystycznego w roku 1966. Sprawozdawcą był poseł Stanisław Kozioł (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Zdzisław Balicki (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Krystyna Biernacka (SD), Józef Lastowski (PZPR) i Stanisław Cieślak (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Prezes Głównego Urzędu Statystycznego - Wincenty Kawalec oraz wiceprezesi - Stanisław Róg i Leon Rzendowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W dyskusji i referacie wysoko oceniono postępy w działalności GUS. Stwierdzono, że program prac GUS w 1966 r. został, w porównaniu do lat ubiegłych, znacznie poszerzony; GUS rozwijał zakres działalności i udoskonalał metody pracy. Wprowadzono szereg zmian organizacyjnych oraz powołano Zakład Badań Statystyczno-Ekonomicznych i jego pracownie regionalne. Udoskonalono system zbierania informacji i ogłaszania wyników badań, poprawiła się jakość analiz i komentarzy. Wzmożone starania o mechanizację i wyposażenie biur statystycznych w niezbędne środki techniczne oraz o podniesienie poziomu pracowników. Planowane badania w zasadzie wykonano w pełni.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Podjęto nowe formy walki z nielegalną sprawozdawczością. Przeprowadzono, w porozumieniu z prezydiami wojewódzkiej i miejskiej rady narodowej w Krakowie, eksperyment służący uproszczeniu i usprawnieniu terenowej sprawozdawczości statystycznej, osiągając pozytywne wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Postulowano w dyskusji dalsze rozszerzenie zakresu badań w skali regionów.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności GUS w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja uchwaliła dezyderaty w sprawie usprawnienia procesu inwestycyjnego. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 19 kwietnia 1967 r. (por. BPS)371/IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Wprawdzie - jak stwierdził przewodniczący obradom-poseł Stanisław Cieślak - wiele z wysuniętych wówczas postulatów zostało już zrealizowanych, względnie jest w toku realizacji, co znalazło potwierdzenie na ostatnim posiedzeniu Sejmu, niemniej słuszne jest sprecyzowanie stanowiska Komisji w najważniejszych, jej zdaniem, sprawach.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">- doskonalenie metody bilansowania materiałowego w oparciu o prawidłowo określone zapotrzebowanie na konkretne asortymenty materiałów budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- mniejsze inwestycje terenowe, zwłaszcza w pionach spółdzielczości i w dziale gospodarki komunalnej, w większym zakresie powinny być wykonywane systemem gospodarczym przez powoływane do tego celu brygady, zespoły itp. Wyniki ich pracy zależą w dużym stopniu od poziomu wyposażenia w lekki sprzęt budowlany; w planie na 1968-1969 przewidzieć należy wzrost produkcji tego sprzętu zarówno w przemyśle kluczowym, jak i w przemyśle terenowym podległym radom narodowym;</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">- zwiększenie mocy przerobowych przedsiębiorstw budowlanych w m. Wrocławiu i województwie oraz w m. Kraków i województwie; aktualny potencjał wykonawczy przedsiębiorstw budowlanych na tych terenach uniemożliwia pełną realizację zadań inwestycyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- zabezpieczenie realizacji opracowanych przez wojewódzkie zespoły poselskie programów zwiększenia terenowej produkcji materiałów budowlanych na potrzeby lokalne. Należy w szczególności rozważyć możliwości:</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">a) wznowienia wypału cegły w lokalnych cegielniach dotychczas z rozmaitych powodów nieczynnych; Komisja wskazuje przy tym, że do rozważenia jest tu m.in. uelastycznienie cen cegły produkowanej przez drobnych wytwórców i sprzedawanej prywatnym odbiorcom,</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">b) wykorzystania cegielni przewidzianych do likwidacji z powodu braku surowca lub z powodu, całkowitego zużycia maszyn i urządzeń - do produkcji prefabrykatów lub innych materiałów budowlanych przez spółdzielczość wiejską, spółdzielnie pracy, kółka rolnicze, chłopskie zespoły produkcji materiałów budowlanych lub nawet prywatnych producentów;</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">c) lepszego rozpoznania złóż i zwiększenia wydobycia kruszyw naturalnych oraz racjonalnego zagospodarowania zasobów żużla i innych odpadów przemysłowych, nadających się do produkcji materiałów budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">d) prowadzenia tam, gdzie to jest gospodarczo uzasadnione, w terenowych zakładach materiałów budowlanych pracy na dwie zmiany;</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">e) reaktywowania działających w latach ubiegłych chłopskich zespołów materiałów budowlanych oraz stworzenia odpowiednich bodźców ekonomicznych zachęcających do tworzenia nowych tego typu zespołów;</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">f) opracowania lokalnych programów szerszej popularyzacji nowych, zastępujących w budownictwie wiejskim cegłę i drewno, materiałów budowlanych oraz szkolenie rzemieślników wiejskich w ich stosowaniu;</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">g) zwiększenia sieci wypożyczalni sprzętu budowlanego i urządzeń służących do produkcji na placu budowy niektórych materiałów budowlanych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00039-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00039-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b28f120
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00039-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00039-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 39/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 39/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:5</note>
+        <note type="sessionNo">39</note>
+        <date>1967-06-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00039-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00039-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6c4d8d6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00039-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,51 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 29 czerwca 1967 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), wysłuchała informacji Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Stefana Jędrychowskiego na temat założeń Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1968 na tle wykonania zadań planowych za 5 miesięcy bieżącego roku oraz rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności Komisji Planowania przy Radzie Ministrów w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- członkowie prezydiów innych komisji sejmowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym Komisji - Stefanem Jędrychowskim i zastępcą Przewodniczącego Zbigniewem Januszko;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli - Bolesław Szlązak oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację na temat założeń Narodowego Planu Gospodarczego na 1968 r. na tle wykonania zadań planowych za 5 miesięcy bieżącego roku przedstawił Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wskazał on m.in., że w tym roku po raz pierwszy zrezygnowano z opracowania wytycznych rządu do opracowywania planu na rok następny, co jest wynikiem wzmocnienia metody planowania 2-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wstępne założenia planu na rok 1968 przewidują wyższe, aniżeli przyjęte w planie na rok 1967, tempo wzrostu globalnej produkcji przemysłowej - 7,8 proc. Zakłada się, że produkcja środków wytwarzania wzrośnie o 8,8 proc., a artykułów konsumpcyjnych o 5,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Dla rolnictwa przyjęto metodę ostrożnego planowania produkcji roślinnej, opartego o średnie wyniki ostatnich 4-ch lat. Założenia projektu planu produkcji rolnictwa na rok 1968 zostaną ustalone po dokonaniu oceny tegorocznych zbiorów.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wstępny projekt planu przewiduje wzrost nakładów inwestycyjnych o 8,3 proc. Została przewidziana ogólna rezerwa inwestycyjna wysokości 1,5 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Według wstępnych założeń, wartość towarów dostarczonych na zaopatrzenie ludności wzrosnąć ma o 6,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wzrost zatrudnienia założony został na poziomie określonym w NPG na rok 1967, tj. o 3,3, proc., przy wzroście wydajności pracy o 4,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Przewiduje się wzrost obrotów handlu zagranicznego o 9,3 proc. przy jednoczesnym wyrównaniu proporcji między eksportem i importem.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Na podstawie aktualnej oceny sytuacji gospodarczej przewiduje się, że tegoroczny plan produkcji przemysłowej zostanie wykonany, a nawet przekroczony. Przewiduje się utrzymanie w r. 1968 założonego dotychczas tempa wzrostu produkcji globalnej. W poszczególnych działach gospodarki narodowej rysują się pewne nowe problemy, które zaważą na sposobie i warunkach realizacji przyszłorocznego planu i planów na dalsze lata.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W dalszym ciągu Przewodniczący Komisji Planowania omówił problemy, jakie stają w roku przyszłym przed poszczególnymi działami gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">I tak w przemyśle paliw, wobec rysujących się perspektyw zwiększenia eksportu węgla koksującego, konieczne jest skrócenie cykli inwestycyjnych nowych kopalń powstających w Rybnickim Okręgu Węglowym. Podjęte będą wysiłki zmierzające do likwidacji dysproporcji między zasobami gazu ziemnego i możliwościami ich wykorzystania.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W przemyśle maszynowym zwiększone będą zadania w tych dziedzinach, w których wzrost produkcji pożądany jest ze względu na potrzeby rynku i eksportu. Wzrost produkcji będzie możliwy m.in. dzięki pozytywnemu oddziaływaniu uchwał VII Plenum KC Partii w tym przemyśle na wzrost wydajności pracy, poprawę rytmiczności i organizacji pracy. Dla zabezpieczenia wzrostu produkcji, przemysł maszynowy otrzyma dodatkowo zaopatrzenie w wyroby walcowane i urządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W przemyśle chemicznym zakłada się m.in. szybszy niż przewidywano pierwotnie wzrost wydobycia siarki, co zawdzięczamy powodzeniom we wdrażaniu technologii podziemnego wytapiania siarki w Grzybowie. W innych branżach przemysłu chemicznego konieczne staje się zlikwidowanie opóźnień inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W przemyśle lekkim konieczność zwiększenia programu inwestycyjnego stwarza problem pełnego zabezpieczenia wykonawstwa inwestycji. Modernizacja przemysłu lekkiego jest niezbędna dla dostosowania produkcji do potrzeb rynku i eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Dla poprawy zaopatrzenia w materiały budowlane - zwłaszcza na wsi - przewidujemy wzrost produkcji materiałów ściennych poprzez modernizację istniejących cegielni i budowę nowych zakładów poligonowych - materiałów betonowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W budownictwie mieszkaniowym rysuje się tendencja do przekraczania kosztów normatywnych, której należy przeciwdziałać, aby realny był program dodatkowego zwiększenia budownictwa mieszkaniowego. Jakość i standard budownictwa nie mogą w żadnym przypadku się pogorszyć.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W dalszym ciągu napięte i trudne zadania stają przed handlem zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności Komisji Planowania przy Radzie Ministrów w r. 1966 przedstawił poseł Igor Łopatyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Obok czynności związanych z opracowywaniem i badaniem przebiegu wykonania narodowych planów gospodarczych, Komisja Planowania przy Radzie Ministrów kontynuowała w r. 1966 prace nad realizacją szczegółowego programu udoskonalenia metod planowania i zarządzania, ustalonego uchwałą IV Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Zgodnie z wytycznymi uchwały IV Plenum, istotne przeobrażenia w dziedzinie planowania gospodarczego znalazły m.in. wyraz: w rozwinięciu i wzmocnieniu systemu planowania przez wprowadzenie planowania 2-letniego i powiązania planów rocznych z planem wieloletnim; w położeniu nacisku na osiągnięcie wyższego poziomu specjalizacji i koncentracji produkcji oraz lepsze wykorzystanie możliwości tkwiących w międzynarodowym podziale pracy: w przedsięwzięciach inwestycyjnych stwarzających możliwość szybszego rozwoju tych gałęzi i branż, które zapewniają wyższą efektywność ekonomiczną oraz wysoki poziom techniczny i jakościowy produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Ustalone metody opracowywania resortowych i wojewódzkich planów gospodarczych mają na celu poparcie planowanych zadań analizą ekonomiczną i wybór optymalnych wariantów planu wynikających z szerokiego zastosowania rachunku ekonomicznego w dziedzinie kosztów własnych, rentowności, efektywności inwestycji i postępu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Jednocześnie referent zwrócił uwagę na konieczność bardziej konsekwentnego wdrażania w gospodarce narodowej nowych metod planowania i zarządzania, na poprawę organizacji pracy przedsiębiorstw i zjednoczeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Alicja Musiałowa - przewodnicząca Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej (PZPR), Bronisław Warowny (ZSL), Krystyna Czechowska - zastępca przewodniczącego Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy (PZPR), Leon Kasman (PZPR), Florian Wichłacz - zastępca przewodniczącego Komisji Gospodarki Marskiej i Żeglugi (PZPR), Ewa Trojanowska, (bezp.), Ryszard Hajduk - zastępca przewodniczącego Komisji Kultury i Sztuki (PZPR), Krystyna Mielczarek - przedstawicielka Komisji Handlu Zagranicznego (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Bolesław Iwaszkiewicz - przedstawiciel Komisji Oświaty i Nauki (PZPR), Edmund Stuczyński - zastępca przewodniczącego Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego (PZPR), Leon Brudziński - przedstawiciel Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej (PZPR), Aleksander Schmidt - zastępca przewodniczącego Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej (ZSL), Zdzisław Siedlewski (SD), Józef Macichowski - zastępca przewodniczącego Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - PZPR/, Bolesław Bednarek (PZPR) i Stanisław Cieślak (ZSL), dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i zastępca Przewodniczącego - Zbigniew Januszko.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Z aprobatą spotkał się fakt przedstawienia - pierwszy w praktyce naszego Sejmu - wstępnych założeń planu na rok następny. Uznano to za szczególne osiągnięcie na drodze do systematycznej obserwacji przez Komisję przebiega procesu planowania i realizacji założeń planu; dyskusja nad wstępnymi założeniami planu przeprowadzona przez Komisję Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, przy udziale prezydiów innych komisji, zbiegła się bowiem w czasie z rozpatrywaniem przez poszczególne komisje sprawozdań resortów z wykonania planów w roku ubiegłym oraz z przeprowadzoną w II dekadzie bieżącego miesiąca przez Sejm debatą nad dotychczasową realizacją planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Dyskusja nad informacją o wstępnych założeniach planu na rok następny dała okazję zarówno członkom Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów jak również uczestniczącym w posiedzenia przedstawicielom innych komisji sejmowych - przedstawienia zarówno bardziej ogólnych, jak i szczegółowych postulatów, które na obecnym etapie mogą być jeszcze uwzględnione przy opracowywania ostatecznej wersji projektu planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">W dyskusji wiele uwagi poświęcono między innymi:</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- problemom usprawnienia procesów inwestycyjnych w różnych działach gospodarki narodowej, w budownictwie mieszkaniowym i socjalnym;</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">- problemom handlu zagranicznego, a zwłaszcza zgrania programu inwestycyjnego z potrzebami eksportu, zapewnieniu rytmiczności dostaw za granicę, lepszej współpracy przemysłu z organizacjami handlowymi;</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- szybszemu wdrażaniu w przemyśle zdobyczy postępu technicznego, podnoszeniu jakości i nowoczesności wyrobów, lepszemu ich przystosowaniu do potrzeb rynku; wskazywano na potrzeby inwestycyjne poszczególnych gałęzi przemysłu, jak również na konieczność uruchamiania rezerw produkcyjnych drogą usprawnienia organizacji pracy zgodnie z uchwałami VII Plenum KC PZPR;</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">- poprawie zaopatrzenia wsi w środki produkcji i materiały budowlane;</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">- dalszemu usprawnianiu planowania i zarządzania, zwiększaniu to drogą samodzielności przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Przedstawiono również szereg konkretnych potrzeb w zakresie produkcji szeregu poszukiwanych na rynku asortymentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z realizacji zadań i budżetu w roku 1966.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00040-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00040-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7b4903d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00040-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00040-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 40/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 40/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:6</note>
+        <note type="sessionNo">40</note>
+        <date>1967-09-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00040-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00040-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d6613e1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00040-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 22 września 1967 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- funkcjonowanie systemu finansowego w przemyśle w latach 1966-1967;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- sprawozdanie z wykonania budżetu i działalności Ministerstwa Finansów w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem - Jerzym Albrechtem i podsekretarzem stanu - Józefem Trendotą, Prezes Narodowego Banku Polskiego - Stanisław Majewski, Naczelny Dyrektor Banku Inwestycyjnego - Janusz Anuszewski oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem - Bolesławem Szlązakiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Jak stwierdził na wstępie obrad przewodniczący Komisji poseł Józef Kulesza - podstawą dyskusji jest doręczone posłom w czerwcu br. opracowanie Ministerstwa Finansów, zawierające wstępną ocenę funkcjonowania systemu finansowego zjednoczeń i przedsiębiorstw przemysłu kluczowego, jak również ustalenia zespołów poselskich, które zwizytowały szereg zakładów przemysłowych i zjednoczeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację uzupełniającą przedstawił Minister Finansów - Jerzy Albrecht (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wykonanie budżetu i działalność Ministerstwa Finansów w roku 1966 omówił poseł Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Sprawozdawca zrealizował poszczególne dziedziny dochodów budżetu Ministerstwa Finansów, które zrealizowane zostały na poziomie 118 proc., oraz wydatków zrealizowanych oszczędnie, bo na poziomie 94 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Na podkreślenie zasługuje dokonana przez Ministerstwo Finansów poważna praca koncepcyjna i organizacyjna nad doskonaleniem socjalistycznej gospodarki finansowej. Rezultatem tej pracy było wprowadzenie od 1 stycznia 1966 r. w przemyśle kluczowym nowego systemu finansowego, którego celem jest osiągnięcie większej efektywności gospodarowania przedsiębiorstw, w oparciu o zasadę rentowności.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Pozytywnie ocenić należy wprowadzoną w roku ubiegłym nową klasyfikację budżetową, która umożliwia lepsze niż w poprzednim okresie zharmonizowanie budżetu państwa z Narodowym planem gospodarczym, z bilansem finansowym państwa, z bilansem dochodów i wydatków pieniężnych ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Z uwagi na to, że w wielu dziedzinach kryteria przyjmowane w planie i przyjmowane w budżecie są odmienne, rysuje się potrzeba wprowadzenia nowej metody oceny realizacji budżetu i planu gospodarczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Uzasadniony byłby postulat przedłożenia Sejmowi projektu nowego prawa budżetowego wraz z zaktualizowaną ustawą o planowaniu gospodarczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Sprawozdawca stwierdził również dalsze podnoszenie się poziomu kwalifikacji aparatu finansowego, zwłaszcza w centrali Ministerstwa i wydziałach finansowych. Szczególnej uwagi wymaga nadal doskonalenie kadr inspekcji kontrolno-rewizyjnej oraz oddziałów banków.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Nadzór i kontrola wykonywania budżetu państwa na ogół nie budzi zastrzeżeń. System dwukrotnego zamiast wielokrotnego w ciągu roku otwierania kredytów dla jednostek budżetowych i rad narodowych jest korzystny z punktu widzenia realizacji budżetów.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Cieślak (ZSL), który omówił wyniki wizytacji dokonanej przez zespoły poselskie w zakładach przemysłowych oraz Ewa Trojanowska (bezp.), Józef Łastowski (PZPR), Tomasz Malinowski (ZSL), Maria Mielczarek (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”); dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Józef Trendota, Prezes Narodowego Banku Polskiego - Stanisław Majewski oraz Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W dyskusji wyrażono pełną aprobatę dla założeń i kierunków wprowadzonego od stycznia 1966 r. systemu finansowania przedsiębiorstw i zjednoczeń. Mimo stosunkowo krótkiego okresu jego funkcjonowania, przynosi on już - zdaniem posłów - poważne efekty.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Funkcjonowanie systemu finansowania pozwoliło na ujawnienie szeregu niedomagań rzutujących na wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw, wypływających z niedostatecznej ich gospodarności, jak również z przyczyn od przedsiębiorstw niezależnych. Te ostatnie dotyczą m.in. kooperacji, współpracy przemysłu z handlem zagranicznym i wewnętrznym, kar umownych, branżowych warunków dostaw. Trudności te, których rozwiązywanie pozostawiano przed tym niejednokrotnie ogniwom nadrzędnym, obecnie przedsiębiorstwa starają się rozwiązywać we własnym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Wskazywano, że doskonalenie systemu finansowania musi iść w parze z doskonaleniem systemu planowania i zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wiele miejsca poświęcono rosnącej roli banków, ich oddziaływaniu na gospodarkę przedsiębiorstw. System finansowy wyposażył banki w instrumenty działania, które należy stale ulepszać.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR) stwierdził na zakończenie obrad, że dyskusja, w której szerokie odzwierciedlenie znalazły wyniki wizytacji przedsiębiorstw i zjednoczeń przez zespoły poselskie, pozwala stwierdzić, że generalne zasady systemu finansowego w przemyśle kluczowym są słuszne. Stanowią one skuteczny instrument ekonomicznego oddziaływania na pracę przedsiębiorstw, wdrażają kierownictwa zakładów, ich aktyw społeczno-gospodarczy do myślenia kategoriami ekonomicznymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Dotychczasowe doświadczenia i poczynione obserwacje wskazują na potrzebę intensyfikacji prac nad pełnym wdrożeniem tego systemu, a równocześnie na potrzebę wprowadzania pewnych korektur tam, gdzie ujawniają się jeszcze pewne jego słabości.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Trzeba w szczególności lepiej dostosowywać ogólnie słuszne zasady systemu finansowego do specyfiki poszczególnych resortów, branż i gałęzi gospodarki narodowej. Stale śledzić i usprawniać trzeba funkcjonowanie systemu, m.in. na styku zjednoczenie-przedsiębiorstwo.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Efekty ekonomiczne osiągane dzięki realizacji systemu finansowego powinny być szeroko uwzględniane w planowaniu gospodarczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Zasady systemu finansowego, zrozumiałe dla kierownictw zakładów i aktywu gospodarczego, powinny w szerszym niż dotąd zakresie dotrzeć do świadomości ogółu pracowników i stać się bodźcem lepszej, wydajniejszej pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie z działalności i wykonania budżetu Ministerstwa Finansów w roku 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">FUNKCJONOWANIE SYSTEMU FINANSOWEGO W PRZEMYŚLE KLUCZOWYM W LATACH 1966-1967</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Finansów - Jerzego Albrechta na posiedzeniu Komisji Planu, Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 22 września 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Nowy system finansowy zaczął funkcjonować w przemyśle kluczowym od 1 stycznia 1966 r. W pierwszym roku funkcjonowania, system finansowy nie działał jeszcze w pełnym rozwinięciu wszystkich założonych w nim rozwiązań.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">W sposób pełniejszy system finansowy działa już w roku bieżącym. Z dniem 1 stycznia tego roku wprowadzono bowiem w wielu zjednoczeniach nowe ceny fabryczne stanowiące instrument regulujący rentowność, która zgodnie z założeniami systemu finansowego stanowi zasadniczy wskaźnik syntetyczny oceny działalności przemysłu. W roku bieżącym od wykonania tego wskaźnika uzależnia się nie tylko wysokość osiąganego funduszu zakładowego, ale i premie dla kierowniczego personelu zjednoczeń i przedsiębiorstw, niezależnie od innych kryteriów i warunków wypłaty premii. Następuje zatem pełniejsze zintegrowanie bodźców zainteresowania materialnego ze wskaźnikiem rentowności, co było jednym z zasadniczych założeń systemu finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Ministerstwo Finansów podjęło w bież. roku dość szeroko zakrojone prace badawcze, mające na celu wstępną ocenę skuteczności nowych zasad. Mimo obiektywnych trudności występujących w początkowym okresie funkcjonowania nowego systemu finansowego, przeprowadzone badania wskazują na szereg pozytywnych zmian w gospodarce przedsiębiorstw i zjednoczeń. Zaobserwowano większe, chociaż jeszcze niedostateczne, zainteresowanie problematyką kosztów i rentowności. Wiele przedsiębiorstw i zjednoczeń zrozumiało, że chcąc wykonać i przekroczyć dyrektywny wskaźnik rentowności musi przede wszystkim gospodarować w sposób racjonalny i rezygnować z występującej w latach ubiegłych praktyki przekraczania zadań produkcyjnych często bez dostatecznego oglądania się na jakość produkcji i jej nowoczesność, a także bez liczenia się z poziomem kosztów. Szereg przedsiębiorstw jednak nie przestawiło się dotychczas na nowe metody działania, nie osiągając w związku z tym założonych wskaźników kosztów i rentowności.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Wprowadzenie nowych zasad systemu finansowego sukcesywnie przyczynia się do usprawnienia przebiegu finansowania inwestycji, szczególnie inwestycji o charakterze centralnym i decydowanych przez zjednoczenia. Nowe metody oddziaływania banków zakładają zwiększone oddziaływanie na koncentrację nakładów inwestycyjnych i przeciwdziałanie nadmiernemu rozciąganiu terminów oddawania inwestycji do użytku. Pozytywne doświadczenia w omawianym zakresie skłaniają do rozszerzenia zasady kredytowania inwestycji i objęcia tym systemem wszystkich inwestycji centralnych (z wyjątkiem priorytetowych).</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Dla usprawnienia funkcjonowania systemu finansowego, w oparciu o dotychczasowe doświadczenia, proponuje się cały szereg dalszych wniosków dotyczących przede wszystkim gospodarki funduszami rozwoju, z których przedsiębiorstwa finansują swe własne inwestycje i wzrost zapasów.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W tej dziedzinie zamierza się podjąć kroki w kierunku stworzenia dalszych ekonomicznych zachęt do racjonalnego i oszczędnego gospodarowania środkami. Zamierza się w szczególności rozszerzyć działanie przy pomocy takiego instrumentu ekonomicznego, jakim są ulgi i sankcje w stosowaniu odsetek bankowych. Z uwagi na początkowy i niepełny zakres funkcjonowania systemu, stosowano dotychczas w pewnym stopniu taryfę ulgową. Obecnie brak jest już przesłanek do takiego postępowania i w związku z tym zamierza się stosować w pełniejszy sposób niektóre instrumenty systemu finansowego, szczególnie w dziedzinie gospodarki zapasami.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Przedsiębiorstwa i zjednoczenia, które na skutek złej pracy popadną w trudności finansowe, same będą musiały je przezwyciężać ponosząc finansowe konsekwencje braku gospodarności.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Z drugiej strony zachodzi potrzeba urealnienia niektórych ekonomicznych sankcji, w tym m.in. kar umownych.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Ważną sprawą jest udoskonalenie metod ustalania dyrektywnych wskaźników rentowności i norm finansowych, a także umiejętne gospodarowanie rezerwami finansowymi pozostającymi w dyspozycji zjednoczeń i resortów. Od tego w dużej mierze zależy możliwość zmniejszenia częstotliwości zmian planów techniczno-ekonomicznych z jednoczesnym dalszym elastycznym dostosowywaniem produkcji do potrzeb. W oparciu o wyniki analizy, szereg środków zmierzających do dalszego wzmocnienia oddziaływania poprzez system finansowy na przemysł, podejmą również banki finansujące.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00041-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00041-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5a7dc82
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00041-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00041-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 41/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 41/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:7</note>
+        <note type="sessionNo">41</note>
+        <date>1967-11-15</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00041-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00041-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0170be7
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00041-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Prace komisji sejmowych nad projektem Narodowego Planu Gospodarczego na 1968 rok i podstawowymi założeniami planu na 1969 rok oraz nad projektem ustawy budżetowej na 1968 rok zainaugurowało w dniu 15 listopada br. posiedzenie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z udziałem prezydiów innych komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Porządek dzienny przewidywał wysłuchanie referatu Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów o głównych kierunkach projektu Narodowego Planu Gospodarczego na 1968 rok i podstawowych założeniach planu na 1969 rok oraz referatu Ministra Finansów o projekcie ustawy budżetowej na 1968 rok.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Omówiono również sprawy organizacyjne związane z rozpatrywaniem projektu planu i budżetu na 1968 rok.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Posiedzeniu przewodniczył Marszałek Sejmu - Czesław Wycech.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- Wicemarszałkowie Sejmu - Zenon Kliszko i Jan Karol Wende;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym Stefanem Jędrychowskim i zastępcami Przewodniczącego - Romanem Fideleskim, Władysławem Jagusztynem, Zdzisławem Januszko, Józefem Olszewskim i Januszem Walewskim;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem i podsekretarzami stanu Janem Duszą i Julianem Kole;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- Prezes Najwyższej Izby Kontroli Konstanty Dąbrowski i wiceprezes NIK Bolesław Szlązak.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Referat o głównych kierunkach projektu Narodowego Planu Gospodarczego na 1968 rok i podstawowych założeniach planu na 1969 rok przedstawił przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Stefan Jędrychowski. Referat o projekcie ustawy budżetowej na 1968 r. przedstawił Minister Finansów Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">(Teksty referatów podamy w biuletynie w dniu jutrzejszym)</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Antoni Korzycki (ZSL - przew. Komisji Spraw Wewnętrznych), Władysław Kuszyk (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Irena Sroczyńska (PZPR - przew. Komisji Przem. Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy), Maria Augustyn (PZPR - zastępca przew. Komisji Oświaty i Nauki), Mieczysław Marzec (PZPR - zastępca przew. Komisji Spraw Wewnętrznych), Stanisław Cieślak (ZSL), Stanisław Hasiak (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR - przed. Komisji Handlu Zagranicznego) i Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W dyskusji podkreślano, że przedstawiony projekt planu na rok 1968 oraz wstępnych założeń planu na rok 1969 jest tak ukształtowany, iż stwarza warunki realizacji podstawowych założeń i wskaźników planu 5-letniego. Stwierdzono, że projekt planu uwzględnia wiele dezyderatów, wysuniętych przez komisje sejmowe zarówno w toku zeszłorocznej debaty budżetowej, w toku tegorocznych prac komisji nad sprawozdaniami resortów z wykonania planu i budżetu w roku ubiegłym, jak i w ramach bieżącej kontroli komisji nad działalnością resortów.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Z szerokiego wachlarza problemów podnoszonych w dyskusji wysunęły się m.in. sprawy: inwestycji, zaopatrzenia rynku i handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Zwracano uwagę na konieczność zapewnienia efektywności procesu inwestycyjnego w przedsiębiorstwach przemysłowych; chodzi głównie o to, by przed podjęciem decyzji inwestycyjnych badano, czy w pełni wykorzystane są istniejące rezerwy potencjału produkcyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Postulowano przeciwdziałanie opóźnieniom w realizacji inwestycji szkolnych, również tych, które wykonywane są z funduszów SFBSiI.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Wiele miejsca w dyskusji poświęcono konieczności zwiększenia produkcji materiałów budowlanych. Zdaniem posłów - poważne znaczenie ma realizacja programu rozwoju produkcji materiałów budowlanych, której to sprawie poświęciły wiele uwagi na przełomie lat 1966/67 komisje sejmowe oraz wojewódzkie zespoły poselskie.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Wskazywano na potrzebę zabezpieczenia realizacji inwestycji w przemyśle lekkim, przy znacznie zwiększonych nakładach na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza wskazał, że przedstawiony Sejmowi projekt planu i budżetu na 1968 rok przewiduje poważną dynamikę rozwoju gospodarki narodowej. Niemniej nie jest on pozbawiony pewnych elementów napięcia. W związku z tym komisje sejmowe rozpatrując poszczególne części projektu, zwrócić powinny szczególną uwagę, aby tak ukierunkować pracę resortów i zjednoczeń, by zapewnić złagodzenie tych napięć, a tym samym warunki do wykonania i przekroczenia planowanych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Należałoby np. zwrócić uwagę na:</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- zwiększenie produkcji przemysłu na potrzeby rynku;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- lepsze respektowanie przez handel wewnętrzny interesów konsumenta;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- wykorzystanie istniejących rezerw dla zwiększenia produkcji materiałów budowlanych, zwłaszcza na potrzeby wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Każda komisja w ramach zakresu swej pracy powinna krytycznie spojrzeć na działalność resortów, zwracając szczególną uwagę na rezerwy, jakie można uruchomić poprzez wprowadzanie w życie uchwały VII Plenum KC PZPR, dorobku zakładowych komisji usprawnień. Problemu nie może wyczerpać najlepsza nawet buchalteryjna analiza; rzeczą podstawową jest zapewnienie efektywności działania i prawidłowego wykorzystania środków w skali resortów, branż, zakładów.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Czas, jaki mają komisje na rozpatrzenie projektów planu i budżetu jest dostateczny na przeprowadzenie głębokiej analizy, na należyte skoordynowanie i współdziałanie wszystkich komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Komisja uchwaliła terminarz prac nad projektem planu i budżetu:</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- do dnia grudnia komisje sejmowe zakończyć powinny prace nad rozpatrywaniem projektów planu i budżetu poszczególnych resortów i skierować wnioski do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów; w tym samym terminie komisje zakończyć powinny prace nad oceną sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w 1966 r.;</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- w dniach 6-8 grudnia Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów rozpatrzy - przy udziale przedstawicieli prezydiów innych komisji sejmowych - węzłowe problemy projektu planu i budżetu; komisja powołała 7 zespołów, którym zlecono opracowanie referatów na następujące tematy:</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">x Podstawowe zadania planu i zasadnicze proporcje w podziale dochodu narodowego na tle realizacji zadań planu 5-letniego na lata 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">x Przemysł, handel wewnętrzny, handel zagraniczny, x Inwestycje i budownictwo;</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">x Rolnictwo i leśnictwo;</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">x Transport i łączność, x Dochody ludności, zatrudnienie, urządzenia socjalno-kulturalne;</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">x Rozwój gospodarczy województw.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Powołano również zespół poselski, któremu zlecono opracowanie oceny sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1966 łącznie z uwagami NIK i wnioskami komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Prace komisji nad projektem planu i budżetu zakończy posiedzenie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, które odbędzie się w dniu 11 grudnia br. poświęcone uchwaleniu proponowanych przez komisję poprawek oraz zatwierdzeniu tez referatów sprawozdawców Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Na sprawozdawcę generalnego projektu planu i budżetu na rok 1968 oraz wstępnych założeń planu na rok 1969 komisja powołała posła Wiktora Obolewicza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Referentem Komisji na temat sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1966 będzie poseł Stanisław Kozioł (ZSL).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00042-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00042-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f10a176
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00042-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00042-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 42/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 42/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:8</note>
+        <note type="sessionNo">42</note>
+        <date>1967-11-16</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00042-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00042-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..581e4e8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00042-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,216 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak podawaliśmy w biuletynie wczorajszym (por. BPS)464/IV kad./ Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wysłuchała na posiedzeniu w dniu 15 b.m.:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- referatu Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefana Jędrychowskiego - O GŁÓWNYCH KIERUNKACH PROJEKTU NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO NA 1968 ROK I PODSTAWOWYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA ROK 1969;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- referatu Ministra Finansów - Jerzego Albrechta - O PROJEKCIE BUDŻETU PAŃSTWA NA ROK 1968.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W załączeniu, na kartkach z numeracją rzymską, podajemy teksty tych referatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">O GŁÓWNYCH KIERUNKACH PROJEKTU NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO NA 1968 ROK I PODSTAWOWYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA ROK 1969.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Referat Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów ob. Stefana Jędrychowskiego, na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 15 listopada 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Przedkładając pod obrady projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1968 oraz podstawowych założeń planu na 1969 rok, należy na wstępie ocenić przewidywane rezultaty ekonomiczne bieżącego roku, stanowiące bazę wyjściową dla zadań ustalonych dla lat 1968 i 1969.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Rok bieżący charakteryzuje się szybkim tempem rozboju gospodarki narodowej, przekraczającym w szeregu dziedzin tempo osiągane w latach 1965-1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Na podstawie aktualnych danych, które do końca roku nie ulegną prawdopodobnie istotniejszym zmianom, przewiduje się, że produkcja globalna przemysłu uspołecznionego osiągnie w 1967 r. poziom o około 7,5 proc. wyższy niż w 1966 r., co oznacza wykonanie planu w 101,6 proc. Szacuje się jednocześnie, że produkcja globalna rolnictwa wzrośnie w 1967 r. o 0,7 proc. w porównaniu z 1966 r., co oznacza przekroczenie założeń planu o ok. 5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Poważnemu rozwinięciu uległa działalność inwestycyjna, co wyraża się w zwiększeniu nakładów w porównaniu z 1966 r. o 9,3 proc. Również obroty handlu zagranicznego - wzrastające o ok. 6 proc. - przekroczą zadania planu. Szczególnie eksport wzrośnie znacznie, gdyż o 9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Szacuje się wstępnie, że przeciętna płaca realna w gospodarce uspołecznionej wzrośnie w 1967 r. o prawie 2,5 proc., zaś dochody realne ludności z pracy w gospodarce uspołecznionej wzrosną w przeliczeniu na 1 osobę o ponad 4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Jednocześnie jednak należy podkreślić, że równolegle do tych pozytywnych zjawisk, występowały również objawy niekorzystne, do których zalicza się:</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- niepełne wykonanie planu produkcji przedmiotów spożycia i jej niedostateczny wzrost zarówno w stosunku do założeń planu 5-letniego, jak i w stosunku do zwiększonej siły nabywczej ludności;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- niepełne wykonanie planu akumulacji finansowej w przemyśle przez szereg resortów;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- niedostateczny wzrost sprzedaży w handlu w stosunku do wzrostu siły nabywczej ludności oraz zaostrzenie trudności w pełnym pokryciu zapotrzebowania rynku na mięso i niektóre artykuły przemysłowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- niepełne wykonanie planu eksportu maszyn i urządzeń do krajów kapitalistycznych, a w obrotach z krajami socjalistycznymi szybszy wzrost importu z niektórych krajów niż eksportu do nich, a w rezultacie pogorszenie sytuacji płatniczej w obrotach z tymi krajami;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- pomimo przyspieszenia w porównaniu z 1966 r. - niedostateczny wzrost wartości produkcji na 1 zatrudnionego w przemyśle zarówno w stosunku do założeń planu 5-letniego, jak i w stosunku do wzrostu przeciętnych płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W konsekwencji działania tych zjawisk powstały pewne napięcia w gospodarce narodowej. Dlatego też projekt narodowego Planu Gospodarczego na 1968 r., zakładając dalszy rozwój gospodarki narodowej oraz wzrost spożycia, przewiduje takie proporcje i tempo wzrostu, które ułatwiłyby przezwyciężenie powstałych niedociągnięć oraz bardziej harmonijny rozwój ekonomiczny kraju w warunkach równowagi na rynku wewnętrznym i w stosunkach gospodarczych z zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Przechodząc do omówienia podstawowych proporcji planu na 1968 r. pragnę zwrócić uwagę na pewne przyspieszenie tempa wzrostu dochodu narodowego wytworzonego, który na rok przyszły zakładamy w wysokości 4,8 proc. wobec 4,3 proc. w roku 1967, a w 1969 r. w wysokości 6,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Podstawowym czynnikiem wzrostu dochodu narodowego jest dalszy rozwój przemysłu uspołecznionego, wyrażający się we wzroście globalnej produkcji przemysłowej w cenach porównywalnych w 1968 r. o 7,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Założone tempo rozwoju przemysłu pozwala na wzrost produkcji czystej tego działu gospodarki narodowej w 1968 r. o 7,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W roku 1968 będziemy kontynuować założoną w planie 5-letnim zmianę struktury produkcji przemysłowej, zmierzając do pełniejszego dostosowania jej do potrzeb gospodarki narodowej oraz tendencji rozwojowych na świecie.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Przy wzroście produkcji globalnej przemysłu o 7,1 proc., najszybciej ma wzrosnąć produkcja przemysłu chemicznego (o 11,8 proc.), przemysłu maszynowego (o 10,2 proc.), energetyki (o 8,6 proc.) oraz hutnictwa metali nieżelaznych (o 8,5 proc.). Produkcja przemysłu odzieżowego wzrośnie o 6,7 proc., skórzano-obuwniczego o 6,2 proc., włókienniczego o 5,6 proc., materiałów budowlanych o 4,5 proc. oraz spożywczego o 1,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Stosunkowo niskie tempo wzrostu produkcji przemysłu spożywczego tłumaczy się częściowo np. w takich branżach jak przemysł mięsny, przemysł mleczarski oraz przemysł ziemniaczany ograniczonymi możliwościami dostaw surowców przy założonym w planie poziomie produkcji roślinnej i zwierzęcej, częściowo zaś istniejącym stanem nasycenia popytu na wyroby tego przemysłu. To ostatnie dotyczy takich branż jak np. przemysł cukrowniczy, przemysł olejarski, przemysł spirytusowy, przemysł młynarski.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Zgodnie z przyjętą metodą szacowania w planie plonów podstawowych roślin uprawnych na poziomie faktycznie osiągniętych średnich plonów w ciągu ostatnich 4 lat, przyjmuje się w projekcie planu założenie, że produkcja globalna rolnictwa będzie niższa w 1968 r. o ok. 1,5 proc. w porównaniu z 1967 r. W stosunku do średniej wartości produkcji rolniczej w latach 1964- 1967 ogółem wartość produkcji rolniczej w roku 1968 będzie wyższa o ok. 3,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Założone zmniejszenie produkcji rolniczej w 1968 r. w porównaniu z rokiem 1967 przy równoczesnym wzroście nakładów materialnych na produkcję sprawiają, że poziom produkcji czystej rolnictwa w planie na 1968 r. jest niższy o 4 proc. w porównaniu z poziomem 1967 r. Istnieje jednak możliwość uzyskania lepszego wyniku w przypadku osiągnięcia w 1968 r. wyższych plonów, jakkolwiek należy również liczyć się z tym, że po latach dobrych urodzajów, może nadejść rok o nieco gorszych rezultatach.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Plan na lata 1968/1969 zakłada kontynuację dotychczasowej polityki mającej na celu dalszy rozwój i intensyfikację produkcji rolniczej. W związku z tym projekt planu przewiduje w 1968 r. dalszy wzrost nakładów inwestycyjnych na cele produkcyjne w rolnictwie (o 6,3 proc.), poważne rozszerzenie dostaw nawozów mineralnych /z ok. 79 kg w 1967 r. do 91 kg w 1968 r. i 113,5 kg w 1969 r. na hektar użytków rolnych oraz wzrost dostaw maszyn i narzędzi rolniczych, pasz przemysłowych, środków ochrony roślin, jak również usprawnienie metod oddziaływania na kierunki i rozwój produkcji w gospodarstwach indywidualnych. Szczególnie istotnym zadaniem jest uzyskanie dalszego rozwoju produkcji zbóż. W produkcji zwierzęcej podstawowy nacisk będzie położony na zwiększenie pogłowia bydła przy jednoczesnym podejmowaniu kroków, mających na celu utrzymanie pogłowia trzody chlewnej na wysokim poziomie, osiągniętym w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Projekt Narodowego Planu Gospodarczego przewiduje, że dochód narodowy do podziału wzrośnie w 1968 r. w takim samym tempie, jak dochód narodowy wytworzony, a mianowicie o ok. 4,8 proc. w porównaniu z przewidywanym wykonaniem planu 1967 r. oraz o ok. 6,7 proc. w 1969 r. w porównaniu z 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Podstawowym założeniem planu w zakresie podziału dochodu narodowego jest dostosowanie struktury tego podziału do aktualnych warunków i możliwości, a przede wszystkim stworzenie realnych warunków założonego wzrostu spożycia ludności oraz zapewnienie niezbędnego poziomu inwestowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Założenia planu na 1968 r. przewidują wzrost części dochodu narodowego przeznaczonej na spożycie o ok. 5,0 proc., w tym na spożycie indywidualne o ok. 4,6 proc. oraz na spożycie zbiorowe o ok. 8,0 proc. Oznacza to, że wzrost spożycia indywidualnego na 1 mieszkańca wyniesie w 1968 r. około 3,6 proc. w porównaniu z rokiem 1967.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Szacuje się, że wzrost spożycia ogółem na rok 1969 wyniesie ok. 4,2 proc., w tym wzrost spożycia indywidualnego ok. 4,0 proc., a spożycia pozostałego ok. 4,9 proc. w porównaniu z planem na 1968 rok.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Założony na 1968 r. wzrost spożycia indywidualnego wynika z przyjętej dla tego roku w bilansie pieniężnych dochodów i wydatków ludności siły nabywczej, łącznie z zawartą w tym bilansie rezerwą.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W projekcie planu na 1968 r. przewiduje się, że globalne pieniężne dochody ludności wyniosą ok. 496 mld zł, co oznacza wzrost w stosunku do 1967 r. o 6,2 proc. W ramach tych dochodów wynagrodzenia objęte funduszem płac przyjęto na poziomie 273 mld zł, co oznacza wzrost o 6,3 proc. w porównaniu z przewidywanym wykonaniem w 1967 r. Założenia dotyczące wzrostu spożycia znajdują ogólnie biorąc pełne pokrycie w planie obrotu towarowego, przewidującym, że zakupy towarów w handlu uspołecznionym wzrosną co najmniej o 5,6 proc. oraz w przewidywanej sprzedaży usług w gospodarce uspołecznionej, która wzrośnie o 6,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Akumulowana część dochodu narodowego w 1968 r. wzrośnie o 4,5 proc. w porównaniu z rokiem bieżącym. Podstawowy składnik akumulowanej części dochodu narodowego - inwestycje netto będą zgodnie z założeniami planu wyższe o ok. 4 proc. W ramach ogólnego wzrostu inwestycji zakłada się jednak wzrost podstawowych inwestycji planu centralnego i terenowego (tzw. grupy „A”) o prawie 11 proc., podczas gdy inwestycje tzw. grupy „B”, a w pierwszym rzędzie inwestycje przedsiębiorstw i inwestycje drobne ulegną pewnemu ograniczeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Na tle tych ogólnych proporcji i kierunków projektu NPG na 1968 r. należy omówić dokładniej te zagadnienia, które będą miały szczególnie duże znaczenie dla rozwoju gospodarczego kraju w nadchodzącym okresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Na czołowym miejscu należy wymienić tu problemy związane z poprawą zaopatrzenia rynku wewnętrznego. W roku 1968 przewidujemy dalszy wzrost dochodów ludności, których podstawowym elementem jest wzrost osobowego i bezosobowego funduszu płac o 13,6 mld zł, czyli o 5,6 proc. w porównaniu z 1967 r. Wzrost ten nie obejmuje regulacji płac, które jak co roku dokonywane będą z rezerwy. Ważnym czynnikiem wzrostu dochodów ludności będzie podwyżka rent i emerytur, związana zaprowadzeniem w życie pierwszego etapu reformy rent. Tym zwiększonym dochodom ludności powinien odpowiadać odpowiedni wzrost dostaw atrakcyjnych i poszukiwanych towarów oraz odpowiedni rozwój usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Dlatego też w 1968 r. konieczne jest podjęcie kroków, które zmniejszyłyby trudności występujące w bieżącym roku, gdy mieliśmy niedostateczny wzrost sprzedaży w handlu w stosunku do wzrostu siły nabywczej ludności oraz nadmierny przyrost zapasów szeregu towarów, a jednocześnie szereg potrzeb mieszkańców nie było w pełni zaspokojonych. W celu rozwiązania wymienionych problemów:</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">po pierwsze - nastąpi dalszy wzrost produkcji towarów rynkowych (o ponad 5 proc.), a zwłaszcza dalsza popijawa ich jakości oraz lepsze dostosowanie struktury produkcji do potrzeb ludności;</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">po drugie - przewiduje się wzbogacanie rynku wewnętrznego towarami importowanymi oraz dokonywanie takich dodatkowych transakcji eksportowo-importowych w zakresie artykułów konsumpcyjnych, które przyczyniłyby się do wzrostu dostaw artykułów najbardziej poszukiwanych;</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">po trzecie - konieczne jest pogłębienie badań rynku w celu lepszego uwzględnienia w dostawach towarów potrzeb poszczególnych terenów kraju i grup ludności;</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">po czwarte - należy usprawnić pracę aparatu handlu, zmierzając zarówno do lepszej obsługi klientów, jak i do rozszerzenia sprzedaży towarów, których produkcja może ulec zwiększeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Projekt planu przewiduje, że wartość towarów przeznaczonych na zaopatrzenie obrotów detalicznych będzie wyższa w porównaniu z 1967 r. o 6,8 proc. W zakresie towarów żywnościowych przewiduje się dalszą poprawę struktury spożycia w wyniku zwiększonych dostaw artykułów zawierających białko zwierzęce oraz dostaw owoców i warzyw. Szczególnie znacznie wzrastają tu dostawy ryb - o ponad 14 proc., jaj - o ponad 11 proc. oraz owoców cytrusowych - o prawie 20 proc. Nieco wolniej natomiast, ze względu na przewidywane możliwości produkcyjne, wzrosną dostawy mięsa - o 3 proc. zaś dostawy masła ze względu na prognozę niewielkiego tylko wzrostu produkcji i skupu mleka utrzymają się na poziomie roku bieżącego. W silniejszym stopniu zwiększone zostaną natomiast dostawy smalcu, częściowo w oparciu o dodatkowy import, realizowane jeszcze w tym roku. Plan zakłada wzrost dostaw tłuszczów roślinnych o 6,8 proc., jednak w razie potrzeby dostawy margaryny i innych tłuszczów roślinnych mogą być wykonane ponad tę liczbę, gdyż istnieją wolne zdolności produkcyjne w przemyśle olejarskim i dodatkowe zaopatrzenie w surowce jest możliwe. Wobec pomyślnych zbiorów buraków cukrowych w 1967 r. możliwe jest także zwiększenie dostaw cukru na rynek ponad poziom planu, który na podstawie oceny dotychczas kształtujących się tendencji konsumpcyjnych, zakłada wzrost o 5,5 proc. W przypadkach lepszych niż założono w planie wyników rolnictwa, bądź powstania możliwości dokonania odpowiednich transakcji na rynkach zagranicznych, uzyskane w ten sposób nadwyżki będą przeznaczane na poprawę zaopatrzenia kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">W zakresie wyrobów włókienniczych plan na rok 1968 przewiduje dalszy wzrost udziału włókien syntetycznych w tkaninach wełnianych i bawełnianych, a w wyrobach dziewiarskich i pończoszniczych wzrost udziału anilany oraz przędzy elastilowej. Ogólna wartość dostaw przemysłu lekkiego na rynek w 1968 r. wzrośnie w porównaniu z 1967 r. o 9,4 proc., w tym wyrobów przemysłu włókienniczego o 10,0 proc., przemysłu odzieżowego o 8,5 proc., wyrobów dziewiarskich o 13,7 proc., a wyrobów pończoszniczych o 6,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">W roku 1968 przewiduje się położenie szczególnego nacisku na zwiększenie produkcji i dostaw artykułów najbardziej poszukiwanych na rynku jak wysoko procentowe tkaniny wełniani tkaniny wełniano-argonowe, tkaniny prześcieradłowe, koce i kołdry bawełniane, tkaniny podszewkowe z jedwabiu sztucznego, Nastąpi również dalszy wzrost produkcji koszul stilonowych typu „non iron” do 1,4 mln sztuk, tj. o 9,6 proc. w stosunku do 1967 r. Przewiduje się również wprowadzenie na rynek koszul z tkanin popelinowych niemnących.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">W planie na 1968 r. zakłada się rozszerzenie produkcji nowych asortymentów wyrobów z udziałem włókien wiskozowych typu Polinosic oraz tkanin elastycznych z przędz teksturowanych. Zakłada się, że produkcja tkanin wykończonych apreturami szlachetnymi wzrośnie z 257 mln mb w 1967 r. do 306 mln mb w 1968 r., tj. o 19,1 proc. Udział tkanin wykończonych apreturami szlachetnymi w ogólnej produkcji tkanin w przedsiębiorstwach Ministerstwa Przemysłu Lekkiego stanowić będzie w 1968 r. 25,8 proc. wobec 22,6 proc. w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">W zakresie wyrobów przemysłu skórzano-obuwniczego zakłada się wzrost dostaw w 1968 r. o 5 proc. Uwzględniając preferencję konsumentów, przewiduje się zwłaszcza zwiększenie produkcji i dostaw asortymentów bardziej skórochłonnych. Ponadto podjęte winny być kroki zmierzające do poprawy jakości produkowanego obuwia i lepszego dostosowania jego asortymentu do potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">W zakresie artykułów przemysłowych trwałego użytku założone na 1968 r. dostawy przytłaczającej ilości wyrobów oznaczają pełne pokrycie przewidywanych potrzeb rynku. Dotyczy to zwłaszcza motorowerów, których dostać wzrosną o 20 proc., rowerów, telewizorów, pralek.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Dostawy samochodów osobowych wzrosną o 8 proc., jakkolwiek przewiduje się, że ten wzrost nie pokryje w pełni popytu. Lepsze zaspokojenie potrzeb w tym zakresie będzie mogło nastąpić dopiero w 1969 r. po uruchomieniu na szerszą skalę produkcji samochodów licencyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Szczególnie istotnym problemem w tym zakresie jest podniesienie jakości wyrobów oraz wprowadzanie nowych, udoskonalonych i dostosowanych do potrzeb ludności modeli. Stawia to poważne zadania przed przemysłem, a zwłaszcza przed przemysłem metalowym i elektrotechnicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Przemysł powinien ponadto wykorzystać wszystkie możliwości powiększenia ponad zadania planowe dostaw na rynek poszukiwanych drobnych artykułów gospodarstwa domowego, artykułów instalacyjno-sanitarnych, drobnych narzędzi, wyrobów nożowniczych sprzętu grzejnego, sprzętu elektrotechnicznego itp. Z drugiej natomiast strony aparat handlu powinien aktywniej sprzedawać te artykuły przemysłowe trwałego użytku, gdzie istnieją wysokie zapasy, bądź których produkcja może być zwiększona.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Przedstawione założenia dalszej poprawy zaopatrzenia rynku w 1968 r. nie we wszystkich przypadkach będą mogły jednak w pełni zaspokoić przewidywane obecnie zapotrzebowanie rynku. W tych przypadkach duże znaczenie - obok ewentualnego zwiększenia produkcji lub importu - będzie posiadać kierowanie popytu ludności, drogą odpowiedniej reklamy oraz polityki cen na artykuły, które mogą być substytutami towarów deficytowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Ważnym elementem poprawy zaopatrzenia rynku jest, jak już kilkakrotnie podkreślałem, podniesienie jakości sprzedawanych ludności towarów. Zagadnienie to nie dotyczy wyłącznie artykułów konsumpcyjnych; poprawa jakości wszystkich wprowadzanych do obrotu przedmiotów wytwarzanych przez przemysł ma kapitalne znaczenie dla efektywnego rozwoju gospodarki narodowej. Dlatego też sprawom jakości produkcji trzeba będzie poświęcić w 1968 r. jeszcze więcej uwagi niż dotychczas. W związku z tym w planie na 1968 r. zakłada się poprawę jakości produkcji w szeregu gałęziach przemysłu. Przytoczę tylko niektóre założenia w zakresie poprawy jakości wyrobów, które znalazły wyraz w założonych w projekcie planu dodatkowych kosztach produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">W przemyśle gumowym dotyczy to w szczególności poprawy jakości opon i dętek, w przemyśle chemicznym, poprawy jakości lakierów i emalii oraz estetyki opakowań wyrobów chemii gospodarczej. W planie kosztów na 1968 rok dla przedsiębiorstw Ministerstwa Przemysłu Chemicznego uwzględniono na ten cel środki w wysokości ok. 135,0 mln zł, z czego dla przemysłu gumowego ok. 45,0 mln zł. Zakładana poprawa jakości opon i dętek znajdzie wyraz w zwiększeniu przebiegu opon samochodowych i motocyklowych oraz w przedłużeniu okresu użytkowania opon wykorzystywanych do sprzętu rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Ponadto przemysł chemiczny został zobowiązany do podniesienia wymagań jakościowych w zakresie surowców, jak żywiec, polistyren, polimetakrylon metylu, półfabrykatów (jak poliwinity i inne tworzywa) i wyrobów finalnych (jak płyty polistyrenowe, płyty styropianowe) w celu zagwarantowania odpowiednich własności fizykomechanicznych i jednorodności produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Również w przedsiębiorstwach Min. Przemysłu Ciężkiego w projekcie planu na 1968 rok zakłada się osiągnięcie poprawy jakości produkcji szeregu wyrobów, zarówno hutniczych, jak i przemysłu maszynowego. Przemysł metalowy zobowiązany został do poprawy jakości normalii śrubowych, odlewów, zwiększenia trwałości narzędzi oraz poprawy jakości i trwałości pomp wentylatorów; zaś przemysł elektrotechniczny do poprawy swoich wyrobów - w zakresie niezawodności, trwałości i jednorodności.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">W przedsiębiorstwach przemysłowych Min. Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego zakłada się m.in. dalszą poprawę jakości produkcji płyt pilśnionych oraz celulozy wiskozowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">W przedsiębiorstwach Min. Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych przewiduje się poprawę jakości szeregu wyrobów m.in. dachówki ceramicznej, płyt dachowych azbestowo-cementowych i kafli.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">W planie na 1968 rok zakłada się również poprawę jakości węgla kamiennego, a to głównie w wyniku zwiększenia się udziału w ogólnej produkcji węgla płukanego i lepszego sortowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Przemysł skórzano-obuwniczy został zobowiązany do poprawy jakości skór garbowanych, ich wykończenia i kolorystyki oraz poprawy wzornictwa, estetyki i montażu obuwia, uwzględniającego dostosowanie asortymentów i rozmiarów do aktualnych potrzeb rynku krajowego i eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">W przemyśle tytoniowym nastąpi w 1968 r. poprawa receptury papierosów. Wpłynie ona na wzrost kosztów o ok. 80,0 mln zł, nie pociągający za sobą zwiększenia cen. Poprawa receptury możliwa jest dzięki korzystnej sytuacji surowcowej w związku z dobrym urodzajem tytoniu odmian półorientalnych i wyższej jego jakości oraz w związku ze zmianami struktury asortymentowej produkcji. Poprawa dotyczy głównie papierosów „Giewont”, „Sport”, „Silesia” i „Płaskie”. W przemyśle tym zakłada się również poprawę w 1968 roku estetyki opakowań.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Zadania poprawy jakości produkcji nie ograniczają się oczywiście tylko do roku 1968. Muszą one być kontynuowane i pogłębiane również w roku 1969 i w latach następnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Aby zapewnić poprawę jakości w sposób skuteczny i ciągły, należy ten skomplikowany proces śledzić, wyciągać wnioski, obserwować skuteczność podjętych przedsięwzięć i zastosowanych środków. Można to należycie spełnić, jeśli do tego problemu podejdziemy w sposób zorganizowany i osiągniemy możliwą porównywalność danych. Dla ułatwienia tego zadania zostało wydane w połowie br. Zarządzenie Przewodniczącego Komisji Planowania w porozumieniu z Prezesem Centralnego Urzędu Jakości i Miar w sprawie zasad i trybu ustalania i wprowadzania do planów gospodarczych zadań i wskaźników dotyczących podniesienia poziomu i poprawy jakości produkcji przemysłowej oraz mierników oceny wykonania planów w tym zakresie. Zarządzenie to wprowadza umowną nomenklaturę oraz ustala najbardziej charakterystyczne jednolite mierniki jakości dla poszczególnych grup wyrobów. Jednak wprowadzenie w życie tego zarządzenia i wybór właściwych mierników planowania i kontroli poprawy jakości produkcji zależy od ministerstw, zjednoczeń i samych przedsiębiorstw, gdyż musi być dostosowany do specyfiki produkcji w poszczególnych branżach, a nawet w pojedynczych przedsiębiorstwach.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">Przedstawiając sytuację gospodarczą kraju w bieżącym roku oceniłem ogólnie biorąc pozytywnie szybki wzrost działalności inwestycyjnej, tworzącej mocny fundament dla rozwoju gospodarki narodowej w przyszłości. Należy jednak stwierdzić, że realne możliwości kraju oraz potrzeba zachowania ogólnej równowagi ekonomicznej nie pozwalają na utrzymywanie tak poważnego tempa wzrostu nakładów inwestycyjnych, jakie występowało w okresie ostatnich dwóch lat. Wynika to zarówno z ogólnych proporcji podziału dochodu narodowego, jak i w szczególności z sytuacji w zakresie wykonawstwa budowlano-montażowego, realnych możliwości zaopatrzenia budownictwa w materiały budowlane, ograniczonych możliwości dostaw maszyn i urządzeń z produkcji krajowej i z importu oraz możliwości zaopatrzenia w rury stalowe dużych średnio, konstrukcje stalowe i kable, jak również z niezadowalającego w szeregu przypadkach stanu przygotowania dokumentacji projektowo-kosztorysowej. Ważną rolę odgrywa ponadto fakt szybkiego wzrostu siły nabywczej ludności w przypadku zwiększenia działalności inwestycyjnej, którą nie zawsze można w dostatecznym stopniu zrównoważyć odpowiednim wzrostem dostaw poszukiwanych towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">W konsekwencji konieczne okazało się przyjęcie zasady, że rozmiary nakładów inwestycyjnych w 1968 r. powinny być utrzymane w granicach ustalonych w planie 5-letnim dla tego roku. Ewentualne przekroczenie tych nakładów może być dokonane w przypadku finansowania inwestycji z kredytów zagranicznych, bądź z własnych zasobów pieniężnych ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Oparty na tych założeniach plan na 1968 rok ustala globalne nakłady w gospodarce narodowej w wysokości 172,5 mld zł, co oznacza wzrost w stosunku do 1967 r. o 5,8%, w tym w gospodarce uspołecznionej w wysokości 155,2 mld zł, tj. o 5,9% więcej niż 967 r., a w gospodarce nieuspołecznionej w wysokości 17,3 mld zł, tj. o 4,2% więcej niż w 1967 r. Podstawowe inwestycje w gospodarce uspołecznionej (tzw. grupy A) rosnąć będą nadal w dość znacznym tempie, wynoszącym 10,6%. Przewiduje się natomiast pewne ograniczenie inwestycji tak zwanej grupy B, obejmujących m.in. inwestycje przedsiębiorstw oraz inwestycje drobne. Inwestycje tej grupy wzrastały w ostatnich latach wysoko ponad plan. Przewiduje się, że w 1969 r. nakłady inwestycyjne w gospodarce narodowej wzrosną o 7,4% w porównaniu z r. 1968.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Przyjęcie wymienionych założeń w zakresie dopuszczalnego wzrostu nakładów inwestycyjnych wymaga zastosowania szeregu posunięć, mających na celu z jednej strony przeciwdziałania przekraczaniu ustalonych limitów i szacunków, a z drugiej powodowanie jak najracjonalniejszego wykorzystania środków; inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Dlatego też szczególnie wnikliwej analizie zostały poddane inwestycje, proponowane do rozpoczęcia w 1968 roku. W wyniku przeprowadzonej analizy okazało się konieczne przesunięcie terminu rozpoczęcia budowy szeregu obiektów z I na II półrocze 1968 r., bądź nawet na terminy późniejsze. Pozwoli to na większe skoncentrowanie nakładów inwestycyjnych na inwestycjach kontynuowanych, co niewątpliwie będzie mieć dodatni wpływ na dotrzymywania terminów oddawania ich do użytku. Ocenia się, że nakłady na rekonstrukcję oraz rozbudowę istniejących wydziałów stanowić będą w 1968 r. 40% całości nakładów na inwestycje produkcyjne w przemyśle, z czego około połowę stanowić będą inwestycje związane z modernizacją i rekonstrukcją istniejących środków trwałych. Ponadto w toku prac nad projektem planu wykorzystane zostały stwierdzone możliwości zastąpienia budowy nowych zakładów - modernizacją lub rozbudową zakładów istniejących.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">Przykładowo w kopalnictwie węgla koksującego dodatkowe zdolności wydobywcze uzyska się w drodze zastosowanie nowych technologii, co pozwala na odroczenie rozpoczęcia budowy niektórych nowych kopalń przy jednoczesnym przyśpieszeniu budowy nowych kopalń, będących w toku inwestowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">W przemyśle materiałów ściennych ok. 500 mln j.c. uzyska się w latach 1968-1970 dzięki modernizacji i rozbudowie istniejących zakładów (szczególnie w przemyśle ceramiki budowlanej).</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">Wobec tego, że przewiduje się pewne ograniczenie nakładów inwestycyjnych w tzw. grupie B - w której w ostatnich latach zakładany w planie poziom nakładów był wysoko przekraczany - konieczne jest ustalenie hierarchii ważności realizowanych w tej grupie zadań z punktu widzenia gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.70" who="#">W szczególności w zakresie inwestycji przedsiębiorstw przewidziane jest pogłębienie kontroli niezbędności i efektywności inwestycji oraz wprowadzenie następującej kolejności przyjmowania przez banki planów rzeczowo-finansowych:</u>
+          <u xml:id="u-1.71" who="#">- inwestycje zapewniające zwiększenie eksportu, - inwestycje modernizacyjne i związane z wprowadzeniem postępu technicznego, - mniejsze rozbudowy, o dużej opłacalności i krótkim okresie zwrotu nakładów, - wymiana maszyn i urządzeń w uzasadnionym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.72" who="#">W zakresie inwestycji drobnych, pierwszeństwo w realizacji przysługiwać powinno inwestycjom związanym z obsługą rolnictwa, a zwłaszcza polegającym na budowie magazynów nawozowych, magazynów materiałów budowlanych, pasz treściwych, magazynów zbożowo-nasiennych, punktów skupu żywca oraz inwestycjom związanym z zaopatrzeniem ludności wiejskiej i miejskiej jak np. pawilony gastronomiczne itp. Natomiast w zakresie nakładów na czyny społeczne powinien być zapewniony - przede wszystkim - rozwój inwestycji polegających na realizacji czynów drogowych oraz innych nie materiałochłonnych i niepowodujących angażowania pracy przedsiębiorstw budowlano-montażowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.73" who="#">Podobnie jak w latach ubiegłych, również w planie na rok 1968 zakłada się nieco wyższe tempo wzrostu nakładów na inwestycje produkcyjne, niż całości nakładów.</u>
+          <u xml:id="u-1.74" who="#">W zakresie inwestycji produkcyjnych najpoważniej wzrastają nakłady na przemysł (o 6,4%), oraz na rolnictwo (o 6,3%). W układzie gałęzi przemysłu najszybsze tempo wzrostu nakładów inwestycyjnych w planie na 1968 r. przyjmuje się w przemyśle porcelanowo-fajansowym (wzrost o ok. 81% w stosunku do przewidywanego wykonania planu w 1967 r.), w przemyśle skórzano-obuwniczym (o 39%, w przemyśle włókienniczym)o 27%/, w przemyśle drzewnym (o 23%) i w przemyśle chemicznym (o 23%).</u>
+          <u xml:id="u-1.75" who="#">Nakłady na przemysł paliw oraz na energetykę utrzymują się na poziomie zbliżonym do nakładów w 1967 r. Poważniejszy spadek nakładów przewiduje się w przemyśle gumowym, ze względu na zakończenie budowy fabryki opon w Olsztynie.</u>
+          <u xml:id="u-1.76" who="#">W dziale oświaty, nauki i kultury planowany wzrost nakładów wynosi w 1968 r. ponad 9% i związany jest przede wszystkim z dużym wzrostem nakładów na instytuty naukowo-badawcze oraz szkolnictwo zawodowe. Wzrost nakładów na budownictwo mieszkaniowe wynosi prawie 5%. Również nakłady inwestycyjne na ochronę zdrowia wzrosną o prawie 5%.</u>
+          <u xml:id="u-1.77" who="#">Obok podstawowych priorytetowych inwestycji w przemyśle chemicznym, hutnictwie, przemyśle maszynowym, energetyce i innych gałęziach naszego przemysłu, szczególną opieką należy w r. 1968 otoczyć inwestycje przemysłu lekkiego i spożywczego wobec założonego w planie wysokiego tempa ich wzrostu i dużego znaczenia dla zaspokojenia potrzeb ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.78" who="#">Specjalny wysiłek winien zostać podjęty dla poprawy inwestycji służby zdrowia, które stale realizowane są z dużymi opóźnieniami.</u>
+          <u xml:id="u-1.79" who="#">Inną dziedziną gospodarki narodowej, w której utrzymuje się w 1968 r. pewien stan napięcia jest handel zagraniczny. Wynika to z faktu, że przewidywane potrzeby importowe rosną w szybkim tempie. W początkowej fazie prac nad planem zgłoszony przez resorty poziom importu przekraczał w poważnym stopniu przewidywany pozłota eksportu i przezwyciężenie związanych z tym trudności stanowiło jeden z podstawowych problemów prac nad projektem NPG na 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.80" who="#">Dlatego też w pracy nad planem zostały poddane szczegółowej analizie bilanse materiałowe i potrzeby importowe w odniesieniu do surowców, materiałów i towarów dla rynku wewnętrznego. Przewidziano możliwie maksymalnie oszczędną politykę w zużyciu surowców i materiałów i wielkości zapasów.</u>
+          <u xml:id="u-1.81" who="#">Rozmiary eksportu i importu maszyn i urządzeń były - w oparciu o materiały resortów i Komisji Planowania - poddane szczegółowej analizie na szczeblu rządowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.82" who="#">Rozpatrzono również dokładnie przewidywane w 1968 r. wydatki i wpływy w dziedzinie usług, pod kątem maksymalizacji ich dodatniego salda.</u>
+          <u xml:id="u-1.83" who="#">W konsekwencji przeprowadzonych prac udało się osiągnąć wyrównane tempo wzrostu importu i eksportu wynoszące 7,0%. Projekt planu przedstawiony Wysokiemu Sejmowi zakłada zrównoważony bilans płatniczy, wprawdzie ujemne saldo bilansu obrotów towarowych, które w 1967 r. wyniesie 335 mln zł dewizowych, przekroczy w 1968 r. 360 mln zł dewizowych. Saldo to znajduje jednak pokrycie w dodatnim saldzie obrotów usługowych. Tym niemniej plan stawia szereg zadań w zakresie eksportu, które wymagają dużego wysiłku ze strony przemysłu i przedsiębiorstw handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.84" who="#">W planie na 1968 r. zakłada się znaczny wzrost eksportu maszyn i urządzeń (o prawie 13%) oraz towarów konsumpcyjnych przemysłowych (o prawie 12%).</u>
+          <u xml:id="u-1.85" who="#">W konsekwencji, w strukturze eksportu w 1968 r. nastąpi wzrost udziału maszyn i urządzeń oraz towarów konsumpcyjnych przemysłowych przy jednoczesnym spadku udziału surowców i towarów rolno-spożywczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.86" who="#">W imporcie natomiast występuje wzrost udziału surowców, paliw i materiałów, maleje zaś udział towarów rolno-spożywczych. Nieznaczny spadek udziału wykazuje import maszyn i urządzeń. Udział przemysłowych towarów konsumpcyjnych w imporcie utrzymuje się w zasadzie na niezmienionym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-1.87" who="#">Założony wzrost eksportu maszyn i urządzeń oraz towarów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego stanowi niewątpliwie zadanie trudne, choć w pełni realne. Zrealizowanie tego zadania będzie wymagać odpowiedniego rozszerzenia produkcji dla potrzeb eksportu, podniesienia jej jakości, dostosowania do wymogów odbiorców oraz skrócenia terminów dostaw.</u>
+          <u xml:id="u-1.88" who="#">Z drugiej strony trzeba będzie zwrócić uwagę na dalszą istotną poprawę efektywności realizowanych transakcji eksportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.89" who="#">Przechodząc do omówienia ostatniego zasadniczego problemu projektu planu, do którego zaliczyć należy cały kompleks spraw związanych z polityką w dziedzinie zatrudnienia, wydajności pracy i płac, należy podkreślić, że w 1968 r. ze znacznie większą ostrością wystąpi, jako podstawowy obowiązek całej administracji przestrzeganie właściwych proporcji między produkcją, funduszem płac, zatrudnieniem i wydajnością pracy. Utrzymanie z ciągu realizacji planu właściwych proporcji ekonomicznych jest koniecznym warunkiem harmonijnego rozwoju gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.90" who="#">Podkreślenie tej tematyki jest konieczne, gdyż rozwój gospodarczy kraju w okresie ostatnich 2 lat charakteryzował się wyraźnym przekraczaniem ustalonego w planie 5-letnim poziomu zatrudnienia przy jednoczesnym niepełnym wykonywaniu zadań w zakresie wydajności pracy. Uzyskiwany wzrost wydajności pracy stanowi jak dotychczas w przeważającym stopniu wynik działalności inwestycyjnej, przy niedostatecznym natomiast wykorzystaniu możliwości związanych z postępem technicznym i organizacyjnym. Co gorsza, tendencje do zakładania zbyt niskiego tempa wzrostu wydajności pracy wystąpiły również w wielu jednostkach opracowujących projekt planu na 1968 rok, co pozostaje niewątpliwie w jaskrawej sprzeczności z zadaniami, jakie w tej dziedzinie postawiło przed administracją gospodarczą VII Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.91" who="#">Przy prowadzeniu polityki zapewnienia dodatkowych miejsc pracy dla całego przyrostu ludności w wieku produkcyjnym, musimy jednocześnie przeciwstawiać się tendencjom dalszego, żywiołowego wzrostu zatrudnienia, który spowodowałby wydatniejsze przekroczenie ustalonego w planie poziomu. Konieczne jest również zwiększenie racjonalności i efektywności gospodarki siłą roboczą oraz konsekwentne przestrzeganie dyscypliny zatrudnienia i płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.92" who="#">Założenia te znajdują swój wyraz w projekcie Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1968, stwierdzającym, że realizując politykę pełnego zatrudnienia i wszechstronnego wykorzystania zasobów siły roboczej należy przestrzegać w przedsiębiorstwach i instytucjach zasady utrzymywania zatrudnienia jedynie na poziomie niezbędnym dla wykonania podstawowych zadań. Projekt NPG na 1968 r. przewiduje wzrost zatrudnienia w gospodarce uspołecznionej o 3,1 proc., tj o 273 tys. osób, a wzrost zatrudnienia w całej gospodarce narodowej wyniesie 293 tys. osób, co oznacza również poziom wyższy o 3,1 proc. niż w roku 1967.</u>
+          <u xml:id="u-1.93" who="#">Przyrost zatrudnienia ustalony w planie na 1968 rok przeznaczony jest w 80 proc. dla sfery produkcji materialnej oraz w 20 proc. dla sfery nieprodukcyjnej działalności społeczno-gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.94" who="#">Zakłada się wzrost zatrudnienia w przemyśle o 2,8 proc., w budownictwie o 4,0 proc., gospodarce komunalnej i mieszkaniowej o 4,5 proc., w ochronie zdrowia, kulturze fizycznej i turystyce o 4,0 proc. oraz w usługach nieprzemysłowych o 3,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.95" who="#">W NPG na 1968 r. przyjęto wzrost wydajności pracy, liczonej w wartości produkcji globalnej przypadającej na pracownika przedsiębiorstw przemysłowych 4,4 proc. przy wzroście produkcji globalnej o 7,1 proc. Wydajność pracy liczona w wartości produkcji czystej wzrasta w 1968 r. o 5,1 proc. przy wzroście produkcji czystej o 7,7 proc. Oczywiście gałęziach przemysłu o wysokim tempie wzrostu produkcji i dużych możliwościach wynikających z nowych inwestycji i postępu techniczno-organizacyjnego, jak np. przemysł maszynowy i chemiczny, tempo wzrostu wydajności pracy musi być znacznie wyższe od przeciętnego w przemyśle. W budownictwie natomiast zakłada się wzrost wydajności pracy na jednego zatrudnionego o 4,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.96" who="#">Ustalone w Narodowym Planie Gospodarczym na 1968 rok zadania w zakresie zatrudnienia oraz wzrostu wydajności pracy są realne i możliwe do osiągnięcia.</u>
+          <u xml:id="u-1.97" who="#">Liczymy tu zwłaszcza na efekty, jakie powinno dać konsekwentne wprowadzanie w życie uchwał VII Plenum PZPR, dotyczących usprawnienia funkcjonowania przedsiębiorstw. Szczególnie duże znaczenie powinna mieć realizacja programów usprawnienia działalności fabryk, opracowanych przez Nakładowe Komisje do Spraw Usprawnień Organizacji Produkcji. Komisje te bowiem poddały gruntownej krytycznej analizie różne odcinki działalności fabryk, poświęcając dużo uwagi zagadnieniom zatrudnienia, rytmiczności, koncentracji i specjalizacji produkcji, gospodarki materiałowej oraz kształtowaniu się zapasów.</u>
+          <u xml:id="u-1.98" who="#">Dotychczasowa realizacja wspomnianych programów dała już szereg pozytywnych rezultatów, dlatego też należy je realizować w coraz szerszym zakresie, koncentrując uwagę na dziedziny, gdzie występują jeszcze szczególnie jaskrawe niedociągnięcia. I tak na przykład nadal dość częste są przypadki niedostatecznej dyscypliny pracy, niepełnego wykorzystania dnia roboczego, słabej wydajności. Konieczne jest również zwrócenie większej uwagi na określenie w poszczególnych zakładach długoterminowych kierunków kooperacji i opracowanie związanego z tym programu wyprofilowania i zunifikowania produkcji, rozszerzenie kształcenia kadr specjalistów w zakresie prawidłowej organizacji produkcji oraz bardziej umiejętne i pełniejsze upowszechnianie doświadczeń przodujących zakładów pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.99" who="#">Przedstawiony projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1968 rok, przewidując wyrównanie proporcji w określonych dziedzinach rozwoju gospodarczego, stwarza tym samym korzystne warunki dla wzmocnienia równowagi gospodarczej kraju oraz dla podniesienia na wyższy poziom efektywności i sprawności gospodarowania. Oznacza to, że ustalenia i kierunki NPG na 1968 rok i podstawowych założeń planu na 1969 rok stwarzają pomyślne przesłanki dla realizacji w następnych latach podstawowych zadań i proporcji Pięcioletniego Planu Rozwoju Gospodarczego na lata 1966-1970. Tym niemniej po podsumowaniu ostatecznych wyników wykonania planu w 1967 r. zastanowimy się, jakich korekt trzeba będzie jeszcze dokonać w zadaniach i środkach, przewidzianych w planie pięcioletnim na lata 1969-1970, aby zapewnić pomyślną realizację głównych wytycznych planu pięcioletniego i stworzyć korzystną podstawę wyjściową rozwoju gospodarki narodowej po 1970 r. Odpowiednie wnioski z tej analizy wyciągniemy przy opracowaniu projektu planu na lata 1969 i 1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.100" who="#">O PROJEKCIE BUDŻETU PAŃSTWA NA ROK 1968</u>
+          <u xml:id="u-1.101" who="#">Referat Ministra Finansów ob. Jerzego Albrechta na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 15 listopada 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.102" who="#">Dla scharakteryzowania ważniejszych problemów sytuacji finansowej, które wyłoniły się w bieżącym roku i zamierzeń, jakie wypadnie nam realizować w roku przyszłym, omówić chcę następujące zagadnienia:</u>
+          <u xml:id="u-1.103" who="#">- Krótką ocenę wykonania budżetu państwa w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.104" who="#">- Ważniejsze założenia budżetu na 1968 r., a zwłaszcza:</u>
+          <u xml:id="u-1.105" who="#">1. Czynniki określające rozmiar i dynamikę dochodów budżetowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.106" who="#">2. Założenia w zakresie finansowania gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.107" who="#">3. Niektóre problemy finansowe gospodarki terenowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.108" who="#">4. Celowe wydaje się również poświęcenie nieco uwagi niektórym problemom kredytowania gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.109" who="#">Zanim jednak przejdę do charakterystyki wymienionych zagadnień, chciałbym jeszcze wspomnieć o pewnym fakcie historycznym, który dla tradycji parlamentarnej ma - jak nam się wydaje - pewne znaczenie. Otóż okazuje się, że przedkładana obecnie ustawa budżetowa ma swoją poprzedniczkę sprzed 200 lat, uchwaloną przez Sejm innej epoki, w zupełnie odmiennych warunkach. Jej fotokopię pozwoliliśmy sobie załączyć do przedłożonych materiałów, gdyż wielu historyków uważa ją za pierwszą w naszej historii rozwiniętą ustawę budżetową, a zarazem jedną z pierwszych w Europie.</u>
+          <u xml:id="u-1.110" who="#">Wykonanie budżetu w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.111" who="#">Obecnie chcę w głównych zarysach przedstawić wyniki gospodarki finansowej i wykonanie budżetu w bieżącym roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.112" who="#">Według aktualnych ocen przewidujemy, że dochody budżetu państwa w 1967 r. będą o 1,1 mld zł, tj. o 0,3 proc. wyższe niż planowano, a wydatki przekroczą poziom planowany o 4,8 mld zł, tj. o 1,5 proc. Osiągnięta zostanie nadwyżka budżetowa, ale będzie ona niższa niż planowano.</u>
+          <u xml:id="u-1.113" who="#">Generalnie biorąc budżet w tym roku jest w pełni zrównoważony. Niemniej na tle ogólnych wyników realizacji budżetu państwa trzeba przede wszystkim zwrócić uwagę na niezadowalającą sytuację w zakresie wykonania planu wpływów z akumulacji finansowej przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.114" who="#">Jeśli bowiem chodzi o wpływy od przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej, to fakt, że kształtują się one w granicach zbliżonych do założeń planu, wynika z wyrównania niedoborów wpływów z podziału akumulacji głównie przez ponadplanowe wpływy z handlu zagranicznego z tytułu różnic budżetowych. Tego rodzaju przesunięć w strukturze wpływów nie można uznać za zjawisko w pełni odpowiadające założeniom planu, bo w pewnym stopniu są one związane z przewidywanym nieco gorszym niż założono w Narodowym Planie Gospodarczym saldem obrotów handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.115" who="#">Planowanego na br. poziomu akumulacji nie osiągną, zarówno przedsiębiorstwa przemysłowe, jak również przedsiębiorstwa budowlane, leśnictwa, rolnictwa, transportu i łączności oraz obrotu towarowego. Przewidywane mniejsze niż planowano wyniki akumulacji finansowej częściowo związane są z regulacjami płac. Regulacje te podwyższyły koszty własne przedsiębiorstw o ok. 1,8 mld zł. Do pełnego wykonania planu akumulacji zabraknie jednak więcej, bo ok. 4,5 mld zł. Najbardziej odbija się to na dochodach budżetowych od przedsiębiorstw przemysłowych, które będą w br. o ok. 3,2 proc. niższe niż planowano, pomimo przekroczenia planu produkcji towarowej. W bardzo poważnym stopniu na poziom akumulacji rzutują także poniesione przez przedsiębiorstwa straty nadzwyczajne, wynoszące per saldo (ok. 3,8 mld zł oraz niepełne wykonanie planu obniżki kosztów). Pewną rolę odgrywają również opóźnienia w uruchomieniu nowych, poszukiwanych na rynku krajowym i zagranicznym wyrobów oraz ograniczenia produkcji artykułów nieznajdujących zbytu.</u>
+          <u xml:id="u-1.116" who="#">Przekroczenie zatem globalnego planu dochodów budżetowych w br. wynika z wyższych niż planowano wpływów z podatku od wynagrodzeń m.in. w związku z regulacjami płac oraz przekroczeniem planu zatrudnienia i wyższych wpływów od gospodarki nieuspołecznionej.</u>
+          <u xml:id="u-1.117" who="#">O spodziewanym przekroczeniu planowanych wydatków budżetowych, a zwłaszcza o wykorzystaniu części planowanej nadwyżki budżetowej, decyduje finansowanie w większym niż planowano zakresie potrzeb gospodarczych. Znajduje to wyraz zarówno w wydatkach inwestycyjnych, w wydatkach na kapitalne remonty, jak i w kształtowaniu tzw. wydatków bieżących.</u>
+          <u xml:id="u-1.118" who="#">Budżet zapewnił w tym roku dodatkowe środki na szereg inwestycji w przemyśle, lepsze wyposażenie budownictwa m.in. w sprzęt zmechanizowany, rozszerzenie programu remontów i przebudowy dróg oraz na rozwój gospodarki komunalnej. Poza tym budżet dodatkowo sfinansował potrzeby obrotowe przedsiębiorstw budowlanych i gospodarki rybnej, w związku z niskim poziomem ich rentowności. Pewne dodatkowe środki przeznaczono także na rozwój rolnictwa. W sumie na cele gospodarcze budżet przeznacza w tym roku dodatkowo 9,8 mld zł, częściowo z przewidzianych rezerw, a częściowo z nadwyżki.</u>
+          <u xml:id="u-1.119" who="#">O przewidywanych, wyższych niż planowano wydatkach na naukę i usługi socjalno-kulturalne decydują przeprowadzone dwukrotnie w tym roku podwyżki rent najniższych, regulacje płac, w tym pokrycie wyższych niż planowano skutków ubiegłoroczni regulacji płac nauczycieli oraz reformy szkolnictwa podstawowego, a także - wzrost dopłat do leków dla uprawnionych. Część ponadplanowych wydatków sfinansowana została z wygospodarowanych przez rady narodowe dodatkowych dochodów własnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.120" who="#">Podsumowując tę krótką charakterystykę realizacji budżetu w bieżącym roku warto podkreślić, że sfinansowanie wielu dodatkowych potrzeb gospodarczych oraz większe niż planowano środki na cele socjalne i kulturalne nastąpiło przede wszystkim w drodze wykorzystania zawartych w budżecie rezerw finansowych. Natomiast ponadplanowy przyrost produkcji towarowej przemysłu nie zapewnił odpowiednio proporcjonalnego wzrostu dochodów budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-1.121" who="#">Założenia ogólne projektu budżety na 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.122" who="#">Przedstawiony Sejmowi projekt budżetu na 1968 r. przewiduje dochody w wysokości 313,7 mld zł, a wydatki 309 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.123" who="#">Planowana nadwyżka budżetowa wynosi 4,7 mld zł. Przedstawionych rozmiarów budżetu nie można bezpośrednio porównywać z jego rozmiarami w roku bieżącym. Z projektu budżetu zostały bowiem wyłączone dochody projektowanego funduszu emerytalnego, a z wydatków środki na renty. Po wyeliminowaniu skutków tych zmian dochody projektu budżetu na 1968 rok zwiększają się o 4,3 proc., a wydatki - o 3,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.124" who="#">Przedstawione globalne sumy projektu budżetu państwa na 1968 r. pozwalają stwierdzić, że budżet odzwierciedla finansowe zrównoważenie środków i potrzeb określonych w projekcie planu rozwoju naszej gospodarki. Za tymi liczbami kryją się jednak złożone zadania, których sens najogólniej można wyrazić tym, że osiągnięcie planowanych dochodów wymagać będzie poważnego wysiłku, zwłaszcza ze strony przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej. Natomiast preliminowane wydatki zapewniają sfinansowanie podstawowych potrzeb, przy oszczędnym gospodarowaniu środkami społecznymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.125" who="#">Dochody od przedsiębiorstw uspołecznionych</u>
+          <u xml:id="u-1.126" who="#">Projektowany na 1968 rok budżet i równowaga finansowa państwa opierają się na założeniu dynamicznego wzrostu dochodów od przedsiębiorstw uspołecznionych. O roli tych dochodów świadczyć może fakt, że mają one zapewnić ponad 79 proc. ogółu dochodów budżetowych, a ich suma powinna być o 6,2 proc. większa niż przewidywana w bież. roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.127" who="#">Podstawowym warunkiem realizacji tego założenia jest osiągnięcie przez przedsiębiorstwa ponad 192 mld zł akumulacji finansowej, co w warunkach porównywalnych oznacza zwiększenie jej poziomu o 10 proc. w stosunku do poziomu akumulacji w bież. roku. Dla zilustrowania, jakiego wymaga to postępu w gospodarce finansowej przedsiębiorstw przypomnieć warto, że akumulacja przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej porównywalnie biorąc wzrośnie w bież. roku o ok. 6-7 proc., a w 1966 r. wzrosła o ok. 8,5 proc. Niemniej zadanie to jest realne, pod warunkiem jednak, że zostaną uruchomione wszystkie czynniki zwiększające poziom akumulacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.128" who="#">Jakie to są czynniki?</u>
+          <u xml:id="u-1.129" who="#">W pierwszym rzędzie należy do nich osiągnięcie zaplanowanego wzrostu wydajności pracy w przemyśle o 4,4 proc., wobec 3,8 proc. w br. i w budownictwie - o 4,7 proc. oraz dalszego wzrostu wydajności pracy w innych działach gospodarki. W przedsiębiorstwach przemysłowych, które decydują o poziomie akumulacji, wzrost wydajności pracy powinien zapewnić obniżkę poziomu kosztów osobowych o 1,8 proc., tj. o ok. 2,5 mld zł. W tym celu konieczne jest m.in. zdecydowane przeciwdziałanie tendencjom do nadmiernego, nieuzasadnionego wzrostu zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.130" who="#">Drugim czynnikiem niezbędnym dla wykonania planu akumulacji jest osiągnięcie przez przemysł planowanego poziomu obniżki kosztów materiałowych co najmniej o 0,4 proc., tj. o ok. 2,4 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.131" who="#">Nie sposób też pominąć konieczności dalszego obniżenia strat nadzwyczajnych, które - po wysaldowaniu z zyskami nadzwyczajnymi - w br. wyniosą ok. 3 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.132" who="#">Dążeniu do obniżki kosztów i ograniczenia strat sprzyjać powinno szerokie już wprowadzenie wskaźników rentowności netto jako wskaźników dyrektywnych. Ponadto w 3 zjednoczeniach przemysłowych - jako uzupełniający miernik oceny - wprowadzamy wskaźniki stopy zysku, celem stworzenia dalszych bodźców dla poprawy efektywności wykorzystania majątku trwałego i obrotowego w przedsiębiorstwach. Kształtowanie się tych wskaźników powinno być przedmiotem stałej obserwacji służb ekonomicznych i konferencji samorządów robotniczych, ażeby w oparciu o analizę uruchamiać rezerwy poprawy wyników finansowych, a zwłaszcza określić przyczyny powstawania strat nadzwyczajnych i opracować programy konkretnych przedsięwzięć do usuwania źródeł ich powstawania.</u>
+          <u xml:id="u-1.133" who="#">Nie bez wpływu dla uzyskania założonego przyrostu akumulacji finansowej będzie także oszczędna gospodarka w ramach tzw. działalności pozaoperacyjnej. W tym przypadku chodzi zwłaszcza o racjonalne wykorzystanie ok. 4,6 mld zł przeznaczanych przez przedsiębiorstwa na dopłaty do działalności socjalno-bytowej, które [NIECZYTELNE] o 6,7 proc., i o utrzymanie tych dopłat w granicach założonych w planie.</u>
+          <u xml:id="u-1.134" who="#">Omówione czynniki mają istotne znaczenie dla wykonania planu akumulacji we wszystkich działach gospodarki. Przede wszystkim jednak ważne jest ich uwzględnienie przez przedsiębiorstwa przemysłowe, które powinny wypracować ok. 95% całego przyrostu akumulacji finansowej, tj. 16,5 mld zł. Równocześnie jeśli chodzi o przedsiębiorstwa przemysłowe, to nie mniej ważnym zadaniem jest zapewnienie planowanego rozwoju produkcji rynkowej, bez którego nie sposób osiągnąć ani wzrostu akumulacji finansowej, stanowiącej przecież główne źródło finansowania rozwoju naszej gospodarki, ani należytego zaspokojenia potrzeb ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.135" who="#">Trzeba też zwrócić większą uwagę na wyniki finansowe budownictwa, w którym mimo wydatnego zwiększenia się potencjału przerobowego, od kilku lat obserwujemy obniżania się poziomu rentowności. Przedsiębiorstwa te mają osiągnąć w 1968 r. 800 mln zł przyrostu akumulacji finansowej. Ażeby zadanie to zostało wykonane, konieczne jest m.in. wydatne ograniczenie strat nadzwyczajnych. Niski poziom rentowności w budownictwie - częściowo wywołany czynnikami obiektywnymi a częściowo nieprawidłowościami pracy przedsiębiorstw - osłabia działanie zasad samofinansowania i rachunku ekonomicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.136" who="#">Poświęciłem nieco uwagi niektórym problemom tworzenia akumulacji finansowej. Niemniej istotne są jednak również niektóre zagadnienia związane z jej podziałem. W tym wypadku na czoło wysuwa się właściwe zagospodarowanie części akumulacji pozostającej w dyspozycji zjednoczeń i przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.137" who="#">W myśl projektu planu na 1968 r. udział przedsiębiorstw w podziale akumulacji wyniesie ok. 24,2 proc. i będzie nieco wyższy niż w br.</u>
+          <u xml:id="u-1.138" who="#">Sprawom związanym z kształtowaniem środków własnych przedsiębiorstw w ramach nowego systemu finansowego było poświęcone specjalne posiedzenie sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Nie wchodząc więc w szczegóły, chciałbym tylko stwierdzić, że w przyszłym roku wszystkie resorty i zjednoczenia będą musiały zwrócić większą niż dotąd uwagę na prawidłowy rozdział norm finansowych pomiędzy przedsiębiorstwa oraz na racjonalne wykorzystanie gromadzonych przez nie środków. Do sprawy tej powrócę jeszcze przy omawianiu zagadnień inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.139" who="#">Inne dochody budżetu</u>
+          <u xml:id="u-1.140" who="#">Wśród pozostałych dochodów budżetu na 1968 r. dominują dochody ze składek na ubezpieczenia społeczne oraz z podatku od wynagrodzeń. Dochody te, rzecz jasna, są funkcją założonego w planie wzrostu funduszu płac pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-1.141" who="#">Łącznie obie te pozycje dostarczą 12 proc. dochodów budżetowych, wobec ok. 20 proc. w bieżącym roku. Ich udział w budżecie obniżył się w związku ze wspomnianym już projektem przekazania części składek ubezpieczeniowych i części podatku od wynagrodzeń na rzecz funduszu emerytalnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.142" who="#">Zmniejsza się także udział wpływów budżetowych z tytułu podatków i opłat wiejskich, co jest wyrazem polityki stabilizacji podatków wsi. Nastąpi nawet niewielkie ich obniżenie w związku ze stosowaniem ulg inwestycyjnych i premii z tytułu kontraktacji zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-1.143" who="#">Natomiast przewidziany jest wzrost wpływów podatkowych z tytułu obrotów i dochodów rzemiosła i innych dziedzin gospodarki nieuspołecznionej w mieście. Dochody te wynoszą niewiele, bo ok. 1 proc. ogółu dochodów budżetowych. Ich wzrost nastąpi w związku z osiągniętym już i przewidywanym dalszym rozwojem zakładów rzemieślniczych i zatrudnienia w rzemiośle. Wpływy podatkowe od samego rzemiosła wyniosą w przyszłym roku ponad 2,3 mld zł i będą o 6 proc. większe niż w tym roku, a nie licząc ulg inwestycyjnych, wymiar podatku od rzemiosła wzrasta o 8,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.144" who="#">Jak wiadomo, w ostatnich latach dokonaliśmy reformy opodatkowania rzemiosła mając na uwadze przede wszystkim przyśpieszenie rozwoju usług dla ludności. Okazuje się jednak, że przy niewątpliwej poprawie sytuacji w zakresie usług rzemieślniczych, równocześnie bardzo szybko wzrastają obroty rzemiosła z gospodarką uspołecznioną. W związku z tym celowe jest podjęcie środków, zmierzających do większego nakierowania działalności rzemiosła na usługi dla ludności. Jeśli chodzi o podatki, to wskazana wydaje się dalsza analiza obciążeń podatkowych w poszczególnych grupach rzemiosła, jakie ukształtowały się po wprowadzonych ostatnio zmianach podatkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.145" who="#">Ogólna charakterystyka wydatków budżetowych</u>
+          <u xml:id="u-1.146" who="#">Przechodząc do charakterystyki ważniejszych zagadnień, związanych z kształtowaniem wydatków budżetowych, nieco więcej miejsca poświęcić chcę zwłaszcza wydatkom na cele gospodarcze, które pochłaniają ok. 55 proc. środków budżetowych oraz wydatkom na usługi socjalne i kulturalne, na które przeznacza się ok. 26 proc. środków budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-1.147" who="#">Wydatki gospodarcze budżetu</u>
+          <u xml:id="u-1.148" who="#">Generalną tendencją kształtowania wydatków budżetu na gospodarkę narodową jest przeznaczenie środków budżetowych na finansowanie takich dziedzin, które w interesie rozwoju gospodarki wymagają bezpośredniego dotowania. Jak już wspomniałem wyłączone są z budżetu wydatki na niektóre inwestycje produkcyjne, co spowodowało, że ogólny poziom wydatków budżetowych na gospodarkę będzie o ok. 6,7 proc. niższy niż w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.149" who="#">Z budżetu jednak nadal będzie finansowana część produkcji przemysłowej w formie dotacji przedmiotowych, które występują w tych przypadkach, gdy cena zbytu nie pokrywa kosztów produkcji, lub nie pozwala na osiągnięcie przeciętnej rentowności. Jak wiadomo, w ubiegłym roku przeprowadziliśmy reformę cen fabrycznych, która umożliwiła wyeliminowanie niekontrolowanego, bezpośredniego pokrywania przez przedsiębiorstwa strat na deficytowej produkcji zyskami osiąganymi na innych wyrobach. Pozwoliło nam to na wydobycie „na powierzchnię” pełnego niemal asortymentu produkcji deficytowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.150" who="#">Dotowanie poważnej części tego asortymentu uzasadnione jest ważnymi względami ekonomicznymi i społecznymi. Dotyczy to nawozów sztucznych, pasz treściwych oraz maszyn i urządzeń rolniczych, na których dotowanie przeznacza się ze środków budżetu centralnego ok. 40 proc. ogółu dotacji, tj. 7,7 mld zł. Ta grupa dotacji wykazuje najwyższą dynamikę, gdyż wzrastają one o ponad 13 proc. Ponad 8 mld zł dotacji przeznaczone jest na produkcję rynkową, w tym ponad 50 proc. na przetwory zbożowe. Poza tym nie mało środków, bo ponad 3 mld zł przeznaczonych jest na dotowanie produkcji zaopatrzeniowej, pomimo ograniczenia w tym przypadku dotacji w 1968 roku o ok. 8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.151" who="#">Zarówno jednak w części dotowanej produkcji rynkowej, jak i zaopatrzeniowej nie brak asortymentów, dla dotowania których trudno znaleźć pełne uzasadnienie. W bieżącym roku opracowany został przeto program likwidacji deficytowości, za realizację którego odpowiedzialne są właściwe resorty i rady narodowe. Program ten, zawierający m.in. plan przedsięwzięć organizacyjno-technicznych, powinien stać się już w przyszłym roku dodatkowym źródłem inspiracji zmierzającej do ujawnienia, a następnie wykorzystania wszelkich możliwych rezerw w zakresie obniżki kosztów produkcji artykułów nierentownych.</u>
+          <u xml:id="u-1.152" who="#">Niezależnie od przedsięwzięć resortów, zmierzających do likwidacji względnie ograniczenia deficytowości poprzez obniżkę kosztów produkcji, wydziały finansowe prezydiów rad narodowych, w ramach prowadzonych przez siebie kontroli i analiz dotacji przedmiotowych udzielanych przedsiębiorstwom, będą ujawniały możliwości obniżek cen fabrycznych. Nie chcemy bowiem dopuszczać do powstawania takich sytuacji, że na produkcji artykułów dotowanych, przy aktualnie obowiązujących, nieraz zawyżonych cenach fabrycznych, producenci realizowaliby nadmierne zyski.</u>
+          <u xml:id="u-1.153" who="#">Wśród wydatków na potrzeby rozwoju gospodarki, poza wspomnianymi już dotacjami, głównie dla przedsiębiorstw przemysłowych i obrotu towarowego, najpoważniejszą pozycję zajmują wydatki na rolnictwo, które z inwestycjami wynoszą ponad 25,5 mld zł. Wśród nich najbardziej dynamiczne są wydatki na rozbudowę i modernizację PGR oraz wydatki związane z utrzymaniem instytucji budżetowych obsługujących rolnictwo, popieraniem produkcji roślinnej i zwierzęcej, konserwację melioracji, służbą agronomiczną itp., stosownie do uchwał IX Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.154" who="#">Wydatki budżetu na rozbudowę i modernizację PGR wzrastają o ponad 13 proc. Znacznie wzrastają też wydatki bieżące na popieranie produkcji roślinnej, bo o ok. 10 proc. Są one przeznaczone na wymianę nasion, ochronę roślin itp. Pomimo zakończenia podstawowych prac gleboznawczych, utrzymuje się na dotychczasowym poziomie służbę geodezyjną, która ma obecnie zająć się pracami związanymi ze scalaniem gruntów i przejmowaniem przez państwo ziemi niezagospodarowanej.</u>
+          <u xml:id="u-1.155" who="#">Znacznie powiększa się wydatki na konserwację melioracji, bo prawie o 14 proc., co pozwoli na objęcie konserwacją o 12 proc. więcej rzek i kanałów. Znacznie również, bo o 8 proc., wzrastają wydatki na popieranie produkcji zwierzęcej.</u>
+          <u xml:id="u-1.156" who="#">W dążeniu do niezbędnej, dla sprawnego funkcjonowania gospodarki, poprawy warunków komunikacyjnych, a zwłaszcza drogowych, budżet przewiduje, jeśli wyłączyć wydatki na inwestycje i jeśli pominąć jednorazowe wydatki poniesione na likwidację szczególnie wysokich w 1967 r. szkód drogowych - dalsze zwiększenie wydatków na bieżące utrzymanie sprawności dróg i mostów państwowych o ok. 12 proc. Poważną kwotę ok. 2,5 mld zł przeznacza się na kapitalne remonty dróg i mostów, w tym na modernizację dróg przelotowych m.st. Warszawy i innych miast wojewódzkich.</u>
+          <u xml:id="u-1.157" who="#">Ponadto, budżet przeznacza znaczne środki na gospodarkę komunalną i mieszkaniową w kwocie 12,8 mld zł. Pewne zmniejszenie tych wydatków w porównaniu z br. wiąże się m.in. z przeprowadzoną w ubiegłym roku zmianą taryfy komunikacji miejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.158" who="#">W zasadzie również wydatki na naukę uznać można jako wydatki na rozwój gospodarki narodowej. Bezpośrednio z budżetu przeznacza się na ten cel ok. 4,2 mld zł, w tym ok.1,3 mld zł na inwestycje i 2,9 mld zł, tj. o ponad 5 proc. więcej niż w bieżącym roku - w na wydatki bieżące.</u>
+          <u xml:id="u-1.159" who="#">Oprócz wydatków budżetowych na rozwój nauki oraz postęp techniczny i organizacyjny przewiduje się 4,4 mld zł, tj. o ok. 15 proc. więcej niż w tym roku - z Funduszu Postępu Techniczno-Ekonomicznego. Łącznie wydatki na naukę i postęp techniczny wyniosą ok. 8,6 mld zł. Poza tym zakłada się przeznaczenie ponad 2 mld zł z Funduszu Nowych Uruchomień na przyspieszenie postępów w unowocześnieniu produkcji w przemyśle maszynowym i chemicznym. W związku z występującym w ostatnich latach dynamicznym wzrostem wydatków na naukę i postęp techniczny poważnym zagadnieniem staje się sprawa efektywnego ich wykorzystania.</u>
+          <u xml:id="u-1.160" who="#">Finansowanie inwestycji</u>
+          <u xml:id="u-1.161" who="#">Skoro mowa o finansowaniu gospodarki narodowej, to specjalnej uwagi wymaga zagadnienie finansowania inwestycji. Jest rzeczą wiadomą, że inwestycje są główną siłą napędowy rozwoju naszej gospodarki. Jednakże przy nieograniczonej niemal w naszym kraju skłonności do inwestowania we wszystkich dziedzinach, musimy dbać, ażeby proces inwestycyjny był prawidłowo ukierunkowany, ażeby nakłady inwestycyjne kierowane były na najbardziej potrzebne dziedziny gospodarki przy zapewnieniu odpowiedniej koncentracji środków na wybranych obiektach. Wszelkie zaniedbania w tej dziedzinie odbijają się bardzo niekorzystnie na całokształcie sytuacji gospodarczej, prowadzą do rozproszenia środków, nadmiernego wzrostu zatrudnienia (w budownictwie i w sferze produkcji dóbr inwestycyjnych), zwiększają nadmiernie siłę nabywczą ludności, słowem - grożą osłabieniem równowagi rynkowej. Ze szczególną więc troską już przy konstrukcji planu i budżetu staraliśmy się ustalić jak najwłaściwszy program inwestycyjny, Mówił już o tym towarzysz Jędrychowski. Ze swej strony pragnę zwrócić uwagę na pewne aspekty polityki finansowej związanej z kredytowaniem inwestycji oraz finansowaniem ich z własnych środków inwestorów.</u>
+          <u xml:id="u-1.162" who="#">W samym budżecie - jak już wspomniałem - nastąpi w przyszłym roku spadek wydatków na finansowanie inwestycji o ok. 12 mld zł, tj. o ok. 20 proc. w porównaniu z ich poziomem w bieżącym roku. Wzrastają natomiast o ok. 3,5 mld zł, tj. o ok. 6 proc. środki własne zjednoczeń i przedsiębiorstw, rad narodowych oraz innych jednostek i instytucji państwowych. Najbardziej, bo o ponad 13 mld zł, tj. o ok. 75 proc. wzrastają inwestycyjne kredyty bankowe dla tych zjednoczeń, przedsiębiorstw, rad narodowych i instytucji.</u>
+          <u xml:id="u-1.163" who="#">Jakie za tymi liczbami kryją się założenia finansowania inwestycji?</u>
+          <u xml:id="u-1.164" who="#">Oprócz wielokrotnie omawianych zalet finansowania inwestycji przy pomocy kredytu bankowego, polegających m.in. na zwiększeniu odpowiedzialności za środki finansowe i na umożliwieniu większej kontroli bankowej, w przyszłym roku na zmiany w strukturze finansowania inwestycji oraz na dążenie do większego oddziaływania banków na procesy inwestowania wpływają dodatkowo następujące czynniki:</u>
+          <u xml:id="u-1.165" who="#">po pierwsze - zachodzi konieczność wzmocnienia selekcji inwestycji nowo rozpoczynanych i większej koncentracji nakładów na inwestycje kontynuowane, co można osiągnąć m.in. przez rygorystyczną kontrolę ze strony aparatu bankowego, która powinna towarzyszyć udzielaniu kredytów inwestycyjnych. Odnosi się to do inwestycji centralnych, a szczególnie do inwestycji zjednoczeń, które nie są ściśle wyspecyfikowane w NPG, a rozmiary ich są ustalane szacunkowo;</u>
+          <u xml:id="u-1.166" who="#">po drugie - niezbędne jest również m.in. zwiększenie oddziaływania na kierunki nakładów na inwestycje grupy „B”, obejmującej od 1968 r. przede wszystkim inwestycje przedsiębiorstw oraz tzw. inwestycje drobne, jak również sterowanie własnymi środkami przedsiębiorstw - o czym już mieliśmy okazję mówić na poprzednim posiedzeniu Komisji Planu i Budżetu. Samo posiadanie przez przedsiębiorstwo środków na inwestycje nie może automatycznie dawać mu uprawnień do ich podejmowania bez oglądania się na ich efektywność i przydatność z punktu widzenia postępu technicznego, eksportu itp. Banki muszą więc odmawiać przyjmowania do finansowania inwestycji przedsiębiorstw w przypadkach, gdy nie odpowiadają one potrzebom gospodarczym, lub gdy brak jest realnych możliwości ich wykonania ze względu na brak materiałów lub mocy przerobowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.167" who="#">Konieczne okazało się również wzmocnienie wpływu banków na podział przez zjednoczenia norm finansowych dla przedsiębiorstw, aby nie dopuścić przy podziale środków do powstawania niedoborów w jednych i nadwyżek środków w innych przedsiębiorstwach. Banki będą mogły - na podstawie podjętej już uchwały rządu - wpływać na wykorzystywanie funduszów rezerwowych zjednoczeń w celu zapewnienia pierwszeństwa niezbędnym potrzebom obrotowym przed potrzebami w zakresie finansowania inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.168" who="#">Kończąc omawianie tej grupy zagadnień, jeszcze raz pragnę podkreślić, że w roku przyszłym konieczne będzie aktywne oddziaływanie środkami finansowymi na rozmiary i kierunki inwestycji, a to dla zmniejszenia napięć w tej dziedzinie, a w konsekwencji i w całej gospodarce.</u>
+          <u xml:id="u-1.169" who="#">Wydatki socjalno-kulturalne</u>
+          <u xml:id="u-1.170" who="#">Jednym z ważniejszych zadań budżetu jest zapewnienie środków na usługi socjalne i kulturalne, stanowiące istotny element poprawy warunków bytowych i rozwoju kultury naszego społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.171" who="#">W projekcie budżetu na 1968 r. bieżące i inwestycyjne wydatki na urządzenia socjalne i kulturalne wynoszą ok. 61,4 mld zł i wzrastają w stosunku do przewidywanego wykonania 1967 r. o 2,1 mld zł, tj. o 3,6 proc., w tym wydatki bieżące o 5,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.172" who="#">Wydatki bieżące budżetu na szkolnictwo ogólnokształcące i wychowanie wzrastają o ok. 4 proc., pomimo przewidywanego zmniejszenia napływu dzieci do I klasy.</u>
+          <u xml:id="u-1.173" who="#">Pozwala to przy wzroście izb lekcyjnych, na obniżenie liczby uczniów na 1 izbę z ok. 41 do ok. 39. Potrzeby w tej dziedzinie są jednak bardzo zróżnicowane pod względem terytorialnym. Powinniśmy więc dołożyć starań, aby poprawa warunków nauczania następowała przede wszystkim tam, gdzie liczba uczniów na 1 izbę jest szczególnie duża. W przyszłym roku budżet przeznacza na szkolnictwo ogólnokształcące i wychowanie poważne środki, bo około 15 mld zł. Chciałbym jednak, w związku z doświadczeniami ubiegłego roku, zwrócić uwagę, że sumy, które zostaną na ten cel ustalone w budżecie, powinny określać tempo i zakres realizacji reform w szkolnictwie. Nie może tu występować żywiołowość, a w jej konsekwencji przekroczenia, zwłaszcza planowanych wydatków osobowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.174" who="#">Projektowany blisko trzyprocentowy - nie licząc nakładów inwestycyjnych - wzrost wydatków bieżących na szkolnictwo zawodowe pozwala m.in. na zwiększenie liczby uczniów o ok. 100 tys. W szkolnictwie wyższych preliminowane środki budżetowe pozwolą na zwiększenie liczby studentów o 13 tys., tj. o 5 proc. Prawie połowa tego przyrostu liczby studentów nastąpić ma na studiach dla pracujących.</u>
+          <u xml:id="u-1.175" who="#">Projektuje się dalsze zwiększenie wydatków bieżących na kulturę i sztukę prawie o 7 proc. Przewiduje się zwłaszcza zwiększenie liczby godzin i poprawę programu radiowego i telewizyjnego oraz pokrycie kosztów eksploatacji 5 nowych studiów telewizyjnych. W konsekwencji, wydatki na radio i telewizję wzrastają o ponad 12 procent, przy przewidywanym wzroście wpływów z opłat radiowo-telewizyjnych w granicach 9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.176" who="#">Jeśli chodzi o wydatki bieżące na ochronę zdrowia, to mają one wzrosnąć w 1968 r. o 5,3 proc., tj. o ok. 1,2 mld zł. Zwraca uwagę fakt, że znaczna część ich wzrostu przeznaczona jest na sfinansowanie działalności nowych szpitali, sanatoriów i ośrodków zdrowia. Np. liczba łóżek w szpitalach i sanatoriach powinna się zwiększyć o ok. 5 tys., liczba przychodni o 147, a liczba wiejskich ośrodków zdrowia o 127. Prawidłowa realizacja planu wydatków w znacznej mierze zależna jest zatem od terminowego przekazania tych obiektów do eksploatacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.177" who="#">Najbardziej dynamiczną pozycją wydatków na ochronę zdrowia pozostają nadal wydatki na leki dla ubezpieczonych, które osiągną poziom o ponad 12 proc. wyższy niż planowany na br. Jeśli mowa o wydatkach na leki, to warto podkreślić potrzebę zwrócenia większej niż dotąd uwagi na racjonalne wykorzystanie środków na ten cel i konieczność wzmocnienie kontroli nad dysponowaniem receptami przez służbę zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.178" who="#">Wspomnieć też warto, że budżet na 1968 r. przewiduje kontynuowanie programu poprawy norm. W szczególności zamierza się dokonać dalszej poprawy norm rzeczowych w szkołach podstawowych i w szpitalach oraz pewnego zwiększenia środków na zakup materiałów w lecznictwie otwartym, łącznie kosztem 195 mln zł. W związku z akceptacją tego zamierzenia przez rząd, pragnę poinformować Obywateli posłów, że wniesiemy odpowiednią autopoprawkę przenoszącą środki na poprawę norm z wydatków nierozdzielonych projektu budżetu do odpowiednich pozycji wydatków na cele socjalne.</u>
+          <u xml:id="u-1.179" who="#">Planowane wydatki bieżące na kulturę fizyczną, turystykę i wczasy pracownicze wynoszą 1,3 mld zł i w stosunku do przewidywanych wydatków w 1967 r. wzrastają o 10,3 proc. Ten wzrost m.in. wynika stąd, że począwszy od 1968 r., budżet przejął część dotychczasowych dochodów własnych Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku, pochodzących z opłat paszportowych i turystycznych i udziela temu funduszowi dotacji. Zmiana ta zmierza do zapewnienia lepszych warunków dla ewidencji i oceny całokształtu wydatków na turystykę.</u>
+          <u xml:id="u-1.180" who="#">Należy podkreślić, że poza środkami na rozwój kultury fizycznej, turystyki i wczasów pracowniczych planowanymi w budżecie państwa, przeznaczane są również środki będące w dyspozycji związków zawodowych, klubów sportowych, przedsiębiorstw państwowych (tzw. działalność pozaoperacyjna) i spółdzielczych oraz z Totalizatora Sportowego. Szacuje się, że z wymienionych źródeł na rozwój kultury fizycznej i turystyki w 1968 r. wydatkowane będzie ok. 1,6 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.181" who="#">W odróżnieniu od wydatków budżetu na cele gospodarcze oraz na usługi socjalne i kulturalne, wydatki budżetu na administrację centralną i terenową ustalone zostały na poziomie nieco niższym niż w bieżącym roku. Jest to wyrazem procesu usprawniania administracji zgodnie z wytycznymi VII Plenum KC PZPR. Resorty opracowują obecnie statuty, mające na celu udoskonalenie ich struktury i działalności. Prace te już w 1968 r. pozwalają na zmniejszenie o ok. 800 ilości etatów w administracji centralnej. Rok przyszły powinien przynieść dalsze kroki w kierunku oszczędności zarówno w administracji centralnej, jak i terenowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.182" who="#">Wydatki na obronę narodową zwiększą się o ok. 10 proc. i zapewniać będą niezbędny w obecnej sytuacji międzynarodowej wzrost potencjału obronnego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.183" who="#">Budżety terenowe</u>
+          <u xml:id="u-1.184" who="#">Przeszło jedna czwarta wydatków budżetu państwa realizowana jest za pośrednictwem budżetów rad narodowych, które w przyszłym roku otrzymają do swojej dyspozycji ponad 83 mld zł. Dochody własne rad narodowych osiągną prawie 39 mld zł, a pozostałą część wydatków ich budżetów pokryją udziały w dochodach budżetu centralnego oraz dotacje.</u>
+          <u xml:id="u-1.185" who="#">Oprócz środków budżetowych rady narodowe sześciuset małych miast i osiedli uprawnione będą do dysponowania funduszem miejski w kwocie 350 mln zł. Umożliwi to im dodatkowe zwiększenie nakładów na rozwój usług komunalnych. Będą one mogły także korzystać w ramach funduszu aktywizacji małych miast z kredytu bankowego na budowę lub rozbudowę zakładów produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.186" who="#">Zmiany w ustawie budżetowej</u>
+          <u xml:id="u-1.187" who="#">Kończąc omawianie problematyki budżetowej pragnę jeszcze zwrócić uwagę Obywateli Posłów na niektóre nowe artykuły ustawy budżetowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.188" who="#">W celu zapewnienia lepszej stabilizacji dochodów rad narodowych upoważnia się do późniejszego ustalenia stawek procentowych udziałów budżetów terenowych w dochodach przedsiębiorstw kluczowych. Pozwoli to na ściślejsze skoordynowanie tych stawek z planami techniczno-ekonomicznymi przedsiębiorstw, co w swoim czasie postulowali Obywatele Posłowie.</u>
+          <u xml:id="u-1.189" who="#">Ponadto, nowe przepisy ustawy budżetowej wprowadzają możliwość decentralizacji uprawnień, do przenoszenia środków budżetowych pomiędzy poszczególnymi rodzajami preliminowanych wydatków. Powinno to uelastycznić gospodarkę budżetową zarówno na szczeblu centralnym, jak i w radach narodowych, ograniczając wiele formalności związanych z dysponowaniem środkami budżetowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.190" who="#">Kredytowanie gospodarki</u>
+          <u xml:id="u-1.191" who="#">Obok środków budżetowych, ważnym instrumentem finansowania gospodarki narodowej są kredyty bankowe. Przewidujemy, że saldo udzielonych kredytów w 1968 r. wzrośnie prawie o 52 mld zł, z czego najpoważniejszą część stanowić będą kredyty inwestycyjne dla gospodarki uspołecznionej, o których już mówiłem.</u>
+          <u xml:id="u-1.192" who="#">Poważna część kredytów, bo ponad 17 mld zł, przeznaczona będzie na sfinansowanie połowy przyrostu zapasów w przedsiębiorstwach gospodarki uspołecznionej. Pozostałą część przyrostu zapasów sfinansują przedsiębiorstwa z własnych środków. Na przyszły rok istotną sprawą staje się poprawa struktury tych zapasów. Nadal będziemy więc dążyli do wykorzystania kredytu bankowego w celu usprawnienia gospodarki w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.193" who="#">W projekcie planu kredytowego na 1968 r. zakłada się, że zapasy przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej wzrosną o ok. 28,1 mld zł, a więc o ok. 3 mld zł wyżej niż w br. Wzrost ten będzie jednak niższy niż w założeniach planu pięcioletniego na ten okres i niższy od wzrostu zapasów w 1966 r. Dotyczy to zwłaszcza zapasów w przemyśle, które w 1968 r. mają wzrosnąć o 13,6 mld zł, tj. tylko o 0,2 mld zł więcej niż w br. Niezbędne będzie przy tym dołożenie wysiłków, aby zgodnie z planem zahamowany został przyrost zbędnych zapasów, zwłaszcza w przemyśle lekkim.</u>
+          <u xml:id="u-1.194" who="#">Jeżeli chodzi natomiast o zapasy towarów rynkowych, to w 1968 r. powinny one wzrosnąć w granicach 7 mld zł. Jest to przyrost w zasadzie dostateczny; ważną sprawą będzie jednak dostosowanie struktury dostaw i struktury wzrostu zapasów do potrzeb rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.195" who="#">Zdajemy sobie sprawę, że dostosowanie podaży do popytu będzie jednym z trudniejszych, ale jednym z najważniejszych żądań przyszłego roku. Obok dążenia do zwiększenia dostaw i zapasów towarów poszukiwanych na rynku, trzeba będzie zdecydowanie przeciwdziałać tendencjom do narastania trudno zbywalnych towarów rynkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.196" who="#">Nadal pewną rolę w aktywizacji sprzedaży rynkowej odgrywać będą kredyty ratalne, których wypłaty wyniosą ponad 9 mld zł. Jednakże ze względu na przewidywaną strukturę podaży artykułów przemysłowych, nie zakłada się dalszego ich wzrostu.</u>
+          <u xml:id="u-1.197" who="#">Kontynuować będziemy natomiast politykę rozwoju kredytów dla indywidualnych gospodarstw rolnych. W planie na 1968 r. przewidziany jest wzrost wypłat kredytów obrotowych dla gospodarki chłopskiej o 700 mln zł, tj. o 5,3 proc. i kredytów inwestycyjnych o 340 mln zł, tj. o 5,5 proc. Łącznie rolnicy otrzymają 20,4 mld zł kredytów. Zwiększenie ich rozmiarów związane jest z dążeniem do dalszego wzrostu nakładów produkcyjnych i inwestycyjnych w gospodarce chłopskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.198" who="#">Mówiąc o rozwoju akcji kredytowej nie sposób pominąć faktu, że w poważnym stopniu jest ona finansowana w oparciu o wzrost wkładów oszczędnościowych. W ten sposób właśnie oszczędności służą zarówno racjonalnej gospodarce pieniężnej ludności, jak i gospodarce narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.199" who="#">Zakładamy, że w przyszłym roku wkłady oszczędnościowe w PKO i SOP wzrosną ok. 13,5 mld zł, a jak wykazują dotychczasowe tendencje najbardziej powiększą się zapewne przede wszystkim tzw. wkłady terminowe, przez dłuższy okres pozostające w kasach oszczędnościowych, które np. w PKO wynoszą już w br. ok. 70 proc. całego rocznego przyrostu wkładów. Przed instytucjami oszczędnościowymi stoi zadanie dalszego ułatwiania ludności gromadzenia i wykorzystywania jej oszczędności. Dużą wagę przywiązujemy także do doskonalenia działalności Państwowego Zakładu Ubezpieczeń, który ma za zadanie m.in. umożliwić ludności gromadzenie i lokowanie celowych oszczędności dla zabezpieczenia się przed skutkami wypadków losowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.200" who="#">Przywiązujemy wielką wagę do rozwoju różnorodnych form oszczędzania, gdyż z jednej strony pozwala ono racjonalnie gospodarować dorobkiem ludzi pracy, a z drugiej strony wzmacnia równowagę finansową państwa..</u>
+          <u xml:id="u-1.201" who="#">Minione dwa lata realizacji planu pięcioletniego można niewątpliwie uznać - mimo wielu braków i trudności - za na ogół pomyślne. Jesteśmy w przededniu realizacji zadań trzeciego z kolei roku planu pięcioletniego, który będzie zapewne decydujący o powodzeniu naszych założeń dla całego pięciolecia.</u>
+          <u xml:id="u-1.202" who="#">Przedkładane obecnie projekty planu gospodarczego i budżetu - określają hierarchię niełatwych, ale istotnych dla dalszego rozwoju zadań i środków ich realizacji. Wyrażam głębokie przeświadczenie, że po dokonaniu przez Obywateli Posłów wnikliwej oceny i po uchwaleniu przedłożonych projektów - budżet państwa wraz z uchwalonym planem gospodarczym będą podstawą skutecznego działania wszystkich ogniw gospodarczych, a w konsekwencji - pomyślnej realizacji zadań trzeciego roku planu pięcioletniego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00043-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00043-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..39a95eb
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00043-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00043-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 43/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 43/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:9</note>
+        <note type="sessionNo">43</note>
+        <date>1967-12-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00043-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00043-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..93b65b9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00043-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 1 grudnia 1967 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Cieślaka (ZSL), rozpatrzyła projekt budżetu na rok 1968 w części dotyczącej Ministerstwa Finansów, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Państwowej Komisji Cen.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z zastępcą przewodniczącego - Zbigniewem Januszko i dyrektorem Instytutu Planowania - prof. Józefem Pajestką, Państwowej Komisji Cen z Prezesem Juliuszem Strumińskim oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem - Bolesławem Szlązakiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekt budżetu Ministerstwa Finansów zreferował poseł Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”):</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Pozytywnie ocenić należy dalszą decentralizację zarządzania budżetem, polegającą na przyznaniu Ministerstwom i urzędom centralnym prawa do pewnych przesunięć wewnątrz ich budżetów, jak również dalsze upowszechnienie nowego systemu finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Z uznaniem przyjąć trzeba koncepcyjny charakter pracy Ministerstwa Finansów, które prowadzi politykę służącą zwiększeniu efektywności gospodarowania, podejmuje inicjatywy rozwiązań realistycznych i elastycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Należy postulować przyspieszenie prac mających na celu umocnienia dalsze umocnienia nowego systemu finansowego oraz prac nad kodyfikacją prawa budżetowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Pozycje zawarte w preliminarzu budżetowym Ministerstwa Finansów należy uznać za celowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Zdzisław Siedlewski (SD), Bolesław Bednarek (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Michalina Tatarkówna Majkowska (PZPR), Józef Łastowski (PZPR), Zdzisław Balicki (PZPR) i Stanisław Cieślak (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dyskusji wskazywano m.in. na potrzebę dalszego doskonalenia systemu bodźców finansowych służących uruchamianiu rezerw.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Należy uprościć - zdaniem posłów - i lepiej przystosować do potrzeb nadmiernie skomplikowany i zróżnicowany obecnie system premii i nagród.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Osiągnięcie planowanego wzrostu akumulacji wymaga poprawy efektywności gospodarowania w przedsiębiorstwach; niewykorzystane rezerwy w tej dziedzinie są wciąż jeszcze bardzo poważne.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wskazywano na potrzebę podjęcia środków przeciwdziałających nadmiernemu wzrostowi zatrudnienia w administracji.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Należy tak ukierunkować politykę fiskalną w stosunku do sektora nieuspołecznionego, aby działalność jego obejmowała w większym niż dotychczas stopniu świadczenie usług dla ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu Ministerstwa Finansów na rok 1968.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Projekt budżetu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów przedstawiła poseł Ewa Trojanowska (bezp.) Celowość sum preliminowanych na rok 1968 dla Komisji Planowania nie budzi zastrzeżeń. Prawidłowo ustalone zostały również kierunki prac.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Reforma planowania, której zasady ustalone zostały przez IV Plenum KC PZPR, poczyniła w naszej gospodarce znaczne postępy. Usprawniono system planowania wieloletniego, zaawansowano prace nad planowaniem perspektywicznym. Coraz większe zastosowanie znajdują nowe mierniki produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Zaawansowano także prace nad regionalnymi programami rozwoju.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Niezbędne jest wzmożenie tempa prac nad dalszym usprawnianiem planowania i zarządzania. Dotyczy to zwłaszcza planowania inwestycji oraz produkcji przemysłu pracującego dla potrzeb rynku. Uporządkowania wymaga tryb opracowywania planów przez zjednoczenia i przedsiębiorstwa; pomimo ujawnienia - w programach sporządzonych po VII Plenum KC PZPR - poważnych rezerw umożliwiających zwiększenie wydajności pracy na drodze postępu organizacyjnego, przedsiębiorstwa postulowały na rok 1968 za duży zatrudnienia i za niskie wskaźniki wzrostu wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Dalsze doskonalenia metod planowania uznać trzeba za jedno z najważniejszych zadań Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Bolesław Bednarek (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Jan Dziemba (PZPR), Józef Łastowski (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Józef Raźny (SD), Eugeniusz Witek (ZSL), Igor Łopatyński (PZPR), Krystyna Biernacka (SD), Jan Kołder (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Jan Dąb-Kocioł (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Zbigniew Januszka i dyrektor Instytutu Planowania - prof. Józef Pajestka.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W dyskusji zwrócono uwagę na konieczność bardziej realistycznego bilansowania planów i szerszego uwzględniania rezerw w praktyce planistycznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Podkreślano, iż doskonalenie metod planowania i zarządzania związane jest z zapewnieniem większego zdyscyplinowania jednostek gospodarczych, zwłaszcza na takich odcinkach jak zatrudnienie, wydajność i czas pracy. Nadzór i egzekwowanie obowiązków w tym zakresie są jeszcze niedostateczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Należy podejmować wysiłki zmierzające do przyswajania kadrom administracji gospodarczej zasad posługiwania się kategoriami ekonomicznymi w codziennej pracy; jest to również zagadnienie o dużym znaczeniu społecznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W większym niż dotychczas stopniu należy - zdaniem uczestników dyskusji - zróżnicować metodologię planowania rocznego i wieloletniego; plany wieloletnie powinny być alternatywne i obejmować problemy generalne, bez nadmiernej szczegółowości, plany roczne natomiast powinny być stabilne, nie podlegać większym zmianom.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wiele uwagi poświęcono sprawom metodologii planowania w zjednoczeniach oraz planowaniu wewnątrzzakładowemu.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów na 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za 1966 r. oraz projekt budżetu na 1968 r. w części dotyczącej Państwowej Komisji Cen zreferował poseł Władysław Kuszyk (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Na szczególną uwagę zasługuje dokonana przez Państwową Komisję Cen na początku br. reforma cen fabrycznych, które stają się coraz skuteczniejszym bodźcem pobudzającym dyrekcję i załogi fabryk do produkcji bardziej celowej, bardziej odpowiadającej potrzebom rynku i eksportu, jak również do poprawy stylu gospodarowania. Prowadzone były również działania zmierzające do urealnienia cen zbytu.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Szereg dotychczasowych uprawnień Państwowej Komisji Cen przekazanych zostało zjednoczeniom. Należy w związku z tym zorganizować kontrolę działalności tych ogniw, włączając do niej specjalistów i czynnik społeczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Energiczniej niż dotąd przeciwdziałać należy utrzymywaniu cen nowości na niezmienionym poziomie przez okres dłuższy niż to przewidują przepisy. Dążyć do tego trzeba poprzez szybszy wzrost produkcji nowości. Należy równolegle rozwijać ich asortyment.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Dąb Kocioł (ZSL), Józef Jan Kołder (RZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Eugeniusz Witek (ZSL), Jan Pysz (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL). Dodatkowych wyjaśnień udzielił Prezes Państwowej Komisji Cen - Juliusz Strumiński.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">W dyskusji omawiano m.in. problemy kształtowania cen niektórych artykułów i politykę przecen. Problemy cen należy rozpatrywać w ścisłym powiązaniu z aktualną sytuacją gospodarczą kraju. Ściślej wiązać należy siłę nabywczą ludności z zasobami masy towarowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Rozważając problem kształtowania się cen wskazywano na słuszność podjętych ostatnio decyzji w sprawie podniesienia cen mięsa i obniżki cen niektórych artykułów żywnościowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za rok 1966 oraz projekt budżetu na rok 1968 w części dotyczącej Państwowej Komisji Cen.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00044-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00044-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..da8e70e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00044-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00044-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 44/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 44/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:10</note>
+        <note type="sessionNo">44</note>
+        <date>1967-12-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00044-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00044-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..488ff41
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00044-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,67 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 2 grudnia 1967 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Cieślaka (ZSL), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na rok 1968 oraz podstawowych założeń planu na rok 1969 w częściach dotyczących Komitetu Nauki i Techniki, Głównego Urzędu Statystycznego i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele: Komitetu Nauki i Techniki z I zastępcą przewodniczącego - ministrem - Mieczysławem Leszem, Głównego Urzędu Statystycznego z prezesem - Wincentym Kawalcem, Najwyższej Izby Kontroli z prezesem - Konstantym Dąbrowskim i wiceprezesami - Bolesławem Gałęzą i Bolesławem Szlązakiem oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerne materiały dotyczące planowanych na rok 1968 zamierzeń wymienionych instytucji. W hallu Sejmu urządzona została przez Komitet Nauki i Techniki wystawa obrazująca osiągnięcia polskiej myśli badawczej i technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Sprawozdawcą projektu planu rozwoju nauki i techniki na lata 1968/69 oraz projektu budżetu Komitetu Nauki i Techniki na rok 1968 był poseł Ryszard Reiff (bezp. „Pax”).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawą niezupełnie jeszcze skrystalizowaną jest podział zadań między Polską Akademią Nauk i Komitetem Nauki i Techniki w zakresie koordynacji i planowania badań podstawowych i stosowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Niezbędne jest wyraźniejsze określenie kompetencji instytucji zajmujących się zagadnieniami nauki i prac badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Jak wskazywano na posiedzeniach innych komisji sejmowych, występują opóźnienia we wdrażaniu do praktyki wyników prac naukowych i badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Nawiązując do planu rozwoju nauki i techniki wydaje się celowe zwrócenie uwagi na konieczność przyspieszenia badań i rozwiązań naukowych mających na celu przeciwdziałanie korozji, która powoduje duże i niepowetowane straty w gospodarne; na zwalczanie zanieczyszczeń powietrza, wód i gruntów przez zakłady przemysłowe; na niektóre kompleksowe problemy rolnictwa z pogranicza ekonomii i techniki. Szczególnej uwagi wymaga zintensyfikowanie prac badawczych w zakresie chemii, zwłaszcza wielkiej syntezy organicznej i tworzyw sztucznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Preliminarz budżetowy Komitetu Nauki i Techniki nie budzi zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Łastowski (PZPR), Bronisław Warowny (ZSL), Zdzisław Siedlewski (SD), Wiktor Obolewicz (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Stanisław Hasiek (PZPR), Michalina Tatarkówna- Majkowska (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Jan Dziemba (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL). Dodatkowych wyjaśnień udzielił I zastępca Przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki - Minister Mieczysław Lesz.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W dyskusji podkreślono postęp, jaki nastąpił w perspektywicznym planowaniu rozwoju nauki i techniki. W złożonej nowoczesnej gospodarce, jak potwierdziły to doświadczenia wielu krajów, niezbędne jest istnienie rządowego organu koordynującego postęp w obu tych dziedzinach; Komitet Nauki i Techniki powinien bardziej oddziaływać na rozwój nauki i techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">KNiT czuwa coraz skuteczniej nad prawidłowym rozwojem całej sieci placówek badawczych. Wysiłek ten przynosi wyniki i powinien być kontynuowany.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W dyskusji zwracano uwagę, że administracja gospodarcza zbyt mało poświęca wysiłku na rzecz unowocześniania technologii, że niedostateczną troską otacza się ruch racjonalizatorski i wynalazczy.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Na rok 1968 przewiduje się zwiększenie akumulacji przedsiębiorstw. Głównym środkiem do osiągnięcia tego celu - poza usprawnieniem organizacji i umocnieniem dyscypliny - jest postęp techniczny. Wymaga to ze strony administracji gospodarczej wykorzystania wszystkich środków przeznaczonych na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Omawiano również kształtowanie się proporcji nakładów kierowanych na rozwój badań podstawowych i stosowanych, postulowano dalej idącą koncentrację badań.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Komisja przyjęła projekt planu rozwoju nauki i techniki oraz projekt budżetu na rok 1968 w części dotyczącej Komitetu Nauki i Techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Sprawozdawcą projektu budżetu na 1968 r. w części dotyczącej Głównego Urzędu Statystycznego był poseł Józef Lastowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Projekt budżetu na rok 1968 przewiduje m.in. wydatki na prace przygotowawcze do spisu powszechnego 1970 r., które podjęte z odpowiednim wyprzedzeniem - stworzą trwałą podstawę do szeregu innych badań masowych. W grudniu przyszłego roku przeprowadzony zostanie spis próbny w celu wypróbowania formularzy, instrukcji spisowych, oraz założeń organizacyjnych, a także uzyskania materiałów do przeprowadzenia eksperymentalnych opracowań przy pomocy zainstalowanej już w GUS maszyny elektronicznej do prac statystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Z zadowoleniem stwierdzić trzeba wyraźną podniesienie poziomu wydawnictw SUS. Na podkreślenie też zasługuje rozszerzenie tematów publikowanych informacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Komisja metodologiczna GUS weryfikująca program badań i sprawozdawczości na rok 1968 dokonała ograniczenia sprawozdawczości. Równocześnie wprowadzono szereg nowych badań statystycznych wynikających z potrzeby pogłębienia analiz statystyczno-ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Dotychczasowa działalność badawcza GUS wskazuje na konieczność zmian w trybie prac sprawozdawczo-statystycznych. Wnioski te nasuwają się m.in. na tle wyników przeprowadzonego eksperymentu krakowskiego, gdzie terenowe organy statystyki państwowej przejęły opracowanie sprawozdań zbiorczych od wydziałów prezydiów rad narodowych. Osiągnięto znaczną poprawę jakości opracowań, a także poważne oszczędności etatowe. Należy rozpatrzeć możliwość przeniesienia zasad organizacyjnych eksperymentu krakowskiego na inne województwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Wskazać należy na potrzebę dalszego nawiązywania kontaktów przez GUS z przedsiębiorstwami i zjednoczeniami, a także na potrzebę dalszego zwalczania tzw. nielegalnej sprawozdawczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Michalina Tatarkówna- Majkowska (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Feliks Starzec (ZSL), Leon Kasman (PZPR), Jan Pysz (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Edward Graliński (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „Pax”).</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Pozytywnie oceniono działalność GUS, zwracając szczególną uwagę na znaczną poprawę metod organizacji badań statystycznych i podniesienie poziomu wydawnictw GUS. Realizacja przewidzianych na rok przyszły zamierzeń GUS pozwoli na zaspokojenie szeregu pilnych potrzeb. Szereg opracowań regionalnych zaspokoi potrzeby władz terenowych i ogniw gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielił prezes Głównego Urzędu Statystycznego - Wincent Kawalec.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Przewodniczący obradom - poseł Stanisław Cieślak (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Przypadające w roku przyszłym 50-lecie statystyki polskiej jest okazją dokonania oceny i podkreślenia wysokiej użyteczności prac prowadzonych przez GUS. Wyrazić należy duże uznanie dla efektów działalności Urzędu i jego pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu na rok 1968 w części dotyczącej Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Sprawozdanie z działalności i wykonania budżetu Najwyższej Izby Kontroli za rok 1966 oraz główne kierunki działania i projekt budżetu NIK na 1968 r. przedstawił poseł Czesław Burski (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Najwyższa Izba Kontroli kontynuowała szeroką i różnorodną działalność, rozszerzając zakres przedkładanych sprawozdań o wynikach kontroli. Sejmowi, Radzie Ministrów i Komitetowi Ekonomicznemu Rady Ministrów. Stanowiły one istotny i wartościowy materiał przy rozpatrywaniu przez komisje sejmowe sprawozdań organów państwowych oraz formułowaniu wniosków i dezyderatów zmierzających do dalszego usprawnienia działalności tych organów. Analogiczne osiągnięcia mają delegatury NIK w dziedzinie współpracy z radami narodowymi wszystkich szczebli.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Działalność NIK koncentrowała się na kontroli realizacji przez administrację państwową i gospodarczą podstawowych zadań określonych w Narodowym Planie Gospodarczym oraz w budżecie państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Przedmiotem kontroli NIK była również realizacja dezyderatów uchwalonych przez komisje sejmowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Delegatury NIK wydatnie zacieśniły współpracę z wojewódzkimi zespołami poselskimi, przekazując im opracowania zbiorcze wyników kontroli dotyczący podstawowych zagadnień z terenu ich działalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">W roku 1966 osiągnięto dalsze usprawnienie koordynacji kontroli wykonywanych przez organa kontroli resortowej, jak również organizacji spółdzielczych. Wiele zagadnień kontrolowano przy współudziale innych organów kontroli i inspekcji, inspirując także te organy do podejmowania we własnym zakresie kontroli problemów wynikających z aktualnej sytuacji gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Na skutek wniosków pokontrolnych NIK, jednostki zwierzchnie różnych szczebli wydały w ciągu roku 1966 ok. 2.300 ważniejszych zarządzeń zmierzających do usunięcia stwierdzonych w toku kontroli niedociągnięć.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Gospodarka środkami budżetowymi prowadzona była przez NIK oszczędnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">W roku 1968 Najwyższa Izba Kontroli nadal koncentrować będzie działalność kontrolną na realizacji głównych zadań Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa, na przestrzeganiu dyscypliny gospodarczej i finansowej oraz na zabezpieczeniu mienia społecznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">W założeniach planu kontroli zwrócono szczególną uwagę na takie zagadnienia, jak:</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">- legalność, gospodarność, celowość i rzetelność działania organów administracji gospodarczej i ogólnej, skuteczność przeciwdziałania marnotrawstwu i nadużyciom;</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- organizacja pracy i stosowanie właściwej polityki kadrowej oraz przeciwdziałanie przejawom biurokratyzmu;</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">- doskonalenie systemu zarządzania i organizacji, usprawnienie koordynacji branżowej i terenowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">- rytmiczność produkcji i wykorzystanie zdolności produkcyjnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">- rola czynnika ekonomicznego przy podejmowaniu decyzji gospodarczych, umacnianie dyscypliny państwowej oraz odpowiedzialności organów zarządzania, nadzoru służbowego oraz kontroli wewnętrznej za niewykonywanie poruszonych zadań i tolerowanie zaniedbań;</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- wykorzystanie przez jednostki wniosków i zaleceń z poprzednich kontroli, realizacja zarządzeń pokontrolnych oraz ich skuteczność w zakresie usuwania zaniedbań i zapobiegania im na przyszłość.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Kontynuowana będzie współpraca z organami kontroli społecznej. Jedną z form tej współpracy jest badanie przez NIK, w jakim stopniu administracja wykonuje uchwały organów samorządu robotniczego. NIK współdziałać będzie również z kontrolą społeczną w dziedzinach ważnych z punktu widzenia warunków bytowych ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Preliminarz budżetowy Najwyższej Izby Kontroli na rok 1968 został opracowany racjonalnie i oszczędnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Łastowski (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR), Feliks Starzec (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL) i Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski, który stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Najwyższa Izba Kontroli śledzi procesy przebiegające w naszej dynamicznie rozwijającej się gospodarce i - poprzez swoje oceny i wnioski pokontrolne - wnosi swój wkład w eliminowanie występujących zjawisk negatywnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Stwierdzić można, że wiele dziedzin zostało uporządkowanych. Osiągnięto, choć jeszcze niedostateczny, postęp w zakresie dyscypliny realizacji budżetu, jak również postęp w porządkowaniu rachunkowości, ewidencji i gospodarki magazynowej w zakładach.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Najwyższa Izba Kontroli interesuje się problematyką sprawności zarządzania i organizacji pracy, jako czynnikami mającymi głęboki wpływ na poziom dyscypliny i wydajności pracy. W planach NIK na rok 1968 sprawa kontroli realizacji wniosków komisji zakładowych powołanych dla usprawnienia zarządzania i organizacji pracy, w myśl uchwały VII Plenum KC PZPR, znajduje się na jednym z pierwszych miejsc.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">W związku z tym, iż działalność kontrolna Sejmu i jego organów stale się pogłębia, niezbędne jest także dalsze doskonalenie i pogłębianie materiałów analitycznych, jakimi służy Sejmowi Najwyższa Izby Kontroli w zakresie wykonywania przez administrację postanowień. Sejmu. Tak samo terenowe delegatury Najwyższej Izby Kontroli służyć będą coraz lepszą pracą analityczną i kontrolną wojewódzkim radom narodowym i wojewódzkim zespołom poselskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania budżetu przez Najwyższą Izbę Kontroli w roku 1966 oraz projekt budżetu NIK na rok 1968 w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Z okazji 10-lecia Najwyższej Izby Kontroli przewodniczący obradom poseł Stanisław Cieślak złożył w imieniu Komisji na ręce Prezesa NIK - Konstantego Dąbrowskiego wyrazy uznania dla kierownictwa i zespołu pracowników Najwyższej Izby Kontroli za dotychczasową działalność i życzenia pomyślnych wyników pracy na przyszłość.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00045-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00045-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d213d24
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00045-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00045-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 45/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 45/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:11</note>
+        <note type="sessionNo">45</note>
+        <date>1967-12-06</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00045-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00045-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cff2a85
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00045-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 6 grudnia 1967 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów rozpoczęła prace nad ogólnymi założeniami i proporcjami projektu planu i budżetu na 1968 r. i podstawowych wytycznych na 1969 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Obradom przewodniczył poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komisji: Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, Handlu Wewnętrznego, Handlu Zagranicznego, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy oraz Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim i I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu - Józefem Trendotą;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli - Bolesław Szlązak.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Komisja wysłuchała czterech opracowanych przez zespoły poselskie referatów: problemy przemysłu zreferował poseł Zdzisław Balicki (PZPR), problemy handlu wewnętrznego - poseł Stanisław Hasiak (PZPR), handlu zagranicznego - poseł Władysław Kuszyk (PZPR), inwestycji - poseł Leon Kasman (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Halina Skibniewska (bezp. - zastępca przewodniczącego Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej), Maria Mielczarek (PZPR - przedstaw. Komisji Handlu Zagranicznego), Andrzej Borodzik (PZPR - przedstaw. Komisji Handlu Zagranicznego), Józef Macichowski (PZPR - Zastępca przewodniczącego Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Henryk Skrobisz (ZSL - przewodniczący Komisji Handlu Wewnętrznego), Eugeniusz Witek (ZSL), Jan Dziemba (PZPR), Józef Łastowski (PZPR), Edward Graliński (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępca przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Janusz Walewski, I zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Tadeusz Gede i Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W referatach i w dyskusji podkreślano, że w latach 1966- 1967 przeciętne roczne tempo wzrostu produkcji globalnej przemysłu przekroczy założenia ustalone w planie 5-letnim. W projekcie planu na rok 1968 zakłada się wzrost wartości produkcji globalnej o 7,1 proc. w stosunku do 1967 r., a na rok 1969 - dalsze 7,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wzrost produkcji przemysłowej osiągany jest w poważnej mierze dzięki poprawie jej rytmiczności. Osiągnięć tych nie można traktować jako dostateczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W latach 1968-1969 kontynuowany będzie kierunek zmierzający do unowocześniania struktury produkcji; najszybciej wzrosnąć ma produkcja przemysłu chemicznego - o 11,8 proc., przemysłu maszynowego - o 10,2 proc., energetyki - o 8,6 proc. oraz hutnictwa metali nieżelaznych o 8,5 proc. Produkcja przemysłu materiałów budowlanych wzrosnąć ma o 4,5 proc., przemysłu włókienniczego - o 5,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W planie 5-letnim założone zostało zmniejszenie rozpiętości między tempem wzrostu produkcji środków produkcji i produkcji przedmiotów spożycia. Założenie to nie zostało jednak zrealizowane w roku bieżącym. Projekt planu na 1968 r. zakłada zmniejszenie rozpiętości tempa wzrostu produkcji między tymi dwoma działami. Pełna realizacja planowanych wskaźników jest niezbędną koniecznością.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Przy realizacji założeń planu w latach 1968-1969 szczególną uwagę należy położyć - zdaniem posłów - na:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- intensyfikację pracy przemysłu, - poprawę zaopatrzenia rynku wewnętrznego w poszukiwane artykuły konsumpcyjne pochodzenia przemysłowego, - dalszą aktywizację opłacalnej produkcji eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W ciągu minionych lat planu 5-letniego obserwujemy zjawisko znacznego przekraczania ustalonych wskaźników zatrudnienia, przy nieosiąganiu w wielu zakładach i branżach zaplanowanego wzrostu wydajności pracy. Temu negatywnemu zjawisku należy poświęcić w roku przyszłym szczególnie wiele uwagi; podstawową rolę w tej dziedzinie odegrać powinna konsekwentna realizacja wniosków podjętych w wyniku uchwały VII Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Problem aktywizowania i doskonalenia przemysłowej produkcji rynkowej nabiera coraz większej rangi ekonomicznej i społecznej. X Plenum KC PZPR szczególny nacisk położyło na konieczność likwidowania niedoborów poszukiwanych artykułów rynkowych. Postulowano, by zarówno przemysł, jak i handel podjęły bardziej energiczne niż dotąd działania zmierzające do poprawy sytuacji, m.in. poprzez bardziej konsekwentne przeciwstawianie się powstawaniu zapasów artykułów nie znajdujących nabywców.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Projekt planu na 1968 r. stwarza możliwości zwiększania produkcji artykułów rynkowych, poprawy ich jakości i nowoczesności. W tej części projekt planu spotkał się z dużym zainteresowaniem sejmowych komisji, które zwróciły uwagę na możliwości pozainwestycyjnego zwiększania produkcji rynkowej. Postulowano m.in. podjęcie we wszystkich branżach i przedsiębiorstwach produkujących lub mogących produkować artykuły rynkowe działania zmierzającego do wykrycia i wykorzystania możliwości pozaplanowego wzrostu tej produkcji; wskazywano na rezerwy umożliwiające zwiększenie lub uszlachetnienie produkcji rynkowej, tkwiące w lepszej koordynacji międzybranżowej i międzyresortowej. Komisje postulowały m.in. skrócenie czasu dzielącego złożenie oferty i dostarczenie towarów sklepem, zwiększenie udziału artykułów rynkowych w ogólnej produkcji drobnej wytwórczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Szczególnie wiele uwagi poświęcono inwestycjom i modernizacji przemysłu lekkiego. Przeznaczone na ten cel środki znacznie wzrastają, trzeba by stworzyć warunki pełnego i jak najbardziej efektywnego ich wykorzystania.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W dyskusji wskazywano, że projekt planu na 1968 r. zakładający dalszy wzrost produkcji i rozwój przemysłu, zwłaszcza tych jego gałęzi, które stanowią klucz do nowoczesności i rekonstrukcji gospodarki, ustala takie proporcje, które ułatwią przezwyciężanie istniejących napięć oraz pozwolą na bardziej harmonijny rozwój ekonomiczny kraju w warunkach zachowania lepszej równowagi na rynku wewnętrznym i w handlu zagranicznym. Wykonanie planu wymaga pełnej mobilizacji załóg, podniesienia sprawności działania i odpowiedzialności administracji przemysłowej, ogólnego umocnienia dyscypliny społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Rozważając zadania, jakie stoją w latach 1968-1969 przed handlem wewnętrznym - wartość towarów w obrocie detalicznym będzie w 1968 r. wyższa o o 6,8 proc. w stosunku do roku bieżącego, a w 1969 r. o dalsze 6,7 proc, - zwracano uwagę, że ilość towarów przeznaczonych na zaopatrzenie rynku równoważy wprawdzie w skali globalnej siłę nabywczą ludności, jednakże szczególna uwaga powinna być zwracana na likwidowanie niedoborów pewnych artykułów. Zwracały na to uwagę komisje sejmowe, które, w wyniku dyskusji nad projektem planu, obok uwag dotyczących środków niezbędnych dla poprawy produkcji, struktury i jakości towarów rynkowych, wskazały na konieczność udoskonalenia systemu oddziaływania handlu na wszystkie gałęzie przemysłu produkujące towary rynkowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Oddziaływanie to powinno zmierzać do rozszerzania asortymentu, zwiększania ilości oferowanych przez przemysł wzorów i modeli, unowocześniania produkcji, skracania okresu czasu między opracowaniem wzoru a uruchomieniem produkcji seryjnej. Zdaniem posłów należy stworzyć warunki sprzyjające wzrostowi produkcji towarów wyższej jakości oraz zainteresować zakłady produkujące dobra inwestycyjne podejmowaniem produkcji rynkowej, o ile pozwalają na to moce produkcyjne i zasoby surowcowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Wiele uwagi poświęcono wprowadzaniu zmian w systemie zarządzania, planowania i sprawozdawczości w handlu oraz usprawnianiu działania terenowej administracji handlu.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W toku dyskusji wiele uwagi poświęcono zagadnieniom handlu zagranicznego, przed którym projekt planu na lata 1968-1969 stawia bardzo poważne zadania. Wzrost obrotów towarowych z zagranicą wynieść ma w 1968 r. - 7 proc. w stosunku do przewidywanego wykonania w r. bież., a w 1969 r. - 8,9 proc. w stosunku do wykonania roku 1968. Realizacja tego planu wymagać będzie pełnej mobilizacji zarówno przemysłu, jak i aparatu handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Niezbędnym warunkiem realizacji zadań założonych w projekcie planu jest zdaniem posłów, zacieśnianie współpracy między przemysłem a handlem zagranicznym poprzez dalsze usprawnianie działalności branżowych komitetów doradczych, ściślejsze powiązanie ogniw przemysłu z biurami branżowymi przedsiębiorstw handlu zagranicznego, upowszechnienie eksperymentalnych form działalności przedsiębiorstw, zjednoczeń przemysłowych i central handlu zagranicznego, w oparciu o wyniki analizy dotychczasowych eksperymentów. Konieczne jest również szybsze wprowadzanie postępu w organizacji pracy przedsiębiorstw handlu zagranicznego, zgodnie z wytycznymi VII Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Kluczowym problemem dla przemysłu, z punktu widzenia produkcji eksportowej, jest wydłużenie serii produkowanych towarów i pogłębianie specjalizacji produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Możliwości wzrostu eksportu wyrobów przemysłu lekkiego zwiększyć może poprawa zaopatrzenia tego przemysłu w odpowiednie surowce, pełna realizacja programu inwestycyjnego, zwrócenie znacznie większej uwagi przez resorty na wykorzystanie środków na inwestycje szybko rentujące się.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W toku dyskusji wskazano również na potrzebę lepszego reklamowania wyrobów polskich zagranicą jak i na konieczność poprawy jakości opakowań.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Projekt planu na 1968 r. przewiduje wzrost nakładów inwestycyjnych o 5,8 proc. w stosunku do 1967 r. W ostatnich latach obserwuje się tendencje do przekraczania planu inwestycji przedsiębiorstw. Zwracano uwagę, że inwestycje takie podejmują zakłady niejednokrotnie wówczas, gdy nie w pełni wykorzystany jest posiadany potencjał produkcyjny i gdy inwestycje te nie zwiększają możliwości wytwórczych. Nakłada to obowiązek zwiększenia nadzoru ze strony zjednoczeń i resortów. Również banki powinny bardziej skutecznie sterować przebiegiem inwestycji w tej grupie, eliminować inwestycje niecelowe i oddziaływać na koncentrację środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Nakłady na cele produkcyjne rosną o 4,8 proc., na nieprodukcyjne o 4,3 proc. W inwestycjach przemysłowych poważny udział mają nakłady na modernizację, rozbudowę i rekonstrukcję. Nakłady na rolnictwo wzrastają o 6,3 proc. Na podkreślenie zasługuje poważny wzrost nakładów dla resortu komunikacji, zwłaszcza przeznaczonych na zakup taboru kolejowego, na elektryfikację linii kolejowych i rozwój transportu lotniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W grupie inwestycji nieprodukcyjnych stosunkowo szybko wzrastają nakłady na oświatę, naukę i kulturę o 9,3 proc. oraz na gospodarkę mieszkaniową - o 4,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">W dyskusji zwracano uwagę na konieczność pełnej realizacji planu budownictwa mieszkaniowego w miastach, na wielką społeczną wagę tego problemu i potrzebę uwzględnienia w planowaniu tego budownictwa mieszkaniowego zmian zachodzących w strukturze ludności, w strukturze rodzin itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Konieczne jest - zdaniem posłów - podjęcie szeregu przedsięwzięć dla pełnej realizacji trudnych zadań inwestycyjnych w latach 1968-1969. M.in. konieczne jest przestrzeganie obowiązujących przepisów dotyczących terminowego sporządzania dokumentacji technicznej przez inwestorów. Np. opóźnienia w realizacji inwestycji przemysłu lekkiego są nie tylko wynikiem braku mocy przerobowych, lecz również nieterminowego dostarczania dokumentacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W 1968 r. przewiduje się rozbudowę, zwłaszcza w mniejszych miastach, komunalnych przedsiębiorstw budowlanych; tworzyć się będzie również nowe przedsiębiorstwa budowlane Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Ministerstwa Przemysłu Lekkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Istotne znaczenie ma zbilansowanie portfelu zleceń na roboty budowlano montażowe; nie należy dopuścić do eliminowania inwestycji ważnych z punktu widzenia gospodarczego i społecznego. Zasadniczy akcent powinien być położony na zabezpieczenie realizacji inwestycji kontynuowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Posłowie wskazywali, że realizacja planu inwestycyjnego w 1968 r. wymagać będzie pełnej mobilizacji wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego, stałej walki o oddawanie inwestycji w terminie, o przestrzeganie dyscypliny finansowej, o wzrost wydajności pracy w przedsiębiorstwach budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Głównym motywem dyskusji były problemy egzekwowania dyscypliny gospodarowania, obniżania kosztów i wykonania planu akumulacji, organizacji i dyscypliny pracy, zwiększania odpowiedzialności wszystkich ogniw gospodarczych za realizację zadań planu, za jak najbardziej celowe i efektywne wykorzystanie pozostających w dyspozycji środków - zgodnie z interesem społecznym.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00046-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00046-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..71bbc63
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00046-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00046-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 46/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 46/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:12</note>
+        <note type="sessionNo">46</note>
+        <date>1967-12-07</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00046-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00046-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0d2a8be
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00046-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,37 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 7 grudnia 1967 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, kontynuując prace nad ogólnymi założeniami i proporcjami projektu planu i budżetu na 1968 r. oraz wstępnych wytycznych na 1969 r., rozpatrzyła podstawowe założenia w zakresie rolnictwa, przemysłu spożywczego i leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Obradom przewodniczył poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komisji: Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego oraz Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym Stefanem Jędrychowskim, I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede i zastępcą Przewodniczącego - Władysławem Jagusztynem, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu - Janem Duszą;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Referat opracowany przez zespół poselski przedstawił poseł - Tomasz Malinowski (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dyskusji udział wzięli: Stanisław Hasjak (PZPR), Stanisław Kozioł (ZSL), Jan Pysz (PZPR), Jerzy Szukała (PZPR - zastępca Przewodniczącego Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego), Władysław Piłatowski (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Leon Kasman (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Wiktor Obolewicz (PZPR), Józef Łastowski (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Władysław Jagusztyn i Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jedrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W porównaniu z przeciętną 4 lat 1964-1967, produkcja globalna rolnictwa w 1968 r. wzrosnąć ma o 3,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Szczególną uwagę zwrócono w referacie i dyskusji na konieczność osiągnięcia wzrostu produkcji towarowej i skupu zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Wiele miejsca w dyskusji poświęcono sprawie zapewnienia rolnictwu niezbędnych środków produkcji. Dostawy nawozów mineralnych w 1968 r. wzrastają o dalsze 15 proc. w stosunku do wykonania w bieżącym roku. Wskazywano na potrzebę dostarczenia nawozów mineralnych w pełnym asortymencie, dostosowanym do potrzeb nawożenia w poszczególnych regionach kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">O ponad 17 proc. mają wzrosnąć w roku przyszłym dostawy maszyn dla kółek rolniczych i indywidualnych gospodarstw chłopskich. Mimo wyraźnego postępu w produkcji maszyn rolniczych, rosnący popyt na niektóre typy maszyn nie będzie mógł być w pełni zaspokojony, w związku z tym szczególnego znaczenia nabiera prawidłowa działalność zaplecza remontowo-konserwacyjnego i zabezpieczenie dostaw części zamiennych, dla lepszego wykorzystania maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Wskazywano na konieczność wzmożenia wysiłków służby rolnej w celu osiągnięcia lepszych efektów w produkcji zwierzęcej; m.in. należy zwrócić uwagę na zwiększenie wydajności jednostkowej zwierząt hodowlanych oraz na zwiększenie wielkości hodowli na danym areale.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Należy wykorzystać wszystkie możliwości łagodzenia napięć bilansu paszowego, lepiej zagospodarować tereny zmeliorowane i własne rezerwy paszowe gospodarki chłopskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Szczególny nacisk położyć należy na pełne i rytmiczne wykonanie planu dostaw pasz treściwych, na zaostrzenie kontroli ich jakości i zgodności z ustalonymi recepturami.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Zwracano uwagę na potrzebę wykorzystania rezerw, jakie tkwią w racjonalnym zagospodarowaniu gruntów Państwowego Funduszu Ziemi.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Wiele uwagi poświęcono sprawom doskonalenia organizacji zarządzania rolnictwem. Podkreślano konieczność zbliżenia organizatorów produkcji rolnej do rolników, co stanowi warunek skutecznego i bardziej kompleksowego oddziaływania na postęp agrotechniczny. Z uznaniem przyjęto zamierzenia idące w kierunku koncentrowania służby rolnej przy gromadzkich radach narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Omawiając zadania przemysłu rolno-spożywczego, podkreślono jako słuszną decyzję obniżenia planu eksportu wyrobów tego przemysłu na rzecz lepszego zaspokojenia potrzeb rynku wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Uwaga resortu powinna koncentrować się m.in. na doskonaleniu metod kontraktacji płodów rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Przewiduje się, że w latach 1968-1969 nastąpi dalsze uszlachetnienie przetwórstwa rolno-spożywczego i wzbogacanie asortymentu wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Jednym z węzłowych zadań przemysłu rolno-spożywczego jest jak najbardziej efektywne i celowe wykorzystanie środków inwestycyjnych przeznaczonych na cele produkcyjne, na zwiększenie powierzchni magazynowych i chłodniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Zdaniem posłów, istnieją, zwłaszcza w przemyśle owocowo-warzywniczym, mleczarskim i olejarskim, znaczne rezerwy potencjału wytwórczego, które należy uruchomić w celu zwiększenia produkcji poszukiwanych asortymentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W dziedzinie leśnictwa i przemysłu drzewnego uwaga resortu powinna być skierowana przede wszystkim na realizację zwiększonych zadań produkcyjnych w przemysłach drzewnym i papierniczym, na wykorzystanie wszelkich możliwości zwiększania produkcji i wzbogacania asortymentu płyt pilśniowych i wiórowych, na kontynuowanie wysiłków zmierzających do dalszej poprawy jakości mebli, których dostawy na rynek wewnętrzny mają wzrosnąć. Podkreślono niezbędność wydatnego zmniejszenia praktyki produkcji mebli biurowych na rzecz wzrostu produkcji mebli na potrzeby rynku i eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Omawiano również istotny dla rolników problem szkód łowieckich. Uznano, że należy przeciwdziałać szkodom przede wszystkim poprzez planowe dokonywanie odstrzału zwierzyny łownej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00047-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00047-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..35b8b8b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00047-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00047-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 47/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 47/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:13</note>
+        <note type="sessionNo">47</note>
+        <date>1967-12-07</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Józef Kulesza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00047-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00047-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ad66c4f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00047-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,45 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 7 i 8 grudnia 1967r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, kontynuując prace nad ogólnymi założeniami i proporcjami projektu planu i budżetu na 1968 r. oraz wstępnych wytycznych planu na 1969 r., rozpatrzyła problemy podziału dochodu narodowego, dochodów ludności, zatrudnienia, zagadnienia socjalno-kulturalne, transportu i łączności, rozwoju gospodarczego województw.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Obradom przewodniczył poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele zainteresowanych komisji sejmowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim i I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli - Bolesław Szlązak.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Komisja wysłuchała czterech opracowanych przez zespoły poselskie referatów: podstawowe zadania projektu planu i zasadnicze proporcje w podziale dochodu narodowego 1968 r. na tle zadań i realizacji planu 5-letniego zreferował poseł Igor Łopatyński (PZPR), problemy dochodów ludności, zatrudnienia, urządzeń socjalno-kulturalnych - poseł Zdzisław Siedlewski (SD), problemy transportu i łączności - poseł Jan Kołder (PZPR), problemy rozwoju gospodarczego województw na tle planu i budżetu - poseł Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Ewa Trojanowska (bezp.), Alicja Musiałowa (PZPR - przewodniczące Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej), Irena Janiszewska (PZPR - przewodnicząca Komisji Pracy i Spraw Socjalnych), Władysław Ozga (ZSL - zastępca przewodniczącego Komisji Oświaty i Nauki), Bronisław Warowny (ZSL), Czesław Burski (ZSL), Jan Dziemba (PZPR), Stanisław Kozioł (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Leon Kasman (PZPR), Edward Graliński (PZPR), Jan Dąb- Kocioł (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Finansów - Jerzy Albrecht, I zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Tadeusz Gede, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania - Zbigniew Januszko i Przewodniczący Komisji Planowania - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Zarówno w referatach, jak i dyskusji podkreślono, że podstawową tendencją leżącą u podstaw projektu planu na lata 1968-1969 jest zapewnienie dalszego rozwoju spodarki narodowej, przy jednoczesnym dążeniu do likwidowania względnie łagodzenia napięć występujących w toku realizacji zadań planu w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W myśl założeń planu dochód narodowy wytworzony wzrośnie w 1968 r. o ok. 4,8 proc., a w 1969 r. o dalsze 6,3 proc. Założenia dotyczące podziału dochodu narodowego przewidują, że fundusz spożycia będzie w 1968 r. większy o 5 proc., a fundusz akumulacji o 4,5 proc. Spożycie z dochodów osobistych ludności zwiększy się w 1968 r. o 4,6 proc., co w przeliczeniu na 1 mieszkańca oznacza wzrost o 3,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Podkreślano, że realizacja założeń planu 1968 r. umożliwi osiągnięcie wzrostu spożycia z dochodów osobistych ludności w latach 1966-1968 o ok. 16 proc., a więc wyżej nieco od ustaleń planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Podstawowym elementem spożycia z dochodów osobistych ludności za zakupy artykułów konsumpcyjnych. W 1968 r. wzrost zakupów tych artykułów wyniesie 5,6 proc., a zakupów usług - 6,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Mimo osiągnięcia w projekcie planu globalnej równowagi pieniężno-rynkowej, istnieć będą nadal pewne napięcia w odcinkowym bilansowaniu potrzeb rynku wewnętrznego. Likwidacja, bądź łagodzenie tych napięć stanowić powinno - zdaniem posłów - jedno z podstawowych zadań polityki gospodarczej państwa w trakcie realizacji planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Spożycie zbiorowe w planie na 1968 r. wzrasta o ok. 8 proc. w porównaniu z 1967 r. Wpłynie to na dalszy rozwój placówek oświaty, służby zdrowia i innych urządzeń socjalno-kulturalnych, służących codziennym potrzebom ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Poprawę warunków bytowych ludności przyniesie ponadto zapowiedziana podwyżka emerytur i rent.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Projekt planu przewiduje wzrost zatrudnienia w gospodarce narodowej o 3,1 proc.; przyrost zatrudnionych równoważy się z planowanym przyrostem zasobów siły roboczej. Wydajność pracy liczona w wartości produkcji globalnej przypadającej na 1 pracownika wzrośnie w 1968 r. o 4,4 proc., przy wzroście produkcji globalnej o 7,1 proc. Wzrost średniej płacy wyniesie 2,5 proc., z czego 0,5 proc. jest rezultatem regulacji płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Posłowie wyrażali opinię, że plan jest w swych globalnych wielkościach zbilansowany. Pełna realizacja wskaźników planu wymagać będzie jednak poważnych wysiłków. Dotyczy to w pierwszym rzędzie: handlu zagranicznego, inwestycji, produkcji rolnej, zaopatrzenia rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Naczelnym zadaniem - podkreślali posłowie - staje się utrzymanie właściwych proporcji między wzrostem zatrudnienia, płac i wydajności pracy. Realizacja tego zadania wymaga konsekwentnego wcielania w życie uchwały VII Plenum KC PZPR. Szczególnie silnie trzeba przeciwstawiać się wszelkim przejawom łamania dyscypliny pracy, tendencjom do nieuzasadnionego wzrostu zatrudnienia, zwłaszcza w administracji.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Konsekwentnie również trzeba zmierzać do zwiększania akumulacji finansowej. Plan przewiduje, że w 1968 r. wzrośnie ona o 10 proc., przy czym 2/3 tego wzrostu osiągnąć ma się w wyniku wzrostu produkcji i sprzedaży, a 1/3 - w wyniku obniżenia kosztów wytwarzania.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Realizacja tych zadań wymagać będzie poważnego wysiłku organizacyjnego całej administracji gospodarczej, zwiększenia aktywności załóg i całego społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Omawiając projekty planów i budżetów terenowych podkreślano, że ich założenia sprzyjają realizacji jednego z podstawowych zadań planu 5-letniego, jakim jest stopniowe wyrównywanie dysproporcji w rozwoju gospodarczym województw. Plan przewiduje najwyższe wskaźniki wzrostu inwestycji i produkcji dla województw dotychczas najsłabiej zaawansowanych w rozwoju; nie do uniknięcia stał się również dalszy wzrost nakładów produkcji i zatrudnienia w województwach najbardziej rozwiniętych, w których jednak koncentrują się główne zasoby surowcowe kraju. Natomiast dla 5 miast wydzielonych z województw (Warszawa, Kraków, Łódź, Poznań i Wrocław) projekt planu zakłada wolniejsze tempo rozwoju - deglomerację czynną i bierną.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Oceniono, że sytuacja finansowa rad narodowych uległa w ostatnich latach wyraźnej poprawie. Rosną wygospodarowane przez rady nadwyżki, co daje podstawy do finansowania niezbędnych dla terenu przedsięwzięć.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Podkreślano coraz większe zaangażowanie rad w problematykę zatrudnienia. Opracowane zostały terenowe bilanse siły roboczej i coraz bardziej uwidacznia się dążenie do wzrostu zatrudnienia w oparciu o surowce lokalne, bez większych nakładów inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Wydatki inwestycyjne w gospodarce terenowej (inwestycje rad, spółdzielczości, inwestycje własne przedsiębiorstw) osiągnąć mają w 1968 r. około 45 mld zł. Stanowi to poważny udział w ogólnym planie inwestycyjnym i stąd wielka waga prawidłowego realizowania tych inwestycji i przestrzegania dyscypliny w tej dziedzinie. Poważne zadania stoją przed radami narodowymi, które powinny znacznie wzmocnić nadzór nad przebiegiem inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wskazywano na znaczną poprawę osiąganą przez rady w zakresie porządkowania gospodarki komunalnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Komisje sejmowe w toku prac nad projektami planu i budżetu z większą niż w latach minionych wnikliwością oceniły nie tylko liczbowe wskaźniki planu, lecz również metody jego opracowywania; wiele uwagi poświęciły one warunkom realizacji planu, zwłaszcza tych jego założeń, których wykonanie wymagać będzie największego wysiłku i pełnej mobilizacji sił.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Posłowie wyrażali opinię, że stworzone zostały warunki, by - w oparciu o posiadane środki - plan produkcji i usług materialnych w pełni wykonać, a nawet przekroczyć.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Postulowano przy tym wzmocnienie odpowiedzialności resortów za realizację zadań planu, za prawidłowe wykorzystanie środków, za osiągane efekty.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Główne problemy poruszone w dyskusji i w uchwalonych przez Komisję dezyderatach dotyczą tworzenia warunków należytej realizacji planu inwestycyjnego, zwiększonych zadań w dziedzinie akumulacji, obniżki kosztów, zachowania właściwych proporcji między wzrostem zatrudnienia, płac i wydajności pracy, przestrzegania dyscypliny pracy i dyscypliny gospodarowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Komisje przedstawiły również szereg propozycji z poprawek do projektów planu i budżetu; propozycje te będą rozpatrzone na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i finansów w dniu 12 b.m.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00048-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00048-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8952b14
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00048-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00048-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 48/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 48/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:14</note>
+        <note type="sessionNo">48</note>
+        <date>1967-12-12</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00048-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00048-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a9c66ed
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00048-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,61 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Na posiedzeniu w dniu 12 grudnia 1967 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zakończyła prace nad projektami planu i budżetu na rok 1968 i podstawowych, założeń planu na rok 1969 oraz nad sprawozdaniem rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Obradom przewodniczył poseł Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komisji sejmowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym Stefanem Jędrychowskim i I Zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z prezesem Konstantym Dąbrowskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Propozycje poprawek -zgłoszonych przez inne komisje sejmowe oraz wynikających z przebiegu prac Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zreferował sprawozdawca generalny poseł Wiktor Obolewicz (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Frankowski (bezp. Chrz. Stow. Społ.), Stanisław Cieślak (ZSL), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Jerzy Bukowski (bezp. - zastępca przewodniczącego Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa), Władysław Kuszyk (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Alicja Musiałowa (PZPR - przewodnicząca Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej), Irena Sroczyńska (PZPR - przewodnicząca Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy), Halina Skibniewska (bezp. - zastępca przewodniczącego Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej), Franciszek Blinowski (PZPR), Leon Kasman (PZER), Krystyna Czechowska (PZPR - zastępca przewodniczącego Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy), Maria Mielczarek (PZPR - przedstawiciel Komisji Handlu Zagranicznego), Tadeusz Toczek (ZSL - zastępca przewodniczącego Komisji Pracy i Spraw Socjalnych), Jerzy Szukała (PZPR - zastępca przewodniczącego Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego), Bronisław Drzewiecki (ZSL - przewodniczący Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Józef Kulesza (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania - Zbigniew Januszko i Minister Finansów - Jerzy Albrecht.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja uchwaliła 21 poprawek do projektu planu i 37 poprawek do projektu budżetu oraz 12 dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Grupa poprawek do planu i dezyderatów daję wyraz powszechnie występującemu w czasie prac wszystkich komisji sejmowych postulatowi dotyczącemu bardziej efektywnego, bardziej oszczędnego gospodarowania we wszystkich resortach, urzędach, instytucjach i zakładach.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Postanowiono w związku z tym wprowadzić do projektu planu m.in. następujące dyrektywy:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">„Szczególnie ważnym zadaniem w realizacji planu jest racjonalne i efektywne gospodarowanie środkami oraz polepszenie założonych proporcji ekonomicznych. W tym celu niezbędne jest umocnienie dyscypliny w gospodarowaniu środkami w toku realizacji planu, a także dyscypliny pracy.”.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">„We wszystkich resortach gospodarczych powinna być zwrócona szczególna uwaga na wykonanie i przekroczenie zadań w zakresie obniżenia kosztów własnych produkcji i usług oraz wzrostu akumulacji finansowej i rentowności.”.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Ponadto wprowadzona przez Komisję poprawka stwierdza, że określone w projekcie planu zadania w dziedzinie wzrostu wydajności pracy (o 4,4 proc.) traktować należy jako minimalne.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W myśl wprowadzonej poprawki: „realizacja planu postępu technicznego i organizacyjnego powinna być otoczona szczególną troską i kontrolą ze strony rządu”.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Równocześnie w uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje: umocnienie ogólnej dyscypliny gospodarowania oraz systematyczną kontrolę realizacji zadań ujętych w planie i budżecie na rok 1968;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- rozważenie możliwości poczynienia dalszych oszczędności w wydatkach na administrację państwową.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Druga grupa poprawek dotyczy poprawy zaopatrzenia ludności. We wprowadzonych przez Komisję do projektu planu dyrektywach czytamy:</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">„Należy dokonać w resortach produkujących dla potrzeb rynku wewnętrznego analizy możliwości uzyskania ponadplanowej produkcji poszukiwanych artykułów rynkowych i zapewnić wykorzystanie tych możliwości w trakcie realizacji planu”.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">„Należy w szczególności zapewnić pełną i prawidłową realizację inwestycji, służących zwiększeniu lub doskonaleniu produkcji rynkowej i eksportowej”.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">„Należy wydatnie zmniejszyć produkcję mebli biurowych i w to miejsce podjąć dodatkową produkcję mebli dla potrzeb rynku wewnętrznego”.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">„Przemysł lekki powinien wykorzystać istniejące moce produkcyjne dla pełniejszego i ciągłego zaopatrzenia rynku w wyroby konfekcyjne w potrzebnych typowymiarach i asortymentach zgodnie z modą i zapotrzebowaniem rynku, a także w bieliznę, szczególnie damską oraz w inne poszukiwane asortymenty wyrobów dziewiarsko pończoszniczych”.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">„Przemysł mleczarski powinien pełniej wykorzystać moce produkcyjne istniejących zakładów oraz zwrócić uwagę na zagospodarowanie mleka na terenach już zmeliorowanych”.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">„Resort handlu wewnętrznego we współpracy z przemysłem powinien osiągnąć pełniejsze, niż dotychczas, rozeznanie potrzeb rynku. Należy także wprowadzić ciągłą analizę stanu zapasów w handlu i przemyśle nie tylko w układzie wartościowym, ale również asortymentowym. We wszystkich ogniwach handlu wewnętrznego konieczne jest usprawnienie organizacji skupu i sprzedaży, zapewnienie sprawnej obsługi klientów i podniesienie kultury handlu”.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Ponadto Komisja uchwaliła dezyderat, w którym postuluje przeprowadzenie analizy struktury zapasów i podjęcie kroków zmierzających do likwidowania zapasów nieprawidłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Trzecia grupa poprawek dotyczy budownictwa mieszkaniowego. W myśl ustaleń Komisji przewidziana ilość izb oddawanych do użytku w latach 1968 i 1969 traktowana ma być jako minimalna. Ponadto wprowadzono do projektu planu dyrektywę, w myśl której:</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">„W latach 1968 i 1969 powinny być stworzone warunki do przekroczenia zadań planu 5-letniego w miejskim uspołecznionym budownictwie mieszkaniowym przez podjęcie dodatkowych wysiłków w zakresie zwiększenia stanów surowych tego budownictwa.”.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W uchwalonym dezyderacie Komisja zwraca się do rządu o podjęcie szczególnych wysiłków zmierzających do przygotowalnia w 1968 r. dodatkowo 10 tys. a w 1969 r. dalszych 30-40 tys. izb w stanach surowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">W dalszych dezyderatach dotyczących budownictwa Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">- przyspieszenie tempa modernizacji państwowego i spółdzielczego przemysłu ceramiki czerwonej;</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">- przeanalizowanie stosowanych obecnie metod bilansowania materiałów budowlanych i instalacyjnych niezbędnych dla budownictwa inwestycyjnego i kapitalnych remontów oraz podjęcie odpowiednich kroków zmierzających do dalszego zwiększenia w następnych latach produkcji materiałów, których bilanse wykazują niedobór.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Komisja wprowadziła do projektu planu dyrektywę, w myśl której:</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">„Zadania handlu zagranicznego, zwłaszcza w dziedzinie eksportu maszyn i urządzeń oraz innych artykułów przemysłowych, wymagają wzmożonych wysiłków we wszystkich dziedzinach gospodarki narodowej, a w szczególności lepszej niż dotychczas współpracy handlu zagranicznego z przemysłem, zwiększonej odpowiedzialności kierownictw zakładów pracy, zjednoczeń, central handlu zagranicznego i resortów za wysoki stopień nowoczesności, jakości i terminowości wykonywanej produkcji eksportowej w przemyśle oraz sprawnej realizacji zadań eksportowych przez handel zagraniczny.”.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">W uchwalonych poprawkach do projektu planu Komisja zaleca również opanowanie produkcji nowoczesnych maszyn włókienniczych i zintensyfikowanie prac badawczo-konstrukcyjnych nad nowoczesnymi rozwiązaniami podstawowych maszyn włókienniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja wskazując na konieczność usprawnienia i przyspieszenia procesów związanych z modernizacją przemysłu, postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">- podejmowanie właściwych decyzji przy zakupach zagranicą maszyn i urządzeń oraz prawidłowe i szybkie zagospodarowanie tych maszyn;</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">- właściwe korzystanie przez przemysł z kredytu bankowego, przeznaczonego na inwestycje szybko rentujące się;</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">- ponowne przeanalizowania i takie ustawienie programów modernizacji, by wskaźniki wydajności nowo instalowanych maszyn gwarantowały uzyskanie prawidłowych efektów ekonomicznych i przyrostu produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">W poprawkach wprowadzonych do projektu budżetu Komisja uwzględniła m.in. wnioski Komisji Pracy i Spraw Socjalnych oraz Komisji Zdrowia i Kultury fizycznej w sprawie przyznania zwiększonych dotacji dla Polskiego Czerwonego Krzyża na opiekę nad chorymi w domu oraz dla Polskiego Związku Niewidomych, jak również zwiększenia zakresu pomocy ze strony rad narodowych w stosunku do osób korzystających z opieki społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Ponadto Komisja przedyskutowała i uznała za słuszne wnioski poszczególnych komisji sejmowych dotyczące m.in.: tworzenia leśnego pasa ochronnego na Śląsku; usprawnienia gospodarki łowieckiej; uregulowania niektórych szczegółowych problemów związanych z działalnością służby zdrowia; zintensyfikowania szkolenia rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Komisja ustosunkowała się również pozytywnie do wniosków Komisji Oświaty i Nauki dotyczących niektórych spraw finansowych związanych z realizacją reformy szkolnej, zwracając równocześnie uwagę na niezbędność zaostrzenia dyscypliny finansowej w toku realizacji zwiększonego na rok 1968 budżetu oświaty i nauki.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Komisja przyjęła projekt uchwały o NPG na 1968 r. i podstawowych założeniach planu na 1969 r. oraz projekt ustawy budżetowej na rok 1968, łącznie z poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1966 r. zreferował poseł Stanisław Kozioł (ZSL). Uwagi Najwyższej Izby Kontroli do tego sprawozdania przedłożył Prezes NIK - Konstanty Dąbrowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR - przedstawiciel Komisji Handlu Zagranicznego), Józef Kulesza (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski i Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">W dyskusji podkreślano, że poszczególne Komisje sejmowe dokonały na przełomie czerwca i lipca 1967r. dogłębnej analizy wykonania planu i budżetu w 1966 r. przez resorty. Wnioski i uwagi zgłoszone przez komisje w wyniku tej analizy uwzględnione zostały przy opracowaniu projektów planu i budżetu na 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1966 r. łącznie z uwagami Najwyższej Iżby Kontroli do tego sprawozdania i wnioskiem NIK w przedmiocie absolutorium dla rządu za 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">W dalszym ciągu obrad Komisja przedyskutowała projekty referatów Komisji: o projektach planu i budżetu na 1968 r. oraz wstępnych założeń planu na 1969 r., który przedstawił sprawozdawca generalny poseł Wiktor Obolewicz (PZPR) i o sprawozdaniu rządu z wykonania planu i budżetu w 1966 r., który przedstawił poseł Stanisław Kozioł (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Po dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR), Bronisław Warowny (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Czesław Burski (ZSL), Józef Łastowski (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL) i Józef Kulesza (PZPR), Komisja zatwierdziła projekty obu referatów.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00049-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00049-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..59c23d0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00049-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00049-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 49/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 49/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:15</note>
+        <note type="sessionNo">49</note>
+        <date>1968-01-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00049-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00049-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..79fd929
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00049-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,30 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 24 stycznia 1968 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), uchwaliła plan pracy na najbliższe półrocze oraz dezyderaty wynikłe z debaty nad projektem planu i budżetu na rok 1968 oraz podstawowych założeń planu na rok 1969.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Uchwalony przez Komisję plan pracy przewiduje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- Wstępną ocenę wykonania planu oddawania obiektów inwestycyjnych do użytku w 1967 r./rachunek ekonomiczny efektywności inwestycji, nowy system kredytowania inwestycji centralnych i zjednoczeń/.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- Zbadanie stanu prac nad planami regionalnymi w powiązaniu z niektórymi problemami koordynacji terenowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- Ocenę sytuacji gospodarczej kraju na tle wykonania zadań planowych w I kwartale 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- Rozpatrzenie informacji na temat kształtowania się kosztów własnych w 1967 r., ze szczególnym uwzględnieniem obniżki kosztów materiałowych oraz zakresu produkcji planowo deficytowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- Ocenę kształtowania się zapasów w gospodarce narodowej w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- Ocenę doświadczeń zjednoczeń i zakładów eksperymentujących.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- Ocenę funkcjonowania systemu finansowego w przemyśle kluczowym i budownictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja uchwaliła dezyderaty wynikłe z toku debaty nad projektem planu i budżetu na rok 1968 i wstępnych założeń planu na rok 1969. W uchwalonych dezyderatach Komisja stwierdza, że w toku debaty nad projektem planu i budżetu komisje zwróciły uwagę na negatywne przejawy osłabienia, na niektórych odcinkach dyscypliny gospodarowania. Dotyczy to zwłaszcza przekroczeń planów zatrudnienia i funduszu płac, rozluźnienia dyscypliny pracy, osłabienia wysiłków zmierzających do realizacji założonej w planie akumulacji finansowej, niewystarczającej dyscypliny inwestycyjnej. Między innymi, komisje wskazywały, że te negatywne zjawiska gospodarcze nie są w dostatecznej mierze poddawane analizie i kontroli ze strony zjednoczeń. W związku z tym Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów zwraca się do rządu o zobowiązanie zjednoczeń do przeprowadzania m.in. na posiedzeniach kolegiów, systematycznej analizy, oceny i kontroli wyników gospodarowania w skali całych zjednoczeń i poszczególnych zakładów.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W dalszych dezyderatach Komisja postuluje m.in.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- nałożenie na wszystkie jednostki gospodarki uspołecznionej obowiązku systematycznego prowadzenia analizy struktury zapasów i operatywnego wyciągania wniosków z tej analizy;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- potraktowania wszystkich zadań planu dotyczących budownictwa mieszkaniowego w roku 1968 jako minimalnych oraz podjęcie przez rząd w toku realizacji planu dodatkowych wysiłków zmierzających do przygotowania w 1968 r. co najmniej 10 tys., a w 1969 r. co najmniej dalszych 30-40 tys. izb w stanach surowych ponad założenia planu;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- przyspieszenie opracowania i realizacji planu modernizacji i rozbudowy państwowego i spółdzielczego przemysłu produkującego materiały ścienne;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- poprawę metod bilansowania i obrotu materiałami budowlanymi i instalacyjnymi;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- rozważenie możliwości poczynienia dalszych oszczędności w wydatkach budżetowych, zwłaszcza w wydatkach administracyjno-rzeczowych i z bezosobowego funduszu płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Pozostałe dezyderaty dotyczą m.in. pełniejszego wykorzystania przez Ministerstwa i zjednoczenia zakupywanych maszyn, opracowania problemu leśnego pasa ochronnego na terenie Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego i ewentualnego zapewnienia środków na ten cel itp.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00050-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00050-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e56f723
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00050-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00050-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 50/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 50/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:16</note>
+        <note type="sessionNo">50</note>
+        <date>1968-03-05</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Józef Kulesza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00050-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00050-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f65c233
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00050-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,102 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 5 marca 1968 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR) rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- funkcjonowanie nowego systemu finansowania inwestycji centralnych i zjednoczeń;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- wykonanie planu oddawania obiektów inwestycyjnych do użytku w 1967 r.;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- ocenę stosowania rachunku ekonomicznej efektywności inwestycji;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- odpowiedzi na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- przedstawiciele Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem Jerzym Albrechtem i podsekretarzem stanu - Julianem Kole, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z zastępcą Przewodniczącego - Kazimierzem Secomskim;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- naczelny dyrektor Banku Inwestycyjnego - Janusz Anuszewski;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem departamentu - Aleksandrem Ivanką.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerne opracowane na piśmie materiały z Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Informacje o wstępnej ocenie funkcjonowania nowego systemu finansowania inwestycji centralnych i zjednoczeń złożył Naczelny dyrektor Banku Inwestycyjnego - Janusz Anuszewski. Informację o wykonaniu planu oddawania obiektów inwestycyjnych do użytku w 1967 r. przedstawił zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Kazimierz Secomski.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">(Streszczenia informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji zabrali głos posłowie: Bronisław Warowny (ZSL), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Tadeusz Janczyk (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR - Kom. Handlu Zagrań.), Bolesław Bednarek (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Stanisław Olesiak (ZSL), Stanisław Hasiak (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Józef Łastowski (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Jan Dziemba (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Edward Graliński (PZPR), Jan Pysz (PZPR) i Józef Kulesza (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji stwierdzono, że nowy system finansowania inwestycji, mimo iż funkcjonuje stosunkowo niedługo, spełnia poważną rolę w procesie usprawniania działalności inwestycyjnej. Stał się on bodźcem do pogłębienia badania efektywności inwestycji, skłonił inwestorów do bardziej wnikliwego analizowania kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Za słuszne uznano takie ukierunkowanie działania nowego systemu, które preferuje inwestycje modernizacyjne, służące zwiększeniu eksportu i poprawie zaopatrzenia rynku.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Obok niewątpliwych osiągnięć, których wyrazem jest lepsza niż w latach ubiegłych realizacja planu inwestycyjnego w roku 1967, istnieje jeszcze - zdaniem posłów - szereg niedomagań, których likwidacja wymaga poważnego wysiłku wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Podstawą decyzji inwestycyjnych powinny być programy rekonstrukcji i modernizacji branż. Szereg branż nie ma dotychczas takich programów. Należy - zdaniem posłów - przyspieszyć ich opracowanie.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wskazywano m.in. przygotowania inwestycji. Nie należy dopuszczać do naporu na biura projektów, których potencjał jest niewystarczający, a przy tym nie zawsze prawidłowo wykorzystywany.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Pomimo wprowadzonych już pewnych uproszczeń wymaga się nadal zbyt szczegółowej dokumentacji. Mimo gęstego sita, jakie stanowią komisje oceny projektów inwestycyjnych na różnych szczeblach, nadal zdarzają się wypadki przedostawania się projektów z błędami.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wiele uwagi poświęcono sprawie różnic między planowanymi a faktycznymi kosztami inwestycji. Zjawisko przekraczania kosztów inwestycji uległo wprawdzie w ostatnim okresie pewnemu osłabieniu, stanowi jednak nadal poważny problem, który powinien stać się przedmiotem wnikliwych badań; w oparciu o ich wyniki należy podjąć kroki przeciwdziałające temu zjawisku.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Uznając pozytywną rolę nowego systemu finansowania inwestycji, zwracano uwagę, że szerokie oddziaływanie Banku nie powinno prowadzić do pomniejszania roli odpowiednich służb inwestycyjnych na wszystkich szczeblach. W świetle posiadanych przez Komisję danych, służby te często nie spełniają należycie swych funkcji. Szczególnie dotkliwie daje się to odczuć przy realizacji inwestycji socjalnych (szkoły, szpitale, gospodarka komunalna).</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W szczególności podkręcano, że usprawnienie procesów inwestycyjnych jest bezpośrednio zależne od wzrostu produkcji materiałów budowlanych i potencjału przedsiębiorstw wykonawstwa budowlanego. Wzrost ten powinien być równoległy do wzrostu zadań inwestycyjnych. Udział inwestycji służących rozwojowi przemysłu materiałów budowlanych i zaplecza budownictwa, mimo wzrostu nakładów, nie nadąża za zadaniami. Zwracano uwagę, że nie zostały w pełni wykorzystane propozycje i sugestie dotyczące lokalnej produkcji materiałów budowlanych opracowane w roku ubiegłym przez zespoły poselskie.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Postulowano, by resort budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych wykonywał swe funkcje wiodące w stosunku do całego budownictwa i całej produkcji materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Uznano za niewystarczający postęp w dziedzinie mechanizacji budownictwa, zwłaszcza w mniejszych jednostkach wykonawstwa budowlanego.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wskazywano, że celowe byłoby rozważenie możliwości zwiększenia zakresu inwestycji pozalimitowych, zwłaszcza w plonie CRS „Samopomoc Chłopska” na rozbudowę magazynów.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Za niesłuszną uznano praktykę odstępowania od budowy towarzyszących urządzeń socjalnych w przypadkach występowania trudności wykonawczych lub braku środków.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR) wskazał, że zarówno przedłożone przez resorty materiały informacyjne, jak i przebieg dyskusji uwypukliły niewątpliwy postęp w procesie inwestowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Nowy system finansowania inwestycji okazał się słuszny. Nie działa on i nie może działać automatycznie. Jest to instrument, który powinien być stale doskonalony, wymagający stałych uzupełnień i przystosowywania do potrzeb, które ujawniają się w trakcie realizacji planu.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Za słuszną i wymagającą konsekwentnego kontynuowania uznać trzeba politykę Banku stwarzającą priorytet dla inwestycji służących modernizacji, wzrostowi produkcji eksportowej oraz produkcji materiałów rynkowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Na podkreślenie zasługuje fakt, że wraz z tym systemem powstały warunki, by przekształcić Bank Inwestycyjny z kasy wypłat w ważny i coraz lepiej działający instrument polityki gospodarczej. Rosnąca rola Banku - jak słusznie podkreślana w dyskusji - nie może i nie powinna zmniejszać samodzielności i odpowiedzialności służb inwestycyjnych. Tylko ścisła i codzienna współpraca Banku z inwestorem zapewni osiągnięcie pozytywnych wyników.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Komisja w toku dyskusji nad projektami planu i budżetu niejednokrotnie postulowała dalszą koncentrację inwestycji. Ten słuszny postulat przyjęło jako wytyczną dla swej działalności wiele wojewódzkich rad narodowych. Rady, które podejmują decyzje w tych sprawach stają się przedmiotów nacisku ze strony różnych inwestorów. Wbrew tym naciskom umacniać należy politykę koncentracji inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Na ciągłe opory napotyka podejmowanie wspólnych inwestycji. Współpraca rad z Bankiem powinna doprowadzić do przełamania tych oporów.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przedmiotem nieustannej troski musi być efektywność podejmowanych inwestycji. Nie chodzi tu jednak o efektywność w wąskim rozumieniu tego słowa. Często spotykany się ze zjawiskiem, że projekty inwestycji przewidują w nowo wznoszonych obiektach szereg urządzeń towarzyszących, np. łaźnie, stołówki i inne urządzenia socjalne, które następnie nie są realizowane, względnie realizację ich odkłada się na dalsze terminy.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przebieg inwestycji - to kapitalny problem naszej gospodarki, do którego Komisja wracać będzie jeszcze wielokrotnie.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła odpowiedzi resortu na dezyderaty uchwalone na poprzednich posiedzeniach.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Komisja uznała za zadowalające odpowiedzi Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów na dezyderaty dotyczące usprawnienia systemu kar umownych, Ministra Finansów - na dezyderaty dotyczące zaostrzenia dyscypliny budżetowej w dziedzinie wydatków administracyjnych oraz Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego - na dezyderaty w sprawie zaostrzenia dyscypliny budżetowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Rozpatrując odpowiedzi Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych na cztery uchwalone przez Komisję dezyderaty, Komisja uznała dwie z nadesłanych odpowiedzi za wymagającą uzupełnień; dotyczą one usprawnienia systemu bilansowania materiałów budowlanych oraz wykorzystania miejscowych rezerw produkcji tych materiałów, zgodnie z sugestiami wojewódzkich zespołów poselskich, które badały te problemy na terenie swego działania w roku ubiegłym. Komisja postanowiła wystąpić o dodatkowe wyjaśnienia.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Komisja wybrała pięć zespołów poselskich, którym zleciła zwizytowanie zakładów i zjednoczeń prowadzących eksperymenty gospodarcze. Problem ten ma być przedmiotem obrad Komisji w maju br.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#komentarz">(Sprostowanie)</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Na stronie 2 na zakończenie pierwszego akapitu prosimy dopisać:</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">…, dodatkowych wyjaśnień udzielili: naczelny dyrektor Banku Inwestycyjnego - Janusz Anuszewski, Minister Finansów - Jerzy Albrecht oraz zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Kazimierz Secomski.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">WSTĘPNA OCENA FUNKCJONOWANIA NOWEGO SYSTEMU FINANSOWANIA INWESTYCJI CENTRALNYCH I ZJEDNOCZEŃ</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Streszczenia informacji złożonej przez Naczelnego Dyrektora Banku Inwestycyjnego - Janusza Anuszewskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 5 marca 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wprowadzony na początku 1966 r. nowy system planowania i finansowania inwestycji charakteryzuje się znacznym rozszerzeniem elementów ekonomicznego oddziaływania na decyzje i realizację inwestycji. Wysiłki skierowane są na osiągnięcie ekonomicznej efektywności procesu inwestycyjnego, zwłaszcza zaś na uzyskiwanie nowych zdolności produkcyjnych lub usługowych w założonym terminie i przy nieprzekraczaniu planowanych kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Ze względu na to, że cele te osiągane są w określonym zakresie poprzez wykorzystanie instrumentów ekonomicznych - kredytu i oprocentowania - oraz że dotyczą w pokaźnej mierze inwestycji zdecentralizowanych, tj. inwestycji zjednoczeń i przedsiębiorstw, wzrosła niepomiernie rola i odpowiedzialność aparatu bankowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Bank Inwestycyjny przygotował się do wykonywania nowych zadań odpowiednio wcześniej. Opracowano dostosowany do nowych zasad finansowania inwestycji kompleksowy zespół przepisów bankowych oraz dostosowano do nowych zasad strukturę organizacyjną aparatu bankowego, wzmocniono ilościowo i jakościowo kadrę, zasilając ją personelem inżynieryjnym różnych specjalności.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Kredyt na finansowanie inwestycji centralnych pomyślany został jako instrument przeciwdziałający w szczególności wydłużaniu cyklu budowy i wzrostowi kosztów. W zakresie inwestycji zjednoczeń ma on ponadto doprowadzić do poprawy gospodarności zjednoczeń, m.in. poprzez konieczność wygospodarowania środków na spłatę zaciągniętych kredytów, jak również do zwiększenia efektywności działalności inwestycyjnej zjednoczeń poprzez zwiększenie bezpośredniego oddziaływania na to aparatu bankowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dwuletni zaledwie okres działania nowego systemu nie pozwala jeszcze na dokonanie pełnej oceny. Można jednak już dzisiaj stwierdzić, że nowe zasady finansowania inwestycji zniosły bariery natury finansowej, które mogłyby hamować postęp w realizacji inwestycji. Działanie banków poprzez szeroko pojęte kredytowanie inwestycji - spowodowało wyrównywanie różnych niedoborów środków wołanych nieprzewidzianymi możliwościami realizacji większego aniżeli planowany zakresu rzeczowego, koniecznością pokrycia zobowiązań wynikłych z otrzymania przedterminowe dostaw maszyn i urządzeń itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Realizacja zasady ciągłości finansowania inwestycji wywarła korzystny wpływ na wykonanie planu przekazywania inwestycji do użytku. W zakresie inwestycji zjednoczeń wzrost wartości obiektów przekazywanych do użytku wynosił w 1966 r. - 65 proc., podczas gdy w inwestycjach centralnych tylko 11 proc. W 1967 r. wartość przekazywanych do użytku inwestycji zjednoczeń wzrosła o dalsze 20 proc., przy równoczesnym zmniejszeniu wartości zadań obiektów przekazywanych do użytku w zakresie inwestycji centralnych o 11 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Obserwuje się również w tym okresie wzrost nakładów na inwestycje kontynuowane w grupie inwestycji zjednoczeń co oznacza zmniejszenie się zaangażowania w nowe inwestycje. Daje się również zauważyć stopniowe zmniejszanie się dysproporcji między cyklami normatywnymi a faktycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Mimo to nie osiąga się jeszcze takiego tempa realizacji inwestycji, które by zapewniało oddanie większości inwestycji centralnych do użytku w ustalonych terminach dyrektywnych. Niedostatecznie zapewnione są środki materialne dla rozpoczętych już inwestycji centralnych w rozmiarach odpowiadających potrzebom. Przygotowywane jest na tym tle usprawnienie rozdziału robót stwarzające lepsze warunki dla inwestycji kontynuowanych, a ponadto, w związku z różnymi przyczynami tych trudności, wymagałaby rozważenia możliwość różnicowania oprocentowania karnego opóźnień.</u>
+          <u xml:id="u-2.39" who="#komentarz">(Sprawa ta jest przygotowywana przez Ministerstwo Finansów)</u>
+          <u xml:id="u-2.40" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Zjednoczenia podejmują decyzje w dziedzinie swych inwestycji w uzgodnieniu z Bankiem. Bank posługuje się szerokim aparatem konsultacyjnym.</u>
+          <u xml:id="u-2.41" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przy rozpatrywaniu programów inwestycji zjednoczeń, Bank napotykał na szereg trudności. Zaliczyć do nich należy niesprecyzowanie dla szeregu branż i gałęzi gospodarki programów rozwoju, zgłaszanie przez zjednoczenia nadmiernych w stosunku do możliwości realizacji potrzeb inwestycyjnych, zmienność programów inwestycyjnych, bądź niepodbudowanie programów właściwym przygotowaniem do realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.42" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przy uruchamianiu planu inwestycyjnego na 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.43" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Bank Inwestycyjny kierował się następującymi przesłankami w zakresie finansowania nowych inwestycji zjednoczeń:</u>
+          <u xml:id="u-2.44" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- celowością oraz stopniem pilności realizacji inwestycji z punktu widzenia uzyskania efektów produkcyjnych lub usługowych określonych w planie 5-letnim lub w programach rozwoju branż; rachunkiem ekonomicznym efektywności inwestycji oraz prawidłowością przygotowania ich do realizacji;</u>
+          <u xml:id="u-2.45" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- koniecznością preferowania: zadań inwestycyjnych związanych z produkcją eksportową lub zastępującą import oraz zaopatrzeniem rynku, zadań polegających na modernizacji technologicznej zakładów i wydziałów produkcyjnych, zwłaszcza zadań nie wymagających robót budowlanych, inwestycji towarzyszących i współzależnych z inwestycjami centralnymi, związanych z budową powierzchni magazynowych dla jednostek obrotu, zaopatrzenia i zbytu oraz inwestycji realizowanych w branżach, które decydują o postępie technicznym.</u>
+          <u xml:id="u-2.46" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">39 proc. wartości kosztorysowej zadań inwestycyjnych przyjętych do sfinansowania przez Bank stanowiły inwestycje związane z produkcją eksportową i antyimportową.</u>
+          <u xml:id="u-2.47" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W roku bieżącym rozszerza się nowy system finansowania inwestycji, obejmując nim kredytowanie inwestycji centralnych rozpoczętych przed 1 stycznia 1966 r., a dotychczas finansowanych ze środków budżetowych. Zmiana ta zwiększa możliwość oddziaływania Banku na urealnienie zakresu rzeczowego, kosztów i rozmiarów przewidzianych efektów inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.48" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Na tle uzyskanych doświadczeń zmierza się do tego, aby przy wstępnym rozpatrywaniu projektów planów inwestycyjnych zjednoczeń na rok 1969 osiągnąć:</u>
+          <u xml:id="u-2.49" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- uzgodnienie poprzez z jednoczenia z resortami projektów planów inwestycyjnych w celu maksymalnego powiązania inwestycji zjednoczeń z inwestycjami centralnymi;</u>
+          <u xml:id="u-2.50" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- większy udział specjalistów - przedstawicieli resortów i zjednoczeń wiodących - w pracach komitetów kredytowych działających przy oddziałach wojewódzkich Banku Inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.51" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">WYKONANIE PLANU ODDAWANIA OBIEKTÓW INWESTYCYJNYCH DO UŻYTKU W 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.52" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Streszczenie informacji złożonej przez zastępcę Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Kazimierza Secomskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 5 marca 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.53" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przebieg realizacji inwestycji w 1967 r. ocenić należy - wg tradycyjnie przyjętych metod tej oceny - za najlepszy od 1960 r. W wartościowym ujęciu plan inwestycyjny 1967 r. przekroczony został o 3,5 proc. tzn. blisko o 6 mld zł. Pokryciem dla tych nieco wyższych inwestycji było dość istotne przekroczenie planowanej wielkości dochodu narodowego w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.54" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Według wstępnych szacunków dochód narodowy wytworzony w roku ubiegłym wzrósł w porównaniu z 1966 r. o ok. 6 proc., wobec zakładanego w planie wzrostu o ok. 3,4 proc. oznacza to przekroczenie planu o ok. 16 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.55" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Główne przekroczenie rozmiarów nakładów inwestycyjnych nastąpiło w dziale inwestycji chłopskich i indywidualnego budownictwa mieszkaniowego (tzw. grupa C) oraz w zakresie inwestycji przedsiębiorstw, czynów społecznych ludności, inwestycji szybko rentujących i drobnych (tzw. grupa B).</u>
+          <u xml:id="u-2.56" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W ciągu pierwszych dwóch lat realizacji planu 5-letniego wykonane zostało około 38 proc. zadań ustalonych na tę 5-latkę. Oznacza to roczne przekroczenie planu inwestycyjnego w wysokości ok. 5–7 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.57" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Na tle tego ogólnie pozytywnego obrazu przebiegu realizacji inwestycji, wskazań należy także na pewne negatywne zjawiska.</u>
+          <u xml:id="u-2.58" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W roku 1967 wystąpiły, podobnie jak i w latach poprzednich, trudności w lokowaniu robót inwestycyjnych. Skala tych trudności uległa co prawda zmniejszeniu, w dalszym ciągu jednak problem ten ma ujemny wpływ na stabilizację planu. W roku ubiegłym, po przeprowadzeniu bilansu robót, poza możliwościami przerobowymi pozostały zadania inwestycyjne wartości 1,176 mln zł; ponad połowę tych zadań trzeba było skreślić z planu. W celu uniknięcia tych trudności w latach 1969–1970, zamierza się przeprowadzić pełne zbilansowanie robót przed przedłożeniem projektu planu Sejmowi.</u>
+          <u xml:id="u-2.59" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W roku ubiegłym występowały nadal znaczne mankamenty w zakresie pełnego opracowania dokumentacji inwestycji. Jak wykazały analizy, inwestycje o nakładach 1,400 mln zł nie miały w dniu 1. I.1967 r. przygotowanej dokumentacji. Wywołało to konieczność dokonania pewnych skreśleń w planie robót, jednakże te inwestycje, które mimo braków dokumentacyjnych, zostały włączone do wykonawstwa, spowodowały ujawnienie się wielu ujemnych konsekwencji stosowania takiej praktyki. Wynika stąd, że wysiłki podejmowane dla przyśpieszenia opracowania dokumentacji i jej uproszczenia są ciągle jeszcze niewystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-2.60" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Na czoło trudności w realizacji procesu inwestycyjnego 1967 r. wysuwa się napięcie w dostawach maszyn i urządzeń. Niezadowalająca sytuacja w tej dziedzinie spowodowała konieczność rozszerzenia instytucji generalnych dostawców maszyn i urządzeń. Chodzi tu o stworzenie bardziej skutecznego narzędzia koordynującego całość tych dostaw dla poszczególnych inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.61" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Korzystniej niż w latach poprzednich przebiegał w 1967 r. proces oddawania obiektów do użytku. Jeżeli porównać wartość kosztorysową obiektów planowanych do oddania w danym roku i obiektów rzeczywiście oddanych, to widać rysującą się w tej dziedzinie poprawę. I tak, w 1966 r. wskaźnik ten wynosił 75,5 proc., a w 1967 r. wzrósł do około 80 proc. Jednakże te 20 proc. wartości kosztorysowej obiektów nieoddanych, a więc niezwiększających potencjału gospodarki narodowej, wskazuje na skalę zagadnienia i na konieczność dalszej koncentracji wysiłków zmierzających do uzyskiwania lepszych wyników w najbliższych latach.</u>
+          <u xml:id="u-2.62" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wskaźnik wykonania planu oddawania inwestycji do użytku kształtuje się w 1967 r. lepiej aniżeli w latach ubiegłych, jednakże nie można go uznać za zupełnie zadowalający. Plan został wykonany w stosunkowo wysokim stopniu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu, w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, w Ministerstwie Komunikacji, a w przekroju terenowym w województwach opolskim i gdańskim. Najniższe wskaźniki wykonania planu oddawania inwestycji do użytku miały miejsce w resorcie żeglugi, przemysłu lekkiego i łączności, a w zakresie inwestycji planu terenowego w Poznaniu oraz w woj. krakowskim i warszawskim.</u>
+          <u xml:id="u-2.63" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przyrosty zdolności produkcyjnych i usługowych w rozmiarach przekraczających założenia planowe osiągnięto w zakresie węgla kamiennego, rud cynkowo-ołowianych, elektryfikacji kolei oraz budownictwa mieszkaniowego typu miejskiego. W pełni zostały osiągnięte planowane przyrosty zdolności produkcyjnych związanych z oddaniem do użytku inwestycji w zakresie węgla brunatnego, produkcji traktorów, nawozów azotowych, włókien sztucznych (elany i anilany), statków w żegludze morskiej oraz wyrobów walcowanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.64" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dla uzyskania jasnego obrazu przebiegu inwestycji istotne znaczenie ma terminowość oddawania obiektów w poszczególnych kwartałach roku. Wystąpiły tu nadal istotne opóźnienia, choć mniejsze niż w latach poprzednich; równocześnie jednak miały już miejsce częstsze wypadki oddawania obiektów przed terminem.</u>
+          <u xml:id="u-2.65" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Oceniając ogólnie, stwierdzić należy, że poprawa w oddawaniu inwestycji w 1966 r. była odbiciem ogólnie lepszego wykonawstwa planu inwestycyjnego. Podkreślić zwłaszcza należy znacznie wyższy poziom pracy przedsiębiorstw podległych Ministerstwu Budownictwa, dzięki czemu kluczowe inwestycje po raz pierwszy wykorzystały w 1967 r. prawie w całości planowane nakłady.</u>
+          <u xml:id="u-2.66" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W 1967 r. występowały, choć w mniejszej niż poprzednio skali uchybienia w dziedzinie wzrostu kosztów inwestycji. Jeśli w roku 1965 rozpiętość między planowanymi i rzeczywistymi kosztami inwestycji wyrażała się wskaźnikiem ok. 16,5 proc., to w roku ubiegłym - już tylko 8,5 proc. Jednakże utrzymująca się tak znaczna rozbieżność między planowaną wartością kosztorysową a rzeczywistymi kosztami inwestycji, wskazuje, że problem ten jest nadal nabrzmiały i że dotychczas stosowane środki zaradcze nie są dość skuteczne. W sprawie tej szereg wniosków przygotowała Międzyresortowa Komisja.</u>
+          <u xml:id="u-2.67" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Rozwój produkcji budowlanej w 1967 r. charakteryzował się dużą dynamiką. Odbiło się to pozytywnie na budownictwie w kluczowych resortach. Jednakże niedostateczne były, osiągnięcia w dziedzinie wzrostu wydajności i poprawie organizacji pracy. Osiągnięcia budownictwa w roku ubiegłym uzyskane były w poważnej części dzięki wzrostowi zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-2.68" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W roku ubiegłym wystąpiła wyraźna poprawa w wielu dziedzinach zaopatrzenia budownictwa; dotyczy to zwłaszcza zaopatrzenia w wyroby hutnicze i to zarówno pod względem asortymentu dostaw, jak i ich terminowości.</u>
+          <u xml:id="u-2.69" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Niewykonanie w 1967 r. zadań rzeczowych w inwestycjach przemysłu lekkiego, szkolnych oraz szpitalnictwa ogólnego, spowodowało konieczność przeprowadzenia głębokiej analizy tego stanu i wydania szeregu operatywnych decyzji niezbędnych dla uzyskania poprawy w tej dziedzinie w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-2.70" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Poczynając od 1968 r., wprowadzona została do planu inwestycyjnego dyrektywna zasada oceny wykonania planu wg wartości obiektów oddawanych do użytku. Analizuje się również, jakiej wartości produkcja roczna ma być osiągnięta w wyniku realizacji planu inwestycyjnego i jakie straty powstają dla gospodarki wskutek nieoddania do użytku planowanych obiektów lub ich opóźnienia. Efektywność inwestycji realizowanych i kończonych w danym roku jest badana obecnie dwukrotnie: przy podejmowaniu decyzji o wprowadzeniu inwestycji do planu oraz przy oddawaniu tej inwestycji do użytku. W tej analizie chodzi nie tylko o zbadanie przyczyn i charakteru powstałych rozbieżności, lecz również o wysuwanie wniosków, jak te niekorzystne rozpiętości usuwać.</u>
+          <u xml:id="u-2.71" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Znacznie zaawansowane lub też zakończone zostały prace związane z badaniem efektywności inwestycji, a idące w kierunkach:</u>
+          <u xml:id="u-2.72" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- badania efektywności w skali gałęzi i branż jako podstawy do prawidłowego programowania ich rozwoju;</u>
+          <u xml:id="u-2.73" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- uproszczenia dokumentacji efektywności inwestycji dla handlu zagranicznego, inwestycji drobnych, inwestycji związanych z produkują rynkową oraz z modernizacją i małym postępem technicznym.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00051-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00051-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..60cd623
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00051-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00051-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 51/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 51/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:17</note>
+        <note type="sessionNo">51</note>
+        <date>1968-04-05</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Józef Kulesza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00051-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00051-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..abd3047
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00051-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,60 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 5 kwietnia 1968 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Cieślaka (ZSL), rozpatrzyła stan pracy nad planami regionalnymi w powiązaniu z niektórymi problemami koordynacji terenowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim i zastępcą Przewodniczącego - Zbigniewem Januszko, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerne materiały o stanie prac nad planem przestrzennego zagospodarowania kraju i planami regionalnymi oraz o głównych problemach gospodarki przestrzennej i koordynacji inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Na sali posiedzeń wywieszone były bogate plansze i wyłożone plany rozwoju niektórych regionów)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Informację o stanie prac nad planami regionalnymi w powiązaniu z niektórymi problemami koordynacji terenowej przedstawił zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Badzie Ministrów - Zbigniew Januszko (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Tadeusz Jańczyk (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Hasiak (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Halina Skibniewska (bezp. - przedst. Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej), Igor Łopatyński (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Bolesław Bednarek (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji podkreślano, że przedstawiony Komisji materiał jest bogaty i interesujący, że zarysowuje wizje zagospodarowania przestrzennego kraju i rozwoju jego regionów. Podkreślono duży wkład Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i wojewódzkich pracowni planów regionalnych w opracowanie tego materiału.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W związku z tym, iż Komisji przedstawiony został materiał syntetyczny, posłowie skierowali pod adresem Komisji Planowania szereg pytań dotyczących rozwoju poszczególnych regionów.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Główne problemy poruszane w dyskusji to: zagadnienie stopnia aglomeracji ośrodków miejskich, aktywizacja regionów słabiej rozwiniętych, wykorzystanie zasobów surowcowych, powiązanie z planami regionalnymi planów technicznej rekonstrukcji branż, korelacja rozbudowy wsi z planami przestrzennymi regionów, tworzenie wsi rozwojowych itd.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Z uznaniem podkreślano coraz ściślejszą więź pomiędzy planowaniem gospodarczym i planowaniem przestrzennym.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wskazywano, że plany regionalne w większym niż dotychczas stopniu powinny stanowić podstawę dla podejmowania decyzji gospodarczych, przede wszystkim inwestycyjnych. Przy podejmowaniu decyzji gospodarczych dotyczących poszczególnych regionów powinny być brane pod uwagę nie tylko względy ekonomiczne, lecz również społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Prawidłowa, kompleksowa realizacja planów regionalnych uwarunkowana jest - zdaniem posłów - umocnieniem koordynacyjnej roli rad narodowych, zwłaszcza stopnia powiatowego. Istnieje potrzeba, aby w toku realizacji planów rozwijane były w należytym stopniu urządzenia socjalne i kulturalne.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wskazywano również na potrzeb szerszego prezentowania planów regionalnych ludności. Zdaniem Komisji projekty planów powinny być przedmiotem szerokiej konfrontacji z opinią publiczną, w szczególności z zainteresowanymi środowiskami.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Odpowiedzi na pytania posłów i dodatkowych wyjaśnień udzielili! zastępca. Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Zbigniew Januszko i Przewodniczący Komisji Planowania - Stefan Jędrychowski.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">STAN PRAC NAD PLANAMI REGIONALNYMI W POWIĄZANIU Z NIEKTÓRYMI PROBLEMAMI KOORDYNACJI TERENOWEJ</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Streszczenie informacji złożonej przez zastępcę Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Zbigniewa Januszko na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 5 kwietnia 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Planowanie regionalne ma u nas początki w okresie międzywojennym. Pierwszy plan regionalny dla Tatr powstał w 1921 r., opracowany przez prof. J. Chmielewskiego. W okresie międzywojennym opracowano także plany regionalne dla regionu warszawskiego, Gdyni, Centralnego i Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Nie były przeznaczone do realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W 1946 r. wydany został dekret o planowaniu przestrzennym. Opracowano wówczas pierwsze szkicowe projekty planów regionalnych. Wadą planowania przestrzennego w tym okresie było oderwanie się od możliwości wykonawczych. Od roku 1950 planowanie przestrzenne połączone jest z planowaniem gospodarczym. Intensywne prace nad planem perspektywicznym podjęte zostały po roku 1956. Stworzyły one prawidłową podstawę dla planowania regionalnego i możliwości pełnej integracji planowania przestrzennego z planowaniem gospodarczym.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">We wszystkich województwach istnieją obecnie pracownie planów regionalnych, nad którymi nadzór sprawuje Pracownia Przestrzennego Zagospodarowania Kraju przy Komisji Planowania. Do najważniejszych zadań planowania przestrzennego należy obecnie m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- opracowanie planu zagospodarowania kraju do 1985 r. w ścisłym powiązaniu z planem perspektywicznym;</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- opracowanie ogólnych planów regionalnych dla wszystkich województw i planów szczegółowych dla wybranych, intensywnie rozwijanych regionów rolniczych i nowych okręgów przemysłowych;</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- optymalizacja rozmieszczenia branż i gałęzi gospodarki narodowej oraz całego przemysłu;</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- tworzenie ośrodków przemysłowych, opartych o wspólny system uzbrojenia.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Pierwsza wersja planu przestrzennego zagospodarowania kraju i projekty ogólnych planów regionalnych będą gotowe w I kw. 1969 r., tak aby mogły one stanowić podstawę do sporządzenia planu 5-letniego 1971–1975.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Opracowywanie planów regionalnych i planu przestrzennego zagospodarowania kraju opiera się o ścisłą współpracę z nauką. Projekty oceniane są przez Rady Naukowe przy PWRN i Radę Naukowo-Techniczną planowania przestrzennego przy Przewodniczącym Komisji Planowania. Do działalności tej włączyły się również czynnie Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju i Komitet Zagospodarowania Regionów Przemysłowych PAN, instytuty naukowe i regionalne towarzystwa naukowe. Specjaliści planowania przestrzennego kształceni są na specjalnym studium podyplomowym SGPiS. W działalności tej uaktywniły się także Polskie Towarzystwo Ekonomiczne i Towarzystwo Urbanistów Polskich.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Jesteśmy jedynym krajem socjalistycznym, który zdecydował się na pełną decentralizację biur planowania regionalnego. Ta polityka przyczyniła się do aktywizacji terenowych środowisk naukowych. Prace nad planami regionalnymi dały aktywowi politycznemu i gospodarczemu pełne rozeznanie możliwości regionu i perspektyw jego rozwoju.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Słabymi stronami planowania regionalnego są obecnie powolne tempo zatwierdzania planów, słabe powiązanie resortów z tymi pracami nierównomierne w czasie opracowanie planów regionalnych i planu krajowego. Brak także jeszcze opracowanych metod kompleksowego rachunku optymalnego rozmieszczenia gałęzi przemysłu, budowy miast itp. Istnieją także trudności w prawidłowym etapowaniu rozwoju regionów: tendencja do osiągnięcia maksymalnego rozwoju w najkrótszym okresie, bez uwzględniania aktualnych możliwości.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Główne zajady przestrzennego zagospodarowania kraju regionów są następujące:</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">1) podstawową siłą motoryczną rozwoju gospodarczego będzie rozwój nauki i badań naukowych. Drogą stopniowego udoskonalania systemu bodźców ekonomicznych, planowania i zarządzania gospodarką, wyzwolony zostanie silny popyt na nowe wynalazki i innowacje techniczne, które będą pobudzały efektywny rozwój badań naukowych;</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">2) rozmieszczenie nowych środków produkcji i usług powinno prowadzić do wzrostu stopy życiowej ludności przy stopniowym wyrównywaniu istniejących dysproporcji w tym zakresie;</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">3) rozwijana będzie specjalizacja gospodarcza poszczególnych obszarów w oparciu o właściwości społeczne, ekonomiczne i przyrodnicze;</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">4) nowe zakłady przemysłowe koncentrowane będą na terenach o najlepszych warunkach do lokalizacji przemysłu;</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">5) wzrost stopy życiowej będzie wymagał zapewnienia odpowiednich warunków zamieszkania, rozwoju urządzeń komunalnych w miastach, zaopatrzenia wsi w wodę, zabezpieczenia terenów wypoczynkowych itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">6) zwrócona będzie szczególna uwaga na rozwój rolnictwa, tak aby dysponowało ono nadwyżkami produkcji wielu artykułów;</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">7) szybki rozwój szkolnictwa i oświaty będzie powodował stały wzrost popytu na usługi kulturalno-rozrywkowe. Istnieje w związku z tym potrzeba uformowania kilkudziesięciu ośrodków kulturalnych w kraju, odległych o godzinę jazdy od sąsiednich wsi i miast;</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">8) szybki wzrost motoryzacji (1 samochód na 4–5 rodzin w 1985 r.) wymaga rozwoju usług turystyczno-wypoczynkowych;</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">9) jednym z ważniejszych zadań gospodarczych powinna być poprawa stanu gospodarki wodnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Koordynacja terenowa.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Na konieczność wzmocnienia koordynacji terenowej zwróciło uwagę VIII Plenum KC PZPR w 1961 r., ustalające, że w planowaniu kierunkową tendencją jest umożliwienie radom narodowym zwiększenia analizy i krytyki całości planów gospodarki zarządzanej centralnie na ich terenie. Rozwinięciem uchwały VIII Plenum były uchwały IV Zjazdu Partii. W lipcu 1963 r. ustawa o radach narodowych została znowelizowana w myśl przedstawionych założeń. W latach 1961–1965 ukazało się ponad 30 aktów normatywnych regulujących uprawnienia i obowiązki rad narodowych w zakresie terenowej koordynacji inwestycji, wykorzystania wolnych mocy produkcyjnych, kooperacji przemysłowej, działalności usługowej, koordynacji terenowo-branżowej w inwestycjach wspólnych. Rozszerzone zostały uprawnienia rad narodowych w opiniowaniu podstawowych wskaźników planów gospodarczych przedsiębiorstw i zjednoczeń, analiz gospodarczych, lokalizacji inwestycji, bilansów zatrudnienia oraz dochodów i wydatków ludności. Rady narodowe zaczęły zajmować się koordynacją całości gospodarki na swoim terenie.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Jednym z podstawowych zagadnień koordynacji terenowej są sprawy inwestycji towarzyszących, współzależnych i wspólnych. Rady narodowe były wciągnięte do zamierzeń towarzyszących budowie wielkich inwestycji przemysłowych: Nowej Huty, ROW, Zagłębia Miedziowego, petrochemii płockiej, fabryk azotowych w Puławach i Włocławku, Zagłębia Energetycznego w Koninie, Zagłębiu Siarkowego w Tarnobrzegu itp. Rady narodowe opracowywały programy budownictwa mieszkaniowego, urządzeń komunalnych, zaopatrzenia przemysłu w wodę, urządzeń usługowych i socjalno-kulturalnych. Uczestniczyły one aktywnie przy ustaleniu programu inwestycji współzależnych (szczególnie w komunikacji i w przemyśle) i powiązań kooperacyjnych. Przy radach narodowych działają wojewódzkie komisje rozdziału robót, których zadaniem jest bilansowanie inwestycji z mocą przerobową przedsiębiorstw budowlanych. Rady narodowe wychodziły z inicjatywą wspólnej budowy dzielnic przemysłowo-składowych, urządzeń gospodarki cieplnej, inwestycji wodno-ściekowych itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W latach 1968–1969 inwestycji wspólnych jest ponad 750 o łącznej wartości kosztorysowej 16,5 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W ostatnich latach wybitnie wzrosła rola rad narodowych w koordynacji zatrudnienia. Po raz pierwszy opracowano bilanse siły roboczej w układzie powiatowym. Jeszcze bardziej szczegółowe prace podejmowano dla lepszego rozeznania dojazdu do pracy, zwłaszcza do dużych okręgów przemysłowych. Nową działalnością były prace Komisji deglomeracyjnych zmierzające do ograniczania przyrostu zatrudnienia w Warszawie, Krakowie, GOP, Bielsku Białej, Trójmieście, Wrocławiu i Poznaniu. W wielu województwach - szczególnie Kielce, Katowice, Wrocław, Gdańsk, Bydgoszcz podejmowano prace nad uporządkowaniem powiązań kooperacyjnych przemysłu kluczowego z zakładami przemysłu terenowego. Prace te oparte były m.in. na badaniu wolnych mocy produkcyjnych powierzchni produkcyjnych i zmianowości.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W koordynacji terenowej przejawia się jeszcze tendencja do wydawania decyzji administracyjnych zamiast uzgodnień. Również wydziały branżowe rad narodowych nie są dostatecznie włączone do działalności koordynacyjnej. Natrafia się jeszcze na opory przedsiębiorstw kluczowych i instytucji centralnych w przyjmowaniu i realizacji decyzji koordynacyjnych rad narodowych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00052-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00052-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4b06d75
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00052-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00052-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 52/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 52/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:18</note>
+        <note type="sessionNo">52</note>
+        <date>1968-04-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Józef Kulesza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00052-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00052-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..756b608
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00052-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,109 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 25 kwietnia 1968 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Józefa Kuleszy (PZPR) i Stanisława Cieślaka (ZSL), rozpatrzyła aktualną sytuację gospodarczą i finansową kraju na tle wykonania zadań planowych w I kwartale 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim oraz zastępcą Przewodniczącego - Władysławem Jagusztynem;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z Prezesem - Konstantym Dąbrowskim i wiceprezesem - Bolesławem Szlązakiem;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu Józefem Trendotą oraz Prezes Narodowego Banku Polskiego - Stanisław Majewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację o aktualnej sytuacji gospodarczej kraju na tle wykonania zadań planowych w I kwartale 1968 r. złożył Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski; informację o tendencjach rozwoju sytuacji finansowej w I kwartale br. - podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Józef Trendota.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Łastowski (PZPR), Stanisław Kozioł (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Jan Kołder (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Tomasz Malinowski (ZSL), Krystyna Biernacka (SD), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Czesław Burski (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL), Józef Raźny (SD), Maria Mielczarek (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Jan Pysz (PZPR), Jan Dziemba (PZPR) i Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Władysław Jagusztyn, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Józef Trendota oraz Prezes Narodowego Banku Polskiego - Stanisław Majewski.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji pozytywnie oceniono wyniki gospodarcze I kwartału br., które znalazły wyraz i we wzroście produkcji, i we wzroście dostaw rynkowych, i w sytuacji finansowej państwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dobre wyniki osiągnięte w I kwartale nie powinny jednak - zdaniem posłów - dawać podstaw do nadmiernego optymizmu. Przed gospodarką nadal stoi bowiem wiele trudnych i napiętych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Centralnym problemem pozostaje dalsze usprawnianie planowania i zarządzania, konsekwentne wdrażanie nowego systemu finansowego. Wymaga to m.in. usuwania hamulców, które powodują, że niektóre elementy nowego systemu planowania i zarządzania zatrzymują się na szczeblu zjednoczeń, nie schodząc do przedsiębiorstw; wymaga to wreszcie stałego przystosowywania przepisów do nowej sytuacji. Postulowano przyspieszanie tempa prac nad programami rekonstrukcji branż oraz nad statutami zjednoczeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Podkreślając korzystne na ogół wyniki ekonomiczne pracy przemysłu, posłowie zwracali uwagę, że niektóre gałęzie pozostają w tyle za ogólnym trendem rozwojowym. Obserwuje się również w niektórych resortach mniej korzystne proporcje między wskaźnikami wzrostu produkcji towarowej i wskaźnikami wzrostu akumulacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W niektórych branżach nie przezwyciężono jeszcze tendencji do ekstensywnego gospodarowania, co znajduje wyraz w nadmiernym wzroście zatrudnienia, a niedostatecznym wzroście wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Mimo wyraźnych postępów w usprawnianiu procesów inwestycyjnych, nadal istnieje szereg spraw wymagających ulepszeń. Wskazywano m.in., że nadmierne są wymagania ilościowe, jeśli chodzi o dokumentacje techniczną i kosztorysy, przy niedostatecznym egzekwowaniu jakościowej strony tej dokumentacji. Dla inwestycji drobnych wymaga się takiej samej dokumentacji jak dla wielkich.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Zwracano uwagę, że wraz ze wzrostem majątku narodowego iść muszą odpowiednie nakłady na konserwację. Niezbędne jest również zapewnienie bazy wykonawczej dla prac konserwacyjno-remontowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W toku dyskusji zwrócono uwagę na konieczność zintensyfikowania przez zakłady, zjednoczenia i resorty prac na rzecz zwiększenia opłacalnego eksportu, przygotowania odpowiednich programów działania w tym zakresie - zgodnie z uchwałami XI Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wiele uwagi poświęcono sprawom zaopatrzenia rolnictwa w środki produkcji. Dynamiczny wzrost zapotrzebowania na nawozy, maszyny, materiały budowlane stanowi jeden z wyrazów akceptacji i zaufania chłopstwa dla polityki rolnej państwa. Tendencje te trzeba umacniać poprzez stałą poprawę zaopatrzenia wsi. Wymaga to kompleksowych, a nie fragmentarycznych rozwiązań.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Pogłębienia wymaga wyraźnie już rysująca się poprawa zaopatrzenia rynku. Coraz lepiej układa się - zdaniem posłów - współpraca przemysłu z handlem. Nadal jednak podejmować trzeba wysiłki zmierzające do zwiększenia ilości, rozszerzenia asortymentu i poprawy jakości towarów rynkowych. Posłowie, którzy wizytowali niedawno zakłady przemysłu lekkiego, wskazywali, że niektóre inwestycje modernizacyjne amortyzują się w ciągu roku; stąd postulat ich nasilenia.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Postulowano również dalszą intensyfikację usług świadczonych ludności.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Ze szczególnym uznaniem spotkało się podejmowanie przez załogi zakładów pracy zobowiązań produkcyjnych dla uczczenia V Zjazdu Partii. Wskazywano na wielkie polityczne znaczenie aktywizacji załóg, która towarzyszy podejmowaniu tych zobowiązań.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dobre wyniki osiągnięte w I kwartale, podbudowane rosnącą aktywnością klasy robotniczej, stwarzają perspektywę dalszego pomyślnego rozwoju naszej gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">O AKTUALNEJ SYTUACJI GOSPODARCZEJ KRAJU NA TLE WYKONANIA ZADAŃ PLANOWYCH W I KWARTALE 1968 R.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Streszczenie informacji złożonej przez Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefana Jędrychowskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu Finansów w dniu 25 kwietnia 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Główną cechą charakteryzującą rozwój naszej gospodarki w I kwartale br. jest przyspieszenie tempa wzrostu produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Produkcja przemysłowa wzrosła w tym okresie o 10,4 proc. w stosunku do I kwartału ubiegłego roku, podczas gdy plan roczny zakłada wzrost o 7,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wartość produkcji podstawowej uspołecznionych przedsiębiorstw budowlano-montażowych wzrosła o 10,9 proc., przy założonym w planie rocznym wzroście o 8,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wysokie są również wskaźniki przewozów wykonanych przez transport kolejowy - o 5,8 proc., przez Państwową Komunikację Samochodową - o 16,8 proc. oraz w żegludze morskiej, gdzie wzrost przewozu ładunków wyniósł 18,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Na tak wysokie tempo wzrostu produkcji wpłynęły takie czynniki jak:</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- zwiększenie popytu na rynku wewnętrznym;</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- wysoki poziom inwestycji;</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- stosunkowo wysoki wzrost eksportu, który z kolei wpływa na wysokie tempo produkcji;</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- wzrost zdolności produkcyjnej dzięki oddaniu do eksploatacji w 1967 r. i na początku 1968. r. szeregu nowych obiektów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Ożywienie sprzedaży na rynku wewnętrznym objęło tak artykuły spożywcze, jak i przemysłowe. Sprzedaż w uspołecznionym handlu detalicznym w I kwartale br. wzrosła w stosunku do I kwartału ub. roku o 8,5 proc. Nawet jeśli uwzględnić poprawki wynikające z różnic cen niektórych artykułów, osiągnięty wzrost sprzedaży uznać trzeba za wysoki.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Rynek artykułów spożywczych stoi oczywiście pod znakiem skutków podwyżki cen mięsa i obniżki cen innych artykułów. W I kwartale br. sprzedaż mięsa była o 3,9 proc. niższa, a wędlin - o 9 proc. niższa niż w I kwartale 1968 r., co tłumaczy się m.in. układem świąt, które w bieżącym roku przypadały w kwietniu; wzrosła natomiast sprzedaż niektórych innych artykułów spożywczych jak kasze i mąka, a szczególnie tłuszczów zwierzęcych - o 26,9 proc. Był to wzrost zamierzony, ponieważ obniżenie cen smalcu przy jednoczesnym podwyższeniu cen mięsa musiało skierować popyt na tłuszcze zwierzęce. Wzrosła również sprzedaż cukru - o 4,3 proc. i masła - o 3,8 proc. Na tle ożywienia sprzedaży niektórych artykułów spożywczych, nastąpił znaczniejszy wzrost produkcji szeregu gałęzi przemysłu rolno-spożywczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Ożywienie obserwuje się także na rynku przemysłowych artykułów konsumpcyjnych; dotyczy to zarówno wyrobów przemysłu lekkiego, jak i artykułów trwałego użytku.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Operatywne plany produkcji głównych wyrobów przemysłu lekkiego zostały wykonane. Nadal jednak występują jeszcze niedobory określonych artykułów takich jak tkaniny wełniane, jedwabne, niektóry wyroby dziewiarskie i pończosznicze i niektóre asortymenty obuwia. Odnotować można równocześnie pewną poprawę jakości i asortymentu obuwia, zarówno z produkcji krajowej, jak i dzięki dodatkowemu importowi.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Prawie we wszystkich podstawowych wyrobach artykułów, trwałego użytku mamy szybki wzrost dostaw do detalu i sprzedaży. W ciągu pierwszych 2 miesięcy br. dostarczono o 35,3 proc. więcej odbiorników radiowych niż w roku ubiegłym, odbiorników telewizyjnych o 31,8 proc., motocykli i skuterów - o 143 proc., rowerów - o 26,8 proc., pralek - o 28,8 proc., lodówek - o 61,3 proc., odkurzaczy - o 42,8 proc., maszyn do szycia - o 40,7 proc. W poważnej mierze zawdzięczać to należy poprawie jakości i asortymentu. Zmniejszyły się natomiast dostawy samochodów osobowych, co wynika z faktu, że FSO, opanowując produkcję samochodów licencyjnych „Fiat”, musiała częściowo zmniejszyć produkcję innych samochodów; poza tym możliwości importu samochodów były niższe niż w roku ubiegłym. Jest to jednak zjawisko przejściowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dostawy cementu dla wsi wzrosły - o 12,6 proc., cegły - o 15 proc., papy - o 11 proc., szkła - o 21 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przemysł poległy Ministerstwu Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych zwiększył w I kwartale produkcję o 11,6 proc., podczas gdy plan roczny przewiduje wzrost o 6,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wydatki ludności na usługi wzrosły w I kwartale o 10,9 proc. w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego; szczególnie szybko wzrastały usługi świadczone przez drobną wytwórczość, bo o 12,6 proc., usługi kulturalno-socjalne - o 10,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Następnym czynnikiem, który wpływał na wysokie tempo wzrostu produkcji był wysoki poziom inwestycji. Nakłady inwestycyjne w styczniu i lutym br. były o 15,2 proc. wyższe aniżeli w roku ubiegłym, w tym nakłady na roboty budowlano-montażowe o 9,4 proc., na zakup maszyn i urządzeń o 25,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Pomyślnie wykonane zostały zadania planu budownictwa mieszkaniowego; w I kwartale br. oddano 24.100 mieszkań, obejmujących 64.900 izb i 969.700 m2 powierzchni mieszkalnej; oddana do użytku powierzchnia mieszkalna była o 11,8 proc. większą niż w I kwartale ub. roku; zadania planu rocznego zostały wykonane w I kwartale - 18,2 proc., podczas gdy w roku ubiegłym - w 17 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wysoki poziom zakupów maszyn i urządzeń na cele inwestycyjne oczywiście pozostał w związku z wysokim tempem wzrostu produkcji przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wartość produkcji przedsiębiorstw podległych Ministerstwu Przemysłu Maszynowego wzrosła o 16,9 proc. przy planowanym rocznym wzroście o 12,3 proc. Szczególnie wysoki jest wzrost produkcji obrabiarek do obróbki plastycznej, maszyn elektrycznych wirujących, lokomotyw elektrycznych i statków. Przy tym wysokim wzroście produkcji powstały pewne napięcia i ujawniły się pewne dysproporcje w rozwoju przemysłu maszynowego polegające na tym, że zdolność produkcyjna w zakresie produkcji finalnej jest dużo wyższa niż zdolność produkcyjna poszczególnych części, elementów i podzespołów. Trzeba będzie w najbliższych miesiącach i latach położyć szczególny nacisk na rozwój tych działów w przemyśle maszynowym, by nie hamowały one ogólnego wzrostu produkcji finalnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Na wysoki poziom produkcji wpływały także zadania eksportowe i ich realizacja. W I kwartale eksport wzrósł w stosunku do I kwartału ubiegłego roku o 13,6 proc., podczas gdy plan przewiduje w ciągu roku wzrost o 7 proc. Nie zostały w pełni zrealizowane zadania wyznaczone przez plan roczny dla eksportu maszyn i urządzeń; niedobory te są wyrównywane ponadplanowym eksportem innych towarów, a przede wszystkim węgla kamiennego, siarki, sody kaustycznej, wyrobów drzewnych, niektórych artykułów rolno-spożywczych, a także eksportem towarów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Z informacji dotyczących innych przemysłów warto wymienić przemysł paliw i energetykę. Znacznie, bo o 28,9 proc. wzrósł przerób ropy naftowej, o 20,7 proc. zwiększyło się wydobycie gazu ziemnego. Produkcja energii elektrycznej wzrosła o 8,9 proc., nadal wysoka jest jednak awaryjność urządzeń energetycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.39" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przy pomyślnym na ogół wykonaniu planu produkcji wydobycia węgla, górnictwo węglowe napotyka na pewne trudności w osiągnięciu pełnego zatrudnienia w kopalniach.</u>
+          <u xml:id="u-2.40" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Pomyślnie przebiegała realizacja planów w hutnictwie żelaza i metali nieżelaznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.41" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Produkcja Ministerstwa Przemysłu Chemicznego wzrosła o 16,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.42" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Bardzo poważnie wzrosła produkcja nawozów azotowych - o 26,7 proc., fosforowych - o 19,5 proc.; produkcja włókien syntetycznych wzrosła o 21 proc., tworzyw sztucznych - o 30,6 proc., sody kaustycznej - o 14,9 proc., opon - o 13,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.43" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Szybciej niż to zakłada plan - bo o 6,4 proc. - wzrosła również produkcja przedsiębiorstw podległych Ministerstwu Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.44" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W rolnictwie aktualną sytuację w dziedzinie produkcji roślinnej uznać można za pomyślną. Świadczy o tym przekroczenie zarówno planu skupu zbóż, jak i planu ich kontraktacji. Nadal silne są w rolnictwie tendencje do zwiększania produkcji i do zakupów środków produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.45" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dostawy nawozów sztucznych nie zaspokoiły zapotrzebowania rolników, mimo że gospodarka chłopska otrzymała ich o 16 proc. więcej niż w minionym roku gospodarczym. Fakt, że zapotrzebowanie na nawozy jest coraz wyższe oznacza, że dalszy przewidziany na następne lata poważny wzrost produkcji nawozów spotka się z odpowiednim popytem. Poważnie, bo o 27,2 proc. wzrosły dostawy wapna nawozowego. Otrzymuje się także wysokie zapotrzebowanie na pasze. Od początku lipca do końca marca sprzedaż pasz dla całego rolnictwa wzrosła o 13,8 proc. w porównaniu z odpowiednim okresem ubiegłego roku gospodarczego, a dla gospodarstw chłopskich o 19,6 proc. Wzrosła także sprzedaż pasz za dostawę zbóż z kontraktacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.46" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Sprzedaż ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych była wyjątkowa wysoka - w pierwszym kwartale przekroczyła poziom ubiegłoroczny o 30 proc. bardzo ożywił się popyt na maszyny ciągnikowe: zakupy kółek rolniczych były o 38 proc. wyższe, a gospodarstw indywidualnych o 20 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.47" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wysoko kształtowała się również sprzedaż sprzętu konnego przeznaczonego dla gospodarstw indywidualnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.48" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Trzeba jednak stwierdzić, że produkcja maszyn i narzędzi rolniczych nie wzrosła w tym stopniu co popyt; spowodowało to pewien spadek zapasów w I kwartale; zaostrzył się deficyt takich maszyn jak ciągniki, rozsiewacze wapna, prasy do słomy, kopaczki ciągnikowe, a w maszynach konnych: siewników nawozowych, kosiarek, grabi, snopowiązałek, młocarni silnikowych MZ-4 i sieczkarni. Dlatego oczywiście bardzo ważnym i istotnym zagadnieniem jest przyspieszenie dostaw z przemysłu, zwłaszcza maszyn żniwnych, jeszcze przed nadchodzącą akcją żniwną.</u>
+          <u xml:id="u-2.49" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Mniej korzystnie aniżeli na odcinku produkcji roślinnej kształtuje się sytuacja w dziedzinie hodowli i skupu artykułów hodowlanych. W I kwartale br. skupiono o 2,2 proc. mniej żywca niż w I kw. ub. roku. Na perspektywę pewnej poprawy w dziedzinie hodowli trzody chlewnej wskazuje spadek skupu macior oraz wzrost cen prosiąt w obrotach między rolnikami.</u>
+          <u xml:id="u-2.50" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W okresie pierwszych dwóch miesięcy br. zatrudnienie w gospodarce uspołecznionej wzrosło o 4,5 proc., podczas gdy plan przewidywał wzrost zatrudnienia o 3,1 proc. Decydującym czynnikiem jest wysoki poziom zatrudnienia w budownictwie, co było między innymi wynikiem pomyślnych warunków atmosferycznych, które sprzyjały wykonywaniu robót budowlano-montażowych. Jednocześnie budownictwo osiągnęło dość duży wzrost wydajności pracy w przeliczeniu na jednego zatrudnionego - o 7,9 proc. Stosunkowo znacznie wzrosło również zatrudnienie w handlu (o ponad 6 proc.). Zatrudnienie w handlu detalicznym jest nielimitowane i raczej należy to zjawisko oceniać jako pozytywne, ze względu na poprawę obsługi konsumentów i na znaczny wzrost obrotów. W przemyśle wzrost zatrudnienia wyniósł 4,2 proc., w transporcie - 2,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.51" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Osiągnięto większe niż przewidywał plan wzrost wydajności pracy. W przemyśle wydajność ta mierzona wartością produkcji globalnej przypadającej na jednego pracownika wzrosła o 6 proc., wobec 5,1 w I kwartale zeszłego roku. Udział wydajności pracy we wzroście produkcji był jednak nieco niższy niż planowano.</u>
+          <u xml:id="u-2.52" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Obserwujemy wyraźne objawy zaostrzenia się napięcia w bilansie siły roboczej na Śląsku, na Wybrzeżu, w Trójmieście. Mamy te objawy m.in. w górnictwie. I dlatego problem przyspieszenia wzrostu wydajności pracy, poprawy ekonomicznych proporcji w przemyśle i budownictwie nadal pozostaje naczelnym zadaniem.</u>
+          <u xml:id="u-2.53" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wypłaty na płace w ciągu I kwartału wzrosły o ok. 9 proc. Wypłaty rent w związku z częściową realizacją reformy rent wzrosły o 16,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.54" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Tak więc w elementach podziału dochodu narodowego wpływających na spożycie, mamy wysoką tendencję wzrostu i ona też przyczynia się do wzrostu popytu na towary i usługi, dynamizując tym samym wzrost produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.55" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Ujęte wartościowo zadania handlu zagranicznego są przekraczane zarówno po stronie eksportu, jak i importu, ale wskaźniki importu przekraczane są w większym stopniu niż wskaźniki eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-2.56" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Na sytuację taką wpływają m.in. takie czynniki jak zakupy związane z uruchamianiem produkcji licencyjnej, dodatkowe zakupy statków oraz zakupy na rzecz szybko rentujących się inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.57" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W związku z silniejszym wzrostem importu konieczna jest aktywizacja naszego eksportu, w szczególności eksportu maszyn i urządzeń. Stawia to także przed nami problem racjonalnego a zarazem elastycznego gospodarowania środkami dewizowymi, prawidłowego ustalania priorytetów dostaw importowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.58" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W roku 1967 nastąpiła po raz pierwszy pewna normalizacja w dziedzinie zapasów. Ponadplanowy wzrost zapasów przestał odgrywaj rolę, jako czynnik zmieniający proporcję podziału dochodu narodowego. W okresie pierwszych dwóch miesięcy ta tendencja stabilizacyjna utrzymuje się.</u>
+          <u xml:id="u-2.59" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W roku 1967 nastąpiła też pewna poprawa struktury towarowej zapasów w obrocie towarowym, tzn. wyzbyto się wielu tzw. zapasów niechodliwych drogą przecen, drogą zmniejszenia zamówień. Należy utrzymać tę poprawę struktury. Wydaje się, że można to uznać za pierwsze pozytywne skutki działania nowego systemu finansowego w przedsiębiorstwach.</u>
+          <u xml:id="u-2.60" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">TENDENCJE ROZWOJU SYTUACJI FINANSOWEJ W I KWARTALE 1968 R.</u>
+          <u xml:id="u-2.61" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Streszczenie referatu przedstawionego przez podsekretarza stanu w Ministerstwie finansów - Józefa Trendotę na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 25 kwietnia 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.62" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W I kwartale br. zrealizowano roczny plan dochodów budżetu państwa w ok. 25,7 proc., podczas gdy w analogicznym okresie roku ubiegłego plan ten zrealizowano w niespełna 24 proc. Na takie ukształtowanie dochodów budżetu decydujący wpływ wywarły dochody od uspołecznionych przedsiębiorstw i jednostek gospodarczych. Dobre na ogół wyniki rzeczowe zanotowane w I kwartale znalazły wyraz w dochodach budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-2.63" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dość pomyślnie przebiegała realizacja zadań finansowych w przedsiębiorstwach przemysłowych, które roczny plan akumulacji wykonały w okresie dwóch miesięcy 1968 r. w 15,8 proc., podczas gdy akumulacja osiągnięta w analogicznym okresie ubiegłego roku wynosiła 15,3 proc. rocznej kwoty. Nastąpiło to, oceniając w skali całego przemysłu, dzięki wykonaniu w okresie dwóch miesięcy br. 16,4 proc. rocznego planu produkcji towarowej, wobec 15,5 proc. wykonania rocznej produkcji towarowej w analogicznym okresie ub.r.</u>
+          <u xml:id="u-2.64" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dobre wyniki finansowe osiągnęły zwłaszcza przedsiębiorstwa zgrupowane w resorcie przemysłu spożywczego i skupu, korzystniej niż w roku ubiegłym przebiegała realizacja planu akumulacji w przedsiębiorstwach przemysłowych resortu przemysłu ciężkiego. Nieco mniej korzystnie kształtują się relacje między wykonaniem planu akumulacji i planu produkcji towarowej w przedsiębiorstwach przemysłowych podległych Ministerstwu Przemysłu Maszynowego, Ministerstwu Przemysłu Chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.65" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Niezbyt korzystnie przebiega realizacja zadań finansowych w przedsiębiorstwach przemysłowych resortu przemysłu lekkiego.</u>
+          <u xml:id="u-2.66" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Ogólnie można ocenić, że stosunkowo wyższe niż przed rokiem zaawansowanie wykonania planu akumulacji przez przemysł, jest w znacznym stopniu rezultatem pomyślnej realizacji zadań produkcyjnych, w mniejszym zaś wynikiem obniżki kosztów. Wskazuje to na potrzebę zwrócenia większej niż dotychczas uwagi na czynniki kształtujące poziom kosztów produkcji, a zwłaszcza na wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.67" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Szczególnie wysokie zaawansowanie realizacji planu akumulacji w przedsiębiorstwach obrotu towarowego, które w styczniu i lutym wykonały ponad 20 proc. rocznego planu akumulacji, wobec 13,8 proc. - w analogicznym okresie ub. roku. Częściowo zadecydowały o tym zmiany cen detalicznych mięsa, w znacznej jednak mierze na poziom akumulacji przedsiębiorstw handlowych wpływa obserwowane od początku br. ożywienie obrotów handlu detalicznego. Pomimo lepszych niż przed rokiem wyników osiągniętych na niektórych odcinkach gospodarki nie brak i takich, na których realizacja planu akumulacji napotyka na trudności. W wielu przypadkach nadal zwracają uwagę dysproporcje, jakie zachodzą pomiędzy wykonaniem zadań rzeczowych i finansowych. Należy przeto wzmóc kontrolę nad przebiegiem realizacji planów finansowych, nie sugerując się faktem, że w pierwszych miesiącach na niektórych odcinkach osiągnięto nieco lepsze wyniki niż w ub.r.</u>
+          <u xml:id="u-2.68" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W I kwartale br. wzrosły dochody budżetowe od ludności i gospodarki nieuspołecznionej.</u>
+          <u xml:id="u-2.69" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W związku ze wzrostem płac, wpływy z podatku od wynagrodzeń byty o 14,7 proc. wyższe niż w analogicznym okresie ub. roku.</u>
+          <u xml:id="u-2.70" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wpływy z podatków i opłat od indywidualnych gospodarstw rolnych wzrosły o 1,6 proc., spodziewać się jednak należy, że w II półroczu nastąpi spadek tych wpływów spowodowany stosowaniem ulg inwestycyjnych jak również ulg podatkowych z tytułu kontraktacji zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-2.71" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wpływy z podatku obrotowego i dochodowego od rzemiosła wzrosły w I kwartale o ok. 22,5 proc., co spowodowane jest głównie wysokim zapotrzebowaniem gospodarki uspołecznionej na usługi, roboty i dostawy od rzemiosła indywidualnego. W okresie tym liczba zakładów rzemieślniczych i zatrudnienie w tych zakładach wzrosło o ok. 10 proc. w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. Znaczna część tego wzrostu liczby zakładów i zatrudnienia wykorzystywana jest jednak nie na usługi ludności, lecz na potrzeby gospodarki uspołecznionej. Podejmowane będą środki mające na celu ograniczenie tej tendencji.</u>
+          <u xml:id="u-2.72" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Jeśli chodzi o wydatki budżetu państwa, to szczególnie wysoko zaawansowana jest realizacja planu wydatków na finansowanie przedsiębiorstw i jednostek gospodarczych. Wydatkowano 28,7 proc. w zaplanowanych kwot, podczas gdy w analogicznym okresie roku ubiegłego - 25,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.73" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W X kwartale wykorzystano 41 proc. przewidzianej przez plan roczny kwoty na wydatki bieżące na rolnictwo. Związane to jest w głównej mierze z przekazaniem na fundusz rozwoju rolnictwa kwoty 2,7 mld zł. Bardziej niż przed rokiem zaawansowane są wydatki budżetu na finansowanie tego typu działalności, jak akcja nasienna, ochrona roślin, utrzymanie służb zootechnicznych, weterynaryjnych, konserwacja urządzeń melioracyjnych itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.74" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wydatki bieżące budżetu na naukę zrealizowano w ok. 30 proc., na cele socjalne i kulturalne wydatkowano 25,2 proc. środków przyznanych na ten cel w ustawie budżetowej, w ramach tych wydatków znaczne kwoty przeznaczone są na finansowanie szkolnictwa ogólnokształcącego i wychowania oraz szkolnictwa zawodowego; na te cele wydatkowano 24 proc. kwot przeznaczonych w planie rocznym.</u>
+          <u xml:id="u-2.75" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Jedną z bardziej dynamicznych pozycji wydatków budżetu państwa są podobnie jak w poprzednich latach, wydatki na szkolnictwo wyższe. W I kwartale br. przekroczyły one 1 mld zł i były o ok. 9 proc. wyższe niż w I kwartale ub. roku, co odpowiada wykonaniu ok. 24 proc. planu rocznego. Tak ukształtowane wydatki budżetu na szkolnictwo wyższe w I kwartale br. opierają się na założeniu, że w skali rocznej wyniosą one ponad 4,4 mld zł i będą o 11,7 proc. wyższe niż w ub.r. i o 35,7 proc. wyższe niż w 1965 r. W przeliczeniu na 1 studenta, łącznie z wydatkami pozabudżetowymi (np. stypendia fundowane), wydatki na szkolnictwo wyższe wynoszą ok. 16 tys. zł rocznie, w tym na 1 studenta na studiach dziennych 25,3 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.76" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Poważną pozycję w wydatkach na szkolnictwa wyższe zajmuje pomoc dla studentów. W br. budżet państwa przeznacza na ten cel, tj. na stypendia, stołówki i domy akademickie ponad 1 mld zł, czyli o 18,1 proc. więcej niż w ub.r. i o 39,4 proc. więcej niż w 1965 r. łącznie natomiast z innymi budżetowymi i pozabudżetowymi formami pomocy dla studentów (stypendia fundowane) wydatki te przekraczają w br. 1,2 mld zł, co w przeliczeniu na 1 studenta wynosi ok. 7.060 zł rocznie, tj. o 330 zł więcej niż w 1965 r. Nadal jednak sygnalizowane jest słabe wykorzystanie środków na stypendia fundowane, bo w granicach 15 proc. planu rocznego w okresie I kwartału br. W związku z tym Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego już obecnie wystąpiło z wnioskiem o wyrażenie zgody na pokrycie wydatków związanych z koniecznością wypłaty większej liczby stypendiów zwyczajnych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami szkoły wyższe mają bowiem prawo w przypadki braku reflektantów na stypendia fundowane, wypłacać stypendia zwyczajne.</u>
+          <u xml:id="u-2.77" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wysokość wydatków na ochronę zdrowia była w I kwartale br. o 9 proc. większa niż w roku ubiegłym, odpowiada to 26,1 proc. wykonania planu rocznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.78" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wydatki bieżące na kulturę i sztukę, zwiększone w bieżącym roku głównie w zakresie nakładów na radio i telewizję, zabezpieczone zostały przekazaniem z budżetu do dyspozycji odpowiednich przedsiębiorstw ok. 24 proc. rocznej kwoty wydatków.</u>
+          <u xml:id="u-2.79" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W I kwartale br. nastąpiła poprawa w dziedzinie absencji chorobowej. Wpłynęło na to zarówno słabsze niż w ub.r. natężenie epidemii grypy, jak i - co jest godne podkreślenia - poprawa dyscypliny pracy. W związku z tym wypłaty zasiłków chorobowych obniżyły się o ok. 10 proc. w porównaniu z I kwartałem ub.r.</u>
+          <u xml:id="u-2.80" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Poza budżetem państwa realizowane są obecnie wydatki na renty, finansowane z nowoutworzonego funduszu emerytalnego. W I kwartale br. wydatkowano na renty ok. 5,9 mld zł, co stanowi 23,1 proc. rocznej kwoty przeznaczonej na ten cel. Przeliczenie rent wg nowych, podwyższonych stawek zakończone zostanie w końcu kwietnia br. Pozwoli to dokładnie zorientować się jak kształtuje się w nowych warunkach, po reformie przeciętna wysokość rent.</u>
+          <u xml:id="u-2.81" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wydatki na administrację państwową centralną są niższe niż przewidywano w ustawie budżetowej. Wynika to m.in. z wprowadzenia, w życie nowych, przepisów o użytkowaniu służbowych pojazdów samochodowych oraz z redukcji etatów. Nieco wzrosły w porównaniu z rokiem ubiegłym wydatki na administrację terenową.</u>
+          <u xml:id="u-2.82" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Finansowanie inwestycji przebiega zgodnie z założeniami planu. W porównaniu z rokiem ubiegłym nie osiągnięto natomiast w I kw. dostatecznej poprawy w zakresie zaopatrzenia inwestycji centralnych i podejmowanych przez rady narodowe - w wymaganą dokumentację. Wywiera to niekorzystny wpływ na organizację i przebieg procesu inwestycyjnego. Korzystniej kształtuje się sytuacja w zakresie przyjętych do finansowania inwestycji zjednoczeń, a także koncentracji nakładów na inwestycje kontynuowane zjednoczeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.83" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Znaczną poprawę notuje się w gospodarce budżetowej i finansowej rad narodowych wszystkich szczebli. Pomyślnie zapowiada się realizacja planu dochodów własnych rad narodowych. Z wyjątkiem 3 województw, rady uzyskały w I kwartale br. dochody wyższe o 6,8 proc. niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Wydatki budżetów terenowych zostały zrealizowane w X kwartale w wysokości ponad 26 proc. planu rocznego, co uzasadnione jest w znacznej mierze w wyższym niż w roku ubiegłym zaawansowaniem realizacji inwestycji oraz wcześniejszym przekazaniem dotacji dla przedsiębiorstw rolnictwa i gospodarki komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.84" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wyrazem zaktywizowania działalności rad narodowych najniższego szczebla jest między innymi wzrost budżetów gromad z 3,2 mld zł w 1965 r. do ok. 5,6 mld zł w br., zaś budżetów miast niestanowiących powiatów i osiedli - z 4,8 mld do 6,3 mld. Podejmowane są kroki do pełniejszego wykorzystania w bieżącym roku kredytów z funduszu miejskiego i funduszu aktywizacji małych miast.</u>
+          <u xml:id="u-2.85" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Na podstawie dostępnych obecnie danych stwierdzić można, że zarówno dochody budżetu państwa, jak i całego systemu finansowego kształtowały się na początku br. nieco korzystniej niż na początku ub. roku. Nie upoważnia to jednak do jakiegokolwiek osłabienia wysiłków niezbędnych dla dalszej poprawy sytuacji finansowej. W obserwowanej w styczniu i lutym br. pewnej poprawie wyników finansowych, zbyt małą rolę jeszcze odgrywa usprawnienie gospodarowania. Dlatego też cały wysiłek skupiać należy na odpowiednio wydatnym rozwoju produkcji towarów szczególnie poszukiwanych w kraju i na rynkach zagranicznych, na wzroście wydajności pracy i obniżce kosztów osobowych produkcji oraz obniżce kosztów materiałowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.86" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Resort finansów wraz z resortami gospodarczymi koncentrować będzie uwagę na poprawie wyników gospodarowania przedsiębiorstw i zjednoczeń; do poprawy tej przyczyni się niewątpliwie ożywienie aktywności inicjatywy społecznej w okresie przed V Zjazdem PZPR.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00053-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00053-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..02c07a7
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00053-01/header.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00053-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 53/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 53/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:19</note>
+        <note type="sessionNo">53</note>
+        <date>1968-05-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Józef Kulesza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00053-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00053-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8af1b24
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00053-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,79 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 30 maja 1968 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), rozpatrzyła wnioski wynikające z doświadczeń niektórych zjednoczeń i zakładów eksperymentujących w dziedzinie planowania i zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowych komisji: Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, Handlu Wewnętrznego, Budownictwa i Gospodarki Komunalnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym Komisji Planowania - Stefanem Jędrychowskim, Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu Józefem Trendotą;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Iżby Kontroli z wiceprezesem Feliksem Pisulą;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- dyrektor Instytutu Planowania - prof. Józef Pajestka;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- dyrektorzy niektórych zjednoczeń objętych eksperymentem w dziedzinie planowania i zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Posiedzenie poprzedzone zostało pracą 5 zespołów poselskich, które w bezpośrednich rozmowach i kontaktach z kierownictwami zakładów i zjednoczeń, jak również przedstawicielami organizacji partyjnych i samorządu robotniczego zakładów pracy, badały przebieg eksperymentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W skład zespołów wchodzili posłowie:</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">I. Igor Łopatyński (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Stanisław Kozioł (ZSL), Ryszard Reiff (bezp. „Pax”);</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">II. Stanisław Cieślak (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR); Józef Raźny (SD), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR);</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">III. Bolesław Bednarek (PZPR), Jan Kołder (PZPR), Józef Łastowski (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.);</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">IV. Stanisław Hasiak (PZPR), Jan Dziemba (PZPR), Edward Graliński (PZPR), Bronisław Warowny (ZSL);</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">V. Zdzisław Siedlewski (SD), Krystyna Biernacka (SD), Eugeniusz Witek (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Zespoły zwizytowały szereg zakładów i zjednoczeń: Przemysłu Farmaceutycznego „Polfa”, Przemysłu Dziewiarskiego i Pończoszniczego, Przemysłu Maszyn i Aparatów Elektrycznych, Przemysłu Budowy Maszyn Ciężkich oraz Wrocławskie Zjednoczenia Przedsiębiorstw Budownictwa Komunalnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Jak wynika z obszernego, przedstawionego posłom na piśmie opracowania zespołów, skoncentrowały one uwagę na tych zjednoczeniach i przedsiębiorstwach, których produkcja ma szczególne znaczenie dla zaopatrzenia rynku wewnętrznego, poziomu życia społeczeństwa oraz eksportu, których doświadczenia mogą być wykorzystane przez całe gałęzie gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W opracowanych przez siebie materiałach zespoły omówiły zasady eksperymentów podjętych w wizytowanych zakładach i zjednoczeniach, efekty osiągnięte dzięki realizacji zasad eksperymentalnego zarządzania, trudności z jakimi spotykają się eksperymentujące jednostki gospodarcze oraz wnioski zmierzające do dalszego rozszerzenia i usprawnienia eksperymentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Przed posiedzeniem posłowie otrzymali również opracowaną na piśmie informację Najwyższej Izby Kontroli o eksperymentach gospodarczych w przedsiębiorstwach i zjednoczeniach.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Zagajając obrady, przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR) stwierdził, że problem eksperymentów gospodarczych. ma szczególnie ważne znaczenie, gdyż koncepcje zmierzające do usprawnienia metod planistycznych i sposobów zarządzania przedsiębiorstwami i zjednoczeniami powinny być przed szerokim upowszechnieniem sprawdzone w praktycznym działaniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Dlatego tak istotne jest krytyczne spojrzenie na dotychczasowe wyniki uzyskiwane przez jednostki eksperymentujące, ocenienie efektów eksperymentów, zbadanie słabości i ich przyczyn. Posiedzenie Komisji poprzedzone zostało konferencją Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, na której problemy związane z eksperymentami gospodarczymi omówione zostały przez polskich ekonomistów.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Na tle dotychczasowych doświadczeń jednostek eksperymentujących należy się zastanowić, jakie rozwiązania zdają egzamin, co w dziedzinie eksperymentów warto upowszechnić, jakie warunki należy stworzyć w celu zabezpieczenia eksperymentom powodzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Referat o niektórych problemach eksperymentowania w dziedzinie planowania i zarządzania przedstawił Dyrektor Instytutu Planowania przy Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego - prof. Józef Pajestka.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">(Streszczenie referatu podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Hasiak (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Igor Łopatyński (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „Pax”), Józef Łastowski (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Ewa Trojanowska (bezp.), Eugeniusz Witek (ZSL) oraz dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Stolarki Budowlanej - Jerzy Nowak, dyrektor Departamentu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Jan Sidorowicz, dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Farmaceutycznego „Polfa” - Hanna Tarchalska, dyrektor Departamentu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Łucjan Pacia.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Korniej i Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Józef Trendota.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji podkreślano pozytywne wyniki osiągane przez większość przedsiębiorstw i zjednoczeń eksperymentujących. Eksperymenty w dziedzinie planowania i zarządzania stały się źródłem pogłębienia zainteresowania problemami ekonomicznymi zakładów. Eksperymenty stały się w wielu wypadkach bodźcem do odchodzenia od myślenia kategoriami administracyjnymi do myślenia kategoriami ekonomicznymi. Udało się to osiągnąć zwłaszcza tam, gdzie rachunek korzyści stał się dostępny i zrozumiały dla członków załóg. Szczególnie cenne są osiągnięcia przedsiębiorstw eksperymentujących w dziedzinie handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Nie wszystkie jednak eksperymenty przyniosły pozytywne rezultaty. Trudności wystąpiły zwłaszcza tam, gdzie eksperymentem objęto tylko poszczególne zakłady, a nie całe zjednoczenia.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wskazując na pozytywne na ogół wyniki eksperymentów, postulowano szersze stosowanie sprawdzonych w działalności nowych zasad planowania i zarządzania, zalecając równocześnie ostrożność i uwzględnianie specyfiki branż.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Zdaniem posłów, jest sprawą szczególnej wagi znalezienie obiektywnych kryteriów jednoznacznej oceny wyników eksperymentu jak również wyznaczenie organu, który dokonywałby takiej oceny kompleksowo i w oparciu o nią wnioskował szersze stosowanie dobrych doświadczeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Trzeba, zdaniem posłów, zaniechać tych eksperymentów, które, choć trwają już długo, nie przyniosły wyników.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Trzeba poszukiwać nowych form planowania i zarządzania. Zakłady eksperymentujące nie powinny być pod żadnym względem uprzywilejowane w stosunku do pozostałych. Trzeba eksperymentować w zakładach odpowiednio do tego organizacyjnie przygotowanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Główną treścią eksperymentowanych metod planowania i zarządzania są postępy w dziedzinie decentralizacji. Nie umniejsza to w niczym roli centralnego planowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wskazywano, że w przedsiębiorstwach eksperymentujących należy przystosować formy pracy samorządu robotniczego do zmienionej sytuacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Komisja postawiła sobie za zadanie, aby zbadać dotychczasowy przebieg i wyniki eksperymentów gospodarczych prowadzonych w niektórych z jednoczeniach i zakładach przemysłowych, przy czym chciała ona osiągnąć dwa główne cele: stwierdzić, które z wprowadzonych zmian i usprawnień nadają się już w świetle doświadczeń do szerszego upowszechniania oraz jak należy posuwać się naprzód w doskonaleniu systemu zarządzania i planowania.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Eksperymenty, które przyniosły już dobre wyniki, wymagały niewątpliwie uprzedniego przygotowania, nierzadko przezwyciężania wielu przeszkód, a nawet oporów.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Ranga eksperymentów w gospodarce będzie rosnąć; ich pozytywne wyniki i możliwości upowszechniania zależeć będą od tego czy wewnątrz przedsiębiorstw i zjednoczeń eksperymentujących będzie stworzony skutecznie działający system konfrontacji interesu ogólnogospodarczego, ogólnospołecznego z interesem załóg. Nie wystarczy, że statystyczne i ekonomiczne wyniki w skali ogólniejszej są pozytywne. Należy ustanowić taki system kontroli na miejscu, w przedsiębiorstwie, aby przeciwdziałać stwierdzonym już obecnie gdzieniegdzie niekorzystnym zjawiskom; zaliczyć można do nich m.in. trend do zwiększenia zatrudnienia i średniej płacy w grupie personelu niezatrudnionego bezpośrednio w produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Słuszny jest wniosek, że powinno istnieć na szczeblu rządu ogniwo koncentrujące całą problematykę eksperymentów gospodarczych i nadające im kierunek. Niemniej jednak i na szczeblu resortów sprawom eksperymentów trzeba poświęcić więcej uwagi. Jak dotychczas, eksperymentowanie podjęły głównie w dwóch branżach resorty budownictwa i chemii, które rozważają też możliwość rozszerzenia ich na inne swoje branże. Wydaje się, że pozostałe resorty gospodarcze powinny być w takim samym stopniu zainteresowane doskonaleniem swojej działalności w drodze eksperymentów.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Kapitalne znaczenie dla pracy przemysłu ma stabilizacja określonych normatywów finansowych. Trzeba przemyśleć możliwość wyjścia naprzeciw temu postulatowi.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Istotnym problemem jest zabezpieczenie prawidłowego kształtowania się funduszu socjalnego załóg, który mieści się w tzw. dziale wydatków pozaoperacyjnych. Należy szukać takich rozwiązań, które łączyłyby w sobie możliwość i w tej dziedzinie wykorzystania w interesie załóg wyników lepszego gospodarowania i lepszej pracy.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Zniesione zostały uciążliwe przegrody w przedsiębiorstwach eksperymentujących. Dla uzyskania właściwych wyników wzmagać się powinna zarówno kontrola i egzekwująca funkcja samorządów robotniczych w stosunku do administracji, jak i ich rola współinicjatora nowych kierunków rozwoju, poszukiwania alternatywnych rozwiązań - słowem rola współgospodarza zakładu.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Również od administracji zakładów eksperymentujących wymagać należy zwiększonej uwagi na kształtowanie się ekonomiki zakładów i zagadnień socjalnych załóg, zaś na szczeblu zjednoczeń trzeba stworzyć szerszą niż dotychczas płaszczyznę konfrontacji osiąganych wyników.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">W zakończeniu swego wystąpienia poseł Józef Kulesza zwrócił uwagę, że w resortach, które przystępują do upowszechnienia doświadczeń zakładów eksperymentujących należy dokonać powtórnej oceny i weryfikacji wyników we wszystkich dziedzinach ekonomiczno-społecznej działalności, jak również weryfikacji - w oparciu o te oceny - zasad obecnie prowadzonych i podejmowanych eksperymentów. Oceny takie powinny być dokonywane przy udziale czynników zapewniających ich obiektywny charakter.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">W kolejnym punkcie obrad Komisja powołała zespół w składzie posłowie: Igor Łopatyński (PZPR), Krystyna Biernacka (SD), Władysław Kuszyk (PZPR), Józef Łastowski (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”)i Eugeniusz Witek (ZSL), któremu zleciła wstępną analizę tej części projektu Kodeksu karnego, która została przekazana do rozpatrzenia Komisji (przestępstwa przeciwko podstawowym interesom politycznym i gospodarczym PRL, przestępstwa przeciwko mieniu, przestępstwa gospodarcze, fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzędowych i narzędzi pomiarowych).</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">O NIEKTÓRYCH PROBLEMACH EKSPERYMENTOWANIA W DZIEDZINIE PLANOWANIA I ZARZĄDZANIA</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Streszczenie referatu wygłoszonego przez dyrektora Instytutu Planowania przy Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Prezesa Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego - prof. Józefa Pajestka na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 30 maja 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Akcja eksperymentowania gospodarczego w przedsiębiorstwach i zjednoczeniach rozwijała się w oparciu o uchwały IV Zjazdu Partii i IV Plenum KC PZPR. W pierwszym okresie ta stosunkowo szeroka akcja charakteryzowała się jednak szeregiem niedociągnięć, wiele w niej było przypadkowości, fragmentarycznych rozwiązań, często brak szerzej pomyślanej strategii eksperymentowania.</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Ogólnie należy ocenić eksperymentowanie, jako działalność wysoce użyteczną ekonomicznie, społecznie i politycznie.</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Omówieniu doświadczeń wynikających z działalności przedsiębiorstw i zjednoczeń eksperymentujących poświęcona była ostatnia konferencja Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. Z ocen dokonanych na tej konferencji wynika, że niezależnie od wartości eksperymentów dotyczących poszczególnych przedsiębiorstw, czy też ich grup, przede wszystkim na uwagę zasługują eksperymenty prowadzone przez zjednoczenia, jako bardziej kompleksowe, ujmujące w sposób bardziej całościowy określane zagadnienia.</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Trzeba sobie uświadomić fakt, że trudność w eksperymentowaniu polega na tym, iż nowe rozwiązania bezpośrednio stykają się ze starymi formami sprawozdawczości, planowania itp. Ten styk rzutuje ujemnie na działanie eksperymentu. Gdy jednak nowe zasady obejmują całe zjednoczenie - przeprowadzenie wielu rozwiązań jest znacznie łatwiejsze. Eksperyment zjednoczenia obejmuje bowiem i centralę zjednoczenia, i podległe mu przedsiębiorstwa poprzez stworzenie nowego układu stosunków i instrumentów ekonomicznych. Zjednoczenia eksperymentujące wykazały wiele ambicji w takim właśnie kompleksowym rozwiązywaniu całokształtu zagadnień.</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Zasadnicza treść podejmowanych eksperymentów gospodarczych w zjednoczeniach przemysłowych - to rozumna decentralizacja bieżącego zarządzania. Nie dysponujemy obecnie jeszcze dokładnymi danymi dotyczącymi stopnia zasięgu nowego stosunku między zjednoczeniami i przedsiębiorstwami. Można jednak już teraz stwierdzić, że te zjednoczenie, które uzyskiwały większe kompetencje, przekazywały je w szerszym stopniu swoim przedsiębiorstwom. Wydaje się niezbędne zwrócenie szczególnej uwagi na stosunek wzajemny między zjednoczeniami i przedsiębiorstwami.</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Rozumna decentralizacja dokonywała się poprzez wprowadzanie nowych mechanizmów ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Podstawowym elementem tego mechanizmu ekonomicznego jest konsekwentne stosowanie zasad rozrachunku gospodarczego. Podkreślić należy, że w eksperymentujących zjednoczeniach zachowana, została niezbędna i dostatecznie silna pozycja centralnego kierownictwa i zasad planowania centralnego.</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Podstawowym kierunkiem rozwiązań ekonomicznych we wszystkich eksperymentach jest poważne ograniczenie dyrektywnych wskaźników planu rocznego i równolegle z tym następujący wzrost działania rozrachunku gospodarczego.</u>
+          <u xml:id="u-3.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">IV Zjazd Partii postawił przed zjednoczeniami zadanie oparcia ich działalności na rozrachunku gospodarczym. Dlatego też wszystkie rozwiązania zjednoczeń eksperymentujących zmierzają w kierunku umocnienia rozrachunku gospodarczego.</u>
+          <u xml:id="u-3.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Kompleksowo eksperymentujące zjednoczenia przyjęły jako zasadniczy instrument ekonomiczny opieranie się na wyniku finansowym, z czym wiążą system bodźców, nagród, premii, samofinansowanie itp.</u>
+          <u xml:id="u-3.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Niektóre zjednoczenia stosują zasadę samofinansowania, obejmując nią swoje inwestycje. Trzeba jednakże brać pod uwagę potrzeby i efektywność inwestycji w skali całej gospodarki narodowej. Dotychczasowe doświadczenia wskazują jednak na to, że dalsze rozszerzanie zasady samofinansowania jest kierunkiem prawidłowym, trzeba jednak równocześnie zabezpieczyć formy wpływu planowania centralnego na realizację tej zasady.</u>
+          <u xml:id="u-3.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Bardzo istotną cechą działalności zjednoczeń eksperymentujących jest to, że oparły się one na stosunkowo stałych normatywach finansowych obowiązujących przez dłuższe okresy czasu; przyjęło się określenie tych normatywów jako stałych „reguł gry”. Zjednoczenia ustalają w nich stałe zasady podziału wypracowanego dochodu między inwestycje, premie itp. Niezbędne byłoby stworzenie warunków sprzyjających dalszej stabilizacji tych reguł z zastrzeżeniem przestrzegania społecznych i ekonomicznych zasad tego podziału.</u>
+          <u xml:id="u-3.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Dalszym rozszerzeniem działania rozrachunku gospodarczego zjednoczeń i przedsiębiorstw jest próba wiązania efektywności handlu zagranicznego z wynikami rozrachunku gospodarczego; dobre doświadczenia w tej dziedzinie uzyskało Zjednoczenie Przemysłu Farmaceutycznego.</u>
+          <u xml:id="u-3.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Na wnikliwą obserwację zasługują rozwiązania dotyczące zatrudnienia i funduszu płac.</u>
+          <u xml:id="u-3.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Ciekawe i wymagająca otoczenia szczególną uwagą są eksperymenty zmierzające do stworzenia warunków dla większej elastyczności w dziedzinie handlu zagranicznego. Dotychczasowe eksperymenty wykazały celowość szerszego wprowadzania - tam gdzie jest to ekonomicznie uzasadnione - wskaźnika salda dewizowego w miejsce obowiązujących limitów eksportu i importu.</u>
+          <u xml:id="u-3.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Za niedostateczny uznać należy dotychczasowy zasięg eksperymentów w dziedzinie płac, cen itp.</u>
+          <u xml:id="u-3.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKuleszaPZPR">Rozwiązania, które sprawdziły się w działaniu, należy przenosić do zjednoczeń i przedsiębiorstw nieobjętych dotychczas eksperymentowaniem, przy czym zasadnicza uwaga powinna być skierowana na utrwalanie właściwych stosunków między zjednoczeniami i przedsiębiorstwami.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00054-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00054-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7883966
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00054-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00054-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 54/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 54/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:20</note>
+        <note type="sessionNo">54</note>
+        <date>1968-07-05</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Józef Kulesza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00054-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00054-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7cb3e1e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00054-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,87 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 5 lipca 1968 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (ZSL), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- wykonanie zadań planowych w I półroczu 1968 r. w powiązaniu z oceną dotychczasowej realizacji planu 5-letniego i wnioskami wynikającymi z tej oceny do projektu planu na lata 1969-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, przedstawiciele Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu - Józefem Trendotą, Prezes Narodowego Banku Polskiego - Stanisław Majewski;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z Prezesem - Konstantym Dąbrowskim i wiceprezesem Feliksem Pisulą.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Przed posiedzeniem posłowie otrzymali obszerne opracowania:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- Komisji Planowania przy Radzie Ministrów na temat oceny wykonania planu kosztów własnych w 1967 r.;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- Głównego Urzędu Statystycznego na temat: wykonania Narodowego Planu Gospodarczego w okresie styczeń-maj 1968 r., kosztów jednostkowych niektórych wyrobów przemysłowych w 1967 r., kosztów w przemyśle państwowym w 1967 r.;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- Najwyższej Izby Kontroli na temat kosztów w przemyśle;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- Narodowego Banku Polskiego na temat zapasów w przedsiębiorstwach uspołecznionych w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Informację o wykonaniu zadań planowych w I półroczu 1968 r. w powiązaniu z oceną dotychczasowej realizacji planu 5-letniego i wnioskami wynikającymi z tej oceny do projektu planu na lata 1969-1970 przedstawił Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski; informację na tematu sytuacji finansowej i budżetowej w pierwszych 5 miesiącach br. - podsekretarz stanu w Ministerstwie finansów - Józef Trendota.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">(Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Maria Mielczarek (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Stanisław Kozioł (ZSL), Jan Dziemba (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Eugeniusz Witek (ZSL), Ewa Trojanowska (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Stefan Jędrychowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Józef Trendota, Prezes Narodowego Banku Polskiego - Stanisław Majewski.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji podkreślano poważne osiągnięcia uzyskane przez naszą gospodarkę w I połowie bieżącej 5-latki. Osiągnięcia te stwarzają - zdaniem posłów - warunki do dalszego rozwoju gospodarczego kraju, rozwoju zgodnego z założeniami planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Szczególnie wiele miejsca w dyskusji poświęcono problemom inwestycyjnym. Ponieważ warunki ekonomiczne, moce wykonawcze i zaopatrzenie materiałowe pozwalają na ograniczone tylko rozszerzanie frontu inwestycyjnego, trzeba tym staranniej ustalać hierarchię ważności potrzeb. W inwestycjach uspołecznionych szczególny nacisk położyć trzeba na rozbudowę i modernizację tych gałęzi przemysłu, które służą poprawie zaopatrzenia rynku wewnętrznego i rozszerzają możliwości eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Nadal dążyć trzeba do doskonalenia systemu bodźców sprzyjających rozwojowi produkcji eksportowej i poprawie jej efektywności.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Powszechnym postulatem jest rozbudowa mocy produkcyjnych przemysłu materiałów budowlanych. Niedostatek wielu tych materiałów, zwłaszcza ściennych i wykończeniowych, hamuje nie tylko rozwój budownictwa uspołecznionego, lecz również indywidualnego budownictwa na wsi, które z kolei jest jednym z warunków podnoszenia produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Obok zapewnienia warunków rozwoju budownictwa wiejskiego, zwłaszcza inwentarskiego, niezbędne jest lepsze zaopatrzenie wsi w środki produkcji. Bardzo szybka rozbudowa przemysłu nawozów sztucznych pozwoliła na daleko szersze ich stosowanie nawet w tych rejonach, gdzie dotychczas w ogóle ich nie używano; niemniej jednak wzrost zapotrzebowania na nawozy jest szybszy niż wzrost podaży. Stąd postulaty możliwie najszybszego oddania do eksploatacji budowanych obecnie wielkich zakładów produkcyjnych we Włocławku, Gdańsku i Dolicach.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Za wzrostem dostaw nawozów nie nadążają dostawy sprzętu, służącego mechanizacji rolnictwa. Zastrzeżenia budzi jakość i rozwiązania techniczne wielu rodzajów maszyn rolniczych. Brak części zamiennych utrudnia prawidłową eksploatację tych maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR) wskazał, że wszyscy dyskutanci zgodnie podkreślali postępy osiągnięte w realizacji planu.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W świetle informacji i dyskusji uwaga wszystkich ogniw gospodarczych, zwłaszcza zjednoczeń i zakładów produkcyjnych, koncentrować się musi na problemach obniżki kosztów produkcji, na zwiększaniu wydajności pracy, na takim ukierunkowaniu produkcji, by jak najbardziej odpowiadała ona zapotrzebowaniu rynku wewnętrznego i potrzebom eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Z wielu spraw poruszonych w dyskusji na czoło wysunęły się problemy dotyczące rozwoju i usprawnienia produkcji maszyn rolniczych jak również materiałów budowlanych. Ten ostatni problem wiąże się ściśle z rozwojem inwestycji, budownictwa mieszkaniowego i budownictwa na wsi, zwłaszcza inwentarskiego. Biorąc pod uwagę znaczenie tych problemów, Komisja poświęci im szczególnie wiele uwagi w toku prac nad projektem planu na lata 1969–1970.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Komisja przyjęła do wiadomości przedstawione w informacji Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów wstępne założenia projektu planu na lata 1969–1970, postulując by uwagi i propozycje, jakie padły w toku dyskusji były wzięte pod uwagę w dalszych pracach rządu.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">O WYKONANIU ZADAŃ PLANOWYCH W I PÓŁROCZU 1968 r. w powiązaniu z oceną dotychczasowej realizacji planu 5-letniego i wnioskami wynikającymi z tej oceny do projektu planu na lata 1969–1970 Streszczenie informacji złożonej przez Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Stefana Jedrychowskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 3 lipca 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Sytuację gospodarczą w I półroczu cechuje wysoka dynamika produkcji przemysłowej, inwestycji i budownictwa, a także wydajności pracy. Przyczyniły się do tego w poważnej mierze zobowiązania podjęte dla uczczenia V Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Tempo wzrostu produkcji przemysłowej w I półroczu wg wstępnych danych wyniosło ok. 9 proc., wobec założonego w planie rocznym wzrostu o 7,1 proc. Szczególnie wysoką dynamiką odznacza się produkcja przedsiębiorstw podległych Ministerstwu Przemysłu Chemicznego, która wzrosła o 16,7 proc. w porównaniu z I półroczem ub. roku. Przekroczono plan przerobu ropy naftowej o 9 proc., głównie dzięki przedterminowemu uruchomieniu drugiej destylacji rurowo-wieżowej w Płocku, przekroczono także plany produkcji stilonu, anilany, nawozów fosforowych i azotowych, kwasu siarkowego; nie wykonano natomiast w pełni planów produkcji polichlorku winylu, fenolu i elany.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Produkcja przedsiębiorstw podległych Ministerstwu Przemysłu Maszynowego, które skupia obecnie najbardziej dynamiczne gałęzie przemysłu maszynowego, wzrosła o 16,6 proc. w porównaniu z I półroczem ub. roku. Produkcja przemysłowa przedsiębiorstw podległych Ministerstwu Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych wzrosła o 9,6 proc., Ministerstwa Przemysłu Lekkiego - o 5,5 proc., Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu - o 5,6 proc., produkcja przemysłu koordynowanego przez Komitet Drobnej Wytwórczości wzrosła w ciągu 5 miesięcy br. o 10,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Nakłady inwestycyjne były w ciągu pierwszych 5 miesięcy br. o 12,6 proc. wyższe aniżeli w analogicznym okresie roku ub. wykonano w tym czasie 31,9 proc. planu rocznego, podczas gdy w zeszłym roku o tej samej porze - 30,9 proc. Produkcja przedsiębiorstw budowlano-montażowych była o 12 proc. wyższa niż w ciągu 5 miesięcy 1967 r., a plan roczny wykonano w 37,9 proc., podczas gdy w 1967 r. w 36,8 proc. Najpoważniejsze osiągnięcia budownictwa przemysłowego w I półroczu to oddanie do eksploatacji przed terminem II destylacji rurowo-wieżowej w Płocku oraz wielkiej walcowni - slabinga w hucie Lenina.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Do pomyślnego wykonania zadań w budownictwie przyczyniły się oczywiście korzystne warunki atmosferyczne w I kwartale, a także wysoki stan zatrudnienia od początku roku; hamująco działają natomiast opóźnienia w dostawach maszyn i sprzętu budowlanego oraz środków transportu dla przedsiębiorstw budowlano-montażowych. Istotną trudność stanowi nadal napięcie w bilansach niektórych materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Pewnemu przyśpieszeniu uległo także tempo wzrostu wydajności pracy w przemyśle; w ciągu pięciu miesięcy br. wzrosła ona o 6,4 proc., podczas gdy w okresie 5 miesięcy ub. roku o 4,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W okresie pierwszych 4-ch miesięcy br. zatrudnienie wzrosło o 4,4 proc., przy czym w przemyśle o 3,9 proc., podczas gdy plan przewidywał wzrost o 2,8 proc. Wysoki poziom zatrudnienia stwarzał napięcie w bilansie siły roboczej w niektórych rejonach kraju i w niektórych gałęziach gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wysoki, wyższy niż przewidywano w planie, był wzrost funduszu płac. Było to wynikiem przeprowadzonych regulacji płac, przekroczenia planu produkcji i planu zatrudnienia oraz wzrostu wydajności pracy. Fundusz płac ogółem w gospodarce uspołecznionej wzrósł w ciągu 4 miesięcy br., po potrąceniu wzrostu kosztów utrzymania, a więc już w wyrażeniu realnym o ok. 8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wypłaty rent w okresie 4 miesięcy były wyższe o ok. 24 proc., przy czym ilość rencistów wzrosła o 12,5 proc.; pozostaje to oczywiście w związku z realizacją reformy rent.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W związku ze wzrostem dochodów ludności, silna była dynamika obrotów handlu detalicznego, które w ciągu 5 miesięcy wzrosły o 10,8 proc. w stosunku do analogicznego okresu 1967 r., podczas gdy plan przewidywał wzrost o 5,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Równolegle ze wzrostem obrotów wzrosły dostawy szeregu towarów, zwłaszcza żywnościowych, np. kasz o 19,5 proc. w ciągu 5 miesięcy, tłuszczów zwierzęcych o 14,6 proc., mąki o 10,5 proc., ryb i przetworów rybnych o 12,7 proc. Dostawy mięsa i jego przetworów kształtowały się w okresie 5 miesięcy br. w zasadzie na poziomie roku ubiegłego, przy czym ogólnie biorąc popyt był zaspokojony, chociaż wystąpiły braki asortymentowe, zwłaszcza tańszych gatunków wędlin. Zwiększył się udział dostaw mięsa wołowego, w związku z czym popyt na mięso wieprzowe nie mógł być w pełni pokryty.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Sytuacja na rynku artykułów spożywczych była raczej korzystna, przy czym w niektórych artykułach, takich jak sery twarde, ryby czy drób, możliwości podaży przekraczają popyt.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Odczuwany na rynku brak piwa wynika z niedostatecznych zdolności produkcyjnych przemysłu. Aby sprostać zapotrzebowaniu rynku wewnętrznego i rozwijać eksport, przewidziano rozbudowę mocy produkcyjnych browarów w najbliższych latach i w następnym planie 5-letnim.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Zwiększył się popyt na wszelkiego rodzaju soki, nektary, płynny owoc, co należy uznać za zjawisko korzystne, bo w poprzednich latach raczej popyt nie wykorzystywał możliwości podaży.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wysoki popyt utrzymuje się także na artykuły przemysłowe. Dostawy wielu artykułów wzrosły znaczniki dostosowując się do tego popytu. I tak, dostawy tkanin lnianych wzrosły o 18 proc. w ciągu 4 miesięcy, tkanin jedwabnych - o 12,5 proc., tkanin bawełnianych - o 6,5 proc., tkanin wełnianych - o 2,3 proc. wyrobów konfekcyjnych o 12 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Nadal odczuwa się jednak na rynku brak niektórych rodzajów tkanin (jedwabnych sukienkowych, bawełnianych-frotté, prześcieradłowych, wełnianych oraz konfekcji ciężkiej). Dostawy wyrobów dziewiarskich wzrosły o 24,5 proc., wyrobów pończoszniczych o 8,8 proc. Dostawy obuwia skórzanego wzrosły o 9 proc., przy czym nadal występują pewne braki ilościowe jak i asortymentowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wzrósł popyt na artykuły trwałego użytku. Dostawy odbiorników telewizyjnych wzrosły o 29,7 proc. w ciągu 4 miesięcy br. motocykli i skuterów - o 30,7 proc., pralek domowych - o przeszło 18 proc., lodówek - o 54 proc., odkurzaczy o 24 proc., maszyn do szycia - o 25,9 proc., zegarków - o 26,7 proc. Trzeba stwierdzić, że przede wszystkim rośnie popyt na te artykuły, których jakość poprawia się.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Występują pewne trudności w pokryciu zapotrzebowania rynku na takie artykuły, które są przedmiotem naszego eksportu jak: rowery, kuchnie gazowe i węglowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dostawy materiałów budowlanych mineralnych dla wsi były - o 4,6 proc. wyższe w ciągu 4 miesięcy niż w roku ubiegłym, ale popyt rośnie daleko szybciej i nie jesteśmy w stanie w pełni go zaspokoić. I dlatego tutaj konieczne będzie wykorzystanie wszelkich możliwości produkcyjnych i dodatkowe inwestycje.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Sprzedaż nawozów sztucznych dla gospodarki chłopskiej była w roku gospodarczym o 15 proc. wyższa niż w roku ubiegłym, dostawy wapna nawozowego wzrosły o 26 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Nastąpiło ożywienie sprzedaży pasz treściwych; sprzedano ich w ciągu 5 mies. o 11,7 proc. więcej niż w roku ubiegłym.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Ostatnio pojawiły się oznaki świadczące o pewnych tendencjach wzrostu pogłowia trzody chlewnej, jakkolwiek dotychczasowy przebieg skupu potwierdza dane statystyki o spadku pogłowia w porównaniu z rokiem ubiegłymi kształtowanie się cen prosiąt i wolnorynkowych cen żyta wskazuje, że przełom lat 1968 i 1969 powinien przynieść wzrost skupu trzody.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Skup mleka był o 5,9 proc. wyższy niż w zeszłym roku, czyli że utrzymała się tendencja rozwojowa; umożliwiło to lepsze zaopatrzenie rynku w przetwory mleczarskie, jednakże trudności stwarzają opóźnienia inwestycji przemysłu mleczarskiego.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W pierwszym półroczu kolej pomyślnie realizowała zadania, przewożąc ponad plan 400 tys. ton ładunków. Równocześnie jednak, szczególnie w ostatnim miesiącu, pogorszył się współczynnik obrotu wagonu towarowego, wzrosły zapasy węgla na zwałach, wzrosła ilość wypadków przetrzymywania wagonów pod czynnościami załadunkowymi, zmniejszył się średni załadunek dobowy.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wysoka dynamika cechuje obroty handlu zagranicznego; dynamika ta jest jednak znacznie większa w imporcie niż w eksporcie; w ciągu 5 mies. br. eksport wzrósł w stosunku do odpowiedniego okresu roku ub. o 8,5 proc., import - o 14,7 proc. Szczególnie wysoki: - o 22,2 proc. - jest wzrost importu maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Nie są w pełni wykonywane plany eksportu maszyn i urządzeń; powstałe z tego tytułu niedobory nadrabiać trzeba eksportem innych artykułów. Tak szybki wzrost importu maszyn i urządzeń wynika m.in. z zawartych umów licencyjnych, jak również z zakupu maszyn szybko rentujących się oraz z zakupu statków na samospłatę.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Poprawia się bilans obrotów usługowych z zagranicą. Przewozy ładunków flotą handlową, liczone w tonach wzrosły o 22,5 proc., w tonomilach - jeszcze silniej, bo o 54,8 proc. Wysoko, bo o 8,4 proc. przekroczono plan obrotów w portach morskich.</u>
+          <u xml:id="u-2.39" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">30 czerwca minęliśmy półmetek w realizacji planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-2.40" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dziedzinie przemysłu plan przewidywał przeciętny roczny wzrost produkcji o 7,5 proc., natomiast w pierwszych trzech latach - o 6,8 proc. Rzeczywiste tempo wzrostu produkcji wyniosło 8 proc. W grupie środków produkcji przeciętne roczne tempo wzrostu założone w planie pięcioletnim wynosi 8,2 proc., a w pierwszych trzech latach - 7,4 proc., faktycznie wzrost ten wyniósł 9,1 proc. Natomiast w grupie środków konsumpcyjnych na pierwsza trzy lata pięciolatki planowano przeciętny roczny przyrost produkcji o 5,8 proc., a na całą 5-latkę - 6,4 proc.; osiągnięto 6,2 proc. Wynika stąd potrzeba przyspieszenia tempa wzrostu produkcji przedmiotów spożycia.</u>
+          <u xml:id="u-2.41" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Większe niż planowano były również w tym okresie nakłady inwestycyjne; plan przewidywał, że w okresie pierwszych trzech lat planu pięcioletniego nakłady na gospodarkę rosnąć będą rocznie o 7,3 proc., faktycznie wzrosły o 10,8 proc.; w większym jeszcze stopniu przekroczono planowane tempo wzrostu zakupu maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.42" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Średnioroczne tempo wzrostu zatrudnienia w przemyśle było planowane w pięciolatce na 2,8 proc., faktycznie w ciągu 2,5 lat osiągnięto 3,6 proc. rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-2.43" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Osiągnięte w ciągu 2,5 lat średnioroczne tempo wzrostu wydajności pracy o ok. 4 proc. odpowiada prawie założeniom planu 5-letniego na ten okres. Na całą pięciolatkę założono jednak średnioroczny wzrost o 4,6 proc., co wskazuje na konieczność przyspieszenia wzrostu wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.44" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Sprzedaż detaliczna wzrosła szybciej niż przewidywały założenia planu pięcioletniego.</u>
+          <u xml:id="u-2.45" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Obroty handlu zagranicznego kształtują się powyższej założeń planu 5-letniego, ale przekroczenie jest wyższe w imporcie niż w eksporcie.</u>
+          <u xml:id="u-2.46" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Jeśli chodzi o wnioski, jakie wyciągnąć należy z dotychczasowego przebiegu realizacji planu pięcioletniego - to na plan pierwszy wysuwa się wzrost eksportu, albowiem sytuacja płatnicza ma zasadniczy wpływ na całą gospodarkę, w tymi takie na sytuację na rynku wewnętrznym. Realizując poświęcone tej sprawie uchwały I Plenum KC PZPR - rząd podjął decyzję takiego przegrupowania inwestycji, które pozwoliłoby wygospodarować dodatkowe środki na produkcję eksportową; to przegrupowanie już częściowo nastąpiło i będzie musiało następować dalej. Główne kierunki rozwoju produkcji eksportowej to m.in. maszyny i urządzenia, wyroby przemysłu lekkiego; meble, a z działu paliw, surowców i materiałów - węgiel koksujący, który ma dobrą koniunkturę zbytu oraz surowce i artykuły chemiczne. Rozwijanie tych gałęzi przemysłu wymaga zwiększeniu nakładów inwestycyjnych na ich rozbudowę i rekonstrukcję. Oczywiście nie zmniejsza to potrzeby rozwijania eksportu innych towarów.</u>
+          <u xml:id="u-2.47" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Drugi wniosek - to konieczność dalszej aktywizacji produkcji rynkowej. Uchwała Rady Ministrów z 28 maja br. ustala konkretne zadania zwiększenia produkcji rynkowej szeregu poszukiwanych artykułów na najbliższe dwa lata; dotyczy to zwłaszcza przemysłu lekkiego, który będzie się rekonstruował jednocześnie z myślą o eksporcie i z myślą o pokryciu wzrastających potrzeb rynku wewnętrznego; dotyczy to także przemysłu maszynowego oraz wielu innych branż przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.48" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Trzeci kierunek - to konieczność pewnego złagodzenia napięcia inwestycji tak, aby ich rozmiary nie przekraczały realnych możliwości gospodarki, tzn. realnych możliwości wykonawstwa, zaopatrzenia w materiały, przygotowania inwestycji itd. Nie jest to łatwa sprawa, ponieważ wysoki jest stan inwestycji kontynuowanych, przede wszystkim w przemyśle chemicznym, hutnictwie, w przemyśle maszynowym, a równocześnie istnieje konieczność zwiększenia inwestycji w przemysłach eksportowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.49" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Niezbędne jest przyznanie dodatkowych środków inwestycyjnych na transport. W dziedzinie budownictwa mieszkaniowego przewiduje się, że program rzeczowy 5-latki zostanie wykonany i przekroczony o ok. 30 tys. izb. Natomiast nie będą mogły być prawdopodobnie w pełni wykonane inwestycje szkolne, ale chcemy w pełni wykonać zadania w dziedzinie szkolnictwa zawodowego i wyższego. Liczyć się trzeba również z tym, że nie będą w pełni wykonane inwestycje służby zdrowia, przede wszystkim z powodu trudności w dziedzinie ich przygotowania i realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.50" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Następny kierunek - to sprawa wydajności pracy i zatrudnienia. Wytyczną polityki na lata następne musi być przyśpieszenie wzrostu wydajności pracy i takie regulowanie poziomu zatrudnienia, aby nie przekroczyć nadmiernie ustaleń planu 5-letniego. Pod tym względem wyniki półrocza są nieco lepsze, a na rok 1969 Ministerstwa widzą możliwość utrzymania się w zawożonych wskaźnikach.</u>
+          <u xml:id="u-2.51" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">O SYTUACJI FINANSOWEJ I BUDŻETOWEJ W PIERWSZYCH 5-MIESIĄCACH 1968 R.</u>
+          <u xml:id="u-2.52" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - Józefa Trandetę na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 3 lipca 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.53" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Sytuacja budżetowa i finansowa w bieżącym roku przedstawia się na ogół pomyślnie. Wyrażają to przede wszystkim wskaźniki charakteryzujące przebieg realizacji dochodów i wydatków budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-2.54" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dochody budżetowe ogółem wzrosły w ciągu 5 miesięcy br. o przeszło 11 proc. w porównaniu z analogicznym okresem w 1967 r. Wydatki budżetowe wzrosły natomiast o ponad 7 proc. Wygospodarowana nadwyżka budżetowa została jednak w dużej mierze zużyta w czerwcu br. na pokrycie powstałych w latach ubiegłych niedoborów środków obrotowych w przemyśle ciężkim i maszynowym.</u>
+          <u xml:id="u-2.55" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przedsiębiorstwa uspołecznione pomyślniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego wykonują plan akumulacji. Za okres 4 miesięcy br. wyraża się to (w warunkach porównywalnych) wykonaniem 32,8 proc. rocznego planu akumulacji, podczas gdy w analogicznym okresie roku ubiegłego zrealizowano 31,5 proc. rocznej akumulacji. Wzrost akumulacji wynika przede wszystkim z lepszego wykonywania planów produkcji. Gorzej natomiast przebiega realizacja planu obniżki kosztów własnych, chociaż i w tej dziedzinie obserwuje się pewien postęp w stosunku do roku ubiegłego.</u>
+          <u xml:id="u-2.56" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wpływy budżetowe z gospodarki nieuspołecznionej wzrosły o przeszło 5 proc. w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. Wzrost ten został osiągnięty głównie w wyniku dalszego zwiększenia ilości zakładów rzemieślniczych i obrotów indywidualnego rzemiosła. Nadal utrzymywany był i jest cały system podatkowych ulg inwestycyjnych dla gospodarki chłopskiej i rzemiosła.</u>
+          <u xml:id="u-2.57" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Kredyty bankowe dla gospodarki nieuspołecznionej, z których korzystają przede wszystkim indywidualni rolnicy, realizowane są zgodnie z planem. Zapotrzebowanie rolników na kredyty obrotowe (na zakup nawozów, pasz itp.) jest w zasadzie w pełni zaspokajane. Wypłaty kredytów inwestycyjnych w okresie [NIECZYTELNE] miesięcy br. wyniosły 4,5 mld zł i były wyższe niż w roku ubiegłym. Ich rozmiar był dostosowany do rozmiarów zaopatrzenia w materiały budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-2.58" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Pomyślnie przebiega realizacja założeń w zakresie przyrostu wkładów oszczędnościowych w PKO i SOP. W okresie 6 miesięcy br przyrost wkładów wyniósł ponad 6 mld zł, tj. o 1,5 mld zł więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Zwiększa się systematycznie udział wkładów długoterminowych w PKO.</u>
+          <u xml:id="u-2.59" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dotychczasowy, pomyślny, ogólnie biorąc, przebieg realizacji zadań budżetowych i finansowych roku bieżącego nie powinien jednak uspokajać, ponieważ na niektórych odcinkach istnieją pewne zagrożenia założeń planowych, które gdyby im nie przeciwdziałać mogłyby ujemnie wpłynąć na kształtowanie się sytuacji w pozostałych miesiącach. Chodzi tu przede wszystkim o obniżkę kosztów, w której to dziedzinie nie notujemy dostatecznego postępu. Nowy system finansowy został tak pomyślany, by wspomagał on wysiłki kierownictw i załóg przedsiębiorstw w walce o obniżkę kosztów. Pokonana ostatnio ocena funkcjonowania systemu finansowego i systemu bodźców ekonomicznych wskazuje na to, że obok pozytywnych rezultatów, które on z sobą niesie, występują w nim jeszcze pewne mankamenty; będą one bieżąco usuwane, tak by uczynić system finansowy pełnosprawnym narzędziem w rękach zarządzających gospodarką. Konieczne jest jednak aktywne wykorzystywanie, urządzeń tego systemu przez kierownictwo przedsiębiorstw i z jednoczeń oraz przez konferencje samorządu robotniczego w kierunku poprawy wskaźników ekonomicznych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00055-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00055-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..47d9379
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00055-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00055-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 55/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 55/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:21</note>
+        <note type="sessionNo">55</note>
+        <date>1968-07-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00055-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00055-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..968ee2b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00055-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,80 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 3 lipca 1968 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła - Józefa Kuleszy (PZPR), rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu w 1967 r. oraz działalność Głównego Urzędu Statystycznego i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z prezesem Konstantym Dąbrowskim i wiceprezesem Feliksem Pisulą, przedstawiciele Głównego Urzędu Statystycznego z prezesem Wincentym Kawalcem i wiceprezesem Leonem Rzendowskim, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Przed posiedzeniem posłowie otrzymali na piśmie sprawozdanie Głównego Urzędu Statystycznego o działalności Urzędu w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Sprawozdawcą był poseł Józef Łastowski (PZPR): Przyjęte kierunki działalności Głównego Urzędu Statystycznego uznać trzeba za słuszne. Na szczególną uwagę zasługuje działalność wydawnicza GUS. W dalszym ciągu rozwijać należy publikacje z serii „Roczniki Branżowe”; odczuwa się zapotrzebowanie na roczniki poświęcone budownictwu, problemom zatrudnienia, handlu wewnętrznego i leśnictwa. Rozważyć należy możliwość szerszego zobrazowania w publikacjach statystycznych stanu i rozwoju polskiej wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podjęta w tym roku uchwała Rady Ministrów w sprawie usprawnienia systemu ewidencji i statystyki gospodarczej oraz informacji statystycznej jest aktem o szczególnym znaczeniu zarówno dla statystyki, jak i dla doskonalenia systemu planowania i zarządzania gospodarką narodową. Zapewnia ona opracowywanie i wprowadzanie jednolitego systemu ewidencji i statystyki, który przyczyni się do eliminacji nadmiernych zapisów i sprawozdań statystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Prace nad usprawnianiem statystyki prowadzone są w GUS różnokierunkowo. Działająca Komisja Metodologiczna zakłada dalsze ograniczenie sprawozdawczości na rok 1969. Jednocześnie zmierza się do usprawnienia statystyki resortowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Konieczne jest bardziej radykalne usprawnienie prac statystycznych w jednostkach sprawozdawczych. Powoływanie zakładowych statystyków w zjednoczeniach i przedsiębiorstwach, zapoczątkowane z inicjatywy GUS przyniosło spodziewane efekty i znaczną poprawę jakości i terminowości sprawozdań oraz likwidację sprawozdawczości nielegalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Usprawnienia wymaga również obieg sprawozdań statystycznych; powinny być one kierowane od sprawozdawcy do jednostki GUS bezpośrednio. Odciąża się w ten sposób od pracy statystycznej jednostki niepowołane do tej działalności, usprawnia proces opracowywania informacji zbiorczych, ulepsza się jakość sprawozdań i przyśpiesza terminy opracowań.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Należy wyrazić uznanie kierownictwu i załodze GUS za wielki wkład pracy i inicjatywę.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dyskusji wzięli udział posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Hasiak (PZPR), Feliks Starzec (ZSL), Stanisław Kozioł (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), Bolesław Bednarek (PZPR) i Eugeniusz Witek (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W dyskusji pozytywnie oceniono pracę Głównego Urzędu Statystycznego, podkreślając rosnącą sprawność aparatu statystycznego, coraz szerszy zakres informacji udostępnianej w opracowaniach i publikacjach statystycznych, wzrost ilości informacji opracowywanych w przekroju terytorialnym i regionalnym. Zwracano uwagę na zmniejszenie liczby sprawozdań przy równoczesnym lepszym dostosowaniu sprawozdawczości do potrzeb życia społeczno-gospodarczego na poprawę terminowości, rzetelności i prawidłowości sprawozdań. Za słuszną uznano walkę, jaką GUS prowadzi ze sprawozdawczością nielegalną.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Równocześnie zgłoszono szereg postulatów pod adresem statystyki państwowej. GUS nie powinien zawężać swej działalności do tematyki odpowiadającej ustaleniom planu gospodarczego. Te elementy, które nie wchodzą do planu są dotychczas niedostatecznie ujęte w opracowaniach statystycznych. Zwrócono uwagę na dostosowanie obowiązującej sprawozdawczości do potrzeb przedsiębiorstw stosujących nowe mierniki oceny działalności. Powinna ona bardziej odzwierciedlać faktyczne osiągnięcia tych zakładów. Konieczne jest rozszerzenie analitycznych opracowań Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Przejmowanie przez organa statystyki państwowej sprawozdawczości z resortów i rad narodowych jest słusznym kierunkiem. Brak wyszkolonego personelu w poważnym stopniu wpływa na rzetelność opracowań resortowych. Różne instytucje wyręczające GUS w jego pracy nie zawsze posługują się metodami naukowymi, co prowadzi do niewłaściwych wyników.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Postulowano dalsze rozszerzanie informacji statystycznych w przekroju terytorialnym i regionalnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Duże badania stoją przed statystyką rolnictwa. Należałoby podjąć opracowanie danych dotyczących rentowności poszczególnych upraw i hodowli. Brak właściwego rozeznania o środkach produkcji i narzędziach pracy w indywidualnych gospodarstwach utrudnia niekiedy planowanie zaopatrzenia. Zbyt mało wiemy o budynkach na wsi i potrzebach w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Nie są należycie uwypuklone w sprawozdawczości GUS problemy efektywności inwestycji. Trzeba również rozszerzyć badania stanu kosztów transportu oraz wskazać jakie obciążenia kosztami transportu występują w poszczególnych działach gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Poruszano także sprawy mechanizacji prac obliczeniowych w statystyce. Rosnący potencjał obliczeniowy GUS powinien być w pełni korzystny. Niezbędny jest dalszy rozwój zakładów mechanicznego obliczania danych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielił prezes Głównego Urzędu Statystycznego - Wincenty Kawalec, który stwierdził m.in., że zasadniczą sprawą w pracach GUS jest doskonalenie programu badań. Przy zachowaniu ich ciągłości, wprowadzane są stale nowe tematy, które narzuca życie społeczne i gospodarcze.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Dalszemu rozszerzeniu ulegać będzie plan publikacji GUS. Wkrótce ukażą się nowe roczniki branżowe poświęcone budownictwu, leśnictwu i handlowi wewnętrznemu. Kończy się publikację spisu przemysłowego, który zawarty zostanie w 53 tomach na 15 tys. stron druku.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Rozpoczęto przygotowania do spisu powszechnego 1970 r. Obejmie on szerszy zakres problemów niż przeprowadzony w 1970 r. Publikacje narodowego spisu powszechnego zostaną zakończone w ciągu trzech lat. W grudniu br. przeprowadzony zostanie spis próbny.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">GUS prowadzi stałą popularyzację statystyki wśród młodzieży szkolnej. Drukowany jest obecnie mały rocznik statystyczny w wersji szkolnej w nakładzie 240 tys. egzemplarzy. Od 1969 r. dla starszych klas szkół podstawowych wydawany będzie szkolny rocznik statystyczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza:</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Jak wynika z materiałów sprawozdawczych i dyskusji, działalność Urzędu ocenić trzeba wysoce pozytywnie. Na szczególne podkreślenie zasługuje rzetelność opracowań statystycznych. W dalszych pracach zapewnić trzeba stałe doskonalenie metod pracy, poszerzanie programu badań. GUS jest instytucją żywą, nadążającą za rozwojem społeczno-gospodarczym kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Niektóre szybkie opracowania GUS wynikające z potrzeb życia pomogły w podjęciu wielu ważnych decyzji gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Przyjęty kierunek eliminowania niepotrzebnej sprawozdawczości przy równoczesnym rozszerzeniu badań dyktowanych potrzebami życia i praktyki - jest ze wszech miar godny poparcia. Należy zwiększyć troskę o to, aby wydawnictwa statystyczne były bardziej czytelne.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Trzeba zwiększyć popularyzację danych statystycznych ponieważ są one najlepszą ilustracją naszych osiągnięć, rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Ludowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W walce z nielegalną sprawozdawczością notowano w początkowym okresie szereg uchybień. Obecnie działalność GUS ukształtowała się prawidłowo i należy życzyć Urzędowi dalszych osiągnięć w tej walce. Na niższych szczeblach organizacji statystyki państwowej konieczne jest zwrócenie większej uwagi na operatywność informacji. Wiele do życzenia pozostawia pod tym względem sprawozdawczość zjednoczeń, rad narodowych i spółdzielczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W miarę wprowadzania nowych metod zarządzania i planowania, zmniejsza się liczbą wskaźników dyrektywnych dla przedsiębiorstw. Zwiększa się w ten sposób samodzielność jednostek gospodarczych. W tych warunkach należy jeszcze bardziej wnikliwie kontrolować ich działalność gospodarczą. Z uwagi na to niesłuszne są żądania ograniczenia sprawozdawczości w rozmiarach podobnych jak w planowaniu. Pełna informacja jest przy rozszerzaniu samodzielności konieczna dla właściwej kontroli i oceny zjawisk. Przy dalszym ograniczaniu wskaźników planowych kontrolę i ewidencję trzeba będzie jeszcze wzmocnić.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Komisja przyjęła do wiadomości sprawozdanie GUS z wykonania budżetu i z działalności w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komisja uchwaliła dezyderat, w którym postuluje usprawnienie pracy komórek statystycznych, w zakładach produkcyjnych i pogłębienie ich współdziałania z Głównym Urzędem Statystycznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła sprawozdanie Najwyższej Izby Kontroli z działalności i z wykonania budżetu w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem następujące opracowania:</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">- Sprawozdanie z działalności NIK w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- Sprawozdanie zespołu powołanego na polecenie Prezesa Rady Ministrów w celu zbadania przebiegu realizacji przez resorty wniosków pokontrolnych NIK.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Sprawozdawcą była poseł Ewa Trojanowska (bezp.):</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Najwyższa Izba Kontroli koncentrowała się na węzłowych problemach gospodarki narodowej i administracji państwowej, podejmując kontrole realizacji planu, przestrzegania dyscypliny finansowej, stopnia zabezpieczenia własności społecznej. W kontrolach NIK zmierzała do ujawnienia podstawowych źródeł hamujących efektywność zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Podkreślić należy szczególną troskę NIK o usprawnienie planowania i programowania kontroli, co pozwala na trafny dobór tematów kontroli. Realizując zalecenia Rady Państwa, NIK wzmogła działanie koordynacyjne w stosunku do innych organów kontroli, rewizji i inspekcji, w szerszym stopniu inspirując tematykę podejmowanych przez nie badań. Znacznie wzrosła w roku ub. ilość kontroli kompleksowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Wyniki przeprowadzonych kontroli ujęte zostały w 6.242 wystąpieniach pokontrolnych, zawierających ok. 30 tys. wniosków zmierzających do usunięcia stwierdzonych uchybień oraz przyczyn ich powstawania, jak również we wnioski umacniające osobistą odpowiedzialność kadr kierowniczych. Podkreślić należy rzetelność i wysoką jakość opracowań pokontrolnych. Wystąpienia pokontrolne były wykorzystywane przy podejmowaniu uchwał i wydawaniu zarządzeń organów administracji państwowej, znalazły wyraz w niektórych uchwałach KERM, w wielu aktach normatywnych ministerstw i jednostek równorzędnych, w uchwałach prezydiów WRN i zarządzeniach zjednoczeń gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Niezadowalający jest jeszcze poziom i efektywność działania organów kontroli wewnętrznej, resortowej. Rola tych organów dla prawidłowego zarządzania resortem, branżą, czy przedsiębiorstwem jest bezsporna; one to powinny koncentrować uwagę na kontroli szeregu zagadnień z zakresu gospodarki materiałowej, obiegu dokumentów, prawidłowości ewidencji itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Wraz z postępem życia społecznego rośnie rola i znaczenie kontroli społecznej; stałą więc troską powinno być rozszerzanie zakresu społecznego oddziaływania na ujawnianie i eliminowanie braków w funkcjonowaniu aparatu administracji i gospodarki, zwiększanie udziału obywateli w różnych formach kontroli społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Oceniając działalność Najwyższej Izby Kontroli w 1967 r. uznać trzeba ją za prawidłową i wyrazić uznanie kierownictwu oraz pracownikom NIK za wysiłek włożony w wykrywanie i eliminowanie niedociągnięć hamujących rozwój naszej gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Zdzisław Siedlewski (SD), Jan Kołder (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Józef Łastowski (PZPR), Zdzisław Balicki (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Maria Mielczarek (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Jan Dziemba (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Bolesław Bednarek (PZPR), Jan Pysz (PZPR), Józef Kulesza (PZPR), dodatkowym wyjaśnień udzielił prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">W dyskusji pozytywnie oceniono efekty działalności Najwyższej Izby Kontroli w 1967 r., podkreślając celowość i prawidłowość doboru tematyki pracy kontrolnej. NIK słusznie - zdaniem posłów - koncentrowała uwagę na węzłowych problemach gospodarki narodowej i administracji państwowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Podkreślano, że stałemu pogłębianiu ulega współpraca NIK z organizacjami społecznymi; postulowano dalsze jej rozszerzanie. Jeszcze bardziej niż dotychczas Najwyższa Izba Kontroli powinna inspirować i koordynować działalność resortowych organów kontroli; pozwoli to NIK w większym jeszcze niż dotychczas stopniu, skoncentrować się na problemach węzłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">W toku dyskusji posłowie wskazywali na szereg spraw, które powinny stać się przedmiotem kompleksowych badań NIK.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Podkreślono znaczenie, jakie ma coraz ściślejsza współpraca zespołów NIK z Komisjami sejmowymi; postulowano pogłębienie współpracy delegatur NIK z Wojewódzkimi Zespołami poselskimi.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Postulowano, by plany pracy pozostawiały szersze możliwości podjęcia kontroli tematów, które nanosi życie, a których nie można było przewidzieć w momencie tworzenia planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Kulesza (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Jak wynika z referatu i dyskusji, praca Najwyższej Izby Kontroli zasługuje na wysoką ocenę. Posłowie stykają się z wynikami pracy NIK w swej corocznej działalności; materiały Najwyższej Izby Kontroli stanowią nieocenioną pomoc w pracach komisji sejmowych. Z zadowoleniem przyjąć trzeba, że współpraca Najwyższej Izby Kontroli z Sejmem i jego organami jest coraz bardziej harmonijna, coraz bardziej efektywna.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Na poparcie i uznanie zasługuje działalność Najwyższej Izby Kontroli w zakresie umacniania poczucia odpowiedzialności kadr kierowniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Postępy osiągane w działalności NIK są niewątpliwe. Na szczególne podkreślenie zasługuje postępująca koncentracja kontroli, pozwalająca na bardziej kompleksową ocenę zjawisk gospodarczych w naszym kraju oraz na wzmacnianie oddziaływania profilaktycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Komisja przyjęła do wiadomości sprawozdanie NIK z działalności i wykonania budżetu w 1967 r. postulując, by w toku dalszej pracy Najwyższej Izby Kontroli uwzględnione zostały wnioski wysunięte w trakcie dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Komisja uchwaliła dezyderatów którym postuluje podjęcie przez rząd środków mających na celu usunięcie niedomagań i nieprawidłowości ujawnionych w toku kontroli NIK.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła i przyjęła odpowiedzi na dezyderaty. Sprawozdawcą był poseł Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Przedmiotem zainteresowania Komisji była akcja podjęta przez wojewódzkie zespoły poselskie, które oceniły na swoim terenie sytuację w dziedzinie produkcji i zaopatrzenia w materiały budowlane. Odpowiedź na dezyderat w sprawie modernizacji i przyspieszenia rozwoju produkcji materiałów budowlanych, uznana została przez Komisję za niedostateczną; dlatego też dezyderat został ponowiony. Obecnie przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów szczegółowo poinformował o doraźnym programie zwiększania z roku na rok produkcji materiałów budowlanych, zwłaszcza ściennych, jak też podkreślił wagę jaką Komisją Planowania przywiązuje do doinwestowania tego przemysłu, co pozwoliłoby na stopniowe usuwanie deficytu. Również Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych dodatkowo wyjaśnił, że doceniając wagę wniosków wojewódzkich zespołów poselskich, podjęte zostały środki zmierzające do znacznego zwiększenia tej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Z odpowiedzi na dezyderat w sprawie zwiększenia budownictwa mieszkaniowego w bieżącej 5-latce ponad przyjęte założenia wynika, że stworzone zostały realne możliwości zwiększenia skali tego budownictwa o ok. 30 tys. izb.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Podjęte zostały przez rząd odpowiednie środki mające na celu umocnienie dyscypliny finansowej i dyscypliny gospodarowania, co postulowała w dezyderacie Komisja.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">Jak wynika z odpowiedzi na dezyderat w sprawie gospodarki zapasami - nowy system finansowy stworzył właściwy klimat do prawidłowego rozwiązywania tego problemu. Kontrola kształtowania się zapasów w ostatnich latach wskazuje, że zahamowany został nadmierny ich wzrost.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Z odpowiedzi na dezyderat w sprawie zagospodarowania niewykorzystanych maszyn z importu wynika, że powołana została specjalna komisja, której zadaniem jest likwidowanie tego niekorzystnego gospodarczo zjawiska.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Zgodnie z dezyderatem Komisji, rząd podjął uchwałę w sprawie budowy leśnego pasa ochronnego w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Komisja uchwaliła dezyderaty wynikające z analizy rezultatów eksperymentów gospodarczych w dziedzinie planowania i zarządzania. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 30 maja 1968 r. (patrz BPS)599/IV kad./.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja m.in. postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">- pogłębienie koordynacji w dziedzinie eksperymentowania;</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">- ustalenie odpowiedzialności ministerstw za przygotowania i przeprowadzanie oraz wnikliwą ocenę eksperymentów gospodarczych;</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">- przeanalizowanie efektów ekonomiczno-społecznych eksperymentów w celu dokonania zmian i uzupełnień bądź też wyeliminowania eksperymentów mało efektywnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">- zwiększenia odpowiedzialności zjednoczeń i przedsiębiorstw eksperymentujących przy jednoczesnym wzmocnieniu kontroli, zwłaszcza z zakresu zatrudnienia, funduszu płac, podziału zysku itp.;</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">- podniesienie roli kolegiów z jednoczeń i samorządu robotniczego w zjednoczeniach i przedsiębiorstwach eksperymentujących.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00056-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00056-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1fe4a07
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00056-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00056-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 56/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 56/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:22</note>
+        <note type="sessionNo">56</note>
+        <date>1968-10-11</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Józef Kulesza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00056-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00056-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8e83442
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00056-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,74 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 11 października 1968 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- funkcjonowanie systemu finansowego w przemyśle kluczowym i budownictwie;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- działalność oraz sprawozdanie z wykonania budżetu Ministerstwa Finansów w roku 1967;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- projekt kodeksu karnego w części dotyczącej przestępczości gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele sejmowych komisji: Gospodarki Morskiej i Żeglugi, Handlu Zagranicznego oraz Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem Stanisławem Majewskim i podsekretarzem stanu - Józefem Trendotą, Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z podsekretarzem stanu - Czesławem Przewoźnikiem, Ministerstwa Sprawiedliwości z podsekretarzem stanu - Kazimierzem Zawadzkim. Prokuratury Generalnej z prokuratorem - Janem Bednarzakiem oraz Komisji Planowania przy Padzie Ministrów z dyrektorem Zespołu - Zdzisławem Deutschmanem oraz przedstawiciele NIK z dyrektorem Zespołu - Aleksandrem Ivanką.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem opracowane przez Ministerstwo Finansów materiały dotyczące wdrażania nowego systemu finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Sprawozdanie z wykonania budżetu Ministerstwa Finansów za 1967 r. oraz ocenę działalności systemu finansowego w przemyśle kluczowym przedstawił poseł Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Referent omawiając realizację poszczególnych pozycji budżetu resortu, podkreślił jej prawidłowość, w szczególności zaś oszczędność w zakresie wydatków przeznaczanych na utrzymanie administracji centralnej i terenowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Centralnym zagadnieniem dla Ministerstwa Finansów zarówno w roku 1967, jak i w roku bieżącym, jest doskonalenie systemu finansowego w przemyśle i budownictwie jak również w innych działach gospodarki narodowej. Zdaniem sprawozdawcy, dzięki zastosowaniu nowego systemu finansowego osiągnięto pewne pogłębienie metod stosowania rachunku ekonomicznego, nie osiągnięto natomiast większych postępów w dziedzinie zwiększenia stabilności zadań planowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wydaje się, że jedną z głównych przyczyn słabości w funkcjonowaniu nowego systemu, zwłaszcza zbyt licznych odchyleń od planowanego wskaźnika rentowności, jest nieprawidłowe ustalanie kosztów. Kontrole przeprowadzone przez NIK w tym zakresie wykazały przede wszystkim niezadowalający stan ewidencji i rozliczenia kosztów produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Należy dążyć do umocnienia powiązań systemu finansowego z pozostałymi elementami systemu gospodarczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Nowy system finansowy spełnia rolę pioniera nowych ekonomicznych metod kierowania gospodarką i należy go utrzymać i rozbudować, dostosowując go stale do aktualnych warunków i potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Informację o funkcjonowaniu systemu finansowego w przemyśle kluczowym i w budownictwie przedstawił Minister Finansów - Stanisław Majewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Hasiak (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Jan Dziemba (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL), Józef Raźny (SD); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Finansów - Stanisław Majewski i podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Józef Trendota.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji stwierdzono, że realizowana od dwóch z górą lat reforma systemu finansowania przedsiębiorstw przynosi niewątpliwe wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dobrze się stało, że nowy system finansowania wprowadzany jest stopniowo, co pozwala na gruntowne sprawdzanie skuteczności poszczególnych jego elementów.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Wskazywano na konieczność głębszego skorelowania systemu finansowania przedsiębiorstw z całokształtem zasad planowania i zarządzania; na potrzebę bardziej konsekwentnego wdrażania nowych rozwiązań systemu zarządzania i planowania oraz systemu finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Systemy zarządzania, planowania i finansowania są ściśle związane z osiągniętym stopniem rozwoju gospodarczego kraju i powinny być twórczo dostosowywane do specyfiki poszczególnych gałęzi i branż.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przyjęte w przemyśle rozwiązania systemu finansowego są wiodące, co wynika z roli jaką odgrywa przemysł w całokształcie gospodarki narodowej. Niemniej jednak istnieją i powinny być szeroko wykorzystywane możliwości dostosowywania tego systemu do potrzeb innych działów gospodarki narodowej (handel, rolnictwo).</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Postępy we wprowadzaniu nowego systemu finansowego mogłyby być szybsze, gdyby był opracowany i realizowany długofalowy program rekonstrukcji branż.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Szczególnie wiele uwagi poświęcono w dyskusji sprawie prawidłowego ustalania cen fabrycznych i cen zbytu. Wnioski zakładów w sprawie ustalania tych cen powinny być przedmiotem staranniejszej niż dotąd weryfikacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Doskonalenie systemu finansowego wymaga opracowania i wdrożenia prawidłowych metod ustalania kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Na zakończenie obrad głos zabrał przewodniczący poseł Józef Kulesza, który podkreślił słuszność postulatów dotyczących ścisłego powiązania systemu finansowego z całym systemem planowania i zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Przedstawiona Komisji przez Ministerstwo Finansów ocena działania nowego systemu finansowego jest głęboka i wnikliwa, wolna od nadmiernego optymizmu. Dobrze, że dostrzega się w niej występujące braki i niedoskonałości.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Szczególne znaczenie ma - przy wdrażaniu nowego systemu finansowania - doprowadzenie do tego, by cały system kierowania, zarządzania i finansowania przedsiębiorstw i zjednoczeń opierał się na rachunku ekonomicznym. Osiągnięcia w tej dziedzinie niewątpliwie mamy, ale są one zdecydowanie niewystarczające w stosunku do potrzeb. Rachunek ekonomiczny - to nie slogan, to kryterium świadomego działania załóg, dyrekcji, zjednoczeń i resortów.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Nowy system finansowania przedsiębiorstw i zjednoczeń zmierza do umocnienia ich samodzielności. Jak wynika z doświadczeń ostatnich dwóch lat niezbędne jest ze strony zjednoczeń, banków i resortów sterowanie procesami rozwoju przedsiębiorstw, zmierzające do prawidłowego wykorzystywania prerogatyw w skali przedsiębiorstw i zjednoczeń - w dostosowaniu do specyfiki branż. Oznacza to, że zjawiska jakie ujawniają się w zakładach pracy przy stosowaniu nowego systemu finansowego wymagają wnikliwej obserwacji i aktywnego oddziaływania zmierzającego do umacniania pozytywnych i zwalczania negatywnych tendencji. Chodzi też o to, by sprawy wykorzystania środków własnych, kredytów itp. były rozpatrywane w odpowiedniej korelacji między zakładem a zjednoczeniem, by wykorzystanie tych środków było zgodne z szeroko pojętym interesem gospodarczym i społecznym.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Komisja przyjęła sprawozdanie z działalności i z wykonania budżetu Ministerstwa Finansów za 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła projekt kodeksu karnego w części dotyczącej przestępczości gospodarczej. Sprawozdanie zespołu poselskiego przedstawił poseł Igor Łopatyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Cieślak (ZSL), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”), Wiktor Obolewicz (PZPR), Ryszard Pospieszyński (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości - Kazimierz Zawadzki, dyrektor departamentu w tym Ministerstwie - Jerzy Bafia, prokurator w Prokuraturze Generalnej - Jan Bednarzak.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">W toku dyskusji szczegółowo zanalizowane przepisy dotyczące przestępczości gospodarczej. Szczegółowa dyskusja rozwinęła się nad brzmieniem przepisów dotyczących dopuszczalności ryzyka gospodarczego i badawczego, przepisów przewidujących objęcie odpowiedzialnością karną winnych szczególnie złośliwego brakoróbstwa, jak również odpowiedzialności za niegospodarność i szkody wynikłe z niedopełnienia obowiązków.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Jak wskazał na zakończenie dyskusji przewodniczący Komisji poseł Józef Kulesza, słuszne i zgodne z postulatami opinii publicznej jest zamieszczenie przepisów o karaniu sprawców wielkich afer gospodarczych w rozdziale traktującym o przestępstwach przeciwko podstawowym interesem politycznym i gospodarczym Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Słuszne przewidziano tu bardzo surowe sankcje, albowiem afery gospodarcze - choć ostatnio rzadsze - są zjawiskiem szczególnie szkodliwym.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Projekt kodeksu przewiduje kary za niegospodarność i niedopełnianie obowiązków, za produkowanie lub wprowadzanie do obrotu wyrobów przemysłowych o jakości rażąco niższej od ustalonej dla takich wyrobów albo oczywiście nie nadających się do użytku. Rozpatrując te przepisy trzeba je widzieć w kontekście wielostronnego działania profilaktycznego prowadzonego przecież wielokierunkowo w ramach innych obowiązujących przepisów, bodźców itp. przez jednostki gospodarcze, instytucje państwowe i organizacje społeczne; przepisy kodeksu karnego wkraczają dopiero wówczas, gdy zawodzą wszelkie inne formy działania i oddziaływania, a skala wykroczenia jest duża.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Komisja zleciła zespołowi opracowanie dla Komisji Wymiaru Sprawiedliwości sprawozdania jak również propozycji kilku poprawek precyzujących brzmienie rozpatrywanych przepisów.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">OCENA FUNKCJONOWANIA SYSTEMU FINANSOWEGO W PRZEMYŚLE KLUCZOWYM I BUDOWNICTWIE</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Finansów - Stanisława Majewskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 11 października 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">System finansowy zreformowany z końcem 1965 r. w wyniku uchwał IV Plenum KC PZPR poczęto wdrażać do praktyki gospodarczej od 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Reforma systemu finansowego zmierzała w kierunku:</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- pogłębienia zasad rozrachunku gospodarczego i jak najszerszego jego stosowania w działalności przedsiębiorstw i zjednoczeń;</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- ograniczenia ilości dyrektyw finansowych oraz zwiększenia roli wskaźnika rentowności w systemie planowania i zarządzania;</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- rozszerzenia zasady pokrywania potrzeb rozwojowych przedsiębiorstw i zjednoczeń samodzielnie wygospodarowywanymi funduszami własnymi;</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- rozwijania gospodarczych kompetencji zjednoczeń, przy nieuszczuplaniu samodzielności podległych im przedsiębiorstw;</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- zintegrowania działalności inwestycyjnej i eksploatacyjnej przedsiębiorstw i zjednoczeń oraz rozszerzenia zasady kredytowania inwestycji centralnych;</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- ustabilizowania norm finansowych regulujących wzajemne zobowiązania w stosunku do państwa w okresach dłuższych niż jeden rok;</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">- szerszego oddziaływania na gospodarkę przedsiębiorstw i zjednoczeń środkami ekonomiczno-finansowymi.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Okres 2,5 lat, który minął od wprowadzenia nowego systemu finansowego, jest jeszcze zbyt krótki, aby móc wyciągnąć generalne wnioski. Tym niemniej jednak uwidaczniają się już jego strony pozytywne, jak też mankamenty, które należy w toku dalszego wdrażania systemu eliminować. Znajdujemy się w przededniu V Zjazdu PZPR, który wytyczy zadania w dziedzinie planowania i zarządzania. Dostosowując do postępów w tych dziedzinach system finansowy, dążyć należy do dalszego stopniowego jego doskonalenia, czynienia z niego coraz skuteczniejszego instrumentu oddziaływania ekonomicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Dokonując oceny dotychczasowego oddziaływania tego systemu, podkreślić trzeba przede wszystkim bardzo ważny efekt tego oddziaływania, jakim jest pogłębianie w świadomości i w praktyce działania wszystkich ogniw gospodarczych rachunku ekonomicznego, wdrażania w świadomości ludzi, którzy ten system realizują, zasad myślenia ekonomicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Zrealizowane zostało również założenie reformy, jakim było ograniczenie liczby dyrektyw i wskaźników finansowych. Rozszerzone zostały kompetencje i możliwości finansowe zjednoczeń, które otrzymały odpowiednie instrumenty finansowe - fundusze umożliwiające im wpływanie na gospodarkę przedsiębiorstw. Prawdą jest, że nie wszystkie zjednoczenia prawidłowo te instrumenty finansowe wykorzystują.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Obserwuje się stały postęp w wykonywaniu dyrektyw rentowności, pewną poprawę w gospodarce środkami obrotowymi, a także osiągnięcia w dziedzinie podnoszenia gospodarności i obniżki kosztów, czemu sprzyjają ustalone w nowym systemie formy wskaźników rentowności.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Za szczególnie pozytywny objaw uznać należy uzyskiwanie poprawy w dziedzinie gospodarki zapasami. Zaangażowanie środków w zapasy w stosunku do dynamiki produkcji ulega stopniowemu zmniejszaniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Nowy system finansowy w innym świetle postawił problem strat nadzwyczajnych; poprzednio straty nadzwyczajne ginęły w ogólnej masie akumulacji będącej wówczas wskaźnikiem dyrektywnym. Zastosowanie wskaźnika rentowności netto zmusiło przedsiębiorstwa do przywiązywania zwiększonej wagi do przedsięwzięć organizacyjnych pozwalających na ograniczanie tych strat.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Coraz skuteczniej oddziałuje fundusz zakładowy na wzrost produkcji wysokiej jakości i produkcji eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Zreformowany system finansowy wprowadził szereg istotnych zmian w metodach finansowania inwestycji i ustanowił instrumenty oddziaływania na prawidłowość procesów inwestycyjnych. Choć z uwagi na krótki okres czasu trudno w pełni ocenić efekty tych zmian, niemniej daje się już obecnie zauważyć poprawa w dziedzinie koncentracji nakładów inwestycyjnych, skrócenia średniego cyklu inwestowania. Kompetencje banku w przyjmowaniu inwestycji do finansowania są również coraz lepiej i skuteczniej realizowane z korzyścią dla efektywności inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.39" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Obok pozytywnych objawów ujawniły się również pewne trudności w funkcjonowaniu nowego systemu finansowego. Wynikają one przede wszystkim z faktu, że ceny fabryczne nie zawsze prawidłowo regulują rentowność przedsiębiorstw, czego konsekwencją są nie zawsze trafnie ustalane przez zjednoczenia dla przedsiębiorstw dyrektywy finansowe rentowności. Wynika stąd potrzeba dalszego udoskonalenia cen fabrycznych. Nie w pełni też prawidłowo funkcjonuje zasada samofinansowania przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-2.40" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Prace badawcze podejmowane przez resort finansów stawiają sobie za cel ujawnianie niedociągnięć i zahamowań powstających przy realizacji reformy finansowej. Dokonywane są korekty tych rozwiązań, które bądź nie zdają egzaminu praktycznego, bądź wymagają uzupełnienia czy dalszego usprawnienia niezbędnego dla zabezpieczenia prawidłowej realizacji całej reformy. I tak np. w celu dostosowania wysokości środków do możliwości inwestycyjnych gospodarki uznano za konieczne zachęcać przedsiębiorstwa do lokowania nadwyżek finansowych na specjalnie nowo otwartych wysokooprocentowanych rachunkach bankowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.41" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Problemem dużej wagi jest lepsze niż dotychczas dostosowanie systemu finansowego do branżowych warunków działalności poszczególnych gałęzi przemysłu. Pamiętać trzeba, że dobór dyrektywnych wskaźników finansowych musi być poprzedzony głęboką analizą zadań danej gałęzi przemysłu, przy czym przy doborze tego wskaźnika uwzględniać trzeba nie tylko skutki ekonomiczne jego zastosowania, ale również i skutki społeczne. Obecnie najbardziej powszechnym wskaźnikiem dyrektywnym jest wskaźnik rentowności netto wyrażony w formie procentu zysku do kosztu własnego sprzedanej produkcji towarowej. W niektórych gałęziach produkcji dobre rezultaty przynieść może stosowanie wskaźnika stopy czy masy zysku, a należy również rozważyć możliwość odejścia w niektórych branżach od stosowania dyrektywnych wskaźników finansowych i zastąpić je systemem tworzenia funduszów załóg i przedsiębiorstw w oparciu o faktycznie kształtujące się wyniki finansowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.42" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefKulesza">Nie wolno zapominać, że ze zmianą warunków działalności przemysłu, zmieniają się również wymogi stawiane systemowi finansowemu. Doskonalenie tego systemu jest zatem zadaniem, które powinno być realizowane stale, na bieżąco przez aparat centralny i przez najszerszy aktyw działaczy gospodarczych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00057-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00057-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c9cb814
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00057-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00057-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 57/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 57/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:23</note>
+        <note type="sessionNo">57</note>
+        <date>1968-12-04</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00057-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00057-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3301970
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00057-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,168 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 4 grudnia 1968 r. odbyło się posiedzenie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Obradom przewodniczył Marszałek Sejmu - Czesław Wycech.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- Wicemarszałkowie Sejmu - Zenon Kliszko i Jan Karol Wende;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- członkowie prezydiów wszystkich komisji sejmowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- Sekretarz Rady Państwa - Julian Horodecki;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim i I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem - Stanisławem Majewskim;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z Prezesem - Konstantym Dąbrowskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja wysłuchała referatów:</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- o głównych kierunkach projektu Narodowego Planu Gospodarczego na 1969 rok i podstawowych założeniach planu na rok 1970, który złożył Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski (streszczenie referatu zamieszczamy na kartkach różowych);</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- o projekcie budżetu państwa na rok 1969, który złożył Minister Finansów - Stanisław Majewski (streszczenie referatu zamieszczamy na kartkach zielonych).</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Władysław Koszyk (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Maria Mielczarek (PZPR - Komisja Handlu Zagranicznego), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Ewa Trojanowska (bezp.), Eugeniusz Witek (ZSD), Alicja Musiałowa (PZPR - przew. Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej), Stanisław Hasiak (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i Minister Finansów - Stanisław Majewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Na wniosek Przewodniczącego Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów - posła Józefa Kuleszy (PZPR), Komisja uchwaliła terminarz prac nad projektem planu i budżetu:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- do dnia 15 grudnia komisje sejmowe zakończyć powinny prace nad rozpatrywaniem projektów planu i budżetu poszczególnych resortów i skierować wnioski do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów; w tym samym terminie komisje zakończyć powinny prace nad oceną sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1967 i przesłać swe Wnioski Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- w dniach 16 i 17 grudnia Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów rozpatrzy - przy udziale przedstawicieli prezydiów innych komisji sejmowych -węzłowe problemy projektu planu i budżetu; komisja powołała 5 zespołów, którym zleciła opracowanie referatów na następujące tematy:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">x przemysł, inwestycje i budownictwo x handel zagraniczny x rolnictwo i leśnictwo x fundusz płac, dochody ludności, zatrudnienie, wydajność pracy, urządzenia socjalno-kulturalne x transport i łączność.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja zaleciła, by członkowie zespołów wzięli udział w posiedzeniach komisji sejmowych, których zakres prac zazębia się o tematy będące przedmiotem zainteresowań zespołów. W pracach i sprawozdaniach zespołów uwzględnić należy w możliwie najszerszym zakresie powiązania między poszczególnymi gałęziami i dziedzinami gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Komisja powołała również zespół poselski, któremu zleciła opracowanie oceny sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. łącznie z uwagami i wnioskami komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Prace komisji nad projektom planu i budżetu zakończy posiedzenie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, które odbędzie się w dniu 18 grudnia br. poświęcone uchwaleniu proponowanych przez komisje poprawek oraz zatwierdzeniu referatów sprawozdawczych Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Na sprawozdawcę generalnego projektu planu i budżetu na rok 1969 oraz wstępnych założeń planu na rok 1970 Komisja powołała posła Igora Łopatyńskiego (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Sprawozdawcą Komisji na temat sprawozdania rządu z wykonania, planu i budżetu w 1967 r. będzie poseł Bronisław Warowny (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">O GŁÓWNYCH KIERUNKACH PROJEKTU NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO NA 1969 R. I PODSTAWOWYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA ROK 1970</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Streszczenie informacji złożonej przez Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefana Jędrychowskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 4 grudnia 1960 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Dotychczasowy przebieg realizacji zadań ustalonych w Narodowym Planie Gospodarczym na 1968 r. wskazuje, że podstawowe założenia tego planu będą w pełni wykonane lub nawet przekroczone. Czynnikiem przyspieszenia realizacji szeregu zadań produkcyjnych i inwestycyjnych stały się przede wszystkim zobowiązania podejmowane dla uczczenia V Zjazdu PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Przewiduje się, że produkcja globalna przemysłu uspołecznionego osiągnie w 1968 r. poziom o 8,9 proc. wyższy niż w 1967 r. wobec zakładanego w planie wzrostu o 7,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W toku realizacji zadań planu na 1968 r. osiągnięto w stosunku do założeń planowych zmniejszenie rozpiętości pomiędzy wzrostem produkcji środków produkcji i środków konsumpcji, głównie dzięki przyśpieszeniu tempa wzrostu produkcji w przemyśle spożywczym i przemyśle lekkim oraz szybszemu wzrostowi produkcji dóbr trwałego użytku w przemyśle maszynowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Wyrównane zostały opóźnienia w wykonaniu zadań planu 5-letniego w produkcji przedmiotów spożycia powstałe w latach 1966-1967, nie osiągnie się jednak pełnego pokrycia we wszystkich grupach asortymentowych rosnących potrzeb ludności, popartych stosunkowo szybkim wzrostem jej dochodów.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W 1968 r. osiągnięto w przemyśle uspołecznionym pewną poprawę w porównaniu z latami 1966 i 1967 proporcji pomiędzy wzrostem produkcji, a wzrostem zatrudnienia i funduszu płac. Poprawę tę należy jednak uznać jeszcze za niedostateczną.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Produkcja globalna rolnictwa, wg wstępnego szacunku, będzie o 1,8 proc. wyższa niż w 1967 r. Oznacza to przekroczenie założonego w planie poziomu o 5,4 proc. O przekroczeniu zadecydowało korzystne kształtowanie się produkcji roślinnej, która jest o 9,3 proc. wyższa niż założono w NPG.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Plony zbóż osiągnęły przeciętny poziom około 21 q z ha - najwyższy w dotychczasowej historii naszego rolnictwa. Skup zbóż będzie o 700 tys. ton wyższy niż w poprzednim roku gospodarczym i wyniesie 4,5 mln ton. Pozwoliło to na odpowiednie ograniczenie importu zbóż i poprawę sytuacji paszowej. Przewiduje się, że produkcja żywca ogółem osiągnie w zasadzie poziom założony w NPG i będzie wyższa o 1,7 proc. niż w r. 1907, przy spadku produkcji żywca wieprzowego o 2,2 proc. w porównaniu z 1967 r. oraz przy wzroście produkcji żywca wołowego o ok. 8,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Osiągnięcia produkcyjne rolnictwa są m.in. rezultatem znacznego wzrostu dostaw środków produkcji; dostawy nawozów sztucznych pod zbiory 1968 r. wzrosły o 11,6 proc. w porównaniu z poprzednim rokiem gospodarczym, sprzedaż pasz treściwych w roku kalendarzowym 1968 r. wzrośnie o 8,8 proc., liczba traktorów w rolnictwie wzrośnie o ponad 12 proc. Natomiast poziom dostaw maszyn rolniczych jest niedostateczny i nie zaspokaja rosnących potrzeb rolnictwa uspołecznionego i indywidualnego tak pod względem ilościowym, jak i asortymentowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Obroty handlu zagranicznego wzrosną w porównaniu z 1967 r. o ok. 7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Eksport będzie o ok. 7,6 proc. wyższy w porównaniu z 1967 r. przy czym najbardziej dynamicznie, bo o 15,6 proc. wzrośnie eksport maszyn i urządzeń; eksport paliw, surowców i materiałów wzrośnie o 6,8 proc., artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego o 3,1 proc, przy równoczesnym spadku eksportu artykułów rolno-spożywczych o 4,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Nie osiągnięto jednak planowanej poprawy bilansu handlowego i płatniczego ze strefą wolnodewizową oraz poprawy struktury eksportu do wysokorozwiniętych krajów kapitalistycznych, co wynika m.in. z trudności celno-kontyngentowych i koniunkturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Pomyślnie natomiast kształtuje się w r. 1968 rozwój obrotów handlowych z krajami socjalistycznymi, a zwłaszcza z krajami członkowskimi Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Dochód narodowy do podziału w 1968 r. wzrośnie w porównaniu z 1967 r. o ok. 6,0 proc., wobec 4,8 proc. zakładanych w planie. Szacuje się, że dochód narodowy do podziału w latach 1966-1968 wzrośnie o ok. 19 proc., wobec 17,5 proc. zakładanych dla tego okresu w 5-letnim Narodowym Planie Gospodarczym na lata 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Przewiduje się, że wzrost funduszu spożycia dóbr materialnych w dochodów osobistych ludności w 1968 r. wyniesie ok. 5,0 proc., co w przeliczeniu na 1 mieszkańca oznacza wzrost o około 4,0 proc. Oznacza to wzrost tego funduszu w pierwszych trzech latach bieżącej 5-latki o ponad 16,0 proc., wobec zakładanych 14 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">W 1968 r. przyrost pieniężnych przychodów ludności będzie wyższy niż w poprzednich latach. Globalny fundusz płac brutto będzie o ok. 8,2 proc. Większy niż w 1967 r. Silna dynamika funduszu płac jest związana z dużym przyrostem zatrudnienia i w pewnym stopniu z regulacjami płac dokonanymi w ciągu roku. Przewiduje się, że przeciętna nominalna płaca brutto będzie w 1968 r. o 4,3 proc. wyższa niż w 1967 r. Wobec wzrostu kosztów utrzymania, wzrost przeciętnej płacy realnej będzie jednak niższy.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Od stycznia 1968 r. przystąpiono do wprowadzania w życie nowego systemu zaopatrzenia emerytalnego. W rezultacie dokonanych podwyżek, przeciętna renta będzie w 1968 r. o 11,9 proc. wyższa niż w 1967 r., a wypłaty na renty szacunkowo o 20 proc. wyższe.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Wysokiemu przyrostowi dochodów pieniężnych ludności towarzyszyło zwiększenie sprzedaży detalicznej, przekraczającej założenia planu. Przewiduje się, że sprzedaż detaliczna będzie w 1968 r. o 8,5 proc. wyższa niż w 1967 r. i o 3,3 proc. wyższa niż zakładano w planie. Ucząc w cenach stałych, wzrost obrotów wyniesie ok. 7,5 proc. Wysoki, ponadplanowany wzrost sprzedaży jest możliwy dzięki przekraczaniu planu dostaw szeregu towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Przewiduje się, że nakłady inwestycyjne w gospodarce narodowej wyniosą w 1968 r. 178,2 mld zł (w cenach 1967 r.), tj. będą o 8,4 proc. wyższe niż w 1967 r. i przekroczą poziom NPG o 5,6 mld zł o przekroczeniu założeń NPG zadecydował wyższy niż założono w planie poziom inwestycji przedsiębiorstw oraz inwestycji wykonywanych w ramach czynów społecznych ludności i nielimitowanych inwestycji drobnych, jak również przekroczenie szacunku inwestycji w gospodarce nieuspołecznionej.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Przewiduje się, że przyrost zapasów w gospodarce narodowej w 1968 r. będzie o 3,6 mld zł wyższy aniżeli przewiduje plan; wynika to przede wszystkim z przewidywanego przyrostu zapasów artykułów rolnych w gospodarce chłopskiej, co wiąże się z pomyślnymi wynikami produkcji roślinnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Trzeba jednak podkreślić, że wysokie tempo rozwoju gospodarki narodowej. Wyrażające się w ponadplanowym wzroście poszczególnych elementów tworzenia i podziału dochodu narodowego ma także pewne negatywne strony.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">W związku z wysokim, ale nierównomiernym przekraczaniem planów produkcyjnych powstają określone trudności w zaopatrzeniu materiałowym i w dostawach kooperacyjnych, zwiększony nacisk na import. Wysoki poziom inwestycji i budownictwa przy niedostatecznych rezerwach powoduje trudności w bilansach materiałowo-budowlanych. Brak dostatecznych rezerw zdolności przewozowych na kolei, przy zwiększonej masie towarów do przewozu, jest przyczyną trudności przewozowych. Wysokiemu wzrostowi siły nabywczej ludności nie zawsze towarzyszy odpowiedni wysiłek na rzecz zwiększenia produkcji rynkowej w poszukiwanych asortymentach. Mimo pewnej poprawy, niedostateczny nadal wzrost wydajności pracy w przemyśle przetwórczym powoduje ponadplanowy wzrost zatrudnienia, co jest przyczyną pewnych napięć w bilansie siły roboczej i trudności określonych gałęzi, jak np. górnictwa, transportu kolejowego, portów, leśnictwa, a na niektórych terenach - przedsiębiorstw budowlanych w realizacji planów zatrudnienia. Dążenie do likwidacji lub przynajmniej złagodzenia tych napięć przy utrzymaniu wysokiego tempa rozwoju jest jednym z podstawowych założeń planu gospodarczego i polityki gospodarczej na rok 1969 i 1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Szczególnie duże znaczenie dla rozwoju gospodarczego kraju w dwóch ostatnich latach bieżącego pięciolecia będą miały następująca zagadnienia:</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Handel zagraniczny. Co rocznie przy pracach nad planem stoimy w obliczu silnego naporu potrzeb importowych, przy niedostatecznej inicjatywie i aktywności zjednoczeń i przedsiębiorstw w programowaniu i realizacji produkcji eksportowej. Dlatego prace nad zrównoważeniem bilansu płatniczego muszą zmierzać w obu kierunkach: zwiększenia opłacalnego eksportu towarów i usług, przy jednoczesnym ograniczeniu nadmiernych postulatów importowych. Dotyczy to zwłaszcza strefy wolno-dewizowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">W planie na rok 1969 zakłada się wzrost obrotów handlu zagranicznego w porównaniu z przewidywanym wykonaniem planu w 1968 r. o 9,9 proc., przy czym tempo wzrostu eksportu i importu jest prawie wyrównane. Ujemne saldo bilansu handlowego w 1969 r. znajduje pokrycie w dodatnim saldzie obrotów usługowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">W planie na 1969 r. zakłada się znaczny wzrost eksportu towarów konsumpcyjnych przemysłowych (o 19 proc.) oraz maszyn i urządzeń (o prawie 12 proc.), natomiast nieznaczny wzrost eksportu przewiduje się w grupie towarów rolno-spożywczych (o około 1 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">W zakresie importu najwyższe tempo wzrostu wykazują w 1969 r. maszyny i urządzenia (o prawie 16 proc.). Ten dynamiczny wzrost importu maszyn i urządzeń w 1969 r. wynika z przyjętych założeń w zakresie rozbudowy i modernizacji przemysłu, w szczególności przemysłu maszynowego, chemicznego i lekkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Import towarów rolno-spożywczych spada o prawie 3,5 proc., co jest wynikiem założonego zmniejszenia importu zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Stały rozwój opłacalnego eksportu gotowych wyrobów przemysłowych tzn. maszyn i urządzeń oraz przemysłowych wyrobów konsumpcyjnych musi być dominantą działalności w zakresie handlu zagranicznego nie tylko w najbliższych latach, ale w dłuższym okresie czasu. W tym celu musimy skoncentrować wysiłki na wykonaniu zadania rozwoju szeregu branż specjalizujących się w eksporcie w celu rozszerzenia produkcji dla potrzeb eksportu, podniesienia jej nowoczesności i jakości oraz lepszego dostosowania jej do wymogów odbiorców. W związku z realizacją uchwały XI Plenum KC PZPR opracowane zostały wstępne programy rozwoju branż, względnie grup wyrobów proponowanych do specjalizacji w eksporcie do 1975 r. Realizacja tych programów wymaga dużego wysiłku organizacyjno-technicznego i przegrupowania środków inwestycyjnych. Zanim jednak będziemy mogli na szerszą skalę zdyskontować dla eksportu efekty realizacji tych programów, konieczny jest operatywny wysiłek dla pełnego wykonania i przekroczenia zadań eksportowych w 1969 r. i 1970 r. i dla utrzymania importu w określonych granicach.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Zaopatrzenie rynku wewnętrznego. Założone w projekcie planu na lata 1969-1970 rozmiary dostaw towarów dla handlu wewnętrznego z przemysłu, rolnictwa i importu zapewniają utrzymanie równowagi na rynku oraz przyrost zapasów, niezbędny dla zapewnienia prawidłowej pracy handlu.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Ogólna wartość dostaw towarów przeznaczonych na zaopatrzenie obrotów detalicznych jest wyższa od przewidywanych dostaw w 1968 r. o 6,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Sprzedaż detaliczna dla ludności została ustalona na poziomie siły nabywczej wynikającej z bilansu pieniężnych dochodów i wydatków ludności. Ponadto w bilansie pieniężnych dochodów i wydatków ludności na 1969 r. założono rezerwę, która będzie mogła być wykorzystana dla zapewnienia równowagi rynkowej przy ponadplanowym wzroście dochodów ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Przy zapewnieniu globalnej równowagi na rynku, podstawowym problemem w latach 1969-1970 w dziedzinie handlu wewnętrznego jest zapewnienie zaopatrzenia rynku w asortyment towarów odpowiadający w możliwie maksymalnym stopniu przewidywanej strukturze popytu. Projekt planu zakłada dalszą poprawę zaopatrzenia rynku zarówno w grupach towarowych, jak i w asortymencie. W szeregu artykułach, w których do niedawna istniały dokuczliwe braki, nastąpi wydatna poprawa zaopatrzenia rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Dostawy artykułów żywnościowych powinny w zasadzie zaspokoić potrzeby ludności, z tym że bilans mięsa limituje możliwości wzrostu dostaw tego artykułu na rynek. Wzrost dostaw mięsa razem z przetworami i drobiem wyniesie w r. 1969 - 3,4 proc., a na r. 1970 zakłada się wzrost o 3,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Czynione są wysiłki, aby zwiększyć dostawy artykułów będących pełnym lub częściowym substytutem mięsa. I tak np. w projekcie planu zakłada się wzrost dostaw poszukiwanych na rynku filetów rybnych o 6,7 proc., wyrobów garmażeryjnych z ryb o 16,7 proc., serów o 13,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">W zakresie wyrobów produkowanych przez przemysł lekki istnieje kilka trudnych problemów, które dotyczą głównie wysoko procentowych tkanin wełnianych, tkanin jedwabnych, oraz niektórych asortymentów tkanin bawełnianych i obuwia.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Nie czekając na pełne efekty wzmożonej działalności inwestycyjnej, przemysł lekki powinien, przez przesunięcia w programie produkcyjnym, maksymalnie zwiększyć produkcję najbardziej deficytowych asortymentów. Dano temu wyraz w projekcie planu, w którym założono wzrost dostaw tkanin ubraniowych za 100 proc. wełny - o 25 proc., tkanin ubraniowych ze 100 proc. z elaną - ponad 21 proc., tkanin z 30-40 procentowej wełny czesankowej i czesankowo-zgrzebnej - o 11,5 proc., tkanin bawełnianych- pętelkowych - o 35,6 proc., tkanin wsypowych o - 16,8 proc., obuwia skórzanego o - 5,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Podstawowym problemem w produkcji i dostawach na rynek dóbr trwałego użytku, na który zwraca się uwagę w projekcie planu, jest wzbogacenie asortymentu, unowocześnienie produkcji oraz poprawa niezawodności w eksploatacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Projekt planu za 1969 r. przewiduje dalszy wzrost dostaw na rynek dóbr trwałego użytku, a zwłaszcza samochodów osobowych - o 14,5 proc., motorowerów - o 8,3 proc., lodówek wg wartości o 5 proc., odkurzaczy - o 9,7 proc., maszyn do szycia - o 5,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Zakładane dostawy materiałów budowlanych, mimo iż nie zapewnią jeszcze pełnego pokrycia potrzeb ludności, powinny przynieść dalszą poprawę sytuacji rynkowej w tej dziedzinie. Wzrost dostaw cementu ma wynieść ponad 5 proc., dachówki palonej o 7,3 proc., materiałów ściennych tylko z produkcji uspołecznionej o ponad 15 proc., a płyt dachowych azbestowo-cementowych o 28,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">Niezależnie od zadań ustalonych w planie, prowadzone są prace nad rozwiązaniem najbardziej trudnych problemów dotyczących zaopatrzenia ludności zarówno drogą zwiększenia produkcji krajowej, jak i poszukiwania możliwości importowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Inwestycje i budownictwo. W pracach nad planem na rok 1969 zwrócono szczególną uwagę na złagodzenie napięć na odcinku inwestycji i budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Przewiduje się, że nakłady inwestycyjne w całej gospodarce narodowej w 1969 r. wynoszą 193,8 mld zł i będą o 8,8 proc. wyższe aniżeli w 1968 r., w 1970 r. nakłady te wynieść mają 210,3 mld zł, co oznacza wzrost w stosunku do poziomu zakładowego na 1969 r. o 8,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Plan przewiduje dość poważne przegrupowanie inwestycji zarówno w stosunku do lat poprzednich, jak i ustaleń planu 5-letniego. W szczególności zaszła konieczność poważniejszego niż uprzednio zakładano doinwestowania przemysłu maszynowego, który okazał się słabym ogniwem, niedostatecznie zainwestowanym zarówno z punktu widzenia potrzeb eksportowych i rynkowych, jak również bazy kooperacyjnej. Zwiększeniu ulega wysiłek inwestycyjny w szczególności w przemyśle maszyn budowlanych, obrabiarek i narzędzi, aparatów i maszyn elektrycznych, taboru kolejowego, motoryzacyjnym i silników spalinowych oraz ciągników i maszyn rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Poważnie zwiększa się nakłady w najbliższych 2 latach dla przemysłu lekkiego, a szczególnie dla przemysłu dziewiarskiego, odzieżowego skórzano-obuwniczego w celu pełniejszego zaspokojenia potrzeb rynkowych i rozwoju eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">Również w przemyśle meblarskim i związanym z nim przemyśle płyt wiórowych rozszerzony został program inwestycyjny zakładany w planie, co umożliwi zwiększenie dostaw mebli na eksport i potrzeby rynku. Zwiększony został także poziom nakładów w przemyśle celulozowo-papierniczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">Dla sprostania zwiększonym zadaniom oraz likwidacji powstałych dysproporcji zaszła również konieczność zwiększenia nakładów na budownictwo i przemysł materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">W zakresie inwestycji nieprodukcyjnych przyjęto zasadę zabezpieczenia przede wszystkim rzeczowego programu budownictwa mieszkaniowego i związanego z nim budownictwa komunalnego, co powoduje konieczność pewnych ograniczeń w niektórych innych dziedzinach.</u>
+          <u xml:id="u-1.70" who="#">Na poziomie wykonania planu 1968 r. kształtować się będą inwestycji tzw. grupy „B” m.in. inwestycje odtworzeniowe i modernizacyjne wykonywane w ramach inwestycji przedsiębiorstw oraz niektóre bardzo istotne dla zaspokojenia potrzeb wsi i małych miast inwestycje w zakresie obsługi rolnictwa (punkty skupu, magazyny zbożowe, nawozowe itp.), piekarnictwa, gastronomii itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.71" who="#">Nakłady gospodarki nieuspołecznionej szacuje się w wysokości: w 1969 r. 20,1 i w 1970 r. - 22,2 mld zł, tj. o 7 mln zł więcej (w cenach porównywalnych) niż zakładano na te lata w planie 5-letnim. Zwiększenie szacunku dotyczy głównie indywidualnego rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.72" who="#">Przyjęcie wymienionych założeń w zakresie dopuszczalnego wzrostu nakładów inwestycyjnych wymaga zastosowania szeregu posunięć, mających na celu z jednej strony przeciwdziałanie przekroczeniu ustalonych limitów i szacunków, a z drugiej spowodowanie jak najracjonalniejszego wykorzystania środków inwestycyjnych. W trakcie uruchamiania planu inwestycyjnego należy dokonać jeszcze wysiłku w kierunku zmniejszenia ilości budów nowo rozpoczynanych. Koncentrowanie nakładów na inwestycjach kontynuowanych i ogólne zwężenie frontu inwestycyjnego powinno mieć dodatni wpływ na dotrzymanie i skracanie terminów oddawania inwestycji do użytku.</u>
+          <u xml:id="u-1.73" who="#">Zatrudnienie, wydajność pracy i płace. Przy ustalaniu założeń planu kierowano się potrzebą prowadzenia polityki zapewnienia dodatkowych miejsc pracy dla całego przyrostu ludności w wieku produkcyjnym przy jednoczesnym przeciwstawianiu się tendencjom dalszego, żywiołowego wzrostu zatrudnienia. Koniecznym jest również zwiększenie efektywności gospodarki siłą roboczą i podniesienie społecznej wydajności pracy przy konsekwentnym przestrzeganiu dyscypliny zatrudnienia i płac. W szczególności należy ograniczyć nadmierne tempo wzrostu liczby pracowników administracyjno-biurowych w przedsiębiorstwach przemysłowych i budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.74" who="#">W projekcie planu na 1969 r. zakłada się wzrost zatrudnienia w gospodarce uspołecznionej o 304 tys. osób do poziomu 9.536 tys. osób.</u>
+          <u xml:id="u-1.75" who="#">W 1969 r. zakłada się wzrost wydajności pracy w przemyśle o 4,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.76" who="#">Przyrost globalnego funduszu płac w planie na 1969 r. założono w porównaniu do 1968 r. o 17,8 mld zł, tj. o 6,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.77" who="#">Dochód narodowy, produkcja przemysłowa i rolna. Szacuje się, że dochód narodowy wytworzony wzrośnie w 1969 r. w porównaniu z przewidywanym wykonaniem 1968 r. o ok. 5 proc. Podstawowym czynnikiem wzrostu dochodu narodowego jest wzrost produkcji globalnej przemysłu uspołecznionego o 8,2 proc. Odpowiednio produkcja towarowa w cenach zbytu wzrośnie w 1969 r. o 7,4 proc. Przy tych założeniach, poziom produkcji globalnej po raz pierwszy przekroczy w 1969 r. 1.000 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.78" who="#">Podobnie jak w latach ubiegłych produkcja środków produkcji wyprzedza pod względem tempa wzrostu produkcję przedmiotów konsumpcji z tym, że rozpiętość między tempem wzrostu obu tych grup produkcji utrzymuje się w zasadzie w tych samych granicach, co w 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.79" who="#">Do podstawowych zadań, jakie stawia się w latach 1969 i 1970 przemysłowi, należą w szczególności: rozwój branż specjalizujących się w eksporcie, pełniejsze wykorzystanie rezerw produkcyjnych, polepszenie efektywności inwestowania oraz dalsza poprawa nowoczesności i jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.80" who="#">Spośród gałęzi przemysłu najszybsze tempo wzrostu ma osiągnąć w 1969 r. produkcja przemysłu maszynowego (o 13,0 proc.) oraz przemysłu chemicznego (o 11,8 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-1.81" who="#">Wydobycie węgla kamiennego założono w 1969 r. w wysokości 133 mln ton. Ze względu na dobrą koniunkturę na węgiel na rynkach zagranicznych pożądane jest przekroczenie założonych w planie zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.82" who="#">Produkcja energii elektrycznej wzrośnie z 55,5 mld kWh w 1968 r. do 60,1 mld kWh w 1969 r. 1 65 mld kWh w 1970 r. Założony poziom produkcji zapewnia pełne pokrycie potrzeb kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.83" who="#komentarz">Produkcja stali osiągnie w 1969 r. poziom 11,2 mln ton, a w 1970 r. 11,5 mln ton. Przyrost produkcji stali w wysokości 260 tys. ton w r. 1969 zostanie osiągnięty w wyniku intensyfikacji pracy istniejących urządzeń produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.84" who="#">Tempo wzrostu produkcji podstawowych przemysłów konsumpcyjnych jest zbliżone do przeciętnej dynamiki produkcji środków spożycia, z wyjątkiem przemysłu spożywczego, którego produkcja limitowana jest założeniami przyjętymi w zakresie produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.85" who="#">W przemysłach produkujących dla potrzeb rynku zakłada się, że w 1969 r. produkcja mebli wzrośnie o 9,3 proc., produkcja tkanin bawełnianych o 3,0 proc., tkanin wełnianych o 3,6 proc., tkanin jedwabnych o 2,6 proc., obuwia skórzanego o 6,1 proc., mięsa o 3,5 proc., masła o 6,0 proc., olejów i tłuszczów jadalnych o 5,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.86" who="#">W projekcie planu zakłada się poziom produkcji globalnej rolnictwa w 1969 r. niższy o ok. 1,7 proc., w porównaniu z 1968 r. Jest to związane z ustaleniem zgodnie z przyjętą metodą, produkcji roślinnej na średnim poziomie plonów z ostatnich 4 lat (1965-1968), tj. niższym od osiągniętego w 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.87" who="#">Zakłada się na lata 1969-1970 poważne zwiększenie nawożenia w przeliczeniu na 1 ha użytki rolnych, a mianowicie z ok. 91 kg w czystym składniku w 1968 r. do ok. 111 kg w 1969 r. i 138 kg w 1970 r.; wartość dostaw środków ochrony roślin wzrośnie w r. 1969 o ok. 7,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.88" who="#">Przy sprzyjających warunkach klimatycznych i racjonalnym wykorzystaniu środków, tak przyjęty plan produkcji rolniczej powinien zostać przekroczony. Możliwość ta stanowi potencjalną rezerwę planu w roku 1969.</u>
+          <u xml:id="u-1.89" who="#">Szacuje się, że dochód narodowy do podziału wzrośnie w 1969 r. o 5 proc. Ustalenia dotyczące podziału dochodu narodowego przewidują, że fundusz spożycia wzrośnie o ok. 5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.90" who="#">Spożycie z dochodów osobistych ludności zwiększy się w 1969 r. o 4,6 proc., co w przeliczeniu na 1 mieszkańca oznacza wzrost o 3,6 proc. Szacunek ten wynika z przyjętej w bilansie pieniężnych dochodów i wydatków ludności siły nabywczej, łącznie z zawartą w tym bilansie rezerwą.</u>
+          <u xml:id="u-1.91" who="#">Skumulowana część dochodu narodowego przeznaczona na dalszy rozwój gospodarki narodowej i przyrost środków obrotowych, wzrasta nieco wolniej niż dochód narodowy do podziału. Obciążenie dochodu narodowego inwestycjami netto zwiększy się w 1969 r. do 20,4 proc. wobec 19,8 proc. w przewidywanym wykonaniu 1968 r. Natomiast przyrost zapasów w założeniach na r. 1969 przewiduje się niższy o ok. 9 proc. niż w 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.92" who="#">Przedstawiony powyżej obraz głównych założeń projektu planu na lata 1960-1970 wskazuje, iż projekt ten jest w swych globalnych wielkościach zrównoważony.</u>
+          <u xml:id="u-1.93" who="#">Określone napięcia, które mogą pojawić się na tym czy innym odcinku, powinny być usuwane w trybie operatywnej działalności gospodarczej w toku wykonywania planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.94" who="#">Rozpoczęty przed kilkoma laty proces doskonalenia systemu planowania i zarządzania gospodarką narodową wszedł w nową fazę, która będzie realizowana zgodnie z kierunkami wytyczonymi przez V Zjazd PZPR. Do zmian w systemie planowania i zarządzania zasługujących obecnie na podkreślenie należy przede wszystkim dalsze istotne ograniczenie zakresu wskaźników dyrektywnych. Kontynuując linię systematycznego zwiększenia elastyczności planowania w NPG na rok 1969, ograniczono o około 20 proc. ilość wskaźników dyrektywnych dotyczących ilości produkcji ważniejszych wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.95" who="#">Podkreślić tu należy, że w wyniku prowadzonych prac nad uelastycznieniem planowania w przemysłach produkujących towary rynkowe uchylono całkowicie dyrektywność ilościowych wskaźników produkcji. Dotyczy to Ministerstwa Przemysłu Lekkiego i Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu. Z tych samych względów uchylono dyrektywny charakter wskaźników wartości produkcji towarowej wg cen zbytu na szczeblu wszystkich ministerstw. Resorty, zgodnie z postanowieniami uchwały, będą dla podległych im zjednoczeń ustalać, a te z kolei dla przedsiębiorstw zadania produkcyjne przy pomocy branżowych mierników produkcji, a w przypadku ich braku w postaci miernika produkcji towarowej. Zadania te poparte będą dyrektywami dotyczącymi zadań ilościowych ważniejszych dla gospodarki narodowej wyrobów, których listę wydatnie zmniejszono.</u>
+          <u xml:id="u-1.96" who="#">Drugą dziedziną, w której ograniczono w sposób istotny dyrektywność wskaźników w NPG, jest zatrudnienie. W roku ubiegłym zatrudnienie nielimitowane stanowiło 51,5 proc. ogółu zatrudnianych, wskaźnik ten na rok 1969 kształtuje się już na poziomie 57,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.97" who="#">Istotne zmiany, zwiększające samodzielność decyzji prezydiów WRN - wprowadzono również w gospodarce terenowej. Dla całości przemysłu terenowego zniesiono dyrektywny charakter limitu zatrudnienia. W zakresie produkcji w przemyśle tym pozostaną dyrektywnymi jedynie ilość produkcji mebli i materiałów ściennych.</u>
+          <u xml:id="u-1.98" who="#">W konsekwencji wprowadzenia powyższych zmian nastąpi dalsze ograniczenie zakresu wskaźników dyrektywnych dla przedsiębiorstw i zjednoczeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.99" who="#">Następną sprawą, która w dziedzinie doskonalenia metod planowania i zarządzania ma istotne znaczenie w NPG na 1969 rok jest wprowadzanie w przemyśle maszynowym miernika produkcji netto dla celów planowania i oceny wydajności pracy, zatrudnienia i funduszu płac. Wprowadzenie tego miernika pozwoli na bardziej prawidłowe wiązanie środków niezbędnych dla realizacji zadań produkcyjnych z rzeczywistym wkładem pracy przedsiębiorstwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.100" who="#">Niezależnie od tych posunięć rok 1969 będzie okresem przygotowania reformy cen zaopatrzeniowych i inwestycyjnych, której wprowadzenie w życie umożliwi ściślejsze powiązanie wyników działalności przedsiębiorstw i zjednoczeń z handlem zagranicznym oraz umocni w praktyce rozrachunek gospodarczy.</u>
+          <u xml:id="u-1.101" who="#">Duże znaczenie przywiązuje się również do zwiększenia zakresu finansowania działalności inwestycyjnej przy pomocy kredytów bankowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.102" who="#">Powyższe nie wyczerpuje całokształtu zmian w systemie planowania i zarządzenia. Kierunki wytyczone przez V Zjazd PZPR będą realizowane i wprowadzane do praktyki gospodarczej sukcesywnie, w miarę ich gruntownego przygotowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.103" who="#">Projekt planu na r. 1969 wyznacza dalszy rozwój naszej gospodarki narodowej tak pod względem ilościowym, jak i z punktu widzenia poprawy jej efektywności. Rozwój, który będzie odbywał się w warunkach równowagi gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.104" who="#">O PROJEKCIE BUDŻETU PAŃSTWA NA 1969 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.105" who="#">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Finansów - Stanisława Majewskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 4 grudnia 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.106" who="#">Stosunkowo pomyślnej realizacji planu towarzyszą w br. na ogół dobre wyniki finansowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.107" who="#">Przewiduje się, że dochody budżetu państwa w 1968 r. będą o 8,6 proc. wyższe niż planowano. Będzie to najwyższy od kilku lat wzrost dochodów budżetowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.108" who="#">O osiągnięciu ponadplanowych dochodów decydują przede wszystkim przedsiębiorstwa gospodarki uspołecznionej, które wpłacą do budżetu o ok. 10 mld zł więcej niż planowano; w niemałej mierze związane jest to z ożywieniem aktywności i inicjatywy załóg przedsiębiorstw w okresie przedzjazdowym, których wyrazem były liczne zobowiązania produkcyjne oraz dobre, ogólnie biorąc, wyniki produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.109" who="#">Mimo dobrych ogólnie wyników finansowych przedsiębiorstw stwierdzić trzeba, że o wzroście akumulacji decyduje przede wszystkim wzrost produkcji, a w mniejszym stopniu postępy w dziedzinie obniżki kosztów zarówno osobowych, jak i materiałowych; poziom akumulacji poważnie obniżany jest przez straty nadzwyczajne.</u>
+          <u xml:id="u-1.110" who="#">Wzrost akumulacji finansowej w przedsiębiorstwach gospodarki uspołecznionej pozwoli na wydatniejsze zwiększenie własnych środków przedsiębiorstw i zjednoczeń, jak również na przekroczenie planowanych odpisów na fundusz zakładowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.111" who="#">Osiągnięcie stosunkowo wysokiego przekroczenia planu dochodów budżetowych pozwoliło na sfinansowanie szeregu dodatkowych potrzeb w dziedzinie rozwoju gospodarki oraz rozszerzenie świadczeń socjalnych i kulturalnych. Przewiduje się więc obecnie, że wydatki budżetowe będą o 4,2 proc. wyższe niż planowano.</u>
+          <u xml:id="u-1.112" who="#">W budżetach nad narodowych dochody wzrosną o ponad 7 proc. wydatki w granicach 6 proc., nadwyżki tych budżetów wzrosną o ok. 1 mld zł. Sytuacja finansowa rad narodowych uległa więc dalszej poprawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.113" who="#">Przychody pieniężne ludności uzyskiwane od gospodarki uspołecznionej wyniosą w br. o ponad 10 mld zł, tj. o 2,1 proc. więcej niż planowano i będą o 7,8 proc. wyższe niż w ub. roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.114" who="#">Prawie cały ponadplanowy przyrost przychodów pieniężnych ludność przeznaczyła na zwiększenie zakupu towarów, które będą o ponad 9 mld zł wyższe niż planowano.</u>
+          <u xml:id="u-1.115" who="#">Projekt budżetu państwa na rok 1969 wyraka tę samą dynamiczną tendencję rozwoju gospodarczego naszego kraju, która jest charakterystyczna dla bieżącego roku. Projekt budżetu zakłada dochody w wysokości 353,6 mld zł, co oznacza ich wzrost o 8,7 proc. w stosunku do przewidywanego ich wykonania w bieżącym roku oraz wydatki w wysokości 348,7 mld zł, a zatem o 8,2 proc. wyższe niż w tym roku. Przewiduje się więc osiągnięcie nadwyżki dochodów nad wydatkami w wysokości 4,9 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.116" who="#">Jest to budżet nie tylko zrównoważony, zakładający wzrost dochodów i wydatków, odpowiednio do realnych możliwości naszej gospodarki, ale także budżet zawierający rezerwy na nie przewidziane cele.</u>
+          <u xml:id="u-1.117" who="#">Przedsiębiorstwa gospodarki uspołecznionej wniosą do budżetu w 1969 r. ponad 281 mld zł, tj. o ponad 9 proc. więcej niż w br.; stanowi to blisko 80 proc. dochodów budżetu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.118" who="#">Akumulacja finansowa przedsiębiorstw osiągnąć ma ok. 215 mld zł, tzn. o ponad 9 proc. więcej niż w br. Stosunkowo wysoki przyrost akumulacji finansowej będzie pochodzić głównie z rozwoju produkcji przemysłowej. Wymagać to będzie realizacji założonych w projekcie NPG dynamiki i struktury produkcji towarowej i takiej obniżki poziomu kosztów, aby przeciętnie na 1 proc. przyrostu produkcji, towarowej przypadało ponad 1,5 proc. przyrostu akumulacji. Ważne jest, aby prawidłowo w stosunku do potrzeb gospodarki, a zwłaszcza rynku wewnętrznego i handlu zagranicznego kształtowała się struktura produkcji i aby wzrost akumulacji w większym niż dotychczas stopniu opierał się na obniżce kosztów produkcji i wzroście społecznej wydajności pracy. Kierunkowi temu sprzyjać będą bodźce ekonomiczne. W tym też kierunku będą szły wysiłki rządu w realizacji bieżącej polityki gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.119" who="#">Projekt budżetu na 1959 r. zakłada pewną zmianę w stosunku do 1968 r. proporcji podziału akumulacji finansowej pomiędzy budżet państwa i przedsiębiorstwa: nastąpi wzrost udziału budżetu w wygospodarowanej akumulacji z ok. 76 proc. w br. do ok. 79 proc. w 1969 r. Pozwala na to z jednej strony stosunkowo dobra sytuacja finansowa przedsiębiorstw, które w oparciu o wygospodarowaną akumulację w tym roku będą dysponowały na przyszły rok dostatecznymi funduszami własnymi. Z drugiej strony wzrastające potrzeby w zakresie finansowania inwestycji kluczowych wymagają utrzymania inwestycji przedsiębiorstw na stabilnym poziomie, co oznacza relatywnie mniejsze zapotrzebowanie tych przedsiębiorstw na środki finansowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.120" who="#">Dochody z podatków i opłat od ludności oraz od przedsiębiorstw gospodarki nieuspołecznionej, stanowić mają w 1969 r. niecałe 10 proc. ogółu dochodów budżetowych, a więc relatywnie nieco mniej niż w 1968 r. o 0,3 mld zł wzrosnąć mają wpływy z podatku obrotowego i dochodowego od miejskiej gospodarki nieuspołecznionej i od rzemiosła. Wpływy podatkowe od gospodarki chłopskiej będą nieco niższe niż w br. w związku z przewidywanym wzrostem ulg inwestycyjnych i ulg z tytułu premii za kontraktację zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-1.121" who="#">Pewnej weryfikacji wymagać będzie jednak zakres ulg podatkowych i ułatwień, z jakich korzystają niektóre zasobne jednostki gospodarki nieuspołecznionej. Polityka rządu zmierzała i nadal zmierzać będzie do popierania rozwoju rzemiosła, prowadzącego działalność usługową, przede wszystkim dla ludności i w stosunku do tego rzemiosła stosowane nadal będą dotychczasowe stabilne zasady opodatkowania, ułatwienia i ulgi podatkowe. Równocześnie jesteśmy przeciwko stosowaniu ulg i ułatwień wobec pseudo rzemieślników, prowadzących działalność przemysłową i kumulujących w swoich rękach poważną część przychodów od przedsiębiorstw gospodarki uspołecznionej. Uważamy również, że należy zastosować takie instrumenty polityki podatkowej, które przeciwdziałać będą gromadzeniu nadmiernych dochodów w rękach niektórych jednostek.</u>
+          <u xml:id="u-1.122" who="#">Chodzi tu o relatywnie niewielki odsetek prywatnych zakładów, które osiągają nieuzasadnione wkładem pracy i jej przydatnością społeczną dochody, budzące słuszny sprzeciw zarówno robotników, jak i tych rzeczywistych rzemieślników, którzy swą pracą świadczą usługi dla ludności i gospodarstw chłopskich, jak i produkują swymi rękoma poszukiwane przez ludność różne wyroby.</u>
+          <u xml:id="u-1.123" who="#">Z 349 mld zł przeznaczonych na wydatki budżetowe państwa, ponad połowę przeznacza się na cele gospodarcze.</u>
+          <u xml:id="u-1.124" who="#">Około 43 mld zł przeznacza się na sfinansowanie inwestycji oraz ponad 11 mld zł na sfinansowanie kapitalnych remontów. Oznacza to, że wydatki budżetu na inwestycje w 1969 r. - formalnie biorąc - będą o ok. 9 proc. niższe niż w br., a wydatki na remonty kapitalne wzrosną o ok. 3,5 proc. Liczby te nie obrazują jednak całego wysiłku budżetu państwa związanego z finansowaniem inwestycji, nastąpi bowiem istotna zmiana w formach finansowania inwestycji. Ażeby zapewnić bankom odpowiednie środki na kredytowanie inwestycji, zwiększa się w projekcie budżet państwa lokaty w Banku Inwestycyjnym z 3,5 mld zł w roku bieżącym do ponad 20 mld zł w 1969 r. W związku z tym spadnie procentowy udział budżetu, w bezpośrednim finansowaniu inwestycji z ok. 28 proc. w br. do ok. 24 proc., w 1969 r., a wzrośnie udział kredytu bankowego z ok. 20 proc. do ok. 30 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.125" who="#">Nadal bardzo ważne miejsce wśród wydatków gospodarczych budżetu zajmują wydatki bieżące na rolnictwo, które wzrastają o blisko 600 mln zł, tj. o ponad 4,1 proc. i będą przeznaczone głównie na popieranie rozwoju produkcji zwierzęcej i roślinnej, na rozwój i poprawę jakości konserwacji urządzeń melioracyjnych oraz na pomoc dla rolniczych spółdzielni produkcyjnych i dla kółek rolniczych. Znaczne środki przeznacza się także na gromadzką służbę rolną, która została poważnie wzmocniona fachowcami z innych ogniw. Odpowiednie środki przewidziano również na prace geodezyjne związane m.in. ze scalaniem, wymianą i przejmowaniem gruntów. Poza tym przewidziane jest, podobnie jak w br., przekazanie ponad 4,7 mld zł na Fundusz Rozwoju Rolnictwa. Łącznie wydatki na rolnictwo (z inwestycyjnymi) wyniosą ponad 29 mld zł i wzrosną w porównaniu z br. o około 7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.126" who="#">Wydatki bieżące na transport wzrosnąć mają o ok. 13 proc., w porównaniu z planem na br. Wydatki na gospodarkę komunalną i mieszkaniową zwiększą się o ok. 5 proc. w stosunku do przewidzianego ich poziomu w br.</u>
+          <u xml:id="u-1.127" who="#">Wydatki na rozwój nauki w 1969 r. wyniosą 4,5 mld zł, z czego na wydatki bieżące przypada ponad 3 mld zł. W stosunku do przewidywanego wykonania poziomu tych wydatków w bieżącym roku oznacza to wzrost o 4 proc. Poza wydatkami budżetowymi rozwój nauki jest finansowany z funduszu postępu techniczno-ekonomicznego, którego wydatki w 1969 r. wyniosą 5,1 mld zł, a zatem o 15 proc. więcej niż w 1968 r. W sumie więc wzrost nakładów na rozwój nauki i prace związane z postępem technicznym, mające istotne znaczenie dla pomyślnego rozwoju naszej gospodarki osiągnie w porównaniu z bieżącym rokiem tempo w granicach ok. 10 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.128" who="#">Środki przeznaczone na finansowanie urządzeń socjalnych i kulturalnych wzrosnąć mają o ok. 5 proc.; pozwoli to na pewną poprawę jakości świadczonych usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.129" who="#">W ramach wydatków bieżących na oświatę i kulturę, które wzrosną w stosunku do br. o ok. 5,6 proc., do kwoty 30,6 mld zł, najbardziej, bo prawie o 12 proc. wzrosną wydatki na szkolnictwo wyższe, a to w związku z poważnym wzrostem liczby studentów, rozbudową szkół wyższych i domów studenckich. Ogólna kwota wydatków budżetu państwa na pomoc dla studentów, tj. na stypendia, domy akademickie, stołówki i dopłaty do wczasów wyniesie ok. 1,2 mld zł i będzie o ponad 19 proc. wyższa niż w br.</u>
+          <u xml:id="u-1.130" who="#">W związku z projektowanym rozwojem szkolnictwa zawodowego, zakładającym wzrost liczby uczniów tego typu szkół z 1,6 mln osób w 1968 r. do 1,8 mln osób w przyszłym roku, bieżące wydatki budżetowe na szkolnictwo zawodowe będą o ok. 470 mln zł, tj. o ok. 8 proc. wyższe niż w br.</u>
+          <u xml:id="u-1.131" who="#">Wydatki bieżące na kulturę i sztukę będą o 6 proc. wyższe w porównaniu z budżetem na 1968 r. W ramach wydatków na kulturę i sztukę stosunkowo wyższą dynamikę zakłada się dla wydatków na radio i telewizję, jako dla podstawowych środków masowego przekazu. Łącznie z wydatkami inwestycyjnymi, wydatki na radio i telewizją wzrastają o 11,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.132" who="#">Na finansowanie działalności w zakresie ochrony zdrowia, świadczeń społecznych oraz kultury fizycznej i turystyki wydatki bieżące w budżecie na 1969 r. wzrastają o ok. 5 proc. W porównaniu z przewidywanym ich poziomem w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-1.133" who="#">Poważnym uzupełnieniem środków przeznaczanych przez budżet państwa na finansowanie świadczeń socjalnych i kulturalnych są środki przeznaczone na te cele przez przedsiębiorstwa państwowe w ramach tzw. działalności pozaoperacyjnej. W ramach tej działalności przedsiębiorstwa wydadzą w 1969 r. na dopłaty do zakwaterowania pracowników i na szkolnictwo zawodowe łącznie ponad 2,8 mld zł, tj. o 4,6 proc. więcej niż w br. Ponadto dopłaty przedsiębiorstw do stołówek pracowniczych, wczasów zakładowych, zakładowych ośrodków zdrowia, domów kultury itp. wyniosą ponad 2,2 mld zł i będą o o ok. 12 proc. wyższe niż w br.</u>
+          <u xml:id="u-1.134" who="#">Rząd przedstawia projekt poprawy norm budżetowych, głównie w oświacie i ochronie zdrowia (m.in. na leczenie w szpitalach); skutki finansowe tej poprawy wyniosą ok. 300 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.135" who="#">Jeśli chodzi o świadczenia ubezpieczeń społecznych, to wydatki na zasiłki chorobowe, rodzinne, leczenie sanotoryjno-klimatyczne ubezpieczonych itp. będą o 7,4 proc. wyższe niż w br., wydatki funduszu emerytalnego na renty i emerytury wyniosą 28 mld zł i będą o ponad 12 proc. wyższe niż w br.</u>
+          <u xml:id="u-1.136" who="#">W projekcie budżetu na 1969 r. zapewniono też niezbędne środki, na obronę narodową, które wzrastają o ok. 9,7 proc. Wymaga tego przede wszystkim zapewnienie stałego unowocześnienia wyposażenia naszych sił zbrojnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.137" who="#">Wydatki budżetu na administrację ulegną obniżeniu, co jest wyrazem polityki rządu w tej dziedzinie. W administracji centralnej w latach 1968-1969 o ok. 8,6 proc. ulegnie obniżeniu stan etatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.138" who="#">W administracji terenowej na szczeblu wojewódzkim i powiatowymi zmniejszenie etatów wyniesie ca 2,3 proc. Etaty te w przeważającej mierze zostaną przesunięte do gromad przede wszystkim do służby agrotechnicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.139" who="#">Projekt budżetu państwa zakłada wydatki budżetów terenowych w wysokości 91,7 mld zł. Na realizację wydatków budżetów terenowych przewiduje się środki wyrównawcze budżetu centralnego w wysokości 50,1 mld zł oraz dochody własne w wysokości 41,6 mld zł, tj. o 4,5 proc. Wyższa od osiągniętych w br. W dochodach budżetów terenowych wzrasta, podobnie jak w budżecie państwa, udział dochodów z gospodarki uspołecznionej, natomiast spada udział podatków i opłat otrzymywanych od ludności oraz z gospodarki nieuspołecznionej. Inicjatywa rad narodowych może wpłynąć na pewne przekroczenie założonych dochodów własnych, co podobnie zresztą jak w poprzednich latach, pozwoli im na dodatkowe zwiększenie wydatków budżetowych na odcinkach uznanych za najpilniejsze i najbardziej celowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.140" who="#">W przyszłym roku zakłada się zmianę w strukturze przyrostu zapasów. Dynamika przyrostu zapasów w przemyśle wynieść ma 6,4 proc., będzie więc niższa niż tempo wzrostu produkcji globalnej przemysłu. Osiągnięcie tych proporcji wymagać będzie dalszych wysiłków przedsiębiorstw w porządkowaniu gospodarki materiałowej i wzmocnieniu dyscypliny wykonywania umów, w szczególności w zakresie dostaw kooperacyjnych. Wzrost stanu zapasów rynkowych w handlu wynieść ma ok. 7 proc., a zatem więcej niż w tym roku i ma być nieco szybszy od planowanego wzrostu obrotów detalicznych. Niezbędne będzie dalsze wzmożenie wysiłku przemysłu dla poprawy struktury dostaw towarów rynkowych, aby ludność mogła lepiej realizować swe dochody pieniężne.</u>
+          <u xml:id="u-1.141" who="#">Wypłaty kredytów na sprzedaż ratalną towarów wzrosnąć mają o 3,3 proc. Kredyty inwestycyjne dla rolników wzrastają o 5,6 proc., głównie w związku z dążeniem do dalszego rozwoju produkcji rolnej. Wzrost ten zbliżony jest do zakładanego zwiększenia zaopatrzenia wsi w materiały budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-1.142" who="#">Ponadto zakłada się dalszy rozwój kredytów obrotowych dla gospodarki chłopskiej, o ok. 1 mld zł., tj. o 7,2 proc., w związku z rozwojem kredytowej sprzedaży nawozów mineralnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.143" who="#">Szacuje się, że wkłady oszczędnościowe wzrosną o 13,7 mld zł. Dla utrzymania wzrostu zasobów gotówkowych ludności w uzasadnionych granicach istotne znaczenie ma zaopatrzenie rynku w poszukiwane przez ludność towary.</u>
+          <u xml:id="u-1.144" who="#">Niezbędne jest oszczędne gospodarowanie środkami budżetowymi i środkami przedsiębiorstw, przede wszystkim na tych odcinkach, gdzie rzutuje to na kształtowanie sytuacji pieniężno-rynkowej, a więc nie tylko przy dysponowaniu funduszem płac, ale i przy zakupie artykułów rynkowych przez przedsiębiorstwa i instytucje na własne potrzeby.</u>
+          <u xml:id="u-1.145" who="#">W dobrze pojętym interesie całej gospodarki i całego społeczeństwa konieczne jest ścisłe przestrzeganie zasad oszczędnej i racjonalnej gospodarki oraz niezbędnej dyscypliny finansowej. W ten sposób można osiągnąć zrównoważony rozwój gospodarki i zapewnić ludności coraz lepsze zaspokajanie jej potrzeb w ramach stale rosnących dochodów pieniężnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.146" who="#">Podstawowe założenia budżetu i polityki finansowej rządu uwzględniają w zakresie możliwym do zrealizowania na obecnym etapie szereg wniosków i postulatów zgłoszonych w toku dyskusji przedzjazdowej i na V Zjeździe Partii.</u>
+          <u xml:id="u-1.147" who="#">Przedłożony przez rząd projekt budżetu zmierza do realizacji zwłaszcza następujących celów:</u>
+          <u xml:id="u-1.148" who="#">- dążenia do zwiększenia efektywności działalności produkcyjnej przedsiębiorstw uspołecznionych i na tej bazie do dalszego znacznego wzrostu dochodów budżetowych; wiąże się z tym oparcie tych dochodów o poprawę struktury produkcji z punktu widzenia potrzeb zarówno gospodarki narodowej, jak i ludności;</u>
+          <u xml:id="u-1.149" who="#">- zapewnienia niezbędnych środków na dalszy rozwój gospodarki narodowej, a w szczególności na inwestycje produkcyjne oraz na dalsze popieranie rozwoju produkcji rolnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.150" who="#">- realizacji programu stopniowego i systematycznego wzrostu i poprawy jakości usług socjalnych i kulturalnych finansowanych ze środków państwowych, a mających tak istotne znaczenie dla warunków życia ludzi pracy, poprzez podnoszenie oświaty i kultury, ochrony zdrowia i świadczeń socjalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.151" who="#">Realizując na odcinku usprawnienia systemu finansowego uchwałę V Zjazdu, resort koncentruje się na wypracowaniu:</u>
+          <u xml:id="u-1.152" who="#">- po pierwsze - większego niż dotychczas zróżnicowania mierników oceny działalności przedsiębiorstw i zjednoczeń oraz lepszego ich dostosowania do specyfiki branżowej. Powinno to sprzyjać lepszemu niż dotychczas powiązaniu bodźców materialnego zainteresowania z wynikami finansowymi;</u>
+          <u xml:id="u-1.153" who="#">- po drugie - metod integracji wysiłków finansowych osiąganych na produkcji eksportowej z wynikami produkcji na potrzeby krajowe; chodzi tu o uruchomienie bardziej skutecznego systemu bodźców finansowych dla rozwoju opłacalnej produkcji eksportowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.154" who="#">- po trzecie - zapewnieniu niezbędnych dla rozwoju przedsiębiorstw i zjednoczeń stabilnych zasad gromadzenia własnych środków, przy równoczesnym zapewnieniu skutecznych metod centralnego sterowania rozmiarami tych środków w dostosowaniu do aktualnych możliwości gospodarki narodowej. Wyrazem poszukiwań w tym kierunku będzie wzrost roli kredytu bankowego w finansowaniu rozwoju gospodarki narodowej, a zwłaszcza inwestycji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00058-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00058-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..21ff42f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00058-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00058-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 58/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 58/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:24</note>
+        <note type="sessionNo">58</note>
+        <date>1968-12-09</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00058-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00058-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..adde8a5
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00058-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 9 grudnia br. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Cieślaka (ZSL), rozpatrzyła projekt budżetu państwa na rok 1969 w częściach dotyczących Ministerstwa Finansów oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Państwowej Komisji Cen. Komisja rozpatrzyła również sprawozdanie rządu z wykonania budżetu państwa w 1967 r. w części dotyczącej Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Państwowej Komisji Cen. (Sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za rok 1967 przez Ministerstwo Finansów Komisja rozpatrzyła w dniu 11 października br. Por. BPS)Nr 654/IV kad./.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele: Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim, Ministerstwa Finansów z Ministrem - Stanisławem Majewskim, Państwowej Komisji Cen z Prezesem PKO - Piotrem Karpiukiem, Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem NIK - Feliksem Pisulą.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekt budżetu Ministerstwa Finansów na rok 1969 zreferował poseł Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Referat posła Łubieńskiego objął analizę cyfrową projektu budżetu oraz analizę zadań aparatu finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Na szczególne podkreślenie zasługują - zdaniem sprawozdawcy - m.in. prace nad dalszym umacnianiem i doskonaleniem systemu finansowego przemysłu kluczowego, nad ulepszeniem funkcjonowania funduszu rozwoju, rezerwowego, ryzyka i przecen, nad reformą cen artykułów zaopatrzeniowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Konieczna są także dalsze prace nad udoskonaleniem systemu finansowego w takich zwłaszcza branżach jak: budownictwo, PGR-y i komunikacja.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Jeśli chodzi o handel zagraniczny, jednym z głównych zadań jest usprawnienie systemu rozliczeń dewizowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dziedzinie zagadnień związanych z RWPG najważniejszym problemem będzie doskonalenie całokształtu współpracy w zakresie stosunków walutowo-finansowych między krajami członkowskimi.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Słuszne są kierunki działalności Ministerstwa Finansów zmierzające do kontynuowania i pogłębiania procesu uekonomicznienia polityki finansowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Konieczne jest utrzymywanie dyscypliny finansowej przy równoczesnym uelastycznieniu gospodarki budżetowej i stopniowym wychodzeniu na przeciw procesom decentralizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Raźny (SD), Stanisław Kozioł (ZSL), Stanisław Hasiak (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Zdzisław Siedlewski (SD), Bolesław Bednarek (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Józef Łastowski (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Ryszard Reiff (bezp. „PAX”). Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Finansów - Stanisław Majewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W dyskusji wyrażono poparcie dla polityki umacniania dyscypliny finansowej. Wskazywano na duży postęp w dziedzinie samofinansowania gospodarki narodowej (pokrywanie dużej części potrzeb bieżących i rozwojowych ze środków własnych przedsiębiorstw).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Podkreślano, że uelastycznienia systemu finansowania gospodarki narodowej towarzyszyć muszą postępy w dziedzinie planowania i zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Jako elementy, które powinny dominować w najbliższych pracach resortu finansów, uznano ulepszanie systemu finansowania handlu, budownictwa, transportu i łączności oraz PGR-ów, dalsze usprawnienie systemu kredytowania inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Podkreślając postęp w systemie finansowania gospodarki terenowej, wskazywano, na potrzebę podjęcia prac zmierzających do ustalania dla rad narodowych 5-letnich wskaźników określających wysokość dochodów i wydatków w miejsce obecnie obowiązujących wskaźników jednorocznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Podkreślano, że słusznie nie przewiduje się generalnych zmian w polityce podatkowej w stosunku do rzemiosła. Niezbędne jest natomiast selektywne działanie aparatu finansowego - zwrócenie większej uwagi na tę grupę osób, u których obserwuje się nadmierne dochody, nieuzasadnione efektywną ich pracą. Zasady opodatkowania w stosunku do podstawowej masy rzemieślników pozostają bez zmian, zakłada się dalszy wzrost zatrudnienia w rzemiośle, istnieją więc warunki dalszego rozwoju rzemiosła.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu Ministerstwa Finansów na rok 1969 w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za 1967 r. oraz projekt budżetu na 1969 r. w części dotyczącej Komisji Planowania przy Radzie Ministrów. Sprawozdawcą była poseł Ewa Trojanowska (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Analiza wykonania budżetu w 1967 r. przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów pozwala na stwierdzenie, że wykonanie tego budżetu cechowała legalność, celowość i gospodarność. Rok 1967 był okresem wdrażania programu doskonalenia metod planowania i zarządzania, zgodnie z uchwałą IV Plenum KC PZPR. Harmonogram zadań wynikających z tej uchwały dla Komisji Planowania przewidywał opracowanie projektów szeregu aktów normatywnych oraz wprowadzenie rozwiązań zmierzających do usprawnienia systemu planowania i zarządzania w gospodarce narodowej. M.in. dotyczyło to opracowania zasad kompleksowej reformy ekonomicznej i organizacyjnej zjednoczeń, programu udoskonalenia bodźców materialnego zainteresowania, programów rekonstrukcji organizacyjnej branż, rozwijania i doskonalenia w procesie planowania zasad rachunku ekonomicznego, analiz ekonomicznych, bilansów materiałowych, ograniczenia ilości obowiązujących wskaźników dyrektywnych itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Większość nałożonych zadań Komisja Planowania wykonała bądź realizuje w sposób ciągły. Dotyczy to zwłaszcza wzmocnienia ciągłości planowania, uwzględniania w planowaniu gospodarczym prac związanych z koordynacją planów w ramach RWPG, doskonalenia techniki bilansowania; większa jest elastyczność planowania dzięki zabezpieczeniu w planach rezerw środków i mocy produkcyjnych. Rozwinięcie planowania 2-letniego stworzyło lepsze perspektywy działania przedsiębiorstw i zjednoczeń. Jednakże uzyskanie docelowych efektów przy wdrażaniu nowych metod planowania i zarządzania ulega pewnemu opóźnieniu, gdyż nie zostały rozwiązane do końca sprawy dotyczące kompleksu zagadnień związanych z doskonaleniem systemu bodźców ekonomicznych oraz innych Instrumentów ekonomicznego oddziaływania na działalność gospodarczą przedsiębiorstw i zjednoczeń, jak też nie została do końca przeprowadzona zmiana funkcjonowania i organizacji zjednoczeń. Zjednoczenia nie wypełniają jeszcze swej roli gospodarza branż odpowiedzialnego za należyty ich rozwój.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Realizacja zamierzeń w dziedzinie planowania i zarządzania, wynikających z uchwał IV Plenum KC PZPR, obok efektów gospodarczych, przyniosła szereg pozytywnych rezultatów w postaci zwiększonego zainteresowania kierownictw i załóg przedsiębiorstw wynikami ekonomicznymi; uległa zwiększeniu rola samorządu robotniczego w procesie opracowywania i zatwierdzania planów.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Zgodnie z uchwałami V Zjazdu Partii, głównym zadaniem w dziedzinie dalszego doskonalenia metod planowania i zarządzania w latach 1969-1970 jest stworzenie jednolitego, zgodnego wewnętrznie systemu ekonomicznego. Zasadą jest prawidłowe kojarzenie planowania centralnego z inicjatywą przedsiębiorstw i zjednoczeń, opierających w coraz większym stopniu swą działalność o pogłębiany rachunek ekonomiczny. Na czoło wysuwa się dalsze ograniczanie wskaźników dyrektywnych dotyczących wielkości produkcji ważniejszych artykułów, co pozwoli na dalsze zwiększenie elastyczności planowania. Od 1969 r. resorty ustalać będą dla podległych im zjednoczeń, a te z kolei dla przedsiębiorstw, zadania produkcyjne przy pomocy branżowych mierników produkcji. Pozwoli to na bardziej precyzyjne zaplanowanie funduszu płac i wydajności pracy, co wielokrotnie postulowała Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Cechą podjętych prac w zakresie doskonalenia systemu planowania i zarządzania jest zwiększenie elastyczności działania przedsiębiorstw i zjednoczeń, łączenie zmian w planowaniu ze zmianami w systemie finansowym, doskonalenie i lepsze zharmonizowanie bodźców materialnego zainteresowania. Temu służyć będzie rozwinięcie systemu rezerw uniezależniających realizację zadań gospodarczych od zmieniających się warunków i potrzeb oraz umożliwiających operatywne dostosowywanie się przedsiębiorstw do potrzeb odbiorców. Temu służy wreszcie wzmocnienie roli systemu cen jako ważnego instrumentu polityki gospodarczej państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Kierunki zmian wytyczone przez V Zjazd Partii będą realizowane i wprowadzane do praktyki gospodarczej sukcesywnie, w miarę ich gruntownego przygotowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Ryszard Reiff (bezp. PAX), Jan Kołder (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Jan Dziemba (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Edward Graliński (PZPR), Józef Łastowski (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski i zastępca przewodniczącego Komisji Planowania - Zbigniew Januszko.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W dyskusji podkreślono poważny postęp osiągnięty w dziedzinie usprawniania planowania i zarządzania. Wdrażanie nowego systemu planowania i zarządzania nie zostało jeszcze zakończone. Doświadczenia uzyskane w tym okresie pozwalają jednak jak wskazywali posłowie - na stwierdzenie, że doskonalenie tego systemu jest w dalszym ciągu pilną koniecznością.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Planowanie nasze cechuje zbyt mała jeszcze elastyczność, co wynika głównie z niedostatecznych postępów w metodologii planowania na szczeblu zjednoczeń i resortów. Umocnienie myślenia kategoriami ekonomicznymi wśród pracowników służb planistycznych, pogłębienie ich wiedzy fachowej ma w tych warunkach szczególnie istotne znaczenie. Ważnym zadaniem dla Komisji Planowanie jest położenie większego nacisku na szerokie szkolenie planistów zatrudnionych na różnych szczeblach gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Widząc w Komisji Planowania centralny organ koordynujący działalność planistyczną ministerstw i zjednoczeń, posłowie postulowali większe nasycenie prac planistycznych tego organu elementami planowania programowego. Skoncentrowanie większej uwagi na planie perspektywicznym określającym podstawowe kierunki naszego rozwoju gospodarczego w powiązaniu zwłaszcza z rozwojem gospodarczym państw obozu socjalistycznego, z postępującym procesem integracji ekonomicznej w ramach RWPG - to, zdaniem posłów - podstawowe zadanie Komisji Planowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Wiele miejsca w dyskusji poświęcono potrzebie ściślejszego powiązania planów gospodarczych z regionalnymi planami przestrzennego zagospodarowania kraju. W nowym systemie planowania coraz bardziej rośnie ranga planowania regionalnego, którego dorobek w dziedzinie metodologii jest u nas w skali światowej największy. Pilną koniecznością jest obecnie umocnienie dyscypliny realizacji zatwierdzonych planów regionalnych oraz niedopuszczanie do rozbieżności między praktyką gospodarską a ustaleniami tych planów.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu państwa na rok 1969 w części dotyczącej Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz sprawozdanie rządu z wykonania budżetu państwa za rok 1967 w części dotyczącej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Komisja rozpatrzyła również projekt budżetu, państwa na rok 1969 w części dotyczącej Państwowej Komisji Cen. Sprawozdanie z tej części posiedzenia podamy w kolejnym biuletynie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00059-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00059-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..cc6ae6f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00059-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00059-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 59/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 59/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:25</note>
+        <note type="sessionNo">59</note>
+        <date>1968-12-10</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00059-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00059-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..954af72
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00059-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 10 grudnia 1968 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Stanisława Cieślaka (ZSL) i Wiktora Obolewicza (PZPR), rozpatrzyła projekty planu i budżetu na 1969 r. wraz z podstawowymi założeniami planu na 1970 r. oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. w części dotyczącej Komitetu Nauki i Techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Komitetu Nauki i Techniki z I zastępcą przewodniczącego - Janem Kaczmarkiem, Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem - Bolesławem Szlązakiem, oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdawcą był poseł Bolesław Bednarek (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Do projektu planu rozwoju nauki i techniki na lata 1969-1970 wprowadzone zostały częściowo zmiany metodologiczne i merytoryczne,~ ~wynikające z programu doskonalenia systemu planowania zadań nauki i techniki; pełna realizacja tych zmian nastąpi w kolejnym planie 5-letnim. Tak więc obecnie prezentowany projekt planu na najbliższe 2 lata ma w pewnym stopniu charakter przejściowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Za podstawowe zmiany przyjęte w obecnym projekcie planu należy uznać koncentrację zadań w dziedzinie badań naukowych dokonaną dzięki starannej selekcji tematów. Ilość kierunków figurujących w planie zmniejszona została z 36 do 33, a zawarta w nich ilość problemów z 286 do 170.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W latach 1969-1970 Komitet zamierza sukcesywnie wprowadzać - w porozumieniu z resortami - plany koordynacyjne dla niektórych ważniejszych problemów, co pozwoli nie tylko na kompleksowe ujęcie badań i zabezpieczy należytą realizację, ale także przygotuje właściwe podłoże eksperymentalne dla konstrukcji przyszłej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Zadania w dziedzinie nowych uruchomień, mechanizacji i postępowych technologii obejmują w projekcie planu ogółem 212 tematów.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Dla osiągnięcia maksymalnego skrócenia cyklu badań, szybkiego wprowadzenia ich wyników do przemysłu i uzyskania możliwie wysokich efektów ekonomicznych, zamierzone w projekcie planu przedsięwzięcia oparto o następujące założenia:</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- zabezpieczenie niezbędnych warunków dla realizacji wytyczonych zadań i harmonijnego, odpowiadającego potrzebom gospodarki narodowej rozwoju całej bazy materialnej nauki i techniki;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- zapewnienie pełnego wykorzystania krajowych i zagranicznych osiągnięć nauki i techniki;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- stworzenie warunków dla koordynacji prac badawczych i prawidłowej współpracy oraz współdziałania placówek naukowo-badawczych podległych różnym resortom.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Realizację przyjętych w planie zadań zapewniają poważnie rosnące nakłady na rozwój nauki i techniki. Wzrasta więc fundusz postępu techniczno-ekonomicznego, fundusz nowych uruchomień, jak również środki na finansowanie prac warunkujących postęp organizacyjno-ekonomiczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Uchwała V Zjazdu Partii stawia poważne zadania zwiększenia efektywności badań naukowych i prac rozwojowych do 1975 r. Wytyczne tej uchwały, jak również wyniki bogatej dyskusji, jaka toczyła się wokół tez zjazdowych w środowisku naukowym i technicznym, legły u podstaw istotnych zmian w konstrukcji projektu planu na lata 1969-1970. W wyniku konfrontacji dorobku ostatniego 5-lecia w dziedzinie rozwoju nauki i techniki i zasadniczych braków i błędów w działalności badawczej uznano, że dla podniesienia efektywności prac badawczych konieczne jest:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- ustalenie takiego systemu bodźców ekonomicznych, aby skutecznie zastępowały i uzupełniały one system oddziaływania administracyjnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- ustalenie właściwych proporcji prac naukowo-technicznych odpowiednio do bieżących i perspektywicznych potrzeb gospodarki narodowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- zabezpieczenie organizacyjne i ekonomiczne kompleksowego prowadzenie prac naukowo-technicznych w pełnych cyklach rozwojowych przy skoncentrowaniu się na najważniejszych problemach;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- wzmocnienie odpowiedzialności i roli organów zarządzania za prawidłowy dobór tematyki badawczej, jak również usprawnienie współpracy naukowo-technicznej z krajami RWPG.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Podstawowym czynnikiem, który wpłynie na zwiększenie efektywności badań naukowych i prac rozwojowych, jest usprawnienie systemu planowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Realizując zasadę koncentracji badań na najważniejszych i najpilniejszych problemach dla gospodarki narodowej, uznano za słuszne wprowadzenie zamiast dwóch planów państwowych (plan rozwoju naukowo-technicznego i plan rozwoju nauki) jednolitego planu badań naukowych i rozwoju technicznego przy jednoczesnym znacznym zmniejszeniu ilości głównych kierunków badań. Dąży się do konsekwentnego stosowania zasady kompleksowości badań, co oznacza, że planowanie obejmować musi zamiast dotychczasowych tematów, pełne cykle rozwojowe badań zwane problemami.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Trzecią zasadą, od której realizacji zależy realność planów, jest jedność planowania zadań i środków, tzn. finansowanie cyklu rozwojowego, a nie podział środków na poszczególne placówki badawcze. Plan rozwoju naukowo-technicznego powinien mieć wyprzedzający charakter w stosunku do potrzeb rozwoju gospodarki; realizacja tej zasady powinna skłonić przemysł do zawieranie długofalowych umów na poważniejsze prace badawcze z placówkami bazy naukowo-technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Kolejnym kierunkiem doskonalenia planowania w dziedzinie rozwoju nauki i techniki jest zwiększanie elastyczności planów w tym celu, aby wprowadzać niezwłocznie do cyklów rozwojowych badań najnowsze wyniki pracy uczonych i wynalazców.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Obok usprawnienia systemu planowania, Komitet Nauki i Techniki opracowuje nowe metody optymalnego wykorzystania potencjału bazy naukowo-badawczej. Szczególną uwagę przywiązuje się do lepszego niż dotąd rozmieszczenia wysoko kwalifikowanej kadry naukowej, do zapewnienia rotacji kadr między zapleczem naukowym a przemysłem, do podnoszenia wymogów kwalifikacyjnych oraz poprawy systemu bodźców ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W dziedzinie potencjału materiałowego placówek naukowo-badawczych dąży się m.in. do usprawnienia i rozwoju zaplecza techniczno-wytwórczego produkującego specjalistyczną aparaturę naukowo-badawczą, do zwiększenia w budżetach resortów środków na import aparatury, do wprowadzenia zasady wspólnych zakupów inwestycyjnych i kumulowanie środków dewizowych na zakup takiej aparatury. W zakresie organizacji bazy naukowo-technicznej zamierza się kontynuować zmiany organizacyjne w szkołach wyższych przez tworzenie instytutów uczelnianych, międzyuczelnianych, powoływać kompleksowe zespoły problemowe skupiające specjalistów z różnych placówek naukowo-badawczych dla rozwiązania określonych zagadnień naukowo-technicznych, kontynuować rozwijanie zakładów doświadczalnych oraz dokonywać wszędzie tam, gdzie istnieją odpowiednie warunki, organizacyjnego zintegrowania rozproszonych komórek zakładowego zaplecza naukowo-technicznego w celu kompleksowego i skoncentrowanego działania.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Łastowski (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Feliks Starzec (ZSL), Jan Kołder (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „Pax”), Wiktor Obolewicz (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL), Edward Graliński (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił I zastępca przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki - Jan Kaczmarek.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W dyskusji pozytywnie oceniono projekt planu rozwoju nauki i techniki, będący wyrażeń widomego postępu prac pianistycznych w stosunku do lat ubiegłych. Wskazywano, że charakteryzuje się on dalszą koncentracją zadań w dziedzinie prac naukowo-badawczych, bardziej konkretnym doborem tematyki tych prac, większym dostosowaniem badań do potrzeb rozwoju gospodarki narodowej. Dorobek Komitetu Nauki i Techniki w zakresie organizacji badań, zwiększenia ich efektywności ekonomicznej jest bezsporny.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Posłowie podkreślali, że opracowanie planu tak daleko posuniętego w koncentracji badań naukowych, tak pogłębionego tematycznie nie jest sprawą prostą, tym bardziej że chodzi o ujęcie w nim badań najbardziej istotnych z punktu widzenia bieżących i perspektywicznych potrzeb. Za jak najbardziej słuszną uznać należy - zdaniem posłów - koncentrację działalności badawczej na trzech podstawowych działach: w przemyśle maszynowym, ciężkim i chemicznym. Za mową pozytywną cechę tego projektu planu uznano fakt, iż rolnictwo stało się przedmiotem badań różnych działów nauki, działów mających pośredni bądź bezpośredni wpływ na jego rozwój.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Równocześnie jednak zwracano uwagę na braki i błędy w działalności badawczej, na niedostatki pracy Komitetu Nauki i Techniki. Te słabości szczególnie mocno uwypuklono w dyskusji przedzjazdowej, na wiele z nich zwracała niejednokrotnie uwagę Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Dotyczy to m.in. fragmentaryczności wielu poczynań związanych z rozwojem nauki i techniki, pewnego rozproszenia tematycznego, niedostatecznego powiązania planowania zadań z możliwościami realizacyjnymi, niedostatecznej koordynacji działalności naukowo-badawczej i nie dość skutecznego centralnego sterowania kierunkami badań naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Sprawami rozwoju nauki i techniki zajmują się u nas, obok Komitetu Nauki i Techniki, również Polska Akademia Nauk, instytuty resortowe, szkolnictwo wyższe. W tej sytuacji niezbędne jest - zdaniem dyskutantów - pogłębienie kolektywnego, kompleksowego działania wszystkich organów i placówek odpowiedzialnych za rozwój badań naukowych, przy równoczesnym umocnieniu koordynacyjnej roli Komitetu Nauki i Techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Wiele miejsca w dyskusji zajęła sprawa stosunku resortów, zjednoczeń i przedsiębiorstw do postępu technicznego. W sytuacji, w której technika staje się jednym z najbardziej istotnych elementów dla rozwoju kraju, niedocenianie jej roli i wagi przynosi trudno odwracalne straty gospodarcze. Tymczasem w praktycznej działalności ogniw gospodarczych niedostateczne jest zrozumienie dla tego zagadnienia. Zbyt mało uwagi przywiązuje się do tworzenia klimatu sprzyjającego postępowi technicznemu. Działalność w tej dziedzinie powinna być prowadzona na różnych frontach. Niezbędne jest organizowanie służb wynalazczości w zjednoczeniach i przedsiębiorstwach, zwiększenie odpowiedzialności komórek i osób za rozwój techniki, pogłębienie pracy organizatorskiej; niedostatecznie jeszcze docenia się u nas wynalazczość prawniczą, niedostateczny jest wysiłek zmierzający do wynajdywania i popierania talentów w tej dziedzinie. Komitet Nauki i Techniki powinien w większej niż dotychczas mierze torować drogę postępowi technicznemu w przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1969 r. oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. w części dotyczącej Komitetu Nauki i Techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Jak podawaliśmy w biuletynie wczorajszym (BPS)683/IV/, Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów rozpatrzyła na posiedzeniu popołudniowym w dniu 9 grudnia 1968 r. projekt budżetu państwa na rok 1969 oraz sprawozdanie rządu z wykonania budżetu w roku 1967 w części dotyczącej Państwowej Komisji Cen.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Sprawozdawcą był poseł Władysław Koszyk (PZPR). W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Łastowski (PZPR), Igor Łopatyński (PZPR), Stanisław Hasiak (PZPR). Zdzisław Siedlewski (SD), Stanisław Kozioł (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL), Czesław Burski (ZSL), Wiktor Obolewicz (PZPR), Bronisław Bednarek (PZPR), Jan Pysz (PZPR) i Stanisław Cieślak (ZSL), dodatkowych wyjaśnień udzielili: Prezes Państwowej Komisji Cen - Piotr Karpiuk oraz wiceprezesi Jan Bolesta i Stanisław Pawełczyk. W toku dyskusji omawiano niektóre aspekty polityki cen oraz działalności PKC.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu PKC na rok 1969 w brzmieniu przedłożenia rządowego oraz sprawozdanie rządu z wykonania budżetu PKC w roku 1967.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Komisja postanowiła rozpatrzyć na specjalnym posiedzeniu problemy polityki cen.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Na posiedzeniu popołudniowym w dniu 10 grudnia Komisja rozpatrzyła projekty Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na 1969 r. wraz z podstawowymi założeniami planu na 1970 r. w zakresie: Głównego Urzędu Statystycznego, Komisji Organizacji i Zarządzania oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Sprawozdanie z tej części posiedzenia podamy w biuletynie w dniu jutrzejszym.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00060-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00060-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..11462af
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00060-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00060-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 60/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 60/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:26</note>
+        <note type="sessionNo">60</note>
+        <date>1968-12-11</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00060-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00060-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..721ad83
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00060-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak podawaliśmy w biuletynie wczorajszym (por. BPS nr 685))IV kad./, Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów rozpatrzyła w dniu 10 grudnia 1968 r. na posiedzeniu popołudniowym projekty Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na 1969 r. wraz z podstawowymi założeniami planu na 1970 r. w zakresie: Głównego Urzędu Statystycznego, Komisji Organizacji i Zarządzania oraz Najwyższej Izby Kontroli. Obradom przewodniczył poseł Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Najwyższej Izby Kontroli z prezesem Konstantym Dąbrowskim, Głównego Urzędu Statystycznego z prezesem Wincentym Kawalcem, Komisji Organizacji i Zarządzania oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdawcą projektu budżetu Głównego Urzędu Statystycznego był poseł Józef Łastowski (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Wskazał on, że jednym z najważniejszych zadań GUS jest przygotowanie zaplanowanego na rok 1970 spisu powszechnego. Przeprowadzono już szkolenie pracowników terenowych organów spisowych, jak również szkolenie wykładowców, którzy z kolei przeszkolą rachmistrzów spisowych. Ostatnio zakończono próbny spis w powiecie Rawicz w woj. poznańskim i w Rybniku w woj. katowickim. W najbliższym czasie rozpocznie się próbny spis, który obejmie cały kraj. W wybranych obwodach spisanych zostanie ok. 300 tys. mieszkańców. W porównaniu z poprzednimi, spis powszechny w r. 1970 będzie wzbogacony o wiele zupełnie nowych tematów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Niezbędne wydaje się. lepsze zaopatrzenie GUS w środki techniczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Zdaniem sprawozdawcy działalność GUS i jego zamieszenia zasługują na pozytywną ocenę. Rośnie zapotrzebowanie społeczne na opracowania i wydawnictwa statystyczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W związku z tym słuszne wydają się zgłaszane postulaty dotyczące m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- zwiększenia nakładów niektórych wydawnictw GUS, - zapewnienie docierania niektórych wydawnictw nie tylko do instytucji i urzędów centralnych i wojewódzkich, lecz również do powiatów a nawet gromad, - regularnego wydawania rocznika statystycznego poświęconego rolnictwu, - ulepszenie opracowań ilustrujących kształtowanie się stopy życiowej w różnych grupach społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Hasiak (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Władysław Koszyk (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Wiktor Obolewicz (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL), dodatkowych wyjaśnień udzielił prezes GUS - Wincenty Kawalec.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dyskusji postulowano m.in. dalsze pogłębienia badań, szczególnie kosztów utrzymania i warunków bytowych ludności, polityki i kształtowania się cen, kosztów produkcji w przemyśle, wynalazczości pracowniczej. Posłowie wysoko ocenili dotychczasowe efekty pracy GUS i inicjatywę jego kierownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu państwa na rok 1969 w części dotyczącej Głównego Urzędu Statystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Komisja, na wniosek posła sprawozdawcy, postanowiła wyrazić uznanie dla zespołu pracowników organów statystyki państwowej i kierownictwa GUS.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Projekt budżetu Komisji Organizacji i Zarządzania zreferował poseł Ryszard Reiff (bezp. „PAX”).</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Po omówieniu poszczególnych pozycji budżetowych i stwierdzeniu, iż w stosunku do zakresu działania Komisji projekt budżetu opracowany jest prawidłowo, sprawozdawca omówił jej merytoryczną działalność.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Komisja jako samodzielny organ administracji państwowej powołana została uchwałą Rady Ministrów w kwietniu 1968 r. Zadaniem jej jest opracowywanie analiz, opinii, wniosków i projektów przepisów prawnych dotyczących spraw związanych z organizacją i metodami działania oraz zasadami określania i wprowadzania obsad etatowych w jednostkach gospodarki narodowej i administracji państwowej. Opracowania te dotyczą zwłaszcza:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- zasad właściwej struktury organizacyjnej i podziału kompetencji;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- przeciwdziałania nieuzasadnionej rozbudowie i nadmiernemu rozrostowi etatów osobowych i funduszu płac aparatu zarządzającego;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- współpracy w przygotowaniu i ocenie eksperymentów gospodarczych z punktu widzenia organizacji zarządzania;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- przygotowania wniosków i ocen w zakresie koordynacji branżowej i terenowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- usprawnień organizacyjnych i obsady etatowej jednostek handlu zagranicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- opiniowania projektów statutów i innych aktów dotyczących organizacji zarządzania;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- opiniowania wniosków dotyczących ustaleń w dziedzinie etatów osobowych oraz funduszu płac w jednostkach budżetowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Przy opracowywaniu wniosków i projektów Komisja dąży do tego, aby usprawnianie organizacji w określanej jednostce administracyjnej miało charakter indywidualny, dostosowany do aktualnych potrzeb, warunków i możliwości; usprawnianie to jest więc procesem ciągłym.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W administracji centralnej usprawnienia organizacyjne polegać powinny na wzmacnianiu koordynacyjnej roli jednostek centralnych przy jednoczesnym zwiększaniu operatywnych kompetencji jednostek niższych szczebli. Dąży się do eliminowania zbędnych czynności i likwidowania niepotrzebnych komórek i stanowisk pracy, do łączenia zbliżonych czynności i komasowania komórek i stanowisk o podobnych czy uzupełniających się zadaniach.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W jednostkach o charakterze gospodarczym usprawnienia organizacji zarządzania powinno polegać na odpowiednim grupowaniu jednostek w zależności od rodzaju produkcji, kryteriów technicznych i ekonomicznych, potrzeb rynku krajowego i zagranicznego oraz na określaniu kompetencji poszczególnych szczebli zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W okresie dotychczasowej działalności Komisja przedstawiła prezesowi Rady Ministrów do zatwierdzenia 29 projektów statutów zjednoczeń oraz zaopiniowała 9 projektów statutów ministerstw i urzędów centralnych. W projektach tych uwzględnione zostały m.in. następujące kierunki:</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- ograniczanie liczby i zakresu przepisów ogólnych regulujących działalność wszystkich branż na rzecz rozwiązań dostosowanych do konkretnych potrzeb poszczególnych zjednoczeń;</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- rozwijanie integracji branżowej i regionalnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- zobowiązanie kierownictw zjednoczeń do systematycznego unowocześniania konstrukcji i technologii;</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">- wzmacnianie więzi producenta z użytkownikiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Komisja opracowuje również szereg problemów na zlecenie KERM, Prezesa Rady Ministrów oraz zainteresowanych instytucji jak również z inicjatywy własnej. Prace te m.in. dotyczą programu oszczędności w placówkach polskich za granicą, usprawnienia trybu i zasad prowadzenia eksperymentów gospodarczych, usprawnienia organizacji elektronicznej techniki obliczeniowej, odciążenia lekarzy w społecznej służbie zdrowia od prac sprawozdawczo-statystycznych, lepszego wykorzystania bazy turystycznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Jan Dąb Kocioł (ZSL), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Stanisław Hasiak (PZPR), Franciszek Blianowski (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „Pax”) oraz prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski; wyjaśnień udzielił przedstawiciel Komisji Organizacji Zarządzania - Andrzej Ehrlich.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W dyskusji wskazywano, że Komisja, jako organ doradczy Prezesa Rady Ministrów, ma wielkie pole pracy. Stosunkowo krótki okres czasu istnienia tej Komisji uniemożliwia dokonanie merytorycznej oceny jej działalności. Do problemu tego Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów postanowiła powrócić.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu Komisji Organizacji Zarządzania na 1969 r. w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Sprawozdawcą projektu budżetu państwa na rok 1969 w części dotyczącej Najwyższej Izby Kontroli był poseł Czesław Burski (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Omówił on działalność NIK w pierwszych trzech kwartałach br. Skontrolowano w tym czasie 3.540 jednostek, co pozwoliło na zebranie bogatego materiału informacyjnego o stanie gospodarki w poszczególnych dziedzinach i umożliwiło podjęcie kroków zmierzających do usuwania stwierdzonych nieprawidłowości jak również podejmowanie środków zapobiegających ich powstawaniu. NIK skierowała w tym okresie 4.680 wystąpień pokontrolnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Niektóre uogólnione wyniki ważniejszych kontroli przedstawiono w formie opracowań zbiorczych komisjom sejmowym. Przedstawiciele NIK biorą aktywny udział w posiedzeniach komisji sejmowych oraz w pracach wojewódzkich zespołów poselskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Coraz ściślejsza jest współpraca delegatur NIK z radami narodowymi miast wyłączonych z województw; przedstawiciele NIK współpracują również z komisjami rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Jak wynika z planu działalności NIK na 1969 r., jej działalność koncentrowana zostanie na badaniu realizacji głównych zamierzeń planu i budżetu, na kontroli przestrzegania dyscypliny finansowej oraz na zabezpieczeniu mienia społecznego. Zakłada się zwiększenie ilości i rozszerzenie zakresu kontroli w dziedzinie przemysłu, rolnictwa i skupu, leśnictwa, komunikacji, żeglugi, łączności, handlu zagranicznego, obrotu towarowego i drobnej wytwórczości oraz gospodarki budżetowej i finansowej. W szerszym niż dotychczas stopniu kontrole uwzględniać będą powiązania międzyresortami oraz pomiędzy gospodarką i administracją centralną i terenową.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">W czasie przeprowadzania kontroli zwracana będzie uwaga na występujące rezerwy oraz na wybitniejsze osiągnięcia organizacyjne, techniczne i ekonomiczne pod kątem widzenia możliwości szerszego ich upowszechnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Przewiduje się dalsze zacieśnienie współpracy NIK z kontrolą społeczną i inicjowanie społecznych akcji kontrolnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Zdaniem sprawozdawcy, plan zamierzeń NIK na rok przyszły prawidłowo ujmuje proporcje w doborze problematyki kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Analiza projektu preliminarza budżetowego NIK na rok 1969 wskazuje, że został on zestawiony prawidłowo i oszczędnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Hasiak (PZPR), Józef Łastowski (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „Pax”) i Eugeniusz Witek (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielił Prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Komisja przyjęła projekt budżetu NIK na rok 1969 w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00061-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00061-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..cb86169
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00061-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00061-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 61/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 61/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:27</note>
+        <note type="sessionNo">61</note>
+        <date>1968-12-16</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00061-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00061-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ac23422
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00061-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 16, 17 i 18 grudnia 1968 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Kuleszy (PZPR), dokonała podsumowania prac komisji sejmowych nad projektem planu i budżetu na rok 1969, podstawowych założeń planu na rok 1970 oraz nad sprawozdaniem rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele prezydiów innych komisji sejmowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z Przewodniczącym - Stefanem Jędrychowskim i I zastępcą Przewodniczącego - Tadeuszem Gede;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Finansów z Ministrem - Stanisławem Majewskim;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z Prezesem - Konstantym Dąbrowskim, Referaty zespołów poselskich na temat podstawowych założeń projektu planu przedstawili:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- poseł Wiktor Obolewicz (PZPR) - w zakresie przemysłu, inwestycji i budownictwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- poseł Stanisław Cieślak (ZSL) - w zakresie handlu zagranicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- poseł Tomasz Malinowski (ZSL) - w zakresie rolnictwa i leśnictwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- poseł Bronisław Bednarek (PZPR) - w zakresie transportu i łączności;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- poseł Zdzisław Siedlewski (SD) - w zakresie funduszu płac, dochodów ludności, zatrudnienia, wydajności, handlu wewnętrznego oraz urządzeń socjalno-kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W dyskusji nad referatami udział wzięli posłowie: Józef Łastowski (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Bronisław Warowny (ZSL), Stanisław Hasiak (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR - przedst. Komisji Handlu Zagranicznego), Feliks Starzec (ZSL), Eugeniusz Witek (ZSL), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Franciszek Blinowski (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Czesław Burski (ZSL), Jan Dziemba (PZPR), Ryszard Reiff (bezp. „Pax”), Władysław Kuszyk (PZPR), Jan Kołder (PZPR), Władysław Ozga (ZSL - przedst. Komisji Oświaty i Nauki), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Marian Kubicki (ZSL- przedst. Komisji Kultury i Sztuki); wyjaśnień udzielali: Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stefan Jędrychowski, I zastępca Przewodniczącego - Tadeusz Gede oraz zastępcy Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Minister Finansów - Stanisław Majewski i Prezes Narodowego Banku Polskiego - Leonard Siemiątkowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W referatach i dyskusji szczególnie wiele uwagi poświęcono problemom inwestycji. Podkreślano niezbędność koncentracji inwestycji i skrócenia cykli inwestycyjnych. Inwestycje służyć mają przede wszystkim likwidowaniu „wąskich gardeł” naszej gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Plan inwestycyjny oceniono jako trudny i napięty, jednak realny pod warunkiem, że podjęte zostaną kroki zmierzające do zwiększenia produkcji materiałów budowlanych oraz do zwiększenia zdolności wykonawczych przedsiębiorstw budowlano-montażowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Dążyć należy do jak najszybszego osiągania przez nowo powstające względnie rozbudowywane zakłady przewidzianych zdolności produkcyjnych; często występujące zjawiska negatywne w tym zakresie oznaczają w praktyce zamrożenie poważnych środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W toku dyskusji nad zamierzeniami przemysłu szczególnie wiele uwagi poświęcono usprawnieniu kooperacji, jak również sprawie zachowania prawidłowych proporcji między rozwojem przemysłu i rozwojem szeroko pojętych usług m.in. w dziedzinie transportu i obrotu towarowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Podkreślano konieczność podejmowania dalszych wysiłków zmierzających do poprawy organizacji i podnoszenia tą drogą wydajności pracy. W zbyt dużym jeszcze stopniu wzrost produkcji osiągany jest w drodze zwiększenia stanu zatrudnienia. Podkreślano konieczność dalszego doskonalenia i upraszczania systemu bodźców ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Za niezmiernie ważne uznano prawidłowe ukierunkowanie produkcji przekraczającej założenia planuj produkcja ponadplanowa służyć powinna zaspokajaniu najpilniejszych potrzeb społecznych i uwzględniać możliwości surowcowe gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Jednym z naczelnych zadań pozostaje dalsza poprawa zaopatrzenia rynku wewnętrznego. Temu celowi służyć powinno właściwe kształtowanie profilu produkcji, w szczególności jej unowocześnienie i rozszerzanie asortymentu oraz poprawa jakości. Równocześnie doskonalenia wymaga praca organizacji handlowych zarówno w dziedzinie rozprowadzania towarów, jak i oddziaływania producentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Podkreślano ogromne znaczenie, jakie ma dla naszej gospodarki realizacja zadań planu w dziedzinie handlu zagranicznego. Szczególną wagę przywiązywać należy do pełnego wykonania planu eksportu wyrobów przemysłowych, głównie przemysłu elektromaszynowego. Wymaga to konsekwentnego i terminowego wcielania w życie, szczególnie przez zakłady i branże specjalizujące się w eksporcie, programów rekonstrukcji i modernizacji. Ulepszać nadal trzeba system bodźców służących rozwijaniu tej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Z przewidzianym rozszerzeniem zakupu licencji wiąże się udoskonalenie polityki zakupów i wdrażania licencji. Konieczne jest podniesienie wymogów wobec ogniw gospodarki odpowiedzialnych za zakup i wykorzystanie w produkcji zakupionych licencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Realizacja zadań produkcyjnych rolnictwa uwarunkowana jest w poważnej mierze wykonaniem programu inwestycyjnego oraz zabezpieczeniem dostaw maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Realizacja planowanych inwestycji ze środków własnych gospodarstw indywidualnych wymaga poprawy zaopatrzenia wsi w materiały budowlane oraz zabezpieczenia wykonawstwa problem wykonawstwa ulega ostatnio złagodzeniu w związku z organizowaniem spółdzielni usługowo-budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Czynnikiem warunkującym racjonalne zagospodarowanie środków przeznaczonych na rozwój rolnictwa jest dopływ wykwalifikowanych kadr. Istnieje ukształtowany system szkolenia rolniczego, słabością jest jednak niezabezpieczenie powszechności szkolenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Dozbrojenia wymaga przemysł rolno-spożywczy, występują bowiem dysproporcje pomiędzy wzrostem produkcji rolnej a zdolnościami przerobowymi tego przemysłu i zapleczem magazynowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Rozpatrując problemy leśnictwa, postulaty oszczędności drewna kierowano pod adresem wszystkich resortów wykorzystujących ten surowiec.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Wiele uwagi poświęcono w dyskusji trudnościom transportowym, w szczególności na kolei. Podstawową sprawą jest tu, obok zapewnienia dostaw wagonów towarowych, poprawa wykorzystania posiadanego taboru, zwiększenie potencjału remontowego. W związku z rosnącymi przewozami morskimi eksportowanych przez nas towarów, niezbędne jest dozbrojenie portów oraz usprawnienie współpracy pomiędzy portami a koleją.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Omawiając przewidziane w planie i budżecie nakłady na urządzenia socjalno-kulturalne, podkreślano w szczególności potrzebę szerszego udostępnienia usług leczniczych dla ludności wiejskiej, jak również otoczenia zorganizowaną opieką ludzi starych i chorych.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Wiele uwagi poświęcono w dyskusji sprawom budownictwa mieszkaniowego, postulując m.in. wykorzystanie wszystkich możliwości osiągnięcia maksymalnych jego rozmiarów w najbliższych dwóch latach, jak również stworzenie w tym okresie warunków umożliwiających zwiększenie tempa tego budownictwa w kolejnym planie 5-letnim.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Omawiając zamierzenia w dziedzinie oświaty i nauki, ze szczególnym naciskiem wskazywano na potrzebę ściślejszego powiązania nauki z praktyką produkcyjną. Kształcenie kadr należy lepiej przystosowywać do potrzeb gospodarki, zwracając szczególną uwagę na dziedziny nowe oraz na te działy, które odczuwają deficyt wysokokwalifikowanych pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Komisja uchwaliła łącznie 10 poprawek do projektu planu (niezależnie od zgłoszonych przez rząd propozycji autopoprawek).</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">M.in. w rozdziale pt. „Podstawowe zadania planu” Komisja wprowadziła sformułowanie, wskazujące, że:</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">„Należy usprawnić procesy inwestycyjne uwzględniając zwłaszcza wymogi koncentracji, skracania cykli inwestowania, terminowego oddawania budowanych obiektów do użytku oraz szybkiego osiągania projektowanych zdolności produkcyjnych.”.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Pozostałe poprawki uchwalone na wniosek innych komisji dotyczą m.in.: poprawy warunków kształcenia wysoko kwalifikowanych specjalistów, zabezpieczenia terminowych dostaw maszyn i urządzeń dla przemysłu chemicznego, uruchamiania produkcji półprzewodników i podzespołów w oparciu o nowe technologie i zakupione licencje, zwiększenia w stosunku do założeń planu produkcji włókien chemicznych - elany i anilany, rozszerzenia asortymentu stali jakościowych, doskonalenia metod zwalczania zagrożeń pyłowych i gazowych w aglomerowniach, prowadzenia izotopowych badań nad usprawnianiem procesów technologicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">W myśl uchwalonych poprawek do projektu budżetu na rok 1969 postanowiono m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">- na wniosek Komisji Pracy i Spraw Socjalnych - zwiększyć o 1,8 mln zł dotację dla Polskiego Czerwonego Krzyża na rozszerzanie opieki nad chorym w domu;</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">- na wniosek Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej - zwiększyć o 16,8 mln zł wydatki na wyrównanie norm żywienia w niektórych zakładach lecznictwa zamkniętego (chodzi o zakłady dla nerwowo i psychicznie chorych).</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1969 oraz podstawowych założeń planu na rok 1970 wraz z poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Komisja uchwaliła ponadto szereg dezyderatów, w których postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- dalszą kontynuację przez resorty i zjednoczenia wysiłków, zmierzających do większej specjalizacji i koncentracji produkcji w poszczególnych branżach; usprawnienie kooperacji, poprzez lepsze dopasowanie zdolności produkcyjnej kooperantów do zapotrzebowania głównych odbiorców, rozszerzanie umów kooperacyjnych zawieranych na okresy wieloletnie; eliminowanie z produkcji przedsiębiorstw wyspecjalizowanych takich wyrobów, których produkcję podjąć mogą inne przedsiębiorstwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">- podjęcie działań niezbędnych dla pełnego uzyskiwania projektowanych zdolności wytwórczych w nowo budowanych zakładach produkcyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">- opracowanie programu produkcji maszyn włókienniczych, w oparciu o zapotrzebowanie przemysłu lekkiego, jak również programu produkcji części zamiennych;</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">- udoskonalanie dotychczasowej polityki i praktyki zakupywania i wdrażania licencji do produkcji; zakup każdej licencji winien być poprzedzony szczegółowym zbadaniem warunków jej nabycia, możliwości opanowania produkcji licencyjnej oraz perspektyw zbytu produkcji uruchomionej w oparciu o taką licencję; określić również ściśle należy odpowiedzialność tych ogniw przemysłu, które podjęły bądź przygotowały podjęcie decyzji o zakupie licencji;</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- pełne zabezpieczenie wykonawstwa inwestycji służby zdrowia i oświaty; rozważenie możliwości zabezpieczenia odpowiednich środków na zakup sprzętu i aparatury medycznej, jeśli na rynku krajowym powstaną nowe możliwości dokonania takiego zakupu;</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">- rozpatrzenie możliwości zwiększenia nakładów inwestycyjnych na transport w trakcie realizacji planu na lata 1969-1970; jakkolwiek nakłady na ten cel wzrastają, to jednak nie zabezpieczają one w pełni rosnącego zapotrzebowania na usługi przewozowe wynikające z dynamicznego wzrostu produkcji przemysłowej i rolnej, handlu zagranicznego i wewnętrznego oraz budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">W toku dyskusji nad projektem dezyderatów wysunięto również szereg postulatów, których realizacja wymaga długofalowych działań rządu. Postulaty te powinny być uwzględnione przy opracowywaniu projektu kolejnego planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad uwagi Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. przedstawił Prezes Najwyższej Izby Kontroli - Konstanty Dąbrowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Po dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Władysław Koszyk (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”) i wysłuchaniu wyjaśnień Prezesa NIK - Konstantego Dąbrowskiego, Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa w 1967 r. wraz z uwagami Najwyższej Izby Kontroli oraz wnioskiem NIK w przedmiocie absolutorium dla rządu za 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Projekt sprawozdania Komisji o sprawozdaniu rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. przedstawił poseł Bronisław Warowny (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Cieślak (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Ewa Trojanowska (bezp.) i Józef Kulesza (PZPR). Komisja przyjęła projekt referatu.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Projekt referatu sprawozdawcy generalnego projektów Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na 1969 r. oraz podstawowych założeń planu na 1970 r. przedstawił poseł Igor Łopatyński (PZPR). Po dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Franciszek Blinowski (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Władysław Koszyk (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Stanisław Cieślak (ZSL) i Józef Kulesza (PZPR), Komisja przyjęła projekt referatu generalnego sprawozdawcy.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00062-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00062-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..62b121b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00062-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00062-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 62/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 62/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:28</note>
+        <note type="sessionNo">62</note>
+        <date>1969-02-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Wiktor Obolewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00062-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00062-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..5f9ea73
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00062-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,97 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 19 lutego 1969 r. odbyło się posiedzenie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Obradom przewodniczył poseł Wiktor Obolewicz (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu Komisji wzięli udział:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowych Komisji: Handlu Wewnętrznego, Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa oraz Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele; Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z przewodniczącym Józefem Kuleszą i zastępcą przewodniczącego - Januszem Walewskim, Ministerstwa Handlu Wewnętrznego z podsekretarzem stanu - Emilem Kołodziejem, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z podsekretarzem stanu - Zdzisławem Przygodą, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego z podsekretarzem stanu - Tadeuszem Podgórskim, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z podsekretarzem stanu - Janem Kamińskim, Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Tadeuszem Molendą oraz Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego i Urzędu Rady Ministrów;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z wiceprezesem - Bolesławem Szlązakiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W związku z powołaniem przez Sejm posła Józefa Kuleszy na stanowisko przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Komisja przyjęła jego rezygnację z piastowanej przez niego dotąd funkcji przewodniczącego sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Przewodniczący obradom poseł Wiktor Obolewicz podkreślił, że poważny dorobek Komisji to w dużej mierze zasługa jej dotychczasowego przewodniczącego posła Kuleszy, jego doświadczenia życiowego i parlamentarnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">„Wraz z podziękowaniami za dobre i mądre kierowanie pracą Komisji - powiedział poseł Obolewicz - składamy Wam Towarzyszu Kulesza serdeczne gratulacje z powodu powołania Was przez Sejm na wysokie i zaszczytne, ale nie łatwe i odpowiedzialne stanowisko Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów. Życzymy Wam dużych sukcesów dla dobra naszej gospodarki narodowej”.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja rozpatrzyła niektóre problemy zaopatrzenia rynku wewnętrznego. Referaty przedstawili: zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Janusz Walewski i podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Wewnętrznego - Emil Kołodziej (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Następnie Komisja wysłuchała uwag opracowanych przez 4 zespoły poselskie, które badały problemy zaopatrzenia rynku w oparciu o wizytacje zakładów przemysłowych i placówek handlowych poszczególnych branż.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Uwagi zespołu do spraw przemysłu lekkiego przedstawiła poseł Ewa Trojanowska (bezp.). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Edward Graliński (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zespół poselski skoncentrował się na branżach: dziewiarsko-pończoszniczej, wełnianej, jedwabniczej. Na rynku odczuwa się dotkliwy deficyt niektórych wyrobów tych branż, plany przewidują szybki rozwój ich produkcji. Zdaniem zespołu istnieje tu duże pole manewru surowcowego w formie łączenia włókien naturalnych i syntetycznych, urozmaicania tą drogą asortymentów, wzbogacania go o wyroby szczególnie poszukiwane. Z obserwacji, które potwierdza opinia kierownictwa i samorządów robotniczych zakładów przemysłowych, wynika, że można łagodziń niedobory rynkowe zwiększając produkcję artykułów najbardziej poszukiwanych kosztem ograniczania produkcji wyrobów, na które popyt jest mniejszy. W tej dziedzinie większe efekty przynosić powinna oparta o należyte rozeznanie rynku współpraca między przemysłem i handlem.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Stanowczo większa powinna być troska o poprawę jakości, wyższych walorów użytkowych wyrobów, o wprowadzanie nowych wzorów. Niedostateczne dostosowanie produkcji do wymogów konsumentów pogłębia społeczne odczucie niedoborów na rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W sklepach znajduje się dużo konfekcji, jednak, jak niejednokrotnie o tym mówiono i pisano, wybór modeli jest skromny, brak ubiorów dla młodzieży. Wprawdzie zapasy odzieży w hurcie w ostatnich latach maleją, jednak struktura ich jest nadal nieodpowiednia, znaczmy jest w nich jeszcze udział towarów trudno zbywalnych. Problem ten wymaga głębszej analizy ze strony i handlu, i przemysłu. Wydaje się, że wysoki stan zapasów jest jednym z czynników powodujących ograniczanie przez handel zakupów oferowanych przez przemysł nowych wzorów i modeli. Szczególnie ostro przeciwstawiać się trzeba wykorzystywaniu deficytowego surowca do produkcji tkanin o nieaktrakcyjnych wzorach i kolorystyce.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Słuszne jest stosowanie tak zwanych cen nowości, nie mogą i nie powinny one jednak obowiązywać za długo, gdyż przestają być wówczas bodźcem unowocześniania produkcji rynkowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Uwagi Zespołu poselskiego, który wizytował zakłady produkcyjne i handlowe przemysłu meblarskiego przedłożyła poseł Krystyna Biernacka (SD). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Jan Dziemba (PZPR) i Józef Łastowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Zespół wizytował montownię mebli i oddział Instytutu Technologii Drewna w Warszawie, fabryki mebli w Wyszkowie i Piotrkowie, magazyny i domy meblarskie Centrali Handlu Meblami w Warszawie i Duszkowie.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W przemyśle meblarskim realizowany jest od 1968 r. program rozwoju tej branży. Przewiduje się, obok modernizacji i rozbudowy istniejących zakładów, budowę do roku 1975 - 16 nowych fabryk. W tym 4 - do 1970 r. Pogłębiana będzie koncentracja produkcji i zarządzania. W tym celu prowadzić się będzie komasację przedsiębiorstw, reorganizując i wzmacniając ośrodki meblarskie grupując; różne drobne zakłady jednego rejonu.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Program rozwoju meblarstwa ma na celu pełne zaspokojenie potrzeb rynku i eksportu, przy uwzględnieniu ilościowych i jakościowych wymagań odbiorców. W związku z tym poważne znaczenie ma modernizacja produkcji. Zmierzać się będzie do stosowania nowych materiałów konstrukcyjnych i wykończeniowych: płyt zamiast drewna, lakierów syntetycznych, wykładni gąbczastych itp. Rozwój przemysłu meblarskiego uzależniony jest zatem od równoczesnego rozwoju przemysłu zaopatrującego go w te artykuły. Dotychczasowa działalność fabryk przemysłu meblarskiego jest w poważnym stopniu zakłócana przez nieterminowe dostawy surowców i materiałów. Naraża to zakłady na poważne straty spowodowane przestojami. Dostarczane materiały są często nie pierwszej jakości, co rzutuje na jakość mebli.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Pełne wykonanie programu poprawy zaopatrzenia w meble uzależnione jest od terminowej realizacji zadań inwestycyjnych; plany nie są w pełni wykonywane, z powodu znanych trudności z zapewnieniem odpowiedniej mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlanych. Brak zainteresowania krajowego przemysłu produkcją maszyn dla meblarstwa to również czynnik utrudniający rekonstrukcję tego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W wielu asortymentach produkcja przemysłu meblarskiego zaspokaja już potrzeby rynku. Zaopatrzenie jest lepsze niż w latach poprzednich o czym świadczy fakt, że po raz pierwszy można było zgromadzić pewne rezerwy mebli magazynach. W dalszym ciągu występuje niedostatek mebli segmentowych, szaf bibliotecznych, stołów z połyskiem i niektórych innych mebli. Handel meblami odczuwa dotkliwy brak środków transportowych oraz pomieszczeń magazynowych i handlowych. Słusznie wydają się w związku z tym wnioski postulujące budowę ośrodków montowania mebli bezpośrednio przed dostarczeniem ich do mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Uwagi zespołu poselskiego, który wizytował zakłady podległe Ministerstwu Przemysłu Maszynowego zreferował poseł Igor Łopatyński (PZPR). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Jan Kołder (PZPR), Józef Raźny (SD) oraz Henryk Rutkowski (PZPR - przedst. Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa).</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Przedmiotem oceny była produkcja rynkowa zakładów podległych Zjednoczeniu Przemysłu Precyzyjnego, które specjalizują się w wytwarzaniu zmechanizowanego sprzętu gospodarstwa domowego oraz zakładów podległych Zjednoczeniu Przemysłu Elektronicznego, produkujących odbiorniki radiowe i telewizyjne.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Produkcja lodówek, froterek, maszyn do szycia, odkurzaczy, żelazek elektrycznych systematycznie wzrasta przy równoczesnym wzbogacaniu asortymentu i poprawie jakości. Lepszy wygląd i poprawa właściwości tego sprzętu pozwoliły na zwiększenie sprzedaży. Na przeszkodzie dalszemu rozwojowi produkcji i wprowadzaniu na rynek nowego sprzętu stoi deficyt małych silniczków elektrycznych. Wytwarzamy ich obecnie około miliona rocznie, podczas gdy potrzeby są trzykrotnie wyższe. Silniczki te wytwarzano są przestarzałymi metodami, co w wyraźny sposób wpływa na wysokość kosztów produkcji. Nowy zakład wytwarzający te urządzenia rozpocznie produkcję dopiero po roku 1970. Przemysł ten boryka się także z kłopotami wynikającymi z nieterminowych i niewłaściwych pod względem jakości dostaw kooperacyjnych. Brakuje zwłaszcza blach, rur, lakierów, materiałów izolacyjnych, uszczelek magnetycznych itp. Jakość mas plastycznych dostarczanych przez przemysł chemiczny pozostawia wiele do życzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Zjednoczenie przyjęło słuszny kierunek specjalizacji zakładów wytwarzających zmechanizowany sprzęt gospodarstwa domowego. Konsekwentnie podejmowane są wysiłki zmierzające do unowocześnienia produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Przemysł elektroniczny zaspokaja w zasadzie zapotrzebowanie na odbiorniki radiowe i telewizyjne. W ostatnich latach nastąpiła poprawa niezawodności działania tego sprzętu.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Zakłady legitymują się także obniżką kosztów własnych. Wg wszystkich radioodbiornikach wprowadzone zostały obwody drukowane, co znacznie zmniejszyło pracochłonność. Stosowana jest także powszechnie unifikacja elementów tego sprzętu. Jednakże rozdrobnienie serii produkcyjnych jest ciągle zbyt wielkie. Niezbędne są również postępy w specjalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Przemysł elektroniczny powinien opracować niezawodny i tani odbiornik radiowy dla ludności o najniższych dochodach. Ostatnio podjęto prace nad opracowaniem modelu takiego odbiornika przystosowanego odbioru zakresu UKF.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Wciąż niezadowalający jest wygląd naszych odbiorników, brak zwłaszcza drobnych elementów upiększających.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Wciąż jeszcze nie jest pokryte zapotrzebowanie na adaptery. Problem ten ma być w najbliższych latach rozwiązany.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Poseł Stanisław Cieślak (ZSL) przedstawił uwagi zespołu, który badał problemy produkcji rynkowej przemysłu mięsnego, chłodniczego, mleczarskiego i owocowo-warzywnego. W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Czesław Burski (ZSL), Władysław Kuszyk (PZPR), Jan Pysz (PZPR) oraz Władysław Cabaj (ZSL) - przedstawiciel Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego/.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Powstała u nas i dalej rozwijać się będzie prawdziwie nowoczesna baza przetwórstwa i uszlachetniania płodów rolnych, jednakże przetwórstwo rolno-spożywcze nie nadąża za rozwojem produkcji rolnej. W usunięciu tej dysproporcji kryją się duże rezerwy wzbogacenia zaopatrzenia rynkowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Nowoczesny przemysł przetwórczy wymaga nowoczesnych metod handlu, odpowiednich urządzeń, które służyć mają obrotowi uszlachetnionych wyrobów. Stąd szczególne znaczenie odpowiedniego doinwestowania handlu.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Podobne znaczenie ma problem transportu, w tym również transportu specjalistycznego dla przewozu różnego rodzaju przetworzonych artykułów spożywczych oraz chłodni.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Zharmonizowanie tempa wzrostu produkcji rolnej, przetwórstwa rolno-spożywczego, zagospodarowania masy towarowej w okresach największej podaży, oto problemy, które powinny znaleźć wyraz rocznych i wieloletnich planach gospodarczych. Od ich rozwiązania zależy przyśpieszenie rotacji towarów, niezakłócony ich przebieg od producenta surowca poprzez przetwórstwo do konsumenta.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Również nauka rolnicza powinna w szerszym zakresie przyjść w sukurs przemysłowi rolno-spożywczemu. Dla nowoczesnych maszyn potrzebny jest odpowiedni surowiec, inaczej bowiem maszyny te nie przyniosą oczekiwanych korzyści.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Wiele jest do zrobienia w dziedzinie koordynacji centralnej i terenowej przemysłu rolno-spożywczego, na który składają się duże nowoczesne zakłady i zakłady małe. Różne podporządkowanie tego przemysłu - zakłady kluczowe i zakłady podległe radom narodowym - zaostrza wymóg właściwej koordynacji i kooperacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Istnieje ponadto problem takiej organizacji sieci magazynów, która nie dublując się - w rolnictwie, przemyśle i w handlu - ułatwiałaby właściwą cyrkulację towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Wąskim gardłem przemysłu spożywczego są opakowania. Problemem jest nie tylko ich estetyka, ale przede wszystkim ekonomika.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">W organizacji skupu, przetwórstwa, w zapewnieniu rytmiki tych operacji, w regulowaniu problemów zatrudnienia sezonowego w przemyśle rolno-spożywczym wiele zdziałać mogą rady narodowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">W przemyśle rolno-spożywczym notuje się wiele wartych upowszechnienia i uwzględnienia w planach gospodarczych inicjatyw.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Hasiak (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Zdzisław Siedlewski (SD), Józef Łastowski (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Edward Graliński (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Zdzisław Balicki (PZPR), Władysław Kuszyk (PZPR), Henryk Rutkowski (PZPR - Komisja Przem. Chem. i Górnictwa); dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego - Tadeusz Podgórski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego - Zdzisław Przygoda, dyrektor Departamentu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu - Mieczysław Stępiński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Wewnętrznego - Emil Kołodziej i Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Józef Kulesza.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">W dyskusji podkreślono, że mimo pewnej odczuwalnej poprawy zaopatrzenia rynku nadal istnieją braki w tej dziedzinie. Udzielono poparcia dla założeń opracowanego przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów projektu Uchwały Rady Ministrów w sprawie poprawy zaopatrzenia rynku. Zdaniem posłów realizacja tej uchwały pozwoli na dalszą poprawę zaopatrzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Rozważając jakie środki należy podjąć celem poprawy sytuacji rynkowej, wskazywano na konieczność przezwyciężania tendencji do rozwiązywania tych problemów wyłącznie w drodze inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Inwestycje takie są nieodzowne, ale muszą one być poprzedzone dokładną analizą wykorzystania istniejących mocy produkcyjnych i rachunkiem ekonomicznym. W oparciu o te kryteria ustalać trzeba hierarchię ważności i pilności inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Podstawowym zadaniem powinno być uruchamianie rezerw, które tkwią jeszcze w naszym przemyśle. Zwiększeniu produkcji rynkowej służyć będzie poprawa zaopatrzenia surowcowego, system kooperacji, jak również usprawnienie organizacji pracy w przemyśle. Tymi samymi środkami produkcji, którymi dziś dysponujemy, można - zdaniem posłów - produkować więcej towarów, bardziej odpowiadających zapotrzebowaniu. Żądanie to jest tym bardziej realne, że wzrosło ostatnio zainteresowanie załóg i samorządów robotniczych sprawami produkcji towarów rynkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Za niemniej ważny czynnik warunkujący poprawę zaopatrzenia rynku uznano pogłębienie analizy popytu. Decydującą rolę odgrywać tu powinny przedsiębiorstwa handlowe, które mają już w tej dziedzinie pewne doświadczenia. Sygnały handlu dla przemysłu powinny nie tylko wskazywać na potrzebę podejmowania nowej względnie rozszerzonej produkcji, lecz również na konieczność ograniczania a nawet zaniechania produkcji tych wyrobów, które nie znajdują nabywców i które pochłaniają duże ilości surowca, robocizny, kosztów. Sam przemysł powinien w celu badania rynku w szerszej niż dotychczas mierze wykorzystywać sieć sklepów fabrycznych. Aby mogły one spełniać swoje zadanie, muszą być lepiej i pełniej zaopatrywane w wyroby fabryki, którą reprezentują.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">W większym niż dotychczas stopniu posługiwać się należy reklamą dla celów kształtowania popytu. Jak do tej pory fundusze przeznaczone przez przemysł na ten cel nie są prawidłowo wykorzystywane.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Doskonalić trzeba - zdaniem posłów - metody współpracy przemysłu i handlu.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Wiele uwag padło w dyskusji na temat konieczności podejmowania dalszych starań zmierzających do poprawy jakości towarów rynkowych. Wskazywano, że bardzo dziś rozbudowane służby kontroli jakości nie osiągają zadowalających wyników. Stąd konieczność doskonalenia organizacji tych służb i jasnego sprecyzowania kryteriów jakościowych dla poszczególnych grup towarowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów spełnia funkcje koordynujące działalność innych komisji sejmowych. Jej głównym zadaniem jest troska o zachowanie właściwych proporcji między zadaniami i środkami przyznawanymi na cele rozwoju poszczególnych branż i terenów. Taki charakter Komisji Sprawia, że dotychczas, a nie wątpliwie i w przyszłości, zajmowała się głównie mechanizmem systemów planowania, zarządzania i finansowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Stawiając na porządku obrad przy końcu bieżącej kadencji sprawy zaopatrzenia rynku, prezydium Komisji pragnęło raz jeszcze zaakcentować, że wszystkie jej wysiłki służą rozwojowi gospodarczemu kraju, a tym samym służą poprawie warunków życia człowieka. Zaopatrzenie rynku, to niewątpliwie jeden z podstawowych czynników determinujących poziom życia człowieka.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">W dyskusji posłowie skoncentrowali się przede wszystkim na brakach i niedociągnięciach. Nie umniejsza to jednak osiągnięć, jakie mamy do zanotowania w bieżącej kadencji Sejmu. Osiągnięcia te mamy do zanotowania i w przemyśle produkującym na rzecz rynku, i w pracy aparatu handlu wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Wraz z poprawą zaopatrzenia rynku, rosną wymagania społeczne, zwiększa się wyczulenie na występujące braki i niedociągnięcia. Te braki i niedociągnięcia musimy konsekwentnie przezwyciężać.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Zarówno spostrzeżenia posłów, którzy wizytowali zakłady produkcyjne i placówki handlowe, jak również przebieg dyskusji posłużą jako podstawa do opracowania dezyderatów pod adresem rządu.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Komisja zleciła prezydium, by w porozumieniu z przewodniczącymi zespołów, opracowało projekt dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">NIEKTÓRE PROBLEMY POPRAWY ZAOPATRZENIA RYNKU WEWNĘTRZNEGO</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Streszczenie informacji złożonych na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 19 lutego 1969 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Janusz Walewski:</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">W 1968 r., w wyniku wzrostu dochodów pieniężnych ludności o 8 proc. nastąpiło poważne ożywienie na rynku wewnętrznym. Te zwiększone przychody skierowane były przede wszystkim na zakup towarów w handlu uspołecznionym. W związku z tym sprzedaż detaliczna zwiększyła się w porównaniu z 1967 r., o 8,6 proc. i wyniosła około 358 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Pewna poprawa zaopatrzenia rynku nastąpiła między innymi dzięki środkom podjętym w wyniku realizacji uchwał X Plenum KC PZPR i realizacji szeregu uchwał rządu w tej sprawie. Zaopatrzenie rynku nadal jednak nie we wszystkich artykułach odpowiadało wzrastającemu popytowi na towary. Konieczne jest dalsze dostosowywanie struktury dostaw do struktury popytu. Chociaż sprawom tym poświęcono wiele uwagi podczas realizacji ubiegłorocznego planu, nie udało się w pełni rozwiązać wszystkich problemów zaopatrzenia rynkowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Przy ogólnej poprawie zaopatrzenia w artykuły żywnościowe nadal występowały niedobory mięsa i przetworów (zwłaszcza wieprzowiny i niektórych wyrobów wędliniarskich).</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Nadal, mimo poprawy zaopatrzenia, występowały niedobory tkanin wełnianych i jedwabnych, obuwia skórzanego i gumowego, mebli, artykułów instalacyjno-sanitarnych, materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">W planie na rok 1969 założono wzrost sprzedaży dla ludności o 6,5 proc. Odpowiada to szacunkowi wzrostu siły nabywczej w bilansie pieniężnych dochodów i wydatków ludności.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Zakłada się dalszą poprawę zaopatrzenia, przy istniejących jednakże pewnych niedoborach asortymentowych, głównie tych artykułów, które i dotychczas dostarczane były na rynek w niewystarczających ilościach. Sprawa zaopatrzenia rynku była przedmiotem szczególnej uwagi podczas prac nad tegorocznym planem. W ostatniej fazie tych prac. Komisja Planowania zaproponowała zwiększenie dostaw na rynek towarów wartości około 1,5 mld zł, przede wszystkim kosztem zmniejszenia eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Zostało to przyjęte i uwzględnione w planie. Zwiększenie dostaw dotyczy szczególnie poszukiwanych na rynku artykułów: samochodów osobowych, motocykli, rowerów, lodówek, żelazek elektrycznych, tkanin jedwabnych i lnianych, masła i ryb.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Komisja Planowania opracowała ponadto projekt uchwały rządu w sprawie dodatkowej produkcji rynkowej i stworzenia warunków dla dalszej poprawy zaopatrzenia rynku w tym roku i w latach następnych. W projekcie tym proponuje się zwiększenie dostaw poszukiwanych towarów, w porównaniu z uchwalonym planem na 1969 r., o co najmniej 3,7 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">W projekcie uchwały zwraca się uwagę na lepsze wykorzystanie zdolności produkcyjnych i surowców dla produkcji na rynek oraz na poprawę jakości towarów rynkowych, na uruchamianie produkcji nowych wyrobów i lepsze dostosowanie asortymentu do potrzeb ludności.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Dodatkowe wyroby na rynek, w myśl projektu Uchwały, mają być produkowane głównie w zakładach podległych Ministerstwu Przemysłu Spożywczego i Skupu (1,2 mld zł), Przemysłu Lekkiego (800 mln zł), Komitetowi Drobnej Wytwórczości (700 mln zł), Ministerstwu Przemysłu Chemicznego (400 mln zł), Ministerstwu Przemysłu Maszynowego (570 mln zł).</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">W projekcie Uchwały starano się uwzględnić wszystkie wnioski dotyczące zaopatrzenia rynku zgłaszane przez komisje sejmowe, rady narodowe i związki zawodowe oraz organy rządowe. Szczególnie dokładnie zbadano możliwości zwiększenia produkcji rynkowej w przemyśle drobnym, zwracając uwagę na pełne wykorzystanie mocy produkcyjnej. Dla wykonania dodatkowej produkcji na rynek, przewidziano w projekcie uchwały odpowiedni import surowców oraz maszyn i urządzeń. Zwrócono uwagę na poprawę skuteczności bodźców sprzyjających rozwijaniu pożądanej produkcji rynkowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Realizacja propozycji zawartych w projekcie uchwały wpłynie niewątpliwie na poprawę zaopatrzenia ludności. W dalszej działalności uwzględniać się będzie w planach inwestycyjnych budowę nowych obiektów produkujących wyroby na rynku zwłaszcza te, których podaż jest jeszcze niedostateczna. Jest to najskuteczniejszy sposób poprawy zaopatrzenia w najbliższych latach.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Wewnętrznego - Emil Kołodziej:</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Rok 1968 przyniósł dalsze usprawnienie organizacji pracy handlu, wzrost sieci sklepów i zakładów gastronomicznych pogłębianie, choć w stopniu jeszcze niedostatecznym, analizy rynku. Nastąpiła pewna poprawa struktury zapasów towarowych w handlu; zmalały zapasy towarów, których podaż jest dostateczna, wzrosły natomiast zapasy towarów, których normatyw był dotychczas niewystarczający; usprawniono system zamówień, zintensyfikowano sprzedaż szeregu artykułów o dostatecznej podaży; zwiększyła się ilość kwalifikowanych pracowników handlu. Wszystko to stworzyło korzystniejsze warunki realizacji w 1969 r. zadań nałożonych na handel.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Przewiduje się, że w 1969 r. szybciej wzrastać będą dostawy rynkowe artykułów przemysłowych; w dostarczonej do sprzedaży masie towarowej udział artykułów żywnościowych stanowić będzie proc. artykułów przemysłowych - 54,7 proc., a w tym artykułów przemysłowych konsumpcyjnych 41,4 proc., artykułów przemysłowych produkcyjnych - 13,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Przy ogólnym wzroście obrotów detalicznych o 6,7 proc., obroty handlu wiejskiego mają wzrosnąć o 7,1 proc. Jest to uzasadnione zmianami w strukturze popytu ze strony ludności wiejskiej oraz zaopatrywaniem się przez nią w coraz większej mierze w sklepach wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Zakłada się również szybsze tempo wzrostu obrotów w zakładach gastronomicznych (o 7,3 proc.), aniżeli w sieci detalicznej (o 6,7 proc.); wynika to ze wzrostu ilości miejsc konsumpcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">W warunkach zapewniających globalną równowagę rynkową, cały wysiłek handlu i przemysłu kierowany jest na osiągnięcie równowagi asortymentowej; wyrazem tego jest przewidziany w planie na rok bieżący znacznie wyższy od przeciętnego wzrost dostaw szeregu towarów deficytowych. Jest to m.in. konsekwencją znacznie większego zainteresowania resortów i zjednoczeń przemysłowych problemami rynku. Mimo to dostawy szeregu artykułów nie zaspokoją jeszcze w pełni potrzeb; problemy zwiększania produkcji i dostaw tych artykułów w najbliższych latach są przedmiotem szczególnej troski. Zamierza się to osiągnąć m.in. przez lepsze wykorzystanie mocy produkcyjnych przemysłu terenowego, spółdzielczego, a zwłaszcza przez poprawę zaopatrzenia tego przemysłu w surowce i maszyny.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Istotny wpływ na prawidłowe zaopatrzenie rynku ma współpraca pomiędzy handlem i przemysłem. Z wszystkimi resortami produkującymi na potrzebny rynku zawarte zostały ramowe porozumienia umożliwiające elastyczność działania zależnie od sytuacji rynkowej. Szczególnie istotne znaczenie ma współpraca z Ministerstwem Przemysłu Lekkiego, z uwagi na duży asortyment, wymogi sezonowości oraz zmienność potrzeb rynku. Zobowiązano przedsiębiorstwa handlowe do zawierania porozumień o stałej współpracy z przedsiębiorstwami przemysłu terenowego i spółdzielczego. Wyniki współpracy handlu z przemysłem uzależnione są w dużym stopniu od właściwego rozeznania potrzeb przez handel hurtowy i detaliczny i szybkiego przekazywania przemysłowi sygnałów i informacji. Wymaga to pogłębienia prowadzonej przez handel analizy rynku.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Porozumienia handlu z przemysłem obejmują również wprowadzanie na rynek nowych wyrobów; pozycje te ujmowane są w planach. Okres wprowadzania na rynek nowych wyrobów jest wciąż jeszcze zbyt długi, a w niektórych branżach ilość nowych wyrobów jest za mała w stosunku do potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Handel dysponuje obecnie dość licznym aparatem kontrolującym jakość towarów. Postulaty handlu zmierzają przede wszystkim do wzmocnienia kontroli technicznej w procesie produkcji, jak również do dostaw na rynek wewnętrzny większego wyboru towarów oznaczonych znakami jakości i znakami firmowymi. Niezbędna jest też poprawa formy plastycznej, kolorystyki i estetyki wyrobów. Rok ubiegły charakteryzował się poprawą jakości wielu wyrobów; jednak nadal niezbędne są wysiłki na rzecz poprawy jakości szczególnie odzieży, wyrobów pończoszniczych, galanterii skórzanej, telewizorów.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Ilościowej i jakościowej poprawie zaopatrzenia towarzyszyć musi poprawa jakości obsługi klientów m.in. przez lepsze dostosowanie sieci handlowej do potrzeb konsumentów. Dąży się do uruchamiania większej liczby dużych sklepów, w których można prezentować szerszy asortyment towarów i uławiać zakupy. Duża część nowych sklepów lokalizowana będzie w osiedlach mieszkaniowych, przy dużych zakładach przemysłowych oraz na peryferiach miast. Na rozbudowę sieci handlowej przyznane zostały dodatkowe środki inwestycyjne, dzięki którym możliwe będzie usunięcie zaległości powstałych w poprzednich latach.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Resort ma opracowany i realizuje kompleksowy program usprawniania organizacji handlu i gastronomii, który przedstawiony został sejmowej Komisji Handlu Wewnętrznego. Można wyrazić przekonanie, że realizacja tego programu wraz z podjętymi przez przemysł środkami na rzecz zwiększenia dostaw towarów rynkowych, przyczyni się do dalszej poprawy zaopatrzenia ludności w roku bieżącym.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00063-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00063-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..3c3ba23
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00063-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00063-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 63/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 63/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:29</note>
+        <note type="sessionNo">63</note>
+        <date>1969-04-11</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Wiktor Obolewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00063-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00063-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b9c48d3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00063-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,42 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 11 kwietnia 1969 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Cieślaka (ZSL), omówiła rolę kredytu bankowego w finansowaniu i kredytowaniu przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Prezes Narodowego Banku Polskiego - Leonard Siemiątkowski, podsekretarze stanu w Ministerstwie Finansów - Jan Dusza i Józef Trendota, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Józef Pajostka, przedstawiciele NIK - dyrektorzy: Janusz Nowicki i Zbigniew Szulz.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o roli kredytu bankowego w finansowaniu i kontroli przedsiębiorstw przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, Prezes Narodowego Banku Polskiego - Leonard Siemiątkowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Frankowski (bezp. Chrz. Stow. Społ.), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Michalina Tatrnkówna-Majkowska (PZPR), Wiktor Obolewicz (PZPR), Jan Sliwa (ZSL - przedstawiciel Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Franciszek Blinowski (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL) i Eugeniusz Witek (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili podsekretarze stanu w Ministerstwie Finansów - Leonard Siemiątkowski i Józef Trendota oraz zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Józef Pajestka.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">W dyskusji wskazywano, że zgodnie z uchwałami V Zjazdu PZPR problem weryfikacji działania poszczególnych mechanizmów ekonomicznych w naszej gospodarce narodowej oraz doskonalenia systemu zarządzania ma podstawowe znaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Bardzo ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu przedsiębiorstw odgrywa właściwe ustawienie systemu finansowania i kredytowania tych przedsiębiorstw oraz zabezpieczenie sprawnej kontroli funkcjonowania tego systemu. W tej dziedzinie wiele spraw jeszcze wymaga rozważenia, np. stosowany u nas system finansowania środków obrotowych, a przede wszystkim sposób ich oprocentowania; wprawdzie nasz system oprocentowania kredytów dopuszcza stosowanie wyższej stopy oprocentowania, ale korzysta się z tego zbyt rzadko.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Wyraźniej należy - zdaniem posłów - określić rolę banku i możliwość ich oddziaływania na prawidłowe kształtowanie się polityki ekonomicznej przedsiębiorstw. Coraz szersze przechodzenie na system kredytowania przedsiębiorstw i rozliczania ich wg osiągniętych wyników ekonomicznych powinien zmusić banki do podejmowania nowej funkcji - doradztwa ekonomicznego, a nie tylko, jak to ma miejsce obecnie, do sygnalizowania niektórych zjawisk ekonomicznych i sprawowania funkcji kontrolnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Nie wydają się słuszne te poglądy, w których sugeruje się konieczność dalszego ubranżowienia banków. Umacniać należy istniejące już placówki oraz w miarę możliwości uruchamiać nowe oddziały terenowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Wiele miejsca w dyskusji poświęcono sprawie kształtowania się zapasów w gospodarce narodowej. Podkreślano, że w ostatnich latach nastąpiła wyraźna poprawa w tym zakresie, nie jest to jeszcze stan zadowalający.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Problem ten wymaga - zdaniem posłów - kompleksowego badania, właściwego rozpoznania i przyjęcia bardziej realnych metod ewidencji zasobów, które w gospodarce narodowej składają się na pojęcie zapasów. Zapasy zbędne i nieprawidłowe stanowią bowiem jeden z symptomów nieprawidłowości w gospodarce narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Śmielej należy podejmować decyzje o wyprzedaży posezonowej artykułów rynkowych po niższych cenach, usprawniać instrumenty techniczno-ekonomiczne tego działania i bardziej wnikliwie badać społeczne aspekty niechęci i powstrzymywania się od dokonywania przecen.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Zwracano uwagę, aby przy przesunięciach zmierzających do usprawnienia i większej koncentracji inwestycji grupy B należycie zabezpieczyć potrzeby wynikające ze skupu i rozprowadzania produktów rolnych oraz ich przetwórstwa i zaopatrywania rolnictwa w środki produkcji. Wskazywano również na konieczność takiego ukierunkowania środków kredytowych, aby inwestycje z dziedziny bhp były traktowane na równi z inwestycjami produkcyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Komisja postanowiła wnioski z dyskusji ująć w sprawozdaniu z prac Komisji w bieżącej kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">W kolejnym punkcie porządku obrad. Komisja rozpatrzyła rządowy projekt ustawy zmieniającej ustawę o podatku wyrównawczym. Sprawozdanie z tej części posiedzenia podamy w kolejnym biuletynie.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">O ROLI KREDYTU BANKOWEGO W FINANSOWANIU I KONTROLI PRZEDSIĘBIORSTW</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Streszczenie informacji przedstawionej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, prezesa Narodowego Banku Polskiego - Leonarda Siemiętkowskiego na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w dniu 11 kwietnia 1969 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Narodowy Bank Polski przede wszystkim finansuje i kredytuje działalność eksploatacyjną przedsiębiorstw, a także część procesu inwestycyjnego - inwestycje grupy „B”, to jest inwestycje przedsiębiorstw, inwestycje szybko rentujące i drobne.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Kredyty na działalność eksploatacyjną przedsiębiorstw sięgają obecnie kwoty 250 mld zł, obejmując przede wszystkim finansowanie i kredytowanie zapasów. W związku z tym NBP koncentruje swą uwagę na kształtowaniu się struktury i rodzaju zapasów w przedsiębiorstwach produkcyjnych, usługowych i handlowych, wychodząc z założenia, że analiza sytuacji w tej dziedzinie pozwala dotrzeć do źródeł wielu zjawisk determinujących procesy gospodarcze. W kształtowaniu się zapasów przejawiają się bowiem wszelkie napięcia i niedomagania w dziedzinie kooperacji i zaopatrzenia, i to zarówno w skali makroekonomicznej, jak i w przekroju poszczególnych przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">W ciągu 3-ch lat bieżącej 5-ciolatki kształtowanie się zapasów uległo wyraźnej poprawie. Odmiennie niż w latach poprzednich wzrost zapasów wykazuje niewielkie odchylenie w stosunku do założeń planu, przekraczając je o 11 mld zł przy silniejszej niż przewidywał plan dynamice wzrosty produkcji. Jest to wynik ulepszenia samego planowania jak i poprawy gospodarki zapasami w sferze obrotu i produkcji. Na 1 proc. przyrostu produkcji przypada 1,09 proc. przyrostu zapasów, co świadczy o zachowaniu prawidłowych relacji w skali globalnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Przy analizie bardziej szczegółowej, sytuacja kształtuje się nieco inaczej. Zapasy w handlu miały bowiem wzrosnąć o 22 mld zł, wzrosły jednak tylko o 14 mld zł. Przyczyna tego niepomyślnego zjawiska tkwi w tym, że przemysł osiągając wyższe niż przewidziane w planie efekty produkcyjne, z różnych przyczyn preferuje produkcję na cele zaopatrzeniowe; produkcja artykułów rynkowych w niektórych przypadkach jest dla przedsiębiorstw mniej opłacalna, zwiększa koszty i nakłady, musi odpowiadać wzrastającym wymogom i rygorom odbioru jakościowego. Zjawisko to występuje od szeregu lat i wymagać będzie od Narodowego Banku Polskiego zwiększenia wysiłków w tym kierunku, aby poprzez politykę finansowania i kredytowania doprowadzić do ściślejszego przestrzegania przez przemysł podziału produkcji środków wytwarzania i środków konsumpcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Mimo to jednak stwierdzić należy, że dzięki wykorzystaniu instrumentów ekonomicznych w dotychczasowej formie, a przede wszystkim wprowadzaniu miernika zysku i rentowności, tak ostry w poprzednich latach problem narastających zapasów uległ wyraźnemu złagodzeniu. Jest to szczególnie charakterystyczne dla roku 1968, w którym zapasy angażowały 4,4 proc. dochodu narodowego (w roku 1967–4,8 proc., a w r. 1966–6,5 proc.). Przy wzroście produkcji w przemyśle w r. 1968 o 9,4 proc., zapasy wzrosły o 7 proc., w r. 1966 wskaźniki te kształtowały się odwrotnie - 7,4 proc. i 10,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Te korzystne efekty gospodarcze nie wszędzie jednak są widoczne. Obserwuje się zbyt mały przyrost zapasów półfabrykatów i produkcji w toku w przemyśle przetwórczym, co musi powodować trudności i napięcia w dziedzinie kooperacji. Zbyt mały przyrost zapasów tego typu notuje się w przemysłach ciężkim i maszynowym w stosunku do przyrostu produkcji, przy czym w przemyśle maszynowym rozkład przyrostu zapasów jest nierównomierny, ponieważ koncentrują się one głównie w przemyśle motoryzacyjnym, nie zabezpieczając zaopatrzenia innych branż. Zbyt niski jest przyrost zapasów materiałowych w hutnictwie żelaza i stali.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Na podstawie analizy rodzajów zapasów stwierdzić można, że w ciągu ostatnich lat zmalały w przemyśle szczególnie obciążające gospodarkę zapasy zbędne lub nadmierne. W niektórych jednak gałęziach przemysłu, jak np. w przemyśle lekkim, problem ten nadal istnieje.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Mniej pomyślnie kształtuje się struktura zapasów handlu, co wynika z niepełnego zabezpieczenia dostaw przez przemysł i niewywiązywania się w sposób należyty z zadań jakościowych. Istnieją więc w handlu zapasy trudno zbywalne, których wielkość ocenia się na 3 mld zł. Powoduję to konieczność dokonywania co roku przecen, obciążających handel dużymi kosztami. Dla przykładu wzrosły ostatnio w handlu zapasy mebli, których zbyt natrafia na trudności, mimo istnienia dużego niezaspokojonego popytu; produkowane asortymenty nie odpowiadają potrzebom.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">W dziedzinie inwestycji działalność finansowa i kredytowa Narodowego Banku Polskiego obejmuje Inwestycje grapy „B”, które stanowią 17 proc. ogółu nakładów inwestycyjnych. W niektórych jednak resortach - w resorcie przemysłu lekkiego i resorcie przemysłu spożywczego - NBP obejmuje swą działalność finansowo-kredytową 30 proc. nakładów inwestycyjnych z preferencją inwestycji przewidzianych dla potrzeb produkcji rynkowej. W handlu działalność ta obejmuje 50 proc. nakładów inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyobradomposełWiktorObolewicz">Ostatnie lata były okresem trudnym dla tej grupy inwestycji ze względu na ograniczenie ich udziału w Narodowym Planie Gospodarczym. Polityka finansowa i kredytowa nacelowana była na neutralizację nadmiernych środków inwestycyjnych w jednych przedsiębiorstwach i kierowania ich na potrzeby innych przedsiębiorstw. Mimo zmniejszenia zakresu tych inwestycji, udzielone na nie kredyty wzrosły jednak z 22 do 27 proc. Również w bieżącym roku inwestycje te są ograniczone. Zwłaszcza w części budowlano-montażowej. Przewlekła realizacja tych inwestycji również w sieci handlu powoduje konieczność ich ograniczenia, mimo niewątpliwych w tej dziedzinie potrzeb (pawilony handlowe, magazyny itd.). Sprawa zwiększenia zakresu tych inwestycji stanie się aktualna po usprawnieniu przebiegu ich realizacji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00064-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00064-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..59d22d0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00064-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00064-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 64/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 64/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:30</note>
+        <note type="sessionNo">64</note>
+        <date>1969-04-12</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00064-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00064-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..565e76c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00064-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak podawaliśmy we wczorajszym biuletynie (Nr 769)IV kad./, Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów rozpatrzyła projekt ustawy zmieniającej ustawę o podatku wyrównawczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Tej części posiedzenia przewodniczył poseł Wiktor Obolewicz (PZPR). W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, - podsekretarze stanu w Ministerstwie Finansów - Jan Dusza i Józef Trendota, prezes Centrali Spółdzielni Ogrodniczych - Tadeusz Barzyk, dyrektor Zespołu NIK- Tadeusz Robaczyk oraz przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu oraz Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W imieniu podkomisji, w której skład wchodzili również przedstawiciele Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, podstawowe założenia projektu ustawy omówił poseł Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W całokształcie wydatków rodzin pracowniczych sumy przeznaczone na zakup owoców i warzyw stanowią ok. 5 proc.; w wydatkach na żywność ok. 12 proc. Pozycja ta - jak wykazują dane statystyczne - stale wzrasta; nie można jednak uznać obecnego spożycia tych artykułów za dostateczne. Podejmowane są działania zmierzające do zwiększenia konsumpcji warzyw i owoców, zwłaszcza wobec rozwoju przemysłu mrożonek, który zabezpiecza dostawy pełnowartościowych artykułów w okresie zimowym. Z punktu widzenia spożycia rozwój branży owocowo-warzywnej jest niezbędny i państwo przeznacza rosnące stale środki na pomoc dla producentów oraz na rozwój związanego z tą branżą przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Wartość produkcji towarowej warzyw i owoców wynosi ok. 11,5 mld zł; w wartości skupu rolnego udział warzyw i owoców kształtuje się w granicach 6 proc., produkcja ich przynosi jednak około 1/5 osiąganych przez rolnictwo dochodów.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Ze względu na znaczenie produkcji ogrodniczo-sadowniczej i dla rolnictwa, i dla konsumentów, i dla handlu zagranicznego ta dziedzina otaczana jest pomocą i opieką. Państwo włożyło wiele wysiłku w organizację kontraktacji, skupu, sprzedaży; producenci uzyskują pomoc kredytową na dogodnych warunkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W produkcji warzyw gruntowych decydującą rolę odgrywa drobna gospodarka chłopska; zaopatrzenie rynku, dostawy dla przemysłu i na eksport bazują właśnie na drobnych producentach. Udział gospodarki uspołecznionej w tej produkcji (PGR, spółdzielnie produkcyjne, gospodarstwa pomocnicze różnych przedsiębiorstw i instytucji) sięga ok. 36 proc., a przy warzywach ze szklarni - 30 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Utrzymywane od szeregu lat i uzasadnione potrzebami kraju szczególnie korzystne warunki dla ogrodnictwa w zakresie cen, kontraktacji i podatków spowodowały, że pewna stosunkowo nieliczna grupa producentów, osiąga szczególnie wysokie dochody; rentowność w tych gospodarstwach przekracza dopuszczalne z punktu widzenia sprawiedliwości społecznej granice. Chodzi tu przede wszystkim o właścicieli większych szklarni, dużych sadów i ogrodów; w tych gospodarstwach występuje wysoko idąca koncentracja potencjału produkcyjnego, prowadząca niejednokrotnie do monopolistycznej pozycji na lokalnym rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W odczuciu społecznym te tak wysokie dochody, uzyskiwane w rezultacie wielkich nakładów państwa na organizację rynku warzywniczego są rażącym przykładem nie sprawiedliwego podziału dochodu narodowego. Niskie opodatkowanie takich dochodów budzi liczne zastrzeżenia w środowiskach robotniczych i chłopskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Zasady opodatkowania ogrodnictwa miały na celu stworzenie zachęcających dla rozwoju produkcji warzywniczej i sadowniczej warunków w drobnych gospodarstwach. Dlatego też obowiązującym ten dział podatkiem jest podatek gruntowy ustalony w takiej wysokości jak od gospodarstw zbożowo-hodowlanych (tzn. średnio 357 zł z 1 ha). Dodatkowe opodatkowanie powierzchni pod warzywami gruntowymi obowiązuje w miastach, w rejonach podmiejskich i na obszarze 18 powiatów warzywniczych, ale tylko wtedy, gdy warzywa nie są zakontraktowane. Tak więc podatek wzrosnąć może z jednego hektara do 3.400 zł, podczas gdy czysty dochód w dobrze zorganizowanym gospodarstwie warzywniczym dochodzić może do 45.000 zł 1 ha. W sadownictwie, kwiaciarstwie, przy produkcji w szklarniach i inspektach podatek jest obliczany na wyższym poziomie, tym niemniej jest on niewspółmiernie niski w stosunku do osiąganych dochodów.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W myśl założeń projektu ustawy podwyższone opodatkowanie objąć ma wyłącznie grupę bardzo wysoko zarabiających producentów, nie zmieniając w niczym zasad opodatkowania podstawowej masy producentów. Dla tych mniej zarabiających podwyżka nie byłaby celowa; mogłaby ona spowodować zachwianie równowagi w produkcji i zaopatrzeniu rynku, ograniczyć lub wstrzymać okresowo inwestycje oraz spowodować wzrost cen płodów ogrodniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Przyjęto typ podatku wyrównawczego. Podatek podbierany będzie wyłącznie od nadwyżki powierzchni określonej dla poszczególnych upraw ogrodniczych i sadowniczych. Określenie granic obszarowych dla poszczególnych upraw, granic powyżej których nadwyżki podlegać będą podatkowi wyrównawczemu, powierzone zostaje Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Projekt odstępuje więc od tradycyjnej formy podatku dochodowego i rezygnuje z obliczania wysokości kwot podatkowych przez organy podatkowe. Jest to uzasadnione faktem, że objęcie produkcji ogrodniczej podatkiem dochodowym wymagałoby prowadzenia ksiąg przez podatników, co dla wielu gospodarstw byłoby szczególnie trudne z uwagi na zróżnicowany asortyment produkcji, której rentowność ulega okresowym wahaniom w zależności od szeregu czynników (warunki atmosferyczne, podaż i popyt itp.), ponadto ustalanie rzeczywistej przychodowości gospodarstw na podstawie ksiąg wymagałoby stworzenia szerokiego aparatu kontroli. Jednakże dla producentów, którzy chcieliby opłacać podatek dochodowy i prowadzić księgi, ustawa dopuszcza możliwość wybrania takiej alternatywy.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Podstawową zaletą tak skonstruowanego podatku jest to, że zachowuje on charakter podatku stymulującego i sposób gospodarowania. Ponieważ obliczany jest on od powierzchni zajętej pod uprawę, a nie od wyników gospodarczych osiąganych na tej powierzchni, zawiera w sobie bodziec zachęcający do intensyfikowania produkcji, a tym samym do zwiększania dochodów.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Gospodarstwa ogrodnicze zachowują prawo do uzyskiwania ulg inwestycyjnych; z tego przywileju wyłączone są tylko gospodarstwa największe, uzyskujące dochody w takiej wysokości, która umożliwia inwestowanie w oparciu o własne środki.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Wojewódzka Rada narodowa może - w zależności od miejscowych warunków i opłacalności upraw - podjąć uchwałę o zwolnieniu od podatku wyrównawczego, przypadającego od wszystkich lub niektórych upraw, na czas określony lub nieokreślony, w całym województwie, albo na niektórych jego obszarach.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Projekt upoważnia również organy finansowe szczebla powiatowego do stosowania ulg w wymiarze podatku nie więcej niż jednak o 25 proc. przy nieurodzaju oraz w wypadkach kiedy gospodarstwo znajduje się w szczególnie niekorzystnych warunkach (np. duża odległość od rynku zbytu).</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Jest to pierwszy akt prawny dotyczący spraw podatkowych, przewidujący tak daleko idące uprawnienia dla rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W stosunku do producentów, którzy konsekwentnie omijają uspołeczniony aparat skupu, nie kontraktują, wychodząc ze swym towarem na odległe rynki i tą drogą osiągają nadmierne zyski - projekt dopuszcza możliwość podwyższenia podatku wyrównawczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W związku z projektem ustawy dają się słyszeć obawy, że ciężar nałożonego na producentów podatku konsumenci warzyw i owoców odczują w postaci zwyżki cen tych płodów. Obawy te nie mają uzasadnienia. Podatek dotyczyć będzie jedynie niewielkiej grupy producentów, którzy stanowią niewielki potencjał produkcyjny w skali kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W pełni aprobując projekt ustawy i uznając jego społeczno-polityczną słuszność, podkomisja zwraca uwagę na następujące sprawy:</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- niezbędne jest ścisłe kontrolowanie przez Ministerstwo Finansów i Najwyższą Izbę Kontroli realizacji ustawy w terenie; przy dużym zaufaniu do wydziałów finansowych prezydiów rad narodowych widzieć trzeba konieczność udzielenia im pomocy we właściwym interpretowaniu przepisów ustawy, interpretowaniu, które nie osłabiałoby bodźców dalszego rozwoju ogrodnictwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- ostatnie lata pozwoliły na stworzenie klimatu sprzyjającego rozwojowi produkcji ogrodniczej, niemniej jednak mamy jeszcze wiele terenów, gdzie ta produkcja się nie rozwija; szczególnie niepokojący jest brak zaplecza warzywniczo-owocowego dla wielu dużych miast i nowopowstających ośrodków przemysłowych; Ministerstwo Rolnictwa powinno skierować więcej środków na rozbudowę takiego zaplecza;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- w większym niż dotychczas stopniu powinny angażować się w rozwój produkcji ogrodniczej państwowe gospodarstwa rolne, zwłaszcza zlokalizowane na zapleczu dużych miast.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Podkomisja, wnosząc o przyjęcie projektu ustawy, zaproponowała wprowadzenie poprawki. W myśl projektu ustawy Rada Ministrów może w drodze rozporządzenia objąć opodatkowaniem inne specjalistyczne działy produkcji rolnej, jeżeli przemawiają za tym ważne względy gospodarcze i społeczne. Podkomisja stanęła na stanowisku, że dopuszczenie możliwości objęcia opodatkowaniem innych, poza produkcją ogrodniczą i sadowniczą, działów produkcji rolnej nie ma uzasadnienia. Należy dążyć do stworzenia wśród wszystkich producentów rolnych poczucia pewności, stabilności sytuacji, przekonania, że żadne inne zmiany, poza wprowadzonymi przez projekt ustawy nie będą dokonywane. Dlatego też podkomisja zaproponowała skreślenie tego przepisu.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Stanisław Hasiak (PZPR), Czesław Burski (ZSL), Franciszek Blinowski (PZPR), Jan Śliwa (ZSL - przedstawiciel Komisji Roln. i Przem. Spożywczego), Igor Łopatyński (PZPR), Eugeniusz Witek (ZSL), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Bolesław Bednarek (PZPR) i Wiktor Obolewicz (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W dyskusji wyrażono pełne poparcie dla założeń projektu ustawy. Wskazywano, że szeroka opinia publiczna od dawna domagała się ograniczenia nadmiernych dochodów pewnej wąskiej grupy producentów, której zyski pozostawały w rażącej, sprzeczności z dochodami robotników i chłodów. Zasady obliczania podatku wyrównawczego, zawarte w projekcie ustawy, pozwolą na stworzenie skutecznych barier przeciwdziałających wykształcaniu się grupy producentów kapitalistycznych wśród producentów warzyw i owoców, a jednocześnie nie powinny stwarzać hamulców rozwoju produkcji ogrodniczej u właścicieli indywidualnych gospodarstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Wskazywano na konieczność rozwijania produkcji warzyw i owoców w gospodarstwach uspołecznionych, co miałoby wpływ zarówno na poprawę zaopatrzenia rynku, jak i na zdrową konkurencję z produkcją prywatną.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Pogłowie w dyskusji zwracali uwagę na potrzebę pilnego śledzenia metod wdrażania przepisów ustawy w życie. Za szerokimi uprawnieniami jakie projekt przewiduje dla wydziałów finansowych rad narodowych, iść musi ze strony Ministerstwa Finansów właściwe kierunkowanie działalności tych organów.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Jan Dusza.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Założenia projektu ustawy były opracowywane przez Ministerstwo Finansów przy współudziale Ministerstwa Rolnictwa i Centrali Spółdzielni Ogrodniczych. Korzystano z konsultacji instytutów naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Podatek wyrównawczy pobierany będzie nie od całości obszaru upraw, lecz tylko od nadwyżki ponad obszar określony przez Radę Ministrów. Nie będzie się przy tym ustalać konkretnych dochodów osiąganych określanych przez poszczególnych producentów. Podatek będzie więc prosty i stabilny.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Według przygotowanych przepisów wykonawczych, podatek będzie pobierany od nadwyżki powierzchni ponad 6 ha gruntowych upraw warzyw lub sadów w wieku ponad 10 lat, albo ponad 1,5 ha gruntowych róż lub ponad 2 ha innych kwiatów, a przy uprawie pod szkłem: od powierzchni ponad 800 m2 warzyw lub ponad 400 m2 kwiatów w szklarniach ogrzewanych albo ponad 2000 m2 takich upraw w szklarniach nieogrzewanych. Uprawy w inspektach ogrzewanych będą opodatkowane od powierzchni ponad 2000 m2, a w inspektach nieogrzewanych - od powierzchni ponad 3000 m2. Uprawy krzewów jagodowych traktowane będą na równi z uprawą gruntową warzyw. Wobec tego, że u wielu producentów mogą występować różne rodzaje upraw, będą one sprowadzone do „wspólnego mianownika” w drodze odpowiedniego przeliczenia na tzw. ar przeliczeniowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Jak widać z podanych wyżej granic obszarowych, podatek obejmie bardzo nieliczną grupę producentów. Nie dotyczy on natomiast ogółu producentów mających decydujący wpływ na globalne rozmiary produkcji towarowej warzyw i owoców oraz warunki obrotu i ceny.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Kwota podatku wyrównawczego zależeć będzie od wielkości nadwyżki obszaru ponad areał nieobjęty tym podatkiem; np. przy warzywach gruntowych podatek z jednego hektara nadwyżki wynosić będzie od 7-15 tys. zł. rocznie, a od 1 m2 na szklarni ogrzewanej produkującej warzywa - 37-112 zł rocznie; od 1 m2 nadwyżki powierzchni kwiatów szklarniowych podatek wyniesie 75-225 zł rocznie, Wyższy podatek można będzie wymierzyć tylko w indywidualnych wypadkach,~ ~gdy producent wskutek zbywania produkcji na wolnym rynku po wysokich cenach osiągać będzie rażąco wysokie dochody.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Producent, który działalność gospodarczą powiąże z państwem i zakontraktuje produkcję, będzie korzystał z 30 proc. obniżki podatku przypadającego z powierzchni zakontraktowanej.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Projekty przepisów wykonawczych przewidują również całkowite lub częściowe niepobieranie podatku wyrównawczego z tytułu określonych nakładów inwestycyjnych poniesionych ze środków własnych producenta.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Podatek wyrównawczy będzie wymierzany z dołu za poprzedni rok podatkowy; np. za rok 1969 podatek zostanie ustalony w 1970 r. Natomiast w ciągu roku podatkowego, a więc i w 1969 r., podatnicy zobowiązani będą do płacenia zaliczek, których wysokość zostanie obliczona przez wydziały finansowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Komisja przyjęła projekt ustawy z poprawką zaproponowaną przez podkomisję.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Na sprawozdawcę projektu Komisja wybrała posła Stanisława Cieślaka (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">W dalszym ciągu obrad Komisja rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty oraz uchwaliła dezyderaty w sprawie zaopatrzenia rynku. Sprawozdanie z tej części obrad podamy w kolejnym biuletynie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00065-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00065-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..cada146
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00065-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00065-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 65/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 65/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:31</note>
+        <note type="sessionNo">65</note>
+        <date>1969-04-14</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00065-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00065-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c801e2e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00065-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,23 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak podawaliśmy w biuletynie z dnia 12 kwietnia br. (Nr 770)IV kad./, Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Wiktora Obolewicza (PZPR), uchwaliła dezyderaty oraz rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty. Sprawozdawcą był poseł Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W dezyderatach uchwalonych w wyniku rozpatrzenia w dniu 19 lutego br. (por. BPS)734/IV kad./ niektórych problemów zaopatrzenia rynku wewnętrznego, Komisja uznaje za słuszne i celowe podjęte przez rząd w I kwartale br. decyzje zmierzające do dalszej poprawy zaopatrzenia rynku; w oparciu o dokonane przez zespoły poselskie badania w przedsiębiorstwach poszczególnych branż i organizacjach handlowych, Komisja uważa m.in., że:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- dążyć należy do umacniania koordynacji branżowej przedsiębiorstw produkujących na potrzeby rynku, bez względu na ich resortową przynależność, pogłębiać specjalizację przedsiębiorstw w produkcji określonych artykułów rynkowych, co pozwoliłoby szerzej rozwijać tę produkcję w drodze bezinwestycyjnej; w przedsięwzięciach koordynacyjnych i pogłębiających specjalizację należy mieć równocześnie na uwadze konieczność wzbogacania i urozmaicania asortymentu zgodnie z wymogami rynku;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- wiele jest jeszcze do zrobienia w dziedzinie rozeznania przez handel potrzeb rynku; o ile w pewnej mierze przemysł i handel wyszły na przeciw np. potrzebom młodzieży, o tyle potrzeby starszej generacji, zwłaszcza kobiet, potrzeby ludności wsi itd. nie są rozpoznane i należycie zaspakajane; należy - zdaniem Komisji - szerzej organizować pokazy i spotkania z konsumentami, prezentować nowe asortymenty i rodzaje towarów, celem badania opinii i ocen konsumentów;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- należy spowodować ściślejsze przestrzeganie okresów obowiązywania cen nowości m.in. przez pozbawianie przedsiębiorstw korzyści wynikających z utrzymywania tych cen przez okres dłuższy niż określają to odpowiednie przepisy; równocześnie należy śmielej dokonywać przecen i obniżać ceny artykułów, które z różnych względów straciły swą atrakcyjność rynkową;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przy określaniu wielkości produkcji, asortymentów, jakości i cen przemysł i handel powinny w większym stopniu uwzględniać potrzeby i siłę nabywczą ludności o średnich dochodach; Komisja uważa, że polityka cen na wiele artykułów powinna być przeanalizowana pod kątem możliwości rozszerzenia ich sprzedaży i likwidacji narastających zapasów;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- mimo pewnej poprawy, wiele przedsiębiorstw przemysłowych oraz handel hurtowy i detaliczny nie dysponują dostateczną powierzchnią magazynową, co niejednokrotnie hamuje możliwość zwiększania produkcji i zbytu; równolegle z realizacją nakreślonego przez rząd programu rozbudowy magazynów, należałoby uruchomić bodźce ekonomiczne, które zachęcałyby pracowników przemysłu, handlu i transportu do skracania drogi towaru od producenta do konsumenta; obecnie okres rotacji towarów jest zbyt długi;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- w wielu branżach produkujących na potrzeby rynku poważnym problemem jest niedobór opakowań, stanowi on przeszkodę zarówno w pełnym wykorzystaniu potencjału produkcyjnego i zwiększeniu zbytu, jak i powoduje znaczne straty i ubytki przy magazynowaniu i transporcie towarów; stwarza to pilną konieczność przeanalizowania potrzeb poszczególnych branż w zakresie opakowań oraz opracowania programu zaspokojenia tych potrzeb; należy również organizacyjnie uporządkować problemy przydziału materiałów i potencjału poligraficznego w dziedzinie opakowań papierowych i nadruków;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- dla osiągnięcia poprawy zaopatrzenia rynku w meble, należy zapewnić przemysłowi meblarskiemu pełne i rytmiczne zaopatrzenie materiałowe, szerzej wprowadzać na rynek meble o różnym standardzie wykończenia, rozwijać produkcję mebli segmentowych cieszących się dużym popytem, zwiększyć produkcję mebli demontowanych, co przyniesie poważne oszczędności w kosztach opakowania, transportu i zmniejszy ilość uszkodzeń w czasie transportu; jednocześnie należy tworzyć placówki usługowe zajmujące się regeneracją mebli mieszkalnych i biurowych oraz uruchomić więcej komisów meblowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Komisja przyjęła do wiadomości odpowiedzi na dezyderaty uchwalone w poprzednim okresie i dotyczące: trybu podejmowania i oceny eksperymentów w dziedzinie planowania i zarządzeniu w zjednoczeniach i przedsiębiorstwach; usprawnienia prac statystycznych w jednostkach sprawozdawczych; właściwego ustosunkowywania się przez jednostki kontrolowane do wniosków i ocen Najwyższej Izby Kontroli; perspektywicznych kierunków modernizacji przemysłu lekkiego (dezyderat uchwalony wspólnie z Komisją Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00066-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00066-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7d718ae
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00066-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-gbfxx-00066-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 66/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 66/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_13-KomPlanuGosp.odt:32</note>
+        <note type="sessionNo">66</note>
+        <date>1969-04-18</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00066-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00066-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e8ee56d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/gbf/196569-sjm-gbfxx-00066-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,29 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 18 kwietnia 1969 r. Komisja Planu. Gospodarczego, Budżetu i Finansów, obradująca pod przewodnictwem posła Wiktora Obolewicza (PZPR)/uchwaliła sprawozdanie z działalności Komisji w okresie IV kadencji Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Realizując swoje zadania, Komisja przeprowadzała analizę projektów budżetów i rocznych planów gospodarczych oraz planów wieloletnich, jak i kontrolę realizacji tych planów i budżetów; w tej dziedzinie Komisja koordynowała całokształt prac wszystkich komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W toku prac nad projektami planu i budżetu Komisja dążyła do wyodrębniania pewnych problemowych zagadnień wiodących (np. inwestycje, spożycie, produkcja materialna, postęp techniczny) i kompleksowego ich rozpatrywania. W tym celu zapraszano na posiedzenia Komisji poświęcone analizie projektów planów przedstawicieli prezydiów zainteresowanych komisji sejmowych, a delegowani członkowie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów brali udział w posiedzeniach innych komisji, poświęconych omawianiu planów gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Obok pracy nad projektami planów i budżetów oraz nad analizą wykonania planu i budżetu, Komisja rozpatrywała poszczególne problemy, mające zasadnicze znaczenie dla rozwoju gospodarczego kraju. Na tych posiedzeniach problemowych omówiono sytuację w dziedzinie inwestycji wraz z analizą wniosków wojewódzkich zespołów poselskich dotyczących możliwości wzrostu produkcji materiałów budowlanych, stan prac nad planami regionalnymi, stan prac nad przygotowaniem 5-cioletniego planu na lata 1966-1970 na przykładzie 3-ch wybranych regionów, problematykę kar umownych, funkcjonowanie kredytowego systemu finansowania niektórych inwestycji, eksperymenty w zakresie systemu zarządzania i planowania, rolę kredytu bankowego w finansowaniu i kontroli przedsiębiorstw, niektóre problemy poprawy zaopatrzenia rynku wewnętrznego, funkcjonowanie nowego systemu finansowego w przemyśle, rozwój drobnej wytwórczości rzemiosła i usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Niektóre z tych problemów były omawiane na wspólnych posiedzeniach z innymi komisjami, lub przy udziale ich przedstawicieli.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W okresie IV kadencji przyjęto i rozwijano metodę pracy polegającą na kolektywnym opracowywaniu przez kilkuosobowe zespoły tematów, które następnie stawały się przedmiotem obrad Komisji; zespoły te niejednokrotnie przeprowadzały wizytacje terenowe, badając dane zagadnienie w wybranych gałęziach gospodarki i w radach narodowych. Ta metoda pracy przyczyniła się do wzbogacenia i pogłębienia analiz, ocen i wniosków podejmowanych przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Ogółem Komisja odbyła w toku kadencji 59 posiedzeń. Rozpatrzono i przyjęto 11 projektów ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Komisja uchwaliła 65 dezyderatów oraz wprowadziła szereg zmian do projektów ustaw budżetowych, uchwał o narodowych planach gospodarczych oraz innych projektów ustaw rozpatrywanych przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Z problemów poruszonych w dezyderatach i ujętych we wprowadzonych zmianach do projektów ustaw wymienić należy:</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- w toku rozpatrywania projektu planu 5-letniego na lata 1966-1970 Komisja zwróciła uwagę na konieczność poważniejszego doinwestowania hutnictwa, jako jednego z podstawowych fundamentów dalszego rozwoju całej gospodarki narodowej, na potrzebę zwiększenia mocy przerobowej przemysłu rolno-spożywczego oraz pojemności magazynów i punktów skupu artykułów rolnych - ze względu na szybki wzrost produkcji rolnej i konieczność jej planowego zagospodarowania. Również w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego Komisja postulowała zwiększenie jego rozmiarów w miarę posiadanych środków. Postulaty te zostały przez rząd zrealizowane w granicach, na które pozwoliły posiadane rezerwy i możliwe do przeprowadzenia przesunięcia w planie.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- Przeprowadzona przez Komisję ocena wyników eksperymentów w zakresie planowania i zarządzania przeprowadzanych w różnych zjednoczeniach i przedsiębiorstwach stała się podstawą do sformułowania szeregu dezyderatów; jak wynika z odpowiedzi rządu, dezyderaty te były podnietą do szybszego wyciągania wniosków z przeprowadzonych eksperymentów i do wprowadzania wypróbowanych i pozytywnie ocenionych rozwiązań do systemu zarządzania i planowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- Pracom nad rocznymi i wieloletnimi planami gospodarczymi powinny - zdaniem Komisji - towarzyszyć prace nad przygotowaniem plam perspektywicznego oraz planów regionalnych; temu zagadnieniu poświęciła Komisja posiedzenia problemowe z udziałem przedstawicieli prezydiów WRN, a wnioski z nich przyczyniły się do podniesienia rangi planów regionalnych w pracach Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz prezydiów wojewódzkich rad narodowych. Wioski te posłużyły również do zorganizowania bardzo interesującego publicznego przeglądu tych prac i wielu poświęconym im sesji i narad naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- Komisja wiele uwagi zwracała na poprawę zaopatrzenia rynku wewnętrznego. Dezyderaty Komisji w tej sprawie, dotyczące m.in. konieczności stałej kontroli ze strony rządu realizacji planowych zadań w zakresie rozwoju produkcji, stałego rozszerzania zakresu umów między przemysłem i handlem, lepszego rozeznania ze strony handlu potrzeb konsumentów, rozszerzenia programu produkcji opakowań itp. - zostały przyjęte do realizacji i stopniowo są wprowadzane w życie.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- W związku ze swym merytorycznym zakresem pracy Komisja dużo uwagi poświęciła sprawie stałego doskonalenia systemu planowania i zarządzania gospodarką narodową. Takie problemy jak ocena nowych mierników działalności przedsiębiorstw, ocena nowego systemu finansowania działalności produkcyjnej i inwestycyjnej przedsiębiorstw przemysłowych i budowlanych badane były przez Komisję w wytypowanych zakładach, branżach przemysłowych i w budownictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- Realizacja wniosków pokontrolnych Najwyższej Izby Kontroli, umocnienie poczucia osobistej odpowiedzialności za prawidłowe wykonanie nakreślonych planem zadań gospodarczych, przestrzeganie ustaw i rozporządzeń oraz innych aktów prawnych, umacnianie dyscypliny finansowej - były stale przedmiotem troski Komisji. Między in. z inicjatywy Komisji rząd poświęca co roku jedno posiedzenie Rady Ministrów analizie realizacji wniosków pokontrolnych NIK przez resorty i centralne ogniwa administracji państwowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Szereg problemów podejmowanych przez Komisję powinno stać w centrum zainteresowania Komisji następnej kadencji Sejmu. Należą do nich zagadnienia związane z wprowadzonymi w okresie przygotowań do opracowania nowego planu 5-letniego zmianami w systemie planowania i zarządzania, zmiany w organizacji przemysłu, zwłaszcza w związku z zapowiedzianą organizacją kombinatów, realizacja programów rozwoju i rekonstrukcji branż. Komisja V kadencji powinna również stale śledzić przebieg procesów inwestycyjnych w gospodarce narodowej, funkcjonowanie polityki licencyjnej jak również czuwać nad wprowadzaniem zaleceń kontrolnych NIK w życie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00001-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00001-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..acce9ba
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00001-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00001-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 1/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 1/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:1</note>
+        <note type="sessionNo">1</note>
+        <date>1965-09-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGrochalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Grochalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHalinaSkibniewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Halina Skibniewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykHałas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Hałas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefGrzecznarowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Grzecznarowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefNagórzański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Nagórzański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBrudziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Brudziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichalinaTatarkównaMajkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michalina Tatarkówna-Majkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStefanCzerniakiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stefan Czerniakiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldKasperski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Kasperski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGawlik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gawlik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00001-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00001-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..fd0ac7b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00001-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,113 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 22 września 1965 roku Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Piotra Gajewskiego (PZPR) rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- sprawozdanie o wykonaniu zadań planowych, budownictwa i materiałów budowlanych za 8 miesięcy 1965 r., - sprawozdanie o wykonaniu zadań planowych w zakresie budownictwa mieszkaniowego za 8 miesięcy 1965 r., - informacje Ministra Gospodarki Komunalnej o przebiegu realizacji przepisów o reformie czynszów za lokale mieszkalne, - sprawozdanie Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej z działalności Komisji w okresie III kadencji Sejmu, oraz powołała stałe podkomisje.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z Ministrem Marianem Olewińskim i podsekretarzem stanu - Wsiewołodem Kuleszą, przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z Ministrem Stanisławem Sroką i podsekretarzami stanu - Zdzisławem Drozdem i Jerzym Majewskim, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem Zespołu Teodorem Borczyńskim i wicedyrektorem Zespołu - Henrykiem Kaczyńskim oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu wzięli również udział: sekretarz Komisji Mieszkaniowej Centralnej Rady Związków Zawodowych - Tadeusz Czyżyński oraz przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Gospodarki Komunalnej Przemysłu Terenowego - W. Gaworski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informację o przewidywanej realizacji zadań w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych w pierwszych trzech kwartałach 1965 r. przedstawił Minister Budownictwa i przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Olewiński.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWitoldKasperski">Podstawowym warunkiem realizacji planów rozwojowych budownictwa jest osiągnięcie wyprzedzenia produkcji materiałów budowlanych i stworzenie pewnych rezerw materiałowych. Bez zrealizowania tego postulatu nie sposób uniknąć powstających, z braku określonych materiałów, w określonym czasie, przestojów na budowach oraz konieczności wprowadzania zmian do tych projektów, w których przyjęto materiały niemożliwe w danej chwili do osiągnięcia. Zapowiadany ostatnio rozwój spółdzielczego niskiego budownictwa mieszkaniowego na nieuzbrojonych terenach w małych miasteczkach wymaga stworzenia wyspecjalizowanej organizacji wykonawczej. Mogą to na przykład być obsługujące 3–4 powiaty przedsiębiorstwa budowlane, wyposażone w odpowiednie środki techniczne do transportu prefabrykatów i zdolne podołać trudnościom, wynikającym z rozproszenia tego typu budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWitoldKasperski">Poseł Leon Brudziński (PZPR); Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych podkreśla w swej informacji głównie obiektywne trudności w realizacji planu; na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego Budżetu i Finansów, które odbyło się w dniu 21 września, koncentrowano, się na trudnościach subiektywnych, takich jak np. brak właściwej organizacji pracy na niektórych budowach i w niektórych przedsiębiorstwach, nie zabezpieczenie pełnej dokumentacji dla niektórych inwestycji, naruszanie dyscypliny płac i planu zatrudnienia. Mówiono m.in. o licznych przesunięciach terminów oddawania obiektów priorytetowych w budownictwie przemysłowym, czego główną przyczyną jest z reguły niedostateczne przygotowanie inwestycji. Przedsiębiorstwa budowlano-montażowe podległe Ministerstwu Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych nie osiągnęły jak dotąd planowanego na bieżący rok wzrostu wydajności. Krytyczne uwagi nasuwa sprawa wdrażania postępu technicznego w tym resorcie; niepokój budzą niepełne wykorzystywanie zaplanowanych środków finansowych na realizację zamierzeń planu postępu technicznego, niedostarczanie budownictwu przewidzianych w planach środków transportu do przewozu ciężkich prefabrykatów, dźwigów i innych maszyn budowlanych. W tych warunkach trudno jest w pełni zrealizować plany postępu technicznego, a tym samym osiągnąć przewidywany wzrost wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWitoldKasperski">Nadal też występuje niekorzystne zjawisko strat przedsiębiorstw budownictwa ogólnego, wynikających z tego, że ich koszty własne są wyższe od uzyskiwanych cen sprzedażnych za budynki. Przyczyny strat są wielorakie. W projekcie np. zakłada się materiały budowlane, których na rynku nie można zdobyć i które trzeba zastąpić materiałami droższymi; planuje się wyposażenie mieszkań w kuchnie krajowej produkcji wtedy, gdy przedsiębiorstwu oferuje się wyłącznie kuchnie z importu po znacznie wyższych cenach.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełWitoldKasperski">Utrzymywanie wielotorowości dyspozycji w przemyśle betonów, braku koordynacji produkcji i jej dystrybucji prowadzi do wypadków, że w niemalże sąsiadujących ze sobą zakładach przemysłu betonów podległych jednak różnym resortom, produkuje się te same elementy po to, by je później wywozić do innych rejonów, a stamtąd przywozić inne elementy, możliwe do wyprodukowania na miejscu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanGałązka">Mimo coraz lepszych z roku na rok wyników w realizacji zadań planowych osiąganych przez Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, społeczeństwo wysuwa pod adresem naszego budownictwa wiele uzasadnionych pretensji. Niedostateczna jest wciąż troska, by wprowadzany postęp techniczny dawał efekty ekonomiczne w budownictwie. Podczas ostatniej kontroli kilku przedsiębiorstw budowlanych Najwyższa Izba Kontroli zwróciła uwagę na dość częste wypadki niechlujnego prowadzenia podstawowej dokumentacji w magazynach a materiałami budowlanymi. Nadal też dokumentacja kosztorysowa zawiera w wielu wypadkach cały szereg błędów; a przecież wydawałoby się, że w wyniku postępu typizacji i gromadzenia doświadczeń kosztorysy nie powinny być już dzisiaj problemem. Od lat też nieustannie powracają na Komisję problemy jakości budownictwa i jakości materiałów budowlanych. Wiele krytycznych uwag wysuwa się pod adresem estetyki i wartości użytkowej okuć budowlanych, jakości dachówki ceramicznej i innych materiałów. Nadal nie można osiągnąć zdecydowanego postępu w utrzymaniu zasady kompleksowego budownictwa mieszkaniowego i usługowego; w budownictwie usługowym notuje się największe opóźnienia w stosunku do zadań planowych, co oczywiście nie może sprzyjać rozwijaniu się usług. To samo dotyczy dostatecznie znanego problemu zaległości w elewacjach w budownictwie mieszkaniowym. Zaległości w tej dziedzinie nie maleją.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełFranciszekGrochalski">Po zapoznaniu się z 200 protokółami odbioru budynków mieszkalnych i usługowych oraz ich aneksami, po osobistym uczestniczeniu w 80 odbiorach, doszedłem do wniosku, że jedną z najpoważniejszych trudności na jakie napotykają użytkownicy i inwestorzy tych obiektów, to sprawa przewlekłego usuwania usterek ujawnionych w czasie odbioru czy później w okresie gwarancyjnym. Przedsiębiorstwa budowlano-montażowe nie potrafią sobie z tym problemem poradzić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławGawlik">Ze wstępnych informacji wynika, że jeśli chodzi o woj. lubelskie, zadania inwestycyjne wzrosną w tym rejonie z 3 mld zł w obecnej 5-latce do 6 mld zł w przyszłej pięciolatce. Tymczasem, jak wiadomo, z braku mocy przerobowych w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych nie zostały w latach 1961–65 zrealizowane w tym województwie planowane nakłady na sumę ok. 1 mld zł. Jednym z warunków zwiększenia potencjału przedsiębiorstw jest wyposażenie ich w odpowiednio wykwalifikowaną kadrę fachową. Wymaga to jednak większej troski o stworzenie fachowcom odpowiednich warunków pracy i życia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Z informacji resortu wynika, że w woj. kieleckim osiąga się na ogół słabe wyniki w realizacji planowych zadań budownictwa. Trzeba byłoby jednak dociec przyczyn tego zjawiska. Oto jeden z przykładów: w przyszłym roku rozpoczynamy realizację nowych zadań w budownictwie mieszkaniowym, przy czym będą one realizowane według projektów, które weszły do tzw. zestawów wojewódzkich. Tymczasem projekty, które weszły do zestawu kieleckiego zatwierdzono dopiero pod koniec sierpnia. A przecież bez zatwierdzenia nie można było rozpoczynać budowy stanów surowych pod przyszłe budynki. W tej sytuacji mogą powstać opóźnienia już w pierwszym roku przyszłej 5-latki. Wydaje się również, że zaplecze kieleckich przedsiębiorstw budowlanych nie odpowiada, jeżeli chodzi o jego wyposażenie i zakres, zadaniom, które się stawia do realizacji przed przedsiębiorstwami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Resort budownictwa osiąga z roku na rok coraz lepsze wyniki, ale też rosną wymagania w stosunku do tego resortu. Szczególnie obecnie, po zwiększeniu rozmiarów budownictwa spółdzielczego i reformie czynszów, wzrosną wymagania społeczeństwa, jeśli chodzi o jakość budownictwa mieszkaniowego. Słyszy się ostatnio sporo uwag o tym, że częste awarie maszyn budowlanych, a następnie przeciągające się remonty są przyczyną opóźnień w realizacji zadań planowych przez przedsiębiorstwa budowlano-montażowe. Sprawie tej należałoby poświęcić więcej uwagi. Trzeba byłoby także lepiej skoordynować prace naukowo-badawcze w resorcie budownictwa z praktycznymi potrzebami przedsiębiorstw budowlanych, a ponadto zadbać o bardziej pełne wykorzystanie zakończonych już prac naukowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełHenrykHałas">Poprawa rytmiczności w realizacji tegorocznych zadań planowych w br. jest dużym sukcesem budownictwa. Nie oznacza to oczywiście, że w realizacji planów budownictwa zniknęły momenty napięcia. Póki produkcja materiałów budowlanych będzie bilansowana „na styk” z zadaniami budownictwa, póty te napięcia nie ustąpią. A przecież teraz po reformie czynszów znacznie zwiększą się zadania w zakresie remontów, co oznacza również zwiększenie zapotrzebowania na materiały budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełHenrykHałas">Nie podważając celowości zorganizowania odrębnego pionu wykonawstwa w budownictwie rolniczym, należałoby jednak doprowadzić do bardziej ścisłej koordynacji działalności tego pionu z pionem resortu budownictwa. Dotyczy to takich spraw, jak możliwości organizowania wspólnego zaplecza i równomiernego wyposażania w sprzęt i mechanizmy budowlane przedsiębiorstw obu pionów. Dziwne bowiem wydają się wypadki, kiedy przedsiębiorstwo budownictwa rolniczego z nadmiaru posiadanego sprzętu budowlanego musi dzierżawić go przedsiębiorstwu budowlano-montażowemu resortu budownictwa, któremu dla odmiany tego sprzętu brakuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełBronisławJuźków">W związku z podwyżką cen skupu zboża, przewidywane jest zwiększenie dochodów ludności wiejskiej. Część tych dochodów zostanie obrócona na inwestycje. Chodzi o to, by większe potrzeby wsi w zakresie budownictwa zostały przewidziane w planach rozwojowych produkcji materiałów budowlanych. Wobec powtarzających się sygnałów o braku materiałów ściennych, decyzja sprzed kilku laty ograniczenia produkcji cegły w zespołach chłopskich wydaje się być niesłuszna. Stanowczej interwencji wymaga jakość niektórych materiałów budowlanych. Dotyczy to szczególnie produkcji płyt dachowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełStefanCzerniakiewicz">W świetle uwag o stałym wzroście potrzeb na cement, decyzja o wstrzymaniu rozbudowy cementowni Chełm II nie wydaje się słuszna.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełStefanCzerniakiewicz">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Olewiński.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełStefanCzerniakiewicz">Na wniosek przewodniczącego obradom posła Piotra Gajewskiego Komisja upoważniła prezydium Komisji do opracowania projektu dezyderatów wynikających z przebiegu dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełStefanCzerniakiewicz">Informację o wykonaniu zadań planowych w zakresie budownictwa mieszkaniowego za 8 miesięcy 1965 r. złożył Minister Gospodarki Komunalnej - Stanisław Sroka.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#komentarz">(Informację podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełStefanCzerniakiewicz">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Niepokoi stan budownictwa usługowego i socjalnego. Komisja powinna zająć się tym problemem i zbadać przyczyny tych ujemnych zjawisk. Zachodzi obawa, że kłopoty z tym budownictwem wynikają z faktu, iż jest ono dla przedsiębiorstw nieopłacalne. Problem ten narasta od lat i trzeba wreszcie znaleźć konkretne wyjście.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Podobne obawy budzi zagadnienie elewacji. W Łodzi proponowano, by dla tych robót powołać specjalistyczne przedsiębiorstwo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełWitoldKasperski">Plan budownictwa spółdzielczego będzie w br. wykonany. W ciągu 8 miesięcy zrealizowano go w 55,6 proc. Zagrożenia istnieją jednak w Krakowie oraz w woj. gdańskim i łódzkim. Najlepiej sytuacja przedstawia się w woj. białostockim, katowickim i poznańskim, a w Warszawie przewiduje się dodatkowe efekty. Wykonane zostaną również plany stanów surowych (120 tys. izb). Plan 5-letni zostanie przekroczony o 4 do 5 tys. izb.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełWitoldKasperski">Ta dobra sytuacja nie określa jednak sytuacji spółdzielczości na lata 1966–1970. Spółdzielczość mieszkaniowa ma zbudować 1,1 mln izb (bieżąca 5-latka - 350 tys.). Oznacza to, że 55 proc. całości budownictwa mieszkaniowego - to budownictwo spółdzielcze. Konieczne jest szersze niż dotąd popularyzowanie idei spółdzielczości mieszkaniowej.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełWitoldKasperski">Spółdzielczość liczy obecnie 316 tys. członków, z których 162 500 otrzymało już mieszkania. Zarejestrowano ponadto ok. 89 tys. kandydatów na członków. Niestety, tylko 4 tys. z nich wpłaciło wkłady oszczędnościowe na książeczki mieszkaniowe, premiowane przez państwo. Zakłady pracy niechętnie otwierają te książeczki, jest to bowiem dodatkowa praca dla księgowości.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełWitoldKasperski">Odrębny problem stanowią usługi w osiedlach spółdzielczych. Wydaje się, że zła sytuacja w tym zakresie była m.in. wywołana tym, że wykonawcy nie byli premiowani od planu budownictwa usługowego. Projekty zarządzeń w tej sprawie zostały już w resorcie budownictwa opracowane, chodzi o to, by jak najszybciej weszły w życie. Wydaje się także, że jest to również problem organizacji placu budowy. Budowę zaczyna się od skrajnych ulic. Usługi i handel są zazwyczaj programowane w centrum osiedla. Trzeba więc czekać na ich realizację nieraz kilka lat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełLeonBrudziński">W programowaniu osiedli spółdzielczych, zakłada się, że usługi będą lokalizowane w wolno stojących pawilonach, które kosztują drożej. W pogoni za izbami nie można hamowań budownictwa handlowo-usługowego. Istnieje w małych miastach na ziemiach zachodnich gazownie, to obiekty liczące nieraz 100 lat, obliczone na 10-tysięczne miasteczka. Miasta się rozrosły - gazownie nie. Trzeba by Ministerstwo Gospodarki Komunalnej zwróciło na to specjalną uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełHalinaSkibniewska">W Polsce kształtuje się budownictwo mieszkaniowe jako budownictwo osiedlowe. W związku z tym uważa się, że najlepszym i najtańszym rozwiązaniem nie jest wbudowywanie lokali usługowych w domy mieszkalne, lecz grupowanie ich w wolno stojących pawilonach w centrale handlowo-usługowe. Program taki jest integralną częścią projektu osiedla. Komisja nie jest w stanie podać recepty jak należy rozwiązać problemy wykonawcze tego budownictwa. Może jednak żądać od resortu, żeby budownictwo osiedli było realizowane kompleksowo. Pewną pomocą w tym zakresie może być wprowadzenie zasady opracowywania planu organizacji budowy z udziałem inwestora, który jest najlepiej zorientowany co do etapowych potrzeb osiedla. W ten sam sposób można i trzeba żądać od resortu budownictwa, by podał sposoby, jakimi zamierza rozwiązać zagadnienie elewacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełWładysławGawlik">Na ostatnie cztery miesiące roku pozostało do zrealizowanie blisko 50 proc. planu budownictwa mieszkaniowego, co musi wywołać poważne spiętrzenie robót. Zachodzi ponadto obawa, że nie wszystkie województwa wykonają plan rzeczowy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJózefNagórzański">Problem budownictwa usługowego należałoby rozpatrzeć na specjalnym posiedzeniu Komisji - o ile to możliwe, jeszcze w bieżącym roku. Zagadnienia rytmiczności budownictwa mieszkaniowego powtarzają się rok rocznie. Niedociągnięcia stale są czymś uzasadniane: najpierw był brak dokumentacji - problem załatwiono; potem trudności atmosferyczne - minęły; następnie brakowało ludzi - braku w tym zakresie już nie ma; a nierytmiczne wykonawstwo istnieje nadal. Trzeba zażądać od resortu, żeby przedstawił Komisji swój pogląd na to zagadnienie. Jest to tym bardziej potrzebne, że to samo czeka nas w 1966 r., bowiem pod koniec bieżącego roku toczyć się będzie walka o izby, na czym ucierpi stan przygotowania stanów surowych, wobec czego w I kwartale 1966 r. wykona się tylko znikomy procent rocznego programu rzeczowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełBronisławJuźków">Jedną z przyczyn zagrożenia planu w niektórych województwach jest fakt; że zjednoczenia wiodące; rozdzielając zlecenia do planu rocznego, przydzielają zadania przerastające potencjał przedsiębiorstw. A że w dodatku w ciągu roku pod różnymi naciskami wprowadza się nowe obiekty do planu - rytmika realizacji zadań musi ulec zakłóceniu. Rozdzielający roboty, musi dzielić je zgodnie z rzeczywistym potencjałem przedsiębiorstw wykonawczych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełJanGałązka">Swego czasu Komisja uchwaliła, że nie uzna planu za wykonany w stu procentach, jeśli te 100 proc. nie będzie się odnosiło do wszystkich województw. Warto by pamiętać o tej uchwale.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełJanGałązka">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła dostarczoną posłom na piśmie informację Ministra Gospodarki Komunalnej o przebiegu realizacji przepisów o reformie czynszów za lokale mieszkalne. W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Nagórzański (PZPR), Leon Brudziński (PZPR) i Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Jerzy Majewski.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełJanGałązka">W dyskusji poruszono m.in. problem zabezpieczenia dodatkowych środków dla gospodarki komunalnej z kwot uzyskanych w wyniku podwyższenia czynszów mieszkaniowych, sprawy właściwego klasyfikowania mieszkań przy wymierzaniu nowych czynszów; postulowano również wprowadzenie ułatwień przy wymianie mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełJanGałązka">Posłowie, członkowie Komisji, zaznajomili się ze sprawozdaniem z działalności Komisji minionej kadencji Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PosełJanGałązka">Komisja powołała 5 stałych podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#PosełJanGałązka">- Budownictwa Mieszkaniowego - przewodnicząca - poseł Halina Skibniewska (bezp.) - Budownictwa Przemysłowego - przewodniczący - poseł Leon Lendzion (bezp.) - Przemysłu Materiałów Budowlanych - przewodniczący - poseł Henryk Hałas (PZPR) - Gospodarki Komunalnej - przewodniczący - poseł Jan Gałązka (PZPR) - Budownictwa Wiejskiego - przewodniczący - poseł Aleksander Schmidt (ZSL) - Wniosków i Dezyderatów - przewodniczący - poseł Aleksander Rozmiarek (SD) O PRZEWIDYWANEJ REALIZACJI ZADAŃ W PIERWSZYCH TRZECH KWARTAŁACH 1965 r. PRZEZ MINISTERSTWO BUDOWNICTWA I PRZEMYSŁU MATERIAŁÓW BUDOWL.</u>
+          <u xml:id="u-18.6" who="#PosełJanGałązka">Informacja złożona przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Mariana Olewińskiego na posiedzeniu Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej w dniu 22 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-18.7" who="#PosełJanGałązka">Wyniki uzyskane w I półroczu br. oraz meldunki operatywne III kwartału wskazują, że w przemyśle materiałów budowlanych plan roczny zostanie zrealizowany na koniec września w ok. 75 proc. co da gospodarce narodowej 300 mln zł ponadplanowej produkcji materiałów budowlanych w stosunku do założeń planu.</u>
+          <u xml:id="u-18.8" who="#PosełJanGałązka">W budownictwie realizacja zadań za trzy kwartały w ujęciu wartościowym kształtować się będzie na poziomie 72 proc. planu rocznego.</u>
+          <u xml:id="u-18.9" who="#PosełJanGałązka">Roczny plan dostaw materiałów budowlanych na rynek zostanie zrealizowany w blisko 74 proc., a roczny plan eksportu materiałów budowlanych - na poziomie 77 proc. planu rocznego.</u>
+          <u xml:id="u-18.10" who="#PosełJanGałązka">W budownictwie mieszkaniowym plan trzech kwartałów przewidywał oddanie do użytku 208,8 tys. izb mieszkalnych, czyli o 15,1 proc. więcej niż w analogicznym okresie roku ub. Przewiduje się oddanie prawie 210 tys. izb, czyli wykonanie 70 proc. izbowych zadań rocznych, co świadczy o znacznej poprawie rytmiczności produkcji budowlanej. Z trzech zjednoczeń - Kielce, Koszalin, Kraków - które nie wykonały półrocznych zadań w budownictwie mieszkaniowym, pierwsze dwa do końca III kwartału nadrobią całkowicie swoje zaległości.</u>
+          <u xml:id="u-18.11" who="#PosełJanGałązka">W budownictwie szpitalnym na koniec września oddanych zostanie łącznie 2 080 łóżek szpitalnych, co stanowi ok. 42 proc. zadań rocznych.</u>
+          <u xml:id="u-18.12" who="#PosełJanGałązka">W budownictwie szkolnym zgodnie z planem w trzech kwartałach zostanie przekazane do eksploatacji ponad 4 400 izb lekcyjnych, czyli o 17 proc. więcej niż w trzech kwartałach ubiegłego roku. Ta ilość oddanych izb sięga 80 proc. planu rocznego. W niektórych województwach zjednoczenia budownictwa osiągną zaawansowanie planu rocznego w graniach 90 proc.</u>
+          <u xml:id="u-18.13" who="#komentarz">(Łódź, Zielona Góra, Warszawa)</u>
+          <u xml:id="u-18.14" who="#PosełJanGałązka">W budownictwie przemysłowym na planowanych 123 obiektów grupy „A” - na koniec sierpnia oddano 129 obiektów. Przedterminowo przekazano 14 obiektów, opóźniono przekazanie - 8 obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-18.15" who="#PosełJanGałązka">W budownictwie wiejskim na koniec sierpnia zrealizowano - wartościowo 51 proc. planu rocznego, z tym, że w porównaniu z rokiem ubiegłym osiągnięto wzrost zrealizowanych zadań o 60 proc.</u>
+          <u xml:id="u-18.16" who="#PosełJanGałązka">Jeśli chodzi o przemysł materiałów budowlanych, to zadania wartościowe zrealizują wszystkie zjednoczenia, a ponadto w wielu asortymentach osiągnie się dodatkową produkcję. I tak - wyprodukuje się 160 tys. ton cementu ponad założenia planu rocznego na okres trzech kwartałów, w przemyśle materiałów ściennych ponadplanowa produkcja wyniesie 58 mln jednostek ceramicznych, uzyska się dodatkowo 600 tys. m2 azbestowo-cementowych płyt dachowych. Jedynie w szkle okiennym, w wyniku zakłóceń technologicznych w dwóch zakładach, powstaną pewne opóźnienia produkcyjne w stosunku do zadań rocznych, ale powinny one być nadrobione w ostatnim kwartale.</u>
+          <u xml:id="u-18.17" who="#PosełJanGałązka">Zaopatrzenie budownictwa w materiały budowlane na ogół jest dostateczne. Pewne zahamowania dostaw niektórych asortymentów cienkiej stali zbrojeniowej, rur bez szwu, kabli sygnalizacyjnych, przewodów antygromowych, tarcicy i płyt pilśniowych, mas szpachlowych, wanien kąpielowych i łączników kutolanych. We wszystkich tych sprawach podjęto odpowiednie decyzje w celu rozładowania powstałych trudności.</u>
+          <u xml:id="u-18.18" who="#PosełJanGałązka">Realizacja dostaw materiałów budowlanych na rynek przebiega prawidłowo, niemal we wszystkich artykułach. Pewne zakłócenia dostaw planowych występują w wapnie budowlanym, papie asfaltowej i dachówce ceramicznej, jednak do końca roku zostaną wyrównane niedobory w wapnie i w dachówce ceramicznej, m.in. poprzez zwiększone dostawy papy smołowej i eternitu. Przemysł jest także w stanie wyrównać niedobory w papie asfaltowej, gdyż powstały one jedynie z braku popytu.</u>
+          <u xml:id="u-18.19" who="#PosełJanGałązka">Jeśli chodzi o inwestycje własne resortu, to przewidywana realizacja nakładów inwestycyjnych za trzy kwartały wyniesie 69,2 zadań wartościowych planu rocznego, przy czym w priorytetowych inwestycjach przemysłowych zaawansowanie realizacji rocznych zadań sięgnie 88 proc.</u>
+          <u xml:id="u-18.20" who="#PosełJanGałązka">W budownictwie przemysłowym wciąż nie osiągnięto dostatecznej poprawy w zakresie przestrzegania terminów dostaw maszyn i urządzeń wyposażeniowych do przyszłych zakładów. Opóźnienie dostaw maszyn niekorzystnie wpływa na przebieg robót budowlanych i montażowych.</u>
+          <u xml:id="u-18.21" who="#PosełJanGałązka">O WYKONANIU ZADAŃ PLANOWYCH W ZAKRESIE BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO ZA 8 MIESIĘCY 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-18.22" who="#PosełJanGałązka">Informacja złożona przez Ministra Gospodarki Komunalnej - Stanisława Srokę na posiedzeniu Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej w dniu 22 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-18.23" who="#PosełJanGałązka">W stosunku do 1964 r. nastąpiła wyraźna poprawa w realizacji planowych zadań w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego w skali krajowej. Przekazano do użytku 162 tys. izb, tj. ponad 50 proc. planu. W skali poszczególnych województw realizacja zadań liczbowych kształtuje się bardzo różnorodnie. Najgorzej realizacja planu przedstawia się w Krakowie (35 proc. planu), we Wrocławiu (37 proc.), w woj. kieleckim (37 proc. planu) i woj. białostockim (31 proc. planu).</u>
+          <u xml:id="u-18.24" who="#PosełJanGałązka">W pozostałych 4 miesiącach br. pozostało do przekazania do użytku 153 tys. izb, tj. 49 proc. planu rocznego. W tej sytuacji konieczna jest mobilizacja sił i środków przedsiębiorstw wykonawczych. Zadania są możliwe do wykonania, poza nielicznymi regionami, jak woj. kieleckie, gdzie pozostaje do realizacji 63 proc. zadań rocznych, warszawskie (67 proc.) i białostockie (68 proc. zadań rocznych).</u>
+          <u xml:id="u-18.25" who="#PosełJanGałązka">Mniej pomyślnie kształtuje się sytuacja w zakresie realizacji programu budownictwa usługowego i urządzeń towarzyszących. Obserwuje się pogorszenie w stosunku do 1964 r. W 1964 r. w okresie 8 miesięcy wykonano 21 proc. programu w bież. roku - 18,9 proc. Plan budownictwa lokali usługowych zrealizowano zaledwie w 8,5 proc. Są to sprawy, które budzą duże niezadowolenie mieszkańców nowych osiedli. Wykonawcy muszą poddać generalnej rewizji swoje plany realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-18.26" who="#PosełJanGałązka">Realizacja programu elewacji uległa poprawie. Sprawa pozostaje jednak nadal otwarta. Są nawet takie okręgi, jak woj. opolskie, gdzie plan elewacji wykonano w 0,8 proc., woj. białostockie (5,4 proc.) lub rzeszowskie (5 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-18.27" who="#PosełJanGałązka">Resort budownictwa powinien podjąć energiczne kroki w kierunku usprawnienia realizacji inwestycji ciepłowniczych. Dochodzi bowiem do sytuacji, w których mieszkańcy oddają sprawy nieogrzewanych mieszkań do sądu, a jednostki nadzorowane przez resort gospodarki komunalnej sprawy sądowe przegrywają i muszą płacić odszkodowanie.</u>
+          <u xml:id="u-18.28" who="#PosełJanGałązka">Nie budzi żadnych obaw sprawa realizacji planu stanów surowych i budownictwa w innych działach.</u>
+          <u xml:id="u-18.29" who="#PosełJanGałązka">Realizacja planu na 1965 r. decyduje o wynikach całego bieżącego planu 5-letniego i starcie do następnej 5-latki. Dla rad narodowych, które muszą wywiązać się ze swych zobowiązań wobec mieszkańców jest bardzo ważne, by te zadania zostały w pełni zrealizowane nie tylko w skali kraju, lecz także i przede wszystkim w skali poszczególnych województw. Należy więc zobowiązać wykonawców, by plan realizowali w skali województw i kompleksowo, tzn. łącznie z elewacjami, usługami, budownictwem socjalnym, ciepłowniczym i stanami surowymi. Tam, gdzie to budownictwo jest zagrożone, trzeba zobowiązać wszystkie instytucje współpracujące do udzielenia wykonawstwu maksymalnej pomocy.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00002-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00002-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d6ef8ff
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00002-01/header.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00002-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 2/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 2/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:2</note>
+        <note type="sessionNo">2</note>
+        <date>1965-11-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykHałas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Hałas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanuszZarzycki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Zarzycki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefGrzecznarowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Grzecznarowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBrudziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Brudziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichalinaTatarkównaMajkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michalina Tatarkówna-Majkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPiotrGajewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Gajewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławMlącki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Mlącki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyAleksiejczuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Aleksiejczuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00002-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00002-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..34c16fa
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00002-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,149 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 3 listopada 1965 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR) rozpatrywała sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Ministerstwa Gospodarki Komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z Ministrem Marianem Olewińskim i podsekretarzem stanu - Wsiewołodem Kuleszą, przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z podsekretarzem stanu - Zdzisławem Drozdem, dyrektorzy zespołów NIK - Henryk Kaczyński, Teodor Borczyński, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów oraz sekretarz Komisji Budownictwa CRZZ - Tadeusz Czyżyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu państwa w 1964 w części dotyczącej Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych zreferował poseł Franciszek Grochalski (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Zadania rzeczowe w budownictwie ogólnym wykonano z nadwyżką (277 800 izb na plan 269 900 izb mieszkalnych), nie wykonano w pełni planu oddawania do użytku obiektów przemysłowych i wartościowego planu produkcji budowlano-montażowej. Wyższy o 12,3 proc. niż w 1963 roku plan produkcji przemysłu materiałów budowlanych wykonano z nadwyżką.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Poprawie uległa rytmiczność wykonawstwa, dzięki czemu powstały warunki, które umożliwiły wykonanie 20 proc. ustalonych na rok 1965 zadań w I kwartale tego roku, przezwyciężenie sezonowości oraz uniknięcie spiętrzenia zadań w IV kwartale br.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W dalszym ciągu zastrzeżenia budzi jakość wykonawstwa. Na przykładzie Zjednoczenia Budownictwa Województwa Łódzkiego można stwierdzić, że jakość wykonawstwa obniżają m.in.: używanie mokrego drewna parkietowego, słaba wytrzymałość na ścieralność mas podłogowych, niska jakość okuć budowlanych, niska jakość wapna hydratyzowanego, niewłaściwa jakość prefabrykatów, nie odpowiadające normatywom jakościowym kruszywa. Dodać trzeba, że przedsiębiorstwa niechętnie usuwają usterki, przerzucając odpowiedzialność na dostawcę materiałów względnie tłumacząc się brakiem funduszów. Konieczne jest więc zaostrzenie dyscypliny jakości wykonawstwa robót budowlanych i jakości produkcji materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Resort budownictwa podjął w 1964 roku realizację programu działania zmierzającego do stworzenia lepszych warunków realizacji zadań przez podległe przedsiębiorstwa i unormowania ogólnej problematyki budownictwa krajowego; i tak:</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">- zlecenia robót dla przedsiębiorstw na 1965 rok ustalono już w połowie grudnia 1964 roku; należy jednak dążyć do zatwierdzania portfeli zleceń w październiku roku poprzedzającego, pozwoliłoby to przedsiębiorstwom na opracowanie własnych planów rocznych przed rozpoczęciem ich realizacji; środkiem do osiągnięcia tego celu jest wdrażanie dwuletniego systemu planowania;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- w celu uzyskania bardziej prawidłowych mierników planowania i oceny pracy przedsiębiorstw wprowadzono eksperymentalnie w Poznańskim Zjednoczeniu Budownictwa jako miernik produkcji tzw. normatywną wartość przetwarzania, zamiast wartości kosztorysowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- w celu bardziej prawidłowego określania potrzeb materiałowych opracowuje się wskaźniki zużycia materiałowego dla różnych rodzajów budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Drugimi kierunkiem działalności resortu było tworzenie warunków do obniżania kosztów budownictwa. W 1964 r. opracowano nowe normatywy zabudowy terenów miejskich; wdrożenie tych normatywów powinno przynieść znaczne oszczędności. Rozwiązano problem typizacji budownictwa przez wprowadzenie wojewódzkich zestawów projektów typowych; następnym etapem typizacji powinno być doprowadzenie do pełnej unifikacji elementów budowlanych, co przeprowadza się w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Cena 1 metra kwadratowego powierzchni użytkowej wyniosła w 1961 r -- 2 492 zł, w 1964 r. - spadła do 2 211 zł, a w 1965 r. przewiduje się osiągnięcie średniej poniżej 2 tys. zł. Koszty własne przedsiębiorstw budowlanych obniżały się jednak w tempie wolniejszym, co sprawiło, że część przedsiębiorstw budowlanych nie jest rentowna. W celu przywrócenia rentowności przedsiębiorstw, obniżono w 1965 r. ceny wielu materiałów budowlanych i usług, transportowych (dalszą obniżkę przewiduje się w 1967 r.), zmieniono normatywy kosztorysowe i ceny na roboty budowlane, skasowano opusty i bardziej realnie określono wysokość narzutów. Osiągnięcie rentowności przedsiębiorstw realizujących budownictwo mieszkaniowe przewiduje się na przełomie 1967/1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W celu poprawy jakości wykonawstwa budowlanego:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- w projektach nie dopuszcza się stosowania rozwiązań niezapewniających minimum technicznego (np. w 1965 r. wprowadzono zakaz projektowania podłóg z płyt pilśniowych);</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- przygotowuje się produkcję okuć wyższej jakości oraz elementów prefabrykowanych o wyższym stopniu wykończenia;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- zaostrzone będą wymogi przy odbiorze materiałów budowlanych, robót budowlanych i przestrzegana kompleksowość oddawania budynków do użytku.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Program działania resortu obejmuje również dalsze usprawnienie systemu umów i rozliczeń. Temu celowi służy prowadzony od 1964 r. eksperyment jednorazowego rozliczania za ukończony obiekt. Tytułem próby, w porozumieniu z Centralnym Związkiem Spółdzielni Mieszkaniowych, w czterech osiedlach (Gdańsk, Starogard, Kościerzyna i Bytom) zasadę, w myśl której całość inwestorskiego nadzoru technicznego przejęło przedsiębiorstwo wykonawcze. Upowszechnienie tego eksperymentu przewiduje się w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W zakresie reorganizacji budownictwa i zmian w zarządzaniu, wszystkie przedsiębiorstwa budownictwa terenowego (z wyjątkiem woj. katowickiego) podporządkowano zjednoczeniom budownictwa bądź utworzono na ich bazie zjednoczenia budownictwa rolniczego pozostające w gestii Ministerstwa Rolnictwa. Większość biur projektów, budownictwa ogólnego przekazano zjednoczeniom budownictwa; rozpoczęto tworzenie przy przedsiębiorstwach budowlanych pracowni projektowo-adaptacyjnych. Dalsze zmiany w sieci przedsiębiorstw i ich specjalizacji będą przeprowadzone w powiązaniu z planem na lata 1966/1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wartość produkcji przemysłu materiałów budowlanych wzrosła w 1964 r. o 3,6 proc. w stosunku do planu i o 12 proc. w stosunku do 1963 r. Wartość rynkowych dostaw materiałów budowlanych wzrosła o 22 proc. Zadania eksportowe przekroczono o 6,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Występowały jednak trudności w zaopatrzeniu w materiały ścienne, m.in. w wyniku likwidacji produkcji w wielu cegielniach z powodu wyczerpania się złóż surowca, proces ten postępuje dalej. Stąd konieczność szczegółowego rozpoznania sytuacji i podjęcia z odpowiednim wyprzedzeniem decyzji inwestycyjnych. Występowały także trudności okresowe w zakresie dostaw cementu, płyt azbestowo-cementowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Dysproporcje rozwojowe w przemyśle materiałów budowlanych mają źródło w ograniczeniach inwestycyjnych. W związku z tym wyłania się potrzeba zwiększonego inwestowania w niektóre branże tej gałęzi przemysłu w pierwszych latach przyszłego planu 5-letniego. Właściwe decyzje w tej sprawie wiążą się z prawidłowym rozpoznaniem potrzeb gospodarki narodowej i pełnym wykorzystaniem zdolności produkcyjnych istniejących zakładów przemysłu materiałów budowlanych. Na rozwój przemysłu materiałów, budowlanych wydatkowano w resorcie w ciągu czterech lat bieżącej 5-latki 11,2 mld zł; wpłynęło to na poważną rozbudowę i unowocześnienie tego przemysłu. Miały jednak miejsce rozbieżności w ocenie potrzeb inwestycyjnych poszczególnych branż, co prowadziło do okresowego niewykorzystywania zdolności produkcyjnych, przy jednoczesnym niedoinwestowaniu innych dziedzin wytwarzania. Bilanse materiałowe opierają się na danych o ogólnych, wartościowo ujętych rozmiarach budownictwa i niedostatecznie pewnych metodach badania potrzeb rynku. Jak wynika z przedstawionych Komisji materiałów, należy spodziewać się wyraźnej poprawy metod bilansowania i programowania rozwoju poszczególnych branż.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Znaczne ilości materiałów budowlanych produkuje przemysł terenowy (np. 75 proc. produkcji cegły czerwonej). Zakłady te są niedoinwestowane. Resort opracował program modernizacji tego przemysłu, który przewiduje odpowiednie nakłady inwestycyjne w następnym planie 5-letnim.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Na tle aktualnej sytuacji w budownictwie i zadań w okresach następnych nasuwają się następujące wnioski, które resort powinien uwzględnić w swojej pracy:</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- podjąć środki zmierzające do poprawy jakości robót budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- skoncentrować uwagę na zagadnieniach typizacji i unifikacji;</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- projekty typowe dostosować do możliwości materiałowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- w pełni zlikwidować braki w zaopatrzeniu w materiały masowe i rozszerzać stosowanie materiałów nowych, zwłaszcza pochodzenia chemicznego, przy współpracy z Ministerstwem Przemysłu Chemicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- czynić dalsze starania zmierzające do ograniczenia sezonowości robót budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- dążyć do maksymalnego zwiększenia mocy produkcyjnych przedsiębiorstw, w celu pełnego pokrycia zleceń na roboty budowlano-montażowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">- doprowadzić do pełniejszego wykorzystania rezerw mocy produkcyjnej w budownictwie i w przemyśle materiałów budowlanych, m.in. przez szersze stosowanie pracy dwuzmianowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">- usprawnić gospodarkę sprzętem i transportem w budownictwie, m.in. przez poprawę gospodarki remontowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- szerzej i szybciej wprowadzać nowe metody w budownictwie;</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">- pogłębić i uaktywnić pracę w zakresie koordynacji branżowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- kontynuować prace nad usprawnieniem metod bilansowania materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na 1964 r. w części dotyczącej Ministerstwa Gospodarki Komunalnej referował poseł Aleksander Rozmiarek (SD): Zadania resortu gospodarki komunalnej ujęte w planie na rok 1964 w podstawowych założeniach zostały zrealizowane pomyślnie. Wielkość wykonanych w ub. r. usług komunalnych była z reguły wyższa niż w roku poprzedzającym. Wzrosła sprzedaż wody dla gospodarstw domowych, gazownie dostarczyły więcej gazu, środkami komunikacji miejskiej przewieziono więcej pasażerów. Zwiększyły się także o dalsze 399 tys. izb zasoby mieszkaniowe w miastach. Na kapitalne remonty wydatkowano 3 mld. zł i w pełni zrealizowano ich roczny plan rzeczowy. Poprawiła się rentowność w wielu przedsiębiorstw komunalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Nie we wszystkich jednak działach gospodarki komunalnej, nie we wszystkich województwach poprawa była równomierna. I tak np. mimo wykonania planu w zakresie budownictwa mieszkaniowego w skali ogólnokrajowej w kilku województwach zadań izbowych nie zrealizowano. Nie osiągnięto też planowanych rozmiarów przyrostu zdolności produkcyjnych i usługowych w takich dziedzinach jak np. budowa nowych ujęć wody i sieci wodociągowej, zakładanie nowej sieci kanalizacyjnej, montowanie nowych mostów. Głównych przyczyn tych niekorzystnych zjawisk trzeba szukać w braku mocy przerobowej przedsiębiorstw wykonawczych. W okresowych niedoborach niektórych materiałów budowlanych i w opóźnieniach w dostawach niektórych maszyn i urządzeń. Mają w tym swój udział i niektóre rady narodowe, które nie zawsze przygotowywały w przewidzianych terminach dokumentację projektowo kosztorysową, co oczywiście hamowało przebieg robót budowlano montażowych. Nie zostały ponadto wykorzystane w dostatecznym stopniu możliwości przyśpieszenia rozwoju urządzeń komunalnych w drodze realizacji wspólnych inwestycji rad narodowych i przedsiębiorstw przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Trzeba także zwrócić uwagę na wciąż występujące poważne opóźnienia w przekazywaniu radom narodowym i spółdzielczości mieszkaniowej urządzeń socjalno-usługowych oraz na zbyt powolny postęp w odrabianiu zaległości elewacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Aczkolwiek w dziedzinie kapitalnych remontów nastąpiła znaczna poprawa w stosunku do 1963 r. o czym najdobitniej świadczy pełne wykorzystanie środków przeznaczonych na te cele, również i tu są jeszcze niedociągnięcia wyrażające się m.in. w niedostatecznej znajomości w administracjach budynków mieszkalnych rzeczywistego stanu technicznego posiadanych zasobów mieszkaniowych, w rezultacie czego środki remontowe nie zawsze trafiały tam, gdzie były najbardziej potrzebne. Zresztą i w innych dziedzinach gospodarki komunalnej brak jeszcze wystarczającego rozeznania stanu technicznego posiadanych obiektów i urządzeń, co oczywiście nie sprzyja właściwej organizacji gospodarki remontowej. W tym fakcie trzeba chyba szukać jednej z głównych przyczyn niewykorzystania przez Ministerstwo Gospodarki Komunalnej części kredytów inwestycyjnych, mimo ogólnie znanych szczupłości tych środków w stosunku do potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Aby osiągnąć dalszą poprawę w usługach komunalnych należałoby wyeliminować wymienione już niedociągnięcia, zwracając szczególną uwagę na takie problemy, jak np.:</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- zwiększenie zainteresowania tymi województwami, które w realizacji zadań gospodarki komunalnej odstają od wskaźników krajowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">- zabezpieczenie dostatecznej mocy przerobowej dla przedsiębiorstw wykonawczych;</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">- zmniejszenie dysproporcji między finansowym a rzeczowym wykonaniem planów inwestycji komunalnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">- uwzględnianie hierarchii potrzeb inwestycyjnych i remontowych w oparciu o pełne rozeznanie stanu technicznego obiektów i urządzeń;</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- osiągnięcie większej kompleksowości i rytmiczności w realizacji budownictwa mieszkaniowego i usługowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli o realizacji planu i budżetu w r. 1964 przez Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych przedstawił dyrektor Zespołu NIK - Teodor Borczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Oceniając na tle wyników tych kontroli całokształt działalności resortu należy stwierdzić, że realizacja zadań objętych planem i budżetem przebiegała na ogół korzystnie, a podstawowe zadania zostały wykonane. Z nadwyżką wykonano zadanie rzeczowe w budownictwie ogólnym, osiągnięto poprawę realizacji zadań w budownictwie przemysłowym oraz w rytmiczności oddawania obiektów i w wykonaniu wskaźników wydajności. Przeprowadzone przez resort prace o charakterze normatywnym i organizacyjnym miały na celu usprawnienie działalności przedsiębiorstw projektowych i wykonawczych, pogłębienie specjalizacji produkcji budowlanej oraz uporządkowanie rejonizacji działania jednostek budowlano-montażowych. W ubiegłym roku przystąpiono także do opracowania tak zw. wojewódzkich zestawów projektów oraz normatywów technicznych projektowania, które to przedsięwzięcia mają przynieść zasadniczy zwrot w typizacji budownictwa mieszkaniowego i wpłynąć na obniżkę jego kosztów. Przemysł materiałów budowlanych wykonał z nadwyżką swoje zadania rzeczowe i finansowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Podkreślając te pozytywne wyniki należy zwrócić uwagę na występujące jeszcze pewne nieprawidłowości w działaniu resortu budownictwa i podległych mu jednostek. Mimo poprawy, nie jest jeszcze zadowalający stan organizacji robót budowlano-montażowych i ich jakość; nie osiągnięto przewidywanej efektywności niektórych przedsięwzięć z dziedziny postępu technicznego. Opóźnienia, które zanotowano w realizacji części obiektów przemysłowych, wynikały zarówno z braku odpowiedniego przygotowania tych inwestycji do realizacji, jak i z niedomogów w działalności przedsiębiorstw budowlano-montażowych. Stan ten powinien ulec poprawie po wejściu w życie nowych przepisów w zakresie programowania, projektowania i realizacji inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">W wyniku przeprowadzonych kontroli ujawniono szereg przypadków nieprzestrzegania warunków technicznych wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych. Dotyczy to przede wszystkim budownictwa mieszkaniowego, a szczególnie jakości produkcji budynków wielkopłytowych. Nie osiągnięto wystarczającej jakości w produkcji kruszywa naturalnego oraz wyrobów betonowych wytwarzanych przez zakłady terenowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">W przemyśle materiałów budowlanych stosowano w wielu przypadkach nieprawidłowe metody obliczania zdolności produkcyjnych, co utrudnia wykorzystanie rezerw produkcyjnych. Np. w branży betonów bilanse zdolności produkcyjnych sporządzono tylko dla zakładów podległych zjednoczeniu przemysłu betonów, obejmujących zaledwie 13,8 proc. ogólnej produkcji betonów w kraju. Ujawnianie rezerw produkcyjnych i bilansowanie produkcji utrudniane jest brakiem odpowiednich uprawnień dla zjednoczeń wiodących w stosunku do wszystkich uczestników porozumień branżowych. Nie dość zadowalająca efektywność niektórych przedsięwzięć z dziedziny postępu technicznego miała swe źródło głównie w nieprawidłowościach programowania prac naukowo badawczych i niekonsekwentnym wdrażaniu wyników zrealizowanych prac. Szereg zakładów badawczych i doświadczalnych budownictwa nie osiągnęło przewidywanych efektów w swoich planach pracy, a zdarzało się i tak, że kierunki tematyczne prac w tych zakładach nie były dostosowane do bieżących i przyszłych potrzeb zjednoczeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">W gospodarce materiałowej licznie jeszcze występują najrozmaitsze uchybienia czy to w sporządzaniu i obiegu dokumentacji rachunkowej i ewidencyjnej, ozy też w dokonywaniu obrotów wyrobami gotowymi i materiałami, bez dostatecznego udokumentowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Zalecenia pokontrolne NIK stały się podstawą wydania przez jednostki resortu budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych odpowiednich zarządzeń oraz podjęcia właściwych środków zaradczych. W wyniku kontroli karami służbowymi ukarano 128 osób, w tym 48 dyrektorów lub ich zastępców. Zarówno wyniki kontroli NIK przeprowadzonych w 1965 r. jak i wyniki realizacji zadań planowych przez Ministerstwo Budownictwa i PMB za 3 kwartały br. wskazują na skuteczność podjętych w wyniku zeszłorocznych kontroli NIK-u środków zaradczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Biorąc pod uwagę rezultaty działalności resortu za 1964 r. należy zwrócić uwagę na potrzebę dalszych usprawnień w dziadzinie: organizacji zarządzania; organizacji prac naukowo-badawczych; analiz ekonomicznych planowanych rozwiązań techniczno-ekonomicznych; realizacji i koordynacji robót budowlano-montażowych oraz wykonywania inwestycji własnych determinujących prawidłowy rozwój budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli o wykonaniu planu i budżetu na rok 1964 przez Ministerstwo Gospodarki Komunalnej przedstawił wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Kaczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Wyniki kontroli NIK przeprowadzone w zakresie gospodarki komunalnej potwierdzają korzystną na ogół ocenę realizacji zadań planowych przez Ministerstwo Gospodarki Komunalnej w 1964 r. zawartą w referacie posła Aleksandra Rozmiarka. Występujące braki w działalności inwestycyjnej gospodarki komunalnej wynikają w głównej mierze z braku mocy przerobowej przedsiębiorstw, okresowych niedoborów materiałów i opóźnień dostaw niektórych maszyn. Sporo jednak nieprawidłowości stwierdzono również w pracy rad organów narodowych, co dotyczy szczególnie nieprzestrzegania terminów w przygotowywaniu dokumentacji projektowo-kosztorysowej, w braku koordynacji inwestycji, w podejmowaniu inwestycji zbyt kosztownych i nieuwzględniających hierarchii potrzeb, wreszcie w niepełnym wykorzystywaniu obiektów i zainwestowanych urządzeń komunalnych. W działalności remontowej szczególnie ujemnym zjawiskiem była przewlekłość remontów, co dotyczy zarówno gospodarki mieszkaniowej, jak i gospodarki sprzętem w przedsiębiorstwach usług komunalnych oraz nie zawsze trafny dobór obiektów poddawanych remontom, co wynika z niedostatecznej znajomości potrzeb. Resort powinien zwrócić szczególną uwagę na istniejące możliwości obniżki kosztów, szczególnie poprzez bardziej racjonalną gospodarkę materiałową, poprzez zmniejszenie strat wody, gazu itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBronisławJuźków">Wydaje się, że przeprowadzane inwentaryzacja potrzeb w zakresie elewacji nie była sporządzona właściwie, skoro - mimo poważnych przeznaczanych na ten cel środków - zaległości nadal są duże.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełBronisławJuźków">Zjawiska negatywne, których nie udało się usunąć - to niedostateczna wciąż jakość budownictwa, to przekraczanie funduszu płac. Przyczyny tych braków - to spiętrzenie zadań w IV kwartale, nieterminowe przekazywanie sprzętu i środków transportu do dyspozycji przedsiębiorstw wykonawczych, braki w zaopatrzeniu materiałowym, przewidywanie w projektach typowych takich materiałów, których się nie produkuje, niska jakość materiałów budowlanych, szczególnie wytwarzanych przez przemysł chemiczny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Wiele uwagi poświęca się poprawie jakości budownictwa, ale nie docenia się nadal tego, co można określić mianem jego „elegancji”, a te efekty zewnętrzne nie są bez znaczenia. Nie tu chyba należy szukać głównych źródeł koniecznych przecież oszczędności, lecz w sferze konstrukcji, w sferze użycia właściwych materiałów itp.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Dobrze byłoby również otrzymać odpowiedź na pytania: co stoi na przeszkodzie likwidacji braków w zaopatrzeniu materiałowym, w szczególności w rozszerzeniu stosowania materiałów z tworzyw sztucznych? Czy w zakresie sezonowości robót budowlanych sytuację dzisiejszą można uznać za dobrą? Na jakim etapie jesteśmy w zakresie pełnego wykorzystywania mocy produkcyjnej przez m.in. stosowanie pracy dwuzmianowej? Co jeszcze trzeba zrobić, by pogłębić i rozszerzyć koordynację branżową?</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">W Ministerstwie Gospodarki Komunalnej realizację planów utrudnia niska jakość projektowania. Projektuje wiele drobnych organizacji. Czy nie można by połączyć tych organizacji w jednolity system i operować kadrami w bardziej skoordynowany sposób?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanuszZarzycki">Ministerstwo Budownictwa zużytkowało środki finansowe na realizowane przez siebie inwestycje w 104 proc., ale plan oddawania obiektów przemysłowych wykonano w 76,5 proc. Oczywiście nie leży to tylko w zakresie odpowiedzialności i gestii Ministerstwa Budownictwa, jest to problem bardziej skomplikowany; konieczne jest jednak jego rozwiązanie.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanuszZarzycki">Plan robót elewacyjnych bieżących wykonano w 1964 r. w 80 proc. plan zaległych robót elewacyjnych w 75 proc., a więc gorzej niż w 1963 r. Gdyby tempo likwidacji zaległości utrzymać - trzeba byłoby by na to 20 lat. Jest już trzeci plan działania zmierzający do likwidacji tych zaległości, ale na przeszkodzie jego realizacji - wciąż stoi brak mocy przerobowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJanuszZarzycki">Plan budowy obiektów usługowych zrealizowano w 84 proc. Tu również przeszkadza brak mocy przerobowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJanuszZarzycki">Braki materiałowe powodują poważne przestoje na budowach. Zjawiska te notuje się od lat. Przyczyn tego zjawiska jest wiele, m.in. niepełne wykorzystanie zdolności produkcyjnej przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełJanuszZarzycki">Skoro zwiększa się zakres budownictwa - muszą, z odpowiednim wyprzedzeniem wzrastać nakłady inwestycyjne na bazę produkcyjną resortu budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych. Tymczasem mamy do czynienia z odwrotnym zjawiskiem: niedoinwestowanie przedsiębiorstw budowlanych, przemysłu materiałów budowlanych nie pozwala stworzyć odpowiednich mocy produkcyjnych. Utrudnia realizację planów inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełJanuszZarzycki">W świetle niezadowalającej jakości wykonawstwa budowlanego przedwczesna wydaje się koncepcja likwidacji nadzoru inwestorskiego, do czego zmierza podjęty w br. eksperyment ze spółdzielczością.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełJanuszZarzycki">Wzrasta proces urbanizacji kraju. Rosną równocześnie dysproporcje między nakładami na uzbrojenia terenów budowlanych i na rozbudowę urządzeń komunalnych, a nakładami na nowe budownictwo; grozi to poważnymi trudnościami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełLeonBrudziński">Źródłem wielu niepowodzeń w realizacji inwestycji jest ich złe przygotowanie. Komisja Budownictwa zwracała na to niejednokrotnie uwagę w ubiegłych kadencjach. Wydaje się być konieczne rygorystyczne zastosowanie zasady, że nie będzie się podejmować realizacji źle przygotowanych inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełLeonBrudziński">Z materiałów NIK i Ministerstwa Budownictwa wynika, że dysproporcje między kosztami budownictwa i cenami są duże i powszechne. Nie wydają się słuszne twierdzenia głoszące, że przyczyny tych zjawisk mają wyłącznie obiektywny charakter.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełLeonBrudziński">W związku z trudnościami jakie występują w zaopatrzeniu materiałowym budownictwa, Ministerstwo Budownictwa wysuwa pretensje pod adresem Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego i Ministerstwa Przemysłu Chemicznego. Pod adresem Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych wysuwa z kolei pretensje resort rolnictwa, którego inwestycje są zaopatrywane w materiały w sposób niedostateczny. Szczególnie poważne trudności w zaopatrzeniu odczuwają miejskie przedsiębiorstwa remontowo budowlane pozostające w gestii Ministerstwa Gospodarki Komunalnej. Wydaje się, że należałoby sprawy zaopatrzenia materiałowego rozwiązać bardziej kompleksowo, na zasadzie porozumień międzyresortowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Podobnie jak w roku 1964 tak i w tym roku w woj. kieleckim nie zostaną wykorzystane w pełni środki inwestycyjne przeznaczone na budownictwo mieszkaniowe i usługowe. Podstawową tego przyczyną jest brak siły roboczej w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych. Nie nadążamy także z produkcją materiałów budowlanych i z powodu niedoborów materiałowych nie wykorzystujemy w pełni mocy produkcyjnej wykonawstwa budowlanego. Główną jednak naszą troską jest ucieczka kadr z budownictwa do przemysłu. Trzeba byłoby podjąć środki, które ponownie uczyniłyby zawód budowlanego zawodem konkurencyjnym w sensie atrakcyjności, w stosunku do przemysłu stacjonarnego.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefGrzecznarowski">W problematyce zatrudnienia występuje także i inne zjawisko polegające na niewłaściwym wykorzystywaniu kadr robotniczych. Na przykład w radomskich przedsiębiorstwach budowlanych zatrudnia się wiele setek robotników, którzy dojeżdżają do Radomia z okolicznych wsi po to, by po przyjściu do pracy ponownie wyjeżdżać do innych wsi i pracować tam przy realizacji rolniczych inwestycji. A tymczasem z planu inwestycyjnego w samym mieście Radomiu skreśla się, z braku dostatecznego zatrudnienia, wiele ważnych obiektów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełHenrykHałas">W odróżnieniu od wielkich miast, w małych miasteczkach trudno jeszcze mówić o poważniejszym zaspokojeniu potrzeb ich mieszkańców w zakresie usług komunalnych; i to usług często podstawowych, takich jak np. zapewnienie mieszkańcom wody pitnej. Potrzeby inwestycyjne i remontowe małych miast stale rosną i będą w przyszłej 5-latce jednym z najtrudniejszych problemów do rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełHenrykHałas">Decydującą rolę w zaspokojeniu tych potrzeb inwestycyjnych będzie miał przemysł materiałów budowlanych. Jeśli bowiem wzrostowi zadań produkcyjnych nie będzie towarzyszył wyprzedzający wzrost produkcji materiałów budowlanych, nie pozbędziemy się nigdy tych napięć, jakie od wielu lat przeżywamy w realizacji zadań inwestycyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanGałązka">W roku 1964, w wyniku okresowego zmniejszenia nam nakładów inwestycyjnych zdołano osiągnąć złagodzenie napięcia inwestycyjnego m.in. również poprzez przejściowe zmniejszenie tempa realizacji inwestycji, poprzez zmiany struktury inwestycji oraz poprzez poprawę przebiegu robót budowlano-montażowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJanGałązka">Realizacja zadań z zakresu budownictwa mieszkaniowego nie rozwiązuje automatycznie wszystkich problemów mieszkaniowych. Np. w województwie katowickim osiągnięto znaczne zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych nowo przybyłej na ten teren ludności, rośnie natomiast problem nadmiernego zagęszczenia w mieszkaniach rdzennych rodzin robotniczych na tym terenie.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJanGałązka">Ministerstwo Budownictwa powinno poddać rewizji dotychczas stosowane kryteria wydajności pracy; konieczne jest także zwrócenie większej uwagi na prawidłowość, rzetelność i terminowość opracowywania kompleksowej dokumentacji projektowej i kosztorysowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Bardzo poważnym problemem jest zagadnienie wody pitnej w małych miastach i osiedlach oraz na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">W województwie olsztyńskim nie remontuje się w małych miastach gazowni; w związku z ich unieruchomieniem mieszkańcy tych miast przechodzą na użytkowanie gazu w butlach i przystosowują do tego celu instalacje znajdujące się w ich domach. Wydaje się, że rozsądniejsze byłoby skierowanie butli na wieś, a w miastach i miasteczkach, gdzie jest sieć gazownicza, remontowanie małych gazowni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełStanisławMlącki">Należałoby zmniejszyć dysproporcje występujące w zaopatrzeniu materiałowym i w zakresie zlecanych robót między miejskimi przedsiębiorstwami remontowo-budowlanymi i spółdzielniami remontowo budowlanymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełPiotrGajewski">Znaczna poprawa w zakresie wykonawstwa planów obu resortów oraz w zakresie rytmiczności realizacji zadań rocznych nie jest przypadkiem, jest wynikiem konkretnego działania. Ale obok niewątpliwych, poważnych osiągnięć, występują nadal pewne zjawiska negatywne, których ani na chwilę nie wolno tracić z oczu.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełPiotrGajewski">Szczególnie ważnym problemem jest sprawa terminowego oddawania do użytku mieszkań, co warunkuje realizację zapowiedzianych przydziałów. Centralnym problemem pozostaje nadal sprawa jakości budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełPiotrGajewski">Systematycznie nie są wykonywane plany budowy lokali usługowych. Nie jest to jednak wyłączna winą budownictwa, lecz również rad narodowych, które nie zawsze potrafią z góry zaplanować gdzie i jakie sklepy rozmieścić. Zdarzają się wypadki, że nawet gotowe, obiekty przez długi okres czasu stoją puste. A to leży już w gestii Ministerstwa Gospodarki Komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełPiotrGajewski">Trudny problem - to zaopatrzenie w wodę. Brak jej i na wsi, i w mieście. Trzeba chyba postulować pod adresem Najwyższych czynników państwowych, by opracowano generalny plan rozwiązania tych trudności i doprowadzono do jego realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełPiotrGajewski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Budownictwa i przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Olewiński: W 1964 r. w stosunku do 1963 r. wzrosły zadania budownictwa o 7 proc., a produkcja materiałów budowlanych - o 12 proc. Podobne założenia przyjęto na 1965 r. A więc wzrost produkcji materiałów budowlanych wyprzedza wzrost inwestycji w kraju. Jednakże trudności materiałowe nadal istnieją. Nie zależy to jednak tylko od Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, lecz również od wielu innych resortów, jak Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego, Ministerstwo Przemysłu Chemicznego w zaopatrzeniu materiałowym budownictwa nie było wyraźnej poprawy w 1964 i 1965 r. także i dlatego, że rezerwy resortu i przedsiębiorstw nie były dostateczne, a przy tym znacznie zwiększono przydział materiałów budowlanych dla wsi. Bardzo często braki dotyczą stosunkowo niewielkich pozycji, które jednak poważnie utrudniają realizację zadań i zakłócają rytmiczny przebieg realizacji planu. Dlatego też Ministerstwo Budownictwa przejawia specjalną troskę o rozwój bazy materiałów budowlanych, aby wyprzedzać jej potencjałem potrzeby inwestycyjne. W tym też kierunku idą propozycje resortu w stosunku do Komisji Planowania.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełPiotrGajewski">Miernik planu wartościowego w budownictwie nie jest obiektywny. A poza tym pieniądze nie zawsze potrafimy wydawać, dowodem tego jest fakt wykonania planu finansowego w 97 proc. Głównie chodzi o wykonanie zadań rzeczowych, a w tym zakresie jest coraz lepiej. Wykonujemy plany w zakresie budownictwa mieszkaniowego, szkolnego i służby zdrowia. Istnieją jednak rozbieżności między danymi Ministerstwa Budownictwa, a danymi np. Ministerstwa Gospodarki Komunalnej. Są one wynikiem faktu, że resort budownictwa wykonuje tylko większość, ale nie wszystkie zadania inwestycyjne w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełPiotrGajewski">Wspólna praca inwestorów i wykonawców doprowadza do tego, że poprawia się rytmiczność wykonywania planów. Resort dąży do tego, by w IV kwartale realizować tylko 27 proc. zadań rocznych. Nie osiągnięto jednak jeszcze rytmiczności w ramach kwartału i ostatni miesiąc nadal jest decydujący. Resort prowadzi prace i w tym kierunku.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełPiotrGajewski">Poprawiła się sprawa równomiernej realizacji zadań budownictwa miejskiego we wszystkich województwach. W 1964 r. tylko w woj. lubelskim zabrakło 3 proc. do pełnej realizacji planu, jednakże zadania w tym województwie wzrosły o 27 proc. Tylko w trzech województwach nie wykonano w pełni planu budownictwa mieszkaniowego rad narodowych, ale w 1963 roku nie wykonano tych zadań w 12 województwach. Poprawa jest więc wyraźna. Resort nadal pracuje nad tym problemem.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PosełPiotrGajewski">W uchwale IV Zjazdu PZPR znajduje się punkt, który mówi o przyjmowaniu do planu tylko tych inwestycji, które są odpowiednio przygotowane i pod warunkiem, że istnieje odpowiednia moc produkcyjna przedsiębiorstw budowlanych. Budownictwo przemysłowe to problem bardzo złożony. Ale i tu widać wyraźną poprawę. Na 560 obiektów planowanych oddano 516, a na 30 obiektów priorytetowych - 22. Sprawa nie jest więc jeszcze załatwiona do końca. W ciągu roku wchodzą i będą wchodzić - jest to zjawisko konieczne - nowe wielkie inwestycje przemysłowe nie przewidziane planem. A to wywołuje określone ujemne reperkusje. Jednakże egzekwowanie postanowień dotyczących przygotowywania inwestycji musi ulec dalszemu zaostrzeniu. W tym kierunku idzie projekt zarządzenia Prezesa Rady Ministrów, które powinno się ukazać w listopadzie br.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PosełPiotrGajewski">Zagadnienie trudności w zakresie kosztów i cen nie jest widziane przez resort tylko od strony subiektywnej. Jest oczywiste, że sprawa kosztów nie może być rozwiązywana przez spadek cen. Ceny w ubiegłym okresie spadały szybciej niż koszty. Wszystkie elementy działalności resortu, zmierzające m.in. do poprawy organizacji pracy, wdrażania nowej techniki, zmniejszania udziału funduszu płac i mniejszego zużycia materiałów mają na celu obniżenie kosztów budownictwa. Subiektywnym środkiem działania jest m.in. przerzucanie części akumulacji z przedsiębiorstw produkcji materiałów budowlanych do przedsiębiorstw budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PosełPiotrGajewski">Chcemy doprowadzić do tego, by najpóźniej w 1970 r. zlikwidować, w zasadzie zjawisko pracy przedsiębiorstw budowlanych ze stratami. Niestety dziś jeszcze ok. 50 proc. przedsiębiorstw przynosi straty. Tymczasem naszym zdaniem budownictwo może i powinno dawać zyski.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PosełPiotrGajewski">Resort w porozumieniu z Ministerstwem Gospodarki Komunalnej usilnie pracuje nad programem pogodzenia dwóch pozornie sprzecznych elementów: podnoszenia jakości i wartości mieszkań oraz obniżenia ich kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PosełPiotrGajewski">Jeśli chodzi o jakość materiałów budowlanych nie sprzyja jej podnoszeniu fakt, że rynek materiałów budowlanych jest ciągle jeszcze rynkiem producenta, który dyktuje warunki, a nie rynkiem odbiorcy. Resort opracował jednak program zwiększenia odpowiedzialności producenta za jakość materiałów i za wystawiane atesty, które muszą odpowiadać rzeczywistym właściwościom materiałów.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PosełPiotrGajewski">Dzięki poprawie rytmiczności produkcji budowlanej resort doprowadził do tego, że praktycznie zanikło zjawisko sezonowości zatrudnienia. W bieżącym roku zwolnionych zostanie z pracy jedynie kilka tysięcy osób w okresie przejściowym między IV kwartałem br. a I kwartałem 1966 r. co wynika z zakończenia prac na niektórych budowach. Praktycznie więc uzyskano stabilizację zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PosełPiotrGajewski">W pierwotnej inwentaryzacji określono, że zaległości elewacyjne w budownictwie ZOR-owskim wynoszą 11,6 mln m2 Wykonano już 9 mln m2 zaległych elewacji, ale zaległości się nie zmniejszają. Okazało się bowiem, po uwzględnieniu całości zaległych elewacji, że błąd sięgał 10 mln m2. Stąd konieczność opracowania nowego planu likwidacji zaległości występujących głównie w Warszawie i na Śląsku. Rocznie wykonuje się około 8 mln m2 robót elewacyjnych. Po uwzględnieniu nowego budownictwa, pozostaje na likwidację zaległości ok.2 mln m2 rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PosełPiotrGajewski">Koszty robót poprawkowych narastają. Jest to jednak kwota sięgająca 2 promile nakładów na budownictwo mieszkaniowe. Robót poprawkowych w ogóle uniknąć nie sposób. Chodzi tutaj o to, by było ich jak najmniej i by były wykonywane w porę. Jakość budownictwa ulega stałej poprawie. Nie ma nic groźnego w tym, że budownictwo próbuje przejść na produkcję towarową. Przy odpowiedniej kontroli i zachowaniu innych warunków jest to w pełni możliwe. Na razie podpisano z czterema spółdzielniami mieszkaniowymi umowy, które powierzają nadzór techniczny wykonawcom. Trzeba to eksperymentalnie sprawdzić i jeśli okaże się, że eksperyment zda egzamin - będzie się go rozszerzać. Nie oznacza to jednak bynajmniej likwidacji ani ograniczenia służb inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-11.16" who="#PosełPiotrGajewski">W bieżącym roku zawiódł import środków transportowych. Nie otrzymaliśmy odpowiedniej liczby wywrotek. Trzeba było je zastąpić samochodami skrzyniowymi. Wywołało to określone skutki, a więc i konieczność przeprowadzenia korekty kosztów przedsiębiorstw budowlanych, bowiem załogi nie mogą ponosić ujemnych skutków zjawisk powstałych nie z ich winy.</u>
+          <u xml:id="u-11.17" who="#PosełPiotrGajewski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd: Postulat posłów o mierzeniu dorobku w zakresie gospodarki komunalnej nie realizacją zadań resortu w odcinkach rocznych, ale stopniem zaspokojenia potrzeb komunalnych ludności jest jak najbardziej słuszny. Jak wiadomo, w stosunku do rocznych, globalnych nakładów inwestycyjnych w skali ogólnokrajowej na potrzeby gospodarki komunalnej przeznaczono w bieżącej 5-latce 3,5–4 proc. nakładów globalnych. Szczupłość środków musiała mieć wtedy zasadniczy wpływ na kierunki polityki inwestycyjnej resortu gospodarki komunalnej i na kierowanie nakładów na odcinki najbardziej zagrożone i zaniedbane. A zaniedbania te, jeśli przypomnimy sobie niechlubny spadek, jaki otrzymaliśmy w urządzeniach komunalnych po Polsce przedwrześniowej, były i są szczególnie duże.</u>
+          <u xml:id="u-11.18" who="#PosełPiotrGajewski">Po rozeznaniu aktualnych potrzeb w usługach komunalnych w poszczególnych województwach ustaliliśmy, że dla ich pokrycia w następnej 5-latce konieczne byłoby zwiększenie przewidywanych nakładów o olbrzymią kwotę 11 mld zł w wariancie optymalnym, a o 4 mld zł - w wariancie minimalnym. Część tych postulatów została uwzględniona przez Komisję Planowania, co będzie sprzyjać poważnej poprawie niektórych dziedzin gospodarki komunalnej. Można jeszcze dla przykładu podać, że same tylko pełne zaspokojenie wszystkich potrzeb mieszkańców miast na wodę pitną wymaga nakładów w granicach 5 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-11.19" who="#PosełPiotrGajewski">W propozycjach do planu na lata 1966/1970 zdołano także zrównoważyć z obowiązującymi normatywami nakłady na remonty kapitalne i remonty bieżące zasobów mieszkaniowych administrowanych przez rady narodowe; dotychczas bowiem na remonty przeznaczano kwoty mniejsze niż przewidziane w normatywach i stąd właśnie powstawały zaległości remontowe, których część zostanie usunięta w najbliższych 5 latach, reszta zaś będzie musiała być załatwiona dopiero po roku 1970.</u>
+          <u xml:id="u-11.20" who="#PosełPiotrGajewski">Resort dysponuje pełnym programem działania, tak w dziedzinie inwestycji, jak i eksploatacji zakresie zaopatrzenia w wodę miast. Część tych przedsięwzięć została już zrealizowana. Wprowadzamy m.in. wodomierze do budynków mieszkalnych oraz premiujemy pracowników odpowiedzialnych za gospodarkę wodną za zmniejszenie strat wody pitnej. Natrafiamy jednak na pewne, zdawałoby się drobne, a jednak dokuczliwe trudności w realizacji zamierzeń. Np. nie możemy znaleźć producenta zwykłych uszczelek do kranów.</u>
+          <u xml:id="u-11.21" who="#PosełPiotrGajewski">Jeżeli chodzi o budownictwo socjalno-usługowe, podjęliśmy w tej chwili prace, które mają w równym stopniu zainteresować terminowością wykonania obiektów usługowych i inwestorów, i wykonawców. Jeśli chodzi o sprawę przygotowania dokumentacji, to w dziale budownictwa mieszkaniowego ten problem jest opanowany, natomiast w przygotowywaniu inwestycji komunalnych podniesienie poziomu, gotowości, jakości i terminowości dokumentacji powinno zapewnić przekształcenie dotychczasowych dyrekcji budowy osiedli robotniczych na dyrekcję inwestycji miejskich, obejmujących całość inwestycji komunalnej w miastach.</u>
+          <u xml:id="u-11.22" who="#PosełPiotrGajewski">Przewodniczący Komisji - poseł Jerzy Ziętek (PZPR): Komisja pozytywnie ocenia działalność obu resortów w 1964 r. Dostrzegając poprawę na wielu odcinkach, nie będziemy jednak ustawać w krytycznej ocenie tych zjawisk, które tego wymagają. Do takich należy problem jakości wykonawstwa budowlanego. Trzeba będzie zaostrzyć kryteria jakościowe odbioru budownictwa mieszkaniowego z uwagi chociażby na duży wzrost zakresu budownictwa spółdzielczego, którego odbiorcy będą domagać się jak najlepszej jakości zakupionych mieszkań. Twierdzimy też nadal, że utrzymujące się dysproporcje między cenami a kosztami w budownictwie mieszkaniowym demobilizują załogi budowlano-montażowe. Należy tak ustalić poziom cen, by mieściły się w nich koszty.</u>
+          <u xml:id="u-11.23" who="#PosełPiotrGajewski">Osiągnięcie większej kompleksowości w realizacji budownictwa usługowego wymaga również aktywnego współudziału inwestorów, od których przecież zależy wskazanie kolejności oddawania budynków do użytku.</u>
+          <u xml:id="u-11.24" who="#PosełPiotrGajewski">W trudnej sytuacji w dziedzinie gospodarki wodnej konieczne jest zadbanie o to, by i tak już niskie nakłady inwestycyjne na te cele były w pełni wykorzystywane. Być może, że trzeba będzie pomyśleć o zorganizowaniu własnych przedsiębiorstw gospodarki komunalnej specjalizujących się w budownictwie dla potrzeb gospodarki wodnej.</u>
+          <u xml:id="u-11.25" who="#PosełPiotrGajewski">Poważnym problemem stanie się w najbliższym czasie sprawa odpowiedniego organizacyjnego ustawienia przedsiębiorstw remontowo budowlanych, których zadania ulegają, jak wiadomo, dużemu zwiększeniu. Przy tej okazji warto wrócić do zagadnienia odpisów amortyzacyjnych w budownictwie mieszkaniowym, które nadal są wyższe od nakładów na remonty i wbrew obowiązującym przepisom odprowadzane są do budżetu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-11.26" who="#PosełPiotrGajewski">Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej w pełni przyłącza się do opinii o korzystnym wpływie kontroli dokonywanych przez NIK tak na pracę resortów jak i samej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-11.27" who="#PosełPiotrGajewski">Komisja postanowiła jednogłośnie przyjąć sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964 w częściach dotyczących Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Ministerstwa Gospodarki Komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-11.28" who="#PosełPiotrGajewski">Komisja uchwaliła dezyderaty, w których postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-11.29" who="#PosełPiotrGajewski">- odpowiednie zabezpieczenie wykonawstwa budownictwa spółdzielczego na terenach nieuzbrojonych w małych miastach;</u>
+          <u xml:id="u-11.30" who="#PosełPiotrGajewski">- okazanie spółdzielczości mieszkaniowej większej i bardziej skutecznej pomocy przez prezydia rad narodowych i wszystkie właściwe instytucje drogą zabezpieczenia dla niej niezbędnych terenów budowlanych oraz dopilnowanie opracowania przez spółdzielczość mieszkaniową programu budownictwa;</u>
+          <u xml:id="u-11.31" who="#PosełPiotrGajewski">- wykorzystanie w większym niż dotychczas stopniu środków z funduszów postępu technicznego dla tych dziedzin, które przyczynią się do wzrostu wydajności pracy oraz osiągnięcia wyższych efektów ekonomicznych w budownictwie;</u>
+          <u xml:id="u-11.32" who="#PosełPiotrGajewski">- należyte zbilansowanie potrzeb materiałowych, sprzętu i środków transportu z planami produkcyjnymi budownictwa w oparciu o zadania rzeczowe;</u>
+          <u xml:id="u-11.33" who="#PosełPiotrGajewski">- organizacyjne uporządkowanie betoniarni podlegających różnym resortom, gdyż obecny stan rzeczy jest m.in. przyczyną nieekonomicznych przewozów betonów na dalekie odległości;</u>
+          <u xml:id="u-11.34" who="#PosełPiotrGajewski">- usunięcie nieprawidłowości występujących przy realizacji planu budownictwa podstawowych pomieszczeń wewnątrzosiedlowych na cele handlowe i usługowe;</u>
+          <u xml:id="u-11.35" who="#PosełPiotrGajewski">- przeanalizowanie form koordynacji i pogłębienia współpracy dwóch pionów budowlanych: Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Ministerstwa Rolnictwa.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00003-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00003-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..9be0019
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00003-01/header.xml
@@ -0,0 +1,77 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00003-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 3/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 3/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:3</note>
+        <note type="sessionNo">3</note>
+        <date>1965-11-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAleksanderSchmidt" role="speaker">
+        <persName>Poseł Aleksander Schmidt</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełGrzegorzCwyl" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Cwyl</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykHałas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Hałas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefGrzecznarowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Grzecznarowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefNagórzański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Nagórzański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKarolBielawski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Karol Bielawski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKrystynaBiernacka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Biernacka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonLendzion" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Lendzion</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichalinaTatarkównaMajkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michalina Tatarkówna-Majkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPiotrGajewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Gajewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyAleksiejczuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Aleksiejczuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyFranczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Franczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldKasperski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Kasperski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00003-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00003-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d57e542
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00003-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,118 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 23 listopada 1965 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR) rozpatrzyła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 i podstawowe założenia planu na rok 1967 oraz projekt budżetu państwa na rok 1966 w części dotyczącej Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z Ministrem Marianem Olewińskim i podsekretarzem stanu - Wsiewołodem Kuleszą, przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z podsekretarzem stanu - Zdzisławem Drozdem, dyrektor Zespołu NIK Teodor Barczyński, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Kaszyński, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Feliks Papierniak.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 r. i podstawowych założeń na 1967 r. oraz projekt budżetu państwa na 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych zreferował poseł Leon Brudziński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Na inwestycje budowlane przeznacza się w 1966 r. 105,5 mld zł, z tego 56 mld zł realizować będzie resort budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych. Wartość produkcji budowlano-montażowej wzrasta w 1966 r. o 7,7 proc. w stosunku do 1965 r. a w 1967 r. - o 9,5 proc. w stosunku do planu na 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Budownictwo jest lepiej przygotowane organizacyjnie i technicznie do realizacji tych zadań niż w latach ubiegłych. W ostatnich latach przeprowadzono i zakończono rejonizację przedsiębiorstw budowlanych, zaawansowano prace zmierzające do ich organizacyjnego wzmocnienia, opracowano wojewódzkie zestawy projektów, wzrasta udział budownictwa uprzemysłowionego (z 55 proc. zadań w budownictwie mieszkaniowym w 1965 r. do 60 proc. w 1966 r. i 63 proc. w 1967 r.), poczyniono pierwsze kroki zmierzające do zmniejszenia deficytowości budownictwa ogólnego itp. Mimo to, wiele jest jeszcze niedociągnięć, które rzutować mogą ujemnie na realizację zadań 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Program działań resortu na lata 1965-1966 nie konkretyzuje zamierzeń w dziedzinie poprawy dokumentacji techniczno-kosztorysowej. Nie przestrzega się planowanych cyklów produkcyjnych, brak jest ustaleń terminów rozpoczęcia i zakończenia robót, często występuje wadliwa organizacja i koordynacja robót w generalnym wykonawstwie, rozpoczyna się i kontynuuje budowy bez projektów organizacji robót oraz planów zagospodarowania placu budowy. Wszystko to opóźnia oddawanie inwestycji i pogarsza wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw. Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych powinno Komisji przedstawić konkretny plan działania zabezpieczający terminowe oddawanie inwestycji przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Plan na 1966 r. przewiduje wzrost produkcji i usług budowlano-montażowych o 7,7 proc. w stosunku do 1965 r.; przyrost ten ma być osiągnięty w 73,3 proc. dzięki wzrostowi wydajności pracy. Realizacja tych, wskaźników nie została jednak w pełni zabezpieczona; szwankuje organizacja pracy na budowach, niedostateczne jest mechanizacja robót wykończeniowych, rytmiczność dostaw materiałów itp. Komisja powinna przedyskutować kompleksowy plan zabezpieczający realizację zadań w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Plan na 1966 r. zakłada oddanie do użytku 6,7 mln m2 powierzchni użytkowej w budownictwie mieszkaniowym (to jest o 5,9 proc. więcej niż w 1965 r.) a w 1967 r. - 7,2 mln m2 powierzchni użytkowej (o 8 proc. więcej niż w 1966 r.). Budownictwo spółdzielcze wzrasta w tych latach o 25,4 proc. i 38,2 proc. a budownictwo rad narodowych maleje o 11,5 proc. i o 28,7 proc. Są to zadania trudne, a trudności pogłębia fakt, że przy opracowywaniu planów wprowadzono liczne zmiany, co wpłynęło na przesunięcie terminów zleceń robót budowlano-montażowych i sporządzania bilansów budownictwa. Plany przedsiębiorstw na 1966 r. i założenia na 1967 r. opracowane będą dopiero do końca grudnia br., w dodatku przy niepełnych zamknięciach bilansowych, co grozi poważnymi perturbacjami i niepełnym przygotowaniem przedsiębiorstw do realizacji zadań w 1966 r., zwłaszcza pierwszego kwartału tego roku. Zważmy przy tym, że warunki zimowe są zgoła nieprzeciętne. Należy także zwrócić uwagę na jakość oddawanych obiektów. Koszt usuwania usterek jakościowych wyniósł w 1964 r. 70,8 mln zł, a za pierwsze półrocze br. - 45 mln zł. Trzeba jednak dostrzegać, że wielu użytkowników nie czeka na usunięcie usterek i usuwa je na własny koszt lub czekają na kapitalny remont. Konieczne jest opracowanie analizy źródeł powstawania tych błędów i na jej podstawie - realnego programu poprawy sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W 1966 r. nie powinno być trudności z zaopatrzeniem w podstawowe materiały, bowiem tempo wzrostu ich produkcji wyprzedza wzrost wartości robót budowlano-montażowych. Ale wstępne obliczenia wskazują, że powstaną trudności w zamknięciu bilansów materiałowych w 1966 r. i w 1967 r. Zagrożone są dostawy niektórych asortymentów, m.in. z przemysłu ciężkiego. Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego twierdzi, że nie może dostarczyć odpowiedniej ilości asortymentów materiałów budowlanych, ponieważ budownictwo nie oddaje na czas obiektów przemysłowych - Ministerstwo Budownictwa twierdzi, że nie może oddać tych obiektów, gdyż przemysł ciężki nie dostarcza niezbędnych materiałów; błędne koło się zamyka. Zagrożone są też dostawy niektórych materiałów budowlanych, produkowanych przez resort budownictwa. Przy omawianiu planu 5-letniego należy zwrócić uwagę przede wszystkim na zabezpieczenie wykonawstwa i zaopatrzenia materiałowego. Resort powinien przedstawić Komisji konkretny program działania w tych dziedzinach.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Przewiduje się, że plan produkcji globalnej przemysłu materiałów budowlanych nadzorowanego przez resort budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych w 1965 r. zostanie wykonany z nadwyżką 2,2 proc. Przekroczony zostanie plan produkcji cementu, materiałów ściennych, wapna, materiałów dekarskich itp.; nie zostaną wykonane zadania w produkcji dachówki, szkła oraz kamionki kanalizacyjnej. Wartość produkcji globalnej tego przemysłu w 1966 r. wzrośnie w stosunku do roku bieżącego o 7,2 proc., a w 1967 r. - o 6,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Zakłada się m.in. wyprodukowanie 300 mln sztuk cegły w zespołach chłopskich. Jeśli jednak chłopi nie podejmą tej produkcji - zabraknie także ilości cegły. Założony na 1,1 proc. wzrost produkcji wyrobów sanitarnych wydaje się niewystarczający, dotyczy to również planowania wzrostu wartości dostaw rynkowych (o 8,2 proc. w 1966 r. i o 7,2 proc. w 1967 r.) Uzyskanie poprawy w przemyśle materiałów budowlanych resort chce osiągnąć drogą uruchamiania nowych zakładów, usprawniania zarządzania przedsiębiorstwami i prawidłowego działania bodźców materialnego zainteresowania. Jednakże za mało uwagi poświęca się kontroli, jak kierunki te są realizowane i jakie dają efekty. Zbyt opieszale np. idzie wprowadzanie norm technicznie uzasadnionych; w licznych zakładach nie wykorzystuje się istniejących mocy produkcyjnych (szczególnie w produkcji cegły i betonów); poważne straty powoduje zła jakość wielu materiałów. Należy przed resortem postawić zadanie - niech 5-latka 1966-1970 będzie 5-latką jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W 1965 r. resortowy plan eksportu zostanie przekroczony o 5,4 proc. W latach 1966 i 1967 planuje się jego dalszy wzrost; w całości eksportu poważnie rośnie udział eksportu inwestycyjnego z 41,8 proc. w 1965 r. do 61 proc. w 1967 r. Istnieją jednak możliwości zwiększenia eksportu, szczególnie do krajów kapitalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Rok 1966 jest pierwszym rokiem, w którym wejdą w życie nowe zasady finansowania i rozliczania przedsiębiorstw. Konieczne jest więc szczegółowe zapoznanie zjednoczeń i przedsiębiorstw z tymi nowymi zasadami i opracowanie szczegółowych planów działania zabezpieczających ich wprowadzanie oraz kontrolowanie działania wielu eksperymentów już wprowadzonych lub wprowadzanych w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełLeonLendzion">Wyniki wielu analiz ekonomicznych dowiodły, że wskaźniki dyrektywne kosztów budownictwa przemysłowego w bieżącej 5-latce zostały znacznie przekroczone w stosunku do założeń, w wyniku czego niektóre obiekty przemysłowe z planu nie wejdą do końca bieżącego roku do eksploatacji; m.in. 25 proc. obiektów priorytetowych nie zostanie zrealizowane. Przyczyny tych niekorzystnych zjawisk w 3/4 leżą poza wykonawcami. Jedną z nich jest niedostateczne przygotowanie inwestycji, szczególnie w zakresie dokumentacji. Sukcesywna dostawa dokumentacji przysparza mnóstwo kłopotów wykonawcom i praktycznie rzecz biorąc, opóźnia realizację obiektów przemysłowych. Oczywiście, ważną przyczyną jest także nie rytmiczna i nieterminowa dostawa maszyn i urządzeń. Ale często bywa i tak, że po nadejściu spóźnionych urządzeń i maszyn nie jest jeszcze dla nich przygotowana dokumentacja techniczno-ruchowa, w wyniku czego opóźnienia się zwielokrotniają.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełLeonLendzion">W 1966 r. budownictwo przemysłowe ma wykonać 6 100 zadań rzeczowych, w tym 3 400 zadań kontynuowanych, a 2 700 zadań nowo rozpoznawczych. Nieco inaczej te liczby wyglądają w ujęciu przerobowo wartościowym; wartość obiektów kontynuowanych wynosi 194 mln zł, a noworozpoczynanych 53 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełLeonLendzion">Przewiduje się dalsze skrócenie średnich cykli budowy obiektów przemysłowych: o 4 proc. w 1966 r. i o 9 proc. w 1967 r. Nadal jednak budujemy niektóre obiekty w cyklach przekraczających okres 5 lat, co znacznie utrudnia planowanie i zmusza inwestorów oraz projektantów do ciągłego wprowadzania zmian wynikających z postępu technicznego osiągniętego w międzyczasie na świecie. W tej sytuacji biura projektów powinny sięgać znacznie dalej jeśli chodzi o przewidywanie kierunków postępu technicznego przy projektowaniu niż robiły to dotychczas.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełLeonLendzion">Ważnym problemem jest sprawa zapewnienia mniejszym inwestycjom stosunkowo niewielkich ilości specjalnych materiałów budowlanych, bez których nie sposób jest uruchomić dane obiekty. Chodzi m.in. o stal specjalnych gatunków; huty niechętnie przyjmują tego rodzaju zamówienia ze względu na ich nieopłacalność. Są dwa sposoby rozwiązania tych trudności: albo trzeba organizować magazyny konsygnacyjne, albo przyspieszyć cykl załatwiania dostaw zagranicznych potrzebnych materiałów specjalnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełLeonLendzion">Obserwuje się zjawisko przesuwania ciężaru natężenia budownictwa przemysłowego do rejonów dotychczas mniej zainwestowanych. Ale tym trudniejsza w tych rejonach staje się sytuacja miejscowych przedsiębiorstw budowlano-montażowych, które nie zawsze są zdolne podjąć przekazywane im zadanie. Konieczne jest zapewnienie tym przedsiębiorstwom odpowiedniego zaplecza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełHenrykHałas">Analiza bilansów materiałowych na rok 1966 wykazuje, że nie we wszystkich asortymentach materiałowych jest on w pełni zapięty i dostatecznie realny.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełHenrykHałas">Osiągnięcia techniki światowej oraz krajowe doświadczenia w dziedzinie stosowania tworzyw sztucznych w budownictwie wskazują na potrzebę poświęcenia temu zagadnieniu szczególnej uwagi. Tworzywa sztuczne dają możliwość w prowadzeniu nowych rozwiązań materiałowo-konstrukcyjnych i umożliwiają intensyfikację procesu uprzemysłowienia budownictwa. Mogą one też uzupełnić bazę materiałową budownictwa i wyeliminować trudności wynikające z deficytu niektórych materiałów. Tworzywa sztuczne w wielu wypadkach uniezależniają wykonawstwo od wpływów atmosferycznych, sprzyjają obniżeniu kosztów budownictwa i mają poważny wpływ na poprawę walorów użytkowych i wyglądu estetycznego budynków. W 1964 r. z globalnej światowej produkcji tworzyw sztucznych aż 22,8 proc. tej produkcji przeznaczono dla potrzeb budownictwa. Oto przykładowo wskaźniki ilościowe charakteryzujące ilość materiałów budowlanych z tworzyw sztucznych produkowanych na głowę ludności w poszczególnych krajach: NRF - 6,8 kg, USA - 5,8 kg, Japonia - 2,8 kg, Francja - 2,7 kg, Polska - 0,6 kg. W 1970 r. ilość materiałów budowlanych z tworzyw sztucznych wzrośnie w Polsce do 2,5 kg na głowę ludności. Nad zastosowaniem tworzyw sztucznych w budownictwie pracuje międzyresortowa komisja do spraw produkcji i stosowania materiałów budowlanych z tworzyw sztucznych, która opracowała już kierunki upowszechnienia tych materiałów w naszym budownictwie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBronisławJuźków">W planie zaopatrzenia ludności wiejskiej w podstawowe materiały budowlane w 1966 r. w zasadzie uwzględniono potrzeby ruchu budowlanego na wsi oraz zmian w rozwiązaniach konstrukcyjnych w budownictwie wiejskim. Na potrzeby rynku wiejskiego przewiduje się zwiększenie dostaw podstawowych materiałów budowlanych: cementu - o 12 proc., wapna budowlanego - o 7,5 proc., papy - o 2,6 proc., eternitu - o 23,5 proc., materiałów ściennych - o 13,5 proc. itd. Wątpliwości budzi sprawa materiałów ściennych, gdyż w bilansie ich zakładano dość znaczny wypał cegły w zespołach chłopskich, czego nie można być zupełnie pewnym.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełBronisławJuźków">Rozdział materiałów budowlanych przeznaczonych dla chłopów między poszczególne województwa charakteryzowały trudne do uzasadnienia dysproporcje. Należy doprowadzić do oparcia rozdzielnictwa materiałów budowlanych na bardziej sprawdzalnych i jednoznacznych kryteriach. Dostawy materiałów budowlanych na wieś koncentrować się powinny głównie w I i II kwartale każdego roku, a więc w okresach najbardziej dogodnych dla rolników, jeśli chodzi o prace budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełBronisławJuźków">W uspołecznionym budownictwie rolniczym główny ciężar, jeśli chodzi o produkcję budowlano-montażową przypada na resort rolnictwa, którego nakłady na ten cel rosną z 9,5 mld zł w 1965 r. do 10,8 mld zł w 1966 r. czyli o 11,3 proc. Zaopatrzenie tego resortu w podstawowe materiały budowlane wzrasta w szybszym tempie od przyrostu nakładów, co jest zjawiskiem bardzo korzystnym. Niedobory są tylko w grupie materiałów ściennych. Należałoby rozważyć, czy Ministerstwo Rolnictwa jako główny wykonawca uspołecznionego budownictwa wiejskiego, nie powinno przejąć także produkcji niektórych typowych dla potrzeb tego budownictwa materiałów budowlanych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefNagórzański">Jak wynika z projektu planu na 1966 r., ilość obiektów oddanych w pierwszym kwartale wzrasta tylko w niewielkim stopniu w stosunku do analogicznego okresu 1965 r. Ponadto zaś już początek zimy sprawia, że zamierzenia te mogą być zagrożone. O ile to jest możliwe, wskazane byłoby zmienić układ procentowy rytmiki wykonawstwa w przyszłym roku w poszczególnych kwartałach.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJózefNagórzański">Niewykonanie inwestycji budownictwa rolniczego stanowi ułamek planu resortu, ale w planie terenowym ma to ogromne znaczenie. Nie widać jednak z zamierzeń resortu, by w tym zakresie miał nastąpić jakiś zasadniczy zwrot.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJózefNagórzański">Resort powinien rozliczać się z tych materiałów, których produkcję nadzoruje, z pozostałych materiałów powinni rozliczać się producenci. Bardzo często materiałów tych nie ma. Kto więc za to ponosi odpowiedzialność?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWitoldKasperski">Nie na wszystkich jeszcze budowach jakość i kompleksowość wykonawstwa są regułą. Np. w jednym z nowych osiedli w Krakowie oddano użytkownikom budynki mieszkalne, do których nie przeprowadzone zostały dojścia.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWitoldKasperski">Załogi pracują w bardzo trudnych warunkach, stąd ogromna fluktuacja kadr. Związek zawodowy nie przejawia dostatecznych starań, by załogi otoczyć odpowiednią opieką, stworzyć im odpowiednie warunki socjalno-bytowe i związać z zakładem pracy.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełWitoldKasperski">Trudności materiałowe budownictwa pogłębia niedostateczna koordynacja i kooperacja z innymi resortami. Niezbędno jest stworzenie odpowiednich rezerw materiałowych dla pewnego uniezależnienia się od możliwych błędów w zakresie planowania wieloletniego. Wydaje się również konieczne zwrócenie większej uwagi na odbiór budów i na takie ustawienie systemu premiowania, aby zła jakość nie uchodziła płazem załogom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanGałązka">Lata 1964–65 charakteryzował ogromny wzrost aktywności wszystkich organizacji partyjnych, związkowych, samorządów robotniczych, rad narodowych - wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego w kierunku takiego przygotowania się do następnej 5-latki jakie nakreśliły uchwały IV Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJanGałązka">Podstawowe zadania, które resort sobie postawił, były już niejednokrotnie przedmiotem obrad Komisji. Tym nie mniej warto zwrócić uwagę na parę spraw. I tak: spływ materiałów budowlanych powinien być zgodny z ich gospodarczym przeznaczeniem; konieczne jest wzmożenie dyscypliny na tym odcinku, konieczne jest także odpowiednie ustawienie wskaźnika rentowności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Wdrożenie wojewódzkich zestawów projektów miało nastąpić pod koniec 1965 r. tymczasem jeszcze trwa ich selekcja i nie są one zatwierdzone.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Budownictwo nie jest przygotowane w pełni do realizacji zadań 1966 r. Nie ma odpowiedniej mocy produkcyjnej w zakresie wytwarzania materiałów budowlanych koniecznych do wprowadzenia postępu technicznego; brak jest kruszyw; budowy nie są przygotowane do zimy. A więc realizacja zadań I kwartału 1966 roku jest zagrożona.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Wydaje się również, że zjednoczenia budownictwa odgrywają zbyt dużą rolę i mają zbyt wielkie prawa w zakresie rozdziału robót. W rezultacie interesy regionu uwzględnione są niedostatecznie. Należy wzmóc rolę rad narodowych w tym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Plan resortu budownictwa na rok 1966 jest napięty, nakłada na resort poważne zadania. Ze spraw budzących pewien niepokój trzeba wymienić konieczność zahamowania tendencji do obniżania jakości i standardu budownictwa oraz niedostatecznego wykorzystania takich elementów zwiększenia mocy produkcyjnej, jak dwuzmianowość i wprowadzenie norm technicznie uzasadnionych. Konieczne jest także jak najszybsze przygotowanie zestawów elementów i segmentów dla masowego budownictwa mieszkaniowego oraz położenie tamy zjawiskom nieterminowego przygotowania dokumentacji projektowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełPiotrGajewski">Plany Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych na 1966 r. zakładają poważne przyrosty zadań w ujęciu wartościowym i rzeczowym. Przyrosty te mają być osiągnięte w 60 proc. przez wzrost wydajności pracy, a w 40 proc. przez wzrost zatrudnienia. Zwiększenie wydajności pracy nie oznacza zwiększenia wysiłku fizycznego, ale ma polegać między innymi na większym zmechanizowaniu pracochłonnych i ciężkich procesów budowlanych. Chodzi szczególnie o dokonanie większego niż dotychczas postępu w tak zwanej małej mechanizacji. Oczywiście wymaga to pewnych nakładów finansowych. Trzeba jednak się zastanowić, czy nakładów tych nie da się wygospodarować z akumulacji, jaką przekazują przedsiębiorstwa budowlano-montażowe do budżetu państwa. Nie widzę bowiem dostatecznego uzasadnienia dla przyjętego dotychczas systemu zwracania przez budownictwo pewnych kwot w postaci akumulacji do budżetu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełPiotrGajewski">Trzeba także zwrócić uwagę na fakt, że wielkość oddawanych obecnie mieszkań kształtuje się poniżej obowiązujących normatywów, czyli poniżej 44 m2 a są tu i tak małe pokoiki po 6–7 m2, z których z punktu widzenia funkcjonalnego praktycznie nie da się nic zrobić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełAleksanderSchmidt">Rozszerzający się stale zakres budownictwa wiejskiego wymaga kontroli i nadzoru. Niestety, nadzór państwowych jednostek jest niedostateczny i dlatego w wielu wypadkach nowa zabudowa wiejska mimo ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym wsi, jest chaotyczna i sprzeczna z wymogami dobrej architektury. Aby zapobiec tym zjawiskom, należy przyspieszyć opracowanie planów wyznaczania terenów budowlanych na wsi oraz planów zagospodarowania przestrzennego wiejskich jednostek osiedlowych. Wtedy być może dojdzie do skutku koordynacja działań różnych inwestorów budujących na tej samej wsi obiekty o różnych funkcjach i zadaniach. Co prawda są to na ogół obiekty budowlane w oparciu o projekty typowe, wykonane jednak w różnych centralnych biurach, które się nie porozumiewają między sobą, a ponadto nie konsultują swoich projektów z władzami regionalnymi.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełAleksanderSchmidt">Zaopatrzenie wsi w materiały budowlane wzrasta z roku na rok, aczkolwiek w sumie nie zaspokaja jeszcze wszystkich potrzeb. W tych warunkach trzeba budować bardzo oszczędnie i nie dopuszczać do zamrażania materiałów. Konieczne jest także oparcie rozdzielnictwa materiałów budowlanych dla wsi o jednoznaczne kryteria, wśród których warto preferować wysokość produkcji towarowej w danym województwie. Trzeba też przestać tolerować zdarzające się jeszcze wypadki krycia nowych budynków wiejskich słomą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Występuje wyraźne zjawisko dekapitalizacji budynków na ziemiach północnych i zachodnich, tymczasem przydziały materiałów budowlanych na remonty bieżące są niewystarczające. Wydaje się, że istnieje konieczność rewizji przydziałów tych materiałów dla tych regionów oraz wzmożenia produkcji miejscowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełKarolBielawski">Budownictwo kółek rolniczych (bazy międzykółkowe) prowadzone jest w sposób nieodpowiedni. Zdarzają się przypadki, że do garażu wybudowanego według projektu typowego nie można wprowadzić ciągnika, ponieważ garaż jest albo za krótki, albo za wąski, albo za niski. Wydaje się konieczne powołanie instytutu budownictwa rolniczego w celu zabezpieczenia budownictwu wiejskiemu właściwych projektów typowych i prawidłowej dokumentacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełKrystynaBiernacka">Według danych resortu budownictwa, wiejskie zespoły wypału cegły mają wyprodukować 300 mln jednostek ceramicznych. Projekt NPG przewiduje, że ze źródeł nieuspołecznionych powinno napłynąć na rynek 435 mln jednostek ceramicznych materiałów ściennych. Skąd ta różnica i kto ją pokryje?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełWincentyFranczyk">Przedsiębiorstwa powinny przeanalizować projekt budowy, uzgodnić ewentualne zmiany z inwestorem i mieć czas na zorganizowanie środków produkcji, sił roboczych i placu budowy. Wtedy i jakość może być inna i terminy dotrzymywane. Tymczasem przedsiębiorstwa są zmuszane do przyjmowania zleceń bez dokumentacji, a więc nic mogą przygotować się właściwie do realizacji nałożonych na nie zadań.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełWincentyFranczyk">Wydaje się, że użytkownik bardziej troszczy się o to, jak i co się buduje niż inwestor zastępczy - DBOR. Czy nie należy więc stworzyć przy radach narodowych (może w wydziałach architektury i nadzoru budowlanego) komórek inwestorskich, które by w lepszy sposób niż DBOR reprezentowały interesy użytkownika. Należałoby rozważyć możliwość udzielenia zezwoleń spółdzielczości mieszkaniowej w mniejszych miastach na otrzymywanie kredytów, bez względu na ilość członków zapisanych do spółdzielni. Potrzebujący mieszkań po wybudowaniu domu złożą chętnie wkłady. Obecnie zaś nie chcą czekać po 2–3 lata.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełGrzegorzCwyl">Zdarza się, że rolnik otrzymuje kredyt z banku, a nie mogąc kupić materiałów wydatkuje pieniądze na inne cele. Stąd konieczność koncentracji budownictwa wiejskiego, tak, by rolnik mógł uzyskać jednocześnie i kredyty, i materiały i nawet wykonawcę.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełGrzegorzCwyl">Przewodniczący Zarządu Głównego ZZ Pracowników Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Feliks Papierniak: Program resortu budownictwa został uzgodniony z Zarządem Głównym Związku Zawodowego.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełGrzegorzCwyl">Normy techniczne i akcja ich wprowadzania są przygotowane. Ale do tego potrzebna jest zmiana tabel płac w budownictwie.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełGrzegorzCwyl">Plan jest realny. Związek zawodowy organizuje w tej chwili różne formy szkolenia, by zabezpieczyć jego realizację.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełGrzegorzCwyl">Plany zostały już przesłane zjednoczeniom, a te przekażą je wkrótce przedsiębiorstwom, gdzie konferencje samorządów robotniczych są obowiązane dokonać ich analizy i zatwierdzić.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#PosełGrzegorzCwyl">Realizacja planu i uzyskanie założonego wskaźnika wydajności pracy będzie zagrożona o ile resort nie otrzyma przewidywanych maszyn, środków transportu i materiałów produkowanych przez inne resorty bądź importowanych lub otrzyma je zbyt późno.</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#PosełGrzegorzCwyl">Szkolenie zawodowe w budownictwie od 5 lat rozwija się coraz szerzej; jednak szkoły prowadzone przez resort są kuźnią kadr dla budownictwa innych resortów. Absolwenci naszych szkół tym chętniej przechodzą do budownictwa innych resortów, że zarobki są tam wyższe.</u>
+          <u xml:id="u-16.7" who="#PosełGrzegorzCwyl">Resort budownictwa jest także kuźnią kadr dla innych przemysłów. Robotnicy budujący dany zakład przemysłowy nie idą bowiem na inne budowy, organizowane później przez to samo przedsiębiorstwo wykonawcze, lecz pozostają w wybudowanym przez siebie zakładzie. Jest to wynikiem nie tylko faktu, że pochodzą oni przeważnie z okolic tego zakładu, lecz także faktu, że mają w nim lepsze możliwości zarobkowe i lepsze warunki pracy.</u>
+          <u xml:id="u-16.8" who="#PosełGrzegorzCwyl">Związki zawodowe dokładają starań, by pogłębić opiekę socjalna nad robotnikiem budowlanym i poprawić jego warunki bytowe. Środki na te cele nie są dostateczne, stąd i rezultaty są mierne. Tę sprawę częściowo uregulowano w drodze porozumień z resortem. Związek liczy także na pomoc inwestorów.</u>
+          <u xml:id="u-16.9" who="#PosełGrzegorzCwyl">Niedostarczanie na czas materiałów powoduje przestoje w pracy, to w konsekwencji pociąga za sobą konieczność przedłużenia czasu pracy. Związek stoi na stanowisku, że rygorystyczne przestrzeganie ustawowego dnia w pracy w tej sytuacji wywołałoby niepożądane zjawisko zmniejszenia zarobków robotników.</u>
+          <u xml:id="u-16.10" who="#PosełGrzegorzCwyl">Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Olewiński: Wzrost zadań w resortowym planie na rok 1966 odpowiada tendencjom zawartym w założeniach planu inwestycyjnego na lata 1966–1970, zarówno w zakresie budownictwa inwestycyjnego i zaopatrzenia rynku w materiały budowlane, jak i eksportu. Jeśli mimo to koncepcyjne kierunki tego planu budzą pewne wątpliwości i uwagi, wynika to stąd, że proces inwestycyjny jest jednym z najbardziej złożonych procesów gospodarczych. Dyskutując nad planem budownictwa praktycznie rzecz biorąc, dyskutujemy także nad poziomem zadań w hutnictwie, chemii, przemyśle materiałów budowlanych i innych gałęziach gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-16.11" who="#PosełGrzegorzCwyl">W 1966 r. zakładamy nie tylko wzrost zadań, lecz także i pewną, zmianę struktury tego przyrostu: nieco większy jest udział budownictwa przemysłowego w stosunku do budownictwa ogólnego.</u>
+          <u xml:id="u-16.12" who="#PosełGrzegorzCwyl">Zadania na rok 1966 są zgrane z bilansem zaopatrzenia w materiały budowlane. Tym niemniej z uwagi na brak pełnego rozeznania w chwili obecnej struktury robót budowlano-montażowych w skali ogólnokrajowej, jak również przekroju wszystkich zadań rzeczowych w układzie branż i w układzie regionów oraz z uwagi na brak ścisłych ustaleń technologicznych - pod koniec I kwartału przyszłego roku trzeba będzie dokonać niezbędnych poprawek w planie zaopatrzenia. Będą one także konieczne z uwagi na stałe dążenie resortu budownictwa do poprawy rytmiczności produkcji budowlanej. Jeśli bowiem chcemy w I kwartale wykonać 20 proc. planu rocznego, to i zaopatrzenie budów w materiały budowlane musi odbywać się w szybszym rytmie niż dotychczas. Jest to tym bardziej istotne, że nie udało się nam jeszcze do końca odbudować prawidłowego układu rezerw materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-16.13" who="#PosełGrzegorzCwyl">Zbilansowane są zadania w zakresie transportu. Potrzeby resortu na środki w 1966 r. uwzględniają środki transportowe, których nie otrzymaliśmy z planu na rok 1965. Jednak każde naruszenie rytmiczności dostaw zaplanowanych środków transportowych spowodować może również okresowe perturbacje w wykonaniu zadań transportowych.</u>
+          <u xml:id="u-16.14" who="#PosełGrzegorzCwyl">Zużycie materiałów w budownictwie w 1964 r., w ujęciu wartościowym, rozkłada się w sposób następujący: na materiały wyprodukowane przez Ministerstwo Budownictwa i PMB przypada 37 proc., przez inne resorty - 63 proc. Jest to miara zależności wykonawstwa budowlanego od rytmiczności dostaw materiałów budowlanych innych resortów.</u>
+          <u xml:id="u-16.15" who="#PosełGrzegorzCwyl">Jeśli chodzi o bilanse przyjętych zadań przez budownictwo W poszczególnych województwach, w 5 województwach występują jeszcze pewne różnice w proporcjach między nakładami inwestycyjnymi a potencjałem wykonawstwa w granicach od 10 do 100 mln zł. Trzeba jednak podkreślić, że rozdział robót przez zjednoczenia budownictwa nie odbywa się poza wpływami właściwych rad narodowych, a przeciwnie - w ścisłym współdziałaniu z radami.</u>
+          <u xml:id="u-16.16" who="#PosełGrzegorzCwyl">W budownictwie rolniczym, generalnie rzecz ujmując, osiągnięto poprawę w przygotowaniu i realizacji inwestycji. Uruchomiono też „zielone światło” dla indywidualnego budownictwa wiejskiego, zabezpieczając na jego potrzeby poważne ilości materiałów budowlanych. Słuszna jest jednak uwaga o konieczności przyśpieszenia prac nad planami zagospodarowania przestrzennego wiejskich jednostek osiedleńczych. Główną przeszkodą w tym zakresie jest nienadążanie służby geodezyjnej w przygotowywaniu potrzebnych podkładów pod plany. Pozytywnie też oceniamy podjęty, przez nas eksperyment kompleksowego rozwiązywania problemów przebudowy wsi w skali całych powiatów. Znacznej poprawie uległa także akcja remontów w budownictwie wiejskim na terenach ziem zachodnich i północnych.</u>
+          <u xml:id="u-16.17" who="#PosełGrzegorzCwyl">Doceniając w pełni wielką wagę problemu jakości w budownictwie, nie można sprowadzić całości tego zagadnienia wyłącznie do placu budowy i do błędów przedsiębiorstw budowlano-montażowych. Warto się na przykład zastanowić nad tym: czy lepiej zdecydować się na wbudowanie droższych, ale lepszych jakościowo materiałów budowlanych i tym samym ograniczyć w przyszłości koszty eksploatacyjne obiektów, ozy też iść na koncepcję tanich i gorszych jakościowo materiałów, znacznie jednak droższych w eksploatacji. Resort budownictwa podjął szereg działań na rzecz poprawy jakości wykonawstwa budowlanego.</u>
+          <u xml:id="u-16.18" who="#PosełGrzegorzCwyl">Zadania resortu w zakresie wydajności rozkładają się następująco: 2 punkty uzyska się w wyniku wdrażania postępu technicznego, 1,5–2 punkty poprzez mechanizację procesów budowlanych, 1,5 punktu w wyniku poprawy organizacji pracy. Ale przy ocenie tych spraw trzeba brać pod uwagę wiele czynników. Np. w robotach ziemnych poziom mechanizacji sięgnął pułapu, co jednak nie jest równoznaczne z uzyskaniem najkorzystniejszych efektów. Te bowiem z kolei zależą i od tego, czy w mechanizacji robót ziemnych zastosowano zestawy maszyn odpowiadające optymalnym warunkom pracy.</u>
+          <u xml:id="u-16.19" who="#PosełGrzegorzCwyl">W celu zrealizowania przyszłorocznych zadań resortu przed kilkoma dniami, czyli już w listopadzie br. kierownictwo resortu i dyrektorzy zjednoczeń budownictwa spotkali się z aktywem związkowym i samorządowym wszystkich przedsiębiorstw budowlanych by przeanalizować warunki realizacji tych zadań i mobilizacji załóg.</u>
+          <u xml:id="u-16.20" who="#PosełGrzegorzCwyl">Jeśli chodzi o tegoroczne zadania rzeczowe, to mimo dość wczesnego nadejścia chłodów zimowych, nie przewidujemy poważniejszego zagrożenia realizacji resortowego planu oddawania izb w budownictwie mieszkaniowym i szkolnym, jak również - generalnie rzecz biorąc - w innych rodzajach budownictwa. Pewne kłopoty będą ze stanami surowymi w I kwartale następnego roku, których rozpoczęcie może ulec opóźnieniu.</u>
+          <u xml:id="u-16.21" who="#PosełGrzegorzCwyl">Dodatkowych wyjaśnień udzielili wicedyrektorzy departamentów w Ministerstwie Finansów - Wincenty Possart oraz Jan Kazimierczak.</u>
+          <u xml:id="u-16.22" who="#PosełGrzegorzCwyl">Przewodniczący Komisji - poseł Jerzy Ziętek (PZPR): Komisja stwierdza, że plan jest mobilizujący w zakresie zadań i wzrostu wydajności. Postulaty Komisji zostały w nim uwzględnione.</u>
+          <u xml:id="u-16.23" who="#PosełGrzegorzCwyl">Należy tak organizować pracę na budowach, by robotnicy nie mieli przestojów, lecz w pełni wykorzystywali 8-godzinny dzień pracy. Resort budownictwa, przy pomocy związków zawodowych, powinien poczynić niezbędne kroki dla zabezpieczenia ciągłości i rytmiczności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-16.24" who="#PosełGrzegorzCwyl">Budownictwo ma coraz większe osiągnięcia w dziedzinie poprawy jakości wykonawstwa budowlanego; jednakże na jakość budownictwa trzeba zwracać nadal szczególna uwagę, tym bardziej, że coraz szerzej rozwija się budownictwo spółdzielcze; ludzie, którzy z własnych środków opłacają to budownictwo mają prawo stawiać ostrzejsze wymagania jakościowe. Komisja dokona przeglądu obiektów oddawanych do użytku oraz obiektów od jakiegoś czasu już użytkowanych, a wyniki tych obserwacji przekaże resortowi.</u>
+          <u xml:id="u-16.25" who="#PosełGrzegorzCwyl">Plan budownictwa jest napięty; należy liczyć się też z możliwością powstania w ciągu roku takiej sytuacji, która wymagać będzie określonych przesunięć materiałowych. A więc przy ocenie wyników resortu należy obiektywnie rozpatrzyć przyczyny tych przesunięć i ewentualnych zmian w realizacji planu, lub też aktualizować plan w związku z opóźnieniami i zakłóceniami. Nie wydaje się bowiem słuszne zmniejszanie planu w toku realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-16.26" who="#PosełGrzegorzCwyl">Należy zwrócić uwagę zarówno na plany zagospodarowania przestrzennego, które nie wszędzie jeszcze zostały zakończone, jak i na architektoniczne powiązanie wszystkich obiektów danego zespołu, także na wsi. W związku z tym konieczna wydaje się koncentracja budownictwa na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-16.27" who="#PosełGrzegorzCwyl">Zawsze występuje zjawisko, że część robotników budujących daną fabrykę - pozostaje w niej. Ale to powoduje konieczność przyspieszenia szkolenia nowych kadr budowlanych. Wydaje się więc, że 90 szkół i 30 tys. uczniów w resorcie budownictwa - to za mało.</u>
+          <u xml:id="u-16.28" who="#PosełGrzegorzCwyl">Komisja przyjęła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 r. i podstawowych założeń na 1967 r. oraz budżetu państwa na 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-16.29" who="#PosełGrzegorzCwyl">Komisja zleciła podkomisji dezyderatów i wniosków opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00004-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00004-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7aeba48
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00004-01/header.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00004-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 4/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 4/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:4</note>
+        <note type="sessionNo">4</note>
+        <date>1965-11-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełArkadiuszŁaszewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Arkadiusz Łaszewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławPasza" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Pasza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGrochalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Grochalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefFrąszczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Frąszczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefGrzecznarowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Grzecznarowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBrudziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Brudziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichalinaTatarkównaMajkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michalina Tatarkówna-Majkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławPoczesny" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Poczesny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStefanCzerniakiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stefan Czerniakiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldKasperski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Kasperski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jerzy Ziętek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00004-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00004-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e69a3ff
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00004-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,101 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 24 listopada 1965 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR), rozpatrzyła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 i podstawowe założenia planu na rok 1967 oraz projektu budżetu państwa na rok 1966 w części dotyczącej gospodarki komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z podsekretarzem stanu Zdzisławem Drozdem, podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Ryszard Gerlachowski, dyrektorzy Zespołów NIK - Teodor Borczyński i Henryk Kaczyński, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Urzędu Rady Ministrów oraz przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Gospodarki Komunalnej - W. Gaworski.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekt planu i budżetu Ministerstwa Gospodarki Komunalnej i budżetu na rok 1966 zreferował poseł Aleksander Schmidt (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Projekt planu inwestycyjnego gospodarki komunalnej na 1966 r. przewiduje łączne nakłady w wysokości 3,4 mld zł, tj. o ponad 16 proc. wyższe aniżeli w 1965 r.; założenia na 1967 r. przewidują nakłady w wysokości 3,6 mld zł. Mimo poważnego wzrostu, nakłady te nie zabezpieczą potrzeb, które wzrastają szybciej aniżeli środki inwestycyjne gospodarki komunalnej. W tych warunkach konieczne jest rozwijanie czynów społecznych o charakterze inwestycyjnym, które stanowią istotne uzupełnienie nakładów państwowych. Uchwała KERM o wytycznych do planu 5-letniego na lata 1966/1970 podkreśla, że należy położyć główny nacisk na uzyskanie poprawy w funkcjonowaniu istniejących urządzeń komunalnych, a przy planowaniu nowych obiektów - zapewnić pierwszeństwo tym, które warunkują rozwój budownictwa mieszkaniowego i przemysłu. W projekcie planu na rok 1966 uwzględniono te zasady. Na kierunki nakładów inwestycyjnych wpłynęły także opracowane w br. bilanse terenów uzbrojonych na okres lat 1966/1970, które objęły 111 większych miast. Inwestycje warunkujące podstawowe uzbrojenie terenów angażują w latach 1966 i 1967 ponad 50 proc. nakładów terenowych. Z nakładów przeznaczonych na budownictwo inwestycyjne ponad 50 proc. kieruje się na inwestycje kontynuowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Projekt planu na 1966 r. zakłada wybudowanie w budownictwie mieszkaniowym typu miejskiego 141 900 mieszkań (403 600 izb), tj. o 4 proc. więcej niż w br., z czego 55 000 mieszkań wybuduje spółdzielczość, 42 100 - rady narodowe. W 1967 r. przewiduje się wybudowanie 152 700 mieszkań (433 900 izb), to jest o 7,9 proc. więcej niż w 1966 r.; spółdzielczość wybuduje 49 proc. tych mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Projekt planu na rok 1966 przewiduje dalszą obniżkę kosztów inwestorskich uspołecznionego budownictwa mieszkaniowego, jednak wobec braku niektórych tanich materiałów, może się okazać, że przyjęte w projekcie planu koszty jednostkowe są zbyt niskie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Ważnym problemem, który ma być rozwiązany w przyszłym planie 5-letnim jest usunięcie zaległości w robotach elewacyjnych. Uchwała KERM z 1958 r. przewiduje zakończenie tej akcji w 1967 r. Dotychczasowy przebieg usuwania zaległości wskazuje, że problem ten zostanie jednak rozwiązany dopiero pod koniec przyszłego planu 5-letniego. Nakłady przewidziane w planie na 1966 r. pozwolą na zmniejszenie zaległości o 1,4 mln m2 powierzchni tynków. Należałoby uchwalić dezyderaty postulujące podjęcie wszystkich możliwych środków zmierzających do wykonania zaległych elewacji do końca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Projekt planu na lata 1966 i 1967 wysuwa zasadę kompleksowości budynków i osiedli przez zabezpieczenie odpowiednich środków na urządzenia towarzyszące i elewacje. Konieczne jest przestrzeganie tej zasady w trakcie realizacji planu. Należy ponadto postulować, aby realizacja planu przyniosła dalszą poprawę jakości robót.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Stan zasobów mieszkaniowych administrowanych przez prezydia rad narodowych obejmuje w 1965 r. 312 000 budynków. Około 26,5 proc. powierzchni mieszkalnej znajduje się w budynkach wybudowanych po 1 stycznia 1950 r. Poważny problem stanowi utrzymywanie w stanie nadającym się do użytkowania budynków starych. Środki przeznaczane na remonty i konserwację budynków, mimo stałego wzrostu, były niewystarczające. W poważnej mierze problem ten likwiduje podwyżka czynszów, która pozwala na skierowanie uzyskanych tą drogą środków na poprawę stanu budynków mieszkalnych. Nakłady przeznaczone na te cele w 1966 r. wynoszą 1,7 mld zł i są o 50 proc. wyższe niż w 1965 r. Prawidłowe wykorzystanie tych nakładów wymaga zwiększenia mocy przerobowej przedsiębiorstw zajmujących się gospodarką mieszkaniową.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Ogólna wartość usług przedsiębiorstw komunalnych wzrośnie w 1966 r. w stosunku do 1965 r. o 4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Projekt planu na lata 1966 i 1967 w zakresie gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, przewiduje dalszy postęp w tych działach gospodarki narodowej i stwarza warunki do pomyślnej realizacji planu 5-letniego. Resort gospodarki komunalnej i prezydia rad narodowych powinny zwrócić szczególna uwagę na:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- zabezpieczenie prawidłowych warunków rozwoju budownictwa spółdzielczego, szczególnie pod względem zapewnienia mu odpowiednich terenów budowlanych, pomocy w zakresie werbunku członków;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- kompleksowe oddawanie do użytku budynków mieszkalnych łącznie z urządzeniami towarzyszącymi;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- maksymalne wykorzystanie środków uzyskanych z podwyżki czynszów i przeznaczonych na eksploatację i remonty bieżące budynków mieszkalnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- zaostrzenie kryteriów celowego wykorzystania środków przeznaczonych na remonty kapitalne;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- rozbudowę potencjału wykonawczego przedsiębiorstw remontowo budowlanych i zakładów remontowych ZBM oraz usprawnienie organizacji robót remontowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- dalsze zwiększenie usług świadczonych dla ludności;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- prawidłowe przeznaczenie i wykorzystywanie środków na najważniejsze potrzeby remontowe urządzeń komunalnych, koncentrację tych środków oraz zabezpieczenie wykonawstwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- poprawę gospodarności przedsiębiorstw i zakładów komunalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanGałązka">Większość postulatów ludności ujętych w programach Frontu Narodowego w ostatniej kampanii wyborczej dotyczyła spraw związanych z gospodarką komunalną. Rok 1965 dowiódł, że dysproporcje między potrzebami w zakresie gospodarki komunalnej a możliwością ich zaspokajania nie zmniejszają się, a w niektórych działach - nawet pogłębiają się. Gospodarka komunalna wciąż jeszcze nie partycypuje w dostatecznym stopniu w ogólnokrajowej puli nakładów inwestycyjnych. Rozpatrując projekty planów gospodarki komunalnej, trzeba porównywać przeznaczone na ten cel środki nie z nakładami w roku poprzednim, lecz zestawiać je z potrzebami, jakie w tej dziedzinie występują.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJanGałązka">Wykonanie tegorocznych zadań w resorcie gospodarki komunalnej w zasadzie nie budzi zastrzeżeń. Przyczyny występujących braków leżą głównie w dziale wykonawstwa inwestycyjnego, a ściślej w niedoborze mocy produkcyjnej przedsiębiorstw wykonawczych gospodarki komunalnej. Dotyczy to zarówno planu centralnego jak i planu terenowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJanGałązka">W 1966 r., w wyniku wzrostu opłat czynszowych, na gospodarkę remontową przeznacza się dodatkowo około 900 mln zł, co równa się mniej więcej potencjałowi produkcyjnemu 15 przedsiębiorstw remontowo-budowlanych. Nowe zadania w zakresie remontów wymagają pewnych reorganizacji w administracjach domów mieszkalnych i w systemie gromadzenia środków na zaplecze techniczne, za pomocą którego zasoby mieszkaniowe będą utrzymane we właściwym stanie technicznym i eksploatacyjnym. W gospodarce remontowej należy szerzej niż dotychczas uwzględniać potrzeby małych miasteczek.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJanGałązka">Osobnym problemem jest sprawa zaopatrzenia ludności miejskiej w wodę. Potrzebny jest długofalowy program działania uwzględniający budowę nowych ujęć i doprowadzanie wody do odbiorców; działanie mające na celu wzmocnienie kontroli zużycia wody racjonalnego nią gospodarowania, wymianę zużytej sieci wodociągowo-kanalizacyjnej itp. Większą też uwagę trzeba zwrócić na sprawę oczyszczalni ścieków. Chodzi szczególnie o stypizowanie urządzeń i projektów dla nowobudowanych oczyszczalni ścieków.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJanGałązka">Wciąż jeszcze nie przeznaczamy dostatecznych środków i wysiłków na rozwiązanie problemów komunikacyjnych. Tymczasem sytuacja z roku na rok staje się coraz trudniejsza, coraz większe wymagania stawia komunikacji miejskiej rozwijający się przemysł, pogarszają się warunki bezpieczeństwa ruchu, tempo motoryzacji wyprzedza tempo budowy nowych dróg, rosną też szkody zimowe na drogach miejskich, wynikające z niedostatecznej jakości tych dróg.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWitoldKasperski">Nowa polityka mieszkaniowa, której głównym kierunkiem jest zwiększenie udziału społeczeństwa w rozwiązywaniu trudności mieszkaniowych musi spowodować szereg istotnych zmian w układzie inwestowania i w eksploatacji istniejących zasobów. Zgodnie z wytycznymi nowego planu 5-letniego spółdzielnie budownictwa mieszkaniowego powinny zbudować 434 000 mieszkań (1 171 tys. izb). W stosunku do obecnej 5-latki stanowi to wzrost o 227 proc. Budownictwo spółdzielcze stanie się podstawową formą zaspokajania potrzeb mieszkaniowych ludności. Jeśli chodzi o źródła kredytowania, budownictwo spółdzielcze będzie realizowane: jako budownictwo powszechne - finansowane z kredytu bankowego, jako budownictwo zakładowe - finansowane ze środków zakładowego funduszu mieszkaniowego oraz budownictwo resortowe - finansowane z dotacji resortowych, zamienianych na kredyt bankowy. Niestety, jak dotychczas, zakłady pracy opóźniają zawarcie umów ze spółdzielniami na budowę mieszkań dla swoich pracowników. I tak na poczet planu 1966 r. zawarto dotychczas umowy obejmujące 30 proc. rocznych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWitoldKasperski">Do końca września br. sieć spółdzielni mieszkaniowych objęła 452 miasta, w których zamieszkuje 13 mln mieszkańców, czyli 85 proc. ludności miejskiej. Obecnie główny wysiłek organizacyjny został skierowany na zakładanie spółdzielni w miastach poniżej 10 tys. mieszkańców, przy czym dla uniknięcia nadmiernego rozproszenia sieci spółdzielni typu lokatorskiego, wdraża się w życie koncepcje spółdzielni powiatowych. Jak dotychczas, istnieją 54 takie spółdzielnie obejmujące 163 miasteczek.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełWitoldKasperski">Według stanu na 30 czerwca br. w spółdzielniach budownictwa mieszkaniowego oczekiwało na mieszkania 143,6 tys. członków, z których w II półroczu br. mieszkania otrzyma 18,6 tys. członków. Do końca września spółdzielnie zarejestrowały łącznie 133,3 tys. kandydatów, w tym 44,1 proc. pracowników fizycznych. Znacznej poprawie uległa sytuacja w zakresie oszczędzania na budownictwo mieszkaniowe. W PKO zarejestrowanych jest obecnie 250 tys. książeczek mieszkaniowych, na których złożono 1 125 mln zł. Zdecydowana większość zarejestrowanych kandydatów pragnie otrzymać mieszkania o wyższym standardzie wyposażenia. Rejestracja kandydatów trwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBronisławPasza">Plany budownictwa mieszkaniowego, podobnie jak plany budowy urządzeń komunalnych, w niedostatecznym stopniu uwzględniają potrzeby małych miasteczek. Korektę w tej sprawie wprowadzić należy w planie na lata 1966–1970. Konieczne jest również przyspieszenie prac nad opracowaniem perspektywicznych planów zabudowy wsi i małych miast.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefFrąszczak">Zaległości w elewacjach są szczególnie trudne do odrobienia w małych miastach. Postępujący proces zawilgocenia i zagrzybienia oraz korozji wielu domów w małych miastach zmusza do podjęcia poważnych środków, tymczasem realizacja remontów pozostawia wiele do życzenia. Jeśli grzyb zjadł podłogę, wstawia się nową, ale nie zwraca się uwagi na zaatakowane przez grzyb ściany. Jest to szczególnie ważne teraz, kiedy podwyżka czynszów wywołała słuszny wzrost wymagań lokatorów.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJózefFrąszczak">Buduje się w małych miastach domy nie skanalizowane. Eksploatacja szamb jest bardzo kosztowna; budowa urządzeń kanalizacyjnych szybko zamortyzowałaby się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełStefanCzerniakiewicz">Niezbędne jest zwiększenie potencjału przerobowego przedsiębiorstw remontowych. Wciąż jeszcze spotykamy się ze zjawiskiem nieustannych „wykopków” na ulicach miast. Nierzadko zdarza się, że zrywa się niedawno nałożoną nawierzchnię asfaltową, by ułożyć instalacje energetyczne, potem ponownie, by zainstalować rury kanalizacyjne. Nie mają chyba uzasadnienia również ceny biletów komunikacji miejskiej; np. w Chełmie bilet kosztuje 1,50 zł. a w Lublinie 80 gr.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławPoczesny">Realizacja wielu inwestycji komunalnych nie zostanie podjęta w 1966 r. ze względu na opóźnienia w opracowaniu projektów wstępnych. Wydaje się konieczne dopuszczenie niektórych z nich do realizacji, zwłaszcza tych, bez których teren obejść się nie może, a opóźnienie opracowania projektu wstępnego nie nastąpiło z winy inwestora.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełArkadiuszŁaszewicz">Opieka nad istniejącą substancją mieszkaniową jest niedostateczna. Resort gospodarki komunalnej przewiduje szkolenie dozorców. Wydaje się jednak konieczne zweryfikowanie kwalifikacji już zatrudnionych dozorców. Łącznie z wszystkimi dodatkami (mieszkanie, światło itp.) płace ich są niejednokrotnie wyższe niż zarobki wysoko - wykwalifikowanych robotników, można więc i od nich wymagać odpowiednich kwalifikacji.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełArkadiuszŁaszewicz">Interesujące jest czy istnieje koncepcja rozbudowy sieci rozlewni gazu płynnego. Jedna z czterech rozlewni, które mają być budowane w przyszłym roku, zlokalizowana została w Łomży, wbrew postulatom WRN, która chciała zlokalizować ją w Mońkach. Wydaje się, że wskazana byłyby zmiana tej lokalizacji ze względu na bardziej centralne położenie tego miasta w województwie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełLeonBrudziński">Gospodarka komunalna obejmuje ogromny zakres działania. Ocena sytuacji w zakresie gospodarki komunalnej z punktu widzenia konkretnej, ale jednej miejscowości lub jednego regionu może zaciemnić obraz faktycznego stanu rzeczy w skali ogólnokrajowej i pomniejszyć dorobek osiągnięty w tej dziedzinie w ubiegłych latach. Są też takie problemy gospodarki komunalnej, które nie wymagają dodatkowych zarządzeń ani dodatkowych przepisów, a mogą być rozwiązane na miejscu, przy udziale władz i społeczeństwa miejscowego, np. sprawa utrzymania miast w odpowiednich warunkach czystości.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełLeonBrudziński">Przy ogromnym wzroście zadań budownictwa spółdzielczego niepokoić musi niedostateczne jeszcze zaangażowanie się w tę formę budownictwa zakładów pracy i resortów.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełLeonBrudziński">Przy dużym wzroście środków na gospodarkę remontową muszą także niepokoić duże trudności, z jakimi borykają się miejskie przedsiębiorstwa remontowo-budowlane, szczególnie w małych miasteczkach, gdzie na barki tych przedsiębiorstw spadają remonty nie tylko zasobów mieszkaniowych, lecz również obiektów służby zdrowia, obiektów kulturalnych a nieraz i przemysłowych. Trzeba dodać, że ani w dziedzinie zaopatrzenia tych przedsiębiorstw w materiały i maszyny budowlane, ani w wyposażeniu ich w kadrę wykwalifikowanych nie widać poważniejszej poprawy.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełLeonBrudziński">Jeśli chodzi o budownictwo mieszkaniowe w małych miasteczkach to wymaga ono o wiele większej niż dotychczas troski. Ograniczenie bowiem limitów na budownictwo mieszkaniowe rad narodowych prawdopodobnie przede wszystkim odbija się na miasteczkach, które przy braku rozwiniętej spółdzielczości mieszkaniowej praktycznie zostaną pozbawione w ogóle nowego budownictwa mieszkaniowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Sytuacja w zakresie gospodarki komunalnej urasta obecnie do problemu politycznego. Nowe zadania w zakresie remontów zasobów mieszkaniowych wymagają wyszkolenia odpowiednio wykwalifikowanych kadr. które trzeba skierować do przedsiębiorstw remontowo-budowlanych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Pewien niepokój wywołuje zjawisko relatywnego zmniejszenia tempa wzrostu nakładów na gospodarkę komunalną w porównaniu z szybszym wzrostem nakładów na budownictwo mieszkaniowe. W tych warunkach może dojść do sytuacji, w której zabraknie dostatecznych środków na zabezpieczenie nowych zasobów mieszkaniowych w wodę, ścieki i inne niezbędne urządzania komunalne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełBronisławJuźków">Przy opracowywaniu planów rozbudowy rolnictwa i ośrodków rolniczych, trzeba również opracować plany rozbudowy małych miasteczek, które będą w przyszłości pełnić funkcje centralne w poszczególnych ośrodkach. Trzeba je przede wszystkimi zabezpieczyć we wszelkie podstawowe usługi.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełBronisławJuźków">Nowe zadania gospodarki komunalnej wymagają nie tylko wzrostu nakładów inwestycyjnych, lecz również lepszego zaopatrzenia przedsiębiorstw komunalnych w deficytowe materiały budowlane i w części zamienne do maszyn budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełBronisławJuźków">Stosowanie materiałów o złej jakości tak w budownictwie, jak i w remontach daje tylko pozorne oszczędności, prowadzi do dużego zwiększenia kosztów eksploatacyjnych. Ograniczanie środków na pilne i konieczne remonty niektórych urządzeń komunalnych w konsekwencji prowadzić będzie do konieczności poniesienia o wiele większych kosztów, gdy urządzenia te nie poddane remontom, odmówią posłuszeństwa i na ich miejsce trzeba będzie budować nowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełFranciszekGrochalski">Konserwacja mieszkań mogłaby być o wiele lepsza, gdyby stworzone zastały lepsze warunki przeprowadzania remontów przez lokatorów. Obecnie występują poważne trudności przy zakupie potrzebnych materiałów. I tak np. można nabyć całe baterie łazienkowe, lecz nie można kupić części do nich. Szczególne trudności w tej dziedzinie występują w małych miastach.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełFranciszekGrochalski">Resort gospodarki komunalnej określił normatywy pracy dozorców, nie są one przestrzegane, stąd częste trudności w obsadzie tych stanowisk; niedostateczna jest również ilość etatów.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełFranciszekGrochalski">Rozwój czynów społecznych daj e bardzo duże efekty. Buduje się kąpieliska, parki, skwery itp., ale istnieje tendencja, by utrzymanie tych obiektów również realizowane było w czynie społecznym.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełFranciszekGrochalski">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Dwudniowa dyskusja, Komisji nad planami resortu budownictwa i gospodarki komunalnej pozwoliła wyodrębnić tematy, które powinny się stać przedmiotem obrad na następnych posiedzeniach Komisji. Należą do nich: sprawa budownictwa mieszkaniowego, główne kierunki rozwoju przemysłu materiałów budowlanych w latach 1966–1970, zagadnienie gospodarki mieszkaniowej w świetle nowych czynszów, sytuacja w niektórych działach gospodarki komunalnej. Uwagi posłów dotyczące jakości budownictwa dotyczą w równym stopniu i inwestorów, i projektantów, jak wykonawców.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Likwidacja zaległości w elewacjach została opóźniona m.in. z przyczyny braku dostatecznych środków do realizacji uchwały w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Konieczne jest przyspieszenie opracowywania planów zagospodarowania przestrzennego nie tylko dla wiejskich jednostek osadniczych, ale także i dla małych miasteczek.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Trzeba zwrócić uwagę na niepokojące zjawisko pogarszania się gospodarności niektórych przedsiębiorstw gospodarki komunalnej, przynoszących od lat deficyt.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Wobec tego, że od stycznia 1966 r. rady narodowe przekażą spółdzielczości część stanów surowych pod budownictwo mieszkaniowe, należałoby już obecnie przygotować odpowiednie przepisy, by uniknąć opóźnień w kontynuowaniu wznoszenia poszczególnych budynków.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu gospodarki komunalnej na rok 1966 w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">W uchwalonych dezyderatach Komisja stwierdza:</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- Jednym z warunków prawidłowego i szybkiego rozwoju budownictwa na wsi jest:</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- przyspieszenie opracowania planów zagospodarowania przestrzennego wiejskich jednostek osadniczych i wyznaczenia terenu pod zabudowę, a w szczególności podziału ich na działki budowlane;</u>
+          <u xml:id="u-14.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- skoordynowanie rozwiązań projektowych i zabudowy wiejskich zespołów usługowych pod względem użytkowym i wyrazu architektonicznego przez przygotowanie odpowiednich projektów typowych budynków i segmentów urządzeń usługowych w dostosowaniu do warunków regionalnych;</u>
+          <u xml:id="u-14.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- realizacja dostaw materiałów budowlanych dla wsi winna opierać się o plany przewidywanego rozwoju indywidualnego i uspołecznionego budownictwa wiejskiego;</u>
+          <u xml:id="u-14.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- biorąc pod uwagę poważne zadania, jakie stoją przed budownictwem w 1966 r. Komisja uważa, że pomyślna realizacja tych zadań w dużym stopniu będzie zależeć od usprawnienia dostaw materiałów i urządzeń z resortów kooperujących, w szczególności z Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego i Ministerstwa Przemysłu Chemicznego. W związku z tym Komisja uważa, że wymienione resorty winny dołożyć szczególnych starań w kierunku terminowego i asortymentowego zaopatrywania budownictwa w materiały i urządzenia;</u>
+          <u xml:id="u-14.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- w związku ze zwiększonym udziałem środków własnych ludności w kosztach budownictwa mieszkaniowego wymagania społeczeństwa pod względem jakości będą wzrastały i dlatego resort winien podjąć dalsze działanie dla przyspieszenia tempa poprawy jakości zarówno w projektowaniu jak i w wykonawstwie oraz polepszyć jakość projektowanych dla budownictwa materiałów budowlanych. Jednym z warunków taniego i jakościowo dobrego budownictwa jest rozszerzenie stosowania nowoczesnych materiałów na bazie tworzyw sztucznych. W związku z tym komisja postuluje rozpatrzenie przez przemysł chemiczny, przy opracowywaniu planu na lata 1966–1970 możliwości zwiększenia tempa produkcji materiałów dla potrzeb budownictwa;</u>
+          <u xml:id="u-14.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- jednym z warunków rozwoju budownictwa i podniesienia jego jakości jest m.in. zapewnienie odpowiedniej kadry rzemieślników budowlanych, w szczególności dla robót wykończeniowych i montażowych. W związku z tym przy pracach nad planem na lata 1966–1970 należy wnikliwie przeanalizować program rozwoju szkolnictwa zawodowego prowadzonego zarówno przez Ministerstwo Oświaty jak i Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych. Należy przy tym uwzględnić naturalne zjawisko, że część wyszkolonej kadry odchodzi z budownictwa, podejmując pracę w wybudowanych obiektach, szczególnie na wielkich inwestycjach przemysłowych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00005-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00005-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..9d6d212
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00005-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00005-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 5/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 5/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:5</note>
+        <note type="sessionNo">5</note>
+        <date>1965-12-14</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00005-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00005-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9b4d709
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00005-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 14 grudnia 1965 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR), uchwaliła plan pracy i przyjęła dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki komunalnej - Jerzy Majewski, dyrektor gabinetu Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Pokora, dyrektorzy Zespołu NIK - Teodor Borczyński i Henryk Kaczyński oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy na 1966 r., zgodnie z którym zajmie się m.in. następującymi problemami:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- aktualne zagadnienia budownictwa mieszkaniowego typu miejskiego (stan przygotowań do realizacji zadań w latach 1966-1970);</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- gospodarka mieszkaniowa w świetle uchwały o reformie czynszów - stan obecny i plany na przyszłość;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- stan przygotowania do realizacji zadań budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych w latach 1966-1970;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- perspektywy rozwoju podstawowych dziedzin gospodarki komunalnej w latach 1966-1970;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- informacja Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych o dotychczasowych doświadczeniach wynikających z realizacji przepisów o zmianach w organizacji zarządzania budownictwem;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- zagadnienie budownictwa na wsi - plany rozwoju w latach 1966- 1970;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- budownictwo socjalno-usługowe i kulturalno-oświatowe w osiedlach. przemysłowych i innych ośrodkach;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- sprawozdanie z wykonania zadań Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Ministerstwa Gospodarki Komunalnej za 1965 r. i I kwartał 1966 r.;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- rozpatrzenie uchwały o planie 5-letnim w częściach dotyczących inwestycji mieszkaniowych, przemysłu materiałów budowlanych, budownictwa, zaopatrzenia w wodę miast i osiedli oraz w części dotyczącej gospodarki komunalnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- informacja Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych i Ministra Gospodarki Komunalnej o przebiegu realizacji zadań za 8 miesięcy 1966 r.;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- zagadnienia związane z przygotowaniem dokumentacji projektowo kosztorysowej dla budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Ponadto Komisją planuje rozpatrzenie realizacji ustawy:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- z dnia 17 lutego 1960 r. o zaopatrzeniu ludności w wodę;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- z dnia 22 kwietnia 1959 r. o utrzymaniu czystości i porządku w miastach i osiedlach.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Komisja uchwaliła dezyderaty, wynikające z przebiegu debaty nad planem i budżetem Ministerstwa Gospodarki Komunalnej na 1966 r. (BPS nr 74)IV kad. z dn.25.XI.1965/.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- zastosowanie wszelkich niezbędnych środków zapewniających pełną realizację w 1966 r. planu inwestycji komunalnych, szczególnie zwiększenia odpowiedzialności przedsiębiorstw za wykonanie zadań w tym zakresie. Należy dążyć do rozszerzenia działalności inwestycyjnej poza rozmiary limitów określonych dla gospodarki komunalnej poprzez pełne wykorzystanie przez Wojewódzkie rady narodowe uprawnień wynikających z postanowień uchwały Rady Ministrów w sprawie planowania, realizacji i finansowania inwestycji wspólnych oraz przez inspirowanie w jak najszerszym zakresie inicjatywy społecznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- zabezpieczenie pełnego i racjonalnego wykorzystania środków finansowych na remonty bieżące i eksploatację budynków mieszkalnych, zniesienie limitowania zatrudnienia i funduszu płac dla dozorców, zmianę przepisów w sprawie remontów bieżących w kierunku zwiększenia ich zakresu, zaostrzenie kryteriów oceny celowości wykorzystania środków na kapitalne remonty i objęcie nimi jak największej ilości budynków mieszkalnych, rozbudowanie potencjału wykonawczego przedsiębiorstw remontowo-budowlanych i zakładów remontowych zarządów budynków mieszkalnych oraz usprawnienie organizacji robót remontowych poprzez poprawę terminowości i jakości wykonywanych remontów;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- dokonanie przez prezydia rad narodowych wnikliwej analizy potrzeb i środków stojących do dyspozycji dla realizacji zadań planu gospodarki komunalnej i remontów kapitalnych. Szczególną uwagę należy zwrócić w planach na 1966 r. na dalsze zwiększenie świadczonych usług dla ludności, prawidłowe przeznaczanie środków na potrzeby remontowe urządzeń komunalnych, koncentrację tych środków oraz zabezpieczenie wykonawstwa jak również na poprawę gospodarności przedsiębiorstw i zakładów komunalnych zgodnie z ustaleniami programu poprawy rentowności usług komunalnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- podjęcie dalszych skutecznych środków dla osiągnięcia poprawy w zakresie utrzymania czystości w miastach i osiedlach;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- stworzenie warunków dla zwiększenia rozmiarów spółdzielczego budownictwa własnościowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- w podejmowaniu inwestycji gospodarki komunalnej - szersze uwzględnianie potrzeb małych miast;</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- zapewnienie przez Ministerstwo Gospodarki Komunalnej i Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych warunków dla planowego rozwoju spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego w małych miastach;</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- w związku ze wzrastającymi zadaniami gospodarki komunalnej - rozwinięcie szkolnictwa dla potrzeb gospodarki komunalnej i mieszkaniowej zarówno w resorcie gospodarki komunalnej, jak w pionie Ministerstwa Oświaty i Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00006-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00006-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b9d116d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00006-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00006-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 6/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 6/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:6</note>
+        <note type="sessionNo">6</note>
+        <date>1966-01-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykHałas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Hałas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanuszZarzycki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Zarzycki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefGrzecznarowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Grzecznarowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBrudziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Brudziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPiotrGajewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Gajewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyAleksiejczuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Aleksiejczuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGawlik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gawlik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00006-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00006-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..43446d3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00006-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,128 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 20 stycznia 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR), rozpatrywała aktualne zagadnienia budownictwa mieszkaniowego typu miejskiego (stan przygotowań do realizacji zadań w latach 1966-1970).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele: Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z podsekretarzem stanu Ryszardem Gerlachowskim, Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z podsekretarzem stanu - Zdzisławem Drozdem oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- wicedyrektorzy Najwyższej Izby Kontroli - Henryk Kaszyński i Zdzisław Wiechowski;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- sekretarz Komisji Mieszkaniowej GRZZ - Tadeusz Czyżyński i przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Budowlanych - Feliks Papierniak;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele prezydiów rad narodowych: m. Poznania - Jerzy Kusiak, m. Wrocławia - Bolesław Iwaszkiewicz;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- dyrektor Rzeszowskiego Zjednoczenia Budownictwa - Tadeusz Podracki.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Podstawą dyskusji były obszerne informacje doręczone uprzednio posłom, opracowane przez Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych wespół z Ministerstwem Gospodarki Komunalnej oraz Centralny Związek Spółdzielczości Mieszkaniowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Koreferat przedstawiła - w imieniu podkomisji do spraw budownictwa mieszkaniowego - poseł Halina Skibniewska (bezp.):</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Mieszkania, w których ludność źle mieszka, można podzielić na trzy grupy: mieszkania substandardowe, tzn. zużyte technicznie i „moralnie”, mieszkania przeludnione oraz mieszkania zasiedlone przez więcej niż jedno gospodarstwo domowe. W ubiegłych latach następowała bardzo ograniczona wymiana zasobów zużytych (ok. 0,2 proc., tj. 6-8 razy mniej niż wynosi faktyczne zużycie).</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Podstawowy wskaźnik zaludnienia jednej izby zmniejszył się w miastach w ciągu 10-lecia 1950-1960 - według spisów powszechnych - z 1,55 osób do 1,53 osób, przy czym za izbę liczono także kuchnie o powierzchni nie mniejszej niż 4 m2. Ale najbardziej przeludnione są mieszkania mniejsze; mieszkania jednoizbowe mają średnie zaludnienie 2,52 osoby. W ciągu 10-lecia wzrosła ilość osób zamieszkujących w dobrych warunkach (mniej niż 1 osoba na izbę) o 785 tys. osób; lecz równocześnie wzrosła ilość osób zamieszkujących w niewłaściwych warunkach (2 i więcej osób na izbę) o 937 tys. osób. W 1960 r. 17 proc. ogólnej liczby gospodarstw domowych zajmowało wspólne mieszkania. Spośród mieszkań 4-izbowych - 34 proc. zajmowały 2 i więcej rodzin, a w mieszkaniach 5- i więcej izbowych - wskaźnik ten wynosił 61 proc. W wyniku uchwały Rady Ministrów z lipca 1961 r. nastąpiły pozytywne zmiany w tej sytuacji, w latach 1961-1965 przydzielono ok. 200 tys. mieszkań dla mieszkańców lokali zagęszczonych, niemieszkalnych i zagrożonych, lecz przyrost demograficzny, migracja i wysoki procent przydziału mieszkań małych sprawiły, że sytuacja nie uległa zasadniczym zmianom.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Ogółem - wg Dangla - 51 proc. ludności miejskiej mieszka w zasobach niewłaściwych (ok. 7 mln ludzi).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Założenia demograficzne z 1963 r. przewidują, że ludność miast w stosunku do 1964 r. wzrośnie w 1985 r. od 4,2 do 6,7 mln i zgodnie z prognozą migracyjną - cały przyrost ludności nawet z nadwyżką znajdzie się w miastach. W związku z tym potrzeby mieszkaniowe, zakładające poprawę stanu mieszkań i uwzględniające prognozy demograficzne na ten okres, wynoszą - wg Nieciuńskiego - 4,2 do 5,7 mln mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Potrzeby budownictwa spółdzielczego na 5-latkę wynoszą szacunkowo ok. 450 tys. mieszkań. Tymczasem budownictwo powszechne spółdzielczości przynieść ma ok. 260 tys. mieszkań (a więc ok. 200 tys. rodzin, będzie musiało czekać na mieszkania do następnej 5-latki).</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Potrzeby rad narodowych wynoszą ok. 350 tys. mieszkań, program przewiduje budowę 107 400 mieszkań (a więc ok. 30 proc. szacunkowego zapotrzebowania).</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Analizy te wskazują, że założona w projekcie planu 5-letniego budowa 743 900 mieszkań typu miejskiego stanowi program minimum w stosunku do potrzeb. Wobec tego w żadnym wypadku nie może być mowy o niepełnym wykonaniu planów, o niewykorzystaniu środków. Wydaje się w pełni uzasadnione postulowanie zwiększenia planu spółdzielczości powszechnej, szczególnie na terenach, na których zgłoszone potrzeby mieszkaniowe znacznie przekroczyły założony plan realizacji dla rad narodowych i spółdzielczości (Warszawa, Kraków, Poznań, woj. katowickie, poznańskie i warszawskie).</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Tak więc sytuacja budownictwa mieszkaniowego, szczególnie wobec nowych zobowiązań w stosunku do obywateli, wobec nowych zadań wynikających z nowej polityki mieszkaniowej, wobec zaangażowania środków i rozbudzenia nadziei wielu obywateli - jest trudna.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Resort budownictwa, dzięki unifikacji elementów, wcześniejszemu bilansowi materiałów i siły roboczej oraz większej gospodarności widzi możliwość, przekroczenia planu. Pozostaje jednak problem, czy widzi je przemysł ciężki i inne resorty kooperujące z budownictwem.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Realizacja polityki mieszkaniowej nie napotyka w zasadzie na trudności. Należy jednak zwrócić uwagę, że sieć powiatowych spółdzielni mieszkaniowych nie jest dostatecznie rozbudowana oraz brak koncepcji realizacji budownictwa spółdzielczego w małych osiedlach typu miejskiego. Realizacja uchwały rządu z 22 maja 1965 r., określającej powiązanie budownictwa spółdzielczego z zakładami pracy - napotyka jeszcze na trudności.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Zabezpieczenie i przygotowanie terenów pod budownictwo mieszkaniowe uległo zdecydowanej poprawie, m.in. dzięki opracowaniu planów zagospodarowania przestrzennego. Mimo to występują określone trudności. Spółdzielnie mają tereny na realizację 75 proc. zadań 5-latki. Pełne zabezpieczenie terenów mają tylko Poznań i Katowice, najsłabsze (50 proc.) woj. wrocławskie, krakowskie i warszawskie. Tereny te mają bardzo zróżnicowaną sytuację prawną. Sprawy te zostały załatwione w 100 proc. tylko w województwach zachodnich. Gorzej jest w innych, np. Poznań ma tylko 7,1 proc. terenów z załatwioną sytuacją prawną. Łódź - 12,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Wyczerpują się również tereny o magistralnych uzbrojeniach, należy więc planować właściwą koordynację środków i potencjałów wykonawczych na inwestycje sieciowe. Tereny uzbrojone zabezpieczone są dla spółdzielczości w 64,8 proc., z tym, że całkowicie przygotowały je: Wrocław, woj. olsztyńskie, szczecińskie i wrocławskie, natomiast Poznań - tylko w 8,8 proc., a Zielona Góra - w 21,3 proc. Trzeba zwrócić również uwagę na wybór terenów pod budownictwo mieszkaniowe pod kątem zabezpieczenia przed hałasami i innymi uciążliwościami. Niezabezpieczenie przez rady narodowe terenów może być przyczyną opóźnień w realizacji planów budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Zasadniczą podstawą realizacji budownictwa mieszkaniowego na lata 1966-1970 jest zabezpieczenie dokumentacji, chodzi tu o zestawy wojewódzkie dostosowane do lokalnych warunków wykonawstwa. Do realizacji przeznaczono 211 projektów. Na ich podstawie planuje się realizację 85 proc. budownictwa mieszkaniowego (w 1966 r. - 55 proc.). Mimo bardzo zaawansowanego przygotowania zestawów, niepokój budzi anonsowany brak dokumentacji realizacyjnej na 1966 r. (adaptacja i terenowe projekty wykonawcze).</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Stan przygotowań dokumentacji projektowej dla budownictwa jednorodzinnego jest niezadowalający, istnieje więc konieczność podjęcia wzmożonych wysiłków w celu zabezpieczenia tej dokumentacji. Orientacyjny plan ilościowy zakłada w nowej 5-latce wzrost zadań, w stosunku do przewidywanego wykonania ubiegłego planu 5-letniego, o 20,8 proc. Możliwości wykonania planowanych zadań istnieją. Realizację masowego budownictwa mieszkaniowego można osiągnąć przez typizację i uprzemysłowienie. Poziom uprzemysłowienia w stosunku do nakładów finansowych osiągnął w 1965 r. -53,7 proc., a w 1970 r. ma osiągnąć 70 proc. Uprzemysłowieniem należy obejmować przede wszystkim roboty najbardziej pracochłonne, a więc roboty wykończeniowe pochłaniające najwięcej pracy żywej i stojące wciąż na przeszkodzie do osiągnięcia wysokiego stopnia uprzemysłowienia budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Zmniejszenie pracochłonności robót wykończeniowych można osiągnąć przede wszystkim przez poprawę jakości elementów prefabrykowanych (ograniczenie różnorodności elementów i unifikacja) oraz przygotowanie odpowiedniego asortymentu przemysłowych elementów wyposażenia, stypizowanych, uniwersalnych - szczególnie do robót występujących masowo (ścianki działowe, podłogi, kabiny sanitarne, stolarka).</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Podstawowym warunkiem realizacji przyjętych metod i kierunków rozwoju jest odpowiednia baza materiałowa. Problem nowych materiałów to nie tylko sprawa resortu budownictwa. Również przemysł ciężki, chemiczny i leśnictwo powinny wreszcie przystąpić do produkcji nowoczesnych, tanich materiałów wykończeniowych. A więc istotnym warunkiem wykonania planu budownictwa jest produkcja nowych materiałów i kooperacja międzyresortowa.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Postulując lepsze przygotowanie pracowników budownictwa, należy wspomnieć o trudnych warunkach ich pracy. Niepopularność tego zawodu ilustruje ubytek kadr, brak młodych ludzi wykwalifikowanych w zawodach typowo budowlanych (np. zaciąg do przyzakładowej szkoły murarzy - tynkarzy jednego z warszawskich przedsiębiorstw zapełnił 52,2 proc. miejsc). Poza poprawą warunków i organizacji pracy na budowie, tylko stworzenie przemysłowych warunków pracy w budownictwie zagwarantować może dopływ wykwalifikowanych kadr, a w konsekwencji wyższą jakość wykonawstwa, lepsze efekty pracy budowlanych i lepszą ocenę społeczną ich pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Naczelnym zadaniem w obecnej 5-latce jest sprawa jakości wykonawstwa w budownictwie mieszkaniowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Bardzo ważnym elementem jakości wykonawstwa jest realizacja zasady kompleksowości. O ile nie ma przeszkód, aby zasadę tę realizować w fazie programowania i projektowania, o tyle trudniej wprowadzić ją w wykonawstwie. Uchwała Rady Ministrów z mają 1965 r. oraz polityka resortów stwarzają warunki wywiązywania się z obowiązków kompleksowości. Należy więc kategorycznie wymagać, aby wykonawstwo realizowało tę zasadę w ramach pojedynczych obiektów (elewacje) i osiedla lub fragmentów osiedla (otoczenie domów i usługi osiedlowe).</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Bardzo istotnym warunkiem jakości - jest przydatność urbanistyczna rozwiązań oraz możliwość elastycznego doboru struktury mieszkaniowej zależnie od bardzo zmiennych potrzeb. Tylko zestawy, które posiadają pełne serie segmentów, są w stanie zabezpieczyć te żądania.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Wartość użytkowa mieszkań zależy przede wszystkim od powierzchni, przyjętych rozwiązań oraz standardu wyposażenia. Przy starannym rozwiązaniu funkcjonalnym przyjęte powierzchnie normatywne górnych, granic dla mieszkań małych i średnich granic dla mieszkań dużych pozwalają na stworzenie minimum godziwych warunków. Niestety, w wyniku tendencji oszczędnościowych powstały i projekty oparte na najniższych powierzchniach normatywnych, z których często powstawały zestawy wojewódzkie i stąd część dokumentacji na 5-latkę posiada powierzchnię zaniżoną.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Przyjęto zasadę, że przy poszukiwaniu oszczędności musi być zachowane minimum wartości użytkowej mieszkania. Niestety, nie ma kryteriów określających to minimum, nie było też takich założeń przy projektowaniu, stąd w zestawach znajdują się także rozwiązania niewłaściwe: ciemne kuchnie, przechodnie pokoje itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">W latach 1966-1970 będzie stosowany zróżnicowany standard wyposażenia (podstawowy i podwyższony). W dokumentacji zestawów przyjęto zasadę wariantowania wyposażenia. Spółdzielcy i oczekujący na przydziały z rad narodowych prawie w 100 proc. zgłaszają zapotrzebowanie na standard podwyższony. W związku z tym resorty budownictwa i gospodarki komunalnej przewidują możliwości sukcesywnego doinwestowywania mieszkań, podwyższania standardu, jeśli pozwoli na to koszt jednostkowy projektu na danym terenie i wprowadzania urządzeń kąpielowych przy odpłatności ze strony użytkowników. W bilansie materiałowym resortu budownictwa przewiduje się zastosowanie standardu podwyższonego. Niestety, nie ma takiego zapewnienia ze strony przemysłu ciężkiego (producenta urządzeń kąpielowych).</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Zestawy wojewódzkie są przykładem wyjścia z „depresji jakościowej” ostatnich lat. Niemniej nie można dopuścić, aby na 5 lat budownictwo mieszkaniowe skazane było na stosowanie rozwiązań nie w pełni właściwych. Konieczne jest więc dążenie do poprawy dokumentacji zestawów wojewódzkich drogą dyskwalifikacji rozwiązań nieodpowiednich i zastąpienia ich rozwiązaniami poprawnymi. Konieczne jest jednocześnie przygotowanie i podjęcie prac projektowych związanych z niezbędną poprawą jakości budownictwa mieszkaniowego. Najlepsze ekipy projektantów powinny przystąpić do prac projektowych, które staną się podstawą prac typizacyjnych opartych na postępowych metodach.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Z analizy stanu i przygotowań budownictwa mieszkaniowego do realizacji zadań bieżącej 5-latki wynikają następujące postulaty:</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">- rozważyć trzeba możliwość przyśpieszenia tempa rozwoju budownictwa mieszkaniowego dla spółdzielczości typu powszechnego, szczególnie na terenach, gdzie zgłoszone potrzeby przekroczyły założony program oraz dla budownictwa rad narodowych, dla zabezpieczenia potrzeb ludności o niskich zarobkach;</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">- rady narodowe powinny zapewnić najwłaściwsze dla celów mieszkalnych, prawidłowo przygotowane tereny pod realizację budownictwa mieszkaniowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">- opracować trzeba odpowiednie projekty dla budownictwa miejskiego typu jednorodzinnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">- wzmocnić należy koordynację działalności resortów: budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych, przemysłu ciężkiego, chemicznego oraz leśnictwa i przemysłu drzewnego w zakresie produkcji nowoczesnych materiałów budowlanych i wykończeniowych, a także przemysłowych metod wykonawstwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">- podnieść należy jakość materiałów budowlanych i wykonawstwa, realizować zasadę kompleksowości przy budowie obiektów i osiedli oraz rytmiczności oddawania do użytku mieszkań; opracować należy program budownictwa mieszkaniowego dla osób samotnych, poprawić dokumentację zestawów wojewódzkich;</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- należy niezwłocznie przystąpić do prac nad nową, bardziej humanistyczną, koncepcją budownictwa mieszkaniowego na następny okres 5-letni zapewniającą większą ilość i lepszą jakość mieszkań. W oparciu o podsumowanie dotychczasowych doświadczeń, należy - przy aktywnym udziale inwestorów i specjalistów - przygotować założenia, program i podjąć studia projektowe, które będą podstawą opracowania nowych zasad typizacji i nowych rozwiązań przestrzennych, zabezpieczających elastyczność, walory użytkowe, lepsze wykonawstwo, dobrą eksploatację oraz właściwy poziom architektoniczny, a więc właściwe ukształtowanie podstawowego otoczenia człowieka - jakim jest mieszkanie, dom, osiedle.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanGałązka">W okresie ubiegłej 5-latki w dyskusjach nad problemami budownictwa dominowały zagadnienia techniczne i ekonomiczne. W obecnej 5-latce, przy poważnym wzroście budownictwa mieszkaniowego spółdzielczego, przeważają akcenty społeczne i polityczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJanGałązka">Wyjaśnienia wymaga sprawa, w jakim stopniu struktura i proporcje budownictwa mieszkaniowego odpowiadają potrzebom. W obecnej 5-latce poważnie wzrasta budownictwo spółdzielcze. Musimy zrobić wszystko, ażeby potrzeby tego budownictwa były w pełni zaspokojone.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJanGałązka">Analizując potrzeby mieszkaniowe na najbliższą 5-latkę, musimy brać pod uwagę, że bilans potrzeb mieszkaniowych w obecnej 5-latce zakończyliśmy deficytem, który powinien być wyrównany. W szczególności uwzględnić należy potrzeby ludzi o niskich zarobkach, rodzin zamieszkujących wspólne, nadmiernie zagęszczone lokale i oczywiście, ludzi zamieszkujących lokale nie kwalifikujące się na pomieszczenia mieszkalne. Szczególną troską należałoby otoczyć samotnych ludzi starszych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJanGałązka">W zasadzie dokumentacja techniczna dla uspołecznionego budownictwa miejskiego w większości przypadków jest przygotowana, rozwiązany jest również problem typizacji. Pewne niedociągnięcia występują jeszcze w zakresie opracowania dokumentacji dla budynków typu miejskiego na terenach nieuzbrojonych. Duże braki występują w zakresie przygotowania i dokumentacji dla budownictwa indywidualnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJanGałązka">Realizacja zasady kompleksowego budownictwa, począwszy od opracowania projektu, zajmuje wiele miejsca w przedstawionych materiałach resortu. Problem ten pozostawia wiele do życzenia. Projekty opracowywane są w sposób wyrywkowy i większość z nich nie uwzględnia potrzeb terenu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanuszZarzycki">Okres oczekiwania na mieszkanie, ustalony w Warszawie na 7 lat, jest długi. Możliwości przekroczenia planu są stosunkowo niewielkie i dlatego należałoby na następną 5-latkę zapewnić wzrost nakładów zarówno na przemysł materiałów budowlanych jak i na samo budownictwo mieszkaniowe.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanuszZarzycki">W obecnej 5-latce na terenie Warszawy struktura oddawanych do użytku mieszkań nie będzie w pełni odpowiadała potrzebom. Zbyt późno przystąpiliśmy do rewizji struktury budowanych mieszkań i w rezultacie nie odpowiada ona w pełni strukturze rodzin.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJanuszZarzycki">Standard budowanych mieszkań uległ wyraźnej poprawie.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJanuszZarzycki">Duże znaczenie dla właściwego rozwoju budownictwa mieszkaniowego ma ustalenie odpowiednich normatywów urbanistycznych. Wydaje się, że normatyw ustalony obecnie dla Warszawy jest dużym osiągnięciem i te osiedla, które w całości zostały zrealizowane, zgodnie z ustalonymi normatywami, spełniają swoją rolę w należyty sposób. Należy jednak prowadzić obserwacje, czy w niektórych przypadkach nie trzeba dokonać rewizji norm urbanistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJanuszZarzycki">Przy rozbudowie nowych osiedli w większym niż dotychczas stopniu należy uwzględniać potrzeby socjalne mieszkańców (pawilony usługowo-handlowe, lokale dla komitetów osiedlowych, tereny przeznaczone na place gier i zabaw dla dzieci).</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełJanuszZarzycki">Kompleksowość budownictwa mieszkaniowego obejmuje oddawanie do użytku dróg prowadzących do nowego osiedla. Na terenie Warszawy zaległości w tej dziedzinie są znaczne, nie można ich będzie zlikwidować w obecnym 5-leciu ze względu na niedostatek przeznaczonych na ten cel środków. Konieczne jest zachowanie właściwych proporcji między nakładami na rozwój gospodarki komunalnej i nakładami na rozwój budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełJanuszZarzycki">W dalszym ciągu poważne są zaległości w wykonywaniu elewacji budynków mieszkalnych, niedobory w tym zakresie wpływają poważnie na obniżenie wartości użytkowej domów oraz na opóźnienie w urządzaniu terenu.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełJanuszZarzycki">Dla zapewnienia kompleksowości wykonawstwa budowlano-montażowego należy wzmocnić koordynacyjną rolę rad narodowych, Wydaje się, że likwidacja wojewódzkich komisji rozdziału robót nie była najszczęśliwszym pociągnięciem; powinny one wznowić swoją działalność.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonBrudziński">Osiągnięcia w zakresie rozwoju budownictwa mieszkaniowego w ostatnich latach są bardzo poważne i przyjęty kierunek na rozwój budownictwa spółdzielczego należy uznać za słuszny. Jednak budownictwo rad narodowych odgrywa nadal bardzo poważną rolę w rozwiązywaniu problemów mieszkaniowych, zwłaszcza na terenie małych miast.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełLeonBrudziński">W zakresie dokumentacji technicznej obserwujemy jeszcze zbyt duży udział projektów indywidualnych i dlatego podstawowym zadaniem dla biur projektowych na najbliższe lata powinno być dokonanie właściwego doboru projektów typowych oraz ulepszanie już istniejących.' Komisja wiele uwagi poświęciła sprawom właściwego rozwoju produkcji materiałów budowlanych, kierując szereg dezyderatów pod adresem właściwych resortów, m.in. przemysłu ciężkiego i przemysłu chemicznego. Dezyderaty te nie są jednak w należyty sposób realizowane i dlatego należałoby zwrócić się w tej sprawie do właściwego wicepremiera.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełLeonBrudziński">Przewodniczący Prezydium Rady Narodowej m. Wrocławia - poseł Bolesław Iwaszkiewicz (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełLeonBrudziński">Wskaźnik zagęszczenia mieszkań we Wrocławiu w latach ubiegłych przedstawiał się stosunkowo lepiej niż na innych terenach. Z biegiem lat wskaźnik ten ulega pogorszeniu. Problemy budownictwa mieszkaniowego na terenie m. Wrocławia nabierają więc coraz większego ciężaru gatunkowego.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełLeonBrudziński">Obserwujemy we Wrocławiu poważny napływ kandydatów do spółdzielni mieszkaniowych; jest ich obecnie 15,5 tys. Szacuje się, że w najbliższej 5-latce roczny dopływ kandydatów do spółdzielni wynosić będzie 5–6 tys., a więc ilość spółdzielców wzrośnie do 42–45 tys. Podkreślić należy, że szacunki PKO, dotyczące dopływu kandydatów do spółdzielni, są znacznie wyższe i sięgają ok. 8 tys. rocznie. W tych warunkach budownictwo spółdzielcze na terenie Wrocławia wymaga szybkiego rozwoju; potencjalne warunki realizowania tego postulatu istnieją; nie brak na terenie miasta odpowiednich terenów uzbrojonych, jest dokumentacja projektowo-techniczna; wąskim gardłem są dostawy materiałów budowlanych oraz moc przerobowa.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełLeonBrudziński">Wyliczono, że nierytmiczność dostaw materiałów budowlanych obniża wydajność pracy przedsiębiorstw budowlano-montażowych o ok. 20 proc. Wydaje się, że należałoby zabezpieczyć priorytet dostaw niektórych materiałów dla budownictwa mieszkaniowego, takich jak stal i niektóre materiały zastępcze wytwarzane przez przemysł chemiczny, jak również zwiększyć dostawy materiałów wytwarzanych przez resort budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełLeonBrudziński">Plan budownictwa mieszkaniowego dla m. Wrocławia nie jest należycie zgrany z mocą przerobową przedsiębiorstw budowlano-montażowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PosełLeonBrudziński">Na terenie Wrocławia w większym niż dotychczas zakresie należy uwzględniać potrzeby budownictwa indywidualnego. Wrocław dysponuje stosunkowo dużą ilością terenów uzbrojonych. Według planu, przewiduje się rocznie budowę ok. 100 domków jednorodzinnych, podczas gdy możliwości i potrzeby są daleko większe. Należałoby zwiększyć kredyty i inne środki na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#PosełLeonBrudziński">Postulat przywrócenia działalności wojewódzkich komisji rozdziału robót wydaje się słuszny; obecnie rady narodowe nie mogą swobodnie dysponować całym potencjałem wykonawczym przedsiębiorstw budowlanych, Przedsiębiorstwa podległe resortowi budownictwa pozostawiają sobie pewne luzy i przyjmują przede wszystkim roboty bardziej opłacalne, a nie te, które są szczególnie potrzebne dla danego terenu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławGawlik">Dezyderaty Komisji powinny postulować takie kierunki rozwoju budownictwa spółdzielczego, aby w jak najszerszym stopniu zapewniały one szybki przydział mieszkań członkom spółdzielni. W szerszym niż dotychczas zakresie należy uwzględniać rozwój budownictwa socjalnego, zwłaszcza na terenie małych miast.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefGrzecznarowski">W niedostateczny sposób przebiega przygotowanie terenów uzbrojonych pod budownictwo mieszkaniowe. Np. na terenie Radomia potrzeby w tym zakresie są zabezpieczone tylko do 1967 roku. Wiele do życzenia pozostawia również przygotowanie dokumentacji technicznej na najbliższą 5-latkę.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Wpływ rad narodowych na właściwe lokowanie robót jest obecnie zbyt mały i dlatego propozycje wznowienia działalności wojewódzkich komisji rozdziału robót wydają się słuszne.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Teren woj. kieleckiego jest bogaty w materiały budowlane. Taryfy kolejowe ustalone są jednak tak, że bardziej opłaca się sprowadzać materiały budowlane z dalszych terenów niż z własnego województwa.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Przewodniczący Prezydium Rady Narodowej miasta Poznania - Jerzy Kusiak: Opracowanie wojewódzkich zestawów dokumentacji stanowi duży postęp w zakresie rozwoju budownictwa mieszkaniowego. Zbyt krótki okres czasu przeznaczony na ich opracowywanie, zmiany niektórych cen oraz zmiany w polityce mieszkaniowej, zwłaszcza rozszerzenie zasięgu budownictwa spółdzielczego - wszystko to stwarza konieczność weryfikacji tych zestawów.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Podstawą ustalania i planowania kosztów budownictwa na następcą 5-latkę w budownictwie rad narodowych, zakładów pracy i spółdzielni mieszkaniowych powinien być normatyw kosztów jednostkowych. Do chwili obecnej normatywy te nie zostały ustalone, co poważnie utrudniło opracowanie planów na rok bieżący, jak i lata następne.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Należy zabezpieczyć moc produkcyjną przedsiębiorstw budowlanych przez zapewnienie im sprzętu. Braki na tym odcinku dały się poważnie odczuć w Poznaniu i wpływały niejednokrotnie na niepełne wykonanie zadań, zwłaszcza w zakresie budowy urządzeń socjalno-kulturalnych. Nierealne ustalanie mocy przerobowej wpływa na spiętrzenie robót w IV kwartale, a szczególnie w grudniu, co odbija się głównie na jakości wykonawstwa robót wykończeniowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełHenrykHałas">Uchwała o budownictwie spółdzielczym zaangażowała bardzo duże środki społeczne. Obecnie wytworzyła się trudna sytuacja, ponieważ kandydaci do spółdzielni, którzy już składają lub złożyli swoje wkłady finansowe na przyszłe mieszkania, muszą na nie czekać wiele lat. Nie zbilansowano zapotrzebowania na mieszkania spółdzielcze z mocą produkcyjną wykonawstwa i przemysłu materiałów budowlanych. Środki przewidziane na bieżącą 5-latkę pozwalają na bardzo ograniczony rozwój produkcji materiałów budowlanych. Budownictwo nadal nie posiada prawie żadnych rezerw materiałowych. Stąd konieczność postulowania zwiększenia środków przeznaczonych na rozwój przemysłu materiałów budowlanych. I to nie tylko w resorcie budownictwa, lecz również i przede wszystkim w innych resortach.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełHenrykHałas">Rewizji wymaga również sprawa proporcji budownictwa spółdzielczego i rad narodowych, szczególnie w małych miastach.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełHenrykHałas">W wojewódzkich zestawach projektów określane są koszty budownictwa mieszkaniowego, ściśle związane z rodzajem użytych do tego budownictwa materiałów. Ponieważ występują częste braki materiałowe, a budowy trzeba przekazywać inwestorom w terminach umownych - przedsiębiorstwa wykonawcze zmuszone są stosować inne, przeważnie droższe materiały. Inwestor nie chce zwiększyć kosztów przez siebie ponoszonych, obciążają więc one przedsiębiorstwa wykonawcze. Resort budownictwa powinien podjąć środki zmierzające do takiego rozliczania przedsiębiorstw z tych strat, by ich załogi nie ponosiły ujemnych skutków tych praktyk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełBronisławJuźków">Zagadnienie doinwestowania przemysłu materiałów budowlanych jest kwestią palącą. Jeśli się tego nie uczyni, nadal będą trudności. Ciągle bowiem powtarza się fakt, że moc produkcyjna przedsiębiorstw wykonawczych jest niewykorzystywana, właśnie ze względu na braki materiałowe. Zdarzają się przy tym wypadki takie, jak w przedsiębiorstwie budowlanym „Pojezierze” (woj. koszalińskie), które miało otrzymać przydział stali na IV kwartał z huty Szczecin, huta zaś tłumaczyła się 28 grudnia, że jeszcze kwartał się nie skończył. Otrzymywanie przydziałów materiałowych zaplanowanych na dany kwartał pod koniec kwartału jest praktyką nagminną i sprawia wiele kłopotów wykonawcom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Wydaje się, że budowa mieszkań małych jest niecelowa. Kilka lat temu młode małżeństwa otrzymywały takie mieszkania - dziś zajmują one mieszkania przeludnione, których wymiana jest praktycznie niemożliwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Wydaje się również słuszne postulowanie kompleksowego doprowadzenia prądu, wody, gazu itd. do osiedli domów jednorodzinnych.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Wypada także postulować, by zapewniony został odpowiedni zakres budownictwa rad narodowych w małych miastach. Wiele ludzi, którzy czekali na przydziały mieszkań, po przekazaniu zbudowanych przez rady narodowe domów spółdzielniom, utraciło nadzieję na przydział mieszkania, gdyż ich zarobki nie pozwalają na zapisanie się do spółdzielni mieszkaniowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełPiotrGajewski">Prawie milion ludzi mieszka w mieszkaniach zagęszczonych ponad dopuszczalne normy. Budownictwem rad narodowych nie da się usunąć tych zaniedbań. Np. przydział mieszkań dla mieszkańców dzielnicy Praga w Warszawie dokonywany był tylko wtedy, kiedy na 1 osobę przypadało nie więcej niż 3 m2 pow. użytkowej.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełPiotrGajewski">Trzeba więc postawić wniosek, aby we właściwym czasie przeprowadzono prace zmierzające do poprawy sytuacji mieszkaniowej ludzi najgorzej materialnie sytuowanych, którzy nie mogą wstąpić do spółdzielni. Oznacza to konieczność zwiększenia planu budownictwa mieszkaniowego. Jak go jednak zwiększyć, skoro nie ma materiałów budowlanych? Trzeba więc rozwijać ten przemysł, a to wymaga czasu. Dobrze byłoby wiedzieć jak Ministerstwo widzi tę sprawę w następnej 5-latce.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełPiotrGajewski">Trzeba bronić budownictwa rad narodowych. Nie może bowiem dojść do tego, aby budownictwo spółdzielcze dominowało w sposób absolutny. Byłoby to możliwe, ale dopiero wtedy, kiedy odpowiednio podniesie się stopa życiowa obywateli, a więc realna wartość płac.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełPiotrGajewski">Mieszkania z ograniczonymi powierzchniami pomieszczeń (pokoje, kuchnie, przedpokoje) staną się po pewnym czasie nieużyteczne. Ten problem trzeba już teraz rozwiązywać. Nie należy więc trzymać się dolnych granic normatywów projektowania, lecz starać się zbliżyć do górnych.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełPiotrGajewski">Aby osiągnąć kompleksowość budownictwa, trzeba budownictwo towarzyszące mieszkaniowemu i urządzenie terenu włączyć do harmonogramu budowy i w pełni je egzekwować.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełPiotrGajewski">Na budownictwo mieszkaniowe przeznacza się określone kwoty. Wydaje się, że wszystkie oszczędności zakumulowane przez przedsiębiorstwa budowlane powinny iść na zwiększenie zakresu budownictwa mieszkaniowego, zwłaszcza dla pracowników budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełPiotrGajewski">Poseł Witold Kasperski (PZPR), Prezes Centralnego Związku Spółdzielczości Mieszkaniowej: Państwo, za pośrednictwem Centralnego Związku Spółdzielczości Mieszkaniowej, przejęło wobec obywateli określone zobowiązania. Tymczasem napływ kandydatów do spółdzielni przeszedł oczekiwania. Na dzień 31 grudnia 1965 r. spółdzielnie mieszkaniowe zarejestrowały 220 tys. kandydatów. Tylko w IV kwartale zarejestrowano ich 87 tys. Ten pęd nie słabnie; szybszy jest w dużych miastach. Stwarza to konieczność dostosowania planów budownictwa spółdzielczego do podjętych zobowiązań.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełPiotrGajewski">Małych miast do 10 tys. mieszkańców mamy w Polsce tylko 517, mieszka w nich 2 430 000 osób. Tylko 236 tych miast objęto działaniem spółdzielni mieszkaniowych. Trudności nie polegają na względach organizacyjnych, lecz na tym, że nie ma możliwości realizacji ewentualnie przyjętych zobowiązań w tych miastach, w których dotychczas nie zorganizowano wykonawstwa budowlanego. Można tam tworzyć tylko spółdzielnie, budowy domów jednorodzinnych na terenach nie uzbrojonych, wznosząc te domy systemem gospodarczym. Trzeba jednak zapewnić odpowiednią pulę materiałową i kredyty.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełPiotrGajewski">W miastach liczących ponad 10 tys. mieszkańców, których jest 145, działają 132 spółdzielnie. We wszystkich miastach liczących ponad 20 tys. mieszkańców (poza jednym) są spółdzielnie mieszkaniowe.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełPiotrGajewski">Spółdzielczość przygotowuje 12 kompleksowo opracowanych projektów wzorcowych dla budownictwa domów jednorodzinnych. W połowie lutego będą one w terenie. Zamierzamy przedłożyć je do zatwierdzenia jako projekty typowe.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełPiotrGajewski">Konieczna jest pomoc w rozwoju budownictwa spółdzielczego w systemie zakładowym i resortowym. Dotychczas podpisano z zakładami pracy umowy na 44 proc. tego budownictwa przewidzianego na 5-latkę, a z resortami - na 43 proc. Najgorzej przedstawia się sytuacja w Warszawie, najlepiej w woj. katowickim.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełPiotrGajewski">Ludzie bronią się przed standardem podstawowym, a przecież spółdzielczość, chociaż ma określone w planie proporcje między budownictwem o standardzie podstawowym i podwyższonym nie może nikogo zmusić do przyjęcia mieszkania o standardzie podstawowym. Szczególnie ostro krytykowane są podłogi wylewane lastriko w kuchni itp. Tych oporów spółdzielczość nie jest w stanie pokonać. Należy rozważyć czy stosowanie takich rozwiązań jest konieczne.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełPiotrGajewski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Ryszard Gerlachowski i podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełPiotrGajewski">Przewodniczący Komisji - poseł Jerzy Ziętek (PZPR): Problemy budownictwa mieszkaniowego będą szczegółowo badane w okresie dyskusji nad planem 5-letnim. Podejmując ten temat przed rozpatrzeniem ostatecznej wersji projektu planu, Komisja zamierza przedstawić swoje uwagi i spostrzeżenia.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełPiotrGajewski">Plan budownictwa mieszkaniowego nie został w okresie ubiegłej 5-latki w pełni wykonany w zakresie budownictwa uspołecznionego. Niepokojącym zjawiskiem był fakt, że nie wykorzystano w pełni środków na budownictwo usługowe.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełPiotrGajewski">Wstępny projekt planu budownictwa mieszkaniowego na lata 1966–1970 przewiduje poważny wzrost ilościowy. Jest to plan napięty, ale z wyjaśnień resortu wynika, że w zasadzie istnieją warunki do pełnej jego realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PosełPiotrGajewski">Realizacja tego planu nie zaspokoi wszystkich potrzeb. Trudno byłoby w tej chwili postulować zwiększenie planu budownictwa w bieżącej 5-latce, gdyż limitowane ono jest w znacznym stopniu dostawami materiałów i potencjałem wykonawczym, natomiast środki (głównie środki ludności) na ten cel istnieją. Problem wymaga jednak poważnego rozważenia, gdyż musimy w możliwie szybkim okresie czasu zaspokoić potrzeby ludności, która sama chce świadczyć na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PosełPiotrGajewski">Dużą pomoc na odcinku likwidacji niedoborów mieszkaniowych należy widzieć w rozwoju budownictwa indywidualnego. Plan w tym zakresie w ubiegłej 5-latce wykonany był w 120 proc. Należałoby uatrakcyjnić tę formę budownictwa, jak również umożliwić szybsze uzyskanie mieszkań osobom, które chcą wnosić poważne i całkowite wkłady w ramach spółdzielni własnościowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PosełPiotrGajewski">Nie ma chyba potrzeb wznawiania działalności wojewódzkich komisji rozdziału robót. Prezydia rad narodowych mają wszelkie, uprawnienia do sprawowania kontroli i nadzoru nad właściwym rozdziałem robót budowlanych na swoim terenie.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PosełPiotrGajewski">Komisja zleciła podkomisji do spraw dezyderatów i wniosków opracowanie projektu dezyderatów wynikających z przebiegu dyskusji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00007-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00007-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..9ebf0ce
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00007-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00007-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 7/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 7/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:7</note>
+        <note type="sessionNo">7</note>
+        <date>1966-03-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAleksanderRozmiarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Aleksander Rozmiarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGrochalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Grochalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHalinaSkibniewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Halina Skibniewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykHałas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Hałas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPiotrGajewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Gajewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldKasperski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Kasperski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jerzy Ziętek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00007-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00007-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a5abe68
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00007-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,90 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 24 i 25 marca 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- stan gospodarki mieszkaniowej w świetle uchwały o reformie czynszów;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- perspektywy rozwoju podstawowych dziedzin gospodarki komunalnej w latach 1966-1970;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- stan realizacji ustawy o zaopatrzeniu ludności w wodę;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- informację Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych o doświadczeniach z realizacji zmian w organizacji zarządzania budownictwem.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z podsekretarzem stanu - Jerzym Majewskim, przedstawiciele w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z podsekretarzami stanu - Wsiewołodem Kuleszą i Stefanem Pietrusiewiczem, dyrektorzy Zespołów NIK - Teodor Borczyński i Henryk Kaczyński oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- przedstawiciele prezydiów rad narodowych:</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">w mieście Poznaniu - przewodniczący PRN m. Poznania - Jerzy Kusiak, w Rzeszowie - zastępca przewodniczącego PRN - Józef Rak, we Wrocławiu - przewodniczący PRN m. Wrocławia - Bolesław Iwaszkiewicz;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- wiceprezes Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego - Tadeusz Lewandowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Posłowie, członkowie Komisji, otrzymali wcześniej na piśmie obszerny materiał informacyjny Ministerstwa Gospodarki Komunalnej w sprawie gospodarki mieszkaniowej w świetle uchwały o reformie czynszu. W uzupełnieniu podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Jerzy Majewski stwierdził m.in.: Plany remontów bieżących budynków mieszkalnych za rok 1965 wykonano w 106,9 proc. Zadania w tym zakresie wykonały wszystkie województwa z wyjątkiem woj. łódzkiego. Nakłady na remonty kapitalne zostały wykorzystane tylko w 98,7 proc. Stało się to skutkiem słabego zaplecza przedsiębiorstw remontowo-budowlanych i gospodarki mieszkaniowej; stąd konieczność wzmocnienia tego zaplecza i jego rozbudowy, co planuje się w roku bieżącym. Zarządzenie Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów wprowadza znaczne uproszczenie zasad włączania inwestycji tego zaplecza do planu i zawiera klauzulę, na mocy której środki niewykorzystane w roku bieżącym nie zostaną zwrócone do Skarbu Państwa, lecz przejdą na rok następny.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Koreferat przedstawił poseł Józef Nagórzański (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Z materiałów przedłożonych Komisji wynika, że reforma czynszów umożliwia pełną samowystarczalność w zakresie bieżącego utrzymywania domów mieszkalnych (pełne pokrycie kosztów eksploatacji i remontów bieżących) oraz powinna zapewnić zdecydowaną poprawę eksploatacji budynków mieszkalnych, co było jednym z jej zasadniczych celów.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Podwyżka czynszów objęła około 3,2 miliona rodzin zamieszkałych w budynkach państwowych i prywatnych. W wyniku reformy czynsz roczny wzrósł globalnie o ok. 2,9 mld zł. Roczną kwotę przejściowych dodatków mieszkaniowych szacuje się na około 2,7 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Dzięki reformie czynszów będzie można już w 1966 r. przeznaczyć większe środki na bieżące utrzymanie domów mieszkalnych - roczne nakłady na te cele w budynkach rad narodowych będą mogły być zwiększone o ponad 700 mln zł, z czego ok. 200 mln zł przypadnie na eksploatację, a 500 mln zł na remonty bieżące. Oznacza to wzrost w stosunku do planu sprzed reformy czynszów: w remontach bieżących - o ok. 50 proc., a w nakładach na eksploatację o ok. 15 proc. Należałoby postulować, by jak najmniejszy procent tych kwot przeznaczony był na wydatki administracyjne.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W prywatnych domach czynszowych - wg opinii Ministerstwa Gospodarki Komunalnej nakłady na remonty bieżące wzrosną o około 300 mln zł rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Do poprawy sytuacji w zakresie eksploatacji budynków przyczynić się może w 1966 r. przewidywane zwiększenie stanu zatrudnienia dozorców i sprzątaczy o 3 tys. osób. Mieszkańcy domów, w których dozorców nie ma, często przyjmowali na siebie dobrowolnie obowiązek utrzymywania czystości i porządku. Obecnie coraz częściej odmawiają wykonywania tych czynności. Wydaje się, że trzeba nadal popierać inicjatywę mieszkańców w tym kierunku, jednak zastanowić się nad formami ekwiwalentu za ich pracę. Nadal domagać się należy zatrudniania we wszystkich, przynajmniej większych domach, dozorców nie z nazwy, lecz z zawodu. Szybkiej realizacji wymaga dezyderat Komisji zmierzający do zniesienia limitowania zatrudnienia dozorców.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Niezbędne jest opracowanie ściślejszych regulaminów porządku domowego, określających w sposób precyzyjny zakres obowiązków i odpowiedzialności dozorców oraz sankcji za zaniedbania i szkody powstałe w budynkach powierzonych ich obsłudze. Ministerstwo Gospodarki Komunalnej zamierza opracować takie regulaminy, chodzi o to, by zrobić to możliwie szybko.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Jak wynika z przedłożonych Komisji materiałów, nakłady na remonty bieżące i konserwację budynków były niedostateczne, a ich wykorzystanie nie zawsze racjonalne, zaś działalność remontowa często miała charakter przypadkowy i nie była oparta na rozpoznaniu stanu technicznego budynków i mieszkań. W zakładach i ekipach remontowych istniało zjawisko pogoni za osiąganiem wysokich wskaźników przerobu, w związku z czym najchętniej wykonywano roboty bardziej materiałochłonne. Nakłady na remonty bieżące w budynkach rad narodowych wzrosną z 1 137 mln zł w 1965 r. do 1 747 mln w 1966 r. Ministerstwo Gospodarki Komunalnej przewiduje, że nakłady przyznane na lata 1966-67 nie będą w pełni wykorzystane, ponieważ brak, odpowiedniego potencjału wykonawczego. Środki nie wykorzystane w jednym roku będą zasilać fundusz remontów w latach następnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Minister Gospodarki Komunalnej polecił zarządom budynków mieszkalnych by, korzystając ze zwiększonych środków, odnawiały przynajmniej co 4 lata klatki schodowe. Można mieć wątpliwości, czy jest to realne i czy najważniejsze.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Zwraca uwagę poważny wzrost usług remontowo-budowlanych na rzecz ludności (z 23,3 mln zł w 1961 r. do 92 mln w 1965 r.). Istnieją jednak duże rozpiętości w rozmiarach tych świadczeń w poszczególnych województwach. Świadczy to o dużych rezerwach w tym zakresie; należy dążyć do jak najszybszego ich uruchomienia i poprzeć wysiłki resortu zmierzające do tego, by zarządy budynków mieszkalnych rozwijały usługi w zakresie remontów lokatorskich do takich rozmiarów, by w 1970 r. osiągnęły one łączną wartość 260 mln zł. Kontrola NIK wykazała nieprawidłowości w realizacji tych usług. Są przypadki, że zysk z tego tytułu wynosił zamiast 3 proc. - 100 proc. W tym stanie rzeczy nie można liczyć na ich rozwój. Za stan ten odpowiadają rady narodowe i ich organy. Konieczne jest uchwalenie dezyderatów dotyczących usprawnienia pracy brygad usługowych i weryfikacji cen.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Nakłady na remonty kapitalne budynków wzrastają z 14,4 mld zł w latach 1961-1965 do 18,3 mld zł. w latach 1966-1970. W 1966 roku przeznacza się na te cele - 3,2 mld zł. Konieczne jest dalsze usprawnienie pracy zleceniodawców i wykonawców robót remontowych, poprawa terminowości i jakości dokumentacji technicznej, uściślenie zakresu robót przed przystąpieniem do realizacji remontów itp. Należy uznać za słuszne stanowisko Ministerstwa Gospodarki Komunalnej, że trzeba przede wszystkim wykonywać roboty zabezpieczające stan techniczny budynków, przy równoczesnym ograniczeniu do niezbędnego minimum robót o charakterze modernizacyjnym, zwłaszcza tam, gdzie stan techniczny zasobów mieszkaniowych jest najgorszy. O zakresie robót remontowych powinien decydować rachunek ekonomiczny, tj. porównanie kosztu remontu z kosztami nowego budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Wzrost nakładów na remonty wymaga zwiększenia potencjału wykonawczego przedsiębiorstw remontowo-budowlanych, rozbudowy ich zaplecza itp. Jest to jeden z najbardziej zaniedbanych odcinków. Jedynie 11 proc. przedsiębiorstw remontowo-budowlanych posiada zadowalające zaplecze remontowo-warsztatowe, wyposażenie w tabor samochodowy i sprzęt. W wyniku realizacji decyzji podjętych przez rząd w roku ubiegłym można spodziewać się poważnej poprawy w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W latach 1966-67 do 10 proc. nakładów na remonty bieżące można będzie przeznaczać na budowę zaplecza warsztatowego oraz wyposażenia ekip remontowych, zarządów budynków mieszkalnych; około 3 proc. nakładów na remonty kapitalne przeznacza się na rozbudowę zaplecza przedsiębiorstw remontowo-budowlanych. W bieżącej 5-latce przewiduje się dostawę 1 400 jednostek transportowych dla przedsiębiorstw remontowych. Minister Przemysłu Ciężkiego zarządzeniem z września 1965 r. zobowiązał podległe mu zjednoczenia i zakłady do podjęcia lub rozszerzenia produkcji nowych typów narzędzi i maszyn przydatnych do robót remontowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Jednym z najważniejszych czynników, decydujących czy resort gospodarki komunalnej zdoła w odczuwalny sposób poprawić stan techniczny domów, jest zaopatrzenie materiałowe. Ostro występują braki niektórych materiałów, a wiele z nich cechuje zła jakość. Minister Gospodarki Komunalnej w wytycznych dla organów prezydiów wojewódzkich rad narodowych narzucił im obowiązek pełnego uwzględniania potrzeb zarządów budynków mieszkalnych przy rozdzielaniu materiałów bilansowanych i podejmowania interwencji w razie trudności w zaopatrzeniu w materiały nie podlegające rozdzielnictwu.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Ministerstwo Gospodarki Komunalnej podjęło już kroki zmierzające do usprawnienia gospodarki mieszkaniowej. Opracowano wojewódzkie i powiatowe programy rozwoju pracy zarządów budynków mieszkalnych i miejskich przedsiębiorstw remontowo-budowlanych. Prowadzi się prace zmierzające do znowelizowania regulaminów porządku domowego, zaostrzenia nadzoru nad pracą dozorców i usuwania z pracy i mieszkań tych, którzy obowiązków tych nie wykonują; przeprowadza się kontrolę prawidłowego oczynszowania lokali oraz wydatków za usługi komunalne i inne nasila się szkolenie personelu administracyjnego, zwiększa się uprawnienia samorządu mieszkańców.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Przedstawione przez Ministerstwo Gospodarki Komunalnej kierunki działania należy uznać za prawidłowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanGałązka">(PZPR): Po podniesieniu czynszów wymagania ludności w zakresie gospodarki remontowej znacznie wzrosły. Zrealizowanie tych wymagań należy do obowiązków administracji domów mieszkalnych. Podstawową sprawą jest wzmocnienie zaplecza technicznego miejskich przedsiębiorstw remontowo-budowlanych. Istnieje powszechne przekonanie, że uzupełnienie wyposażenia technicznego odbywa się zbyt wolno; nie udało się również rozwiązać problemu zaopatrzenia materiałowego tych przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJanGałązka">Po reformie czynszów zwiększyły się także znacznie zadania wydziałów gospodarki komunalnej rad narodowych. Jednak możliwości tych wydziałów są podobnie jak poprzednio ograniczone. Wydziały te nie kontrolują w dostateczny sposób eksploatacji zasobów mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJanGałązka">Uregulowania domaga się także sprawa porządku i czystości. Osobnym problemem staje się dziś sprawa prywatnych domów czynszowych. Stanowią one dosyć poważną pozycję w naszych zasobach mieszkaniowych, a tymczasem do dziś dnia nie rozwiązano takich potrzeb administratorów tych domów, jak zaopatrzenie ich w podstawowe materiały budowlane do przeprowadzenia remontów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełBronisławJuźków">Oświadczenie resortu gospodarki komunalnej o przekroczeniu zadań finansowych w realizacji bieżących remontów wymaga uzupełnienia w postaci informacji o stopniu wykonania planu rzeczowego. Wydaje się, że w tej dziedzinie nie dzieje się najlepiej. Plan finansowy nadrabia się czasami drogą podrażania remontów, w wyniku zastosowania droższych materiałów niż przewidywały to kosztorysy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełHalinaSkibniewska">Wśród spraw wymagających rozwiązania na uwagę zasługuje uściślenie koncepcji podziału remontów na kapitalne i bieżące, konieczność zabezpieczenia mocy remontowej dla nowo oddawanych zasobów mieszkaniowych oraz zwiększenie udziału lokatorów w zarządzaniu zasobami mieszkaniowymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAleksanderRozmiarek">Kwoty przeznaczone na remonty budynków mieszkalnych w danym roku winny być koniecznie wykorzystane właśnie w tym roku. Na przeszkodzie temu stoi bardzo zły stan zaplecza miejskich przedsiębiorstw remontowo-budowlanych. Ewentualne wykorzystanie w większym niż dotychczas stopniu przy robotach remontowych rzemieślników wymaga zmiany przepisów; powinien się tą sprawą zająć Komitet Drobnej Wytwórczości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełFranciszekGrochalski">Ocena sytuacji w dziedzinie remontów zasobów mieszkaniowych w niespełna 6 miesięcy po reformie czynszów jest bardzo trudna i siłą rzeczy niepełna. Wśród przeszkód, które stoją na drodze do polepszenia sytuacji w zakresie remontów należy wymienić: niedostateczne zaplecze techniczno-magazynowe w przedsiębiorstwach remontowych, trudności w nabyciu niezbędnych narzędzi dla konserwatorów instalacji domowych, niezbilansowanie potrzeb remontowych z możliwościami materiałowymi oraz słabość kadr tak w przedsiębiorstwach remontowych jak i w administracjach domów mieszkalnych. Zwiększenie dostaw materiałów budowlanych na rzecz remontów jest jednym z najpilniejszych zadań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWitoldKasperski">Wprowadzenie podziału remontów na kapitalne i bieżące jest uzasadnione specyfiką naszej sytuacji. Wciąż jeszcze trwa odbudowa zniszczonych w czasie wojny budynków i stąd konieczność remontów kapitalnych. Zdarzają się i takie wypadki, że przeprowadza się remonty kapitalne budynków, które i tak długo nie postoją, a ich remontowanie jest nieopłacalne. Rosnące potrzeby remontowe w budownictwie nowym wynikają m.in. z braku kultury mieszkaniowej ludności, która napłynęła w ostatnich 20 latach do miast; z niedostatecznej bazy remontowo-naprawczej, którą należało tworzyć wraz z budową nowych zasobów; z braku współdziałania mieszkańców z administracjami domów mieszkalnych w celu polepszenia ich eksploatacji. O kulturze mieszkaniowej nie mówi się ani w szkołach, ani w organizacjach typu społecznego, a w prasie i radiu nie pokazuje się wzorów w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełWitoldKasperski">Przewodniczący Prezydium Rady Narodowej m. Poznania - Jerzy Kusiak: W związku z reformą czynszów zaistniały warunki uporządkowania systemu administrowania zasobami mieszkaniowymi, które są zarządzane przez zakłady pracy, ADM, spółdzielnie i osoby prywatne. W Poznaniu budynki prywatne stanowią aż 72 proc. całości zasobów mieszkaniowych, co stwarza wiele trudności w realizacji założeń remontowych, wynikających z nowego układu czynszów. Nie rozstrzygnięto sprawy wykonawców tych remontów w budynkach prywatnych i nie zapewniono zaopatrzenia materiałowego dla administratorów tych domów. Zdarzają się jednak przypadki celowego nieprzestrzegania racjonalnych zasad eksploatacji w budynkach prywatnych. W takich wypadkach należałoby wprowadzić przymusowe przejęcie budynków prywatnych pod zarząd państwowy. W części budynków - szczególnie w małych domkach jednorodzinnych lub dwurodzinnych - wysokość nowych czynszów nie opłaca w pełni wysokości kosztów potrzebnych remontów. Warto byłoby znaleźć dla właścicieli tych domków odpowiednią formę pomocy kredytowej.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełWitoldKasperski">Nowe zadania w dziedzinie eksploatacji zasobów mieszkaniowych wymagają nowego określenia obowiązków dozorców i zasad ich wynagradzania. Ministerstwo Gospodarki Komunalnej zwleka z wprowadzeniem tych nowych zasad, a równocześnie nie godzi się na zatwierdzenie przedłożonych przez nas projektów.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełWitoldKasperski">Dobrze byłoby wprowadzić konkursy i współzawodnictwo między dozorcami i administracjami domów mieszkalnych o tytuły wzorowego dozorcy i wzorowej ADM. Dla miejskich przedsiębiorstw remontowo-budowlanych należałoby ustalić zupełnie inny układ wskaźników niż dla przedsiębiorstw budowlanych z uwagi na znana powszechnie specyfikę robót remontowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełHenrykHałas">Wydaje się, że w związku ze zwiększeniem się środków na remonty, niesłuszna jest obserwowana, gdzieniegdzie tendencja do łączenia przedsiębiorstw remontowo-budowlanych z kilku powiatów. W ten sposób niektóre miasta powiatowe pozbawia się możliwości urzeczywistnienia inicjatywy lokalnej.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełHenrykHałas">Zwiększenie środków na kapitalne remonty wymaga nie tylko zwiększenia potencjału przedsiębiorstw remontowych, lecz również zapewnienia im dostaw odpowiednich materiałów. Tymczasem, ze względu na bilansowanie potrzeb materiałowych „na styk” - można już z góry przewidywać bardzo poważne trudności w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełHenrykHałas">Wydaje się również konieczne zaostrzenie kryteriów ekonomicznych kapitalnych remontów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełPiotrGajewski">Podwyżkę czynszów finansuje się obecnie ze środków państwowych. Jest to jednak przejściowe. W końcu pokrywana ona będzie z budżetów rodzinnych. Tym bardziej więc trzeba rozliczyć się przed społeczeństwem z tego, jak te środki zostały wykorzystane. Czyni się wprawdzie przygotowania do reorganizacji, gospodarki mieszkaniowej i remontowej, ale będzie to trwało dość długo. Zaniedbania są duże i nie mogą być usunięte od razu. Regulacji domagają się takie sprawy jak: terminowość i jakość dostaw materiałów, które decydują o skuteczności remontów, zapewnienie dopływu wykwalifikowanych kadr pracowników remontowych, rozwój zaplecza tak, by skończyło się chałupnictwo remontowe. Trzeba w toku bieżącej 5-latki rozwiązać podstawowe problemy gospodarki mieszkaniowej. Może tu pomóc inicjatywa Związku Zawodowego Pracowników Gospodarki Komunalnej. Między innymi w Łodzi wprowadzono system tzw. trójstronnych umów, zawieranych między Zarządem Budynków Mieszkalnych, MPRB i komitetem blokowym. Umowy te precyzują obowiązki każdej ze stron. W rezultacie tej współpracy wygospodarowano tam pół miliona złotych oszczędności.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełPiotrGajewski">Wydaje się konieczne powrócić do tych spraw za pół roku, żeby w oparciu o doświadczenia tego okresu można było jeszcze zrewidować plan na rok 1967.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełPiotrGajewski">Przewodniczący Prezydium Rady Narodowej m. Wrocławia poseł Bolesław Iwaszkiewicz (PZPR): Społeczeństwo bardzo energicznie żąda usprawnienia remontów i napraw. Rada Narodowa znajduje się dopiero w stadium przygotowania do tych prac, które dadzą rezultaty dopiero za 2–3 lata, nie tylko ze względu na brak zaplecza techniczno-warsztatowego, ale przede wszystkim ze względu na konieczność wzmocnienia pionów technicznych w administracjach domów mieszkalnych oraz konieczność dostosowania struktury administracji do realizacji nowych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełPiotrGajewski">Na przeszkodzie akcji rozszerzania remontów stoi brak materiałów, ale jest on powodowany m.in. rozrzutnością w zakresie remontów. Remont kapitalny np. polega najczęściej na wymianie wszystkiego co da się wymienić, bez względu na istotną potrzebę. Trzeba więc sprawę odwrócić - wykorzystać wszystko co się da wykorzystać. Wiąże się to jednak z zagadnieniem wskaźników techniczno-ekonomicznych, uzależnionych od wielkości przerobu; przedsiębiorstwa remontowe są nadal zainteresowane wzrostem kosztów materiałowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełPiotrGajewski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Jerzy Majewski: Podwyżka czynszów daje finansowo środki na poprawę gospodarki mieszkaniowej. Na tej bazie można planować dostawy środków materiałowych, sprzętu, rozbudowę zaplecza, wzmocnienie kadr itp. Jednakże istniejące zaniedbania nawarstwiały się 20 lat. Trudno jest więc usunąć je w krótkim czasie.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełPiotrGajewski">Dzięki reformie czynszów można będzie w bieżącej 5-latce, przeznaczyć na rozbudowę zaplecza remontowego budynków mieszkalnych 1,5 mld zł wobec 250 mln zł wydatkowanych na ten cel w latach 1961–65. Wartość środków trwałych MPRB powinna wynosić 30 proc. rocznego przerobu - obecnie wynosi 11 do 15 proc. Sytuacja jest więc trudna, tym trudniejsza, że nie uda się najprawdopodobniej wykorzystać środków przeznaczonych na 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełPiotrGajewski">Podejmowane przez resort pociągnięcia organizacyjne mogą tylko w niewielkim stopniu przyczyniać się do złagodzenia trudności materiałowych. Tylko zwiększenie produkcji może tę sytuację uzdrowić.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełPiotrGajewski">Resort rozważa obecnie problemy związane z remontami prywatnych budynków czynszowych i małych domów, w których nie mieszka właściciel.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełPiotrGajewski">Sprawa zaostrzenia klasyfikacji domów przeznaczonych do remontu kapitalnego jest już częściowo rozwiązana, właśnie pod kątem rachunku ekonomicznego.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełPiotrGajewski">Rozważane jest zagadnienie zmian w systemie wynagradzania dozorców. Do tego czasu resort wstrzymuje się z wydaniem wzorcowych regulaminów porządku domowego. Zagadnienia te mogą jednak, we własnym zakresie i w ramach obowiązujących przepisów regulować prezydia rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełPiotrGajewski">Łączenie przedsiębiorstw remontowo-budowlanych jest w niektórych wypadkach konieczne; decydują o tym wojewódzkie rady narodowe. Należy tylko dbać o to, by każdorazowe decyzje w tych sprawach były dokładnie przemyślane i nie naruszały interesów poszczególnych powiatów.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełPiotrGajewski">Resort prowadzi prace nad zmianą systemu wskaźników dla przedsiębiorstw remontowo-budowlanych; opracowuje się taki system, który sprzyjać będzie oszczędności materiałów.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełPiotrGajewski">Należy dążyć do tego, by jak najbardziej zainteresować mieszkańców stanem domów, w których mieszkają. Dlatego też resort będzie współdziałał we wszystkich poczynaniach zmierzających do rozszerzenia uprawnień i zwiększenia aktywności samorządów mieszkańców.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Realizacja zadań, wynikających z reformy czynszów jest sprawą bardzo ważną. Komisja będzie regularnie wracać do tego problemu i analizować aktualny stan w zakresie gospodarki remontowej. Chcemy, by poprawa w tej dziedzinie została przyśpieszona. Chcemy, by przedsiębiorstwa remontowe były szybciej wyposażone w niezbędny sprzęt i niezbędne materiały, by szybciej uporządkowano system administracji zasobami mieszkaniowymi. Nadal będziemy zachęcać do rozszerzania czynów społecznych przy porządkowaniu gospodarki mieszkaniowej oraz popierać wszelkie inicjatywy w dziedzinie podnoszenia kultury użytkowania mieszkań. Uważamy, że należy zwrócić większą uwagę na oszczędność materiałów budowlanych w przedsiębiorstwach remontowych, ponieważ w tej dziedzinie dotychczas zrobiono stosunkowo niewiele. Problemem remontów muszą się zająć nie tylko resorty budownictwa i gospodarki komunalnej, lecz i te resorty, od których zależy dostarczenie pewnych asortymentów materiałów budowlanych, niezbędnych przy przeprowadzaniu remontów.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Komisja zleciła podkomisji do spraw wniosków i dezyderatów opracowanie i przedstawienie na kolejnym posiedzeniu projektu dezyderatów w oparciu o przebieg posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Sprawozdanie z przebiegu obrad nad pozostałymi punktami porządku dziennego podamy w biuletynie jutrzejszym.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Na posiedzeniu w dniu 25 marca podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stefan Pietrusiewicz odpowiadając na pytania posłów poinformował o dotychczasowych wynikach badań przyczyn katastrofy budowlanej we Wrocławiu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00008-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00008-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..3a01355
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00008-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00008-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 8/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 8/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:8</note>
+        <note type="sessionNo">8</note>
+        <date>1966-03-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAleksanderSchmidt" role="speaker">
+        <persName>Poseł Aleksander Schmidt</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławBasza" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Basza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefGrzecznarowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Grzecznarowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefNagórzański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Nagórzański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPiotrGajewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Gajewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyAleksiejczuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Aleksiejczuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00008-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00008-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..21b53bf
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00008-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,84 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak już podawaliśmy w biuletynie z dnia 24 marca 1966 r. (BPS)132/IV/kad./, Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca w dniach 24 i 25 marca br. rozpatrywała:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- perspektywy rozwoju podstawowych dziedzin gospodarki komunalnej w latach 1966 - 1970;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- stan realizacji ustawy o zaopatrzeniu ludności w wodę;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- informacja Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych o doświadczeniach z realizacji zmian w organizacji zarządzania budownictwem.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Posłowie, członkowie Komisji, otrzymali wcześniej na piśmie obszerny materiał Ministerstwa Gospodarki Komunalnej omawiający perspektywy rozwoju podstawowych dziedzin gospodarki komunalnej w latach 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Sprawozdawcą Komisji był poseł Franciszek Mleczko (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Rozwój urządzeń objętych wspólną nazwą gospodarki komunalnej (wodociągi, kanalizacja, komunikacja miejska itp.) jest pochodną rozwoju kraju. Potrzeby i zadania w tej dziedzinie występują w naszym kraju z tym większą siłą, że oceniamy je nie tylko z punktu widzenia miast i osiedli, lecz także i wsi, której awans pod tym względem jest bardzo wyraźny i charakteryzuje się zelektryfikowaniem 75 proc. ogólnej ilości wsi, znaczną poprawą dróg lokalnych oraz zapoczątkowaniem instalowania wodociągów i gazu.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W stosunku do lat 1961-1965 w bieżącym planie pięcioletnim na urządzenia komunalne w planie centralnym i terenowym przewiduje się o 21 proc. większe nakłady inwestycyjne. Wysokość tych nakładów jest wykładnią naszych możliwości, a nie wielkości potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Przede wszystkim będzie to zaspokojenie potrzeb wynikających z rozwoju budownictwa mieszkaniowego i stale poszerzanej bazy produkcyjnej przemysłu. Z natury rzeczy najbardziej zurbanizowane i uprzemysłowione regiony kraju jak Warszawa, woj. katowickie, Kraków czy Łódź w największym stopniu będą partycypować w nakładach inwestycyjnych na gospodarkę komunalną. Wynika to także z koncentrowania środków inwestycyjnych pod budownictwo osiedlowe oraz konieczności poprawienia zaopatrzenia miast w wodę i inne usługi komunalne.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Nie kwestionując tej hierarchii potrzeb należałoby potraktować sprawę zaopatrzenia miast w wodę łącznie z nakładami na ochronę wód drogą budowy oczyszczalni ścieków, zwielokrotnienia rotacji wody przemysłowej i zwracanie jej przyrodzie bez szkody dla życia biologicznego rzek i jezior.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Trzeba z zadowoleniem podkreślić słuszność zamiaru budowy 4 rozlewni gazu płynnego i baz detalicznej jego dystrybucji, bowiem sprawą gazu bezprzewodowego interesuje się również i wieś.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Na potrzeby komunikacji miejskiej Ministerstwo Gospodarki Komunalnej zamierza przeznaczyć 8,6 proc. nakładów inwestycyjnych. Trudno stwierdzić czy jest to wystarczające w stosunku do najpilniejszych potrzeb. Wciąż jeszcze brak perspektywy rozwiązania ruchu osobowego w stolicy przez zbudowanie metra. Pozostaje po staremu tramwaj, trolejbus i autobus, jako tradycyjne sposoby komunikacji w obrębie miasta oraz między miastem a peryferiami.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Wartość czynów społecznych przy realizacji zamierzeń komunalnych w minionej 5-latce przekroczyła kwotę miliarda złotych. W bieżącym planie 5-letnim rady narodowe szacują wartość przewidywanych czynów na kwotę około 0,5 mld zł. Czy szacunek ten nie jest za ostrożny?</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Analiza przewidywanego w 5-leciu awansu regionów pod względem zaspokojenia potrzeb komunalnych dowodzi, że awans ten nie postępuje kompleksowo, lecz raczej skokami. Pocieszający jest fakt, że w 1970 r. na 17,5 mln mieszkańców miast aż 13,8 mln mieszkańców będzie korzystać z wodociągów, a ilość pasażerów na jeden tramwaj, mimo zwiększenia liczby mieszkańców miast spadnie o połowę. Z drugiej jednak strony trudno nie zauważyć zbyt wolnego postępu w dziedzinie poprawy nawierzchni jezdni w miastach. Jeszcze gorzej, gdy nieosiąganie zaplanowanych efektów wynika z niesprawności przedsiębiorstw wykonawczych, tak jak to ma miejsce w Tarnowie, gdzie przy przebudowie ul. Krakowskiej uciążliwe objazdy trwają już kilka lat i wywołują dodatkowe ujemne skutki w postaci zrujnowania bocznych objazdowych uliczek nie dostosowanych do przyjęcia ruchu ciężkich samochodów.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Zaspokojenie potrzeb komunalnych limitowane jest także deficytem materiałów budowlanych i instalacyjnych oraz brakiem fachowców.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Wiele lat upłynie zanim w pełni uda się zaspokoić wszystkie potrzeby inwestycyjne w tej dziedzinie. W odniesieniu do najbliższej 5-latki trzeba postulować sprawne wykonawstwo założonych planów, rozszerzanie czynów społecznych, zwiększenie ilości szkół zawodowych o specjalnościach gospodarki komunalnej, pogłębienie kultury użytkowania urządzeń komunalnych i koordynację polityki w zakresie gospodarki wodnej z polityką w zakresie zaopatrzenia w wodę.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanGałązka">Gospodarka komunalna jest tym działem gospodarki narodowej, w którym potrzeby społeczne znacznie przerastają możliwości ich zaspokojenia. Nieprzypadkowo więc na spotkaniach z wyborcami większość wniosków dotyczy właśnie gospodarki komunalnej. W procesie decentralizacji zarządzania gospodarką narodową, w dziedzinie gospodarki komunalnej zaobserwować można zjawisko decentralizowania zadań bez przekazywania środków i siły przerobowej potrzebnych dla wykonania tych zadań. W ogólnej wartości majątku narodowego wartość urządzeń komunalnych wynosi ok. 30 proc., natomiast udział nakładów inwestycyjnych na rozwój gospodarki komunalnej w stosunku do innych działów gospodarki jest wyraźnie niższy aniżeli w innych państwach socjalistycznych. Stan wyposażenia miast i osiedli w urządzenia gospodarki komunalnej ma pośredni wpływ na wydajność pracy i na bezpieczeństwo pracy. Zamierzenia resortu gospodarki komunalnej w zakresie inwestowania w latach 1966–1970 są, generalnie rzecz biorąc, prawidłowe i opierają się na słusznej tezie maksymalnego wykorzystania istniejących urządzeń. Słusznie też główny nacisk położono na inwestowanie w dziedzinie zaopatrzenia miast w wodę; środki na kanalizację, budowę mostów i ulic wydają się być niedostateczne. Jeśli zaś chodzi o oczyszczanie ścieków, to konieczne jest połączenie wysiłków gospodarki komunalnej z wysiłkiem resortów przemysłowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJózefNagórzański">Wydaje się, że należy poświęcić w tej 5-latce więcej uwagi gazownictwu. Bilans gazu w Polsce jest dodatni. Walczymy o czyste niebo nad miastami. Czy nie warto więc zastanowić się nad opalaniem ciepłowni miejskich gazem?</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJózefNagórzański">Druga sprawa z tego zakresu - gazownictwo bezprzewodowe. Ci, którzy zainstalowali tego typu urządzenia narzekają, ponieważ nie ma odpowiedniej organizacji dostaw gazu w butlach.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJózefNagórzański">Na tle udziału zakładów przemysłowych w inwestycjach miejskich dochodzi nieraz do poważnych zatargów. Czy nie warto, wobec tego przekazać wszystkich przeznaczonych na ten cel środków resortowi gospodarki komunalnej, który potrafi przekształcić je w konkretne nakłady inwestycyjne.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJózefNagórzański">Szczególnie drastyczny jest problem oczyszczania ścieków. Na te inwestycje muszą znaleźć się środki, trzeba bowiem przynajmniej zahamować pogłębiające się stale zanieczyszczanie rzek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">W woj. olsztyńskim nakłady przewidziane w bieżącej 5-latce na inwestycje komunalne są bardzo małe; na takie urządzenia, jak oczyszczalnie ścieków, targowiska, melioracje, łaźnie itp. - nie przewiduje się żadnych nakładów. Stan zagrożenia wód ściekami przemysłowymi nie jest jeszcze wielki, należy jednak już dziś podjąć przeciwdziałanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAleksanderSchmidt">W latach 1966–1970 nakłady na gospodarkę komunalną poważnie wzrastają w stosunku do lat 1961–1965, ale wobec zaniedbań w tym zakresie, nie stoją one w żadnej proporcji do faktycznych potrzeb. Stąd konieczność przeznaczenia przynajmniej części rezerw inwestycyjnych, jeśli takie będą, na cele gospodarki komunalnej. Propozycje zawarte w planie na lata 1966–1970 nie stwarzają warunków realizacji przepisów ustawy o ochronie wód.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBronisławBasza">Nawołuje się ludzi do czynów społecznych. Podejmują je. Później okazuje się, że np. w zakresie gazownictwa zabezpieczenie materiałowe (rury) pozwala tylko na wykonanie 30 proc. już podjętych zobowiązań. Hamuje to inicjatywę społeczną.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełBronisławBasza">Przewodniczący prezydium rady narodowej m. Poznania - Jerzy Kusiak: budzi wątpliwości, czy zapewnione są dostawy taboru zgodnie z planem rozwoju podstawowych rodzajów komunikacji miejskiej. W ubiegłej 5-latce dostawy te nie były realizowane zgodnie z planem.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełBronisławBasza">Przewiduje się nakłady inwestycyjne na budowę oczyszczalni ścieków w południowych regionach kraju. A przecież Warta jest takim samym kanałem ściekowym jak Wisła pod Krakowem. Ten problem powinien być szybko rozwiązany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Wyczerpują się w wielu miastach tereny uzbrojone pod budownictwo mieszkaniowe, a nakłady inwestycyjne na uzbrajanie terenów są niewielkie. Na jednym z poprzednich posiedzeń Komisji przedstawiciel Ministerstwa Gospodarki Komunalnej mówił o funduszach, które mają być na ten cel przeznaczone - dotychczas nie wiadomo, jak sprawa została rozwiązana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełPiotrGajewski">Kardynalnym zagadnieniem jest sprawa wody. Wszystkie inne, choć również bardzo ważne, wchodzą na plan dalszy. Widać już pewną poprawę - nakłady na ten cel w porównaniu do poprzedniej 5-latki poważnie wzrastają i stanowią 51,5 proc. całości nakładów inwestycyjnych na gospodarkę komunalną. Jednakże wielkość bezwzględna tych nakładów jest zupełnie niewystarczająca. Budują się zakłady chemiczne, włókiennicze itp., zanieczyszcza się wodę, płaci się kary - ale rozwiązania problemu oczyszczania ścieków nie widać. Ministerstwo Gospodarki Komunalnej powinno przedstawić Komisji kompletny perspektywiczny plan działania w tym zakresie. Na jego realizację muszą się znaleźć fundusze i środki, nawet kosztem zaniechania innych inwestycji, nie tylko w zakresie tego resortu.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełPiotrGajewski">Na pytania posłów odpowiedział podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Jerzy Majewski: Rachunek potrzeb komunalnych jest dokonany, lecz nie w tym problem. Kwestia w tym, że potrzeby są o wiele większe niż możliwości. Aby np. rozwiązać problem oczyszczenia ścieków w sposób zadowalający - trzeba nakładów w wysokości 9 mld zł. To samo dotyczy wszystkich innych poruszanych przez posłów zagadnień.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełPiotrGajewski">W Polsce istotnie są nadwyżki gazu ziemnego, ale brak rur ogranicza możliwość rozbudowy sieci gazowniczej do wysokości ustaleń zawartych w projekcie planu 5-letniego. Stąd ograniczona możliwość realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełPiotrGajewski">Wykorzystywanie gazu w ciepłownictwie jest nieopłacalne. Najbardziej opłacalne jest ono w gospodarstwach domowych, chemii, szklarstwie i przemyśle cementowym. I w tej właśnie kolejności postępuje gazyfikacja.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełPiotrGajewski">Gazyfikacja bezprzewodowa rozwijała się słabo, jak długo opieraliśmy się na imporcie gazu. Sprawa ruszyła dopiero po uruchomieniu produkcji gazu ciekłego w Płocku. Do 1970 r. z gazu tego korzystać będzie około 600 tys. gospodarstw domowych (obecnie 100 tys.).</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełPiotrGajewski">Perturbacje z 1964 r. w zakresie partycypowania zakładów przemysłowych w inwestycjach komunalnych nie powtórzyły się w 1965 r. Centralizacja tych funduszów byłaby niecelowa. Udział w inwestycjach oznacza prawo do korzystania z usług. Jest to więc dwustronna umowa między miastem a zakładem pracy.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełPiotrGajewski">W stosunku do poprzedniego planu 5-letniego przewiduje się wzrost produkcji taboru komunikacyjnego o 140 tramwajów i 400 autobusów. Dalszych możliwości zwiększenia tej produkcji nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełPiotrGajewski">Nakłady inwestycyjne na oczyszczalnie ścieków są istotnie zbyt małe w stosunku do potrzeb. Wprawdzie w bieżącej 5-latce wzrastają one znacznie, ale nie uda się jeszcze zlikwidować zaległości w tej dziedzinie. Resort, na zlecenie Komitetu Centralnego PZPR opracowuje wspólnie z...</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PosełPiotrGajewski">... analizę, która wskazałaby środki konieczne do zahamowania postępującego zanieczyszczania wód. Konieczne jest także dążenie do radykalnej poprawy funkcjonowania istniejących już oczyszczalni.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PosełPiotrGajewski">Przewodniczący Komisji - poseł Jerzy Ziętek (PZPR): Gospodarka komunalna charakteryzuje się obecnie tym, że mimo stale wzrostu nakładów nie stać nas jeszcze na pełne pokrycie potrzeb inwestycyjnych w tym dziale. Gdyby zaistniały możliwości uruchomienia jakichkolwiek rezerw inwestycyjnych, w dziedzinie gospodarki komunalnej trzeba byłoby je użyć na zabezpieczenie potrzeb w zakresie uzbrojenia terenów pod budownictwo mieszkaniowe. Trzeba także liczyć się, że pewne dodatkowe potrzeby uzbrojenia terenów powstaną w wyniku deglomeracji niektórych zakładów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PosełPiotrGajewski">W dziedzinie zaopatrzenia w wodę należy przewidzieć zarówno budowę nowych ujęć jak i wymianę zdekapitalizowanej sieci wodociągowej.</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#PosełPiotrGajewski">Osobnym problemem jest zaopatrzenie przepisów regulujących czyny społeczne. W niektórych wypadkach wykorzystanie dla potrzeb czynów społecznych tak robocizny (np. w niedziele), jak i sprzętu nie wydaje się celowe. Nie ma przecież sensu w czynie społecznym marnować sił ludzkich na wykonywanie robót, które można dokonać w znacznie krótszym czasie przy użyciu zmechanizowanego sprzętu. Jeśli tak jest, to należy do tej sytuacji dostosować przepisy.</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#PosełPiotrGajewski">Komisja zleciła podkomisji do spraw wniosków i dezyderatów opracowanie i przedstawienie na kolejnym posiedzeniu projektu dezyderatów w oparciu o przebieg obrad.</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#PosełPiotrGajewski">Stan realizacji ustawy z dnia 17 lutego 1960 r. o zaopatrywaniu ludności w wodę, zreferował w imieniu podkomisji gospodarki komunalnej - poseł Jan Gałązka (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#PosełPiotrGajewski">Ustawa przewidywała wydanie 7 aktów wykonawczych, dotychczas wydano 5.</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#PosełPiotrGajewski">Ustawa uregulowała i uporządkowała niektóre zagadnienia organizacyjno-kompetencyjne i usprawniła pracę zakładów wodociągowych. Szczególne znaczenie mają przepisy stanowiące, że jednostki gospodarcze muszą budować własne urządzenia zaopatrywania w wodę, a jeżeli zamierzają korzystać z urządzeń komunalnych - partycypować w kosztach ich budowy lub rozbudowy.</u>
+          <u xml:id="u-8.17" who="#PosełPiotrGajewski">W okresie obowiązywania ustawy nastąpił wzrost dostaw wody dla ludności. Przed wejściem w życie ustawy (1959 r.) 522 miasta posiadały wodociągi komunalne, korzystało z nich 8 mln mieszkańców (67 proc. ogółu mieszkańców miast), dostarczono 365 mln m3 wody. W 1965 r. 616 miast posiadało wodociągi komunalne, korzystało z nich 10,3 mln mieszkańców miast (72 proc.), a ludności dostarczono 494 mln m3 wody.</u>
+          <u xml:id="u-8.18" who="#PosełPiotrGajewski">Ustawa przewiduje wymierzanie kar przez kolegia orzekające za marnotrawstwo wody przez zaniedbanie utrzymania w należytym stanie urządzeń wodociągowych. Wymierzanie tych kar jest procedurą skomplikowaną, przewlekłą i mało skuteczną. Potrzebne byłyby przepisy dodatkowe upoważniające organa gospodarki komunalnej prezydiów rad narodowych do zastępczego wykonywania na koszt właścicieli budynków lub najemców lokali remontów likwidujących przecieki wody. Uprawnienia takie przewiduje projektowana nowelizacja prawa lokalowego. Nie jest to jedyny przepis wymagający nowelizacji. Ustawa wydana została dość dawno, wymaga ponownego przejrzenia i aktualizacji.</u>
+          <u xml:id="u-8.19" who="#PosełPiotrGajewski">Na wniosek podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej Zdzisława Drozda postanowiono ponownie zbadać i skonsultować z prezydiami rad narodowych sprawę zaopatrywania ludności w wodę i potrzebę ewentualnych zmian w przepisach.</u>
+          <u xml:id="u-8.20" who="#PosełPiotrGajewski">Informację Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych w sprawie doświadczeń wynikających z realizacji przepisów o zmianach w organizacji zarządzania budownictwem posłowie otrzymali na piśmie. Uzupełnił ją podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Wsiewołod Kulesza.</u>
+          <u xml:id="u-8.21" who="#PosełPiotrGajewski">Określił on główne kierunki działania resortu zmierzające do usprawnienia systemu zarządzania w budownictwie, które są w zasadzie analogiczne do zmian zachodzących w systemie planowania całej gospodarki narodowej. Budownictwo doprowadziło już do tego, że wprowadza się plany 2-letnie, przyśpieszeniu ulegają opracowania planów rocznych, a ponadto są one. ściślejsze. Opracowuje się nowe lepsze mierniki produkcji. Bada się m.in. możliwości usunięcia kosztów materiałowych ze wskaźników przerobowych przedsiębiorstw; dąży się do poprawy gospodarki materiałowej przez obliczanie wskaźników zużycia materiałów wg jednostek rzeczowych, a nie wartościowo jak to ma miejsce dotychczas.</u>
+          <u xml:id="u-8.22" who="#PosełPiotrGajewski">Dąży się do scalania rozliczeń przedsiębiorstw wykonawczych. Już w br. w większości budownictwa mieszkaniowego podstawą rozliczeń stają się ryczałty umowne za cały obiekt. Dalszym kierunkiem działania resortu jest przejęcie wszystkich prac od zamówienia budynku do oddania kluczy do budynku przez przedsiębiorstwa wykonawcze.</u>
+          <u xml:id="u-8.23" who="#PosełPiotrGajewski">W dyskusji udział wzięli posłowie: Piotr Gajewski (PZPR), Jan Gałązka (PZPR), Józef Grzecznarowski (PZPR), Bronisław Juźków (bezp.), Aleksander Schmidt (ZSL) i Wincenty Aleksiejczuk (ZSL). Wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stefan Pietrusiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-8.24" who="#PosełPiotrGajewski">W dyskusji poruszono m.in. sprawę uprawnień poszczególnych uczestników procesu inwestycyjnego, jakości projektów typowych, wzmocnienia kontroli jakości wykonawstwa budowlanego, właściwej konserwacji, eksploatacji oddawanych do użytku obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-8.25" who="#PosełPiotrGajewski">Komisja postanowiła powrócić do omawianych problemów po pewnym okresie czasu, gdy można już będzie zbadać konkretne efekty zmian w systemie planowania i zarządzania budownictwem.</u>
+          <u xml:id="u-8.26" who="#PosełPiotrGajewski">Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące budownictwa mieszkaniowego typu miejskiego w bieżącym planie 5-letnim. Problem ten Komisja rozpatrywała w dniu 20 stycznia 1966 r. (patrz BPS) 96/IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-8.27" who="#PosełPiotrGajewski">Komisja stanęła na stanowisku, że przewidziana w projekcie, planu ilość mieszkań nie zaspokoi wszystkich pilnych potrzeb ludności. Trzeba więc zbadać możliwości zwiększenia zadań budownictwa mieszkaniowego tak w bieżącym planie 5-letnim, jak i w następnym. Komisja zwraca uwagę, na konieczność zwiększenia odpowiedzialności ministerstw: Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego oraz Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego za prawidłową realizację zadań budownictwa mieszkaniowego, w części dotyczącej produkcji nowoczesnych materiałów budowlanych i wykończeniowych. Należy ponadto zabezpieczyć dla celów mieszkalnych najbardziej właściwe i prawidłowo przygotowane tereny budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-8.28" who="#PosełPiotrGajewski">Komisja jeszcze raz podkreśliła konieczność podniesienia jakości wykonawstwa budowlanego, realizacji zasady kompleksowego wykonawstwa obiektów i osiedli, przygotowania programu budownictwa, mieszkaniowego dla osób samotnych oraz dalszego doskonalenia projektów budynków mieszkalnych z zestawów wojewódzkich, głównie pod kątem bardziej swobodnego doboru struktury mieszkań i zwiększenia ich walorów użytkowych. Komisja postuluje rozpoczęcie prac nad koncepcją budownictwa mieszkaniowego w latach 1970–1975 oraz przyśpieszenia wydania przepisów w sprawie terenów dla budownictwa domów jednorodzinnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00009-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00009-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f5cb6cb
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00009-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00009-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 9/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 9/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:9</note>
+        <note type="sessionNo">9</note>
+        <date>1966-04-15</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAleksanderSchmidt" role="speaker">
+        <persName>Poseł Aleksander Schmidt</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławBasza" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Basza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGrochalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Grochalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHalinaSkibniewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Halina Skibniewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefGrzecznarowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Grzecznarowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBrudziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Brudziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichalinaTatarkównaMajkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michalina Tatarkówna-Majkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPiotrGajewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Gajewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldKasperski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Kasperski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGawlik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gawlik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00009-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00009-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..5c07fb2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00009-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,139 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 15 i 16 kwietnia 1966 roku, Komisja Budownictwa i Gospodarki. Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR) rozpatrywała stan przygotowań do realizacji zadań budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych w latach 1966/1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z ministrem - Marianem Olewińskim i podsekretarzami stanu - Wsiewołodem Kuleszą i Stefanem Pietrusiewiczem, Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z podsekretarzem stanu - Jerzym Majewskim, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z podsekretarzem stanu - Józefem Talmą, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z podsekretarzem stanu - Adamem Kowalskim, Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dyrektorem departamentu - Zbigniewem Kulczyckim, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów, dyrektorzy zespołów NIK - Teodor Borczyński i Henryk Kaczyński oraz przedstawiciele Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie - członkowie Komisji - otrzymali przed posiedzeniem obszerne informacje na piśmie: Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego oraz Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego o stanie przygotowań do realizacji zadań budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych na lata 1966/1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Sprawozdawcą Komisji był poseł Henryk Hałas (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Zasadnicze kierunki rozwoju techniki w budownictwie w ubiegłej pięciolatce koncentrowały się na zwiększeniu stopnia prefabrykacji i uprzemysłowienia budownictwa, mechanizacji robót ciężkich i pracochłonnych oraz na wprowadzaniu nowych, efektywniejszych materiałów. Nie zdołano jednak rozwiązać szeregu zagadnień: m.in. brak pełnej unifikacji elementów konstrukcyjnych, typizacji produkcji prefabrykatów i metod montażowych, niedostateczny był wzrost stopnia gotowości stanów surowych oraz ostatecznego rozwiązania ścian osłonowych; nie w pełni wykorzystano poziom i jakość produkcji prefabrykacyjnej w montażu i wykańczaniu obiektów, nie zdołano również uzyskać zadawalających rozwiązań w zakresie produkcji materiałów izolacyjnocieplnych i przegród akustycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Przewiduje się, że łączna wartość robót budowlano-montażowych w latach 1966/70 wzrośnie o 38,3 proc. W realizacji tych zadań największy udział mieć będzie Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, kolejne miejsce zajmuje resort rolnictwa, który zrealizować ma 14 proc. przewidzianych w ogólnym planie krajowym robót budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Szybszy od przeciętnego wzrost inwestycji nastąpi szczególnie w rejonach słabiej rozwiniętych, m.in. w woj. zielonogórskim (94 proc.), w woj. olsztyńskim (83 proc.), w woj. szczecińskim (83 proc.) i w woj. koszalińskim (86 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Mechanizacja budownictwa w latach 1966-1970 obejmie głównie roboty ziemne, transport pionowy i montaż oraz roboty wykończeniowe i instalacyjne. Duży nacisk położony zostanie również na mechanizację transportu i wszelkiego rodzaju robót za- i wyładunkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Dostawy materiałów budowlanych wzrosnąć mają w roku 1970 w stosunku do wykonania roku 1965 o 45,3 proc., podczas gdy wartość robót budowlano-montażowych podwyższy się o 42,4 proc. Według danych Komisji Planowania przy Radzie Ministrów w bieżącej pięciolatce bilans podstawowych materiałów budowlanych pochodzenia mineralnego będzie w zasadzie zrównoważony; mogą wystąpić tylko niedobory w niektórych asortymentach, w związku z niedostatecznym poziomem rezerw. Niedobory takie wystąpić mogą m.in. w dostawach cementu (szacunkowo ok...</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełPiotrGajewski">... mln. ton), materiałów ściennych oraz niektórych urządzeń sanitarnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełPiotrGajewski">Rozwiązanie szeregu problemów zaopatrzenia budownictwa przez przemysł ciężki wymagać będzie podjęcia poważnych przedsięwzięć przede wszystkim przez hutnictwo żelaza zmierzających do zwiększenia produkcji stali zbrojeniowej, pełnego asortymentu profilów rur i innych wyrobów metalowych dla potrzeb budownictwa. Duże znaczenie mieć będzie terminowe i asortymentowe pokrycie zapotrzebowania budownictwa na wszelkiego rodzaju okucie i materiały instalacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełPiotrGajewski">Dotychczasowy udział materiałów chemicznych w produkcji budowlanej resortu budownictwa i resortu materiałów budowlanych wynosi około 5 proc.; plany postępu technicznego przewidują, że w roku 1970 udział ten wzrośnie do 12 proc. Będzie on jednak nadal niedostateczny, gdyż w technice światowej tworzywa sztuczne mają daleko szersze zastosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełPiotrGajewski">Z analizy przedstawionych materiałów wynika, że już w pierwszym roku realizacji bieżącego planu pięcioletniego wystąpią niedobory niektórych - materiałów budowlanych. Jest to tym bardziej niepokojące, że Komisja stwierdziła na swym styczniowym posiedzeniu potrzebę zwiększenia zadań w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełPiotrGajewski">W tych warunkach konieczne jest, aby wszystkie resorty produkujące materiały dla potrzeb budownictwa skutecznie i racjonalnie rozwijały inwestycje służące wzrostowi produkcji materiałów budowlanych. Celowe jest również uaktywnianie produkcji materiałów ściennych nie tylko w zespołach chłopskich, lecz również w innych organizacjach. Trzeba w tym celu stworzyć odpowiednie bodźce ekonomiczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełPiotrGajewski">Więcej uwagi poświęcić trzeba oszczędnej gospodarce materiałami budowlanymi na budowach, roztoczyć bardziej wnikliwą kontrolę nad jakością materiałów oraz nad pełnym wykorzystaniem możliwości produkcyjnych zaplecza. Rewizja niektórych projektów budów przemysłowych pozwoliłaby niewątpliwie na uzyskanie oszczędności materiałowych i na wyeliminowanie kosztownych materiałów tradycyjnych. Szczególne znaczenie ma przyspieszenie wzrostu, produkcji cementu; konieczne jest zwiększanie nakładów inwestycyjnych na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełPiotrGajewski">Informację o realizacji planu w I kwartale 1966 r. przez Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stefan Pietrusiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełPiotrGajewski">Przemysł materiałów budowlanych wykonał plan w I kwartale br. w 104,1 proc.; plan wykonały wszystkie podległe resortowi zjednoczenia; przyniosło to w rezultacie dodatkową produkcję: 66 tys. ton cementu, 10 tys. ton wapna itd.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełPiotrGajewski">Tak więc pierwszy kwartał br. charakteryzował się pomyślną sytuacją w przemyśle materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełPiotrGajewski">Plan na rok bieżący przewiduje wzrost zaopatrzenia rynku w cement o 13 proc., tj. o 3 260 tys. ton, co stanowi prawie 2 razy więcej aniżeli wynosiła cała krajowa produkcja cementu w 1937 r. Dostawy materiałów ściennych wzrosnąć mają o 10 proc., przy czym dostawy dla gospodarki nieuspołecznionej - o 14 proc., przy założeniu jednak znacznego wzrostu produkcji miejscowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełPiotrGajewski">Dotychczasowa realizacja planu pozwala przypuszczać, że zaopatrzenie rynku w większość asortymentów materiałów budowlanych odbywać się będzie bez przeszkód i pokryte zostaną potrzeby zarówno gospodarki uspołecznianej jak i odbiorców indywidualnych. Dotyczy to również takich materiałów budowlanych jak wapno, kruszywa budowlanie, materiały kryciowe itp. Pewnych trudności spodziewać się można w zaopatrzeniu w cegłę, zwłaszcza w kwietniu i w maju, w dachówkę ceramiczną; plan przewiduje, że produkcja dachówki wzrośnie o 4 proc., podczas gdy zapotrzebowanie rośnie szybciej w związku z koniecznością przyspieszenia remontów budynków krytych dachówką.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełPiotrGajewski">Zaopatrzenie resortu budownictwa w materiały budowlane produkowane przez przemysł ciężki kształtuje się w I kwartale i kwietniu br. na ogół pomyślnie; i tak dostawy materiałów walcowanych przebiegają na ogół zgodnie z planem - do końca kwietnia półroczny plan tych dostaw zrealizowany będzie w 75 proc.; brak tylko okresowo niektórych asortymentów. Braki asortymentowe występują również w dostawach rur stalowych - przy pełnym pokryciu ilościowym, materiałów instalacyjnych itd. Mogą natomiast wystąpić w końcu II kwartału w związku z tym, że na plan dostaw I półrocza 308 000 ton wyrobów walcowanych, przemysł hutniczy nie widzi możliwości dostarczenia 10 000 ton bez ograniczeń eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełPiotrGajewski">Przemysł chemiczny nie w pełni zaspokaja potrzeby budownictwa w materiały nierozdzielane; w dalszym ciągu brak materiałów antykorozyjnych, farb podkładowych i nawierzchniowych, pewnych gatunków kleju, co uniemożliwia m.in. szersze stosowanie materiałów rulonowych na podłogi PCV. Przydział na płytki PCV jest realizowany prawidłowo. Natomiast potrzeby budownictwa są większe niż możliwości produkcyjne przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełPiotrGajewski">Plan dostaw rynkowych materiałów budowlanych został wykonany w I kwartale bież. roku w 102 proc.; oznacza to wzrost dostaw o 13 proc. w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku. Rynek nie otrzymał jedynie pełnych ilości wapna, szkła ciągnionego, porcelitu stołowego, choć dostawy tych artykułów znacznie wzrosły w stosunku do 1965 roku.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełPiotrGajewski">Budownictwo wykonało swe zadania w I kwartale bież. roku wartościowo w 100,6 proc., realizując 19,3 proc. planu rocznego. Plan rzeczowy budownictwa w I kwartale zrealizowany został z nadwyżką; i tak, w budownictwie mieszkaniowym - planowano oddanie do użytku i 56 400 izb - oddano 62 235, w budownictwie szkolnym przekazano 244 pomieszczenia zamiast planowanych 221, w budownictwie przemysłowym - 20 obiektów zamiast 18.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełPiotrGajewski">Łączna wartość produkcji podstawowej budownictwa wraz z produkcją pomocniczą i usługami wykonana została w I kwartale 1966 r. w 102,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełPiotrGajewski">Mimo dobrej realizacji planu rzeczowego i finansowego w budownictwie w I kwartale, plan tegoroczny jest nadal napięty; występują w dalszym ciągu trudności materiałowe w niektórych asortymentach, a w budownictwie przemysłowym - braki w dostawach wyposażenia przemysłowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełPiotrGajewski">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanGałązka">Z przedstawionych przez resort informacji jak i referatu wynika, iż start do wykonania zadań bieżącej 5-latki jest pomyślny. Jednakże pewne zjawiska budzić muszą niepokój. Na plan pierwszy wysuwa się pełne zabezpieczenie stabilności planów rocznych i dwuletnich oraz całej 5-latki. Na zagadnienie to Komisja wielokrotnie zwracała uwagę. W dalszym ciągu jednak zmiany dokonywane w planach budownictwa podważają tę stabilność. Należy domagać się od resortu i od Komisji Planowania jasnej odpowiedzi na pytanie, co zamierza się uczynić dla poprawy tej sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanGałązka">W roku bieżącym mimo poważnego wzrostu produkcji materiałów budowlanych obawę budzi nadal harmonijna realizacja planów budownictwa z uwagi na to, że braki materiałowe pogłębione zostaną przez drugiego - obok budownictwa - poważnego odbiorcę materiałów budowlanych, jakim jest gospodarka remontowa, zgłaszająca coraz większe zapotrzebowanie.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJanGałązka">W zaopatrzeniu budownictwa w materiały budowlane, poza przemysłem materiałów budowlanych podległym resortowi, poważny udział mają również inne gałęzie przemysłu: ciężki, chemiczny, drzewny. Trudno jednak na podstawie nadesłanych przez te resorty materiałów zorientować się jak kształtować się będzie to zaopatrzenie i w jakiej proporcji pozostawać będą dostawy do potrzeb budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJanGałązka">Niejednokrotnie w czasie obrad Komisji zwracana była uwaga na dysproporcję między wielkością produkcji materiałów budowlanych a zadaniami budownictwa. Należy oczekiwać od resortu budownictwa konkretnej odpowiedzi na pytanie, jakie są realne szanse złagodzenia tej dysproporcji?</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJanGałązka">Mimo stałego dążenia do oszczędności w zużyciu drewna w budownictwie, sprawy te nie są rozwiązane do końca. Brak jasności w jakim zakresie budownictwo może i powinno wykorzystywać tworzywa sztuczne, zastępujące drewno, na jaką ilość i na jakie asortymenty tworzyw sztucznych może ono liczyć. Stale występuje problem braku dostatecznej ilości rur; tymczasem zapotrzebowanie na ten artykuł wzrastać będzie poważnie, zarówno z uwagi na pogarszający się stan podziemnej sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, jak i ze względu na coraz większą potrzebę uzbrajania terenów pod budownictwo. W związku z tym powstaje pytanie - jakie są perspektywy rozwiązania w tym 5-leciu problemu zaopatrzenia w rury?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonBrudziński">Materiały dostarczone przez zainteresowane resorty nie dają dostatecznego obrazu stand przygotowań do realizacji zadań budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych w latach 1966–1970. Dotyczy to szczególnie informacji nadesłanych Komisji przez resorty przemysłu chemicznego, ciężkiego oraz leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełLeonBrudziński">Działa międzyresortowa Komisja do spraw produkcji tworzyw sztucznych na potrzeby budownictwa. Ponieważ jednak współdziałanie resortów w dziedzinie zaopatrzenia budownictwa w niezbędne materiały budowlane nasuwa wiele zastrzeżeń, należałoby rozważyć możliwość rozszerzenia zakresu działania tej międzyresortowej komisji przez dokooptowanie do niej przedstawicieli innych resortów współpracujących z budownictwem. A spraw wymagających uregulowania jest bardzo wiele. I tak na przykład ogólna produkcją maszyn i urządzeń budowlanych poważnie przekracza potrzeby resortu budownictwa; cóż z tego, kiedy głównym odbiorcą tej produkcji jest handel zagraniczny. Budownictwo zgłasza zapotrzebowanie na około 170 tys. ton materiałów budowlanych z tworzyw sztucznych, chemia oferuje mu zaledwie 40–45 tys. ton. Czym uzupełnić resztę? Ministerstwo Budownictwa pozytywnie ustosunkowało się do wykorzystania jako materiału podłogowego rulonów PCV; produkcja tego artykułu poważnie wzrosła; nie podjęto jednak produkcji odpowiedniego kleju. W rezultacie nagromadziły się poważne zapasy rulonów, których nie można wykorzystać. Szereg problemów współpracy resortów leśnictwa i budownictwa również wymaga szybkiego rozwiązania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Podkomisja podeszła do swego zadania z dużą wnikliwością i troską o rozpoznanie problemu. Przedstawione przez sprawozdawcę wnioski wymagają ustosunkowania się ze strony Ministerstwa Budownictwa, głównie jeśli chodzi o zabezpieczenie środków na rozwój przemysłu materiałów budowlanych, o zapewnienie rytmicznego zaopatrzenia budownictwa, o zapobieżenie niedoborowi materiałów. Z analizy wynika, że niedobór ten zagraża. W ubiegłych latach mieliśmy już takie doświadczenia; wskutek niedopięcia bilansów materiałowych trzeba było rewidować plany budownictwa i obniżać je. Jesteśmy dopiero po I kwartale, a więc można jeszcze sprawę rozważyć i podjąć odpowiednie kroki, jeśli wyniki oceny przebiegu zaopatrzenia materiałowego budownictwa w I kwartale nie rozproszą obaw Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Ocena taka powinna być przez resort dokonana. Dziś dyskusja jest utrudniona wskutek pewnych rozbieżności ocen zawartych w informacjach resortów i sprawozdaniami podkomisji. Wydaje się, że podkomisja przedstawiła obraz bliższy rzeczywistości.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Niejednokrotnie Komisja podnosiła problem przyśpieszenia procesu uprzemysłowienia budownictwa, rozwoju zaplecza technicznego, potencjału transportowego itd. W informacji temat ten nie jest rozwinięty, a warto do niego powrócić.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Stale mówi się o potrzebie zastosowania materiałów zastępujących klepkę podłogową. Tymczasem w perspektywie bieżącej 5-latki nie widać większych zmian w tej dziedzinie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWładysławGawlik">Podczas kampanii wyborczej na terenie woj. lubelskiego ludność rolnicza w tym województwie powszechnie domagała się zwiększenia dostaw materiałów ściennych i pokryciowych. Rolnicy chcą budować, mają za co, trzeba im dostarczyć materiałów. Z informacji resortu i sprawozdania podkomisji widać, że plan 5-letni budownictwa nie jest w pełni zbilansowany, a w skali poszczególnych województw, w tym woj. lubelskiego, to niezbilansowanie rysuje się jeszcze ostrzej. Ocenia się, że na Lubelszczyźnie brak będzie ok. 700 mln jednostek ceramicznych. Można oczywiście przy pewnych wysiłkach modernizacyjnych zwiększyć produkcję materiałów ściennych w przemyśle terenowym, a jeśli nawet starczy tych materiałów, to nadal pozostaje nierozwiązany problem pokrycia dachów.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWładysławGawlik">Zdając sobie sprawę, że w bieżącym planie 5-letnim nie zdołamy jeszcze wszystkich strzech na Lubelszczyźnie zastąpić materiałem ogniotrwałym, musimy jednak dążyć do radykalnej zmiany istniejącego stanu, zwłaszcza wobec faktu, że co roku na wsi lubelskiej 4 tys. budynków pada pastwą ognia.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełWładysławGawlik">Ponadto, dla zagospodarowania zmeliorowanych terenów Wieprz - Krzna musimy wybudować 60 tys. obór. Perspektywy nie są zbyt pomyślne, zwłaszcza że jak dotąd, Lubelskie Zjednoczenie Budownictwa Rolniczego otrzymuje zaledwie 40 proc. przewidzianego zaopatrzenia materiałowego.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełWładysławGawlik">Spotkamy się z dużą krytyką społeczną, jeśli będziemy zmuszeni zrewidować ustalone plany budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełWładysławGawlik">Stawiamy pierwsze kroki w gospodarce komunalnej na wsi, w rozbudowie studni głębinowych i wodociągów, a napotykamy na duże trudności w uzyskaniu rur, złącz, uszczelek, hydrantów itd. Stąd apel do resortu przemysłu ciężkiego o dołożenie wszelkich możliwych starań, aby zaopatrzenie w te materiały uległo poprawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełHalinaSkibniewska">Trzeba zgodzić się z oceną posła Brudzińskiego, że materiał nie został przez resort budownictwa prawidłowo przygotowany. Liczby bezwzględne lub średnie wskaźniki krajowe niewiele mówią. Dla Komisji, dla posłów niezbędne jest poznanie problemów jakie kryją się za liczbami, niezbędne jest uświadomienie sobie, czy obrazują one procesy społecznie korzystne czy niekorzystne. Jeśli jest średnia krajowa, muszą być również wykazane zawarte w niej skrajności, one bowiem interesują posła w jego kontaktach ze społeczeństwem. Wniosek ten dotyczy wszystkich resortów.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełHalinaSkibniewska">Komisja nieraz otrzymywała od resortu budownictwa materiał dobrze opracowany, pozwalający na zorientowanie się w sytuacji. Tym razem trudno sobie wyrobić pogląd; Ministerstwo nie wystąpiło tu w swej roli resortu wiodącego, a tego Komisja oczekiwała. Nie wystarczy powiedzieć, że w tym czy innym dziale czy u kooperantów budownictwa produkcja wzrośnie o kilka lub kilkanaście procent. Trzeba powiedzieć, jaki to oznacza stopień pokrycia potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełHalinaSkibniewska">Przedłożony materiał nie obrazuje postępu w skali porównywalnej, w przeliczeniu na głowę ludności. Nie rysuje perspektywy rzeczywistego unowocześnienia naszego budownictwa, które, nie mówiąc już o architekturze, jest nadal budownictwem ciężkim, nie „elastycznym”, bo nie opartym na nowoczesnych materiałach. Niewiele wspomina się o postępie w zakresie materiałów i prac wykończeniowych, które dzisiaj pochłaniają 60 proc. wszystkich kosztów robocizny w budownictwie. Trudno np. wyobrazić sobie możliwość zastosowania tapet przy obecnym stanie wykończenia prefabrykatów lub spodziewać się, że szybko uporamy się z przysłowiową już klepką podłogową, której powszechnemu stosowaniu nadziwić się nie mogą budowniczowie z krajów o wiele od nas bogatszych.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełHalinaSkibniewska">Trudno zrozumieć, że do tej pory nie dano impulsu doświadczonym i uzdolnionym specjalistom w licznych placówkach badawczych resortu budownictwa do tego, by rozwiązali np. problem kleju do płytek PCV.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełHalinaSkibniewska">Jak dotąd, postęp w procesach wykończeniowych ogranicza się niestety do tzw. małej mechanizacji, która obecnie nie przynosi większego pożytku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAleksanderSchmidt">Realizacja zadań budownictwa w I kwartale br. wskazuje, że już u progu bieżącej 5-latki stoimy wobec trudności w zaopatrywaniu w materiały ścienne. Zjednoczeniu Budownictwa Rolniczego w woj. bydgoskim zmniejszono przydział materiałów ściennych o 21 proc. przy zwiększeniu zadań planu o 8 proc. Wbrew uchwale Rady Ministrów Biuro Zbytu Ceramiki Budowlanej ustaliło przydziały bez uzgodnienia z prezydiami wojewódzkich rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełAleksanderSchmidt">Co resort budownictwa zamierza przedsięwziąć, aby wyrównać niedobór materiałów ceramicznych?</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełAleksanderSchmidt">Poprzeć należy wniosek posła Hałasa w sprawie budowy nowej cementowni. Sprawa jest ważna i powinna być włączona do planu na lata 1967–1968.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełAleksanderSchmidt">Jak wynika z przedstawionych materiałów resort chemii zamierza w latach 1966–1970 3-krotnie zwiększyć produkcję tworzyw sztucznych dla potrzeb budownictwa. Wzrost ten, jakkolwiek w liczbach bezwzględnych stosunkowo duży, w przeliczeniu na głowę ludności wypada raczej nisko. Należałoby dołożyć starań, aby wzrost ten mógł być podwojony. Okres 5 lat jest dostatecznie długi, aby pozwolił na znaczne zwiększenie przyrostu produkcji tworzyw sztucznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełAleksanderSchmidt">Problemem istotnym jest zapewnienie rytmicznego zaopatrywania budownictwa. Organizacje budowlane ponoszą duże straty z powodu nierytmicznego zaopatrzenia, zwłaszcza jeśli chodzi o dostawy z resortu przemysłu ciężkiego. Należałoby zaapelować do tego resortu o dokonanie jakiegoś poważniejszego wysiłku, aby sytuacja ta uległa poprawie już w pierwszym roku bieżącej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełAleksanderSchmidt">Resort budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych powinien zostać wyposażony w szersze i bardziej konkretne uprawnienia w stosunku do innych resortów, ponieważ przede wszystkim na nim ciąży obowiązek realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych. Jako resort wiodący powinien dysponować skutecznymi środkami egzekwowania zobowiązań od innych resortów w zakresie zaopatrzenia materiałowego; braki na tym odcinku prowadzą do dużych szkód, powodują przestoje na budowach i wywołują niezadowolenie załóg budowlanych, osłabiając również dyscyplinę pracy.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełAleksanderSchmidt">W ostatnich latach zanotować możemy spore osiągnięcia budownictwa w zakresie oszczędności materiałowych i obniżki kosztów. Ogromne rezerwy w materiałach i kosztach materiałowych tkwią jeszcze w budownictwie przemysłowym. Każda, minimalna choćby obniżka kosztów tego budownictwa, przynieść może duże efekty. W sprawie tej warto poświęcić specjalne posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWitoldKasperski">Sprawą zasadniczą wydaje się takie ustalenie wiodącej roli resortu budownictwa, aby mógł on w rzeczywistości odpowiadać za całość produkcji budowlano-montażowej i za całe budownictwo mieszkaniowe, które to zadania zostały mu przekazane. Do tej pory nie jest uregulowany problem koordynacji produkcji materiałów budowlanych. Straty z powodu nierytmiczności zaopatrzenia materiałowego na budowach, są duże i obciążają resort budownictwa, choć powstają również i z winy innych resortów.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełWitoldKasperski">Powinien powstać system dwustronnych umów między resortem budownictwa i innymi resortami, które w przypadkach niewywiązywania się z dostaw na warunkach przewidzianych umowami - musiałyby płacić kary. Presja ekonomiczna byłaby tu najbardziej skuteczną. Jeśli działa system kar umownych w stosunkach między inwestorem a wykonawcą, dlaczego nie miałby działać taki sam system w stosunkach pomiędzy resortami, a także pomiędzy poszczególnymi gałęziami, w samym resorcie budownictwa. W obecnej sytuacji przedsiębiorstwa budowlane, w przypadkach, gdy ich dostawcy nie wywiązują się z dostaw - są zupełnie bezradne. System ekonomicznych rozliczeń stworzyłby właściwą podstawę dla kooperacji i współodpowiedzialności za realizację zadań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełBronisławBasza">Przezwyciężyć niedobór materiałów ściennych można różnymi środkami, m.in. również w drodze wykorzystania potencjału rzemiosła. Warta rozważenia jest koncepcja podjęcia produkcji cegły przez rzemieślnicze spółdzielnie zaopatrzenia i zbytu. Potencjał jest tu dość duży, gdyż około 100 spółdzielni mogłoby produkować po 500 tys. do 1 mln sztuk cegły rocznie. Na przeszkodzie w wykorzystaniu tej możliwości stoją problemy podatkowe. O tę przeszkodę rozbiły się próby czynione w tej dziedzinie w woj. rzeszowskim. Sprawę tę powinno rozważyć Ministerstwo Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełBronisławBasza">Wielkie zasoby gliny na całym Podkarpaciu mogłyby być eksploatowane częściowo przez przemysł prywatny. Są ludzie skłonni do inwestowania w te przedsięwzięcia, a ewentualne tendencje do uzyskania społecznie nieuzasadnionych zysków mogłyby być zawsze zniwelowane działaniem podatkowym. Jednak momentem odstręczającym od podejmowania takich przedsięwzięć inwestycyjnych jest zbyt wysokie opodatkowanie, które szczególnie dotkliwe jest w pierwszym roku eksploatacji cegielni; należałoby rozważyć możliwość udzielania takim producentom cegły ulg analogicznych do udzielanych rzemiosłu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełFranciszekGrochalski">W ubiegłej 5-latce mieliśmy do czynienia z trudnościami w zbilansowaniu zadań i bazy budownictwa. Informacja resortu i sprawozdanie podkomisji wskazują, iż podobne zjawiska występują i teraz. Zarysowujące, się już obecnie niedobory materiałowe nasuwają obawę, czy uda się założony 5-letni program budownictwa zrealizować bez większych strat.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełFranciszekGrochalski">Niedobory ocenia się głównie w świetle potrzeb budownictwa uspołecznionego, mniej natomiast mówi się o potrzebach rynku, o potrzebach budowlanych chłopstwa, a te są przecież bardzo poważne.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełFranciszekGrochalski">Wiadomo, że niedostateczne są moce produkcyjne w przemyśle materiałów budowlanych. Równocześnie jednak, jak wynika to z badań przemysłu terenowego woj. łódzkiego, potencjał produkcyjny nie zawsze jest w pełni wykorzystany. Wąskim gardłem terenowej produkcji cegły są suszarnie. Nie stanowią one inwestycji kosztownych i wydaje się, że byłoby celowe zezwolenie na ich realizację na takich samych zasadach jak realizuje się inwestycje nielimitowane, sportowe lub handlowe w gminnych spółdzielniach.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełFranciszekGrochalski">Posiadanie rezerw jest elementem niezbędnym w gospodarowaniu. Jeśli chodzi o budownictwo, można byłoby uniknąć poważnych strat, gdyby istniały takie rezerwy polegające częstokroć na niewielkich ilościach niektórych niemasowych asortymentów. Wydaje się, że utworzenie tego rodzaju rezerw jest w pełni możliwe.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełFranciszekGrochalski">Dużo pracy i wysiłku kosztowało nas reaktywowanie chłopskich zespołów wypału cegły, likwidowanych w poprzednich latach wskutek nieprzemyślanych posunięć. Trzeba wyciągać wnioski z popełnionych błędów. Doświadczenie uczy nas, że unikać trzeba zbyt gwałtownych przyrostów w planach, że trzeba plany bardziej realnie kształtować, aby potem nie poddawać ich rewizji. Stan taki nie jest wyłącznie winą resortu budownictwa. Jesteśmy w ostatniej fazie opracowywania planu 5-letniego i problemom tym trzeba poświęcić więcej uwagi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Resort budownictwa koncentruje obecnie w swoich rękach i produkcję materiałów budowlanych, i wykonawstwo, i projektowanie. Warto by usłyszeć opinię resortu, jakie są perspektywy budownictwa mieszkaniowego w szerokim sensie, jak przedstawia się problem projektowania na dziś i na jutro. Czy nadal budowa małych i dużych osiedli mieszkaniowych opierać się ma wyłącznie na wojewódzkich zestawach projektów typowych i to obowiązujących tylko w danym województwie? Sprawa ta nastręcza wiele trudności. W woj. kieleckim rozpoczęto budowę osiedla mieszkaniowego w oparciu o projekt typowy z woj. warszawskiego, jest on jednak uznany jako „nielegalny”. W woj. kieleckim mają obowiązywać tylko projekty typowe kieleckie, mimo że nie są one udane, jak bowiem motywują władze wojewódzkie, koszty sporządzenia tych projektów muszą się zamortyzować.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Wydaje się, że trzymając się sztywno zasady budowy w oparciu o typowe projekty wojewódzkie, hamujemy postęp w projektowaniu. Jaka będzie perspektywa wyboru projektów dla przyszłego budownictwa, jak rysuje się problem przyszłej struktury mieszkań? Odpowiedź na te pytania ma ważne znaczenie społeczne; ludzie łożą własne środki na mieszkania i chcą wiedzieć, jak będą w przyszłości mieszkać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełPiotrGajewski">Komisja wzięła na warsztat problem poważny, jakim jest przygotowanie budownictwa do wykonania zadań w bieżącej 5-latce. Dobrze się stało, że problem jest rozpatrywany wcześnie, żeby można jeszcze wysunąć odpowiednie postulaty.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełPiotrGajewski">Trzeba stwierdzić, że zadania I kwartału br. zostały wykonane z dużą nadwyżką. Nie należy jednak przez ten pryzmat spoglądać na całą 5-latkę, w której zadania roczne mają wzrastać średnio o 9 proc. w porównaniu z 6 proc. wzrostu rocznego w poprzednim 5-leciu. Te wskaźniki dotyczą jedynie budownictwa uspołecznionego, obok którego istnieje jeszcze ogrom potrzeb budownictwa indywidualnego.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełPiotrGajewski">Najostrzej rysuje się problem bilansu materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełPiotrGajewski">W bieżącej 5-latce mamy wybudować 2 200 tys. izb, czyli o 400 tys. więcej niż w poprzedniej. CRZZ będzie zapewne postulować zwiększenie tej ilości. Jak zatem Ministerstwo Budownictwa widzi pokrycie tych potrzeb bilansem materiałów budowlanych? Konkretnych danych trudno doszukać się w informacji przedstawionej przez Ministerstwo. Wydaje się, że obowiązkiem resortu powinno być przedstawienie Komisji tych trudności, z jakimi resort może się liczyć w toku realizacji swoich zadań.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełPiotrGajewski">Proponowano w dyskusji różne metody rozwiązań: wzmocnienie roli koordynacyjnej resortu i ściślejszą współpracę pomiędzy resortami; wprowadzenie systemu kar umownych. Samymi karami umownymi niewiele się zdziała, o czym świadczą przykłady z innych dziedzin gospodarki. Wydaje się, że słuszne byłoby właściwe stosowanie obu tych metod - i kar umownych i ściślejszej koordynacji.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełPiotrGajewski">Można mieć pretensję do innych resortów, że zbyt wąsko i formalnie podeszły do swych zadań w stosunku do resortu budownictwa. Sam resort budownictwa również nie wskazuje konkretnie, czego żąda od przemysłu ciężkiego, od przemysłu chemicznego czy od leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełPiotrGajewski">Ważna jest podniesiona w dyskusji sprawa budownictwa przemysłowego. Na budownictwo przemysłowe kieruje się nakłady niepomiernie wyższe, aniżeli na budownictwo mieszkaniowe. W budownictwie przemysłowym trzeba więc w pierwszym rzędzie szukać i uruchamiać rezerwy tkwiące w materiałach i kosztach.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełPiotrGajewski">Bieżąca 5-latka powinna być źródłem doświadczeń dla resortu budownictwa. Zadania budowy mieszkań wzrastają w niej tylko o 20 proc., podczas w poprzedniej 5-latce wzrastały o 50 proc. Ale zarazem bieżąca 5-latka tworzy większe zobowiązania wobec społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PosełPiotrGajewski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Józef Talma: W wyniki konsultacji obu resortów: przemysłu ciężkiego i budownictwa, opracowany został program zabezpieczenia potrzeb budownictwa na wyroby przemysłu ciężkiego w bieżącej pięciolatce. Do uzgodnienia pozostały jeszcze niektóre asortymenty maszyn budowlanych, dotychczas importowanych, których produkcję - wobec trudności importu - trzeba będzie uruchomić w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełPiotrGajewski">Resort przemysłu ciężkiego jest w stanie w pełni zabezpieczyć w tej pięciolatce, a nawet dać pewne dodatkowe ilości, takich artykułów jak: armatura sieci domowej, rury żeliwne kanalizacyjne, rury żeliwne wodociągowe, łączniki itd. Natomiast trudności występować będą nadal z niektórymi wyrobami walcowanymi.</u>
+          <u xml:id="u-13.10" who="#PosełPiotrGajewski">Program inwestycyjny przemysłu ciężkiego na lata 1966–1970 jest tak opracowany, aby potrzeby budownictwa mogły być w maksymalnym stopniu zaspokojone. W pierwszych latach bieżącego planu 5-letniego ujawnić się mogą jeszcze niektóre trudności, ale zostaną one zlikwidowane do 1970 r.</u>
+          <u xml:id="u-13.11" who="#PosełPiotrGajewski">Poruszone w dyskusji sprawy dotyczące braku w budownictwie wanien, zlewozmywaków itp. wywołane są prawdopodobnie opóźnieniem dostaw importowych, gdyż przemysł ciężki wyprodukował zaplanowane ilości. Również wyprodukowana została w pełni w I kwartale zaplanowana ilość rur żeliwnych; natomiast poważne opóźnienia wystąpiły w produkcji rur stalowych ze względu na to, iż ich główny producent, Huta im. Świerczewskiego, nowy zakład - nie osiągnęła zaplanowanej zdolności produkcyjnej. Mimo pełnych ilościowo dostaw stali, nie wszystkie asortymenty (profile) mógł przemysł ciężki dostarczyć budownictwu.</u>
+          <u xml:id="u-13.12" who="#PosełPiotrGajewski">Występujących jeszcze często przestojów na poszczególnych budowach nie można odnosić wyłącznie do Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego jako spowodowanych brakiem dostaw. Równorzędnym czynnikiem jest tu chyba gospodarność i dystrybucja tego materiału. Hutnictwo nie może stale zmieniać profilu produkcji, gdyż obniżyłoby to jego wydajność. Stąd też dostawy dla budownictwa w terminach miesięcznych są dla hutnictwa nie do przyjęcia. Globalnie przemysł ciężki realizuje dostawy wyrobów walcowanych, wydaje się jednak, że pewne nieprawidłowości występują w rozdzielnictwie tych materiałów między poszczególne budowy, i to właśnie staje się przyczyną przestojów.</u>
+          <u xml:id="u-13.13" who="#PosełPiotrGajewski">Trudności występować będą w dostawach kabli sygnalizacyjnych. Zapotrzebowanie różnych dziedzin gospodarki narodowej na ten artykuł rośnie bardzo szybko, w poważnym stopniu rośnie również produkcja. Z uwagi na trudności surowcowe i brak dostatecznych zdolności produkcyjnych - przemysł ciężki nie jest w stanie zaspokoić wszystkich dodatkowych zapotrzebowań.</u>
+          <u xml:id="u-13.14" who="#PosełPiotrGajewski">W bieżącej pięciolatce zostanie rozwiązany problem zaopatrzenia w strunobetony. Dzięki inwestycjom, w 1969 r. rozpocznie się budowę nowego zakładu, dzięki czemu budownictwo otrzyma niezbędne ilości strunobetonów w następnej pięciolatce.</u>
+          <u xml:id="u-13.15" who="#PosełPiotrGajewski">Według oceny resortu dokonany został ostatnio poważny postęp w zakresie dostaw z przemysłu ciężkiego dla resortu budownictwa. Występujące jeszcze braki usuwane będą drogą rozwijania odpowiednich mocy produkcyjnych oraz pogłębiania porozumienia międzyresortowego.</u>
+          <u xml:id="u-13.16" who="#PosełPiotrGajewski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Adam Kowalski: Zaspokojenie potrzeb budownictwa w dziedzinie tworzyw sztucznych stoi stale w centrum uwagi resortu. Jednakże postępująca chemizacja całego naszego życia gospodarczego, a w tym również i budownictwa, stawia przed przemysłem chemicznym zadania przerastające jego obecne możliwości. Obydwa resorty szczegółowo analizują te potrzeby i zdolności produkcyjne przemysłu chemicznego w celu znalezienia najwłaściwszych rozwiązań. Rok 1966 będzie przełomowym etapem w tej współpracy. Dzięki osiągnięciu pełnej zdolności produkcyjnej przez podstawowe zakłady przemysłu chemicznego - budownictwo otrzyma znacznie większe ilości podstawowych tworzyw sztucznych, tj. polichlorku winylu i polietylenu.</u>
+          <u xml:id="u-13.17" who="#PosełPiotrGajewski">W zaspokajaniu rosnących potrzeb budownictwa na tworzywa sztuczne Występują dwa główne problemy: pierwszym z nich jest zwiększenie dostaw podstawowego tworzywa, polimerów, które następnie ulega przeróbce w budownictwie. Na zgłoszone przez budownictwa zapotrzebowanie w wysokości 80 tys. ton. (co odpowiada 168 tys. ton gotowych wyrobów z tworzyw sztucznych dla budownictwa) - przemysł chemiczny jest w stanie dostarczyć 60 tys. ton. Stanowi to 3-krotny wzrost w stosunku do poprzedniego okresu. Drugim problemem jest dostarczenie budownictwu gotowych produktów chemicznych. W bieżącej pięciolatce przemysł chemiczny nie będzie jeszcze w stanie postawić do dyspozycji budownictwa pełnej, szerokiej puli asortymentowej tych produktów.</u>
+          <u xml:id="u-13.18" who="#PosełPiotrGajewski">Dyrektor departamentu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Zbigniew Kulczycki poinformował o współpracy między resortem leśnictwa a budownictwem, która układa się prawidłowo. W budownictwie stopień wykorzystania drewna stale maleje, co świadczy o właściwym zrozumieniu konieczności oszczędzania drewna. Resort leśnictwa ze swej strony dokłada starań, by wywiązać się w pełni z planowanych dostaw materiałów na potrzeby budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-13.19" who="#PosełPiotrGajewski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa - Stefan Pietrusiewicz: W planie 5-letnim na lata 1966–1970 planuje się poważny wzrost nakładów na rozwój bazy produkcyjnej w dziedzinie przemysłu materiałów budowlanych. Przewidziany jest również wzrost nakładów na kapitalne remonty oraz na modernizację i rekonstrukcję istniejących już zakładów, głównie w branży ceramiki budowlanej.</u>
+          <u xml:id="u-13.20" who="#PosełPiotrGajewski">Niedobór cementu w bieżącym planie 5-letnim szacowany w referacie na 1 mln ton jest chyba zbyt wysoki. Przypuszcza się, że niedobór ten będzie znacznie mniejszy i dla złagodzenia napięcia w tym okresie planuje się ograniczenie eksportu cementu oraz zwiększenie jego importu.</u>
+          <u xml:id="u-13.21" who="#PosełPiotrGajewski">Zestawy projektów typowych budownictwa mieszkaniowego były opracowane dla poszczególnych województw. Przeciętnie zestaw taki zawiera 8–15 projektów budowlanych. W uzasadnionych przypadkach można do zestawów tych wprowadzać nowe projekty, ale poprzez rezygnację z jednego z projektów, który obecnie znajduje się w zatwierdzonym zestawie. Chodzi o ograniczenie ilości projektów i nierozszerzanie zestawów, co ma kapitalne znaczenie przy realizacji planów typizacji i unifikacji budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-13.22" who="#PosełPiotrGajewski">Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Olewiński: Resort Budownictwa ma opracowany projekt planu 5-letniego na lata 1966–1970. Główne tezy tego planu zakładają, zgodnie zresztą z uwagami zgłoszonymi na posiedzeniach Komisji, poważne wyprzedzenie nakładów inwestycyjnych na wzrost bazy produkcyjnej przemysłu materiałów budowlanych. O ile nakłady inwestycyjne ogółem wzrosnąć mają o 37 do 38 proc. to nakłady na rozwój bazy produkcyjnej przemysłu materiałów budowlanych o 50 proc. Konsekwentna realizacja tego programu pozwoli na złagodzenie napięć w zakresie dostaw niezbędnych materiałów dla budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-13.23" who="#PosełPiotrGajewski">Duże wysiłki kierowane są na urealnienie dostaw materiałów z poszczególnych przemysłów dla budownictwa. I tak np. w stosunku do przemysłu ciężkiego główne wysiłki zmierzają do zlikwidowania nierytmiczności dostaw oraz do zwiększenia dostaw niektórych niezbędnych materiałów. Budownictwo poza realizacją planu zaopatrzenia na potrzeby bieżące musi odbudować i zwiększyć niektóre normatywy zapasów, co pozwoliłoby budownictwu na szybsze dostosowywanie się do koniecznych zmian planu w toku jego realizacji. Większa rytmiczność dostaw materiałów z poszczególnych przemysłów konieczna jest również w związku poprawa rytmiczności wykonania planu w budownictwie. Podobne żądania wysuwane są w stosunku do realizacji planu zaopatrzenia dla potrzeb budownictwa przez przemysł chemiczny i przemysł drzewny.</u>
+          <u xml:id="u-13.24" who="#PosełPiotrGajewski">Duży nacisk w bieżącym planie 5-letnim budownictwa położony jest również na rozwój zaplecza. Na ten cel poważnie wzrastają nakłady i wszystkie wysiłki zmierzają do doprowadzenia, ażeby inwestycje tego typu wyprzedzały plany produkcyjne oraz ażeby w miarę możliwości doprowadzić do wyrównania dysproporcji w tym zakresie na poszczególnych terenach kraju. Sprawy te wymagają jeszcze dyskusji i dopracowania.</u>
+          <u xml:id="u-13.25" who="#PosełPiotrGajewski">Przewodniczący Komisji - poseł Jerzy Ziętek (PZPR): Pomimo, że nie do końca został opracowany plan budownictwa bieżącej 5-latki, podstawowe zadania tej dziedziny gospodarki narodowej zostały już ustalone; wynika z nich poważny rozwój poszczególnych gałęzi budownictwa. Samo tylko budownictwo mieszkaniowe wzrosnąć ma o 20 proc.</u>
+          <u xml:id="u-13.26" who="#PosełPiotrGajewski">W związku z tym Komisja chciała uzyskać informacje pozwalające jej na zorientowanie się, jak zostały zabezpieczone warunki i środki niezbędne dla pełnej, wolnej od przeszkód realizacji tych poważnych zadań. Chodzi tu zarówno o zapewnienie pełnej puli materiałów budowlanych, jak i o zagwarantowanie dostatecznych zdolności przerobowych.</u>
+          <u xml:id="u-13.27" who="#PosełPiotrGajewski">Informacje nadesłane przez resorty kooperujące z budownictwem nie dały pełnych odpowiedzi na postawione przez Komisję pytanie. Słusznie znalazło to swój wyraz w dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-13.28" who="#PosełPiotrGajewski">Komisja w pełni zdaje sobie sprawę z trudności, które stoją przed resortem budownictwa i innymi kooperującymi z nim przemysłami, w pełni docenia stopień tych trudności. Tym niemniej jednak trzeba w obecnej chwili liczyć się i to poważnie, z czynnikiem czasu; znajdujemy się już bowiem w pierwszym półroczu pierwszego roku nowej pięciolatki. W tej sytuacji niesprecyzowanie do końca planu zaopatrzenia budownictwa w podstawowe środki produkcji budzić musi poważne zaniepokojenie. Oceniając pozytywnie starania resortów w tym kierunku, Komisja jest zdania, że dołożyć trzeba maksimum wysiłku, by problemy zaopatrzeniowe zostały szybko i w pełni rozwiązane.</u>
+          <u xml:id="u-13.29" who="#PosełPiotrGajewski">Problemów tych rysuje się sporo. I tak np. chemia dokonała wielkiego wysiłku, zwiększając bardzo poważnie produkcję wykładzin podłogowych, ale równocześnie nie pomyślano o tak istotnej sprawie jak uruchomienie produkcji kleju niezbędnego do wykorzystania tych wykładzin w budownictwie; wszystkie place budów odczuwają dotkliwie brak drutu, a przemysł ciężki obiecuje poprawę dopiero po 1969 r. Produkcja wanien osiągnie niezbędną wielkość dopiero ok. 1970 r., a obecnie trzeba brakujące ilości importować, aby zaspokoić potrzeby, szczególnie budownictwa spółdzielczego.</u>
+          <u xml:id="u-13.30" who="#PosełPiotrGajewski">Podniesienie mocy produkcyjnej przedsiębiorstw budowlano-montażowych również wymaga podjęcia środków i przeznaczenia na ten cel poważnych nakładów. Komisja w pełni aprobuje zamierzenia resortu budownictwa w zakresie modernizacji tych przedsiębiorstw, ale chciałaby zorientować się w wysokości nakładów przeznaczonych na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-13.31" who="#PosełPiotrGajewski">Szczególnie niepokoi Komisję fakt pojawiających się braków cegły, tego tak powszechnego w Polsce materiału budowlanego. Jesteśmy świadomi, że w swoim czasie sami podejmowaliśmy decyzje o likwidacji cegielni polowych. Obecnie trzeba jak najszybciej doprowadzić do ich uruchomienia, stwarzając tym drobnym producentom korzystne warunki pracy.</u>
+          <u xml:id="u-13.32" who="#PosełPiotrGajewski">Wydaje się niezbędne pogłębienie koordynacji w budownictwie. Resort budownictwa jako resort wiodący, powinien - wobec ujawniających się braków w koordynacji - wyposażony zostać w większe uprawnienia z tego zakresu.</u>
+          <u xml:id="u-13.33" who="#PosełPiotrGajewski">Jak wynika ze sprawozdań poszczególnych resortów dostarczających budownictwu środki produkcji, plan I kwartału został zrealizowany, a nawet w niektórych asortymentach przekroczony. Tymczasem w terenie obserwuje się braki wielu materiałów na placach budów. Komisja Planowania przy Radzie Ministrów powinna głębiej zająć się tym problemem. Istniejąca sytuacja budzi zrozumiały niepokój.</u>
+          <u xml:id="u-13.34" who="#PosełPiotrGajewski">Obecnie zaczyna się rysować jeszcze jeden problem. Chodzi mianowicie o to, że coraz powszechniej występuje dążenie społeczne do zwiększenia zadań budownictwa, głównie spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego. Poważna liczba obywateli popiera to dążenie własnym, stosunkowo dużym wkładem finansowym. Resort budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych powinien starać się o uwzględnienie tych postulatów i w tym celu już zapoczątkować gromadzenie pewnych rezerw niezbędnych dla nadania tym żądaniom realnych, rzeczowych kształtów.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00010-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00010-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b7b8476
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00010-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00010-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 10/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 10/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:10</note>
+        <note type="sessionNo">10</note>
+        <date>1966-04-16</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00010-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00010-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a9048f6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00010-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,33 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 16 kwietnia 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR), uchwaliła dezyderaty w sprawie gospodarki mieszkaniowej. (Problem ten był rozpatrywany przez Komisję na posiedzeniu w dniach 24 marca br. - por. BPS)132/IV kad./.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Projekt dezyderatów opracowała podkomisja do spraw wniosków i dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki komunalnej - Jerzy Majewski przedstawił tezy informacji o aktualnym stanie i perspektywach w zakresie remontów i konserwacji budynków mieszkalnych (problem ten będzie, jak wiadomo, przedmiotem obrad plenarnego posiedzenia Sejmu w dniu 21 kwietnia).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Arkadiusz Łaszewicz (PZPR), Michalina Tatarkówna-Majkowska (PZPR), Bronisław Basza (SD), Jan Gałązka (PZPR), Henryk Hałas (PZPR), Leon Brudziński (PZPR), Halina Skibniewska (bezp.), Józef Frąszczak (PZPR), Jerzy Ziętek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Komisja uchwaliła następujące dezyderaty:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W związku z przeprowadzoną jesienią ub. r. reformą czynszów, zagadnienie poprawy całokształtu gospodarki mieszkaniowej stało się nie tylko problemem gospodarczym, ale i politycznym. O zrozumieniu wagi tego zagadnienia zarówno w resorcie gospodarki komunalnej jak i radach narodowych świadczą niewątpliwie oznaki rozszerzenia zakresu konserwacji, eksploatacji i remontów już w IV kwartale 1965 r. i I kwartale roku bieżącego oraz podjęte przez rząd uchwały i zarządzenia, sprzyjające pogłębieniu tego pozytywnego zjawiska.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W tej sytuacji - po wdrożeniu szeregu przedsięwzięć natury organizacyjno-technicznej - konieczne jest stworzenie przez Ministerstwo Gospodarki Komunalnej i wszystkie zainteresowane resorty oraz rady narodowe wszystkich stopni niezbędnych warunków dla dalszego znacznego zwiększenia zadań w zakresie eksploatacji, konserwacji i remontów budynków mieszkalnych w możliwie szybkim tempie. W szczególności Komisja uważa za konieczne i pożyteczne:</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- wzmocnienie roli i odpowiedzialności zarządów budynków mieszkalnych oraz podniesienie poziomu zawodowego pracowników tych zarządów ze szczególnym uwzględnieniem ich plenów technicznych; niezbędne jest również przygotowanie i zabezpieczenie odpowiednich kadr fachowych dla przedsiębiorstw (zakładów) oraz ekip remontowych i stworzenie im odpowiednich warunków pracy i płacy. Wysokość wynagrodzenia pracowników MPBR winna być - zdaniem Komisji - uniezależniona od wartości zużytych materiałów;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- przyspieszenie odpowiedniego wzmocnienia zaplecza techniczno-produkcyjnego i warsztatowo-magazynowego przedsiębiorstw i zakładów remontowych. Odnosi się to szczególnie do wyposażenia ich w nowoczesny sprzęt dostosowany do specyfiki robót remontowych oraz w środki transportu produkowane przez zakłady podległe Ministerstwu Przemysłu Ciężkiego, Komitetowi Drobnej Wytwórczości i in.;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- podjęcie przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów decyzji, zmierzających do poprawy zaopatrzenia materiałowego jednostek wykonujących konserwacje i remonty budynków mieszkalnych oraz innych obiektów budownictwa ogólnego. Wskazanym wydaje się stworzenie dla tych celów rezerw zarówno w materiałach rozdzielanych centralnie, jak też w niektórych grupach materiałów nierozdzielanych;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- zwrócenie uwagi na konieczność usprawnienia pracy brygad usługowych oraz obniżenia cen za usługi w tych przypadkach, gdzie znacznie przekraczają one koszty własne;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- stworzenie warunków dla szerszego wykorzystania potencjału budowlanych spółdzielni pracy i rzemiosła budowlanego do wykonywania napraw w budynkach, a zwłaszcza w małych miastach, osiedlach i na obszarach wsi. W tym celu postuluje się dokonanie przez Komitet Drobnej Wytwórczości analizy obowiązujących obecnie w tej dziedzinie przepisów prawnych i dostosowanie ich do aktualnych potrzeb;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- przyspieszenie wydania przez Ministerstwo Gospodarki Komunalnej przepisów umożliwiających przejmowanie - w uzasadnionych przypadkach - państwowych budynków mieszkalnych w administrację spółdzielni mieszkaniowych w celu umożliwienia prezydiom rad narodowych ujednolicenia i usprawnienia administracji domami mieszkalnymi w poszczególnych osiedlach mieszkaniowych i zespołach urbanistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Szybko postępujący proces uprzemysłowienia i urbanizacji kraju stworzył szereg trudności związanych z asymilacją ludności w nowych środowiskach miejskich. Zjawiska te - zwłaszcza w zakresie kultury użytkowania mieszkań - wpływają niekorzystnie na stan utrzymania zasobów mieszkaniowych. Niszczenie substancji mieszkaniowej następuje w pewnym stopniu nie tylko wskutek złej opieki ze strony ADM, lecz także często z winy samych użytkowników. Komisja jest zdania, że znaczna poprawę w tym zakresie można uzyskać poprzez:</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- powszechne organizowanie samorządu mieszkańców a tym samym rozwijanie i pogłębianie współodpowiedzialności lokatorów za stan eksploatacji i utrzymania domów mieszkalnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- włączenie wszystkich środków masowego przekazywania informacji (prasa. radio, telewizja) do działania na rzecz propagowania w społeczeństwie kultury użytkowania mieszkań, a także wychowawcze oddziaływanie w tym zakresie w szkołach;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- uregulowanie odpowiednimi przepisami prawnymi sprawy pociągania do odpowiedzialności w trybie karno-administracyjnym osób, dopuszczających się niszczenia i dewastacji lokali mieszkalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Komisja stwierdza, że sprawa remontów i eksploatacji prywatnych budynków czynszowych wymaga szybkiego uporządkowania, zależnego w dużej mierze od dobrej organizacji i sprawnego działania komitetów blokowych, wyposażonych w uprawnienia w zakresie kontroli właściwego wykorzystania i prawidłowego zużycia dochodów z nowych czynszów. W związku z tym prezydia rad narodowych powinny zabezpieczyć, aby organy DS. gospodarki mieszkaniowej stale kontrolowały czy wszyscy właściciele prywatnych budynków, zgodnie z obowiązującymi przepisami, otworzyli konta w PKO/SOP/ i czy akumulują oraz właściwie, pod nadzorem samorządu mieszkańców, wykorzystują wpływy z czynszów za najem lokali mieszkalnych. Należałoby również rozważyć możliwość przyznawania właścicielowi pierwszeństwa w zajęciu mieszkania zwalniającego się w takim domu.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Komisja uważa ze pożyteczne i celowe rozwijanie inicjatywy w kierunku upowszechniania i szerokiego stosowania trójstronnych umów gwarancyjnych pomiędzy ZBM, MPRB i komitetami blokowymi, mającymi na celu lepsze i sprawniejsze wykonywanie robót remontowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Komisja stwierdza, że realizacja uchwały Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 1965 r. w sprawie planowania, realizacji i finansowania inwestycji wspólnych napotyka na trudności, polegające głównie na odmowie przez zjednoczenia lub resorty gospodarcze uczestniczenia w kosztach wspólnych inwestycji z zakresu gospodarki komunalnej i na obniżaniu proporcji udziału w tych kosztach. W związku z tym Komisja uważa za konieczne zastosowanie niezbędnych środków zapewniających sprawne działanie tej uchwały w praktyce.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00011-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00011-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b13adc4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00011-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00011-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 11/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 11/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:11</note>
+        <note type="sessionNo">11</note>
+        <date>1966-05-13</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAleksanderSchmidt" role="speaker">
+        <persName>Poseł Aleksander Schmidt</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMleczko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Mleczko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełGrzegorzCwyl" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Cwyl</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHalinaSkibniewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Halina Skibniewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKarolBielawski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Karol Bielawski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBrudziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Brudziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichalinaTatarkównaMajkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michalina Tatarkówna-Majkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławMlącki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Mlącki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyAleksiejczuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Aleksiejczuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldKasperski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Kasperski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGawlik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gawlik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00011-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00011-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c51268d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00011-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,136 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 13 maja 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Piotra Gajewskiego (PZPR), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- zagadnienie budownictwa na wsi: plan rozwoju na lata 1966-1970;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- realizację zadań planowych w dziedzinie inwestycji mieszkaniowych i komunalnych w I kwartale 1966 r.;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- realizację ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w miastach i osiedlach;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">oraz uchwaliła dezyderaty w sprawie przygotowań do realizacji zadań budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych w latach 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- przedstawiciele Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, - przedstawiciele Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z podsekretarzem stanu Stanisławem Araszkiewiczem, przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z podsekretarzem stanu - Zdzisławem Drozdem, przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzem stanu - Władysławem Kopciem, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Urzędu Rady Ministrów, Centrali Rolniczej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”, - przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem zespołu Janiną Stebnicką, - dyrektor Zjednoczenia Budownictwa Rolniczego - Bogusław Litwin, - przedstawiciele prezydiów wojewódzkich rad narodowych, - przewodniczący prezydium WRN Lublin - Paweł Dąbek, - wiceprzewodniczący prezydium WRN Opole - Mieczysław Juszczyk, - wiceprzewodniczący prezydium Warsz. WRN - Stanisław Marcinowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W imieniu podkomisji budownictwa wiejskiego, zagadnienia budownictwa na wsi zreferował poseł Józef Kot (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Wiejskie budownictwo uspołecznione</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Przewiduje się, że nakłady na uspołecznione budownictwo wiejskie wzrosną w stosunku do minionej 5-latki o 94 proc. Znaczna większość tych środków przeznaczona zostanie na budownictwo w państwowych gospodarstwach rolnych, co jest tym bardziej słuszne, że środki inwestycyjne PGR kierowane były dotychczas przede wszystkim na mechanizację; wywołało to istotne, dotkliwie odczuwalne braki w zakresie budynków inwentarskich i gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W kółkach rolniczych planuje się wydatkowanie przyznanych kwot na rozbudowę zaplecza technicznego i na bieżącą konserwację majątku trwałego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W celu stworzenia warunków dla pełnego i efektywnego wykorzystania środków inwestycyjnych, Ministerstwo Rolnictwa podjęło szereg przedsięwzięć zmierzających do usprawnienia procesów przygotowania inwestycji i ich realizacji; usprawnieniu ulec ma również struktura organizacyjna dyrekcji budownictwa rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Nakłady przeznaczone na uspołecznione budownictwo wiejskie i remonty wykorzystane zostały w ubiegłej 5-latce w 89,3 proc. Skoro w bieżącej 5-latce przeznacza się na ten cel daleko wyższe środki, trzeba równolegle podjąć energiczne działania mające na celu wyeliminowanie przeszkód i trudności na drodze sprawnej realizacji planu inwestycyjnego w uspołecznionym budownictwie wiejskim. W związku z tym niezbędne jest:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- przyspieszenie prac nad planami zagospodarowania przestrzennego gospodarstw państwowych w zakresie pozwalającym na prawidłowe podjęcie i zlokalizowanie decyzji inwestycyjnych; programy inwestycyjne powinny mieć dwuletnie wyprzedzenie w stosunku do terminów realizacji;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- należy we wszystkich województwach rozbudować biura projektowe tak, aby mogły one odpowiednio wcześniej opracowywać i przekazywać wykonawcom dokumentację;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- niezbędne jest dalsze rozwijanie w resorcie rolnictwa i budownictwa potencjału produkcyjnego przedsiębiorstw budowlanych dla potrzeb wsi;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- dla skrócenia cyklu produkcyjnego oraz obniżenia kosztów należy stopniowo wprowadzać uprzemysłowione metody budownictwa w oparciu o zunifikowane elementy;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- należy zapewnić stopniową koncentrację robót przez odpowiednie skoordynowanie pracy przedsiębiorstw budowlanych podległych różnym resortom; należałoby również wypracować system koordynacji inwestycji podejmowanych przez instytucje państwowe, spółdzielcze i społeczne na terenie wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Indywidualne budownictwo wiejskie</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W latach 1961-1965 wybudowano w gospodarstwach chłopskich 377 156 tys. nowych budynków. Największy ruch budowlany objął województwa: rzeszowskie, lubelskie, krakowskie, warszawskie, kieleckie i łódzkie. Poważnie wzrosła ilości budynków o ścianach i dachach ogniotrwałych. Z roku na rok wzrasta w indywidualnym budownictwie wiejskim udział budynków gospodarskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W bieżącej 5-latce nakłady inwestycyjne na indywidualne budownictwo wiejskie wzrosnąć mają o ok. 33 proc. Dynamika rozwoju budownictwa indywidualnego na wsi uzależniona jest od możliwości finansowych rolników i pomocy kredytowej państwa, od dostaw materiałów budowlanych, od rozwoju usług budowlanych, doradztwa fachowego i instruktażu oraz od planowego ujęcia całokształtu spraw tego budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Zaopatrzenie wsi w materiały budowlane było daleko wyższe aniżeli w latach 1956-1960; dostawy cementu wzrosły o 73,5 proc., wapna - o 20,8 proc., materiałów ściennych - o 72,5 proc. Wieś odczuwała jednak i odczuwa nadal, niedobór wielu materiałów budowlanych, przede wszystkim materiałów ściennych i pokryciowych. W bieżącej 5-latce zakłada się wyższe tempo wzrostu dostaw materiałów budowlanych na wieś w stosunku do 5-latki minionej, niemniej jednak nadal odczuwane będą braki niektórych asortymentów, zwłaszcza materiałów ściennych. Dlatego też produkcja materiałów ściennych powinna być otoczona specjalna troską, niezbędne jest uruchamianie wszystkich nieczynnych obecnie cegielni i wapienników, lepsze wykorzystanie mocy produkcyjnej zakładów przemysłu terenowego, stworzenie warunków sprzyjających rozwojowi chłopskich zespołów wypału cegły.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Niezbędne jest również wprowadzenie zasady kompleksowego bilansowania wszystkich materiałów i prefabrykatów budowlanych i sporządzania na tej podstawie bardziej wnikliwych rozdzielników terenowych. Dla szerszego wykorzystywania na wsi prefabrykatów budowlanych, należy usprawnić organizację ich sprzedaży, rozwinąć szerszą kampanię popularyzującą nowe materiały budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Pomoc kredytowa państwa wzrosła z 5 mld zł w latach 1956-1961 do 11 mld zł w ubiegłej 5-latce. Środki te w istotny sposób dopomogły wielu gospodarstwom do rozwijania inwestycji budowlanych. Jednakże charakterystycznym zjawiskiem było to, iż inwestycje takie podejmowały w zasadzie gospodarstwa silne ekonomicznie. Natomiast gospodarstwa słabsze, w których potrzeby inwestycyjne były bardzo duże, w zbyt małym stopniu uczestniczyły w kredytowaniu, gdyż zarówno terminy jak i wysokości spłat stanowiły dla nich zbyt wielkie obciążenie. Należałoby więc rozważyć możliwość zastosowania ulg inwestycyjnych dla tych grup gospodarstw, aby mogły one w szerszym zakresie opierać się na pomocy kredytowej państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Indywidualne budownictwo na wsi realizowane będzie w dalszym ciągu głównie przez rzemiosło, przy udziale własnej pracy rolnika. Wynika stąd potrzeba szerszego szkolenia rzemieślników budowlanych dla wsi. Akcja w tej dziedzinie zapoczątkowana w 1959 r. przyniosła w rezultacie przeszkolenie do 1965 r. -- 58 935 rzemieślników. Program szkolenia w bieżącej 5-latce zakłada przygotowanie do 1970 r. -- 61 560 rzemieślników. Wyniki naboru na kursy w roku bieżącym nasuwają jednak obawy co do możliwości pełnej realizacji tego programu. Ponadto część przeszkolonych rzemieślników przechodzi do pracy w budownictwie uspołecznionym. Ocenia się, iż deficyt rzemieślników budowlanych na wsi wyniesie w bieżącej 5-latce około 32 tys. osób. Rysuje się więc pilna konieczność organizowania przez gromadzkie rady narodowe i gminne spółdzielnie usługowo-budowlane zakładów rzemieślniczych. Zastrzeżenia budzi także rozmieszczenie rzemieślników indywidualnych i uspołecznionych zakładów rzemieślniczych. Szczególnie niekorzystnie kształtuje się ta sytuacja w województwach zachodnich i północnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Dla usprawnienia budownictwa wiejskiego niezbędne jest rozwijanie wypożyczalni sprzętu budowlanego, z których korzystać mogliby zarówno rzemieślnicy jak i rolnicy indywidualni. Należy również w szerszym niż dotąd zakresie wykorzystywać działające przy prezydiach powiatowych rad narodowych zespoły usług projektowych do świadczenia za zryczałtowaną, jednolitą opłatą całokształtu usług dla indywidualnego budownictwa niezbędnych do kompleksowego przygotowania inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Przyspieszeniu winny również ulec prace geodezyjne, stanowią one podstawę do wyznaczania terenów pod indywidualne budownictwo wiejskie. Szczególny wysiłek powinien być skoncentrowany na ukończeniu planów zagospodarowania tych ośrodków wiejskich, w których koncentrować się mają inwestycje uspołecznione oraz inwestycje z zakresu gospodarki komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Wzmocnić należy wydziały budownictwa prezydiów powiatowych rad narodowych, aby mogły one w istotny sposób oddziaływać i organizować pomoc dla budownictwa chłopskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełLeonBrudziński">Obserwujemy wyraźny postęp w rozwoju budownictwa wiejskiego, równolegle jednak występuje szereg niedociągnięć. I tak np. nie może już dziś zadowolić dokumentacja typowa na szopo-garaże dla kółek rolniczych; nie uwzględnia się w niej np. instalacji elektrycznej, co uniemożliwia wykorzystanie takiej szopy dla dokonywania remontów.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełLeonBrudziński">Przepisy architektoniczne uniemożliwiają szybsze tempo rozwoju niektórych inwestycji. Przewidują one konieczność przedłożenia zbyt wielu kosztorysów i planów. I tak np. plan budowy studni przewiduje wiercenie tylko do określonej głębokości; jeżeli zachodzi konieczność głębszego wiercenia w poszukiwaniu źródła wody, konieczne jest sporządzanie nowej dokumentacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełLeonBrudziński">Roboty budowlane w różnych specjalnościach wykonywane są przez szereg wykonawców i podwykonawców, którzy niejednokrotnie podlegają różnym gestorom. Czy nie słuszniejsze byłoby skoncentrowanie całego wykonawstwa w ramach zjednoczeń budownictwa rolniczego?</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełLeonBrudziński">W ostatnim okresie czasu nastąpił wyraźny wzrost produkcji płyt eternitowych; dostawy tych prefabrykatów są jednak bardzo nieregularne, co utrudnia planowe użytkowanie tego materiału zastępczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełLeonBrudziński">Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że na terenie takich województw, jak np. kieleckie, w których koncentrują się główne surowce do produkcji materiałów budowlanych, występują braki w dostawach tych materiałów.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełLeonBrudziński">Istnieją trudności w uzyskiwaniu działek pod budownictwo wiejskie; generalnie obserwuje się tendencje do wskazywania radom narodowym działek, co do których zachodzi potrzeba przeprowadzania postępowania wywłaszczeniowego, rzadziej uwzględnia się na przykład grunty Państwowego Funduszu Ziemi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełHalinaSkibniewska">Zmiana struktury osiedleńczej i rolnej w okresie powojennym wymaga większego skupienia zabudowy wsi. Dla realizacji tego programu przystąpiono do opracowania planów zagospodarowania przestrzennego. Niestety, okres ostatnich 10 lat wskazuje na fakt, że sytuacja w tej dziedzinie nie uległa poprawie. W dalszym ciągu obserwujemy zjawisko rozpraszania budownictwa wiejskiego.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełHalinaSkibniewska">Plany zagospodarowania przestrzennego na szczeblu powiatowym nie są w wielu wypadkach realizowane, niewiele lepiej przedstawia się realizacja planów scalonych układów wsi.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełHalinaSkibniewska">Analiza warunków budownictwa wiejskiego wskazuje, że przeznaczane na ten cel środki (przydziały materiałów budowlanych, siła robocza, sprzęt i zaplecze techniczne) są niewystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełHalinaSkibniewska">Zbyt wiele instytucji powołanych jest do realizacji zadań w dziedzinie budownictwa wiejskiego. Coraz dotkliwiej daje się odczuć brak jednolitej polityki budowlanej na terenie całego kraju. Koncepcja tworzenia sieci osiedleńczej na wsi powinna w szerszym stopniu uwzględniać regionalne walory architektoniczne poszczególnych regionów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Analiza dokonana przez podkomisję wskazuje, że w budownictwie wiejskim wiele jeszcze należy usprawnić. Istotną sprawą jest poruszony problem zbyt dużego rozproszenia osiedli wiejskich, co utrudnia organizowanie usług, życia kulturalnego, służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Wykazy projektów typowych budownictwa wiejskiego zbyt często jeszcze uwzględniają budynki niepodpiwniczone.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławGawlik">Konieczne jest dalsze przyspieszenie tempa budownictwa wiejskiego, gdyż w przeciwnym razie grozić nam będzie dekapitalizacja. W woj. lubelskim buduje się około 24 tys. budynków rocznie, podczas gdy faktyczne potrzeby sięgają rzędu 30–35 tys. budynków rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełWładysławGawlik">Plan budownictwa wiejskiego nie jest zbilansowany z planem zaopatrzenia materiałowego. W związku z tym należy w szerszym zakresie uwzględniać możliwości rozwijania na wsi własnej produkcji materiałów budowlanych. Resort budownictwa powinien opracować plany, obejmujące również produkcję materiałów budowlanych w zespołach chłopskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławMlącki">Zbyt wysoki jest koszt planów adaptacji niektórych budynków przez zespoły architektoniczne.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełStanisławMlącki">Projekty typowe agronomówek i innych budynków na wsi powinny w szerszej mierze uwzględniać charakter regionalny danej wsi.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełStanisławMlącki">Wydaje się, że oprocentowanie kredytów budowlanych przyznawanych chłopom jest zbyt wysokie.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełStanisławMlącki">Należałoby rozszerzyć dotacje PZU na wymianę dachów krytych słomą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWitoldKasperski">Zbyt duże rozproszenie budownictwa wiejskiego jest jedną z podstawowych przyczyn stosunkowo wolno postępującego rozwoju budownictwa spółdzielczego na wsi. W obecnych warunkach dużego rozproszenia stosunkowo trudno jest organizować bazę produkcyjną.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełWitoldKasperski">Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że zadania spółdzielczości w miastach w ostatnim okresie wzrosły 3,5-krotnie, to perspektywa rozwoju tej spółdzielczości na terenach wiejskich jest stosunkowo nikła. Obecnie w rejonach wiejskich istnieje ok. 30 spółdzielni, na terenie województw: opolskiego, bydgoskiego i warszawskiego, gdzie występuje stosunkowo większa koncentracja wsi. Przewiduje się, że w bieżącej 5-latce ilości spółdzielni wiejskich obejmie 100 gromad.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełGrzegorzCwyl">Plany przestrzennej zabudowy wsi w wielu przypadkach nie uwzględniały tradycji poszczególnych terenów i przewidywały likwidację zabudowań, które od szeregu lat istniały już na danym terenie i które znajdowały się w pobliżu terenów uzbrojonych. Praktyka wskazuje, że w wielu przypadkach plany te powinny być zrewidowane.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełGrzegorzCwyl">Planowej realizacji budownictwa wiejskiego nie sprzyja słabe zaopatrzenie materiałowe oraz duże trudności w uzyskaniu wykonawców na stosunkowo małe i rozproszone budynki.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełGrzegorzCwyl">Nieregularność dostaw materiałów budowlanych dla nieuspołecznionego budownictwa wiejskiego powoduje, że niejednokrotnie przyznane na ten cel kredyty są przez chłopów, z braku możliwości zakupu materiałów budowlanych, użytkowane na nie związane z budownictwem inne cele. Oprocentowanie kredytów na cele budownictwa wiejskiego jest zbyt wysokie.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełGrzegorzCwyl">Na spotkaniach poselskich słyszy się skargi na niską jakość materiałów budowlanych, np. cementu.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełGrzegorzCwyl">Dla usprawnienia dostaw i transportu materiałów budowlanych zakłady, produkujące powinny zaopatrywać miejscowości znajdujące się w promieniu 100 km.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełFranciszekMleczko">W okresie powojennym obserwowaliśmy burzliwy rozwój produkcji własnej materiałów budowlanych na wsi; w pewnym okresie doprowadziliśmy do zaniku tej produkcji. Wydaje się, że powinniśmy ponownie doprowadzić do wzrostu produkcji materiałów budowlanych w zespołach chłopskich.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełFranciszekMleczko">Obecnie ponosimy konsekwencje dużych opóźnień, jakie występują w procesie koncentracji osiedli wiejskich. Problem ten jest daleko łatwiejszy do rozwiązania na nowych terenach, a daleko trudniej rozwiązywać go w starych osiedlach wiejskich. Zasiedziałość i tradycje utrudniają niejednokrotnie koncentrację osad wiejskich. Rozwiązanie tego problemu jest jednym z podstawowych czynników rozwoju życia gospodarczego, społecznego i kulturalnego wsi.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełFranciszekMleczko">Rewizji ulec powinny niektóre przepisy prawa budowlanego. I tak np. wymagana jest dokumentacja techniczna na krycie dachu materiałem ogniotrwałym. Stanowi to utrudnienie i niejednokrotnie chłopi wykonują po kryjomu takie inwestycje dla uniknięcia trudnych formalności.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełFranciszekMleczko">Wydaje się, że idziemy zbyt daleko w ujednoliceniu budownictwa wiejskiego; nie zawsze jest ono w rezultacie estetyczne. W szerszym niż dotychczas zakresie należy uwzględniać regionalny charakter budownictwa, np. na terenach górskich.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełFranciszekMleczko">Problemy budownictwa wiejskiego muszą znaleźć szersze odbicie w badaniach naukowych. Zbyt mało jest katedr budownictwa wiejskiego na politechnikach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełAleksanderSchmidt">Mimo występujących niedociągnięć, nie możemy nie dostrzegać olbrzymiego wysiłku obu resortów zmierzającego do uporządkowania budownictwa wiejskiego. Dużym osiągnięciem jest rozwijający się własny potencjał budowlany w resorcie rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełAleksanderSchmidt">Na terenie woj. bydgoskiego opanowano w zasadzie problemy wykonawstwa w budownictwie rolniczym, nie doprowadzono jednak jeszcze do końca szeregu spraw. I tak np. typowe projekty w budownictwie rolniczym i wiejskim nie zawsze są przystosowane do potrzeb funkcjonalnego użytkowania. Przy wznoszeniu dużych budynków gospodarczych należałoby np. uwzględnić możliwość segmentowej realizacji, co pozwoliłoby na wcześniejsze chociażby częściowe użytkowanie budynków. Konieczne jest dokonanie rewizji niektórych projektów typowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełAleksanderSchmidt">Szerzej należy uwzględniać regionalne wymogi poszczególnych terenów; budynki uspołecznione nie powinny szpecić wsi, lecz być wkomponowane i stanowić jeden kompleks architektoniczny. Należy dążyć do projektowania zharmonizowanych zespołów budynków.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełAleksanderSchmidt">Istotnym problemem jest obniżenie kosztów budownictwa wiejskiego. Okazuje się, że stosowanie elementów prefabrykowanych nie wpływa na potanienie tego budownictwa, a przeciwnie jest ono droższe od budynków wznoszonych systemem tradycyjnym.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełAleksanderSchmidt">Rozważenia wymaga sposób rozdziału materiałów budowlanych między poszczególne województwa. Jako jedno z kryterium brane jest podobno pod uwagę zużycie budynków wiejskich. Np. obliczono, że zużycie budynków wiejskich na terenie woj. bydgoskiego wynosi 26 proc., na terenie woj. rzeszowskiego 24 proc., a woj. katowickiego 20 proc. Przydział materiałów budowlanych nie uwzględnia jednak w należytym stopniu tego kryterium. I tak np. wartość przydziału materiałów budowlanych w przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych wynosi w woj. bydgoskim - 542 zł, w woj. rzeszowskim - 1 000 zł, w woj. katowickim 2 000 zł. Pozostaje to również w wyraźnej dysproporcji w stosunku do planów przyrostu produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełAleksanderSchmidt">Województwo bydgoskie jako jedno z pierwszych przystąpiło do realizacji planu budownictwa skoncentrowanego na terenie wiejskim. Pozwoliło to na osiągnięcie dobrych rezultatów, a przede wszystkim przyczyniło się do poważnego skrócenia cyklu budowy. Realizacja tego planu wymaga jednak również bardziej rytmicznego i zwiększonego przydziału materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełAleksanderSchmidt">Wiceprzewodniczący Prezydium WRN w Opolu - Mieczysław Juszczyk: Wojewódzka Rada Narodowa w Opolu podjęła próbę uporządkowania problemów budownictwa wiejskiego. Poświęcono tej sprawie specjalną sesję Wojewódzkiej Rady Narodowej. W rezultacie uchwał podjętych na tej sesji wytypowano 46 gromad, w których w latach 1966–1970 przeprowadzona zostanie koncentracja zadań inwestycyjnych. W związku z tym uznano za niezbędne wprowadzenie konsekwentnej polityki lokalizacyjnej polegającej na tym, by na jednym placu budowy działać mogło kilku inwestorów, przy jednym wykonawcy.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełAleksanderSchmidt">W programie inwestycyjnym państwowych gospodarstw rolnych ustalono, że inwestycje mieszkaniowe lokalizowane będą nie bezpośrednio w gospodarstwie, lecz na wsi lub w jej pobliżu. Chodzi o to, by zbliżyć robotników zatrudnionych w PGR do instytucji działających na wsi, do istniejących tam urządzeń socjalnych i komunalnych. Umożliwi to lepsze zaspokajanie potrzeb bytowych robotników.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełAleksanderSchmidt">Obserwuje się w ostatnim okresie poważną poprawę w budownictwie rolniczym. Okrzepły i coraz lepiej wywiązują się ze swych obowiązków służby inwestorskie i wykonawcze. W dalszym ciągu jednak występują w procesie inwestycyjnym istotne braki. W celu przeciwdziałania im niezbędne m.in. byłoby: objęcie jednym planem terenowym wszystkich inwestycji wiejskich niezależnie od tego, w czyjej znajdują się gestii; ściślejsze skoordynowanie i dostosowanie planów indywidualnego budownictwa wiejskiego do planu rozwoju inwestycji rolniczych; ujęcie w programie inwestycyjnym obok inwestycji podstawowych również i inwestycji towarzyszących, co w konsekwencji wpłynie na zwiększenie efektywności inwestycji podstawowych; przy planowaniu inwestycji uwzględnić należy rezerwy zarówno środków inwestycyjnych jak i mocy przerobowej dla pokrycia nieprzewidzianych, w momencie opracowania planu, a koniecznych z punktu widzenia gospodarczego, nowych przedsięwzięć budowlanych. Wojewódzkie biura projektów budownictwa wiejskiego dokonać powinny analizy przydatności projektów typowych i na tej podstawie wybrać jeden komplet dokumentacyjny dla powtarzających się typów budynków wznoszonych przez danego wykonawcę.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełAleksanderSchmidt">Wobec rozproszenia budownictwa wiejskiego wskazane byłoby podporządkować wszystkie działające przedsiębiorstwa i zespoły budowlane jednemu zjednoczeniu. Dla usprawnienia całości procesu, wskazane też byłoby dokonanie zmian w metodach finansowania i rozliczeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełKarolBielawski">Zaopatrzenie rynku wiejskiego w materiały budowlane poprawia się z roku na rok. W woj. poznańskim widać wyraźnie, iż dostawy te nie pokrywają w pełni potrzeb. W celu zmniejszenia deficytu materiałów budowlanych, głównie materiałów ściennych, niezbędne jest uruchomienie wszystkich niewykorzystanych dotąd rezerw produkcyjnych m.in. uaktywnienie chłopskich zespołów wypału cegły, wykorzystanie nieczynnych obiektów, szersze propagowanie rozwoju produkcji pustaków.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełKarolBielawski">Uspołecznione budownictwo wiejskie, które w ubiegłym 5-leciu stanowiło 35 proc. budownictwa wiejskiego, korzysta ze wszechstronnej pomocy państwa. Znacznie gorzej natomiast wygląda sytuacja w budownictwie indywidualnym. Indywidualni inwestorzy stopniowo gromadzą materiały budowlane, niezbędne dla planowanej przez nich inwestycji. Powoduje to zamrożenie znacznych ilości deficytowych materiałów budowlanych, a równocześnie odczuwa się niejednokrotnie brak materiałów dla inwestycji już rozpoczętych, co z kolei przedłuża termin oddawania obiektów, do użytku. Obserwuje się zjawisko zmniejszania ilości budynków wykończonych, mimo że ilość pozwoleń na rozpoczęcie budowy wzrasta. Należałoby przemyśleć formy zorganizowania planowanego budownictwa indywidualnego na wsi; celem tego planowania byłoby zarówno skrócenie cyklu budowy jak i likwidacja zapasów materiałowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełKarolBielawski">W gromadzkich radach narodowych stworzone być powinny stanowiska instruktorów budownictwa wiejskiego, których zadaniem byłoby czuwanie nad planową realizacją inwestycji na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełKarolBielawski">Dystrybucja materiałów budowlanych w pionie CRS „Samopomoc Chłopska” musi być usprawniona. Zastrzeżenia budzi zarówno terminowość dostaw materiałów, jak również metody ich transportowania i magazynowania.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełKarolBielawski">W województwie poznańskim państwowe gospodarstwa rolne mają do dyspozycji kilka projektów typowych. Natomiast projektów takich brak w indywidualnym budownictwie wiejskim.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJanGałązka">Niezbędne jest zabezpieczenie prawidłowego spływu materiałów budowlanych, zgodnie z przeznaczeniem i w odpowiednich terminach. Z obserwacji pracy aparatu dystrybucji wynika, iż zbyt często materiały przeznaczone na przykład na budowę silosów wykorzystywane są na inne cele, co w konsekwencji uniemożliwia realizację założeń planu. Należałoby ściśle określić wielkość puli zaopatrzeniowej dla poszczególnych rodzajów inwestycji bądź grup inwestorów.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełJanGałązka">Obecnie warunki transportu materiałów budowlanych, zwłaszcza prefabrykatów, budzą wiele zastrzeżeń. Powodują one uszkodzenia, a więc poważne straty.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełJanGałązka">Część aktów normatywnych dotyczących budownictwa wiejskiego jest wskutek swej sztywności czynnikiem hamującym jego rozwój. Formalizowanie przepisów nie jest słuszne, należy stworzyć możliwości bardziej elastycznego dostosowywania ich do istniejących warunków i potrzeb.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Budownictwo indywidualne na wsi rozwija się, równocześnie jednak część starych budynków ulega dekapitalizacji. Sytuacja ta jest szczególnie niepokojąca na ziemiach zachodnich i północnych.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Woj. olszyńskie dotkliwie odczuwa brak mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlanych pracujących dla potrzeb wsi. Jedną z najważniejszych potrzeb budowlanych olsztyńskiego rolnictwa, to budownictwo mieszkaniowe w PGR-ach; realizacja planów w tym zakresie jest podstawowym warunkiem zapewnienia siły roboczej, a więc i realizacji planów produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">W myśl przepisów, gospodarstwa o nieuregulowanym prawie własności nie mogą korzystać z ulg inwestycyjnych. Sprawę tę trzeba jak najszybciej uregulować.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Wiceprzewodniczący Prezydium Warszawskiej Wojewódzkiej Rady Narodowej - Stanisław Marcinowski: W województwie warszawskim znajduje się 10 proc. wszystkich budynków wiejskich w kraju. 70 proc. tych budynków jest z drewna, a ok. połowa - kryta jest słomą. Z ogólnej ilości budynków wiejskich w tym województwie 121 tysięcy wymaga remontu, a 25 tys. kwalifikuje się do rozbiórki. Województwo warszawskie charakteryzuje z jednej strony rozproszona zabudowa wsi, przy równoczesnym istnieniu w około 1,5 tysiąca wsiach zbytniego zagęszczenia zabudowań drewnianych. 24 proc. pożarów, jakie wybuchły w 1964 r., miało miejsce właśnie w woj. warszawskim. Te fragmentaryczne dane wskazują wyraźnie na wielką skalę potrzeb budownictwa wiejskiego w woj. warszawskim.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Jednym z istotnych problemów jest doprowadzenie do regulacji zabudowy przestrzennej. Sieć osiedleńczo-rolna dla województwa jest już opracowana. Czynnikiem utrudniającym jej realizację jest opóźnienie prac geodezyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Wieś woj. warszawskiego zamieszkuje wiele ludzi nie związanych z rolnictwem; dotyczy to zwłaszcza terenów podwarszawskich, których mieszkańcy dojeżdżają do pracy w Warszawie, głównie na warszawskie place budów. Problem ten wymaga ustawowego uregulowania. Chodziłoby o tworzenie nowych jednostek osadniczych na nieużytkach podwarszawskich, przy równoczesnym zabezpieczeniu tym przesiedleńcom warunków i środków na budowę domków indywidualnych.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Badania przeprowadzone na terenie woj. warszawskiego wykazały, że nie sprawy organizacyjne, nie możliwości inwestowania rolników, nawet nie sprawy kredytów są istotnym czynnikiem limitującym rozwój indywidualnego budownictwa wiejskiego, lecz sprawa materiałów budowlanych. Deficyt materiałów budowlanych pogłębia jeszcze fakt, że z puli przyznanej danemu województwu czerpie również materiały indywidualne budownictwo miejskie.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Stwierdzono, że na tych terenach woj. warszawskiego, na które skierowane były duże środki inwestycyjne, np. w dziedzinie melioracji, nie wykorzystuje się powstałych w wyniku realizacji tych inwestycji możliwości rozwoju hodowli, wskutek braku dostatecznej ilości pomieszczeń dla inwentarza; tak więc trudności w budownictwie inwentarskim są czynnikiem hamującym efektywne wykorzystanie inwestycji rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Należałoby się zastanowić nad celowością i możliwością pewnego ograniczenia środków przeznaczonych na inwestycje, których wykorzystanie pozostaje w ścisłej zależności od rozmiarów budownictwa; środki te należałoby skierować na rozwój produkcji materiałów budowlanych. Nakłady takie powinno się koncentrować nie na budowę wielkich kombinatów przemysłowych, lecz na rozwój drobnych, gęsto rozrzuconych wytwórni materiałów budowlanych. Zbliżyłoby to bazę produkcyjną do odbiorców, zlikwidowałoby zbędny i kosztowny transport.</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Indywidualne budownictwo wiejskie odczuwa brak rzemieślników branży budowlanej. Nabór do szkół budowlanych nie jest w pełni realizowany. Jednym z czynników limitujących to szkolenie jest brak internatów przy zasadniczych szkołach zawodowych. Ministerstwo Oświaty powinno rozważyć możliwość uruchamiania klas zasadniczych szkół budowlanych przy zasadniczych szkołach zawodowych innych typów.</u>
+          <u xml:id="u-13.10" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Wydziały budownictwa, urbanistyki i architektury w prezydiach powiatowych rad narodowych, przy obecnej obsadzie etatowej, z trudem mogą podołać nałożonym na nich obowiązkom z zakresu nadzoru nad budownictwem wiejskim. Nie można ich obarczać dodatkowymi obowiązkami.</u>
+          <u xml:id="u-13.11" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Na dystrybutorach materiałów budowlanych powinien spoczywać obowiązek posiadania pełnego zestawu materiałów niezbędnych w budownictwie wiejskim. Ułatwiłoby to indywidualnym inwestorom rozpoczynanie zaplanowanej budowy.</u>
+          <u xml:id="u-13.12" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Przewodniczący Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie - Paweł Dąbek: Na terenie województw: lubelskiego, warszawskiego, łódzkiego i rzeszowskiego obserwujemy w ostatnich 7 latach poważną intensyfikację budownictwa wiejskiego. Zmieniły się również formy tego budownictwa. Nie budujemy już z drzewa. W związku z tym zapotrzebowanie na innego rodzaju materiały budowlane z każdym rokiem wzrasta. W tych warunkach konieczne jest możliwie szybkie rozwijanie produkcji materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-13.13" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Problem ten nie może być rozwiązany tylko w ramach rozwijania produkcji przedsiębiorstw uspołecznionych. Duże znaczenie może mieć rozwój produkcji w ramach kółek rolniczych, zespołów chłopskich, spółdzielni i gromad. Należałoby przemyśleć możliwość stworzenia różnego rodzaju bodźców, które wpłynęłyby na szybki rozwój produkcji w zespołów chłopskich. Rozważyć trzeba możliwość obniżenia ceny węgla przeznaczanego do wypalania cegły w zespołach chłopskich.</u>
+          <u xml:id="u-13.14" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Istotną sprawą jest zapewnienie remontów budynków wiejskich i to zarówno w gospodarstwach uspołecznionych, jak i indywidualnych. Na terenie woj. lubelskiego powstało już 95 zespołów remontowo-budowlanych, które w pierwszym rzędzie dokonują remontów szkół, ośrodków maszynowych, a ostatnio również budynków chłopskich. O prawidłowym rozwoju tych zespołów decydować będzie dopływ kadr rzemieślniczych.</u>
+          <u xml:id="u-13.15" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa - Władysław Kopeć i podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stanisław Araszkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-13.16" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Przewodniczący obradom - poseł Piotr Gajewski (PZPR): Problem stale występujących niedoborów w zaopatrzeniu budownictwa w podstawowe materiały był już niejednokrotnie dyskutowany na posiedzeniach Komisji. Sprawa ta znalazła swoje odbicie w uchwałach KC PZPR. Podkreślano w nich, że produkcja materiałów budowlanych musi wyprzedzać produkcję budowlano-montażową. Sprawa ta nabiera również istotnego znaczenia wobec stawianych przez CRZZ wniosków w sprawie powiększenia w bieżącej 5-latce rozmiarów budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-13.17" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Drugim istotnym problemem jest właściwe rozwijanie mocy przedsiębiorstw budowlano-montażowych, stosownie do zakresu budownictwa. Konieczne jest stworzenie właściwych bodźców dla zapewnienia rozwoju przedsiębiorstw budowlano-montażowych i uatrakcyjnienie pracy w budownictwie.</u>
+          <u xml:id="u-13.18" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Typizacja budynków wiejskich ma istotne znaczenie dla prawidłowego regulowania zarówno rozwoju produkcji materiałów budowlanych, jak i dla usprawnienia procesu budowlanego. Nie może to jednak oznaczać obniżenia wymagań estetycznych i nie może wpływać na podrożenie kosztów budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-13.19" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Problem koncentracji budownictwa wiejskiego ma istotne znaczenie dla prawidłowości rozwoju życia gospodarczego i kulturalnego na wsi. Sejm uchwalił dwie ustawy o planowaniu przestrzennym i o zapobieganiu rozdrobnieniu gospodarstw wiejskich. Ustawy te jednak nie zawsze w należyty sposób są realizowane. Sprawy te muszą znaleźć właściwe zrozumienie w prezydiach rad narodowych, które w głównym stopniu są realizatorami obu ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-13.20" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Komisja zleciła podkomisji do spraw dezyderatów i wniosków opracowanie projektu dezyderatów wynikających z przebiegu obrad.</u>
+          <u xml:id="u-13.21" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Sprawozdanie z przebiegu obrad nad dalszymi punktami porządku dziennego umieścimy w kolejnym biuletynie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00012-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00012-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a86e583
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00012-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00012-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 12/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 12/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:12</note>
+        <note type="sessionNo">12</note>
+        <date>1966-05-16</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełWincentyAleksiejczuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Aleksiejczuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00012-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00012-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cd14e98
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00012-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,61 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak podawaliśmy (BPS)164/IV kad./ w dniu 13 maja 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Piotra Gajewskiego (PZPR), wysłuchała informacji o realizacji zadań planowych w dziedzinie inwestycji mieszkaniowych i komunalnych w I kwartale br.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Informację przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Komisja ustaliła, że ocena realizacji zadań inwestycyjnych w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego i urządzeń komunalnych dokonana zostanie po upływie I półrocza.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła stan realizacji ustawy z 22 kwietnia 1959 r. w sprawie utrzymania czystości i porządku w miastach i osiedlach. Sprawozdawcą była poseł Krystyna Biernacka (SD).</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Ustawa uczyniła rady narodowe w pełni odpowiedzialne za stan czystości i porządku w granicach zabudowy miejskiej, określiła, co w rozumieniu przepisów należy uważać za nieczystości, jakie obowiązki spoczywają na zarządcach nieruchomości, ustaliła odpowiedzialność za wykonywanie czynności związanych z utrzymaniem porządku i usuwaniem nieczystości, za sprawowanie nadzoru oraz określiła sankcje karne za nieprzestrzeganie przepisów.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Rozporządzenia wykonawcze do ustawy zostały wydane, z wyjątkiem rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej w sprawie określenia obowiązków osób i jednostek sprawujących zarząd budynków mieszkalnych oraz obowiązków najemców lokali w sprawie postępowania z odpadkami użytkowymi.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">W ostatnich latach osiągnięta została wydajna poprawa w zakresie wyposażenia w sprzęt do oczyszczania miast. Ministerstwo Gospodarki Komunalnej przeprowadziło analizę wyników działalności przedsiębiorstw oczyszczania miast, organizowało szkolenie i instruktaż w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Kontrole NIK oraz sprawozdania Państwowej Inspekcji Sanitarnej wskazują jednak, że w wielu miastach istnieje szereg zaniedbań i nieprawidłowości, w wyniku których efekty okazały się mniejsze niż można było oczekiwać po wprowadzeniu w życie ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Niektóre prezydia rad narodowych nie uchwaliły regulaminów określających obowiązki osób zobowiązanych do utrzymania czystości i porządku, bądź uchwaliły je z opóźnieniem; podjęte uchwały nie zawsze podawane były do wiadomości zainteresowanych. W nielicznych tylko wypadkach powoływane były w ustalonych terminach komitety akcji zimowej. W wielu miastach i osiedlach nie wydano przepisów w sprawie urządzeń do gromadzenia nieczystości, wywozu nieczystości oraz lokalizacji i eksploatacji wysypisk i wylewisk. Jedynie 58 proc. wysypisk w kraju należy uznać za dobrze urządzone. Wywóz i unieszkodliwianie nieczystości staje się z każdym rokiem zagadnieniem coraz trudniejszym, zwłaszcza w dużych miastach.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Wiele nieprawidłowości występuje w zakresie wykorzystania specjalnego taboru do oczyszczania miast, konserwacji tego taboru, który wykazuje niski współczynnik gotowości technicznej. W związku z tym, teoretyczne wyliczenia, iż poszczególne miasta nasycone są taborem do oczyszczania, nie pokrywają się ze stanem rzeczywistym.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Przyczyną niewykorzystania istniejącej zdolności roboczej samochodów jest, obok występującej niekiedy złej organizacji brygad roboczych, wyposażanie nieruchomości w ilości pojemników na śmieci nie przystosowaną do potrzeb. W rezultacie ekipy opróżniają pojemniki nie całkiem zapełnione albo obok zapełnionych pojemników tworzą się sterty śmieci. Często zwały nieczystości powstają z powodu zbyt małej częstotliwości lub nieregularności wywozu. Często nie jest dopełniany obowiązek oczyszczania chodnika i części jezdni w otoczeniu posesji. Zarządcy nieruchomości przedsiębiorstw i instytucji, a zwłaszcza kierownictwa placów budów w miastach częstokroć nie wywiązują się z obowiązku utrzymania czystości i porządku na terenie swoim oraz przyległych ulic i chodników.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Przy licznych niedociągnięciach w wykonywaniu przepisów ustawy i rozporządzeń wykonawczych - obserwuje się stosunkowo małą aktywność służby sanitarno-epidemiologicznej i organów MO oraz zaniedbania w wykonywaniu kontroli przez organa gospodarki komunalnej prezydiów rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Z oceny sytuacji nasuwają się m.in. następujące wnioski:</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">- należy bardziej racjonalnie wykorzystać środki przeznaczone na rozbudowę zaplecza garażowo-warsztatowego przedsiębiorstw i zakładów oczyszczania;</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">- resort gospodarki komunalnej powinien wzmóc kontrole nad organami terenowymi oraz spowodować by terenowe wojewódzkie organa gospodarki komunalnej udzielały bardziej konkretnej pomocy organizacyjnej, technicznej, technologicznej i ekonomicznej organom gospodarki komunalnej i przedsiębiorstwom oczyszczania w miastach;</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">- należy spowodować, by organa służby zdrowia i Milicji Obywatelskiej zwiększyły częstotliwość kontroli wykonywania postanowień ustawy;</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">- należy rozszerzyć system likwidacji śmieci drogą tworzenia kompostowni, spalania itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">- należałoby tak zróżnicować opłaty za wywóz nieczystości, aby rady narodowe nie musiały dopłacać do wywozu nieczystości z przedsiębiorstw i instytucji, które nie stosując się do przepisów ustawy, wyrzucają odpadki użytkowe do pojemników na śmieci.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">W dyskusji głos zabrali posłowie: Leon Lendzion (PZPR), Bronisław Basza (SD), Leon Brudziński (PZPR), Piotr Gajewski (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Stwierdzono, iż w ostatnich latach czystość i porządek oraz estetyka miast i miasteczek w Polsce uległy znacznej, widocznej poprawie, nie wykorzystano jednak wszystkich możliwości w tej dziedzinie. W dalszym ciągu należy przejawiać troskę o zewnętrzny wygląd naszych miast.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Komisja zleciła podkomisji wniosków i dezyderatów opracowanie projektu dezyderatów w oparciu o referat i wnioski z dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące stanu przygotowań budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych do realizacji zadań planu w latach 1966–1970. Problem ten rozpatrywany był przez Komisję na posiedzeniu w dniu 15 kwietnia br. (por. BPS) 147/IV kad.). Projekt dezyderatów zreferował poseł Aleksander Rozmiarek (SD).</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">W uchwalonych dezyderatach Komisja, zwracając uwagę na to, iż zadania przedsiębiorstw budowlano-montażowych resortu budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych w bieżącym planie 5-letnim charakteryzuje nierównomierne tempo wzrostu produkcji w poszczególnych latach, wskazuje na konieczność wyrównania tych proporcji przyrostu, aby nie powodować zbyt dużych napięć w poszczególnych okresach rocznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Komisja uważa, że ważnym źródłem zwiększenia mocy produkcyjnej przedsiębiorstw budowlano-montażowych jest intensyfikacja pracy parku maszynowego. Należy zwrócić szczególną uwagę na jak najpełniejsze wykorzystanie ciężkich maszyn budowlanych m.in. przez zwiększenie współczynnika zmianowości, skrócenie przestojów, poprawę jakości maszyn i usprawnienie gospodarki remontowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Komisja postuluje znaczne rozszerzenie dostaw zmechanizowanych narzędzi elektrycznych zarówno produkcji krajowej i z importu.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Niezbędne jest zapewnienie przedsiębiorstwom budowlano montażowym pełnego pokrycia zapotrzebowania na środki transportu; drogą zwiększenia produkcji krajowej bądź importu tych środków, zwłaszcza wysokotonażowych samochodów samowyładowczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Komisja postuluje ponowne rozważenie bilansu materiałów budowlanych produkowanych, przez przemysł terenowy, zwłaszcza deficytowych materiałów ściennych i uzupełnienie - na bazie tej analizy - środków niezbędnych na rekonstrukcję i rozszerzenie mocy produkcyjnej zakładów wytwarzających te materiały.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Zapotrzebowanie budownictwa na wyroby hutnicze powinno być w pełni pokryte, poprawie ulec winna rytmiczność dostaw wyrobów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Wobec konieczności wdrażania w budownictwie nowych technologii i materiałów, niezbędne jest stworzenie warunków dla znacznego zwiększenia zużycia gipsu; Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych powinno opracować program stosowania gipsu i konsekwentnie go realizować.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Należy zwiększyć wyposażenie przedsiębiorstw budowlanych w nowoczesne maszyny; w związku z tym konieczne jest przyspieszenie uruchomienia produkcji nowoczesnych maszyn budowlanych wysokiej jakości oraz zwiększenie wielkości dostaw maszyn w deficytowych dotychczas asortymentach.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Obecnie różnorodność typów maszyn stosowanych w budownictwie powoduje duże trudności eksploatacyjne, zwłaszcza w dziedzinie zaopatrzenia w części zamienne. Komisja uważa za konieczne stworzenie krajowego przemysłu produkującego maszyny i urządzenia dla przemysłu materiałów budowlanych oraz przekazanie go w gestię resortu budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Wobec deficytu kruszyw naturalnych, niezbędne jest - zdaniem Komisji - podjęcie kroków zmierzających do zaspokojenia zapotrzebowania budownictwa na kruszywa oraz eksploatowanie hałd żużla wielkopiecowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Woj. kieleckie ma najbogatsze i najlepsze jakościowo złoża surowca dla przemysłu materiałów budowlanych, a ponadto znajduje się w korzystnym położeniu geograficznym w stosunku do innych terenów kraju. Dlatego też Komisja wyraża pogląd, iż konieczne jest stworzenie warunków dla intensywnego rozwoju przemysłu materiałów budowlanych w tym województwie. M.in. chodzi o zbudowanie linii kolejowej Kielce-Łagów, umożliwiającej dotarcie do nieeksploatowanych dotychczas okręgów surowcowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Dla zabezpieczenia warunków realizacji programu robót elewacyjnych, Komisja uważa za niezbędne wprowadzenie do użytku nowoczesnych rusztowań.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">O REALIZACJI ZADAŃ PLANOWYCH W DZIEDZINIE INWESTYCJI MIESZKANIOWYCH I KOMUNALNYCH W I KWARTALE 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisława Drozda na posiedzeniu Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej w dniu 13 maja 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">W roku 1966 przewidziano do wykonania ogółem 395 596 izb mieszkalnych, czyli ok. 140 tys. mieszkań; w budownictwie państwowym - 178 tys. izb., w budownictwie spółdzielczym - 143 500 izb, w budownictwie indywidualnym, kredytowanym i niekredytowanym - 74 tys. izb. Przewiduje się oddanie do użytku ponad 263 tys. m2 na urządzenia socjalno-usługowe, w tym 50 tys. m2 na lokale dla rzemiosła.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">W strukturze planu uwzględnione zostały zasady nowej polityki mieszkaniowej, wyrażające się w zwiększonym udziale budownictwa spółdzielczego; w bieżącym roku udział tego budownictwa wzrasta do 34,2 proc., w porównaniu z 21,7 proc. w roku 1965.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Realizacja planu w I kwartale przebiegała w skali krajowej na ogół korzystniej niż w analogicznym okresie roku ub. W budownictwie uspołecznionym plan zrealizowano w 17,7 proc., w tym w budownictwie rad narodowych - 19,8 proc. Zadania budownictwa spółdzielczego zrealizowano w 16,6 proc., przy czym powszechne budownictwo spółdzielcze w 18,2 proc., a budownictwo spółdzielcze resortowe tylko w 5,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">O ile w skali krajowej wykonanie zadań w I kwartale br. kształtuje się na ogół pomyślniej aniżeli w analogicznym okresie roku ubiegłego, o tyle w niektórych województwach występują opóźnienia. Dotyczy to głównie - w zakresie budownictwa rad narodowych - woj. poznańskiego, białostockiego, wrocławskiego, zielonogórskiego, a w zakresie budownictwa spółdzielczego - m. st. Warszawy, oraz woj. koszalińskiego, krakowskiego, wrocławskiego, łódzkiego, opolskiego. Uwaga resortu skierowana jest obecnie na uzyskanie wyższego i zarażam wyrównanego poziomu wykonawstwa we wszystkich województwach.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">W budownictwie socjalno-usługowym, plan I kwartału wykonany został powyżej poziomu zeszłorocznego. W tej dziedzinie wprowadzone zostały w roku bieżącym po raz pierwszy dyrektywne wskaźniki wykonawstwa. Nastąpił postęp w realizacji zadań budownictwa na cele usługowe jednak uzyskane efekty są niższe aniżeli w budownictwie mieszkaniowym. I tu również występują rozbieżności pomiędzy poszczególnymi województwami.</u>
+          <u xml:id="u-2.39" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Uwaga resortu gospodarki komunalnej koncentruje się na podniesieniu jakości oddawanych do użytku mieszkań, jak również na rytmicznym uzyskiwaniu nowych zasobów mieszkaniowych w okresach kwartalnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.40" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Na cele inwestycji komunalnych resort gospodarki komunalnej ma do dyspozycji kwotę 3 680 mln zł w planie centralnym i terenowym. Poziom realizacji zadań w I kwartale br., jakkolwiek nieco lepszy niż w analogicznym okresie ub.r. nie może być uznany za zadowalający.</u>
+          <u xml:id="u-2.41" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Z całokształtu zadań, jakie przypadają do wykonania w roku bieżącym, resort ustalił kilkadziesiąt najważniejszych obiektów inwestycyjnych, których realizację pragnie - wspólnie z resortem budownictwa - kontrolować.</u>
+          <u xml:id="u-2.42" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Wysiłek resortu skierowany jest na pełne i jak najbardziej celowe wykorzystanie przyznanych na rok bieżący funduszów inwestycyjnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00013-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00013-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d338123
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00013-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00013-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 13/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 13/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:13</note>
+        <note type="sessionNo">13</note>
+        <date>1966-06-07</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAleksanderSchmidt" role="speaker">
+        <persName>Poseł Aleksander Schmidt</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMleczko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Mleczko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykHałas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Hałas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefGrzecznarowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Grzecznarowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBrudziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Brudziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichalinaTatarkównaMajkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michalina Tatarkówna-Majkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławPoczesny" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Poczesny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00013-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00013-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..849a0ab
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00013-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,103 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 7 czerwca 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwom posła Jerzego Ziętka (PZPR), przeprowadziła analizę działalności Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych w roku 1965. W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z ministrem Marianem Olewińskim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa - Jerzy Popko, dyrektorzy zespołów NIK - Teodor Borczyński i Henryk Kaczyński oraz przedstawicie Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Posłowie - członkowie Komisji otrzymali uprzednio obszerne materiały Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Najwyższej Izby Kontroli omawiająca wyniki działalności resortu w 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdawcą był poseł Stanisław Heidner (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W roku 1965 Ministerstwo Budownictwo i Przemysłu Materiałów Budowlanych pomyślnie zrealizowało podstawowe zadania nakreślone w Narodowym Planie Gospodarczym. W roku ubiegłym intensywna była również normatywna i koordynacyjna działalność resortu, zmierzająca do uzyskania dalszego postępu w budownictwie i do usunięcia występujących jeszcze niedomagań.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Wyniki działalności resortu w 1965 r. charakteryzuje:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- wykonanie z nadwyżką zadań rzeczowych w budownictwie ogólnym, poprawa rytmiczności oddawania obiektów do użytku, wzrost produkcji globalnej w stosunku do roku 1965 o 13 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- wykonanie z nadwyżką planu produkcji przemysłowej, zarówno pod względem ilości jak i w przekroju asortymentowym; produkcja globalna przemysłu wzrosła o 11,7 proc. w stosunku do roku 1964.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- wykonanie planu zaopatrzenia kraju i planu eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Nie osiągnięto jednak pełnej realizacji oddawania do użytku obiektów przemysłowych, nie w pełni wykonano wartościowy plan produkcji budowlano-montażowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wyniki ekonomiczne uzyskane w 1965 r. wskazują na osiągnięcie zarówno w budownictwie jak i w przemyśle materiałów budowlanych prawidłowych na ogół proporcji między wzrostem produkcji, zatrudnienia, wydajności pracy i funduszu płac oraz na uzyskanie ponadplanowej akumulacji w przemyśle materiałów budowlanych, przy niepełnej realizacji zadań w tej dziedzinie w budownictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Szczególny postęp osiągnięty został w budownictwie mieszkaniowym. Przedsiębiorstwa podległe resortowi i nadzorowane przez resort wykonały zadania planowe w tej dziedzinie z nadwyżką 4 730 izb. Pomyślnie wykonane zostały również zadania rzeczowe w budownictwie szkolnym oraz w budownictwie szpitalnym. Plan budownictwa rolniczego zrealizowano w 89,6 proc., przy czym na stan taki wpłynęło zarówno niedostateczne przygotowanie ze strony inwestora tego budownictwa, nierównomierny wzrost zadań w poszczególnych rejonach kraju, jak również spiętrzenie prac w czwartym kwartale, w którym wystąpiły niesprzyjające warunki atmosferyczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W toku realizacji planu budownictwa wystąpiły w 1965 r. istotne trudności wynikające z nieodpowiedniego często przygotowania dokumentacji, z trudności zaopatrzeniowych, ze zmienności planu (szczególnie w budownictwie przemysłowym), z niedostatecznej koncentracji inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Resort budownictwa dla poprawy działalności podległych sobie jednostek koncentrował uwagę na usprawnieniu koordynacji robót u generalnych wykonawców, na koncentracji robót budowlano-montażowych, na wprowadzaniu nowych normatywów kosztorysowych, na pogłębianiu analizy ekonomicznej, na poprawie metod zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Jakość robót budowlano-montażowych podniosła się. Występujące jeszcze przypadki niedostatecznej jakości obiektów wywołane były, w głównej mierze, niedostateczną jakością materiałów budowlanych. Nie zawsze w pełni przestrzegane były przepisy dotyczące organizacji i funkcjonowania kontroli jakości robót i materiałów budowlanych, występował brak nadzoru nad usuwaniem usterek w obiektach przekazywanych do użytku. Dla wyeliminowania tych nieprawidłowości resort opracował program poprawy jakości, robót uwzględniający wszystkie fazy procesu budowlanego od projektowania do robót wykończeniowych i zasady dokonywania odbioru.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W poważnej mierze na obniżenie kosztów budownictwa wpłynęły prace naukowo-badawcze prowadzone przez instytuty podległe resortowi budownictwa. Analiza tych prac wykazuje jednak, że występowały istotne nieprawidłowości w ich programowaniu oraz we wdrażaniu ich wyników do praktyki, co w konsekwencji obniżało efektywność tych prac. Niektóre z nich miały charakter wykraczający poza zasięg bieżących potrzeb, niektóre zaś były dublowane przez kilka placówek naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Przemysł materiałów budowlanych zrealizował plan na rok 1965 z nadwyżką uzyskując wzrost wartości produkcji globalnej w cenach porównywalnych o 10,1 proc. w porównaniu z 1964 r. Produkcja deficytowych materiałów budowlanych, jak: cement, materiały ścienne, kruszywo budowlane - charakteryzowała się znaczną dynamiką wzrostu. W dalszym ciągu jednak rozmiary produkcji niektórych materiałów nie zapewniły pełnego pokrycia potrzeb odbiorców, co szczególnie dało się odczuć w dziedzinie materiałów ściennych.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W latach 1961-1965 wydatkowano na budowę, rozbudowę i modernizację zakładów przemysłu materiałów budowlanych około 14,5 mld zł. Nieprawidłowości w działalności inwestycyjnej ujemnie wpłynęły na uzyskanie planowanych przyrostów zdolności produkcyjnych. Resort budownictwa podjął również i w tej dziedzinie środki mające przyczynić się do uzyskania kompleksowej poprawy realizacji inwestycji w latach1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania z wykonania zadań przez resort budownictwa w 1965 r. przedstawił dyrektor Zespołu NIK - Teodor Borczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Z ustaleń kontroli przeprowadzonych przez NIK wynika, że resort budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych zrealizował zadania określone w planie na 1965 r. w zakresie budownictwa kubaturowego, uzyskując wzrost produkcji budowlano-montażowej w porównaniu do 1964 r. o 9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Pomyślnie, bo z nadwyżką, wykonano plan produkcji przemysłowej, osiągając wysokie tempo wzrostu tej produkcji (o 11,7 proc. w porównaniu z 1964 r.). Wykonano również planową produkcję większości podstawowych asortymentów materiałów budowlanych oraz ustalono planem zadania w zakresie zaopatrzenia kraju w te materiały.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Z ustaleń kontroli wynika jednak, że przy realizacji zadań planowych występowały nieprawidłowości, które oddziaływały ujemnie na efekty działalności gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Niektóre zagadnienia wymagają szczególnej uwagi, zwłaszcza przy realizacji zadań planu na rok 1966. Dotyczy to przede wszystkim:</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- przebiegu realizacji inwestycji własnych, zwłaszcza w przemyśle materiałów budowlanych, - organizacji pracy na budowach oraz jakości robót budowlano-montażowych i materiałów budowlanych, - warunków dla wzrostu zdolności produkcyjnej przedsiębiorstw budowlano-montażowych dostosowanych do potrzeb wynikających z planu inwestycyjnego, - działalności przedsiębiorstw budowlano-montażowych pod kątem uzyskania poprawy ich rentowności, - poprawy zaopatrzenia w materiały budowlane, - koordynacji i podniesienia efektywności prac naukowo-badawczych, - skuteczności działania kontroli wewnętrznej oraz nadzoru.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Oceniając całokształt działalności resortu należy stwierdzić, że zrealizował on podstawowe zadania wynikające z planu na 1965 r., lecz równocześnie wystąpiły w tej działalności niedociągnięcia i nieprawidłowości wymagające podjęcia skutecznych środków zaradczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełLeonBrudziński">Wiele istotnych dla całokształtu działalności resortu budownictwa problemów podnoszonych już było przez Komisję m.in. przy dyskusji nad projektem planu na 1966 r. Wysunięte wówczas przez Komisję dezyderaty są realizowane w toku bieżącej działalności resortu budownictwa, nie wszystkie jednak sprawy dopracowane zostały do końca.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełLeonBrudziński">Jednym z takich problemów jest niedostateczna efektywność prac naukowo badawczych w budownictwie. Zarówno placówki naukowo-badawcze, jak i ludzie w nich zatrudnieni dysponują znacznymi środkami i szerokimi możliwościami. Te poważne nakłady nie zawsze jednak bywają właściwie wykorzystane. Dotychczasowe osiągnięcia placówek naukowo-badawczych nie mogą zadowalać. Problem ich pracy niejednokrotnie podnoszony był na posiedzeniach Komisji przy różnych okazjach. Wydaje się, że nadszedł czas, by problemowi temu poświęcić specjalne posiedzenie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełLeonBrudziński">Jakość budownictwa zależna jest w wielkiej mierze od jakości materiałów budowlanych. Nie negując osiągnięć w tej dziedzinie, warto poświęcić więcej niż dotychczas uwagi sprawom kontroli jakości materiałów budowlanych. Sprawa ta nie jest w pełni doceniana, czego najlepszym dowodem jest fakt, iż kontrola ma raczej charakter wyrywkowy. Więcej uwagi należy również poświęcić działalności laboratoriów badawczych, szerzej rozwijać ich sieć, lepiej wyposażać, dokładniej kontrolować ich pracę.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełLeonBrudziński">W toku dyskusji nad projektem planu na 1966 r. resort zapewniał wydatne obniżenie deficytu materiałów ściennych; wiele nadziei wiązano z organizowaniem wiejskich zespołów wypału cegły. Tymczasem deficyt ten nadal się utrzymuje, a w stosunku do pierwszych lat minionej 5-latki uległ nawet pogłębieniu. W ostatnim okresie zlikwidowane zostało z różnych przyczyn 213 czynnych cegielni. Ich zdolność produkcyjna odpowiada z grubsza wielkości obecnego deficytu materiałów ściennych. Wskazane byłoby, by resort, wspólnie z władzami terenowymi, podjął kroki umożliwiające organizowanie zespołowych form produkcji na bazio tych właśnie cegielni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełHenrykHałas">Z uznaniem należy podkreślić, iż Komisja ma możność już w połowie roku analizować wykonanie planu resortu budownictwa za rok poprzedni. Umożliwi to lepsze przygotowanie się do dyskusji nad projektem planu na 1967 r. W pełni uznając osiągnięcia resortu budownictwa w minionym okresie, w dalszym ciągu należy mocno podkreślać występującą jeszcze nierytmiczność oddawania obiektów do użytku, zwłaszcza obiektów przemysłowych. Główne trudności powodujące ten stan - to poważne opóźnienia dostaw oraz liczne zmiany planów dokonywane przez inwestorów. Resort powinien podjąć kroki zmierzające do usprawnienia działalności w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełHenrykHałas">Dążyć również trzeba do ściślejszego przestrzegania rytmiczności w realizacji planów na przestrzeni roku. Obserwuje się co prawda przesunięcie wykonawstwa wielu zadań na wcześniejsze okresy roku, tym nie mniej interesy całej gospodarki narodowej wskazują na potrzebę pójścia jeszcze dalej w tej dziedzinie. Budownictwo jest m.in. bardzo „wagonochłonne”; to też odciążenie kolei od przewozu materiałów budowlanych w najtrudniejszym dla niej okresie jesiennym byłoby ze wszech miar celowe.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełHenrykHałas">Przedsiębiorstwa budowlano-montażowe mają poważne trudności z prowadzeniem remontów maszyn z uwagi na różnorodność ich typów. Trudności te są szczególnie ostre przy remontach maszyn importowanych, dlatego też należałoby szybciej zrealizować dezyderat Komisji dotyczący organizacji w resorcie budownictwa własnej produkcji maszyn budowlanych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Na tle przedstawionego sprawozdania, wnikliwie ujmującego działalność resortu budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych w 1965 r. nasuwa się generalna uwaga dotycząca zaopatrzenia materiałowego budownictwa. Można oczekiwać, że braki materiałowe, jakie dały się odczuć w roku ubiegłym m.in. w zakresie materiałów hutniczych, instalacyjno-sanitarnych, a zwłaszcza cegły, w roku bieżącym jeszcze się pogłębią. Resort budownictwa dopracował się już pełnej względnie rytmicznej realizacji planowych zadań również w okresach kwartalnych. Nie wolno dopuścić, aby osiągniecie to zostało w jakimkolwiek stopniu podważone na skutek grożących niedoborów w zaopatrzeniu. Nierytmiczność dostaw wielu materiałów powoduje dużo zamieszania na budowach i sprawia niezliczone kłopoty personelowi technicznemu, utrudniając mu normalną pracę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanGałązka">W roku bieżącym Komisja wcześniej niż zwykle analizuje działalność resortu budownictwa za rok poprzedni, co daje możliwość szerszego spojrzenia na problem. Z analizy przedstawionego materiału można wysnuć wniosek, że głównym motywem działania resortu było jak najbardziej pełne zamknięcie ubiegłej 5-latki i przygotowanie korzystnych warunków startu do bieżącej 5-latki. W tej dziedzinie osiągnięto pomyślne rezultaty.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJanGałązka">W realizacji bieżących i przyszłych zadań uwaga resortu powinna być skierowana na osiągnięcie założonych wskaźników przyrostu potencjału przedsiębiorstw budowlano-montażowych; możliwości w tej dziedzinie istnieją, jednak ich uzyskanie wymaga dużej mobilizacji i systematycznej kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJanGałązka">Na wykonaniu zadań w roku ubiegłym zaciążyły niedobory materiałów budowlanych; obecnie problem ten rysuje się nie mniej ostro.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJanGałązka">Nadal pozostaje w pełni aktualny postulat przestrzegania w praktycznej działalności koncentracji robót i budów wszędzie tam, gdzie to jest możliwe.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełJanGałązka">Uwaga skierowana być powinna również na przestrzeganie norm jakościowych materiałów budowlanych, na odpowiednie prowadzenie badań laboratoryjnych.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełJanGałązka">W zakresie realizacji budżetu wystąpiły w roku ubiegłym dość znaczne perturbacje dla zjednoczeń i przedsiębiorstw. Należy dążyć do stabilizacji finansowej tych jednostek na przyszłość.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełJanGałązka">Ogólne wyniki działalności resortu budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych w pełni uzasadniają poparcie wniosku o przyjęcie sprawozdania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAleksanderSchmidt">Ze sprawozdania wynika, że resort uczynił poważny krok naprzód w realizacji zadań inwestycyjnych. W 1965 r. zbudowano o 13 proc. więcej izb mieszkalnych niż w roku poprzednim, plan budownictwa szkolnego wykonano z nadwyżką, produkcja przedsiębiorstw budowlano-montażowych wzrosła o 9 proc. Wszystko to zasługuje na pozytywną ocenę.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełAleksanderSchmidt">Rozpatrując jednak sprawę w przekroju geograficznym można dojść do wniosku, że nie wszystkie regiony mają powód do zadowolenia; do tych zalicza się woj. bydgoskie. W tym województwie plan budownictwa szkolnego nie został wykonany; nie tylko nie oddano do użytku wszystkich zaplanowanych szkół, ale poważne niedobory występują w przygotowaniu stanów surowych, co stawia pod znakiem zapytania rozpoczęcie w roku bież. budowy 30 nowych szkół.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełAleksanderSchmidt">Na terenie woj. bydgoskiego, a także w niektórych innych województwach, obserwuje się wyraźną dysproporcję, pomiędzy wielkością nakładów inwestycyjnych, a zdolnością produkcyjną przedsiębiorstw budowlano-montażowych. O ile w skali krajowej potencjał ten wzrósł w roku ubiegłym o 9 proc., to w woj. bydgoskim tylko 5,2 proc. przy zwiększonych zadaniach inwestycyjnych. Problem nie byłby może tak ostry, gdyby nie fakt, że zjawisko niedoboru potencjału jest tu od szeregu lat. Dysproporcja ta ujemnie wpływa na proces inwestycyjny i jest źródłem wielu strat gospodarczych. Wadliwy jest system bilansowania mocy przerobowej z nakładami inwestycyjnymi. Bilans nakładów sporządzany jest w układzie terenowym, jeśli zaś chodzi o inwestycje centralne - w układzie resortowym. Wprawdzie Komisja Planowania ustala ogólne szacunki, jednakże resorty podejmują dodatkowe decyzje i zapotrzebowanie na moc wykonawczą; jest sumą decyzji wielu resortów. Zachodzi zatem konieczność takiej zmiany systemu bilansowania, ażeby obejmował on wszystkie inwestycje w układzie terenowym; w regionach, gdzie występuje niedobór trzeba odpowiednio zwiększyć moc przerobową przedsiębiorstw wykonawczych.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełAleksanderSchmidt">Problem ten dojrzał do poważnych rozstrzygnięć, zwłaszcza w woj. bydgoskim wobec przewidywanej budowy Azotów VI we Włocławku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełFranciszekMleczko">W wykonawstwie budowlanym obserwuje jeszcze dużo różnego rodzaju niedociągnięć. I tak np. w związku z rozwojem budownictwa rolnego, występuje zjawisko ucieczki średniej kadry technicznej z budownictwa ogólnego do budownictwa rolnego, gdzie jakoby są wyższe płace.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełFranciszekMleczko">Dokumentacja projektowo-kosztorysowa zbyt często jest zmieniana i uzupełniana w toku realizacji budowy. Biura projektowe nie obejmują dokumentacją niektórych robót i w związku z tym występuje rozpiętość między ustaloną ceną kosztorysową a faktycznymi kosztami budowy. Projektanci zbyt rzadko jeszcze bywają na placach budów.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełFranciszekMleczko">Wciąż jeszcze niedostateczne jest poczucie odpowiedzialności kadry wykonawczej za jakość robót. Niejednokrotnie np. kierownik budowy wie, że dostarczono mu materiał złej jakości, którego stosowanie przy budowie grozi znacznym zmniejszeniem użyteczności budynku, a jednak nie sygnalizuje o tym i podejmuje roboty. Występują również błędy w dokumentacji, które można by skorygować w toku wykonawstwa, a mimo świadomości występowania tych błędów; realizuje się budowę.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełFranciszekMleczko">W zakresie rozwoju produkcji materiałów budowlanych większą pomoc należałoby zapewnić chłopskim zespołom wypału cegły. Są tereny, gdzie może być cegła produkowana nawet starymi, strycharskimi metodami. Konieczne jest tylko dostarczenie mieszarek do gliny i stworzenie możliwości suszenia cegły.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełFranciszekMleczko">Pewne trudności zaczynają występować w dostawach piasku i żwiru. Uregulowanie niektórych problemów gospodarki wodnej przyczyniło się do zmniejszenia eksploatacji niektórych rzek. Dlatego też w szerszym zakresie należy przechodzić na stosowanie do elewacji budynków różnego rodzaju płyt ceramicznych, których produkcja nie wymaga szerokiego stosowania piasku i żwiru.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Olbrzymi wzrost zadań budownictwa, jak również produkcji materiałów budowlanych, jest należycie doceniany przez całe społeczeństwo. Trzeba jednak podkreślić, że jeśli ilościowo wykonujemy plany tego budownictwa, to jakość oddawanych do użytku obiektów budzi jeszcze stosunkowo wiele zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Mamy budowy, gdzie stosuje się najnowocześniejszą technikę, ale stanowią one stosunkowo niewielki, odsetek całości planu budownictwa. Zbyt wiele budów prowadzi się starym tradycyjnym sposobem. Produkcja betonu prowadzona jest w szerokim zakresie w małych betoniarniach, bezpośrednio na budowach, niejednokrotnie przez robotników o stosunkowo niskich kwalifikacjach. W takich warunkach jakość tych betonów pozostawia wiele do życzenia. Scentralizowanie takiej produkcji pozwoliłoby niewątpliwie poprawić jej jakość, umożliwiłoby stworzenie laboratoriów badawczych i wprowadzenie innych usprawnień.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Dostawy sprzętu budowlanego dokonywane są nierytmicznie i nie są zgrane z rzeczywistymi potrzebami i terminami wykonania poszczególnych obiektów. Niejednokrotnie również dostarczany sprzęt jest złej jakości.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Budownictwo stale odczuwa brak większych wozów do przewozu materiałów budowlanych, występują również niedobory środków transportowych. Za mało środków przeznacza się na naprawy taboru samochodowego.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Konieczne jest poczynienie odpowiednich wysiłków, ażeby plan werbowania wykwalifikowanych robotników i pracowników umysłowych dla budownictwa w bieżącej 5-latce był w pełni zrealizowany. Na budowach zbyt często jeszcze pracują kierownicy, którzy nie posiadają uprawnień budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełJózefGrzecznarowski">W nowo wznoszonych obiektach przemysłowych nie zawsze w dostatecznym stopniu zabezpieczone są warunki bezpieczeństwa i higieny pracy i to zarówno w stosunku do robotników zatrudnionych bezpośrednio w tych zakładach, jak i w stosunku do ludności zamieszkującej w pobliżu dużych obiektów przemysłowych. I tak np. cementownia Wierzbica nie ma odpowiednich urządzeń odpylających.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławPoczesny">Częstym zjawiskiem jest opóźnienie dokumentacji projektowo-kosztorysowej. Duża jest również rozpiętość kosztów dokumentacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStanisławPoczesny">Za niedotrzymanie terminów umowy powinny być ściągane kary umowne. Obserwujemy jednak ciche porozumienia pomiędzy inwestorem i wykonawcą.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełStanisławPoczesny">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Olewiński, który stwierdził m.in.: Podstawowe decyzje dotyczące programu inwestycyjnego, planowania inwestycji, zabezpieczenia bazy materiałowej podjęte zostały na VI Plenum KC PZPR. Dyskusja na Komisji porusza cały kompleks tych samych zagadnień. Jest to zrozumiałe i słuszne. Posłowie, w trosce o prawidłową rywalizację zadań budownictwa wskazują na występujące w nim braki i niedociągnięcia, poszukują przyczyn obiektywnych i subiektywnych utrudniających harmonijną realizację wszystkich zadań. Realizacja każdego zamierzenia wymaga jednak pewnego okresu czasu. Prawidłowe kierowanie złożonym procesem inwestycyjnym wymaga uwzględniania wszystkich występujących okoliczności, rozważenia możliwości i wybrania wśród różnych alternatyw najsłuszniejszej, najbardziej efektywnej w danych warunkach. Wydaje się, że właśnie dyskusja nad wykonaniem planu za miniony okres w tak wczesnym terminie jest czynnikiem umożliwiającym lepsze przygotowanie się resortu do opracowania planu na okres następny. Resort dąży do zamknięcia wstępnego etapu prac w podległych przedsiębiorstwach nad projektem planu na lata 1966–1968 w czerwcu i lipcu br.; stworzy to lepsze podstawy dla prawidłowego ustalenia zadań planu, a tym samym lepsze warunki jego realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełStanisławPoczesny">Jednym ze stale aktualnych problemów w budownictwie jest rozwój bazy materiałowej i jej stosunek do rosnących zadań budownictwa. Podnoszone są dziś głosy krytyki dotyczące niektórych posunięć resortu w latach poprzednich, które w konsekwencji wpłynęły na pogłębienie się deficytu materiałów budowlanych, zwłaszcza ściennych. Na te zjawiska patrzy się jednak z perspektywy istniejącej sytuacji, nie uwzględnia się, że w tamtych latach takie posunięcia były podyktowane koniecznością gospodarczą. Resort uzyskał już dodatkowe środki na rozwój tej gałęzi przemysłu materiałów budowlanych. Podjął już odpowiednie przedsięwzięcia, jednakże efekty odczuwalne będą dopiero po 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełStanisławPoczesny">W dziedzinie produkcji materiałów ściennych uwzględnić ponadto trzeba, iż ok. 27 proc. tej produkcji nie podlega bezpośrednio resortowi. Przemysł terenowy, główny, poza budownictwem, gestor tej produkcji, jest poważnie zacofany i wymaga znacznej modernizacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełStanisławPoczesny">Występowały dotychczas i będą nadal odczuwalne trudności z zaopatrzeniem budownictwa w dostateczną ilość i odpowiedni asortyment wyrobów hutniczych. Wymagania budownictwa, wynikające z nowego układu pracy na placach budów, idą w kierunku przechodzenia z dostaw kwartalnych na dostawy miesięczne. Jest to jednak postulat trudny do przyjęcia przez hutnictwo, sprzeczny z programem walcowania, Wyjście z tej sytuacji resort widzi w zwiększeniu normatywów zapasów materiałów hutniczych w budownictwie. Nie jest to sprawa łatwa do zrealizowania, gdyż wymaga importu poważnych ilości stali.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełStanisławPoczesny">W ciągu ostatnich 10 lat dokonany został w budownictwie ogromny postęp. W większości wypadków na placach budów transport konny zastąpiony został transportem zmechanizowanym; wzrosła również poważnie mechanizacja prac budowlanych. Uzyskanie pełnej mechanizacji wymaga jednak czasu. I tak np. dla osiągnięcia przeciętnego poziomu światowego w zakresie zaopatrzenia robotników budowlanych w elektronarzędzia, potrzeba ich na budowach około 100 tys. sztuk. Niezbędne jest opracowanie programu produkcji tych narzędzi.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełStanisławPoczesny">Słusznie postulowano na posiedzeniu Komisji potrzebę analizy efektywności pracy zaplecza naukowego budownictwa; chodzi bowiem o uzyskanie prawidłowego obrazu sytuacji w tej dziedzinie. Bezsporne są osiągnięcia wielu placówek tego zaplecza, umożliwiające uzyskiwanie postępu w metodach budownictwa. Niektóre z tych osiągnięć pozwalają na szybkie zmniejszenie dystansu dzielącego poziom budownictwa w Polsce od budownictwa światowego. Część jednak placówek zaplecza naukowego nie wykazuje się dostateczną efektywnością.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełStanisławPoczesny">Najpoważniejszym problemem, na który zwrócona jest i nadal będzie kierowana uwaga resortu - to sprawa jakości. Nie wolno dopuszczać do tolerancji w tej dziedzinie. Z uwagi na sytuację zaopatrzeniową, na występujący ciągle deficyt wielu materiałów - wzmożenie czujności i kontroli, jest szczególnie ważne. Trzeba równolegle dążyć do stworzenia najskuteczniejszego systemu kontroli jakości materiałów i do zorganizowania nadzoru nad tą kontrolą, do zaostrzenia sankcji.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełStanisławPoczesny">W budownictwie obserwuje się szybszy przyrost kadr pracowników z wyższym i średnim wykształceniem, aniżeli kadr pracowniczych w ogóle. Jest to zjawisko prawidłowe; zastrzeżenia budzi jednak nadal terenowe rozmieszczenie wykwalifikowanych kadr.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełStanisławPoczesny">Rok 1965 zaniknął w budownictwie pewien charakterystyczny w tym dziale gospodarki okres ruchu cen i kosztów. W roku bieżącym wprowadzona została, a w roku 1967 ulegnie stabilizacji nowa gospodarka finansowa w budownictwie. Ma to istotne znaczenie dla prawidłowej oceny jego wyników ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełStanisławPoczesny">Przewodniczący Komisji - poseł Jerzy Ziętek (PZPR): W realizacji planu przez resort budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych w 1965 roku nastąpiła wyraźna poprawa w porównaniu z rokiem 1964, jakkolwiek nie ominęła ona wszystkich odcinków działalności resortu.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełStanisławPoczesny">Przyczyną niepełnej realizacji planu było przede wszystkim niezbilansowanie zadań produkcyjnych ze środkami; jakkolwiek problem ten nie występuje dziś tak ostro, jak w poprzednich latach, niemniej jednak wymaga dalszej, wytężonej uwagi, gdyż brak pełnego zbilansowania powoduje perturbacje w procesie budowlanymi: z jednej strony - zbędne przestoje, z drugiej - pracę w godzinach nadliczbowych i przekraczanie funduszu płac.</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełStanisławPoczesny">Komisja kontynuować będzie wysiłki zmierzające do zapewnienia rytmiczności dostaw materiałowych realizowanych przez inne resorty. Zachodzi zwłaszcza konieczność przezwyciężenia niedoboru stali i zaopatrywania w nią budów we właściwych terminach.</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PosełStanisławPoczesny">W wyniku podjętych przez Komisję kroków nastąpiła pewna poprawa w tej dziedzinie, jest ona jednak w różnym stopniu odczuwalna w różnych terenach kraju.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PosełStanisławPoczesny">Część winy za nie dość sprawną realizację planu ponosi inwestor, zwłaszcza inwestor w przemyśle. Często występuje dotkliwa luka między możliwościami rozruchu a wyposażeniem inwestycji w niezbędne maszyny i urządzenia. Inwestor zalecający budowę powinien być do niej należycie przygotowany pod względem rytmicznego wyposażenia w elementy montażowe.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PosełStanisławPoczesny">W dyskusji i w uwagach NIK wysunął się na czoło problem jakości budownictwa. W tej sprawie Komisja będzie musiała poświęcić specjalne posiedzenie na jesieni, przy czym liczy na pomoc Najwyższej Izby Kontroli w postaci odpowiednich analiz i wniosków.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PosełStanisławPoczesny">Do problemów poruszonych w dyskusji należałoby dodać sprawę pełnego wykorzystania sprzętu budowlanego. Obserwuje się na tym odcinku poprawę, ale jeszcze niedostateczną. Łączy się z tym potrzeba szybszych i sprawniejszych remontów sprzętu, zlikwidowania długich przestojów, odległego transportu. Sprawność sprzętu jest sprawą tym bardziej ważną, że sprzętu stale przybywa, a właściwe jego wykorzystanie decyduje o obniżce kosztów produkcji i wykonywaniu planowych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PosełStanisławPoczesny">Komisja przyjęła sprawozdanie resortu budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych z wykonania planu za rok 1965, zalecając resortowi uwzględnienie w dalszej działalności wniosków Najwyższej Izby Kontroli oraz wynikających z przebiegu dyskusji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00014-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00014-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8608ad9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00014-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00014-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 14/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 14/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:14</note>
+        <note type="sessionNo">14</note>
+        <date>1966-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAleksanderSchmidt" role="speaker">
+        <persName>Poseł Aleksander Schmidt</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMleczko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Mleczko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełGrzegorzCwyl" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Cwyl</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanuszZarzycki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Zarzycki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefNagórzański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Nagórzański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBrudziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Brudziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPiotrGajewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Gajewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jerzy Ziętek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00014-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00014-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..247d8e3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00014-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,94 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 8 czerwca 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- rozpatrzyła działalność Ministerstwa Gospodarki Komunalnej w 1965 r., - rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W obradach udział wzięli: podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd, podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Ryszard Gerlachowski, dyrektorzy zespołów NIK - Teodor Borczyński i Henryk Kaczyński, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Posłowie - członkowie Komisji otrzymali uprzednio obszerne materiały Ministerstwa Gospodarki Komunalnej oraz Najwyższej Izby Kontroli, omawiające wyniki działalności resortu w 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Koreferat przedstawił poseł Wincenty Aleksiejczuk (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Podstawowe usługi komunalne w 1965 r. zostały wykonane lepiej niż w roku poprzednim. Zaopatrzenie ludności miast w wodę zwiększyło się o 6,4 proc., w gaz - o 10 proc.; usługi komunikacyjne wzrosły o 7 proc., usługi pralnicze - o 6 proc.; zasoby mieszkaniowe zwiększyły się o 2,6 proc. Zanotowano także postęp, jeśli chodzi o wyniki finansowe i poziom rentowności przedsiębiorstw gospodarki komunalnej i mieszkaniowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Dowodem poszukiwania przez Ministerstwo Gospodarki Komunalnej nowych, bardziej efektywnych rozwiązań organizacyjnych, które pozwalałyby, lepiej zaspokajać potrzeby społeczeństwa, jest łączenie małych, jednobranżowych przedsiębiorstw komunalnych w przedsiębiorstwa wielobranżowe; pozwala to na oszczędność etatów administracyjnych i lepsze wykorzystanie zaplecza.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Mimo osiągniętej poprawy, w działalności resortu gospodarki komunalnej występowały nadal różne nieprawidłowości i braki. Z dużymi opóźnieniami i nie w pełnym zakresie zrealizowano zadania planowe w dziedzinie nowych inwestycji oraz remontów obiektów komunalnych i mieszkaniowych. W wielu przedsiębiorstwach występowały przejawy niegospodarności w odniesieniu do materiałów i sprzętu. Niewystarczająca była inicjatywa resortu w zakresie wdrażania postępu technicznego i pomysłów racjonalizatorskich w podległych jednostkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Plan budownictwa mieszkaniowego rad narodowych wykonano w 98,8 proc. planu w budownictwie zakładowym - 97,4 proc., w spółdzielczym - 99,8 proc. Znacznie gorzej zrealizowano zadania w zakresie równoczesnego oddawania do użytku urządzeń socjalno-kulturalnych, przy czym sytuacja ta ulega pogorszeniu. W 1963 r. plan oddania obiektów socjalno-kulturalnych wykonano w 82 proc., w 1964 r. - w 83,9 proc., a w 1965 r.- 75,8 proc. W ubiegłym roku do eksploatacji miały wejść lokale usługowe o łącznej powierzchni 55 709 m2, oddano zaś do użytku zaledwie 33 154 m2, co stanowi 59,5 proc. planu rocznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Dużym osiągnięciem resortu jest obniżenie kosztów jednostkowych budownictwa mieszkaniowego z 2 315 zł za 1 m2 powierzchni użytkowej w budownictwie rad narodowych w 1963 r. - do 1 910 zł w I półroczu 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Plan remontów kapitalnych zasobów mieszkaniowych rad narodowych zrealizowano ogółem w 99 proc., z tym jednak, że w 13 województwach nie wykorzystano w pełni nakładów przewidzianych na remonty, głównie z braku materiałów budowlanych i mocy przerobowej przedsiębiorstw wykonawczych. Realizacja remontów zależy także w dużej mierze od zaplecza techniczno-produkcyjnego, Miejskich Zarządów Budynków Mieszkalnych, którego stan nie jest zadowalający.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Nakłady inwestycyjne na gospodarkę komunalną zrealizowano w 95,6 proc., z czego najwyższy wskaźnik osiągnęło województwo szczecińskie - 105,7 proc., a najniższy woj. olsztyńskie - 73,6 proc. Na koniec ubiegłego roku, na 891 miast i osiedli - w sieć wodociągową wyposażonych było 617 miast, a w sień kanalizacyjna - 622. Globalnie biorąc 67 proc. ludności miejskiej korzysta z wodociągów, a 72,6 proc. z kanalizacji. Plany produkcji wody wykonano w 102 proc., ale zaopatrzenie miast w wodę nie przedstawia się zadowalająco. Straty wody w wyniku wadliwego działania urządzeń rozprowadzających są nadal duże i w niektórych miejscowościach wynoszą ok. 30 proc. wody pitnej. Główną przyczyną jest tu niedostateczny zakres remontów oraz braki w zaopatrzeniu w armaturę.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej obsługiwały 162 miasta zamieszkiwane przez 66,3 proc. ludności miejskiej. Plan przewozów wykonano w 104 proc., przy czym najlepsze efekty uzyskano w trakcji trolejbusowej. Przedsiębiorstwa komunikacyjne borykają się z trudnościami kadrowymi oraz z brakiem dobrze wyposażonego zaplecza technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Plan dostaw gazu zrealizowano w 103,7 proc. Sieć odbiorców gazu zwiększyła się o 141 tys. użytkowników. Resortowi nie udało się jednak w pełni wykorzystać limitów na budowę lub rozbudowę urządzeń do produkcji gazu.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Mimo postępu w usługach pralniczych, nie udało się osiągnąć przewidywanego w uchwale Rady Ministrów z 1959 r. 4-5 krotnego wzrostu tych usług; w praktyce osiągnięto wzrost 2-krotny. Nie rozwiązano także sprawy prania i czyszczenia tkanin syntetycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W 1965 r., dzięki czynom społecznym, oddano do użytku mieszkańców miast 180 ha terenów zielonych, 60 km dróg, 64 km sieci wodociągowej, 14 km kanalizacyjnej i 1 232 punkty oświetlenia ulicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Wzrasta i unowocześnia się produkcja sprzętu komunalnego, w tym samochodów specjalnych, wodomierzy, gazomierzy, automatów do wydawania biletów „Krab”, maszyn i urządzeń pralniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Z działalności resortu gospodarki komunalnej w 1965 r. wynikają wnioski, które należałoby uwzględnić w bieżącym oraz w następnych latach planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Chodzi przede wszystkim o pełne wykorzystywanie środków przeznaczonych na budownictwo mieszkaniowe, o realizowanie zasady kompleksowego przekazywania do użytku efektów mieszkaniowych, o poprawę jakości budownictwa mieszkaniowego i budynków socjalno-kulturalnych. Malejąca z roku na rok wielkość mieszkań rodzi obawę, czy nie projektuje się mieszkań poniżej niezbędnego minimum.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Reforma czynszów stwarza możliwość dalszej poprawy technicznego wyposażenia przedsiębiorstw remontowo-budowlanych. Konieczne jest usprawnienie systemu zaopatrzenia miejskich przedsiębiorstw i zakładów remontowych ZBM w materiały budowlane, rozdzielane centralnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Należy zwrócić uwagę na poprawę jakości produkowanej wody pitnej oraz na rozwój gazownictwa bezprzewodowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Przedsiębiorstwa i zakłady podległe Ministerstwu Gospodarki Komunalnej winny w szerszym zakresie wychodzić naprzeciw inicjatywie społeczeństwa w podejmowaniu i realizacji czynów społecznych. Należałoby także rozważyć możliwość wejścia z gospodarką komunalną do tych wsi, gdzie urządzenia komunalne już istnieją lub będą w najbliższej przyszłości budowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W celu pozyskania kwalifikowanych kadr, należałoby uruchomić przy MPRB przyzakładowe szkoły zawodowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Kaczyński: W 1965 r. nastąpił dalszy wzrost w stosunku do 1964 r. produkcji i usług w zakresie gospodarki komunalnej. Jest to wynik inwestycji, lepszego wykorzystania urządzeń, postępu technicznego i wzrostu wydajności pracy. Jednakże występują jeszcze - mimo wysiłków resortu i aparatu rad narodowych - poważne niedociągnięcia.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Po pierwsze - inwestycje komunalne są niekiedy nieoszczędne i programowane z dużymi przerostami. Ponadto ich przygotowanie, a w ślad za tym realizacja - pozostawiają wiele do życzenia. Uderza zjawisko dużej nierównomierności realizacji inwestycji, remontów jak innych zadań w poszczególnych branżach i województwach. Po drugie - o ile chodzi o inwestycje komunalne, występują znaczne dysproporcje między wykonaniem zadań finansowych a realizacją zadań rzeczowych. Na inwestycje komunalne np. nie wykorzystano ok. 200 mln zł w roku ubiegłym. Podobnie rzecz się ma z wydatkami na drogi, oświetlenie, studnie itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Obserwuje się pozytywne zjawisko korzystniejszego kształtowania się akumulacji - wzrostu zysków i zmniejszania strat. Jest to wynik prac podjętych przez resort w zakresie podnoszenia gospodarności w przedsiębiorstwach gospodarki komunalnej. Działały tu jednak i dwa czynniki obiektywne, a mianowicie podwyżka niektórych cen (czynsze i niektóre świadczenia) oraz wzrost produkcji przedsiębiorstw rentownych (pralnie, hotele itp.). Dowodzi to m.in., że uruchomiono rezerwy istniejące w gospodarce komunalnej, ale tylko w części. Nadal bowiem obserwuje się m.in. znaczne straty gazu i wody z sieci, możliwości obniżki kosztów oraz nie nazbyt sprawną gospodarką inwestycyjną. Ostatnio Ministerstwo Gospodarki Komunalnej powołało biuro, którego zadaniem jest weryfikacja inwestycji komunikacyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefNagórzański">Obok licznych osiągnięć gospodarki komunalnej jest wiele spraw, które należy usprawnić. Wskaźnik dyrektywny inwestycji usługowych w budownictwie miejskim nie został w 1965 r. osiągnięty. Sądząc z obserwacji, nie będzie on również osiągnięty w br. Oznacza to, że potrzeby ludności w zakresie usług, szczególnie w nowych osiedlach, nadal nie będą należycie zaspokajane.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJózefNagórzański">W 1965 r. wykonano plan remontów sieci wodociągowej w 90,8 proc. Tymczasem w niektórych przypadkach straty wody w sieci wewnętrznej i zewnętrznej sięgają 40 proc. Ta sytuacja budzi zaniepokojenie. Środki na remonty i inwestycje komunalne nie są zbyt wielkie, a mimo to nie w pełni wykorzystane. Należy chyba zastanowić się nad możliwością przerzutów limitów finansowych i rzeczowych z tych ośrodków, które nie mogą ich wykorzystać do tych, które mogłyby to uczynić.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJózefNagórzański">Należałoby zaniechać forsowania odbioru budynków mieszkalnych w IV kwartale. Nie pomoże tu rozszerzenie składu komisji odbioru, skoro inspektor nadzoru inwestycyjnego nie jest w stanie uporać się w tym czasie ze swymi obowiązkami.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJózefNagórzański">Są budynki pozostające od 10 i więcej lat bez elewacji, wskutek czego niszczeją. W ub. roku wykonano plan uzupełniania zaległych elewacji jedynie w 60 proc. Czy nie należy zastanowić się nad zwiększeniem potencjału przedsiębiorstw elewacyjnych?</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJózefNagórzański">Gazyfikacja bezprzewodowa nie będzie się rozwijać, jeśli nie zapobiegnie się ciągłemu brakowi gazu, butli, samochodów do rozwożenia. Wydaje się konieczne zalecić, by resort bardziej energicznie zajął się tą sprawą. W gazownictwie przewodowym problemem stają się remonty sieci; sieć gazowa remontowana jest obecnie w minimalnym tylko odsetku. Tempo remontów powinno być bezwzględnie przyspieszone.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJózefNagórzański">Niesłuszne wydaje się przemianowywanie dużych wsi na osiedla miejskie. Osiedla takie to coś pośredniego między miastem a wsią - nie daje mu to żadnych przywilejów miasta, a odbiera przywileje przysługujące wsi. Należałoby unikać tworzenia tego rodzaju fazy pośredniej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanGałązka">Pobór wody przez przemysł w ciągu ostatnich 10 lat wzrósł o 135 proc., przy czym zużycie wody na jednostkę produkcji jest u nas większe niż w innych krajach.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanGałązka">Wydaje się konieczne wprowadzenie powszechnego i ostrego obowiązku kontyngentowania wody dla przemysłu oraz zaostrzenie kontroli jej zużycia. Konieczna jest też ścisłe współdziałanie Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z Centralnym Urzędem Gospodarki Wodnej w zakresie realizacji podstawowych inwestycji wodnych i ich wykorzystania dla celów komunalnych. Np. zbiornik w Głębinowie w woj. wrocławskim, znajdujący się obecnie w budowie, w założeniu miał jedynie funkcje przeciwpowodziowe i żeglugowe. Teraz stało się konieczne i to w trybie awaryjnym, przystosowanie go do potrzeb gospodarki komunalnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanuszZarzycki">Obowiązujący u nas normatyw urbanistyczny powinien ulegać weryfikacji, odpowiednio do współczesnych wymogów. Normatywny wskaźnik gęstości zabudowy, zamieszkania, zieleni osiedlowej i terenów dla dzieci był ustalany bez przewidywania narastającej motoryzacji. Obecnie samochody „zjadają” wewnątrzblokowe tereny zielone i place zabaw dla dzieci. Nasz normatyw urbanistyczny jest ostrzejszy od obowiązujących we wszystkich krajach demokracji ludowej. Wydaje się, że oszczędność terenu jest już zbyt daleko posunięta. Konieczne jest rozwijanie budowy wielopiętrowych parkingów samochodowych ze środków zainteresowanych, które byłyby skumulowane w spółdzielniach mieszkaniowych i wykorzystywane przy pomocy, zachęcie oraz kredytach i limitach państwowych. Tym obowiązkiem należałoby obarczyć spółdzielnie mieszkaniowe. Oczywiście nie może to być rozwijane masowo, trzeba zacząć od eksperymentu w kilku największych miastach.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanuszZarzycki">Nasz normatyw nie przewiduje bazy lokalowej dla celów wychowawczych. Zabezpieczenie miejsc zabaw i gier dla dzieci w miejscu zamieszkania staje się pilnym problemem. Trzeba więc taki normatyw stworzyć.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJanuszZarzycki">Główną przyczyną strat wody, gazu itp. w sieci wewnętrznej jest zła jakość urządzeń instalowanych w budynkach mieszkalnych. Wydaj e się konieczne wprowadzenie obowiązku atestowania tych urządzeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełFranciszekMleczko">W związku z postępującą urbanizacją kraju, wzrastają zadania i trudności Ministerstwa Gospodarki Komunalnej. Warto się zastanowić, czy wzrost urbanizacji nie jest także wynikiem automatycznego przemianowywania dużych wsi na osiedla miejskie i miasta oraz zbędnego rozszerzania terenu miast. Te procesy muszą być bardziej wnikliwie analizowane i regulowane. Migrację ludności do miast można w pewnym stopniu zahamować, wyposażając wsie w urządzenia miejskie (kanalizacja, woda, światło, gaz itp.) Należałoby postulować rozszerzenie także i na wsi usług komunalnych świadczonych przez przedsiębiorstwa nadzorowane przez resort gospodarki komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełFranciszekMleczko">Wydatki na oczyszczanie ścieków w miastach wzrosły. Dotychczas jednak ścieki nie stały się u nas źródłem surowców - jak to jest w wielu uprzemysłowionych krajach, które szeroko rozwijają przemysł utylizacji ścieków. Od 2 lat nie zainteresowano się opracowaniem przedstawionym przez grupę inżynierów z Tarnowa w sprawie wykorzystania ścieków miejskich dla użyźniania pól. Projekt ten jest jakoby niedopracowany, a nie znalazł się przez ten czas, kto mógłby go dopracować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełLeonBrudziński">W gospodarce komunalnej zaszły w ciągu ostatnich kilku lat zmiany na lepsze tak w zakresie świadczonych usług, jak i wewnętrznej sprawności przedsiębiorstw i zjednoczeń komunalnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełLeonBrudziński">Potrzeby resortu gospodarki komunalnej w dziedzinie remontów mieszkań, zostały od strony finansowej zabezpieczone, mimo to zaspokajanie tych potrzeb przebiega dość opornie, co wynika m.in. z trudności zaopatrzeniowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełLeonBrudziński">Sieć wodociągowo-kanalizacyjna jest w niektórych regionach zdekapitalizowana, a także niewystarczająca w stosunku potrzeb. Problemem kapitalnych remontów tej sieci należy energiczniej się zająć.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełLeonBrudziński">Należałoby postulować, aby wojewódzkie wydziały gospodarki komunalnej utrzymywały ściślejszą łączność z powiatowymi organizacjami komunalnymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełGrzegorzCwyl">Osiągnięty postęp w gospodarce komunalnej dotyczy głównie dużych miast; małe miasta w przeważającej większości są jeszcze ciągle pozbawione podstawowych usług komunalnych, mimo że ich ludność również świadczy na rzecz gospodarki komunalnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAleksanderSchmidt">Poprawa działalności przedsiębiorstw komunalnych w roku 1965 jest niewątpliwa. Na szczególne podkreślenie zasługują przedsięwzięcia, mające na celu poprawę metod i form zarządzania, do których zaliczyć trzeba np. rekonstrukcję branż gospodarki komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełAleksanderSchmidt">Są jednak sprawy, które wymagają pilnego uregulowania; jak np. ucieczka miejskich przedsiębiorstw remontowo-budowlanych od prac elewacyjnych z powodu niekorzystnego układu funduszu płac, ponadto trudności w zaopatrzeniu w Farby do elewacji; nieodpowiednia jakość tych farb, która nie ulega poprawie pomimo reklamacji.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełAleksanderSchmidt">Inwestycje komunalne w pewnej części realizowane są wspólnie przez resorty gospodarcze i Ministerstwo Gospodarki Komunalnej. Realizacja tych wspólnych inwestycji napotyka na trudności z tego względu, że resorty gospodarcze zbyt późno przekazują przeznaczone na ten cel środki inwestycyjne.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełAleksanderSchmidt">Coraz większy zakres działalności przedsiębiorstw i zjednoczeń gospodarki komunalnej powinien doprowadzić do niezbędnych zmian w organizacji tych jednostek. Chodzi m.in. o ujednolicenie systemu zarządzania gospodarką komunalną na szczeblu wojewódzkim oraz wyodrębnienie potencjału wykonawstwa budowlanego poprzez powołanie odpowiedniego samodzielnego zjednoczenia w ramach gospodarki komunalnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełPiotrGajewski">Mimo znacznych osiągnięć i lepszej współpracy resortów budownictwa i gospodarki komunalnej, istnieją rozbieżności w ocenie wyników ubiegłego roku. Resort gospodarki komunalnej podaje, że planu budownictwa mieszkaniowego nie wykonano, a Ministerstwo Budownictwa twierdzi, że plan ten wykonano z nadwyżką. Resort budownictwa ma sytuację łatwiejszą niż w ub. latach, ponieważ tempo przyrostu zadań w tym zakresie jest niższe niż w ubiegłej 5-latce. Tymczasem, jak podaje resort gospodarki komunalnej, rytmiczność realizacji zadań nie jest zadowalająca. W IV kwartale 1964 r. wykonano 37,8 proc. zadań rzeczowych, a w IV kwartale 1965 r. - 39 proc.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełPiotrGajewski">Niepokoi niepełna realizacja planu budownictwa urządzeń socjalnych i usługowych. Trwa to od wielu lat. Nasuwa się w związku z tym pytanie - czy właściwie opracowywane są plany?</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełPiotrGajewski">Bardziej precyzyjnie muszą być zgrane z planowaniem budownictwa mieszkaniowego - plany przydziału mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełPiotrGajewski">Dyrektor Zespołu NIK - Henryk Kaczyński: W 1965 r. wzrosła działalność rewizyjna organów rad narodowych. Więcej jest inspektorów, opracowano bardziej realne plany kontroli. Jednakże nadzór zjednoczeń i zrzeszeń gospodarki komunalnej nad podległymi im przedsiębiorstwami jest nadal niedostateczny. Nie pozwala to na szybkie reagowanie na liczne uchybienia i niewłaściwości. Szczególnie słabe są wydziały gospodarki komunalnej prezydiów powiatowych rad narodowych. Wydaje się konieczne ich wzmocnienie oraz zmiana prawnego układu stosunków między zjednoczeniami a wydziałami prezydiów rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełPiotrGajewski">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd, który oświadczył m.in.: Resort gospodarki komunalnej czynił i czyni starania zmierzające do poprawy programowania inwestycji. W tym celu powołano nawet biuro wiodące, którego zadaniem jest m.in. koordynowanie i kontrolowanie założeń inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełPiotrGajewski">Środki na gospodarkę komunalną są małe. Jednakże uchwała nr 100 Rady Ministrów pozwala na zaangażowanie dodatkowych środków w rozbudowę urządzeń komunalnych. Z tego tytułu uzyskano w 1965 r. dodatkowo 500 mln zł, a w 1966 - już 800 mln zł. Uchwała nr 100 precyzuje również zagadnienie udziału zakładów przemysłowych w inwestycjach komunalnych oraz normuje sprawę inwestycji wspólnych. Jednakże często jeszcze, nie realizuje się postanowień tej uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełPiotrGajewski">Prezydia rad narodowych zostały upoważnione do przyjmowania tylu dozorców ilu potrzeba, bez ograniczenia etatami i limitami funduszu płac. Przekroczenia z tego tytułu będą usprawiedliwiane. Pomoże to we właściwym prowadzeniu eksploatacji budynków mieszkalnych.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełPiotrGajewski">Nie można obecnie wykorzystać wszystkich środków, których dostarcza nam realizacja uchwały Rady Ministrów o reformie czynszów. Brak dostatecznie rozbudowanego potencjału jednostek, zajmujących się remontami bieżącymi, brak również odpowiednio rozbudowanego zaplecza; jest to dopiero rozbudowywane. Kwoty niewykorzystane w 1965 i 1966 r. będą mogły być wykorzystane do 1968 r. włącznie.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełPiotrGajewski">Gazownictwo bezprzewodowe rozwija się szybko. Na bieżącą 5-latkę przewiduje się nakłady inwestycyjne w wysokości 300 mln zł, liczba odbiorców wzrośnie ze 100 tys. w 1965 r. do 700 tys. w 1970 r. Buduje się rozlewnię w Stąporkowie, przygotowuje się budowę w Łomży i Lubartowie oraz rozbudowę rozlewni w Poznaniu i Łodzi.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełPiotrGajewski">Opracowuje się wspólny program likwidacji zaległości elewacyjnych. Inwentaryzację tych zaległości już przeprowadzono. Konkretne dyrektywy w tej sprawie opracowane przez Ministerstwo Budownictwa oraz Ministerstwo Gospodarki Komunalnej ukażą się prawdopodobnie w lipcu br.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełPiotrGajewski">Dodatkowych wyjaśnień udzielił również podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Ryszard Gerlachowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Ogólna ocena działalności resortu wypada pozytywnie; zwiększył się zakres remontów, wzrosła wartość usług komunalnych, poprawiła się rentowność przedsiębiorstw komunalnych. Zwiększyła się ranga gospodarki komunalnej. Aby rangę tę utrzymać i umacniać, trzeba zwiększać potencjał wykonawczy w zakresie inwestycji komunalnych, polepszać jakość usług świadczonych ludności oraz zwiększać wyposażenie techniczne przedsiębiorstw komunalnych.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Zachowanie rytmiczności w budownictwie mieszkaniowym i usługowym wymaga stabilizacji planów inwestorskich oraz zwrócenia większej uwagi na problem coraz silniej odczuwanego braku terenów uzbrojonych pod budownictwo miejskie.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Komisja przyjęła sprawozdanie z działalności Ministerstwa Gospodarki Komunalnej w 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">W kolejnych punktach porządku dziennego Komisja rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty oraz uchwaliła dezyderaty w rozpatrywanych na poprzednich posiedzeniach sprawach: budownictwa na wsi, wykonania zadań planowych w I kwartale 1966 r. w zakresie inwestycji mieszkaniowych i komunalnych, realizacji ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w miastach i osiedlach. Sprawozdanie z tej części obrad podamy w kolejnym biuletynie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00015-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00015-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7efeb76
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00015-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00015-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 15/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 15/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:15</note>
+        <note type="sessionNo">15</note>
+        <date>1966-06-10</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00015-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00015-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8dcafe3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00015-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak już podawaliśmy w biuletynie wczorajszym, Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca w dniu 8 czerwca 1966 r. pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR) rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty uchwalone przez Komisję w okresie od 28 września do końca 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Sprawozdawcą był poseł Józef Grzecznarowski (RZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Komisja otrzymała odpowiedzi resortów na wszystkie uchwalone w minionym roku dezyderaty. Jak wynika z tych odpowiedzi większość zawartych w dezyderatach postulatów Komisji została przyjęta do realizacji, niektóre spośród nich zostały już zrealizowane. I tak np. podjęto szereg kroków zmierzających do:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- bardziej równomiernego wykonywania planów budownictwa terenowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- zabezpieczenia wykonawstwa budownictwa spółdzielczego na terenach nieuzbrojonych;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- pełniejszej realizacji planów budowy lokali usługowych i handlowych, szczególnie w nowych osiedlach mieszkaniowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- likwidacji zaległości w wykonaniu elewacji budynków;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- dalszego doskonalenia wojewódzkich zestawów projektów typowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- zwiększenia mocy produkcyjnej przedsiębiorstw budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- likwidacji dysproporcji między cenami i kosztami w budownictwie;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- doprowadzenia da właściwych proporcji między nakładami na budownictwo i na gospodarkę komunalną;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- lepszego przystosowania terminów dostaw materiałów budowlanych dla wsi do potrzeb rolnictwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- lepszego zaspokojenia potrzeb małych miast w dziedzinie bieżących i kapitalnych remontów budynków mieszkalnych itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja przyjęła do wiadomości odpowiedzi resortów na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Komisja uchwaliła dezyderaty w sprawie budownictwa na wsi. (Problem ten był przedmiotem obrad Komisji na posiedzeniu w dniu 13 maja br. - por. BPS nr 164)IV kad./</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">dla usprawnienia uspołecznionego budownictwa wiejskiego:</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- przyspieszenie prac nad sporządzaniem planu urządzeń rolnych oraz planów zagospodarowania przestrzennego dla gospodarstw państwowych w stopniu umożliwiającym odpowiednio wczesne podjęcie decyzji w sprawie szczegółowej lokalizacji inwestycji;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- zapewnienie niezbędnych mocy projektowych stwarzających warunki dla terminowego opracowania potrzebnej dokumentacji;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- dalsze rozwijanie potencjału produkcyjnego przedsiębiorstw wykonawstwa budowlanego realizujących inwestycje rolnicze przez resorty: budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych oraz rolnictwa w stopniu zapewniającym realizację istotnych potrzeb inwestycyjnych na wsi; szczególnie ważne jest zabezpieczenie dla tych przedsiębiorstw kadr zarówno inżynieryjno-technicznych jak i rzemieślniczych;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- skrócenie cykli realizacji inwestycji rolniczych oraz obniżenie ich kosztów m.in. poprzez wprowadzenie uprzemysłowionych metod budownictwa w oparciu o zunifikowane elementy konstrukcyjne i całe obiekty, koncentrację budownictwa oraz właściwą organizację i rejonizację przedsiębiorstw wykonawczych; wymaga to m.in. dalszego prowadzenia prac nad doskonaleniem katalogu centralnego i katalogów wojewódzkich zunifikowanych elementów i obiektów;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">dla stworzenia warunków prawidłowej realizacji inwestycji zaplecza technicznego kółek rolniczych:</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- ułatwienie przez prezydia rad narodowych nabywania działek na te inwestycje z odpowiednim wyprzedzeniem w czasie;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- opracowanie odpowiednich projektów typowych opartych o elementy prefabrykowane;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- wzmocnienie nadzoru i kontroli nad produkcją prefabrykatów oraz nad realizacją obiektów dla kółek rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Komisja postuluje opracowanie odpowiedniego systemu koordynacji inwestycji związanych z rolnictwem na etapie programowania i planowania gospodarczego, planowania przestrzennego, przygotowania oraz realizacji. W tym celu Komisja Planowania przy Radzie Ministrów winna wydać odpowiednie przepisy, a prezydia WRN i PRN sporządzić kompleksowe plany uspołecznionych inwestycji na wsi w ujęciu finansowym, rzeczonym i czasowym. Konieczne jest także wydanie przepisów regulujących tryb planowania i realizacji inwestycji wspólnych, tryb ich użytkowania i konserwacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Celem usprawnienia indywidualnego budownictwa wiejskiego Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- ujęcie indywidualnego budownictwa wiejskiego w formę działalności planowej, co powinno zapewnić rolnikom objętym planami: zaopatrzenie w środki niezbędne do wykonania budynku, doprowadzić do skrócenia cyklu budowy, przyspieszyć rotację materiałów budowlanych oraz spowodować prawidłowe wykorzystanie na inwestycję środków własnych ludności wiejskiej i kredytów państwowych. Ujęcie budownictwa indywidualnego na wsi w formy działalności planowej wymaga opracowania przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów oraz ministerstwa: Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Finansów i Rolnictwa - zasad na jakich to budownictwo powinno się opierać. Tryb planowania budownictwa indywidualnego powinien także uwzględniać udział gromadzkich rad narodowych w określaniu potrzeb budowlanych na wsi i w opracowywaniu planów budownictwa stanowiących wycinek planu rozwoju gospodarczego gromady;</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- stworzenie korzystnych warunków dla rozwoju produkcji materiałów ściennych, których stały brak daje się odczuwać we wszystkich gałęziach budownictwa wiejskiego; w uzasadnionych przypadkach trzeba uruchomić nieczynne cegielnie i wapienniki, wykorzystywać w większym stopniu żużel wielkopiecowy do produkcji pustaków i prefabrykatów, w pełni wykorzystać moce produkcyjne zakładów przemysłu terenowego oraz stworzyć korzystne warunki dla zespołów wiejskich produkujących materiały budowlane. Dostarczane na rynek prefabrykaty oraz materiały produkowane przez zakłady podległe innym resortom powinny odpowiadać wymaganiom jakościowym, a ich wymiary winny być zunifikowane i dostosowane do projektów typowych; trzeba podjąć produkcję nowych, lekkich prefabrykatów na miejsce tradycyjnych materiałów deficytowych, wymagających dużych ilości stali i drewna;</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">- wprowadzenie zasady kompleksowego bilansowania wszystkich materiałów i prefabrykatów budowlanych przeznaczonych na rynek, w tym również materiałów do robót wykończeniowych; bilanse te powinny być rozpatrywane przy zatwierdzaniu NPG; bardziej precyzyjnie powinny być sporządzone lokalne bilanse materiałowe dla drobnych odbiorców uspołecznionych i inwestycji pozalimitowych, których potrzeby, z powodu niekompletności obecnych bilansów zaspokajane są kosztem puli rynkowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">- usprawnienie organizacji sprzedaży materiałów budowlanych oraz ich rozdzielnictwa na poszczególne rejony kraju; CRS „Samopomoc Chłopska” powinna, przyspieszyć budowę specjalistycznych składów materiałów budowlanych, umożliwiających rolnikom zaopatrzenie się w pełny asortyment materiałów i wyposażyć te składy w środki transportowe oraz urządzenia za i wyładowcze;</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- stworzenie lepszych warunków rozwoju rzemiosł budowlanych na wsi m.in. poprzez takie ustalenie progresji podatkowej, które nie byłyby hamulcem w szkoleniu nowych kadr i w zatrudnianiu pomocników, stworzenie rzemieślnikom budowlanym pracującym na wsi możliwości korzystania ze sprzętu budowlanego w drodze wypożyczenia;</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">- w rejonach odczuwających dotkliwy brak rzemieślników budowlanych należy umożliwić angażowanie do budowy i przeprowadzania kapitalnych remontów uspołecznionych jednostek remontowo-budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- wykorzystanie organizowanych obecnie powiatowych zespołów usług projektowych przy prezydiach rad narodowych do świadczenia rolnikom za zryczałtowaną i jednolitą opłatą wszystkich usług niezbędnych do przygotowania inwestycji i uzyskania pozwolenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Realizacja ustawy o terenach budowlanych na wsi napotyka na poważne trudności. Wynikają one w szczególności z opóźnienia prac służby geodezyjnej, związanych z podziałem wyznaczonych terenów na działki budowlane oraz z niechęci korzystania z prawa przymusowego wykupu działek będących dotychczas własnością sąsiadów przez chłopów zamierzających budować. Komisja w związku z tym postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">- przyspieszenie prac geodezyjnych związanych z podziałem wyznaczonych terenów budowlanych na działki. Wydaje się celowe znowelizowanie przepisów o wyznaczaniu terenów budowlanych na obszarach wsi z uwzględnieniem konieczności wykupu i rozprzedaży przez państwo działek budowlanych na terenach skoncentrowanej zabudowy, a w przypadku konieczności wdrażanie postępowania przymusowego. Ministerstwo Budownictwa powinno doprowadzić do uproszczenia przepisów dotyczących trybu postępowania przy wyznaczaniu terenów budowlanych na wsi i podziale ich na działki. W najbliższym czasie należy skierować szczególny wysiłek na ukończenie planów zagospodarowania tych ośrodków wiejskich, w których mają być koncentrowane inwestycje uspołecznione oraz urządzenia komunalne. Należy również przeanalizować skutki nowych przepisów prawa budowlanego dot. odległości między budynkami i od granic działki, która powodują nieekonomiczne rozmieszczenie budynków na działce i wskutek tego zwiększenie nakładów pracy w gospodarstwie oraz marnotrawstwo gruntów rolnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">- poddanie gruntownej analizie działalności wydziałów budownictwa prezydiów WRN i PRN oraz zakresu ich działania w dziedzinie budownictwa indywidualnego na wsi, które obecnie ogranicza się częstokroć do wydawania zezwoleń, załatwiania skarg i zażaleń itp.;</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">- rozważenie możliwości zmniejszenia oprocentowania pożyczek zaciąganych przez indywidualnych rolników na budownictwo oraz możliwości przyznania przez PZU bezzwrotnych pożyczek na przebudowę zdekapitalizowanych budynków gospodarskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Ponadto Komisja podjęła uchwałę, w której zwraca się do Prezesa Najwyższej Izby Kontroli o spowodowanie kontroli działalności powiatowych zespołów usług projektowych istniejących przy niektórych prezydiach rad narodowych z uwzględnieniem prawidłowości opłat pobieranych za usługi świadczone na rzecz rolników indywidualnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">W oparciu o przebieg posiedzenia Komisji z dnia 13 maja br. (por. BPS nr 165)IV kad./, na którym rozpatrzono wykonanie zadań planowych w I kwartale 1966 r. w zakresie inwestycji mieszkaniowych i komunalnych - Komisja uchwaliła dezyderat, w którym postuluje przyspieszenie w bieżącym roku tempa realizacji inwestycji komunalnych wykonywanych przez przedsiębiorstwa podległe Ministerstwu Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Na posiedzeniu w dniu 13 maja br. (por. BPS nr 165)IV kad./ Komisja rozpatrywała realizację ustawy o utrzymaniu porządku w miastach i osiedlach w uchwalonych w oparciu o przebieg tego posiedzenia - dezyderatach Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">- jak najracjonalniejsze wykorzystanie środków przeznaczonych na rozbudowę zaplecza warsztatowego i garażowego przedsiębiorstw i zakładów oczyszczania;</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">- usprawnienie gospodarki częściami zamiennymi do specjalistycznego taboru samochodowego przeznaczonego do oczyszczania miast. Komisja zwraca się do Ministra Handlu Zagranicznego o spowodowanie, by plany dostaw części zamiennych do specjalistycznego taboru samochodowego do oczyszczania miast, pochodzącego z importu, były w całości realizowane;</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- wzmacnianie kontroli Ministerstwa Gospodarki Komunalnej nad działalnością wojewódzkich zrzeszeń i wydziałów gospodarki komunalnej w zakresie oczyszczania miast;</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">- skalkulowanie opłat za wywóz nieczystości przez zakłady oczyszczania miasta i inne jednostki podlegające prezydiom rad narodowych co najmniej na poziomie kosztów tych usług wynikających z racjonalnej gospodarki wykonujących je jednostek.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00016-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00016-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..579b2ad
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00016-01/header.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00016-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 16/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 16/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:16</note>
+        <note type="sessionNo">16</note>
+        <date>1966-10-06</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanuszZabłocki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Zabłocki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanuszZarzycki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Zarzycki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJulianTokarski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Julian Tokarski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefGrzecznarowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Grzecznarowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonLendzion" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Lendzion</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichalinaTatarkównaMajkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michalina Tatarkówna-Majkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyFranczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Franczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldKasperski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Kasperski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00016-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00016-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..80b7bcf
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00016-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,143 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 6 października 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR) rozpatrzyła projekt uchwały o pięcioletnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele: Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z podsekretarzem stanu - Zdzisławem Drozdem, Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z podsekretarzem stanu - Stefanem Pietrusiewiczem oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i ministerstwa: Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Chemicznego i Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- dyrektor zespołu NIK - Teodor Borczyński;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przewodniczący zarządu głównego Związku Zawodowego Pracowników Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Feliks Papierniak.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Przed posiedzeniem posłowie otrzymali na piśmie materiały dotyczące planów budownictwa mieszkaniowego na lata 1966-1970. Informację zreferował podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Koreferat przedstawił poseł Bronisław Basza (SD): Zagadnienia budownictwa mieszkaniowego i sytuacji mieszkaniowej ludności były wielokrotnie w ciągu minionego roku przedmiotem obrad sejmowej Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Na początku br. Komisja badała m.in. stan przygotowania do realizacji zadań nowego planu 5-letniego w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego i uchwaliła szereg dezyderatów, m.in. w sprawie dalszego doskonalenia projektów w wojewódzkich zestawach projektów, jakości i kompleksowości oraz rozpoczęcia prac nad koncepcją budownictwa mieszkaniowego po r. 1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Projekt 5-cioletniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 przewiduje wybudowanie dla ludności pozarolniczej i rolniczej łącznie 49 490,2 tys. m2 powierzchni użytkowej mieszkań, tj. szacunkowo 954,8 tys. mieszkań i 2 915,5 tys. izb.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Cechą charakterystyczną planu 5-letniego jest ustalenie większych wskaźników wzrostu budownictwa mieszkaniowego na wsi aniżeli w mieście. Jeśli powierzchnia wybudowanych mieszkań typu miejskiego ma być w latach 1966-1970 o 17,3 proc. większa niż w minionej 5-latce, to powierzchnia budownictwa mieszkaniowego na wsi wzrosnąć ma w tym czasie o 56,2 proc., w tym budownictwo uspołecznione blisko 3 krotnie, a budownictwo chłopskie o ok. 36 proc. Wynika to przede wszystkim ze znacznego wzrostu w projekcie planu 5-letniego inwestycji produkcyjnych rolnictwa, jak też z relatywnie gorszej sytuacji mieszkaniowej ludności rolniczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Jak wynika z prognoz demograficznych, przyrost ludności miejskiej utrzyma się w bieżącym 5-leciu na wysokim poziomej ponadto należy liczyć się ze zwiększeniem w drugiej połowie planu 5-letnlego zapotrzebowania na mieszkania w związku ze stopniowym osiąganiem przez roczniki wyżu demograficznego wieku, w którym zawierane są małżeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Na budownictwo mieszkaniowe przeznacza się w projekcie planu na lata 1966-1970 nakłady inwestycyjne w wysokości 115,7 mld zł, co oznacza wzrost tylko o 11,3 proc. w stosunku do ubiegłego 5-lecia. W rezultacie udział nakładów na budownictwo mieszkaniowe w nakładach inwestycyjnych ogółem - ulega umniejszeniu w planie na lata 1966-1970 do 14,2 proc. w porównaniu do 17 proc. w ubiegłym planie 5-letnim.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W projekcie planu na lata 1966-1970 dla utrzymania dalszego wszechstronnego rozwoju sił wytwórczych, przy jednoczesnym unowocześnieniu struktury gospodarczej kraju oraz zapewnieniu pełnego zatrudnienia dla całego przyrostu siły roboczej - konieczne było utrzymanie wysokiego poziomu inwestycji produkcyjnych. Niezależnie od wzrostu nakładów inwestycyjnych w planie 5-letnim na lata 1966-1970, związanych z koniecznością stworzenia poważnej ilości nowych miejsc pracy, uległy wydatnemu zwiększeniu nakłady na rolnictwo, przemysł chemiczny i maszynowy, a także na kontynuację programu rozwoju bazy surowcowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W związku z powyższym udział nakładów na inwestycje nieprodukcyjne ulega zmniejszeniu z 28,2 proc. w ubiegłym 5-leciu do 23,9 proc. w planie na lata 1966-1970, zmniejszeniu ulega również udział nakładów na budownictwo mieszkaniowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Przyrost zasobów mieszkaniowych z budownictwa planowanego na lata 1966-1970 ma zapewnić dalszą poprawę sytuacji mieszkaniowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Sytuacja mieszkaniowa w miastach i osiedlach ma ulec poprawie we wszystkich województwach z wyjątkiem woj. koszalińskiego. W województwach charakteryzujących się największym przyrostem ludności w miastach przewidziano w projekcie planu największy wzrost uspołecznionego budownictwa mieszkaniowego. Dalsze zwiększanie rozmiarów budownictwa w bieżącym planie 5-letnim nie byłoby realne.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Mimo znacznej poprawy wskaźnika zagęszczenia, w latach 1966-1970 nie ulegnie w zasadzie zmianie sytuacja na odcinku niedoboru samodzielnych mieszkań. W dalszym ciągu utrzyma się znaczna nadwyżka liczby gospodarstw domowych nad liczbą mieszkań, co oznacza zamieszkiwanie w dalszym ciągu pewnej liczby mieszkań przez dwie i więcej rodzin. Wynika to z ograniczonych ogólnych rozmiarów budownictwa mieszkaniowego w projekcie planu na lata 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Mimo stopniowej poprawy sytuacji mieszkaniowej pod względem ilościowym i jakościowym, potrzeby na tym odcinku pozostaną ogromne. Duże zapotrzebowanie na mieszkania spółdzielcze wykazuje, że zainteresowani skłonni są angażować znaczne środki finansowe dla uzyskania poprawy warunków mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W sytuacji, w której potrzeby mieszkaniowe przewyższają znacznie rozmiary budownictwa mieszkaniowego planowane na lata 1966-1970, zadaniem o podstawowym znaczeniu jest zapewnienie warunków pełnej realizacji planu 5-letniego, zabezpieczenie wykorzystania każdej złotówki inwestycyjnej przeznaczonej na to budownictwo. Ponadto konieczne byłoby wykorzystanie wszelkich rezerw i możliwości dla zwiększenia programu budownictwa mieszkaniowego w trakcie realizacji planu 5-letniego ponad ustalone obecnie zadania.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Należy już dziś postulować, w następnym planie 5-letnim na lata 1971-1975 został zapewniony wydatny wzrost zakresu budownictwa mieszkaniowego. Aby zwiększenie rozmiarów tego budownictwa po 1970 r. było realne, należy w bieżącej 5-latce przygotować odpowiednią bazę techniczno-materiałową.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Plan przewiduje, że w miastach podstawowym rodzajem budownictwa mieszkaniowego ma być budownictwo spółdzielcze. Zadania postawione przed spółdzielczością mieszkaniową w planie na lata 1966-1970 wymagają dużych wysiłków dla przygotowania warunków ich realizacji, zwłaszcza w zakresie organizacyjnym: nabór członków i rejestracja kandydatów oraz zabezpieczenie lokalizacji planowanego programu tego budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Sieć spółdzielni budownictwa mieszkaniowego ulega dalszemu rozszerzaniu na mniejsze ośrodki miejskie. Objęcie zasięgiem działania spółdzielczości mieszkaniowej małych miast i osiedli jak również większych skupisk ludności nie rolniczej na wsi, ułatwione zostało dzięki stworzeniu możliwości powoływania tzw. spółdzielni powiatowych, które mogą rozwijać działalność inwestycyjną na terenie całego powiatu.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Według stanu, na dzień 30.VI.1966 r. w spółdzielniach budownictwa mieszkaniowego oczekuje na przydział mieszkania około 170 tys. członków i około 270 tys. pełnoletnich kandydatów. Zapotrzebowanie to w skali kraju, przekracza znacznie ilości mieszkań planowanych do oddania w latach 1966-1970 w ramach spółdzielczego budownictwa powszechnego (250 tys. mieszkań).</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Sprawą o podstawowym znaczeniu jest konkretne zlokalizowanie programu budownictwa spółdzielczego na lata 1966-1970. Trzeba stwierdzić, że prezydia rad narodowych wyznaczyły dla spółdzielni budownictwa mieszkaniowego tereny budowlane odpowiednio do zadań tego budownictwa w planie 5-letnim i przygotowują nawet pewną rezerwę terenową. W niektórych województwach mogą jednak wystąpić trudności w wyposażaniu terenów budowlanych w urządzenia komunalne. Na spółdzielniach jako inwestorze budownictwa mieszkaniowego, ciąży obowiązek wyprzedzającego przygotowania dokumentacji inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Jednym z podstawowych zadań jest zapewnienie wysokiej jakości oddawanych do użytku mieszkań. Podstawowym elementem jakości jest standard mieszkania (przestrzenny i wyposażenia) oraz standard osiedlowy. Standardy budownictwa mieszkaniowego na lata 1966-1970 zostały ustalone i należy tylko postulować, ażeby bezwzględnie przestrzegany był obowiązujący poziom minimalny standardu podstawowego. W miarę możliwości, bez szkody dla programu rzeczowego, standard podstawowy powinien ulegać wzbogaceniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Ogromna większość budownictwa mieszkaniowego w latach 1966-1970 będzie realizowana wg projektów z wojewódzkich zestawów projektów. Niektóre z nich, mimo przeprowadzonej weryfikacji, nie mają jeszcze dobrych rozwiązań funkcjonalnych i nie zawsze odpowiadają ustalonym warunkom technicznym. Ponadto, wobec zmian w polityce przydziałowej, nie zawsze pozwalają na dobór właściwej struktury mieszkaniowej, zgodnie z zapotrzebowaniem. Dlatego też konieczne jest jak najszybsze dokonanie wymiany błędnych projektów i uzupełnienie zestawów projektami umożliwiającymi właściwy dobór struktury mieszkaniowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Realizacja zasady kompleksowości budownictwa wymaga budowy szkół, przedszkoli, żłobków i innych obiektów na osiedlach mieszkaniowych w ilościach zgodnych z przewidzianymi w projektach wstępnych dla tych osiedli, gdyż pozbawienie mieszkańców tych urządzeń obniża poważnie wartość użytkową osiedla, powodując ponadto zakłócenia w procesie kompleksowej jego budowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Do 1966 r. planowanie i finansowanie inwestycji towarzyszących w nowobudowanych osiedlach należało do inwestorów budownictwa mieszkaniowego; obecnie nakłady inwestycyjne na ten cel zostały przesunięte z planu budownictwa mieszkaniowego do planów inwestycyjnych odpowiednich wydziałów (oświaty, zdrowia, opieki społecznej) prezydiów rad narodowych. Przesunięcie to nastąpiło z tego powodu, że inwestorzy budownictwa mieszkaniowego, otrzymując środki na budowę obiektów socjalnych czy oświatowych nie przeznaczali ich często na właściwe cele, lecz na rozszerzenie programu rzeczowego budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W 1970 r. wybuduje się dla ludności wiejskiej około 4,1 mieszkań na 1 000 mieszkańców, wobec 2,7 - w 1961 r. i 2,9 w 1965 r. W dalszym ciągu jednak występują znaczne dysproporcje między sytuacją mieszkaniową w miastach i na wsi. Według ostatnich badań na 1 000 osób przypadało w 1960 r. na terenie gromad 229 mieszkań, a na terenie miast - 248 mieszkań. W 1970 r. liczby te mają wzrosnąć do 235 mieszkań na wsi i 266 mieszkań w miastach. Wskaźniki zaludnienia na terenie gromad mają ulec obniżeniu z 1,79 w roku 1965 do 1,70 osób na izbę w roku 1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Przewiduje się, że na terenie wsi nastąpią wyraźne zmiany jakościowe; wzrośnie udział budownictwa mieszkaniowego o większej wartości użytkowej wznoszonego z trwałych materiałów, mieszkań posiadających wodociągi, a nawet łazienki i odpływ ścieku.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Szybki wzrost budownictwa uspołecznionego na wsi wynika ze znacznego wzrostu inwestycji produkcyjnych w rolnictwie, zwłaszcza w PGR, kółkach rolniczych i spółdzielniach produkcyjnych oraz z rozbudowy bazy technicznej rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Problemy budownictwa wiejskiego były niedawno szczegółowo omawiane na posiedzeniu Komisji, która uchwaliła dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Niezbyt wysokie tempo wzrostu uspołecznionego budownictwa mieszkaniowego, a więc i zadań dla wykonawstwa, powinno pozwolić na pełną kompleksową realizację planu tego budownictwa i zasadniczą poprawę jego jakości. W minionym okresie występowały trudności w pełnej realizacji zadań budownictwa mieszkaniowego. Pewien niepokój budzą wyniki realizacji planu w roku bieżącym. Dla stworzenia prawidłowych warunków do pełnego wykonania planu budownictwa mieszkaniowego, niezbędne jest zapewnienie przedsiębiorstwom budowlanym zaopatrzenia materiałowego w odpowiednich rozmiarach, asortymencie i czasie. W tym celu konieczne jest wyprzedzenie potrzeb zaopatrzeniowych przez produkcję materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Jednocześnie niezbędne jest zapewnienie odpowiednich asortymentów materiałów budowlanych dla budownictwa wiejskiego. Dla unowocześnienia tego budownictwa ważnym zagadnieniem jest dalszy rozwój produkcji prefabrykatów. Niemniej ważne znaczenia ma przygotowanie kadr inżynieryjno-technicznych i rzemieślniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W związku z przedstawioną w koreferacie oceną projektu planu pięcioletniego budownictwa mieszkaniowego, nasuwają się następujące wnioski:</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">- rozmiary budownictwa mieszkaniowego ustalone w projekcie planu należy traktować jako zadania minimalne, które muszą być wykonane. Wymaga to pełnego wykorzystywania co roku nakładów inwestycyjnych przeznaczanych na ten cel. W planach wojewódzkich należy zapewnić równomierne, stosowne do występujących potrzeb, rozmieszczenie budownictwa mieszkaniowego, uwzględniając również potrzeby małych ośrodków wiejskich. W związku z zarejestrowanymi potrzebami mieszkaniowymi przekraczającymi znacznie ustalany program budownictwa mieszkaniowego, należy postulować zwiększenie rozmiarów budownictwa spółdzielczego w drugiej połowie pięciolatki, zwłaszcza w tych województwach, w których występują największe braki. Zwiększenie budownictwa mieszkaniowego ponad zadania planu pięcioletniego następowałoby w miarę zaistnienia możliwości - w planach rocznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">- zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych ludności pozarolniczej w planie pięcioletnim będzie następować głównie w ramach budownictwa spółdzielczego, które - zgodnie z nowymi zasadami polityki mieszkaniowej - staje się podstawową formą budownictwa typu miejskiego. Zabezpieczenie warunków wykonania szybko wzrastających zadań tego budownictwa wymaga w szczególności uzupełnienia na niektórych terenach sieci spółdzielni, zabezpieczenia spółdzielniom terenów budowlanych wyposażonych w niezbędne urządzenia komunalne oraz wyprzedzającego przygotowania dokumentacji;</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">- stosunkowo wolniejsze tempo wzrostu budownictwa mieszkaniowego powinno być wykorzystane do zasadniczej poprawy jakości tego budownictwa i to w odniesieniu, do mieszkania, budynku i osiedla. Należy postulować poprawę jakości materiałów i elementów wyposażenia, jak też jakości wykonawstwa. Równolegle z pełną realizacją planów oddawania do użytku budynków mieszkalnych z elewacjami i wbudowanymi lokalami usługowymi, należy równocześnie oddawać do użytku podstawowe urządzenia towarzyszące: lokale handlowe, socjalno-kulturalne itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- konieczne jest przyspieszenie prac, które doprowadziłyby do poprawienia czy zastąpienia najgorszych projektów typowych, i jednocześnie stworzyłyby warunki dla doboru struktury mieszkaniowej zgodnej z zapotrzebowaniem.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">- należy postulować, żeby okres bieżącego pięciolecia został wykorzystany na przygotowanie warunków wydatnego zwiększenia rozmiarów budownictwa mieszkaniowego i poprawy jego jakości w następnym planie pięcioletnim. Wymaga to przyspieszenia wzrostu produkcji materiałów budowlanych oraz rozbudowy bazy techniczno-produkcyjnej wykonawstwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Dla poprawy jakości budownictwa należałoby w krótkim czasie ustalić założenia programowe, przystąpić do studiów i prac projektowych, które następnie powinny stać się podstawą przygotowania wojewódzkich zestawów projektów o wyższych walorach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanGałązka">Budownictwo mieszkaniowe rad narodowych i zakładów pracy ma w latach 1966–1970 zabezpieczyć potrzeby mieszkaniowe osób, które ze względu na sytuację materialną, nie kwalifikują się do budownictwa spółdzielczego i zajmują lokale nie nadające się do zamieszkania bądź nadmiernie zagęszczone; ponadto w tym typie budownictwa zabezpieczone mają być mieszkania dla podstawowej kadry nowo budowanych i rozbudowywanych zakładów przemysłowych. Wydaje się, że bilans potrzeb nie jest w tej dziedzinie precyzyjny i wymaga weryfikacji. Wydaje się, że w 1970 r. powinniśmy wreszcie oczekiwać rozwiązania problemu mieszkań dla tych grup ludności.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJanGałązka">Komisja wiele już uwagi poświęciła - i na posiedzeniach, i w czasie wizytacji terenowych - problemowi inwestycji towarzyszących na osiedlach mieszkaniowych. Nasuwa się pytanie czy przeprowadzone zastało dokładne rozeznanie potrzeb w tej dziedzinie i zabezpieczone warunki realizacji inwestycji towarzyszących. Wobec tego, że od bieżącego roku budowa obiektów towarzyszących powierzona jest innym inwestorom aniżeli budownictwo mieszkaniowe - konieczne jest ścisłe zsynchronizowanie terminów zasiedlania nowych osiedli i oddawania do użytku sklepów, szkół, ośrodków zdrowia itp. Musimy domagać się pełnej koordynacji poczynań w obu tych dziedzinach, aby nie narażać mieszkańców na kłopoty i trudności związane z brakiem takich obiektów na osiedlu.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJanGałązka">Po zwiedzeniu wystawy wojewódzkich zestawów projektów typowych, posłowie przedstawili szereg uwag dotyczących użytkowości, rozwiązań funkcjonalnych, jakości itp. Interesujące jest więc jak przebiegają prace nad ulepszaniem projektów typowych budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJanGałązka">W myśl projektu planu, podstawowe budownictwo mieszkaniowe - to budownictwo spółdzielcze. W praktyce poza wielkimi miastami, na terenie których ten typ budownictwa ma tradycje, nie zdołaliśmy jeszcze przekonać mieszkańców w małych miastach i osiedli o potrzebie tworzenia spółdzielni mieszkaniowych. Wymaga to nasilenia akcji propagandowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Obok zakresu, budownictwa mieszkaniowego umożliwiającego zaspokojenie najpilniejszych potrzeb, sprawą szczególnie obchodzącą społeczeństwo jest standard tego budownictwa i jego jakość. Sprawy te powinny stać się przedmiotem specjalnego posiedzenia Komisji. Wobec założonego w tej 5-latce wolniejszego tempa wzrostu budownictwa mieszkaniowego niż w latach ubiegłych, należy położyć szczególny nacisk na te właśnie problemy.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Szeroko propaguje się budownictwo uprzemysłowione; obserwacja osiedli wznoszonych tymi metodami nasuwa wiele zastrzeżeń co do jakości i funkcjonalności mieszkań zbudowanych tą metodą. Zastrzeżenia budzi monotonna zabudowa takich osiedli.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Wiele się mówi i pisze, wiele się oczekuje od nowych metod planowania i zarządzania. Wskazane byłoby jednak dokonanie analizy w jakim stopniu wprowadzanie tych nowych metod pozwoliło lepiej zabezpieczyć wykonanie zadań budownictwa w planie 5-letnim. Słaba realizacja planów budownictwa w II półroczu pierwszego roku nowej 5-latki musi budzić zaniepokojenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanuszZarzycki">Zakres ustalonego w planie 5-letnim budownictwa mieszkaniowego budzi, wobec ogromu potrzeb, zastrzeżenia. Trzeba stworzyć warunki, które pozwolą przynajmniej w końcowych latach planu na rozszerzenie zadań.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanuszZarzycki">Rok rocznie resort komunikuje Komisji, iż moce przerobowe budownictwa zbilansowane są z zadaniami planu rzeczowego praktyka corocznego niewykonywania planu dowodziłaby, że z tym bilansem nie jest najlepiej. Najdotkliwiej odczuwalne jest to nie tyle przy realizacji planów budowy izb mieszkalnych, ile przy budowie obiektów towarzyszących, które padają przede wszystkim ofiarą braku mocy przerobowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJanuszZarzycki">Obserwuje się pewną stagnację w rozwijaniu mocy przerobowych budownictwa; postęp techniczny, który mógłby wydatnie przyczynić się do poprawy sytuacji, wprowadzany jest zbyt wolno. Z dużym krytycyzmem należy odnosić się do najczęstszego usprawiedliwienia niemożności wykonania planu brakiem rąk roboczych.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJanuszZarzycki">Zmierzamy w kierunku decentralizacji uprawnień. Tymczasem szereg posunięć staje w poprzek tym tendencjom. M.in. odebranie komisji rozdziału robót z gestii rad narodowych, uniemożliwia w praktyce radom wypełnianie ich funkcji koordynacyjnych w zakresie budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełJanuszZarzycki">Przyjęte w projekcie planu rozmiary budownictwa rad narodowych uniemożliwią w praktyce zaspokojenie palących potrzeb mieszkaniowych najmniej zarabiającej ludności.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełJanuszZarzycki">Wobec rosnących kosztów wykonawstwa coraz trudniej utrzymać się w ustalonych średnich kosztach normatywnych. Na taki stan wpływa wiele czynników: m.in. braki niektórych materiałów zmuszają nie jednokrotnie do stosowania kosztowniejszych materiałów zastępczych. Mimo wzrostu kosztów wykonawstwa, koszt globalny nie może zostać przekroczony; odbija się to przede wszystkim ujemnie na inwestycjach towarzyszących, które nie mogą się już w tych warunkach zmieścić w koszcie globalnym danej budowy.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełJanuszZarzycki">Przeanalizowania wymaga sprawa normatywów urbanistycznych. Przy ich ustalaniu stosunkowo nisko szacowane były prognozy motoryzacyjne. Obecnie spotykamy się ze zjawiskiem, że na wielu osiedlach „samochody zjadają zieleń”, gdyż nie przewidziano odpowiednich terenów na parkingi i garaże. Również potrzeby socjalne, kulturalne, wychowawcze itp. osiedla nie zostały w dostateczny sposób uwzględnione w tych normatywach. Coraz bardziej odczuwalna staje się potrzeba prowadzenia działalności integrującej życie mieszkańców danego osiedla. Niestety, nie ma gdzie tego robić.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PosełJanuszZarzycki">Przedyskutowania i podjęcia odpowiednich postanowień wymaga sprawa zabezpieczenia mieszkań dla starszych osób samotnych. Obecnie przyjęte rozwiązania opierające się na budowaniu domów starców przez opiekę społeczną jest w naszych warunkach społecznych zbyt konserwatywne. Stopniowo rośnie ilości emerytów, którzy nie potrzebują i nie chcą korzystać z takich form filantropijnej pomocy. Należy im umożliwić otrzymanie odpowiednich mieszkań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełBronisławJuźków">Operuje się głównie wskaźnikiem ilości osób na 1 izbę. A przecież izba może mieć 4 i 15 m2, może to być pokój, a może być kuchnia. Dla zorientowania się jak kształtuje się sytuacja w tym zakresie, czy osiągnęliśmy jakąś poprawę warunków zamieszkiwania, należałoby dokonać przeliczeń na metry kwadratowe.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełBronisławJuźków">Dążyć należy do zabezpieczenia pełnych warunków realizacji planu. Jednym z istotnych warunków jest zgranie rozwoju przemysłu materiałów budowlanych z rozszerzaniem zakresu budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełBronisławJuźków">W wielu mniejszych miastach projektuje się i wznosi budynki o kilku kondygnacjach, mimo że miejscowa sieć wodociągowa nie jest do tego dostosowana. Konieczne jest przeznaczenie niezbędnych środków na renowację sieci wodociągowej bardzo zużytej technicznie, gdyż w przeciwnym wypadku sieć ta ulegnie całkowitemu zniszczeniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanuszZabłocki">Problem inwestycji mieszkaniowych jest często wysuwany na spotkaniach z wyborcami. Przedstawione wskaźniki wzrostu budownictwa mieszkaniowego, choć zapewniają pewien postęp, nie mogą zadowalać.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanuszZabłocki">Jak wynika z wskaźników planu - powierzchnia użytkowa mieszkań budowanych w bieżącej 5-latce będzie się zmniejszać. Zakładane obniżenie kosztów budownictwa nie powinno w żadnym wypadku wpłynąć na obniżenie standardu mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJanuszZabłocki">W bieżącej 5-latce musimy liczyć się z dużym naporem na mieszkania nowych rodzin zakładanych przez ludzi, którzy dorośli, już w okresie powojennym. W tych warunkach rozmiary i tempo wzrostu budownictwa mieszkaniowego w stosunku do faktycznych potrzeb są nie wystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJanuszZabłocki">Nadmiernie chyba również zmniejszono zakres budownictwa rad narodowych, Z przydziałów rad narodowych korzystają ludzie o najniższych zarobkach. Już ubiegłej 5-latki przekazano do realizacji w bieżącej 5-latce 60–70 tys. podań, które chyba nie reprezentują całości potrzeb w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJanuszZabłocki">Przedłożone przez referenta wnioski są godne poparcia, z tym, że wniosek dotyczący wykorzystania wszelkich możliwych rezerw na zwiększenie rozmiarów budownictwa mieszkaniowego powinien, przede wszystkim dotyczyć budownictwa rad narodowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWincentyFranczyk">W dalszym ciągu w planie na lata 1966–1970 występować będą dysproporcje w rozmiarach budownictwa mieszkaniowego na poszczególnych terenach, kraju. Potrzeby woj, kieleckiego; które obecnie ma największy wskaźnik zagęszczenia, nie będą zaspokojone. Nie pozwoli to na zaspokojenie potrzeb wielu mieszkańców, którzy powinni opuścić mieszkania nie nadające się do zamieszkania oraz nadmiernie zagęszczone. Szczególnie na tym terenie istnieje konieczność zwiększenia zakresu budownictwa rad narodowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełLeonLendzion">Rozmiary budownictwa mieszkaniowego, a zwłaszcza budownictwa rad narodowych nie zaspokoją w pełni potrzeb ludności. Nie zawsze słuszne wydają się kryteria rozdziału budownictwa dla poszczególnych terenów kraju. W niektórych województwach istnieją możliwości złagodzenia trudności mieszkaniowych przez podział dużych mieszkań; wymaga to zwiększenia nakładów na remonty kapitalne.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełLeonLendzion">Przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Feliks Papierniak: Ostatnia decyzja rządu o podwyższeniu płac niektórych pracowników zatrudnionych w budownictwie ogólnym jest już realizowana. Obejmować ona będzie pracowników tej branży począwszy od 1 września bież. roku. Obecnie prowadzone są prace nad uzupełnieniem niektórych cenników robót budowlanych; przypuszcza się, że do końca bieżącego roku prace w tym zakresie będą zakończone. Efekty przeprowadzonej regulacji płac ocenić będzie można dopiero w końcu I kwartału, przyszłego roku.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełLeonLendzion">W planie na lata 1966–1970 wskaźnik przyrostu izb mieszkalnych jest wyższy aniżeli wskaźnik wzrostu nowej powierzchni mieszkaniowej. Stąd prosty wniosek, że nowo budowane mieszkania będą mniejsze.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełLeonLendzion">Według założeń planu koszty budownictwa 1 m2 w bież. planie 5-letnim maleją. Należy zastanowić się na jakich elementach kosztów własnych zamierzamy osiągnąć tę obniżkę. W żadnym wypadku nie może dotyczyć to robocizny bezpośredniej, której udział w kosztach własnych już obecnie jest stosunkowo niski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Założony w projekcie planu udział budownictwa rad narodowych uznać trzeba za niedostateczny. Postępujące uprzemysłowienie województwa kieleckiego czyni niezbędną rekonstrukcję zabudowy miejskiej, a to wymaga z kolei pomieszczeń zastępczych dla ludzi, którzy są wykwaterowywani z budynków przeznaczonych do wyburzeń, a którzy ze względu na wysokość zarobków nie kwalifikują się do spółdzielni mieszkaniowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWitoldKasperski">Limity i środki na budownictwo spółdzielcze są rozproszone; dysponują nimi i resorty, i zakłady pracy, i wreszcie sama spółdzielczość. Stwarza to, siłą rzeczy, hamulce w realizacji planów budownictwa spółdzielczego; należałoby wszystkie przewidziane limity i środki umieścić wprost w planach spółdzielczości mieszkaniowej.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełWitoldKasperski">Istnieje rozpiętość między planowaną ilością mieszkań, które mają być wybudowane w pięcioleciu przez spółdzielczość a ilością członków spółdzielni uprawnionych do otrzymania mieszkań w tym okresie. Rejestracja członków trwa, a więc rośnie ilości oczekujących na mieszkania. Stąd wniosek dotyczący konieczności zwiększenia planu budownictwa spółdzielczego.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełWitoldKasperski">Spółdzielczość nie miałaby żadnych trudności z organizowaniem spółdzielni mieszkaniowych w małych miejscowościach, musi to jednak mieć konkretne podstawy w postaci mocy wykonawczych; bez takich podstaw trudno propagować wstępowanie do spółdzielni, która ma tylko jeden cel - wybudować dla swoich członków mieszkania. W tych małych miejscowościach, gdzie moc wykonawcza pozwoliła na stosunkowo szybkie wzniesienie budynków spółdzielczych, ilości kandydatów na mieszkania spółdzielcze zaczęła natychmiast wzrastać.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełWitoldKasperski">Spółdzielcze budownictwo jednorodzinne może być realizowane albo systemem zleceniowym albo systemem gospodarczym, w którym to przypadku niezbędne jest zapewnienie budującym materiałów budowlanych. Wydaje się, że w stosunku do spółdzielczych zrzeszeń budownictwa domów jednorodzinnych system zleceniowy byłby najkorzystniejszy; resort budownictwa powinien rozważyć ten problem.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełWitoldKasperski">Spółdzielczość bada problem budowy mieszkań spółdzielczych dla samotnych starszych osób. Problem ten jest dość skomplikowany, głównie pod względem wypłacalności lokatorów, opieki nad nimi itd. Pracuje się nad stworzeniem właściwej koncepcji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJulianTokarski">Zadania ustalone na bież. pięciolecie trzeba rozpatrywać w świetle doświadczeń i wyników poprzedniego 5-lecia. Trzeba wyciągnąć wnioski z niektórych zjawisk negatywnych, jak zbyt daleko idące obniżenie normatywów budowlanych, architektonicznych i urbanistycznych, obniżenie poziomu budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJulianTokarski">Plan budownictwa mieszkaniowego założony jest zbyt nisko w stosunku do potrzeb i w stosunku do bazy wyjściowej, jaką są wyniki poprzedniej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJulianTokarski">Uznając konieczność zachowania właściwych proporcji rozwoju całej gospodarki, nie można mimo to zrezygnować z postulatu zwiększenia planu budownictwa mieszkaniowego w latach 1966–1970 o co najmniej 100 tys. izb. Postulat taki jest realny. Zwiększenie planu budownictwa mieszkaniowego jest też o tyle niezbędne, że zmienił się charakter odbiorcy; większość mieszkań nie jest przydzielana; za mieszkanie się płaci i chce się je otrzymać w określonej perspektywie czasu.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełJulianTokarski">Wydaje się, że w zbyt małym stopniu wzrasta budownictwo indywidualne w miastach. Możliwości są znacznie większe, Jeśli zapewni się zaopatrzenie materiałowe. W małych miejscowościach trudno nawet ustalić granice między indywidualnym budownictwem miejskim a wiejskim.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełJulianTokarski">O ile w innych działach gospodarki narodowej kładzie się w bieżącej 5-latce główny nacisk na problemy jakości, to w planie budownictwa nie widać w tym zakresie większego postępu. Można by raczej stwierdzić, że ujemne zjawiska poprzedniej 5-latki złagodzone zostaną w niewielkim tylko stopniu. Wiąże się to z ukształtowaniem niższych kosztów jednostkowych budownictwa, w których udział robocizny nie może się już zmniejszyć. Założony nieproporcjonalnie wyższy wzrost efektów aniżeli wzrost nakładów na budownictwo karze liczyć się z określonymi skutkami. W realizacji planu budownictwa w bieżącym 5-leciu trzeba więcej uwagi poświęcić jakości.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełJulianTokarski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd: Problem, który wyłonił się już przy prezentowaniu Komisji wstępnych założeń planu 5-letniego w zakresie budownictwa mieszkaniowego i który dziś zajął wiele miejsca w dyskusji - to problem rozmiarów budownictwa mieszkaniowego i jego poziomu.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełJulianTokarski">Nikt nie twierdzi, że w wyniku realizacji bieżącego planu 5-letniego, braki w sytuacji mieszkaniowej zostaną wyrównane; sytuacja ta będzie trudna i po roku 1970. Trzeba było jednak przyjąć jako punkt wyjścia konkretny pułap możliwości wykonawczych określonych ogólnymi proporcjami rozwoju wielu dziedzin gospodarki narodowej. Niewiele dałoby dodatkowe zwiększenie zakreślonego programu budownictwa mieszkaniowego, jeśli nie będzie równocześnie wzrostu zdolności wykonawczych i zaopatrzenia materiałowego.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełJulianTokarski">Jest to założenie generalne. Kolejnym jest założenie rozwoju budownictwa spółdzielczego, w wyniku czego zaszły zdecydowane zmiany w strukturze inwestycji 3-krotnie wzrasta budownictwo spółdzielcze, do połowy zmniejsza się udział budownictwa państwowego i rad narodowych. Trudno twierdzić, że udział budownictwa państwowego jest niewystarczający wobec występującego zjawiska, że przy uwzględnieniu nowych kryteriów nakłady pracy nie mają komu przydzielać mieszkań z budownictwa zakładowego. Nieco inaczej przedstawia się sprawa z budownictwem rad narodowych, które zwłaszcza w latach 1969–1970 realizować będzie znacznie bardziej ograniczony program. W różnych konkretnych warunkach rozwijających się miast mogą powstawać większe potrzeby uzyskiwania mieszkań od rad narodowych. Dotychczas jeszcze nie ma zabezpieczonych mieszkań dla 27 tys. rodzin, które zajmują pomieszczenia uznane jako niemieszkalne. Rozważenia zatem wymagać będzie problem wielkości zadań budownictwa rad narodowych po roku 1970, przy czym właściwym będzie przyjęcie poziomu wyższego aniżeli to ma miejsce w bieżącej 5-latce.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PosełJulianTokarski">Sprawa zwiększenia rozmiarów budownictwa mieszkaniowego w 5-latce o 100 tys. izb jest przedmiotem rozważań. Nie można jednak obecnie wiążąco przyjąć takiego wniosku. Przy założonych wskaźnikach wzrostu budownictwa mieszkaniowego, w końcowych latach 5-latki może powstać rezerwa zdolności przerobowych; istnieją również projekty zwiększenia mocy produkcyjnych w przemyśle materiałów budowlanych. Jeśli wszystkie warunki ukształtują się pomyślnie, wówczas zwiększenie programu w latach 1969–1970 może okazać się realne. Zwiększenie to powinno także objąć budownictwo rad narodowych, z tym jednak, że pierwszeństwo przypadnie nadal spółdzielczości, z uwagi na podjęte zobowiązania wobec członków spółdzielni. Przy zapewnieniu rozwoju produkcji materiałów budowlanych zakres rzeczowy budownictwa mieszkaniowego będzie mógł uwzględniać dalsze poprawienie sytuacji mieszkaniowej.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PosełJulianTokarski">Projekt planu 5-letniego zakłada podstawowy i wyższy standard mieszkaniowy, przy czym wyższy standard dotyczyć ma głównie budownictwa spółdzielczego. I w tej dziedzinie zachodzą poważne zmiany na korzyść w porównaniu z rokiem 1965. Jeśli poprzednio istniał jak gdyby wyścig w obniżaniu cen budowanych mieszkań kosztem standardu, to obecnie nie wolno zejść poniżej określonej granicy standardu; można tylko tę granicę podnosić w górę. W miarę jak pozwalają na to wojewódzkie zestawy projektów typowych, dążyć się będzie do zwiększania średniego metrażu na mieszkanie; wycofuje się z użytku szereg materiałów zastępczych, które nie zdały egzaminu. Ustalona średnia cena inwestorska dla województwa, a nie jak dotychczas dyrektywny koszt bezpośredni dla poszczególnych standardów budownictwa mieszkaniowego, powinna służyć poprawie standardu w stosunku do dotychczasowego. Ujawniane rezerwy mogą być przeznaczane na poprawę jakości budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PosełJulianTokarski">Z dyskusji wyciągnąć można jedna zasadniczy wniosek, iż należy już obecnie przystąpić do opracowania programu dalszej, poprawy standardów i jakości budownictwa po r. 1970. Wiele zrobiono dotychczas w zakresie weryfikacji zestawów projektów typowych. Należałoby już teraz przystąpić do opracowania zestawów projektów nowych, lepszych, o wyższym standardzie, na podstawie których można by realizować zadania po roku 1970. Bardziej radykalna zmiana projektów typowych, będących obecnie podstawą realizacji, przyniosłaby więcej szkody niż pożytku.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PosełJulianTokarski">Sprawa budowy towarzyszących urządzeń socjalno-usługowych jest w pełni uregulowana pod względem planowania, projektowania i finansowania. Problemem pozostaje realizacja tych urządzeń. Mimo że do planów wprowadzone zostały wskaźniki dyrektywne, nie daje się uniknąć pewnych opóźnień i dysproporcji wynikających głównie z trudności wykonawczych; one to powodują, że w wykonawstwie izba mieszkalna ma zawsze pierwszeństwo przed urządzeniami socjalno-usługowymi.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PosełJulianTokarski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili ponadto: podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stefan Pietrusiewicz i dyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Sylwester Wawrzynkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PosełJulianTokarski">Przewodniczący Komisji - Poseł Jerzy Ziętek (PZPR): Inwestycje mieszkaniowe stanowią bardzo czuły odcinek planu 5-letniego i dlatego Komisja rozpatruje ten problem na oddzielnym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PosełJulianTokarski">Należy podkreślić ogromny wysiłek partii i rządu w zakresie łagodzenia trudności mieszkaniowych ludności.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PosełJulianTokarski">Nakłady na inwestycje mieszkaniowe w planie na lata 1966–1970 wzrastają o 17 proc. Wzrost ten nie pozwoli na zaspokojenie wszystkich potrzeb, zapewni jednak poważną poprawę warunków mieszkaniowych znacznej części społeczeństwa. Komisja powinna skierować dezyderat do rządu o zwiększenie, w miarę możliwości, środków na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-11.16" who="#PosełJulianTokarski">Budownictwo spółdzielcze rozszerza swój zakres w bieżącym planie 5-letnim i powinno być otoczone szczególną troską i pomocą. Nie można jednak nie doceniać wagi budownictwa rad narodowych, w ramach którego zaspokaja się potrzeby rodzin najmniej zarabiających.</u>
+          <u xml:id="u-11.17" who="#PosełJulianTokarski">Rozmiary tego budownictwa powinny być szczególnie dokładnie analizowane. Budownictwo indywidualne na wielu terenach stanowi poważne źródło zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, biorąc pod uwagę fakt, że nie obciąża ono środków państwowych, że pozwala na uzyskanie zwolnionych mieszkań przez osoby budujące własne domki, należy w miarę możliwości zwiększać przydziały materiałów i innych środków na te cele.</u>
+          <u xml:id="u-11.18" who="#PosełJulianTokarski">Szczegółowej i wnikliwej analizie należy poddać plan budownictwa mieszkaniowego, zwłaszcza w zakresie osiągnięcia planowanego wskaźnika kosztów i cen 1 m2 powierzchni użytkowej, mając na uwadze, ażeby w żadnym wypadku realizacja tych wskaźników nie wpłynęła na obniżenie standardu budowanych mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-11.19" who="#PosełJulianTokarski">Zlecono podkomisji do spraw wniosków i dezyderatów opracowanie projektu wniosków i dezyderatów i przedstawienie ich na kolejnym posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-11.20" who="#PosełJulianTokarski">O PROJEKCIE PIĘCIOLETNIEGO PLANU ROZWOJU GOSPODARKI NARODOWEJ W LATACH 1966–1970 BUDOWNICTWA MIESZKANIOWEGO TYPU MIEJSKIEGO</u>
+          <u xml:id="u-11.21" who="#PosełJulianTokarski">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisława Drozda na posiedzeniu Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej w dniu 6 października 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-11.22" who="#PosełJulianTokarski">Zadania rzeczowe budownictwa mieszkaniowego typu miejskiego przewidują wybudowanie w latach 1966–1970 ponad 2 777 tys. izb mieszkalnych, tj. 727 tys. mieszkań. W stosunku do poprzedniego pięciolecia oznacza to wzrost o ok.117 tys. mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-11.23" who="#PosełJulianTokarski">Ponad 3-krotnie w stosunku do poprzedniego pięciolecia wzrastają zadania budownictwa spółdzielczego, maleją natomiast rozmiary budownictwa państwowego i rad narodowych. Udział budownictwa spółdzielczego w ogólnych zadaniach budownictwa mieszkaniowego wynieść ma w latach 1966–1970 ponad 51 proc. wobec 18,5 proc. w ubiegłej pięciolatce.</u>
+          <u xml:id="u-11.24" who="#PosełJulianTokarski">Założony na lata 1966–1970 program budownictwa mieszkaniowego w miastach pozwoli na dalszą poprawę warunków mieszkaniowych: jeśli w 1960 r. na jedną izbę przypadało średnio 1,63 mieszkańca, w 1965–1,44, to przewiduje się, że w roku 1970 wskaźnik ten wyniesie 1,36. Realizacja planu pięcioletniego przyczyni się do częściowego zmniejszenia ostro rysującej się obecnie rozpiętości warunków mieszkaniowych w poszczególnych województwach.</u>
+          <u xml:id="u-11.25" who="#PosełJulianTokarski">W myśl planu przybywać będzie w latach 1966–1970 w przeliczeniu na 1 000 mieszkańców 6,2 mieszkania rocznie. Odpowiedni wskaźnik dla roku 1964 wynosi: na Węgrzech - 5,5, w Bułgarii - 5,8, w Czechosłowacji - 6,2, w Jugosławii - 6,3, w Rumunii - 6,5, w Związku Radzieckim - 10,2.</u>
+          <u xml:id="u-11.26" who="#PosełJulianTokarski">Zakłada się również poprawę wyposażenia budowanych mieszkań: około 99 proc. wyposażonych będzie w instalacje wodno-kanalizacyjne i łazienki, 90 proc. w centralne ogrzewanie, 75 proc. w instalację gazową, około 30 proc. - w instalację centralną ciepłej wody.</u>
+          <u xml:id="u-11.27" who="#PosełJulianTokarski">Zgodnie z uchwalą KERM z 1965 r. zachodzi potrzeba obniżenia kosztu jednostkowego, obecnie określanego średnią kosztu w skali województwa. Stworzy to pewną swobodę dla działania inwestora i wykonawcy, powinno to stworzyć również warunki wygospodarowania pewnych rezerw. W wielkości ustalonych kosztów jednostkowych mieszczą się koszty budowy podstawowych urządzeń osiedlowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.28" who="#PosełJulianTokarski">W projekcie planu uwzględnione są nakłady na wykonanie zaległych elewacji. Do 1970 r. zaległości te powinny byś już całkowicie zlikwidowane - z wyjątkiem Warszawy.</u>
+          <u xml:id="u-11.29" who="#PosełJulianTokarski">Resort gospodarki komunalnej, wspólnie z resortem budownictwa i spółdzielczością mieszkaniową, podejmuje kroki mające na celu usprawnienie nadzoru inwestycyjnego. W III kwartale br. obserwujemy poprawę kompleksowości przekazywanych do użytku budynków mieszkalnych. Wyniki kontroli odbioru budynków mieszkalnych za trzy kwartały br. wskazują na pewien postęp; w okresie tym nie natrafiono na wypadek odbioru budynku bez elewacji. Poprawa jakości i kompleksowości w budownictwie mieszkaniowym wymagać będzie nadal wielostronnych wysiłków.</u>
+          <u xml:id="u-11.30" who="#PosełJulianTokarski">Utrzymanie się na poziomie założonych kosztów inwestycyjnych zależy w poważnej mierze od posiadania właściwych zestawów typowych projektów budownictwa mieszkaniowego. W obecnej chwili w zestawach wojewódzkich znajduje się 215 typowych projektów o różnej technologii wykonania. Do końca br. zakończone mają być prace zmierzające do ostatecznego ustalenia cen stałych.</u>
+          <u xml:id="u-11.31" who="#PosełJulianTokarski">Czynimy starania, by przyspieszyć zawieranie umów między zakładami a spółdzielczością mieszkaniową w sprawie zabezpieczenia mieszkań spółdzielczych dla członków załóg; wiąże się z tym m.in. problem pełniejszego wykorzystania zakładowych funduszów mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.32" who="#PosełJulianTokarski">Tereny uzbrojone dla budownictwa mieszkaniowego są globalnie zabezpieczone. Pewne odchylenia występować mogą w skali terenowej.</u>
+          <u xml:id="u-11.33" who="#PosełJulianTokarski">Główna uwaga resortu gospodarki komunalnej koncentrować się będzie na sprawach związanych z zapewnieniem warunków pełnego wykonania zadań planu pięcioletniego, przy jednoczesnej poprawie jakości i kompleksowości budownictwa mieszkaniowego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00017-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00017-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..56c3275
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00017-01/header.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00017-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 17/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 17/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:17</note>
+        <note type="sessionNo">17</note>
+        <date>1966-10-06</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGrochalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Grochalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełGrzegorzCwyl" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Cwyl</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHalinaSkibniewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Halina Skibniewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykHałas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Hałas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJulianTokarski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Julian Tokarski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefFrąszczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Frąszczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefGrzecznarowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Grzecznarowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefNagórzański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Nagórzański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKarolBielawski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Karol Bielawski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyAleksiejczuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Aleksiejczuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldKasperski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Kasperski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jerzy Ziętek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00017-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00017-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6e91922
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00017-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,163 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 6 i 7 października 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR), rozpatrzyła projekt uchwały o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, - przedstawiciele Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z Ministrem Marianem Olewińskich Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z podsekretarzem stanu Zdzisławem Drozdem, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego - z podsekretarzem stanu Józefem Talmą, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z podsekretarzem stanu - Henrykiem Konopackim, - dyrektor Zespołu NIK - Teodor Borczyński oraz przedstawiciel Centralnej Rady Związków Zawodowych - Tadeusz Czyżyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o planie budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych na lata 1966-1970 złożył Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Olewiński.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJulianTokarski">Koreferat na temat 5-letniego planu rozwoju budownictwa przedstawił poseł Piotr Gajewski (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJulianTokarski">Zadania określone w projekcie planu 5-letniego na lata 1966–1970 są znacznie większe i znacznie trudniejsze niż w ubiegłej 5-latce. O stopniu trudności ich realizacji decyduje nie tyle wielkość zadań, ile inne czynniki. O wielu problemach, które muszą być rozwiązane, aby można było zrealizować zaplanowane inwestycje, mówi opracowanie resortu budownictwa. Zawiera ono program działania zmierzający do zapewnienia warunków realizacji zadań.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJulianTokarski">Jednym ze źródeł trudności wykonawstwa jest wciąż jeszcze występujący nadmierny pośpiech w programowaniu inwestycji, nadmierna ilości przyznawanych inwestycjom priorytetów, prowadząca do przechwytywania przez te inwestycje środków przeznaczonych na inne ważne cele.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJulianTokarski">Trudności stwarza stosowana od lat praktyka „planowania na styk” powodująca wysoki stopień napięcia planu i trudności w jego wewnętrznym zbilansowaniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJulianTokarski">Ze sprawą planowania inwestycji ściśle wiąże się zagadnienie planowania przestrzennego i koordynacji przestrzennej. Dotyczy to zwłaszcza tzw. budownictwa towarzyszącego, którego wykonawstwo jest poważnie opóźnione w stosunku do realizacji inwestycji przemysłowych i mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJulianTokarski">Poważnych usprawnień wymaga też projektowanie inwestycji. Ta faza procesu inwestycyjnego przesądza o poziomie technicznym i efektywności danej inwestycji. W budownictwie mieszkaniowym uzyskany został w ubiegłej 5-latce poważny postęp w tym zakresie; znacznie gorzej kształtuje się sytuacja w budownictwie przemysłowym.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJulianTokarski">Sprawna realizacja zadań budownictwa wymaga zabezpieczenia odpowiednich środków wykonawczych. Na plan pierwszy wysuwa się tu wyposażenie przedsiębiorstw wykonawczych w dostateczną ilość środków transportu, maszyn budowlanych i zmechanizowanych narzędzi. Park maszynowy budownictwa wzrósł wprawdzie w ostatnich latach poważnie, jednakże proces zużycia technicznego wielu maszyn i urządzeń jest bardzo wysoki; nowych nie można uzyskać w dostatecznej ilości i w odpowiednim asortymencie.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJulianTokarski">Sprawne wykonawstwo inwestycji jest warunkowane terminową dostawą dostatecznej ilości i rodzajów materiałów budowlanych. Z informacji resortu wynika wprawdzie, że założony na bieżącą 5-latkę rozwój przemysłu materiałów budowlanych w zasadzie zabezpiecza potrzeby budownictwa, jednakże wobec opóźnienia inwestycji w samym przemyśle materiałów budowlanych, pierwsze lata tej 5-latki charakteryzować się będą trudnościami w pełnym pokryciu tych potrzeb. Stosunkowo opóźniony jest też rozwój produkcji nowoczesnych materiałów gwarantujących postęp techniczny.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJulianTokarski">Istotnym problemem jest zapewnienie budownictwu niezbędnych dostaw materiałów budowlanych z przemysłu ciężkiego. Zużycie stali przez nasze budownictwo jest bardzo małe.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJulianTokarski">Resort opracował wprawdzie program przeciwdziałania brakom i łagodzenia trudności w zakresie zaopatrzenia w materiały budowlane, jednakże realizacja tego programu przynieść może odczuwalne efekty dopiero w końcu tej lub w pierwszych latach następnej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełJulianTokarski">Rozwiązania wymaga też szereg problemów związanych z zabezpieczeniem dopływu kadr inżynieryjno-technicznych i kwalifikowanych robotników.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełJulianTokarski">Z analizy założeń planu 5-letniego na lata 1966–1970 w dziedzinie budownictwa wynikają następujące wnioski:</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełJulianTokarski">- zabezpieczyć należy środki dla pełnego wykonania wzrastających, zwłaszcza w pierwszych latach planu 5-letniego, zadań budownictwa;</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełJulianTokarski">- bieżąca 5-latka nie zaspokoi jeszcze zapotrzebowania budownictwa na zmechanizowany sprzęt, środki transportu, narzędzia itd., konieczne jest więc zanalizowanie rezerw tkwiących jeszcze w przemysłach produkujących te środki w celu ustalenia optymalnych rozwiązań, możliwych w istniejących warunkach;</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełJulianTokarski">- analizy wymagają założone proporcje między przyrostem produkcji osiąganym drogą zwiększania wydajności pracy, a przyrostem produkcji osiąganym drogą zwiększenia zatrudnienia;</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełJulianTokarski">- usprawnienia wymaga gospodarka parkiem maszynowym budownictwa a zwłaszcza gospodarka remontowa;</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełJulianTokarski">- dla złagodzenia deficytu niektórych asortymentów materiałów budowlanych należy postulować przyśpieszenie modernizacji zakładów produkujących te materiały;</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełJulianTokarski">- resorty produkujące materiały budowlane nie zapewniają pełnego pokrycia potrzeb budownictwa; dlatego też celowe byłoby ponowne zbilansowanie potrzeb i możliwości ich pokrycia oraz pełne wykorzystanie wszystkich rezerw tkwiących jeszcze w przemysłach współpracujących z budownictwem. Uwzględnić też należy możliwości importu;</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełJulianTokarski">- w zakresie programowania, projektowania i planowania oraz realizacji inwestycji niezbędne jest: jak najszybsze opracowanie programów rozwoju poszczególnych branż, maksymalne koncentrowanie nakładów, kompleksowe projektowanie i planowanie wszelkich inwestycji łącznie z inwestycjami zaplecza, dążenie do stabilizacji koncepcji rozwoju poszczególnych przemysłów, doskonalenie trybu i metod opracowania i wdrażania planów wieloletnich, dwuletnich i rocznych, maksymalne odchodzenie od praktyki „planowania na styk” zakładającego zbyt wysoki stopień napięcia planu, tworzenie niezbędnych rezerw na inwestycje własne resortu, tworzenie rezerw materiałowych i wykonawczych, przestrzeganie zasady nie przyjmowania do wykonawstwa inwestycji nie posiadających kompletnej dokumentacji projektowo-kosztorysowej, wprowadzenie zasady, że głównym miernikiem wykonania planu jest oddawany do użytku obiekt, rozszerzenie systemu generalnych dostawców, rygorystyczne przestrzeganie zasady koncentracji nakładów oraz inwestycyjnego rachunku ekonomicznego, urealnienie cykli sporządzania projektów inwestycyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełJulianTokarski">- w celu uzyskania zwiększonego dopływu kadr inżynieryjnych należałoby zbadać możliwości dalszej rozbudowy sieci wieczorowych szkół inżynieryjnych oraz zmiany systemu stypendiów fundowanych;</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełJulianTokarski">- rozwijać należy sieć przyzakładowych szkół budowlanych oraz innych systemów zdobywania kwalifikacji przez robotników;</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełJulianTokarski">- dla uatrakcyjnienia pracy w budownictwie, niezbędne jest opracowanie szczegółowego programu poprawy warunków socjalno-bytowych pracowników budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełJulianTokarski">Koreferat dotyczący projektu 5-cioletniego planu produkcji materiałów budowlanych przedstawił poseł Arkadiusz Łaszewicz (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełJulianTokarski">W latach 1961–1965 uzyskano 57-procentowy przyrost produkcji materiałów budowlanych, jednakże produkcja materiałów ściennych wzrosła zaledwie o 21,2 proc. Ta dysproporcja spowodowała wiele trudności, głównie dla budownictwa nieuspołecznionego, poważnie utrudniła rytmiczną realizację planu przez budownictwa uspołecznione. Zarówno resort jak i rady narodowe podjęły szereg kroków zmierzających do złagodzenia trudności.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełJulianTokarski">Zarówno rozmiary, strukturę jak i terenowe rozmieszczenie nakładów na inwestycje w przemyśle materiałów budowlanych na lata 1966–1970 należy uznać za słuszne. Czynią one zadość podstawowym postulatom w sprawie przyśpieszenia rozwoju produkcji materiałów ściennych, kruszyw i materiałów konsumpcyjnych; słusznie również ponad połowę środków przeznacza się na modernizację i rozbudowę zakładów już istniejących.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełJulianTokarski">Na pozytywną ocenę zasługuje także plan postępu technicznego, którego realność uwarunkowana jest terminowością dostaw maszyn i urządzeń technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PosełJulianTokarski">Wydaje się jednak, że mimo poważnego wzrostu - nakłady inwestycyjne na rozwój przemysłu materiałów ściennych są jeszcze za niskie; wiele do życzenia pozostawia również stan przygotowania tych inwestycji. Inwestycje te powinny mieć charakter priorytetowy. Wzmocnić należy również koordynację branżową produkcji materiałów ściennych.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PosełJulianTokarski">Drugim istotnym problemem jest zabezpieczenie budownictwa pełnej i terminowej realizacji dostaw materiałów produkowanych przez inne resorty. Niepełna realizacja planów i nieterminowość dostaw tych materiałów powodowała niejednokrotnie przestoje. Komisja Planowania przy Radzie Ministrów i zainteresowane resorty powinny poddać rewizji dotychczasowy system bilansowania materiałów dla potrzeb budownictwa i dokonać niezbędnych zmian w polityce ich rozdzielnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PosełJulianTokarski">Istotnym problemem mogącym wpłynąć na złagodzenie trudności materiałowych może być przyśpieszenie wzrostu zużycia przez budownictwo tworzyw sztucznych dostarczanych przez przemysł chemiczny; chodzi tu przede wszystkim o materiały do robót wykończeniowych, materiały izolacyjne oraz używane do instalacji wodociągowo-kanalizacyjnych i elektrycznych. Zapoczątkowana powinna być także produkcja materiałów konstrukcyjnych: zbrojonych włókien szklanych i całych ścian osłonowych do budynków wznoszonych metodami uprzemysłowionymi. Resort przemysłu chemicznego powinien wydatnie rozwinąć bazę produkcyjną tworzyw sztucznych oraz rozszerzać zakres prac naukowo-badawczych w tej dziedzinie. Za wysokie wydają się ceny zbytu niektórych materiałów dostarczanych przez przemysł chemiczny.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PosełJulianTokarski">Obecny stan uzbrojenia technicznego przemysłu materiałów budowlanych w niezbędne maszyny i urządzenia techniczne pozostawia wiele do życzenia. Zarówno przemysł cementowy jak i przemysł kruszyw i ceramiki budowlanej wymagają szybkiego wyposażenia w nowoczesny park maszynowy. Nie w pełni uwzględnione zostały postulaty resortu w sprawie przyśpieszenia rozwiązań konstrukcyjnych w zakresie produkcji pieców cementowych i innych maszyn dla ceramiki budowlanej. Należałoby bardziej zbliżyć producenta maszyn dla przemysłu materiałów budowlanych - do użytkownika, tak jak to uczyniono z pomyślnymi wynikami w przemyśle włókienniczym, papierniczym i rolno-spożywczym.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PosełJulianTokarski">Resort przystąpił w roku bieżącym do opracowania programu rozwoju zaplecza remontowo-budowlanego w przemyśle materiałów budowlanych; przewiduje się m.in. scentralizowanie baz remontowo-naprawczych, które mają również zapewnić produkcję części zamiennych; postulować należy rozszerzenie tych prac również na przemysł terenowy, który w tej dziedzinie ma poważne zaniedbania.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PosełJulianTokarski">Rozwój przemysłu materiałów budowlanych wymaga prawidłowego ukształtowania bazy naukowo-badawczej, zwiększenia zakresu prac naukowo-badawczych oraz zapewnienia warunków ich realizacji. Komitet Nauki i Techniki powinien podjąć w tym zakresie niezbędne decyzje.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PosełJulianTokarski">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJózefNagórzański">Na tle pozytywnej na ogół oceny założeń planu 5-letniego w zakresie budownictwa wyłoniły się pewne zastrzeżenia, z których najważniejsze dotyczy rytmiczności dostaw na budowy materiałów budowlanych wszelkiego typu. Nierytmiczność w zaopatrzeniu materiałowym budów jest zjawiskiem powtarzającym się i wywołującym niekorzystne skutki. Jeśli np. w III kwartale nadchodzą materiały, które potrzebne były na budowie w II kwartale, przestoje i chaos organizacyjny stają się nieuchronne. Chodzi tu głównie o zaopatrzenie budownictwa przez inne resorty.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJózefNagórzański">Zastrzeżenia budzi nadal jakość materiałów, głównie wykończeniowych; osiągnięto już znaczną poprawę jakości farb i lakierów, ale ostatnio jakość ich znów się obniżyła.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJózefNagórzański">Rozważenia wymagają problemy zaplecza przedsiębiorstw budowlanych. Na terenie woj. krakowskiego rozbudowa zaplecza wyraźnie się opóźnia w stosunku do zadań i potrzeb przedsiębiorstw. Jest to mankament tak dalece dokuczliwy, że warto zastanowić się nad tym, czy nie należałoby nawet kosztem skreślenia jakiejś nowej inwestycji ulepszyć zaplecze przedsiębiorstw budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJózefNagórzański">Fluktuacja kadr nie jest już chyba obecnie poważniejszym hamulcem w budownictwie. W woj. krakowskim fluktuacja załóg jest w bieżącym roku o połowę mniejsza niż w ubiegłym, a przecież nic nie zmieniło się zasadniczo w sytuacji załóg, uległa tylko pewnej poprawie organizacja pracy. Poprzednio nienależyte przygotowanie frontu robót powodowało niejednokrotnie, że zarobki kształtowały się na niskim poziomie. Konieczne jest zatem położenie jak największego nacisku na dalsze ulepszenie organizacji pracy w budownictwie.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJózefNagórzański">Należałoby wyjaśnić jakie są rzeczywiste możliwości produkcji maszyn i narzędzi budowlanych; nie ulega kwestii, że w tym zakresie istnieją rezerwy, które można i należy wykorzystać.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełJózefNagórzański">Nie najlepiej przebiega rozdział robót. Nie było dobrze i wówczas, gdy rozdział robót pozostawał w gestii rad narodowych. Obecnie, gdy o przydziale robót decydują przedsiębiorstwa budowlane, nierzadko drobne braki w dokumentacji stają się pretekstem do odmowy przyjęcia zlecenia. Konieczne jest dopilnowanie, aby tego rodzaju przeszkody natury formalnej nie hamowały budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełJózefNagórzański">Problem zaopatrzenia budownictwa przez inne resorty, których udział w tym zaopatrzeniu jest bardzo znaczny, powinien stać się przedmiotem szczególnego zainteresowania Komisji. Przy rozpatrywaniu projektu planu na rok 1967 należałoby wysłuchać informacji właściwych resortów na ten temat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Dorobek budownictwa jest duży, trzeba jednak więcej jeszcze uwagi poświęcić likwidacji występujących braków.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Moc wykonawcza budownictwa nie jest wystarczająca. Niedobór zdolności wykonawczych daje się silnie odczuć w woj. olsztyńskim; brak wielu urządzeń, dźwigów.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Zła bywa niekiedy jakość cegły, której używa się do budowy kosztownych obiektów. Nie będzie to bez wpływu na ich trwałość.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Dużą bolączką są przewlekające się dostawy materiałów budowlanych, na które trzeba niekiedy wyczekiwać miesiącami. Powinny być tworzone rezerwy, które umożliwiałyby nabywanie materiałów potrzebnych w danej fazie budowy.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Duże braki występują w dziedzinie zaopatrzenia budownictwa wiejskiego, a także mocy przerobowych przedsiębiorstw pracujących na potrzeby wsi. Niedobór ten powoduje, że z roku na rok nie są realizowane m.in. w PGR-ach wielomilionowe inwestycje produkcyjne.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">W regionach północno-zachodnich odczuwa się dotkliwie brak materiału drzewnego do budowy - głównie dłużycy tartacznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełHenrykHałas">W planie 5-letnim zakłada się poważny wzrost budownictwa. Równocześnie słyszy się opinie, że plan ten jest bardzo napięty i mogą powstać trudności w jego realizacji. Wydaje się, że opinie te są w pewnej mierze uzasadnione, gdyż nie zdołaliśmy ciągle jeszcze pokonać trudności, wynikających z bilansowania „na styk”.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełHenrykHałas">Cykle realizacji inwestycji są zbyt długie. Wiele uwag z tej dziedziny nasunęło się posłom, którzy w ramach podkomisji budownictwa wizytowali budowę kombinatu celulozowego w Świeciu. Należy tworzyć odpowiednie bodźce dla skrócenia cyklu budowlanego na dużych obiektach. Wydatek ten na pewno się opłaci, obowiązujące obecnie bodźce są niewystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełHenrykHałas">Należy stworzyć warunki sprzyjające stabilizowaniu się kadr robotników budowlanych, łagodzić skutki oddzielania się od rodzin, wskutek nieuchronnych wędrówek po kolejnych budowach.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełHenrykHałas">W kombinacie w Świeciu stwierdzono m.in. fragmentaryczny spływ dokumentacji. Zasada rozpoczynania inwestycji dopiero po otrzymaniu pełnej dokumentacji od inwestora nie powinna być naruszana.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełHenrykHałas">Trudności w dziedzinie materiałów budowlanych obciążają w poważnej mierze resort przemysłu ciężkiego. Niedobór dostaw z tego resortu nie pozwala na stworzenie rezerw, których brak powoduje różnorodne niekorzystne skutki w zakresie rytmiczności pracy budownictwa, organizacji robót, wydajności pracy. Bez odpowiednich rezerw materiałowych staje pod znakiem zapytania możliwość normowania pracy robotników budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełHenrykHałas">W dziedzinie materiałów budowlanych pochodzenia mineralnego trudności zostały złagodzone wskutek zwiększonej podaży cementu. Nadal brak cegły. W pewnym zakresie można w budownictwie wiejskim zastępować cegłę cementem, jednakże uruchomienie mechanizmu tej wymiany jest bardzo powolne. Skutki ograniczenia w swoim czasie produkcji cegły dadzą się jeszcze długo odczuć.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełHenrykHałas">Resort budownictwa nie wykorzystuje w pełni nakładów inwestycyjnych przewidzianych na rozbudowę przemysłu materiałów budowlanych pochodzenia mineralnego. Resort budownictwa w pierwszym rzędzie powinien zadbać o rozwój własnej produkcji i w pełni powinien wykonać zadania nałożone nań w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełHenrykHałas">Poprzeć należy wnioski koreferenta w sprawie rewizji napięć w planie 5-letnim, postulować zwiększenie zakresu budownictwa mieszkaniowego spółdzielczego i rad narodowych, postulować stworzenie skuteczniejszych bodźców materialnego zainteresowania dla skrócenia cykli budowlanych na dużych obiektach.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełHenrykHałas">Poseł Jan Dziemba (PZPR) przedstawiciel Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów: Opóźnienia wykonawstwa budowlanego, które mają miejsce na priorytetowych budowach przemysłowych wynikają w głównej mierze z braków materiałowych, niewłaściwej organizacji pracy i braku stabilności załóg budowlanych. Brak stabilności załóg wynika natomiast z nie dość atrakcyjnych warunków pracy w przedsiębiorstwach budowlanych. Dla usprawnienia budowy wielkich obiektów należałoby zrezygnować z angażowania dużych przedsiębiorstw budowlanych w małe przedsięwzięcia budowlane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanGałązka">Niepokój budzą niedostatek potencjału wykonawczego budownictwa i dokuczliwe braki materiałów budowlanych. Pracę biur projektowych należałoby lepiej dostosować do nowych zadań inwestycyjnych, a nowoczesność rozwiązań projektowych oceniać przede wszystkim pod kątem uzyskanych efektów ekonomicznych. Znacznie większej uwagi ze strony zainteresowanych resortów wymaga sprawa mechanizacji prac budowlanych. Program prac inwestycyjnych musi być także ściśle skorelowany z programem prac naukowo-badawczych w resorcie budownictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełHalinaSkibniewska">Problem jakości budownictwa mieszkaniowego jest przedmiotem zainteresowania prawie całego społeczeństwa. Z pozycji użytkownika mieszkań na pojęcie jakości składa się 5 podstawowych czynników: pierwszy - to możliwość wyboru różnych form mieszkalnictwa dostosowanych do konkretnych potrzeb łącznie ze sprawą wyboru modeli mieszkań dopasowanych do struktur rodzinnych; drugi - dotyczy osiedla, a w tym programu usług i ich lokalizacji; trzeci czynnik - to sprawa samego mieszkania, a więc rozwiązań funkcjonalno-użytkowych, a szczególnie właściwych rozwiązań w zakresie izolacji wewnętrznej w mieszkaniach i standardu wyposażeniowego; czwarty czynnik - dotyczy wykonawstwa osiedli i budynków mieszkaniowych, gwarantującego możliwość ich dobrej eksploatacji; piąty czynnik nazywamy wyrazem architektonicznym budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełHalinaSkibniewska">Jeśli chodzi o stworzenie różnych form, mieszkalnictwa, to w tej dziedzinie dopiero pod koniec planu 5-letniego spółdzielczość mieszkaniowa zamierza poczynić realne kroki, które by uwzględniały potrzeby osób starszych, młodych rodzin, osób samotnych itp. Nie uda się natomiast w najbliższych latach osiągnąć poprawy struktury mieszkań, ponieważ wynika ona z tzw. zestawów wojewódzkich, determinujących określoną, obowiązującą obecnie strukturę mieszkań (np. ciemne kuchnie, przechodnie pokoje, brak przewietrzenia itp.).</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełHalinaSkibniewska">Obowiązujący aktualnie normatyw urbanistyczny, a szczególnie normatyw warszawski, jest bardzo ubogi. Nie załatwia on tak podstawowych spraw jak charakterystyczny dla wszystkich społeczeństw uprzemysłowionych problem samochodu i hałasu. Nie ma sposobu na zahamowanie dążności społeczeństwa do posiadania samochodu jako ważnego elementu poziomu cywilizacyjnego. Nasz normatyw urbanistyczny nie uwzględnia skutków tego zjawiska, w rezultacie czego musi dojść do pochłonięcia przez przyszłe parkingi terenów, przeznaczonych obecnie na zieleń lub urządzenia dziecięce. Zagęszczenie budownictwa mieszkaniowego, spowodowane normatywem urbanistycznym nie uwzględnia także destrukcyjnego wpływu hałasu na życie mieszkańców miast. Budynki mieszkalne z reguły lokalizowane są zbyt blisko źródeł hałasu.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełHalinaSkibniewska">Również normatyw powierzchni mieszkalnej jest dość ostry, ale można byłoby wykorzystać istniejące rezerwy tych normatywów, stosując na przykład górne granice normatywu. Na przeszkodzie temu stoją zestawy wojewódzkie, w których zastosowano normatywy grubo poniżej górnych granic.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełHalinaSkibniewska">W zakresie instalacji sanitarnych i innych należymy do krajów pozytywnie wyróżniających się, czego niestety nie da się powiedzieć o wyposażeniu mieszkań w tak podstawowe urządzenia jak pawlacze, obudowa kuchni i szafy. W tej ostatniej dziedzinie znacznie cofnęliśmy się w porównaniu sprzed 5 laty i nie ma szans na zmianę obecnego stanu rzeczy w najbliższym okresie.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełHalinaSkibniewska">Jeśli chodzi o wykonawstwo budowlane, wciąż nie można rozwiązać sprawy bardziej powszechnego wprowadzenia do budownictwa mieszkaniowego materiałów z tworzyw sztucznych, nowoczesnych meblościanek i innych materiałów, produkowanych przez różne resorty, a służących racjonalnemu wykończeniu budynku z punktu widzenia jego przyszłej eksploatacji.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełHalinaSkibniewska">Z okazji Kongresu Kultury Polskiej należy podkreślić, że architektura należy do najcenniejszych czynników kulturotwórczych. Nieprzypadkowo Polska szczyci się takimi dziełami architektonicznymi jak Starówka, Wilanów, Wawel czy Stadion X-lecia. Chodzi więc o to, by i dzisiaj w pełni doceniać znaczenie wychowawcze i kulturotwórcze wyrazu architektonicznego budownictwa mieszkaniowego. Na całym świecie trwa atak na monotonię i nudę form architektonicznych w masowym budownictwie mieszkaniowym.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełHalinaSkibniewska">Należałoby więc postulować, by:</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełHalinaSkibniewska">- wprowadzić zróżnicowany program mieszkań, - zrewidować normatyw urbanistyczny, - dopasować wykonawstwo budowlane do potrzeb mieszkalnictwa a nie odwrotnie, - dostosować słuszną typizację do potrzeb mieszkalnictwa preferując uniwersalne elementy a nie całościowe projekty budynków typowych, - nadać większe znaczenie zróżnicowaniu form architektonicznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełHalinaSkibniewska">Należy też jak najrychlej przystąpić do opracowania projektów, które będą realizowane po 1970 r. tak, aby starczyło czasu na eksperymentalne sprawdzenie każdego projektu.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełHalinaSkibniewska">Poseł Bronisław Juźków (bezp.) Decydujące znaczenie dla prawidłowej realizacji planów budownictwa ma należyte zaopatrzenie w materiały budowlane. Np. rolnictwo otrzymało sporą ilości środków inwestycyjnych i dlatego notujemy dziś znaczną poprawę w zaopatrzeniu rynku w artykuły rolnicze. Wynika z tego wniosek, że w ten sam sposób należałoby podejść do problemu braków w zakresie materiałów budowlanych. Są także i inne niedomagania w procesie inwestycyjnym, jak nie najlepsza czasem dokumentacja, słabe rozeznanie geologiczne, ale decydują materiały budowlane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełFranciszekGrochalski">Sprawa braku materiałów budowlanych powinna być rozwiązana systemem jednorazowego doinwestowania przemysłu produkującego materiały budowlane podległego wielu resortom, które te materiały produkują. Równocześnie trzeba doinwestować przedsiębiorstwa wykonawstwa budowlanego w celu wyposażenia ich w nowoczesną technikę budowlaną. Póki nie dokona się tych dwóch posunięć, dopóty panem na placu budowy będzie wykonawca, a nie inwestor i obciążać nas będą wszystkie ujemne konsekwencje tej sytuacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełKarolBielawski">Opracowanie dokumentacji projektowej trwa w wielu przypadkach zbyt długo. Dostarczana jest ona fragmentarycznie i niejednokrotnie, w związku z długim okresem opracowywania, konieczne jest dokonywanie zmian.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełKarolBielawski">W bieżącej 5-latce plan budownictwa wiejskiego poważnie wzrasta. Konieczne jest zabezpieczenie potrzeb tego budownictwa w zakresie dostaw materiałów budowlanych. Na terenach, gdzie istnieją zasoby surowcowe w szerszym zakresie należałoby rozwijać produkcję własną materiałów budowlanych, jak również produkcję prefabrykatów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWitoldKasperski">Nowa polityka mieszkaniowa spotkała się z dużym uznaniem i poparciem całego społeczeństwa. Z roku na rok rosną wkłady w PKO na książeczkach mieszkaniowych. Niestety plan spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego nie pozwala na pełne zaspokojenie zapotrzebowania społecznego.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełWitoldKasperski">W roku bieżącym wykonanie planu spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego na wielu terenach jest zagrożone. Dotyczy to województw: szczecińskiego, olsztyńskiego, koszalińskiego i warszawskiego. Resort budownictwa powinien w miarę możliwości szerzej uwzględnić potrzeby tych województw.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełWitoldKasperski">Opracowanie wojewódzkich zestawów projektów typowych należy uznać za duże osiągnięcie. Niedoskonałość tych zestawów wynika głównie z faktu, że opracowane zostały one w oparciu o bardzo oszczędne normatywy. W tych warunkach niektóre projekty przewidują mieszkania o niewłaściwych funkcjonalnie rozwiązaniach.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełWitoldKasperski">Należałoby opracować program minimum w zakresie poprawy jakości budownictwa. Wiele niedociągnięć można by usunąć bez większych nakładów. W pierwszym rzędzie należy poprawić trwałość i jakość elewacji budynków mieszkalnych oraz tynków na klatkach schodowych; bardziej trwałe powinny być również drzwi wejściowe do domów mieszkalnych. Poprawa tych elementów nie wymaga specjalnych opracowań technicznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJózefFrąszczak">Na terenie woj. lubelskiego jeszcze ok. 80 proc. budynków, to budynki drewniane. W bieżącym 5-leciu przewiduje się na tym terenie poważny wzrost zadań budownictwa zwłaszcza wiejskiego. Pomyślnie rozwija się spółdzielczość budowlano mieszkaniowa. Konieczne jest skierowanie większych przydziałów materiałów budowlanych dla potrzeb tego budownictwa oraz szersze rozwijanie własnej produkcji tych materiałów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Plan budownictwa w bież. 5-latce poważnie wzrasta. Zakłada się, że do realizacji tego planu w głównej mierze przyczynić się powinien planowo realizowany postęp techniczny i wprowadzanie nowoczesnych metod budownictwa. Założenie samo w sobie jest słuszne. Konieczne jest jednak wprowadzanie tego postępu w sposób rozsądny. Mieszkańcy osiedli wznoszonych z prefabrykatów mają wiele zastrzeżeń do jakości tego budownictwa. Po kilku latach zmuszeni jesteśmy niekiedy specjalnie ocieplać takie osiedla, zmieniać nietrwałe podłogi, poprawiać stolarkę itp.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Wiele do życzenia pozostawia organizacja pracy budownictwa, zwłaszcza na placu budowy. Duże różnice w wydajności pracy na poszczególnych terenach kraju, przy takim samym usprzętowieniu i zaopatrzeniu, nie wynikają z niskich kwalifikacji robotników, gdyż poziom został tu już raczej wyrównany, lecz wynikają z niewłaściwej organizacji pracy oraz ze zbyt powolnego wdrażania postępu technicznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełGrzegorzCwyl">Woj. kieleckie jest zasobne w wiele surowców, które mogą być wykorzystane do produkcji materiałów budowlanych; dotychczas nie uruchomiono żadnego zakładu produkcji materiałów budowlanych w Górach Świętokrzyskich, gdzie zasoby surowca są bardzo poważne.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełGrzegorzCwyl">Na terenie województwa występują nadwyżki siły roboczej, a równocześnie w budownictwie obserwujemy zjawisko niedoboru rąk do pracy. Należałoby na tym terenie podjąć bardziej intensywne szkolenie robotników budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełGrzegorzCwyl">Dodatkowych wyjaśnień udzielili przedstawiciele resortów: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Henryk Konopacki stwierdził m.in.: W bież. planie 5-letnim zakłada się 3-krotny wzrost produkcji tworzyw sztucznych, 3-krotnie również wzrosną dostawy tych tworzyw dla potrzeb budownictwa. Wzrost ten nie zapewni zaspokojenia wszystkich potrzeb budownictwa, ale oznaczać będzie poważny postęp w stosunku do ubiegłej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełGrzegorzCwyl">W dostawach farb i lakierów, których produkcja w poważnej mierze oparta jest na importowanych surowcach, występowały okresowe niedobory, jak również pogarszanie się jakości. W bieżącej pięciolatce zwiększono limity dewizowe na import surowców niezbędnych do produkcji farb i lakierów. Pozwoli to na pełną realizację planów i poprawę jakości.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełGrzegorzCwyl">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Józef Talma - wyjaśnił m.in.: W latach 1967 i 1968 będą występowały jeszcze pewne niedobory w dostawach poszczególnych asortymentów maszyn dla budownictwa. Przypuszcza się, że w końcu planu pięcioletniego potrzeby budownictwa będą mogły być w pełni zaspokojone. W okresie przejściowych trudności przewiduje się import niektórych maszyn budowlanych. Zasadniczej poprawie ulegnie również sytuacja w dziedzinie dostaw części zamiennych do maszyn budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełGrzegorzCwyl">Pewne trudności będą jeszcze występowały w dostawach wyrobów walcowanych, które są bilansowane centralnie.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełGrzegorzCwyl">Minister Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Olewiński: Słuszne są uwagi posłów dotyczące konieczności tworzenia rezerw w dziedzinie produkcji materiałów budowlanych. W tym właśnie kierunku idą obecne prace resortu, który zamierza stworzyć w 1968 r. możliwość pełnego wykorzystania nowego potencjału produkcyjnego w przemyśle materiałów budowlanych, obecnie intensywnie rozbudowywanym. Problem bilansów materiałów budowlanych jest dziś o tyle trudniejszy, że chodzi nie tylko o ilości materiałów, lecz także o pełne zbilansowanie coraz bardziej rozszerzającego się ich asortymentu. Stworzenie rezerw materiałów budowlanych wymaga nie tylko rozbudowy przemysłu, ale i zmiany normatywów zapasów oraz organizacji pracy w budownictwie.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełGrzegorzCwyl">W trosce o stabilizację załóg budowlanych, resort budownictwa doprowadził do zlikwidowania sezonowości pracy oraz spowodował znaczną poprawę warunków płacowych i socjalnych.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PosełGrzegorzCwyl">Uwagi dotyczące jakości budownictwa mieszkaniowego słusznie określają kierunki działania na przyszłość; będą one uwzględnione w opracowywanych przez resort programach poprawy jakości.</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełGrzegorzCwyl">Odczuwa się braki niektórych tylko materiałów budowlanych. Wciąż jeszcze zakłady produkujące materiały budowlane podległe innym resortom mają poważne opóźnienia w realizacji zadań, powstałe zaś luki nie mogą być wypełnione tylko przez zakłady resortu budownictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Ocena założeń bieżącej 5-latki wymaga przypomnienia, że w ubiegłej 5-latce resort budownictwa osiągnął znaczną poprawę wyników produkcyjnych. Produkcja budowlano-montażowa wzrosła o 27 proc., nastąpiła wydatna obniżka kosztów budownictwa, poprawiła się jakość oddawanych obiektów, wzrosła wydajność pracy itp. Było to możliwe dzięki postępowi technicznemu i lepszej organizacji pracy, a zwłaszcza dzięki poprawie rytmiczności produkcji budowlanej i wzrostowi potencjału produkcyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">W świetle tych wyników - dostrzegając realne trudności w wykonaniu obecnego planu - zadania resortu budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych na lata 1966–1970 należy uznać za ustalone prawidłowo.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Właściwą rangę nadano konieczności rozbudowy bazy produkcyjnej przemysłu materiałów budowlanych; powinno to stworzyć warunki do wywiązania się z dodatkowego zadania, jakim jest wybudowanie 100 tysięcy izb mieszkalnych ponad plan i stworzenie skromnych rezerw produkcyjnych. Należy jednak dokonać bardziej ścisłej analizy planów produkcyjnych z limitami czasu na ich wykonanie, zwłaszcza w aspekcie kooperacji resortu budownictwa z jednostkami innych resortów w zakresie materiałów budowlanych, sprzętu mechanicznego i pogłębienia specjalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Sprawa jakości robót budowlano-montażowych musi nadal pozostać jedną z głównych trosk wszystkich jednostek wykonawstwa budowlanego.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Słuszny jest również kierunek zmierzający do coraz szerszego przejmowania przez wykonawców części obowiązków inwestorskich przy przygotowaniu inwestycji i nadzorze. Wprowadzenie tego systemu wymaga jednakże ustalenia określonych form organizacyjnych i bodźców ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Wdrażanie postępu technicznego i nowoczesnych metod realizacji robót budowlanych oraz wyprzedzenie pracami naukowo-badawczymi perspektywicznych zamierzeń resortu - oto zadania, które nadal należy uważać za wiodące w bieżącej 5-latce.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu wniosków i dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">O PLANIE 5-LETNIM BUDOWNICTWA I PRZEMYSŁU MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH NA LATA 1966–1970</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Informacja złożona przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów budowlanych - Mariana Olewińskiego na posiedzeniu Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej w dniu 6 października 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-14.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">W latach 1966–1970 na inwestycje w gospodarce narodowej przeznacza się 840 mld zł, czyli o 37,6 proc. więcej niż w ub. 5-latce. Zadania budownictwa ustalone na kwotę 638 mld zł wzrastają w porównaniu z latami 1961–1965 o przeszło 38 proc. Przedsiębiorstwa budowlano-montażowe uzyskiwać muszą w związku z tym średnioroczne przyrosty produkcji w granicach 8–9 proc., wobec 6 proc. uzyskiwanych poprzednio.</u>
+          <u xml:id="u-14.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Z ogólnych zadań przedsiębiorstw budowlano-montażowych ok. 51 proc. realizować będą przedsiębiorstwa podległe resortowi budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-14.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Podstawowe zadania resortu budownictwa w bieżącym planie 5-letnim to:</u>
+          <u xml:id="u-14.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- wykonawstwo niemal całego budownictwa mieszkaniowego - przy czym zaleca się stworzenie warunków umożliwiających przekroczenie planu o ok.100 tys. izb;</u>
+          <u xml:id="u-14.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- realizacja inwestycji budownictwa przemysłowego, przy założeniu wydatnego skrócenia cykli wykonawstwa.</u>
+          <u xml:id="u-14.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Projekt planu 5-letniego budownictwa charakteryzuje się m.in. szybszym wzrostem metod przemysłowych, wysokim wzrostem zadań w budownictwie rolniczym, zwiększeniem zakresu inwestycji polegających na modernizacji i rozbudowie, dążeniem do poprawy jakości oddawanych obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-14.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Plan ten cechują istotne napięcia wynikające z nierównomiernego wzrostu zadań w poszczególnych częściach kraju oraz z tendencji wyższego tempa wzrostu robót budowlano-montażowych w trzech pierwszych latach.</u>
+          <u xml:id="u-14.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">W związku z tym wysiłki resortu pójdą w kierunku dostosowania mocy przerobowej do potrzeb wynikających z rejonowego zapotrzebowania oraz bardziej równomiernego rozłożenia zadań w czasie.</u>
+          <u xml:id="u-14.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Planowany w latach 1966–1970 rozwój przemysłu materiałów budowlanych i zaplecza odpowiada w ogólnych założeniach potrzebom wykonawstwa. Przemysł materiałów budowlanych już w latach 1961–1965 rozwinął produkcję w stopniu umożliwiającym uzyskanie pewnej poprawy zaopatrzenia budownictwa i rynku, a nawet - w niektórych materiałach budowlanych - uzyskanie wyprzedzenia w stosunku do zapotrzebowania budownictwa. W bieżącym planie 5-letnim szczególny nacisk położony będzie na wzrost produkcji deficytowych jeszcze materiałów budowlanych (materiały ścienne i dekarskie) oraz na unowocześnienie i poprawę jakości produkcji. Jednakże ilościowy i jakościowy rozwój budownictwa stawia poważne zadania również przed innymi przemysłami produkującymi materiały dla budownictwa. Dotyczy to zwłaszcza przemysłu ciężkiego, którego udział w zaopatrzeniu budownictwa wynosi ok. 47 proc. oraz przemysłu chemicznego, którego udział jest obecnie stosunkowo niski, ale powinien stale wzrastać.</u>
+          <u xml:id="u-14.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Szczególna uwaga zostanie zwrócona na uzyskanie jak największej efektywności działania zaplecza budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-14.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Podstawowym kierunkiem rozwoju techniki i organizacji procesu budowlanego będzie dążenie do dalszego uprzemysławiania i mechanizacji budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-14.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Przewagę metod uprzemysłowionych nad tradycyjnymi uzyskano już w 1965 r. w wyniku uprzemysłowienia budownictwa mieszkaniowego w 55 proc. oraz zwiększenia stosowania prefabrykatów w budownictwie przemysłowym do 80 proc. W bieżącym planie 5-letnim zamierza ok. 70 proc. budownictwa mieszkaniowego realizować metodami uprzemysłowionymi.</u>
+          <u xml:id="u-14.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Duży nacisk w planie na lata 1966–1970 położony został na zwiększenie stopnia uprzemysłowienia robót wykończeniowych oraz na poprawę ich jakości. Osiągnięte to zostanie przez zwiększenie stopnia wykończenia elementów budowlanych na zapleczu. Dzięki takiemu podniesieniu gotowości technicznej prefabrykatów, pracochłonność robót wykończeniowych na budowach zmniejszy się o 20–30 proc.</u>
+          <u xml:id="u-14.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Poważne zadania stoją w dziedzinie rozwoju mechanizacji robót ciężkich i pracochłonnych; i tak, przewiduje się wzrost stopnia mechanizacji robót ładunkowych z 65 proc. w 1965 r. do 81 proc. w 1970 r. oraz wzrost zmechanizowania robót wykończeniowych przeciętnie o 25 proc.</u>
+          <u xml:id="u-14.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Planuje się także realizację przedsięwzięć dla rozszerzenia stosowania w budownictwie tworzyw sztucznych.</u>
+          <u xml:id="u-14.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Zgodnie z postanowieniami zawartymi w uchwale VI Plenum KC PZPR uwaga resortu koncentrować się będzie w omawianym okresie na naprawieniu procesu inwestycyjnego we wszystkich jego fazach.</u>
+          <u xml:id="u-14.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Miniona 5-latka przyniosła szereg pozytywnych osiągnięć z zakresu miejscowego planowania przestrzennego, co w rezultacie pozwoliło na zwolnienie ok. 40 tys. ha terenów przewidywanych w planach ogólnych pod zabudowę miejską. W bieżącej 5-latce prace urbanistyczne idą w kierunku silniejszego jeszcze związania się z procesami inwestycyjnymi. Szczególnie ważnym zadaniom resortu staje się współdziałanie w ochronie użytków rolnych, mające na celu zaostrzanie zasad oszczędzania tych użytków w planowaniu przestrzennym i w lokalizacji inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-14.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">W dalszym ciągu prowadzone będą prace mające na celu doskonalenie zestawów wojewódzkich projektów będących podstawą realizacji zadań budownictwa mieszkaniowego. Prowadzi się też dalsze prace nad doskonaleniem systemu planowania, finansowania oraz wynagradzania prac projektowych w celu stwarzania warunków dla polepszenia jakości i terminowości opracowywania projektów.</u>
+          <u xml:id="u-14.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Sprawą o doniosłym znaczeniu dla usprawnienia budownictwa jest umocnienie instytucji generalnego wykonawcy. W tym celu wprowadza się odpowiednie zmiany organizacyjne jak również zmiany przepisów prawnych zmierzające do wyposażenia generalnego wykonawcy w bardziej skuteczne instrumenty działania; ponadto podejmowane są kroki zmierzające do rozszerzenia zakresu działania generalnego wykonawcy.</u>
+          <u xml:id="u-14.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Wiele uwagi kładzie resort na pogłębianie roli bodźców ekonomicznych w działalności przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-14.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Projekt planu na lata 1965–1970 zakłada wzrost ogólnej wartości produkcji materiałów budowlanych o przeszło 44 proc. Kierunki rozwoju tego przemysłu zostały dostosowane do zmian w strukturze i technologii robót budowlano-montażowych; przewidują one równocześnie unowocześnienie produkcji, poprawę jakości, wprowadzenie nowych, bardziej efektywnych wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-14.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Ogólne rozmiary inwestycji w tym przemyśle będą o 47 proc. wyższe niż w ubiegłym planie 5-letnim. Główne zadania to: budowa 3 cementowni, budowa lub rozbudowa 5 zakładów przemysłu wapienniczego oraz przeszło 30 zakładów produkujących elementy ścienne.</u>
+          <u xml:id="u-14.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Poziom organizacyjny osiągnięty w przemyśle materiałów budowlanych stworzył podstawy stabilizacji kadr i ułatwia dopływ kadr kwalifikowanych. Poważne zadania rysują się w zakresie przeciwdziałania fluktuacji kadr w budownictwie. Konieczne jest w związku z tym podniesienie rangi zawodu robotnika budowlanego, poprawa warunków bytowych i socjalnych. Zasadniczym czynnikiem stabilizacji kadr staje się przeprowadzona reforma płac w budownictwie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00018-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00018-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..bfe0072
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00018-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00018-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 18/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 18/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:18</note>
+        <note type="sessionNo">18</note>
+        <date>1966-10-13</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAleksanderSchmidt" role="speaker">
+        <persName>Poseł Aleksander Schmidt</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuzków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juzków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJulianTokarski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Julian Tokarski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefNagórzański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Nagórzański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichalinaTatarkównaMajkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michalina Tatarkówna-Majkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyFranczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Franczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Jerzy Ziętek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00018-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00018-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9b1c71b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00018-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,100 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 13 października 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR) rozpatrzyła projekt Uchwały Sejmu PRL o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej w latach 1966-1970 w części dotyczącej gospodarki komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, - przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z podsekretarzem stanu Zdzisławem Drozdem, dyrektorzy zespołów NIK: Henryk Kaczyński i Teodor Borczyński oraz przedstawiciele Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów, - przedstawiciele CRZZ - Tadeusz Czyżyński, Przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Gospodarki Komunalnej - Władysław Gaworski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Posłowie otrzymali na piśmie obszerną informację o założeniach planu na lata 1966-1970 w części dotyczącej gospodarki komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdawcą był podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Koreferat dotyczący zaopatrzenia miast i osiedli w wodę w planie 5-letnim na lata 1966–1970 przedstawił Władysław Gawlik (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">W 1965 roku - 230 miast i osiedli nie posiadało urządzeń wodociągowych, a 268 - sieci kanalizacyjnej. Z przedstawionych danych wynika, że po roku 1970-tym - 363 miast i osiedli nadal nie będzie posiadać komunalnych urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych. Pomimo ogromnego wysiłku, jakiego dokonano dla zapewnienia wody mieszkańcom miast i osiedli, tempo inwestycji i kapitalnych remontów jest nadal niewystarczające w stosunku do potrzeb. Ilość mieszkańców miast rośnie szybciej, aniżeli ilość korzystających z sieci wodociągowej. Szczególnie niekorzystnie kształtuje się sytuacja w dziedzinie urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych w miastach województw lubelskiego, rzeszowskiego, poznańskiego, krakowskiego, kieleckiego, bydgoskiego, białostockiego oraz w Łodzi, najgorzej w woj. łódzkim i warszawskim. Wydaje się, że nierówności w tej dziedzinie winny być szybciej likwidowane. Szczególnej uwagi wymagają te miasta i miasteczka, które - choć posiadają sieć wodociągową - nie mogą z niej korzystać z uwagi na procesy dekapitalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Resort gospodarki komunalnej zamierza przeznaczyć w bieżącej 5-latce na budowę nowych wodociągów, nowych ujęć wody i na kapitalne remonty urządzeń wodnych kwotę 5,5 miliardów złotych. 70 proc. tych środków ma być zużytkowanych w miastach wydzielonych oraz w województwach gdańskim, katowickim, krakowskim i wrocławskim. Nowe systemy wodne otrzyma 11 mniejszych miast o tendencji rozwojowej. Nasuwa się obawa, że taki podział środków i taka koncentracja inwestycji może pogłębić trudności w pozostałych województwach i miastach naszego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Na przykładzie województwa lubelskiego można m.in. stwierdzić, że po roku 1970 bez urządzeń wodociągowo-kanalizacyjnych pozostaną miasta Hrubieszów i Tomaszów, które są siedzibami powiatów i mają powyżej 10 tysięcy mieszkańców. Nie uwzględniono też takiego miasta jak Nałęczów, które staje się ośrodkiem lecznictwa sanatoryjnego. Pominięto też kilka miast leżących w strefie kanału Wieprz-Krzna. W podobnej sytuacji znajduje się województwo rzeszowskie i inne.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Istnieje więc konieczność rozważenia przez resort postulatu bardziej równomiernego rozłożenia środków inwestycyjnych. Jak wskazuje doświadczenie, przemysł pobiera niejednokrotnie znaczne ilości wody niezależnie od występujących deficytów wody dla ludności.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Należy w związku z tym zapewnić większy niż dotychczas udział przemysłu w inwestycjach wodnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Należałoby usprawnić wykonawstwo nowych sieci wodociągowych oraz remonty kapitalne sieci już eksploatowanych; zapewnić lepsze zaopatrzenie materiałowe, niezbędne dla realizacji inwestycji wodociągowych; zwiększyć środki rad narodowych na uzbrojenie terenów pod budownictwo mieszkaniowe; usprawnić eksploatację istniejących urządzeń wodnych, a szczególnie obniżyć straty wody pitnej w eksploatowanych urządzeniach.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Koreferat do projektu 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966–1970 w części dotyczącej gospodarki komunalnej przedstawił poseł Jan Gałązka (PZPR): Właściwe rozwiązanie problemów gospodarki komunalnej i mieszkaniowej stanowi jeden z podstawowych czynników, warunkujących możliwości społecznego i gospodarczego rozwoju w kraju i poszczególnych jego regionów. Znalazło to wyraz w przedłożonym projekcie planu 5-letniego, który nadaje zadaniom gospodarki komunalnej wyższą niż dotychczas rangę oraz zapewnia dalszy rozwój podstawowych usług komunalnych i poprawę ich jakości.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">W planie na lata 1966–1970 zakłada się, że główny nacisk położony zostanie na budowę nowych oraz rozbudowę istniejących urządzeń, które warunkują wzrost budownictwa mieszkaniowego oraz dalszy rozwój przemysłu. Na czoło tych zagadnień wysuwają się przede wszystkim sprawy inwestycji związane z uzbrojeniem terenów przewidzianych pod zabudowę, poprawą zaopatrzenia ludności w wodę, gaz oraz usprawnienie komunikacji miejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Nakłady ogółem wzrastają w porównaniu z wykonaniem za lata 1961–1965 o 19,8 proc., nakłady planu centralnego o 46,8 proc., a planu terenowego o 12,6 proc. Ponadto prezydia wojewódzkich rad narodowych utworzyły, w ramach ogólnych rezerw wojewódzkich, odpowiednie rezerwy inwestycyjne na potrzeby gospodarki komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Mimo tych wielkości nakładów, przeznaczonych na dalszy rozwój gospodarki komunalnej, mimo znacznych osiągnięć w ostatnich latach na odcinku komunalnego zainwestowania miast i osiedli, skala potrzeb jest nadal tak wielka, że wyprzedza znacznie możliwości inwestycyjne stawiane do dyspozycji gospodarki komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Opierając się na podstawowych założeniach polityki inwestycyjnej wysuniętych przez IV Zjazd PZPR Ministerstwo Gospodarki Komunalnej przekazało w teren wytyczne zalecające w szczególności koncentrowanie działalności inwestycyjnej na takich przedsięwzięciach jak uzbrajanie terenów pod budownictwo mieszkaniowe, zapewnienie zaopatrzenia ludności w wodę oraz rozwój zaplecza technicznego przedsiębiorstw budownictwa komunalnego, przedsiębiorstw komunikacji miejskiej i oczyszczania miast.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Porównując wskaźniki projektu planu ze środkami zrealizowanymi w ubiegłej 5-latce, w planie terenowym najpoważniej wzrastają nakłady na wodociągi - o 56,8 proc., na oczyszczalnie - o 25,1 proc., na komunikację o 26,3 proc., na ciepłownictwo - o 36,9 proc., na oczyszczanie miast - o 65,7 proc. Podział terytorialny nakładów inwestycyjnych został dokonany w sposób prawidłowy. Zasadniczy wpływ na terenowy podział nakładów inwestycyjnych w latach 1966–1970 miały przede wszystkim ustalone średnie potrzeby w zakresie zaopatrzenia największych miast w wodę uzupełnione przewidywaną realizacją obiektów innych branż, wynikających z uchwał rządu.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">W wyniku działalności inwestycyjnej i remontowej oraz konserwacji urządzeń i planowanych przedsięwzięć na odcinku eksploatacyjnym, w rozwoju usług komunalnych osiągnie się pewną poprawę. Według szacunku resortu w latach 1966–1970 dalszych 1,7 mln mieszkańców miast i osiedli otrzyma dostawy wody, równocześnie zaś zużycie wody na jednego mieszkańca, korzystającego z wodociągu komunalnego w gospodarstwie domowym, wzrośnie ze 119 litrów na dobę w 1965 r. do 153 litrów na dobę w 1970 r. Ilość ludności korzystającej z kanalizacji wzrośnie o dalsze 1,9 mln mieszkańców. Około 2,4 mln mieszkańców miast i osiedli uzyska dodatkową możliwość korzystania z gazu przewodowego, a ilości odbiorców gazu płynnego osiągnie 660 tys.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Liczba pasażerów przewożonych środkami komunikacji miejskiej osiągnie w 1970 r. 6 mld osób w skali kraju. W zakresie trakcji autobusowej i trolejbusowej w 1970 r. osiągnięte ma być 100 proc. zaspokojenie potrzeb przewozowych, a w trakcji tramwajowej - 88 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">W związku z tymi założeniami, szczególnego przeanalizowania i odpowiedniego uwzględnieniu w wojewódzkich planach 5-letnich wymagają potrzeby w zakresie budowy i rozbudowy zaplecza technicznego przedsiębiorstw komunikacji miejskiej w poszczególnych miastach.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">W latach 1966–1970 przewiduje się uzyskanie dalszej poprawy stanu dróg miejskich. Zakłada się, że odsetek powierzchni jezdni o nawierzchni ulepszonej w 1970 r. wynosić będzie 39,2 proc. co oznacza wzrost o 4,4 proc. w stosunku do 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Dostawy taboru specjalnego przewidziane w bieżącej 5-latce pozwolą przedsiębiorstwom oczyszczania we wszystkich miastach na realizację w 100 proc. zadań związanych z wywozem nieczystości stałych i płynnych przy pomocy zmechanizowanego taboru specjalnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Usługi pralnicze na jednego mieszkańca miast i osiedli wzrosną w zakresie prania bielizny z 1,79 kg bielizny w 1965 r. do 2,91 kg w 1970 r., zaś w czyszczeniu garderoby - z 1,31 kg do 2,27 kg.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Powodzenie i pomyślna realizacja założonych zadań wymagać będzie odpowiedniego wzmocnienia organizacyjnego zarówno na szczeblu Ministerstwa, jak i na szczeblu służb wojewódzkich.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Celowe wydaje się powołanie w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej departamentu budownictwa komunalnego, który przejąłby i skoncentrował funkcje związane z działalnością przedsiębiorstw wykonawczych, dotychczas rozproszonych w kilku ministerstwach. Konsekwentnie należałoby także dążyć do wzmocnienia organizacyjnego jednostek gospodarki komunalnej szczebla wojewódzkiego, sprawujących opiekę nad pionem budownictwa komunalnego. Ponieważ zaś resort gospodarki komunalnej nie jest i nie będzie w najbliższej przyszłości samodzielnym wykonawcą swoich zadań inwestycyjnych, pozostaje nadal problem zabezpieczenia w pełnym zakresie wykonania zadań komunalnych zlecanych do realizacji przedsiębiorstwom resortu budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Wysuwany od szeregu lat postulat Ministerstwa traktowania inwestycji komunalnych na równi z innymi inwestycjami oraz zabezpieczenie ich terminowej realizacji zasługuje na pełne poparcie. Dla przykładu można przytoczyć, że zakres robót budowlano-montażowych w 1960 r. wykonany został przez inwestorów komunalnych w I półroczu br. w niespełna 37 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełBronisławJuzków">Czyny społeczne podejmowane w celu wykonania urządzeń komunalnych, wymagają zarówno opieki, jak i nadzoru. Chodzi o to, by z jednej strony - w pełni wykorzystać inicjatywę społeczną, z drugiej - zagwarantować właściwy przebieg realizacji czynów.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełBronisławJuzków">Gdyby udało się zmniejszyć straty wody pitnej w eksploatowanych już urządzeniach, możliwości poprawy zaopatrzenia ludności w wodę znacznie by się zwiększyły.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWincentyFranczyk">Sytuacja ludności woj. kieleckiego w zakresie zaopatrzenia w wodę oraz sieć kanalizacyjną i gazową jest wysoce niezadowalająca.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWincentyFranczyk">Na 37 miast i osiedli wodociągi ma tylko 17 miast, kanalizację - 13, sieć gazową - 5. Z sieci wodociągowej korzysta więc zaledwie 35 proc. ludności miejskiej, z kanalizacji - 39 proc., a z gazu - 19 proc. W niektórych miastach prowadzących budownictwo osiedlowe zbudowano budynki mieszkalne 5-piętrowe, nie zabezpieczając dla nich dopływu wody pitnej. Z 17 miast korzystających z kanalizacji, zaledwie 4 ma oczyszczalnię ścieków. Komunikacja miejska obsługuje zaledwie 7 miast. Tylko 27 proc. powierzchni ulic i arterii miejskich ma ulepszoną nawierzchnię. Inwestycje komunalne wyraźnie więc nie nadążają za rozwojem miast, a sytuacja ludności województwa w zakresie usług komunalnych ulega zbyt powolnej zmianie. W dodatku nakłady inwestycyjne w nowym planie 5-letnim są niższe od poziomu nakładów w poprzednim planie. W rezultacie trzeba było zrezygnować z wielu ważnych inwestycji komunalnych.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWincentyFranczyk">Rozważenia wymaga sprawa targowisk miejskich, wypieranych coraz bardziej na peryferie. Warunki handlu na tych targowiskach nie są zgodne z przepisani sanitarnymi, do rzadkości należy asygnowanie środków na budowę stałych urządzeń dla targowisk miejskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefNagórzański">Uzbrajanie terenu pod budownictwo mieszkaniowe i usługowe staje się dziś sprawą szczególnie ważną. Opóźnienia w tym zakresie grożą poważnymi konsekwencjami w realizacji budownictwa mieszkaniowego. Ponownego zainteresowania Komisji i resortu wymaga również sprawa inwestycji towarzyszących oraz dawno już postawiony postulat Komisji o zasadzie kompleksowej budowy osiedli mieszkaniowych. Od resortu gospodarki komunalnej należy się spodziewać w najbliższym 5-leciu bardziej zdecydowanych kroków w walce z zanieczyszczeniami wód naszych rzek i jezior przez zakłady przemysłowe. Klasycznym przykładem w tej dziedzinie może być szczególnie groźna sytuacja, która powstała w woj. krakowskim.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Stosunek resortów gospodarczych do zagadnienia udziału w budownictwie urządzeń komunalnych wymaga odrębnego potraktowania, dotychczasowe praktyki w tej dziedzinie nie stwarzają podstaw do optymizmu. Przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej cierpią na chroniczny brak wysokokwalifikowanych kierowców. Przyczyny tego zjawiska są różnorakie, ale do głównych źródeł deficytu trzeba zaliczyć warunki pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJulianTokarski">Wielki rozwój miast w Polsce Ludowej stawia przed gospodarką komunalną coraz większe zadania. Są dwie strony tego problemu - jedna to stale zwiększający się zakres inwestowania, druga - poprawa systemu zarządzania i eksploatacji istniejących zasobów. W sytuacji, kiedy potrzeby przerastają możliwości, należy ze szczególną uwagą rozwiązywać problemy, które leżą w zasięgu możliwości resortów i rad narodowych, takie jak np. stworzenie właściwych bodźców ekonomicznych dla kierowców komunikacji miejskiej, jak poprawa kompleksowości dokumentacji dla inwestycji komunalnych, czy też sprawa jakości remontów kapitalnych i bieżących w gospodarce komunalnej. Wobec tego, że podstawową trudnością w realizacji inwestycji komunalnych jest brak rezerw w wykonawstwie budowlanym, należałoby zastanowić się nad ewentualnym zwiększeniem ilości i mocy przerobowej przedsiębiorstw gospodarki komunalnej - specjalistycznych i budowlanych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAleksanderSchmidt">Najistotniejszą sprawą w realizacji bieżącego planu 5-letniego będzie pełne wykorzystanie środków inwestycyjnych; dochodzą informacje o niewykonaniu tegorocznych zadań planowych w budownictwie inwestycyjnym. Kierunki inwestowania przedstawione przez resort nie nasuwają zastrzeżeń. Natomiast budzi zastrzeżenia podział nakładów w układzie terytorialnym, za małe wydają się nakłady dla województw bydgoskiego i poznańskiego.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełAleksanderSchmidt">Przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Gospodarki Komunalnej - Władysław Gaworski: Przygotowując propozycje w sprawie rozwiązania problemów kierowców autobusów, trolejbusów i innych środków komunikacji miejskiej Związek wysuwa jako pierwszoplanowe - postulaty polepszenia warunków pracy. Nowe przepisy i zarządzenia w tym względzie powinny preferować kierowców komunikacji miejskiej w stosunku do wszystkich pozostałych grup kierowców w innych branżach. Wprowadzenie nowej siatki płac w przedsiębiorstwach remontowo-budowlanych, a w ślad za tym rozszerzenie systemu pracy akordowej, tylko wtedy da rezultaty, gdy uda się zagwarantować rytmiczne dostawy materiałów budowlanych i sprzętu budowlanego - tak w sensie ilościowym, jak i asortymentowym.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełAleksanderSchmidt">Wiceprezes Centralnego Urzędu Gospodarki Wodnej - Wiesław Janiszewski: W ubogiej w wodę Polsce problem zanieczyszczenia wód ma szczególne znaczenie. A tymczasem ze skanalizowanych 660 miast, zaledwie 30 proc. ma oczyszczalnie ścieków, nie zawsze zresztą zaspokajające wszystkie potrzeby danych miast. Również w nowym planie 5-letnim nie przestrzega się zasady, że każdemu nowemu ujęciu wodnemu musi towarzyszyć oczyszczalnia ścieków. Straty, jakie ponosimy w wyniku złej konserwacji i dekapitalizacji urządzeń wodnych są bardzo poważne.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełAleksanderSchmidt">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd wyjaśnił, że rozdział nakładów inwestycyjnych między poszczególne województwa był poprzedzony szczegółowymi naradami z prezydiami wojewódzkich rad narodowych, w czasie których ustalano zakres i kolejność inwestycji. Niestety, potrzeby są większe od możliwości, nie tyle finansowych, ile wykonawczych i materiałowych. Obecna kwota zadań inwestycyjnych jest praktycznie rzecz biorąc, pułapem aktualnych możliwości wykonawstwa inwestycyjnego w zakresie gospodarki komunalnej, w którym 80 proc. zadań wykonują przedsiębiorstwa nie podlegające Ministerstwu Gospodarki Komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełAleksanderSchmidt">Rozbudowa własnego potencjału wykonawstwa budowlanego w obrębie resortu nie wydaje się być słuszna w odróżnieniu od potrzeby całkowitego przejęcia przez resort spraw remontów komunalnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Realizacja zadań inwestycyjnych i eksploatacyjnych przedstawiona w projekcie planu 5-letniego, generalnie rzecz biorąc, zabezpiecza osiągnięcie zaplanowanych wzrostów usług komunalnych dla ludności. W pewnych działach inwestowania proporcje nakładów nie wydają się być dostateczne i wobec tego przy rozgospodarowaniu rezerw trzeba będzie właśnie na te działy zwrócić szczególną uwagę. Dotyczy to m.in. rozbudowy sieci kanalizacyjnej oraz budowy dróg i mostów.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Komisja przyjęła projekt planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966–1970 w części dotyczącej gospodarki komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Komisja uchwaliła dezyderaty w oparciu o przebieg posiedzeń poświęconych rozpatrzeniu 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966–1970 w części dotyczącej budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych (por. BPS nr 237 i 238) IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- tworzenie warunków gwarantujących pełne i rytmiczne wykonanie zadań w poszczególnych latach; uwarunkowane to jest w szczególności dostawami materiałów budowlanych, środków transportu, zmechanizowanych narzędzi elektrycznych i innych środków koniecznych do mechanizacji procesów budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- modernizacją przemysłu materiałów budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- opracowanie programów rozwoju poszczególnych branż tego przemysłu poprzez jak najszersze wykorzystanie potencjału instytutów naukowo-badawczych, biur projektów, przedsiębiorstw i zjednoczeń;</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- ponowne zbadanie możliwości rozbudowy sieci wieczorowych szkół inżynierskich w celu uzyskania zwiększonego dopływu wysokokwalifikowanych kadr dla budownictwa; towarzyszyć temu musi zmiana systemu przyznawania stypendiów fundowanych oraz zbadanie prawidłowości rozmieszczenia i wykorzystania kadr inżynierskich w budownictwie;</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- wzmocnienie systemu koordynacji branżowej w przemyśle materiałów budowlanych, głównie w zakresie rozwoju bazy wytwórczej, polityki technicznej i finansowej;</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- zbadanie prawidłowości cen zbytu niektórych materiałów budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- potraktowanie rozmiarów budownictwa mieszkaniowego ustalonych w projekcie planu 5-letniego jako zadań minimalnych; zwiększenie zakresu budownictwa mieszkaniowego ponad zadania planu powinno być realizowane w miarę zaistnienia możliwości;</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- zabezpieczenie warunków realizacji szybko wzrastających zadań w zakresie budownictwa spółdzielczego przez spółdzielczość, rady narodowe i centralne organy administracji państwowej; zabezpieczenie wykonawstwa budowlanego dla tego budownictwa, zwłaszcza w małych miastach, oraz terenów budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- wykorzystanie stosunkowo wolniejszego tempa wzrostu budownictwa mieszkaniowego na zasadniczą poprawę jakości i kompleksowości tego budownictwa;</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- przyspieszenie prac zmierzających do poprawienia, względnie zastąpienia najgorszych projektów typowych;</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- przygotowanie warunków przez budownictwo i przemysł materiałów budowlanych do wydatnego zwiększenia budownictwa mieszkaniowego w następnym planie 5-letnim;</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- rewizję norm w urbanistyce celem lepszego ich przystosowania do potrzeb współczesnego życia;</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">- tworzenie dogodniejszych warunków rozwoju indywidualnego budownictwa mieszkaniowego poprzez lepsze zaopatrzenie w materiały budowlane, działki i kredyty.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">O PIĘCIOLETNIM PLANIE ROZWOJU GOSPODARKI NARODOWEJ W LATACH 1966–1970 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ GOSPODARKI KOMUNALNEJ</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej Zdzisława Drozda na posiedzeniu w Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej w dniu 13 października 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Projekt planu 5-letniego nadaje wysoką rangę zadaniom gospodarki komunalnej poprzez zwiększenie nakładów na ten cel; w wyniku powinien nastąpić dalszy rozwój podstawowych usług komunalnych oraz poprawą ich jakości.</u>
+          <u xml:id="u-9.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Zasadniczy wpływ na to będzie miała działalność inwestycyjna. W porównaniu z minioną pięciolatką nakłady inwestycyjne w latach 1966–1970 wzrosną o 23,9 proc. i wyniosą 22,5 mld zł; główny nacisk kładzie się na uzbrojenie terenów przewidzianych pod zabudowę, poprawę zaopatrzenia miast w wodę i gaz oraz na usprawnienie komunikacji miejskiej. Kwota 22,5 mld zł przeznaczonych na inwestycje nie zamknie wszystkich możliwości inwestycyjnych resortu. Należy przewidywać szereg dodatkowych nakładów z takich źródeł jak czyny społeczne, inwestycje na zaplecze przedsiębiorstw, większy niż przewidywany w planie udział w inwestycjach komunalnych innych resortów oraz możliwość uzyskania pewnych kwot z rezerw centralnych - w wypadku powstania rezerw materiałowych i mocy przerobowej wykonawstwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Ponad 85 proc. nakładów na gospodarkę komunalną przewidzianych w centralnym planie inwestycyjnym przeznacza się na zakup taboru i sprzętu, W planie terenowym 50 proc. nakładów przeznacza się na zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków. Wzrosną także nakłady na budowę ulic i mostów, urządzeń komunikacji miejskiej, rozwój sieci gazowej i ciepłowniczej, oczyszczenie i oświetlenie miast oraz na zwiększenie sieci pralniczej i hotelowej.</u>
+          <u xml:id="u-9.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Przyjęta w obecnym planie pięcioletnim wartość nakładów na kapitalne remonty urządzeń komunalnych wynosi 13 622 mln zł, co w porównaniu z wydatkami poniesionymi na remonty komunalne w ubiegłej pięciolatce daje wzrost o 32,3 proc. i odpowiada normom w dziedzinie amortyzacji majątku komunalnego. Najszybciej rosną nakłady w województwach północnych i zachodnich. W bieżącej pięciolatce przeprowadzi się kapitalne remonty 2 094 km sieci wodociągowej, 770 km sieci kanalizacyjnej i 740 km sieci gazowej, a także 4 743 tramwajów, 617 trolejbusów i 11 644 autobusów.</u>
+          <u xml:id="u-9.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Pełna realizacja programu inwestycyjnego 1 remontów kapitalnych w bieżącym pięcioleciu zależeć będzie od zabezpieczenia wykonawstwa budowlanego i specjalistycznego dla inwestycji komunalnych; brak mocy przerobowej wykonawstwa w ubiegłej pięciolatce spowodował, że nie zostały wykorzystane nakłady na kwotę 720 mln zł. Zdaniem resortu, organizacje wykonawstwa budowlanego, powinny traktować inwestycje komunalne równorzędnie z inwestycjami innych resortów. Przewiduje się poważną rozbudowę potencjału przerobowego i zaplecza produkcyjnego tego wykonawstwa przez własne organizacje wykonawstwa budowlanego i specjalistycznego resortu.</u>
+          <u xml:id="u-9.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Na ogólną ilość 891 miast i osiedli, pod koniec ubiegłego roku w 669 istniała czynna sieć wodociągowa, a liczba ludności korzystająca z wodociągów komunalnych i nie komunalnych wynosiła 11,8 mln. Najniższy procent ludności korzystającej z wodociągów komunalnych posiadają województwa łódzkie i warszawskie. W wyniku działalności inwestycyjnej w latach 1966–1970 długość sieci wodociągowej wzrośnie o 3 tys. km, a zdolność produkcyjna, wodociągów zwiększy się o 1 544 tys. m3/d. Nowe wodociągi ogólno-miejskie uzyskają m.in. Kazimierz, Muszyna, Brzeziny, Grajewo, Koszęcin, Proszowice i in. W Warszawie zbuduje się nowe ujęcie lewobrzeżne, w Krakowie ujęcie z rzek górskich oraz nowe ujęcie w Szczecinie. We Wrocławiu, Gdańsku i Górnośląskim Okręgu Przemysłowym dokonana zostanie znaczna rozbudowa wodociągów. Liczba ludności korzystająca z wodociągów osiągnie pod koniec 1970 r. - 13,5 mln mieszkańców. Wzrosną także nakłady na kapitalne remonty sieci wodociągowej.</u>
+          <u xml:id="u-9.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Zgodnie z założeniami planu, w roku 1970 komunikacja miejska będzie musiała przewieźć ok.6 mld pasażerów, wobec 5 mld przewiezionych w 1965 r., czyli o 18 proc. więcej. W tym samym czasie tabor komunikacji miejskiej wzrośnie o 47 proc. Powinna więc nastąpić poprawa warunków przejazdów, szczególnie autobusami i trolejbusami; nie osiągnie się natomiast jeszcze pełnej poprawy w komunikacji tramwajowej.</u>
+          <u xml:id="u-9.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Nową dziedziną działalności resortu gospodarki komunalnej jest rozszerzenie gazownictwa bezprzewodowego. Tu zadania w skali 5-latki rosną 6-krotnie. W 1965 r. dostarczono dla 118 tys. odbiorców 7,5 t. gazu płynnego, natomiast w 1970 r. 660 tys. odbiorców powinno skonsumować 60 tys. t. gazu płynnego. Realizacja tego zadania wymaga budowy rozlewni gazu oraz rozbudowy sieci baz detalicznej dystrybucji gazu, kosztem około 300 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-9.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Nakłady inwestycyjne na oczyszczanie miast wynieść mają 327 mln zł, co w porównaniu z ubiegłą 5-latką oznacza wzrost o 66 proc.; o 20 proc. wzrosną nakłady na zakup taboru specjalnego, przy czym większość dostaw pochodzić będzie z produkcji krajowej.</u>
+          <u xml:id="u-9.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJerzyZiętek">Generalną troską resortu będzie pełne wykorzystanie przyznanych w planie 5-letnin nakładów na gospodarkę komunalną, które nigdy jeszcze nie były tak wielkie i nie zaspakajały w tak poważnym stopniu potrzeb komunalnych ludności.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00019-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00019-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6644e6a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00019-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00019-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 19/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 19/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:19</note>
+        <note type="sessionNo">19</note>
+        <date>1966-11-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAleksanderSchmidt" role="speaker">
+        <persName>Poseł Aleksander Schmidt</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławBasza" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Basza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGrochalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Grochalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykHałas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Hałas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJulianTokarski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Julian Tokarski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefGrzecznarowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Grzecznarowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonLendzion" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Lendzion</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichalinaTatarkównaMajkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michalina Tatarkówna-Majkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławMlącki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Mlącki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyFranczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Franczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00019-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00019-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d490b99
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00019-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,110 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 26 listopada 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Piotra Gajewskiego (PZPR) rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1965 w części dotyczącej Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Ministerstwa Gospodarki Komunalnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- informacje Ministerstwa Gospodarki Komunalnej oraz Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych o realizacji zadań planu na rok 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z ministrem - Stanisławem Sroką, przedstawiciele Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z podsekretarzem stanu - Stefanem Pietrusiewiczem, wicedyrektor zespołu NIK - Henryk Kaczyński oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W związku z przewidzianym w porządku dziennym rozpatrzeniem sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w 1965 r. oraz uwag Najwyższej Izby Kontroli do tego sprawozdania - w częściach dotyczących Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Ministerstwa Gospodarki Komunalnej - przewodniczący obradom - poseł Piotr Gajewski (PZPR) przypomniał, że Komisja rozpatrywała na posiedzeniach w dniach 7 i 8 czerwca br. (por. BPS nr 180 i 181)IV kad./ sprawozdania obu resortów z działalności w 1965 r. oraz uwagi zespołów NIK do tych sprawozdań. Komisja przyjęła wówczas sprawozdania obu resortów.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Ponieważ posłowie - referenci stwierdzili, że sprawozdanie rządu i uwagi NIK nie wnoszą nowych elementów w stosunku do sprawozdań złożonych w czerwcu przez resorty i zespoły NIK - Komisja na ich wniosek postanowiła przyjąć sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania planu i budżetu w 1965 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Ministerstwa Gospodarki Komunalnej oraz poprzeć wniosek Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie absolutorium dla rządu za ten okres.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W kolejnym punkcie porządku dziennego informacje o realizacji planu w roku 1966 przedstawili: Minister Gospodarki Komunalnej Stanisław Sroka i podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stefan Pietrusiewicz; (streszczenia informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełFranciszekGrochalski">Analiza stanu realizacji planu w 1966 r. prowadzi do tych samych wniosków, do jakich doszła Komisja przy rozpatrywaniu sprawozdań resortów z wykonania planu i budżetu w roku 1965. Zmieniają się rzędy wielkości, ale problem rozbieżności między zadaniami rzeczowymi z jednej strony, a mocą przerobową przedsiębiorstw wykonawczych i zaopatrzeniem materiałowym - pozostaje nadal otwarty. Szwankuje przygotowanie do realizacji inwestycji - zwłaszcza przez spółdzielczość mieszkaniową, co tłumaczyć można w pewnej mierze wzrostem jej zadań jako inwestora.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełFranciszekGrochalski">Realizacja planu budownictwa spółdzielczego w woj. łódzkim jest w roku bież. zagrożona. Istnieje konieczność ścisłego zbilansowania wszystkich elementów warunkujących realizację zamierzeń budowlanych. Nie osiągnie się tego bez dużego wysiłku inwestycyjnego w dziedzinie bazy materiałowej i budowlanego wykonawstwa. Tylko w ten sposób osiągnie się perspektywy realizacji rosnących zamierzeń w dalszych latach bieżącego planu 5-letniego w następnej 5-latce.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełFranciszekGrochalski">Nie wolno tracić z oczu faktu, że niewielka rozpiętość między zadaniami a możliwościami może być elementem mobilizującym, natomiast duża rozpiętość oznacza w praktyce demobilizację wykonawców.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJulianTokarski">Z przedstawionych informacji wynika, że wykonanie planu inwestycji w roku 1966 nie przebiega prawidłowo. Plan zarówno w zakresie budownictwa mieszkaniowego jak i budownictwa przemysłowego nie będzie w całości wykonany. Na niektórych terenach nastąpiło również niekorzystne zjawisko pogorszenia jakości robót budowlanych. Sygnały takie dochodzą z terenu woj. wrocławskiego, gdzie problem wykonawstwa budowlanego, a zwłaszcza jego jakości był przedmiotem rozważań wojewódzkiego Zespołu Poselskiego. Stwierdzono, że poważna przyczyną tego stanu rzeczy jest niewłaściwie opracowywana dokumentacja techniczna, mimo że biura projektowe na tym terenie mają dobrą obsadę. Trudnościami, jakie występują na tym terenie powinien zająć się resort budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJulianTokarski">Poważne spiętrzenie robót w końcu roku oznacza poważne zagrożenie wykonania planu, zagraża również jakości wykonawstwa. Resort gospodarki komunalnej w tych warunkach powinien szczególnie zaostrzyć kontrolę odbioru mieszkań oddawanych w ostatnich miesiącach roku.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJulianTokarski">Plan budownictwa mieszkaniowego w roku bież. był napięty, wzrost zadań w roku 1967 jest poważny, a w roku 1968 przewiduje się już pewne zmniejszenie tempa wzrostu. Czy nie należałoby zastanowić się nać możliwością zlikwidowania pewnych napięć w zakresie budownictwa mieszkaniowego w okresie pierwszych 2 lat bieżącej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJulianTokarski">Poważnym czynnikiem wpływającym na właściwą realizację planu budownictwa są odpowiednio wykwalifikowane kadry. Programy nauczania zarówno w szkołach zawodowych, jak i w technikach pozostawiają wiele do życzenia. Młodzież opuszczająca te szkoły nie jest dostatecznie przygotowana do wykonywania zawodu; niejednokrotnie musi ona rozpoczynać pracę na budowie od prac niewykwalifikowanych.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJulianTokarski">Pewną poprawę można zauważyć w zakresie wykonywania remontów budynków mieszkalnych i to zarówno remontów bieżących jak i remontów kapitalnych. Czynnikiem, który może zdecydowane wpłynąć na poprawę sytuacji w budownictwie będzie realizacja uchwał VII Plenum KC PZPR w sprawie usprawnienia organizacji pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAleksanderSchmidt">Dynamika wzrostu wykonawstwa w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego w roku bież. nie jest zadowalająca. Nie widać efektów przedsięwzięć zmierzających do stworzenia lepszych warunków dla budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełAleksanderSchmidt">W roku 1966 obserwujemy nadal zjawisko nierytmicznego wykonywania planów budownictwa na poszczególnych terenach kraju. Rozpiętość rytmiczności jest nadal duża. Resort powinien podjąć skuteczne środki usunięcia tych niedociągnięć.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełAleksanderSchmidt">Niezadowalające jest zaawansowanie stanów surowych w roku bieżącym, co może wpłynąć niekorzystnie na wykonanie planu w roku przyszłym.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełAleksanderSchmidt">Postęp w zakresie likwidacji zaległości w elewacjach budynków jest niewystarczający; w sprawie tej w roku przyszłym należy poświęcić szczególnie dużo uwagi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełHenrykHałas">Poważnym zagrożeniem dla wykonania planu budownictwa mieszkaniowego w roku 1966 są nadal występujące niedobory w dostawie podstawowych materiałów budowlanych. Niedorozwój przemysłu materiałów budowlanych, a zwłaszcza dokonane skreślenia niektórych inwestycji dla tego przemysłu w ub. 5-leciu, dają o sobie znać w realizacji bieżących planów. Szybki rozwój przemysłu materiałów budowlanych w najbliższych latach jest konieczny i to zarówno w pionie Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, jak i w pionie innych resortów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBronisławJuźków">Słusznie podkreślano, że w roku 1966 obserwuje się poprawę realizacji remontów budynków mieszkalnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełBronisławJuźków">Problem zabezpieczenia niezbędnych materiałów dla budownictwa jest jednym z najważniejszych elementów warunkujących terminowe wykonanie planu. Wydaje się, że sygnalizowane nadwyżki cementu są tylko okresowe i w żadnym wypadku nie powinny wpłynąć na ograniczenie wzrostu jego produkcji. Mamy smutne doświadczenia z przemysłu ceramicznego, gdzie w wyniku okresowych nadwyżek produkcji cegły, zahamowaliśmy rozwój produkcji, co obecnie staramy się naprawić.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełBronisławJuźków">Wiele do życzenia pozostawia nadal jakość wykonywanych robót; konieczne jest zaostrzenie kontroli odbioru mieszkań. Większą uwagę należy zwracać również na kwalifikacje pracowników zatrudnionych w tej kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełBronisławJuźków">W związku z rozwijającym się budownictwem wiejskim występuje problem zabezpieczenia robotników dla prac budowlanych na wsi. Zdarza się, że robotnicy budowlani dojeżdżający ze wsi do przedsiębiorstw w mieście poświęcają jeden dzień w tygodniu, zwłaszcza w sobotę, na pracę na budowach na wsi, pracując potem odpowiednią ilość godzin dłużej w przedsiębiorstwie. Wydaje się, że należy ten stan rzeczy uwzględnić i usankcjonować odpowiednimi przepisami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Można wykorzystać dla potrzeb budownictwa wielu robotników niewykwalifikowanych, którzy zgłaszają się do urzędów zatrudnienia. Wykorzystanie ich po odpowiednim przeszkoleniu mogłoby rozwiązać niektóre trudności kadrowe.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Trudno obecnie o zasadnicze zmiany w standardach naszego budownictwa mieszkaniowego. Niemniej jednak stały kontakt pomiędzy wykonawcą, inwestorem i użytkownikiem może i w obecnych warunkach wpłynąć na poprawę użytkowości mieszkań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Wiele do życzenia pozostawiają wojewódzkie zestawy projektów. Nie zaspokajają one potrzeb terenu i niejednokrotnie trzeba wybierać pomiędzy dwoma niezbyt udanymi projektami.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Dokumentacja techniczna przygotowywana jest przez projektantów w oparciu o nowe metody pracy w budownictwie. Nie zawsze jednak załogi budowlane są odpowiednio przygotowane do wykonywania prac metodami przewidzianymi w projekcie.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Programy szkół budowlanych nie przewidują szkolenia w zakresie najnowszych metod pracy.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Rady narodowe przeznaczają jeszcze wciąż zbyt małe środki na uzbrojenie terenów pod budownictwo mieszkaniowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełBronisławBasza">Realizacja planu budownictwa indywidualnego jest również zagrożona. Uzyskanie lokalizacji na budynki indywidualne w miastach jest niesłychanie trudne. Z reguły w centrum miast przewiduje się tylko budownictwo wysokościowe, co nie zawsze jest decyzją słuszną; wkomponowanie mniejszych obiektów pomiędzy budynki duże miałoby istotne znaczenie dla poprawy perspektywy i estetyki niektórych dzielnic miejskich. Na zmianę niektórych decyzji dotyczących przestrzennych planów zagospodarowania miast czekać trzeba kilka lat.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełBronisławBasza">Należy liczyć się, że w związku ze stworzeniem wielu istotnych bodźców zarówno w zakresie kredytowania, jak i zaopatrzenia materiałowego rozmiary budownictwa indywidualnego będą się powiększały; należy szerzej uwzględniać potrzeby tego budownictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełLeonLendzion">Budownictwo przemysłowe - mimo że plan jego realizacji jest zagrożony - osiągnie w roku bieżącym lepsze wyniki niż w 1965 r. Problemy budownictwa przemysłowego były badane przez podkomisję; zwizytowano budowę fabryki celulozowo-papierniczej w Świeciu oraz fabryki opon samochodowych w Olsztynie. Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że oba te obiekty wykonywane są w oparciu o dokumentację dostarczaną fragmentarycznie. Jeszcze w połowie bież. roku obie te budowy nie posiadały pełnej dokumentacji na cały rok. Wpływa to naturalnie na opóźnienie robót budowlanych, zwłaszcza robót specjalnych.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełLeonLendzion">Duże opóźnienie obserwuje się również w dostawach niezbędnych urządzeń i to nie tylko pochodzących z importu. W przypadku opóźnienia, dostawca powinien przynajmniej wcześniej dostarczyć wykonawcy dokumentację techniczno-ruchową, która pozwoliłaby na przygotowanie fundamentów pod urządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełLeonLendzion">Niemal na wszystkich budowach stwierdzono, że generalny wykonawca rozpoczyna prace na zbyt dużej ilości obiektów, to powoduje w konsekwencji spiętrzenie robót wykończeniowych i opóźnienie w oddawaniu obiektów do użytku. Niemal wszędzie sygnalizowano występujące niedobory w zatrudnieniu. Konieczne jest przestrzeganie zasady koncentracji prac również w ramach jednej inwestycji. Rozpoczynanie zbyt dużej ilości budów i rozproszenie siły roboczej wpływa poważnie na terminowość robót. W każdym wypadku wykonawca powinien bronić się przed rozpoczynaniem inwestycji źle przygotowanej przez inwestora.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełStanisławMlącki">Przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych należy również brać pod uwagę ekonomikę transportu materiałów budowlanych. Np. w pow. mińskim, były 2 cegielnie; jedna przeszła na wytwarzanie pustaków, druga - sączków drenarskich. Są to co prawda potrzebne produkty, tym niemniej do pow. mińskiego trzeba teraz cegłę dowozić z dużych odległości.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełStanisławMlącki">W myśl obowiązujących przepisów kółka rolnicze nie mogą, zlecać drobnych robót np. z zakresu instalacji elektrycznej prywatnym rzemieślnikom, tymczasem przedsiębiorstwa państwowe nie kwapią się do przyjmowania takich zleceń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełWincentyFranczyk">W świetle perspektywy niepełnego wykonania planu budownictwa w roku bież., należałoby zanalizować realność samego planu i przyczyny utrudniające jego realizację.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełWincentyFranczyk">W woj. kieleckim z 14 przedsiębiorstw budowlanych tylko 4 zrealizowały plan za 10 miesięcy.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełWincentyFranczyk">W niektórych przedsiębiorstwach zła jest organizacja pracy i przygotowanie frontu robót. W rezultacie zatrudnieni robotnicy, nie mając pracy i nie osiągając odpowiednich zarobków odchodzą zniechęceni. A przecież budownictwo ma duże trudności z osiągnięciem pełnego stanu zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełWincentyFranczyk">Przewodniczący obradom - poseł Piotr Gajewski (PZPR): Większość spraw poruszonych w dyskusji niejednokrotnie już była przedmiotem uwagi Komisji. Problemy te dotyczą w zasadzie działalności resortów budownictwa i gospodarki komunalnej w okresie 3-ch lat: 1965, 1966, 1967. Do wielu problemów Komisja powróci przy okazji rozpatrywania planów na 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełWincentyFranczyk">Tym niemniej jednak należałoby już teraz zwrócić uwagę na podstawowe zagadnienia, do których m.in. zaliczyć trzeba sprawę zabezpieczenia pełnej dokumentacji. Z uwag Najwyższej Izby Kontroli i z dyskusji wynika, że mimo poważnego zaostrzenia rygorów dotyczących wprowadzania inwestycji do planów, zbyt często jeszcze rozpoczynane inwestycje nie mają pełnego zabezpieczenia dokumentacyjnego. VII Plenum KC PZPR na to zagadnienie zwróciło szczególną uwagę. Sprawa ta wymaga zajęcia zdecydowanego stanowiska.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełWincentyFranczyk">W dalszym ciągu wiele zastrzeżeń budzi rytmiczność wykonywania planu. Wykonawstwo inwestycji w 1965 r. stwarzało już zagrożenie dla pełnej realizacji planu roku bież. Sprawa jest tym bardziej niepokojąca, że niski stopień realizacji występuje w budownictwie spółdzielczym, którego zadania tak poważnie wzrastają. Trzeba dołożyć wysiłków, aby spółdzielczości mieszkaniowej zabezpieczyć niezbędne warunki dla wywiązania się z podjętych wobec społeczeństwa zobowiązań. Jest to tym ważniejsze, że przy rozpatrywaniu projektu planu 5-letniego wysunięto postulat w sprawie zwiększenia zakresu tego budownictwa o 100 tys. izb.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełWincentyFranczyk">Więcej uwagi i resort budownictwa i rady narodowe powinny poświęcić jakości budownictwa. Zbyt często słyszy się sygnały o pogarszaniu tej jakości.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PosełWincentyFranczyk">Radykalniej należy rozwiązywać sprawy zatrudnienia w budownictwie, poprzez stworzenie skuteczniejszych bodźców zainteresowania, zabezpieczenie ciągłości i rytmiczności pracy na budowach.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PosełWincentyFranczyk">Wobec niezbyt zadawalającej sytuacji w wykonawstwie inwestycji roku bież., który jest przecież pierwszym rokiem nowego planu 5-letniego, niezbędne jest dołożenie maksymalnego wysiłku i podjęcie środków zabezpieczających lepszy start dla roku 1967.</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PosełWincentyFranczyk">Dodatkowych wyjaśnień udzielili podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stefan Pietrusiewicz i Minister Gospodarki Komunalnej - Stanisław Sroka.</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PosełWincentyFranczyk">O REALIZACJI ZADAŃ RESORTU GOSPODARKI KOMUNALNEJ W 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PosełWincentyFranczyk">Informacja złożona przez Ministra Gospodarki Komunalnej - Stanisława Srokę, na posiedzeniu Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej w dniu 26 listopada 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PosełWincentyFranczyk">Zgodnie z zadaniami wyznaczonymi dla budownictwa mieszkaniowego typu miejskiego, należało w roku 1966 oddać do użytku ogółem 141,6 tys. mieszkań, tj. 401,8 tys. izb.</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PosełWincentyFranczyk">W okresie 10 miesięcy br. zadania planu rocznego wykonano: w budownictwie rad narodowych - w 70,8 proc., w budownictwie zakładów pracy - w 68,2 proc., w budownictwie spółdzielczym - w 64,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PosełWincentyFranczyk">Spiętrzenie zadań jakie przypadły do wykonania w ostatnich 2 miesiącach roku jest większe aniżeli w analogicznym okresie roku ubiegłego. Nierównomierność w realizacji planu wszystkich rodzajów budownictwa mieszkaniowego jest w poszczególnych województwach duża i waha się od ponad 89 proc. (m. Łódź) do niecałych 49 proc. (woj. szczecińskie).</u>
+          <u xml:id="u-12.15" who="#PosełWincentyFranczyk">Zadania dyrektywne w zakresie oddawania do użytku lokali użytkowych na cele usług dla ludności wykonano na poziomie 53 proc. planu rocznego, przy czym wyższy wskaźnik osiągnięto w budownictwie rad narodowych, aniżeli w budownictwie spółdzielczym.</u>
+          <u xml:id="u-12.16" who="#PosełWincentyFranczyk">Mniej korzystnie niż w analogicznym okresie roku ubiegłego kształtuje się sytuacja w wykonawstwie zaległych elewacji, sprawniej natomiast wykonywane są elewacje bieżące.</u>
+          <u xml:id="u-12.17" who="#PosełWincentyFranczyk">Poniżej poziomu zeszłorocznego realizowane są stany surowe w budownictwie mieszkaniowym rad narodowych i spółdzielczych.</u>
+          <u xml:id="u-12.18" who="#PosełWincentyFranczyk">W zakresie indywidualnego budownictwa mieszkaniowego, kredytowanego, przewiduje się pełną realizację zadań planu.</u>
+          <u xml:id="u-12.19" who="#PosełWincentyFranczyk">Do głównych przyczyn opóźnienia w realizacji tegorocznego planu budownictwa mieszkaniowego zaliczyć należy sygnalizowane przez wszystkich inwestorów okresowe braki w zaopatrzeniu, głównie w stal zbrojeniową, materiały podłogowe, armaturę i osprzęt instalacyjny, farby i lakiery, a także trudności wynikające z braku kwalifikowanych robotników.</u>
+          <u xml:id="u-12.20" who="#PosełWincentyFranczyk">Nie bez wpływu na przebieg realizacji jest sygnalizowany z niektórych terenów niezadowalający poziom organizacji pracy i sprawności przedsiębiorstw wykonawczych.</u>
+          <u xml:id="u-12.21" who="#PosełWincentyFranczyk">Na przestrzeni bież. roku jakość budownictwa uległa pewnej poprawie, głównie wskutek wycofywania z budownictwa nieodpowiednich materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-12.22" who="#PosełWincentyFranczyk">Ministerstwo Gospodarki Komunalnej przekazywało bieżąco swoje uwagi w kwestii realizacji planu zarówno radom narodowym jak i resortowi budownictwa. Podjęto wiele środków zaradczych i obecnie odpowiednia mobilizacja przedsiębiorstw budowlanych przy pełnym pokryciu potrzeb materiałowych powinna przyczynić się do wydatnej poprawy. Szczególna uwaga powinna być zwrócona na realizację planu budownictwa spółdzielczego, przy zachowywaniu zadań jakościowych i zapewnieniu właściwej kompleksowości oddawania obiektów do użytku w całym budownictwie mieszkaniowym.</u>
+          <u xml:id="u-12.23" who="#PosełWincentyFranczyk">W zakresie inwestycji komunalnych rok bieżący charakteryzował się znacznym wzrostem nakładów w porównaniu do okresu poprzedniego. W okresie 3-ch kwartałów nakłady te w planie terenowym i centralnym wykorzystano w 59,4 proc., co oznacza poprawę w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. Korzystniej kształtują się wskaźniki wykorzystania planu terenowego.</u>
+          <u xml:id="u-12.24" who="#PosełWincentyFranczyk">Jeśli w okresie ostatnich kilku lat widoczna jest poprawa w dziedzinie przygotowania inwestycji komunalnych do realizacji, to w zakresie terminowego wykonawstwa robót sytuacja jest nadal trudna zwłaszcza w niektórych województwach: jak olsztyńskie, koszalińskie, szczecińskie. Podejmowane są starania, aby mimo istniejących trudności, w pełni wykorzystać nakłady na inwestycje komunalne przewidziane w planie centralnym; pewien niedobór zarysować się może w pełnej realizacji planu terenowego.</u>
+          <u xml:id="u-12.25" who="#PosełWincentyFranczyk">W okresie trzech kwartałów br. przekazano m.in. do eksploatacji w zakresie planu terenowego: sieci magistralnej i rozdzielczej wodociągowej - 80 km, kanalizacyjnej - 49 km, gazowej - 21 km, ujęcia wody o wydajności 23 500 m3 na dobę, urządzenia do produkcji gazu o wydajności 25 000 m3 na dobę, 30 km ulic o nawierzchni ulepszonej, 1 zajezdnię autobusową, i 1 oczyszczalnię ścieków. Ze środków planu centralnego zakupiono dla przedsiębiorstw podległych radom narodowym: 74 tramwajów, 10 trolejbusów, 465 autobusów, 330 taksówek osobowych i bagażowych oraz 270 jednostek taboru specjalnego do oczyszczania miast i 93 jednostki taboru specjalnego dla potrzeb różnych przedsiębiorstw komunalnych.</u>
+          <u xml:id="u-12.26" who="#PosełWincentyFranczyk">Z dotychczasowych trudności w realizacji planów inwestycyjnych gospodarki komunalnej wynika konieczność uznania tych zadań przez wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego, w szczególności przez przedsiębiorstwa wykonawcze i ich jednostki nadrzędne, za zadania równorzędne z budownictwem mieszkaniowym i przemysłowym.</u>
+          <u xml:id="u-12.27" who="#PosełWincentyFranczyk">O REALIZACJI ZADAŃ PRODUKCYJNYCH PRZEZ MINISTERSTWO BUDOWNICTWA I PRZEMYSŁU MATERNÓW BUDOWLANYCH W 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.28" who="#PosełWincentyFranczyk">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stefana Pietrusiewicza na posiedzeniu Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej w dniu 26 listopada 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.29" who="#PosełWincentyFranczyk">Wyniki produkcyjne budownictwa w okresie 10 miesięcy br. charakteryzują się pewną poprawą w stosunku do wyników osiągniętych w analogicznym okresie w roku ubiegłym.</u>
+          <u xml:id="u-12.30" who="#PosełWincentyFranczyk">Zadania wartościowe wykonano na poziomie wyższym o około 6,1 proc. w stosunku do roku ubiegłego, zaangażowanie wartościowe planu rocznego wynosi prawie 80 proc. Realizacja planu odbywała się, zwłaszcza w III kwartale w warunkach niedoboru siły roboczej oraz braków ilościowych i asortymentowych zaopatrzenia w niektóre materiały budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-12.31" who="#PosełWincentyFranczyk">Zaawansowanie rocznego planu budownictwa mieszkaniowego realizowanego przez przedsiębiorstwa resortu budownictwa, osiągnęło w okresie 10-ciu miesięcy br. 72,6 proc., tzn. o 0,5 proc. mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Należy podkreślić, że nie w pełni były zadowalające przygotowania ze strony inwestorów; przeszło 6 tys. izb nie znajdowało odpowiedniej lokalizacji we właściwym czasie. Mimo istniejących trudności, tegoroczny plan budownictwa mieszkaniowego powinien być wykonany z niewielkim odchyleniem.</u>
+          <u xml:id="u-12.32" who="#PosełWincentyFranczyk">Zadowalająco przebiega realizacja planu budownictwa szkół i szpitali.</u>
+          <u xml:id="u-12.33" who="#PosełWincentyFranczyk">W zakresie budownictwa przemysłowego realizacja planu przebiega na ogół nieco lepiej aniżeli w roku ubiegłym; w szczególności dotyczy to budów priorytetowych przemysłów: materiałów budowlanych, drzewnego i ciężkiego. Pewne niedobory zarysować się mogą w efektach budownictwa rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-12.34" who="#PosełWincentyFranczyk">Sprawą zasadniczą dla pomyślnej realizacji zadań budownictwa jest rytmiczny dopływ materiałów budowlanych. W tej dziedzinie resort pokonywać musi duże trudności. Dotkliwą bolączką są również problemy kadrowe; wzrost zatrudnienia nie równoważy w pełni wzrostu zadań, uwzględniając już założony wzrost wydajności. Złagodzenie trudności przynieść może wprowadzona niedawno regulacja płac w budownictwie. W nieco dalszej perspektywie należy oczekiwać większego dopływu kadr w związku z pełnym wykonaniem planu rekrutacji młodzieży do szkół zawodowych budowlanych; pomyślne to zjawisko wystąpiło w tym roku po raz pierwszy od szeregu lat.</u>
+          <u xml:id="u-12.35" who="#PosełWincentyFranczyk">Podległy resortowi przemysł materiałów budowlanych wykonał zadania z nadwyżką 2,2 proc. Zaopatrzenie rynkowe realizowane jest w pełnej wysokości we wszystkich niemal asortymentach. Podaż cementu przewyższa obecnie zapotrzebowanie rynku.</u>
+          <u xml:id="u-12.36" who="#PosełWincentyFranczyk">Zadaniem najważniejszym dla resortu budownictwa jest osiągnięcie rytmiczności w realizacji kwartalnych planów. Zmierza się do takiego ukształtowania systemu premiowego, aby pobudzał on do rytmicznej miesięcznej realizacji zadań. Ma to szczególne znaczenie dla wykonania planu w III i IV kwartale, kiedy na ogół występuje spiętrzenie prac.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00020-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00020-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5f6f616
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00020-01/header.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00020-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 20/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 20/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:20</note>
+        <note type="sessionNo">20</note>
+        <date>1966-12-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławBasza" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Basza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMleczko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Mleczko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefFrąszczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Frąszczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKarolBielawski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Karol Bielawski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBrudziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Brudziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStefanCzerniakiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stefan Czerniakiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyAleksiejczuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Aleksiejczuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldKasperski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Kasperski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00020-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00020-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3598232
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00020-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,76 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 1 grudnia 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Piotra Gajewskiego (PZPR), rozpatrzyła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1967 rok i podstawowych założeń na 1968 rok oraz projekt ustawy budżetowej na rok 1967 w części dotyczącej Ministerstwa Gospodarki Komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki Komunalnej z Ministrem Stanisławem Sroką i podsekretarzem stanu - Zdzisławem Drozdem, podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Ryszard Gerlachowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartosiewicz, - dyrektorzy Zespołów NIK - Teodor Borczyński i Henryk Kaczyński, - Kierownik Zespołu CRZZ - Tadeusz Czyżyński, - przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Obszerną informację Ministerstwa Gospodarki Komunalnej na temat projektu NPG na 1967 r., podstawowych założeń planu na 1968 r. oraz projektu budżetu na rok 1967 - posłowie otrzymali na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdawcą projektu planu i budżetu na 1967 r. oraz podstawowych założeń na 1968 rok Ministerstwa Gospodarki Komunalnej był poseł Józef Nagórzański (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Łączne nakłady inwestycyjne gospodarki komunalnej w planie centralnym i terenowym w 1967 r. wyniosą 3 344 mln zł, a w 1968 r. -- 3 369 mln zł; w stosunku do 1966 r. stanowi to wzrost odpowiednio o 4,1 proc. i o 4,8 proc. Nakłady przewidziane w projekcie planu terenowego ulegną zwiększeniu w związku z włączeniem do planu w trakcie jego realizacji zadań inwestycyjnych innych jednostek gospodarczych uczestniczących w rozbudowie urządzeń komunalnych. Dalsze uzupełnienie nakładów inwestycyjnych stanowią czyny społeczne ludności, przede wszystkim w zakresie budowy sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, gazowej, drogowej oraz zieleni. Wartość tych czynów w 1967 roku szacuje się na 250 mln zł. Do sum tych dodać jeszcze należy kwoty przeznaczone przez rady narodowe na rozwój zaplecza techniczno-produkcyjnego przedsiębiorstw budowlanych oraz zakładów remontowych resortu, które osiągną około 300 mln zł rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Nakłady te przeznaczone zostały przede wszystkim na inwestycje restytucyjne, modernizacyjne, rekonstrukcję istniejących obiektów i zakładów, które otrzymały pierwszeństwo przed inwestycjami nowymi, po drugie zaś - na uzbrojenie terenu pod budownictwo mieszkaniowe i ogólno-miejskie. Nakłady na uzbrojenie terenów miast i osiedli sięgają w 1967 roku 55 proc. ogólnej kwoty nakładów planu terenowego, a w 1968 roku - 57proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Projekt planu uwzględniam zasadę koncentracji nakładów - 64 proc. nakładów globalnych w 1967 roku i 58 proc. w 1968 roku przeznacza się na inwestycje kontynuowane. Pozwala to na zakończenie znacznej części zadań kontynuowanych i oddanie do użytku większych efektów inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Jednakże w gospodarce komunalnej wobec niewykonywania planów inwestycyjnych w latach poprzednich oraz zagrożenia planu roku bieżącego, zachodzi konieczność podjęcia stanowczego działania zapewniającego całkowite i racjonalne wykorzystanie nakładów przeznaczonych na gospodarkę komunalną. Problemem zasadniczym jest sprawa zapewnienia wykonawstwa inwestycji komunalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Poważne znaczenie ma utrzymanie sprawności urządzeń komunalnych. Nakłady na kapitalne remonty na 1967 r. wynoszą 2 585 mln zł i są o 9,2 proc. wyższe niż planowane na 1966 r. Stosunkowo największy procent tych nakładów przewidziano dla ziem zachodnich, gdzie zużycie urządzeń komunalnych jest najwyższe. Duże środki przeznacza się na remonty ulic, placów i mostów, komunikacji miejskiej oraz wodociągów i kanalizacji. Jednakże kwota nakładów rocznych na te cele zabezpiecza jedynie pokrycie bieżących potrzeb remontowych; pozostaje więc nadal otwarta sprawa zaległości z lat ubiegłych, które będą nadal wzrastać.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Projekt planu budownictwa mieszkaniowego typu miejskiego na 1967 rok zakłada wybudowanie 6 674 tys. m2 powierzchni użytkowej mieszkań, to jest ponad 149 tys. mieszkań i ponad 417 tys. izb. W porównaniu do przewidywanego wykonania tegorocznych zadań - zadania w roku 1967 są o 7,9 proc. wyższe, natomiast nakłady inwestycyjne wzrastają o 4,9 proc. w stosunku do przewidywanego wykonania roku bieżącego. W 1966 roku zakłada się oddanie do użytku ponad 154 tys. mieszkań to jest około 435 tys. izb.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Plan budownictwa mieszkaniowego na lata 1967-68 jest niższy od wytycznych planu 5-letniego na ten okres. Na ten niedobór wpłynął duży „poślizg” z 1965 r. w zakresie stanów surowych i urządzeń towarzyszących, którego pokrycie musiało nastąpić z nakładów przeznaczonych na 1966 r. Istnieje obawa, że podobna sytuacja zaistnieje również w bieżącym roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Na tle ogólnego wzrostu budownictwa mieszkaniowego bardzo poważnie uwypuklają się efekty powszechnego budownictwa spółdzielczego. W 1967 r. spółdzielczość mieszkaniowa ma przekazać do użytku 79 tys. mieszkań, to jest 210 tys. izb, a więc o 54 proc. więcej mieszkań niż w 1966 r. Pewne odchylenia od ustaleń planu 5-letniego wystąpią w resortowym budownictwie spółdzielczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Udział budownictwa spółdzielczego w całości budownictwa mieszkaniowego wyniesie w 1967 r. 61,6 proc., a w 1968 r. - 70,5 proc., przy założonym dla całego planu 5-letniego udziale równym 67,4 proc. Natomiast budownictwo mieszkaniowe rad narodowych, którego udział ma w planie 5-letnim wynieść przeciętnie 17 proc. - w 1967 r. wyniesie 20,2 proc. a w 1968 r. - 12,6 proc. całego budownictwa uspołecznionego.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W ogólnych nakładach inwestycyjnych budownictwa mieszkaniowego przewidziane są środki na urządzenia socjalno-usługowe towarzyszące temu budownictwu.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Pozytywnym zjawiskiem jest zahamowanie tendencji do obniżania średniej wielkości mieszkań. W 1967 r. w budownictwie rad narodowych nastąpiła stabilizacja wielkości wybudowanych mieszkań na poziomie 30,1 m2, w budownictwie spółdzielczym średnia ta wzrasta z 39,8 m2 w 1966 r. do 40,2 m2 w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Projekt planu na lata 1967-1968, przewidując zwiększone nakłady, stwarza warunki poprawy gospodarki zasobami mieszkaniowymi i urządzeniami komunalnymi, Dla osiągnięcia dalszej poprawy w gospodarce komunalnej niezbędne jest:</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- pełniejsze wykorzystywanie wszystkich dodatkowych możliwości zwiększenia środków inwestycyjnych, a zwłaszcza zwiększanie udziału jednostek gospodarczych w rozbudowie urządzeń komunalnych oraz rozwijanie czynów społecznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- wzmocnienie nadzoru Ministerstwa Gospodarki Komunalnej nad działalnością podległych mu przedsiębiorstw budowlano-montażowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- zwrócenie uwagi rad narodowych na jak najbardziej prawidłowe rozdzielanie i wykorzystywanie przyznanych im środków;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- wzmożenie wysiłków ze strony Ministerstw Budownictwa i PMB oraz Gospodarki Komunalnej w celu zabezpieczenia pełnej realizacji zadań w przekroju terytorialnym i rzeczowym;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- zwiększenia zakresu resortowego budownictwa spółdzielczego poprzez przyśpieszenie zawierania umów między zakładami pracy a spółdzielniami budownictwa mieszkaniowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- zlikwidowanie w toku realizacji bieżącego planu 5-letniego zaległości w robotach elewacyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- pełne wykorzystanie środków przeznaczonych na rozbudowę zaplecza techniczno-produkcyjnego przedsiębiorstw remontowo-budowlanych i zakładów remontowych zarządów budynków mieszkalnych w celu stworzenia należytego potencjału wykonawczego robót remontowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanGałązka">Z przedstawionych projektów planu i budżetu Ministerstwa Gospodarki Komunalnej wynika, że w porównaniu z poprzednim rokiem nakłady na gospodarkę komunalną w zasadzie utrzymują się na tym samym poziomie, podczas gdy w innych dziedzinach gospodarki narodowej obserwujemy znaczny ich wzrost. Szczególny niepokój budzi niepełne zaspokojenie potrzeb w takich dziedzinach gospodarki komunalnej, jak sieć podziemnych instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych i energetycznych. W najbliższej bowiem przyszłości trzeba będzie podjąć wymianę poważnej części urządzeń podziemnych z uwagi na ich zdekapitalizowanie. Trzeba także zwrócić uwagę na niepokojący brak rezerw w gospodarce komunalnej. Np. bez rezerw pracują wodociągi zakłady oczyszczania miasta, zakłady komunikacji miejskiej. Niewiele posunęła się naprzód sprawa poprawy nawierzchni ulic w miastach i osiedlach, mimo że potrzeby w tej dziedzinie nieustannie wzrastają, m.in. z powodu szybkiego rozwoju ciężkiego transportu samochodowego. Prawie żadnego postępu nie notuje się i nie przewiduje się w latach 1967–68 w dziedzinie usług hotelarskich, mimo że wiele miast pozbawionych jest tych usług, np. Gliwice, Pyskowice, Blachownia Śląska, Kędzierzyn, Racibórz. We wszystkich tych miastach występuje duże zapotrzebowanie na usługi hotelarskie, a brak możliwości zaspokojenia tego zapotrzebowania obciąża koszty tamtejszych zakładów pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełBronisławBasza">Nowe przepisy o czynach społecznych w praktyce utrudniają podejmowanie czynów społecznych w zakresie gospodarki komunalnej. Ewentualnym wyjściem z tej sytuacji byłaby możliwość korzystania z projektowanego funduszu komunalnego.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełBronisławBasza">Ministerstwo Gospodarki Komunalnej powinno poświęcić więcej uwagi pracy przedsiębiorstw pogrzebowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonBrudziński">W pogoni za realizacją planów rocznych niektóre przedsiębiorstwa budowlano-montażowe zwiększają w ostatnich miesiącach roku tempo robót wykończeniowych, zaniedbując roboty przy stanach surowych budynków mieszkalnych. W parze ze wzrostem tego tempa nie zawsze idzie troska o jakość oddawanych budynków. Brak dostatecznego zaawansowania stanów surowych zawęża front robót w pierwszym kwartale nowego roku. W związku ze stale rosnącym zapotrzebowaniem na mieszkania w małych miejscowościach należałoby i tam przystąpić do organizowania spółdzielni mieszkaniowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełBronisławJuźków">Ministerstwo Gospodarki Komunalnej dysponuje dziś wystarczającymi nakładami na kapitalne remonty budynków mieszkalnych, nie dysponuje natomiast dostateczną ilością materiałów budowlanych, które można byłoby przeznaczyć na ten cel. W rezultacie materiały tańsze trzeba często zastępować materiałami drogimi, co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia efektów rzeczowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Ludzie tracą mnóstwo czasu, wyczekując na autobusy i tramwaje; konieczne jest zwiększenie taboru. Tłumaczenia, że komunikacja miejska jest nierentowna nie jest argumentem dla jej użytkowników.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Bezprzewodowa gazyfikacja wsi postępuje za wolno. Należy przewidzieć środki na szybszy jej rozwój.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKarolBielawski">Występują poważne braki w zakresie zaopatrzenia przedsiębiorstw remontowo-budowlanych w niektóre materiały jak tarcica, rury i inne. Hamuje to i przedłuża remonty mieszkań oraz terminy realizacji inwestycji wodno-kanalizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełKarolBielawski">W związku z brakiem materiałów, nadal obserwuje się zjawisko wykupywania niektórych materiałów przez zaopatrzeniowców przedsiębiorstw remontowo-budowlanych z sieci handlowej GS. Wywołuje to z kolei trudności w realizacji inwestycji wiejskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełFranciszekMleczko">Ogólne przepisy o grzebaniu zmarłych nie są dostosowane do warunków wsi. Na cmentarze wiejskie wymaga się zbyt wielkiego areału, a ich lokalizacja zagraża niekiedy stanowi sanitarnemu wsi. Konieczne jest zbadanie tej sprawy i wydanie odpowiednich przepisów wykonawczych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełFranciszekMleczko">Działają ustawy o ochronie wód i powietrza, niemniej ich realizacja nie przebiega należycie. Postępy w budowie oczyszczalni ścieków przemysłowych są wolniejsze aniżeli wzrost ilości odprowadzanych ścieków. Najwyższy czas rygorystycznie zapobiegać zjawiskom zatruwania wód i powietrza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStefanCzerniakiewicz">Wydaje się konieczne bardziej precyzyjne zgranie zadań, stawianych zakładom oczyszczania miasta ze środkami, jakie stawia się do ich dyspozycji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJózefFrąszczak">Terminy remontów mieszkań nie są dotrzymywane. Mieszkania zastępcze przydziela się w zrujnowanych barakach, w których warunki sanitarno-higieniczne są bardzo złe, a ludzie muszą tam mieszkać często latami. Wydaje się konieczne przedsięwzięcie radykalnych środków zmierzających do przyspieszenia realizacji remontów - z jednej strony, a z drugiej - do budowy specjalnych domów przeznaczonych na mieszkania zastępcze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełWitoldKasperski">Spółdzielczość może się rozwijać na wsi tylko wtedy, jeśli zrodzi się tam odpowiednia inicjatywa, jeśli zajmie się tą sprawą odpowiedzialny aktyw i jeśli zaistnieje możliwość zapewnienia potencjału wykonawczego. Już teraz jest coraz więcej wsi, w których spółdzielnie takie powstały i działają.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełWitoldKasperski">Okres wyczekiwania na mieszkania spółdzielcze w miastach do 50 tys. mieszkańców nie przekracza w zasadzie cyklu budowy, w miastach do 200 tys. mieszkańców trwa ok. 5 lat. W miastach większych - do 6 lat. W takich miastach jak Warszawa, Wrocław i Kraków bywa jeszcze dłuższy. Spółdzielczość buduje tyle, na ile pozwalają konkretne warunki. Jeśli powstaną bardziej sprzyjające warunki - będzie się budować więcej i okres oczekiwania na mieszkanie będzie krótszy.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełWitoldKasperski">Przyszli użytkownicy powinni w zasadzie planować uzyskanie mieszkań spółdzielczych ze znacznym wyprzedzeniem, jednakże wkłady na książeczkach PKO specjalnego typu, na które wystarczy wpłacać przez 4 lata po 100 zł miesięcznie, by otrzymać premię w wysokości 50 zł od stuzłotowego wkładu - nie wzrastają tak szybko jak by się należało spodziewać. Świadczy to, że w naszym społeczeństwie nie powstał jeszcze nawyk perspektywicznego planowania życia.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełWitoldKasperski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Gospodarki Komunalnej - Stanisław Sroka, podsekretarz stanu w tym ministerstwie - Zdzisław Drozd oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Ryszard Gerlachowski.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełWitoldKasperski">Komisja przyjęła projekt Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na rok 1967 oraz podstawowych założeń planu na rok 1968 w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00021-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00021-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..cc6efc0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00021-01/header.xml
@@ -0,0 +1,83 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00021-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 21/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 21/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:21</note>
+        <note type="sessionNo">21</note>
+        <date>1966-12-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAleksanderSchmidt" role="speaker">
+        <persName>Poseł Aleksander Schmidt</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławBasza" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Basza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGrochalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Grochalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMleczko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Mleczko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełGrzegorzCwyl" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Cwyl</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHalinaSkibniewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Halina Skibniewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykHałas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Hałas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanGałązka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Gałązka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJulianTokarski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Julian Tokarski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefGrzecznarowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Grzecznarowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKarolBielawski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Karol Bielawski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBrudziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Brudziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławMlącki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Mlącki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyAleksiejczuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Aleksiejczuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyFranczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Franczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldKasperski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Kasperski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00021-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00021-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0d6a8d2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00021-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,132 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 2 grudnia 1966 r. Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Ziętka (PZPR), rozpatrzyła projekt Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu na 1967 r. oraz podstawowych założeń planu na 1968 r. w części dotyczącej Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z Ministrem - Marianem Olewińskim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd, podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartosiewicz, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz Ministerstwa Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- dyrektorzy zespołów NIK - Teodor Borczyński i Henryk Kaczyński;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- Przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Budownictwa i PMB - Feliks Papierniak, kierownik zespołu CRZZ - Tadeusz Czyżyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Obszerną informację Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych na temat projektu NPG na 1967 r., podstawowych założeń planu na 1968 r. oraz projektu budżetu na 1967 r. -posłowie otrzymali na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Sprawozdawcą projektu planu i budżetu na 1967 r. oraz podstawowych założeń na 1968 r. Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych był poseł Aleksander Rozmiarek (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Założenia planu resortu budownictwa na rok 1967 są ściśle powiązane z rozwojem sił wytwórczych w kraju. Osiągnięcia w dziedzinie budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych są m.in. wynikiem coraz sprawniejszej działalności resortu, zjednoczeń, zakładów przemysłowych i przedsiębiorstw wykonawczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Do problemów wymagających jeszcze rozwiązania, należy przede wszystkim niedostateczny wzrost mocy przerobowej przedsiębiorstw w stosunku do tempa zwiększania się zadań inwestycyjnych oraz niewystarczające zaopatrzenie budownictwa w niektóre materiały.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Ponieważ w 1966 r. planowe zadania w zakresie robót budowlano-montażowych w obrębie resortu budownictwa nie będą w pełni wykonane, zaistniała konieczność zmniejszenia zadań resortu w stosunku do ustaleń planu 5-letniego o 1,9 mld zł w 1967 r. i o 2,5 mld zł w 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Oznacza to, że w 1967 r. łączne nakłady na roboty budowlano-montażowe w skali całej gospodarki wyniosą 118,4 mld zł (wzrost o 7,5 proc., w porównaniu z przewidywanym wykonaniem w 1966 r.), a w 1968 r. - 128,3 mld zł (wzrost o 8,4 proc. w stosunku do 1967 r.). Szybki wzrost budownictwa przemysłowego grupy „A” spowoduje duże napięcie planu, szczególnie w robotach specjalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W tej sytuacji. do programów wykonawstwa budowlanego w pierwszej kolejności włączy się inwestycje planu centralnego i terenowego (a w tym przede wszystkimi budownictwo mieszkaniowe, szkolne, szpitalne i rolnicze) oraz kontynuowane inwestycje zjednoczeń i przedsiębiorstw. Natomiast nowo rozpoczynane inwestycje zjednoczeń i przedsiębiorstw zostaną włączone do planu tylko w ramach zaistnienia wolnych mocy produkcyjnych w przedsiębiorstwach wykonawczych. Wskazane więc jest, by kapitalne remonty i mniej skomplikowane roboty inwestycyjne zostały zrealizowane siłami własnych organizacji wykonawczych w resortach gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W budownictwie mieszkaniowym resort budownictwa przekaże do użytku 4 700 tys. m2 powierzchni użytkowej, czyli o 5,2 proc. więcej niż w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Od Ministerstwa Budownictwa i PMB należy spodziewać się dalszej konsekwentnej realizacji zapowiedzianego programu usprawnień organizacyjnych, technicznych i ekonomicznych. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na usprawnienie budownictwa obiektów priorytetowych, w którym występują nie tylko trudności obiektywne (zmiany dokumentacji, opóźnienia w dostawach maszyn), ale i subiektywne, co dotyczy m.in. rytmiczności robót i ich organizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Realizacja zwiększonych zadań powinna być osiągnięta głównie w drodze wzrostu wydajności pracy, a dopiero w następnej kolejności - wzrostu zatrudnienia. O realizacji tych zadań zadecydują takie czynniki, jak postęp techniczny, podnoszenie kwalifikacji zawodowych, usprawnienie technologii produkcji. I tak np. udział metod uprzemysłowionych w budownictwie mieszkaniowym w skali całego kraju i wszystkich resortów wzrośnie z 49 proc. w 1966 r. do 53 proc. całości zadań w 1967 r. i 57 proc. w 1968 r., natomiast w resorcie budownictwa będzie znacznie szybszy: 64 proc. w 1966 r., 70 proc. w 1967 r. i 74 proc. w 1968 r. W budownictwie przemysłowym metodami uprzemysłowionymi już dziś wykonuje się ok. 90 proc. zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Czynnikiem mającym niemały wpływ na tempo postępu technicznego jest działalność biur projektowych, których wartość produkcji w 1967 r. będzie wyższa o 8,6 proc. w porównaniu z 1966 r., a o 3 proc. przy porównaniu roku 1968 z rokiem 1967. Realizacja zadań roku 1967 pozwoli zwiększyć stopień wyprzedzenia w przygotowaniu dokumentacji projektowej dla zadań w następnych latach 5-latki. Większe zadania projektowe zostaną wykonane tak drogą zwiększenia wydajności, jak i przyrostu zatrudnienia w biurach projektów z 60 300 osób w 1966 r. do 65 900 osób w 1968 r. Wzrost mocy projektowej umożliwi rozszerzenie opracowań wariantowych, w celu umożliwienia wyboru projektów najbardziej efektywnych. Kontynuowane będą prace typizacyjne i unifikacyjne oraz prace nad wojewódzkimi zestawami projektów budownictwa mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W latach 1967-1968 powołane zostaną 34 nowe przedsiębiorstwa budowlano-montażowe, w tym 13 przedsiębiorstw specjalistycznych o zasięgu ogólnokrajowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Koordynacja branżowa w budownictwie obejmie wszystkich wykonawców robót budowlano-montażowych i będzie zespolona z branżową koordynacją terenowego przemysłu ceramicznego, betonów, kruszyw i stolarki budowlanej.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Istotne znaczenie dla realizacji planów rocznych w 1967 r. będzie miało usunięcie dotychczasowych niedomagań w zaopatrzeniu budownictwa w wyroby hutnicze, kruszywa naturalne, materiały ścienne, farby olejne, materiały podłogowe. Chodzi zarówno o terminowość dostaw, jak i o dotrzymanie wymogów asortymentowych. Wymaga to ściślejszej współpracy zainteresowanych resortów - budownictwa, przemysłu ciężkiego, przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W przemyśle materiałów budowlanych, nadzorowanym przez resort budownictwa, produkcja globalna będzie wyższa od zadań ustalonych w planie 5-letnim o 590 mln zł w 1967 r. i o 581 zł w 1968 r. Wzrośnie produkcja cementu, materiałów ściennych, wyrobów żelbetonowych i innych materiałów. Nie usunie to jednak wszystkich braków. Stąd konieczność dotrzymania wszystkich terminów w budowie nowych zakładów przemysłu materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Plan 1967 r. będzie wymagał dużego wysiłku resortu i podległych jemu przedsiębiorstw. Środki finansowe przyznane resortowi na 1967 r. zabezpieczają wykonawstwo planu rzeczowego. Należy jednak dążyć do: wyeliminowania z planu inwestycji nieprzygotowanych do realizacji, podjęcia działania na rzecz szybkiej poprawy wyposażenia przedsiębiorstw budowlano-montażowych w niezbędny sprzęt mechaniczny i transportowy; utworzenia rezerw materiałowych w celu zabezpieczenia rytmicznych i pełno-asortymentowych dostaw.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Konieczne jest przeanalizowanie przez Komisję wpływu działalności placówek naukowo-badawczych na rozwój techniki budowlanej.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBronisławJuźków">Polscy architekci zdobywają pierwsze miejsca na zagranicznych konkursach, a dokumentacja wykonywana przez nich w kraju pozostawia bardzo wiele do życzenia. Wydaje się, że należy żądać od organizacji inwestorskich, by przed przekazaniem dokumentacji wykonawczej dokładnie ją sprawdzały, by nie było powodu do wprowadzania zmian i przeróbek w toku realizacji. Banki finansujące zaostrzyły kontrolę wykonawstwa inwestycji; jeśli dokumentacja jest zła, wstrzymuje się kredyt i budowy stają. Cierpi na tym ten, kto najmniej zawinił - wykonawca. Trzeba jest więc z jednej strony zapewnić spływ dokumentacji jakościowo dobrej, by budowa mogła być prowadzona bez przeszkód, a z drugiej - stosować ostre sankcje w stosunku do tych, którzy istotnie zawinili.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełBronisławJuźków">Na budowach brak zwykłej farby, płytek PCV, wykładzin, lakierów, klejów itp. To hamuje postęp budownictwa, uniemożliwia terminowe wykonawstwo. Wydaje się, że resort chemii powinien wreszcie doprowadzić te sprawy do porządku. To samo dotyczy Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego. Oba te resorty wiele deklarują, ale dostaw dalej nie ma. Dla procesu budownictwa ważny jest cały zespół kooperujących przemysłów. Dopóki w tych przemysłach nie uporządkuje się wszystkich spraw - nie będzie porządku w budownictwie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełHenrykHałas">Są wsie i powiaty, gdzie cementu jest nadmiar - są też takie, gdzie go brak. To oczywista wina handlu. Powstaje paradoksalna sytuacja, że magazyny zawalone są cementem i nie ma gdzie lokować nowych transportów, a jednocześnie niektóre regiony kraju odczuwają brak cementu.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełHenrykHałas">Wykonawstwu przeszkadza fakt niezbilansowania potrzeb - również dla zadań planu 1967 r. w zakresie dostaw stali, wyrobów walcowanych, rur itp.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełHenrykHałas">Ze strony społeczeństwa istnieje bardzo duży nacisk właśnie na inwestycje mieszkaniowe. Stąd pośpiech wykonawców. Doprowadza to - w wyniku częstych przypadków okresowego braku materiałów - do nie zawsze usprawiedliwionego ekonomicznie dążenia do dotrzymania terminów oddawania izb do użytku za wszelką cenę. Wydaje się, że nic by się nie stało, gdyby izby te były oddane na przykład o miesiąc później.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanGałązka">Wzrosły zadania budownictwa i wymagania w stosunku do budownictwa. Aby zadania mogły być wykonane, a wymagania zaspokojone, muszą być dotrzymane określone warunki, tj. zapewnione dostawy materiałowe, odpowiedni dopływ kadr, odpowiednie dostawy sprzętu oraz spływ dokumentacji. Tymczasem żaden z tych warunków nie jest należycie spełniany.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanGałązka">Inwestycje muszą być dobrze przygotowane. Ze strony banków finansujących zwiększane są rygory. Kredyty uruchamia się dopiero wtedy, kiedy analiza efektywności ekonomicznej inwestycji oraz możliwości wykonawczych wypadnie pozytywnie. Ale na jakiej podstawie wykonuje się te analizy, skoro dokumentacja nie jest prawidłowo przygotowywana. Należy więc domagać się dostarczania bankom i wykonawcom dokumentacji ostatecznie opracowanej, bez możliwości wprowadzenia zmian.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJanGałązka">Wielu obiektów, zwłaszcza przemysłowych, nie wykonano w terminie, ponieważ brak było stali czy innych materiałów lub dostaw inwestorskich.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJanGałązka">Te sprawy trzeba ostatecznie uporządkować. Budownictwo, robi w tym kierunku olbrzymie wysiłki, lecz nie widać dostatecznych wysiłków ze strony innych resortów kooperujących z budownictwem.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełJanGałązka">Należałoby przyspieszyć zapowiadana nowelizację ustawy o terenach budowlanych dla wsi i o terenach pod budownictwo niskie w miastach i osiedlach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJulianTokarski">W 1966 r. plan budownictwa nie będzie najprawdopodobniej w pełni wykonany. Niepełna realizacja planu w roku 1966 rzutować będzie na jego wykonanie w latach następnych. Dotyczy to szczególnie inwestycji przemysłowych, gdzie nakłady inwestycyjne są wyższe od założeń wycinkowych planów rocznych, ustalonych w planie 5-letnim.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJulianTokarski">Jak zabezpieczono ten plan? czy jest pokrycie jego wielkości we wszystkich środkach koniecznych do realizacji tego planu? Najważniejsze jest zabezpieczenie realizacji planu rzeczowego, a nie planu liczonego wartością przerobu. Rezerwa finansowa jest wprawdzie zabezpieczona, brak jednak odpowiednich materiałów, sprzętu i potencjału przedsiębiorstw wykonawczych.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJulianTokarski">Wielką rolę w realizacji planu odgrywa aktywność robotników budowlanych. Jej spotęgowanie osiągnąć można poświęcając więcej uwagi warunkom pracy robotników budowlanych, postępowi technicznemu itp.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJulianTokarski">Budownictwo rolnicze realizują jednostki resortu rolnictwa. Odczuwają one istotne trudności materiałowe. Trzeba pamiętać i o tym, że zachodzą na wsi nowe procesy, że chłop wołałby zapłacić przedsiębiorstwu wykonawczemu, niż sam budować, nie ma bowiem na to czasu. Niezbędne staje się zorganizowanie odpowiedniego systemu wykonawstwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Cały kraj pokryty jest rusztowaniami. To cieszy. Obecna 5-latka ma być 5-latką jakości. Ale dotychczasowy sposób projektowania i wykonawstwa bynajmniej nie zapowiada poprawy jakości budownictwa. Agronomówka kosztuje 300 do 400 tys. złotych. Po 2 latach zdarzają się wypadki zawalenia się stropów itp. Kiedy kupuje się maszynę - otrzymuje się gwarancję na jakiś okres. W przypadku awarii agronomówki - winnych nie ma. Trzeba z tego stanu jakieś wnioski wyciągnąć.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWincentyAleksiejczuk">Prasa donosi o dobrym przebiegu skupu płodów rolnych. Aby dostawy rynkowe płodów rolnych nadal rosły, trzeba umożliwić rolnikom podejmowanie inwestycji. Tymczasem - szczególnie na ziemiach zachodnich brak mocy przerobowej przedsiębiorstw wykonawczych odwleka realizację inwestycji na wsi. Równocześnie zdarzają się wypadki, że brygady budowlane po kilka dni stoją bez pracy, ponieważ nie otrzymują na czas materiałów, bądź otrzymały wadliwą dokumentację. To obniża zdolność przerobową przedsiębiorstw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKarolBielawski">W czasie terenowych wizytacji na budowach przemysłowych posłowie mogli stwierdzić, że nie zawsze dokumentacja projektowa jest czynnikiem przyspieszającym przebieg procesu inwestycyjnego. Wielokrotnie nad samymi założeniami projektowymi biura projektów pracują po kilka lat, w rezultacie czego już w końcowej fazie prac założenia te dezaktualizują się i wymagają zmian dokumentacyjnych. Konsekwencją jest wydłużenie cykli budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełKarolBielawski">Projekty niektórych urządzeń magazynowych dla potrzeb rolniczych zawierają poważne braki. I tak np. typowe szopy dla traktorów nie posiadają dostatecznych wzmocnień i nie są przygotowane do dużych obciążeń dynamicznych. Wykonawstwo inwestycji rolniczych też pozostawia sporo do życzenia. Zbyt często zmieniają się przedsiębiorstwa wykonawcze, które nie kończą rozpoczętych inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełKarolBielawski">Wobec braku mocy przerobowej, w przedsiębiorstwach uspołecznionych budownictwa rolniczego, celowa jest organizacja budowlanych spółdzielni usługowo-wytwórczych przy PZGS-ach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAleksanderSchmidt">Do trudnych i napiętych zadań w roku 1967 resort budownictwa przygotował się w poważny i wszechstronny sposób. Występują jednak jeszcze pewne niedociągnięcia. Ministerstwo Budownictwa przeznacza np. spore środki na rozbudowę zaplecza dla własnych przedsiębiorstw, jednak wykorzystywanie tych środków jest na ogół niedostateczne. Zwraca też uwagę duża rozpiętość realizacji zadań rocznych między poszczególnymi zjednoczeniami terenowymi. Trzeba zwiększyć pomoc resortu dla zjednoczeń, które od kilku już lat niedomagają.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełAleksanderSchmidt">W swoim czasie wydano słuszne zarządzenia o konieczności równoczesnego wznoszenia budynków mieszkalnych i inwestycji im towarzyszących. Nie wszędzie to zarządzenie jest respektowane. Postulat, by drobne inwestycje i kapitalne remonty wykonywać własnymi siłami innych resortów gospodarczych jest słuszny; resorty te nie kwapią się do organizowania własnych ekip remontowo-budowlanych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWincentyFranczyk">Przemysł materiałów budowlanych ma nieustające kłopoty z terminową dostawą surowców. Również jakość dostarczanego surowca nie zawsze jest właściwa i nie zawsze odpowiada przyjętym normom, co bardzo niekorzystnie odbija się na jakości produktu finalnego. Pewną poprawę w dziedzinie produkcji materiałów budowlanych mogłyby przynieść takie pociągnięcia, jak np. wykorzystanie pełnej mocy zakładów gipsowych w Dolinie Nidy, albo wyposażenie mniejszych zakładów ceramiki budowlanej w nowoczesne suszarnie, co pozwoliłoby na podwojenie, a nawet potrojenie produkcji cegły.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełWincentyFranczyk">Przy powoływaniu nowych przedsiębiorstw budowlano-montażowych trzeba brać pod uwagę możliwość stworzenia im właściwych warunków pracy. W przeciwnym razie zamiast być pomocą, staną się dodatkowym ciężarem dla zjednoczeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełGrzegorzCwyl">Chłop nie ma czasu sam budować. Konieczne jest powołanie powiatowych przedsiębiorstw budowlanych, które by się specjalizowały w realizacji niewielkich inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełGrzegorzCwyl">Istnieją projekty typowe niemal na wszystkie obiekty wiejskie, jednak bardzo wiele z nich nie nadaje się do zastosowania. Pracownicy powiatowych wydziałów architektury i nadzoru budowlanego sami odradzają korzystanie z tych projektów i sugerują zlecanie im opracowania innych, lepszych. Oczywiście rolnik na to przystaje, bowiem projekty typowe z reguły nie przewidują mechanizacji gospodarki rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełGrzegorzCwyl">Istnieją plany zabudowy przestrzennej wsi. Niestety rzadko stosują się do nich inwestorzy wiejscy i to za zgodą powiatowych wydziałów architektury, które niezbyt ściśle przestrzegają ustaleń tych planów.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełGrzegorzCwyl">Brak materiałów budowlanych w pewnym stopniu zażegnuje realizowana już w wielu województwach koncepcja budownictwa skoncentrowanego, przewidująca koncentrację budownictwa w tych wsiach i u tych inwestorów, którzy mają już wszystkie konieczne środki i mogą zawrzeć umowę o realizację inwestycji w określonym terminie. Na cele tego budownictwa rezerwuje się pełne przydziały koniecznych materiałów i innych środków. Wydaje się, że system ten powinien być rozszerzony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Zapewnienie odpowiednich nakładów finansowych nie wystarcza. Trzeba zapewnić także wszystkie inne środki konieczne do realizacji inwestycji, aby nie było tłumaczeń, typu: nie mogliśmy wykonać, bo nie było dokumentacji… materiałów… sprzętu… wykonawców.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Wchodzimy w nowy okres realizacji planu. A tymczasem jeszcze nie ma dokumentacji. Są wprawdzie wojewódzkie zestawy, lecz wymagają one licznych zmian i uzupełnień, są mało elastyczne i nie uwzględniają ciągłych zmian struktury potrzeb mieszkaniowych i usług. Przerabianie projektów wymaga czasu.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJózefGrzecznarowski">Rozwija się spółdzielczość mieszkaniowa. Miała ona swoją organizację projektową „Inwestprojekt”. Zlecono tej organizacji wiele projektów. Niedawno zlecenia te odesłano zleceniodawcom tłumacząc, że „Inwestprojekt”: ulega deglomeracji i nie może wykonać zleceń. Zachodzi obawa, że projektanci pozostaną w miejscowości, z której odchodzi biuro projektów, a biuro projektów przejdzie do innej miejscowości, gdzie nie będzie projektantów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełStanisławMlącki">Środki inwestycyjne w rolnictwie, skutkiem braku materiałów budowlanych, zużywane są niezgodnie z celem. Rolnikowi bowiem łatwiej kupić samochód niż 1000 szt. palonej cegły, telewizor - niż 10 rolek papy. Inicjatywa utworzenia instytucji książeczek SOP umożliwiających rolnikom zbieranie środków inwestycyjnych z gwarancją otrzymania w odpowiednim terminie materiałów zwalnia ich od konieczności nabywania materiałów budowlanych „na zapas”, co powodowało niejednokrotnie niszczenie tych materiałów. Akcję tę należy rozszerzyć.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełStanisławMlącki">Zapotrzebowanie wsi na cement byłoby znacznie większe, gdyby istniały możliwości jego przerobu na elementy. A więc konieczne jest organizowanie przez spółdzielczość, względnie przez kółka rolnicze, wypożyczalni odpowiedniego sprzętu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełHalinaSkibniewska">Wiele słów krytyki pada pod adresem projektantów. Istotnie, wytwory pracy projektantów architektów, konstruktorów itp. pozostawiają niejednokrotnie wiele do życzenia. Mieszkania, obory, agronomówki i inne obiekty bywają źle projektowane. Czy zależy to jednak tylko od projektantów? Przecież mamy dobrych projektantów. Trzeba tę sprawę dokładnie zbadać. Nieraz bowiem projektant jest zmuszony wbrew własnemu przekonaniu, budować na przykład mieszkania M-4 z pośrednio oświetloną kuchnią, ponieważ w warszawskim zestawie nie ma projektu wielkopłytowego przewidującego inne rozwiązanie, a innych projektów stosować nie wolno, chociaż wszyscy wiedzą, że budowanie kuchni z oświetleniem bezpośrednim wcale nie musi być droższe, ani bardziej materiałochłonne. Trzeba więc tę sprawę dokładnie zbadać. Powinna to zrobić Komisja w porozumieniu z zainteresowanymi resortami.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełHalinaSkibniewska">Wiele mówimy o jakości. Tandeta jest nieopłacalna i zerwanie z nią staje się ekonomiczną koniecznością; pociąga ona za sobą przedwczesne remonty. Trzeba więc zażądać od Komisji Planowania i zainteresowanych resortów podjęcia konkretnych ośrodków przeciwdziałających tandetnemu budownictwu.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełHalinaSkibniewska">Wiele się mówi o nowych materiałach, metodach i technologiach. Wiele się mówi o organizacji budowy i małej mechanizacji. Ministerstwo Budownictwa stwarza ogromne możliwości swoim instytutom naukowym, które powinny te sprawy badać i rozwiązywać. Od 20 lat pracuje Instytut Techniki Budownictwa, od 15 lat działa Instytut Organizacji i mechanizacji Budownictwa. Jak produkty myśli tych instytutów zostały wdrożone w budownictwie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełLeonBrudziński">Wyniki pracy Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych są ściśle uzależnione od kooperacji i współpracy z Ministerstwem Przemysłu Ciężkiego, Ministerstwem Przemysłu Chemicznego, Ministerstwem Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego. Ważną rolę w tej współpracy odgrywa Komisja Planowania przy Radzie Ministrów, szczególnie w zakresie bilansowania zadań z możliwościami materiałowymi.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełLeonBrudziński">Opóźnienia dokumentacyjne i zbyt powolny postęp w dziedzinie projektowania ma swoje źródło również w niedobrym klimacie, jaki został wytworzony w biurach projektowych wobec zadań typizacyjnych, uchodzących za szczególnie trudne i skomplikowane.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełLeonBrudziński">Trzeba, by przyrost produkcji budownictwa osiągnięty został nie tyle poprzez wzrost zatrudnienia w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych ile przez wzrost wydajności pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełWitoldKasperski">W bieżącym roku grozi nam niewykonanie zadań z dziedziny budownictwa mieszkaniowego w kilku województwach przy wykonaniu globalnych zadań w skali całego kraju. W rezultacie spółdzielczość nie będzie w stanie dotrzymać zobowiązań podjętych wobec spółdzielców w tych miastach, w których nie otrzyma zaplanowanej ilości mieszkań. Rozumiejąc trudną sytuację przedsiębiorstw budowlano-montażowych, uważamy, że problem inwestycji własnych dla podniesienia poziomu ich zaplecza technicznego i produkcyjnego musi być uznany za pierwszoplanowy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełBronisławBasza">Pewne rezerwy w dziedzinie budownictwa tkwią jeszcze w rzemiośle i w spółdzielczości budowlanej. Oba te elementy włączono po raz pierwszy do planu i do rozdziału robót budowlano-montażowych. Nie ustalono jednak jeszcze wystarczająco atrakcyjnych cen na drobne roboty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełFranciszekGrochalski">Zwiększenie produkcji przedsiębiorstw budowlano-montażowych jest przede wszystkim uzależnione od zagwarantowania im wystarczających przydziałów materiałów budowlanych nie tylko w sensie ilościowym, ale i asortymentowym, i jakościowym. Wobec znanych trudności w tej dziedzinie, należałoby postulować przyznanie priorytetu inwestycjom materiałów budowlanych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełFranciszekMleczko">Rosnący zakres budownictwa rolniczego i budownictwa wiejskiego wymaga wprowadzenia do gromadzkich rad narodowych fachowców od spraw budowlanych. W pierwszej fazie należałoby to uczynić w formie eksperymentu w kilkunastu gromadzkich radach narodowych, a następnie po zebraniu doświadczeń, wprowadzić jako obowiązującą zasadę na terenie całego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełFranciszekMleczko">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Olewiński i podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej - Zdzisław Drozd.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełFranciszekMleczko">Minister budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Marian Olewiński: Jest już truizmem, że budownictwo jest współzależne od postępu w całej gospodarce narodowej i samo tworzy ten postęp. Jest także truizmem, że plan budownictwa realizuje cała gospodarka narodowa. Z dyskusji wynika troska o to, czy program założony w planie 1967 r. jest realny, czy będzie realizowany i jak będzie realizowany. Plan będzie realny na tyle, na ile zaangażowana zostanie aktywność wszystkich działów gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełFranciszekMleczko">Wielkość robót budowlano-montażowych jest określona i stała. Aby plan był realny, konieczne jest zapewnienie pokrycia w realnej wysokości potrzeb inwestycyjnych dostawami materiałowymi, mocą produkcyjną przedsiębiorstw itd. To pokrycie jest zagwarantowane w planie.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PosełFranciszekMleczko">Struktura robót uległa w bieżącym 5-leciu zmianie. Realizuje się stosunkowo więcej inwestycji przemysłowych. Trzeba także wziąć pod uwagę nierównomierność rozłożenia zadań inwestycyjnych, a więc i budowlanych w terenie i w latach. Powstaje złożone zadanie gospodarcze, które jednak może i powinno być rozwiązane. Jednakże pamiętać trzeba, że resort nie może zwiększyć swych zadań ponad to, co jest zbilansowane z możliwościami materiałowymi.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#PosełFranciszekMleczko">Resort dąży do zapewnienia ciągłości planowania. Stąd dążenie do udoskonalenia systemu planowania 2-letniego, Niestety, system ten nie zyskał jeszcze pełni praw obywatelskich. Jeszcze wiele pozostało do zrobienia. Ten system planowania musi być poparty układem wzajemnych umów między inwestorem i wykonawcą, oparty na przesłankach konieczności ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-18.6" who="#PosełFranciszekMleczko">Zaskakuje pewna niecierpliwość. Zbyt szybko uogólnia się niedociągnięcia marginesowe, rozciągając je na całość zjawisk. Na przykład budownictwo mieszkaniowe. Od lat prawidłowością jest, że resort wykonuje i przekracza plany tego budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-18.7" who="#PosełFranciszekMleczko">W 1966 r. wynikły pewne trudności w okresie III kwartału. Budownictwo nie dotrzymało założonego wewnętrznego programu rytmiczności. Na koniec III kwartału wykonano 12 tys. izb mniej niż założono. Stanął problem: co wybrać - rewizję planu, czy dążenie do wykonania tego planu mimo wszystko? Wybrano to drugie. Rezultat jest taki, że w grudniu już tylko 2–3 tys. izb jest zagrożone. Ale są szanse na wykonanie i tej ilości. Plan więc może być wykonany. Niestety, nie we wszystkich województwach i nie przez wszystkie zjednoczenia. Pamiętać jednak trzeba, że opóźnienia te nie wpłyną w zasadzie na zagospodarowywanie i. zasiedlanie opóźnionych domów. W wielu bowiem przypadkach zasiedlanie i zagospodarowanie domów przekazanych do użytku trwa bardzo długo. Nie ma więc powodu do podnoszenia alarmu.</u>
+          <u xml:id="u-18.8" who="#PosełFranciszekMleczko">Cały wysiłek resortu idzie w kierunku rozszerzenia bazy budownictwa mieszkaniowego. I są szanse na dalszy rozwój tego budownictwa i zwiększenie planowanych wielkości. A więc plan 1967 r. jest realny.</u>
+          <u xml:id="u-18.9" who="#PosełFranciszekMleczko">Zagadnienie polityki mieszkaniowej kształtowało się różnie w różnych okresach, w zależności od warunków, jakie istniały. Ponieważ zmieniły się warunki, można myśleć o zmianie założeń polityki mieszkaniowej. W praktyce oznacza to m.in. pewne ulgi w ograniczeniach standardu wyposażenia, powierzchni użytkowej, ceny jednostkowej itp. Postulaty dotyczące kompleksowego przedyskutowania spraw związanych z projektowaniem i opracowywaniem zestawów typowych są słuszne. I słusznie zwraca się na to uwagę. Słuszny jest także wniosek dotyczący bazy naukowej. Należałoby to jednak rozpatrywać nie tylko w kontekście instytut naukowy - budowa, lecz także w kontekście instytut naukowy - biuro projektów, instytut - inwestor itp.</u>
+          <u xml:id="u-18.10" who="#PosełFranciszekMleczko">Zaopatrzenie materiałowe założone w planie przewiduje nie tylko zapewnienie dostaw materiałowych odpowiednio do zużycia, lecz także i odbudowy zapasów normatywnych, a więc jest dostateczna. Tym niemniej sprawy te wymagają czujnej uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-18.11" who="#PosełFranciszekMleczko">Dostawy cementu na rynek wiejski i miejski wzrastają bardzo szybko. Stąd kłopoty z rozprowadzeniem, zwłaszcza, że obserwuje się występujące już zjawisko nasycenia rynku. Stąd kłopoty handlu - trzeba bowiem zacząć handlować, a nie dystrybuować, a więc dostosować formy sprzedaży do zmienionej sytuacji. To samo dotyczy całej grupy materiałów ściennych.</u>
+          <u xml:id="u-18.12" who="#PosełFranciszekMleczko">Budownictwo wiejskie staje się coraz bardziej poważnym problemem. Stąd konieczność uznania za słuszne postulatów rozpatrzenia tego problemu odrębnie i kompleksowo na specjalnym posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-18.13" who="#PosełFranciszekMleczko">Jeśli chodzi o kompleksowość budownictwa - stworzono już przesłanki umożliwiające jej osiągnięcie. Budownictwo towarzyszące będzie egzekwowane bardzo ostro, ale trzeba przygotować w terenie odpowiednie warunki, a przede wszystkim umowy wieloletnie obejmujące budownictwo mieszkaniowe, towarzyszące, małą urbanistykę, uzbrojenie itp.</u>
+          <u xml:id="u-18.14" who="#PosełFranciszekMleczko">Zarówno resort budownictwa, jak i resort gospodarki komunalnej dążą do prawidłowego kształtowania wskaźnika zaawansowania stanów surowych. Obecnie sięga on 35 proc. Wydaje się, że jest to prawidłowy wskaźnik.</u>
+          <u xml:id="u-18.15" who="#PosełFranciszekMleczko">O wszystkim decydują ludzie. Trzeba więc stworzyć im odpowiednia klimat i warunki pracy. Resort robi tu bardzo wiele. Rozważane są obecnie możliwości zmian systemu płac w biurach projektowych, regulacji płac kierowników budów i majstrów. Chodzi o to, by stworzyć zachęcające warunki płacowe dla ludzi, którzy podejmą się tych trudnych obowiązków.</u>
+          <u xml:id="u-18.16" who="#PosełFranciszekMleczko">Przewodniczący Komisji - poseł Jerzy Ziętek (PZPR): W oparciu o przebieg dyskusji Prezydium Komisji przygotuje projekt dezyderatów i planu pracy Komisji na 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-18.17" who="#PosełFranciszekMleczko">Budownictwo wiejskie było już przez Komisję analizowane. Podjęto wówczas szereg postulatów, uchwalono szereg dezyderatów. Trzeba jednak do tych spraw wracać. Pamiętać jednak należy, że wiele z tych spraw można i trzeba załatwiać bezpośrednio, na miejscu, w terenie, w razie konieczności, Komisja może wystąpić w poszczególnych przypadkach bezpośrednio.</u>
+          <u xml:id="u-18.18" who="#PosełFranciszekMleczko">Spółdzielczość jest w trudnej sytuacji. Okres oczekiwania na mieszkanie jest zbyt długi. Realne wyjście - to rozszerzenie programu budownictwa. Niestety, nie jest to możliwe w bieżącej 5-latce. Trzeba jednak dążyć i przygotowywać odpowiednie warunki, by stało się możliwe otworzenie zielonego światła dla budownictwa spółdzielczego w następnej 5-latce.</u>
+          <u xml:id="u-18.19" who="#PosełFranciszekMleczko">W dyskusji wskazano na wiele braków, nie podważano jednak podstawowych założeń planu. Uznać należy, że plan zawiera elementy mobilizujące do zwiększenia wysiłków, a jego założenia są prawidłowe.</u>
+          <u xml:id="u-18.20" who="#PosełFranciszekMleczko">Komisja przyjęła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1967 oraz podstawowych założeń na rok 1968 i budżetu państwa na rok 1967 w części dotyczącej Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00022-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00022-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..380ae51
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00022-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kbigk-00022-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 22/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budownictwa i Gospodarki Komunalnej /nr 22/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_6-KomBudownictwa.odt:22</note>
+        <note type="sessionNo">22</note>
+        <date>1966-12-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00022-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00022-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8943f39
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kbigk/196569-sjm-kbigk-00022-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,26 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 20 grudnia 1966 r. odbyło się posiedzenie Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej. Obradom przewodniczył poseł Jerzy Ziętek (PZPR). W posiedzeniu udział wziął Minister Gospodarki Komunalnej - Stanisław Sroka.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Komisja uchwaliła dezyderaty wynikłe z dyskusji nad projektem planu i budżetu na rok 1967 w częściach dotyczących Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Ministerstwa Gospodarki Komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja stwierdza m.in., że pełne i terminowe wykonanie planowych zadań budownictwa w latach 1967- 1968 wymagać będzie pokonania wielu trudności. W celu ograniczenia napięć powodowanych niedoborami mocy produkcyjnych i zaopatrzenia materiałowego, Komisja uważa za słuszne rygorystyczne eliminowanie z planu inwestycji nieprzygotowanych w pełni do realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Komisja uważa za konieczne, aby w celu zwiększenia mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlano-montażowych, resort budownictwa konsekwentnie i planowo zwiększał wyposażenie tych przedsiębiorstw w sprzęt umożliwiający rozszerzenie zakresu mechanizacji robót jak również sprzęt transportowy i przeładunkowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Jednym z podstawowych warunków wykonania planu budownictwa jest odpowiednio ilościowo, asortymentowo i jakościowo oraz realizowane w terminie zaopatrzenie materiałowe. W związku z tym Komisja uważa, że istnieje pilna potrzeba takiego ustalenia planów produkcyjnych przemysłu materiałów budowlanych oraz innych przemysłów produkujących materiały dla budownictwa oraz takiego wyposażenia ich w sprzęt, maszyny i urządzenia, aby nie tylko zabezpieczyć bieżące potrzeby materiałowe, lecz stworzyć również odpowiednie rezerwy gwarantujące prawidłowy start budownictwa w latach następnych. Komisja uważa za konieczne zobowiązanie ministerstw: Przemysłu Chemicznego i Przemysłu Ciężkiego do pełnego asortymentowego i terminowego realizowania dostaw materiałów dla potrzeb budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W dziedzinie budownictwa wiejskiego Komisja uważa za celowe tworzenie przez powiatowe związki gminnych spółdzielni i gminne spółdzielnie oraz powiatowe związki kółek rolniczych brygad i ekip budowlanych, których zadaniem będzie wykonywanie remontów i robót budowlanych o mniejszym zakresie, na zlecenie instytucji i rolników indywidualnych; powinny być opracowane programy rozwoju sieci tych brygad i ekip. Ponadto Komisja uważa, że istnieją warunki znacznie większego zużycia cementu na cele budownictwa wiejskiego; handel wiejski powinien wzmóc inicjatywę w kierunku zwiększenia sprzedaży cementu.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wobec faktu, że niektóre przedsiębiorstwa i wojewódzkie zjednoczenia budownictwa nie wykonują od szeregu lat swych planowych zadań, Komisja uważa za konieczne dokonanie przez resort budownictwa gruntownej analizy ich działalności oraz podjęcie kroków mających na celu przezwyciężenie występujących w tych przedsiębiorstwach i zjednoczeniach trudności.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Komisja wskazuje na potrzebę skuteczniejszego egzekwowania obowiązku wykonywania przez przedsiębiorstwa podległe różnym resortom gospodarczym drobnych inwestycji i kapitalnych remontów we własnym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dziedzinie gospodarki komunalnej istotną sprawą jest pełne wykorzystanie środków inwestycyjnych. W związku z tym niezbędne jest, zdaniem Komisji, wzmocnienie przez właściwe ministerstwa nadzoru nad przedsiębiorstwami wykonującymi inwestycje komunalne. Dotyczy to w szczególności Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, którego przedsiębiorstwa realizują większość tych inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Komisja uważa, że prezydia rad narodowych powinny szczególnie zatroszczyć się o to, aby w planach podległych im jednostek zabezpieczony był dalszy rozwój usług komunalnych na rzecz ludności miast i osiedli oraz by osiągnięto dalszą poprawę gospodarności i rentowności w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Komisja uważa za koniecznie zobowiązanie ministrów: Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Gospodarki Komunalnej jak również prezydiów rad narodowych do pełnego i równomiernego wykonania we wszystkich województwach i miastach zadań planu w latach 1967-1968 i następnych - zarówno w zakresie efektów mieszkaniowych i urządzeń towarzyszących jak i odpowiedniego zaawansowania stanów surowych; wykonywania robót elewacyjnych bieżących i zaległych, porządkowania terenów, a szczególnie zabezpieczenia należytej jakości robót.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Komisja uważa za konieczne zwrócenie szczególnej uwagi na pełne wykorzystywanie środków przeznaczonych na rozbudowę zaplecza techniczno-produkcyjnego przedsiębiorstw remontowo-budowlanych i ekip remontowych zarządów budynków mieszkalnych. Należy stworzyć należyty potencjał wykonawczy dla robót remontowych i usług lokatorskich tak, aby społeczeństwo, po regulacji czynszów, mogło odczuć wyraźną poprawę w obsłudze budynków mieszkalnych zarówno pod względem konserwacji jak i utrzymania czystości.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy na I półrocze 1967. W tym okresie Komisja zajmie się m.in.: analizą realizacji ustaw o prawie lokalowym, o gospodarce terenami w miastach i osiedlach, rozpatrzeniem praktycznego wpływu instytutów i placówek naukowo badawczych budownictwa na poziom techniczno-organizacyjny budownictwa mieszkaniowego; rozwojem budownictwa spółdzielczego, realizacją inwestycji własnych resortu budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych, zagadnieniami eksploatacji i konserwacji urządzeń komunalnych, zagadnieniami poprawy jakości budownictwa mieszkaniowego oraz remontów kapitalnych i bieżących budynków mieszkalnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00001-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00001-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..893d281
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00001-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00001-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 1/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 1/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:1</note>
+        <note type="sessionNo">1</note>
+        <date>1965-09-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00001-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00001-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e077526
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00001-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">[BIULETYN]</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">[INFORMACJE]</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">KOMISJA HANDLU ZAGRANICZNEGO (1)</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">[DATA]</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">29.09.1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">[SYGNATURA]</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">nr 17/I kad.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">[TREŚĆ]</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dniu 29 września br. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kuzińskiego (PZPR), wysłuchała informacji Ministra Handlu Zagranicznego - Witolda Trąmpczyńskiego o aktualnej sytuacji w handlu zagranicznym i o perspektywach na rok 1966; dokonała podziału pracy w Komisji i wyboru zespołów oraz uchwaliła plan pracy na IV kwartał 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem Witoldem Trąmpczyńskim, dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Informację o aktualnej sytuacji w handlu zagranicznym i o perspektywach na rok 1966 złożył Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Udzielił on również odpowiedzi na pytania posłów: Jerzego Olszewskiego (PZPR), Tadeusza Młyńczaka (SD), Antoniego Walaszka (PZPR), Józefa Raźnego (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły m.in. realizacji planu eksportu i importu w poszczególnych grupach towarowych, przyczyn niepełnego wykonania planu eksportu artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego, efektywności eksportu, importu zbóż i pasz w roku bieżącym, wykorzystania funduszu dewizowego na inwestycje szybko rentujące się, jakości towarów produkowanych na eksport, oceny pracy zakładów przemysłowych wydzielonych do produkcji eksportowej i posiadających uprawnienia central handlu zagranicznego, systemu bodźców służących inicjatywie przemysłu w rozwijaniu produkcji eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Komisja wybrała 3 zespoły:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- do spraw obrotu, eksportu i importu przemysłu ciężkiego, chemicznego i paliw posłowie: Zdzisław Grudzień (PZPR) - przewodniczący Andrzej Borodzik (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Barbara Gruszkiewicz (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Jerzy Olszewski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Jan Ptasiński (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Antoni Walaszek (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Wiktor Zyzik (PZPR) - do spraw eksportu i importu rolno-spożywczego posłowie: Zdzisław Tomal (ZSL) - przewodniczący Antoni Chudziński (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Stefan Godlewski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Tadeusz Stefaniak (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Stanisław Turski (ZSL) - do spraw eksportu i importu przemysłu lekkiego i drobnej wytwórczości posłowie: Jerzy Pryma (PZPR) - przewodniczący Stanisław Grzywiński (SD)</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”)</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Józef Macichowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Maria Mielczarek (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Józef Raźny (SD)</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Tadeusz Wysocki (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy na IV kwartał br. Poza rozpatrzeniem sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu za 1964 rok w części dot. handlu zagranicznego oraz planu i budżetu na 1966 rok, Komisja postanowiła rozpatrzyć projekt zmian w systemie planowania i zarządzania w handlu zagranicznym w 1966 roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">O AKTUALNEJ SYTUACJI W HANDLU ZAGRANICZNYM I O PERSPEKTYWACH NA 1966 ROK</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Informacja złożona przez Ministra Handlu Zagranicznego - Witolda Trąmpczyńskiego na posiedzeniu Komisji Handlu Zagranicznego w dniu 29 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Obroty handlu zagranicznego były w okresie 8 miesięcy br. o 8 proc. wyższe aniżeli w analogicznym okresie roku ubiegłego, przy czym eksport wzrósł o 7,3 proc., a import o 8,8 proc. Eksport maszyn i urządzeń wzrósł o 13,8 proc., surowców i paliw - o 4,8 proc., a artykułów rolno-spożywczych - o 7 proc. Zanotowano pewien spadek eksportu artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego. W zasadzie, poza pozycją artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego, zachowano założenia planowe w zakresie struktury eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Obroty z krajami socjalistycznymi wzrosły o 10 proc.; korzystnie - zgodnie z założeniami planu - układa się tu struktura eksportu i importu; jako szczególnie korzystne zjawisko uznać należy rozwój importu artykułów rolno-spożywczych i przemysłowych konsumpcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Obroty z krajami kapitalistycznymi w okresie 8 miesięcy br. wzrosły o 5 proc., przy czym eksport o 8,7 proc., a import o 2,2 proc. Osiągnięto szybsze tempo wzrostu eksportu, aniżeli importu. Podkreślić należy wzrost eksportu maszyn do krajów kapitalistycznych. W obrotach z tymi krajami obserwujemy jeszcze ciągle zjawisko dużej nierytmiczności.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Dotychczasowe osiągnięcia pozwalają przypuszczać, że roczny plan obrotów towarowych z zagranicą będzie wykonany, chociaż nastąpią pewne zmiany w planowanej strukturze eksportu i importu.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Założenia planu handlu zagranicznego na 1966 r. przewidują wzrost obrotów o 3,8 proc. Zakłada się dalszą poprawę struktury eksportu i importu, pogłębienie prac nad efektywnością obrotów i ekonomicznym ich uzasadnieniem. W obrotach z krajami kapitalistycznymi planuje się dalszy wzrost eksportu maszyn i artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego, zakłada się zwiększenie importu maszyn i urządzeń, surowców i wielu artykułów rynkowych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00002-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00002-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1572a38
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00002-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00002-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 2/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 2/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:2</note>
+        <note type="sessionNo">2</note>
+        <date>1965-11-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00002-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00002-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d00c184
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00002-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,28 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 3 listopada 1965 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Stanisława Kuzińskiego (PZPR) i Zdzisława Grudnia (PZPR), wysłuchała informacji Ministra Handlu Zagranicznego o zmianach w systemie planowania i zarządzania w handlu zagranicznym w świetle uchwał IV Plenum KC PZPR, oraz rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- sprawozdanie rządu z wykonania NPG i budżetu państwa w roku 1964 wraz z uwagami NIK w części dotyczącej Ministerstwa Handlu Zagranicznego, - odpowiedzi resortów na dezyderaty Komisji uchwalone w ostatnich miesiącach III kadencji Sejmu, i ustaliła tryb prac nad projektem NPG i budżetu państwa na rok 1966 w części dotyczącej Ministerstwa Handlu Zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem - Witoldem Trąmpczyńskim, dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o zmianach w systemie planowania i zarządzania w handlu zagranicznym na tle uchwał IV Plenum KC PZPR przedstawił Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Udzielił on również odpowiedzi na pytania posłów; Jerzego Olszewskiego (PZPR), Tadeusza Młyńczaka (SD), Jerzego Prymy (PZPR), Andrzeja Borowicza (PZPR), Jana Ptasińskiego (PZPR) i Marii Mielczarek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Komisja przyjęła informację do wiadomości. Zawarte w niej tezy będą wykorzystane przy rozpatrywaniu przez Komisje projektu planu handlu zagranicznego na rok przyszły.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Sprawozdanie rządu z wykonania NPG i budżetu państwa w 1964 r. wraz z uwagami NIK w części dotyczącej Ministerstwa Handlu Zagranicznego omówił poseł Józef Macichowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Sprawozdawca podkreślił, że wzrost obrotów towarowych z zagranicą w 1964 r. charakteryzował się - podobnie jak w poprzednich latach bieżącej 5-latki - tempem wyższym niż tempo wzrostu dochodu narodowego i wzrostu globalnej produkcji przemysłu i rolnictwa. W szczególności wysokie było tempo wzrostu eksportu, słabsza dynamika wzrostu importu. Osiągnięto w handlu zagranicznym saldo dodatnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Ocena działalności resortu handlu zagranicznego w roku 1964 wskazuje, iż resort powinien nadal czynić wysiłki w kierunku rozszerzenia i pogłębienia prac nad podniesieniem efektywności obrotów zagranicznych, zwłaszcza eksportu. Konieczne jest sprawniejsze i szybsze wdrażanie ustalonych zasad i wydawanych zarządzeń, a przede wszystkim pogłębiania analiz ekonomicznych, dokonywanych w przedsiębiorstwach handlu zagranicznego, jak i w resortach gospodarczych, które uczestniczą w obrocie zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Istnieje potrzeba dalszego usprawniania współpracy pomiędzy jednostkami handlu zagranicznego, a producentami towarów na eksport, zwłaszcza w zakresie zdobywania nowych rynków zbytu oraz uzyskiwania informacji handlowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Na pytania posłów: Józefa Raźnego (SD), Antoniego Chudzińskiego (ZSL) i Józefa Macichowskiego (PZPR) odpowiedzi udzielił Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1964 w części dotyczącej Ministerstwa Handlu Zagranicznego, Odpowiedzi resortów na dezyderaty uchwalone przez Komisję w końcowym okresie ubiegłej kadencji Sejmu zreferował poseł Jerzy Olszewski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Spośród 7 otrzymanych odpowiedzi Komisja uznała 5 odpowiedzi za wystarczające. Do 2 problemów Komisja postanowiła jeszcze powrócić ze względu na to, iż otrzymane odpowiedzi uznała za niezadowalające bądź nie dość konkretne.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja ustaliła tryb prac nad projektem NPG i budżetu państwa na rok 1966 w części dotyczącej handlu zagranicznego. Komisja poświęci tej problematyce dwa posiedzenia. Poprzedzone one będą pracami podkomisji: DS. obrotu, eksportu, importu przemysłu ciężkiego, chemicznego i paliw; DS. eksportu i importu rolno-spożywczego; DS. eksportu i importu przemysłu lekkiego i drobnej wytwórczości. Podkomisje przygotować mają koreferaty wszechstronnie naświetlające zagadnienia; uczynić to mają w oparciu o materiały z Ministerstwa Handlu Zagranicznego, z odpowiednich central handlu zagranicznego, o materiały Najwyższej Izby Kontroli i odpowiednich resortów branżowych, a także w oparciu o materiały i sygnały z terenu lub z miejsc pracy posłów, dotyczące problemów oszczędności importowych, ewentualnych zahamowań w rozwijaniu eksportu, wniosków z przebiegającej obecnie w zainteresowanych placówkach dyskusji nad nowym systemem planowania i zarządzania w handlu zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Na sprawozdawcę projektu budżetu Ministerstwa Handlu Zagranicznego Komisja wybrała posła Józefa Raźnego (SD).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00003-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00003-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a202021
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00003-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00003-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 3/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 3/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:3</note>
+        <note type="sessionNo">3</note>
+        <date>1965-11-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00003-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00003-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..19921dc
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00003-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,60 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 24 i 25 listopada 1965 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Zdzisława Grudnia (PZPR), rozpatrywała projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 r. i założenia na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Handlu Zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem - Witoldem Trąmpczyńskim i podsekretarzami stanu - Zygmuntem Furtakiem, Józefem Kutinem i Tadeuszem Olechowskim oraz dyrektorzy central handlu zagranicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z Ministrem - Januszem Hrynkiewiczem, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z podsekretarzem stanu - Januszem Walewskim, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z podsekretarzem stanu - Aleksandrem Olszewskim, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z podsekretarzem stanu - Stanisławem Lindbergiem, przedstawiciele Komitetu Drobnej Wytwórczości, dyrektorzy niektórych zjednoczeń przemysłowych podległych wymienionym ministerstwom;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto i wicedyrektor - Witold Foeller oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Referat o projekcie planu eksportu i importu wyrobów przemysłu ciężkiego, chemicznego i paliw oraz artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego przedstawił w imieniu podkomisji poseł Jerzy Olszewski (PZPR). Zadanie tegoroczne eksportu tych grup wyrobów zakładające znaczny wzrost tempa obrotów oraz bardziej prawidłowe ukształtowanie struktury eksportu i importu będą - jak wskazują dotychczasowe wyniki - na ogół pomyślnie zrealizowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Zadania na rok 1966 przewidują wzrost obrotów towarowych w handlu zagranicznym ogółem o 5,2 proc. w porównaniu z 1965 r. Eksport ma wzrosnąć o 5,4, a import o 3,8 proc. Według wstępnych założeń na rok 1967, obroty towarowe w tym okresie wzrosnąć mają o 8,1 proc, w stosunku do 1966 r., przy czym eksport wzrosnąć ma o 9,6 proc., import - o 5,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Plan przewiduje, że eksport maszyn i urządzeń wzrosnąć ma o 15,8 proc. w stosunku do przewidywanego wykonania 1965 r., a eksport artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego - o 20,5 proc. Eksport pojedynczych maszyn i urządzeń inwestycyjnych wzrasta szybciej aniżeli eksport kompletnych obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W świetle tych założeń najpoważniejsze zadania przypadają Ministerstwu Przemysłu Ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Nakłady inwestycyjne powinny być w związku z tym w większym, niż dotychczas stopniu wykorzystywane dla rozwijania produkcji eksportowej. Rozszerzyć należy system wartościowego planowania obrotów zagranicznych na szereg zjednoczeń, w których istnieją warunki do rozliczania się z handlem zagranicznym per saldo z dokonywanego przez nie eksportu i importu. Bardziej elastycznie podchodzić trzeba do zagadnień efektywności eksportu, zmiennej w różnych pozycjach asortymentowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Należałoby rozważyć możliwość dokonania pewnych zmian w strukturze organizacyjnej central handlu zagranicznego w tym kierunku, aby przemysł nie miał do czynienia z nadmierną liczbą kontrahentów. Słusznie przyjęty kierunek na ściślejsze ekonomiczne powiązanie przemysłu z handlem zagranicznym powinien być podbudowany właściwą strukturą organizacyjną handlu.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W centrum zainteresowania powinna nadal pozostawać sprawa operatywności aparatu handlu zagranicznego, usprawnienia informacji handlowej oraz poprawy warunków lokalowych i warunków pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Ptasiński (PZPR), Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Wiktor Zyzik (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR), Tadeusz Młyńczak (SD), Józef Macichowski (PZPR), Antoni Walaszek (PZPR) i Zdzisław Grudzień (PZPR). Wyjaśnień udzielili: Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński, Minister Przemysłu Ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz i podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Janusz Walewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Uwaga posłów skupiła się na problemach decydujących o realizacji przyszłorocznego planu handlu zagranicznego, głównie zaś eksportu wyrobów przemysłu ciężkiego, którego zadania są szczególnie poważne i napięte.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Omawiając problemy jakości i nowoczesności produkcji eksportowej, wskazywano na konieczność działania zmierzającego do osiągnięcia jak najwyższego standardu wyrobów. Poruszano w związku z tym problemy normalizacji, kontroli międzyoperacyjnej w przemyśle, rangi służb kontroli. Podkreślano, że dalsze zamierzenia powinny być konkretyzowane zarówno w odniesieniu do poszczególnych zakładów, włącznie z określonymi wydziałami produkcyjnymi, a nawet stanowiskami pracy, jak i w odniesieniu do poszczególnych branż i całych regionów, albowiem w podejściu do zadań jakościowych i ich realizacji występują znaczne różnice.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Wskazywano na potrzebę pełniejszego wykorzystania różnych bodźców działających na rzecz produkcji eksportowej i zainteresowania nią załóg fabrycznych, a równocześnie na potrzebę głębszego zainteresowania się tą problematyką przez działające w zakładach organizacje społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Poruszano również szereg zagadnień organizacyjnych handlu zagranicznego i jego powiązań z przemysłem, które powinny stawać się coraz bardziej powiązaniami ekonomicznymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Projekt planu handlu zagranicznego w zakresie wyrobów przemysłu ciężkiego, chemicznego, paliw i artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego uznano w wyniku dyskusji za prawidłowy i realny.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Projekt planu eksportu i importu wyrobów przemysłu lekkiego, spółdzielczości pracy i rzemiosła zreferował w imieniu podkomisji poseł Jerzy Pryma (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Według projektu planu na rok 1966, wartość eksportowanych wyrobów przemysłu lekkiego wzrosnąć ma o 16,7 proc, w stosunku do przewidywanego wykonania 1965 r. Pozwoli to na osiągnięcie pewnej poprawy w pokryciu wpływami dewizowymi dostaw importowanych dla przemysłu lekkiego surowców.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Przewiduje się zwiększenie dostaw za ważne dewizowo rynki, co ma podstawę w możliwości postawienia przez Ministerstwo Przemysłu Lekkiego do dyspozycji Ministerstwa Handlu Zagranicznego większej ilości wyrobów o wysokim stopniu uszlachetnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Zwiększenie w eksporcie udziału wyrobów skonfekcjonowanych oznacza zarazem, że wzrosną wpływy dewizowe za wkład pracy żywej przy niezwiększonym wkładzie materiałów.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Pozytywną cechą projektu planu przyszłorocznego jest możliwość wprowadzenia do handlu zagranicznego - jak i na rynek wewnętrzny - szeregu nowych, poszukiwanych wyrobów, opartych o nowe rodzaje włókien syntetycznych polskiej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Realizacja planu wymagać będzie stałego, szybkiego przystosowania asortymentu i wzornictwa wyrobów do potrzeb eksportu. Doświadczenia roku bieżącego wskazują, że mimo pomyślnej na ogół realizacji zadań eksportowych, istnieje konieczność dalszego rozszerzania i unowocześniania asortymentu wyrobów oraz zastępowania eksportu tradycyjnego eksportem towarów o wyższej opłacalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Sprawozdawca wysunął szereg wniosków w tej dziedzinie, wskazując zarazem na potrzebę skierowania wysiłku akwizycyjnego na określone rynki zbytu; niezbędne jest sprawniejsze informowanie producentów przez centrale handlu zagranicznego o kształtowaniu się koniunktur i cen na rynkach zagranicznych oraz o wymogach jakościowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Zadania eksportowe drobnej wytwórczości na rok 1966 wykazują znacznie silniejszą niż w roku bieżącym dynamikę wzrostu; ich realizacja wymagać będzie dużej uwagi zarówno ze strony producentów jak i handlu zagranicznego. Komitet Drobnej Wytwórczości, Centralny Związek Spółdzielczości Pracy i rady narodowe szczególnie troszczyć się powinny o zabezpieczenie środków na wdrażanie postępu technicznego w tym pionie produkcji oraz o zaopatrzenie materiałowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W pionie KDW i w centralach spółdzielczych powinien nastąpić szybszy postęp w badaniu efektywności dewizowej eksportu poszczególnych grup towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Zakłada się również w roku 1966 znacznie wyższy wzrost eksportu wyrobów rzemiosła, którego aktywność w tej dziedzinie była w ostatnich latach stosunkowo słabsza. Przyczyny tego stanu tkwiły w nieprzystosowaniu do specyfiki sektora nieuspołecznionego zasad ustalania kosztów i cen. Sprawy te wymagają uregulowania, podobnie usprawnić należy system przydziału surowców i materiałów.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Uwagi do założeń planu dotyczące obrotów tarcicą i wyrobami drzewnymi przedstawił poseł Józef Macichowski (PZPR), który uzasadnił, potrzebę ustabilizowania puli wywozowej tarcicy przy ewentualnym zwiększeniu eksportu innych wyrobów drzewnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Maria Mielczarek (PZPR), Józef Raźny (SD), Tadeusz Wysocki (PZPR), Jerzy Pryma (PZPR), Jan Ptasiński (PZPR), Józef Macichowski (PZPR), Jerzy Olszewski (PZPR) i Zdzisław Grudzień (PZPR). Wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego - Aleksander Olszewski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego Tadeusz Olechowski oraz wicedyrektor departamentu w Komitecie Drobnej Wytwórczości - B. Narewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">W dyskusji poruszono szereg spraw dotyczących organizacji produkcji poszczególnych gałęzi przemysłu lekkiego w związku ze szczególnymi wymogami handlu zagranicznego w tym dziale.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Wskazywano na konieczność podjęcia inwestycji w dziedzinie wykończalnictwa oraz modernizacji parku maszynowego niektórych zakładów dających produkt szczególnie wysokiej jakości, na potrzebę importu szeregu maszyn i urządzeń mających zasadnicze znaczenie dla jakości i poziomu wykonania niektórych wyrobów, lepszego zaopatrzenia przemysłu lekkiego w barwniki i chemikalia.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Podkreślono, że zagadnienia jakościowe powinny zajmować nadal dominujące miejsce w działalności resortu przemysłu lekkiego. W pełni słuszna jest przyjęta przez resort zasada, że poprawa jakości wyrobów eksportowych wiąże się nierozdzielnie z ogólną poprawą jakości produkcji rynku wewnętrznego we wszystkich grupach wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Poważnym problemem do rozważenia jest wykorzystanie dużych potencjalnych rezerw drobnej wytwórczości dla dodatkowego zwiększenia produkcji eksportowej na bazie krajowych surowców.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Referat o projekcie planu eksportu i importu artykułów rolno-spożywczych przedstawił w imieniu podkomisji poseł Antoni Chudziński (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Projekt planu na r. 1966 oraz na 1967r. przewidują, że eksport artykułów rolno-spożywczych stanowić będzie 13 proc. ogólnej wartości eksportu, a w r. 1967 - 12 proc. co stanowi wskaźnik niższy od przewidywanego wykonania w r. 1965. Wiąże się to ze zwiększeniem zaopatrzenia rynku wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Mimo przewidywanego ustabilizowania się w latach najbliższych eksportu artykułów rolno-spożywczych, odgrywać on będzie nadal poważną rolę, zwłaszcza w obrotach z krajami kapitalistycznymi. Stąd konieczność odpowiedniego kształtowania struktury tego eksportu i poprawy wskaźników opłacalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Zmiany strukturalne eksportu powinny uwzględniać większy udział w nich artykułów pochodzenia roślinnego, a w zakresie artykułów hodowlanych - skoncentrowanie się na eksporcie wysoko opłacalnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Niezbędne jest również rozszerzenie na dalsze rejony kraju nielicznych dotąd baz produkcji artykułów roślinnych na eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">W szczególności rozwijać należy bazę produkcji warzyw szlachetnych i nowalijek.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Sprawą dużej wagi w rozwoju tego eksportu jest zwiększanie operatywności central handlu zagranicznego w kierunku zdobywania nowych rynków zbytu, zwłaszcza dla artykułów nadwyżkowych, wyposażenie przedsiębiorstw eksportowych w odpowiednie środki transportu, rozbudowa zaplecza magazynowego i przechowalnictwa w bazach skupu i przeładunku.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">W dyskusji głos zabrali posłowie: Stanisław Turski (ZSL), Andrzej Borodzik (PZPR), Józef Macichowski (PZPR), Jan Ptasiński (PZPR) i Antoni Chudziński (ZSL). Wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu - Stanisław Lindberg i podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusz Olechowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Tematem dyskusji były głównie sprawy przygotowania się zarówno producentów jak i placówek handlu zagranicznego do zadań wynikających z założonej struktury eksportu artykułów rolno-spożywczych. Omawiano zagadnienia rejonizacji upraw, wieloletniej kontraktacji żywca do przerobu na eksport oraz wyposażenia przedsiębiorstw eksportujących artykuły rolno-spożywcze. Wiele uwagi poświęcono sprawie opakowań mających w tej dziedzinie eksportu - podobnie jak i w eksporcie wyrobów przemysłu lekkiego - niezmiernie ważne znaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Projekt budżetu Ministerstwa Handlu Zagranicznego na rok 1966 zreferował poseł Józef Raźny (SD). Stwierdził on, że budżet MHZ opracowany jest prawidłowo i oszczędnie, pozycje budżetowe są stabilne i zabezpieczają wszystkie kierunki działalności resortu.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie. Jerzy Olszewski (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR), Jan Ptasiński (PZPR), Józef Macichowski (PZPR) oraz dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto. Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">W dyskusji poruszano m.in. problemy związane z reklamą naszych wyrobów za granicą, wskazując na konieczność lepszego wykorzystania możliwości i środków w tym zakresie. Wiąże się to również z poprawą stanu krajowej bazy poligraficznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Komisja przyjęła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na r.1966 i założenia na r.1967 oraz projekt ustawy budżetowej na. r. 1966 w części dotyczącej Ministerstwa Handlu Zagranicznego - w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00004-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00004-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e303937
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00004-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00004-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 4/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 4/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:4</note>
+        <note type="sessionNo">4</note>
+        <date>1965-12-09</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00004-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00004-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e1a1141
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00004-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,22 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 9 grudnia 1965 r. Komisja Handlu Zagranicznego uchwaliła plan pracy Komisji na rok 1967 dezyderaty, wynikające z debaty nad planem i budżetem Ministerstwa Handlu Zagranicznego na rok 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Obradom przewodniczył poseł Stanisław Kuziński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy na I półrocze 1966 r. zgodnie z którym Komisja zajmie się następującymi grupami zagadnień:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Na tle przygotowywanych obecnie planów rekonstrukcji technicznej poszczególnych branż w okresie 5-latki Komisja zbada w jakim stopniu uwzględniają one rozwój produkcji eksportowej. Z tego punktu widzenia w oparciu o badania w niektórych zakładach oraz przy ewentualnym współudziale innych zainteresowanych komisji sejmowych - Komisja rozpatrzy plan inwestycyjny przemysłu maszynowego, plan modernizacji parku maszynowego w przemyśle lekkim oraz zamierzenia w kierunku uszlachetnienia i poprawy wykańczania wyrobów oraz rozwijania produkcji nowych wyrobów. Komisja poświęci również uwagę możliwościom rozwoju produkcji eksportowej przemysłu drzewnego oraz problemom zwiększenia eksportu wyrobów drobnej wytwórczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W całokształcie tej problematyki Komisja rozpatrzy - na tle zmian w systemie planowania i zarządzania - zamierzenia inwestycyjne określonych zjednoczeń i przedsiębiorstw zmierzające do zwiększenia produkcji eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Komisja zbada realizację w poszczególnych gałęziach przemysłu programów w dziedzinie jakości i unowocześnienia wyrobów, realizacje zadań w zakresie nowych rozwiązań konstrukcyjnych i technologicznych oraz innych zabiegów mających na celu poprawę struktury eksportu w różnych grupach wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Komisja rozpatrzy zagadnienie współdziałania resortu handlu zagranicznego z resortem żeglugi, W dziedzinie eksportu artykułów rolno-spożywczych przedmiotem uwagi Komisji będzie realizacja zamierzeń idących w kierunku zwiększenia w eksporcie udziału produkcji ogrodniczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Kolejną grupę zagadnień stanowić będzie analiza systemu bodźców służących rozwijaniu produkcji eksportowej, poprawie zaopatrzenia materiałowego dla tej produkcji, pracy komitetów branżowych przemysłu i handlu zagranicznego, współpracy handlu zagranicznego z przemysłem, docierania do przemysłu informacji o kształtowaniu się koniunktur i cen na rynkach zagranicznych, organizacji sprzedaży na rynkach zagranicznych oraz ogólnie - funkcjonowania aparatu handlu zagranicznego w nowym systemie planowania i zarządzania Komisja weźmie również na warsztat swoich prac problem dyskryminacji polskiego eksportu w niektórych krajach kapitalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisją uchwaliła dezyderaty wynikłe z obrad nad projektem planu i budżetu na rok 1966 w części dotyczącej handlu zagranicznego. Dotyczą one m.in. potrzeby podjęcia niektórych inwestycji o charakterze antyimportowym, importu maszyn dla przemysłu lekkiego, koncentracji obrotów w określonych centralach handlu zagranicznego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00005-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00005-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a62af8b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00005-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00005-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 5/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 5/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:5</note>
+        <note type="sessionNo">5</note>
+        <date>1966-02-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00005-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00005-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2b5784a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00005-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,33 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 23 lutego br. odbyło się posiedzenie Komisji Handlu Zagranicznego. Obradom przewodniczył poseł Stanisław Kuziński (PZPR). W obradach udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem - Witoldem Trąmpczyńskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Komisja dokonała oceny całokształtu stosunków handlowych z krajami kapitalistycznymi i wyraziła zaniepokojenie z powodu przeszkód, na jakie napotyka rozwój stosunków handlowych z rozwiniętymi krajami kapitalistycznymi. Przeszkody te - jak stwierdzono w toku dyskusji - to przede wszystkim stosowana przez niektóre z tych krajów, z pobudek politycznych, dyskryminacja gospodarcza wobec Polski jako kraju socjalistycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Postępy w uprzemysłowieniu naszego kraju i przeobrażenia jego struktury gospodarczej stworzyły możliwości wydatnego zwiększenia eksportu artykułów przemysłowych, co znalazło już wyraz w zmianie całokształtu struktury naszych globalnych obrotów z zagranicą. Mimo to, udział artykułów przemysłowych w eksporcie do rozwiniętych krajów kapitalistycznych jest nadal niski, gdyż nie przekracza 13 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Wysiłki podejmowane przez nasz przemysł i przez nasz handel zagraniczny nie przynoszą jednak pełnych efektów wskutek dyskryminacji stosowanej wobec naszego eksportu. Dyskryminacji, która w gruncie rzeczy szkodzi obu stronom, jako że Polska jest i może być w jeszcze większym stopniu importerem wielu towarów z rozwiniętych krajów kapitalistycznych, a to jest oczywiście ściśle związane ze wzrostem i poprawą struktury naszego eksportu do tych krajów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Komisja podkreśliła dużą wagę rozwoju naszych stosunków handlowych ze Stanami Zjednoczonymi. Wprawdzie wskaźniki przyrostu eksportu są tu wyższe aniżeli analogiczne wskaźniki dla całego obszaru kapitalistycznego, niemniej jednak nie wyczerpuje to możliwości.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Na przeszkodzie stoi tu trudność ułożenia w sposób trwały stosunków handlowych. Przyznana w 1960 r. Polsce klauzula największego uprzywilejowania została w 1962r. wycofana, a następnie przywrócona w 1963r.; tego rodzaju postępowanie stwarza niepewność i utrudnia w oczywisty sposób perspektywiczną politykę na tym rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Polska natrafia na trudności w zakupie na rynku amerykańskim wielu potrzebnych naszej gospodarce maszyn, urządzeń, licencji i surowców, które, jako rzekome artykuły strategiczne, objęte są zakazem eksportu do krajów socjalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Jesienią 1964 r. cofnięto Polsce możliwość zakupu zbóż, bawełny i tytoniu na warunkach dogodnego długoterminowego kredytu, co zresztą wywołało w samych Stanach Zjednoczonych głosy, że krok ten przyniósł więcej szkody amerykańskim farmerom aniżeli Polsce. Na skutek tego posunięcia zmniejszyliśmy import zbóż i artykułów rolno-spożywczych z USA z przeszło 100 mln dolarów rocznie do ok. 20 mln dolarów w roku 1965. Uniemożliwia nam się też zaciąganie w USA kredytów na zakup towarów przemysłowych na podobnych warunkach przy zakupach kredytowych jak w Europie zachodniej.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Dodać do tego należy nie tak dawną praktykę prowadzenia przez różne ultraprawicowe organizacje w rodzaju John Biroh Society kampanii politycznego bojkotu naszych towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">O ile jednak w Stanach Zjednoczonych, w wyniku przywrócenia nam niedawno klauzuli największego uprzywilejowania, towary polskie są w obecnej chwili pod względem ceł i ograniczeń ilościowych traktowane nie gorzej niż towary innych krajów, to na rynkach niektórych krajów Europy zachodniej wyraźnie odczuwamy skutki polityki dyskryminacji stosowanej wobec krajów trzecich. Chodzi tu przede wszystkim o dyskryminację celną ze strony krajów EWG, zwłaszcza wobec towarów przemysłowych. Dyskryminacja obejmuje również eksport artykułów rolno-spożywczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Z dyskryminacją celną mamy również do czynienia na rynkach krajów EFTA, nie jest ona jednak tak dotkliwa ze względu na to, że kraje EFTA nie mają wspólnej taryfy celnej dla krajów trzecich, a także nie prowadzą jednolitej reglamentacji importu rolno-spożywczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Szczególnie dotkliwą przeszkodą jest to, że obok barier celnych występują w krajach zachodnio-europejskich kontyngentowanie przywozu, tj. ograniczanie wartości lub ilości dopuszczanych na dany rynek polskich towarów. W stosunku do Polski i innych krajów socjalistycznych ma to na celu uzależnianie wielkości zakupów od wielkości sprzedaży i utrzymanie w ten sposób bilansu wymiany na poziomie dogodnym dla narzucającego ten system. Najbardziej jaskrawego przykładu stosowania sztywnych kontyngentów przywozowych dostarcza Niemiecka Republika Federalna, która kontyngentując zaledwie 2 proc. przywozu z krajów kapitalistycznych, nasz eksport obejmuje sztywnymi kontyngentami prawie w całości, a w pełni go licencjonuje.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Stosowane są ponadto inne ukryte formy ograniczania wymiany handlowej, jak ograniczanie ważności kontyngentów w czasie, koncentrowanie licencji w rękach nielicznych firm, które uzyskują przez to monopolistyczną pozycję w stosunku eksportera itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Z większością krajów EWG i EFTA, wykazującymi tendencje do liberalizacji handlu, mamy zawarte traktaty i umowy handlowe, które stanowią pewien postęp w rozwoju stosunków handlowych z nami. Jednak jeszcze daleko niedostatecznie wykorzystana została przez te kraje możliwość likwidacji wielu ograniczeń importowych w stosunku do naszych towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Za pozytywny objaw uznała Komisja działalność Polski na terenie organizacji GATT, która stawia sobie za cel znoszenie przeszkód, barier i praktyk dyskryminacyjnych w handlu zagranicznym. Umożliwiło nam to udział w prowadzonych pod auspicjami GATT wielostronnych rokowaniach w sprawie obniżek celnych i zniesienia innych ograniczeń poza cłami, zwanych rundą Kennedy'ego. W razie pomyślnego przebiegu rokowań, które w dziedzinie ceł na artykuły przemysłowe zakładają poważną obniżkę taryf, a w zakresie artykułów rolnych - efektywną poprawę dostępu do rynków zbytu, warunki konkurencyjne Polski jako dostawcy nie ulegałyby dalszemu pogorszeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Wysiłki Polski zmierzające do uzyskania pełnego statusu członkowskiego w GATT spotkały się z poparciem wielu krajów tym niemniej odnotowujemy negatywne stanowisko niektórych krajów szczególnie niechętnych procesom liberalizacyjnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja dała wyraz przekonaniu, że nieskrępowany rozwój międzynarodowej wymiany handlowej jest jednym z istotnych elementów polityki pokojowego współistnienia. Jednym z zasadniczych celów naszej polityki handlowej powinno być skuteczne przeciwdziałanie ograniczeniom i przeszkodom stosowanym wobec naszego eksportu przez kraje kapitalistyczne.~ ~ Komisja wysłuchała informacji Ministra Handlu Zagranicznego - Witolda Trąmpczyńskiego o aktualnym stanie realizacji przez resort handlu zagranicznego uchwał V Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Podjęte przez resort prace, zakończone już podjęciem decyzji lub stanowiące przygotowanie do ich podjęcia dotyczą m.in. takich zagadnień jak: struktura organizacyjna central handlu maszynami, charakter komitetów branżowych przedstawicieli zjednoczeń przemysłowych i central handlu zagranicznego, usprawnienie informacji ekonomiczno-rynkowej dostarczanej producentom przez ogniwa handlu zagranicznego, bardziej efektywne stosowanie reklamy naszych wyrobów i równoległa z tym informacja o postępie gospodarczym i technicznym w naszym kraju, organizacja służby handlu zagranicznego w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Najwięcej uwagi pochłaniają obecnie sprawy systemu materialnego zainteresowania zakładów produkcją eksportową i jej jakością oraz problematyką organizacji i obsługi rynków zbytu.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Na pytania posłów: Konstantego Łubieńskiego (bezp. „Znak”), Antoniego Chudzińskiego (ZSL) Zdzisława Tomala (ZSL), Jana Ptasińskiego (PZPR), Stanisława Kuzińskiego (PZPR), Marii Mielczarek (PZPR), Tadeusza Młyńczaka (SD), Andrzeja Borodzika (PZPR) - odpowiedzi udzielił Minister Handlu Zagranicznego Witold Trąmpczyński, dyrektor departamentu w MHZ - Karol Grabski - oraz dyrektor Zakładu Badań Koniunktur i Cen - Stanisław Rączkowski i wicedyrektor Zakładu - Witold Trzeciakowski.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00006-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00006-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..12a7276
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00006-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00006-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 6/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 6/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:6</note>
+        <note type="sessionNo">6</note>
+        <date>1966-03-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00006-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00006-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..66d0647
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00006-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,23 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Zgodnie z wytycznymi Komisji Handlu Zagranicznego, zasiadający w tej Komisji posłowie biorą aktywny udział w odbywających się obecnie zebraniach organizacji partyjnych, naradach aktywu fabrycznego oraz naradach partyjno-gospodarczych w centralach handlu zagranicznego, które poświęcone są aktywizacji eksportu na tle uchwał V Plenum KC PZPR. W dalszym etapie będą oni uczestniczyli w poświęconych tej problematyce Konferencjach Samorządu Robotniczego. Uczestnictwo posłów w tej kampanii organizują podkomisje branżowe, wyłonione przez Komisję na początku bieżącej kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Posłowie, członkowie podkomisji, zbierają wnioski wysuwane przez załogi zakładów i aktyw gospodarczy. Wnioski te zostaną rozpatrzone na posiedzeniu Komisji Handlu Zagranicznego; wnioski i propozycje o charakterze ogólnym staną się przedmiotem skierowanych do rządu dezyderatów Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Na posiedzeniu Komisji w dniu 1 marca br. , któremu przewodniczył poseł Stanisław Kuziński (PZPR), wysłuchano sprawozdań podkomisji z dotychczasowych prac oraz zapoznano się z zamierzeniami na najbliższe dwa miesiące.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Sprawozdawcami byli:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- w imieniu podkomisji DS. eksportu i importu przemysłu ciężkiego, chemicznego i paliw - poseł Zdzisław Grudzień (PZPR);</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- do spraw eksportu i importu przemysłu lekkiego i drobnej wytwórczości - poseł Maria Mielczarek (PZPR);</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- do spraw eksportu i importu rolno-spożywczego - poseł Zdzisław Tomal (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Jak wynika z dotychczasowego rozeznania podkomisji przemysłowych, istnieje potrzeba zasygnalizowania resortom szeregu spraw dotyczących m.in. ustosunkowania się przedstawicieli zjednoczeń do wniosków i propozycji załóg, dalszego usprawniania kooperacji, doskonalenia informacji ekonomiczno-handlowej i rynkowej dla przemysłu ze strony central handlu zagranicznego, trybu realizowania zamówień na import szybko rentujących się urządzeń inwestycyjnych dla potrzeb eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Członkowie podkomisji DS. eksportu artykułów rolno-spożywczych badają, zgodnie z wytycznymi uchwał V Plenum, możliwości zwiększenia eksportu artykułów pochodzenia roślinnego. W tej sprawie zamierzają powiązać się z działającymi przy woj. radach narodowych komisjami aktywizacji eksportu. Jak stwierdziła podkomisja istnieją potencjalne możliwości rozszerzenia upraw warzywno-owocowych mogących interesować handel zagraniczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Na podstawie już zebranych przez podkomisje materiałów Komisja uchwaliła dezyderat - w sprawie usprawnienia trybu realizacji zleceń importowych na szybko rentujące się urządzenia inwestycyjne dla potrzeb eksportu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00007-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00007-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..50701c3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00007-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00007-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 7/, Komisja Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości /nr 11/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 7/, Komisja Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości /nr 11/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:7</note>
+        <note type="sessionNo">11</note>
+        <date>1966-05-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00007-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00007-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..28d62f1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00007-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 27 maja 1966 r. odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Handlu Zagranicznego i Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy poświęcone rozpatrzeniu aktualnego stanu oraz perspektyw rozwoju eksportu przemysłu lekkiego i drobnej wytwórczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Obradom przewodniczyła poseł lrena Sroczyńska (PZPR). W obradach udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z Ministrem Eugeniuszem Stawińskim i podsekretarzem stanu - Aleksandrem Olszewskim, Komitetu Drobnej Wytwórczości z Przewodniczącym - Włodzimierzem Lechowiczem, Ministerstwa Handlu Zagranicznego z podsekretarzem stanu - Tadeuszem Olechowskim, dyrektorzy Zespołów NIK - Franciszek Kusto, Jerzy Mężyński i Norbert Radziwiller, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów oraz przedstawiciele: zjednoczeń podległych Ministerstwu Przemysłu Lekkiego, central handlu zagranicznego, samorządu rzemieślniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdawcą podkomisji nadzwyczajnej złożonej z przedstawicieli obu Komisji była poseł Maria Milczarek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W przedstawionym Komisjom sprawozdaniu szczegółowo omówione zostały zadania objęte planem na rok 1966 i założeniami na rok 1967 w dziedzinie eksportu wyrobów przemysłu lekkiego i drobnej wytwórczości oraz stan i perspektywy ich realizacji. W planie przewiduje się stały wzrost udziału wyrobów o wyższej pracochłonności i wyższym stopniu uszlachetnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Zdaniem podkomisji, dla pełnej realizacji planu eksportu niezbędna jest poprawa struktury i elastyczności dostaw. Wiąże się to z unowocześnieniem parku maszynowego. Zakłady przemysłu lekkiego niedostatecznie wyzyskują rezerwowy fundusz dewizowy przeznaczony na zakup szybko rentujących się urządzeń i materiałów, mogących służyć poprawie struktury i opłacalności eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Należy dokonać szeregu usprawnień organizacyjnych, technicznych i technologicznych. Odpowiednie programy zostały opracowane przez przedsiębiorstwa i zjednoczenia branżowe. Przedyskutowanie ich na konferencjach samorządów robotniczych okazało się akcją nader celową i pożyteczną, gdyż załogi zakładów zgłosiły wiele istotnych wniosków dotyczących usprawnienia produkcji eksportowej. Ministerstwo Przemysłu Lekkiego powinno zobowiązać zjednoczenia branżowe do śledzenia za terminową realizacją przyjętych programów działania.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Usprawnienie realizacji zadań eksportowych w sferze zbytu wymaga dalszego zacieśnienia współpracy między centralami handlu zagranicznego a przemysłem. Jest to warunek konieczny dla uelastycznienia i podniesienia efektywności eksportu. Należy usunąć występujące jeszcze niedociągnięcia w dziedzinie zawierania umów z odbiorcami zagranicznymi, przekazywania informacji do przemysłu, pracy komitetów branżowych. W szczególności nasilić trzeba informację o charakterze i potrzebach rynków, na które kierowany jest nasz eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Realizacja zadań eksportowych drobnej wytwórczości przebiega dotychczas dość pomyślnie. Z analizy tego działu eksportu wynika przede wszystkim potrzeba pełniejszej realizacji zapotrzebowań materiałowych i surowcowych drobnej wytwórczości, zwłaszcza w układzie asortymentowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Drobna wytwórczość powinna rozszerzyć swoją produkcję o nowe atrakcyjne asortymenty towarów poszukiwanych na rynkach zagranicznych dotyczy to szczególnie towarów charakteryzujących się dużym wkładem pracy żywej.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Należy usprawnić działalność wojewódzkich zjednoczeń państwowego przemysłu terenowego i branżowych związków spółdzielczości pracy w zakresie programowania zadań eksportowych, jak i zwiększenia nadzoru i pomocy ogniwom produkcyjnym w realizacji tych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Produkcja eksportowa rzemiosła powinna w większym stopniu opierać się na łatwiej dostępnych surowcach miejscowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Należałoby rozważyć możliwość ograniczenia zbyt wielkiej ilości ogniw pośredniczących w organizacji produkcji eksportowej rzemiosła.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Józef Raźny (SD), Wacław Kiełczewski (bezp.), Józef Spychalski (PZPR), Józef Macichowski (PZPR), Krystyna Czechowska (PZPR), Tadeusz Wysocki (PZPR), lrena Sroczyńska (PZPR), Wacław Kozubski (SD), Stanisław Kuziński (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Przemysłu Lekkiego - Eugeniusz Stawiński, Przewodniczący Komitetu Drobnej Wytwórczości - Włodzimierz Lechowicz i podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusz Olechowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Na czoło dyskusji wysunął się problem właściwego ukierunkowania produkcji eksportowej przemysłu lekkiego. Za sprawę zasadniczej wagi uznano stopniowe eliminowanie z eksportu asortymentów mniej opłacalnych, tej sprawie poświęca się wiele uwagi na naradach, które odbywają się w przedsiębiorstwach przemysłu lekkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Wskazywano, że wspólne komitety branżowe przemysłu lekkiego i handlu zagranicznego powinny w większym stopniu zajmować się perspektywicznymi problemami rozwoju eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W dyskusji omawiano również problemy produkcji eksportowej drobnej wytwórczości, jej bazy produkcyjnej, programu inwestycyjnego, systemu bodźców i warunków sprzedaży. Podnoszono sprawę poprawy zaopatrzenia materiałowego. Wskazywano na potencjalne możliwości rozwoju eksportu atrakcyjnych nowoczesnych wyrobów tej branży opartych na zwiększonej pracochłonności. Dotychczas w ogólnej wartości eksportu drobnej wytwórczości nadmierny jest udział kosztów materiałowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Poseł Józef Spychalski (PZPR) wskazał, że po V Plenum KC PZPR rozpoczęto w przemyśle lekkim szerokie badania opłacalności eksportu, jak i produkcji w ogóle. Dokonanie tej analizy ma istotne znaczenie dla wysuwania właściwych wniosków w zakresie inwestowania, zaopatrzenia w surowce itp. Wielkość opłacalnego eksportu jest w pewnym stopniu miernikiem postępu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W pracy aparatu central handlu zagranicznego występuje jeszcze szereg słabości. Brak jeszcze właściwego rozpoznania rynku zbytu, zbyt słaba jest orientacja w wahaniach koniunktur. Centrale handlu zagranicznego powinny skoncentrować wysiłki na pozyskiwanie większych zamówień eksportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Na terenie Łodzi podjęto poważną pracę w zakresie badania możliwości zwiększenia produkcji eksportowej oraz jej opłacalności. Z wstępnych wyliczeń wynika, że istnieją jeszcze rezerwy, które można by wykorzystać bez uszczuplenia dostaw na rynek wewnętrzny. Największą chyba rezerwą jest wycofywanie asortymentów nieopłacalnych i zastępowanie ich bardziej opłacalnymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Przewodniczący Komisji Handlu Zagranicznego - poseł Stanisław Kuziński (PZPR): wspólne obrady obu Komisji pozwoliły dokonać konfrontacji poglądów przemysłu i handlu zagranicznego na temat eksportu wyrobów przemysłu lekkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Określenie perspektyw rozwoju tego eksportu posiada doniosłe znaczenie ekonomiczne i społeczne; dotyczy on wielkiej gałęzi gospodarki i wielkich ośrodków przemysłowych, w których ten przemysł się koncentruje; analiza dokonywana jest u progu 5-latki, kiedy ustalane zostają kierunki rozwoju poszczególnych branż; nowe metody rachunku ekonomicznego powalają konkretnie spojrzeć na społeczną użyteczność produkcji i wymiany, w świetle porównywalnych mierników w ekonomice światowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Eksport wyrobów przemysłu lekkiego odbywa się w warunkach ostrej konkurencji na rynkach krajów kapitalistycznych. Na rynki te wchodzą również obecnie w coraz szerszym zakresie kraje „trzeciego świata”, które oferują po niskich cenach, wynikających z niższych kosztów robocizny, artykuły będące przedmiotem naszego tradycyjnego eksportu. Ponadto uwzględnić trzeba wysokie cła, jakimi obłożone są na tych rynkach nasze wyroby. W tych warunkach konieczne jest stopniowe zastępowanie tradycyjnego eksportu, eksportem nowych, bardziej uszlachetnianych wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W warunkach wzrostu zadań eksportowych i wymogów rynku wewnętrznego - istotnym problemem staje się wybór optymalnych rozwiązań. Na czoło wysuwa się potrzeba ustalenia branżowych programów rozwoju, programów inwestycyjnych, które uwzględniałyby poprawę wyposażenia przemysłu w celu rozwijania produkcji asortymentów poszukiwanych, nowoczesnych i najbardziej opłacalnych i stopniowej eliminacji mniej efektywnych grup towarów. Należałoby również rozwijać w szerszym zakresie niż dotychczas trójstronną współpracę: przemysłu, handlu zagranicznego i handlu wewnętrznego. Jest to niezbędne dla szerszego manewru asortymentami; niejednokrotnie bowiem forsujemy eksport asortymentów mniej opłacalnych, natomiast bardzo poszukiwanych na rynku wewnętrznym - podczas gdy w drodze trójstronnego działania można by potrzeby wewnętrzne zaspokoić nastawiając się na inny rodzaj eksportu. Rozważenia wymaga w szczególności szersza wymiana w tym zakresie z krajami socjalistycznymi. Zajmując się problematyką wymiany towarowej z zagranicą Komisja Handlu Zagranicznego i Komisja Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy nie mogą, tracić z pola widzenia potrzeb rynku wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Jednym z problemów produkcji eksportowej jest zaopatrzenie materiałowe, normatywy zapasów i rezerwy niezbędne dla elastycznego dostosowywania się do wymogów odbiorców zagranicznych. Ostatnie decyzje rządowe pozwalają oczekiwać, że w tej dziedzinie nastąpi poprawa sytuacji. Z drugiej strony trzeba sobie zdawać sprawę, jakie ilości cennych, importowanych surowców tkwią w rynkowych zapasach towarów gromadzących się w wyniku nietrafnie dobieranych asortymentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Od handlu zagranicznego, trzeba domagać się lepszej organizacji sprzedaży, większego skoncentrowania się na określonych rynkach, zapobiegania nadmiernemu rozpraszaniu eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W drobnej wytwórczości znalezienie koncepcji programowania struktury asortymentowej jest trudniejsze, niemniej jednak i w tej dziedzinie można osiągnąć postęp. Ogólne zasady badania opłacalności eksportu powinny być dostosowane do specyfiki w tej gałęzi produkcji. Trzeba stworzyć bardziej skuteczne bodźce zachęcające do podejmowania przez drobną wytwórczość opłacalnej produkcji eksportowej. Usunąć trzeba również przeszkody administracyjne w rozwijaniu produkcji eksportowej rzemiosła.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Opracowanie projektu dezyderatów w oparciu o przebieg dyskusji zlecono podkomisji, w skład której weszli: z Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy - posłowie: Krystyna Czechowska (PZPR), Jerzy Domiński (PZPR), Stanisław Juchnicki (PZPR), z Komisji Handlu Zagranicznego - posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Maria Mielczarek (PZPR) i Jerzy Pryma (PZPR).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00008-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00008-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c25b5e3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00008-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00008-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 8/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 8/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:8</note>
+        <note type="sessionNo">8</note>
+        <date>1966-05-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00008-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00008-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9c643dc
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00008-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,18 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 27 maja 1966 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kuzińskiego (PZPR), rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty. Sprawozdawcą był poseł Wiktor Zyzik (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Odpowiedzi dotyczyły m.in. postulowanego przez Komisję podjęcia niektórych inwestycji związanych z produkcją eksportową bądź ograniczeniem importu oraz usprawnienia trybu realizacji zakupów z rezerwowego funduszu dewizowego dla potrzeb eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Komisja przyjęła odpowiedzi resortów do niektórych spraw poruszonych w odpowiedziach Komisja ma jeszcze powrócić.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Na kolejnym posiedzeniu w czerwcu br. Komisja postanowiła rozpatrzyć sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za rok 1965 w części dotyczącej handlu zagranicznego. Na referenta wybrano posła Antoniego Chudzińskiego (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Komisja powołała podkomisję w składzie posłów: Andrzej Borodzik (PZPR), Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Józef Macichowski (PZPR), Marian Mielczarek (PZPR), Tadeusz Młyńczak (SD), Józef Raźny (SD), Tadeusz Stefaniak (ZSL), Tadeusz Wysocki (PZPR) - dla dokonania przeglądu polskiej ekspozycji maszyn i urządzeń na Międzynarodowych Targach Poznańskich. Sprawozdanie podkomisji służyć będzie m.in. jako materiał przy rozpatrywaniu przez Komisję problematyki eksportu przemysłu maszynowego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00009-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00009-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1672a39
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00009-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00009-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 9/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 9/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:9</note>
+        <note type="sessionNo">9</note>
+        <date>1966-07-06</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00009-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00009-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0452f64
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00009-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 6 i 7 lipca 1966 r. obradowała Komisja Handlu Zagranicznego. Obradom przewodniczyli posłowie: Stanisław Kuziński (PZPR) i Zdzisław Grudzień (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Komisja rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- wykonanie planu i budżetu za rok 1965 przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- stan realizacji Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 r. w zakresie handlu zagranicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- problemy eksportowe przemysłu elektromaszynowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- sprawozdanie zespołu poselskiego z wizytacji Międzynarodowych Targów Poznańskich oraz uchwaliła dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem - Witoldem Trąmpczyńskim i podsekretarzem stanu - Zygmuntem Furtakiem, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z podsekretarzem stanu - Zdzisławem Nowakowskim, Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem Zespołu - Franciszkiem Kusto oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu Ministerstwa Finansów za rok 1965 przedstawił poseł Antoni Chudziński (ZSL). Uwagi Najwyższej Izby Kontroli przedłożone zostały posłom na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">O stanie realizacji zadań NPG na rok 1966 w zakresie handlu zagranicznego poinformował Komisję Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Wiktor Zyzik (PZPR), Józef Raźny (SD), Tadeusz Młyńczak (SD), Andrzej Borodzik (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Józef Macichowski (PZPR), Jerzy Olszewski (PZPR), Jan Ptasiński (PZPR) i Stanisław Kuziński (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu Ministerstwa Handlu Zagranicznego za rok 1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Na tle pomyślnej na ogół realizacji zadań handlu zagranicznego w roku ubiegłym, zwłaszcza w dziedzinie eksportu, oraz realizacji tegorocznych zadań, która odbywa się na nowych zasadach planowania obrotów zagranicznych - posłowie wysunęli szereg uwag i wniosków. Dotyczyły one głównie: dalszego koncentrowania wysiłków na realizacji napiętych zadań w dziedzinie eksportu maszyn, uzyskiwaniu większej efektywności eksportu rolno-spożywczego w zmienionej jego strukturze; wiele uwagi poświęcono sprawom obrotów z krajami socjalistycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W niektórych sprawach Komisja wystąpić ma z dezyderatami.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Problemy eksportowe przemysłu elektromaszynowego zreferowała poseł Barbara Gruszkiewicz (bezp.):</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Polski przemysł elektromaszynowy notuje szereg poważnych osiągnięć w zakresie jakości i nowoczesności wyrobów oferowanych odbiorcom zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W procesie nieustannego doskonalenia produkcji tego przemysłu należy nadal wiele uwagi poświęcić m.in. pogłębieniu i kontroli międzyoperacyjnej, specjalizacji w produkcji wyrobów finalnych, zespołów i podzespołów, usprawnieniu współpracy kooperacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Jednym z czynników ułatwiających realizację zadań eksportowych przemysłu elektromaszynowego, jest należyte wykorzystanie środków przeznaczonych na szybko rentujące się inwestycje.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Omawiając problemy współpracy przemysłu z centralami handlu zagranicznego, poseł Barbara Gruszkiewicz stwierdziła, że współpraca ta w ostatnim okresie pogłębiła się; niedociągnięcia występują jeszcze w informacji ze strony central handlu zagranicznego o sytuacji na rynkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Sprawozdanie zespołu poselskiego z wizytacji Międzynarodowych Targów Poznańskich przedstawił poseł Tadeusz Młyńczak (SD); w skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR), Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Maria Mielczarek (PZPR), Józef Raźny (SD), Tadeusz Wysocki (PZPR) i Wiktor Zyzik (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Zespół dokonał w dniach 20-22 czerwca br. wizytacji Międzynarodowych Targów Poznańskich oraz Zakładów Przemysłu Metalowego H. Cegielski w Poznaniu. Zespół zapoznał się z problemami produkcji eksportowej oraz z pracą biura eksportu przy Zakładach H. Cegielski, mającego uprawnienia centrali handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Oceniając ogólnie tegoroczną ekspozycję MTP, poseł Tadeusz Młyńczak podkreślił jej wyższy poziom w porównaniu z rokiem ubiegłym sprawiły to m.in. zmiany strukturalne w ekspozycji targowej - zwiększony udział dóbr inwestycyjnych, trafniejszy dobór eksponatów, ich wysoka jakość i nowoczesność.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Wyższym poziomem charakteryzowała się ekspozycją polskiego przemysłu elektromaszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Poseł Tadeusz Młyńczak przedstawił w imieniu zespołu poselskiego szereg uwag dotyczących struktury asortymentowej wystawionych maszyn, urządzeń i prototypów maszyn, jak również cen za wystawiane maszyny i urządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Zespól uważa, że zbyt powolny jest postęp w podnoszeniu poziomu materiałów reklamowych naszego przemysłu i handlu.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Rola i znaczenie MTP w rozwoju międzynarodowej wymiany handlowej wzrastają z każdym rokiem. Aktualne problemy rozwojowe MTP sprowadzają się do potrzeby szybkiego wypracowania i przyjęcia ostatecznej koncepcji przyszłych imprez targowych, ustalenia i zabezpieczenia odpowiednich środków na modernizację i zabudowę terenów targowych oraz na rozbudowę zaplecza.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR), Józef Macichowski (PZPR), Stanisław Turski (ZSL), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Wiktor Zyzik (PZPR), Jerzy Olszewski (PZPR), Jan Ptasiński (PZPR) i Zdzisław Grudzień (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili podsekretarze stanu: w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Zygmunt Furtak i w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Zdzisław Nowakowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Podkreślono w dyskusji, że w przemyśle elektromaszynowym, odgrywającym istotną rolę w całości gospodarki narodowej, zachodzą poważne pozytywne zmiany; zakłady i zjednoczenia włożyły wiele wysiłku w opracowanie programu rozwoju, stworzona została atmosfera sprzyjająca temu rozwojowi.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Wiele wyrobów naszego przemysłu maszynowego nie ma trudności zbytu na rynkach światowych; reprezentują one bowiem wysoki poziom techniczny i mają ustaloną opinię. Jednakże - zdaniem posłów - utrzymanie się i rozszerzanie eksportu do krajów wysoko uprzemysłowionych wymaga dalszej poprawy jakości i nowoczesności maszyn i urządzeń, zarówno w konstrukcji, jak i w wykończeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Posłowie zwracali uwagę, że przemysł elektromaszynowy dążyć musi do poprawy jakości całej produkcji niezależnie od jej przeznaczenia - na rynek krajowy czy na eksport. Każdy zakład powinien opracować plan poprawy jakości i nowoczesności produkcji, wprowadzania nowych uruchomień.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Pozytywnie oceniono nowe metody obliczania efektywności eksportu, wskazując jednak, że ocena efektywności musi być przedmiotem stałych badań.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Wysiłek w tej dziedzinie został już podjęty; służby ekonomiczne w zakładach i zjednoczeniach uległy wzmocnieniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Rozwój nowoczesnego przemysłu wymaga jak najdalej posuniętej koncentracji i specjalizacji produkcji. Dokonując posunięć w tej dziedzinie, należy jednak pamiętać, że interesy poszczególnych regionów, ambicje poszczególnych zakładów zejść powinny na plan dalszy i zostać podporządkowane rachunkowi ekonomicznemu. Lokować produkcję należy w zakładach przygotowanych, cechujących się wysoką kulturą techniczną. Należy ustalić zakłady wiodące i zakłady satelickie.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Usprawnienie kooperacji, usunięcie ujemnych zjawisk, wpływających na jakość wyrobów finalnych, to problem, któremu poświęcić trzeba wiele uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Niektóre zakłady sygnalizują niezadowalającą jakość maszyn i części do nich pochodzących z importu. Niezbędne w związku z tym jest zaostrzenie rygorów odbioru, przeciwdziałanie liberalnemu stosunkowi handlu zagranicznego do wprowadzanych urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Zwracano uwagę na konieczność ulepszania informacji technicznej, której niedostatek powoduje straty.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W związku z rozszerzającym się zakresem obsługi eksportowanych maszyn i urządzeń, coraz więcej pracowników przemysłu wyjeżdża za granicę. Obok kwalifikacji technicznych niezbędna jest umiejętność posługiwania się przez wyjeżdżających obcym językiem. Stąd konieczność organizowania nauki języków w zakładach pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">W wyniku dyskusji Komisja uchwaliła dezyderaty, z którymi zwraca się:</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">- do Ministra Handlu Zagranicznego i Ministra Przemysłu Ciężkiego o uproszczenie trybu importu osprzętu przeznaczonego dla obrabiarek produkowanych na eksport;</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">- do Ministra Handlu Zagranicznego - o zapewnienie zakładom produkującym na eksport możliwości lepszego wykorzystania środków na inwestycje szybko rentujące oraz zapewnienie kontroli nad prawidłowością i celowością wykorzystania tych środków;</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- do Prezesa Rady Ministrów - o spowodowanie opracowania koncepcji rozwojowej Międzynarodowych Targów Poznańskich i zabezpieczenie środków na jej realizację.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Jak podawaliśmy w Biuletynie nr 165/IV kad., w dniu 27 maja br. Komisja Handlu Zagranicznego odbyła wspólne posiedzenie z komisją Przemysłu Lekkiego. Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy, na którym rozpatrzono realizację zadań eksportowych przez przemysł lekki i drobną wytwórczość. Komisja Handlu Zagranicznego uchwaliła wspólne z Komisją Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy dezyderaty, w których postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">- przyspieszenie weryfikacji i ujednolicenia norm i warunków odbioru jakościowego surowców i materiałów w przemyśle lekkim, zwłaszcza nowych surowców wprowadzanych do przerobu;</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">- uruchomienie bądź rozszerzenie produkcji artykułów technicznych i części zamiennych, których niedobór ujemnie wpływa na całokształt pracy przemysłu lekkiego; niezbędny import artykułów technicznych i części zamiennych powinien mieć priorytet w zakupach dewizowych Ministerstwa Przemysłu Lekkiego w ramach limitu dewizowego, którym ten resort dysponuje;</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- opracowanie standardów opakowań dla wyrobów określonych wytwórców i dla potrzeb określonych rynków zbytu przemysłu lekkiego oraz ustanowienie stałych producentów tych opakowań;</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">- opatrywanie określonymi znakami licencyjnymi wyrobów uszlachetnionych wchodzących w coraz szerszym zakresie do produkcji eksportowej przemysłu włókienniczego i odzieżowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">- przekazywanie zleceń zagranicznych na mniejsze partie obuwia zakładom podległym Komitetowi Drobnej Wytwórczości lub Centralnemu Związkowi Spółdzielczości Pracy, zamiast zakładom przemysłu kluczowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">- zwiększenie eksportu mebli o wysokim standardzie oraz wyspecjalizowanie i odpowiednie techniczne wyposażenie zakładów drobnej wytwórczości, produkujących meble stylowe i artystyczne poszukiwane na rynkach zachodnich.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Ponadto Komisją Handlu Zagranicznego uchwaliły dezyderaty, w których zwraca się o rozważenie możliwości obniżenia cen maszyn używanych, które zbywane są rzemieślnikom przez Biuro Obrotu Maszynami i Surowcami, a także obniżenia kosztów remontu tych maszyn; tworzenie składów konsygnacyjnych artykułów będących stałym przedmiotem eksportu rzemieślniczego; rozważenie możliwości zmiany progresji płaconego przez rzemiosło ryczałtowego podatku od produkcji eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Komisja postuluje również, aby Komitet Drobnej Wytwórczości i rady narodowe zapewniły priorytet w zaopatrzeniu produkcji eksportowej rzemiosła w ramach istniejących kontyngentów surowców i materiałów dla rzemiosła.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00010-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00010-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..fb457d5
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00010-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00010-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 10/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 10/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:10</note>
+        <note type="sessionNo">10</note>
+        <date>1966-10-13</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00010-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00010-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..42641f4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00010-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 13, 14 i 15 października 1966 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posłów: Zdzisława Tomala (ZSL) i Zdzisława Grudnia (PZPR), rozpatrzyła projekt pięcioletniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem Witoldem Trąmpczyńskim i podsekretarzami stanu: Zygmuntem Furtakiem, Józefem Kutinem i Tadeuszem Olechowskim, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z podsekretarzem stanu - Henrykiem Konopackim, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z podsekretarzem stanu - Zygmuntem Kehem, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z podsekretarzem stanu - Aleksandrem Olszewskim, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z podsekretarzem stanu - Stanisławem Lindbergiem, Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzem stanu - Jerzym Popko, Komitetu Drobnej Wytwórczości z zastępcą Przewodniczącego - Stanisławem Gabrylem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Ministerstwa Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Obrady Komisji poprzedzone zostały wielodniowymi pracami trzech podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- do spraw handlu zagranicznego wyrobami przemysłu ciężkiego, chemicznego i górnictwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- do spraw handlu zagranicznego wyrobami przemysłu lekkiego, spółdzielczości pracy i rzemiosła;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- do spraw handlu zagranicznego artykułami rolno-spożywczymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Do udziału w pracach podkomisji zaproszono - obok przedstawicieli Ministerstwa Handlu Zagranicznego - przedstawicieli innych zainteresowanych ministerstw, central handlu zagranicznego, zjednoczeń i zakładów pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Na posiedzeniach plenarnych Komisji podkomisje przedstawiły sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Sprawozdanie podkomisji do spraw handlu zagranicznego wyrobami przemysłu ciężkiego, chemicznego i górnictwa złożył poseł Jerzy Olszewski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Andrzej Borodzik (PZPR), Tadeusz Młyńczak (SD), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Zdzisław Tomal (ZSL), Jerzy Pryma (PZPR), Wiktor Zyzik (PZPR), Antoni Chudziński (ZSL), Józef Macichowski (PZPR), Jan Ptasiński (PZPR), Zdzisław Grudzień (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielili podsekretarze stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego: Zygmunt Furtak i Józef Kutin, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Zygmunt Keh, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Henryk Konopacki oraz dyrektor departamentu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Julian Gren.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Sprawozdanie podkomisji do spraw handlu zagranicznego wyrobami przemysłu lekkiego, spółdzielczości pracy i rzemiosła złożyła poseł Maria Mielczarek (PZPR), założenia projektu planu 5-letniego eksportu wyrobów drobnej wytwórczości przedstawił poseł Józef Raźny (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR), Tadeusz Wysocki (PZPR), Jerzy Olszewski (PZPR), Tadeusz Stefaniak (ZSL), Jan Ptasiński (PZPR), Jerzy Pryma (PZPR), Stefan Godlewski (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Maria Mielczarek (PZPR), Antoni Walaszek (PZPR), Zdzisław Tomal (ZSL). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego - Aleksander Olszewski, zastępca przewodniczącego KDW - Stanisław Gabryl, podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusz Olechowski, dyrektor zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Witalis Stacewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Sprawozdanie podkomisji do spraw handlu zagranicznego artykułami rolno-spożywczymi złożył poseł Zdzisław Tomal (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR), Antoni Chudziński (ZSL), Stanisław Turski (ZSL), Tadeusz Stefaniak (ZSL), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Józef Macichowski (PZPR), Jan Ptasiński (PZPR), Stefan Godlewski (PZPR), Tadeusz Wysocki (PZPR), Jerzy Olszewski (PZPR), Józef Raźny (SD), Zdzisław Tomal (ZSL). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu -Stanisław Lindberg, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa - Jerzy Popko, podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusz Olechowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W trzecim dniu obrad szczegółowych wyjaśnień udzielił Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W wyniku obrad Komisja przyjęła projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970, kierując równocześnie do komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wnioski w sprawie wniesienia poprawek dotyczących:</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- doskonalenia metod, analizy rynkowej, badania koniunktur, perspektyw i struktury popytu dla lepszego dostosowywania nowych i rekonstruowanych zdolności produkcyjnych do potrzeb i wymagań rynków zagranicznych oraz celem uzyskiwania lepszych efektów ekonomicznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- maksymalnego wykorzystania wszystkich możliwości dla rozszerzenia i unowocześnienia produkcji opakowań przystosowanych do potrzeb eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W toku dyskusji wysunięto szereg wniosków dotyczących środków, jakie należy przedsięwziąć, dla dalszego, stałego podnoszenia jakości i nowoczesności produkowanych na eksport wyrobów, dla dalszego podnoszenia efektywności naszego eksportu dla rozszerzenia akwizycji, dla dalszej poprawy naszego bilansu handlowego i płatniczego. Wnioski te, wraz z propozycjami poprawek, przekazano do wiadomości Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, która przewidziała rozpatrzenie problemów handlu zagranicznego na specjalnym posiedzeniu w dniu 24 bież. miesiąca.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00011-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00011-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2be7c0f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00011-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00011-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 11/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 11/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:11</note>
+        <note type="sessionNo">11</note>
+        <date>1966-11-09</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00011-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00011-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..665ada3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00011-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,17 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 9 listopada 1966 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Zdzisława Tomala (ZSL), ustaliła tryb prac nad projektem uchwały o narodowym planie gospodarczym na 1967 rok i podstawowych założeniach planu na 1968 r. w zakresie handlu zagranicznego oraz nad projektem ustawy budżetowej na 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Komisja wysłucha informacji Ministra Handlu Zagranicznego o założeniach planu; koreferaty przygotować mają stałe podkomisje do spraw eksportu i importu przemysłu ciężkiego, chemicznego i paliw; przemysłu lekkiego i drobnej wytwórczości; eksportu i importu rolno-spożywczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Komisja powołała równocześnie podkomisję do spraw wniosków i dezyderatów jakie wyłonią się przy rozpatrywaniu projektu planu. W skład podkomisji weszli posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR), Barbara Gruszkiewicz (bezp.) i Maria Mielczarek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Komisja postanowiła na kolejnym posiedzeniu rozpatrzyć odpowiedzi resortów na dezyderaty. Zreferowanie odpowiedzi zlecono posłom: Marii Mielczarek (PZPR) i Tadeuszowi Młyńczakowi (SD),</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00012-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00012-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8aba109
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00012-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00012-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 12/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 12/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:12</note>
+        <note type="sessionNo">12</note>
+        <date>1966-12-05</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00012-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00012-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..25bc46f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00012-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 5 grudnia 1966 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Zdzisława Grudnia (PZPR), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- odpowiedzi na dezyderaty uchwalone w lipcu br.;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania planu i budżetu w 1963 r. wraz z uwagami NIK do tego sprawozdania w części dotyczącej Ministerstwa Handlu Zagranicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- projekt narodowego planu gospodarczego i budżetu na 1967 r. oraz podstawowych założeń planu na 1968 r. w części dotyczącej handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, - przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem Witoldem Trąmpczyńskim, dyrektor generalny w Ministerstwie Finansów - Henryk Kotlicki, dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Odpowiedzi resortów na dezyderaty Komisji uchwalone w lipcu br. (patrz BPS)217/IV kad. i 175/IV kad./ zreferowali posłowie: Barbara Gruszkiewicz (bezp.) i Maria Mielczarek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Komisja uznała większość odpowiedzi Komisji Planowania oraz resortów: handlu zagranicznego, przemysłu ciężkiego, przemysłu lekkiego, leśnictwa i przemysłu drzewnego, finansów i Komitetu Drobnej Wytwórczości za wyczerpujące i uwzględniające postulaty zawarte w dezyderatach Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Niektóre odpowiedzi uznano za niewystarczające, w związku z czym wysunięto postulat ponownego zbadania przez handel zagraniczny, przemysł lekki i drobną wytwórczość możliwości lokowania zamówień na małe serie obuwia w zakładach drobnej wytwórczości, przy zabezpieczeniu tym zakładom surowca i poprawie warunków produkcji dla zmniejszenia jej kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Na wniosek posła Józefa Raźnego (SD) Komisja zwróciła się do Komisji Planowania o ponowne przeanalizowanie trybu sprzedaży rzemiosłu używanych maszyn, wychodząc z założenia, że nie wszystkie możliwości usprawnienia tej sprzedaży zostały wykorzystane.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania planu i budżetu w 1965 r. wraz z uwagami NIK do tego sprawozdania w części dotyczącej handlu zagranicznego. Sprawozdawcą był poseł Antoni Chudziński (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Przypomniał on, że Komisja rozpatrywała sprawozdanie Ministerstwa Handlu Zagranicznego z wykonania planu i budżetu w 1965 r. na posiedzeniu w dniu 6 lipca br. (patrz BPS nr 217)IV kad./ i przekazała do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów szereg uwag i wniosków wysuniętych w toku dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania planu i budżetu w 1965 r. w części dotyczącej handlu zagranicznego nie odbiega ani w cyfrach bezwzględnych, ani w podstawowych wskaźnikach od uprzednio rozpatrywanego przez Komisję sprawozdania resortu. W związku z tym sprawozdawca wniósł o przyjęcie sprawozdania Rady Ministrów bez dyskusji i podtrzymanie w całej rozciągłości poprzednio zgłoszonych uwag i wniosków.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja propozycję tę przyjęła.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad informację o założeniach projektu planu handlu zagranicznego na lata 1967-1968 przedstawił Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński (Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Projekt budżetu Ministerstwa Handlu Zagranicznego na 1967 r. omówił poseł Tadeusz Młyńczak (SD) wskazał on na prawidłowe ustalenie pozycji dochodów budżetowych oraz na oszczędność i celowość charakteryzującą planowane wydatki Ministerstwa Handlu Zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W dyskusji głos zabrali posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Andrzej Borodzik (PZPR), Józef Raźny (SD), Stefan Godlewski (PZPR), Jerzy Pryma (PZPR), Wiktor Zyzik (PZPR), Antoni Chudziński (ZSL), Maria Mielczarek (PZPR), Tadeusz Wysocki (PZPR), Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Józef Macichowski (PZPR), Zdzisław Grudzień (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński, dyrektor Zakładu Badań Koniunktur i Cen Witold Trzeciakowski oraz dyrektor generalny w Ministerstwie Finansów Henryk Kotlicki.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W toku dyskusji podkreślono, że założenia, proporcje i wskaźniki projektu planu na lata 1967-1968 są prawidłowe i mobilizujące.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wskazywano, że dla dalszego rozwijania i pogłębiania efektów wynikających dla handlu zagranicznego ze słusznych zmian strukturalnych eksportu (zwiększanie się udziału maszyn i urządzeń oraz przemysłowych artykułów konsumpcyjnych) niezbędne jest rozszerzanie istniejących oraz tworzenie nowych form współpracy między przemysłem a handlem zagranicznym, form mających na celu wzajemne uściślanie zobowiązań obu stron.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Chodzi zwłaszcza - zdaniem posłów - o taką zmianę ogólnych warunków dostaw, która umożliwiałaby bardziej elastyczne dostosowywanie się do indywidualnych wymagań odbiorców; kompletowanie, dodatkowe wyposażenie, zmiana opakowań itp. operacje powinny być obowiązkiem zakładu przemysłowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Podkreślano konieczność dalszego zacieśniania współpracy przemysłu i handlu zagranicznego przy zakupie licencji i imporcie inwestycyjnym oraz wypracowanie ogólnych ustaleń normujących tryb prac związanych z tym importem.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Stwierdzono wyraźny postęp w pracach central handlu zagranicznego wyrażający się coraz lepszą znajomością rynków, rosnącą operatywnością i aktywizacją działalności akwizycyjnej. Postulowano usunięcie trudności, na które napotykają jeszcze te centrale w swej działalności, m.in. w organizowaniu reklamy, w sprowadzaniu do. kraju potencjalnych odbiorców wyrobów naszego przemysłu. Za czynnik szczególnie ważny uznano zabezpieczenie kwalifikowanych kadr dla tych central drogą szerszego zatrudniania absolwentów Wydziału Handlu Zagranicznego SGPiS, doszkalania na kursach pomaturalnych kadr ze średnim wykształceniem, angażowania fachowców z dużą praktyką przemysłową. Należy - zdaniem posłów - kontynuować akcję deglomeracyjną.placówek i agend Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Warszawy, co pozwoli na zasilenie aparatu handlu zagranicznego pracownikami ściślej powiązanymi z przemysłem. Podnoszenie kwalifikacji pracowników handlu zagranicznego łączy się ściśle z wprowadzaniem postępu technicznego do przedsiębiorstw handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Nieustannie dążyć należy do intensyfikacji eksportu artykułów możliwie najbardziej przetworzonych. W dalszym ciągu kontynuować trzeba działalność zmierzającą do zwiększania efektywności eksportu; jednym z najważniejszych warunków wzrostu tej efektywności jest podnoszenie jakości, poziomu wykończenia, poprawa estetyki wyrobów eksportowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W centralnych laboratoriach przemysłu lekkiego niezbędne jest zwrócenie większej uwagi na poprawę wzornictwa dla potrzeb eksportu. Posłowie wskazywali, że celowe jest popieranie w przemyśle lekkim akcji bezpośrednich dostaw wyrobów eksportowanych z zakładów produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Z uwagi na przewidywany wzrost obrotów handlowych ze Związkiem Radzieckim w zakresie drewna i artykułów pochodzenia drzewnego konieczne jest podjęcie kroków dla usprawnienia ich przeładunku na stacjach granicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Komisja postanowiła przyjąć projekt planu i budżetu na rok 1967 oraz podstawowych założeń planu na rok 1968, kierując równocześnie do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów propozycje poprawek do projektu planu. Propozycje te dotyczą m.in. zamieszczenia w planie postanowień dotyczących:</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- dalszego usprawniania i zacieśniania współpracy między centralami handlowymi i przemysłem, zwłaszcza w zakresie wieloletniego planowania produkcji i kierunków jej rozwoju w sposób zapewniający optymalny rozwój eksportu;</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- dalszego ulepszania form i metod organizacji rynków dla zapewnienia stałej dynamiki wzrostu eksportu w latach następnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- polepszenia jakości i estetyki opakowań eksportowych oraz lepszego ich przystosowania do wymagań i gustów odbiorców zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komisja uchwaliła również dezyderaty w których postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">- doinwestowanie przemysłu stoczniowego celem stworzenia dodatkowych możliwości eksportu statków rybackich, na które jest obecnie dobra koniunktura i eksportu usług remontowych świadczonych w naszych portach;</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- doinwestowanie Zakładów Chemicznych w Oświęcimiu celem uruchomienia tam oddziału alkoholu metylowego, co pozwoli na zlikwidowanie importu tego artykułu.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">O ZAŁOŻENIACH PROJEKTU PLANU HANDLU ZAGRANICZNEGO NA LATA 1967-1968</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Informacja złożona przez Ministra Handlu Zagranicznego - Witolda Trąmpczyńskiego na posiedzeniu Komisji Handlu Zagranicznego w dniu 5 grudnia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Projekt planu handlu zagranicznego na lata 1967-1968 zawiera założenie osiągnięcia szybszego wzrostu obrotów zagranicznych od poziomu ustalonego w planie 5-letnim na lata 1966-1970. W myśl projektu planu na 1967 r. obroty te mają wzrosnąć w porównaniu do przewidywanego wykonania w 1966 r. o 8,3 proc., a w 1968 r o dalsze 9,2 proc., podczas gdy plan 5-letni zakładał wzrost zarówno dla 1967 r. jak i dla 1968 r. o 8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Szczególnie wydatne przyspieszenie tempa wzrostu w stosunku do ustaleń 5-latki charakteryzuje eksport, którego wartość w 1967 r. ma wzrosnąć o 12,4 proc., a w 1968 r. o 8,2 proc., gdy tymczasem plan 5-letni zakładał wzrost o 10 proc. i 7,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Natomiast wzrost importu w 1967 r. zakłada się na poziomie nieco niższym od ustaleń planu 5-letniego (o 4,5 proc. wobec 6,2 proc. w planie 5-letnim); dopiero w 1968 r. tempo wzrostu importu ulegnie znacznemu zwiększeniu - o 10,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Przyśpieszenie w porównaniu z założeniami planu 5-letniego tempa wzrostu obrotów handlu zagranicznego jest wynikiem ponownej oceny możliwości eksportowych gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Projekt planu na lata 1967-1968 zakłada, obok wysokiego tempa przyrostu globalnego eksportu, również bardzo wydatną zmianę jego struktury towarowej. Udział maszyn i urządzeń w eksporcie wynieść ma w 1967 r. 39,5 proc. i w 1968 r. - 42,7 proc., wobec 38,2 proc. w 1966 r. i 34,4 proc. w 1965 r. Zgodnie z projektem planu na lata 1967-1968 eksport tej grupy towarów wzrosnąć ma w obu tych latach o 16,8 proc. w stosunku do poziomu osiągniętego w roku poprzednim.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Obok kompletnych obiektów przemysłowych, dynamicznie rozwija się w polskim eksporcie maszynowym wywóz maszyn pojedynczych. W latach 1965-1966 eksport ten wzrastał o przeszło 45 proc. rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">W celu maksymalnego zabezpieczenia realizacji napiętych zadań eksportu maszynowego Ministerstwo Handlu Zagranicznego, wspólnie z Ministerstwem Przemysłu Ciężkiego i innymi zainteresowanymi resortami, prowadzi intensywne prace nad wytypowaniem masy towarowej najbardziej odpowiadającej wymogom rynków zagranicznych oraz pogłębia działalność akwizycyjną na tych rynkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Drugą, obok maszyn i urządzeń, szybko rozwijającą się dziedziną eksportu są towary konsumpcyjne pochodzenia przemysłowego, których udział w ogólnym wywozie osiągnąć ma w 1967 r. 14,5 proc. i w 1968 r. 14,9 proc. wobec 14,3 proc. w 1966 r. i 12,3 proc. w 1965 r. W myśl założeń projektu planu eksport tych artykułów wzrośnie o 14,9 proc. w 1967 r. i o dalsze 11,2 proc. w 1968 r. Charakterystycznym elementem rozwoju eksportu towarów przemysłowych konsumpcyjnych jest stale postępująca zmiana jego wewnętrznej struktury towarowej na rzecz wzrostu udziału towarów bardziej przetworzonych: konfekcji, wyrobów dziewiarskich, farmaceutyków, mebli, niektórych sprzętów gospodarstwa domowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Eksport surowców i materiałów do produkcji ma wzrosnąć o 9,3 proc. w 1967 r. i o dalsze 2,9 proc. w 1968 r. Jest to jednak tempo znacznie niższe od zakładanego dla towarów przemysłowych; tym samym więc udział surowców w globalnym eksporcie ma tendencję malejącą. Na początku ubiegłej 5-łatki udział ten wynosił 39 proc., obecnie spada do 31,6 proc. w 1967 r. i 30 proc. w 1968 r. Wzrastające potrzeby gospodarki narodowej, związane z rozwojem przemysłu przetwórczego powodują narastanie tej tendencji i zastępowanie w eksporcie surowców przez wyroby gotowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Eksport artykułów rolno-spożywczych ma wzrosnąć w 1967 r. o 7,9 proc., ale w 1968 r. spadnie ponownie do poziomu osiągniętego w roku bieżącym. Ten znaczny przyrost eksportu rolno spożywczego w 1967 r. jest wynikiem pomyślnej sytuacji w gospodarce rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Wzrost eksportu nastąpi w tych dziedzinach, w których zaopatrzenie rynku wewnętrznego nie nastręcza trudności.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Po stronie importu projekt planu zakłada wzrost jego wartości o 4,5 proc. w 1967 r. i o dalsze 10,9 proc. w 1968 r. Wzrost ten dotyczy przywozu surowców i materiałów do produkcji oraz maszyn i urządzeń; natomiast import towarów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego ulega zmniejszeniu w stosunku do przewidywanego wykonania 1966 r. a import towarów rolno-spożywczych w 1967 r. pozostanie na poziomie 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">W projekcie planu na 1967 r. w stosunku do założeń 5-latki na ten rok poważnie, bo o 500 tys. ton, zostały zmniejszone rozmiary przywozu zbóż. Jest to rezultatem korzystnego ukształtowania się zbiorów krajowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Dzięki możliwości uzyskania dostaw zbóż z ZSRR w ilościach przekraczających, założenie 5-latki o 600 tys. ton, można było zmniejszyć założony import zbóż z krajów kapitalistycznych o 1.100 tys. ton.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Rezygnacja z części importu zbóż jak również przekazanie do dyspozycji handlu zagranicznego dodatkowych towarów na eksport stworzyły warunki do zwiększenia importu szeregu istotnych dla gospodarki narodowej towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Jednym z istotnych problemów stojących do rozwiązania przed handlem zagranicznym jak również i przemysłem jest dalsze dążenie do zwiększenia efektywności eksportu. Na poprawę sytuacji w tej dziedzinie wpływ ma zarówno obniżanie kosztów produkcji eksportowej drogą jej unowocześnienia i usprawnienia organizacyjnego, jak też drogą uzyskiwania wyższych cen na rynkach zagranicznych poprzez podnoszenie jakości, estetyki eksportowanych wyrobów, lepsze przystosowanie towarów do potrzeb rynków zagranicznych; poprzez podnoszenie na wyższy poziom metod sprzedaży towarów i organizacji serwisu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Realizacja napiętych zadań handlu zagranicznego wymaga od całego aparatu handlu zagranicznego maksymalnego wysiłku. Podstawowe formy organizacji tego aparatu - jak stwierdziło V Plenum KC - uznać należy za prawidłowe, tym niemniej jednak w wielu jeszcze dziedzinach formy te wymagają dalszego organizacyjnego usprawnienia, rozwijania i pogłębiania działalności zagranicą i współpracy z przemysłem.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00013-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00013-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..72f4857
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00013-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00013-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 13/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 13/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:13</note>
+        <note type="sessionNo">13</note>
+        <date>1967-01-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00013-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00013-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9e653e6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00013-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 27 stycznia 1967 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kuzińskiego (PZPR), rozpatrywała aktualne problemy współpracy z krajami Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Spraw Zagranicznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem - Witoldem Trąmpczyńskim i podsekretarzem stanu - Marianem Dmochowskim, zastępca Przewodniczącego Komitetu Współpracy z Zagranicą przy Radzie Ministrów - Kazimierz Olszewski, wicedyrektor Zespołu NIK -Wacław Kosicki, oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informację o zadaniach w dziedzinie eksportu do krajów RWPG przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Marian Dmochowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację o ogólnych problemach współpracy gospodarczej z krajami RWPG przedstawił zastępca przewodniczącego Komitetu Współpracy gospodarczej z Zagranicą - Kazimierz Olszewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Młyńczak (SD), Andrzej Borodzik (PZPR), Józef Raźny (SD), Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Tadeusz Wysocki (PZPR) i Stanisław Kuziński (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Marian Dmochowski i Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński oraz zastępca przewodniczącego Komitetu Współpracy z Zagranicą - Kazimierz Olszewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W obradach skoncentrowano się m.in. na problemach koordynacji bieżącego i przyszłych planów wieloletnich, koordynacji inwestycji celem pogłębienia w szczególności specjalizacji i kooperacji produkcji. Służyć temu powinny porozumienia i umowy dwustronne i wielostronne, współpraca techniczna oraz tworzenie wspólnych ośrodków naukowo-badawczych. Wskazywano, iż kontynuować należy wysiłki na rzecz ulepszenia i unowocześnienia stosunków walutowo-pieniężnych między krajami RWPG.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Wiele miejsca poświęcono w dyskusji dalszej aktywizacji naszego przemysłu i handlu w stosunkach z krajami obszaru socjalistycznego. Nowe warunki, jakie powstają na rynkach krajów socjalistycznych w wyniku dokonywanych reform planowania i zarządzania, oraz zachodzących procesów decentralizacyjnych, nasuwają m.in. konieczność nawiązywania i zacieśniania bezpośrednich oraz nacelowanych na konkretne dziedziny wzajemnych kontaktów organizacji przemysłowych i handlowych. Rozszerzenie bezpośrednich kontaktów pozwoli uzyskać lepszą znajomość zainteresowań i potrzeb naszych partnerów.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Jak wskazał przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kuziński (PZPR), niezbędne jest, aby w programach rekonstrukcji poszczególnych branż przemysłu w większej niż dotychczas mierze uwzględniono zagadnienia specjalizacji w ramach RWPG. Element ten powinien być szerzej uwzględniany nie tylko w programach rozwoju poszczególnych branż, lecz również w bieżących planach produkcyjnych. W tej sprawie Komisja wystąpiła z odpowiednim dezyderatem.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Komisja uchwaliła plan prac na rok 1967.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Komisja zamierza zająć się m.in. następującymi problemami:</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- wstępną analizą wyników wprowadzenia do przemysłu nowych zasad obliczania efektywności eksportu;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- analizą udziału floty handlowej w obsłudze handlu zagranicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- eksportem artykułów rolno-spożywczych pod kątem możliwości zwiększenia eksportu warzyw i owoców oraz runa leśnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- zaopatrzeniem w artykuły przemysłowe i konsumpcyjne rynku wewnętrznego, ich eksportem i importem;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- eksportem wyrobów drobnej wytwórczości i jego efektywnością dewizową;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- analizą pracy niektórych central handlu zagranicznego i niektórych rynków zagranicznych - w oparciu o materiały Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W nawiązaniu do obrad nad planem 5-letnim i planem na lata 1967-1968 Komisja uchwaliła dezyderat, w którym stwierdza, że zwiększone zadania aparatu handlu zagranicznego w najbliższych latach wymagać będą większego zasilenia tego aparatu kwalifikowanymi kadrami na poziomie wyższym i średnim.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W związku z tym Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- wprowadzenie w wyższych szkołach ekonomicznych - przy katedrach ekonomiki przemysłu - specjalizacji w zakresie handlu zagranicznego, jak również studiów podyplomowych w tym zakresie;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- wprowadzenie wybranych zagadnień handlu zagranicznego do programów nauczania w średnich szkołach ekonomicznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- włączenie problematyki handlu zagranicznego do szkolenia ekonomicznego prowadzonego w zakładach produkujących na eksport;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- kontynuowanie deglomeracji placówek i agend Ministerstwa Handlu Zagranicznego, co pozwoli zasilić aparat handlu zagranicznego pracownikami ściślej powiązanymi z przemysłem w większych ośrodkach poza Warszawą.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Komisja uchwaliła również dezyderat, w którym wskazuje na możliwości usprawnienia eksportu wyrobów przemysłu lekkiego, zwłaszcza tkanin, poprzez szersze wprowadzanie systemu bezpośrednich dostaw tych wyrobów z fabryk do granicy.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00014-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00014-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..356989f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00014-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00014-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 14/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 14/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:14</note>
+        <note type="sessionNo">14</note>
+        <date>1967-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00014-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00014-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2bb6095
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00014-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 8 marca 1967 r. odbyło się posłodzenie Komisji Handlu Zagranicznego. Obradom przewodniczył poseł Stanisław Kuziński (PZPR). Przedmiotem obrad była wstępna analiza działania nowego rachunku opłacalności eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem Witoldem Trąmpczyńskim, dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów oraz przedstawiciele Zakładu Badań Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o działaniu nowego rachunku opłacalności eksportu przedstawił Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Tadeusz Młyńczak (SD), Jerzy Olszewski (PZPR), Józef Macichowski (PZPR), Jerzy Pryma (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR), Tadeusz Wysocki (PZPR), Jan Ptasiński (PZPR), Zdzisław Tomal (ZSL) i Stanisław Kuziński (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wicedyrektor Zakładu Badań Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego Witold Trzeciakowski i dyrektor tego Zakładu - Stanisław Rączkowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Stwierdziwszy bezsporną potrzebę wprowadzenia nowych metod rachunku opłacalności handlu zagranicznego, posłowie uznali, że poważnym osiągnięciem na tej drodze jest zwłaszcza wprowadzenie rachunku opłacalności bezpośrednio do przedsiębiorstw produkujących na eksport. Przyjęcie zasady zysku kalkulacyjnego przy produkcji eksportowej pozwala ustalić opłacalność eksportu poszczególnych grup wyrobów, a odpisy z zysku na cele nagradzania załóg stanowią skutecznie działający bodziec rozwijania produkcji w pożądanych dla eksportu asortymentach.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Podkreślano, że w stosunkowo krótkim okresie działania rachunku opłacalności w przedsiębiorstwach, ujawniły się już silne i słabsze ogniwa produkcji eksportowej w poszczególnych branżach bądź organizacjach gospodarczych. Inne zasady rachunku opłacalności dotyczyć powinny rzemiosła, przemysłu terenowego i spółdzielczości pracy. Należy również zastosować odrębne podstawy obliczania opłacalności eksportu artykułów rolno-spożywczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wskazywano, że należy wyciągać z rachunku opłacalności i z efektów jego stosowania dalej idące wnioski, dotyczące porządkowania wielu zasadniczych zagadnień naszej ekonomiki (ceny fabryczne, metody obliczania kosztów wytwarzania, system tworzenia i podziału akumulacji). Jednym z podstawowych elementów rachunku opłacalności eksportu powinna być prawidłowa wycena surowców dewizowych. Za warunek prawidłowości rachunku opłacalności uznano właściwe kształtowanie rozmiarów akumulacji, w oparciu o obiektywne kryteria ekonomiczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Szeroko omawiano sprawy kursu granicznego (tzn. najwyższego dopuszczalnego kosztu uzyskania 1 zł dewizowego), kryteriów ustalania tego kursu.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wiele uwagi zajęły sprawy prawidłowego podziału w ramach przedsiębiorstw nagród za uzyskanie efektywności eksportu. Wskazywano, że obowiązujące zasady bywają naruszane, wskutek czego następuje rozproszenie przeznaczonych na ten cel środków; nagradzaniem obejmuje się czasem również te osoby, które nie miały wpływu na opłacalność produkcji eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Poruszano ponadto szereg innych zagadnień związanych ze stosowaniem rachunku opłacalności, jak rola zjednoczeń przemysłowych w nowych warunkach kształtowania produkcji eksportowej i ich wpływ na lokowanie tej produkcji w poszczególnych zakładach; wpływ czynników zewnętrznych, np. w postaci wysokich barier celnych ustanawianych przez niektóre kraje, na kształtowanie się cen naszych wyrobów na rynkach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Jak podkreślił przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kuziński (PZPR), rachunek opłacalności handlu zagranicznego ma tą zasadniczą zaletę, że w produkcji eksportowej przesuwa punkt ciężkości z asortymentów nieopłacalnych na opłacalne. Rachunek opłacalności pozwolił już wyciągnąć wiele wniosków w zakresie ustalania kierunków inwestowania i programowania rozwoju branż. Idee opłacalności legły zresztą u podstaw obecnego planu 5-letniego, co wyraża się m.in. w wielkich nakładach na rolnictwo, które prowadzą do stopniowej eliminacji importu zbóż, a także w stosunkowo znacznie większych nakładach na chemię jako rozwojową gałąź naszego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Kwoty tworzące fundusz nagród za opłacalność produkcji eksportowej są bardzo wysokie. Wypłacane z tego tytułu nagrody stanowią w wielu wypadkach - przy prawidłowym ich podziale - najsilniejszy ze stosowanych u nas pozapłacowych bodźców ekonomicznych. Stąd ogromna waga jaką przykładać powinny do właściwego rozdziału tych kwot zarówno administracja gospodarcza jak i Konferencje Samorządu Robotniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Wiele zagadnień szczegółowych wynikających ze stosowania w praktyce rachunku opłacalności eksportu powinno być stale przedmiotem badań, mających na celu usuwanie nieprawidłowości i dalsze doskonalenie tego systemu.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Poważne zadanie, jakie stoi przed aktywem gospodarczym - to głębokie opanowanie w ciągu bieżącego roku rachunku opłacalności eksportu, opanowanie umiejętności posługiwania się nim na co dzień i wykorzystywania go jako podstawy do decyzji w transakcjach eksportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Opanowanie tego systemu pozwoli na lepsze przystosowanie asortymentu produkcji do wymogów rynków zagranicznych i do potrzeb poszczególnych odbiorców; pozwoli wreszcie na bardziej prawidłowe ustalanie inwestycji przedsiębiorstw i zjednoczeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja wyraziła podziękowanie Zakładowi Badań Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego za poważny wkład pracy i twórczej myśli ekonomicznej, włożony w przygotowanie i wdrożenie do praktyki rachunku opłacalności handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Komisja zleciła podkomisjom zajmującym się zagadnieniami eksportu i importu wyrobów przemysłu ciężkiego i przemysłu lekkiego, skonfrontowanie w terenie założeń z praktyką stosowania rachunku opłacalności eksportu. Zespoły poselskie mają przeprowadzić badania w niektórych zakładach przemysłu maszynowego, chemicznego, włókienniczego, odzieżowego, dziewiarsko-pończoszniczego. i skórzanego. Wnioski jakie wynikną z tych badań staną się przedmiotem kolejnych posiedzeń Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">WSTĘPNA ANALIZA DZIAŁANIA NOWEGO RACHUNKU OPŁACALNOŚCI EKSPORTU</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Informacja złożona przez Ministra Handlu Zagranicznego - Witolda Trąmpczyńskiego na posiedzeniu Komisji Handlu Zagranicznego w dniu 8 marca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Prace nad zagadnieniem efektywności handlu zagranicznego resort prowadzi od szeregu lat.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Ważnym etapem tych prac było opracowanie kompleksowego modelu optymalizacji bieżącej wymiany z zagranicą, wykonane w Zakładzie Badań Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego w latach. 1960-1964. W miarę postępu w pracach nad stroną teoretyczną zagadnienia, możliwe było stopniowe ich wykorzystanie dla celów praktycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W pierwszym etapie wyniki wykorzystywane były w stosunkowo wąskim zakresie, głównie do eliminowania z eksportu zdecydowanie nieopłacalnych pozycji. Brak było natomiast bodźców działających systematycznie w kierunku optymalizacji naszego handlu zagranicznego, poprzez nieustanne doskonalenie jego struktury towarowej i kierunkowej, szczególnie na odcinku eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Wzrost roli handlu zagranicznego nadał problematyce efektywności eksportu rangę pierwszoplanową w całej gospodarce narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Okoliczności te stanowiły przesłanki do decyzji jaka zapadła na V Plenum KC PZPR w grudniu 1965 r., a przewidującej wprowadzenie szerokiego systemu bodźców ekonomicznego zainteresowania poprawą wyników ekonomicznych naszego eksportu, zarówno ze strony przemysłu, jak i handlu zagranicznego. Decyzje te zostały wprowadzone w życie uchwałą Rady Ministrów z dnia 31 maja 1966 r. w sprawie nagradzania pracowników państwowych przedsiębiorstw przemysłowych i przedsiębiorstw handlu zagranicznego za efektywność eksportu. Uchwała ta została następnie uzupełniona uchwałą z dnia 2 grudnia 1966 r. w sprawie dalszych prac w zakresie poprawy opłacalności eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Obok tego podjęto szereg dalszych uchwał w sprawach wiążących się bezpośrednio bądź pośrednio z nowowprowadzonym systemem nagradzania za efektywność eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Tak więc rok 1966 stał się przełomowym w dziedzinie wprowadzenia rachunku efektywności eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W sumie objętych zostało systemem nagradzania nieco ponad 50 proc. wartości całego naszego eksportu. Dotyczy to zarówno obrotów z krajami socjalistycznymi, jak i kapitalistycznymi Nagradzaniem z tytułu opłacalności eksportu objęte zostały, obok przedsiębiorstw dostarczających swoje wyroby bezpośrednio na eksport, również przedsiębiorstwa kooperujące, jeśli produkcja ich w bezpośrednich dostawach eksportowych objęta jest również nagradzaniem.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Podstawą obliczania wysokości nagród za opłacalność eksportu jest zysk kalkulacyjny netto osiągany w eksporcie wyrobów przemysłu przetwórczego. Nagrody za opłacalność wypłacane są w zależności od wysokości zysku kalkulacyjnego netto; wszelki eksport realizowany przy gorszej opłacalności powoduje zmniejszenie wysokości należnych nagród.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Półroczny okres obowiązywania systemu nagradzania za efektywność eksportu nie pozwala jeszcze na dokonanie kompleksowej oceny jego funkcjonowania, tym niemniej można stwierdzić, że wywarł on bardzo dodatni wpływ na ekonomikę naszego eksportu - a pośrednio - całej gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Oznacza to m.in.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- wprowadzenie po raz pierwszy w Polsce zasady nagradzania za wyniki kalkulacyjne, a więc za opłacalność produkcji krajowej, mierzonej obiektywnymi kryteriami relacji światowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">- zainicjowanie łączności interesów zakładu produkcyjnego i biur przedsiębiorstw handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Przede wszystkim w przemyśle kluczowym dał się zauważyć duży postęp w zakresie zrozumienia sensu i celowości rachunku ekonomicznego, w produkcji eksportowej. Zasadnicze pojęcia leżące u podstaw systemu nagradzania jak uzysk dewizowy, koszty kalkulacyjne, kursy graniczne, dewizowy charakter materiałów użytych do produkcji, dyscyplina kosztów itp. przestają być traktowane jako pojęcia akademickie, teoretyczne i ważne tylko dla wąskiej grupy specjalistów w aparacie centralnym. Pojęcia te są obecnie w szybkim tempie przyswajane przez aparat produkcyjny i handlowy w terenie i tłumaczone są na praktyczny język efektów, ocen i nagród.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Znajduje to również wyraz w uruchomieniu pod egidą Komitetów Wojewódzkich PZPR, PIHZ, PTE i resortów dziesiątków różnych kursów szkoleniowych na powyższe tematy.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W przedsiębiorstwach handlu zagranicznego i w przedsiębiorstwach produkcyjnych podejmuje się szereg inicjatyw w zakresie zmiany asortymentów produkcyjnych, poprawy cen dewizowych, usprawnień organizacji produkcji i obniżek kosztów i cen. Wyłącza się z produkcji asortymenty, których dalsze utrzymanie w eksporcie nie jest ekonomicznie uzasadnione, kwestionuje się celowość eksportu asortymentów nie przynoszących zysków.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Mimo ogólnego stwierdzenia pozytywnych efektów działania systemu nagradzania za efektywność eksportu, zarysowały się również pewne zjawiska negatywne wyrażające się m.in. nie zawsze właściwym stosunkiem wielkości nagród do osiąganych efektów dewizowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Minister Trąmpczyński wskazał na nieopłacalność eksportu niektórych wyrobów przemysłu kluczowego, na zróżnicowanie przyczyn tej nieopłacalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Dla podjęcia konkretnych decyzji co do utrzymania w eksporcie lub skreślenia z listy eksportowej poszczególnych pozycji przemysłu kluczowego oraz dla sprecyzowania środków mających na celu poprawę efektywności, w oparciu o indywidualną analizę przyczyn niekorzystnego kształtowania się wskaźników opłacalności, została powołana międzyresortowa komisja. Komisja ta ma przedstawić KERM konkretne wnioski w tej sprawie, w terminie do dnia 31 maja 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Dla sformułowania wniosków dotyczących utrzymania lub skreślenia z eksportu artykułów rolnych w kolejnych latach i opracowania metod analizy opłacalności tego eksportu powołano międzynarodową komisję, która również przedstawi konkluzje Komitetowi Ekonomicznemu Rady Ministrów w terminie do dnia 31 maja 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Powołana została również międzyresortowa komisja, której zadaniem jest dostosowanie ogólnie obowiązujących zasad dopuszczania do eksportu do specyfiki produkcji przemysłu terenowego i spółdzielczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">W ramach tej samej komisji opracowywane są zasady dopuszczania do eksportu towarów produkcji sektora nieuspołecznionego oraz nowego systemu rozliczeń tego sektora z tytułu produkcji eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Jak widać, prace związane z problematyką opłacalności eksportu prowadzone są szerokim frontem. Analizy tego zagadnienia uwzględniają obecnie różnorodność eksportowanych asortymentów. Uwzględniają one zróżnicowanie dostawców masy towarowej przeznaczonej na eksport, czego wyrazem jest np. dostosowanie zasad badania opłacalności do specyfiki przemysłu drobnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Jednocześnie z analizą tą wiąże się już system bodźców skierowany na zainteresowanie pracowników państwowych zakładów przemysłowych i przedsiębiorstw handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Prace prowadzone w tym zakresie powinny przyczyniać się...</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">... przeznaczonej na eksport, czego wyrazem jest np. dostosowanie zasad badania opłacalności do specyfiki przemysłu drobnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Jednocześnie z analizą tą wiąże się już system bodźców...</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00015-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00015-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f84290a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00015-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00015-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 15/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 15/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:15</note>
+        <note type="sessionNo">15</note>
+        <date>1967-05-05</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00015-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00015-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c9c1eba
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00015-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 5 maja 1967 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kuzińskiego (PZPR). rozpatrzyła działanie nowego rachunku opłacalności eksportu, ze szczególnym uwzględnieniem realizacji uchwały Rady Ministrów w sprawie nagradzania za efektywność eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z podsekretarzami stanu - Zygmuntem Furtakiem i Tadeuszem Olechowskim, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z podsekretarzem stanu Zdzisławem Nowakowskim, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z podsekretarzem stanu Aleksandrem Olszewskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Handlu Wewnętrznego, dyrektorzy zespołów NIK - Edward Demidowski, Franciszek Kusto, Jerzy Miżyński oraz wicedyrektor Zakładu Badania Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego - Witold Trzeciakowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdanie zespołu poselskiego z wizytacji zakładów przemysłu lekkiego przedstawiła poseł Maria Mielczarek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Zespół wizytował 2 zakłady przemysłu wełnianego w Bielsku, 3 zakłady przemysłu odzieżowego w Bytomiu i Łodzi, 3 zakłady przemysłu dziewiarsko-pończoszniczego oraz 2 zakłady przemysłu obuwniczego. Na zakończenie wizytacji zespół spotkał się z kierownictwem zjednoczeń, którym podlegają powyższe zakłady oraz z kierownictwem central handlu zagranicznego „Confexim”, „Skórimpex” i „Ce-Te-Be”.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdanie zespołu poselskiego z wizytacji zakładów przemysłu ciężkiego złożył poseł Jerzy Olszewski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Zespół zwizytował 6 zakładów przemysłu ciężkiego na terenie woj. katowickiego, a ponadto oparł się na szczegółowej analizie materiałów statystycznych otrzymanych z 34 zakładów w woj. katowickim, 14 w woj. gdańskim i 30 w woj. krakowskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Grzywiński (SD) Tadeusz Wysocki (PZPR), Jerzy Pryma (PZPR), Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Andrzej Borodzik (PZPR), Józef Macichowski (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Maria Mielczarek (PZPR) dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego - Aleksander Olszewski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Zdzisław Nowakowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Wewnętrznego - Tadeusz Olechowski oraz wicedyrektor Zakładu Badania Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego - Witold Trzeciakowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Zarówno w referatach jak i w dyskusji stwierdzono, że nowy system obliczenia efektywności eksportu i nagradzania za rozwój efektywnego eksportu działa jeszcze zbyt krótko, by móc dać pełną ocenę jego skuteczności.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Niemniej jednak już dziś stwierdzić można, że w zakładach produkujących na eksport stał się on w większości przedsiębiorstw najsilniejszym pozapłacowym bodźcem ekonomicznym. Doprowadzony bezpośrednio do zakładów nowy rachunek opłacalności eksportu spowodował wzrost zainteresowania załóg ekonomiką produkcji eksportowej, pobudził wiele inicjatyw, ściślej związał interesy producenta z interesami handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W funkcjonowaniu tego systemu zaobserwowano jednak pewne nieprawidłowości.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">System obliczania efektywności należy tak doskonalić, aby przeciwdziałać tendencji do unikania produkcji eksportowej mniej opłacalnej dla zakładu, ale bardzo potrzebnej z punktu widzenia interesów gospodarki kraju. Dla tego celu będą szerzej wykorzystane specjalna fundusze MHZ działające niezależnie od wyników bezpośredniego rachunku opłacalności eksportu. Należy też - zdaniem posłów - działać systemem bodźców w takim kierunku, aby uniemożliwić rozwijanie się tendencji do podejmowania produkcji eksportowej kosztem rynku wewnętrznego oraz do wzrostu eksportu wyrobów mniej przetworzonych, których efektywność eksportu bywa wyższa. Zarówno resort handlu zagranicznego jak i resorty gospodarcze powinny na bieżąco analizować działanie rachunku opłacalności eksportu i podejmować skuteczne środki przeciwdziałające rozwijaniu się takich tendencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wiele uwagi poświęciły zespoły i uczestnicy dyskusji podziałowi funduszu nagród za rozwój efektywnego eksportu wewnątrz przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Jak stwierdził zespół wizytujący zakłady przemysłu lekkiego spośród 10 wizytowanych zakładów, fundusz nagród w II półroczu 1966 r. uzyskało 7 zakładów. W zakładach, w których rozdysponowano ten fundusz uderza fakt, że odsetek nagrodzonych pracowników umysłowych jest znacznie wyższy aniżeli odsetek pracowników fizycznych, że stosunkowo znaczne są również różnice wysokości nagród wypłacanych tym dwóm grupom pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Zespół wizytujący zakłady przemysłu ciężkiego sygnalizował rozmaitą praktykę stosowaną w tym zakresie i brak jasności czy ograniczać nagradzanie tylko do tych pracowników, którzy biorą bezpośredni udział w produkcji eksportowej i pomijać pracowników, którzy w pośredni sposób przyczyniają się do jej rozwoju.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Zarówno w przemyśle lekkim jak i w przemyśle ciężkim nie została w pełni i konsekwentnie rozwiązana sprawa podziału funduszu nagród między wytwórcą produktu finalnego i jego kooperantami.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Zespół wizytujący zakłady przemysłu ciężkiego postulował rozważenie możliwości rozszerzenia systemu nagradzania również za korzystne, kompleksowe transakcje importowo-eksportowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Zespół wizytujący zakłady przemysłu lekkiego zwrócił uwagę, że w warunkach długoletniego niedoinwestowania naszego przemysłu lekkiego walka o opłacalność produkcji eksportowej w tym przemyśle jest bardzo trudna. Tym niemniej wprowadzenie nowego rachunku opłacalności umożliwiło wyzwolenie szeregu inicjatyw dotyczących pożądanych zmian asortymentu produkcji, urealnienia niektórych cen fabrycznych, podwyżek cen dewizowych itp. Jednakże wszystkie dotychczasowe wysiłki dokonane zarówno w tym przemyśle jak i w handlu zagranicznym nie przyniosły w eksporcie wyrobów przemysłu lekkiego zasadniczej poprawy opłacalności. W przemyśle tym bodźcowe działanie nowego systemu nagradzania jest słabsze niż w innych gałęziach przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Rozważano stosowanie w przemyśle lekkim kosztów średnio branżowych jako podstawy cen fabrycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Rozważano również metody kalkulacji opłacalności eksportu, w wypadku otrzymania przez przedsiębiorstwo narzutów do cen fabrycznych z tytułu atrakcyjności wyrobu (cena nowości) i znaku jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Zdaniem zespołu wizytującego zakłady przemysłu ciężkiego, wyniki wizytacji wskazują na potrzebę uelastycznienia możliwości szerszego korzystania przez zakłady produkujące na eksport z funduszu postępu technicznego, którego dysponentami są w praktyce resort oraz Komitet Nauki i Techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Zespół postuluje również ponowienie podjętej analizy w roku przyszłym i przygotowanie, w oparciu o tę analizę, wniosków do planu inwestycyjnego na lata 1971-1975.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Zespół badający efektywność eksportu w przemyśle lekkim zwrócił też uwagę na zagadnienie nie związane bezpośrednio z rachunkiem opłacalności, lecz rzutujące na efektywność eksportu wyrobów tego przemysłu. I tak, zdaniem zespołu, rozważenia wymaga sprawa elastycznego stosowania Polskich Norm w produkcji eksportowej, właściwego zagospodarowania odrzutów eksportowych, co wymaga odpowiedniego współdziałania między przemysłem, handlem zagranicznym i handlem wewnętrznym; zabezpieczenia atrakcyjnych opakowań dla produkcji eksportowej przemysłu lekkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kuziński (PZPR) zwrócił uwagę, że nowy system obliczania efektywności eksportu i nagradzania za tę efektywność traktować należy jako jeden z etapów udoskonalenia rachunku ekonomicznego w przedsiębiorstwach. Badania przeprowadzone przez zespoły poselskie jak również wypowiedzi uczestników dyskusji dają w wyniku szereg cennych uwag, które powinny być uwzględnione przy określaniu dalszych dróg rozwojowych tego systemu.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W szczególności można i należy ulepszyć zasady podziału nagród wewnątrz przedsiębiorstw między pracowników umysłowych i fizycznych, przeciwdziałać nadmiernemu rozdrabnianiu nagród, eliminować wszelkie przejawy przypadkowości w rozdziale nagród. Osiągnie się to tylko wówczas jeśli problemy te zostaną bardziej zbliżone do załóg, do organizacji związkowych i Konferencji Samorządu Robotniczego. W większym niż dotychczas stopniu należy pogłębiać wśród załóg zrozumienia znaczenia nowego systemu obliczania efektywności eksportu. Do takiego działania powinien szerzej włączyć się aparat central handlu zagranicznego. Pogłębianie współpracy między zakładami produkującymi na eksport, a aparatem handlu zagranicznego przynieść może poważne korzyści obu kontrahentom.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W przemyśle lekkim szczególnej uwagi wymaga sprawa skojarzenia umownych warunków dostaw eksportowych z obowiązującymi normami; działać należy w ten sposób, by nie spowodować nadmiernych odrzutów.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Usprawnieniu wymaga w ogóle gospodarka odrzutami eksportowymi; dla osiągnięcia poprawy w tym zakresie niezbędne jest pogłębienie współpracy między producentami a organizacjami handlu wewnętrznego i handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W tym kierunku powinny być sformułowane dezyderaty Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00016-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00016-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2ab9969
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00016-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00016-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 16/, Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi /nr 20/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 16/, Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi /nr 20/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:16</note>
+        <note type="sessionNo">20</note>
+        <date>1967-06-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kuziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00016-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00016-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..4562613
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00016-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">2 czerwca 1967 r. Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi i Komisja Handlu Zagranicznego, obradujące pod przewodnictwem posła Stanisława Kuzińskiego (PZPR), rozpatrywały wpływ działalności polskiej floty handlowej na bilans płatniczy kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Żeglugi z Ministrem Januszem Burakiewiczem, Ministerstwa Handlu Zagranicznego z podsekretarzem stanu - Zygmuntem Furtakiem, dyrektor Zjednoczenia Portów Morskich - M. Kowalikowski, dyrektor Przedsiębiorstwa Polskiej Żeglugi Morskiej w Szczecinie - Ryszard Kazycz, dyrektor Polskich Linii Oceanicznych w Gdyni - Stanisław Bejger, dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Poseł Andrzej Benesz (SD) przedstawił w imieniu zespołu podstawowe problemy działalności polskiej floty handlowej oraz jej wpływu na bilans płatniczy kraju. Referat przygotował poseł Stanisław Grzywiński (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Zespoły poselskie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi oraz Komisji Handlu Zagranicznego zapoznały się z działalnością przedsiębiorstw gospodarki morskiej, badając równocześnie dewizową efektywność tej działalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Ładunki polskich towarów przewożonych polskimi statkami stale wzrastają. Wydatki za frachty płacone obcym armatorom ulegają dzięki temu zmniejszeniu. Równolegle rosną stale wpływy za dokonywanie przez polską marynarkę handlową przewozy ładunków obcych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Statki polskiej floty przewiozły w 1966 r. ogółem 9,8 mln ton polskich towarów. Udział naszej floty w przewozach towarów eksportowanych i importowanych przez polskie przedsiębiorstwa handlu zagranicznego wyniósł w 1966 r. 45,5 proc. Zgodnie z wytycznymi IV Zjazdu PZPR, do roku 1970 udział ten powinien wzrosnąć do 53 proc., dzięki realizacji ustalonego programu rozbudowy floty handlowej. Jak wynika z dotychczasowej realizacji tego programu, rysują się perspektywy pełnego wykonania zamierzeń w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wstępne założenia rozwojowe floty polskiej na lata 1971-1975 przewidują, że w r. 1975 przewozy dokonywane własnymi statkami wyniosą- 25,5 mln ton, z czego 8 mln ton przypaść ma na ładunki obce. Udział ładunków obcych w ogólnych przewozach wynieść ma 31,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Te ambitne zadania oparte są na dalszej modernizacji naszej floty handlowej. Ostatnie bowiem lata zapisały się szczególnie wyraźnymi zmianami w zakresie struktury wielkości i eksploatacji tonażu handlowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Budowany obecnie statek jest nieporównywalny do swego poprzednika z lat ubiegłych. Zmiany te pociągnęły za sobą wzrost kosztów budowy i eksploatacji statków handlowych, przy jednoczesnym podwyższeniu jakości oferowanych usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Proces modernizacji floty już trwa i zgodnie z planem bieżącej 5-latki sama tylko Polska Żegluga Morska otrzyma 19 dużych statków trampowych o łącznym tonażu 387 tys. DWT. Przewiduje się także budowę w stoczniach polskich statku do przewozu ładunków masowych o tonażu 50 tys. DWT. Eksploatacja dużych statków daje możność osiągnięcia najniższych jednostkowych kosztów przewozu towarów. Warunkiem jednak uzyskania optymalnych efektów ekonomicznych z eksploatacji dużych jednostek jest szybka i sprawna ich obsługa w portach. Tymczasem, w przeciwieństwie do budownictwa okrętowego, wprowadzanie postępu technicznego w naszych portach morskich oraz przystosowanie ich do przyjmowania i obsługi dużego tonażu, postępuje dość wolno. Dlatego, niezależnie od koniecznych inwestycji, należy rozważyć, jakie poczynania pozwoliłyby w międzyczasie na osiągnięcie optymalnej obsługi naszej modernizującej się floty.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Dalszym warunkiem sprawnej obsługi statków w portach jest szybki odbiór towarów importowanych przez zakłady produkcyjne.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">O ile można zgodzić się, że dla szybkiego załadunku statku towar powinien być w rozsądnych ilościach zgromadzony w porcie, to nie ma ekonomicznego uzasadnienia, by towary importowane, w które zostały zaangażowane środki dewizowe przetrzymywane były w składach portowych, powodując zarazem ograniczenie przepustowości portu dla ruchu eksportowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Osobnym zagadnieniem, rzutującym na pracę portu i czas obsługi statków, są trudności w zaspokajaniu potrzeb na wagony. Wydłużanie czasu obsługi statków w porcie, obojętnie z jakiej przyczyny, powoduje płatne w wolnych dewizach kary za jego przetrzymywanie ponad czas przewidziany umową o przewóz, a poza tym zwiększa koszty eksploatacji statku i tym samym przyczynia się do podwyższenia stawek frachtowych przewozu morskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Drugą branżą resortu żeglugi, z którą zapoznał się zespół poselski podczas objazdu portów, są morskie stocznie remontowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Produkcja przedsiębiorstw podległych Zjednoczeniu Morskich Stoczni Remontowych wykazała w ciągu lat 1961-1965 największy wzrost wśród wszystkich branż resortu żeglugi. Wartość produkcji w cenach bieżących przekroczyła w 1965 r. poziom 1960 r. o 115,4 proc. W 1966 r. nastąpił dalszy wzrost produkcji stoczni remontowych, osiągając w skali Zjednoczenia blisko 15 proc. w stosunku do 1965 r. Plan na 1967 r. zakłada dalszy wzrost produkcji towarowej o 5,6. proc. Zakup zagranicą jeszcze w ubiegłym 5-leciu dwóch dużych doków nie tylko umożliwił przeprowadzanie w kraju remontów dużych statków, między innymi MS „Batory”, lecz także pozwolił zaspokoić w pełni wszystkie potrzeby własnych armatorów i rozwinąć eksport usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Wartość tego eksportu w 1965 r. wzrosła 4-krotnie w stosunku do 1960 r. Rok 1966 przynosi dalszy wzrost. Wartość eksportu usług zrealizowanego przez przedsiębiorstwa zgrupowane w Zjednoczeniu Morskich Stoczni Remontowych stanowiła w roku ubiegłym 23,8 proc, wartości produkcji towarowej Zjednoczenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Eksport usług remontowych jest dla gospodarki narodowej korzystny ze względu na małe zużycie materiałów i niewielki import uzupełniający, a duży udział robocizny. Pozytywnym zjawiskiem jest stale rosnąca opłacalność dewizowa eksportu tych usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Pozytywne wyniki działalności naszych stoczni remontowych są tym cenniejsze, że osiągane przy równoczesnym pełnym zabezpieczaniu potrzeb remontowych polskiej floty. Jakość prowadzonych prac remontowych nie budzi zastrzeżeń. Armatorzy wskazują na konieczność włączenia się stoczni remontowych do walki o wydłużenie czasu eksploatacji naszej floty, co powinno nastąpić w drodze zaostrzenia norm remontowych w stosunku do kontrahentów krajowych. Sprawa ta znajdzie swoje rozwiązanie w ramach realizacji uchwały VII Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Plan 5-letni zakłada dalszy szybki wzrost morskich stoczni remontowych. Pozwoli to na pełne pokrycie wzrastających krajowych potrzeb remontowych oraz na znaczne zwiększenie eksportu usług. Eksport ten w 1970 r. powinien więcej niż 2-krotnie przewyższyć poziom osiągnięty w 1965 r., przy wyższym tempie wzrostu usług do strefy kapitalistycznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Maria Mielczarek (PZPR), Jan Ptasiński (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR), Ryszard Pospieszyński (PZPR), Józef Macichowski (PZPR), Antoni Walaszek (PZPR), Zenon Królasik (PZPR), Leon Lendzion (bezp.); dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Zygmunt Furtak i Minister Żeglugi Janusz Burakiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W dyskusji wskazywano, że ustalenie właściwych kierunków rozwoju floty handlowej przynieść może naszej gospodarce poważne efekty dewizowe. Rozbudowując flotę trzeba by nowe jednostki przystosowane były do świadczenia usług najbardziej opłacalnych. W oparciu o rachunek opłacalności określić należy przyszłą strukturą naszej floty, wyznaczyć jak daleko pójść na tworzenie nowych linii regularnych i rozwój trampingu.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Przy ustalaniu proporcji rozwoju stoczni produkcyjnych i stoczni remontowych, proporcji między eksportem statków, a produkcją na własny użytek, decydować powinna sprawa efektów dewizowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Dla osiągnięcia wyższej niż dotąd opłacalności dewizowej niezbędne jest - zdaniem posłów - zacieśnianie współpracy między żeglugą i handlem zagranicznym; m.in. podejmowanie wspólnych inwestycji, zapewnienie udziału przedstawicieli żeglugi w negocjacjach handlowych, usprawnienie systemu rozliczeń między żeglugą i handlem. Zacieśnienia wymaga również współpraca między żeglugą i transportem lądowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Wiele miejsca w dyskusji poświęcono rozwojowi usług świadczonych przez stocznie remontów; wskazywano na konieczność rekonstrukcji i rozbudowy niektórych stoczni. Chodzi o rozwój bardzo opłacalnych usług remontowych świadczonych obcym armatorom.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Przy obecnym stanie technicznym tych stoczni, rozszerzenie zakresu remontów może nastąpić poprzez usprawnianie organizacji pracy, rozwój postępu technicznego itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Poważnym źródłem wpływów dewizowych są nasze porty. Ich modernizacja a zwłaszcza mechanizacja prac przeładunkowych pozwoliłaby te wpływy zwiększyć. Wymaga to zabezpieczenia odpowiednich dostaw przez Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego, Więcej uwagi - zdaniem posłów - należy poświęcić zwiększeniu przewozów tranzytowych i to nie tylko z krajami socjalistycznymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Program rozwoju, floty w bieżącej 5-latce został już ustalony; stosunkowo trudno więc teraz wpływać na zmianę kierunków tego rozwoju. Natomiast otwartą, wymagającą głębokiego przemyślenia i poważnych analiz jest sprawa opracowania takiego programu na lata 1970–1975. Od tego programu bowiem zależy dalsza działalność żeglugi i wpływ dewiz z tytułu tej działalności. Jest to dziedzina, gdzie rachunek optymalizacji ma szerokie pole do działania.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Przy ustalaniu kierunków rozwoju floty brać trzeba pod uwagę szereg elementów, stosunkowo mało porównywalnych ze sobą; niezbędne jest więc sprowadzenie ich do wspólnego mianownika, jakim jest rachunek ekonomiczny. Określenie wielkości samego tonażu floty nie jest wystarczające; uwzględnić trzeba również długość przewozu, koszt. 1 tono-mili, wpływy dewizowe i oszczędności dewizowe itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Dla stworzenia pełnego obrazu możliwości uzysku dewizowego z działalności floty handlowej niezbędne jest również przeprowadzenie rachunku opłacalności inwestycji w całej gospodarce narodowej, nie tylko w gospodarce morskiej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Należy zanalizować w jakim stopniu trzeba by w przyszłości eksportować statki, lub ograniczać ten eksport, a nawet zwiększać import jednostek pływających dla zwiększenia własnego tonażu przewozowego zarówno dla towarów krajowych, jak i rozwijania usług przewozowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Opracowanie programu rozwoju floty powinno być oparte na zasadach rachunku programowania liniowego, przy czym z kilku wariantów, należy wybrać najbardziej korzystny. Ustalenie więc metody opracowania programu na przyszłą 5-latkę jest sprawą wysuwającą się obecnie na plan pierwszy; pozwoli nam to uniknąć subiektywnych ocen opłacalności poszczególnych kierunków rozwojowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Drugi problem wymagający rozważenia, to zainwestowanie portów. Należy się zastanowić do jakich granic eksportować urządzenia załadunkowe i wyładunkowe w zestawieniu z inwestowaniem tego sprzętu w naszych portach. Podobnie sprawa ma się z importem tych urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Uwzględnienia rachunku ekonomicznego wymaga też rozbudowa mocy stoczni remontowych. W dyskusji mocno podkreślano duże zapotrzebowanie na eksportowe usługi remontowe i dużą efektywność dewizową tych usług, przy ograniczonej obecnie mocy przerobowej naszych stoczni remontowych. W tej problematyce zainteresowane są zarówno resort żeglugi, jak i przemysł ciężki. Planując rozwój takich usług, trzeba jednak równocześnie zabezpieczyć odpowiednie dostawy części zamiennych, materiałów niezbędnych do remontów, rozbudować składy konsygnacyjne, zrewidować cenniki usług itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">W rozpatrywanej dziedzinie szczególne znaczenie ma właściwie ułożona współpraca między wszystkimi kontrahentami gospodarki morskiej. Głównie jednak trzeba zwrócić uwagę na prawidłowy rozwój tej współpracy między resortem żeglugi a handlem zagranicznym. Mimo powołania Rady Koordynacji Żeglugi, szereg nabrzmiałych problemów nie został rozwiązany. Należy więc zastanowić się nad podniesieniem rangi tego ciała, by mogło ono operatywnie załatwiać ujawniające się trudności.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Komisje powołały wspólną podkomisję dla opracowania projektu dezyderatów, wynikających z wizytacji portów oraz z dyskusji. W skład podkomisji weszli z ramienia Komisji Handlu Zagranicznego posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR) i Barbara Gruszkiewicz (bezp.); z ramienia Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi - posłowie: Ryszard Pospieszyński (PZPR) i Mirosław Żurek (ZSL).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00017-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00017-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8acdbeb
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00017-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00017-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 17/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 17/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:17</note>
+        <note type="sessionNo">17</note>
+        <date>1967-06-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00017-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00017-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b8bd78f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00017-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,20 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 2 czerwca 1967 r. Komisja Handlu. Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Zdzisława Grudnia (PZPR), rozpatrzyła odpowiedzi na dezyderaty oraz uchwaliła dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Odpowiedzi resortów na dezyderaty uchwalone w toku debaty nad planem 5-letnim na lata 1966-1970 oraz nad planem na 1967 r. zreferował poseł Józef Macichowski (PZPR). Komisja przyjęła odpowiedzi resortów, uznając jednocześnie odpowiedzi Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministra Handlu Zagranicznego w sprawie zabezpieczenia dopływu kwalifikowanych kadr dla handlu zagranicznego za nie dość wyczerpujące.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące działania nowego rachunku opłacalności eksportu; problem ten rozpatrywany był przez Komisję na posiedzeniu w dniu 5 maja br. (patrz BPS)380/ IV kad./.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- dokonywanie przy weryfikacji i opracowywaniu nowych norm w przemyśle lekkim analizy poziomu zakresu i szczegółowości wymagań zawartych w Polskich Normach oraz w normach branżowych; zdaniem Komisji, właśnie w przemyśle lekkim, w którym o wartości użytkowej wielu wyrobów decyduje nie tylko trwałość wykonania, ale i atrakcyjne wzornictwo, zgodność z wymogami mody, efektowność wykończenia itp. norma jakościowa powinna zawierać zestaw parametrów niezbędnych do ujawniania najistotniejszych cech danego wyrobu oraz powinna umożliwiać szybkie dostosowywania się do wymagań i gustów odbiorców zagranicznych i krajowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- umożliwienie w branżowych warunkach dostaw towarów przemysłu lekkiego przewidzianych na eksport, trybu odstępowania od norm, oczywiście w przypadkach uzasadnionych względami efektywności gospodarczej i w zakresie nie obniżającym podstawowych walorów jakościowych tych wyrobów;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- pogłębienie współpracy między producentami a organizacjami handlu wewnętrznego i handlu zagranicznego, które zagwarantowałoby właściwe działanie mechanizmu zbytu odrzutów eksportowych; unormowanie trybu zamawiania i przyjmowania przez handel wewnętrzny tych odrzutów powinno znaleźć wyraz zarówno w branżowych warunkach dostaw towarów przeznaczonych na eksport, jak i w konkretnych efektywnie działających porozumieniach trójstronnych między jednostkami przemysłu, handlu wewnętrznego i handlu zagranicznego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00018-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00018-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..88b96a2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00018-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00018-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 18/, Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi /nr 22/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 18/, Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi /nr 22/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:18</note>
+        <note type="sessionNo">22</note>
+        <date>1967-06-12</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00018-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00018-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d4ab08d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00018-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 12 czerwca 1967 r. odbyło się wspólne posiedzenia Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi oraz Komisji Handlu Zagranicznego. Obradom przewodniczył poseł: Andrzej Benesz (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Komisje uchwaliły dezyderaty dotyczące działalności polskiej floty handlowej i jej wpływu na bilans płatniczy kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Problem ten był przedmiotem wspólnych obrad obu Komisji w dniu 2 czerwca br. (por. BPS nr 397)IV/.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W uchwalonych dezyderatach czytamy m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Zapoczątkowane w resorcie żeglugi prace nad ustaleniem założeń generalnych rozwoju floty na lata 1971-1975 winny być prowadzone w oparciu o kompleksowy rachunek ekonomiczny, uwzględniający takie m.in. elementy, jak: rozmiary i struktura dostaw drogą morską (w tym: tonaż i rodzaj ładunków, długość przewozu, koszt przewozu 1 tono-mili); uzysk dewizowy netto z tytułu przewozu ładunków obcych i obsługi obcych statków; oszczędności dewizowe z tytułu przewozu ładunków polskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Dla uzyskania pełnego obrazu możliwości zwiększenia wpływów dewizowych z działalności floty handlowej, należy również dokonać rachunku całości nakładów inwestycyjnych związanych bezpośrednio i pośrednio z rozwojem floty, a więc obejmujących różne dziedziny gospodarki (m.in. transport kolejowy i drogowy, żeglugę śródlądową, stocznie remontowe, magazyny itp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Istnieje także potrzeba zanalizowania opłacalności ewentualnego ograniczenia w przyszłości eksportu statków czy nawet rozszerzenia importu jednostek pływających, celem zwiększenia własnego tonażu przewozowego zarówno dla potrzeb polskiego handlu zagranicznego, jak i dla obsługi obcych ładunków.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Oparcie programowania rozwoju floty na kompleksowym rachunku ekonomicznym poprzez wybór najkorzystniejszego wariantu rozwoju floty - umożliwi określenie jej optymalnej wielkości i struktury na lata 1971-1975.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W związku z dokonywaną zmianą struktury przewożonej masy towarowej w kierunku wzrostu udziału ładunków bardziej pracochłonnych, przy istniejącym niedoborze siły roboczej na Wybrzeżu, niezbędne skracanie czasu postoju statków w porcie realizowane być może jedynie poprzez modernizację portów, a więc wyposażenie ich w zautomatyzowane urządzenia przeładunkowe i nowoczesny sprzęt zmechanizowany.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W związku z powyższym należy rozważyć możliwość zwiększenia mechanizacji prac przeładunkowych w portach bądź w oparciu o sprzęt produkowany w kraju, bądź w oparciu o zwiększenie importu sprzętu i urządzeń przeładunkowych - o ile zakup tych urządzeń za granicą okaże się opłacalny dewizowo poprzez skrócenie postoju statków w portach.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Przy rozważeniu obu tych możliwości należy maksymalnie uwzględnić wymóg typizacji sprzętu dostarczanego naszym portom.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Z uwagi na opłacalność eksportu usług remontowych oraz dobre perspektywy rozwoju tych usług - istnieje potrzeba zwiększenia potencjału produkcyjnego stoczni remontowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W tym celu - równolegle z rozbudową mocy dokowej stoczni remontowych - należałoby zapewnić stoczniom odpowiednie zaopatrzenie materiałowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W działaniu na rzecz rozszerzenia i podniesienia jakości eksportowanych usług remontowych należy mieć na uwadze potrzebę uruchomienia właściwych bodźców ekonomicznych /rozważenie możliwości objęcia stoczni remontowych systemem nagradzania za efektywny eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Istnieje potrzeba utworzenia warunków sprzyjających szerszej aktywizacji tranzytu przez polskie porty - m.in. poprzez: wspólne opracowanie przez zainteresowane resorty kompleksowego planu rozwoju usług tranzytowych w oparciu o program inwestycji - w portach, na kolejach i w żegludze śródlądowej; lepszą koordynację działalności Ministerstwa Żeglugi, Ministerstwa Komunikacji i Ministerstwa Handlu Zagranicznego - poprzez Komisję Tranzytową - w zakresie praktycznej realizacji polityki tranzytowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Usprawnienia wymaga koordynacja działalności wszystkich zainteresowanych resortów - kontrahentów gospodarki morskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Dotyczy to m.in. zabezpieczenia powiązania portów z transportem kolejowym i śródlądowym, dozbrojenia portów w urządzenia przeładunkowe i sprzęt mechaniczny, zorganizowania serwisu części zamiennych dla stoczni remontowych, rozbudowy i właściwego gospodarowania powierzchnią magazynową w portach i na zapleczu.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Szczególnej uwagi wymaga sprawa właściwej koordynacji i współdziałania między resortem żeglugi a resortem handlu zagranicznego. Mimo powołania Żeglugowej Rady Koordynacyjnej i zawarcia przez obu zainteresowanych ministrów porozumienia o współpracy, wiele jeszcze problemów oczekuje rozwiązania. I tak na przykład:</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- niedostateczne jest współdziałanie obu resortów w zakresie programowania i realizacji wspólnych inwestycji w oparciu o wzajemnie konsultowane perspektywiczne plany rozbudowy floty;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- niedostateczny jest udział przedstawicieli żeglugi w negocjowaniu umów i zawieraniu kontraktów handlowych związanych z wysokimi kosztami frachtowymi;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- konieczne jest zacieśnienie bezpośredniej operatywnej współpracy między armatorami i centralami handlu zagranicznego - zwłaszcza wszędzie tam, gdzie tonaż polski zainteresowany jest w zachowaniu własnej gestii transportowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- wiele nieprawidłowości tkwi nadal w systemie wzajemnych rozliczeń między handlem zagranicznym a żeglugą.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00019-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00019-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4baa3e4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00019-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00019-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 19/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 19/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:19</note>
+        <note type="sessionNo">19</note>
+        <date>1967-06-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kuziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00019-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00019-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..daf1724
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00019-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 28 czerwca 1967 r. Komisja Handlu Zagranicznego obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kuzińskiego (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- wysłuchała sprawozdania zespołu poselskiego z wizytacji Międzynarodowych Targów Poznańskich;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- rozpatrzyła sprawozdanie Ministerstwa Handlu Zagranicznego z wykonania planu i budżetu w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem Witoldem Trąmpczyńskim i podsekretarzem stand - Zygmuntem Furtakiem, podsekretarze stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu - Stanisław Lindberg, w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego - Zdzisław Przygoda, dyrektor Departamentu Eksportu w Ministerstwie Przemyła Ciężkiego - Julian Gren, dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdanie zespołu poselskiego z wizytacji Międzynarodowych Targów Poznańskich przedstawił poseł: Andrzej Borodzik (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Antoni Chudziński (ZSL), Józef Macichowski (PZPR) i Maria Mielczarek (PZPR), dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu - Stanisław Lindberg, dyrektor departamentu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Julian Gren i podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego - Zdzisław Przygoda.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Zarówno w referacie, jak i w dyskusji pozytywnie oceniono tegoroczną polską ekspozycję na Targach. Zwracano uwagę na jej bardziej handlowy charakter, na bardziej trafny dobór eksponatów, ich estetyczną prezentację. Podkreślano również poprawę informacji handlowej i reklamy.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Równolegle wskazywano, że ekspozycja polską powinna w jeszcze większym stopnia opierać się na rozpoznanych potrzebach potencjalnych. klientów.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Uznając potrzebę prezentowania na Targach prototypów, które są ilustracją naszych możliwości konstrukcyjnych i produkcyjnych, zwracano uwagę na utrzymanie ich udziału w ogólnej ekspozycji w umiarkowanych proporcjach.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dalszym ciągu - pomimo poprawy nie jest rozwiązany problem opakowań naszych wyrobów przeznaczonych na eksport. Sprawie tej - rokujących w szczególności wykorzystaniu możliwości rokujących poprawę w tym zakresie - postanowiono poświęcić specjalne posiedzenie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Postanowiono również rozpatrzyć problemy badania rynków i metod akwizycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Rozważano problem skrócenia czasokresu trwania Targów. Wyrażono opinię, że dla celów handlowych najzupełniej dostateczny byłby okres 10-dniowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Rozważano również problemy inwestycyjne związane z potrzebą rozszerzenia terenów targowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła sprawozdanie Ministerstwa Handlu Zagranicznego z wykonania planu i budżetu w roku 1966. Materiały informacyjne opracowane przez resort posłowie otrzymali na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Sprawozdawcą był poseł Tadeusz Młyńczak (SD). Uwagi Najwyższej Izby Kontroli przedstawił dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Józef Raźny (SD), Józef Macichowski (PZPR), Antoni Chudziński (ZSL), Wiktor Zyzik (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Jerzy Pryma (PZPR), Stefan Godlewski (PZPR), Stanisław Kuziński (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W referacie i dyskusji wskazywano, że rok 1966 przyniósł szereg pozytywnych zjawisk, do których zaliczyć należy przede wszystkim:</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- znaczną dynamikę wzrostu eksportu maszyn na rynki krajów rozwiniętych, choć ogólnie plan eksportu maszyn i urządzeń nie został wykonany;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- upowszechnienie nowych zasad rachunku opłacalności eksportu i związanego z tym systemu nagród, co przyczyniło się do aktywizacji produkcji eksportowej i poprawy opłacalności eksportu wielu wyrobów;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- poprawę jakości i nowoczesności wielu wyrobów produkowanych na eksport;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- postęp w organizacji rynków zbytu;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- korzystne wyniki w handlu zagranicznym artykułami rolno-spożywczymi osiągnięte bez uszczerbku dla rynku wewnętrznego i w trudnych warunkach zbytu na rynkach światowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Jako zjawiska negatywne uznano m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- zbyt powolną jeszcze dynamikę wzrostu naszych obrotów z zagranicą;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- niepełne wykorzystanie możliwości zwiększania obrotów z krajami...</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">...;</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">- niedostateczną rytmiczność naszych dostaw eksportowych, jak również dostaw importowych;</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">- istniejące nadal niedomagania na odcinku współpracy przemysł- handel zagraniczny.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Sumując wnioski zgłoszone przez sprawozdawcę oraz posłów uczestniczących w dyskusji, przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kuziński (PZPR) stwierdził:</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Ocena realizacji zadań handlu zagranicznego w roku 1966 skłania do zwrócenia uwagi Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów na niektóre ważne problemy z tej dziedziny, rzutujące na sformułowanie zadań w roku 1968.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Nie zdołano praktycznie wcielić w życie zasady planowania obrotów zagranicznych w ujęciu wartościowym. Zasada ta, pomyślana jako jeden z podstawowych elementów samodzielności gospodarczej zjednoczeń przemysłowych, jest naruszana wskutek trudności oderwania się od ogólnokrajowych bilansów poszczególnych wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Istotnym problemem jest nierytmiczne realizowanie obrotów, spiętrzenie dostaw w końcu kwartału lub w końcu roku. Powoduje to różnego rodzaju perturbacje wynikające z efektów finansowych poszczególnych transakcji oraz z różnicy wpływów dewizowych w poszczególnych okresach i związane z tym wysokie oprocentowanie zaciąganych kredytów krótkoterminowych. Resorty powinny zwrócić o wiele więcej uwagi na ten problem, zgodnie z uchwałą VII Plenum KC PZPR nakładającą na całą gospodarkę obowiązek rytmicznego wykonywania zadań. Niezależnie od tego należałoby rozważyć możliwość przedłużenia poza koniec roku okresu rozliczeń, bądź zastosowania innych bodźców sprzyjających bardziej równomiernemu realizowaniu obrotów.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Ważnym miernikiem efektywności pracy aparatu handlu zagranicznego jest poziom cen uzyskiwanych w eksporcie i płaconych w imporcie. O ile cały zespół środków badania efektywności eksportu zaczyna już dawać rezultaty, wyrażające się zainteresowaniem i naciskiem producentów na uzyskiwanie opłacalnych cen, o tyle w dziedzinie importu bodźce opłacalności działają bardzo słabo lub wcale. Stąd wydaje się celowe zaapelowanie do resortu handlu zagranicznego, aby prowadzone w tej dziedzinie prace koncepcyjne zostały szybciej zakończone, tak, aby ich wyniki mogły być wdrożone do praktyki gospodarczej.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Stwierdzić można w pracy aparatu handlu zagranicznego zarysowujące się korzystne zmiany polegające m.in. na coraz szerszym uwzględnianiu kryteriów ekonomicznych, a nie tylko wskaźników realizacji planu obrotów.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Trzeba w większym niż dotychczas stopniu - dotyczy to również Najwyższej Izby Kontroli - koncentrować uwagę na wielkich, kluczowych transakcjach. Transakcje drobniejsze powinny być przeprowadzane w sposób uproszczony.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Negatywnie ocenić trzeba pracę komitetów branżowych. Trzeba zastanowić się nad możliwością zmiany trybu ich pracy, tak, aby mogły one podejmować wiążące decyzje. Trzeba stworzyć mocniejsze, bezpośrednie powiązania przemysłu z rynkami zagranicznymi. Dotyczy to zwłaszcza rynków krajów socjalistycznych, gdzie należy obecnie stosować bogatsze niż dotąd formy akwizycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu w 1966 r. przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00020-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00020-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c271e21
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00020-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00020-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 20/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 20/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:20</note>
+        <note type="sessionNo">20</note>
+        <date>1967-10-11</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00020-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00020-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..899e274
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00020-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,41 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 11 października 1967 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kuzińskiego (PZPR), rozpatrzyła aktualny stan i perspektywy rozwoju eksportu produktów ogrodniczych i runa leśnego oraz odpowiedzi na uchwalone przez Komisję dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem Witoldem Trąmpczyńskim, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z podsekretarzem stanu - Stanisławem Lindbergiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Rolnictwa i Urzędu Rady Ministrów, - dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- wiceprezesi Centrali Spółdzielni Ogrodniczej: Wiktor Gwoździewski i Józef Niemiec, dyrektorzy: PHZ „Hortex”- Tadeusz Kaliński, PHZ „Agros” - Kryspin Strabel, ZPL „Las” - Stanisław Dobrodziej.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem szczegółowe materiały informacyjne z Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Zjednoczenia Przemysłu Leśnego „Las”.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Referat o aktualnym stanie i perspektywach rozwoju eksportu produktów ogrodniczych i runa leśnego przedstawił poseł Antoni Chudziński (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Eksport płodów ogrodniczych, runa leśnego i ich przetworów stanowił w roku 1965 - 9,8 proc., a w roku 1966 - 12,5 proc. wartości eksportu towarów rolno-spożywczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W ogólnej wartości eksportu w roku 1966 warzywa świeże (łącznie z ziemniakami wczesnymi) stanowiły 22 proc., owoce świeże 9 proc., mrożonki - 11 proc., półprzetwory owocowe i warzywne - 36 proc., przetwory owocowe i warzywne - 20 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Zakłada się, że w roku 1970 udział eksportu mrożonek wyrośnie do 20,5 proc.; stosunkowo dalszemu obniżeniu ulegnie udział eksportu warzyw i owoców świeżych. Zmiany struktury towarowej odzwierciedlają dążenie do preferowania w eksporcie artykułów bardziej opłacalnych, w szczególności artykułów przetworzonych, które są bardziej poszukiwane na rynkach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Możliwości poprawy opłacalności szukać należy w drodze obniżenia kosztów produkcji niektórych asortymentów w przemyśle państwowym oraz wszystkich asortymentów - w chłodniach i zamrażalniach plonu spółdzielczego, jak również poprzez uzyskiwanie masy towarowej o wyższym standardzie.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Na zagranicznych rynkach artykułów rolno-spożywczych panuje ostra konkurencja; w związku z tym niezbędna jest stała troska o jak najstaranniejszy dobór odpowiednich odmian eksportowych, zapewnienie właściwej pielęgnacji upraw, słowem nieustanna troska o podnoszenie jakości eksportowych towarów; wpływać na to może również odpowiednia rozbudowa i wyposażenie zaplecza magazynowo-chłodniczego, punktów skupu, środków transportu, zwłaszcza specjalistycznego, którego brak nadal odczuwają nasze centrale handlowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zachodzi też potrzeba stałego doskonalenia metod i form handlu zagranicznego tą grupą artykułów.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Rozwiązania wymaga problem opakowań zwłaszcza opakowań detalicznych. Jeśli przemysł krajowy nie będzie mógł zapewnić produkcji odpowiednich opakowań, trzeba je importować, gdyż jakość ich wpływa poważnie na wysokość uzyskiwanej ceny.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Zdzisław Tomal (ZSL), Jerzy Olszewski (PZPR), Stanisław Turski (ZSL), Józef Macichowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Wskazując na znaczne osiągnięcia w dziedzinie handlu zagranicznego produktami ogrodniczymi i runem leśnym, posłowie zwracali równocześnie uwagę na konieczność dalszego intensyfikowania tego eksportu, mającego duże perspektywy rozwojowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Zdaniem dyskutantów możliwości wzrostu eksportu produktów ogrodniczych rozpatrywać należy w trzech płaszczyznach: wzrostu produkcji artykułów eksportowych, rozszerzenia kręgu odbiorców zagranicznych, zwiększenia efektywności.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Możliwości zwiększenia produkcji ogrodniczej na eksport są ilościowo bardzo poważne, nacisk kłaść jednak należy przede wszystkim na nieustanną poprawę jakości tych artykułów. Osiągnąć to można poprzez rejonizację upraw na wyspecjalizowanych, mających optymalne warunki, terenach. W tych wyspecjalizowanych rejonach należy rozwiązywać problemy transportu i przechowalnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Wskazywano w dyskusji na znaczny postęp osiągnięty przez centrale handlu zagranicznego w zakresie znajomości rynków zagranicznych i wykorzystania możliwości eksportu. Nadal jednak - zdaniem posłów - dążyć trzeba do rozszerzenia kręgu odbiorców, bardziej wnikliwie analizować perspektywy zbytu, aby tą drogą odpowiednio przygotowywać produkcję na następne okresy.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wskazywano w dyskusji na konieczność wykorzystania różnego rodzaju, niejednokrotnie drobnych, lecz wysoko opłacalnych form eksportu; m.in. duże perspektywy ma eksport nasion i sadzonek drzew leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu - Stanisław Lindberg, dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Leśnego - Stanisław Dobrodziej, dyrektor departamentu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - M. Nitecki oraz Minister Handlu Zagranicznego Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Zarówno wnioski zawarte w referacie jak i przebieg dyskusji pozwalają na stwierdzenie, że Komisja w pełni może zaakceptować główne kierunki rozwoju eksportu produktów ogrodniczych i runa leśnego; dotyczy to zarówno organizacji produkcji, jak i skupu i przetwórstwa, w których to dziedzinach obserwuje się poważny postęp stwarzający warunki opłacalności eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Ekonomiczne znaczenie eksportu tych artykułów polega przede wszystkim na tym, że jego rozwój nie wymaga kosztownych inwestycji, że pozwala on na osiąganie znacznych efektów kosztem stosunkowo niewielkiej powierzchni gruntów uprawnych, że ma duże perspektywy dalszej poprawy efektywności. Dlatego też do tego odcinka eksportu przywiązywać trzeba dużą wagę i nie szczędzić wysiłków zmierzających do jego rozwoju.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Podstawową dziedziną kryjącą szerokie możliwości zwiększenia efektywności eksportu płodów ogrodniczych i runa leśnego jest sfera obrotu i przetwórstwa. Wysokie są jeszcze koszty handlowe, wynikające m.in. z niepotrzebnych przerzutów, nadmiernej rozbudowy administracji; należy opracować konkretny program obniżki tych kosztów, uwzględniający usprawnienia organizacyjne, nacjonalizację przewozów, podniesienie stopnia mechanizacji prac, rozbudowę przechowalni itp. Efektywność inwestycji z tego zakresu jest bardzo duża; konieczne więc jest ustalenie śmiałego, długofalowego programu w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Do problemów poruszonych w toku dyskusji Komisja powróci przy rozpatrywaniu projektu planu na 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty, dotyczące systemu nagradzania za efektywność eksportu, wpływu działalności polskiej floty handlowej na bilans płatniczy kraju, rytmiczności realizacji planów obrotów handlu zagranicznego, Międzynarodowych Targów Poznańskich, współdziałania przemysłu z handlem zagranicznym, zagospodarowania odrzutów eksportowych, zabezpieczenia środków dewizowych na import opakowań.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Sprawozdawcami byli posłowie: Barbara Gruszkiewicz (bezp.) i Maria Mielczarek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W wyniku dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Stanisław Grzywiński (SD), Jan Ptasiński (PZPR), Jerzy Olszewski (PZPR), Stanisław Kuziński (PZPR) i po wysłuchaniu dodatkowych wyjaśnień udzielanych przez Ministra Handlu Zagranicznego - Witolda Trąmpczyńskiego oraz dyrektorów Zespołów w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Zbigniewa Wojterkowskiego i Witalisa Stacewicza, Komisja przyjęła odpowiedzi resortów na dezyderaty; do wielu problemów poruszonych w odpowiedziach Komisja postanowiła wrócić w toku dalszych prac.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Komisja postanowiła rozpatrzyć na kolejnym posiedzeniu problem reklamy w handlu zagranicznym; dla opracowania tego tematu powołano zespół w składzie posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Tadeusz Młyńczak (SD), Stefan Godlewski (PZPR) i Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00021-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00021-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4ac4d23
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00021-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00021-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 21/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 21/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:21</note>
+        <note type="sessionNo">21</note>
+        <date>1967-11-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00021-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00021-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..833680a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00021-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 20 listopada 1967 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Zdzisława Grudnia (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- wysłuchała informacji Ministra Handlu Zagranicznego - Witolda Trąmpczyńskiego o aktualnym stanie realizacji zadań planu na 1967 r. oraz o ogólnych założeniach planu na 1968 r. w resorcie handlu zagranicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- rozpatrzyła zagadnienie organizacji i efektywności reklamy w handlu zagranicznym;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- rozpatrzyła sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu Państwa w roku 1966 w zakresie handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem - Witoldem Trąmpczyńskim i podsekretarzem stanu - Tadeuszem Olechowskim, Prezes Polskiej Izby Handlu Zagranicznego - Antoni Adamowicz, dyrektorzy Zespołów NIK - Franciszek Kusto i Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację o aktualnym stanie realizacji zadań Narodowego Planu Gospodarczego na 1967 r. oraz o ogólnych założeniach NPG na 1968 r. w resorcie handlu zagranicznego przedstawił Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Udzielił on również odpowiedzi na pytania posłów:</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Tadeusza Młyńczaka (SD), Antoniego Chudzińskiego (ZSL), Konstantego Łubieńskiego (bezp. „Znak”), Marii Mielczarek (PZPR), Józefa Raźnego (SD). Zdzisława Tomala (ZSL), Wiktora Zyzika (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Pytania dotyczyły m.in.: stosunku i wzajemnych powiązań pomiędzy handlem zagranicznym i handlem wewnętrznym; wpływu realizacji planu inwestycyjnego na wyniki handlu zagranicznego; efektywności eksportu niektórych artykułów; kształtowania się. bilansu handlowego oraz eksportu i importu niektórych towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Komisja postanowiła potraktować informację Ministra Handlu Zagranicznego jako wprowadzenie do dyskusji nad projektem planu handlu zagranicznego na rok 1968. Dyskusję tę Komisja przeprowadzi w końcu bież. miesiąca.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Informację o organizacji i efektywności reklamy w handlu zagranicznym przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusz Olechowski (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Uwagi Zespołu poselskiego przedstawił poseł Andrzej Borodzik (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Zespól zwizytował 7 central handlu zagranicznego oraz Wydawnictwa Handlu Zagranicznego i „Agpol”. Obserwacje poczynione w toku wizytacji pozwalają na stwierdzenie, iż zarówno w centralach handlu zagranicznego jak i w przedsiębiorstwach specjalizujących się w reklamie naszego eksportu pogłębia się zrozumienie jej znaczenia. Ostatnio podjętych zostało szereg udanych prób i różnorodnych inicjatyw w tym zakresie. Ta różnorodność form jest w pełni zrozumiała, gdyż reklamować trzeba towary różnego typu, różnych branż.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Współpraca central handlu zagranicznego z przedsiębiorstwami przemysłowymi i zjednoczeniami na polu reklamy układa się coraz pomyślniej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Należałoby stworzyć zakładom przemysłowym i zjednoczeniom większe możliwości reklamowania ich wyrobów zagranicą. Więcej uwagi powinien przemysł zwrócić na sprawę opakowań; odczuwa się potrzebę organizowania komórek specjalizujących się w tej problematyce.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Prawidłowe i skuteczne prowadzenie działalności propagandowo-reklamowej napotyka na szereg trudności różnego charakteru.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Wytyczne resortu handlu zagranicznego wskazują na konieczność rozbudowy komórek reklamowych w centralach handlu zagranicznego. Nie stworzono jednak dostatecznych warunków realizacji tych wytycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Baza poligraficzna w kraju nie pozostaje bez wpływu na pewne trudności przy realizacji wydawnictw reklamowych. Centrale rozbudowują co prawda bazę tzw. małej poligrafii na własne potrzeby. Jednak proces ten, nieujęty w ramy określające jego zasięg i wielkość, może doprowadzić do nadmiernej rozbudowy tej bazy, a tym samym do niepełnego wykorzystania zainstalowanych maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W ostatnich latach uległa znacznej poprawie jakość naszych wydawnictw reklamowych; osiągnięty stan nie może jednak zadowalać. W wielu wydawnictwach napotykamy na przykład błędy w tłumaczeniu na języki obce, szata graficzna nie zawsze jest na wysokim poziomie. Poważne zastrzeżenia budzi nadal terminowość wykonywania zamówień na wydawnictwa reklamowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Zbyt mało mamy w kraju specjalistów reklamy zagranicznej; zbyt wąskie jest również grono tłumaczy. Istnieje potrzeba stworzenia dużej grupy specjalistów, zwłaszcza tłumaczy na języki obce i grafików, których można by zatrudnić w komórkach reklamy poszczególnych central handlu zagranicznego. Należy stworzyć możliwości szkolenia kadr w tej dziedzinie - kadr zarówno ze średnim, jak i wyższym wykształceniem.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Młyńczak (SD), Maria Mielczarek (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”) oraz przewodniczący obradom poseł Zdzisław Grudzień (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W dyskusji stwierdzono, że w ostatnich, latach zakres, poziom i wszechstronność reklamy naszych wyrobów zagranicą uległy poważnej poprawie, Wobec rozwoju handlu zagranicznego i prezentowania na obcych rynkach coraz to nowych artykułów, osiągnięty stan nie może zadowalać i należy w dalszym ciągu dokładać starań, by reklama stawała się coraz bardziej skuteczna i efektywna. Trudności hamujące prawidłowy rozwój działalności propagandowo reklamowej nie są łatwe do przezwyciężenia i na likwidację niektórych potrzeba jeszcze pewnego czasu.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Wskazywano w dyskusji na konieczność rozważenia możliwości większego uelastycznienia środków przeznaczonych na reklamę, zwiększenia dyspozycyjności funduszu akwizycyjnego. Wskazując na trudności w dziedzinie kadr specjalizujących się w reklamie zagranicznej, posłowie postulowali stworzenie form ich kształcenia; rozważano też możliwość utworzenia instytutu naukowo-badawczego względnie katedry w zakładzie naukowym, która zajęłaby się badaniem całokształtu problematyki reklamy w handlu zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W związku z niedostateczną terminowością wykonywania zamówień central handlu zagranicznego na wydawnictwa reklamowe i z poważnymi stratami, jakie to w konsekwencji przynosi, postulowano rozważenie ograniczenia dotychczasowego monopolu WHZ w dziedzinie wydawniczej poprzez stworzenie regionalnych ośrodków wydawniczych; i tak np. Łódź specjalizować by się mogła w wydawnictwach reklamowych dla przemysłu lekkiego, Katowice - dla przemysłu ciężkiego itp. Wobec trudnej sytuacji w poligrafii należałoby zastanowić się - zdaniem posłów - nad celowością wydzielenia niektórych drukarń bądź ich części wyłącznie dla potrzeb handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Posłowie wskazywali na potrzebę większej koncentracji środków na reklamę i propagandę, w celu uniknięcia nadmiernego ich rozdrobnienia oraz w celu stworzenia możliwości lepszego uszeregowania potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Komisja zleciła zespołowi opracowanie projektu dezyderatów w oparciu o informacje i przebieg dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1966 w części dotyczącej handlu zagranicznego. Sprawozdawca - poseł Tadeusz Młyńczak (SD) stwierdził zgodność między rozpatrzonym w dniu 28 czerwca br. (por. BPS nr 415)1V kad./ sprawozdaniem Ministerstwa Handlu Zagranicznego z wykonania planu i budżetu w roku 1966 a przedłożonym obecnie sprawozdaniem rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Komisja postanowiła przekazać Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wniosek o przyjęcie sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w 1966 r. w części dotyczącej handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">O STANIE REALIZACJI ZADAŃ NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO 1967 R. ORAZ O OGÓLNYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA ROK 1968 W ZAKRESIE HANDLU. ZAGRANICZNEGO</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Handlu Zagranicznego - Witolda Trąmpczyńskiego, złożonej na posiedzeniu Komisji Handlu Zagranicznego w dniu 20 listopada 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Przewiduje się, że w bieżącym roku obroty handlu zagranicznego wzrosną o ok. 5,8 proc. w stosunku do wykonania roku ubiegłego. Rok bieżący charakteryzuje jednocześnie przyśpieszenie tempa wzrostu obrotów z krajami socjalistycznymi, co spowodowane jest głównie szybkim wzrostem rozmiarów eksportu do tych krajów, zwłaszcza maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Charakterystyczne jest także, iż zarówno w obrotach z krajami socjalistycznymi jak i kapitalistycznymi tempo wzrostu eksportu w roku bieżącym przewyższa dynamikę importu. W związku z tym przewidywana jest poprawa kształtowania się sald obrotów towarowych w obu tych obszarach.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W ciągu 3 kwartałów br. zrealizowano 67,1 proc., zadań rocznych w eksporcie maszyn i urządzeń do krajów socjalistycznych. Równocześnie miał miejsce wysoki przyrost tego eksportu w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">W roku bieżącym realizowana jest pomyślnie zmiana wewnętrznej struktury eksportu inwestycyjnego do krajów socjalistycznych. I tak np. udział dostaw maszyn indywidualnych wzrośnie w br. do blisko 64 proc. Korzystnie kształtuje się również tempo przyrostu poszczególnych grup towarowych eksportu inwestycyjnego do krajów socjalistycznych w stosunku do roku ubiegłego. W roku bieżącym np. przyrost eksportu maszyn indywidualnych ma wynieść ok.18 proc. a przyrost eksportu taboru pływającego ok. 34 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">W eksporcie maszyn i urządzeń do krajów kapitalistycznych przewiduje się na koniec tego roku wzrost wywozu o około 16proc. w stosunku do roku 1966. Podkreślić należy, że jest to wskaźnik przewyższający przyrosty osiągnięte w dwóch poprzednich latach.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W ciągu roku miał także miejsce proces korzystnych zmian struktury eksportu inwestycyjnego do krajów kapitalistycznych. I tak np. udział maszyn indywidualnych wzrasta z 57 proc.. w roku 1966 do ok. 63 proc. w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Pomyślnie przebiega również realizacja zadań NPG w roku bieżącym w zakresie pozostałych grup towarowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Omawiając podstawowe założenia projektu NPG na rok 1968 w handlu zagranicznym, Minister Trąmpczyński poinformował posłów, iż zakłada się w roku przyszłym wzrost obrotów towarowych z zagranicą o ok. 7 proc. w porównaniu z. przewidywanym wykonaniem roku bieżącego.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Oznacza to przyśpieszenie dynamiki wzrostu naszej wymiany towarowej z zagranicą w porównaniu z rokiem bieżącym jak i rokiem 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Dynamika wzrostu eksportu w roku przyszłym przyjęta w projekcie NPG przekracza założenia dotyczące wzrostu dochodu narodowego wytworzonego, natomiast dorównuje założonemu wzrostowi globalnej wartości przemysłowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Projekt planu zakłada dalszą poprawę struktury towarowej eksportu polegającą na systematycznym wzroście udziału maszyn i urządzeń do 39,5 proc. w roku 1968 oraz towarów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego do 14,7 proc. w 1968 r. Obniżać się ma stopniowo udział paliw, surowców i materiałów do produkcji oraz artykułów rolno-spożywczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Łączny udział gotowych wyrobów przemysłowych w globalnej wartości wywozu wynieść ma w roku przyszłym 54,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Struktura projektu planu importu ma bardziej stabilny charakter, przy czym zarysowuje się tendencja wzrostu udziału paliw, surowców i materiałów do produkcji kosztem niewielkiego spadku udziału pozostałych grup.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">O ORGANIZACJI I EFEKTYWNOŚCI REKLAM W HANDLU ZAGRANICZNYM</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusza Olechowskiego na posiedzeniu Komisji Handlu zagranicznego w dniu 20 listopada 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Wobec rosnącego z roku na rok udziału towarów przemysłowych i przetworzonych w ogólnej wartości eksportu, zadanie zdobycia odpowiedniej pozycji stawia wymóg stosowania coraz bogatszych form reklamy na wszystkich rynkach zbytu.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Przyjmuje się, jako założenie generalne, iż reklama jest jedną z niezbędnych, celowych i skutecznych form akwizycji towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">W ciągu ostatnich kilku lat nastąpiły i następują zmiany w organizacji reklamy naszych towarów na rynkach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Istnieje obecnie: Rada Programowa do spraw Reklamy, jako ciało doradcze przy Ministrze Handlu Zagranicznego; powołany jest pełnomocnik Ministra do spraw reklamy i propagandy gospodarczej, mający - w oparciu o ocenę planowania obrotów zagranicznych i analizę ich wykonania - nadzór nad zadaniami w dziedzinie reklamy; istnieją 3 przedsiębiorstwa: Agencja Reklamy Handlu Zagranicznego „Agpol”, Wydawnictwa Handlu Zagranicznego oraz Przedsiębiorstwo Wystaw i Targów Zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Sprawami reklamy polskiego eksportu zajmuje się corocznie kolegium Ministerstwa Handlu Zagranicznego, podejmując uchwały stosownie do zadań, jakie wnikają z rocznych planów eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">W ostatnim okresie przeniesiono punkt ciężkości w dziedzinie organizacji reklamy na biura branżowe central handlu zagranicznego, jako na komórki najlepiej zorientowane co, kiedy i jak reklamować na określonych rynkach. Ich bezpośrednie współdziałanie z przemysłem prowadzi również do wzmożenia zainteresowania reklamą swoich wyrobów ze strony producentów. Formą reklamy, która toruje sobie drogę, jest wprowadzanie marek towarowych dla poszczególnych grup towarów, np. dla asortymentu warzyw i owoców, całej grupy wyrobów kosmetycznych, sprzętu radiowego itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">W coraz szerszym zakresie zaczynamy stosować za granicą audiowizualne i różne inne, nowoczesne formy reklamy. Pochłaniają one obecnie 1/3 ogółu wydatków na reklamę. Wydatki na reklamę wynoszą niespełna 1 proc. wartości naszego eksportu. Nie jest to wielkość zbyt wysoka jeśli wziąć pod uwagę, że w krajach rozwiniętych, które korzystają przecież z dawniejszego dorobku reklamy, poświęca się na ten cel znacznie więcej.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Trudno jest w pełni ocenić efektywność nakładów na reklamę jednak stwierdzić można, że niektóre jej formy przynoszą odczuwalne efekty.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Prawidłowy rozwój reklamy naszego eksportu napotyka na szereg trudności: niedostateczna jest baza poligraficzna i jakość druków; własna drukarnia wydawnictw handlu zagranicznego jest przeciążona, zajmuje się bowiem również drukowaniem dokumentacji ruchowo technicznej maszyn i urządzeń, co przemysł powinien robić we własnym zakresie. Niewielkie druki reklamowe realizuje się w ramach tzw. małej poligrafii central handlu zagranicznego. Ogólnie jednak cykl produkcji pozycji wydawniczych i reklamowych jest zbyt długi i nie nadąża za aktualnymi potrzebami.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Daje się odczuć brak fachowców od spraw reklamy oraz brak dostatecznej liczby tłumaczy. We współpracy z Polskim Towarzystwem Ekonomicznym oraz Szkołą Główną Planowania i Statystyki resort organizuje różne doraźne formy szkolenia; Sprawa wymagałaby ujęcia w programach niektórych wyższych uczelni.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00022-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00022-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4fefec4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00022-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00022-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 22/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 22/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:22</note>
+        <note type="sessionNo">22</note>
+        <date>1967-11-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00022-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00022-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c1e3ac8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00022-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,76 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 30 listopada i 1 grudnia 1967 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kuzińskiego (PZPR), rozpatrzyła projekt; planu i budżetu na 1968 r. i podstawowych założeń planu na rok 1969 w części dotyczącej handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z podsekretarzami stanu - Janem Furtakiem, Józefem Kutinem, Franciszkiem Modrzewskim i Tadeuszem Olechowskim, przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z podsekretarzem stanu - Marianem Minorem, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z podsekretarzem stanu - Stanisławem Lindbergiem, dyrektor generalny Ministerstwa Finansów - Henryk Kotlicki, dyrektor Zespołu NIK - Franciszek Kusto oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Przemysłu.Maszynowego i Komitetu Drobnej Wytwórczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Uwagi podkomisji dotyczące projektu planu handlu zagranicznego wyrobami przemysłu lekkiego, spółdzielczości pracy i rzemiosła - przedstawiła poseł Maria Mielczarek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W ostatnich latach rośnie udział w eksporcie artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego. W 1960 r. udział ten stanowił 10,1 proc., w 1967 r. - 14,5 proc., a na rok przyszły zakłada się wzrost do 14,7 proc. Równocześnie nastąpiła dalsza poprawa struktury tego eksportu, wyrażająca się wzrostem udziału wyrobów bardziej przetworzonych.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Eksport wyrobów przemysłu lekkiego wzrosnąć ma o 9,6 proc., w tym samym czasie import surowców dla tej gałęzi przemysłu wzrośnie o 4,7 proc. Przewiduje się takie zmiany strukturalne eksportu wyrobów przemysłu lekkiego, które pozwolą na dalszą poprawę opłacalności tego eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Podstawowym warunkiem wykonania tych zadań jest zabezpieczenie terminowej realizacji inwestycji i zaopatrzenia materiałowo-surowcowego przemysłu lekkiego. Tymczasem inwestycje te nie zostaną w roku bieżącym w pełni wykonane, co siłą rzeczy stwarza zagrożenie ich realizacji w przyszłym roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wpływ na unowocześnienie parku maszynowego w przemyśle lekkim mają m.in. inwestycje realizowane w ramach rezerwowego funduszu dewizowego. Pozwoliły one w wielu branżach na szybsze podjęcie eksportu wielu nowych poszukiwanych wyrobów; efekty mogłyby być znacznie większe, gdyby uprościć tryb uruchamiania środków z tego funduszu i skrócić tą drogą cykl inwestycyjny. Przemysł lekki musi mieć możliwości szybkiego podejmowania produkcji wyrobów odpowiadających wymogom stale zmieniającej się mody.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Józef Raźny (SD), Andrzej Borodzik (PZPR), Tadeusz Wysocki (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Wiktor Zyzik (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusz Olechowski i w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego - Marian Minor oraz dyrektor departamentu w Komitecie Drobnej Wytwórczości - Janusz Szymańczyk.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dyskusji poruszono m.in. problemy opłacalności eksportu artykułów przemysłu lekkiego, terminowych dostaw surowców potrzebnych do produkcji eksportowej, wykorzystania rezerwowego funduszu dewizowego, produkcji opakowań, pracy komitetów branżowych, systemu akwizycji, organizacji spółek produkcyjno-handlowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kuziński (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Możliwości wzrostu eksportu wyrobów przemysłu lekkiego zwiększyć może poprawa zaopatrzenia tego przemysłu i drobnej wytwórczości w odpowiednie surowce. Dodatkowe dostawy surowców powinny być wykorzystane przede wszystkim przy tej produkcji, na której nam najbardziej zależy; w związku z tym wymaga zmiany system zaopatrzenia, w którym uwzględniać trzeba potrzeby poszczególnych branż pracujących na eksport niezależnie od podporządkowania organizacyjnego. Np. terenowe ośrodki meblarskie, zrzeszenia asortymentowe w przemyśle odzieżowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Niepełna realizacja programu inwestycyjnego Ministerstwa Przemysłu Lekkiego wynika nie tylko z przyczyn obiektywnych, do których przede wszystkim zaliczyć trzeba brak mocy przerobowych przedsiębiorstw wykonawczych, lecz również z przyczyn subiektywnych - niedostarczenia w porę i należycie opracowanej przez inwestorów dokumentacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Zbyt niski jest w tym resorcie stopień wykorzystania rezerwowego funduszu dewizowego na inwestycje szybko rentujące się. Faktu tego nie można tłumaczyć wyłącznie skomplikowanymi przepisami związanymi z uruchamianiem tego rodzaju inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Założone w planie 1968 r. wskaźniki wzrostu eksportu przemysłu lekkiego, spółdzielczości pracy i rzemiosła są dość wysokie. Są one w pełni realne pod warunkiem szerszego wykorzystania rezerw tkwiących przede wszystkim w aktywizacji eksportu wyrobów konfekcyjnych, wyrobów użytku trwałego sprzedawanych przez centralę handlową „Universal”, a także w lepszym wykorzystaniu mocy produkcyjnych zakładów drobnej wytwórczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Uwagi dotyczące planu handlu zagranicznymi wyrobami przemysłu ciężkiego, chemicznego i górnictwa zreferował - w imieniu podkomisji - poseł Zdzisław Grudzień (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Jak wynika z założeń planu, udział maszyn i urządzeń w ogólnej kwocie eksportu wynieść ma w roku 1968 39,5 proc., a w roku 1969 - 40,3 proc. Konieczne staje się więc przygotowanie zarówno przemysłu, jak i central handlu zagranicznego do wykonania tych trudnych zadań. Są one możliwe do wykonania, nasz przemysł stać bowiem na produkowanie takich maszyn i urządzeń, które będą konkurencyjne na każdym rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Ponieważ nie możemy sobie pozwolić na prace modernizacyjne w skali całego przemysłu, kierownictwa resortów przemysłu ciężkiego i maszynowego powinny unowocześniać park maszynowy przede wszystkim w tych zakładach, które mają największe możliwości rozwijania produkcji eksportowej. Ważnym zadaniem jest również skrócenie zbyt długiego obecnie cyklu wprowadzania do produkcji nowych rozwiązań technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">We wszystkich resortach i branżach należałoby ugruntować zasadę wykorzystywania wszystkich rezerw produkcyjnych dla potrzeb eksportu bez względu na to, czy konkretny wyrób mieści się w profilu produkcyjnym fabryki wyznaczonym nazwą zjednoczenia lub resortu. Szukając dróg aktywizacji eksportu maszyn i urządzeń, powinno się wybierać takie asortymenty, które z uwagi na to, że nie są powszechnie produkowanego za granicą rokują nadzieje na osiągnięcie szybszego tempa wzrostu eksportu. Nie oznacza to oczywiście rezygnacji z eksportu takich maszyn i urządzeń, jak tabor kolejowy, statki, ciągniki, maszyny górnicze i rolnicze, w których produkcji mamy już doświadczenia i określoną pozycję na rynkach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Konsekwentnego doprowadzenia do końca wymagają prace zmierzające do wydzielenia grupy zakładów przemysłu maszynowego, które będą specjalizować się w produkcji przeznaczonej na eksport. Należy również znacznie zwiększyć zakres prac nad badaniem koniunktur i ustalaniem prognoz światowego rynku maszyn i urządzeń. Nasz eksport w tej dziedzinie nie powinien opierać się na doraźnym i przypadkowym poszukiwaniu nabywcy na określony wyrób, lecz wynikać z systematycznie prowadzonej, trafnej analizy rynków w poszczególnych krajach i regionach geograficzno-gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W ostatnich latach hutnictwo ulepszyło strukturę asortymentową sprzedawanych zagranicę wyrobów, rozszerzając eksport wyrobów ze stali szlachetnej. Na rok przyszły zakłada się dalszy wzrost sprzedaży tego rodzaju wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Warunkiem dalszego rozwoju eksportu wyrobów przemysłu hutniczego jest budowa odpowiednich magazynów zarówno w portach, jak i w hutach; przezwyciężenie trudności transportowych pozwoli na sprzedawanie tych wyrobów, kiedy okoliczności są najbardziej sprzyjające. Obecnie często bowiem kraje wysoko rozwinięte nie wyprzedzają nas pod względem jakości oferowanych asortymentów, biją nas natomiast krótszym terminem realizacji zamówień.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Systematycznie rośnie znaczenie eksportu wyrobów przemysłu chemicznego. W roku 1968 będzie on o 59 proc. większy niż w roku 1966, a w roku 1969 - o 83,9 proc. większy. Na uwagę zasługuje duży przyrost wyrobów o wyższym stopniu uszlachetnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Ważną rolę w bilansie naszego handlu zagranicznego odgrywać będzie również węgiel. W roku 1966 wyeksportowaliśmy go 22,4 mln ton, przewiduje się, że eksport węgla osiągnie w bieżącym roku 24 mln ton.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Ostatnio szereg krajów kapitalistycznych zwróciło się do nas z propozycjami w sprawie zawarcia długoterminowych kontraktów na dostawy węgla, przede wszystkim koksującego.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Te perspektywy rozwoju eksportu węgla winny być uwzględnione przy sporządzaniu bilansu na lata 1970-1985. Ponadto muszą być podjęte decyzje w sprawie rozbudowy i rekonstrukcji portów, modernizacji kolei, celem przystosowania ich do spełnienia trudnych zadań w zakresie przewozu i przeładunku zwiększonych ilości węgla.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Zdzisław Tomal (ZSL), Andrzej Borodzik (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Jerzy Pryma (PZPR), Antoni Chudziński (ZSL), Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Wiktor Zyzik (PZPR), Stanisław Turski (ZSL), Antoni Walaszek (PZPR) i Stanisław Kuziński (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili podsekretarze stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Jan Furtak i Józef Kutin oraz dyrektor departamentu w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego - Stanisław Grużewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W dyskusji poruszono m.in. problemy rozszerzenia asortymentu eksportowanych maszyn i urządzeń; rytmiczności produkcji wyrobów przeznaczonych na eksport; wyników eksperymentów w dziedzinie rozszerzenia eksportu prowadzonego bezpośrednio przez przedsiębiorstwa przemysłowe; rozbudowy magazynów i składowisk w portach dla towarów eksportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kuziński (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Ze wskaźników przyszłorocznego planu handlu zagranicznego określających obroty wyrobami przemysłu ciężkiego, chemicznego i górnictwa wynika pewne osłabienie dynamiki ich wzrostu. Oznacza to jednak równocześnie większą realność tego planu, który w poprzednich latach nie był w pełni wykonywany.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">O ile handel zagraniczny potrafi rozpoznać i sprecyzować możliwości zbytu węgla, siarki czy miedzi, o tyle nie udało mu się dotychczas ukazać perspektyw eksportu maszynowego i dać odpowiedź przemysłowi, jakie mu się stawia w tym zakresie wymogi.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Wydaje się, że kluczowym problemem dla przemysłu - z punktu widzenia produkcji eksportowej - jest wydłużenie serii produkowanych towarów i specjalizacja; ściślejsze powiązanie między centralami handlu zagranicznego a przemysłem pozwoliłoby przyspieszyć reakcje na żądania klientów, dotyczące m.in. zmian konstrukcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Aktualny pozostaje nadal postulat stosowania bardziej elastycznych form akwizycji również w stosunkach z krajami socjalistycznymi; decyzje dotyczące zakupów ulegają tam decentralizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Wydaje się konieczne ograniczenie importu licznych drobnych chemicznych artykułów nie surowcowych. Import tego rodzaju artykułów da się częstokroć zastąpić własną produkcją, której podjęcie nie wymaga większych nakładów inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Uwagi podkomisji dotyczące projektu planu handlu zagranicznego artykułami rolno-spożywczymi przedstawił poseł Zdzisław Tomal (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Projekt przewiduje uzyskanie salda dodatniego w obrotach tymi artykułami.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Eksport bekonu, szynek i konserw mięsnych będzie utrzymany na poziomie wykonania br. i lat poprzednich, natomiast eksport żywca i mięsa w klasycznej formie został skreślony z planu. Plan zakłada dalszy wzrost eksportu artykułów ogrodniczych, warzyw i owoców.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Po stronie importu główną pozycję zajmują zboże i pasze.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Ważne jest rozszerzenie wachlarza artykułów rolno-spożywczych przeznaczonych na eksport, ponieważ należy liczyć się, że ilość sprzedawanych dotychczas masowych artykułów rolnych ulegać będzie okresowej, a nawet stałej redukcji bądź z uwagi na potrzeby rynku wewnętrznego, bądź też ze względu na trudności zbytu lub małą opłacalność.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Na pełne poparcie zasługuje dążenie central handlu zagranicznego do zwiększenia eksportu towarów w opakowaniach detalicznych, wprost dla zagranicznych domów towarowych, co pozwala na uzyskiwanie wyższych cen i poprawę opłacalności. Jednakże postęp w produkcji opakowań jest dalece niewystarczający i dlatego ponowić trzeba postulat w sprawie rozwiązania tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Wysocki (PZPR), Jerzy Pryma (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">W dyskusji rozważano perspektywy handlu artykułami rolno-spożywczymi w związku z polityką rolną EWG, dewaluacją funta szterlinga, wnioski wynikające dla naszych eksporterów z wahań cen na rynkach światowych, formy współpracy central handlu zagranicznego z aparatem skupu. Poddano krytyce brak sprecyzowanej koncepcji rozwoju przemysłu opakowań oraz gospodarki magazynowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kuziński (PZPR) podkreślił słuszny kierunek zmian asortymentowych w eksporcie produktów rolno-spożywczych. Nasz aparat handlu zagranicznego powinien wywierać większy nacisk na rolnictwo i przetwórstwo, aby rozwijały nowe rodzaje upraw oraz by zwiększyły asortyment oferowanych za granicę artykułów rolno-spożywczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Projekt ustawy budżetowej na rok 1968 w części dotyczącej Ministerstwa Handlu Zagranicznego zreferował poseł Tadeusz Wysocki (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1968 r. oraz podstawowych założeń planu na rok 1969 w części dotyczącej handlu zagranicznego i skierowała do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów następujące uwagi:</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">- w zakresie eksportu i importu wyrobów przemysłu ciężkiego, chemicznego i górnictwa Komisja widzi potrzebę:</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">- przyspieszenia opanowania przez przemysł zakupionych licencji, aby już w 1968 r. można było w oparciu o nie rozwinąć szeroką produkcję nowoczesnych maszyn i urządzeń;</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">- dalszej specjalizacji produkcji maszynowej dla umożliwienia wytwarzania długich serii produkcyjnych materiałów najbardziej poszukiwanych za granicą oraz obniżenia kosztów ich produkcji;</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">- rozszerzenia porozumień kooperacyjnych z firmami zagranicznymi w celu podejmowania wspólnej produkcji bądź też organizowania produkcji przy zaangażowaniu maszyn i materiałów odbiorcy zagranicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">- przeprofilowania przemysłu maszyn górniczych na produkcję maszyn i urządzeń, zwłaszcza dla kopalnictwa rud żelaza i metali kolorowych w celu pełnego wykorzystania mocy produkcyjnych i zaplecza konstrukcyjno-technicznego tego przemysłu;</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">- szybszego dostosowywania metod działalności akwizycyjnej w krajach socjalistycznych do dokonujących się tam reform systemu zarządzania i planowania;</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">- intensywniejszego rozwijania krajowej produkcji środków chemicznych niezbędnych dla zahamowania importu tych artykułów.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">- w zakresie eksportu i importu wyrobów przemysłu lekkiego oraz przemysłowych artykułów konsumpcyjnych Komisja wskazuje na konieczność:</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">- odpowiedniego zabezpieczenia materiałowego dla przemysłu odzieżowego, który ma możliwości dostarczenia na eksport ponadplanowej produkcji;</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">- pełniejszego wykorzystania mocy produkcyjnych drobnej wytwórczości, w drodze porozumień wewnątrz branżowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">- podjęcia decyzji w sprawie zagospodarowania maszyn i urządzeń nie wykorzystanych w zakładach przemysłu lekkiego;</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">- lepszego wykorzystania środków z rezerwowego funduszu dewizowego przeznaczonych na szybko rentujące się inwestycje proeksportowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">- w zakresie eksportu i importu artykułów rolno-spożywczych należy zdaniem Komisji:</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">- maksymalnie zaktywizować działalność przedsiębiorstw handlu zagranicznego, organizacji producentów oraz aparatu skupu w kierunku podjęcia, względnie rozszerzenia upraw i produkcji takich artykułów rolno-spożywczych, jak niektóre warzywa, pieczarki, nasiona, przetwory mleczne, których eksport ma duże możliwości rozwojowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">- obniżyć nadmiernie wysokie koszty obrotu i przerobu artykułów rolno-spożywczych poprzez usprawnienie systemu skupu oraz mechanizację i lepszą organizację pracy w zakładach przetwórczych;</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">- popierać wszelkie ekonomicznie uzasadnione poczynania przemysłu rolno-spożywczego, zmierzające do zapewnienia temu przemysłowi nowoczesnych, estetycznych opakowań odpowiadających wymaganiom zagranicznych odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Niezbędnym warunkiem realizacji zadań założonych w planie obrotów handlu zagranicznego na 1968 r. jest:</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">- zacieśnianie współpracy między przemysłem a handlem zagranicznym poprzez dalsze usprawnianie działalności branżowych komitetów doradczych, ściślejsze powiązanie ogniw przemysłu z biurami branżowymi przedsiębiorstw handlu zagranicznego, upowszechnienie eksperymentalnych form działalności przedsiębiorstw, zjednoczeń przemysłowych i central handlu zagranicznego w oparciu o wyniki analizy dotychczasowych eksperymentów;</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">- szybsze wprowadzanie postępu w organizacji pracy przedsiębiorstw handlu zagranicznego, zgodnie z wytycznymi VII Plenum KC PZPR.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00023-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00023-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5ff7518
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00023-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00023-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 23/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 23/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:23</note>
+        <note type="sessionNo">23</note>
+        <date>1967-12-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00023-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00023-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..88e048b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00023-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,21 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 19 grudnia 1967 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Zdzisława Tomala (ZSL), uchwaliła dezyderaty wynikające z dyskusji nad projektem planu i budżetu na 1968 r. w części dotyczącej handlu zagranicznego (por. BPS)496/IV kad./.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Sprawozdawcą projektu dezyderatów była poseł Barbara Gruszkiewicz (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- konieczność przyspieszenia prac nad dalszą koncentracją i specjalizacją produkcji eksportowej maszyn i urządzeń; pozwoli to na wydłużenie serii produkcyjnych wyrobów przemysłu maszynowego, które wykazują w eksporcie dobrą opłacalność i mają perspektywy zbytu na rynkach zagranicznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- uruchomienie w oparciu o istniejące zaplecze konstrukcyjno-techniczne i kadrowe przemysłu maszyn górniczych produkcji maszyn i urządzeń dla kopalnictwa rud żelaza, metali kolorowych i siarki, a także niektórych maszyn ziemnych i budowlanych;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przeciwdziałanie niektórym ujemnym zjawiskom utrudniającym właściwą realizację programu inwestycyjnego w resorcie przemysłu lekkiego; nie wykonanie planu inwestycji centralnych wynika nie tylko z braku mocy przerobowych, ale także z nieterminowego dostarczania przez inwestora dokumentacji technicznej jak również zbyt niskiego stopnie wykorzystania przez resort przemysłu lekkiego rezerwowego funduszu dewizowego na inwestycje szybko rentujące;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- rozważenie możliwości zwiększenia eksportu odzieży kosztem ewentualnego zmniejszenia eksportu tkanin; manewr taki pozwoliłby wykorzystać rezerwy przemysłu odzieżowego, a równocześnie przyniósłby dodatkowe wpływy dewizowe z tytułu lepszej opłacalności eksportu wyrobów konfekcjonowanych;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- szybszą realizację w resorcie handlu zagranicznego z wytycznych uchwały VII Plenum KC PZPR przez udoskonalenie organizacji zarządzania i techniki pracy.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00024-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00024-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..eea1539
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00024-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00024-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 24/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 24/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:24</note>
+        <note type="sessionNo">24</note>
+        <date>1968-01-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00024-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00024-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..34b0551
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00024-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 24 stycznia 1968 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Stanisława Kuzińskiego (PZPR) i Zdzisława Tomala (ZSL), rozpatrzyła stan realizacji uchwał V i VII Plenum KC PZPR w zakresie handlu zagranicznego i uchwaliła plan pracy na rok bieżący.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem Witoldem Trąmpczyńskim, wicedyrektor Zespołu NIK - Wacław Kosicki oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o realizacji uchwał V i VII Plenum KC PZPR w zakresie handlu zagranicznego przedstawił Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Andrzej Borodzik (PZPR), Stefan Raźny (SD), Marian Mielczarek (PZPR), Tadeusz Wysocki (PZPR), Wiktor Zyzik (PZPR) Zdzisław Tomal (ZSL). Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W dyskusji pozytywnie oceniono poszukiwanie i wprowadzanie przez resort nowych form akwizycji na rynkach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Nowe formy powiązań pomiędzy przemysłem i handlem zagranicznym uznano jako słuszny kierunek poprawy efektywności pracy w dziedzinie handlu zagranicznego. Podkreślano w szczególności konieczność wykorzystywania w praktycznej działalności szerszych uprawnień, jakimi dysponują obecnie przedsiębiorstwa i placówki handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wiele uwagi poświęcono przedsięwzięciom zmierzającym do pełnej realizacji zadań planu na rok 1968 w zakresie eksportu maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy na rok bieżący, który przewiduje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- rozpatrzenie kierunków rozwoju eksportu maszyn i urządzeń;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- ocenę działalności zakładów specjalizujących się w tym eksporcie;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- wizytację i ocenę Międzynarodowych Targów Poznańskich;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- analizę wykonania planu i budżetu Ministerstwa Handlu Zagranicznego w roku 1967 wraz z oceną realizacji dezyderatów uchwalonych w tej mierze przez Komisję;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- rozpatrzenie zagadnienia eksportu towarów konsumpcyjnych produkowanych przez niektóre branże przemysłu kluczowego i drobną wytwórczość;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- działanie rachunku ekonomicznego w handlu zagranicznym;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- analizę eksperymentów podjętych w dziedzinie handlu zagranicznego w niektórych przedsiębiorstwach i zjednoczeniach.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">REALIZACJA UCHWAŁ V i VII PLENUM KC PZPR W ZAKRESIE HANDLU ZAGRANICZNEGO Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Handlu Zagranicznego - Witolda Trąmpczyńskiego na posiedzeniu Komisji Handlu Zagranicznego w dniu 24 stycznia 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Minister Trąmpczyński stwierdził na wstępie, iż zadania wytyczone dla polskiego handlu zagranicznego uchwałą V Plenum KC PZPR z grudnia 1965 r. oraz uchwałą VII Plenum z października 1966 r., przeniesione na grunt praktycznej działalności aparatu handlu zagranicznego, w toku ich wykonywania stopiły się w jednolitą akcję skierowaną ku usprawnieniu jego pracy, dla tym skuteczniejszego dążenia do osiągnięcia postawionych przed resortem i podległymi mu przedsiębiorstwami celów handlowych i ekonomicznych w wymianie towarowej z zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Minister Witold Trąmpczyński w uzupełnieniu informacji przekazanej sejmowej Komisji Handlu Zagranicznego na jej posiedzeniu w dniu 20 listopada ub. roku podał ostateczne dane ilustrujące rezultaty naszej wymiany z zagranicą w roku 1967. Dopiero bowiem w oparciu o rzeczywistą realizację zadań planowych w roku ubiegłym można ocenić wykonanie wytycznych V Plenum w zakresie wzrostu obrotów.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Rok 1967 można uznać za pomyślny dla polskiego handlu zagranicznego. Wartość wymiany towarowej z zagranicą wzrosła o 8,3 proc. w porównaniu z rokiem 1966, wobec 5,3 proc. przyrostu przewidzianego w planie. Zadania NPG wykonano w 102,8 proc. Dało to w roku 1967 zwiększenie obrotów handlu zagranicznego przypadających na 1 mieszkańca do ok. 645 zł dew. wobec 602 zł dew. w roku 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Eksport wzrósł o 11,3 proc. w stosunku do roku 1966, wobec założonego w planie przyrostu o 8,9 proc., co oznacza przekroczenie zadań planu o 2,1 proc. Wartość eksportu wyniosła 10 111,8 mln zł dew. Wobec 9 088,4 mln zł dew. w roku 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Import był w roku ubiegłym o 5,6 proc. większy niż w r.1966, wobec przewidzianego w planie przyrostu o 2 proc. Wartość importu wyniosła 10 531,8 mln zł dew., wobec 9 976,2 mln zł dew. w roku 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Rezultaty wymiany z zagranicą w roku ubiegłym zostały osiągnięte w głównej mierze dzięki pomyślnemu kształtowaniu się obrotów z krajami socjalistycznymi. Eksport do krajów socjalistycznych w porównaniu z r. 1966 wzrósł o 15,1 proc., a do krajów kapitalistycznych o 5 proc. Rozmiary importu z krajów socjalistycznych były o 7,7 proc., a z krajów kapitalistycznych o 1,8 proc. większe niż w roku poprzednim.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Wzrósł eksport inwestycyjny. Jego udział w całości polskiego eksportu powiększył się z 35,3 proc. w roku 1966 do 36,2 proc. w roku ubiegłym. Jednocześnie zostały znacznie przekroczone zadania planowe w zakresie eksportu towarów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego, który wzrósł o ok. 23,3 proc., wobec planowanego przyrostu o 14,3 proc. Łączny udział gotowych wyrobów przemysłowych w eksporcie osiągnął w roku 1967 - 51,6 proc., wobec 49 proc. w poprzednim roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Minister Trąmpczyński w dalszej części swego wystąpienia przedstawił realizację uchwały V Plenum w resorcie handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wytyczne zawarte w uchwale V Plenum stanęły w nowym świetle po VII Plenum KC PZPR z października 1966 r., które nakreśliło program usprawnienia organizacji pracy i zarządzania w przedsiębiorstwach dla całej gospodarki narodowej. Stąd też działalność w tym zakresie prowadzona w resorcie handlu zagranicznego została od tego czasu wzmożona i rozszerzona na nowe dziedziny, a w szczególności na zagadnienia współpracy z innymi resortami gospodarczymi oraz współdziałania przedsiębiorstw handlu zagranicznego z przemysłem.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Uległa pewnym zmianom rola Ministerstwa Handlu Zagranicznego. Wprowadzono zmiany celów i zasad działania placówek handlowych za granicą. Koncentrują się one w swej pracy coraz bardziej na badaniach i analizie ekonomicznej rynków. Zmiany w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstw handlu zagranicznego idą dalej w kierunku usamodzielnienia biur branżowych jako jednostek działających na wewnętrznym rozrachunku gospodarczym, przy skupieniu w dyrekcjach naczelnych czynności koordynacyjnych. Stworzono nowe formy działania na rynkach zagranicznych przez powoływanie własnych delegatur przedsiębiorstw handlu zagranicznego - początkowo dla central inwestycyjnych. Usprawniono i podniesiono merytoryczny poziom pracy, a także rozbudowano branżowe komitety doradcze.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Usprawniono w znacznym stopniu działalność aparatu handlu zagranicznego na rynkach zagranicznych. Na przestrzeni ostatnich 2 lat nastąpił postęp w zakresie sieci agentów, zwiększenia ilości składów konsygnacyjnych, punktów obsługi technicznej i stałych salonów wystawowych. Wzrosła ilość spółek mieszanych z kapitałem polskim. Punktem wyjścia dla realizacji Uchwał VII Plenum KC PZPR były prowadzone na zasadach ogólnych prace 55 zakładowych i 24 oddziałowych Komisji Postępu Organizacyjnego w przedsiębiorstwach handlu zagranicznego. Działając we współpracy z organizacjami partyjnymi i związkowymi, komisje przeprowadziły szeroką aktywizację załóg przedsiębiorstw dla wykrycia rezerw usprawnień organizacyjnych. Na podstawie uzyskanych wniosków i opracowań wykonanych przez około 600 specjalistów skupionych w blisko 200 zespołach problemowych, komisje przedłożyły do zatwierdzenia kierownictwom przedsiębiorstw ok. 5000 wniosków. Są one w przeważającej mierze możliwe do realizacji własnymi środkami. We wszystkich przedsiębiorstwach handlu zagranicznego zostały opracowane plany usprawnień organizacyjnych obejmująca przedsięwzięcia realizowane w roku 1967 oraz wieloletnie programy postępu organizacyjnego na lata 1967-1970.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00025-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00025-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..fcf8ea6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00025-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00025-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 25/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 25/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:25</note>
+        <note type="sessionNo">25</note>
+        <date>1968-03-15</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00025-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00025-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b5df93b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00025-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,39 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 15 marca 1968 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Borodzika (PZPR), rozpatrzyła kierunki rozwoju eksportu maszyn i urządzeń w świetle uchwały II Plenum KC PZPR oraz odpowiedzi na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem Witoldem Trąmpczyńskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego, Urzędu Rady Ministrów oraz wicedyrektor Zespołu NIK Wacław Kosicki.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o kierunkach rozwoju eksportu maszyn i urządzeń w świetle uchwały XI Plenum KC PZPR złożył Minister Handlu Zagranicznego Witold Trąmpczyński (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stanisław Grzywiński (SD), Wiktor Zyzik (PZPR), Józef Raźny (SD), Maria Mielczarek (PZPR), Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Tadeusz Stefaniak (ZSL), Andrzej Borodzik (PZPR) i Tadeusz Wysocki (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W dyskusji podkreślono, że badania nad efektywnością eksportu spowodowały zwiększone zainteresowanie ekonomicznymi problemami produkcji eksportowej ze strony kierownictw i załóg zakładów przemysłowych Wskazuje to na potrzebę pogłębienia rachunku efektywności, doskonalenia jego metod i stosowanych mierników.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Wiele uwagi poświęcono pracom podejmowanym w dziedzinie dalszego umacniania powiązań ekonomicznych pomiędzy przemysłem a handlem zagranicznym, aktualizowania i doskonalenia systemu bodźców ekonomicznych produkcji eksportowej oraz stosowaniu środków służących dalszej aktywizacji prowadzonej przez centrale handlu zagranicznego działalności akwizycyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Do szeregu spraw poruszonych w informacji resortów i w dyskusji Komisja wracać będzie w toku dalszych swoich prac.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty dotyczące realizacji uchwały VII Plenum KC PZPR w zakresie usprawnienia organizacji i metod pracy w resorcie handlu zagranicznego; przyspieszenia prac nad dalszą koncentracją i specjalizacją produkcji eksportowej maszyn i urządzeń, zagadnień eksportu maszyn górniczych, realizacji inwestycji w przemyśle lekkim, usprawnienia działalności branżowych komitetów doradczych oraz rozwoju i aktywizacji eksportu konfekcji kosztem ograniczenia eksportu tkanin.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Referentami byli posłowie: Maria Mielczarek (PZPR) i Andrzej Borodzik (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Po wysłuchaniu dodatkowych wyjaśnień złożonych przez Ministra Handlu Zagranicznego - Witolda Trąmpczyńskiego oraz dyrektora departamentu Inwestycji w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego - Zdzisława Szymanowskiego, Komisja przyjęła odpowiedzi resortów na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Komisja postanowiła powrócić przy dyskusji nad projektem planu na 1968 r. do problemów poruszonych w odpowiedzi na dezyderat w sprawie realizacji inwestycji w przemyśle lekkim oraz postanowiła zażądać dodatkowych wyjaśnień od Ministra Górnictwa i Energetyki w sprawie produkcji i eksportu maszyn górniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">O KIERUNKACH ROZWOJU EKSPORTU MASZYN I URZĄDZEŃ W ŚWIETLE UCHWAŁY XI PLENUM KC PZPR</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Handlu Zagranicznego - Witolda Trąmpczyńskiego na posiedzeniu Komisji Handlu Zagranicznego w dniu 15 marca 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W ciągu dwóch pierwszych lat bieżącej pięciolatki zanotowano przyrosty wartości eksportu maszyn i urządzeń na poziomie 9,2 proc. rocznie, przy czym w 1967r. zaznaczyło się ich przyspieszenie; przyrost wyniósł 13,5 proc., a wartość osiągnęła 3 663 mln zł dew.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Mimo tych postępów nie udało się w pełni wykonać zadań w zakresie eksportu maszynowego, wyznaczonych na te lata w planie pięcioletnim. Dotyczyło to prawie wyłącznie krajów kapitalistycznych rozwiniętych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Główną przyczyną niepełnego wykonania zadań planowych - niezależnie od nie dość aktywnego działania na niektórych rynkach zagranicznych - były trudności uzyskania masy towarowej na eksport. Trudności te zarysowują się również w roku 1968.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W ciągu dwóch ostatnich lat osiągnięto dalsze korzystne zmiany w strukturze eksportu maszyn i urządzeń. Wyraziło się to w spadku udziału w eksporcie maszyn i urządzeń wykazujących duży stopień materiałochłonności, przy równoczesnym wzroście - o 5,1 proc. w ub. roku - udziału maszyn i urządzeń indywidualnych, które stanowią obecnie 2/3 całości eksportu inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Według założeń bieżącego planu pięcioletniego, w roku 1970 wartość eksportu maszyn i urządzeń powinna osiągnąć 5,1 mld zł dew. Wstępne opracowania planu na rok 1971-1975 przewidują dalszy szybki wzrost tego eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Osiągnięcie tak dużego wzrostu eksportu maszyn i urządzeń będzie możliwe pod warunkiem koncentracji sił i środków w wybranych gałęziach i grupach wyrobów przemysłu maszynowego oraz zwiększenia tempa rozwoju produkcji tego przemysłu. Jest to konieczne z uwagi na bardzo szybki postęp techniczny, wyrażający się w polepszeniu parametrów technicznych, zwiększeniu wymagań jakościowych, uproszczeniu obsługi, poprawie estetyki i wykończenia danych wyrobów. Powinno to umożliwić osiągnięcie w tych dziedzinach dobrego poziomu światowego produkowanych maszyn i urządzeń, wydatną obniżkę kosztów oraz zorganizowanie należytej obsługi technicznej. Wymaga to od przemysłu maksimum wysiłku w kierunku dotrzymania kroku w zakresie uruchamiania produkcji nowych typów maszyn i urządzeń, stosowania nowoczesnej technologii produkcji i zapewnienia wymaganej, jednolitej jakości wyrobów i niezawodności ich działania.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Program realizacji zadań wynikających z powziętych na XI Plenum uchwał, zawarty w uchwale KERM nr 70/68 z dnia 12 marca br., przewiduje określenie branż przemysłu, w których rozwój produkcji eksportowej powinien być szybszy niż w pozostałych gałęziach. Do końca września przewiduje się opracowanie kompleksowych programów rozwoju branż specjalizujących się w eksporcie. Jeśli chodzi o istniejące zakłady, to przewiduje się podjęcie prac zmierzających do bezinwestycyjnego zwiększenia produkcji eksportowej wyrobów znajdujących zbyt na rynkach zagranicznych. Ma to nastąpić drogą rozszerzenia zakresu kooperacji, unifikacji zespołów i podzespołów, koncentracji produkcji w wybranych zakładach, unowocześnienia technologii, podniesienia poziomu technicznego i poprawienia jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Przedsiębiorstwa specjalizujące się w produkcji eksportowej winny mleć pierwszeństwo w korzystaniu z funduszów dewizowych oraz z kredytów bankowych na inwestycje szybko rentujące się dewizowo, jak również w zakresie zaopatrzenia materiałowego, a także pomocy technicznej i kadrowej umożliwiającej im wykonanie zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Przewiduje się dalsze doskonalenie zasad rachunku opłacalności eksportu oraz lepsze uwzględnienie, przy dysponowaniu funduszem aktywizacji eksportu na nagrody, rzeczywistego wkładu pracy pracowników przemysłu i central handlu zagranicznego w wykonaniu zadań eksportowych i poprawę efektywności, a także odpowiednie uwzględnienie przy tym pracowników zakładów kooperujących.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Dla zapewnienia poprawy jakości towarów eksportowych przewiduje się zorganizowanie bazy laboratoryjno-badawczej, stosującej metody badania w warunkach zbliżonych do eksploatacyjnych, a także podjęcie szeregu innych środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Ministerstwo Handlu Zagranicznego przygotowuje program dalszego usprawniania organizacji przedsiębiorstw handlu zagranicznego, z punktu widzenia realizacji zadań eksportowych. Wieloletnie umowy między przedsiębiorstwami i zjednoczeniami przemysłowymi a centralami handlu zagranicznego, określające zadania w zakresie eksportu i odpowiedzialność za ich realizację, mają stać się główną podstawą współpracy producentów i eksporterów.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Przedsiębiorstwa eksportujące za pośrednictwem central handlu zagranicznego otrzymają zwiększone uprawnienia w zakresie akwizycji, reklamy, przygotowywania ofert i wykonywania obsługi technicznej zagranicą, zjednoczenia przemysłowe otrzymają ewentualnie uprawnienia do dysponowania częścią walut uzyskanych w wyniku poprawy salda obrotów dewizowych lub ponadplanowego eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Przewiduje się również podjęcie prac w zakresie zmian cen zaopatrzeniowych w celu objęcia importu rachunkiem opłacalności i powiązania rozrachunku gospodarczego przedsiębiorstw i zjednoczeń z wynikami obrotów zagranicznych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00026-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00026-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..dda8c19
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00026-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00026-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 26/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 26/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:26</note>
+        <note type="sessionNo">26</note>
+        <date>1968-04-17</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00026-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00026-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7c38590
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00026-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,33 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 17 kwietnia 1968 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kuzińskiego (PZPR), rozpatrzyła politykę kadrową i zagadnienia kontroli w resorcie handlu zagranicznego, ze szczególnym uwzględnieniem sprawy opłacalności eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego a Ministrem Witoldem Trąmpczyńskim, i podsekretarzem stanu - Marianem Dmochowskim. Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Urzędu Rady Ministrów oraz dyrektorzy Zespołu NIK - Franciszek Kusto i Wacław Kosicki.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o polityce kadrowej i zagadnieniach kontroli w resorcie handlu zagranicznego, ze szczególnym uwzględnieniem sprawy opłacalności eksportu przedstawił Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Macichowski (PZPR), Jerzy Olszewski (PZPR), Antoni Walaszek (PZPR), Tadeusz Stefaniak (ZSL), Andrzej Borodzik (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Józef Raźny (SD), Zdzisław Grudzień (PZPR), Zdzisław Tomal (ZSL), Tadeusz Młyńczak (SD), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Stefan Godlewski (PZPR), Stanisław Turski (ZSL) i Stanisław Kuziński (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Marian Dmochowski oraz dyrektorzy departamentów w tym Ministerstwie - Stanisław Leszkowicz i Jerzy Szyszko.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W dyskusji Komisja Handlu Zagranicznego oceniła, że w ciągu ostatnich, lat poważnie podniósł się poziom kadr w handlu zagranicznym. Konsekwentnie stosowane kryteria w polityce kadrowej: wykształcenia i doświadczenia zawodowego, postawy moralnej i politycznej - przyniosły znaczną zmianę w porównaniu z sytuacją, która miała miejsce przed 1956 r. Tę odczuwalną poprawę potwierdzają dane dotyczące wzrostu poziomu wykształcenia, pogłębienia znajomości języków obcych, zwiększenia się stażu pracy pracowników zatrudnionych w handlu zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Niemałą rolę w pracy z kadrami odegrały organizacje partyjne. Praca organizacji partyjnych zapewniła należyty poziom moralny pracowników handlu zagranicznego, ich dojrzałość polityczną, poważne zaangażowanie w zawodzie, patriotyzm i przywiązanie do kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Komisja Handlu Zagranicznego podziela opinie organizacji partyjnej Ministerstwa Handlu Zagranicznego w sprawie sytuacji kadrowej w handlu zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Komisja stoi na stanowisku ścisłego odgraniczenia odpowiedzialności za prowadzenie nieopłacalnego eksportu, którego konieczność uwarunkowana jest potrzebami szybkiego wzrostu importu i niedostateczną dynamiką opłacalnego eksportu - od odpowiedzialności za nieopłacalny eksport wynikający z zaniedbań, z niedostatecznych starań o uzyskanie wysokich cen zbytu, z niedostatecznych zabiegów o wysoką jakość eksportowanych towarów, z niedostatecznego uwzględniania wymagań i życzeń odbiorców zagranicznych. Z całą surowością trzeba też wyciągać konsekwencje w stosunku do winnych zaniedbań w tym zakresie, bez względu na zajmowane stanowiska.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja Handlu Zagranicznego rozpatrzyła niektóre wypadki transakcji, które przyniosły straty gospodarce narodowej na skutek niedbalstwa i braku poczucia odpowiedzialności. Wypadków takich nie było wiele i były one z całą konsekwencją ścigane.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Komisja Handlu Zagranicznego wielokrotnie zajmowała się zagadnieniami opłacalności eksportu, przywiązując wiele wagi do nowego systemu ekonomicznego będącego istotną dźwignią tej opłacalności. Komisja do problemów tych zamierza powrócić na kolejnym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Centralnym zadaniem najbliższego okresu zarówno przemysłu jak i handlu zagranicznego jest koncentracja wysiłku na rozwoju opłacalnego eksportu, zgodnie z linią wytyczoną przez XI Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Komisja uważa za niezbędne pogłębienie pracy w dziedzinie przygotowania rezerwy kadrowej dla handlu zagranicznego, jako ważną metodę prawidłowej polityki kadrowej; rezerwę tę należy przygotowywać także spośród pracowników przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W systemie organizacyjnym central handlu zagranicznego istnieją jeszcze elementy sprzyjające formalnemu wyłącznie kształtowaniu odpowiedzialności. Wzmocnienie osobistej odpowiedzialności pracowników i ich samodzielności jest warunkiem usprawnienia pracy central handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Niezbędną cechą pracownika handlu zagranicznego jest zaangażowanie w pracy, umiejętność podjęcia ryzyka, o ile jest ono niezbędne. Dlatego tak ważne znaczenie ma sprawa zaufania do kadr.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Celowym jest dokonywanie okresowej analizy pracy i postawy poszczególnych pracowników tak, aby wskazując systematycznie na pozytywne i negatywne strony ich pracy wzmacniać w nich poczucie sprawiedliwej oceny ich wysiłku i wzmagać poczucie odpowiedzialności.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Należy wzmocnić rolę biur radców handlowych pracujących zagranicą w badaniu poszczególnych rynków zbytu i zakupu - na bliższą i dalszą perspektywę tak, aby wnioski stąd wynikające stały się realną wskazówką dla przemysłu eksportującego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja Handlu Zagranicznego wysłuchała informacji na temat przyczyn zwolnienia ze stanowiska byłego wiceministra Handlu Zagranicznego - Kutina, uznając decyzję w tej sprawie za w pełni uzasadnioną.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Komisja wysłuchała również informacji o stratach poniesionych przez stronę polską przy rozbudowie portu w Famaguście na Cyprze, w pełni aprobując surowe wyroki sądowe, jakie zapadły w stosunku do sprawców zaniedbań, wskazując równocześnie na konieczność stworzenia warunków, które uniemożliwiłyby powtórzenie się tego rodzaju wypadków. Dotyczy to również sprawy nieopłacalnej transakcji sprzedaży „Atlasu świata” przez CHZ „Ars Polona” i Państwowe Wydawnictwo Naukowe, jak również nieuzasadnionych zwolnień od opłat celnych materiałów i surowców sprowadzanych przez powołaną przez Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce organizację p.n. „ORT”.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wymienione jak również inne wypadki nieprawidłowości i nadużyć nie stanowią bynajmniej - zdaniem Komisji - cech charakterystycznych dla wielomiliardowych obrotów polskiego handlu zagranicznego i nie mogą stanowić podstawy dla oceny sytuacji kadrowej w resorcie.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Komisja Handlu Zagranicznego wyraża zaufanie dla polityki kadrowej MHZ i wierzy, że dalsze prowadzenie systematycznej pracy w tej dziedzinie będzie, ważnym czynnikiem pomyślnej realizacji trudnych zadań stojących przed handlem zagranicznym.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00027-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00027-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a3aad21
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00027-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00027-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 27/, Komisja Handlu Wewnętrznego /nr 37/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 27/, Komisja Handlu Wewnętrznego /nr 37/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:27</note>
+        <note type="sessionNo">37</note>
+        <date>1968-05-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Wewnętrznego - Emil Kołodziej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAndrzejBorodzik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Borodzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFeliksFiutowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Feliks Fiutowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKonstantyŁubieński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Konstanty Łubieński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaMielczarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Mielczarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji Handlu Wewnętrznego - poseł Henryk Skrobisz (ZSL</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kuziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00027-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00027-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..4b50fce
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00027-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,94 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 21 maja 1968 r., Komisja Handlu Wewnętrznego i Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Henryka Skrobisza (ZSL) i Zdzisława Tomala (ZSL), rozpatrzyła współpracę handlu wewnętrznego i zagranicznego w zakresie wzbogacenia zaopatrzenia rynku w artykuły z importu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:-przedstawiciele Ministerstwa Handlu Wewnętrznego z podsekretarzem stanu - Emilem Kołodziejem, Ministerstwa Handlu Zagranicznego z podsekretarzem stanu - Tadeuszem Olechowskim, Ministerstwa Finansów i Komisji Planowania przy Radzie Ministrów;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- dyrektorzy zespołów NIK - Franciszek Kusto i Tadeusz Robaczyk;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele CRS „Samopomoc Chłopska” z wiceprezesem Tadeuszem Miciakiem oraz ZSS „Społem”, Centrali Handlu Zagranicznego „Polcoop”.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informacje o imporcie towarów na potrzeby rynku wewnętrznego przedstawili podsekretarze stanu: w Ministerstwie Handlu Wewnętrznego - Emil Kołodziej i w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusz Olechowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji poda jemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Z kolei Komisja wysłuchała trzech koreferatów, które przedstawili:</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">- w imieniu zespołu, który badał współpracę handlu wewnętrznego i zagranicznego w zakresie wzbogacenia zaopatrzenia rynku w artykuły przemysłu lekkiego i przeprowadził rozmowy z przedstawicielami Centrali Tekstylno-Odzieżowej, Centrali Handlu Obuwiem oraz z przedstawicielami central handlu zagranicznego: „CeTeBe”, „Confexim”, „Skórimpex”, „Impeko” - poseł Maria Mielczarek. W skład zespołu wchodzili posłowie: z Komisji Handlu Wewnętrznego - Alojzy Czarnecki (SD), Kazimierz Kuraś (PZPR) i Edward Małolepszy (PZPR), z Komisji Handlu Zagranicznego - Maria Mielczarek (PZPR) i Tadeusz Wysocki (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">- w imieniu zespołu, który badał współpracę handlu wewnętrznego i zagranicznego w zakresie wzbogacenia zaopatrzenia rynku w artykuły przemysłowe użytku trwałego i przeprowadził rozmowy z przedstawicielami Argedu, Eldomu oraz central handlu zagranicznego: „Universal” i „Impeko” - poseł Franciszek Dąbal. W skład zespołu wchodzili posłowie: z Komisji Handlu Wewnętrznego - Franciszek Dąbal (ZSL) i Henryk Gołda (PZPR), z Komisji Handlu Zagranicznego - Andrzej Borodzik (PZPR) i Tadeusz Młyńczak (SD).</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">- w imieniu zespołu, który badał współpracę handlu wewnętrznego i zagranicznego w zakresie wzbogacenia rynku w artykuły rolno-spożywcze i przeprowadził rozmowy z przedstawicielami CRS „Samopomoc Chłopska”, ZSS „Społem” oraz central handlu zagranicznego „Agros”, „Polcoop”, „Hortex”, „Społem” i „Impeko” - poseł Antoni Chudziński. W skład zespołu wchodzili posłowie: z Komisji Handlu Wewnętrznego - Zdzisław Drewka (PZPR) i Władysław Tomala (ZSL), z Komisji Handlu Zagranicznego - Antoni Chudziński (ZSL) i Tadeusz Stefaniak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">W referatach szczegółowo omówiono działalność central handlu zagranicznego i wewnętrznego w dziedzinie zaopatrzenia rynku wewnętrznego w towary importowane. Podkreślano, że czynnikiem utrudniającym wymianę towarów rynkowych jest rozbieżność norm jakościowych jak również przepisów sanitarnych obowiązujących u nas i u naszych kontrahentów.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Zdaniem podkomisji przeciwstawiać się należy tendencjom ograniczania szerokiej wymiany dokonywanej przez organizacje handlu wewnętrznego jak również żywiołowego jej rozwijania. Zdaniem podkomisji brak analizy w jakim stopniu wymiata ta jest uzasadniona ekonomicznie, jak również brak koordynatora decydującego jakie artykuły powinny być do tej wymiany dopuszczone.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Ceny na towary importowane ustala się nie w zależności od ceny zakupu i jakości towaru, a zależnie od kształtowania się podaży na daną grupę artykułów. Konieczna jest większa elastyczność w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Podejmując szeroką wymianę towarów rynkowych, należy dążyć do sprowadzenia możliwie największej ilości surowców względnie półproduktów, które można by uszlachetniać w kraju. Należałoby również w szerszym niż dotychczas zakresie pakować i znakować w kraju zakupywane za granicą artykuły, co pozwoliłoby na zwiększenie wielkości importu w ramach tego samego limitu dewizowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Obok szerokiej wymiany prowadzonej przez resort handlu wewnętrznego, rozwija się pomyślnie wymiana spółdzielcza. Cechuje ją duża operatywność działania umożliwiająca zarówno szybki zbyt masy towarowej własnej produkcji nie znajdującej zbytu na rynku wewnętrznym, jak również zaopatrywanie rynku w towary atrakcyjne, poszukiwane w danym okresie.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Na pytania posłów: Konstantego Łubieńskiego (bezp. „Znak”), Jerzego Olszewskiego (PZPR), Tadeusza Wysockiego (PZPR), Tadeusza Stefaniaka (ZSL), Stanisława Turskiego (ZSL), Kazimierza Kurasia (PZPR) Andrzeja Borodzika (PZPR), Feliksa Fiutowskiego (PZPR), Marii Mielczarek (PZPR), Franciszka Malinowskiego (ZSL) i dyrektora Zespołu NIK - Franciszka Kusto, odpowiedzi udzielili podsekretarze stanu: w Ministerstwie Handlu Wewnętrznego - Emil Kołodziej i w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusz Olechowski.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKuziński">Wyjaśnienia dotyczyły m.in. korzyści osiąganych przez rynek wewnętrzny w wyniku szerokiej wymiany towarów, form organizacyjnych współdziałania obu resortów w tej dziedzinie, wymogów jakościowych stawianych towarom, które sprowadza się w drodze szerokiej wymiany, sposobu doboru tych towarów, kształtowania ich cen na rynku wewnętrznym, popytu na nie, wpływu szerokiej wymiany rynkowej na rozwój własnej produkcji danych wyrobów, sposobów uszlachetniania i przetwarzania niektórych importowanych artykułów żywnościowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMariaMielczarek">Wydaje się, że prowadzona przez organizacje handlu wewnętrznego szeroka wymiana towarów rynkowych i planowy eksport tych towarów realizowany przez centrale handlu zagranicznego, powinny być lepiej niż dotąd koordynowane. Nie należy dopuszczać do tego, by w ramach szerokiej wymiany oferować towary, które cieszą się zainteresowaniem rynku zagranicznego i które można sprzedać w ramach planowego eksportu. Współpraca między centralami handlu wewnętrznego i handlu zagranicznego powinna ulec daleko idącemu pogłębieniu.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMariaMielczarek">Z punktu widzenia interesów konsumentów krajowych nie są korzystne zbyt daleko idące żądania indywidualizowania opakowań. Siłą rzeczy zwiększa to ceny importowanych towarów. Opakowania takie mają uzasadnienie tylko, dla towarów luksusowych, sprzedawanych w takich placówkach jak np. Moda Polska. Rozważenia wymaga też sprawa znakowania towarów importowanych przez producentów zagranicznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełFeliksFiutowski">Mimo pomyślnego rozwoju eksportu towarów produkowanych w woj. kieleckim, niektóre branże mają trudności w tej dziedzinie. Brak dostatecznej powierzchni magazynowej do składowania produkcji eksportowej. Dotyczy to niektórych artykułów przemysłu spożywczego, odzieżowego, metalowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefMacichowski">Wiele uwagi poświęcano nadmiernie ostrym normom sanitarnym stosowanym przy ocenie importowanych artykułów żywnościowych. Wydaje się, że należałoby rozważyć możliwość takiej rewizji tych norm, która pozwoliłaby na lepsze dostosowanie ich do wymagań rynku, bez narażania na szwank zdrowia obywateli.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJózefMacichowski">Wielokrotnie poruszana była przez Komisje sprawa cen owoców cytrusowych. Należałoby ponownie postulować zróżnicowanie cen tych owoców w zależności od ich gatunku oraz od sezonu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAndrzejBorodzik">Kilka dni temu Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa rozpatrywała problemy produkcji przeznaczonej na zaopatrzenie rynku wewnętrznego. Coraz ważniejszym problemem staje się system badania rynku i organizowania przez różne resorty wspólnych badań potrzeb rynkowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełAndrzejBorodzik">Za pozytywne zjawisko uznać można zawieranie wzajemnych umów pomiędzy krajami socjalistycznymi co do specjalizacji i wymiany niektórych rynkowych artykułów przemysłowych. I tak np. zawarliśmy umowę z NRD, że Polska będzie produkować lodówki absorpcyjne, a NRD kompresorowe. Podobną umowę zawarto z ZSRR w sprawie produkcji pralek; Polska produkować będzie pralki wirnikowe, a ZSRR pralki bębnowe.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełAndrzejBorodzik">Należałoby zwrócić uwagę na konieczność podjęcia badań nad prawidłowością przepisów ogólnych warunków dostaw i do prowadzenia do bardziej równomiernego obciążenia odpowiedzialnością dostawców i odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełAndrzejBorodzik">W ostatnich latach handel wewnętrzny dokonał poważnego kroku w dziedzinie organizowania coraz lepiej funkcjonujących służb odbioru jakościowego. Wyłania się jednak problem pewnej sprzeczności interesów handlu i przemysłu. Aparat kontroli handlu premiowany jest od ilości zareklamowanych partii towarów. Może to być źródłem nie zawsze uzasadnionych reklamacji, nie licząc tych usterek, jakie powstają pod wpływem złych warunków składowania.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełAndrzejBorodzik">Niezbędna jest również nowelizacja norm jakościowych, które nie mając wpływu na użytkowość i estetykę wyrobu, stają się podstawą zaostrzonej i bardzo skomplikowanej kontroli odbioru jakościowego. Np. w stosunku do obuwia gumowego wymogi norm polskich są tak wysokie, że obuwie to nie jest reklamowane w handlu zagranicznym, natomiast niejednokrotnie zgłaszane są reklamacje przy odbiorze przez służby kontroli handlu wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełAndrzejBorodzik">Wymiana rynkowa przyczynia się w poważnym stopniu do wzbogacenia rynku wewnętrznego. W ramach tej wymiany wprowadzono szereg nowych i poszukiwanych asortymentów. Konieczne jest dołączanie do nowowprowadzanych artykułów, zwłaszcza kosmetyków i środków chemicznych, odpowiednich przepisów użytkowania tych preparatów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKonstantyŁubieński">Szeroka wymiana rynkowa sprzyja niewątpliwie lepszemu zaopatrzeniu konsumentów, musi być ona jednak zawsze uzasadniona w szeroko pojętym interesem ogólnogospodarczym. Szeroką wymianę rynkową rozpoczęto od importu i eksportu artykułów trudno zbywalnych, obecnie wachlarz towarów podlegających wymianie znacznie się rozszerzył. Należałoby przemyśleć formy lepszego skoordynowania planowego eksportu z wymianą towarową dokonywaną przez organizacje handlu wewnętrznego. Słuszne i celowe wydaje się powołanie do komitetów branżowych przedstawicieli handlu wewnętrznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">Z przedstawionych informacji resortów, koreferatów poselskich i dyskusji wynika, że mamy do czynienia z pozytywnym zjawiskiem stałości importu w wielu asortymentach rynkowych, (np. owoce cytrusowe) i że istnieje możliwość dalszego rozwijania importu na potrzeby rynku wewnętrznego. Obserwuje się stały rozwój importu szeregu artykułów przemysłowych w krajów trzeciego świata oraz z krajów socjalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">Chłonność rynków krajów socjalistycznych, jak wykazują badania, jest bardzo duża. Dla zapewnienia dalszego rozwoju eksportu naszych towarów jak i importu z krajów socjalistycznych, konieczne jest pogłębienie wysiłków w celu lepszego rozeznania podaży i popytu na rynkach tych krajów. Szczególną uwagę należałoby zwrócić na możliwość dalszej intensyfikacji wymiany z bardzo chłonnym rynkiem radzieckim, mogącym równocześnie oferować wiele atrakcyjnych dla nas artykułów.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">Nie negując poważnych osiągnięć i wysiłków handlu zagranicznego w dziedzinie wzbogacenia zaopatrzenia rynku wewnętrznego w towary importowane, należy wyrazić uznanie dla wysiłków resortu handlu wewnętrznego i CHS „Samopomoc Chłopska” w rozwijaniu szerokiej wymiany rynkowej. Dla pogłębienia tej działalności konieczne jest stworzenie podstaw do bardziej prawidłowego dokonywania podziału pracy i specjalizacji produkcji w grupie artykułów rynkowych w ramach RWPG.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">Wydaje się konieczne zróżnicowanie cen na rynku wewnętrznym na artykuły importowane. Nie można uważać za słuszne sprzedawanie po takiej samej cenie np. owoców cytrusowych nie zawsze o takiej samej jakości i niezależnie od sezonu.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">Wnioski zgłoszone przez zespoły zostały w dyskusji uznane za słuszne. Na pełne poparcie zasługują obecne kierunki działania obu resortów, mające na celu dalsze wzbogacenie zaopatrzenia rynku wewnętrznego w artykuły z importu. Możliwości takie staną się szersze. po dokonaniu pewnych usprawnień techniczno-organizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">Zastępca Przewodniczącego Komisji Handlu Zagranicznego - poseł Zdzisław Tomal (ZSL): Dzięki badaniom zespołów poselskich Komisje uzyskały wnikliwe naświetlenie działalności resortów handlu wewnętrznego i handlu zagranicznego na rzecz wzbogacenia wyboru towarów na rynku. Problem jest istotny, jeśli uwzględnić, że towary importowane stanowią 7 proc. ogólnej puli towarów na rynku wewnętrznym.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">Bezsporne jest, że w poprawie zaopatrzenia rynku szeroka wymiana towarów z krajami socjalistycznymi może odegrać dużą rolę. Wymiana ta zapoczątkowana jako eksport nadwyżek towarowych, stopniowo przeobrażać się będzie w manipulowanie masą towarów rynkowych, służące w drodze operacji wymiennych, lepszemu i bogatszemu zaopatrywaniu ludności.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">W ramach doskonalenia koordynacji i uzgodnień międzyresortowych, należy dążyć do usuwania ewentualnych sprzeczności pomiędzy szeroką wymianą rynkową a planowym eksportem artykułów powszechnego użytku ten ostatni powinien być jak najbardziej rozwijany w interesie równowagi bilansu płatniczego.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">Wydaje się, że koncepcja powoływania wspólnych międzypaństwowych przedsiębiorstw sprzyjałaby utrwaleniu i doskonaleniu form wymiany artykułów rynkowych. Podejmowane w tym kierunku kroki zasługują na poparcie.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">Dotychczasowy stan rzeczy w zakresie szerokiej wymiany artykułów rynkowych nasuwa m.in. potrzebę zwrócenia się do Komisji Planowania przy Radzie Ministrów o spowodowanie zbadania i rewizji norm jakościowych poszczególnych towarów w tym kierunku, aby nie naruszając interesów konsumenta, nie stanowiły one hamulca działalności handlowej.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">Słuszne są wnioski pod adresem Ministerstwa Handlu Wewnętrznego o rozważenie możliwości różnicowania cen detalicznych towarów importowanych w obrocie wewnętrznym, a także uszlachetniania niektórych sprowadzanych na nasz rynek artykułów. Jak najbardziej słuszny wyda je się wniosek w sprawie udziału przedstawicieli central handlu wewnętrznego w komitetach branżowych przy centralach handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">Komisje powołały zespół w składzie posłów: Antoni Chudziński (ZSL), Franciszek Dąbal (ZSL), Kazimierz Kuraś (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), któremu zleciły opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">O IMPORCIE TOWARÓW NA POTRZEBY RYNKU WEWNĘTRZNEGO</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiHandluWewnętrznegoposełHenrykSkrobiszZSL">Streszczenie informacji złożonych na wspólnym posiedzeniu Komisji Handlu Wewnętrznego i Handlu Zagranicznego w dniu 21 maja 1968 r.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Import stanowi poważne uzupełnienie zaopatrzenia rynku wewnętrznego. Plan na rok 1968 przewiduje import towarów rynkowych na kwotę ponad 750 mln zł dew.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Ponad 500 mln zł dew. stanowi import z krajów socjalistycznych, skąd sprowadzamy głównie: samochody osobowe i części zamienne do samochodów, artykuły spożywcze, obuwie skórzane i gumowe, wyroby futrzarskie, rękawiczki, meble, tkaniny meblowe i jedwabie, bieliznę dzianą, dywany, chodniki, artykuły gospodarstwa domowego, sprzęt fotograficzny.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Z krajów kapitalistycznych importujemy w większości artykuły spożywcze takie jak: cytryny, pomarańcze, kawę i herbatę i inne artykuły kolonialne. Wartość importu z tych krajów przekroczy w 1968 r. - 200 mln zł dew. Z artykułów przemysłowych importujemy towary wysokiej jakości przeznaczone w większości do sprzedaży w sklepach Mody Polskiej, jak również części zamienne, narzędzia itp.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Szybko rośnie import towarów z krajów rozwijających się. W roku 1968 przeznacza się na ten cel ponad 30 mln zł dew. Import towarów z krajów rozwijających się obejmuje m.in. dywany, chodniki, ręczniki frotte, tkaniny dekoracyjne, obuwie i płaszcze skórzane, szkło gospodarcze i artykuły dziewiarskie.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Poważne uzupełnienie zaopatrzenia rynku krajowego stanowią towary sprowadzane z krajów socjalistycznych w ramach wymiany towarowej przeprowadzanej bezpośrednio przez Ministerstwo Handlu Wewnętrznego. W roku 1967 w ramach tej wymiany dostarczono na rynek krajowy towary wartości 157 mln zł dew. Przewiduje się, że w roku bieżącym wartość tych dostaw wzrośnie.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Wymiana towarowa między krajami socjalistycznymi prowadzona, jest na zasadzie równowagi dewizowej.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">W ramach wymiany towarowej importujemy głównie: mięso, smalec, konserwy mięsne i rybne, piwo oraz niektóre artykuły przemysłowe jak: magnetofony, zegarki, rowery itp.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Eksport towarów w ramach wymiany towarowej obejmuje: konfekcję, tkaniny, wódkę, ryby świeże, telewizory, papier fotograficzny, artykuły kosmetyczne itp.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Do końca marca br. 55 proc. towarów, które mają być przeznaczone na rynek wewnętrzny w ramach wymiany towarowej prowadzonej przez MHW zostały już zakontraktowane. Przewiduje się, że do końca czerwca br. będzie zakończona kontraktacja przewidzianych na rok bieżący dostaw.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Równolegle rozwija się współpracę naukowo techniczną, obejmującą badania nad organizacją handlu, planowania i inwestycji. Organizowane są sklepy z towarami polskimi i zakłady gastronomiczne w krajach socjalistycznych i odwrotnie.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">W roku 1967 podjęta została uchwała KERM o wymianie towarowej z krajami socjalistycznymi, która stwarza lepsze warunki rozwoju tej wymiany oraz możliwość bardziej elastycznego stosowania cen i norm eksportowych. Uchwałą tą Minister Handlu Wewnętrznego upoważniony jest do podejmowania samodzielnych decyzji o imporcie towarów sprowadzanych w ramach wymiany towarowej.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Dla usprawnienia wymiany towarowej rozszerzamy współpracę z niektórymi krajami socjalistycznymi. I tak np. projektuje się wprowadzenie nowych zasad organizacji tej wymiany między Polską i Węgrami m.in. poprzez powołanie wspólnego przedsiębiorstwa handlowego.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Współpraca Ministerstwa Handlu Wewnętrznego z Ministerstwem Handlu Zagranicznego w zakresie realizacji dostaw z importu na potrzeby rynku układa się pomyślnie. Powołano specjalny zespół, który dokonuje okresowej oceny realizacji dostaw i stara się operatywnie oddziaływać na usuwanie dostrzeganych niedociągnięć.</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego -Tadeusz Olechowski:</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Rozwijająca się wymiana towarów rynkowych z zagranicą, realizowana w pionie Ministerstwa Handlu Wewnętrznego oraz central spółdzielczych: ZSS „Społem” i CRS „Samopomoc Chłopska” - służy wzbogaceniu zaopatrzenia rynku wewnętrznego; import realizowany w tej wymianie stanowi już obecnie 26 proc. ogólnej puli planowego importu towarów rynkowych z krajów socjalistycznych. Wymiana ta w szeregu przypadkach toruje drogę planowemu eksportowi do krajów socjalistycznych różnych produkowanych przez nas towarów rynkowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Resort handlu zagranicznego za jedną z głównych trudności w rozszerzaniu obrotów wymiennych uważa obowiązujące u nas normy jakościowe i przepisy sanitarno-weterynaryjne, które, jako bardziej rygorystyczne niż w innych krajach RWPG, ograniczają dostęp wielu towarów na nasz rynek, zwłaszcza przetworów owocowo-warzywnych, konserw itp. Podobne trudności również występują przy imporcie niektórych artykułów żywnościowych z krajów rozwijających się. Powoduje to szereg perturbacji w zakresie rytmicznego zaopatrywania rynku w importowane towary. Istnieje również szereg sprzeczności w zakresie ogólnych warunków dostaw na odcinku zagranicznym z ogólnymi warunkami sprzedaży obowiązującymi w kraju w zakresie płacenia kar za tzw. „złą jakość” towaru oraz opóźnienia w terminowej realizacji, które wymagają ujednolicenia.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Dla prawidłowego przebiegu wymiany rynkowej pomiędzy organizacjami handlu wewnętrznego krajów socjalistycznych, wymiany mającej w zasadzie obejmować nadwyżki towarowe, pożądana byłaby zmiana systemu zawierania odpowiednich umów. Należałoby wcześniej ustalać w oparciu o znajomość produkcji i rynku jaką mają organizacje handlu wewnętrznego i zagranicznego, szczegółowe listy towarów, jakimi dysponować będą do wymiany partnerzy, następnie zaś zawierać umowy.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Jednym z problemów do uregulowania zarówno w obrotach planowych realizowanych przez centrale handlu zagranicznego jak i w ramach wymiany rynkowej z krajami socjalistycznymi są ceny artykułów rynkowych. Podejmowane są kroki mające na celu pokonania trudności wynikających z istnienia w niektórych przypadkach rozbieżności cen artykułów rynkowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Przedmiotem wspólnych z resortem handlu wewnętrznego rozważań jest obecnie problem uszlachetniania niektórych towarów żywnościowych, zwłaszcza sprowadzanych z krajów rozwijających się. W tej dziedzinie istnieją duże możliwości, mogące przynieść oszczędności dewizowe na dodatkowe zakupy z importu.</u>
+          <u xml:id="u-9.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Ważnym problemem w szerokiej wymianie jest jakość dostarczanego towaru, jako czynnik rzutujący na ocenę towarów na rynkach odbiorczych.</u>
+          <u xml:id="u-9.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieHandluWewnętrznegoEmilKołodziej">Koordynacja obrotów towarami rynkowymi odbywa się w ramach przedsiębiorstwa Handlu Zagranicznego „Impeko”. We wszystkich centralach handlu zagranicznego powołani są specjalni pełnomocnicy do spraw importu rynkowego. Dla aparatu handlu zagranicznego wprowadzono bodźce stymulujące jego działalność w rozwijaniu wymiany rynkowej. Okresowo odbywają się narady dyrektorów central handlu zagranicznego z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Handlu Wewnętrznego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00028-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00028-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..72a8ea3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00028-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00028-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 28/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 28/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:28</note>
+        <note type="sessionNo">28</note>
+        <date>1968-05-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00028-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00028-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1d974b6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00028-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,18 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 21 maja 1968 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Zdzisława Tomala (ZSL);</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- ustaliła plan pracy na najbliższy okres;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- powołała zespół, któremu zleciła wizytację Międzynarodowych. Targów Poznańskich;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- zleciła posłowi Andrzejowi Borodzikowi (PZPR) reprezentowanie jej w Komisji Wymiaru Sprawiedliwości w toku prac na projektem Kodeksu karnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- zleciła posłowi Marii Mielczarek (PZPR) wzięcie udziału w posiedzenia Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów poświęconemu rozpatrzeniu działalności zjednoczeń i przedsiębiorstw eksperymentujących.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00029-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00029-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..85d29aa
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00029-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00029-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 29/, Komisja Handlu Wewnętrznego /nr 39/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 29/, Komisja Handlu Wewnętrznego /nr 39/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:29</note>
+        <note type="sessionNo">39</note>
+        <date>1968-07-15</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00029-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00029-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0b512c5
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00029-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,19 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 15 lipca 1968 r. Komisja Handlu Wewnętrznego i Komisja Handlu Zagranicznego, obradujące na wspólnym posiedzeniu pod przewodnictwem posła Henryka Skrobisza (ZSL) uchwaliły dezyderaty w sprawie współpracy handlu wewnętrznego i zagranicznego w zakresie wzbogacenia rynku w artykuły z importu. Problem ten był przedmiotem wspólnego posiedzenia obu Komisji w dniu 21 maja br. (por. BPS Nr 589)IV kad./' W uchwalonych dezyderatach Komisje stwierdzają, że współpraca obu resortów w zakresie wzbogacania rynku w artykuły importowane ulega systematycznej poprawie, występują w niej jednak pewne niedociągnięcia mające negatywny wpływ na realizację umów, terminowość dostaw oraz jakość importowanych, towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Zdaniem Komisji, zarówno w zakresie importu planowego, jak i w zakresie wymiany towarów rynkowych powinna istnieć ściślejsza koordynacja działania aparatu handlu wewnętrznego i zagranicznego; jednym z istotnych elementów usprawnienia tej koordynacji stać by się mogło włączenie przedstawicieli handlu wewnętrznego do prac branżowych komitetów doradczych. Stąd postulat odpowiedniego rozszerzenia składu tych komitetów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Komisje wyrażają zastrzeżenia do dotychczasowej polityki ustalania cen na artykuły importowane - często w oderwaniu od cen zakupu i jakości towaru. Niesłuszne - zdaniem Komisji - jest ustalanie na rynku wewnętrznym jednej ceny detalicznej na towary różnej jakości lub na różne gatunki i odmiany asortymentowe towarów. W związku z powyższym Komisje postulują odpowiednie różnicowanie cen detalicznych na artykuły importowane; stworzyłoby to przesłanki do bardziej ekonomicznego realizowania przez handel zagraniczny zakupu towarów rynkowych w ranach ustalonych limitów dewizowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Komisje stwierdzają, że polskie normy i przepisy sanitarne obowiązujące przy imporcie artykułów żywnościowych są bardziej rygorystyczne od analogicznych przepisów obowiązujących w innych krajach, m.in. w pozostałych krajach socjalistycznych. W związku z tym należałoby - zdaniem Komisji - dokonać takiej rewizji obowiązujących norm i przepisów sanitarnych, która - nie godząc w najszerzej rozumiany interes i zdrowie konsumenta - spowodowałaby ich dostosowanie do przepisów obowiązujących w światowym handlu produktami żywnościowymi, zwłaszcza do norm i standardów stosowanych przez pozostałe kraje socjalistyczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Należałoby również doprowadzić do zawarcia między polskim nadzorem sanitarnym i analogicznymi władzami w pozostałych krajach socjalistycznych porozumień, stwarzających podstawę stałej współpracy między zainteresowanymi komórkami służby zdrowia w krajach RWPG przy realizowaniu wymiany artykułów żywnościowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Komisje postulują również podjęcie prac zmierzających do zharmonizowania Ogólnych Warunków Umów Sprzedaży ustalonych zarządzeniem Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z przepisami Ogólnych Warunków Dostaw RWPG.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00030-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00030-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ca0af6d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00030-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00030-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 30/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 30/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:30</note>
+        <note type="sessionNo">30</note>
+        <date>1968-07-16</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00030-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00030-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f412eec
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00030-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 16 lipca 1968 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Stanisława Kuzińskiego (PZPR) i Zdzisława Tomala (ZSL) rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- sprawozdanie Ministerstwa Handlu Zagranicznego z wykonania planu i budżetu w roku 1967 ze szczególnym uwzględnieniem zagadnienia opłacalności eksportu;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- aktualny stan prac nad ulepszeniem rachunku ekonomicznego w handlu zagranicznym;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- sprawozdanie zespołu poselskiego z wizytacji XXXVII Międzynarodowych Targów Poznańskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z podsekretarzem stanu - Zygmuntem Furtakiem, Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorami: Franciszkiem Kusto i Wacławem Kosickim, wicedyrektor Zakładu Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego - Witold Trzeciakowski, dyrektor Zarządu Międzynarodowych Targów Poznańskich - Zygmunt Węgrzyk oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem na piśmie sprawozdanie Ministerstwa Handlu Zagranicznego z wykonania planu i budżetu w 1967 r. oraz uwagi Zespołu Najwyższej Izby do tego sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Sprawozdawcą był poseł Jerzy Olszewski (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W r. 1967 obroty towarowe z zagranicą nadal rosły szybciej aniżeli dochód narodowy, co jest zgodne z założeniami planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Obroty z zagranicą były w 1967 r. o 8,5 proc. wyższe aniżeli w 1966 r. i przekroczyły założenia planu o 3 proc. przy czym zadania eksportowe przekroczono o 2,1 proc. importowe - o 3,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Eksport maszyn i urządzeń, do krajów socjalistycznych wzrósł w stosunku do roku poprzedniego o 13,6 proc., do krajów kapitalistycznych - o 13,2 proc. Nie osiągnięto jednak założonych wyników w eksporcie tej grupy towarów, podobnie jak w eksporcie przemysłowych artykułów konsumpcyjnych, przekroczona natomiast zostały plany eksportu surowców i paliw oraz artykułów rolno-spożywczych, przy czym te ostatnie eksportowano bez uszczerbku dla zaopatrzenia rynku wewnętrznego. Eksport artykułów rolno-spożywczych napotyka na coraz większe trudności w związku z procesami integracyjnymi krajów Wspólnego Rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Wysoka była dynamika eksportu wyrobów przemysłu chemicznego; eksport ten charakteryzował się dobrą opłacalnością. Należałoby w związku z tym preferować w następnych latach te inwestycje przemysłu chemicznego, które mogą przysporzyć więcej masy towarowej znajdującej zbyt na rynkach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zadaniem dla central handlu zagranicznego pozostaje nadal takie usprawnianie akwizycji, która pozwoli w efekcie osiągać korzystniejsze ceny za eksportowane towary; nie mniej ważnym zadaniem central pozostaje trafność dokonywanych za granicą zakupów.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">System nagradzania za opłacalność eksportu zdał egzamin, wymaga on jednak takiej modyfikacji, aby pobudzał rozwój korzystnego eksportu w pożądanych przez nas kierunkach geograficznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Oceniając aktualny stan prac nad ulepszaniem rachunku, ekonomicznego w handlu zagranicznym wicedyrektor Zakładu Badań Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego - Witold Trzeciakowski stwierdził m.in., że badania nad efektywnością handlu zagranicznego prowadzone są w różnych przekrojach i w różnej skali. Podstawowym kierunkiem jest analiza makroekonomiczna i długookresowa, która stwarza obraz wielkości kosztów uzyskiwania wolnych dewiz poprzez handel zagraniczny we wszystkich gałęziach gospodarki. Istotnym celem i walorem tej analizy jest wskazywanie głównych kierunków inwestowania mających znaczenie z punktu widzenia handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Innym kierunkiem jest analiza efektywności obrotów, służąca podejmowaniu decyzji na szczeblu resortów i zjednoczeń. Tego rodzaju analizy mają już swoją.tradycję; w ostatnich latach, dzięki zastosowaniu maszynowej techniki obliczeniowej obejmują one znacznie szerszą bazę, a w związku z wprowadzeniem bodźców materialnego zainteresowanie efektywnością eksportu, posługiwanie się tym rachunkiem ekonomicznym stało się konkretną i codzienną potrzebą.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Podejmuje się kroki zmierzające do ulepszenia rachunku ekonomicznego w handlu zagranicznym i rozwijania opłacalnego eksportu. Opracowuje się projekt uchwały ustalającej zasady nagradzania za efektywność eksportu przedsiębiorstw kooperujących z wytwórcą wyrobu finalnego. Systemem nagradzania za efektywny eksport objęte będą dalsze branże i gałęzie gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Zasadniczy zwrot w tej dziedzinie nastąpi w drodze zamierzonego powiązania kalkulacji eksportowej z normalnym rachunkiem gospodarczym przedsiębiorstwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Uwagi Zespołu Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania resortu przedstawił wicedyrektor Zespołu NIK - Wacław Kosicki:</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Oceniając realizację planu i budżetu handlu zagranicznego w r.1967 stwierdzić trzeba, że w dziedzinie obrotów zagranicznych osiągnięto wzrost wyprzedzający założenia planu 5-letniego, jednakże dynamika wzrostu importu była wyższa od dynamiki eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Kontrole wykazały duże zaangażowanie aparatu handlu zagranicznego i jego wysiłek zmierzający do usprawnienia działalności. Dalszy postęp osiągnięto w organizacji rynków zbytu, lepsza była współpraca z przemysłem, lepsze przegotowanie do zawierania kontraktów, sprawniejsza i skuteczniejsza akwizycja.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Wnioski pokontrolne wskazujące na niedociągnięcia i zaniedbania spotkały się z pozytywnym stosunkiem kierownictwa resortu.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W świetle realizacji zadań roku ubiegłego a także roku bieżącego - na czoło wysuwa się zagadnienie aktywizacji eksportu maszyn i urządzeń. Wiele uwagi wymaga również prawidłowa realizacja zakupów oraz zapewnienie prawidłowego wykorzystania importowanych maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">System bodźców ekonomicznych w eksporcie odegrał i nadal odgrywa istotną rolę, jeśli chodzi o wdrożenie myślenia kategoriami ekonomicznymi w przemyśle i handlu zagranicznym, o dążność do obniżenia kosztów produkcji. Jednakże przed rozszerzeniem systemu bodźców na dalsze branże i gałęzie gospodarki, należałoby usunąć te mankamenty, które zniekształcają jego działanie; chodzi o to, aby nagrody oddziaływały zgodnie z założeniami na zwiększanie efektywności eksportu określonych grup towarów i określonych kierunkach geograficznych oraz obejmowały osoby wkładające w tę pracę istotny wysiłek.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Raźny (SD), Tadeusz Młyńczak (SD), Józef Macichowski (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Andrzej Borodzik (PZPR), Antoni Chudziński (ZSL), Tadeusz Stefański (ZSL) wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Zygmunt Furtak.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Podsumowując dyskusję przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kuziński (PZPR) wskazał, że:</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W r. 1967 nastąpił wprawdzie dalszy wzrost obrotów handlowych z zagranicą przekraczający zadania planu, nie osiągnięto jednak założonej poprawy struktury eksportu wskutek nie pełnego wykonania planu eksportu maszyn i urządzeń, zwłaszcza na rynki kapitalistyczne. W związku z tym słusznie wysunięto w dyskusji jako zadanie pierwszoplanowe, realizację postanowień XI Plenum KC PZPR w zakresie organizowania produkcji eksportowej przemysłu maszynowego na zasadzie specjalizacji wybranych branż i przedsiębiorstw. Służy temu odpowiednie przegrupowanie środków inwestycyjnych, priorytet takich inwestycji w zakresie zaopatrzenia i wykonawstwa. W realizacji programu specjalizacji i koncentracji produkcji eksportowej przemysłu maszynowego szczególnego znaczenia nabiera sprawa zacieśnienia współpracy między przemysłem a handlem zagranicznym, zwłaszcza wdrażania nowej formy wzajemnych powiązań w postaci wieloletnich umów na dostawy eksportowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Dla stałej poprawy jakości i nowoczesności przeznaczonych na eksport artykułów, obok posunięć zmierzających do poprawy technologii wytwarzania, niezbędne jest usprawnienie pracy działów kontroli technicznej w zakładach przemysłowych i lepsze wykorzystywanie bodźców materialnych działających na rzecz poprawy jakości produkcji eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Z uwagi na rosnące wpływy i opłacalność eksportu produktów chemicznych należałoby - jak wskazano w dyskusji - przewidzieć w założeniach następnego planu 5-letniego szybszy rozwój tych branż przemysłu chemicznego, które wyróżniają się niską kapitałochłonnością, efektywnością produkcji eksportowej i długotrwałymi perspektywami jej zbytu na rynkach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">W dyskusji stwierdzono wyraźny postęp w pracy aparatu handlu zagranicznego, zwłaszcza w dziedzinie organizacji rynku, współpracy z przemysłem, przygotowywania kontraktów itp.; w dalszym ciągu stoi przed tym aparatem zadanie zwiększenia wysiłków na rzecz uzyskiwania lepszych cen dewizowych w eksporcie do krajów kapitalistycznych. Warunkiem poprawy sytuacji na tym odcinku jest pogłębienie analizy rynków, systematyczne badanie kształtowania się cen i koniunktur, a także wymogów i upodobań odbiorców odnośnie poszczególnych grup i asortymentów towarów.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Niewątpliwie słuszne są wysuwane w dyskusji postulaty dotyczące zwiększenia kontroli nad przygotowywaniem i realizacją zakupów inwestycyjnych przez zjednoczenia przemysłowe i odpowiednie komórki resortu handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Na tle doświadczeń 1967 r. nasuwa się potrzeba zacieśnienia współpracy między przemysłem, handlem zagranicznym, a handlem wewnętrznym, zwłaszcza w realizacji eksportu, importu oraz szerokiej wymiany artykułów rynkowych. Celowe byłoby stworzenie możliwości dokonywania uzasadnionych przerzutów masy towarowej z puli handlu zagranicznego do handlu wewnętrznego - i odwrotnie, jak również włączenie przedstawicieli handlu wewnętrznego do prac branżowych komitetów doradczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Komisja zanalizowała działanie obowiązującego od połowy 1966 r. rachunku opłacalności eksportu i systemu nagradzania za opłacalny eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Mimo pewnych nieprawidłowości, które były i będą stopniowo korygowane, system ten przyczynił się w dużej mierze do poprawy struktury eksportu, obniżki cen fabrycznych w niektórych branżach przemysłowych, a co najważniejsze - doprowadził znajomość rachunku ekonomicznego do przedsiębiorstw przemysłowych i aparatu handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Komisja przyjęła sprawozdanie Ministerstwa Handlu Zagranicznego z wykonania planu i budżetu w r. 1967; wynikające z przebiegu obrad uwagi postanowiono przekazać Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">W kolejnym punkcie porządku dziennego sprawozdanie zespołu poselskiego z wizytacji XXXVII Międzynarodowych Targów Poznańskich złożyła poseł Barbara Gruszkiewicz (bezp.). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR), Antoni Chudziński (ZSL), Stanisław Grzywiński (SD), Maria Mielczarek (PZPR), Tadeusz Młyńczak (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Józef Raźny (SD), Antoni Chudziński (ZSL), Tadeusz Młyńczak (SD), Józef Macichowski (PZPR), Stanisław Grzywiński (SD), Stanisław Turski (ZSL), Zdzisław Tomal (ZSL)~,~ dodatkowych wyjaśnień udzielił dyrektor Zarządu Międzynarodowych Targów Poznańskich - Zygmunt Węgrzyk.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Zarówno w sprawozdaniu jak i dyskusji pozytywnie oceniono tegoroczną ekspozycję polską na Międzynarodowych Targach Poznańskich, wskazując na znaczny postęp jakościowy w porównaniu z latami poprzednimi. Jest to - zdaniem postów - tym bardziej godne podkreślenia, że nie zwiększyła się powierzchnia zajmowana przez polskie pawilony wystawiennicze.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Zgodnie z realizowaną zmianą naszej struktury eksportowej na rzecz zwiększenia udziału w eksporcie maszyn i urządzeń, ich ekspozycja zajmuje na Targach coraz więcej miejsca.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">W roku bieżącym można było również zaobserwować znaczny postęp w organizowaniu zaplecza handlowego i usługowego Targów.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Szczególnie wiele miejsca w dyskusji zajął problem dalszych perspektyw rozwojowych Międzynarodowych Targów Poznańskich. Uznając targi za platformę wymiany poglądów i doświadczeń producentów krajowych i zagranicznych, za imprezę dzięki której popularyzować możemy w świecie nasze osiągnięcia przemysłowe jak również zapoznawać polski świat techniczny z poziomem techniki światowej, konieczne jest głębokie zastanowienie się nad przyszłą koncepcją organizowania Targów i całego ich zaplecza komunalno-usługowego. Chodzi tu nie tylko o sam teren lecz również o usługi świadczone na rzecz Targów i gości targowych przez różne działy gospodarki miejskiej (baza noclegowa, żywieniowa, komunikacja, imprezy kulturalne itp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Przy opracowywaniu takiego programu długofalowego rozwoju Międzynarodowych Targów Poznańskich, wziąć trzeba pod uwagę wszystkie zainteresowane tą imprezą handlową czynniki i uwzględnić ich udział w przygotowaniu i realizacji tego program. Prace nad takim programem są już w toku, nie ustalają one jednak żadnych konkretnych terminów. W związku z tym postulowano przyśpieszenia wydania uchwały KERM zatwierdzającej program i zabezpieczającej środki na jego realizację.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Komisja uchwaliła dezyderat w tej sprawie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00031-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00031-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f8a3716
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00031-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00031-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 31/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 31/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:31</note>
+        <note type="sessionNo">31</note>
+        <date>1968-10-15</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00031-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00031-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e3ab9ed
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00031-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 15 października 1968 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kuzińskiego (PZPR), rozpatrzyła kierunki specjalizacji eksportowej w przemyśle maszynowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z podsekretarzem stanu Zygmuntem Furtakiem, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego z podsekretarzem stanu Tadeuszem Podgórskim, Ministerstwa Finansów, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Urzędu Rady Ministrów;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- wicedyrektorzy zespołów NIK - Stanisław Grodzki i Wacław Kosicki.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację o kierunkach specjalizacji eksportowej w przemyśle maszynowym przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego - Tadeusz Podgórski (Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Pytania pod adresem resortów skierowali i w dyskusji głos zabrali posłowie: Stefan Godlewski (PZPR), Tadeusz Wysocki (PZPR), Jerzy Olszewski (PZPR), Jerzy Pryma (PZPR), Wiktor Zyzik (PZPR), który przedstawił również uwagi nieobecnego posła Zdzisława Grudnia (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR), Antoni Walaszek (PZPR), Tadeusz Młyńczak (SD), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Maria Mielczarek (PZPR), Barbara Gruszkiewicz (bezp.), Henryk Rutkowski (PZPR - przedstawiciel Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa) oraz Stanisław Kuziński (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego - Tadeusz Podgórski oraz dyrektor departamentu w tym resorcie - Jan Kułakowski i podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Zygmunt Furtak.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dyskusji pozytywnie oceniono fakt podjęcia przez resort przemysłu maszynowego opracowań, których celem jest rozwinięcie w sposób konkretny sprawy specjalizacji produkcji eksportowej w tym resorcie. Stworzy to - zdaniem posłów - podstawę do lepszego ukierunkowania produkcji przemysłu maszynowego w latach 1969-1970 i w następnym planie 5-letnim, tym bardziej, że niektóre z wytypowanych do tej specjalizacji branż mają wieloletnie tradycje wytwórcze i mogą z powodzeniem wykorzystywać rodzimą myśl techniczną. Koncepcja specjalizacji eksportowej - jak wskazywano w dyskusji - powinna uwzględniać te rodzaje maszyn, urządzeń, narzędzi itp., na które jest stałe zapotrzebowanie również i w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Wiele miejsca w dyskusji poświęcono problemom:</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- należytej realizacji postanowień dotyczących tworzenia warunków sprawnej produkcji i zbytu tym zakładom, m.in. na Śląsku, które już poprzednio zostały wytypowane do produkcji eksportowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- przygotowania innych branż i gałęzi przemysłu do kooperacji z zakładami specjalizującymi się w produkcji eksportowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- zakupu licencji i ich efektywnego wykorzystania przez inicjujących zakup producentów;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- łączenia sił i środków zaplecza badawczo-konstruktorskiego różnych gałęzi przemysłu oraz większego zainteresowania kadr tego zaplecza problemami technologicznymi w przemyśle;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- zacieśnienia współpracy placówek handlu zagranicznego i producentów w dziedzinie technicznej obsługi klientów.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Jak stwierdził przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kuziński (PZPR), przy ustalaniu kierunków specjalizacji w przemyśle maszynowym słusznie przyjęto jako główne kryterium - perspektywy zaspokajania potrzeb krajowych; dotyczy to zwłaszcza takich wyrobów jak obrabiarki, maszyny budowlane, silniki wysokoprężne, aparatura kontrolno-pomiarowa itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Koncepcja specjalizacji eksportowej jest koncepcją wstępną, która będzie się konkretyzować w miarę postępu prac nad założeniami przyszłego planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Już obecnie jednak można stwierdzić, że wzrost produkcji eksportowej powinien wyprzedzać wzrost całej produkcji w przemyśle maszynowym tak, by eksport umożliwił odpowiednie zwiększenie importu inwestycyjnego służącego unowocześnianiu przemysłu krajowego. Branże specjalizujące się w produkcji eksportowej powinny zakładać - tak jak to jest w świecie - znacznie szybsze niż ogólne tempo wzrostu produkcji. Osiągnięcie tego celu możliwe będzie wówczas, jeśli w dziedzinie specjalizacji nie pójdziemy zbyt szerokim frontem, a wysiłki i nakłady inwestycyjne koncentrować będziemy na określonych ściśle kierunkach produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Należy szybciej podejmować decyzje co do profilu produkcyjnego zakładów mających wytwarzać towary na eksport, tworzyć im perspektywy rozwoju, nie pozostawiać długo bez odpowiedzi społecznej inicjatywy załóg w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Koncepcja specjalizacji eksportowej w przemyśle maszynowym powinna być uzupełniona określeniem perspektywicznych potrzeb importowych w zakresie maszyn i urządzeń, mających służyć postępowi technicznemu oraz rozwojowi eksportu w przyszłym 5-leciu.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W związku z szerszym dokonywaniem obecnie zakupów różnego rodzaju licencji należałoby postulować dokonanie analizy obowiązujących norm i przepisów w dziedzinie odpowiedzialności za zakup i pełne produkcyjne wykorzystanie urządzeń instalowanych na podstawie licencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Nadal istotnym problemem pozostałe doskonalenie technicznej obsługi zagranicznych nabywców naszych maszyn i urządzeń. W tej dziedzinie notujemy już znaczny postęp wyrażający się stosunkowo dużym udziałem producentów w działalności akwizycyjnej. Niezbędne jest jednak poszukiwanie form bliższych powiązań producenta z odbiorcą zagranicznym. System technicznej obsługi odbiorców musi być szybciej ulepszany i przystosowywany do specyfiki poszczególnych branż i przedsiębiorstw produkujących na eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Komisja zleciła swemu prezydium opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">KIERUNKI SPECJALIZACJI EKSPORTOWEJ W PRZEMYŚLE MASZYNOWYM</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Streszczenie Informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego - Tadeusza Podgórskiego na posiedzeniu Komisji Handlu Zagranicznego w dniu 15 października 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">XI Plenum KC PZPR postawiło przed przemysłem i handlem zagranicznym poważne zadania w dziedzinie eksportu maszyn i urządzeń. Zadania te dotyczą nie tylko ilościowego powiększania eksportu, lecz także poprawy jego struktury towarowej, zwiększenia atrakcyjności i nowoczesności wyrobów oraz ich opłacalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Realizacja tych zadań wymaga podjęcia szeregu przedsięwzięć organizacyjno-techniczno-inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Zgodnie z uchwałą XI Plenum KC PZPR budowa przemysłu eksportowego nastąpić powinna przede wszystkim przez wytypowanie branż i przedsiębiorstw specjalizujących się w eksporcie. Nie oznacza to, że cały ciężar eksportu spoczywać ma na tych właśnie zakładach, jednakże wzrost produkcji eksportowej w zakładach specjalizujących się powinien wyprzedzać ogólne tempo rozwoju przemysłowego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W celu zapewnienia szybszego tempa rozwoju eksportu w wybranych do specjalizacji eksportowej branżach i przedsiębiorstwach mają być dokonane odpowiednie zmiany w planach inwestycyjnych na lata 1969-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Zostały już zakończone zarówno w resorcie jak i w zjednoczeniach przemysłowych prace nad ustaleniem programów rozwoju branż specjalizujących się w eksporcie, obejmujące okres do 1975 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Resort przemysłu maszynowego wytypował 9 branż. O ich wyborze zadecydowały takie przesłanki jak: korzystne kształtowanie się opłacalności eksportu obecnie i w perspektywie, możliwości zbytu, dobry poziom techniczny wyrobów i możliwości dalszego podnoszenia ich jakości oraz ocena możliwości podejmowania inwestycji zmierzających do rozwoju produkcji w tych branżach.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Obecnie wytypowane przez resort przemysłu maszynowego branże analizowane są w Komisji Planowania, która następnie podejmie zobowiązujące decyzje.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Zabezpieczenie wytypowanym branżom możliwości odpowiedniego rozwoju produkcji eksportowej wymaga przyznania im środków inwestycyjnych w odpowiedniej wysokości, jak również rozwiązania szeregu problemów związanych z zakupem licencji, z rozwojem kooperacji, importu itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Wiceminister Podgórski omówił następnie szczegółowo sytuację i potrzeby poszczególnych branż oraz przedsiębiorstw specjalizujących się w eksporcie, stwierdzając na zakończenie, że dotychczas osiągnięte wyniki w dziedzinie specjalizacji produkcji eksportowej wybranych przedsiębiorstw i branż są rezultatem kompleksowych prac prowadzonych przez resort, który wkłada wiele wysiłku, aby w pełni zabezpieczyć realizację uchwał XI Plenum KC PZPR dotyczących rozwijania produkcji eksportowej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00032-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00032-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2f7b8d6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00032-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00032-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 32/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 32/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:32</note>
+        <note type="sessionNo">32</note>
+        <date>1968-12-11</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00032-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00032-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6178ecd
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00032-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 11 i 12 grudnia 1968 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Stanisława Kuzińskiego (PZPR), Zdzisława Grudnia (PZPR) i Zdzisława Tomala (ZSL) rozpatrzyła projekt planu i budżetu na 1969 r. oraz podstawowych założeń planu na 1970 r. w części dotyczącej handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciel Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z Ministrem Witoldem Trąmpczyńskim i podsekretarzem stanu - Tadeuszem Olechowskim, Ministerstwa Komunikacji z Ministrem - Piotrem Lewińskim, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z podsekretarzem stanu - Tadeuszem Markowskim, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego z podsekretarzem stanu - Zdzisławem Przygodą. Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z podsekretarzem stanu - Stanisławem Lindbergiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego, Urzędu Rady Ministrów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W ramach prac przygotowawczych do dyskusji nad projektem planu handlu zagranicznego na 1969 r. zespoły poselskie zwizytowały specjalizujące się w eksporcie zakłady produkcyjne sześciu branż przemysłu: odzieżowego, dziewiarskiego, wełnianego, meblarskiego, maszyn włókienniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Projekt planu w części dotyczącej handlu zagranicznego wyrobami przemysłu ciężkiego, maszynowego, chemicznego i górnictwa zreferował poseł Zdzisław Grudzień (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Z analizy projektu planu wynika, że założone w nim wskaźniki, charakteryzujące dynamikę rozwojową naszego handlu zagranicznego, w prawidłowy sposób odzwierciedlają zarówno nasze potrzeby, jak i możliwości gospodarcze. Projekt planu zawiera zadania trudne, na niektórych odcinkach napięte, lecz w pełni realne. Pełna, prawidłowa realizacja planu zadecyduje o poprawie naszego bilansu handlowego, o dalszych korzystnych zmianach struktury towarowej eksportu, jak również o pełniejszym zaspokojeniu potrzeb gospodarki narodowej określonych uchwałami V Zjazdu Partii.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W porównaniu do skorygowanego planu roku 1968 projekt planu na 1969 r. zakłada ogólny wzrost obrotów o. 10,3 proc., przy czym eksport wzrosnąć ma o 10,1 proc., a import - o 10,6 proc.; zakłada się w eksporcie dalszy wzrost udziału wyrobów gotowych, który osiągnąć ma 56 proc. Najpoważniej wzrasta eksport maszyn i urządzeń (o 13,4 proc.) i artykułów konsumpcyjnych pochodzenia przemysłowego (o 18,4 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Szczególnego znaczenia w projekcie planu na rok 1969 nabiera eksport przemysłu elektro-maszynowego. Warunkiem osiągnięcia wysoko założonego wzrostu eksportu tej branży jest dalsze pogłębianie procesu specjalizacji i koncentracji produkcji w zakładach specjalizujących się w eksporcie. W związku z tym szczególnie pilne staje się rozwiązanie kilku zagadnień, do których należy zaliczyć: ustalenie bardziej prawidłowych powiązań kooperacyjnych, podniesienie jakości i poprawę terminowości dostaw z kooperacji, usprawnienie trybu uruchamiania produkcji nowych asortymentów, poprawę organizacji i planowania produkcji oraz unowocześnienie konstrukcji maszyn i technologii ich wytwarzania.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Poseł Grudzień omówił następnie szczegółowo zadania eksportowe w dziedzinie przemysłu obrabiarkowego, maszyn budowlanych, maszyn włókienniczych, przemysłu motoryzacyjnego, okrętowego, stwierdzając, że dla pełnej realizacji planowanych na 1969 r. zadań eksportowych w tych przemysłach niezbędne jest m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- konsekwentne i terminowe wcielanie w życie opracowanych przez zakłady i branże specjalizujące się w eksporcie programów rekonstrukcji i modernizacji produkcji. W oparciu bowiem o te programy zawierane są pomiędzy producentami a handlem zagranicznym umowy na poszczególne lata;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- konsekwentne dążenie przy określaniu optymalnych założeń organizacyjnych i technicznych dla zakładów specjalizujących się w eksporcie - do stopniowego porządkowania profilu produkcji, co jest warunkiem szerszego wdrażania postępu technicznego; zgodnie z zaleceniami V Zjazdu Partii, należy koncentrować produkcję w dużych zakładach, o zamkniętym cyklu produkcyjnym, współpracujących z zakładami satelitarnymi, dysponujących wyspecjalizowaną kadrą i pracujących w oparciu o nowoczesne technologie;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- właściwsze niż dotąd wykorzystywanie dla celów wzrostu produkcji eksportowej rezerwowego funduszu dewizowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Oceny zarówno przemysłu, jak i handlu zagranicznego wskazują. że wprowadzone w ostatnich latach bodźce ekonomiczne w dziedzinie handlu zagranicznego zdały praktyczny egzamin. Podniosły one poziom zainteresowania załóg przedsiębiorstw produkcyjnych i pracowników central handlu zagranicznego poszukiwaniami metod podnoszenia opłacalności eksportu. Projekt planu na rok 1969 przewiduje dalsze zwiększanie w eksporcie udziału towarów o wysokich wskaźnikach opłacalności. Realizacja tego zadania wymagać będzie od resortów i zjednoczeń wysiłków zmierzających do obniżania kosztów własnych produkcji, podejmowania produkcji wyrobów, na które rynki zagraniczne zgłaszają szczególne zapotrzebowanie, a od central handlu zagranicznego - pogłębienia znajomości rynków, uzyskiwania wyższych cen, poprawy informacji dla przemysłu o aktualnych wymogach odbiorców-itp. Decydujące znaczenie dla wzrostu opłacalności eksportu ma rozwój produkcji specjalizowanej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W myśl założeń projektu planu na 1969 r. poważne zmiany nastąpią w obrotach wyrobami hutniczymi. Do roku bieżącego eksportowaliśmy tonażowo więcej wyrobów hutniczych, aniżeli wynosił import. W 1969 r. mimo iż eksport hutnictwa wzrasta w stosunku do roku bieżącego, import przewyższy eksport. Na rynku krajowym zarysowuje się ostro deficyt wyrobów hutniczych. Stąd też opracowanie koncepcji rozwoju przemysłu hutniczego jest pilną koniecznością. Dla uzyskania szybkiej poprawy sytuacji w dziedzinie handlu zagranicznego wyrobami hutniczymi, niezbędne jest skoncentrowanie wysiłków na produkcji bardziej uszlachetnionych asortymentów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Rosnące z roku na rok wydobycie węgla umożliwia wzrost jego eksportu, który ma duże perspektywy dalszego rozwoju. Pełne powodzenie i realność ambitnych programów dalszego rozwoju tego eksportu zależy jednak nie tylko od wyników pracy przemysłu węglowego, ale w równym stopniu od tempa rozwoju transportu kolejowego i morskiego oraz zdolności przeładunkowych w naszych portach. Rosnąca nieustannie dysproporcja między zwiększającą się masą towarową a zdolnością przewozową doprowadzić może do zakłóceń. Konieczne jest podjęcie zdecydowanego działania dla poprawy tej sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Wzrost obrotów handlu zagranicznego założony na rok przyszły, dynamiczny rozwój eksportu wyrobów gotowych, specjalizacja branż i zakładów w produkcji eksportowej nakładają na przedsiębiorstwa handlu zagranicznego coraz bardziej odpowiedzialne zadania. Sprostanie tym zadaniom nie będzie możliwe bez dalszego usprawnienia ich działalności, co może osiągnąć m.in. drogą łączenia niektórych jednostek, przemyślanego likwidowania słabych ogniw, podnoszenia kwalifikacji pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Rozwój współpracy gospodarczej i wymiany handlowej naszego kraju z krajami socjalistycznymi doprowadził do powstania trwałych więzi. Pogłębianie, zacieśnianie tych powiązań jest koniecznym warunkiem dalszego wzrostu naszego potencjału gospodarczego. W krajach socjalistycznych następują w coraz szerszym zakresie zmiany form zarządzania i planowania. Z tych przeobrażeń nasz handel zagraniczny musi wyciągać odpowiednie wnioski zmierzające do dostosowywania się do nowych warunków. Dążyć należy również do umacniania pozycji naszych towarów na rynkach krajów kapitalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Zrealizowanie ambitnego planu handlu zagranicznego w roku 1969 zależeć będzie w dużym stopniu od zwiększenia skuteczności naszego działania i efektywności wszystkich przedsięwzięć - zarówno przemysłu jak i aparatu handlu zagranicznego - związanych z rozwojem i strukturą towarową naszych obrotów zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Tadeusz Wysocki (PZPR), Antoni Walaszek (PZPR). Józef Macichowski (PZPR), Jerzy Olszewski (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Stanisław. Grzywiński (SD), Tadeusz Młyńczak/SD/, Józef Raźny (SD), Antoni Chudziński (ZSL), Wiktor Zyzik (PZPR), Zdzisław Grudzień (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Komunikacji - Piotr Lewiński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego -Tadeusz Markowski oraz Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Podsumowując dyskusję, przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kuziński (PZPR) stwierdził, że projekt planu handlu zagranicznego na rok 1969 jest napięty, lecz w pełni realny.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W dyskusji słusznie zwracano uwagę na prawidłowość ustalonych w projekcie planu kierunków i proporcji handlu zagranicznego, na fakt, że określone w nim zadania są bardzo ambitne, w pełni odpowiadające potrzebom naszej gospodarki narodowej. Dyskusja koncentrowała się wokół kilku zagadnień. Jednym z nich jest problem licencji. Stoimy obecnie przed koniecznością realizacji programu modernizacji produkcji i wdrażania zdobyczy postępu technicznego. W związku z tym poważnie musi wzrosnąć zakup licencji, dlatego też niezbędne jest udoskonalanie dotychczasowej praktyki w dziedzinie ich zakupu i wdrażania. Należy szczególnie troskliwie badać zarówno warunki, tego zakupu, jak i możliwości opanowania produkcji podjętej na bazie zakupionej licencji oraz perspektywy zbytu wyrobów wyprodukowanych w oparciu o tę licencję. Równocześnie konieczne jest podniesienie wymogów wobec ogniw gospodarki odpowiedzialnych za zakup licencji i jej wykorzystanie w produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W minionych latach nastąpił szczególnie dynamiczny rozwój przemysłu chemicznego; przy rozbudowie tego przemysłu przyjęliśmy słuszny w tamtym okresie kierunek rozwijania go jako przemysłu antyimportowego. W obecnej sytuacji należy zastanowić się nad dalszym programem rozwoju polskiej chemii z punktu widzenia perspektyw eksportowych. Dotyczy to zwłaszcza tych gałęzi przemysłu chemicznego, w których zdolności produkcyjne niektórych obiektów przekraczają potrzeby krajowe. Sprecyzowanie programu specjalizacji eksportowej tego przemysłu ma szczególne znaczenie przy opracowywaniu koncepcji następnego planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Kolejnym zagadnieniem są perspektywy rozwoju eksportu statków. Chodzi o ustalenie generalnych kierunków rozwoju tego przemysłu, który stał się naszą narodową specjalnością. Przy opracowywaniu takiego programu uwzględnić trzeba rozbudowę i modernizację bazy produkcyjnej oraz rozbudowę zaplecza kooperacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wiele uwagi w dyskusji poświęcono dysproporcji między rosnącą masą towarową w obrocie zagranicznym, a zdolnościami przewozowymi i przeładunkowymi kolei i portów, Problem ten rozpatrzony powinien-być szczegółowo wspólnie z zainteresowanymi komisjami sejmowymi. Podobnie, wspólnie z Komisją Przemysłu Ciężkiego należałoby rozpatrzyć sytuację w dziedzinie bazy kooperacyjnej przemysłu ciężkiego i maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Usprawnianie systemu organizacyjnego central handlu zagranicznego nie osiąga zadowalającego tempa. Wdrażanie zaleceń VII Plenum KC PZPR postępuje zbyt wolno. Podniesienie poziomu obsługi klienta zagranicznego jak i pogłębianie kontaktów z przemysłem - to zadania handlu zagranicznego, do których Komisja powinna powrócić na jednym z kolejnych posiedzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Projekt planu w części dotyczącej handlu zagranicznego wyrobami przemysłu lekkiego zreferowała poseł Maria Mielczarek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Projekt planu na rok 1969 zakłada wzrost wartości eksportu artykułów przemysłu lekkiego o 11,7 proc. w stosunku do przewidywanego wykonania w roku bieżącym. Wzrasta w eksporcie udział branż specjalizujących się w produkcji eksportowej, jak również udział wyrobów charakteryzujących się wyższym stopniem przetworzenia. Zmiany w strukturze eksportu pozwalają na uzyskanie dalszej poprawy jego opłacalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Realizacja tych zadań uzależniona jest w poważnej mierze od prawidłowego przebiegu realizacji zapoczątkowanego w przemyśle lekkim szerokiego programu modernizacji i rekonstrukcji technicznej, a zwłaszcza tych jego gałęzi, które mają istotny udział w eksporcie, a których poziom technologii i struktura parku maszynowego nie mogą obecnie zapewnić nowoczesności, ani wysokiej jakości produkcji. Na modernizację i rekonstrukcję, przemysłu lekkiego przeznacza się poważne środki; jest rzeczą niezmiernie ważną, aby zostały one prawidłowo i w pełni wykorzystane.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W resorcie przemysłu lekkiego przewidziane zostały do specjalizacji eksportowej trzy branże: odzieżowa, dziewiarsko-pończosznicza, obuwnicza. Ich udział w całości eksportu artykułów przemysłu lekkiego wzrosnąć ma - w myśl projektu planu na rok 1969 - do 56,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Poseł Mielczarek omówiła z kolei szczegółowo zadania, jakie na te trzy branże nakłada projekt planu na rok 1969, jak również kroki podejmowane dla zwiększenia opłacalności i efektywności dewizowej w tym eksporcie, prezentując pogląd, że działanie zarówno przemysłu jak i handlu zagranicznego w tej dziedzinie jest niedostateczne, co wiąże się z niedomogami obecnego systemu nagradzania za produkcję eksportową.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Rozpatrując projekt planu na rok 1969, zwrócić należy uwagę na problem tzw. szerokiej wymiany z krajami socjalistycznymi. Wymiana taka, pomyślana jako droga zbywania nadwyżek towarowych rynku wewnętrznego w zamian za nadwyżki towarowe innego kraju, miała na celu umożliwienie resortowi handlu wewnętrznego poprawienie zaopatrzenia rynku wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Tymczasem obserwuje się, że eksport w ramach tej szerokiej wymiany przybiera charakter niezgodny z tymi założeniami; zbyt częste są wypadki wprowadzania do szerokiej wymiany towarów zamówionych uprzednio przez handel wewnętrzny w przemyśle, z góry przewidzianych do takiej wymiany. Taka konkurencja central handlu wewnętrznego i zagranicznego na rynku zagranicznym pociąga za sobą ujemne skutki dla transakcji handlu zagranicznego. Zakres szerokiej wymiany wymaga jednoznacznego określenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Wysocki (PZPR), Józef Macichowski (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Jerzy Pryma (PZPR), Barbara Gruszkiewicz (bezp.); dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarze stanu w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego - Zdzisław Przygoda, w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusz Olechowski oraz Minister Handlu Zagranicznego - Witold Trąmpczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kuziński (PZPR) podkreślił, że w dyskusji a szczególnie wiele uwagi poświęcono programowi rekonstrukcji przemysłu lekkiego, wskazując na wagę realizacji tego programu z punktu widzenia potrzeb handlu zagranicznego. Program inwestycyjny w tym resorcie nie wykonywany jest od lat z uwagi na brak mocy przerobowej i niedostateczne przygotowanie dokumentacji. Zadania inwestycyjne w projekcie planu 1969 r. poważnie rosną, nie zaspokoją jednak w pełni potrzeb. Przestarzały park maszynowy tego przemysłu utrudnia podejmowanie produkcji nowoczesnych, wysokojakościowych wyrobów, znajdujących łatwy zbyt na rynkach zagranicznych. Dlatego też rozwój krajowej produkcji maszyn dla przemysłu lekkiego, jak również wzrost importu nowoczesnych urządzeń stanowią pilną konieczność.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Tempo prac zmierzających do wprowadzenia pełnej koordynacji branżowej w przemyśle lekkim jest niedostateczne. Opracowanie projektów statutów zjednoczeń wiodących, które obejmą zarówno zakłady podległe resortowi przemysłu lekkiego, jak i zakłady drobnej wytwórczości, opóźnia się; koordynacja branżowa przemysłu lekkiego nie została jeszcze do końca usystematyzowana. Należy życzyć sobie zakończenia tych prac w 1969 r., gdyż wprowadzenie pełnej koordynacji branżowej umożliwi wydobycie poważnych rezerw produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">W niektórych branżach przemysłu lekkiego uzyskany został znaczny postęp w dziedzinie wzornictwa; dotyczy to m.in. dziewiarstwa, galanterii skórzanej. Ogólnie jednak oceniając, uznać należy poziom wzornictwa nadal za niezadowalający. Dotyczy to nie tylko przemysłu lekkiego, lecz również meblarstwa. Bez wydatnej poprawy w tej dziedzinie, trudno myśleć o sprostaniu konkurencji na rynkach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Projekt planu w części dotyczącej handlu zagranicznego artykułami rolno-spożywczymi zreferował poseł Tadeusz Stefaniak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Eksport artykułów rolno-spożywczych stanowić będzie w 1969 r. 12,9 proc. w ogólnej strukturze eksportu, utrzymując się w zasadzie na poziomie założonym na 1968 r. Import, w porównaniu do 1968 r. zmniejsza się o 3,5 proc., na co poważny wpływ ma zmniejszenie importu zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Jakkolwiek udział eksportu artykułów rolno-spożywczych w ogólnych obrotach handlu zagranicznego ma tendencje spadkowe, to znaczenie tego eksportu z punktu widzenia potrzeb gospodarki i bilansu handlu zagranicznego pozostaje nadal bardzo duże.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Eksport artykułów rolno-spożywczych charakteryzuje coraz lepsza struktura, co wpływa na wzrost opłacalności. W eksporcie tym coraz większy jest udział artykułów pochodzenia roślinnego i to artykułów o wysokim stopniu przetworzenia, przy zmniejszającym się udziale surowców.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Dalsze unowocześnianie produkcji i modernizacja przemysłu rolno-spożywczego są niezbędnym warunkiem podniesienia jakości produkcji eksportowej i zwiększenia jej efektywności. Należy również dążyć do poprawy poziomu opakowań towarów przeznaczonych na eksport, w celu zwiększenia ich atrakcyjności. Na przeszkodzie uzyskiwania bardziej korzystnych cen za eksportowane przez nas artykuły rolno-spożywcze stoi niedostateczna powierzchnia magazynowa i chłodnicza. Rozbudowa sieci magazynów i chłodni jest więc pilną koniecznością.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Maria Mielczarek (PZPR), Tadeusz Wysocki (PZPR), Wiktor Zyzik (PZPR): Antoni Chudziński (ZSL), Stanisław Turski (ZSL), Jerzy Pryma (PZPR), Stanisław Cieślak (ZSL) - przedstawiciel Komisji Planu Gospodarczego Budżetu i Finansów, Józef Maciechowski (PZPR), Zdzisław Tomal (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusz Olechowski, dyrektor departamentu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu Zdzisław Dąbkowski oraz podsekretarz stanu w tym Ministerstwie - Stanisław Lindberg.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">W dyskusji podkreślano ścisły związek jaki zachodzi pomiędzy rozwojem produkcji rolnej, przemysłu rolno-spożywczego oraz eksportem artykułów rolno-spożywczych. Toteż przy opracowywaniu koncepcji kolejnego planu 5-letniego zwrócić trzeba szczególną uwagę na te branże, które mają duże perspektywy rozwijania eksportu, zabezpieczają wysoki uzysk dewizowy, przy mniejszej ilościowo masie eksportowanego towaru i odpowiednio do tego planować rozwój pewnych kierunków produkcji rolnej, zwłaszcza ogrodniczej i sadowniczej, jak też inwestycje w przemyśle rolno-spożywczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Wskazywano, że choć eksport artykułów rolno-spożywczych w ogólnych obrotach handlu zagranicznego spada, to jednak w dalszym ciągu przynosi on poważne korzyści dewizowe. To stanowi o wadze i konieczności zwiększania wysiłku idącego w kierunku rozwijania tego eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">W stosunku do możliwości eksportowych oraz dynamiki rozwoju produkcji rolnej, przemysł rolno-spożywczy, mimo że został w minionych latach poważnie rozbudowany, jest niedoinwestowany. Poważny postęp jaki następuje w tym przemyśle w innych krajach zmusza nas do szybkiej modernizacji przemysłu rolno-spożywczego, o ile nie chcemy stracić swej pozycji nowoczesnego wytwórcy oraz utrzymać dobrą markę, jaką uzyskały nasze towary rolno-spożywcze na rynkach zagranicznych. Nie mniej ważną sprawą jest rozbudowa bazy chłodniczej i magazynowej, umożliwiająca lepsze zagospodarowanie skupionej masy towarowej i lepsze wykorzystanie koniunktury zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Wyższą opłacalność produkcji eksportowej przemysłu rolno-spożywczego uzyskać można tylko w drodze obniżania kosztów produkcji i wykorzystywania sezonowych wahań cen.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Projekt budżetu na 1969 r. Ministerstwa Handlu Zagranicznego zreferował poseł Józef Raźny (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1969 oraz podstawowych założeń planu na rok 1970 w części dotyczącej handlu zagranicznego, w. brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Referentem sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego był poseł Jerzy Olszewski (PZPR). Wskazał on na zgodność danych i wskaźników zawartych w sprawozdaniu rządu z rozpatrywanym przez Komisję w dniu 16 lipca br. (patrz BPS nr 636)IV kad./ sprawozdaniem Ministerstwa Handlu Zagranicznego z wykonania planu i budżetu w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. w części dotyczącej Ministerstwa Handlu Zagranicznego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00033-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00033-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..79846d9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00033-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00033-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 33/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 33/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:33</note>
+        <note type="sessionNo">33</note>
+        <date>1968-12-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00033-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00033-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1b81e5c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00033-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,20 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 21 grudnia 1968 r., w przerwie plenarnych obrad Sejmu, Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła: Zdzisława Grudnia (PZPR), uchwaliła dezyderaty wynikające z przebiegu dyskusji nad projektem planu i budżetu na rok 1969.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przyśpieszenie prac w przemyśle maszynowym nad przygotowaniem listy branż i grup wyrobów, których produkcję będzie się - zarówno z punktu widzenia potrzeb eksportu jak i rynku wewnętrznego - preferować. Pozwoli to przedsiębiorstwom stopniowo eliminować z produkcji przestarzałe i nieopłacalne w eksporcie maszyny i urządzenia, ustalić prawidłowy profil produkcyjny na przyszłość oraz prawidłowo ustawić powiązania kooperacyjne;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- jednoznaczne określenie zakresu i zasad szerokiej wymiany towarów rynkowych z krajami socjalistycznymi prowadzonej w pionie Ministerstwa Handlu Wewnętrznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- określenie perspektyw specjalizacji i rozwoju eksportu produktów chemicznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- lepsze wykorzystanie rezerw produkcyjnych drobnej wytwórczości dla potrzeb eksportu; przyspieszenie prac koncepcyjnych i organizacyjnych w przemyśle lekkim i drobnej wytwórczości zmierzających do wprowadzenia pełnej koordynacji branżowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- udoskonalenie polityki i praktyki w zakresie zakupu i wdrażania do produkcji zakupywanych za granicą licencji oraz określenie odpowiedzialność tych ogniw gospodarczych, które podjęły bądź przygotowały podjęcie decyzji o zakupie licencji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00034-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00034-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a3e3e5b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00034-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00034-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 34/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 34/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:34</note>
+        <note type="sessionNo">34</note>
+        <date>1969-02-13</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00034-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00034-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ad353d8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00034-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,27 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 13 lutego 1969 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Zdzisława Tomala (ZSL), rozpatrywała aktualne problemy integracji gospodarczej krajów RWPG.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele: Komitetu Współpracy Gospodarczej z Zagranicą przy Radzie Ministrów z I-szym zastępcą Przewodniczącego Komitetu - Kazimierzem Olszewskim, Ministerstwa Handlu Zagranicznego z kierownikiem Ministerstwa, podsekretarzem stanu - Marianem Dmochowskim oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Henryk Kisiel, Dyrektor Zespołu NIK - Wacław Kosicki, dyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - J. Kuźba.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o aktualnych problemach integracji gospodarczej krajów RWPG przedstawił I zastępca Przewodniczącego Komitetu Współpracy Gospodarczej z Zagranicą - Kazimierz Olszewski. O obrotach handlowych i umowach z krajami socjalistycznymi oraz pracach stałej Komisji Handlu Zagranicznego RWPG poinformował, kierownik Ministerstwa Handlu Zagranicznego, podsekretarz stanu - Marian Dmochowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Wysocki (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR), Maria Mielczarek (PZPR), Wiktor Zyzik (PZPR), Józef Macichowski (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Antoni Chudziński (ZSL), Jerzy Olszewski (PZPR), Zdzisław Tomal (ZSL), dodatkowych wyjaśnień udzielili: I zastępca Przewodniczącego Komitetu Współpracy Gospodarczej z Zagranicą - Kazimierz Olszewski oraz kierownik Ministerstwa Handlu Zagranicznego - podsekretarz stanu Marian Dmochowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Komisja pozytywnie oceniła dotychczasowy wkład Komitetu Współpracy Gospodarczej z Zagranicą i Ministerstwa Handlu Zagranicznego w rozwój współpracy gospodarczej z krajami członkowskimi RWPG. Współpraca ta - jak podkreślano w dyskusji - była i pozostaje gwarantem naszego rozwoju i wzrostu dobrobytu w naszym kraju; rozwija się ona z roku na rok, jednak jej formy, w warunkach intensyfikacji gospodarczej, nie są już dostatecznie efektywne i wymagają udoskonalenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Stąd też Komisja z uznaniem i aprobatą odniosła się do przedstawionych członkom RWPG przez stronę polską inicjatyw i propozycji, które zmierzają do pogłębienia tej współpracy na przyszłość, wprowadzenia w życie nowych form integrujących wysiłki produkcyjne i gospodarcze poszczególnych krajów w dziedzinach decydujących o nowoczesnym rozwoju, interesie każdego z tych krajów i całej wspólnoty. Wejście na drogę integracji gospodarczej oznacza bardziej efektywne wykorzystanie istniejącego potencjału wytwórczego, dalsze optymalne jego rozwijanie w każdym z krajów oraz obniżanie społecznych kosztów produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Integracja - wskazywano w dyskusji - to umacnianie bazy jedności krajów RWPG i ich pozycji politycznych w konfrontacji ze światem kapitalistycznym, we współzawodnictwie z tym światem. Próbom ekonomicznej dyskredytacji ustroju socjalistycznego, czynionym usilnie i z dużą energią przez państwa imperialistyczne, przeciwstawić trzeba jednolity i wielki front gospodarczy opierający się na integracji ekonomicznej naszych krajów. Śmiało przełamywać trzeba autarkiczne tendencje w rozwoju gospodarstw narodowych krajów RWPG. Racjonalny rozwój podstaw pracy między krajami tej wspólnoty wychodzi daleko poza sferę ekonomiki i staje się obecnie wielkim problemem politycznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Podstawowym warunkiem pogłębienia współpracy jest - zdaniem posłów - stałe pogłębianie podziału pracy i powiązań kooperacyjnych. Wymaga to z kolei lepszej koordynacji zamierzeń inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Należy znacznie posunąć się naprzód w kierunku realizacji wspólnych inwestycji i to zarówno w dziedzinie surowcowej, gdzie posiadamy już pewne pozytywne osiągnięcia, jak i w dziedzinie przemysłu przetwórczego. Pozwoli to uniknąć dublowania wysiłków, pozwoli podejmować i rozwijać w każdym z krajów członkowskich taką produkcję, która ma w danym kraju najlepsze warunki. Stworzy to szerokie możliwości nie tylko zaspokajania potrzeb wewnętrznych krajów-producentów, lecz również szerszej niż dotąd wymiany handlowej z innymi krajami członkowskimi. Dotyczy to zarówno produkcji dóbr inwestycyjnych jak i artykułów rynkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Nieodzowne jest również równoległe rozwiązywanie szeregu narosłych problemów w stosunkach walutowo finansowych między krajami RWPG, doskonalenie metod porównawczych w dziedzinie kształtowania się kosztów produkcji, cen wewnętrznych, cen w handlu zagranicznym, doskonalenie, w zharmonizowanej wewnątrz RWPG formie, systemów planowania i zarządzania gospodarką narodową, jak również znowelizowanie systemów prawno-traktatowych w handlu zagranicznym naszych krajów.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Integracja - to nie tylko kwestia uzgodnienia odpowiednich przedsięwzięć pomiędzy krajami członkowskimi RWPG, to w równej mierze wewnętrzne przygotowanie w sferze produkcji, w dziedzinie planowania i zarządzania, w dziedzinie kształtowania cen itd. W dyskusji zwracano uwagę na konieczność szybszego porządkowania tych dziedzin w naszym kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zdaniem posłów, poszukując nowych konkretnych form i sposobów usprawniania współpracy gospodarczej w ramach RWPG, powinniśmy pozostawiając do decyzji organów centralnych problemy generalne - szerzej torować drogę bezpośrednim kontaktom naukowo-technicznym i handlowym na niższych szczeblach. Dotychczasowa praktyka dowiodła, że wspólne przedsięwzięcia i operatywna działalność na szczeblu branżowym przynoszą obustronne korzyści.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Wskazywano również, że w ramach istniejących umów i porozumień można o wiele skuteczniej niż dotychczas korzystać wzajemnie z osiągnięć naukowo-technicznych w drodze bliższych kontaktów współpracujących ze sobą zakładów przemysłowych krajów członkowskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W dyskusji z naciskiem podkreślono potrzebę rozwijania w środkach masowego przekazu popularnej i zarazem wszechstronnej informacji o wielorakich korzyściach płynących z naszej współpracy gospodarczej z krajami RWPG; problemy powiązań gospodarczych zrozumiałe dla czytelników teoretycznych i fachowych wydawnictw, powinny być również w sposób dostępny prezentowane szerokim kręgom społeczeństwa. Informacja ta powinna skuteczniej przeciwdziałać wrogiej propagandzie również w dziedzinie ekonomicznej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00035-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00035-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..dd37120
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00035-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00035-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 35/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 35/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:35</note>
+        <note type="sessionNo">35</note>
+        <date>1969-04-17</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00035-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00035-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8092aef
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00035-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 17 kwietnia 1969 r. Komisja Handlu Zagranicznego, obradująca pod przewodnictwem posła Zdzisława Grudnia (PZPR), rozpatrzyła stan powiązań ekonomicznych i organizacyjnych oraz współpracy między handlem zagranicznym a przemysłem.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Handlu Zagranicznego z kierownikiem Ministerstwa, podsekretarzem stanu - Marianem Dmochowskim, podsekretarzem stanu: w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego - Marian Sobolewski, w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego - Stanisław Wyłupek, wicedyrektor Zespołu NIK - Wacław Kosicki oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Opracowany przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego materiał informacyjny o powiązaniu ekonomicznym i organizacyjnym oraz współpracy między handlem zagranicznym a przemysłem posłowie otrzymali przed posiedzeniem na piśmie. Uzupełniających wyjaśnień udzielił kierownik Ministerstwa Handlu Zagranicznego, podsekretarz stanu - Marian Dmochowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W informacji podkreślono, że jedynym kryterium słuszności i prawidłowości rozwiązań organizacyjnych oraz form więzi handlu zagranicznego z przemysłem - jest interes gospodarki narodowej w dziedzinie wymiany handlowej z zagranicą. Handel zagraniczny spełnia w stosunku do gospodarki rolę służebną.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Elementem determinującym formy organizacyjne handlu zagranicznego i jego współpracy z przemysłem są powiązania ekonomiczne. W tym kierunku dokonywała się na przestrzeni lat ewolucja tych form. Powiązania ekonomiczne stanowią jednak dotąd jeszcze słabe ogniwo obowiązującego systemu rozliczeń. System poprawy opłacalności eksportu, oparty na pozabilansowym rachunku kalkulacyjnym uznać należy za rozwiązanie przejściowe, wykazuję ono bowiem szereg braków. Generalnie należy zmierzać do tego aby rachunek opłacalności eksportu wprowadzany był do wyników bilansowych przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych. Będzie to w znacznej mierze umożliwione po wprowadzeniu nowych cen zaopatrzeniowych, opartych o odmienne niż dotychczas kryteria.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W naszym systemie gospodarczym za element trwały uznać należy scentralizowanie działalności w zakresie handlu zagranicznego; centralizacja ta niezbędna jest zwłaszcza na odcinku importu. Niezbędną elastyczność powiązań z przemysłem zapewniają branżowe przedsiębiorstwa i biura branżowe handlu zagranicznego. Aparat handlu zagranicznego w swej obecnej strukturze w zasadzie dobrze wiąże naszą gospodarkę wewnętrzną z odmiennym od naszego układem branż na rynku międzynarodowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Doskonalenie współpracy handlu zagranicznego z przemysłem odbywać się będzie głównie na platformie działalności branżowych komitetów doradczych. Przemysł włączany jest stopniowo do współdziałania z handlem zagranicznym w stosunkach zewnętrznych - dotyczy to akwizycji, reklamy, udziału w targach itp. Przekazuje się przemysłowi te czynności handlu zagranicznego, które są ściślej związane z produkcją, jak obsługa techniczna, przygotowywanie ofert i dokumentacji. Ocena eksperymentów obejmujących przekazanie w niektórych przypadkach przemysłowi pełnych uprawnień handlu zagranicznego nie daje jeszcze podstaw do wyciągnięcia wszechstronnie pozytywnych wniosków. O dalszych posunięciach w tym kierunku decydować będą takie czynniki, jak specjalizacja branż i zakładów, nowe ceny zaopatrzeniowe, funkcjonowanie nowego systemu finansowego w przedsiębiorstwach.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W myśl wytycznych V Zjazdu PZPR resort handlu zagranicznego w sposób elastyczny stosować będzie różne rozwiązania w zależności od warunków istniejących na poszczególnych odcinkach produkcji i wymiany, od stopnia zaawansowania technicznego w przemyśle, przygotowania organizacyjnego i kadrowego. Przestrzeganie zasady elastyczności w praktycznym działaniu powinno stworzyć korzystne warunki realizacji wzrastających zadań handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR), Tadeusz Młyńczak (SD), Maria Mielczarek (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Antoni Walaszek (PZPR), Jerzy Olszewski (PZPR), Józef Raźny (SD), Józef Macichowski (PZPR), Tadeusz Stefaniak (ZSL) i Zdzisław Grudzień (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: kierownik Ministerstwa Handlu Zagranicznego, podsekretarz stanu - Marian Dmochowski, wicedyrektor Instytutu Handlu Zagranicznego - Witold Trzeciakowski i podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego - Stanisław Wyłupek.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dyskusji pozytywnie oceniano przedstawiony przez resort materiał informacyjny, obrazujący dotychczasowy stan powiązań pomiędzy handlem zagranicznym i przemysłem oraz koncepcje umocnienia tych powiązań zwłaszcza w płaszczyźnie ekonomicznej. Problem ten - jak wskazywano jest i będzie nadal przedmiotem wymiany poglądów, mającej na celu doprowadzenie do możliwie najbardziej prawidłowych rozwiązań.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Podkreślano, że istotnym warunkiem zwiększenia efektywności wymiany towarowej z zagranicą w dziedzinie eksportu i importu oraz pogłębienia współpracy pomiędzy handlem zagranicznym i przemysłem, jest ujednolicenie instrumentów ekonomicznych działających w gospodarce wewnętrznej jak i na zewnątrz. W tej dziedzinie poszukuje się rozwiązań, wymaga to jednakże czasu.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Ważne znaczenie miałoby tworzenie organizmów gospodarczych mogących przyjąć kompleksową odpowiedzialność za eksport i import w obrębie różnych stref geograficznych, za zaopatrzenie rynku wewnętrznego i za efekty ekonomiczne tej wielostronnej działalności. Do ich zadań należałoby również prowadzenie głębszych analiz kształtowania się kierunków podaży i popytu na rynkach zagranicznych. Forma takich organizmów (kombinaty) zarysowana została na II Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Podkreślano przy tym z naciskiem konieczność przeciwstawiania się tendencjom do rozdrabniania na różne jednostki przemysłowe gestii w zakresie handlu zagranicznego; w tendencjach tych bowiem na plan pierwszy wysuwają się korzyści wynikające ze zwiększania eksportu, nie uwzględnia się natomiast w należytej mierze problemów importu, który w ostatecznym rachunku wpływa na wyniki ekonomiczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W dyskusji wiele uwagi poświęcano sprawie odpowiedzialności tak przemysłu jak i handlu za przebieg obrotów handlowych z zagranicą. Wymiana handlowa wiąże się nieuchronnie z elementami pewnego ryzyka; musi ono obciążać tak przemysł jak i handel, równomierne powinny być też proporcje w korzystaniu przez przemysł i handel z premii eksportowych. Współpraca pomiędzy przemysłem i handlem zagranicznym uległa ostatnio znacznej poprawie; należy dążyć do usunięcia występujących jeszcze w tej dziedzinie nieprawidłowości oraz do pogłębienia odpowiedzialności obu tych ogniw za przebieg wymiany handlowej z zagranicą i jej wyniki ekonomiczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W ciągu ostatnich lat wiele uczyniono dla poprawy opłacalności handlu zagranicznego i uzyskano w tej dziedzinie efekty. Obecnie zmierza się do dalszego doskonalenia i integrowania mechanizmów ekonomicznych wymiany towarowej. Okres dzielący nas od głębszych reform powinien być należycie wykorzystany dla usunięcia istniejących dziś hamulców; należy bardziej operatywnie regulować sprawy, wykazać się większą elastycznością zarówno w dziedzinie produkcji jak i wymiany oraz w zakresie wzajemnych stosunków przemysł - handel.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Główne problemy wynikające z dyskusji postanowiono ujęć w sprawo zdaniu Komisji na użytek Komisji Handlu Zagranicznego następnej kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty. Sprawozdawcami byli posłowie: Maria Mielczarek (PZPR) i Andrzej Borodzik (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Komisja uznała za wystarczające odpowiedzi resortów w niektórych, sprawach dotyczących wzbogacenia zaopatrzenia rynku w artykuły z importu oraz w sprawach: ulepszenia koordynacji branżowej w przemyśle lekkim i drobnej wytwórczości, opracowania programu rozwoju Międzynarodowych Targów Poznańskich, określenia perspektyw produkcji eksportowej przemysłu chemicznego, sprecyzowania kierunków specjalizacji branżowej i rozwoju produkcji eksportowej w przemyśle maszynowym, polityki zakupu i wdrażania licencji. Dezyderaty w tych sprawach uchwalone były wspólnie z innymi zainteresowanymi komisjami sejmowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Pod adresem Komisji następnej kadencji wysunięto sugestie dalszego śledzenia za biegiem niektórych spraw, bądź ponownego ich podjęcia.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00036-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00036-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..02ae545
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00036-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-khzxx-00036-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 36/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Handlu Zagranicznego /nr 36/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_7-KomHandluZagr.odt:36</note>
+        <note type="sessionNo">36</note>
+        <date>1969-04-18</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00036-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00036-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..702526c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/khz/196569-sjm-khzxx-00036-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,51 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 18 kwietnia 1969 r. Komisja Handlu Zagranicznego obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kuzińskiego (PZPR) rozpatrzyła sprawozdanie ze swej działalności w okresie IV kadencji Sejmu PRL.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Komisja odbyła w toku kadencji 43 posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Problematyka podejmowana przez Komisję obejmowała przede wszystkim te zagadnienia, które wynikały z węzłowych, zadań handlu zagranicznego, wytyczonych na V i XI Plenum KC PZPR i sformułowanych w uchwałach Sejmu oraz postanowieniach rządu.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Stąd też na plan pierwszy w działalności Komisji wysunęły się takie problemy, jak:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- zmiany w systemie planowania i zarządzania w handlu zagranicznym;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- działanie nowego rachunku opłacalności eksportu oraz związanego z nim systemu bodźców ekonomicznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- specjalizacja produkcji eksportowej, zwłaszcza produkcji maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Tej tematyce poświęcona była ponad połowa problemowych posiedzeń Komisji. Ponadto, była ona szeroko uwzględniana w pracach nad projektami Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu Państwa, jak również nad sprawozdaniami resortu z wykonania planu i budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Kolejna grupa zagadnień, na których koncentrowała swoją uwagę Komisja, dotyczyła współpracy w ramach Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej oraz perspektyw integracji gospodarczej krajów RWPG.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Spośród innych tematów posiedzeń Komisji wymienić można m.in. zagadnienia współpracy handlu zagranicznego z przemysłem, współdziałania handlu zagranicznego z handlem wewnętrznym w dziedzinie eksportu importu artykułów rynkowych, wpływu działalności polskiej floty handlowej na bilans płatniczy kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Tak więc tematyka posiedzeń problemowych Komisji dotyczyła w głównej mierze spraw strukturalnych, kierunkowych, węzłowych z punktu widzenia nie tylko handlu zagranicznego, ale całej gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">O ile w pracach Komisji III kadencji dominowały sprawy produkcji eksportowej - a więc problematyka głównie przemysłowa, o tyle w działalności Komisji obecnej kadencji nastąpiła wyraźniejsza koncentracja na ekonomicznej problematyce handlu zagranicznego, przy równoczesnym wszechstronnym traktowaniu spraw przemysłu pracującego dla potrzeb eksportu oraz współpracy tego przemysłu z odpowiednimi ogniwami handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Komisja nie poświęciła dostatecznej uwagi sprawom praktycznej działalności aparatu zagranicznego w kraju i na rynkach zagranicznych, a zwłaszcza sprawom organizacji i techniki pracy przedsiębiorstw handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja Handlu Zagranicznego ma w obecnej kadencji szereg pozytywnych doświadczeń z innymi Komisjami sejmowymi. Odbyły się wspólne posiedzenia: z Komisją Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy - na temat aktualnego stanu oraz perspektyw rozwoju eksportu wyrobów przemysłu lekkiego; z Komisją Gospodarki Morskiej i Żeglugi - na temat wpływu działalności polskiej floty handlowej na bilans płatniczy kraju, z Komisją Handlu Wewnętrznego - na temat współpracy handlu zagranicznego i wewnętrznego w zakresie wzbogacenia zaopatrzenia rynku w artykuły z importu. Posiedzenia te poprzedzone były kilkutygodniową pracą między komisyjnych zespołów poselskich i wspólnymi wyjazdami w teren. Uchwalane w wyniku tych wspólnych posiedzeń dezyderaty wyróżniały się kompleksowym ujęciem tematu, dowodząc niezbicie, że spojrzenie na dany problem z różnych punktów widzenia reprezentowanych przez komisje o różnym profilu działania, prowadzi w rezultacie do bardziej wszechstronnej i obiektywnej jego oceny.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Takie, formy współpracy zainteresowanych komisji, oparte na współdziałaniu zespołów poselskich, wspólnych wizytacjach terenowych i wreszcie na odbyciu wspólnych posiedzeń, są ze wszech miar pożyteczne i należy je rozwijać w następnej kadencji. Wskazuje to też na konieczność lepszego organizacyjnego zabezpieczenia koordynacji działania komisji sejmowych w sprawach podlegających kompetencji kilku komisji. W pewnych przypadkach rolę koordynatora powinna wziąć na siebie Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W wyniku dyskusji nad projektami planu i budżetu Komisja nie wprowadzała wprawdzie żadnych zmian do zawartych w nich wskaźników, w uchwalanych natomiast dezyderatach oraz w uwagach przekazywanych Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów formułowała konkretne wnioski zmierzające do zabezpieczenia realizacji NPG w części dotyczącej handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Rezultatem większości posiedzeń problemowych były dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Komisja uchwaliła w bieżącej kadencji ogółem 52 dezyderaty; większość z nich dotyczyła problemów węzłowych, strukturalnych - z pominięciem spraw drobnych typu interwencyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">W wielu istotnych sprawach - dotyczących np. struktury eksportu, kierunków specjalizacji produkcji eksportowej, działania nowego rachunku opłacalności eksportu i związanego z nich systemu bodźców - stanowisko zajęte przez Komisję przyczyniło się do wypracowania decyzji rządowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Spośród spraw bardziej szczegółowych, które rozwiązane zostały zgodnie z postulatami Komisji wymienić można przykładowo następujące:</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W 3 kolejnych dezyderatach Komisja sygnalizowała istnienie szeregu nieprawidłowości w trybie uzyskiwania i wykorzystywania przez przemysł środków z Rezerwowego Funduszu Dewizowego na szybko rentujące się inwestycje proeksportowe. W 1968 r. zarządzeniem Prezesa Rady Ministrów kompetencje udzielania kredytów na tego typu inwestycje zostały przeniesione do banku handlowego, co zapewni uelastycznienie dotychczasowych warunków udzielania kredytów oraz bardziej skuteczną kontrolę prawidłowego ich wykorzystywania i spłaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Komisja Handlu Zagranicznego wraz z Komisją Gospodarki Morskiej i Żeglugi postulowały objęcie stoczni remontowych - świadczących wysoko opłacalne usługi remontowe na rzecz zagranicznych armatorów - nagradzaniem za efektywny eksport. Postulat ten został zrealizowany.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Zrealizowane zostały również całkowicie lub częściowo dezyderaty Komisji w sprawie wprowadzenia systemu bezpośrednich dostaw eksportowych wyrobów przemysłu lekkiego z fabryk do granicy, w sprawie udziału kooperantów w nagrodach wypłacanych producentom wyrobów finalnych przeznaczonych na eksport, w sprawie podjęcia w przemyśle lekkim prac normalizacyjnych sprzyjających rozwojowi eksportu, włączenia przedstawicieli handlu wewnętrznego do prac branżowych komitetów doradczych działających przy centralach handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W okresie sprawozdawczym wyraźnie zacieśniły się bezpośrednie kontakty między posłami i zespołami poselskimi a resortem handlu zagranicznego. Komisja - z uwagi na problematykę wchodzącą w zakres jej kompetencji - współpracowała również aktywnie w innymi resortami, szczególnie z resortem przemysłu lekkiego, przemysłu ciężkiego, przemysłu maszynowego. Efektywna była współpraca Komisji z odpowiednimi zespołami Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W związku z szeroką problematyką prac Komisji oraz koniecznością współdziałania z wieloma resortami powołano w bieżącej kadencji 3 stałe podkomisje, które zajmowały się sprawami eksportu i importu: wyrobów przemysłu ciężkiego, chemicznego i górnictwa; wyrobów przemysłu lekkiego, rzemiosła i spółdzielczości pracy; artykułów rolno spożywczych. Ważki udział w przygotowywaniu posiedzeń Komisji miały powoływane doraźnie podkomisje nadzwyczajne i zespoły poselskie. Każde niemal posiedzenie problemowe Komisji poprzedzone było pracą jednego lub kilku zespołów, które wizytowały zakłady specjalizujące się w produkcji eksportowej, przeprowadzały rozmowy w nadzorujących te zakłady zjednoczeniach przemysłowych oraz w odpowiednich centralach handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Zespoły poselskie Komisji Handlu Zagranicznego zwizytowały w okresie sprawozdawczym 36 zakładów produkujących na eksport; odbyły rozmowy w 24 zjednoczeniach przemysłowych i w 28 centralach handlu zagranicznego (w niektórych rozmowy wielokrotne). Takie formy pracy zespołów poselskich oparte o dobrze przygotowane wizytacje terenowe, a zwłaszcza o rozmowy z kierownictwami i samorządami robotniczymi w dużych zakładach, są szczególnie ważne dla prawidłowej działalności Komisji i powinny być szeroko stosowane również w następnej kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Należałoby też stosować praktykę utrzymywania przez posłów terenowych ścisłych kontaktów z wybranymi zakładami przemysłowymi (zwłaszcza z branż specjalizujących się w eksporcie), znajdującymi się na terenie ich okręgów wyborczych. W Komisji obecnej kadencji zapoczątkowano taką praktykę na. terenie Poznania, Katowic, Łodzi i Warszawy. M.in. grupa posłów uczestniczyła w zebraniach podstawowych organizacji partyjnych i Konferencjach Samorządu Robotniczego w kilkunastu zakładach pracy - w związku z analizą realizacji uchwały V Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Przed Komisją Handlu Zagranicznego następnej kadencji stają w pierwszej kolejności - w związku z opracowywaniem założeń planu 5-letniego - takie węzłowe problemy jak:</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- gruntowna analiza metod planowania wieloletniego i prognozowania handlu zagranicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">- właściwa inspiracja przemysłu i kontrola jego poczynań w kierunku specjalizacji, zgodnej z odpowiednimi ustaleniami w ramach RWPG.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Spośród problemów, którymi Komisja obecnej kadencji zajmowała się w stopniu niedostatecznym lub których analizy nie zdołała pogłębić, należałoby zalecić Komisji następnej kadencji:</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- problemy importu, zwłaszcza importu inwestycyjnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">- zagadnienia polityki handlowej, organizacji rynków, a zwłaszcza pogłębionych badań koniunktur rynkowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- badanie warunków sprzyjających doskonaleniu powiązań ekonomicznych i organizacyjnych oraz współpracy między handlem zagranicznym a przemysłem;</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">- zagadnienia pracy aparatu handlu zagranicznego, w tym organizacji i techniki pracy central handlowych działalności Polskiej Izby Handlu Zagranicznego, Wydawnictw Handlu Zagranicznego itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Na zakończenie obrad przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kuziński (PZPR) podkreślił szczególnie duży wkład pracy zespołów poselskich, które dzięki swoim spostrzeżeniom i wnioskom z badań terenowych walnie przyczyniły się do podejmowania przez Komisję trafnych wniosków.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Dzięki doświadczeniu zdobytemu w toku pracy przez posłów - członków Komisji w nader trudnych i skomplikowanych problemach handlu zagranicznego, możliwe było dokonywanie coraz bardziej trafnych ocen działalności resortu handlu zagranicznego i przemysłu pracującego dla potrzeb eksportu. Oceny krystalizowały się w toku wymiany sprzecznych nieraz poglądów. Wnioski wynikające z przeprowadzanych dyskusji pozwoliły Komisji spełniać jej kontrolną i inspirującą rolę, do której została powołana.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00001-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00001-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4372a0f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00001-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00001-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 1/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 1/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:1</note>
+        <note type="sessionNo">1</note>
+        <date>1965-10-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00001-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00001-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..411bafb
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00001-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,78 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 29 września br. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła aktualną działalność Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz powołała stałe podkomisje.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu uczestniczyli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z Ministrem - Lucjanem Motyką i generalnym dyrektorem - Stanisławem Witoldem Balickim, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski, wicedyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Jan Mansfeld i wicedyrektor departamentu Ministerstwa Finansów - Czesław Kończal.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informacją o aktualnych pracach Ministerstwa Kultury i Sztuki złożył Minister Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Na pytania posłów: Romana Kaczmarka (SD), Alicji Musiałowej (PZPR), Witolda Lassoty (SD), Marii Lipki (ZSL), Mariana Kubickiego (ZSL), Henryka Korotyńskiego (PZPR), Stanisława Mojkowskiego (PZPR), Stanisława Kaliszewskiego (SD) odpowiedzi udzielił Minister Lucjan Motyka, który stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Działalność wojewódzkich komisji koordynacyjnych kształtuje się różnie w poszczególnych województwach. W niektórych województwach komisje te działają bardzo dobrze. W kilku województwach działalność koordynacyjną wzięły na siebie komisje kultury wojewódzkich rad narodowych. Resort czyni starania zmierzające do polepszenia pracy komisji koordynacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Na rynku księgarskim okres tzw. bubli mamy już poza sobą. Istnieje oczywiście pewna grupa książek o zwolnionej rotacji, które powinny znajdować się stale w księgarniach. Natomiast nasycenie rynku dziełami literatury pięknej jest niższe od zapotrzebowania o ok. 15-20 proc. Potrzeby w tej dziedzinie będą mogły być zaspokajane sukcesywnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W ostatnich latach następuje systematyczny wzrost nakładów literatury pięknej od 9 mln egzemplarzy w roku 1964, poprzez 13,5 mln egzemplarzy w roku bieżącym, do 14,4 mln egzemplarzy w roku przyszłym. Globalnie przydział papieru na wydawnictwa książkowe wzrośnie w roku przyszłym o dalsze 1,9 tys. ton, co zabezpieczy 9-procentowy wzrost liczby tytułów i wzrost nakładów o 5,5 proc. Tendencja wzrostu przydziału papieru występuje z roku na rok, aczkolwiek nadal jeszcze sytuacja w tej dziedzinie jest trudna. Resort podejmie szereg decyzji zmierzających do optymalnego wykorzystania puli papierowej. Równocześnie dokonywane są na szeroką skalę modernizacja i rozbudowa bazy poligraficznej. Ministerstwo Kultury zostało uznane przez rząd za resort wiodący w dziedzinie poligrafii i realizuje politykę zmierzającą do systematycznej poprawy bazy poligraficznej ze szczególnym uwzględnieniem usuwania wąskich gardeł, które hamowały produkcję i możliwości eksportowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Opracowany obecnie projekt nowego regulaminu Rady Kultury przewiduje, że kadencja jej trwać będzie 4 lata (dotychczas 2 lata). Rada będzie naczelnym organem doradczym w stosunku do szeregu innych rad działających w dziedzinie kultury i sztuki. Przewiduje się znacznie większą niż dotychczas reprezentację terenu w Radzie. Ministerstwo pragnie, by zreorganizowana Rada stała się autorytatywnym forum koordynującym działalność artystyczną w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Ministerstwo uważnie przysłuchuje się krytycznym uwagom dotyczącym festiwali w Opolu i Sopocie, większość z nich uznając za słuszne. Generalnie Ministerstwo reprezentuje stanowisko, że aczkolwiek oba festiwale cierpią na szereg braków, to jednak przynoszą duże korzyści. Festiwale te pobudziły środowisko twórców i wykonawców. Resort będzie starał się usuwać dotychczasowe błędy i kontynuować obie imprezy.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Ministerstwo dokonało wielkiej akcji klasyfikacji obiektów zabytkowych. Polityka resortu w dziedzinie ochrony zabytków zmierza przede wszystkim do odbudowy i zabezpieczenia ze środków państwowych zabytków klasy 0, I i II. W stosunku do zabytków niższych klas, o ile środki nie pozwalają na ich odbudowę, podejmuje się wysiłki zmierzające do zabezpieczania ruin. Ograniczone możliwości finansowe państwa nie pozwalają na odbudowę wszystkich zabytków; i tak na ten cel przeznaczamy więcej aniżeli wiele bogatszych krajów i świat jest pełen uznania dla naszych osiągnięć w tej dziedzinie. Poza odbudową i zabezpieczeniem prowadzona jest pełna naukowa dokumentacja zabytków, która stanowić będzie utrwalenie dla kultury polskiej tych obiektów, których nie uda się odbudować.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Ministerstwo stara się oddziaływać na rady narodowe w kierunku podnoszenia poziomu wyposażenia kin wiejskich do standardu miejskiego. W sprawie tej prowadzone są liczne rozmowy mające na celu niedopuszczanie do zmniejszania wydatków inwestycyjnych rad narodowych na cele kultury i niepełnego wykorzystywania funduszów gromadzkich.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Komisja przyjęła informację o aktualnych pracach Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja powołała 6 stałych podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- do spraw kinematografii posłowie: Ryszard Hajduk (PZPR) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Eugenia Błajszczak (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Maria Lipka (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Władysław Machejek (PZPR) - do spraw muzeów, zabytków, wzornic twa i plastyki:</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">posłowie: Stanisław Lorentz (SD) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Bolesław Drobner (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Jan Motyka (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Regina Poślednik (PZPR) - do spraw prasy i wydawnictw:</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">posłowie: Stanisław Mojkowski (PZPR) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Henryk Korotyński (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Witold Lassota (SD)</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Mieczysław Róg-Świostek (PZPR) - do spraw radia i telewizji:</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">posłowie: Marian Kubicki (ZSL) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Tadeusz Gutowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Alicja Musiałowa (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Leon Wantuła (PZPR) - do spraw teatrów, opery, filharmonii i instytutów muzycznych:</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">posłowie: Bohdan Czeszko (PZPR) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Jarosław Iwaszkiewicz (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Roman Kaczmarek (SD)</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Barbara Pstrągowska (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Jerzy Zawieyski (bezp. „Znak”) - do upowszechniania kultury:</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">posłowie: Mieczysław Grad (ZSL) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Irena Baran (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Zofia Grzebisz (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Roman Kaczmarek (SD)</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Jan Kaczor (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Józef Knapik (bezp. „Pax”)</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Teresa Król (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy do końca roku 1965. Obok rozpatrzenia wykonania planu i budżetu za rok 1964 oraz projektów planu i budżetu na rok 1966, Komisja zajmie się sprawami dotyczącymi obrotu i dystrybucji książki oraz polityką wydawniczą. W toku dyskusji nad planem i budżetem, Komisja powróci do problemów poruszonych w skierowanych pod adresem Ministra Kultury i Sztuki pytaniach posłów.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">O AKTUALNYCH PRACACH MINISTERSTWA KULTURY I SZTUKI</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Informacja złożona przez Ministra Kultury i Sztuki - Lucjana Motykę na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 29 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Większość prac resortu ma charakter ciągły. Działalność ta musi byś dostosowywana do dokonujących się zmian w rozwoju społeczeństwa, musi uwzględniać stopień nowoczesności kraju i aktualne potrzeby społeczne. Z tej przyczyny, aczkolwiek nie ulegają zmianie zasadnicze dziedziny prac resortu, to jednak nieustannie zmienia się treść pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">W najważniejszych dziedzinach działalności resortu aktualna sytuacja przedstawia się następująco:</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Założenia planów wydawniczych na rok bieżący przewidują wydanie 6 188 tytułów książek (o 9,3 proc. więcej niż w roku ubiegłym) w nakładzie 96,8 mln egz./o 5,4 proc. więcej niż w roku ubiegłym/. Mimo opóźnień w realizacji planu w I półroczu należy przyjąć, że zadania ustalone w planie rocznym zostaną wykonane.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Prowadzone już są prace nad planem wydawniczym na rok przyszły. Ważnym elementem tych prac jest troska o możliwie pełne zaspokojenie masowych potrzeb czytelniczych. M.in. podpisano porozumienie z resortem oświaty uściślające tryb i terminy zgłaszania potrzeb szkolnictwa na nakłady tytułów lektury dla zamkniętego zakupu przez biblioteki szkolnej Zgodnie z porozumieniem już w kwietniu opracowany został tytułowy wykaz potrzeb, skorygowany następnie w oparciu o wyniki akcji inwentaryzacyjnej w bibliotekach, co dało możność pełnego uwzględnienia potrzeb w planie wydawniczym. Należy dodać, że wprowadzony przed trzema laty system zamkniętego zaopatrywania bibliotek szkolnych przyczynił się w znacznej mierze do ich nasycenia poszukiwanymi tytułami.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Międzywydawnicze kolegium wydawców literatury pięknej przygotowało plan wznowień i plan Biblioteki Powszechnej. Do prac tych włączono również księgarstwo dla skonfrontowania zamierzeń wydawniczych z postulatami czytelniczymi. Zaakceptowany już plan wznowień i plan Biblioteki Powszechnej stanowią odbicie zapotrzebowania czytelniczego i dążenia do stałej obecności w księgarniach tanich, dostępnych wydań podstawowych utworów polskiej prozy współczesnej i wybitnych pozycji literatury obcej.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">W roku bieżącym konkurs czytelniczy polskiej literatury współczesnej „Złoty Kłos” został skoordynowany z planem wydawniczym; tytułom wytypowanym do konkursu zabezpieczono masowe nakłady.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">W dziedzinie kinematografii dokonano dużego postępu w produkcji filmów dla telewizji. Dotychczas zrealizowano już 38 - 1/2 godzinnych filmów telewizyjnych, a dalszych 15 znajduje się w realizacji. Ogólnie stwierdzić można, że główne zadania w dziedzinie programowania produkcji filmów fabularnych i telewizyjnych są realizowane, z wyjątkiem filmu dla najmłodszej widowni.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">W rozpowszechnianiu filmu obserwuje się spadek ilości widzów na wszystkich filmach, poza polskimi. Filmy polskie obejrzało w I półroczu br. 5,7 mln widzów więcej niż w identycznym okresie roku ubiegłego, co przyniosło wpływy wyższe o ponad 35 mln zł. Ten znaczny sukces filmu polskiego w dużym stopniu należy zawdzięczać imprezie „Dni Filmu Polskiego” - organizowanej od lipca 1964 do maja 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Notowany od kilku lat spadek frekwencji w kinach zmusza kinematografię do usprawnienia systemu rozpowszechniania filmów. Wydaje się konieczna zmiana dotychczasowej polityki cen i sprzedaży biletów w kierunku stworzenia warunków umożliwiających przyciągnięcie widza do kina przy pomocy różnorodnych form. Wymaga to zmiany obowiązujących przepisów dla umożliwienia przedsiębiorstwom kinowym stosowania bardziej elastycznej polityki cen w zależności od warunków lokalnych i rodzaju filmów oraz wprowadzenia lepszych form rozprowadzania biletów.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">W dziedzinie upowszechnienia kultury zanotowano znaczny postęp w pracy bibliotek; w ciągu ostatnich 2 lat liczba czytelników wzrosła o 17,6 proc. (do blisko 5 mln), a liczba wypożyczeń o 16,3 proc. (do przeszło 91 mln rocznie).</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Przyczyniło się do tego w znacznej mierze 2-letnie „współzawodnictwo” bibliotekarzy i bibliotek w XX-lecie PRL”.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">W amatorskim ruchu artystycznym uzyskano znaczne postępy w ulepszaniu repertuaru i podnoszeniu poziomu imprez i zespołów.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">W roku bieżącym przeprowadzono następujące masowe imprezy o zasięgu ogólnokrajowym: XI Konkurs Recytatorski z udziałem 100 tys. osób, III Ogólnopolski Festiwal Teatrów Poezji z udziałem ok. 250 zespołów, Festiwal Chórów Polskich - z udziałem 620 chórów, I Ogólnopolski Festiwal Ognisk Artystycznych - z udziałem 820 ognisk, III Festiwal Teatrów Poezji z repertuarem rosyjskim i radzieckim - z udziałem 70 zespołów, Tydzień Folkloru Polskiego - z udziałem 75 zespołów w woj. krakowskim, kieleckim, rzeszowskim i gdańskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Ulepszaniu działalności kulturalno-oświatowej w około 10 tys. klubów będzie służył przeprowadzany przez resort, ZMW, „Ruch” i CRS przy współudziale „Chłopskiej Drogi” i „Zielonego Sztandaru” konkurs o tytuł najlepszego klubu w roku 1965-1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Postępem w zakresie regulacji spraw pracowniczych jest wydane w lipcu rozporządzenie Rady ministrów wprowadzające stanowiska bibliotekarzy dyplomowanych w Bibliotece Narodowej i 11 wielkich bibliotekach. Obecnie przygotowywane są zarządzenia wykonawcze do tego rozporządzenia. Aktualnie przygotowuje się również zarządzenia wykonawcze do opracowanego projektu ustawy o bibliotekach.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Teatry, przedsiębiorstwa estradowe, filharmonie i instytucje muzyczne przekroczyły w I półroczu plan spektakli i imprez oraz plan widzów i słuchaczy. W dziedzinie teatru muzycznego największym wydarzeniem bieżącego roku będzie otwarcie Teatru Wielkiego Opery i Baletu w Warszawie oraz otwarcie nowego gmachu Opery w Łodzi. Wszystkie sceny operowe włączyły się do obchodu 200-lecia sceny narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">W dziedzinie plastyki dalszy rozwój odnotowuje się w zakresie wystawiennictwa zarówno w kraju jak i zagranicą. Z ważniejszych imprez, w których w roku bieżącym plastyka polska brała lub będzie brała udział, należy wymienić VIII Biennale w Sao Paulo, IV Biennale Młodych w Paryżu, II Biennale Tkaniny w Lozannie, I Międzynarodowe Biennale Plakatu w Warszawie (w 1966 r.), I Międzynarodowe Biennale Grafiki w Krakowie (1966 r.), wystawy polskie w Argentynie, Urugwaju, Meksyku, Kubie, Związku Radzieckim, Indii, Australii, USA itd. Równolegle eksponowane będą w Polsce liczne wystawy sztuki zagranicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">W I półroczu br. opracowane zostały przez resort plany rozwoju wyższego szkolnictwa artystycznego w latach 1966-1970. Oparte one zostały na analizie zapotrzebowania absolwentów. Prowadzone są prace nad organizacyjnym i programowym doskonaleniem systemu kształcenia plastyków dla potrzeb przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">W dziedzinie współpracy kulturalnej z zagranicą resort opracował projekty planów realizacji w latach 1966-1967 umów kulturalnych zawartych pomiędzy Polską a licznymi krajami.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Głównym realizatorem zadań propagandy polskiej sztuki za granicą staje się Agencja Autorska, która rozpoczęła działalność w styczniu br. W I półroczu br. Agencja zawarła ponad 120 umów w 17 krajach na przekłady polskich utworów beletrystycznych i naukowych i 17 umów na wystawienie sztuk teatralnych w 7 krajach, W zakresie prac legislacyjnych resort przygotował i przekazał do rozpatrzenia przez Radę Ministrów projekt ustawy o zezwoleniach na publiczną działalność artystyczną, rozrywkową i sportową. Komisja prawnicza Rady Ministrów rozpatruje aktualnie przygotowany przez resort projekt nowelizacji ustawy o szkolnictwie artystycznym. Ponadto w ostatnim stadium opracowania znajdują się: projekt ustawy o bibliotekach i projekt nowelizacji ustawy o ochronie dóbr kultury i o muzeach.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00002-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00002-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1ac3ea8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00002-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00002-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 2/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 2/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:2</note>
+        <note type="sessionNo">2</note>
+        <date>1965-10-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00002-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00002-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1d7ee23
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00002-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,80 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 29 października 1965 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za 1964 r. oraz przewidywane wykonanie w 1965 r. w częściach dotyczących:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- Ministerstwa Kultury i Sztuki, - Komitetu DS. Radia i Telewizji, - RSW „Prasy”, - Polskiej Agencji Prasowej PAP.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za 1964 r. oraz przewidywane wykonanie w 1965 r. w zakresie Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W tej części obrad udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z Ministrem - Lucjanem Motyką i podsekretarzem stanu - Tadeuszem Zaorskim, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informację o wykonaniu planu i budżetu za 1964 r. oraz o przewidywanym wykonaniu w 1965 r. przez Ministerstwo Kultury i Sztuki złożył Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Koreferat przedstawił poseł Ryszard Hajduk (PZPR), który podkreślił wysiłek resortu i rad narodowych włożony w realizację planu i budżetu za rok 1964 r. Pozytywne efekty osiągnięto m.in. dzięki zwiększeniu nadzoru.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski: Wyniki badań i ocen wskazują na to, że zadania roku 1964 wykonane zostały pomyślnie, zaobserwowano duży postęp w stosunku do roku 1963.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Przemysł fonograficzny w roku 1964 przezwyciężył szereg trudności. W rezultacie przekroczono plany ilościowe i wartościowe. Do dyspozycji handlu zagranicznego przeznaczono 2,5 więcej produktów niż w latach ubiegłych. Przybliżono standard naszej produkcji do standardu europejskiego. Produkcja mas plastycznych stoi na nieodpowiednim poziomie, szczególnie granulatu.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Oceny przemysłu poligraficznego wskazują na braki w koncentracji i koordynacji zarządzania. Zjednoczenie Przemysłu Poligraficznego niedostatecznie wywiązało się ze swych funkcji. Istnieją duże braki w dziedzinie parku maszynowego. W roku 1965 powzięto decyzję, które mogą zmienić istniejący stan rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W wyniku ostrej oceny braków i niedociągnięć przemysłu muzycznego nastąpiły zmiany personalne, które pomyślnie odbiły się na całokształcie osiągnięć. Zorganizowano bazy zaopatrzenia, uregulowano sprawy normatywów. Mimo tych zmian przemysł muzyczny nie wykonał planu za rok 1964.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Na pytania posłów: Stanisława Lorentza (SD), Romana Kaczmarka (SD), Henryka Korotyńskiego (PZPR) i Mariana Kubickiego (ZSL) odpowiedzi udzielił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły problemów muzealnictwa, działalności teatrów objazdowych, ochrony zabytków, nadmiernej - zdaniem posłów - ilości festiwali teatralnych, działalności „Pagartu” oraz wzmocnienia kontroli nad działalnością „Estrady”.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Bolesław Drobner (PZPR), Roman Kaczmarek (SD) i Stanisław Lorentz (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W dyskusji poruszono m.in. problemy upowszechniania kultury przez muzea (muzeobusy, muzea regionalne).</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Komitetu do Spraw Radia i Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W tej części obrad udział wzięli: przedstawiciele Komitetu do Spraw Radia i Telewizji z Przewodniczącym Komitetu - Włodzimierzem Sokorskim oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Informację o wykonaniu planu i budżetu na rok 1964 w części dotyczącej radia i telewizji przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Koreferat przedstawił poseł Marian Kubicki (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Podkomisja poselska badała stan zaawansowania prac w centralnym ośrodku radiowo-telewizyjnym i stwierdziła znaczny postęp w realizacji, tej inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Pozytywnie należy ocenić program Polskiego Radia dla zagranicy. O łączności radia ze słuchaczami z zagranicą świadczą dziesiątki tysięcy listów. Działalność ta ma ważne znaczenie polityczne i należy dążyć do poprawienia słyszalności stacji Polskiego Radia nadających program dla zagranicy.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Znaczne osiągnięcia ma do zanotowania polska telewizja - masowy środek upowszechnienia kultury i propagandy. Na szczególne uznanie zasługuje program przeznaczony dla szkół. Rozwój telewizji uzależniony jest od osiągnięcia poprawy w odbiorze zarówno wizji jak i fonii, co wiąże się ze sprawą rozbudowy łącz i stacji telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Należałoby częściej włączać programy stacji regionalnych do programu ogólnopolskiego, poprawić aktualność programów informacyjno-politycznych (chociaż w tej dziedzinie osiągnięto już znaczny postęp), a także rozbudować program przeznaczony dla wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Istotne znaczenie mają dobrze przygotowane audycje poświęconej węzłowym problemom ekonomicznym. Trzeba dążyć do dalszej poprawy relacji sportowych. Jakość sprawozdań z imprez sportowych jest wciąż niska.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W związku z postulatem Komisji, dokonano zrównania opłat telewizyjnych w mieście i na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Na uwagę zasługuje praca punktów ZURT-u. Nadal brakuje w terenie punktów napraw i zakupu części zamiennych. Hamuje to poważnie rozwój telewizji na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Komitet powinien zająć się przyczynami małego stosunkowo wzrostu zainteresowania radiofonią na terenie wsi i podjąć odpowiednie środki.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski: NIK przeprowadziła badanie działalności programu Dolskiego Radia dla zagranicy. Obok stwierdzenia pozytywnych efektów, zwrócono uwagę na niedomagania w postaci słabej słyszalności. Wynika to z pewnych zaniedbań przy realizacji inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Przy badaniu studyjnej bazy radiofonicznej zwrócono uwagę na brak typizacji i unifikacji urządzeń importowanych z różnych krajów, a także na możliwości wykonania sprzętu technicznego służącego dla potrzeb radiofonii przez przemysł krajowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Na pytania posłów: Stanisława Lorentza (SD), Mariana Kubickiego (ZSL), Stanisława Kaliszewskiego (SD), Henryka Korotyńskiego (PZPR) - odpowiedzi udzielił Przewodniczący Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierz Sokorski.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły m.in. kroków podjętych celem szerszej popularyzacji kultury i sztuki w telewizji, udziału audycji rozrywkowych w programie radiowym, środków zmierzających do popularyzacji radiofonii, zwłaszcza na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu Komitetu dla spraw Radia i Telewizji do zatwierdzającej wiadomości.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za rok 1964 w części dotyczącej RSW „Prasa” przedstawił Prezes RSW Prasa - Tadeusz Galiński, który stwierdził m.in., iż w roku 1964 dodatkowe przydziały papieru pozwoliły na podniesienia nakładu dzienników, dalszy wzrost nakładów notuje się w roku bieżącym; zapotrzebowanie czytelnicze jest nadal większe od ilości egzemplarzy prasy codziennej dostarczanej na rynek.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W dziale czasopism nakłady nie wzrosły; nieznaczna poprawa nastąpi dopiero w roku 1961 w związku z pewnym zwiększeniem dostaw papieru białego.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Zwiększonym nakładom pism codziennych nie może już sprostać aktualny stan bazy poligraficznej. Opracowano plan radykalnej poprawy bazy poligraficznej i zabezpieczenia możliwości dalszego powiększania nakładów czasopism.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Prezes Polskiej Agencji Prasowej - Michał Hofman zreferował wykonanie planu i budżetu za rok 1964 w części dotyczącej Polskiej Agencji Prasowej PAP.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Zarysowała się dysproporcja pomiędzy objętością pism a strumieniem informacji, jakie otrzymuje do wykorzystania prasa codzienna i tygodniowa. Mała objętość gazet stwarza niekiedy wrażenie, że są one jednakowe, ponieważ z reguły zamieszczają te same, tylko najważniejsze wiadomości.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Szczególne znaczenie dla pracy PAP mają zagadnienia techniki i usprawnianie systemu łączności kablowej i radiowej z ośrodkami w kraju i centrami informacji w świecie. Dlatego problem inwestycji jest problemem podstawowym dla sprawnego działania całego systemu służby informacyjnej agencji prasowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">W roku ubiegłym wprowadzono nowy system automatycznego przekazywania informacji z USA, a także system fotografiki przy wydawaniu biuletynów. Podjęto również budowę centrum dokumentacji prasowej. Istnieją możliwości przyspieszenia przekazywania wiadomości z centrali PAP do gazet terenowych pod warunkiem zainstalowania odpowiednich urządzeń i kabli.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Na całym świecie pracuje 22 korespondentów PAP, co nie jest liczbą wielką w stosunku do innych agencji, m.in. jugosłowiańskiej czy czechosłowackiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">W roku ubiegłym rozwinięto informację gospodarczą krajową i międzynarodową zgodnie z żądaniami odbiorców, a także rozszerzono ogólnoświatową informację o rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Koreferat przedstawił poseł Henryk Korotyński (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Sprawy niedoborów prasy były wielokrotnie poruszane na komisji sejmowej. Z zadowoleniem przyjąć należy informacje, iż nakłady niektórych tytułów zbliżyły się do zabezpieczenia potrzeb czytelniczych ludności. Poprawa ta będzie następowała nadal. Upomnieć należy się o otoczenie taką samą troską prasy periodycznej i czasopism. W najbliższych latach nie zostaną wyrównane ograniczenia objętości czasopism wprowadzone w roku 1963. Zakres tematyki pism i zainteresowania czytelników stale rosną, natomiast objętość czasopism pozostaje ta sama. Należy oczekiwać, iż z chwilą zaistnienia odpowiednich możliwości, podniesione zostaną również nakłady czasopism.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Na podkreślenie zasługuje rozszerzenie działalności wydawniczej Polskiej Agencji Prasowej, jej służby informacyjnej. Jest to godne uznania, chociaż prasa tylko częściowo korzysta z wielkiej ilości informacji dostarczanej przez PAP. Agencja osiągnęła wysoki poziom pracy dzięki unowocześnieniu zaplecza technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Na pytania posłów: Mariana Kubickiego (ZSL), Alicji Musiałowej (PZPR), Wincentego Kraśko (PZPR) - odpowiedzi udzielili: prezes RSW „Prasa” - Tadeusz Galiński i prezes Polskiej Agencji Prasowej PAP - Michał Hofman.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za 1964 r. w częściach dotyczących RSW „Prasa” i Polskiej Agencji Prasowej PAP.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy na I półrocze 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU ROKU 1964 ORAZ PERSPEKTYWY WYKONANIA PLANU I BUDŻETU W ROKU 1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Informacja złożona przez Ministra Kultury i Sztuki - Lucjana Motykę na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 29 października 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">W zakresie produkcji wydawniczej (biorąc pod uwagę zarówno liczbę tytułów, arkuszy wydawniczych i egzemplarzy), plan na rok 1964 przekroczono. Rok 1965 przynosi dalszy wzrost ilości tytułów i nakładów, szczególnie w zakresie literatury pięknej, dziecięcej i młodzieżowej. W pewnej, choć niedostatecznej mierze, została rozwiązana sprawa lektur szkolnych. W I półroczu br. ukazało się wiele cennych pozycji obrazujących dorobek 20-lecia i wyjaśniających całokształt zagadnień naszej polityki i ideologii.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Plan produkcji filmów za rok 1964 przekroczono. Notuje się duże osiągnięcia w grupie filmów społeczno-politycznych. Filmy krótko i średniometrażowe zajmowały się głównie tematyką 20-lecia Polski Ludowej. Polska Kronika Filmowa uzyskała w 1964 r. Grand Prix za swą działalność. Przewiduje się, że w roku 1965 plan produkcji filmowej zostanie również przekroczony.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">W roku 1964 działały 74 teatry na 92 scenach.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Premiery roku 1964 obejmowały głównie sztuki o tematyce współczesnej twórców polskich i obcych.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">W roku 1964 wprowadzono nowe formy koncertowania - plenerowe, słowno-muzyczne, rozrywkowe. Nawiązano ożywioną współpracę ze szkołami muzycznymi, stowarzyszeniami muzycznymi i ruchem amatorskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Najważniejszym wydarzeniem roku 1965 w dziedzinie teatru muzycznego będzie otwarcie Teatru Wielkiego Opery i Baletu.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">Na terenie kraju działało w 1964 r. - 19 przedsiębiorstw i agencji estradowych. W 1965 r. obserwujemy zapoczątkowany w 1964 r. wzrost działalności „Estrady” na wsi, w szkołach i małych miastach. Nie zostały jeszcze pokonane trudności techniczne i lokalowe „Estrady”.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">W roku 1964 zaobserwowano wzrost sieci bibliotecznej) osiągnięto dużą poprawę stanu ilościowego bibliotek na wsi. Zwiększyła się również ilość domów kultury, które organizują liczne kursy, odczyty, spotkanie autorskie, wystawy, działają amatorskie zespoły artystyczne. W 1965 r. wzrasta w dalszym ciągu liczba punktów bibliotecznych, bibliotek oraz domów kultury i świetlic. Ulegają poprawie warunki lokalowe i wyposażeniowe. Biblioteki i domy kultury w dalszym ciągu rozszerzają i urozmaicają swoją działalność (wieczory literackie, zespoły samokształceniowe).</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Poważnym ogniwem w pracy kulturalno-oświatowej są muzea. W roku 1965 liczba muzeów wzrosła o 14 nowych jednostek.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Przemysł poligraficzny wykonał plan w 1964 r., przewiduje również wykonanie planu w 1965 r. W br. następuje zasadnicza poprawa w produkcji opraw książek. Zakupiono wiele urządzeń wpływających dodatnio na wyniki produkcji, lecz mimo wszystko potrzeby nie zostaną w pełni zaspokojone.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Również w Zjednoczeniu Przemysłu Muzycznego zakłada się przekroczenie planu na rok 1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU ZA 1964 r. W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ RADIA I TELEWIZJI Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Łączności - Konrada Kozłowskiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 29 października 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">W r. 1964 wzrosła ilość abonentów radiowych. W końcu ub. roku średnio na stu mieszkańców przypadało 18,5 abonenta (w miastach - 24,5, na wsi - 12,6). Stan radiofonizacji jest jeszcze niedostateczny, zwłaszcza w rejonach wiejskich. Najniższe wskaźniki notowane są w Kieleckiem, Białostockim i Rzeszowskiem. W roku 1965 sytuacja nie uległa większej poprawie. Zanotowano nikły przyrost nowych radioabonentów (do końca roku wyniesie on ok. 85 tys.). Liczba abonentów odbierających program na falach ultrakrótkich wyniosła w ub. roku 450 tys. (11 proc.), a do końca bieżącego roku wzrośnie do 600 tysięcy. Główne zadanie polega obecnie na podjęciu środków służących wydatnemu zwiększeniu ilości abonentów na terenie wsi. Do takich zaliczyć należy zaopatrzenie w odpowiednie radioodbiorniki wysokiej jakości, rozwój sieci usługowych punktów napraw, a także rozwinięcie systemu ratalnej sprzedaży odbiorników.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">W zakresie bazy nadawczej radiofonii w roku 1964 i bieżącym, nie dokonano zasadniczych zmian. Zasięgiem fal długich objęte jest 95 proc. powierzchni kraju (96 proc. ludności). W niektórych częściach kraju istnieją jednak bardzo złe warunki odbioru programu nadawanego na falach długich. W końcu przyszłej 5-latki przewiduje się rozpoczęcie budowy nowej długofalowej stacji nadawczej położonej bardziej centralnie o mocy 1 000 kW. Zasięgiem fal średnich objęte jest 57 proc. obszaru Polski i 72 proc. ludności. Zwiększono moc radiostacji terenowych, m.in. w Łodzi i Białymstoku. Zanotowano poprawę w pracy nadawczych stacji radiowych. w roku 1964 i bieżącym uruchomiono wiele stacji i zwiększono zasięg fal ultrakrótkich. W roku bieżącym program nadawany na falach ultrakrótkich obejmuje 56 proc. powierzchni kraju. Poprawiły się warunki odbioru. Do końca br. program na falach ultrakrótkich nadawany będzie w 12 województwach. Pozostałe województwa objęta zostaną tym programem w roku 1966 i 1967.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">W roku 1964 oddano do użytku nowoczesną rozgłośnię w Lublinie, poprawiono stan wyposażenia rozgłośni w sprzęt radioakustyczny i zmodernizowano wiele studiów radiowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">W dziedzinie telewizji nastąpił dalszy wzrost liczby teleabonentów, rozszerzył się zasięg stacji nadawczych. W roku ubiegłym i bieżącym w nowe nadajniki wyposażono stacje w Szczecinie, Poznaniu, Warszawie. Zasięg programu telewizyjnego wzrósł a 63 proc. powierzchni kraju w roku 1964 do ok. 70 proc. w roku 1965. Postępuje budowa centralnej rozgłośni radiowo-telewizyjnej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00003-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00003-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..3c2ab41
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00003-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00003-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 3/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 3/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:3</note>
+        <note type="sessionNo">3</note>
+        <date>1965-11-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00003-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00003-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..567559f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00003-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 23 listopada 1965 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Stanisława Kaliszewskiego (SD) i Wincentego Kraśko (PZPR), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na 1966 r. oraz podstawowe założenia planu na 1967 r. w częściach dotyczących:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- Komitetu do Spraw Radia i Telewizji;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa”;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- Polskiej Agencji Prasowej PAP.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Komitetu do Spraw Radia i Telewizji z przewodniczącym Włodzimierzem Sokorskim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski, przedstawiciele RSW-Prasa z wiceprezesem Zarządu Głównego - Edmundem Królem, przedstawiciele Polskiej Agencji Prasowej PAP z redaktorem naczelnym Michałem Hofmanem, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski, dyrektor Centralnego Zarządu UPiK „Ruch” - Emil Herbst oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację o projekcie planu i budżetu na 1966 r. Komitetu do Spraw Radia i Telewizji złożył jego przewodniczący - Włodzimierz Sokorski.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Koreferat podkomisji do spraw radia i telewizji przedstawił poseł: Marian Kubicki (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W projekcie budżetu pozytywnie należy ocenić poważny wzrost limitów inwestycyjnych, gdyż w obecnej sytuacji lokalowej i przy istniejącym wyposażeniu studyjnym, tylko wielkiemu wysiłkowi pracowników, szczególnie Telewizji, zawdzięczać należy obecną jakość nadawanego programu.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Z zamierzeń programowych radia i telewizji za pozytywne należy uznać wzrost limitu czasu na audycje młodzieżowe, rozrywkowe, nocne. Wzrosnąć ma również - i słusznie - udział programu rozgłośni regionalnych w programie ogólnopolskim. Program ten należy dalej jeszcze rozszerzać w celu pokazania dorobku ekonomicznego i kulturalnego poszczególnych regionów kraju. Komisja wielokrotnie już wskazywała na potrzebą szerszego popularyzowania w radio i telewizji osiągnięć terenowych, prezentowania ludzi, dzięki wysiłkowi których rozwijają się poszczególne regiony kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W przeznaczonym dla zagranicy programie radiowym należałoby energiczniej poszukiwać i odważniej podejmować elastyczne i atrakcyjne formy propagandy; należałoby również podjąć kroki zmierzające do poprawy jego odbioru.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Niepokój budzi sprawa programu o wsi i dla wsi. Z roku na rok obserwuje się skrócenie czasu nadawania tego programu zarówno w radio jak i telewizji, likwidowanie pewnych audycji, które zdobyły sobie już prawo obywatelstwa. Radio i telewizja w niedostatecznym stopniu włączyły do popularyzowania polityki państwa wobec wsi, a przecież oddziaływanie tych dwóch wielkich instrumentów propagandy mogłoby być, w dziedzinie podnoszenia produkcji rolnej jak i ożywienia kulturalnego wsi, bardzo poważne. Jeżeli do tego dodać występujące na wsi trudności z nabyciem odbiorników oraz niemożliwość w praktyce naprawy odbiorników uszkodzonych - nie można się dziwić tak małemu nasyceniu wsi aparatami radiowymi i telewizyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">ZURT w swoim czasie prezentował Komisji szerokie plany rozbudowy sieci punktów naprawczych na wsi, objęcia patronatem odbiorników w szkołach, głównie na wsi, jednakże zamierzenia te nie zostały dotąd zrealizowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Telewizja zdobyła poważne osiągnięcia w zakresie programów szkolnych, teatralnych, sportowych. Na szczególne podkreślenie zasługuje program „Konkurs miast”, który wpływa na poważne uaktywnienie miast i miasteczek biorących w nim udział. Dzienniki telewizyjne w dalszym ciągu, mimo wprowadzonej ostatnio pewnej atrakcyjności form, za dużo mają elementów oficjalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Na pytania posłów Mieczysława Grada (ZSL) dotyczące społecznego przekroju abonentów radia i telewizji, podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski wyjaśnił, że na 5 100 tys. abonentów radiowych, 3 700 tys. - to mieszkańcy miast; na 2 mln abonentów telewizji - zaledwie 300 tys. zamieszkuje wieś.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Mieczysław Grad (ZSL), Bohdan Czeszko (PZPR) oraz dyrektor Centralnego Zarządu UPiK „Ruch” - Emil Herbst. Stwierdzono konieczność podjęcia energicznych kroków zmierzających do rozszerzenia oddziaływania radia i telewizji na wieś. Wskazywano na niedostateczną jakość odbiorników, częste braki części zamiennych i niedostateczną rozbudową na wsi sieci punktów napraw radioaparatów i telewizorów oraz na słabość telewizyjnego programu dla wsi - jako na główne przyczyny małej liczby telewizorów na wsi. Postulowano podejmowanie dalszych kroków dla rozszerzenia i uatrakcyjnienia informacji telewizyjnej, między innymi poprzez zwiększenie liczby wyjazdów krajowych i zagranicznych dziennikarzy.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Do problemów poruszonych w dyskusji ustosunkowali się: dyrektor programowy Telewizji - Stanisław Bębenek, podsekretarz Stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski, dyrektor programowy Polskiego Radia - Stanisław Stampfl, wicedyrektor Departamentu w Ministerstwie Handlu Wewnętrznego - Bronisław Nowotny i naczelny inżynier Centralnego Zarządu Zakładu Usług Radiowych i Telewizyjnych Jerzy Kniołek.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Przewodniczący obradom poseł Wincenty Kraśko (PZPR) stwierdził:</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Telewizja musi być uniwersytetem oświecenia publicznego. Realizowanie tak wielkiego zadania nie jest rzeczą prostą ani łatwą. Społeczeństwo docenia poważne osiągnięcia telewizji, pracującej zresztą w trudnych warunkach. Niemniej jednak telewizja ma jeszcze wiele słabości, sporo programów nie osiąga jeszcze dostatecznego poziomu. Czyniąc starania o poprawę warunków pracy i technicznego wyposażenia telewizji, należy dążyć jednocześnie do uzyskiwania jak najlepszych wyników działalności w oparciu o posiadaną bazę.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Komisja zwraca się z postulatem do instytucji od których zależny jest dalszy rozwój radia i telewizji w kraju - zwłaszcza do producentów odbiorników, handlu wewnętrznego, ZURT i innych - by w miarę swoich możliwości stwarzały jak najlepsze warunki dla realizacji zadań Komitetu do Spraw Radia i Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Komisja przyjęła projekt uchwały o NPG na 1966 r. i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz ustawy budżetowej na 1966 r. w części dotyczącej Komitetu do Spraw Radia i Telewizji w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Na wniosek posła Mariana Kubickiego Komisja uchwaliła dezyderat postulujący dokonanie analizy programu dla wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Projekt planu i budżetu na rok 1966 RSW „Prasa” przedstawił wiceprezes Zarządu Głównego RSW „Prasa” - Edmund Król.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Liczba tytułów dzienników i czasopism wydawanych w roku przyszłym kształtować się będzie na poziomie roku bieżącego, zaś globalny nakład wzrośnie o blisko 70 mln egzemplarzy i osiągnie wysokość 2 083 mln egzemplarzy. Zatwierdzona na rok przyszły pula papieru jest większa od przydziałów tegorocznych o 2 700 ton. W oparciu o zwiększoną pulę papieru możliwy będzie dalszy wzrost nakładów prasy codziennej oraz zwiększenie objętości 10 gazet codziennych - w pierwszym, rzędzie tych, które są jedynymi pismami w swoich województwach.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Założone w planie zwiększenie objętości dzienników i niektórych czasopism w niewielkim stopniu uwzględnia istniejące potrzeby w tym zakresie. W roku przyszłym dokonany zostanie dalszy poważny krok w dziedzinie uterenowienia prasy poprzez utworzenie 15 nowych mutacji gazet.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Projekt planu i budżetu na rok 1966 oraz podstawowych założeń planu na rok 1967 w zakresie Polskiej Agencji Prasowej PAP przedstawił redaktor naczelny PAP - Michał Hofman.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Dążeniem PAP w roku przyszłym będzie dalsza poprawa informacji ogólnej i problemowej informacji ekonomicznej, dalsze rozwinięcie informacji na zagranicę oraz zwiększenie operatywności informacji drogą zmian w organizacji pracy i zastosowaniu nowej techniki. Wyrazem realizacji tych zamierzeń będzie m.in. wydawanie od stycznia przyszłego roku nowego biuletynu ekonomicznego „Rolnictwo na świecie” oraz wydawnictwa „Notatki biograficzne”. Zmiany w budżecie PAP na rok przyszły w porównaniu z budżetem roku bieżącego wiążą się z tymi zamierzeniami, a także z zastosowaniem nowych form zaspokajania potrzeb czytelników.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Koreferat dotyczący projektu planu i budżetu na rok 1966 RSW „Prasa” i PAP przedstawił poseł Stanisław Mojkowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">O dynamicznym rozwoju, popularności i sile oddziaływania naszych gazet świadczy między innymi fakt, że w ciągu ostatniego roku średnie, jednorazowe nakłady samych tylko dzienników partyjnych wzrosły o prawie pół miliona egzemplarzy. Wzrost nakładów gazet odbywa się równocześnie ze wzrostem liczby radioabonentów i telewidzów. Na tym tle tym wyraźniej rysują się niezaspokojona wciąż w dostateczny sposób potrzeby instytucji wydawniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Przewidziany projektem plan wzrostu puli papieru, dla RSW „Prasa” na rok przyszły tylko w minimalnym stopniu zaspokaja zapotrzebowanie społeczeństwa. Prowadzona przez RSW „Prasa” polityka zwiększania nakładów i objętości prasy codziennej jest słuszna, ale nie może jeszcze objąć wszystkich dzienników i czasopism, szczególnie czasopism kolorowych; w najbliższym czasie sytuacja w tej dziedzinie nie ulegnie poprawie ani w zakresie nakładów ani objętości.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">W związku z tym wydaje się celowe wysunięcie pod adresem Komisji Planowania przy Radzie Ministrów dezyderatu postulującego ponowne przeanalizowanie wysokości przydziałów papieru dla RSW „Prasa” pod kątem możliwości pełniejszego zaspokojenia potrzeb czytelniczych. Równocześnie, słuszne byłoby uchwalenie dezyderatów pod adresem Ministerstwa Kultury w sprawie zajęcia się sytuacją w przemyśle poligraficznym, której niedostateczna i przestarzała baza również rzutuje na nakłady i wygląd czasopism.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Polska Agencja Prasowa pracuje z każdym rokiem lepiej, ale skromne objętości gazet tylko w części pozwalają wykorzystać bogaty serwis informacyjny PAP, a niesprawne drukarnie niweczą wysiłek agencyjny w zakresie szybkości informacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Wydaje się konieczne zwrócenie uwagi na zagadnienie wyposażenia redakcji w sprzęt techniczny: dyktafony, magnetofony, kopiarki, urządzenia telefoto, jak również samochody. Brak tego sprzętu wpływa ujemnie na pracę redakcji. Negatywnym zjawiskiem jest także niedostateczna ilość wyjazdów zagranicznych dziennikarzy; przewidziane w budżecie środki na ten cel nie zaspokajają rzeczywistych potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Reasumując, zarówno PAP jak i RSW „Prasa”, mimo stosunkowo skromnych środków, jakimi rozporządzają. dobrze służą sprawie rozwoju prasy polskiej. Działalność ich cechuje oszczędne gospodarowanie, widzenie najważniejszych problemów, stały rozwój.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Dyrektor Centralnego Zarządu Upowszechnienia Prasy i Książki „Ruch” - Emil Herbst stwierdził:</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W roku bieżącym nastąpił 7,5-procentowy wzrost jednorazowego nakładu całej prasy. Niemniej jednak rozbudzone szeroko potrzeby czytelnicze sprawiają, że w dziedzinie nasycenia rynku prasą nie odczuwa się jeszcze zasadniczej poprawy. Trzeba również zdać sobie sprawę z faktu, że ponieważ nie przewiduje się w przyszłym roku wzrostu nakładów czasopism, głód prasy ulegnie powiększeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Komisja przyjęła rządowy projekt planu i budżetu RSW „Prasa” i Polskiej Agencji Prasowej PAP na rok 1966 wraz z dezyderatami zgłoszonymi przez referenta - posła Stanisława Mojkowskiego postulującymi rozpatrzenie przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów problemu rozmiarów przydziałów papieru dla RSW „Prasa”.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">PROJEKT PLANU I BUDŻETU NA 1966 r. KOMITETU DO SPRAW RADIA I TELEWIZJI Informacja złożona przez Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji - Włodzimierza Sokorskiego - na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 23 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">W myśl założeń projektu planu na 1966 r. ilość abonentów radiowych wzrośnie do 5 756 tysięcy (tj. o 1 proc. w stosunku do 1965 r.) a abonentów telewizyjnych do 2 247 tys. (wzrost o 19,3 proc.). Charakterystycznym zjawiskiem jest zahamowanie wzrostu ilości abonentów radiowych, a w odniesieniu do abonentów telewizji ocenia się, iż dochodzimy do pewnego przełomowego momentu. Znaczniejsze zmiany w dziedzinie rozszerzenia ilości abonentów przede wszystkim telewizyjnych można będzie uzyskać na drodze rozwiązania sprzedaży aparatów i usług naprawczych na terenie wsi. Te dwa elementy hamują rozwój telewizji na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">W myśl planu na rok 1966 po raz pierwszy wydatki na telewizję przekroczą wydatki na radio. Struktura budżetu uwzględnia wzrost czasu nadawania programu, jak i dążenie do poprawy jego jakości. Ogółem budżet po stronie wydatków wzrasta o 17 proc. Wzrost ten dotyczy wszystkich pozycji budżetowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">W programie radiowym przewiduje się wzrost godzin nadawania o 2,1 proc., głównie w programie pierwszym oraz w programach rozgłośni regionalnych. Czas nadawania programu telewizyjnego wzrośnie - o 1,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">W radio trwają intensywne prace nad przygotowaniem zmiany koncepcji programowej; chodzi tu m.in. o prezentowanie słuchaczom całościowych wieczorów radiowych. Dotychczas program radia charakteryzowało „poszatkowanie” tematyki, brak było sprecyzowanego, określonego oblicza większego cyklu programowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">W telewizji w roku 1966 dążyć się będzie do uatrakcyjnienia programu; chodzi tu nie tylko o programy rozrywkowe, ale przede wszystkim o przedstawianie w bardziej atrakcyjnej formie programu politycznego, społecznego i ekonomicznego. Telewizja zamierza to osiągnąć drogą szerszego wykorzystania reportaży filmowych różnego typu, drogą stosowania ostrzejszych kryteriów przy doborze prezentowanych w telewizji ludzi, przede wszystkim pod kątem umiejętności władania przez nich żywym słowem. W programie rozrywkowym planuje się rozszerzenie audycji muzycznych różnego typu, udostępnienie telewizji wybitnym solistom. Czyni się starania o stworzenie telewizyjnej estrady rozrywkowej na wysokim poziomie. Niektóre ośrodki regionalne telewizji, jak Poznań, czy Katowice specjalizować się mają w określonym programie rozrywkowym. Poważne zamierzenia programowe ma telewizja w związku z projektowanym uruchomieniem Politechniki Telewizyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Wszystkie te zmiany programowe mają na celu stworzenie bazy, na której oprzeć się będzie można po uruchomieniu Centrum Radiowo-Telewizyjnego. Z oddaniem do użytku tego ośrodka wiązać się również będzie wprowadzenie drugiego programu telewizji oraz eksperymentalnie programu telewizji kolorowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Poważnie wzrastają nakłady inwestycyjne Komitetu na 1966 r. Poza finansowaniem budowy Rozgłośni Radiowo-Telewizyjnej, poważne sumy przeznacza się dla ośrodków terenowych w celu złagodzenia dysproporcji występujących między poszczególnymi stacjami oraz stworzenia właściwych warunków pracy tym ośrodkom, które znajdują się w szczególnie trudnej sytuacji. Nie planuje się budowy nowych ośrodków studyjnych, jedynie ośrodki nadawcze dla lepszego pokrycia obszaru Polski.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00004-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00004-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..416413a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00004-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00004-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 4/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 4/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:4</note>
+        <note type="sessionNo">4</note>
+        <date>1965-11-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBohdanCzeszko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bohdan Czeszko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyZawieyski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Zawieyski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławGrad" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Grad</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanKaczmarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Kaczmarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławLorentz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Lorentz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszGutowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Gutowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00004-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00004-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0d8866f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00004-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,85 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 24 listopada 1965 r. Komisja Kultury i Sztuki rozpatrzyła projekt planu i budżetu na 1966 r. oraz podstawowych założeń planu na 1967 r. w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Obradom przewodniczyli kolejno posłowie: Stanisław Kaliszewski (SD), Wincenty Kraśko (PZPR) i Marian Kubicki (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z Ministrem - Lucjanem Motyką i podsekretarzem stanu - Tadeuszem Zaorskim, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację na temat projektu planu i budżetu resortu kultury na rok 1966 i podstawowych założeń planu na rok 1967 przedstawił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Koreferat przedstawił poseł Ryszard Hajduk (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Budżet resortu jest oszczędny. Skromna liczba środków przeznaczanych z budżetu na cele kultury sprawia, że szczególnej wagi nabiera problem właściwego wydatkowania przyznanych sum. Tymczasem, mimo stosunkowo wysokiego poziomu realizacji budżetu, corocznie poważne kwoty nie są wydatkowane: w 1961 r. - 95,5 mln zł, w roku 1962 - 75,8 mln zł, w roku 1963 i w roku 1964 - 63,3 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Sprawa właściwego i pełnego wykorzystywania środków budżetowych odnosi się także do budżetów terenowych; tam także nadal aktualną sprawą jest troska o wcześniejsze uruchamianie kredytów, zwłaszcza przeznaczonych na zakup książek dla bibliotek.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Nadal aktualna jest potrzeba silniejszej koordynacji wydatków na cele kulturalne, szczególnie w terenie. Niepokojące domagania w zakresie organizacji życia kulturalno-oświatowego występująca na terenie wielkich budowli przemysłowych. Odpowiednich rozwiązań wymaga nadal działalność „Estrady”, zwłaszcza w zakresie organizacji pracy, poziomu artystycznego i koordynacji pomiędzy województwami. Kina wiejskie oczekują poprawy repertuaru, modernizacji sprzętu i sal. Stałej troski wymaga rozbudowa poligrafii.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Plan na rok przyszły przewiduje pewien postęp w działalności edytorskiej wydawnictw, jednak zbyt mały w stosunku do potrzeb. Plany w zakresie produkcji filmu nie uwzględniają w sposób dostateczny stale wzrastających potrzeb telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Budżet resortu, aczkolwiek bardzo oszczędny, zabezpiecza środki na podstawową działalność i powinien być przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Na pytania posłów: Marii Lipki (ZSL), Jerzego Zawieyskiego (bezp. „Znak”), Alicji Musiałowej (PZPR), Jarosława Iwaszkiewicza (bezp.), Zofii Grzebisz (PZPR), Teresy Król (ZSL), Stanisława Mojkowskiego (PZPR), Bohdana Czeszki (PZPR), Ryszarda Hajduka (PZPR) i Mariana Kubickiego (ZSL), dotyczące rozwoju bazy produkcyjnej kinematografii, polityki wydawniczej, popierania czynów społecznych, modernizacji przemysłu fonograficznego, rozwoju życia kulturalno-oświatowego w nowych okręgach przemysłowych, rozwoju pomocy metodycznej dla amatorskiego ruchu artystycznego i placówek kulturalnych, reorganizacji „Estrady”, zaopatrzenia rynku w instrumenty dęte, odbudowy zamku w Sandomierzu, wykorzystywania socjologii dla kształtowania bieżącej polityki kulturalnej oraz finansowania przez rady narodowe zakupów książek dla bibliotek - odpowiedzi udzielili: Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka i dyrektor departamentu w Ministerstwie Finansów - Czesław Kończal.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzyZawieyski">Ukończenie budowy i oddanie do użytku Teatru Wielkiego jest epokowym dziełem, które wymaga słów uznania dla resortu za trud i konsekwencję realizacji tego pomnika kultury polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJerzyZawieyski">Do słów uznania dla Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz twórców i budowniczych Teatru Wielkiego za oddanie społeczeństwu tej placówki o kapitalnym znaczeniu dla kultury narodowej, wyrażonych przez posła Zawieyskiego, przyłączyli się w trakcie dalszej dyskusji posłowie: Stanisław Lorentz (SD) i Roman Kaczmarek (SD).</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJerzyZawieyski">W dziedzinie zaopatrzenia wydawnictw w papier - stwierdził następnie poseł Zawieyski - nastąpiła już pewna poprawa, dzięki której możliwe jest i będzie zwiększenie nakładów literatury pięknej. Niemniej jednak sytuacja na rynku wydawniczym stanowi nadal poważny problem. W związku z tym aktualne są nadal postulaty sejmowej Komisji Kultury i Sztuki sprzed kilku lat pod adresem rządu zalecające jak największą oszczędność w gospodarowaniu papierem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławLorentz">Polityka resortu zmierzająca do rozwijania międzynarodowej wymiany kulturalnej jest ze wszech miar słuszna. W tej dziedzinie cenną inicjatywą jest planowane na rok przyszły międzynarodowe biennale plakatu, podobnie jak powołanie z inicjatywy Polski międzynarodowej organizacji ochrony i konserwacji zabytków ICOMOS. Wydaje się jedynie, że zarówno na forum międzynarodowym jak i krajowym niedostatecznie uwzględniana jest w przedsięwzięciach kulturalnych problematyka Millenium; byłoby celowe podjęcie jakiejś idei kończącej obchody Tysiąclecia, podobnej do idei budowy tysiąca szkół, jaka zapoczątkowała te obchody.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławLorentz">Warto również pomyśleć o zorganizowaniu jakiejś wielkiej ekspozycji z przeznaczeniem m.in. na zagranicę, poświęconej tysiącletniemu dorobkowi Polski.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławLorentz">Podkomisja DS. Muzeów, Zabytków oraz Wzornictwa i Plastyki ograniczyła się na razie do sformułowania wniosków w dwóch sprawach; oba dotyczą zabezpieczenia dóbr kultury. Pierwszy - zabezpieczenia zbiorów przed kradzieżą i niebezpieczeństwem zniszczeń i uszkodzeń, drugi - zabezpieczenia dla zbiorów muzealnych najcenniejszego dorobku polskiej sztuki współczesnej. Wnioski te są chyba oczywiste, bo katastrofalne straty mienia kulturalnego nakazują z największą troską dbać o zachowanie wszystkich dóbr kultury.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełStanisławLorentz">Wnioski te nie wyczerpują doniosłego problemu zabezpieczenia polskiego mienia kulturalnego. Należy rozważyć, jakimi drogami zapewnić zabezpieczenie dla zbiorów muzealnych wszystkiego, co powinno stać się własnością publiczną. Są to m.in. obiekty, których muzea nie mogą zakupić z braku funduszów bądź które w drodze legalnej, półlegalnej czy nielegalnej, wywożone są za granicę. Jeśli podkomisja ogranicza się na razie do zasygnalizowania tak doniosłego problemu tylko w motywacji dwóch zgłoszonych wniosków - to dlatego, że problem jest szeroki i skomplikowany i wymaga dokładnego przestudiowania zanim sformułowane zostaną konkretne dezyderaty. Dla uświadomienia, że zagadnienie posiada szczególną wagę i wiąże się już nie tylko z ochroną mienia kulturalnego, ale i majątku narodowego, wystarczy powiedzieć, iż np. warszawskie obrazy Canaletta wysyłane na wystawę do Wenecji ubezpieczaliśmy po 10 tys. dolarów, gdy w roku bieżącym obraz Canaletta z widokiem Drezna, odpowiadający naszym obrazom średniej wielkości, został sprzedany w Dusseldorfie za 140 tys. dolarów; gdy w 1955 r. wartość rynkową naszej kolekcji ocenialiśmy na ok. 300 tys. dolarów, to obecnie musimy ocenić na 3,5 - 4 mln dolarów. Wywieziono z Polski i wywozi się do dziś tony zabytkowego srebra, którego ceny za granicą są często wielokroć wyższe niż w kraju. To samo dotyczy zabytkowych wyrobów z cyny, ceramiki, szkła, tkanin, pasów polskich itp. Obawiać się należy, że w tej sytuacji nie będziemy w stanie zorganizować u nas poważnego Muzeum Historii Kultury Materialnej, którego nam brak.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełStanisławLorentz">Problem ten obejmuje również starodruki oraz wydawnictwa przedwojenne; sprawa poważnego zabezpieczenia przed wywozem za granicę książek również wymaga przedyskutowania.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełStanisławLorentz">Groźne zjawisko pomniejszania naszego majątku narodowego w dziedzinie kultury występuje głównie w drodze nielegalnej, są jednak pewne formy i legalnej tego typu działalności. Niewątpliwie jedną z form zabezpieczenia majątku kulturalnego będzie musiała być droga zakupu dla zbiorów publicznych i na ten cel powinny być przyznane specjalne kredyty interwencyjne lub utworzony niezbędny fundusz; wnioski w tej sprawie będą jednak mogły być sformułowane dopiero po dokładnej analizie sytuacji i przedstawione w toku dyskusji nad budżetem na rok 1967.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełStanisławLorentz">W dziedzinie muzealnictwa, podkomisja proponuje zgłosić pod adresem Ministra Kultury i Sztuki dezyderat postulujący opracowanie zasad organizacji muzealnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełStanisławLorentz">W dziedzinie ochrony zabytków podkomisja z prawdziwym uznaniem zapoznała się z materiałami NIK dotyczącymi akcji na rzecz wykorzystania obiektów zabytkowych na cele użytkowe. Akcja ta posuwa się naprzód i zyskała pełne zrozumienie prezydiów rad narodowych. Niemniej jednak zakres realizacji tej akcji jest niepokojąco mały: mamy obecnie ok. 1 400 budynków, dla których należy znaleźć użytkowników, gdy zgłoszeń notuje się zaledwie ok. 60 rocznie. Sprawa jest najwyższej wagi, bo prawdziwe i trwałe zabezpieczenie zabytków zależy właśnie od znalezienia dla nich nowych użytkowników i adaptowania ich dla nowych celów. Podkomisja postuluje rozważenie przez ministrów Kultury i Sztuki i Finansów, czy nie należałoby zwiększyć dopłaty resortu kultury do odbudowy i adaptacji obiektów zabytkowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PosełStanisławLorentz">Z problemem tym wiąże się kwestia możliwości wykonawczych przedsiębiorstwa „Pracownie Konserwacji Zabytków”. Podkomisja jest zaniepokojona trudnościami w realizacji planów i programu prac przedsiębiorstwa i postuluje rozważenie całokształtu tego problemu przez Ministerstwo.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PosełStanisławLorentz">W kształtowaniu w Polsce socjalistycznego mecenatu kulturalnego mamy już bardzo poważne osiągnięcia. Niemniej jednak szereg spraw w zakresie opieki nad twórcą wymaga jeszcze rozwiązania. Podkomisja postuluje więc rozważenie przez resort problemu rent, zwłaszcza dla plastyków i muzyków, którym nie przysługuje zaopatrzenie z innych źródeł.</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#PosełStanisławLorentz">W stosunku do projektu budżetu resortu na rok przyszły, podkomisja proponuje zwiększenie budżetu o kwotę ok. 1,5 mln zł celem zatrudnienia dodatkowo 60 pracowników dozoru w muzeach oraz zwiększenie budżetu o 5 mln zł na zakup dla zbiorów publicznych współczesnych dzieł sztuk plastycznych, która to suma stanowiłaby kredyt interwencyjny Ministra Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#PosełStanisławLorentz">W uzasadnieniu powyższych wniosków, podkomisja stwierdza, że stan bezpieczeństwa zbiorów muzealnych należy uznać za wysoce niewystarczający. Brak nowoczesnych urządzeń zabezpieczających oraz dostatecznej liczby kwalifikowanego personelu dozorującego. Wobec zwiększającego się niebezpieczeństwa zorganizowanych kradzieży, sprawa jest nie tylko ważna, ale i nagła. Ostrzeżeniem musi być kradzież bezcennych wyrobów złotniczych z XV i XVI wieku z wystawy w Lidzbarku we wrześniu br. Wartość materialna skradzionych przedmiotów z tej wystawy wynosi co najmniej 10 mln zł, zaś straty artystycznej i historycznej nie sposób ocenić; warto dodać, że wysokość tej straty równa jest kilkuletniemu wynagrodzeniu 60 strażników, których zatrudnienie postuluje właśnie wniosek podkomisji. Skradzione przedmioty są łatwe do wywozu i sprzedaży za granicą. Sądzić można, że ta kradzież, jak i parę innych, została dokonana przez zorganizowaną szajkę specjalistów. Niepowetowane straty, które już ponieśliśmy i groźba możliwości dalszych strat, uzasadnia w pełni wniosek zmierzający do poprawy stanu bezpieczeństwa zbiorów muzealnych.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#PosełStanisławLorentz">Wniosek o stworzenie dodatkowego kredytu na zakup współczesnych polskich dzieł sztuk plastycznych umotywowany jest tym, że mimo utworzenia w wielu muzeach działów sztuki współczesnej, zbiory nie były kompletowane w zakresie polskiej sztuki z ostatniego 20-lecia w sposób planowy. Głównym tego powodem jest brak specjalnego kredytu. Wprawdzie niejednokrotnie wybitne dzieła sztuki dostawały się do muzeów, zakupywane przez resort z funduszów na cele popierania twórczości artystycznej, niemniej tylko w pewnym stopniu działalność ministerstwa zaspokaja potrzeby dokumentacyjne i muzealne. Kredyty posiadane na zakupy przez muzea są na ten cel niewystarczające. W wyniku tego, już obecnie widoczne są niepowetowane straty dla kultury narodowej i np. nie jesteśmy już w stanie odtworzyć w sposób dostateczny pięknego rozwoju tkaniny polskiej w minionym 20-leciu, gdyż wiele najcenniejszych tkanin zostało sprzedanych za granicę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMieczysławGrad">Stan bazy materialnej dla działalności kulturalnej na wsi w poważnej części kraju jest niedostateczny; znaczna część wsi nie posiada żadnej placówki kulturalnej. Tymczasem olbrzymie zadania, stojące przed rolnictwem, wymagają rozwijania na wsi działalności kulturalno-oświatowej. Ma to poważne znaczenie nie tylko z punktu widzenia możliwości rozrywkowych mieszkańców wsi, lecz przede wszystkim z punktu widzenia potrzeb produkcji - bez podniesienia poziomu kultury i bez rozwijania oświaty rolniczej nie może być mowy o efektywnym zwiększeniu produkcji rolnej. Środki na inwestycje kulturalne, jakimi dysponują rady narodowe, są oczywiście o wiele mniejsze, aniżeli potrzeby w tej dziedzinie. Stąd wynika pilna potrzeba koordynacji w dziedzinie wydatkowania środków na kulturę i włączenia do inwestycji kulturalnych na wsi zakładów przemysłowych, zwłaszcza tych, których robotnicy są jednocześnie mieszkańcami wsi i producentami płodów rolnych. Właśnie Ministerstwo Kultury jest powołane do wystąpienia z ofensywą w tym kierunku. Konieczne jest także dalsze rozwijanie akcji „szkoła - ośrodkiem życia kulturalnego”; w tym celu należy znaleźć odpowiednie fundusze na wynagrodzenie nauczycieli prowadzących działalność kulturalną pozaszkolną, gdyż nie można zaprzepaścić istniejących na wsi rezerw kadrowych i lokalowych szkolnictwa. Dla celów podnoszenia poziomu kultury i oświaty na wsi pierwszorzędne znaczenie ma usuwanie wszelkich hamulców rozwoju środków masowego przekazywania dóbr kulturalnych, przede wszystkim telewizji, radia, prasy i książki.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMieczysławGrad">Podkomisja DS. Upowszechnienia Kultury ocenia pozytywnie pewien, aczkolwiek niewielki, wzrost wydatków przewidzianych na cele kulturalne, w projekcie budżetu na rok 1966. Równocześnie podkomisja stwierdza niedostateczny wzrost księgozbiorów w bibliotekach publicznych oraz niedostateczną poprawę sytuacji lokalowej bibliotek. Podkomisja postuluje pod adresem resortu: zajęcie się sprawą poprawy warunków materialnych kadr bibliotekarskich, zabezpieczenie środków na remonty kin w rozmiarach przeciwdziałających procesowi dewastacji budynków, zwiększenia troski o należyte programowanie prac kulturalno-oświatowych w klubokawiarniach na wsi, zabezpieczenie w budżetach gromadzkich stałych sum umożliwiających prawidłową działalność bibliotek oraz śmielsze realizowanie ducha i litery porozumienia o koordynacji środków na inwestycje kulturalne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełTadeuszGutowski">Od szeregu lat placówki kulturalne i artystyczne m. Wrocławia są - w porównaniu z Krakowem, Poznaniem i Łodzią - niedofinansowane. Sytuacja ta sprawia, że stan zatrudnienia w tych placówkach jest o wiele za mały w stosunku do potrzeb. Aktualnie szczególnie pilną jest sprawa zwiększenia obsady etatowej orkiestry Filharmonii Wrocławskiej. We Wrocławiu organizowane są doroczne festiwale muzyki współczesnej, gdy tymczasem obsada miejscowej orkiestry jest za mała, by orkiestra ta mogła wykonywać utwory współczesnych kompozytorów.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełTadeuszGutowski">Konieczne jest także dalsze rozwijanie akcji „szkoła - ośrodkiem życia kulturalnego”; w tym celu należy znaleźć odpowiednie fundusze na wynagrodzenie nauczycieli prowadzących działalność kulturalną pozaszkolną, gdyż nie można zaprzepaścić istniejących na wsi rezerw kadrowych i lokalowych szkolnictwa. Dla celów podnoszenia poziomu kultury i oświaty na wsi pierwszorzędne znaczenie ma usuwanie wszelkich hamulców rozwoju środków masowego przekazywania dóbr kulturalnych, przede wszystkim telewizji, radia, prasy i książki.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełTadeuszGutowski">Podkomisja DS. Upowszechnienia Kultury ocenia pozytywnie pewien, aczkolwiek niewielki, wzrost wydatków przewidzianych na cele kulturalne w projekcie budżetu na rok 1966. Równocześnie podkomisja stwierdza niedostateczny wzrost księgozbiorów w bibliotekach publicznych oraz niedostateczną poprawę sytuacji lokalowej bibliotek. Podkomisja postuluje pod adresem resortu; zajęcie się sprawą poprawy warunków materialnych kadr bibliotekarskich, zabezpieczenie środków na remonty kin w rozmiarach przeciwdziałających procesowi dewastacji budynków, zwiększenia troski o należyte programowanie prac kulturalno-oświatowych w klubokawiarniach na wsi, zabezpieczenie w budżetach gromadzkich stałych sum umożliwiających prawidłową działalność bibliotek oraz śmielsze realizowanie ducha i litery porozumienia o koordynacji środków na inwestycje kulturalne.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełTadeuszGutowski">Od szeregu lat placówki kulturalne i artystyczne m. Wrocławia są - w porównaniu z Krakowem, Poznaniem i Łodzią - niedofinansowane. Sytuacja ta sprawia, że stan zatrudnienia w tych placówkach jest o wiele za mały w stosunku do potrzeb. Aktualnie szczególnie pilną jest sprawa zwiększenia obsady etatowej orkiestry Filharmonii Wrocławskiej. We Wrocławiu organizowane są doroczne festiwale muzyki współczesnej, gdy tymczasem obsada miejscowej orkiestry jest za mała, by orkiestra ta mogła wykonywać utwory współczesnych kompozytorów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełRomanKaczmarek">Książka jest podstawowym elementem upowszechnienia kultury. Pozytywnym zjawiskiem jest pewien wzrost nakładów książek, aczkolwiek wzrost ten nie zaspokaja w pełni potrzeb. Zaopatrzenie bibliotek jest jednak zależne niewyłącznie od nakładów książek. Konieczne jest podejmowanie przez resort starań, by fundusze na zakup książek przydzielane były przez cały czas realizacji budżetu, a nie - jak to ma często miejsce - dopiero pod koniec roku. Obecna praktyka sprawia, że niektóre książki w ogóle nie docierają do bibliotek. Poprawy wymaga także proces obiegu książki: obecne tempo produkcji i czas, w jakim książka przemierza drogę od wydawcy do półki w bibliotece, jest zbyt długi. Palącą dla bibliotek sprawą jest także kwestia lokalowa; mimo iż istnieją w tej sprawie obowiązujące ustalenia rządu, w nowym budownictwie nie uwzględnia się potrzeb bibliotek. Tymczasem sprawa lokali ma coraz większe znaczenie, gdyż funkcje oświatowe bibliotek ulegają stałemu rozszerzeniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBohdanCzeszko">W imieniu podkomisji do spraw teatrów, oper, filharmonii i instytucji muzycznych zreferował uwagi i wnioski do planu i budżetu Ministerstwa Kultury i Sztuki na rok przyszły.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełBohdanCzeszko">Podkomisja wyraża uznanie dla resortu za realizację szeregu pożytecznych inicjatyw kulturalnych oraz - będące realizacją dezyderatów sejmowej Komisji Kultury i Sztuki - starania zmierzające do podniesienia poziomu artystycznego i usprawnienia organizacyjnego działalności „Estrady”.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełBohdanCzeszko">Równocześnie podkomisja stwierdza, że przewidziany planem na rok przyszły wzrost produkcji płyt nie zabezpiecza zapotrzebowania krajowego i możliwości eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełBohdanCzeszko">Przewodniczący obradom - poseł Marian Kubicki (ZSL): poruszone w toku dyskusji ważne problemy rozwoju i upowszechnienia kultury w Polsce znajdą niewątpliwie wyraz w toku debaty generalnej nad projektem planu i budżetu na rok przyszły. Wydaje się również celowe wystąpienie z propozycją do Prezydium Sejmu i rządu, by jedno z plenarnych posiedzeń Sejmu poświęcone zostało całokształtowi problemu kultury.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełBohdanCzeszko">Do spraw poruszonych w toku dyskusji ustosunkował się Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełBohdanCzeszko">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1966 oraz podstawowych założeń na rok 1967 w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki w brzmieniu przedłożenia rządowego. Komisja postanowiła wystąpić do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z wnioskiem o zwiększenie budżetu Ministerstwa Kultury i Sztuki o łączną kwotę 6,5 mln - zgodnie z postulatami podkomisji do spraw muzeów, zabytków oraz wzornictwa i plastyki zgłoszonymi przez posła Lorentza. Komisja uchwaliła zgłoszone przez podkomisje i zreferowane przez posłów Stanisława Lorentza, Mieczysława Grada i Bohdana Czeszkę dezyderaty pod adresem Ministra Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełBohdanCzeszko">O PROJEKCIE PLANU I BUDŻETU MINISTERSTWA KULTURY I SZTUKI NA 1966 r. ORAZ PODSTAWOWYCH ZAŁOŻENIACH NA 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełBohdanCzeszko">Informacja złożona przez Ministra Kultury i Sztuki - Lucjana Motykę na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 24 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełBohdanCzeszko">Budżet na cele kultury charakteryzuje się tendencją wzrostową; tempo wzrostu środków budżetowych nie jest mniejsze, aniżeli w innych, resortach. Mimo to, budżet trzeba określić jako oszczędny; szeregu potrzeb nie będzie on w stanie zaspokoić, aczkolwiek tendencją budżetu jest pełniejsze zaspokajanie potrzeb w dziedzinie kultury, aniżeli w latach poprzednich.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełBohdanCzeszko">Rozmiary środków budżetowych na cele kultury nie przesądzają jeszcze treści twórczości kulturalnej i działalności w dziedzinie jej upowszechniania. Współpracując ze środowiskami twórczymi i działaczami kulturalnymi, resort będzie dążył do tego, by te treści stały na coraz wyższym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełBohdanCzeszko">Rozmiary środków budżetowych na cele kultury stawiają przed resortem ważne zadania koordynacji poczynań w dziedzinie finansowania działalności kulturalnej. Pewne wyniki w tym zakresie już osiągnięto, niemniej resort dążyć będzie do uzyskiwania coraz lepszych efektów koordynacji. Podjęty zostanie wysiłek dla poprawienia współpracy resortu z radami narodowymi i skuteczniejszego pobudzania ich troski o rozwój kultury. Kontynuowana będzie tendencja popierania inicjatyw terenowych w dziedzinie kultury. Lepszemu wykorzystaniu środków i powiązaniu pracy resortu z inicjatywami terenu służyć będą m.in. opracowywane już kompleksowe plany rozwoju kultury poszczególnych regionów.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełBohdanCzeszko">W roku bieżącym nie działała Rada Kultury. Spowodowane to było nowymi koncepcjami resortu w przedmiocie składu i programu jej działalności, co wymagało zmiany aktów normatywnych. Od początku przyszłego roku Rada Kultury zostanie reaktywowana jako ciało stanowiące szeroką reprezentację środowisk twórczych i terenowych działaczy kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełBohdanCzeszko">Kontynuowana i rozwijana będzie w szerokim zakresie wymiana kulturalna z zagranicą. Obok już istniejących międzynarodowych imprez kulturalnych w Polsce, zorganizowane zostaną po raz pierwszy w roku przyszłym dwie nowe: międzynarodowe biennale plakatu i międzynarodowe biennale grafiki. Będą to wydarzenia artystyczne o randze światowej, które otworzą nowe możliwości prezentowania dorobku naszej sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PosełBohdanCzeszko">W dziedzinie działalności materialnej przewidywany jest znaczny wzrost ekspansji kultury polskiej na zagranicę. Rok przyszły będzie także rokiem dużego postępu w dziedzinie unowocześnienia krajowej bazy poligraficznej.</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PosełBohdanCzeszko">Podstawowe kierunki działania resortu zostają niezmienione, podobnie nie ulegają większym zmianom dotychczasowe proporcje w podziale środków budżetowych na poszczególne kierunki działania.</u>
+          <u xml:id="u-7.15" who="#PosełBohdanCzeszko">Ogółem objęte budżetom centralnym wydatki resortu kultury i sztuki na rok przyszły wyniosą 897,7 mln zł, co stanowi wzrost o 3 proc. w stosunku do przewidywanego wykonania br.</u>
+          <u xml:id="u-7.16" who="#PosełBohdanCzeszko">W grupie wydatków bieżących przewiduje się m.in. blisko 88,8 mln zł na ochronę zabytków, ponad 49,7 mln zł na różne akcje kultury i sztuki, ponad 38,7 mln zł na dotacje dla organizacji społecznych, blisko 137,5 mln zł na szkolnictwo artystyczne, ponad 92,1 mln zł na muzea, ponad 20,5 mln zł - na wymianę kulturalną z zagranicą, blisko 25,7 mln zł na Bibliotekę Narodową, ponad 6,8 mln zł - na Centralne Biuro Wystaw Artystycznych i blisko 4,8 mln zł - na Centralną Poradnię Amatorskiego Ruchu Artystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-7.17" who="#PosełBohdanCzeszko">Plan produkcji wydawniczej został opracowany po uwzględnieniu przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów maksymalnej intensyfikacji produkcji papieru. W strukturze planu wyraźny akcent stanowi wzrost nakładów niektórych grup tematycznych: literatury pięknej - o 18 proc., literatury rolniczej - o 9,5 proc., literatury dla dzieci i młodzieży - o 5,0 proc. i literatury społeczno-politycznej oraz nauk społecznych - o 5,1 proc. Obszerny plan prezentują wydawcy w zakresie literatury fachowej, gdzie obok wydań o charakterze masowym, przewidziane są obszerne opracowania encyklopedyczne. W poszukiwaniu możliwości zwiększania produkcji wydawniczej taniej, dostępnej dla masowego czytelnika książki rozważa się podjęcie już w 1966 r. serii tzw. kieszonkowców w broszurowej, 4-kolorowej lakierowanej okładce.</u>
+          <u xml:id="u-7.18" who="#PosełBohdanCzeszko">Produkcja kinematografii wyniesie 24 filmy fabularne, na czele z 2-seryjnym, barwnym i panoramicznym „Faraonem” Kawalerowicza. W tematyce filmów duży udział ma problematyka współczesna i rozrywkowa. W latach 1966-1967 kontynuowane będą prace nad filmową adaptacją wybitnych dzieł polskiej literatury klasycznej. Rozwijana będzie także produkcja filmów dla telewizji, filmów krótko i średnio-metrażowych i filmów szkolnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.19" who="#PosełBohdanCzeszko">W dziedzinie urządzeń kulturalno-oświatowych przewidziany jest wzrost ilości bibliotek powszechnych o 3,2 proc. (w tym bibliotek wiejskich o 2,6 proc.), zaś ilości książek zakupionych ze środków budżetowych - o blisko 200 tys. tomów w porównaniu ze stanem w roku bieżącym. Ilość domów kultury wzrośnie o 27, gromadzkich ośrodków kultury - o 231, świetlic - o 325 i muzeów - o 9. Rozwój sieci placówek kulturalno-oświatowych uwzględnia zwłaszcza znaczny wzrost ilości gromadzkich ośrodków kultury jako wiejskich placówek wyżej zorganizowanych i finansowych w formie zakładów budżetowych. Placówki te będą prowadzone i utrzymywane dzięki koordynacji środków finansowych zakładów pracy, spółdzielczości i rad narodowych. Program działalności placówek kulturalno-oświatowych przewiduje rozwijanie wszechstronnych form oświatowych, artystycznych i rekreacyjnych, Sieć kin, według przewidywań resortu, powinna wzrosnąć o 2,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-7.20" who="#PosełBohdanCzeszko">Program działania „Pagartu” przewiduje wyjazd za granicę 234 zespołów oraz 620 solistów. Wyjazdy te objąć mają szerszy zasięg geograficzny; w planie wyjazdów duży nacisk kładzie się na występy zagraniczne naszych teatrów, odnoszących coraz większe sukcesy artystyczne. Przyjazdy zespołów i solistów zagranicznych do Polski zapowiadają się w roku przyszłym niezwykle bogato pod względem atrakcyjności, Plan przewiduje dalszy rozwój podległych resortowi przemysłów: poligraficznego, muzycznego i fonograficznego.</u>
+          <u xml:id="u-7.21" who="#PosełBohdanCzeszko">Dzięki zainstalowaniu nowych importowanych urządzeń i linii automatycznych, nastąpi zasadnicza poprawa w dziedzinie oprawy książek.</u>
+          <u xml:id="u-7.22" who="#PosełBohdanCzeszko">W roku 1966 przemysł muzyczny wyprodukuje ok.2 tys. sztuk bardzo poszukiwanych na rynku gitar elektrycznych, których produkcję zapoczątkowano w br. Dzięki znacznym osiągnięciem technicznym uzyskanym w br., produkcja globalna przemysłu fonograficznego w 1966 r. wzrośnie o 14,7 proc. w stosunku do 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.23" who="#PosełBohdanCzeszko">Inwestycje w resorcie kultury, finansowane z budżetu centralnego, określone zostały na rok przyszły w wysokości 289 mln zł. Limit ten nie obejmuje nakładów przewidzianych do finansowania ze środków SFOS, które w roku przyszłym wyniosą szacunkowo 48,8 mln zł. Konieczność modernizacji przemysłu nadzorowanego przez resort spowodowała przeznaczenie blisko 2/3 nakładów na ten dział gospodarki narodowej. Podstawowe zadania w dziedzinie realizacji inwestycji służących upowszechnieniu kultury znajdują się w planach rad narodowych. Czynnie popierana przez państwo inicjatywa społecznego budownictwa obiektów kulturalnych wpłynie niewątpliwie, na zwiększenie zakresu tych inwestycji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00005-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00005-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..43df5e1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00005-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00005-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 5/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 5/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:5</note>
+        <note type="sessionNo">5</note>
+        <date>1965-12-11</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorZespołuNIKJanDominiewski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDomuKsiążkiKazimierzMajerowicz" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor „Domu Książki” - Kazimierz Majerowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBohdanCzeszko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bohdan Czeszko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyZawieyski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Zawieyski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanKaczmarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Kaczmarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRyszardHajduk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Hajduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldLassota" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Lassota</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00005-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00005-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ea50261
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00005-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,120 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 11 grudnia Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrywała zagadnienie polityki wydawniczej oraz upowszechnienia książki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzami stanu - Kazimierzem Rusinkiem i Zygmuntem Garsteckim, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski, dyrektor Centralnego Zarządu „Ruch” - Emil Herbst, dyrektor Centrali Księgarstwa „Dom Książki” - Kazimierz Majerowicz oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i CRS „Samopomoc Chłopska”.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informacje o polityce wydawniczej oraz upowszechnieniu książki przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Kazimierz Rusinek.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBohdanCzeszko">Uwagi podkomisji do spraw prasy i wydawnictw przedstawił poseł Stanisław Mojkowski (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełBohdanCzeszko">W okresie powojennym obserwujemy w naszym kraju dynamiczny proces rewolucji kulturalnej. Stajemy się coraz bardziej społeczeństwem rozczytanym. Zadaniem Ministerstwa Kultury i Sztuki jest możliwie najszersze zaspokojenie potrzeb czytelników.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełBohdanCzeszko">Polityka wydawnicza słusznie obok nacisku na popularyzację techniki i nauk ścisłych, stara się rozbudzać zainteresowanie humanistyczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełBohdanCzeszko">Założenia na rok 1966 wydają się słuszne. Na uwagę zasługuje duża ilość wydawnictw poświęconym krajom socjalistycznym, wydawnictw dotyczących najnowszej historii Polski oraz pamiętników; planuje się wydanie około 70 pozycji pamiętnikarskich z czego 1/4 przypada na wznowienia; ten dział wydawniczy należy rozwijać.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełBohdanCzeszko">Na pełną aprobatę zasługuje wzrost ilości wydawnictw poświęconych problemom rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełBohdanCzeszko">Planuje się wydanie ok. 600 tytułów wydawnictw popularno-naukowych; powinny być one w szerszym niż dotychczas stopniu wprowadzane do lektur szkolnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełBohdanCzeszko">Przewiduje się, że zamknięty zakup dla bibliotek szkolnych będzie w pełni zaspokojony i że złagodzi on w dużym stopniu zapotrzebowanie na książkę dla młodzieży; niewystarczająco uwzględnione są jednak potrzeby najmłodszych czytelników.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełBohdanCzeszko">Niedostateczna baza poligraficzna rozbija niejednokrotnie wiele słusznych zamierzeń w zakresie upowszechnienia książki. Należy zwrócić uwagę, ażeby zaplanowane na ten cel nakłady inwestycyjne były jak najbardziej racjonalnie wykorzystane.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełBohdanCzeszko">Małe stosunkowo nakłady poczytnych książek, a w związku z tym występujący stale brak niektórych tytułów na rynku osłabia zainteresowanie wydawnictw propagandę książki. Z przedstawionych materiałów Najwyższej Izby Kontroli wynika, że w najbliższym okresie planuje się poważny wzrost sprzedaży książek dla bibliotek, ale spada zainteresowanie czytelnikiem indywidualnym. W tych warunkach obserwujemy również niepokojące zjawisko niedocierania wielu tytułów poczytnych książek do księgarń znajdujących się w małych ośrodkach.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełBohdanCzeszko">Brak kontaktu pomiędzy wydawcą a księgarnią przy ustalaniu wysokości nakładu powoduje niejednokrotnie niewłaściwe rozprowadzanie niektórych mniej atrakcyjnych tytułów. Największą reklamę mają książki, które w zasadzie jej nie potrzebują. Należałoby więcej uwagi poświęcić na popularyzację niektórych mniej znanych, debiutujących autorów.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełBohdanCzeszko">Zamierzenia resortu dotyczące wprowadzenia sprzedaży starych książek nie tylko w antykwariatach, ale i niektórych księgarniach są słuszne i ułatwią czytelniom zakupy starych wydawnictw.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełBohdanCzeszko">Zamierzenia resortu w zakresie rozwoju sieci księgarń w mniejszych ośrodkach są godne poparcia. Księgarnie stają się już obecnie pewnego rodzaju salonami kultury, gdzie obok książki nabyć można płyty, reprodukcje itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełBohdanCzeszko">Dom Książki w szerszym niż dotychczas zakresie powinien prowadzić badania rynku czytelniczego na wsi; rozwój i zapotrzebowanie tego rynku w szerszym zakresie powinny być uwzględnione w pracach Instytutu Książki i Czytelnictwa. Tych badań nie prowadzi się.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełBohdanCzeszko">W upowszechnianiu książki dużą rolę spełniają placówki „Ruchu”.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełBohdanCzeszko">Wykorzystanie sieci „Ruch” dla popularyzacji i sprzedaży książki zwłaszcza tam, gdzie nie ma placówek „Domu Książki” powinno być bardziej intensywne niż obecnie.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełBohdanCzeszko">W ostatnich latach wyraźnie podniósł się poziom pracy księgarń. Pracownicy tych placówek to ludzie ofiarni, spełniający wielką rolę w upowszechnianiu kultury; pracują oni niejednokrotnie w bardzo ciężkich warunkach; należą im się słowa pełnego uznania. Na poparcie zasługują zamierzenia resortu dotyczące upowszechnienia kształcenia księgarzy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">W I półroczu br. Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła badania dotyczące popularyzacji i upowszechnienia książki wśród społeczeństwa, w szczególności w środowisku robotniczym i na wsi. Kontrola ta objęła głównie merytoryczną działalność „Domu Książki”.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Stwierdzono poważny rozwój sieci księgarskiej w ostatnich latach, szczególnie w miejscowościach poniżej miasta powiatowego. Jednakże rozwój tej sieci w poszczególnych województwach był nierównomierny. Bardzo różnie na różnych terenach kształtuje się wskaźnik ilości mieszkańców przypadających na jedną księgarnię.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Przy analizie rozdziału książek stwierdzono nierównomierne nasycenie poszczególnych terenów. Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że tereny słabiej rozwinięte kulturalnie, upośledzone były również przy rozdziale książek, które przede wszystkim kierowano do ośrodków o żywszym ruchu kulturalnym.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">W warunkach poważnego niedostatku urządzeń i placówek kulturalno-oświatowych - książka na takim terenie ma szczególne znaczenie i oświatowe, i wychowawcze.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Koncentrowanie uwagi przez pracowników księgarń na wykonaniu planu powodowało niedostateczne rozwinięcie funkcji kulturotwórczych księgarń, brak czasu na pracę z czytelnikami, na poradników.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Najdotkliwiej odczuwa się niedostatek literatury pięknej i dziecięco-młodzieżowej, oraz brak różnego rodzaju poradnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Stwierdzono również występujące dość często w księgarniach terenowych braki szczególnie poszukiwanych tytułów przeznaczonych dla masowego i mniej wyrobionego czytelnika, przy równoczesnym nagromadzeniu zapasów tych książek w składnicach. Rysuje się potrzeba przeanalizowania stanu remanentów księgarskich oraz opracowania zasad rotacji książkami w obrębie przedsiębiorstwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Konieczne jest pogłębienie analizy potrzeb czytelników i mocniejsze oparcie polityki wydawniczej na wynikach tego sondażu.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Współpraca „Domu Książki” z „Ruchem” również nasuwa szereg zastrzeżeń; „Ruch” nie jest w pełni przygotowany do podjęcia takiej pracy z czytelnikami, jaką powinny prowadzić księgarnie. Rola jego powinna ograniczać się do funkcji pomocniczej w stosunku do sieci księgarń, które zastępować może on tylko na tych terenach, na których księgarni brak.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Wnioski wynikające z kontroli zmierzały do skoncentrowania uwagi na:</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">- zapewnieniu odpowiednio dużych nakładów masowej, wartościowej i taniej literatury przeznaczonej dla mniej wyrobionego czytelnika, oraz poradników;</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">- skutecznej i najbardziej efektywnej informacji społeczeństwa o dostępnych na rynku książkach;</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">- rozbudowie sieci księgarń i rozszerzeniu sieci pomocniczej w celu masowego doprowadzenia książki do mniej wyrobionego czytelnika w ośrodkach robotniczych i na wsi;</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">- zaopatrzeniu księgarń i sieci pomocniczej w masową literaturę;</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">- bardziej równomiernym rozdziale literatury deficytowej między województwami;</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">- rozszerzaniu obrotu książką używaną oraz sprzedaży wysyłkowej na wieś.</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Znaczna część tych wniosków jest w toku realizacji. Podjęte zostały między innymi środki zmierzające do poprawy zaopatrzenia księgarń i sieci placówek pomocniczych w tytuły szczególnie poszukiwane przez masowych odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Na pytania posłów: Romana Kaczmarka (SD), Alicji Musiałowej (PZPR), Jarosława Iwaszkiewicza (bezp.), Witolda Lassoty (SD), Mariana Kubickiego (ZSL), Mieczysława Grada (ZSL), Ryszarda Hajduka (PZPR), Stanisława Kaliszewskiego (SD) odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Kazimierz Rusinek, dyrektor „Domu Książki” - Kazimierz Majerowicz i dyrektor Departamentu Wydawnictw w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Helena Zatorska.</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki Kazimierz Rusinek - wyjaśnił m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Około 9 tys. wsi nie ma jeszcze punktów bibliotecznych. Corocznie Ministerstwo Kultury i Sztuki rozpatruje na specjalnym posiedzeniu swego kolegium problemy rozwoju czytelnictwa i sieci bibliotek w kraju. Efektem tych posiedzeń są wytyczne dla rad narodowych wskazujące na niedociągnięcia w pracy na tym odcinku i zawierające odpowiednie zalecenia. Realizacja tych wytycznych zależna jest jednak od rad.</u>
+          <u xml:id="u-3.20" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Dążeniem resortu jest, ażeby sieć księgarń była proporcjonalnie rozmieszczona na terenie całego kraju. W roku przyszłym planuje się uruchomienie 350 nowych księgarń, z czego 270 w ośrodkach poniżej powiatu.</u>
+          <u xml:id="u-3.21" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Zakupy książek na targach międzynarodowych książki limitowane są wysokością przyznanych środków dewizowych na ten cel. W pierwszym rzędzie środki te przeznaczane są na zakup książek naukowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#DyrektorDomuKsiążkiKazimierzMajerowicz">Dostawa książki w pełnym nakładzie do placówek „Domu. Książki” odbywa się niejednokrotnie po dwu miesiącach od ukazania się egzemplarza sygnalizacyjnego. Rozprowadzenie książki do księgarń od momentu dostarczenia jej do „Domu Książki” nie trwa dłużej niż 7–10 dni.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#DyrektorDomuKsiążkiKazimierzMajerowicz">„Dom Książki” stara się w miarę możności zaopatrzyć wszystkie księgarnie w najbardziej atrakcyjne tytuły. W związku z niewielkimi nakładami niektórych tytułów dostawy ich do mniejszych miejscowości odbywają się czasem kosztem większych ośrodków takich, jak na przykład Warszawa.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#DyrektorDomuKsiążkiKazimierzMajerowicz">W roku przyszłym zorganizowana zostanie nowa sieć antykwariatów; stwierdzono, że potrzeby w tym zakresie w ostatnich latach poważnie wzrosły. Planuje się uruchomienie około 100 nowych placówek tego typu.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#DyrektorDomuKsiążkiKazimierzMajerowicz">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzyZawieyski">W okresie powojennym obserwujemy dynamiczny wzrost czytelnictwa w Polsce. Rzeczywiście twierdzenie „Polska jest krajem ludzi uczących się” - nie jest u nas frazesem. Obserwujemy poważny wzrost czytelnictwa na wsi i w małych ośrodkach.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJerzyZawieyski">W planach wydawniczych należy rozsądnie wyważać najistotniejsze potrzeby. W pierwszej kolejności zaspakajać trzeba potrzeby szkół i placówek naukowych, nie wolno jednak nie doceniać potrzeb wydawniczych w dziedzinie literatury pięknej.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJerzyZawieyski">Niepokojącym zjawiskiem jest wydłużanie się cyklu produkcyjnego wydawnictw literackich, który według optymistycznych ocen, trwa przeciętnie 190 dni.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJerzyZawieyski">Plany wydawnicze należałoby mocniej powiązać z planami drukarń. Słuszne byłoby stworzenie bodźców ekonomicznych skłaniających drukarnie do prawidłowej realizacji tych planów. W stosunku do książki awangardowej, która może jest nieraz książką trudną, ale śmiałą i ambitną - nie należy stosować tylko kryteriów handlowych, a otoczyć ją szczególną opieką.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełJerzyZawieyski">Sieć placówek badających problemy czytelnictwa, jak również zainteresowań społeczeństwa należałoby rozbudować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBohdanCzeszko">Perspektywy ruchu edytorskiego nie mogą zadowolić; trudno też sprecyzować jaki kierunek działania należy uznać za najsłuszniejszy: czy powiększać ilość tytułów, czy zwiększać nakłady. Wydaje się, że wobec trudności w udzieleniu odpowiedzi na to pytanie, w jak największym stopniu należy stosować elastyczność w polityce wydawniczej, bazować na dobrej znajomości potrzeb czytelniczych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełBohdanCzeszko">Pewna część wydawnictw ukazujących się na rynku musi, wobec stale występujących trudności z zaopatrzeniem w papier oraz wobec szczupłości naszej bazy poligraficznej, budzić zastrzeżenia. Nie negując znaczenia wielu pozycji pamiętnikarskich, szczególnie jeśli chodzi o zbiorowe wydania pamiętników określonych grup społecznych bądź dotyczących określonego etapu naszej historii, stwierdzić jednak należy, że szereg tytułów w tym dziale wartością i znaczeniem społecznym nie kwalifikuje się do wydania. Zastrzeżenia też budzić muszą niektóre pozycje z zakresu reportażu. W wydawnictwach turystycznych cenną pozycję stanowią opracowania monograficzne różnego typu, służące potrzebom turystyki, ale znajdujemy na rynku księgarskim szereg pozycji, w których trudno doszukać się jakiejś wartości.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełBohdanCzeszko">W terenie odczuwa się nierównomierne nasycenie księgarń poszczególnymi tytułami; wydaje się jednak, że na terenach szczególnie zacofanych kulturalnie przede wszystkim powinna ruszyć szeroka ofensywa prowadzona przez środki masowego przekazu (radio, telewizja, prasa), które torują drogę czytelnictwu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMarianKubicki">Zastrzeżenia budzi polityka w dziedzinie tłumaczeń z literatury obcej; w przypadkach wznowień nie zawsze sięga się po tłumaczenia najlepsze.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMarianKubicki">Recenzje książek w prasie literackiej i codziennej stają się, niestety, coraz bardziej zanikającą pozycją. Szczególnie musi niepokoić brak recenzji książek określonych autorów. Wpływa to demobilizująco na twórców, którzy nie mogą znaleźć oceny swej pracy. Resort kultury powinien wywierać jakiś moralny wpływ na prasę, aby przeciwdziałać temu zjawisku.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMarianKubicki">Niesłuszne byłoby zaopatrywanie „Ruchu” w książki bezpośrednio przez wydawców. Niezbędne jest prowadzenie w tej dziedzinie dystrybucji kierowanej centralnie.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełMarianKubicki">Niepokojąco wygląda czytelnictwo książek wśród młodzieży szkolnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Założenia polityki wydawniczej uwzględniać muszą w dostatecznym zakresie potrzeby czytelników, a równocześnie zabezpieczać edycje dzieł nieznanych jeszcze czytelnikowi autorów. Zachowanie właściwych proporcji nie jest tu rzeczą łatwą.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Należy dążyć do wykrywania wszelkich rezerw umożliwiających poprawę zaopatrzenia w papier. Rezerwy takie m.in. kryją się w nadmiernym zużywaniu papieru na różnego rodzaju druki i formularze, które nie są niezbędnie potrzebne. Szczegółowo analizować też należy wysokość nakładu; niektóre tytuły powinny ukazywać się w bardzo dużych nakładach, ale równocześnie należy ograniczyć do minimum, względnie nie wydawać niektórych pozycji, zwłaszcza reportażowych, pamiętnikarskich itd.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Ostatnio daje się zauważyć rosnące zapotrzebowanie na poradniki; jest to zjawisko pozytywne, któremu należy wyjść naprzeciw.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Zbyt słaba jest informacja o nowościach wydawniczych; prasa codzienna niemal zupełnie zaprzestała działalności w tym kierunku, tygodniki i radio dają informacje z dużym opóźnieniem, a do informacji w księgarniach można mieć duże zastrzeżenia.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Sprecyzować należałoby rolę placówek „Ruchu” w stosunku do sieci księgarń; sprzedawcy „Ruchu” nie są przygotowani do pełnienia funkcji popularyzatorów książek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełRomanKaczmarek">Obrót książką antykwaryczną wzrasta już o pozycje wydane w okresie powojennym i dlatego obecna sieć antykwariatów nie jest już wystarczająca.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełRomanKaczmarek">Ruch antykwaryczny jest u nas bardzo słaby. Największą podaż obserwujemy w Krakowie, gdzie również istnieje bardzo dobra współpraca antykwariatu z bibliotekami. Występują duże rozbieżności w cenach poszczególnych pozycji sprzedawanych na różnych terenach kraju. Najtańsze antykwariaty, to antykwariaty w Krakowie, najdroższe w małych ośrodkach. Rozbieżności w cenach są jednak zbyt duże i wymagają uregulowania.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełRomanKaczmarek">Aukcje księgarskie nie zawsze w należytym stopniu spełniają swoją rolę. Cena książek na aukcjach wzrasta niejednokrotnie 2 a nawet 3 razy. Bibliotekarze, którzy biorą udział w tych aukcjach tracą niejednokrotnie kilka dni. Należałoby się zastanowić czy spełniają one swoją rolę.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełRomanKaczmarek">Księgarnie spełniają poważną rolę w zakresie upowszechnienia książki. Ostatnio zaczęła rozwijać się pożyteczna akcja spotkań pisarzy z czytelnikami w większych księgarniach. Niestety, Dom Książki nie ma odpowiednich środków na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełRomanKaczmarek">Uchwała rządu o rozwoju budownictwa spółdzielczego nie zabezpiecza w należytym stopniu rozbudowy sieci bibliotek w nowych osiedlach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWitoldLassota">Okres powojenny cechuje duży dorobek w dziedzinie ruchu wydawniczego w Polsce. Wydajemy coraz bardziej wartościowe książki w ładnej szacie graficznej. Trzeba jednak zwrócić uwagę na fakt, że chyba zbyt wiele ukazuje się jeszcze pozycji małowartościowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełWitoldLassota">Jedna z gazet terenowych zorganizowała akcję odzysku książek z makulatury. Okazuje się, że znaleziono tam szereg wartościowych dzieł, niejednokrotnie białych kruków, które oddane były na przemiał. Problem ten powinien być uregulowany odpowiednimi przepisami, ażeby zabezpieczyć wartościowe pozycje przed zniszczeniem, Poseł Stanisław Kaliszewski (SD): W uwagach swoich Najwyższa Izba Kontroli podaje, że występuje jeszcze niedostateczne nasycenie książką szeregu małych miast. Na ten problem trzeba zwrócić baczniejszą uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełWitoldLassota">Decyzja o wysokości poszczególnych nakładów książek powinna być oparta na wnikliwej analizie rynku księgarskiego, na zapotrzebowaniu społecznym, które w poważnym stopniu powinno decydować o polityce wydawniczej. Wysokość poszczególnych nakładów powinna być na bieżąco urealniana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełRyszardHajduk">W sprawie zabezpieczenia potrzeb bibliotekarstwa w nowych osiedlach spółdzielczych komisja skierowała odpowiedni dezyderat do Rządu.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełRyszardHajduk">Dyrektor Centralnego Zarządu - Emil Herbst: „Ruch” odgrywa poważną rolę w zakresie upowszechnienia książki. Obrót książką w roku ubiegłym wyniósł w placówkach „Ruch” około 150 mln zł. Wydaje się, że znaczenie placówek „Ruch” w zakresie upowszechnienia książki jest ważne nie tylko na wsi, ale nawet w wielkich miastach. W placówkach „Ruch” w mieście kupują książki ludzie, którzy nie chodzą do księgarń.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełRyszardHajduk">Należałoby skrócić cykl dostaw książki dla placówek „Ruch”, zezwalając na zaopatrywanie się bezpośrednio u wydawcy. Przyspieszyłoby to dostawę książki do poszczególnych placówek „Ruch”.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełRyszardHajduk">Centralny Zarząd „Ruch” uzgodnił z poszczególnymi radami narodowymi, że tam, gdzie nie ma punktów bibliotecznych na wsi, lub też mieszczą się one w nieodpowiednich budynkach, zostaną one przeniesione do klubów prowadzonych przez „Ruch”. Rady narodowe jednak w zbyt małym stopniu dbają o wyposażenie swoich punktów bibliotecznych.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełRyszardHajduk">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Kazimierz Rusinek oświadczył, że uwagi Komisji uwzględnione będą w toku prac resortu.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełRyszardHajduk">Komisja zleciła Podkomisji DS. Prasy i Wydawnictw opracowanie projektu dezyderatów na podstawie przebiegu obrad.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełRyszardHajduk">O POLITYCE WYDAWNICZEJ ORAZ UPOWSZECHNIENIU KSIĄŻKI</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełRyszardHajduk">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Kazimierza Rusinka na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 11 grudnia 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PosełRyszardHajduk">Jedną z podstawowych funkcji Ministerstwa Kultury i Sztuki jest nie tylko budzenie i kształtowanie zainteresowań, lecz również zaspokajanie potrzeb czytelniczych.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PosełRyszardHajduk">We wstępnych założeniach planu na lata 1966–1970 przewiduje się na cele wydawnicze blisko 750 tys. ton papieru, tj. 21 proc. ogólnej ilości produkowanego papieru w kraju; z tego na wydawnictwa książkowe przeznacza się niespełna 200 tys. ton, a na prasę - ok. 550 tys. ton; na podręczniki szkolne przewiduje się przydzielenie 27 proc. puli papieru przeznaczonego na druk książek w latach 1966–1970. Wzrost przydziału papieru pozwoli na zwiększenie produkcji książek z ponad 445 mln egz. w okresie bieżącej 5-latki do 627 mln egz. w następnej 5-latce, czyli o 40,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PosełRyszardHajduk">W roku 1966 przeznaczamy na wydawnictwa 33,4 tys. ton papieru podczas gdy w roku 1965–31,5 tys. ton; przewiduje się wydanie 1 478 tytułów w grupie literatury społeczno-politycznej i naukowo-społecznej, w technice - 660 tytułów, w rolnictwie - 551 tytułów, literatura naukowa i popularno-naukowa obejmie 1 888 tytułów, podręczniki dla szkół średnich - 519 tytułów, a literatura dla dzieci i młodzieży - 337 tytułów, literatura piękna 840 tytułów. Największy wzrost nakładów przypada na literaturę piękną. Mimo zaplanowanego wzrostu ilości tytułów i nakładów, wciąż jeszcze nie będą w pełni zaspokojone rzeczywiste potrzeby rynku.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PosełRyszardHajduk">Dla przyspieszenia cyklu wydawniczego i właściwego wykorzystania istniejącej bazy poligraficznej podejmuje się szereg przedsięwzięć, które powinny usprawnić współpracę drukarń z wydawnictwami. Plan wydawniczy złożony w drukarni w terminie i przyjęty przez drukarnię będzie zarazem planem tej drukarni, pod żadnym pozorem nie może drukarnia zasłaniać się obiektywnymi przyczynami niemożności wykonania przyjętego planu.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PosełRyszardHajduk">Poważną poprawę również zakłada się w zakresie dalszego rozwoju i rozbudowy bazy poligraficznej. Projekt planu na lata 1966–1970 przewiduje nakłady inwestycyjne na ten cel w wysokości ca 65 mln zł dewizowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PosełRyszardHajduk">W roku 1967 i 1968 przewiduje się oddanie do eksploatacji wielkich zakładów drukarskich w Krakowie, Katowicach, Krzeszowie i Olsztynie oraz rozbudowę drukarń w Łodzi, Gnieźnie i Cieszynie. W następnych latach 5-latki przewiduje się oddanie do użytku dalszych obiektów. Wykonanie tego planu inwestycyjnego poważnie wzbogaci wyposażenie bazy poligraficznej; wiele uwagi poświęci się m.in. rozbudowie i zautomatyzowaniu pracy introligatorni, co pozwoli na podjęcie druku wydawnictw kieszonkowych w masowych nakładach 100–200 tys. egzemplarzy.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PosełRyszardHajduk">Zadaniem, jakie stoi przed resortem jest prawidłowe, zgodne z zapotrzebowaniem rynku i polityką wydawniczą, kształtowanie wielkości nakładu. Zapotrzebowanie na literaturę piękną określa się głównie na podstawie informacji „Domu Książki” bibliotek i czytelni. Jak wynika z posiadanych przez resort materiałów ilość błędów popełnianych przy ustalaniu wysokości nakładów jest jeszcze stosunkowo znaczna i to zarówno in plus jak i in minus. Wydawcy przy ustalaniu nakładów musza uwzględniać realne zapotrzebowanie zgłaszane przez „Dom Książki”.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PosełRyszardHajduk">Realizując politykę wydawniczą, Ministerstwo Kultury i Sztuki stawia sobie, jako jedno z czołowych zadań kształtowanie postaw i poglądów obywateli, budzenie zainteresowań i zaspokajanie potrzeb coraz liczniejszej i coraz bardziej zróżnicowanej masy czytelników.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00006-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00006-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e7f6a74
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00006-01/header.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00006-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 6/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 6/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:6</note>
+        <note type="sessionNo">6</note>
+        <date>1966-01-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławLorentz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Lorentz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldLassota" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Lassota</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Ryszard Hajduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00006-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00006-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b7d7566
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00006-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,82 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 27 stycznia 1966 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Ryszarda Hajduka (PZPR), rozpatrzyła organizację sieci kin i ich działalność oraz odpowiedzi na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu - Tadeuszem Zaorskim, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski. przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Naczelnego Zarządu Kinematografii.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o organizacji sieci kin i ich działalności złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusz Zaorski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Koreferat podkomisji DS. kinematografii przedstawiła poseł Maria Lipka (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Ze względu na szczególną rolę filmu w dziedzinie kształtowania świadomości społecznej obywateli, podnoszenia poziomu kulturalnego, zabezpieczenia godziwej rozrywki itd., sprawa warunków w jakich widzowie uczestniczyć mogą w seansach filmowych odgrywa istotną rolę. Warunki te to: właściwie rozbudowana sieć kin, ich wyposażenie techniczne, poziom pracy, polityka repertuarowa. W ostatnich latach obserwuje się zjawisko systematycznego spadku frekwencji w kinach, czego nie można tłumaczyć jedynie rozszerzającym się zasięgiem telewizji. Wydaje się, że podstawowe źródła tego stanu rzeczy leżą w rosnących wymaganiach widzów, których istniejąca sieć kin nie jest w stanie zaspokoić.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Zarówno w małych miastach, jak i na wsi zlokalizowane tam placówki kinowe pracują w nieodpowiednich warunkach lokalowych. Mamy jeszcze tereny, szczególnie w województwach kieleckim, białostockim, krakowskim, łódzkim, rzeszowskim, gdzie sieć kin rozwinięta jest niedostatecznie i wskaźniki ilości miejsc przypadających na 1 000 mieszkańców - bardzo niskie. W ogóle w Polsce wskaźnik ten jest jednym z najniższych w Europie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wyposażenie techniczne kin, szczególnie wiejskich, jest niedostateczne, przeważają projektory 16 mm, aparatura jest przestarzała, nietypowa, uniemożliwiająca wyświetlanie nowoczesnych, wartościowych filmów.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Zastrzeżenia budzi gospodarka w kinach; m.in. często spotykanym zjawiskiem jest podejmowanie remontów w nieodpowiednim okresie czasu (sezon jesienno-zimowy) oraz przedłużanie się nadmierne prac remontowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Poza wielkimi miastami, stan reklamy filmowej jest niezadowalający, a skromne środki przeznaczane na ten cel, nie w pełni wykorzystane. Pracownicy kinematografii nie zawsze są odpowiednio przeszkalani, w związku z czym nie mogą wywiązywać się w pełni ze swych obowiązków z zakresu oddziaływania na widza, pozyskiwania go itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Podkomisja do spraw kinematografii, po zapoznaniu się z sytuacją w tej dziedzinie, uważa za wskazane wysunięcie następujących wniosków:</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- niepokoją wstępne wytyczne do planu 5-letniego na lata 1966-1970 w zakresie rozwoju ilości miejsc kinowych w kraju; wytyczne te zakładają wzrost miejsc z 728,5 tys. w 1965 r. do 775 tys. na koniec 1970 r. Przyrost 46,5 tys. miejsc stanowi wzrost o 7 proc. podczas gdy prognoza wzrostu ludności wskazuje, że w tym samym okresie ilość mieszkańców wzrośnie o 9 proc. Sytuacja ulegnie zaostrzeniu, jeśli uwzględnić fakt, że w międzyczasie baza lokalowa kinematografii ulegnie pogorszeniu bądź na skutek dewastacji części obiektów, bądź likwidacji kin ulokowanych w zastępczych pomieszczeniach. Mając na uwadze, że w Polsce wskaźnik miejsc w kinach na 1 000 mieszkańców jest jednym z najniższych w Europie oraz, że miejsca kinowe są nierównomiernie rozmieszczone na terenie kraju, nieodzowne jest utrzymanie w końcu bieżącej 5-latki co najmniej obecnego wskaźnika ilości miejsc w kinach w stosunku do ilości mieszkańców; niezbędne jest w związku z tym zrewidowanie dotychczasowych wytycznych i ustalenie ich na poziomie zabezpieczającym pewien wzrost wskaźnika szczególnie w grupie kin państwowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- w nowobudowanych dzielnicach i osiedlach równolegle z budownictwem mieszkaniowym winny powstawać kompleksowe obiekty kulturalne wyposażone w sale kinowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- opracować należy zasady organizacyjno-prawne umożliwiające powołanie brygad remontowo budowlanych przy wojewódzkich zarządach kin celem zabezpieczenia wykonawstwa remontów;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- zabezpieczyć należy środki finansowe m.in. poprzez przeznaczenie wypracowanej w kinach amortyzacji na remonty tych obiektów;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- niezbędne jest opracowanie planet dotyczącego modernizacji kin ze szczególnym uwzględnieniem kin na wsi i w małych miastach;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- unowocześnienie techniki kinowej związane jest z uzyskaniem odpowiedniej ilości projektorów 35 i 16 mm; zapotrzebowanie na projektory 35 mm wynosi 250 sztuk rocznie, podczas gdy możliwości produkcyjne - 100 szt. Wynika to z obciążenia zakładów wyspecjalizowanych w tej produkcji dodatkowymi obowiązkami; niezbędne jest więc zabezpieczenie dostatecznej mocy produkcyjnej w przemyśle ciężkim dla wytwarzania potrzebnej ilości aparatów projekcyjnych bądź też stworzenie możliwości ulokowania części tej produkcji w przemyśle terenowym czy spółdzielczym;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- należy zanalizować stan sieci kin stałych na wsi i w oparciu o tę analizę zlikwidować kina słabe ekonomicznie przy równoczesnym przekazaniu ich zadań kinom ruchomym, po odpowiednim ich wyposażeniu technicznym;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- należy upowszechnić pozytywne doświadczenia z zakresu nadzoru i zarządzania kinami terenowymi przez rady narodowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- należy wprowadzić nowe zasady podziału kin w zależności od jakości projekcji i standardu wyposażenia zamiast dotychczasowych - na kina wiejskie i miejskie; uelastycznić zasady ustalania cen za bilety; zwiększyć wysiłki w celu poprawy informacji i reklamy filmowej; przyspieszyć rozwój sieci kin studyjnych, które są doskonałym środkiem dla popularyzowania filmów ambitnych i trudnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Następnie posłowie wysłuchali specjalnie nagranej audycji Polskiego Radia z cyklu: „Kultura pilnie poszukiwana” poświęconej pracy stałych i ruchomych kin wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Na pytania posłów: Stanisława Majkowskiego (PZPR), Witolda Lassoty (SD), Alicji Musiałowej (PZPR), Stanisława Kaliszewskiego (SD), Stanisława Lorentza (SD), Teresy Król (ZSL), odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusz Zaorski. Stwierdził on m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Z uwagi na niską jakość surowca niezbędnego do sporządzania kopii filmowych, trudno uzyskać istotny postęp w tej dziedzinie. W dodatku, jedyny w Polsce zakład zajmujący się produkcją kopii pracuje w bardzo złych warunkach lokalowych. Oddanie do użytku nowego obiektu, które nastąpi w 1968 r. pozwoli wydatnie na poprawę produkcji kopii, a przede wszystkim na skrócenie czasu między zakupom filmu a dopuszczeniem go do wyświetlania.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Produkujemy rocznie około 600 filmów krótkometrażowych (łącznie z Polską Kroniką Filmową) o różnej tematyce i z różnego zakresu. Ponieważ na ekrany kin w Polsce wchodzi rocznie około 180 filmów fabularnych, stosuje się zasadę stałego związania filmu fabularnego z określonym dodatkiem, kierując się odpowiednimi kryteriami tematycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Pozostała ilość filmów krótkometrażowych wykorzystywana jest w kinach specjalnych oraz w TV. Część produkowanych krótkometrażówek związana jest z programem szkolnym, a więc nie nadaje się do powszechnej popularyzacji; podobnie rzecz się ma z filmami szkoleniowo instruktażowymi produkowanymi dla potrzeb przemysłu i rolnictwa. Przedsiębiorstwo „Filmos”, dysponujące siecią 165 kin ruchomych dla krótkiego metrażu, zorganizowało w roku ubiegłym 170 tys. projekcji; 43 stałe kina oświatowe dały w 1965 r. - 10 tys. seansów. 8 200 odbiorców filmów krótkometrażowych ma własne projektory (szkoły, muzea, zakłady pracy itd.); wypożyczyły one w roku ubiegłym 149 tys. kopii.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Niezadowalająco przebiegają remonty kin; remontuje się przede wszystkim duże i przynoszące poważne zyski kina w wielkich miastach, natomiast w małych ośrodkach, szczególnie na wsi, gdzie lokale kinowe są na ogół zaniedbane, remonty bądź nie są realizowane, bądź też poważnie się opóźniają. W roku ubiegłym środki rad narodowych przeznaczone na remonty kin wykorzystane zostały tylko w 60-70 proc.; lepiej kształtuje się wykorzystanie środków resortowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławKaliszewski">Wnioski przedstawione przez resort i podkomisję są w pełni słuszne i zasługują na poparcie. Nie wydaje się, by konkurencja telewizji w zasadniczy sposób hamowała rozwój kinematografii. Widz nie rezygnuje z oglądania filmów w kinie, istotne znaczenie mają jednak warunki techniczne i kulturalne, z jakimi wypada mu się tam zetknąć. Warunki te są w wielu przypadkach niekorzystne, nienależyty bywa często poziom obsługi widza przez personel. Należy podjąć wysiłki zmierzające do usunięcia tych braków.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławKaliszewski">Niedostateczna jest reklama filmów. Przeznacza się na ten cel wystarczające środki, które jednak nie są racjonalnie wykorzystywane. Nie eksponuje się fotosów mogących zorientować widza o charakterze filmu; dzieje się tak niejednokrotnie nawet wówczas, kiedy fotosy są w dyspozycji kina.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełStanisławKaliszewski">Resort i podkomisja wskazały na szereg możliwości poprawy sytuacji w zakresie upowszechniania filmu i organizacji sieci kin. Realizując te wnioski należałoby na pierwszym miejscu postawić potrzeby małych miast, gdzie kino odgrywa szczególną rolę. Rolę nie tylko w stosunku do mieszkańców danego ośrodka, lecz również w stosunku do mieszkańców okolicznych wsi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWitoldLassota">Należałoby rozważyć możliwości koordynacji programu filmowego telewizji z repertuarem kin w skali regionalnej. Niektóre filmy mogłyby mieć dużo szerszy zasięg oddziaływania, gdyby były wyświetlane w telewizji, podczas gdy w kinie nie zyskują powodzenia widzów. Western wyświetlany w telewizji, gdy w kinie idzie nawet wartościowy i atrakcyjny film, obniża natychmiast frekwencję w kinie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWitoldLassota">Pożyteczną formą upowszechniania filmu jest wykorzystywanie na projekcje wszelkich nadających się do tego celu sal na wsi. Z pomieszczeń tych korzystają kina ruchome najczęściej 2 razy w tygodniu. Fakt, że na budynku takim jest napis „Kino” zobowiązuje Wojewódzki Zarząd Kinematografii do finansowania konserwacji i remontów budynku; podnosi to siłą rzeczy koszty eksploatacji, a sale te wykorzystywane są przecież i dla innych celów. Należałoby ustalić zasadę wspólnego finansowania remontów takich sal przez rady narodowe i dyrekcje zarządów kinematografii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławLorentz">Z tez referatów i przebiegu dyskusji mogłoby wynikać, że postuluje się preferencję dla rozwoju kinematografii, kosztem rozwoju telewizji. Takie postawienie sprawy nie byłoby słuszne. Trzeba przyjąć, że istnieją dziś trzy równoległe tory upowszechniania kultury: teatr, kino i telewizja, Należy ściślej koordynować ich działanie, Sprawa upowszechniania poprzez film oświaty i kultury powinna być rozpatrzona w szerszym zakresie, a nie tylko statystycznie. Mamy na ogół sporo filmów oświatowych; natomiast filmów popularyzujących treści kulturalne produkuje się daleko mniej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Szczególnej uwagi wymaga stan kin i repertuar filmowy w małych miastach. Za słaba jest koordynacja repertuarowa między wojewódzkimi zarządami kinematografii i „Filmosem”. Istnieje, dość duży, a powinien być jeszcze większy wybór filmów służących popularyzacji wiedzy praktycznej, które jeśli trafią na ekrany kin - mogą poważnie oddziaływać na poziom kulturalny i cywilizacyjny w małych ośrodkach. W telewizji filmy te również nie są zbyt często wyświetlane należy szerzej włączać je do repertuaru filmowego na wsi i w małych miastach.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Repertuar filmowy powinien być w znacznie większej mierze niż dotychczas źródłem rozrywki. Szerzej należy uwzględniać zapotrzebowanie widowni na filmy rozrywkowe i widowiskowe, których użyteczność społeczna jest wysoka, zwłaszcza wobec nikłych u nas stosunkowo innych możliwości rozrywki. Słuszna jest koncepcja położenia większego nacisku na wyświetlanie tego rodzaju filmów w kinach i prezentowanie przez telewizję filmów dojrzalszych, trudniejszych w odbiorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">W związku z poruszonym problemem roli kina w małym mieście należałoby uwzględnić jeszcze sprawę filmu w miejscowościach wypoczynkowych i uzdrowiskowych. Zajmowała się tym ostatnio wspólna podkomisja wyłoniona przez Komisję Spraw Zagranicznych i Komisję Zdrowia i Kultury Fizycznej w związku z rozpatrywanym programem rozwoju turystyki zagranicznej.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Celowe byłoby, aby podkomisja DS. kinematografii uwzględniła w planie pracy problemy produkcji i upowszechniania filmów popularno-naukowych, oświatowych i kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Komisja uchwaliła dezyderaty zaproponowane przez podkomisję.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Komisja zaznajomiła się z odpowiedziami resortów na uchwalone przez Komisję dezyderaty. Zlecono właściwym podkomisjom ustosunkowanie się do tych odpowiedzi i przedstawienie ewentualnych wniosków na kolejnym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">ORGANIZACJA SIECI KIN I ICH DZIAŁALNOŚĆ</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusza Zaorskiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 27 stycznia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Rola kina i filmu była w ostatnich latach szeroko dyskutowana na tle rozwoju telewizji. Przyjęto niemal jako pewnik, że rozwój telewizji - kina w domu - osłabi znacznie rolę prawdziwego kina. Praktyka światowa nie potwierdziła jednak tej prognozy. O ile w pewnym okresie masowego upowszechnienia telewizji zarysował się wyraźny spadek frekwencji w kinach, to ostatnie lata charakteryzują się odmienną tendencją: liczba widzów w kinach wzrasta i to w takich rozwiniętych krajach jak Stany Zjednoczone, Anglia, Francja, Włochy, co świadczy, że kino powraca do swojej pierwotnej roli - ważnego instrumentu szerzenia kultury.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">W kinematografii światowej wystąpiły nowe zjawiska, które powinny być uwzględnione również i w naszym kraju: dążność do prezentowania widzowi kinowemu - odmiennie niż ma to miejsce w telewizji - filmów o charakterze widowiskowym, kostiumowych, barwnych, szerokoekranowych. Obserwuje się zanik kin małych na rzecz kin panoramicznych wyświetlających filmy na taśmie 70 mm, dobrze wyposażonych, stanowiących miejsce kulturalnego spędzenia czasu i przede wszystkim nastawionych na młodego widza, podczas gdy korzystanie z telewizji staje się udziałem raczej starszego pokolenia.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Uznając zetem, że kino nie przestało być ważkim elementem rozrywki i ideowego oddziaływania, również i my spojrzeć musimy na ten problem z punktu widzenia zarówno organizacji sieci kin, ich wyposażenia technicznego i warunków komfortu, jak i programowania własnej produkcji filmowej i importu filmów.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">W Polsce, na koniec 1965 r., istniało ogółem 3 877 kin, w tym kin państwowych - 2 874, i kin pozapaństwowych, tj. głównie związkowych, spółdzielczych i prowadzanych przez różne organizacje - 1 003, które podobnie jak kina państwowe są dostępne dla szerokiej publiczności.</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Rozwój sieci kin odbywał się głównie w oparciu o adaptację różnego rodzaju pomieszczeń;</u>
+          <u xml:id="u-6.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Stosunkowo mało powstało nowych lokali, które budowano z przeznaczeniem na kina.</u>
+          <u xml:id="u-6.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">W istniejących kinach jest ogółem ponad 718 tys. miejsc; średnio na 1 000 mieszkańców przypada 22,9 miejsc. Jest to wskaźnik niemały, jeśli uwzględnić, że osiągnięty został w trudnych warunkach. Na wsi przypada obecnie 14 miejsc na 1 000 mieszkańców; w okresie przedwojennym na wsi istniały tylko 3 kina. Mimo poważnego wzrostu wskaźnika ilości miejsc w kinach na 1 000 mieszkańców, Polska znajduje się na jednym z ostatnich miejsc w Europie.</u>
+          <u xml:id="u-6.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">W latach 1961–65 przybyło; 28 300 miejsc w sieci kin państwowych dzięki uruchomieniu 90 nowych kin kosztem ok. 300 mln. zł. Jeśli uwzględnić przyrost ludności i zużycie pomieszczeń - jest to wzrost niewielki. Przy tak założonych proporcjach przewidywanych i na bieżącą pięciolatkę, nie osiągnie się wydatniejszej poprawy tym więcej, że rady narodowe przeznaczają tylko część funduszów amortyzacyjnych na remonty kapitalne kin. Żywiołowy rozwój telewizji skłaniał niejednokrotnie rady narodowe do sięgania po dochody kin na cele dofinansowania czynów społecznych na rzecz rozbudowy ośrodków telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Niezależnie od potrzeb remontowych występuje konieczność modernizacji kin. Na ponad 3 800 kin, aż 2 300 może wyświetlać filmy tylko na taśmie 16 mm, co ogranicza program; występują trudności techniczne przy redukcji szerokości taśmy z 35 na 16 mm, wielu zagranicznych producentów przeciwstawia się redukowaniu szerokości taśmy; nie można w tych kinach wyświetlać filmów szerokoekranowych. Mamy zaledwie 270 kin I kategorii, komfortowych, dostępnych dla wszelkich rodzajów projekcji.</u>
+          <u xml:id="u-6.15" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">W latach 1966–70 nakłady inwestycyjne na rozwój sieci powinny wynieść minimum 500 mln zł na prace budowlano-montażowe; pozwoliłoby to utrzymać średni wskaźnik, ilości miejsc na 1 000 mieszkańców; według wstępnych założeń planu przeznacza się na ten cel 300 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-6.16" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Wielkie miasta, np. Łódź, są szczególnie zaniedbane pod względem rozwoju sieci kin. To samo dotyczy nowych dzielnic, a zwłaszcza nowych ośrodków przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.17" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Uwzględnić należy także, że jeszcze długo telewizja nie obejmie swym zasięgiem całego terytorium kraju, a więc te części terytorium, pozbawione możliwości odbioru telewizji, powinny być zasilone odpowiednią siecią kin.</u>
+          <u xml:id="u-6.18" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Przedsięwzięcia resortu kultury i sztuki zmierzają w następujących kierunkach:</u>
+          <u xml:id="u-6.19" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">- cały fundusz amortyzacyjny powinien być skierowany na cele rozwoju sieci kin oraz poprawę poziomu technicznego i wyposażenia;</u>
+          <u xml:id="u-6.20" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">- w maksymalnym stopniu wyeliminować projekcję filmów 16 mm i przechodzić na filmy 35 mm, co stworzy, większą jednolitość sieci i pozwoli wzbogacić repertuar;</u>
+          <u xml:id="u-6.21" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">- przygotować się w bieżącej 5-latce do uruchomienia w kilku ośrodkach wojewódzkich projekcji filmów na taśmie 70 mm i do produkcji takich filmów, tym bardziej, że dają się one łatwiej redukować do mniejszego formatu;</u>
+          <u xml:id="u-6.22" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">- odstąpić od dotychczasowego podziału na kina miejskie i kina wiejskie, ustanowić natomiast kategorie kin i zależnie od kategorii ujednolicić ceny baletów, co przy poprawie techniki i komfortu w tych kinach pozwoli zlikwidować obecną ich deficytowość; przykłady wskazują (woj. zielonogórskie), że przy przejściu w kinach wiejskich z taśmy 16 mm na taśmę 35 mm znacznie zwiększyła się frekwencja i wpływy wzrosły 5-krotnie;</u>
+          <u xml:id="u-6.23" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">- przyspieszyć remonty kin, poprawić ich wyposażenie przy finansowaniu tych przedsięwzięć z kredytów bankowych, traktując tego rodzaju inwestycję jako szybko rentujące. Na okres spłaty tego kredytu, kina byłyby zwolnione od opłat na rzecz Funduszu Filmowego, z którego finansuje się produkcję filmową;</u>
+          <u xml:id="u-6.24" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">- uwzględniając dydaktyczno-wychowawczy zakres programu telewizyjnego potraktować repertuar w kinach w szerszej mierze jako element wypoczynku i kulturalnej rozrywki, dokonać podziału i rejonizacji kin na kina o programie rozrywkowym, o programie treściowo trudniejszym (kina studyjne), na kina wyświetlające np. tylko filmy polskie itd., aby umożliwić widzowi wybór.</u>
+          <u xml:id="u-6.25" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajduk">Plan inwestycyjny w tej dziedzinie powinien uwzględniać potrzebę doinwestowania rozwoju sieci kin w ośrodkach pod tym względem zaniedbanych, rozbudowę sieci kin w nowych ośrodkach przemysłowych oraz na tych terenach, które nie będą objęte zasięgiem telewizji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00007-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00007-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f3535ae
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00007-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00007-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 7/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 7/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:7</note>
+        <note type="sessionNo">7</note>
+        <date>1966-02-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorZespołuNIKJanDominiewski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRyszardHajduk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Hajduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławMojkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Mojkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kaliszewski (SD</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00007-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00007-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..5bb7a8c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00007-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,85 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 24 lutego 1966 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Stanisława Kaliszewskiego (SD) i Ryszarda Hajduka (PZPR), rozpatrzyła działalność kulturalno-oświatową w miejscowościach uzdrowiskowych i ośrodkach wypoczynkowych oraz wysłuchała informacji o zaopatrzeniu wydawnictw prasowych w papier.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu - Zygmuntem Garsteckim, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z podsekretarzem stanu - Janem Rutkiewiczem, Zarządu RSW „Prasa” z wiceprezesem - Edmundem Królem, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski, sekretarz Komisja Kultury CRZZ - Henryk Olszewski oraz przedstawiciele: Centralnego Zarządu Uzdrowisk, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali obszerne materiały na piśmie informujące o działalności kulturalno-oświatowej w miejscowościach wczasowych i uzdrowiskowych, opracowane przez Ministerstwo Kultury i Sztuki, Centralny Zarząd Uzdrowisk, Fundusz Wczasów Pracowniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki poinformował, iż z inicjatywy Ministra Kultury i Sztuki, w porozumieniu z Przewodniczącym GKKFiT, powołana została Międzyresortowa Komisja Turystyczno-Kulturalna. Celem tej Komisji jest planowe współdziałanie w rozwiązywaniu problemów turystyki krajowej i zagranicznej oraz pracy kulturalnej w głównych ośrodkach ruchu turystyczno-wczasowego. Szczególna uwaga zwrócona zostanie na: zagospodarowanie zabytków, programowanie imprez w ośrodkach turystyczno-wczasowych, zagospodarowanie głównych szlaków turystycznych, popularyzowanie szlaków turystycznych i ośrodków mniej znanych i uczęszczanych, wykorzystanie nowych form działalności kulturalnej, jak np. Centralne Dożynki, rozwój pamiątkarstwa, popularyzowanie folkloru itd. Słuszne i celowe byłoby dokooptowanie w skład tej Komisji przedstawicieli Centralnego Zarządu Uzdrowisk oraz Funduszu Wczasów Pracowniczych, dla pogłębienia koordynacji działań i wspólnego planowania rozwoju akcji kulturalno-oświatowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Jeszcze w bieżącym miesiącu odbędą się spotkania przedstawicieli wydziałów kultury PWRN oraz terenowych placówek GKKFiT dla omówienia planu usług turystyczno-kulturalnych na nadchodzący sezon.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej - Jan Rutkiewicz podkreślił wielką wagę, jaką przywiązuje resort zdrowia do działalności kulturalno-rozrywkowej na terenie uzdrowisk, traktując tę działalność jako jeden z elementów psychoterapii. Zdaniem Ministerstwa, stworzenie w tych ośrodkach klimatu sprzyjającego rehabilitacji pacjentów stawia przed dyrekcjami uzdrowisk poważne nadania.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli z wyników kontroli działalności kulturalno-oświatowej i imprezowej w miejscowościach uzdrowiskowych i wczasowych przedstawił dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Uwagi i wnioski podkomisji do spraw upowszechnienia kultury zreferował poseł Mieczysław Grad (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Podkomisja na dwóch kolejnych posiedzeniach rozpatrywała problemy związane z działalnością kulturalno-oświatową w miejscowościach wypoczynkowych i w uzdrowiskach; ponadto członkowie podkomisji badali te zagadnienia na terenie swoich województw.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Podkomisja pragnie podkreślić doniosłość społeczną zorganizowanych form kulturalnego wypoczynku, w związku z masowym i coraz bardziej rosnącym zasięgiem osób korzystających z wczasów i uzdrowisk oraz w związku z rozwijającym się krajowym i zagranicznym ruchem turystycznym. Społeczno-wychowawcze funkcje działalności kulturalno-oświatowej nabierają coraz większego znaczenia w wyniku obejmowania przez wczasy i turystykę nowych grup społecznych. Ważna jest sprawa kształtowania gustów i upodobań, podnoszenia poziomu kulturalnego ludzi. Chodzi również i o to, aby poprzez atrakcyjny i różnorodny wachlarz usług kulturalno-oświatowych przeciwdziałać złym wzorom i formom rozrywki i zabawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W ciągu ostatnich lat uzyskaliśmy już poważny dorobek w organizacji życia kulturalno-oświatowego w ośrodkach turystyczno-wczasowych. Jednym, jakże dobitnym przykładem osiągnięć w tej dziedzinie, jest czytelnictwo książek, podstawowa właściwie działalność kulturalna na terenie uzdrowisk. W roku ubiegłym z bibliotek w uzdrowiskach korzystało ok. 90 tys. osób, a ilość wypożyczeń osiągnęła 0,5 mln. W ośrodkach wczasowych, dane dotyczące czytelnictwa również świadczą o dużym zainteresowaniu wczasowiczów lekturą książek. Wielką popularnością cieszą się wieczory autorskie; festiwale muzyczne i koncerty popularne mają już swoją ustaloną tradycję. Znaczny dorobek osiągnięty został w dziedzinie krajoznawstwa; m.in. FWP zorganizował w ub. roku ponad 5 tys. pogadanek z tego zakresu. Większe miejscowości wczasowe mają możliwość wyświetlania w sezonie najbardziej interesujących filmów nawet przed ich projekcją w kinach zeroekranowych wielkich miast.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Mimo niedostatecznego jeszcze rozwinięcia usług teatrów w ośrodkach wczasowo-turystycznych i w tej dziedzinie pojawiło się wiele cennych inicjatyw, szczególnie ze strony teatrów z mniejszych miast, organizujących wyjazdowe spektakle. Wśród tej różnorodności form działalności kulturalno-oświatowej nie można pomijać dorobku muzeów w organizowaniu różnego rodzaju wystaw, współpracy z prelegentami różnych specjalności, organizowania wczasów lingwistycznych itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Obecnie nie ma już chyba domu wczasowego, a tym bardziej sanatorium, nie dysponującego świetlicą wyposażaną w telewizor i radioodbiornik, w bibliotekę. Pracownikom kulturalno-oświatowym i organizatorom działalności kulturalno-oświatowej należą się słowa uznania za wkład ich pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Osiągnięcia te jednak byłyby znacznie większe, gdyby zlikwidowane zostały pewne przeszkody hamujące rozwój działalności kulturalno-oświatowej. Podkomisja na te sprawy zwróciła szczególną uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Zdaniem podkomisji, za główną przeszkodę w dalszym rozwoju działalności kulturalno-oświatowej należy uznać brak koordynacji; wszyscy zainteresowani w tej działalności odczuwają potrzebę koordynacji i doceniają jej znaczenie dla właściwego wykorzystania środków i możliwości. Brak koordynacji szczególnie dotkliwie występuje w takich dziedzinach, jak:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- budowa obiektów kulturalnych; rozproszenie środków między różnymi instytucjami zmniejsza efektywność inwestycji, nie pozwala na podejmowanie inwestycji najbardziej potrzebnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- eksploatacja obiektów kulturalno-oświatowych; mimo stosunkowo wąskiej bazy lokalowej, nie jest ona prawidłowo wykorzystana. Wiele sal użytkowanych jest w zbyt małym stopniu i tylko przez określoną grupę użytkowników;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- programowanie działalności kulturalno-oświatowej oraz realizacja planów z tego zakresu;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- rozwiązywanie problemów kadrowych, szczególnie z zakresu szkolenia i doszkalania pracowników kulturalno-oświatowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Trzeba określić status zawodowy tych pracowników, stworzyć dla nich bodźce materialnego zainteresowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Istnieją formalne podstawy koordynacji działalności kulturalno-oświatowej w postaci obowiązujących aktów prawnych z tego zakresu, ustalających zakres obowiązków Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz rad narodowych. Nie stworzone jednak zostały warunki niezbędne dla tej koordynacji, brak środków na ten cel i kadr realizujących zadania. Podkomisja uważa za niezbędne, aby w miejscowościach o szczególnie nasilonym ruchu wczasowo-turystycznym zorganizowane zostały w radach narodowych specjalne komórki nadzorujące i koordynujące działalność kulturalno-oświatową.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Po rozpatrzeniu problemu bazy lokalowej dla działalności kulturalno-oświatowej podkomisja postuluje dokonanie rewizji planu inwestycji kulturalnych w miejscowościach wczasowo-uzdrowiskowych w kierunku:</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- budowy większych sal widowiskowych (ponad 500 miejsc) dostosowanych do obsłużenia wszystkich zainteresowanych działalnością kulturalno-oświatową i umożliwiających prowadzenie różnego rodzaju imprez i spektakli (muzycznych, teatralnych, kinowych i innych);</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- budowy sal przede wszystkim w większych ośrodkach prowadzących działalność o charakterze ciągłym, gdzie zwłaszcza koncentruje się zagraniczny ruch turystyczny, a które takich sal nie mają (np. Zakopane).</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Na inwestycje z tego zakresu należałoby wykorzystać część wpływów z opłat uzdrowiskowych (taksa klimatyczna), które są obecnie przekazywane do jednostek nadrzędnych; pozwoliłoby to na stworzenie miejscowych funduszy rozwoju kulturalnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Podkomisja uważa również za celowe zlikwidowanie pewnych finansowych hamulców, utrudniających teatrom i instytucjom muzycznym świadczenie usług w miejscowościach wczasowo-wypoczynkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W większym stopniu należy wykorzystać regionalne zespoły amatorskie, tym bardziej, że folklor ludowy cieszy się szczególnym zainteresowaniem turystów zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Uregulowania wymaga sprawa impresariatu usług artystycznych. Poziom i jakość tych usług, świadczonych często przez przypadkowe zespoły, budzą nieraz wiele zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Niezbędne jest też doprowadzenie do pełnej realizacji porozumienia zawartego między ministerstwem Kultury i Sztuki a ministerstwem Handlu Wewnętrznego, dotyczącego wykorzystania lokali gastronomicznych dla imprez artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Na pytania posłów: Romana Kaczmarka (SD), Stanisława Mojkowskiego (PZPR), Mariana Kubickiego (ZSL), Ryszarda Hajduka (PZPR), Ireny Baran (PZPR), Reginy Poślednik (PZPR) i Stanisława Kaliszewskiego (SD), dotyczące koordynacji inwestycji i działalności kulturalnej, poziomu imprez artystycznych, rekrutacji i doskonalenia zawodowego instruktorów kulturalno-oświatowych, działalności kin, kulturalnych warunków wypoczynku, rozdziału środków pochodzących z „taksy uzdrowiskowej” - odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej - Jan Rutkiewicz, dyrektor Zespołu do spraw muzyki Ministerstwa Kultury i Sztuki - Wiktor Weinbaum, naczelny lekarz Centralnego Zarządu Uzdrowisk - Zdzisław Szamborski, z-ca dyrektora Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Jan Mansfeld, dyrektor departamentu Ministerstwa Kultury i Sztuki - Anna Doroszewicz i sekretarz Komisji Kultury CRZZ - Henryk Olszewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Poszukiwania najwłaściwszych form koordynacji działania w dziedzinie pracy kulturalno-oświatowej trwają już od szeregu lat.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W ostatnich latach doprowadzono do tego, że podstawą koordynacji stały się opracowane wspólnie przez wszystkich partnerów ruchu kulturalnego plany rozwoju i działalności kulturalno-oświatowej dla danego regionu. Obecnie plany takie posiada większość województw i powiatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">W ramach prac Centralnej Komisji Koordynacyjnej i resortu znajdowała się także problematyka koordynacji działalności kulturalno-oświatowej w miejscowościach wczasowych i uzdrowiskowych. Faktem jest, że główny ciężar prac koordynacyjnych spoczywa na wydziałach kultury prezydiów rad narodowych, które jednak nie zawsze są w stanie tym zadaniom sprostać. Dużą trudnością w ich - pracy jest partykularyzm poszczególnych instytucji i organizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Aktualnie Ministerstwo dokonuje analizy koordynacji, która będzie przedmiotem obrad Centralnej Komisji Koordynacyjnej. GKKFiT opracował już listę powiatów o szczególnym znaczeniu dla ruchu turystycznego, które podlegać będą kompleksowemu planowaniu. Te i inne jeszcze przedsięwzięcia powinny ułatwić koordynację zamierzeń w dziedzinie pracy kulturalno-oświatowej i inwestycji kulturalnych. Klimat do współdziałania jest obecnie lepszy niż kiedykolwiek, zaś istniejące przepisy pozwalają przy minimum zdrowego rozsądku i wyzbycia się postawy partykularnej - na wspólne rozwiązywanie spraw życia kulturalno-oświatowego przez wszystkich partnerów. Wagę koordynacji zwiększa fakt, że w związku z likwidacją SFOS, kulturze ubyło poważne źródło finansowania inwestycji; w tej sytuacji koncentracja środków i wspólne finansowanie inwestycji mających służyć całemu środowisku jest rzeczą niezmiernie pilną.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Sekretarz Komisji Kultury CRZZ - Henryk Olszewski:</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Obecnie notuje się duży i żywiołowy rozwój wczasów zakładowych. O ile jednak w FWP poziom pracy kulturalno-oświatowej jest w zasadzie wyrównany, to w placówkach wczasów zakładowych istnieją ogromne dysproporcje w zakresie wyposażenia i działalności kulturalno-oświatowej. Skoordynowanie działalności tych rozproszonych ośrodków wczasowych jest bardzo trudne. Teoretycznie funkcje koordynacyjne spełniać mają rady narodowe, jednak w praktyce nie są one kadrowo do tego przygotowane. Rozsądniej byłoby, żeby koordynatorem tej działalności była największa organizacja działająca w danym terenie - dyrekcja uzdrowiska bądź zarząd FWP.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Istniejące przepisy, aczkolwiek zawierają szereg postanowień hamujących, nie stanowią najważniejszej przeszkody w rozwijaniu działalności kulturalno-oświatowej w uzdrowiskach i miejscowościach wczasowych; działalność ta zależy od przychylnego stosunku wydziałów kultury WRN.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Szczególnie dużej troski ze strony wydziałów kultury wymaga działalność kulturalno-oświatowa w okresie jesienno-zimowym. W sezonie letnim wczasowiska w zasadzie nie narzekają na brak imprez kulturalnych, natomiast jesienią i zimą nic się w tych miejscowościach nie dzieje.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMariaLipka">W woj. krakowskim co roku przebywa na wczasach bądź leczeniu sanatoryjnym 3 mln osób. Sezon trwa tutaj prawie cały rok. Wielkie ośrodki wczasowe są jeszcze w niezłej sytuacji. Szczególną opieką należy natomiast otoczyć wielką ilość mniejszych miejscowości letniskowych i turystycznych, które prawie zupełnie pozbawione są odpowiednich placówek kulturalnych i atrakcji. W miejscowościach tych należy zwiększyć księgozbiory bibliotek, istniejące kluby „Ruchu” dostosować do potrzeb wczasowiczów, tworzyć nowe kluby, uruchamiać biblioteki objazdowe, zwiększać liczbę kin z aparaturą szerokotaśmową. Dla zapewnienia wczasowiczom kulturalnej rozrywki można też wykorzystać regionalne zespoły artystyczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławMojkowski">W okresie powojennym dokonaliśmy olbrzymiego rozwoju wczasów i lecznictwa. Gdyby jednak nie marnotrawstwo i partykularyzm, osiągnięcia w tej dziedzinie byłyby o wiele większe.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławMojkowski">Koordynacja i walka z partykularyzmem jest najważniejszym zadaniem na drodze do rozwijania życia kulturalnego w miejscowościach wczasowych i uzdrowiskowych. Funkcje koordynacyjne sprawować powinna rada narodowa. Rada musi być jednak zainteresowana w rozwoju turystyki na swoim terenie; dotychczas rady mają z turystyki jedynie kłopoty. Dopóki rady narodowe nie staną się faktycznym koordynatorem, nadal szereg placówek kulturalnych będzie niewykorzystanych, a przedsięwzięcia i inwestycje będą dublowane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełRyszardHajduk">Zdecydowanie należy przeciwstawić się zaprezentowanemu przez sekretarza Komisji Kultury CRZZ poglądowi, iż koordynatorem działalności kulturalnej powinna być najbogatsza w danym środowisku organizacja. Jak długo takie poglądy istnieć będą, tak długo nie będzie koordynacji. Jedynym i faktycznym gospodarzem terenu i koordynatorem wszelkich przedsięwzięć musi być rada narodowa, a wszyscy partnerzy ruchu kulturalnego muszą się dobrowolnie podporządkować radzie. Dobrze by było, aby ci partnerzy, zwłaszcza bogaci, pomagali radzie narodowej, inspirowali i ułatwiali jej działalność. Wydaje się, że Ministerstwo Kultury i Sztuki nie wyciąga dostatecznych konsekwencji z posiadanych uprawnień w dziedzinie koordynacji; podobnie - wydziały kultury prezydiów rad narodowych, które z mocy ustawy uprawnienia takie posiadają.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełRyszardHajduk">Dopóki rada narodowa nie stanie się faktycznym gospodarzem terenu, istnieć będzie partyzantka w dziedzinie inwestycji i pracy kulturalno-oświatowej. Stan ten musi uleć zmianie, nie stać nas bowiem na marnotrawstwo środków.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMarianKubicki">Bez nakładów inwestycyjnych można wiele poprawić w dziedzinie stworzenia wczasowiczom i kuracjuszom kulturalnych...</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełMarianKubicki">... warunków wypoczynku. Potrzebne są do tego zabiegi typu organizacyjnego, większa troska rad narodowych i dyrekcji wczasowisk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Koordynacja wysiłków w dziedzinie kulturalno-oświatowej jest sprawą ważną i musi byś rozwiązana drogą podporządkowania się wszystkich instytucji i organizacji kierownictwu rady narodowej. O powodzeniu koordynacji decydować będzie nie tyle poziom i wysokość uposażenia odpowiedniego pracownika rady narodowej, ile stosunek do rad narodowych ze strony wszystkich instytucji i organizacji. Powinny one pomagać radzie narodowej; najwłaściwszym forum do współdziałania i pomocy są komisje rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki: W porozumieniu zawartym pomiędzy ministerstwem Kultury i Sztuki a prezydium Centralnej Rady Związków Zawodowych w sprawie koordynacji, wiodąca rola rad narodowych została wspólnie zaaprobowana i przyjęta. CRZZ przestrzega tej zasady. Trudności i kłopoty zaczynają się dopiero w terenie. Niemniej jednak należy stwierdzić, iż w wyniku powziętych wspólnie postanowień, koordynacja w terenie odnosi już pewne sukcesy. Szereg placówek zostało udostępnionych całemu środowisku, rozpoczęło się już wspólne finansowanie inwestycji, coraz częściej występuje wspólne finansowanie działalności; placówki związkowe nie rzadko przejmują funkcję pomocy i poradnictwa na rzecz całego ruchu kulturalno-oświatowego, wspólnie podejmowane jest kształcenie i doskonalenie kadr itd. Aczkolwiek powodzenie koordynacji zależy w dużej mierze od wydziałów kultury rad narodowych, to jednak w największym stopniu zależy ona od tego, w jakiej mierze angażują się w tę sprawę prezydium rady narodowej i miejscowe instancje polityczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">Obrady dowiodły niezbicie, że w dziedzinie działalności kulturalno-oświatowej w uzdrowiskach i miejscowościach wczasowych trzeba niewątpliwie lepszej niż dotychczas koordynacji.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">Wypowiedź sekretarza Komisji Kultury CRZZ świadczy o gotowości związków zawodowych świadczenia największego wkładu w życie kulturalno-oświatowe środowisk wczasowych tam, gdzie wczasy FWP są organizacją dominującą - oczywiście przy zachowaniu wiodącej roli rady narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">Oczywisty wydaje się niedostatek bazy lokalowej dla działalności kulturalnej w miejscowościach wczasowych i uzdrowiskowych. Tym ważniejsze jest więc właściwe wykorzystanie istniejących obiektów i budowanie nowych o wszechstronnej użyteczności. Środki inwestycyjne powinny być koncentrowane na zaspokajanie najpierwszych potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">Ważną jest także kwestia wzmocnienia nadzoru nad działalnością artystyczną w tych miejscowościach tak, by jej poziom stawał się coraz wyższy.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">Zlecono podkomisji opracowanie projektów dezyderatów w oparciu o informacje i przebieg dyskusji oraz przedstawienie ich do rozpatrzenia na następnym posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">Komisja wysłuchała wstępnie informacji wiceprezesa RSW „Prasa” - Edmunda Króla o przewidzianym zaopatrzeniu wydawnictw prasowych w papier w okresie bieżącej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">Jak wynika z informacji, wzrost przydziału papieru, który nastąpił głównie w 1965 roku, pozwolił zwiększyć jednorazowe nakłady przede wszystkim prasy codziennej.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">Przewidywane przydziały papieru na lata 1966–1970 powinny umożliwić pewne zwiększenie objętości gazet. Nie pozwolą natomiast na poważniejsze złagodzenie deficytu nakładowego czasopism, z powodu trudności z uzyskaniem odpowiedniego dla tych wydawnictw papieru.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">W związku z pytaniami posłów: Stanisława Mojkowskiego (PZPR), Witolda Lassoty (SD), Ryszarda Hajduka (PZPR) dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceprezes RSW „Prasa” Edmund Król dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski i dyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Edmund Nowicki.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">Komisja zleciła podkomisji do spraw prasy i wydawnictw przygotowanie materiałów dotyczących całokształtu produkcji i gospodarki papierem oraz stanu realizacji dezyderatów uchwalonych w tej mierze przez Komisję. Opracowanie podkomisji ma być przedmiotem obrad Komisji w toku prac nad projektem planu na lata 1966–1970.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00008-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00008-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f214846
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00008-01/header.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00008-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 8/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 8/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:8</note>
+        <note type="sessionNo">8</note>
+        <date>1966-03-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławDrobner" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Drobner</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKaczor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kaczor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefKnapik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Knapik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaKról" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00008-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00008-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..317cc2d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00008-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,89 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 30 marca 1966 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrywała problemy koordynacji działalności kulturalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu - Zygmuntem Garsteckim, Ministerstwa Oświaty z podsekretarzem stanu - Janem Szkopem, dyrektor Centralnego Zarządu „Ruch” - Emil Herbst, dyrektor CRS „Samopomoc Chłopska” - Jan Inglot, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, - wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Kosacz, - kierownik Zespołu Centralnej Rady Związków Zawodowych - Stanisław Orłowski, kierownik Wydziału ZG Związku Młodzieży Socjalistycznej - Bolesław Kulski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o problemach koordynacji działalności kulturalnej przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Koreferat podkomisji do spraw upowszechniania kultury przedstawił poseł Mieczysław Grad (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Koordynacja działalności kulturalnej jest tematem bardzo rozległym i skomplikowanym. Z tej przyczyny uwagi i wnioski podkomisji nie roszczą sobie pretensji do wyczerpania sprawy, mają jedynie charakter fragmentaryczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Koordynacja działalności kulturalnej jest tym ważniejsza im mniejsze są środki przeznaczone na tę działalność, a większe zadania. Jest ona szczególnie ważna tam, gdzie bez koordynacji nie można zrealizować zadań i najpilniejsza w tych środowiskach, które są najbardziej zaniedbane i ubogie. Znaczy to, że ciężar koordynacji dotyczy głównie środowisk wiejskich i małomiasteczkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dyskusjach na temat koordynacji często słyszy się w terenie opinie, że najważniejsze jest, aby było co koordynować, to znaczy, aby środki na działalność kulturalną wzrastały. Jakkolwiek słuszną jest troska o wzrost nakładów na kulturę, to jednak bardziej realne wydaje się dyskutowanie o koordynowaniu tego, czym już dysponujemy.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Tymczasem sytuacja w terenie jest trudna. 1/3 kół ZMW w kraju nie ma gdzie odbywać zebrań. W powiecie inowrocławskim, nie najuboższym przecież, w 80 wsiach na 180 nie ma żadnej placówki kulturalnej. Zespoły poselskie wizytujące kilka województw zetknęły się z niepokojącym zjawiskiem spadku aktywności kulturalnej nauczycielstwa na wsi. W gromadzie Białośliwie, powiat Wyrzysk stwierdziliśmy, że ani Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego w Pile, ani Zakłady Mięsne w Nakle zatrudniające łącznie kilkuset mieszkańców wsi, nie uczestniczą w kosztach budowy i utrzymywania wiejskich placówek kulturalnych. W szkołach w Bydgoszczy rysunku uczą głównie nauczyciele robót ręcznych, gdy wielu plastyków pozostaje bezrobotnych. W jednym z miast woj. bydgoskiego dwa zakłady pracy zbudowały własne domy kultury w niewielkiej odległości od siebie; budowa tych obiektów realizowana była bez konsultacji z wydziałem kultury rady narodowej. Gromadzkie rady narodowe mało interesują się sprawami kultury, jednak program 6 tygodniowych kursów dla pracowników GRN Wojewódzkiego Ośrodka Szkoleniowego w Bydgoszczy zawiera zaledwie 2 godziny zajęć o tematyce kulturalnej. Regionalne towarzystwa społeczno-kulturalne, które zaczynają odgrywać coraz większą rolę w działalności kulturalnej, skarżą się na brak zrozumienia dla ich potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Gromadzkie rady narodowe, na których terenie istnieje więcej niż jeden klub „Ruchu” mają trudności w znajdywaniu środków niezbędnych do utrzymania tych placówek. W mieście Bydgoszczy nie jest realizowana zasada rejonizacji bibliotek na skutek niestosowania się związków zawodowych do porozumień na ten temat.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Te wyrywkowe fakty nie wyczerpują oczywiście obrazu koordynacji w terenie. Ogólnie można stwierdzić, że potrzeba koordynacji środków i sił występuje głównie w zakresie inwestycji kulturalnych, wykorzystania pomieszczeń i urządzeń, szkolenia i doskonalenia kadr oraz merytorycznej działalności kulturalnej i jej finansowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W latach 1959-1961 koordynację pojmowano najczęściej w sposób uproszczony; bez zainteresowania wszystkich partnerów wspólnymi zadaniami w zakresie kultury i ich realizacją, sięgano po ich środki finansowe. Tak rozumiana koordynacja musiała ponieść fiasko.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Mniej więcej od 1961 roku datuje się drugi etap koordynacji, charakteryzujący się zaangażowaniem wszystkich partnerów sprawami kultury i poszukiwaniem właściwych w danym regionie form realizacji zadań. W woj. bydgoskim np. wiele funkcji koordynacyjnych w zakresie merytorycznej działalności kulturalnej przyjęło na siebie Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne. WRN uchwaliła program rozwoju kultury w województwie na okres do 1980 roku, analogiczne programy przyjęły powiatowe rady narodowe. Realizacja tych programów jest przedmiotem okresowych sprawozdań na forum rad.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Działacze woj. bydgoskiego nie potrafili się jednak uporać dotychczas z objęciem koordynacją zakładów pracy i organizacji kierowanych centralnie. Nie zdołano jeszcze zadowalająco skoordynować wysiłków rad narodowych i zakładów pracy zatrudniających ludność wiejską, w zakresie budowy obiektów kulturalnych i rozwijaniu działalności kulturalnej wśród mieszkańców wsi i małych miasteczek.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Interesującą formą rozwiązania tej sprawy staje się w niektórych województwach i powiatach Fundusz Rozwoju Kultury. Fundusz taki został stworzony w woj. kieleckim na szczeblu województwa i w kilku powiatach tego województwa. Fundusz taki mógłby być zasilany przez zakłady pracy i związki zawodowe i mógłby odegrać ważną rolę np. w dofinansowywaniu czynów społecznych na terenach ubogich w placówki kulturalne i w środki na działalność kulturalną.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Dotychczasowy system koordynacji stwarza możliwości działania wszystkich zainteresowanych instytucji i organizacji, niemniej możliwości te nie są w pełni wykorzystywane przez Ministerstwo Kultury i rady narodowe. Koordynacją powinny się zajmować i sesje rad, i prezydia, i wydziały, i komisje. Należyta koordynacja jest przede wszystkim uwarunkowana zrozumieniem tych spraw przez kierowniczy aktyw polityczny danego terenu. Trzeba jednak zdać sobie sprawę, że koordynacja nie stanowi lekarstwa na wszelkie dolegliwości pracy kulturalno-oświatowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Zdając sobie sprawę, że właściwe przepisy ułatwiają działanie tylko tym, którzy chcą działać, podkomisja postuluje wydanie przez wszystkich członków Centralnej Komisji Koordynacyjnej wytycznych do podległych im jednostek w sprawie koordynacji oraz kontrolę realizacji tych wytycznych. Ponadto podkomisja proponuje:</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- znowelizowanie uchwały Rady Ministrów nr 941 z 31 grudnia 1955 roku w kierunku zobowiązania zakładów pracy do świadczeń na rzecz budowy i utrzymania placówek kulturalnych we wsiach zamieszkiwanych przez pracowników tych zakładów oraz w kierunku tworzenia w miastach międzyzakładowych placówek kulturalnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- wydanie przez Ministerstwo Kultury i Sztuki zbioru przepisów dotyczących koordynacji z komentarzami i przykładami ciekawych rozwiązań w zakresie koordynacji;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- stworzenie bodźców zachęcających do pracy kulturalno-oświatowej nauczycieli wiejskich;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- wystąpienie przez resort z inicjatywą mającą na celu aktywizację powołanych do koordynacji ogniw rad narodowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- zrewidowanie sprawy łączenia wydziałów oświaty i kultury oraz komisji rad do sprawy oświaty i kultury powyżej szczebla gromadzkiego, gdyż w połączonych wydziałach dominuje problematyka szkolna;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- uwzględnienie w szerszym niż dotychczas zakresie problematyki kulturalnej w systemie szkolenia pracowników rad narodowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- zwiększenie pomocy dla społeczno-kulturalnych towarzystw regionalnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- wprowadzenie obowiązku konsultowania się z wydziałami kultury rad narodowych w sprawie podejmowanych inwestycji kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli przedstawił wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Kosacz:</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Problemy koordynacji działalności kulturalnej uregulowane są w zasadzie istniejącymi aktami prawnymi w tej dziedzinie. Punkt ciężkości leży jednak w tym, że te obowiązujące przepisy nie są w pełni wcielane w życie. Centralna Komisja Koordynacyjna spełnia w zasadzie - zdaniem NIK - pożyteczną rolę, nie można jednak zastąpić działalności resortu kultury oraz właściwych dla spraw kultury komórek rad narodowych w sprawowaniu funkcji nadzoru nad realizacją zasad koordynacji w dziedzinie kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Podstawowa słabość - to brak konsekwentnego wcielania w życie, zarówno przez resort, jak i przez rady narodowe, sprawdzonych już w praktyce i uznanych za słuszne form i zasad organizacji życia kulturalnego w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Kontrole NIK, obejmujące różne dziedziny i formy życia kulturalnego wykazują, że niedomogi życia kulturalnego wynikają przede wszystkim z braku prawidłowo realizowanej koordynacji działalności kulturalnej i to zarówno w sferze inwestycji kulturalnych, jak też i w organizowaniu życia kulturalnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Słabość działalności koordynacyjnej na wsi ma swój początek w organach wojewódzkich rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Część powiatowych, rad narodowych opracowała plany rozwoju kulturalnego swoich terenów; jest to zjawisko pozytywne. Samo jednak opracowanie planu nie wystarcza, konieczne są odpowiednie poczynania, aby plan taki był konsekwentnie realizowany.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Ujemny wpływ na prawidłowe realizowanie funkcji koordynacyjnych ma również zbyt wielkie rozproszenie tych funkcji pomiędzy różnych uczestników i organizatorów życia kulturalnego, oraz różnorodność form i metod sprawowania koordynacji. Funkcje koordynacyjne powinny być skoncentrowane w rękach członków prezydiów rad narodowych; wydaje się, że kierownicy wydziałów oświaty i kultury nie mają często dostatecznego autorytetu w terenie, co ujemnie odbija się na działalności koordynacyjnej. Wskazane również byłoby rozliczać wojewódzkie rady narodowe z realizacji zadań koordynacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Byłoby celowe - zdaniem NIK - by w system koordynacyjny włączyć również działalność Komitetu DS. Radia i Telewizji, Na pytania posłów: Mariana Kubickiego (ZSL), Romana Kaczmarka (SD), Józefa Knapika (bezp. „PAX”), Jana Kaczora (ZSL), Witolda Lassoty (SD), Teresy Król (ZSL), Ireny Baran (PZPR), Eugenii Błajszczyk (bezp.), Barbary Pstrągowskiej (ZSL), Stanisława Kaliszewskiego (SD) - odpowiedzi udzielili: podsekretarze stanu: w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki i w Ministerstwie Oświaty - Jan Szkop oraz kierownik Zespołu CRZZ - Stanisław Orłowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Pytania dotyczyły m.in.: działalności powiatowych komisji koordynacyjnych, pracy towarzystw regionalnych i wywiązywania się niektórych z nich z funkcji koordynatorów życia kulturalnego na swoim terenie, roli związków zawodowych w działalności koordynacyjnej, metod i form gromadzenia środków terenowych funduszy rozwoju kultury, organizacji życia kulturalnego robotników dojeżdżających do pracy, pracy dworcowych świetlic szkolnych, uwzględniania w inwestycjach przemysłowych budowy obiektów kulturalnych, pracy połączonych wydziałów oświaty i kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury - Zygmunt Garstecki wyjaśnił m.in: Gromadzkie rady narodowe ożywiły znacznie działalność w ostatnim okresie w związku z zorganizowaniem klubów „Ruch” i klubów gminnych spółdzielni. Równocześnie jednak inne odcinki pracy kulturalnej, np. biblioteki gromadzkie jako znacznie mniej atrakcyjne formy działalności kulturalnej, schodzą z pola widzenia rad. Niezbędne jest szersze wciągnięcie gromadzkich rad narodowych w kompleks spraw kultury na ich terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Wiele towarzystw regionalnych ma na swoim koncie poważny dorobek kulturalny. Niektóre z nich z powodzeniem podejmują koordynację działalności kulturalnej. Problem czy powinny one w tym zakresie wyręczać rady narodowe, jest rzeczywiście istotny. Niektóre rady narodowe skwapliwie cedują funkcje wynikające z koordynacji na towarzystwa regionalne.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Działalność kontrolna resortu nie jest w tym zakresie dostateczna. Centralna Komisja Koordynacyjna do Spraw Upowszechniania Kultury, mimo braku prerogatyw do sprawowania kontroli, wypełnia częściowo te funkcje w czasie swoich sesji wyjazdowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">W wielu przypadkach połączone wydziały oświaty i kultury traktują sprawy kultury jako drugoplanowe. Częstokroć wynika to nie tyle z niedoceniania wagi tych zagadnień przez pracowników wydziałów, ile z poważnego rozszerzenia zakresu problematyki oświatowej, głównie w rezultacie wprowadzania w życie reformy szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Resort omawiał ostatnio rezultaty akcji „szkoła - ogniskiem życia kulturalnego”. Działa w terenie przy szkołach około 3 tys. ośrodków kulturalnych. Ostatnio rozwój tych placówek uległ zahamowaniu w rezultacie poważnego rozwoju klubów „Ruchu”. Kontynuowanie akcji ma sens na tych terenach, gdzie brak innych placówek kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">W działalności dotyczącej upowszechniania kultury resort uzyskuje wydatną pomoc ze strony Centralnej Bady Związków Zawodowych, która była współinicjatorką powołania Centralnej Komisji Koordynacyjnej. Również w terenie obserwuje się rozwijanie współpracy między instytucjami kulturalnymi i związkami zawodowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Istotną sprawą dla rozwoju działalności kulturalnej w gromadach jest rozszerzanie poradnictwa i instruktażu z tego zakresu; zależy to przede wszystkim od pracy powiatowych poradni, organizowanych najczęściej przy domach kultury. Obecnie działa w kraju około 300 takich poradni.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Kierownik Zespołu CRZZ - Stanisław Orłowski: Wraz z postępującym procesem uprzemysławiania kraju, przed organizatorami działalności kulturalnej powstają nowe problemy. Coraz więcej spraw z dziedziny kultury nie mieści się już w tradycyjnym pojęciu „powiat”. Wielkie kombinaty przemysłowe oddziałują na kilka powiatów, zatrudniają pracowników zamieszkujących dość rozległy rejon.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Trudno wymagać, aby wszystkie zakłady przemysłowe aktywnie włączały się w organizowanie życia kulturalnego gromad, w których zamieszkują ich pracownicy, by łożyły środki na ten cel. Wydaje się jednak konieczne udzielanie takiej pomocy przez wielkie zakłady tym gromadom, z których dojeżdża większość pracowników; bardzo często zresztą są to gromady ubogie, szczególnie zacofane.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Centralna Rada Związków Zawodowych przeznacza około 30-40 mln zł rocznie na pomoc dla placówek kulturalnych w terenie, dążąc tą drogą do łagodzenia najbardziej rażących dysproporcji w rozwoju życia kulturalnego wsi czy miasteczek.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Wydaje się, że najbardziej powołane do sprawowania funkcji koordynacyjnej w dziedzinie kultury są komisje kultury rad narodowych, które działać powinny w oparciu o wydziały oświaty i kultury prezydiów rad narodowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBolesławDrobner">Dla rozwoju życia kulturalnego, dla upowszechniania kultury, właściwie rozumiana i realizowana koordynacja działalności kulturalnej ma istotne znaczenie. Jednakże z informacji dostarczonej przez Ministerstwo Kultury i Sztuki nie można wyciągnąć prawidłowych wniosków, nie można zorientować się jak w rzeczywistości problem koordynacji jest rozwiązywany w terenie. Wydaje się niezbędne, aby Komisja zajęła się szczegółowo tymi sprawami i wyciągnęła właściwe wnioski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMariaLipka">Na terenie małych miast, a szczególnie na wsi, obserwuje się coraz większe ożywienie życia kulturalnego. Znajduje to wyraz w różnych formach, jak np. masowy rozwój czynów społecznych dla budowy obiektów kulturalnych, rozwój ruchu amatorskiego, gęstniejąca sieć klubokawiarni. Coraz większe jest zaangażowanie różnych organizacji i instytucji w finansowanie i organizowanie działalności kulturalnej. Stąd coraz bardziej odczuwalna potrzeba realnego koordynowania tej działalności. Najważniejszą rolę do odegrania mają w tym zakresie rady narodowe, W im większym stopniu będą one doceniać zagadnienia kultury, poczuwać się do odpowiedzialności za upowszechnianie kultury - tym lepiej i pełniej będą mogły koordynować działalność w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMariaLipka">Akcja „szkoła ośrodkiem życia kulturalnego” przyniosła cenne efekty, szczególnie na tych terenach, gdzie dla działalności kulturalnej nie ma wyodrębnionego lokalu.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMariaLipka">Czynnikiem aktywizującym kulturalnie środowisko wiejskie powinno być nauczycielstwo i cała inteligencja skupiona na wsi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełTeresaKról">Wiele się mówi o obowiązkach gromadzkich rad narodowych w dziedzinie upowszechniania kultury i koordynowania działalności w tym zakresie. Trzeba jednak realnie spojrzeć na możliwości gromadzkich rad narodowych. Niewielka obsada personalna prezydiów tych rad, przy coraz bardziej rozszerzającym się zakresie obowiązków, ogranicza możliwości tych rad w dziedzinie kultury. Obserwuje się też zjawisko, że wobec pilnych potrzeb w różnych dziedzinach życia, gromady wykorzystują na inne cele niewielkie środki przeznaczone na kulturę.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełTeresaKról">Na wsi działa szereg organizacji i instytucji, które w mniejszym lub większym stopniu łożą środki i pomagają w organizowaniu życia kulturalnego. Należałoby doprowadzić do skoordynowania tej działalności, do bardziej ekonomicznego wykorzystywania funduszy. W gromadach powinny powstać komitety koordynacyjne do spraw kultury, w skład których weszliby przedstawiciele wszystkich zainteresowanych placówek.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełTeresaKról">Prawda, że poradnictwo i instruktaż z zakresu kultury rozwijają się; jednakże główna uwaga zwrócona jest na wsie, które znajdują się na stosunkowo wysokim poziomie kulturalnym. Natomiast pozostawia się w zbyt wielkim stopniu własnemu losowi wsie zacofane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanKaczor">W dyskusjach na temat życia kulturalnego trzeba widzieć i doceniać rolę i dorobek bibliotekarstwa. Na nim spoczywa duży ciężar odpowiedzialności. Pracownicy klubów to w większości ludzie młodzi, nie posiadający kwalifikacji. Żeby mogli spełniać funkcje autentycznych działaczy kultury, powinni być szkoleni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefKnapik">Konieczność koordynacji wynika ze zbyt małej ilości środków, jakimi dysponujemy na cele kultury. Ale koordynacja nie powinna ograniczać statutowej działalności związków zawodowych i organizacji społecznych, lecz pomagać w lepszym wykonaniu zadań.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefKnapik">A więc najważniejszą kwestią jest koordynacja planów i zamierzeń, a nie środków. Jeżeli już centralizować środki to z przeznaczeniem na konkretne cele.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefKnapik">Przewodniczący Komisji, poseł Stanisław Kaliszewski (SD): Sprawa koordynacji jest aktualna od wielu lat i wielostronna. W polityce resortu słuszne w tej dziedzinie jest akceptowanie różnorodności form organizacji i zapewnianie właściwej roli rad narodowych w tym procesie. W wypowiedzi wiceministra Garsteckiego wynika jednak, że możliwości oddziaływania resortu na prace rad narodowych w zakresie koordynacji są bardzo nikłe; celowe wydaje się więc dostosowanie tych możliwości do potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJózefKnapik">W dyskusji znalazła wyraz bardzo istotna teza, że koordynacja to nie komasacja, lecz planowe współdziałanie wszystkich partnerów życia kulturalnego. Celem koordynacji jest uniknięcie dublowania przedsięwzięć i marnotrawstwa środków. Koordynacja musi mieć jednak na względzie przede wszystkim sytuację i potrzeby danego terenu.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJózefKnapik">Komisja zleciła podkomisji do spraw upowszechnienia kultury opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełJózefKnapik">O PROBLEMACH KOORDYNACJI DZIAŁALNOŚCI KULTURALNEJ</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełJózefKnapik">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunta Garsteckiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 30 marca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PosełJózefKnapik">Koordynacja działalności kulturalnej przechodziła różne koleje. W następstwie uchwały Krajowej Narady Działaczy Kulturalno-Oświatowych z grudnia 1958 r. powołana została w roku 1959 Centralna Komisja Koordynacyjna działająca nieprzerwanie do dziś. Z jej inspiracji powstały w latach następnych komisje koordynacyjne w większości województw i powiatów. Od tego czasu poglądy na problematykę koordynacji działalności kulturalnej ulegały modyfikacjom, zmieniały się także zasady i formy organizacyjne koordynacji.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PosełJózefKnapik">Niezależnie od tych zmian podstawowa zasada, jaką jest dobrowolne porozumienie wszystkich partnerów w działalności kulturalnej, przy zachowaniu ich statutowych i ustawowych uprawnień, pozostawała bez zmian. Zachowaniu i utrwaleniu podlegała także wiodąca rola rad narodowych w dziedzinie koordynacji.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PosełJózefKnapik">Formy organizacyjne koordynacji na szczeblu centralnym od 7 lat pozostały bez zmian. W tym czasie działalność Centralnej Komisji Koordynacyjnej koncentrowała się na węzłowych problemach kulturalno-oświatowych wymagających uzgodnienia kierunków i sposobów realizacji jak: wieloletnie plany rozwoju kulturalnego powiatu i województwa, roczne programy działalności i imprez o charakterze ogólnopolskim; analiza stanu i możliwości zaspokajania potrzeb kulturalnych poszczególnych środowisk; pomoc dla instytucji i organizacji kulturalnych, a także inicjowanie nowych form działalności kulturalnej, prowadzenie prac naukowo badawczych i wydawniczych oraz pobudzaniu amatorskiej twórczości artystycznej.</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#PosełJózefKnapik">Formy koordynacji działalności kulturalnej w terenie uległy dużym zmianom. Większość komisji koordynacyjnych została rozwiązana, ich funkcje przejęły organy rad narodowych bądź regionalne towarzystwa kulturalne. Ministerstwo nie sugeruje żadnej jednolitej formuły organizacyjnej, jednak zdecydowanie stoi na stanowisku, że koordynacja działalności kulturalnej jest rzeczą konieczną i ważną. Chodzi oczywiście o koordynację rozumianą właściwie; koordynacja środków finansowych i inwestycyjnych musi być pochodną uzgodnienia zadań i wspólnego działania środowiska bądź terenu, nie zaś sprawą pierwszoplanową. Ustalono, że podstawą koordynacji są okresowe i perspektywiczne plany rozwoju kulturalnego regionu. Rzucone w 1963 r. hasło „Powiat - samodzielnym ośrodkiem polityki kulturalnej” przyjęło się i upowszechniło. Terenowe plany rozwoju kulturalnego otrzymały sankcje uchwał sesji rad narodowych. Dopracowanie się w wielu regionach takich właśnie planów rozwoju kultury i zapoczątkowanie wspólnej ich realizacji, należy uważać za największy dorobek wysiłków koordynacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.11" who="#PosełJózefKnapik">Konsekwentna walka o koordynację działalności kulturalnej przyniosła już pewne wyniki. Powstał korzystny klimat dla współdziałania państwowych i społecznych partnerów ruchu kulturalnego. Klimat ten stworzył lepsze warunki współpracy. Zdołano przełamać wiele barier i partykularyzmu, co przyczyniło się do podniesienia ambicji aspiracji kulturalnych organów terenowej władzy państwowej. Stopień zaangażowania rad narodowych sprawami kultury należy zapisać na koncie pozytywnych osiągnięć koordynacji.</u>
+          <u xml:id="u-6.12" who="#PosełJózefKnapik">Osiągnięcia te nie oznaczają, że przełamane zostały już wszystkie trudności. Nadal wiele jest rozproszonych wysiłków i środków. Koordynacja działalności inwestycyjnej rad narodowych i organizacji społecznych następuje zbyt wolno. Postęp w tej dziedzinie wymaga wiele jeszcze pracy i obustronnej życzliwości, a także taktu ze strony administracji państwowej; zbyt daleko posunięta ingerencja, administracji może hamować bujny i twórczy rozwój społecznej inicjatywy kulturalnej, która odgrywa bardzo poważną rolę w kształtowaniu życia kulturalnego społeczeństwa.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00009-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00009-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a84a76f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00009-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00009-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 9/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 9/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:9</note>
+        <note type="sessionNo">9</note>
+        <date>1966-05-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJózefKnapik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Knapik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00009-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00009-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c6279b8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00009-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,51 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Komisja Kultury i Sztuki, obradująca - w dniu 25 maja 1966 r. pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD) omówiła rolę i miejsce ośrodków regionalnych radia i telewizji w programie ogólnopolskim oraz ich zadania lokalne.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Komitetu DS. Radia i Telewizji z wiceprezesami: Janem Stefańskim i Henrykiem Wernerem oraz dyrektorem generalnym - Aleksandrem Landauem, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z podsekretarzem stanu - Józefem Talmą, podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski; przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki i Ministerstwa Handlu Wewnętrznego, wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Kosacz, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o roli i miejscu ośrodków regionalnych radia i telewizji w programie ogólnopolskim i ich zadaniach lokalnych przedstawił dyrektor generalny Komitetu DS. Radia i Telewizji - Aleksander Landau (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Uwagi i wnioski podkomisji DS. radia i telewizji przedstawił poseł Marian Kubicki (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Regionalne ośrodki radia i telewizji są rozsadnikami aktywnej działalności politycznej, kulturalnej i społecznej. Działalność ich stanowi twórczy wkład w dzieło krzewienia kultury. Pracownicy ośrodków, mimo niejednokrotnie trudnych warunków pracy, dobrze wykonują postawione przed nimi zadania. We wszystkich województwach miejscowe społeczeństwo jest silnie związane z ośrodkami radia i telewizji, zaś te ośrodki - ze społeczeństwem.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Podkomisja dokonała wizytacji szeregu ośrodków regionalnych. W trakcie tych wizytacji stwierdzono zarówno poważny dorobek ośrodków regionalnych, jak i szereg trudności i braków. Tak np. pozytywnie oceniono dorobek Radiostacji Wrocławskiej, w związku z 20-leciem Ziem Zachodnich. Radiostacja nadała w tym okresie wiele cennych i wartościowych audycji. Mimo to możliwości polemiki Radiostacji Wrocławskiej z elementami rewizjonistycznymi w NRF są poważnie ograniczone, gdyż rozgłośnia nie jest dostatecznie zaopatrywana w prasę krajową i zagraniczną oraz w materiały dokumentalne. Wrocławski Ośrodek Telewizyjny, mimo ubogich środków technicznych, charakteryzuje się wysokim poziomem programu. Zasadniczej poprawy wymaga jednak słyszalność programów radiowego i telewizyjnego oraz jakość obrazu.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Na terenie woj. zielonogórskiego należy zwiększyć zasięg programu lokalnego i ogólnopolskiego. Pokrycie zasięgiem telewizyjnym całego woj. zielonogórskiego wymaga zwiększenia programów poświęconych problematyce Ziemi Lubuskiej na antenie telewizji poznańskiej i ogólnopolskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W Krakowie stwierdzono m.in. niedostateczną prezentację dorobku środowiska literackiego i naukowego w programach ogólnopolskich. Rozgłośnia Krakowska posiada duże braki sprzętu technicznego. Ze względu na rzeźbę regionu, słyszalność Rozgłośni jest w wielu miejscowościach nie najlepsza. Posiadający szereg programowych osiągnięć Krakowski Ośrodek Telewizyjny już w niedalekiej przyszłości otrzyma własny ośrodek studyjny. W związku z tym ważną sprawą staje się zapewnienie kwalifikowanych kadr technicznych dla obsługi nowego ośrodka.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Lata najbliższe nakładają na Katowicki Ośrodek Telewizyjny zadanie systematycznego zwiększania usług. Tymczasem już obecnie podkomisja zetknęła się z poważnymi trudnościami Ośrodka; dotyczą one zarówno spraw inwestycyjnych i technicznych, jak też braku własnej bazy twórczej. Wydaje się, że stworzenie w Katowicach studia dubbingowego dla filmów, a w następnym etapie - wytwórni filmowej, stałoby się bodźcem do napływu na teren Śląska zdolnych ludzi pióra i sceny.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W wyniku dokonanych wizytacji, podkomisja sformułowała szereg wniosków, których realizacja mogłaby się przyczynić do poprawy sytuacji regionalnych ośrodków Radia i Telewizji oraz poprawy odbioru programu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">M.in. podkomisja uważa za celowe zwiększenie stanu etatów oraz funduszy na potrzeby programowe i techniczne w regionalnych ośrodkach radia i telewizji. Podkomisja postuluje podjęcie kroków zmierzających: do poprawy widzialności i słyszalności radia i telewizji, zwłaszcza na terenie województw: zielonogórskiego, krakowskiego (Podhale), wrocławskiego i opolskiego; do poprawy obsługi abonentów w zakresie napraw odbiorników, zwłaszcza na terenie wsi; w tym celu podkomisja proponuje nawiązanie ściślejszej współpracy z rzemiosłem.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Podkomisja widzi konieczność podjęcia kroków w celu zahamowania odpływu do przemysłu wysokokwalifikowanej kadry technicznej ośrodków radia i telewizji, rozszerzenia kształcenia średnich kadr radiowo telewizyjnych, rozwinięcia produkcji tanich odbiorników z zakresem fal ultrakrótkich, poprawy zaopatrzenia w części zamienne do telewizorów oraz unifikacji tych części.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Podkomisja uważa za celowe częstsze niż dotychczas prezentowanie w programie ogólnopolskim specyfiki poszczególnych regionów, znowelizowanie przepisów dotyczących telewizyjnych transmisji imprez sportowych w kierunku przystosowania ich do aktualnych potrzeb telewizji. Podkomisja uważa za ważne zadanie - wyposażenie wszystkich szkół w odbiorniki telewizyjne, by telewizyjne programy szkolne stały się rzeczywistym instrumentem procesu wychowania i nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Mieczysław Grad (ZSL), Witold Lassota (SD), Tadeusz Gutowski (PZPR), Stanisław Mojkowski (PZPR), Eugenia Błajszczak (bezp.), Stanisław Kaliszewski (SD), Mieczysław Róg-Świostek (PZPR), Barbara Pstrągowska (ZSL) i Jan Kaczor (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W dyskusji poruszono problemy: dysproporcji pomiędzy nasileniem abonentów radia i telewizji w poszczególnych regionach kraju, kształcenia kadr dla potrzeb radia i telewizji, udziału ośrodków regionalnych w programie ogólnopolskim, produkcji odbiorników radiowych z zakresem fal ultrakrótkich, jakości krajowych aparatów radiowych i telewizyjnych, sieci punktów naprawczych i poziomu świadczonych usług, współpracy z rzemiosłem w zakresie napraw radioodbiorników i telewizorów, wyposażenia szkół w telewizory.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Józef Talma, naczelny inżynier CZURiT - Jerzy Kniołek, dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Elektronicznego i Teletechnicznego - Stanisław Pilarowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski, wiceprezesi Komitetu DS. Radia i Telewizji - Jan Stefański i Henryk Werner, przedstawiciele Ministerstwa Handlu Wewnętrznego, wicedyrektor Bronisław Nowotny oraz koreferent - poseł Marian Kubicki.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Józef Talma stwierdził m.in., iż przemysł ciężki podjął szereg kroków zmierzających do poprawy jakości produkowanych radioodbiorników i telewizorów. Wprowadzono limity kosztów napraw gwarancyjnych, których przekroczenie zmniejsza fundusz zakładowy przedsiębiorstwa i premie pracowników. Wprowadzono także premiowanie pracowników biur konstrukcyjnych w zależności od jakości produkcji. Równocześnie uległ zmianie system premiowania pracowników ZURiT; są oni obecnie zainteresowani materialnie w zmniejszaniu ilości napraw. W sumie bodźce te przyczyniły się do poprawy jakości produkcji, aczkolwiek resort nie uważa obecnego poziomu za zadowalający i czyni dalsze starania, by polskie odbiorniki nie ustępowały zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski: Resort wespół z Komitetem DS. Radia i Telewizji opracował 5-letni program modernizacji wyposażenia rozgłośni radiowych i ośrodków telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Równocześnie dokonywana będzie modernizacja bazy nadawczej; m.in. zbudowana zostanie nowa stacja długofalowa, która do 1970 r. zapewni odbiór pierwszego programu radiowego na terenie całego kraju. Do 1970 r. we wszystkich województwach będzie już można odbierać program na falach ultrakrótkich. Przewiduje się, że do 1970 r. odbiorniki z zakresem UKF posiadać będzie około 2 mln abonentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Najbardziej niepokojącym problemem jest stan sieci abonentów radia i telewizji na wsi. Konieczne są poważne badania nad przyczynami małej liczby abonentów wiejskich oraz podjęcie szerokiej, wielokierunkowej ofensywy w tym kierunku.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kaliszewski (SD): Dyskusja dowiodła, że centralną sprawą rozwoju telewizji jest problem napraw odbiorników. Konieczne jest uruchomienie wszelkich środków w celu rozwiązania tego problemu. Dużą pomoc świadczyć tu może rzemiosło, o ile stworzy mu się korzystne do tego warunki. Doniosłość sprawy napraw znajdzie wyraz w dezyderatach, które uchwalone zostaną na kolejnym posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące działalności kulturalno-oświatowej w miejscowościach uzdrowiskowych i wypoczynkowych oraz koordynacji działalności kulturalnej. Sprawy te były przedmiotem obrad posiedzeń Komisji w dniach 24 lutego i 30 marca br. (por. BPS)115/IV kad. i BPS/140/IV kad./.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Dezyderaty dotyczące koordynacji działalności kulturalno-oświatowej postulują m.in.: wydanie aktów prawnych, które by umożliwiły świadczenia na cele kulturalne przez wszystkie lokalne ogniwa instytucji i organizacji oraz zakłady pracy; podjęcie kroków zapewniających aktywniejszy udział w działalności kulturalno-oświatowej nauczycieli, zainteresowanie sprawami koordynacji działalności kulturalnej prezydiów i Komisji rad narodowych, otoczenie przez Ministerstwo Kultury i Sztuki opieką społecznego ruchu kulturalnego oraz koordynowanie przez wydziały kultury rad narodowych wszelkiego rodzaju inwestycji kulturalnych na danym terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Dezyderaty dotyczące działalności kulturalno-oświatowej w miejscowościach uzdrowiskowych i wypoczynkowych postulują m.in.: umocnienie funkcji koordynacyjnych w tym zakresie Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz rad narodowych; zrewidowanie planu inwestycji kulturalnych w tych miejscowościach w kierunku budowy większych sal, a w tych miejscowościach, które żadnej sali widowiskowej nie posiadają - wykorzystanie części wpływów z opłat uzdrowiskowych na rozwój bazy kulturalnej; nowelizację przepisów prawnych w kierunku zachęcenia teatrów oraz przedsiębiorstw estradowych i muzycznych do występowania w uzdrowiskach i ośrodkach wczasowych; szkolenie i doszkalania kadry kulturalno-oświatowej zatrudnionej w tych ośrodkach oraz pełniejsze wykorzystywanie amatorskich zespołów artystycznych danego regionu.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">ROLA I MIEJSCE OŚRODKÓW REGIONALNYCH RADIA I TELEWIZJI W PROGRAMIE OGÓLNOPOLSKIM I ICH ZADANIA LOKALNE</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Informacja złożona przez dyrektora generalnego Komitetu DS. Radia i Telewizji - Aleksandra Landaua, na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 25 maja 1966 roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Fakt istnienia terenowych ośrodków radia i telewizji jest czynnikiem aktywizującym środowiska naukowe i artystyczne oraz życie kulturalne poszczególnych regionów.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Lokalne programy radiowe nadaje 16 rozgłośni wojewódzkich, program lokalny nadają też: Warszawska „Fala” dla miasta Warszawy i „Głos Mazowsza” dla woj. warszawskiego. Lokalny program radiowy przekroczy w roku bieżącym 13,5 tys. godzin. Liczba rozgłośni lokalnych i rozmiary programu lokalnego w Polsce należą do największych w Europie.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Baza studyjna rozgłośni regionalnych jest w większości przestarzała, zaś wyposażenie rozgłośni w magnetofony, wozy transmisyjne i inne urządzenia jest niewystarczające. Szczególnie ostro zarysowuje się problem bazy nadawczej. Wobec ograniczonej liczby fal średnich jakimi dysponuje Polska, zaistniała konieczność łączenia programów lokalnych przez sąsiednie rozgłośnie. Trudności w nadawaniu i odbiorze programów lokalnych na falach średnich stwarzają konieczność rozwiązania problemu programów lokalnych na falach ultrakrótkich. Aktualnie znajduje się w stadium końcowym pierwszy etap budowy sieci, nadajników UKF zlokalizowanych we wszystkich województwach. Możliwość wykorzystania tej sieci dla celów programowych uzależniona jest jednak od posiadania przez słuchaczy odbiorników z zakresem UKF. Obecnie jedynie około 600 tys. abonentów radiowych posiada odbiorniki z zakresem fal ultrakrótkich.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W okresie ostatniego 10-lecia rozmiary nadawanego programu lokalnego wzrosły o około 40 proc. Zmianom ilościowym towarzyszył proces przekształcania struktury programu. O ile w 1956 roku dominował program informacyjny, to obecnie rozgłośnie lokalne nadają szeroki wachlarz programów publicystycznych, artystycznych, literackich, rozrywkowych. Zapoczątkowany został proces tworzenia programów regionalnych, wykraczający poza granice województw.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Udział rozgłośni w ogólnopolskich programach Polskiego Radia stale wzrasta; w ub. roku wynosił on już przeciętnie ponad 6 godzin dziennie. Dalszy wzrost udziału rozgłośni w programie ogólnopolskim związany jest z tworzeniem stałych wejść na antenę w postaci audycji cyklicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">(Np. program nocny, niedzielny „Kabaret polityczny”, czy „Wieczory” poszczególnych rozgłośni)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefKnapik">Plany rozwoju rozgłośni regionalnych przewidują w okresie bieżącej 5-latki znaczne polepszenie stanu wyposażenia technicznego, zwiększanie rozmiaru lokalnych audycji radiowych oraz systematyczne zwiększanie udziału rozgłośni w programie ogólnopolskim.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJózefKnapik">Telewizja dysponuje siedmioma ośrodkami terenowymi; liczba ta należy do największych w Europie. W 1965 r. nadały one - łącznie z filmem - 1 100 godzin programu lokalnego. Udział ośrodków terenowych w ogólnopolskim programie tzw. żywym, wyniósł w ub. roku 24 proc. Wzrost efektywności użytkowej programu telewizyjnego (stosunek całego programu nadawanego przez wszystkie ośrodki, łącznie z centralnym, do możliwości odbioru przez telewidza) nastąpić może drogą zwiększania udziału ośrodków terenowych w programie ogólnopolskim.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJózefKnapik">Baza lokalowa i wyposażenie terenowych ośrodków telewizyjnych są niewystarczające. Plany rozwoju terenowych ośrodków nie przewidują zwiększania ich liczby, lecz jedynie doinwestowanie istniejących placówek, a także zwiększanie udziału ośrodków terenowych w programie ogólnopolskim do ponad 30 proc. w 1970 r. (W wypadku uruchomienia II programu TV - do 37 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJózefKnapik">Powstanie terenowych ośrodków telewizyjnych niewątpliwie przyczyniło się do umasowienia telewizji. Niemniej jednak rozmieszczenie sieci abonentów TV jest bardzo nierównomierne. Przy średniej krajowej 65 abonentów na 1 000 mieszkańców, na wsi kieleckiej wypada 5 abonentów na 1 000 mieszkańców, na wsi białostockiej - 6, na wsi rzeszowskiej i lubelskiej - niewiele ponad 7.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00010-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00010-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5c229a7
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00010-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00010-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 10/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 10/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:10</note>
+        <note type="sessionNo">10</note>
+        <date>1966-06-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00010-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00010-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..4da6c6a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00010-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,83 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 28 czerwca 1966 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrywała wykonanie planu i budżetu na rok 1965 przez Ministerstwo Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu - Tadeuszem Zaorskim, Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem Zespołu - Janem Dominiewskim oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu na rok 1965 przez Ministerstwo Kultury i Sztuki przedstawił podsekretarz stanu w tym resorcie - Tadeusz Zaorski (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli przedstawił dyrektor Zespołu NIK Jan Dominiewski:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">NIK ocenia pozytywnie wykonanie przez resort planu za rok 1965, zwłaszcza że zakres zadań był większy aniżeli w 1964 r. Widoczny jest postęp w wykonaniu planu inwestycyjnego, aczkolwiek nie wykorzystano w pełni przewidzianych w planie nakładów, co spowodowane było głównie trudnościami zaopatrzeniowymi oraz kadrowymi przedsiębiorstw wykonawczych, brakiem mocy przerobowej tych przedsiębiorstw w stosunku do przyjętych zleceń, a także brakiem sprawnego nadzoru budowlanego i inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Ze sprawozdania resortu wynika, że w ubiegłym roku wystąpił spadek frekwencji w kinach. Jest to w pewnej mierze spowodowane zamknięciem wielu kin ze względu na ich stan techniczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Zachodzi potrzeba wzmożenia przez resort działalności koordynacyjnej i normatywnej. Dotyczy to m. innymi plastyki, gdzie około połowę rocznych wypłat z gospodarki narodowej za usługi plastyczne wydatkuje się poza kontrolą państwową.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Przewlekle rodzą się decyzje dotyczące „Estrady”.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Podjęto wysiłki zmierzające do podniesienia poziomu pracy kulturalno-oświatowej w miejscowościach wypoczynkowych i uzdrowiskowych. Gdyby jednak choć w 50 proc. wyegzekwowano wydane w tej dziedzinie decyzje, przyniosłoby to duży postęp.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Resort podjął szereg decyzji mających na celu upowszechnienie książki; skutki tego widoczne będą dopiero w bieżącym roku. Podobnie, choć zbyt wolno, realizują się decyzje w sprawie upowszechnienia muzyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W kontaktach kulturalnych z zagranicą zbyt dużo uwagi poświęca się sprawom komercyjnym, które niejednokrotnie górują nad elementami propagandowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W 1965 r. resort poświęcił więcej uwagi kontaktom z terenem. Zorganizowano wiele narad, spotkań z pracownikami prezydiów WRN. Resort szuka nadal nowych form tej współpracy. I tak w bieżącym roku organizuje kolegia wyjazdowe, które na pewno pozwolą zwiększyć oddziaływanie na rzecz kultury. Resort prawidłowo reaguje na wnioski pokontrolne NIK, choć czasem niezbyt operatywnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Koreferat przedstawił poseł Józef Knapik (bezp. „PAX”):</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Dużo do życzenia pozostawia dystrybucja książek. Obroty „Domu Książki” wzrastają z roku na rok, niemniej, na skutek małych nakładów lub może zbyt powierzchownej analizy rynku, niektóre wydawnictwa nie są dostępne poza większymi centrami kulturalnymi, inne natomiast występują tam często w nadmiarze.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Rok 1965 cechował wzrost nakładów na zaopatrzenie bibliotek w książki - w porównaniu z rokiem 1964 nakłady te wzrosły o ponad 10 mln zł. Jednakże to poważne zwiększenie nie wpłynęło na poprawę zaopatrzenia bibliotek małomiasteczkowych i wiejskich, podczas gdy zainteresowanie książką wybitnie wzrasta, zwłaszcza na wsi. Należałoby spowodować przyspieszenie prac nad projektem ustawy o bibliotekach i bibliotekarzach, która nadałaby odpowiednią rangę tym placówkom i ich pracownikom.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Słuszna w zasadzie polityka wydawnicza resortu napotyka trudności, wynikające z niedoboru papieru i słabości bazy poligraficznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Zaznaczyła się ostatnio poprawa stylu pracy i poziomu przedsiębiorstwa „Estrada”. Nadal istnieje pilna konieczność organizowania choćby kursów dokształcających dla uzdolnionych artystów estradowych oraz właściwego kierowania imprezami. Ciągle jeszcze niedomaga nadzór artystyczny. Wydaje się bardzo celowe - co wnioskowała kiedyś Najwyższa Izba Kontroli - powołanie ogólnokrajowego impresariatu.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Instytucjami o szerokich możliwościach kulturotwórczych są domy kultury, świetlice, kluby itp. Przy wzrastającej funkcji tych placówek niepokojem napawać musi stosunkowo słaby stan ich wyposażenia. Wiele spośród nich nie dysponuje żadnymi współczesnymi urządzeniami dla prowadzenia pracy kulturalno-oświatowej. Przy omawianych placówkach działa około 12 tys. amatorskich zespołów artystycznych skupiających ponad 63 tys. uczestników. Nie udziela im się w dostatecznej mierze pomocy instruktażowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Poważne osiągnięcia mają nasze placówki muzealne, również w dziedzinie pracy popularyzatorsko-oświatowej. Wzrasta liczba osób zwiedzających muzea. Wiele muzeów mieści się w budynkach pilnie wymagających remontu, brak odpowiednich pracowni konserwatorskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Pozytywnym zjawiskiem jest wzrost środków z budżetów terenowych przeznaczonych na konserwację i ochronę zabytków. Wysiłki resortu i władz terenowych jest w tej dziedzinie dość duży.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Ponad połowa nakładów inwestycyjnych resortu skierowana jest na inwestycje w przemyśle nadzorowanym przez resort, z uszczerbkiem dla działów nieprodukcyjnych jak domy kultury, biblioteki, teatry, muzea, kina itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Trudności pogłębia wydłużający się cykl budowy obiektów użytku kulturalnego. Wydatnie wzrosły w planie terenowym nakłady inwestycyjne na kulturę w roku ubiegłym, jednakże realizacja inwestycji terenowych przebiegała nierytmicznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Pozytywnie ocenić trzeba wzrost eksportu usług służących potrzebom kultury. Należy dążyć do poprawy bazy poligraficznej i zaopatrzenia w odpowiednie gatunki papieru, aby można było jeszcze bardziej zwiększyć eksport poszukiwanych usług poligraficznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Z oceny działalności resortu kultury i sztuki w roku ub. nasuwają się m.in. następujące wnioski, które powinny być uwzględnione w dalszej działalności resortu:</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- Ministerstwo Kultury i Sztuki, udzielając pomocy różnym inicjatywom kulturotwórczym, powinno w szerszym niż dotychczas zakresie analizować te inicjatywy i uogólniać pozytywne osiągnięcia;</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- należałoby ściślej określić funkcje i zakres działania powiatowych domów kultury, gdyż obecnie spora ich część nie wychodzi z upowszechnianiem kultury poza granice miasta powiatowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- popierając w coraz szerszym zakresie ruch klubowy, zwłaszcza na wsi i w małych miasteczkach, należałoby skuteczniej ingerować w inicjatywy „Ruchu” i CRS, by na miejsce źle funkcjonujących świetlic nie powstawały kluby różniące się od złej świetlicy tym, że wykorzystano je na punkt handlowy. Powiatowe referaty kultury powinny w zasadzie decydować o celowości lokalizacji każdego klubu;</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- należy bardziej racjonalnie planować imprezy „Estrady” w terenie, uwzględniając konieczność dostarczania autentycznych przeżyć artystycznych mieszkańcom małych miast i osiedli;</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- istnieje konieczność opracowania planu modyfikacji sieci kin, głównie wiejskich i małomiasteczkowych, jak również zastosowania w stosunku do nich bardziej elastycznej polityki repertuarowej, celem zahamowania spadku frekwencji;</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">- istnieje również pilna potrzeba uporządkowania rynku usług plastycznych w drodze likwidacji zbędnego pośrednictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Resort kultury i sztuki, w miarę posiadanych możliwości, starał się w sposób najbardziej właściwy wykorzystać środki budżetowe w roku 1965. Zaplanowane zadania zostały w zasadzie wykonane.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Na pytania posłów: Marii Lipki (ZSL), Romana Kaczmarka (SD), Bohdana Czeszki (PZPR), Henryka Korotyńskiego (PZPR), Ryszarda Hajduka (PZPR), Mariana Kubickiego (ZSL), Stanisława Mojkowskiego (PZPR), Mieczysława Grada (ZSL), Stanisława Kaliszewskiego (SD), Witolda Lassoty (SD), Barbary Pstrągowskiej (ZSL) - odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusz Zaorski.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Pytania dotyczyły:</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- produkcji filmów, dochodów z filmów sprzedawanych za granicą, uposażeń reżyserów i kierowników artystycznych w zespołach filmowych, środków podejmowanych dla poprawy stanu technicznego kin wiejskich;</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">- polityki wydawniczej;</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">- szkolenia kadry bibliotekarskiej i kulturalno-oświatowej, zwłaszcza zatrudnionej w ośrodkach wiejskich i w małych miastach, zwiększenia sieci bibliotek, kompletowania zbiorów bibliotecznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">- dotychczasowych doświadczeń dotyczących repertuaru i frekwencji w Teatrze Wielkim w Warszawie, kontroli repertuaru zespołów artystycznych występujących we wsiach i miasteczkach, działalności i rentowności „Pagartu”;</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">- kształtowania się w kraju i za granicą cen płyt produkowanych przez „Polskie Nagrania”.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusz Zaorski stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Trudno obecnie w pełni zaspokoić wzrastające zapotrzebowanie na filmy młodzieżowe i dziecięce. Obserwuje się bowiem spadek produkcji tych filmów na całym świecie, spowodowany ich małą dochodowością. Wyświetla się je w zasadzie w małych kinach i na porankach, gdzie ceny biletów wstępu są niskie. Doceniając wychowawcze znaczenie tych filmów, powołał zespół dla filmów dziecięcych i młodzieżowych, który będzie w stanie wyprodukować dwa filmy rocznie. Obecnie przystąpiono już do realizacji filmu „Dziadek do orzechów”. Coraz trudniej znaleźć odpowiednie filmy na rynkach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Wydajność pracy podczas realizacji takich filmów jak „Popioły” czy „Faraon” nie może stanowić kryterium oceny przebiegu ich produkcji. Trzeba bowiem pamiętać o trudnościach jakie wynikały z warunków pracy np. w pustyni, gdzie podczas wietrznych dni nie można było przystąpić do zdjęć, gdyż piach zapylał kamery. Efekty należy mierzyć raczej stosunkiem widza do tych filmów i dochodami jakie przyniosły te filmy. FiIm „Popioły” przyniósł dotąd dochód przewyższający dwukrotnie jego koszty, a dochód z „Faraona” pokrył już koszty jego produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">W okresie wyświetlania „Popiołów” i szerokiej dyskusji nad tym filmem wzrosło zainteresowanie lekturą, czego nie doceniły wydawnictwa i nie wznowiły tej pozycji książkowej. Nauczone tym doświadczeniem wydawnictwa wznowiły dość wcześnie „Faraona” i ukazał się on w księgarniach jednocześnie z filmem na ekranach.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Opracowuje się obecnie uchwałę znoszącą podział kin na miejskie i wiejskie, a wprowadzającą podział na kategorie I, II i III w zależności od wielkości kina, jego wyposażenia, szerokości ekranu itp. Przyznane zostaną kredyty bankowe na doprowadzenie kin wiejskich do takiego stanu, by odpowiadały przynajmniej wymogom kina III kategorii. W tej sytuacji część kin wiejskich będzie musiała zapewne ulec zamknięciu. Dążeniem resortu będzie jednak wykorzystanie możliwie największej liczby dotychczasowych kin i wolnych pomieszczeń na sale kinowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie; Henryk Korotyński (PZPR), Marian Kubicki (ZSL), Władysław Machejek (PZPR), Mieczysław Grad (ZSL), Ryszard Hajduk (PZPR), Bohdan Czeszko (PZPR), Stanisław Kaliszewski (SD) oraz dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski i podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki Tadeusz Zaorski.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">W dyskusji uwagę poświęcono m.in. zasadom kierowania zespołami twórców filmowych i sprawowania nadzoru reżyserskiego nad realizacją filmów; po wymianie poglądów na ten temat Komisja postanowiła szerzej omówić na jednym ze swych dalszych posiedzeń to zagadnienie.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Zwrócono uwagę na potrzebę stworzenia jednolitej koncepcji, realizowanej przez kilka pionów polityki kulturalnej w stosunku do Polonii zagranicznej, wzmożenia wysiłków zmierzających do pozyskania różnych warstw i środowisk polonijnych dla polskiej kultury - wobec istnienia sprzyjających ku temu warunków.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Zamierzone jednolicenie klasyfikacji stanu technicznego kin miejskich i wiejskich nie powinno prowadzić do nieuzasadnionej stanem wyposażenia sal kinowych podwyżki cen biletów.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Przy słusznym założeniu, że ceny biletów na imprezy rozrywkowe „Estrady” powinny być wyższe od cen biletów teatralnych, należy jednak różnicować te ceny zależnie od kategorii zespołu estradowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Wskazywano na konieczność zwiększenia nadzoru resortu nad działalnością handlową „Ars Polona” za granicą. Nie rzadkie są wypadki, że ceny płyt i książek polskich są na określonych rynkach zagranicznych kalkulowane wyżej od cen powszechnie stosowanych na danym rynku i wyżej, aniżeli sprzedają polskie płyty firmy zagraniczne. Zdarza się również, że „Ars Polona” zleca wykonywanie pracochłonnych wydawnictw, nie mając na to oparcia w zleceniach z zagranicy.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Ministerstwo Kultury i Sztuki powinno wpływać na tryb ustalania cen na płyty. Dla stanowiących poważne osiągnięcia „Polskich Nagrań” - płyt stereofonicznych wypuszczanych w okresie otwarcia Teatru Wielkiego, Państwowa Komisja Cen ustalała cenę blisko 5 miesięcy. Szybciej należy dokonywać przeceny płyt.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Poruszano również zagadnienia repertuarowe Teatru Wielkiego i wskazywano na potrzebę szerszego uwzględniania w przyszłości repertuaru klasycznego cieszącego się - jak wykazywały dotychczasowe doświadczenia - największym zainteresowaniem szerokich kręgów publiczności.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Podkreślano, że problem usług plastycznych powinien być szerzej omówiony przez Komisję przy rozpatrywaniu budżetu na rok 1967.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu w roku 1965 i wyraziła uznanie dla Ministerstwa Kultury i Sztuki za lepszą w tym okresie realizację budżetu aniżeli w roku poprzednim. Podkreślono potrzebę skierowania przez resort uwagi na dziedziny ocenione krytycznie w toku dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">WYKONANIE PLANU I BUDŻETU ZA ROK 1965 W RESORCIE KULTURY I SZTUKI</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki Tadeusza Zaorskiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 28 czerwca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Rok 1965 był okresem szeregu ważnych w życiu kraju wydarzeń, z którymi wiązała się częściowo lub w sposób dominujący działalność Ministerstwa Kultury i Sztuki. Wymienić tu należy: wybory do Sejmu i rad narodowych, 20-lecie zakończenia wojny, 200-lecie polskiej sceny narodowej, otwarcie Teatru Wielkiego Opery i Baletu.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Okres ten charakteryzuje się licznymi osiągnięciami w wielu dziedzinach kultury i sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">Wydawnictwa. Wysiłek wydawnictw skierowany był na możliwie najpełniejsze zaspokojenie przede wszystkim różnorodnych i wielostronnych potrzeb masowego czytelnictwa oraz najpilniejszych potrzeb związanych z rozwojem nauki, techniki, kultury itp. Trudności przemysłu poligraficznego sprawiły, że plan wydawniczy nie został w pełni zrealizowany (98,7 proc.). Podkreślić jednak należy, że mimo tych trudności zabezpieczono potrzeby w zakresie podręczników szkolnych, zwłaszcza dla szkół zawodowych oraz zapewniono możliwość realizacji programu nauczania 8-letniej szkoły podstawowej. Można zatem stwierdzić, że problem podręczników stanowiący od dawna troskę sejmowej komisji, znalazł w roku ub. pomyślne rozwiązanie.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Zaległości wydawnicze z roku ubiegłego zostaną w pełni odrobione w roku bież. niezależnie od realizowania tegorocznych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Film. Pomyślnie rozwiązano wielokrotnie podnoszony przez Komisję problem produkcji filmów dla telewizji. W roku 1965 wykonano w pełni zaplanowane w tej dziedzinie zadania - zrealizowano 46 półgodzinnych fabularnych filmów telewizyjnych. W roku bieżącym notuje się dalszy ilościowy postęp.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Wykonane zostały również zadania ilościowe w produkcji filmów fabularnych długometrażowych. Do osiągnięć naszej kinematografii zaliczyć należy realizację dwu filmów dwuseryjnych „Popioły” i „Faraon”, filmów, które wywołały szerokie zainteresowanie i dyskusję w społeczeństwie - dotyczy to zwłaszcza „Popiołów”. Filmy te pobudziły, zwłaszcza młodzież do sięgnięcia po dzieła literatury klasycznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Duże osiągnięcia również na arenie międzynarodowej miał polski film dokumentalny; społeczne zainteresowania jego twórców koncentrowały się na tematyce współczesnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">Rok 1965 należy ocenić jako okres krytyczny pod względem frekwencji w kinach: liczba widzów była mniejsza o 7 milionów w porównaniu z rokiem poprzednim. Rok bieżący przyniósł już znaczną poprawę.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Teatry dramatyczne. Frekwencja w teatrach przekroczyła planowane w tej dziedzinie liczby. W działalności teatrów akcent położony został na polską dramaturgię. Na 408 premier w 1965 r. wystawionych było 230 sztuk współczesnych, 132 sztuki polskie i 98 utworów klasycznej dramaturgii polskiej. Zanotowano szereg wybitnych inscenizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">„Estrada”. Zwiększyła się ilość widzów na imprezach estradowych. Uległ poprawie poziomu repertuaru i wykonania. Należy uznać, że większość imprez znajdowała się już na poziomie zadowalającym. W roku bież. obserwuje się dalszą poprawę w tym zakresie, co nie oznacza, że można już osłabić wysiłek w kierunki podnoszenia poziomu działalności rozrywkowej, zwłaszcza gdy chodzi o mniejsze imprezy.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Instytucje muzyczne prowadziły swą działalność pod kątem dalszego upowszechnienia muzyki. Na uwagę zasługuje tu upowszechnianie muzyki wśród młodzieży szkolnej oraz organizowanie koncertów dużych zespołów muzycznych i orkiestr w uzdrowiskach, dające możliwość słuchania dobrej muzyki w warunkach wypoczynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Biblioteki. W roku 1965 przybyło 138 bibliotek powszechnych i ponad tysiąc punktów bibliotecznych, w tym na wsi 99 bibliotek i 853 punktów bibliotecznych. Ogółem księgozbiory zwiększyły się o 2,5 r miliona nowych książek osiągając w bibliotekach publicznych ogółem 42 miliony woluminów. Wzrosła liczba zarejestrowanych czytelników - o 16,8 proc. oraz ilości wypożyczeń - o 6,4 proc. W dobie upowszechnienia nowoczesnych technicznych środków przekazu jest to zjawisko niezmiernie ważne i pocieszające. Wzrost liczby czytających książki świadczy, że ani teatr, ani film, ani też telewizja nie są w stanie zastąpić własnej wyobraźni czytającego.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">Współpraca kulturalna z zagranicą obejmuje około 60 krajów, przy czym z połową z nich odbywa się na podstawie zawartych umów. Godne jest podkreślenia, że polska twórczość zajmuje ważne miejsce w wielu krajach, a w krajach skandynawskich i we Francji - miejsce wyjątkowe. Wynika to z obiektywnych wartości polskiej sztuki jako sztuki socjalistycznej. Pod względem finansowym wymiana ta nie przysparza państwu nadmiernych wydatków. Wydatki importowe w dziedzinie wymiany pokrywane są z pewną nadwyżką z wpływów za eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">Budżet Ministerstwa Kultury i Sztuki za rok 1965 zrealizowany został prawidłowo; wskaźniki zatrudnienia i funduszu płac ukształtowały się poniżej planowanych. Zadania w zakresie produkcji i obrotu towarowego przekroczono. Nie w pełni został wykonany plan inwestycyjny wskutek istniejących jak co roku trudności z wykonawstwem, zwłaszcza, że chodzi tu o budownictwo nietypowe. Ogólnie wykorzystano jednak nakłady w stopniu wyższym niż w latach ubiegłych.</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">Resort ocenia, że mimo wielu istniejących jeszcze mankamentów w jego działalności, uczyniono w roku 1965 poważny krok naprzód w wielu dziedzinach kultury dzięki wysiłkom dużej rzeszy pracowników kultury, podnoszących stale swoje kwalifikacje i charakteryzujących się przywiązaniem do swojej dziedziny pracy.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00011-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00011-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..011bb72
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00011-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00011-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 11/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 11/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:11</note>
+        <note type="sessionNo">11</note>
+        <date>1966-07-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00011-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00011-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2b55b14
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00011-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,37 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 29 czerwca 1966 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), wysłuchała informacji o przygotowaniach do Kongresu Kultury Polskiej, którą przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki Zygmunt Garstecki (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Mieczysław Grad (ZSL), Teresa Król (ZSL), Marian Kubicki (ZSL), Jerzy Zawieyski (bezp. „Znak”), Wincenty Kraśko (PZPR), Stanisław Kaliszewski (SD); dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki Zygmunt Garstecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W dyskusji poruszono m.in. sprawy przewidywanego toku obrad Kongresu, udziału w nim działaczy kultury z t.zw. głębokiego terenu, organizowania w okresie trwania Kongresu imprez kulturalnych na terenie całego kraju, składu delegatów na Kongres wybieranych na trwających obecnie regionalnych sejmikach kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Poseł Wincenty Kraśko (PZPR) podkreślił m.in., że wg założeń inicjatorów i działającej obecnie Komisji Programowej Kongresu, nie będzie on ani teoretycznym sympozjum, ani naradą roboczą w sprawach kultury. Kongres jako wydarzenie bez precedensu w naszym kraju - ma zająć się oceną miejsca i roli kultury polskiej w świecie, jej dorobku, jej funkcji społeczno-wychowawczej, a także określić w ogólnych zarysach jej przyszły rozwój. Kongres poświęcony kulturze jest świadectwem wagi, jaką nasze socjalistyczne państwo przywiązuje do tej dziedziny życia społecznego i do wszechstronnego jej rozwoju. Udział w Kongresie teoretyków kultury oraz najwybitniejszych jej działaczy i działaczy szczebla najniższego, gromadzkiego, a także przedstawicieli niektórych wielkich zakładów przemysłowych, którzy podzielą się swymi doświadczeniami w zakresie upowszechniania wartości kulturalnej w środowiskach robotniczych - pozwoli na zgłębienie problematyki kultury w najrozmaitszych aspektach.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Inicjatywa odbycia Kongresu przyjęta została z dużą aprobatą przez szerokie kręgi opinii publicznej. Dowodzą tego ożywione i owocne debaty sejmików kulturalnych. Na tle przygotowań do Kongresu obserwuje się duże ożywienie ruchu kulturalnego i aktywności społecznej w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Słusznie organizatorzy Kongresu nie przewidzieli zamkniętych obrad komisyjnych, lecz jedynie obrady plenarne, udostępniane przez radio i telewizję opinii publicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W wyniku dyskusji Komisja podjęła uchwałę, w której wyraża aprobatę dla założeń programowych Kongresu kultury polskiej i przyjętego kierunku prac przygotowawczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">O PRZYGOTOWANIACH DO KONGRESU KULTURY POLSKIEJ</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunta Garsteckiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 29 czerwca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Kongres zwołany zostaje z inicjatywy Zjazdu Związku Literatów Polskich w Krakowie. Kongres odbędzie się w dniach 7-9 października w Teatrze Wielkim w Warszawie. Obecnie pracują już dwie komisje - programowa i organizacyjna. Przewiduje się obecność 1 900 uczestników, delegatów wybieranych przez stowarzyszenia, na sejmikach kulturalnych, gości honorowych z kraju i zagranicy; przewiduje się pewną ilość miejsc dla zasłużonych działaczy kulturalnych z terenu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Kongres będzie jedną z ważniejszych imprez kończących obchody milenijne. Główne jego cele to:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- zadokumentowanie tysiącletniego polskiego dorobku kulturalnego, jego wkładu w kulturę światową i związków z kulturą europejską;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- wydobycie i ukazanie więzi kultury i sztuki polskiej z losami narodu, uwypuklenie ich patriotycznego i humanistycznego charakteru;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- ukazanie jak dorobek ten rozwijamy i pomnażamy, wydobycie tego, co stworzyła rewolucja kulturalna w Polsce, jej więź z budownictwem socjalistycznym;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- ukazanie awansu kultury polskiej w świecie, jej miejsca, pozycji i rangi;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- wytyczenie perspektyw i kierunków rozwoju kultury polskiej na najbliższą przyszłość.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Tego rodzaju Kongres odbędzie się w Polsce po raz pierwszy; nie ma on również precedensu w krajach socjalistycznych. Można tu raczej powołać się na kongres pracowników kultury, który odbył się w maju 1936 roku jako manifestacja lewicowego ruchu kulturalnego. Nasz Kongres jednak odbędzie się w epoce zdemokratyzowania kultury, jej upowszechnienia. Tę jego odmienność trzeba uświadomić całemu narodowi.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W toku obrad kongresu wypłynie niewątpliwie wiele problemów dotyczących zarówno współczesności jak i przyszłości. Tu głos mieć będą przedstawiciele nauki, sztuki, działacze kultury, pisarze.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Organizatorzy oczekują, że Kongres będzie czynnikiem pobudzającym inicjatywę w ruchu kulturalnym, że stworzy klimat i atmosferę zainteresowania sprawami kultury w całym społeczeństwie i wyzwoli twórczą inspirację.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Kongres nie może być miejscem dla rozważań wąsko specjalistycznych, dla sprawozdań poszczególnych instytucji kulturalnych itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Chodzi również o to, by Kongres nie był jednorazową 3-dniową manifestacją, lecz by miał charakter ogólnonarodowy, by był czynnikiem animacji i inspiracji we wszystkich środowiskach.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Opracowano program imprez, jakie będą się odbywały przed, w czasie i po Kongresie. Odbyły się już dotąd „Dni Oświaty, Książki i Prasy”, w czasie których miały miejsce spotkania, dyskusje, konfrontacje twórców z udziałem społeczeństwa, konkursy recytatorskie poezji i wiele innych imprez lokalnych i regionalnych. Do akcji tej włączyły się bardzo aktywnie stowarzyszenia twórcze, które wysunęły ciekawe programy na najbliższą przyszłość. Odbyły się i odbywają się nadal sejmiki kultury, na których dokonuje się wyboru delegatów na Kongres. W niektórych powiatach, np. w woj. krakowskim sejmiki takie odbywały się również w gromadach. Obecnie w porozumieniu z organizacjami społecznymi, zwłaszcza młodzieżowymi, przygotowuje się spotkania na obozach, wczasach i koloniach. We wrześniu odbędzie się inauguracja roku oświatowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Przygotowane przez Komisję Programową zamierzenia realizować będą placówki kulturalne i instytucje w całym kraju. Wprowadzi się również specjalne zajęcia poświęcone sprawom kultury do programów szkolnych. Odbywać się będą koncerty muzyki polskiej dawnej i współczesnej, przeglądy dorobku filmowego i plastycznego, wystawy w muzeach. Teatry wystąpią w tym okresie z polskimi sztukami, odbędą się również występy zespołów artystycznych. Chodzi o to, by przyswoić społeczeństwu to, co jest najbardziej reprezentatywne w naszej kulturze.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Pod względem organizacyjnym przygotowania do Kongresu są zaawansowane. Przygotowywane są noclegi, wyżywienie, środki lokomocji; przewiduje się również takie środki propagandowe jak plakat, znaczki, informator. Komisja organizacyjna wydała już dwa numery biuletynu kongresowego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00012-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00012-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b7e74a4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00012-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00012-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 12/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 12/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:12</note>
+        <note type="sessionNo">12</note>
+        <date>1966-07-06</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00012-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00012-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b4bc0ca
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00012-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 29 czerwca 1966 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła wykonanie planu i budżetu w 1965 r. przez Komitet do Spraw Radia i Telewizji, RSW „Prasa” i Polską Agencję Prasową PAP.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele: Komitetu do Spraw Radia i Telewizji z Przewodniczącym Komitetu - Włodzimierzem Sokorskim, RSW „Prasa” z wiceprezesem - Edmundem Królem, Polskiej Agencji Prasowej PAP z prezesem - Michałem Hofmanem, Najwyższej Izby Kontroli z zastępcą dyrektora Zespołu - Henrykiem Kosaczem oraz Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o wykonaniu planu i budżetu w 1965 r. przez Komitet do Spraw Radia i Telewizji przedstawił Przewodniczący Komitetu - Włodzimierz Sokorski. Jak wynika z przedstawionej informacji, Komitet podjął w 1965 r. wysiłki zmierzające do dalszego uatrakcyjnienia programów radia i telewizji; wysiłek ten jest i będzie kontynuowany. Zrealizowano postulaty Komisji w sprawie programów radiowych i telewizyjnych dla wsi. Dąży się do maksymalnego uatrakcyjnienia programu polityczno-informacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Koreferat przedstawił poseł Marian Kubicki (ZSL): Podkreślił on, że wiele dezyderatów uchwalonych przez Komisję pod adresem radia i telewizji w roku ubiegłym zostało zrealizowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W roku 1965 w szerszym zakresie uwzględniono potrzeby inwestycyjne telewizji. Podkomisja poselska stwierdzić może, że czynione są starania, aby ulepszyć fonię i wizję w odbiorze telewizyjnym w ośrodkach regionalnych, zwłaszcza na zachodzie kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W roku 1965 i również w roku bieżącym obserwuje się tendencję do preferowania muzyki jazzowej i big-beatowej w programach muzycznych Polskiego Radia. Muzyce poważnej w różnym repertuarze, a więc klasycznej, nowoczesnej i lżejszej poświęca się za mało miejsca. Dzieje się to ze szkodą dla kształtowania wśród słuchaczy nawyku odbioru dobrej muzyki. Zachowanie właściwych proporcji w programie muzycznym powinno być przedmiotem głębszej analizy ze strony kierownictwa Komitetu DS. Radia i Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Ogólna ocena działalności Komitetu DS. Radia i Telewizji w roku 1965 uzasadnia przyjęcie przedłożonego sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Kosacz oświadczył, że Najwyższa Izba Kontroli nie zgłasza uwag do realizacji zadań w roku 1965 przez Komitet DS. Radia i Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dyskusji głos zabrali posłowie: Marian Kubicki (ZSL) i Stanisław Kaliszewski (SD); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Przewodniczący Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierz Sokorski oraz dyrektor generalny - Aleksander Landau.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Z wyjaśnień tych wynika m.in., że sprawa wyważenia właściwych proporcji różnych rodzajów muzyki w programie radiowym będzie przedmiotem dalszych rozważań Komitetu; problem jest trudny i skomplikowany. Komitet znajduje się w tym względzie pod naciskiem diametralnie różnych opinii. Muzyka poważna zajmuje w programie muzycznym 30 proc. czasu, w tym muzyka klasyczna - ponad 14 proc. Szerzej uwzględnia się muzykę ludową, co znalazło wyraz również na Festiwalu w Opolu i zostało dobrze przyjęte przez publiczność.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu Komitetu DS. Radia i Telewizji za rok 1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Informację o wykonaniu planu i budżetu w 1965 r. przez RSW „Prasa” przedstawił wiceprezes RSW „Prasa” - Edmund Król.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Jak wynika z przedstawionej informacji, dzięki zwiększonym przydziałom papieru zdołano w 1965 r. złagodzić dysproporcje między nakładami pism a zapotrzebowaniem; zwiększono objętość niektórych, gazet i czasopism, utworzono trzy nowe czasopisma („Forum”, „Poezja” i „Nurt”). Wzrosły nakłady wielu gazet i czasopism, przy czym zanotowano równocześnie zmniejszenie wskaźnika zwrotów.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Popyt na prasę centralną wzrastał w tym okresie wolniej niż popyt na prasę terenową.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Mimo pewnej poprawy, nadal niedostateczna jest baza poligraficzna, zwłaszcza rotograwiura drukująca magazyny wielokolorowe. Rysuje się perspektywa pewnej poprawy w tej dziedzinie w IV kwartale br. w związku z przewidzianym uruchomieniem nowych importowanych maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Niedostatki bazy poligraficznej szczególnie silnie odczuwają ośrodki wojewódzkie; terenowe dzienniki partyjne w ostatnich latach podwoiły a nawet potroiły swoje nakłady przy niezmienionej bazie poligraficznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Koreferat przedstawił poseł Witold Lassota (SD):</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Dodatkowe przydziały papieru przeznacza się przede wszystkich na zwiększenie nakładów, a w niewielkim tylko stopniu na zwiększenie objętości gazet. Tymczasem mamy przecież wiele gazet małoformatowych, które ze względu na małą objętość nie mogą realizować wielu ciekawych koncepcji dziennikarskich, ograniczają publicystykę, omówienia bieżących zagadnień. Wydaje się, że należałoby dążyć do zwiększenia ich objętości.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Godnym podkreślenia jest fakt, że mimo istniejących jeszcze trudności papierowych, ukazały się 3 nowe pisma: „Forum”, „Nurt” i „Poezja”, cieszące się dużą poczytnością.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Kłopoty w zakresie poligrafii mają swoje źródło nie tylko w przyczynach natury inwestycyjnej. Za nowoczesnym wyposażeniem zakładów poligraficznych często nie nadąża poziom zawodowy kadr.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Gazety, zwłaszcza terenowe, odczuwają dotkliwe braki w chemigrafii, uniemożliwiające zamieszczanie aktualnego serwisu fotograficznego; jakość reprodukowanych w gazetach zdjęć jest niska ze względu na zły gatunek papieru gazetowego i farby drukarskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Mimo iż funduszu, jakimi dysponuje RSW „Prasa” na zagraniczne wyjazdy dziennikarzy są niewielkie, udział w tych wyjazdach pracowników prasy terenowej powinien być większy niż dotąd.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Trzeba z uznaniem podkreślić duży wysiłek RSW „Prasa” i poważne efekty w rozwoju prasy krajowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Poseł Witold Lassota wnosi o przyjęcie sprawozdania RSW „Prasa” z wykonania planu i budżetu za 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Marian Kubicki (ZSL); Stanisław Kaliszewski (SD) i Stanisław Mojkowski (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceprezes RSW „Prasa” - Edmund Król.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Uznano za celowe dalsze rozwijanie wydań mutacyjnych gazet wojewódzkich. Celowe byłoby zwiększenie częstotliwości wydawania niektórych pism lokalnych na terenach rozwojowych, z uwagi na to, że gazety wojewódzkie nie mogą przy obecnej swojej objętości szerzej uwzględniać problematyki interesującej ludność tych terenów.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Zagadnienia bazy poligraficznej prasy będą przedmiotem oddzielnych rozważań Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu RSW „Prasa” za rok 1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Sprawozdanie z wykonania budżetu Polskiej Agencji Prasowej PAP za rok 1965 przedstawił prezes PAP - Michał Hofman. Podkreślił on, że trudności, jakie napotyka prasa codzienna wskutek niedoborów papieru, ograniczają siłą rzeczy wykorzystanie szerokiej informacji serwowanej gazetom przez Polską Agencję Prasową.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Bieżącą informację uzupełniają wydawane przez PAP biuletyny tematyczne, które służą wzbogaceniu publicystyki w prasie codziennej. W roku 1965 podjęto wydawanie kolejnego biuletynu poświęconego sprawom rolnictwa, jak również syntetycznej informacji gospodarczej z różnych dziedzin.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Organizując seminaria i konsultacje z wybitnymi językoznawcami, zespół redakcyjny PAP stara się doskonalić język informacji prasowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Koreferent - poseł Witold Lassota (SD) stwierdził, że w 1965 r. Polska Agencja Prasowa kontynuowała skuteczne wysiłki zmierzające do poprawy obsługi prasy. Rozszerzono wachlarz informacji źródłowej dla użytku publicystów; informację bieżącą przekazywano w formie skondensowanej, dostosowanej do objętości gazet terenowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Materiał dla prasy przekazywany był szybko i bezbłędnie; nastąpiła w tej dziedzinie wyraźna poprawa w stosunku do ubiegłych lat.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Działalność PAP w 1965 r. zasługuje na pozytywną ocenę, zwłaszcza, że prowadzona była w stosunkowo trudnych warunkach kadrowych i technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Pozytywnie ocenili również działalność PAP zabierający głos w dyskusji posłowie: Marian Kubicki (ZSL) i Mieczysław Róg-Świostek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonanie budżetu Polskiej Agencji Prasowej za rok 1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy do końca br.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Komisja rozpatrzy z udziałem przedstawicieli Komisji Oświaty i Nauki projekt ustawy o zmianie ustawy o wyższych szkołach artystycznych. Do specjalnej podkomisji powołano posłów:</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Bohdana Czeszko (PZPR), Romana Kaczmarka (SD), Alicję Musiałową (PZPR) i Jerzego Zawieyskiego (bezp. „Znak”).</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Plan przewiduje ponadto rozpatrzenie działalności przedsiębiorstw „Ars Polona” i „Pagart”, problemów produkcji filmów fabularnych, gospodarki papierem, stanu bazy poligraficznej, działalności regionalnych stowarzyszeń kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Komisja uchwaliła dezyderaty w sprawie działalności regionalnych ośrodków radia i telewizji. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 25 maja 1966 r. (por. BPS nr 170)IV kad./.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">W uchwalonych dezyderatach skierowanych do Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji, Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">- szersze uwzględnienie w programie ogólnopolskim specyfiki poszczególnych regionów, ich zadań i problemów;</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- zaspokojenie w większym niż dotychczas stopniu potrzeb programowych i technicznych ośrodków regionalnych radia i telewizji; pogłębienie i usprawnienie współpracy ze społecznymi komitetami radia i telewizji, zwłaszcza w zakresie przedsięwzięć inwestycyjnych i właściwego wykorzystania funduszów zgromadzonych przez te komitety.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">W dezyderatach mowa jest również o zapewnieniu dopływu praktykantów dziennikarskich i technicznych do ośrodków regionalnych i o niektórych sprawach socjalnych pracowników tych ośrodków.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">W dezyderacie skierowanym do Prezesa Rady Ministrów Komisja zwraca się o rozważenie możliwości nowelizacji uchwały KERM z 1960 r. w sprawie transmitowania przez telewizję imprez sportowych; obowiązujący system opłat za transmisje nie odpowiada aktualnym wymogom i uniemożliwia planową organizację transmisji imprez sportowych odbywanych na terenie poszczególnych województw.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00013-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00013-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ca7c864
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00013-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00013-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 13/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 13/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:13</note>
+        <note type="sessionNo">13</note>
+        <date>1966-09-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00013-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00013-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f184961
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00013-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 28 września 1966 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła projekt ustawy o zmianie ustawy o wyższych szkołach artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Komisji Oświaty i Nauki, przedstawiciele: Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu - Zygmuntem Garsteckim, Ministerstwa Oświaty oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Urzędu Rady Ministrów, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Założenia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wyższych szkołach artystycznych zreferował - w imieniu podkomisji - poseł Jerzy Zawieyski (bezp. „Znak”).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Ustawowe unormowanie spraw wyższego szkolnictwa artystycznego jest osiągnięciem Polski Ludowej i stanowi wyraz znaczenia, jakie ustrój socjalistyczny nadał kulturze i sztuce w życiu społecznym. Wprawdzie w Polsce międzywojennej istniało w pewnym okresie Ministerstwo Kultury i Sztuki, przekształcone następnie w jeden z departamentów resortu szkolnictwa, mimo to jednak i mimo zabiegów wybitnych niekiedy twórców stojących na czele tej dziedziny działalności państwowej, ani problemy wyższego szkolnictwa artystycznego, ani inne zagadnienia z dziedziny kultury i sztuki nie znalazły uregulowania w akcie prawnym rzędu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Projekt nowelizacji ustawy z 19 marca 1962 r. o wyższych szkołach artystycznych ma na celu ujednolicenie niektórych jej przepisów z obowiązującymi przepisami ustawy o szkołach wyższych oraz ustawy o stopniach naukowych i tytułach naukowych. Nowelizacja jest zarazem tak pomyślana, aby uwzględnić specyfikę wyższego szkolnictwa artystycznego, jego stały dynamiczny rozwój wyzwalający nowe dyscypliny i techniki artystyczne. Nowelizacja powinna tworzyć i tworzy odpowiednio szerokie ramy odpowiadające dynamice rozwoju tego szkolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W ten sposób oceniła przedłożony projekt ustawy podkomisja złożona z przedstawicieli sejmowych komisji: Kultury i Sztuki oraz Oświaty i Nauki, która rozpatrzyła projekt przy udziale rektorów bądź prorektorów niektórych wyższych uczelni artystycznych. Projekt był ponadto przedmiotem oceny Rady Wyższego Szkolnictwa Artystycznego i tam również zyskał pozytywną opinię. Można więc stwierdzić, że środowisko artystyczne wypowiedziało się za projektem ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W myśl przepisów ustawy z 1962 r. o wyższych szkołach artystycznych, dyplomy stwierdzające ukończenie wyższej szkoły artystycznej w okresie do 1 września 1939 r. bądź w okresie od 1945 r. do chwili wejścia w życie wspomnianej ustawy, uznawane były za równorzędne dyplomom z tytułem magistra, jeżeli posiadacz takiego dyplomu legitymował się świadectwem dojrzałości. Obecnie warunek posiadania świadectwa dojrzałości dla oceny równorzędności dyplomu zostaje skreślony jako nieznajdujący uzasadnienia. W omawianym okresie do wyższych szkół artystycznych przyjmowano osoby nie posiadające świadectw dojrzałości, jednakże były to przypadki wyjątkowe, dotyczące wybitnie uzdolnionej artystycznie młodzieży. Okres nauki jak i program studiów artystycznych był jednolity zarówno dla młodzieży posiadającej, jak i nieposiadającej świadectwa dojrzałości. Niesłusznie więc uzależniało się uprawnienia tych absolwentów do tytułu magistra od posiadania świadectwa dojrzałości, zwłaszcza w świetle znowelizowanej w ub. roku ustawy o szkolnictwie wyższym, która przewiduje w wyjątkowych wypadkach możliwość przyjmowania na studia wyższe osób nie posiadających matury oraz przyznawania im, po ukończeniu studiów tytułu magistra.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wydaje się, że w dziedzinie studiów artystycznych rozwiązanie takie jest szczególnie stosowne.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Odmiennie niż w szkolnictwie wyższym - przewiduje się możliwość powołania w skład senatu wyższej szkoły artystycznej osób zajmujących stanowiska prodziekanów. W warunkach działalności wyższych szkół artystycznych, przy ogólnie mniejszym składzie senatu, wynikającym z mniejszej liczby wydziałów - udział prodziekanów w pracach senatu, jako dodatkowego poza dziekanem reprezentanta wydziału, może okazać się w niektórych wyższych szkołach artystycznych konieczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Projekt przewiduje pewne zmiany w postanowieniach ustawy, dotyczących przewodu kwalifikacyjnego na stanowisko docenta etatowego. Zmiany te polegają przede wszystkim na możliwości dopuszczenia do przewodu kwalifikacyjnego, w wyjątkowych przypadkach, osób, które nie ukończyły studiów wyższych; następuje to za zgodą Ministra Kultury i Sztuki wyrażoną po zasięgnięciu opinii Rady Wyższego Szkolnictwa Artystycznego i dotyczyć ma osób mających wybitne osiągnięcia artystyczne. Prawo do przeprowadzenia przewodu kwalifikacyjnego uzyskują te wydziały wyższych szkół artystycznych, które tworzą środowisko artystyczne o odpowiednio wysokim poziomie w danej gałęzi sztuki lub dyscypliny artystycznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W myśl dotychczasowych przepisów ustawy o wyższych szkołach artystycznych, do przewodu kwalifikacyjnego może być dopuszczona jedynie ta osoba, która ukończyła studia wyższe. Osoby nie odpowiadające temu warunkowi a posiadające dobre, lub nawet bardzo dobre wyniki w pracy artystycznej i pedagogicznej, mogą być powoływane na stanowisko docenta etatowego jedynie w trybie wyjątkowym, tj. bez przewodu kwalifikacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Ustawa o wyższych szkołach artystycznych przewidywały możliwość powoływania w trybie wyjątkowym na stanowiska docent etatowy w zakresie dyscyplin artystycznych tych osób, które nie odbyły przewodu kwalifikacyjnego, jednakże posiadają wysokie kwalifikacje artystyczne i poważne osiągnięcia w pracy artystycznej. Przepis ten odnosił się więc do czynnych zawodowo artystów. Praktyka wykazała, że jest to niewystarczające i w związku z tym przewiduje się rozszerzenie trybu wyjątkowego na te osoby, które posiadają wysokie kwalifikacje artystyczne, jednakże nie wykonują czynnie zawodu artysty, a poświęciwszy się pracy naukowo-dydaktycznej mają w tym zakresie poważne osiągnięcia.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Projekt wprowadza ponadto możliwość zatrudnienia wykładowcy, niemającego ukończonych studiów wyższych. Ogranicza się to jedynie do dyscyplin artystycznych i dotyczyć będzie osób o wysokich kwalifikacjach artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Wprowadza się również nowy przepis dotyczący dodatkowego zatrudnienia pomocniczych pracowników nauki, od czego w dużej mierze zależeć będzie rozwój tej kadry w zakresie dyscyplin artystycznych. Przepis ten umożliwia czynnym artystom teatrów, oper i filharmonii, filmu, wzornictwa przemysłowego do ubiegania się o stanowiska pomocniczych pracowników nauki w wyższych szkołach artystycznych, gdyż objęcie tego stanowiska nie zamknie im możliwości pracy artystycznej poza szkołą wyższą, niezbędnej dla ich rozwoju artystycznego. Wspomnieć należy, że w takich dyscyplinach jak: dyrygentura, pianistyka, wokalistyka, instrumenty orkiestrowe, aktorstwo, reżyseria dramatu, operatorstwo filmowe, reżyseria filmowa, reżyseria muzyczna, a także dyscypliny plastyczne w zakresie wzornictwa przemysłowego - nie ma możliwości uzyskania stanowisk półetatowych. Dotychczas młodzi artyści rezygnowali z pracy w szkole wyższej, gdyż nie jest ona w stanie zapewnić im pełnego warsztatu dla pracy artystycznej, a zatrudnienie w szkole wyższej powodowało w konsekwencji zakaz dodatkowej pracy poza tą szkołą.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W myśl projektu ustawy, asystenci, starsi asystenci i adiunkci wyższych szkół artystycznych będą mogli za zgodą Ministra podejmować dodatkowe zatrudnienie poza szkołą wyższą, jeżeli będzie to miało na celu podniesienie ich kwalifikacji artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Wreszcie projekt ustawy powierza Radzie Wyższego Szkolnictwa Artystycznego opiniowanie wniosków o nadanie tytułu profesora zwyczajnego lub nadzwyczajnego z zakresu dyscyplin artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W dyskusji głos zabrali posłowie: Marian Kubicki (ZSL), Wincenty Kraśko (PZPR), Stanisław Lorentz (SD), Jerzy Bukowski (bezp. Komisja Oświaty i Nauki), Stanisław Kaliszewski (SD), Jerzy Zawieyski (bezp. „Znak”) i Ryszard Hajduk (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzieliła dyrektor Zarządu Szkół Artystycznych - Wanda Załuska.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Wskazywano, że proponowane zmiany w projekcie ustawy o wyższych szkołach artystycznych odpowiadają ostatnio zatwierdzonym przez Sejm zmianom dokonanym w ustawie o szkołach wyższych. Omawiana ustawa stanowi ostatni etap prac porządkujących zasadnicze problemy działalności dydaktyczno-naukowej na wyższych uczelniach.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Stopień liberalizacji w obejmowaniu stanowisk dydaktycznych na wyższych szkołach artystycznych nie idzie dalej niż w innych szkołach wyższych w Polsce. Podobnie jak w ustawie o szkołach wyższych dopuszcza się w wyjątkowych przypadkach przyznawanie tytułów naukowych wybitnym praktykom.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Absolwenci wyższych szkół artystycznych, którzy uzyskają stopnie magisterskie mają możliwość otwierania przewodów doktorskich na uniwersytetach lub w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk, przy zachowaniu przepisów obowiązujących w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Podkreślano konieczność podjęcia, w czasie dyskusji nad planem i budżetem, problemu rozbudowy niektórych szkół artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Komisja przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o wyższych szkołach artystycznych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00014-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00014-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b2a3eca
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00014-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00014-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 14/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 14/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:14</note>
+        <note type="sessionNo">14</note>
+        <date>1966-10-17</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławGrad" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Grad</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanKaczmarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Kaczmarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaKról" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyKraśko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Kraśko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00014-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00014-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b89a428
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00014-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,91 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 14 października 1966 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Komisji Planu Gosp., Budżetu i Finansów, przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z Ministrem Lucjanem Motyką i podsekretarzem stanu - Tadeuszem Zaorskim, wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Kosacz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o projekcie planu 5-letniego na lata 1966-1970 Ministerstwa Kultury i Sztuki złożył Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Koreferat podkomisji do spraw teatrów, oper, filharmonii i instytucji muzycznych przedstawił poseł Bohdan Czeszko (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Do niedawna niektóre inwestycje kulturalne realizowane były dzięki przeznaczeniu na ten cel części funduszów SFOS. Jak dotychczas nie znaleziono formy rekompensaty tych kwot. Kwoty, które uzyskują województwa na rozwój kultury są zdecydowanie niedostateczne; utrudnia to aktywizację terenu.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Podkomisja zwraca uwagę resortu na podupadające teatry w niektórych mniejszych miastach. Utrzymywanie tych placówek wydaje się; wobec braku kadr aktorskich, pozostawać pod znakiem zapytania.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Należałoby podjąć decyzję bądź likwidacji, bądź aktywizacji tych placówek.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Za wymagającą pilnego załatwienia uznała podkomisja sprawę remontów sal teatralnych i operowych. Stan niektórych sal jest, sprzeczny nie tylko z wymogami estetyki i użytkowania, lecz niekiedy nawet zagrażający bezpieczeństwu.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Przedsiębiorstwo „Polskie Nagranie” jest największym producentem płyt gramofonowych w kraju. To przedsiębiorstwo dające znaczną akumulację w wyniku zarządzeń deglomeracyjnych zaliczono do przedsiębiorstw tzw. grupy B, co oznacza, że nie przewiduje się rozwoju tego przedsiębiorstwa; nie przewiduje się również, aby w najbliższych latach miała powstać gdziekolwiek w Polsce inna, nowoczesna fabryka płyt. Wyniki osiągnięte przez „Polskie Nagrania” mimo braku zaplecza w postaci magazynów, mimo braku poważniejszych nakładów inwestycyjnych, mimo braku własnej sali nagrań, wskazują, że zarówno istnienie tego zakładu jak i doprowadzenie go do stanu sprawności produkcyjnej jest uzasadnione nie tylko z finansowego, ale i społecznego punktu widzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Z powyższą sprawą wiąże się już wielokrotnie sygnalizowany problem jakości produkowanej w kraju aparatury odtwarzającej, która jest techniczne przestarzała.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Koreferat podkomisji do spraw upowszechnienia kultury przedstawił poseł Roman Kaczmarek (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Sprawy upowszechnienia kultury (domy kultury, świetlice, biblioteki, kluby) są potraktowane w planie ogólnikowo, pozostają bowiem w gestii władz terenowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Podkomisja podkreślając poważny dorobek w dziedzinie upowszechniania kultury i wielki wkład aktywu społecznego w to dzieło, co znalazło potwierdzenie w obradach Kongresu Kultury Polskiej, zwraca uwagę w szczególności na:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- konieczność lepszego wyposażenia terenowych placówek kulturalnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- bardziej racjonalny rozwój sieci klubokawiarni (lokalizacja, sieć);</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- konieczność zdecydowanej poprawy sytuacji lokalowej bibliotek powiatowych i wiejskich, lepszego wyposażenia lokali bibliotecznych; wskazano również na potrzebę zabezpieczenia podstawowej literatury naukowej przynajmniej dla bibliotek powiatowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- potrzebę skrócenia cyklu wydawniczego książek jak również na usprawnienie ich dystrybucji.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Jednym z warunków skuteczności działania w dziedzinie upowszechniania kultury jest stałe pogłębianie koordynacji wydatkowania środków finansowych i wysiłków społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Należałoby więcej uwagi poświęcić działalności stowarzyszeń regionalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Koreferat w imieniu podkomisji do spraw zabytków, muzeów oraz wzornictwa i plastyki przedstawił poseł Jan Motyka (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Podkomisja zwraca uwagę, że nie ma dostatecznego zabezpieczenia dla utrzymania, względnie rekonstrukcji niektórych zespołów zabytkowych; w szczególności zaniepokojenie budzi stan wielu mniejszych zabytkowych zespołów miejskich. Nie ma również jak dotąd, pokrycia finansowego na przewidywaną rozbudowę Muzeum Narodowego w Warszawie i niektórych innych muzeów.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W imieniu podkomisji do spraw kinematografii koreferat wygłosiła poseł Eugenia Błajszczak (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Przewidziane w planie środki na rozbudowę sieci kin są bardzo skromne; główny nacisk kładzie się na modernizację i zaopatrzenie w nowoczesne urządzenia techniczne kin już istniejących. Zwiększenie liczby kin zwłaszcza na wsi, będzie można osiągnąć poprzez akcje społeczne ludności w mobilizowaniu środków pozabudżetowych, wykorzystywanie pomieszczeń wolnych lub przeznaczonych na inne cele, łączenie na terenie wsi i w małych miastach działalności kin z innymi formami działalności kulturalno-oświatowej (świetlice, domy kultury, biblioteki).</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W dalszym ciągu koreferatu poseł Eugenia Błajszczak omówiła szczegółowo istniejący potencjał nowych wytwórni filmowych, założenia planu w dziedzinie ich rozwoju, zwracając uwagę, że mimo przyznania dość znacznych środków inwestycyjnych, tempo rozbudowy tych wytwórni będzie wolniejsze aniżeli tempo wzrostu stawianych przed nimi zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Na pytania posłów: Mieczysława Grada (ZSL), Marii Lipki (ZSL), Mariana Kubickiego (ZSL), Ryszarda Hajduka (PZPR), Krystyny Marszałek-Młyńczyk (SD), Romana Kaczmarka (SD), Zdzisława Siedlewskiego (SD) - przedstaw. Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Fin. i Stanisława Kaliszewskiego (SD) odpowiedzi udzielił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka, który stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Resort prowadzi koordynację zamierzeń inwestycyjnych zarówno z innymi resortami, jak i ze związkami zawodowymi. Wysiłki Centralnej Komisji Koordynacyjnej zmierzają do synchronizacji poczynań inwestycyjnych na wszelkich szczeblach, niemniej jednak w terenie koordynacja inwestycji daleka jest, jeszcze od idealnej. Wielkość środków przeznaczanych w bieżącym 5-leciu przez inne resorty i związki zawodowe na budownictwo obiektów kulturalnych oblicza się na ok. 700 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Pilne potrzeby szkolnictwa sprawiły, że społeczne środki inwestycyjne przeznaczone zostały głównie na budowę szkół i internatów. Z tej przyczyny fundusze na inwestycje kulturalne znacznie zmalały, gdyż w byłym SFOS kultura i sztuka partycypowała w ok. 40 proc. Powstanie SFBSiI zlikwidowało w zasadzie to źródło finansowania inwestycji kulturalnych. W planie przewiduje się jednak, że z tego funduszu kosztem 208 mln zł będą kontynuowane inwestycje kulturalne rozpoczęte ze środków SFOS. Niezależnie od tego przewiduje się, że ze środków SFBSiI zbudowanych zostanie kilka szkół artystycznych oraz pewna liczba obiektów kulturalnych przyszkolnych czy międzyszkolnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Pozostałe wyjaśnienia dotyczyły: modernizacji kin na wsiach i w małych miasteczkach, zwiększenia mocy produkcyjnej fabryk instrumentów muzycznych, polepszenia jakości płyt gramofonowych i modernizacji przemysłu fonograficznego, opracowywanej ustawy o bibliotekach, wykorzystania bazy technicznej kinematografii i kosztów produkcji filmów, tworzenia wielofunkcyjnych placówek kulturalnych, upowszechniania doświadczeń rejonowych ośrodków kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMariaLipka">Krynica jest ośrodkiem o znaczeniu ogólnokrajowym, a nie posiada domu kultury. Dom taki miał być zbudowany w bieżącej 5-latce z kredytów SFOS. Wydaje się celowe podjęcie tej budowy ze środków SFBSil.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMariaLipka">W terenie obserwuje się wielki pęd społeczeństwa do budowy placówek kulturalnych; budowanym w czynie społecznym placówkom trzeba przyjść z pomocą w formie wyposażenia w sprzęt.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMariaLipka">Planowany przez resort wzrost liczby kin objazdowych jest ze wszech miar słuszny. Na wsi potrzeba oglądania dobrego filmu w dobrych warunkach jest intensywnie odczuwana, a większość kin stałych na wsi nie jest w stanie potrzeby tej zaspokoić. Wydaje się jednak właściwe, by część kin objazdowych przystosowana była do wyświetlania filmów szerokotaśmowych i panoramicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełMariaLipka">Rozwój czytelnictwa wymaga przyspieszenia procesów etatyzacji kierowników bibliotek gromadzkich, zaś rozwój amatorskiego ruchu artystycznego na wsi - odpowiedniego przygotowania nauczycieli do prowadzenia takich zespołów. Jest to tym ważniejsze, iż czołowa rola nauczyciela w życiu kulturalnym wsi będzie cechą charakterystyczną pracy kulturalnej na wsi przez długi jeszcze okres czasu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMieczysławGrad">W najbliższych tygodniach liczba ludności wiejskiej i miejskiej w Polsce ulegnie zrównaniu. Z tej okazji nasuwają się uwagi na temat dysproporcji, pomiędzy miastem a wsią w poziomie kulturalnym ludności i dostępności urządzeń kulturalnych, w percepcji sztuki. Porównania te wskazują na rażące upośledzenie ludności wiejskiej w zakresie możliwości korzystania z dóbr kultury, aczkolwiek ambicje tej ludności wcale nie są małe.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMieczysławGrad">Wydaje się u nas pokaźne sumy na rozwój masowych środków przekazu dóbr kultury, a jednocześnie nie przeznacza się odpowiednich kwot na opłacanie tych, którzy organizują życie kulturalne na wsi i doprowadzają mieszkańców wsi do kultury. Z punktu widzenia potrzeb rozwoju kultury w środowisku wiejskim, najważniejsze wydaje się zapewnienie; bazy kulturalnej, kadr i środków na działalność programową.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMieczysławGrad">Rozwój bazy placówek kulturalnych jest przedmiotem troski i wysiłków społecznych w wielu wsiach. Niemniej jednak czyny społeczne są hamowane często przez brak materiałów budowlanych. W tej sytuacji ministerstwo powinno wyjść poza tradycyjne środki popierania czynów społecznych i podjąć konkretne kroki zmierzająca do usunięcia trudności materiałowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełMieczysławGrad">Praktyka ostatnich lat uczy, że mimo wzrostu liczby inteligencji na wsi, nauczyciel musi zostać główną figurą działalności kulturalno-oświatowej, bo działalność ta, jej aspekty pedagogiczne i wychowawcze wymagają kwalifikacji nauczycielskich. W związku z tym, resort powinien wyjść ze śmielszymi koncepcjami na temat pełniejszego zaangażowania nauczycieli w pracy kulturalnej.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełMieczysławGrad">W obecnej, trudnej sytuacji finansowej dotychczasowe formy koordynacji wydatkowania środków na kulturę wydają się niewystarczające. Aktualnie nie stać nas na to, by czekać, aż wszyscy działacze we wszystkich środowiskach zrozumieją potrzebę koordynacji. Przy istniejącym braku środków, trzeba sięgnąć po skuteczniejsze instrumenty właściwszego gospodarowania groszem, być może nawet aż po ustawę sejmową.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełTeresaKról">Szeroka aktywność społeczna w dziedzinie amatorskiego ruchu artystycznego napotyka na wiele trudności. Jedną z nich jest brak w sprzedaży materiałów repertuarowych oraz brak takich materiałów rozpisanych na poszczególne osoby sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełTeresaKról">Wydaje się, że wprowadzenie do szkół obowiązkowych prac świetlicowych przyczyniłoby się znacznie do rozbudzenia zainteresowań młodzieży sprawami kultury i sztuki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMarianKubicki">W dyskusji na Kongresie Kultury Polskiej wielu mówców powoływało się na wielkich poetów romantyzmu Słowackiego i Norwida. A tymczasem obaj ci poeci nie mają ani jednego pomnika w Polsce. Resort powinien podjąć starania, by hołd narodu dla tych wielkich twórców znalazł wyraz w postawieniu im pomników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWincentyKraśko">W dyskusji poruszono istotne problemy dysproporcji pomiędzy miastem i wsią. Jest to sprawa olbrzymiej wagi. Niemniej jednak trzeba widzieć ją w perspektywie historycznej, rozumieć, że całe wieki złożyły się na obecne upośledzenie wsi. Polska Ludowa w zakresie wyrównywania dysproporcji pomiędzy miastem i wsią zrobiła już bardzo dużo; wystarczy choćby powołać się na rozwój oświaty i udostępnienie młodzieży wiejskiej wszelkich typów szkół. Ten proces trwać będzie jeszcze długo, wymaga on zmobilizowania wszelkich sił, w tym także sił społecznych, gdyż państwo ze źródeł budżetowych nie może obecnie poświęcić na rozwój kultury na wsi większych środków. Działalność społeczna powinna środki budżetowe pomnażać. Z drugiej strony - należy to, czym aktualnie dysponujemy, wykorzystywać możliwie najlepiej. Tymczasem jest jeszcze dostatecznie dużo braków, niedbalstwa i rezerw w wykorzystaniu istniejących placówek kulturalnych na wsi. Podzielając w pełni niepokoje posłów reprezentujących środowisko wiejskie, trzeba jednak widzieć problematykę życia kulturalnego na wsi w jej ścisłym związku ze specyfiką i charakterem stosunków produkcyjnych, społecznych na wsi oraz z jej powiązaniem z życiem kulturalnym miast, z którego przecież w coraz większym stopniu ludność wiejska korzysta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Obserwuje się ostatnio znaczny spadek ilości widzów w teatrach, tłumaczony zwykle konkurencją telewizji. Nie jest to jednak jedyna przyczyna tego spadku. Wydaje się, że repertuar teatrów w wielu miastach wojewódzkich nie jest właściwy, niedostateczny do potrzeb odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Należy krytycznie ocenić różnego rodzaju eksperymenty podejmowane przez teatry będące jedynymi scenami w województwie. Wydaje się ponadto, że teatry dramatyczne powinny wyjść naprzeciw społecznemu zapotrzebowaniu na widowiska muzyczne, które mogą łatwiej pozyskać dla teatru nowego widza. W szerszym niż dotychczas zakresie należałoby tworzyć w mniejszych miastach stałe sceny teatrów wojewódzkich. Zbyt małą uwagę przywiązuje się do teatrów dla młodzieży; teatry lalkowe pracują w bardzo trudnych warunkach, teatrów „młodego widza” jest stanowczo za mało.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełRomanKaczmarek">Biblioteka wojewódzka i miejska w Koszalinie pracuje w bardzo ciężkich warunkach lokalowych. Z tej przyczyny może ona udostępnić czytelnikom jedynie połowę swego bogatego księgozbioru.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławKaliszewski">Polskie płyty stereofoniczne znajdują wielu nabywców w kraju i za granicą; usprawnienia wymaga jednak procedura ustalona cen na te płyty, powodująca niejednokrotnie poważne opóźnienia w dostawach na rynek.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStanisławKaliszewski">Komisja Kultury i Sztuki przyjęła projekt uchwały Sejmu PRL 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966–1970 w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełStanisławKaliszewski">O PROJEKCIE PLANU 5-LETNIEGO NA LATA 1966–1970 MINISTERSTWA KULTURY I SZTUKI</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełStanisławKaliszewski">Informacja złożona przez Ministra Kultury i Sztuki - Lucjana Motykę na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 14 października 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełStanisławKaliszewski">Działalność kulturalna i twórczość artystyczna, której organizacją i upowszechnieniem zajmuje się Ministerstwo Kultury i Sztuki, jest niewymierna w cyfrach, zaś jej rozwój zależy nie tylko od limitowanych planem środków finansowych, lecz od klimatu i atmosfery sprzyjającej rozwojowi kultury i sztuki. Informacja o założeniach planu letniego dotyczyć więc będzie tylko tych elementów, które mogą być przedmiotem planowania. Nie obejmują one zresztą wszelkich poczynań i nakładów na kulturę i sztukę, gdyż poza resortem działalność ta i środki znajdują się w wielu innych instytucjach i organizacjach.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełStanisławKaliszewski">W podstawowych dziedzinach działalności resortu założenia planu 5-letniego przewidują następujące główne zmiany i przedsięwzięcia:</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełStanisławKaliszewski">W dziedzinie wydawnictw, w stosunku do roku 1965, nastąpi w roku 1970 wzrost liczby tytułów o ok. 17 proc., objętości książek o ok. 27 proc. i egzemplarzy o ok. 62 proc. Najwyższą dynamikę wzrostu przewidziano dla literatury technicznej i rolniczej, literatury pięknej, literatury dla dzieci i młodzieży oraz literatury społeczno-politycznej. Tak znaczny wzrost wydawnictw będzie możliwy dzięki spodziewanej poprawie zaopatrzenia w papier, co należy oczywiście od realizacji planów przemysłu papierniczego.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełStanisławKaliszewski">W dziedzinie filmu, którego aktualna baza produkcyjna jest prawie całkowicie wykorzystana, przewiduje się jedynie minimalny wzrost produkcji filmów długometrażowych, lecz za to pokaźny prawie 2,5-krotny wzrost produkcji filmów krótko i średniometrażowych dla telewizji. Celem stworzenia warunków do zwiększenia produkcji filmów w przyszłości, w bieżącym planie 5-letnim przewidziano środki na opracowanie dokumentacji technicznej nowej wytwórni filmów fabularnych.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełStanisławKaliszewski">Pewne możliwości zwiększenia liczby produkowanych filmów jeszcze przed rokiem 1970 otwiera upoważnienie resortu do zawierania umów z ZSRR i NRD w zakresie wykorzystania bazy filmowej tych krajów dla produkcji filmów polskich. Import filmów wzrośnie szczególnie w zakresie filmów telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełStanisławKaliszewski">W dziedzinie teatru i estrady przewiduje się modernizację scen oraz rozwijanie wszelkich form zbliżania teatru do widza, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju i działalności objazdowej. Podobnie w dziedzinie instytucji muzycznych główny nacisk położony zostanie na upowszechnienie muzyki, zwłaszcza drogą ożywienia akcji objazdowej, audycji i koncertów w szkołach i zakładach pracy itp.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełStanisławKaliszewski">W dziedzinie plastyki kontynuowane będą nowe inicjatywy wystawiennicze: Międzynarodowe Biennale Grafiki w Krakowie i Międzynarodowe Biennale Plakatu w Warszawie, a także utrzymane będą i rozwijane wszelkie formy uczestnictwa naszej sztuki na rynkach zagranicznych. W kraju przewiduje się w obecnym 5-leciu uporządkowanie rynku plastycznego oraz stworzenie lepszych warunków dla szerszego społecznego oddziaływania plastyki.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełStanisławKaliszewski">W okresie planu 5-letniego wzrośnie znacznie wymiana kulturalna z zagranicą zespołów i solistów, przy czym zakłada się ilościową przewagę eksportu nad importem sztuki. Założenia programowe wymiany kulturalnej z zagranicą przewidują zwiększenie liczby imprez, podwyższenie ich poziomu artystycznego i rozszerzenie geograficznego zasięgu wymiany.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełStanisławKaliszewski">W dziedzinie kin znaczny nacisk położony zostanie na modernizację kin. Wspólnie z radami narodowymi resort podejmie starania o poszukiwanie środków na budowę nowych kin oraz o adaptację i wykorzystanie istniejących obiektów dla celów wyświetlania filmów. Wzrost liczby kin jest możliwy szczególnie drogą łączenia na terenie wsi i małych miast działalności kin z innymi formami działalności kulturalno-oświatowej w istniejących salach domów kultury, świetlic itp.</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełStanisławKaliszewski">W latach 1966–1970 wzrośnie poważnie sieć placówek upowszechnienia kultury. Przewiduje się 2-krotny wzrost liczby domów kultury (w tym na wsi o 184 proc.), wzrost liczby świetlic o ponad 13 proc. i bibliotek o 8,5 proc. Szczególnie duży ilościowy wzrost sieci domów kultury będzie możliwą drogą stworzenia tzw. rejonowych ośrodków kultury, które są placówkami kompleksowymi finansowanymi wspólnie ze środków państwowych, spółdzielczych i społecznych. Przewiduje się także znaczne nakłady na modernizację wyposażenia placówek oraz wzbogacenie księgozbiorów, bibliotek i wypożyczalni. Zdając sobie sprawę z faktu, że limitowane planem środki materialne państwa na cele działalności upowszechnienia kultury okażą się niewystarczające, resort liczy w tej mierze na znaczną pomoc ze strony społeczeństwa, którego aktywność w dziedzinie kultury, jak to wykazał Kongres Kultury Polskiej jest ogromna.</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PosełStanisławKaliszewski">Plan inwestycyjny resortu zamyka się w okresie 5-lecia niebagatelną kwotą ponad 1,6 mld zł. Te znaczne środki pozwolą jednak na zaspokojenie jedynie najpilniejszych potrzeb, tym bardziej, że blisko 60 proc. środków inwestycyjnych przeznacza się na przemysł podległy resortowi (szczególnie przemysł poligraficzny). Koncentracja środków inwestycyjnych na rozwój przemysłu jest konieczna ze względu na zakładany planem znaczny wzrost produkcji książek i instrumentów muzycznych. W planie terenowym nakłady inwestycyjne ze środków państwowych przewidziane są zaledwie na kwotę 548 mln zł. Resort spodziewa się, że nakłady poniesione w czynach społecznych kształtować się będą w wysokości ok. 480 mln zł. Aczkolwiek są to dość pokaźne środki, to jednak nie pozwolą one na zaspokojenie wszystkich potrzeb w dziedzinie budowy i modernizacji sieci placówek upowszechnienia kultury. Tym konieczniejsza jest najwłaściwsza gospodarka tymi środkami.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PosełStanisławKaliszewski">W przemyśle podległym resortowi przewiduje się znaczny wzrost (o ok. 30 proc.) produkcji poligrafii. W przemyśle muzycznym i fonograficznym szczególny nacisk położony zostanie na jakość produkcji, która warunkuje eksport instrumentów muzycznych i płyt.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PosełStanisławKaliszewski">Realizacji zadań planu 5-letniego towarzyszyć będą liczne przedsięwzięcia organizacyjno-ekonomiczne, doskonalenie organizacji pracy i produkcji, wzmacnianie systemu nadzoru i kontroli, inspirowanie postępu technicznego i ekonomicznego. Podejmowane będą różnorodne działania, zmierzające do gospodarnego wykorzystania środków przeznaczonych przez państwo na rozwój kultury i sztuki. Jest rzeczą oczywistą, że resort dołoży także wszelkich starań, by twórcom i działaczom kultury stworzyć najprzychylniejszy klimat dla ich działalności.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00015-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00015-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4f75d6f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00015-01/header.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00015-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 15/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 15/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:15</note>
+        <note type="sessionNo">15</note>
+        <date>1966-10-18</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJerzyZawieyski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Zawieyski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00015-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00015-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9c76476
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00015-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,93 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 15 października Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Ryszarda Hajduka (PZPR), rozpatrzyła projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w częściach dotyczących: Komitetu do Spraw Radia i Telewizji, Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa” i Polskiej Agencji Prasowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu uczestniczyli: przedstawiciele Komitetu do Spraw Radia i Telewizji z zastępcami Przewodniczącego - Stefanem Stefańskim i Edwardem Uzdańskim oraz dyrektorem generalnym - Aleksandrem Landauem, przedstawiciele RSW „Prasa” z Prezesem - Tadeuszem Galińskim, przedstawiciele PAP z dyrektorem - Zygmuntem Jollesem, podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski, zastępca dyrektora Zespołu NIK - Tadeusz Kosacz, zastępca dyrektora Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Jan Mansfeld, dyrektor Zjednoczenia Stacji Radiowych i Telewizyjnych - Mieczysław Jędrychowski, przedstawiciele Centralnego Zarządu Usług Radiowych i Telewizyjnych z dyrektorem - Stanisławem Leszczyńskim i wicedyrektorem - Jerzym Kniołkiem, wicedyrektor Departamentu w Ministerstwie Handlu Wewnętrznego - Bronisław Nowotny.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o projekcie 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej Komitetu do Spraw Radia i Telewizji przedstawił dyrektor generalny Komitetu - Aleksander Landau.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławKaliszewski">Koreferat w imieniu podkomisji do spraw radia i telewizji przedstawił poseł Leon Wantuła (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławKaliszewski">Na Kongresie Kultury Polskiej w licznych przemówieniach i głosach w dyskusji znalazły się uwagi o radiu i telewizji. Wyrażały one akceptację obranej i wypracowanej linii rozwojowej naszych dwóch najpotężniejszych środków masowego przekazu, przede wszystkim dla programu, nieco mniejsze natomiast uznanie wyrażano dla technicznej strony działalności radia i TV. Podkomisja podpisuje się pod tą opinią i wyraża pogląd, że gdy zrealizowane zostaną inwestycje rozpoczęte w ubiegłej 5-latce i przewidziane do kontynuacji lub całkowitej realizacji w planie na lata 1966–1970, zniknie wiele niedociągnięć technicznych. Realizatorom programu, artystom i twórcom stworzone zostaną środki działania o wysokim poziomie technicznym.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełStanisławKaliszewski">Podkomisja w oparciu o spostrzeżenia w terenie uważa, że podstawowymi zagadnieniami projektu planu 5-letniego są przede wszystkim zagadnienia bazy technicznej radiofonii i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełStanisławKaliszewski">W roku 1970–98 proc. obszaru kraju będzie objętych programem nadawanym na falach długich, 67 proc. - na falach średnich i 95 proc. - na falach ultrakrótkich. Stanowi to poważną poprawę w porównaniu z rokiem 1965, kiedy odpowiednie wskaźniki wynosiły 95, 57, 64.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełStanisławKaliszewski">Rozszerzenie zasięgu odbioru stworzy warunki wzrostu liczby abonentów radiowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełStanisławKaliszewski">Znacznie skromniejszy od radiowego jest zasięg nadawczy telewizji. Jedynie 70 proc. kraju objęte jest siecią nadawczą telewizji. Wskaźnik ten zwiększy się w 1970 r. o 4 proc. Nie pokryje to potrzeb, lecz jest wyrazem zdolności ekonomicznych w obecnych warunkach. Równocześnie projektuje się uruchomienie drugiego programu telewizji, który w r. 1970 obejmie 6 proc. powierzchni kraju. Sprawa programu drugiego ma pierwszorzędne znaczenie dla selekcji audycji i możliwości wyboru.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełStanisławKaliszewski">Dobór tematów inwestycyjnych na lata 1966–1970 jest słuszny i zgodny z aktualnymi możliwościami finansowymi i przerobowymi kraju. Jest to przede wszystkim budowa Centralnego Ośrodka Radia i Telewizji w Warszawie, buduje się również ośrodek telewizyjny w Krakowie. Nakłady na rekonstrukcję przestarzałych baz studyjnych rozgłośni regionalnych, nie są wystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełStanisławKaliszewski">Plan 5-letni przewiduje wzrost produkcji odbiorników radiowych z 522 tys. sztuk w 1965 r. do 570–620 tys. sztuk w r. 1979; wzrośnie produkcja telewizorów z 450 tys. sztuk do 475–525 tys. sztuk w 1970 r. Równocześnie zakłada się wzrost produkcji części zamiennych do sprzętu teleradiotechnicznego. Obserwuje się pewną ostrożność w planowaniu wzrostu produkcji odbiorników radiowych i telewizyjnych oraz liczby abonentów.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełStanisławKaliszewski">Dla wszystkich programów radiowych i telewizyjnego założono przedłużenie czasu nadawania. Na uwagę zasługuje poprawa jakości programów rozgłośni regionalnych, która poszczycić się mogą audycjami na dobrym poziomie. Telewizja przedłuży czas nadawania swego programu, lecz nie przewiduje zwiększenia czasu nadawania programów lokalnych. Audycje radiowe i telewizyjne reprezentują na ogół wysoki poziom artystyczny; na szczególną uwagę zasługują telewizyjne programy teatralne, turnieje miast, programy oświatowe i popularno-naukowe. Słabą stroną naszej telewizji są programy rozrywkowe, za mało jeszcze produkuje się filmów telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełStanisławKaliszewski">Ośrodki radiowe i telewizyjne uskarżają się na brak kadry technicznej. Warto by zastanowić się nad utworzeniem studiów o specjalizacji radiowo-telewizyjnej oraz nad zatrudnianiem stażystów w ośrodkach radiowych i telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełStanisławKaliszewski">Zdaniem podkomisji najważniejsze zadania, jakie stoją w dziedzinie rozwoju radia i telewizji to:</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełStanisławKaliszewski">- jak najszybsze usunięcie białych plam na mapie sieci nadawczej programów radiowych i telewizyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełStanisławKaliszewski">- rozbudowa stacji ultrakrótkofalowych;</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełStanisławKaliszewski">- poprawa jakości odbiorników radiowych i telewizyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełStanisławKaliszewski">- kontynuowanie polityki obniżki cen odbiorników;</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełStanisławKaliszewski">- zapewnienie zaplecza kadrowego ośrodków radiowych i telewizyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełStanisławKaliszewski">- przyśpieszenie budowy rozgłośni radiowo-telewizyjnej w Warszawie;</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełStanisławKaliszewski">- modernizacja przestarzałych baz studyjnych niektórych rozgłośni regionalnych;</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełStanisławKaliszewski">- zapewnienie ośrodkom telewizyjnym i radiowym wystarczającej, ilości wozów transmisyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełStanisławKaliszewski">- bardziej prawidłowy rozdział środków finansowych między ośrodki radia i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełStanisławKaliszewski">Na pytania posłów: Henryka Korotyńskiego (PZPR), Barbary Pstrągowskiej (ZSL), Jarosława Iwaszkiewicza (bezp.) i Mariana Kubickiego (ZSL) odpowiedzi udzielili: przedstawiciele Komitetu do spraw Radia i Telewizji: zastępca przewodniczącego - Stefan Stefański i dyrektor generalny Aleksander Landau, podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski, dyrektor Zjednoczenia Stacji Radiowych i Telewizyjnych - Mieczysław Jędrychowski oraz zastępca dyrektora CZURiT - Jerzy Kniołek.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełStanisławKaliszewski">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyZawieyski">Pod względem stopnia zradiofonizowania, a zwłaszcza rozwoju telewizji Polska znajduje się na jednym z dalekich miejsc wśród krajów europejskich. Na 30 proc. terytorium kraju telewizja w ogóle nie może być odbierana; są to tereny i tak już odległe od ośrodków wojewódzkich z ich potencjałem oddziaływania oświatowo-kulturalnego.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzyZawieyski">Projekt planu przewiduje przyrost pokrycia terenu kraju programem telewizji zaledwie o 4 proc., a więc zakłada istnienie dużej jeszcze rezerwy potencjalnych odbiorców telewizji. Planowany i realny wzrost liczby radio i teleabonentów oznacza dalszy wzrost wpływów z tytułu opłat abonamentowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJerzyZawieyski">Planowany rozwój radiofonii i telewizji w zakresie odpowiedniej rozbudowy zdolności nadawczych oraz rozwinięcia i zróżnicowania programu powinien podążać w ślad za rosnącymi społecznymi potrzebami i aspiracjami. Dotyczy to szczególnie telewizji, jest ona bowiem ekspansywnym środkiem przekazu o szczególnej społecznej doniosłości i perspektywach rozwojowych, jednakże projekt planu w zakresie rozwoju telewizji nie uwzględnia w dostatecznym stopniu potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJerzyZawieyski">W bieżącym 5-leciu planuje się rozpoczęcie emisji II programu telewizyjnego; nie towarzyszą jednak temu zamierzania inwestycyjne w ośrodkach prowincjonalnych, które by umożliwiały w latach 70-tych zwiększenie zasięgu emisji tego programu poza Warszawę i jej okolice. W konsekwencji nadal ludność blisko 70 proc. terytorium kraju odbierać będzie mogła jeden program telewizyjny bez jakichkolwiek możliwości wyboru. W istocie rzeczy ogranicza to wartość tego programu, gdyż jeden program dla wszystkich stanie się rychło programem dla nikogo, albowiem zdolności różnicowania form i treści w granicach, jakie on stwarza, różnicowania dostosowanego do zmieniających się potrzeb społecznych, zawodowych, kulturalnych i intelektualnych - muszą względnie maleć. Obecna fascynacja telewizją - jest zgodnie z doświadczeniami krajów zachodnich - przejściowa i będzie maleć tym szybciej, im bardziej ograniczone będą możliwości programowe telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJerzyZawieyski">Potrzeby w zakresie rozwoju telewizji powinny uwzględniać zarówno jasno sformułowane, podstawowe założenia polityki kulturalnej, społecznej i oświatowej, jak i zmiany struktury społecznej, społeczno-kulturalnej, społeczno-zawodowej i demograficznej ludności, również w jej przekroju terytorialnym. Plan w swoim obecnym kształcie tych aspektów nie uwzględnia.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełJerzyZawieyski">W bieżącej 5-latce zatrudnienie ma wzrosnąć o ok. 1,5 mln. W przekroju terytorialnym, tak przecież ważnym dla techniczno-inwestycyjnych zamierzeń telewizji, ten przyrost będzie się dokonywał w miarę możliwości bez przemieszczania większych mas ludzkich ku przeciążonym już skupiskom wielkomiejskim. Nastąpi również wzrost liczby ludności zawodowo czynnej dysponującej rezerwą czasu wolnego, który może i powinien być wykorzystany z maksymalnym indywidualnym i społecznym pożytkiem. Wymagania i potrzeby tej nowej, licznej rzeszy pracowników są coraz wyższe, a jednocześnie jej możliwości organizowania sobie czasu wolnego własnymi środkami będą nadal ograniczone. Ten ogromny kapitał potrzeb i kulturalnych możliwości, jaki ci ludzie przedstawiają, w polskich warunkach może i powinien zostać podjęty przez telewizję, która mogłaby dopomóc we względnym przynajmniej wyrównywaniu szans społeczno-kulturalnych pomiędzy metropoliami i prowincją, w powstrzymaniu masowych dążności do ucieczki ku metropoliom.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełJerzyZawieyski">Równocześnie nastąpi szybki wzrost liczby ludzi starych. Właśnie telewizja mogłaby stać się jednym z instrumentów łagodzenia położenia społeczno-kulturalnego ludzi starzejących się - znacznie już ograniczonych w swoim możliwościach czynnego organizowania sobie czasu życia. W naszej polityce społecznej, kulturalnej oraz gospodarczej ta grupa ludzi, podobnie zresztą jak i gdzieindziej na świecie, najczęściej uchodzi z pola widzenia wobec dynamiki potrzeb młodzieży oraz ludności czynnie uczestniczącej w produkcji i życiu społecznym. Telewizja w stopniu stosunkowo najwyższym, przy proporcjonalnie niskich nakładach i wysokiej ich społecznej efektywności, stwarza szanse poprawy sytuacji i położenia ludzi starszych. Jako realistyczny program minimum należy przyjąć 5–6 godzinny program codzienny, przygotowany przede wszystkim pod kątem potrzeb tej grupy ludności.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełJerzyZawieyski">Przy istnieniu jednego kanału w skali krajowej, dźwigającego na sobie uniwersalne zadania, żadne z nich nie może być w pełni wykonane.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PosełJerzyZawieyski">Wątpliwości i poważne refleksje budzą również zamierzenia planu, który nie przewiduje wzrostu lokalnych programów telewizyjnych i tworzenia dalszych ośrodków TV w województwach, które ich dotychczas nie posiadają. Motywacją jest tu wysoki koszt budowy nowych ośrodków i brak zaplecza twórczego. Zaplecze formuje się wszędzie tam, gdzie pojawiają się techniczne możliwości działania, uzasadniające jego istnienie. Podana w projekcie planu argumentacja wskazuje na niedocenianie roli telewizji jako jednego z wysuwających się dziś na czoło mecenasów rozwoju kultury. Centralistyczna koncepcja organizacyjna i programowa oraz inwestycyjna telewizji, widoczna w jej planach, pogłębiać będzie proces kulturalnego jałowienia prowincji i jej degradowania, skazując wszystkich wybitniejszych twórców, artystów i dziennikarzy na dążenie do kilku uprzywilejowanych ośrodków. Te tendencje centralizacyjne pozbawiają również życie kulturalne prowincji cech współczesnego, nowoczesnego autentyzmu, formowania się ośrodków opinii kulturalnej, świadomej publiczności.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PosełJerzyZawieyski">Zmiana założeń rozwojowych telewizji i dopasowanie ich do najbardziej palących społecznych potrzeb i przemian w naszym kraju wymaga stosunkowo małych nakładów inwestycyjnych, które w bieżącej 5-latce mogłyby być pokryte.</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#PosełJerzyZawieyski">Poseł Krystyna Marszałek -Młyńczyk (SD): Woj. białostockie jest jednym z tych, w którym środki masowego przekazu są najważniejszymi drogami upowszechnienia kultury i sztuki. W tej sytuacji szczególną troską napawają warunki, w jakich pracuje tamtejsza rozgłośnia radiowa. Społeczny komitet budowy ośrodka radia i telewizji w Białymstoku powstał już w 1959 roku i zgromadził znaczne środki na budowę rozgłośni. Podjęcie decyzji o budowie rozgłośni powinno nastąpić w bieżącej 5-latce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMarianKubicki">Komitet do Sprawa Radia i Telewizji ma poważne osiągnięcia, które znalazły uznanie na Kongresie Kultury Polskiej. Stoją przed Komitetem poważne, rosnące zadania, których realizacja ograniczona jest siłą rzeczy wielkością środków, jakie państwo może na ten cel przeznaczyć.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMarianKubicki">Dorobek Polskiego Radia i Telewizji jest bardzo duży, szczególnie jeżeli wziąć pod uwagę bazę wyjściową - od czego zaczynaliśmy po wyzwoleniu kraju. I dlatego niesłuszne byłoby mechaniczne porównywanie wskaźników liczbowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełMarianKubicki">W pełni uznając rolę masowych środków przekazu, nie wolno zapominać, że stanowią one jeden z wielu rozwiniętych i rozwijających się w naszym kraju środków upowszechniania kultury.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełMarianKubicki">Niesłuszne wydają się opinie o potrzebie daleko idącego podziału programów z punktu widzenia ich przeznaczania dla określonych grup ludzi. Takie szufladkowanie programu obniżyłoby jego atrakcyjność i ogólną siłę oddziaływania. Podobnie niesłuszne wydają się tendencje do krańcowego regionalizmu w programie.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełMarianKubicki">Pozytywna ocena działalności radia i telewizji nie oznacza bynajmniej, że nie dostrzegamy braków w funkcjonowaniu tych instytucji. Np. telewizja nie wykształciła dotąd kadry sprawozdawców sportowych, a więc kadry obsługującej, tak bardzo popularne transmisje; poziom sprawozdań sportowych jest niekiedy wręcz kompromitujący. Przykładem - transmisja z lekkoatletycznych mistrzostw Europy w Budapeszcie.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełMarianKubicki">Byłoby wskazane, aby telewizja i radio przygotowały cykl audycji poświęconych Kongresowi Kultury Polskiej i zapoznały słuchaczy z delegatami na Kongres.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełMarianKubicki">Wznowiony niedawno przez telewizję magazyn wiejski „W niedzielę” powinien zapraszać do studia wiejskich działaczy społecznych, gospodarczych i kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PosełMarianKubicki">Więcej troski Komitet do Spraw Radia i Telewizji powinien okazać, jeśli chodzi o warunki pracy i warunki mieszkaniowe pracowników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMariaLipka">Działacze wiejskich klubokawiarni niejednokrotnie nie posiadają dostatecznych kwalifikacji do tej pracy. Telewizja powinna przyjść im z pomocą w formie nadawania transmisji zawierających wskazówki i propozycje rozwijania tej działalności i uatrakcyjnienia jej form. Komisja przyjęła projekt planu 5-letniego na lata 1966–1970 w części dotyczącej Komitetu do Spraw Radia i Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełMariaLipka">Projekt planu 5-letniego na lata 1966–1970 Polskiej Agencji Prasowej zreferował dyrektor PAP - Zygmunt Jolles. Koreferat przedstawił poseł Henryk Korotyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełMariaLipka">Komisja przyjęła projekt planu Polskiej Agencji Prasowej na lata 1966–1970.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełMariaLipka">Projekt planu na lata 1966–1970 w części dotyczącej RSW „Prasa” zreferował prezes RSW „Prasa” - Tadeusz Galiński. Jak wynika z informacji, przydziały papieru pozwolą na powolne podnoszenie nakładów prasy, jednak proces nasycania rynku prasą postępuje bardzo wolno, a zwiększanie objętości gazet i czasopism - jeszcze wolniej.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełMariaLipka">W roku 1970, w stosunku do roku 1965, nastąpi wzrost nakładów dzienników o prawie 26 proc., a czasopism - o 21 proc. Wydaje się, że wzrost ten powinien pokryć prawie całkowicie deficyt prasy codziennej, natomiast w zakresie czasopism deficyt będzie nadal odczuwalny.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełMariaLipka">W wyniku inicjatywy RSW „Prasa” powstała Agencja Zagraniczna, której zadaniem jest skoncentrowanie całej propagandy pisanej przeznaczonej dla zagranicy.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełMariaLipka">Pewnej modernizacji ulegnie również przemysł poligraficzny.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełMariaLipka">Koreferat przedstawił poseł Henryk Korotyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełMariaLipka">W dyskusji udział wzięli posłowie: Barbara Pstrągowska (ZSL), Alicja Musiałowa (PZPR), Marian Kubicki (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielił prezes RSW „Prasa” - Tadeusz Galiński.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#PosełMariaLipka">W dyskusji poruszano m.in. problemy bazy poligraficznej, rozszerzenia części informacyjnej w prasie, zwłaszcza wojewódzkiej, która zbyt mało miejsca poświęca informacji ogólnokrajowej, zwiększenia nakładów i usprawnienia dystrybucji czasopism dla dzieci i młodzieży szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#PosełMariaLipka">Komisja przyjęła projekt planu 5-letniego na lata 1966–1970 w części dotyczącej RSW „Prasa” i wystąpiła z wnioskiem do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o przyspieszenie cyklu realizacji inwestycji poligraficznych.</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#PosełMariaLipka">O 5-LETNIM PLANIE ROZWOJU GOSPODARKI NARODOWEJ NA LATA 1966–1970 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ KOMITETU DS. RADIA I TELEWIZJI</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#PosełMariaLipka">Informacja złożona przez dyrektora generalnego w Komitecie DS. Radia i Telewizji - Aleksandra Landaua na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 15 października 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-5.13" who="#PosełMariaLipka">W roku 1965 na 1 000 mieszkańców - 179 posiadało aparaty radiowe; przewiduje się, że w 1970 r. liczba ta wzrośnie do 181. 3 mln rodzin nie posiada radioodbiorników ani telewizorów, 870 tys. rodzin posiada tylko telewizory. Liczby te wskazują jak wielkie jeszcze są potencjalne możliwości rozwoju radiofonii.</u>
+          <u xml:id="u-5.14" who="#PosełMariaLipka">Ośrodek Badań Opinii Publicznej przy Polskim Radio przeprowadził badania dotyczące pierwotnego i restytucyjnego popytu ludności wiejskiej na odbiorniki radiowe, 25 proc. ankietowanych osób stwierdza, że radioodbiornik nie jest ich pierwszą potrzebą. Zakup radia nastąpi po zaopatrzeniu się w lodówkę, pralkę, motor i telewizor. 64 proc. rodzin wiejskich nieposiadających odbiornika radiowego ma zdecydowany zamiar jego zakupu.</u>
+          <u xml:id="u-5.15" who="#PosełMariaLipka">60 proc. potencjalnych nabywców preferuje odbiorniki w cenie 1 000–2 000 zł, ale równocześnie aż 22 proc. wybiera odbiorniki najtańsze. Najchętniej kupowane są odbiorniki średniej wielkości, ze skrzynką meblową w ciemnym kolorze, wyposażone w przełączniki klawiszowe. Natomiast ci nabywcy, którzy kupują nowy odbiornik w celu wymiany posiadanego, wymagają jeszcze regulatora barwy głosu, co świadczy o nienajlepszych doświadczeniach z dotychczasowymi odbiornikami.</u>
+          <u xml:id="u-5.16" who="#PosełMariaLipka">Małe odbiorniki radiowe mają niewielu zwolenników na wsi. Ratalna forma sprzedaży radioodbiorników zyskuje na wsi coraz większą popularność i wydaje się, że tę formę sprzedaży należy kontynuować upraszczając jednocześnie konieczne formalności.</u>
+          <u xml:id="u-5.17" who="#PosełMariaLipka">Ludność wiejska kupuje telewizory chętniej w sklepach specjalistycznych ze względu na większy wybór, poradę, informację.</u>
+          <u xml:id="u-5.18" who="#PosełMariaLipka">W latach 1966–1970 przemysł nasz wyprodukuje około 3 480 tys. odbiorników, z czego około 38 proc. z zakresem fal ultrakrótkich, a 45 proc. turystycznych i tranzystorowych. Istnieją więc przesłanki, by planowane liczby przyrostu liczby abonentów zostały zwiększone. Wydaje się więc, że kompleksowa akcja propagandowo-reklamowa z równoczesnym ułatwieniem sprzedaży i wprowadzeniem nowych form zachęty do zakupu może prowadzić do poważnego wzrostu liczby abonentów w latach 1966–1970.</u>
+          <u xml:id="u-5.19" who="#PosełMariaLipka">Plan 5-letni przewiduje, że w roku 1970–40 proc. rodzin będzie posiadało telewizory wobec 22 proc. w 1965 r. Wskaźnik ilości teleabonentów na 1 000 mieszkańców wzrosnąć ma z 66 w 1965 do 114 w 1970 r., kształtować się będzie niżej aniżeli dziś w NRD i CSRS. W bieżącej 5-latce planuje się zmodernizowanie i uzupełnienie bazy technicznej, jaką dysponuje radio i telewizja. Dąży się do poprawy słyszalności programów radiowych na falach długich, średnich, krótkich i ultrakrótkich, do objęcia jak największej połaci kraju siecią nadawczą radia i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-5.20" who="#PosełMariaLipka">Zasięg radiostacji nadających na falach ultrakrótkich obejmie 91 proc. terytorium kraju zamieszkałego przez 93 proc. ludności.</u>
+          <u xml:id="u-5.21" who="#PosełMariaLipka">Program telewizji zwiększy swój zasięg do 74–76 proc. powierzchni kraju. Na ten cel przeznaczono limit inwestycyjny około 56 mln zł. Równocześnie resort łączności planuje budowę 2 ośrodków nadawczych dla emisji drugiego programu TV. Przewiduje się rozpoczęcie nadawania programu drugiego na rok 1968 najpierw przez ośrodek warszawski, a następnie łódzki.</u>
+          <u xml:id="u-5.22" who="#PosełMariaLipka">Nakłady inwestycyjne Komitetu w bieżącej, 5-latce przewyższają nakłady ubiegłej 5-latki o około 80 proc. W bieżącej 5-latce, poza inwestycją centralną, gros wysiłków będzie skierowanych na modernizację i uzupełnienie sprzętu w rozgłośniach regionalnych i doinwestowanie w sprzęt techniczny terenowych ośrodków TV.</u>
+          <u xml:id="u-5.23" who="#PosełMariaLipka">Na wszystkich falach radia przedłużony zostanie czas nadawania audycji, w dalszym ciągu kontynuowane będzie wiązanie audycji w określone bloki programowe, rozbudowane zostaną audycje problemowe, ekonomiczne, światopoglądowe oraz artystyczne, o charakterze ambitniejszym niż dotychczas. Szczególnie atrakcyjny będzie program trzeci (mikrosłuchowiska, scenki rodzajowe, nowości muzyki rozrywkowej itd.). Udział programów lokalnych w programie ogólnopolskim będzie się nadal powiększał.</u>
+          <u xml:id="u-5.24" who="#PosełMariaLipka">Czas nadawania pierwszego programu telewizyjnego wzrośnie do 9 godzin włącznie z politechniką telewizyjną - do ca 10 godz. Większą atrakcyjność i możliwość wyboru da telewidzom drugi program telewizji, który nadawać będzie program specjalistyczny, skierowany do konkretnego adresata (środowisk technicznych, naukowych, rolniczych, młodzieży akademickiej).</u>
+          <u xml:id="u-5.25" who="#PosełMariaLipka">Wzrośnie liczba filmów telewizyjnych: fabularnych - o 160 proc. średnio i krótkometrażowych ze 127 odcinków w 1966 r. do 170 w 1970 r. Udział lokalnych ośrodków telewizyjnych w programie ogólnopolskim wzrośnie do około 37 proc.</u>
+          <u xml:id="u-5.26" who="#PosełMariaLipka">Pomimo szeregu trudności należy stwierdzić, że bieżący plan pięcioletni w zestawieniu z minioną 5-latką, oznacza poważny postęp. Bieżący plan 5-letni ma zmodernizować i poszerzyć bazę techniczną i stworzyć możliwości znacznego rozwoju radia i telewizji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00016-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00016-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..9770683
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00016-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00016-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 16/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 16/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:16</note>
+        <note type="sessionNo">16</note>
+        <date>1966-12-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaBłajszczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Błajszczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKaczor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kaczor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławRógŚwiostek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Róg-Świostek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławLorentz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Lorentz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaKról" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00016-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00016-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f411452
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00016-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,115 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 1 grudnia 1966 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD) i Wincentego Kraśki (PZPR), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- projekt NPG i budżetu państwa na rok 1967 i podstawowych założeń planu na rok 1968 w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- sprawozdania rządu z wykonania NPG i budżetu państwa za rok 1965 wraz z uwagami NIK - w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu uczestniczyli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z ministrem - Lucjanem Motyką, podsekretarzem stanu - Tadeuszem Zaorskim i dyrektorem generalnym - Stanisławem Witoldem Balickim, wicedyrektor zespołu NIK - Tadeusz Kosacz oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informację o projekcie NPG i budżetu państwa na 1967 r. i podstawowych założeniach planu na 1968 r. w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki, przedstawił Minister Kultury i Sztuki Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMariaLipka">Uwagi podkomisji do spraw upowszechnienia kultury, przedstawił poseł Roman Kaczmarek (SD).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMariaLipka">Plan na rok 1967 przewiduje wzrost liczby bibliotek publicznych o ok. 2,8 proc. i to głównie na wsi. Ten wiejski kierunek rozwoju sieci bibliotek uznać trzeba za słuszny. Mimo osiągniętych postępów nie widać jeszcze perspektyw szybkiej organizacji pełnej sieci bibliotek wiejskich. Wiele braków obserwuje się w stanie wyposażenia bibliotek i ich księgozbiorów. Szczególnej wagi jest kwestia jakości księgozbiorów, których część stanowią książki niepełnowartościowe. Selekcja książek nieaktualnych i zniszczonych przebiega zbyt powoli.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMariaLipka">Podkomisja uważa, iż gwałtowna urbanizacja, zmiany demograficzne oraz zmiany gęstości zaludnienia zmuszają do rewizji sieci bibliotek w największych miastach, a także do przeobrażania struktury ich księgozbiorów oraz zmiany form pracy z czytelnikami.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełMariaLipka">Zwraca uwagę fakt pomijania w miejskim osiedlowym budownictwie spółdzielczym pomieszczeń na biblioteki publiczne z czytelniami. Podkomisja uważa, iż należy wprowadzić obowiązek normatywnego uwzględniania w budownictwie spółdzielczym lokali na biblioteki w ilości co najmniej jedna placówka tego typu na 10 tys. mieszkańców.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełMariaLipka">Preliminowane w budżetach terenowych środki na zakup książek dla bibliotek nie zaspokajają potrzeb. Istnieją ponadto w rozmiarach tych środków rażące dysproporcje: tak np. w 1965 r. w miastach powiatu niemodlińskiego wydano na ten cel 12 zł na jednego mieszkańca, a w powiecie lęborskim - 46 groszy. Na wsi sytuacja jest jeszcze gorsza: gdy w powiecie Nidzica przeznaczono w tym czasie 5 zł na osobę, to w bogatym powiecie wodzisławskim - zaledwie 8 groszy.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełMariaLipka">Podkomisja pilnie śledzi troskę rad narodowych o podległe im placówki kulturalne i notuje w tym zakresie postęp. Najwięcej obaw dostarczają tu jednak zamierzenia władz pięciu największych miast w Polsce; w miastach tych przyrost placówek kulturalno-oświatowych jest minimalny.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełMariaLipka">Perspektywy realizacji zadań w zakresie upowszechnienia kultury na rok przyszły nie są najlepsze, jeśli się zważy, iż w roku 1966 nie zostaną w pełni wykonane zamierzenia w dziedzinie budowy domów kultury, gromadzkich ośrodków kultury i 300 świetlic wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełMariaLipka">Podkomisja wyraża nadzieję, iż dorobek Kongresu Kultury Polskiej oraz ogólnonarodowej dyskusji przedkongresowej zostanie wykorzystany w trakcie realizacji planu w latach 1967–1968.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełMariaLipka">W imieniu podkomisji do spraw kinematografii koreferat przedstawiła poseł Eugenia Błajszczak (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełMariaLipka">Założenia planu na rok przyszły przewidują nieznaczny wzrost produkcji filmów fabularnych oraz średnio i krótkometrażowych. Jedynie w zakresie filmów dla telewizji wzrost jest znaczniejszy i wyrażać się będzie produkcją o 43,5 proc. większą niż w roku bieżącym. Objawem szczególnie pozytywnym jest fakt, iż połowa przewidywanych filmów poświęcona będzie problematyce współczesnej. W produkcji filmów o charakterze dokumentalnym znajdzie wyraz 50 rocznica Rewolucji Październikowej, którą obchodzić będziemy w roku przyszłym. Ogólnie stwierdzić należy, że plan produkcyjny kinematografii jest określony istniejącymi mocami produkcyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełMariaLipka">Podkomisja zwraca uwagę na niedobór środków finansowych niezbędnych do zwiększenia produkcji filmów barwnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełMariaLipka">W dziedzinie rozpowszechniania filmów rysuje się znaczna poprawa w związku z przewidywanymi dostawami w roku przyszłym 220 projektorów szerokotaśmowych produkcji krajowej. Umożliwi to modernizację kin pracujących obecnie w oparciu o projektory 16-milimetrowe. Nie wolno jednak tracić z oczu, że w r. 1965 plan rozwoju sieci kin państwowych nie został w pełni zrealizowany. Szereg kin zostało zamkniętych ze względu na zły stan techniczny. Brak środków na budowę nowych obiektów sprawia, że wskaźnik liczby miejsc w kinach na 1 tys. mieszkańców zmniejszy się jeszcze w roku przyszłym w stosunku do roku bieżącego.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełMariaLipka">Podkomisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełMariaLipka">- podjęcie energiczniejszych starań o zwiększenie ilości taśmy kolorowej i sukcesywne zwiększanie krajowej produkcji filmów barwnych;</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełMariaLipka">- rozwijanie akcji świadczenia usług filmowych dla kontrahentów zagranicznych;</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełMariaLipka">- usprawnienie reklamy kinowej;</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełMariaLipka">- zwiększenie troski o właściwy poziom produkowanych filmów, poświęconych problematyce współczesnej;</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełMariaLipka">- podjęcie starań o budowę nowych kin w tych ośrodkach przemysłowych, które posiadają wyraźny niedostatek miejsc w kinach;</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełMariaLipka">- skoordynowanie terminów wyświetlania filmów pomiędzy kinematografią i telewizją;</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełMariaLipka">- zaopatrzenie statków Polskiej Żeglugi Oceanicznej w szerokotaśmowe projekty filmowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełMariaLipka">Uwagi do projektu Planu i budżetu Ministerstwa Kultury i Sztuki w imieniu Podkomisji Ochrony Zabytków, Muzeów i Plastyki przedstawił poseł Stanisław Lorentz (SD).</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełMariaLipka">Podkomisja postuluje podjęcie wstępnych przygotowań do obchodów roku kopernikowskiego w 1973. Międzynarodowe znaczenie tych obchodów, żywe zainteresowanie jakie budzą one w wielu krajach, wszystko to wymaga powołania pod auspicjami resortu Kultury i Sztuki organu roboczego o charakterze ogólnym, który zająłby się problematyką przygotowań.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełMariaLipka">Zakres prac jakie można będzie podjąć w dziedzinie ochrony zabytków w roku przyszłym nie jest wielki. Konieczne jest zrewidowanie warunków, w jakich pracują oddziały terenowe przedsiębiorstwa konserwacji zabytków. Nie we wszystkich przypadkach wnioski o skreślenie zabytków z rejestru wskutek zniszczenie są słuszne i uzasadnione. Wnioski takie powinny być opiniowane przez Radę Kultury i Sztuki. Zwrócić trzeba uwagę, że daleko ważniejszym i cenniejszym z punktu widzenia historii i kultury jest ochrona i konserwacja całych zespołów zabytkowych niż pojedynczych zabytków.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełMariaLipka">Dlatego też uznać trzeba za niewłaściwy brak konserwacji małych zespołów miejskich w wielu prowincjonalnych miasteczkach.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełMariaLipka">Polityka w zakresie ochrony zabytków jest słuszna. Prace prowadzone są prawidłowo. Chodzi tylko o uzyskanie maksimum efektów i jak najbardziej celowe wykorzystanie skromnych kredytów przyznawanych na ochronę zabytków. Należałoby ściślej związać problem ochrony zabytków z problemem rozwoju turystyki. W Polsce wiele obiektów i zespołów zabytkowych nadaje się do tego celu.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełMariaLipka">W związku z likwidacją SFOS zmniejszył się zakres możliwości kredytowania opieki nad zabytkami. Trzeba zastanowić się z jakich środków zrekompensować tę stratę.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PosełMariaLipka">Przewiduje się uruchomienie 14 nowych muzeów przeważnie regionalnych. Notujemy ogromny pęd do tworzenia nowych placówek muzealnych. Zgłoszone są w tej sprawie liczne inicjatywy. Obecnie nie ma warunków tworzenia nowych, dużych placówek muzealnych, chociaż potrzeby takie istnieją.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PosełMariaLipka">W naszym muzealnictwie mamy osiągnięcia na skalę światową, żeby wymienić tylko muzeum w Wieliczce. Cennym obiektem jest tworzone Muzeum Etnograficzne w Warszawie. Muzea nasze nie mają najłatwiejszych warunków pracy. Nie budujemy nowych obiektów muzealnych, albo budownictwo to postępuje zbyt wolno. Tylko część sal muzealnych może być otwierana z powodu braku personelu.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PosełMariaLipka">Rozwój patronatu zakładów pracy przy gorącym poparciu rad narodowych nad plastyką jest zjawiskiem pozytywnym. Stosunek resortu do tych cennych inicjatyw jest jak najbardziej słuszny. W tym zakresie powstał socjalistyczny mecenat kulturalny. Podkreślić należy pozytywny wpływ jaki wywarł Kongres Kultury na atmosferę wokół spraw związanych z problematyką rozwoju kulturalnego, zawłaszcza regionów dotąd zacofanych pod tym względem.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PosełMariaLipka">Uwagi podkomisji prasy i wydawnictw przedstawił poseł Stanisław Mojkowski (PZPR). Z zadowoleniem stwierdzić trzeba, że plan przewiduje dalszy wzrost nakładów książek i ilości wydanych tytułów.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PosełMariaLipka">Niezadowalający jest natomiast fakt wydłużania się cyklu produkcyjnego książek. Na wydanie książki z literatury pięknej potrzebnych było w 1962 r. 114 dni, a w 1965 r. już 204 dni. Największe trudności powstają na odcinku poligrafii. Resort przywiązuje dużą wagę do programu wydawniczego, ale mniejszą nieco do praktycznej jego realizacji. Znacznego usprawnienia wymaga w procesie wydawniczym kooperacja między chemią dostarczającą farby, wytwórniami papieru, zakładami poligraficznymi a wydawnictwami. Obecnie poligrafia dyktuje nie tylko terminy, ale niekiedy również i warunki druku.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PosełMariaLipka">W planie przewidziano znaczny wzrost ilości księgarń. Najwięcej uwag budzi niewłaściwy jeszcze stosunek do księgarzy, których niekiedy traktuje się wyłącznie jako kupców. Tymczasem są to działacze frontu upowszechniania kultury. Nie docenia się roli propagandy księgarskiej.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PosełMariaLipka">Uwagi podkomisji do spraw muzyki, teatru oraz instytucji muzycznych przedstawił poseł Stanisław Kaliszewski (SD):</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#PosełMariaLipka">Środki finansowe przeznaczone na ten dział zabezpieczają w zasadzie wszystkie podstawowe wydatki.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#PosełMariaLipka">Zwrócić trzeba uwagę na niedomagania w procesie produkcji płyt. Tłoczenie płyt odbywa się albo w starej wytwórni w Warszawie, albo w odległych Pionkach. Proces nagrań i tłoczenia płyt winien odbywać się w jednym miejscu, tym bardziej że produkt wytwórni płyt musi podlegać bieżącej kontroli artystycznej. Należy zmodernizować istniejący w Warszawie zakład nagrań i tłoczenia płyt. Zwrócić należy uwagę - o czym była już niejednokrotnie mowa - na złą jakość masy używanej do produkcji płyt oraz na brak dobrych adapterów.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#PosełMariaLipka">W niektórych teatrach przewiduje się zbyt niską frekwencję, np. w Teatrze Polskim. Odbiega to od wysokiej frekwencji w Teatrze Wielkim, osiągniętej ostatnio m.in. dzięki słusznym posunięciom resortu i dyrekcji w dziedzinie repertuarowej i w dziedzinie organizacji widowni.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#PosełMariaLipka">Rozpatrując działalność „Pagartu”, zwrócić trzeba uwagę na korzyści wynikające z ograniczenia importu pewnego typu imprez nie przyczyniających się do podnoszenia poziomu życia kulturalnego. Uznając za słuszne prezentowanie za granicą naszych zespołów i solistów, należy w większym stopniu zwrócić uwagę na racjonalną politykę gospodarowania kadrami w tym zakresie; chodzi o to, aby wyjazdy naszych czołowych artystów na długoletnie kontrakty, nie zubożyły naszego życia teatralnego i muzycznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#PosełMariaLipka">Na pytania posłów: Marii Lipki (ZSL), Mariana Kubickiego (ZSL), Jarosława Iwaszkiewicza (bezp.), Alicji Musiałowej (PZPR) i Stanisława Kaliszewskiego (SD) odpowiedzi udzielił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka. Stwierdził on m.in., że - zdaniem resortu - całokształt prac związanych z wytwarzaniem płyt wyższego gatunku powinien być skoncentrowany w zakładzie nagrań. Podejmie się wszelkie kroki, aby zmodernizować zakłady nagrań i tłoczenia płyt. Resort podpisał z GKKFiT porozumienie w sprawie korzystania z obiektów sportowych i placówek kulturalnych z wzajemną korzyścią, Chodzi o pełniejsze wykorzystanie obiektów sportowych do działalności kulturalnej, a domów kultury - do prowadzenia różnych form działalności sportowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#PosełMariaLipka">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanKaczor">Biblioteki terenowe skarżą się na niewystarczające fundusze przeznaczone na zakup książek. Zmniejsza to możliwość popularyzacji literatury, zarówno współczesnej jak i klasyków. Bibliotekarze zwracają również uwagę na złe warunki lokalowe oraz niedostateczne środki na wyposażenie bibliotek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Na okładkach płyt zamieszczane są objaśnienia dotyczące nagrań. Ich tłumaczenia na języki obce roją się od błędów. Jest to zjawisko nagminne, mimo że płyty te są eksportowane za granicę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Realizacja inwestycji kulturalnych uzależniona jest w wielkim stopniu od inicjatywy społecznej. W środowiskach wiejskich powstaje tą drogą wiele domów kultury i świetlic, ale znaczna część miast powiatowych nie posiada domów kultury, ponieważ społeczeństwo nie wykazało tam koniecznej inicjatywy.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Rady narodowe powinny bardziej interesować się losami klubo-kawiarni „Ruch”. Nie wystarczy sam zakup sprzętu, należy przeznaczyć fundusze na jego konserwację, na poprawę sytuacji lokalowej tych klubów. W chwili obecnej fundusze społeczne nie wystarczają na potrzeby klubów, których jest coraz więcej.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Plany wydawnicze powinny uwzględniać niektóre pozycje opracowywane pod auspicjami towarzystw regionalnych.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Rozszerzyć należy wymianę polskich i radzieckich zespołów artystycznych, działających na terenach przygranicznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Obawiam się, że projektowane wydawnictwo kieszonkowe, propagujące literaturę piękną, pogłębi jeszcze i tak ogromny niedobór papieru (projektuje się w ramach polskich pocket-booków wydawanie co tydzień nowego tytułu).</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Resort kultury powinien zainteresować się ośrodkami polonijnymi, które w ramach swych skromnych możliwości upowszechniają polską sztukę, muzykę, literaturę. Ośrodki te zwracają się o pomoc do polskich władz. Sądzę, że należy nawiązać współpracę z większymi zespołami, a wszystkim udzielać jak najdalej idącej pomocy.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Należy zwiększyć opiekę nad istniejącymi przy wielu klubach wiejskich muzeami regionalnymi. W ich zbiorach znajduje się wiele cennych zabytków kultury ludowej. Należy również rozwijać mecenat nad twórcami ludowymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławLorentz">Muzea muszą szereg prac typu konserwatorsko-muzealnego prowadzić poprzez „Pracownie Sztuk Plastycznych”. Zwiększa to koszty. Należy dążyć albo do rozwoju pracowni muzealnych, albo też zrewidować cenniki obowiązujące w PSP.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełTeresaKról">Poziom pracy kulturalnej zależy od kadry pracowników kultury. Resort powinien szeroko rozwijać szkolenie tej kadry.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMariaLipka">Konieczne jest większe zaangażowanie wydziałów kultury rad narodowych i powiatowych domów kultury w sprawy klubo-kawiarni wiejskich. Placówkom tym należy udzielać bardziej wszechstronnej pomocy i instruktażu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełStanisławKaliszewski">Celowe wydaje się podjęcie przez Ministra Kultury i Sztuki starań zmierzających do tego, aby w zależności od lokalnych potrzeb, pewna część środków SFBSil mogła być przeznaczana na budowę obiektów kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełStanisławKaliszewski">Dodatkowych wyjaśnień do problemów poruszonych w dyskusji udzielił Minister Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełStanisławKaliszewski">Komisja przyjęła projekt NPG i budżetu państwa na 1967 r. i podstawowych założeń planu na 1968 r. w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełStanisławKaliszewski">Komisja przyjęła również sprawozdanie rządu z wykonania NPG i budżetu państwa za 1965 r. wraz z uwagami NIK w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki - bez zastrzeżeń. (Sprawozdanie resortu wraz z uwagami zespołu NIK było przedmiotem debaty Komisji na posiedzeniu w dniu 29 czerwca 1966 r.)por. BPS/209/IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełStanisławKaliszewski">O PROJEKCIE NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO I BUDŻETU NA 1967 r. ORAZ PODSTAWOWYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA 1968 r. MINISTERSTWA KULTURY I SZTUKI Informacja złożona przez Ministra Kultury i Sztuki - Lucjana Motykę na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 1 grudnia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełStanisławKaliszewski">Dominującym akcentem w naszym współczesnym życiu kulturalnym był tegoroczny Kongres Kultury Polskiej, kończący w zasadzie obchody związane z tysiącleciem naszej państwowości. Zarówno dyskusja przedkongresowa, jak i przebieg samego Kongresu i wstępne oceny jego znaczenia, wskazują na niebywałe zaktywizowanie środowisk twórczych i kręgów działaczy kulturalnych, ożywienie społecznego ruchu kulturalnego i rozbudzenie dużego zainteresowania całego społeczeństwa sprawami historii narodu, naszej kultury i jej treści współczesnej. Resort dążyć będzie do utrzymania tego klimatu zainteresowania sprawami kultury w społeczeństwie, pogłębiania treści działania wszystkich placówek i urządzeń kulturalnych oraz uzupełniania ich sieci tam, gdzie na mapie kulturalnej kraju występują białe plamy.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełStanisławKaliszewski">W projekcie planu na 1967 r. przewiduje się wydatki na kulturę z budżetu centralnego w wysokości 857 mln zł. Na inwestycje przeznacza się 324 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełStanisławKaliszewski">W roku 1967 wydawnictwa otrzymają o 3,7 proc. więcej papieru na druk książek i o 1,4 proc. więcej na wydawnictwa periodyczne w porównaniu z rokiem 1966. Przydziały papieru na rok 1968 są analogiczne, jak w roku 1967.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełStanisławKaliszewski">W strukturze wewnętrznej planu wydawniczego na rok 1967 charakterystyczne są nowe edycje podręcznikowe, związane z nowym etapem reformy systemu oświatowego i szkolnictwa zawodowego oraz zamierzenia wydawnicze w zakresie polskich „pocket-booków”. Wychodząc naprzeciw postulatom bibliotekarzy, księgarzy i odbiorców podjęto próbę zhierarchizowania pewnych grup wydawnictw i stworzenia, jako trzonu wydawniczego, tzw. planu podstawowego. Akcentem politycznym planu będą publikacje związane z 50-tą rocznicą Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej. W zakresie literatury pięknej będziemy kontynuowali tendencje z 1966 r. podnoszenia nakładu poczytnych książek i ustalania nakładów masowych dzieł klasyków i autorów współczesnych.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełStanisławKaliszewski">Główny kierunek poszukiwań twórczych naszych filmowców - to oczywiście problematyka dnia dzisiejszego - współczesność i zaangażowanie społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełStanisławKaliszewski">W klimacie odradzania się faszyzmu w NRF zainteresowania naszych twórców kierują się też do przeszłości wojennej i okupacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełStanisławKaliszewski">Projekt planu na rok 1967 przewiduje wyprodukowanie 26 filmów fabularnych oraz sześciu serii w 42 odcinkach filmów telewizyjnych. W związku z 50 rocznicą Rewolucji Październikowej przygotowuje się film „Polacy w Rewolucji Październikowej”. Produkcja filmów popularno-naukowych, dokumentalnych, szkolnych instruktażowych, animowanych będzie utrzymana na poziomie zbliżonym do produkcji roku bieżącego.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełStanisławKaliszewski">W planie rozpowszechniania filmów w roku 1967 nowym elementem będzie uruchomienie dwóch kin wyświetlających filmy na taśmie 70 mm. Zaplanowano wprowadzenie na ekrany 8 takich filmów zagranicznych w wersji językowej polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełStanisławKaliszewski">W roku 1967 nastąpi dalsze zmniejszanie się ilości kin ruchomych i stałych. Liczba kin ruchomych (oświatowych) zmniejsza się w związku z zaopatrywaniem się szkół we własne aparaty projekcyjne. W związku z niezadowalającym stanem wielu terenowych kin stałych, resort przystąpi do realizacji programu modernizacji istniejącej sieci kin. Remonty kin, rozszerzanie się wpływów telewizji, rozwój innych form życia kulturalnego, sportowego, turystycznego sprawiają, że nie należy spodziewać się w roku przyszłym wzmożonej frekwencji w kinach.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełStanisławKaliszewski">Teatr Wielki ma w swoim planie na rok przyszły 8 premier i 310 przedstawień. Przewiduje się, że w roku 1967 Teatr Wielki odwiedzi 468 tys. widzów. Jest rzeczą oczywistą, że frekwencja w teatrach zależy od profilu tematycznego oraz, co nie wszystkie teatry biorą pod uwagę, od akcji organizowania widowni, wychowania widza teatralnego. Liczymy na rozwój tej akcji, jak również akcji „wieś bliżej teatru” oraz na uatrakcyjnienie repertuaru. Na poważny wzrost liczby widzów planowanej na rok 1967 w operach i operetkach wpłynie oddanie nowego gmachu opery w Łodzi. W roku 1967 nastąpi rozszerzenie działalności instytucji muzycznych i estradowych w uzdrowiskach i miejscowościach wczasowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełStanisławKaliszewski">Zespoły Pieśni i Tańca „Śląsk” i „Mazowsze” mają dać w kraju 200 koncertów, których słuchać będzie 520 tys. osób. Planuje się również rozszerzenie akcji popularyzacji muzyki dla młodzieży szkolnej oraz zwiększenie liczby koncertów.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PosełStanisławKaliszewski">W dziedzinie wymiany artystycznej z zagranicą plan na rok 1967 zakłada wzrost występów naszych artystów za granicą, a poważne ograniczenie imprez z udziałem artystów zagranicznych. Jest to związane ze spadkiem frekwencji na imprezach zespołów i solistów zagranicznych. Akceptujemy takie zamierzenia repertuarowe „Pagartu”, które bazuje na przewidywaniu dobrej frekwencji.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PosełStanisławKaliszewski">Zjednoczone Przedsiębiorstwa Rozrywkowe uruchomią w końcu przyszłego roku cyrk stały w Warszawie. Objazdową działalność będzie prowadzić 9 cyrków. W planie mamy przyjazd do Polski cyrku lub programu rewii „Variete” z zagranicy. Umowa ze stroną amerykańską na występy zespołu polskiego w USA będzie przedłużona i na rok 1967.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PosełStanisławKaliszewski">Wysiłki resortu zmierzające do uporządkowania rynku plastycznego zostały uwieńczone na razie stworzeniem formalno-prawnych ram działalności oraz ustaleniem zasad i trybu dokonywania oceny i wyceny artystycznej z zakresu plastyki. Spowodowało to wzrost zleceń dla „Pracowni Sztuk Plastycznych”, na wykonanie których przyznano dodatkową kwotę na honoraria w wysokości 30 mln zł. Planuje się rozwój działalności społecznej PSP polegającej na zakładaniu klubów młodych plastyków dla absolwentów ASP.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PosełStanisławKaliszewski">Plan na rok 1967 w pionie muzealnictwa i ochrony zabytków przewiduje stworzenie lepszych warunków pracy, przeprowadzenie niezbędnych remontów, wznowienie działalności muzeum etnograficznego w Warszawie i Muzeum Zup Krakowskich w Wieliczce. Sieć muzeów terenowych zostanie uzupełniona 14 nowymi placówkami. Muzea prowadzą cenną działalność popularyzatorską i dydaktyczno-wychowawczą. Na ochronę zabytków wyasygnuje się w roku przyszłym kwotę o blisko 5,9 mln zł wyższą niż w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-10.20" who="#PosełStanisławKaliszewski">Centralne Biuro Wystaw Artystycznych przygotowało na 1967 r. 104 wystawy oraz 160 pokazów wystawowych. Dużym osiągnięciem naszej grafiki w roku bieżącym były wyniki I Biennale Plakatu w Warszawie. Impreza ta zostanie utrzymana, następne Biennale odbędzie się w 1968 r. Z ciekawszych ekspozycji planowanych na 1967 r. należy wymienić wystawę 25-lecia PPR, wystawę malarstwa Eibischa, wystawę malarstwa francuskiego, angielskiego XVIII i XIX wieku, „Sztuka Wikingów” z Norwegii i inne. Za granicę wysyłamy wystawy współczesnego malarstwa do Skandynawii, polskiej tkaniny średniowiecznej do Szwecji, malarzy prymitywistów do NRF. Weźmiemy także udział w...</u>
+          <u xml:id="u-10.21" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-10.22" who="#PosełStanisławKaliszewski">... Biennale organizowanych za granicą.</u>
+          <u xml:id="u-10.23" who="#PosełStanisławKaliszewski">Plan przewiduje rozwój sieci urządzeń kulturalnych: bibliotek, ośrodków kultury i świetlic wiejskich. Poważnie też wzrośnie zakup książek dla bibliotek powszechnych, m.in. dla bibliotek wiejskich o 215,8 tys. książek. Planuje się rozszerzenie działalności oświatowej prowadzonej przez biblioteki. Dużą pomoc w organizowaniu tych programów okazują koła przyjaciół bibliotek, koła miłośników książki itp.</u>
+          <u xml:id="u-10.24" who="#PosełStanisławKaliszewski">W dziedzinie kształcenia kadr artystycznych, plan na rok 1967 nie zawiera większych zmian w porównaniu z rokiem 1966. Od 1 stycznia 1967 uruchomione zostaną zaoczne studium oświaty i kultury dorosłych oraz od września 1967 szkoła cyrkowa w Julinku. Budżet szkolnictwa zawodowego będzie o 16,2 proc. wyższy od przewidywanego wykonania w 1966 r. Plan szkolenia na kursach stacjonarnych obejmuje 2 265 słuchaczy.</u>
+          <u xml:id="u-10.25" who="#PosełStanisławKaliszewski">Wartość produkcji globalnej pionu przemysłowego resortu w 1967 r. wzrośnie o 6,4 proc.; m.in. poważnie rozszerzy się produkcja płyt gramofonowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.26" who="#PosełStanisławKaliszewski">W projekcie planu inwestycyjnego na lata 1967–1968 nadal dominują inwestycje przemysłowe, zwłaszcza przemysłu poligraficznego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00017-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00017-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a70911c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00017-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00017-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 17/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 17/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:17</note>
+        <note type="sessionNo">17</note>
+        <date>1966-12-06</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00017-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00017-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b6a1a40
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00017-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,61 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 2 grudnia 1966 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Stanisława Kaliszewskiego (SD) i Mariana Kubickiego (ZSL), rozpatrzyła projekt NPG i budżetu państwa na 1967 r. i podstawowych założeń planu na 1968 r. jak również sprawozdanie rządu z wykonania NPG i budżetu państwa w 1965 r. wraz z uwagami NIK w częściach dotyczących: Komitetu DS. Radia i Telewizji, RSW „Prasa” i Polskiej Agencji Prasowej PAP.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Komitetu DS. Radia i Telewizji z przewodniczącym - Włodzimierzem Sokorskim i zastępcami przewodniczącego - Stefanem Stefańskim, Henrykiem Wernerem i Edwardem Uzdańskim, przedstawiciele Zarządu Głównego RSW „Prasa” z wiceprezesami - Edmundem Królem i Bronisławem Stępniem, przedstawiciele Polskiej Agencji Prasowej PAP z redaktorem naczelnym - Michałem Hofmanem, podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski, wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Kosacz oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Instytucje, których projekty planu i budżetu rozpatrywano, dostarczyły Komisji wcześniej szczegółowe materiały, obrazujące planowane zamierzenia i preliminowane środki finansowe na ich realizację.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Uzupełniającą informację o projekcie NPG i budżetu państwa na 1967 r. oraz podstawowych założeniach planu na 1968 r. w części dotyczącej Komitetu DS. Radia i Telewizji złożył przewodniczący Komitetu - Włodzimierz Sokorski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Przewiduje się, że w latach 1967-1968 liczba radioabonentów utrzymywać się będzie na dotychczasowym poziomie, liczba teleabonentów wzrastać będzie w dotychczasowym tempie. Należy oczekiwać, że liczba teleabonentów zbliży się w końcu przyszłego roku do 3 mln, zaś w końcu 1968 r. przekroczy 3,3 mln.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W roku przyszłym wpłaty z tytułu opłat teleabonenckich wyniosą już dwa razy tyle, co dochody z tytułu radio-abonamentu. Wydatki na telewizję w roku przyszłym osiągną już 50 proc. globalnych wydatków Komitetu.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Program radiowy w 1967 r. wzrośnie o 3,2 proc., głównie dzięki zwiększeniu programu III i programów terenowych, zaś program telewizyjny wzrośnie o ok.15 proc., przy czym wzrost dotyczy głównie audycji politechniki telewizyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Dążyć się będzie do rozszerzenia programu artystycznego telewizji oraz większego wykorzystania produkcji filmowej telewizji w programie „żywym”.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Uzupełniającą informację na temat programu rozbudowy bazy technicznej radia i telewizji w latach 1967-1968 złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Równolegle ze wzrostem sieci teleabonentów następuje rozbudowa bazy technicznej telewizji. W końcu 1965 r. czynnych było w kraju 17 stacji telewizyjnych dużej mocy, które umożliwiały odbiór programów telewizyjnych przez około 80 proc. mieszkańców Polski. W roku bieżącym oddana została do eksploatacji kolejna stacja dużej mocy w Kielcach, a w latach 1967-1968 uruchomione zostaną stacje dużej mocy w okolicach Łodzi i w Olsztynie, co pozwoli na odbiór programu i telewizji przez ponad 90 proc. ludności. Dla poprawy ciągłości pracy stacji i warunków technicznych emisji podejmuje się szereg środków, m.in. instaluje się nadajniki rezerwowe, które już obecnie pozwoliły na znaczne zmniejszenie odsetka przerw w emisji programu. Równocześnie kontynuowana będzie budowa linii radiowych warunkujących poprawę wymiany programu telewizyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Główny wysiłek w latach 1967-1968 skoncentrowany będzie na budowie rozgłośni radiowo-telewizyjnej w Warszawie. Budowa tej nowoczesnej bazy studyjnej telewizji warszawskiej zostanie zakończona w końcu 1968 r. bądź w pierwszej połowie 1969 r. Równocześnie rozbudowywana i modernizowana będzie baza filmowa warszawskiej telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Ponadto w roku przyszłym kontynuowana będzie budowa nowego studia telewizyjnego w Krakowie, którego oddanie do eksploatacji przewiduje się na rok 1968. Także w roku przyszłym wyposażone zostanie nowo zbudowane studio telewizyjne we Wrocławiu i zapoczątkowana będzie budowa zaplecza wrocławskiej telewizji, możliwa dzięki znacznemu udziałowi finansowemu władz terenowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W dziedzinie radiofonii przygotowuje się aktualnie dokumentację nowej stacji długofalowej, która umożliwi dobry odbiór programu I na terenie całego kraju; zakończenie budowy tej stacji przewiduje się na rok 1970. Program na falach średnich i ultrakrótkich jest odbierany aktualnie na około 60 proc. powierzchni kraju, zamieszkiwanej przez 72 proc. ludności. Celem rozszerzenia zasięgu audycji nadawanych na falach średnich i ultrakrótkich w latach 1967-1968, kontynuowane będzie zwiększanie mocy stacji średnich i instalowanie nowych nadajników UKF. Warto zaznaczyć, że udział radioodbiorników z zakresem UKF w globalnej produkcji odbiorników stale wzrasta i w 1970 r. już około 2 mln abonentów będzie mogło odbierać program na falach ultrakrótkich.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Kontynuowana będzie modernizacja bazy studyjnej radiofonii. W latach 1967-1968 zakończona zostanie całkowita modernizacja bazy transmisyjnej radia.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Koreferat podkomisji DS. radia i telewizji przedstawił poseł Marian Kubicki (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Podkomisja, dokonując wizytacji szeregu ośrodków regionalnych Polskiego Radia, stwierdziła zarówno poważny dorobek tych ośrodków jak też szereg trudności i braków. Baza studyjna rozgłośni regionalnych wymaga modernizacji i znacznych uzupełnień. Najpilniejsze potrzeby w tej dziedzinie występują w Białymstoku, Gdańsku, Poznaniu i Kielcach.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Podkomisja stwierdziła szereg trudności przy budowie rozgłośni radiowo-telewizyjnej w Warszawie, wynikających z jej skomplikowanego i unikalnego charakteru oraz braków kadrowych i materiałowych w przedsiębiorstwie wykonawczym. W związku z tym, oddanie do użytku pierwszych 2-ch studiów telewizji, które miało nastąpić z końcem bieżącego roku, zostało opóźnione i planuje się ich uruchomienie w II kwartale 1967 r. Terminowe wyposażenie techniczne rozgłośni radiowo-telewizyjnej uzależnione będzie od dotrzymywania zobowiązań przez krajowych producentów urządzeń i centrale handlu zagranicznego. Wymagać to będzie dużej mobilizacji Zakładów Wytwórczych Urządzeń Radia i Telewizji „Fonia” i Warszawskich Zakładów Telewizyjnych. Sprzęt produkowany przez te zakłady w znacznym stopniu będzie miał charakter prototypowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Należy podkreślić poważne osiągnięcia radiostacji wrocławskiej w związku z popularyzacją 20-lecia Ziem Zachodnich oraz Tysiąclecia Państwa Polskiego. Ośrodek wrocławski, mimo skromnych środków technicznych, charakteryzuje się dobrym poziomem programu. Poprawy wymaga jednak słyszalność programu radiowego i telewizyjnego oraz jakość obrazu.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Na terenie woj. zielonogórskiego należy zwiększyć zasięg programu lokalnego i ogólnopolskiego. Telewizja poznańska i ogólnopolska powinna zwiększyć liczbę programów poświęconych problematyce Ziemi Lubuskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Rozgłośnia krakowska niedostatecznie prezentuje dorobek swojego środowiska literackiego i naukowego w programach ogólnopolskich. Występują tam poważne braki sprzętu technicznego, również słyszalność rozgłośni jest nie najlepsza, ze względu na geograficzne ukształtowanie regionu.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Program radiowy ogólnopolski winien nastawiać się na konkretnych odbiorców; program I, jako masowy, powinien zawierać audycje przeznaczone dla robotników, chłopów, młodzieży, program II winien mieć bardziej rozbudowane audycje ekonomiczne, problemowe, światopoglądowe oraz artystyczne o charakterze ambitniejszym ze względu na to, że dociera przede wszystkim do wielkich miast. Powinien też zawierać bogatsze niż dotąd audycje typu informacyjno-publicystycznego o zróżnicowanym charakterze. Program III powinien być programem rozrywkowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Radio i telewizja powinny w szerszym niż dotąd stopniu popularyzować osiągnięcia terenowe, prezentować ciekawych ludzi mogących poszczycić się wybitnymi osiągnięciami w pracy zawodowej i społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Radio i telewizja niedostatecznie włączyły się do popularyzowania polityki państwa wobec wsi. Należy także stwierdzić, że występujące na wsi trudności z nabyciem tanich odbiorników radiowych oraz z naprawą odbiorników uszkodzonych, stanowią przeszkodę w rozwoju radiofonizacji wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Wzrost liczby abonentów telewizyjnych wymaga dostosowania programu do różnorodnych zainteresowań i potrzeb zwiększonej ilości telewidzów. Sprawa uruchomienia programu II-go TV ma pierwszorzędne znaczenie dla selekcji audycji i możliwości wyboru.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Podkomisja uważa za celowe częstsze niż dotychczas prezentowanie w programie ogólnopolskim specyfiki poszczególnych regionów, przystosowanie telewizyjnych transmisji imprez sportowych do aktualnych zainteresowań. Wskazane byłoby szersze wyposażenie szkół w telewizory, aby audycje szkolne stały się rzeczywistym instrumentem wychowywania i nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Bieżący plan 5-letni nie przewiduje budowy nowych ośrodków telewizyjnych w województwach, które ich dotąd nie posiadają. Jest to tendencja słuszna, ponieważ należy skoncentrować się na zaspokojeniu potrzeb istniejących ośrodków telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Roman Kaczmarek (SD), Mieczysław Grad (ZSL), Ryszard Hajduk (PZPR), Krystyna Marszałek- Młyńczak (SD), Marian Kubicki (ZSL), Stanisław Mojkowski (PZPR), Jerzy Zawieyski (bezp. „Znak”), Alicja Musiałowa (PZPR), Stanisław Kaliszewski (SD); dodatkowych wyjaśnień udzielili: przewodniczący Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierz Sokorski, wiceprzewodniczący Komitetu - Edward Uzdański, podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski i wicedyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Jan Mansfeld.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Poruszano m.in. problemy: udziału ośrodków regionalnych w ogólnopolskim programie radia i telewizji, wysokości nakładu tygodnika „Radio i Telewizja”, szybkości i sposobu przekazywania informacji w dzienniku telewizyjnym, specjalizacji aktora telewizyjnego, upowszechniania oper i muzyki symfonicznej w programie telewizyjnym oraz zwiększenia udziału muzyki poważnej w programie radiowym, jak również niektóre problemy, związane z warunkami pracy pracowników radia i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Przewodniczący Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierz Sokorski poinformował m.in., że politechnika telewizyjna cieszy się bardzo dużą popularnością, czego dowodem jest sprzedaż ok. 160 tys. podręczników przeznaczonych dla słuchaczy oraz zgłoszenie się ok. 45 tys. osób na egzamin zorganizowany przez politechnikę telewizyjną, przy współudziale komisji UNESCO.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W roku przyszłym otwarte zostanie 2-letnie studium telewizyjne dla absolwentów szkół artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Nasza telewizja przy realizowaniu programów korzysta z udziału aktorów teatralnych i filmowych. Mimo że dotychczas nie istnieje u nas specjalizacja aktora telewizyjnego, poziom artystyczny naszej telewizji jest wysoki, czego dowodem są liczne nagrody otrzymywane przez naszą telewizję na festiwalach międzynarodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Informację na temat projektu NPG i budżetu państwa na 1967 r. i podstawowych założeń planu na 1968 r. w części dotyczącej RSW „Prasa” przedstawił wiceprezes Zarządu Głównego RSW „Prasa” - Edmund Król.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Projekt planu na 1967 r. przewiduje największy na przestrzeni ubiegłych lat przyrost dostaw papieru. Gros dodatkowych przydziałów pochłonie zwiększenie nakładu dzienników. Aczkolwiek nastąpi tu znaczna poprawa, to jednak w dalszym ciągu zapotrzebowanie społeczeństwa na prasę codzienną nie będzie w pełni zaspokojone. Nakłady czasopism wzrosną tylko nieznacznie, ale dalej kontynuowany będzie proces przywracania poszczególnym czasopismom objętości, jaką miały do 1963 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">W roku przyszłym ukazywać się zaczną 2 nowe pisma popołudniowe: we Wrocławiu i Toruniu, przy czym to ostatnie stanowić będzie pierwsze codzienne pismo miejskie w ośrodku nie będącym stolicą województwa. Ponadto zacznie się ukazywać dwutygodniowy informator kulturalny Warszawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">W 1967 r. zacznie się zmniejszanie dysproporcji w możliwościach nabycia w terenie prasy centralnej i wojewódzkiej. W tym celu zwiększy się dla ośrodków wojewódzkich przydziały prasy centralnej oraz zliberalizuje limity zwrotów. Podjęte zostaną również dalsze starania, by coraz więcej ośrodków pozastołecznych otrzymywało prasę centralną z pełnym, aktualnym serwisem informacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W zamierzeniach RSW „Prasa” nie znajdą jeszcze wyrazu postulaty zgłaszane z trybuny Kongresu Kultury Polskiej w sprawie poprawy wyposażenia redakcji w nowoczesny sprzęt techniczny a to ze względu na szczupłe środki dewizowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Informacji dotyczącej projektu NPG i budżetu państwa na 1967 r. i podstawowych założeń planu na 1968 r. w części dotyczącej Polskiej Agencji Prasowej udzielił redaktor naczelny - Michał Hofman.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Polska Agencja Prasowa w roku przyszłym będzie się koncentrować na usprawnieniu przekazywania redakcjom informacji bieżącej i na rozszerzaniu informacji specjalistycznej. W 1967 r. zacznie się ukazywać biuletyn informacyjny morski i turystyczny, obok już istniejących naukowo-technicznego, rolniczego i kulturalnego. Planuje się też utworzenie nowoczesnego ośrodka dokumentacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Uwagi podkomisji prasy i wydawnictw przedstawił poseł Stanisław Mojkowski (PZPR). Podkomisja odnosi się z uznaniem do dotychczasowej działalności PAP oraz jej zamierzeń na rok przyszły. Należy podkreślić szczególną wagę rozwoju działu dokumentacji; nasze gazety rozporządzają bardzo skromnymi archiwami, co utrudnia pracę.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Bieżący serwis informacyjny PAP jest niedostatecznie wykorzystywany przez redakcje gazet. Wiąże się to z brakiem papieru, a więc małą objętością gazet. Gazety centralne w swych wydaniach prowincjonalnych powinny uwzględniać najświeższe informacje.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Działalność wydawnicza RSW „Prasa” nie zaspokaja jeszcze w pełni potrzeb rosnących rzesz czytelników i rosnących wymagań. Pozostaje ciągle aktualny postulat modernizacji i uzupełnienia bazy poligraficznej oraz zwiększenia przydziałów papieru, dzięki którym można by zwiększyć nakłady pism oraz ilość tytułów. Jest to szczególnie ważne ze względu na potrzebę wydawania przez ośrodki terenowe własnych pism, które zajmowałyby się problematyką danego regionu.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">RSW „Prasa” czyni wszystko co możliwe w ramach istniejącej bazy technicznej i uzyskiwanych środków. Jednakże w ciągu obecnej 5-latki gazety nie wrócą do objętości z 1963 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Należy powitać z zadowoleniem powołanie trzech nowych tytułów - we Wrocławiu, Toruniu i w Warszawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Inicjatywa wydania „Kulturalnego Informatora Warszawy” spotkała się z dużym zainteresowaniem czytelników.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Należy usprawnić transport gazet centralnych. Pisma stołeczne docierają punktualnie jedynie do większych ośrodków miejskich w promieniu 100 km od Warszawy. Na pozostałe tereny dostarczane są z co najmniej 24-godzinnym opóźnieniem. Ministerstwo Komunikacji powinno rozważyć możliwość uwzględnienia w rozkładach jazdy potrzeb szybkiego przewozu prasy. Pozwoliłoby to wzbogacić serwis informacyjno-publicystyczny zbyt szczupły w gazetach terenowych z powodu ich małej objętości.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Na pytania posłów: Krystyny Marszałek-Młyńczak (SD), Mariana Kubickiego (ZSL), Bohdana Czeszki (PZPR) i Stanisława Kaliszewskiego (SD) dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceprezes RSW „Prasa” - Edmund Król.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Komisja przyjęła projekt NPG i budżetu państwa na 1967 r. oraz podstawowych założeń planu na 1968 r. w częściach dotyczących: Komitetu DS. Radia i Telewizji, RSW „Prasa” i Polskiej Agencji Prasowej PAP z wnioskiem o zwiększenie przyszłorocznego budżetu RSW „Prasa” na inwestycje w poligrafii.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Komisja zatwierdziła również sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania NPG i budżetu państwa w 1965 r. w częściach dotyczących Komitetu DS. Radia i Telewizji, RSW „Prasa” i Polskiej Agencji Prasowej PAP.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00018-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00018-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b9b5e66
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00018-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00018-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 18/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 18/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:18</note>
+        <note type="sessionNo">18</note>
+        <date>1967-01-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki Zygmunt Garstecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełIrenaBaran" role="speaker">
+        <persName>Poseł Irena Baran</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKaczor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kaczor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRyszardHajduk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Hajduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławLorentz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Lorentz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaKról" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyKraśko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Kraśko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZofiaGrzebisz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zofia Grzebisz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SprawozdawcaposełMieczysławGradZSL" role="speaker">
+        <persName>Sprawozdawca poseł Mieczysław Grad (ZSL</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00018-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00018-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7bbd4bb
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00018-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,127 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">[BIULETYN]</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">[INFORMACJE]</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">KOMISJA KULTURY I SZTUKI (18)</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">[DATA]</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">26.01.1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">[SYGNATURA]</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">nr 328/IV kad.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">[TREŚĆ]</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">25 stycznia 1967 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), omówiła działalność organizacji regionalnych i stowarzyszeń kulturalnych dotowanych przez rady narodowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu - Zygmuntem Garstackim, dyrektor zespołu NIK - Jan Dominiewski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów oraz kierownik Zespołu Oświaty i Kultury CRZZ - Stanisław Orłowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Obszerne materiały Informujące o rozwoju i działalności regionalnych i lokalnych stowarzyszeń kulturalnych, opracowane przez Ministerstwo Kultury i Sztuki i Najwyższą Izbę Kontroli otrzymali posłowie na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">(Streszczenie informacji Ministerstwa Kultury i Sztuki podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Lokalne i regionalne stowarzyszenia kulturalne stanowią obecnie trwałe zjawisko w naszym życiu społeczno-kulturalnym, posiadające tendencje rozwojowe. Jednym z najistotniejszych czynników korzystnie wpływających na rozwój i działalność tego ruchu jest społeczno-polityczna i moralna atmosfera, stwarzana temu ruchowi przez władze polityczne i administracyjne. Decydujący wpływ na rozwój tych towarzystw ma również społeczne uznanie i kredyt zaufania dla ich działaczy a także korzystanie z ich doświadczeń i opinii, włączanie do współtworzenia terenowych planów rozwoju kultury i traktowanie ich jako poważnych partnerów pracy kulturalnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Regionalne stowarzyszenia kulturalne są istotnym czynnikiem społecznego ruchu kulturalnego; obok nich istnieje około 700 kół przyjaciół teatru, ponad 3 500 kół przyjaciół bibliotek, liczne kluby „Pro musica”, komitety obiektów kulturalnych itd. Renesans towarzystw regionalnych kilka lat temu zaskoczył opinię. Okazało się, że w sprzyjającym klimacie tego typu towarzystwa znalazły dużą społeczną przydatność. Zajęły one twórcze miejsce w życiu kulturalno-oświatowym i dały twórczy impuls do formowania się współczesnej koncepcji regionalizmu kulturalnego. Aczkolwiek dość istotnym elementem działalności tych towarzystw jest pielęgnowanie tradycji, to jednak ich kontakt ze współczesnym życiem i współczesnymi dążeniami środowisk jest także silny. Towarzystwa te działają dzisiaj i przeciw partykularyzmowi, i przeciw prowincjonalizmowi kulturalnemu. Zrodzony głównie przez inteligencję, zwłaszcza starszego pokolenia, dzisiaj ruch ten jest bardzo zróżnicowany społecznie, cechuje się też bardzo różnorodną skalą zainteresowań. Ruch ten prowadzi też sporą działalność wydawniczą, którą - oczywiście przy uwzględnieniu lokalnych możliwości i potrzeb - resort uważa za celową.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Ocena działalności tych towarzystw powinna uwzględniać fakt, że w przeważającej mierze są to społeczne stowarzyszenia entuzjastów i miłośników, działające często bez aparatu etatowego, a często także i bez lokali. Towarzystwom tym resort udziela pomocy, chociaż zdaje sobie sprawę, że jest ona jeszcze niewystarczająca.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">W imieniu podkomisji do spraw upowszechniania kultury uwagi i wnioski przedstawił poseł Mieczysław Grad (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Trzy lata temu Komisja rozpatrywała działalność regionalnych stowarzyszeń kulturalnych. W wyniku tej debaty podjęto trzy dezyderaty. Część spraw postulowanych w tych dezyderatach została załatwiona; ważna kwestia uproszczenia procedury finansowej obowiązującej w tych stowarzyszeniach jest nadal aktualna.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">W toku poprzedniej debaty Komisja oceniła pozytywnie ruch stowarzyszeń kulturalnych, a także stosunek władz do tego ruchu. O tym, że zrozumienie dla potrzeb tych stowarzyszeń jeszcze nie jest powszechne, świadczyć może choćby fakt, że Urząd Spraw Wewnętrznych Rady Narodowej m. st. Warszawy odmówił zarejestrowania Mazowieckiego Towarzystwa Kultury z powodu… deglomeracji.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Podkomisja zetknęła się w terenie z przykładami zupełnie fenomenalnej działalności i dorobku niektórych stowarzyszeń, pozwalającymi na sformułowanie sądu, że takich osiągnięć nie mógłby zanotować na swym koncie żaden urząd zajmujący się sprawami kultury. Już z tego powodu ruch regionalny i stowarzyszeń kulturalnych zasługuje na wielkie poparcie.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Działalność tych towarzystw jest bardzo różnorodna. Np. Towarzystwo przyjaciół Ziemi Mławskiej, grupujące około 350 osób na czele z miejscową inteligencją, wyszukało wszystkich żyjących uczestników bitwy pod Mławą we wrześniu 1939 roku, dotarło do nich i otoczyło pomocą tych, którzy znajdują się w potrzebie. To samo Towarzystwo zgrupowało pamiątki po poległym w okolicy w ostatnim okresie wojny dowódcy radzieckiego oddziału wojskowego, a następnie poprzez ambasadę radziecką w Warszawie odszukało jego ojca - kołchoźnika, którego zaprosiło na spotkania ze społeczeństwem Mławy. Poległemu dowódcy Towarzystwo wybudowało pomnik.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Innego rodzaju działalność rozwija np. Towarzystwo Przyjaciół Zakroczymia skupiające przedstawicieli wszystkich warstw społeczeństwa. Towarzystwo to zorganizowało obchody 900-lecia miasta i potrafiło wzbudzić entuzjazm pracy w czynach społecznych, tym cenniejszy, że obejmujący także młodzież.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">W towarzystwach grupą przewodnią jest z reguły inteligencja zawodowa, coraz szerzej angażuje się inteligencja techniczna. Podkomisja w trakcie swych rozmów z działaczami towarzystw zetknęła się jednak z dziwną i zaskakującą krytyką nauczycielstwa, które - jak mówiono - nie chce się angażować do pracy w towarzystwach regionalnych. Inną cechą charakterystyczną niektórych towarzystw jest sięganie po pomoc najczęściej do wojewódzkich, a nawet centralnych ogniw administracji - z pominięciem władzy lokalnej. Niekiedy dzieje się to, jak np. w Zakroczymiu, za wiedzą i aprobatą władz miejscowych, czasami jednak jest to wyrazem izolowania się towarzystw od miejscowych kierowników politycznych i administracyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">W ruchu społecznych towarzystw kulturalnych regułą, choć nie bez wyjątków, jest niechętny stosunek do etatowego aparatu kultury. Pomijając fakt, że aktyw towarzystw najczęściej góruje wykształceniem, zarobkami, prestiżem i ustosunkowaniem nad etatowymi pracownikami kultury, przyczyny tego stanu rzeczy należy, dopatrywać się także w tym, że aparat administracyjny zajmuje się przede wszystkim upowszechnianiem kultury, gdy w wielu towarzystwach silne są również aspiracje twórcze: literackie, naukowe itp. Aktualny model pracy wydziałów kultury prezydiów rad narodowych i domów kultury nie odpowiada więc w pełni aspiracjom towarzystw.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Ważna dla rozwoju towarzystw jest sprawa prasy i wydawnictw książkowych. Istniejący model czasopiśmiennictwa w Polsce nie uwzględnia należycie potrzeb tego ruchu. Również sprawa wydawnictw książkowych tych towarzystw nie doczekała się właściwego rozwiązania; nie ustalono dotychczas, kto ma te publikacje wydawać.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Duże możliwości wzmocnienia finansowego regionalnych towarzystw kulturalnych tkwią w idei członkostwa zbiorowego zakładów pracy, instytucji, organizacji. Upowszechnianie takiego członkostwa sprzyjałoby także osłabieniu pewnych tendencji izolacjonistycznych istniejących w niektórych towarzystwach. Wydaje się również celowe popieranie tworzenia kół regionalnych na wyższych uczelniach, więżących studentów ze swoim regionem.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Interesująca i godne spopularyzowania są także doświadczania stowarzyszeń działających bezpośrednio na wsi, jak np. stowarzyszenie kulturalno-oświatowe „Krakus” w Łysej Górze pow. Brzesko w woj. krakowskim, które powstało dla budowy miejscowego domu kultury i prowadzenia w nim działalności.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Regionalne i lokalne towarzystwa kulturalne spełniają doniosłą rolę w systemie demokracji socjalistycznej, jako swojego rodzaju forma samorządu kulturalnego. Mają one duże znaczenie dla wytwarzania więzi środowiskowej i opinii publicznej, stanowią też dużą szansę kolektywnego działania dla ludzi bezpartyjnych. Towarzystwa odgrywają dużą rolę we wzbogacaniu wartości życia w Polsce „powiatowej” i „gromadzkiej”, ich działalność wyzwala mieszkańców tych środowisk z kompleksu prowincji, przyczynia się do obalania rogatek kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Podkomisja proponuje uchwalenie dezyderatów postulujących: uproszczenie procedury finansowej obowiązującej w towarzystwach; rozszerzenie koncepcji wojewódzkich nagród kulturalnych w takim kierunku, by można było nimi objąć również twórczych działaczy towarzystw; poparcie idei zbiorowego członkostwa towarzystw; opracowanie koncepcji wydawniczej tego ruchu; przyspieszenie prac nad projektem ustawy o stowarzyszeniach, oraz szersze niż dotychczas uwzględnianie doświadczeń, potrzeb i dorobku towarzystw w pracach Centralnej Komisji Koordynacyjnej, mające na celu wzajemne zbliżenie tego ruchu i innych ogniw życia kulturalno-oświatowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski: Podczas kontroli przeprowadzonej w regionalnych stowarzyszeniach kulturalnych stwierdzono, że stowarzyszenia te opierają się głównie na ofiarnej pracy niewielu stosunkowo osób. Brak dopływu młodych kadr działaczy kulturalnych. Podejmowane są wprawdzie próby organizowania wspólnych akcji kulturalnych z organizacjami młodzieżowymi, ale nie wszędzie dało to w rezultacie zwiększenie udziału młodzieży w pracach stowarzyszeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Powszechnie spotykanym i przeważnie nie rozwiązanym problemem jest sprawa współpracy form oddziaływania i merytorycznego nadzoru wydziałów kultury i komisji rad narodowych nad działalnością stowarzyszeń kulturalnych. Dotyczy to zwłaszcza stowarzyszeń niedotowanych przez rady narodowe, a stanowią one około 50 proc. wszystkich działających obecnie regionalnych towarzystw kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Towarzystwa kulturalne napotykają na trudności lokalowe, nie zawsze placówki kulturalne udostępniają im - zgodnie z zarządzeniem swoje pomieszczenia. Sporo kłopotów sprawia również społecznie pracującym działaczom towarzystw, prowadzenie skomplikowanej księgowości i sprawozdawczości. Należałoby jak najszybciej przeprowadzić uproszczenie przepisów w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Pytania posłów - Ireny Baran (PZPR), Jarosława Iwaszkiewicza (bezp.), Eugenii Błajszczak (bezp.), Mariana Kubickiego (ZSL) i Stanisława Kaliszewskiego (SD) dotyczyły modernizacji i uatrakcyjnienia form działalności domów kultury, objęcia opieką przez PAN działalności stowarzyszeń kulturalnych, aktywności młodzieży w pracy tych stowarzyszeń, oraz wyników pracy towarzystw kulturalnych dotowanych centralnie.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Odpowiedzi na pytania posłów udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki:</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Obecna koncepcja profilu działalności Wojewódzkich Domów Kultury jest może nieco jednostronna, ale na taką jedynie pozwalają obecnie możliwości kadrowe i finansowe. Nie stawia się WDK zadań organizowania twórczości artystycznej, lecz pobudzania różnorakich inicjatyw, które tworzyłyby atmosferę sprzyjającą rozwojowi tej twórczości. Przykładem takich inicjatyw mogą być m.in. dni literatury w Rybniku, konkursy recytatorskie czy też koła przyjaciół teatru przy WDK. Pośredniczenie między amatorskim ruchem artystycznym i odbiorcami kultury z jednej strony, a zawodowymi środowiskami twórczymi z drugiej - oto kolejne zadanie domów kultury, z którego starają się wywiązywać jak najlepiej. Przejawiają one przy tym sporo inwencji w unowocześnianiu form działania, do czego zmusza ich w pewnym sensie szeroki rozwój klubów książki i prasy na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Słuszny jest niewątpliwie postulat podkomisji upowszechnienia formy zbiorowego członkostwa zakładów pracy w społecznych towarzystwach kulturalnych danego regionu. Należy jednak pamiętać, że aktywna działalność towarzystwa zależy przede wszystkim od zaangażowania, inicjatywy i pracy indywidualnych jego członków.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Postulat uproszczenia przepisów gospodarki finansowej kulturalnych towarzystw regionalnych jest jak najbardziej uzasadniony, lecz należałoby go skierować wyłącznie do Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Jeśli idzie o formy oddziaływania i pomocy towarzystwom kulturalnym, to ze strony Ministerstwa jest to w zasadzie problem rozwiązany. Prowadzone są okresowe narady z zarządami towarzystw, na których dyskutowane są wszystkie aktualne sprawy ich działalności. Natomiast codzienne kontakty wydziałów kultury rad narodowych z aktywem społecznego ruchu kulturalnego, głównie z uwagi na kłopoty kadrowe tych wydziałów, pozostają nadal sprawą otwartą.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Różny jest poziom działania poszczególnych oddziałów towarzystw kulturalnych dotowanych centralnie. Tam, gdzie istnieją tradycje ich działalności, np. towarzystwa śpiewacze w woj. zachodnich, rozwija się ona pomyślnie. Na terenach zaś, gdzie tradycji takich brak, sytuacja przedstawia się mniej pomyślnie. Dotyczy to np. towarzystwa teatrów amatorskich w województwie wrocławskim. Aby zlikwidować te terenowe dysproporcje, organizowane są np. pod auspicjami towarzystwa teatrów amatorskich, koła przyjaciół teatru w domach kultury.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">Uczestnictwo coraz liczniejszej rzeszy inteligencji technicznej w społecznej działalności kulturalno-oświatowej stwarza wrażenie mniejszego niż dotychczas udziału w tej działalności - nauczycielstwa. Na wsi np. udział nauczycieli jest nadal bardzo liczny i aktywny, a pewien spadek obserwuje się jedynie tam, gdzie znaczna liczba nauczycieli dokształca się w wieczorowych i zaocznych szkołach wyższych.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiZygmuntGarstecki">W skali całego kraju udział młodzieży w społecznych stowarzyszeniach kulturalnych wzrasta, w poszczególnych towarzystwach regionalnych - również, ale w stosunku do możliwości tak licznych przecież rzesz młodzieżowego wyżu demograficznego, ich udział zarówno pod względem członkostwa, jak i aktywnej działalności w regionalnych towarzystwach kulturalnych jest niewątpliwie za mały. Problem ten ma być w najbliższym czasie rozpatrywany na wspólnej naradzie Ministerstwa i organizacji młodzieżowych oraz na naradzie aktywu społecznych stowarzyszeń kulturalnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SprawozdawcaposełMieczysławGradZSL">Ilustracją do zagadnienia udziału młodzieży w pracy społecznych towarzystw kulturalnych może być pogląd niektórych działaczy Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Pułtuskiej. Twierdzą oni - w oparciu o rozeznanie rzeczywistej sytuacji - że w powiatowym domu kultury bywa młodzież i renciści, a na imprezach towarzystwa raczej osoby w średnim wieku. Również w Mławie tamtejsze towarzystwo uważa, że udział młodzieży w jego działalności jest zbyt mały.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#SprawozdawcaposełMieczysławGradZSL">Postulat uproszczenia gospodarki finansowej w stowarzyszeniach kulturalnych należy - tak jak to formułowała podkomisja przekazać Ministerstwu Kultury i Sztuki oraz Ministerstwu Finansów, jako że Ministerstwo Kultury i Sztuki jest najlepiej zorientowane w możliwościach i potrzebach stowarzyszeń kulturalnych w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#SprawozdawcaposełMieczysławGradZSL">Jeśli idzie o modernizację profilu i form działalności domów kultury, to podkomisja upowszechniania kultury spotkała się z poglądem, że przekazanie tych domów społecznym towarzystwom kulturalnym - najlepiej rozwiązałoby to zagadnienie. W towarzystwach tych zaś ustosunkowano się do tego negatywnie.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#SprawozdawcaposełMieczysławGradZSL">Zdaniem podkomisji, powodem takiego ustosunkowania była niechęć towarzystw do prowadzenia prac upowszechniających kulturę jako prac o charakterze, ich zdaniem, usługowym, a nie twórczym.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#SprawozdawcaposełMieczysławGradZSL">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławLorentz">Rozwój towarzystw kulturalnych ma kapitalne znaczenie dla powszechności kultury, podobnie jak wciąż rosnąca liczba klubów książki i prasy na wsi oraz społecznych opiekunów zabytków, zrzeszonych w PTTK. Są to zjawiska niezwykle pozytywne w życiu kulturalnym naszego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławLorentz">Słuszny jest postulat podkomisji w sprawie włączenia problematyki towarzystw regionalnych do działalności naukowej PAN. Należałoby nawet postulat ten rozszerzyć. Istnieje wprawdzie w wydziale I PAN komisja zajmująca się tą problematyką, ale jej działalność nie rozwiązuje problemu realnej pomocy naukowej dla regionalnych towarzystw kulturalnych. Należałoby więc zwrócić się do PAN o ustalenie, jakie instytuty naukowe pomagać będą poszczególnym towarzystwom kulturalnym, które z reguły cierpią na brak kadr i nadzoru naukowego.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełStanisławLorentz">Regionalne towarzystwa kulturalne prowadzą działalność naukową i oświatową, jednoczą twórców i odbiorców, zajmują się przeszłością i współczesnością swego regionu. Ta różnorodność ambicji i zainteresowań jest raczej zjawiskiem pozytywnym i nie należałoby skierowywać społecznej aktywności kulturalnej na jedną, określoną dziedzinę. Należałoby natomiast zwrócić np. uwagę na wymianę wydawnictw naukowo-oświatowych między poszczególnymi towarzystwami.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełStanisławLorentz">Postulat rozwijania zbiorowego członkostwa zakładów pracy jest ze wszech miar słuszny, nie tylko z uwagi na finansową i lokalową pomoc, jaką zakłady te mogą udzielić regionalnym stowarzyszeniom kulturalnym. Będzie to również zachętą dla pracowników tych zakładów do udziału w pracach stowarzyszeń i podniesie rangę tych stowarzyszeń w danym środowisku. Pomoże też w przyciąganiu do pracy w stowarzyszeniach młodych obywateli.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełStanisławLorentz">Poseł Józef Knapik (bezp. „PAX”) - Federowanie stowarzyszeń regionalnych, mające na celu lepszą koordynację ich działalności na danym terenie, spotyka się z nieufnością działaczy tych stowarzyszeń. Federacja rozumiana jest bowiem przez nich jako unifikacja, czyli likwidacja samodzielności i różnorodności kierunków form działania, powszechnie uznawanych za zjawisko korzystne, należałoby wyjaśnić to zagadnienie, ponieważ i w wydziałach kultury jest ono czysto niewłaściwie rozumiane.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełStanisławLorentz">Społeczne towarzystwa kulturalne nie mają zwykle etatowego aparatu i stąd decydująca rola w ich rozwoju działaczy społecznych. Gdy takiego działacza zabraknie, następuje stagnacja. Należałoby więc zwrócić uwagę na tworzenie szerszego aktywu w tych stowarzyszeniach.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełStanisławLorentz">Na niektórych terenach towarzystwa te próbują zastępować wydziały kultury rad narodowych. Dzieje się tak np. w woj. gdańskim, gdzie Towarzystwo Przyjaciół Sztuki jest np. organizatorem wszystkich wystaw artystycznych, dublując w ten sposób Biuro Wystaw Artystycznych. Jest to niewskazane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełIrenaBaran">Społeczny ruch kulturalny odgrywa dużą rolę w środowisku, w którym istnieje sprzyjający klimat i zainteresowanie jego działalnością ze strony wydziału kultury placówek kulturalnych. Przykładem tego może być Towarzystwo Miłośników Ziemi Kołodziej, które organizuje co roku „Kłodzką wiosnę poetycką”, oraz Towarzystwo Miłośników Muzyki w Legnicy, które zorganizowało orkiestrę symfoniczną, dorównującą już poziomem orkiestrom zawodowym. Należałoby zwrócić uwagę na szerszą popularyzację przez prasę, radio i telewizję osiągnięć takich, jak wymienione, stowarzyszeń kulturalnych i działaczy tych stowarzyszeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Nie łatwa Jest codzienna egzystencja społecznych towarzystw kulturalnych. Finansowe zabezpieczenie ich działalności stanowią składki członkowskie - w minimalnym stopniu - oraz dotacje członków wspierających, czyli zakładów pracy i rad narodowych. Jeśli idzie o członków wspierających to mają oni trudności z uzyskaniem zezwoleń od swoich władz zwierzchnich, na asygnowanie odpowiednich kwot dla stowarzyszeń. A rady narodowe dotują przede wszystkim towarzystwa o wojewódzkiej skali działania. Ministerstwo Kultury i Sztuki powinno więc zalecić, aby również miejskie i powiatowe rady narodowe dotowały, działające na ich terenie stowarzyszenia kulturalne.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Działacze stowarzyszeń pracują społecznie i są - niezależnie od tej pracy - obciążeni obowiązkami zawodowymi. Nie mają więc czasu na prowadzenie sprawozdawczości i księgowości towarzystwa kulturalnego. Dlatego niezbędne jest przyznanie jednego lub dwóch etatów, w zależności od skali działania towarzystwa, dla prowadzenia biurowości. Konieczne jest też, postulowane już przez komisję, uproszczenie księgowości stowarzyszeń.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Regionalne towarzystwa kulturalne mają prawo korzystać z pomieszczeń placówek kulturalnych, istniejących na danym terenie. W praktyce nie zawsze tak bywa, a jeśli już korzystają, to dla przeprowadzania odczytów i innych imprez kulturalno-oświatowych. Nie mają natomiast własnych lokali na biuro czy bibliotekę. Ta sprawa również powinna być jak najszybciej uregulowana.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Na poważne trudności napotyka też działalność wydawnicza stowarzyszeń na tych terenach, gdzie nie ma regionalnych wydawnictw. Istnieje podobno zarządzenie zabraniające prowadzenia przez towarzystwa kulturalne samodzielnej działalności wydawniczej. W rezultacie, na przykład w białostockim, tamtejsze towarzystwo kulturalne nie może dojść do porozumienia z lubelskim wydawnictwem, obsługującym również białostocczyznę, co do charakteru, nakładu itp. spraw związanych z projektowanymi przez towarzystwo wydawnictwami. Należałoby generalnie uregulować tę sprawę, na przykład przez skierowanie towarzystw kulturalnych, działających w województwach, w których nie ma własnych wydawnictw, do Ludowej Spółdzielni Wydawniczej lub w WAG-u.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Dla podniesienia rangi i należytego uhonorowania społecznych działaczy regionalnych towarzystw kulturalnych, należałoby rozważyć możliwość przyznawania najlepszym spośród nich dorocznej państwowej nagrody, o podobnym charakterze jak państwowe nagrody za twórczość literacką czy artystyczną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełZofiaGrzebisz">Klimat dla społecznych stowarzyszeń kulturalnych jest coraz korzystniejszy, ich działalność - coraz lepsza, jednak geografia rozmieszczenia tych towarzystw jeszcze nie najlepsza. Np. w woj. warszawskim działają tylko 22 towarzystwa w 28-miu powiatach, przy czym w niektórych powiatach istnieją 2–3 stowarzyszenia, a w innych, jak w siedleckim, nie ma żadnego. Metodami administracyjnymi nie można powołać do życia takich stowarzyszeń; wydaje się jednak, że inspiracje ze strony etatowego aparatu kultury województwa mogłaby niektóre środowiska pobudzić do społecznego działania.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełZofiaGrzebisz">Stowarzyszenia kulturalne mają różnorodne zainteresowania i rozmaite metody pracy. Niezależnie od istniejących między nimi różnic, środowiska, w których działają, najczęściej skorzystały w wyniku istnienia towarzystwa, gdyż w zasadzie dobrze pracujące towarzystwo przyspiesza rozwój życia kulturalno-oświatowego, gospodarczego i społecznego miasta, wsi, powiatu. Cytowane już w dyskusji Towarzystwo Przyjaciół Zakroczymia zajmuje się wszystkimi istotnymi dla życia miasta sprawami i zdobyło sobie dzięki temu olbrzymie poparcie miejscowego społeczeństwa; wyrazem tego było m.in. ufundowanie Towarzystwu sztandaru. Jednak nawet to Towarzystwo boryka się z trudnościami finansowymi, a czynami społecznymi nie wszystko można rozwiązać. Na popieranie działalności społecznych towarzystw kulturalnych powinny się znaleźć środki w budżecie wojewódzkiej rady narodowej. Tymczasem rada narodowa woj. warszawskiego nie dotuje ani jednego towarzystwa.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełZofiaGrzebisz">Towarzystwa regionalne potrafiły w zasadzie - w mniejszym lub większym zakresie - nawiązać kontakty z pracownikami naukowymi, co zresztą przyniosło spore wzajemne korzyści. Nie potrafiły jednak te towarzystwa w większości przypadków dopracować się dobrej współpracy z instytucjami kulturalnymi, związkami zawodowymi, domami kultury. Stowarzyszenie kulturalne stanowi tymczasem doskonałe zaplecze dla działalności tych instytucji i organizacji. Wydaje się, że więź towarzystw z tymi instytucjami, ich wzajemne uzupełnianie się w pracy, można i należy wzmocnić.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełZofiaGrzebisz">Liczba aktywu społecznych towarzystw kulturalnych stale wzrasta. Przydałoby się temu aktywowi poparcie ze strony komitetów Frontu Jedności Narodu. Niestety, podkomisja w trakcie wizytacji terenu nie spotkała się z objawami takiego poparcia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełWincentyKraśko">Olbrzymia społeczno-wychowawcza rola ruchu towarzystw regionalnych i kulturalnych została już w wystąpieniach referentów i dyskutantów szeroko podkreślona i nie budzi wątpliwości. Rozwój i działalność tego ruchu świadczy o ogromnym, żywym zainteresowaniu naszego społeczeństwa przeszłością i współczesnością swojego regionu, swojego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełWincentyKraśko">Niemniej jednak, aczkolwiek ruch ten pomyślnie się rozwija, to nie rozwija się bez zahamowań. Obserwujemy przypływy i odpływy jego żywotności. Tym odpływom należy przeciwdziałać środkami organizacyjnymi i - przede wszystkim - moralnymi. Niewątpliwie liczne sejmiki kulturalne, a zwłaszcza Kongres Kultury Polskiej spełnił w dziedzinie tworzenia wokół działalności tych towarzystw jak najprzychylniejszego klimatu olbrzymią rolę, ale w telewizji, radiu i prasie za mało poświęca się uwagi temu ruchowi, lekceważy potrzeby tego szerokiego, społecznego zjawiska. To trzeba naprawić. Pomyśleć też warto o zainicjowaniu jakichś form współzawodnictwa w tym ruchu czy to pomiędzy województwami, czy też pomiędzy jednorodnymi stowarzyszeniami, pamiętać też trzeba o wyróżnianiu zasłużonych działaczy tego ruchu nagrodami i odznaczeniami.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełWincentyKraśko">Należy również dążyć do usuwania trudności natury organizacyjnej, z jakimi borykają się towarzystwa, rozwiązać ważny dla nich problem działalności wydawniczej itd. Pomoc natury organizacyjnej jest dla towarzystw potrzebna, jednak usuwanie trudności drogą administracyjną stwarza groźne niebezpieczeństwo zbiurokratyzowania tego ruchu, przeniesienia ciężaru pracy na aparat etatowy. Jeżeli towarzystwa kulturalne mają sens istnienia i wielką rangę, to jedynie dzięki swojemu społecznemu charakterowi.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełWincentyKraśko">Sprawy ruchu społeczno-kulturalnego powinny znaleźć swoje miejsce w pracach Rady Kultury i Sztuki; jego problematyką też trzeba zainteresować ośrodki socjologiczne; zjawisko to jest już na tyle trwałe i doniosłe, że powinno stać się przedmiotem zainteresowania nauki, której badania i uogólnienia mogą z kolei temu ruchowi oddać cenne usługi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełRyszardHajduk">Problematyką ruchu społecznych towarzystw kulturalnych warto zainteresować Ogólnopolski Komitet Frontu Jedności Narodu. Komisje działające w latach obchodów Tysiąclecia przy wojewódzkich i powiatowych komitetach FJN posiadały duży dorobek; można by go obecnie pożytecznie wykorzystać właśnie w pracy towarzystw kulturalnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJanKaczor">Na szczeblu wojewódzkim potrzebna jest pełniejsza koordynacja działalności towarzystw z pracą organów rad narodowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMarianKubicki">Najlepszym środkiem upowszechnienia dorobku towarzystw i ich aktywu, a także formą satysfakcji moralnej dla licznej rzeszy społecznych działaczy kulturalnych jest popularyzacja tego ruchu poprzez radio i telewizję. Zwłaszcza regionalne ośrodki TV i rozgłośnie wojewódzkie powinny pełniej niż dotychczas uwzględniać w swoich programach tę problematykę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełTeresaKról">Zdarzają się przypadki, że środki finansowe na działalność kulturalną w PGR-ach nie są wykorzystywane, gdy jednocześnie towarzystwa kulturalne cierpią na niedobór tych środków. Warto więc podjąć kroki zmierzające do wykorzystania tych środków w pracy towarzystw, skierowanej także w stronę ludności PGR-owskiej.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełTeresaKról">Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kaliszewski (SD): W dyskusji wysunięto szereg ważnych uwag dotyczących działalności społecznych towarzystw kulturalnych, które niewątpliwie posłużą resortowi do pracy nad stwarzaniem temu ruchowi coraz korzystniejszych warunków działania. Z podniesionych w dyskusji problemów należy podkreślić szczególnie kwestię upowszechniania dorobku towarzystw poprzez radio, prasę i telewizję, rozwiązania trudności wydawniczych towarzystw oraz nagradzania ich działaczy.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełTeresaKról">Słusznie wskazano, że istnienie i działalność towarzystw ożywiających prowincję stwarza warunki mogące przyciągnąć młodą inteligencję do pracy w terenie i do jej zaangażowania w sprawy nowego środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełTeresaKról">Dodatkowych wyjaśnień w sprawach poruszonych w dyskusji udzielili: podsekretarz stanu Zygmunt Garstecki, kierownik Zespołu Oświaty i Kultury CRZZ Stanisław Orłowski oraz sprawozdawca - poseł Mieczysław Grad (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełTeresaKról">Zlecono podkomisji opracowanie projektu dezyderatów, które rozpatrzone zostaną na następnym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełTeresaKról">Komisja uchwaliła dezyderaty wysunięte w czasie dyskusji nad planem 5-letnim oraz planem i budżetem na 1967 r. w części dotyczącej kultury i sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełTeresaKról">Dezyderaty dotyczą m.in:</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PosełTeresaKról">- nadzoru ze strony prezydiów rad narodowych nad odbudowanymi zabytkami kultury;</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PosełTeresaKról">- modernizacji rozgłośni radiowych Białegostoku, Opola, Gdańska, Poznania i Kielc, oraz szerszego uwzględniania w polityce finansowej Komitetu DS. Radia i Telewizji potrzeb ośrodków regionalnych;</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PosełTeresaKról">- racjonalnej polityki w zakresie wyjazdów za granicę niektórych, wybitnych artystów polskich. Idzie o to, żeby wyjazdy te odbywały się bez szkody dla poziomu sztuki w kraju;</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PosełTeresaKról">- nieodzownej i pilnej konieczności modernizacji zakładów „Polskie Nagrania”;</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PosełTeresaKról">- stworzenia Przedsiębiorstwu Konserwacji Zabytków warunków umożliwiających mu właściwe i terminowe wykonywanie zadań konserwatorskich;</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PosełTeresaKról">- podjęcia intensywnych prac remontowych w zespołach i dzielnicach zabytkowych oraz w mniejszych miastach i osiedlach, takich jak np. Zamość, Paczków, Nysa, Szydłów i Jelenia Góra;</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PosełTeresaKról">- popierania i dalszego rozwijania mecenatu zakładów pracy w dziedzinie sztuki;</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PosełTeresaKról">- konieczności przeprowadzenia krytycznej analizy jakości i nowoczesności odbiorników radiowych i telewizyjnych oraz poziomu produkcji części do tych odbiorników;</u>
+          <u xml:id="u-12.15" who="#PosełTeresaKról">- zaopatrzenia rynku w adaptery dobrej jakości.</u>
+          <u xml:id="u-12.16" who="#PosełTeresaKról">O DZIAŁALNOŚCI REGIONALNYCH STOWARZYSZEŃ KULTURALNYCH</u>
+          <u xml:id="u-12.17" who="#PosełTeresaKról">Streszczenie informacji przedstawionej przez Ministerstwo Kultury i Sztuki na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 25 stycznia 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.18" who="#PosełTeresaKról">Działalność regionalnych towarzystw kulturalnych stanowi przedmiot codziennej pracy Ministerstwa. Znajduje to m.in. wyraz w uwzględnianiu problematyki społecznego ruchu kulturalnego na posiedzeniach kolegium resortu, w udziale członków kierownictwa i pracowników resortu w ważniejszych zjazdach stowarzyszeń, wizytacji ich działalności, finansowym popieraniu niektórych przedsięwzięć towarzystw. Przedstawiciele towarzystw są reprezentowani w Radzie Kultury i Sztuki oraz uwzględniani w nagrodach i odznaczeniach. Problematyka społecznego ruchu kulturalnego była też szeroko eksponowana w przygotowaniach i podczas Kongresu Kultury Polskiej. Mimo to resort zdaje sobie sprawę, że nie wszędzie jeszcze jest dostateczne zrozumienie tego ruchu i jego roli w aktywizacji kulturalnej środowisk. Nie wszędzie stowarzyszenia otrzymują należyte poparcie materialne, czasami też nadzór i merytoryczna pomoc organów kultury rad narodowych, udzielana stowarzyszeniom, budzi zastrzeżenia.</u>
+          <u xml:id="u-12.19" who="#PosełTeresaKról">W ciągu ostatnich 3 lat ilość regionalnych stowarzyszeń kulturalnych zwiększyła się o 65 proc., zbliżając się do 400. Najbardziej dynamiczny wzrost obserwuje się w grupie stowarzyszeń upowszechniających kulturę - z 34 do 127, oraz w grupie miłośników regionu, ziemi, miasta, wsi - z 93 do 149. W omawianym czasie ogarnęła już cały kraj idea federowania drobnych stowarzyszeń w towarzystwa ogólnowojewódzkie; przystąpienie do federacji nie oznacza oczywiście utraty własnej osobowości prawnej i samodzielności. Sfederowanie przybiera różny kształt organizacyjny; najbardziej rozpowszechniony jest typ towarzystwa obejmującego swoim oddziaływaniem całe województwo. Inną formą federacji są rady koordynujące działalność stowarzyszeń w danym województwie. Ministerstwo upowszechnia różnorodne doświadczenia w tej dziedzinie, ale nie wywiera nacisku ani na federowanie się, ani na wybór określonej formy zrzeszenia. W omawianym też okresie zaczął wykształcać się nowy typ federacji w postaci nieformalnego zrzeszania się towarzystw (jak np. Ogólnopolska Komisja Porozumiewawcza Towarzystw Sztuk Pięknych) bądź federowania się formalnego (jak np. zrzeszenie się regionalnych towarzystw muzycznych w Ludowym Instytucie Muzycznym).</u>
+          <u xml:id="u-12.20" who="#PosełTeresaKról">Wzrostowi ilości stowarzyszeń towarzyszył dynamiczny wzrost liczby zrzeszonych w nich członków. O ile w ciągu ostatnich 5 lat ilość towarzystw wzrosła o 75 proc., to przyrost liczby członków był aż czterokrotny. Zaszły też korzystne zmiany w składzie socjalnym członków stowarzyszeń; zwiększyła się znacznie liczba robotników i rolników oraz kobiet. Wbrew pozorom nie jest to więc ruch elitarny, skoro blisko połowę (44,7 proc.) członków towarzystw stanowią robotnicy i chłopi. Łącznie z różnych formach regionalnego społecznego ruchu kulturalnego działa ponad ćwierć miliona osób.</u>
+          <u xml:id="u-12.21" who="#PosełTeresaKról">Najbardziej typowymi poczynaniami towarzystw są: kształtowanie aktywnej postawy wobec problemów ekonomicznych, społecznych i kulturalnych środowiska; popularyzacja wiedzy o środowisku i jego perspektywach rozwojowych; propagowanie wiedzy zawodowej i technicznej; rozwijanie zainteresowań sztuką, rozwijanie różnych form ruchu amatorskiego, pielęgnowanie folkloru i sztuki ludowej; organizowanie kulturalnego wypoczynku; gromadzenie środków i organizowanie wysiłku społecznego wokół zadań inwestycyjnych oraz prowadzenie prac naukowo-badawczych i edytorskich. O ile ten przedmiot działań społecznikowskich nie ulega poważniejszym zmianom, to do nowych jakości należy zaliczyć coraz silniej występujące tendencje zaszczepienia wrażliwości na dobro ogółu. Ruch regionalny w swojej działalności coraz bardziej stawia sobie za cel przekonywanie o skuteczności zbiorowego wysiłku, o potrzebie współdziałania z państwem. Oczywiście nie każde stowarzyszenie realizuje jednocześnie wszystkie wymienione tendencje i kierunki działania; w wielu towarzystwach wciąż jeszcze dominuje działalność imprezowa. Wielostronną i konsekwentną działalność prowadzi już jednak ponad 30 proc. stowarzyszeń.</u>
+          <u xml:id="u-12.22" who="#PosełTeresaKról">Klimat wytworzony w okresie obchodów Tysiąclecia oraz przez Kongres Kultury Polskiej sprzyjać będzie dalszemu rozwojowi towarzystw i ich działalności oraz usuwaniu trudności, na jakie one jeszcze napotykają. Wśród tych trudności najważniejszymi są: brak odpowiednich fachowców, zwłaszcza przy pracach naukowo-badawczych i wydawniczych oraz brak pomocy typu biurowego, niedostateczna pomoc ze strony ośrodków wojewódzkich, słabość informacji i wymiany doświadczeń, brak lokali i niedostateczne środki finansowe. Aczkolwiek liczba stowarzyszeń dotowanych przez rady narodowe wzrasta z roku na rok, to jednak w 1966 r. stałą dotację na działalność statutową miała niespełna połowa stowarzyszeń, a odsetek towarzystw dotowanych kształtuje się bardzo nierównomiernie w poszczególnych województwach. W ub. roku dotowano łącznie 180 stowarzyszeń; na ten cel wydatkowano z budżetów wojewódzkich prawie 37,3 mln zł. Na rok bieżący zaplanowano kwotę o 10 proc. większą. Rozpiętość dotacji jest duża: woj. katowickie znalazło w ub. roku dla towarzystw ponad 6,3 mln zł, woj. opolskie - ponad 5,2 mln zł, woj. bydgoskie - 4,8 mln zł, a woj. warszawskie - tylko 235 tys. zł, woj. olsztyńskie 190 tys. zł i m. Łódź - zaledwie 56 tys. zł. Rozdział dotacji w ramach województw też jest bardzo nierównomierny. Tak np. woj. katowickie przeznaczyło 5 mln zł dla Śląskiego Instytutu Naukowego, a 1 345 tys. zł na cztery inne stowarzyszenia; społecznie bardzo użyteczne Wojewódzkie Towarzystwo Społecznych Ognisk Muzycznych nie otrzymuje w ogóle dotacji, mimo iż boryka się z wieloma trudnościami. W woj. opolskim 80 proc. dotacji przeznaczono na Instytut Śląski w Opolu. Podobne rozpiętości istnieją i w innych województwach. Te krańcowo różne wielkości dotacji dla różnych stowarzyszeń nie znajdują uzasadnienia merytorycznego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00019-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00019-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8236039
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00019-01/header.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00019-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 19/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 19/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:19</note>
+        <note type="sessionNo">19</note>
+        <date>1967-03-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławGrad" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Grad</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławRógŚwiostek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Róg-Świostek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRyszardHajduk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Hajduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławLorentz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Lorentz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00019-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00019-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..592900e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00019-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,89 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 21 marca 1967 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), dokonała oceny dorobku Kongresu Kultury Polskiej oraz rozpatrzyła odpowiedzi na uchwalone przez Komisję dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z Ministrem Lucjanem Motyką i podsekretarzem stanu - Zygmuntem Garsteckim, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o dorobku Kongresu Kultury Polskiej i o pracach podjętych nad realizacją jego wniosków przedstawił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka (Streszczenie podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Na pytania posłów: Mieczysława Grada (ZSL), Mariana Kubickiego (ZSL), Stanisława Mojkowskiego (PZPR), Ryszarda Hajduka (PZPR), Witolda Lassoty (SD), Marii Lipki (ZSL), Stanisława Kaliszewskiego (SD), Jerzego Zawieyskiego (bezp. „Znak”), Stanisława Lorentza (SD) odpowiedzi udzielił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka, który oświadczył m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Zmiany w statucie i organizacji powołanej obecnie Rady Kultury i Sztuki w stosunku do rad działających w latach poprzednich, polegają na tym, że: po pierwsze - przedłużona została kadencja Rady z 2 do 4 lat, co umożliwi bardziej kompleksową i długofalową działalność; po wtóre - skład Rady rozszerzony został ze 100 do 150 osób, obejmując obok twórców kultury, przedstawicieli związków twórczych oraz reprezentantów poszczególnych organizacji i instytucji kulturalnych - także działaczy kultury z każdego województwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Rada Kultury i Sztuki pomyślana jest jako naczelna, koordynująca instytucja doradcza, która swym zasięgiem wykracza poza sferę działania resortu kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Jej sekcje utworzone na wzór komisji działających na Kongresie Kultury, obejmują całokształt zagadnień danego działu kultury. Sekcji takich jest ogółem 7; zajmują się one planowaniem rozwoju kultury, twórczością dla dzieci i młodzieży, muzealnictwem i ochroną zabytków, środkami masowego przekazu itd. Opracowuje się ścisłe regulaminy prac sekcji; ich przewodniczący będą uczestniczyć każdorazowo w posiedzeniach Prezydium Rady Kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Echa odbytego Kongresu Kultury zagranicą były bardzo pozytywne. W prasie krajów socjalistycznych poświęcono wiele miejsca obradom Kongresu. W prasie krajów zachodnich ukazało się również wiele interesujących wypowiedzi zaproszonych na Kongres przedstawicieli. Również w środowiskach Polonii zagranicznej Kongres znalazł pozytywny oddźwięk. Niejednokrotnie podkreślano pionierski charakter tej imprezy.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Nie dotyczy to oczywiście ośrodków zdecydowanie wrogich Polsce Ludowej, które w swojej paszkwilanckiej robocie również nie zdołały podważyć zasadniczych koncepcji Kongresu Kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Kongres Kultury przyczynił się niewątpliwie do stworzenia przychylniejszego klimatu i zainteresowania sprawami kultury w tych środowiskach, które zawodowo sprawami tymi się nie zajmują. Dotyczy to również środowisk gospodarczych. Należy oczekiwać, że na tym tle nastąpi ściślejsza współpraca resortu kultury z resortami gospodarczymi, mogącymi świadczyć pomoc w różnych formach. Resort kultury czyni starania, aby zawierać z zainteresowanymi resortami porozumienia koordynacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Dość poważne zmiany zachodzą w strukturze szkół artystycznych w związku z potrzebami, które określił Kongres Kultury. Organizowane są np. nowe katedry w szkołach muzycznych; w Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi powołane ma być studium telewizyjne; rozwija się działy wzornictwa przemysłowego w szkołach plastycznych; unowocześnia się w tych szkołach bazę poligraficzną w celu przyswojenia uczącym się nowej techniki graficznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Podjęte zostały kroki zmierzające do zwiększenia operatywności pracowni konserwacji zabytków.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W stadium uzgodnień międzyresortowych wchodzi projekt przygotowywanej od lat ustawy bibliotecznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławLorentz">Osiągnięcia Kongresu Kultury są poważne, gdyż wytyczył on drogi upowszechnienia kultury. Jak wynika z wizytacji terenowych, po Kongresie powstała przychylniejsza atmosfera dla upowszechnienia kultury. Jest jak najbardziej pożądane, aby problemy organizacyjne rozwinięte na Kongresie nie schodziły z pola widzenia, aby wysiłek był kontynuowany. Dotyczy to m.in. tworzenia nowych regionalnych towarzystw naukowych i kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławLorentz">Dla kontynuowania tego wysiłku niezbędne są konkretne środki i warunki działania. W związku z tym nasuwa się pytanie, co zastąpić może w przyszłości fundusze SFOS, z których poprzednio czerpano środki na inwestycje kulturalne, pytanie takie jest tym bardziej uzasadnione, że w budżetach rad narodowych nie tylko ulegają okrojeniu środki na cele kulturalne, lecz również realizacja zaplanowanych inwestycji w tej dziedzinie spychana jest na dalszy plan. Dotkliwy jest brak mocy przerobowej i nawet zwykłych materiałów budowlanych na budownictwo obiektów kulturalnych i remonty zabytków.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełStanisławLorentz">Wiele organów władzy nie wyciągnęło jeszcze konkretnych wniosków z ustaleń i zadań postawionych przez Kongres Kultury.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełStanisławLorentz">Na przykład resorty rolnictwa, zdrowia oraz resorty przemysłowe nie podjęły jeszcze kroków, aby - każde w swoim zakresie - popularyzować zagadnienia higieny czy techniki, jako nierozłączne ogniwa ogólnego rozwoju kulturalnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełStanisławLorentz">W terenie istnieje duża szansa rozwijania tzw. socjalistycznego mecenatu w drodze obejmowania opieki nad zabytkami przez instytucje gospodarcze i świadczenia przez nie pomocy na rozwój różnych form działalności kulturalnej. Szanse te należy szeroko wykorzystać.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełStanisławLorentz">Należy też szerzej wykorzystywać muzea jako instrument szerokiego kształcenia pozaszkolnego. Wielokrotnie podkreślano, jak szkodliwe może być nauczanie techniki, wyjałowione z wiedzy humanistycznej. Wobec coraz większego komprymowania wykładu historii w szkolnictwie lub usuwania np. łaciny z programów, dokształcająca rola muzeów staje się coraz większa.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełStanisławLorentz">Wiadomo jak wielkie znaczenie przywiązuje ludność danego terenu do zabytków lokalnych, nawet nieprzedstawiających większej wartości. Tymczasem zdarzają się wypadki, że pomniejszane bywa znaczenie nawet zabytków najwyższej klasy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełRyszardHajduk">Dla rozwoju realizacji wielu postulatów Kongresu Kultury Polskiej brak często w terenie środków. Do niedawna - budując placówki kulturalne - pomoc finansową można było uzyskać ze SFOS. Należałoby rozważyć, czy nie można by obecnie wykorzystać na dofinansowanie czynów społecznych w zakresie budowy urządzeń kulturalnych - pewnego odsetka środków Społecznego Funduszu Budowy Szkół i Internatów, Poseł Jerzy Zawieyski (bezp. „Znak”): Kongres Kultury Polskiej był manifestacją, a jego idee będą dalej rozwijane przez Radę Kultury i Sztuki. Za nader trafne rozwiązanie należy uznać powołanie do udziału w Radzie terenowych działaczy kultury; pozwoli to m.in. urealnić wytknięte przez Kongres podstawowe kierunki działania w zakresie upowszechnienia kultury. Pojęcie kultury uległo przeobrażeniom. Tworzy się jedność cywilizacyjna kultury i gospodarki. Stąd nadzieja, że w przyszłości przedstawiciele życia gospodarczego okazywać będą coraz mniej platoniczny stosunek do zagadnień kultury i że coraz bardziej wprzęgani będą do tej dziedziny życia społecznego. Byłaby to najbardziej prawidłowa droga urealnienia, skonkretyzowania zadań, jakie oczekują od nas dalej w dziedzinie upowszechnienia wartości kulturowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMarianKubicki">Stwierdzić trzeba, że po wytężonych pracach w komisjach problemowych Kongresu, odpowiedzi, jakie wnioskodawcy uzyskują od resortów - nie są w pełni zadowalające, nawet gdy uwzględni się ograniczone na danym etapie możliwości inwestycyjne.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMarianKubicki">W niektórych dziedzinach i w niektórych radach narodowych, jak wynika z wizytacji poselskich, ustalenia Kongresu znalazły poważny rezonans. Dotyczy to np. objazdowej działalności teatrów; niektóre spośród nich mogą poszczycić się dużymi osiągnięciami w szerzeniu tego rodzaju działalności kulturalnej w tzw. głębokim terenie. Są jednak i takie teatry, które nie mogą uporać się z trudnościami w dotarciu do terenu z pełnym spektaklem; na przeszkodzie stoi i brak środków lokomocji i brak odpowiednich sal. Należałoby spowodować, aby istnieniu tego, rodzaju przeszkód, częściej stosować tzw. małe formy teatralne - jednoaktówki, wieczory recytacji itp.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełMarianKubicki">Istnieje potrzeba podniesienia rangi pracowników kultury w naszym kraju, przez ustanowienia statusu tych pracowników. Zbyt małe jest niekiedy zrozumienie dla ich wydajnej i ofiarnej pracy. M.in. konieczne jest szybsze doprowadzenie do końca prac związanych z projektem ustawy bibliotecznej.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełMarianKubicki">Trzeba rozważyć możliwość znalezienia źródeł dofinansowywania działalności kulturalnej w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełMarianKubicki">Dużym hamulcem w upowszechnieniu kultury przez muzea i galerie sztuki jest fakt, że placówki te z reguły zamknięte są w godzinach popołudniowych, kiedy ludzie pracy mogliby je zwiedzać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">W licznych ośrodkach wiejskich, w których zbudowane zostały wysiłkiem społeczeństwa domy kultury, wysuwane są postulaty dotyczące możliwości zorganizowania w nich stałych kin wiejskich; ludność proponuje nawet, obsługę aparatury siłami miejscowych fachowców. Na przeszkodzie stoi jednak brak projektorów. Resort powinien problem ten wziąć pod rozwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMieczysławGrad">Przebieg obrad Kongresu Kultury jak i wnioski tam wysunięte generalnie potwierdziły słuszność przyjętych przez Komisję kierunków działania i uchwalonych przez nią dezyderatów. W bardzo wielu przypadkach stanowisko zajmowane przez Komisję jak i stanowiska delegatów na Kongres były zbieżne.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełMieczysławGrad">Wydaje się niezbędne, by resort kultury opracował dla Komisji szczegółową, usystematyzowaną informację o wnioskach wysuniętych przez Kongres oraz o ich realizacji. W oparciu o taką informację Komisja opracowałaby długofalowy plan pracy. Jednym z problemów wymagających specjalnego rozważenia jest realizacja inwestycji kulturalnych, zwłaszcza na wsi, czynów społecznych itp.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełMieczysławGrad">Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kaliszewski, nawiązując do wypowiedzi w sprawie szkolnictwa artystycznego, wskazał na słuszność decyzji resortu idących w kierunku unowocześniania treści nauczenia, czego przykładem może być powołanie katedry akustyki, mającej za zadanie naukę przekazywania dźwięku. Poseł Kaliszewski zaproponował rozważenie sprawy uwzględniania w budownictwie typowym szkół budowy sal, które mogłyby służyć jednocześnie szkole na odczyty, przedstawienia szkolne, a równocześnie mogłyby być wykorzystywane jako sale kinowo-odczytowe dla miejscowego społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełMieczysławGrad">Poseł Kaliszewski podkreślił wielką wagę dorobku Kongresu Kultury Polskiej, który stał się poważną dźwignią życia kulturalnego kraju, pobudzając inicjatywę działaczy terenowych i rad narodowych. Organizatorzy Kongresu włożyli dużo owocnego wysiłku, który pozwolił w krótkim stosunkowo czasie sprawnie przeprowadzić obrady. Słuszne było również poświęcenie drugiego dnia obrad dyskusji w komisjach, która przyniosła wiele cennych wniosków i uwag i pozwoliła na wypowiedzenie się wielkiej liczbie uczestników Kongresu.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełMieczysławGrad">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełMieczysławGrad">W kolejnym punkcie porządku dziennego poseł Ryszard Hajduk (PZPR) zreferował odpowiedzi resortów na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełMieczysławGrad">Na dezyderaty dotyczące rozwoju i modernizacji sieci kin Komisja otrzymała wyjaśnienia od Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministra Przemysłu Ciężkiego, Ministra Kultury i Sztuki. Jak wynika z tych odpowiedzi rozbudowa sieci kin limitowana jest planem inwestycyjnym; w tych warunkach główna uwaga powinna być koncentrowana na modernizacji kin, a przede wszystkim na wymianie projektorów z 16 mm na 35 mm. Minister Przemysłu Ciężkiego poinformował o zamierzonym zwiększeniu produkcji projektorów 35 mm. Komisja postanowiła skontrolować realizację tego zamierzenia.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PosełMieczysławGrad">Komisja przyjęła do wiadomości odpowiedzi Ministra Handlu Wewnętrznego, Ministra Łączności, Ministra Przemysłu Ciężkiego, na dezyderaty obejmujące problematykę radia i telewizji. Równocześnie Komisja postanowiła przekazać te odpowiedzi podkomisji, która skonfrontuje zawarte w nich wyjaśnienia z sytuacją w terenie. Postanowiono również przekazać Komisji Oświaty i Nauki odpowiedź dotyczącą zaopatrzenia szkół w telewizory.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PosełMieczysławGrad">W związku z dezyderatem Komisji w sprawie usuwania spraw kultury na dalszy plan w połączonych wydziałach kultury i oświaty prezydiów powiatowych rad narodowych - Sekretarz Rady Państwa i Szef Urzędu Rady Ministrów, wystosowali odpowiednie pismo do prezydiów rad narodowych, w którym zalecają zwiększenie zainteresowania sprawami kultury, ponowne przeanalizowanie decyzji w sprawie łączenia wydziałów oświaty i wydziałów kultury oraz zapewnienie obsady zabezpieczającej należyte rozwiązywanie stających przed wydziałem problemów kultury.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PosełMieczysławGrad">Minister Finansów specjalnym pismem zwrócił uwagę prezydiów rad narodowych na możliwość wykorzystywania części funduszów wpływających z tzw. taksy klimatycznej na zaspokojenie potrzeb kulturalnych miejscowości uzdrowiskowych i turystycznych. Możliwość taką stwarza uchwalona przez Sejm ustawa o uzdrowiskach.</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#PosełMieczysławGrad">Komisja uchwaliła dezyderaty, które opracowano w wyniku obrad nad działalnością organizacji regionalnych i stowarzyszeń kulturalnych, dotowanych przez rady narodowe (patrz BPS nr 329) IV kad. z dn. 26 stycznia br.).</u>
+          <u xml:id="u-6.11" who="#PosełMieczysławGrad">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje m.in:</u>
+          <u xml:id="u-6.12" who="#PosełMieczysławGrad">- przyspieszenie prac nad projektem ustawy o stowarzyszeniach;</u>
+          <u xml:id="u-6.13" who="#PosełMieczysławGrad">- uproszczenia systemu ewidencji finansowej Towarzystw regionalnych i stowarzyszeń kulturalnych;</u>
+          <u xml:id="u-6.14" who="#PosełMieczysławGrad">- wykorzystanie Centralnej Komisji Koordynacyjnej przy Ministerstwie Kultury i Sztuki dla wzajemnego zbliżenia stowarzyszeń kulturalnych, działających w różnych środowiskach;</u>
+          <u xml:id="u-6.15" who="#PosełMieczysławGrad">- lepsze zaspokojenie potrzeb regionalnych w zakresie działalności wydawniczej.</u>
+          <u xml:id="u-6.16" who="#PosełMieczysławGrad">O DOROBKU KONGRESU KULTURY POLSKIEJ i PODJĘTYCH PRACACH NAD REALIZACJĄ WNIOSKÓW Informacja złożona przez Ministra Kultury i Sztuki - Lucjana Motykę na posiedzenia Komisji Kultury i Sztuki w dniu 21 marca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.17" who="#PosełMieczysławGrad">Największym osiągnięciem Kongresu Kultury Polskiej jest fakt; że o sprawach kultury zaczęli mówić ludzie, którzy nie stykają się z tą problematyką na co dzień. Kongres stworzył właściwy klimat i zainteresowanie życiem kulturalnym wielu środowisk.</u>
+          <u xml:id="u-6.18" who="#PosełMieczysławGrad">Zarówno w czasie obrad plenarnych Kongresu jak i komisji problemowych, postawiono w dyskusji wiele generalnych problemów dotyczących zasad i kierunku naszej polityki kulturalnej, wysunięto szereg opinii i propozycji dotyczących podstawowych spraw kultury i twórczości oraz ich roli i funkcji w naszym życiu. Podjęto niezwykle interesujące kwestie z zakresu teoretyczno-badawczego nad sprawami kultury i sztuki, jak również pogłębiono spojrzenie, na wiedzę o rzeczywistości społeczno-kulturalnej. Ta sfera dorobku Kongresu niezwykle istotna zarówno dla działaczy kulturalnych jak i poszczególnych instytucji i organizacji powinna znaleźć odbicie w działalności praktycznej środowisk twórczych jak i w samej ich twórczości.</u>
+          <u xml:id="u-6.19" who="#PosełMieczysławGrad">Drugą niezwykle ważną kategorię spraw stanowią wnioski konkretnie sprecyzowane i wyraźnie adresowane do określonych władz i organizacji.</u>
+          <u xml:id="u-6.20" who="#PosełMieczysławGrad">Ogółem na Kongresie zgłoszono 848 wniosków z czego 1/4 dotyczy rozwoju życia kulturalnego na wsi. 500 spośród zgłoszonych wniosków dotyczy bezpośrednio działalności Ministerstwa Kultury i Sztuki i podległych mu instytucji, około 100 wniosków działalności Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego oraz około 50 działalności radia, telewizji i prasy.</u>
+          <u xml:id="u-6.21" who="#PosełMieczysławGrad">Czołową grupę spraw stanowiły wnioski dotyczące zasad planowania w kulturze, rozwoju bazy materialnej i zwiększania środków finansowych na cele kultury. We wnioskach należyte odbicie znalazła kwestia współzależności oświaty i kultury. Położono duży nacisk na potrzebę modyfikacji programów dydaktyczno-wychowawczych i na konieczność lepszego przygotowania młodzieży do czynnego uczestnictwa w życiu kulturalno-oświatowym. Szkoły i uczelnie przygotowujące kadrę wykładowców dla wsi powinny w większym stopniu przygotowywać młodzież do organizowania pracy kulturalno-oświatowej. Postulowano także zwiększenie współdziałania w zakresie działalności kulturalno-oświatowej resortów oświaty oraz kultury i sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-6.22" who="#PosełMieczysławGrad">Niemal w każdej komisji delegaci zgłaszali wnioski pod adresem środowisk twórczych lub wypowiadali się w ich sprawach. Autorzy wniosków domagali się większej uwagi twórców oraz instytucji artystycznych prowadzących działalność dla dzieci i młodzieży, oceniając krytycznie ich działalność w tym zakresie. Postulowano zwiększenie zainteresowania tematyką społeczno-polityczną oraz ukazywaniem dorobku najnowszej historii, tradycji walk z faszyzmem itp.</u>
+          <u xml:id="u-6.23" who="#PosełMieczysławGrad">We wnioskach dotyczących spraw związanych z upowszechnieniem kultury wypowiadano się za okazywaniem większej pomocy amatorskim zespołom artystycznym oraz za rozwojem poradnictwa dla tych zespołów. Autorzy wniosków podkreślali konieczność dalszego umacniania działalności kulturalno-oświatowej rad narodowych, gospodarzy terenu, zwracając szczególną uwagę na ich rolę koordynacyjną. Rady narodowe powinny w większym stopniu udzielać pomocy regionalnym stowarzyszeniom społeczno-kulturalnym. Dla poprawienia sprawności działania ogniw administracji rad narodowych powszechnie domagano się wyodrębnienia z inspektoratów oświaty wydziałów bądź referatów kultury.</u>
+          <u xml:id="u-6.24" who="#PosełMieczysławGrad">Znaczna ilość wniosków dotyczy ochrony zabytków i postuluje zwiększenie środków na ich konserwację, terminowe i sprawniejsze przeprowadzanie prac konserwatorskich oraz lepsze wykorzystywanie zabytków dla celów kulturalno-oświatowych i turystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-6.25" who="#PosełMieczysławGrad">Wielu delegatów postulowało podjęcie szerszych i bardziej skoordynowanych badań nad zjawiskami kultury. M.in. proponowano powołanie Instytutu Badań nad Kulturą Współczesną, Instytutu Scenografii i Techniki Teatralnej, Instytutu Kompleksowych Badań nad Książką, Instytutu Badań Psychologicznych nad Odbiorem Filmu, Instytutu Muzeologicznego.</u>
+          <u xml:id="u-6.26" who="#PosełMieczysławGrad">Wszystkie wnioski złożone na Kongresie zostały rozpatrzone przez kierownictwo resortu, które powołało specjalny zespół do spraw koordynacji i nadzoru realizacji wniosków kongresowych. Zespół ten dokonał klasyfikacji wniosków i zajął się skierowaniem ich do właściwych instytucji i organizacji celem realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-6.27" who="#PosełMieczysławGrad">Część wniosków słusznych i możliwych do wykonania znajduje się w trakcie realizacji, albo też została już zrealizowana. Dla przykładu można podać, że w wyniku obrad Kongresu:</u>
+          <u xml:id="u-6.28" who="#PosełMieczysławGrad">- wspólnie z ministerstwem Oświaty i Szkolnictwa Wyższego przystąpiono do opracowywania 10-letniego planu kształcenia i zatrudniania kadry etnografów;</u>
+          <u xml:id="u-6.29" who="#PosełMieczysławGrad">- podjęto prace nad zmianą programów i struktury szkolnictwa artystycznego oraz nad ustaleniem potrzeb w zakresie kształcenia kadr dla kinematografii i telewizji;</u>
+          <u xml:id="u-6.30" who="#PosełMieczysławGrad">- opracowano założenia organizacyjne Krajowej Agencji Estradowej.</u>
+          <u xml:id="u-6.31" who="#PosełMieczysławGrad">Podjęto również prace organizacyjne nad podniesieniem sprawności przemysłu poligraficznego oraz rewizją planów wydawniczych na podstawie opinii księgarzy i bibliotekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-6.32" who="#PosełMieczysławGrad">Znamienną cechą ożywionej bogatej dyskusji pokongresowej w terenie jest konfrontacja wniosków jakie zgłoszono przed Kongresem na sejmikach kultury, sesjach rad narodowych z wnioskami Kongresu.</u>
+          <u xml:id="u-6.33" who="#PosełMieczysławGrad">Kongres wpłynął dodatnio na ożywienie zainteresowania rad narodowych sprawami kultury. Wyraża się to m.in. w podjęciu przez rady narodowe szeregu zadań, które w rozmaitych wersjach znalazły odbicie we wnioskach kongresowych. I tak np. w woj. opolskim przystąpiono do organizacji 5-ciu gromadzkich ośrodków kultury, w woj. zielonogórskim podjęto kroki dla utworzenia we wszystkich powiatach, które mają po temu warunki, stałych scen teatralnych, w Koszalinie rozpoczęto budowę wojewódzkiej biblioteki publicznej. Przykładów takich można by podać znacznie więcej.</u>
+          <u xml:id="u-6.34" who="#PosełMieczysławGrad">Niektóre rady narodowe jak np. w woj. rzeszowskim wnioski kongresowe wprowadzają do swoich uchwał, tworząc lepszą gwarancję ich realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-6.35" who="#PosełMieczysławGrad">Wnioski wysunięte na Kongresie Kultury Polskiej pozostają nadal w kręgu żywego zainteresowania poszczególnych środowisk i organizacji społecznych. Na wyraźne zapotrzebowanie rozmaitych środowisk organizacji i instytucji społecznych odbyło się w kraju ponad 3 500 spotkań z delegatami na Kongres. Ponadto zorganizowano około 600 narad poświęconych problemom Kongresu. M.in. narady takie zorganizował Zarząd Główny ZMS i ZMW, ORS „Samopomoc Chłopska”. Sprawy Kongresu znalazły także swoje odbicie na ostatnim zjeździe Związku Zawodowego Pracowników Kultury, na plenarnym posiedzeniu Zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgarzy Polskich oraz Krajowej Rady Przyjaciół Harcerstwa. Szereg narad zorganizowano w środowisku wojskowym oraz w organizacjach partyjnych, związkach zawodowych, organizacjach spółdzielczych i regionalnych stowarzyszeniach społeczno-kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.36" who="#PosełMieczysławGrad">Wstępna analiza zgłoszonych wniosków wskazuje jak rozległą tematykę objął Kongres i jak kompleksowe, nie nadające się do rozwiązania w ramach jednego resortu są sprawy dalszego rozwoju różnych dziedzin twórczości artystycznej, upowszechnienia Kultury oraz integracji całej rozległej problematyki kultury nauki oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-6.37" who="#PosełMieczysławGrad">Ważnym czynnikiem należytego spożytkowania dorobku Kongresu będzie ciągłe nawiązywanie do jego wniosków w rozmaitych przedsięwzięciach kulturalno-oświatowych. Okazją do pierwszej generalnej próby konfrontacji wniosków Kongresu z rzeczywistością kulturalno-oświatową naszego kraju staną się tegoroczne Dni Oświaty Książki i Prasy. W przyjętych założeniach programowych tych Dni wyeksponowane zostały zasadnicze myśli Kongresu i wypływające stąd wnioski.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00020-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00020-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2bd45e8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00020-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00020-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 20/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 20/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:20</note>
+        <note type="sessionNo">20</note>
+        <date>1967-05-12</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaBłajszczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Błajszczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykKorotyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Korotyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKaczor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kaczor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJarosławIwaszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jarosław Iwaszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławLorentz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Lorentz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom - poseł Wincenty Kraśko (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00020-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00020-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e274bea
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00020-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,93 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 12 maja 1967 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrywała potrzeby filmu fabularnego w bieżącym planie 5-letnim i w planie perspektywicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu - Tadeuszem Zaorskim, oraz dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Komisja otrzymała przed posiedzeniem obszerny materiał przygotowany przez resort na temat potrzeb filmu fabularnego w bieżącym planie 5-letnim i w planie perspektywicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusz Zaorski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W imieniu podkomisji uwagi przedstawiła poseł Maria Lipka (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Na całym świecie rozwój kinematografii zmierza w kierunku produkcji filmu kolorowego, barwnego, na szerokiej taśmie 70 mm. Filmy na taśmach 35 mm stają się już przestarzałe.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wzrasta również zapotrzebowanie społeczne na filmy oświatowe dla szkół, uczelni, instytutów naukowo-badawczych, na filmy o tematyce rolniczej. Trudno już wyobrazić sobie dzisiaj szkołę, która w systemie nauczania nie posługiwałaby się kinem. Obok tego rośnie zapotrzebowanie na filmy turystyczno-propagandowe, których brak odczuwamy zarówno w kraju jak i zagranicą. Rozwój telewizji wyłonił nowe zapotrzebowanie na seryjny film telewizyjny.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Dyrektywne zadania w zakresie produkcji filmów na lata 1966-1970 wzrastają o 29 proc. w stosunku do r. 1965, wzrost ten nie zaspokoi jednak wszystkich potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Podkomisja po przeanalizowaniu materiałów przedstawionych przez resort jak również dokonaniu wizytacji m.in. w Wytwórni Filmów Fabularnych w Łodzi i Wrocławiu opracowała kilka postulatów i wniosków.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Dla zapewnienia szybszego rozwoju produkcji filmów konieczna jest w pierwszym rzędzie, zgodnie zresztą z wnioskiem resortu, rozbudowa i modernizacja istniejącej bazy produkcyjnej kinematografii; baza ta w obecnym stanie nie zabezpiecza realizacji stale wzrastających potrzeb kinematografii i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W pierwszym rzędzie uznać należy za konieczne szybkie opracowanie dokumentacji technicznej dla budowy nowej wytwórni filmów fabularnych oraz podjęcie decyzji w sprawie lokalizacji tej budowy. Stanowisko podkomisji co do lokalizacji nowej wytwórni filmów nie jest zgodne ze stanowiskiem resortu. Wydaje się, że słuszniej byłoby zlokalizować ją w Krakowie, gdzie istnieje odpowiednia baza artystyczna. Nadmierna koncentracja życia gospodarczego i kulturalnego w Warszawie zmusza nas już w tej chwili do podejmowania poczynań deglomeracyjnych dla zapobieżenia dalszemu zagęszczeniu miasta. Rozpoczęcie budowy nowej wytwórni filmów powinno nastąpić nie później jak w roku 1969 tak, ażeby po realizacji pierwszego etapu tej budowy, przynajmniej w roku 1972 możliwe było wyprodukowanie w nim już co najmniej 8 filmów. Należałoby już obecnie przystąpić do zabezpieczenia wykwalifikowanych kadr dla nowego ośrodka filmowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Istotne znaczenie ma również prawidłowe wykorzystanie istniejących mocy produkcyjnych. W okresie ubiegłej 5-latki produkcja filmów fabularnych i telewizyjnych w przeliczeniu na filmy pełnometrażowe wzrosła z 26 do 34 filmów rocznie. Osiągnięto to głównie poprzez usprawnienia organizacyjne przy niezmienionej bazie technicznej. Wydaje się, że istnieją dalsze możliwości pełniejszego wykorzystania bazy produkcyjnej w Łodzi i Wrocławiu; ośrodki te nie wykorzystywały przeciętnie ok. 30 proc. swojej mocy produkcyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Ministerstwo Kultury i Sztuki powinno stworzyć lepsze warunki dla szerokiego rozwoju i specjalizacji podstawowych kadr twórczych, a przede wszystkim kadr reżyserskich. W szerszym stopniu należy stworzyć możliwości przepływu i wymiany kadr twórczych pomiędzy zespołami realizatorskimi, między filmem fabularnym a dokumentalnym jak również filmami oświatowymi. Resort powinien rozważyć możliwość uruchomienia specjalnych stypendiów krajowych i zagranicznych, jak również specjalizacji w ramach studiów podyplomowych - w oparciu o istniejący system szkolnictwa wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Należy podjąć wszelkie możliwe środki dla zabezpieczenia dopływu nowych scenariuszy dla filmów. Szukanie nowych dróg i sposobów w tym zakresie ma istotne znaczenie. Podkomisja uważa np. że należałoby ogłosić otwarty konkurs na scenariusz filmowy, gdzie do współpracy w opracowaniu scenariuszy włączono by nie tylko ludzi z wąskiego kręgu literatów, lecz również publicystów, reporterów.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Rośnie zapotrzebowanie na seryjny film telewizyjny o wysokich walorach moralnych, ideowych i artystycznych. Prace w tym kierunku należy szybciej rozwijać i starać się uniezależnić od importu z krajów zachodnich. Wysuwa się w związku z tym konieczność skonkretyzowania zamówień ze strony kierownictwa TV dla filmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W świetle wyników kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli w Zjednoczonych Zespołach Realizatorów Filmowych należy stwierdzić, że w dziedzinie produkcji filmu fabularnego stwierdzono szereg nieprawidłowości i zaniedbań, co niejednokrotnie miało wpływ na zahamowanie sprawności tej produkcji, jak również na podniesienie kosztów. W związku z tym należy postulować podjęcie przez resort niezbędnych środków zapewniających wzmożenie dyscypliny organizacyjnej i produkcyjnej filmu fabularnego, jak również zabezpieczenie bardziej efektywnego nadzoru nad produkcją filmową.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski:</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Najwyższa Izba Kontroli przeprowadzała badania nad sprawnością organizacyjną i produkcyjną zespołów twórczych filmu polskiego, Należy podkreślić, że w Ministerstwie Kultury i Sztuki podejmuje się szereg inicjatyw mających na celu zabezpieczenie warunków wyzwalania inicjatywy twórczej i artystycznej. Wyniki jednak w tym kierunku nie są jeszcze zadowalające; sprawy te należy jednak rozpatrywać na płaszczyźnie współdziałania z administracją środowiska filmowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Najwyższa Izba Kontroli wysunęła szereg wniosków, koncentrując się głównie na konieczności sprecyzowania obowiązków nadzoru artystycznego i produkcyjnego nad produkcją filmu jak i poszczególnych zespołów twórczych. Prężność organizacyjna i zwiększony nadzór, zdaniem NIK, jest jednym z warunków uzyskania postępu kinematografii. Nie chodzi tu naturalnie o krępowanie inicjatywy twórczej przez nakazy administracyjne, ale zabezpieczanie należytego wywiązywania się z przyjętych przez te zespoły zobowiązań.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W zakresie produkcji filmu fabularnego brak odpowiednich przepisów czy też ustaleń, które precyzowałyby ściśle uprawnienia i obowiązki stron; wymaga przeglądu systemu istniejących bodźców i ich stosowania w praktyce, co jest niezbędne, ażeby tej formie zachęty czy uznania przywrócić właściwą rangę. Zdaniem NIK dobro filmu wymaga również stworzenia warunków organizacyjnych do zwiększania udziału w procesie bezpośrednio produkcyjnym nowych, młodych kadr twórczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Na pytania posłów: Mieczysława Grada (ZSL), Władysława Machejka (PZPR), Romana Kaczmarka (SD), Alicji Musiałowej (PZPR), Barbary Pstrągowskiej (ZSL), Stanisława Lorentza (SD), Henryka Korotyńskiego (PZPR), Mariana Kubickiego (ZSL) i Stanisława Kaliszewskiego - odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusz Zaorski.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Pytania dotyczyły m.in.: realizacji planu produkcji filmu, oceny wartości artystycznej produkowanych filmów fabularnych ze strony odbiorców, osiągnięć poszczególnych zespołów realizatorów filmów, możliwości zwiększenia produkcji filmów kolorowych, poziomu nowych kadr reżyserskich i absolwentów szkół filmowych, możliwości rozbudowy wytwórni kopii filmowych, zwiększenia eksportu filmów do krajów socjalistycznych, sprecyzowania obowiązku nadzoru artystycznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJarosławIwaszkiewicz">Przyczyn braku scenariuszy filmowych trzeba przede wszystkim szukać w niewłaściwym stosunku filmowców do literatów. Wkład artystycznej twórczości literatów w film fabularny oparty na dziele literackim nie jest w dostateczny sposób honorowany. Autor nie otrzymuje w zamian ani satysfakcji moralnej, ani materialnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanKaczor">Niektóre filmy o tematyce wiejskiej nie zawierają treści wychowawczych, nie dają obrazu zaangażowania chłopstwa w proces przeobrażeń społecznych, jakie dokonały się w naszym kraju.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Propozycja usytuowania nowej wytwórni filmowej w Warszawie pozostaje w sprzeczności z policentrycznym modelem kultury, lansowanym zresztą przez sam resort. Rzecz w tym, że Warszawa może stać się znów miejscem ucieczki autorów z innych ośrodków, których rola kulturalna zamiast umacniać się, będzie słabnąć. Należy wypowiedzieć się przeciwko tej propozycji.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Mimo zapowiedzi, Białystok nie znalazł się wśród czterech miast, w których powstać mają kina przystosowane do projekcji filmów 70 mm. Spośród 7 kinoteatrów mających powstać ponadplanowo również w niektórych miejscowościach turystycznych, jeden powinien być zlokalizowany w Białowieży - miejscowości o międzynarodowym zasięgu turystycznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaBłajszczak">W środowisku reżyserów filmowych dzieje się zapewne nie najlepiej, jeśli chodzi o stosunek do jakichkolwiek uwag krytycznych i wymogów masowej widowni. Świadczyć o tym może zamieszczona w tygodniku „Ekran” wypowiedź jednego z kierowników zespołów filmowych, charakteryzująca się opacznym pojmowaniem nie tylko społecznej roli filmu, ale również roli opinii publicznej, reprezentowanej przez posłów, którzy zajmują się sprawami kultury. Wydawałoby się celowe głębsze przedyskutowanie tych problemów z filmowcami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Wypowiedź jednego z filmowców nie jest oczywiście wyrazem opinii całego środowiska, niemniej rzuca na nie pewne światło.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Wysuwając postulaty wobec kinematografii, trzeba zdawać sobie sprawę z trudności, jakie występują przy kojarzeniu dwóch podstawowych postulatów: zagwarantowania swobody twórczej i dbałości o racjonalne wydatkowanie państwowych pieniędzy. Na tej płaszczyźnie trzeba szukać skutecznych rozwiązań; wydaje się, że zmierzające w tym kierunku wnioski podkomisji są, generalnie biorąc, słuszne.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Wśród naszej, skromnej ilościowo produkcji filmowej, notujemy filmy ambitne, artystycznie ciekawe, które jednak nie cieszą się frekwencją w kinach.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Nasuwa się w związku z tym problem sposobów lansowania takich filmów.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Istnieją różne kategorie i rodzaje filmów, różną spełniają one rolę. Nie wszystkie mogą posiadać wysokie walory wychowawcze, nie powinny jednak nosić piętna szmiry. Tymczasem to co wypada oglądać w telewizji - trudno zaliczyć nawet do filmów trzeciorzędnych. Zbyt częste prezentowanie w telewizji tego rodzaju „twórczości” filmowej nie przyczynia się zupełnie do stworzenia u masowego telewidza nawyku filmów artystycznie interesujących. Należałoby w związku z tym rozważyć czy niektóre wartościowe filmy polskie nie powinny być wyświetlane w telewizji wcześniej aniżeli po 2–5 latach od wejścia na ekrany kin.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Argumenty za ulokowaniem, wytwórni filmowej w Warszawie nie są dostatecznie przekonujące. Niewątpliwie istnieje w tym kierunku nacisk środowiska filmowego, któremu jednak nie należy się poddawać, gdyż stanowiłoby to odejście od słusznej polityki deglomeracji kultury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMarianKubicki">Trzeba się wypowiedzieć przeciwko projektowi uruchomienia wytwórni filmowej w Warszawie. Nie należy skupiać w Warszawie wszystkich placówek kulturotwórczych oraz związanych z tym środków i możliwości. Wypadałoby uwzględnić również i tę okoliczność, że np. na południu kraju można o kilka tygodni dłużej prowadzić prace w plenerze i tym samym skrócić cykl produkcyjny filmu.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMarianKubicki">W związku z planowanym powstaniem nowej wytwórni nasuwa się uwaga co do konieczności uprzedniego, pełnego obciążenia potencjału produkcyjnego wytwórni łódzkiej, a zwłaszcza wrocławskiej.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMarianKubicki">Zmiana atmosfery w zespołach filmowych jest koniecznością. Trzeba zerwać z mitem o nieomylności twórców filmowych. Należałoby rozważyć potrzebę zasilenia zespołów młodszym narybkiem, przede wszystkim zaś należycie sprawować nadzór.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełMarianKubicki">Koncepcja ujednolicenia kin pod względem technicznym i programowym i w związku z tym zrównania cen za bilety w kinach wiejskich i miejskich zasługuje na poparcie, pod warunkiem osiągnięcia rzeczywistej poprawy stanu kin na wsi. Poprawa - to lepszy stan techniczny pomieszczeń, lepsze filmy, czytelniejsze napisy, wyraźniejszy dźwięk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełStanisławLorentz">Decentralizacja kultury przyniosła poważne sukcesy, jeśli uwzględnić choćby tylko dziedzinę muzealnictwa. Trudno nie być zwolennikiem tego w pełni słusznego kierunku polityki kulturalnej. Decentralizacja, przeniesienie poza obręb stolicy nie może jednak dotyczyć wszystkich bez wyjątku placówek kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełStanisławLorentz">Sprawie tej przyjrzeć się trzeba w aspekcie szerszym, historycznym. Trzeba przypomnieć sobie tę rolę jaką Warszawa odgrywała zawsze wtedy, kiedy bywała ośrodkiem ruchu umysłowego i kulturalnego w kraju. Tej roli nie należy pomniejszać. Przy rozważaniu sprawy lokalizacji nowej wytwórni filmowej trzeba mieć na uwadze jako pierwszoplanową sprawę centrum kulturalnego, jako wtórne zaś traktować wszystkie inne problemy wiążące się z deglomeracją miasta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełHenrykKorotyński">Należy przeciwstawić się temu, aby twórczość filmowa i zagadnienia finansowe kinematografii miały stanowić tabu dla opinii publicznej. Społeczeństwo powinno mieć prawo wglądu w tę dziedzinę, zwłaszcza że poziom naszej twórczości filmowej w ostatnich latach nie daje powodu do samouspokojenia.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełHenrykKorotyński">Sprawa lokalizacji wytwórni filmowej w Warszawie jest dyskusyjna. Zaplecze literacko aktorskie jest tu wprawdzie szerokie, nasuwa się jednak wątpliwość czy znajdzie się odpowiednia rezerwa kadr z dziedziny techniki filmowej. Jeśli mielibyśmy tego rodzaju fachowców sprowadzać do Warszawy, zapewniać im mieszkania itd., to chyba słuszniej byłoby wytwórnię ulokować w innym ośrodku, dla którego stanowić by to mogło szanse zarówno kulturalnego jak i gospodarczego rozwoju.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełHenrykKorotyński">Stanowisko będzie można zająć, mając do dyspozycji materiał uwzględniający różnorodne aspekty tej sprawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Filmy o tematyce wiejskiej należą do niezbyt licznych w naszej twórczości filmowej. Nie wszystkie mogą mieć pełną wymowę społeczną. Niektóre oparte były o utwory wysoko ocenione przez krytykę literacką; kształt filmowy tych utworów nie przyniósł jednak oczekiwanych rezultatów.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Nie należy wysnuwać stąd wniosku, że nasza widownia woli filmy operujące blaskiem salonów, pięknych kobiet, luksusowych samochodów itp. Przeciwnie, kolosalne powodzenie filmu „Grek Zorba” świadczy o tym, jak bardzo przyciągnąć może polskiego widza film tworzony środkami najprostszymi, oszczędnymi, ale na najwyższym poziomie artystycznym.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Ze środowiska filmowców płyną sygnały o postawach nie do przyjęcia u ludzi, którzy tworzą dla mas. Wskazuje to na potrzebę pogłębienia pracy w tym środowisku.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Sprawa lokalizacji nowej wytwórni jest dyskusyjna. Są argumenty przemawiające za lokalizacją najważniejszych placówek kulturalnych w stolicy - słusznie przedstawił je poseł Lorentz. Ale równocześnie trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że w ciągu 20-lecia uczyniono i osiągnięto bardzo wiele, by Warszawa stała się rzeczywistym centrum kulturalnym. Czy w tych warunkach nie należałoby dziś stworzyć preferencji dla innych ośrodków? Decyzję w tej sprawie trzeba starannie wyważyć, biorąc pod uwagę i czynniki ekonomiczne, i czynniki kulturotwórcze w skali ogólnokrajowej.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Wnioski podkomisji nie zostały w toku obrad podważone, uzupełnione wynikami dyskusji powinny stać się przedmiotem dezyderatów Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Zlecono podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">O POTRZEBACH FILMU FABULARNEGO W BIEŻĄCYM PLANIE 5-LETNIM i W PLANIE PERSPEKTYWICZNYM Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusza Zaorskiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 12 maja 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Jednym z najistotniejszych problemów jakie stoją przed polską produkcją filmową jest fakt, iż w zagadnienia filmu wkroczyła telewizja - partner wywierający poważny wpływ na produkcję i rozpowszechnienie filmu. W perspektywie rozwoju kina i filmu fakt ten powinien być należycie uwzględniony, zwłaszcza że baza produkcyjna jest jedna, a potrzeby partnera są już duże i w perspektywie będą się dalej rosnąć. Telewizja wkroczyła na rynek filmowy, nie wyposażona w środki mogące w jakiejś mierze zaspokoić jej potrzeby w zakresie filmu. Równocześnie z powstaniem tak chłonnego odbiorcy nie powstała ani jedna nowa hala do produkcji filmowej i nie przybyło nowego sprzętu.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">W tym stanie rzeczy baza produkcyjna polskiej kinematografii jest obecnie wykorzystywana w stopniu maksymalnym - o 25 proc. wyższym niż w innych krajach, z którymi możemy się porównywać w zakresie rozwoju produkcji filmowej. Odbywa się to kosztem filmu fabularnego, którego stan ilościowy pozostaje na nie zmienionym poziomie, przeciętnie ponad 25 filmów rocznie. Roczna produkcja do 9-ciu serii półgodzinnych filmów telewizyjnych również nie jest ilościowo zadowalającą. Taka struktura utrzyma się również i w r. 1970, mimo zwiększonych potrzeb telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Baza polskiej kinematografii jest opóźniona w swym rozwoju w stosunku do potrzeb i możliwości kulturotwórczych a także w stosunku do bazy istniejącej w innych krajach na podobnym szczeblu ogólnego rozwoju.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Trzeba równocześnie stwierdzić, że jedną z głównych trudności efektywnego wykorzystania istniejącej bazy produkcyjnej dla filmów fabularnych (nietelewizyjnych) jest stosunkowo słaby dopływ scenariuszy. Film telewizyjny stwarza o wiele więcej możliwości adaptacji aniżeli wymagający oparcia na nowej fabule film zwykły. Ażeby przezwyciężyć istniejące trudności w zakresie scenariuszy resort podjął kroki, by zabezpieczyć pełniej prawa autorskie z pierwowzorem literackim a także podnieść stawkę za samo opracowanie scenariuszy.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Trzeba liczyć się z tym, że telewizja w coraz większym stopniu zastępuje kino, tym bardziej że często sala kinowa u nas nie jest miejscem właściwym dla percepcji pełnych wartości słuchowych i wizualnych filmu.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">W związku z tym resort zamierza skoncentrować swe wysiłki przede wszystkim na modernizacji istniejących kin. Ma to znaczenie i z tego względu, że w polityce repertuarowej przyjęto w zasadzie kierunek na wyświetlanie w kinach bądź filmów o charakterze rozrywkowym, filmów tzw. dużych, kostiumowych, bądź filmów refleksyjnych, o wysokim poziomie artystycznym. Te odmienne rodzaje filmu wymagają jednak w zasadzie o wiele lepszych niż obecnie warunków odbioru w kinie.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Na tych założeniach oparty jest program rekonstrukcji bazy kinowej w kraju, program kosztowny i pracochłonny, obliczony na szereg lat, uwzględniając, że kin mamy obecnie blisko 4 tys. i nie zamierzamy tej sieci uszczuplać.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">W stopniu maksymalnym przechodzić się będzie na projekcję filmów 35 mm, szerokoekranowych i panoramicznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">W wielkich miastach problemem jest projekcja filmów 70 mm, których rozpowszechnienie jest w świecie coraz szersze. Jest to zagadnienie technicznie trudne, gdyż np. w Warszawie zaledwie jeden z dużych kinoteatrów mógłby być przystosowany do wyświetlania tego rodzaju filmów. Projekcja takich filmów wymaga widowni i ekranów znacznie większych niż obecnie stosowane.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Dzięki wysiłkom resortu uzyskano w bieżącej 5-latce dodatkowe ponadplanowe środki, dzięki którym w pierwszym etapie powstaną tego rodzaju kinoteatry w Warszawie, Poznaniu, Katowicach i Wrocławiu. Z tychże środków powstanie ponadto 7 kin przystosowanych do projekcji filmów 35 mm w kilku mniejszych miastach.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">W toku rozpatrywania znajduję się przygotowany przez resort projekt rekonstrukcji sieci kinowej, zakładający zlikwidowanie podziału na tzw. kina wiejskie i miejskie oraz ujednolicenie programu i stosowanie jednolitych cen biletów zależnych tylko od kategorii kin.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Poczynione zostały również kroki w kierunku zwiększenia produkcji sprzętu projekcyjnego, który by umożliwił wyeliminowanie z obiegu filmów 16 mm. Plan taki miałby być realizowany kosztem 70 mln zł i byłby do 1975 r. w podstawowej części zrealizowany. Głównym problemem jest w tym wypadku zabezpieczenie wykonawstwa przebudowy i modernizacji kin; należy sądzić, że rady narodowe będą tym problemem zainteresowane i dopilnują należytego przebiegu wykonawstwa.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśkoPZPR">Jeśli chodzi natomiast o rozszerzenie bazy produkcyjnej filmów, w bieżącej 5-latce perspektywy są mniej pomyślne. W następnej 5-latce powinna powstać nowa wytwórnia filmowa w Warszawie o wydajności 25 filmów rocznie. Koncepcja ta spotyka się w zasadzie z aprobatą, trudności z przystąpieniem do opracowania założeń wstępnych polegają na lokalizacji takiego obiektu w świetle dążeń do zapobiegania wielkim aglomeracjom. Względy ekonomiczne, a przede wszystkim istniejąca baza aktorska dyktują potrzebę umieszczenia tego nowego obiektu w stolicy.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00021-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00021-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..256108d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00021-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00021-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 21/, Komisja Spraw Zagranicznych /nr 9/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 21/, Komisja Spraw Zagranicznych /nr 9/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:21</note>
+        <note type="sessionNo">9</note>
+        <date>1967-05-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00021-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00021-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..68a8e0f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00021-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 24 maja 1967 r. Komisja Kultury i Sztuki i Komisja Spraw Zagranicznych, obradujące pod przewodnictwem posła Stanisława Kulczyńskiego (SD), rozpatrywały problem wymiany kulturalnej z zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z Ministrem Lucjanem Motyką, Ministerstwa Spraw Zagranicznych z podsekretarzem stanu - Marianem Naszkowskim dyrektorzy zespołów NIK Tadeusz Kosacz i Wacław Kozicki, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz przedsiębiorstw: „Pagart” i „Ars-Polona”, Informację o problemach wymiany kulturalnej z zagranicą przedstawił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka, (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Uwagi podkomisji do spraw propagandy Polski za granicą przedstawił poseł Ryszard Hajduk (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Polska twórczość artystyczna i polskie dobra kulturalne torują sobie skutecznie nowe drogi, zdobywają nowe kraje i lądy, równocześnie utwierdzając pozycję na tradycyjnych szlakach. Polska czerpie też w znacznie większym stopniu niż kiedykolwiek ze światowej skarbnicy kulturalnej. Ta, rozwijająca się coraz bardziej wymiana kulturalna między naszym krajem i zagranicą, wymaga stałego ulepszania form organizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Współpracą kulturalną z zagranicą, eksportem i importem dóbr kultury i sztuki, rozwojem kooprodukcji zajmuje się wiele, jednostek i instytucji. Pogłębienia wymaga koordynacja ich działalności, która umożliwi lepsze wykorzystanie posiadanych sił i środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Zdaniem podkomisji, płaszczyzną takiej koordynacji jest międzyresortowa komisja działająca pod przewodnictwem Ministra Spraw Zagranicznych, której działanie należy jednak zaktywizować.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Niezależnie od działalności koordynacyjnej, realizowanej przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych, należy postulować ustalenie międzyresortowej płaszczyzny współpracy i współdziałania między ministerstwem Kultury i Sztuki, Komitetem DS. Radia i Telewizji, Ministerstwem Żeglugi, GKKFiT itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wymaga otoczenia bardziej troskliwą opieką działalność dwustronnych towarzystw przyjaźni, które mogą i powinny stać się czynnikiem pomocnym w propagowaniu kultury polskiej zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Planowanie wymiany kulturalnej z zagranicą i działalność w tej dziedzinie opierać się muszą na możliwie jak najlepszej znajomości sytuacji i organizacji życia kulturalnego w danym kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Kaliszewski (SD), Marian Kubicki (ZSL), Jerzy Hagmajer (bezp. „PAX”), Antoni Korzycki (ZSL), Roman Kaczmarek (SD), Stanisław Lorentz (SD), Bohdan Czeszko (PZPR), Artur Starewicz (PZPR) i Stanisław Kulczyński (SD) oraz Minister Kultury i Sztuki Lucjan Motyka i podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Marian Naszkowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W dyskusji wskazano na niewątpliwy postęp osiągnięty w ostatnich latach w dziedzinie naszej ekspansji kulturalnej zagranicą. Jednakże pozycja polityczna Polski i nasz potencjał kulturalny stwarzają daleko większe możliwości. Zagranicą wiele się o Polsce pisze i mówi, trudniej natomiast bezpośrednio zetknąć się z wielkim dorobkiem naszej kultury w wielu jej działach reprezentujących najwyższy światowy poziom.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zwracano uwagę na konieczność rozszerzania wymiany kulturalnej z krajami socjalistycznymi; w naszej działalności, mającej na celu prezentowanie polskiemu społeczeństwu obcych kultur, zbyt mało jeszcze uwagi poświęca się dorobkowi tych krajów.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Wiele miejsca w dyskusji. poświęcono kierunkom geograficznym naszej wymiany kulturalnej, które słusznie pokrywają się z kierunkami naszej polityki zagranicznej. Stąd szczególne, wzajemne zresztą, zainteresowanie krajami europejskimi, co nie wyklucza oczywiście stosownie do naszych możliwości i ich chłonności - działania w innych regionach świata.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Postulowano dalsze wzbogacanie form popularyzacji polskiej kultury zagranicą, zwłaszcza w tych krajach i w tych dziedzinach, w których mamy wysoką już pozycję.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Wnioski podkomisji uznano w zasadzie za słuszne.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Zlecono podkomisji opracowanie projektu dezyderatów i przedstawienie go na kolejnym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">O PROBLEMACH WYMIANY KULTURALNEJ Z ZAGRANICĄ</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Informacja złożona przez Ministra Kultury i Sztuki Lucjana Motykę na wspólnym posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki i Komisji Spraw Zagranicznych w dniu 24 maja 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Na tle znacznego ożywienia naszej polityki zagranicznej w ostatnich latach zarówno na forum międzynarodowym, jak i w stosunkach bilateralnych z poszczególnymi krajami - funkcja złożonego zespołu zjawisk i działalności określanej mianem współpracy kulturalnej z zagranicą, nabiera szczególnie ważnego znaczenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Zasięg naszych kontaktów kulturalnych i artystycznych obejmuje ponad 60 krajów Europy, Azji, Afryki, Ameryki Północnej i Południowej oraz Australii. Większość naszych kontrahentów uregulowało zasady współpracy kulturalnej z Polską specjalnymi umowami państwowymi. Umów takich podpisano 38, z czego 12 przypada na kraje socjalistyczne. Współpraca z pozostałymi krajami kształtuje się na zasadzie doraźnie zawieranych porozumień bądź drogą dyplomatyczną, bądź poprzez odpowiednie resorty, instytucje lub stowarzyszenia, lub też na zasadzie kontraktów komercyjnych sygnowanych przez przedsiębiorstwa i agencje podległe Ministerstwu Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Przedmiot wymiany z zagranicą stanowią wszystkie dyscypliny twórczości artystycznej i działalności kulturalnej, a więc: teatr, plastyka, muzyka, film, literatura, dramaturgia, muzealnictwo, konserwatorstwo, szkolnictwo artystyczne, bibliotekarstwo, praca kulturalno-oświatowa.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Jednym z podstawowych założeń współpracy kulturalnej Polski Ludowej z zagranicą jest zadokumentowanie wkładu Polski w dzieło tworzenia więzów przyjaźni i wzajemnego zrozumienia między narodami świata poprzez sztukę oraz możliwie najpełniej pojęta prezentacja sztuki polskiej we wszystkich przejawach twórczości i wykonawstwa artystycznego. Nie będzie przesadnym stwierdzenie, że należymy do krajów, które mają najżywszą wymianę kulturalną i ugruntowaną międzynarodową pozycję w wielu dziedzinach sztuki. Minione 20-lecie możemy podsumować jako zdobycie przez Polskę poważnej pozycji i uznania wśród zagranicznych odbiorców oraz uznanie naszej własnej polskiej odrębności, specyficznego stylu twórczości artystycznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Na tle całokształtu kontaktów kulturalnych za światem czołowe miejsce zajmuje wymiana kulturalna z krajami socjalistycznymi. Współpraca ta rozwinęła się wszechstronnie, ugruntowano współpracę związków twórczych, instytucji muzycznych, teatralnych, wydawniczych i kinematograficznych. Osiągnięte rezultaty oraz widoczne sukcesy i bogactwo coraz nowych form wymiany stwarzają podstawę do stawiania coraz większych wymagań.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Poważnym partnerem naszej wymiany kulturalnej są kraje Europy Zachodniej, głównie mająca wielowiekowe tradycje wymiana z Francją i Włochami. W krajach tych polska muzyka, teatr, film są cenione i poszukiwane. Jednakże z uwagi na to, że są to potężne ośrodki wymiany światowej, zasypywane mnogością imprez obudowanych nie liczącą się z kosztami reklamą, zdarza się, że występy naszych zespołów giną w masie.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Poważne sukcesy osiągnęliśmy w zakresie wymiany kulturalnej z krajami skandynawskimi. Podpisano umowy kulturalne z Norwegią, Finlandią, Danią i Szwecją.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Współpraca ze Stanami Zjednoczonymi i Kanadą nie jest regulowana umowami kulturalnymi i odbywa się albo w drodze umów komercyjnych, albo też oficjalnych imprez organizowanych drogą dyplomatycznych porozumień. Problem eksportu artystycznego do USA i Kanady ma na celu - z jednej strony - zaspokojenie potrzeb odbiorcy amerykańskiego, z drugiej strony - potrzeb środowiska polonijnego. Pod tym kątem dokonywany jest dobór poszczególnych imprez kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Współpraca z krajami Ameryki Łacińskiej, poza Kubą, nie jest regulowana umowami kulturalnymi i organizowana jest na zasadzie nawiązywania półprywatnych kontaktów z instytucjami i stowarzyszeniami południowo-amerykańskimi.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Niezbędnym uzupełnieniem obrazu naszej wymiany kulturalnej z zagranicą jest udział polskich specjalistów w pracach 68 organizacji międzynarodowych we wszystkich dziedzinach twórczości artystycznej i działalności kulturalnej. Coraz większego znaczenia i autorytetu nabiera w świecie polskie środowisko twórcze, m.in. dzięki międzynarodowym imprezom artystycznym odbywającym się w naszym kraju. Wśród imprez stałych, mających zagranicą wyrobioną rangę, wysuwają się konkursy pianistyczne im. Fryderyka Chopina, konkurs im. Henryka Wieniawskiego, festiwal muzyki współczesnej „Warszawska Jesień” itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Perspektywy naszej współpracy kulturalnej z zagranicą na najbliższy okres nie przewidują większych zmian w kierunkach geograficznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Konieczne wydaje się ulepszenie koordynacji prowadzonej przez wiele instytucji i przedsiębiorstw działalności kulturalnej zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Resort zamierza przystąpić do realizacji długofalowych cykli wydawniczych zawierających informację o Polsce ludowej, stałych biuletynów informacyjnych lub doraźnych opracowań na użytek placówek dyplomatycznych handlu zagranicznego i żeglugi; trzeba zapewnić również lepsze zaopatrzenie w materiały informacyjne o Polsce specjalistów, twórców i stypendystów wyjeżdżających za granicę.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00022-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00022-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8ee7af1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00022-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00022-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 22/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 22/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:22</note>
+        <note type="sessionNo">22</note>
+        <date>1967-06-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełHenrykKorotyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Korotyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKaczor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kaczor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławGrad" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Grad</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanKaczmarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Kaczmarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaKról" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldLassota" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Lassota</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00022-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00022-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8d51872
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00022-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,105 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 28 czerwca 1967 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Ryszarda Hajduka (PZPR) i Mariana Kubickiego (ZSL), rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za 1966 r. na tle realizacji planu i budżetu w 1967 r. przez Ministerstwo Kultury i Sztuki, RSW „Prasa”, Komitet DS. Radia i Telewizji oraz Polską Agencję Prasową PAP.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu Tadeuszem Zaorskim, RSW „Prasa” z prezesem - Tadeuszem Galińskim, Komitetu DS. Radia i Telewizji z przewodniczącym - Włodzimierzem Sokorskim i Polskiej Agencji Prasowej PAP z prezesem - Michałem Hofmanem, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali na piśmie informacje o wykonaniu planu i budżetu za rok 1966 przez Ministerstwo Kultury i Sztuki, RSW „Prasa” oraz Polską Agencję Prasową PAP, jak również uwagi NIK do wykonania planu i budżetu na rok 1966 przez Ministerstwo Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o wykonaniu w 1966 r. zadań przez resort kultury i sztuki przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusz Zaorski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informację o wykonaniu planu i budżetu na rok 1966 przez NSW „Prasa” przedstawił Prezes - Tadeusz Galiński.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełHenrykKorotyński">Na pytania posłów: Marii Lipki (ZSL), Romana Kaczmarka (SD), Witolda Lassoty (SD), Mariana Kubickiego (ZSL), Krystyny Marszałek-Młyńczyk (SD), Tadeusza Gutowskiego (PZPR), Leona Wantuły (PZPR), Ryszarda Hajduka (PZPR), odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusz Zaorski i Prezes RSW „Prasa” - Tadeusz Galiński.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełHenrykKorotyński">Podsekretarz stanu w Ministerstwie kultury i Sztuki - Tadeusz Zaorski stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełHenrykKorotyński">Wzrasta stale aktyw placówek kulturalno-oświatowych, rośnie także liczba doszkalanych na kursach specjalizacyjnych pracowników świetlic i domów kultury. Działalnością kulturalną kierują często zamiłowani społecznicy, bez odpowiedniego przygotowania fachowego. Ich zapał i umiejętności organizacyjne muszą być wspomagane, przez ludzi przygotowanych fachowo.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełHenrykKorotyński">Wzrosła ilość pracowników z wyższym wykształceniem zatrudnionych w wydziałach kultury rad narodowych. Resort prowadzi specjalistyczne ich doszkalanie w różnych kierunkach i troszczy się o podnoszenie kwalifikacji w drodze szkolenia zaocznego na poziomie średnim. Organizowane są narady robocze dla kierowników wydziałów kultury.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełHenrykKorotyński">Wyposażenie techniczne wielu sal widowiskowych przedstawia wiele do życzenia, chociaż następuje na tym odcinku stała poprawa. Niska jest jeszcze jakość sprzętu. Wiele sal pozbawionych jest odpowiedniej akustyki i nieodpowiednio przygotowanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełHenrykKorotyński">Wyniki działalności artystycznej „Estrady” są już lepsze. Zatwierdzenie programów i dobór solistów występujących na estradach nie zawsze zabezpieczają odpowiedni repertuar i wysoką jakość wykonania. Konieczna jest stała kontrola nad działalnością małych zespołów estradowych. Rozważa się sprawę powołania Zjednoczenia Przedsiębiorstw Widowiskowych koordynującego i nadzorującego działalność cyrków, lunaparków i zespołów estradowych, przy jednoczesnym usamodzielnieniu poszczególnych zespołów małych form.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełHenrykKorotyński">Brak określonych użytkowników i koncepcji adaptacyjnej wielu obiektów zabytkowych opóźnia procesy odbudowy.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełHenrykKorotyński">Staramy się godzić rozwój telewizji z utrzymaniem frekwencji w kinach. TV odciąga widza od sal kinowych, tym bardziej że są one w większości źle wyposażone i zaniedbane technicznie. Program modernizacji kin został już opracowany, ale wymaga jeszcze akceptacji i uruchomienia odpowiednich środków finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełHenrykKorotyński">Nadmierna ilość festiwali powoduje pewną degradację i obniżenie poziomu tego typu imprez. Resort stara się wpłynąć na rady narodowe, aby niektóre festiwale czy przeglądy twórczości filmowej i teatralnej organizowane były co kilka lat, a nie każdego roku.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełHenrykKorotyński">Festiwal krótkich filmów estradowych w Krakowie osiągnął wysoki poziom i jest w świecie trzecią co do rangi artystycznej i problemowej imprezą tego typu. Znacznie wzrasta obrót filmem krótkometrażowym. Prawie wszystkie nasze filmy krótkiego metrażu zostały zakupione zagranicą i budzą zagranicą żywe zainteresowanie.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełHenrykKorotyński">Nie wszystkie filmy wyświetlane na naszych ekranach przeznaczone są dla odbiorcy masowego. Należy liczyć się w dziedzinie doboru repertuaru filmowego z różnymi gustami i upodobaniami. Należy również popierać działalność twórców filmowych, którzy poszukują nowych środków wyrazu i nowych dróg rozwoju sztuki filmowej. Jest to tym bardziej ważne, że światowa krytyka szuka interesujących eksperymentów w dziedzinie filmu. W roku przyszłym plan produkcji filmów będzie lepiej zabezpieczony. Postanowiono rozszerzyć grono ludzi zajmujących się w zespołach filmowych pracą nad scenariuszami. Powołano również w zespołach rady programowe. Zabezpieczy to w większym stopniu prawidłowy tok realizacji prac nad nowymi filmami.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełHenrykKorotyński">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWitoldLassota">Tendencja do stałego zwiększania nakładu pracy jest niewątpliwie słuszna. Z drugiej jednak strony wiele pism, zwłaszcza dzienników ma stanowczo niewystarczającą objętość. Są przecież gazety wydawane na 4 zaledwie stronach. Nie ma w nich miejsca na reportaż ani na inne formy twórczej pracy dziennikarza. Nie starcza w nich miejsca nawet na cenne pozycje z serwisów nadsyłanych do redakcji przez coraz lepiej pracujące agencje informacyjne i publicystyczne.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWitoldLassota">Droga do uzyskania większej ilości papieru drukarskiego mogłaby m.in. wieść poprzez stosowanie cieńszego niż dotychczas papieru do druku gazet. Papier stosowany obecnie jest gruby i ciężki, co oznacza marnotrawstwo surowca. Wiele zastrzeżeń budzić może także system magazynowania, transportu i zabezpieczenia papieru dostarczanego do drukarń.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełWitoldLassota">Dla poprawy szaty graficznej prasy niezbędne byłoby stosowanie lepszych niż dotychczas farb drukarskich. Farby polskiej produkcji, wytwarzane w starych fabrykach, są na ogół złej jakości. Można by, kosztem stosunkowo niedużych wydatków dewizowych, sprowadzać pewne ilości znacznie lepszych, a przy tym ekonomiczniejszych w użyciu farb zagranicznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMieczysławGrad">Przebieg realizacji inwestycji kulturalnych w mniejszych ośrodkach i na wsi nie jest właściwy. Budowa obiektów przebiega wolno, z ogromnymi trudnościami, a równocześnie część funduszy na ten cel nie jest w pełni wykorzystywana.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMieczysławGrad">Spadek popularności kin tłumaczy się wzrostem popularności telewizji. Jest jednak w kraju wiele takich rejonów, głównie wiejskich, do których telewizja nie dociera. Wydawałoby się, że tam właśnie nie powinno się obserwować spadku zainteresowania filmem. Tymczasem i w tych rejonach nie ma w kinach takiej frekwencji, jakiej należałoby sobie życzyć. Świadczy to o niedostatecznej popularyzacji kina, a także o nie zawsze właściwej polityce repertuarowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełMieczysławGrad">Usługi świadczone przez biblioteki rozwijają się szybciej niż przyrost nakładów na ich działalność. Wskazuje to na wielki wkład pracy personelu tych bibliotek i na ich zaangażowanie społeczne. Wydaje się, że niezbędne jest zwrócenie większej uwagi na rozwój placówek bibliotecznych oraz na wzbogacanie ich zbiorów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełRomanKaczmarek">Trudna sytuacja większości bibliotek oraz szereg nierozwiązanych dotychczas zagadnień dotyczących ich pracy jest dowodem, jak bardzo potrzebna byłaby ustawa o bibliotekach. Uchwalenie takiej ustawy było wielokrotnie postulowane.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełRomanKaczmarek">Nakłady niektórych książek są stanowczo zbyt niskie. Niektóre z nich wydawane są w tak małych nakładach, iż nie starcza ich nawet dla wszystkich zainteresowanych nimi bibliotek. Brakuje zwłaszcza wydawnictw encyklopedycznych i leksykonów. Niedomaga również dystrybucja książek. W rezultacie niektóre wydawnictwa poszukiwane na wsi kupić można tylko w mieście i odwrotnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanKaczor">Dla usprawnienia pracy bibliotek wiejskich również ważne jest uzupełnianie ich zbiorów, jak i poprawa warunków lokalowych, w jakich pracują. Obecnie znaczna część tych bibliotek ulokowana jest w pomieszczeniach służących równocześnie do innych celów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełTeresaKról">Wielu mieszkańców wsi i małych miasteczek społecznym wysiłkiem wznosi różnego rodzaju obiekty kulturalne. Zdarza się niekiedy, że środki zebrane przez ludność przeznaczane są na inne cele. Tego rodzaju praktyka hamuje inicjatywę społeczną i uniemożliwia rozszerzenie jej zasięgu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMarianKubicki">Należy zwrócić uwagę na rozszerzenia i uaktywnienie działalności placówek kulturalno-oświatowych w tych ośrodkach, gdzie notuje się wzrost awantur chuligańskich i wybryków bandyckich.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełMarianKubicki">Długie i piękne tradycje wychowawcze i dydaktyczne ma pismo dla dzieci „Płomyk”. Stanowi ono dużą pomoc dla szkół podstawowych a niekiedy traktowane jest jako podręcznik. Bardzo mały nakład uniemożliwia pełne wykorzystanie tego pisma. Brak papieru nie powinien tu być argumentem, ponieważ jest to sprawa o zasadniczym znaczeniu dla szkół nie tylko na prowincji.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełMarianKubicki">Po wysłuchaniu dodatkowych wyjaśnień podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusza Zaorskiego, Komisja przyjęła sprawozdanie Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz RSW „Prasa” z wykonania planu i budżetu w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełMarianKubicki">W kolejnym punkcie porządku obrad informację o wykonaniu planu i budżetu w roku 1966 przez Komitet do Spraw Radia i Telewizji przedstawił przewodniczący Komitetu - Włodzimierz Sokorski.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełMarianKubicki">Koreferat podkomisji DS. Radia i Telewizji przedstawił poseł Leon Wantuła (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełMarianKubicki">Pomimo poważnego dorobku w zakresie upowszechniania radia i telewizji, stan obecny pozostawia jeszcze sporo do życzenia, głównie w ośrodkach regionalnych. Niepokojącym zjawiskiem są trudności występujące przy budowie rozgłośni i studiów radiowych i telewizyjnych. Należy zwrócić baczniejszą uwagę na zabezpieczenie ścisłej kooperacji przedsiębiorstw i instytucji, od których zależna jest realizacja inwestycji. Chodzi tu m.in. o przyspieszenie oddania do użytku Centralnej Rozgłośni Radiowo-Telewizyjnej w Warszawie, co będzie przełomowym mementem zarówno w dziedzinie techniki nadawania, jak i sposobu prezentowania programu. Uwagi te dotyczą również dotrzymania terminów budowy ośrodka w Krakowie oraz uzupełnienia wyposażenia ośrodka w Katowicach.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełMarianKubicki">Poważnym problemem jest modernizacja regionalnych rozgłośni radiowych, zwłaszcza w Białymstoku, Gdańsku, Poznaniu, Kielcach, Opolu, jak również zwiększenie mocy nadajników. Poparcia wymaga budowa nowych nadajników w woj. łódzkim i woj. olsztyńskim, a także uruchomienie rezerwowych nadajników telewizyjnych w Gdańsku, Zgorzelcu i Lublinie. Należy zabezpieczyć przewidzianą w planie produkcję 20 przemienników rocznie w celu poprawy warunków odbioru w niektórych rejonach kraju.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełMarianKubicki">W roku ubiegłym nastąpił dalszy spadek liczby abonentów radiowych, przy równoczesnym wzroście liczby abonentów telewizyjnych. Radiofonia przewodowa wyczerpała już swoje możliwości rozwoju. Zrodziła się tendencja stopniowej likwidacji radiowęzłów oraz wyposażenia istniejących w odbiorniki z zakresem fal ultrakrótkich.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PosełMarianKubicki">W zakresie upowszechniania radia i telewizji, równolegle z rozbudową bazy nadawczej, należy rozwijać sieć odbiorczą, nie tylko w sensie wzrostu produkcji, ale w sensie uprzystępniania kupna nowych odbiorników i telewizorów.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PosełMarianKubicki">Niemały wpływ na stan i rozwój sieci odbiorczej mają usługi w zakresie napraw sprzętu radiofonicznego. Brakuje części zamiennych, nie wszystkie zakłady usługowe wykazują dostateczną sprawność. Należy żywić nadzieję, że problem części zamiennych zostanie rozwiązany po wprowadzeniu unifikacji układów elektronicznych sprzętu radiowo-telewizyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PosełMarianKubicki">W dziedzinie programu zwraca uwagę niski poziom niektórych programów rozrywkowych i piosenkarskich. Nastąpiła poprawa w emitowaniu atrakcyjnych programów sportowych. Trzeba podkreślić wysokie walory telewizyjnego Konkursu Miast, Plebiscytu Archimedesa, a także wartości teatru telewizyjnego. Należy poprzeć starania o stworzenie telewizyjnej estrady rozrywkowej.</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#PosełMarianKubicki">Na pytania posłów - Mariana Kubickiego (ZSL) i Ryszarda Hajduka (PZPR) odpowiedzi udzielił przewodniczący Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierz Sokorski. Wyjaśnił on m.in., iż Komitet DS. Radia i Telewizji zamierza umożliwić przedstawianie problemów tych regionów, które same nie dysponują stacjami telewizyjnymi w programach telewizyjnych najbliższych im regionalnie ośrodków TV. Tak więc niektóre programy dotyczące problemów woj. rzeszowskiego nadawane będą przez stację krakowską, bydgoskiego - przez gdańską, opolskiego - przez katowicką.</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#PosełMarianKubicki">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu na rok 1966 przez Komitet DS. Radia i Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#PosełMarianKubicki">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu na 1966 r. przez Polską Agencję Prasową przedstawił prezes PAP - Michał Hofman.</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#PosełMarianKubicki">Ubiegły rok przyniósł dalsze rozszerzenie służby informacyjnej Polskiej Agencji Prasowej zarówno w dziedzinie informacji przeznaczonej dla odbiorców w kraju jak i zagranicą. PAP Wydaje obecnie 39 biuletynów, z których korzysta nie tylko prasa, lecz również szereg instytucji i resortów. Zadaniem PAP jest dalsze przyśpieszenie dopływu informacji agencyjnych, do redakcji czasopism i dzienników, a w konsekwencji lepsze i szybsze informowanie społeczeństwa o wydarzeniach w kraju i za granicą.</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#PosełMarianKubicki">Preliminarz budżetowy na rok 1966 został przez PAP zrealizowany w całości tak po stronie dochodów jak i wydatków.</u>
+          <u xml:id="u-8.17" who="#PosełMarianKubicki">Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski podkreślił, że przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli badającej działalność PAP stwierdzają stały rozwój tej instytucji, która coraz lepiej, w sposób pełniejszy zaspokaja potrzeby prasy i innych odbiorców informacji. Kontrole NIK stwierdziły w pracy PAP pewne uchybienia organizacyjne, które w wyniku konsultacji z kierownictwem Agencji są stopniowo usuwane.</u>
+          <u xml:id="u-8.18" who="#PosełMarianKubicki">Odpowiadając na pytania posłów Mariana Kubickiego (ZSL) i Witolda Lassoty (SD) prezes PAP - Michał Hofman omówił niektóre zamierzenia dotyczące pracy redakcji poszczególnych biuletynów oraz rozszerzenia zakresu służby informacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-8.19" who="#PosełMarianKubicki">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za r. 1966 przez Polską Agencję Prasową PAP.</u>
+          <u xml:id="u-8.20" who="#PosełMarianKubicki">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU MINISTERSTWA KULTURY I SZTUKI w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.21" who="#PosełMarianKubicki">Informacja przedstawiona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusza Zaorskiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 28 czerwca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.22" who="#PosełMarianKubicki">Plan wydawniczy wykonany został w 1966 r. w 100,4 proc. (w tytułach) i 96,1 proc. - w nakładach. Spadek nakładów nastąpił na skutek zmian programowych podręczników szkolnych - dodruki podręczników ustalono jedynie w takich wysokościach, które zabezpieczają potrzeby w roku szkolnym 1966/67.</u>
+          <u xml:id="u-8.23" who="#PosełMarianKubicki">W 1966 r. zrealizowano 25 filmów fabularnych długometrażowych. Wśród nich znalazły się 3 filmy barwne i 13 filmów panoramicznych. Prawie o połowę zmniejszył się okres pracy nad filmami telewizyjnymi. Podobnie jak w latach poprzednich, notowaliśmy w ub. roku spadek liczby widzów w kinach. W stosunku do 1965 r. spadek ten wyniósł 8,6 mln osób. Przyczyną tego faktu jest niewątpliwie rozwój telewizji, wzrost liczby imprez kulturalno-rozrywkowych i stale rosnące wymagania widza kinowego. Dla przeciwdziałania temu zjawisku niezbędne jest zwiększenie atrakcyjności repertuaru kinowego, korzystniejsze prezentowanie filmów rodzimej produkcji, poszukiwanie nowych form upowszechnienia filmu i popularyzacji kina, a także podnoszenie poziomu kultury obsługi widzów i poprawa warunków odbioru filmu.</u>
+          <u xml:id="u-8.24" who="#PosełMarianKubicki">W końcu ubiegłego roku istniało już 8 198 placówek bibliotecznych. Już tylko w 211 gromad nie posiada własnych placówek bibliotecznych. Księgozbiory bibliotek wzrosły o 2,6 mln tomów. Zwiększyła się także sieć domów kultury - o 21 placówek, obecnie w całym kraju działają 333 takie domy. Przybyło także 15 muzeów, ale warunki lokalowe i wyposażenie muzeów terenowych w środki techniczne jest ciągle niedostateczne. 60 proc. budynków muzealnych wymaga kapitalnego remontu.</u>
+          <u xml:id="u-8.25" who="#PosełMarianKubicki">487 premier wystawiły w ub. roku 75 przedsiębiorstwa teatralne. Ogółem odbyło się 31 100 przedstawień oglądanych przez 10,5 mln widzów. Zwraca uwagę zainteresowanie dramatem politycznym i to zarówno z klasyki narodowej, jak i współczesności. 2,9 mln widzów obejrzało przedstawienia teatrów muzycznych, które wystawiły m.in. 35 oper i baletów.</u>
+          <u xml:id="u-8.26" who="#PosełMarianKubicki">Nie uległy poprawie warunki działalności przedsiębiorstw i agencji estradowych. W dalszym ciągu borykały się one z brakiem sal, zaplecza, aparatury, środków transportu, instrumentów, a także etatów dla pracowników artystycznych, technicznych i administracyjnych. Mimo tych trudności zadania „Estrady” zostały wykonane zgodnie z planem.</u>
+          <u xml:id="u-8.27" who="#PosełMarianKubicki">829 tys. osób obejrzało łącznie przedstawienia naszych najlepszych zespołów ludowych „Mazowsze” i „Śląsk”. Cyrki Odwiedziły 340 miejscowości i dały przedstawienia dla 4,5 mln widzów.</u>
+          <u xml:id="u-8.28" who="#PosełMarianKubicki">Przy omawianiu wyników osiągniętych przez przedsiębiorstwo „Desa” należy podkreślić, że poważnie przekroczono zadania dotyczące obrotu antykami. W stosunku do poprzedniego roku zwiększyła się także wydatnie sprzedaż plastyki współczesnej.</u>
+          <u xml:id="u-8.29" who="#PosełMarianKubicki">W dziedzinie średniego szkolnictwa artystycznego realizowane były prace mające na celu dostosowanie ilości i zakresu wykształcenia absolwentów szkół artystycznych do potrzeb społecznych i gospodarczych kraju. Utrzymano na dotychczasowym poziomie liczbę szkół II stopnia, otwarto natomiast kilka nowych szkół muzycznych I stopnia. Dla usprawnienia organizacji kształcenia muzycznego połączono państwowe szkoły muzyczne w Warszawie, Gdańsku, Lublinie i Bielsku Białej z liceami muzycznymi w tych miastach. Okres kształcenia w połączonych szkołach trwać będzie 12 lat.</u>
+          <u xml:id="u-8.30" who="#PosełMarianKubicki">W zakresie inwestycji kulturalnych podstawowym kierunkiem jest rozbudowa sieci domów kultury. W znacznie mniejszym stopniu prowadzona jest budowa nowych szkół artystycznych, bibliotek oraz kin. Wyjątkiem jest natomiast budowanie nowych obiektów teatralnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.31" who="#PosełMarianKubicki">Pierwsze 5 miesięcy tego roku przyniosła poprawę rytmiczności produkcji wydawniczej. Trudności w produkcji filmowej, wynikające m.in. z niedostatecznego napływu nowych scenariuszy - spowodowały, że zmniejszono w roku bieżącym liczbę planowanych filmów fabularnych długometrażowych do 17, podwyższając ilość odcinków filmów telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.32" who="#PosełMarianKubicki">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU RSW „PRASA” ZA 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.33" who="#PosełMarianKubicki">Informacja przedstawiona przez Prezesa RSW „PRASA” - Tadeusza Galińskiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 28 czerwca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.34" who="#PosełMarianKubicki">W 1966 r. „Prasa” wydawała łącznie 235 tytułów, w tym 43 dzienniki. Średnie jednorazowe nakłady pism osiągnęły w 1966 r. 15 525 tys. egzemplarzy. Oznacza to, że w stosunku do 1965 r. jednorazowy nakład pism RSW „Prasa” wzrósł o 752 tys. egzemplarzy. Prawie wszystkie magazyny ilustrowane zwiększyły swoje nakłady. Największy udział w tym wzroście utrzymała „Polityka” a także „Forum”. Ciągle jednak zapotrzebowanie na prasę przekracza możliwości określane przez wielkość dostaw papieru i wydajność drukarń. Dostawy papieru są w br. bardziej rytmiczne niż poprzednio. Nadal jednak wiele zastrzeżeń budzić może jego jakość, zwłaszcza papieru białego.</u>
+          <u xml:id="u-8.35" who="#PosełMarianKubicki">Głównym problemem dalszego rozwoju prasy jest baza poligraficzna. Mimo rosnących nakładów na modernizację zakładów poligraficznych, w wielu województwach tempo modernizacji i budowy nowych zakładów jest zbyt wolne i stanowi często hamulec w dalszym rozwoju nakładów prasy.</u>
+          <u xml:id="u-8.36" who="#PosełMarianKubicki">W ub. r. nastąpił poważny rozwój krajowej sieci foto- telegraficznej i rozszerzenie wymiany zagranicznej drogą telefoto. Obecnie funkcjonują stacje telefoto w Katowicach, Poznaniu, Gdańsku, Krakowie, Wrocławiu, Szczecinie i Lublinie. Wkrótce uruchomione będą nowe stacje w Kielcach, Łodzi i Białymstoku, a w dalszych miesiącach tego roku w pozostałych ośrodkach wojewódzkich.</u>
+          <u xml:id="u-8.37" who="#PosełMarianKubicki">RSW „Prasa” posiadała w ub. r. 25 stałych korespondentów zagranicznych. Całkowicie wykorzystany limit dewizowy na podróże zagraniczne pozwolił dziennikarzom na 901 wyjazdów do 42 krajów.</u>
+          <u xml:id="u-8.38" who="#PosełMarianKubicki">Zwiększone przydziały papieru w 1967 roku pozwoliły rozszerzyć działalność wydawniczą RSW „Prasa”. W bieżącym roku wydano warszawski informator kulturalny, gazetę popołudniową we Wrocławiu, przygotowuje się wydanie gazety codziennej w Toruniu i tygodnika w Przemyślu. Bardzo dobrze przyjęte zostały przez czytelników niedzielne zwiększone wydanie Trybuny Ludu i Życia Warszawy.</u>
+          <u xml:id="u-8.39" who="#PosełMarianKubicki">Popularność prasy wydawanej w naszym kraju mierzyć można znikomą ilością zwrotów gazet i czasopism. W grupie dzienników zwroty te wyniosły w ub. roku 2,6 proc., a w grupie czasopism 1,7 proc. Wskazuje to z jednej strony na poczytność tej prasy, a równocześnie podkreśla potrzebę stałego wzrostu jej nakładu oraz usprawniania systemu kolportażu.</u>
+          <u xml:id="u-8.40" who="#PosełMarianKubicki">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU ZA KOK 1966 PRZEZ KOMITET DS. RADIA I TELEWIZJI</u>
+          <u xml:id="u-8.41" who="#PosełMarianKubicki">Informacja złożona przez przewodniczącego Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierza Sokorskiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 28 czerwca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.42" who="#PosełMarianKubicki">Plan usług został w zasadzie wykonany z tym, że plan emisji TV - znacznie przekroczony.</u>
+          <u xml:id="u-8.43" who="#PosełMarianKubicki">Nie wykonywany jest natomiast plan usług rozgłośni terenowych na rzecz programu centralnego. W terenowych ośrodkach radiowo-telewizyjnych nie realizuje się wszystkich planowanych punktów programowych. Prowadzone są badania i studia nad podniesieniem sprawności i poprawą gospodarowania całością naszego programu. Dotyczy to głównie usprawnienia planowania programów.</u>
+          <u xml:id="u-8.44" who="#PosełMarianKubicki">Poważnie przekroczono plan usług w programie dla zagranicy. Rozwój jaki tu nastąpił jest bardzo poważny.</u>
+          <u xml:id="u-8.45" who="#PosełMarianKubicki">W ramach realizacji planu inwestycyjnego na początku ubiegłego roku oddano do użytku studia w Katowicach oraz we Wrocławiu (bez wyposażenia). Kontynuowano budowę centrum radiowo-telewizyjnego w Warszawie. W końcu tego roku oddane zostaną 2 studia. Dobiega końca budowa studia w Krakowie. Zaczęto wymianę starego i zużytego sprzętu, podjęto odpowiednie kroki w kierunku unowocześnienia rozgłośni radiowo-telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.46" who="#PosełMarianKubicki">W roku 1966 dokonano zmian w ukierunkowaniu programu trzeciego Polskiego Radia. Cieszy się znacznym powodzeniem, o czym świadczy popyt na aparaty z zasięgiem fal ultrakrótkich.</u>
+          <u xml:id="u-8.47" who="#PosełMarianKubicki">Dobre rezultaty przynosi lansowanie w radio i telewizji polskiej piosenki. Dowodem tego jest choćby wysoki poziom Festiwalu Opolskiego.</u>
+          <u xml:id="u-8.48" who="#PosełMarianKubicki">Zróżnicowano formy pracy redakcji audycji ekonomicznych i politycznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.49" who="#PosełMarianKubicki">W programie TV nie dokonano żadnych poważniejszych zmian; wprowadzono politechnikę telewizyjną oraz szereg nowych form, cieszących się uznaniem telewidzów. Rozbudowano program rolny. Trwają prace nad nową koncepcją ramowego programu TV z uwzględnieniem nowych propozycji, zwłaszcza w zakresie rozgłośni.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00023-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00023-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..fb8b5ac
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00023-01/header.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00023-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 23/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 23/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:23</note>
+        <note type="sessionNo">23</note>
+        <date>1967-09-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorZespołuNIKJanDominiewski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBarbaraPstrągowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Barbara Pstrągowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławDrobner" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Drobner</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKaczor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kaczor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławLorentz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Lorentz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyKraśko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Kraśko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZofiaGrzebiszNowicka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zofia Grzebisz-Nowicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kaliszewski (SD</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastępcaPrzewodniczącegoKomisjiKulturyWojewódzkiejRadyNarodowejwZielonejGórzeWiesławSautera" role="speaker">
+        <persName>Zastępca Przewodniczącego Komisji Kultury Wojewódzkiej Rady Narodowej w Zielonej Górze - Wiesław Sautera</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastępcaPrzewodniczącegoPrezydiumWRNwBiałymstokuLudwikOchocki" role="speaker">
+        <persName>Zastępca Przewodniczącego Prezydium WRN w Białymstoku - Ludwik Ochocki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00023-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00023-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..24d1a4d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00023-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,139 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 27 września 1967 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła wyniki kontroli wojewódzkich i powiatowych wydziałów kultury w zakresie działalności kulturalno-oświatowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu Zygmuntem Garsteckim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Urzędu Rady Ministrów, - dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski, - przedstawiciele wojewódzkich rad narodowych: zastępca przewodniczącego Prezydium WRN Białystok Ludwik Ochocki, kierownik oddziału w Wydziale Kultury Prezydium WRN w Poznaniu - Roman Moroz, przewodniczący Komisji Kultury i Sztuki WRN Warszawa - Tadeusz Gierzyński, przewodniczący Komisji Kultury WRN Kielce - Zofia Żak, zastępca przewodniczącego Komisji Kultury WRN Zielona Góra - Wiesław Sautera.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Posłowie otrzymali na piśmie obszerne materiały informacyjne opracowane przez Ministerstwo Kultury i Sztuki oraz przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdawcą podkomisji do spraw upowszechnienia kultury poseł Mieczysław Grad (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Podkomisja podzieliła się na zespoły, które zwizytowały kilka powiatów i gromad na terenie województw: koszalińskiego, kieleckiego i łódzkiego. Ponadto podkomisja korzystała z materiałów dostarczonych przez Ministerstwo Kultury i Sztuki jak również z uwag Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W kraju - warunki działalności kulturalno-oświatowej są nader zróżnicowane, a ponadto gruntowniejsza analiza i wyciągnięcie z niej odpowiednich wniosków możliwe są tylko wówczas, jeśli sprawę rozpatruje się na tle problematyki i warunków istniejących w danym terenie. Mimo więc lustracji trzech województw o różnym charakterze i posługiwania się rozmaitymi uzupełniającymi materiałami oraz oparcia się o liczne rozmowy przeprowadzone z działaczami i etatowymi pracownikami kultury w terenie, podkomisja może przedstawić tylko wycinkowy pogląd na sprawy i zasygnalizować niektóre tylko zjawiska i problemy.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Mówiąc o działalności wojewódzkich i powiatowych wydziałów kultury, trzeba stwierdzić, że uwagę swą powinny one kierować przede wszystkim na tereny wiejskie i małomiasteczkowe, w niektórych miastach bowiem istnieje koncentracja urządzeń kulturalnych i kadr korzystających z budżetów nie tylko rad narodowych, lecz również związków zawodowych i innych organizacji i instytucji.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Do najbardziej powszechnych form placówek kulturalnych w środowisku wiejskim należą kluby, świetlice, wiejskie domy kultury. Rozwojową formę przyszłościową stanowią gromadzkie ośrodki kultury. Placówek tych było na koniec 1966 r. tylko 19 tys.; ich działalność wspierało ponad 8 tys. bibliotek gromadzkich, które są podstawowym ogniwem szerzenia oświaty i kultury na wsi. Placówki te są jednak nierównomiernie rozmieszczone i znaczna ich część koncentruje się w tych samych miejscowościach. Można więc przyjąć, że zaledwie w połowie wsi w Polsce istnieje jakaś placówka kulturalna.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wydziały kultury rad narodowych, zgodnie z ich statutem, powinny troszczyć się o rozwój placówek kulturalnych, pomagać w ich tworzeniu, inspirować ich działalność, udzielać im pomocy i sprawować nad nimi nadzór. Wysiłek wydziałów kultury skupia się jednak na placówkach już istniejących co jest samo w sobie pozytywne, jednak nie wystarczające; ani w praktycznej działalności, ani w statucie wydziałów kultury nie kładzie się dostatecznego nacisku na zajęcie się tymi miejscowościami, które pozbawione są jakichkolwiek placówek kulturalnych. Kiedy w jednym z powiatowych wydziałów kultury, który legitymuje się zresztą dużym dorobkiem, posłowie zapytywali, ile jest jeszcze w powiecie miejscowości nieposiadających żadnej placówki kulturalnej - na odpowiedź wypadło długo czekać.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Jak wynika z materiałów Ministerstwa Kultury i Sztuki, w ostatnich latach nastąpiły korzystne zmiany w pracy bibliotek gromadzkich: zwiększyły się księgozbiory, wzrosła ilość wypożyczeń, ilość czytelników itd.; nadal jednak placówki te odczuwają trudności lokalowe jak również niedobór lub późne przekazywanie przez rady narodowe funduszów na zakup nowości.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Istotnym elementem życia kulturalnego wsi są różnego rodzaju zespoły amatorskie. I w tej dziedzinie obserwuje się rozwój. Np. na koniec 1966 r. było ponad 10 tys. zespołów oświatowych z 250 tysiącami uczestników podczas gdy w roku 1963 było ich ponad 6 tys. z ponad 160-tysiącami uczestników; równolegle działało ponad 13 tys. zespołów artystycznych liczących ponad 193 tys. uczestników, podczas gdy w r. 1963 zespołów było ponad 9 tys., a uczestników ponad 132 tys. Pomyślne to zjawisko stawia oczywiście zwiększone zadania w zakresie inspiracji, instruktażu i nadzoru ze strony wojewódzkich i powiatowych wydziałów kultury oraz współdziałających z nimi instytucji.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">62 proc. wiejskich placówek kulturalnych ma telewizory, 73 proc. - radioodbiorniki; ponad 1 300 placówek posiada magnetofony, a blisko 900 - projektory filmowe. Wyłania się ostry problem konserwacji i naprawy tego sprzętu; dotyczy to przede wszystkim telewizorów. W rozmowach z posłami sugerowano ustanowienie w powiatowych domach kultury etatu konserwatora sprzętu dla placówek w powiecie; wydaje się jednak bardziej słuszne odpowiednie szkolenie w tym zakresie gospodarzy placówek klubowych i innych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Ponad 55 proc. pracowników wiejskich placówek kulturalnych ma wykształcenie średnie, 7 proc. -wykształcenie wyższe. I tu więc notuje się postęp. Ogólnie jednak mało jest pracowników etatowych; główny ciężar spoczywa na aktywie społecznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Nastąpił dalszy ilościowy rozwój domów kultury. Nie wszędzie jeszcze istnieją powiatowe domy kultury. W istniejących - głównym problemem jest koncepcja ich pracy i środki na jej sfinansowanie.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W r. 1966 wojewódzkie rady narodowe przeznaczyły na sfinansowanie powiatowych domów kultury ogółem 109 mln zł, co oznacza wzrost o ok. 40 mln zł w porównaniu z r. 1963. Pokrywa to jednak tylko 70 proc. budżetu tych placówek. PDK muszą zatem same wypracować 30 proc. środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Uderzające są kontrasty w świadczeniach rad narodowych na rzecz wiejskich placówek kulturalnych; o ile np. w woj. białostockim na 179 placówek finansowanych przez rady narodowe przeznaczono w r. 1966 ponad 4 600 tys. zł, to w woj. warszawskim na 389 placówek - tylko ok. 3 500 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Działalność kulturalną ha wsi warunkuje istnienie urządzeń kulturalnych. Poważny problem stanowi budowa odpowiednich placówek. Tam, gdzie powstają społeczne komitety budowy placówek kulturalnych, powiatowe wydziały kultury obciążone są załatwianiem mnóstwem związanych z tym formalności. Działacze terenowi wskazują na trudności, jakie powstały po ustaniu świadczeń finansowanych na te cele z byłego SFOS. Trudności te łagodzone są tam, gdzie wypracowano formy tworzenia funduszu rozwoju kultury, niemniej sprawa wymaga ogólnego rozwiązania. W woj. kieleckim, gdzie powstał fundusz rozwoju kultury, rady narodowe narzekają nie tyle na brak środków, ile na niedostatek materiałów budowlanych i potencjału przerobowego. Na podkreślenie zasługuje przyjęta w woj. kieleckim koncepcja, że źródłem aktywizacji kulturalnej staje się program aktywizacji gospodarczej województwa. Działacze tamtejsi reprezentują też pogląd, że środków z funduszu rozwoju kultury nie należy rozpylać na sprawy drobne, lecz tworzyć widoczne dla społeczeństwa obiekty; do pierwszych potrzeb zaliczają bazę lokalową dla Filharmonii Kieleckiej oraz poprawę warunków lokalowych tamtejszego teatru; oba te obiekty służyć będą bowiem nie tylko Kielcom, ale całemu województwu. Zwracają uwagę na nieracjonalność rozpraszania wysiłków inwestycyjnych. Jeżeli obiekty powstają, trzeba je w sposób należyty zagospodarować. Środowisko, które podejmuje budowę obiektu kulturalnego, powinno zadbać o zabezpieczenie środków na zagospodarowanie oraz na konserwację i utrzymanie placówki. Władze wojewódzkie na Kielecczyźnie angażują się poważnie w problemy rozwoju działalności kulturalnej, kierując się zasadami ekonomiki w tej dziedzinie, zdołały też nawiązać skuteczną współpracę ze związkami zawodowymi - dysponentami poważnych funduszów na cele działalności kulturalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W terenie posłowie spotkali się z różnymi formami merytorycznej i finansowej koordynacji działalności kulturalnej. Między innymi powstałe w pow. Słupsk gromadzkie ośrodki kultury potrafiły tworzyć interesujące formy koordynacji użytkowania funduszów włączając w to fundusze miejscowych zakładów pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Z dokonanego przeglądu warunków i potrzeb działalności kulturalnej wysuwa się jako jeden z czołowych wniosek dotyczący konieczności rozwoju i usprawnienia poradnictwa. Istnieje w kraju 276 poradni powiatowych z tego 53 poza powiatowymi domami kultury. Poradnie te dysponują szczupłą i na ogół jeszcze niedostatecznie przygotowaną kadrą. Tylko kilka województw, ma pełną sieć poradni, ale i te mają trudności z obsłużeniem wszystkich istniejących i nowopowstających w terenie placówek kulturalnych ze względu na brak środków lokomocji; są one ponadto słabo wyposażone w sprzęt.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Na tle trudności kadrowych, organizacyjnych i technicznych poradni istniejących przy powiatowych domach kultury, szczególnie korzystnie wyróżnia się Powiatowy Dom Kultury w Sieradzu. O roli, jaką przypisuje się tu poradnictwu świadczy m.in. nazwa placówki: „Powiatowy Dom Kultury - Ośrodek Instruktażowo-Metodyczny”. Prawie cały jego 600-tysięczny budżet jest dotowany przez powiatową radę narodową. Posiada on - co najważniejsze - określoną koncepcję pracy. Obejmuje poradnictwem cały powiat, który zresztą przoduje w działalności kulturalnej. Sześciu pracowników zatrudnionych w PDK w Sieradzu ze swoim kierownikiem Bronisławem Nawrockim na czele potrafiło skupić zespół różnego rodzaju specjalistów, zorganizować ich pracę, stworzyć im nawet warunki dotarcia do różnych zakątków w terenie. Placówka ta może stanowić wzór do upowszechnienia, jej doświadczenia powinny być wykorzystane dla szkolenia pracowników i aktywu placówek kulturalnych w skali całego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W kraju mamy 119 wydziałów kultury - powiatowych, miejskich i dzielnicowych, w tym 102 wydziały powiatowe są w pełni samodzielne. Połączonych wydziałów oświaty i kultury jest 238. Działacze kultury w terenie podkreślają z całym naciskiem na potrzebę istnienia samodzielnych wydziałów kultury. Nieco inaczej podchodzą do tej sprawy przedstawiciele kierownictw rad narodowych; wychodzą oni ze słusznego skądinąd założenia, że decydujący jest problem ludzi pracujących w tych wydziałach; chodzi o to, aby byli to ludzie wrażliwi na sprawy kultury i mogący porozumieć się z partnerami w tej dziedzinie. Problem odrębnych wydziałów kultury był wielokrotnie poruszany na posiedzeniach Komisji. Wydaje się, że ich odrębność i samodzielność - to istotne warunki sprawności ich działania.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Podniósł się poziom wykształcenia pracowników wydziałów kultury. W wydziałach kultury prezydiów rad wojewódzkich połowa pracowników ma już wykształcenie wyższe. Niedostateczny jest jeszcze udział pracowników z wyższym wykształceniem w powiatowych wydziałach kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Powiatowe wydziały, a w województwach - oddziały upowszechnienia kultury są bardzo obciążone pracą, jakkolwiek nie zawsze jest to praca wynikająca z ich statutów; narzuca się tym komórkom wiele prac nie wchodzących w zakres ich normalnej działalności. Jak stwierdzono np. w woj. łódzkim - poza planem pracy, wydział musi składać dziesiątki sprawozdań i informacji, organizować najrozmaitsze imprezy i uroczystości okolicznościowe. Podkomisja kierując uwagę na problem odciążenia wojewódzkich i powiatowych wydziałów kultury od zajęć, które nie należą do ich obowiązków, uważa za celowe przedstawić resortowi kultury i sztuki kilka propozycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Na przykład, szczegółowy nadzór nad bibliotekami gromadzkimi można by przekazać bibliotekom powiatowym, które dokonują wizytacji placówek terenowych, jednak ich wnioski nie są traktowane jako obowiązujące dla władz gromadzkich. Należy zalegalizować istniejący stan rzeczy i pozostawić wydziałom wojewódzkim i powiatowym tylko ogólny nadzór nad bibliotekami oraz nadzór nad biblioteką wojewódzką w województwie i nad powiatową w powiecie.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Trzeba odciążyć te wydziały od organizowania imprez okolicznościowych, przekazać, jak proponują niektórzy, te zadania odpowiednio wzmocnionym poradniom powiatowym lub znaleźć inny sposób rozwiązania tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Odciążyć należy wydziały od zbędnego pośrednictwa w sprawach finansowania i planowania w przedsiębiorstwach kulturalnych i artystycznych podległych wydziałom, jak również od zbędnego zajmowania się sprawami finansowymi przedsiębiorstw pozostających na rozrachunku gospodarczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Stanowczo niezbędne jest ograniczenie zakresu sprawozdawczości obowiązującej wydziały kultury. Tak np. wydziały wojewódzkie muszą sporządzać 8 sprawozdań miesięcznych, 19 sprawozdań kwartalnych, 6 sprawozdań półrocznych i 48 sprawozdań rocznych. Nie wiadomo czemu służyć ma np. miesięczne sprawozdanie z realizacji inwestycji. Obowiązująca przedsiębiorstwa podległe wydziałom sprawozdawczość w stosunku do GUS może być też chyba przekazywana tam bez pośrednictwa wydziałów.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">We wszystkich wizytowanych województwach posłowie spotkali się z poglądem, że stosunek do sztuki ludowej i twórców ludowych powinien być postawiony na wyższym poziomie, że niesłuszne jest przekazywanie prawie całości tego zagadnienia „Cepelii”. Potrzebna tu jest głębsza polityka, dla której przesłanki mógłby wypracowywać odpowiedni instytut naukowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Działacze kulturalni podkreślali również urealnienie niektórych stawek za usługi kulturalne, gdyż w obecnych warunkach występuje niepożądane zjawisko omijania przepisów, które okazały się nieżyciowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Ogólne wrażenia podkomisji z przeprowadzonych lustracji są pozytywne, jeśli chodzi o aktywność i inicjatywę wykazywaną przez etatowych pracowników i działaczy na polu kultury, jak również zaangażowanie całych rad narodowych i ich prezydiów.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Uwagi uzupełniające przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki:</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W celu jak najbardziej prawidłowego rozwiązywania problemów kulturalnych w terenie, resort koncentruje główną uwagę na prezydiach powiatowych rad narodowych, od których ambicji, zaangażowania się w sprawy kultury, inicjatyw w dziedzinie upowszechniania kultury, zależy szeroki rozwój kultury w terenie. Równocześnie, niemniej ważnym elementem jest zgranie polityki rad narodowych w dziedzinie kultury ze społecznym ruchem kulturalnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Obecnie w ok. 2/3 powiatach rad narodowych prowadzi się politykę kulturalną w oparciu o plany rozwoju kultury uchwalone na specjalnie tej sprawie poświęconych sesjach. Dzięki temu, powiatowe rady narodowe zerwały z poprzednią praktyką dorywczego, marginesowego zajmowania się sprawami kultury, a stworzyły podstawy do prowadzenia planowej polityki kulturalnej na swoim terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Praktyka wykazuje, że plany rozwoju kulturalnego cechuje duża rozpiętość poziomów, że nie wszędzie realizacja ich przebiega prawidłowo, jednakże świadczą one - i to jest rzeczą najważniejszą - o przełomie, jaki dokonał się w stosunku prezydiów powiatowych rad narodowych do spraw kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Powiatowe plany rozwoju kultury są obecnie podstawą umożliwiającą koordynowanie wysiłków i inicjatyw wszystkich sił społecznych zaangażowanych na polu kulturalnym. Poważnym niejednokrotnie mankamentem tych planów jest zbyt wielkie oderwanie ich od konkretnej sytuacji terenowej. Dlatego też kładzie się duży nacisk na ich okresowe weryfikowanie.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Coraz więcej powiatowych rad narodowych - Elbląg, Słupsk, Rybnik, Łańcut, Włoszczowa i inne problemy kulturalne rozwiązuje w oparciu o stworzoną przez siebie koncepcję rozwoju kulturalnego, przy żywym współdziałaniu wszystkich zainteresowanych upowszechnianiem kultury partnerów, w sposób ciekawy i przynoszący duże efekty. Należy dążyć do jak najszerszego upowszechniania tych przodujących inicjatyw.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Resort zdając sobie w pełni sprawę z dużych trudności, jakie mają do przezwyciężenia wydziały i referaty oświaty i kultury z uwagi na bardzo szeroki wachlarz spraw im zleconych, jak też z uwagi na ograniczoną obsadę kadrową, dąży do jak najszerszego uaktywnienia i rozszerzenia frontu działalności kulturalnej na komisje kultury powiatowych rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Bogaty rozwój inicjatyw kulturalnych świadczy o coraz bardziej sprzyjającym dla tej działalności klimacie w prezydiach i w wydziałach rad narodowych. W zbyt małym jednak jeszcze stopniu wydziały kultury opierają się w swej działalności na szeroko już rozbudowanej sieci powiatowych domów kultury i bibliotek powiatowych; placówki te są najbardziej odpowiednimi pomocnikami w organizowaniu życia kulturalnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Na pytania posłów Zofii Grzebisz-Nowickiej (PZPR), Stanisława Mojkowskiego (PZPR), Witolda Lassoty (SD), Mariana Kubickiego (ZSL), Wincentego Kraśko (PZPR), Stanisława Kaliszewskiego (SD) - odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki oraz wicedyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Jan Mansfeld.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Pytania dotyczyły planu likwidowania białych plam w sieci bibliotek gromadzkich, wysokości nakładów na zakup książek w powiatowych radach narodowych, zabezpieczenia środków lokomocji dla pracowników powiatowych domów kultury, metod działania i sieci powiatowych poradni instrukcyjno-metodycznych, oceny działalności instruktażowo-poradniczej, poziomu materiałów repertuarowych dla amatorskich zespołów, treści i metod pracy wiejskich domów kultury, wysokości nakładów na kulturę, stanu realizacji inwestycji kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBolesławDrobner">Należy bardzo pozytywnie ocenić materiały Najwyższej Izby Kontroli, która przeprowadziła szczegółową głęboką analizę działalności kulturalno-oświatowej wojewódzkich i powiatowych wydziałów kultury.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełBolesławDrobner">Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że obsada wydziałów i referatów oświaty i kultury nie jest dostateczna; zatrudnieni w nich pracownicy nie są w stanie podołać rosnącym zadaniom, zwłaszcza że nacisk problematyki oświatowej jest bardzo duży. Wielką pomocą mogłyby im służyć biblioteki powiatowe czy powiatowe domy kultury. Należy dążyć do pogłębienia funkcji koordynacyjnej i nadzorczej wydziałów kultury nad placówkami kulturalnymi na ich terenie. Niestety - brak jest dotychczas jednolitego określenia tych funkcji, co powoduje w terenie wiele nieporozumień i uchybień.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławLorentz">W okresie powojennym rozbudowaliśmy potężny aparat administracyjny zajmujący się sprawami kultury; w nie mniejszy sposób rozrósł się kulturalny aktyw społeczny. Stąd też niezmiernej wagi problem - jakie są efekty ich działalności. Badanie merytorycznej strony tej działalności jest tym istotniejsze, że mamy do czynienia z niespotykanym w naszej historii zjawiskiem wzrastającego zainteresowania szerokich rzesz społecznych problematyką kulturalną. Metody naszego postępowania w dziedzinie upowszechnienia kultury dostosowywać musimy do tego zjawiska.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławLorentz">Podstawową sprawą dla umożliwienia jak najbardziej prawidłowego rozwiązywania problematyki kulturalnej jest podniesienie rangi spraw kultury i znaczenia działacza kulturalnego w terenie. Działaczy kultury traktować trzeba na równi z wysoko kwalifikowanymi fachowcami innych dziedzin.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławLorentz">W naszych warunkach mamy do czynienia z jakościowo i formalnie innymi niż w poprzednich formacjach społecznych mecenatem kultury. Mecenat ten sprawowany jest nie tylko przez państwo, lecz również przez związki zawodowe, wielkie zakłady przemysłowe, organizacje itp.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełStanisławLorentz">Stworzyliśmy szerokie ramy upowszechniania kultury, podstawowym teraz zagadnieniem staje się właściwe wypełnienie tych ram. Problem ten nie ogranicza się tylko do środków, jakie możemy na rozwój kultury przeznaczyć, bo tych jest niemało. Chodzi przede wszystkim o prawidłowe ich wykorzystanie.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełStanisławLorentz">Wszystkie czynniki odpowiedzialne za rozwój kultury - my wszyscy musimy sobie w pełni uświadomić rolę i rangę kultury w współczesnym społeczeństwie. Daleko posunięty rozwój przemysłu, zjawiska świadczące o nadmiernej technizacji naszego życia zmuszają nas do tym większego zwracania uwagi na zabezpieczenie wszechstronnego rozwoju człowieka, a w tym rozwoju niemała jest ranga kultury.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełStanisławLorentz">Stykając się, w toku działalności poselskiej i zawodowej, z działaczami kulturalnymi w terenie, słyszymy stale podnoszone postulaty dotyczące konieczności rozdzielenia w radach narodowych spraw kultury i oświaty; działacze terenowi zgodnie twierdzą, że w wydziałach tych problemy oświaty majoryzują problemy kultury.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełStanisławLorentz">Obserwuje się w terenie od kilku lat zjawisko pozytywnej zmiany stosunku czynników politycznych i administracyjnych do ruchu społecznego w dziedzinie kultury. Jest to bardzo cenny objaw, gdyż na polu kultury nie można rozdzielać działania ogniw administracyjnych od społecznych. W powiatach o najwyższym tempie rozwoju życia kulturalnego obserwuje się ścisłe współdziałanie tych dwóch czynników. Aktyw społecznych tych powiatów w coraz szerszym stopniu włącza się do czynnego współdziałania w tworzeniu planów rozwoju kultury, a nie tylko do ich realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełStanisławLorentz">Podstawowym fundamentem dla rozwoju kultury w powiecie są biblioteki, muzea i inne tego typu placówki kulturalne, mające już wypracowane formy oddziaływania. Powiatowe domy kultury są instytucją stosunkowo zbyt młodą, by dysponować sprecyzowanym stylem i metodami pracy.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PosełStanisławLorentz">Dawniej stosunkowo łatwo było odpowiedzieć na pytanie kogo należy uznać za działacza kultury. Z zasady byli nimi nauczyciele, lekarze. Dziś dążyć należy również do jak najszerszego wciągania do tej działalności inteligencji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMariaLipka">Zainteresowanie powiatowych rad narodowych problematyką kulturalną stale wzrasta. Gorzej natomiast wygląda sytuacja w gromadzkich radach, w których w dalszym ciągu problematykę tę uważa się za marginesową.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMariaLipka">Wobec trudności kadrowych w wydziałach oświaty i kultury, tym większe znaczenie mają powiatowe domy kultury i poradnie instrukcyjno-metodyczne, w których zatrudniona jest kwalifikowana kadra, która może i musi ponosić odpowiedzialność za formy i efekty pracy kulturalnej. Tymczasem większość powiatowych domów kultury nie potrafi wyjść poza swoje mury z działalnością kulturalną.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełMariaLipka">Nie mniejszą rolę w upowszechnianiu kultury odgrywać powinny biblioteki gromadzkie; jednakże większość tych bibliotek obsługiwana jest nie przez etatowych, ale przez ryczałtowych bibliotekarzy, głównie nauczycieli, którzy nie są w stanie rozwinąć szerszej działalności. Dążyć więc należy do stopniowego zabezpieczania etatów tym bibliotekom.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełMariaLipka">Wielkie zakłady pracy przeznaczają znaczne środki na rozwój działalności kulturalnej. Działalność ta jednak ogranicza się do terenu zakładu. Obowiązujące przepisy finansowe uniemożliwiają wykorzystanie części tych środków na działalność kulturalną na terenach będących miejscem zamieszkania przeważającej części pracujących pracowników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Wyeksponowana w dyskusji rola powiatowych domów kultury i poradni oświatowo-kulturalnych nie oznacza pomniejszania roli wydziałów kultury i zatrudnionych w nich pracowników, warunków ich pracy, samodzielności działania tych wydziałów, zwłaszcza na szczeblu powiatowym.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W woj. białostockim jest zaledwie kilka samodzielnych wydziałów kultury, w większości prezydiów istnieją wydziały oświaty i kultury. W wydziałach tych ilość pracowników zajmujących się sprawami kultury ulega zmniejszeniu na rzecz oświaty. Mimo wzrostu poziomu wykształcenia pracowników zajmujących się sprawami kultury, są oni pod względem zaszeregowań i awansów traktowani gorzej aniżeli pracownicy innych wydziałów legitymujący się takimi samymi kwalifikacjami. Na wyższym poziomie kształtują się również uposażenia kierowników powiatowych domów kultury i powiatowych bibliotek.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Na pracownikach wydziałów kultury ciąży wiele różnych obowiązków - począwszy od wizytacji placówek, poprzez udział w naradach i konferencjach, do wydawania zezwoleń na imprezy i zabawy. Nie mało czasu zajmuje tropienie różnego rodzaju niepowołanych i nawet oszukańczych impresariów, co wymaga niekiedy współdziałania z organami MO. W jednej miejscowości zapowiedziano np. spotkanie z bohaterami filmu „Czterej pancerni i pies”. Gdy miało już dojść do imprezy, okazało się, że nie ma żadnego z bohaterów; był wprawdzie pies, ale wyglądem bynajmniej nie przypominający Szarika.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W tym stanie rzeczy na pracę koncepcyjną nie pozostaje wiele czasu, szczególnie jeśli uwzględnić fakt, że parownicy wydziałów kultury traktowani są często przez władze nadrzędne jako pracownicy dyspozycyjni, do załatwiania różnych spraw.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Notuje się więc, zwłaszcza w połączonych wydziałach oświaty i kultury, dużą płynność kadr pracowników kultury. W połączonych wydziałach uważają się oni za pracowników drugiej kategorii.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Wydaje się niecelowe utrzymywanie połączonych wydziałów oświaty i kultury. Projektowane przez resort powoływanie społecznych rad przy referatach kultury nie osiągnie celu, gdyż w miastach powiatowych aktyw jest nieliczny i sprawy obracać się będą nadal w tym samym kręgu ludzi.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Samodzielne referaty kultury nie mogą mieć tylko jednoosobowej obsady.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Podniesienie autorytetu pracowników kultury osiągnąć można przede wszystkim przez określenie zadań i funkcji wydziałów kultury oraz systemu ich powiązania z powiatowymi domami kultury i poradniami oświatowo-kulturalnymi.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Problemy te wymagają rozwiązania, w przeciwnym bowiem razie odchodzić będą wartościowi ludzie, którzy przyszli do pracy w dziedzinie kultury z powołania, są do tej pracy przywiązani i chcą mieć satysfakcję ze swojej działalności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomisjiKulturyWojewódzkiejRadyNarodowejwZielonejGórzeWiesławSautera">W stosunku do ogólnych wydatków na kulturę fundusze przeznaczane na działalność towarzystw społeczno-kulturalnych maleją, mimo że ruch społeczno-kulturalny uznawany jest za wartościowy i popierany przez władze.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomisjiKulturyWojewódzkiejRadyNarodowejwZielonejGórzeWiesławSautera">Nie wydaje się w pełni słuszny argument, że ruch społeczno-kulturalny powinien rozwijać się głównie w oparciu o fundusze społeczne. Lubuskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne otrzymuje obecnie zmniejszoną dotację, chociaż fundusze wykorzystuje w sposób oszczędny i celowy książki popularno-naukowe, filmy itd. Oprócz tego udzielać musi w wielu wypadkach pomocy sfederowanym z nim towarzystwem regionalnym, np. na zapoczątkowanie działalności, za którą następnie idzie większe zaangażowanie aktywu i rad narodowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">Do rozwoju ruchu społeczno-kulturalnego przywiązuje się istotnie dużą wagę jako do dźwigni przemian kulturalnych w terenie. Funduszami, również i na dotacje, dysponują władze terenowe. Trzeba stwierdzić, że w niektórych radach fundusze te nie są w pełni wykorzystywane. Tym problemem powinny szerzej się zajmować komisje kultury rad narodowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełBarbaraPstrągowska">Na spotkaniach z aktywem kulturalnym słyszy się opinie, że wypracowanie przez domy kultury 30 proc. ich budżetu jest zadaniem trudnym, że pochłania to zbyt wiele uwagi i energii kierownictw domów kultury ze szkodą dla podstawowych zadań. Ten odsetek własnego udziału w budżecie należałoby zmniejszyć. Należałoby również stworzyć możliwości finansowe pewnego uatrakcyjnienia uczestnictwa w zespołach amatorskich, np. organizowanie wycieczek dla uczestników zespołów.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełBarbaraPstrągowska">Rady gromadzkie słabo koordynują działalność kulturalną. Powstające gromadzkie ośrodki kulturalne powinny zabezpieczyć instruktaż i nadzór w stosunku do klubów i świetlic oraz amatorskiego ruchu kulturalno-artystycznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWincentyKraśko">Obrady potwierdzają rozwój ruchu kulturalnego. Jest to widoczne nawet gołym okiem zwłaszcza w centrum kraju i na ziemiach zachodnich, a wyraża się przede wszystkim w trosce o wygląd i ład we wsiach, osiedlach i miasteczkach.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełWincentyKraśko">Przy systematycznym usuwaniu zahamowań występujących w dziedzinie rozwoju działalności kulturalnej możemy osiągnąć znacznie szybszy postęp.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełWincentyKraśko">Na czoło wysuwają się sprawy działalności rad narodowych, ich wydziałów i referatów w dziedzinie upowszechnienia kultury, zwłaszcza na terenie wsi. Wydaje się oczywiste, że przy istnieniu określonej polityki kulturalnej i systemu organizowania działalności kulturalnej decydującą rolę odgrywają ludzie, którzy te zadania realizują. Z zadowoleniem trzeba stwierdzić, co podkreślano w referacie i dyskusji, że poziom pracowników kultury znacznie się podniósł, że jesteśmy już dalecy od tego stanu, jaki przed laty był przedmiotem krytyki i satyry. Ilościowo aparat ten nie jest wielki i wobec słusznej tendencji do zapobiegania rozbudowie administracji, nie należy liczyć się ze zwiększeniem tego aparatu. Nie można także oczekiwać znaczniejszego zwiększenia środków, jakie państwo, w niemałej zresztą wysokości, przeznacza na sprawy kultury. Tym bardziej jest więc ważne, kto pracuje w dziedzinie kultury, jak działa i jaki jest klimat i stosunek do tej pracy ze strony władz.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełWincentyKraśko">Klimat jest przychylny i duże jest ożywienie ruchu kulturalnego spowodowane m.in. takimi czynnikami, jak odbyty Kongres Kultury, ustanowienie Dnia Działacza Kultury, odznaki dla działaczy kultury itp. Przyszłość rozwoju kultury tkwi w rozwoju społecznej działalności w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełWincentyKraśko">Ruch społeczno-kulturalny oraz rozwój wiejskich klubów - oto formy, którymi Polska, chlubić się może wobec wielu innych krajów. Formy te trzeba rozwijać i doskonalić, szczególnie zaś otoczyć opieką wiejskie klubokawiarnie biorąc pod uwagę, że rozwój środków masowego przekazu wymaga właśnie uzupełnienia kameralnymi formami dyskusji nad tymi treściami, które docierają do społeczeństwa poprzez prasę, radio, telewizję i film. Nie chcemy kibiców kultury, chcemy kształtować czynnych uczestników życia kulturalnego, a najprostszą formą działania są właśnie klubokawiarnie. Tu wyrasta nowy aktyw kulturalny stanowiący siłę wymagającą jednak odpowiedniego kierowania.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełWincentyKraśko">Domy kultury nie mogą być traktowane jako jeszcze jedna placówka kulturalna, ale jako placówka stanowiąca ramy działania i dla biblioteki, i dla muzeum, i dla kina, i dla teatru, itd. Dom kultury powinien spełniać rolę doradczą i kulturotwórczą, powinien być punktem koordynacji wielu poczynań kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełWincentyKraśko">Byłby całkowicie na miejscu apel Komisji do prasy, radia i telewizji, aby więcej miejsca i czasu poświęcały działalności i osiągnięciom ruchu kulturalnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Kompleksowe plany rozwoju kultury opracowane przez wojewódzkie, powiatowe i gromadzkie rady narodowe umożliwiły stworzenie koncepcji działalności kulturalnej w terenie. Zbyt słaby był jednak nadzór ze strony nadrzędnych jednostek w trakcie opracowywania tych planów. Z tego względu nie wszędzie mają one charakter kompleksowy, nie wszędzie skoordynowane jest działanie wszystkich sił i środków.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Plany takie nie wszędzie zostały opracowane, nie ma ich większość GRN. Resort powinien zwrócić uwagę na ten problem.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Konieczna jest aktywizacja komisji kultury powiatowych rad narodowych. Koordynacja działalności kulturalnej wszystkich organizacji powinna stać się przedmiotem większego zainteresowania Frontu Jedności Narodu. Komitety FJN wraz z komisjami kultury rad narodowych powinny przyjąć na siebie poważną część działalności koordynacyjnej i odciążyć tym samym często jednoosobową obsadę referatu kultury.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Jest kilka województw, gdzie ani jedna sesja powiatowych rad narodowych nie była poświęcona sprawom kultury. Może niezbyt często, ale przynajmniej raz na rok, czy na półtora roku, powiatowe rady narodowe powinny problem ten rozpatrywać. Jest również kilka wojewódzkich rad narodowych, które też od lat nie odbyły sesji poświęconej sprawom kultury.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Częste jest zjawisko niewykorzystywania w pełni środków finansowych, przeznaczonych na cele kultury. Nawet w dobrze pracującym w dziedzinie kultury w woj. łódzkim również nie wszędzie realizowane są budżety w tym dziale.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełZofiaGrzebiszNowicka">Wydziały kultury trzeba odciążyć od obowiązków pozastatutowych, wzmocnić ich obsadę, a pracowników utytułować analogicznie jak w innych wydziałach prezydiów rad.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMarianKubicki">Słusznie podniesiono problem instruktażu, nadzoru i inspirowania działalności kulturalnej, na terenie wiejskim. Pominięto w dyskusji tak ważną bazę placówek kulturalnych na wsi, jaką być powinny Związek Młodzieży Wiejskiej, Koła Gospodyń Wiejskich i inne organizacje społeczne na wsi. Ten aktyw powinien być szerzej wykorzystany w działalności placówek kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełMarianKubicki">Słuszny jest postulat, aby radio i telewizja więcej uwagi poświęcały Polsce powiatowej. Ludzie tam działający pragną, aby ich praca i osiągnięte przez nich rezultaty zostały przedstawione społeczeństwu.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełMarianKubicki">Przewodnicząca Komisji Kultury WRN w Kielcach - Zofia Żak: Z doświadczeń woj. kieleckiego warto wskazać na współpracę wydziału kultury i komisji kultury Wojewódzkiej Rady Narodowej, a także na współpracę tej ostatniej z Wojewódzką Komisją Związków Zawodowych. Współdziałanie tych trzech ogniw umożliwia oddziaływanie na różne instytucje i organizacje mające związek z życiem kulturalnym, pozwala unikać dublowania prac i zamierzeń, umacniać kontakt z terenem, oddziaływać na instancje powiatowe. Odbywane są posiedzenia wyjazdowe, jak również wspólne posiedzenia wojewódzkiej komisji kultury z przewodniczącymi komisji kultury powiatowych rad narodowych. Są takie ośrodki w woj. kieleckim, jak np. powiat Włoszczowa, które w osiągnięciach swoich na polu organizacji i rozwoju działalności kulturalnej nie ustępują powiatom Sieradz i Elbląg. W powiatach wzrasta poczucie odpowiedzialności społecznej za realizację tych zadań. Właśnie we Włoszczowej powstała inicjatywą tworzenia funduszu rozwoju kultury.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełMarianKubicki">Punktem newralgicznym działalności kulturalnej są oczywiście gromadzkie rady narodowe, ale i tam sprawy ruszają naprzód. Tworzone są plany rozwoju działalności i organizacyjne zasady działania. Trzeba stwierdzić, że często w gromadzkich radach narodowych spotkać się można z nieznajomością możliwości wykorzystania różnych środków na cele kultury. Również wiele komisji powiatowych rad nie zna przepisów i możliwości w tej materii. Należałoby ten aktyw odpowiednio przeszkolić.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełMarianKubicki">Fundusz rozwoju kultury jest wydatnym czynnikiem kulturotwórczym. Ludzie zaczynają przywykać do drobnych opłat przeznaczonych na ten cel. Są również fundatorzy - instytucje i zakłady pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">W toku swoich prac Komisja zajmowała się różnymi formami upowszechnienia kultury. Temat dzisiejszych obrad wiąże wszystkie formy mecenatu, organizacji i inspirowania działalności kulturalnej przez wydziały kultury. Problem ten został krytycznie przedstawiony w materiałach Najwyższej Izby Kontroli, które zawierają społeczną ocenę sprawy, ponieważ kontrole odbyły się przy współudziale komisji kultury rad narodowych, żywo interesujących się tym zagadnieniem.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">W toku kontroli ujawniło się zjawisko niewykorzystania wielu istniejących możliwości w dziedzinie rozwijania działalności kulturalnej oraz brak orientacji co do istnienia takich możliwości.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Kierownicy wydziałów kultury widzą na ogół tylko swoją rolę w dziedzinie upowszechnienia kultury, często zapominając o tym, że powinni skupiać w swoich rękach nadzór nad działalnością wszystkich znajdujących się na terenie instytucji i organizacji kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Niezależnie od ilości etatów w wydziałach kultury i od wielu zadań, którymi wydziały te powinny się zajmować, problem pozostanie otwarty, jeśli wydziały nie będą spełniać roli organizatorów i inspiratorów całej działalności kulturalnej na swoim terenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoPrezydiumWRNwBiałymstokuLudwikOchocki">Program działalności kulturalnej uchwalony został przez Wojewódzką Radę Narodową w Białymstoku po Kongresie Kultury. Założenia jego zostały więc oparte o zasady polityki kulturalnej wytyczone przez Kongres. W toku opracowywania tego programu WRN działała w ścisłym porozumieniu z organizacjami politycznymi i związkowymi; stąd też program uwzględnia skonkretyzowane na zjazdach i kongresach wytyczne w dziedzinie kultury tych partnerów.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoPrezydiumWRNwBiałymstokuLudwikOchocki">W pełni doceniając działalność kulturalną, rada narodowa dąży do stopniowego, w miarę powstawania odpowiednich warunków, rozdzielania wydziałów kultury i oświaty. Jednakże zdaniem rady narodowej pilniejszym na dziś zadaniem jest wzmacnianie obsady kadrowej przede wszystkim istniejących na terenie województwa placówek kulturalnych: bibliotek, muzeów, domów kultury itp. One to przecież, a nie komórki administracyjne, realizują na co dzień założenia programu rozwoju kultury.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoPrezydiumWRNwBiałymstokuLudwikOchocki">W ciągu ostatnich lat poważnie wzrosły w budżetach rad narodowych województwa środki przeznaczane na kulturę. Przy decydowaniu o budowie nowej placówki kulturalnej bada się jednak przede wszystkim możliwości pełnego jej wykorzystania. Ograniczone środki finansowe i niedostateczne moce przerobowe nie pozwalają na inwestowanie w placówki, które nie mają warunków efektywnego działania.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoPrezydiumWRNwBiałymstokuLudwikOchocki">Inwestycje kulturalne od lat są wykonywane na niższym poziomie niż w innych dziedzinach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJanKaczor">Na terenie wsi działalność kulturalna nie ogranicza się tylko do biblioteki czy klubu. Bardzo aktywną pracę na tym polu prowadzą też organizacje gospodarcze i społeczne istniejące na wsi: gminne spółdzielnie, koła gospodyń wiejskich, kółka rolnicze itp. Działalność ta rozwija się dobrze tam, gdzie są ludzie doceniający rolę kultury.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełJanKaczor">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępca dyrektora zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Jan Mansfeld oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełJanKaczor">Komisja zleciła podkomisji do spraw upowszechniania kultury opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00024-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00024-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d2e88d5
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00024-01/header.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00024-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 24/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 24/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:24</note>
+        <note type="sessionNo">24</note>
+        <date>1967-11-04</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławDrobner" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Drobner</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRyszardHajduk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Hajduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszMazowiecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Mazowiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00024-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00024-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..375fe44
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00024-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,101 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 4 listopada 1967 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD) rozpatrywała stan realizacji zadań w zakresie modernizacji i organizacji przemysłu poligraficznego oraz gospodarki papierem.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z ministrem Lucjanem Motyką, RSW „Prasa” z wiceprezesem Edmundem Królem, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem opracowaną na piśmie przez Ministerstwo Kultury i Sztuki informację o realizacji zadań w zakresie modernizacji i organizacji przemyślni poligraficznego oraz o gospodarce papierem. Dodatkowe informacje przedstawili: Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka oraz wiceprezes RSW „Prasa” - Edmund Król.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Uwagi NIK przedstawił dyrektor Zespołu - Jan Dominiewski. Program rekonstrukcji technicznej i organizacyjnej przemysłu poligraficznego opracowany jest, prawidłowo, bilansuje on bowiem potrzeby i środki. Jego realizacja może w sposób istotny wpłynąć na modernizację i unowocześnienie tego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">NIK przeprowadziła w tym przemyśle szereg kontroli. Z wielu wniosków i uwag pokontrolnych zwrócić należałoby uwagę na kilka, rzutujących w znacznej mierze na lepsze wykorzystanie istniejącej bazy poligraficznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">I tak np. w wyniku kontroli zakładów przemysłu poligraficznego podległego innym, poza Ministrem Kultury i Sztuki resortom, należy stwierdzić, że park maszynowy tych przedsiębiorstw w niektórych przypadkach, po stosunkowo nieznacznych uzupełnieniach, byłby w stanie dawać produkcję znacznie przerastającą potrzeby gestorów; w takim przypadku chodziłoby o lepszą współpracę Ministerstwa Kultury i Sztuki z tymi resortami.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wykorzystanie mocy produkcyjnych urządzeń i maszyn poligraficznych wiąże się z rozbudową parku towarzyszącego. Cały szereg czynności pomocniczych niezbędnych dla wielu faz produkcji poligraficznej, zwłaszcza przy rotograwiurze, wykonywany jest w sposób przestarzały, co powoduje utratę ok. 30 proc. zdolności produkcyjnych maszyn poligraficznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Utrzymanie sprawności technicznej i eksploatacyjnej parku maszynowego poligrafii wymaga - zdaniem NIK - rozbudowa zaplecza remontowego. W obecnym stanie zaplecze to w niewielkim tylko stopniu zabezpiecza remonty bieżące i kapitalne. Rozwój tego zaplecza uwzględniać należy w programie kompleksowej rekonstrukcji bazy poligraficznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Mimo licznych konferencji i uzgodnień na wysokich szczeblach, m.in. w dalszym ciągu niezadowalająco kształtuje się współpraca drukarń z wydawcami. Powoduje to trudności w zabezpieczeniu rytmiczności produkcji i prawidłowym wykorzystaniu mocy produkcyjnych. Dotyczy to również szeregu innych dziedzin, w których to sprawach zapadały konkretne decyzje i nie doczekały się one realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Podjęte były decyzje dotyczące normalizacji i unifikacji druków akcydensowych, mające na celu prowadzenie bardziej oszczędnej gospodarki papierem. Decyzje te nie są przestrzegane.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Rekonstrukcja przemysłu poligraficznego pociąga za sobą poważny wzrost zatrudnienia w tym dziale. To stawia zadania w dziedzinie szkolenia kadry specjalistów. Dotychczasowe formy i kierunki kształcenia poligrafów wymagają gruntownej analizy. Kierunki te bowiem nie odpowiadają potrzebom współczesnego przemysłu poligraficznego. I tak np. w 1966 r. szkolnictwo zawodowe dało 13 absolwentów chemigrafii, gdy w skali Zjednoczenia Przemysłu Poligraficznego zapotrzebowanie było na jednego; natomiast zaledwie 9 absolwentów - linotypistów przy zapotrzebowaniu 19. Podobnie rzecz się ma i w innych kierunkach. Dodać trzeba, że ok. 40 proc. absolwentów średnich szkół poligraficznych nie podejmuje pracy w zawodzie.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Koreferat podkomisji DS. prasy i wydawnictw przedstawił poseł Witold Lassota (SD):</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W ubiegłych latach czyniono dość skuteczne wysiłki zmierzające do poprawy sytuacji w zacofanym u nas przemyśle poligraficznym. Nie zdołaliśmy jednak odrobić dużych zaległości w stosunku do postępu tego przemysłu w świecie, a przede wszystkim w stosunku do potrzeb niezwykle rozwiniętego w naszym kraju czytelnictwa. Nie jesteśmy dziś w stanie dostarczyć dużym rzeszom ludzi odpowiedniej ilości gazet, czasopism, broszur, książek. Uwzględnić trzeba przy tym, że ekspansja czytelnictwa nie zatrzyma się, lecz będzie wzrastać.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Nasz przemysł poligraficzny jest niedoinwestowany, cierpi na niedobór nowoczesnego wyposażenia, na niedobór kadr i etatów. Niedostateczna jest produkcja papieru na cele wydawnicze.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Mamy doskonałą kadrę poligrafów i drukarzy. Dokonana wizytacja trzech zakładów graficznych w Warszawie (przy ul. Al. Jerozolimskie, Marszałkowskiej i Okopowej) pozwoliła stwierdzić, w jak trudnych warunkach dają one ogromną i wysokiej jakości produkcję.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Poprawa istniejącego stanu poligrafii wymaga spełnienia wielu bardzo zasadniczych wymogów. Obok lepszego wykorzystania potencjału maszyn - niezbędne są dodatkowe fundusze inwestycyjne, a także pewne dodatkowe środki dewizowe na import nowoczesnych urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Na podstawie przeprowadzonych badań podkomisja uważa, że istnieje szereg dziedzin, które mogą i powinny być szybciej uporządkowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Uregulowania wymaga zwłaszcza sprawa współpracy pomiędzy wydawcą a drukarnią. Plany produkcyjne drukarń zależne są od właściwie opracowanych planów wydawniczych. Stałym zjawiskiem jest arytmia pracy drukarń; wydawcy przedkładają znacznie mniejszą ilość zleceń w styczniu i w lutym aniżeli we wrześniu. Materiały oddawane do druku nie zawsze są należycie przygotowane, korekty trwają zbyt długo, wysokość nakładów bywa zmieniana w trakcie procesu edytorskiego, co ujemnie wpływa na realizowanie harmonogramów pracy w drukarniach. Większość poprawek i przeróbek wprowadza się już po złamaniu tekstów. Sprowadzenie tych zmian do rozsądnych rozmiarów pozwoliłoby - zdaniem fachowców - uzyskać dodatkowo ok.20 proc. efektywnego druku.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Niezbędne wydaje się skrócenie cyklu produkcji książek. Od napisania książki do jej wydania upływa minimum 2 lata. Jeden rok trwa praca w wydawnictwie, drugi rok w drukarni. Wydaje się, że należałoby skłonić autorów do większej samodzielności i odpowiedzialności za tekst.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Niektóre wydawnictwa powinny dysponować własnymi drukarniami; będąc stałym współpartnerem wydawcy drukarnia wykazywałaby większą dbałość o produkt finalny, jakim jest książka lub broszura.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Oprócz tego, że dopływ nowoczesnych maszyn przemysłu poligraficznego nie jest zbyt duży, dokuczliwe są i takie mankamenty, które polegają na wielomiesięcznych opóźnieniach dostaw z winy central importujących. Umowy z dostawcami nie uwzględniają obowiązku montażu, stąd bywają wypadki, że maszyny długo leżą nie rozpakowane w oczekiwaniu na montaż, który, jak dotąd, stanowi przedmiot oddzielnej transakcji. Zdarza się i tak, że drukarnia musi wykonać plan w oparciu o stary park maszynowy, mimo iż wskaźniki planu uwzględniały zainstalowanie nowych maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Niekiedy zainstalowane już nowe maszyny nie są w pełni wykorzystywane z braku etatów. Problem ten występuje zwłaszcza w introligatorach. Częściej jeszcze niepełne wykorzystanie maszyn następuje z winy złej jakości papieru lub farby.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Zbyt ubogi jest asortyment czcionek; obecnie, gdy niektóre pisma mają większą objętość, powinien być bardziej zróżnicowany i bogatszy krój czcionek, zwłaszcza ważne to jest dla powstających ostatnio pism o charakterze magazynowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Główną bolączką poligrafii jest niedoinwestowanie drukarń i brak magazynów. Niektóre drukarnie pracują obecnie na 3 zmiany, co jest w tym dziale pracy niepożądane; brak czasu na przeprowadzanie niezbędnych remontów.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Poza zasadniczym problemem inwestycyjnym (obiekty i nowoczesne wyposażenie) istnieją również inne bolączki, jednakże znacznie łatwiejsze do usunięcia. Należy do nich m.in. podnoszona przez każdą drukarnię sprawa braku matryc linotypowych, sprawa złej jakości matryc tekturowych, co w rezultacie podnosi koszty produkcji gazet.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Domagać się trzeba poprawy jakości papieru, w szczególności zaś produkcji asortymentów cieńszych, czyli bardziej ekonomicznych. Nieodpowiednia jakość papieru, niewłaściwe magazynowanie go w fabrykach i przez wydawców powoduje poważne straty.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Radykalnej poprawy wymaga jakość farby drukarskiej; farba szara, bezbarwna, przy złym jakościowo papierze jeszcze bardziej obniża wartość druku.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Sugestie w zakresie stworzenia lepszych warunków przemysłowi poligraficznemu muszą pociągnąć za sobą pewne nakłady finansowe, nawet dewizowe, jednak rachunek ekonomiczny w pełni by to uzasadniał.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Zwrócić należy uwagę na potrzebę racjonalnego i planowego rozwoju, poligrafii terenowej, zwłaszcza w województwach bardziej odległych od centrum. Zbyt dużo jeszcze ośrodków wojewódzkich posiada tylko jedną gazetę, nie mówiąc o skromnych możliwościach w zakresie innych wydawnictw.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Ważnym problemem jest kształcenie kadr dla poligrafii na poziomie wyższym. Należałoby ponowić postulat o stworzenie pełnego, politechnicznego wydziału poligrafii.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Wydaje się ponadto niezbędne pewne rozluźnienie rygorów deglomeracyjnych w stosunku do niektórych drukarń na terenie Warszawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Na pytania posłów: Mieczysława Grada (ZSL), Marii Lipki (ZSL), Mariana Kubickiego (ZSL), Jerzego Zawieyskiego (bezp. „Znak”), Stanisława Kaliszewskiego (SD) - odpowiedzi udzielili: Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka, wiceprezes Zarządu Głównego RSW „Prasa” - Edmund Król, dyrektor działu w Zarządzie RSW „Prasa” - L. Gotlib i przedstawiciel Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Julian Kutyła.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Pytania dotyczyły: rozmiarów eksportu i importu papieru, reorganizacji niektórych pism, metod kolportażu prasy wojewódzkiej i centralnej, zagadnień kadrowych poligrafii, deglomeracji niektórych warszawskich drukarń, jakości papieru, zwiększenia zakresu obsługi fotograficznej systemem telefoto, tworzenia nowych pism popołudniowych, wykorzystania nowoczesnych maszyn introligatorskich, zagadnień organizacyjno-technicznej rekonstrukcji przemysłu poligraficznego, koordynacyjnej roli resortu kultury w zakresie tego przemysłu, kompleksowego podejścia ze strony wielu zainteresowanych tą dziedziną resortów do wielokrotnie wysuwanych przez Komisję dezyderatów w sprawie poprawy sytuacji w przemyśle poligraficznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBolesławDrobner">Niezbędne jest ponowienie postulatu w sprawie utworzenia w Krakowie technikum poligraficznego. Powinno ono powstać w następnej 5-latce ze środków budżetu centralnego. Postulat taki uzasadniony jest potrzebą zasilenia kadrami dużego i mającego chlubne tradycje krakowskiego ośrodka poligraficznego, a także potrzebą kształcenia tych kadr dla sąsiadujących z Krakowskiem województw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełTadeuszMazowiecki">Modernizacja i rozbudowa przemysłu poligraficznego powinna postępować szybciej aniżeli dotychczas. Pod hasłem postępu technicznego nie należy dezorganizować tymczasem mniejszych zakładów, które doskonale służyć mogą produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełTadeuszMazowiecki">Niepomyślny jest objaw nierytmicznego obciążania drukarń, produkcją książek. System planowania procesu wydawniczego powinien być bardziej elastyczny.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełTadeuszMazowiecki">Popołudniówka wrocławska, wydawana zresztą w małym formacie, cieszy się ogromnym popytem. Świadczy to m.in. o potrzebie zwiększenia ilości dzienników i czasopism terenowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełTadeuszMazowiecki">Należałoby dołożyć wszelkich starań, aby nadal zwiększać przydziały papieru dla prasy terenowej, co pozwoliłoby lepiej zaspokoić społeczne zapotrzebowanie na publicystykę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełRyszardHajduk">Komisja Kultury i Sztuki tej i poprzednich kadencji Sejmu, wielokrotnie omawiała problemy przemysłu poligraficznego, uchwalając liczne dezyderaty. Wydaje się celowe, aby podkomisja zanalizowała realizację tych dezyderatów i opracowała projekt nowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełRyszardHajduk">Wszystkie zainteresowane ogniwa stwierdzają ogólne pogorszenie jakości papieru. W świetle tego nie do przyjęcia są wyjaśnienia przedstawicieli Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego dowodzące, że w tej dziedzinie nic nie uległo zmianie. Niezbędne jest opracowanie długofalowego programu poprawy jakości papieru.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMarianKubicki">Prasa warszawska nie dociera tego samego dnia do miejscowości oddalonych od stolicy o ponad 100 km. Również gazety wojewódzkie rozprowadzane są po terenie województw z opóźnieniem. Celowe byłoby, aby przedstawiciel Komisji Kultury i Sztuki uczestniczył w posiedzeniu Komisji Komunikacji i Łączności, gdy będzie ona rozpatrywać plan i budżet, w celu przekazania wniosków dotyczących usprawnienia i przyśpieszenia dystrybucji prasy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W sytuacji dotkliwie odczuwanego deficytu papieru, należałoby postulować pod adresem generalnego dystrybutora tym artykułem przeanalizowanie celowości niektórych opakowań, na które zużywa się zbyt dużo papieru.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W ciągu ostatnich lat odnotować można w poligrafii pewien postęp. W dalszym ciągu jednak wiele spraw nie zostało uregulowanych. Dotyczy to np. stale zbyt długiego cyklu produkcyjnego. Poważne rezerwy można również ujawnić przez wprowadzanie lepszych rozwiązań organizacyjnych, przez lepsze wykorzystanie istniejących oraz stałe kształcenie nowych kadr itp. Sprawa rezerw, ich ujawniania i wykorzystania nabiera tym większego znaczenia, że środki przeznaczane przez państwo na rozwój przemysłu poligraficznego są limitowane naszymi możliwościami.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Więcej uwagi należy poświęcić sprawie jakości papieru. Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego powinno przeanalizować technologię produkcji papieru i wprowadzić niezbędne zmiany na lepsze.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zastrzeżenia budzi dotychczasowy sposób składowania papieru. Magazyny papieru są źle usytuowane i niedostatecznie technicznie wyposażone, co powoduje nierzadko marnotrawstwo tego cennego surowca.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Resort kultury i sztuki jako główny producent farb drukarskich oraz matryc linotypowych powinien uwzględnić krytyczne opinie na temat ich jakości.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W kolejnym punkcie porządku obrad Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka poinformował Komisję o reorganizacji resortu i zamierzonych, zmianach w statucie Ministerstwa.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące działalności kulturalno-oświatowej wojewódzkich i powiatowych wydziałów kultury. Problem ten był przedmiotem posiedzenia Komisji w dniu 27 września 1967 r. - por. BPS/440/IV kad.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W dyskusji udział wzięli posłowie: Mieczysław Grad (ZSL), Stanisław Kaliszewski (SD); Marian Kubicki (ZSL), Krystyna Marszałek-Młyńczyk (SD), Ryszard Hajduk (PZPR), Bohdan Czeszko (PZPR), Wincenty Kraśko (PZPR) oraz Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">- rozważenie możliwości organizacyjnego usamodzielnienia wydziałów kultury w powiatach mających ku temu odpowiednie warunki;</u>
+          <u xml:id="u-6.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">- przekazanie bibliotekom powiatowym szczegółowego nadzoru nad bibliotekami gromadzkimi, zaś bibliotekom wojewódzkim - szczegółowego nadzoru nad bibliotekami powiatowymi;</u>
+          <u xml:id="u-6.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">- ograniczenie i uproszczenie sprawozdawczości obowiązującej wydziały kultury rad narodowych;</u>
+          <u xml:id="u-6.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">- uproszczenie nadzoru ekonomicznego sprawowanego przez wydziały kultury nad przedsiębiorstwami na rozrachunku gospodarczym.</u>
+          <u xml:id="u-6.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">O REALIZACJI ZADAŃ W ZAKRESIE MODERNIZACJI I ORGANIZACJI PRZEMYSŁU POLIGRAFICZNEGO ORAZ GOSPODARKI PAPIEREM</u>
+          <u xml:id="u-6.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Kultury i Sztuki - Lucjana Motykę na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 3 listopada 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Niedobór zdolności produkcyjnych w przemyśle poligraficznym, przy stale rosnącym zapotrzebowaniu na usługi poligraficzne, spowodował zwiększenie kwot inwestycyjnych na ten przemysł. W rezultacie przemysł poligraficzny odnowił w poważnej mierze bazę techniczną dla druku gazet, czasopism, książek itp.; rozwiązane też zostały niektóre problemy organizacyjno-techniczne. W dalszym jednak ciągu nasz przemysł poligraficzny nie osiąga poziomu uzyskiwanego przez przodujące kraje Europy, mimo iż tempo jego rozwoju, zwłaszcza w ostatniej pięciolatce jest stosunkowo wysokie.</u>
+          <u xml:id="u-6.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Jednym z najtrudniejszych problemów hamujących rozwój poligrafii w kraju jest sprawa zabezpieczenia odpowiednio nowoczesnego parku maszynowego dla różnych technik drukarskich. Poziom i rozwój przemysłu budowy maszyn poligraficznych w naszym obozie nie zabezpiecza potrzeb tego wzrostu. Stąd konieczność ich importu. Środki dewizowe na ten cel w roku bieżącym zostały poważnie zwiększone.</u>
+          <u xml:id="u-6.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Rok 1967 zapoczątkował nowy etap rozwoju poligrafii. Opracowany został długofalowy, kompleksowy program organizacyjno-technicznej rekonstrukcji przemysłu poligraficznego. Obejmuje on wszystkie przedsiębiorstwa i zakłady poligraficzne, zarówno znajdujące się w gestii Ministerstwa Kultury i Sztuki jak i podległe innym resortom. Realizacja tego programu powinna spowodować większą niż dotąd koncentrację i prawidłowe rozmieszczenie zakładów poligraficznych, w większym stopniu dostosowanych do potrzeb planu wydawniczego i życia gospodarczego.</u>
+          <u xml:id="u-6.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Stworzone zostały warunki do podniesienia poziomu nowoczesności zarówno w formach zarządzania tym przemysłem, jak i gospodarowania jego zdolnością produkcyjną, do unowocześnienia poszczególnych technik druku, do usprawnienia organizacji produkcji w warunkach specjalizacji zakładu i kooperacji wewnątrzbranżowej. W zakresie organizacji program przewiduje m.in. łączenie małych rozproszonych zakładów w celu stworzenia dużych przedsiębiorstw wielozakładowych. Utworzenie takich dużych organizmów gospodarczych wpłynąć powinno na efektywniejsze wykorzystanie mocy produkcyjnych, obniżenie kosztów własnych produkcji, zmniejszenie aparatu administracyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-6.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Wobec nierównomiernego dotychczas rozmieszczenia zakładów przemysłu poligraficznego na terenie kraju, program dla zniwelowania tych dysproporcji, zakłada szybsze tempo rozwoju przemysłu poligraficznego w województwach dysponujących dotychczas niewielkim potencjałem produkcyjnym w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-6.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Przewiduje się również ustalenie wyraźnej specjalizacji produkcyjnej przedsiębiorstw i zakładów.</u>
+          <u xml:id="u-6.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Program rekonstrukcji w zakresie podniesienia poziomu techniki i technologii w przemyśle poligraficznym zakłada unowocześnienie technologii sporządzania form drukowych oraz wymianę i modernizację parku maszynowego. Przewiduje się m.in., że do 1980 roku wycofane zostaną z eksploatacji maszyny i urządzenia wyprodukowane przed 1950 r. W tym przemyśle bowiem tempo moralnego zużycia się maszyn jest wyjątkowo szybkie.</u>
+          <u xml:id="u-6.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Program przewiduje również przebudowę i modernizację istniejących zakładów, jak również budowę nowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zjawiskiem towarzyszącym od wielu lat konstruowaniu planów wydawniczych jest przerastania przez potrzeby społeczne możliwości pokrycia surowcowego. Stąd też gospodarka papierem pozostaje w centrum uwagi resortu. W poszukiwaniu rezerw podjęto szereg kroków, m.in. wprowadzono zamknięty system sprzedaży podręczników szkolnych, ustalono normy zadruku, normy dopuszczalnych ubytków papieru w procesie druku i wykończenia itp. Resort stoi jednak na stanowisku, że niezbędne jest dalsze usprawnianie gospodarki w tej dziedzinie, przede wszystkim wprowadzenie zmian w polityce rozdziału papieru. Rozwiązanie istniejących nieprawidłowości w tej dziedzinie i uruchomienie rezerw surowcowych tkwiących w wadliwym systemie dystrybucji, może nastąpić w drodze centralizacji dyspozycji papierem drukarskim oraz tworzenia wielkich baz magazynowych papieru drukarskiego, dysponujących wszystkimi jego gatunkami.</u>
+          <u xml:id="u-6.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Dysponujemy w Polsce stosunkowo dużą ilością, wysokokwalifikowanych kadr drukarskich; jest to zawód mający u nas stare tradycje. Trzeba jednak pamiętać, że w coraz większym stopniu występuje konieczność przechodzenia z dawnych rzemieślniczych form pracy drukarskiej na nowoczesne, oparte o nowe technologie, wyspecjalizowane maszyny i urządzenia. Stąd otwartym problemem jest zabezpieczenie kadr specjalistów. W roku bieżącym uruchomione zostały po raz pierwszy studia wieczorowe z zakresu poligrafii na Politechnice Warszawskiej. Opracowanie programu kształcenia poligrafów na poziomie średnim i wyższym jest konieczne.</u>
+          <u xml:id="u-6.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">O MODERNIZACJI I ORGANIZACJI PRZEMYSŁU POLIGRAFICZNEGO W DZIEDZINIE WYDAWNICTW PRASOWYCH</u>
+          <u xml:id="u-6.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Streszczenie informacji złoconej przez wiceprezesa ROW „Prasa” - Edmunda Króla na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 3 listopada 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Warunki produkcji prasy narzucają szczególne rygory obsługującemu ją przemysłowi poligraficznemu. Odrębność produkcji prasowej polega m.in. na tym, że druk gazety dokonywany być musi w określonym miejscu i czasie. Produkcja gazety wymaga z reguły zabezpieczenia pewnych rezerw produkcyjnych. To wszystko warunkuje inne spojrzenie na krajowy bilans mocy produkcyjnych przemysłu poligraficznego. Rezerwy mocy w jednym ośrodku nie rozwiązują trudności drugiego; również wolne moce drukarskie w innym dziale poligrafii nie mogą zastąpić braków w drukarniach gazet.</u>
+          <u xml:id="u-6.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Potrzeby społeczne w zakresie wydawnictw gazetowych rosną. W latach 1955–1967 nakłady prasy terenowej podwoiły się, a niektórych tytułów wzrosły trzykrotnie. Ta wielka dynamika rozwoju prasy wojewódzkiej wskazuje na konieczność równoległego wzrostu stawianej do jej dyspozycji bazy poligraficznej. Dodać, trzeba, że zwiększanie ilości mutacji wielu dzienników, niejednokrotnie drukowanych równolegle, wymaga instalowania w drukarniach kilku agregatów. Niedostateczny rozwój bazy produkcyjnej utrudnia dziennikom terenowym sprostanie wymogom aktualności.</u>
+          <u xml:id="u-6.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Większość środków inwestycyjnych, jakimi dysponuje RSW „Prasa” przeznaczona jest na rozwój poligrafii, mimo niezaspokojonych poważnych potrzeb redakcji.</u>
+          <u xml:id="u-6.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Sytuacja panująca w przemyśle poligraficznym, służącym wydawnictwom prasowych, budzi niepokój. Obecnie sytuacja ta uległa tak daleko idącemu pogorszeniu, że np. w Krakowie nie można wydawać gazety o objętości 6 kolumn, a tylko 4-stronicówkę. W Gdańsku nie można zwiększyć nakładu nawet o 1 000 egzemplarzy. Poważna sytuacja panuje też w Białymstoku, Zielonej Górze, Koszalinie i Kielcach.</u>
+          <u xml:id="u-6.32" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Dla sprostania zadaniom stawianym przed prasą, niezbędne jest zakupienie w ciągu najbliższych lat dodatkowych 56 agregatów.</u>
+          <u xml:id="u-6.33" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Wiele zastrzeżeń budzić może również szata graficzna gazet. Uzależnione jest to od jakości matryc, farb i papieru. Prasa zgłasza zapotrzebowanie na 3 tysiące matryc, tymczasem jedyny w Polsce zakład wytwarzający je, może wyprodukować 1 000 kompletów, których jakość nie jest zadowalająca. Również jakość farb drukarskich produkowanych w kraju odbiega od wymaganego poziomu.</u>
+          <u xml:id="u-6.34" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Mimo, że Ministerstwo Leśnictwa wiele uwagi poświęca sprawie jakości papieru - papier dostarczany dla prasy nie jest dobry. Jego struktura nie odpowiada potrzebom.</u>
+          <u xml:id="u-6.35" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Dla usprawnienia gospodarki tym artykułem należałoby przemyśleć sposoby obliczania jego zużycia. Słuszniejsze byłoby opieranie się nie na kilogramach, lecz na metrażu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00025-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00025-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..60e130f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00025-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00025-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 25/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 25/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:25</note>
+        <note type="sessionNo">25</note>
+        <date>1967-11-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBohdanCzeszko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bohdan Czeszko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaBłajszczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Błajszczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyZawieyski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Zawieyski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanKaczmarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Kaczmarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyKraśko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Kraśko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00025-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00025-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..20d9d60
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00025-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,130 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 22 listopada 1967 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD) rozpatrzyła działalność szkolnictwa artystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciel Komisji Oświaty i Nauki;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu - Zygmuntem Garsteckim, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski przedstawiciele Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Przygotowane przez Ministerstwo Kultury i Sztuki obszerne materacy dotyczące działalności szkolnictwa artystycznego posłowie otrzymali uprzednio na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację wprowadzającą do dyskusji przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Streszczenie Informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Uwagi podkomisji do spraw szkolnictwa artystycznego przedstawiła poseł Alicja Musiałowa (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Podkomisja zwizytowała szkoły artystyczne w woj. łódzkim, katowickim, krakowskim oraz wiele szkół warszawskich. Przeprowadziła również szereg rozmów z przedstawicielami związków twórczych, Zrzeszenia Studentów Polskich itp. Dało to podstawom do rozpoznania szeregu zagadnień.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Struktura szkół artystycznych nie budzi szczególnych zastrzeżeń i odpowiada ogólnemu systemowi szkolnictwa w Polsce. Można by jedynie postulować wyraźniejsze skrystalizowanie kierunków kształcenia, zwłaszcza w szkołach plastycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Istotna jest kwestia rozmieszczenia szkół artystycznych; jest ono nierównomierne. Szkoły te skupione są przede wszystkim w dużych centrach. Charakterystyczne jest, że województwa, w których znajduje się bardzo mało szkół artystycznych bądź brak ich w ogóle, mają o wiele bardziej rozwiniętą sieć ognisk artystycznych. Tereny te wymagają szczególnej opieki.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zjawiskiem negatywnym jest skład socjalny słuchaczy szkół wyższych: bardzo niski procent młodzieży robotniczej - 22 proc. i chłopskiej - 6 proc. (rok 1967/68), jak również wybitna przewaga młodzieży z dużych centrów. Młodzież z małych miasteczek ma minimalne stosunkowo szanse dostania się do szkół artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Również organizacja pracy w szkołach wyższych nie wydaje się właściwa. Na przykład charakter szkoły łódzkiej, która jest nastawiona na plastykę użytkową nie znajduje odbicia w kadrze pedagogicznej tej szkoły, wśród której przeważają malarze.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Mimo podjętych przez niektóre szkoły interesujących poszukiwań w dziedzinie wprowadzania do programów nauczania - obok nauk teoretycznych - przedmiotów pogłębiających znajomość ogólnej problematyki kulturalnej, lepiej przygotowujących młodzież do realizowania szczególnej ich funkcji w społeczeństwie, zamierzenia te wcielane są w życie z dużymi trudnościami. W krakowskiej ASP dopiero na 5-tym roku jest wprowadzona teoria kultury w wymiarze 2 godzin, a w warszawskiej - również wprowadzono na ostatnich latach wprowadzono 2 godziny socjologii. W szkołach tych, przygotowujących twórców kultury materialnej, o wiele za mało przekazuje się wiedzy o człowieku. W szkołach muzycznych szkolenie odbywa się poza teatrem, a reżyseria muzyczna w ogóle nie jest przewidziana. Wynika z tego konieczność głębokiego przepracowania programów kształcenia.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W średnim szkolnictwie plastycznym panuje słuszna tendencja do uzawodowienia tych szkół. Kadra nauczająca ma dostateczne kwalifikacje. Niski jest natomiast poziom kwalifikacji kadry nauczającej i instruktorskiej w ogniskach artystycznych, które rozwijają działalność głównie na terenach pozbawionych szkół artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Trudno stwierdzić, czy słuszna jest koncepcja angażowania do pracy pedagogicznej wielkich artystów. Ma to obok wielu walorów pewne negatywne aspekty, gdyż obowiązki twórcze odrywają ich od pracy ze słuchaczami. Nieprzyjemnie uderza sytuacja w Wyższej Szkole Teatralno-Filmowej w Łodzi, gdzie część słuchaczy kursuje między Warszawą a Łodzią, usiłując dorywczo skonsultować się z profesorami.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Praktyki słuchaczy szkół artystycznych, zwłaszcza nastawionych na współpracę z przemysłem, nie są prawidłowo organizowane i nie ma nad nimi nadzoru. Problem ten powinny rozwiązywać uczelnie we współpracy z przemysłem, handlem itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Niepokojąca jest dysproporcja między kadrą pedagogiczną, a ilością słuchaczy. Wymaga to głębszej analizy i uporządkowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Warunki pracy szkół są bardzo ciężkie, zwłaszcza niewłaściwie zorganizowane i niedostatecznie wyposażone są warsztaty do nauki praktycznej. W obecnym stanie warsztaty te nie zabezpieczają dostatecznego poziomu kształcenia artystów. Jedynie Wyższa Szkoła Muzyczna w Warszawie jest znakomicie urządzona i wyposażona.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Słuchacze szkół artystycznych mają trudne warunki bytowo-socjalne. Sieć własnych internatów szkolnictwa artystycznego jest słabo rozwinięta, a internaty ogólne niechętnie przyjmują tych studentów.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Młodzież szkół artystycznych korzysta w stosunkowo małym stopniu ze stypendiów (40 proc.) co wiąże się ze składem socjalnym słuchaczy.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Szczególne miejsce w kształceniu kadr kulturalnych zajmują studia kulturalno-oświatowe i bibliotekarskie. Mimo dużego zapotrzebowania na absolwentów tych szkół, status ich jest ciągle nieustalony. Wysuwany jest postulat nadania im statusu analogicznego do Studium Nauczycielskiego.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Na uwagę zasługuje problem absolwentów. Kończąc studia część z nich ma wykrystalizowane poglądy dotyczące swej przyszłości, rozwój większości absolwentów wymaga dalszej pomocy i opieki. W związku z tym powstaje problem zajęcia się podyplomowym kierunkiem pracy absolwentów wyższych szkół artystycznych. Dotyczy to nie tylko plastyków, mających pracować w przemyśle, ale i muzyków czy aktorów, którzy w teatrach nie znajdują często możliwości rozwoju - grania pod określoną opieką. Wywołane to jest m.in. niechęcią przenoszenia się młodzieży do ośrodków prowincjonalnych. Na szczególne poparcie zasługuje propozycja zatrudniania absolwentów szkół artystycznych jako nauczycieli przedmiotów artystycznych w szkolnictwie ogólnokształcącym. Ważne jest to zwłaszcza dla plastyków, którzy nie są przygotowani do podejmowania innych prac poza twórczością artystyczną a tą drogą mogą pójść tylko wybitnie utalentowane jednostki.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Wiele resortów gospodarczych w ogóle nie zgłasza zapotrzebowania na plastyków. Pożądana byłaby zwiększenie zainteresowania resortów gospodarczych tym problemem, większe zrozumienie przez nich roli plastyki użytkowej w twórczości materialnej. Należałoby doprowadzić do objęcia plastyków planem zatrudnienia. W związku z tym trzeba proces kształcenia powiązać z przyszłą pracą absolwentów w przemyśle, m.in. poprzez umożliwienie im praktycznego szkolenia w warsztatach.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski: Najwyższa Izba Kontroli od dłuższego już czasu przeprowadza badania i kontrole szkolnictwa artystycznego. Z uwagi na specyfikę tego zagadnienia i nieprzedyskutowanie do końca wielu problemów z tym szkolnictwem związanych, ostateczne wnioski przedstawić można będzie dopiero w terminie późniejszym. Przede wszystkim chodzi o odpowiedź na pytanie na ile istniejące formy szkolnictwa artystycznego odpowiadają potrzebom społecznym, a więc w jakim stopniu szkolnictwo to spełnia swą rolę, przygotowując nie tylko wybitne indywidualności artystyczne, lecz również działaczy kulturalnych, wprowadzających wartości artystyczne do różnych dziedzin życia.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Ta dziedzina badań i kontroli jest szczególnie trudna przede wszystkim dlatego, że jeszcze dość często poszczególne środowiska szkół artystycznych nie do końca przezwyciężyły tradycyjny stosunek do roli i zadań tych szkół.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W toku kontroli na plan pierwszy - zdaniem NIK - wysunęły się problemy organizacyjne, od ustawienia i rozwiązywania których zależeć musi cały szereg pochodnych spraw. Uczelnie artystyczne powinny, przy swej specyfice kształcenia, opierać się na ustalonym schemacie organizacyjnego działania, mieć wyraźnie sprecyzowany podział zadań. Tymczasem zbyt indywidualistyczne podejście do tych problemów ze strony wykładowców - wybitnych nieraz twórców na polu kultury - powoduje szereg nieporozumień w tym zakresie. Zdarza się, że uczelnie mają statut organizacyjny, lecz pracują niezależnie od niego.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Ze strony resortu kultury jest pełna jasność konieczności opracowania na nowo wielu ramowych programów nauczania obowiązujących od kilkunastu lat, większego dostosowania ich do aktualnych potrzeb. Jednakże wdrażanie nowych zasad programowych ciągnie się zbyt wolno. Niepokój ponadto budzi dyscyplina realizacji obowiązujących programów. Często zdarzają się istotne odstępstwa. Wydaje się, że ramowy program nie powinien być samodzielnie zmieniany przez uczelnię, bowiem to decyduje o poziomie kształcenia przyszłych kadr.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Wyższe szkoły artystyczne, na równi z innymi typami szkół wyższych, powinny mieć obowiązek prowadzenia badań naukowych. Należałoby przemyśleć formy tej działalności.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Kolejnym problemem w znacznym stopniu kontrowersyjnym jest stosunek między ilością kadr nauczających, a ilością słuchaczy w uczelni. Obserwuje się zjawisko wzrostu ilości kadr nauczających, przy utrzymywaniu się na mało zmieniającym się poziomie ilości studentów. Zdaniem NIK, zjawisko to wywołane jest szeregiem czynników, jednakże niemały na nie wpływ ma zbyt daleko idące rozdrobnienie katedr. Sprawa wymaga przedyskutowania. Zastrzeżenia budzić może stosunek kadr wykładowców do obowiązków dydaktycznych; niejednokrotnie bowiem profesorowie nadmiernie wyręczają się w pracy studentami pomocniczymi pracownikami.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Do spraw dyskusyjnych zaliczyć należy problem, który umownie nazwać by trzeba „zakademizowaniem” szkolnictwa artystycznego. Wydaje się jednak, że przy całkowitym uwzględnianiu specyfiki szkolnictwa artystycznego, pod tym pojęciem należy rozumieć wprowadzanie większej dyscypliny realizowania programów, ściślejsze przestrzeganie form organizacyjnych i pracy ze studentami, bez nadmiernego ich usztywniania.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zastrzeżenia budzi zbyt wielki nacisk kładziony w szkolnictwie artystycznym, zwłaszcza w szkołach plastycznych na kształcenie w „czystym malarstwie”, przy niedostatecznym docenianiu plastyki użytkowej. Spotkać się można nawet ze zjawiskiem, że katedry specjalnie powołane do przygotowywania specjalistów z zakresu plastyki użytkowej nie w pełni realizują te zadania.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zapoczątkowane przez NIK na szerszą skalę badania wśród absolwentów kierunku malarstwa, już obecnie - co prawda prowizorycznie wykazują, że zaledwie ok. 2–3 proc. słuchaczy tych studiów pozostaje przy czystym malarstwie; są to bez wątpienia wybitnie utalentowane jednostki. Wyniki tych badań dowodzą potrzeby bardziej „praktycznego” przygotowania studentów malarstwa do podejmowania pracy w różnych dziedzinach i wypracowania odpowiedniej praktyki wcześniejszego ujawniania tych talentów.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Na niektórych kierunkach studiów artystycznych obowiązują praktyki. Kontrole przeprowadzone przez NIK zarówno w instytucjach i przedsiębiorstwach, w których studenci odbywają te praktyki, jak i na uczelniach - wykazują brak sprecyzowanego programu praktyk, niedostateczną kontrolę i opiekę nad praktykantami, niewłaściwe częste ich wykorzystanie, a równocześnie braki w przygotowaniu do pracy w przyszłych zawodach.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Resort kultury powinien wypracować bardziej skuteczne i głębiej sięgające formy kontroli i nadzoru nad szkolnictwem artystycznym, powinien również lepiej spełniać swoje zadania w płaszczyźnie zbliżenia szkolnictwa artystycznego do potrzeb społecznych i gospodarczych kraju.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Na pytania posłów: Ryszarda Hajduka (PZPR), Henryka Korotyńskiego (PZPR), Romana Kaczmarka (SD), Krystyny Marszałek-Młyńczyk (SD), Mariana Kubickiego (ZSL), Wincentego Kraśki (PZPR), Stanisława Kaliszewskiego (SD) - odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki oraz dyrektor Zarządu Szkół Artystycznych w tym resorcie - Wanda Załuska.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Z udzielonych wyjaśnień wynika m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Problem kształcenia nauczycieli wychowania muzycznego i plastycznego dla potrzeb szkolnictwa ogólnego był przedmiotem licznych konsultacji z resortem oświaty i szkolnictwa wyższego; resort ten pragnie ten problem rozwiązań we własnym zakresie poprzez Studia Nauczycielskie. Resort Kultury i Sztuki reprezentuje pogląd polegający głównie na tym, iż wykładowcami omawianych przedmiotów w Studium Nauczycielskim powinni być absolwenci wyższych szkół artystycznych. Do końca bieżącego roku nastąpić ma ostateczne uzgodnienie stanowisk obu resortów.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Z postanowień ustawy o szkołach artystycznych wynika zasada angażowania wybitnych ludzi sztuki w działalność dydaktyczną. Z praktyki jednak wynika konieczność stawiania ściślej określonych wymogów w zakresie dyscypliny dydaktycznej. W przypadkach nie osiągania tego celu, trzeba będzie decydować się na wymianę kadr pedagogicznych i sięgać po pomoc indywidualności mniej wybitnych, ale mogących sprostać niezbędnym wymogom warsztatowym.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Na istniejącą sieć szkół artystycznych złożyło się w przeszłości wiele czynników, przede wszystkim skupiska kadr, tradycje poszczególnych regionów itp. Nie przewiduje się w najbliższym okresie powoływania - poza pewnymi wyjątkami - nowych szkół I i II stopnia, których ilość jest w zasadzie wystarczająca. Słuszny jest natomiast pogląd dotyczący potrzeby intensywnego rozwijania sieci ognisk muzycznych, również i plastycznych, zwłaszcza na terenach, gdzie szkolnictwo artystyczne nie istnieje.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W szkołach artystycznych muzycznych prowadzona jest propedeutyka upowszechniania kultury w wydziałach wychowania muzycznego. 22 szkoły plastyczne przygotowują młodzież do wykonywania rzemiosła artystycznego. Obok tego zasadnicze szkoły zawodowe prowadzone przez resort oświaty szkolą również w tych kierunkach, m.in. przygotowują stroicieli i korektorów instrumentów muzycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Atmosfera ideowo moralna w szkołach artystycznych ulega poprawie. Zrzeszenie Studentów Polskich, skupia 80 proc. studentów tych uczelni. Odsetek młodzieży należącej do organizacji politycznych i społecznych jest na ogół wysoki. Aktywność jest różna w różnych szkołach. Niewątpliwym wyznacznikiem postawy ideowej było duże zaangażowanie się młodzieży szkół artystycznych w jubileuszowych obchodach 50-lecia Rewolucji Październikowej. Tak samo duży i przynoszący poważne efekty artystyczne i społeczne jest udział tej młodzieży w różnego rodzaju konkursach i imprezach o aktualnej wymowie społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Z bilansu zapotrzebowania na absolwentów szkół artystycznych opartego na zgłoszeniach różnych instytucji wynika, że globalna liczba absolwentów kształtuje się nawet poniżej potrzeb, jeśli chodzi o okres do roku 1970. Ta równowaga globalna nie dotyczy szczegółowej struktury kierunków potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zagadnienie rozszerzenia programów nauczania o kierunek reżyserii i aktorstwa w teatrach muzycznych, będzie m.in. przedmiotem rozważań Rady Programowej Wyższego Szkolnictwa Artystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMariaLipka">Szkolnictwo artystyczne ma dwojakie zadanie: torowanie drogi jednostkom wybitnie uzdolnionym, utalentowanym oraz oddziaływania na ogólny poziom kultury społeczeństwa, a to, poza jednostkami utalentowanymi, wymaga wyszkolenia i zaangażowania się o wiele większej liczby ludzi.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMariaLipka">Średnie szkoły artystyczne, jak wynika z obserwacji terenowych, w szerokim zakresie współdziałają ze swoim środowiskiem społecznym. Wyraża to się w organizowaniu koncertów, wystaw plastycznych, we współudziale w pracach mających na celu upiększanie miast, dekoracje świetlic itp. Jest to zjawisko wielce pozytywne. Zawierane np. w woj. katowickim umowy patronackie pomiędzy szkołami a zakładami pracy dają korzystne wyniki, odpowiadają wzajemnemu zainteresowaniu obu stron, które też nawzajem świadczą sobie pomoc. Taki kontakt ze środowiskiem społecznym ma ogromne znaczenie dla szkoły, której absolwenci to przecież przyszli pracownicy placówek kulturalnych i nauczyciele przedmiotów artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMariaLipka">Byłoby celowe wprowadzenie do programów średnich szkół artystycznych nieco więcej elementów z zakresu reżyserii podstawowej. Dotyczy to nawet szkół muzycznych, w których przyszli kierownicy chórów czy orkiestr powinni posiadać też umiejętność prowadzenia większych zespołów artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełMariaLipka">Obserwacje terenowe potwierdzają wysoce niezadowalający przekrój socjalny młodzieży w szkołach artystycznych. Wyjątek stanowią może szkoły znajdujące się w pobliżu terenów wiejskich. Nikły odsetek młodzieży robotniczej i chłopskiej spowodowany jest z jednej strony brakiem internatów przy szkołach artystycznych w miastach wojewódzkich. Z drugiej strony start tej młodzieży jest o wiele trudniejszy, aniżeli młodzieży ze środowisk inteligenckich. Wskazuje się m.in. na to, że już szkoła podstawowa za mało uwagi przywiązuje do wzbogacania szkolnictwa i poprawnej dykcji wśród dzieci najmłodszych. Te mankamenty powinny znaleźć się w polu zainteresowania resortu oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełMariaLipka">Na terenie wsi występuje duże zainteresowanie rozwojem ognisk muzycznych, które utorowały sobie już drogę na wsi. Więcej uwagi należy poświęcić rozwojowi ognisk plastycznych na tych terenach.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełMariaLipka">Byłoby celowe rozważyć możliwość prowadzenia bardziej dogodnych spłat ratalnych za drogie zazwyczaj instrumenty muzyczne, które muszą zakupywać absolwenci szkół muzycznych.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełMariaLipka">Podkreślić trzeba pozytywne znaczenie istniejących wieczorowych szkół muzycznych II stopnia. Odpowiadają one potrzebom społecznym umożliwiając uprawianie muzyki ludziom dorosłym, nie traktującym tej dziedziny zawodowo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJerzyZawieyski">Spowodowane badaniami Komisji bliższe zetknięcie się ze szkołami artystycznymi średnimi i wyższymi sprawiło wielką satysfakcję. Trzeba stwierdzić, że w szkolnictwie tym dzieją się rzeczy nowe, że działają tam ludzie osobiście głęboko zaangażowani w pracę i osiągający dzięki temu duże, konkretne efekty. Można tu wspomnieć o osiągnięciach wydziału edytorstwa muzycznego w Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie o nowatorskich poczynaniach wydziału form przemysłowych w Akademii Sztuk Plastycznych w Krakowie, czy choćby o średniej szkole muzycznej w Łodzi, doskonale pracującej, mimo fatalnych warunków lokalowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJerzyZawieyski">Mimo różnych braków występujących w szkolnictwie artystycznym, trzeba w pełni docenić ludzi, którzy z entuzjazmem realizują swoje zadania, ponieważ swoją pracę kochają.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJerzyZawieyski">Trzeba sobie powiedzieć, że profesor, który nie ma dokonań twórczych, przestaje być w szkole artystycznej autorytetem. Ażeby nie obniżać swoich lotów, musi mieć czas i na swój własny warsztat twórczy i na kontakt ze światem. Jest to sprawa odwieczna - osobowości i autorytetu mistrza, od którego uczeń bierze wszystko, ale który sam musi się stale doskonalić. Można oczywiście w procesie kształcenia zastąpić mistrza osobą mniejszego formatu artystycznego, o mniejszym autorytecie, osobą, która spełniać będzie wszelkie wymogi i przepisy regulaminowe, ale na pewno zabraknąć tu może czegoś, co jest rzeczą najistotniejszą dla powstawania indywidualności twórczych.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJerzyZawieyski">Problem jest niemal nierozwiązalny, ale schemat jest też nie do przyjęcia. Uzasadniona jest chyba obawa, że możemy popaść w przesadę, że poprzez akademizm i przestrzeganie przepisów regulaminowych, zgubimy coś o wiele większego. Wiadomo, że dużo pieniędzy trzeba łożyć na sztukę. Nie trzeba tych pieniędzy żałować. Zwróci je z nawiązką choćby jeden tylko talent, który wyjdzie z murów uczelni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełBohdanCzeszko">Specyfiką szkół artystycznych nie można tłumaczyć braków w zakresie gospodarki finansowej w tych szkołach. Nadchodzące sygnały zmuszają do zwrócenia szczególnej uwagi na sprawy gospodarowania środkami. Szkoły artystyczne są niedoinwestowane. Szczególnie dotkliwie odczuwa się brak odpowiedniej ilości warsztatów dla pracy twórczej i ich niedostateczne wyposażenie.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełBohdanCzeszko">Obciążanie wysokokwalifikowanych artystów - pedagogów pracą administracyjną i nakłanianie ich do podporządkowania się regulaminowi absolutnie nie jest konieczne dla prawidłowego funkcjonowania tych szkół. Zasadniczą rolę odgrywa stosunek mistrza do uczniów; nie do zastąpienia jest jego indywidualność w procesie kształcenia.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełBohdanCzeszko">Niepokojące jest, że np. tylko 2 proc. absolwentów kończących kierunek malarstwa sztalugowego kontynuuje pracę w tym zawodzie. Reszta musi samodzielnie uzyskiwać dalsze kwalifikacje pozwalające zarobkować w inny sposób - często chałupniczo. Należy więc już w toku studiów nauczyć studenta praktycznego wykorzystywania swoich umiejętności. Przed laty w Warszawie istniały dwie szkoły - Akademia Sztuk Pięknych i Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych, z których wychodzili wysokokwalifikowani rzemieślnicy - artyści. Potem szkoła ta została połączona z ASP i w ten sposób dominujące stały się tzw. kierunki czyste. Ostatnio widać w ASP tendencje powrotu do sztuki użytkowej. Jej absolwentami jest np. wielu znanych artystów z dziedziny tkactwa artystycznego. Wobec coraz większego zapotrzebowania społecznego na rzemiosło artystyczne, należałoby tak zreformować program szkół artystycznych, aby lepiej przygotowywać absolwentów do pracy zawodowej. Będzie to mogło skutecznie przeciwdziałać poczuciu zbędności i goryczy u młodych ludzi kończących studia i nie znajdujących dla siebie miejsca w życiu artystycznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełEugeniaBłajszczak">W działalności szkół dużą rolę odgrywa osobiste zaangażowanie nauczycieli i dyrektorów w proces dydaktyczny. Przeprowadzona wizytacja pozwoliła stwierdzić, że w szkołach artystycznych zaangażowanie to jest bardzo poważne i to właśnie pozwala na osiąganie efektów.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Wiele szkół pracuje w trudnych warunkach lokalowych, brak im internatów. Gdyby można było rozwiązać pozytywnie sprawę internatów, dopływ młodzieży wiejskiej do szkół artystycznych nie natrafiałby na tak duże trudności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWincentyKraśko">W dyskusji, obok ostrej krytyki usłyszeć można było wiele pozytywnych opinii o naszych szkołach artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełWincentyKraśko">Na pozytywną ocenę zasługuje przede wszystkim podstawowe i średnie szkolnictwo artystyczne, cechujące się dużym zaangażowaniem osobistym kadr, ich serdecznym stosunkiem do uczniów, właściwą atmosferą. Pozwala to tym szkołom silnie oddziaływać na środowisko.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełWincentyKraśko">Natomiast przy ocenie szkolnictwa wyższego rosną niepokoje i wątpliwości. Szkoły te kształcą przecież artystów, którzy mają rozwijać polską sztukę, sztukę socjalistyczną, rozsławiać imię Polski w świecie. To prawda, że rola mistrza - nauczyciela młodzieży w tych szkołach jest ogromna, ale nie znaczy to, że należy tolerować przejawy bałaganu i marnotrawienia środków. Atmosfera rozprężenia silnie oddziałuje na młodych ludzi, którzy są pełni zapału w momencie wstępowania na uczelnię. Nie można przyjąć tezy, że są to zjawiska związane ze specyfiką szkół artystycznych. Jest to raczej problem leżący w sferze ideowo-moralnej.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełWincentyKraśko">Specjalny charakter szkół artystycznych nie może pozostać bez wpływu na problemy organizacyjno-ekonomiczne; w niektórych jednak szkołach przekracza się dopuszczalne granice. Mamy wyższe szkoły artystyczne cieszące się zasłużoną sławą, ale w których stwierdzamy równocześnie poważne niedomagania w dziedzinie organizacji i gospodarowania środkami. Można by chyba zaryzykować twierdzenie, że efekty działania tych szkół byłyby daleko większe, gdyby poprawić w rozsądnych granicach dyscyplinę w tych szkołach. W szkołach artystycznych wykładać muszą ludzie, którzy mogą swój czas poświęcić szkole.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełWincentyKraśko">Obecny sposób rekrutacji do wyższych szkół artystycznych nie jest właściwy; reprezentowane są w nich tylko środowiska inteligenckie, młodzież wielkich miast. Można zobowiązać szkoły średnie i różne organizacje do zgłaszania kandydatów, co zapewni rekrutację najzdolniejszych, najbardziej utalentowanych jednostek z całego kraju. Decyzje o doborze słuchaczy są bardzo odpowiedzialne, zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę bardzo wysokie koszty kształcenia w tych uczelniach.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełWincentyKraśko">Szczególną uwagę należy zwrócić w tym szkolnictwie na kształtowanie właściwych postaw ideowo-moralnych. Oddziaływanie samych profesorów nie wystarczy, należy również zacieśniać kontakt z organizacjami społecznymi i działaczami kultury.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełWincentyKraśko">W programach nauczania musi - obok przedmiotów teoretycznych - znaleźć się więcej miejsca na praktyczne przygotowanie młodzieży do życia w społeczeństwie, do podejmowania pracy zawodowej.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełWincentyKraśko">Przed ministerstwem Kultury i Sztuki stoi poważne zadanie usprawnienia systemu dydaktycznego oraz uporządkowania spraw organizacyjno-finansowych w szkolnictwie artystycznym. Wiele już w tej dziedzinie dokonano, ale to proces zbyt powolny. Opinia publiczna jest nim żywo zainteresowana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełRomanKaczmarek">Obok pracy dydaktycznej i artystycznej profesorowie wyższych szkół artystycznych podejmować powinni prace naukowo-badawcze. Negatywnym zjawiskiem jest fakt, że wszelkie prace muzykologiczne wychodzą z katedr muzykologii, względnie z towarzystw muzycznych np. bydgoskiego, a nie z katedr wyższych szkół muzycznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełRomanKaczmarek">Należałoby rozważyć możliwość przeznaczenia większych środków na budownictwo szkół artystycznych. Uwzględnić trzeba m.in. potrzeby Wyższej Szkoły Muzycznej w Łodzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMarianKubicki">Należy dążyć do rozbudowy sieci ognisk artystycznych, zwłaszcza w tych województwach, w których nie ma szkół artystycznych. Środowisko wiejskie żywo odczuwa potrzebę organizowania takich placówek. Jest to sprawa ważna wobec małego odsetka młodzieży wiejskiej uczącej się w wyższych szkołach artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełMarianKubicki">Nie do końca rozwiązaną sprawą jest przygotowanie do zawodu nauczyciela kierunków artystycznych w szkołach ogólnokształcących. Funkcje te mogliby z powodzeniem pełnić absolwenci szkół artystycznych pod warunkiem uwzględniania w programach tych szkół przedmiotów pedagogicznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełMarianKubicki">Poseł Władysław Ozga (ZSL)- wiceprzewodniczący Komisji Oświaty i Nauki. Nie do przyjęcia jest obecny skład socjalny wyższych szkół artystycznych. Przyszli twórcy pochodzić muszą również ze środowiska robotniczego i chłopskiego. Rekrutacji należy więc dokonywać nie tylko w drodze konkursów, lecz również poprzez podjęcie akcji poszukiwania talentów już w szkole podstawowej i średniej.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełMarianKubicki">W wyższych szkołach artystycznych ilość studentów pochodzenia robotniczego i chłopskiego jest wprawdzie niewspółmiernie większa niż przed wojną, ale nadal bardzo mała. Nieco lepiej kształtuje się skład socjalny uczniów średnich szkół artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełMarianKubicki">Istotną jest również sprawa właściwego zatrudnienia absolwentów szkół artystycznych. Brak w szkolnictwie ogólnokształcącym nauczycieli wychowania plastycznego czy muzycznego. Nauczyciel taki musi być co prawda nie tylko artystą, ale i pedagogiem. Mały napływ absolwentów szkół artystycznych do szkolnictwa spowodowany jest m.in. chyba mniejszą atrakcyjnością pracy w tym zawodzie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W toku dotychczasowych obrad zostały podkreślone zarówno dodatnie jak i ujemne strony sytuacji w szkolnictwie artystycznym. Mocno jednak należy podkreślić, że, uwzględniając specyfikę tych szkół, dążyć trzeba do podniesienia dyscypliny nauczania. Chodzi przede wszystkim o prawidłowe kształtowanie postawy studentów.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Należy szukać nowych rozwiązań dotyczących rekrutacji na wyższe uczelnie. Nie chodzi przecież o mechaniczne powiększanie dopływu młodzieży ze środowiska robotniczego i chłopskiego, ale o wyszukiwanie jednostek naprawdę utalentowanych. Trudno zrozumieć, że w niektórych województwach nie ma ani jednego kandydata z tych środowisk do wyższych szkół artystycznych. Stwierdza się brak reżyserów dla teatrów muzycznych. Zjawisko to nie wyłoniło się nagle, lecz narastało w ciągu wielu lat. Należy dążyć do pogłębienia współdziałania Zarządu Szkół Artystycznych z merytorycznymi departamentami Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki: Resort z całą uwagą odniesie się do wszechstronnych krytycznych głosów w dyskusji, która pozwoliła na wyłowienie wielu najistotniejszych zagadnień w tak złożonym problemie jakim jest sytuacja szkolnictwa artystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Szkoły artystyczne są przedmiotem żywego zainteresowania opinii społecznej. Zobowiązuje to resort do zwiększania troski o pozycję tych szkół, o atmosferę ideową w nich panującą.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Niepokojące zjawiska w niektórych szkołach artystycznych nie mogą stać się podstawą daleko idących uogólnień. Byłoby to krzywdą dla większości zatrudnionych w tych szkołach pedagogów i wychowawców.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Wobec trudnej sytuacji lokalowej i braku internatów dla młodzieży studiującej w szkołach artystycznych, resort prosi Komisję o poparcie zabiegów dotyczących udziału tego szkolnictwa w Społecznym Funduszu Budowy Szkół i Internatów.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Komisja zleciła zespołowi poselskiemu opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">O DZIAŁALNOŚCI SZKOLNICTWA ARTYSTYCZNEGO</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunta Garsteckiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 22 listopada 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Na tle przedstawionego posłom oraz podkomisji szkolnictwa artystycznego szczegółowego materiału opisowego, wydaje się celowe uwypuklenie kilku wybranych zagadnień, wywołujących bądź kontrowersyjne opinie, bądź szczególne trudności.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Pierwszym z nich jest, zagadnienie programów kształcenia w wyższym szkolnictwie artystycznym. Nawet przy uwzględnieniu niewątpliwej specyfiki kształcenia występuje tu brak ujednoliconych programów, również w odniesieniu do jednorodnych dyscyplin. Wpływa na to fakt, że w procesie dydaktycznym bierze udział wielu wybitnych artystów - pedagogów, których osobowość nie da się pomieścić w sztywnych ramach programowych. Ich wpływ i klimat jaki tworzą oni na uczelni jest korzystny i uzasadnia pewną elastyczność programów. Elastyczność ta wychodzi na dobre w kształtowaniu się osobowości i indywidualności studentów. Proces dydaktyczny nie zawsze przebiegać może w ramach sztywnych rygorów programu, jak świadczy o tym ostatnio m.in. przykład Konstantego Kulki.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Z tym wiąże się również problem eksperymentalnego charakteru niektórych nowych kierunków wprowadzanych do szkół artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Wszystko to oczywiście nie oznacza całkowitej dowolności w realizacji zadań dydaktycznych szkół i w działalności poszczególnych pedagogów.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Obok trudności i niedomagań wyższego szkolnictwa artystycznego, odpowiedź na pytanie podstawowe czy szkolnictwo to nadąża za potrzebami życia i gospodarki - brzmi na ogół pozytywnie. Najbardziej charakterystycznym przykładem jest wczesne i dość szerokie wyjście przez szkolnictwo plastyczne naprzeciw potrzebom gospodarki. Wyższe szkoły plastyczne łódzka i wrocławska są prawie całkowicie nastawione na sprostanie tym potrzebom i nawet potrzeby te wyprzedzają. Nie odbyło się to bez trwających zresztą po dzień dzisiejszy, żywych dyskusji i polemik wśród artystów pedagogów.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W pełni docenia się malarstwo i rzeźbę (specjalność szkół warszawskiej i krakowskiej), ponieważ te dwie dyscypliny są podstawą kształcenia w dziedzinie plastyki bez względu na późniejszą specjalizację.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Szkolnictwo muzyczne również zaczyna przystosowywać się do potrzeb społecznych, wprowadzając na stałe lub eksperymentalnie szereg nowych kierunków (jazz, muzyka rozrywkowa, gitara, akordeon, dyrygentura orkiestr dętych itd.). Krakowska uczelnia muzyczna jako jedyna w Europie, wprowadziła studium edytorstwa muzycznego. Istnieje także jeszcze wiele różnych niezaspokojonych potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Wprowadzone zostały ponadto na wszystkich uczelniach artystycznych nauki społeczne służące kształtowaniu postawy ideowej studentów i uzbrajaniu ich w wiedzę teoretyczną.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Resort uważa za cenne i pozytywne pozyskanie dla szkolnictwa artystycznego wybitnych artystów i twórców. Jesteśmy jednym z nielicznych krajów, w których występuje to zjawisko. Towarzyszą temu jednak pewne kolizje wynikające z jednoczesnego zaangażowania się wybitnych indywidualności w pracy dydaktycznej i we własnej pracy twórczej. W dalszej swojej działalności resort dążyć będzie do tego, aby w tej dziedzinie zachowana była niezbędna równowaga, przeciwdziałająca zakłóceniom procesu dydaktycznego.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Resort stara się bilansować zapotrzebowanie na absolwentów szkół artystycznych. Jest to jednak raczej bilans potrzeb aniżeli możliwości zatrudnienia. Trudności etatowe, a przede wszystkim trudności mieszkaniowe, ograniczają faktyczne możliwości zatrudnienia m.in. w takich dziedzinach jak poradnictwo artystyczne. Bez rozeznania potrzeb i możliwości pozostaje tak rozległa dziedzina, jak szkolnictwo podstawowe i ogólnokształcące. Są też i odwrotne zjawiska, że absolwenci szkół artystycznych nie podejmują ofert zgłaszanych przez władze terenowe.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Faktem jest, że gospodarka narodowa mogłaby wchłonąć licznych absolwentów szkół artystycznych, przede wszystkim plastyków. Nie wszystkie rady narodowe wykazują dostateczne zainteresowanie problemem zatrudnienia absolwentów szkół artystycznych, nie dokonuje się wymiana kadr na wyżej kwalifikowane, głównie z powodu braku mieszkań. Problem wymagać będzie szerszego współdziałania resortu kultury i sztuki z Komitetem Pracy i Płac.</u>
+          <u xml:id="u-10.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Dalszych starań i zabiegów ze strony resortu wymagać będzie problem poprawy struktury społecznej studentów w szkołach artystycznych. Wiąże się to z koniecznością zwiększenia ilości miejsc w internatach i domach studenckich.</u>
+          <u xml:id="u-10.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Specyfika kształcenia w szkołach artystycznych wpływa na wysokość kosztów kształcenia. Inaczej kształtuje się niż w innych uczelniach stosunek ilości nauczających do ilości studiujących. Problem ten wymaga jednak głębszej analizy.</u>
+          <u xml:id="u-10.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zagadnienie dalszej, poprawy organizacji i prawidłowej realizacji procesu dydaktycznego w szkolnictwie artystycznym wymagać będzie wzmożonego nadzoru ze strony resortu kultury i sztuki.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00026-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00026-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a15cf37
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00026-01/header.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00026-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 26/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 26/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:26</note>
+        <note type="sessionNo">26</note>
+        <date>1967-12-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBohdanCzeszko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bohdan Czeszko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKaczor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kaczor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławMojkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Mojkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00026-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00026-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..77f1331
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00026-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,89 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 1 grudnia 1967 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na 1968 r. oraz podstawowych założeń planu na rok 1969, jak również sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu z 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z Ministrem - Lucjanem Motyką i podsekretarzem stanu - Tadeuszem Zaorskim, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Komisja otrzymała przed posiedzeniem materiały na piśmie opracowane przez Ministerstwo Kultury i Sztuki na temat założeń planu resortu na lata 1968-1969. Informację o projekcie planu i budżetu na rok 1968 oraz podstawowych założeń planu na rok 1969 w resorcie kultury i sztuki przedstawił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Uwagi podkomisji do spraw upowszechniania kultury przedstawił poseł Józef Knapik (bezp. „Pax”).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Komisja w ciągu roku bieżącego wielokrotnie miała okazję konfrontowania w terenie projektu planu na rok bieżący z jego realizacją. Pozwoliło to na wysunięcie pewnych uwag i wniosków, które nie tracą aktualności w odniesieniu do planu na rok przyszły.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Co roku powtarzającym się zjawiskiem jest wykonywanie w terenie planu i budżetu w kwotach wyższych niż preliminowane. Władze terenowe część wygospodarowanych nadwyżek przeznaczają w ciągu roku na dofinansowanie działalności na polu upowszechnienia kultury. Jest to wymownym świadectwem troski tych władz o rozwój kultury masowej, Wydaje się jednak, że należy zjawisko to traktować jako przejściowe i w przyszłości dokładać starań, by bardziej precyzyjnie ustalać wysokość wydatków, co pozwoli na bardziej prawidłowe planowanie działalności kulturalnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W toku wizytacji terenowych, podkomisja skonstatowała zjawisko dużych dysproporcji między poziomem upowszechnienia kultury w poszczególnych terenach. Charakterystyczne jest, że na terenach wysoko zagospodarowanych działalność kulturalna jest otoczona opieką ogniw terenowej administracji kulturą; na terenach zacofanych i gospodarczo, i kulturalnie nie odczuwa się tej troski. Należałoby pilnie obserwować prace wydziałów kultury zarówno działających samodzielnie, jak i w połączeniu z wydziałami oświaty, i w oparciu o tę analizę, ustalać najlepsze rozwiązania organizacyjne dla skutecznej realizacji mecenatu państwa nad kulturą.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Obserwuje się w terenie stały rozwój różnego typu placówek kulturalnych: domów kultury, świetlic, klubów; rośnie ich sieć, funkcje przez nie spełniane nabierają wagi w środowisku, wzrasta ich rola kulturotwórcza. Zaakcentować należy zwłaszcza rolę gromadzkich ośrodków kultury, które powinny zapewnić koordynację działalności kulturalnej na swym terenie, odpowiedni instruktaż i poradnictwo. Pozostawienie kierownikom terenowych placówek kulturalnych większej swobody działania stworzyło możliwości wyzwalania różnych cennych inicjatyw.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Nadal jednak daje się zauważyć, że nie wszystkie domy kultury, świetlice itp. właściwie pojmują swą rolę. Bodąc jednostkami budżetowymi, koncentrują się na wypracowywaniu dochodów własnych, tracąc z oczu merytoryczną działalność.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Placówki kulturalne w terenie nadal odczuwają brak kwalifikowanej obsady kadrowej. Należałoby przy uruchamianiu nowych placówek równolegle zabezpieczać dla nich niezbędną ilość etatów.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Rozwój sieci bibliotek uznać należy za prawidłowy. Zadowalająco również rysują się w planie możliwości uzupełniania księgozbiorów. Problem tkwi w tym, że nie zawsze można środki przeznaczone na zakup książek wydatkować na najpotrzebniejsze, najbardziej poczytne pozycje. W projekcie planu nie znajduje wyrazu konieczna poprawa sytuacji lokalowej bibliotek.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Projekt planu przewiduje pewne zmniejszenie ilości imprez organizowanych przez „Estradę”. Trzeba zanalizować, czy wpłynie to na podniesienie poziomu tych imprez i lepszą politykę ich organizowania w przekroju terenowym.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W terenowym planie inwestycyjnym niepokoi ograniczona kwota na nowe budownictwo i remonty. Wiele placówek kulturalnych mieści się w lokalach zastępczych, w warunkach uniemożliwiających im prowadzanie prawidłowej działalności. Kwota przeznaczona na remonty nie zabezpieczy konserwacji lokali działających placówek.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Pogłębiać należy koordynacyjną działalność w dziedzinie upowszechniania kultury. Tą drogą - wobec skromnego rozmiaru środków przeznaczonych na ten cel - można wiele poprawić. W tym zakresie szczególna rola przypada wydziałom kultury oraz komisjom kultury rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Uwagi podkomisji do spraw wydawnictw przedstawiła poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk (SD).</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Projekt planu wydawniczego Ministerstwa Kultury i Sztuki na rok 1968 zakłada dalszy wzrost produkcji wydawniczej; wzrośnie ilość wydanych tytułów, objętość książek i nakłady. Wydawnictwa powinny podjąć wysiłki zmierzające do sprawniejszego i terminowego opracowania rękopisów przyszłych wydawnictw. Należałoby zbadać, czy przeznaczony na honoraria fundusz wzrasta proporcjonalnie do rosnącego planu wydawniczego. Projekt planu wydawniczego na rok 1968 charakteryzuje się tendencją dotarcia z książką do czytelnika dorosłego, młodzieżowego i dzieci, dostosowaniem programu wydawniczego do potrzeb czytelnika masowego, do pobudzenia jego zainteresowania książką społeczno-polityczną. Największe jest zapotrzebowanie na literaturę piękną, klasyczną, literaturę dziecięcą i młodzieżową, na wydania encyklopedyczne, słowniki, poradniki. Przewiduje się wydanie wielu cennych pozycji autorów dawnych i współczesnych, polskich i obcych. W dziale literatury dziecięcej i młodzieżowej na uwagę zasługuje położenie nacisku na książkę o walorach wychowawczych, rozbudzającą uczucia patriotyczne i umiłowanie rodzinnego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Z okazji 50 rocznicy Rewolucji Październikowej zostały wydane pozycje książkowe, które ukazały się w odpowiednim czasie i zdołały wytworzyć odpowiedni klimat wokół obchodów. Na uznanie zasługuje terminowość ukazywania się tego rodzaju wydawnictw; jeśli nie nadążają one za jubileuszami, nie spełniają swej roli.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zwrócić trzeba uwagę na pogarszającą się stale jakość papieru stosowanego do wydawnictw książkowych. Niezbędne wydaje się zacieśnienie współpracy wydawnictw z drukarniami, co pozwoli na poprawę jakości książek.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Należy dążyć do wydatnego skrócenia cyklu produkcyjnego książek, zwłaszcza naukowo-technicznych. Cykl ten wynosi obecnie 2 lata i jest on stanowczo za długi; wiele książek dezaktualizuje się przed wydaniem.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Żywot książki jest u nas często za krótki, powinien być przedłużony przez bardziej praktyczną oprawę.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Na pozytywną ocenę zasługuje akcja budowy pawilonów księgarskich w miastach i na wsiach.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Rozmiary akcji wydawniczej uzależnione są od ilości posiadanego papieru. Prawidłową gospodarkę papierem utrudnia w poważnej mierze brak odpowiednich magazynów na jego przechowywanie.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Uwagi podkomisji do spraw kinematografii przedstawiła poseł Maria Lipka (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Inwestycje kinematografii planowane na rok 1967 będą w pełni wykonane. Pozwala to na osiągnięcie znacznej poprawy warunków pracy w wytwórniach filmowych. Plan na rok 1968 w niewielkim tylko stopniu uwzględnia potrzeby tego działu.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Mimo ustalonego przed paru laty programu modernizacji kin, stan ich, zwłaszcza w mniejszych miastach, ulega pogorszeniu. Obserwuje się też spadek ilości widzów i dochodów, co pociąga za sobą konieczność zwiększania dopłat. Na terenach, gdzie włożono wiele wysiłków w poprawę wyposażenia technicznego kin, frekwencja znacznie wzrosła i placówki te stały się samodzielne finansowo (np. woj. wrocławskie). Świadczy to o dużej opłacalności tych inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W roku bieżącym nie zostanie wykonany plan produkcji filmów fabularnych; jedną z głównych przyczyn jest brak odpowiednich scenariuszy. Stwarza to uzasadnione obawy co do realności wykonania założonych w planie na 1968 r. filmów. Do jedenastu z nich brak jeszcze scenariuszy. Zjawisko to wymaga przeanalizowania i zastanowienia, jakie bodźce i warunki stworzyć należy autorom. Niezadowalająco też kształtuje się sytuacja w dziedzinie produkcji filmów dla dzieci i młodzieży.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Uwagi podkomisji do spraw teatrów i instytucji muzycznych przedstawił poseł Bohdan Czeszko (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Podkomisja stwierdza pozytywne zjawisko polegające na stabilizacji widowni teatralnej, dążeniu do utrzymania ambitnego repertuaru, modernizacji pomieszczeń, na szerszym zakresie remontów, budowie nowych obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Za niepokojące zjawiska podkomisja uważa niedostateczny rozwój współczesnej polskiej dramaturgii, nieuregulowanie do końca sprawy „Estrady”. Zastrzeżenia budzi repertuar czołowej polskiej sceny - Teatru Wielkiego w Warszawie. Teatr ten planuje co prawda w 1968 r. 5 nowych premier, wydaje się jednak niedopuszczalne, by scena o tej randze nie miała długofalowego programu repertuarowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Niezadowalająco kształtuje się działalność kulturalna w uzdrowiskach. Resort powinien sprawę tę otoczyć większą troską.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Uwagę podkomisji zwróciła gospodarka materiałowa w teatrach muzycznych. Mimo nagromadzonego w nich od lat dużego bogactwa kostiumów i dekoracji, uważa się za niezbędne wykonywanie do każdej premiery nowych. Tylko nieliczne teatry wykazują jakąś gospodarność w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Poseł Alicja Musiałowa (PZPR) - przypomniała wnioski zgłoszone przez podkomisję szkolnictwa artystycznego na ostatnim posiedzeniu Komisji poświęconym ocenie sytuacji w szkolnictwie artystycznym, które odbyło się w dniu 22 listopada br. (por. BPS) 471/IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Na pytania posłów Ryszarda Hajduka (PZPR), Teresy Król (ZSL), Jarosława Iwaszkiewicza (bezp.), Mariana Kubickiego (ZSL), Romana Kaczmarka (SD), Marii Lipki (ZSL) i Stanisława Kaliszewskiego (SD) - odpowiedzi udzielili Minister Kultury i Sztuki Lucjan Motyka i podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusz Zaorski.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Pytania dotyczyły m.in.: polityki wydawniczej, zabezpieczenia odpowiedniej jakości papieru oraz farb drukarskich, rozwoju placówek kulturalnych w terenie i środków na ich utrzymanie, polityki repertuarowej teatrów i wysokości dopłat do cen biletów teatralnych, organizacji festiwali i wpływu resortu na ich program, opieki resortu nad polską dramaturgią współczesną, sytuacji lokalowej bibliotek, zainteresowania polską książką zagranicą, możliwości modernizacji wytwórni nagrań płyt, realizacji programu modernizacji kin, planu produkcji filmów, współpracy filmu polskiego i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanKaczor">Rady gromadzkie wznoszą nowe budynki, nie przewiduje się w nich jednak pomieszczeń dla bibliotek gromadzkich. Warunki lokalowe w jakich znajdują się te biblioteki są bardzo złe. Za małe są również środki na zakup książek do bibliotek powiatowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMarianKubicki">Niepokój budzi kształtowanie się stosunków między Filmem Polskim, a Telewizją. Film Polski jest placówką usługową dla Telewizji, zabezpieczającą ją w filmy produkcji krajowej i z importu. Niesłuszne wydają się dążenia Telewizji do organizacji własnego biura dla zakupu i wymiany filmów z zagranicą oraz do organizowania własnego studia do produkcji filmów telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMarianKubicki">Parę lat temu Komisja, szczegółowo analizowała projekt zwiększenia cen biletów kinowych i zgodziła się z tą podwyżką wobec zapewnienia, że środki tą drogą gromadzone przeznaczane będą na modernizację kin. Tymczasem stan wielu kin nadal budzi poważne zastrzeżenia. Realizacja programu w tej dziedzinie ulega opóźnieniom.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełMarianKubicki">Należałoby zwrócić większą uwagę na poziom artystów prezentujących się w Festiwalu Sopockim, jak również nie dopuszczać do tworzenia wokół tego festiwalu niezdrowej atmosfery.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławMojkowski">W pełni doceniając dążenie do uwspółcześnienia widowisk cyrkowych, do nadania im nowego charakteru, nie można zaprzepaszczać zdobyczy i tradycyjnych form tego gatunku artystycznego, który ma bardzo wielu miłośników.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławMojkowski">Z zadowoleniem przyjąć należy zapewnienia resortów w sprawie otoczenia większą troską produkcji farb drukarskich. Nowoczesna poligrafia stawia tu wysokie wymagania, tymczasem jakość farb krajowych jest niezadowalająca.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStanisławMojkowski">Środowisko dziennikarskie zostało głęboko usatysfakcjonowane przyznaniem po raz pierwszy w roku bieżącym nagród Ministra Kultury za twórczość dziennikarską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Trudno zrozumieć, dlaczego jesteśmy tak bardzo opóźnieni w modernizacji zakładów nagrań płyt. Na całym świecie kładzie się wielki nacisk na ten kierunek upowszechniania kultury muzycznej. Komisja na problem ten zwraca uwagę od wielu lat. Projekt planu na 1968 r. również nie zabezpiecza dostatecznych środków na ten cel. Zastrzeżenia budzi również organizacja sprzedaży płyt, a zwłaszcza brak katalogów Polskich Nagrań. Profil produkcji Polskich Nagrań jest zbyt jednostronny. Ostatnio przyznaje się priorytet muzyce staropolskiej, której wartości należy doceniać; należy dążyć jednak do zachowania bardziej prawidłowych proporcji.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W pełni można zrozumieć trudności, z jakimi boryka się Teatr Wielki w Warszawie. Nie jest to placówka łatwa do prowadzenia. Tym nie mniej powinniśmy wreszcie doprowadzić do ukształtowania długofalowego planu repertuarowego tego teatru. Nadzór resortu kultury nad tym teatrem musi ulec wzmocnieniu.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Projekty planu i budżetu na rok 1968 zabezpieczają podstawowe potrzeby w dziedzinie kultury; konieczne jest jednak zwiększenie dyscypliny ich realizacji, bardziej oszczędne gospodarowanie na wielu odcinkach działalności kulturalnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBohdanCzeszko">Działalność powiatowych domów kultury, mimo ich dużego rozwoju i rosnącej roli, wymaga wnikliwego spojrzenia. W ciągu ostatnich lat utarło się przekonanie, że organizacja tej placówki automatycznie rozwiąże wszystkie problemy związane z upowszechnianiem kultury na danym terenie. Tymczasem działalność wielu domów jest zbyt sformalizowana, nie wychodząca naprzeciw potrzebom terenowym. Zarówno resort kultury, Najwyższa Izba Kontroli jak i Komisja powinny tej działalności poświęcić więcej uwagi i prześledzić rezultaty dzięki niej osiągane.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełBohdanCzeszko">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1968 oraz podstawowych założeń planu na 1969 r. w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki. Komisja przyjęła również sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1966 r., uznając je za zgodne z rozpatrzonym w dniu 28 czerwca br. (por. BPS) 414/IV kad.) sprawozdaniem resortu kultury.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełBohdanCzeszko">Komisja uchwaliła dezyderaty dot. szkolnictwa artystycznego, który to problem rozpatrywała na posiedzeniu w dniu 22 listopada br. (por. BPS) 471/IV kad.) oraz dezyderat w sprawie przyspieszenia budowy centralnych magazynów papieru.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełBohdanCzeszko">O PROJEKCIE PLANU I BUDŻETU NA ROK 1968 I PODSTAWOWYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA ROK 1969 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ MINISTERSTWA KULTURY I SZTUKI</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełBohdanCzeszko">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Kultury i Sztuki - Lucjana Motykę na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu i grudnia 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełBohdanCzeszko">Resort zdaje sobie w pełni sprawę, że przedstawiony projekt planu i budżetu nie stanowi pełnej odpowiedzi na zapotrzebowanie społeczne. Możliwości ograniczone są limitami finansowymi i hierarchią potrzeb państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełBohdanCzeszko">Wydatki przewidziane w budżecie centralnym i terenowym na rok 1968 mają być o 13 proc. wyższe aniżeli przewidziane w ustawie budżetowej na rok bieżący.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełBohdanCzeszko">Plan wydawniczy przewiduje wzrost ilości tytułów, objętości wydanych książek i - co zasługuje na szczególne podkreślenie - wzrost nakładów. Szczególnie szybko rosnąć będą nakłady literatury społeczno-politycznej, technicznej, dla dzieci i młodzieży oraz literatury pięknej. Cechą charakterystyczną planu wydawniczego na rok 1968 jest wyraźna koncentracja wysiłków wydawnictw na rozwijaniu tych działów i typów literatury, które stanowią przedmiot najbardziej masowego zapotrzebowania czytelników.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełBohdanCzeszko">Wydatnie wzrośnie ilość wydawanych podręczników akademickich i książek pomocniczych do studiów wyższych, szczególnie w grupie nauk społecznych i studiów technicznych. Wysiłek autorów i kolektywów autorskich pozwoli na wydanie wielu oryginalnych podręczników w wielu dyscyplinach. Podejmowany jest również ogromny wysiłek autorów i wydawnictw zmierzający do zaspokojenia potrzeb zreformowanego szkolnictwa średniego.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełBohdanCzeszko">Rok bieżący nie był pomyślny dla produkcji filmowej zaważył na tym brak nadających się do realizacji scenariuszy. Mimo to kinematografia ma do zanotowania kilka ciekawych osiągnięć natury programowej i ambitne zamierzenia repertuarowe na rok 1968 i 1969. Zamierzenia programowe akcentują problematykę obrazującą walkę o wyzwolenie kraju, osiągnięcia polityczne, społeczne, gospodarcze i kulturalne w związku z XXV rocznicą Wojska Polskiego i XXV-leciem PRL.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełBohdanCzeszko">O ile rok 1967 przebiegał w działalności instytucji podległych, resortowi pod znakiem 50-lecia Wielkiej Rewolucji Październikowej, o tyle rok 1968 będzie w działalności repertuarowej okresem przygotowań do uczczenia XXV-lecia Polski Ludowej prezentacją najcelniejszych utworów z dziedziny polskiej twórczości muzyczno-scenicznej.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełBohdanCzeszko">Projekt budżetu przewiduje 457 mln zł na działalność bibliotek; umożliwi to uruchomienie 85 nowych bibliotek miejskich, 101 bibliotek wiejskich oraz zakupienie do księgozbiorów ok. 4 mln książek.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełBohdanCzeszko">Na działalność, związaną z upowszechnieniem kultury, realizowaną w domach i ośrodkach kultury, świetlicach, klubach i wiejskich domach kultury - przeznacza się w budżetach rad narodowych na rok 1968–235 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PosełBohdanCzeszko">Środki finansowe na działalność kulturalną w terenie są i będą nadal uzupełniane środkami związków zawodowych, przedsiębiorstw państwowych i spółdzielczości. Szacuje się, że w roku 1968 te dodatkowe środki osiągną kwotę ok. 1 000 mln zł. i przeznaczone będą głównie na prowadzenie świetlic, klubów przyzakładowych i międzyzakładowych oraz bibliotek zakładowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PosełBohdanCzeszko">Struktura planu inwestycyjnego resortu kształtuje się analogicznie jak w latach poprzednich. Główny nacisk kładzie się na inwestycje w przemyśle poligraficznym.</u>
+          <u xml:id="u-7.15" who="#PosełBohdanCzeszko">Nie ulega wątpliwości, że przyznane na rok 1968 środki nie zapewnią pokrycia wszystkich potrzeb w zakresie uzupełnienia sieci obiektów kulturalnych i wydatnej poprawy stanu bazy materialnej kultury. Niemniej, znajomość hierarchii potrzeb ogólnogospodarczych i ogólnogospodarczych interesów kraju pozwala na stwierdzenie, że środki przeznaczone na dalszy rozwój kultury są poważne i stanowią wyraz mecenatu państwa w stosunku do kultury i sztuki narodowej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00027-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00027-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..95211e0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00027-01/header.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00027-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 27/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 27/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:27</note>
+        <note type="sessionNo">27</note>
+        <date>1967-12-05</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaBłajszczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Błajszczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławRógŚwiostek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Róg-Świostek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRyszardHajduk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Hajduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00027-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00027-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f14a1ab
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00027-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,83 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 2 grudnia 1967 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Stanisława Kaliszewskiego (SD) i Ryszarda Hajduka (PZPR), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na 1968 r. i podstawowych założeń planu na 1969 r. oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na 1966 r. w częściach dotyczących Komitetu DS. Radia i Telewizji, RSW „Prasa” i Polskiej Agencji Prasowej PAP.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Komitetu DS. Radia i Telewizji z przewodniczącym -Włodzimierzem Sokorskim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski, przedstawiciele RSW „Prasa” z prezesem - Tadeuszem Galińskim, Polskiej Agencji Prasowej PAP z redaktorem naczelnym - Michałem Hofmanem, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz ZURiT.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informacje o planie i budżecie Komitetu DS. Radia i Telewizji na 1968 r. przedstawił przewodniczący Komitetu - Włodzimierz Sokorski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Projekt planu na 1968 r. przewiduje, że ilość abonentów radiowych utrzyma się na tegorocznym poziomie (ok. 5 600 tys.), zaś ilość abonentów telewizyjnych wzrośnie o ok. 400 tys. i osiągnie liczbę 3 340 tys.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Czas nadawania audycji radiowych wzrosnąć ma o 2,4 proc., telewizyjnych - o 4,9 proc. W programie telewizji zwiększy się udział ośrodków terenowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W planie inwestycyjnym Komitetu na lata 1968-1969 główną pozycję stanowić będzie budowa rozgłośni radiowo-telewizyjnej w Warszawie. W styczniu 1968 r. przekazane zostaną do eksploatacji pierwsze dwa studia telewizyjne, co przyniesie efekty bezpośrednio odczuwalne w procesie tworzenia i realizacji programu. Na przełomie lat 1968-1969 zostaną przekazane do eksploatacji następne dwa studia, a w roku 1969 zakończona zostanie budowa części telewizyjnej tej rozgłośni.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Drugą poważną inwestycją, jest budowa ośrodka telewizyjnego w Krakowie; przewiduje się oddanie do eksploatacji w 1968 r. większego studia wraz z zapleczem technicznym oraz takie zaawansowanie budowy studia mniejszego, aby mogło być uruchomione w początkach 1969 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Równolegle z realizacją bieżących planów inwestycyjnych czynione są przygotowania do następnego planu 5-letniego. W latach 1967-1969 opracowana zostanie dokumentacja dla budowy: nowej bazy filmowej dla potrzeb telewizji, rozgłośni radiowej w Białymstoku, rozgłośni radiowej w Gdańsku (z uwzględnieniem potrzeb telewizji) oraz rozgłośni radiowej w Poznaniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Uwagi podkomisji DS. radia i telewizji przedstawił poseł Tadeusz Gutowski (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Stan radiofonizacji miast nie jest jeszcze dostateczny; w 1966 r. nie każda rodzina w mieście była posiadaczem radioodbiornika. Szacuje się, że w 1966 r. było w użytkowaniu 180 radioodbiorników na 1 000 mieszkańców. Znaczna ilość aparatów użytkowana jest od 1 do 8 lat.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Wzrost popytu osiągnąć można poprzez wprowadzenie na rynek nowych typów radioaparatów o wysokich walorach technicznych i estetycznych, przy większym zróżnicowaniu cen. Konieczne jest również uatrakcyjnienie nadawanych programów.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Na wsi istnieje możliwość dalszego rozwoju popytu poprzez lepsze dostosowanie produkcji radioodbiorników do potrzeb odbiorców wiejskich, przede wszystkim radioodbiorników o niskiej cenie, jak również udogodnienie form sprzedaży ratalnej i szerszą aktywizację sprzedaży (kiermasze, objazdowe punkty sprzedaży).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Z ogólnej ilości abonentów telewizji na koniec 1966 r., na miasto przypada 20 731 tys. abonentów, tj. 81,6 proc., a na wieś tylko 467 tys., tj. 18,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Zainteresowanie kupnem odbiorników telewizyjnych, daje się zauważyć w położonych w pobliżu ośrodków przemysłowych wsiach, w których mieszka duży odsetek chłopów robotników. Wpływ mają na to zarówno zwiększone dochody jak i oddziaływanie kulturalne ośrodków miejskich. Należy rozszerzać sprzedaż tańszych aparatów telewizyjnych dla wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Podkomisja DS. radia i telewizji dokonała wizytacji ośrodków terenowych radia i telewizji. Stwierdzono poważny dorobek ośrodków regionalnych, ale również i szereg trudności i braków. Baza studyjna rozgłośni i ośrodków regionalnych w wielu wypadkach wymaga modernizacji i uzupełnienia niezbędnymi urządzeniami. Redaktorzy telewizyjni powinni być zaopatrzeni w odpowiedni sprzęt (kamery, aparaty fotograficzne) do przygotowania bieżącego programu telewizyjnego danego ośrodka regionalnego dla programu ogólnopolskiego. W planach inwestycyjnych szerzej należy uwzględniać potrzeby ośrodków regionalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Więcej wagi należy poświęcić wykorzystaniu programu telewizyjnego w procesie wychowania i nauczania w szkołach. W zasadzie wszystkie szkoły powinny być wyposażone w odbiorniki telewizyjne.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">ZURiT prezentował w swoim czasie na Komisji szeroki program rozbudowy sieci punktów naprawczych na wsi oraz objęcia patronatem szkół posiadających odbiorniki. Zamierzenia te nie zostały dotychczas zrealizowane. Konieczne jest podjęcie odpowiednich kroków dla poprawy obsługi abonentów w zakresie napraw odbiorników radiowych i telewizyjnych, zwłaszcza na wsi. Na tym terenie należy przemyśleć formy współpracy ZURiT z rzemiosłem.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Obserwuje się niepokojący odpływ do przemysłu wysoko kwalifikowanej kadry technicznej ośrodków radia i telewizji; zjawisko to wymaga podjęcia środków przeciwdziałających. Rozwijać należy również szkolenie kadry technicznej dla potrzeb radia i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Punkty naprawcze aparatów radiowych i telewizyjnych muszą mieć zabezpieczone dostawy niezbędnych części zamiennych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Na pytania posłów: Henryka Korotyńskiego (PZPR), Mieczysława Grada (ZSL), Stanisława Mojkowskiego (PZPR), Jana Kaczora (ZSL), Ryszarda Hajduka (PZPR), Mariana Kubickiego (ZSL), Wincentego Kraśko (PZPR), Tadeusza Gutowskiego (PZPR) i Stanisława Kaliszewskiego (SD) odpowiedzi udzielili: przewodniczący Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierz Sokorski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski oraz dyrektor techniczny ZURiT - Wojciech Jasieński.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Z wyjaśnień tych wynika m.in.: Program politechniki telewizyjnej odbierany jest przez blisko 0,9 proc. telewidzów. W roku bieżącym do egzaminów stanęło około 115 tys. telewidzów, z czego 45 tys. przeszło do drugiego roku studiów, co jest bardzo poważnym osiągnięciem. Środki przeznaczone na ten cel przez UNESCO zostały w roku bieżącym podwojone.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W wyniku rozbudowy sieci stacji telewizyjnych w latach 1968 i 1969 zasięgiem telewizji objętych będzie pod koniec 1969 r. 63 proc. terenu kraju; program telewizyjny oglądać będzie 81 proc. ludności. Przewiduje się, że do końca 1970 r. czynnych będzie około 100 stacji retransmisyjnych małej mocy.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Opracowany został szczegółowy plan działania w dziedzinie rozwoju usług radiowo-telewizyjnych na terenie wsi i osiedli. Uzgodniono, że przy placówkach CRS „Samopomoc Chłopska” w ciągu najbliższych 2 lat powstanie około 900 punktów usługowych, w organizowaniu których współdziałać będzie ZURiT.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarianKubicki">Projekt planu nie zabezpiecza w dostatecznym stopniu poprawy warunków pracy terenowych ośrodków radia i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMarianKubicki">W szybszym tempie należy realizować zamierzenia inwestycyjne mające na celu rozszerzenie zakresu odbioru programu telewizyjnego, głównie na terenach wschodniej Polski.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMarianKubicki">Zastrzeżenia budzi poziom dyskusji literackich przeprowadzanych w telewizji; zbyt mało w nich głosów kontrowersyjnych i krytycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełMarianKubicki">Większą troską ze strony Komitetu powinny być otoczone radiowe programy nadawane przez miejscowe radiowęzły. Działalność w tym zakresie nie jest należycie kontrolowana.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełMarianKubicki">Realizacja programu rozwoju usług radiowo-telewizyjnych na terenach wiejskich nie będzie łatwa. Brak jest w terenie odpowiednich fachowców do wykonania tych usług, a gminne spółdzielnie obciążone tak różnorodnymi zadaniami nie będą w stanie należycie nadzorować tej nowej dziedziny działalności usługowej dla wsi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełRyszardHajduk">Przewiduje się, że dla województw, które nie mają własnych ośrodków telewizyjnych nadawać się będzie raz w miesiącu 15-minutowe programy lokalne z najbliższego ośrodka. Nie rozwiązuje to jednak sprawy, w związku z czym należałoby na ośrodki terenowe nałożyć obowiązek szerszego uwzględnienia w programach lokalnych problemów okolicznych województw. Wiele do zrobienia w tej dziedzinie mają wojewódzkie komitety radia i telewizji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Jakość usług radiowo-telewizyjnych pozostawia wiele do życzenia. Zamierzenia ZURiT dotyczące rozszerzenia tych usług w ciągu najbliższych 2 lat na teren wsi i małych osiedli nie będą łatwe do wykonania. Placówki CRS „Samopomoc Chłopska” pełniące wielorakie funkcje nie będą w stanie sprostać temu nowemu zadaniu.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">W szerszym stopniu należałoby włączyć do świadczeń tych usług prywatne rzemiosło, a ZURiT powinien zbadać możliwości terenowe w tym zakresie i w miarę możności udzielać rzemieślnikom niezbędnej pomocy przy zaopatrywaniu ich w sprzęt i części zamienne, jak i w przeszkoleniu fachowym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Szkolne programy radiowe i telewizyjne są cenną pomocą dla nauczycieli, zwłaszcza na terenach wiejskich. Niestety, wiele aparatów w szkołach wiejskich jest nieczynnych wobec trudności ich naprawy. Przy dokonywaniu napraw, ZURiT powinien preferować zamówienia szkół.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kaliszewski (SD): Zarówno w audycjach radiowych jak telewizyjnych należy udzielać więcej miejsca muzyce poważnej, przy czym nie chodzi tu o propagowanie muzyki trudnej, dostępnej dla nielicznych odbiorców. Niesłuszne jest dalsze rozszerzanie programów nadających muzykę lekką, a zwłaszcza muzykę big-beatową.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1968 oraz podstawowych założeń planu na rok 1969, jak również sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1966 r. w części dotyczącej Komitetu DS. Radia i Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełEugeniaBłajszczak">W kolejnym punkcie porządku obrad Prezes RSW „Prasa” - Tadeusz Galiński przedstawił projekt planu i budżetu na 1968 r. w części dotyczącej Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa”.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Plan wydawniczy, na rok 1968 będzie kontynuacją polityki prowadzonej w ciągu ostatnich lat, koncentrującej się przede wszystkim na zwiększeniu nakładów gazet i czasopism. Jednakże z uwagi na wolniejszy niż w latach poprzednich wzrost dostaw papieru, realizacja tej polityki przebiegać będzie w trudniejszych warunkach.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Przewidziany w planie wzrost jednorazowych nakładów pism RSW „Prasa” w stosunku do roku bieżącego wyniesie łącznie 429 tys. egz. Nie przewiduje się w roku przyszłym zwiększenia objętości gazet i czasopism.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełEugeniaBłajszczak">W celu ściślejszego powiązania prasy codziennej z terenem, zamierza się uruchomić w 1968 r. 4 nowe mutacje gazet.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Limity inwestycyjne w planie 1968 r. przeznaczone będą głównie na dokończenie bądź kontynuację budowy zakładów poligraficznych. M.in, zamierza się oddać do użytku w roku przyszłym rozbudowane Zakłady Graficzne w Katowicach, magazyn papieru w Bydgoszczy. Najpoważniejszą inwestycją RSW „Prasa”' w roku przyszłym będzie budowa Prasowych Zakładów Graficznych w Łodzi.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Uwagi podkomisji do spraw wydawnictw przedstawił poseł Henryk Korotyński (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#PosełEugeniaBłajszczak">W latach 1965–1967 zwiększono poważnie dostawy papieru dla potrzeb prasowych. Umożliwiło to zwiększanie nakładów pism codziennych. Prasa codzienna odzyskała w tych latach poprzednią objętość, gorzej natomiast kształtowała się sytuacja w czasopismach, które nadal odczuwały brak niezbędnego do ich produkcji białego papieru.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Poprawa uzyskana w latach 1965–1967 umożliwiła tylko w pewnym stopniu zaspokojenie potrzeb czytelników; nadal występuje brak wielu tytułów.</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Założony w planie na 1968 r. wzrost przydziału papieru o 5,3 proc. jest znacznie mniejszy niż w roku bieżącym, kiedy wynosił 11,1 proc. Przyjęty przez RSW „Prasa” kierunek przeznaczania zwiększonych przydziałów papieru przede wszystkim na wzrost nakładów, a nie objętości pism, jest słuszny i prawidłowy. Niezbędne wydaje się podjęcie starań zmierzających do zwiększenia przydziału papieru dla prasy w latach 1968–1969.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Przewidziane w projekcie planu roboty budowlano-montażowe w przemyśle poligraficznym mają na celu zakończenie lub kontynuację budowy obiektów o dużym znaczeniu dla działalności redakcyjno-wydawniczej. Należałoby podjąć starania zmierzające do pełnego wykorzystania środków inwestycyjnych i terminowego zakończenia planowanych robót.</u>
+          <u xml:id="u-5.13" who="#PosełEugeniaBłajszczak">W dyskusji udział wzięli posłowie: Roman Kaczmarek (SD), Krystyna Marszałek-Młyńczyk (SD), Marian Kubicki (ZSL), Maria Lipka (ZSL), Ryszard Hajduk (PZPR), Stanisław Kaliszewski (SD); dodatkowych wyjaśnień udzielił Prezes RSW „Prasa” - Tadeusz Galiński.</u>
+          <u xml:id="u-5.14" who="#PosełEugeniaBłajszczak">W dyskusji postulowano rozważenie możliwości zwiększenia przydziału papieru dla gazet i czasopism oraz zabezpieczenia pełnej i terminowej realizacji planowanych inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-5.15" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Wiele miejsca w dyskusji zajęła sprawa kolportażu gazet i czasopism na wsi. Posłowie kwestionowali słuszność zarządzenia Ministra Łączności, w myśl którego listonosze wiejscy nie będą dostarczali gazet i czasopism do mieszkań prenumeratorów, lecz pozostawiać je będą do odbioru w placówkach gminnych spółdzielni. Wskazując na osiągnięty rozwój czytelnictwa prasy na wsi, posłowie wyrazili opinię, że przewidziany zarządzeniem sposób kolportażu spowoduje spadek prenumeraty.</u>
+          <u xml:id="u-5.16" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1968 r. oraz podstawowych założeń planu na 1969 r., jak również sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1966 r. w części dotyczącej Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa”.</u>
+          <u xml:id="u-5.17" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Projekt budżetu Polskiej Agencji Prasowej PAP na rok 1968 przedstawił redaktor naczelny PAP - Michał Hofman, który wskazał m.in. na stałe rozszerzanie zakresu informacji dostarczanych przez agencję dziennikom i czasopismom. Wzrosła znacznie ilość biuletynów specjalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-5.18" who="#PosełEugeniaBłajszczak">W 1968 r. uwaga PAP skierowana będzie przede wszystkim na zwiększenie operatywności działania, w celu jak najlepszego zaspokojenie potrzeb dzienników i ich mutacji.</u>
+          <u xml:id="u-5.19" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Uwagi podkomisji do spraw wydawnictw przedstawił poseł Henryk Korotyński (PZPR). Stwierdził on, że Polska Agencja Prasowa coraz lepiej zaspokaja potrzeby prasy. Wybór wiadomości zawartych w biuletynach PAP jest coraz większy. Jak najbardziej pozytywnie ocenić należy dążenie do zwiększania operatywności; chodzi głównie o zapewnienie jak najświeższych informacji dla terenowych wydań gazet, drukujących się wcześniej.</u>
+          <u xml:id="u-5.20" who="#PosełEugeniaBłajszczak">W dyskusji udział wzięli posłowie: Marian Kubicki (ZSL) i Stanisław Kaliszewski (SD).</u>
+          <u xml:id="u-5.21" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Komisja przyjęła projekt budżetu na 1968 r. oraz sprawozdanie rządu z wykonania budżetu w 1966 r. w części dotyczącej Polskiej Agencji Prasowej.</u>
+          <u xml:id="u-5.22" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Komisja uchwaliła plan pracy na 1968 r., w którym przewiduje rozpatrzenie m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-5.23" who="#PosełEugeniaBłajszczak">- działalności „Estrady”;</u>
+          <u xml:id="u-5.24" who="#PosełEugeniaBłajszczak">- organizacji i form pracy domów kultury;</u>
+          <u xml:id="u-5.25" who="#PosełEugeniaBłajszczak">- modernizacji zakładów „Polskie Nagrania”;</u>
+          <u xml:id="u-5.26" who="#PosełEugeniaBłajszczak">- działalności i repertuaru teatrów muzycznych;</u>
+          <u xml:id="u-5.27" who="#PosełEugeniaBłajszczak">- kolportażu prasy krajowej i zagranicznej przez „Ruch”;</u>
+          <u xml:id="u-5.28" who="#PosełEugeniaBłajszczak">- mecenatu zakładów przemysłowych nad życiem kulturalnym regionu;</u>
+          <u xml:id="u-5.29" who="#PosełEugeniaBłajszczak">- organizacji produkcji filmów dla TV.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00028-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00028-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e29f18a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00028-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00028-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 28/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 28/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:28</note>
+        <note type="sessionNo">28</note>
+        <date>1968-01-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAlinaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alina Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBohdanCzeszko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bohdan Czeszko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaBłajszczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Błajszczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykKorotyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Korotyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanKaczmarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Kaczmarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaKról" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Wincenty Kraśko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00028-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00028-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d94718f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00028-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,89 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 25 stycznia 1968 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Wincentego Kraśki (PZPR), rozpatrzyła działalność Państwowego Przedsiębiorstwa „Polskie Nagrania”.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Przemysłu Ciężkiego: Chemicznego i Górnictwa, - przedstawiciele: Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu Tadeuszem Zaorskim, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z podsekretarzem stanu Henrykiem Konopackim, Ministerstwa Przemysłu Maszynowego, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Opracowane przez Ministerstwo Kultury i Sztuki szczegółowe materiały posłowie otrzymali przed posiedzeniem na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informację o podstawowych problemach przemysłu fonograficznego przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusz Zaorski /Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską/.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Koreferat z ramienia podkomisji przedstawił poseł Bohdan Czeszko (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Podkomisja zapoznała się z problematyką polskiej fonografii, drogą wizji lokalnej i bezpośrednich kontaktów z głównymi producentami. Dotychczas podkomisja zajmowała się głównie problemami Przedsiębiorstwa „Polskie Nagrania” z uwagi na trudną sytuację tego przedsiębiorstwa związaną z decyzjami deglomeracyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Mamy obecnie trzech producentów polskiej płyty gramofonowej: „Polskie Nagrania”, „Veriton” i „Pronit”. Nie są one jednak monopolistami na rynku płyt. W wyniku nie dość skutecznego, nieelastycznego działania naszego aparatu dystrybucji i handlu, wkraczają szeroko na rynek ze swoją produkcją prywatni wytwórcy t.zw. grających pocztówek, wykorzystujący wysoką fluktuację mody młodzieżowej w dziedzinie piosenki. W przeciwieństwie do przedsiębiorstw państwowych, nie odczuwają oni braku klientów.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">„Polskie Nagrania” i „Pronit” nie wykonały w roku ubiegłym planów produkcyjnych, ponieważ zapotrzebowanie na ich produkcję nie zwiększyło się.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Stosunki wzajemne między głównymi producentami płyt: zakładami „Pronit” i „Polskimi Nagraniami”, mimo starań, nie układają się pomyślnie. „Pronit” jest jedynym producentem masy, z której tłoczy się płyty. „Polskie Nagrania” są jedynym redaktorem nagrań. „Polskie Nagrania” skarżą się na surowca dostarczanego przez „Pronit”, „Pronit” zarzuca „Polskim Nagraniom”, że najatrakcyjniejsze zapisy muzyczne powielane są w ich właśnie wytwórni, że „Polskie Nagrania” nie wywiązują się z układu, który przewidywał, że produkować one będą płyty z muzyką poważną, „Pronit” zaś płyty z muzyką popularną. Kierownictwo „Pronitu” stwierdza, że dysponuje mocą produkcyjną i siłą roboczą zdolną zaspokoić całkowicie ilościowe zapotrzebowanie na płyty; ewentualne inwestycje, związane ze zwiększeniem produkcji byłyby o wiele mniej kosztowne niż w przypadku „Polskich Nagrań”, których wytwórnia znajduje się, jak stwierdziła podkomisja, w fatalnych warunkach lokalowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Konkurencja pomiędzy dwoma przedsiębiorstwami powinna przynieść pozytywne rezultaty dla rynku. Tymczasem trwająca od lat atmosfera sprzeczności nie sprzyja sprawie zasadniczej, jaką jest osiągnięcie wysokiego poziomu produkcji polskiego przemysłu fonograficznego. Wydaje się, że nie ma sprzeczności w tym, że „Pronit” wytwarza płyty jako pochodną produkcji chemicznej, a „Polskie Nagrania” występujące jako wyłączny reżyser i redaktor - również wytwarzają płyty. „Pronit” jako producent masy do tłoczenia płyt interesuje się jakością produktu finalnego, stymuluje prowadzenie w swoich laboratoriach badań, których efektem jest podnoszenie jakości masy.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W „Polskich Nagraniach” dostrzegamy zjawisko podobnej natury, choć wynikające z innych przyczyn. Jest regułą, że wydawca, organizujący i często wręcz animujący powstawanie dóbr kulturalnych, jest zainteresowany w jakości i wyglądzie swego produktu. Zachodzi więc pytanie, czy słuszne byłoby odebranie inicjatywy placówce tak ważnej dla życia kulturalnego, jaką są „Polskie Nagrania”. Widoczne są efekty, pracy „Polskich Nagrań”, chociażby w dziedzinie estetyki opakowań wyróżniających się obecnie swoim wyglądem również na obcych rynkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W obu przedsiębiorstwach mamy do czynienia z zaangażowaniem znacznego potencjału ludzkiej energii i inwencji. Wydaje się, że sprzeczność interesów „Pronitu” i „Polskich Nagrań” jest sprzecznością pozorną, natomiast konkretne są fakty niedotrzymywania umów zawartych przez obu producentów płyt. Należy zobligować resort kultury, aby wystąpił z inicjatywą ponownego zanalizowania ustaleń w tej dziedzinie i spowodował usunięcie stanu niepewności wpływającego niekorzystnie na działalność obu przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Na tę działalność niekorzystnie wpływa także wadliwa dystrybucja płyt. Dystrybutorem jest „Składnica Księgarska”, która nie mając dostatecznego rozeznania rynku, często sugeruje wysokość nakładów płyt daleko odbiegającą od rzeczywistych zapotrzebowań. Szybka reakcja na modę ze strony dystrybutora, zwłaszcza w dziedzinie muzyki popularnej, jest warunkiem niezbędnym. Rezultatem braku elastyczności w tej dziedzinie są remanenty i mylne przekonania, że płyta nie da się sprzedać.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Płyta się nie sprzedaje, bo jest „niemodna”, nie sprzedaje się, bo cena jest za wysoka, zwłaszcza dla masowego odbiorcy, jakim jest młodzież.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Płyta się nie sprzedaje, kiedy się nie umie jej sprzedać lub nie jest się zainteresowanym sprzedażą. Brak sklepów fabrycznych lub firmowych stoisk w dużych magazynach. W innych sklepach sprzedających płyty aparatura odtwarzająca ma nadmiernie głośne i nieczyste brzmienie. Np. tak proste urządzenie, jak słuchawki umożliwiające kilku osobom naraz ciche wysłuchiwanie przegrywanych płyt, jest w tych sklepach urządzeniem nieznanym.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Wreszcie nie sprzedaje się płyta dlatego, że nie ma jej na czym odtworzyć - nie ma adapterów.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Podchodząc więc do problemu możliwie kompleksowo warto zwrócić się do posłów z Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, aby zbadali sprawę produkcji adapterów w przemyśle maszynowym, jak również do resortu kultury o wzmożenie z jego strony działań zmierzających do rozwiązania problemu aparatury odtwarzającej.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Na pytania posłów: Romana Kaczmarka (SD), Andrzeja Borodzika (PZPR - przedst. Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa), Mariana Kubickiego (ZSL), Ryszarda Hajduka (PZPR), Eugeni Błajszczak (bezp.), Henryka Korotyńskiego (PZPR), Teresy Król (ZSL), Wincentego Kraśki (PZPR) oraz dyrektora Zespołu NIK - Jana Dominiewskiego, odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusz Zaorski oraz dyrektor PP „Polskie Nagrania” - Paweł Kruk.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły m.in.: działalności komisji artystycznej przy przedsiębiorstwie „Polskie Nagrania”; wysokości honorariów dla twórców i wykonawców utworów utrwalonych na płytach, proporcji między muzyką poważną, rozrywkową i utworami literackimi odtwarzanymi na płytach; powiązania wyjazdów naszych zespołów i solistów za granicę ze sprzedażą płyt; elastyczności w kształtowaniu ceny płyt i zapobiegania tą drogą tworzeniu zbędnych remanentów, możliwości szybkiego reagowania na zwiększony popyt; relacji pomiędzy ceną książki a ceną płyty u nas i za granicą, wydawania serii płyt muzyki poważnej zawierających minimalny zestaw dzieł muzyki klasycznej i współczesnej, możliwości zwiększenia w przemyśle fonograficznym produkcji t.zw. grających pocztówek.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Poseł Andrzej Borodzik (PZPR - przedstawiciel Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa). Rozważając, gdzie należy podjąć inwestycje w przemyśle fonograficznym, brać trzeba pod uwagę stosunek efektów do wielkości nakładów, jak również stosunki na rynku pracy. Stawia to pod znakiem zapytania celowość rozbudowy bazy w Warszawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełAlinaMusiałowa">Należałoby chyba zorganizować coś w rodzaju „pochodu krzyżowego” przeciw producentom aparatów do odtwarzania muzyki i słowa żywego. Zarówno jakość, jak i ilość produkowanych adapterów są dalece niezadowalające. Wobec tego najlepsze nawet koncepcje upowszechnienia kultury w tej formie mijają się z celem.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełAlinaMusiałowa">Za lokalizacją inwestycji w Warszawie przemawia możliwość nagrań bezpośrednich ze zgrupowanymi w Warszawie wysokiej klasy artystami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełRomanKaczmarek">Należałoby odpowiednio popularyzować nagrania polskiej muzyki dawnej. Wydobyte z niepamięci i opracowane utwory polskich mistrzów okresu średniowiecza stały się prawdziwą rewelacją w świecie muzycznym.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełRomanKaczmarek">Bardzo ważnym zagadnieniem jest należyta reklama płyt. Dotychczas jest ona nikła i prowadzona w formach mało skutecznych. Są wprawdzie specjalne księgarnie muzyczne - ale nawet tam trudno przesłuchać płyty i wybrać najbardziej odpowiednie. A przecież w tym wypadku dźwięk dobrej muzyki jest najskuteczniejszą formą reklamy. Trzeba jednak rozważyć i rozpowszechnić także inne formy reklamy. Bardzo dobry jest np. katalog „Muzy”, ale jego nakład jest bardzo mały.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełRomanKaczmarek">Wydaje się również konieczne poczynienie jakichś zmian organizacyjnych w Składnicy Księgarskiej, która rozpowszechnia płyty. Dotychczasowa droga płyty od producenta poprzez Składnicę Księgarską do klienta trwa miesiącami. A piosenka - jak wiadomo - przestaje być modna bardzo szybko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMarianKubicki">Uderza niejednakowa jakość nagrań; o ile np. kolędy, utwory wykonane na konkursie im. Wieniawskiego czy utwory Pendereckiego nagrane są bezbłędnie, to jeśli chodzi o szereg innych utworów, nagrania są gorsze.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMarianKubicki">Niezbędne jest wyposażenie w adaptery większej ilości wiejskich klubokawiarni. Płyta w klubokawiarni jest niejako pierwszym wprowadzeniem uczestników w świat muzyki.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełMarianKubicki">Wymaga rozważenia czy ceny płyt polskich nie są zbyt wysokie w stosunku do analogicznych nagrań importowanych z NRD i Czechosłowacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Ceny płyt są wygórowane, dokonywane zaś niekiedy przeceny płyt nie stanową skutecznego środka zwiększenia popytu.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Byłoby bardzo pożądane wydawanie popularnych serii płyt z podstawowym wyborem najbardziej wartościowych utworów muzyki poważnej. Zestawy takie, jak wynika z głosów na spotkaniach poselskich np. w woj. łódzkim, miałby spory zbyt oczywiście przy odpowiednim poziomie cen.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełHenrykKorotyński">Chodzi o taką politykę cen, aby można było je zmieniać natychmiast, gdy zaczynają powstawać remanenty, podobnie jak to się już dzieje z innymi artykułami.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełHenrykKorotyński">Należy udoskonalić sondaż rynku i nakłady płyt ustalać zależnie od zmiennego zapotrzebowania, a ponadto stworzyć możliwości szybkiego powtarzania nakładu, jeśli dana płyta cieszy się szczególnym popytem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełTeresaKról">Odczuwa się brak igieł do adapterów, co nie daje możliwości korzystania nawet z tych źle grających adapterów.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełTeresaKról">Wicedyrektor departamentu w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego - Halina Baranowska: Produkowane w Polsce adaptery to aparaty tanie i popularne. Siłą rzeczy nie mogą one gwarantować takiej jakości odtwarzania, jaką dają bardzo drogie adaptery wysokiej klasy. Tym niemniej resort prowadzi prace zmierzające do podniesienia jakości tych aparatów.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełTeresaKról">Podstawową sprawą jest zagadnienie wkładek - popularnie zwanych igłami. W eksploatacji znajduje się około 3 milionów adapterów. Wkładki powinny być zmieniane co 2 lata. A więc ich produkcja musi wynosić ok. 1,5 mln rocznie. Tymczasem na rynek dostarcza się ok. 700–800 tysięcy. Wkładki te produkuje jedna z wytwórni łódzkich. Obecnie prowadzi się tam prace inwestycyjne zmierzające do zwiększenia produkcji wkładek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełBohdanCzeszko">Komisja nie może zajmować się kłopotami technicznymi przemysłu produkującego adaptery. Członkowie Komisji nie są w stanie do tych trudności się ustosunkować, bowiem zagadnienia technologii są dla nich obce. Komisja może i powinna jednak domagać się od resortu, aby uczyniono wszystko, żeby na rynku znalazły się adaptery dobre.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Nie można zgodzić się z tezą, że adapter tani i popularny musi być aparatem niskiej jakości. Należy domagać się dobrych i tanich aparatów.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Dyrektor Zjednoczenia „Unitra” - Mieczysław Hutnik: Tanie adaptery tej jakości, jakie znajdują się na rynku, w pełni zaspokajają potrzeby przeciętnego odbiorcy. Jednakże myśli się o uruchomieniu produkcji adapterów wyższej jakości. Już w bież. roku na rynku znajdzie się taki aparat. Uruchamia się także produkcję adapterów najwyższej klasy.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Henryk Konopacki: W ciągu ostatnich 2–3 lat resort poczynił wiele starań, by podnieść jakość produkcji płyt. Jednakże nadal występują kłopoty związane z importem surowców. Jeśli chodzi o zagadnienie wzajemnych stosunków „Pronitu”, „Polskich Nagrań” i „Muzy” - to z sytuacji rynkowej wynika, że będzie nadal dość miejsca na rynku dla wszystkich dotychczasowych producentów płyt.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Ministerstwo Przemysłu Chemicznego ma wiele poważnych zadań, ale choć finansowo zagadnienie produkcji płyt jest niewielkie - sprawie jakości i wielkości tej produkcji poświęca wiele uwagi i będzie nadal dążyć do pozytywnych zmian w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury - Tadeusz Zaorski: Ważnym zagadnieniem jest obniżenie cen płyty. Za granicą płyta kosztuje tyle, co przeciętna książka. U nas trzykrotnie drożej. Produkcja płyt to jeden z elementów upowszechniania kultury. Dlatego całość tych spraw powinna pozostawać w gestii Ministerstwa Kultury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">Trzeba się zgodzić ze stanowiskiem, że gospodarzem w zakresie produkcji płyt i aparatów do odtwarzania powinno być Ministerstwo Kultury. Nikogo nie obchodzi kto jeszcze płyty lub adaptery produkuje. Pretensje muszą być kierowane do Ministerstwa Kultury jako resortu odpowiedzialnego za wszelkie formy upowszechniania kultury; ono powinno egzekwować solidne wykonywanie umów zawartych z innymi resortami.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">Sprzedaż praw autorskich przez kompozytorów i wykonawców firmom zagranicznym jest zjawiskiem dość częstym i niepokojącym. Jest to kwestia nie tylko finansów i dewiz, ale - chyba przede wszystkim - sprawa postawy obywatelskiej. Dlatego Ministerstwo Kultury powinno zbadać zakres tych zagadnień i znaleźć oraz zastosować środki przeciwdziałania.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">Komisja zleciła zespołowi poselskiemu, opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">DZIAŁALNOŚĆ PAŃSTWOWEGO PRZEDSIĘBIORSTWA „POLSKIE NAGRANIA”</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">Streszczenie informacji przedstawionej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Tadeusza Zaorskiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 25 stycznia 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">Dla rozwoju polskiej fonografii istotne są dwa podstawowe zagadnienia:</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">- baza techniczna przemysłu fonograficznego i jej wyposażenie;</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">- chłonność rynku.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">Obecnie istnieją 3 fabryki produkujące płyty. Największą z nich jest warszawska „Muza”, zakład podległy Ministerstwu Kultury i Sztuki, adaptowany zaraz po wojnie. Warunki lokalowe są trudne, od powstania fabryki właściwie się nie zmieniły. Drugim poważnym producentem jest zakład „Pronit” w Pionkach.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">Produkcja płyt wymaga szczególnie pieczołowitej technologii, co w warunkach fabryki warszawskiej, jest prawie niemożliwe do osiągnięcia. Resort postuluje od wielu lat rozbudowę bazy. Wobec zwlekania z decyzją i braku środków, przyznana lokalizacja została cofnięta. Resort ponownie wystąpił o umieszczenie w planie inwestycji rzędu 55 mln zł, która przez zysk osiągany ze sprzedaży płyt zamortyzowałaby się w ciągu roku lub szybciej, biorąc pod uwagę możliwość podwojenia produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">Następnym problemem jest rynek zbytu. Ze względu na to, że jak dotychczas popyt na płyty zawsze przewyższał podaż, trudno jest ustalić rzeczywiste zapotrzebowanie rynku. Resort przyjmuje, że nie są maksymalne możliwości zbytu 7,5 mln płyt rocznie, (taką produkcję osiągnięto w 1965 r.) W roku 1967 produkcja zmalała do 5 mln sztuk; moce produkcyjne nie zostały wykorzystane.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">Główną przyczyną zmniejszającego się popytu jest cena płyt zbyt wysoko skalkulowana. Relacja między kosztami produkcji a ceną zbytu jest nieprawidłowa. Resort dąży do uzyskania obniżki cen. W ostatnim roku udało się wprowadzić zróżnicowanie cen w zależności od popytu wynikającego z atrakcyjności i mody.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">Jakość produkcji płyt nie jest najlepsza. Mogłaby ulec znacznej poprawie, gdybyśmy posiadali jednolity materiał do produkcji płyt. Dostarczana masa nie zawsze odpowiada recepturze ze względu na zmienne kierunki importu.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">Choć nastąpił znaczny postęp w ostatnich latach zarówno w brzmieniu nagrań jak i wadze płyty - trzykrotne zmniejszenie wagi i wynikająca stąd oszczędność surowca, zmniejszyła się także ilość braków - znacznie odbiegamy jeszcze od poziomu światowego w tej dziedzinie. Poprawa jakości jest warunkiem niezbędnym zarówno jeśli chodzi o popyt na rynku wewnętrznym, jak i szersze wejście na rynki zagraniczne, na których szanse zbytu mają płyty najwyższej jakości. W poprawie jakości rolę decydującą odegrać może, poza surowcem, modernizacja bazy wytwórczej. Park maszynowy może być zapewniony, problemem pozostaje uzyskanie powierzchni i wykonawstwa budowlano-montażowego.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełWincentyKraśko">Poza kompetencjami resortu kultury i sztuki znajduje się tak ważne zagadnienie jak produkcja maszyn odtwarzających - adapterów. Nie udało się do tej chwili uzyskać odpowiednio dobrego adapteru produkcji krajowej. Wpływa to w sposób istotny na zmniejszenie zainteresowania płytą. Faktem jest, że Polskie Radio lepiej i czyściej odtwarza nagrania płytowe niż adaptery w mieszkaniach. Parę lat temu resort sam produkował adaptery w ilości kilkadziesiąt tysięcy sztuk rocznie, była to jednak zbyt mała produkcja, aby mogła być opłacalna. Produkcję adapterów przejął całkowicie resort przemysłu maszynowego, nie osiągnął jednak do tej pory żadnego postępu w zakresie jakości.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00029-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00029-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..19ef119
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00029-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00029-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 29/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 29/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:29</note>
+        <note type="sessionNo">29</note>
+        <date>1968-01-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="MinisterŁącznościZygmuntMoskwa" role="speaker">
+        <persName>Minister Łączności Zygmunt Moskwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKaczor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kaczor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławGrad" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Grad</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławRógŚwiostek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Róg-Świostek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławMojkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Mojkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldLassota" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Lassota</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00029-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00029-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8896a4d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00029-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,79 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 25 stycznia 1968 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Wincentego Kraśki (PZPR) rozpatrzyła zakres i formy kolportażu prasy w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Łączności z Ministrem Zygmuntem Moskwą, dyrektor Centrali Kolportażu Prasy i Wydawnictw „Ruch” - Emil Herbst, wiceprezes Zarządu Głównego RSW „Prasa” - Edmund Król oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Materiały dot. stanu kolportażu opracowane przez Ministerstwo Łączności i „Ruch” otrzymali posłowie przed posiedzeniem.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o kolportażu prasy przedstawił Minister Łączności Zygmunt Moskwa (Streszczenie informacji podamy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Uwagi podkomisji przedstawił poseł Ryszard Hajduk (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Wszelkie zamierzenia dotyczące zaniechania dostawy prasy przez listonoszy wiejskich byłoby niesłuszne. Dobrze się stało, że opublikowane w prasie oświadczenie Ministerstwa Łączności rozwiewa niepokój czytelników w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Z zadowoleniem natomiast powitać należy inicjatywę tworzenia przez resort łączności agencji pocztowych we wsiach. Agencje te powinny być w miarę możności lokalizowane wzdłuż tras PKS, aby w szerszym niż dotychczas stopniu wykorzystywać tabor PKS dla transportu prasy na tereny wiejskie.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Należy również ściślej skoordynować usługi kolei i PKS na rzecz poczty, zaś własny transport łączności wykorzystywać dla obsługi terenów, na których sieć kolejowa i PKS jest stosunkowo słabiej rozwinięta.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Dalsze usprawnienie kolportażu prasy dla wsi jest niezbędne z uwagi na stale wzrastające tu czytelnictwo prasy.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarianKubicki">Zlecanie zadań w dziedzinie kolportażu gminnym spółdzielniom nie byłoby słuszne. Gminne spółdzielnie mają zupełnie inne zadania, które w związku z uchwałami X Plenum KC PZPR poważnie jeszcze wzrosną. Poszukiwania nowych, lepszych form kolportażu prasy na wsi jest niezbędne. Godny uznania jest projekt zakładania agencji pocztowych na wsiach.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMarianKubicki">Na wysoką ocenę zasługuje praca listonoszy wiejskich, którzy dla doręczenia gazety przemierzają czasem bez względu na pogodę wiele kilometrów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławMojkowski">Podstawowy problem - to niedostateczne w stosunku do potrzeb nakłady prasy. Determinuje to również w jakimś stopniu styl pracy kolportażu.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławMojkowski">Nie wolno jednak nie dostrzegać ubóstwa środków technicznych, którymi kolportaż dysponuje, jego niedoinwestowanie, a szczególnie brak środków transportowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławMojkowski">W wyniku ich niedostatku gazety wojewódzkie dostarczane są do bardziej oddalonych powiatów z jednodniowym opóźnieniem.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełStanisławMojkowski">Nie wydaje się słuszne, że transport własny łączności skoncentrowany jest na Śląsku, gdzie istnieje najbardziej rozrośnięta sieć linii kolejowych i autobusowych. Bardziej celowe byłoby użycie tego taboru na terenach słabiej rozwiniętych.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełStanisławMojkowski">W niedostatecznej mierze uwzględniają potrzeby Ministerstwa Łączności w zakresie dostarczania poczty i kolportażu prasy kolejowe rozkłady jazdy. Czy nie można by wzorem innych państw zastosować u nas metody wyrzucania w małych miejscowościach worków z prasą z pociągów, które się tam nie zatrzymują? Biorąc pod uwagę, że czytelnictwo w kraju rozszerza się w bardzo szybkim tempie, należałoby postulować dostosowanie w miarę możliwości rozkładów jazdy pociągów do godzin ukazywania się gazet.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanKaczor">Gminne spółdzielnie nie rozwiążą problemu kolportażu prasy na wsi. Trzeba zachować system, w którym główną rolę spełnia listonosz jako łącznik ze światem. Dlatego wyeliminowanie go czy ograniczenie jego roli w kolportażu byłoby szkodą dla mieszkańców wsi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMieczysławGrad">Poza zasięgiem działania „Ruchu” pozostają małe wsie i osiedla. Teren ten może obsłużyć jedynie poczta. Dane statystyczne mówią, że 86,8 proc. nakładów prasy rozprowadza „Ruch”, poczta tylko 13,2 proc. Ale na wsi większość prasy rozprowadza poczta i „Ruch” jej w tym zastąpić nie może. Słyszy się dużo skarg na pracę poczty. Zdarza się często, że listonosze i urzędy pocztowe odmawiają przyjmowania zamówień na prenumeratę, częste są również opóźnienia w dostawie prenumerowanych gazet, bywa również, że gazety giną. Trzeba szukać takich rozwiązań, aby obywatel - mieszkający na wsi i w mieście - mógł otrzymywać gazetę w sposób dlań najdogodniejszy. Mieszkaniec miasta też chciałby dostawać gazetę rano, razem z butelką mleka. W sprawach rozpowszechnienia prasy nie może decydować tylko czynnik ekonomiczny.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełMieczysławGrad">Przy rozwiązywaniu problemów rozprowadzania przesyłek pocztowych warto sięgnąć do doświadczeń innych krajów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWitoldLassota">Powstaje paradoks - elektryfikacja kolei i przyspieszenie ruchu pociągów utrudnia dostarczanie gazet na czas. Wobec tego „Ruch” musi dowozić gazety samochodami. Na zachodzie szybkobieżne pociągi w specjalnych pojemnikach przewożą pocztę i gazety i wyrzucają je w biegu na stacjach, na których nie stają. Jest to tańszy sposób niż rozwożenie gazet samochodami. A trzeba przecież szukać takich środków usprawnienia kolportażu, które byłyby i tańsze, i efektywniejsze.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWitoldLassota">Niesłuszne wydaje się również limitowanie prenumeraty. Np. niektóre gazety mogą mieć w stosunku do nakładu tylko 20 proc. prenumeraty. Prenumerata musi być dowolna, tak w mieście jak i na wsi. Jeśli bowiem na 10-te piętro można dostarczyć butelkę mleka, nic nie stoi na przeszkodzie, by dostarczyć także gazetę.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełWitoldLassota">Wydaje się konieczne znalezienie takich form obsługi prasy terenowej, by można było podnosić jej atrakcyjność. Jest to tym bardziej potrzebne, że serwis informacyjny radia i telewizji i tak wyprzedza informację gazetową. Niestety, brak odpowiedniego wyposażenia technicznego, głownie dalekopisów, ogranicza możliwości gazet.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Jest bardzo wiele przypadków, że ludzie zaprenumerowali gazety na długo przed Nowym Rokiem i dotychczas nie otrzymali ani jednego numeru. Usprawnienie systemu prenumeraty i doręczania prasy jest sprawą palącą - głównie na wsi. Trzeba przy tym wziąć pod uwagę fakt, że prenumeratorzy wiejscy - to liczna kadra działaczy społeczno-politycznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Nie rozwiąże w pełni sprawy kolportażu prasy na wsi agencje pocztowe. Mogłyby one znajdować się tylko w większych wioskach, gdzie dostarczanie przesyłek pocztowych nie nastręcza specjalnych trudności. Do takiej agencji listonosz przyniósłby gazety, pozostawił je i… co dalej? Czy nie byłoby słuszniejszym rozwiązaniem powołanie w każdej wsi pomocnika listonosza, który na podstawie zawartej z pocztą umowy doręczałby adresatom dostarczone mu przez listonosza przesyłki.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Wiceprezes ZG RSW „Prasa” - Edmund Król: We wszystkich próbach eksperymentowania podejmowanych przez pocztę w zakresie organizacji doręczenia gazet i przesyłek chodzi głównie o to, aby stworzyć taki system doręczeń, który najbardziej odpowiadałby odbiorcy.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Limitując prenumeratę wyszło się z założenia, że przy braku ograniczeń napłynęłaby taka masa zamówień, iż nie można by im sprostać. Tymczasem prenumerata jest dziś dla odbiorcy najbardziej niedogodną formą otrzymywania prasy. Najlepszym tego dowodem jest fakt, że w kilku województwach, gdzie eksperymentalnie zniesiono limity prenumeraty wojewódzkich organów partyjnych - ilość prenumeratorów wzrosła nieznacznie. Wobec tego anulowano limitowanie prenumeraty wszystkich gazet tego typu.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Rozważa się obecnie możliwość zaniechania limitowania prenumeraty innych gazet.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Mimo wszystkich braków i błędów - RSW „Prasa” w pełni docenia ogromny wysiłek podejmowany dla usprawnienia kolportażu. Pamiętać trzeba, że „Ruch” jest adresatem wszelkich zażaleń wynikających przede wszystkim stąd, że niedostateczne są nakłady. A tu już kolportaż nie pomoże. Oczywiście usprawnianie kolportażu, zwłaszcza jego bazy technicznej, jest niezbędne. Pamiętać trzeba, że w ciągu trzech lat kolportaż będzie musiał rozprowadzić o 15 tys. ton gazet więcej niż dziś.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Bez poważnych inwestycji w dziedzinie bazy technicznej kolportażu i rozwiązania zagadnień komunikacji nie rozwiąże się problemu zwiększenia czytelnictwa prasy centralnej. Gazety centralne ukazują się po 24-ej, tymczasem między godziną 24 a 3 rano z Warszawy nie odchodzi ani jeden pociąg do któregokolwiek z miast wojewódzkich. Uniemożliwia to właściwy kolportaż.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Resort wciąż szuka dróg ulepszenia systemu doręczania przesyłek pocztowych i kolportażu gazet. Nie uda się tego osiągnąć przy najlepszej nawet współpracy z koleją. Konieczne jest szersze wykorzystanie taboru samochodowego.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Celem usprawnienia doręczania prasy na wsi prowadzi się wiele różnych eksperymentów. Z doświadczenie wiemy, że to co przyjmuje się na jednym terenie - w innej okolicy nie zdaje egzaminu. Tak też wygląda sprawa GS. Do tej sprawy resort podchodzi wyjątkowo ostrożnie. Wydaje się jak najbardziej celowe tworzenie agencji pocztowych, na rozważenie zasługuje sprawa powołania pomocników listonoszy. Ale wszystkie te formy trzeba przed ich upowszechnieniem starannie wypróbować. W tym kierunku będą szły wysiłki poczty.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Dyrektor „Ruchu” - Emil Herbst: Słyszy się głosy, że łatwo jest „Ruchowi” sprzedawać gazety, ponieważ jest ich mało. To chyba niesłuszna ocena. Niedostatek nakładów to czynnik utrudniający, a nie ułatwiający pracę kolportażu, a ponadto wywołujący wiele skierowanych pod adresem „Ruchu” skarg czytelników.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Przewodniczący obradom, poseł Wincenty Kraśko (PZPR): W czasie dyskusji mówiono o licznych trudnościach, jakie stwarza kolportaż prasy, zwłaszcza na wsi. To niewątpliwie bardzo poważny problem, za którym trzeba jednak widzieć zjawisko pozytywne, jakim jest wzrost czytelnictwa prasy, dający równocześnie świadectwo poziomu naszej prasy, jej związania z czytelnikiem. A przecież pamiętamy czasy, kiedy prasa zalegała kioski i podejmowano różne wysiłki, by skłonić ludzi do kupowania gazet.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Konieczne jest poszukiwanie dróg dalszego usprawnienia kolportażu i jego form. Konieczne jest doinwestowanie resortu łączności i „Ruchu”, konieczne usprawnienie współpracy łączności z Ministerstwem Komunikacji, które powinno dostosować, w granicach możliwości, ruch pociągów do potrzeb kolportażu - gazety muszą docierać do ludzi na czas. Usprawnienia i eksperymenty prowadzone przez Ministerstwo Łączności w zakresie kolportażu - przy zachowaniu zasady pełnej odpowiedzialności poczty za powierzone jej przesyłki - należy wzbogacać o coraz to nowe formy i po sprawdzeniu najszerzej je upowszechniać. Prenumerata musi być traktowana jak umowa, której zasad należy dotrzymywać.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Ulepszając stale system kolportażu prasy i poszukując nowych jego form, nie wolno niczego uronić z dotychczasowego dorobku w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">O KOLPORTAŻU PRASY</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Streszczenie informacji przedstawionej przez Ministra Łączności - Zygmunta Moskwę na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 25 stycznia 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Zgodnie z uprawnieniami ustawowymi, resortowi łączności przypada nadanie wyłącznego kolportażu prasy.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Zadanie to resort realizuje dwoma torami: poprzez sieć kolportażową „Ruchu”, a tam, gdzie sieć ta nie dociera - poprzez pocztę. Warto zauważyć, że jesteśmy jedynym krajem, który powołał do życia taki system kolportażu, jaki funkcjonuje u nas w postaci rozgałęzionej sieci różnych placówek „Ruchu”. W innych krajach socjalistycznych dominuje system prenumeraty prasy za pośrednictwem zakładów pracy. W krajach kapitalistycznych obowiązek kolportażu spada na wydawców.</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Od roku 1960 do roku 1967 średnie, jednorazowe nakłady dzienników i czasopism znacznie wzrosły: nakłady dzienników - o 33,7 proc., czasopism - o 24,1 proc. Odpowiednio do tego wzrastał kolportaż: z ponad 1 491 mln egz. dzienników w roku 1960 do ponad 2 101 mln w roku 1967. W nieco mniejszym stopniu wzrósł kolportaż czasopism: z ponad 499 mln egz. do 578 mln egz. Na 1 mieszkańca przypadało w roku 1967–65,8 egz. dzienników i 18,1 egz. czasopism.</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Zwroty prasy rozprowadzanej przez „Ruch” doprowadzono w 1967 r. do minimalnego wskaźnika - 1,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Głównym odbiorcą prasy jest miasto, gdzie ilość egzemplarzy przypadająca na 1 mieszkańca wyniosła w 1967 r. - 134 i wzrosła od roku 1960 o 30 egz. Na wsi przypadało w 1967 r. - 33,4 egz. na 1 mieszkańca, przy czym wzrost w stosunku do lat poprzednich jest nieznaczny.</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Oceniając tę dysproporcję, trzeba jednakże uwzględnić wzrost czytelnictwa prasy na wsi, wynikający z dojazdu do miast, do pracy i szkół wielkich mas ludzi, którzy także w mieście zaopatrują się w gazety. Trzeba również wziąć pod uwagę czytelnie i kluby wiejskie, gdzie gazeta i czasopismo czytane są przez wiele osób. Należy również uwzględnić rozwijającą się sieć kiosków „Ruchu” na wsi, w których gazeta jest do nabycia nie w drodze prenumeraty.</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Problemem najistotniejszym jest dotarcie z prasą na wieś. Jak wykazało życie, rozwój masowych środków przekazu - radia i telewizji - oraz wzrost liczby abonentów w jednym i drugim pionie - nie osłabił zainteresowania gazetą i czasopismem na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Poprzez „Ruch” dokonuje się 86,6 proc. kolportażu prasy, poprzez pocztę - 13,2 proc. Na wsi poczta przyjmuje najtrudniejsze odcinki, tj. najodleglejsze wsie, do których najtrudniej jest dotrzeć.</u>
+          <u xml:id="u-8.17" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Na ogólną ilość ponad 7,3 tys. placówek pocztowych, kolportażem prasy zajmuje się prawie 5,3 tys. placówek wiejskich. Istnieje ponad 15 tys. rejonów doręczeń; na 1 rejon wiejski przypada średnio ok. 1 050 mieszkańców. Długość trasy w poszczególnych rejonach kształtuje się od 10 do 35 km. Z 15 tys. rejonów wiejskich zaledwie ok. 400 obsługiwanych jest co drugi dzień. Zasadą jest codzienna obsługa rejonów.</u>
+          <u xml:id="u-8.18" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Warto podkreślić, że średnie dzienne obciążenia na 1 rejon i 1 doręczyciela wynosi 64 przesyłek zwykłych, rejestrowanych i paczek, zaś czasopism - 87. Nie rzadkie są wypadki, że listonosz musi dotrzeć do odbiorcy w odległym od trasy zakątku z jedną tylko gazetą lub czasopismem.</u>
+          <u xml:id="u-8.19" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Z uwagi na trudne warunki pracy doręczycieli resort, nie umniejszając w żadnej mierze odpowiedzialności poczty za doręczanie prenumerowanej prasy, poszukuje różnych rozwiązań mających na celu zbliżenie punktów kolportażu do wsi. Jednym z takich rozwiązań może być tworzenie większej ilości agencji pocztowych pracujących po kilka godzin dziennie i mogących angażować na określone godziny odpowiednią liczbę osób do roznoszenia poczty. Takich agencji pocztowych, usytuowanych bliżej odbiorców resort zamierza powołać ponad 1 000 w okresie do 1970 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.20" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Zamierza się szukać również innych form ułatwiających codzienne otrzymywanie prasy na wsi, z uwzględnieniem interesu prenumeratorów.</u>
+          <u xml:id="u-8.21" who="#MinisterŁącznościZygmuntMoskwa">Szereg tych form wymaga rozważenia i wypróbowania w praktyce. Wszystkie one służyć powinny usprawnieniu dostarczania przez pocztę prasy na wieś.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00030-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00030-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..20e3eea
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00030-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00030-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 30/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 30/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:30</note>
+        <note type="sessionNo">30</note>
+        <date>1968-03-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławGrad" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Grad</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanKaczmarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Kaczmarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławLorentz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Lorentz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaKról" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiKulturyWojewódzkiejRadyNarodowejwKrakowieJanMalec" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji Kultury Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie - Jan Malec</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprzewodniczącaKomisjiKulturyiSztukiWRNwOlsztynieAnnaKochanowska" role="speaker">
+        <persName>Wiceprzewodnicząca Komisji Kultury i Sztuki WRN w Olsztynie - Anna Kochanowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00030-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00030-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0cd6b1c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00030-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,133 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 29 lutego 1968 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Ryszarda Hajduka (PZPR), rozpatrywała organizację i kierunki pracy domów kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu - Zygmuntem Garsteckim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Centralnego Zarządu „Ruchu”;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele wojewódzkich rad narodowych: zastępca Przewodniczącego Prezydium WRN w Szczecinie - Wacław Gelger, przewodniczący Komisji Kultury WRN w Krakowie - Jan Malec, wiceprzewodnicząca Komisji Kultury i Sztuki WRN w Olsztynie - Anna Kochanowska oraz kierownik Wydziału Kultury PWRN w Rzeszowie - Władysław Czajewski i kierownik ośrodka metodycznego Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie - Tadeusz Bierkowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację o organizacji i kierunkach pracy domów kultury złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Uwagi podkomisji DS. upowszechnienia kultury przedstawił poseł Mieczysław Grad (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Podkomisja dokonała wizytacji domów kultury na terenie woj. poznańskiego i w Poznaniu. Podkomisja odwiedziła m.in. Pałac Kultury w Poznaniu, pełniący również funkcje Wojewódzkiego Domu Kultury oraz powiatowe domy kultury we Wrześni, Środzie Wlkp. i Szamotułach. Odbyła szereg rozmów i spotkań z przedstawicielami rad narodowych oraz aktywem kulturalnym. W wizytacji udział brali posłowie: Irena Baran (PZPR), Mieczysław Grad (ZSL), Roman Kaczmarek (SD), Teresa Król.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Głównym kierunkiem badań podkomisji było poznanie warunków pracy i zadań powiatowych domów kultury. Podkomisja zetknęła się z dużym dorobkiem poszczególnych placówek, śmiałymi i oryginalnymi inicjatywami, różnorodnymi formami pracy. Podkreślić jednak należy, że większość PDK boryka się z tymi samymi trudnościami, a więc przede wszystkim poważnym niedoborem środków budżetowych, niedostatecznymi warunkami lokalowymi, trudnościami w doborze odpowiednio kwalifikowanych pracowników, brakiem środków lokomocji, co poważnie utrudnia rozwijanie pracy w terenie oraz brakami w wyposażeniu w podstawowe pomoce.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Np. Powiatowy Dom Kultury w Szamotułach, który został wniesiony przy dużym zaangażowaniu inicjatywy społecznej, wskutek braku środków budżetowych i niedostatecznej troski ze strony kierownictwa jest zaniedbany i nie rozwija statutowej działalności regionalnej. We Wrześni, przeznaczone na prowadzenie powiatowego domu kultury środki budżetowe nie wystarczają nawet w pełni na opłacenie poborów zatrudnionych tam pracowników, co zmusza do organizowania imprez dochodowych dla uzyskania środków na prowadzenie działalności podstawowej. Niewiele lepiej jest w Środzie Wlkp.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Stwierdzono, że pracownicy zatrudnieni w powiatowych domach Kultury niejednokrotnie nie posiadają odpowiednich kwalifikacji zawodowych. Zatrudniani tam są pracownicy z wykształceniem technicznym, handlowym, a więc tacy, którzy do pracy tej trafili przypadkowo. Nie zawsze sytuacja ta spowodowana jest trudnościami kadrowymi, ale niedocenianiem tego problemu ze strony prezydiów rad narodowych. Po rozmowach z przewodniczącym rady narodowej we Wrześni, gdzie w powiatowym domu kultury zatrudnieni są pracownicy o kwalifikacjach nieprzydatnych do tej pracy, okazało się, że istnieją możliwości zaangażowania pracowników nawet z wyższym wykształceniem, pochodzących z tego środowiska, że istnieją np. możliwości stypendiów fundowanych dla młodzieży studiującej w pobliskim Poznaniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Duże trudności w rozwijaniu pracy terenowej stwarza brak własnych środków lokomocji w powiatowych domach kultury. Utrudnione są także możliwości korzystania z publicznych środków lokomocji, zwłaszcza gdy imprezy terenowe przeciągają się zbyt długo. Należałoby może dopuścić również ryczałty za przejazdy dla pracowników powiatowych domów kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">We wszystkich wizytowanych domach kultury zwracano uwagę, że pracownicy domów kultury powinni otrzymywać odzież ochronną. Pracują oni bowiem w bardzo różnych warunkach, podróżują prymitywnymi środkami lokomocji, zdzierają buty i ubranie.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W czasie rozmów działacze kulturalni podkreślali stosunkowo słabe zaangażowanie w pracy kulturalno-oświatowej miejscowej inteligencji technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Wiele do życzenia pozostawia jeszcze praca rad społecznych przy powiatowych domach kultury. W wizytowanych przez podkomisję powiatach rady te nie przejawiają większej inicjatywy i żywotności. Koncepcja ich pracy nie została dostatecznie wykrystalizowana.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Słusznie zmierza się do położenia nacisku w pracy powiatowych domów kultury na kierunek instruktażowo-metodyczny. Ta działalność powinna dominować w pracy PDK. W woj. poznańskim stwierdzono zwłaszcza duże zapotrzebowanie na rozwijanie różnych form popularyzacji wiedzy ogólnej i praktycznej. Bywalcy klubów „Ruchu” i Rolnika domagają się spotkań z ciekawymi ludźmi, chcą uczestniczyć w dyskusjach nad kluczowymi problemami życia gospodarczego, politycznego i kulturalnego. Zwracano nam uwagę, że samodzielna działalność środowiskowa klubów wiejskich w oparciu tylko o miejscowe środowisko jest często nierealna. Konieczna jest pomoc z zewnątrz, a więc zwłaszcza ze strony PDK.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Działalność instruktażowo-metodyczna powiatowych domów kultury nie może być prowadzona tylko na terenie domu kultury, ale w dużym stopniu powinna się odbywać bezpośrednio w terenie, licząc się z konkretnymi warunkami środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Wszystkie uwagi i spostrzeżenia podkomisji zostały przedyskutowane z przedstawicielami wojewódzkiej rady narodowej i z aktywem kulturalnym województwa. Podkreślić należy, że proponowane kierunki zmian w pracy powiatowych domów kultury spotkały się z aprobatą. Uznano za słuszne położenie większego nacisku na prowadzenie działalności instruktażowo-metodycznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wiele krytycznych uwag zgłoszono do samego sposobu uchwalania budżetów rad narodowych. Niepokojącym zjawiskiem jest, że wiele rad narodowych świadomie uchwala zaniżone budżety. W tych warunkach trudno planować normalną pracę, nawet jeśli w ciągu roku następuje dofinansowanie.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Przedstawiając swoje obserwacje z woj. poznańskiego, a także z innych województw, uwzględniając także wyniki badań NIK w tym zakresie, podkomisja uznaje za słuszny proponowany kierunek zmian w systemie pracy powiatowych domów kultury. Pragnie jednak zwrócić uwagę na niezbędne warunki, które decydować będą o osiągnięciu zamierzonych celów. Tak więc łącznie z tą reformą konieczne jest zabezpieczenie normalnych warunków pracy powiatowym domom kultury, zapewnienie im odpowiednich lokali, wykwalifikowanej kadry, środków budżetowych, środków lokomocji oraz wyposażenie w niezbędne pomoce; żadna reforma sama przez się nie zwiększy środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Skoro działalność środowiska ma być prowadzona przez zakładowe i międzyzakładowe domy kultury, rady narodowe w szerszym zakresie powinny sprawować kontrolę nad działalnością kulturalną zakładów pracy znajdujących się na ich terenie. Powinny one, wraz z komisjami związków zawodowych, skutecznie egzekwować od dyrekcji zakładów pracy świadczenia na działalność kulturalną wśród załóg. W związku z tym, że niektóre zakłady pracy zatrudniają poważną ilość pracowników dojeżdżających z okolicznych terenów, należałoby zobowiązać te zakłady do ponoszenia świadczeń na rozwijanie działalności kulturalnej w tych miejscowościach, z których dojeżdża większa liczba pracowników. Konieczne są tu odpowiednie przepisy prawne.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Ministerstwo Kultury i Sztuki powinno opracować normy zatrudnienia w powiatowych domach kultury, dostosowane do faktycznych potrzeb i warunków danego środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Intensyfikacja działalności instruktażowo-metodycznej wojewódzkich i powiatowych domów kultury jest niezbędna jako pomoc i oparcie dla ruchu społeczno-kulturalnego. Jest to zwłaszcza bardzo istotne z punktu widzenia potrzeb rozwoju rolnictwa, które zależy, jak uczy doświadczenie, w bardzo poważnym stopniu od rozwoju oświaty i kultury w środowisku wiejskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Na pytania posłów: Stanisława Lorentza (SD), Alicji Musiałowej (PZPR), Romana Kaczmarka (SD), Eugenii Błajszczak (bezp.), Krystyny Marszałek-Młyńczyk (SD), Mariana Kubickiego (ZSL), odpowiedzi udzielili:</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Na pytanie, czy w programach domów kultury dominuje działalność o charakterze rozrywkowo-wypoczynkowym, czy wychowawczym - odpowiedzieć można, zastrzegając się co do umowności obu tych pojęć, iż w ostatnim czasie narastają tendencje intensyfikacji działalności oświatowo-wychowawczej i kulturalno-wychowawczej. Pracą oświatową powiatowe domy kultury objęły w roku 1967 ponad 3 100 tys. osób, co stanowi wzrost o 80 proc. w stosunku do roku 1966. Domy kultury rozwijały akcję odczytową, szeroko współdziałały w organizowaniu przez spółdzielnię turystyczną „Gromada” wycieczek do muzeów, teatrów, oper i na podobne imprezy. W ubiegłym roku tego rodzaju działalnością kulturalno-wychowawczą objęto ponad pół miliona osób.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Koordynacja działania PDK z innymi placówkami kulturalnymi na danym terenie przebiega różnie i różna jest jej skuteczność. Zakres jest tu szeroki, dotyczy przede wszystkim współdziałania z organizacjami młodzieżowymi i spółdzielczością wiejską, z Towarzystwem Wiedzy Powszechnej. Problemowi temu resort zamierza poświęcić obecnie więcej uwagi. Niedostateczne jest jeszcze współdziałanie PDK z powiatowymi bibliotekami.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W wyniku realizacji dezyderatów Komisji uchwalonych po rozpatrzeniu działalności regionalnych towarzystw kulturalnych, stwierdzić można postęp w ich współpracy z wojewódzkimi i powiatowymi domami kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Wspólnie z zainteresowanymi organizacjami i z „Ruchem” oraz przy pomocy PDK zmierza się do wzbogacenia form pracy kulturalno-oświatowej klubów wiejskich. Działalność ta w dużej mierze zależna jest od aktywności miejscowej inteligencji i organizacji młodzieży. Kluby te mają być również wykorzystywane jako teren działalności harcerstwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Notuje się w ostatnich latach tendencję stabilizowania się kadr pracowników kulturalno-oświatowych. Wpłynęło na to podniesienie uposażeń, wymogów kwalifikacyjnych oraz szereg możliwości dokształcania się w tej specjalności. Rady narodowe pragnęłyby zapewnić sobie pracowników tego typu w drodze fundowania stypendiów, jednakże pierwszeństwo w zakresie korzystania ze stypendiów fundowanych mają jeszcze na razie inne specjalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Będący jeszcze w fazie dyskusji projekt nowego statutu domów kultury wnosi jako nowe takie sprawy o podstawowym znaczeniu, jak: szersze stosowanie poradnictwa, współdziałanie z organizacjami i aktywem społeczno-kulturalnym, podniesienie rangi rad społecznych w domach kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Dyrektor departamentu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Czesław Kałużny:</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Pracowników domów kultury rekrutuje się spośród ludzi o różnych zainteresowaniach i zawodach, mających wykształcenie średnie i pewną praktykę na tym odcinku. Dokształcają się oni przez 2 i pół roku zaocznie w Państwowym Studium Oświaty i Kultury Dorosłych, równoważnemu szkole pomaturalnej. Przez 7 lat istnienia Studium to ukończyło 1 200 osób. Ponadto kształci się pracowników w 5 uniwersytetach na „Międzywydziałowych Studiach k.o.”. Na studiach tych zdobywa dodatkową specjalizację rocznie około 1 000 studentów wyższych uczelni (przede wszystkim wydziałów humanistycznych). W zasadzie mały jest dopływ do domów kultury absolwentów średnich i wyższych szkół artystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Oprócz tego dodatkowe kwalifikacje w dziedzinie pracy kulturalno-oświatowej zdobywają w ostatnich semestrach studenci wydziałów pedagogicznych uniwersytetów. W uczelni łódzkiej specjalizację taką rozpoczęto już od pierwszego semestru.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Mimo będących do dyspozycji wyspecjalizowanych kadr, notuje się jeszcze dość liczne przypadki angażowania do pracy w domach kultury osób nieposiadających kwalifikacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Poważniejszą poprawę poziomu kadr w domach kultury utrudnia często brak mieszkań dla absolwentów uczelni oraz stosowanie przez prezydia rad narodowych (najczęściej z braku funduszów) najniższej wyjściowej stawki uposażeniowej, poniżej poziomu zagwarantowanego uchwałą Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Zmierza się różnymi drogami do podnoszenia poziomu pracy domów kultury. Oprócz doskonalenia zawodowego pracowników, organizuje się wymianę doświadczeń i współzawodnictwo tych placówek. W związku z 25-leciem PRL zamierza się zorganizować dłużej trwające współzawodnictwo dla przyznawania nagród za najlepsze wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Dalszych wyjaśnień udzielili: dyrektor Centralnej Poradni Amatorskiego Ruchu Artystycznego - Janina Ludawska, wicedyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Jan Mansfeld, wicedyrektor Centralnego Zarządu „Ruchu” - Ryszard Płaska.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Wyjaśnienia te dotyczyły m.in. wydawnictw metodycznych i rozrywkowych dla amatorskiego ruchu artystycznego, systemu szkolenia działaczy tego ruchu, rozdziału środków transportowych dla placówek kulturalnych, sposobu ich finansowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławLorentz">Domy kultury zajmują się organizacją imprez okolicznościowych i wszelkiego rodzaju akademii. Należałoby im ułatwić wcześniejsze programowanie tych imprez. Organizowanie w ostatniej chwili wpływa niekiedy ujemnie na ich poziom, a także angażuje większą ilość pracowników niż tego wymaga potrzeba.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiKulturyWojewódzkiejRadyNarodowejwKrakowieJanMalec">Projektowana zmiana statutu domów kultury wymaga jeszcze głębszego przemyślenia. Ograniczenie udziału imprez odpłatnych w domach kultury, bez zwiększenia dotacji na ich podstawową działalność, odbije się ujemnie na ich pracy.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiKulturyWojewódzkiejRadyNarodowejwKrakowieJanMalec">Organizowanie przez pracowników powiatowych domów kultury imprez okolicznościowych i akademii odbywa się kosztem wykonywania ich właściwych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiKulturyWojewódzkiejRadyNarodowejwKrakowieJanMalec">W woj. krakowskim nie ma powiatowych domów kultury, są natomiast specjalni organizatorzy delegowani do powyższych zadań. Delegowany do powiatu konsultant staje się faktycznie instytucją, do której przychodzi się po porady. Pracuje on najczęściej 2 razy w tygodniu po parę godzin, nie ma jednak możliwości pracy w terenie. Konieczna jest kadra etatowa, przy nierezygnowaniu z pracowników ryczałtowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiKulturyWojewódzkiejRadyNarodowejwKrakowieJanMalec">Finansowanie działalności kulturalnej przedstawia się lepiej w tych powiatach, gdzie znajdują się duże zakłady pracy. Fundusze tych zakładów na cele kulturalne niejednokrotnie przewyższają fundusze rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiKulturyWojewódzkiejRadyNarodowejwKrakowieJanMalec">Kursy organizowane przez CPARA powinny być nastawione na fachowe przygotowanie ludzi, którzy pracują w poradniach. Zjawiskiem często spotykanym w woj. krakowskim jest brak organizatorów życia kulturalnego; sama wiedza teoretyczna nie wystarcza, słyszy się zresztą opinie, że przygotowanie teoretyczne bywa nie najlepsze. W praktyce najlepszymi organizatorami życia kulturalnego są nauczyciele. Hierarchiczna podległość domów kultury ma często zły wpływ na ruch amatorski i społeczny. Ważnym elementem jest współpraca z organizacjami, społecznymi działającymi na danym terenie.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiKulturyWojewódzkiejRadyNarodowejwKrakowieJanMalec">Wnioski Komisji Kultury WRN były niejednokrotnie przekazywane do resortu, nie zostały jednak wnikliwie rozpatrzone.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Nie negując potrzeby skoncentrowania się powiatowych domów kultury na działalności instrukcyjno-metodycznej, trzeba równocześnie wskazać, iż terenowe kluby i organizacje kulturalne powinny być zabezpieczone przed nadmierną ingerencją z zewnątrz. Wielostronny instruktaż zewnętrzny może bowiem wpłynąć hamująco na rozwijanie autentycznej działalności kulturalnej, zwłaszcza w środowisku wiejskim.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Kwalifikacje zawodowe pracowników powiatowych domów kultury nie zawsze jeszcze są dostateczne do prowadzenia pracy instruktażowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Zastępca przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Szczecinie - Wacław Geiger: Rola wojewódzkich i powiatowych domów kultury w upowszechnianiu kultury jest poważna. Mogą one jednak właściwie spełniać swoją rolę dopiero w oparciu o dobrze rozwiniętą sieć klubów i domów kultury niższego szczebla.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełAlicjaMusiałowa">W woj. szczecińskim organizuje się najczęściej rejonowe domy kultury dla kilku gromad, przy czym lokalizuje się je w ośrodkach największego ciążenia ekonomicznego. Dotychczas zorganizowano ponad 70 rejonowych domów kultury. Są one finansowane z różnych źródeł, przy czym gromadzka rada narodowa jest tu najuboższym kontrahentem. Większe stosunkowo kwoty przeznaczane są na cele kultury przez gminne spółdzielnie, kółka rolnicze i inne organizacje terenowe. Obserwuje się duży udział czynów społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Budżety GRN na rok następny planuje się według budżetów roku poprzedniego, a nie według faktycznych realizowanych wydatków. Jeśli więc gromadzka rada narodowa przeznaczyła w ciągu roku dodatkowe środki na prowadzenie nowo powstałego domu kultury, to w roku następnym musi ona zwiększać własne dopłaty na ten cel. Nie jest to zjawiskiem normalnym.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Obserwuje się stosunkowo dużą fluktuację kadr w powiatowych domach kultury. Jedną z głównych tego przyczyn są stosunkowo niskie uposażenia. Słuszne jest, że kwalifikacje tych pracowników wpływają w sposób zasadniczy na poziom pracy kulturalno-oświatowej. Praktyka wykazuje jednak, że bardzo dobre wyniki uzyskują w tej pracy nie tylko specjaliści, lecz również niejednokrotnie ludzie o wykształceniu technicznym czy innym specjalistycznym, mający dużo inicjatywy i interesujący się pracą kulturalną. Przykładem może być, że organizatorem zespołu „Filipinki” był inżynier chemik.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#WiceprzewodniczącaKomisjiKulturyiSztukiWRNwOlsztynieAnnaKochanowska">Należałoby zorganizować centralny magazyn audycji radiowych, prezentujący dorobek regionalnych domów kultury. Audycje takie powinny być nadawane w programie centralnym radia, gdyż regionalne rozgłośnie słyszane są w niewielkim zasięgu. Pracę i dorobek poszczególnych domów kultury należy szerzej prezentować tak w programach radiowych, jak i telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#WiceprzewodniczącaKomisjiKulturyiSztukiWRNwOlsztynieAnnaKochanowska">Konieczne jest zbilansowanie potrzeb kadrowych w zakresie pracy kulturalno-oświatowej na wsi. Miałoby to istotne znaczenie dla właściwego przygotowania programów szkolenia.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#WiceprzewodniczącaKomisjiKulturyiSztukiWRNwOlsztynieAnnaKochanowska">Absolwenci szkół kulturalno-oświatowych nie powinni być od razu kierowani na samodzielne placówki, lecz po ukończeniu studiów odbywać staż pod fachowym kierownictwem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełRomanKaczmarek">Podkomisja wizytując dom kultury w Szamotułach, stwierdziła, że istniejące tam warunki pracy nie pozwalają na prawidłowe rozwijanie działalności. Obserwuje się brak zainteresowania pracą tej placówki tak ze strony prezydium rady narodowej, jak i wydziału oświaty i kultury, którego praca koncentruje się na problemach szkolnictwa. Przykład ten wskazuje na konieczność rozdzielenia wydziałów oświaty i kultury.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełRomanKaczmarek">Duże znaczenie w pracy kulturalno-oświatowej ma właściwe ukierunkowanie inicjatywy społecznej. Przykładów takich można podać wiele z terenu woj. poznańskiego. Niektóre zakładowe domy kultury w Poznaniu rozwijają tak szeroką działalność, że właściwie odgrywają rolę dzielnicowych domów kultury.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełRomanKaczmarek">Właściwe, dostosowane do potrzeb środowiska formy pracy kulturalno-oświatowej mogą być ukształtowane tylko w danym środowisku przy angażowaniu i poparciu aktywu społecznego.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełRomanKaczmarek">Działacze kulturalni w woj. poznańskim zwracali uwagę na konieczność zacieśniania współpracy wszystkich placówek kulturalno-oświatowych na danym terenie, co zapobiegać będzie rozpraszaniu wysiłków i środków.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełRomanKaczmarek">Społeczne rady programowe w domach kultury nie spełniają jeszcze swojej roli, konieczne jest wyraźne określenie ich miejsca i funkcji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMarianKubicki">Słusznie zwracano uwagę na konieczność upowszechnienia dorobku kulturalnego regionów w programach radia i telewizji. Problem ten był już podnoszony na posiedzeniach Komisji. Radio i telewizja mogłyby być w o wiele większej mierze wykorzystane dla celów dydaktycznych w dziedzinie pracy kulturalno-oświatowej.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMarianKubicki">Trudno byłoby generalnie przesądzać sprawę rozdzielenia wydziałów oświaty i wydziałów kultury w prezydiach powiatowych rad narodowych. Na niektórych terenach praca w ramach wspólnych wydziałów daje dobre rezultaty. Decyzje powinny być podejmowane z uwzględnieniem konkretnych terenowych warunków i potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMarianKubicki">Nowy statut domów kultury powinien zapewnić im możliwość pogłębionej i bardziej efektywnej pracy w terenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Zbyt optymistyczne wydaje się stwierdzenie w materiałach przedstawionych przez resort, że powiatowe domy kultury stanowią najwyżej zorganizowaną formę działalności kulturalnej. Teza taka byłaby uzasadniana, gdyby PDK istniały we wszystkich powiatach i miały odpowiednie warunki lokalowe, kadrowe i finansowe. Tymczasem tak nie jest. Duże kręgi ludności pozostają poza zasięgiem ich oddziaływania. W woj. białostockim nie we wszystkich powiatach istnieją domy kultury, nie wszystkie istniejące mają odpowiednie warunki pracy. Podstawową grupę pracowników domów kultury w tym województwie stanowią ludzie ze średnim wykształceniem. Trzeba im umożliwić zaoczne dokształcanie i specjalizację.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Przy najwłaściwiej ustalonym profilu merytorycznej działalności domów kultury niewiele się osiągnie, jeśli nie zostaną stworzone warunki pracy, jeśli nie wytworzy się odpowiednia społeczna atmosfera wokół tej działalności. Nie należy szczędzić wysiłków dla osiągnięcia tego celu. Zapobiegłoby to drastycznym niekiedy przypadkom niszczenia pomieszczeń i urządzeń domów kultury przez elementy chuligańskie, przy całkowitej obojętności środowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełTeresaKról">Wiele zależy od aktywności rad społecznych i ich wpływu na program pracy domów kultury. Są i takie przykłady, że młodzież, która zachowywała się po chuligańsku, pod wpływem aktywu społecznego skupionego wokół domu kultury, włączyła się do pracy na rzecz tej placówki. Nie można spraw pozostawiać wyłącznie kierownikowi czy personelowi domu kultury. Trzeba, by mieli oni oparcie w kolektywie społecznym.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełTeresaKról">Trudne są problemy finansowe tych placówek. Nie można oczekiwać, że ciągle świadczyć będzie na ich rzecz miejscowe społeczeństwo, zwłaszcza jeśli już sam dom kultury powstał w czynie społecznym.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełTeresaKról">Zachęca się specjalistów rolnych i inne kwalifikowane kadry do osiedlania się w gromadach; powinno tam istnieć jakieś miejsce rozrywki kulturalnej dla nich i ich dzieci. Wśród inteligencji wiejskiej wiele jest osób, które chętnie współdziałałyby z domami kultury, gdyby nie musiały kłopotać się o środki finansowe na utrzymanie tych placówek. Ustały dotacje z dawnego SFOS, wykorzystanie środków z funduszu gromadzkiego jest ściśle obwarowane przepisami.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełTeresaKról">Sprawy te wymagają rozważenia, tym bardziej że praca na tej niwie jest pracą bardzo trudną. Co innego w szkole, gdzie realizuje się określony program, gdzie obowiązują ścisłe rygory, a co innego w placówce kulturalnej, gdzie udział jest dobrowolny i gdzie trzeba często wiele wysiłku i inicjatywy, aby ludzi do tego udziału zachęcić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMieczysławGrad">Bezpodstawne są chyba obawy, że placówki kulturalne otoczy się nadmierną pomocą instruktażową i wszelką inną. Od takiego stanu jesteśmy jeszcze daleko. Na razie jest tak, że wiele placówek kulturalnych pozbawionych jest jakiejkolwiek pomocy.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełMieczysławGrad">Wobec tego, że zakładowe i międzyzakładowe domy kultury mają podjąć działalność środowiskową, a dyrekcje przedsiębiorstw mają więcej świadczyć na ten cel, byłoby pożądane, by badając działalność gospodarczą przedsiębiorstw, NIK kontrolowała jednocześnie, czy świadczenia takie istotnie mają miejsce.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełMieczysławGrad">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełMieczysławGrad">Przewodniczący obradom - poseł Ryszard Hajduk (PZPR): Prezentowane przez resort kultury i sztuki stanowisko, aby środowiskową pracę kulturalną koncentrować w zakładowych domach kultury, zaś powiatowe domy kultury nastawić na działalność instruktażowo-metodyczną i współdziałanie z miejscowymi towarzystwami kulturalnymi - uznać należy za słuszne. Unikać jednak trzeba w tym względzie schematyzmu, uwzględniając uwagi, jakie padły w toku dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełMieczysławGrad">Równocześnie stwierdzić trzeba, że wiele uznanych za słuszne dezyderatów Komisji i wniosków pokontrolnych NIK, resort realizuje zbyt wolno. Rozwiązania uznane za słuszne należy szybciej wcielać w życie.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełMieczysławGrad">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełMieczysławGrad">DZIAŁALNOŚĆ I KIERUNKI ROZWOJU DOMÓW KULTURY UTRZYMYWANYCH PRZEZ RADY NARODOWE</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełMieczysławGrad">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunta Garsteckiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 29 lutego 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełMieczysławGrad">Wojewódzkie domy kultury w 1967 r. obejmowały swym zasięgiem 3 604 776 osób zamieszkałych w miastach wojewódzkich. Oznacza to w stosunku do 1963 r. wzrost o 42 proc.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełMieczysławGrad">Maleje ilość zespołów amatorskich działających w tych domach z 624 w 1963 r. na 496 w 1967 r. Wiąże się to z dwoma tendencjami:</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełMieczysławGrad">- eksponowaniem w pracy wojewódzkich domów kultury działalności instrukcyjno-metodycznej i szkoleniowej;</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełMieczysławGrad">- rozwojem ruchu amatorskiego w klubach, domach kultury środowiskowych, w zakładach pracy, w organizacjach społecznych i stowarzyszeniach kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełMieczysławGrad">W środowiskowej działalności oświatowej wojewódzkich domów kultury zmalała również o 7,3 proc. w porównaniu z 1963 r. ilość imprez oświatowych (spotkania, odczyty), natomiast dwu i półkrotnie wzrosła ilość wystaw zorganizowanych przez te placówki. Frekwencja na imprezach organizowanych przez wojewódzkie domy kultury zwiększyła się o 17,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełMieczysławGrad">Stale wzrasta ilość imprez artystycznych (koncerty, przedstawienia, recitale w wykonaniu artystów zawodowych i amatorskich), osiągając w 1967 r. - 10 051 imprez.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełMieczysławGrad">Największą dynamiką rozwojową charakteryzuje się działalność instrukcyjno-metodyczna i szkoleniowa wojewódzkich domów kultury. Na przestrzeni ostatnich 5-ciu lat wzrosła ona o 51 proc. Ilość kursów i seminariów szkoleniowych, organizowanych dla aktywu kulturalno-oświatowego wzrosła o 117,5 proc. Podwojona została ilość udzielanych konsultacji i porad fachowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełMieczysławGrad">Tak poważny rozwój działalności instrukcyjno-metodycznej przy utrzymaniu, a nawet wzbogaceniu, oddziaływania na środowisko, możliwy był dzięki zapewnieniu wojewódzkim domom kultury przez rady narodowe odpowiednich warunków pracy.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PosełMieczysławGrad">Złożyło się na to:</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PosełMieczysławGrad">- zaangażowanie odpowiednich pracowników;</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PosełMieczysławGrad">- stały wzrost dotacji wyrównawczej (z 35 mln zł do 46,4 mln zł) przy jednoczesnym ograniczeniu zabiegów o dochody własne (dochody te stanowiły w budżetach wojewódzkich domów kultury w 1963 r. - 34,5 proc. podczas gdy w 1967 r. już tylko 27,5 proc.);</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PosełMieczysławGrad">- zwiększenia ilości środków lokomocji z 27 w 1963 r. do 39 w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.20" who="#PosełMieczysławGrad">Osiągane rezultaty są w dużej mierze zasługą ofiarnej i doświadczonej kadry, współdziałającej ze środowiskiem twórczym oraz aktywem kulturalnym organizacji społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.21" who="#PosełMieczysławGrad">Ilość powiatowych domów kultury wzrosła z 262 w 1963 r. do 399 na koniec 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.22" who="#PosełMieczysławGrad">Powiatowe domy kultury udzielają pomocy merytorycznej działaczom i placówkom niższego szczebla poprzez organizowanie kursów i seminariów szkoleniowych, udzielanie konsultacji i porad fachowych, wypożyczanie kostiumów, dekoracji i rekwizytów oraz sprzętu audiowizualnego.</u>
+          <u xml:id="u-10.23" who="#PosełMieczysławGrad">Ze środowiskowej działalności oświatowej korzystało w 1967 r. łącznie 3 137 377 osób, co oznacza wzrost o 80 proc. w stosunku do 1963 r., a z artystycznej - 7 504 519 osób (wzrost o 15 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-10.24" who="#PosełMieczysławGrad">Dotacje wyrównawcze rad narodowych dla powiatowych, miejskich i dzielnicowych domów kultury wzrosły w 1967 r. o 35 proc. w porównaniu z 1963 r. Wskaźnik wzrostu jest więc tu niższy od wskaźnika rozwoju sieci placówek (przyrost nowych placówek wyniósł 52,2 proc.). W tej sytuacji wzrastać musiały dochody własne placówek (wzrost o 42 proc.). Sytuacja ta poważnie redukuje możliwość prowadzenia działalności, instrukcyjno-metodycznej i udzielania pomocy placówkom niżej zorganizowanym.</u>
+          <u xml:id="u-10.25" who="#PosełMieczysławGrad">W domach kultury szczebla powiatowego zatrudniono w roku 1967 łącznie 2 171 pracowników, co oznacza w stosunku do 1963 wzrost o 35,8 proc. W ostatnim 5-leciu zaszły pewne korzystne zmiany w kwalifikacji kadr. Zmiany te są jednak bardzo powolne. Np. liczba pracowników z wykształceniem wyższym wzrosła zaledwie o 8,8 proc. Poważniejsze zmiany nastąpiły natomiast w grupie pracowników ze średnim wykształceniem i niepełnym wyższym - wzrost o 47,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-10.26" who="#PosełMieczysławGrad">Działalność instrukcyjno-metodyczna powiatowych domów kultury uzależniona jest w poważnej mierze od środków lokomocji. Obecnie placówki powiatowe dysponują 152 pojazdami, co oznacza wzrost o 42,5 proc. Niestety, wciąż 247 placówek (60 proc.) nie posiada środków lokomocji. Resort liczy na pomoc Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-10.27" who="#PosełMieczysławGrad">Mimo znacznego wzrostu ilościowego placówek, tempo tego wzrostu jest stale jeszcze nie wystarczające w stosunku do rosnącego zapotrzebowania społeczeństwa. Najważniejszym zagadnieniem obecnie jest pomoc szkoleniowo-metodyczna udzielana wsi. To właśnie określa nowe koncepcje dotyczące profilu pracy domów kultury. Jest rzeczą jasną, że nie można rezygnować z działalności środowiskowej wojewódzkich i powiatowych domów kultury, ale stopniowo powinny ją przejmować i prowadzić organizacje społeczne i towarzystwa kulturalne. Dom kultury jest niejednokrotnie jedyną placówką kulturalną w powiecie. Powinien w miarę możliwości, koncentrować się na szeroko rozumianym poradnictwie i działalności szkoleniowej. W tym zakresie potrzebna jest pomoc rad narodowych, które nie zawsze, ale dość często, spychają działalność swoich placówek kulturalnych na tory tylko pracy środowiskowej. Placówki powinny być inspiratorem ciekawych inicjatyw w terenie. Powinny stać się inspiratorami działalności niżej zorganizowanych placówek, a także ożywiać środowiska kulturalnie pasywne. Nie chcemy i nie widzimy możliwości rozbudowywania szeroko tych placówek pod względem etatowym. Należy przejść na formy pracy ryczałtowej i zleconej, a także szeroko współdziałać z aktywem społecznym. Dom kultury powinien być łącznikiem między teatrami, kinami, operami a także inspiratorem ruchu turystycznego, kulturalnego współdziałania.</u>
+          <u xml:id="u-10.28" who="#PosełMieczysławGrad">O pozycji domów kultury decyduje pomoc i opieka ze strony rad narodowych oraz poziom kwalifikacji kadry pracującej w domach kultury.</u>
+          <u xml:id="u-10.29" who="#PosełMieczysławGrad">Pomoc finansowa rad dla domów kultury przede wszystkim powinna być kierowana na poradnictwo. Rezygnacja z działalności środowiskowej zmniejsza znacznie dochody własne domów kultury. W związku z tym konieczne są dotacje na konsultantów. Trzeba pozyskać aktyw społeczny (inteligencję w powiatach) i zacieśnić współdziałanie z organizacjami społecznymi.</u>
+          <u xml:id="u-10.30" who="#PosełMieczysławGrad">Po wysłuchaniu uwag Komisji należy w II kwartale dokonać zmian w statutach domów kultury. Z postulatem tym wystąpiła także Najwyższa Izba Kontroli na podstawie rozpisanej ankiety, z której wynika również, że należy zwiększyć powiązania wojewódzkich domów kultury z powiatowymi.</u>
+          <u xml:id="u-10.31" who="#PosełMieczysławGrad">W pracy instrukcyjno-metodycznej wykorzystywać należy różne formy np. pisma specjalizacyjne, które zawierają materiały instrukcyjno-metodyczne: „Kultura i Ty”, „Nasz Klub”, „Poradnik pracownika kulturalno-oświatowego”. Łączny nakład tego rodzaju czasopism wyniósł w roku ubiegłym 140 tys. egz. Znacznie większą niż dotychczas pomocą służyć mogą organizacje specjalistyczne, np. Związek Teatrów Amatorskich, Związek Fotografików Amatorów i inne dysponujące wysoko kwalifikowaną kadrą. Pogłębienia wymaga też współpraca z radiem i telewizją. Dwa lata temu odbyła się konferencja, na której dyskutowano miejsce radia i telewizji w upowszechnianiu doświadczeń poszczególnych placówek, a także poradnictwa instrukcyjno-metodycznego. Niestety, zawieszona została audycja „Kurtyna w górę”. Współpraca z telewizją będzie miała szersze możliwości rozwoju dopiero po wprowadzeniu drugiego programu. Istnieje co prawda Młodzieżowy Klub „Po szóstej”, ale to jest jeszcze o wiele za mało. Nie wykorzystane są dostatecznie możliwości radia.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00031-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00031-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5a5323c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00031-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00031-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 31/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 31/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:31</note>
+        <note type="sessionNo">31</note>
+        <date>1968-03-04</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00031-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00031-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..17f1501
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00031-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,24 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 29 lutego 1968 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Ryszarda Hajduka (PZPR), uchwaliła dezyderaty wynikłe z rozpatrzenia działalności Państwowego Przedsiębiorstwa „Polskie Nagrania” (problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 25 stycznia br. por. BPS)530/IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje ponowne wszechstronne rozpatrzenie i ustalenie przez Ministerstwo Kultury i Sztuki, wspólnie z ministerstwem Przemysłu Chemicznego, podziału zadań w dziedzinie produkcji płyt gramofonowych pomiędzy dwóch głównych wytwórców płyt, jakimi są „Polskie Nagrania” i „Pronit”.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Komisja stwierdza, że na rynku nadal odczuwa się brak sprawnego technicznie, popularnego gramofonu, co wpływa hamująco na upowszechnienie kultury muzycznej. Komisja postuluje pod adresem Ministra Przemysłu Maszynowego podjęcie wysiłków zmierzających do rozpoczęcia produkcji tego typu gramofonu.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Komisja wnosi o rozważenie możliwości obniżenia dotychczasowych cen płyt oraz częstszego stosowania przeceny.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Na tym samym posiedzeniu odczytany został list Ministra Łączności wystosowany w dniu 20 lutego br. do przewodniczącego Komisji Kultury i Sztuki, a dotyczący kroków podjętych przez resort łączności w sprawie dalszego usprawnienia służby doręczeń w miastach i na wsi, szczególnie w zakresie terminowego doręczania prenumerowanej prasy. (Problem ten wiąże się z rozpatrzeniem przez Komisję w dniu 25 stycznia br. - por. BPS)533/IV kad. - zakresu i form kolportażu prasy w Polsce/.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Minister Łączności informuje, że w celu usprawnienia służby doręczeń stworzone zostały odpowiednie warunki organizacyjne i ekonomiczne, a w szczególności przesunięte zostały do dyspozycji naczelników lokalnych urzędów pocztowo-telekomunikacyjnych odpowiednie środki i uprawnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Z uwagi na szczególne trudności występujące na terenach wiejskich przy pozyskiwaniu odpowiednich kandydatów do służby doręczeń, naczelnicy urzędów pt. upoważnieni zostali do stosowania różnych form i rozwiązań w organizacji doręczeń na obsługiwanym obszarze. W szczególności do takich form zaliczyć należy dopuszczoną możliwość zatrudniania doręczycieli w niepełnym wymiarze godzin w większych wsiach; doręczycielom tym byłyby dowożone przesyłki i prasa celem doręczenia adresatom.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W uzasadnionych przypadkach dopuszczone zostało również tworzenie - poza siedzibą urzędu pt. - pośrednictw pocztowo-telekomunikacyjnych z tym, że pośrednik taki wykonywać będzie również na wyznaczonym obszarze obowiązki doręczyciela.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Na doręczycieli i pośredników powinny być dobierane osoby posiadające podstawowe źródło utrzymania oraz cieszące się zaufaniem ludności, którą będą obsługiwać. Minister Łączności informuje, że celem skuteczniejszego pozyskiwania odpowiednich kandydatów zwrócił się do przewodniczących wojewódzkich rad narodowych z prośbą o zalecenie prezydiom gromadzkich rad narodowych udzielenia pomocy w tym zakresie miejscowym urzędom pt.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Pomoc ze strony prezydiów GRN będzie miała istotne znaczenie dla zapewnienia ludności sprawnej obsługi doręczycielskiej jak i terminowego kolportażu prenumerowanej prasy.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W związku z otrzymanym listem Ministra Łączności Komisja uznała za zbędne uchwalenie w tej sprawie dezyderatu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00032-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00032-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..277dab1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00032-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00032-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 32/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 32/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:32</note>
+        <note type="sessionNo">32</note>
+        <date>1968-03-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00032-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00032-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b1cd268
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00032-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,22 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 28 marca 1968 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła i uchwaliła rządowe projekty ustaw: o bibliotekach oraz o zezwoleniach na publiczną działalność artystyczną, rozrywkową i sportową.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Komisja przyjęła uchwałę następującej treści:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">„Sejmowa Komisja Kultury i Sztuki stwierdza z ubolewaniem, że inscenizacja „Dziadów” w Teatrze Narodowym w Warszawie stała się pretekstem do wrogich i nieodpowiedzialnych demonstracji. W tej sytuacji Ministerstwo Kultury i Sztuki było zmuszone zawiesić dalsze przedstawienie.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Ten sam pretekst posłużył części członków Warszawskiego Oddziału Związku Literatów Polskich do zwołania nadzwyczajnego zebrania. Na zebraniu tym niektórzy literaci, znani ze swej opozycyjnej i demagogicznej postawy, wystąpili z nieodpowiedzialnymi atakami na politykę kulturalną Polski Ludowej. Wspomniani literaci forsowali przede wszystkim pogląd o rzekomym regresie kultury w Polsce budującej socjalizm.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Piętnujemy tendencyjny fałsz tego rodzaju „poglądów”, służą one bowiem tylko imperialistycznym ośrodkom antypolskiej propagandy.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Jest faktem bezspornym, że w ciągu 23 lat socjalistycznego rozwoju naszego kraju dokonał się i dokonuje wszechstronny rozkwit kultury i sztuki narodowej we wszystkich dziedzinach.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Komisja Kultury i Sztuki stwierdza, że wichrzyciele różnego autoramentu, wśród których znaleźli się, niestety, również ludzie ze środowisk kulturalnych i naukowych podburzali zapalną i niedoświadczoną młodzież studencką do wystąpień i demonstracji na wyższych uczelniach, co przyniosło szkody samej studenckiej młodzieży i naszemu społeczeństwu.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Przemówienie I Sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Władysława Gomułki na spotkaniu z aktywem partyjnym Stolicy wszechstronnie i wnikliwie naświetliło inspirację, źródło i charakter niedawnych wydarzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja Kultury i Sztuki solidaryzuje się w pełni z wystąpieniem Władysława Gomułki, który wyraził stanowisko narodu polskiego.” Relację z przebiegu obrad Komisji nad projektami ustawy podamy w kolejnym biuletynie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00033-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00033-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..41d6187
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00033-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00033-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 33/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 33/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:33</note>
+        <note type="sessionNo">33</note>
+        <date>1968-03-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00033-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00033-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..fcd16a2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00033-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak podaliśmy w poprzednim biuletynie (BPS nr 560)IV/, Komisja Kultury i Sztuki, obradująca w dniu 28 marca 1968 r. pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła rządowe projekty ustaw: o bibliotekach oraz o zezwoleniach na publiczną działalność artystyczną, rozrywkową i sportową.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu Zygmuntem Garsteckim i dyrektorem generalnym - Stanisławem Witoldem Balickim, Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego z podsekretarzem stanu - Włodzimierzem Michajłowem, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Urzędu Rady Ministrów, Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki oraz Centralnego Instytutu Informacji Naukowo-Technicznej NOT.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Komisja uczciła pamięć zmarłego w dniu 24 br. członka Komisji - posła Bolesława Drobnera. Wspomnienie pośmiertne wygłosił przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kaliszewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Dyskusję nad rządowym projektem ustawy o bibliotekach rozpoczęło wystąpienie podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunta Garsteckiego, który stwierdził:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Długi okres przygotowywania tego projektu tłumaczy się tym, iż wymagał on szerokiego omówienia, uzgodnienia oraz przedstawienia do dyskusji zainteresowanym instytucjom. Resort kultury wyraża podziękowanie za współdziałanie przy opracowywaniu problematyki bibliotekarstwa Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich i Związkowi Zawodowemu Pracowników Kultury. Projekt jest doskonałym aktem potwierdzającym troskę władz Polski Ludowej o sprawy kultury. Wchodzi ta ustawa na warsztat właśnie wtedy, gdy głosi się poglądy o zagrożeniu kultury polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Bibliotekarstwo polskie położyło ogromne zasługi w rozwoju kultury, popularyzacji i upowszechnienia książki, w którym to zakresie zasłużyła się także kadra bibliotekarzy polskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Sprawozdanie podkomisji, w skład której wchodzili posłowie: Roman Kaczmarek (SD), Eugenia Błajszczak (bezp.) i Maria Lipka (ZSL) oraz przedstawiciele sejmowej Komisji Oświaty i Nauki - posłowie: Zuzanna Kościjańska (bezp.) i Władysław Kuszyk (PZPR) przedstawił poseł Roman Kaczmarek.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W roku 1963 Ministerstwo Kultury i Sztuki rozesłało projekt ustawy o bibliotekach do szerokiej dyskusji. Wypowiadali się w niej bibliotekarze, szczególnie przedstawiciele bibliotek naukowych, ogólnych i centralnych. Być może dyskusja ta nie objęła szeregu bibliotek terenowych, np. gromadzkich, choć z drugiej strony reprezentowały je instancje wyższe. W ciągu tej kadencji u progu każdego roku Komisja zapytywała resort w sprawie projektu ustawy o bibliotekach, w sprawie perspektyw jakie ten projekt przyniesie. Obecny projekt ustawy charakteryzuje się tym, że petryfikuje stan współczesny bibliotekarstwa i obowiązywać będzie przez długi okres czasu. Dynamiczny rozwój bibliotekarstwa polskiego doprowadzi prawdopodobnie do konieczności dokonania zmian ustawodawczych w ciągu następnych kilkunastu lat.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Historia ustawodawstwa dotyczącego bibliotek datuje się w Polsce od okresu międzywojennego, kiedy to w latach dwudziestych /rok 1924, 1927, 1928) a później w r. 1934 i 1936 wnoszono do Sejmu projekty ustaw w tej sprawie i podnosiły się liczne głosy na temat potrzeby ustawy o bibliotekach. Władze państwowe nie dały wówczas swej akceptacji tej ważnej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Przypomnieć należy, iż Polska Ludowa już w pierwszych latach powojennych rozwiązała ten problem na drodze ustawodawczej. Uchwalono w roku 1945 dekret o bibliotekach. Był to dekret określający, że biblioteki uznaje się za mienie narodowe i kulturalne powołane do służenia całemu narodowi. Dalej dekret określał co to są zbiory biblioteczne i jakim celom one służą. Dekret przewidywał też utworzenie Rady Bibliotecznej. To ostatnie postanowienie nie zostało jednak w praktyce zrealizowane. Dobrze się stało, że obecna ustawa wprowadza radę biblioteczną, jaką jest Państwowa Rada Biblioteczna.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Dekret z 1946 r. stworzył podstawy szerokiego rozwoju bibliotekarstwa, co doprowadziło do tego, że obecnie w Polsce istnieje 50 tys. bibliotek posiadających w swoich zbiorach 180 mln woluminów.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Dynamiczny rozwój bibliotekarstwa spowodował, iż przepisy dekretu stały się nieaktualne i niewystarczające. Uzupełniało je szereg aktów prawnych. Ta sytuacja doprowadziła do konieczności uregulowania prawnego spraw związanych z bibliotekarstwem w jednolitym akcie prawnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W przygotowywaniu obecnego projektu ustawy o bibliotekach udział wzięło Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, szczególnie w dyskusji z roku 1967 oraz prasa.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Bardzo istotnym wkładem do opracowania obecnego projektu ustawy stała się dyskusja na zjeździe jubileuszowym bibliotekarzy polskich (r. 1968). W dyskusji tej zajęto się szczególnie problemami formowania zbiorów, wymiany międzybibliotecznej oraz informacji naukowej i dokumentacji technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W pracach podkomisji szeroko brali udział przedstawiciele resortu kultury i Polskiej Akademii Nauk. Co do resortu oświaty, stanowiska w sprawach interesujących obydwa resorty zostały już wcześniej uzgodnione. Projekt ustawy został już wcześniej przekonsultowany z przedstawicielami bibliotek. Na ostatnie posiedzenie podkomisji, Zarząd Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich złożył wnioski i poprawki, które podkomisja po rozpatrzeniu włączyła do uwag przedstawionych posłom.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Podkomisja stwierdza, że projekt ustawy stwarza perspektywy rozwoju bibliotekarstwa oraz koordynuje kierownictwo nad pracą bibliotek wszystkich typów. W projekcie ustawy uwzględniono sytuację prawną wszystkich typów i szczebli bibliotek.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Projekt ustawy obejmuje m.in. także biblioteki prywatne np. gmin wyznaniowych, które dotychczas mają charakter instytucji zamkniętych. Projekt ustawy przewiduje możliwości korzystania z nich bądź stwierdzenia jakie zawierają one zbiory.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Rolę wiodącą w zakresie bibliotekarstwa projekt ustawy przyznaje Bibliotece Narodowej. Projekt ustawy omawia problemy sieci bibliotek, wymiany i wypożyczeń międzybibliotecznych, zajmuje się także bibliotekami publicznymi, uniwersyteckimi, szkolnymi, pedagogicznymi i związkowymi, fachowymi i prywatnymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Problem bibliotekarstwa jest problemem nurtującym dzisiaj całe bibliotekarstwo światowe, a w krajach socjalistycznych sprawa ta jest szczególnie żywa. Projekt ustawy o bibliotekach staje się jednym z ogniw polskich tradycji bibliotekarskich, datujących się od okresu Komisji Edukacji Narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Mieczysław Grad (ZSL), Roman Kaczmarek (SD), Stanisław Kaliszewski (SD), Wincenty Kraśko (PZPR) oraz przedstawiciel Centralnego Instytutu Informacji Naukowo-Techniczne NOT - Antoni Leszczyk; dodatkowych wyjaśnień udzielili: radca prawny w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Edward Drabienko i podsekretarz stanu w tym Ministerstwie - Zygmunt Garstecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W dyskusji stwierdzono, że projekt ustawy odpowiada potrzebom i obecnemu stanowi bibliotek, gwarantując dalszy ich prawidłowy rozwój. Podkreślano, że projekt ten został pozytywnie przyjęty w środowisku bibliotekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Poruszano m.in. problem powiązania sieci bibliotek z siecią informacji naukowo-technicznej i ekonomicznej; problem ten znajdujący tylko ogólne odzwierciedlenie w projekcie ustawy, powinien być skonkretyzowany w przepisach wykonawczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Wiele uwagi poświęcono rozwijaniu przez biblioteki gromadzkie i punkty biblioteczne działalności kulturalnej na danym terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Komisja przyjęła projekt ustawy o bibliotekach z poprawkami natury redakcyjnej zaproponowanymi przez podkomisję.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Komisja wybrała na sprawozdawcę projektu ustawy na plenarne posiedzenie Sejmu posła Romana Kaczmarka (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Projekt ustawy o zezwoleniach na publiczną działalność artystyczną, rozrywkową i sportową zreferował dyrektor generalny w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Stanisław Witold Balicki.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Polityka kulturalna naszego państwa jest realizowana poprzez wszystkie formy działalności kulturalnej i oświatowo-wychowawczej, prowadzonej nie tylko przez zawodowców, ale i przez ruch amatorski. Projekt ustawy o zezwoleniach na publiczną działalność artystyczną, rozrywkową i sportową ma na celu zabezpieczenie odpowiedniego poziomu wszystkich tego rodzaju imprez.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W 1967 r. teatry i zespoły muzyczne zrealizowały 48 194 tys. imprez, estrady - 43 tys., zespoły artystyczne pieśni i tańca - 200 tys., kino - 1 400 tys. seansów. Skala tej działalności jest więc ogromna, stąd troska, aby była ona prowadzona przez osoby o wysokich kwalifikacjach moralnych, zawodowych i politycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Nie jest obojętne jaki ma być program imprezy i kto ma w niej występować. Każdy widz ma prawo żądać, aby program imprezy odpowiadał zapowiedzi. Zgodność zapowiedzi z faktycznym programem imprezy zabezpieczyć ma właśnie omawiana ustawa.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Ważnym problemem jest zapewnienie odpowiednich warunków higieny i bezpieczeństwa zarówno widzów jak i wykonawców. Przepisy projektowanej ustawy regulują także i tę sprawę.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Ogólnie więc stwierdzić można, iż przedstawiony Komisji projekt ustawy zabezpiecza publiczną działalność artystyczną, rozrywkową i sportową tak od strony ideowo-artystycznej i fachowej, jak i od strony prawidłowych warunków.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Projekt tej ustawy, opracowany w Ministerstwie Kultury i Sztuki przekonsultowany został ze wszystkimi instytucjami, których dotyczy.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Sprawozdawcą podkomisji, która szczegółowo rozpatrywała projekt ustawy, był poseł Ryszard Hajduk (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">W skład podkomisji wchodzili ponadto posłowie: Krystyna Marszałek Młyńczyk (SD) i Barbara Pstrągowska (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Maria Lipka (ZSL), Bohdan Czeszko (PZPR), Stanisław Kaliszewski (SD), Witold Lassota (SD), Marian Kubicki (ZSL), Wincenty Kraśko (PZPR), Stanisław Mojkowski (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: radca prawny w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Edward Drabienko, dyrektor generalny w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Stanisław Witold Balicki oraz zastępca dyrektora Departamentu Wychowania Fizycznego i Sportu w GKKFiT - Jerzy Łysakowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W toku dyskusji wątpliwości wzbudził przepis zakazujący działalności rozrywkowej wkraczającej w dziedzinę hypnotyzmu i sugestii. Przepis ten postanowiono skreślić, wychodząc z założenia, iż określenie „sugestia” nie jest jasne i może powodować niezgodne z intencją ustawodawcy interpretacje, natomiast zakaz działalności wkraczającej w dziedzinę hypnotyzmu mieści się w ogólnych przepisach ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Rozważano również celowość rozszerzenia katalogu rodzajów działalności rozrywkowej zakazanych przez ustawę na imprezy podżegające do wojny, krzewiące rasizm itp. Stwierdzono jednak, iż zakazy takie także mieszczą się w ogólnych przepisach ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Dyskutowane były sprawy kultury i zachowania się widzów na imprezach sportowych i estradowych. Postulowano wzmożenie ochrony porządku na tych imprezach przez organizatorów i organy porządku publicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Wskazywano na konieczność zaostrzenia odpowiedzialności organizatorów imprez artystycznych i sportowych w takich przypadkach, gdy nie dotrzymują zobowiązań dotyczących zapowiedzianych w afiszach występów określonych wykonawców.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Wskazywano również na potrzebę uregulowania sprawy wydawania zezwoleń na imprezy organizowane w uzdrowiskach, jak również na działalność artystyczną prowadzoną przez organizacje społeczne tego typu co kółka rolnicze; podnoszono też sprawę celowości opodatkowania działalności artystycznej organizacji społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Komisja przyjęła projekt ustawy o zezwoleniach na publiczną działalność artystyczną, rozrywkową i sportową wraz z poprawkami przedstawionymi przez podkomisję i wniesionymi w toku dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Komisja wybrała na sprawozdawcę projektu ustawy na plenarne posiedzenie Sejmu posła Ryszarda Hajduka (PZRR).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00034-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00034-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..856a3c2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00034-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00034-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 34/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 34/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:34</note>
+        <note type="sessionNo">34</note>
+        <date>1968-05-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBohdanCzeszko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bohdan Czeszko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaBłajszczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Błajszczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławGrad" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Grad</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławLorentz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Lorentz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom - poseł Ryszard Hajduk (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00034-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00034-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..34b451d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00034-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,109 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 29 maja 1968 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Ryszarda Hajduka (PZPR) i Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła działalność i repertuar teatrów muzycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z Ministrem - Lucjanem Motyką, Ministerstwa Finansów i Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz wicedyrektor Zespołu NIK - Jerzy Krawczyk.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerne materiały Informacyjne opracowane na piśmie przez Ministerstwo Kultury i Sztuki oraz Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o działalności i repertuarze teatrów muzycznych przedstawił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMieczysławGrad">W imieniu podkomisji DS. oper, filharmonii i instytucji muzycznych koreferat przedstawił poseł Stanisław Kaliszewski (SD):</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMieczysławGrad">Podkomisja zaznajomiła się z działalnością instytucji i teatrów muzycznych w Poznaniu, Wrocławiu i Łodzi. Główną uwagę podkomisja zwróciła na teatry operowe zarówno z uwagi na ich wysoką rangę w kulturze, jak i też ze względu na bardzo znaczne środki, jakie państwo na utrzymanie tych placówek przeznacza. Podkomisji chodziło przede wszystkim o zbadanie czy środki te są racjonalnie i celowo wykorzystywane z pożytkiem dla upowszechniania kultury muzycznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMieczysławGrad">W ciągu ostatnich lat obserwuje się duży rozwój oper i teatrów muzycznych w Polsce. Sytuacji w tej dziedzinie nie można nawet porównywać ze stanem sprzed wojny, kiedy do mieliśmy jeden tylko stały teatr operowy w Poznaniu, a opery warszawska i lwowska przeżywały kryzys i miały zagrożoną egzystencję.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełMieczysławGrad">Kierunek polityki repertuarowej charakteryzujący się preferowaniem oper polskich należy uznać za słuszny. Ten repertuar znajduje sobie najwięcej zwolenników. Postulować należałoby śmielsze rozszerzanie go, obok Moniuszki, o pozycje Różyckiego, Żeleńskiego i innych polskich kompozytorów.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełMieczysławGrad">Zastrzeżenia może budzić w niektórych teatrach operowych preferowanie pozycji nowoczesnych, bardzo wyszukanych o trudnej, a często udziwnionej szacie dźwiękowej; nie przemawiają one bowiem do szerokiego odbiorcy. Przy tym ranga artystyczna części tych spektakli nie jest dostatecznie wysoka. Zrozumiałe, że nie można zamykać drogi poszukiwaniom i eksperymentowaniu, jednakże kierunek ten nie może przeważać w repertuarze naszych oper, gdzie podstawą musi być repertuar klasyczny, mający największą frekwencję i najlepiej przygotowujący widza do poznania tego gatunku teatru.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełMieczysławGrad">Repertuar klasyczny o wysokiej wartości muzycznej (Verdi, Czajkowski, Moniuszko itp.), to jest właśnie repertuar ambitny, jeśli jest wykonywany na wysokim poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełMieczysławGrad">Komisja Kultury i Sztuki, przy okazji rozpatrywania problemu kształcenia kadr artystycznych, zwracała uwagę na niedorozwój kształcenia reżyserów dla teatrów muzycznych. Stan ten odbija się ujemnie na poziomie teatrów operowych, gdyż wobec braku specjalistów w tej dziedzinie angażuje się przygodnych reżyserów, chyba mających mało wiedzy w dziedzinie opery lub hołdujących za daleko posuniętej tendencji do zmian koncepcji kompozytora.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełMieczysławGrad">W rezultacie reżyseria w wielu spektaklach rozmija się z muzyką. Przykładem może tu być wystawienie „Eugeniusza Oniegina” w Teatrze Wielkim, gdzie reżyser nie liczył się ani z Puszkinem, ani z Czajkowskim.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełMieczysławGrad">Zbyt odbiegająca od koncepcji kompozytora reżyseria uniemożliwia gościnne występy, które stanowią zawsze poważny bodziec artystyczny zarówno dla wykonawców jak i dla widzów. Tych występów - zarówno solistów zagranicznych, jak i krajowych - jest za mało.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełMieczysławGrad">Przy reżyserii wielu spektakli operowych daje się odczuć maniera, wynikająca z poszukiwania nowych rzekomo „twórczych” rozwiązań, charakteryzująca się za daleko posuniętą statycznością (ustawienie chóru i statystów w nieruchome zgrupowania). Są jednak i inne spektakle, jak np. wrocławska inscenizacja „Manon Lescaut”, której reżyser ożywił scenę, a scenograf wprowadził wiele światła, bogatą gamę kolorów.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełMieczysławGrad">Obok braku reżyserów muzycznych, rysuje się u nas niebezpieczeństwo niedoboru wartościowych dyrygentów operowych. Młodzi dyrygenci niechętnie zdobywają tę specjalizację. Konieczne jest stworzenie tu odpowiednich bodźców.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełMieczysławGrad">Jest faktem, że teatry muzyczne z racji swej struktury są bardzo kosztowne. Wydaje się jednak niezbędne śmielsze szukanie oszczędności, likwidowanie przerostów wydatków, jakie występują w dziedzinie scenografii, kostiumów itp. W wielu krajach przyjął się zwyczaj przekazywania zarówno dekoracji, jak i kostiumów z teatru do teatru z chwilą, gdy dana opera schodzi z afisza. U nas jest tendencja do tworzenia przeładowanych magazynów przeróżnych rekwizytów w każdym teatrze operowym, mimo iż nie są one już używane.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełMieczysławGrad">Nie negując potrzeby nowych przekładów, by oczyścić je od różnych dziwolągów, wydaje się, że nie jest potrzebne zamawianie do każdego wystawienia opery nowego przekładu, zwłaszcza iż do komisji kwalifikującej przekłady wchodzą osoby, które same dokonują tych przekładów. Trzeba stworzyć bibliotekę przekładów zakwalifikowanych dla ogółu teatrów. Niektóre teatry operowe mają też tendencję do zbędnych przeróbek instrumentacyjnych partytur, które to przeróbki są bardzo kosztowne.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełMieczysławGrad">Zastrzeżenia budzi poziom naszej wokalistyki. Zbyt często w naszych uczelniach zdarzają się wypadki, że kształcone w naszych uczelniach głosy tracą barwę, siłę dźwięku.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełMieczysławGrad">W życiu operowym naszego kraju główna uwaga koncentruje się na Teatrze Wielkim Opery i Baletu w Warszawie. Ta reprezentacyjna polska placówka operowa, której budowa pochłonęła znaczne sumy, osiąga rezultaty niewspółmierne do oczekiwanych. Na tej sytuacji w sposób istotny zaważył brak koncepcji repertuarowej. Teatr tej rangi powinien pracować w oparciu o repertuar planowany z wyprzedzeniem co najmniej 2-letnim. Trzeba zwrócić uwagę na fakt, iż Teatr Wielki miałby obecnie 100-procentową frekwencję, gdyby nie to, że niektóre pozycje operowe nie osiągają pełnej frekwencji, choć ich wystawianie jest uzasadnione potrzebą wprowadzania takich pozycji na scenę reprezentacyjną.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełMieczysławGrad">Jak poinformowano podkomisję, w przygotowaniu są decyzje dotyczące przekazania kilku teatrów, w tym Teatru Wielkiego oraz Filharmonii Narodowej, z bezpośredniego zarządzania przez resort kultury i sztuki - Stołecznej Radzie Narodowej. Podkomisja wyraża obawę, że placówkom tym mającym znaczenie ogólnonarodowe i reprezentacyjne przekazanie w gestię rady narodowej nie wyjdzie na dobre. Stołeczna Rada Narodowa nie dysponuje bowiem ani dostatecznymi środkami, ani odpowiednią kadrą do kierowania tak ważnymi instytucjami muzycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełMieczysławGrad">Na pytania posłów: Marii Lipki (ZSL), Mieczysława Grada (ZSL), Bohdana Czeszko (PZPR), Mariana Kubickiego (ZSL), Teresy Król (ZSL), Barbary Pstrągowskiej (ZSL) i Krystyny Marszałek-Młyńczyk (SD) odpowiedzi udzielił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka, który stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełMieczysławGrad">Daleko posunięta unifikacja scenografii czy reżyserii spektakli operowych jest wprawdzie czynnikiem ułatwiającym wybitnym artystom wyjazdy na gościnne występy, ale ogranicza twórczą kreację przedstawienia. W tej dziedzinie prezentowane są różnorodne koncepcje. I tak np. we Włoszech panującą jest koncepcja prezentowania głośnych artystów, dla których scenografia i reżyseria opery są tylko tłem, gdy natomiast u nas dominuje tendencja do całościowego prezentowania zespołu, którego zbiorowy wysiłek i wkład artystyczny składają się na całość spektaklu. Wydaje się jednak konieczne szukanie rozsądnego kompromisu między tymi dwiema koncepcjami.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełMieczysławGrad">Zadaniem komisji repertuarowej i librett operowych jest dokonywanie przeglądu tłumaczeń i opiniowanie ich wartości artystycznej dysponujemy szeregiem starych, XIX-wiecznych przekładów, trudnych obecnie do przyjęcia, nieraz rażących błędami językowymi. Chodzi o stworzenie biblioteki ambitnych literacko tłumaczeń. Teksty przyjęte przez te komisje traktuje się jako jednolite i obowiązujące wszystkie teatry. W proporcji do ogólnych wydatków na sceny operowe - środki przeznaczane na te tłumaczenia są zresztą niewielkie.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełMieczysławGrad">Decyzje dotyczące przekazania kilku placówek teatralnych podporządkowanych dotychczas bezpośrednio Ministerstwu Kultury i Sztuki - w gestię rad narodowych, nie powinny budzić zastrzeżeń. Proces decentralizacji przekazywania uprawnień, kompetencji i środków posunięty jest u nas bardzo daleko. Pozostawienie w gestii resortu 4 placówek wymaga utrzymania w resorcie specjalnej wieloosobowej komórki zarządzania tymi teatrami. Jest to sprzeczne z rolą i zadaniami resortu wyrażającymi się w nowym jego statucie. Należy pamiętać, że podporządkowanie teatru radzie narodowej nie oznacza, iż przestaje on mieć rangę ogólnokrajową. Ranga i rola teatru nie zależą od tego w czyjej znajduje się on gestii. Naturalnie, resort ze swej strony nadal będzie udzielać tym instytucjom daleko idącej pomocy i czuć się odpowiedzialny za ich poziom. Sprawa przyznawania specjalnych uprawnień emerytalnych niektórym grupom artystów znalazła swoje rozwiązanie nie w drodze odrębnych aktów prawnych, lecz rozpatrywania indywidualnych wniosków Ministra Kultury i Sztuki, które następnie załatwia Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełMieczysławGrad">W hierarchii spraw, które rozwiązywać muszą rady narodowe, potrzeby kultury nie uzyskują priorytetu. Resort nie ma możliwości bezpośredniego ingerowania, może tylko postulować, pomagać radom. Faktem jest, że udział wydatków na kulturę w ogólnych limitach finansowych rad narodowych spada. Przy opracowywaniu wstępnych projektów następnej 5-latki, resort w porozumieniu z radami narodowymi dokonuje rejestracji potrzeb i przygotowuje pewne wnioski.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełMieczysławGrad">Przekazywanie przez teatry operowe wykorzystanych kostiumów nie jest łatwe do przeprowadzenia. Pewne pozycje utrzymują się w repertuarze teatrów operowych przez wiele lat. W tym czasie kostiumy niszczeją, a ponieważ ze względów oszczędnościowych, wykonywane są z nie najlepszych surowców (co na wielkiej scenie jest trudno dostrzegalne), nie znajdują w zespołach terenowych chętnych nabywców. Nie oznacza to jednak, że w gospodarce dekoracjami i kostiumami wszystko już zostało zrobione, że nie kryją się tam poważne rezerwy oszczędności.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełMieczysławGrad">W celu zabezpieczenia artystom operowym możliwości częstszego występowania, jako że nie w każdym repertuarze znaleźć można dla nich rolę - resort uważa, że celowe jest organizowanie przy operach zespołów kameralnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełMieczysławGrad">Badania frekwencji wskazują, że nowoczesne opery nie są atrakcyjnymi spektaklami, dla przeciętnego widza, który lepiej odbiera i rozumie muzykę klasyczną. Nie można jednak zamykać dostępu na sceny operom nowoczesnym; za ich wystawianiem przemawia wiele argumentów, m.in. stworzenie zachęty dla twórców nowoczesnej muzyki; jest to też forma kształcenia śpiewaków i muzyków, forma, której potrzebę sami artyści doceniają. Dążyć jednak należy do zachowania właściwych proporcji i umiaru w tym eksperymentowaniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławKaliszewski">W związku z odpowiedzią Ministra Kultury i Sztuki niezbędne jest wyjaśnienie, że pytającym chodziło przede wszystkim o to, by dzieła muzyczne nie były wypaczane przez reżyserów, by zachować kształt nadany utworowi przez kompozytora. Nie oznacza to oczywiście rezygnacji z unowocześniania inscenizacji klasycznych dzieł operowych. Pozytywnymi przykładami możliwości takiego unowocześnienia były inscenizacje „Aidy” i „Cyganerii” w Teatrze Wielkim w Warszawie czy „Tosci” w Łodzi.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławKaliszewski">Nie kwestionując prawa do eksperymentu trzeba jednak stwierdzić, że supernowoczesny repertuar jest na ogół mało komunikatywny. Stąd konieczność zachowania właściwych proporcji pomiędzy najnowszymi i klasycznymi dziełami.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławKaliszewski">Nikt nie ma nic przeciwko uaktualnianiu przekładów libretta opery. Źle jednak jest, jeśli dla każdej opery powstaje kilka przekładów, jeśli w skład zespołów kwalifikujących przydatność przekładów wchodzą również zainteresowani tłumacze, jak to wynika z materiałów pokontrolnych NIK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Odwiedzając teatry operowe w Poznaniu i Łodzi, członkowie podkomisji mieli możność bliższego przyjrzenia się panującym tam warunkom pracy.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełEugeniaBłajszczak">W Poznaniu teatr operowy ma zaplecze zupełnie nieprzystosowane do potrzeb, co odbija się ujemnie na przechowywaniu rekwizytów i kostiumów oraz na stanie bezpieczeństwa i higieny pracy. Rozszerzenie powierzchni magazynowej jest tam inwestycją bardzo potrzebną.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Poważnym mankamentem nowo wybudowanego gmachu opery w Łodzi jest brak stołówki w tej placówce zatrudniającej kilkaset osób. Nie zastąpi jej zwykły bufet teatralny. Był wypadek zemdlenia tancerki po opuszczeniu kurtyny, przy czym okazało się, że w krótkiej przerwie pomiędzy długotrwałymi próbami a rozpoczęciem spektaklu nie miała ona możliwości spożycia na miejscu żadnego posiłku; stąd jej osłabienie i omdlenie.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełEugeniaBłajszczak">W Poznaniu członkowie podkomisji obejrzeli przedstawienie „Damy Pikowej”. Spektakl ten przygotowany był na pokaz we Włoszech - w Genui. Zdaniem posłów, ten unowocześniony spektakl był uboższy w wyrazie i barwie, zatracił właściwe tej operze walory. Wydaje się konieczne, aby przy planowaniu pokazów za granicą uwzględniać wymogi obcego widza, zwłaszcza, że chodzi o Włochy, kraj mający dawne i bardzo bogate tradycje w tej dziedzinie sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Przedstawienia abonamentowe w operach dla młodzieży szkolnej odgrywają dużą rolę w przyswajaniu sztuki. Szerzej należałoby też udostępniać młodzieży takie przedstawienia w teatrach. Często jednak posyłanie młodzieży do opery czy teatrów traktuje się jako pewien obowiązek, konieczny do spełnienia w szkole. Jest wielkie pole do oddziaływania przez pedagogów na właściwy odbiór przez młodzież sztuki teatralnej; na przygotowanie jej do rozumienia sztuki. Ministerstwo Kultury i Sztuki powinno również wpłynąć na poprawę sytuacji, jaka istnieje w tej dziedzinie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławLorentz">W związku z zamierzeniami dalszej decentralizacji, której miałyby podlegać i takie placówki jak Teatr Wielki w Warszawie, czy Teatr Słowackiego w Krakowie, trzeba z całym naciskiem podkreślić, że ze względu na ich znaczenie dla całokształtu życia kulturalnego kraju - takie placówki jak Teatr Wielki Opery i Baletu w Warszawie, czy Teatr Słowackiego w Krakowie powinny pozostawać w gestii centralnej.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławLorentz">Otwartym problemem pozostaje zabezpieczenie emerytalne dla niektórych instrumentalistów i członków baletu, u których po przepracowaniu w zawodzie określonej ilości lat następuje całkowite wyczerpanie sprawności jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Sprawa ta powinna znaleźć jakieś generalne rozwiązanie.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStanisławLorentz">Sprawą o najważniejszym znaczeniu jest wielkość nakładów na inwestycje kulturalne. Wydatki na ten cel są oczywiście uzależnione od naszych możliwości gospodarczych, od konieczności zaspokajania innych, nie mniej ważnych potrzeb. Ale nie do przyjęcia jest argument, że budowa Teatru Wielkiego w Warszawie pochłonęła tak wielkie kwoty, że nie starczyło już na wiele innych inwestycji; budowa tego teatru pochłonęła istotnie wielkie sumy, jednak wydatek ten rozłożony na kilkanaście lat trwania budowy, nie stanowił tak wielkiej pozycji w budżetach rocznych, aby usprawiedliwiało to pomijanie innych inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełStanisławLorentz">Kwestia kostiumów teatralnych nie jest tak prosta jak by się wydawało. Jest to zagadnienie właściwego ich gromadzenia. Słynne były np. w świecie magazyny kostiumów dawnej opery warszawskiej. Trzeba dokonywać selekcji ale w sposób przemyślany. Nie wolno dopuszczać do tego rodzaju przypadków jak ten, który miał miejsce w muzeum w Łańcucie, gdzie z myślą o „uekonomicznieniu” rozproszona została i nie jest już do odtworzenia unikalna kolekcja XVIII-wiecznych kostiumów teatralnych.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełStanisławLorentz">Zjawiskiem, które cieszy, są powstające w różnych miastach kameralne zespoły muzyczne o wysokim poziomie artystycznym. Te spośród nich, które działają w oparciu o zespoły orkiestrowe, mają zapewniony byt, inne natomiast tych warunków nie posiadają. Sprawą tą należy się zainteresować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBohdanCzeszko">Ogólne nakłady państwa na kulturę nie starczają na zaspokojenie wszystkich, niekiedy nawet palących potrzeb. Ale pamiętać musimy, że z pewnymi instytucjami teatralnymi - a należy do nich m.in. Teatr im. Słowackiego w Krakowie - związana jest tradycja narodowa, są one symbolami kultury narodowej i nikt nie zdejmie z nas odpowiedzialności za nieutrzymanie przy życiu tych symboli. Dlatego resort powinien poczynić wszelkie kroki, aby takiej groźbie zapobiec. Inwestycje przesuwa się ciągle na dalsze lata, a dewastacja postępuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMarianKubicki">Tendencje do ograniczania wydatków na cele kultury obserwuje się codziennie w radach narodowych. Powstaje pytanie, jak resort stara się przeciwdziałać temu zjawisku.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMarianKubicki">Na inwestycje teatralne ma się przeznaczyć w następnej 5-latce 940 mln zł. Suma to wielka, jednakże niedostateczna w stosunku do potrzeb. Obok teatrów krakowskich, katastrofalna jest np. sytuacja teatru lubelskiego; teatr ten ma znaczenie historyczne jako pierwszy teatr powstały w Polsce Ludowej, ponadto służyć ma dużemu miastu.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMarianKubicki">Trzeba położyć większy nacisk na sprawy struktury socjalnej młodzieży w wyższej szkole teatralnej i w szkołach muzycznych. Decydują tu oczywiście uzdolnienia i predyspozycje; posiada je również młodzież pochodzenia robotniczego i chłopskiego, młodzież z tzw. prowincji, której trzeba umożliwić dostęp do szkół artystycznych. Wiąże się to zarówno ze stworzeniem warunków nauki na poziomie podstawowym i średnim, a więc z rozwojem sieci ognisk i szkół artystycznych w terenie, jak i z odpowiednią ilością miejsc w internatach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMariaLipka">Należałoby opracowywać długofalowe plany repertuarowe w oparciu o badania opinii widzów i plany te realizować. Nie może istnieć taka sytuacja, że przygotowywana pozycja repertuaru nie zostaje - jak wynika to z materiałów NIK - wystawiona dlatego, że zmieniło się kierownictwo teatru. Jeśli prace zostały zaawansowane, trzeba daną pozycję wystawić.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełMariaLipka">Ważnym zadaniem teatrów muzycznych jest również pozyskanie nowego widza. Nie jest prawdą, że np. młodzież wiejska nie interesuje się tym teatrem; dzieło muzyczne dociera do tej młodzieży, jest dla niej dużym przeżyciem. Dlatego celowe jest nasilenie wyjazdowych przedstawień, opery i operetki, jak i organizowanie przez związki zawodowe i inne organizacje masowego dowozu widzów do tych teatrów.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełMariaLipka">Nie wymaga też szerszego uzasadnienia potrzeba bardziej niż dotychczas systematycznego i częstszego dawania spektakli teatrów muzycznych w miejscowościach uzdrowiskowych i wczasowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełMariaLipka">W fatalnej sytuacji lokalowej znajdują się teatry muzyczne w Krakowie. Opera krakowska daje tylko kilkadziesiąt przedstawień rocznie, korzystając z pomieszczeń teatru dramatycznego wówczas, kiedy ten nie gra.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełMariaLipka">Trzeba pomóc władzom miejskim Krakowa w poprawie sytuacji tamtejszych teatrów. Wymaga tego interes 600-tysięcznej ludności tego miasta wraz z wielkim ośrodkiem nowohuckim i ogromnym ruchem turystycznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławKaliszewski">Obserwuje się dużą rozpiętość w wysokości kosztów realizacji tych samych spektakli w różnych teatrach. Tak duża rozpiętość nie jest niczym uzasadniona; celowe byłoby zbadanie przez Najwyższą Izbę Kontroli przyczyn tego stanu rzeczy. Duże rozpiętości występują również w zakresie stawek płaconych solistom w różnych teatrach.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStanisławKaliszewski">Nie są przekonujące argumenty o celowości przekazania Filharmonii Narodowej i Teatru Wielkiego w Warszawie w gestię Stołecznej Rady Narodowej. Stołeczna Rada ma i tak niemało kłopotów z teatrami obecnie jej podległymi. Wprawdzie wpływ opiekuńczy resortu na te dwie wielkie placówki nie był dostateczny, jednakże nie był on bez znaczenia. Powstaje pytanie, czy posunięciami decentralizacyjnymi ma być objęta też opera objazdowa i z jakiego tytułu miałaby ona podlegać Stołecznej Radzie - czy tylko dlatego, że znajduje się na terenie Warszawy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Jak słusznie podkreślano w dyskusji - najpoważniejszym problemem jest nierównomierność inwestycji w teatrach muzycznych, co wynika z określonych możliwości przydziału funduszów na cele kultury. Przy analizie wykonania planu i budżetu za okres poprzedni Komisja powróci do tego problemu i podda go bardziej wnikliwej ocenie.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">W kolejnym punkcie obrad Komisja omawiała sprawy bieżące.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">W związku z pytaniami posłów: Mariana Kubickiego (ZSL) i Jana Kaczora (ZSL) Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka udzielił wyjaśnień w sprawach: składu osobowego działalności Rady Kultury; realizacji podejmowanych przez Komisję w poprzednich okresach uchwał dotyczących zwłaszcza sytuacji w polskiej kinematografii i w niektórych szkołach artystycznych; zmian personalnych na stanowiskach kierowniczych w niektórych departamentach Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">W związku z tymi wyjaśnieniami przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kaliszewski stwierdził, że krytyczne uwagi i dezyderaty uchwalane przez Komisję nie zawsze były należycie brane pod uwagę przez resort. Dopiero ostatnio wyciągnięto np. wnioski z poważnych, niedomagań występujących w filmie i w niektórych szkołach artystycznych, mimo że na te niedomagania Komisja zwracała uwagę resortowi już dość dawno.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Doceniając trudności resortu wynikające ze skomplikowanego charakteru niezbędnych w tych dziedzinach poczynań, można było jednak oczekiwać bardziej energicznego i szybkiego zrealizowania postulatów Komisji w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Przewodniczący obradom - poseł Ryszard Hajduk (PZPR) wskazał, że wnioski, jakie powinna wyciągnąć Komisja dla siebie - to bardziej rygorystyczne egzekwowanie jej dezyderatów, to szersze korzystanie z pomocy Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące organizacji i kierunków pracy domów kultury. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 29 lutego br. (por. BPS Nr. 547) IV kad.). W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">- wydanie przepisów zobowiązujących zakłady pracy do ponoszenia świadczeń na rozwijanie działalności kulturalnej w miejscowościach, z których dojeżdża do pracy większa liczba pracowników;</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">- opracowanie przez Ministerstwo Kultury i Sztuki norm zatrudnienia w powiatowych domach kultury; normy te powinny być dostosowane do zróżnicowanych potrzeb i warunków działania PDK;</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">- zapewnienie domom kultury takich budżetów, które zabezpieczałyby podstawowe warunki ich pracy jak: płace, utrzymanie lokalu, minimum wydatków na różnego rodzaju pomoce, wyjazdy terenowe itd.; jest rzeczą pożądaną, by środki na działalność merytoryczną uzupełniane były, w miarę możliwości, również w ciągu roku budżetowego;</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">- zabezpieczenie każdemu powiatowemu domowi kultury środków lokomocji, co umożliwiłoby docieranie, do odległych od miasta powiatowego miejscowości.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">O DZIAŁALNOŚCI I REPERTUARZE TEATRÓW MUZYCZNYCH</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Kultury i Sztuki - Lucjana Motykę na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 29 maja 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Teatry muzyczne stanowią istotną część w całokształcie życia muzycznego, będącego czynnikiem ogólnego rozwoju kultury narodowej i jej prestiżu w świecie.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Bujny rozkwit kultury muzycznej w Polsce po wyzwoleniu znalazł również odbicie w działalności opery, baletu i operetki. Dzięki korzystnym warunkom stworzonym przez Polskę Ludową, dzięki niezbędnemu zwłaszcza w tym dziale kultury mecenatowi państwa, mogły powstać i intensywnie rozwijać się teatry muzyczne.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Mamy obecnie w kraju 9 scen operowych i 9 scen operetkowych. Liczba 17 teatrów muzycznych (a 18 scen) jest niewątpliwie imponująca, zwłaszcza jeśli porówna się z liczbą 3 stałych teatrów o tym charakterze w okresie międzywojennym. Frekwencja w naszych teatrach muzycznych wzrasta; w 1965 r. odwiedziło te teatry 2,5 mln widzów, a 1967 r. - ponad 3 250 tys. Świadczy to o szerokim społecznym zainteresowaniu, niezmniejszonym, a raczej pogłębionym działalnością radia i telewizji w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Tak jak wszędzie na świecie, teatry muzyczne muszą być i w Polsce dotowane. Nawet operetki, stanowiące lżejszą formę tej działalności, nie mogą być samowystarczalne. Wiąże się to ze specyficznymi warunkami artystyczno-widowiskowymi, wymagającymi udziału orkiestr, chórów, baletu i odpowiedniej scenerii; dopłaty z budżetu centralnego i z budżetów terenowych wynoszą rocznie 265 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Powstaje pytanie, czy przy istnieniu niezbędnych dopłat, nie można by zmniejszyć niektórych kosztów prowadzenia teatrów muzycznych. Słuszne są uwagi w tym względzie poczynione przez Najwyższą Izbę Kontroli w wyniku badań przeprowadzonych w związku z omawianym dzisiaj tematem.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Rozważając stosunek wydatków do wpływów ze sprzedaży biletów, należy uwzględnić, że poza teatrami operowymi w Warszawie i Łodzi, wszystkie inne teatry muzyczne w kraju dysponują niedużymi salami, co uniemożliwia zwiększenie frekwencji. Oszczędności w wydatkach, trzeba szukać - i czyni się to - w sferze organizacyjnej. Wymaga to stworzenia odpowiednich bodźców, które by stymulowały oszczędność wydatków w różnych dziedzinach, bez obniżania walorów artystyczno-widowiskowych spektakli. Rozwiązania wymagałyby również pewne problemy kadrowe, związane z osiągnięciem przez aktorów wieku uniemożliwiającego sprawność, która jest wymagana zwłaszcza w teatrach muzycznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.20" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Szczupły aparat resortu kultury i sztuki nie pozwala na sprawowanie tak systematycznego nadzoru nad całą działalnością teatrów muzycznych w Polsce, jak tego wymagałyby potrzeby terenu. Nie jest przewidziana odpowiednia sprawozdawczość, która pozwoliłaby śledzić za frekwencją na poszczególnych spektaklach, W wyniku słusznie wprowadzonej decentralizacji w tej dziedzinie kultury, znacznie zwiększyła się aktywność władz terenowych i ich oddziaływanie na stronę organizacyjną i repertuarową teatrów muzycznych. Nie oznacza to, że resort nie powinien odgrywać tu roli stymulatora. Konstruktywne oddziaływanie resortu, realizowane na ogólnokrajowych konferencjach repertuarowych, zmierzać będzie do tego, by właściwie kształtowały się proporcje pomiędzy repertuarem obcym i narodowym, przy pełnym respektowaniu kryteriów artystycznych i kierowaniu się także względami ekonomii; chodzi tu głównie, aby wydatki dewizowe nie były dokonywane ponad niezbędną miarę.</u>
+          <u xml:id="u-10.21" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Podjęte zostały kroki zmierzające do podniesienia poziomu baletu. Czyni się również starania, by osiągnąć wyższy poziom wokalistyki, a zwłaszcza reżyserii muzycznej.</u>
+          <u xml:id="u-10.22" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Istotnym problemem jest baza lokalowa teatrów muzycznych. Poza teatrami operowymi w Warszawie i Łodzi, wszystkie niemal inne teatry muzyczne znajdują się w pomieszczeniach wymagających kapitalnej przebudowy lub modernizacji.</u>
+          <u xml:id="u-10.23" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Potrzeby finansowe są tu ogromne. Wymagałyby one oddzielnego omówienia i ustalenia hierarchii potrzeb, które należałoby stopniowo zaspokajać.</u>
+          <u xml:id="u-10.24" who="#PrzewodniczącyobradomposełRyszardHajdukPZPR">Należy zauważyć, że wiele teatrów muzycznych prowadzi szeroką działalność objazdową. Warunki techniczne takich spektakli tam, gdzie ich organizowanie jest możliwe, wiążą się również z wyższymi kosztami. Istnieje również problem wprowadzania do teatrów muzycznych odpowiedniego repertuaru dla dzieci i młodzieży szkolnej, co wiąże się również z kosztami ze względu na niskie opłaty za bilety.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00035-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00035-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d56aa5f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00035-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00035-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 35/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 35/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:35</note>
+        <note type="sessionNo">35</note>
+        <date>1968-06-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaBłajszczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Błajszczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKaczor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kaczor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonWantuła" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Wantuła</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRyszardHajduk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Hajduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD" role="speaker">
+        <persName>podkomisji DS. wydawnictw - poseł Krystyna Marszałek Młyńczyk (SD</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00035-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00035-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2f57d37
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00035-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,127 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 26 czerwca 1968 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Stanisława Kaliszewskiego (SD) i Mariana Kubickiego (ZSL), rozpatrzyła sprawozdanie Ministerstwa Kultury i Sztuki z wykonania planu i budżetu w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z Ministrem Lucjanem Motyką, dyrektor zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerne materiały sprawozdawcze resortu oraz uwagi zespołu Najwyższej Izby Kontroli. Sprawozdanie resortu zreferował Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Koreferaty przedstawili:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">z ramienia podkomisji DS. upowszechnienia kultury - poseł Roman Kaczmarek (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Z zadowoleniem podkreślić należy zwiększenie produkcji wydawniczej w r.1967 o 7,7 proc. w stosunku do r. 1966. Niepokoi natomiast niewydanie szeregu planowanych pozycji w Wydawnictwie „Czytelnik” z dziedziny beletrystyki i eseistyki, niepełne wykonanie planu przez Wydawnictwo Lubelskie, przez Wydawnictwo „Książka i Wiedza”, Państwowe Wydawnictwa Ekonomiczne i Państwowe Wydawnictwa Naukowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Podniósł się poziom graficzny, ilustracyjny książek. Więcej książek wydaje się w oprawie trwałej, więcej jest kolorowych obwolut. Osiągnięciem są edycje książek kieszonkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Równocześnie zarówno autorzy jak i wydawcy zawiedli w tak ważnej dziedzinie jaką stanowi wzbogacenie niektórych wielkich jubileuszy odpowiednią literaturą informacyjno-propagandową. Dotyczy to zarówno obchodów jubileuszowych związanych z postaciami Reymonta, Marii Konopnickiej, Tadeusza Kościuszki. Na pochwałę natomiast zasługuje działalność wydawnicza związana z 50-leciem Rewolucji Październikowej, choć i w tym wypadku wśród wielu cennych pozycji naukowych, beletrystycznych, wspomnieniowych, odczuwa się brak syntezy udziału Polaków w tym wielkim wydarzeniu dziejowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Kontynuować i rozszerzać należy podjętą po raz pierwszy niezmiernie pożyteczną imprezę - dni książki - społeczno-polityczną pod nazwą „Człowiek, Świat, Polityka”. Otwarto specjalistyczne księgarnie, które cieszą się powodzeniem, ponieważ książka społeczno-polityczna stanowić zaczyna niezbędny element wykształcenia współczesnego człowieka.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wyborcy skarżą się na niedostatek podręczników i lektur szkolnych. Powszechnie w kraju wysuwa się postulat, aby w stosunku do uczniów pierwszych klas szkół podstawowych, którzy po raz pierwszy stykają się z książką, odstąpić od zasady stosowania książki używanej.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Pomyślnie rozwija swoją działalność „Dom Książki”. Z rozwojem sieci handlu książką wchodzimy coraz głębiej w teren, poniżej powiatu. Z uznaniem wypowiedzieć się można o roli księgarzy, których kwalifikacje wzrastają, pozwalając im coraz lepiej, obok działalności handlowej, spełniać rolę działaczy kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Nastąpiło poszerzenie sieci bibliotek, liczne punkty biblioteczne powstały na wsi. Księgozbiory wzrastają, mimo to jednak nie możemy przekroczyć progu statystycznego niecałych 1,5 książki bibliotecznej na 1 mieszkańca. Mankamentem jest stosunkowo niewielka ilość czytelni istniejących przy bibliotekach. Sytuacja lokalowa wielu bibliotek publicznych uniemożliwia organizowanie imprez niezbędnych dla popularyzacji książki i czytelnictwa, jak i wystawy, dyskusje, spotkania autorskie. Trudności istnieją z magazynowaniem księgozbiorów.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Brak dbałości władz terenowych o warunki lokalowe bibliotek publicznych w tak dużych i rozwijających się gospodarczo i społecznie ośrodkach jak np. Bydgoszcz i Częstochowa. Notuje się wiele przypadków przeznaczania przez gromadzkie rady narodowe lokali bibliotecznych na inne cele, na co rady wyższego stopnia wykazują obojętność. Szczególnego zainteresowania i troski władz województwa warszawskiego wymaga sytuacja lokalowa bibliotek publicznych na tym terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Zwrócić należy uwagę na zacieśnienie współpracy bibliotek publicznych z bibliotekami szkolnymi, z bibliotekami związkowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W lipcu br. wchodzi w życie ustawa biblioteczna, która pozwoli szybciej i sprawniej realizować zadania w tej dziedzinie kultury. Postulować należałoby odpowiednio szybkie wydanie przez ministerstwo rozporządzeń wykonawczych oraz spowodowanie szybkiego podjęcia systematycznej pracy przez Państwową Radę Biblioteczną, jak również etatowe i personalne przygotowanie do działalności związanej z realizacją ustawy odpowiedniego departamentu Ministerstwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Należy wykazać większą dbałość o miejsce dla placówek kulturalnych, w tym i bibliotek, w nowopowstających wielotysięcznych osiedlach mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W roku 1967 nieco wolniejsze było tempo powstawania nowych, domów kultury, klubów, świetlic. Komisja rozpatrywała nie tak dawno ten problem, dochodząc do wniosku, że powiatowe domy kultury powinny spełniać rolę placówek instruktażowo-metodycznych. Należy uzupełnić sieć tych placówek, a ponadto rozważyć, czy nie powinny one także rozwijać działalności bezpośrednio na rzecz ludności danego miasta. Wyborcy występują z takimi postulatami. Przejrzeć i ewentualnie zrewidować należy przepisy dotyczące domów kultury; pochodzą one z 1957 r. i są przestarzałe.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Nadal zwiększonej uwagi wymagają różne ośrodki działalności kulturalnej na wsi oraz koordynacja tej działalności, zapobiegająca jej dublowaniu i rozpraszaniu wysiłków.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">podkomisji DS. teatrów, oper, filharmonii instytucji muzycznych - poseł Bohdan Czeszko (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Zagadnienia zawarte w materiale resortu i informacji Ministra Kultury i Sztuki były niedawno przedmiotem intensywnych prac podkomisji oraz posiedzenia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Wnioski z prac poselskich wykazują całkowitą zbieżność z wnioskami resortu. Merytorycznie jednak sytuacja nie uległa istotniejszej zmianie, z czego wynika postulat, by w 1968 r. resort z większą troskliwością wdrażał w życie słuszne dezyderaty Komisji. Zrozumiałe są trudności wynikające z braku środków finansowych na cele kultury w takiej wysokości, w jakiej chciałoby się je uzyskać. Nie powinno to jednak stanowić przeszkody dla uregulowania szeregu problemów związanych np. z przemysłem fonograficznym, któremu Komisja poświęciła dużo uwagi. Tymczasem, jak wynika z materiałów, produkcja i dystrybucja płyt uległa pogorszeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Występują pewne niepokojące tendencje w teatrach; zmniejsza się ilość przedstawień, przy zwiększonej ilości premier, co musi rzutować na ekonomiczną stronę działalności teatrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">podkomisji DS. muzeów, zabytków oraz wzornictwa i plastyki - poseł Stanisław Lorentz (SD):</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W dziedzinie ochrony zabytków kraj nasz ma ogromne i znane wszędzie osiągnięcia. Niektóre jednak zagadnienia z tej dziedziny zaczynają wzbudzać niepokój wynikający stąd, że w majątku narodowym powstają corocznie duże i niepowetowane straty. Chodzi o ochronę zabytkowych małych miast i osiedli, co również wiąże się z ożywieniem ich życia. Temu problemowi Komisja powinna poświęcić specjalne posiedzenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Pomyślnie rozwija się działalność Pracowni Konserwacji Zabytków. Niezadowalająco jednak przedstawia się sprawa drobnych remontów w obiektach zabytkowych, których niedokonywanie grozi następnie koniecznością pełnej odbudowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Zaczyna narastać dysproporcja pomiędzy ochroną zabytków sakralnych, które wszystkie prawie są użytkowane, a zabytków świeckich (dwory, pałace, ratusze) nie mających użytkowników. Zabytkowe budownictwo świeckie w tych warunkach niszczeje. Po wyprowadzeniu się do nowych siedzib szkół lub innych instytucji, które dotychczas zajmowały te obiekty, pozostają one w zasadzie bez opieki. Resort czyni starania, by znaleźć odpowiednich użytkowników, jednak bez większego rezultatu.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Niekiedy podejmowana jest konserwacja różnych obiektów, której nie doprowadza się do końca; dotyczy to czasem zabytków zerowej klasy, jak np. Tum w Łęczycy.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Należałoby zaapelować do władz terenowych, a także uczulić resort na realizowanie przez jego własne agendy terenowe wytycznych w sprawie ochrony i konserwacji zabytków klasy zerowej i pierwszej. Nie należy pomijać władz konserwatorskich przy podejmowaniu decyzji co do losów poszczególnych obiektów zabytkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Pomyślnie kształtuje się działalność społecznych opiekunów zabytków.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W dziedzinie muzeów na pochwałę zasługuje działalność obejmująca różnego rodzaju wydawnictwa popularyzatorskie katalogi itp. Pewne zastrzeżenia budzi polityka zakupów i rozdział kredytów na ten cel. Niezbędna jest poprawa stanu pomieszczeń muzealnych, zwłaszcza w zakresie możliwości magazynowania, organizowania wystaw, prowadzenia pracowni naukowo-badawczych. Większej troski wymagają sprawy bezpieczeństwa zbiorów. Zaleceniom resortu w tej materii nie towarzyszy niestety przydział odpowiednich środków finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Postulatem naglącym, dla którego realizacji nie trzeba wielkich funduszów, jest udostępnienie muzeów światu pracy, czyli funkcjonowanie ich w czasie dostępnym dla pracujących. Jak dotychczas, muzea zwiedzać może głównie młodzież szkolna. Zainteresowanie i zapotrzebowanie społeczne ze strony ludności pracującej jest ogromne, a oddziaływanie wychowawcze tych placówek, pobudzające uczucia patriotyzmu - bezsporne. Wystarczy wskazać, że możliwe jest zabezpieczenie tylko 15 proc. zgłoszeń turystów zagranicznych na zwiedzenie muzeum w Wilanowie.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Problemem rysującym się już w skali państwowej i wykraczającym poza ramy resortu kultury, jest problem mecenatu społecznego w dziedzinie sztuki. Życie narzuca taką potrzebę i w tej dziedzinie należy poszukiwać odpowiednich rozwiązań.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Niezbędne jest też znalezienie rozwiązań dla takich problemów jak zabezpieczenie emerytalne artystów-plastyków, stworzenie funduszu umożliwiającego plastykom działalność twórczą. Sprawy te Komisja powinna wziąć na warsztat swoich prac.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">podkomisji do spraw kinematografii - poseł Maria Lipka (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Zaniepokojenie musi budzić niepełne wykonanie planu inwestycyjnego. O ile znane powszechnie trudności mogą usprawiedliwić opóźnienia realizacji poważniejszych zadań inwestycyjnych, o tyle niezrozumiałe jest niewykonanie planu remontów przy równoczesnym niewykorzystaniu przeznaczonych na ten cel środków. A sytuacja kin, zwłaszcza w mniejszych miastach i na wsi, jest bardzo zła. Rok rocznie zamyka się pewną ilość kin z uwagi na warunki lokalowe. Należałoby wywrzeć większy nacisk na terenowe zarządy kinematografii - by wykazywały więcej inicjatywy i wykonywały prace remontowe sposobem gospodarczym. Szczególnie zła sytuacja jest na wsi. Ilość kin ruchomych rośnie w zbyt wolnym tempie, a ilość kin stałych maleje.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Niezbędne jest przyspieszenie modernizacji kin, zwłaszcza w małych ośrodkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Głębiej trzeba badać przyczyny spadku frekwencji w kinach. Przyjęliśmy schematyczne tłumaczenie, iż winę ponosi tu telewizja. Nie wydaje się jednak, by taka opinia odpowiadała w pełni prawdzie. Uderza zwłaszcza spadek frekwencji na filmach polskich. Społeczeństwo odczuwa żywo potrzebę dobrego filmu produkcji krajowej, nie chce jednak przyjmować wielu pozycji nie prezentujących ani wysokiego poziomu artystycznego, ani ideowo politycznego, a nieraz wypaczającego przeszłość bądź życie współczesne.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Słyszy się stale to samo wyjaśnienie, że przyczyną niepełnej realizacji produkcji filmowej jest brak scenariuszy. Komisja uchwaliła w swoim czasie dezyderat w tej sprawie, postulując stworzenie warunków sprzyjających większemu zainteresowaniu młodych, zdolnych autorów opracowaniami scenariuszy filmowych. M.in. konieczne jest uregulowanie sprawy honorariów autorskich. W sytuacji, kiedy nie ma rezerwy scenariuszowej, wykorzystuje się to co jest, mima niejednokrotnie niskiej wartości artystyczno-programowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Mimo szeregu uwag i postulatów, nie uległa zmianie sytuacja w środowisku filmowców; jest to w dalszym ciągu zamknięty klan, monopolizujący w wąskim gronie produkcję filmową i nie dopuszczający młodych, zdolnych reżyserów, scenarzystów, realizatorów itp. Podobne zastrzeżenia mieć można do szkoły filmowej, gdzie dopływ utalentowanych jednostek z innego środowiska niż filmowe jest stanowczo za mały.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Rozważyć należy - zdaniem podkomisji - sprawę kręcenia „Pana Wołodyjowskiego” w dwóch wersjach: kolorowej dla szerokiego ekranu i kilku odcinków czarno-białych dla telewizji. Wydaje się, że jest to marnotrawienie sił i środków; trudno znaleźć rozsądne wytłumaczenie celowości takiej decyzji. Koordynacja działalności między Filmem Polskim a Telewizją nie jest dostateczna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Społeczne oddziaływanie książki, jej rola w kształtowaniu poziomu, kultury są sprawą powszechnie uznaną. Równocześnie rozwój działalności kulturalno-oświatowej, szerokie otwarcie bram instytucji i placówek kulturalnych, masowemu odbiorcy - zmienia charakter czytelnictwa. Odbiorca książki staje się świadomym czytelnikiem, poszukującym nie każdej pozycji, ale dokonującym selekcji i wyboru. Dlatego tak ważne znaczenie ma prawidłowe analizowanie zainteresowań czytelniczych, pogłębianie sondażu opinii, szerokie posługiwanie się różnego rodzaju ankietami czytelniczymi. Tylko w oparciu o taką pracę można prawidłowo ustalać politykę wydawniczą.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">W ostatnich latach wiele zostało zrobione dla pogłębienia kontaktu wydawców, księgarzy z czytelnikami. Wiele księgarni podjęło cenne inicjatywy z zakresu rozwijania pracy oświatowej. Podnosi to rangę tych placówek i zbliża czytelników do książek. Szczególnie sprzyjający klimat dla takiej działalności powstał w związku z Kongresem Kultury Polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Jednakże w dziedzinie badania zainteresowań czytelników nie zrobiono jeszcze wszystkiego. Np. trudny był do przezwyciężenia dość powszechny mit o małym zainteresowaniu wydawnictwami popularno-naukowymi i społeczno-politycznymi. Im żywsze jest tempo życia politycznego w kraju i na świecie, im bardziej zwiększa się napór różnego rodzaju wydarzeń, tym bardziej poszukiwana jest literatura tego typu. Musi ona jednak spełniać podstawowy warunek, jakim jest aktualność, szybkie reagowanie na wszelkie przejawy społeczno-polityczne. Nie bagatelną również rzeczą jest forma, w jakiej literatura ta zostaje podawana.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Polityka wydawnicza roku 1967 koncentrowała uwagę na wydawnictwach związanych z uczczeniem 5-lecia Rewolucji Październikowej. Wydane zostało wiele ciekawych publikacji w tej dziedzinie i co najważniejsze - wydanych zostało w porę. Wydaje się, że te pozytywne osiągnięcia należy kontynuować, zwłaszcza, że wchodzimy w okres przygotowań do uczczenia 25-lecia Polski Ludowej oraz 50-lecia odzyskania niepodległości.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Aby książka mogła prawidłowo oddziaływać, działalność wydawnicza uwzględniać powinna trzy czynniki: zestaw tytułów, wysokość nakładów oraz szatę graficzną. We wszystkich tych dziedzinach osiągnięty został widoczny postęp. Na szczególną uwagę zasługuje w 1967 r. dobry zestaw tytułów. W tymże roku pojawiło się na rynku księgarskim wiele poszukiwanych pozycji w tanich masowych seriach (m.in. serie kieszonkowe). Podkreślić trzeba, że w tych samych wydawnictwach nie ucieka się od trudnej problematyki.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Więcej uwagi poświęcić należy popularyzowaniu wiedzy o sztuce. Mamy co prawda szereg bardzo wartościowych, pięknie wydanych albumów są one jednak dostępne dla stosunkowo wąskiego grona wyrobionych czytelników. Przemyśleć należy możliwość wydawania tanich książek z tego zakresu. Również niedostatecznie nasycony jest tytułami wydawniczymi dział wiedzy o kraju. Wydawnictwo „Sport i Turystyka” nie jest w stanie sprostać ogromnemu zapotrzebowaniu na taki typ publikacji. Więcej uwagi trzeba poświęcić poprawie szaty graficznej tanich wydawnictw, aby przedłużyć ich żywotność.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Wzrosły nakłady podręczników i lektur szkolnych; w dalszym ciągu jednak terminowość dostaw tych pozycji do księgarń budzi zastrzeżenie. Niepokojąca sytuacja jest w dziedzinie podręczników dla szkół wyższych. Występują tu trudności ze znalezieniem autorów, jak i z dotrzymywaniem przez nich terminów opracowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">W 1967 r. ujawniła, się słuszna tendencja zwiększenia ilości tytułów przy zmniejszeniu nakładów wydawnictw specjalistycznych. Ten dział wymaga stałej analizy, by polityka wydawnicza szła tu zgodnie z zapotrzebowaniem zainteresowanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Na tle tak ważnej roli, jaką książka odgrywa w życiu społecznym tym bardziej przykra staje się sytuacja w Państwowych Wydawnictwach Naukowych. Trudno zrozumieć, jak można było dopuścić do popełnienia przez to wydawnictwo tak rażących błędów przy opracowywaniu m.in. haseł Wielkiej Encyklopedii. Niezbędna jest wielka troska i stałe czuwanie nad pracą tego wydawnictwa, by w porę przeciwdziałać podobnym tendencjom.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Problem roli i koncentracji organizacyjnej wydawnictw - tego instrumentu kształtującego świadomość społeczną - powinien stać się przedmiotem specjalnego posiedzenia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski:</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Opracowanie przedstawione przez Ministerstwo Kultury i Sztuki przygotowane zostało starannie, pogłębione, zawierające krytyczne oceny. Wskazane byłoby jednak zapoznanie Komisji z uchwałą kolegium resortu, oceniającą jego działalność w minionym okresie, wytyczającą na rok 1968 konkretne zadania i środki dla ich realizacji. Rozwiązanie wielu nabrzmiałych w dziedzinie kultury problemów zależy jednak nie tylko od resortu, ale również od współdziałania z ministerstwem Kultury, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Komitetu Pracy i Płac i rad narodowych. Aktywne wyjście naprzeciw potrzebom kultury przez zainteresowane instytucje i organizacje pozwoli na poprawę sytuacji na wielu odcinkach.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Najwyższa Izba Kontroli skoncentrowała uwagę w 1967 r. na zbadaniu kilku istotnych dla działalności resortów problemów, a wyniki zostały przedstawione w uwagach doręczonych Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Ministerstwo Kultury i Sztuki jest resortem o szczególnej specyfice pracy, stwarzającej określone trudności dla kierowania nim. W tym pionie to co nowe, świeże, postępowe rodzi się niejednokrotnie dzięki inicjatywie terenowej, oddolnej. Dyktuje to określone zadania dla Ministerstwa. Mimo iż od pewnego czasu nastąpiła znaczna poprawa na lepsze w realizowaniu funkcji resortu, poszczególne jego komórki organizacyjne nie dość szybko jeszcze wychodzą naprzeciw tendencjom i ideom wypływającym z inicjatyw środowiskowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">W niedostatecznym jeszcze stopniu prowadzona jest analiza oddolnych inicjatyw, za mało wnikliwie śledzi się zmiany zachodzące w kulturze. A jest to niezbędne, by podejmować w sposób dostatecznie szybki i skuteczny inicjatywy słuszne, udzielać poparcia zdrowym tendencjom, a równocześnie przeciwdziałać zjawiskom i opiniom szkodliwym, których rozprzestrzenianie przyniosłoby poważne szkody naszej polityce kulturalnej. Tylko w oparciu o tak zrozumiane formy pracy, może zarówno resort jak i jego poszczególne komórki prawidłowo realizować swą działalność.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Niedostatki pracy resortu w tym zakresie dają się odczuć w wielu dziedzinach. I tak np. warto wspomnieć omawianą już przez Komisję sprawę rynku plastycznego i sytuacji w plastyce. Resort, nadzorując ten odcinek życia kulturalnego, w zbyt małym stopniu ingeruje w jego sprawy, nie zdołał jeszcze wypracować właściwych metod działania, nie posiada jednoznacznej koncepcji rozwiązania tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Podobnie wygląda sytuacja w szkolnictwie artystycznym. I tu Komisja wskazywała na poważne zaniedbania i braki. Aparat resortu nie w pełni zrealizował swe funkcje, nie przeprowadził głębokiej analizy tego środowiska, nie skorelował ilości i jakości kształconych kadr z zapotrzebowaniem społecznym.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Podobne zastrzeżenia mieć można w dziedzinie teatrów muzycznych. Dorobek resortu w tej dziedzinie jest nie do podważenia, jednakże analiza opinii widzów i korelowanie zgłaszanych przez nich potrzeb z polityką kulturalną państwa, nie zostały doprowadzone do końca.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Minione lata przyniosły szereg pozytywnych zmian w dziedzinie działalności kulturalno-oświatowej. Istotną rolę dla poprawy sytuacji w tym zakresie odegrały również odpowiednie zmiany kadrowe. Jednakże i na tym odcinku stwierdzono niedostatki w zakresie koordynacji, inspiracji i kierownictwa. Nie zdołano wypracować właściwego, odpowiednio elastycznego, ale i skutecznego modelu ingerowania w działalność kulturalno-oświatową prowadzoną przez placówki terenowe. W resorcie obserwuje się brak konsekwentnego doprowadzenia do końca niektórych słusznych inicjatyw bądź wykorzystywania doświadczeń terenu.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">W kształtowaniu świadomości społecznej szczególną rolę odgrywa właściwie ustawiona polityka wydawnicza. Tymczasem znajdujemy się w sytuacji, w której część wydawnictw zalega magazyny, przy równoczesnym braku wielu poszukiwanych pozycji. Niemały wpływ na tę sytuację ma niedostateczne analizowanie potrzeb rynku księgarskiego. Aparat resortu musi szybciej wykształcić system koordynacji oddziaływania i ingerencji na rynek wydawniczy.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Sytuacja panująca w Państwowych Wydawnictwach Naukowych jest szeroko już znana opinii społecznej. Plan wydawniczy tej instytucji nie zostanie chyba zrealizowany, gdyż w wyniku weryfikacji szereg zaplanowanych pozycji raczej nie okaże się w druku, co jest decyzją słuszną z uwagi na wątpliwą społeczno-polityczną ich treść. Jednym z istotnych mankamentów pracy PWN jest m.in. zawężenie kręgu współpracowników do środowiska warszawskiego. Takie zmonopolizowanie jest zjawiskiem z gruntu niesłusznym; mamy w kraju prężne, na wysokim poziomie środowiska kulturalno-naukowe, którym trzeba umożliwić dostęp do wydawnictw. Chodzi tu nie tylko o PWN.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Na pytania posłów: Stanisława Mojkowskiego (PZPR), Barbary Pstrągowskiej (ZSL), Leona Wantuły (PZPR), Mariana Kubickiego (ZSL), Ryszarda Hajduka (PZPR) i Stanisława Kaliszewskiego (SD) odpowiedzi udzielił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Niepokojąco przedstawia się od dłuższego czasu problem produkcji płyt. Pewną nutę optymizmu wnosi zapowiedź, że już w niedługim czasie przemysł fonograficzny ma być doinwestowany i zmodernizowany. Tymczasem wydatnie maleje nasz eksport płyt, a na rynku wewnętrznym trudno dostać płyty z najbardziej popularnymi utworami muzyki poważnej, mamy natomiast zatrzęsienie płyt z tzw. repertuarem lżejszym. Na marginesie trzeba stwierdzić, że zbyt łatwo czyni się u nas gwiazdorów z piosenkarzy, którzy nie umieją śpiewać. Poza tego rodzaju nagraniami niewiele można kupić. Nasuwa się więc pytanie - jakie wartości artystyczne zamierzamy upowszechniać? Ostatnio popularyzujemy na płytach muzykę staropolską. Rzecz sama w sobie wartościowa, ale stosunkowo nagrań tych jest chyba zbyt wiele. Wynika to, jak w przypadku książek, z braku rozeznania popytu.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Problemem wymagającym rozwiązania jest zabezpieczenie emerytalne dla tego typu artystów jak tancerze, śpiewacy itp., którym specyfika pracy uniemożliwia wykonywanie zawodu w określonym wieku. Należałoby im zabezpieczyć możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">W księgarniach brak często pełnych wydań popularnych dzieł klasyków naszej literatury. Można otrzymać tylko poszczególne pozycje. Należałoby dołożyć starań, aby stale znajdowały się na składzie pełne zestawy.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Zwraca uwagę ogromna rozpiętość wysokości tantiem z tytułu różnego rodzaju twórczości. Tantiemy autorów lichych często piosenek sięgają astronomicznych w naszych warunkach kwot. Sprawa jest bardzo istotna i uzasadnia apel do resortu o rozważenie zmiany istniejących przepisów w tym celu, aby honorowanie zależne było od poziomu twórczości i jej wartości społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#podkomisjiDSwydawnictwposełKrystynaMarszałekMłyńczykSD">Działalność niektórych naszych krytyków, w szczególności muzycznych nieraz nie tylko nie pomaga, ale przeciwdziała słusznie stosowanym przez resort zasadom upowszechnienia i rozwojowi pewnych dziedzin kultury. Resort powinien reagować na ataki godzące w jego słuszną politykę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełRyszardHajduk">Realizacja „Pana Wołodyjowskiego” w dwóch wersjach, filmowej i telewizyjnej, jest przykładem braku współpracy między „Filmem Polskim” a Telewizją. W swoim czasie, gdy Komisja postulowała przesunięcie produkcji filmów telewizyjnych do kinematografii, wysunięto projekt sfilmowania w kilkunastu odcinkach dla Telewizji właśnie tej powieści. Pomysł został od razu przechwycony przez „Film Polski”, który podjął produkcję kolorowego, z wielkim rozmachem realizowanego filmu. Telewizja w tej sytuacji musiała zadowolić się kilkunastoma odcinkami czarno-białego filmu, do którego wykorzystywane są fragmenty niektórych scen batalistycznych. Koszt telewizyjnego „Pana Wołodyjowskiego”, będącego dublowaniem tamtej wersji, wynosi 10 mln zł. Nasuwa się pytanie - czy nie można byłoby, nawet w oparciu o te właśnie fragmenty batalistyczne zrealizować nowy, inny film odcinkowy na kanwie Trylogii Sienkiewiczowskiej. Szerokoekranowy „Pan Wołodyjowski” i tak może pójść w Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełRyszardHajduk">Jest poważna obawa, że plan produkcji filmów długometrażowych nie zostanie w br. wykonany. Równocześnie nie zostaną w pełni wykorzystane moce produkcyjne kinematografii. Należałoby postulować ustalenie właściwych form współpracy między TV i „Filmem Polskim” na dłuższy okres czasu.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełRyszardHajduk">Poważne zastrzeżenia budzi polityka eksportu naszych filmów. Dotychczasowa zasada sprzedaży filmów za granicę „jak leci” nie jest politycznie słuszna. Niezbędne jest dokonywanie selekcji w tej dziedzinie, gdyż określone warunki polityczne dyktują, czy dany film może być w danym kraju rozpowszechniany. Przykładem może tu służyć sprzedaż do NRF filmu „Życie raz jeszcze” Morgensterna, który wyświetlany jest w klubach rewizjonistycznych na terenie Niemiec zachodnich.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełRyszardHajduk">Słuszne są uwagi mówiące o konieczności poszerzenia kręgu współpracowników Państwowych Wydawnictw Naukowych. Sprawa ta ma jeszcze inny aspekt. Chodzi mianowicie o to, że szereg cennych tłumaczeń spoczywa w szufladach tego wydawnictwa i nie jest przekazywana do wydawnictw regionalnych, mimo wszelkich racji przemawiających za słusznością ukazania się ich w tych wydawnictwach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonWantuła">Wzrost cen biletów do kin uzasadniony koniecznością zmniejszania deficytu i zdobycia środków na ich remont, uderza przede wszystkim w środowiska robotnicze. Na ten temat słyszy się wiele uwag krytycznych w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełLeonWantuła">Nierozstrzygnięty problem lokalizacji nowej wytwórni filmów fabularnych może doczekać się rozwiązania, jeśli uwzględni się propozycje Katowic, które zgłaszają chęć zorganizowania tego obiektu na swoim terenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Jeśli nie można cofnąć decyzji w sprawie wyższych cen biletów do kin, należy zastanowić się nad możliwością obniżenia kategorii niektórych kin, zwłaszcza w mniejszych miastach. Kina zeroekranowe w małych miejscowościach nie mają pełnej widowni z uwagi właśnie na ceny biletów.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEugeniaBłajszczak">Na spotkaniach ze środowiskiem nauczycieli szkół podstawowych słyszy się wiele uwag krytycznych dotyczących katastrofalnego braku obowiązkowych lektur szkolnych. Jak w tych warunkach nauczyciel ma realizować program zajęć?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanKaczor">Pracownicy bibliotek, w których z zasady panuje wielka ciasnota, zwracają uwagę na nie dość ekonomiczne wykorzystanie miejsca w rezultacie lokowania w tych bibliotekach ciężkich „miejscożernych” regałów. Są projekty lekkich metalowych półek, jednak nie można znaleźć ich producenta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Trudno z góry regulować sprawę częstotliwości odbywania festiwali teatralnych. Należy to pozostawić inicjatywie terenu. Jednakże obecna organizacja festiwali i efekty, jakie one przynoszą, budzą zastrzeżenia. Nie wykorzystuje się szansy, aby stały się one rzeczywistymi roboczymi spotkaniami, areną wymiany doświadczeń, prezentowania dorobku, by wywierały rzeczywisty wpływ na życie kulturalne danego terenu, by instruowały zespoły amatorskie. Zbyt często festiwale te stają się giełdą aktorów, imprezami wyłącznie na pokaz. Resort powinien głębiej ingerować w te sprawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMariaLipka">Na wielu terenach giną ostatnie zabytki regionalnego folkloru. Dlatego tak ważną sprawą jest przyspieszenie organizowania skansenów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMarianKubicki">Trudno się zgodzić z opiniami o niskim poziomie ruchu teatrów amatorskich. Jest to ruch rdzennie terenowy, wynikający z potrzeb kulturalnych danego środowiska i mający na swoim koncie wiele cennych, o wysokim poziomie artystycznym osiągnięć. Przykładem może tu być m.in. telewizyjna inscenizacja „Wita Stwosza” Gałczyńskiego. Również duże osiągnięcia ma teatr słowa, konkursy recytatorskie. Trzeba jednak udzielać tym inicjatywom szerszej pomocy, by wzbogacić je w nowe treści artystyczne.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełMarianKubicki">Komisja powinna przeanalizować działalność Domu Książki jako instytucji wywierającej głęboki wpływ na życie kulturalne.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełMarianKubicki">W coraz większym stopniu ginie zawód recenzenta książek w prasie, radio i telewizji. Odczuwa się to szczególnie w prasie codziennej, która może odegrać istotną rolę w przybliżaniu książki do czytelnika, Sprawą tą należy zainteresować nie tylko resort, lecz i Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich, które powinno wystąpić z inicjatywą poprawy sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełMarianKubicki">Komisja przyjęła do wiadomości sprawozdanie Ministerstwa Kultury i Sztuki z wykonania planu i budżetu w 1967 r. i zleciła podkomisjom opracowanie wniosków dla Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełMarianKubicki">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU W 1967 ROKU ORAZ O BIEŻĄCEJ REALIZACJI PLANU I BUDŻETU W 1968 ROKU PRZEZ MINISTERSTWO KULTURY I SZTUKI</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełMarianKubicki">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Kultury i Sztuki - Lucjana Motykę na posiedzeniu Komisji Kultury I Sztuki w dniu 26 czerwca 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełMarianKubicki">W 1967 r. plan wydawniczy wykonany został w 106,4 proc. pod względem tytułów i w 94,7 proc. - pod względem nakładów. Spadek nakładów był rezultatem zmian programowych w grupie podręczników szkolnych. W stosunku do 1966 r. wzrost produkcji wydawniczej wyniósł 4,7 proc.; wzrosły zwłaszcza nakłady wydawnictw naukowych oraz literatury pięknej i dziecięcej. Zmiany w proporcjach poszczególnych rodzajów literatury były wynikiem ustaleń mających na celu lepsze dostosowanie produkcji wydawniczej do aktualnej oceny rynku czytelniczego.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełMarianKubicki">W stosunku do 1966 r. korzystniej przedstawiała się sprzedaż książek; największe tempo przyrostu sprzedaży wystąpiło w księgarniach znajdujących się w małych miasteczkach i na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełMarianKubicki">Zadania programowe w zakresie produkcji filmów fabularnych długometrażowych nie zostały w roku ubiegłym zrealizowane. Na stan ten wpływ miało niskie zaawansowanie produkcji pochodzącej z 1966 r. oraz brak scenariuszy. Plan produkcji filmów średnio i krótkometrażowych wykonano w 110,8 proc., w tym dla telewizji w 200 proc. W 1967 r. rozpoczęto realizację 3 wielkich filmów widowiskowych: „Hrabina Cosel”, „Lalka” i „Pan Wołodyjowski”. Ilość kin zmniejszyła się w stosunku do 1966 r. o 104 placówki.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełMarianKubicki">Ilość bibliotek zwiększyła się w 1967 r. o 145 placówek. Sytuacja lokalowa bibliotek nie przedstawia się dobrze: w dalszym ciągu wiele z nich mieści się w nieodpowiednich pomieszczeniach. Księgozbiory bibliotek wzrosły w omawianym okresie o 2 675 tys. woluminów.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełMarianKubicki">Sieć domów kultury, podległych prezydiom rad narodowych, obejmowała w 1967 r. 339 placówek. Niewielki wzrost, jaki miał miejsce w ubiegłym roku, wynika z wyczerpania istniejących rezerw lokalowych, a także ze stopniowego nasycania potrzeb, zwłaszcza wiejskich. Społeczny ruch budowy placówek kulturalno-oświatowych wykazuje od kilku lat tendencje malejące. Mimo że wyposażenie powiatowych i wiejskich domów kultury znacznie się poprawiło, w dalszym ciągu ośrodki te odczuwają poważne braki w tej dziedzinie. Środki finansowe na utrzymanie i działalność domów kultury, klubów i świetlic nie uległy w zasadzie w roku ubiegłym zwiększeniu.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełMarianKubicki">W 1967 r. ilość muzeów wzrosła o 11 placówek, wzrosła też frekwencja w nich. Poważnie zwiększyła się aktywność muzeów, które organizowały atrakcyjne wystawy oraz prowadziły szeroką akcję oświatową i popularyzatorską. Sytuacja muzeów terenowych pod względem lokalowym i wyposażeniowym nie poprawiła się w stosunku do 1966 r. Nadal środki finansowe przeznaczane na inwestycje i remonty kapitalne nie pokrywają potrzeb w tej dziedzinie. W 1967 r. zwiększone środki na ochronę zabytków pozwoliły na zakończenie robót konserwatorskich w 14 obiektach.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełMarianKubicki">Repertuar teatrów dramatycznych w 1967 r. należy uznać za interesujący, różnorodny i bogaty w treści problemowe i artystyczne. Zwraca uwagę zainteresowanie teatrów i środowiska twórców dramatem politycznym i to zarówno z klasyki narodowej, jak i współczesności. Odbyło się 7 festiwali i przeglądów teatrów dramatycznych, które wzbudziły wielkie zainteresowanie, przyczyniły się do dalszej popularyzacji kultury teatralnej wśród społeczeństwa i stworzyły okazję do wymiany doświadczeń między teatrami. Teatry muzyczne zrealizowały w 1967 r. - 71 premier. Głównym zadaniem tych teatrów był aktywny udział w organizowaniu uroczystości związanych z 50-leciem Rewolucji Październikowej. Obchody 50 rocznicy Rewolucji znalazły odbicie również w programach niektórych festiwali muzycznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełMarianKubicki">Warunki działalności przedsiębiorstw estradowych w 1967 r. uległy niewielkiej poprawie. Jednakże mimo trudnej sytuacji organizacyjno-finansowej, starano się w pełni realizować zadania programowo-artystyczne. Poziom artystyczny imprez bywał różny, jednakże w porównaniu z poprzednimi latami znacznie się podniósł.</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PosełMarianKubicki">Szkoły artystyczne pracowały w 1967 r. w oparciu o wprowadzoną w życie reformę szkolnictwa. Rok szkolny 1967/68 był we wszystkich średnich szkołach muzycznych, plastycznych i baletowych okresem obserwacji praktycznych możliwości realizacji nowych programów nauczania. Baza materialna szkolnictwa artystycznego nie uległa poprawie. W wyższych szkołach artystycznych, których ilość została zwiększona, zaszły pewne zmiany organizacyjne. Ilość studentów przekroczyła założenia planu. Jedną z przyczyn tego zjawiska stało się zmniejszenie odsiewu, który na skutek dobrych wyników w nauce spadł znacznie poniżej przeciętnego poziomu z lat ubiegłych.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PosełMarianKubicki">Plan produkcji globalnej przedsiębiorstw przemysłowych podległych resortowi wykonany został w 102,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PosełMarianKubicki">Centralny plan inwestycyjny resortu w 1967 r. wykonany został w 89 proc., a plan terenowy - w 78 proc. Głównymi przyczynami rzutującymi na niewykonanie zadań inwestycyjnych był brak mocy przerobowej przedsiębiorstw wykonawczych, opóźnienia dokumentacji, nie dość sprawne działanie służby nadzoru inwestorskiego i technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PosełMarianKubicki">W okresie 5 miesięcy 1968 r. zadania planu wykonywane są przez jednostki organizacyjne resortu kultury na ogół prawidłowo, bardziej rytmicznie niż w analogicznym okresie roku ubiegłego, w klimacie wzmożonej aktywności politycznej załogi. I tak np. produkcję wydawniczą charakteryzuje lepsza rytmika, a wykonanie planu w tej dziedzinie jest o 12 proc. wyższe niż w analogicznym okresie roku 1967. Nadal utrzymują się trudności w produkcji filmowej.</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PosełMarianKubicki">Resort wnikliwie analizuje postęp robót inwestycyjnych w porównaniu z rokiem 1967 ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji w przemyśle poligraficznym. Realizacja planu inwestycyjnego nie przebiega sprawnie. W celu zabezpieczenia maksymalnie wysokiego stopnia wykonania tego planu w br., konieczne jest pełne zmobilizowanie służb inwestycyjnych wszystkich szczebli.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00036-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00036-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1e79c15
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00036-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00036-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 36/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 36/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:36</note>
+        <note type="sessionNo">36</note>
+        <date>1968-06-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBohdanCzeszko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bohdan Czeszko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKaczor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kaczor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławMojkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Mojkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyKraśko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Kraśko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00036-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00036-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..049a8d8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00036-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,90 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 27 czerwca 1968 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła sprawozdania: Komitetu DS. Radia i Telewizji, RSW „Prasa” i Polskiej Agencji Prasowej PAP z wykonania planu i budżetu w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Komitetu DS. Radia i Telewizji z przewodniczącym Włodzimierzem Sokorskim, RSW „Prasa” z prezesem Tadeuszem Galińskim, Polskiej Agencji Prasowej „PAP” z prezesem Michałem Hofmanem, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie przed posiedzeniem otrzymali na piśmie sprawozdania instytucji oraz uwagi Zespołu NIK do sprawozdania Komitetu DS. Radia i Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Sprawozdanie Komitetu do spraw Radia i Telewizji z wykonania planu i budżetu w 1967 r. przedstawił przewodniczący Komitetu - Włodzimierz Sokorski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Koreferat podkomisji przedstawił poseł Tadeusz Gutowski (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Polskie Radio odgrywało i nadal odgrywa doniosłą rolę w życiu i rozwoju kraju. Jest jak dotąd pierwsze w serwisie informacyjnym, jego audycje stałe i okresowe oraz poszczególne programy zyskały sobie olbrzymią popularność. Programy lokalne nadawane przez 16 rozgłośni regionalnych stanowią twórczy wkład w dzieło krzewienia kultury. Uczestniczą one aktywnie w realizacji i popularyzacji bieżącej polityki społecznej i gospodarczej. Rozgłośnie te, jak stwierdzono w czasie dokonywanych wizytacji poselskich, pracują w trudnych na ogół warunkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Stan posiadania radioodbiorników lampowych i turystycznych na wsi jest wciąż jeszcze bardzo niski w porównaniu z miastami. Poprawę osiągnąć można przez lepsze dostosowanie rodzaju produkowanych radioodbiorników do potrzeb ludności wiejskiej, odpowiednie ukształtowanie ich cen, zwiększenie produkcji radioodbiorników z zakresem UKF.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Na ogólny wzrost ilości abonentów telewizji wpłynęło w ostatnim okresie szereg czynników jak - bogatszy asortyment telewizorów, obniżenie cen na niektóre ich typy, udogodnienie sprzedaży ratalnej itp. Poważnie rozszerzył się i wzbogacił program telewizyjny o wiele pozycji w kręgu publicystyki, informacji i oświaty. Jeszcze nie jest najlepiej z szybkim i sprawnym reagowaniem przez telewizję na wydarzenia dnia. Należy poświęcić szczególną uwagę rozwojowi reportażu, wzbogaceniu form publicystyki, starać się o to, aby mały ekran stawał się w coraz większym stopniu forum dyskusji. Stałej poprawy wymagają programy rozrywkowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Ilość abonentów telewizyjnych na wsi rośnie wolniej niż w miastach. Możliwości zbytu są tu duże, uwarunkowane jednak rozbudową sieci punktów naprawczych na wsi. Przedstawione w swoim czasie Komisji zamierzenia w tym kierunku nie zostały - jak dotąd - w dostatecznej mierze zrealizowane. Należałoby upowszechnić inicjatywę olsztyńskiego ZURiT-u, który osiągnął wyraźną poprawę w świadczeniu usług naprawczych w zakresie odbiorników radiowych i telewizyjnych przez wprowadzenie systematycznych dojazdów w umówione dni ekip naprawczych samochodami.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Podkomisja uważa za celowe:</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- podjęcie kroków w celu zahamowania odpływu do przemysłu wysokokwalifikowanej kadry technicznej z ośrodków radia i telewizji;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- rozwinięcia produkcji tanich odbiorników radiowych z zakresem fal UKF;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- poprawy zaopatrzenia w części zamienne do telewizorów.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Podkomisja uważa za niezbędne nasilenie przez naszą radiofonię oraz ośrodki regionalne radia i TV przeciwdziałania oszczerczej i wrogiej propagandzie prowadzonej przeciwko naszemu krajowi. Wymaga to zwiększenia mocy nadawczej i zasięgu radiofonii i telewizji na obszar całego kraju, jak również mocy i zasięgu emisji radiowych przeznaczonych na zagranicę.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Najwyższa Izba Kontroli nie przeprowadzała w 1967 r. szerszych badań działalności Komitetu DS. Radia i Telewizji; nasilenie kontroli nastąpiło w roku bieżącym. Główna uwaga skoncentrowana została na rozbudowie zaplecza i bazy technicznej radia i telewizji - co w tej chwili jest jedną ze spraw najważniejszych.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Stwierdzić należy, iż Komitet podjął szereg działań zmierzających do podniesienia poziomu bazy technicznej na wyższy poziom, co m.in. jest rezultatem wielu postulatów Komisji w tej sprawie. Jednakże - jak stwierdzają wyniki kontroli - działanie to nie jest jeszcze dość skuteczne. Jedną z podstawowych trudności w rozwoju programów radiowych i telewizyjnych, poprawie ich jakości emisyjnej i słyszalności są nadal skutki dysproporcji występującej od szeregu lat między tempem i kierunkami rozwojowymi programów, a rozwojem bazy materialno-technicznej służącej do emisji tych programów. Wynika to z niedostatecznego wyposażenia w sprzęt studyjny i nadawczy zarówno pod względem ilościowym jak i jakościowym, ze znacznych opóźnień w modernizacji sieci nadawczej oraz z niewystarczającego ilościowo rozwoju krajowej produkcji sprzętu radiowo telewizyjnego. Niedostateczne są efekty pracy zaplecza naukowo-badawczego i projektowo-konstrukcyjnego; blisko połowa prac badawczo-konstrukcyjnych zakończonych i kwalifikujących się do wykorzystania nie została wdrożona, w zbyt małym stopniu podejmowane są prace o charakterze przyszłościowym i to prace ważne dla stopniowego uniezależnienia się od kosztownego importu sprzętu i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Rozwiązanie wielu nabrzmiałych problemów z zakresu bazy materialno-technicznej radia i telewizji uzależnione jest od pomocy udzielanej Komitetowi przez inne resorty, a zwłaszcza przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwo Przemysłu Maszynowego. Mimo wielu postulatów w sprawie skoordynowania kierunków i wielkości produkcji przemysłu elektronicznego z potrzebami rynku i rozwoju programów radiowo-telewizyjnych - przemysł maszynowy nie podjął dotychczas niezbędnych kroków.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wiele trudności rozwiąże oddane do użytku Centrum Radiowo- Telewizyjne. Jednakże realizacja tej instytucji przebiega z dużymi opóźnieniami, na co niemały wpływ ma cofnięcie w 1967 r. przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów priorytetu tej inwestycji, który był jej nadany zgodnie z dezyderatem Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Ogólnie oceniając działalność Komitetu DS. Radia i Telewizji w 1967 r. stwierdzić należy, że była ona prawidłowa, legitymuje się poważnymi osiągnięciami programowymi oraz przyniosła szereg pozytywnych rozwiązań wielu nabrzmiałych problemów.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Na pytania posłów - Stanisława Mojkowskiego (PZPR), Ireny Baran (PZPR), Leona Wantuły (PZPR), Eugenii Błajszczak (bezp.), Mariana Kubickiego (ZSL), Krystyny Marszałek-Młyńczyk (SD) i Stanisława Kaliszewskiego (SD) odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności, zastępca przewodniczącego Komitetu DS. Radia i Telewizji - Konrad Kozłowski, zastępca przewodniczącego Komitetu DS. Radia i Telewizji - Stanisław Stefański oraz przewodniczący Komitetu - Włodzimierz Sokorski.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Odpowiedzi dotyczyły m.in. proporcji między wzrostem ilości abonentów radiowych i telewizyjnych, perspektyw radiofonii przewodowej, stopnia nasycenia kraju aparatami radiowymi i telewizyjnymi, struktury opłat abonamentowych, asortymentu produkcji radioodbiorników, realizacji inwestycji w Centrum Radiowo-Telewizyjnym, instalowania anten zbiorczych, godzin nadawania programu filmowego w telewizji oraz sytuacji w dziedzinie ilości i jakości filmów zakapowanych przez telewizję, koordynacji repertuarowej między telewizją i teatrami, przeciętnych płac dziennikarzy i personelu technicznego radia i telewizji, działalności Rady Programowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWincentyKraśko">Niepokojącym zjawiskiem jest, że 27 proc. rodzin w mieście i aż 54 proc. rodzin na wsi nie słucha radia, ani nie ogląda telewizji, gdyż nie posiada odbiorników. Pozostawanie tak dużego kręgu osób poza oddziaływaniem społecznym i kulturalnym radiofonii jest wyraźną stratą. Byłoby pożądane, aby problemem tym zainteresowały się ogniwa Frontu Jedności Narodu i innych organizacji społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWincentyKraśko">W ostatnich miesiącach telewizja prezentowała wiele interesujących widowisk teatralnych. Słyszy się jednak głosy, że zbyt często w teatrze telewizyjnym ukazują się ci sami aktorzy. Występ w teatrze telewizyjnym to dla aktora wielka szansa i przywilej. Trzeba to uprzystępnić większemu kręgowi utalentowanych aktorów. Należałoby przejawiać więcej troski, by poprzedzające spektakle komentarze były w większym niż dotychczas stopniu pomocne masowemu widzowi w zrozumieniu utworu. Należałoby również lepiej niż dotychczas koordynować repertuar Teatru Telewizji z repertuarem scen teatralnych, zwłaszcza w zakresie repertuaru współczesnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWincentyKraśko">Coraz więcej niezadowolenia telewidzów wywołuje program piosenkarski tzw. „Giełda piosenki”, którego poziom jest żenująco niski.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełWincentyKraśko">W dziedzinie informacji i dyskusji o kulturze wydaje się celowe i idące naprzeciw potrzebom społecznym szersze krytyczne ukazywanie przejawów kryzysowych i rozkładu życia społecznego oraz negatywnej koncepcji życia człowieka, jaka dominuje w kulturze w krajach zachodnich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanKaczor">Główną przyczyną niedostatecznego popytu wsi na telewizory jest częste ich psucie się, niedostateczna ilość punktów naprawczych w jakiejś dostępnej odległości, jak również jakość świadczonych przez te punkty usług. Problem ten mógłby znacznie złagodzić objazdowe ekipy naprawcze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMarianKubicki">Jak długo nie udostępni się wsi dobrego i taniego aparatu radiowego, zakres radiofonizacji wsi nie ulegnie wydatniejszej poprawie. Aparaty którymi dysponuje handel nie znajduje popytu.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMarianKubicki">Przyłączyć się trzeba do uwag krytycznych dotychczasowych giełd piosenki. Po okresie pewnej poprawy, poziom tekstów piosenek znów obniżył się. Panuje tu, jak gdyby monopol lichych autorów, którzy w dodatku pobierają ogromne honoraria i tantiemy.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełMarianKubicki">Znakomite pozycje notuje się w telewizji w cyklu „pejzaże”. Ukazują one dorobek kraju wartościowych i ofiarnych ludzi. Działalność tę warto by rozszerzyć.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełMarianKubicki">Pożądane byłoby, aby w prowadzonych konkursach miast stworzyć większą możliwość wypowiedzi ludziom tych miast, a nie spikerom. Byłoby też pożądane pewne odnowienie składu jury.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełMarianKubicki">Komitet DS. Radia i Telewizji okazał się troskliwym mecenasem regionalnej twórczości ludowej. Pożądane byłoby szersze wykorzystanie nagrań terenu Warmii i Mazur, którymi dysponuje rozgłośnia olsztyńska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławMojkowski">Słuszny jest wniosek co do podjęcia akcji propagowania radiofonii na wsi. Warto by zbadać czy przyczyną stagnacji w tej dziedzinie nie jest zła słyszalność polskich rozgłośni.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławMojkowski">Należałoby też rozważyć możliwość wycofania się z radiofonii przewodowej na wsi jako formy, która przed laty spełniała swoje zadanie, nie odpowiada jednak wymogom współczesności. Fundusze przeznaczone na ten cel można by wykorzystać na zakup radioodbiorników i tym samym rozładować ich zapasy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBohdanCzeszko">Czas byłby zakończyć już rozważania nad zagadnieniem generalnym, jakim jest objęcie całego kraju słyszalnością radia. Wymaga to wprawdzie poważnych nakładów, będą one jednak rentować się przez długie lata.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Wypada powrócić raz jeszcze do zagadnienia wartości kulturalnych, jakie upowszechniane są przez środki masowego przekazu. Najczęstszą pozycją w radiu są piosenki o pożałowania godnych tekstach. Za mało słyszy się za to popularnej poważnej muzyki.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W programach dyskusyjnych radia i telewizji uderza niekiedy brak jakichkolwiek wniosków z tych dyskusji, prowadzą one właściwie donikąd i tym samym nie dają właściwych efektów wychowawczych; prowadzone są one często bez znajomości rzeczy i bez udziału osób zainteresowanych, które mogłyby udzielić odpowiednich wyjaśnień; często ograniczają się do apodyktycznych stwierdzeń, sporo do życzenia pozostawia także kultura słowa.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Odstąpić należałoby także od monopolizowania przez niektóre osoby poszczególnych pozycji w telewizji i radio, o czym była już wielokrotnie mowa na Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Mimo uwag krytycznych wskazujących na potrzebę doskonalenia programu, uznać trzeba zgodnie z wnioskiem podkomisji, że poziom pracy radia i telewizji uległ dalszej poprawie.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zagadnienia bazy technicznej radia i telewizji jako problemy dużej wagi powinny być przedmiotem odrębnego posiedzenia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Komisja przyjęła do wiadomości sprawozdanie Komitetu DS. Radia i Telewizji z wykonania planu i budżetu w 1967 r. i zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W kolejnym punkcie porządku obrad poseł Stanisław Mojkowski przedstawił uwagi podkomisji do sprawozdania RSW „Prasa” z wykonania planu i budżetu 1967 r. Stwierdził on, że działalność RSW „Prasa” w 1967 r. przebiegała prawidłowo w ramach możliwości stworzonych tej instytucji. Podstawowe trudności, powtarzające się z roku na rok to niedostateczne zaopatrzenie w papier, uniemożliwiające zwiększenie nakładów gazet i czasopism jak również niedostateczny rozwój przemysłu poligraficznego.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Na pytania posłów - Henryka Korotyńskiego (PZPR) i Stanisława Kaliszewskiego (SD) - odpowiedzi udzielił prezes RSW „Prasa” - Tadeusz Galiński.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Poseł Marian Kubicki (ZSL) wskazał na potrzebę rozszerzenia słusznego kierunku działania RSW „Prasa” polegającego na uruchomieniu nowych gazet w mniejszych miastach, posiadających bogate tradycje kulturalne i dysponujących kiedyś własnymi gazetami.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Komisja przyjęła do wiadomości sprawozdanie RSW „Prasa” z wykonania planu i budżetu w 1967 r. i zleciła podkomisji opracowanie wniosków dla Komisji Planu Gospodarczego Budżetu i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Uwagi podkomisji do sprawozdania w 1967 r. z wykonania planu i budżetu Polskiej Agencji Prasowej PAP przedstawił poseł Stanisław Mojkowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Na pytania posłów Mariana Kubickiego (ZSL), Krystyny Marszałek-Młyńczyk (SD) i Stanisława Kaliszewskiego (SD) odpowiedzi udzielił prezes PAP - Michał Hofman.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski wskazał, że Polska Agencja Prasowa z dużą wnikliwością odniosła się do uwag pokontrolnych Najwyższej Izby Kontroli, przedstawionych przy rozpatrywaniu projektu planu i budżetu na 1968 r. i podjęła kroki zmierzające do wdrożenia szeregu zasad organizacyjnych i form samokontroli trafności i doboru materiału, co stwarza perspektywy dalszego podnoszenia prac PAP na wyższy poziom.</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Komisja przyjęła sprawozdanie Polskiej Agencji Prasowej z wykonania budżetu w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Komisja uchwaliła dezyderaty w sprawie działalności i repertuaru teatrów muzycznych. Problem ten rozpatrywany na posiedzeniu w dniu 29 maja 1968 r. (patrz BPS Nr 597) IV kad.)</u>
+          <u xml:id="u-7.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W uchwalonych dezyderatach Komisja stwierdza m.in., że kierunek repertuarowy teatrów operowych w Polsce uznać należy w zasadzie za słuszny, a frekwencję widzów za dobrą. Komisja widzi jednak potrzebę dalszego poszerzenia repertuaru opery i baletów o dzieła kompozytorów polskich dawnych i współczesnych, jak również o dzieła klasyki światowej. Nie zamykając drogi do poszukiwań i nowatorstwa w dziedzinie reżyserii i scenografii, należy nadawać inscenizacjom kształt czytelny dla przeciętnego widza i oddający najpełniej myśl i intencje twórcze kompozytora.</u>
+          <u xml:id="u-7.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Wobec zbyt szczupłej obecnie i niedostatecznie przygotowanej kadry reżyserów dla oper i innych scen muzycznych, niezbędne jest rozwinięcie szerszego kształcenia tych kadr oraz rozważenie możliwości nawiązania kontaktów w tym zakresie z zagranicznymi teatrami reprezentującymi wysoki poziom i duży poziom tradycji operowej w celu kształcenia tam młodych reżyserów operowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Z uwagi na małą ilość wybitnych dyrygentów operowych, należy rozważyć stworzenie odpowiednich bodźców sprzyjających zainteresowaniu muzyków tą dziedziną twórczości; niezbędne jest również opracowanie bardziej skutecznych i lepszych metod nauki śpiewaków w oparciu o doświadczenia innych krajów.</u>
+          <u xml:id="u-7.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Ministerstwo Kultury i Sztuki powinno - zdaniom Komisji - przeanalizować możliwości poczynienia oszczędności w dziedzinie scenografii, kostiumów i dekoracji; koszty te kształtują się bardzo różnie w różnych teatrach; kostiumy i rekwizyty po zejściu spektaklu z afisza nie zawsze są należycie wykorzystywane.</u>
+          <u xml:id="u-7.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">O WYKONANIU PRZEZ KOMITET DS. RADIA I TELEWIZJI PLANU I BUDŻETU w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Streszczenie informacji złożonej przez przewodniczącego Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierza Sokorskiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 27 czerwca 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zjawiskiem, które zarysowało się w 1967 r. i rzutuje na rok bieżący, jest utrzymywanie się tendencji spadkowej w zakresie sieci abonentów radiowych (spadek o 50–60 tys. rocznie) oraz tendencji wzrostowej w sieci abonentów telewizyjnych - w granicach 450 tys. rocznie. Ilość abonentów radiowych wynikająca ze statystyki nie odpowiada faktycznemu stanowi rzeczy, jeśli uwzględnić cyfry sprzedaży radioodbiorników sięgające około 450 tys. rocznie. Posiadacz radioodbiornika i telewizora ma odczucie, iż uiszczając opłatę abonamentową, opłaca obydwa rodzaje usług Komitetu DS. Radia i Telewizji. W tych warunkach dojrzewa rozwiązanie problemu wprowadzenia łącznego abonamentu usług radia i telewizji. Pozwoliłoby to ustalić faktyczną liczbę radioabonentów, zlikwidować zjawisko radiopajęczarstwa i statystycznie urealnić stosunek liczby teleabonentów do liczby radioabonentów, podobnie bowiem jak w całym świecie, posiadacze telewizorów są zarazem posiadaczami radioodbiorników.</u>
+          <u xml:id="u-7.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Realizacja programu radia i telewizji w roku ubiegłym utrzymywała się w granicach zaplanowanych. Dochody netto państwa z tytułu działalności radia i telewizji nie uległy zmniejszeniu.</u>
+          <u xml:id="u-7.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Rok 1967 i okres bieżący ujawniły wyjątkowo niekorzystną sytuację bazy technicznej radia w stosunku do ofensywy ideologicznej przeciwnika prowadzonej na falach eteru. Dało się to odczuć szczególnie od czerwca ubiegłego roku i w okresie wydarzeń marcowych, niedostateczna jest zwłaszcza sieć nadawcza na falach średnich i krótkich, na których operują w dużym wymiarze godzin nastawione na wrogą przeciwko naszemu krajowi propagandę obce agencje radiowe.</u>
+          <u xml:id="u-7.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zagadnienie unowocześnienia i rozszerzenia zasięgu naszych nadajników wymaga generalnych rozstrzygnięć.</u>
+          <u xml:id="u-7.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zmiany powinny nastąpić również w asortymencie produkowanych u nas odbiorników radiowych. Aparatów odbiorczych o czterech zakresach fal produkujemy za mało i są one zbyt drogie. Zasięgiem fal ultrakrótkich obejmujemy cały kraj, jednakże produkcja odpowiednich radioodbiorników jest daleko niedostateczna.</u>
+          <u xml:id="u-7.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Baza techniczna Telewizji jest nowoczesna i ma znacznie większy zasięg. Dotychczas nie zdołano niestety uruchomić drugiego programu w wyniku trudności inwestycyjnych. Termin tego uruchomienia przesuwa się na rok 1970.</u>
+          <u xml:id="u-7.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Po VII Plenum KC PZPR wprowadzono w radiu i telewizji szereg usprawnień administracyjnych i organizacyjnych. Nastąpiła centralizacja ogniw administracyjnych i technicznych przy decentralizacji w dziedzinie programów. Nastąpiło dalsze łączenie pokrewnych redakcji. Przedsięwzięcia te przyniosły usprawnienie pracy i oszczędności etatowe.</u>
+          <u xml:id="u-7.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Istotne zmiany nastąpiły w treści programów nadawanych przez radio dla zagranicy. Nabrały one bardziej ofensywnego charakteru wyrażającego się atakowaniem przeciwnika, głównie rewizjonizmu zachodnio-niemieckiego, na jego gruncie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00037-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00037-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6c74c4d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00037-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00037-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 37/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 37/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:37</note>
+        <note type="sessionNo">37</note>
+        <date>1968-07-16</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00037-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00037-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..75ff5e3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00037-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,20 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 15 lipca 1968 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD) uchwaliła plan pracy na drugie półrocze 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W uchwalonym planie przewiduje się rozpatrzenie następujących problemów:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- aktualnego stanu i rozwoju bazy materialno-technicznej radia i telewizji;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- organizacji i kierunków działalności „Estrady”;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- muzealnictwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- produkcji filmów telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Ponadto Komisja rozpatrzy projekty planu i budżetu na 1969 r, oraz podstawowych założeń planu na 1970 r. w zakresie Ministerstwa Kultury i Sztuki, Komitetu DS. Radia i Telewizji, Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa” i Polskiej Agencji Prasowej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00038-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00038-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8dfa218
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00038-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00038-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 38/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 38/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:38</note>
+        <note type="sessionNo">38</note>
+        <date>1968-09-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełHenrykKorotyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Korotyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKaczor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kaczor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławGrad" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Grad</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRyszardHajduk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Hajduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławMojkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Mojkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMachejek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Machejek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00038-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00038-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9fed00f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00038-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,75 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 25 września 1968 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Ryszarda Hajduka (PZPR), rozpatrzyła aktualny stan i perspektywy rozwoju bazy materialno-technicznej radia i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Komitetu do spraw Radia i Telewizji z przewodniczącym Włodzimierzem Sokorskim oraz zastępcą przewodniczącego Edwardem Adamiakiem, Ministerstwa Łączności - z podsekretarzem stanu - Konradem Kozłowskim, wicedyrektor Zespołu NIK - Jerzy Krawczyk, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Handlu Wewnętrznego, CRS „Samopomoc Chłopska”, dyrektorzy zjednoczeń: Stacji Radiowych i Telewizyjnych, Przemysłu Elektronicznego i Teletechnicznego, ZURiT.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem na piśmie materiały informacyjne opracowane przez Komitet DS. Radia i Telewizji, Ministerstwo Łączności oraz Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o aktualnym stanie i rozwoju bazy materialno-technicznej radia i telewizji złożył przewodniczący Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierz Sokorski (Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski udzielił szczegółowych informacji na temat stanu technicznego bazy nadawczej radia i telewizji, zamierzeń rozwojowych oraz rozwoju radiofonii i telewizji za granicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Uwagi i wnioski podkomisji DS. radia i telewizji przedstawił poseł Marian Kubicki (ZSL): program II Polskiego Radia obejmuje swym zasięgiem ok.57 proc. powierzchni kraju, a program I - 95 proc. obszaru, przy czym w porze nocnej i wieczornej słyszalność ulega pogorszeniu. Województwa zachodnie i północne mają trudności z odbiorem tych programów. Na falach krótkich, na których występuje szczególne nasilenie wrogiej Polsce kampanii propagandowej, Polskie Radio w ogóle nie nadaje programu. Stąd też uruchomienie programu na tych falach ma szczególne znaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Niezadowalająco przedstawia się sprawa nadawania programów na falach ultrakrótkich, co jest spowodowane zarówno brakiem na niektórych odcinkach łączy modulacyjnych jak również niedostatkiem na rynku popularnych, tanich odbiorników z zakresem UKF.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Baza nadawcza programu dla zagranicy nie pozostaje w należytej proporcji do zadań stojących w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja wielokrotnie zwracała uwagę na niedostateczny rozwój bazy technicznej radia. Na konieczność zwiększenia zasięgu i mocy radiowych stacji nadawczych wskazują Tezy na V Zjazd Partii. Skuteczność oddziaływania tej formy masowego przekazu zależy w pierwszym rzędzie od unowocześnienia bazy nadawczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dziedzinie telewizji systematycznie wzrasta zasięg odbioru programu, ale jakość emisji w niektórych ośrodkach nie jest zadowalająca, a na części obszaru kraju - programy te w ogóle nie są widzialne. Wynika to z nieodpowiedniej sprawności technicznej nadajników telewizyjnych, z niezadowalającego stanu technicznego stacji retransmisyjnych, jak również z niedostatecznie rozbudowanej sieci łączy. Komisja wielokrotnie postulowała opracowanie programu zmierzającego do systematycznego usuwania tych braków. Na zadania w dziedzinie rozbudowy i unowocześniania sieci i zaplecza technicznego TV wskazują również Tezy na V Zjazd, Sprawy asortymentu oraz jakości odbiorników radiowych i telewizyjnych wielokrotnie były omawiane przez Komisję; poprawa jakości i nowoczesności produkowanych odbiorników stanowić powinna pierwszoplanowe zadanie przemysłu elektronicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Komisja wielokrotnie też sygnalizowała występującą dysproporcję między stopniem upowszechnienia telewizji w mieście i na wsi. Nie uzyskano jeszcze wyraźniejszej poprawy w tym zakresie. Na tę sytuację niemały wpływ ma niedostateczny rozwój na terenie wiejskim sieci punktów naprawczych sprzętu radiowo-telewizyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Tezy KC na V Zjazd Partii jak i przygotowywane obecnie wnioski na kongresy ZSL i SD w sprawie upowszechnienia oświaty i kultury szczególną uwagę zwracają na konieczność rozwoju masowych środków przekazu. Nasilenie oddziaływania wrogich nam radiostacji wymaga podjęcia zdecydowanych kroków. Nakłada to na resorty i instytucje odpowiedzialne za rozwój radiofonii i telewizji poważne zadania: Zdaniem podkomisji inwestycje radiowo telewizyjne powinny otrzymać rangę priorytetowych i być w terminie i na wysokim jakościowo poziomie realizowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Wicedyrektor Zespołu NIK - Jerzy Krawczyk wskazał, że ostrość problemu niedoboru mocy naszych stacji radiowych i telewizyjnych ujawniła się szczególnie w okresie wydarzeń czechosłowackich.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Obecnie, po tych doświadczeniach, jednym z głównych problemów jest docenienie konieczności rozbudowy bazy nadawczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Inna i szersza powinna być koncepcja rozwoju radia i telewizji; należy opracować kompleksowy program rozwoju tych środków masowego przekazu i zabezpieczyć odpowiednie sumy na jego realizację.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Na pytania posłów: Mieczysława Grada (ZSL), Leona Wantuły (PZPR), Marii Lipki (ZSL), Henryka Korotyńskiego (PZPR), Eugenii Błajszczak (bezp.), Tadeusza Gutowskiego (PZPR), Ryszarda Hajduka (PZPR) oraz w związku z uwagami zawartymi w koreferacie podkomisji - dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Łączności - Konrad Kozłowski, dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Elektronicznego i Teletechnicznego - J. Masalski, wicedyrektor ZURiT - Wojciech Jaszewski, dyrektor Zjednoczenia Stacji Radiowych i Telewizyjnych - Jerzy Węcławek oraz dyrektor w CRS „Samopomoc Chłopska” - Wiktor Mikusiński.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły m.in. perspektyw rozszerzenia emisji programu radiowego dla zagranicy, współpracy programowej i eksploatacyjnej z krajami RWPG, prac badawczych, prowadzonych w zakresie sprzętu telewizyjnego, usuwania braków i usterek w oddanej do użytku części Centralnego Ośrodka Radiowo Telewizyjnego w Warszawie oraz należytego kontynuowania tej inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Jak wynika z wyjaśnień, rozbudowuje się obecnie sieć umożliwiająca emisję dwóch, a następnie trzech programów na falach ultrakrótkich. Rozpatrywane są wstępne założenia znacznego rozszerzenia produkcji różnego rodzaju radioodbiorników stałych i przenośnych z zakresem UKF.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Sieć placówek naprawczych prowadzonych przez ZURiT i CRS „Samopomoc Chłopska” na terenach wiejskich i ich sprawne działanie zależne jest przede wszystkim od dopływu kadry techników- elektroników. Jest to specjalność deficytowa. Kadra, którą dysponuje ZURiT poza ośrodkami wielkomiejskimi może być najlepiej wykorzystana w drodze koncentracji placówek usługowych. Do czasu większego dopływu fachowców, stosuje się różne rozwiązania pośrednie. Mimo trudności z naprawami, ilość abonentów telewizyjnych na wsi wzrasta. Sprawa zaczyna obecnie kształtować się o tyle korzystniej, że w wyniku nacisku jaki handel kładzie na jakościowy odbiór telewizorów z przemysłu, wskaźnik częstotliwości awarii zmniejszył się w I półroczu br. o połowę. Sytuacja taka pozwala obsłużyć więcej abonentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Jakość emisji programu radiowego na falach średnich i długich Zjednoczenie Stacji Radiowych i Telewizyjnych ocenia jako dobrą, bez usterek i przerw. Jeśli chodzi o program telewizyjny - to według prowadzonej bardzo skrupulatnie statystyki, w 1967 r. przerwy wywołane różnymi przyczynami wyniosły średnio w kraju 1 proc. czasu emisji, a w roku bieżącym już tylko 0,47 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławMojkowski">Stan techniczny i rozbudowa bazy nadawczej radia i telewizji są problemami o szczególnej wadze. Komisja wielokrotnie wysuwała już postulaty w tej sprawie, osiągnięta poprawa nie może jednak zadowolić. Szczególny niepokój budzić musi zmniejszenie środków inwestycyjnych przewidziane na 1969 r. w porównaniu z rokiem bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławMojkowski">W warunkach zaostrzającej się wojny psychologicznej, wzrastającego nasilenia wrogiej propagandy waga tych inwestycji nie może podlegać dyskusji. Problem leży przy tym nie tylko w wysokości środków inwestycyjnych, lecz również w zabezpieczeniu tym inwestycjom warunków umożliwiających ich sprawną i terminową realizację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMieczysławGrad">Wymogi walki propagandowej stawiają w nowym świetle zarówno sprawę zwiększenia siły oddziaływania narodowych radiofonii naszego obozu, jak również wskazują na potrzebę koordynacji działalności inwestycyjnej w dziedzinie rozbudowy bazy technicznej radia i TV. Koordynacja taka w ramach RWPG nie została dotychczas podjęta. Wydaje się konieczne, by resorty i instytucje odpowiedzialne za rozwój środków masowego przekazu przeanalizowały ten problem, zbadały możliwości takiej współpracy. Polska powinna wystąpić z odpowiednimi inicjatywami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanKaczor">Zwiększenie ilości aparatów radiowych i telewizyjnych na terenie wiejskim nie jest możliwe do osiągnięcia bez uzyskania zdecydowanej poprawy w zakresie napraw tych aparatów. Mimo wielokrotnych postulatów, w dalszym ciągu niedostateczna jest sieć punktów naprawczych, personel w nich zatrudniony nie jest odpowiednio przeszkolony, wyposażenie punktów ma wiele braków.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełHenrykKorotyński">W pełni doceniając potrzeby inwestycyjne różnych dziedzin życia gospodarczego kraju, nie można jednak nie widzieć, iż w ogólnej hierarchii potrzeb poprawa bazy technicznej radia i telewizji w obecnej sytuacji międzynarodowej wysuwa się na jedno z pierwszych miejsc. Poważne zaległości, jakie mamy na tym odcinku, i to zaległości rosnące obecnie już nie z roku na rok, ale z miesiąca na miesiąc, wskazują na wagę tego zagadnienia. Pamiętać przy tym należy, że i radio, i telewizja przynoszą corocznie budżetowi państwa wysokie dochody.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWładysławMachejek">Na rosnące zadania w dziedzinie propagandy i na potrzebę szybkiej rozbudowy i wzmocnienia bazy technicznej środków masowego przekazu wskazało już XIII Plenum KC PZPR. I choć wydawało się, że realizacja uchwał tego Plenum przynieść powinna przełom w stanie bazy technicznej radia i telewizji - mimo upływu 2 i pół roku - niewiele się zmieniło.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWładysławMachejek">Stworzenie możliwości szerszego docierania w świat polskiej mowy staje się z dnia na dzień pilniejszą koniecznością. Paradoksalnym zjawiskiem jest na przykład to, że marynarze polskich statków w odległości 2 dni od macierzystego portu nie mogą odbierać ojczystych audycji.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełWładysławMachejek">Przy planowaniu nowych inwestycji myśleć trzeba nie tylko o potrzebach na dziś, lecz widzieć potrzeby perspektywiczne.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełWładysławMachejek">Wielkość środków inwestycyjnych na rok 1969 powinna być ustalona na wyższym niż to się obecnie planuje poziomie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMarianKubicki">Obraz sytuacji przedstawionej przez przedstawicieli przemysłu i handlu wydaje się zbyt optymistyczny. Obok niedostatków wynikających z pracy stacji nadawczych i przekaźnikowych, niedostateczna jest jakość aparatów radiowych i telewizyjnych, słabo rozbudowana jest i nie dość dobrze pracuje sieć punktów naprawczych ZURiT. W tej ostatniej dziedzinie wiele poprawy wnieść by mogła właściwie ukształtowana współpraca między ZURiT-em i prywatnymi rzemieślnikami, którzy zwłaszcza na terenie wiejskim z powodzeniem podjąć by się mogli dokonywania takich napraw. Zbyt wiele jest jednak w tej dziedzinie biurokratyzmu, nie przejawia się dostatecznej inicjatywy w tworzeniu różnych elastycznych form świadczenia usług.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMarianKubicki">Ostatnie lata przynoszą przyrost ilości abonentów telewizji na wsi, ale równocześnie spada ilość abonentów radiowych. Jest to problem wymagający przeanalizowania.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMarianKubicki">Należałoby sformułować generalny wniosek dotyczący nadania inwestycjom Komitetu DS. Radia i Telewizji priorytetu, jak również poważnego zwiększenia środków na te inwestycje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełRyszardHajduk">Większość problemów poruszanych w dyskusji była tematem wniosków i dezyderatów Komisji od wielu lat. Stąd też wydaje się konieczne rozliczenie odpowiedzialnych resortów i instytucji z realizacji tych postulatów. Przypomnieć należy, że inwestycjom Komitetu był przyznany - na wniosek właśnie Komisji Kultury i Sztuki - priorytet wykonawstwa, ale po roku został cofnięty.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełRyszardHajduk">W obecnej sytuacji należy postulować, by perspektywy rozwoju bazy materialno-technicznej radia i telewizji zostały generalnie określone, co umożliwiłoby opracowanie programu należytej rozbudowy tej bazy.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełRyszardHajduk">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Przewodniczący Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierz Sokorski.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełRyszardHajduk">Komisja uchwaliła dezyderaty w oparciu o wnioski podkomisji oraz przebieg dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełRyszardHajduk">AKTUALNY STAN I ROZWÓJ BAZY MATERIALNO-TECHNICZNEJ RADIA I TELEWIZJI</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełRyszardHajduk">Streszczenie informacji złożonej przez Przewodniczącego Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierza Sokorskiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 25 września 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełRyszardHajduk">Środki na rozbudowę bazy materialno-technicznej radia i telewizji rosną w liczbach bezwzględnych z roku na rok; są one jednak niewspółmierne do rosnących zadań polityczno-kulturalnych stojących przed radiem i telewizją. Zwiększa się też dysproporcja między rozwojem bazy technicznej w naszym kraju a potencjałem, którym dysponują rozgłośnie zagraniczne. Dysproporcja ta szczególnie ostro ujawniła się w roku bieżącym, obfitującym w ważne wydarzenia polityczne, w okresie rosnącego nasilenia wojny psychologicznej, wzmożonego oddziaływania wrogich rozgłośni na nasz kraj i państwa obozu socjalistycznego.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełRyszardHajduk">W tej sytuacji sprawą pilną stało się zbadanie przyczyn opóźnień i zaniedbań rozwoju bazy technicznej radia i telewizji; powołana została nawet decyzją Premiera specjalna komisja w tym celu.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełRyszardHajduk">W zakresie radiofonii ani jeden z trzech ogólnopolskich programów nie obejmuje obszaru całego kraju; np. program drugi słyszalny jest na 50 proc. powierzchni kraju obejmującej 60 proc. ludności. Podejmowane i realizowane programy renowacji i modernizacji bazy studyjnej wielu rozgłośni radiowych w części tylko mogą przyczynić się do poprawy tego stanu rzeczy. Dostatecznie widocznych efektów nie można będzie jednak osiągnąć bez budowy nowych stacji nadawczych.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PosełRyszardHajduk">W latach poprzednich środki inwestycyjne na sprzęt wzrastały z roku na rok; obecnie dostawy sprzętu musiały ulec zahamowaniu z uwagi na poważne ograniczenie tych kwot.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PosełRyszardHajduk">Generalnej rewizji wymaga polityka produkcji odbiorników radiowych. Problem ten wielokrotnie już był przez Komitet podnoszony i Ministerstwo Przemysłu Maszynowego zobowiązało się do podjęcia odpowiednich kroków mających na celu poważne zwiększenie produkcji aparatów z zakresem fal ultrakrótkich, mających u nas najszerszy zakres odbioru. W dalszym ciągu jednak przeważają radioodbiorniki z zakresem fal długich, średnich i krótkich, za mała jest produkcja odbiorników 4-zakresowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PosełRyszardHajduk">Zła słyszalność program radiowego w wielu okręgach kraju i niewłaściwa polityka produkcji radioodbiorników są powodem stosunkowo niskiego u nas stopnia radiofonizacji. Ilość abonentów, radiowych na 1 000 mieszkańców jest w Polsce jedną z najniższych w Europie.</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#PosełRyszardHajduk">W dziedzinie telewizji wzrost ilości nadajników i stacji przekaźnikowych umożliwił uzyskanie większego skoku rozwojowego aniżeli w radiofonii. Obecnie program telewizyjny pokrywa 66 proc. obszaru kraju zamieszkałego przez 3/4 ludności; uzyskaliśmy średni europejski wskaźnik ilości abonentów telewizyjnych na tysiąc mieszkańców.</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#PosełRyszardHajduk">W ubiegłej 5-latce opracowany został długofalowy program rozwoju bazy studyjnej radia i telewizji. Dla realizacji tego programu podjęte zostały odpowiednie decyzje i uchwały rządu. Praktyka kilku ubiegłych lat wykazała, iż zalecenia zawarte w tych uchwałach nie są w pełni wcielane w życie. Dotyczy to m.in. przyspieszenia budowy Centrum Radiowo-Telewizyjnego w Warszawie, które w myśl założeń uchwały rządu miało być ukończone do 1970 r., gdy tymczasem przeciągnie się na okres przyszłej 5-latki. Dotyczy to również przewidzianej budowy nowej stacji emitującej na falach długich, co miało przyczynić się do poprawy słyszalności programów radiowych; budowa ta zostanie rozpoczęta po 1973 roku. Stosunkowo najlepiej przebiegała realizacja uchwał dotyczących budowy rozgłośni w. Krakowie i Katowicach, które zostały zakończone w przewidzianym terminie.</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#PosełRyszardHajduk">Dla poprawy istniejącej sytuacji, a przede wszystkim likwidacji rosnących dysproporcji niezbędne są generalne decyzje. W ramach obecnie przyznawanych środków, osiągnięcie poważniejszej poprawy nie jest możliwe. Pozycja polskiego radia i polskiej telewizji w świecie - to sprawa ogromnej wagi politycznej, która wymaga nowych decyzji rządowych, zwłaszcza dotyczących przyszłego planu pięcioletniego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00039-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00039-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e72a844
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00039-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00039-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 39/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 39/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:39</note>
+        <note type="sessionNo">39</note>
+        <date>1968-11-06</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJanKaczor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kaczor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRyszardHajduk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Hajduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00039-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00039-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7470061
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00039-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,63 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 5 listopada 1968 r. Komisja Kultury i Sztuki obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Stanisława Kaliszewskiego (SD) i Mariana Kubickiego (ZSL) rozpatrywała organizację i kierunki działalności przedsiębiorstwa „Estrada”.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Kultury i Sztuki z Ministrem Lucjanem Motyką, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów oraz przewodniczący Zarządu ZAIKS T. Maklakiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem opracowanie resortu na temat organizacji i działalności „Estrady”. Uzupełniającą informację przedstawił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski: Działalność przedsiębiorstwa „Estrada” już od dłuższego czasu pozostaje w centrum uwagi Komisji. Na jej polecenie w r.1959 Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła szczegółową kontrolę działalności przedsiębiorstw „Estrady”. Wyniki tej kontroli były przedmiotem obrad Komisji. Zobowiązano wówczas resort do udoskonalenia systemu sterowania działalnością tych przedsiębiorstw, podkreślając, że może ono odegrać bardzo istotną rolę w wyrównywaniu dysproporcji w zakresie upowszechnienia kultury w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W r. 1964 NIK ponownie prowadził kontrolę działalności Przedsiębiorstw „Estrady”. Wskazywano wówczas na postęp organizacyjny i bardziej prawidłowy rozwój działalności terenowej, zwrócono jednak uwagę na konieczność wzmocnienia nadzoru i koordynacji ze strony resortu, zaobserwowano jeszcze zbyt dużą koncentrację imprez w większych ośrodkach wojewódzkich i powiatowych oraz braki w prawidłowej obsłudze ośrodków gromadzkich, wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Decentralizacja nadzoru nad działalnością kulturalną wpłynęła na większe zainteresowanie władz terenowych sprawami kultury, przy jednak stosunkowo słabym nadzorze artystycznym i koordynacyjnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Problem zabezpieczenia właściwej koordynacji działalności kulturalnej ze szczebla centralnego w szczególności w płaszczyźnie rozwijania działalności zespołów estradowych reprezentujących dobry poziom artystyczny i należytego ich wykorzystania w skali całego kraju jest nadal aktualny. Resort w tym zakresie boryka się z dużymi trudnościami; chodzi o to, ażeby znaleźć takie formy koordynacji, które nie stanowiłyby zbyt dalekiej ingerencji w sprawy terenowe, zabezpieczały natomiast należyty i planowy poziom upowszechnienia działalności estradowej w kraju jak również właściwy nadzór i kontrolę nad poziomem imprez, ich treścią ideologiczną i wychowawczą.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Przedstawiony przez resort projekt powołania krajowej agencji przy przedsiębiorstwie „Pagart” powinien być szybciej zrealizowany; należy wypracować właściwe formy organizacyjne tej komórki.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Na pytania posłów - Mieczysława Grada (ZSL), Witolda Lassoty (SD), Mariana Kubickiego (ZSL), Eugenii Błajszczyk (bezp.), Zofii Grzebisz (PZPR), Krystyny Marszałek-Młyńczyk (SD), Barbary Pstrągowskiej (ZSL), Stanisława Lorentza (SD), Romana Kaczmarka (SD), Teresy Król (ZSL), Ireny Baran (PZPR), Stanisława Kaliszewskiego (SD) i Ryszarda Hajduka (PZPR) - odpowiedzi udzielił dyrektor generalny w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Stanisław Witold Balicki.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Pytania dotyczyły synchronizacji imprez i programów telewizji i przedsiębiorstw „Estrady”, kształcenia artystów dla potrzeb „Estrady”, środków podejmowanych dla zapewnienia należytego poziomu artystycznego imprez, właściwego wykorzystania i kształcenia młodych talentów wyróżnionych na konkursach i festiwalach, warunków pracy pracowników „Estrady”, poziomu imprez artystycznych w lokalach gastronomicznych, przyczyn zmniejszania się ilości imprez artystycznych na wsi, oceny poziomu festiwali w Opolu i Sopocie w r. 1967, opodatkowania imprez realizowanych przez zespoły amatorskie, zakresu działania krajowej agencji, która ma być powołana przy przedsiębiorstwie „PAGART”.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Poszczególne rady narodowe oceniają działalność przedsiębiorstwa „Estrada” przede wszystkim z punktu widzenia osiąganych wyników ekonomicznych. Powoduje to w konsekwencji, że „Estrada” koncentruje się na imprezach dochodowych, że najczęściej organizuje imprezy w dużych salach, że unika małych miejscowości i tzw. głębokiego terenu, gdzie warunki pracy są znacznie gorsze i nie zawsze osiąga się dobre wyniki kasowe. Dopiero po wykonaniu planu rentowności, „Estrada” decyduje się na organizowanie imprez mniej dochodowych w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Prawdą jest, że organizowanie imprez terenowych połączone jest prawie zawsze z większymi trudnościami niż organizowanie imprez w dużych ośrodkach. Trudności te wywołane są złą bazą lokalową i utrudnionymi dojazdami, wynikają z braku własnych środków lokalowych. Niejednokrotnie jednak nasze zespoły wyjeżdżające zagranicę również występują w trudnych warunkach, ale wówczas nie słyszy się z ich trony narzekań i nie ma wypadków, by odmawiano występu.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Zaostrzyć należy kontrolę nad poziomem imprez artystycznych przeznaczanych dla ludności wiejskiej. Gusta tej publiczności zmieniły się. Duży wpływ ma na to rozwój telewizji. Chętniej przyjmowane są zespoły i aktorzy, którzy znani są z występów w telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Nie można zgodzić się z wyjaśnieniem, że organizowanie wyjazdów ludności wiejskiej na imprezy do ośrodków miejskich uzasadniają spadek ilości imprez organizowanych na wsi. Na imprezy w miastach dojeżdża stosunkowo niewielka ilość ludności wiejskiej. Upowszechnienie kultury na wsi wymaga m.in. by więcej dobrych zespołów artystycznych docierało bezpośrednio do wsi.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Nie wypracowano dotychczas form pracy kulturalno-artystycznej dostosowanych do potrzeb plenerowych. W związku z rozwojem turystyki i tzw. wypoczynku niedzielnego, organizowanie imprez na świeżym powietrzu ma coraz częściej miejsce, należałoby ten odcinek działalności kulturalnej otoczyć większą troską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMariaLipka">Trudności w organizowaniu imprez artystycznych i oświatowych na wsi koncentrują się najczęściej na braku odpowiednich sal widowiskowych. Niedawno na posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej prezentowano namiot - świetlicę, dostosowany do potrzeb terenowych, który stosunkowo szybko może być instalowany na każdym terenie. Ministerstwo Kultury i Sztuki powinno wykorzystać takie namioty również dla swoich potrzeb.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławKaliszewski">Nie bez powodu rzucono pytanie na temat poziomu imprez artystycznych w lokalach gastronomicznych. Z przedstawionych Komisji materiałów wynika, że prawie wszystkie przedsiębiorstwa „Estrady” uprawiają taką działalność, nie sprawują jednak dostatecznego nadzoru nad tą działalnością. Stąd niski poziom tych występów.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławKaliszewski">Zaprezentowana przez resort koncepcja powołania krajowej agencji, która ma koordynować działalność przedsiębiorstw „Estrady”, wymaga szczegółowego rozważenia. Istotne znaczenie ma określenie jej zadań oraz organizacyjne ustawienie. W terenie wyraźne są obawy, że agencja ta, która ma być usytuowana przy „Pagarcie” będzie koncentrowała uwagę przede wszystkim na wynikach ekonomicznych i że pewna część zdolniejszych artystów zostanie wycofana z działalności kulturalnej w terenie i kierowana na imprezy zagranicą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanKaczor">Na spotkaniach wiejskich, młodzieżowe amatorskie zespoły artystyczne zwracają uwagę na konieczność dostarczania im odpowiednich materiałów repertuarowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMarianKubicki">Przedsiębiorstwa „Estrada” rozszerzyły zakres swej działalności w latach ostatnich. Nie można również nie wspomnieć o podniesieniu poziomu artystycznego wielu imprez. Uznając te osiągnięcia, trzeba z całą mocą postulować, by „Estrada” nie traciła z oczu tak kapitalnego zadania, jakim jest upowszechnienie kultury na terenie wsi. Więcej uwagi należy zwrócić na popularyzowanie zespołów regionalnych reprezentujących dobry poziom artystyczny. Jak dotąd zespoły centralne cieszą się większym powodzeniem, nie zawsze jednak uzasadnione jest pobieranie wyższych cen za bilety na występy tych zespołów.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełMarianKubicki">Szerzej należy zainteresować organizacje społeczne na wsi problemami rozwoju życia kulturalno-oświatowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełRyszardHajduk">Resort przedstawił koncepcję organizacyjną, która ma zabezpieczyć właściwy nadzór i koordynację pracy przedsiębiorstw „Estrady”. Wydaje się, że byłoby słuszne, ażeby Komisja za kilka miesięcy wysłuchała informacji resortu na temat realizacji tych przedsięwzięć organizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełRyszardHajduk">Komisja przyjęła do wiadomości informację resortu i zobowiązała go do wykorzystania uwag i wniosków przedstawionych w toku dyskusji przy realizacji nowych zamierzeń organizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełRyszardHajduk">ORGANIZACJA I KIERUNKI DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA „ESTRADA”</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełRyszardHajduk">Streszczenie informacji przedstawionej przez Ministra Kultury i Sztuki - Lucjana Motykę na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 5 listopada 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełRyszardHajduk">Organizacją imprez estradowych zajmuje się obecnie 18 placówek: 14 przedsiębiorstw i 4 agencje estradowe. Placówki te obejmują zasięgiem swego działania wszystkie województwa.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełRyszardHajduk">Bezpośredni nadzór nad tymi placówkami sprawują rady narodowe, natomiast Ministerstwo zajmuje się ogólnym nadzorem nad realizacją założeń polityki kulturalnej.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełRyszardHajduk">Tak ustalona struktura organizacyjna pozwala na wypracowanie w poszczególnych województwach, w każdym ośrodku życia kulturalnego, odpowiadającego lokalnym potrzebom profilu artystycznego i modelu organizacyjno-finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełRyszardHajduk">Dochody osiągane przez te placówki z organizacji wielkich imprez w wielkich salach przeznaczane są w dużej części na organizacje imprez deficytowych służących upowszechnieniu kultury. Z drugiej strony jednak obserwujemy przestawianie się estrad na działalność rentowną, co w niektórych województwach powoduje stopniowe kurczenie się ilości imprez, zwłaszcza na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełRyszardHajduk">Wyrażana od kilku lat krytyczna ocena działalności artystycznej i ekonomiczno-organizacyjnej terenowych przedsiębiorstw i agencji estradowych, wyniki przeprowadzonych przez NIK i inspektoraty kontrolno-rewizyjne kontroli, skłoniły Ministerstwo Kultury i Sztuki do podjęcia poszukiwań takich form organizacyjnych, które radykalnie poprawiłyby działalność estrady w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełRyszardHajduk">Problem to złożony, brak bowiem jednolitych kryteriów społecznej przydatności i walorów artystyczno-ideowych widowisk prezentowanych przez przedsiębiorstwa estradowe. Nie ulega jednak wątpliwości, że estrada jako forma działalności artystyczno-rozrywkowej jest potrzebna, że rejestr udanych, ciekawych, pomysłowych w swym kształcie inscenizacyjnym imprez estradowych jest znacznie większy, niż suma występujących niedomagań.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełRyszardHajduk">Różnolitość form w tej dziedzinie działalności artystycznej jest ogromna. Estrada - to i koncerty chopinowskie, i festiwale piosenki polskiej, radzieckiej, żołnierskiej, i teatry poezji, i formy dramatyczne, nie mówiąc już o kabaretach i „piwnicach” studenckich, stanowiących często cenne przejawy inicjatywy kulturalnej środowisk aktywnych społecznie i zaangażowanych w sprawy upowszechnienia kultury w szerokim tego słowa znaczeniu.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełRyszardHajduk">W poszukiwaniu nowych, lepszych form organizacyjnych, Ministerstwo Kultury opracowało ostatnio projekt wprowadzenia skutecznych form koordynacji działalności przedsiębiorstw estradowych. W myśl tego projektu, funkcje koordynacyjne przejęłaby Rolska Agencja Artystyczna „PAGART”, która otrzymałaby statut przedsiębiorstwa patronackiego. W ramach „PAGARTU” stworzona zostałaby specjalna komórka - Agencja Estrady Krajowej, przy której działałoby - jako organ opiniodawczy i doradczy, a w pewnym zakresie stanowiący - kolegium grupujące dyrektorów przedsiębiorstw estradowych. W założeniach resortu tak pomyślana forma usprawnienia działalności estrady powinna w niedługim czasie przynieść ewidentne efekty, z których najważniejsze to: uzdrowienie stosunków kadrowych, zweryfikowanie kadry aktorskiej i administracyjno-ekonomicznej, podniesienie poziomu imprez rozrywkowych, prawidłowe nasycenie terenu imprezami krajowymi i importowanymi oraz wysyłanie za granicę wartościowych, reprezentatywnych zespołów estrady krajowej. Służyć to również powinno uporządkowaniu ekonomiki działalności przedsiębiorstw estradowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełRyszardHajduk">Proponowany przez resort system koordynacji nie ma na celu ograniczania samodzielności działania i odpowiedzialności za to działanie przedsiębiorstw estradowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PosełRyszardHajduk">Wprowadzenie systemu koordynacji i współpracy w dziedzinie estrady nie zwalnia Ministerstwa Kultury i Sztuki z obowiązku:</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PosełRyszardHajduk">- sprawowania nadzoru nad ogólnymi kierunkami polityki repertuarowej w kraju;</u>
+          <u xml:id="u-7.15" who="#PosełRyszardHajduk">- regulowania resortowymi aktami prawnymi spraw zatrudnienia, wymogów kwalifikacyjnych i wynagrodzeń pracowników artystycznych i administracyjno-finansowych, zasad organizacji i finansowania imprez i innych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00040-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00040-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..cb8d7ed
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00040-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00040-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 40/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 40/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:40</note>
+        <note type="sessionNo">40</note>
+        <date>1968-11-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanKaczmarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Kaczmarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRyszardHajduk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Hajduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyKraśko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Kraśko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldLassota" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Lassota</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektorZespołuNIKJerzyKrawczyk" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor Zespołu NIK - Jerzy Krawczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00040-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00040-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3da7738
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00040-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,93 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 29 listopada 1968 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Stanisława Kaliszewskiego (SD) i Mariana Kubickiego (ZSL), rozpatrywała problemy muzealnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu - Zygmuntem Garsteckim, wicedyrektor Zespołu NIK - Jerzy Krawczyk oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o problemach muzealnictwa w Polsce przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełRyszardHajduk">Uwagi podkomisji do spraw muzealnictwa i zabytków przedstawił poseł Stanisław Lorentz (SD).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełRyszardHajduk">Podkomisja wizytowała niektóre muzea centralne, jak również muzea okręgowe i regionalne na terenie województw: białostockiego, lubelskiego, rzeszowskiego i wrocławskiego; odbyła rozmowy z pracownikami muzeów, działaczami społecznymi i władzami terenowymi. W pracach podkomisji wykorzystane zostały uwagi Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełRyszardHajduk">W ostatnich latach stosunek rad narodowych i organizacji społecznych do spraw muzealnictwa uległ bardzo korzystnej zmianie. Obserwuje się duże zainteresowanie ochroną zabytków oraz należytym rozwojem muzeów; coraz bardziej docenia się znaczenie muzeów jako jednego z ważniejszych czynników oświatowo-wychowawczych i kulturotwórczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełRyszardHajduk">Działalność naukową muzeów należy uznać za jedną z podstawowych ich funkcji. Przygotowanie zbiorów muzealnych do ekspozycji, odpowiedni dobór eksponatów z punktu widzenia celu, któremu ma służyć wystawa, wymaga niejednokrotnie długotrwałej i żmudnej pracy wielu naukowców. Rozbudowa pracowni naukowych przy muzeach i przyznanie na ten cel odpowiednich środków jest jednym z podstawowych warunków prawidłowego rozwijania działalności muzeów.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełRyszardHajduk">Pracownik naukowy muzeum jest niejednokrotnie również przewodnikiem, a więc wypełnia trudne i odpowiedzialne funkcje dydaktyczno-wychowawcze, wymagające dużej wiedzy i przygotowania. Działalności tej nie zastąpią środki masowego przekazu. Należyte wykorzystanie muzeów jako jednego z czynników oświatowo-wychowawczych pozostaje jeszcze problemem otwartym, którego rozwiązanie wymaga współdziałania z ministerstwem Oświaty i Szkolnictwa Wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełRyszardHajduk">Zainteresowanie świata pracy ekspozycjami muzealnymi jest u nas bardzo szerokie. Obserwujemy wiele ciekawych inicjatyw wychodzących temu naprzeciw. Np. muzeum w Łowiczu organizuje objazdowe wystawy eksponatów we wsiach, umożliwia za pośrednictwem „Gromady” wyjazdy do muzeum w Warszawie z równoczesnym korzystaniem z koncertów, widowisk operowych itp. Istnieją niewykorzystane jeszcze możliwości znacznie szerszego udostępnienia muzeów, przede wszystkim umożliwienia szerokim rzeszom ludności zwiedzania muzeów w godzinach wieczornych. Próby takie były już podejmowane, nie zostały jednak poparte odpowiednią akcją propagandową. Np. odczyty czy koncerty połączone ze zwiedzaniem wystaw w muzeach w godzinach wieczornych zyskałyby na pewno dużą popularność.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełRyszardHajduk">Więcej uwagi należy poświęcić poszukiwaniu nowych form popularyzacji muzeów, wykorzystywać w muzeach stosowane w świecie nowoczesne środki techniczne, więcej przeznaczać funduszów na zakup muzeobusów, które mogą docierać z oryginalnymi eksponatami do najodleglejszych zakątków.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełRyszardHajduk">W zakresie gromadzenia zbiorów muzealnych mamy poważne osiągnięcia. Stosowana u nas forma zakupu eksponatów wymaga jednak niewielkich tylko modyfikacji, szczególnie w dziedzinie zakupów dokonywanych przez muzea regionalne; zakupy te nie zawsze dokonywane są w porozumieniu z ośrodkami centralnymi, a jest to ważne w takich przypadkach, w których konieczne jest opiniowanie eksponatów przez wybitnych fachowców.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełRyszardHajduk">Rezerwy cennych zabytków w kraju wyczerpują się. Konieczne jest podejmowanie skuteczniejszych środków zapobiegających wywożeniu za granicę dzieł sztuki sprzedawanych za pośrednictwem przedsiębiorstwa „Desa”. Istnieje wprawdzie zasada priorytetu sprzedaży dzieł sztuki dla potrzeb muzeów, nie zawsze jednak dysponują one odpowiednimi środkami na zakup.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełRyszardHajduk">Ogromne znaczenie ma właściwa konserwacja zbiorów muzealnych. Nie jesteśmy w stanie bieżąco konserwować wszystkich posiadanych eksponatów; należałoby przynajmniej zapewnić niezbędne środki na ich zabezpieczenie przed dalszym niszczeniem. Pilną sprawą jest np. organizowanie pracowni konserwacji papieru. Papier obecnie używany do druku ulega zniszczeniu - kruszeniu już po 10 latach. Przedłużanie jego żywotności wymaga specjalnych zabiegów konserwacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełRyszardHajduk">Najwyższa Izba Kontroli słuszne zwraca uwagę na konieczność przyśpieszenia prac nad inwentaryzacją i ewidencją zbiorów muzealnych. Problem ten nie może być rozwiązany tylko przez wydanie odpowiednich przepisów. Resort powinien szczegółowo rozeznać potrzeby w tym zakresie w poszczególnych placówkach muzealnych i zapewnić niezbędną im pomoc kadrową i finansową.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełRyszardHajduk">NIK zwraca również uwagę na konieczność przyspieszenia prac nad oceną zbiorów. Wydaje się, że materialna ocena zbiorów muzealnych nie jest w pełni wykonalna z uwagi na niewymierną często wartość dzieł sztuki, zwłaszcza z punktu widzenia ich znaczenia w kulturze narodowej; w takich przypadkach cena dyktowana przez rynek światowy nie może być miernikiem.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełRyszardHajduk">W dziedzinie zabezpieczenia zbiorów występują jeszcze duże trudności, zwłaszcza w muzeach regionalnych. Problemu tego nie rozwiążą same muzea. Konieczne jest zabezpieczenie środków na ten cel; potrzebne są nowe pomieszczenia na magazyny. Postulat taki skierować należy zarówno do Ministerstwa Kultury i Sztuki jak i do terenowych rad narodowych, Ustawa o ochronie zabytków powierza całokształt polityki w zakresie muzealnictwa - Ministerstwu Kultury i Sztuki. Musi ono decydować o celowości i konieczności rozwijania nowych działów muzealnictwa. Nie należy jednak pomniejszać znaczenia współpracy organizacji społecznych i poszczególnych resortów, których pomoc przyspieszyła rozwój szeregu placówek muzealnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełRyszardHajduk">Konieczne jest szybkie zabezpieczenie środków na tworzenie skansenów - cennych eksponatów naszej kultury materialnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełRyszardHajduk">Należałoby postulować m.in. opracowanie perspektywicznego planu rozwoju muzeów, ustalenie ramowej sieci tych placówek na terenie całego kraju, zabezpieczenie równoległego rozwoju wszystkich działów muzealnictwa, zorganizowanie centralnego szkolenia pracowników muzeów, przede wszystkim w dziedzinie muzeologii i konserwacji zabytków, wzmożenie opieki muzeów okręgowych nad muzeami regionalnymi; szerzej w zakresie pracy i rozwoju muzeów należy wykorzystywać inicjatywy społeczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#WicedyrektorZespołuNIKJerzyKrawczyk">Przeprowadzona w III kwartale br., na wniosek Komisji kontrola działalności muzeów i biur wystaw artystycznych koncentrowała się na problematyce realizacji zadań statutowych przez te placówki, a w szczególności na prawidłowości ewidencjonowania i inwentaryzacji eksponatów, stanu konserwacji i zabezpieczenia zbiorów muzealnych, upowszechnienia dzieł sztuki oraz gospodarki depozytami.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#WicedyrektorZespołuNIKJerzyKrawczyk">Kontroli poddano również efektywność nadzoru sprawowanego nad działalnością muzeów i biur artystycznych przez wydziały kultury prezydiów rad narodowych oraz Ministerstwo Kultury i Sztuki. Obszerny materiał pokontrolny został przedłożony Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#WicedyrektorZespołuNIKJerzyKrawczyk">Podkreślić należy, że perspektywiczny program rozwoju muzeów jest opracowany. Zapewni on likwidację dysproporcji w układzie strukturalnym i terenowym muzeów.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#WicedyrektorZespołuNIKJerzyKrawczyk">Należyte zabezpieczenie zbiorów nie jest problemem do rozwiązania w krótkim czasie. Trzeba jednak wyraźniej określić kierunki działania w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#WicedyrektorZespołuNIKJerzyKrawczyk">Niektóre muzea mają poważne osiągnięcia w kompletowaniu eksponatów. Nie zawsze jednak, z uwagi na trudności lokalowe, mają one możliwość eksponowania pełnych zbiorów. W innych placówkach odczuwa się natomiast niedobór eksponatów. Prowadzenie właściwej gospodarki zbiorami muzealnymi i umożliwianie maksymalnego ich eksponowania, to również jedno z ważniejszych zadań rad narodowych i Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#WicedyrektorZespołuNIKJerzyKrawczyk">Działalność naukowo-badawcza w muzeach powinna służyć zasadniczemu celowi, jaki stawiany jest przed określonym muzeum. Nie zawsze działalność ta jest racjonalnie prowadzona.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#WicedyrektorZespołuNIKJerzyKrawczyk">Problem szacowania zbiorów jest rzeczywiście trudny do rozwiązania. Uznać go należy za problem otwarty i rozwiązać generalnie. Obecne przepisy jednak przewidują szacowanie zbiorów i powinny być przestrzegane.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#WicedyrektorZespołuNIKJerzyKrawczyk">Na pytania posłów: Romana Kaczmarka (SD), Eugenii Błaszczyk (bezp.), Ireny Baran (PZPR), Krystyny Marszałek-Młyńczyk (SD), Mariana Kubickiego (ZSL), Teresy Król (ZSL), Barbary Pstrągowskiej (ZSL), Stanisława Kaliszewskiego (SD), odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#WicedyrektorZespołuNIKJerzyKrawczyk">Pytania dotyczyły m.in.: rozwoju kolekcjonerstwa w Polsce, uprawnień pracowników naukowych zatrudnionych w muzeach, rozbudowy skansenów, pomocy przy naukowym opracowywaniu zbiorów w muzeach regionalnych, rozbudowy Muzeum Narodowego w Warszawie i niektórych muzeów regionalnych, współpracy muzeów ze szkołami.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#WicedyrektorZespołuNIKJerzyKrawczyk">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMariaLipka">Istotne znaczenie ma zabezpiecza nie zabytków starego budownictwa. Poszczególne prezydia rad narodowych wykazują duże zainteresowanie tą sprawą, jest ona o tyle pilna, że na niektórych terenach budynki takie ulegają szybkiemu zniszczeniu wskutek braku konserwacji. Należałoby przyspieszyć organizowanie skansenów. Nie można np. rozwiązać problemu zorganizowania skansenu podhalańskiego, ponieważ zarząd Tatrzańskiego Parku Narodowego ciągle nie wyznacza właściwej lokalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMariaLipka">Planuje się utworzenie skansenu w Opusznej w związku z mającym powstać Zalewem Czorsztyńskim. Koszty tej imprezy są znaczne. Miejscowa rada narodowa nie może ich ponieść. Należałoby przewidzieć możliwość uwzględnienia przynajmniej części tych kosztów w planie budowy zapory czorsztyńskiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWitoldLassota">Należy wyrazić uznanie dla działalności ludzi pracujących w placówkach muzealnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełWitoldLassota">Należałoby chyba wprowadzić dyscyplinę w rozszerzaniu dziedzin muzealnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełWitoldLassota">Środki, którymi możemy dysponować, trzeba przede wszystkim przeznaczać na zabezpieczenie istniejących już zbiorów, które stanowią historyczny dorobek kultury polskiej, a które niekiedy niszczeją. Jest to wydaje się niejednokrotnie ważniejsze aniżeli organizowanie skansenów.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełWitoldLassota">Konieczna jest pomoc resortu w zabezpieczeniu pomieszczeń dla Muzeum im. Mikołaja Kopernika w Toruniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Zasadniczą sprawą jest opracowanie planu perspektywicznego, w którym powinna być uwzględniona sieć i charakter socjalistyczny muzeów.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Istotnym zagadnieniem jest szkolenie kadr dla muzealnictwa. Na uniwersytecie w Łodzi zlikwidowano katedrę etnografii, a w terenie odczuwa się brak etnografów.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Powinna istnieć pewna planowość w zakresie zabezpieczania eksponatów. Chodzi tu o proporcjonalny rozdział środków w stosunku do powierzchni magazynów i innych urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Więcej uwagi przywiązywać należy do rozszerzania kręgu osób zwiedzających muzea.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławKaliszewski">Istotną sprawą jest takie uregulowanie godzin otwarcia muzeów, aby mogli do nich uczęszczać ludzie pracujący. Zachowując godziny przedpołudniowe dla szkół, należy, po przerwie w środku dnia, otwierać również muzea w godzinach wieczornych, co nie będzie połączone z koniecznością powiększania personelu obsługującego muzea.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełRomanKaczmarek">Zarówno pracownikom muzeów, jak i społecznikom poświęcającym tej dziedzinie wiele czasu i energii należą się wyrazy uznania.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełRomanKaczmarek">Ustawa z 1962 r. jasno formułuje zadania muzeów w dziedzinie prowadzenia badań naukowych. Możliwości materialne są w tym zakresie bardzo szczupłe. Więcej można by osiągnąć przy zacieśnieniu współpracy między muzeami, bibliotekami i archiwami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWincentyKraśko">Muzealnictwo to jedna z chlubniejszych kart naszej działalności kulturalnej w Polsce Ludowej. Trzeba oczywiście chronić skarby kultury narodowej i przekazywać je następnym pokoleniom, jednak nie mniej ważna jest działalność dla obecnego pokolenia. Istotne znaczenie ma prowadzenie w muzeach badań naukowych, ale nie mniej ważne jest, jak ludzie odbierają to, co im się przekazuje, kto odbiera i jak jest szeroki krąg odbiorców. Te zagadnienia powinny być również przedmiotem badań naukowych, badań socjologicznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełWincentyKraśko">Nie wolno tłumić inicjatyw społecznych w rozwoju działalności kulturalnej, ale ze względów finansowych trzeba je weryfikować i ustalać hierarchię ważności potrzeb. Praca kulturalno-oświatowa musi być skorelowana z wymogami wychowawczymi dnia dzisiejszego.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełWincentyKraśko">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełWincentyKraśko">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełWincentyKraśko">O PROBLEMACH MUZEALNICTWA W POLSCE</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełWincentyKraśko">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunta Garsteckiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 27 listopada 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełWincentyKraśko">W okresie 25 lat Polski Ludowej zdołano w znacznym stopniu odbudować ciężkie straty, jakie poniosło nasze muzealnictwo w okresie wojny, a w niektórych kierunkach nawet przekroczyć stan przedwojenny. Muzea polskie stały się jednym z najważniejszych czynników kulturotwórczych o szerokim zasięgu społecznego oddziaływania. Świadczyć o tym może stały wzrost frekwencji, która w 1967 r. osiągnęła blisko 17 mln osób zwiedzających.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełWincentyKraśko">Szczególnie cennym zjawiskiem, które charakteryzuje nasze muzealnictwo, są ugruntowujące się zmiany jakościowe, jakie nastąpiły w działalności naszych muzeów. Dotyczy to przede wszystkim ich ideowej więzi z naszą socjalistyczną rzeczywistością, zdolności twórczego odpowiadania na potrzeby i zadania ideowo-wychowawcze, jakie stawia współczesność Polski Ludowej. Muzea nasze stały się poważnymi i twórczymi ośrodkami życia kulturalnego i naukowego, wypracowały interesujące i nowe formy i metody pracy, rozwinęły wiele inicjatyw o szerokim znaczeniu polityczno-wychowawczym i społeczno-kulturalnym. W dziedzinie ekspozycji - mimo trudnych warunków - możemy poszczycić się najbardziej nowoczesnymi osiągnięciami nie tylko w skali krajowej, ale w skali europejskiej i światowej.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełWincentyKraśko">W okresie powojennym zdołaliśmy utworzyć jednolitą organizację naszego muzealnictwa, zapewnić poważną rozbudowę sieci muzeów i rozwój nowych, nieistniejących dziedzin muzealnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełWincentyKraśko">Po 1958 r. w związku z decentralizacją zarządzania muzeami, notujemy szereg pozytywnych inicjatyw poszczególnych środowisk kulturalnych i towarzystw regionalnych. Umocniły się, względnie powstały muzea okręgowe.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełWincentyKraśko">Równocześnie nastąpił rozwój muzeów centralnych podlegających Ministerstwu Kultury i Sztuki, przede wszystkim w takich ośrodkach jak Warszawa, Poznań, Kraków. Obserwujemy nie porównywalny z okresem międzywojennym rozwój dużych muzeów archeologicznych, muzealnictwa etnograficznego itp. Tym pozytywnym zjawiskom towarzyszy równocześnie, powiększenie kadr muzealnictwa oraz podniesienie ich kwalifikacji zawodowych. W realizacji tych zadań dopomogło poważnie wydanie odpowiednich przepisów, a przede wszystkim uchwalenie przez Sejm w lutym 1962 r. ustawy o ochronie dóbr kultury i o muzeach, w której sprecyzowana została rola i zadania muzealnictwa w naszym kraju, jego funkcje w systemie życia kulturalnego państwa socjalistycznego.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełWincentyKraśko">Zdajemy sobie sprawę, że rozwój naszej nauki i kultury wymagać będzie dalszych kroków w kierunku rozbudowy i umocnienia dotychczasowych osiągnięć. Do czołowych zadań prowadzonych bezpośrednio przez Ministerstwo należy dalsza rozbudowa muzeów narodowych w Warszawie, Krakowie i Poznaniu oraz oddanie budynku dla muzeum etnograficznego i Muzeum Historii Polskiego Ruchu Rewolucyjnego w Warszawie.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełWincentyKraśko">Koncentracja wysiłków zmierzać będzie również do polepszenia warunków i rozbudowy muzeów okręgowych. Umacnianie muzeów okręgowych, przy stałym podnoszeniu rangi muzeów regionalnych i zabezpieczeniu im w miarę możności środków do działania - stanowi ważny element idei policentralizacji, stanowiącej jeden z głównych postulatów Kongresu Kultury Polskiej oraz wyrównywania dysproporcji w życiu kulturalnym naszego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełWincentyKraśko">Naszemu muzealnictwu przypada również w udziale poważny współudział w zbliżających się obchodach kopernikowskich oraz ich przygotowaniu. Związane to jest z konserwacją i adaptacją wielu obiektów i zespołów miejskich w Toruniu oraz wzbogaceniem tzw. szlaku kopernikowskiego nowymi placówkami i rozbudową już istniejących.</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PosełWincentyKraśko">Jednym z istotnych momentów programowania rozwoju muzealnictwa jest dalsza rozbudowa sieci muzeów biograficznych poświęconych wybitnym postaciom naszej kultury i nauki, nie przekreśla to naturalnie potrzeby utworzenia Muzeum Kultury Narodowej oraz Muzeum Literatury.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PosełWincentyKraśko">Od szeregu lat toczy się dyskusja na temat potrzeby powstania Muzeum Sztuki Współczesnej. Realizacja tego zamierzenia wymagać będzie bardzo poważnych nakładów finansowych, a przede wszystkim budowy nowoczesnego gmachu, którego rozwiązanie architektoniczne umożliwiłoby eksponowanie malarstwa nowoczesnego oraz innych form sztuki. Podkreślić należy, że nasze muzea zarówno narodowe, jak i okręgowe, a nawet niektóre muzea regionalne, zakupują i eksponują w swych galeriach dzieła twórców współczesnych.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PosełWincentyKraśko">Poważnym niedociągnięciem dotychczasowej działalności muzealnictwa jest zahamowanie rozwoju muzeów przyrodniczych, które posiadają duże znaczenie w kształtowaniu światopoglądu, laickiego wychowania, służąc m.in. jako pomoc w procesie dydaktycznym. Przekazanie niektórych zbiorów do kolekcji uniwersytetom i PAN doprowadziło, iż traktowane są one w dużej mierze jako zbiory zamknięte.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PosełWincentyKraśko">Na pograniczu ochrony zabytków i muzealnictwa leży problem rozbudowy muzeów pod gołym niebem - muzeów budownictwa ludowego (skansenów), zwanych też w naszej terminologii parkami etnograficznymi. Podjęto w tej sprawie sporo inicjatyw, za którymi poszły również i środki. Jest to zagadnienie niezwykle istotne dla ratowania najbardziej wartościowych obiektów budownictwa ludowego - drewnianego.</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PosełWincentyKraśko">Muzea prowadzą szerokie badania naukowe w dziedzinie sztuki, archeologii, etnografii i w innych dziedzinach nauki. Zasługuje na podkreślanie fakt wzrastającej ilości wydawnictw, zwłaszcza typu naukowego. Muzea nie ograniczają swej działalności do przyjmowania jedynie widzów muzealnych na wystawach stałych, wychodzą one na zewnątrz z wystawami objazdowymi, oświatowymi, odczytami i filmami o sztuce. Znaczenie rozwoju muzealnictwa w procesie dydaktyczno-wychowawczym i kulturotwórczym znalazło pełne zrozumienie w radach narodowych, które nie szczędzą środków na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-9.19" who="#PosełWincentyKraśko">Muzea dysponują zaangażowaną kadrą wysoko wykwalifikowanych specjalistów z różnych dziedzin. W ostatnich latach udało się pozyskać wielu wybitnych fachowców w muzeach okręgowych, a nawet regionalnych. Wielu wśród nich to młodzi ludzie, którzy nieraz z wielkim trudem i w ciężkich warunkach podejmują skomplikowane zadania. Troska o możliwość naukowego awansu tej kadry, jak również zapewnienia jej odpowiednich warunków bytowych jest w polityce resortu jednym z czołowych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-9.20" who="#PosełWincentyKraśko">Przed ministerstwem Kultury i Sztuki oraz radami narodowymi stoi również wiele problemów z zakresu uporządkowania ewidencji i inwentaryzacji dzieł sztuki, naukowego opracowania zbiorów, ich magazynowania i zabezpieczenia. Nie wystarczy tu tylko wydanie odpowiednich zarządzeń, wiele uwagi należy koncentrować obecnie na zapewnieniu prawidłowej ich realizacji i rozwinięciu skutecznego nadzoru.</u>
+          <u xml:id="u-9.21" who="#PosełWincentyKraśko">Z uznaniem należy podkreślić duże zainteresowanie i pomoc ze strony rad narodowych i całego społeczeństwa, a także organizacji społecznych w rozbudowie muzeów, gromadzeniu eksponatów i udostępnianiu ich szerokim masom.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00041-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00041-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..abd0c0d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00041-01/header.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00041-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 41/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 41/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:41</note>
+        <note type="sessionNo">41</note>
+        <date>1968-12-17</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławGrad" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Grad</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Stanisław Kaliszewski (SD</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00041-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00041-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8fdf736
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00041-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,112 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 13 i 14 grudnia, Komisja Kultury i Sztuki obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów - Stanisława Kaliszewskiego (SD), Ryszarda Hajduka (PZPR) i Mariana Kubickiego (ZSL) rozpatrzyła projekt planu i budżetu na r. 1969, podstawowych założeń planu na r. 1970 oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. w części dotyczącej:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- Ministerstwa Kultury i Sztuki;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- Komitetu DS. Radia i Telewizji;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- RSW „Prasa”;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- Polskiej Agencja Prasowej PAP.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- przedstawiciele Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z Ministrem Lucjanem Motyką, podsekretarzem stanu - Tadeuszem Zaorskim, Komitetu DS. Radia i Telewizji z prezesem Włodzimierzem Sokorskim, RSW „Prasa” z wiceprezesem Edmundem Królem, Polskiej Agencji Prasowej PAP z prezesem Michałem Hofmanem, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Informację o założeniach projektu planu i budżetu Ministerstwa Kultury i Sztuki przedstawił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Uwagi podkomisji DS. upowszechnienia kultury przedstawiła poseł Zofia Grzebisz-Nowicka (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W ciągu ostatnich 8 lat wzrosła prawie 2-krotnie ilość placówek kulturalno-oświatowych, podwoiła się ilość zespołów amatorskich, 3-krotnie wzrosła ilość osób w nich uczestniczących. Domy Kultury objęły w ubiegłym roku działalnością środowiskową ponad 13 mln osób. Na wsi powstało 11 tys. klubów, które są w wielu wypadkach jedyną szansą aktywizacji życia społecznego i kulturalnego zarówno młodzieży, jak i dorosłych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Jednakże sytuacja wielu placówek kulturalno-oświatowych nie jest zadowalająca. W opinii społecznej panuje odczucie poważnych jeszcze niedomogów ich działalności, a głównie nieprzystosowania do wypełniania w sposób właściwy i nowoczesny funkcji kulturalno-wychowawczej. Główną tego przyczyną jest brak środków finansowych niezbędnych dla wzbogacenia programu i rozwijania coraz ciekawszych form działalności, jak również nieprawidłowe rozmieszczenie wykwalifikowanych kadr w niektórych rejonach kraju. Przestarzałe wyposażenie zniechęca często ludzi do korzystania z ośrodków. Mimo trudnych warunków pracy, wiele osiągnięć placówek kulturalno-oświatowych świadczy o poważnych możliwościach ich ideowo-politycznego oddziaływania.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Na uwagę zasługuje planowany na 1969 rok dość duży wzrost sieci ośrodków kultury - placówek kompleksowych podejmujących roczne formy upowszechniania kultury w danym rejonie. Wypełnienie odpowiednią treścią pracy tego rodzaju placówek będzie wymagało dużego wysiłku i troski zarówno działaczy kulturalno-oświatowych skupionych wokół tych ośrodków, jak również pomocy instruktażowo-metodycznej kwalifikowanej kadry wydziałów kultury prezydiów rad narodowych i Poradni Pracy kulturalno-oświatowej. Szczególną opieką należy otoczyć ośrodki kulturalno-oświatowe na wsi, gdzie są one przeważnie jedyną możliwością politycznego i kulturalnego oddziaływania na społeczeństwo.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Projekt planu na 1969 r. zakłada dalszy wzrost sieci bibliotek. Wzrost ten jest jednak mniejszy niż przewidywał plan 5-letni. Główną przyczyną jest brak pomieszczeń; planuje się więc zakładanie nowych punktów bibliotecznych przede wszystkim w tych rejonach, gdzie odczuwa się szczególny ich brak.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Rozwój sieci bibliotek nie nadąża za rozbudową miast i wzrostem ludności w kraju. Szereg bibliotek mieści się w lokalach nieodpowiednich, co uniemożliwia wprowadzenie nowych, atrakcyjnych dla czytelnika, form pracy. Istnieją także duże dysproporcje między miastem a wsią w rozmieszczeniu i wyposażeniu tych placówek.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Istotną rolę w upowszechnianiu kultury, w rozwoju życia kulturalno-oświatowego, a szczególnie w dziedzinie rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego spełniają niektóre organizacje społeczno-kulturalne. Pracuje w nich ofiarnie wielotysięczny aktyw społeczny, który w poważnym stopniu przyczynia się swą postawą i zaangażowaniem do realizacji zadań w dziedzinie upowszechnienia kultury. Ale działalność ta nie może bazować jedynie na pracy społecznej i wymaga pewnego minimum etatów środków z budżetu państwa. Zachodzi potrzeba stworzenia warunków dalszego rozwoju i działalności tych organizacji, która jest nie tylko jedną ze skutecznych metod realizacji polityki kulturalnej państwa, ale i podmiotem przemian społeczno-gospodarczych oraz kulturalnych poszczególnych środowisk i całych regionów.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Uwagi podkomisji do spraw wydawnictw przedstawiła poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk (SD):</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Plan wydawniczy na r. 1969 charakteryzuje się większą niż dotychczas defensywnością, lepszym dostosowaniem do potrzeb masowego czytelnika, lepszą systematyzacją produkcji, większym powiązaniem ze współczesną rzeczywistością. Wskazuje na to zwłaszcza analiza zamierzonych wydawnictw społeczno-politycznych w szczególności związanych z. ważnymi w historii naszego kraju rocznicami - 25-lecia PRL i 50-lecia odzyskania niepodległości, jak również jubileuszami wielkich twórców. Wydaje się, że zbyt mało przygotowanych jest do druku wydawnictw o naszych sąsiadach.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W stosunkowo szerokim planie wydawniczym literatury pięknej warte podkreślenia są dzieła klasyków planowane w dużych nakładach, rozszerzenie serii książek kieszonkowych oraz wydawanie w tej formie lektur szkolnych. Zbyt skromnie reprezentowana jest współczesna literatura polska we wszystkich jej formach. Tę twórczość, zwłaszcza zaangażowaną, należy silniej popierać przy pomocy stypendiów, nagród, wyróżnień.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Plan wydawniczy opracowany został prawidłowo. Ze względu na długi i nierytmiczny proces produkcji wydawniczej, należałoby lepiej koordynować pracę wydawnictw, drukarni, księgarni oraz producentów papieru. Istnieje potrzeba specjalizowania i dopływu młodych kadr edytorskich. Należałoby podjąć stałe badania nad recepcją książki i potrzebami czytelniczymi; rozszerzyć badania prowadzone w tym zakresie sporadycznie przez Bibliotekę Narodową bądź powołać odrębną placówkę informacyjno-propagandową pracującą na rzecz wydawnictw i księgarstwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Uwagi podkomisji do spraw teatrów i instytucji muzycznych przedstawił poseł Bohdan Czeszko (PZPR), który wskazał, że stan teatrów i instytucji muzycznych wymaga poważniejszych środków na remonty i rekonstrukcję.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Nadal aktualne pozostają dezyderaty dotyczące teatrów i instytucji muzycznych uchwalone przez Komisję w poprzednim okresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Uwagi podkomisji dla kinematografii przedstawiła poseł Eugenia Błajszczak (bezp.):</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Filmy przewidywane do prezentacji w r. 1969, w jubileuszowym roku 25-lecia PRL, ukażą przede wszystkim nasz powojenny dorobek osiągnięcia kraju w dziedzinie politycznej, gospodarczej, społecznej i kulturalnej. Zobrazują - szczególnie młodzieży - drogę jaką przebył nasz naród w tym okresie. Szczególną uwagę poświęca się pozycjom o wysokich walorach wychowawczych i ideowych, które przyczyniają się do kształtowania obywatelskich postaw, zwłaszcza wśród młodego pokolenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Projekt planu na rok 1969 zakłada wyprodukowanie 20 filmów fabularnych długometrażowych oraz 586 filmów krótko i średnio-metrażowych. Dla potrzeb telewizji zrealizuje się 108 pozycji filmowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Właściwa eksploatacja filmów fabularnych wymaga o wiele lepszej reklamy, w tym plakatów przemawiających lepiej do wyobraźni masowego widza.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Należy ulepszyć jakość kopii filmów. Np. w filmie „Lalka” kolory są szare, mało w nich odcieni, które by przyciągały oko widza.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Nie należy ustalać jednakowych cen biletów na poranki filmowe i seanse popołudniowe. Ceny biletów na poranki powinny być niższe.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Większego wysiłku wymaga modernizacja kin. W tej dziedzinie istnieje wiele pilnych potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Szczególnie ważnym zadaniem jest szersze rozwijanie produkcji filmów dla dzieci i młodzieży, szersze wykorzystywanie istniejących już filmów tego rodzaju, jak również położenie większego nacisku na wykorzystywanie w pracach szkoły filmów oświatowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Ściślejsza powinna być synchronizacja terminów dostarczania tych filmów przez „Filmos” z kalendarzem tematyki zajęć szkolnych. W tym celu konieczne jest zwiększenie ilości kopii filmów oświatowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Na pytania posłów: Marii Lipki (ZSL), Mariana Kubickiego (ZSL), Stanisława Kaliszewskiego (SD), Stanisława Majkowskiego (PZPR) odpowiedzi udzielił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły pracy kinematografii, a w szczególności kosztów produkcji filmów fabularnych, scenariuszy filmowych, modernizacji kin, budowy nowej wytwórni filmowej a także terminu reedycji Wielkiej Encyklopedii Powszechnej. Poruszono też zagadnienia działalności „Ars Polony”, produkcji i importu płyt muzyki poważnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMieczysławGrad">Resort kultury powinien w większym niż dotychczas stopniu inspirować działalność kulturalno-oświatową rad narodowych. Na większe poparcie zasługują czyny społeczne, których duża część realizowana jest właśnie w dziedzinie kultury.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMieczysławGrad">Wydaje się, że nie mają usprawiedliwienia różnice między statusem zawodowo-społecznym pracowników wydawnictw i pracowników prasy.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMieczysławGrad">Ważnym zagadnieniem jest popularyzacja książki społeczno-politycznej. „Dni Książki Politycznej” to pożyteczna impreza, ale brak innych form propagowania tego rodzaju wydawnictw. Bodźce finansowe dla pracowników księgarń tej popularyzacji nie zapewnią. Formy reklamy są przestarzałe i nieefektowne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMariaLipka">Zakłady pracy powinny finansować działalność kulturalno-oświatową w miejscowościach, z których dojeżdżają do pracy pracownicy tych zakładów. W miejscowościach tych istnieją niejednokrotnie kluby lub świetlice, lecz trzeba je wyposażyć w odpowiedni sprzęt. Domy kultury budowane przy zakładach pracy nie spełniają często swoich zadań, ponieważ duża ilość pracowników zamieszkuje poza terenem siedziby tych zakładów. Obecne zarządzenia dotyczące finansowania działalności kulturalno-oświatowej przez zakłady pracy są zbyt sztywne i wymagają zmian.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">W księgarniach „Domu Książki” daje się ciągle zauważyć brak masowych wydań popularnych autorów; brak niejednokrotnie nawet dzieł Mickiewicza i Słowackiego.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewskiSD">„Dom Książki” rozbudował w ostatnim czasie dział reprodukcji dzieł sztuki, które cieszą się dużym powodzeniem. Dzięki temu udało się, przynajmniej częściowo, wyeliminować tandetę i szmirę. Odczuwa się niestety brak analogicznej działalności w dziedzinie muzyki. Nie ma na naszym rynku nagrań wielkich zagranicznych wykonawców, co utrudnia nawet szkolenie naszych artystów. „PAGART” stara się sprowadzać wybitnych wykonawców muzyki rozrywkowej, pomija natomiast wykonawców muzyki poważnej. Również w radiu i telewizji muzyka poważna jest ciągle dyskryminowana w stosunku do muzyki rozrywkowej, często w nie najlepszym stylu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W ostatnim czasie zrobiono wiele w kierunku wyposażenia placówek kulturalno-oświatowych, w sprzęt audiowizualny, jednakże w wielu wypadkach sprzęt ten jest przestarzały i nie nadaje się do wykorzystania. Odczuwa się pilną konieczność wymiany tych urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na r. 1969 i podstawowych założeń planu na rok 1969, oraz zatwierdziła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. w części dotyczącej Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Informację o projekcie planu i budżetu Komitetu DS. Radia i Telewizji przedstawił Prezes Komitetu - Włodzimierz Sokorski:</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Z zadowoleniem można stwierdzić, że postulaty Komisji w sprawie rozwoju technicznej bazy radia i telewizji zostały uwzględnione; przyznane zostały na najbliższe 2 lata dodatkowe środki inwestycyjne, które pozwolą na znaczne wzmocnienie bazy dodatkowej i to w bardzo szybkim tempie.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W dziedzinie program radiowego utrzymane będą dotychczasowe koncepcje wzajemnego uzupełnienia się rozgłośni, ponieważ żaden program nie ma zasięgu ogólnokrajowego. Rozwijane będą, na podstawie uzyskanych dobrych doświadczeń, tzw. audycje zblokowane, lepiej ustawione godziny programu dla dzieci i młodzieży szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Tegoroczne wydarzenia polityczne przyczyniłby się do wzrostu roli programu radiowego dla zagranicy. Nastąpiła poprawa słyszalności i skuteczności oddziaływania, o czym świadczą listy z różnych, nawet i bardzo odległych krajów.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W programie telewizyjnym zapewni się właściwe miejsce teatrowi i rozrywce, przy ograniczeniu zakresu audycji słownych. Przygotowany jest atrakcyjny program świąteczny.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Przewiduje się, że liczba abonentów radiowych zostanie w zasadzie na dotychczasowym poziomie 5,6 mln. Nie oznacza to, że krąg słuchaczy radia nie rozszerza się. Jak wykazują bowiem dane ze sprzedaży, stan posiadania radioodbiorników zwiększa się corocznie o mniej więcej 200 tys. sztuk.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Znacznie natomiast zwiększa się liczba abonentów telewizji. W bieżącym roku przybyło ich o 100 tys. więcej niż przewidywano. Zakłada się, że tendencja ta nie osłabnie i powinna przynieść w r. 1969 przyrost około 500 tys. abonentów - do 3,9 mln.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Podjęte zostały kroki zmierzające do wstrzymania procesu spadku ilości abonentów radia. Zamierza się przejść w ciągu najbliższych 2 lat na produkcję wyłącznie radioodbiorników z 4-ma zakresami fal, zaktywizować sprzedaż, osiągnąć poprawę sytuacji w dziedzinie napraw. Zamierza się również w sposób bardziej konkretny przeciwdziałać radiopajęczarstwu.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Uwagi podkomisji DS. radia i telewizji przedstawił poseł Leon Wantuła (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Podkomisja zwiedziła prawie wszystkie ośrodki radia i telewizji, w kraju i stwierdza, że na przestrzeni ostatnich lat osiągnięty został niewątpliwy postęp w bazie nadawczej i odbiorczej.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Rozwój sieci abonentów radia i telewizji uzależniony jest od postępów elektryfikacji. Jak dotąd 30 proc. gospodarstw domowych w skali całego kraju nie posiada radioodbiorników. Jest to poważna pozycja do zdobycia. Należałoby wydatnie zwiększyć produkcję radioodbiorników przystosowanych do odbioru audycji nadawanych na falach ultrakrótkich.</u>
+          <u xml:id="u-5.13" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Budowa ośrodków telewizyjnych w Katowicach i Krakowie przebiegała sprawnie i terminowo. Nie da się tego powiedzieć o budowie warszawskiego Centrum Radiowo-Telewizyjnego; trzeba tej budowie zapewnić priorytet.</u>
+          <u xml:id="u-5.14" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W terenie słyszy się pozytywne oceny telewizyjnych programów oświatowych, zwłaszcza przygotowujących do wyższych studiów. Poprawie uległy informacja i komentarz polityczny.</u>
+          <u xml:id="u-5.15" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Olimpiada wykazała, że naszą telewizję stać na wiele usprawnień technicznych. Byłoby dobrze, aby usprawnieniami tymi objąć inne pozycje programu, w tym dziennik telewizyjny.</u>
+          <u xml:id="u-5.16" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Z dobrym przyjęciem u telewidzów spotkało się niedawno wprowadzone kino dobrych filmów. Telewidzowie chcieliby, aby filmy te wyświetlać o nieco wcześniejszej porze.</u>
+          <u xml:id="u-5.17" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Usprawnienia wymagają usługi radiowo-telewizyjne. Dokonana przed paru laty centralizacja zaopatrzenia handlu w części zamienne raczej nie zdała egzaminu, powodując zbędne przewozy części po całym kraju. Wiele kłopotów sprawia brak części zamiennych do telewizorów najstarszej produkcji, jak również niedobór lamp kineskopowych do produkowanych bieżąco największych i najdroższych telewizorów.</u>
+          <u xml:id="u-5.18" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Należy zwrócić uwagę producentów na konieczność unifikacji sprzętu. W telewizorach krajowej produkcji spotyka się 17 typów transformatorów.</u>
+          <u xml:id="u-5.19" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Gutowski (PZPR), Eugenia Błajszczak (bezp.), Barbara Pstrągowska (ZSL), Jerzy Zawieyski (bezp. „Znak”), Marian Kubicki (ZSL), Stanisław Kaliszewski (SD), Mieczysław Grad (ZSL), Władysław Machejek (PZPR), Henryk Korotyński (PZPR), Bohdan Czeszko (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Prezes Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierz Sokorski oraz dyrektor Zjednoczenia Stacji Radiowych i Telefonicznych - Jerzy Więcławek.</u>
+          <u xml:id="u-5.20" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Z zadowoleniem przyjęto zapowiedź zmniejszania ilości audycji słownych w telewizji; pozytywnie oceniono dążenie do wprowadzenia innowacji programowych i eliminowania szeregu zastygłych form. Postulowano zapewnienie bardziej właściwych proporcji między ilością audycji poświęconych muzyce poważnej i rozrywkowej, lepsze wykorzystanie olbrzymiej i cennej płytoteki, którą dysponuje radio.</u>
+          <u xml:id="u-5.21" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Wskazywano na potrzebę uatrakcyjnienie dziennika telewizyjnego drogą ograniczenia ilości materiału związanego z oficjalnym protokołem i szerszego ukazywania interesujących wydarzeń, w które obfituje życie kraju. Zwiększyć należałoby - zdaniem posłów - ilość audycji popularyzujących osiągnięcia nauki i sztuki. W programach dla wsi powinien znaleźć się również element rozrywki. Krytycznie oceniono lansowanie obcego nam sposobu bycia w niektórych programach rozrywkowych telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-5.22" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Pozytywna ocena radiowego programu młodzieżowego powinna skłaniać do rozważenia możliwości szerszego wyjścia naprzeciw potrzebom starszej generacji, której liczebność w naszym kraju wzrasta.</u>
+          <u xml:id="u-5.23" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Sugerowano potrzebę bliższego zainteresowania się Komisji całokształtem programu radiowego dla zagranicy.</u>
+          <u xml:id="u-5.24" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Wiele uwagi poświęcono zagadnieniom produkcji radioodbiorników i telewizorów oraz ich jakości.</u>
+          <u xml:id="u-5.25" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1969, podstawowych, założeń planu na rok 1970 oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. w części dotyczącej Komitetu DS. Radia i Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-5.26" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Projekt planu i budżetu RSW „Prasa” zreferował wiceprezes Zarządu - Edmund Król.</u>
+          <u xml:id="u-5.27" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Plan przewiduje osiągnięcie postępu w dziedzinie edytorskiej, w dziedzinie objętości i nakładów; w różnych formach, również przez zmianę formatu, zwiększą swą objętość 23 tytuły prasowe. Sukcesywnie uruchamiane będą w dalszych miastach wojewódzkich niedzielne wydania gazet. Zwiększy się częstotliwość wydawania niektórych czasopism społeczno-kulturalnych w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-5.28" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Nakłady gazet zwiększą się o 200 tys. egzemplarzy, czasopism o 300 tys. Choć plan wydawniczy ukształtuje się w roku przyszłym bardziej korzystnie niż w latach poprzednich, potrzeby społeczne nie będą jeszcze w pełni zaspokojone.</u>
+          <u xml:id="u-5.29" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Nastąpi dalszy rozwój poligrafii, jednakże niewspółmierny do potrzeb rozwoju prasy.</u>
+          <u xml:id="u-5.30" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Uwagi podkomisji przedstawił poseł Henryk Korotyński (PZPR), który stwierdził, że w trudnym politycznie okresie roku 1968 wydawnictwo walnie pomogło dziennikarzom i redakcjom w wykonaniu trudnych zadań, wykazując dużą operatywność. Z uznaniem podkreślić trzeba, że zwiększonym i trudnym zadaniom podołała też baza poligraficzna.</u>
+          <u xml:id="u-5.31" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Zarysowuje się w roku przyszłym pewien, choć jeszcze niedostateczny postęp w dziedzinie zwiększenia objętości gazet i czasopism, nowych tytułów i zwiększenia częstotliwości ukazywania się pism.</u>
+          <u xml:id="u-5.32" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Kaliszewski (SD), Władysław Machejek (PZPR), Henryk Korotyński (PZPR) i Marian Kubicki (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceprezes RSW „Prasa” - Edmund Król.</u>
+          <u xml:id="u-5.33" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1969, podstawowych założeń planu na rok 1970 oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. w części dotyczącej RSW „Prasa”, Projekt planu i budżetu Polskiej Agencji Prasowej zreferował Prezes PAP - Michał Hofman.</u>
+          <u xml:id="u-5.34" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Od października ub. r. PAP ma nowy statut, który odpowiada wymogom nowoczesnej agencji prasowej. Są w nim zawarte zasady działania nowego pionu - ośrodka dokumentacji prasowej, który w pełni potwierdził swoją przydatność.</u>
+          <u xml:id="u-5.35" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Rozszerzono serwis telegraficzny dla zagranicy, włączając do niego również materiały przedstawiające punkt widzenia Polski na wydarzenia na arenie międzynarodowej. Wzbogacono i przyspieszono informację dla prasy krajowej.</u>
+          <u xml:id="u-5.36" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W imieniu podkomisji poseł Henryk Korotyński (PZPR) wyraził uznanie dla działalności informacyjnej PAP, która jest coraz sprawniejsza. W roku bieżącym zanotowano postępy w tej dziedzinie, które umożliwiły prasie szeroką oraz obiektywną informację o wydarzeniach w kraju i na świecie.</u>
+          <u xml:id="u-5.37" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1969 rok, podstawowych założeń planu na 1970 rok oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w części dotyczącej Polskiej Agencji Prasowej PAP.</u>
+          <u xml:id="u-5.38" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">O PROJEKCIE PLANU I BUDŻETU MINISTERSTWA KULTURY I SZTUKI</u>
+          <u xml:id="u-5.39" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Kultury i Sztuki - Lucjana Motykę na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 13 grudnia 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-5.40" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Plan i budżet Ministerstwa Kultury i Sztuki na 1969 rok zapewnia realizację programu rozwoju urządzeń kulturalnych i bazy materialnej kultury.</u>
+          <u xml:id="u-5.41" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Plan wydawniczy przewiduje, że ilość wydanych tytułów wzrośnie o 4,6 proc. W szczególności planuje się wzrost wydawnictw społeczno-politycznych, literatury technicznej, dziecięcej i młodzieżowej oraz literatury pięknej. Koncentracja wysiłków wydawniczych nastąpi więc w tych działach, w których zapotrzebowanie czytelnictwa jest najbardziej masowe. Przewiduje się dalsze rozwijanie wydawnictw seryjnych, przeznaczonych dla określonych grup czytelników.</u>
+          <u xml:id="u-5.42" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Duży wzrost nastąpi w zakresie wydawnictw podręczników akademickich.</u>
+          <u xml:id="u-5.43" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Wiele wysiłków podejmuje się dla skrócenia cyklu wydawniczego książki, przede wszystkim poprzez usprawnienie współpracy przedsiębiorstw wydawniczych i drukarń.</u>
+          <u xml:id="u-5.44" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W ostatnich latach kinematografia nasza, mimo szeregu perturbacji, ma do zanotowania szereg ciekawych osiągnięć natury programowej oraz ambitnych zamierzeń organizacyjnych. Wytyczne programowe na 1969–1970 r. akcentują tematykę obrazującą walkę o wyzwolenie kraju, osiągnięcia polityczne, społeczne i kulturalne, m.in. w związku z 25 rocznicą Wojska Polskiego i 25-leciem PRL. Z 20 planowanych filmów długometrażowych - 10 stanowią filmy barwne, wysokonakładowe. Wzrasta liczba filmów fabularnych dla telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-5.45" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Zamierzenia repertuarowe teatrów w r. 1969 koncentrują się na upowszechnianiu dramaturgii krajów socjalistycznych oraz na szerszej prezentacji dorobku współczesnej dramaturgii polskiej. W teatrach i instytucjach muzycznych prezentowane będą obok dzieł klasyki polskiej i obcej, utwory współczesne, przede wszystkim - Lutosławskiego, Perkowskiego, Pendereckiego, Rudzińskiego.</u>
+          <u xml:id="u-5.46" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W projekcie planu na 1969 r. wydatki budżetu terenowego wzrastają w stosunku do r. 1968 o 8,4 proc. Wydatki te w przeważającej mierze przeznaczone są na działalność kulturalną organizowaną w domach i ośrodkach kultury, w świetlicach i klubach wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-5.47" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Podkreślić należy, że planowane wydatki w budżetach terenowych uzupełniane są w poważnej mierze środkami przeznaczanymi przez związki zawodowe oraz przedsiębiorstwa państwowe i spółdzielcze. Szacuje się, że w r. 1969 - podobnie jak w latach poprzednich - ze źródeł tych wydatkuje się na cele kultury ok. 1 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-5.48" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Plan inwestycyjny resortu na 1969 r. koncentruje się na kontynuowaniu inwestycji poligraficznych, przede wszystkim na budowie drukarń w Krakowie, Białymstoku, Katowicach i Olsztynie. Ocenia się, że pełna realizacja planu na lata 1969–1970 pozwoli na zaspokojenie najpilniejszych potrzeb resortu.</u>
+          <u xml:id="u-5.49" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W planie terenowym na inwestycje i kapitalne remonty przeznacza się kwotę 418 mln zł, co pozwoli na podjęcie szeregu niezbędnych inwestycji w zakresie ochrony zabytków.</u>
+          <u xml:id="u-5.50" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Głównym zadaniem działalności kulturalnej w r. 1969 będzie ściślejsze powiązanie twórczości artystycznej i działalności kulturalnej z zadaniami socjalistycznego budownictwa.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00042-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00042-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..fe1779b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00042-01/header.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00042-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 42/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 42/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:42</note>
+        <note type="sessionNo">42</note>
+        <date>1969-01-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJarosławIwaszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jarosław Iwaszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefKnapik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Knapik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaLipka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Lipka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławGrad" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Grad</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRyszardHajduk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Hajduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławMojkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Mojkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaKról" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00042-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00042-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cc50170
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00042-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,75 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 22 stycznia 1969 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła plan obchodów 25-lecia Polski Ludowej w dziedzinie kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu - Zygmuntem Garsteckim oraz dyrektorem generalnym - Stanisławem Witoldem Balickim i dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali na piśmie program obchodów 25-lecia Polski Ludowej, obejmujący wykaz imprez kulturalnych oraz zamierzeń wydawniczych, filmowych, teatralnych, muzycznych itp. Program ten zreferował podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMariaLipka">Większość imprez kulturalnych koncentruje się, zgodnie z planem, w dużych miastach i ośrodkach. Obchody 25-lecia Polski Ludowej dają okazję do aktywizacji małych ośrodków, tzn. miasteczek i wsi.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMariaLipka">Trzeba zwrócić większą uwagę na ruch amatorski. W terenie powstaje szereg nowych zespołów, komponowane są także pieśni o tematyce związanej z Polską Ludową. Świadczy to o dużym zaangażowaniu środowisk; to zaangażowanie należałoby jak najbardziej wykorzystać.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMariaLipka">W ramach obchodów 25-lecia prowadzone są przygotowania do wydania monografii rozwoju wsi. Dobrze byłoby, aby wszystkie wsie dostarczyły materiałów do tego wydawnictwa. Projektuje się też spotkania ludzi, którzy pochodzą z danych wiosek.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełMariaLipka">Twórcy ludowi w swych dziełach uwzględniają często tematykę dotyczącą rozwoju Polski Ludowej. Dobrze byłoby w związku z tym organizować wystawy tej twórczości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefKnapik">W planie imprez należałoby uwzględnić 30-lecie napadu Niemiec hitlerowskich na Polskę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławMojkowski">Z przedłożonego programu nie dość jasno wynika, jakie imprezy będą organizowane poza granicami kraju. Tę część programu należy uzupełnić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełRyszardHajduk">Przedstawiony przez resort program obejmuje jedynie zamierzenia poszczególnych departamentów; brak w nim materiałów dotyczących poczynań terenu, które powinny być przez resort nie tylko ewidencjonowane, ale i koordynowane.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełRyszardHajduk">Plan imprez kulturalnych organizowanych zagranicą należałoby zsynchronizować z działalnością innych instytucji, m.in. „Interpressu” i „Towarzystwa „Polonia”. Bywały wypadki dublowania się poczynań podejmowanych przez poszczególne instytucje. Należy również uwzględnić w planach zbliżające się 25-lecie powrotu Ziem Zachodnich do Polski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMieczysławGrad">Towarzystwo „Polonia” bierze udział w organizowaniu imprez kulturalnych z okazji 25-lecia PRL. W Rzeszowie odbędzie się w tym roku Festiwal Polonijnych Zespołów Amatorskich. Propozycja zorganizowania takiego festiwalu spotkała się z szerokim oddźwiękiem w środowiskach polonijnych. Festiwalem tym zainteresować się powinny instytucje posiadające odpowiednie środki finansowe. Powinien on być również wykorzystany przez prasę, radio, telewizję i film. Informacje i wydawnictwa dotyczące działalności Towarzystwa „Polonia” i łączności z Polonią zagraniczną są jeszcze bardzo skromne; trzeba będzie w niedługiej przyszłości zaległości te nadrobić.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMieczysławGrad">Przy pewnej inflacji jubileuszów, jaką obserwujemy w ostatnim czasie, główny akcent obchodów 25-lecia PRL winien spoczywać na wydobyciu spraw pośrednio związanych z tą rocznicą, lecz trwale aktualnych. Jubileusz powinien nawiązywać do aktualnych zagadnień; należy raczej unikać wydawania książek lub organizowania imprez, które tracą aktualność po upływie daty rocznicy.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMieczysławGrad">Należy przypomnieć i zaprezentować działaczy kulturalnych, którzy dużo pracy włożyli w rozwój życia kulturalnego w terenie. Opierając się w pracy kulturalnej na działaczach społecznych, trzeba im dać satysfakcję, przynajmniej przez wspomnienie o nich lub ich odznaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełMieczysławGrad">Obserwuje się w naszym kraju duży rozwój pamiętnikarstwa. Jest to jeden z przejawów aktywizacji kulturalnej. Są pamiętniki lepsze i gorsze, ale zawierają one wiele cennego materiału. Nad ruchem pamiętnikarskim trzeba objąć mecenat, Trzeba zapewnić należyte przechowanie materiałów, a pamiętnikarze powinni być traktowani jako działacze kulturalni. Szczególną opieką należy otoczyć tych pamiętnikarzy, którzy wykażą się specjalnym talentem. Ich prace powinny być opublikowane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJarosławIwaszkiewicz">Pamiętnikarstwo jest bardzo ważnym i pozytywnym zjawiskiem. Trzeba je wszechstronnie popierać.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJarosławIwaszkiewicz">Trzeba strzec się inflacji rocznic i jubileuszów. Nadmiar imprez okolicznościowych stanowi poważne zagrożenie wartości tych obchodów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMarianKubicki">„Estrada” powinna jak najszybciej opracować zestaw programowy ilustrujący walkę o Polskę Ludową i najważniejsze jej osiągnięcia. Tygodnik „Rada Narodowa” organizuje doroczne konkursy dla małych miast o tytuł mistrza gospodarności; w konkursach tych brać trzeba również pod uwagę dorobek kulturalny. Ministerstwo. Kultury i Sztuki przyznając doroczne nagrody, powinno szerzej uwzględniać organizatorów życia kulturalnego w terenie. Dobrze byłoby zorganizować wystawę poświęconą dorobkowi muzyki polskiej w czasie odbywania się Konkursu Chopinowskiego, który jest imprezą popularną poza granicami kraju. Należałoby rozważyć możliwość zorganizowania wystawy dorobku sztuki ludowej i rzemiosła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełTeresaKról">Należy spodziewać się, że w związku z obchodami 25-lecia PRL wzrośnie znacznie ilość czynów społecznych w dziedzinie kultury. Fundusze przeznaczone na dofinansowanie tych czynów powinny być szybko uruchomione i prawidłowo dzielone. Województwo rzeszowskie przygotowuje się intensywnie do Festiwalu Polonijnych Zespołów Amatorskich. Gospodarze województwa chcą pokazać zagranicznym zespołom nowoczesną polską wieś oraz zapoznać ich z działalnością kulturalną. Trzeba w tym celu uporządkować niektóre domy kultury, aby ta prezentacja wypadła właściwie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W prezentowanych przez resort materiałach niektóre działy przedstawione zostały bardzo ogólnikowo i nie odzwierciedlają w pełni stanu przygotowań do obchodów 25-lecia PRL. Odnieść można wrażenie, że resort nie ma jeszcze całkowitego rozeznania wielu inicjatyw terenowych i tym samym nie może ich koordynować. Bardzo ogólnikowo ujęte zostały w materiałach np. zamierzenia w dziedzinie wydawnictw literatury pięknej. Uderza niedostateczne uwzględnienie w programie imprez poświęconych uczczeniu 150 rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Resort powinien bardziej wnikliwie odnieść się do inicjatyw terenowych, jak również, w oparciu o przebieg dyskusji, zbadać celowość niektórych przewidzianych w programie imprez.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Pod auspicjami resortu organizowane są różne festiwale: teatralne, muzyczne itp. Festiwale te odbywają się często w miastach, które nie mogą im zapewnić odpowiednich warunków. Nadmiar festiwali powoduje spadek ich wartości i atrakcyjności.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunt Garstecki i dyrektor generalny - Stanisław Witold Balicki.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Z wyjaśnień wynika, że plan obchodów 25-lecia PRL przedłożony Komisji siłą rzeczy nie jest jeszcze zamknięty. Wciąż nadchodzą sygnały o podejmowanych w terenie inicjatywach; wszystkie te inicjatywy są i będą nadal przedmiotem badań resortu i inspiracją do wzbogacenia programu obchodów.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">O PLANIE OBCHODÓW 25-LECIA POLSKI LUDOWEJ W DZIEDZINIE KULTURY</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Zygmunta Garsteckiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 22 stycznia 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Obchody 25-lecia Polski Ludowej obejmują bardzo szeroki front inicjatyw artystycznych i społeczno-kulturalnych. Na całokształt obchodów składa się udział Ministerstwa Kultury i Sztuki, akcje organizowane wspólnie z inicjatywy resortu i organizacji społecznych, samodzielne inicjatywy organizacji i towarzystw kulturalnych, szeroki program radia i telewizji, program obchodów 25-lecia za granicą PRL.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Program obchodów nie jest jeszcze ostatecznie zamknięty; wciąż zgłaszane są różnorodne inicjatywy, zwłaszcza przez rady narodowe, regionalne towarzystwa kulturalne, placówki kulturalno-oświatowe w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Przy opracowywaniu programu obchodów jako podstawowe założenie ideowe przyjęte zostało dokonanie przeglądu i zbilansowanie dorobku artystyczno-kulturalnego w ostatnim 25-leciu, uzyskanego w różnych dziedzinach twórczości kulturalnej; program stawia sobie za zadanie pokazanie zasięgu upowszechnienia kultury w Polsce, zmian, jakie zaszły w geografii rozwoju kulturalnego, działalności lokalnych ośrodków kulturalnych. Chodzi przede wszystkim o utrwalenie w świadomości społeczeństwa roli kultury w socjalistycznym budownictwie, wydobycie jej funkcji ideowo-wychowawczych kształtujących obywatelskie, świadome postawy społeczne. W założeniach programowych leży tendencja do rozszerzenia i pogłębienia tych zadań ideowo-wychowawczych. Stanowić to będzie naszą odpowiedź na fałszywe tezy o rzekomym upadku czy zahamowaniu rozwoju kultury w Polsce Ludowej. Program więc ma charakter ofensywny. Nawiązuje do ideowych treści programowych V Zjazdu PZPR, jest kontynuacją dyskusji, jaka toczyła się w środowisku kulturalnym przed tym Zjazdem.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Ma on również na celu ukazanie pozycji i awansu polskiej sztuki i kultury w świecie, naszego udziału w międzynarodowej wymianie kulturalnej, zwłaszcza ze Związkiem Radzieckim i krajami demokracji ludowej.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Drugim istotnym celem programu obchodów 25-lecia Polski Ludowej jest dokonanie wszechstronnego bilansu potrzeb w dziedzinie kultury, co wiąże się ściśle z przygotowaniami do następnej 5-latki, jak również z opracowaniem perspektywicznego planu rozwoju kultury polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Tak więc program obchodów stanowi arenę szerokiej, twórczej dyskusji nad rozwojem i przyszłością naszej narodowej kultury. Pozwoli on na zweryfikowanie planu rozwoju kultury poszczególnych regionów w oparciu o uchwałę V Zjazdu PZPR, na określenie głównych węzłowych problemów ideowo-wychowawczych, jakie realizacji zadań kulturalnych mają przyświecać.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Trzecim wreszcie założeniem programu jest poszukiwanie i wyzwalanie nowych źródeł terenowej, społecznej inicjatywy, zwłaszcza w tych środowiskach, w których nie zamanifestowała się ona w sposób dostateczny. Szczególna uwaga położona jest więc na środowiska wiejskie, małomiasteczkowe, na osiedla mieszkaniowe, peryferie wielkich miast. M.in. chodzi o szerszą aktywizację inteligencji w ośrodkach powiatowych poprzez jej udział w towarzystwach regionalnych. Program ma też na celu szeroką mobilizację inicjatyw kulturalnych młodzieży, wśród której rozwijać się będzie działalność kulturalną nasyconą treścią społeczno-wychowawczą.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Organizacja obchodów 25-lecia Polski Ludowej odbywać się będzie w ramach przyznanych środków budżetowych. W związku z tym niezbędne jest poszukiwanie rezerw materialnych i organizacyjnych koniecznych dla szerszego rozwijania i pogłębiania pracy kulturalnej. Stąd też szczególnej wagi nabiera sprawa pogłębienia koordynacji działalności kulturalnej, lepszego wykorzystania istniejącego potencjału kulturalnego, jak też lepszej gospodarki posiadanymi środkami. Temu celowi służyć ma m.in. ogólnopolskie współzawodnictwo placówek kulturalno-oświatowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Zainteresowanie obchodami 25-lecia Polski Ludowej w terenie jest bardzo duże. Ofiarność działaczy kulturalnych, różnorodność inicjatyw stwarzają gwarancję, że obchody te będą czynnikiem pogłębienia treści ideowych i społeczno-wychowawczych w życiu kulturalno-artystycznym, że przyczynią się do podniesienia i ożywienia ideowej temperatury służącej rozwojowi kultury polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-11.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Program, nie sprecyzowany jeszcze do końca, już obecnie przewiduje organizowanie szeregu zamierzeń i imprez w różnorodnych dziedzinach; i tak np. w dziedzinie wydawniczej planuje się wydanie szeregu pozycji albumowych, cyklu monografii poszczególnych regionów kraju, ilustrowanej kroniki Polski Ludowej, wielu pozycji literatury wspomnieniowo-pamiętnikarskiej, szeregu wydawnictw dla zagranicy.</u>
+          <u xml:id="u-11.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Kinematografia planuje szereg imprez filmowych w kraju i zagranicą; wśród tytułów filmowych wymienić należy m.in. „Kierunek Berlin” oraz „Ostatnie dni” i „Pana Wołodyjowskiego”. Teatry zaprezentują repertuar z dorobku dramaturgii Polski Ludowej, rozpisany został również konkurs na sztukę teatralną o tematyce współczesnej. Planuje się festiwale muzyczne m.in. uroczyste obchody 150-lecia urodzin Moniuszki, konkurs na libretto operowe o tematyce współczesnej itp. Z bogatym programem wystaw i ekspozycji wystąpią muzea.</u>
+          <u xml:id="u-11.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Placówki oświatowe przystąpiły do współzawodnictwa pod hasłem „Każdego dnia służymy Polsce Ludowej”.</u>
+          <u xml:id="u-11.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Bogaty i różnorodny jest program imprez wojewódzkich; m.in. planuje się zorganizowanie „Śląskiej wiosny teatralnej”, „Festiwalu folkloru ziemi górskiej” w Zakopanem, obchodów 25-lecia Krakowa, Sejmiku Kołobrzeskich Działaczy Kultury, Lubuskiego Festiwalu Kulturalnego.</u>
+          <u xml:id="u-11.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Planuje się również zorganizowanie szeregu imprez kulturalnych za granicą.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00043-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00043-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..040a427
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00043-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00043-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 43/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 43/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:43</note>
+        <note type="sessionNo">43</note>
+        <date>1969-02-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonWantuła" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Wantuła</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławRógŚwiostek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Róg-Świostek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWincentyKraśko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wincenty Kraśko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00043-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00043-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..bea2efc
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00043-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,77 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 21 lutego 1969 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Stanisława Kaliszewskiego (SD) i Mariana Kubickiego (ZSL), rozpatrywała działalność kinematografii w zakresie eksportu i importu filmów.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z podsekretarzem stanu - Czesławem Wiśniewskim, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerny materiał o działalności kinematografii w zakresie eksportu i importu filmów. Informację uzupełnił podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Czesław Wiśniewski (Streszczenie informacji poda jemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli przedstawił dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli, zarysowana obecnie linia działania Ministerstwa Kultury i Sztuki w dziedzinie rozwijania twórczości i produkcji filmowej wyraża się pozytywnym i zdecydowanym przyjęciem przez ten resort roli gospodarza w pełni odpowiedzialnego za realizację polityki kulturalnej państwa w tej dziedzinie, za tworzenie warunków do rozwijania twórczości filmowej, pozyskiwanie twórców i szerokiego ich udziału w ocenie i dyskusji nad dziełem, ale jednocześnie i podporządkowanie tej produkcji interesom społecznym i narodowym, wreszcie - za zwiększenie gospodarności w wydatkowaniu pieniędzy społecznych kierowanych na tę dziedzinę. Wytknięte kierunki wychodzą naprzeciw postulatom wielokrotnie zgłaszanym przez sejmową Komisję Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Jeśli chodzi o wymianę handlową w dziedzinie filmów stwierdzić trzeba, że jest to handel towarem nietypowym, handel nie łatwy, bo poddany działaniu różnych, również i poza ekonomicznych czynników. Nie usprawiedliwia to jednak szeregu poważnych niedociągnięć zanotowanych w tej dziedzinie a wynikających głównie stąd, że działalność przedsiębiorstwa „Film Polski” pozostawała niejako na uboczu zainteresowań resortu. Powodowało to szereg niepożądanych wpływów i niewłaściwe kierunki działalności tego przedsiębiorstwa, nie zawsze zabezpieczające należytą popularyzację naszej twórczości filmowej zagranicą i niejednokrotnie wykazujące - w przypadkach poszczególnych transakcji - brak rzetelnego, obywatelskiego stosunku do interesów państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wyrażało się to w zawieraniu niekorzystnych umów zarówno z politycznego jak i ekonomicznego punktu widzenia, przyznawaniu nadmiernych przywilejów partnerom w jednych krajach, z pominięciem możliwości handlowych w innych krajach, w których filmy nasze cieszą się dużym uznaniem krytyki filmowej. Zaniedbywana była możliwość i potrzeba konsultowania naszej działalności eksportowej i związanych z tym kontaktów handlowych, z naszymi placówkami zagranicznymi. Zbyt wielką swobodę pozostawiano poszczególnym osobom w zaciąganiu zobowiązań importowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Zarówno w powiązaniach międzyresortowych jak i w samym przedsiębiorstwie dał się odczuć brak mechanizmu, który umożliwiałby automatyczne przeciwdziałanie niepożądanej praktyce handlowej, obniżającej rangę naszego filmu zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Z wyników kontroli wyciągnięte zostały odpowiednie wnioski. Pozwala to oczekiwać, że zagadnienie eksportu i importu filmów będzie w przyszłości korzystniej rozwiązywane z punktu widzenia interesów państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Na pytania posłów: Mariana Kubickiego (ZSL), Leona Wantuły (PZPR), Mieczysława Roga-Świostka (PZPR), Alicji Musiałowej (PZPR), Krystyny Marszałek-Młyńczyk (SD) i Stanisława Kaliszewskiego (SL), odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Czesław Wiśniewski, dyrektor Centrali Wynajmu Filmu - Henryk Mocek, dyrektor przedsiębiorstwa „Film Polski” - Andrzej Skawina i dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełLeonWantuła">Jest ważnym zadaniem komisji ocen scenariuszy wczesne przeciwdziałanie temu, by do realizacji wchodziły scenariusze nie odpowiadające wymogom. Choć przypadków takich nie notuje się wiele, trzeba czynić wszystko, aby zapobiegać im na przyszłość.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Jeśli chodzi o filmy produkcji zachodniej wyraźnie polityczne, problem wyboru nie budzi wątpliwości. Inną sprawą są filmy pozornie apolityczne, często rozrywkowe, w których prezentowany jest fałszywy obraz życia na zachodzie, dezorientujący naszą widownię. Należałoby stworzyć instytucjonalne zabezpieczenie należytej oceny walorów tego rodzaju „apolitycznych” filmów. Wyboru filmów nie muszą dokonywać koniecznie osoby legitymujące się fachowością i częstokroć nadużywające tego immunitetu; wystarczyłoby, aby byli to po prostu ludzie kierujący się zdrowym rozsądkiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">w ramach zamierzeń reorganizacyjnych należałoby przewidzieć wprowadzenia doraźnych lub okresowych form badania popularności filmów. Frekwencja nie może pozostawać wyłącznym miernikiem zainteresowań społecznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W jubileuszowym roku 25-lecia PRL ważną sprawą jest popularyzacja naszych filmów za granicą, zwłaszcza w ośrodkach polonijnych. Szczególnego znaczenia nabiera dobór firm lub ajentów mających prezentować za granicą naszą dorobek filmowy. Równocześnie nasuwa się pytanie, czy z uwagi na związane z tym poważne koszty musimy brać udział we wszystkich festiwalach filmowych, których organizuje się w świecie kilkadziesiąt.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Należałoby rozważyć możliwość dubbingu niektórych naszych filmów kierowanych na eksport.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławKaliszewski">W przedstawionym przez resort kultury i sztuki programie działania zawarte są niewątpliwie pozytywne elementy, świadczące, że porządkuje się sprawy, które budziły niepokój Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełStanisławKaliszewski">Słuszna jest opinia, że trudno o ocenę filmu w czasie jego powstawania. Ale już sam scenariusz może wskazywać na pewne deformacje przeszłości lub współczesności, i temu należy profilaktycznie przeciwdziałać.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełStanisławKaliszewski">Nasuwa się pytanie, czy musimy tak bardzo szeroko jak to czynimy obecnie niekiedy, upowszechniać niektóre filmy produkcji zachodniej, które mając jakoby wielką rangę artystyczną, wywierają jednak zły wpływ wychowawczy, zwłaszcza na młodzież. Należałoby dokonywać bardziej surowej selekcji, a w każdym razie zasiąg upowszechniania tego rodzaju filmów-ograniczyć.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełStanisławKaliszewski">Spadek frekwencji w kinach tzw. Polski powiatowej tłumaczy się nieodpowiednimi warunkami ekspozycji filmów. Zamiast złej projekcji publiczność woli oglądać filmy w telewizji. W większych ośrodkach, gdzie warunki odbioru filmów są dogodne, telewizja nie stanowi konkurencji dla kina.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWincentyKraśko">Istnieje ukształtowany w naszym społeczeństwie i wywodzący się z przesłanek idei socjalizmu generalny pogląd na to, jakie powinny być walory społeczno-wychowawcze twórczości filmowej i jakie filmy charakteryzujące się tymi walorami powinniśmy upowszechniać. Jeśli chodzi natomiast o poszczególne filmy, ich ocena ze strony różny grup i środowisk społecznych może wykazywać znaczne różnice. Jesteśmy dalecy od tego, aby zamykać dostęp na nasze ekrany dziełom filmowym, które w świecie zachodnim uzyskały najwyższą rangę artystyczną, mimo że ich wartość społeczno-wychowawcza, oceniania z płaszczyzny socjalistycznej moralności i estetyki, jest nader dyskusyjna. Powinniśmy, jednakże oczekiwać od naszych krytyków filmowych, od zespołów redakcyjnych, właściwej oceny i interpretacji takich filmów, oceny ich walorów i wad, a nie bezkrytycznego niekiedy zachwytu, dezorientującego opinię publiczną. Tylko większa odpowiedzialność krytyki filmowej umożliwi szerszą prezentację kontrowersyjnych niekiedy filmów produkcji zachodniej.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełWincentyKraśko">W dziedzinie twórczości, produkcji filmowej oraz upowszechniania filmów popełniono na wszystkich szczeblach wiele błędów, które spotkały się z uzasadnioną krytyką społeczną. Z zadowoleniem stwierdzić można, że obecnie kierownictwo kinematografii ma do krytyki społecznej pozytywny stosunek i niewątpliwie uwzględni wynikające z niej wnioski w toku dalszego swojego działania.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełWincentyKraśko">Wnioski wyciągnąć należy nie tylko w stosunku do produkcji filmowej we wszystkich jej stadiach, lecz również w stosunku do polityki sprzedaży i zakupu filmów. Choć ta ostatnia dziedzina jest niezmiernie skomplikowana, nic nie zwalnia nas od odpowiedzialności za jej prawidłowy rozwój. Chodzi bowiem nie tylko o stronę ekonomiczną, ale przede wszystkim o dobre imię filmu polskiego w świecie, o taką politykę eksportu i importu filmów, która nie będzie wywoływać krytycznych uwag naszej opinii społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełWincentyKraśko">Komisja uzyskała szeroką i wszechstronną informację o całokształcie sytuacji w filmie i zamierzonych kierunkach działania. Problemy filmu, jak i innych podstawowych dziedzin kultury i sztuki powinny być częściej przedmiotem oceny Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMarianKubicki">Problemem, wokół którego skupiać się powinna szczególna uwaga resortu - to uporządkowanie i modernizacja sieci kin wiejskich, a przede wszystkim poprawa jakości odbioru filmu w tych kinach. Jest to nie tylko sprawa uwzględnienia aspiracji kulturalnych ludności wiejskiej i zrównywania jej z poziomem ludności miast, ale także poważne zagadnienie ekonomiczne.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełMarianKubicki">Wyważony program działania resortu kultury i sztuki w zakresie produkcji i upowszechniania filmu, a także wymiany handlowej w tym zakresie z zagranicą, budzi optymizm. Po pewnym okresie czasu będzie można ocenić, jak postępuje wcielanie w życie przyjętych zasad i jakie przynosi to wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełMarianKubicki">Unormowania wymaga współpraca kinematografii z telewizją.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełMarianKubicki">O DZIAŁALNOŚCI KINEMATOGRAFII W ZAKRESIE EKSPORTU I IMPORTU FILMÓW</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełMarianKubicki">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki - Czesława Wiśniewskiego na posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki w dniu 21 lutego 1969 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełMarianKubicki">Działalność naszej kinematografii tyła ostatnio przedmiotem ostrej krytyki społecznej i prasowej. Zwrócono wówczas uwagę na szereg niedociągnięć i braków, a przede wszystkim na braki programowe, trudności w opracowaniu scenariuszy na właściwym poziomie artystycznym, szkodliwe z punktu widzenia ideowo-politycznego i społecznego zjawiska, nadmierną komercjalizację filmów, bezkrytyczne uleganie wpływom Zachodu, niewłaściwą politykę upowszechniania filmów.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełMarianKubicki">Głęboka analiza wszystkich głosów krytycznych pozwoliła wyeliminować te, które były zbyt krańcowe i stanowiły niejednokrotnie element osobistych porachunków, ale również ujawniła szereg istotnych niedociągnięć.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełMarianKubicki">Oceniając dorobek naszej kinematografii w okresie powojennym podkreślić należy, że w ciągu 25 lat PRL zbudowano od podstaw bazę produkcyjną i techniczną przemysłu filmowego. Rozwinęła się pomyślnie technika filmowa, wykształcono wartościową kadrę zarówno twórczych jak i pomocniczych pracowników filmu. W okresie tym wyprodukowano około 300 filmów fabularnych, rozpoczęto produkcję filmów krótkometrażowych dla telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełMarianKubicki">W roku 1969 przewiduje się wyprodukowanie 25–30 filmów fabularnych, około 600 filmów krótkometrażowych i 56 odcinków filmowych dla telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PosełMarianKubicki">Okres 25-lecia Polski Ludowej to burzliwy rozwój działalności kinematograficznej o czym świadczą m.in. zdobyte liczne nagrody na festiwalach filmowych i mimo szeregu niedociągnięć, jest on okresem poważnego dorobku artystycznego w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PosełMarianKubicki">Wzmożone tętno życia społecznego w marcu bież. roku oraz szeroka interwencja i krytyka społeczna przyczyniły się do podjęcia szeregu istotnych zmian w organizacji produkcji filmowej.</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PosełMarianKubicki">Od roku 1957 struktura organizacyjna produkcji filmowej przewidywała działanie zespołów realizatorów filmowych, które łączyły w sobie funkcje producenta z elementami samorządu twórczego. Wprowadzenie tej organizacji pozwoliło na osiągnięcie wyraźnego postępu w stosunku do lat ubiegłych, przejawiającego się zarówno ilościowym rozwojem produkcji filmów jak i podniesieniem jej jakości. W tym właśnie okresie powstała t.zw. „Polska Szkoła Filmowa”. W ostatnich trzech latach, a właściwie już od roku 1960, zaczęto obserwować pewne niedociągnięcia w pracy zespołów. Nadmierne obciążenie ich funkcjami administracyjnymi wpływało na ich zbiurokratyzowanie, zaobserwowano objawy nadmiernego monopolizowania działalności twórczej przez niektórych reżyserów, hamowanie dopływu nowych kadr itp. W produkcji filmowej zaobserwowano odchodzenie od problematyki współczesnego życia, przejawy kosmopolityzmu, hołdowanie problematyce stanowiącej margines życia.</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#PosełMarianKubicki">Podjęto szereg kroków mających na celu zahamowanie tych negatywnych zjawisk, organizując m.in. narady z twórcami filmowymi, dyskusje w środowiskach twórczych starano się przeciwdziałać zjawisku programowego „czarnowidztwa”.</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#PosełMarianKubicki">Decydujące jednak znaczenie ma reorganizacja podjęta z inicjatywy organizacji partyjnej Zjednoczenia Zespołów Realizatorów Filmu, którą poparła zdecydowana większość twórców.</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#PosełMarianKubicki">W styczniu br. powołano w miejsce dawnych 8–6 nowych zespołów realizatorów filmu. Najistotniejsze zmiany w nowej organizacji zespołów polegają m.in. na tym, że kierownikiem zespołu jest z zasady nie reżyser, a publicysta lub też doświadczony działacz kultury. Duży nacisk kładzie się na wykorzystanie samorządności zespołu, zwłaszcza w zakresie działalności twórczej i oceny wartości materiału literackiego. Zespoły odciąża się całkowicie od funkcji administracyjnych, które przejmuje wytwórnia filmów. Podnosząc znaczenie i rangę reżysera zwraca się szczególną uwagę na jego odpowiedzialność za wartość ideowo polityczną i artystyczną produkcji filmowej.</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#PosełMarianKubicki">Przewiduje się, że zespoły będą powoływane i oceniane w okresach 3-letnich. Wiele uwagi skoncentruje się na zapewnieniu warunków dla rotacji kadry twórczej i szerszego dopływu nowych kadr. Za główne kryteria oceny filmu uznano jego wartość ideową, artystyczną, koszty produkcji oraz osiągnięte wyniki w zakresie rozpowszechnienia. Nie uznano za słuszne tych głosów, które postulowały całkowite zlikwidowanie czynnika popularności filmu jako kryterium do jego oceny.</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#PosełMarianKubicki">Przypuszcza się, że zmiany w składzie komisji kolaudacyjnych, w których skład obok twórców, literatów i publicystów wchodzić będą również przedstawiciele innych środowisk społecznych, pozwolą na bardziej obiektywną ocenę, twórczości filmowej.</u>
+          <u xml:id="u-8.17" who="#PosełMarianKubicki">W nowym układzie organizacyjnym przewiduje się również powołanie komisji ocen scenariuszy jako organu opiniodawczego. Komisja ta nie będzie zajmować się oceną wszystkich scenariuszy, a tylko tych, które są dyskusyjne i budzą wątpliwości. Wszystkie te zmiany wprowadzane są w „biegu życia” i nie wpływają na zahamowanie bieżącej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-8.18" who="#PosełMarianKubicki">W trosce o zabezpieczenie dalszego rozwoju działalności kinematografii resort opracował program rozwoju i modernizacji bazy produkcyjnej do roku 1985. W przygotowaniu jest program rozwoju i modernizacji kin, który konsultowany jest z przedstawicielami wojewódzkich rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.19" who="#PosełMarianKubicki">Pracuje się nad wprowadzeniem zmian w dziedzinie płac i warunków socjalno-bytowych dla pracowników kinematografii.</u>
+          <u xml:id="u-8.20" who="#PosełMarianKubicki">Na specjalnym kolegium Naczelnego Zarządu Kinematografii dokonano oceny współpracy „Filmu Polskiego” z zagranicą. Rozpatrzono wówczas uwagi Najwyższej Kontroli wskazujące na szereg istotnych niedociągnięć. Dokonana analiza pozwoliła stwierdzić, że w niedostatecznym stopniu doceniano znaczenie naszej kinematografii i możliwości jej oddziaływania ideowo-politycznego zagranicą. Troska o interesy indywidualne i pogoń za nagrodami powodowały niejednokrotnie nadmierną ustępliwość wobec kontrahentów zagranicznych. Nie rezygnując z dalszego rozwijania współpracy twórczej w zakresie produkcji filmowej, nie możemy nie dostrzegać podstawowych racji. jakimi są racje ideowo społeczne. Filmy nasze muszą być produkowane dla polskiej widowni i zaspokajać jej zapotrzebowanie społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-8.21" who="#PosełMarianKubicki">Istotne znaczenie ma lepsze rozeznanie naszych kontrahentów zagranicą, co w szerszym niż dotychczas zakresie musi być dokonywane przez placówki zagraniczne. Szybciej należy również określić zasady, w oparciu, o które podejmować będziemy decyzje o współpracy z obcymi kinematografiami w uzgodnieniu z Ministerstwem Spraw Zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.22" who="#PosełMarianKubicki">W dziedzinie kooprodukcji filmu zawarto szereg wieloletnich umów z niektórymi krajami socjalistycznymi; ustala się również tematykę współpracy z krajami zachodnimi. Bardziej wnikliwie dokonywać się będzie doboru filmów przeznaczonych do prezentacji na festiwalach filmowych, biorąc pod uwagę przede wszystkim ich wartości polityczne i artystyczne.</u>
+          <u xml:id="u-8.23" who="#PosełMarianKubicki">Poczynione zmiany, zarówno w zakresie organizacji produkcji filmowej, jak i istotne ustalenia w dziedzinie polityki kulturalnej, pozwolą na dalszy wszechstronny rozwój twórczości filmowej. Zacieśnienie kontaktu twórców z szerokimi...</u>
+          <u xml:id="u-8.24" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-8.25" who="#PosełMarianKubicki">... społeczeństwa pozwoli na pełne zaspokojenie zapotrzebowania społecznego w zakresie produkcji filmów.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00044-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00044-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6933ef4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00044-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00044-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 44/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 44/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:44</note>
+        <note type="sessionNo">44</note>
+        <date>1969-03-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKubicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kubicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławGrad" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Grad</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławLorentz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Lorentz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Stanisław Kaliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00044-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00044-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9b18641
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00044-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,80 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 26 marca 1969 r. Komisja Kultury i Sztuki obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Stanisława Kaliszewskiego (SD) i Ryszarda Hajduka (PZPR), rozpatrzyła stan realizacji dezyderatów uchwalonych przez Komisję, skierowanych pod adresem Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Komitetu do Spraw Radia i Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki z Ministrem Lucjanem Motyką, Komitetu do Spraw Radia i Telewizji z Przewodniczącym - Włodzimierzem Sokorskim, dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministra Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem na piśmie opracowaną przez Ministerstwo Kultury i Sztuki szczegółową informację o stanie realizacji poszczególnych dezyderatów uchwalonych przez Komisję pod adresem Ministerstwa w okresie bieżącej kadencji Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Jak wynika z tej informacji Komisja uchwaliła 32 dezyderaty pod adresem Ministra Kultury i Sztuki. Najliczniejsza grupa - 14 dezyderatów dotyczyła różnych dziedzin działalności kulturalno-oświatowej bibliotek, 13 dezyderatów poruszało sprawy ekonomiczne i organizacyjne działalności artystycznej i kulturalno-oświatowej oraz działalności niektórych przedsiębiorstw resortu, 3 dezyderaty dotyczyły muzealnictwa i ochrony zabytków, 1 - działalności wydawniczej, 1 - mecenatu w dziedzinie sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Omawiając realizację dezyderatów Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka stwierdził m.in., że nader pożyteczna i owocna była współpraca pomiędzy Komisją Kultury i Sztuki IV kadencji a Ministerstwem - w dążeniu do formowania współczesnego i odpowiadającego społecznym potrzebom i duchowi czasu modelu socjalistycznej kultury narodu.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Wiele spraw i problemów podejmowanych przez Komisję, zwłaszcza tych, którym Komisja dawała zewnętrzny wyraz w wizytacjach dokonywanych przez jej członków podległych resortowi instytucji i placówek w wysuwanych propozycjach rozwiązań, we wskazaniu kierunków i adresów konkretnych posunięć, jak również w ogólnej refleksji nad złożoną problematyką kultury narodu - resort traktował jako szczególnie cenne współuczestnictwo w modelowaniu kształtów polityki kulturalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Pomoc Komisji była stale widoczna i odczuwana na wszystkich odcinkach działalności resortu m.in. przy opracowywaniu nowelizacji ustawy o wyższych szkołach artystycznych, ustawy o zezwoleniach na publiczną działalność artystyczną, rozrywkową i sportową oraz ustawy o bibliotekach jak i przeanalizowaniu pracy wojewódzkich i powiatowych wydziałów kultury w zakresie działalności kulturalno-oświatowej, przy rozwijaniu form patronatu nad sztuką przez zakłady pracy, przy badaniu działalności teatrów muzycznych oraz muzeów oraz w wielu innych sprawach.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W wielu przypadkach inicjatywy Komisji były pionierskie i Ministerstwo odczuwało ich pozytywne skutki przy okazji roboczych kontaktów z innymi resortami, które były właściwymi adresatami konkretnych dezyderatów. Przykładowo wymienić można inicjatywy Komisji, które dotyczyły zwiększenia produkcji projektorów dla kin, wzmocnienia koordynacji w zakresie spraw kultury, poprawy warunków finansowych artystów występujących w zespołach objazdowych, uproszczenia rachunkowości w towarzystwach regionalnych, uproszczenia nadzoru ekonomicznego nad terenowymi przedsiębiorstwami będącymi na rozrachunku gospodarczym, zobowiązania zakładów pracy do finansowania działalności kulturalnych w miejscowościach, z których dojeżdżają ich załogi, usprawnienia organizacyjnej i technicznej strony produkcji płyt.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Nie ma takiej dziedziny życia artystycznego ani takiego odcinka, działalności resortu, któremu Komisja nie poświęciła uwagi. Zainteresowanie Komisji było wszechstronne, o czym świadczy tematyka dezyderatów, Różnice w stopniu realizacji dezyderatów, wynikające z przekazanej posłom informacji, wynikają z różnego charakteru problemów objętych dezyderatami. Jedne były doraźne i ich realizacja możliwa w drodze podjęcia określonej decyzji, inne stanowią złożony kompleks zagadnień, których rozwiązanie wymaga uprzedniej analizy i długotrwałego przygotowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Dyrektor zespołu NIK - Jan Dominiewski: Realizacja dezyderatów Komisji skierowanych pod adresem Ministerstwa Kultury i Sztuki przebiegała w zasadzie zadowalająco - lepiej niż w okresie III kadencji Sejmu. Nie wszystkie jednak zawarte w dezyderatach postulaty zostały w pełni zrealizowane. Dotyczy to przede wszystkim podkreślanej niejednokrotnie przez Komisję potrzeby lepszej koordynacji działalności kulturalnej, ulepszenia współpracy międzyresortowej w tej dziedzinie. Dalsze usprawnienie koordynacji stworzy warunki lepszej realizacji wszystkich zadań resortu, a więc i tych, na które wskazuje Komisja w dezyderatach.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Opinie posłów znajdują wyraz nie tylko w dezyderatach uchwalanych przez Komisję, lecz również w uwagach i wnioskach. Dobrze by chyba było sporządzać w przyszłości swego rodzaju rejestr takich wniosków wysuwanych w toku dyskusji i śledzić w jakim stopniu resort bierze je pod uwagę w ramach swej działalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Na pytania posłów: Bohdana Czeszki (PZPR) i Stanisława Kaliszewskiego (SD) - odpowiedzi udzielili: Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka, dyrektor departamentu szkolnictwa muzycznego - Karol Drozd.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły: kształcenia reżyserów teatrów muzycznych i wokalistów.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMieczysławGrad">Znaczna ilość dezyderatów została uchwalona na wniosek podkomisji do spraw upowszechniania kultury. Realizacja tych dezyderatów przebiegała w sposób zadowalający. Trzeba jednak zdać sobie sprawę, że szeregu zawartych w dezyderatach postulatów nie można było załatwić jednorazowym aktem, że ich realizacja ma z natury rzeczy charakter ciągły. Powinna to mieć na uwadze Komisja Kultury i Sztuki następnej kadencji. Dotyczy to m.in. realizacji postulatów Komisji w sprawie zapewnienia kredytu na uzupełnianie księgozbiorów, inwestycji kulturalnych, programowania prac klubo-kawiarni i klubów wiejskich. Wiele uwagi powinna poświęcić Komisja w następnej kadencji sytuacji bytowej bibliotekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMieczysławGrad">Z zadowoleniem przyjąć trzeba reakcję resortu na dezyderaty Komisji m.in. w takich sprawach, jak uproszczenie rachunkowości regionalnych towarzystw społeczno-kulturalnych, prezentowanie w szerszym stopniu regionalnych zespołów amatorskich w uzdrowiskach i ośrodkach wczasowych, zmiana struktury podporządkowania bibliotek wydziałom kultury prezydiów rad narodowych szczebla powiatowego i wojewódzkiego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMieczysławGrad">Dalszego działania Komisji należałoby oczekiwać w takich sprawach jak: dalsza aktywizacja wydawnictw towarzystw regionalnych, systematyczne szkolenie pracowników kulturalno-oświatowych zatrudnionych w miejscowościach uzdrowiskowych i ośrodkach wypoczynkowych, koordynacja środków na cele kulturalne poprzez rozwijanie zbiorowego członkostwa w towarzystwach, regionach i stowarzyszeniach kulturalnych, uproszczenie nadzoru finansowego wydziałów kultury nad przedsiębiorstwami pozostającymi na rozrachunku, uproszczenie obowiązującej wydziały kultury sprawozdawczości. Szczególnie wiele uwagi powinna poświęcić Komisja Kultury i Sztuki w następnej kadencji pogłębieniu koordynacji działalności kulturalnej, rozwojowi ruchu społeczno-kulturalnego i wyrównywaniu płaszczyzny styku etatowych i społecznych działaczy kultury, rozszerzeniu regionalnej działalności kulturalnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełMieczysławGrad">Podkomisja DS. upowszechniania kultury pozytywnie ocenia współpracę z resortem i jego departamentami, oraz z działaczami rad narodowych. Bardzo dobre było współdziałanie z Komisją organów NIK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławLorentz">W następnej kadencji Komisja Kultury i Sztuki powinna poświęcić więcej uwagi problemom muzeów, zabytków i plastyki. Podkomisja zajmująca się tymi zagadnieniami omawiała je wielokrotnie i swoje uwagi przekazywała Ministerstwu. Dezyderatów w tej sprawie było niewiele, ponieważ problemy te znalazły się tylko jeden raz na porządku obrad Komisji. Sprawy mecenatu nad zabytkami były przedmiotem rozważań Rady Kultury i Sztuki, której podkomisja mogła przestawić również swój pogląd. Byłoby pożądane kontynuowanie współpracy Komisji z Radą Kultury i Sztuki, i z jej sekcjami.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławLorentz">Więcej uwagi trzeba będzie poświęcić zagadnieniom eksportu dzieł sztuki dawnej i współczesnej. Powinny być w tej mierze zaostrzone przepisy. Takie tendencje występują w świecie; znajdują one wyraz w opracowywanym przez UNESCO projekcie międzynarodowej konwencji dotyczącej handlu dziełami sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławLorentz">Pożyteczną akcję prowadzi ośrodek muzealny w Łańcucie zabezpieczając ruchome zabytki pocerkiewne. Do spraw tych władze woj. rzeszowskiego przywiązują dużą wagę. Akcja ta powinna być zakończona w powiązaniu ze skansenem, którego tworzenie zostało zapoczątkowane; trzeba je doprowadzić do końca.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełStanisławLorentz">Dążenie resortu do ochrony zabytków w formie ich adaptacji dla potrzeb różnych użytkowników jest słuszne. Działalność ta jest jednak nie wystarczająca. Trzeba zachęcić instytucje i wielkie przedsiębiorstwa do podejmowania adaptacji i wykorzystywania zabytkowych pomieszczeń. Bez takiej pomocy wiele zabytków ulegać będzie niszczeniu ze szkodą dla kultury materialnej narodu.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełStanisławLorentz">Należałoby w przyszłości poświęcić więcej uwagi działalności merytorycznej pracowni konserwacji zabytków i pokrewnych jej instytucji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Sprawa organizacji handlu dziełami sztuki dawnej i nowej wymaga głębszego społecznego wglądu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Odpowiedzi resortu na dezyderaty Komisji są w zasadzie zadowalające. Resort powinien jednak nadal czuwać nad należytą realizacją dezyderatów. Dotyczy to np. koordynacji działalności kulturalnej, której nie można rozpatrywać tylko od strony ustaleń administracyjnych i finansowych, lecz dążyć do tego, by współdziałające resorty były rzeczywiście zaangażowane w rozwój działalności kulturalnej. Należy dążyć do zawierania umów między resortem kultury a innymi resortami; w oparciu o taką umowę resortu kultury z GKKFiT wiąże się problemy zabytków i turystyki, umowa z CRS „Samopomoc Chłopska” sprzyja rozwijaniu działalności w klubach wiejskich. Należałoby też nawiązać współpracę z resortem gospodarki komunalnej, którego ogniwa w woj. bydgoskim dają dobry przykład konserwacji zabytkowych zespołów w małych miastach.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Teren czeka na podjęcie przez resort kultury bardziej energicznych starań o uregulowanie spraw związanych z tworzeniem funduszu rozwoju kultury. Brak podstaw prawnych stanowi tu hamulec, a bez takiego terenowego funduszu - nie ruszy budowa wielu obiektów kulturalnych, zwłaszcza na terenach w tej dziedzinie zacofanych. Osiągnięcia ma w tej sprawie jedynie woj. kieleckie, które nie czekając na uregulowanie prawne, fundusz taki tworzy i z pożytkiem wykorzystuje.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Zgodnie z postulatami Komisji rozwinęły się w ostatnich latach społeczne towarzystwa regionalne; szereg podjętych decyzji ułatwiło działalność towarzystw istniejących i umożliwiło powstanie nowych. Nasuwa się uwaga dotycząca nadmiernie rozwiniętego poradnictwa dla tych towarzystw; potrzeba im nie tyle poradnictwa i wtłaczania w urzędowe schematy, ile właściwej atmosfery sprzyjającej pobudzeniu społecznej aktywności ludzi zaangażowanych w tym ruchu i uznaniu ich działalności.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">W dyskusjach nad problemami wydawniczymi posłowie zgłosili szereg uwag, które choć nie przybrały formy dezyderatów, pozostają nadal aktualne. Dotyczy to m.in. takich spraw jak podjęcie badań nad recepcją książki w Polsce, uwzględnianie w szerszej mierze wydawnictw terenowych w planach wydawniczych.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Posłowie: Bohdan Czeszko (PZPR), Jarosław Iwaszkiewicz (bezp.) i Stanisław Mojkowski (PZPR) zwrócili uwagę na konieczność zajęcia się Komisji następnej kadencji sprawami dostaw papieru na cele wydawnicze, gdyż sytuacja w tej dziedzinie nie rysuje się pomyślnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Podkreślenie faktu dobrej współpracy Komisji z resortem nie oznacza bynajmniej, że Komisja w toku swojej działalności nie wysuwała krytycznych uwag pod adresem resortu. Miały miejsce polemiki, a do wspólnych wniosków dochodziło się w drodze wzajemnego przekonywania się. Dezyderaty Komisji były uchwalane z uwzględnieniem realnych możliwości.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Realizacja szeregu uchwalonych przez Komisję dezyderatów mogła nastąpić tylko poprzez współdziałanie innych resortów, z resortem kultury. Dotyczy to np. rozwoju produkcji płyt czy adapterów, który wciąż nie jest zadowalający.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Trzeba też uwzględnić, że nie zawsze problemy kultury otrzymywały należytą rangę w działalności rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Ogólnie dezyderaty Komisji pomogły posunąć naprzód sprawy kultury i sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Kultury i Sztuki - Lucjan Motyka.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja wysłuchała informacji o stanie realizacji dezyderatów Komisji Kultury i Sztuki uchwalonych pod adresem Komitetu DS. Radia i Telewizji w okresie IV kadencji, którą złożył przewodniczący Komitetu DS. Radia i Telewizji - Włodzimierz Sokorski.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Komitet DS. Radia i Telewizji czynił wysiłki, by w stopniu maksymalnym realizować uchwalone przez Komisję dezyderaty oraz uwzględniać uwagi kierowane pod jego adresem w toku dyskusji nad sprawami radia i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Uczyniono zadość postulatowi Komisji wskazującemu na konieczność szerszego uwzględnienia w programach radia i telewizji problematyki rolnictwa i wsi. Zwiększyła się nieco ilość czasu poświęconego tej problematyce i co ważniejsze znalazła ona silniejszy wyraz w audycjach literackich, artystycznych itp. Powołane zostało kolegium redakcyjne jako koordynator tematyki rolniczej i wiejskiej opracowywanej przez różne redakcje.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Wiele uwagi poświęciła Komisja w dyskusjach i dezyderatach zagadnieniom audycji muzycznych, proporcji udziału w tych audycjach muzyki poważnej, rozrywkowej, ludowej. Po wielu dyskusjach i sondażach w różnych środowiskach społecznych. Komitet DS. Radia i Telewizji doszedł do wniosku, że sprawą decydującą nie są tutaj proporcje udziału tego czy innego rodzaju muzyki, ale formy jej przekazywania; w odniesieniu do muzyki poważnej szczególnie ważne jest znalezienie takich form emisji, które uczyłyby, zwłaszcza młodzież, słuchania tej muzyki. Istnieje też konieczność znalezienia właściwych form reżyserii i inscenizacji oper. Problem audycji muzycznych wymaga generalnej reformy, która, sumując formy stosowane z pożytkiem w poprzednim okresie, zmierzałaby do zdobywania nowych słuchaczy dobrej muzyki. Komitet zamierza nadać odpowiednią rangę tej sprawie, m.in. poprzez powołanie dyrekcji muzycznej Radia i Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Wiele uwagi w pracach Komisji Kultury i Sztuki poświęca się roli i pozycji terenowych ośrodków telewizji i radia, ich potrzebom modernizacyjnym i inwestycyjnym, ich udziałowi w programie centralnym. Oceny dokonane przez Komisję i podkomisję rzuciły światło na szereg zaniedbań w tej dziedzinie i spowodowały ich usunięcie. Obecnie udział ośrodków terenowych w programie centralnym sięga 40 proc. w telewizji i 20 proc. - w radiu. Uregulowane zostały, zgodnie z dezyderatami Komisji, sprawy budżetowe tych ośrodków, złagodzone dysproporcje honorariów aktorskich, dziennikarskich i literackich.</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Podjęto szereg decyzji w sprawie rozbudowy radiofonii. W przyszłej 5-latce powstanie bardzo silna stacja radiowa na zachodzie kraju. Zakończony zostanie proces objęcia całego kraju audycjami nadawanymi na falach ultrakrótkich. Powstanie czwarty program na falach krótkich.</u>
+          <u xml:id="u-6.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Jak wynika z wstępnych założeń kolejnej 5-latki nakłady inwestycyjne resortu łączności i Komitetu DS. Radia i Telewizji mają poważnie wzrosnąć - do 4,6 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-6.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Dokonane przez Komisję analizy i uchwalone w ich wyniku dezyderaty były istotnym czynnikiem powodującym utorowanie szerokiej drogi sprawom inwestycyjnym radia i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-6.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełStanisławKaliszewski">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMarianKubicki">Z zadowoleniem przyjąć trzeba fakt, że - zgodnie z dezyderatami Komisji - rosną nakłady inwestycyjne na rozwój radia i telewizji. Trzeba więcej uwagi poświęcić jakościowej stronie oddawanych do eksploatacji obiektów i urządzeń. W zakresie programowania w radio i telewizji, należy pozytywnie ocenić tzw. bloki programowe, wiele natomiast zastrzeżeń budzi układ i treść programów oświatowych. Wydaje się, że należy zwrócić większą uwagę na to, aby w treści tych programów szerszy wyraz znalazły problemy polityczne i społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMarianKubicki">Słuszne jest zapewnienie szerokiego udziału tematyki rolniczej w programie radia i telewizji; przywrócenie w programie telewizyjnym niedzielnej audycji dla wsi to realizacja postulatów Komisji. Ogólnie ocenić można, że wnioski i dezyderaty Komisji były przez Komitet DS. Radia i Telewizji respektowane, co wpłynęło korzystnie na działalność Komitetu.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMarianKubicki">Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski: W dalszym ciągu niedostateczna jest produkcja radioodbiorników przystosowanych do odbioru audycji nadawanych na falach ultrakrótkich. Dezyderat Komisji w tej sprawie skierowany do Ministra Przemysłu Maszynowego nie został w pełni zrealizowany. Czynnikiem hamującym rozwój radiofonizacji jest brak tanich popularnych radioodbiorników. W dalszym ciągu zastrzeżenia budzą programy oświatowe radia, a szczególnie telewizji. Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego nie określiło aktualnych potrzeb w tej dziedzinie, nie zna ilości odbiorników, którymi dysponują szkoły i placówki oświatowo. Trzeba wyjaśnić, co leży u źródeł zbyt małej popularności programów oświatowych: czy ma to źródło w złej metodyce nauczania, czy przyczyną tego są niewłaściwe godziny nadawania, czy wreszcie są to problemy natury technicznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełStanisławKaliszewski">Dotkliwie odczuwa się brak na rynku taniego, popularnego radioodbiornika; brak ten stanowić może przyczynę zahamowania rozwoju radiofonizacji kraju. Godziny nadawania audycji muzyki poważnej w radio albo zbyt wcześnie albo zbyt późno uniemożliwiają słuchanie tych audycji ludziom pracującym. Należy lepiej wykorzystywać zasoby znakomitych płyt i nagrań, którymi dysponuje radio, a które na rynku nie są osiągalne. Audycje muzyczne radia nie powinny być przeładowane komentarzami; przeszkadza to często w prawidłowym odbiorze programów i ogranicza i tak już bardzo krótki czas nadawania audycji muzycznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Zastrzeżenia budzi układ czasowy poszczególnych programów radia i telewizji. Przykładem tego jest czas nadawania programów muzyki poważnej, które emitowane są albo w godzinach bardzo wczesnych, albo późno wieczorem, co w praktyce uniemożliwia korzystanie z tych programów szerokim rzeszom radiosłuchaczy.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Jest do rozwiązania problem zapewnienia skuteczności oddziaływania poszczególnych pozycji programu telewizyjnego. Wydaje się, że problemom tym więcej uwagi poświęcić powinien Ośrodek Badania Opinii Publicznej.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: dyrektor programowy Polskiego Radia - Zbigniew Lipiński oraz dyrektor programowy Telewizji Polskiej - Władysław Łoziński. Z wyjaśnień tych wynika m.in., że podejmowane są kroki zmierzające do podnoszenia poziomu programów oświatowych w telewizji m.in. poprzez lepsze skoordynowanie prac redakcji oświatowych w telewizji z Ministerstwem Oświaty i Szkolnictwa Wyższego. Dotychczas projekty programów szkolnych emitowane przez telewizję powstają w redakcjach telewizyjnych, a dopiero potem zatwierdzane są w Ministerstwie, a powinno być odwrotnie. Z przeprowadzonej niedawno przez Ośrodek Badania Opinii Publicznej akcji ankietowej w sprawie oceny układu i treści poszczególnych programów radiowo-telewizyjnych wynika, że obecny układ programowy cieszy się uznaniem słuchaczy.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Przewodniczący obradom poseł Ryszard Hajduk (PZPR) wskazał, że radio i telewizja legitymują się poważnymi postępami i że stworzone im zostały szerokie perspektywy rozwoju. Niemały wpływ na to miała działalność Komisji Kultury i Sztuki w okresie bieżącej kadencji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00045-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00045-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..9a618f0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00045-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kisxx-00045-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 45/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Sztuki /nr 45/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_5-KomKulturyiSztuki.odt:45</note>
+        <note type="sessionNo">45</note>
+        <date>1969-04-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00045-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00045-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9013109
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kis/196569-sjm-kisxx-00045-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,41 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 19 kwietnia 1969 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła - Stanisława Kaliszewskiego (SD), rozpatrzyła i przyjęła sprawozdanie ze swej działalności w okresie IV kadencji Sejmu PRL.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W okresie IV kadencji Komisja odbyła ogółem 43 posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W pracach Komisji wysuwały się na czoło węzłowe problemy upowszechnienia kultury, wśród nich działalność organizacji regionalnych i stowarzyszeń kulturalnych, problemy koordynacji pracy kulturalno-oświatowej, koordynacji działalności wojewódzkich i powiatowych wydziałów kultury, organizacja i kierunki pracy domów kultury, działalność kulturalno-oświatowa w uzdrowiskach i ośrodkach wypoczynkowych, działalność zespołów estradowych itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Kolejnym ważnym kompleksem zagadnień była działalność wydawnicza. Komisja analizowała zagadnienia polityki wydawniczej i upowszechnienia książki, badała realizację zadań w zakresie modernizacji i organizacji przemysłu poligraficznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Wśród innych ważnych zagadnień, którymi zajmowała się Komisja, wymienić należy m.in. potrzeby związane z produkcją filmów fabularnych, sprawy importu i eksportu filmów, problemy kolportażu prasy, stanu i rozwoju bazy materialnej radia i telewizji, zagadnienia muzealnictwa, działalność i repertuar teatrów muzycznych, działalność przemysłu fonograficznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W toku swych prac Komisja uwzględniała również sprawy, które wykraczały poza sferę jej zasadniczych zainteresowań, a dotyczyły takich dziedzin jak m.in. produkcja odbiorników radiowych i telewizyjnych oraz adapterów, zajmowała się analizą stanu technicznego ośrodków radiowo-telewizyjnych oraz ich zaopatrzenia w sprzęt, dokonywała oceny pracy zakładów usług radiowo-telewizyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Przedmiotem zainteresowania Komisji były sprawy produkcji papieru na potrzeby wydawnicze.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W pracy swej Komisja opierała się w dużej mierze na wnioskach, uwagach i koreferatach opracowywanych przez stałe i nadzwyczajne podkomisje - w wyniku wizytacji terenowych. Podczas tych wizytacji miała miejsce konfrontacja poglądów z szerokim kręgiem aktywu społeczno-kulturalnego, politycznego i rad narodowych. Tę formę pracy, mającą istotne znaczenie polityczne, należy kontynuować i rozszerzać.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W ciągu bieżącej kadencji Komisja rozpatrzyła 3 projekty ustaw: o zmianie ustawy o wyższych szkołach artystycznych, o bibliotekach, o zezwoleniach na publiczną działalność artystyczną, rozrywkową i sportową.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Szczególne znaczenie dla rozwoju bibliotekarstwa, które wielce zasłużyło się w dziedzinie popularyzacji i upowszechnienia książki i czytelnictwa - ma ustawa o bibliotekach, uchwaloną m.in. z inspiracji Komisji. Również z inspiracji Komisji powstał projekt ustawy o zezwoleniach na działalność artystyczną, rozrywkową i sportową. Ustawa ta przeciwdziałać ma poważnym niedomaganiom w zakresie organizacji i poziomu imprez.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Na posiedzeniu poświęconym działalności szkolnictwa artystycznego Komisja dokonała oceny realizacji ustawy o wyższych szkołach artystycznych. Ponadto w toku swej terenowej działalności członkowie Komisji badali sposób realizacji uchwalonych ustaw, skutków ich działania oraz trudności, w ich realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Na podkreślenie zasługuje współpraca Komisji z Najwyższą Izbą Kontroli. Wnioski wyciągnięte z kontroli m.in. w filmie polskim oraz w szkolnictwie artystycznym przyczyniły się w sposób istotny do uzdrowienia sytuacji i usprawnienia działalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Komisja współpracowała z radami narodowymi, zapraszając ich przedstawicieli na swe posiedzenia poświęcone problemem szczególnie interesującym rady. W toku prowadzonych badań terenowych podkomisje poselskie konsultowały się z radami narodowymi, interesowały się realizacją budżetu w dziale kultury, realizacją planów inwestycyjnych w tej dziedzinie oraz stanem upowszechnienia kultury. Należy w dalszym ciągu rozszerzać kontakt z radami narodowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja pozytywnie ocenia swoje kontakty z organizacjami społecznymi i twórczymi; zapraszani niejednokrotnie na posiedzenia Komisji przedstawiciele tych organizacji wnosili konstruktywny wkład do prac Komisji, jak również służyli pomocą podkomisjom w naświetleniu szeregu zagadnień.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Ogólnie można stwierdzić, że praca Komisji przyczyniła się w poważnym stopniu do usprawnienia działalności resortów i instytucji podległych jej kontroli. Konieczność przygotowania dla Komisji szczegółowych sprawozdań o stanie prac, krytyka niedociągnięć i podkreślanie osiągnięć w toku obrad, rozpatrywanie przez posłów wyników kontroli NIK, przeprowadzane w terenie kontrole poselskie, uchwalanie dezyderatów oraz informowanie społeczeństwa na łamach prasy o omawianych przez Komisję zagadnieniach - przyczyniło się poważnie do ożywienia pracy właściwych instytucji oraz do wzrostu zainteresowania różnych środowisk społecznych sprawami kultury, a zwłaszcza komisji kultury rad narodowych. Pożądane byłoby szersze wykorzystywanie w prasie sprawozdań z posiedzeń Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Komisja uchwaliła ogółem 69 dezyderatów, które miały w większości charakter kompleksowy i dotyczyły podstawowych kierunków rozwoju kultury. W dezyderatach Komisja wskazywała m.in. na problemy: zabezpieczenia zabytków i zbiorów muzealnych, zwiększenia nadzoru rad narodowych nad zabytkami i właściwego ich wykorzystania, intensyfikacji prac w zespołach zabytkowych, zwiększenia i równomiernego wykorzystywania kredytów na zakup książek dla bibliotek powszechnych, poprawy warunków materialnych bibliotekarzy, koordynacji sił i środków kierowanych na inwestycje w dziedzinie kultury, udzielania pomocy ruchowi społeczno-kulturalnemu, rozwijania patronatu nad sztuką przez zakłady przemysłowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja postulowała również poprawę stanu technicznego i dalszy rozwój sieci kin w małych ośrodkach miejskich i na wsi, ulepszenie działalności teatrów muzycznych, pełniejsze uwzględnienie w polityce wydawniczej potrzeb poszczególnych regionów, usprawnienie działalności przedsiębiorstwa „Polskie Nagrania”, poprawę warunków pracy regionalnych ośrodków radia i telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Znaczna część dezyderatów została załatwiona pozytywnie, co przyczyniło się do uporządkowania wielu zagadnień, do spełnienia wielu postulatów wyborców.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Realizacja dezyderatów przyjętych do wykonania przez Ministerstwo Kultury i Sztuki oraz Komitet DS. Radia i Telewizji, kontrolowana była dwukrotnie przez Najwyższą Izbę Kontroli. Wskazane byłoby, aby i w przyszłości Komisja korzystała z tej formy kontroli uchwalonych przez siebie dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W wyniku realizacji dezyderatów Komisji zwiększone zostały m.in. w bież. roku dotacje finansowe dla domów kultury i innych placówek kulturalno-oświatowych; zwiększono produkcję projektorów dla kin; nastąpiła wyraźna poprawa w dziedzinie koordynacji spraw kultury; podwyższono honoraria artystów w zespołach objazdowych, uległy zwiększeniu dotacje zakładów pracy na finansowanie działalności kulturalnej w miejscach zamieszkania załóg robotniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W myśl dezyderatów Komisji, wzrosły nakłady inwestycyjne na rozwój radia i TV. Na wniosek Komisji zwiększono udział tematyki wiejskiej w programach radia i TV, przywrócono m.in. telewizyjną audycję niedzielną dla wsi. Usunięto szereg przeszkód hamujących rozwój regionalnych ośrodków radia i telewizji, zwiększył się udział tych ośrodków w programie centralnym; uregulowano zgodnie z dezyderatami Komisji sprawy budżetowe tych ośrodków, złagodzono dysproporcje w honorariach aktorskich, dziennikarskich i literackich; nastąpiła poprawa na odcinku współpracy telewizji z filmem.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Część dezyderatów załatwiana była jednak zbyt przewlekle, zwłaszcza tych, których realizacja wymaga współdziałania kilku resortów.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W rejestrze spraw wymagających stale uwagi Komisji Kultury i Sztuki powinien się znaleźć całokształt zagadnień upowszechnienia kultury, a w szczególności sprawa koordynacji środków kierowanych na cele kultury, rozwój ruchu społeczno-kulturalnego, działalność zespołów estradowych. Głębszej analizie należałoby poddać działalność „Domu Książki”, przedsiębiorstw - „Pagart” i „Ars Polona”, jak również działalność wydawnictw regionalnych, teatrów dramatycznych, przedsiębiorstwa „Polskie Nagrania” oraz zagadnienia handlu dziełami sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Szczególnej wagi nabierają sprawy rozwoju przemysłu poligraficznego oraz zaopatrzenia wydawnictw w papier.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Zainteresowania Komisji następnej kadencji wymaga również działalność szkolnictwa artystycznego, z uwzględnieniem kształcenia artystów dla teatrów muzycznych, a także problem wyjazdów na dłuższy pobyt za granicę naszych wybitnych artystów.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Na zakończenie obrad poseł Wincenty Kraśko (PZPR) podkreślił, że Komisja Kultury i Sztuki legitymuje się dość znacznym dorobkiem swojej pracy w okresie IV kadencji. Jest to w dużej mierze zasługą tych posłów, którzy pracując stale w terenie, głęboko penetrowali problemy upowszechnienia kultury, przedstawiając i uzasadniając na forum Komisji wnioski wynikające z bezpośrednich obserwacji i styku z wyborcami. Dało to Komisji możność występowania do organów rządowych z umotywowanymi i trafnymi na ogół dezyderatami.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Mijająca kadencja nie była dla Komisji okresem łatwym; dotyczy to w szczególności wydarzeń roku ubiegłego. Rozwaga i obywatelska odpowiedzialność posłów zasiadających w Komisji sprzyjały zajmowaniu przez Komisję słusznego stanowiska w sprawach kultury, stanowiska wywodzącego się z akceptacji podstawowych założeń Frontu Jedności Narodu.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Komisja wyraziła przekonanie, że jej dorobek będzie pogłębiany i wzbogacany przez Komisję Kultury i Sztuki następnej kadencji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00001-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00001-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8a87407
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00001-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00001-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 1/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 1/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:1</note>
+        <note type="sessionNo">1</note>
+        <date>1965-09-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Romanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00001-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00001-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e4f4c1d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00001-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,99 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 29 września br. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Macichowskiego (PZPR), rozpatrywała wykonanie planu na lata 1961-1965 oraz wstępne założenia planu na lata 1966-1970 w dziedzinie leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Tadeuszem Molendą, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, dyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Edmund Nowicki oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o przebiegu realizacji planu na lata 1961-1965 i o założeniach planu na lata 1966-1970 w dziedzinie leśnictwa przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Na pytania posłów: Eugenii Kowal (PZPR), Władysława Matysa (PZPR), Marty Malcharek (PZPR), Stanisława Romanowskiego (ZSL), Jerzego Szukały (PZPR), Stanisława Ceberka (ZSL) odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">na pytanie posła Eugenii Kowal dotyczące stanu gospodarki w lasach na ziemiach zachodnich i w Bieszczadach.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Gospodarka leśna na ziemiach zachodnich jest lepsza niż przed wojną. Wszystkie lasy są tam lasami państwowymi. Są trudności jedynie ze stworzeniem załogom leśnym odpowiednich warunków ze względu na zły stan budynków mieszkalnych. Na niektórych terenach, jak np. w Olsztyńskiem i Koszalińskiem leśnictwo odczuwa brak rąk do pracy. W przyszłej 5-latce czynione będą dalsze starania zmierzające do poprawienia warunków pracy załóg.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Bieszczady nie są jeszcze w pełni zagospodarowane. Jednak dotychczasowe wysiłki inwestycyjne leśnictwa zyskały sobie już uznanie społeczeństwa Rzeszowszczyzny.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">na pytanie posła Eugenii Kowal dotyczące importu i eksportu drewna.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W całej Europie zaostrza się deficyt drewna. Nawet Finlandia i kraje skandynawskie zaczynają importować drzewo. Polska sprowadza około 100 tys. m3 rocznie drewna tartacznego iglastego. Jesteśmy samowystarczalni, jeśli chodzi o kopalniaki, mało natomiast mamy papierówki białej świerkowej. Klęski żywiołowe na dodatek uderzają właśnie w lasy świerkowe. Uruchomienie jednego z największych w Europie kombinatu papierniczego w Świeciu niewątpliwie pogłębi trudności surowcowe. Przemysł sklejkowy pracuje w zasadzie w oparciu o krajową bazę surowcową. Nie jest ona jednak wystarczająca i przemysł ten będzie musiał sięgnąć do importu. Deficyt drewna spowodował wprowadzenie kontraktacji topoli. Na ten cel przemysł celulozowo-papierniczy przeznaczaj 6 mln zł rocznie. Obecnie opieramy się głównie na państwowych szkółkach topolowych, hodujących lepszy materiał.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">na pytanie posła Władysława Matysa w sprawie przyczyn odchodzenia z leśnictwa absolwentów szkół zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Warunki pracy w leśnictwie nie są atrakcyjne. Pracownik otrzymuje nie najlepsze mieszkanie, często poza skupiskiem ludzkim, gdy tymczasem jego kwalifikacje zawodowe uzyskane w technikum są poszukiwane w innych działach gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">na pytania posłów Marty Malcharek i Eugenii Kowal w sprawie dokształcania leśników.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Wprowadzone zostały studia podyplomowe dla pracowników resortu leśnictwa. Są one prowadzone systemem kursowym. Powoływani są na te studia pracownicy, którzy przed laty zdobyli wykształcenie, by zapoznać się z nowymi zdobyczami nauki i techniki. Szkoły średnie techniczne leśnictwa prowadzą wydziały zaoczne, umożliwiające kształcenie się bez odrywania od pracy. W porozumieniu z radami narodowymi organizowana jest oświata z zakresu szkoły podstawowej dla robotników leśnych, którzy nie ukończyli 7 klasy.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">na pytanie posła Stanisława Romanowskiego w sprawie organizacji opieki zdrowotnej nad pracownikami leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Resort w porozumieniu z Ministerstwem Zdrowia organizuje placówki ochrony zdrowia na wzór przemysłowej służby zdrowia. Daje i wyposaża lokale, natomiast wydziały zdrowia zabezpieczają kadrę lekarską i pielęgniarską.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">na pytania posłów Jerzego Szukały i Stanisława Ceberka w sprawie proporcji między wyrębem lasów i przyrostem masy drzewnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Zdolność produkcyjna naszych lasów wynosi około 13 mln m3 rocznie. Wyrąb z 15,5 mln m3 maleje w kolejnej 5-latce do ca 15 mln m3 rocznie. Proporcje przyrostu do wyrębu nie są właściwym i pełnym miernikiem, ponieważ największą wartość przedstawia drzewo stare, liczące 100 lat, którego niestety jest coraz mniej. Jesteśmy krajem, który w największym stopniu ograniczył wyrąb drewna na opał. Na ten cel idzie zaledwie 4 proc. drewna.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBronisławJuźków">Jednym z najważniejszych problemów w leśnictwie jest uzyskanie wykwalifikowanych kadr fachowych. Trzeba dbać o przygotowanie odpowiednich warunków pracy i mieszkaniowych dla stażystów. Niejednokrotnie brak mieszkań i ciężkie warunki życia odstraszają młodych ludzi od podejmowania pracy w nadleśnictwach.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełBronisławJuźków">Większą troską należy również otoczyć pracowników odchodzących na emeryturę, zwłaszcza w zakresie przyznawania im odpowiednich w zamian mieszkań zastępczych w zamian za zwalniane mieszkanie służbowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełBronisławJuźków">W porozumieniu z Ministerstwem Komunikacji należy ustalić właściwy tryb zagospodarowania i wykorzystania drewna wycinanego przy drogach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzySzukała">Z przedstawionej informacji resortu wynika, że poczynił on wiele wysiłków w zakresie podniesienia poziomu gospodarki leśnej. Wydaje się, że obrane kierunki pracy w tym zakresie należy uznać za właściwe. Słusznie obecnie stawia się jako pierwszoplanowe zadanie zwiększenie pozyskania grubizny i ograniczenie wyrębu poza wyznaczony etat. Większą uwagę należy zwrócić na dalsze oszczędności drewna, a zwłaszcza szersze stosowanie wszelkiego rodzaju produktów zastępczych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzySzukała">W zakresie gospodarki drewnem musi być ustalony długofalowy plan perspektywiczny, który określałby wielkość wyrębów na przestrzeni dłuższego okresu czasu, jak również strukturę wieku drewna, zapasy drzewostanu itp.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJerzySzukała">Należałoby ustawowo uregulować problem ochrony lasów na terenie woj. katowickiego, gdzie są one szczególnie zagrożone przez pyły i gazy z zakładów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJerzySzukała">Plan inwestycyjny resortu powinien być jeszcze dokładnie przeanalizowany: czy zabezpiecza on najpilniejsze potrzeby leśnictwa i czy rozdział środków jest właściwy.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJerzySzukała">Rozwiązania wymaga również sprawa uporządkowania ustawodawstwa leśnego i dostosowania go do obecnych potrzeb. Należałoby również zapoznać się z założeniami nowej instrukcji o urządzaniu lasów państwowych i chłopskich. Wiąże się z tym przyspieszenie tempa zalesień gatunkami drzew szybko rosnących.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełJerzySzukała">Problem kadr dla leśnictwa wymaga rozwiązania nie tylko w zakresie kadr inżynieryjno-technicznych, ale również szerokiego szkolenia nowej kadry robotników leśnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławRomanowski">Środki przeznaczone na melioracje w lasach państwowych są jeszcze niedostateczne; melioracje leśne muszą być w sposób kompleksowy rozwiązywane - łącznie z melioracjami rolnymi.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławRomanowski">Komisja powinna zapoznać się z realizacją ustawy łowieckiej. Z informacji wynika, że działania Związku Łowieckiego nie są skoordynowane z działaniami resortu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaKowal">Więcej uwagi należy poświęcić zapewnieniu właściwych warunków pracy pracownikom leśnym.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEugeniaKowal">Uregulowania wymaga sprawa Niedomickich Zakładów Celulozy, które przeszły z gestii Ministerstwa Przemysłu Chemicznego w gestię Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego. Pracownicy tych zakładów nadal zrzeszeni są w Związku Zawodowym Pracowników Przemysłu Chemicznego, co nie wydaje się słuszne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefZuj">Niepokojącym zjawiskiem jest duży odpływ kadr fachowych z leśnictwa. Sprawa ta wymaga głębszej analizy zarówno w skali resortu, jak i poszczególnych województw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełLeonOlszewski">Więcej uwagi należy poświęcić właściwemu wykorzystaniu drewna tzw. karpiny. Ten rodzaj drewna w dużym stopniu może zaspokoić potrzeby opałowe ludności, należałoby tylko zmechanizować pracę przy wydobywaniu karpiny. Duże zastosowanie może mieć również ten asortyment drewna dla wykorzystania w przemyśle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Należy podkreślić, że resort leśnictwa i przemysłu drzewnego prowadzi prawidłową politykę w zakresie gospodarki drewnem i w okresie powojennym w poważnym stopniu zdołał naprawić szkody poczynione przez okupanta. W latach 1950–1958 występowały jeszcze poważne odchylenia w zakresie wyrębu lasów od ustalonego etatu. Obecnie roczny wyrąb ustalono do wysokości 14,5 mln m3 rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Dobrze, że resort zdaje sobie sprawę z niebezpieczeństwa, jakie grozi naszym lasom w związku z ich niewłaściwym stanem sanitarnym. W tym zakresie musi nastąpić radykalna poprawa. Dla osiągnięcia poprawy w tym zakresie trzeba zwiększyć środki na inwestycje leśne. Doinwestowanie leśnictwa pozwoli w znacznym stopniu na podniesienie produkcji drzewnej. Większe środki powinny byś skierowane na urządzenie lasów.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Słuszne były uwagi co do przeprowadzenia właściwej analizy zatrudnionych kadr w leśnictwie. Konieczne jest otoczenie większą troską pracowników pracujących przy urządzaniu lasów, zwłaszcza zapewnienie im odpowiednich warunków mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Komisja powołała stałe podkomisje:</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">- przemysłu drzewnego i celulozowo-papierniczego w składzie:</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">posłowie: Józef Macichowski (PZPR) - przewodniczący,</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Lucyna Adamowicz (bezp.),</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Bronisław Juźków (bezp.),</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Eugenia Kowal (PZPR),</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Władysław Matys (PZPR),</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Józef Sasak (PZPR),</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Walenty Kubica (PZPR),</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Stanisław Ceberek (ZSL),</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Władysław Kozdra (PZPR);</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">- leśnictwa posłowie: Bronisław Drzewiecki (ZSL) - przewodniczący,</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Jerzy Szukała (PZPR),</u>
+          <u xml:id="u-8.17" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Marian Kowalski (PZPR),</u>
+          <u xml:id="u-8.18" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Marta Malcharek (PZPR),</u>
+          <u xml:id="u-8.19" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Leon Olszewski (ZSL),</u>
+          <u xml:id="u-8.20" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Jan Sabik (PZPR),</u>
+          <u xml:id="u-8.21" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Stanisław Wójtowicz (ZSL),</u>
+          <u xml:id="u-8.22" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Józef Zuj (PZPR),</u>
+          <u xml:id="u-8.23" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Stanisław Romanowski (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-8.24" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">O REALIZACJI PLANU 5-LETNIEGO 1961–1965 ORAZ O WSTĘPNYCH ZAŁOŻENIACH PLANU 5-LETNIEGO NA LATA 1966–1970 RESORTU LEŚNICTWA</u>
+          <u xml:id="u-8.25" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusza Molendę na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 29 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.26" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Przedsiębiorstwa Lasów Państwowych koncentrują całokształt zagadnień gospodarki w lasach państwowych, sprawują nadzór nad gospodarką w lasach niepaństwowych, prowadzą skup i zakup drewna z lasów prywatnych i państwowych należących do innych resortów.</u>
+          <u xml:id="u-8.27" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Lasy podległe Naczelnemu Zarządowi Lasów Państwowych obejmują powierzchnię około 6 312 tys. ha, co stanowi około 80,8 proc. ogólnej powierzchni lasów w Polsce. Lasy nadzorowane przez administrację lasów państwowych, obejmują obszar około 1 500 tys. ha., w licznych drobnych obiektach rozrzuconych po całym kraju.</u>
+          <u xml:id="u-8.28" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Rozmiar użytkowania lasów w bież. pięciolatce w zasadzie nie odbiegał od dyrektyw narodowych planów gospodarczych. Poważniejsze odchylenia notuje się jedynie w bież. roku, w którym przy planie 15 200 m3, przewiduje się pozyskać 16 070 m3 grubizny, co spowodowane jest zjawiskami niezależnymi od leśników. Lasy zostały dotknięte poważnymi klęskami żywiołowymi, jesienią 1964 r. i wiosną 1965 r. huragany wywaliły i połamały ponad 2,5 miliona m3 drewna.</u>
+          <u xml:id="u-8.29" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Do roku 1964 resort leśnictwa przejął i zagospodarował 183 tys. ha gruntów nie nadających się na inne kultury; a równocześnie oddał 11 tys., których odbiorcami są różne instytucje - oświata i nauka, gospodarka wodna, górnictwo.</u>
+          <u xml:id="u-8.30" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">W roku 1956 powołane zostało Biuro Urządzania Lasów i Projektów Leśnictwa. Sporządza ono dokumentację techniczną dla celów gospodarstwa leśnego w zakresie stanu posiadania, urządzania lasu, likwidacji serwitutów i szachownicy gruntów. Od roku 1956 przeprowadziło ono prace w zakresie urządzania lasów na terenie 821 nadleśnictw o powierzchni 5,7 mln ha lasów.</u>
+          <u xml:id="u-8.31" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Z każdym rokiem ulega poprawie sytuacja kadrowa. Wśród nadleśniczych 74 proc. posiada wykształcenie wyższe. Na 6 360 leśniczych 136 posiada wykształcenie wyższe, 2 934 wykształcenie średnie leśnicze i 1 802 wykształcenie niższe leśnicze, 310 posiada wykształcenie wyższe i średnie nieleśnicze, 1 883 podstawowe.</u>
+          <u xml:id="u-8.32" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Mimo poprawy stan kadr jest jeszcze niezadowalający. Przyczyną tego jest fakt, że uczelnie oraz średnie szkoły techniczne nie wypuszczają ilości absolwentów, która zaspokoiłaby potrzeby gospodarki leśnej. Trzeba stwierdzić, że duża poprawa występuje w spełnianiu obowiązków przez pracowników leśnictwa, W planie 5-letnim na latach 1966–1970 przewiduje się, że rozmiary rocznego wyrębu lasów będą maleć: z 15,5 mln m3 grubizny w roku 1966 do 15,2 mln m3 grubizny w roku 1970. Podstawowym problemem w gospodarce leśnej będzie troska o rozwój zapasów surowca drzewnego. Całkowicie też zostaną zagospodarowane nieużytki.</u>
+          <u xml:id="u-8.33" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Założenia planu 5-letniego przewidują wywiezienie z lasów ogółem około 73 mln m3 drewna, z czego około 45 mln transportem własnym.</u>
+          <u xml:id="u-8.34" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Szkody wyrządzone w lasach przez huragany wymagały w 1965 r. sporządzenia ponadplanowych cięć i wywozu drewna. W celu przyśpieszenia likwidacji szkód po huraganowych na terenie woj. krakowskiego podjęto szereg doraźnych środków, jak czasowa podwyżka stawek dla robotników, dodatkowy przydział pił motorowych i środków transportowych oraz skierowania całych ekip robotniczych.</u>
+          <u xml:id="u-8.35" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Niezależnie od klęsk żywiołowych ujemne zjawiska w gospodarce leśnej wywołuje działalność przemysłu i górnicza. Niekorzystny stan sanitarny lasu z wyraźną tendencją do jego pogarszania się na skutek zanieczyszczenia powietrza dymami, pyłami i gazami wymagać będzie od administracji lasów wzmożonej działalności ochronnej. Duży nacisk położony tu będzie na walkę ze szkodnikami leśnymi. Lasy zagrożone przez dymy i gazy (około 42,5 proc. powierzchni na terenie woj. katowickiego i około 19,4 proc. powierzchni na terenie krakowskiego) wymagać będą przebudowy, polegającej na wprowadzeniu w miejsce uszkodzonych drzewostanów iglastych bardziej odpornych gatunków liściastych.</u>
+          <u xml:id="u-8.36" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">W okresie planu 5-letniego przewiduje się odnowić i zalesić około 442 tys. ha, tj. o 74 tys. ha mniej niż w okresie bieżącej 5-latki, z uwagi na wyczerpanie się powierzchni nieużytków. Wprowadzane będą gatunki drzew szybko rosnących oraz założone zostaną plantacje topolowe na powierzchni około 8,1 ha.</u>
+          <u xml:id="u-8.37" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Inwestycje leśne w przedsiębiorstwach lasów państwowych tylko nieznacznie wzrosną w kolejnym planie 5-letnim w stosunku do bieżącej 5-latki. Limity inwestycyjne pozwolą na budowę 908 osad leśnych, zbudowanie 340 km dróg leśnych, zmeliorowanie 51 tys. gruntów leśnych, wybudowanie 116 obiektów zaplecza technicznego oraz zakup najniezbędniejszych środków transportowych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00002-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00002-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c1d0892
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00002-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00002-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 2/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 2/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:2</note>
+        <note type="sessionNo">2</note>
+        <date>1965-09-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefSasak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Sasak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLucynaAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lucyna Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMartaMalcharek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marta Malcharek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMatys" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Matys</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00002-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00002-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7ff8ec6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00002-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 30 września br. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Macichowskiego (PZPR), rozpatrywała realizację planu na lata 1961-1965 i wstępne założenia planu na lata 1965-1970 przez przemysł drzewny i celulozowo-papierniczy.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu Janem Grudzińskim, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o realizacji bieżącego planu 5-letniego i o wstępnych założeniach planu 5-letniego na lata 1966-1970 w przemyśle drzewnym i celulozowo-papierniczym przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Grudziński.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełJózefMacichowski">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEugeniaKowal">Zapotrzebowanie na celulozę stwarza konieczność poszukiwania innych surowców niż deficytowe drewno. Jednym z tych surowców jest słoma, którą należałoby wykorzystać w większym stopniu. Przy Fabryce Celulozy w Niedomicach planowana była budowa wytwórni drożdży paszowych. Należałoby podjąć ostateczną decyzję w tej sprawie. Produkowane w kraju części zamienne do maszyn używanych w przemyśle celulozowo-papierniczym nie odpowiadają wymogom jakościowym. Ich stosowanie powoduje niejednokrotnie przestoje narażające zakłady pracy na poważne straty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMartaMalcharek">Rośnie zapotrzebowanie na płyty pilśniowe, jego wielkość przekracza dostawy rynkowe. Niezbędne jest podjęcie kroków zmierzających do zaopatrzenia rynku w ten materiał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławCeberek">Dla poprawy zaopatrzenia przemysłu celulozowo-papierniczego w surowiec w większym stopniu należałoby wykorzystać makulaturę. Tymczasem marnowane są opakowania papierowe i tekturowe, nie wykorzystywane są worki po cemencie i nawozach sztucznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefSasak">W starych fabrykach celulozy niezbędna byłaby wymiana już urządzeń. Są one remontowane we własnym zakresie przez zakłady, nie zawsze zgodnie z wymogami technicznymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWładysławMatys">Istnieją poważne, nie w pełni wykorzystane możliwości odzyskiwania surowca drzewnego w kopalniach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJerzySzukała">Nakłady inwestycyjne przeznaczone na rozwój przemysłu drzewnego i celulozowo-papierniczego nie pokrywają potrzeb. Resort powinien w niektórych działach przemysłu drzewnego szerzej korzystać z dodatkowych środków inwestycyjnych przeznaczonych na obiekty szybko rentujące.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJerzySzukała">Rozbudowujący się przemysł drzewny wymaga dopływu kwalifikowanych robotników. Należałoby tak rozbudować sieć zasadniczych szkół zawodowych, by zapewnić niezbędną ilość fachowców potrzebnych w związku z uruchamianiem nowych zakładów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWalentyKubica">Płyty pilśniowe cieszą się coraz większym powodzeniem, zarówno w przemyśle meblowym, w budownictwie, jak i w gospodarstwach wiejskich. Należałoby uczynić wszystko, by popyt ten zaspokoić, tym więcej, że zwiększenie dostaw płyt daje w efekcie oszczędność tak bardzo deficytowego surowca, jakim jest drewno.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełBronisławJuźków">Zapotrzebowanie na płyty wiórowe i inne będzie wzrastać. Musimy liczyć się z tym, że w związku z podniesieniem cen skupu zbóż wieś w większym niż dotychczas stopniu będzie podejmowała różnego rodzaju inwestycje.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełBronisławJuźków">Należy zwrócić większą uwagę na przyśpieszenie tempa mechanizacji produkcji w przemyśle drzewnym. W tartakach zbyt dużo jeszcze jest pracy ręcznej, np. przy załadunkach.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełBronisławJuźków">Centrala skupu surowców wtórnych zmieniła ostatnio gospodarza; przeszła z gestii Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w gestię Komitetu Drobnej Wytwórczości. Pod adresem KDW należałoby postulować, by doprowadzić do szybkiego usprawnienia pracy punktów skupu. W ostatnim roku produkcja mebli poważnie wzrosła, wiele jeszcze jest jednak zarzutów do jakości produkowanych mebli.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełBronisławJuźków">Z kraju eksportujemy ściółkę torfową, natomiast dla potrzeb własnych produkujemy ją ze słomy żytniej. Jest to chyba zbyt rozrzutna gospodarka. Należałoby wzmóc produkcję ściółki torfowej, a słomę żytnią, której produkcja w kraju będzie wzrastała, przeznaczyć dla potrzeb przemysłu celulozowego, co pozwoli na zmniejszenie importu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełLucynaAdamowicz">Jednakowe zadania i wymogi stawia się przed kluczowym jak i terenowym przemysłem drzewnym, tymczasem zaopatrzenie w surowiec jest różne, przemysł kluczowy jest z reguły lepiej traktowany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJózefMacichowski">Przemysł maszynowy leśnictwa rozwinął się poważnie w ostatnich latach. Swoje wysiłki koncentruje on jednak głównie na produkcji eksportowej, gdy tymczasem na rynku krajowym odczuwa się dotkliwy brak wielu maszyn potrzebnych do eksploatacji lasów, jak i części zamiennych do tych maszyn. Słaby postęp techniczny w leśnictwie powoduje trudności w naborze ludzi do pracy, tym bardziej, że i warunki bytowe zatrudnionych w leśnictwie są gorsze aniżeli w innych dziedzinach gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełJózefMacichowski">Nakłady inwestycyjne w resorcie nie są proporcjonalne do potrzeb, niedostateczne są również nakłady na remonty kapitalne. Zwiększając nakłady na remonty, można by unowocześniać produkcję, wykorzystując inicjatywę załóg. Niezbędne są też remonty budynków należących do resortu leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełJózefMacichowski">Udzielając dodatkowych wyjaśnień podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Grudziński stwierdził m.in.: W roku ubiegłym wykorzystaliśmy w produkcji w przemyśle drzewnym ponad 15 tys. m3 drewna po kopalniakowego. W roku bieżącym wykorzystanie to wzrośnie do 25 tys. m3. Nie jest to jednak problem prosty; przy wzroście podaży tego drewna, występują takie problemy jak zorganizowanie mycia drewna, przygotowanie odpowiednich placów na składowanie, przestawienie na inny system rębalni.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełJózefMacichowski">W przemyśle drzewnym prowadzi się stałą analizę opłacalności eksportu wyrobów. Ogólnie można stwierdzić, że dążymy do zmniejszenia ilościowego eksportu, a uzyskanie wyższych cen drogą podnoszenia jakości produkowanych i eksportowanych wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełJózefMacichowski">Produkcja obrabiarek do drewna w kraju rozwija się pomyślnie. Rozszerzamy eksport obrabiarek, który jest bardzo dla nas opłacalny. Przemysł obrabiarkowy rozwijany jest nie tylko w drodze nowych inwestycji, lecz również poprzez szeroką modernizację istniejących zakładów; likwiduje się produkcję niektórych dotychczas produkowanych asortymentów, na rzecz rozwijania produkcji obrabiarek i urządzeń dla przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełJózefMacichowski">Płynność kadr w przemyśle drzewnym ostatnio poważnie zmniejszyła się i nie przekracza średniej krajowej, waha się w granicach 10–12 proc. Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że wskaźnik ten obejmuje również ruch przyjęć i zwolnień w przemyśle tartacznym, gdzie z uwagi na sezonowość pracy płynność ta jest sprawą naturalną, to sprawa płynności kadr nie jest problemem niepokojącym.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełJózefMacichowski">Inwestycje papiernicze są bardzo kapitałochłonnej; przeznacza się na nie ponad 40 proc. limitów inwestycyjnych otrzymanych przez resort. Inwestycje te amortyzują się stosunkowo szybko. (Np. maszyny papiernicze w ciągu 2–2,5 lat).</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PosełJózefMacichowski">Resort leśnictwa i przemysłu drzewnego wykorzystuje w zakresie inwestycji dla przemysłu drzewnego przeciętnie rocznie ok. 40 mln zł z funduszów rezerwowych przeznaczonych na tzw. inwestycje szybko rentujące.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PosełJózefMacichowski">Koszty własne produkcji kształtują się korzystniej w przemyśle kluczowym aniżeli w przemyśle terenowym; różnica przeciętnie wynosi 7 do 15 proc. Przemysł kluczowy jako przemysł wiodący, stara się o unowocześnienie procesów technologicznych w przemyśle terenowym, udziela wszelkiego rodzaju pomocy oraz zabezpiecza wymianę maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PosełJózefMacichowski">Komisja upoważniła prezydium do opracowania projektu dezyderatów w oparciu o przebieg dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PosełJózefMacichowski">O REALIZACJI PLANU NA LATA 1961–1965 I WSTĘPNE ZAŁOŻENIA PLANU NA LATA 1966–1970 PRZEZ PRZEMYSŁ DRZEWNY</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PosełJózefMacichowski">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jana Grudzińskiego na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 30 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PosełJózefMacichowski">Założenia planu na lata 1961–1965 zakładały osiągnięcie wzrostu produkcji globalnej o 26,4 proc. przy zmniejszeniu produkcji tarcicy iglastej o 4,4 proc. i jednoczesnym silnym wzroście produkcji płyt i mebli. Wzrost produkcji płyt oparty był w poważnej mierze na nowych inwestycjach takich jak: Zakłady Płyt Pilśniowych w Przemyślu i Czarnkowie, Zakłady Płyt Wiórowych w Szczecinku i Suwałkach oraz Oddziały Płyt Wiórowych w Radomsku, Wyszkowie, Orzechowie i Piszu, modernizacji istniejących zakładów oraz zwiększeniu współczynnika zmianowości pracy.</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PosełJózefMacichowski">Przewiduje się, że w latach 1961–1965 wzrost produkcji globalnej wyniesie 33,4 proc.; wartość produkcji w roku 1965 będzie wyższą o ok. 1,7 mld zł od przewidywanej w planie. Szczególnie dynamiczny wzrost produkcji nastąpi w przemyśle meblarskim - o 76 proc.; w przemyśle tym unowocześnia się procesy technologiczne i same wyroby. Przekroczone zostaną założenia planowe w produkcji sklejek i papieru. Nie osiągnie się natomiast planowanej wielkości produkcji płyt pilśniowych i wiórowych oraz celulozy i tektury, choć produkcje płyt pilśniowych wzrośnie o 93 proc., a płyt wiórowych - o 250 proc.</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PosełJózefMacichowski">Do ważniejszych inwestycji oddanych do użytku w bieżącej 5-latce należą w przemyśle drzewnym: - Zakłady Płyt Wiórowych w Szczecinku oraz Oddziały Płyt Wiórowych w Wyszkowie i Radomsku, Zakłady Płyt Pilśniowych w Przemyśle oraz ciąg produkcyjny w Czarnkowie, Bieszczadzkie Zakłady Przemysłu Drzewnego w Rzepedzi, oddziały tarcicy w Augustowie i Hajnówce, fabryki mebli w Opolu, Nowem, Wyszkowie, Zamościu, w Kozienicach oraz część A w Goleniowie. W przemyśle papierniczym - maszyny papiernicze w Ostrołęce, Szczecinie, Żywcu, celulozownia słomowa we Włocławku, ciąg produkcyjny w Niedomicach, oddział kartonów i kartonaży w Jeziornej, Łódzkie Zakłady Wyrobów Papierowych. Ponadto do końca br. przewiduje się oddanie do użytku Zakładów Płyt Wiórowych w Suwałkach, drugiego ciągu Zakładów Płyt Pilśniowych w Czarnkowie, celulozowni w Ostrołęce oraz maszyn papierniczych w Krapkowicach i w Żywcu.</u>
+          <u xml:id="u-12.15" who="#PosełJózefMacichowski">Założenia na lata 1966–1970 przewidują wzrost produkcji wg wartości o 28 proc. Największą dynamikę wzrostu zakłada się w produkcji mebli - wzrost o ok. 62 proc., produkcji płyt pilśniowych - o ok. 59 proc., płyt wiórowych - o ok. 85 proc. Rozwój produkcji mebli możliwy będzie do osiągnięcia dzięki dalszej modernizacji zakładów, rozszerzaniu kooperacji z zakładami przemysłu leśnego oraz przemysłu płyt i sklejek. Przed przemysłem meblarskim stoją też zadania unowocześnienia produkcji i dostosowania jej do zmieniających się wymogów rynku wewnętrznego oraz eksportu, który wzrosnąć ma o ok. 50 proc. Wzrost produkcji materiałów płytowych nastąpi w wyniku dochodzenia do pełnych zdolności produkcyjnych zakładów uruchamianych w końcowych latach bież. 5-latki oraz w wyniku budowy nowych obiektów. Dla pokrycia potrzeb przemysłu i zaoszczędzenia deficytowej tarcicy zakłada się uruchomienie bardzo poważnego importu tych półfabrykatów. Produkcja tarcicy ulegnie zmniejszeniu o ca 100 tys. m3 Rozwój produkcji przemysłu celulozowo-papierniczego, podobnie jak w latach ubiegłych, nie będzie nadążał za rosnącymi potrzebami gospodarki. Produkcja papieru i tektury wzrosnąć ma o ok. 26 proc. Przyspieszenie tempa wzrostu produkcji wymagałoby zwiększenia nakładów inwestycyjnych. Wzrost produkcji papieru do 1 005 tys. ton w roku 1965 uzyska się w przeważającej mierze w wyniku oddania do użytku nowych obiektów. Złagodzenie niedoboru papieru w stosunku do potrzeb w kraju nastąpi przez ograniczenie eksportu oraz zwiększenie importu.</u>
+          <u xml:id="u-12.16" who="#PosełJózefMacichowski">W eksporcie przewiduje się prawie całkowity zanik sprzedaży na rynki zagraniczne surowców i znaczny spadek udziału półfabrykatów. Nastąpi natomiast wzrost udziału eksportu wyrobów gotowych. W imporcie wzrośnie sprowadzanie surowców i półfabrykatów dla przemysłu celulozowo-papierniczego.</u>
+          <u xml:id="u-12.17" who="#PosełJózefMacichowski">Zagłada się, że przyrost produkcji nastąpi w poważnej mierze dzięki wzrostowi wydajności pracy.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00003-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00003-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..adcab79
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00003-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00003-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 3/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 3/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:3</note>
+        <note type="sessionNo">3</note>
+        <date>1965-10-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Romanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMatys" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Matys</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00003-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00003-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2590b54
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00003-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,84 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 27 października 1965 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Macichowskiego (PZPR) rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za rok 1964 w części dotyczącej Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego oraz realizację zadań za trzy kwartały 1965 r. w przemyśle drzewnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z Ministrem Romanem Gesingiem, zastępca dyrektora Zespołu NIK - Henryk Wronecki, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o wykonaniu planu i budżetu w 1964 r. oraz o wykonaniu planu w okresie pierwszych trzech kwartałów 1965 r. przez resort leśnictwa i przemysłu drzewnego przedstawił Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefMacichowski">Koreferat na temat wykonania budżetu Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w 1964 r. przedstawiła poseł Lucyna Adamowicz (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJózefMacichowski">Resort wykonał zadania przewidziane w ustawie budżetowej na 1964 r. 99,7 proc. dochodów budżetowych resortu pochodzi z akumulacji finansowej przedsiębiorstw działających na rozrachunku gospodarczym. Dochody z wpłat przedsiębiorstw przemysłowych stanowią 43,6 proc., a dochody z wpłat lasów państwowych - 56,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJózefMacichowski">Akumulacja z całokształtu działalności przedsiębiorstw była o 1,1 proc. wyższa aniżeli to zakładała ustawa budżetowa; przedsiębiorstwa przemysłowe wykonały plan akumulacji w 102,5 proc., leśnictwo w 99,4 proc., a obrót towarowy w 117 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJózefMacichowski">Wydatki budżetowe resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego były większe w 1964 r. od przewidzianych w ustawie budżetowej o 53,5 mln zł. Nie zostały w pełni wykorzystane kredyty na odszkodowania łowieckie dla rolników, kwoty przeznaczone na współpracę naukowo-techniczną z zagranicą, a także na oświatę. Kwoty przeznaczone na inwestycje zostały przekroczone o 71 mln zł, co było wynikiem przyspieszenia dostaw urządzeń. Mimo przekroczenia nakładów inwestycyjnych, stopień ich realizacji nie był zadowalający. Nie uzyskano dostatecznego wzrostu zdolności produkcyjnej w przemyśle płyt pilśniowych i wiórowych, w meblarstwie oraz w przemyśle celulozowo-papierniczym.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJózefMacichowski">Koreferat na temat realizacji planu i budżetu na rok 1964 przedstawił poseł Leon Olszewski (ZSL): Podstawowe zadania planu w zakresie leśnictwa zostały wykonane w całości, a w pewnych dziedzinach przekroczone. Zalesiono ogółem 143,5 tys. ha, w tym 102,2 tys. ha na terenach państwowych gospodarstw leśnych. Jak wykazały kontrole NIK ilościowym osiągnięciom w dziedzinie prac hodowlanych nie towarzyszy należyta jakość prowadzonych robót, szczególnie jeśli chodzi o pielęgnację upraw i młodników. Niekorzystnym zjawiskiem było to, że przekroczono zalesienie niepaństwowych gruntów nieleśnych o 2,4 tys. ha, przy równoczesnym niepełnym wykonaniu planu odnowień gruntów leśnych; przyczynia się to do powstawania halizn i obniża produkcję lasów.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJózefMacichowski">Przekroczenie zadań wyrębu drewna o 3,5 proc., spowodowane koniecznością likwidacji skutków huraganu przysporzyło poważnych trudności w zagospodarowaniu dużych ilości drewna na składnicach.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJózefMacichowski">Plan realizacji zadań transportowych został przekroczony o 5,4 proc. Mimo to transport leśny jest deficytowy. Tłumaczy się to niepełnym wykorzystaniem taboru na skutek sezonowości robót w lesie, niewłaściwym planowaniem wywozu, złym rozlokowaniem taboru, niedostosowaniem sprzętu do potrzeb transportu leśnego itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJózefMacichowski">Na podkreślenie zasługuje wszczęta przez resorty, będące głównymi odbiorcami drewna, akcja zmierzająca do większej oszczędności tego surowca; np. resort budownictwa wydał zarządzenia w sprawie rozliczeń z zużycia surowca na budowach, wprowadził ewidencję drewna usługowego, zaostrzył kryteria przy kwalifikowaniu drewna na opał; resort leśnictwa poczynił dalsze starania o racjonalniejsze wykorzystanie odpadów drzewnych i skup opakowań.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJózefMacichowski">W związku z analizą sprawozdanie z działalności resortu nasuwają się następujące wnioski:</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJózefMacichowski">- przy realizacji zalesień jako pierwszoplanowe zadanie należy traktować odnowienia powierzchni leśnej oraz uwzględnić w szerszym stopniu wprowadzanie gatunków drzew szybko-rosnących;</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełJózefMacichowski">- konieczne są usprawnienia organizacyjne w transporcie leśnym;</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełJózefMacichowski">- wobec dużej płynności kadr w leśnictwie wynikającej m.in. z braku odpowiednich warunków mieszkaniowych, należy dążyć do zwiększenia nakładów na budownictwo osad leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełJózefMacichowski">Koreferat nt. realizacji planu i budżetu na rok 1964 przez przemysł drzewny przedstawił poseł Bronisław Juźków (bezp.): Mimo pomyślnej realizacji zadań planu przez przemysł drzewny i celulozowo-papierniczy, nie uniknięto błędów, do których zaliczyć trzeba m.in. wadliwe odgórne planowanie, nierytmiczność produkcji i dostaw materiałowych. Przykładem niewłaściwego planowania było pochopne ujęcie w planie produkcji towarowej zakładu znajdującego się jeszcze w budowie (tj. celulozowni słomowej we Włocławku); opóźnienie w uruchomieniu tego zakładu zadecydowało o niewykonaniu planu.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełJózefMacichowski">Brak rytmiczności produkcji występował szczególnie w I półroczu ub. roku. Plany kwartalne były realizowane dopiero w ostatnich miesiącach kończących każdy kwartał. Odbywało się to kosztem wzmożonego wysiłku i jakości produkcji. Dotyczy to zwłaszcza przemysłu meblarskiego, który nie wykonał planu produkcji w styczniu i kwietniu. Przyczyną tego były m.in. braki w zaopatrzeniu materiałowym.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełJózefMacichowski">Na uznanie zasługuje dynamiczny rozwój eksportu wyrobów przemysłu drzewnego, zwłaszcza mebli. Sprzedaż ich na zagraniczne rynki wzrosła w ciągu 5 lat 4-krotnie, osiągając wartość w br. 65 mln zł dew. Wzrostowi sprzedaży zagranicę powinno jednak towarzyszyć większa niż dotąd troska o efektywność tego eksportu. Oznacza to przede wszystkim zaostrzoną walkę o jakość sprzedawanych zagranicę wyrobów i obniżkę kosztów własnych produkcji. Handel zagraniczny powinien ze swej strony zadbać o uzyskanie wyższych niż obecnie cen na nasze wyroby, zwłaszcza meblarskie.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełJózefMacichowski">Przemysł drzewny i celulozowo-papierniczy nie wykorzystał w pełni nakładów na remonty budynków, maszyn i urządzeń. Niewykorzystanie limitów na remonty budynków jest wynikiem niedostatecznego zaopatrzenia materiałowego oraz braku wykonawców. Aby uniknąć trudności ze znalezieniem wykonawców w warunkach rozproszonego, drobnego budownictwa leśnego - celowe jest tworzenie własnych brygad remontowo-budowlanych lub nawiązanie współpracy z przedsiębiorstwami budownictwa rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełJózefMacichowski">Wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki: Z kontroli NIK wynika, że podstawowe zadania w 1964 r. zostały wykonane. Nie uzyskano jednak dostatecznej poprawy jakości produkcji, zwłaszcza papieru i mebli. NIK ściśle współpracuje z resortem, dzięki czemu usunięto szereg nieprawidłowości w gospodarce leśnej i przemyśle drzewnym.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełJózefMacichowski">Kontrole NIK wykazały niedostateczne wykorzystanie zdolności produkcyjnych w tartacznictwie, meblarstwie, a także w przemyśle celulozowo-papierniczym. Przemysł meblarski nie wykorzystuje wszystkich rezerw produkcyjnych. NIK opracował wnioski zmierzające do usunięcia niedomogów przemysłu drzewnego i celulozowo-papierniczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełJózefMacichowski">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławRomanowski">Niewykorzystania nakładów na remonty budynków leśnych nie można usprawiedliwiać brakiem materiałów ani siły przerobowej. Np. w województwie zielonogórskim, gdzie stopień dekapitalizacji budynków jest poważny, są brygady remontowe i materiały, brak natomiast środków pieniężnych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławRomanowski">Odczuwa się coraz większy brak sprzętu transportowego. Służba leśna nie otrzymuje przydziałów nowych maszyn. Jeśli sytuacja nie zmieni się, wkrótce nie będzie można zapewnić terminowej wywózki drewna z lasu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławCeberek">W sprawozdaniu za mało uwagi poświęcono sprawie oszczędności drewna, tymczasem plany wyrębu surowca są co roku przekraczane. Każdy wyrębywany ponad normę i plan metr sześcienny drewna budzi zrozumiały niepokój.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaKowal">Leśnictwo odczuwa poważne braki kadrowe. Absolwenci wyższych szkół i techników leśnych odchodzą z pracy w leśnictwie do innych, bardziej intratnych zawodów. Wiąże się to również z trudną sytuacją mieszkaniową i bytową w leśnictwie. Trzeba rozważyć możliwości poprawy tej sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEugeniaKowal">Poważne zastrzeżenia budzi stan bezpieczeństwa i higieny pracy w przemyśle drzewnym. Stosunkowo duża ilość wypadków przy pracy w przemyśle celulozowo-papierniczym wynika z niedostatecznego zabezpieczenia maszyn, z braku urządzeń sygnalizacyjnych i odzieży ochronnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJerzySzukała">Plan wyrębu grubizny został przekroczony w 1963/64 o ok. 400 tys. m3, a w 1964/65 - w wyniku klęsk huraganowych o ok. 800 tys. m3. Czy nie można by drogą zmiany operatywnego planu w wypadku klęsk żywiołowych - zapobiec przekraczaniu rozmiarów pozyskiwania drewna. Plam hodowli lasów został przekroczony, jednakże nie wykonano w pełni zadań w zakresie odnawiania lasów. Obszar zalesiania halizn i zrębów zaległych jest bardzo duży.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJerzySzukała">Co jest przyczyną opóźnień w przekazywaniu do eksploatacji inwestycji? Czy zbyt optymistyczne planowanie, czy niedostatek pracy nadzoru?</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJerzySzukała">W sprawozdaniu za mało uwagi poświęcono sprawom obniżki kosztów własnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJerzySzukała">Dlaczego nie wykorzystano w pełni środków przeznaczonych na szkolnictwo? Czy wyposażenie szkół jest tak dobre, że nie wymaga uzupełnień?</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJerzySzukała">W 1964 r. nie wykorzystano środków przeznaczonych na odszkodowania łowieckie. Czy zmniejszenie odszkodowań nie spowodowało skarg chłopów?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWładysławMatys">Warto by rozważyć możliwość zatrudniania w leśnictwie rencistów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefZuj">Robotnicy leśni skarżą się na niewłaściwie ustalone normy płac w zależności od tzw. stref trudności terenu. Dotychczasowy system w praktyce nie zdaje egzaminu. Celowe byłoby wprowadzenie norm płac w zależności od rodzajów drzewostanu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJózefMacichowski">Remanenty drewna zwiększyły się w 1964 r. do ponad 2,2 mln m3. Wzrost remanentów jest zjawiskiem niepokojącym. Równocześnie notuje się duże trudności ze zbytem drewna opałowego. Wydane przez resort leśnictwa zarządzenia w sprawie obniżki ceny na drewno opałowe jest zbyt sztywne i biurokratyczne. Należałoby upoważnić Ministra Leśnictwa do samodzielnego decydowania o cenach na drewno opałowe w granicach równowagi rynku. Jakie są możliwości zwiększenia parku maszynowego transportu leśnictwa?</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJózefMacichowski">W związku z przekraczaniem rozmiarów wyrębu należałoby zlecić Najwyższej Izbie Kontroli wprowadzenie tego problemu do planów kontroli. Niezbędne jest wprowadzenie ścisłego rozrachunku ekonomicznego cięć w lasach.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełJózefMacichowski">Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing: Sprawa wyposażenia leśnictwa w dostateczną liczbę osad leśnych wymaga jeszcze wielu lat i nie będzie rozwiązana ani w tej, ani w następnej 5-latce. Potrzeby w tej dziedzinie są ogromne, a środki finansowe, które możemy na ten cel przeznaczyć - niewspółmierne w stosunku do tych potrzeb. Resort w trosce o właściwe wykorzystanie nakładów na budownictwo, systematycznie zaostrza kontrolę nad celowością wydatków. Wobec trudności w uzyskaniu wykonawców prac remontowych w leśnictwie, resort będzie rozwijał organizację własnych ośrodków budowlano-remontowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełJózefMacichowski">Nie zachodzi potrzeba całkowitego zmechanizowania transportu w leśnictwie. Przy obecnej dużej jeszcze liczbie koni w gospodarstwach chłopskich nie byłoby to celowe. Niemniej czyni się starania o wymianę przestarzałego sprzętu transportowego na nowocześniejszy. Trwają badania nad przystosowaniem krajowych samochodów ciężarowych do potrzeb transportu leśnictwa. Próbuje się także rozwiązać tę sprawę na drodze importu maszyn. Nie należy jednak oczekiwań radykalnej zmiany.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełJózefMacichowski">Przekroczenie rozmiarów wyrębów nastąpiło nie tylko na skutek klęski huraganu, lecz także z powodu bardzo złego stanu sanitarnego lasów. Mamy wciąż jeszcze wielkie obszary pokryte jednorodnym lasem iglastym, szczególnie podatnym na szkodliwe działanie chorób i szkodników. Obserwuje się poważny postęp w zakresie trzebieży i pielęgnacji lasów. Sytuacja nie jest jednak zadowalająca.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełJózefMacichowski">Fundusze na bezpieczeństwo i higienę pracy rosną bardzo wydatnie z każdym rokiem, ich właściwe wykorzystanie musi być jednak kontrolowane w zakładach czy przedsiębiorstwach. Wypadki zaniedbań w tej dziedzinie są karygodne i wynikają z braku troski o te sprawy w dyrekcji zakładów.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełJózefMacichowski">Zmniejszenie sum na odszkodowania łowieckie nie wywołało skarg rolników. Przeciwnie, liczba skarg z tego tytułu wyraźnie zmalała. Rozmiar szkód łowieckich zmniejszył się, dzięki wielu czynnikom, a m.in. dokarmianiu zwierzyny, grodzeniu pól położonych w pobliżu lasów, urodzaju dębu i buka, do zapewniło zwierzynie, a zwłaszcza dzikom dostateczną ilość karmy w lasach.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełJózefMacichowski">Niewykorzystanie nakładów na szkolnictwo wynikło z przesunięcia szeregu inwestycji na rok następny. Nie jest to jednak istotna pozycja w budżecie.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełJózefMacichowski">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1964 r. w części dotyczącej Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełJózefMacichowski">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU W 1964 r. ORAZ O WYKONANIU PLANU PRODUKCJI PRZEMYSŁOWEJ ZA 9 MIESIĘCY 1965 r. PRZEZ RESORT LEŚNICTWA I PRZEMYSŁU DRZEWNEGO Informacja złożona przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Romana Gesinga na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 27 października 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełJózefMacichowski">Dwa kolejne, niekorzystne dla leśnictwa lata sprawiły, że rozmiar wyrębu surowca z lasów państwowych został przekroczony o ok. 400 tys. m3 w roku gospodarczym 1963/64 i o ok. 800 tys. m3 w 1964/65. Było to skutkiem wyjątkowej suszy w 1964 r., która osłabiła drzewostany i spowodowała konieczność zwiększenia cięć pielęgnacyjnych oraz późniejszych huraganów. Silne wichury w listopadzie ub. roku i w początkach br. powaliły ponad 2 mln m3 drewna. Spowodowało to poważne zakłócenia w gospodarce leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełJózefMacichowski">Plan wywozu drewna wykonano w 1964/65 w 101 proc. a własnym transportem mechanicznym - w 108 proc. Jest to związane z przekroczeniem wyrębu.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełJózefMacichowski">Plan szkółek leśnych oraz prace zalesieniowe i odnowienia sztuczne zrealizowano z niewielką nadwyżką.</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełJózefMacichowski">W przemyśle drzewnym wartość produkcji globalnej była o 2,1 proc. wyższa aniżeli przewidywały to założenia planu. Uzyskano ponadplanową produkcję w wysokości 144 mln zł w cenach zbytu; w stosunku do 1963 r. produkcja wzrosła o 5 proc. Zadania NPG wykonały wszystkie zjednoczenia z wyjątkiem Zjednoczenia Przemysłu Maszynowego Leśnictwa. Nie wykonał także w pełni swoich zadań przemysł pilśniowy. Wynikło to na skutek opóźnień w uruchomieniu zakładów w Przemyślu i Czarnkowie, mimo to dostarczone w 1964 r. produkcja płyt pilśniowych była wyższa o 12,5 proc. od uzyskanej w 1963 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PosełJózefMacichowski">O 12 proc. w stosunku do 1963 r. wzrosła produkcja mebli. Większość produkowanych mebli to sprzęty współczesne i unowocześnione.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PosełJózefMacichowski">W przemyśle celulozowo-papierniczym przekroczono plan produkcji papieru, nie wykonano planu produkcji celulozy, co spowodowane zostało opóźnieniem w przekazaniu do eksploatacji celulozowni słomowej we Włocławku.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PosełJózefMacichowski">Przy przekroczeniu planu produkcji o 2,1 proc. zatrudnienie było o 0,9 proc. mniejsze aniżeli zakładał plan; wydajność pracy na 1 robotnika przekroczono o 2,9 proc. Oznacza to, że ponadplanową produkcję osiągnięto w wyniku wzrostu wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PosełJózefMacichowski">Zadania eksportowe przekroczono o 3,7 proc. Wartość eksportu zwiększyła się w porównaniu do 1963 r. o 17,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PosełJózefMacichowski">Plan akumulacji finansowej z całokształtu działalności przedsiębiorstw podległych resortowi wykonano w 101,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-9.19" who="#PosełJózefMacichowski">Realizacja planu produkcji przemysłowej w okresie trzech kwartałów 1965 r. przebiega na ogół pomyślnie; wykonanie rocznych zadań produkcyjnych nie powinno nastręczać trudności. Pewne opóźnienia obserwuje się jedynie w przemyśle pilśniowym i wiórowym, co tłumaczy się trudnościami w rozruchu nowych obiektów - zakładów płyt pilśniowych w Czarnkowie i zakładu płyt wiórowych w Suwałkach.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00004-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00004-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a3e5ff4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00004-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00004-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 4/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 4/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:4</note>
+        <note type="sessionNo">4</note>
+        <date>1965-11-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanSabik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Sabik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLucynaAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lucyna Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMatys" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Matys</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00004-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00004-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f84556e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00004-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,89 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 22 listopada Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła projekty Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 i podstawowe założenia planu na 1967 r. oraz projekt budżetu państwa na rok 1966 w części dotyczącej Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z Ministrem Romanem Gesingiem i podsekretarzem stanu - Janem Grudzińskim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Jan Dusza, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o założeniach projektu Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 r. oraz o podstawowych założeniach planu na 1967 r. złożył Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefMacichowski">W dalszym ciągu obrad Komisja wysłuchała koreferatów, które przedstawili:</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJózefMacichowski">poseł Stanisław Ceberek (ZSL) - w sprawie projektu budżetu Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJózefMacichowski">Budżet Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego opracowany został w oparciu o nowe rozwiązania wynikające z wytycznych IV Plenum KC PZPR w sprawie nowych zasad gospodarki finansowej przedsiębiorstw przemysłowych i zjednoczeń, podziału akumulacji finansowej, systemu finansowania inwestycji itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJózefMacichowski">Podstawowym źródłem dochodów budżetowych będą wpłaty z tytułu akumulacji finansowej przedsiębiorstw; wpłaty te stanowią 99,2 proc. dochodów resortu; utrzymują się one na poziomie przewidywanego wykonania w 1965 r. Na skutek założonych oszczędności nastąpić ma dalsza poprawa rentowności przemysłu z 18,8 proc. w 1965 r. do 19,6 proc. w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJózefMacichowski">Wydatki resortu zaprojektowano na ogółem 609,5 mln zł, w tym wydatki na inwestycje - 400,8 mln zł. Wydatki inwestycyjne pokrywane z budżetu państwa maleją w porównaniu do 1965 r. o 752,7 mln zł. Wiąże się to bezpośrednio z wprowadzeniem nowego systemu finansowania inwestycji, który zostanie wprowadzony od stycznia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJózefMacichowski">Wzrosną wydatki bieżące na odszkodowania łowieckie (co wiąże się ze zwyżką cen skupu zbóż), na parki narodowe oraz na potrzeby związane ze współpracą naukowo-techniczną z zagranicą. Ponadto przeznacza się większe niż w roku 1965 kwoty na szkolnictwo zawodowe, na stypendia dla uczniów oraz na fundusz postępu techniczno-ekonomicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJózefMacichowski">Ustalone zadania w zakresie akumulacji przedsiębiorstw leśnictwa i przemysłu drzewnego na 1966 r., zwłaszcza zadania w zakresie rentowności, będą wymagać bardzo poważnego wysiłku ze strony przedsiębiorstw i zjednoczeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJózefMacichowski">Wydatki na szkolnictwo zawodowe, parki narodowe, akcję socjalną, fundusz postępu techniczno-ekonomicznego są ustalone na poziomie realnym i zabezpieczają wykonanie zadań rzeczowych w poszczególnych dziedzinach.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJózefMacichowski">Poseł Jerzy Szukała (PZPR) - na temat projektu planu gospodarczego leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJózefMacichowski">Plan przewiduje wzrost cięć grubizny iglastej i grubizny liściastej; rozmiary tych cięć są większe niż etat roczny. Większe aniżeli w 1966 r. będą cięcia grubizny w lasach państwowych w roku 1967. Biorąc pod uwagę, że resort systematycznie przekracza wskaźniki planu w dziedzinie wyrębu grubizny, należy stwierdzić, że projekt planu na rok przyszły budzi niepokój. Te przekroczenia wynikają z braku konsekwencji w realizowaniu programu oszczędności drewna oraz z niedostatecznej troski o racjonalne gospodarowanie zasobami drzewnymi. Założenia te są sprzeczne z wstępnymi założeniami projektu planu 5-letniego, które przewidywały spadek wyrębu grubizny. Czym należy wytłumaczyć ten wskaźnik wzrostu, jeśli zakłada się równocześnie stopniowe ograniczenie eksportu drewna?</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełJózefMacichowski">Wyrąb innych asortymentów drewna należy uznać za bardziej prawidłowy.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełJózefMacichowski">Zalesienia i odnowienia sztuczne obejmą w 1965 r. areał, o 4,5 tys. ha mniejszy niż w roku gospodarczym 1964–65. Nie jest w pełni przekonywująca motywacja, że zmniejsza się powierzchnia nieużytków przeznaczonych do zalesień, istnieje bowiem jeszcze znaczny obszar tzw. zrobów zaległych i halizn, które powinny być jak najszybciej zalesione. Tymczasem roczne zadania zalesieniowe ulegają zmniejszeniu, a rosną w zakresie wyrębu.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełJózefMacichowski">Prawidłowo ustalone zostały plany w dziedzinie zatrudnienia. Za bardzo pozytywne należy uznać zwiększenie liczby gajowych i leśniczych oraz personelu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełJózefMacichowski">Nie można uznać za słuszne zmniejszenie w 1966 r. nakładów inwestycyjnych na leśnictwo, tym bardziej, że potrzeby w tej dziedzinie są ogromne, a ich zaspokojenie przyniosłoby poważne efekty ekonomiczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełJózefMacichowski">W związku z powyższym słuszne byłoby wystąpienie Komisji z wnioskiem do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o wprowadzenie poprawek do projektu Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 i podstawowych założeń na rok 1967;</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełJózefMacichowski">Należałoby zaproponować by:</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełJózefMacichowski">- pozyskanie grubizny w lasach państwowych wyniosło w 1966 r. — 15 500 mln m3, a w 1967 — 15 400 tys. m3 (zamiast założonych w planie 15 800 mln m3);</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełJózefMacichowski">- zalesienia i odnowienia sztuczne wykonać na obszarze 130 tys. ha w 1966 r., w tym w lasach państwowych na powierzchni 96 tys. ha (a nie jak planowano 91,5 tys. ha w lasach państwowych);</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełJózefMacichowski">- dla polepszenia ogólnego stanu gospodarstwa leśnego i dalszej mechanizacji prac leśnych, przeznaczyć na inwestycje w leśnictwie w 1966 r. - 498 mln zł (zamiast planowanych 477,2 mln zł).</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełJózefMacichowski">Poseł Józef Macichowski (PZPR) w sprawie planu gospodarczego, przemysłu drzewnego i celulozowo-papierniczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełJózefMacichowski">Wartość produkcji globalnej przemysłu celulozowo-papierniczego i drzewnego wyniesie w 1966 r. — 39 742 mln zł, co oznacza wzrost w porównaniu w 1965 r. o 4,15 proc. Tempo wzrostu produkcji przemysłu drzewnego i celulozowo-papierniczego będzie więc wolniejsze od ogólnego tempa przyrostu wartości produkcji całego przemysłu krajowego. Świadczy to, że oba te przemysły nie nadążają za tempem rozwoju innych dziedzin gospodarki. Rozwój tych przemysłów jest uzależniony od krajowej, mocno nadwyrężonej bazy surowcowej oraz od możliwości importu surowca i półsurowców.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełJózefMacichowski">Szczególnej uwagi wymaga rozwój przemysłu tartacznego. Zadania, jakie stoją przed tym przemysłem wymagają niemal całkowitej przebudowy i rekonstrukcji tego najstarszego w Polsce przemysłu, przerabiającego ok. 8 mln m3 najcenniejszego surowca rocznie, a więc 50 proc. całego wyrębu. Przemysł tartaczny, odczuwa poważne trudności z kwalifikowaną kadrą inżynieryjno-techniczną. Inwestycje w dziedzinie przemysłu tartacznego są niezbędne, a ponadto szybko rentują się. Słuszne byłoby, zamiast rozpraszania środków i urządzeń mechanizujących pracę w licznych małych tartakach - kompleksowe wyposażenie w nowoczesne urządzenia wytypowanych zakładów. Nie zostało jak dotychczas dostatecznie rozwinięte zaplecze naukowo-technicznego przemysłu tartacznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełJózefMacichowski">Słuszna jest polityka zmniejszenia eksportu papieru z 25 tys. ton do 15 tys. ton w 1966 r. oraz zmniejszenie eksportu papierówki o blisko 200 tys. m3. Projekt planu przewiduje wzrost importu papieru i tektury o 23 tys. ton. Wynika stąd, że w 1966 r. potrzeby rynku krajowego na papier i tekturę powinny być lepiej zaspokojone.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełJózefMacichowski">Wprawdzie globalna produkcja przemysłu celulozowo-papierniczego z roku na rok wzrasta, jednak nie w takim stopniu jak to zakładają roczne plany. Toteż sprawą bardzo ważną jest terminowe realizowanie inwestycji w przemyśle celulozowo-papierniczym. Przemysł celulozowo-papierniczy pracując na granicy swych możliwości, mając napięte plany, nie ma możności wykorzystania czasu na planowane remonty i postoje. Nasuwa się wniosek, czy w tych warunkach można oczekiwać poprawy jakości papieru. Doświadczenia lat ubiegłych wykazują, że budownictwo nie nadąża z wykonywaniem planów, nawet na budowach posiadających priorytet; jak np. zakłady celulozowe w Świeciu. Wyłania się potrzeba wywarcia odpowiedniego nacisku na resort budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełJózefMacichowski">Dyskusja:</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełJózefMacichowski">Należałoby dążyć do rozszerzenia eksportu mebli, szczególnie do krajów kapitalistycznych. Wiele słusznej krytyki słyszy się pod adresem jakości opakowań produkcji krajowej. Słuszne byłoby rozważenie możliwości importu papieru do produkcji opakowań artykułów sprzedawanych za granicę. Na produkcję ołówków zużywa się obecnie rocznie około 4 tys. m3 drewna. Należałoby ograniczyć tę produkcję na rzecz wyrobu długopisów, ołówków technicznych itp. W 1966 r. ma być wyeksportowane około 800 tys. m3 tarcicy. Należałoby zastanowić się nad możliwościami zmniejszenia tego eksportu na rzecz wyrobów gotowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełLeonOlszewski">Słuszne jest zwiększenie nakładów na szkolnictwo, budowę internatów itp. Należy jednak dążyć do tego, by nakłady te zostały wykorzystane na budowę nowych obiektów, a nie na adaptację starych, nie zawsze przydatnych do tego celu pomieszczeń. Dotychczas bowiem leśnictwo było przeważnie „spadkobiercą” starych zniszczonych obiektów przekazywanych na szkoły i internaty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanSabik">W projekcie planu 5-letniego należałoby uwzględnić budowę od dawna projektowanego technikum leśnego w Lesku, fabryki mebli w Strzyżowie koło Rzeszowa oraz składnicy drewna w Ustianowej w Bieszczadach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełBronisławJuźków">Pozytywnym faktem jest zwiększenie dotacji na kolonie i przedszkola dla dzieci leśników. Niepokoi sprawa niedostatecznych nakładów na kapitalne remonty oraz poważne braki materiałowe w tej dziedzinie. Niezbędne jest ustalenie specjalnej puli materiałów na potrzeby leśnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWładysławMatys">W planach perspektywicznych niedostatecznie uwzględnia się problem odnawiania lasów położonych w strefie zadymiania i zapylania przez przemysł. W woj. katowickim trzeba będzie odnowić 40 tys. ha lasów. Czy są na to przewidziane środki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWalentyKubica">Warunkiem rozszerzenia eksportu mebli i zdobycie dla nich nowych rynków uwarunkowane jest dalszym podniesieniem ich jakości i unowocześnieniem wzornictwa. Poważną rolę powinien tu odegrać Instytut Technologii Drewna.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełWalentyKubica">Oddanie do eksploatacji zakładu w Świeciu jest poważnie opóźnione. Zakupione maszyny, których termin gwarancyjny już upłynął, a fabryka nie jest uruchomiona.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełWalentyKubica">Na terenie lasów państwowych znajduje się znaczny obszar łąk i pastwisk, które przy dobrej gospodarce mogłyby zwiększyć bazę paszową, w praktyce jednak wydajność tych łąk z roku na rok maleje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefZuj">Resort przeznacza znaczne środki na ochronę pól uprawnych przed szkodami łowieckimi. Przynosi to efekty - z roku na rok szkody maleją. Należałoby rozważyć w związku z tym możliwość ograniczenia na niektórych terenach odstrzał zwierzyny, gdyż np. w woj. zielonogórskim stan jej niepokojąco się zmniejsza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełEugeniaKowal">Przemysł celulozowo-papierniczy nie nadąża za potrzebami rynku krajowego. Należałoby zbadać, czy wykorzystuje się w pełni zdolności produkcyjne zakładów celulozowo-papierniczych. Należałoby powołać podkomisję, która zbadałaby stan produkcji celulozowo-papierniczej i gospodarki wyrobami tego przemysłu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełLucynaAdamowicz">Na rynek wypuszczono pewną partię mebli z okleiną egzotyczną. Meble te cieszyły się wielką popularnością. Dostawy oklein skończyły się. Obecnie są trudności ze zbytem tych mebli, gdyż produkowane były one w kompletach, a pozostały tylko poszczególne sprzęty.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełLucynaAdamowicz">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełLucynaAdamowicz">Zmniejszenie wyrębu drewna jest uzależnione ściśle od rozbudowy przemysłu przerabiającego drewno gorszej jakości, drobnowymiarowe, odpady itp. O korzystnych zmianach w dziedzinie zużycia surowca drzewnego świadczy znaczny spadek zapotrzebowania różnych przemysłów i budownictwa na ten surowiec.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełLucynaAdamowicz">Resort systematycznie dąży do zmniejszenia eksportu drewna tartacznego.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełLucynaAdamowicz">Zalesienia przeprowadza się na ponad 90 tys. ha, podczas gdy obszar, na którym dokonuje się wyrębu, nie przekracza rocznie 51 tys. ha. W kolejnym planie 5-letnim zakłada się całkowite zlikwidowanie zrębów zaległych, halizn i innych terenów, które powinny być zalesione.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełLucynaAdamowicz">Przemysł meblarski dokonał znacznego postępu przestawiając swą produkcję na wyrób mebli nowoczesnych. Nadal dążyć się jednak będzie do wprowadzenia do produkcji nowych wzorów mebli uwzględniających gusta klientów oraz wymagania nowoczesnego budownictwa. Polskie meble zakupują obecnie m.in. NRF, Austria, Francja i Szwecja. Resort dąży do zdobycia sobie na tych rynkach odpowiedniej pozycji i pozyskanie nowych zagranicznych odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełLucynaAdamowicz">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Grudziński. Na niepełne wykonanie planu produkcji celulozy w bieżącym roku wpłynął przedłużający się rozruch celulozowni w Ostrołęce. Roczne plany przemysłu celulozowo-papierniczego są napięte, lecz w pełni realne. Deficyt papieru występuje obecnie i będzie odczuwany jeszcze przez kilka lat. W jednym 5-leciu sprawy zaopatrzenia kraju w materiały papiernicze - stanowiące artykuł powszechnego użytku nie da się rozwiązać.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełLucynaAdamowicz">Komisja przyjęła projekt Narodowego Planu Gospodarczego Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego na rok 1966 oraz podstawowe założenia planu na 1967 r. przekazując do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wniosek w sprawie poprawek zaprojektowanych przez posła Jerzego Szukałę.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełLucynaAdamowicz">O PROJEKCIE NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO NA 1966 ROK ORAZ O PODSTAWOWYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA 1967 ROK W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ LEŚNICTWA I PRZEMYSŁU DRZEWNEGO</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełLucynaAdamowicz">Informacja złożona przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Romana Gesinga na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 22 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełLucynaAdamowicz">W roku gospodarczym 1965–66 rozmiar wyrębu drewna - grubizny w lasach państwowych wynieść ma 15,5 mln m3, co oznacza zmniejszenie wyrębu w stosunku do roku gospodarczego 1964–65 o około 570 tys. m3. Projektowany na 1965–66 rok gospodarczy rozmiar wyrębu jest jednak wyższy od tzw. etatu rębnego w grubiźnie iglastej o około 2 300 m3 i w grubiźnie liściastej o około 150 tys. m3 drewna. Cięcia sanitarne mają być przeprowadzone na obszarze około 45 tys. ha.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełLucynaAdamowicz">Na rok 1966–67 przewiduje się wyrąb drewna - grubizny w ilości 15 850 tys. m3.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełLucynaAdamowicz">Wywóz drewna z lasu wyniesie około 15 mln m3 z czego transportem własnym resortu leśnictwa 57,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełLucynaAdamowicz">Zalesienia i odnowienia sztuczne powinny byś przeprowadzone w 1965/66 roku gospodarczym na obszarze 91,5 tys. ha, co równa się 95 proc. powierzchni zalesionej w minionym roku gospodarczym. Obniżenie to nastąpiło głównie na skutek zmniejszenia się powierzchni nieużytków przeznaczonych do zalesienia.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełLucynaAdamowicz">W planie na 1965–66 poziom zatrudnienia jest nieznacznie niższy od br. Wzrost nastąpi w grupie pracowników umysłowych zatrudnionych w terenowej służbie leśnej. Zatrudni się o 300 więcej gajowych, 250 pracowników inżynieryjno-technicznych, a 121 etatów przeznacza się na wzmocnienie obsady technicznych biur administracji leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełLucynaAdamowicz">Plan produkcji globalnej przemysłu resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego, liczony w cenach porównywalnych wzrośnie w 1966 r. o 3,7 proc. w porównaniu z 1965 r., tj. do 29.030 mln zł, a w roku 1967 do 30 390 mln zł. Podobnie jak i w latach ub. największą dynamikę rozwoju wykazują przemysł płytowy i meblarski. Produkcja płyt pilśniowych wzrośnie o około 18 proc. w 1966 r., a w 1967 o dalsze 9 proc. Wzrost produkcji nastąpi w wyniku pełniejszego wykorzystania zdolności produkcyjnych zakładów w Przemyślu i Czarnkowie. Jeszcze bardziej, bo o 19 proc. wzrośnie produkcja płyt wiórowych. Znacznie zwiększy się produkcja tzw. płyt uszlachetnionych, tj. laminowanych i lakierowanych.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PosełLucynaAdamowicz">Produkcja mebli w kraju będzie wzrastała o około 9 proc. rocznie i osiągnie w 1966 r. wartość 9,8 mld zł, a w 1967–10,7 mld zł. 97 proc. produkcji - to meble nowoczesne.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PosełLucynaAdamowicz">W niewielkim natomiast stopniu zwiększy się produkcja papieru i tektury. Łącznie produkcja tych materiałów zwiększy się w 1966 r. o 2,4 proc., a w 1967 - o 1,1 proc. Niewielki wzrost produkcji zostanie częściowo zrekompensowany zwiększonym importem.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PosełLucynaAdamowicz">Eksport resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego zmniejszy się z 427 mln zł dewizowych w br. do 412,3 mln zł dewizowych w r. 1966 i do 391 mln zł dewizowych w 1967 r. Nastąpi to przede wszystkim na skutek założonego do 1967 r. prawie całkowitego wyeliminowania eksportu papierówki, zmniejszenia eksportu tarcicy oraz papieru. Przy poważnym spadku eksportu surowców i półfabrykatów nastąpi równocześnie wzrost eksportu wyrobów gotowych, w tym szczególnie mebli, których sprzedaż wzrośnie w 1966 r. o prawie 20 proc.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00005-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00005-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7089319
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00005-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00005-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 5/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 5/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:5</note>
+        <note type="sessionNo">5</note>
+        <date>1965-12-15</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełLucynaAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lucyna Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00005-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00005-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..225697b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00005-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 14 grudnia br. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła realizację wniosków i postulatów zgłoszonych w okresie kampanii wyborczej do Sejmu, dotyczących leśnictwa i przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z Ministrem Romanem Gesingiem oraz wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o realizacji wniosków i postulatów wyborców przedstawił Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełLucynaAdamowicz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Romanowski (ZSL), Stanisław Wójtowicz (ZSL), Bronisław Juźków (bezp.), Jerzy Szukała (PZPR), Józef Macichowski (PZPR), Józef Zuj (PZPR), Leon Olszewski (ZSL), Jan Sabik (PZPR), Bronisław Drzewiecki (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing oraz przedstawiciele resortu.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełLucynaAdamowicz">W dyskusji zwrócono szczególną uwagę na warunki socjalno-bytowe pracowników leśnictwa; wskazywano na konieczność wprowadzenia norm kwalifikacyjnych dla robotników leśnych w związku z postępem w metodach pracy w leśnictwie, zaliczenia pracy drwali do kategorii prac ciężkich, poprawy zaopatrzenia robotników leśnych w odzież i obuwie robocze, bardziej trwałe i przystosowane do warunków pracy w lesie; otoczenia bardziej troskliwą opieką dzieci pracowników leśnictwa (m.in. dojazdy do szkół), organizowanie obsługi kulturalnej pracowników leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełLucynaAdamowicz">Podkreślano potrzebę poprawy jakości sprzętu mechanicznego w leśnictwie, zwiększenia dostaw ciągników do wywózki drewna, zabezpieczenia materiałów dla budownictwa leśnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełLucynaAdamowicz">Omawiano problemy eksploatacji lasów w Bieszczadach.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełLucynaAdamowicz">W wyniku dyskusji Komisja uchwaliła dezyderaty, w których postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełLucynaAdamowicz">- poprawę jakości i unowocześnienia mundurów służby leśnej i ubrań roboczych dla robotników leśnych;</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełLucynaAdamowicz">- poprawę jakości pił mechanicznych, a zwłaszcza łańcuchów tnących do tych pił;</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełLucynaAdamowicz">- wydzielenie w następnym planie 5-letnim funduszu na zagospodarowanie Bieszczad.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełLucynaAdamowicz">Szereg innych problemów poruszonych w kampanii wyborczej Komisja postanowiła uwzględnić w planie pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełLucynaAdamowicz">Komisja uchwaliła plan pracy, w którym przewiduje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełLucynaAdamowicz">- wysłuchanie informacji o aktualnym stanie ustawodawstwa leśnego, oraz rozpatrzenie:</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełLucynaAdamowicz">- stanu i perspektyw rozwoju przemysłu meblarskiego/przemysł kluczowy i terenowy, - problemów zagospodarowania lasów państwowych, - problemów łowiectwa, odszkodowań łowieckich i wykonywania ustawy łowieckiej, - realizacja zadań z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz warunków socjalno-bytowych pracowników leśnictwa i przemysłu drzewnego, - zagadnień handlu zagranicznego drewnem.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełLucynaAdamowicz">Komisja przyjęła do wiadomości odpowiedzi na dezyderaty skierowane do Ministerstwa Rolnictwa oraz do Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w sprawie gospodarki w lasach podległych resortowi rolnictwa; sprawa ta omawiana była w ubiegłej kadencji Sejmu na wspólnym posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego oraz Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełLucynaAdamowicz">O REALIZACJI WNIOSKÓW I POSTULATÓW ZGŁOSZONYCH W CZASIE KAMPANII WYBORCZEJ DO SEJMU I RAD NARODOWYCH DOTYCZĄCYCH PROBLEMATYKI LEŚNICTWA I PRZEMYSŁU DRZEWNEGO</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełLucynaAdamowicz">Informacja złożona przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Romana Gesinga na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 14 grudnia 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełLucynaAdamowicz">W czasie ostatniej kampanii wyborczej zgłoszono szereg wniosków dotyczących problemów leśnictwa i przemysłu drzewnego. Blisko połowa z nich dotyczyła odszkodowań łowieckich; stosunkowo wiele było postulatów, których realizacja wymaga inwestycji, jak również wniosków dotyczących poprawy warunków pracy pracowników leśnictwa i przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełLucynaAdamowicz">Większość zgłoszonych postulatów jest już w toku realizacji, nie wszystkie one jednak mogą być załatwione przez resort.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełLucynaAdamowicz">I tak np. sprawa zwiększenia zakresu odszkodowań łowieckich została skierowana do Rady Ministrów. Uregulowanie tego problemu zgodnie z postulatami wyborców, tj. wprowadzenie odszkodowań, jeśli uszkodzenia objęły ponad 5 proc. całej powierzchni uprawy danego gatunku (dotychczas 10 proc.) musi pociągać za sobą dodatkowe wydatki z budżetu. Już obecnie wypłacane z tytułu odszkodowań kwoty są poważne i wynoszą ok. 50 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełLucynaAdamowicz">Wysuwane były również postulaty w sprawie przyznawania odszkodowań łowieckich Państwowym Gospodarstwom Rolnym; wniosek ten został odrzucony przez Komisję sejmową przy rozpatrywaniu w roku 1959 projektu ustawy łowieckiej. Zwiększono natomiast środki dla PGR na grodzenia zapobiegawcze przeciw szkodom wyrządzanym przez dziki, jelenie i daniele.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełLucynaAdamowicz">W związku z postulatem w sprawie ustalania właściwych wysokości stawek za wyrządzone szkody, Naczelny Zarząd Lasów Państwowych wydał instrukcje, w których ustalił nowe stawki, według których obliczać należy odszkodowania za zniszczone zboże i inne kultury rolne.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełLucynaAdamowicz">W grupie postulatów dotyczących inwestycji na czoło wysunęły się sprawy:</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełLucynaAdamowicz">- zagospodarowania Bieszczad, - budowy Technikum Przemysłu Drzewnego w Nidzie i zorganizowanie szkoły zawodowej na terenie woj. koszalińskiego, - oczyszczania rzek i zahamowania zatruwania wód przez zakłady przemysłu celulozowo-papierniczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełLucynaAdamowicz">Jak wiadomo inwestycje resortu na terenie Bieszczad przekraczają już kwotę 1 mld zł, nie licząc wkładów poniesionych na gospodarstwo leśne, rozwój zaplecza technicznego oraz udział w rozbudowie dróg świadczony łącznie z Ministerstwem Komunikacji. Resort robi wszystko, aby tereny te jak najrychlej uaktywnić i włączyć w ogólny nurt gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełLucynaAdamowicz">Postulaty w zakresie szkolnictwa znalazły swoje odbicie w projekcie planu inwestycyjnego na najbliższe 5-lecie.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełLucynaAdamowicz">Potrzeby inwestycyjne przemysłu celulozowo-papierniczego w zakresie gospodarki wodnej szacowane są na najbliższe 5-lecie na około 900 mln zł. W latach 1956–1960 wydatkowano na ten cel 200 mln zł, a w latach 1961–1965 - 450 mln zł. Projekt planu na lata 1966–1970 przewiduje nakłady na gospodarkę wodną w wysokości ok. 600 mln zł. Przewiduje się koncentrację nakładów w woj. opolskim, wrocławskim, katowickim i krakowskim, gdzie sytuacja w zakresie oczyszczania ścieków jest szczególnie trudna.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00006-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00006-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d471e7a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00006-01/header.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00006-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 6/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 6/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:6</note>
+        <note type="sessionNo">6</note>
+        <date>1966-01-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewskiPZPR" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLucynaAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lucyna Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławKozdra" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Kozdra</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00006-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00006-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3cfe922
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00006-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,77 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 28 stycznia br. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła aktualny stan ustawodawstwa leśnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z Ministrem Romanem Gesingiem, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów oraz przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Mondygraf.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o aktualnym stanie ustawodawstwa leśnego złożył Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełLucynaAdamowicz">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełLeonOlszewskiPZPR">Nadleśnictwa dysponują limitowanymi funduszami na wypłatę odszkodowań za straty łowieckiej Wydaje się, że fakt ten nie może nie wywierać wpływu na wielkość i sprawność w zadośćuczynieniu roszczeń. Właściciele gruntów dotkniętych szkodami łowieckimi Oskarżają się, że szacunki są dokonywane wstępnie, a wysokość odszkodowań ustalana jest ostatecznie wg plonów. Poszkodowany wolałby wiedzieć od razu jak szkoda została oceniona. Bardzo rzadkie są wypadki, by rolnik odwoływał się do komisji GRN od decyzji administracji leśnej. Przepisy dotyczące odszkodowań łowieckich wymagają uzupełnienia. W sprawie odszkodowań trzeba mieć na uwadze tak samo jak interes państwa - interes obywatela - rolnika.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełLeonOlszewskiPZPR">Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing wyjaśnił, iż wstępne szacunki są dokonywane świadomie; bardzo często zdarza się, że w plonach nie występują straty, o czym dopiero można przekonać się przy ostatecznym szacunku. Limity, którymi dysponują nadleśnictwa nie wiążą się absolutnie z biegiem spraw o odszkodowania łowieckie. Ewentualne niedobory finansowe są uzupełniane na szczeblu centralnym i terenowym. Głównym problemem jest poszukiwanie sposobów przeciwdziałania szkodom. Według oceny resortu szkody łowieckie nie wykazują tendencji wzrostowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJerzySzukała">Po ogólnym przeglądzie zagadnień ustawodawstwa leśnego, poszczególne problemy z tej dziedziny powinny zostać wzięte na warsztat prac komisji celem doprowadzenia do niezbędnej nowelizacji, na której potrzebę wskazują również pracownicy służby leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJerzySzukała">Poszczególne problemy ustawodawstwa leśnego powinny być przez posłów - członków Komisji omówione z działaczami terenowymi. Należałoby zaprosić do udziału w obradach Komisji niektórych wybitniejszych fachowców z dziedziny leśnictwa dla uzyskania obiektywnej opinii.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJerzySzukała">Zagadnienie szkód łowieckich jest szczególnie ważne; chodzi o to, aby szkody te systematycznie malały niezależnie od tego, ile jest w tej sprawie przegięć ze strony zarówno rolników jak i administracji leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJerzySzukała">Służba leśna nie otrzymuje odszkodowań za szkody wyrządzone przez zwierzynę łowną, niezbędne jest więc zabezpieczenie jej możliwości grodzenia pól deputatowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWalentyKubica">Pilnego uregulowania wymaga sprawa zagospodarowania i rekultywacji gruntów przekształconych w związku z eksploatacją złóż kopalin. W praktyce część tych terenów nadawałaby się do zalesienia czy pod uprawę.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełWalentyKubica">Dostarczane są górnictwu kopalniaki ze zbyt świeżego drewna. Stemplowanie ścian tym surowcem stwarza zagrożenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBronisławJuźków">Dobrze się stało, iż resort powołał komisję do uporządkowania ustawodawstwa leśnego. W nowoopracowanej pragmatyce zawodowej szczególne znaczenie mieć będą przepisy o zabezpieczeniu służby leśnej na starość. Posłowie powinni otrzymać tezy opracowane przez komisję resortową w celu przedyskutowania ich ze służbą leśną; opracowanie projektu ustawy o zawodzie leśnika jest pilną sprawą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJózefMacichowski">W III kadencji Sejmu Komisja postulowała nowelizację ustawy o państwowym gospodarstwie leśnym oraz opracowanie ustawy o zawodzie leśnika. Jednakże resort nie widział wówczas konieczności podjęcia tych prac; z tym większym zadowoleniem należy przyjąć zapowiedziane przez Ministra Leśnictwa podjęcie działalności w tym kierunku. Parę lat temu te sprawy były szeroko dyskutowane w środowiskach zainteresowanych gospodarką leśną; wyniki tej dyskusji, należałoby uwzględnić przy opracowywaniu projektów ustaw, trzeba również brać pod uwagę doświadczenia innych krajów.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJózefMacichowski">Obowiązujące prawo łowieckie nie budzi zastrzeżeń, pełna realizacja jego przepisów jest utrudniona z uwagi na brak w powiatowych radach narodowych etatu pracownika, który skupiałby w swoim ręku całokształt spraw związanych z hodowlą, ochroną zwierząt łownych i prawem łowieckim. Pewne niejasności interpretacyjne powstają przy ustalaniu podstawy obliczeń wysokości odszkodowań łowieckich.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJózefMacichowski">Dokarmianie zwierzyny, leśnej ogranicza się tylko do okresu zimy, nie dokarmia się zwierzyny wczesną wiosną, kiedy jest ona bardzo wygłodzona i wyrządza poważne szkody w zasiewach.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJózefMacichowski">W dążeniu do nadania gospodarce leśnej należnego jej miejsca w całokształcie gospodarki narodowej niezbędne jest podniesienie rangi zawodu leśnika. Stąd konieczność szybkiego opracowania projektu ustawy o zawodzie leśnika. W 1967 r. minie 30 lat od chwili, kiedy ówczesny poseł na Sejm złożył projekt ustawy w tej sprawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefZuj">Ustawa o ochronie przyrody obowiązuje od 1949 r., w terenie występuje jednak szereg zjawisk świadczących o niedostatecznym docenianiu tego zagadnienia: bezmyślny wyrąb drzew w lesie i na polu, niszczenie poszycia leśnego, dewastacja zwierzyny przez bezpańskie, bądź wolno puszczane psy itd. Może należałoby spopularyzować u nas obowiązującą i przestrzeganą w Japonii zasadę, że za jedno wycięte drzewko zasadzić trzeba trzy inne.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJózefZuj">Nie zawsze przestrzegana jest zasada zabezpieczenia robotnikom leśnym w okresie zimowym gorącego posiłku. Czy nie można byłoby tam, gdzie występują istotne trudności z dowozem tego posiłku, wypłacać ekwiwalent pieniężny?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełEugeniaKowal">Wydaje się niezbędne podniesienie rangi zawodu leśnika i spopularyzowanie w społeczeństwie poważnej roli, jaką odgrywa służba leśna w gospodarce narodowej. Wnioski komisji w tej sprawie nie były dotąd realizowane. Minister Leśnictwa stwierdza, iż poza ustawą o państwowym gospodarstwie leśnym, inne akty prawne w randze ustaw nie wymagają nowelizacji; praktyka w terenie nie potwierdza słuszności tego twierdzenia. Zastrzeżenia budzi realizacja przepisów wielu ustaw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWładysławKozdra">Jak wynika z zapowiedzi Ministra, Komisja resortowa powołana do nowelizacji ustawy o państwowym gospodarstwie leśnym będzie w stanie przedstawić swoje tezy w połowie roku. Wtedy też Komisja sejmowa powinna szczegółowo je przeanalizować i zgłosić swoje wnioski.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełWładysławKozdra">W odniesieniu do pozostałych ustaw wskazane byłoby szczegółowe zapoznanie się posłów z ich przepisami i zgłoszenie konkretnych uwag.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełWładysławKozdra">Przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Mondygraf wskazał, że prawne usytuowanie pracowników oparte jest o przestarzałe przepisy pochodzące jeszcze z wczesnych lat międzywojennych.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełWładysławKozdra">Wystarczy wskazać, że ma np. jeszcze moc obowiązującą rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej o komisjach dyscyplinarnych w leśnictwie, które przewiduje podejmowanie decyzji bez udziału czynnika społecznego. W praktyce komisje te pracują obecnie z udziałem czynnika społecznego, nie jest to jednak prawnie zagwarantowane. Przybyło wiele nowych specjalności zawodowych w leśnictwie, czego nie uwzględniają obowiązujące przepisy; nie są jednolicie traktowani pracownicy w ramach poszczególnych jednostek. Prawne uregulowanie tych problemów następuje zbyt powoli.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełWładysławKozdra">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing oraz przedstawiciele resortu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">Rozpatrzenie na posiedzeniu stanu ustawodawstwa leśnego jest zapoczątkowaniem szerszej dyskusji na ten temat; posłowie zapoznają się szczegółowo z przepisami aktów prawnych, przeprowadzą konsultacje w terenie i na tej podstawie zgłaszać będą konkretne uwagi do przepisów zawartych w poszczególnych ustawach.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">Komisja na wniosek posła Władysława Kozdry (PZPR) postanowiła wprowadzić stały punkt porządku dziennego posiedzeń komisji: „sprawy różne i wolne wnioski” w celu umożliwienia posłom wypowiadania się nie tylko w sprawach związanych bezpośrednio z tematem posiedzenia, lecz również przekazywania uwag i postulatów wyborców oraz własnych spostrzeżeń i wniosków.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">Ustalono, że w związku z rozpatrzeniem na kolejnym posiedzeniu stanu i perspektyw rozwoju przemysłu meblarskiego, podkomisje przeprowadzą wizytacje w większym ośrodku przemysłu meblarskiego - w woj. poznańskim oraz w fabryce mebli w Radomsku.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">O AKTUALNYM STANIE USTAWODAWSTWA LEŚNEGO</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">Informacja złożona przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Romana Gesinga na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 28 stycznia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">Głównymi aktami prawnymi w zakresie zarządzania lasami w naszym państwie są:</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">- ustawa z 20 grudnia 1949 r. o państwowym gospodarstwie leśnym, która spełniła i spełnia nadal swoje zadanie. Obecnie rysuje się potrzeba jej nowelizacji; chodzi przede wszystkim o podniesienie rangi zawodu leśnika poprzez stworzenie lepszych warunków pracy oraz ściślejsze określenie obowiązków służbowych, co powinno znaleźć wyraz w nowej pragmatyce służbowej. Ponadto zachodzi potrzeba wprowadzenia nowych przepisów, które by w stopniu większym aniżeli dotychczas, chroniły tereny lasów państwowych przed niektórymi skutkami działalności przemysłu i górnictwa (niewłaściwa lokalizacja przedsiębiorstw, nadmierne wylesianie terenów dla celów przemysłowych itd.). Powołana została resortowa komisja dla opracowania też projektu nowej ustawy o lasach państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">- ustawa z 14 czerwca 1960 r. o zagospodarowaniu lasów i nieużytków niestanowiących własności państwa oraz niektórych lasów i nieużytków państwowych, która nie wymaga obecnie nowelizacji. Niezbędne jest natomiast zwiększenie wysiłków zmierzających do popularyzowania form zespołowego zagospodarowania lasów i gruntów niepaństwowych przez tworzenie zrzeszeń leśnych i spółek do zagospodarowania wspólnot gruntowych;</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">- ustawa z dnia 7 kwietnia 1949 r. o ochronie przyrody pozostaje, zdaniem resortu, wciąż aktualna. Rozwiązuje ona w dostateczny sposób problemy ochrony przyrody, na jej podstawie tworzy się parki narodowe i rezerwaty przyrody. Wprawdzie w ubiegłym roku Komisja rozważała sprawę tworzenia tzw. parków krajobrazowych, jednak zagadnienie to nie jest jeszcze tak dalece przygotowane pod względem teoretycznym, by wprowadzić je do omawianej ustawy w drodze jej nowelizacji.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">- ustawa z 17 czerwca 1959 r. o hodowli, ochronie zwierząt łownych i prawie łowieckim również nie wymaga nowelizacji. Występują trudności z jej realizacją na szczeblu powiatu, gdyż prezydia rad powiatowych nie dysponują specjalnym etatem dla wykonywania szeregu istotnych zadań wynikających z przepisów ustawy, a dotyczących spraw łowiectwa.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">Wiele trudności przysparza resortowi należyte szacowanie i wypłacanie odszkodowań łowieckich. Nie zostały zaaprobowane wnioski niektórych prezydiów WRN o znowelizowanie przepisów ustawy tak, aby odszkodowania wypłacać wówczas, gdy procent zniszczenia upraw i plonów rolnych przekracza nie jak dotychczas 10, lecz 5 proc. Administracja leśna stara się jak najbardziej obiektywnie szacować szkody, czyni to w porozumieniu z poszkodowanym; jeśli poszkodowany kwestionuje decyzję, wówczas szacunku dokonać może powołana przez gromadzką radę narodową komisja. Od decyzji tej komisji poszkodowany może jeszcze odwołać się do sądu. Mimo, że stworzone zostały warunki możliwie najbardziej obiektywnego szacowania szkód, nieprawidłowości w tej dziedzinie jest jeszcze dość dużo, wiele napływa skarg z tego powodu.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">Do prowadzonych w resorcie prac legislacyjnych zaliczyć należy m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">- opracowanie projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie rekultywacji i zagospodarowania gruntów przekształconych w związku z eksploatacją złóż kopalin;</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">- nowelizację zarządzenia Ministra Leśnictwa w sprawie nadzoru technicznego nad zagospodarowaniem lasów znajdujących się pod zarządem innych ministrów;</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">- nowelizację zarządzania Ministra Leśnictwa w sprawie gospodarowania niektórymi materiałami drzewnymi; ma ona na celu uregulowanie sprawy stwierdzenia legalności pochodzenia drewna przy ułatwieniu rolnikom uzyskiwania odpowiednich zaświadczeń, które wydawać mają biura GRN;</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">- ujednolicenie wszystkich zarządzeń wydanych od roku 1954 w sprawie zwalczania szkodnictwa leśnego;</u>
+          <u xml:id="u-11.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">- zmiana zarządzenia w sprawie szczegółowych przepisów o przydziałach, rozdzielnikach, uzgodnieniach dostaw i branżowych warunkach dostaw drewna i wyrobów z drewna w celu dostosowania tych przepisów do obecnych potrzeb gospodarki uspołecznionej;</u>
+          <u xml:id="u-11.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiBronisławDrzewiecki">Resort przygotowuje wreszcie do opublikowania zarządzenie w sprawie zasad prawidłowego zachowania się w lesie, normujące zagadnienia turystyki na obszarach lasów państwowych; zarządzenie to, regulując pod względem prawnym cały problem turystyki na terenie lasów, postawi nas w rzędzie tych nielicznych państw, które uporały się z tą problematyką.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00007-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00007-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..154bf14
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00007-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00007-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 7/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 7/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:7</note>
+        <note type="sessionNo">7</note>
+        <date>1966-03-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanSabik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Sabik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00007-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00007-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f7b4d36
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00007-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,108 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 3 marca br. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrywała:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- stan i perspektywy rozwoju przemysłu meblarskiego;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- odpowiedzi na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciel sejmowej Komisji Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy, przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu Janem Grudzińskim, przedstawiciele Komitetu Drobnej Wytwórczości z zastępcą przewodniczącego KDW - Mieczysławem Hoffmannem, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Jan Dusza, dyrektor zespołu NIK - Henryk Wronecki, dyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Edmund Nowicki, przedstawiciele Zjednoczenia Przemysłu Meblarskiego oraz sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Edward Kulesza i przedstawiciel KC PZPR - Tadeusz Olejnik.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informację o dotychczasowym stanie i perspektywach rozwoju przemysłu meblarskiego w Polsce złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Grudziński. Informację o stanie i perspektywach rozwoju przemysłu meblarskiego Drobnej Wytwórczości złożył zastępca przewodniczącego KDW - Mieczysław Hoffmann (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W imieniu zespołu, który wizytował zakłady przemysłu drzewnego w woj. poznańskim uwagi przedstawiła poseł Lucyna Adamowicz (bezp.). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Józef Macichowski (PZPR), Jerzy Szukała (PZPR), Józef Sasak (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Zespół zwizytował dwa zakłady przemysłu meblarskiego: Swarzędzką Fabrykę Mebli i Jarosińską Fabrykę Mebli.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Fabryka Mebli w Swarzędzu dysponuje trzema zakładami, z których dwa znajdują się na terenie Swarzędza, a jeden w Kostrzynie (woj. poznańskie). Zakłady te produkują meble tapicerskie, skrzyniowe oraz krzesła i stoły. Roczny plan produkcji tych zakładów wynosi około 320 mln zł, z czego produkcja o wartości 150 mln zł przeznaczona jest na eksport. Przewiduje się, że wartość produkcji w roku 1970 wyniesie około 500 mln zł. Zakłady mają dobre osiągnięcia w zakresie wydajności pracy. Średni wskaźnik zmianowości pracy w tych zakładach wynosi 1,7.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W związku z tym, że produkcja przeznaczona na eksport nie przekracza 50 proc. wartości ogólnej produkcji zakładów, zakłady nie są objęte uchwałą rządu nr 245, przyznającą szereg przywilejów m.in. w zakresie zaopatrzenia. Swarzędzkie Zakłady Mebli odczuwają poważne braki w zakresie zaopatrzenia w drewno, jak i inne materiały pomocnicze. Wprowadzanie materiałów zastępczych nie zawsze idzie w parze z możliwością obniżania kosztów własnych produkcji, gdyż są one jeszcze stosunkowo drogie. Tym min. można tłumaczyć znikomą obniżkę cen produkowanych mebli.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Jarocińska Fabryka Mebli zarządza zakładami znajdującymi się w Jarocinie i Łopatówce. Fabryka ta całość swojej produkcji przeznacza na eksport, w związku z czym ma ona mniejsze trudności z zaopatrzeniem w surowce i materiały, ale i tutaj zwracano uwagę na występujące jeszcze braki w zaopatrzeniu w takie materiały jak: okleiny, niektóre lakiery i farby. Zwracano uwagę na konieczność określania produkcji zakładów na dłuższy okres czasu. W tej chwili np. Jarocińska Fabryka Mebli ma zawarte umowy handlowe na okres 4 miesięcy, nie ma jasności, co do tego, czy po tym okresie produkcja jej będzie nadal przeznaczana na eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Fabryki mebli zużywają dużą ilość drewna na opakowania. Stwierdzono, że w Zjednoczeniu Przemysłu Meblarskiego przeznacza się rocznie na ten cel ponad 35 tys. m3 drewna. W całej więc produkcji przemysłu meblarskiego są to poważne ilości. Należałoby zwrócić większą uwagę czy opakowania te są zwracane lub też we właściwy sposób powtórnie zużytkowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wspólnych uzgodnień pomiędzy przemysłem a handlem wymaga wzornictwo mebli przeznaczonych na rynek krajowy. Wydaje się, że byłoby słuszne powołanie na szczeblu centralnym komisji złożonej z przedstawicieli obu zainteresowanych resortów, która podejmowałaby decyzje dotyczące asortymentu mebli produkowanych dla potrzeb rynku wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W obu wizytowanych zakładach stwierdzono duże niedostatki powierzchni magazynowej. Sprawa ta wymaga chyba generalnego rozwiązania w całym przemyśle meblarskim. Stwierdzono, że wyprodukowane meble są źle zabezpieczone, często ulegają uszkodzeniom. Rozstrzygnięcia wymaga sprawa ceny mebli, które, produkowane na eksport, nie zostały przyjęte przez handel zagraniczny. Meble te nie są przyjmowane do sprzedaży przez handel wewnętrzny, gdyż są stosunkowo drogie. Wydaje się, że ustalenie na nie ceny sprzedażnej w ramach ceny kosztów własnych pozwoliłoby na rozładowanie niepotrzebnych remanentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Drugi zespół wizytował zakłady mebli giętych w Radomsku. Uwagi zespołu przekazał poseł Stanisław Ceberek (ZSL), w skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Bronisław Drzewiecki (ZSL), Eugenia Kowal (PZPR), Walenty Kubica (PZPR), Władysław Matys (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Meble gięte produkowane są z drzewa bukowego i konieczne jest dostarczanie zakładom większych partii tego drewna, przynajmniej na okres 1 roku, tak ażeby zapewnić ciągłość produkcji i nie dopuszczać do wprowadzania do produkcji drzewa zawilgoconego.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Zakłady w Radomsku pracują w bardzo trudnych warunkach. Hale produkcyjne nie są dostosowane do wielkości produkcji zakładów, gorzej jeszcze przedstawia się sprawa magazynów.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Podobnie jak i w innych fabrykach przemysłu meblarskiego stwierdzono duże zakłócenia rytmiczności dostaw materiałów, jak również stale występujące braki dostaw lakierów, śrub i kleju. Kooperanci nie dotrzymują terminów dostaw.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Stwierdzono, że odpady drewna są wykorzystywane właściwie; wytwarzane z nich płyty wiórowe przesyłane są do fabryki w Poznaniu; byłoby słuszniejsze rozwijanie na miejscu produkcji z tego surowca i uniknięcie zbędnego transportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wprawdzie meble z drzewa jeszcze nie prędko zostaną wycofane z użytku, ale mimo to tam, gdzie to jest możliwe, w szerszym zakresie należy rozwijać produkcję z różnego rodzaju tworzyw sztucznych i materiałów zastępczych. Meble takie z korzyścią mogą być wykorzystywane przez kluby, kawiarnie, biblioteki itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Należałoby podjąć badania czy do produkcji mebli giętych nie dałoby się zastosować innego drewna niż drewno bukowe, które w naszych warunkach jest stosunkowo drogie i trudne do osiągnięcia.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Poseł Zofia Tomczyk (ZSL)/Kom. Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości/: Przemysł Meblarski może poszczycić się dużymi osiągnięciami, jednak jakość produkcji mebli w wielu jeszcze przypadkach odbiega od ustalonych norm; jakość mebli przeznaczonych na rynek wewnętrzny jest daleko gorsza od tych, które przeznacza się na eksport.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Dużą trudność przy zakupie mebli sprawia skompletowanie mebli w jednym kolorze czy też w podobnym asortymencie. Niejednokrotnie meble prezentowane na wystawach w sklepach nie są dostępne w magazynach przemysłu meblowego, a w każdym razie odbiegają od wzoru.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Należałoby zwrócić uwagę, ażeby rozmiary mebli odpowiadały rzeczywistym potrzebom odbiorców. Kładziemy duży nacisk na rozwijanie produkcji mebli dostosowanych do małych mieszkań. Nie oznacza to, że nie mają one być dostosowane do wymiarów normalnego człowieka. Niektóre krzesła, fotele są bardzo niewygodne i właściwie nie nadają się do użytku domowego. Problem właściwej funkcjonalności produkowanych mebli powinien być szerzej badany.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Większą również uwagę należy zwracać na właściwe i estetyczne wykańczanie mebli. Wiele krytycznych uwag słyszy się o jakości, trwałości, jak i kolorach tkanin produkowanych przez przemysł lekki dla potrzeb przemysłu meblarskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWalentyKubica">W większym niż dotychczas stopniu należy badać możliwości rozwoju produkcji przemysłu meblarskiego w ramach istniejącej bazy produkcyjnej. Nie zostały wykonane w tej gałęzi przemysłu założenia planu 5-letniego w zakresie wydajności pracy; na tym odcinku istnieją jeszcze poważne rezerwy.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWalentyKubica">Pracujące dla potrzeb przemysłu meblarskiego instytuty naukowe i laboratoria powinny śmielej występować z projektami unowocześnienia produkcji. To co nazywamy obecnie meblami nowoczesnymi, nie odpowiada daleko warunkom, jakie powinny być stosowane przy nowoczesnej produkcji. Należy zwrócić uwagę na trafność rozwiązań w produkcji mebli importowanych z NRD. Odznaczają się one dużą estetyką, szerokim stosowaniem różnego rodzaju tworzyw sztucznych, jak również obić, okryć i innych materiałów wykończeniowych. Nasz sprzęt meblarski w pewnej mierze dostosował swoją produkcję do potrzeb małych mieszkań, ale nie są to jeszcze meble naprawdę nowoczesne.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWalentyKubica">W niektórych rejonach kraju, np. na Śląsku, nowoczesne meble są prawie niedostępne. W wielu przypadkach wykonują je prywatni stolarze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEugeniaKowal">Warunki socjalno-bytowe załóg zatrudnionych w zakładach przemysłu meblarskiego nie są zadowalające. Braki te odczuwa się nawet w nowo wybudowanych obiektach.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełEugeniaKowal">Zespół zwrócił uwagę, że zakłady w Radomsku budowane są dosyć rozrzutnie. Hale produkcyjne porozrzucane są na stosunkowo dużym terenie. Nie przewidziano żadnej sali na zebrania, na stołówkę, kioski dla robotników, brak również biurowca. Ambulatorium zakładów pracuje w złych warunkach. Gorzej jeszcze przedstawia się rozbudowa magazynów i garaży.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełEugeniaKowal">Konieczne jest dostosowanie produkcji przemysłu meblarskiego do faktycznego zapotrzebowania. Gusty odbiorców jak również unowocześnienie produkowanych mebli powinny zostać uwzględnione w planie perspektywicznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJerzySzukała">Wyjazdy posłów pozwoliły na obiektywną ocenę sytuacji w przemyśle meblarskim. Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że deficyt mebli na rynku wewnętrznym w najbliższej 5-latce nie zostanie zlikwidowany, a nawet pogłębi się. Wydaje się nawet, że szacunki podane przez resort są stosunkowo optymistyczne. Wysiłek resortu powinien w większym niż dotychczas stopniu zmierzać do zwiększenia produkcji przeznaczonej dla potrzeb rynku wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJerzySzukała">W niedostatecznym jeszcze stopniu wykorzystana jest istniejąca moc produkcyjna zakładów przemysłu meblarskiego. Wydaje się, że współczynnik zmianowości 1,3 jest zbyt niski i wskazuje na możliwość zwiększenia produkcji. Na możliwość tę wskazuje również fakt stosunkowo łatwego i wysokiego przekraczania planów produkcyjnych przez zakłady podległe zarówno przemysłowi kluczowemu, jak i Komitetowi Drobnej Wytwórczości. Planowanie produkcji jest chyba w tych zakładach zbyt ostrożne. Konieczne jest dokonanie obiektywnej oceny istniejących możliwości i właściwego wykorzystania obecnych warunków dla rozwoju produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJerzySzukała">Zbyt ostrożnie chyba planuje się wzrost produkcji przeznaczonej na eksport. Udział tej produkcji kształtuje się na poziomie 16 proc. ogólnej produkcji przemysłu meblarskiego zarówno w roku 1965, jak i w roku 1970. Bardziej wnikliwie należy również badać wskaźnik opłacalności produkcji eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJerzySzukała">Należy w większym stopniu zwrócić uwagę na wyeliminowanie czynników subiektywnych, które wpływają na obniżenie poziomu produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełJerzySzukała">Słusznie podnoszono konieczność zwrócenia większej uwagi na poprawę warunków bhp i warunków socjalnych w zakładach przemysłu meblarskiego. Konieczne jest opracowanie programu minimum, który mógłby być zrealizowany w stosunkowo krótkim czasie.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełJerzySzukała">Zarówno przemysł kluczowy, jak i drobna wytwórczość odczuwają brak baz remontowych dla przemysłu meblarskiego. Czy niesłuszne byłoby, wobec tego rozwiązanie tej sprawy wspólnymi siłami?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełBronisławJuźków">Jedną z głównych przyczyn powodujących, że meble dostarczane na rynek są złej jakości, że wady produkcyjne uwidaczniają się w nich nieraz po roku używania, jest zły surowiec. Przedsiębiorstwa przemysłu meblowego nie posiadają wysezonowanego drewna, które później w toku produkcji nie ulegałoby zniekształceniom i pęknięciom. Zamki przy meblach, zawiasy i inne drobiazgi metalowe nie są zabezpieczone przed korozją, niedbale wykonane. Materiały obiciowe mają nie najlepszą kolorystykę, a równocześnie szybko płowieją. Zastrzeżenie budzi wartość funkcjonalna mebli, zwłaszcza jeśli chodzi o meble dostarczane na wieś.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanSabik">Wartość produkcji przemysłu meblarskiego najlepiej określa opinia nabywców tych mebli. Meble z przemysłu kluczowego są poszukiwane, a sprzedawcy awizują każdy transport tych mebli swoim klientom. Meble te są lepiej wykonane, z lepszego surowca i tańsze niż meble wytwarzane przez spółdzielczość pracy lub przemysł terenowy. Różnice w cenach sięgają niejednokrotnie 30 proc.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanSabik">Powstaje pytanie - dlaczego mimo to ludzie kupują meble produkowane przez drobną wytwórczość? Odpowiedź jest prosta: w sklepach, szczególnie w małych miasteczkach, nie ma wyboru. Na zwiększone wydatki i nabywanie mniej trwałych mebli narażone są przeważnie młode małżeństwa i ludzie otrzymujący nowe mieszkania.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJanSabik">Precyzując wnioski w sprawie poprawy jakości wyrobów przemysłu meblowego, trzeba w pierwszym rzędzie postulować uzdrowienia stosunków między przemysłem kluczowym i drobną wytwórczością, tak, by oba piony wspólnymi wysiłkami eliminowały złą produkcję; trzeba stworzyć warunki zdrowej konkurencji, która prowadziłaby do poprawy jakości mebli ku zadowoleniu klienta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJózefMacichowski">Przedsiębiorstwa przemysłu meblarskiego w pogoni za wykonaniem planów, często posługują się surowcami zastępczymi lub gorszej jakości. Niedostateczna jest troska o wartość użytkową mebli. Obecnie w wielu krajach nawet konstrukcja zwykłego krzesła jest przedmiotem badań naukowców; od jego wygody zależy stworzenie warunków lepszego wypoczynku. Przemysł meblarski troszczyć się więc musi nie tylko o efekty ekonomiczne, lecz również o interesy odbiorcy.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJózefMacichowski">Jakość produkcji przemysłu meblarskiego uzależniona jest od surowców dostarczanych przez inne gałęzie przemysłu. Dostawy surowców i materiałów do produkcji ze strony przemysłu chemicznego i włókienniczego nie zaspokajają potrzeb ani pod względem ilościowym, ani pod względem jakościowym.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJózefMacichowski">Rozwój przedsiębiorstw przemysłu meblarskiego i jego unowocześnianie zapoczątkowane zostały dopiero w ub. 5-latce. Jednak realizacja planów inwestycyjnych nie przebiega zadowalająco, terminy wielu przedsięwzięć inwestycyjnych są stale przesuwane. Przemysł ten szczególnie dotkliwie odczuwa brak powierzchni magazynowych (brak ok. 100 tys. m2).</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJózefMacichowski">Przewodniczący Komisji - poseł Bronisław Drzewiecki (ZSL): W czasie wizytacji poselskich stwierdzono złe warunki pracy w niektórych zakładach; i tak np. w Radomsku niektóre oddziały tamtejszych zakładów mieszczą się w zabudowaniach starych, nie wyposażonych w urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne. Praca w tych warunkach jest szkodliwa dla zdrowia. Nawet w nowej części tych zakładów nie ma pomieszczeń na obiekty socjalne.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJózefMacichowski">Przedstawiciel Wydziału Ekonomicznego KC PZPR - Tadeusz Olejnik: Na jakość mebli wpływa wiele czynników. Przede wszystkim pogorszyła się jakość materiału drzewnego. Dotkliwy brak suszarni powoduje używanie do produkcji drewna niedosuszonego. Niezadowalająca jest jakość oklein, jak również maszyn i sprzętu dostarczanego fabrykom mebli przez przemysł ciężki; tkaniny meblowe są w zasadzie dobrej jakości i nie ustępują zagranicznym, ale nie przyciągają kolorystyką.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełJózefMacichowski">Od ub. roku prowadzona jest ocena wzorów wytwarzanych mebli. Ilość dyskwalifikowanych przez komisje weryfikujące wzorów świadczy, że dotychczasowy asortyment był niedobry. Z tego m.in. wynika przeładowanie magazynów meblami, które nie znajdują odbiorców przy równoczesnym braku mebli na rynku.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełJózefMacichowski">Sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Drzewnego - Edward Kulesza: Z roku na rok rośnie rozpiętość między planami produkcyjnymi, a zaopatrzeniem przemysłu w surowce. Aby spowodować poprawę zaopatrzenia, Związek Zawodowy Pracowników Przemysłu Drzewnego porozumiewał się z innymi związkami branżowymi w sprawie zwiększenia dostaw potrzebnych surowców. Jednak w branżach kooperujących plany produkcyjne są również napięte i bez zwiększenia mocy produkcyjnych w tych przemysłach nie uda się poprawić zaopatrzenia przemysłu meblarskiego.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełJózefMacichowski">Na jakość mebli dostarczanych odbiorcy poważnie wpływa brak odpowiednich środków transportowych. Wagony z meblami są przeładowywane. Wiele mebli przewożonych jest samochodami niedostosowanymi do transportu tego rodzaju towarów.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełJózefMacichowski">Brak urządzeń socjalnych w zakładach przemysłu meblowego spowodowany jest oszczędnościami inwestycyjnymi. Tak np. w Radomsku skreślone zostały w planach inwestycje socjalne, bez których obecnie niemożliwy jest dalszy rozwój zakładu.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełJózefMacichowski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Grudziński, dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Meblarskiego - Henryk Królikowski, dyrektor Zakładów Mebli Giętych w Radomsku - Wacław Szatkowski, zastępca Przewodniczącego KDW - Mieczysław Hoffmann, wicedyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Władysław Ejmocki oraz dyrektor Zespołu Komisji Planowania - Edmund Nowicki.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełJózefMacichowski">Komisja zleciła zespołowi poselskiemu opracowanie projektu dezyderatów, które zostaną przedłożone do zatwierdzenia na następnym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełJózefMacichowski">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła odpowiedzi na dezyderaty. Przyjęto do wiadomości odpowiedź na dezyderat w sprawie zagospodarowania nadleśnictwa Tarnawa w Bieszczadach. Komisja Planowania przy Radzie Ministrów Informuje, że zagospodarowanie nadleśnictwa uzależnione jest od budowy drogi, która już w bieżącym roku oddana będzie do użytku.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełJózefMacichowski">Przyjęto również odpowiedź na dezyderat w sprawie rozwoju produkcji pił i łańcuchów.</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PosełJózefMacichowski">W związku z odpowiedzią na dezyderat w sprawie dostaw mundurów i ubrań ochronnych dla leśników i robotników leśnych, Komisja zwróciła się do resortu leśnictwa o nadesłanie dodatkowych informacji w sprawie trudności, na jakie napotyka resort przy zaopatrzeniu w sukno i drelichy; po otrzymaniu tych wyjaśnień Komisja skieruje odpowiedni dezyderat pod adresem Ministra Przemysłu Lekkiego.</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PosełJózefMacichowski">STAN DOTYCHCZASOWY I PERSPEKTYWY ROZWOJU PRZEMYSŁU MEBLARSKIEGO W POLSCE</u>
+          <u xml:id="u-7.15" who="#PosełJózefMacichowski">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jana Grudzińskiego na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 3 marca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.16" who="#PosełJózefMacichowski">W latach 1945–1956, a więc w pierwszym etapie rozwoju przemysłu meblarskiego, dokonana została poważna praca zmierzająca do uporządkowania technologii produkcji meblarskiej, utrwalenia przemysłowej organizacji pracy oraz wyszkolenia odpowiedniej kadry. Głównym zadaniem w tym okresie było dostarczenie na rynek możliwie dużych ilości prostych i tanich mebli. Począwszy od roku 1957 wzrastają zadania eksportowe tego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-7.17" who="#PosełJózefMacichowski">Główne kierunki działania w przemyśle meblarskim to:</u>
+          <u xml:id="u-7.18" who="#PosełJózefMacichowski">- intensyfikacja produkcji wachlarza asortymentowego, poprawa jakości i ekonomiki produkcji;</u>
+          <u xml:id="u-7.19" who="#PosełJózefMacichowski">- rozszerzenie produkcji eksportowej pod względem wartościowym i asortymentowym z równoczesnym dążeniem do systematycznego poprawiania jej opłacalności dewizowej;</u>
+          <u xml:id="u-7.20" who="#PosełJózefMacichowski">- specjalizacja i kooperacja przedmiotowa i technologiczna;</u>
+          <u xml:id="u-7.21" who="#PosełJózefMacichowski">- koordynacja branżowa;</u>
+          <u xml:id="u-7.22" who="#PosełJózefMacichowski">- racjonalizacja zużycia drewna;</u>
+          <u xml:id="u-7.23" who="#PosełJózefMacichowski">- chemizacja procesów produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.24" who="#PosełJózefMacichowski">Produkcją mebli poza przemysłem meblarskim zarządzanym przez Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego zajmują się również w dużym zakresie zakłady nadzorowane przez Komitet Drobnej Wytwórczości i Centralny Związek Spółdzielczości Pracy. Jednakże w przemyśle terenowym i w spółdzielczości pracy wskaźniki kosztów produkcji oraz wydajności pracy kształtowały się znacznie gorzej, a potencjał produkcyjny wykorzystany był w niedostatecznym stopniu. Realizacja uchwał w sprawie koordynacji branżowej umożliwiła wprowadzanie postępowej techniki i metod produkcji również i do tych przedsiębiorstw bez naruszania ich przynależności organizacyjnej. Porozumienia branżowe objęły w sumie ponad 1000 zakładów produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.25" who="#PosełJózefMacichowski">Udział przemysłu meblarskiego, skoncentrowanego w resorcie leśnictwa i przemysłu drzewnego, w zaspokojeniu potrzeb rynku wewnętrznego jest mniejszy od udziału przemysłu drobnego; w 1965 r. resort leśnictwa i przemysłu drzewnego dostarczył na rynek wewnętrzny 45 proc. dostaw globalnych mebli. (Z czego Zjednoczenie Przemysłu Meblarskiego - 40 proc., a Zakłady Mebli Giętych - 5 proc.). Natomiast zaspokaja on prawie w całości potrzeby eksportowe. Łączny eksport mebli giętych i skrzyniowych osiągnął w 1965 r. wartość ponad 80 mln zł dew., z czego na rynki kapitalistyczne - 22 mln zł dewizowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.26" who="#PosełJózefMacichowski">Jakość mebli produkowanych przez zakłady podległe resortowi budzi poważne zastrzeżenia. Główną przyczyną tego stanu rzeczy jest wciąż jeszcze zła jakość lakierów, kleju, materiałów tekstylnych, hutniczych itp. Dla poprawy sytuacji opracowano długofalowy program działania, w którym przewiduje się m.in. opracowywanie projektów mebli przez zespół złożony z plastyków i technologów, zabezpieczenie stałego nadzoru plastycznego nad produkowanymi wzorami mebli, zorganizowanie laboratoriów zakładowych dla badania wytrzymałości mebli i poprawności rozwiązań konstrukcyjnych, zwiększenie kontroli technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-7.27" who="#PosełJózefMacichowski">W latach 1961–1965 nakłady inwestycyjne na rozwój przemysłu meblarskiego w resorcie leśnictwa i przemysłu drzewnego wyniosły ponad 1 mld zł. W tym okresie zakończono budowę fabryk w Opolu i Nowem, w Wyszkowie nad Bugiem i Goleniowie, Zamościu, Kozienicach oraz rozpoczęto budowę montowni mebli w Warszawie i budowę fabryki krzeseł w Zwierzyńcu.</u>
+          <u xml:id="u-7.28" who="#PosełJózefMacichowski">Plan inwestycyjny na lata 1966–1980 przewiduje nakłady inwestycyjne w wysokości 8 240 mln zł; większość środków przeznacza się na inwestycje w istniejących już zakładach.</u>
+          <u xml:id="u-7.29" who="#PosełJózefMacichowski">Rozwój przemysłu meblarskiego w planie perspektywicznym w dalszym ciągu cechować będzie duża dynamika wzrostu produkcji. Zakłada się pełne zaspokojenie rosnących potrzeb ludności oraz rozszerzenie eksportu; w coraz większym stopniu w eksporcie półfabrykaty zastępowane będą wyrobami gotowymi. Wartość produkcji eksportowej w 1970 r. ma osiągnąć 2,3 mld zł, co stanowi wzrost w stosunku do 1965 r. o 64 proc.</u>
+          <u xml:id="u-7.30" who="#PosełJózefMacichowski">Podstawowe kierunki perspektywicznego planu postępu technicznego w przemyśle meblarskim zakładają kompleksową mechanizację procesu produkcyjnego w zakładach przemysłu kluczowego, wprowadzenie i powszechne stosowanie nowych materiałów i nowych metod technologicznych, umożliwiających możliwie maksymalnie ograniczenie zużycia drewna w produkcji mebli. Zakłada się, że w okresie planu perspektywicznego powszechne zastosowanie w produkcji mebli znajdą rożnego rodzaju folie z uszlachetnioną powierzchnią imitującą wzory i strukturę drewna, nowe lakiery, tworzywa sztuczne konstrukcyjne, mogące zastąpić drewno liściaste w różnego rodzaju meblach szkieletowych. Dla zapewnienia realizacji tych zamierzeń resort leśnictwa i przemysłu drzewnego dużą wagę przykłada do właściwego rozwoju produkcji nowych materiałów zastępczych, a zwłaszcza płyt wiórowych i pilśniowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.31" who="#PosełJózefMacichowski">Pełna realizacja założonego planu rozwoju przemysłu meblarskiego w znacznym stopniu uzależniona będzie jednak od zapewnienia dostaw przez przemysły kooperujące, głównie chemiczny i lekki.</u>
+          <u xml:id="u-7.32" who="#PosełJózefMacichowski">Zdaniem resortu, szczególnie ważne jest uruchomienie przez przemysł maszynowy dla potrzeb przemysłu meblarskiego stałej produkcji różnych narzędzi skrawających do obróbki drewna, szczególnie zaś narzędzi z utwardzonymi ostrzami. Sprawa ta nie znalazła dotychczas rozwiązania mimo licznych wystąpień.</u>
+          <u xml:id="u-7.33" who="#PosełJózefMacichowski">STAN I PERSPEKTYWY ROZWOJU PRZEMYSŁU MEBLARSKIEGO DROBNEJ WYTWÓRCZOŚCI</u>
+          <u xml:id="u-7.34" who="#PosełJózefMacichowski">Informacja złożona przez zastępcę przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości Mieczysława Hoffmana, złożona na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 3 marca 1964 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.35" who="#PosełJózefMacichowski">Drobna wytwórczość pokrywa ponad 60 proc. całego krajowego zapotrzebowania na meble, produkuje ok. 2 tys. wzorów mebli z drewna, wikliny, metalu, tworzyw oraz konstrukcji mieszanej. Meble produkują zakłady podległe radom narodowym, Centralnemu Związkowi Spółdzielczości Pracy, CRS „Samopomoc Chłopska”, ZSS „Społem”, Centralnemu Związkowi Rzemieślniczych Spółdzielni Zaopatrzenia i Zbytu, zakłady różnych organizacji społecznych oraz rzemiosło. W sumie uspołeczniona drobna wytwórczość posiada ok. 800 przemysłowych zakładów meblarskich.</u>
+          <u xml:id="u-7.36" who="#PosełJózefMacichowski">W większości zakłady te nie były dostosowane do produkcji przemysłowej, nie posiadały odpowiednich pomieszczeń, a maszyny i urządzenia, którymi dysponują jeszcze obecnie są nadal często przestarzałe.</u>
+          <u xml:id="u-7.37" who="#PosełJózefMacichowski">W celu usprawnienia działalności przemysłu meblarskiego resort leśnictwa i przemysłu drzewnego w porozumieniu z Komitetem Drobnej Wytwórczości powołał zjednoczenie wiodące dla przemysłu meblarskiego. Komitet Drobnej Wytwórczości w porozumieniu z wojewódzkimi radami narodowymi i centralami spółdzielczymi zorganizował zjednoczenia terenowo wiodące przemysłu meblarskiego; ponadto powołany został międzyresortowy zespół rzeczoznawców, który opracował kompleksowy program organizacji ośrodków w przemyśle meblarskim. Opracowano też grupy asortymentowe mebli o różnym przeznaczeniu, dokonano podziału produkcji mebli w tych grupach między resortami. W rezultacie przedsięwzięć techniczno-organizacyjnych zdołano przyspieszyć tempo wzrostu produkcji i wykonano zadania globalne planu 5-letniego już w połowie października ubiegłego roku. Przemysł terenowy na koniec ubiegłego roku niemal podwoił produkcję mebli w stosunku do roku 1960;</u>
+          <u xml:id="u-7.38" who="#PosełJózefMacichowski">Zakłady CRS „Samopomoc Chłopska” w tym samym czasie prawie 5-krotnie zwiększyły produkcję mebli; w pionie Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy produkcja mebli wzrosła o około 70 proc.</u>
+          <u xml:id="u-7.39" who="#PosełJózefMacichowski">Przy dynamicznym rozwoju przemysłu meblarskiego niewystarczające środki inwestycyjne i niedostateczne zaopatrzenie musiało się odbić na jakości produkowanych mebli. Jakkolwiek poprawie uległo wzornictwo przemysłowe - w meblach produkowanych przez zakłady drobnej wytwórczości - pozostawia ono jeszcze wiele do życzenia. Duży wpływ na jakość mebli wywarł brak wysuszonej tarcicy, oklein, brak odpowiednich okuć meblowych, trudności w uzyskaniu takich surowców pomocniczych jak - kleje, lakiery, wyściółki tapicerskie itd.</u>
+          <u xml:id="u-7.40" who="#PosełJózefMacichowski">W projekcie planu na lata 1966–70 zakłada się, że produkcja mebli w resorcie drobnej wytwórczości wzrośnie przeciętnie o 50 proc., w stosunku do wartości produkcji mebli w roku 1965. Jednakże przewidywany w tym okresie wzrost produkcji materiałów drzewnych nie pokryje w pełni zakładanego wzrostu produkcji mebli z drewna, który wynosi przeciętnie 57,5 proc. Równocześnie zmniejszona będzie produkcja tarcicy. Wydaje się celowe, aby niedobór drewna pokrywany był przez rozwijanie produkcji odpowiednich substytutów deficytowego surowca drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-7.41" who="#PosełJózefMacichowski">W ramach usprawnień organizacyjnych resort drobnej wytwórczości zamierza zakończyć wprowadzaną koncentrację produkcji i specjalizację zakładów meblarskich. Dalsze niezbędne moce produkcyjne zamierza się uzyskać drogą rozbudowy i modernizacji zakładów. Ponadto zamierza się usprawnić działalność resortowego zaplecza naukowo-technicznego, przeprowadzić weryfikację projektowanych i wprowadzonych do produkcji nowych wyrobów. W programie postępu technicznego resort przewiduje dalsze rozwijanie prac nad projektowaniem i produkcją mebli dostosowanych do potrzeb odbiorców, ze szczególnym uwzględnieniem wsi. Nadal rozwijana będzie produkcja mebli z wikliny, metalu i o konstrukcji mieszanej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00008-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00008-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..af1ca85
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00008-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00008-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 8/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 8/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:8</note>
+        <note type="sessionNo">8</note>
+        <date>1966-03-31</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaJerzyPopko" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa Jerzy Popko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanSabik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Sabik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefSasak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Sasak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Romanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00008-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00008-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cf61fcd
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00008-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,122 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 30 marca Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL) rozpatrywała:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- problemy zadrzewienia kraju i wprowadzania drzew szybko rosnących, - odpowiedzi na dezyderaty w sprawie uznania pracy drwali za pracę ciężką oraz uchwaliła dezyderaty w sprawie rozwoju przemysłu meblarskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Komisji Spraw Wewnętrznych i Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa z Ministrem - Romanem Gesingiem, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Władysław Jagusztyn, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa - Jerzy Popko, zastępca przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac - Józef Kofman, dyrektor generalny w Centralnym Urzędzie Gospodarki Wodnej - Bolesław Geraga oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele prezydiów wojewódzkich rad narodowych:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">w Rzeszowie - przewodniczący prezydium - Edward Duda, w Olsztynie - z-ca przewodniczącego prezydium Józef Mucha, w Gdańsku - z-ca kierownika Wydziału Rolnictwa i Leśnictwa - Jan Godlewski;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- sekretarz Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu - Zofia Tomczyk, sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnych - Stanisław Leśniak, przedstawiciele Centralnego Związku Kółek Rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Informację o problemach zadrzewiania kraju przedłożył Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Dyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki: NIK przeprowadził dwie kontrole efektywności zadrzewień. Pierwsza z nich przeprowadzona w latach 1956-62 objęła 2 mln drzew i 1,5 mln krzewów zasadzonych w 52 powiatach. Kontrola wykazała bardzo niską tzw. udatność zadrzewień wynoszącą zaledwie ok. 30 proc.; 40 proc. strat wynikło z powodu niedostatecznego zabezpieczenia sadzonek przed zwierzętami hodowlanymi i zwierzyną łowną, ok. 20 proc. było wynikiem złej jakości materiału sadzeniowego, 13 proc. powstało wskutek niedostosowania odmian drzew do warunków glebowo-klimatycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Następna kontrola, którą objęto 1,7 mln drzew i 665 tys. krzewów zasadzonych w powiatach 4 województw wykazała wzrost efektywności zadrzewień do 40 proc. z tym, że np. kolejnictwo uzyskało znacznie lepsze efekty w pracach zadrzewieniowych (82 proc. udatności zadrzewień). W związku z wynikami kontroli zespół NIK zwrócił się do Ministerstwa Leśnictwa i rad narodowych z wnioskiem o zastosowanie sankcji służbowych wobec osób, które dopuściły się rażących zaniedbań w zakresie nadzoru nad zadrzewieniami. Pod adresem resortu leśnictwa NIK wysunął wnioski dotyczące urealnienia planowania rozmiarów prac zadrzewieniowych, zwłaszcza w PGR-ach, usprawnienia kontraktacji oraz wzmocnienia kontroli i nadzoru nad tą działalnością ze strony administracji leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Dyrektor Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Radomiu Aleksander Sakowicz omówił dotychczasowe osiągnięcia Kielecczyzny w dziedzinie zadrzewiania oraz wskazał na podstawowe przyczyny hamujące rozwój tej akcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Według szacunkowych danych efektywność zadrzewień na Kielecczyźnie jest zadowalająca, gdyż wynosi około 70 proc. Od 1963 r. zapoczątkowano na terenie wsi kieleckiej kompleksowe zadrzewianie w oparciu o uproszczoną dokumentację. Materiał zadrzewieniowy jest produkowany w szkółkach Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych i zabezpiecza 70 proc. zapotrzebowania, resztę zaś dostarczają szkółki prowadzone przez rady narodowe, Zarząd Dróg Publicznych i gospodarkę komunalną.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W obecnej 5-latce główną uwagę zwróci się na poprawę udatności zadrzewień. Aby to uzyskać, konieczne jest m.in. włączenie do tych prac aktywu społecznego i młodzieży (przy koordynacji i nadzorze WRN) oraz współudział w tych pracach agronomów gromadzkich, którzy wespół z pracownikami służby leśnej powinni czuwać nad realizacją planów zadrzewieniowych. Celowe byłoby przekazanie prac związanych z planowaniem zadrzewień gromadzkim radom narodowym, które najlepiej zorientowane są w potrzebach i możliwościach swego terenu. Niezbędne jest także niezwłoczne przeprowadzenie inwentaryzacji istniejących zadrzewień oraz powierzchni nadających się do zadrzewienia na terenach niepaństwowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Dyrektor Generalny w Centralnym Urzędzie Gospodarki Wodnej - Bolesław Geraga: Udział Centralnego Urzędu Gospodarki Wodnej w zadrzewianiu kraju jest pokaźny. Od początku akcji zasadzono na terenach podległych CUGW około 10 mln drzew, uzyskując 60 proc. efektywności. W obecnej 5-latce planuje się zasadzenie dalszych 3 mln drzew wzdłuż dróg wodnych, potoków itp. Większość sadzonek produkowanych jest we własnych szkółkach. Opracowuje się szereg projektów kompleksowych zadrzewień terenów wokół kanałów, zbiorników wodnych itp. CUGW uwzględnił zalecenia resortu leśnictwa w zakresie poprawy udatności zadrzewień.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Poseł Franciszek Szczerbal (PZPR) - przedstawiciel Komisji Spraw Wewnętrznych, przewodniczący PWRN w Poznaniu: Istnieje obawa czy dostateczne jest zaopatrzenie w materiał sadzeniowy w związku ze zwiększonym planem zadrzewień w bieżącej 5-latce. Dotychczasowe doświadczenia wykazują, że przyczyną niskich efektów zadrzewień jest zła jakość sadzonek. Niedostateczna jest także pomoc fachowe oraz nadzór ze strony specjalistów odpowiedzialnych za stan zadrzewień.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Gromadzkie rady narodowe przeciążone innymi obowiązkami nie są w stanie przejąć na siebie tej odpowiedzialności. Agronomowie gromadzcy - teoretycznie mogliby przejąć obowiązki pomocy i nadzoru, jednakże w praktyce jest to nierealne z uwagi na nadmiar innych czynności i funkcji, które muszą pełnić. Skoro mowa o potrzebie zasadzenia nie 100, lecz 500 mln drzew w kraju, należałoby rozważyć możliwości powołania specjalnej służby do spraw zadrzewień.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławRomanowski">Przyczyną małej efektywności akcji zadrzewieniowej jest m.in. nieuwzględnianie warunków klimatyczno-glebowych przy przydziałach gatunków i odmian drzew dla poszczególnych rejonów. Tam, gdzie istnieją pełne możliwości zakładanie plantacji topolowych, dostarcza się np. dębów lub innych gatunków, wymagających specyficznych warunków siedliskowych; ulegają one więc szybkiemu zniszczeniu. Konieczne jest zobowiązanie odpowiednich czynników do uregulowania tej sprawy. Słaba jakość sadzonek wynika m.in. z niewłaściwego transportu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEugeniaKowal">Odczuwa się powszechnie brak troski władz terenowych o sprawy zadrzewień. Na sesjach rad narodowych nie poświęca się tym problemom żadnej uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełEugeniaKowal">Należałoby rozważyć możliwość przyznania agronomom gromadzkim specjalnego dodatku pieniężnego za ochronę zadrzewień.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełEugeniaKowal">Jeśli chodzi o drzewa przydrożne, celowe byłoby obarczyć odpowiedzialnością za ich stan - dróżników. Dotychczas nie ma podstaw prawnych do zadrzewiania gruntów prywatnych - należałoby rozważyć tę sprawę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławCeberek">Potrzeba zadrzewiania zwłaszcza terenów wylesionych, jak np. Ziemia Kurpiowska, jest bezsporna, jednakże nie można dopuszczać do żywiołowego działania; potrzebny jest rozsądek i umiar w wyznaczaniu terenów do zadrzewiania. Chodzi o to, aby z pracami tymi nie wchodzić na te obszary, których zadrzewienie kolidowałoby z interesami rolnika. Sprawę tę w dużym stopniu rozwiąże przeprowadzona klasyfikacja gleb.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławCeberek">W strukturze zadrzewień nie można zapominać o bardzo potrzebnych rolnictwu gatunkach młododajnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefSasak">Czas skończyć ze stosowanym powszechnie określeniem „akcja zadrzewień”; pracom tym nadać trzeba odpowiednią rangę ważnego zagadnienia gospodarczego. Należy rozwijać formę kompleksowego zadrzewiania wsi jako najbardziej efektywną i skuteczną. Słuszne byłoby organizowanie konkursów na kompleksowe zadrzewianie i nagradzanie wsi, które uzyskały w tej dziedzinie najlepsze wyniki. W nowej ustawie o zadrzewianiu kraju należałoby wprowadzić obowiązek zasadzania przynajmniej 2 drzew w miejsce jednego wyrąbanego. Niezbędne byłoby również ustalenie sankcji za umyślne niszczenie upraw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefZuj">W celu uzyskania lepszych efektów zadrzewiania kraju byłoby celowe powołanie społecznych „trójek” - zespołów złożonych ze specjalistów rolnictwa, leśnictwa oraz przedstawicieli władz terenowych, którzy zajęliby się kontrolą prac w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefZuj">Wiceprzewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie - Józef Mucha: Dotychczasowy udział woj. olsztyńskiego w zadrzewianiu kraju był niewielki (2 proc. w skali kraju). W bieżącej 5-latce zadania w tym zakresie wzrastają. Nie można jednak dążyć za wszelką cenę do uzyskiwania wyników liczbowych, bez troski o efekty prac. W przeciwnym bowiem razie powiększy się jedynie procent strat ponoszonych z powodu niefachowego wykonywania prac zadrzewieniowych, braku ochrony i opieki nad uprawami itp.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefZuj">Z doświadczeń woj. olsztyńskiego wynika, że nadal potrzebna jest stała i systematyczna praca nad upowszechnianiem wśród rolników wiedzy o korzyściach, jakie przynoszą zadrzewienia.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJózefZuj">W celu zabezpieczenia lepszej niż dotychczas pomocy instruktażowo-fachowej przy przeprowadzanych społecznie pracach zadrzewieniowych, słuszne byłoby szersze włączenie do tej akcji pracowników najniższego szczebla administracji leśnej - leśniczych i gajowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełLeonOlszewski">Drzewa sadzone samorzutnie przez młodzież i przez ludność wsi są często zaniedbane i zdarza się, że wyrasta tylko ich niewielka część. W mniejszym stopniu nasadzenia ulegają zniszczeniu, gdy dokonane były przy zainteresowaniu miejscowej rady narodowej i kierownictwa szkoły. Jest wtedy jakiś respekt dla tej pracy i większa jej ochrona.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełLeonOlszewski">Argument, że drzewa przyczyniają się do wzrostu produkcji rolnej nie trafia całkowicie do przekonania rolnika, zwłaszcza gdy w pobliżu jego pola rosną np. jesiony, pochłaniająca dużo wilgoci, Należałoby sięgnąć też do argumentów mówiących o korzyściach materialnych, jakie daje rolnikowi drewno. Tymczasem drzewa rosnące przy pasach drogowych są ścinane przez służbę drogową bez porozumienia się z właścicielem sąsiedniego pola. Nie daje mu się nawet prawa do nabycia tego drewna.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełLeonOlszewski">Sadzenie drzew nie powinno byś traktowane jak doraźna akcja. Niezbędne jest opracowanie długofalowych metod, sprzyjających rozszerzeniu drzewostanu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJerzySzukała">Posłowie wchodzący w skład podkomisji zajmującej się problemami zadrzewień odwiedzili wiele miejscowości, by stwierdzić stan faktyczny. Widzieli na Kielecczyźnie tereny należycie zadrzewione w akcji „100 milionów drzew na Tysiąclecia”. Świadczy to, że zadania związane z zadrzewieniem kraju można dobrze wykonać. Ale oprócz zrozumienia ważności sprawy potrzebne są środki materialne, potrzebni są fachowcy nadzorujący społeczne prace i troszczący się o prawidłowy rozwój nasadzeń. Powołanie służby zadrzewieniowej w terenie byłoby najlepszym rozwiązaniem. Dla zainteresowania młodzieży sprawami zadrzewienia i drzewostanu, należałoby w programach szkół przeznaczyć odpowiednie miejsce dla tego tematu.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJerzySzukała">Poseł Władysław Bieńkowski (PZPR) - przedstawiciel Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej: Zadrzewienie kraju to nie tylko problem ekonomiczny. Patrząc na krajobraz można zaobserwować całe obszary, na których nie ma drzew na miedzach, nie zagospodarowane są brzegi wód oraz całe osiedla. Można stwierdzić, że w wielu przypadkach rolnik nie patrzy na drzewo pod kątem jego przydatności w wielu dziedzinach. Ma ono przecież nieocenioną wartość ze względu na pszczoły, na osłonę sadu, ochrony domu przed pożarem, ma wartość zdrowotną. Tymczasem tych wartości nie łączy nawet ogrodnik. Dlatego też należałoby opracować wszechstronne plany zadrzewieniowe, które w kilkunastu wariantach udostępnione byłyby mieszkańcom wsi. Plany takie byłyby forpocztą kompleksowych zadrzewień.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJanSabik">Woj. rzeszowskie miało w planie zasadzanie 10 mln drzew i 6 mln krzewów; plany zostały poważnie przekroczone. Ponieważ nie został zabezpieczony dostatecznie materiał szkółkarski, dotychczasowe nasadzenia były często przypadkowe, a wiele sadzonek ulegało zniszczeniu przy przewozie z odległych szkółek. Obecnie tworzy się szkółki w poszczególnych powiatach, które dadzą jednak materiał za klika lat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJózefMacichowski">Pionierem w zadrzewieniu kraju jest resort leśnictwa oraz drogowy. Waga sadzenia drzew wykracza jednak daleko poza wartość drewna, jaką będzie można uzyskać w tej akcji za kilkadziesiąt lat. Dlatego poza leśnikami i drogowcami sprawą powinny być zainteresowane i inne resorty. Szczególna rola przypada tu państwowym gospodarstwom rolnym, Tymczasem kierownicy gospodarstw usprawiedliwiają swoje zaniedbania w zadrzewieniach brakiem rąk do pracy oraz tym, że sadzenie drzew zbiega się zazwyczaj z intensywnymi pracami w polu.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJózefMacichowski">Przyczyną dużych strat w nasadzanym drzewostanie jest często zła wola. Wobec tego, że straty te idą w miliony złotych - nie można ich kwitować milczeniem. Dla prawidłowej realizacji akcji zadrzewień konieczne jest ustawowe uregulowanie tych problemów.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełJózefMacichowski">W akcji zadrzewień poważny rolę ma do spełnienia Państwowy Zakład Ubezpieczeń. Należałoby premiować zadrzewianie ciągów rozdzielających zabudowania.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełJózefMacichowski">Gromadzkie rady narodowe mają ustawowy obowiązek troszczenia się o drzewostan na swoim terenie. Nasilić trzeba akcję uświadamiającą społeczeństwo wsi o pożyteczności zadrzewień. Dlatego też zarówno w programach szkolnych, jak i w wykładach uniwersytetów ludowych sprawy zadrzewień powinny znajdować odbicie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaJerzyPopko">Akcja zadrzewiania na gruntach podległych Ministerstwu Rolnictwa nie przebiegała zadowalająco. Wpływ na to ma szereg przyczyn. Sprawa zadrzewień nie znajdowała swego odbicia w planach urządzeniowych gospodarstw, brak było fachowych pracowników, dawał się odczuć brak rąk do pracy tym więcej, że okres sadzenia drzew zbiega się z pracami polowymi. Dla stworzenia lepszych warunków sprzyjających wykonaniu zadań, od roku 1964 sprawa zadrzewień jest uwzględniona w planach gospodarstw. W Ministerstwie Rolnictwa powstał Inspektorat do Spraw Leśnictwa, a w PGR zatrudnieni zostali fachowi pracownicy. Rozbudowano też szkółki z sadzonkami.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaJerzyPopko">Zadrzewienie wsi indywidualnych może ulec poważnej poprawie wówczas, gdy powołani zostaną specjalni przodownicy wybrani spośród gospodarzy, którzy sprawowaliby nadzór nad zadrzewieniem.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaJerzyPopko">Przedstawiciel Centralnego Związku Kółek Rolniczych Witold Kiełczewski omówił trudności kółek rolniczych w realizacji hasła: „W każdym kółku rolniczym 1000 drzew”, wynikające z braku sadzonek i fachowego nadzoru.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaJerzyPopko">Poseł Walenty Kubica (PZPR) Ważnym problemem jest zagospodarowanie nieużytków przemysłowych, które w woj. katowickim wynoszą około 10 tys. ha. Rekultywacją gleb na terenach zniszczonych przez górnictwo zajmujemy się w sposób niedostateczny. Rocznie przybywa ok. 150 ha nieużytków, natomiast rekultywacja została w ub. roku przeprowadzona zaledwie na 30 ha, w roku bieżącym obejmie ona 20 ha. Na terenie częstochowskiego okręgu objętego przez kopalnie rud zalega około 2 tys. ha nieużytków po eksploatacji rud żelaza. Nieużytki te stanowią zwały grzbietowe oraz stożkowe, liczące już po kilkadziesiąt lat. Rolnicy wsi Konopisk zagospodarowali 142 ha zwałów, uzyskując duże ilości siana oraz roślin motylkowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaJerzyPopko">Z-ca Kierownika Wydziału Rolnictwa i Leśnictwa Prezydium WRN w Gdańsku - Jan Godlewski: We wsiach zadrzewianych kompleksowo w woj. gdańskim powołano tzw. przodowników zadrzewiania. Okazało się to w pełni słuszne i skuteczne. Celowe byłoby powiązanie gospodarki zadrzewieniowej z gospodarką łowiecką, której szczególnie zależy na zachowaniu drzewostanów m.in. śródpolnych. Działający w terenie strażnicy łowieccy mogliby, przynajmniej częściowo, zająć się sprawą ochrony terenów zadrzewionych. Zbyt mało troski o zadrzewianie kraju przejawia w woj. gdańskim Liga Ochrony Przyrody.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaJerzyPopko">Sekretarz OK FJN, poseł Zofia Tomczyk: Jest rzeczą oczywistą, że zadrzewianie kraju to sprawa długofalowa i na jego pełne efekty trzeba będzie jeszcze poczekać. Krytyczna ocena dotychczasowego przebiegu akcji zadrzewiania, jaką dał patronujący tej akcji OK FJN, nie umniejsza faktu, że zarówno władze terenowe, a przede wszystkim służba leśna, jak i całe społeczeństwo mają poważny wkład w budowę „zielonego pomnika Tysiąclecia”. Obecnie chodzi o to, co należy doraźnie zrobić, aby ustrzec się od popełnianych dotychczas błędów, aby drzewa zasadzone zarówno w ubiegłych latach jak i te, które zasadzi się w tegorocznym sezonie, uchronić przed zniszczeniem.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaJerzyPopko">W czasie dyskusji zgłoszono wiele słusznych uwag i konkretnych wniosków, które zostaną przekazane aktywowi społecznemu na zwołanej przez OKFJN na dzień 5 kwietnia naradzie przedstawicieli wojewódzkich rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaJerzyPopko">Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing: W dyskusji poruszono szereg istotnych spraw, m.in. problem doboru gatunków drzew i właściwego planowania zadrzewień zgodnie z warunkami klimatyczno-glebowymi. Resort leśnictwa, a także inne zajmujące się tą akcją resorty, uporządkowały w zasadzie sprawę właściwego doboru gatunku drzew. Wydano liczne instrukcje, które powinny być dostatecznie pomocne przy planowaniu zadrzewień. Zwiększył się także, i to poważnie, asortyment produkowanych w szkółkach sadzonek. W tym kierunku zrobiono bardzo poważny krok naprzód. Zajęła się tą sprawą nauka rolna i leśna. W świetle ostatnich badań okazało się, że drzewem znacznie bardziej „przyszłościowym” niż topola jest wierzba. Potwierdza to także literatura zagraniczna. Wierzba jest najbardziej przydatnym drzewem i znacznie mniej kłopotliwym w uprawie od topoli - łatwo ulegającej szkodnikom i chorobom. Toteż dążyć się będzie do jak najszerszego spopularyzowania wierzby w zadrzewianiu kraju.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaJerzyPopko">Odpowiadając na głosy posłów dotyczące niewłaściwej koordynacji planów zadrzewieniowych, Minister Gesing podkreślił, że uchwała w sprawie zadrzewiania kraju powierzyła koordynację tej działalności władzom terenowym. Przedsiębiorstwa lasów państwowych nie są uprawnione ani do rozdziału tych prac w terenie, ani do kontroli ich wykonania. Nie oznacza to jednak, by słowa krytyki, jakie wysuwano w czasie dyskusji, nie dotyczyły resortu leśnictwa. Wiele z nich odnosi się bezpośrednio do administracji lasów państwowych, która nie zawsze wykazuje dostateczną troskę i zainteresowanie pomocą techniczno-instruktażową w społecznej akcji zadrzewiania kraju.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaJerzyPopko">W działalności tej sprawą najbardziej bolesną jest niska efektywność zadrzewień. Do tego problemu należy podejść jak najbardziej rygorystycznie. Straty, jakie poniesiono dotychczas, były nie do uniknięcia z uwagi na społeczny charakter prac oraz brak doświadczeń w tej dziedzinie. Obecnie jednak mamy za sobą kilkuletni okres doświadczeń, z którego można i należy wyciągnąć odpowiednie wnioski, aby nie popełniać podobnych błędów w przyszłości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Dyskusja zobrazowała właściwy stan rzeczy - ujawniła braki i niedociągnięcia w pracy nad zadrzewianiem kraju. Prezydium Komisji opracuje na następne posiedzenie projekt dezyderatów, w których zostaną uwzględnione zgłoszone przez posłów uwagi i postulaty.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełBronisławDrzewiecki">W kolejnym punkcie porządku obrad poseł Jerzy Szukała (PZPR) zreferował odpowiedź Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac na dezyderat w sprawie uznania pracy drwali za pracę ciężką.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Komitet uznając dezyderat za słuszny, zwraca uwagę, że wpłynęły również wnioski o objęcie tą kategorią również niektórych innych grup pracowników. Prowadzi się badania, które pozwoliłyby na ustalenie właściwej kolejności w przyznawaniu tych uprawnień, jako że pociąga to za sobą znaczne obciążenie wydatków państwa.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Po dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Jan Sabik (PZPR), Leon Olszewski (ZSL), Józef Macichowski (PZPR), Stanisław Ceberek (ZSL), Józef Zuj (PZPR), sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnych - Stanisław Leśniak i wysłuchaniu wyjaśnień zastępcy Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac - Józefa Kofmana, Komisja postanowiła ponownie powrócić do tej sprawy po otrzymaniu dodatkowych wyjaśnień, o udzielenie których zwróciła się z prośbą do Prezesa Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełBronisławDrzewiecki">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące rozwoju przemysłu meblarskiego. Problem ten był rozpatrywany przez Komisję w dniu 3 marca br. (BPS 123) IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełBronisławDrzewiecki">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— pod adresem wiceprezesa Rady Ministrów:</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— wprowadzenie i powszechne stosowanie tworzyw sztucznych w produkcji mebli, umożliwiających maksymalne ograniczenie zużycia drewna;</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— powołanie Komisji Wzornictwa Mebli złożonej z przedstawicieli handlu i przemysłu, która będzie podejmować decyzje dotyczące asortymentów mebli produkowanych dla potrzeb rynku wewnętrznego;</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— pod adresem Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów:</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— zagwarantowanie w początkowych latach bieżącej 5-latki budowy zakładu okuć i akcesoriów meblowych;</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— podjęcie odpowiednich decyzji w celu szybszego zbudowania w istniejących zakładach przemysłu meblarskiego (kluczowego i drobnej wytwórczości) odpowiednich magazynów wyrobów gotowych;</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— rozważenie możliwości udostępnienia na rynek krajowy mebli produkowanych na eksport, które nie znalazły zagranicznego nabywcy;</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— w nowowznoszonych zakładach przemysłu meblarskiego pełne realizowanie zaprojektowanych inwestycji socjalnych;</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— uwzględnienie w planach rozbudowy bądź przebudowy starych zakładów środków inwestycyjnych na budowę urządzeń socjalnych.</u>
+          <u xml:id="u-12.15" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— pod adresem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego:</u>
+          <u xml:id="u-12.16" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— rozważenie koncepcji budowy centralnego magazynu eksportowego wyrobów gotowych w bieżącym planie 5-letnim;</u>
+          <u xml:id="u-12.17" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— przedsięwzięcie środków dla zmniejszenia zużycia tarcicy na opakowania m.in. przez szersze zastosowanie meblowozów oraz tańszych opakowań (tektury).</u>
+          <u xml:id="u-12.18" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— pod adresem Przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości oraz Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego:</u>
+          <u xml:id="u-12.19" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— organizowanie przez Komitet Drobnej Wytwórczości i Zjednoczenie Przemysłu Meblarskiego wspólnych baz remontowych w ośrodkach przemysłu meblarskiego;</u>
+          <u xml:id="u-12.20" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— pod adresem Ministra Przemysłu Chemicznego:</u>
+          <u xml:id="u-12.21" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— dalsze rozszerzanie produkcji wyrobów lakierniczych oraz podjęcie produkcji nowych wyrobów dotychczas importowanych w celu zabezpieczenia potrzeb przemysłu meblarskiego;</u>
+          <u xml:id="u-12.22" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— rozważenie możliwości zakupu za granicą licencji najbardziej potrzebnych przemysłowi poliestrów i plastików, aby zapewnić zakładom meblarskim pełny asortyment odpowiedniej jakości materiałów chemicznych.</u>
+          <u xml:id="u-12.23" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— pod adresem Ministra Przemysłu Lekkiego:</u>
+          <u xml:id="u-12.24" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— przedsięwzięcie odpowiednich środków dla poprawy jakości i urozmaicenia wzornictwa tkanin na potrzeby meblarstwa.</u>
+          <u xml:id="u-12.25" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— pod adresem Ministra Przemysłu Ciężkiego:</u>
+          <u xml:id="u-12.26" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— uruchomienie nowych wyrobów niezbędnych dla uszlachetniania mebli jak taśmy i blachy mosiądzowe, platerowane i inne wyroby;</u>
+          <u xml:id="u-12.27" who="#PosełBronisławDrzewiecki">— pełne zaopatrzenie przemysłu meblarskiego w takie niezbędne wyroby, jak śruby do drewna, gwoździe pasowe i tapicerskie oraz inne elementy.</u>
+          <u xml:id="u-12.28" who="#PosełBronisławDrzewiecki">O AKCJI ZADRZEWIANIA KRAJU</u>
+          <u xml:id="u-12.29" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Informacja złożona przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Romana Gesinga na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 30 marca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.30" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Pierwszym krokiem w kierunku planowego rozszerzenia zadrzewień była uchwała Prezydium Rządu z 1950 r. kładąca główny nacisk na rozwój zadrzewień na terenach państwowych, podlegających resortowi rolnictwa, transportu drogowego i lotniczego, żeglugi oraz państwowych gospodarstw rolnych. Kolejnym aktem była uchwałą Rządu z 1955 r. zobowiązująca wszystkie ministerstwa i prezydia rad narodowych do zadrzewień oraz ochrony i pielęgnacji drew. Przepisy tej uchwały stworzyły podstawę do rozwiązania głównego zagadnienia, jakim jest produkcja szkółkarska. Stanowiły one zarazem punkt wyjściowy do zadrzewień na szerszą skalę. Jednak zasadniczym aktem stawiającym kwestię zadrzewień w rzędzie zagadnień ogólnokrajowych, była uchwała Rady Ministrów z 1959 r. Uchwała ta, w związku z obchodami Tysiąclecia Państwa Polskiego, określiła rozmiar zadrzewień w latach 1960–1969 na 100 mln drzew i 60 mln krzewów. Ogólnopolski Komitet Frontu Jedności Narodu włączył zadrzewianie kraju w ramy obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Przy terenowych komitetach FJN powstały komisje zadrzewień, upowszechniające akcję i mobilizujące do niej społeczeństwo. Do akcji zadrzewień masowo włącza się młodzież szkolna.</u>
+          <u xml:id="u-12.31" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Akcja zadrzewień jest w naszych warunkach sprawą trudną, jeśli weźmie się pod uwagę strukturę własności gruntów. Większość z nich, to grunty należące do właścicieli prywatnych; zadrzewianie opiera się na zasadach dobrowolności. Mając na uwadze produkcję drewna oraz zwiększenie produkcji rolnej, do której w niemałym stopniu przyczynia się zadrzewienie terenu, opracowany został 10-letni plan zadrzewień. Punktem wyjściowym do niego były zapasy materiału sadzeniowego. W roku 1960 wysadzono 5,7 mln sztuk drzew, w 1961 r. - 6,4 mln, w 1962 r. - 7,6 mln, w 1963 r. - 9,7 mln, w roku 1964–10,7 mln, a w roku 1965–11,4 mln drzew. Plan na rok 1966 przewiduje wysadzenie 12,3 mln drzew. Udział zadrzewień na terenach państwowych wynosi ok. 42 proc., natomiast na terenach niepaństwowych - 58 proc. Wśród nasadzanych drzew około 40 proc. stanowią topole i wierzby.</u>
+          <u xml:id="u-12.32" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Zrealizowanie tak wielkich zadań nakreślonych uchwałą wymagało rozwinięcia produkcji szkółkarskiej. W roku 1955 było 407 ha szkółek. Ich obszar został zwiększony do 3 881 ha w roku 1965. Szkółki te dają zapas materiału sadzeniowego w ilości 60 mln drzew i 20 mln krzewów; pokrywa to w pełni planowe zamierzenia, jeśli chodzi o sadzenie drzew, natomiast w zakresie krzewów odczuwa się niedobór.</u>
+          <u xml:id="u-12.33" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Dotychczasowe plany nasadzeń wykonane zostały: w drzewach w 132,8 proc., tj. z nadwyżką 17 mln sztuk, w krzewach - w 198,2 proc., tj. z nadwyżką 33,9 mln sztuk.</u>
+          <u xml:id="u-12.34" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Zryw społeczny w pierwszych latach akcji zadrzewień spowodował pewną żywiołowość, co nie mogło pozostać bez wpływu na jakość zadrzewień. Ubytek zadrzewień na skutek wypadów wynosi 40 do 48 proc., a zatem nadwyżka wykonania planu nie pokrywa w całości ubytku. W krzewach natomiast nadwyżka równoważy ubytek.</u>
+          <u xml:id="u-12.35" who="#PosełBronisławDrzewiecki">W zasadzie wszystkie resorty wykonują zadania objęte 10-letnim planem zadrzewiania. Niektóre z nich sygnalizują o wyczerpaniu swoich terenów przeznaczonych pod zadrzewienie. Państwowe gospodarstwa rolne wykonują wprawdzie swoją zadania, jednak zadania te są ustalone nieproporcjonalnie nisko w stosunku do potrzeb. Dlatego też tempo zadrzewień w PGR należy uznać za niedostateczne. Również resort gospodarki komunalnej, zobowiązany do zadrzewień w granicach miast i osiedli, usiłuje wyłączyć się z tej akcji.</u>
+          <u xml:id="u-12.36" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Akcja zadrzewień stawia poważne zadania przed organami leśnictwa rad narodowych. Są one zobowiązane do koordynacji zadrzewień i nadzoru. Jednak rady narodowe nie są w stanie opanować sytuacji przy obecnej obsadzie personalnej. Obserwuje się szczególnie na wsiach, poważne zaniedbania w pielęgnacji i ochronie zasadzonych drzew.</u>
+          <u xml:id="u-12.37" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Akcja zadrzewień wymaga dużego wysiłku organizacyjno-technicznego. Położony został nacisk na poprawę jakości zadrzewień przez użycie odpowiedniego materiału sadzeniowego, jak i zapewnienie właściwego transportu oraz prawidłowego wykonania sadzeń. Opracowany został krajowy dobór gatunków drzew i krzewów dozwolonych do sadzenia na danym terenie, dobór odmian topoli odpowiednio do warunków glebowych, ustalone zostały zasady gospodarki zadrzewieniowej. Przeprowadzono szkolenia związane z produkcją szkółkarską oraz projektowaniem i wykonawstwem zadrzewień. Wydano szereg broszur i ulotek propagandowych, opracowane zostały 4 filmy na ten temat.</u>
+          <u xml:id="u-12.38" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Dążąc do usprawnienia akcji resort położył nacisk na kompleksowe zadrzewianie całych wsi. Administracja lasów państwowych zobowiązana została do udzielania pomocy fachowej i instruktażu w akcji zadrzewień.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00009-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00009-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..63ba63e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00009-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00009-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 9/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 9/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:9</note>
+        <note type="sessionNo">9</note>
+        <date>1966-04-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławStachura" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Stachura</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Romanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławWójtowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Wójtowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełSzymonDziedzic" role="speaker">
+        <persName>Poseł Szymon Dziedzic</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00009-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00009-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a4d4d05
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00009-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 22 kwietnia 1966 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła sprawę gospodarki łowieckiej, odszkodowań łowieckich oraz wykonania ustawy o hodowli, ochronie zwierząt i prawie łowieckim.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu Komisji wzięli udział: przedstawiciele Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z generalnym inspektorem do spraw łowiectwa - Zygmuntem Berlingiem, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o realizacji ustawy z 17 czerwca 1959 r. o hodowli, ochronie zwierząt łownych i prawie łowieckim złożył generalny inspektor do spraw łowiectwa - Zygmunt Berling (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMieczysławStachura">Komisja Rolnictwa omawiała szczegółowo problem szkód wyrządzanych w uprawach polowych przez zwierzynę łowną. Rolnicy od lat żądają zabezpieczenia ich pól przed szkodami wyrządzanymi głównie przez dziki. Wiele zastrzeżeń budzi wysokość i tryb przyznawania odszkodowań. Duże rozmiary szkód notuje się m.in. na terenie pow. Strzelce Opolskie i w innych rejonach woj. opolskiego. Osłabia to chęć do dobrego gospodarowania w tym przodującym rolniczo regionie kraju. Należy bezwzględnie zwiększyć w tym rejonie odstrzał zwierzyny, a także grodzić lasy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełLeonOlszewski">Duże spustoszenia na polach wyrządzają dziki, zwłaszcza w uprawach zbóż. Końcowy szacunek szkód następuje dopiero przed zbiorami i nie daje właściwego obrazu rozmiaru szkód. Przy stwierdzeniu, że szkody nie przekraczają 10 proc. obszaru całej uprawy - szacujący oświadczają, iż brak podstaw prawnych do wypłacania odszkodowań. Wywołuje to duże niezadowolenie wśród rolników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławRomanowski">Wysuwa się wiele zarzutów pod adresem Polskiego Związku Łowieckiego m.in., że nie wykonuje swych zadań i obowiązków.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławRomanowski">Za realizację ustawy łowieckiej odpowiedzialny jest resort leśnictwa. Nie wystarczy jednak samo stwierdzenie, że sytuacja w gospodarce łowieckiej jest zła. Obserwuje się brak porządku w realizacji uchwał i postanowień w tym zakresie. Rolnicy narzekają na poważne szkody wyrządzane w uprawach przez zwierzynę łowną i twierdzą, że nie otrzymują w ramach odszkodowań tego, co im się należy z tytułu wyrządzonych szkód. Niezadowolenie wywołuje również działalność Polskiego Związku Łowieckiego. Skupia on obecnie ludzi jakby uprzywilejowanych, dobrze sytuowanych. W kołach łowieckich jest coraz mniej rolników i robotników. Nie prowadzi się prawidłowej ochrony łowisk i zagospodarowania lasów. Wielu zarządzań nie konsultuje się ze Związkiem Łowieckim i władzami terenowymi, co powoduje szereg trudności i niezadowolenie. Wydaje się, że można szereg niedomagań stwierdzonych w gospodarce łowieckiej przezwyciężyć i zlikwidować. Zobowiązany jest do tego zarówno resort, jak i Polski Związek Łowiecki.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełStanisławRomanowski">Krzywdzące rolników jest postanowienie, że szkody wyrządzone przez zwierzynę szacuje się dopiero w wypadku, gdy obejmują one ponad 10 proc. areału.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełStanisławRomanowski">Wielka liczba bezpańskich psów na wsi powoduje nie tylko szkody w gospodarce łowieckiej, ale poważnie zagraża bezpieczeństwu na drogach. Wiele wypadków drogowych powodują włóczące się psy. Trzeba podjąć starania, aby zmniejszyć ilość psów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławWójtowicz">Za mało jest strażników leśnych. Nie wykorzystywane są fundusze przeznaczane w budżetach rad narodowych na dokarmianie zwierzymy leśnej. Rolnicy domagają się rozszerzenia hodowli bażantów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełSzymonDziedzic">Podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, która omawiała sprawy konieczności zmiany przepisów o odszkodowaniach za szkody wyrządzone przez zwierzynę łowną, postulowano, aby szacunku szkód dokonywały komisje rolne rad narodowych, a nie administracja leśna. Postulowano również, aby płacić za wszystkie wyrządzone szkody. Nie należy czekać z szacowaniem szkód aż do zbiorów, ponieważ wówczas nie ma się dostatecznego obrazu ich rozmiaru.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełEugeniaKowal">Z uwagi na nieobecność na posiedzeniu Komisji wszystkich zainteresowanych, a przede wszystkim przedstawicieli PZŁ, należy odroczyć posiedzenie. Ponowne posiedzenie w tej sprawie musi odbyć się z udziałem wszystkich zainteresowanych, którzy przedstawią Komisji swoje zamierzenia w zakresie poprawy sytuacji w gospodarce łowieckiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełBronisławJuźków">Stosowanie środków chemicznych o wysokiej toksyczności służących ochronie roślin powoduje poważne szkody w zwierzostanie, nie mniejsze niż kłusownictwo i bezpańskie psy. Opylania pól dokonuje się bez względu na to, czy stwierdzono na nich obecność szkodników czy nie. Polski Związek Łowiecki musi być w pełni zainteresowany stanem gospodarki łowieckiej, ochroną zwierząt. Nieusprawiedliwiona nieobecność przedstawicieli PZŁ na posiedzeniu Komisji uniemożliwia prowadzenie obrad i należy je z tego powodu odroczyć. Wydaje się, iż ustawa o gospodarce łowieckiej wymaga nowelizacji w punkcie dotyczącym odszkodowań za szkody wyrządzane gospodarce rolnej przez zwierzynę łowną. Odszkodowania te należy liczyć od wartości zaistniałej szkody, a nie procentu zniszczonego obszaru.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełBronisławJuźków">PZŁ powinien przedstawić Komisji program ochrony zwierzyny łownej i prawidłowej gospodarki łowieckiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJózefMacichowski">W celu ustalenia prawidłowej polityki w dziedzinie odszkodowań wystarczy zmienić przepisy wykonawcze do ustawy. Komisja sejmowa podczas dyskusji nad projektem ustawy skreśliła paragraf przewidujący wypłacanie odszkodowań w wypadku stwierdzenia strat przekraczających 10 proc. obszaru, dając jednocześnie delegację dla rządu w sprawie odpowiedniego, zgodnego z interesami rolników, wypłacania odszkodowań.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJózefMacichowski">Referat przedstawiony Komisji zawiera wiele akcentów krytycznych i samokrytycznych. Oznacza to, że resort orientuje się w słabych stronach gospodarki łowieckiej. Nie zaprezentowano jednak Komisji programu działania służącego poprawie sytuacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJerzySzukała">Odraczając posiedzenie, nie podważamy danych przedstawionych przez referenta. Chodzi o to, że nie można rozstrzygnąć wielu podjętych, w dyskusji spraw bez udziału wszystkich zainteresowanych. Konieczne jest przedstawienie Komisji konkretnego programu poprawy gospodarki łowieckiej wspólnego dla Ministerstwa Leśnictwa i Polskiego Związku Łowieckiego. Komisja pragnie również wysłuchać stanowiska kierownika resortu w sprawie odszkodowań łowieckich i wniosków zmierzających do zmniejszenia wydatków z tytułu strat z jednoczesnym zabezpieczeniem interesów rolników.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJerzySzukała">Komisja postanowiła odbyć posiedzenie poświęcone gospodarce łowieckiej, odszkodowaniom łowieckim oraz ochronie zwierząt łownych w późniejszym terminie.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełJerzySzukała">Na wniosek Przewodniczącego Komisji - Komisja powołała podkomisję w składzie - posłowie: Lucyna Adamowicz (bezp.) - przewodniczący, Józef Zuj (PZPR) i Leon Olszewski (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełJerzySzukała">Do udziału w pracach podkomisji postanowiono zaprosić przedstawiciela Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego. Podkomisji tej powierzono, opracowanie projektu dezyderatów w sprawie gospodarki łowieckiej.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełJerzySzukała">Komisja rozpatrzyła ponowną odpowiedź Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego na dezyderat w sprawie jakości mundurów i odzieży ochronnej dla pracowników służby leśnej. Na wniosek posła Józefa Macichowskiego (PZPR), Komisja uznała odpowiedź za niewystarczającą i postanowiła skierować w tej sprawie dezyderat do Prezesa Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełJerzySzukała">Komisja powołała dwie podkomisje, którym zleciła przygotowanie materiałów dotyczących stanu zagospodarowania lasów oraz stanu szkolnictwa dla potrzeb leśnictwa i przemysłu drzewnego. Podkomisja w składzie - posłowie: Bronisław Drzewiecki (ZSL) - przewodniczący, Eugenia Kowal (PZPR), Józef Macichowski (PZPR), Stanisław Romanowski (ZSL), Józef Sasak (PZPR) i Józef Zuj (PZPR) dokona w tym celu wizytacji w woj.zielonogórskim. Podkomisja w składzie - posłowie: Jerzy Szukała (PZPR) - przewodniczący, Lucyna Adamowicz (bezp.), Stanisław Ceberek (ZSL), Walenty Kubica (PZPR), Władysław Matys (PZPR) i Leon Olszewski (ZSL) zwizytuje woj. olsztyńskie.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełJerzySzukała">REALIZACJA USTAWY Z 17 CZERWCA 1959 r. O HODOWLI, OCHRONIE ZWIERZĄT ŁOWNYCH I PRAWIE ŁOWIECKIM Informacja złożona przez generalnego inspektora do spraw łowiectwa przy Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Zygmunta Berlinga na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 22 kwietnia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełJerzySzukała">Głównym celem ustawy była decentralizacja i demokratyzacja łowiectwa, a tym samym stworzenie warunków swobodnego jego rozwoju, zwiększenia pogłowia, zwierzyny łownej i podniesienia dochodowości gospodarki łowieckiej. Realizacja postanowień ustawy na terenie kraju nie przebiega jednak pomyślnie, aczkolwiek w porównaniu do sytuacji, jaka istniała przed 1963 r., nastąpiła znaczna poprawa.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełJerzySzukała">Przyczyną licznych niewłaściwości obserwowanych w gospodarce łowieckiej jest niedostateczna działalność wszystkich współuczestniczących w tej gospodarce instytucji, organizacji i przedsiębiorstw - resortu leśnictwa, władz terenowych, PGR-ów oraz Polskiego Związku Łowieckiego. O niedociągnięciach w ich pracy świadczy fakt, że dotychczas nie zorganizowano dostatecznej ochrony łowisk, nie zredukowano liczby tzw. zwierzyny grubej do stanu pojemności łowisk, niedostatecznie rozwinięto hodowlę dochodowej zwierzyny drobnej (zające, kuropatwy), a także nie sporządzono inwentaryzacji zwierzyny. Wg dostarczanych danych inwentaryzacyjnych, stan zwierzyny, zwłaszcza drobnej, jest niewiarygodnie wysoki, nie potwierdzony ani przez wyniki obserwacji, ani przez odstrzał i skup. Wynika stąd, że wydziały rolnictwa i leśnictwa powiatowych rad narodowych niedostatecznie interesują się tą sprawą, przyjmując fikcyjne liczby. Do najpoważniejszych braków w działalności rad narodowych należy ich niedostateczna aktywność w zakresie nadzoru nad gospodarką łowiecką. Wpływy z tej gospodarki są bardzo rzadko przeznaczane na cele związane z hodowlą i ochroną zwierzyny.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełJerzySzukała">Pewne niedociągnięcia mają również w zakresie gospodarki łowieckiej PGR-y. Nie wykonują one planowanych odstrzałów zwierzyny płowej i dzików na własnych terenach oraz nie wykorzystują kredytów na grodzenie pól przed zwierzyną.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełJerzySzukała">Wiele zastrzeżeń budzi zagospodarowanie łowieckie przez państwową administrację leśną. Deficyt lasów państwowych z tytułu gospodarki łowieckiej wynosi 30 mln zł. Notuje się zaniedbania, jeśli chodzi o dożywianie zwierzyny, kontrolę zagospodarowania łowieckiego, instruktaż i popularyzację wiadomości z zakresu łowiectwa oraz minimalne wyniki w zwalczaniu kłusownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełJerzySzukała">Poważne winy ciążą także na Polskim Związku Łowieckim, w którego gestii znajduje się 38 obwodów łowieckich. Obniżyła się dyscyplina w szeregach członków PZŁ. Liczną są przypadki łamania przepisów ustawy. Najgorzej wykonują swoje zadania powiatowe rady łowieckie, które prowadzą działalność niewspółmiernie małą w stosunku do zakresu ich obowiązków. Poważna część kół łowieckich nie zatrudnia strażników ochrony łowisk, lub zatrudnia fikcyjnych, nie prowadzi w sposób właściwy gospodarki łowieckiej, nie przeznacza ustalonych kwot ze sprzedaży ubitej zwierzyny na gospodarkę łowiecką, ani też nie wykonuje planów odstrzału zwierzyny. Plan odstrzału zwierzyny grubej wykonywany jest w ok. 60 proc.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełJerzySzukała">W rezultacie tych niedomagań, państwo płaci rokrocznie bardzo poważne sumy odszkodowań za szkody wyrządzane na polach uprawnych przez zwierzynę, w 1965 roku wyniosły one 45,9 mln zł. Trudno natomiast oszacować szkody, jakie zwierzyna wyrządza w lasach - są one jednak bardzo dotkliwe.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełJerzySzukała">Dość znaczną rekompensatą strat gospodarczych, jakie państwo ponosi z tytułu gospodarki łowieckiej, są dochody z eksportu zwierzyny żywej i bitej. Wartość tego eksportu co roku wydatnie wzrasta. W ub. roku za sprzedaż zwierzyny żywej uzyskaliśmy 4 268 tys. zł dewizowych, a ubitej 7 685 tys. zł dewizowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełJerzySzukała">Dążeniem resortu leśnictwa jest dalszy rozwój eksportu zwierzyny oraz popularyzacja naszych terenów łowieckich wśród myśliwych zagranicznych. Na polowania za dewizy przeznaczono 101 obwodów łowieckich. Wymaga to jednak zwiększenia dotacji na organizację polować za dewizy.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełJerzySzukała">Pewnym usprawiedliwieniem niepomyślnej sytuacji w gospodarce łowieckiej są przeznaczane na ten cel środki niewspółmiernie małe do istniejących potrzeb. W szczególności zbyt małe są środki resortu leśnictwa na dokarmianie zwierzyny w okresie zimowym, niedostateczne są środki pozostające w dyspozycji kół łowieckich, z których liczne nie są w stanie zatrudnić strażników łowieckich.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00010-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00010-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..45ae726
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00010-01/header.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00010-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 10/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 10/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:10</note>
+        <note type="sessionNo">10</note>
+        <date>1966-05-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełCzesławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełCzesławSadowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Sadowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLucynaAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lucyna Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławStachura" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Stachura</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławWójtowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Wójtowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00010-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00010-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1c5e61e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00010-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,102 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 25 maja 1966 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła problemy związane z łowiectwem i odszkodowaniami łowieckimi oraz kontrolą wykonania ustawy o hodowli, ochronie zwierząt i prawie łowieckim. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 22 kwietnia br. Obrady na ten temat zostały wówczas przerwane na skutek nieobecności przedstawiciela Polskiego Związku Łowieckiego (Por. BPS nr 153)IV kad.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z Generalnym Inspektorem do spraw Łowiectwa - Zygmuntem Berlingiem, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Rolnictwa, Urzędu Rady Ministrów, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego z zastępcami prezesa - Antonim Czarnowskim i Józefem Szczepkowskim;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele prezydiów rad narodowych:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- zastępca przewodniczącego Prezydium WRN we Wrocławiu - Stanisław Panek;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- zastępca przewodniczącego Prezydium WRN w Gdańsku - Karol Śmielak;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- kierownik Wydziału Rolnictwa i Leśnictwa Prezydium PRN w Stargardzie - poseł Anna Soroko.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Informację o problemach łowiectwa, odszkodowań łowieckich oraz kontroli wykonania ustawy o hodowli, ochronie zwierząt i prawie łowieckim złożył Generalny Inspektor do spraw Łowiectwa - Zygmunt Berling.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzySzukała">Odpowiadając na pytania posłów: Czesława Sadowskiego (ZSL), Leona Olszewskiego (ZSL), Mieczysława Stachury (bezp. „Pax” - Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego), Józefa Zuja (PZPR), Eugenii Kowal (PZPR) i Walentego Kubicy (PZPR), Generalny Inspektor do spraw Łowiectwa - Zygmunt Berling stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJerzySzukała">W Polskim Związku Łowieckim - wśród myśliwych zrzeszonych w kołach łowieckich 16,5 proc. stanowią chłopi, 18,8 proc. - robotnicy, 36,2 proc. - pracownicy umysłowi, 10 proc. - wojskowi i funkcjonariusze MO, 13,8 proc. - leśnicy, 0,5 proc. - młodzież oraz 4,2 proc. - inni.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJerzySzukała">Są obszary, na których występuje nadmiar zwierzyny, są też obszary, o poważnych niedoborach. Dlatego też nie można twierdzić, że istnieje powszechny nadmiar zwierzyny łownej. Resort określa łowiska, w których należy przeprowadzić redukcję zwierzyny, kierując się przy tym nadmiernymi szkodami.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJerzySzukała">Nie ma dokładnych danych o szkodach wyrządzanych przez zwierzynę w lasach. Ustalenia w tym względzie są bardzo trudne. Szacuje się jednak, że szkody te sięgają do 200 mln zł rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJerzySzukała">Koszty grodzenia lasów są wysokie. Wynoszą one ok. 30 tys. zł na 1 km przy grodzeniu żerdziami i około 40 tys. zł - przy grodzeniu drutem. Ogrodzenia z żerdzi są jednak nietrwałe i tym samym mniej opłacalne. Lasy grodzone są tam, gdzie szkody wyrządzane przez zwierzynę są duże. Równocześnie w ogrodzonych lasach trzeba zwiększać nakłady na dożywianie zwierzyny.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJerzySzukała">Wiceprezes ZG Polskiego Związku Łowieckiego - Antoni Czarnowski: Jednym z ważnych zadań Polskiego Związku Łowieckiego jest nawiązanie właściwej współpracy z organami administracji w zakresie realizacji ustawodawstwa łowieckiego. Ostatnie lata przyniosły zdecydowaną poprawę w tej dziedzinie. Wojewódzkie rady narodowe przejawiają znacznie więcej zainteresowania problemami łowiectwa, organizują narady, zjazdy, zespołowe kontrole, czuwają nad gospodarką łowiecką w terenie. Stosunkowa najsłabiej kształtuje się współpraca terenowych ogniw Polskiego Związku Łowieckiego z gromadzkimi radami narodowymi. Dotychczas nie uregulowana została np. do końca sprawa świadczeń gromadzkich rad na ochronę łowisk oraz powoływania społecznych opiekunów łowisk.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJerzySzukała">Drugim statutowym obowiązkiem Polskiego Związku Łowieckiego jest szkolenie i wychowywanie myśliwych. Rozwinięta została szeroka akcja w tej dziedzinie. Na specjalnych kursach przeszkala się nowo wstępujących do kół łowieckich; prowadzone są również różne formy szkolenia i dokształcania myśliwych. Duży nacisk kładzie się na rozwój strzelectwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJerzySzukała">Poważnemu usprawnieniu uległ sprawowany przez powiatowe rady łowieckie nadzór nad działalnością terenowych ogniw łowieckich. Warto podkreślić, że jest to praca o wyłącznie społecznym charakterze. Należałoby się zastanowić, czy w bardziej aktywnych powiatowych radach łowieckich nie należałoby utworzyć etatowego stanowiska, przynajmniej dla jednego pracownika.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJerzySzukała">Poważne zadania zostały postawione przed Polskim Związkiem Łowieckim w zakresie hodowli i ochrony zwierzyny łownej. Dotyczy to jednak wyłącznie terenów polnych, gdyż w lasach funkcje te spełnia administracja leśna. Koła łowieckie rozwinęły żywą działalność w tej dziedzinie, świadcząc nie tylko poważnymi kwotami pieniężnymi na cele hodowli i ochrony, ale również dużym wkładem własnej pracy. Ponieważ nie wszystkie koła łowieckie stać na utrzymanie własnych strażników łowieckich, funkcje te pełnią często za niewielkim wynagrodzeniem członkowie kół. Obecnie działa około 800 etatowych strażników, co zabezpiecza potrzeby zaledwie 20–25 proc. obwodów łowieckich.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJerzySzukała">W dziedzinie ochrony zwierzyny łownej poważną trudność przedstawia nie zawsze właściwy stosunek mieszkańców wsi; szkody wyrządzane przez włóczące się bezpańskie psy, sidlarstwo i wnykarstwo - to zjawiska utrudniające prace hodowlane. Związek, doceniając znaczenie akcji wychowawczej, szczególny nacisk kładzie na pracę wśród dzieci i młodzieży szkolnej, organizując koła przyjaciół zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełJerzySzukała">Postępujący proces urbanizacji i industrializacji, szczególnie rosnący stopień mechanizacji prac polowych, rozwój motoryzacji, coraz szersze stosowanie środków chemicznych, wpływa w konsekwencji ujemnie na stan drobnej zwierzyny łownej.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełJerzySzukała">Obecnie Polski Związek Łowiecki zrzesza ok. 43 tys. członków zorganizowanych 2.110 kół łowieckich. W ciągu ostatnich 3 lat ilość członków wzrosła o 3 tys. W dalszym ciągu wśród myśliwych zbyt mały jest procent ludności wiejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełJerzySzukała">Zastępca przewodniczącego Prezydium WRN w Gdańsku - Karol Śmielak: Wydaje się, że w sprawy łowieckie i w gospodarkę na terenie łowisk w zbyt wielkim stopniu ingerują czynniki administracyjne. Powoduje to ograniczenie własnej działalności organów łowieckich, jak również dublowanie szeregu czynności i nadmierny rozrost biurokracji.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełJerzySzukała">Obserwacje czynione w terenie, jak również materiały zebrane przez wojewódzką radę narodową, pozwalają stwierdzić, że w gospodarce łowieckiej wiele spraw wymaga szybkiego uregulowania. I tak np. zastrzeżenia budzi gospodarka w ośrodkach hodowlanych na terenie województwa, z których większość przynosi straty; rewizji wymaga wysokość opłat wnoszonych przez myśliwych.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełJerzySzukała">Pilną sprawą do uregulowania są zasady płacenia odszkodowań za straty ponoszone przez rolników od zwierzyny łownej. Sumy płacone na odszkodowania ulec mogą poważnemu obniżeniu, o ile administracja leśna zabezpieczy w lasach dostateczne ilości pożywienia. Są na terenie lasów poważne obszary, na których można i trzeba prowadzić racjonalną uprawę roślin pastewnych. Zwierzęta nie będą zmuszone wtedy do szukania pożywienia na polu rolnika.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełJerzySzukała">Hodowli zwierzyny drobnej poważne szkody wyrządza postępująca chemizacja rolnictwa. W szerszym zakresie należałoby stosować przy preparatach chemicznych środki zapachowe, odstraszające zwierzynę. Również przy maszynach rolniczych należałoby instalować urządzenia wypłaszające zwierzęta.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełJerzySzukała">Coraz więcej szkód wyrządzają gospodarce łowieckiej psy.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełJerzySzukała">Nie wszystkie gromadzkie rady narodowe właściwie wykorzystują środki z opłat łowieckich. Zdarza się, że zamiast przeznaczać je na gospodarkę łowiecką, wykorzystują na inne cele.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMieczysławStachura">Rzeczoznawcy z powiatu Strzelce Opolskie stwierdzają, że w tamtejszych lasach zwierzyna łowna przekracza 5-krotnie pojemność łowisk. W niektórych wsiach wyrządza ona szkody w uprawach idące w setki tysięcy złotych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMieczysławStachura">W gromadzie Kadłub tego powiatu odszkodowania roczne wypłacane przez leśnictwo przekraczają 200 tys. zł. Równocześnie rolnicy nie mogą uzyskać materiałów na grodzenie lasów, które gotowi są wykonać w czynie społecznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonOlszewski">W woj. olsztyńskim w większości nadleśnictw nadmierny jest stan zwierzyny. Grodzenie lasów pociąga za sobą olbrzymie koszty, nakłady te jednak są niezbędne, jeśli chce się utrzymać w lasach wysoki stan zwierzyny łownej. Zwierzyna ta z drugiej strony wyrządza duże szkody w drzewostanie. Leśnicy obliczają straty roczne w samym tylko województwie olsztyńskim na ponad 50 mln zł. Niezbędne jest zachowanie właściwych proporcji między stanem zwierzyny i pojemnością łowisk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaKowal">Niedostateczne są środki przeznaczone na karmienie zwierzyny leśnej, na grodzenie, na opłacanie strażników; myśliwi nie wykonują planu odstrzałów, co tłumaczy się wysokimi opłatami i niskimi cenami za upolowaną zwierzynę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefZuj">Należałoby dążyć do zrzeszenia większej ilości pracowników lasów państwowych w kołach łowieckich. Przynależność do Związku Łowieckiego pobudziłaby większe zainteresowanie zwierzyną leśną i szkodami wyrządzanymi przez nią na polach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełCzesławSadowski">Skargi rolników na tryb i zasady wypłacania odszkodowań odnoszą się przede wszystkim do niesłusznego wypłacania odszkodowań tylko przy szkodach przekraczających 10 proc. powierzchni uprawnej; krytykowany jest również system szacunku szkód i przewlekłość procedury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełCzesławCeberek">Rolnik z reguły jest przyjacielem wszelkiej zwierzyny. Chodzi jednak o to, aby nie czyniła ona szkód ani w lasach, ani na polach. Przyczyną wychodzenia zwierzyny z lasu jest brak karmy. Zwierzyna poszukująca pożywienia niszczy przede wszystkim młode lasy. W województwie olsztyńskim jest 12 tys. ha wtórnych hal powstałych na skutek zniszczenia młodych sadzonek przez zwierzęta leśne. Grodzenie lasów jest bardzo kosztowne. Gdyby ogrodzić wszystkie lasy w woj. olsztyńskim trzeba by wybudować płoty długości równej granicom całej Polski. Rozwiązanie konfliktu między potrzebami lasów, a hodowlą zwierzyny łownej można osiągnąć tylko przez utrzymanie właściwych proporcji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJózefMacichowski">3-krotnie już podejmowała Komisja badanie stanu realizacji ustawy łowieckiej. Na tej podstawie stwierdzić można, iż ustawa odpowiada w pełni potrzebom, że nie ma potrzeby jej nowelizacji. Krytyka dotyczy zarządzeń wykonawczych do ustawy jak i działalności wykonawców tych zarządzeń. Resort leśnictwa powinien bezzwłocznie podjąć odpowiednie kroki dla uregulowania zakwestionowanych problemów. Wydaje się, że nie można utrzymać sytuacji, w której resort za nierozwiązanie pewnych zagadnień wini rady narodowe, a terenowe organy władzy czekają na decyzje władz centralnych w sprawach, które całkowicie leżą w kompetencji rad.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJózefMacichowski">Nie wszystkie generalne zasady ustawy są w pełni przestrzegane. I tak np. z ducha ustawy wynikała zasada demokratyzacji gospodarki łowieckiej. Tymczasem w praktyce struktura socjalna kół łowieckich przedstawia wiele do życzenia, zbyt mały jest w kołach udział chłopów. Łowiectwo coraz bardziej staje się sportem elitarnym, nie mającym warunków do szerokiego rozwoju z uwagi na wysokie koszty, jakie pociąga uprawianie myślistwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełJózefMacichowski">Jednym z najważniejszych warunków prawidłowego rozwoju gospodarki łowieckiej jest dbałość o zachowanie równowagi biologicznej w zwierzostanie. W tej dziedzinie zrobiono jednak dotychczas za mało.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełJózefMacichowski">Wydaje się, że nie jest słuszne traktowanie gospodarki łowieckiej jako źródła dochodu.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełJózefMacichowski">Od myśliwych - hodowców w decydującym stopniu zależy prawidłowość rozwoju gospodarki łowieckiej. Trzeba więc im zabezpieczyć warunki działania, zapewnić opłacalność myślistwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełJózefMacichowski">W praktyce spotykamy się nawet z usankcjonowanym łamaniem przepisów ustawy. I tak np. przy rozpatrywaniu projektów tej ustawy prowadzono obowiązek legitymowania w punktach skupu legalności pochodzenia skór ubitych zwierząt. Miało to na celu zapobieganie kłusownictwu. W krótkim czasie jednak wprowadzona została zasada skupowania tych skór nie na sztuki, lecz na kilogramy, co w praktyce uniemożliwia przeprowadzanie takiej kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełJózefMacichowski">W większym stopniu należy kłaść nacisk na przestrzeganie przez wszystkich zrzeszonych w Polskim Związku Łowieckim zasad etyki łowieckiej.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełJózefMacichowski">Naczelnik Wydziału w Ministerstwie Rolnictwa - W. Karpiński: Ustawa nałożyła na resort rolnictwa obowiązek prowadzenia ośrodków zwierzyny drobnej. Doświadczenia zdobyte w tych ośrodkach wykazują konieczność powoływania przy każdym łowisku gospodarza - strażnika łowiska. Niestety brak środków uniemożliwia wypełnianie tej zasady.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełJózefMacichowski">Każdy ośrodek hodowlany w resorcie rolnictwa dochodzi do wysokiego stanu pogłowia zwierzyny. Gospodarka w tych ośrodkach jest samowystarczalna.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełJózefMacichowski">W celu zabezpieczenia większych ilości środków na ochronę łowisk należałoby egzekwować w pełni środki od wszystkich instytucji zajmujących się pośrednio lub bezpośrednio łowiectwem.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełJózefMacichowski">Kierownik Wydziału Rolnictwa i Leśnictwa Prezydium w Stargardzie - poseł Anna Soroko: Na podstawie doświadczeń z terenu powiatu Stargard należy stwierdzić, że główną przyczyną niewykonywania planu odstrzału zwierzyny są zbyt wysokie odpłatności za odstrzał, sięgające ponad 50 proc. wartości zwierzyny.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełJózefMacichowski">Koła łowieckie wpłacają do gromadzkich rad narodowych tenutę dzierżawną za łowiska. Nie wszystkie rady gromadzkie właściwie zużytkowują te środki. Należałoby się zastanowić nad celowością przekazywania tych sum do powiatowych rad narodowych, które, gromadząc, większe środki, mogłyby w sposób bardziej efektywne je zużytkować, np. na rozwijanie hodowli bażantów, na premiowanie społecznych opiekunów łowisk czy też na tworzenie funduszu nagród dla najaktywniejszych szkolnych kół ochrony zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełJózefMacichowski">Niesłuszna chyba jest zasada niewypłacania odszkodowań za zniszczone przez zwierzynę deputaty pracowników leśnych. Mimo iż PGR-om odszkodowań się nie wypłaca, wskazane byłoby jednak szacowanie szkód spowodowanych przez zwierzęta łowne, gdyż zbyt często zdarzają się wypadki, iż nieudolny kierownik gospodarstwa straty wpisuje na karb szkód leśnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełStanisławWójtowicz">W myśl obowiązujących zasad prawo do odstrzału kozłów mają tylko specjalnie przeszkoleni myśliwi, tzw. selekcjonerzy. W rezultacie od lat obserwuje się znacznie większy odstrzał saren niż kozłów, co na niektórych terenach powoduje zachwianie równowagi biologicznej tego gatunku zwierząt.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełLucynaAdamowicz">Na spotkaniach z leśnikami słyszy się szereg uwag krytycznych dotyczących obowiązujących w gospodarce łowieckiej przepisów. Uwagi te dotyczą m.in. uznania niektórych gatunków zwierząt za zwierzynę łowną.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełLucynaAdamowicz">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Generalny Inspektor do spraw Łowiectwa - Zygmunt Berling.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełLucynaAdamowicz">Przewodniczący Komisji - poseł Bronisław Drzewiecki (ZSL): W czasie omawiania problemów łowiectwa i realizacji ustawy o hodowli, ochronie zwierząt i prawie łowieckim Komisja wskazała wiele wymagających rozwiązania spraw. Jesteśmy przekonani, iż resort zanalizuje wszystkie zgłoszone w czasie dyskusji wnioski i postulaty oraz podejmie kroki zmierzające do usunięcia występujących niedomagań. Przede wszystkim dążyć należy do ujednolicenia stanowisk resortu leśnictwa i Polskiego Związku Łowieckiego.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełLucynaAdamowicz">Udział chłopów i robotników w Polskim Związku Łowieckim jest znikomy, mimo że w statystykach PZŁ sprawa nie przedstawia się tak źle. Niezbędne jest stworzenie warunków zachęcających chłopów do organizowania się w kołach łowieckich.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełLucynaAdamowicz">Podejmuje się szereg środków mających zabezpieczyć lasy przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzynę, ale w zbyt małym stopniu rozwijana jest w lasach właściwa gospodarka pozwalająca na zabezpieczenie pokarmu dla zwierząt na specjalnych poletkach. Uwidacznia się to bardzo wyraźnie na przykładzie woj. olsztyńskiego.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełLucynaAdamowicz">Komisja zleciła powołanej na poprzednim posiedzeniu podkomisji opracowanie projektu dezyderatów w sprawie gospodarki łowieckiej.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełLucynaAdamowicz">ŁOWIECTWO, ODSZKODOWANIA ŁOWIECKIE, KONTROLA WYKONYWANIA USTAWY O HODOWLI, OCHRONIE ZWIERZĄT i PRAWIE ŁOWIECKIM Informacja złożona przez generalnego inspektora do spraw łowiectwa przy Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Zygmunta Berlinga na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 25 maja 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełLucynaAdamowicz">Ustawa o prawie łowieckim zobowiązuje państwo do wypłaty odszkodowań za szkody wyrządzone w plonach rolnych przez dziki, jelenie, daniele. Zarządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 26. I.1960 r. określa zasady, tryb ustalania oraz wypłaty odszkodowań. W roku 1958 wypłacono odszkodowań na sumę 96,5 mln zł, w roku 1960–61,7 mln zł, w roku 1965–45,9 mln zł. Duże trudności nastręcza przepis zarządzenia Prezesa Rady Ministrów o niewypłacaniu odszkodowań w wypadku, gdy szkody wynoszą poniżej 10 proc. wartości uprawy. Przepis ten wywołuje liczne skargi rolników.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PosełLucynaAdamowicz">W dniu 1 stycznia br. istniało w całym kraju 80 obwodów łowieckich ściśle hodowlanych, 80 obwodów łowieckich dewizowych i 120 szkoleniowo-badawczych. Ponadto w państwowych gospodarstwach rolnych znajdują się 63 obwody hodowli zwierzyny drobnej, a Polski Związek Łowiecki dysponuje 38 obwodami.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PosełLucynaAdamowicz">Ochrona łowisk jest na ogół niedostateczna. Największe zło wynika z faktu, że koła łowieckie nie przestrzegają obowiązków utrzymywania co najmniej jednego pełnopłatnego strażnika. Znaczna większość kół, nie mając środków na utrzymanie strażników, angażuje ich spośród swych członków zamieszkałych na terenach dzierżawionych. Strażnicy ci nie mają czasu na wywiązywanie się z obowiązków. Niedostateczne są także nakłady na gospodarkę łowiecką.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PosełLucynaAdamowicz">Zgodnie z zasadami decentralizacji, gospodarką łowiecką powinny zajmować się powiatowe rady narodowe. Jednak brak odpowiednich etatów w wydziałach rolnictwa i leśnictwa oraz często niedostateczne kwalifikacje zazwyczaj jedynego pracownika w tych wydziałach, zajmującego się sprawami leśnictwa, powoduje, że rady narodowe nie czynią zadość wymaganiom ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PosełLucynaAdamowicz">Powiatowe rady łowieckie i komisje łowieckie nie przejawiają większej aktywności. Nie Ma też zainteresowania sprawami łowieckimi w gromadzkich radach narodowych. Wpływy z gospodarki łowieckiej są rzadko przeznaczane na cele związane z hodowlą i ochroną zwierzyny. Pod wpływem różnych sugestii zrzekano się często tych wpływów na rzecz prezydiów PRN z przeznaczeniem na hodowlę bażantów. Stwierdza się, że wiele prezydiów GRN nie zna dzierżawców obwodów łowieckich.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PosełLucynaAdamowicz">Deficyt lasów państwowych wyroku 1964/65 w zakresie gospodarki łowieckiej wynosił 30 mln zł. Nierzadko planowano za małe zadania rzeczowe w hodowli zwierzyny, a wykonawstwo tych zadań było zbyt drogie. Nierzadko występują zaniedbania w dożywianiu zwierzyny.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PosełLucynaAdamowicz">Dla zmniejszenia szkód wyrządzanych przez zwierzynę zarówno w lasach jak i na polach przeprowadzono redukcję zwierzyny w niektórych obwodach - nie wszędzie jednak wykonywany jest plan odstrzału zwierzyny. Przyczyną niewykonania zadań są błędy w inwentaryzacji, dość dowolna interpretacja wskaźników pojemności łowisk, jak również nadmierna penetracja terenów leśnych przez miejscową ludność i turystów.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PosełLucynaAdamowicz">Na skutek braku aktywności powiatowych władz administracyjnych, rad i kół łowieckich oraz gromadzkich rad narodowych, zwierzyna łowna niszczona jest przez szkodniki. Prawdziwą plagą są psy włóczące się po polach. Według szacunku psy, koty i inne drapieżniki wyrządzają szkody w gospodarce łowieckiej, oceniane na minimum 25 mln zł rocznie. Związek łowiecki likwiduje rocznie ok. 50 tys. bezpańskich psów, przybywa ich jednak co roku daleko więcej.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PosełLucynaAdamowicz">Drugą plagą łowiectwa jest kłusownictwo. Nie ma polowania, na którym nie natrafiono by na ślady niszczenia zwierzyny chwytanej na wnyki. Dzieci szkolne, w ramach akcji „Każde dziecko przyjacielem zwierząt”, zdejmują setki tysięcy wnyków.</u>
+          <u xml:id="u-11.16" who="#PosełLucynaAdamowicz">Szybkie tempo chemizacji i mechanizacji rolnictwa również przynosi szkody w gospodarce łowieckiej. Prace nad rozwiązaniem tego problemu prowadzi Komisja Ochrony Zwierząt łownych.</u>
+          <u xml:id="u-11.17" who="#PosełLucynaAdamowicz">Zwierzyna łowna stanowi coraz większą pozycję w naszym handlu zagranicznym. Do roku 1961 eksportowano jedynie żywe zające. Asortyment ten został rozszerzony przez wprowadzenie do eksportu bażantów, kuropatw, saren i jeleni. Wartość eksportu zwierzyny żywej wynosiła w roku 1959–210 tys. zł dew., a w ubiegłym roku przekroczyła 4 268 tys. zł dewizowych. Eksport zwierzyny bitej obejmuje wszystkie podstawowe gatunki zwierząt łownych i również wykazuje poważne tendencje wzrostu. W roku 1959 sprzedano za granicą zwierzynę bitą wartości 1 512 tys. zł dew., w roku 1965 — 7 685 tys. zł dew.</u>
+          <u xml:id="u-11.18" who="#PosełLucynaAdamowicz">W celu osiągnięcia większych dochodów z łowiectwa organizowane są polowania dla myśliwych zagranicznych. Należałoby zwiększyć ilość łowisk dewizowych, potrzebne są jednak na to odpowiednie nakłady.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00011-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00011-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f498585
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00011-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00011-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 11/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 11/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:11</note>
+        <note type="sessionNo">11</note>
+        <date>1966-05-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLucynaAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lucyna Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00011-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00011-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ecc9375
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00011-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,86 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dnia 26 maja 1966 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła problem zagospodarowania lasów państwowego gospodarstwa leśnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z Ministrem - Romanem Gesingiem, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Rolnictwa, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki oraz kierownik Zakładu w Instytucie Badań Leśnictwa - G. Trampler.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerny materiał Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, omawiający problem zagospodarowania lasów w państwowym gospodarstwie leśnym. Uzupełniającą informację złożył Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełLucynaAdamowicz">Na pytania posłów: Jerzego Szukały (PZPR), Walentego Kubicy (PZPR), Eugenii Kowal (PZPR), Władysława Matysa (PZPR), Józefa Macichowskiego (PZPR), Lucyny Adamowicz (bezp.) i Bronisława Drzewieckiego (ZSL) odpowiedzi udzielili: Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing oraz dyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Edmund Nowicki.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełLucynaAdamowicz">Pytania dotyczyły: stanu sanitarnego lasów i programu działania w tej dziedzinie, wielkości środków na gospodarkę leśną i na inwestycje w leśnictwie, terminów opracowania nowych instrukcji dotyczących urządzania lasów, ochrony i pielęgnacji, realizacji melioracji leśnych, budowy i konserwacji dróg w lasach, planów przebudowy drzewostanów w okręgach przemysłowych, zagospodarowania terenów pogórniczych, odszkodowań oraz stanu pogłowia zwierzyny łownej.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełLucynaAdamowicz">Wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki: Przeprowadzane przez NIK od szeregu lat kontrole zalesień i odnowień, prac pielęgnacyjnych oraz pozyskania drewna wskazują, że w zasadzie polityka resortu jest w tej dziedzinie słuszna.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełLucynaAdamowicz">Więcej uwagi należy przywiązywać do poprawy udatności nowych zalesień oraz pielęgnowania młodników.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełLucynaAdamowicz">Wyniki uprawy drzew szybko rosnących nie zawsze są jeszcze zadowalające, a problem ten ma kapitalne znaczenie dla podniesienia produkcyjności naszych lasów. Należałoby bardziej dokładnie sprecyzować zasady ustalania etatu rębnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełLucynaAdamowicz">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEugeniaKowal">W czasie wizytacji lasów na terenie woj. zielonogórskiego, podkomisja stwierdziła, że nakłady na inwestycje leśne dla tego rejonu są zaniżone. Duże niedociągnięcia występują w zakresie melioracji terenów leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełEugeniaKowal">Pokaźna ilość lasów jest źle pielęgnowana, ma przestarzały drzewostan niewyrębywany wskutek nienadążania nadleśnictwa z zagospodarowaniem terenów po wyrębie.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełEugeniaKowal">Podkomisja wizytowała również zakład przetwórstwa runa leśnego w Skwierzynie, którego produkcja w znacznej części przeznaczona jest na eksport. Rozwój tego zakładu ma duże znaczenie z punktu widzenia zatrudnienia rezerw siły roboczej na tym terenie, zwłaszcza kobiet. Zakłady pracują sezonowo, a zdejmowanie runa leśnego odbywa się niesystematycznie, nie zawsze w pełni wykorzystana jest moc produkcyjna zakładu. Poza zakładem w Skwierzynie skupem runa leśnego zajmuje się szereg innych instytucji, a nawet prywatni producenci.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełEugeniaKowal">Wydaje się, że zakupywanie runa leśnego na tym terenie powinno być scentralizowane w resorcie leśnictwa. Zakład w Kwierzynie odczuwa również niedobory środków inwestycyjnych, zwłaszcza na rozbudowę magazynów i chłodni.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełEugeniaKowal">Konieczne jest zwiększenie zbioru nasion z drzew. Eksport tych nasion mógłby być daleko większy, gdyby prace przy zbiorze nasion można było zmechanizować. Konieczne jest zwiększenie wyposażenia w odpowiedni sprzęt.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławCeberek">Z danych resortu wynika, że nasze drzewostany są drzewostanami młodymi, jak również zapasy drewna pochodzą z drzew stosunkowo młodych. Nie jest to sytuacja korzystna. Wydaje się, że w obecnych warunkach nie ma możliwości szybkiego zwiększania pozyskania drewna. Ustalany na następne lata pięciolatki etat rębny jest chyba za wysoki. Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że drzewostany sąsiednich państw europejskich są również drzewostanami młodymi, to zapotrzebowanie na stare drzewa w najbliższych latach będzie wzrastać. W tych warunkach przetrzymywanie drewna w lesie dałoby w przyszłości duże dochody. Należałoby zatem więcej uwagi przywiązywać do rozwijania pielęgnacji lasów starych i pod tym względem dokonać rewizji planów urządzeniowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławCeberek">W wykonywaniu poszczególnych planów urządzeń, pielęgnacji i zalesień obserwuje się dużą niesystematyczność.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełStanisławCeberek">W większych zarządach lasów państwowych należałoby powołać stanowisko zastępcy dyrektora DS. ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełStanisławCeberek">Poruszano już problem dużych strat w lasach spowodowanych wyziewami z zakładów przemysłowych. Odszkodowania uzyskane z tego tytułu przez resort nie zawsze przeznaczane są na cele odnowień i zadrzewień. Takie postępowanie wydaje się niesłuszne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefZuj">Przydziały sprzętu, a zwłaszcza ciągników, dla resortu rolnictwa są w ostatnich latach dość znaczne. Ciągniki te nie są jednak w pełni wykorzystane dla potrzeb rolnictwa i należałoby umożliwić wykorzystanie ich dla prac leśnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefMacichowski">Stan sanitarny naszych lasów pozostawia jeszcze wiele do życzenia. Wprawdzie przyczyny tego stanu rzeczy tkwią jeszcze w okresie przedwojennym i okupacyjnym, jednak i obecnie nie zawsze cięcia pielęgnacyjne, przy dużym wzroście pozyskania drewna, były właściwie i na czas dokonywane.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefMacichowski">Konieczne jest zwiększenie ilości placówek doświadczalnych i naukowych, które będą prowadziły badania w zakresie rozszerzenia środków ochrony roślin i poprawienia stanu sanitarnego lasów.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefMacichowski">Rozważenia wymaga sprawa zwiększenia drzewostanów świerkowych, które stanowią dobry surowiec dla produkcji celulozy.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJózefMacichowski">Większej troski wymagają lasy górskie; w chwili obecnej wiele drzewostanów na tych terenach, wskutek opóźniania prac pielęgnacyjnych, uległo zniszczeniu.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJózefMacichowski">Problem urządzenia lasów powinien być jednym z pierwszoplanowych w resorcie. Więcej uwagi należy przywiązywać do faktu, aby plany cięć organizowane były według etatu rębnego, a nie według potrzeb użytkowania. Ujemne skutki naruszania ładu czasowego w wyrębie dały się nam już dotkliwie odczuć.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełJózefMacichowski">W resorcie leśnictwa powinna być powołana specjalna komórka zajmująca się problemami urządzenia lasów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Placówki naukowe leśnictwa mają poważne osiągnięcia i dobrze wywiązują się ze swych zadań. Należałoby jednak przemyśleć celowość organizowania stacji praktyczno-doświadczalnych, szczególnie na terenach leśnych ulegających procesowi degradacji. Stacje te odegrać mogłyby istotną rolę w prowadzeniu badań na miejscu, w stałym czuwaniu nad sytuacją w lesie. Komisja poparłaby inicjatywę tworzenia takich placówek.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Poziom naszej gospodarki leśnej oceniany jest w świecie wysoko; w jednej jednak dziedzinie pozostajemy w tyle za wielu państwami. Tą dziedziną jest zasilanie lasów nawozami sztucznymi. Gospodarstwo leśne nie miało dotąd możliwości uzyskiwania tych nawozów.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła i przyjęła odpowiedzi na dezyderaty dotyczące rozwoju przemysłu meblarskiego. Problem ten rozpatrywany był przez Komisję w dniu 3 marca br., dezyderaty uchwalone zostały na posiedzeniu w dniu 30 marca br. (patrz BPS) 123/IV kad. i BPS/141/IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Jak wynika z odpowiedzi Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego na dezyderat w sprawie budowy centralnego magazynu eksportowego gotowych wyrobów w bieżącym planie 5-letnim, wobec kierowania przede wszystkim środków inwestycyjnych na rozbudowę potencjału produkcyjnego w przemyśle meblarskim, sfinansowanie budowy takiego magazynu przekracza w chwili obecnej możliwości resortu leśnictwa. Doceniając potrzebę tej inwestycji, resort zlecił Zjednoczeniu Przemysłu Meblarskiego opracowanie wstępnych założeń tej budowy. Po zakończeniu tych prac resort wystąpi z wnioskiem do Komisji Planowania o włączenie tej inwestycji do planu w najbliższych latach.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Minister Leśnictwa poinformował też, że w ciągu najbliższych lat nie zostanie jeszcze zlikwidowany niedobór opakowań tekturowych; poważniejszy wzrost produkcji tych materiałów nastąpi dopiero w latach 1970–1971 po uruchomieniu II maszyny papierniczej w Zakładach Celulozowo-Papierniczych w Świeciu.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Zjednoczenie Przemysłu Meblarskiego dysponuje obecnie 54 meblowozami, z których 30 zakupionych zostało w roku ubiegłym. Ilość ta zaspokaja na razie potrzeby Zjednoczenia Przemysłu Meblarskiego. Resort Leśnictwa prowadzi starania o import wysoko-tonażowych wozów dla potrzeb przemysłu meblarskiego w latach następnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Minister Leśnictwa, odpowiadając na dezyderat w sprawie tworzenia wspólnych z Komitetem Drobnej Wytwórczości baz remontowych w ośrodkach przemysłu meblarskiego, poinformował, iż opracowany został program zabezpieczenia potrzeb branży meblarskiej w zakresie wykonawstwa remontów maszyn i urządzeń. Budowę baz remontowych włączono do planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W tej samej sprawie odpowiedział również Przewodniczący Komitetu Drobnej Wytwórczości, informując Komisję o lokalizacji projektowanych baz i o porozumieniu zawartym między KDW a resortem leśnictwa dotyczącym wzajemnego świadczenia sobie usług w zakresie remontów i napraw.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Jak wynika z odpowiedzi Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, zostały zrealizowane względnie pozostają w trakcie realizacji dezyderaty Komisji dotyczące budowy fabryki okuć meblowych, łagodzenia deficytu powierzchni magazynowej, przekazania na rynek krajowy mebli produkowanych na eksport, a nie odebranych przez kontrahentów zagranicznych oraz inwestycji socjalno-bytowych w leśnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W kolejnym punkcie porządku dziennego poseł Lucyna Adamowicz (bezp.) zreferowała projekt dezyderatów w sprawie zadrzewienia kraju w okresie obchodów Tysiąclecia Państwa Polskiego. Problem ten był rozpatrywany przez Komisję na posiedzeniu w dniu 30 marca br. (patrz BPS) 141/IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">— pod adresem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego:</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">— uchwała Rady Ministrów w sprawie zadrzewienia kraju określiła rozmiar zadrzewień na 100 mln drzew i 600 mln krzewów; jak jednak wynika z badań istnieją możliwości rozszerzenia zadrzewień do ok. 500 mln sztuk drzew. Zważywszy doniosłość znaczenia zadrzewień dla zrównoważenia bilansu drzewnego oraz ich pośredni wpływ na urodzajność i bilans gospodarki wodnej w glebie - Komisja widzi konieczność ustawowego zabezpieczenia planowej gospodarki zadrzewień oraz ich ochrony.</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">— pod adresem Prezesa Rady Ministrów:</u>
+          <u xml:id="u-7.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">— Komisja stwierdziła niski stopień zadrzewiania ciągów wodnych, w związku z czym wnosi o rozważenie możliwości zwiększenia rozmiarów nasadzeń;</u>
+          <u xml:id="u-7.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">— dotychczasowy przebieg akcji zadrzewiania, opartej w poważnym stopniu o pracę społeczną, świadczy o pełnym docenianiu przez obywateli wagi tego zagadnienia. Realizacja wytyczonych zadań wymagać jednak będzie dalszego pobudzania inicjatywy, podnoszenia jakości nasadzeń oraz ich pielęgnacji i ochrony.</u>
+          <u xml:id="u-7.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Komisja widzi potrzebę wydzielenia środków finansowych na nagrody za osiągnięcia w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-7.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">— pod adresem Ministra Rolnictwa:</u>
+          <u xml:id="u-7.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">— poważna część zadań w dziedzinie zadrzewiania kraju przypada na państwowe gospodarstwa rolne, w których jednak tempo zadrzewień jest niedostateczne; Komisja uważa, że należy rozważyć możliwości zintensyfikowania akcji zadrzewień w PGR;</u>
+          <u xml:id="u-7.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">— Komisja uznaje za celowe uwzględnienie w planach rozwoju rolnictwa zagospodarowania niektórych terenów sadami, co ma istotne znaczenie dla zapobieżenia postępującemu procesowi stepowienia; dotyczy to szczególnie woj. łódzkiego, poznańskiego, bydgoskiego;</u>
+          <u xml:id="u-7.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">— w celu poprawy stanu pielęgnacji i ochrony terenów zadrzewionych należałoby - zdaniem Komisji - rozważyć możliwość włączenia agronomów gromadzkich do akcji zadrzewiania, przy jednoczesnym stworzeniu dla nich odpowiednich bodźców materialnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">— pod adresem Ministra Komunikacji:</u>
+          <u xml:id="u-7.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">— Komisja postuluje rozważenie możliwości zwiększenia rozmiaru nasadzeń drzew i krzewów wzdłuż torów kolejowych;</u>
+          <u xml:id="u-7.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">— konieczne jest włączenie do zakresu obowiązków dróżników prac z zakresu pielęgnacji i ochrony drzewek przydrożnych z równoczesnym zabezpieczeniem bodźców materialnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">ZAGOSPODAROWANIE LASÓW PAŃSTWOWEGO GOSPODARSTWA LEŚNEGO</u>
+          <u xml:id="u-7.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Informacja Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Romana Gesinga złożona na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 26 maja 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Podstawowe zadanie leśnictwa to zapewnienie produkcyjności lasów dla zabezpieczenia rosnących potrzeb gospodarki narodowej na drewno. Zadanie to realizowane jest na drodze intensyfikacji gospodarki leśnej, mającej na celu wzmożenie przyrostu masy drzewnej. Pod pojęciem intensyfikacji kryje się zespół czynników biologicznych, techniczno-organizacyjnych i ekonomicznych, których właściwe uwzględnianie jest przedmiotem badań i praktycznego działania administracji leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-7.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W polskich lasach, z uwagi na różnorodność warunków środowiskowych, intensyfikacja gospodarki leśnej musi, być dostosowywana do specyfiki każdego kompleksu leśnego. Stąd też trudno ustalić jednolite, obowiązujące w całym kraju wskazania dla administracji leśnej; trzeba przygotować pracowników leśnictwa do rozumienia różnorodnych potrzeb środowiskowych i podejmowania najodpowiedniejszej w danych warunkach działalności.</u>
+          <u xml:id="u-7.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Jednym z głównych obowiązków nałożonych na administrację leśną są zabiegi hodowlane i ochronne w uprawach młodnika i młodych drzewostanach. W tej dziedzinie leśnictwo nasze osiągnęło wielki postęp.</u>
+          <u xml:id="u-7.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Obecnie resort leśnictwa jest w trakcie opracowywania planu zagospodarowania powierzchni leśnej o zdegradowanym siedlisku. Jest to w naszych warunkach bardzo trudny do rozwiązania problem, gdyż drzewostanów takich mamy kilkaset tysięcy ha. Przygotowania prowadzone są zarówno w zakresie badań naukowych, jak i zabezpieczenia środków materiałowych i finansowych. Resort dąży do zrealizowania tego programu w przyszłym 5-leciu.</u>
+          <u xml:id="u-7.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Problem rekultywacji gruntów leśnych dotyczy nie tylko resortu leśnictwa; rzutuje on również na gospodarkę rolną, wodną itp. Dla rozwiązania tego problemu nieodzowne jest więc współdziałanie innych resortów; przygotowana jest uchwała Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów, dotycząca zadań w dziedzinie rekultywacji gruntów i wynikających stąd obowiązków rożnych resortów, Środki inwestycyjne na leśnictwo rosną z roku na rok. Aby jednak zostały one w pełni i właściwie wykorzystane, niezbędna jest rozbudowa w resorcie własnej bazy wykonawczej. Charakter inwestycji w leśnictwie w praktyce uniemożliwia ich realizację przez przedsiębiorstwa podległe innym resortem. Resort leśnictwa dąży obecnie do rozwijania, umacniania i uzbrajania w zaplecze techniczne własnych przedsiębiorstw budowlano-remontowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.32" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Podniesienie produktywności lasów jest ściśle związane z stosowaniem postępowych metod hodowlanych, a więc m.in. stosowaniem w szerokim zakresie zabiegów melioracyjnych. Melioracje leśne muszą być jednak prowadzone we współdziałaniu z rolnictwem. Mimo innego charakteru tych melioracji, kompleksowość poczynań w tej dziedzinie jest niezbędna, chodzi bowiem o to, by wody leśne nie przynosiły szkody rolnikom. Ostatnio zawarte zostało porozumienie między ministrami leśnictwa i rolnictwa, w myśl którego rolnictwo podjęło się wykonywania melioracji podstawowych w lasach i na polach, a meliorację szczegółowe w lasach pozostawiono leśnictwu. W tych województwach, w których istnieje współdziałanie między rolnictwem i leśnictwem realizacja melioracji przebiega zadowalająco.</u>
+          <u xml:id="u-7.33" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Jednym z bardzo istotnych zadań administracji leśnej jest stała i konsekwentna dbałość o stan sanitarny lasów. W tej dziedzinie sytuacja w naszych lasach jest wyjątkowo niepokojąca z uwagi na wielkie, nieodwracalne szkody wyrządzone lasom w okresach wojen. Służba leśna trwać musi w ustawicznym pogotowiu i aktywnie przeciwdziałać wszelkim przejawom zagrażającym utrzymaniu osiągniętego minimum sanitarnego. Szczególna uwaga zwrócona jest na ochronę lasów przed szkodnikami; w tej dziedzinie nasze placówki naukowe oraz służba leśna mają cenne osiągnięcia. Na walkę ze szkodnikami - środki i sprzęt są dostateczne.</u>
+          <u xml:id="u-7.34" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W bieżącym planie 5-letnim resort leśnictwa dąży do rozwiązania w pełni problemu zagospodarowania halizn, gruntów niezalesionych, różnego typu nieużytków w lasach. W tym zakresie mamy już znaczne osiągnięcia, tym niemniej powierzchnie, które pozostały do zagospodarowania, są bardzo znaczne i wymagają poważnych środków.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00012-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00012-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..105ae12
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00012-01/header.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00012-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 12/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 12/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:12</note>
+        <note type="sessionNo">12</note>
+        <date>1966-06-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00012-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00012-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..30ee89a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00012-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,81 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 28 czerwca 1966 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL) rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- wykonanie planu i budżetu Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w 1965 r., - realizację zadań z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz warunki socjalno-bytowe pracowników resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzami stanu - Tadeuszem Molendą i Walentym Bartoszewiczem, główny inspektor BHP w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Eugeniusz Filipowicz, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Komitetu Pracy i Płacy oraz sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Stanisław Leśniak.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o wykonaniu planu i budżetu na rok 1965 przez Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego oraz informację o realizacji zadań z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy i o warunkach socjalno-bytowych pracowników leśnictwa złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Uwagi Zespołu Rolnictwa i Leśnictwa NIK przedstawił wicedyrektor Zespołu Henryk Wronecki.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W roku 1965 w Państwowym Gospodarstwie Leśnym zrealizowano wszystkie ważniejsze zadania planowe. Uzyskano dalszy postęp we wprowadzeniu nowej techniki, poważnie wzrosła mechanizacja wywozu i załadunku drewna. Pozytywne rezultaty osiągnięto również przy wdrażaniu postępowej technologii w przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Mimo sprawniejszego niż w latach ubiegłych wykonania planu, wystąpiło jeszcze szereg niedociągnięć: słabe wykonanie planu melioracji agrotechnicznych i wodnych, opóźnienia w likwidacji zaległych zrębów i halizn. Udatność upraw była lepsza niż w 1964 r. Nie osiągnięto zaplanowanego postępu w zakładaniu plantacji topolowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Plan dostaw drewna na potrzeby rynku wykonany został, zastrzeżenia budzą jednak terminy dostaw drewna tartacznego i iglastego.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Stwierdzono przypadki nieracjonalnego wykorzystania nakładów inwestycyjnych oraz nakładów na remonty kapitalne i bieżące. Nieterminowe wykonanie niezbędnych zabiegów konserwacyjnych spowodowało pogorszenie stanu technicznego osad leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Produkcja globalna przemysłu drzewnego wykonana została w roku 1965 w 101,7 proc., nie uzyskano jednak założonego w planie przyrostu podstawowych wyrobów przemysłu drzewnego: plan produkcji płyt pilśniowych wykonano w 95,8 proc., płyt wiórowych - w 95,8 proc., nie wykonano również w pełni planu produkcji celulozy i tektury.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Jedną z przyczyn niepełnego wykonania planu produkcji celulozy było nieoddanie do eksploatacji przewidzianych w terminach nowych celulozowni w Ostrołęce i Włocławku.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Produkcja mebli poważnie wzrosła w stosunku do 1964 r., nie uzyskano jednak wyraźniejszej poprawy ich jakości; ilość zgłoszonych reklamacji wzrosła.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Analiza działalności resortu i wyniki kontroli przeprowadzonych przez NIK wskazują na duże jeszcze możliwości zwiększenia produkcji w gospodarstwie leśnym i w przemyśle drzewnym. Poważny wysiłek pracowników leśnictwa przyczynia się do coraz lepszego wykorzystania tych możliwości i rezerw. Wysiłek ten należy kontynuować, zwiększyć też należy nadzór i kontrolę resortu.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełLeonOlszewski">Przy ogólnie pozytywnym stanie realizacji zadań planowych w 1965 r. przez resort leśnictwa i przemysłu drzewnego, uwagę zwracają i budzą niepokój niektóre zjawiska. Należy do nich m.in. przekroczenie planów wyrębu grubizny; dalsze utrzymywanie tak wysokiego wyrębu stwarza obawy, iż zasoby tej klasy drewna mogą ulec wyczerpaniu.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełLeonOlszewski">Negatywnym zjawiskiem jest też niepełne wykonanie zadań, przy cięciach pielęgnacyjnych. Wzrosły co prawda w omawianym okresie cięcia sanitarne w lasach, jednakże nie uzasadnia to niepełnej realizacji zabiegów pielęgnacyjnych. Głównej przyczyny należy szukać w małej atrakcyjności tego rodzaju pracy wykonywanej ręcznie, do której trudno znaleźć robotników.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełLeonOlszewski">Nie wykonane zostały również zadania w zakresie wywozu drewna z lasu. Wynikło to ze stosunkowo mniejszego udziału sprzężaju chłopskiego w wywozie drewna; wozacy stoją na stanowisku, iż nowy cennik nie jest dla nich korzystny. Ponieważ w gospodarce leśnej najlepiej kalkuluje się wywóz drewna przez chłopów indywidualnych, należałoby doprowadzić do urealnienia cenników za te usługi.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełLeonOlszewski">Niepokojącym zjawiskiem jest obniżanie się co roku wartości majątku trwałego w leśnictwie. Sytuacji tej nie poprawią kapitalne remonty, a plany inwestycyjne są stale ograniczane. W działalności inwestycyjnej resortu zastrzeżenia budzi również przedłużanie się czasokresu inwestycji oraz podrażanie kosztów budowy wielu zakładów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefMacichowski">W roku ubiegłym, mimo licznych postulatów Komisji, nie uzyskaliśmy ograniczenia wyrębu lasów do poziomu ustalonego etatu rębnego. Zjawisko to spowodowane było m.in. naciskiem handlu zagranicznego, który miał duże możliwości eksportu tarcicy, będącej tradycyjnym i korzystnym dewizowo artykułem eksportowym. Eksport tarcicy jest niezbędny m.in. dla wyrównania bilansu handlowego obrotów drewnem, chodzi jednak o utrzymanie go w racjonalnych wymiarach, odpowiadających możliwościom gospodarki leśnej, transportu, przepustowości portów itd. Główny nacisk powinien być położony na podnoszenie jakości eksportowanej tarcicy; pozwoliłoby to uzyskać większe wpływy dewizowe przy zmniejszonej masie towarowej. Dla zrównoważenia tego bilansu rozwijać też należy eksport mebli, płyt wiórowych i innych wyrobów z drewna.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJózefMacichowski">Obowiązek utrzymania właściwych proporcji między bazą surowcową leśnictwa i stanem jej eksploatacji powinien być usankcjonowany ustawowo. W większym stopniu należy też przestrzegać dyscypliny na zrębach.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJózefMacichowski">Papier i tektura są u nas artykułami deficytowymi. Nacisk na rozwój tych gałęzi przemysłu jest duży, jednakże w 1965 r. obserwujemy zjawisko osłabienia tempa rozwoju tego przemysłu, z wyjątkiem przemysłu papierniczego. Wpływ na to ma m.in. nieoddawanie w ustalonych terminach nowych obiektów. Niepokój budzi poważny wzrost kosztów wielu inwestycji. Należałoby zobowiązać resort do usprawnienia procesu inwestycyjnego i zaostrzenia nadzoru nad realizacją inwestycji. Niezbędne jest w tym celu organizacyjne, ilościowe i techniczne wzmocnienie służb nadzoru inwestycyjnego w resorcie.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJózefMacichowski">Komisja niejednokrotnie zwracała już uwagę na konieczność bardziej realnego planowania produkcji zakładów przemysłu drzewnego. Z jednej strony uwzględnia się bowiem w planie produkcję zakładów będących jeszcze w budowie, z drugiej obciąża się do ostatecznych granic zakłady eksploatowane, które, zwłaszcza w przemyśle celulozowo-papierniczym, pracują na granicy swych możliwości. W związku z tym stan techniczny tych zakładów ulega pogorszeniu, gdyż nie są przestrzegane terminy okresowych remontów. Najmniejsza awaria odbija się na wykonawstwie planów.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełJózefMacichowski">Niezbędne jest więc urealnienie planowania produkcji w przemyśle drzewnym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaKowal">Stan bezpieczeństwa i higieny pracy w gospodarstwie leśnym, jak i w przemyśle drzewnym ulega z roku na rok poprawie. Wymownym tego dowodem jest obniżający się wskaźnik częstotliwości wypadków. Osiągnięty stan nie może zadowalać, a w wielu dziedzinach budzi poważne zastrzeżenia. Są nawet zakłady, w których wypadkowość wzrasta. Dużą winę ponoszą tu zjednoczenia, które nie wykazują dostatecznej troski w tej dziedzinie i nie podejmują inicjatyw mających na celu działanie zapobiegawcze. Główne przyczyny niezadowalającego stanu bezpieczeństwa i higieny pracy to: niedostateczne popularyzowanie wśród załóg zagadnień bhp, nie dość rozwinięta akcja uświadamiająca i szkoleniowa, braki w organizacji pracy, brak nadzoru nad przestrzeganiem zasad bhp, nieodpowiedni stan techniczny wielu maszyn i urządzeń i niska niejednokrotnie ich jakość, niedostateczna ilość i jakość odzieży ochronnej i roboczej.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEugeniaKowal">Ogólne nakłady na BHP zostały wykorzystane z nadwyżką, jednakże nakłady na inwestycje z zakresu BHP tylko w około 80 proc. W wielu zakładach stan urządzeń sanitarno-higienicznych uległ poważnej poprawie, w dalszym ciągu jednak w większości zakładów ilość tych urządzeń jest niedostateczna. Szczególny niepokój budzi fakt, że w nowoprojektowanych zakładach nie uwzględnia się takich urządzeń. Prawdą jest, iż środki na ten cel są niewystarczające w stosunku do potrzeb, prawdą jest też, że występują trudności ze znalezieniem wykonawców i że jest brak materiałów; równocześnie jednak administracje wielu zakładów przejawiają obojętny stosunek do tych zagadnień.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełEugeniaKowal">Robotnicy, zwłaszcza leśni, uskarżają się na niską jakość odzieży ochronnej. Nie wytrzymuje ona przepisowych terminów, jest niewygodna, krępująca ruchy. Resort leśnictwa ma trudności z uzyskaniem materiałów odpowiednich do wytwarzania wysokiej jakości odzieży ochronnej. Starania ciągną się już przez dłuższy okres czasu i jak dotąd bez rezultatu.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełEugeniaKowal">Mimo znacznych osiągnięć w dziedzinie zabezpieczenia opieki lekarskiej pracownikom resortu, nadal sytuacja nie jest zadowalająca. Stosunkowo lepiej kształtuje się ta sprawa w przemyśle drzewnym, natomiast w gospodarstwie leśnym - z uwagi na specyficzne warunki pracy, rozrzucenie robotników po wielkim terenie - występują duże trudności organizacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełEugeniaKowal">Posłowie: Józef Zuj (PZPR), Stanisław Ceberek (ZSL), Walenty Kubica (PZPR), Bronisław Drzewiecki (ZSL) oraz sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Stanisław Leśniak poruszyli w dyskusji sprawy dotyczące: nadmiernej eksploatacji lasów, przekraczania etatów rębnych i związanego z tym naruszania zasobów leśnych, ujemnego oddziaływania na gospodarkę leśną rosnącego uprzemysłowienia kraju (zadymienie, zapylenie, obniżenie poziomu wody gruntowej), rozwoju poszczególnych branż przemysłu drzewnego i papierniczego, produkcji mebli, nieprawidłowości w procesie inwestycyjnym, spraw socjalno-bytowych, zwłaszcza akcji kolonijnych, wczasowych, organizacji żywienia zbiorowego, organizacji przemysłowej służby zdrowia w resorcie, rozwijania akcji profilaktycznej, szkolenia pracowników z zakresu BHP.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełEugeniaKowal">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda i wicedyrektor departamentu w tym Ministerstwie - Julian Kutyło.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełEugeniaKowal">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za 1965 rok przez resort leśnictwa i przemysłu drzewnego; do wielu spraw poruszanych w dyskusji Komisja powróci przy rozpatrywaniu projektu planu na 1967 rok oraz projektu planu 5-letniego. Wnioski zgłoszone przez posła Macichowskiego dotyczące: urealnienia planowania produkcji, wzrostu dyscypliny w gospodarce zrębowej, powiększenia dyscypliny inwestycyjnej ujęte zostaną w formie dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełEugeniaKowal">Informacje złożone przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusza Molendę na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 28 czerwca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełEugeniaKowal">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU MINISTERSTWA LEŚNICTWA I PRZEMYSŁU DRZEWNEGO W 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#PosełEugeniaKowal">W roku gospodarczym 1964/65 zadania Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w zakresie urządzenia lasów wykonane zostały w 101 proc.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#PosełEugeniaKowal">Zmiany w lokalizacji i układzie wyrębu drzewa powstałe wskutek złych warunków atmosferycznych wpłynęły na odmienne niż planowane pozyskanie asortymentów. Plan wyrębu grubizny przekroczono o 680 tys. m3.</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#PosełEugeniaKowal">Planowane zadania w zakresie wywozu drewna zrealizowano w 97 proc., głównie transportem własnym resortu.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#PosełEugeniaKowal">Plan szkółek leśnych wykonany został w 104,8 proc., a plan zalesień i odnowień sztucznych przekroczono o 2,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-5.13" who="#PosełEugeniaKowal">Zabiegami pielęgnacyjnymi objęto 535 tys. ha, wykonując plan w 103,9 proc.; pod względem jakościowym wykonanie tych prac nie stało jeszcze na właściwym poziomie. Głównym problemem jest właściwe wykonanie planu cięć pielęgnacyjnych; trudności wiążą się z brakiem na niektórych terenach odpowiedniej ilości pracowników. Dla poprawy sytuacji w tym zakresie planuje się zorganizowanie terenowej służby instruktorskiej, wzmocnienie nadzoru i kontroli ze strony okręgowych zarządów lasów oraz rozszerzenie szkolenia pracowników nadleśnictw i robotników leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-5.14" who="#PosełEugeniaKowal">W 1965 r. plan zalesień i odnowień sztucznych w lasach niepaństwowych wykonany został w 102,8 proc., a plan wyrębu - w 124,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-5.15" who="#PosełEugeniaKowal">W przemyśle drzewnym zadania w roku 1965 zostały przekroczone; zadecydowało o tym przede wszystkim zwiększenie produkcji tarcicy iglastej i liściastej oraz produkcji mebli. Wzrost produkcji mebli osiągnięto, mimo ograniczenia środków inwestycyjnych na budowę nowych zakładów. Główny wysiłek inwestycyjny w tym przemyśle skierowano na rekonstrukcję i modernizację przemysłu meblarskiego.</u>
+          <u xml:id="u-5.16" who="#PosełEugeniaKowal">Produkcja papieru i tektury nie osiągnęła w pełni poziomu przewidzianego w winionym planie 5-letnim. Nie wykonano również planowanych zadań w zakresie produkcji płyt pilśniowych i wiórowych oraz celulozy, głównie wskutek opóźnień w realizacji niektórych inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-5.17" who="#PosełEugeniaKowal">Znacznie przekroczono zadania eksportowe, które w latach 1961–1965 wzrosły prawie...</u>
+          <u xml:id="u-5.18" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-5.19" who="#PosełEugeniaKowal">... krotnie. Wartość eksportu, w roku 1965 przekroczyła założenia planowe o 3,8 proc. Najsilniej wzrósł eksport papierówki, maszyn i urządzeń, płyt pilśniowych i mebli. Prowadzone były w resorcie badania efektywności eksportu oraz prace nad poprawą wskaźników opłacalności eksportu. Osiągnięto założenia planowe w zakresie wzrostu wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-5.20" who="#PosełEugeniaKowal">Niedostateczna jeszcze jakość produkcji niektórych wyrobów przemysłu drzewnego wynika z niedomagań w zakresie zaopatrzenia materiałowego tego przemysłu, jak również z nieprzestrzegania planowanych reżimów technologicznych oraz...</u>
+          <u xml:id="u-5.21" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-5.22" who="#PosełEugeniaKowal">... służby kontroli technicznej. W końcu ubiegłego roku dała się zauważyć pewna poprawa na tym odcinku.</u>
+          <u xml:id="u-5.23" who="#PosełEugeniaKowal">Przemysł płytowy mimo nieosiągnięcia planowanego poziomu produkcji, wykazuje najwyższe tempo wzrostu, osiągając w 1965 r. w stosunku do 1964 r. wzrost produkcji w płytach pilśniowych o 23 proc., a w produkcji płyt wiórowych - o ponad 13 proc. W przemyśle płytowym nastąpił dalszy rozwój produkcji płyt uszlachetnionych (laminowanych i lakierowanych), zwiększono zużycie surowców zastępczych, przede wszystkim drobnicy.</u>
+          <u xml:id="u-5.24" who="#PosełEugeniaKowal">Istotne znaczenie dla rozwoju przemysłu drzewnego ma prawidłowy rozwój produkcji przemysłu maszynowego leśnictwa. Wielkość dostaw dla resortu w okresie ubiegłej 5-latki wykazuje stały wzrost zgodnie z założeniami planu. Niedostateczne jest jeszcze zaspokojenie potrzeb przemysłu drzewnego w wysokosprawne obrabiarki. Przypuszcza się, że realizacja programu usprawnień technicznych w tym przemyśle powinna poprawić sytuację na tym odcinku.</u>
+          <u xml:id="u-5.25" who="#PosełEugeniaKowal">Rozmiary produkcji zarówno państwowego gospodarstwa leśnego, jak i przemysłu drzewnego pozwoliły w zasadzie zabezpieczyć potrzeby gospodarki narodowej, mimo wysokich zadań...</u>
+          <u xml:id="u-5.26" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-5.27" who="#PosełEugeniaKowal">... i zwiększonych zadań w zakresie zabezpieczenia [nieczytelne]; trudności wystąpiły przy pokrywaniu potrzeb gospodarki narodowej na papier i tekturę.</u>
+          <u xml:id="u-5.28" who="#PosełEugeniaKowal">O REALIZACJI ZADAŃ Z ZAKRESU BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY ORAZ O WARUNKACH SOCJALNO-BYTOWYCH PRACOWNIKÓW RESORTU LEŚNICTWA I PRZEMYSŁU DRZEWNEGO.</u>
+          <u xml:id="u-5.29" who="#PosełEugeniaKowal">Nakłady na bezpieczeństwo i higienę pracy w resorcie leśnictwa i przemysłu drzewnego, miały w okresie minionej 5-latki tendencję wzrostową; wzrastały one o około 10 proc. rocznie, przy czym główny nacisk położono na poprawę stanu bhp w gospodarce leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-5.30" who="#PosełEugeniaKowal">Ogólnie w latach 1964–1965 wypadkowość w resorcie zmalała przy równoczesnym wzroście zatrudnienia. Jest to rezultatem wysiłku włożonego w poprawę warunków pracy oraz zaostrzenia wymogów w zakresie przestrzegania zasad bhp przy ostrym wyciąganiu konsekwencji w stosunku do winnych zaniedbań. W dalszym ciągu jednak utrzymuje się w resorcie stosunkowa duża wypadkowość. Wypadkom ulegają głównie pracownicy zatrudniani dorywczo, lekceważący przepisy bhp.</u>
+          <u xml:id="u-5.31" who="#PosełEugeniaKowal">W celu dalszego zmniejszenia wypadkowości resort dąży do podniesienia stopnia mechanizacji robót ciężkich i pracochłonnych, do instalowania mechanizmów służących zabezpieczeniu przed wypadkami.</u>
+          <u xml:id="u-5.32" who="#PosełEugeniaKowal">Osiągnięcia uzyskane w dziedzinie bhp nie zadawalają resortu, który dokłada starań zmierzających to dalszej poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
+          <u xml:id="u-5.33" who="#PosełEugeniaKowal">Realizując postulaty Komisji, dotyczące poprawy opieki zdrowotnej nad pracownikami leśnictwa i przemysłu drzewnego, ustalono w 1964 roku główne kierunki działania, które miały na celu m.in. rozszerzenie zakresu opieki lekarskiej, lepsze wyposażenie robotników w odzież ochronną, rozwijanie akcji dowozu robotników do miejsc pracy, wydawanie ciepłych posiłków w okresie zimy, zakup ambulansów ruchomych itp. Wprowadzanie w życie tych postanowień dało w efekcie poprawę warunków pracy, podniesienie zdrowotności. Ilość placówek międzyzakładowej służby zdrowia wzrosła w roku ubiegłym do 120, a ilość lekarzy do 236.</u>
+          <u xml:id="u-5.34" who="#PosełEugeniaKowal">Poprawie uległo zaopatrzenie robotników w odzież, obuwie i sprzęt ochronny. Wszystkie okręgowe zarządy lasów państwowych prowadzą już obecnie akcję dożywienia robotników. Planuje się objęcie tą akcją w przyszłym roku gospodarczym około 100 tys. robotników, wobec 39 tys. w br.</u>
+          <u xml:id="u-5.35" who="#PosełEugeniaKowal">W latach 1965–1970 realizowany będzie na szeroką skalę zakrojony program rozbudowy urządzeń socjalno-bytowych w leśnictwie i przemyśle drzewnym. Program ten przewiduje m.in. znaczny rozwój akcji kolonijnej, wczasowej, budowę stałych i ruchomych hoteli robotniczych, obiektów socjalnych, sportowych i kulturalnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00013-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00013-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..9a13bfe
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00013-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00013-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 13/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 13/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:13</note>
+        <note type="sessionNo">13</note>
+        <date>1966-09-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorZespołuKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówEdmundNowicki" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Edmund Nowicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełCzesławSadowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Sadowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMatys" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Matys</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00013-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00013-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1bc4c65
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00013-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,75 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 27 września 1966 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL) rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- założenia projektu uchwały o pięcioletnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej leśnictwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- problemy zasadniczego i średniego szkolnictwa leśnego i przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu Tadeuszem Molendą, wicedyrektor zespołu NIK Henryk Wronecki, dyrektor zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Edmund Nowicki oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdawcą projektu uchwały o planie 5-letnim w części dotyczącej leśnictwa był poseł Jerzy Szukała (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Projekt 5-letniego planu gospodarki leśnej zakłada m.in wzrost produkcji towarowej w Zjednoczeniu Produkcji Leśnej „Las” z 10,6 proc. w 1966 r., do 14,3 proc. ogólnej wartości produkcji resortu leśnictwa w roku 1970. Podejmuje się próbę pozyskania, zwłaszcza w latach 1968-1970, po 200 tys. m. sześć. drewna tartacznego cieńszego oraz zwiększenie pozyskania drobnicy dla produkcji płyt pilśniowych. Pozyskanie papierówki liściastej wzrośnie w okresie planu 5-letniego o 34,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Planuje się poważny wzrost wywozu drewna transportem własnym (ponad 8 proc.), poważny zakres prac w dziedzinie hodowli lasu, pielęgnacji i odnawiania lasów.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Na szczególne podkreślenie zasługuje założone w planie całkowite zalesienie nieużytków wynoszących według danych resortu około 91 tys. ha oraz halizn i płazowin obejmujących areał ponad 124 tys. ha.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Zgodnie z wyrażanymi niejednokrotnie przez Komisję poglądem, plan przewiduje ograniczenie eksportu drewna, przy równoczesnym poważnym wzroście eksportu mebli (50 proc.); przedmiotem stałej troski winna być opłacalność tego eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Według danych GUS z roku 1966, lesistość naszego kraju w latach 1946-1965 podniosła się o 5,2 proc. Optymalna lesistość, zgodnie z opiniami naukowców może osiągnąć 28 - 30 proc. powierzchni kraju, mamy więc nadal dużą powierzchnię umożliwiającą wzrost lesistości, a co za tym idzie wzrost produkcji leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Wzrost produktywności lasów wymaga zapewnienia odpowiednich środków inwestycyjnych, zabezpieczenia wykwalifikowanych kadr, stworzenia im odpowiednich warunków pracy, rozwijania bazy dla produkcji drzew szybko rosnących, zwłaszcza nad rzekami i innymi wodami, wykrywania i wykorzystania rezerw istniejących w gospodarce leśnej oraz dalszego rozwoju badań naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Nakłady inwestycyjne na leśnictwo w omawianym planie 5-letnim wzrosnąć mają w stosunku do nakładów w ubiegłej 5-latce o 10,5 proc., nie zaspokoją one mimo to wielu pilnych potrzeb. Należałoby zbadać możliwość zwiększenia nakładów inwestycyjnych na rozbudowę osad leśnych, meliorację lasów, rozbudowę dróg leśnych oraz zwiększenia środków na transport, telefonizację i elektryfikację osad leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Sprawą o zasadniczym znaczeniu dla trwałości użytkowania lasów jest ograniczenie pozyskania grubizny. Wytyczne IV Zjazdu PZPR ustalały stopniowe ograniczanie wyrębów do słusznego i planowanego etatu rocznego. W projekcie planu 5-letniego na lata 1966-1970 zakłada się wzrost wyrębu grubizny o prawie 3 proc. w stosunku do ubiegłej 5-latki, a w roku 1965 pozyskanie grubizny znacznie przekroczyło przeciętny roczny etat rębny. Fakt ten budzi tym większy niepokój, że ze zmniejszającym się eksportem tarcicy nie idzie w parze realizacja programu oszczędzania drewna grubego w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Duże znaczenie dla prawidłowego rozwoju gospodarki leśnej ma zapewnienie właściwych warunków pracy robotnikom leśnych, przede wszystkim wykonywującym takie roboty, jak hodowla, pozyskanie drewna, pielęgnacja lasów.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W związku z powyższym w toku rozpatrywania projektu planu 5-letniego należałoby rozważyć możliwość zwiększenia zaplanowanych nakładów inwestycyjnych na gospodarkę leśną, głównie na budowę osad leśnych, dróg, meliorację i rozwój szkolnictwa zawodowego; ograniczenie wyrębu grubizny; poprawę warunków pracy robotników zatrudnionych przy pozyskaniu, pielęgnacji i zabiegach hodowlanych oraz rozbudowę szkolnictwa zawodowego i zaspokojenie pełnych potrzeb w dziedzinie kształcenia wykwalifikowanych kadr leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefMacichowski">Przedstawione przez sprawozdawcę uwagi są bardzo słuszne i poruszają najistotniejsze zagadnienia leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJózefMacichowski">Przejście na wyrąb drzewostanów cieńszych świadczy o niezbyt prawidłowej gospodarce leśnej i niepokojącym przekraczaniu rocznych etatów rębnych grubizny w lasach. W tych warunkach podniesienie lesistości naszego kraju ma kapitalne znaczenie, a w tej dziedzinie istnieją jeszcze u nas poważne rezerwy. Resort leśnictwa i przemysłu drzewnego powinien tym problemom w okresie bieżącej 5-latki poświęcić szczególnie wiele uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJózefMacichowski">Nakłady inwestycyjne na leśnictwo w planie 5-letnim nie zaspokajają, niezbędnych potrzeb, przede wszystkim w zakresie rozbudowy osad leśnych, rozwoju dróg i transportu leśnego. Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że udział nakładów inwestycyjnych przeznaczonych na leśnictwo w ogólnej kwocie nakładów inwestycyjnych będzie w bieżącej pięciolatce o 0,3 proc. mniejszy aniżeli w ubiegłym 5-leciu. Należałoby rozważyć, czy nie ma możliwości zwiększenia tych nakładów.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJózefMacichowski">Istotnym problemem jest przedstawienie Sejmowi projektu ustawy o gospodarce leśnej. Komisja, zarówno w ubiegłej, jak i w obecnej kadencji, wielokrotnie podkreślała potrzebę uchwalenia takiej ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełLeonOlszewski">Założenia projektu planu 5-letniego przewidują wzrost zatrudnienia w leśnictwie o 3,9 proc., przy wzroście funduszu płac o 11,6 proc. Tak przyjęte wskaźniki zakładają wzrost przeciętnych płac w tym dziale gospodarki narodowej, co - z uwagi na sytuację kadrową, leśnictwa - jest korzystnym zjawiskiem. W dalszym ciągu jednak sytuacja w leśnictwie w dziedzinie warunków pracy będzie gorsza aniżeli w pokrewnych gałęziach gospodarki, np. w rolnictwie. Nie chodzi tylko o wysokość przeciętnych płac, lecz również o cały kompleks warunków socjalno-bytowych, które w leśnictwie kształtują się gorzej niż w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełLeonOlszewski">Pełne wywiązywanie się leśnictwa z nakładanych nań zadań przy coraz bardziej zawężającej się możliwej do użytkowania bazie leśnej, wymaga przestawienia się leśnictwa na bardziej nowoczesne metody gospodarowania i zarządzania. Jednym z niezbędnych czynników staje się w tych warunkach podnoszenie kwalifikacji nie tylko personelu nadzorującego, ale przede wszystkim robotników leśnych. Konieczne jest przeciwdziałanie zbyt wielkiej płynności kadr w leśnictwie poprzez stwarzanie warunków bardziej przywiązujących wykwalifikowanych robotników leśnych do tej pracy.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełLeonOlszewski">Stosunkowo niskie nakłady inwestycyjne przewidziane na leśnictwo w tej 5-latce, nie stwarzają perspektyw rozwiązania wielu nabrzmiałych problemów. Należałoby rozważyć proporcje nakładów między rolnictwem i leśnictwem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławMatys">Należałoby więcej uwagi poświęcić sprawie odzysku drewna pokopalnianego. Jest to cenny surowiec do dalszego przerobu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaKowal">Stykając się na co dzień z pracą leśników, najlepiej można ocenić w jak trudnych, prymitywnych warunkach muszą oni realizować trudne zadania stawiane im przez plan. Brak wyraźnych perspektyw poprawy tej sytuacji. W wielu wypadkach - jak wynika z obserwacji terenowych posłów - zarówno w leśnictwie jak i w pracach przeładunkowych w portach, stosuje się przestarzałe metody i formy pracy; postęp mechanizacji jest powolny.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEugeniaKowal">W niewielkim tylko stopniu projekt planu 5-letniego uwzględnia potrzeby szkolnictwa resortowego. Środki na ten cel są niewspółmierne w stosunku do potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełEugeniaKowal">Środki przeznaczone na inwestycje leśnictwa są niedostateczne, na domiar zaplanowane inwestycje nie są realizowane terminowo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefZuj">Środki inwestycyjne przyznane resortowi leśnictwa są niewystarczające. Daje się to szczególnie odczuć w dziedzinie mechanizacji i transportu mechanicznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławCeberek">Projekt planu 5-letniego zakłada poważne zadania w zakresie zalesiania halizn i nieużytków. Niezbędne jest podjęcie odpowiednich środków, które podniosłyby niedostateczną, jak dotąd, efektywność zalesień.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełStanisławCeberek">W pełni rozumiejąc konieczność eksportu drewna, należy jednak dążyć do zmiany struktury tego eksportu. Przede wszystkim większy nacisk położony powinien być na eksport mebli i różnego rodzaju płyt. Przy eksporcie tarcicy należy dokładać starań, by przez pakietyzację i inne zabiegi, podnosić wartość eksportową tego artykułu. Niezbędne jest też doinwestowanie portów, które nie posiadają dostatecznych powierzchni magazynowych dla przetrzymywania drewna i jego przetworów.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełStanisławCeberek">Ścisły związek zachodzący między rolnictwem i leśnictwem (wpływ lasów na klimat i strukturę gleby, sprawy gospodarki wodnej itd.) stwarza potrzebę pogłębiania współdziałania obu resortów przy rozwiązywaniu problemów interesujących oba działy gospodarki narodowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#DyrektorZespołuKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówEdmundNowicki">Projekt planu 5-letniego resortu leśnictwa był przedmiotem szczegółowych uzgodnień między Komisją Planowania i Ministerstwem Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego. W zasadzie wszystkie podstawowe problemy zostały uzgodnione.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#DyrektorZespołuKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówEdmundNowicki">Wielkość wyrębu określają potrzeby kraju oraz handlu zagranicznego. Szczególnie trudnym problemem do rozwiązania była sprawa zaspokojenia potrzeb rozwijającego się przemysłu krajowego, zużytkowującego drewno. Przyjęto jednak zużycie w tym zakresie na prawie niezmienionym poziomie, w związku z tym niezbędne jest wzmożenie akcji oszczędzania drewna. W ostatnim stadium uzgadniania międzyresortowego jest projekt uchwały Rady Ministrów w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#DyrektorZespołuKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówEdmundNowicki">Założenia bieżącej 5-latki przewidują stopniowe zmniejszanie eksportu tarcicy, przy zmniejszeniu do minimum bądź całkowitym zaniechaniu eksportu drewna. Wzrosnąć ma natomiast - i to poważnie - import drewna.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#DyrektorZespołuKomisjiPlanowaniaprzyRadzieMinistrówEdmundNowicki">Projekt planu 5-letniego zakłada zmniejszone tempo wzrostu nakładów inwestycyjnych w leśnictwie w stosunku do ubiegłej pięciolatki. Jest to wynikiem ogólnej sytuacji w dziedzinie inwestycji w skali krajowej. W miarę wygospodarowywania środków - do rozważenia będzie zwiększenie kwoty nakładów inwestycyjnych w poszczególnych latach planu 5-letniego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJerzySzukała">Konieczne jest opracowania długofalowego planu oszczędzania drewna. Rezerwy w tej dziedzinie istnieją w wielu resortach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełCzesławSadowski">Poważne oszczędności drewna osiągnąć można na produkcji opakowań i na obrocie opakowaniami.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełCzesławSadowski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda: Realizacja zadań określonych w uchwale IV Zjazdu PZPR w zakresie zwiększenia produktywności lasów i obniżenia wyrębów wymaga dłuższego okresu czasu; uchwała ta jest stopniowo realizowana.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełCzesławSadowski">Ustalona w projekcie planu 5-letniego wielkość pozyskania drewna stanowi kompromis między rzeczywistą możliwością lasów a potrzebami gospodarki narodowej, zapewnia on jednak względną stabilizację wyrębów.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełCzesławSadowski">Kompromisem między możliwościami gospodarki narodowej a potrzebami lasów jest ustalona w projekcie planu wielkość nakładów inwestycyjnych na leśnictwo. Wydaje się, że kooperacja między resortem leśnictwa, rolnictwa i gospodarki wodnej w zakresie inwestycji pozwoliłaby na szersze uwzględnienie potrzeb leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełCzesławSadowski">Szczególną wagę przywiązuje resort do realizacji założonego w planie pełnego wykorzystania gruntów leśnych oraz zalesienia nieużytków.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełCzesławSadowski">Przewodniczący Komisji - poseł Bronisław Drzewiecki (ZSL) wskazał na konieczność szczególnego zwrócenia uwagi na wykorzystanie wszelkich możliwości oszczędzania drewna; obecnie stosuje się często surowiec drzewny tam, gdzie można by go bez trudu zastąpić innym.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełCzesławSadowski">Komisja postanowiła uchwalić wnioski i dezyderaty dot. projektu planu pięcioletniego leśnictwa na kolejnym posiedzeniu, na którym rozpatrzy założenia planu w dziedzinie przemysłu drzewnego i papierniczego.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełCzesławSadowski">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła problemy zasadniczego i średniego szkolnictwa leśnego i przemysłu drzewnego. Sprawozdanie z tej części posiedzenia podamy w biuletynie jutrzejszym.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00014-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00014-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2b2e2f7
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00014-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00014-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 14/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 14/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:14</note>
+        <note type="sessionNo">14</note>
+        <date>1966-09-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLucynaAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lucyna Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00014-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00014-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d732137
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00014-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,67 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak podawaliśmy w biuletynie wczorajszym (por. BPS Nr 227)IV kad./, Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca w dniu 27 września 1966 r. pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła problemy zasadniczego i średniego szkolnictwa leśnego i przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W tej części posiedzenia udział wzięli: przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z zastępcą Przewodniczącego - Władysławem Jagusztynem, przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Tomaszem Molendą, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację nt. stanu zasadniczego i średniego szkolnictwa podległego resortowi leśnictwa przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Rosnące zadania gospodarki leśnej, w szczególności w dziedzinie produktywności lasów, wymagają wysokokwalifikowanych kadr. Przeznaczane na rozbudową podległego resortowi szkolnictwa środki nie pokrywają potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podstawowy typ prowadzonych przez resort szkół, to technika leśne i przemysłu drzewnego. Rozmieszczenie szkół, głównie na południu kraju, nie jest korzystne. Baza materialna, a zwłaszcza lokalowa techników jest niedostateczna, brak środków na jej modernizację. Nierozwiązany jest problem mieszkań dla nauczycieli.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Szkolnictwo resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego zatrudnia wysoko specjalizowaną kadrę nauczycielską; w prawie 100 proc. to ludzie z wyższym wykształceniem.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Ilość uczniów w technikach wzrasta z roku na rok; głównie rekrutują się oni ze środowisk wiejskich. W roku bieżącym około 34 proc. młodzieży uzyska stypendia, wobec 25 proc. w latach ubiegłych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Technika leśne i przemysłu drzewnego przyczyniły się do wzrostu kwalifikacji zawodowych kadr zatrudnionych w resorcie. I tak np. na około 9 tys. leśników około 7 tys. to absolwenci średnich szkół zawodowych. Biorąc jednak pod uwagę wykruszanie się starej kadry leśników, obecna ilość absolwentów nie zabezpiecza pokrycia potrzeb. Dodać trzeba, że pewien odsetek absolwentów odpływa do innych dziedzin gospodarki narodowej z uwagi na bardziej atrakcyjne warunki pracy i płacy.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Resort prowadzi szeroko rozbudowany system kształcenia zaocznego stopnia średniego. Szersze rozwijanie tej formy studiów wymaga jednak uregulowania spraw związanych z udzielaniem urlopów kształcącym się zaocznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W sześciu dwuletnich zasadniczych szkołach dla dorosłych prowadzone jest szkolenie gajowych, stanowiących najliczniejszą grupę pracowników administracji lasów państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W celu przygotowania wykwalifikowanych robotników leśnych uruchomione zostały zasadnicze leśne szkoły zawodowe dla młodzieży po ukończeniu szkoły podstawowej. Duże zapotrzebowanie na te kadry wymaga rozwinięcia tego typu szkolenia. Toteż w bieżącej 5-latce planuje się uruchomienie dalszych szkół; w 1970 r. będzie ich 26.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Koreferat przedstawił poseł Leon Olszewski (ZSL): Średnie szkolnictwo zawodowe prowadzone przez resort leśnictwa dysponuje 11 technikami ulokowanymi głównie na południu kraju. Ta niekorzystna lokalizacja była wynikiem wykorzystania istniejących w tej części kraju i dających się stosunkowo łatwo adaptować na szkoły budynków.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Resort rozwija zaoczne szkolenie na poziomie średnim, jednakże uczestnicy tego szkolenia nie mają zabezpieczonych należytych warunków umożliwiających im podnoszenie kwalifikacji. Główna trudność, to konieczność dalekich dojazdów, co, przy stosunkowo krótkich urlopach udzielanych na kontakty ze szkołą, zniechęca wielu do podejmowania nauki.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Według obliczeń resortu leśnictwa, niezbędne jest w bieżącej 5-latce ok. 240 mln zł na rozbudowę i modernizację szkół zawodowych. Projekt planu przeznacza na ten cel zaledwie 50 mln zł. W dalszym ciągu więc resort odczuwać będzie niedobór wysoko kwalifikowanych kadr. Dodatkową trudność powoduje odpływ części absolwentów do innych przemysłów, w których warunki pracy i płacy kształtują się pomyślniej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Baza lokalowa szkolnictwa resortowego jest niedostosowana do potrzeb. Występują istotne braki w wyposażeniu szkół.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Wysoki jest poziom nauczania w średnich szkołach zawodowych leśnictwa. Jest to tym cenniejsze osiągnięcie, że podległe resortowi szkoły położone są z dala od centrów życia kulturalnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Nierozwiązana dotąd jest sprawa umundurowania uczniów i nauczycieli.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W szkolnictwie resortu leśnego odczuwa się brak szkoły o kierunku ekonomiczno-leśnym czy drzewnym. Nadleśnictwa zgłaszają zapotrzebowanie na tego typu fachowców.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Szerzej należy rozwinąć współpracę szkół zawodowych z instytutami naukowymi leśnictwa. Przemyśleć należałoby możliwość objęcia patronatów przez placówki naukowe nad tymi szkołami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzySzukała">Należałoby zbadać możliwość zwiększenia nakładów na rozbudowę szkolnictwa leśnego i przemysłu drzewnego ze Społecznego Funduszu Budowy Szkół i Internatów. Niezadowalający jest stopień zaspokojenia potrzeb techników leśnych w pomoce naukowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEugeniaKowal">Więcej uwagi poświęcić należy przygotowaniu kadry wychowawców i wykładowców dla szkół zawodowych resortu; Ministerstwo Oświaty powinno pogłębić nadzór pedagogiczny nad szkołami resortu leśnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławCeberek">Wyniki wizytacji technikum leśnego w Krasiczynie wskazują na niedostatek wysokokwalifikowanych wychowawców i wykładowców.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławCeberek">Szkoły leśne powinny być lokowane w pobliżu nadleśnictw prowadzących gospodarstwa leśne na wysokim poziomie, wyposażone w nowoczesny sprzęt. Zapewni to uczniom tych szkół należyty poziom praktyk.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełStanisławCeberek">W każdym województwie powinna istnieć przynajmniej jedna szkoła zasadnicza przygotowująca robotników leśnych; dążyć należy również do uruchomienia w każdym województwie technikum leśnego i przemysłu drzewnego. Środki przeznaczone na remonty szkół leśnych nie są wystarczające. Szkoły te znajdują się przeważnie w starych budynkach, których utrzymanie jest bardziej kosztowne niż utrzymanie nowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefMacichowski">Wizytacja technikum przemysłu drzewnego w Sobieszowie potwierdza uwagi wysuwane przez posłów, którzy wizytowali inne, podległe resortowi szkoły.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJózefMacichowski">Środki przeznaczone na rozbudowę szkół leśnych i szkół przemysłu drzewnego w bieżącej 5-latce nie zaspokoją potrzeb. I dlatego słuszny jest wniosek o zbadanie możliwości zwiększenia tych środków ze Społecznego Funduszu Budowy Szkół i Internatów.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJózefMacichowski">Wiele do życzenia pozostawia rozmieszczenie szkół leśnych i przemysłu drzewnego. Większość z nich znajduje się na południu kraju; nie zaspokaja się potrzeb województw zachodnich i północnych, których zalesienie jest bardzo wysokie.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJózefMacichowski">Jednym z najbardziej zalesionych województw kraju jest koszalińskie. Istniejące na terenie województwa jedyne technikum leśne przyjmuje rocznie 40 kandydatów na setki zgłaszających się. Równocześnie odczuwa się na tym terenie poważny brak kadr leśników. Mimo wielokrotnie wysuwanego przez władze terenowe i organizacje polityczne postulatu rozbudowy tego technikum - nie został on uwzględniony w projekcie planu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełLucynaAdamowicz">Wyborcy północnych rejonów kraju wysuwają na spotkaniach z posłami postulat w sprawie uruchomienia technikum drzewnego, które szkoliłoby specjalistów dla województw: gdańskiego, olsztyńskiego, koszalińskiego i szczecińskiego.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełLucynaAdamowicz">Zakłady pracy powinny stwarzać lepsze warunki pracownikom podnoszącym kwalifikacje zawodowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełLeonOlszewski">Wniosek o zbadanie możliwości zwiększenia nakładów na rozbudowę szkół podległych resortowi leśnictwa ze Społecznego Funduszu Rozbudowy Szkół i Internatów zasługuje na pełne poparcie.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełLeonOlszewski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda: Okres powojenny przyniósł poważny rozwój szkół zawodowych kształcących kadry dla leśnictwa i przemysłu drzewnego. Przed wojną mieliśmy 3 szkoły kształcące pracowników leśnictwa, obecnie uruchomiono 11 techników leśnych, 3 technika drzewne oraz 6 zasadniczych szkół zawodowych. Mimo to szkoły te nie zapewniają tej gałęzi gospodarki niezbędnej ilości kwalifikowanych pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełLeonOlszewski">Idea wprowadzenia specjalizacji w średnich szkołach leśnictwa jest słuszna; na realizację jej będzie można sobie pozwolić dopiero wówczas, kiedy istniejąca sieć szkół stworzy warunki na wyszkolenie potrzebnej ilości leśników z ogólnym przygotowaniem do zawodu.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełLeonOlszewski">Obserwuje się zmniejszanie napływu kandydatów do szkół wyższych na kierunki leśne i przemysłu drzewnego; praca w tym zawodzie staje się coraz mniej atrakcyjna; decydują o tym z jednej strony warunki pracy i płacy, z drugiej - wynikający z braku mieszkań brak wyraźniejszych perspektyw stabilizacji.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełLeonOlszewski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wicedyrektor departamentu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Alfred Kuczyński oraz dyrektor Zespołu Komisji Planowania - Edmund Nowicki.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełLeonOlszewski">Zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Władysław Jagusztyn: Globalna kwota 840 mld zł przeznaczona na inwestycje w planie 5-letnim nie może zaspokoić potrzeb wszystkich gałęzi gospodarki narodowej. Centralnym problemem dyskusji nad planem 5-letnim staje się w tych warunkach hierarchia potrzeb inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełLeonOlszewski">Pewne przesunięcia są możliwe, przy czym łatwiej będzie niewątpliwie wygospodarować pewne kwoty na zakup maszyn i urządzeń aniżeli na roboty budowlano-montażowe, których zakres ograniczony jest mocą przerobową przedsiębiorstw wykonawczych i zaopatrzeniem materiałowym.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełLeonOlszewski">Postulat przeznaczenia na szkolnictwo resortu dodatkowych środków ze Społecznego Funduszu Budowy Szkół i Internatów powinien być skierowany pod adresem Komitetu SFBSiL; jest to bowiem autonomiczna instytucja społeczna.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełLeonOlszewski">Komisja postanowiła uchwalić wnioski wynikające z przebiegu obrad na kolejnym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełLeonOlszewski">Na wniosek posła Józefa Macichowskiego (PZPR) Komisja uchwaliła dezyderat pod adresem Prezesa Rady Ministrów, w którym postuluje zaliczenie drwali leśnych zatrudnionych w Państwowym Gospodarstwie Leśnym do pierwszej kategorii zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełLeonOlszewski">W uzasadnieniu Komisja przytacza dane oparte na badaniach naukowych i ankietowych, przeprowadzonych m.in. przez Instytut Medycyny Pracy i Higieny Wsi w Lublinie, z których wynika, że praca drwali leśnych należy do rzędu prac najcięższych w całej gospodarce narodowej - przy równocześnie znacznie niższych od przeciętnych zarobkach w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełLeonOlszewski">Dezyderat w tej sprawie kierowany był już przez Komisję poprzednich kadencji do odpowiednich resortów. Oficjalne zaliczenie pracy drwali do prac ciężkich z wynikającymi z tego faktu przywilejami przyczyni się do zasłużonego podniesienia rangi społecznej szanowanego na świecie zawodu drwala i ustabilizowania kadry robotników leśnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00015-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00015-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..74c28e3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00015-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00015-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 15/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 15/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:15</note>
+        <note type="sessionNo">15</note>
+        <date>1966-10-14</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanSabik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Sabik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Romanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławWójtowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Wójtowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00015-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00015-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a9b685c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00015-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,63 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">13 października 1966 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL) i Jerzego Szukały (PZPR), rozpatrzyła projekt uchwały o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, - przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z zastępcą przewodniczącego - Władysławem Jagusztynem, Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z Ministrem Romanem Gesingiem i podsekretarzem stanu - Janem Grudzińskim, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Referat podkomisji o 5-letnim planie rozwoju przemysłu drzewnego przedstawił poseł Józef Macichowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Prace podkomisji do spraw przemysłu drzewnego nad planem 5-letnim poprzedzone były wyjazdami do fabryk mebli portu drzewnego w Gdańsku oraz do zakładów przemysłu celulozowo-papierniczego w Świeciu. Ponadto zastępca przewodniczącego Komisji - poseł Macichowski zwizytował podległe Ministerstwu Przemysłu Ciężkiego zakłady produkujące maszyny dla przemysłu papierniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Projekt planu 5-letniego przedsiębiorstw przemysłowych podległych resortowi przemysłu drzewnego zakłada wzrost produkcji globalnej o 26,6 proc. przy wzroście wydajności pracy o 15,2 proc. i wzroście zatrudnienia o 10,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W latach 1966-1970 nakłady inwestycyjne na rozwój całego uspołecznionego przemysłu drzewnego wzrosną w stosunku do nakładów ubiegłej 5-latki o 38,8 proc. i wyniosą łącznie ok. 12 mld zł; w przemyśle drzewnym wzrastają one o 40,5 proc., a w przemyśle papierniczym - o 41,9 proc. (6,5 mld zł). Mimo poważnego wzrostu nakładów inwestycyjnych na przemysł drzewny i papierniczy, jest to tempo niewystarczające, zważywszy istniejące potrzeby w tym zakresie wynikające z niedoinwestowania tych przemysłów w latach powojennych; problem pełnej realizacji inwestycji nabiera w tych warunkach szczególnego znaczenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Produkcja płyt pilśniowych wzrośnie w 1970 r. w stosunku do wykonania 1965 r. o 38 proc., a produkcja płyt wiórowych - o 84,9 proc. Tak wysoki wzrost przewidziany jest w związku z planowanym zmniejszeniem produkcji tarcicy iglastej o 6,6 proc. Ma to uzasadnienie w zakładanej pełnej realizacji programu oszczędności drewna w budownictwie i innych resortach. Osiąganie dalszych oszczędności w zużyciu drewna poprzez szersze stosowanie materiałów zastępczych musi być poparte prowadzeniem głębokich analiz ekonomicznych. Program oszczędności drewna powinien być powiązany z planami rozwoju techniki. Obecnie ograniczanie zużycia drewna odbywa się raczej na drodze administracyjnej, poprzez zmniejszenie przydziałów, a więc w sposób, który mógł być skuteczny wtedy, kiedy gospodarka drewnem była rozrzutna.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Założenia planu przemysłu tartacznego przewidują poprawę ekonomiki produkcji, poprawę jakości tarcicy, rozbudowę suszarń i zwiększenie sztaplowania do 70 proc. tarcicy. Natomiast za niewystarczające uznać należy założenia dotyczące kąpieli antyseptycznych; w 1970 roku zaledwie 30 proc. ogólnej produkcji tarcicy ma być objęte tymi pożytecznymi zabiegami.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Zjednoczenie Przemysłu Tartacznego i Wyrobów Drzewnych otrzyma w planie 5-letnim 1 138,6 mln zł na cele inwestycyjne. Zważywszy niewysokie koszty urządzeń dla antyseptycznej kąpieli tarcicy oraz mało skomplikowaną technologię, skromne zamierzenia pod tym względem uznać należy za wymagające uzasadnienia ze strony resortu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Wartość produkcji mebli drewnianych wzrośnie o 57,4 proc. tj. o 5,2 mld zł, w tym - w przemyśle drobnym i spółdzielczości pracy o 53,6 proc. W tym celu rozbudowuje się zdolności produkcyjne istniejących zakładów oraz dążyć się będzie do pełnego ich uruchomienia w nowych zakładach. Duże nakłady przeznacza się na modernizację przemysłu meblarskiego. Szybko rosnące wymagania zarówno odbiorców krajowych, jak i zagranicznych wymagają dostosowania produkcji mebli do upodobań użytkowników; niezbędne też jest rozwijanie produkcji mebli mniejszych i bardziej nowoczesnych. Poważnie wzrastające nakłady inwestycyjne na przemysł meblarski przyczynią się do poprawy jakości produkcji mebli oraz poprawy warunków magazynowania, transportu i opakowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zjednoczenie Przemysłu Celulozowo-Papierniczego w okresie lat 1961-1965 wpłaciło do budżetu państwa 5 mld zł podatku obrotowego i około 1,2 mld zł tytułem wpłaty z zysku, natomiast łączne nakłady inwestycyjne dla tego zjednoczenia wyniosły mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Mimo wzrostu nakładów inwestycyjnych na przemysł papierniczy, umożliwiającego wzrost produkcji papieru i tektury w 1970 r. na 1 mieszkańca do 31 kg. wobec 26 kg w r.1965, nie zdołamy jeszcze osiągnąć w tym czasie średnio-europejskiego poziomu zużycia papieru. Problem przemysłu celulozowo-papierniczego zasługuje na szersze potraktowanie. Założone tempo rozwoju tego przemysłu pozwoli osiągnąć wyczuwalną poprawę w dostawach na rynek krajowy dopiero w r. 1970, po uruchomieniu zakładów celulozowo-papierniczych w Świeciu i w Kostrzynie. Wydaje się, że należałoby rozważyć czy nie ma możliwości przyspieszenia tempa realizacji tych inwestycji. Dla złagodzenia zarysowującego się deficytu papieru, zakłada się zwiększenie importu papieru, zwłaszcza w pierwszych latach planu 5-letniego. Zużycie papieru na cele wydawnicze w latach 1966-1970 zwiększy się o 44,7 proc., na opakowania o 21,3 proc., zaopatrzenie resortów przemysłowych w papier wzrośnie o 38 proc. Przewiduje się opracowanie i systematyczne wdrażanie programu poprawy ekonomiki produkcji i jakości papieru oraz tektury przez polepszenie wskaźników wytrzymałości, właściwy dobór surowców oraz uszlachetnianie powierzchni.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Nieterminowe uruchamianie nowych zakładów w przemyśle drzewnym i celulozowo-papierniczym spowodowane było m.in. opóźnieniem dostaw niezbędnych maszyn i urządzeń. Rozwój przemysłu papierniczego w Polsce wymaga dostawy w najbliższym 15-leciu około 35 maszyn papierniczych. Przyspieszenie tempa rozwoju zakładów produkujących te maszyny a zwłaszcza zakładów w Cieplicach i Łambinowie jest konieczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Projekt planu 5-letniego przemysłu drzewnego jest wyrazem konsekwentnie prowadzonej od 1965 roku polityki integracji gospodarki leśno-drzewnej. Opracowanie kompleksowego planu przerobu drewna przyczynia się w poważnej mierze do unowocześnienia struktury przemysłu drzewnego, a tym samym do stopniowego ograniczenia przerobu mechanicznego na rzecz przerobu fizyko-chemicznego i chemicznego. Stale otwierają się nowe możliwości bardziej ekonomicznego wykorzystania naturalnych cech i zalet drewna, doskonalenia technologii jego przerobu i podejmowania produkcji nowych wyrobów z drewna lub jego pochodnych. W tych warunkach konieczne jest dalsze rozszerzanie zakresu badań placówek badawczych oraz silniejsze powiązanie ich prac z biurami projektowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W zakończeniu swego referatu poseł Macichowski przedstawił szereg dezyderatów, w których postuluje właściwe wykorzystanie bazy surowcowej drewna, bardziej prawidłowe kształtowanie struktury przemysłu drzewnego oraz proporcji rozwoju poszczególnych branż.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWalentyKubica">Komisja powinna szczegółowo zapoznać się z dotychczasowymi wynikami i z programem prac naukowo-badawczych placówek leśnictwa i przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWalentyKubica">Ograniczona wysokość środków na leśnictwo i przemysł drzewny wymaga jak najbardziej efektywnego ich wykorzystania, wymaga pełnej realizacji zadań. Nie dość rygorystycznie jeszcze przestrzega się właściwego wywiązywania się z obowiązków przez osoby odpowiedzialne za powierzone im odcinki pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławRomanowski">Sposobów oszczędności drewna szukać należy między innymi w rozbudowie produkcji płyt pilśniowych, W województwie zielonogórskim jednym z najbardziej zalesionych w kraju jest dużo tzw. drobnicy, która mogłaby być w takim zakładzie przerabiana. Tymczasem decyzja dotycząca wybudowania zakładu płyt pilśniowych w Krośnie jest ciągle odwlekana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonOlszewski">W dalszym ciągu pracować powinny tartaki usługowe, w których przerabia się gorsze gatunki drewna liściastego na potrzeby chłopskich gospodarstw. W Bieszczadach, wobec braku dostatecznej ilości dróg, pewna ilość drewna nie może być wykorzystana.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełLeonOlszewski">Należy podjąć poszukiwania możliwości przesunięć pewnych środków na potrzeby leśnictwa. Można np. rozważyć możliwość objęcia melioracjami realizowanymi przez resort rolnictwa lasów przylegających do terenów meliorowanych; podobną zasadę zastosować można przy budowle dróg przez resort komunikacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełBronisławCeberek">(ZSL): Należy szerzej stosować pakietyzację tarcicy w tartakach. Oszczędność drewna można także uzyskać przez lepsze wysezonowanie drewna przeznaczonego do produkcji mebli na rynek krajowy. Trzeba budować magazyny mebli w fabrykach i w portach, a także zabezpieczyć lepszy transport mebli. Rozwijanie produkcji płyt pilśniowych jest ze wszech miar słuszne; warto by także rozszerzyć produkcję celulozy ze słomy.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełBronisławCeberek">Pogłębieniu powinna ulec współpraca między leśnictwem a rolnictwem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanSabik">Komisja wielokrotnie przy rozpatrywaniu projektów planu resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego zwracała uwagę na niewystarczające nakłady inwestycyjne w tym resorcie.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanSabik">Na spotkaniach z pracownikami leśnictwa wysuwany jest szereg postulatów, które od lat nie są realizowane. Dotyczą one przede wszystkim poprawy warunków pracy, rozbudowy osad leśnych, jak również zmiany stawek płac przy niektórych robotach pielęgnacyjnych i pozyskaniu drewna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławWójtowicz">Wobec wyjątkowo trudnych warunków pracy w leśnictwie niezbędne byłoby zwiększenie nakładów na ten cel w bieżącej 5-latce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełEugeniaKowal">Podstawowe założenia projektu planu są w zasadzie słuszne i Komisja powinna je przyjąć. Należałoby zwrócić się do rządu z dezyderatem dotyczącym możliwości doinwestowania leśnictwa z rezerw powstających w toku realizacji planu.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełEugeniaKowal">W czasie wizytacji portu drzewnego w Gdańsku, Komisja stwierdziła, że resort leśnictwa, odpowiedzialny za wykonanie planu eksportu tarcicy, nie ma bezpośredniego wpływu na terminowe wykonanie tego planu. Port jest w dyspozycji resortu żeglugi i resort leśnictwa i przemysłu drzewnego nie może np. zapobiec złym warunkom składowania tarcicy, które w poważnym stopniu wpływają na jakość eksportowanego surowca. Sprawy te powinny być rozpatrzone na wspólnym posiedzeniu sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi i Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełEugeniaKowal">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing, zastępca przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów: Władysław Jagusztyn, podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Grudziński oraz wicedyrektor departamentu w tym Ministerstwie - Stanisław Rzadkowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Nie negując słuszności podstawowych założeń planu należy poprzeć wniosek w sprawie zwiększenia o 300 mln zł środków inwestycyjnych dla leśnictwa. Środki te powinny być przeznaczone na rozwój szkolnictwa zawodowego, rozbudowę dróg leśnych, meliorację, zakup niezbędnych środków transportowych i sprzętu. Wydaje się, że potrzeby leśnictwa nie zostały w pełni uwzględnione w planie.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W wyniku dyskusji na kolejnych dwóch posiedzeniach nad projektem 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966–1970. Por. BPS nr 227/IV kad. z dnia 27 września 1966 r. Komisja przyjęła projekt planu w części dotyczącej leśnictwa i przemysłu drzewnego i postanowiła wystąpić do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z wnioskiem o zwiększenie środków inwestycyjnych na lata 1966–1970 o 300 mln zł. Z kwoty tej 50 mln zł powinno być przeznaczone na rozwój szkolnictwa zawodowego, pozostała część środków na rozbudowę dróg, melioracje leśne, transport i zakup sprzętu.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Ponadto Komisja uchwaliła dezyderat w sprawie rozpatrzenia możliwości zmiany stawek dla robotników zatrudnionych przy pozyskaniu drewna i pracach pielęgnacyjnych oraz dezyderat w sprawie zwiększenia środków przeznaczonych na konserwację drewna.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Pod adresem Ministra Przemysłu Ciężkiego - Komisja uchwaliła dezyderat o przyśpieszenie decyzji w sprawia modernizacji fabryki maszyn papierniczych w Cieplicach.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00016-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00016-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..14b2dc1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00016-01/header.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00016-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 16/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 16/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:16</note>
+        <note type="sessionNo">16</note>
+        <date>1966-11-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorPAGEDTadeuszRykowski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor PAGED Tadeusz Rykowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaiPrzemysłuDrzewnegoJanGrudziński" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Jan Grudziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00016-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00016-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b3045fe
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00016-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 30 listopada 1966 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła problemy handlu zagranicznego drewnem.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi, - przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Janem Grudzińskim, dyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Edmund Nowicki, dyrektor Zjednoczenia Portów Morskich - Mieczysław Kowalikowski, dyrektor naczelny Zarządu Portu w Gdańsku - Kazimierz Chyży, dyrektor CHZ „Paged” - Tadeusz Rykowski, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Żeglugi.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Posłowie otrzymali na piśmie obszerną informację resortu dotyczącą problematyki handlu zagranicznego drewnem.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Koreferat przedstawił poseł Józef Macichowski (PZPR): W okresie międzywojennym drewno zajmowało drugą pozycję na liście polskiego eksportu. W latach 1919-1939 wywóz drewna w przeliczeniu na surowiec wyniósł 120 mln m3. Według szacunkowych obliczeń 92 mln m3 wyeksportowanego w tym czasie drewna pochodziło z wyrębów nadmiernych. Połowę drewna wyeksportowano w stanie surowym. Roczne rozmiary wyrębów w okresie międzywojennym odpowiadały poziomowi z r. 1912, kiedy to zaborca uprawiał na ziemiach polskich gospodarkę rabunkową.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W gospodarce drewnem w okresie 20-lecia powojennego nastąpiły zasadnicze zmiany. W latach 1945-1964 eksport drewna okrągłego ogółem wyniósł 6 mln m3, przy równoczesnej systematycznej rozbudowie importu drewna okrągłego nieprzetworzonego, który szacuje się w okresie 20-lecia na 2 mln m3; 20-letni eksport tarcicy wyniósł 11 mln m3; również i w tej grupie eksportowi towarzyszył systematyczny wzrost importu. Dla zobrazowania zmian w zakresie gospodarki tarcicą, która jest jednym z najbardziej deficytowych materiałów, trzeba przytoczyć następujące dane:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- w r. 1938 produkcja tarcicy wyniosła 4,8 mln m3, eksport - 1,3 mln m3, a zużycie przeliczone na 1 mieszkańca Polski 0,1 m3;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- w r. 1964 produkcja tarcicy przekroczyła 6,6 mln m3, eksport - 0,9 mln m3, zużycie na 1 mieszkańca kraju - 0,19 m3.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Drewno znajduje coraz powszechniejsze zastosowanie w nowoczesnej gospodarce i zużycie tego surowca rośnie w miarę rozwoju techniki. Jest to tendencją występująca w całym świecie. Według wyliczeń ekspertów światowe zużycie drewna w okresie 1961-1970 zwiększone zostanie o 26 proc. Wzrost zużycia drewna, głównie tarcicy iglastej notowany jest przede wszystkim w krajach uprzemysłowionych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W oparciu o dostępne materiały organizacji międzynarodowych, między innymi opracowania FAO, w okresie najbliższego 15-lecia pogłębiony zostanie w świecie deficyt półfabrykatów dla przemysłu celulozowego i papierniczego. Największe rozbieżności między zapotrzebowaniem na tego rodzaju surowiec a możliwościami jego pokrycia poprzez dostawy własne wystąpi w Europie. W okresie najbliższych lat należy się spodziewać, że kraje skandynawskie będące obecnie wielkimi eksporterami drewna natrafią na barierę surowcową. Około 1980 r. jedynym w świecie eksporterem netto będą: Stany Zjednoczone i Kanada. Zdaniem ekspertów FAO, w tych też latach wejdzie na światowy rynek nowy wielki eksporter - Związek Radziecki, który obecnie dysponuje bazą wprawdzie bardzo zasobną, lecz jeszcze trudno dostępną. Faktem o wielkim znaczeniu dla Polski i innych krajów RWPG jest możliwość uzyskania dostaw surowców celulozowo-papierniczych ze Związku Radzieckiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Przedłożona Komisji informacja resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego uzasadnia w sposób przekonywujący wysiłek, jaki trzeba było podjąć w 5-leciu ubiegłym dla rozwinięcia dodatkowego eksportu tarcicy, podjętego dla wyrównania bilansu płatniczego. W okresie ubiegłego 5-lecia dwukrotnie zwiększona została wartość wywozu tarcicy i produktów leśnych. Z uwagi na specyficzne cechy gospodarki leśnej należy się całkowicie zgodzić z zawartymi w tym opracowaniu uwagami w sprawie ujemnych skutków tak gwałtownego zwiększenia wywozu. Polityka w handlu zagranicznym drewnem nie powinna wynikać z wyraźnych potrzeb gospodarki, ponieważ powoduje to istotne straty w gospodarce leśnej. Znacznie korzystniejsze jest ustalenie planu maksymalnego, zapewniającego wieloletnią perspektywę niż przyjęcie zadań minimalnych, a następnie przekraczanie ich wobec nacisku ze strony doraźnych potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Uzupełnienia wymagają przedłożone przez resort uwagi poświęcone importowi drewna. Rozsądny import jest źródłem poważnych oszczędności dewizowych. W obecnym 5-leciu import w tym dziale gospodarki wzrasta ponad 2-krotnle. Poważnie zwiększamy import celulozy papierniczej, tarcicy, papierówki, papieru i tektury. Podkreślenia wymaga zmiana kierunków geograficznych importu i przeniesienie punktu ciężkości zakupu do krajów RWPG. Realizacja zmian założonych na obecne 5-lecie w dziedzinie obrotu drewnem spowoduje, że zamiast salda dodatniego /240 mln zł dewizowych w r. 1965) otrzymamy w końcu 5-lecia saldo ujemne sięgające 29 mln zł dewizowych. W obrotach Polski z krajami socjalistycznymi wartość importu będzie wyższa od sumy eksportu, natomiast w obrotach z krajami kapitalistycznymi Polska uzyska saldo dodatnie. O ostatecznych efektach w zakresie handlu drewnem zadecydują ceny, jednak już samo założenie salda ujemnego dowodzi, że celem naszego handlu zagranicznego drewnem nie są tylko zyski dewizowe, lecz poprawa ujemnego bilansu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Na szczególne podkreślenie zasługują wysiłki resortu handlu zagranicznego na rzecz zmiany struktury eksportu, zwiększenia w nim udziału wyrobów uszlachetnionych. Miarą zamierzonej racjonalizacji gospodarki drzewnej jest porównanie efektów z r. 1965 i zadań ustalonych na r. 1970. Otóż produkcja tarcicy iglastej w r. 1970 stanowić będzie tylko 92 proc. rozmiarów z r. 1965, wyrąb grubizny - 97 proc., eksport tarcicy - 56 proc., natomiast import tarcicy - aż 133 proc. Przyjęty eksport tarcicy należy uznać za maksymalny z punktu widzenia interesów gospodarki leśnej i za umiarkowany w stosunku do możliwości tartaków, transportu jak również za realny i opłacalny z punktu widzenia handlu zagranicznego. Należy dodać, że przetrzymanie zapasów drewna na pniu może przynieść za kilkanaście lat zyski znacznie większe niż obecnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Szczególnej uwagi wymaga analiza opłacalności eksportu artykułów drzewnych. Jak wynika z opracowania sporządzonego w Zakładzie Badania Koniunktur bardzo efektywny jest eksport tarcicy wysokiej klasy jakości, zadowalające wskaźniki opłacalności uzyskujemy w wywozie różnego rodzaju płyt, sklejki. Natomiast mierną opłacalność wykazuje eksport fryzów dębowych, papieru makulaturowego i galanterii drzewnej. W związku z tym zbadania i uregulowania wymaga wysokość cen fabrycznych oraz rozmiarów akumulacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W okresie bieżącego 5-lecia wartość eksportu mebli ma zostać zwiększona o 50 proc. do 138 mln zł dewizowych w r.1970. Wobec niedoinwestowania przemysłu meblarskiego założony wzrost produkcji eksportowej jest nierównomierny i jego aktywizacja spodziewana jest dopiero w drugiej połowie 5-lecia, po uzyskaniu efektów inwestycyjnych. Już teraz trzeba podjąć przygotowania organizacyjne do tych zwiększonych zadań. Uregulowania wymaga np. sprawa bodźców materialnych, zaopatrzenia w materiały pomocnicze i wykończeniowe, przygotowania przemysłu meblarskiego do ostrej konkurencji na rykach. Należy też zbadać zasadność poziomu akumulacji ustalonej dla tego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Poważne zadania eksportowe nałożono na wytwórnie obrabiarek do drewna podległe resortowi leśnictwa. Eksport tych maszyn wykazujący dobrą opłacalność ma być zwiększony dwukrotnie w okresie 5-lecia, do około 44 mln zł dewizowych w r. 1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Należy się spodziewać, że w wyniku realizacji uchwał V Plenum powiększy się efektywność handlu zagranicznego drewnem.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Poseł Piotr Gębka (PZPR) - przedstawiciel Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Drzewo i produkty drzewne są towarami, które w największym stopniu zalegają nasze porty. Często są one przetrzymywane, co podraża koszty składowania. Przeładunek tarcicy w portach pochłania najwięcej robocizny. Powodem tego jest w dużym stopniu fakt, że tarcica nie jest standaryzowana przez dostawców.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Dyrektor Zjednoczenia Portów Morskich - Mieczysław Kowalikowski: Drewno należy do grupy towarów najbardziej pracochłonnych w naszych portach. Istnieje konieczność przejścia na pakietyzację tarcicy. Tego wymagają odbiorcy zagraniczni. Ale powstaje pytanie, co będzie z tarcicą nie odpowiadającą aktualnym zamówieniom odbiorców. Przecież trzeba będzie przechowywać ją w portach, sezonować, segregować i doprowadzać do wymogów odbiorców. Aby usprawnić przeładunek drzewa i wyrobów drzewnych potrzebna jest rozbudowa magazynów i urządzeń, trzeba też zdopingować kolej do sprawniejszych przewozów. Obecnie transport kolejowy, nawet z tartaków położonych blisko portów trwa od 2-5 dni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefZuj">Zapotrzebowanie na drewno wzrasta w skali światowej z każdym rokiem. W Polsce, mimo sporej ilości lasów, jest ona również towarem deficytowym. Należałoby więc wszcząć intensywniejsze poszukiwania środków zastępujących drewno.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#DyrektorPAGEDTadeuszRykowski">W naszych obrotach handlu zagranicznego udział branży drzewnej wynosi zaledwie 5,5 proc. Jednak mimo małego udziału eksportu drzewnego w ogólnym eksporcie, ma on duże znaczenie dla naszego bilansu handlowego i płatniczego.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#DyrektorPAGEDTadeuszRykowski">Wiele mówi się u nas w kraju o eksporcie drzewa. Nie wspomina się przy tym o wielkim imporcie, który systematycznie wzrasta. Już w bieżącym roku jest on wyższy od eksportu o 475 tys. m3. W roku 1970 import będzie wyższy od eksportu o 1,708 tys. m3. Toteż postulując rozbudowę składnic, trzeba mieć na uwadze zarówno eksport jak i import.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#DyrektorPAGEDTadeuszRykowski">Artykułem rynkowym, który znalazłby powodzenie na rynkach zagranicznych jest stolarka budowlana. Wprawdzie obecnie rynek krajowy odczuwa jej niedobór, ale są możliwości ruszenia z produkcją eksportową. Możliwości te istnieją w resorcie komunikacji, w którym przystępuje się do produkcji wagonów całkowicie metalowych. Rozbudowane w fabrykach wagonów wydziały stolarki mogłyby z powodzeniem zająć się produkcją stolarki budowlanej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełEugeniaKowal">Sprowadzamy z zagranicy wiele rodzajów opakowań, gdy tymczasem należałoby poszukać dla nich krajowych możliwości wytwórczych. Jednak wysiłki w tym kierunku są wciąż niedostateczne. Podobnie jest z pakietyzacją tarcicy. Wszyscy wiedzą, że jest ona konieczna, ale wciąż znajduje się w stadium eksperymentu.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełEugeniaKowal">Brak odpowiednich składowisk w portach naraża gospodarkę drzewną na poważne straty. Posłowie z Komisji Leśnictwa, którzy wizytowali port w Gdańsku, widzieli eksportową tarcicę i płyty pilśniowe przechowywane na placach pod plandekami, które nie dają pełnej osłony przed wpływami atmosferycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełEugeniaKowal">Naczelny Dyrektor Portu w Gdańsku - Kazimierz Chyży: Wydajność pracy przeładunkowej przy pakietyzacji tarcicy wzrasta o 210 proc. Nie są to ostateczne możliwości podniesienia wydajności, gdyż ustalono je w początkowej fazie wprowadzenia pakietyzacji. Również i wykorzystanie zdolności załadunkowej statków poważnie wzrasta przy pakietyzacji tarcicy. Jednak dla pakietyzacji tarcicy potrzebna jest odpowiednia powierzchnia magazynowa.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełEugeniaKowal">Dyrekcja portu zaplanowała środki na budowę magazynów. Liczymy jednak na udział w tych inwestycjach ze strony „Paged” oraz Przedsiębiorstwa Składowania Towarów Handlu Zagranicznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefMacichowski">Przyczyną trudności w handlu drewnem jest zmienność koniunktur na rynkach światowych. Jednak w dużym stopniu ciążą na tych trudnościach komplikacje wynikające z braku sprawności organizacyjnej. W eksporcie tarcicy, która pochłania 50 proc. robocizny w portach, najdotkliwiej daje się we znaki brak rytmiczności w dostawach. Pakietyzacja tarcicy z pewnością w dużym stopniu ułatwiłaby przeładunki. Problem jest otwarty. Wciąż jednak nie jest ustalone kto ma się nim zająć.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJózefMacichowski">W eksporcie wyrobów drzewnych do krajów skandynawskich oraz w eksporcie sadzonek specjalną rolę do odegrania miałby prom towarowy. Konieczność jego uruchomienia dyktuje także rosnący eksport produktów rolnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaiPrzemysłuDrzewnegoJanGrudziński">Główne kierunki i założenia dotyczące handlu zagranicznego drzewem i wyrobami drzewnymi zostały zaaprobowane przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaiPrzemysłuDrzewnegoJanGrudziński">W ubiegłej 5-latce miał miejsce dynamiczny wzrost eksportu oraz importu drzewa. Plany na bieżącą 5-latkę zakładają dalszą dynamikę eksportu i importu. Plany te są korzystne dla naszej gospodarki leśnej. W eksporcie bowiem rośnie udział wyrobów gotowych, w imporcie - surowca drzewnego. Eksport drewna i wyrobów drzewnych należy do opłacalnych, a eksport mebli należy do bardziej efektywnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaiPrzemysłuDrzewnegoJanGrudziński">Komisja uchwaliła dezyderaty, w których postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaiPrzemysłuDrzewnegoJanGrudziński">- przyspieszenie modernizacji zakładów „FAMPA” w Cieplicach, gdzie produkuje się maszyny papiernicze, - wydanie przez Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego jednolitej instrukcji dla tartaków produkujących na eksport; porozumienie Ministerstwa Leśnictwa, Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Ministerstwa Żeglugi w sprawie kompleksowego rozwiązywania eksportu drewna i jego wyrobów;</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaiPrzemysłuDrzewnegoJanGrudziński">- szersze niż dotychczas wykorzystanie przez resort leśnictwa i przemysł drzewny funduszu aktywizacji eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaiPrzemysłuDrzewnegoJanGrudziński">W kolejnym punkcie porządku obrad, Komisja rozpatrzyła odpowiedzi na dezyderaty nadesłane przez Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Chemicznego, Leśnictwa, Przemysłu Lekkiego i Centralny Urząd Gospodarki Wodnej.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaiPrzemysłuDrzewnegoJanGrudziński">Nie przyjęto do wiadomości odpowiedzi Ministerstwa Rolnictwa wykluczającej sugerowaną przez Komisję możliwość sadzenia drzew owocowych na terenach, na których zachodzi proces stepowienia. Komisja postanowiła wystąpić o uzyskanie wyjaśnień bardziej uargumentowanych.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaiPrzemysłuDrzewnegoJanGrudziński">Zdecydowano też zwrócić się ponownie do Ministerstwa Rolnictwa w sprawie pełniejszego uzasadnienia odpowiedzi odmownej na postulowane przez Komisję włączenie agronomów gromadzkich do akcji zadrzewiania.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00017-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00017-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d598931
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00017-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00017-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 17/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 17/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:17</note>
+        <note type="sessionNo">17</note>
+        <date>1966-12-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00017-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00017-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9087a02
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00017-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,37 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">1 grudnia 1966 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL) rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania planu i budżetu za 1965 r. w części dotyczącej Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- projekt NPG i budżetu państwa na 1967 r. oraz podstawowych założeń planu na 1968 r. w części dotyczącej Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z Ministrem Romanem Gesingiem oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania planu i budżetu państwa za rok 1965, w części dotyczącej leśnictwa i przemysłu drzewnego przedstawił poseł Jerzy Szukała (PZPR). Wykonanie planu i budżetu za 1965 r. było przedmiotem obrad Komisji w dniu 20 czerwca br. (patrz BPS)203/IV kad. z dnia 20.VI.br./. Sprawozdawca pozytywnie ocenił realizację zadań resortu, podkreślając korzystne zjawisko obniżenia w stosunku do planu wyrębu drewna oraz przekroczenie planu inwestycji o ponad 14 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W dyskusji zabrali głos posłowie: Stanisław Romanowski (ZSL), Józef Macichowski (PZPR) i Bronisław Drzewiecki (ZSL). Zwrócono uwagę na konieczność zmiany niektórych przepisów w sprawie odszkodowań dla chłopów za szkody wyrządzone przez zwierzynę leśną, zwiększenia nakładów na remonty kapitalne oraz zwiększenia dopływu do leśnictwa kadr z wyższym i średnim wykształceniem. Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za 1965 r. w części dotyczącej Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Projekt Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu na rok 1967 oraz podstawowych założeń planu na 1968 r. w części dotyczącej leśnictwa i przemysłu drzewnego przedstawił poseł Czesław Sadowski (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W roku bieżącym wyrąb drewna osiągnie 15 458 tys. m3, to jest o 42 tys. m3 mniej niż zakładano w planie na rok bieżący i o 440 tys. m3 mniej niż przewidywały założenia 5-latki. Jest to zjawisko korzystne, gdyż dotychczas etaty rębne były wyższe niż możliwości wynikające z racjonalnej gospodarki posiadanymi zasobami drewna.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Ogółem w roku 1966/67 leśnictwo ma dostarczyć 17 254 tys. m3 drewna. Zarówno w roku przyszłym, jak i w roku następnym etaty cięć będą jeszcze wyższe niż przewidują to normatywy ekonomiczne. Przekroczenia etatów rębnych wynikają głównie z dużego zapotrzebowania na drewno tartaczne. Plan zalesień i odnowień w roku 1966/67 wynosi 96 tys. ha. Zabiegami pielęgnacyjnymi objęty będzie obszar 500 tys. ha, a melioracjami leśnymi - 60,8 tys. ha, to jest o 5,2 tys. ha więcej niż w roku ubiegłym.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W roku 1966 produkcja tarcicy liściastej zostanie przekroczona o 2,5 tys. m3, płyt wiórowych o 3 tys. m3, tektury falistej o 3,4 tys. ton i worków papierowych o 4 mln sztuk. Projekt NPG na rok 1967 przewiduje w stosunku do założeń 5-latki wzrost produkcji tarcicy liściastej i deszczułki posadzkowej, natomiast produkcja płyt wiórowych, płyt pilśniowych, mebli, celulozy, papieru i tektury będzie niższa.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Wzrost produkcji mebli w 1967 r. wyniesie ok. 10 proc. a w roku 1968 - 14 proc. Mimo tak dużego wzrostu, potrzeby rynku krajowego nie będą w pełni zaspokojone.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W latach 1967/68 przewiduje się dalsze unowocześnianie produkowanych mebli, lepsze dostosowanie ich do potrzeb aktualnego budownictwa mieszkaniowego oraz dalsze udoskonalanie mebli dziecięcych i biurowych. Jakość wyrobów przemysłu meblarskiego przedstawia jeszcze wiele do życzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Mimo stosunkowo dużego wzrostu produkcji opakowań w latach 1967/68 potrzeby rynku nie będą w pełni zaspokojone, zwłaszcza w dziedzinie opakowań z tektury. Wydatnej poprawie i to już w roku przyszłym powinno ulec zaopatrzenie w łubianki. Konieczne jest dalsze usprawnienie gospodarki opakowaniami, poprzez zwiększenie rotacji i skupu opakowań, w celu ponownego ich użycia.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Produkcja papieru w stosunku do roku bieżącego wzrasta w latach 1967 i 1968 tylko w niewielkim stopniu. Niewielki jest wzrost produkcji tektury. W tej sytuacji konieczne jest utrzymanie, a nawet zwiększenie importu zarówno papieru jak i tektury, co przewidują założenia planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Eksport wyrobów leśnictwa i przemysłu drzewnego w latach najbliższych ulega niewielkiemu, ale systematycznemu zmniejszaniu. Spadek eksportu wynika przede wszystkim z prawie całkowitego wyeliminowania wywozu papierówki sosnowej i bukowej oraz ograniczenia eksportu tarcicy iglastej. Przy poważnym spadku eksportu surowców i półfabrykatów drzewnych nastąpi jednocześnie wzrost eksportu wyrobów gotowych, w szczególności zaś mebli; udział surowców i półfabrykatów drzewnych, będzie stanowić mniej niż połowę ogólnej wartości tego eksportu (48 proc.). Jest to zjawisko z punktu widzenia ekonomicznego bardzo korzystne. Zakłada się zwiększenie importu surowców drzewnych, a zwłaszcza papierówki świerkowej oraz płyt wiórowych i pilśniowych, których import na przestrzeni nadchodzących dwóch lat wzrasta 4-krotnie. Ponadto poważnie wzrośnie import papieru i tektury.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Budżet Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego na 1967 r. przewiduje dochody w wysokości 9 376 mln zł, a wydatki w wysokości 1 231 mln zł. Wzrost nakładów inwestycyjnych w resorcie wyniesie w 1967 r. 9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W dyskusji głos zabrali posłowie: Eugenia Kowal (PZPR), Jerzy Szukała (PZPR), Walenty Kubica (PZPR), Józef Zuj (PZPR) i Józef Macichowski (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Podkreślano, że bilans drewna jest u nas nadal napięty, w związku z czym konieczne jest opracowanie kompleksowego programu oszczędzania drewna i konsekwentna realizacja tego programu przez wszystkie resorty. Należy wykorzystać w szczególności wszystkie możliwości dalszego oszczędzania drewna tartacznego w produkcji przemysłu drzewnego, zwiększać należy wykorzystanie odpadów, słomy i makulatury.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Niepokojącym zjawiskiem jest fakt opóźnienia oddawania do użytku nowych obiektów przemysłu drzewnego; wpływa to hamująco na uruchamianie nowych mocy produkcyjnych, zwłaszcza w przemyśle celulozowo-papierniczym i w przemyśle meblarskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Brak odpowiednich magazynów utrudnia produkcję przemysłu meblarskiego. Należałoby przewidzieć w ramach kredytów przeznaczonych na rozwój eksportu mebli rozbudowania niektórych magazynów przy fabrykach mebli oraz zakupu meblowozów.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Większe środki należy kierować na dokonywanie remontów budynków w resorcie leśnictwa. Zwłaszcza w ostatnich latach obserwuje się dekapitalizację majątku trwałego w gospodarce leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Wskazywano na konieczność nowelizacji ustawy o państwowym gospodarstwie leśnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W związku z niedostatecznym dopływem nowych kadr do pracy w leśnictwie konieczne jest dalsze mechanizowanie tych prac, jak również zwiększenie troski o zabezpieczenie lepszych warunków pracy robotnikom leśnym. Uznanie pracy drwali za pracę szczególnie ciężką podniosłoby rangę tego zawodu.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1967 r. i podstawowych założeń planu na 1968 r. w części dotyczącej Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00018-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00018-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ce02aa9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00018-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00018-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 18/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 18/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:18</note>
+        <note type="sessionNo">18</note>
+        <date>1966-12-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00018-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00018-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b3c11e8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00018-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,24 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 20 grudnia 1966 r. odbyło się posiedzenie Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego. Obradom przewodniczył poseł Bronisław Drzewiecki (ZSL). Komisja uchwaliła plan pracy na 1967 r., w którym przewiduje m.in. rozpatrzenie następujących problemów:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- aktualny stan prac nad projektem ustawy o gospodarce leśnej oraz jej podstawowe założenia;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- rozwój produkcji niedrzewnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- zaopatrzenie wsi w materiały drzewne i drewno na cele remontowo-budowlane;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- główne kierunki prac naukowo-badawczych w leśnictwie;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- racjonalne wykorzystanie surowca drzewnego w świetle potrzeb gospodarki narodowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- realizacja zadań inwestycyjnych w przemyśle drzewnym i celulozowo-papierniczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Komisja uchwaliła dwa dezyderaty w wyniku obrad nad problemem zagospodarowania lasów Państwowego Gospodarstwa Leśnego (patrz BPS)173/IV kad. z dnia 27.V.br./.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- zmianę dotychczasowego systemu obliczania odszkodowań wyrządzonych przez zwierzynę leśną;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- wprowadzenie bardziej realnej inwentaryzacji i planowania hodowli zwierzyny łownej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00019-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00019-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d1a6ac2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00019-01/header.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00019-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 19/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 19/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:19</note>
+        <note type="sessionNo">19</note>
+        <date>1967-01-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełCzesławSadowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Sadowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanSabik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Sabik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefSasak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Sasak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMartaMalcharek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marta Malcharek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławKozdra" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Kozdra</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00019-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00019-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d3c2a7e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00019-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,77 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">26 stycznia 1967 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), wysłuchała informacji Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego o aktualnym stanie prac nad projektem ustawy o lasach państwowych i gospodarce drewnem.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów oraz przedstawiciel Wydziału Rolnego KC PZPR - Stanisława Dudzińska.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Przed rozpoczęciem obrad zastępca przewodniczącego Komisji poseł Jerzy Szukała złożył - w imieniu Komisji - życzenia przewodniczącemu Komisji - posłowi Bronisławowi Drzewieckiemu z okazji jego 60-ej rocznicy urodzin.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o stanie prac nad projektem ustawy o lasach państwowych i gospodarce drewnem przedstawił Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Wstępne, nie poddane jeszcze uzgodnieniom międzyresortowym założenia projektu ustawy są wynikiem długotrwałej pracy aktywu resortu przy udziale czynników społecznych i zainteresowanych organizacji, placówek naukowych i stowarzyszeń. Komisja resortowa przygotowująca projekt założeń ustawy korzystała z wielu wniosków i tez zgłoszonych przez administrację leśną i organizacje społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Projekt założeń odstępuje od tradycyjnej nazwy „państwowe gospodarstwo leśne”, ponieważ pojęcie to nie uwzględnia całości lasów państwowych zarządzanych przecież nie tylko przez Ministra Leśnictwa. Projekt zmierza do pełnego unormowania problematyki wszystkich lasów państwowych wiążąc ją ze sprawami gospodarki drewnem. Jest to wyraz integracji leśnictwa i przemysłu drzewnego, jaka dokonała się w minionym 20-leciu. Minister Leśnictwa, w myśl założeń, powinien mieć pełniejsze uprawnienia w zakresie ogólnego kierownictwa sprawami gospodarki drzewnej w kraju. W szczególności w zakresie koordynacji działania wszystkich przedsiębiorstw przerabiających drewno, bez względu na ich organizacyjne podporządkowanie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Projekt przewiduje rozwiązanie szeregu spraw pracowniczych, m.in. podniesienie rangi zawodu leśnika. Proponuje się dwa rozwiązania: w myśl pierwszego wariantu wszyscy pracownicy przedsiębiorstw lasów państwowych byliby zatrudnieni na podstawie umowy o pracę według zasad układu zbiorowego; w myśl drugiego wariantu - przewiduje się wprowadzanie stosunku służbowego dla pracowników inżynieryjno-technicznych i równorzędnych dla pracowników administracyjno-biurowych z wyjątkiem służb pomocniczych, jak transportowa i remontowo-budowlana. Za tym drugim rozwiązaniem wypowiadają się okręgowe zarządy lasów państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Projekt założeń przewiduje przyznanie pracownikom przedsiębiorstw lasów państwowych szeregu uprawnień. Podjęcie radykalniejszych środków dla podniesienia rangi pracowników pionu leśnictwa jest konieczne z uwagi na pogłębiający się brak zainteresowania tym zawodem.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Projekt zakłada rozwiązanie szeregu zagadnień z zakresu zachowania ochrony i zagospodarowania lasów państwowych, kładąc nacisk na konieczność zabezpieczenia tych lasów przed szkodliwym wpływaniem procesów produkcyjnych przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Projekt zakłada wreszcie rozwiązanie takich problemów, jak likwidacja służebności ciążących na lasach państwowych (serwitutów) i szereg problemów dotyczących zarządzania lasami państwowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Naczelnik Wydziału w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, zastępca przewodniczącego komisji resortowej, opracowującej tezy do projektu nowej ustawy - Ludwik Jastrzębski.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzySzukała">Dobrze, że Komisja zapoznaje się z wstępnymi założeniami ustawy o gospodarce leśnej już w okresie przygotowywania projektu. Nowelizację starych przepisów w tym zakresie, Komisja niejednokrotnie postulowała.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJerzySzukała">Przedstawione przez resort założenia projektu ustawy zasługują na poparcie, zwłaszcza ta część, która dotyczy ustawowego uregulowania problemów socjalno-bytowych pracowników leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJerzySzukała">Niejednokrotnie już sygnalizowany niepokojący odpływ pracowników leśnych oraz niewystarczający dopływ nowych kadr stwarzają konieczność zagwarantowania takich przywilejów i uprawnień tej grupie pracowników, ażeby poczuli się oni ściślej związani ze swoją pracą i wyuczonym zawodem.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJerzySzukała">Przy opracowywaniu projektu ustawy należy możliwie w maksymalny sposób zagwarantować konsultacje z odpowiednimi organami związków zawodowych oraz instancjami PZPR i ZSL.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełLeonOlszewski">Nadanie w projekcie ustawy odpowiedniej rangi pracownikom administracji leśnej jest jak najbardziej słuszne. Pracownicy najniższego szczebla tej administracji - gajowi - wykonują przecież odpowiedzialne funkcje strażników mienia państwowego i dlatego słusznie ustawa przewiduje udostępnienie im broni oraz zapewnienie ochrony prawnej.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełLeonOlszewski">Resort leśnictwa musi zapewnić sobie kadrę stałych robotników leśnych; fluktuacja w tej grupie pracowników jest jeszcze wciąż zbyt duża. Zabezpieczenie stabilizacji tych pracowników wymaga wielu przedsięwzięć ze strony resortu, przede wszystkim natury socjalno-bytowej.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełLeonOlszewski">Istotnym problemem jest zagwarantowanie w ustawie prawidłowej ochrony lasów, a przede wszystkim właściwego ich użytkowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMartaMalcharek">Słuszne były głosy o konieczności zapewnienia lepszych warunków socjalno-bytowych pracownikom leśnym i otoczenia ich większą opieką ze strony państwa i resortu. Obchody „Dnia Leśnika” powinny uzyskać sankcję prawną.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMartaMalcharek">Jakość umundurowania pracowników leśnych jest jeszcze w dalszym ciągu niezadowalająca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławKozdra">Prezentowane na posiedzeniu wstępne założenia ustawy były dyskutowane w gronie zainteresowanych pracowników leśnictwa. W środowisku tym silnie postuluje się szybkie jej uchwalenie.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełWładysławKozdra">Przedstawione wstępne założenia ustawy należy uznać za postępowe w stosunku do dotychczasowych przepisów. Coraz większa integracja leśnictwa z innymi działami gospodarki narodowej oraz coraz ostrzej zarysowujący się deficyt drewna wymagają ustawowego uregulowania szeregu problemów w dziedzinie gospodarki leśnej i drzewnej.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełWładysławKozdra">Słuszne są wnioski w sprawie bardziej ścisłego bilansowania wysokości wyrębu lasów z ich możliwościami produkcyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełWładysławKozdra">W dostatecznym stopniu należy również zabezpieczyć w przepisach ustawy ochronę lasów przez innych użytkowników, poza resortem leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełWładysławKozdra">Należałoby przewidzieć stopniowe likwidowanie, ciążących na lasach państwowych służebności, ustalając jednak rozsądne terminy.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełWładysławKozdra">Prowadzenie prawidłowej gospodarki leśnej oraz konieczność wzmożenia produkcyjności lasów wymagają zabezpieczenia odpowiednich środków inwestycyjnych. Wysokość nakładów powinna być ustawowo zabezpieczona.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełWładysławKozdra">Z praktyki wiemy, że lasy prywatne są gorzej zagospodarowane, przyrost drewna w tych lasach jest czterokrotnie mniejszy niż w lasach państwowych. Właściciele lasów prywatnych niejednokrotnie zgadzają się na odsprzedanie ich państwu. Należałoby ustawowo zabezpieczyć możliwość dokonywania takich transakcji.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełWładysławKozdra">W projekcie nowej ustawy należy również przewidzieć tryb postępowania przy przekazywaniu lasów państwowych innym resortom, poza resortem leśnictwa oraz przy ponownym przejmowaniu tych lasów przez resort wiodący, tj. przez resort leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełWładysławKozdra">Zawarte w projekcie ustawy przywileje socjalno-bytowe dla pracowników leśnictwa przyczyniłyby się na pewno do podniesienia rangi zawodu leśnika i propozycje te powinny znaleźć poparcie Komisji. Specyfika zawodu leśnika wymaga od tej grupy pracowników leśnych dużej samodzielności i zdyscyplinowania. Z tych też względów stosowanie w stosunku do nich pragmatyki służbowej i odpowiedzialności dyscyplinarnej byłoby jak najbardziej słuszne. Projekt powoływania pracowników administracji leśnej w drodze nominacji jest godny poparcia, podniosłoby to autorytet leśnika jak również stworzyłoby możliwość lepszego egzekwowania nałożonych na niego obowiązków.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#PosełWładysławKozdra">Wydaje się, że przyjęcie przez Sejm proponowanego projektu ustawy w okresie bieżącej kadencji byłoby dużym osiągnięciem Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego i stanowiłoby poważny wkład dla podniesienia poziomu gospodarki leśnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefSasak">Różnice w warunkach pracy i niektórych uprawnieniach socjalnych między robotnikami zatrudnionymi w przemyśle a robotnikami leśnymi są bardzo znaczne. Stworzenie lepszych warunków dla pracowników lasów państwowych jest koniecznością. Resort podjął słuszną i potrzebną pracę dla unormowania przepisów prawnych obowiązujących w gospodarce leśnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławCeberek">Rozważenia wymaga sprawa regulacji wynagrodzeń za pracę chłoporobotników zatrudnionych w lasach. Wydaje się niecelowe utrzymywanie leśniczych lasów niepaństwowych z uwagi na rozrzucenie tych terenów na znacznej przestrzeni. Wszystkie lasy powinny byś poddane pod nadzór leśniczych państwowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełEugeniaKowal">Odnosi się ciągle wrażenie, że nie docenia się u nas roli gospodarki leśnej i znaczenia lasów. Dotyczy to m.in. prasy, radia i telewizji; nie propaguje się wartości lasów i grożących im niebezpieczeństw. Zwracają uwagę znaczne zaniedbania lasów prywatnych; aktualizacji wymaga układ zbiorowy pracowników leśnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJózefZuj">W założeniach do projektu ustawy słusznie zwraca się uwagę na zagadnienia socjalne i uprawnienia pracownicze osób zatrudnionych w leśnictwie. Projekt ustawy w sposób niedostateczny uwzględnia sprawę zalesień nieużytków rolnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJanSabik">Projekt ustawy zasługuje na pełne poparcie, ponieważ służy zarówno poprawie warunków działalności gospodarstwa leśnego, jak i poprawie warunków pracy pracowników leśnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełCzesławSadowski">Bezsprzecznie słuszne są zawarte w założeniach projektu ustawy zamierzenia kompleksowego pojęcia zagadnień gospodarki leśnej i przemysłu drzewnego. Konieczne jest wyraźniejsze zaakcentowanie kwestii lasów niepaństwowych. Precyzyjniejszego określenia wymagają zagadnienie szkód wyrządzonych przez zwierzynę w lasach. Postanowienia nowej ustawy powinny być związane z odpowiednimi postanowieniami ustawy o lasach państwowych i o prawie łowieckim. W sprawie wywłaszczeń trzeba bardziej precyzyjnie określić warunki, kiedy państwo może przejąć na własność enklawy leśne, stanowiące własność prywatną.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełCzesławSadowski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing i naczelnik wydziału w tym resorcie - Ludwik Jastrzębski.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełCzesławSadowski">Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing zapewnił, że w toku dalszych prac nad projektem ustawy uwzględnione będą wysunięte w dyskusji uwagi Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełCzesławSadowski">Przewiduje się, że prace nad projektem ustawy zostaną zakończone do końca kwietnia bież. roku, po czym zostanie on przekazany do uzgodnień międzyresortowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełCzesławSadowski">Komisja przyjęła do wiadomości odpowiedzi Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego na dezyderaty w sprawach:</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełCzesławSadowski">- wprowadzenia i szerszego zastosowania tworzyw sztucznych w produkcji mebli, - powołania Komisji wzornictwa mebli złożonej z przedstawicieli handlu i przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełCzesławSadowski">W odpowiedzi na pierwszy dezyderat Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego wyjaśnił, że w latach 1966–1970 w przemyśle kluczowym, terenowym i spółdzielczym nastąpi pewien rozwój chemizacji produkcji mebli. Zużycie tworzyw sztucznych i wyrobów z tych tworzyw w produkcji meblarskiej wyczerpuje w zasadzie aktualne możliwości przemysłu chemicznego, a ograniczone jest m.in. brakiem doświadczeń w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełCzesławSadowski">W odpowiedzi na drugi dezyderat Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego informuje, że warunkiem wprowadzenia na rynek nowych wzorów mebli jest uzyskanie pozytywnej oceny dokonywanej przez specjalne komisje ocen wzorów działających przy Zjednoczeniu Przemysłu Meblarskiego, CZSP i Centrali Handlu Meblami. Zjednoczenie Przemysłu Meblarskiego wystąpiło już z projektem utworzenia Centralnej Komisji Selekcyjnej, która przy udziale przedstawicieli handlu kierować będzie do produkcji najlepsze wzory mebli zgłaszane przez poszczególne piony produkcyjne. Zjednoczenie Przemysłu Meblarskiego sukcesywnie przeprowadza akcję przeglądania wszystkich wzorów mebli i zastępowania przestarzałych typów i wzorów nowymi.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00020-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00020-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c6944b3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00020-01/header.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00020-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 20/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 20/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:20</note>
+        <note type="sessionNo">20</note>
+        <date>1967-03-04</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJanSabik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Sabik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00020-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00020-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d130797
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00020-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,78 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 3 marca br. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła działalność Zjednoczenia Produkcji Leśnej „Las”.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Walenty Bartoszewicz, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, dyrektor Zjednoczenia Produkcji Leśnej - Stanisław Dobrodziej, dyrektor zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Edmund Nowicki, dyrektor CRS „Samopomoc Chłopska” - Stanisław Czuja.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Na sali, w której odbyła się posiedzenie Komisji zaprezentowano posłom ekspozycję wyrobów zakładów i przedsiębiorstw podległych Zjednoczeniu Produkcji Leśnej „Las”: talerze z drewna, koszyki z wikliny, dżemy i kompoty, konserwy i przetwory z dziczyzny i grzybów, wina owocowe, miody pitne i soki pitne z owoców leśnych. Posłowie zapoznali się z tablicami ilustrującymi dynamikę rozwoju produkcji leśnej niedrzewnej oraz tablicą rozmieszczenia baz surowcowych borówki czernicy (głównego gatunku owoców leśnych, zbieranych w polskich lasach).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o działalności Zjednoczenia Produkcji Leśnej „Las” złożył dyrektor Zjednoczenia - Stanisław Dobrodziej (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Koreferat przedstawiła poseł Lucyna Adamowicz (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">„Las” jest zjednoczeniem wiodącym w zakresie gospodarowania dziczyzną i płodami runa leśnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W roku 1966 wartość produkcji Zjednoczenia przekroczyła 2 mld zł. Na szczególne podkreślenie zasługuje przy tym stały wzrost eksportu. 95 proc. towarów eksportowych przez „Las” kieruje się na bardzo trudne rynki zachodnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W bieżącym sezonie wyeksportowano ok. 2 200 ton mrożonej dziczyzny, 160 tys. bitych kuropatw i ok. 19 tys. dzikich kaczek. Najbardziej opłacalny jest jednak eksport żywej zwierzyny łownej, zwłaszcza zajęcy i kuropatw. Zwiększenie tego rodzaju eksportu uniemożliwia jednak brak odpowiednich sieci do odłowu.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Ważną pozycję w eksporcie zajmują przetwory owoców runa leśnego: kompoty, moszcze, owoce pasteryzowane, grzyby solone i suszone.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W myśl założeń planu 5-letniego, udział produkcji towarowej Zjednoczenia „Las” w ogólnej wartości produkcji resortu leśnictwa wzrosnąć ma z 10,6 proc. w 1966 r. do 14,3 proc. w 1970 r. Realizacja tych zamierzeń wymaga zarówno odpowiednich środków inwestycyjnych jak też wykwalifikowanych kadr i właściwych warunków pracy. Wobec poważnego niedoinwestowania tego przemysłu, środki inwestycyjne przyznane Zjednoczeniu w bieżącym planie 5-letnim w wysokości 175 mln zł są niewystarczające, zwłaszcza dla zabezpieczenia pełnej realizacji zadań eksportowych. Aktualny poziom wyposażenia przedsiębiorstw „Las” w maszyny i urządzenia jest niski, co zmusza do stosowania - w bardzo szerokiej skali - pracy ręcznej, podraża koszty i powoduje spadek rentowności. Doinwestowania wymaga również produkcja wikliniarska.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Drugim problemem, obok inwestycji, wymagającym pilnego rozwiązania, jest w Zjednoczeniu sprawa zatrudnienia. Obowiązujący od 1962 r. zbiorowy układ pracy wymaga korekty i nowelizacji. Stawki uposażenia utrudniają uzyskanie i utrzymanie w placówkach „Las” wysoko kwalifikowanych kadr oraz powodują znaczną fluktuację zatrudnionych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Według informacji zebranych z terenu woj. gdańskiego, baza surowcowa runa leśnego ciągle się zmniejsza. Stwierdzono na tym terenie fakty dewastacji środowiska leśnego, zwłaszcza przez turystów i wycieczkowiczów zbierających grzyby i jagody. Należałoby zbadać jak stan bazy surowcowej przedstawia się na innych terenach i w skali całego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Poseł Leon Olszewski (ZSL) - W bazie surowcowej runa leśnego tkwią jeszcze rezerwy, możliwe do wykorzystania. Wydaje się jednak, że organizacyjne scalenie całego pozyskiwania runa leśnego w Zjednoczeniu „Las” nie jest konieczna. Nie zawsze bowiem zmonopolizowanie kierownictwa jakąś dziedziną działalności gospodarczej daje dobre wyniki. Zarzuty dotyczące rabunkowej gospodarki runem leśnym należy kierować nie do innych jednostek gospodarczych organizujących zbieranie jagód czy grzybów, lecz do turystów i wycieczkowiczów.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Poseł Stanisław Romanowski (ZSL) - Zjednoczenie „Las” ma bogaty dorobek, który mierzyć można zarówno wpływami dewizowymi jak też zaangażowaniem w działalności gospodarczej tego Zjednoczenia - rencistów i kobiet, którzy uzyskują w ten sposób dodatkowe środki. Nakłady na rzecz Zjednoczenia „Las” są jednak od dłuższego czasu nieproporcjonalne do osiągnięć na rzecz tego Zjednoczenia; jedna złotówka nakładów przynosi tu 10 zł wartości produkcji. W świetle powyższego wydaje się nie podlegać dyskusji konieczność doinwestowania placówek Zjednoczenia „Las”.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W skali kraju trudno chyba mówić o kurczeniu się bazy surowcowej runa leśnego. W woj. zielonogórskim np. daleko jeszcze do jej pełnego wykorzystania. Rzecz jednak w tym, żeby nie nadmiernie eksploatować runo leśne, a racjonalnie nim gospodarować. A temu niewątpliwie sprzyjać powinno jednolite kierownictwo działalnością w tym zakresie. Jak bardzo brak takiego kierownictwa podraża koszty i komplikuje realizację zadań, widać na przykładzie województwa zielonogórskiego, gdzie np. 80 punktów odbioru i skupu runa podległych gminnym spółdzielniom pokrywa się terytorialnie z 60-ma punktami tego rodzaju, prowadzonymi przez „Las”.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Poseł Władysław Kozdra (PZPR) - Lubelskie przedsiębiorstwo „Las” ma bogaty dorobek, o którym świadczą m.in. wyniki ekonomiczne uzyskiwane przez nie w produkcji spożywczej, w przetwórstwie dziczyzny, w zbiorze i przetwórstwie owoców, grzybów i ziół. Przedsiębiorstwo to pracuje jednak w bardzo trudnych warunkach; tylko 2 zakłady są odpowiednio wyposażone, reszta, a zwłaszcza 380 punktów pozysku runa - działa w prymitywnych warunkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Niedoinwestowanie nie jest jednak jedynym hamulcem rozwoju produkcji przedsiębiorstwa. Drugim - jest duża fluktuacja kadr zarówno pracowników fizycznych jak i umysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W ub. roku woj. lubelskie dostarczyło 3 300 ton czarnej jagody, co stanowi 14 proc. krajowego uzysku. Mógłby on być jeszcze większy, gdyby rozbudować zaplecze produkcyjno-magazynowe, zwłaszcza niezbędna jest budowa chłodni specjalistycznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanSabik">Na terenie woj. rzeszowskiego, po przyznaniu placówkom „Lasu” prawa wyłączności w zakresie skupu runa leśnego, gospodarka w tym zakresie została usprawniona, potrzeby rynku w pełni zabezpieczone; „Las” wywiązał się w pełni z obowiązków wobec CRS „Samopomoc Chłopska” dostarczając jej potrzebne do przetwórstwa i na rynek ilości owoców leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJanSabik">W rejonie Bieszczad placówki „Lasu” podjęły wypalanie węgla drzewnego. W roku ub. dostarczyły one 1 tys. ton tego węgla, a plan na rok bieżący przewiduje dostarczenie 4 tys. ton. Pozwoli to na wyeliminowanie importu węgla drzewnego. Zadania te zostaną wykonane pod warunkiem zabezpieczenia odpowiedniej ilości środków transportu i zorganizowania magazynów chroniących produkowany węgiel przed wilgocią.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWalentyKubica">Ładne etykiety i dobre opakowania wyrobów przedsiębiorstw „Las” odbijają korzystnie od jakości opakowań wyrobów w innych działach produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWalentyKubica">Problemy inwestycyjne Zjednoczenia można byłoby rozwiązywać drogą podejmowania przedsięwzięć wspólnych z innymi przedsiębiorstwami; np. wspólne magazyny i chłodnie, pełne wykorzystanie potencjału produkcyjnego winiarni podległych CRS „Samopomoc Chłopska” i ZSS „Społem” itp.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławCeberek">Jednostki „Lasu” powinny być jedynymi przedsiębiorstwami prowadzącymi gospodarkę w dziedzinie produkcji leśnej niedrzewnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławCeberek">Więcej uwagi należy poświęcić rozwojowi wikliniarstwa i koszykarstwa. Można by podjąć sadzenie drzew i krzewów owocowych przy lasach. Na szersze poparcie zasługuje hodowla zwierząt futerkowych oraz pieczarek.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełStanisławCeberek">Należałoby w sposób bardziej racjonalny regulować ilości zwierzyny łownej, trzebiąc więcej zwierzyny grubej, zwłaszcza tam, gdzie czyni ona znaczne szkody w rolnictwie, przy jednoczesnym rozwijaniu i ochronie hodowli kuropatw i bażantów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefMacichowski">Z przedstawionych Komisji materiałów wynika, że wiele trudności i niedomagań w Zjednoczeniu Produkcji Leśnej „Las” spowodowanych jest dynamicznym rozwojem tego przedsiębiorstwa w ostatnich latach i jego niedoinwestowaniem. Zaciążyły na tym pojęcia o sferze działania tego przedsiębiorstwa, którą określano jako produkcję uboczną, niedrzewną - co oznaczało - mało ważną. Tymczasem działalność Zjednoczenia i podległych mu przedsiębiorstw posiada doniosłe znaczenie, stanowi bowiem rozszerzenie rynku żywnościowego, dostarczania na ten rynek wysokowitaminowych pożywnych produktów. Z tego względu przedsiębiorstwa „Lasu” oraz ich działalność traktować trzeba w sposób zbliżony do rolnictwa. Korzystać one winny z tych samych dobrodziejstw i przywilejów, co gospodarstwa rolne i przemysł spożywczy.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJózefMacichowski">Borówka czernica jest towarem deficytowym w Europie i na świecie. W polskich lasach jest jej pod dostatkiem. Mamy wiele bogatych baz tego cennego i wartościowego owocu. Niedostatecznie jeszcze dbamy o pełne wykorzystanie możliwości zaopatrzenia rynku krajowego w odpowiednie ilości borówki i grzybów.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJózefMacichowski">Ogromną rolę w gospodarce leśnej odgrywają grzyby. Trzeba zwrócić uwagę, że społeczny ruch rekreacyjny, konieczny i słusznie popierany, czyni poważne spustoszenia w grzybowiskach. Ruchowi temu i turystyce niedzielnej musi towarzyszyć szeroka akcja uświadamiająca o tym, jak należy zachowywać się w lesie, który jest terenem gospodarczym i potrzebuje szczególnej opieki i ochrony.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJózefMacichowski">Las powinien mieć tylko jednego gospodarza odpowiedzialnego za wszystko, co dzieje się na terenach leśnych. Wpuszczenie na tereny leśne przedstawicieli CRS „Samopomoc Chłopska” czy nawet „Herbapolu” powoduje wiele nieporozumień. Powierzenie przedsiębiorstwom „Las” zbioru owoców runa leśnego i grzybów nie oznacza wprowadzenia monopolu na obrót i przetwórstwo tych surowców. Wynika to z racjonalnego założenia, że w lesie musi być jeden gospodarz, działający zgodnie z interesami środowiska leśnego i zapewniający reprodukcję bazy jagodowej oraz grzybowisk.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełJózefMacichowski">Już przed kilku laty zwrócono uwagę na ujemne zjawisko konkurowania na rynkach zagranicznych pomiędzy centralami sprzedającymi płody runa leśnego i przetworów. Uznano wówczas taką sytuację za tymczasową. Trzeba ostro wystąpić przeciw tym praktykom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefZuj">Konieczność inwestycji w przedsiębiorstwach Zjednoczenia „Las” jest oczywista. Wydaje się jednak, że należałoby ustalić najpilniejsze potrzeby w tym zakresie. W poszczególnych województwach bowiem różnie przedstawiają się obecnie warunki produkcji oraz możliwości jej usprawnienia i rozwoju. W woj. zielonogórskim np. istnieją bardzo duże możliwości zwiększania zarówno stopnia zagospodarowania runa leśnego, jak też rozwoju innych gałęzi niedrzewnej produkcji leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefZuj">Dyrektor CRS „Samopomoc Chłopska” - Stanisław Czuja: „Las” jest Zjednoczeniem wiodącym w stosunku do pozostałych uczestników branżowego porozumienia, którymi są CRS „Samopomoc Chłopska”, CZSP, ZSS „Społem” i Centrala Spółdzielni Ogrodniczych. W dyskusji wskazywano na to, jakoby gminne spółdzielnie w sposób niewłaściwy współpracowały z „Lasem” w zakresie skupu i eksportu runa leśnego. Tą niewłaściwą współpracą uzasadniano postulat wyłączności dla Zjednoczenia „Las” w dziedzinie skupu runa leśnego.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefZuj">Zasady działania CRS „Samopomoc Chłopska” w skupie, przetwórstwie i eksporcie runa leśnego uregulowane są przepisami branżowego porozumienia zawartego w 1963 r. Ponadto podział zadań w omawianej dziedzinie sprecyzowano dokładnie w porozumieniu zawartym ze Zjednoczeniem „Las”. Co roku również odbywają się narady wszystkich uczestników porozumienia, na których ustala się wytyczne skoordynowanego działania w zakresie wykonawstwa planowych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJózefZuj">Skup runa leśnego przez CRS „Samopomoc Chłopska” stanowi w całości skupu naszej Centrali jedynie 0,2 proc. Utrzymuje się on od kilku lat na jednakowym prawie poziomie. Również prowadzony przez CRS eksport runa leśnego osiąga od kilku lat wartość około 5 mln zł dewizowych rocznie. CRS nie ma ambicji rozbudowy skupu runa leśnego kosztem Zjednoczenia „Las”, pragnie jedynie zapewnić odpowiedni surowiec swoim przetwórniom. I dlatego, w przypadku, gdy w pobliżu tych przetwórni nie ma placówek „Las”, organizuje własne punkty skupu runa leśnego.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJózefZuj">Przedstawiciel CRS - Leszek Wnęk: Problem rozmieszczenia i działania punktów skupu runa leśnego CRS i „Las” można rozwiązać drogą koordynacji zadań w tym zakresie na poszczególnych terenach, w zależności od potrzeb zarówno przetwórni CRS jak i należących do „Lasu”. Jeżeli w pobliżu przetwórni spółdzielczej brak jest punktów skupu prowadzonych przez „Las” to zrozumiałe jest, że w interesie tych przetwórni będzie stworzenie spółdzielczych punktów skupu runa leśnego. Jeśli natomiast będą tam punkty „Las” to tak jak to się już dziś dzieje w rzeszowskim i opolskim - przetwórnie te otrzymują surowiec od punktów skupu „Las”.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełJózefZuj">Na pytania posłów: Józefa Macichowskiego (PZPR), Jerzego Szukały (PZPR), Lucyny Adamowicz (bezp.) i Leona Olszewskiego (ZSL) odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełJózefZuj">Urodzaj runa leśnego zależy od wielu czynników i charakteryzuje się dużymi wahaniami. Powoduje to ograniczone możliwości pełnego wykorzystania baz surowcowych runa leśnego. Dotyczy to również określenia zasobności lasów w grzyby. W programie racjonalnego wykorzystania bazy surowcowej lasu przewiduje się taką działalność, która jest celowa z punktu widzenia interesów całej gospodarki leśnej i najbardziej ekonomicznie uzasadniona. Gospodarstwo leśne stanowi jedną całość i podlega jednolitym zasadom ochrony i pielęgnacji. Stąd wynika potrzeba jednego gospodarza w lesie. Najbardziej celowe byłoby oparcie sieci punktów skupu owoców runa leśnego o zespoły ludzi zatrudnionych w administracji leśnej, przede wszystkim o leśników, ale gwałtowny rozwój zbioru i skupu przekracza możliwości tych pracowników, najbardziej wykwalifikowanych i odpowiedzialnych za gospodarkę leśną. Nie można zlikwidować wszystkich punktów skupu nie podległych przedsiębiorstwom „Lasu”, ale nie można również utrzymywać dublujących się punktów skupu. Konkurencja między sąsiadującymi punktami skupu prowadzi do obniżenia jakości surowca.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PosełJózefZuj">Inwestowanie w przedsiębiorstwa „Lasu” jest bardzo tanie z punktu widzenia kosztów jednego stanowiska pracy (koszt ten wynosi zaledwie 70 tys. zł). Inwestycje te przynoszą więc efekty zarówno dla rozwoju produkcji i eksportu, jak i w dziedzinie zatrudnienia. Są to inwestycje szybko rentujące.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PosełJózefZuj">Inwestycje związane z produkcją węgla drzewnego w Bieszczadach będą całkowicie zrealizowane.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PosełJózefZuj">Gospodarka Leśna wpływa pośrednio na poziom gospodarki rolnej i dlatego oba te działy należy traktować jednakowo.</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#PosełJózefZuj">Przewodniczący Komisji - poseł Bronisław Drzewiecki (ZSL): Problem dyskutowany na posiedzeniu Komisji nie jest dostatecznie znany szerokiemu ogółowi. Należałoby wzmóc propagandę wokół spraw racjonalnego wykorzystywania środowiska leśnego dla celów gospodarczych, wspólnej społecznej opieki nad bogactwem znajdującym się na terenach leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.11" who="#PosełJózefZuj">Wszystkie nasze przedsiębiorstwa, zarówno państwowe jak i spółdzielcze, muszą kierować się wspólnym interesem gospodarczym i z tego punktu widzenia trzeba rozpatrywać sprawy organizacji, zbieractwa i skupu owoców runa leśnego. Problem jednego gospodarza w lesie wysunięto właśnie w trosce o najracjonalniejsze wykorzystanie bogactwa lasu.</u>
+          <u xml:id="u-6.12" who="#PosełJózefZuj">O DZIAŁALNOŚCI ZJEDNOCZENIA PRODUKCJI LEŚNEJ „LAS”</u>
+          <u xml:id="u-6.13" who="#PosełJózefZuj">Informacja dyrektora ZPL „Las” - Stanisława Dobrodzieja złożona na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 3 marca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.14" who="#PosełJózefZuj">W okresie minionego 20-lecia działalność w dziedzinie wykorzystania i zagospodarowania płodów runa leśnego ujęta była w wiele form organizacyjnych. W ciągu tego okresu stworzono podstawy realizacji szerokiego programu ubocznego użytkowania lasu i jego bogactw. Rozwinęła się sieć jednostek organizacyjnych - wojewódzkich przedsiębiorstw „Las” i wzrosła ilość punktów pozyskania rozmieszczanych proporcjonalnie do zasobności baz surowcowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.15" who="#PosełJózefZuj">Obecnie terenowe jednostki produkcji leśnej „Las” pozyskują 20 rodzajów owoców leśnych, 20 gatunków grzybów, 16 gatunków ziół, 11 rodzajów dziczyzny oraz miód leśny, ślimaki, materiały melioracyjne i różne odpady leśne. W branży spożywczej Zjednoczenia produkuje się ogółem 274 asortymenty wyrobów z owoców leśnych i grzybów; w przedsiębiorstwach branży drzewnej - 311 różnego rodzaju wyrobów z drewna, w branży wikliniarsko-trzciniarskiej - 462 rodzaje wyrobów, w branży hodowlanej prowadzi się hodowlę 3 odmian lisów i 7 odmian norek.</u>
+          <u xml:id="u-6.16" who="#PosełJózefZuj">Stały wzrost działalności gospodarczej, występujący w ostatnich latach, tak w zakresie pozyskania owoców leśnych, grzybów i dziczyzny na rynek krajowy oraz na eksport, dowodzi słuszności koncepcji ubocznego użytkowania lasu oraz słuszności działania w ramach resortu leśnictwa państwowej organizacji koordynującej pozyskanie i przetwórstwo surowców do produkcji leśnej niedrzewnej.</u>
+          <u xml:id="u-6.17" who="#PosełJózefZuj">Zjednoczenie „Las” ma znaczny dorobek w dziedzinie szkolenia i przygotowania do pracy wielu tysięcy zbieraczy runa leśnego i prawidłowego eksploatowania baz surowcowych przy współpracy z terenowymi organami gospodarki leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-6.18" who="#PosełJózefZuj">W miarę zwiększania się popytu na owoce leśne i grzyby na rynku krajowym i za granicą podjęto badania zasobności baz surowcowych i prace nad ustaleniem prawidłowej ich eksploatacji. Zakład Ubocznego Użytkowania Lasu w Instytucie Badawczym Leśnictwa podjął szereg prac naukowo-badawczych, głównie w celu ustalenia zasad kompleksowego i racjonalnego wykorzystania baz surowcowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.19" who="#PosełJózefZuj">Przedsiębiorstwa branży spożywczej podległe Zjednoczeniu są terenowo bardzo mocno powiązane z bazami surowcowymi. Zorganizowano własne zaplecze doświadczalno-badawcze w celu wydobycia wysokich walorów odżywczych i smakowych owoców leśnych i grzybów. O osiągnięciach w tej dziedzinie świadczą wysokie oceny przetworów, z których wiele uzyskało znaki jakości i medale na międzynarodowych wystawach żywnościowych. Pracą Zjednoczenia zainteresowało się szereg krajów w ramach RWPG, udzieliliśmy pomocy technicznej i organizacyjnej Czechosłowacji, Węgrom, Bułgarii i Rumunii, w zakresie organizacji pozyskiwania i przetwórstwa owoców runa leśnego i dziczyzny.</u>
+          <u xml:id="u-6.20" who="#PosełJózefZuj">Obserwuje się rosnące zainteresowanie zagospodarowywaniem płodów runa leśnego ze strony spółdzielczych organizacji gospodarczych, a także przedsiębiorstw prywatnych. Przyznanie przez Ministerstwo Handlu Zagranicznego kilku przedsiębiorstwom handlu zagranicznego uprawnień eksportera płodów runa leśnego stworzyło szereg trudności i nieporozumień w dziedzinie gospodarki zbiorami runa leśnego. W rezultacie konkretnych ustaleń podpisano porozumienie branżowe, którego uczestnikami są jednostki zrzeszone w CRS „Samopomoc Chłopska”, Centrali Spółdzielni Ogrodniczych, Centralnym Związku Spółdzielczości Pracy, ZSS „Społem” oraz przedsiębiorstwa i zakłady przemysłu owocowo-warzywnego. Te słuszne gospodarczo decyzje w sprawie współpracy i koordynacji pozyskiwania i przetwórstwa płodów runa leśnego nie zawsze są prawidłowo realizowane w terenie. Uczestnicy porozumienia branżowego zainteresowani głównie skupem jagód borówki czernicy, a z grzybów jednego tylko gatunku - kurki, i to na terenach, gdzie te płody runa leśnego występują najobficiej, dublują działalność jednostek „Lasu”. Powoduje to szereg nieprawidłowości w gospodarce płodami runa leśnego, jak nieekonomiczne wykorzystanie środków transportu, zatrudnienie dodatkowych sił roboczych, obniżka jakości surowca.</u>
+          <u xml:id="u-6.21" who="#PosełJózefZuj">Nadmiernie eksploatacyjny charakter takiej gospodarki zagraża zasobności baz surowcowych i naruszeniem równowagi biologicznej w zespołach leśnych. Należałoby przeanalizować zgłaszany przez pracowników naukowych, pracowników terenowej administracji leśnej i pracowników przedsiębiorstw „Las” wniosek, aby leśna produkcja uboczna była powierzona zarówno na odcinku zagospodarowania jak i użytkowania wyłącznie jednej organizacji działającej w ramach resortu leśnictwa oraz dysponującej odpowiednią strukturą organizacyjną i wykwalifikowanym personelem. Ustalone w planie pionów spółdzielczych zadania skupu i eksportu płodów runa leśnego należałoby przekazać Zjednoczeniu „Las”.</u>
+          <u xml:id="u-6.22" who="#PosełJózefZuj">Zjednoczenie dysponuje niedostatecznymi środkami inwestycyjnymi, co w znacznym stopniu ogranicza rozwój produkcji i eksportu surowców i przetworów; m.in. ogranicza to możliwość rozszerzania produkcji łubianek i innych poszukiwanych opakowań.</u>
+          <u xml:id="u-6.23" who="#PosełJózefZuj">Limit inwestycyjny na lata 1966–1970 określony kwotą 175 mln zł jest niewystarczający dla realizacji opracowanego przez Zjednoczenie programu rozwoju produkcji, modernizacji zakładów, budowy magazynów itp. Inwestycje te są gospodarczo opłacalne i nie nastręczają większych trudności w wykonawstwie. Przedsiębiorstwa handlu zagranicznego „Agros”, „Animex” i „Paged” wydały pozytywną opinię o planowanych przez Zjednoczenie „Las” inwestycjach, służących w poważnej mierze rozwojowi eksportu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00021-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00021-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b889ced
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00021-01/header.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00021-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 21/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 21/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:21</note>
+        <note type="sessionNo">21</note>
+        <date>1967-04-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00021-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00021-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8f9f1ac
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00021-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 31 marca 1967 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrywała problemy zaopatrzenia wsi w materiały drzewne i drewno na cele remontowo-budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Walentym Bartoszewiczem, podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stanisław Araszkiewicz, wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” - Bernard Górowski, wiceprezes Centralnego Związku Kółek Rolniczych - Roman Wacławski, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, dyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Edmund Nowicki oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Rolnictwa i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informacje o zaopatrzeniu rynku w materiały i wyroby drzewne przedstawili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz i wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” - Bernard Górowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefZuj">Koreferat przedstawił poseł Stanisław Wojtowicz (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJózefZuj">Z materiałów przedstawionych Komisji wynika, że nie wykonano w pełni w 1966 r. planu sprzedaży tak atrakcyjnego surowca jak tarcica iglasta. Fakt ten nie oznacza, że tarcica nie ma na wsi odbiorców, lecz jest spowodowany tym, że większość oferowanego do sprzedaży surowca stanowiła tarcica V i VI klasy, a więc w nieodpowiednim asortymencie.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJózefZuj">Z przeprowadzonej przez Ministerstwo Rolnictwa analizy potrzeb inwestycyjnych i remontowych wsi w latach 1966–1970 wynika, że występować będzie nadal deficyt drewna. Deficyt ten jest tylko fragmentem ogólnie występującego deficytu materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJózefZuj">Dla indywidualnego odbiorcy wiejskiego najważniejszą sprawą jest, aby znajdujące się na rynku materiały drzewne, a głównie tarcica, były dostępne nie tylko w potrzebnej ilości, lecz również w odpowiednich gatunkach. Tymczasem rozmiary dostaw tarcicy są wprawdzie na tyle duże, że nie można jej całej sprzedać, ale jednocześnie odczuwa się dotkliwy brak poszczególnych gatunków. W tej sytuacji wydaje się konieczne prowadzenie takiej analizy potrzeb, która pozwoli określić zapotrzebowanie nie tylko na poszczególne asortymenty surowca, ale w ramach tych asortymentów - na poszczególne gatunki.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJózefZuj">Niezależnie od wysiłków zmierzających do poprawienia sytuacji rynkowej w zakresie zaopatrzenia wsi w materiały drzewne i realizacji programu oszczędności drewna, należy dążyć w dalszym ciągu - o ile to jest możliwe - do zastępowania surowca i tarcicy iglastej innymi materiałami budowlanymi, zwiększając podaż materiałów pochodzenia mineralnego (cegły, prefabrykaty ścienne, belki żelbetowe itp.), a także oferując odbiorcy gotową stolarkę okienną i drzwiową. Właśnie przemysłowa produkcja stolarki drzwiowej i okiennej pozwala uzyskiwać oszczędności ok. 50 proc. drewna najwyższej klasy. Produkcja i dostawy stolarki budowlanej w rodzajach dostosowanych do upodobań poszczególnych regionów powinny zostać zwiększone.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJózefZuj">Innym środkiem, którego zastosowanie pozwala na uzyskanie znacznych oszczędności drewna jest impregnacja, która przedłuża okres trwałości poszczególnych wyrobów. Impregnacja taka zresztą już jest stosowana w zakładach podległych resortowi budownictwa, jednak powinna być znacznie rozszerzona.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJózefZuj">Pozytywnie należy ocenić wysiłki resortu budownictwa zmierzające do zastępowania deficytowych rodzajów drewna materiałami zastępczymi. Pożądana jest jednak szersza współpraca pomiędzy resortami budownictwa i rolnictwa w zakresie opracowywania, propagowania oraz wprowadzania oszczędnościowych rozwiązań.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJózefZuj">W samym resorcie rolnictwa w ciągu ostatnich kilkunastu lat zużycie drewna spadło 4-krotnie przy jednoczesnym 8-krotnym wzroście zadań planowych. Tak duży spadek możliwy był dzięki ścisłej dyscyplinie stosowania nowych rozwiązań z materiałów zastępczych. Te osiągnięcia wskazują, że możliwe są poważne oszczędności deficytowych rodzajów drewna również i w budownictwie indywidualnym. Jeżeli jednak rozwiązania oszczędnościowe, jak np. zbijane czy klejone wiązary dachowe, mają być przez rolników stosowane, potrzebna jest szeroka propaganda tych rozwiązań i odpowiednie zaopatrzenia rynku. Niezbędna jest także, aby trwałość, jakość, łatwość użycia oraz ceny nowych materiałów były czynnikami zachęcającymi do ich stosowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJózefZuj">Należy rozważyć możliwości opracowania i upowszechnienia lekkich konstrukcji dachowych z elementów prefabrykowanych oraz zwiększenia wyposażenia terenu w tani sprzęt umożliwiający układanie tych elementów.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJózefZuj">Rozważenia wymaga umożliwienie rolnikom wymiany w leśnictwach posiadanego surowca z drzew liściastych nie objętych gospodarką leśną na surowiec przydatny do budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełJózefZuj">Na pytania posłów: Stanisława Ceberka (ZSL), Lucyny Adamowicz (bezp.) i Eugenii Kowal (PZPR) odpowiedzi udzielili podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stanisław Araszkiewicz i podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełJózefZuj">Pytania dotyczyły rozwoju produkcji stolarki budowlanej, intensyfikacji produkcji drzewnej w lasach niepaństwowych, zwiększenia dostaw materiałów budowlanych dla ziem zachodnich i północnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełJózefZuj">Dyskusja:</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełJózefZuj">Poseł Józef Macichowski (PZPR) - Zaopatrzenie wsi w materiały drzewne w dalszym ciągu nie zaspokaja faktycznego zapotrzebowania. Obok rozwoju budownictwa mieszkaniowego na wsi, obserwujemy poważny wzrost rozbudowy zaplecza technicznego i w związku z tym, wzrost zapotrzebowania na podstawowe materiały budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełJózefZuj">Dostawy surowca drzewnego dla wsi odbywają się bardzo nierytmicznie, znaczna część dostaw realizowana jest w końcu III i IV kwartału, co praktycznie uniemożliwia wykorzystanie ich w danym roku kalendarzowym. Podstawowa część dostaw drewna dla wsi powinna być realizowana w pierwszym półroczu.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełJózefZuj">Z przedłożonych informacji wynika, że w najbliższym okresie nie należy się spodziewać znacznej poprawy zaopatrzenia wsi w drewno i przetwory drzewne. Można chyba stwierdzić, że w okresie powojennym udało się nam dostosować wielkości produkcji drewna do potrzeb przetwórczych przemysłu drzewnego, nie mamy natomiast większych osiągnięć w zaspokajaniu potrzeb rynku wewnętrznego w surowiec drzewny.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełJózefZuj">Jakość materiałów drzewnych dostarczanych dla budownictwa wiejskiego pozostawia wiele do życzenia; jest to drewno niższych klas, nie zawsze odpowiadające potrzebom wsi.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełJózefZuj">Więcej uwagi należy poświęcić właściwemu zagospodarowaniu i wykorzystaniu lasów chłopskich. Intensyfikacja produkcji w tych lasach ma niezmiernie istotne znaczenie. Celowe byłoby stworzenie specjalnego funduszu przeznaczonego ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełJózefZuj">Postanowienia uchwały KERM z roku 1955 o przywilejach dla budownictwa wiejskiego na ziemiach zachodnich i północnych powinny być przedłużone na okres bieżącej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełJózefZuj">Przedłożone informacje nasuwają szereg wątpliwości co do możliwości odczuwalnej poprawy zaopatrzenia wsi w drewno dla celów budowlanych w bieżącej 5-latce. Należy dążyć do zwiększania przydziałów drewna na cele budownictwa wiejskiego oraz dostosowywania asortymentów do faktycznych potrzeb. Rolnicy niejednokrotnie przed rozpoczęciem budowy muszą gromadzić materiały budowlane przez 2 do 3 lat.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełJózefZuj">Poseł Leon Olszewski (ZSL) - Każdy rolnik przynajmniej raz w swoim życiu buduje się. Trudności w rozwoju budownictwa wiejskiego pogłębiają się. Niedostateczne są przydziały podstawowego jeszcze surowca, jakim jest drewno oraz materiałów zastępujących ten surowiec.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełJózefZuj">Produkcja prefabrykatów, wykonywana wprawdzie według dokumentacji typowej, nie zawsze odpowiada faktycznym potrzebom wsi, a dostawy odbywają się bardzo nieregularnie. W tych warunkach dokumentacja typowa zastępowana jest dokumentacją indywidualną, przy której wzrasta zapotrzebowanie na surowiec drzewny.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełJózefZuj">Rozwijać należy wszelkiego rodzaju usługi budowlane dla wsi; ma to m.in. istotne znaczenie dla wprowadzania nowoczesnych metod budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełJózefZuj">Przydziały drewna powinny być realizowane głównie w okresie pierwszego półrocza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEugeniaKowal">Rozwijać należy produkcję stolarki budowlanej dostosowanej do faktycznych potrzeb i gustów klienta wiejskiego. Należy zwiększyć produkcję okien skrzynkowych, gdyż chłopi niechętnie kupują, zwłaszcza przy dokonywaniu remontów, tzw. okna szwedzkie, które w warunkach naszej wsi nie zdają egzaminu.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełEugeniaKowal">CRS „Samopomoc Chłopska” powinno rozwijać punkty usługowe stolarki budowlanej.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełEugeniaKowal">Poseł Stanisław Wójtowicz (ZSL)- na terenie woj. lubelskiego istnieje możliwość przerobu przemysłowego drewna drobnowymiarowego. Wydaje się, że w tych warunkach byłoby słuszne uruchomienie w tym województwie zakładu płyt pilśniowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełEugeniaKowal">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceprezes Centralnego Zarządu Kółek Rolniczych - Roman Wacławski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stanisław Araszkiewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz i dyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Edmund Nowicki.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełEugeniaKowal">Komisja uchwaliła dezyderaty, w których postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełEugeniaKowal">- opracowanie planu dostaw drewna i materiałów drzewnych, w rozbiciu na poszczególne asortymenty dostosowane do faktycznego zapotrzebowania rynku wiejskiego;</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełEugeniaKowal">- dostosowanie stolarki budowlanej, zarówno pod względem ilościowym jak i jakościowym do potrzeb wsi;</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełEugeniaKowal">- realizowanie planu sprzedaży drewna i materiałów drzewnych dla wsi przynajmniej w 75 proc. w okresie pierwszego półrocza;</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PosełEugeniaKowal">- zwiększenie dostaw wyższych klas tarcicy dla potrzeb budownictwa rolnego i zaplecza technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PosełEugeniaKowal">O ZAOPATRZENIU RYNKU W MATERIAŁY I WYROBY DRZEWNE</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#PosełEugeniaKowal">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego -Walentego Bartoszewicza na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 31 marca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#PosełEugeniaKowal">Zaopatrzenie ludności wiejskiej w materiały i wyroby drzewne odbywa się przez: 141 składów i sklepów Centrali Zbytu Drewna, 315 składów „Samopomocy Chłopskiej”, 308 tartaków oraz przez nadleśnictwa. Na ogół ilość punktów sprzedaży jest wystarczająca, chociaż rozmieszczenie ich w niektórych regionach nie jest prawidłowe.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#PosełEugeniaKowal">Struktura zaopatrzenia rynku w materiały i wyroby drzewne uległa w minionej 5-latce zmianom, wyrażającym się w znacznym wzroście masy substytutów z tworzyw drewnopochodnych i wyrobów drzewnych. W bieżącej 5-latce kierunek dalszych zmian struktury zaopatrzenia rynku jest podobny.</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#PosełEugeniaKowal">W 1966 r. na skutek niewykonania planu dostaw tarcicy iglastej przez przemysł tartaczny, nie zrealizowany został plan sprzedaży tej tarcicy. Zmniejszone dostawy z przemysłu wpłynęły na obniżenie się zapasów w składach handlowych. Należy jednak zaznaczyć, że niedobór tarcicy iglastej został częściowo zrekompensowany dostawami płyt pilśniowych twardych i stolarki budowlanej. Zaopatrzenie rynku w stolarkę było zadowalające.</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#PosełEugeniaKowal">Plan zaopatrzenia rynku w materiały i wyroby drzewne w roku bieżącym nie przewiduje znacznej poprawy.</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#PosełEugeniaKowal">ZAOPATRZENIE RYNKU WIEJSKIEGO W MATERIAŁY DRZEWNE</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#PosełEugeniaKowal">Informacja złożona przez wiceprezesa CRS „Samopomoc Chłopska” - Bernarda Górowskiego na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 31 marca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#PosełEugeniaKowal">W obrotach rynkowych tarcica iglasta stanowi ok. 2/3 wartości sprzedaży wszystkich materiałów drzewnych. W ostatnich latach notuje się jednak tendencję malejącą zużycia tarcicy w budownictwie indywidualnym.</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#PosełEugeniaKowal">Ograniczanie zużycia drewna w indywidualnym budownictwie wiejskim dokonuje się drogą zwiększenia podaży materiałów pochodzenia mineralnego, gotowej stolarki drzwiowej i okiennej, płyt pilśniowych oraz gotowych okien inspektowych. Stopniowe eliminowanie drewna z budownictwa wiejskiego dokonuje się jednakże z uwzględnieniem konieczności zaspokojenia tych potrzeb, których zaspokojenie wymaga w dalszym ciągu stosowania tego deficytowego materiału, przede wszystkim na więźby dachowe, podłogi i na wymianę elementów w budynkach remontowanych.</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#PosełEugeniaKowal">Obrót drewnem charakteryzuje się niewykonaniem w zasadzie co roku planów sprzedaży tarcicy i surowca tartacznego iglastego. Wynika to stąd, że dostawy pod względem klas jakości, grubości i długości nie odpowiadają potrzebom odbiorców. W konsekwencji na rynku występuje częsty brak poszczególnych asortymentów tarcicy. Skutkiem malejących dostaw tarcicy z przemysłu, w sieci CRS systematycznie spadają zapasy. CRS zabiega o ustalenie takich zasad zaopatrzenia rynku, które by z jednej strony uwzględniały oszczędność drewna, z drugiej zaś zabezpieczały minimum potrzeb indywidualnego budownictwa wiejskiego, warunkowanych aktualną techniką tego budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.20" who="#PosełEugeniaKowal">Zaopatrzenie wsi w płyty i wyroby z drewna ulega stałej poprawie. Szczególnie wzrastają ilości płyt, którymi pokrywany jest częściowo deficyt tarcicy. W roku ubiegłym po raz pierwszy w zasadzie popyt na płyty pilśniowe twarde został w pełni zaspokojony. Podobnie ilości kierowanej do sprzedaży sklejki w pełni pokrywają potrzeby odbiorcy wiejskiego. Jednocześnie wieś odczuwa wyraźny deficyt materiałów na podłogi. Dużym osiągnięciem jest poprawa zaopatrzenia indywidualnego budownictwa wiejskiego w gotowe elementy drzewne, głównie drzwi i okna. Elementy te szybko się na wsi przyjmują z uwagi na korzystną cenę. Asortyment gotowej stolarki jest stopniowo rozszerzany. W zakresie zaopatrzenia wsi w gotowe okna występuje jednak dysproporcja pomiędzy podażą i pobytem; wieś poszukuje tradycyjnych okien polskich i skrzynkowych, tymczasem przemysł nastawiony jest na produkcję okien zespolonych, stosowanych w miastach.</u>
+          <u xml:id="u-3.21" who="#PosełEugeniaKowal">Dla poprawy zaopatrzenia wsi w materiały drzewne należałoby:</u>
+          <u xml:id="u-3.22" who="#PosełEugeniaKowal">- doprowadzić do zgodności asortymentów produkowanej tarcicy z wymogami technicznymi budynków wiejskich;</u>
+          <u xml:id="u-3.23" who="#PosełEugeniaKowal">- bilansować zaopatrzenie w rozbiciu na poszczególne asortymenty;</u>
+          <u xml:id="u-3.24" who="#PosełEugeniaKowal">- utrzymać produkcję okien polskich i skrzynkowych;</u>
+          <u xml:id="u-3.25" who="#PosełEugeniaKowal">- rozważyć celowość wydzielania znacznych ilości surowca iglastego dla pracowników leśnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00022-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00022-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d2e40d6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00022-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00022-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 22/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 22/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:22</note>
+        <note type="sessionNo">22</note>
+        <date>1967-04-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa Walenty Bartoszewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełCzesławSadowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Sadowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLucynaAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lucyna Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Romanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławWójtowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Wójtowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00022-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00022-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..01a2052
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00022-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,91 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 27 kwietnia 1967 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła stan i strukturę środków trwałych w leśnictwie oraz potrzeby w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu Walentym Bartoszewiczem, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów oraz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o stanie i strukturze środków trwałych w leśnictwie i potrzebach w tym zakresie przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełEugeniaKowal">Wyniki kontroli zagospodarowania osad leśnych przedstawił wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełEugeniaKowal">Wyniki kontroli przeprowadzonej w 5 okręgowych zarządach lasów państwowych, pozwalają stwierdzić, że niektóre pilne potrzeby w zakresie zagospodarowania osad leśnych od wielu lat nie były dostatecznie uwzględniane w planach inwestycyjnych. Wynikało to z niewystarczającej wielkości nakładów inwestycyjnych, zmian w planach inwestycyjnych oraz z ograniczania nakładów na osady leśne w związku z koniecznością rozbudowy transportu leśnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełEugeniaKowal">Chociaż w ostatnim 5-leciu nakłady na budowę i remonty osad były większe niż poprzednio, nie zahamowano procesu dekapitalizacji. Pomimo wybudowania w latach 1945–1966 ok. 2,5 tys. osad - stan ilościowy i techniczny zabudowań nie jest zadowalający.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełEugeniaKowal">Nadal 5,5 tys. gajówek i leśniczówek mieści się w wynajętych budynkach, a 51 proc. budynków wybudowano przed 1920 r. Tymczasem spośród 9,2 tys. budynków zakwalifikowanych w 1960 r. do kapitalnego remontu w latach 1961–1965 wyremontowano zaledwie 2.370. Założenia bieżącej 5-latki w tym zakresie są wprawdzie 2-krotnie większe od wykonania planu poprzedniego 5-lecia, nie zaspokoją jednak wszystkich potrzeb. Dalsze przesuwanie terminu remontów grozi wyłączeniem budynków z użytkowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełEugeniaKowal">Kontrola NIK wykazała, że w niektórych nadleśnictwach wybudowano nowe budynki w miejsce dawnych, nadających się jeszcze do użytkowania. Wynikało to z braku wieloletnich programów budowlano-remontowych w poszczególnych okręgowych zarządach lasów państwowych, oraz z niedostatecznego rozeznania przez te zarządy hierarchii potrzeb i możliwości przerobowych poszczególnych jednostek organizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełEugeniaKowal">Wyniki kontroli wskazują także na nieracjonalne wykorzystanie pomieszczeń w niektórych osadach leśnych. Często przydzielano te osady jednemu pracownikowi bez względu na ilość izb i liczebność jego rodziny. Częściowo wynikało to z układu pomieszczeń, ale przy kapitalnych remontach nie wykorzystano możliwości rekonstrukcji budynku: wygospodarowania dodatkowych pomieszczeń mieszkalnych i gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełEugeniaKowal">Niewystarczające były również starania nadleśnictw, zmierzające do odzyskania pomieszczeń zajętych przez osoby nie pracujące w leśnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełEugeniaKowal">Około 10 tys. osad leśnych nie jest dotychczas zelektryfikowanych. W ubiegłym 5-leciu planowano elektryfikację 3 tys. osad, zelektryfikowano 1732 osady. W latach 1966–1970 przewiduje się elektryfikację 380 osad rocznie, co nie zaspokaja potrzeb. Przeszkodą jest stosowanie w odniesieniu do osad leśnych tych samych norm odległościowych jak do indywidualnych gospodarstw rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełEugeniaKowal">Kontrola zagospodarowania osad leśnych wykazała konieczność:</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełEugeniaKowal">- dokonania zmian w planach resortowych tak, by zabezpieczyć środki na wykonanie zaległych remontów kapitalnych i zapobiegawczych;</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełEugeniaKowal">- ograniczenia budowy nowych osad leśnych tam, gdzie istnieją możliwości przejęcia zabudowań z Państwowego Funduszu Ziemi lub bardziej opłacalnego zakupu budynków;</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełEugeniaKowal">- przyśpieszenia elektryfikacji osad leśnych;</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełEugeniaKowal">- przywracania nadleśnictwom osad zajętych przez osoby niezatrudnione w służbie terenowej, z jednoczesnym podjęciem środków dla zabezpieczenia mieszkań pracownikom przechodzącym na rentę.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełEugeniaKowal">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełLeonOlszewski">Trudna sytuacja w zakresie zabezpieczenia remontów i konserwacji budynków w lasach jest niepokojąca. Należałoby zwiększyć możliwości udzielania pomocy leśnikom i robotnikom leśnym przy przeprowadzaniu remontów sposobem gospodarczym, we własnym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełCzesławSadowski">Dekapitalizacja budynków i środków trwałych w leśnictwie postępuje. Z drugiej strony skromne środki przeznaczane na ochronę majątku trwałego nie są całkowicie wykorzystywane. Trzeba poprawić gospodarność poszczególnych zarządów lasów państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełCzesławSadowski">Ponieważ dysproporcje między potrzebami, wynikającymi z procesu dekapitalizacji, a możliwościami zabezpieczenia niezbędnych remontów, są znaczne, resort powinien wystąpić z wnioskami o przyznanie mu dodatkowych środków finansowych i materiałowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełCzesławSadowski">Znaczna część budynków ulega zniszczeniu na skutek wadliwego użytkowania i braku stałej konserwacji. Należałoby stosować rygory wobec użytkowników niedbających o stan budynków.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełCzesławSadowski">Trzeba rozważyć możliwość rozluźnienia sztywnych przepisów centralizujących działalność remontowo-budowlaną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławRomanowski">W celu bardziej racjonalnego wykorzystania środków przeznaczonych na remonty i konserwację, resort powinien podejmować odpowiednie kroki, łącznie z naciskiem administracyjnym, aby zapewnić właściwe gospodarowanie majątkiem trwałym. Wiele remontów można prowadzić sposobem gospodarczym bez angażowania w to przedsiębiorstw budowlanych. Przede wszystkim jednak resort musi ubiegać się o uzyskanie dodatkowych środków na inwestycje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJerzySzukała">Należałoby postulować, aby pewną ilość środków inwestycyjnych przeznaczonych na rolnictwo - przeznaczać na potrzeby wspólnych inwestycji rolnictwa i leśnictwa takich jak melioracje, drogi i inne. Powinniśmy domagać się od resortu pełniejszego wykorzystania środków finansowych i materiałowych przeznaczonych na remonty i konserwacje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełEugeniaKowal">Istnieje wyraźna dysproporcja między korzyściami, jakie gospodarce narodowej przynosi gospodarka leśna, a nakładami na rozwój tej gospodarki. Na szczególną troskę zasługują drogi leśne, których stan, zwłaszcza w województwach centralnych jest bardzo zły. Wiele gromadzkich dróg lokalnych ulega zniszczeniu przy wywózce drewna z lasu, a resort leśnictwa nie bierze udziału w ich remoncie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefMacichowski">W niektórych osadach leśnych i budynkach mieszkalnych służby leśnej, zwłaszcza na ziemiach zachodnich, zagęszczenie izb nie jest wielkie, ale w większości osad leśnych w Polsce na jedną izbę przypada ponad 3 osoby.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJózefMacichowski">Resortowi należałoby przyznać środki na wykup enklaw położonych wśród lasów państwowych, jak również na zabezpieczenie budynków i obiektów opuszczonych bądź z różnych przyczyn chwilowo nieużytkowanych.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJózefMacichowski">Akcja inwentaryzacyjna środków trwałych w leśnictwie miała wiele braków; zachodzi potrzeba aktualizacji uzyskanych danych. Przy ogólnym niedoinwestowaniu gospodarstwa leśnego, szczególnie ubogie w środki trwałe są okręgi Lublina, Białegostoku, Przemyśla i Siedlec. Podkreślić trzeba, że niski poziom środków przeznaczonych na remonty i konserwacje niweczy w poważnym stopniu efekty inwestycyjne. Prawidłowe gospodarowanie środkami trwałymi nie polega na wznoszeniu nowych inwestycji, ale głównie na prowadzeniu stałych remontów i konserwacji posiadanych już zasobów.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJózefMacichowski">Wszyscy są na ogół przekonani o niedoinwestowaniu leśnictwa, ale nie wszyscy - o skutkach tego niedoinwestowania. A chodzi przecież o niebagatelną sprawę - o efektywność produkcyjną lasów. Aktualne kierunki inwestowania zmierzają do szybkiego pozyskiwania drewna. Tymczasem inwestować trzeba pod kątem podniesienia produkcji lasów, a nie ich eksploatowania.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełJózefMacichowski">Należy upowszechnić przekonanie, że prawidłowo realizowane inwestycje leśne podnoszą w perspektywie wieloletniej przyrost lasów i stwarzają realną możliwość zwiększenia dochodu narodowego.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełJózefMacichowski">Wynika stąd generalny wniosek, aby resort leśnictwa, w oparciu o naukowe opracowania, sporządził kompleksowy plan podniesienia produkcji lasów w Polsce i przedstawił go rządowi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJózefZuj">Informacje wprowadzające i dyskusja potwierdziły wspólny nasz pogląd na rozmiary potrzeb leśnictwa, zwłaszcza na odcinku inwestycyjnym. Trzeba więcej uwagi poświęcić tym ważnym problemom, szukać rezerw w przemyśle drzewnym i wykorzystać możliwości tworzenia własnych ekip remontowo-budowlanych w leśnictwie. Należy wymagać większej odpowiedzialności nadleśnictw na przebieg podstawowych remontów i konserwacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełStanisławWójtowicz">W woj. lubelskim buduje się wiele osad leśnych, ale w wielu leśnictwach brakuje jeszcze gajówek. Bardzo wolno postępuje elektryfikacja gajówek i leśniczówek położonych w pobliżu wsi. Województwa wschodnie mają bardzo złe drogi leśne. Ludność wielu gromad pragnie dać 50 proc. wkładu na budowę dróg leśnych w postaci czynów społecznych, ale potrzeba na ten cel pewnych dotacji państwowych. Fundusze gromadzkie nie wystarczają na pokrycie tych potrzeb.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełStanisławCeberek">Budowanie gajówek i leśniczówek konieczne jest i z tego względu, aby uniezależnić leśniczych i gajowych od rolników, u których mieszkają. Rozważenia wymaga sprawa wynagrodzeń pracowników przedsiębiorstw budowlanych pracujących dla potrzeb leśnictwa w oddaleniu od osad ludzkich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełLucynaAdamowicz">Stan majątku trwałego w woj. gdańskim przedstawia się niezadowalająco. Istnieje tam wielkie zapotrzebowanie na kapitalne remonty, których nie dokonywano w większości obiektów przez 20 lat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Sprawa udziału resortu leśnictwa w kosztach utrzymywania i remontu dróg lokalnych, po których przewożone są ładunki drewna jest uregulowana odpowiednimi przepisami. Leśnictwa zobowiązane są do udziału w konserwacji dróg, z których korzystają. Resort nie wszędzie jednak wywiązuje się z tych obowiązków z powodu braku środków finansowych. Nakłady na budowę i konserwację...</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">....</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Natomiast elektryfikacja osad przebiega wolniej, głównie z powodu oddalenia budynków leśnych od linii elektrycznych.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Resort nie wykorzystuje wszystkich środków przyznanych na inwestycje i kapitalne remonty przede wszystkim z powodu znacznego rozproszenia inwestycji. Poprawy wymaga organizacja prac remontowo-budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Niedawno powołano specjalny zespół fachowców, który opracowuje zagadnienie efektywności inwestycji w gospodarce leśnej. Idzie o zbadanie związku między nakładami inwestycyjnymi, a wynikami ekonomicznymi.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Na wniosek przewodniczącego Komisji - posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), Komisja zleciła posłom: Józefowi Macichowskiemu (PZPR) i Jerzemu Szukale (PZPR) opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja uchwaliła dezyderaty w sprawie doinwestowania - w trakcie realizacji planu 5-letniego - Zjednoczenia Produkcji Leśnej „Las” z rezerwy inwestycyjnej do poziomu, który umożliwi realizację programu dalszego rozwoju produkcji tego Zjednoczenia. (Działalność tego Zjednoczenia była przedmiotem obrad Komisji w dniu 3 marca br. - por. BPS)347/ IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">O STANIE I STRUKTURZE ŚRODKÓW TRWAŁYCH W LEŚNICTWIE ORAZ POTRZEBACH W TYM ZAKRESIE</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walentego Bartoszewicza na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 27 kwietnia 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-13.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Według danych za rok gospodarczy 1960/61 stan i struktura środków trwałych w gospodarce leśnej wykasują niski stopień mechanizacji prac leśnych oraz wysoki udział budynków w ogólnej wartości środków trwałych. Udział ten wynosi 70,4 proc. i jest znacznie wyższy niż w innych przedsiębiorstwach uspołecznionych.</u>
+          <u xml:id="u-13.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Budynki w leśnictwie, to przede wszystkim osady służbowe - administracyjno-mieszkalne i mieszkalne. Tylko 23,5 proc. budynków w leśnictwie pochodzi z inwestycji powojennych, reszta to budynki wzniesione bądź przed 1920 r., bądź w okresie międzywojennym. W skali krajowej natomiast prawie 44 proc. całości majątku trwałego pochodzi z inwestycji powojennych.</u>
+          <u xml:id="u-13.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Niedobór nakładów inwestycyjnych w leśnictwie i ograniczenie wielkości środków na kapitalne remonty sprawiają, że dokonywane są nieopłacalne często remonty bieżące. Niedobór środków na racjonalną gospodarkę remontową oraz inwestycje odtworzeniowe przyspiesza proces dekapitalizacji majątku trwałego. Spadek w stosunku do wartości początkowej budynków i budowli wynosi ok. 3 proc., podczas gdy w przedsiębiorstwach uspołecznionych w skali krajowej jedynie 0,1 proc. W skali krajowej nakłady na kapitalne remonty stanowiły w 1964 r. 1,2 proc. wartości środków trwałych, natomiast w leśnictwie jedynie 0,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-13.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Niedobór nakładów na remonty kapitalne w leśnictwie utrudnia zachowanie proporcjonalności podziału tych nakładów na poszczególne grupy środków trwałych. Najlepiej uwzględniane są potrzeby transportu, natomiast daleko nie w pełni - potrzeby remontowe w zakresie budynków oraz maszyn i urządzeń. W latach 1961–1965 wyremontowano 25,8 proc. budynków zakwalifikowanych do remontu.</u>
+          <u xml:id="u-13.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Wstrzymanie procesu dekapitalizacji wymagałoby poważnego zwiększenia limitów na remonty kapitalne, które powinno następować stopniowo już od roku 1968, tak aby w nadchodzącej 5-latce osiągnąć poziom remontów kapitalnych odpowiedni do stanu środków trwałych w leśnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-13.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">W latach 1963–1965 nastąpiła redukcja limitów inwestycyjnych w planach rocznych, co spowodowało zmniejszenie i tak niedostatecznego zakresu inwestycji w lasach państwowych. Następował stały wzrost nakładów na zakup środków transportowych i budowę zaplecza technicznego, co - w związku z mechanizacją i modernizacją gospodarstwa leśnego - jest prawidłowe. Natomiast zmniejszanie nakładów na budowę osad, dróg leśnych i gospodarkę wodną jest niekorzystnym zjawiskiem, gdyż w tej grupie środków trwałych występuje najwyższy wskaźnik dekapitalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-13.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Przewidziane na lata 1966–1970 nakłady inwestycyjne zaspokajają zaledwie 61,2 proc. potrzeb lasów państwowych w nakładach ogółem i 45,9 proc. w robotach budowlano-montażowych. Niedoinwestowanie leśnictwa w minionym okresie oraz w bieżącej 5-latce uniemożliwia także zagospodarowanie niedostępnych lub trudno dostępnych terenów leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-13.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Niezbędne jest pewne zwiększenie nakładów inwestycyjnych w bieżącej 5-latce, jak również uwzględnienie w planie perspektywicznym potrzeb związanych z realizacją programu rekonstrukcji gospodarstwa leśnego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00023-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00023-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1f4960f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00023-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00023-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 23/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 23/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:23</note>
+        <note type="sessionNo">23</note>
+        <date>1967-05-31</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa Walenty Bartoszewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanSabik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Sabik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławKozdra" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Kozdra</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00023-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00023-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6333dd2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00023-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,87 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 31 maja 1967 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła działalność Zjednoczenia Przemysłu Maszynowego Leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Jerzym Knothe, dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Maszynowego Leśnictwa - Leon Czajkowski, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Stanisław Leśniak i instruktor KC PZPR - Mieczysław Wajda.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o działalności Zjednoczenia Przemysłu Maszynowego Leśnictwa złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jerzy Knothe.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Dwa zespoły powołane przez Komisję zwizytowały zakłady przemysłu maszynowego leśnictwa w Płoniu, Kijewie, Bydgoszczy, Żninie oraz Malborku. W skład I zespołu wchodzili posłowie: Jerzy Szukała (PZPR), Józef Sasak (PZPR), Leon Olszewski (ZSL), Eugenia Kowal (PZPR); skład II zespołu - Lucyna Adamowicz (bezp.), Bronisław Drzewiecki (ZSL), Władysław Matys (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">W imieniu zespołów koreferat przedstawił poseł Józef Sasak (PZPR). Szczegółowo omówił on profil produkcyjny zakładów przemysłu maszynowego leśnictwa oraz stan zatrudnienia w tych zakładach.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Jak wynika z wizytacji, zakłady podległe Zjednoczeniu mają trudności w realizacji planów wynikające z niedostatecznego zaopatrzenia materiałowego; nieterminowe i nieodpowiednie asortymentowo są dostawy aparatury, farb, lakierów, osprzętu elektrotechnicznego, materiałów wykończeniowych itp. Niezadowalająco również przebiega kooperacja z zakładami podległymi innym resortom. Nie w pełni też realizowane są inwestycje, co z uwagi na niezadowalające warunki lokalowe wielu zakładów jest sprawą szczególnie dotkliwą. Niedostateczna powierzchnia magazynowa uniemożliwia prawidłowe składowanie produkcji, zwłaszcza eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Na szczególne trudności napotykają zakłady przemysłu maszynowego leśnictwa w ułożeniu prawidłowej współpracy z kooperantami dostarczającymi odlewy żeliwne o dużych gabarytach; należałoby rozważyć możliwość zlokalizowania przy jednym z zakładów odlewni oraz pieca do wyżarzania odlewów.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Robotnicy zatrudnieni w zakładach zjednoczenia otrzymują stawki wynagrodzeń analogicznie jak robotnicy w przemyśle podległym resortowi przemysłu ciężkiego, natomiast pracownicy inżynieryjno-techniczni - według stawek Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego. Powoduje to dużą płynność kadr inżynieryjno-technicznych w zakładach przemysłu maszynowego leśnictwa. Dla rozwiązania trudności kadrowych w tej dziedzinie należałoby rozważyć możliwość zlikwidowania tej dysproporcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Na pytania posłów: Józefa Macichowskiego (PZPR), Marty Malcharek (PZPR), Stanisława Ceberka (ZSL), Walentego Kubicy (PZPR), Jerzego Szukały (PZPR) oraz Stanisława Wójtowicza (ZSL) odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jerzy Knothe.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Pytania dotyczyły stopnia pokrycia przez zjednoczenie przemysłu maszynowego leśnictwa zapotrzebowania gospodarki leśnej na maszyny i urządzenia dużej i małej mechanizacji, perspektyw poprawy zaopatrzenia w części zamienne, jakości i nowoczesności produkcji zjednoczenia, wykorzystania mocy produkcyjnej zakładów, tendencji rozwojowych produkcji eksportowej i efektywności tej produkcji, specjalizacji w ramach RWPG w produkcji maszyn do obróbki drewna, sposobów rozwiązania trudności z zaopatrzeniem w odlewy, stopnia realizacji inwestycji, zabezpieczenia spółdzielczym i prywatnym małym tartakom prowadzącym działalność usługową możliwości zaopatrzenia w maszyny i części zamienne.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieLeśnictwaWalentyBartoszewicz">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWalentyKubica">Produkcja płyt wiórowych, zwłaszcza płyt uszlachetnionych, niezbędnych dla unowocześnienia produkcji mebli, jest jeszcze niewystarczająca. Zużycie płyt wiórowych do produkcji mebli w stosunku do takich krajów, jak NRD czy Czechosłowacja jest u nas minimalne. Należy spotęgować wysiłki zmierzające do zwiększenia tej produkcji, opracować perspektywy jej rozwoju.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWalentyKubica">Posłowie zwizytowali zakład w Malborku produkujący maszyny dla potrzeb leśnictwa. Wydaje się konieczne rozbudowanie tego zakładu w najbliższych latach, co pozwoliłoby na znaczne zwiększenie produkcji nie tylko dla potrzeb krajowych, ale i na eksport. Warunki pracy w tym zakładzie są trudne, zbyt duże jest zagęszczenie maszyn w halach produkcyjnych, co utrudnia usprawnienie transportu, obniża poziom bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławKozdra">Zakłady podległe Zjednoczeniu Przemysłu Maszynowego Leśnictwa produkują głównie maszyny i urządzania dla przemysłu drzewnego; natomiast jako drugoplanowa traktowana jest produkcja dla potrzeb gospodarki leśnej. W związku z postępem technicznym również i w gospodarce leśnej rośnie zapotrzebowanie na maszyny i urządzenia do prac leśnych, jak również zmienia się potrzebny zestaw maszyn i urządzeń. Zjednoczenie, choć w ciągu minionych lat ma do zanotowania poważne osiągnięcia, w tej dziedzinie nie zaspokaja wielu potrzeb. Pracownicy leśni podnoszą przy wszystkich okazjach ten problem. Niejednokrotnie zdarza się, że na pokazach prezentowane są prototypy dobrych, nowoczesnych maszyn, jednakże seryjna ich produkcja nie zostaje podjęta.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławKozdra">Drugim istotnym problemem jest niska jakość maszyn i urządzeń dostarczanych leśnictwu; powoduje to zakłócenia w pracy, obniża wydajność, a w konsekwencji - zarobki. Spotkać się można z absurdalnym wręcz zjawiskiem, że robotnicy rzucają ciągle psujące się piły mechaniczne i pracują przy pomocy pił ręcznych. Trudno też zrozumieć, dlaczego numeratory do oznaczania ciętego drewna wykazują tyle błędów i niedokładności, że w praktyce niemożliwością jest ich stosowanie. Leśnicy odczuwają też brak części zamiennych do wielu maszyn i urządzeń. Maszyny produkcji krajowej nie są zaopatrywane w instrukcje obsługi.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWładysławKozdra">Trudności występują również w zaopatrzeniu w podstawowe proste narzędzia do ścinki drewna (siekiery, piły, pilniki); brak jest w Zjednoczeniu zakładu produkującego ten asortyment.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełLeonOlszewski">Przemysł maszynowy leśnictwa od lat nie w pełni wykonuje plany. Tymczasem wyniki wizytacji, w niektórych zakładach tego przemysłu, przeprowadzonej ostatnio, jak również w poprzedniej kadencji Sejmu, wskazują, że zakłady te nie mają w pełni skrystalizowanego profilu produkcji; np. zakład w Płoniu produkuje pojemniki dla przemysłu spożywczego i zamierza podjąć się produkcji dla potrzeb rolnictwa. Jeśli uwzględnić niedostateczny postęp mechanizacji robót w leśnictwie, posunięcia te budzić muszą zaniepokojenie.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełLeonOlszewski">Zakład w Płoniu ma zbyt szeroki asortyment produkcji, co utrudnia i zaopatrzenie materiałowe i zbyt produkowanych wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełLeonOlszewski">Należałoby rozważyć możliwość przybliżenia biur konstrukcyjnych do zakładów, chodzi o to, by konstruktor mógł na miejscu w fabryce dostrzegać usterki i w porę je usuwać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełEugeniaKowal">Zakład w Płoniu ma duże trudności kadrowe wynikające z trudności dojazdu do pracy wobec braku mieszkań i hotelu robotniczego na miejscu; niezbędne jest przedłużenie komunikacji miejskiej ze Szczecina do tego Zakładu. Trudności komunikacyjne powodują, że absolwenci szkoły przyzakładowej przenoszą się do innych zakładów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławCeberek">Zakłady Stolarki Budowlanej w Wołominie - to przykład wzorowego, nowoczesnego zakładu produkcyjnego, racjonalnie wykorzystującego surowiec, nawet najgorszych gatunków. Organizowanie podobnych zakładów limitowane jest brakiem maszyn mogących przetworzyć odpady drzewne. Większość maszyn w Wołominie pochodzi z importu. Trzeba wzmocnić nasze biura konstrukcyjne, organizować poligony doświadczalne, aby przyspieszyć rozwiązanie konstrukcji takich nowoczesnych maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełStanisławCeberek">Pilnym zadaniem jest zapewnienie odpowiednich warunków pracy kadrze inżynieryjno-technicznej w przemyśle maszynowym leśnictwa. Bez wysokokwalifikowanych techników i inżynierów przemysł ten nie będzie w stanie sprostać rosnącym wymaganiom naszego leśnictwa i przemysłu drzewnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefMacichowski">Dotkliwy brak maszyn i urządzeń, prostych nawet narzędzi, odczuwany jest w leśnictwie coraz bardziej. Rośnie dysproporcja między potencjałem gospodarstwa leśnego a jego zapleczem technicznym. Jak wynika z informacji resortu, ustalone są główne kierunki rozwoju tego zaplecza technicznego; jest fundusz nowych uruchomień, zamierza się poważnie rozwinąć biura konstrukcyjne. W Instytucie Badawczym Leśnictwa działa Zakład Mechanizacji Prac Leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJózefMacichowski">Jak najbardziej godne poparcia są tendencje resortu zmierzające do uruchomienia małych wytwórni płyt wiórowych; świadczy to o przezwyciężeniu niesłusznej niegdyś teorii, że zakłady takie są nieopłacalne. Jeżeli jednak planuje się rozwijanie tej produkcji, należy zabezpieczyć nowo powstającym zakładom odpowiednie maszyny i urządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJózefMacichowski">Na świecie obserwuje się poważny postęp techniki i technologii produkcji płyt wiórowych. Nie możemy na dłuższą metę utrzymywać naszego zacofania w tej dziedzinie. Musimy dążyć do opracowania własnych krajowych rozwiązań konstrukcyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJanSabik">Rozwój produkcji płyt wiórowych, dający w efekcie poważne oszczędności drewna jest konieczny. Tendencja organizowania małych zakładów - bardzo słuszna.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJanSabik">Nie wolno jednak dopuścić do tego, by zakłady odczuwały brak miejscowego surowca. Dlatego też przy podejmowaniu decyzji lokalizacyjnych potrzebna jest daleko idąca ostrożność.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJózefZuj">Przeanalizować trzeba wysokość kar umownych i ich wpływ na gospodarkę zakładów.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJózefZuj">Sekretarz Zarządu Głównego Zawiązku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Stanisław Leśniak: Poprawa zaopatrzenia pracowników leśnictwa w maszyny i narzędzia jest sprawą pilną; ubolewać należy, że dotychczas mało zrobiono w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełJózefZuj">Robotnicy leśni uskarżają się nie tylko na brak sprzętu, lecz również na jego wady jakościowe. Szczególnie dokuczliwa jest zbyt wielka wibracja pił. Więcej uwagi zakłady przemysłu maszynowego leśnictwa powinny zwracać na odpowiednie bezpieczne osłony produkowanych maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełJózefZuj">Należy doprowadzić do częstszych spotkań producentów i użytkowników maszyn i narzędzi dla wymiany uwag i spostrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełJózefZuj">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Maszynowego Leśnictwa - Leon Czajkowski, oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Jerzy Knothe.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełJózefZuj">Z wyjaśnień tych wynika m.in., że rozwój mechanizacji w leśnictwie i przemyśle drzewnym zależny jest od środków, jakie państwo przeznaczyć może na ten cel. Środki na zmechanizowanie tych działów produkcji systematycznie wzrastają, jednak nie dość szybko w stosunku do potrzeb. Zanim leśnictwo i przemysł drzewny będą mogły stać się na większą skalę odbiorcami maszyn i urządzeń mechanicznych, niezbędna jest przygotowanie odpowiedniego zaplecza naukowo-konstrukcyjnego oraz przemysłu, który będzie te mechanizmy wytwarzał.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełJózefZuj">Eksport prowadzony przez Zjednoczenie Przemysłu Maszynowego Leśnictwa nie odbywa się kosztem zaspokojenia potrzeb krajowych. Jest on pożyteczny z różnych względów: pozwala na wydłużanie serii produkcyjnych; poprzez kontakty z zagranicznymi użytkownikami maszyn, konfrontację produktu z wymogami odbiorców i konkurencję z innymi dostawcami - wydatnie oddziałuje na podnoszenie się poziomu produkcji własnej i tym samym na jakościową poprawę zaopatrzenia użytkowników w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełJózefZuj">Rozwój przemysłu płyt wiórowych i pilśniowych jest niedostateczny zarówno w stosunku do posiadanych zasobów surowca, jak i istniejących potrzeb. Resort czyni starania o zwiększenie środków na rozwój tego przemysłu, jak również podejmuje próby rozwiązania niektórych problemów technicznych w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełJózefZuj">Przewodniczący Komisji - poseł Bronisław Drzewiecki (ZSL): W świetle dyskusji nad problemami przemysłu maszynowego leśnictwa wyłoniło się szersze zagadnienie - potrzeby zwiększenia środków na wyposażenie nie tylko gospodarki leśnej, lecz i innych związanych z leśnictwem działów przetwórstwa.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełJózefZuj">Istnieje również istotnej wagi problem osiągnięcia znaczniejszej poprawy w ilościowym i jakościowym zaopatrzeniu leśnictwa w maszyny i narzędzia.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełJózefZuj">Jak wynika z dyskusji zła jakość maszyn i narzędzi, z których wiele wytwarzanych jest przez przedsiębiorstwa podległe Ministerstwu Przemysłu Ciężkiego, powoduje marnotrawstwo cennego surowca drzewnego, czyni bardziej uciążliwą trudną pracę leśników.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełJózefZuj">W oparciu o przebieg dyskusji Komisja powinna uchwalić dezyderaty postulujące takie rozwiązanie problemów, aby ten dział gospodarki mógł w większym niż dotychczas stopniu nadążyć za ogólnym postępem.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełJózefZuj">Komisja zaleciła zespołowi poselskiemu opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełJózefZuj">Komisja rozpatrzyła i przyjęła odpowiedzi resortów na uchwalone poprzednio dezyderaty, dotyczące stworzenia technicznych warunków rozwijania eksportu wyrobów leśnictwa i przemysłu drzewnego oraz problemu odszkodowań za szkody łowieckie; do tych problemów Komisja postanowiła powrócić.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełJózefZuj">O DZIAŁALNOŚCI ZJEDNOCZENIA PRZEMYSŁU MASZYNOWEGO LEŚNICTWA</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełJózefZuj">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie. Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jerzego Knothe na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 31 maja 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PosełJózefZuj">W ubiegłym 5-leciu nastąpił intensywny rozwój zakładów zrzeszonych w Zjednoczeniu Przemysłu Maszynowego Leśnictwa. Większość produkcji Zjednoczenia przeznaczona była dla odbiorców poza-resortowych, a zaopatrywanie krajowego przemysłu drzewnego opierało się w zasadzie na imporcie. W tych warunkach, głównym celem resortu było ukierunkowanie profilu produkcji zakładów podległych Zjednoczeniu przede wszystkim na zaspokojenie branżowych potrzeb resortu, na rozwój produkcji maszyn i urządzeń specjalistycznych dla przemysłu i gospodarstwa leśnego. Na podkreślenie zasługuje poważny w tym okresie wzrost produkcji maszyn do obróbki i przerobu drewna oraz maszyn i narzędzi leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PosełJózefZuj">W latach 1961–1966 uruchomiono produkcję 84 nowych typów maszyn, skonstruowano 94 prototypy maszyn do obróbki i przerobu drewna, podjęto produkcję fabryk płyt wiórowych, fabryk ekstrakcji karpiny i suchej destylacji węgla z przeznaczeniem na kraj i na eksport. Na uwagę zasługuje rozwój produkcji pił spalinowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PosełJózefZuj">W latach 1961–65 eksport maszyn i urządzeń produkowanych przez Zjednoczenie zmienił całkowicie strukturę; zrezygnowano z eksportu materiałochłonnych przyczep na rzecz maszyn i urządzeń, kompletnych obiektów i części zamiennych.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PosełJózefZuj">W minionym 5-leciu znacznie poprawiło się zaopatrzenie odbiorców krajowych. I tak np. zapotrzebowanie na maszyny i urządzenia do obróbki i przerobu drewna zostało w roku 1966 pokryte w 87 proc. z produkcji krajowej, W działalności Zjednoczenia występowało jeszcze szereg istotnych niedociągnięć i braków. Nowe typy maszyn były niejednokrotnie dostarczane odbiorcom bez dostatecznej ilości prób i badań, z wadami, które spowodowały reklamacje. Duże trudności zarysowują się nadal we współpracy z kooperantami, zwłaszcza w zakresie terminowości dostaw odlewów, osprzętu elektrycznego, pneumatyków i urządzeń hydraulicznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.20" who="#PosełJózefZuj">Powolny jest jeszcze postęp mechanizacji prac leśnych. Wynika głównie z niedostatecznego poziomu i postępu prac naukowo-badawczych; zbyt mała ilość kadry konstruktorskiej pracuje nad nowymi rozwiązaniami w tej dziedzinie. Resort nie dysponuje specjalistycznym instytutem naukowym odpowiadającym Instytutowi Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-10.21" who="#PosełJózefZuj">Dla usunięcia występujących jeszcze niedociągnięć i usprawnienia pracy przemysłu maszynowego leśnictwa, resort opracował program przedsięwzięć, które częściowo są już realizowane. Do najważniejszych z nich zaliczyć można:</u>
+          <u xml:id="u-10.22" who="#PosełJózefZuj">- uruchomienie od 1 stycznia 1967 r. dla przemysłu maszynowego leśnictwa tzw. funduszu nowych uruchomień w wysokości 10 mln zł rocznie;</u>
+          <u xml:id="u-10.23" who="#PosełJózefZuj">- wzmocnienie służb konstrukcyjnych i średniego nadzoru technicznego;</u>
+          <u xml:id="u-10.24" who="#PosełJózefZuj">- zorganizowanie poligonów doświadczalnych maszyn tartacznych i przeznaczonych dla przemysłu płyt wiórowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.25" who="#PosełJózefZuj">W trakcie organizacji znajdują się ośrodki badawcze maszyn leśnych, rozważa się również możliwość zorganizowania poligonu doświadczalnego maszyn przeznaczonych dla przemysłu meblarskiego.</u>
+          <u xml:id="u-10.26" who="#PosełJózefZuj">Produkcja coraz bardziej skomplikowanych maszyn i urządzeń wymaga uzupełnienia parku maszynowego Zjednoczenia, przede wszystkim w nowoczesne obrabiarki do metalu, zwłaszcza w maszyny ciężkie, jak również uzupełnienia aparatury kontrolno-pomiarowej stanowiącej podstawę podniesienia jakości produkcji Wiele uwagi poświęca się szkoleniu wykwalifikowanych kadr. Potrzeba szybkiego rozwijania przyzakładowych biur konstrukcyjnych, laboratoriów i stacji prób wpływa na stałe zwiększanie zapotrzebowania na wysokokwalifikowaną kadrę.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00024-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00024-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8ca6483
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00024-01/header.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00024-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 24/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 24/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:24</note>
+        <note type="sessionNo">24</note>
+        <date>1967-06-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00024-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00024-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c35b4af
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00024-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,110 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 27 czerwca 1967 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Macichowskiego (PZPR), rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu w roku 1966 przez Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego oraz uchwaliła dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzami stanu: Walentym Bartoszewiczem i Tadeuszem Molendą, wicedyrektor zespołu NIK - Henryk Wronecki oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o wykonaniu planu w 1966 r. przez resort leśnictwa i przemysłu drzewnego przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda (Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Koreferat na temat realizacji zadań planu w 1966 r. w zakresie leśnictwa przedstawił poseł Józef Zuj (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Na ogólną ilość 978 nadleśnictw, prace dotyczące urządzenia lasów państwowych wykonano całkowicie w 824. Należałoby bliżej określić termin zakończenia prac urządzeniowych w pozostałych nadleśnictwach.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Plan pozyskania drewna grubego na rok 1965/66 był niższy niż w poprzednim roku gospodarczym, co należy uznać za objaw zadowalający.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W roku 1966 w pełni zostały wykonane zadania z zakresu hodowli lasu, natomiast nie został zrealizowany plan zakładania plantacji topolowych. Zadania w tym zakresie powinny zostać urealnione.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Pozytywnie ocenić należy realizację zadań wynikających z planów zadrzewienia kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Państwowe gospodarstwo leśne odczuwa niedostatek maszyn i urządzeń do prac zalesieniowych i pielęgnacyjnych; zapewnienie odpowiedniej ilości tych maszyn - to jedno z ważnych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wobec stale zmniejszającego się udziału POM oraz transportu chłopskiego w zrywce i wywozie drewna, zabezpieczenie resortowi zwiększonych dostaw specjalistycznych środków transportowych jest sprawą szczególnie pilną. Należy rozważyć możliwość podwyższenia stawek płaconych indywidualnym rolnikom, POM-owi, PGR-om i kółkom rolniczym za usługi transportowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Wykonanie zadań planowych przez gospodarkę leśną jest coraz trudniejsze ze względu na brak rąk do pracy. Obserwuje się zjawisko odpływu robotników leśnych, jak również pracowników administracji leśnej, do innych działów gospodarki narodowej. Zachodzi potrzeba poddania rewizji układu zbiorowego pracy obowiązującego w leśnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Plan odstrzału zwierzyny grubej realizowany jest w około 50 proc. Należałoby podjąć konkretne działania zmierzające do stworzenia warunków realizacji zadań łowieckich.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Koreferat na temat realizacji zadań planu w r. 1966 w zakresie przemysłu drzewnego przedstawiła poseł Eugenia Kowal (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Przemysł celulozowo-papierniczy nie wykonał w pełni planu produkcji celulozy, papieru i kartonu. Główną przyczyną były opóźnienia w oddawaniu do użytku niektórych inwestycji, zwłaszcza w Świeciu i Ostrołęce. Konieczna jest modernizacja urządzeń tego przemysłu, doprowadzenie do całkowitego, bezusterkowego uruchomienia zakładów w Świeciu, do osiągnięcia pełnej mocy produkcyjnej fabryki w Ostrołęce oraz traktowanie tego przemysłu, który produkuje poważną ilość surowców dla przemysłu chemicznego, na równi z przemysłem chemicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Przemysł drzewny pracuje w bardzo trudnych warunkach spowodowanych jego poważnym niedoinwestowaniem. Stan techniczny większości budynków jest niezadowalający; przestarzały park maszynowy wymaga unowocześnienia. Niedostateczny jest zakres kapitalnych remontów. Przemysł ten odczuwa poważne trudności kadrowe, zwłaszcza brak pracowników inżynieryjno-technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Szczególne trudności ma do przezwyciężenia przemysł maszynowy leśnictwa. Zakłady tego przemysłu wykonujące produkcję podobną jak zakłady przemysłu ciężkiego, są gorzej zaopatrywane w podstawowe materiały, zwłaszcza w wyroby hutnicze, gumowe, farby i lakiery oraz w odlewy.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Należałoby zabezpieczyć dla przemysłu maszynowego leśnictwa środki finansowe i materiałowe umożliwiające mu pełną realizację zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Koreferat na temat realizacji budżetu Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego przedstawił poseł Marian Kowalski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Preliminowane dochody wykonane zostały w 97,4 proc.; na wpłaty przedsiębiorstw z tytułu akumulacji finansowej przypada 98 proc. ogółu dochodów.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Wydatki budżetowe zrealizowano w 99,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Wydatki na odszkodowania łowieckie wynosiły 51,8 mln zł i były wyższe niż w latach ubiegłych.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Nakłady inwestycyjne osiągnęły kwotę 2.482,4 mln zł, przekraczając o 9,5 proc. ustalenia planu. Zmniejszeniu uległy wydatki przeznaczone na zakup maszyn i urządzeń; jak wynika z materiałów NIK nie zostały wykorzystane przez resort w pełni maszyny i urządzenia zakupione w latach poprzednich.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Niepokojącym zjawiskiem jest zmniejszenie nakładów na budowę osad leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki: Resort leśnictwa i przemysłu drzewnego uzyskał w 1966 r. dalszy postęp w zakresie wykorzystania bazy surowcowej drewna małowymiarowego i częściowo drobnicy leśnej na wyroby zastępujące deficytową tarcicę.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Pomyślnie wykonano zadania w zakresie hodowli lasu, podjęto szereg istotnych prac nad usprawnieniem gospodarki leśnej i działalności przedsiębiorstw przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Zadania w zakresie pozyskania drewna przekroczono w skali krajowej o 0,9 proc. W 1966 r. zwiększono zakres trzebieży, pomyślnie wykonano zadania w lasach niepaństwowych, co wskazuje, na skuteczny nadzór ze strony rad narodowych nad tymi lasami.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Dostawy drewna zrealizowane zostały z niewielkimi odchyleniami od zadań rocznych. Mimo mniejszego o 15 proc. pozyskania drewna opałowego w 1966 r., zapas tego drewna wzrósł w wyniku ogólnego zmniejszenia zapotrzebowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W realizacji dostaw drewna użytkowego występowały zakłócenia, szczególnie w zakresie terminowości. Niezależnie od niedociągnięć w działalności poszczególnych jednostek organizacyjnych i niepełnej dyscypliny w spedycji, na nierytmiczność dostaw duży wpływ miało niekorzystne rozmieszczenie zapasów drewna użytkowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Kontrole stwierdziły, że w resorcie nie zostały wykorzystane w pełni możliwości własnego transportu konnego na skutek trudności zaangażowania do tej pracy robotników. Wywóz mechaniczny zaniżony był również wskutek przyjmowania zbyt niskich wskaźników techniczno-eksploatacyjnych. Nie usunięto niedociągnięć w zakresie gospodarki remontowej, co powodowało nieuzasadnione postoje pojazdów.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W zasadzie wykonano w całym kraju plan zalesień i sztucznych odnowień. Niepokoi niepełne wykonanie planu rozwoju plantacji topoli.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Z przeprowadzonych kontroli wynika, że poszczególne nadleśnictwa nie przejawiają należytej troski o ochronę lasu przed szkodnikami; stwierdzono nieterminowe usuwanie drzew usychających, jak również niedociągnięcia w zakresie gospodarki zwierzyną leśną.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Kontrole NIK prowadzone w zakresie działalności przedsiębiorstw przemysłu drzewnego wykazują nierytmiczne wykonywanie planu produkcji, spowodowane m.in. niedociągnięciami natury organizacyjnej, niewłaściwym ustalaniem zadań produkcyjnych oraz nieodpowiednim zaopatrzeniem w podstawowe surowce w ramach kwartału.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Nie wykonano planu produkcji papieru gazetowego i białego, co spowodowane było m.in. nieosiąganiem przez zakłady planowanej wydajności maszyn papierniczych i nadmiernymi stratami międzyoperacyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Niedobory papieru pakowego oceniono na ok. 25 tys. ton. Wynikały stąd poważne trudności w zaspokojeniu potrzeb w dziedzinie opakowań, piętrzące się również z powodu niepełnego wykonania zadań skupu opakowań używanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Produkcja płyt pilśniowych została wykonana w 95,5 proc. Niewykonanie planu spowodowane było głównie nieuzyskaniem przez nowo uruchomione zakłady planowanych zdolności produkcyjnych. W przemyśle płyt pilśniowych zadania produkcyjne nie uwzględniały w pełni asortymentowego zapotrzebowania rynku krajowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Produkcja mebli, mimo znacznego wzrostu, nie zaspokaja zapotrzebowania rynku wewnętrznego. Kluczowy przemysł meblarski zaspokajał w pierwszym rzędzie potrzeby eksportowe. Zakłócenia na rynku i brak niektórych poszukiwanych asortymentów mebli spowodowany był również małą elastycznością produkcji i brakiem rozeznania potrzeb rynku wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">W zakresie realizacji planu inwestycyjnego, poza stwierdzonymi już niedociągnięciami, wymienić należy niedostateczne przygotowanie projektów wstępnych, co powodowało konieczność dokonywania zmian i uzupełnień w trakcie realizacji budowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">W 1966 r. nastąpiła dalsza poprawa dyscypliny finansowej w jednostkach resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego m.in. wskutek efektywniejszego oddziaływania resortowej rewizji finansowo-księgowej. Podkreślić również należy, że jednostki resortu żywo reagują na przekazane im przez Najwyższą Izbę Kontroli uwagi i wnioski.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Ogólnie stwierdzić można duży postęp w porządkowaniu podstawowych problemów gospodarki leśnej i drzewnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefMacichowski">Lasy w Polsce obejmują powierzchnię ok. 7 mln ha. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że stale zachodzi proces zmniejszania tej powierzchni kosztem rozwijającego się przemysłu, rosnących miast, zagęszczania sieci dróg itp. Równocześnie postępuje rekultywacja gruntów leśnych i zalesianie nowych terenów. Wydaje się niezbędne stałe śledzenie za kształtowaniem się bilansu areału powierzeni leśnej w ciągu dłuższych okresów.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJózefMacichowski">Obejmowanie nowych terenów zalesieniami, tworzenie nowych nadleśnictw pociąga za sobą konieczność zabezpieczenia dostatecznych środków na prowadzenie racjonalnej gospodarki leśnej i uprodukcyjnianie lasów. Trzeba też pamiętać, że leśnictwo weszło obecnie w nowy okres pracy, znacznie trudniejszej, bo polegającej na intensyfikacji gospodarki na trudno dostępnych terenach i drzewostanach. Bez uzbrojenia leśnictwa w odpowiedni sprzęt dostosowany do pracy na mokradłach, terenach górskich itp., trudno będzie w pełni zrealizować założone zadania. Gospodarka na tych terenach musi pociągnąć za sobą dodatkowe koszty; powinniśmy to uwzględniać w planach.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJózefMacichowski">W minionym okresie Zjednoczenie Leśnej Produkcji „Las” okrzepło organizacyjnie, rozbudowało swą działalność, osiągając ostatnio przeszło 600 mln zł wartości eksportu. Nienormalną sytuacją jest to, iż zjednoczenie to nie ma uprawnień centrali handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJózefMacichowski">Nie wydaje się słuszne stanowisko resortu dążącego do ograniczania i stopniowego eliminowania obcego, nie-resortowego transportu w leśnictwie. Wyposażenie rolnictwa w sprzęt poważnie wzrosło, PGR i kółka rolnicze dysponują dużym potencjałem środków transportowych. Powinny one partycypować w wywozie drewna z lasu.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJózefMacichowski">Obowiązujące obecnie stawki za wywóz drewna z lasu powinny zostać poddane rewizji; w większym stopniu należy uwzględniać w tych stawkach trudne warunki wywozu na niektórych terenach.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJózefMacichowski">Zwiększają się dysproporcje między płacami w resorcie leśnictwa i w innych działach gospodarki. Należałoby zanalizować politykę płac w resorcie.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJózefMacichowski">Obserwuje się w leśnictwie gwałtowny proces dekapitalizacji majątku trwałego; niezbędne jest zabezpieczenie środków umożliwiających przeciwdziałanie temu zjawisku. Wzrastają środki na remonty; coraz bardziej rozszerza się zakres prac remontowych; dużym osiągnięciem jest organizacja własnych ośrodków remontowo-budowlanych w Leśnictwie. W większym stopniu jednak należy uwzględniać specyfikę pracy tych ośrodków nie dająca się porównać z innymi przedsiębiorstwami remontowo-budowlanymi. Praca tych ośrodków rozproszona jest na wielkich obszarach, trudność stwarza wprowadzanie mechanizacji, stosunkowo wysokie są koszty. Te specyficzne warunki należałoby uwzględnić w stawkach płacowych, aby przeciwdziałać zjawisku odpływania fachowców budowlanych z tych ośrodków.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJózefMacichowski">Lasy podległe innym resortom przekraczają plan wyrębu, ale nie realizują w pełni planu zalesień. Gospodarka w tych lasach powinna być przedmiotem wzmocnionego nadzoru i kontroli; należałoby zastanowić się, czy nie występuje potrzeba rozbudowy resortowego aparatu powołanego do tych funkcji. Konieczne jest też przyspieszenie urządzenia lasów stanowiących własność indywidualnych rolników. Lasy te w obecnym stanie nie dają takiego przyrostu zdolności produkcyjnej, jakiego przy racjonalnej gospodarce można by oczekiwać. Wojewódzkie rady narodowe powinny więcej uwagi poświęcić tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJózefMacichowski">Po raz pierwszy w dziejach leśnictwa doczekaliśmy się, że prace geodezyjne w lasach państwowych i prace nad urządzaniem lasów dobiegają końca. Jest to wielkie osiągnięcie, które mocno trzeba podkreślić i odpowiednio spopularyzować.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJózefMacichowski">Wysoce niezadowalająca sytuacja jest w Zjednoczeniu Przemysłu Maszynowego Leśnictwa; Zjednoczenie to nie było otaczane dotąd właściwą opieką. Z zadowoleniem więc należy pokwitować fakt opracowania dla tego Zjednoczenia programu rozwoju. Niezbędne jest traktowanie go na równi ze zjednoczeniami przemysłu ciężkiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWalentyKubica">Zarówno budownictwo jak i przemysł meblarski zgłaszają coraz większe zapotrzebowanie na płyty wiórowe i pilśniowe. Surowców do produkcji tych płyt mamy pod dostatkiem. Produkcja nie nadąża jednak za zapotrzebowaniem. Należy rozważyć możliwości jej rozszerzenia, bądź przez modernizowanie istniejących zakładów, zwiększanie w nich zmianowości pracy, jak też i przez budowę nowych. Mogłyby one mieć istotne znaczenie dla aktywizacji gospodarczej wielu małych miasteczek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonOlszewski">Na jakość drewna istotny wpływ mają warunki transportu i termin wywózki. Obserwuje się poważne trudności w leśnictwie w tym zakresie. Własne środki transportowe resortu nie nadążają za potrzebami, a zakres usług transportowych świadczonych przez PGR, kółka rolnicze czy indywidualnych chłopów coraz bardziej się kurczy. Przyczyny tego należy widzieć w nieodpowiednich cennikach za usługi transportowe. Szczególnej uwagi wymagają stawki dla indywidualnych chłopów, gdyż wywóz drewna sprzężajem chłopskim jest stosunkowo tani.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełLeonOlszewski">Należałoby wreszcie doprowadzić do uregulowania całokształtu zagadnień związanych z gospodarką łowiecką. Zbyt wysokie są ostatnio sumy wydatkowane na ochronę lasów przed szkodami wyrządzanymi przez zwierzęta łowne.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełLeonOlszewski">Więcej inicjatywy i pomysłowości wymaga sprawa zastępowania drewna jako surowca do produkcji opakowań.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełLeonOlszewski">Po raz pierwszy osiągnęliśmy sytuację, w której przy nieprzekroczeniu poziomu wyrębu drewna i utrzymaniu poziomu eksportu, potrzeby krajowe zostały względnie dobrze zaspokojone.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzySzukała">Podkreślić należy, że resort leśnictwa i przemysłu drzewnego w ostatnim okresie osiągnął postęp w prawidłowej realizacji zadań. Po raz pierwszy w 1966 r. nie przekroczono zakresu użytkowania lasów i planu pozyskania grubizny. Duża w tym zasługa resortu. Udowodniono, że wykonanie zadań w granicach planu jest możliwe.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJerzySzukała">Wyjaśnić należy, dlaczego planowe zadania w zakresie żywicowania nie zostały wykonane. Jeżeli spowodowane było to zmniejszonymi potrzebami - to problem jest jasny, gorzej natomiast, gdyby zapotrzebowanie na ten surowiec nie było w pełni zaspokojone.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJerzySzukała">Więcej uwagi należy poświęcić właściwemu wykorzystaniu środków transportowych zarówno resortowych, jak i obcych. Wzrost remanentów drewna powinien być jak najszybciej zahamowany.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJerzySzukała">Zbyt wolne jest jeszcze tempo zagospodarowywania halizn, zrębów i płazowin. Problem ten sygnalizowały już Komisja wielokrotnie.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełJerzySzukała">Nie dość szybko następuje wdrażanie nowych urządzeń technicznych; stopień mechanizacji prac w szkółkach leśnych jest niewielki.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełJerzySzukała">Ze złożonych sprawozdań wynika, że istnieją jeszcze poważne rezerwy zwiększenia pozyskania drewna w lasach niepaństwowych; należałoby stworzyć podstawy prawne pozwalające na lepsze wykorzystanie zasobów drewna w lasach chłopskich.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełJerzySzukała">Należałoby przeprowadzić szczegółową analizę, co jest przyczyną niewykonywania od szeregu lat planu zadrzewień topolą.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełJerzySzukała">Ponadto głos w dyskusji zabrali posłowie: Czesław Sadowski (ZSL) i Józef Zuj (PZPR), którzy poruszyli niektóre problemy gospodarki łowieckiej.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełJerzySzukała">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda, który stwierdził m.in.: Resort ma na ukończeniu opracowanie perspektywicznych planów działania do r. 1985. Podkreślić należy, że bilans powierzchni lasów wykazuje dużą dynamikę. Nowe powierzchnie przekazywane przez rady narodowe pod zalesienia są dokładnie weryfikowane przez pracowników leśnictwa. Główny nacisk położony jest na wzmocnienie produktywności lasów, na osiągnięcie większej produkcji z 1 ha użytków leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#PosełJerzySzukała">Leśnicy rozumieją, że zagospodarowywanie nowych gruntów dla celów rolnictwa jest w tej chwili problemem najważniejszym. Trzeba równocześnie brać pod uwagę, że w perspektywie istnieje zagrożenie powierzchni lasów przez rozwijający się stale przemysł.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#PosełJerzySzukała">Słuszne były uwagi, że tempo mechanizacji leśnictwa jest niezadowalające, zwłaszcza w warunkach odpływu kadr z leśnictwa. Zobowiązano Zjednoczenie Przemysłu Maszynowego Leśnictwa do opracowania szczegółowego programu rozwoju i poprawy produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#PosełJerzySzukała">Polityka oszczędnego gospodarowania zasobami drewna wdrażana przez resort od szeregu lat dała w 1966 r. widoczne rezultaty. Problem ten jest dalej analizowany i podejmuje się szereg przedsięwzięć dla uzyskania dalszych oszczędności w zużyciu drewna oraz prawidłowej polityki w dziedzinie zalesień, zwłaszcza gruntów słabych, jak zręby, hality i płazowin. Uproduktywnienie tych gruntów wymaga jednak poważnego zwiększenia nakładów, zwiększenia ilości przeznaczonych na ten cel nawozów oraz sprzętu ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#PosełJerzySzukała">Resort może poszczycić się dużymi osiągnięciami w dziedzinie urządzenia lasów. Przypuszcza się, że plan urządzenia lasów w roku przyszłym będzie w pełni zrealizowany.</u>
+          <u xml:id="u-5.13" who="#PosełJerzySzukała">Przewodniczący obradom - poseł Józef Macichowski (PZPR): Obrady Komisji pozwoliły na stwierdzenie, że przy różnych występujących jeszcze brakach i niedociągnięciach, nastąpił dalszy postęp w gospodarce leśnej i przemyśle drzewnym, że resort ma koncepcje rozwiązywania w perspektywie podstawowych i szczegółowych problemów swej działalności.</u>
+          <u xml:id="u-5.14" who="#PosełJerzySzukała">Dokonana przez Komisję wnikliwa analiza działalności resortu w roku ubiegłym uzasadnia przyjęcie sprawozdania resortu i przedstawienia odpowiedniej opinii Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. Skwitowania wymaga rzetelny wysiłek pracowników leśnictwa i przemysłu drzewnego w realizacji zadań w roku 1966. Równocześnie uznać należy za celowe poinformowanie Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów o stanowisku Komisji dotyczącym potrzeby skuteczniejszego przeciwdziałania ubytkowi majątku trwałego w państwowym gospodarstwie leśnym.</u>
+          <u xml:id="u-5.15" who="#PosełJerzySzukała">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące stanu i struktury środków trwałych w leśnictwie. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 27 kwietnia 1967 r. - por. BPS nr 377/IV kad.</u>
+          <u xml:id="u-5.16" who="#PosełJerzySzukała">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje podjęcie kroków mających na celu osiągnięcie przyrostu środków trwałych w leśnictwie, co wiąże się m.in. z dokonaniem zmian w metodologii określania wysokości nakładów na inwestycje i remonty kapitalne w tym dziale, z podziałem na poszczególne grupy środków trwałych, a przede wszystkim ze zwiększeniem nakładów na inwestycje i na kapitalne remonty odpowiednio do wzrastających zadań produkcyjnych leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.17" who="#PosełJerzySzukała">Komisja uchwaliła również dezyderaty dotyczące działalności Zjednoczenia Przemysłu Maszynowego Leśnictwa. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 31 maja 1967 r. - por. BPS nr 393/IV kad. W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje opracowanie długofalowego programu rozwoju, rekonstrukcji i modernizacji przemysłu maszynowego leśnictwa, podniesienia jakości i unowocześnienia jego wyrobów. Komisja zwraca uwagę na konieczność pełnego wykorzystania mocy wytwórczej tego przemysłu; celowe jest w związku z tym utworzenie zakładu doświadczalnego oraz rozwijanie biur konstrukcyjnych w tym przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-5.18" who="#PosełJerzySzukała">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU PAŃSTWA ZA 1966 ROK PRZEZ MINISTERSTWO LEŚNICTWA I PRZEMYSŁU DRZEWNEGO</u>
+          <u xml:id="u-5.19" who="#PosełJerzySzukała">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusza Molendę na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu drzewnego w dniu 27 czerwca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-5.20" who="#PosełJerzySzukała">Wyrąb grubizny w lasach państwowych objął w roku gospodarczym 1965/66 15 458,0 tys. m3, co stanowi 99,7 proc. planu. Plan zalesień i odnowień sztucznych wykonano w 100,5 proc. Nie został wykonany plan rozwoju plantacji topolowych, głównie z powodu nie przygotowania pod te plantacje nowych obszarów oraz braku ciężkiego sprzętu leśnego. Konieczne jest zwiększenie środków przeznaczanych na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-5.21" who="#PosełJerzySzukała">Nie został w pełni wykonany plan zakładania nowych szkółek, jednak potrzeby w zakresie produkcji materiału zadrzewionego zostały zaspokojone.</u>
+          <u xml:id="u-5.22" who="#PosełJerzySzukała">Plan zatrudnienia w przedsiębiorstwach lasów państwowych wykonano w 98,5 proc., przy wykonaniu podstawowych zadań gospodarczych; niepełne wykonanie planu zatrudnienia wystąpiło w grupie pracowników fizycznych; notuje się niekorzystne zjawisko starzenia się kadry stałych robotników leśnych, na których głównie opiera się wykonawstwo zadań produkcyjnych. Niewielkie przekroczenie funduszu płac uzasadnione jest przekroczeniem zadań rzeczowych.</u>
+          <u xml:id="u-5.23" who="#PosełJerzySzukała">W lasach niepaństwowych pozyskano w 1966 r. 1 mln m3 grubizny, wykonując plan w 101,5 proc. Przeważająca część tego drewna przeznaczona była na potrzeby własne indywidualnych posiadaczy. Zadania w zakresie hodowli lasu wykonano w 99,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-5.24" who="#PosełJerzySzukała">Planowane zadania w zakresie przemysłów drzewnych po raz pierwszy w 1966 r. zostały wykonane tylko w 100 proc. Zjednoczenia przemysłowe podległe resortowi borykały się z dużymi trudnościami, głównie z powodu nieoddania w terminie do użytku nowych obiektów, jak również z powodu trudności w rozruchu i eksploatacji obiektów oddawanych do eksploatacji. Opóźnienia w realizacji rzeczowych zadań inwestycyjnych wynikały z winy przedsiębiorstw budowlano-montażowych, a także z opóźnień w dostawach maszyn i urządzeń. Zakłócenia w prawidłowym i rytmicznym wykonaniu planu spowodowane były również trudnościami zaopatrzeniowymi, które dawały się odczuć szczególnie w I półroczu.</u>
+          <u xml:id="u-5.25" who="#PosełJerzySzukała">Przemysł płyt pilśniowych i wiórowych wykazywał nadal najwyższe tempo rozwoju; produkcja płyt pilśniowych wzrosła o 13 proc., płyt wiórowych - o ponad 20 proc. Przemysł płyt pilśniowych wykorzystał w sposób racjonalny potencjał wytwórczy wszystkich zakładów. Nastąpił dalszy wzrost produkcji płyt uszlachetnionych, tj. laminowanych i lakierowanych. Poważnym osiągnięciem przemysłu płytowego było dalsze zwiększenie zużycia surowców zastępczych, przede wszystkim drobnicy leśnej, której udział wzrósł do 66 proc.</u>
+          <u xml:id="u-5.26" who="#PosełJerzySzukała">Stosunkowo niewielki był wzrost produkcji tarcicy, zgodnie zresztą z założeniami planu, wynikającymi z potrzeb gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-5.27" who="#PosełJerzySzukała">Z wyrobów gotowych przeznaczonych w decydującej mierze na zaopatrzenie ludności i na eksport, poważnie, bo o 6,5 proc. wzrosła produkcja mebli. Zawdzięcza się to głównie modernizacji przemysłu meblarskiego oraz usprawnieniom organizacyjno-technicznym.</u>
+          <u xml:id="u-5.28" who="#PosełJerzySzukała">W przemyśle celulozowo-papierniczym osiągnięto stosunkowo niewielki przyrost produkcji - w papierze o 3,1 proc., tekturze - o 1,1 proc., pochodzący głównie z uruchomionych w latach poprzednich papierni w Krapkowicach, Ostrołęce i Bydgoszczy. Wzrosła przede wszystkim produkcja papierów pakowych, białych oraz chłonnych i higienicznych. Nastąpił w tym przemyśle dalszy wzrost zużycia surowców zastępczych, których udział w ogólnym zużyciu surowców wynosi obecnie ok. 25 proc.</u>
+          <u xml:id="u-5.29" who="#PosełJerzySzukała">Dostawy rynkowe przedsiębiorstwa podległe resortowi zrealizowały w wysokości 7,2 mld zł, przekraczając zadania planu o około 8 proc. Mimo przekroczenia planu dostaw, nie osiągnięto w pełni zaopatrzenia rynku w tarcicę; niedobory w tym zakresie zrekompensowano częściowo dostawami płyt pilśniowych i gotową stolarką budowlaną.</u>
+          <u xml:id="u-5.30" who="#PosełJerzySzukała">Dostawy na rynek wyrobów przetwórstwa papierniczego wzrosły o 15 proc., dostawy mebli - o 9,5 proc. Osiągnięto dalszy postęp w dostosowaniu asortymentu mebli do aktualnych potrzeb rynku.</u>
+          <u xml:id="u-5.31" who="#PosełJerzySzukała">Plan eksportu przekroczono o 2,5 proc., głównie w wyniku dodatkowego eksportu runa leśnego i mebli. Jednocześnie z aktywizacją eksportu prowadzono pracę nad badaniem jego opłacalności.</u>
+          <u xml:id="u-5.32" who="#PosełJerzySzukała">Nakłady inwestycyjne w 1966 r. zrealizowano w 109,5 proc., osiągając znacznie wyższy niż w poprzednich latach przyrost zdolności produkcyjnych. Jednakże z winy wykonawstwa budowlano-montażowego nie oddano do użytku szeregu ważnych obiektów jak np. celulozownia w Świeciu, kolejna maszyna papiernicza w Żywcu, montownia mebli w Warszawie.</u>
+          <u xml:id="u-5.33" who="#PosełJerzySzukała">W zakresie leśnictwa realizacja zadań inwestycyjnych w 1966 r. przebiegała znacznie lepiej niż poprzednio; wykonano prawie 100 proc. planu. Zadania w dziedzinie remontów kapitalnych w leśnictwie zostały przekroczone. Jednakże poprawa sytuacji w zakresie napraw i remontów kapitalnych w leśnictwie, gdzie 70 proc. środków trwałych stanowią budynki uzależniona jest od zwiększenia, nakładów na ten cel oraz przyśpieszenia rozbudowy zaplecza.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00025-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00025-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2fd3f30
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00025-01/header.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00025-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 25/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 25/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:25</note>
+        <note type="sessionNo">25</note>
+        <date>1967-10-04</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00025-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00025-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ce0fb99
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00025-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 4 października 1967 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Macichowskiego (PZPR) rozpatrzyła przebieg realizacji zadań inwestycyjnych w przemyśle drzewnym i celulozowo-papierniczym w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Janem Grudzińskim, Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z podsekretarzem stanu - Stefanem Farjaszewskim, wicedyrektor Zespołu NIK - Edward Wronecki oraz Sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Edward Kulesza.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o realizacji zadań inwestycyjnych w przemyśle drzewnym i celulozowo-papierniczym w roku 1967 otrzymali posłowie na piśmie przed posiedzeniem. Informację uzupełniającą przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Grudziński.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzySzukała">Przewodniczący obradom poseł Józef Macichowski (PZPR) wskazał, że z informacji przedstawionej przez resort wynika, iż szereg pozycji planu inwestycyjnego jest zagrożonych. Wolno realizowane są we wszystkich zjednoczeniach przemysłu drzewnego i celulozowo-papierniczego inwestycje przedsiębiorstw, polegające głównie na modernizacji, a więc te, które są najbardziej efektywne.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJerzySzukała">Konieczne jest pogłębienie współpracy resortu leśnictwa i budownictwa w zakresie zabezpieczenia prawidłowej realizacji inwestycji dla przemysłu drzewnego. Koordynacja współdziałania w tym zakresie obu resortów nie jest bowiem dostateczna. Wydaje się, iż przy takim przebiegu inwestycji nie zostanie osiągnięty planowany wzrost mocy produkcyjnych. Resort budownictwa powinien spowodować w szczególności zwiększenie mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlanych realizujących ważne inwestycje przemysłu drzewnego zwłaszcza w woj. gdańskim i bydgoskim.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJerzySzukała">Na pytania posłów: Stanisława Ceberka (ZSL), Jana Szukały (PZPR), Czesława Sadowskiego (ZSL), Eugenii Kowal (PZPR), Lucyny Adamowicz (bezp.), Józefa Sasaka (PZPR), odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stefan Farjaszewski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Grudziński oraz wicedyrektor Departamentu Inwestycji i Techniki w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Stanisław Machura.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJerzySzukała">Jak wynika z wyjaśnień podsekretarza stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stefana Farjaszewskiego resort budownictwa jest wykonawcą podstawowych, priorytetowych inwestycji Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego. Realizacja planu na podstawowych budowach przebiega w roku bieżącym raczej zadowalająco. Wykonano np., zgodnie z planem, pierwszy etap robót w kombinacie celulozowo-papierniczym w Świeciu. Obecnie rozpoczęto drugi etap, którego przebieg jest nie najgorszy. Dobrze przebiegają roboty na budowie kombinatu celulozowego w Kostrzynie.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJerzySzukała">Słuszne są wnioski resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego, co do konieczności rozwijania własnego potencjału wykonawczego dla realizacji drobnych inwestycji własnych oraz remontów. Wnioski te znajdą poparcie w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJerzySzukała">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Grudziński stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJerzySzukała">Realizacja planu prac budowlano-montażowych w pierwszych 8 miesiącach br. przebiegała lepiej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Niewielkie zaległości w wykonaniu planu inwestycji powodowane są nieterminowością dostaw maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJerzySzukała">Dla zapewnienia lepszego spływu dokumentacji projektowo-kosztorysowej, Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego podjęło szereg kroków zmierzających do usprawnienia pracy własnych biur projektowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJerzySzukała">Sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Edward Kulesza: Jest naszym wspólnym obowiązkiem przy wznoszeniu nowych fabryk i zakładów produkcyjnych jednoczesne budowanie obiektów socjalnych i zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy. Projekty urządzeń socjalnych towarzyszących inwestycjom są dobre, ale w toku realizacji budów następuje obcinanie środków przeznaczanych na ten cel. Stało się ostatnio regułą, że urządzenia socjalne przy nowowznoszonych obiektach przemysłowych nie są wykonywane. W nowoczesnych fabrykach warunki pracy bywają niekiedy gorsze niż w starych zakładach. Wszystkie te braki są później stopniowo usuwane, ale kosztuje to znacznie drożej niż gdyby odpowiednie prace i urządzenia wykonać w toku realizacji całej inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJerzySzukała">Nie ma podstaw do pozytywnej oceny przebiegu realizacji inwestycji resortu. Z uwagi na szczupłość środków finansowych muszą one być racjonalnie i w pełni wykorzystywane. Wszelkie opóźnienia robót budowlano-montażowych, opóźnione dostawy maszyn i urządzeń ograniczają możliwości rozwinięcia planowej produkcji. Wiele przykładów świadczy o słuszności postulatu, aby oba zainteresowane resorty podjęły wzmożony wysiłek organizacyjny w celu zabezpieczenia wykonawstwa obiektów ujętych w planie inwestycyjnym bieżącego i przyszłego roku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEugeniaKowal">Fabryka Celulozy w Niedomicach nie posiada oczyszczalni ścieków w rezultacie czego ludność okolicznych wsi pozbawiona jest czystej wody pitnej. Należy spowodować możliwie szybkie wykonanie uchwały podjętej na sesji WRN w Krakowie, w której zobowiązano niedomickie zakłady celulozowo-papiernicze do wybudowania w latach 1968–69 oczyszczalni ścieków, względnie do doprowadzenia sieci kanalizacyjnej do wszystkich miejscowości położonych nad kanałem Żabnica.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełEugeniaKowal">Przewodniczący obradom, poseł Józef Macichowski (PZPR): Przypomnieć trzeba, że Komisja sejmowa w sprawach poprawy warunków socjalnych pracowników przemysłu drzewnego oraz przestrzegania przepisów bhp podjęła szereg dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełEugeniaKowal">Dyskusja oraz wypowiedzi przedstawicieli resortów utwierdziły Komisję w przekonaniu, że temat został trafnie i w porę podjęty. Wstępna analiza realizacji planu inwestycyjnego pozwoli na wyciągnięcie wniosków służących poprawie sytuacji w tej dziedzinie. Chodzi w pierwszym rzędzie o ściślejszą współpracę i skoordynowanie wysiłków resortów budownictwa i leśnictwa zmierzających do usunięcia opóźnień w realizacji tego planu.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełEugeniaKowal">Komisja uchwaliła dezyderat, w których postuluje przedsięwzięcie wspólnych wysiłków organizacyjno-koordynacyjnych przez resorty leśnictwa i przemysłu drzewnego oraz budownictwa w celu zagwarantowania terminowej i pełnej realizacji planu inwestycyjnego w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełEugeniaKowal">Komisja postuluje w szczególności zacieśnienie współpracy obu resortów na odcinku terminowego oddania do eksploatacji 8 głównych obiektów przemysłu drzewnego i celulozowo-papierniczego przewidzianych do uruchomienia w 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełEugeniaKowal">O REALIZACJI ZADAŃ INWESTYCYJNYCH W PRZEMYŚLE DRZEWNYM I CELULOZOWO-PAPIERNICZYM W ROKU 1967</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełEugeniaKowal">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarze stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jana Grudzińskiego na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 4 października 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełEugeniaKowal">Plan na lata 1966–1970 zakłada - w porównaniu z minionym 5-leciem - znaczny wzrost nakładów inwestycyjnych w przemyśle drzewnym i przemyśle celulozowo-papierniczym.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PosełEugeniaKowal">Efektem realizacji planu inwestycyjnego ubiegłej 5-latki były inwestycje o wartości kosztorysowej sięgające kwoty 7 960 mln zł. Efektem wykonania planu inwestycyjnego bieżącej 5-latki będą inwestycje o wartości ok. 11 mld zł. Zwiększono udział nakładów przeznaczonych na zakup maszyn i urządzeń, udział nakładów na roboty budowlano-montażowe zmniejszył się z 42,5 proc. w latach 1961–1965 do 40 proc. w roku 1967.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PosełEugeniaKowal">Przy tak znacznym wzroście nakładów konieczne jest podniesienie sprawności realizacji inwestycji i to zarówno na szczeblu przygotowywania dokumentacyjnego, wykonawstwa robót budowlano-montażowych jak i wyposażenia w potrzebne maszyny i urządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#PosełEugeniaKowal">Realizacja głównych inwestycji po przezwyciężeniu wielu trudności technicznych i technologicznych przebiega na ogół terminowo i prawidłowo. Dotyczy to kombinatu celulozowo-papierniczego w Świeciu, fabryki celulozy w Kostrzynie i kilku innych. Gorzej przebiega realizacja inwestycji we Włocławskiej Fabryce Celulozy i Papieru; najgorzej przebiega rozbudowa kombinatu w Hajnówce, chociaż podjęte w marcu i kwietniu środki organizacyjne powinny wpłynąć na poprawę sytuacji. Przy pełnym wykonaniu planu inwestycyjnego w roku 1967, do końca roku przyszłego oddane zostaną do eksploatacji inwestycje o wartości 2 754 mln złotych.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#PosełEugeniaKowal">Istotne znaczenie dla rozszerzenia możliwości produkcyjnych przemysłu drzewnego posiadają małe inwestycje, o wartości do 3 mln zł, wykonywane systemem gospodarczym przez resortowe przedsiębiorstwa budowlano-montażowe. Resort zamierza zorganizować brygady budowlane dla przemysłu meblowego i tartacznego, które podejmą takie prace jak np. wymiana fundamentów, wzmacnianie stropów, modernizacja hal produkcyjnych; w roku bieżącym wykona się tym systemem prace wartości 358 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#PosełEugeniaKowal">Kluczowe znaczenie dla prawidłowego przebiegu inwestycji ma terminowe dostarczenie dokumentacji projektowo kosztorysowych. W przemyśle meblowym, tartacznym, okleinowym przygotowanie dokumentacji nie stwarza trudności, gorzej sprawa ta przedstawia się w przemyśle celulozowo-papierniczym i płytowym. Przygotowania dokumentacji przedłużają zarówno późne zawieranie kontraktów na dostawy maszyn i urządzeń z importu, jak i opóźnienia w dostarczaniu podstaw do projektowania przez krajowy przemysł ciężki, produkujący maszyny i urządzenia dla nowopowstających względnie modernizowanych zakładów przemysłu drzewnego i papierniczego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00026-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00026-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6112fd9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00026-01/header.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00026-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 26/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 26/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:26</note>
+        <note type="sessionNo">26</note>
+        <date>1967-11-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLucynaAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lucyna Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianKowalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Kowalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMartaMalcharek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marta Malcharek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Romanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławWojtowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Wojtowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMatys" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Matys</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00026-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00026-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..5d67b6d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00026-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,96 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 22 listopada 1967 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL) rozpatrywała:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- problem racjonalnego wykorzystania surowca drzewnego w świetle potrzeb gospodarki narodowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- informację podkomisji o wynikach wizytacji w lasach górnośląskiego okręgu przemysłowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu Tadeuszem Molendą, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów oraz sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Edward Kulesza.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informację o racjonalnym wykorzystaniu surowca drzewnego w świetle potrzeb gospodarki narodowej złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWalentyKubica">Posiadamy jeszcze duże możliwości wykorzystania odpadów drewna nieprzemysłowego. W naszych lasach niszczeją znaczne ilości drewna opałowego. Należałoby je wykorzystać do produkcji płyt pilśniowych dla potrzeb budownictwa i meblarstwa, tym bardziej, że potrzeby te rosną z roku na rok.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławRomanowski">Mimo wielu uchwał i zarządzeń obserwujemy ciągle nadmierne zużycia drewna na budowach. Nie dotyczy to tylko resortu budownictwa. Należałoby podjąć energiczne środki represyjne przeciw marnotrawcom budulca drzewnego, nie respektującym obowiązujących zarządzeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonOlszewski">Coraz powszechniej stosuje się przy budowie linii elektrycznych słupy betonowe i stalowe, ale nadal zużywa się jeszcze zbyt wiele słupów drewnianych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławWojtowicz">Trzeba rozważyć możliwość wykupienia od właścicieli lasów części drewna, które zużywają oni na cele opałowe, mimo że nadaje się ono do przetwórstwa przemysłowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefZuj">W lasach mamy jeszcze duże ilości drobnicy, którą z powodzeniem można wykorzystać dla celów przemysłowych. W niektórych rejonach niepotrzebnie forsuje się skup słomy od rolników, chociaż nie zbiera się tam drzewnych odpadów leśnych. Nie gospodaruje się racjonalnie surowcem drzewnym również w niektórych zakładach produkujących meble.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWładysławMatys">Nasze górnictwo zużywa duże ilości drewna, ale stale i konsekwentnie zmniejsza jego użycie. Warto rozpatrzyć w jakim stopniu wykorzystywane są drewniane odpady pokopalniane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełEugeniaKowal">Niedostatek środków transportu w leśnictwie i przemyśle drzewnym hamuje postęp w terminowym dowozie drewna do tartaków i zmniejsza zdolności przerobowe zakładów. Resort powinien podjąć energiczne kroki w celu uzyskania poprawy na tym odcinku, jak również w dziedzinie magazynowania tarcicy i jej suszenia.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełEugeniaKowal">Chodzi tu głównie o podniesienie uzysku wysokogatunkowego drewna. W wielu wypadkach stwierdza się zanieczyszczenie surowca drzewnego do produkcji celulozy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławCeberek">Ochrona lasów, zwłaszcza na terenach wysoko uprzemysłowionych, ma ogromne znaczenie. Wizytacja Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego wskazała na poważne szkody, jakie ponoszą lasy w tym regionie.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStanisławCeberek">W niektórych rejonach kraju np. w Olsztyńskiem niszczeją znaczne ilości chrustu i suszu, podczas gdy w okręgach ubogich w drewno wykorzystuje się każdą gałązkę chrustu na opał. Należałoby rozważyć możliwości pełnego wykorzystania nadmiaru chrustu dla celów opałowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełLucynaAdamowicz">Wydaje się konieczne wprowadzenie nowych norm na drewno tartaczne. Chodzi o ujednolicenie klasyfikacji drewna dostarczanego do tartaków i tarcicy, jaką otrzymuje się z tego drewna. Po przetarciu okazuje się często, że jakość surowca jest niższa niż przewidywano. Trzeba też energiczniej i efektywniej eliminować opakowania drewniane na rzecz tekturowych, blaszanych i innych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMarianKowalski">Gromadzkie rady narodowe otrzymują bardzo niewielkie przydziały drewna budowlanego. W rezultacie zdarzają się wypadki, że rolnicy starają się zdobywać drewno na krokwie i inne cele gospodarcze drogą nielegalną.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełMarianKowalski">Duże połacie gruntów z Państwowego Funduszu Ziemi leżą odłogiem, a nadają się pod zalesienie. Grunty te powinny być całkowicie zagospodarowane przez lasy państwowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełMartaMalcharek">Wieś zgłasza zapotrzebowanie na duże ilości drewna na cele budownictwa wiejskiego. Konieczne jest zwłaszcza zwiększenie przydziału tzw. podłogówki. Odczuwa się również brak środków do impregnowania drewna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJózefMacichowski">Wielki majątek narodowy, jaki stanowi wyrąb około 18 mln m3 drewna rocznie, wymaga szczególnie troskliwej opieki i gospodarskiego, oszczędnego wykorzystania surowca drzewnego. Resort leśnictwa, powołując przed 10 laty odpowiedni, wyspecjalizowany organ, jakim jest Departament Gospodarki Drewnem, dokonał skutecznego kroku w kierunku zrównoważenia popytu i podaży drewna w naszej gospodarce narodowej. Departament ten spełnił z powodzeniem swoje zadanie. Dzięki polityce rozsądnej dystrybucji drewna oraz polityce cen i odpowiednim uchwałom udało się uniknąć nadwyrężenia lasów. Wyniki tego są widoczne.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełJózefMacichowski">Nie ma drugiego resortu, który wykazywałby taką troskę o to, aby surowiec, który produkuje i który przetwarza był jak najracjonalniej wykorzystany. Resort wywiera stały nacisk na licznych konsumentów, aby oszczędniej i lepiej gospodarowali drewnem.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełJózefMacichowski">Z problemem racjonalnej gospodarki drewnem wiąże się sprawa rozmiarów inwestycji, nie tylko produkcyjnych. Pokładamy wielkie nadzieje w rozbudowie nowoczesnego przemysłu, który przerabiać będzie zrębki drzewne na celulozę, papier i płyty. Z uwagi na ograniczone możliwości przetwórcze, drobnowymiarowe drewno nie jest jeszcze wykorzystywane w pełni, zgodnie z potrzebami gospodarczymi. Transport zręb i możliwości ich przerobu stanowią istotny problem zaopatrzenia przemysłu w surowiec i jego pełnego wykorzystania. Do czasu, gdy nasz przemysł nie będzie w stanie wchłonąć odpowiedniej ilości surowca, należy podjąć eksport zrębków, których pozyskanie nie jest kosztowne, a które znajdą nabywców.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełJózefMacichowski">Stopień mechanicznego suszenia tarcicy jest niewielki. Jeśli produkuje się z najcenniejszego, deficytowego drewna tarcicę a jest ona mokra, jest to marnotrawstwo. Powinniśmy podjąć starania o rozwój suszarni tarcicy. W naszych tartakach zalegają duże ilości trocin, które stanowią darmowy opał dla suszarni. Potrzebne są tylko odpowiednie komory i wózki. Efekty osiągane przy prawidłowym suszeniu drewna są duże. Poza suszeniem ważne jest także impregnowanie drewna. Należy to również do ogólnego programu oszczędnego gospodarowania tym surowcem.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełJózefMacichowski">Drwale i robotnicy leśni w ciągu 22 lat w bardzo trudnych warunkach i przy użyciu prymitywnych narzędzi dostarczyli krajowi 320 mln m3 drewna. W oparciu o ścisłe dane własne i zagraniczne o stopniu trudności pracy drwali Komisja nasza miała obowiązek domagać się uznania pracy drwali za ciężką i trudną. W rezultacie w czerwcu bieżącego roku rząd zaliczył drwali między pracowników I kategorii zatrudnienia. Tym samym ta grupa zawodowa uzyskała odpowiednie do jej trudu przywileje - emerytalne i rentowe. Należy prowadzić nadal starania, aby drwal stał się w naszym kraju wysoko kwalifikowanym robotnikiem wyposażonym w nowoczesny mechaniczny sprzęt do pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Powstaje wątpliwość, czy należy słomę wykorzystywać do produkcji celulozy, skoro mamy tak dużo odpadów drzewnych.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Dodatkowych wyjaśnień na pytania posłów udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda: Na gospodarkę leśną musimy patrzeć nie tylko z punktu widzenia obecnych możliwości i potrzeb, lecz widzieć ją w perspektywie co najmniej jednego wieku.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Zwracano uwagę, na potrzebę zwiększenia inwestycji. Inwestycje te były dotychczas niewystarczające. Na skutek uporczywych zabiegów resortu stworzony został klimat pozwalający na lepsze zrozumienie potrzeb leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Istnieją możliwości wykorzystania drewna z trzebieży. W wielu rejonach kraju drzewostany są zbyt zagęszczone. Dla pozyskania drewna w trzebieżach potrzebna jest dostateczna ilość siły roboczej, a także bliskość fabryk wykorzystujących ten surowiec.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Niedobory środków transportu powodują, że dostawy surowca drzewnego do fabryk nie są rytmiczne, że surowiec znajdujący się na składach ulega często zniszczeniu.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Duże możliwości oszczędzania drewna tkwią we wszystkich dziedzinach gospodarki, min. w przemyśle drzewnym i meblarskim. Tak np. Fabryka Mebli w Radomsku zużywa na opakowanie duże ilości tarcicy, którą można by zastąpić tekturą.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Resort Leśnictwa nie ma możliwości stosowania sankcji za marnotrawstwo drewna. Najlepszą metodą zachęcającą do oszczędności tego surowca byłoby stworzenie odpowiednich bodźców ekonomicznych. Dotyczy to szczególnie budownictwa i przemysłu węglowego, które zużywają najwięcej drewna i gdzie drewno mogłoby być zastąpione w większym stopniu innymi surowcami.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Dodatkowych wyjaśnień udzielił również dyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Edward Nowicki.</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#PosełBronisławDrzewiecki">W kolejnym punkcie porządku obrad poseł Józef Macichowski (PZPR) przedstawił informację o wynikach wizytacji lasów dokonanej przez zespół poselski w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym.</u>
+          <u xml:id="u-14.9" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Podkomisja wizytowała Górnośląski Okręg Przemysłowy w związku z opracowanym przez władze województwa katowickiego projektem budowy tzw. leśnego pasa ochronnego w tym wysoce uprzemysłowionym regionie. Projekt ten przewiduje min. przebudowę i rekonstrukcję lasów w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym na obszarze 32 tys. ha. Chodzi głównie o rekultywację poważnie zniszczonych przez działalność przemysłową terenów leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-14.10" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Po zapoznaniu się ze szczegółami projektu i w przekonaniu jego słuszności zespół wyraża pogląd, że w toku bieżącej debaty budżetowej należy rozważyć sprawę zabezpieczenia środków na cele przebudowy drzewostanów na Górnym Śląsku. Podjęcie tej akcji wynika przede wszystkim z pilnych potrzeb klimatycznych i zdrowotnych ludności tego regionu, w którym nastąpiła daleko posunięta degradacja siedlisk leśnych i drzewostanów.</u>
+          <u xml:id="u-14.11" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Podkomisja wyraża przekonanie, że lasy górnośląskie trzeba i można ochronić przed zniszczeniem pod warunkiem możliwie szybkiego podjęcia szerokiej, wieloletniej akcji ich uzdrowienia. Problem ten występuje również w Krakowskim, Opolskiem i we wszystkich nowych ośrodkach przemysłowych. Poprawa uzależniona jest m.in. od urządzeń zmniejszających stopień zanieczyszczenia powietrza. Wymaga to również przeznaczenia środków finansowych dla wykonania zadań nakreślonych w projekcie budowy leśnego pasa ochronnego, a także przystosowania stawek płac pracowników leśnictwa zatrudnionych w tym rejonie do nietypowych warunków pracy.</u>
+          <u xml:id="u-14.12" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Komisja rozpatrzyła i przyjęła do wiadomości odpowiedzi nadesłane przez Przewodniczącego Komisji Planowania, Ministrów Żeglugi, Budownictwa i Materiałów Budowlanych, Handlu Wewnętrznego oraz Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - na dezyderaty uchwalone przez Komisję na poprzednich posiedzeniach.</u>
+          <u xml:id="u-14.13" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Odpowiedzi te dotyczą m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-14.14" who="#PosełBronisławDrzewiecki">- nakładów inwestycyjnych dla Zjednoczenia Produkcji Leśnej „Las”;</u>
+          <u xml:id="u-14.15" who="#PosełBronisławDrzewiecki">- budowy nowych jednostek morskich do przewozu drewna;</u>
+          <u xml:id="u-14.16" who="#PosełBronisławDrzewiecki">- zwiększenia dostaw stolarki budowlanej na rynek wiejski;</u>
+          <u xml:id="u-14.17" who="#PosełBronisławDrzewiecki">- rytmiczności dostaw surowca drzewnego dla potrzeb wsi oraz poprawy jakości dostarczanego drewna;</u>
+          <u xml:id="u-14.18" who="#PosełBronisławDrzewiecki">- rozwoju produkcji maszyn do obróbki drewna i rekonstrukcji przemysłu wytwarzającego te maszyny.</u>
+          <u xml:id="u-14.19" who="#PosełBronisławDrzewiecki">RACJONALNE WYKORZYSTANIE SUROWCA DRZEWNEGO W ŚWIETLE POTRZEB GOSPODARKI NARODOWEJ</u>
+          <u xml:id="u-14.20" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusza Molendę na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - w dniu 22 listopada 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-14.21" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Racjonalizacja gospodarki leśnej wymaga stałego i konsekwentnego doskonalenia systemu oszczędności surowców drzewnych.</u>
+          <u xml:id="u-14.22" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Z inwentaryzacji lasów państwowych wynika, że pozyskanie grubizny osiąga górne granice zdolności produkcyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-14.23" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Poważnym osiągnięciem jest obniżenie udziału drewna opałowego w produkcji grubizny do poziomu 8–9 proc.; w perspektywie liczymy się z możliwością obniżenia do poziomu 6–8 proc., jak to ma obecnie miejsce w Norwegii, Holandii, Szwecji i NRD.</u>
+          <u xml:id="u-14.24" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Ponad 90 proc. pozyskiwanego drewna użytkowego stanowi drewno tartaczne, kopalniaki i papierówka. Mimo znacznego wzrostu wydobycia węgla, następuje stabilizacja dostaw drewna dla kopalnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-14.25" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego zakłada, że do roku 1985 5-krotnie wzrośnie wykorzystanie odpadków drzewnych. Głównymi ich odbiorcami są przemysły: płyt pilśniowych, celulozowo-papierniczy, płyt wiórowych i węgla drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-14.26" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Sprzedaż materiałów drzewnych odbiorcom rynkowym opiera się na planowanych limitach. W pierwszym półroczu br. w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku wzrosła sprzedaż tarcicy iglastej o 17,7 proc., tarcicy liściastej o 16,9 proc., drzewa na stolarkę budowlaną - o 18,7 proc., sklejki - o 17 proc., płyt pilśniowych twardych - o 20,9 proc., deszczułek posadzkowych - o 13,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-14.27" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Naczelnym programem jest jakość tarcicy. Mogłaby ona ulec poprawie, gdyby tartaki dysponowały odpowiednimi suszarniami i magazynami.</u>
+          <u xml:id="u-14.28" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Naczelnym zadaniem jest utrzymanie zużycia tarcicy na poziomie 0,17 m3 na 1 mieszkańca rocznie, tj. na poziomie notowanym w krajach wysoko uprzemysłowionych. W związku z tym budownictwo jest zobowiązane do ograniczania zużycia drewna. Jednak kontrole wykonawstwa budowlanego wykazują liczne wypadki marnotrawstwa tego surowca.</u>
+          <u xml:id="u-14.29" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Walka o lepsze efekty w oszczędnej gospodarce drewnem prowadzona jest przez resort leśnictwa w dostawach drzewnych dla górnictwa, komunikacji, gospodarki komunalnej, przemysłu ciężkiego, rolnictwa i drobnej wytwórczości.</u>
+          <u xml:id="u-14.30" who="#PosełBronisławDrzewiecki">W latach 1960/67 nastąpił poważny wzrost zużycia tarcicy na opakowania. Dąży się do zmiany opakowań drewnianych na tekturowe, blaszane i z tworzyw sztucznych, oraz do takiej zmiany konstrukcji opakowań, aby z tej samej ilości tarcicy uzyskiwać większe ilości skrzyń, bądź zastępować tarcicę sklejką i płytami.</u>
+          <u xml:id="u-14.31" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Jako pełny sukces w oszczędności drewna można przytoczyć ograniczenia w stosowaniu drewnianych słupów do rozwieszania przewodów elektrycznych i telefonicznych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00027-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00027-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1a5bf0b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00027-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00027-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 27/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 27/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:27</note>
+        <note type="sessionNo">27</note>
+        <date>1967-12-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00027-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00027-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1dcea3b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00027-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,90 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 30 listopada 1967 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na rok 1968 i podstawowych założeń planu na rok 1969 oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1966 w części dotyczącej Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z Ministrem - Romanem Gesingiem i podsekretarzami stanu - Janem Grudzińskim i Jerzym Knothe, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Jan Dusza, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekt planu i budżetu na rok 1968 i wstępnych założeń planu na rok 1969 w części dotyczącej leśnictwa i przemysłu drzewnego przedstawił Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Uwagi podkomisji dotyczące projektu planu w zakresie leśnictwa przedstawił poseł Leon Olszewski (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Jak wynika z przeprowadzonej ostatnio przez resort analizy stanu zasobów leśnych w państwowych gospodarstwach leśnych, projektowany w planie rozmiar pozyskania drewna w 1968 i 1969 r. mieści się w szacowanych możliwościach użytkowania rocznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Słuszne są założenia planu przewidujące większy uzysk grubizny z użytków przedrębnych przy równoczesnym zmniejszeniu pozyskania grubizny z użytków przygodnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Celowe są zamierzenia resortu zmierzające do wydatnego zmniejszenia zapasów drewna w lasach; realizacja tego zadania wymaga wzbogacenia transportu resortowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Zadania w zakresie zadrzewienia są nieco wyższe niż w roku bieżącym, ale niższe od zadań wykonanych w roku 1966. Wiąże się to w pewnej mierze z ograniczeniem zalesień gruntów rolnych. Dążyć należy do objęcia zalesieniem możliwie największych powierzchni zrębów, halizn i płazowin, mimo iż jest to zadanie trudne, wymagające zaangażowania dużej ilości siły roboczej. Zamierzenia w zakresie zadrzewień wydają się realne, konieczne jest jednak położenie większego nacisku na podniesienie udatności zadrzewień oraz ich ochrony przed niszczeniem.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Zadania w zakresie melioracji, jakkolwiek nieco większe niż w latach poprzednich, zabezpieczają tylko część faktycznych potrzeb w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Nakłady na inwestycje i remonty nie zabezpieczają w pełni potrzeb resortu; szczególnej troski wymaga zabezpieczenie przed dalszą dekapitalizacją majątku trwałego leśnictwa, zwłaszcza budynków i osad leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełBronisławDrzewiecki">W swoim czasie Komisja otrzymała zapewnienie, że możliwe będzie zwiększenie nakładów na rozbudowę szkolnictwa zawodowego w resorcie leśnictwa w wysokości około 50 mln zł. Środki te jednak nie zostały dotychczas uruchomione.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Uwagi podkomisji do planu przemysłu drzewnego i papierniczego przedstawiła poseł Lucyna Adamowicz (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Przemysł drzewny i papierniczy przekroczy w roku bieżącym globalny plan produkcji, nie zostaną jednak w pełni wykonane zadania w dziedzinie produkcji płyt pilśniowych i wiórowych, celulozy i tektury, głównie w związku z opóźnieniem inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Realizacja planu, przewidującego znaczny wzrost produkcji płyt pilśniowych, przyczyni się do szerszego wykorzystania małowartościowego surowca drzewnego. Zwiększenie produkcji płyt wiórowych umożliwi dalszy rozwój przemysłu meblarskiego oraz zwiększenie dostaw dla potrzeb budownictwa i eksportu. Ponadto szersze stosowanie płyt uszlachetnionych pozwoli na zmniejszenie zużycia tarcicy i wpłynie na złagodzenie deficytu drewna w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełBronisławDrzewiecki">W latach 1968 i 1969 przewiduje się wzbogacenie asortymentu płyt oraz kontynuowanie programu poprawy ich jakości. Zapotrzebowanie na ten surowiec wzrasta jednak szybciej niż produkcja. Należałoby rozważyć możliwości dalszego zwiększenia ich produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Konieczna jest dalsza, konsekwentna realizacja programu zamierzeń oszczędnościowych, a przede wszystkim dalszego poszukiwania dróg do zmiany drewna na tekturę przy produkcji opakowań oraz do zmniejszenia zużycia drewna w resortach górnictwa, budownictwa i komunikacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Plan przewiduje wzrost produkcji mebli przeznaczonych na rynek wewnętrzny, przy równoczesnej poprawie ich jakości, formy plastycznej i funkcjonalności, m.in. przez wprowadzenie nowych wzorów mebli dostosowanych do wymiarów współczesnego budownictwa mieszkaniowego oraz uruchomienie produkcji mebli przeznaczonych na zaspokojenie potrzeb wsi. Zwiększenie produkcji mebli powinno być osiągnięte przede wszystkim przez intensyfikację produkcji w istniejących już zakładach.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Wzrost produkcji celulozy osiągnięty zostanie głównie w wyniku zwiększenia wykorzystania istniejących mocy produkcyjnych, Konieczne jest pełne zabezpieczenie wykonania planowanych inwestycji dla przemysłu celulozowo-papierniczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Uwagi do budżetu Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego na 1968 r. przedstawiła poseł Marta Malcharek (PZPR): Budżet Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego na 1968 r. przewiduje po stronie dochodów kwotę 9 463 mln zł, a po stronie wydatków 1 111 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Projekt budżetu powiązany jest ściśle z zadaniami Narodowego Planu Gospodarczego na rok przyszły, zarówno w zakresie produkcji, inwestycji i remontów kapitalnych, jak i innych zadań resortu.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Uwzględnia on w pełni rezerwy ujawnione w wyniku realizacji uchwały VII Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Stawiane przed przedsiębiorstwami zadania i wskaźniki rentowności są mobilizujące, a ich realizacja wymagać będzie stałych, poważnych wysiłków ze strony załóg i przedsiębiorstw oraz pracowników zjednoczeń i ministerstwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Planowane wydatki budżetowe zapewniają sfinansowanie bieżących zadań resortu są ustalone na poziomie, który zmusza do prowadzenia oszczędnej gospodarki finansowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Na pytania posłów: Jana Sabika (PZPR), Władysława Matysa (PZPR), Stanisława Romanowskiego (ZSL), Walentego Kubicy (PZPR), Eugenii Kowal (PZPR), Józefa Zuja (PZPR), Jerzego Szukały (PZPR), Mariana Kowalskiego (PZPR), Józefa Macichowskiego (PZPR) i Stanisława Wójtowicza (ZSL) odpowiedzi udzielili: Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing i podsekretarz stanu w tym Ministerstwie - Jerzy Knothe.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Z wyjaśnień wynika m.in., że sprawa zwiększenia środków transportu dla potrzeb gospodarki leśnej, warunkująca w dużym stopniu rytmiczną realizację planowych zadań, natrafia na trudności nie tyle z powodu braku środków finansowych, ile z powodu trudności zakupu.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Remonty budynków w gospodarstwie leśnym są wykonywane na poziomie ustalonym w ramach planu 5-letniego. Nie powstrzymuje to w pełni procesu dekapitalizacji. Należy przewidywać, iż w przyszłym 5-leciu będzie możliwe osiągnięcie większego postępu zarówno w konserwacji istniejących zasobów, jak i rozwoju nowego budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Resort wykorzystuje wszystkie zaplanowane środki na melioracje leśne. Efekty zależne są w poważnym stopniu od koordynacji przedsięwzięć melioracyjnych z rolnictwem. W tych województwach, gdzie współdziałanie to ma miejsce, rezultaty są pozytywne.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Systematycznie zwiększa się pozyskiwanie różnego rodzaju drewna drobnowymiarowego do dalszego przerobu. W roku 1968 planuje się zwiększenie pozysku o 20 proc. w stosunku do roku bież. Możliwości w tej dziedzinie są jednak daleko większe.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Przemysł płyt wiórowych i pilśniowych w pełni wykorzystuje swe moce produkcyjne, nadal nie nadąża jednak za wzrastającymi potrzebami meblarstwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Problem łagodzenia skutków szkód łowieckich - to nie tyle wysokość i wielkość odszkodowań, ile przeciwdziałanie szkodom, a to osiągnąć można byłoby przez bardziej rygorystyczne przestrzeganie planów odstrzału zwierzyny łownej tam, gdzie występuje jej nadmiar. Nie zanotowano dotąd jeszcze ani jednego wypadku zerwania umów z dzierżawcami obwodów łowieckich, którzy nie dopełniają obowiązku odstrzału. Odstrzał można też prowadzić na koszt dzierżawcy.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJózefMacichowski">Nakłady przeznaczone na inwestycje w resorcie leśnictwa kierowane są głównie na inwestycje kontynuowane; konieczne jest zabezpieczenie pełnego wykonawstwa tych zamierzeń, gdyż w roku bieżącym wykonanie planu najważniejszych inwestycji resortu jest zagrożone.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJózefMacichowski">Istotne znaczenie ma skierowanie właściwych nakładów na rozbudowę i remonty osad leśnych i przeciwdziałanie tą drogą dekapitalizacji budynków.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJózefMacichowski">Komisja wizytując górniczy okręg przemysłowy stwierdziła, że konieczne jest szybkie zagospodarowanie pogórniczych gruntów leśnych; pozwoliłoby to na stworzenie leśnego pasa ochronnego dla tego terenu. Na rozpoczęcie tych prac konieczne jest przyznanie w roku przyszłym dodatkowo 20 mln zł. Problem ten jest dużej wagi i powinien być pozytywnie rozwiązany.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJózefMacichowski">Podkreślić należy, że w roku 1967 resort osiągnął pozytywne rezultaty w zakresie przeprowadzenia prac urządzeniowych lasów. Wieloletnie zabiegi w tym zakresie dają pozytywne rezultaty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławCeberek">Poruszony problem rekultywacji lasów śląskich ma poważne znaczenie dla tych terenów i przedłożony wniosek w tej sprawie powinien znaleźć pełne poparcie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławCeberek">Zadania w zakresie zalesienia nowych terenów powinny być stale zwiększane, zdarza się jednak, że zmeliorowane nieużytki, które miały być przeznaczone pod zalesienie, przejmuje rolnictwo, przy czym nie zawsze decyzje te są słuszne.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełStanisławCeberek">Uregulowania wymaga sprawa właściwego gospodarowania zwierzyną leśną. Zwiększanie środków na odszkodowania łowieckie nie rozwiąże problemu. Konieczne jest pełne wykonanie planu dożywiania zwierzyny leśnej oraz planowego jej odstrzału. Koła łowieckie nie przestrzegają w pełni obowiązujących przepisów i na jednych terenach nadmiernie eksploatują lasy, na innych pozostawiają je bez należytej opieki. Istotne znaczenie miałoby ustalenie, kto ma być odpowiedzialnym za gospodarowanie zwierzyną w lasach państwowych: Ministerstwo Leśnictwa, rady narodowe, czy koła łowieckie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzySzukała">Słuszne były uwagi, że zwiększanie środków na odszkodowania łowieckie nie rozwiązuje problemu właściwej gospodarki zwierzyną leśną. Walczyć trzeba z przyczynami zwiększających się strat.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJerzySzukała">Przy uchwalaniu projektu planu 5-letniego Komisja wystąpiła o zwiększenie nakładów o 50 mln zł na rozwój szkolnictwa zawodowego pozostającego w gestii resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego. Otrzymano wówczas zapewnienie, że dotacje na ten cel przeznaczy Społeczny Fundusz Budowy Szkół i Internatów. Konieczne jest ponowienie dezyderatu w tej sprawie, gdyż dotychczas nie został on załatwiony.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJerzySzukała">Wniosek w sprawie zwiększenia o 20 mln zł nakładów na zagospodarowanie leśnego pasa ochronnego na Śląsku jest słuszny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWalentyKubica">Niepokojącym zjawiskiem jest przedłużanie się cykli inwestycyjnych w budownictwie resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWalentyKubica">Wydaje się, że w obecnym układzie organizacyjnym, kiedy 3 gospodarzy zajmuje się sprawami gospodarki zwierzyną leśną, nie rozwiążemy problemu szkół łowieckich. Należałoby opracować jednolite przepisy w tym zakresie, a przede wszystkim przenieść odpowiedzialność na jednego z obecnych gospodarzy. Stałe zwiększanie środków na odszkodowania łowieckie nie rozwiąże problemu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJózefZuj">Konieczne jest zwiększenie środków na mechanizację leśnictwa, a przede wszystkim na zakup nowych ciągników i pługów do głębokich orek. Zakup tych urządzeń limituje w poważnym stopniu wykonanie planów w zakresie urządzenia lasu i zalesienia nieużytków.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJózefZuj">Poseł poparł wnioski w sprawie przyznania dodatkowych nakładów na rekultywację lasów na terenie Śląska oraz w sprawie znowelizowania ustawy łowieckiej.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJózefZuj">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJózefZuj">Przewodniczący Komisji - poseł Bronisław Drzewiecki (ZSL): Dyskusja potwierdziła, że podstawowe założenia planu na 1968 r. są słuszne. Poprzeć należy wniosek o przyznanie dodatkowych 20 mln zł na zagospodarowanie lasów śląskich.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJózefZuj">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1968 r. i podstawowych założeń planu na 1969 r. w części dotyczącej Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, kierując równocześnie do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wniosek o przyznanie kwoty 20 mln zł na rekultywację lasów śląskiego okręgu przemysłowego.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełJózefZuj">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła i przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełJózefZuj">Komisja stwierdziła pełną zgodność danych przedstawionych w sprawozdaniu rządu z danymi przedstawionymi Komisji przez resort na posiedzeniu w dniu 27 czerwca 1967 r. (por. BPS)411/ IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełJózefZuj">O PROJEKCIE PLANU I BUDŻETU NA 1968 r. I WSTĘPNYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA ROK 1969 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ MINISTERSTWA LEŚNICTWA I PRZEMYSŁU DRZEWNEGO Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Romana Gesinga na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 30 listopada 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełJózefZuj">Potrzeby gospodarki narodowej i eksportu skłoniły resort do przyjęcia nieco wyższych zadań w zakresie użytkowania lasów w roku 1968 (16 270 tys. m3 drewna tartacznego) niż wynika to z wycinka planu 5-letniego (16 000 tys.m3).</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełJózefZuj">Plan pozyskania pozostałych asortymentów drewna został dostosowany do aktualnych bilansów drewna i zabezpiecza zaopatrzenie kraju.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełJózefZuj">Pozyskanie drewna w lasach niepaństwowych wyniesie w roku 1968 — 1 137 tys. metrów sześciennych, tj. o 145 tys. metrów sześciennych więcej niż w roku 1967.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełJózefZuj">Plany hodowli lasu przewidują zalesienie i odnowienie w 1968 r. 92 tys. hektarów, tj. tyle ile w roku bieżącym. Zadania w tym zakresie są jednak coraz trudniejsze do wykonania ze względu na trudniejsze powierzchnie do zalesienia i coraz większe trudności w znalezieniu siły roboczej do tego rodzaju prac.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełJózefZuj">W roku 1968 przewiduje się posadzenie około 12,5 miliona drzewek, z tego 4,7 miliona topoli oraz prawie 15 milionów krzewów.</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PosełJózefZuj">Produkcja przemysłu drzewnego i papierniczego będzie w roku 1968 o 3,9 proc. większa niż w roku 1967, a w roku 1969 wzrośnie o dalsze 4,5 proc. Tempo to jest niższe od tempa wzrostu produkcji przemysłu w ogóle; wynika to z wielkości nakładów inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PosełJózefZuj">Produkcja materiałów płytowych wzrastała w ostatnich latach o ponad 10 proc. rocznie. Na lata 1968/69 zakłada się przyrost produkcji płyt wiórowych o 19 proc. w 1968 r. i 9 proc. w roku 1969, a płyt pilśniowych o około 2,5 proc. rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-7.15" who="#PosełJózefZuj">W latach 1968/69 produkcja mebli wzrasta o ca 11 proc. rocznie; nie zabezpieczy to w pełni potrzeb rynku wewnętrznego. Dalsze zwiększanie tej produkcji ograniczone jest możliwościami produkcyjnymi przemysłu kluczowego oraz trudnościami w dostawach niezbędnego surowca. W tych warunkach w najbliższych latach ograniczy się poważnie produkcję mebli biurowych, a zwolniony potencjał wykorzysta dla zwiększenia produkcji mebli mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.16" who="#PosełJózefZuj">Produkcja papieru wzrasta w 1968 r. o 13 tys. ton, a w roku 1969 o dalsze 64 tys. ton, natomiast produkcja tektury utrzymuje się na poziomie roku 1967. Pokrycie zapotrzebowania na papier wymagać będzie zwiększenia importu.</u>
+          <u xml:id="u-7.17" who="#PosełJózefZuj">Założony wzrost produkcji w przemyśle drzewnym osiągnięty ma być przy wzroście wydajności pracy o 2,9 proc. i wzroście średniej płacy o 1,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-7.18" who="#PosełJózefZuj">Podstawowe zadania w zakresie rozwoju techniki w latach 1968–1969 koncentrują się w resorcie przede wszystkim na zapewnieniu szerszego wykorzystania zasobów bazy surowcowej, na zabezpieczeniu warunków dla poprawy jakości produkcji oraz uruchomieniu nowych wyrobów i opanowaniu nowych technologii. W przemyśle tartacznym zakłada się zwiększenie zakresu zabiegów zmierzających do polepszenia jakości i trwałości materiałów tartych przez rozszerzenie sztucznego suszenia oraz chemicznego zabezpieczenia przeciw siniźnie materiałów tartych.</u>
+          <u xml:id="u-7.19" who="#PosełJózefZuj">Uruchomi się produkcję nowych gatunków płyt uszlachetnionych m.in. ognioodpornych, pilśniowo-wiórowych i dachowych - falistych. Przemysł celulozowo-papierniczy zużyje w przyszłym roku ponad 900 tys. metrów sześciennych zastępczych surowców drzewnych, z czego 15 proc. stanowić będą zrębki z przemysłu tartacznego. W przemyśle meblarskim stosować się będzie nowe tworzywa sztuczne i materiały zastępcze produkowane na bazie żywic. Podejmie się również produkcję mebli dla wsi o specjalnym wyposażeniu.</u>
+          <u xml:id="u-7.20" who="#PosełJózefZuj">Projekt planu inwestycyjnego na 1968 r. przewiduje nakłady w wysokości 3 082 mln zł, a na rok 1969 — 3 620 mln zł. Przyznane środki nie uwzględniają w pełni potrzeb resortu, zwłaszcza na zakup środków transportu dla leśnictwa; przyznano natomiast po 50 mln zł w każdym roku na przyspieszenie rozwoju produkcji mebli. Większość nakładów skierowana będzie na budowę zakładów przemysłu celulozowo-papierniczego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00028-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00028-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d38d932
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00028-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00028-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 28/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 28/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:28</note>
+        <note type="sessionNo">28</note>
+        <date>1967-12-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00028-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00028-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..eb5eecc
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00028-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,16 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 19 grudnia 1967 r. Komisja Leśnictwa i Przemyślu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), uchwaliła plan pracy na rok 1968.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Plan przewiduje rozpatrzenie m.in. problemów mechanizacji prac leśnych i transportu, odnowienia lasów i zalesień, zagospodarowania leśnego gruntów nienadających się do wykorzystania rolniczego, kierunków i perspektyw rozwoju gospodarki leśnej w świetle stanu zasobów leśnych, zagospodarowania i rozwoju lasów niepaństwowych, rozwoju przemysłu tartacznego, głównych kierunków prac naukowo-badawczych w leśnictwie i ich koordynacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Na warsztacie prac Komisji w pierwszych miesiącach roku przyszłego znaleźć się mają sprawy przemysłu przetworów papierowych i materiałów biurowych oraz praca biur projektowych resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00029-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00029-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7567e54
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00029-01/header.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00029-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 29/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 29/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:29</note>
+        <note type="sessionNo">29</note>
+        <date>1968-01-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełCzesławSadowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Sadowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanSabik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Sabik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLucynaAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lucyna Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMartaMalcharek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marta Malcharek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławWójtowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Wójtowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00029-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00029-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..307fa00
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00029-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,87 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 25 stycznia 1968 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL) rozpatrywała problem rozwoju przemysłu meblarskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- przedstawiciele Komisji Handlu Wewnętrznego - przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Janem Grudzińskim, Ministerstwa Handlu Wewnętrznego z dyrektorem generalnym - Wielosławem Wolskim, Komitetu Drobnej Wytwórczości z zastępcą przewodniczącego - Mieczysławem Hoffmanem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informację o rozwoju przemysłu meblarskiego przedłożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Grudziński.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefZuj">Pytania posłów:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełCzesławSadowski">Jaka jest metoda ustalania zapotrzebowania rynku na wyroby przemysłu meblarskiego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWalentyKubica">Jakie kroki podejmuje resort dla wykonania planu akumulacji przez zakłady przemysłu meblarskiego? Czym uzasadnia się potrzebę budowy nowych zakładów, skoro w istniejących niski jest współczynnik zmianowości?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMartaMalcharek">Jakie kroki są podejmowane dla poprawy jakości produkcji? Czy zamierza się podjąć produkcję mebli przystosowanych do potrzeb odbiorcy wiejskiego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełLeonOlszewski">Wzrost wartości produkcji przemysłu meblarskiego nie jest proporcjonalny do wzrostu ilości produkowanych mebli. Czy podejmowane są kroki dla zwiększenia produkcji mebli tanich?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełEugeniaKowal">Czy program rozwoju produkcji przemysłu meblarskiego zakłada również unowocześnienie wyrobów?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefZuj">Jakie są zapasy mebli nie cieszących się popytem i jaka jest opłacalność importu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławWójtowicz">Czy przewiduje się rozszerzenie uprawy wikliny na potrzeby przemysłu meblarskiego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJanSabik">Co powoduje, że meble wyrabiane przez zakłady podległe Komitetowi Drobnej Wytwórczości są gorszej jakości i droższe niż meble podchodzące z przemysłu kluczowego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJerzySzukała">Jakie metody przyjęto do obliczeń pozwalających na stwierdzenie, że nastąpi pełne zaspokojenie potrzeb rynku? Istnieje potrzeba podjęcia przez przemysł meblarski działalności usługowej w zakresie odnawiania mebli biurowych. Jak kształtuje się opłacalność eksportu mebli? Krytykowana jest przydatność i wygoda mebli szkolnych. W oparciu o jakie przesłanki opracowane są wzory tych mebli? Jakie jest zapotrzebowanie na meble w elementach dostosowane do małych mieszkań?</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJerzySzukała">Odpowiedzi na pytania:</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJerzySzukała">Zastępca przewodniczącego Komitetu Drobnej Wytwórczości - Mieczysław Hoffmann: Zakłady usługowe zarówno uspołecznione, jak i prywatne prowadzą renowację mebli polegającą głównie na czyszczeniu i politurowaniu. Nie prowadzi się natomiast przeróbek starych mebli. Drobna wytwórczość może podjąć się przerabiania i adaptacji starych mebli dla potrzeb nowych użytkowników na zasadach usługowych. Nie wszystkie meble biurowe z uwagi na ich nietypowe gabaryty mogą być poddawane przeróbkom. Koszty przeróbki mogą okazać się zbyt wysokie.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełJerzySzukała">Istnieją możliwości zwiększenie kontraktacji wikliny, nie wydaje się to jednak celowe ze względu na małe zapotrzebowanie na meble z wikliny na rynku. Meble te przeznaczane są głównie na eksport (ok. 50 proc. produkcji). Zarówno przemysł terenowy, jak i spółdzielczość nabywają materiały do produkcji po cenach wyższych niż przemysł kluczowy, co siłą rzeczy powoduje różnice w cenach. Jakość surowców i materiałów używanych w produkcji meblarskiej drobnej wytwórczości jest gorsza niż w przemyśle kluczowym, zwłaszcza tarcicy. Ponadto wydajność przemysłu zdecentralizowanego jest niższa z powodu przestarzałego parku maszynowego. Różnice w cenach powoli wyrównują się, ale całkowite ich ujednolicenie nie znajduje ekonomicznego uzasadnienia.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełJerzySzukała">Powoli rozszerza się produkcję mebli tzw. mieszanych, metalowo-drewnianych oraz mebli z wikliny, a także z wykorzystaniem rozmaitych tworzyw sztucznych. Jest to zgodne zarówno z polityką oszczędności drewna, jak i nowoczesnymi tendencjami produkcji meblarskiej. Na przeszkodzie rozwoju tej produkcji staje niedostatek materiałów, a także niedostateczne jeszcze zainteresowanie handlu sprzedażą takich mebli, mimo rosnącego na nie popytu. Przemysł terenowy i spółdzielczość mogą podwoić produkcję takich mebli.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełJerzySzukała">Odbiorcy rzemieślniczej produkcji meblarskiej nie żądają jej unowocześnienia. Nadal utrzymuje się zapotrzebowanie na pewne typy tradycyjnych mebli. Wystawa nowoczesnych mebli produkowanych przez rzemiosło zorganizowana w Warszawie w Pałacu Kultury i Nauki wzbudziła zainteresowanie, ale rzemieślnicy wystawiający meble współczesne o wyższym standardzie nie otrzymali zamówień.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełJerzySzukała">Niska zmianowość w przemyśle terenowym świadcząca o niewykorzystaniu mocy produkcyjnych przemysłu zdecentralizowanego wynika z braku odpowiednich maszyn i niedostatecznego zaopatrzenia w podstawowe materiały do produkcji (zwłaszcza płyty i okleiny) jak również w artykuły pomocnicze jak tkaniny, okucia.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełJerzySzukała">Gdyby programy rozwoju produkcji meblarskiej zostały zrealizowane, można by liczyć na poważną poprawę sytuacji rynkowej. Wyrazić jednak trzeba poważne obawy czy programy te zostaną wykonane. Budzi przede wszystkim wątpliwości realizacja dodatkowych inwestycji, a także wyposażenie nowych zakładów w odpowiednią ilość maszyn i urządzeń. Plany te nie zostały całkowicie skoordynowane z przemysłem chemicznym i przemysłem lekkim w zakresie zaopatrzenia w tworzywa sztuczne, materiały obiciowe i inne.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PosełJerzySzukała">Zastępca dyrektora Zjednoczenia Przemysłu Meblarskiego - Jerzy Bojarski omówił szczegółowo kroki podejmowane przez przemysł meblarski dla poprawy jakości. Osiągnięto już w tej dziedzinie pewne efekty, co znajduje odbicie w malejącej ilości reklamacji.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PosełJerzySzukała">W r. 1966 przeprowadzono szczegółową weryfikację wyrobów i wzorów całej branży meblarskiej. W oparciu o wyniki tej weryfikacji opracowano program produkcji według zatwierdzonych wzorów stopniowego wycofania wzorów zdyskwalifikowanych.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PosełJerzySzukała">Spełniając żądania klientów, wprowadzono na rynek kilka zestawów mebli przystosowanych do małych mieszkań, a także nowe zestawy mebli kuchennych. Dwa wzory nowych mebli dla wsi poddano ocenie na wystawach zorganizowanych w wybranych środowiskach wiejskich. W roku bieżącym wzory te poddane będą dalszym ocenom.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PosełJerzySzukała">Meble szkolne ocenia specjalna komisja Ministerstwa Oświaty. Nowe wzory mebli szkolnych są trwalsze i bardziej funkcjonalne. Trwają prace nad dalszym unowocześnieniem mebli szkolnych.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PosełJerzySzukała">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Grudziński: Plan akumulacji w całym resorcie leśnictwa nie będzie w pełni wykonany ze względu na wzrost kosztów transportu. Natomiast w przemyśle drzewnym plan akumulacji będzie przekroczony.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PosełJerzySzukała">Przewiduje się osiągnięcie w 1970 r. wysokiego jak na ten przemysł wskaźnika zmianowości - 1,6.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PosełJerzySzukała">Poprawa jakości mebli jest w poważnym stopniu uzależniona od jakości elementów dostarczanych przez inne resorty. Obserwuje się poprawę jakości dostarczonych chemikaliów, materiałów pokryciowych, których kolorystyka nie jest jednak jeszcze zadowalająca. Opracowany przez resort program zwiększenia i poprawy produkcji przemysłu meblarskiego przewiduje wprowadzenie na rynek mebli ze znakiem jakości.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PosełJerzySzukała">Dyrektor generalny w Ministerstwie Handlu Wewnętrznego - Wielosław Wolski: Resort handlu dokonał oceny zapotrzebowania rynku na meble. Ocenę tę przeprowadzono w oparciu o opinię fachowców branży meblowej, a także na podstawie badań przeprowadzonych przez specjalnie powołaną komisję, która wzięła pod uwagę zmiany zachodzące w osadnictwie miejskim i wiejskim, budownictwo mieszkaniowe, amortyzację istniejących zasobów i wzrost siły nabywczej ludności. Obie oceny są zbieżne i wynika z nich, że deficyt mebli w roku bieżącym wyniesie ca 1 mld zł. Najostrzej odczuwać się będzie braki mebli tapicerskich i kuchennych. Zaopatrzenie rynku w meble segmentowe pokrywane jest zaledwie w połowie. Resort handlu współpracuje z przemysłem meblarskim, inspirując rozmiary produkcji poszczególnych rodzajów mebli.</u>
+          <u xml:id="u-11.16" who="#PosełJerzySzukała">Dyrektor Centrali Handlu Meblami - Jerzy Radecki: W celu polepszenia obsługi klientów prowadzone są w pionie handlu meblami stałe kontrole pracy personelu oraz kursowe szkolenie wszystkich pracowników zatrudnionych w sklepach meblowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.17" who="#PosełJerzySzukała">Jakość i wzornictwo mebli uległy poprawie. Powszechnym uznaniem cieszą się nowe typy mebli dla wsi, jest ich jednak za mało. Należy znacznie zwiększyć produkcję nowych typów mebli segmentowych dostosowanych do małych mieszkań. Z powodu ograniczonej powierzchni magazynów meblowych i sklepów występują niekiedy trudności w doborze kompletów mebli. Sytuacja na tym odcinku ulega systematycznej poprawie w miarę uruchamiania nowych wielkich magazynów meblowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.18" who="#PosełJerzySzukała">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełLucynaAdamowicz">Niektóre fabryki mebli zamiast tarcicy wysokiej klasy otrzymują jako materiał do produkcji mebli tarcicę klasy V, którą używa się do produkcji opakowań; uniemożliwia to produkcję wysokojakościowych mebli.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełLucynaAdamowicz">Na uznanie zasługuje program rozbudowy zakładów produkujących okucia dla potrzeb przemysłu meblarskiego. Od dawna w tej dziedzinie odczuwa się dotkliwe braki. Nikt nie chce podjąć się dostaw np. zawiasów.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełLucynaAdamowicz">Usprawnienia wymaga odbiór mebli z zakładów. Przy odbiorze, poza służbą kontroli technicznej, obecni powinni być także handlowcy, aby później nie obciążać producentów odpowiedzialnością za usterki czy uszkodzenia powstałe przy przeładunku czy w magazynach sklepowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJerzySzukała">Ważnym problemem jest perspektywiczne ustalenie bilansu zapotrzebowania rynkowego na meble. Na tej podstawie można trafniej określać wielkość i asortyment produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełJerzySzukała">Opracowany przez resort program rozwoju meblarstwa jest słuszny; na szczególne podkreślenie zasługuje troska o jakość. Realizacja tego programu wymaga odpowiednich nakładów, ale dopiero wykorzystanie wszystkich rezerw produkcyjnych upoważnia do podejmowania inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełJerzySzukała">Rozważenia wymaga szereg spraw związanych z eksportem. Wydaje się, iż znacznie większy efekt można uzyskać z eksportu wysokogatunkowej tarcicy w postaci przetworzonej jako gotowe meble. Drobna wytwórczość odczuwa dotkliwy brak maszyn do produkcji mebli, gdy tymczasem maszyny takie produkowane w kraju przeznacza się na eksport. Czy to jest opłacalne? Czy nie można osiągnąć większych efektów w drodze rozszerzenia produkcji mebli?</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełJerzySzukała">Komisja powinna wystąpić do Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z dezyderatem postulującym przyspieszenie prac nad zatwierdzeniem i przyjęciem programu rozwoju produkcji meblarskiej oraz zapewnienie środków dla realizacji tego programu.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełJerzySzukała">Przewodniczący Komisji - poseł Bronisław Drzewiecki (ZSL): Informacje resortu i wyjaśnienia naświetliły dokładnie i wszechstronnie problemy przemysłu meblarskiego i zaopatrzenia rynku w meble. Podjęcie tego tematu przez Komisję pozwoliło na ujawnienie potrzeb w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełJerzySzukała">ROZWÓJ PRZEMYSŁU MEBLARSKIEGO</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełJerzySzukała">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jana Grudzińskiego na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 25 stycznia 1968.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełJerzySzukała">Produkcja mebli w przemyśle uspołecznionym wzrasta dynamicznie; jej wartość wzrosła z 2,8 mld zł w 1955 r. do 9 mld zł w roku 1965. 80 proc. ogólnej produkcji mebli przeznacza się na zaopatrzenie rynku, 5 proc. na zaopatrzenie przemysłu i 15 proc. na eksport. Na uwagę zasługuje szybkie tempo wzrostu eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PosełJerzySzukała">Mimo dynamicznego wzrostu produkcji mebli, wynoszącego około 10 proc. rocznie, potrzeby rynku krajowego nadal nie są w pełni zaspokajane. Dotychczasowy przyrost produkcji osiągany był głównie w wyniku intensyfikacji istniejących mocy produkcyjnych. Dalsze zwiększenie produkcji wymaga przedsięwzięć inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełJerzySzukała">Celem poprawy zaopatrzenia rynku przewiduje się ograniczenie w najbliższych latach produkcji mebli biurowych i wykorzystanie zwolnionych w ten sposób mocy do produkcji mebli mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-13.10" who="#PosełJerzySzukała">Zakłada się przyspieszenie rozbudowy i modernizacji 7 zakładów produkcyjnych, dodatkowy zakup maszyn i urządzeń dla zakładów przemysłu kluczowego i drobnego.</u>
+          <u xml:id="u-13.11" who="#PosełJerzySzukała">W kolejnym etapie zakłada się budowę nowych fabryk oraz zwiększenie bazy zaopatrzeniowej i technicznej. Może to być dokonane przez rozbudowę i modernizację zakładów wyrabiających maszyny i urządzenia dla przemysłu drzewnego. Konieczne jest też zabezpieczenie przemysłowi meblarskiemu dostatecznej ilości i jakości materiałów lakierniczych, tworzyw sztucznych i folii, moltoprenu, rur meblowych, drutu sprężynowego, stopów aluminiowych, materiałów obiciowych i tapicerskich.</u>
+          <u xml:id="u-13.12" who="#PosełJerzySzukała">Program rozwoju meblarstwa jest obecnie w fazie uzgodnień z Komisją Planowania, Ministerstwem Handlu Wewnętrznego i Ministerstwem Przemysłu Ciężkiego. Dyskusje dotyczą przede wszystkim prawidłowości oceny potrzeb rynku i eksportu oraz finansowych i rzeczowych możliwości inwestycyjnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00030-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00030-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1145cf4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00030-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00030-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 30/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 30/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:30</note>
+        <note type="sessionNo">30</note>
+        <date>1968-02-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełCzesławSadowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Sadowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanSabik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Sabik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Romanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00030-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00030-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..79c713b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00030-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,85 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 28 lutego 1968 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrywała stan mechanizacji prac w leśnictwie oraz w transporcie leśnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu Walentym Bartoszewiczem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki oraz sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnych i Przemysłu Drzewnego - Edward Kulesza.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o mechanizacji prac w leśnictwie oraz transporcie leśnym przedłożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa - Walenty Bartoszewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzySzukała">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanSabik">Wydaje się, że jednym z podstawowych problemów warunkujących mechanizację w leśnictwie jest budowa dróg leśnych. Środki na ten cel są niedostateczne.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanSabik">Lasy powinny w większym stopniu partycypować w budowie i konserwacji dróg lokalnych. Dotychczas bowiem ciężar odpowiedzialności za stan tych dróg spoczywa na gromadzkich radach narodowych, podczas gdy gospodarka leśna jest ich poważnym użytkownikiem i w dużym stopniu przyczynia się do niszczenia tych dróg.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJanSabik">Wprowadzając nowy sprzęt należałoby równocześnie wypracować odpowiednie warunki ochrony zdrowia pracowników. Piły mechaniczne wydzielają spaliny, które ze względu na brak przewiewu wewnątrz lasu - unoszą się wokół stanowiska pracy. Do tej pory sprawom tym poświęca się mało uwagi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełEugeniaKowal">Realizacja przedstawionych przez resort zamierzeń dotycząca mechanizacji prac leśnych ma szczególne znaczenie wobec coraz dotkliwiej odczuwanego braku siły roboczej w lasach, co z kolei jest wynikiem gorszych, aniżeli w innych gałęziach gospodarki, warunków pracy i płac. Wobec trudności w realizacji tych zamierzeń szukać trzeba możliwości poprawy warunków pracy w gospodarce leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełEugeniaKowal">Gospodarka leśna odczuwa dotkliwy brak podstawowych maszyn i narzędzi, jak również brak części do posiadanych maszyn; rozważyć należy możliwość uruchomienia ich produkcji przez przemysł krajowy.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełEugeniaKowal">Równolegle do realizacji planu zmechanizowania robót w lasach musi postępować odpowiednie szkolenie kadr, którym powierzać się będzie obsługę maszyn i innych urządzeń mechanicznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełEugeniaKowal">Znaczne połacie lasów wymagają melioracji. Domagają się tego również rolnicy posiadający grunty sąsiadujące z podmokłymi terenami leśnymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławCeberek">W gospodarce leśnej odczuwa się brak ciągników. Resort leśnictwa w porozumieniu z Centralnym Związkiem Kółek Rolniczych mógłby w okresie zimowym wykorzystywać do wywózki drewna z lasów ciągniki kółek. Mechanizacja robót leśnych powinna wpłynąć na wysokość zarobków zatrudnionych w lasach robotników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławRomanowski">Starania resortu o poprawę sytuacji w gospodarce leśnej należy ocenić pozytywnie. Coraz lepsze efekty przynosi stosowanie rachunku ekonomicznego i umiejętne operowanie środkami zainteresowania materialnego, a także podejmowanie celowych i efektywnych inwestycji. Przy podejmowaniu zamierzeń inwestycyjnych trzeba trafnie ustalić hierarchię potrzeb.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzySzukała">W informacji stwierdzono nierównomierne rozmieszczenie zaplecza technicznego dla parku maszyn i urządzeń. Dysproporcje te trzeba szybko wyrównać.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJerzySzukała">Konieczna jest ocena doświadczeń pracy punktów napraw technicznych istniejących w nadleśnictwach. Rozważyć warto możliwość i celowość stworzenia rejowych punktów napraw.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJerzySzukała">Za niezadowalające należy uznać wyjaśnienia resortu w sprawie łańcuchów tnących do pił mechanicznych. Sprawa ta ciągnie się już 3 lata, a mimo to nadal problem ich produkcji nie został rozwiązany. Zapewne dostawa tych łańcuchów przyniosłaby w efekcie wzrost zarobków robotników leśnych i pozwoliłaby na pełniejsze wykorzystanie posiadanych pił mechanicznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJerzySzukała">Konieczna jest ocena doświadczeń pracy punktów napraw technicznych istniejących w nadleśnictwach. Rozważyć warto możliwość i celowość stworzenia rejonowych punktów napraw.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJerzySzukała">Wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki: W toku przeprowadzanych kontroli prawidłowego użytkowania lasów bada się także stan mechanizacji robót leśnych. Jest to jedno z ważniejszych zagadnień z uwagi na coraz większe trudności, na jakie napotyka gospodarka leśna przy werbunku robotników. Lepsze wyposażenie państwowego gospodarstwa leśnego w maszyny i urządzenia ma pierwszorzędne znaczenie dla podniesienia produktywności lasu.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełJerzySzukała">Zadania gospodarcze realizowane są najlepiej tam, gdzie istnieją korzystniejsze warunki pracy robotników leśnych. A o tym decyduje w znacznej mierze ilość sprzętu mechanicznego. Za koniecznością szybkiej mechanizacji robót leśnych przemawiają zarówno względy ekonomiczne jak i socjalne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełCzesławSadowski">Uprzemysłowienie kraju powoduje określone konsekwencje dla zawodów trudnych i gorzej płatnych. Jednakże zasoby ludzkie w wielu rejonach wiejskich są jeszcze u nas dość znaczne; możliwość ich wykorzystania powstaje zwłaszcza w okresie zimowym. O wykonaniu planów w gospodarce leśnej decyduje nie tyle brak rąk do pracy, ile właściwa organizacja robót w leśnictwach.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełCzesławSadowski">Podejmując problem mechanizacji musimy widzieć konieczność nadążenia za postępem technicznym i osiągnięciami światowymi w tej dziedzinie. W pracach leśnych można wprowadzić wiele usprawnień również w ramach ruchu racjonalizatorskiego.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełCzesławSadowski">Sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Edward Kulesza: Zła jakość łańcuchów do pił tnących jest tematem, który poruszają robotnicy przy wszystkich okazjach. Złe łańcuchy powodują nie tylko mniejszą wydajność pracy, ale zagrażają także bezpieczeństwu robotników.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełCzesławSadowski">Mechanizacji wymagają również prace biurowe w leśnictwie. Leśniczy musi wykonywać mnóstwo zestawień, wyliczeń i sprawozdań; jedynym narzędziem, którym się w tej pracy może posłużyć są tradycyjne liczydła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJózefMacichowski">W ubiegłym roku rząd podjął uchwałę o zaliczeniu drwali do pracowników I kategorii. Zostało to uczynione w wyniku wieloletnich starań Komisji. Na tle tej uchwały nie została jednak rozwinięta działalność propagandowa.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJózefMacichowski">Głównym zadaniem leśnictwa jest podnoszenie produkcyjności lasów. Dla zwiększenia zakresu i poprawy jakości zabiegów leśnych potrzebna jest mechanizacja w szerokim tego słowa znaczeniu, obejmująca wszystkie czynności od uprawy gleby do wywozu drzewa.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełJózefMacichowski">Od lat mówi się o złych łańcuchach tnących, których jakość nie ulega poprawie. Nie podejmuje się ich importu, mimo że wydatki dewizowe na ten cel pokryte zostałyby wielokrotnie korzyściami, jakie mogłyby dać dobre łańcuchy w eksploatacji lasów.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełJózefMacichowski">Bez sprowadzenia z zagranicy szeregu typów maszyn i urządzeń nie nadążymy za postępem technicznym w dziedzinie mechanizacji prac leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełJózefMacichowski">Już obecnie widać, jak pogłębia się dysproporcja między potrzebami leśnictwa, a opracowaniami instytutów naukowych oraz między opracowaniami instytutów naukowych, a produkcją seryjną sprzętu. Zjednoczenie Przemysłu Maszynowego Leśnictwa koncentruje uwagę na potrzebach eksportowych kosztem potrzeb resortu leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełJózefMacichowski">Dla opracowania programu mechanizacji prac leśnych należałoby w każdym okręgu, wybrać typowe nadleśnictwo traktując je jak ośrodek doświadczalny mechanizacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełJózefMacichowski">Szkolenie kadr dla potrzeb leśnictwa nie nadąża za postępem technicznym; zarówno wyższe uczelnie, jak i szkoły zawodowe kształcące leśników nie zaznajamiają swych słuchaczy z nowoczesnym sprzętem.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełJózefMacichowski">Dotychczasowe wysiłki zmierzające do wprowadzania zdobyczy postępu technicznego do gospodarki leśnej nie są wystarczające. Potrzeby leśnictwa w tym zakresie są jak dotychczas, przedmiotem zainteresowania leśników, a przecież potrzebne jest zainteresowanie tą dziedziną naszej gospodarki innych resortów i całego społeczeństwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJózefZuj">W gospodarstwie leśnym brak przyczep do ciągników, a także niezbędnych ciągarek do zrywki drewna i karczowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanSabik">Niektóre okręgowe zarządy lasów państwowych pracują w bardzo trudnych warunkach z uwagi na stale zmniejszający się stan zatrudnienia. Np. w Toruniu liczba zatrudnionych w leśnictwie zmniejszyła się w ciągu kilku lat o 10 proc. Wynika to m.in. z dysproporcji między stawkami płac robotników zatrudnionych w leśnictwie i w innych działach gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJanSabik">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Szybki postęp mechanizacji prac leśnych jest koniecznością. Tą drogą zrównoważyć można obserwowany od dłuższego czasu odpływ kadr z leśnictwa. Zachęcić do pracy w tym dziale gospodarki narodowej można tylko przez stworzenie lepszych warunków zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W parze z mechanizacją iść musi przygotowanie kadr do stosowania nowoczesnych maszyn i urządzeń oraz poprawa organizacji pracy.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Komisja powinna postulować, aby w założeniach następnego planu 5-letniego przewidziane zostały znacznie większe środki na mechanizację i postęp techniczny w gospodarce leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty uchwalone w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">MECHANIZACJA PRAC W LEŚNICTWIE I TRANSPORCIE LEŚNYM</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Streszczenie informacji przedstawionej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walentego Bartoszewicza na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - w dniu 28 lutego 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Duże zróżnicowanie terenów leśnych i warunków pracy powodują, że mechanizacja w leśnictwie natrafia na specyficzne trudności. Wymaga bowiem różnorodnych narzędzi pracy, środków transportu oraz wielu urządzeń towarzyszących. Uprzemysłowienie i urbanizacja kraju oraz intensyfikacja rolnictwa powodują dopływ robotników leśnych; przy wzrastających zadaniach leśnictwa staje się więc niezbędne poszukiwanie takich form organizacji pracy, które pozwalałyby na zwiększenie wydajności.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Obecny stan mechanizacji pracy w leśnictwie charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem w poszczególnych działach produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Nastąpił pokaźny wzrost środków transportu. Jeśli w roku 1960 (nadleśnictwa) dysponowały zaledwie 50 ciągnikami typu rolniczego, to w roku bieżącym jest ich 1800. W roku 1960 leśnictwo posiadało 33,5 tys. sztuk sprzętu mechanicznego, a w roku 1965 już 62 tys. sztuk. Zwiększyła się ilość punktów naprawczych sprzętu, magazynów i garaży, zorganizowane zostały ośrodki transportu leśnego, rozwinął się przemysł maszyn leśnych. Zakłady podległe Zjednoczeniu Przemysłu Maszyn Leśnych dostarczyły gospodarce leśnej przeszło 11,5 tys. pił mechanicznych.</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Dotychczasowe poczynania zapewniają postęp w mechanizacji prac leśnych, jednak w świetle narastających potrzeb konieczne jest dalsze wzmożenie działalności. Rozwój mechanizacji powoduje konieczność rozbudowy odpowiedniego zaplecza technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Model organizacyjny mechanizacji w leśnictwie przewiduje, że podstawową jednostką dysponującą sprzętem do prac sezonowych oraz pojazdami będzie nadleśnictwo. Ciężki sprzęt jak pługi do głębokich orek, ciężkie traktory, znajdować się będzie w dyspozycji brygad sprzętu ciężkiego przy ośrodkach transportu leśnego. W nadleśnictwach znajdować się będą punkty naprawcze sprzętu, natomiast w ośrodkach transportu leśnego stacje obsługi. Niezależnie od tego wydziela się specjalistyczne zakłady naprawcze.</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Szerokie wprowadzanie mechanizacji pociąga za sobą zmiany w organizacji produkcji. Konieczne jest tworzenie stałych brygad dowożonych do miejsca pracy i koncentrowanie dla tych brygad robót na terenie jednego leśnictwa. Niezbędne jest tworzenie dużych szkółek, w których prace pielęgnacyjne mogłyby być zmechanizowane. Korowanie drewna kopalniakowego w ilości 2 200 tys. m3 rocznie pochłania ok. 1 mln roboczodniówek. Przyspieszenie tej czynności wymaga zakupu korowarek, a także wprowadzenia korowania surowca, np. papierniczego, bezpośrednio w fabryce.</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Podstawowym urządzeniem przy pozyskiwaniu drewna jest obecnie piła motorowa. Jej pełna eksploatacja natrafia jednak na trudności ze względu na niedostateczną jakość łańcuchów tnących. Ponadto niedobór łańcuchów wynosi obecnie w stosunku rocznym ok. 12 tys. sztuk.</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Obserwuje się obecnie odstępowanie POM-ów, PGR-ów i kółek rolniczych oraz rolników indywidualnych od zawierania umów na wywóz drewna z lasu. Wykonanie zadań leśnictwa w tym zakresie uzależnione jest od dostawy środków transportowych. Leśnictwo wiąże swoje plany z rozwojem krajowej produkcji ciągników o większej mocy oraz krajowej ładowarki kołowej na ciągniku przegubowym. Pierwsze egzemplarze tej ładowarki z silnikiem „Leyland” mają być wyprodukowane już w bieżącym roku. Zaopatrzenie w tabor samochodowy opierać się będzie do roku 1970 na dostawach samochodów „Praga”. Krajowa produkcja samochodów przystosowanych do potrzeb leśnictwa zostanie podjęta po roku 70-ym.</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Zamierzenia resortu leśnictwa idą w kierunku wyposażenia wszystkich nadleśnictw w okresie najbliższych 3 lat w samochody do przewożenia robotników leśnych oraz sprzętu na miejsce pracy, jak również dostarczania robotnikom posiłków. Próby przeprowadzone w tym zakresie na terenie kilku nadleśnictw dały dobre rezultaty. Podniosła się rytmiczność wykonywania zadań produkcyjnych; lepsze warunki pracy sprzyjają zahamowaniom w odpływie siły roboczej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00031-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00031-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e2775d4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00031-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00031-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 31/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 31/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:31</note>
+        <note type="sessionNo">31</note>
+        <date>1968-04-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanSabik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Sabik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefSasak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Sasak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00031-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00031-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..08f695d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00031-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,51 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 29 marca 1968 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła pracę biur projektowych w resorcie leśnictwa i przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Tadeuszem Molendą oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, kierownik Inspektoratu Pracy ZG ZZPLiPD - Jerzy Wroński.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o działalności biur projektowych w resorcie leśnictwa i przemysłu drzewnego przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefSasak">Współpraca zakładów celulozowo-papierniczych we Włocławku z biurami projektowymi układa się źle od czasu zlikwidowania stanowiska generalnego projektanta. Najpoważniejszym niedomaganiem jest niekompleksowość dostarczanej dokumentacji. W wielu wypadkach dostarczana jest ona z opóźnieniem, co rzutuje na przebieg inwestycji. I tak np. projekt zbiornika wody zdekarbonizowanej opracowany przez biuro projektowe w Zabrzu nie został przekazany do pracowni elektrycznej dla uzupełnienia go branżowym projektem instalacji siły i światła. Podobne kłopoty występują w zakładach celulozy i papieru powstających w Świeciu nad Wisłą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJózefZuj">Dotychczasowy system płac w biurach projektowych powoduje, że na stanowiska specjalistyczne brak jest kandydatów. Poważne utrudnienie w pracy biur projektowych powoduje brak aktualnych katalogów.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJózefZuj">Komisja wysunęła w ub. roku dezyderat, aby przy wznoszeniu nowych obiektów uwzględniać równocześnie budowę urządzeń socjalnych. Tymczasem przy budowanych obecnie zakładach papieru i celulozy w Kostrzynie nie przewiduje się bloków mieszkalnych i pracowników trzeba dowozić samochodami z miejscowości odległych o kilkadziesiąt kilometrów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefMacichowski">Przyczyny słabości biur projektowych są znane; występują one nie tylko w biurach projektowych resortu leśnictwa. Ale biura projektowe resortu leśnictwa - wobec ograniczonych środków - znajdują się w trudniejszym położeniu; szczupła obsada kadrowa tych biur nie jest w etanie podołać zadaniom. Brak czasu na zapoznawanie się z osiągnięciami postępu technicznego w świecie w interesujących projektantów dziedzinach.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJózefMacichowski">Niewystarczająca zdolność przerobowa biur projektowych powoduje, że dokumentacja dla małych obiektów, rozproszonych po lasach opracowywana jest z tak dużym opóźnieniem, że limity inwestycyjne nie mogą być wykorzystane. Niezbędne jest zatem wzmocnienie potencjału biur projektowych leśnictwa, gdyż od tego uzależniony jest dalszy rozwój leśnictwa i zahamowanie procesów dekapitalizacji majątku trwałego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanSabik">Budowa fabryki płyt biurowych w Przemyślu przebiega zgodnie z harmonogramem. Natomiast błędy w dokumentacji fabryki mebli w Strzyżowie powodują konieczność dokonywania ciągłych zmian w toku budowy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełEugeniaKowal">W przemyśle papierniczym wielu projektom brak kompleksowego ujęcia; w rezultacie trzeba oddzielnie poszukiwać wykonawców na projekty gazociągów, wodociągów, instalacji elektrycznych itp. To powoduje opóźnienia inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełEugeniaKowal">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: dyrektor Biura Projektów Przemysłu Papierniczego - Henryk Pawłowski; naczelny inżynier Biura Projektów Przemysłu Drzewnego - Jan Stabnicki; dyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Edmund Nowicki oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Szereg poruszonych spraw znalazło swój wyraz w konkretnych ustaleniach planu gospodarczego. Wydaje się, iż problem braku kadr dla poszczególnych biur projektowych powinien być przez resort wcześniej dostrzeżony. Teraz trzeba szukać odpowiednich środków, aby wzmocnić kadrowo te placówki m.in. w drodze otwarcia studiów podyplomowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">O DZIAŁALNOŚCI BIUR PROJEKTOWYCH W RESORCIE LEŚNICTWA I PRZEMYSŁU DRZEWNEGO</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Tadeusza Molendy na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 29 marca 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Dynamiczny rozwój produkcji wszystkich branż podległych resortowi leśnictwa i przemysłu drzewnego uzależniony jest od sprawności zaplecza naukowo-technicznego biur projektowych. Najstarszą i najlepiej zorganizowaną placówką jest Biuro Projektów Przemysłu Papierniczego istniejące od 1946 roku. Efektywnej pracy tego biura zawdzięczamy wiele sukcesów w dziedzinie produkcji papierniczej i celulozowej. Biuro wykonało wiele projektów prototypowych urządzeń, które dotychczas sprowadzano z zagranicy, a także jest współautorem wszystkich ofert składanych przez przemysł maszynowy na eksport w branży celulozowo-papierniczej.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Praca Biura Projektów Przemysłu Papierniczego na rzecz rozwiązań długofalowych napotyka na trudności wobec braku zatwierdzonych wieloletnich planów rozwoju i rekonstrukcji branży papierniczo-celulozowej. Określenie konkretnych zadań już na przyszłą 5-latkę jest niezbędne dla odpowiednio wczesnego przygotowania dokumentacji. W związku ze słabym dopływem fachowców należałoby rozbudować katedry specjalistyczne. Konieczne jest także skomasowanie i uproszczenie nadmiernej ilości przepisów inwestycyjnych, a także uproszczenie procedury zatwierdzania dokumentacji projektów. Odczuwa się brak aktualnej informacji o wytwarzanych w kraju maszynach i urządzeniach.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W okresie lat 1970–1985 zakłada się potrojenie produkcji przemysłu celulozowo-papierniczego. Wynikają stąd poważne zadania dla biura projektowego, ponieważ znaczna część tego przyrostu ma być uzyskana w drodze modernizacji i nowych inwestycji. W związku z tym przewiduje się m.in. rozwój pracowni specjalistycznych: technologicznej, energetycznej i przetwórstwa. Poważne zadania stają też przed pracownią ekonomiczną w zakresie analiz ekonomicznych oraz projektów organizacji i zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Biuro Projektów Przemysłu Drzewnego utworzone w 1954 r. opracowuje dokumentację techniczną dla inwestycji przemysłu meblarskiego, płyt pilśniowych i wiórowych, przemysłu tartacznego, wyrobów drzewnych, chemicznego przerobu drewna itp. Moc produkcyjna biura jest jednak ograniczona i nie zabezpiecza potrzeb resortu. Mimo to, w oparciu o dokumentację projektowo-kosztorysową tego biura, zrealizowano szereg ważnych inwestycji przemysłu tartacznego, przemysłu płyt pilśniowych i wiórowych i fabryk mebli. Biuro wykonało także dokumentację dla wielu kompletnych obiektów na eksport.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Z uwagi na wielkość planowanych na najbliższe 5-lecie inwestycji przemysłu drzewnego, oraz na wzrost zadań w zakresie eksportu kompletnych obiektów i innych świadczeń dokumentacyjnych, niezbędne będą przedsięwzięcia organizacyjne, mające na celu zwiększenie efektywności pracy i racjonalnego wykorzystania specjalistów zatrudnionych w centrali i placówkach terenowych biura. Usprawnienia wymaga także współpraca z innymi pokrewnymi instytutami.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Oddział Projektów Leśnictwa przy Biurze Urządzania Lasów działający od 1957 r. ma na swoim koncie wiele osiągnięć. Należy do nich m.in. wykształcenie kadry specjalistów w zakresie technicznej i technologicznej dokumentacji urządzeń lasów w dziedzinie melioracyjnej, drogowej i budowlanej. Opracowano wiele typowych projektów osad leśnych, budowli wodnych i urządzeń stawowych, generalnych projektów sieci dróg leśnych w wielu regionach itp. I tu notuje się trudności kadrowe.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Niezbędne jest zwiększenie mocy przerobowej Oddziału Projektów Leśnictwa, aby mógł on sprostać rosnącym potrzebom. Konieczna jest także dalsza rozbudowa wielu komórek projektowych Oddziału, jak również zorganizowanie nowych pracowni w kilku miastach wojewódzkich.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Działalność projektowo-kosztorysowa w zakresie przemysłu maszynowego leśnictwa skoncentrowana jest w odpowiednich biurach Zjednoczenia Przemysłu Maszynowego Leśnictwa. Produkcja maszyn i narzędzi leśnych oraz ich eksport znacznie wzrastają. Istnieje potrzeba stworzenia centralnego laboratorium badawczego dla Zjednoczenia Przemysłu Maszynowego Leśnictwa; jest to jednym z warunków projektowania sprzętu o najwyższej jakości.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Poprawy wymaga współpraca poszczególnych biur projektowo-konstrukcyjnych z odpowiednimi katedrami wyższych uczelni i Instytutem Badawczym Leśnictwa. Zamierza się uruchomić produkcję maszyn mało-seryjnych w ramach specjalizacji antyimportowej, a także rozszerzyć prace nad modernizacją i unifikacją konstrukcji maszyn i sprzętu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Do roku 1985 zadania przemysłu drzewnego wzrosnąć mają 3–4-krotnie. Wymaga to odpowiedniego powiększenia zaplecza naukowo-technicznego służącego realizacji tych zadań. Wobec stosunkowo niewielkich nakładów na ten cel przy rozwijaniu pracy placówek badawczo-naukowych i biur projektowych resortu należy dbać o wysoką jakość i efektywność ich pracy.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00032-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00032-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..89b2dae
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00032-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00032-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 32/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 32/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:32</note>
+        <note type="sessionNo">32</note>
+        <date>1968-05-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławWójtowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Wójtowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00032-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00032-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6b8cac0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00032-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,86 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 23 maja 1968 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego, rozpatrzyła plan perspektywiczny rozwoju nauki i techniki w leśnictwie, drzewnictwie i papiernictwie w latach 1966-1985 oraz uchwaliła dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Tadeuszem Molendą, zastępca przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki - Konstanty Laidler, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- dyrektor Instytutu Technologii Drewna - Władysław Fabiszewski, dyrektor Instytutu Badań Leśnictwa - Bolesław Saczuk, dyrektor Instytutu Celulozowo-Papierniczego - B. Jamer oraz rzeczoznawca prof. dr Franciszek Krzysik ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Stanisław Leśniak.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerne materiały na piśmie przygotowane przez Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Informację na temat planu perspektywicznego rozwoju nauki i techniki w leśnictwie, drzewnictwie i papiernictwie na lata 1966-1985 złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Koreferat przedstawił, powołany przez Komisję w charakterze rzeczoznawcy, prof. dr Franciszek Krzysik ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Mimo stosowania materiałów zastępczych, zużycie drewna użytkowego stale się zwiększa; zmniejszenie następuje jedynie w kategorii drewna wykorzystywanego w stanie okrągłym, np. w kopalnictwie. Rośnie również zużycie tarcicy. Największy wzrost następuje w papiernictwie i w przemyśle tworzyw drzewnych. Te dwa kierunki dominują obecnie w przemyśle drzewnym.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W stosunku do zaludnienia i potrzeb zasoby leśne Polski są szczupłe; w Europie na jednego mieszkańca przypada 0,32 ha powierzchni leśnej, w Polsce ten wskaźnik kształtuje się na poziomie 0,26 ha. Przeciętny zapas lasów wynosi w Polsce 89 m3/ha, w NRD - 121 m3/ha, w Rumunii - 170 m3/ha, a w Czechosłowacji - 193 m3/ha.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Możliwości produkcyjne lasów polskich są bardzo napięte. Drzewostany o wieku do 40 lat zajmują w lasach państwowych 55 proc. powierzchni. Cała powierzchnia drzewostanów powyżej 80 lat zostanie wyrąbana do 1976 r. Ten krytyczny stan ulegnie stopniowej poprawie w latach 1976–2000. Szybki przyrost wykazuje natomiast drzewostan w wieku do 60 lat. W tej sytuacji naczelną rolę w leśnictwie odgrywa problem zwiększenia produktywności lasów. W warunkach niedoboru robotników i ustawicznego rozwoju techniki trzeba w pełni wykorzystać możliwość szerokiego wprowadzenia mechanizacji do leśnictwa i przemysłu drzewnego. Zapowiedziane przemiany w strukturze pozyskiwanej masy zrębowej stworzą konieczność przebudowy przemysłu drzewnego i dostosowanie go do korzystania z rezerw surowcowych w postaci drewna cienkiego, drewna liściastego, świeżej karpiny, odpadów korowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Resort leśnictwa docenił wagę tych zagadnień, rozbudowując przemysł celulozowy oraz tworząc nieistniejący w Polsce przemysł płyt pilśniowych i wiórowych. Jednak dotychczasowe osiągnięcia inwestycyjne, jak i planowane zamierzenia nie zaspokoją potrzeb. Dotyczy to szczególnie produkcji celulozy papierniczej. W aktualnym stanie rzeczy, jeżeli nie dokonamy przesunięć inwestycyjnych, import celulozy będzie wzrastać. Trzeba więc wykorzystać wszystkie środki sprzyjające zwiększeniu dostaw papierówki. W przemyśle płyt pilśniowych należałoby ograniczyć do minimum przerób drewna iglastego, a uzyskane rezerwy skierować do przerobu na celulozę.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Największe opóźnienia w rozwoju techniki wykazuje przemysł tartaczny. Ilość tarcicy produkowanej przez jednego robotnika w tartakach Zjednoczenia Przemysłu Tartacznego wynosi rocznie 180 m3, wtedy, gdy w tartakach fińskich sięga 800 m3 tarcicy na jednego robotnika, a w najnowocześniejszych tartakach szwedzkich — 1 200 m3. Polska będzie musiała odstąpić od dotychczasowego rozdrobnienia przemysłu tartacznego i pójść na budowę dużych kombinatów, pozwalających na pełne wykorzystanie przerabianego surowca.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Zaplecze naukowo-badawcze leśnictwa stanowią wydziały leśne wyższych szkół rolniczych w Krakowie, Poznaniu i Warszawie oraz Instytut Badawczy Leśnictwa. Liczba pracowników naukowych oraz inżynieryjno-technicznych na wyższych uczelniach sięga liczby 200, a w Instytucie Badawczym Leśnictwa 170. Zaplecze naukowe przemysłu drzewnego stanowią wydziały technologii drewna wyższych szkół rolniczych w Poznaniu i Warszawie, Instytut Technologii Drewna w Poznaniu oraz 7 laboratoriów branżowych. Placówki te zatrudniają ok. 200 samodzielnych pracowników nauki. W przemyśle celulozowo-papierniczym działa Instytut Celulozowo-Papierniczy zatrudniający 48 pracowników naukowych oraz 2 katedry Politechniki Łódzkiej.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Pracownicy placówek uczelnianych nie mogą poświęcić na badania naukowe więcej niż 20 proc. swojego czasu. Z braku nowoczesnej aparatury i urządzeń półtechnicznych ich badania miały i mają charakter fragmentaryczny.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W Polskiej Akademii Nauk nie ma placówki, która zajmowałaby się podstawowymi badaniami z zakresu leśnictwa, drzewnictwa i papiernictwa. Cały ciężar tych badań spada na instytuty resortowe. Rozbudowa potencjału naukowo-badawczego tych instytutów wydaje się nieunikniona. Przewidziane przez resort kwoty inwestycyjne na te cele nie zabezpieczą koniecznych potrzeb tych placówek, a bez powołania odpowiedniej placówki w PAN nie da się zabezpieczyć rozwoju badań teoretycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Główne kierunki badań naukowych to: produktywność lasu, mechanizacja prac leśnych, zastosowanie maszyn liczących, wypracowanie modelu kombinatu przemysłu drzewnego i nowych technologii przerobu drewna małowymiarowego oraz niskowartościowego. Potrzebne są także badania mające na celu racjonalny podział surowca drzewnego, usprawnienie metod produkcji celulozy i papieru, poprawy stanu gospodarki wodnej i ściekowej oraz badania z zakresu leśnictwa i drzewnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzySzukała">Środki przeznaczone na badania naukowe w zakresie leśnictwa i przemysłów przetwórczych materiałów drzewnych są niedostateczne, brak kadr naukowych, a badania prowadzą instytuty naukowe i Komitet Nauki i Techniki. Konieczne jest więc jak najlepsze wykorzystanie i środków, i kadr, a więc koordynacja wszystkich poczynań badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzySzukała">Należy dążyć do jak najszerszego wykorzystania stosunkowo pokaźnych rezerw surowca drzewnego. Możliwości zlikwidowania deficytu drewna w drodze importu są ograniczone. Wynika stąd, że konieczne są inwestycje w celu odpowiedniego przetworzenia rezerwowego surowca drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJerzySzukała">Używanie drewna w budownictwie jest marnotrawstwem. Jednakże obecna relacja cen drewna i tworzyw mogących je zastąpić skłania budownictwo do korzystania przede wszystkim z drewna jako bardziej opłacalnego.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJerzySzukała">Zastępca przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki - Konstanty Laidler. Plan rozwoju badań naukowych, w leśnictwie, drzewnictwie i papiernictwie jest opracowany. Komitet Nauki i Techniki może tu udzielić pomocy, zwłaszcza w dziedzinie leśnictwa (nauki biologiczno-chemiczne). Przemysły drzewny i papierniczy będą musiały w najbliższej przyszłości przejść na produkcję z tworzyw sztucznych. Obecnie już Japonia i Związek Radziecki przechodzą w pewnej mierze na produkcję papierów syntetycznych. Polski przemysł chemiczny jest jeszcze daleki od tego typu rozwiązań. Komitet Nauki i Techniki będzie organizował pomoc w tym zakresie. Rolę wiodącą musi tu jednak odegrać właściwy przemysł.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJerzySzukała">Z zagadnieniami nauki wiąże się bezpośrednio wdrażanie efektów prac badawczych. Są resorty, które znalazły formy organizacji wdrożeń, m.in. poprzez produkcyjne zakłady doświadczalne. W resorcie leśnictwa zagadnienie to nie zostało jeszcze rozwiązane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefMacichowski">Naszą gospodarkę leśną w stosunku do innych krajów Europy i związane z nią przemysły cechuje opóźnienie. Np. na pełną rekonstrukcję przemysłu tartacznego, na przekształcenie go w zespoły kombinatów uniwersalnych - trzeba 30 lat. Na nadrobienie niedoboru potencjału naukowo-badawczego leśnictwa trzeba 10 lat. Resort jest niedoinwestowany; potrzeby gospodarki leśnej nie są dostatecznie uwzględniane w planach gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJózefMacichowski">Zjawisko wiatrołomów i śniegołomów powtarza się rok rocznie. Jest to wynikiem przekształcenia górskich lasów w czysto świerkowe. Trzeba więc stworzyć i realizować program przebudowy drzewostanu w górach.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJózefMacichowski">Konieczne jest podniesienie produktywności lasów. Mamy 75 proc. drzewostanu o dynamicznym przeroście. Ale te lasy trzeba pielęgnować. Niedoinwestowanie leśnictwa, pogłębiające się trudności ze znalezieniem rąk do pracy sprawiają, że pielęgnacja lasów jest niedostateczna.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJózefMacichowski">Brak dostatecznych środków ujemnie rzutuje na prawidłową działalność naukowo-badawczą i wdrożeniową, bez czego niemożliwe jest podniesienie na wyższy poziom gospodarki leśnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełLeonOlszewski">Dotkliwy brak masy drzewnej zmusza nas do poszukiwania substytutów oraz bardziej wydajnych technologii zarówno w dziedzinie leśnictwa, jak i przemysłu drzewnego. Niestety droga każdego wykonanego już pomysłu naukowego do jego praktycznego zastosowania w skali przemysłowej jest nadal za długa. Nie rozwiązaliśmy też - zdawałoby się tak prostych zagadnień jak wyręczenia pracowników leśnictw w dokonywaniu uciążliwych obliczeń, które na nich nałożono. Obliczenia te zajmują bardzo dużo czasu, który można byłoby poświęcić na pracę bezpośrednio w lesie. W przemyśle celulozowym wciąż jeszcze brak wielu podstawowych urządzeń eliminujących pracę ręczną przy szkodliwych procesach chemicznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWalentyKubica">Od lat drewno jest wypierane jako tradycyjny środek opałowy. Powstałe stąd rezerwy drewna opałowego można byłoby wykorzystać przy produkcji płyt pilśniowych, na które nieustannie rośnie zapotrzebowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławWójtowicz">Trudno spodziewać się dobrych rezultatów akcji propagującej wśród chłopów zastępowanie tarcicy płytami pilśniowymi i wiórowymi, dopóki płyt tych nie można kupić w dostatecznej ilości; nie osiągnie się też większych efektów kampanii zalesiania nieużytków, gdyż nie sposób jest zdobyć dostateczną ilość sadzonek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełStanisławCeberek">Coraz bardziej pogłębiają się straty w lasach południowej Polski, wywołane wiatrołomami oraz szkodliwym oddziaływaniem dymów z zakładów przemysłowych. Należałoby zorganizować wspólną wizytację tych lasów przez posłów i naukowców.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełStanisławCeberek">Aby osiągnąć zakładany w planach perspektywicznych roczny przyrost drewna użytkowego do 30 mln m3 rocznie, trzeba zwiększyć przyrost masy drzewnej z każdego ha z 2 m3, uzyskiwanych w chwili obecnej do 5 m3.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełStanisławCeberek">Dla wykorzystania drewna odpadowego oraz drewna z lasów zniszczonych przez przemysł konieczne jest wyprodukowanie szeregu narzędzi mechanicznych; np. narzędzi służących do okorowania.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełStanisławCeberek">W planach perspektywicznych prawie całkowicie pominięto problem zwiększenia produkcyjności lasów chłopskich, których obszar obejmuje przeszło milion hektarów.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełStanisławCeberek">Dla podjęcia badań podstawowych w dziedzinie leśnictwa i przemysłu drzewnego konieczne jest powołanie odrębnego instytutu w Polskiej Akademii Nauk.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełStanisławCeberek">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa - Tadeusz Molenda, dyrektor Instytutu Badań Leśnictwa - Bolesław Saczuk, dyrektor Instytutu Celulozowo- Papierniczego - B. Jamer, dyrektor Instytutu Technologii Drewna - Władysław Fabiszewski.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełStanisławCeberek">Przewodniczący Komisji - poseł Bronisław Drzewiecki (ZSL): Należy postulować zorganizowanie w Polskiej Akademii Nauk placówki, która prowadziłaby badania podstawowe w dziedzinie leśnictwa. Katedry wyższych uczelni i ich zakłady badawcze trzeba rozwinąć i odpowiednio wyposażyć.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełStanisławCeberek">Konieczne jest wzmocnienie kadrowe i odpowiednie zaopatrzenie w aparaturę naukową placówek naukowo-badawczych resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego. Przy Instytucie Badań Leśnictwa należy powołać placówkę badawczą historii leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełStanisławCeberek">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące pracy biur projektowych w resorcie leśnictwa i przemysłu drzewnego. Problem ten był rozpatrywany na posiedzeniu w dniu 29 marca 1968 r. (patrz BPS nr 568) IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PosełStanisławCeberek">W uchwalonych dezyderatach Komisja m.in. postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PosełStanisławCeberek">- zabezpieczenie dopływu kwalifikowanych kadr do biur projektów;</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PosełStanisławCeberek">- szersze stosowanie maszyn matematycznych przy wykonywaniu analiz ekonomicznych;</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#PosełStanisławCeberek">- pogłębienie nadzoru inwestycyjnego sprawowanego przez biura projektów;</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#PosełStanisławCeberek">- pogłębienie współpracy z placówkami zagranicznymi.</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#PosełStanisławCeberek">Komisja powołała 6-osobowy zespół, który dokona wizji lokalnej w Tatrzańskim Parku Narodowym w celu zapoznania się z rozmiarami szkód wyrządzonych przez wiatrołomy oraz zamierzonymi sposobami ich likwidacji.</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#PosełStanisławCeberek">O ZAŁOŻENIACH PERSPEKTYWICZNEGO PLANU ROZWOJU NAUKI I TECHNIKI W DZIEDZINIE LEŚNICTWA, DRZEWNICTWA I PAPIERNICTWA W LATACH 1966–1985</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#PosełStanisławCeberek">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego -Tadeusza Molendę na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 23 maja 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.17" who="#PosełStanisławCeberek">Plan rozwoju nauki i techniki w leśnictwie, drzewnictwie i papiernictwie w stadium obecnym jest poglądem samej nauki opartym na perspektywicznych zadaniach produkcyjnych poszczególnych gałęzi gospodarki narodowej. Z zadań produkcyjnych wynika, że na przełomie lat 80-tych powinniśmy dokonać zasadniczego przełomu produkcji surowcowej leśnictwa, w celu osiągnięcia -zgodnie z warunkami przyrodniczymi naszego kraju - 30 mln m3 drewna użytkowego rocznie wobec 16 mln m3 drewna użytkowego w 1965 r. Mogłoby to spowodować znaczne złagodzenie naszych niedoborów w celulozie papierniczej, którą zamierzamy importować w dosyć znacznych ilościach.</u>
+          <u xml:id="u-8.18" who="#PosełStanisławCeberek">Drewno jako surowiec przemysłowy, mimo gwałtownego rozwoju produkcji mas plastycznych, znajduje na całym świecie coraz szersze zastosowanie. Krajowe zasoby leśne charakteryzują się przewagą młodszych drzewostanów, których udział w ogólnych zasobach drzewnych na pniu wynosi ok. 70 proc. Z tych względów do rozwoju prac badawczych w zakresie przyrodniczych podstaw leśnictwa przywiązuje się dużą uwagę. Tematyka badań koncentruje się tu na zagadnieniach zmierzających do zwiększenia przyrostu masy drzewnej na jednostkę powierzchni, rozwoju gospodarki zadrzewieniowej, zabezpieczenia produkcji leśnej przed ujemnym oddziaływaniem czynników biotycznych i abiotycznych, pełniejszego wykorzystania zasobów leśnych, przy utrzymaniu niezbędnego poziomu reprodukcji. Konkretnymi tematami badań są agromelioracje leśne, rekultywacje nieużytków, selekcja populacji podstawowych gatunków drzew leśnych, wprowadzenie gatunków drzew szybkorosnących, diagnostyka zjawisk chorobowych w lasach, technika pozyskania drewna małowymiarowego, karpiny itp. Chodzi przy tym o kompleksowe rozwiązywanie węzłowych zagadnień w powiązaniu z problematyką techniczną i ekonomiczną.</u>
+          <u xml:id="u-8.19" who="#PosełStanisławCeberek">Na coraz szerszą skalę rozwijają się studia w dziedzinie techniki leśnictwa, ale nadal poza Polską Akademią Nauk koncentrują się one na opracowaniu właściwej technologii w leśnictwie z uwzględnieniem kompleksowej mechanizacji prac.</u>
+          <u xml:id="u-8.20" who="#PosełStanisławCeberek">W ramach studiów i badań ekonomiczno-leśnych można wymienić prace nad metodami oceny produktywności lasu i efektywności w leśnictwie oraz przygotowania do zastosowania maszyn matematycznych również i w tym dziale gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-8.21" who="#PosełStanisławCeberek">W drzewnictwie mamy do czynienia z niedostatecznym rozwojem badań, szczególnie w dziedzinie ekonomiki drzewnictwa. Tymczasem w warunkach stale zwiększającego się niedoboru drewna konieczne jest podjęcie szerokich badań w dziedzinie pełnego wykorzystania drewna liściastego i drewna podrzędnej jakości i odpadów.</u>
+          <u xml:id="u-8.22" who="#PosełStanisławCeberek">Papiernictwo ma ogromne znaczenie dla gospodarki i kultury narodowej. W roku 1965/66 na 1 mieszkańca Polski przypadnie 27,3 kg papieru i tektury, wobec 30,2 kg - średniej w skali światowej. Pod względem zużycia papieru Polska zajmuje trzydzieste miejsce w świecie. Osiągnęliśmy w tej dziedzinie znaczny postęp, jednak potrzeby wzrastają znacznie szybciej. Plany perspektywiczne produkcji przewidują jako jeden z głównych kierunków rozszerzenie asortymentu i podniesienie jakości przetworów papierniczych. Przemysł papierniczy posiada bardzo ograniczoną bazę materiałową i jest zmuszony do stosowania surowców zastępczych w postaci żerdzi, zrzyn, zrębów tartacznych itp. Ponadto zachodzi konieczność wykorzystania surowców dotychczas nieużywanych lub używanych w małej ilości, jak np. słoma, papierówka topolowa i drewno opałowe.</u>
+          <u xml:id="u-8.23" who="#PosełStanisławCeberek">Badania podstawowe w dziedzinie papiernictwa będą skierowane na zagadnienie mające swój związek z zadaniami produkcyjnymi. Oto przykładowe tematy: chemiczne modyfikowanie papieru, chemia celulozy i substancji towarzyszących, teoretyczne podstawy nowych metod roztwarzania surowców roślinnych na masy włókniste, wykorzystanie drewna drobnowymiarowego i małowartościowego do produkcji celulozy, metody wtórnego wykorzystania drewna w przerobie fizyko-chemicznym, zastosowanie w przemyśle celulozowym roślin jednorocznych i innych surowców włóknistych, liściastych oraz trocin.</u>
+          <u xml:id="u-8.24" who="#PosełStanisławCeberek">Zwiększy się również zakres badań niezwiązanych w sposób bezpośredni z produkcją resortu leśnictwa, ale mający duży wpływ na przebieg produkcji w tym resorcie. Chodzi m.in. o mechanizację prac przeładunkowych i magazynowych, zużycie wody w zakładach produkcyjnych i oczyszczanie ścieków, chemizację procesów technologicznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.25" who="#PosełStanisławCeberek">Obecny stan zaplecza naukowo-technicznego resortu, mimo poważnych nakładów jakie poniosło państwo na jego stworzenie, nie jest jeszcze wystarczający dla podjęcia wszystkich zadań ujętych w projekcie planu. Niedostateczne jest wyposażenie zaplecza zajmującego się ekonomiką, genetyką leśną, nowo technologią produkcji tworzyw drzewnych, gospodarką energetyczną i gospodarką wodno-ściekową.</u>
+          <u xml:id="u-8.26" who="#PosełStanisławCeberek">Zakłada się, że w instytutach naukowo-badawczych liczba zatrudnionych będzie w 1985 r. przeszło dwukrotnie większa niż w 1966 r., a w placówkach branżowych i zakładowych wzrost ilości zatrudnionych przy pracach naukowo-badawczych powinien być trzykrotny.</u>
+          <u xml:id="u-8.27" who="#PosełStanisławCeberek">Jeszcze szybciej wzrosnąć mają nakłady gwarantujące bieżącą działalność naukowo-badawczą. Środki bieżące na ten cel wzrosnąć mają ze 180 mln zł w 1966 r. do 700 mln zł do 1985 r., a nakłady inwestycyjne w najbliższym dwudziestoleciu wynieść mają co najmniej miliard złotych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00033-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00033-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1a3d228
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00033-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00033-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 33/, Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 45/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 33/, Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 45/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:33</note>
+        <note type="sessionNo">45</note>
+        <date>1968-06-18</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00033-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00033-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f28e74a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00033-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 18 czerwca 1968 r. odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego oraz Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego poświęcone sprawie szkód wyrządzonych przez zwierzynę łowną w uprawach rolnych oraz odszkodowań łowieckich. Obradom przewodniczył poseł Bronisław Drzewiecki (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciel Naczelnego Zarządu Lasów Państwowych - Karol Humiński i wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Dyskusję zagaił poseł Józef Macichowski (PZPR), który stwierdził m.in., że z każdym rokiem wzrastają roszczenia i pretensje chłopów o niewłaściwe szacowanie szkód i niezabezpieczenie gruntów rolnych przed szkodami łowieckimi. Wobec tego, że dotychczas uchwalone przez Komisje dezyderaty nie zostały w pełzni zrealizowane, należałoby - jego zdaniem - skierować ponownie dezyderaty obu komisji do Prezesa Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W dyskusji głos zabrali posłowie: Władysław Babaj (ZSL), Jan Klecha (PZPR), Władysław Kozdra (PZPR), Maksym Rudczyk (PZPR), Mieczysław Tomkowski (PZPR), Józef Łaciak (ZSL), Pelagia Pająk (bezp.), Józef Macichowski (PZPR), Stanisław Ceberek (ZSL), Franciszek Gesing (ZSL), Jerzy Szukała (PZPR), Eugenia Kowal (PZPR), Michał Polnar (ZSL), Antoni Jankowski (PZPR), Szymon Dziedzic (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielił przedstawiciel Naczelnego Zarządu Lasów Państwowych - Karol Humiński.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W dyskusji podkreślano, że problemy szkód wyrządzonych przez zwierzynę łowną są nieustannie podnoszone na spotkaniach poselskich w rejonach, w których grunty orne sąsiadują z lasami. Posłowie ilustrowali to przykładami ze swoich okręgów wyborczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Straty wynikające z tych zniszczeń kilkakrotnie przewyższają korzyści, jakie gospodarka narodowa czerpie z gospodarki łowieckiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Problem szkód wyrządzonych przez zwierzynę był już niejednokrotnie przedmiotem dezyderatów obu komisji, wypłynął on również na posiedzeniu Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów w trybie prac nad projektem planu i budżetu na rok 1968.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Podkreślano w dyskusji, że w warunkach, kiedy tak wielkie znaczenie przywiązuje się do wzrostu produkcji rolnej, należy uczynić wszystko, by nie dopuścić do marnotrawienia wysiłków rolników, których gospodarstwa sąsiadują z terenami leśnymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Wiele uwagi poświęcano w dyskusji konieczności usprawnienia pracy służby leśnej. Zwrócono uwagę na konieczność egzekwowania od kół łowieckich zarówno realizacji planowego odstrzału, jak również obowiązku dokarmiania zwierzyny, co zapobiega jej żerowaniu na polach.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Po dyskusji komisje uchwaliły dezyderat pod adresem Prezesa Rady Ministrów następującej treści:</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Sejmowe komisje: Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego oraz Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego stwierdzają duży pozytywny wkład administracji lasów państwowych i Polskiego Związku Łowieckiego w stworzenie warunków dla rozwoju i hodowli zwierzyny łownej. Dzięki tym wysiłkom stan hodowli zwierzyny łownej należy uznać za zadowalający.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Jednakże:</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- w oparciu o wieloletnie rozeznanie problematyki związanej z całokształtem gospodarki łowieckiej;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- biorąc pod uwagę brak widocznych rezultatów dezyderatów Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, kierowanych do Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- uwzględniając wpływ, jaki sprawa prawidłowego uregulowania zasad gospodarki łowieckiej ma dla rolnictwa oraz gospodarki leśnej, a także - widząc konieczność ustosunkowania się do tysięcy skarg dotyczących sprawy niniejszej, podnoszonych przez rolników na większości spotkań poselskich w gromadach, stwierdzają konieczność uregulowania szeregu kwestii związanych z prowadzeniem gospodarki łowieckiej, a dotyczących zarówno Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, jak i prezydiów rad narodowych oraz Polskiego Związku Łowieckiego, również w drodze zmiany istniejących aktów prawnych, które bardziej ściśle niż dotychczas winny określić uprawnienia oraz obowiązki poszczególnych jednostek prowadzących gospodarkę łowiecką.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Od szeregu lat występuje zjawisko niewykonywania przez koła łowieckie rocznych planów odstrzału zwierzyny łownej. Doprowadziło to do bardzo znacznego przekroczenia pojemności wielu łowisk, w rezultacie czego nastąpiło nasilenie szkód wyrządzonych przez zwierzynę zarówno w ladach, jak i na polach uprawnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W szczególności niepokój budzi stan gospodarki łowieckiej w obwodach wyłączonych, gdzie straty materialne z powodu szkód wyrządzonych w gospodarce rolnej i leśnej są wyższe niż w pozostałych obwodach, a to ze względu na wyjątkowe przekroczenie stanu zwierzyny w stosunku do wymogów racjonalnej gospodarki hodowlanej.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Celem przeciwdziałania temu zjawisku - komisje proponują stworzenie przesłanek prawnych dla przedsięwzięcia w ciągu 2-3 lat racjonalnego odstrzału redukcyjnego mającego na celu obniżenie stanu zwierzyny łownej wszędzie tam, gdzie występuje ona w nadmiarze i dostosowanie jej ilości do pojemności łowisk, przy czym akcja ta powinna zostać poddana nadzorowi administracji lasów państwowych dla zapewnienia skuteczności jej realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Dla zapobieżenia na przyszłość nadmiernemu zwiększaniu stanu zwierzyny i celem zagwarantowania wykonywania corocznych planów jej odstrzału, komisje proponują nałożenie - w drodze zmiany istniejącego stanu prawnego - na administrację lasów państwowych obowiązku wykonywania przymusowego, zastępczego odstrzału zwierzyny, w określonym terminie przed zakończeniem sezonu łowieckiego, o ile do tego czasu plan ten nie zostanie wykonany przez koła łowieckie.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Komisje proponują ponadto nałożenie na prezydia rad narodowych obowiązku wypowiadania umów dzierżawnych o obwody łowieckie tym kołom łowieckim, które w przeciągu dwóch kolejnych lat nie wykonają planu odstrzału zwierzyny. Jak dotąd bowiem prezydia rad narodowych nie egzekwują swoich uprawnień w tym zakresie, głównie na skutek masowego występowania wspomnianego zjawiska.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Zredukowanie ilości zwierzyny łownej w lasach nie zapobiegnie powstawaniu szkód na polach uprawnych, a jedynie może zmniejszyć ich ilość. Komisje uznają w związku z tym za celową zmianę dotychczas istniejących zasad wypłacania odszkodowań na szkody wyrządzane przez zwierzynę na polach uprawnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Według przepisu obowiązującego obecnie rozporządzenia Rady Ministrów, odszkodowanie nie przysługuje za szkody nie przekraczające 10 proc. wartości uprawy lub plonów, co nie uwzględnia w dostatecznym stopniu strat materialnych rolnika, zwłaszcza jeżeli pochodzące od zwierzyny szkody wyrządzone zostały w jednolitej uprawie, obejmującej dużą powierzchnię gruntu. Zdaniem Komisji przepis ten powinien otrzymać brzmienie: „odszkodowanie nie przysługuje za szkody nie przekraczające 5 proc. wartości wszystkich uszkodzonych upraw, znajdujących się na zwartej powierzchni, pozostającej we władaniu jedynego posiadacza lub użytkownika.” Ponadto uregulowania przez Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego wymagają niektóre sprawy związane z grodzeniem pól chłopskich. Jak dotąd nie jest bowiem określony czasokres, w którym przedsiębiorstwa lasów państwowych zwalniane są od wypłaty odszkodowań w przypadku, gdy dostarczyły właścicielowi lub użytkownikowi gruntu materiałów służących do odgrodzenia pól uprawnych od lasów, przy uwzględnieniu faktu, że ogrodzenia takie mają ograniczoną trwałość, zaś z chwilą ich całkowitego zużycia się, powstaje od nowa obowiązek wypłacania zainteresowanemu rolnikowi odszkodowań za ewentualnie wyrządzone przez zwierzynę szkody.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00034-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00034-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..bf32714
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00034-01/header.xml
@@ -0,0 +1,41 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00034-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 34/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 34/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:34</note>
+        <note type="sessionNo">34</note>
+        <date>1968-06-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00034-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00034-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..bbd665f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00034-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 18 czerwca 1968 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego obradującą pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL) rozpatrywała sprawozdanie Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu Państwa w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z Ministrem Romanem Gesingiem i podsekretarzem stanu - Jerzym Knothe, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o wykonaniu Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu Państwa za 1967 r. przez Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego przedstawił Minister Leśnictwa i Przemysłu - Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach oznaczonych numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławCeberek">Koreferaty przedstawili:</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławCeberek">Realizacja budżetu przez resort leśnictwa i przemysłu drzewnego w r.1967 była ogólnie biorąc prawidłowa.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełStanisławCeberek">Akumulacja w przemyśle wykazuje stały wzrost, który jest wynikiem wzrostu produkcji oraz obniżki kosztów. W leśnictwie - obniżona akumulacja była wynikiem planowo założonego wzrostu kosztów, głównie w dziale zagospodarowania lasów i remontów bieżących.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEugeniaKowal">W roku 1967 nie osiągnięto zaplanowanego wzrostu produkcji tarcicy. Trudności w tej dziedzinie produkcji występują od dłuższego już czasu, a spowodowane są niedostatecznym przyrostem zdolności produkcyjnych tartaków w stosunku do wzrostu planowych zadań. W 1967 roku dała się odczuć ponadto nierytmiczność dostaw surowca do przetarcia. Wystąpiły także nieplanowane przestoje wskutek złych warunków atmosferycznych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełEugeniaKowal">Nie osiągnięto w pełni przewidzianej wielkości produkcji mebli. Niedobory wystąpiły w kilku zakładach bądź z powodów techniczno-organizacyjnych, bądź ze względu na brak popytu na niektóre wyroby.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełEugeniaKowal">W innych działach przemysłu drzewnego zadania zrealizowano pomyślnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonOlszewski">Ze względu na duże szkody wyrządzone w lasach przez burze i wiatry, należy uznać za uzasadnione przekroczenie planowych zadań w zakresie pozyskania drewna w lesie.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełLeonOlszewski">Zastrzeżenia budzi jednak niewykonanie również w ubiegłym roku planu trzebieży drzewostanów.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełLeonOlszewski">Przedsięwzięć organizacyjnych wymaga problem wywózki drewna z lasu. W większej mierze należy wykorzystywać zbiorniki wodne do magazynowania drewna użytkowego.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełLeonOlszewski">Wykonane zadania w zakresie zalesień pozwoliły na zwiększenie ogólnego areału leśnego w kraju o 99 tys. ha. Jednocześnie zwiększył się areał powierzchni leśnej nieodnowionej, zwłaszcza w lasach podległych innym resortom i w lasach chłopskich. Należy zwrócić więcej uwagi na prace odnowieniowe i pielęgnacyjne w tych lasach.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełLeonOlszewski">Plan zadrzewień wykonany został z nadwyżką. Nowo sadzone drzewa i krzewy należy otaczać większą opieką. Należy również czynić większe wysiłki w dziedzinie ochrony lasu przed szkodnikami.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełLeonOlszewski">Wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki: Realizacja zadań Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu Państwa przez resort leśnictwa i przemysłu drzewnego w r. 1967 miała korzystny wpływ na rozszerzenie i pełniejsze wykorzystanie drzewnej bazy surowcowej, na zwiększenie zdolności produkcyjnej i usługowej przedsiębiorstw i zakładów związanych z tą bazą, na sprawniejsze zaopatrzenie kraju w drewno i wyroby pochodne oraz na intensyfikację eksportu. Uległa poprawie rytmiczność produkcji przemysłowej. Nakłady inwestycyjne, znacznie zwiększone, skoncentrowano na obiektach oddawanych do użytku.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełLeonOlszewski">Na tle wykonania podstawowych zadań w 1967 r. nasuwają się jednak uwagi. Dotyczą one m.in. struktury użytkowania lasów, wykorzystania własnego i obcego potencjału transportowego do wywozu drewna, rytmiki i asortymentu dostaw drewna z przedsiębiorstw lasów państwowych, organizacji odbioru dostaw przez użytkowników. Ustalenia kontroli wskazują, że gospodarka w nadleśnictwach i składnicach wymaga jeszcze poważnej poprawy dla zapobiegania występującemu marnotrawstwu surowca lub jego deprecjacji.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PosełLeonOlszewski">Rozmiar zalesień i odnowień na terenie kraju był nieco niższy od zadań NPG, co przy pewnym przekroczeniu pozysku drewna nie jest zjawiskiem korzystnym. Przy niepełnym wykonaniu zadań dotyczących odnowienia zrębów bieżących oraz halizn i zrębów zaległych - przekroczono ustalony rozmiar zalesień nieużytków szczególnie porolnych. W porównaniu jednak z ubiegłymi latami, tempo tych nie najpilniejszych zalesień zostało nieco zahamowane. Trzeba dodać, że na niepełnym wykonaniu zadań zalesień i odnowień zaważyła potrzeba koncentracji sił i środków niezbędnych dla likwidacji skutków wiatrołomów i śniegołomów.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#PosełLeonOlszewski">W przedsiębiorstwach przemysłowych resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego wzrost globalnej produkcji był niższy od osiągniętego w całym przemyśle krajowym. Zakłócenia i odchylenia przebiegu realizacji zadań wystąpiły w przemyśle tartacznym, który nie dysponował dostatecznymi ilościami surowca, ponadto w przemyśle celulozowo-papierniczym, meblarskim, płytowym, sklejkowym i maszynowym. Wynikało to m.in. z trudności inwestycyjnych, z przedłużającego się okresu rozruchu niektórych urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#PosełLeonOlszewski">Stosunkowo dużą dynamiką rozwoju odznaczał się przemysł meblarski. Osiągnięty w 1967 r. wzrost produkcji o ok. pół miliarda złotych wg cen zbytu nie zaspokoił jednak rosnących potrzeb rynku wewnętrznego. W podległym resortowi przemyśle meblarskim intensywnie modernizowanym i inwestowanym, stwierdzono niewykorzystanie w pełni zdolności produkcyjnych; niski jest wskaźnik zmianowości w tym przemyśle; nadal występują poważne braki zaopatrzenia tego przemysłu w półfabrykaty i materiały, szczególnie okucia metalowe i tkaniny obiciowe. Wiele niedoborów asortymentowych można byłoby usunąć, gdyby odpowiedzialne za to centrale handlowe dokonywały głębszej analizy potrzeb rynku. Mimo osiągniętego postępu, koordynacja działalności produkcyjnej w meblarstwie jest jeszcze niedostateczna, zwłaszcza w zakresie zaopatrzenia w surowce i materiały.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#PosełLeonOlszewski">W dyskusji udział wzięli posłowie: Józef Macichowski (PZPR), Jerzy Szukała (PZPR), Eugenia Kowal (PZPR), Stanisław Wojtowicz (ZSL, Lucyna Adamowicz) bezp.), dodatkowych wyjaśnień udzielili Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing i podsekretarz stanu w tym Ministerstwie - Jerzy Knothe.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#PosełLeonOlszewski">W dyskusji wiele miejsca poświęcono problemom socjalnym pracowników leśnictwa. Wskazywano m.in. na występujące dysproporcje płacowe, w szczególności na niedostateczne zróżnicowanie płac pracowników wykwalifikowanych i niewykwalifikowanych.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#PosełLeonOlszewski">Jak wynika z dyskusji eksport tarcicy powinien być utrzymany. Należy jednak uporczywie dążyć do zwiększenia udziału w eksporcie wyższych gatunków tarcicy, co znacznie podnieść może efektywność tego eksportu. Nie osiągnie się tego bez poprawy wyposażenia tartaków w odpowiednią ilość wiat, nie mówiąc już o suszarniach.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#PosełLeonOlszewski">EWG dyskryminuje import wyrobów przemysłu rolno-spożywczego do swoich krajów członkowskich nie ogranicza natomiast możliwości lokowania na tych rynkach użytków niedrzewnych z lasów. Należałoby więc - zdaniem posłów - rozwijać przetwórstwo tych wyrobów. Zakłady przetwórcze runa leśnego cierpią na brak najprymitywniejszych nawet maszyn, co znacznie ogranicza możliwości pozyskania dewiz tą drogą.</u>
+          <u xml:id="u-4.14" who="#PosełLeonOlszewski">Zwrócono uwagę na konieczność zwiększenia i lepszego przystosowania do potrzeb produkcji przemysłu maszynowego leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-4.15" who="#PosełLeonOlszewski">Wiele uwag krytycznych dotyczyło gospodarki w lasach administrowanych przez inne resorty oraz w lasach chłopskich.</u>
+          <u xml:id="u-4.16" who="#PosełLeonOlszewski">Na rynku odczuwa się stały deficyt mebli. Uchwała KERM z marca bieżącego roku przewiduje jeszcze wzrost produkcji mebli z 12,4 mld zł w b. roku do 20,5 mld zł w 1975 r. Oznacza to 12-procentowy wzrost zadań w stosunku rocznym. Najtrudniejszym problemem jest zaopatrzenie tego przemysłu szczególnie ze strony zakładów chemicznych przemysłu maszynowego i ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-4.17" who="#PosełLeonOlszewski">Na wniosek przewodniczącego Komisji - posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL) Komisja przyjęła sprawozdanie Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z wykonania planu i budżetu w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.18" who="#PosełLeonOlszewski">Komisja wysłuchała również informacji podkomisji poselskiej, która zwizytowała Tatrzański Park Narodowy po ostatnim huraganie. Sprawozdawcą był poseł Jerzy Szukała (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-4.19" who="#PosełLeonOlszewski">W celu odzyskania powalonego drewna, resort skierował robotników i sprzęt z innych regionów. Dostrzeżone przez posłów niedociągnięcia - m.in. w zakresie warunków socjalnych, jakie stworzono robotnikom sprowadzonym z innych regionów - zostały usunięte w drodze wydania odpowiednich zarządzeń przez uczestniczących w pracach podkomisji przedstawicieli kierownictwa resortu.</u>
+          <u xml:id="u-4.20" who="#PosełLeonOlszewski">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU W ROKU 1967 PRZEZ MINISTERSTWO LEŚNICTWA I PRZEMYSŁU DRZEWNEGO</u>
+          <u xml:id="u-4.21" who="#PosełLeonOlszewski">Streszczenie informacji przedstawionej przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Romana Gesinga na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 18 czerwca 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.22" who="#PosełLeonOlszewski">Przedsiębiorstwa lasów państwowych wykonały plan wyrębu lasu w roku gospodarczym 1966–1967 w 100,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-4.23" who="#PosełLeonOlszewski">Plan wywozu drewna wykonany został w 98 proc. Trudności powstawały przy wykorzystaniu mechanicznego transportu obcego (POM i kółka rolnicze) w wynika zmniejszenia wywozu końmi rolników; niedostateczne jeszcze - mimo widocznej poprawy - jest wyposażenie transportu resortowego, który staje się głównym środkiem wywozu drewna. Resort podejmuje starania, by stworzyć korzystniejsze warunki pracy dla transportu obcego. Konieczne jest także poprawienie stanu dróg i mostów w lasach.</u>
+          <u xml:id="u-4.24" who="#PosełLeonOlszewski">Plan zalesień wykonany został w 101,1 proc. Zalesiono 93 tys. ha, tj. o.90 proc. więcej niż wynosiła powierzchnia, na której las został w latach 1966–1967 wyrąbany. Plan pielęgnowania lasu wykonano w 103,5 proc., obejmując zabiegami pielęgnacyjnymi 517 tys. ha.</u>
+          <u xml:id="u-4.25" who="#PosełLeonOlszewski">W lasach niepaństwowych, pozyskano w 1967 r. ponad milion m3 grubizny. Stan tych lasów świadczy, że wyrąb w tej wysokości uznać należy za właściwy. Zalesienie i odnowienie w lasach niepaństwowych wykonano na powierzchni 33 859 ha (92,8 proc. planu).</u>
+          <u xml:id="u-4.26" who="#PosełLeonOlszewski">Plan zadrzewień w skali całego kraju przewidywał zasadzenie 12,2 mln drzew - zasadzono 12,9 mln drzew. Nie we wszystkich pionach realizuje się plany zadrzewień: dotyczy to PGR, wydziałów komunikacji, kuratoriów okręgów szkolnych itd.</u>
+          <u xml:id="u-4.27" who="#PosełLeonOlszewski">Plany przemysłu drzewnego zostały wykonane w 100 proc. Najpoważniejsze trudności w realizacji planu stwarzały opóźnienia w oddawaniu do użytku nowych obiektów inwestycyjnych np. celulozowni w Świeciu. Trudności występowały także w zakresie osiągania projektowanych mocy produkcyjnych w zakładach nowych lub zmodernizowanych. Mimo tych trudności zadania produkcyjne w większości podstawowych asortymentów zostały wykonane. Niedobory wystąpiły tylko w tarcicy iglastej, płytach wiórowych, celulozie i tekturze.</u>
+          <u xml:id="u-4.28" who="#PosełLeonOlszewski">Nastąpił dalszy rozwój produkcji płyt uszlachetnionych (laminowanych i lakierowanych); wyprodukowano ich o 15 proc. więcej niż w 1966 r. Jednak zapotrzebowanie na te wyroby nadal przewyższa możliwości produkcyjne. Z wyrobów gotowych przeznaczonych na zaopatrzenie ludności i eksport, najbardziej, bo o 10 proc. wzrosła produkcja mebli. Znaczne postępy uzyskano w dziedzinie doskonalenia jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-4.29" who="#PosełLeonOlszewski">Przemysł maszynowy leśnictwa przestawił się prawie całkowicie z materiałochłonnej produkcji przyczep na produkcję maszyn i urządzeń, która wzrosła o 17 proc. w stosunku do 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.30" who="#PosełLeonOlszewski">W przemyśle celulozowo-papierniczym osiągnięto niewielki tylko przyrost produkcji. Uruchomiono produkcję bibułki kondensatorowej o grubości poniżej 8 mikronów, elementów z masy papierowej do samochodów „Fiat” oraz papieru na taśmy perforowane do maszyn liczących.</u>
+          <u xml:id="u-4.31" who="#PosełLeonOlszewski">Produkcja państwowej gospodarki leśnej i przemysłu drzewnego pozwoliła pokryć potrzeby gospodarki narodowej. Perturbacje występowały w dostawach płyt, co zagrażało wykonaniu planu produkcji mebli. Sprawa rozwoju przemysłu płyt znalazła wyraz w uchwale podjętej przez KERM w marcu br. Poważniejsze trudności napotykano w zakresie pokrycia potrzeb gospodarki narodowej na papier i tekturę. Produkcja jest nadal niedostateczna i - mimo zwiększenia importu - nie pokrywa potrzeb. Konieczna jest jak najoszczędniejsza gospodarka artykułami papierniczymi i rygorystyczne wdrażanie postanowień uchwały KERM z listopada ub. roku o oszczędnej gospodarce drewnem.</u>
+          <u xml:id="u-4.32" who="#PosełLeonOlszewski">Wykonano plan zaopatrzenia rynku we wszystkich podstawowych grupach asortymentowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.33" who="#PosełLeonOlszewski">Ograniczono, ze względu na potrzeby krajowe, eksport tarcicy i papierówki. Wartość, eksportu wyniosła 404 mln zł dewizowych (104,7 proc. planu). Poważnie wzrósł eksport runa leśnego. Udział surowców i półfabrykatów w eksporcie zmniejszył się z 65,1 proc. w 1966 r. do 57,7 proc. w 1967 r., odpowiednio zwiększył się udział wyrobów gotowych. Zadecydował o tym przede wszystkim wzrost eksportu mebli. 2/3 eksportu ulokowano, na rynkach zachodnich.</u>
+          <u xml:id="u-4.34" who="#PosełLeonOlszewski">Nakłady na inwestycje resortowe nie zostały wykonane zadowalająco. Główne trudności występowały w zakresie braków kompleksowej dokumentacji projektowo-kosztorysowej, opóźnienia dostaw maszyn i urządzeń importowanych, odczuwano braki w zaopatrzeniu materiałowym oraz poważne niedobory kadr w przedsiębiorstwach wykonania inwestycyjnego. Ponad 70 proc. środków zwolnionych skutkiem niepełnego wykonania planu inwestycyjnego przeznaczono na ponadplanowy zakup maszyn i urządzeń dla czynnych już zakładów produkcyjnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00035-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00035-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2e29f1f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00035-01/header.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00035-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 35/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 35/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:35</note>
+        <note type="sessionNo">35</note>
+        <date>1968-09-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00035-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00035-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ec1f90e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00035-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 26 września 1968 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła problem odnowienia i zalesienia w lasach państwowego gospodarstwa leśnego oraz zagospodarowania leśnego gruntów, nie nadających się do wykorzystania rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu Walentym Bartoszewiczem, wicedyrektor Zespołu Najwyższej Izby Kontroli - Henryk Wronecki, sekretarz Zarządu Głównego Zw. Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Edward Kulesza oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o odnawianiu i zalesianiu w lasach państwowego gospodarstwa leśnego oraz o zagospodarowaniu leśnym gruntów nienadających się do wykorzystania rolniczego przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Wicedyrektor Zespołu Najwyższej Izby Kontroli - Henryk Wronecki: Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła badania stanu zagospodarowania leśnego gruntów, uznanych za nienadające się do rolniczego wykorzystania. Kontrolą objęto tereny województw kieleckiego, koszalińskiego, łódzkiego, wrocławskiego i zielonogórskiego. Skontrolowano 59 nadleśnictw i 30 prezydiów gromadzkich rad narodowych, gdzie dokonano szczegółowych oględzin wyrywkowo wybranych zalesień i odnowień o łącznej powierzchni około 16,5 tys. ha.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W latach 1946-1966 przybyło w Polsce 1 695 tys. ha powierzchni leśnej. Niemal połowa tego przyrostu nastąpiła w wyniku zalesienia powierzchni nieleśnej, z tego na 450 tys. ha gruntów państwowych i 358 tys. ha gruntów niepaństwowych. Nasilenie zalesień nastąpiło szczególnie w latach 1961-1966, kiedy to zalesiono 329 tys. ha powierzchni nieleśnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Lokalizacja zalesień na powierzchniach nieleśnych nie była w pełni powiązana z potrzebami ogólnymi, stąd też wzrost lesistości był wyraźniejszy w województwach dysponujących znacznym areałem powierzchni leśnej nieodnowionej (np. woj. białostockie, koszalińskie, olsztyńskie), natomiast w woj. kieleckim, lubelskim, łódzkim i warszawskim, uboższych pod względem areału lasów, wzrost lesistości był znacznie mniejszy.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Terenowe jednostki wykonawcze skoncentrowały swą uwagę na odnawianiu świeżych, bieżących zrębów i zalesianiu stosunkowo łatwych i niezachwaszczonych nieużytków porolnych. Wynikało to w pewnej mierze z sugestii rad narodowych, które mając trudności w rolniczym zagospodarowaniu niektórych gruntów rolnych zalecały zalesienie, jako najszybszą formę ich uproduktywnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Najwyższa Izba Kontroli wystąpiła do odpowiednich władz z wnioskiem o ujednolicenie kryteriów eliminowania z produkcji rolnej gruntów ornych i użytków zielonych, o ograniczenie przekazywania gruntów rolnych pod tzw. przejściową uprawę leśną, o uzależnienie przekazywania gruntów rolnych do zalesienia od jednoczonego wyasygnowania środków finansowych na ich zagospodarowanie i zabezpieczenia interesów dotychczasowych użytkowników tych gruntów.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Na pytania posłów: Walentego Kubicy (PZPR), Eugenii Kowal (PZPR), Leona Olszewskiego (ZSL), Józefa Zuja (PZPR), Władysława Matysa (PZPR, Jana Sabika)PZPR/ i Stanisława Wojtowicza (ZSL) - odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz. Wyjaśnienia dotyczyły m.in. przyczyn braku sadzonek w niektórych regionach kraju, przebiegu usuwania szkód po wiatrołomach w Narodowym Parku Tatrzańskim, metod zalesiania nieużytków porolnych oraz ziem opuszczonych w gospodarstwach podupadłych, realizacji uchwały rządu w sprawie utworzenia ochronnego pasa leśnego w woj. katowickim. Jak wynika z wyjaśnień, realizacja uchwały rządu w sprawie utworzenia zalesionego pasa ochronnego w woj. katowickim rozłożona jest na kilkanaście lat. Jest to przedsięwzięcie o wielkim zakresie, przewidujące m.in. zalesienie 12 tys. ha, zmeliorowanie ok. 14 tys. ha, przeprowadzenie pielęgnacji istniejących zasobów leśnych na powierzchni 32 tys. ha, wybudowanie dróg, budynków mieszkaniowych i gospodarczych oraz wielu innych potrzebnych urządzeń. Koszt całości przedsięwzięcia wyniesie ok.100 mln zł. W bieżącym roku przystąpiono już do opracowania dokumentacji i rozbudowy szkółek leśnych. Szkody, które zostały spowodowane w Narodowym Parku Tatrzańskim w wyniku wiatrołomu zostały w poważnej mierze już usunięte. Przy likwidacji tych szkód pracuje ok. 700 robotników.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefMacichowski">Lasy górskie zajmujące ok. 16 proc. powierzchni kraju mają szczególne znaczenie dla rozwoju gospodarki leśnej. Charakteryzują się one znacznie większym przyrostem masy drzewnej w stosunku do wszystkich pozostałych lasów. Należy im poświęcić więc szczególnie dużo uwagi. Tymczasem w programach nauczania specjalistów leśnictwa studiujących w Wyższej Szkole Rolniczej w Krakowie praktycznie rzecz biorąc nie ma specjalizacji w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJózefMacichowski">Przestawienie się naszego leśnictwa z modelu tradycyjnego na nowoczesny model uprzemysłowionej gospodarki leśnej wymaga poważnych nakładów i zrozumienia konieczności unowocześnienia tej gospodarki. Niestety, nie we wszystkich zainteresowanych organach władzy istnieje zrozumienie aktualnych problemów gospodarki leśnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWalentyKubica">Potrzeba utworzenia ochronnego pasa zieleni na terenie śląskiej niecki węglowej znajduje coraz większe zrozumienie. Na terenie Śląska trzeba już obecnie zapobiegać niszczeniu drzewostanu ma on bowiem kapitalne znaczenie biologiczne i rekreacyjne. W sprawie śląskiego pasa zieleni podjęta została przez KERM uchwała. Obecnie chodzi o jej terminową, pełną realizację. W tym celu potrzebna jest ścisła współpraca wszystkich zainteresowanych w tej inwestycji jednostek i instytucji, konieczna jest pełna koordynacja ich poczynań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonOlszewski">Realizacja zadań w zakresie tzw. odnowień leśnych napotyka na przeszkody, co wiąże się z trudnościami w zwerbowaniu robotników do tych prac. Prace te są niejednokrotnie źle wykonywane, co pociąga za sobą dodatkowe wydatki na usuwanie braków.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełLeonOlszewski">W większym stopniu należy przyciągać młodzież szkół średnich do prac leśnych. Jest to nie tylko celowe i pożyteczne dla lasu, lecz także wielce pouczające dla młodzieży.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaKowal">Za mały jest zakres prac melioracyjnych w lasach. Konieczne jest również zwiększenie zakresu budownictwa mieszkaniowego na obszarach zalesionych.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEugeniaKowal">Większość społeczeństwa szanuje lasy. Jednakże zdarzają się liczne przypadki wyrządzania szkód lasowi przez turystów. Równocześnie wiele jest jeszcze przypadków wypasania bydła w lasach. Na tego rodzaju wykroczenia energiczniej powinna reagować służba leśna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Mamy pięknie nowo zagospodarowane tereny leśne, na które z zazdrością spoglądają goście zagraniczni. Czasami jednak prace zalesieniowe prowadzi się „na siłę”, byle tylko wykonać plan.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Pod adresem naukowców należy wysunąć sugestię zajęcia się opracowaniem metod nawożenia obszarów leśnych z myślą o pomnożeniu pożytku jaki z lasów ma gospodarka narodowa.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła i przyjęła odpowiedzi na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Odpowiadając na dezyderat dotyczący rozwoju meblarstwa, Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów poinformował o podjętej przez KERM w marcu br. uchwale w sprawie dalszej poprawy zaopatrzenia w meble. Uchwała przewiduje zwiększenie tempa wzrostu produkcji mebli. Dla umożliwienia wykonanie zwiększonych zadań produkcyjnych w latach 1969–70 przyznane zostały dodatkowe środki inwestycyjne.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Odpowiadając na dezyderat w sprawie powiększenia limitu nakładów inwestycyjnych na mechanizację prac leśnych, Przewodniczący Komisji Planowania zapewnił, że dołożone zostaną starania, aby nakłady inwestycyjne na ten cel w najbliższym planie 5-letnim odpowiadały niezbędnym potrzebom gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Przewodniczący Komisji Planowania przesłał także odpowiedź na dezyderat Komisji dotyczący sytuacji i trudności w pracy biur projektowych resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego. Podjęte zostały kroki w kierunku rozbudowy oddziału Biura Projektów Leśnictwa w Krakowie. Celem poprawy sytuacji kadrowej ma być rozbudowany wydział celulozowo-papierniczy Politechniki Łódzkiej.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">O ODNAWIANIU I ZALESIANIU W LASACH PAŃSTWOWEGO GOSPODARSTWA LEŚNEGO ORAZ O ZAGOSPODAROWANIU LEŚNYM GRUNTÓW, NIE NADAJĄCYCH SIĘ DO WYKORZYSTANIA ROLNICZEGO</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walentego Bartoszewicza na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 26 września 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Zużycie drewna na całym świecie nieustannie rośnie. W naszym kraju osiągnęło w tej chwili w przeliczeniu na jednego mieszkańca - 0,6 m3 drewna rocznie. W roku 2000 wg bardzo ostrożnych szacunków zużycie drewna będzie w Polsce dwukrotnie większe niż obecnie.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W świetle tych tendencji głównym zadaniem gospodarki leśnej jest zwiększenia jej produktywności wszystkimi możliwymi drogami, a w tym przede wszystkim poprzez zalesianie nadającej się do tego powierzchni.</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W państwowym gospodarstwie leśnym objęliśmy w latach 1944–1967 odnowieniem i zalesieniem około 2,5 mln ha. W rezultacie lesistość kraju podniosła się z 21,7 proc. do 26 proc. Po raz pierwszy w historii Polski udało się zatrzymać proces zmniejszania się powierzchni leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-6.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W planie perspektywicznym do roku 1980 przewidujemy zalesienie lub odnowienie powierzchni na aktualnie zakładanych zrębach oraz na zrębach zaległych, haliznach i płazowinach oraz na nieużytkach porolnych przejmowanych na bieżąco do zagospodarowania leśnego.</u>
+          <u xml:id="u-6.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Resort leśnictwa przyjął zasadę, że odnowienie i zalesianie powierzchni trudnych wymaga wyprzedzającego przygotowywania gleb oraz poprawy jakości wszystkich czynności związanych z zalesianiem. Wdrażanie postępu technicznego do gospodarki leśnej oraz intensyfikacja metod hodowli lasu przewiduje oparcie materiału siewnego i sadzeniowego na nowoczesnych zasadach genetyki i selekcji, dostosowanie uprawy gleby do lokalnych warunków siedliskowych, intensyfikację zabiegów pielęgnacyjnych w uprawach, młodnikach i drzewostanach, stosowanie nowoczesnych zabiegów agromelioracyjnych, upowszechnianie upraw leśnych gatunków szybko rosnących oraz przebudowę drzewostanów drzew źle produkujących.</u>
+          <u xml:id="u-6.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Polepszenie produkcji drzewnej wymaga zaopatrzenia gospodarstwa leśnego w odpowiedni materiał siewny i sadzeniowy. W tym celu postanowiono w pełni wykorzystać najcenniejszy w Polsce drzewostan rodzimych gatunków lasotwórczych. Umożliwi to pozyskiwanie materiału siewnego o najwyższych walorach genetycznych. Ze względu na to, że pozyskanie nasion jest szczególnie trudne i kosztowne, gdyż nie posiadamy urządzeń, do zbioru szyszek z drzew stojących, zapoczątkowaliśmy zakładanie szkółek samosiewnych, zlokalizowanych w wybranych drzewostanach nasiennych. Dążąc do unowocześnienia produkcji szkółkarskiej, zwiększamy powierzchnię szkółek leśnych oraz organizujemy tzw. szkółki zespolone, w których można prowadzić pełną mechanizację procesu produkcyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-6.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Naturalnym następstwem odnowień i zalesień są prace pielęgnacyjne, trwające przez cały okres życia drzewostanu. Cechą charakterystyczną zabiegów pielęgnacyjnych jest postępujące ich unowocześnienie, znajdujące wyraz w chemicznym niszczeniu chwastów a także mechanizacji pielęgnowania gleby oraz trzebieży. Coraz szerzej wprowadzamy do leśnictwa potężne pługi i ciężkie ciągniki. Mamy także karczownik „Odyniec” polskiej produkcji o wydajności karczowania 2 ha w ciągu jednego dnia roboczego.</u>
+          <u xml:id="u-6.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Coraz szerzej stosujemy nawożenie gleb leśnych, wykorzystując w tym celu zarówno wapno, jak i nawozy sztuczne. W ubiegłym roku w woj. wrocławskim przeprowadzono z pomyślnym skutkiem próby wykorzystania samolotów w akcji rozpylania nawozów sztucznych. Badania naukowe stwierdziły, że nawożenie wzmaga odporność drzewostanu na zanieczyszczenia atmosferyczne. Ma to niezwykłe znaczenie dla lasów w uprzemysłowionych okręgach Polski.</u>
+          <u xml:id="u-6.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Rozwijamy także plantacje drzew szybkorosnących. Uprawy topolowe zajmują obecnie 11 tys. ha i wzrosną do 1985 r. do 50 tys. ha.</u>
+          <u xml:id="u-6.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Rośnie także rola zaplecza naukowego, choć nie nadąża ono jeszcze za rosnącymi potrzebami.</u>
+          <u xml:id="u-6.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Intensyfikacja gospodarki leśnej wymaga dodatkowych nakładów inwestycyjnych. Fakt ten uwzględniają Tezy na V Zjazd Partii.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00036-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00036-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7b39247
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00036-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00036-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 36/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 36/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:36</note>
+        <note type="sessionNo">36</note>
+        <date>1968-10-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLucynaAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lucyna Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00036-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00036-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..4fa5c76
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00036-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 30 października 1968 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL) rozpatrzyła stan przemysłu tartacznego z uwzględnieniem produkcji eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Walentym Bartoszewiczem, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów oraz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem opracowanie Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego na temat stanu rozwoju przemysłu tartacznego z uwzględnieniem produkcji eksportowej; zreferował je podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Wicedyrektor Zespołu w Najwyższej Izbie Kontroli - Henryk Wronecki. Istotne znaczenie dla prawidłowego rozwoju eksportu ma szybkie opanowanie problemu pakietyzacji tarcicy. Do roku 1965 prawie cały eksport tarcicy wysyłaliśmy luzem.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Problem wymaga szybkiego rozwiązania, gdyż jest on jednym z warunków poprawienia efektywności eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Istotne znaczenie ma również rozbudowa suszarń, gdyż tarcica nadaje się do pakietyzowania tylko wtedy, jeżeli stopień jej wilgotności nie przekracza 20 proc. Konieczne jest również przyśpieszenie produkcji urządzeń do pakietyzowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Na pytania posłów: Leona Olszewskiego (ZSL), Marty Malcharek (PZPR), Walentego Kubicy (PZPR), Eugenii Kowal (PZPR), Józefa Zuja (PZPR), Lucyny Adamowicz (bezp.), Józefa Macichowskiego (PZPR) i Bronisława Drzewieckiego (ZSL) odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Pytania dotyczyły perspektyw przyśpieszenia pakietyzacji eksportowanej tarcicy i inwestycji w tym zakresie, produkcji maszyn i urządzeń dla przemysłu tartacznego, wykorzystania surowców wtórnych odpadów i trocin tartacznych, szkolenia kadr inżynieryjno-technicznych itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Dyrektor zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Edmund Nowicki. Rozwój przemysłu tartacznego jest jeszcze stale niewystarczający zarówno w stosunku do potrzeb przemysłu jak i zaopatrzenia rynku.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">W ostatnich latach obserwujemy wzrost zapotrzebowania rolników na tarcicę; wynika to m.in. z niepełnej realizacji planu rozwoju produkcji materiałów zastępujących drewno.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Nakłady na przemysł tartaczny w ostatnich dwóch planach 5-letnich poważnie wzrastają. W ubiegłym 5-leciu nakłady inwestycyjne wyniosły około 750 mln zł, a w bieżącej — 1 300 mln zł. Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że planowane środki nie są w pełni wykorzystane, nie osiąga się również planowanych efektów produkcyjnych w nowych zakładach.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełBronisławDrzewiecki">Bilans tarcicy w ostatnich dwóch latach 5-latki będzie nadal napięty. Spowodowane to jest zwiększeniem zużycia wewnętrznego jak i koniecznością wykonania stosunkowo wysokich zadań eksportowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławCeberek">Małym tartakom, pracującym dla potrzeb indywidualnych rolników, należy umożliwić nabywanie części zamiennych do maszyn w wojewódzkich lub międzywojewódzkich bazach zaopatrzeniowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławCeberek">W miarę możliwości należy dążyć do podnoszenia jakości eksportowanych asortymentów tarcicy. Wiąże się z tym zwiększenie nakładów na rozbudowę suszarń oraz na zakup urządzeń do pakietyzacji.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławCeberek">Więcej uwagi należy zwrócić na problemy oszczędnego gospodarowania i wykorzystania surowca drzewnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLucynaAdamowicz">Większość tartaków w woj. gdańskim pracuje w złych warunkach lokalowych, wyposażenie ich odbiega od poziomu zakładanego w planach technicznych. Warunki bezpieczeństwa i higieny pracy również pozostawiają wiele do życzenia.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełLucynaAdamowicz">Więcej uwagi należy poświęcić problemom szkolenia wykwalifikowanych pracowników dla przemysłu tartacznego i to zarówno robotników, jak i pracowników ze średnim i wyższym wykształceniem technicznym.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełLucynaAdamowicz">Istotne znaczenie ma zabezpieczenie terminowego wykonywania remontów maszyn i urządzeń w tartakach. Szerzej należałoby wykorzystać potencjał wykonawczy baz remontowych w innych specjalistycznych zjednoczeniach resortu leśnictwa. Przemyślenia wymaga projekt tworzenia wspólnych dla całego resortu baz remontowych i budowlano-montażowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełLeonOlszewski">Problemy przemysłu tartacznego rozpatrywane były przez Komisję w poprzedniej kadencji Sejmu. Wiele wysuwanych obecnie niedociągnięć występowało i wówczas. Niewielki osiągnięto postęp w zakresie poprawy gospodarowania surowcem drzewnym jak również w dziedzinie suszarnictwa i pakietyzacji tarcicy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefMacichowski">Z przedstawionych informacji wynika, że rozwój przemysłu tartacznego jest jeszcze zbyt wolny. Doświadczenia ostatnich lat wykazują, że zapotrzebowanie na tarcicę stale wzrasta i nie należy spodziewać się zmniejszenia go w następnej 5-latce. Duże możliwości istnieją również w zakresie zwiększenia eksportu tarcicy, zwłaszcza najwyższych gatunków. W tych warunkach problem szybszego doinwestowania tego przemysłu ma poważne znaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefMacichowski">Niezbędne jest opracowanie programu rekonstrukcji tej branży oraz w miarę możliwości koncentrowanie nakładów inwestycyjnych, które pozwoliłyby na szybsze osiąganie efektów produkcyjnych. Doskonalić należy metody programowania produkcji i eksportu surowca tartacznego.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefMacichowski">Pakietyzacja znacznie poprawia efektywność eksportu tarcicy. Resort ma pełne rozeznanie potrzeb w tym zakresie i konieczne jest zwiększenie nakładów inwestycyjnych na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJózefMacichowski">Więcej uwagi należy przywiązywać do właściwego wykorzystania istniejących już suszarń, a przede wszystkim do lepszej niż dotychczas ich konserwacji, szybszej realizacji planów postępu technicznego oraz urealnienia programów wykorzystania istniejących obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJózefMacichowski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz oraz Dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Tartacznego i Wyrobów Drzewnych - Tadeusz Pawłowicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Komisja słusznie podjęła problem przemysłu tartacznego. Przemysł ten boryka się z dużymi trudnościami.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Z przedstawionych informacji wynika, że resort ma w zasadzie pełne rozeznanie potrzeb tego przemysłu. Konieczne jest zwiększenie nakładów inwestycyjnych na jego rozwój i modernizację.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Szereg istotnych uwag i postulatów zgłoszonych w czasie dyskusji będzie wziętych pod uwagę w czasie prac nad projektem planu i budżetu resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego na lata 1969–1970.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Komisja uchwaliła dezyderat, w którym postuluje m.in. opracowanie programu rozwoju suszarnictwa, pełniejsze wykorzystanie potencjału istniejących suszarń oraz szybszy rozwój zaplecza składowo-magazynowego przemysłu tartacznego.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">PRZEMYSŁ TARTACZNY Z UWZGLĘDNIENIEM PRODUKCJI EKSPORTOWEJ</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walentego Bartoszewicza na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 30 października 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Produkcję tartaczną w skali krajowej koordynuje Zjednoczenie Przemysłu Tartacznego i Wyrobów Drzewnych. Ogólna wartość tej produkcji wyniosła w 1967 r. 11,5 mld zł w cenach zbytu. 77,2 proc. tej produkcji wytwarzają przedsiębiorstwa i zakłady zgrupowane w Zjednoczeniu, pozostałą część produkcji - przedsiębiorstwa i zakłady podległe innym resortom, przede wszystkim zakłady drobnej wytwórczości, wykonujące produkcję dla potrzeb miejscowych lub świadczące usługi przemysłowe dla ludności.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Baza techniczno-produkcyjna przemysłu tartacznego charakteryzuje się wysokim stopniem zużycia środków trwałych. I tak np. na ogólną liczbę 679 tartaków - 521 znacznie przekroczyło 15-letni wiek eksploatacyjny. Nakłady na inwestycje przedsiębiorstw i kapitalne remonty nie pozwalają na poważniejszą poprawę stanu technicznego majątku trwałego w przemyśle tartacznym.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">67 proc. produkcji przemysłu tartacznego stanowi tarcica głównie iglasta. Kierunki rozwoju przemysłu tartacznego przewidują pełniejsze niż dotąd wykorzystanie zrzyn na materiał produkcyjny. Rozwój produkcji oklein i skrzynek jak również wzrost produkcji mozaiki podłogowej.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">W roku 1968 przemysł tartaczny wyeksportował 0,7 mln m3 tarcicy iglastej, przy czym głównymi odbiorcami były: Anglia, Francja i NRF. Ponadto eksportuje się pewne ilości tarcicy liściastej, galanterii drzewnej i mebli. Plan perspektywiczny zakłada, przy ilościowym spadku, wzrost eksportu tarcicy o wyższych cenach dewizowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Przemysł tartaczny dostarcza również poważną ilość podkładów kolejowych, opakowań, tarcicy wagonowej i materiałów dla stoczni przeznaczonych do produkcji eksportowej innych resortów.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Rozwój przemysłu tartacznego powinien iść w kierunku budowy nowoczesnych, zmechanizowanych tartaków - kombinatów, wyposażonych w nowoczesny, wysokosprawne obrabiarki; tartaki te powinny być lokalizowane w bazach dysponujących roczną ilością drewna do przetarcia nie mniejszą niż 50 tys. m3. Równolegle należy rozbudowywać istniejące tartaki właściwie zlokalizowane przez budowę nowych i rozbudowę istniejących suszarń, wymianę parku maszynowego, zwiększenie stopnia mechanizacji pracy. Mniejsze, przestarzałe i niewłaściwie zlokalizowane tartaki powinny być likwidowane.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Modernizacja powinna stwarzać warunki pełnego wykorzystania odpadów powstałych przy zasadniczej obróbce drewna jak również zwiększeniu produkcji elementów i półfabrykatów przeznaczonych dla przemysłu zajmującego się dalszą obróbką materiałów drzewnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Niski poziom mechanizacji prac w przemyśle tartacznym i istniejące trudne warunki pracy są powodem dużej płynności kadr.</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Przemysł tartaczny stanowi jedną z ważnych gałęzi gospodarki narodowej. Produkcja tego przemysłu stanowi półfabrykat niezbędny w produkcji szeregu innych gałęzi przemysłu. Stąd konieczność skutecznych metod oszczędnego przerobu drewna i wdrażania postępowej technologii i organizacji produkcji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00037-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00037-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..45981f5
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00037-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00037-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 37/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 37/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:37</note>
+        <note type="sessionNo">37</note>
+        <date>1968-11-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełCzesławSadowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Sadowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefSasak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Sasak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Romanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławWojtowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Wojtowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00037-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00037-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ff4fa08
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00037-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,83 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 28 listopada 1968 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL) rozpatrzyła stan gospodarki w lasach chłopskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Walentym Bartoszewiczem, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele prezydiów wojewódzkich rad narodowych w Warszawie i Krakowie.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informację o gospodarce w lasach chłopskich przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełBronisławDrzewiecki">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławWojtowicz">Warunki pracy służby leśnej nadzorującej lasy chłopskie są bardzo trudne. Brak osad leśnych, trudności z wynajmem mieszkań i duże rozproszenie lasów sprawiają, że trudno o chętnych do tej pracy; stąd braki kadrowe i znaczna ilość zatrudnionych mimo braku dostatecznych kwalifikacji. Jest to problem, który trzeba rozwiązać przede wszystkim.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławRomanowski">Przewidywane podwyższenie opłat leśnych wpłynie na zwiększenie stanu zatrudnienia służby leśnej w tej dziedzinie. Konieczne jest jednak zastosowanie systemu bodźców, które by ułatwiły nabór kadr do tej służby.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławRomanowski">Bodźce te powinny mieć zarówno charakter finansowy, jak i socjalno-bytowy (mieszkanie, środki komunikacji itp.).</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefSasak">Obserwuje się nie tylko brak funduszów na zatrudnienie służby przeznaczonej do lasów chłopskich, lecz również funduszów na prowadzenie prawidłowej gospodarki w tych lasach. Uporządkowaniu spraw leśnej gospodarki chłopskiej nie sprzyja dwutorowość nadzoru, który sprawują obecnie i organy prezydiów rad i organy leśnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełCzesławSadowski">Kierunek działania resortu jest prawidłowy, szkoda jednak, że został sformułowany tak późno. Pozytywne jest, że poczyniono już próby i doświadczenia w kierunku uregulowania sprawy chłopskiej gospodarki leśnej drogą organizowania odpowiednich zespołów. Jednakże rozwój zespołowych form gospodarki leśnej jest jeszcze znikomy i należy go przyspieszyć, działając różnorakimi bodźcami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJózefMacichowski">Wiele się mówi o słabej wydajności łąk - ale niedostateczną uwagę zwraca się dotąd na słabą gospodarkę w lasach chłopskich, których jest 1,5 mln ha. Wydaje się, że gospodarkę tę traktować trzeba jako integralną część rolnictwa. Trzeba więc włączyć do prac nad jej usprawnieniem resort rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJózefMacichowski">Konieczne jest także, by kółka rolnicze włączyły ten problem do programu swego działania. Budujemy agronomówki, wodomistrzówki itd. - trzeba z tych samych funduszów budować leśniczówki i gajówki dla tej części służby leśnej, która zajmuje się chłopską gospodarką leśną. Na cele tej gospodarki należałoby przeznaczyć część funduszu rozwoju rolnictwa. Da to dodatkowe kwoty na porządkowanie i rozwijanie chłopskiej gospodarki leśnej. Konieczne jest również tworzenie spółdzielń urządzania lasów chłopskich, bowiem fachowcy zatrudnieni w tego rodzaju komórkach pracujących na rzecz lasów państwowych nie są w stanie objąć swoją działalnością lasów chłopskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełLeonOlszewski">Wydaje się, że należałoby się zastanowić nad powoływaniem czegoś w rodzaju nadleśnictw i leśnictw, które zajęłyby się całością zagadnień gospodarki w lasach chłopskich. Odciążyłoby to leśnictwa i nadleśnictwa lasów państwowych od tych zagadnień, którymi organa te i tak zajmują się raczej marginesowo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławCeberek">Zagadnienie zalesienia chłopskich nieużytków rozwiązano stosunkowo łatwo. Problemem jest przebudowa negatywnych drzewostanów i pielęgnacja zalesień.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStanisławCeberek">Chłopi z reguły ustosunkowują się negatywnie do prób organizacji zespołowej gospodarki leśnej, traktując je często jako wstęp do upaństwowienia ich lasów. Konieczna jest więc intensywna akcja uświadamiająca. W obecnej bowiem sytuacji nawet te zrzeszenia, które udało się zorganizować - są martwe. Najsłuszniejsze chyba jest powierzenie troski o te sprawy kółkom rolniczym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWalentyKubica">Tworzenie nowych organów administracyjnych do spraw leśnej gospodarki chłopskiej nie rozwiąże problemu; jest zresztą, nieopłacalne ze względu na wielkie rozproszenie tych lasów. Konieczne jest natomiast znaczne wzmocnienie działających obecnie organów zajmujących się tymi zagadnieniami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJózefZuj">Środków na podnoszenie produktywności lasów chłopskich brak. Należałoby zwiększyć opłaty leśne stosując równocześnie ulgi dla gospodarstw zwiększających produktywność lasów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełEugeniaKowal">Chłopi nie są w stanie sami uporządkować gospodarki leśnej. W lasach państwowych są na to środki. W lasach chłopskich środków na to brak. Las stoi i rośnie, nikt się nim nie zajmuje, nikt go nie porządkuje. Melioracja rolna kończy się na granicy lasu, a w lasach chłopskich znajdują się bagniska hamujące rozwój drzewostanu. Bardzo słuszny wydaje się postulat przeznaczenia części funduszu rozwoju rolnictwa na te cele.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełEugeniaKowal">Powiększenie służby leśnej zajmującej się zagadnieniem chłopskiej gospodarki leśnej jest celowe. Konieczne jest jednak wyposażenie tej służby w prawo stosowania sankcji karnych. Brak tych uprawnień utrudnia działanie służb leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełEugeniaKowal">Zastępca przewodniczącego Prezydium WRN w Warszawie - Stefan Paszkowiak: Lasy prywatne odgrywają poważną rolę w gospodarce chłopskiej woj. warszawskiego. Powierzchnia tych lasów ulega z roku na rok poważnemu zwiększeniu. Problemem jest jednak prowadzenie w nich prawidłowej gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełEugeniaKowal">Były rozważane możliwości zorganizowania właścicieli lasów w sekcjach kółek rolniczych. Ta forma budzi jednak zastrzeżenia, ponieważ przynależność do kółka rolniczego jest dobrowolna, a tymczasem gospodarowanie w lasach wymaga dyscypliny i zaangażowania wszystkich użytkowników. Wydaje się, że w tym wypadku najsłuszniejszym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie przymusowych form zorganizowanego udziału właścicieli lasów w planowej ich pielęgnacji i użytkowaniu analogicznie, jak to ma miejsce przy melioracjach.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełEugeniaKowal">Istnieje potrzeba wzmocnienia służby leśnej nadzorującej lasy chłopskie. Niedostatek tej służby jest rażący.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełEugeniaKowal">Zastępca kierownika Wydziału Rolnictwa i Leśnictwa Prezydium WRN w Krakowie - Czesław Karwiński: W woj. krakowskim obszar lasu przypadający na jednego właściciela wynosi 0,59 ha. Świadczy to o wielkim rozdrobnieniu własności. Lasy krakowskie są zasobne w drzewo i dają stosunkowo duży przyrost wynoszący ponad 3 m3 rocznie. W ciągu ostatnich 10 lat właściciele tych lasów uzyskali za drewno przeszło 1,5 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełEugeniaKowal">W województwie jest 114 leśniczych, powołanych do sprawowania nadzoru nad lasami chłopskimi, nie są oni jednak w stanie podołać swoim zadaniom. Dąży się też do zwiększenia liczby leśników. Równocześnie istnieje potrzeba stworzenia im lepszych warunków pracy, m.in. zwiększenia ryczałtów na dojazdy, które nie wystarczają, jako że rejon takiego leśniczego obejmuje niekiedy 30 miejscowości.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PosełEugeniaKowal">Niedostateczna też jest obsada referatów leśnictwa w radach narodowych. Przeważnie jest ona jednoosobowa przy równoczesnym obciążeniu referenta takimi obowiązkami jak - ochrona przyrody, akcje zadrzewień, łowiectwa itp.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PosełEugeniaKowal">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz. Stwierdził on m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PosełEugeniaKowal">Poziom służby leśnej w lasach niepaństwowych jest niski. Podnoszeniu tego poziomu nie sprzyjają warunki w jakich ta służba pracuje. Brak osad, brak deputatów rolniczych itp. Resort leśnictwa usiłuje zainteresować resort rolnictwa m.in. takimi rozwiązaniami, jak np. budowanie 2-rodzinnych agronomówek, w których jedno mieszkanie służyłoby agronomowi, a drugie leśniczemu. Takie rozwiązanie miałoby i tę dodatnią stronę, że ułatwiłoby współpracę tych dwóch służb.</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PosełEugeniaKowal">Uzysk drewna z lasów niepaństwowych nie pokrywa zapotrzebowania wsi. Dlatego państwo skupuje drewno z gospodarstw chłopskich w tych okolicach, w których uzysk drewna jest większy, natomiast w okolicach deficytowych przekazuje wsi nadwyżki z lasów państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PosełEugeniaKowal">Zespołowe gospodarowanie lasem niewątpliwie wyzwoliłoby wiele rezerw w niepaństwowej gospodarce leśnej. Są nawet konkretne przykłady. W pow. radzyńskim istnieje stara wspólnota leśna, której las jest idealnie zagospodarowany i daje bardzo duże dochody, a uzyski drewna są tam wyższe niż w lasach państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PosełEugeniaKowal">Inicjatywa powoływania spółdzielni urządzania lasów jest słuszna. Jednakże już opracowane plany urządzeniowe leśnych gospodarstw niepaństwowych nie są realizowane. Główną przeszkodą jest brak podstaw prawnych do spowodowania przymusowego, wspólnego zagospodarowania masywów leśnych przez indywidualnych posiadaczy działek leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PosełEugeniaKowal">Przewodniczący Komisji - Bronisław Drzewiecki (ZSL): Podjęty przez Komisję temat ma istotne znaczenie dla wsi. Przedłożone materiały i głosy w dyskusji wskazują na konieczność większego zainteresowania resortu lasami prywatnymi. Należy doprowadzić do zrozumienia, że gospodarka leśna jest dla rolnika równie ważna jak gospodarka połowa, czy łąkarska, że między leśnictwem i poszczególnymi działami rolnictwa istnieje ścisła współzależność.</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PosełEugeniaKowal">Resort rolnictwa jest mocno zaangażowany w sprawy związane z nadzorem i rozwojem lasów chłopskich. Jednak jego wysiłki nie spotkają się z odpowiednim poparciem innych resortów i organizacji działających na wsiach.</u>
+          <u xml:id="u-12.15" who="#PosełEugeniaKowal">Dezyderaty w sprawie gospodarki w lasach chłopskich zostaną uchwalone na następnym posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-12.16" who="#PosełEugeniaKowal">O GOSPODARCE W LASACH CHŁOPSKICH</u>
+          <u xml:id="u-12.17" who="#PosełEugeniaKowal">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walentego Bartoszewicza na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 28 listopada 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.18" who="#PosełEugeniaKowal">Struktura własnościowa lasów chłopskich stanowi istotny czynnik oddziałujący na 'kształtowanie się stanu zagospodarowania tych lasów. Ogromne rozdrobnienie lasów chłopskich stwarza niekorzystne warunki dla prowadzenia racjonalnej gospodarki. Zniszczenia wojenne i wzmożone użytkowanie lasów w okresie powojennym spowodowało znaczne uszczuplenie drzewostanu. Jednakże późniejsze prace zalesieniowe i zwiększenie nadzoru nad lasami chłopskimi przyczyniły się do zwiększenia tych obszarów o 437 tys. ha w porównaniu do roku 1947.</u>
+          <u xml:id="u-12.19" who="#PosełEugeniaKowal">Obecnie obszar lasów chłopskich wynosi 1 550 tys. ha co stanowi 18,6 proc. ogólnej powierzchni leśnej w kraju. Z lasów tych przypada na indywidualną własność 1 439 036 ha, na wspólnoty gruntowe 64 388 ha, na mienie gromadzkie — 40 949 ha oraz na spółdzielnie produkcyjne — 5 655 ha. Lasy te tworzą 1 252 700 gospodarstw, przy czym średnia powierzchnia przypadająca na jedno gospodarstwo wynosi 1,23 ha. Największa koncentracja lasów chłopskich występuje w woj. warszawskim — 265 734 ha, w białostockim — 217 502 ha, w lubelskim- 207 116 ha, w krakowskim — 182 349 ha, najmniej lasów chłopskich jest w woj. koszalińskim — 9 434 ha i szczecińskim — 3 350 ha.</u>
+          <u xml:id="u-12.20" who="#PosełEugeniaKowal">Średni wiek drzewostanu w lasach chłopskich wynosi 34 lata. Zasobność drzewostanu wykazuje duże dysproporcje w poszczególnych województwach. I tak np. zapas na 1 ha ogólnej powierzchni leśnej wynosi w skali krajowej przeciętnie ok. 57 m3. Natomiast zasobność drzewa na 1 ha powierzchni leśnej w woj. krakowskim wynosi 127 m3, we wrocławskim 116 m3, w opolskim - 95 m3, gdy w łódzkim i bydgoskim zaledwie 23 m3.</u>
+          <u xml:id="u-12.21" who="#PosełEugeniaKowal">Ważnym.elementem w organizacji terenowego nadzoru nad lasami chłopskimi było wprowadzenie podziału tych lasów na obwody i powierzenie nadzoru nad tymi lasami leśniczym z przedsiębiorstw lasów państwowych powołanym wyłącznie do wykonywania tych zadań, bądź spełniającym te funkcje dodatkowo. Dotychczasowy podział lasów na obwody przewiduje 841 obwodów pierwszego typu i przeszło 3 tys. obwodów drugiego typu. Ze względu na olbrzymi obszar lasów i ich rozdrobnienie terenowy.aparat nadzoru nie może w pełni podołać swym obowiązkom. Wynika to nie tylko z niedostatecznej obsady leśniczych, lecz również z braku niezbędnej kadry.</u>
+          <u xml:id="u-12.22" who="#PosełEugeniaKowal">Koszty utrzymania leśników śpiewających nadzór nad lasami chłopskimi i wydatki związane z zagospodarowaniem tych lasów pokrywane są z opłaty leśnej pobieranej od właścicieli w wysokości 25 zł od 1 ha. Wpływy z tego tytułu wynoszą 31 653 tys. zł, wydatki zaś 34 348 tys. zł. Bez wydatnego zwiększenia opłaty leśnej nie można więc wzmocnić aparatu nadzoru. W związku z tym rozważane są propozycje podniesienia opłat leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-12.23" who="#PosełEugeniaKowal">Celem udoskonalenia gospodarki w lasach chłopskich sporządza się na koszt państwa dokumentację inwentaryzacyjno urządzeniową lasów. Objęto nią już 47,4 proc. ogólnej powierzchni lasów chłopskich. Dokumentacja ta pozwoli na planowe wykonywanie zabiegów hodowlanych i prawidłowe użytkowanie lasów.</u>
+          <u xml:id="u-12.24" who="#PosełEugeniaKowal">Prace zalesieniowe, które do roku 1960 wykonywane były na zasadach dobrowolności, a od roku 1960 prowadzone są w oparciu o ustawę, przyniosły poważne rezultaty w postaci zalesienia 374,8 tys. ha gruntów. Szczególnie dobre rezultaty osiągnęło woj. warszawskie, w którym zalesiono 88 tys. ha, łódzkie - 44,1 tys. ha, kieleckie - 40,9 tys. ha.</u>
+          <u xml:id="u-12.25" who="#PosełEugeniaKowal">Równocześnie z zalesieniami prowadzono odnawianie gruntów leśnych pozbawionych drzewostanu. W okresie powojennym odnowiono 206,3 tys. ha. Łącznie zalesiono i odnowiono dotychczas 581,1 tys. ha gruntów leśnych i nieleśnych.</u>
+          <u xml:id="u-12.26" who="#PosełEugeniaKowal">Tak więc mimo niekorzystnej struktury własnościowej lasów chłopskich mamy poważne osiągnięcia w dziedzinie poprawy stanu zagospodarowania lasów chłopskich i wzmożenia ich produktywności. Przyczyniły się do tego świadczenia państwa na ten cel kształtujące się na poziomie 40 mln zł rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-12.27" who="#PosełEugeniaKowal">Stosując różne środki zmierzające do podniesienia stanu zagospodarowanie lasów chłopskich, duże znaczenie ma wprowadzanie w życie przepisów ustawy z 1960 r. przewidującej tworzenie chłopskich zrzeszeń leśnych. Zadaniem tych zrzeszeń jest wspólne prowadzenie zabiegów gospodarczych przy zachowaniu prawa do indywidualnego użytkowania lasów. Przepis ten postanawia, że dla utworzenia zrzeszenia leśnego potrzebna jest uchwała większości posiadaczy lasu, zazwyczaj z braku tej większości starania o utworzenie zrzeszeń nie dają pozytywnych rezultatów. Zwiększenie użyteczności lasów chłopskich wymaga ścisłego zespolenia wysiłku posiadaczy lasów ze staraniami organów nadzoru. Wydaje się, że dużą rolę do odegrania mają tu kółka rolnicze i wszelkie względy uzasadniają tworzenie w tych kółkach sekcji leśnych, obejmujących swoim działaniem właścicieli lasów i powodujących wspólne wykonywanie zabiegów gospodarczych w lasach niepaństwowych.</u>
+          <u xml:id="u-12.28" who="#PosełEugeniaKowal">Prowadzone jest już szkolenie zimowe dla właścicieli lasów; przy pomocy kółek rolniczych, winno ono być rozszerzane tak, aby w interesie gospodarki narodowej, również lasy chłopskie brały pełny udział w podnoszeniu naszego potencjału gospodarczego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00038-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00038-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2b9ae5f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00038-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00038-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 38/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 38/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:38</note>
+        <note type="sessionNo">38</note>
+        <date>1968-12-10</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWalentyKubica" role="speaker">
+        <persName>Poseł Walenty Kubica</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji Poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00038-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00038-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2a4a884
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00038-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,96 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 10 grudnia 1968 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1969, podstawowych założeń planu na rok 1970 oraz projekt budżetu państwa na rok 1969 w części dotyczącej leśnictwa i przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z Ministrem - Romanem Gesingiem, Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu - Janem Duszą, wicedyrektor Zespołu NIK - Henryk Wronecki, oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Przed posiedzeniem posłowie otrzymali na piśmie opracowane przez resort materiały informacyjne. Zreferował je Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełEugeniaKowal">Uwagi do projektu planu w części dotyczącej leśnictwa przedstawił poseł Jerzy Szukała (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełEugeniaKowal">V Zjazd PZPR wskazał, że najważniejszym zadaniem leśnictwa pozostaje podnoszenie produktywności lasów, że wyręb drewna utrzymać należy w granicach przeciętnego rocznego przyrostu.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełEugeniaKowal">Plan na lata 1969 i 1970 przewiduje bardzo nieznaczny przyrost wyrębu, co pozwoli na utrzymanie go w granicach przeciętnego przyrostu rocznego; nieznaczny wzrost wyrębu uzasadniony jest potrzebami gospodarki narodowej. Dążyć należy do zmniejszenia zużycia drewna, co uwarunkowane jest coraz szerszym zastępowaniem go przez substytut. Postulat oszczędności drewna kierować należy pod adresem wszystkich resortów wykorzystujących ten cenny surowiec.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełEugeniaKowal">Za pozytywne zjawisko uznać należy przewidziany w planie wzrost pozyskania drewna z trzebieży o ok. 800 tys. m3, co wymaga jednak mobilizacji sił i środków. Na uznanie zasługuje również przewidziane w planie zwiększenie pozysku żywicy o 2,3 tys. ton i kory garbarskiej o 600 ton, co oznacza lepsze wykorzystanie bazy surowcowej leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełEugeniaKowal">Zadania w dziedzinie zalesienia i odnowienia utrzymane zostają na poziomie przewidywanego wykonania w roku 1968; nie można tego uznać za zadowalające szczególnie, że istnieją jeszcze poważne areały wymagające zalesień i odnowień. Realizacja zadań w tym zakresie napotyka na trudności z jednej strony ze względu na brak rąk do pracy, z drugiej strony ze względu na fakt, że do zalesień i odnowień pozostają tereny najtrudniejsze wymagające największych nakładów pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełEugeniaKowal">Projekt planu przewiduje dalszy wzrost plantacji topoli; zwrócić należy jednak uwagę, że plany w tym zakresie od kilku lat nie są wykonywane.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełEugeniaKowal">Zadania w dziedzinie pielęgnowania lasu, melioracji, zadrzewień i szkółkarstwa uznać można za uzasadnione i realne.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełEugeniaKowal">Wielkość przewidzianych w planie nakładów inwestycyjnych pozwoli na zwiększenie zakupów środków transportu i sprzętu, jednakże nakłady na budowę osad leśnych, melioracje i drogi są niższe niż przewidziano w planie 5-letnim; nie pozwoli to na zrealizowanie poprawki do planu wniesionej przez Komisję, przewidującej wzrost nakładów na ten cel w bieżącym 5-leciu o 50 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełEugeniaKowal">Jak wynika z powyższego zadania i środki przewidziane w projekcie planu leśnictwa na lata 1969 i 1970 tylko częściowo odpowiadają wytycznym V Zjazdu Partii. Podstawowym problemem pozostaje niedoinwestowanie leśnictwa, co utrudnia zwiększenie produkcyjności lasów.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełEugeniaKowal">Projekt planu na rok 1969 w części dotyczącej przemysłu drzewnego zreferował poseł Józef Macichowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełEugeniaKowal">Dalszy rozwój przemysłu drzewnego wymaga opracowania perspektywicznego planu prac naukowo-badawczych. Obecny potencjał placówek naukowo-badawczych i biur projektowych nie zaspokaja potrzeb przemysłu drzewnego i celulozowo-papierniczego. Postęp prac naukowo-badawczych powinien wyprzedzać praktyczne rozwiązania stosowane w przemyśle, obecnie praktyka niejednokrotnie wyprzedza badania naukowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełEugeniaKowal">Przewidziane w projekcie planu na 1969 r. nakłady na rozwój badań tylko w nieznacznym stopniu zaspokajają potrzeby w tej dziedzinie. W porównaniu z przodującymi krajami przemysł drzewny w Polsce ma poważne opóźnienia zarówno w rozwoju jakościowym jak i ilościowym.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełEugeniaKowal">Sprostanie ogromnym zadaniom w zakresie rozwoju badań naukowych w przemyśle drzewnym wymaga zwiększenia potencjału placówek naukowo-badawczych, a przede wszystkim zatrudnienia wysokokwalifikowanych kadr; szkolnictwo wyższe powinno więcej niż dotychczas uwagi przywiązywać do kształcenia fachowców z tej dziedziny. Pozwoliłoby to na przyśpieszenie rozwoju istniejących instytutów naukowych już działających w ramach resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego oraz ewentualne powołanie zakładu podstawowych badań drzewnictwa przy Polskiej Akademii Nauk.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełEugeniaKowal">Przemysł tartaczny wymaga gruntownej rekonstrukcji opartej na zasadach koncentracji i kompleksowego przerobu drewna. Realizacja tego zadania opierać powinna się na opracowaniu nowoczesnego modelu kombinatu dostosowanego do warunków polskich, opracowaniu sieci lokalizacji tych tartaków oraz dużych, ale niewątpliwie opłacalnych nakładach inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełEugeniaKowal">Prawidłowy rozwój przemysłu meblarskiego uzależniony jest w dużej mierze od rozwoju przemysłu drzewnego oraz przemysłu wyrobu maszyn, służących do obróbki, przerobu i uszlachetnienia drewna.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełEugeniaKowal">W marcu 1968 r. podjęto uchwałę rządu, która zobowiązuje zarówno resort leśnictwa i przemysłu drzewnego, jak i Komitet Drobnej Wytwórczości do przyśpieszenia tempa rozwoju przemysłu meblarskiego. Do roku 1975 przewiduje się podwojenie produkcji mebli.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełEugeniaKowal">Zgodnie ze wspomnianą uchwałą o rozwoju meblarstwa, Zjednoczenie Przemysłu Meblarskiego ma otrzymać w latach 1969 i 1970 dodatkowe środki dewizowe na zakup niezbędnych maszyn i urządzeń w wysokości 13 258 tys. zł dewizowych, z czego 8 200 tys. zł dewizowych przeznacza się na zakup w krajach socjalistycznych. Środki te zostaną wykorzystane zaledwie w 30 proc. z uwagi na brak podaży niezbędnych maszyn w krajach socjalistycznych. Tak więc w pierwszym roku realizacji uchwały rządu, mającej na celu przyspieszenie rozwoju meblarstwa, napotykamy na poważne trudności, które mogą zaważyć na dalszych losach rozwoju tego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełEugeniaKowal">Drugim, zasadniczym warunkiem rozwoju meblarstwa jest przyspieszenie dostaw maszyn produkcji przemysłu maszynowego podległego resortowi leśnictwa i przemysłu drzewnego. Sygnalizowane są poważne trudności w realizacji planu postępu technicznego w przemyśle maszynowym związane w głównej mierze z opóźnieniem dostaw obrabiarek do metali.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełEugeniaKowal">Planowana struktura nakładów inwestycyjnych na lata 1969 i 1970 w znacznym stopniu uwzględnia potrzeby wynikające z zaistniałej sytuacji, zwłaszcza w zakresie rozwoju przemysłu meblarskiego. Natomiast nie znajduje chyba uzasadnienia zmniejszenie nakładów inwestycyjnych na przemysł tartaczny.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełEugeniaKowal">Przyrost produkcji w przemyśle drzewnym, który w r.1969 ma wynieść 5,9 proc., w poważnej mierze ma być pokryty wzrostem wydajności pracy przy nieznacznym przyroście zatrudnienia w istniejących zakładach.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełEugeniaKowal">Projekt budżetu Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego na 1969 r. zreferował poseł Stanisław Ceberek (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełEugeniaKowal">Po omówieniu poszczególnych pozycji budżetu sprawozdawca wskazał, że projekt powiązany jest z zadaniami Narodowego Planu Gospodarczego tak w zakresie wartości produkcji, kosztów własnych, jak i innych zadań. Planowane wyniki finansowe przedsiębiorstw w tym również wskaźniki rentowności, a także zadania w zakresie dochodów budżetowych są mobilizujące, a ich realizacja wymagać będzie poważnych wysiłków ze strony załóg przedsiębiorstw i jednostek nadrzędnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełEugeniaKowal">Planowane wydatki budżetowe zapewniają finansowanie zadań jednostek i zakładów budżetowych; są one jednak ustalone na poziomie, który wymagać będzie prowadzenia oszczędnej gospodarki finansowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełEugeniaKowal">Na pytania posłów - Czesława Sadowskiego (ZSL), Władysława Matysa (PZPR), Walentego Kubicy (PZPR), Eugenii Kowal (PZPR), Leona Olszewskiego (ZSL), Lucyny Adamowicz (bezp.) i Józefa Macichowskiego odpowiedzi udzielił Minister Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Roman Gesing oraz podsekretarz stanu w tym resorcie Jerzy Knothe.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełEugeniaKowal">Dyskusja:</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełEugeniaKowal">Istnieje pilna potrzeba podniesienia ryczałtów za dojazdy dla służby leśnej. Ryczałt ten wynosi dla nadleśnictwa 216 zł, a dla leśniczego - 114 zł miesięcznie. Są to sumy zbyt niskie w stosunku do rzeczywistych kosztów przejazdu autobusami oraz w porównaniu do ryczałtów jakie mają agronomowie gromadzcy, otrzymujący miesięcznie po 500 zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PosełEugeniaKowal">Komisja stale interesuje się sytuacją materialną pracowników leśnych. Istnieje tu wiele spraw wymagających rozwiązania. Tak np. wciąż zbyt niskie są środki na dożywianie robotników leśnych na zrębach. Suma 6 zł dziennie nie wystarcza na pokrycie kosztów gorącego posiłku. Należałoby zatem urealnić ją i zapewnić robotnikom leśnym odpowiednie dożywianie. Wiele do życzenia pozostawia budowa osad leśnych. Jej tempo jest wciąż niezmiennie powolne, co powoduje słaby dopływ nowych robotników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJózefMacichowski">Przede wszystkim uregulowania wymaga kwestia lasów chłopskich. Lasy te służą rolnictwu i drewno z nich idzie głównie na potrzeby rolnictwa. Tymczasem Ministerstwo Rolnictwa i kółka rolnicze stoją na uboczu i nie interesują się lasami chłopskimi. Resort leśnictwa obciążony jest odpowiedzialnością za stan tych lasów i choć dla własnych potrzeb ma zbyt szczupłą kadrę fachowych pracowników - musi nią nadzorować również lasy chłopskie. Równocześnie Komitet Pracy i Płac odrzuca wnioski o zwiększenie ryczałtów na przejazdy dla leśników zmuszonych przecież do wędrówek nieraz po całym powiecie w sprawach lasów chłopskich. Leśnik musi też jeździć i szacować szkody wyrządzane w rolnictwie. Nie dość tego, nawet Orbis stawia leśnikom wymogi żądając od nich obsługiwania myśliwych zagranicznych. Ten sam leśnik nie jest należycie traktowany, jeśli chodzi o jego sprawy socjalno-bytowe. Mundury leśników są z materiału najlichszego gatunku, uszyte w prymitywny sposób. Umundurowanie nie obejmuje wszystkich pracowników leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJózefMacichowski">Rozwiązanie kwestii bytowych leśników może nastąpić poprzez uchwalenie ustawy, której projekt jest już opracowany i był dyskutowany przez różne ogniwa władz centralnych. Ustawa ta jest tym bardziej potrzebna, że obowiązujący obecnie układ zbiorowy ma wiele aneksów i nie odpowiada wymogom gospodarczym i społecznym leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJózefMacichowski">Poseł Józef Macichowski wskazał również na potrzebę załatwienia szeregu postulatów wysuniętych przez odbyty ostatnio w Opolu zjazd emerytów - rencistów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonOlszewski">Zapowiadano, że ze Społecznego Funduszu Budowy Szkół i Internatów przeznaczy się 50 mln zł na szkolnictwo zawodowe leśnictwa. Zapowiedzi tej jak dotychczas nie zrealizowano.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWalentyKubica">Planowany na r. 1969 wzrost wydajności pracy w przemyśle meblarskim o 2,6 proc. jest bardzo niski; świadczy to o słabym uzbrojeniu tego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełWalentyKubica">Zbyt wolny jest wzrost produkcji płyt wiórowych. Roczny przyrost produkcji płyt wyrażający się kilkoma procentami nie zapewnia pokrycia potrzeb przemysłu meblarskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefMacichowski">W woj. koszalińskim istnieje jedyna na Pomorzu szkoła leśna. Zawód leśnika zdobywają tam dzieci pracowników leśnych, PGR i chłopskie. Nie ma ona jednak możliwości zwiększania naboru, gdyż od paru lat czynione są bezskuteczne starania o budowę internatu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzySzukała">Resort leśnictwa ma wiele osiągnięć, które niejednokrotnie były na posiedzeniach Komisji podkreślane. Obecnie jednak ocenić musimy gotowość resortu do realizacji postanowień uchwały V Zjazdu PZPR dotyczących leśnictwa. Stwierdzić trzeba, że ograniczenie nakładów na budowę hoteli robotniczych lub budowę internatu utrudnia realizację tych postanowień. Niezbędne jest również zapewnienie lepszych warunków pracy zatrudnianym w leśnictwie; obecnie warunki te powodują odpływ pracowników z leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJerzySzukała">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz: Stawki na dożywianie zostały w okresie zimowym zwiększone do 9 zł dziennie. W wielu leśnictwach robotnicy zaopatrywani są w zupy puszkowane. Uatrakcyjnienie zawodu leśnika wymaga stworzenia leśnikom odpowiednich warunków pracy. Przede wszystkim potrzebna jest budowa nierozproszonych domów, lecz zwartych osad. Tymczasem budowa osad Leśnych przebiega na nie zmienionym od r. 1966 poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJerzySzukała">Dodatkowych wyjaśnień udzielił - dyrektor Zespołu NIK - E. Nowicki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">W dyskusji poruszone zostały problemy mające duże znaczenie zarówno dla realizacji planu rocznego jak i dla prawidłowego opracowywania założeń planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Podstawową przeszkodą utrudniającą podniesienie rangi leśnictwa jest brak zrozumienia jego problemów i potrzeb, braku zrozumienia u wielu kontrahentów resortu, że lasy to ważny dział gospodarki narodowej. Jeśli w roku 1975 produkcja przemysłu meblarskiego ma ulec podwojeniu - należy już dziś podjąć odpowiednie kroki zabezpieczające dostawę surowca i odpowiednie rozwinięcie zdolności przerobowych tego przemysłu. W tym celu potrzebne jest zespolenie wysiłku wielu innych gałęzi przemysłu - szczególnie chemii wytwarzającej surowce do uszlachetnienia wyrobów z drzewa oraz przemysłu lekkiego dostarczającego tkaniny.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Na wniosek posła Józefa Macichowskiego (PZPR) Komisja wystąpiła z dezyderatami do Prezesa Rady Ministrów w sprawie budowy stacji przeładunkowej drzewa w Dorohusku oraz w sprawie rozbudowy Centralnego Ośrodka Rozwoju Meblarstwa i stworzenia zakładu naukowego PAN zajmującego się problemami leśnictwa i przemysłu drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Na wniosek posła Eugenii Kowal, Komisja uchwaliła dezyderat do Komitetu Pracy i Płac w sprawie podwyższenia ryczałtów za przejazdy dla pracowników leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1969 r. oraz wstępnych założeń planu na 1970 r., jak również sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. w części dotyczącej Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">O PROJEKCIE PLANU I BUDŻETU MINISTERSTWA LEŚNICTWA I PRZEMYSŁU DRZEWNEGO</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Romana Gesinga na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 10 grudnia 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Punktem wyjścia założeń planu na ostatnie 2 lata bieżącej 5-latki są osiągnięcia resortu do których zaliczyć należy przede wszystkim:</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">- weryfikację stanu powierzchni i zasobów leśnych;</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">- znaczne zaawansowanie opanowania skutków klęsk żywiołowych, które kilkakrotnie nawiedziły lasy w ostatnich latach;</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">- intensyfikację prac gospodarczych na odcinku hodowlano-pielęgnacyjnym;</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">- postęp w dziedzinie wykorzystania na cele przemysłowe drewna małowymiarowego i drobnicy leśnej;</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">- rozwój mechanizacji prac leśnych, w szczególności ciężkich i pracochłonnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Osiągnięcia te rzecz oczywista nie powinny przysłonić obrazu różnych niedociągnięć, jakie niekiedy przejawiają się w gospodarce leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Plan przewiduje, że wyręb grubizny utrzyma się w roku gospodarczym 1968/69 na poziomie wykonania roku ubiegłego. Na tym samym poziomie przewiduje się wyręb w roku gospodarczym 1969/1970. Plan przewiduje wzrost pozyskania drobnicy iglastej przeznaczonej na płyty pilśniowe, co świadczy o dążności do zastępowania asortymentów grubo wymiarowych drewnem małowartościowym i drobnym.</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Pewna, choć wciąż jeszcze niedostateczna, poprawa stanu resortowego transportu mechanicznego, pozwala na zwiększenie jego udziału w wykonaniu zadań wywozowych i zrywkowych. Zwiększenie wywozu i zrywki mechanicznej stawiają przed resortem większe zadania w dziedzinie budowy i remontów dróg i mostów.</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Plany zalesień i odnowień kształtują się w najbliższych 2 latach na poziomie wykonania w roku bieżącym. O 3 tys. ha wzrosnąć ma powierzchnia zmeliorowanych gruntów leśnych. Nawożeniem objęte będą przeznaczone pod zalesienie nieużytki, zręby bieżące na siedliskach ubogich, zdegradowanych i silnie zachwaszczonych, plantacje topolowe, drzewostany nasienne, szkółki leśne i zadrzewieniowe itp.</u>
+          <u xml:id="u-8.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Lasy niepaństwowe zajmujące 18,6 proc. powierzchni leśnej w kraju dać mają w roku 1969–6,6 proc. pozyskanej w skali krajowej grubizny. Resort podejmuje kroki zmierzające do podniesienia stanu zagospodarowania tych lasów m.in. poprzez tworzenie różnych form zespołowej gospodarki leśnej w celu racjonalnego prowadzenia zabiegów gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-8.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">W roku 1969 wysadzonych zostanie prawie 12 mln drzew, w tym 4,5 mln topoli oraz 15,6 mln krzewów.</u>
+          <u xml:id="u-8.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Produkcja przemysłu drzewnego wzrosnąć ma w roku 1969 o ok. 4 proc., a w roku 1970 - o 5,7 proc.; oznacza to, że dynamika wzrostu produkcji przemysłu drzewnego jest niższa aniżeli ogólna dynamika wzrostu przemysłu w kraju. Wynika to głównie z ograniczonych możliwości inwestycyjnych. Resort dąży do szczególnie szybkiego rozwoju przemysłu płytowego, przy jednoczesnym dążeniu do stabilizacji produkcji tarcicy.</u>
+          <u xml:id="u-8.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Plan na rok 1969 przewiduje, że wartość produkcji mebli wyniesie 8 730 mln zł, tj. o 800 mln zł więcej niż w roku bieżącym. Podejmowane są przedsięwzięcia o charakterze organizacyjnym jak również zmierzające do lepszego wyposażenia technicznego zakładów przemysłu meblarskiego, które służyć mają dalszemu zwiększeniu i poprawie jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-8.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Produkcja maszyn i urządzeń do obróbki i przerobu drewna wzrośnie w roku 1969 o 15 proc. w stosunku do roku 1968, jest to jednak wzrost niedostateczny w stosunku do potrzeb. Opracowany został program rozwoju przemysłu maszynowego podległego resortowi.</u>
+          <u xml:id="u-8.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Produkcja papieru wzrosnąć ma w roku 1969 o 37 tys. ton a w roku 1970 - o dalsze 84 tys. ton. Przyrost ten osiągnięty zostanie głównie, w wyniku oddania do użytku nowych maszyn papierniczych w Świeciu i Kostrzynie.</u>
+          <u xml:id="u-8.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Na podkreślenie zasługuje fakt, że ponad 88 proc. wzrostu produkcji przemysłu drzewnego pokryte ma być wzrostem wydajności pracy. Jest to zadanie bardzo trudne i napięte.</u>
+          <u xml:id="u-8.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Projekt planu w zakresie handlu zagranicznego przewiduje stosunkowo niewielki wzrost eksportu (z 395 mln zł dew. do 412 mln zł dew. w 1970 r.) przy czym zakłada się ograniczenie eksportu surowców i półfabrykatów przy jednoczesnym wzroście eksportu wyrobów gotowych, głównie mebli.</u>
+          <u xml:id="u-8.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Zadania w zakresie rozwoju techniki koncentrują się przede wszystkim na zapewnieniu szerszego wykorzystania zasobów bazy surowcowej, na zabezpieczeniu warunków dla poprawy jakości produkcji, uruchomieniu produkcji nowych wyrobów i opanowaniu nowych technologii.</u>
+          <u xml:id="u-8.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Plan inwestycyjny resortu przewiduje, że nakłady wyniosą w 1969 r. ok. 3,8 mld zł, a w roku 1970 ponad 4,1 mld zł. Projekt planu inwestycyjnego charakteryzuje się wysoką koncentracją nakładów, o czym świadczy fakt, że w roku 1969–88,7 proc., a w 1970 r. - 75,9 proc. nakładów przeznaczanych jest na inwestycje kontynuowane.</u>
+          <u xml:id="u-8.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiPosełBronisławDrzewiecki">Ogólna kwota akumulacji finansowej podległych resortowi przedsiębiorstw wynosi w 1969 r. — 10 419 mln zł.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00039-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00039-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b312910
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00039-01/header.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00039-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 39/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 39/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:39</note>
+        <note type="sessionNo">39</note>
+        <date>1969-01-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00039-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00039-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..44b3024
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00039-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 29 stycznia 1969 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), wysłuchała informacji o stanie prac nad projektem ustawy o państwowym gospodarstwie leśnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Walentym Bartoszewiczem, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Jan Dusza, zastępca przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac - Alojzy Firganek, dyrektor zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Edmund Nowicki, wicedyrektor zespołu NIK - Henryk Wronecki, przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Mondygraf.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o stanie prac nad projektem ustawy o państwowym gospodarstwie leśnym przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Jak wynika z informacji, resort opracował wstępny projekt ustawy o lasach państwowych, gospodarce drewnem i pracownikach lasów państwowych. W toku opracowywania projektu ujawniły się różnice zdań czy ustawa ma objąć również sprawy pragmatyki służbowej i warunków pracy leśników, czy należy w ustawie ująć problematykę gospodarki drzewnej oraz czy ustawa przewidywać powinna ochronę substancji leśnej w drodze wprowadzenia antybodźców ekonomicznych przy zmianie uprawy leśnej na inny rodzaj użytkowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Romanowski (ZSL), Józef Macichowski (PZPR), Eugenia Kowal (PZPR), Józef Zuj (PZPR), Jerzy Szukała (PZPR), Stanisław Wójtowicz (ZSL), Bronisław Drzewiecki (ZSL) oraz przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Mondygraf; dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Walenty Bartoszewicz, zastępca Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płacy - Alojzy Firganek, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów - Jan Dusza.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W dyskusji podkreślono, że bez podniesienia rangi zawodu leśnika i stworzenia bardziej atrakcyjnych warunków pracy i bytu pracowników leśnych szanse zapewnienia stałego dopływu i stabilizacji wykwalifikowanej kadry będą niewielkie. Mogłoby to spowodować regres w gospodarce leśnej w porównaniu z innymi gałęziami gospodarki narodowej. W związku z tym projekt ustawy zawierać powinien - zdaniem posłów - kierunkowe ustalenia dotyczące pragmatyki służbowej oraz warunków pracy pracowników leśnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefMacichowski">Zapoznając się ze stanem prac nad projektem, Komisja chciała się zorientować, czy istnieją szanse uchwalenia ustawy jeszcze w bieżącej kadencji Sejmu. Jak wynika z informacji, nie da się tego osiągnąć. Komisja sprawę tę powinna przekazać Komisji następnej kadencji jako jedno z pierwszoplanowych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJózefMacichowski">Prace nad projektem trwają zbyt długo. Już w 1962 r. Komisja wskazywała na potrzebę zmiany istniejącego w tej dziedzinie stanu prawnego. Należy mieć nadzieję, że resort będzie kontynuował wysiłki nad przyspieszeniem opracowania projektu.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJózefMacichowski">Sytuacja kadrowa w leśnictwie jest trudna. Obserwuje się odpływ pracowników, trudności z naborem, niechęć absolwentów szkół leśnych do podejmowania pracy w zawodzie. Stąd szczególna waga kompleksowego rozwiązania problemów gospodarki leśnej i problemów kadrowych tej gałęzi gospodarki narodowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzySzukała">Troską Komisji winno być czuwanie nad realizacją tej części uchwały V Zjazdu PZPR, która dotyczy leśnictwa. Stąd rola, jaką przywiązuje się do intensyfikacji gospodarki leśnej. Jednakże zadania związane ze zwiększaniem produkcji masy drzewnej z hektara realizowane są przez ludzi. A więc zadania gospodarki leśnej ściśle związane są z kadrą zadania te wykonującą. Dlatego też oba te problemy należy rozwiązywać wspólnie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzySzukała">W ostatnich latach obserwuje się rosnące zrozumienie potrzeb gospodarki leśnej i kadr zatrudnionych w leśnictwie; pozwala to mieć nadzieję, że szybszego rozwiązania doczekają się w związku z tym problemy hamujące rozwój tej tak ważnej dziedziny gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJerzySzukała">W czasie bieżącej kadencji Komisja niemało w tej dziedzinie osiągnęła. Przypomnieć należy zrealizowanie postulatu Komisji dotyczącego zakwalifikowania pracy drwali do kategorii prac ciężkich. Leśnicy uzyskali bądź uzyskają również szereg przywilejów i zmian na lepsze związanych z ogólnie wprowadzanymi reformami; wyliczyć tu można reformę rent, urlopów, skracanie tygodnia pracy itp. W tym klimacie Komisji następnej kadencji Sejmu będzie łatwiej pracować. Możemy wyrazić nadzieję, iż doczeka się ona uchwalenia dyskutowanego dziś wstępnego projektu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJerzySzukała">Przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Jan Mondygraf: W ostatnim okresie uległo uregulowaniu szereg istotnych spraw pracowników leśnictwa. Rozszerzony został szereg świadczeń, nastąpiło zrównanie wielu świadczeń z obowiązującymi w innych grupach zawodowych; istotne znaczenie dla leśnictwa ma również projekt nowej ustawy o urlopach, w myśl którego leśnicy objęci będą tymi samymi prawami urlopowymi co inne grupy pracownicze.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJerzySzukała">W hierarchii spraw uznanych przez Związek za najpilniejsze na plan pierwszy wysuwa się nowelizacja układu zbiorowego robotników leśnych; w następnej kolejności Związek stawia budowę osad leśnych, mechanizację prac leśnych, poprawę warunków pracy. Uchwaleniu ustawy o gospodarce leśnej towarzyszyć powinno rozwiązanie całokształtu problemów pracowników leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełJerzySzukała">Przewodniczący Komisji poseł Bronisław Drzewiecki (ZSL) wskazał, że Komisja słusznie podjęła inicjatywę zorientowania się w stanie prac nad projektem ustawy, której uchwalenie postulowała już od dawna. Dało to okazję Komisji do wyrażenia, zgodnego z postulatami Związku Zawodowego, jej stanowiska, że problemy gospodarki leśnej powinny być rozwiązane równolegle i równocześnie z problemami pracowniczymi służby leśnej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00040-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00040-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f0f9bf7
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00040-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00040-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 40/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 40/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:40</note>
+        <note type="sessionNo">40</note>
+        <date>1969-02-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBronisławDrzewiecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Drzewiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKowal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Kowal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzySzukała" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Szukała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefZuj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Zuj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLucynaAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lucyna Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławCeberek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Ceberek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00040-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00040-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..4c53290
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00040-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,72 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 27 lutego 1969 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL) rozpatrywała działalność Zjednoczenia Przemysłu Przetworów Papierowych i Materiałów Biurowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu - Tadeuszem Molendą, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o działalności Zjednoczenia Przemysłu Przetworów Papierowych i Materiałów Biurowych przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzySzukała">Posiedzenie poprzedzone zostało zwiedzeniem przez zespół poselski wytwórni opakowań w Łodzi, fabryki materiałów biurowych w Częstochowie, fabryki wyrobów papierniczych w Krakowie.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJerzySzukała">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełLeonOlszewski">Z istniejących wariantów projektu planu inwestycyjnego przemysłu przetwórstwa papieru powinien być wybrany raczej ten, który choć może kosztowniejszy pozwoli na oszczędność drogocennego surowca jakim jest tarcica.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefZuj">Sytuacja wymaga zwiększenia inwestycji w przemyśle papierniczym i w przemyśle opakowań, zwłaszcza że są to inwestycje przynoszące szybką amortyzację i wysoką rentowność. Równocześnie wykorzystać trzeba wszystkie istniejące możliwości zwiększenia produkcji i podniesienia jakości opakowań w istniejących warunkach.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJózefZuj">Mówi się o oszczędności opakowań, ale często zapomina się, że oszczędność opakowań, to także właściwy ich asortyment. Nie raz ćwierć kg towaru pakuje się w torby 2-kilogramowe, bo innych nie ma.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełLucynaAdamowicz">Niezbędna jest poprawa warunków pracy robotników i personelu technicznego zatrudnionego w przemyśle przetworów papierniczych i materiałów biurowych.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełLucynaAdamowicz">Zjednoczenie ma być koordynatorem ogólnopolskiej produkcji tej branży. Równocześnie działa pełnomocnik rządu DS. produkcji opakowań i gospodarki opakowaniami. On również jest koordynatorem tej branży. Wydaje się, że należałoby uregulować stosunki między tymi dwoma koordynatorami.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełLucynaAdamowicz">Zdziwienie budzi lokalizacja nowych zakładów tej branży. Jeden wybudowano w Łodzi, dwa następne zamierza się budować w Kielcach i Olsztynie. Są to miasta wojewódzkie, gdzie przemysł i tak jest rozbudowany; czy nie można by lokalizować tych wytwórni w mniejszych ośrodkach, gdzie stosunkowo łatwiej byłoby o siłę roboczą i mniej kłopotów z dojazdami do pracy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefMacichowski">Zespół poselski zwiedzał wytwórnię opakowań w Łodzi. Jest to jedyny wybudowany w ciągu 24 lat nowoczesny zakład tego zjednoczenia. Zakład jest nowoczesny, ale brak mu prawie 50 proc. powierzchni magazynowej, pod plandekami niejednokrotnie przechowuję się surowiec wielkiej wartości. Zakład nowoczesny - ale 4 wątłe kobiety przenosząc w ciągu dnia ogromne ilości tektury i układają ją do wysokości 1 m ponad głową. Zakład nowoczesny - ale brak podstawowych urządzeń socjalnych. Związek Zawodowy zwrócił uwagę, że nie dopuści do budowy następnych zakładów, jeśli w ich programach inwestycyjnych nie będzie przewidziane odpowiednie zaplecze socjalne.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefMacichowski">Takie warunki pracy uniemożliwiają stabilizację załogi. Fluktuacja sięga 50 proc. stanu zatrudnienia. Absolwenci szkół przemysłu papierniczego nie podejmują pracy w swojej branży. Na terenie Łodzi każdy z nich może znaleźć daleko lepsze warunki pracy w innych zakładach produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefMacichowski">Sprawa opakowań i sprawa papieru, to zagadnienie wykraczające daleko poza zainteresowania i gestię resortu leśnictwa. Papier i opakowania - to sprawniejszy handel, bardziej opłacalny eksport, to kultura i oświata, to kultura produkcji przemysłowej. Tymczasem rozwój produkcji przemysłu papierniczego i przemysłu opakowań w Polsce jest wolniejszy aniżeli w innych krajach Europy.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJózefMacichowski">Wydajemy znaczne kwoty na import opakowań, przy czym import ten prowadzony przez różne resorty nie jest koordynowany, mimo że istnieje urząd Pełnomocnika Rządu do tych spraw. Jeślibyśmy podsumowali koszty tego importu, okazałoby się niewątpliwie, że są one o wiele wyższe niż byłyby koszty importu maszyn niezbędnych do podjęcia produkcji opakowań. Może niebawem zaistnieć taka sytuacja, że przemysł papierniczy dostarczy znaczne ilości papieru, którego nie będziemy w stanie przerobić. Będziemy wtedy papier ten eksportować, ale w formie półfabrykatów, nie w formie wyrobów gotowych, a więc w postaci najmniej opłacalnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBronisławDrzewiecki">Wizytowane zakłady materiałów biurowych w Częstochowie, to mały zakład, w którym są dobrzy gospodarze. Zakład ten nie powiększył swej powierzchni produkcyjnej natomiast uległa zwiększeniu liczba zatrudnionych. Obecnie pracuje w zakładzie 640 osób; jest godne podkreślenia, że ponad 100 osób załogi pracuje ponad 10 lat w tymże zakładzie. Załoga i kierownictwo zakładu mają bardzo ambitne plany. Chcą swój zakład rozbudować i w realizacji tych planów powinno im pomóc Zjednoczenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełEugeniaKowal">Wizytującym Krakowskie Zakłady Wyrobów Papierniczych nasunęły się następujące spostrzeżenia i uwagi: zakład pracuje w bardzo trudnych warunkach lokalowych, kadrowych i technicznych, a mimo to charakteryzuje się dużą operatywnością, a załoga - pracowitością i związaniem z branżą.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełEugeniaKowal">W zakładzie tym park maszynowy i urządzenia są przestarzałe, niektóre z 1887 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełEugeniaKowal">Zakład ten powinien ulec modernizacji, tym więcej, że jest bardzo rentowny.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełEugeniaKowal">W projektach budowy nowych i modernizacji istniejących zakładów więcej uwagi poświęcić trzeba urządzeniom socjalno-bytowym załóg.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławCeberek">W niektórych zakładach daje się zauważyć brak podnośników do podnoszenia ciężkich paczek z papierem, a czynności te są wykonywane przede wszystkim przez kobiety.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełLeonOlszewski">Zakłady materiałów biurowych w Częstochowie, produkujące pióra i długopisy, stale się rozwijają. Słuszne wydają się postulaty zakładu, by umożliwić mu zakup maszyny do produkcji końcówek długopisów, co pozwoli na rezygnację z ich importu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJózefMacichowski">Od dłuższego czasu obserwujemy prace technologów papiernictwa nad obniżeniem gramatury papieru; warto zwrócić uwagę, że przyjęty u nas system planowania produkcji papieru w tonach nie zachęca do produkowania cienkiego a równocześnie mocnego papieru.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJózefMacichowski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda, dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Przetworów Papierowych i Materiałów Biurowych - Tadeusz Górny, dyrektorzy departamentów w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Zbigniew Kulczycki, Władysław Paliszewski i Ryszard Pawlak oraz naczelnik Wydziału Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Sylwester Koptas.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJózefMacichowski">Z wyjaśnień tych wynika, że:</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełJózefMacichowski">Lokalizacja nowych zakładów przewiduje rozmieszczenie ich nie w miastach wojewódzkich, lecz na terenie województw. Tak więc zakład w Kielcach czy Olsztynie - to tylko tytuł inwestycji, która może być ostatecznie zlokalizowana w innym mieście na terenie danego województwa.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełJózefMacichowski">Całkowite zaspokojenie zapotrzebowania na opakowania wyłącznie z produkcji krajowej nie jest i nie będzie możliwe. Rozwój produkcji opakowań może spowodować jedynie bardzo znaczne ograniczenie ich importu.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełJózefMacichowski">Nabywcy towarów importowanych żądają seryjnych dostaw tych samych produktów w różnych opakowaniach, często przez nich projektowanych, w zależności od upodobań ludności danego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełJózefMacichowski">Komisja uchwaliła dezyderaty, w których postuluje m.in. pełną realizację programu rekonstrukcji przemysłu przetwórstwa papieru oraz taką zmianę systemu planowania i programowania produkcji w branży papierniczej, aby wskaźniki wagowe nie były zasadniczym i jedynym kryterium wykonania planu.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełJózefMacichowski">Komisja rozpatrzyła i przyjęła odpowiedzi resortu na uchwalone poprzednio dezyderaty dotyczące m.in. rozbudowy składnicy i leśnictwa i przemysłu drzewnego na stacji granicznej w Dorohusku oraz rozbudowy suszarnictwa tarcicy.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PosełJózefMacichowski">O DZIAŁALNOŚCI ZJEDNOCZENIA PRZEMYSŁU PRZETWORÓW PAPIEROWYCH I MATERIAŁÓW BIUROWYCH</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PosełJózefMacichowski">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusza Molendę na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 27 lutego 1969 r.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PosełJózefMacichowski">Cała branża przetwórstwa papierniczego i materiałów biurowych obejmuje produkcję ponad 7 tys. wyrobów, wśród których najważniejsze to: opakowania papierowe, materiały szkolne do pisania, papiery powlekane techniczne i zdobnicze, materiały sanitarne i higieniczne oraz galanteria papiernicza.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PosełJózefMacichowski">W okresie powojennym notuje się poważny wzrost produkcji w tej branży, jednakże zapotrzebowanie wzrasta daleko szybciej. Stąd dość ostry deficyt niektórych wyrobów papierniczych i materiałów biurowych. Najdotkliwiej deficyt ten odczuwa się w dziedzinie opakowań, w tym również opakowań dla produkcji eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PosełJózefMacichowski">Wartość produkcji przetworów papierowych i materiałów biurowych wzrosła w ostatnich latach z 3 837 mln zł w 1960 r. do 6 013 mln zł w 1965 r. Przewiduje się, że wartość tej produkcji osiągnie w roku 1970 — 7 901 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PosełJózefMacichowski">Ogólnie stwierdzić można, że większość zakładów tej branży jest przestarzała: stare, ciasne, niefunkcjonalne są budynki, brak przestrzeni magazynowej na surowce i wyroby gotowe, wiek 60 proc. maszyn sięga 50–60 lat, niski jest stopień mechanizacji. W związku z tym resort opracował program rekonstrukcji i perspektywiczny plan rozwoju tej branży. Nakłada się znaczne przyspieszenie tempa rozwoju produkcji, modernizację i rozbudowę tego przemysłu. Niezbędne są w tym celu poważne nakłady inwestycyjne. Zakłada się, że deficyt przetworów papierowych i materiałów biurowych zostanie złagodzony nie tylko w wyniku zwiększenia ich produkcji, lecz również poprzez szarsze stosowanie substytucji wyrobów papierniczych przez plastyki, zwłaszcza w dziedzinie opakowań.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PosełJózefMacichowski">Rozwój przemysłu przetworów papierowych i materiałów biurowych wymaga zapewnienia dopływu wykwalifikowanych kadr; możliwości takie stwarza utworzenie w 1968 r. na Politechnice Łódzkiej Instytutu Przemysłu Celulozowo-Papierniczego oraz aktywizacja przyzakładowych szkół zawodowych oraz techników przemysłu papierniczego. Łódzki Instytut z coraz lepszym skutkiem spełnia rolę zaplecza naukowo-badawczego branży. Rozbudowuje się również pracownie wzornictwa przemysłowego.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PosełJózefMacichowski">Resort zmierza do tego, by następna 5-latka stanowiła okres ilościowego i jakościowego rozwoju branży papierniczej i przetwórstwa papierniczego, by przezwyciężone zastały w tym czasie trudności w zaopatrzeniu gospodarki narodowej i rynku w wyroby tej branży.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00041-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00041-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e3fa5d5
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00041-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00041-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 41/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 41/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:41</note>
+        <note type="sessionNo">41</note>
+        <date>1969-03-13</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJózefMacichowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Macichowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00041-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00041-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d57fe36
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00041-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,41 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 12 marca 1969 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła działalność Instytutu Badawczego Leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z podsekretarzem stanu Tadeuszem Molendą, wicedyrektor zespołu NIK - Henryk Wronecki oraz przedstawiciele Komisji planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie zwiedzili przed posiedzeniem ośrodek badawczy Instytutu Badawczego Leśnictwa w Sękocinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o działalności Instytutu przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefMacichowski">Pytania pod adresem resortu skierowali i w dyskusji udział wzięli posłowie: Bronisław Przewlecki (ZSLA Józef Zuj) (PZPR), Walenty Kubica (PZPR), Jerzy Szukała (PZPR), Stanisław Ceberek (ZSL), Eugenia Kowal (PZPR). Stanisław Wójtowicz (ZSL): dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusz Molenda, zastępcy dyrektora Instytutu Badawczego Leśnictwa - Zygmunt; Obmiński i Józef Stojniak wicedyrektor Departamentu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Stanisław Rządkowski oraz wicedyrektor Naczelnego Zarządu Lasów Państwowych - Zygmunt Patalas.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJózefMacichowski">W dyskusji wiele miejsca poświęcono zagadnieniu koordynacji i kompleksowości podstawowych badań naukowych w leśnictwie, współdziałania z pokrewnymi placówkami badawczymi innych resortów, uczelni i Polskiej Akademii Nauk. Omawiano sprawy badań rozwojowych, korzystania ze sprawdzonych doświadczeń innych krajów, wymiany naukowo-badawczej, współdziałania z krajami RWPG. Posłowie interesowali się tempem wdrażania wyników różnych badań, mających znaczenie dla zwiększenia produktywności lasów i podnoszenia poziomu techniki prac w leśnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJózefMacichowski">W dyskusji wskazano m.in. na konieczność przyspieszenia prac badawczych, dzięki którym można by uzyskać szybsze efekty z tworzenia leśnych pasów ochronnych na terenach uprzemysłowionych. Przeciwdziałano również i tą drogą szkodliwym skutkom zapylenia ma szczególne znaczenie dla Śląska; dobór odpowiednich gatunków drzew, które zapewniałyby trwałość pasów ochronnych jest sprawą pilną.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJózefMacichowski">Zwracano także uwagę na potrzebę rozwijania badań związanych z wpływem zalesień na stosunki wodne i bilans wodny kraju.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJózefMacichowski">Posłowie interesowali się postępem prac w dziedzinie profilaktyki przeciwpożarowej w leśnictwie i metod zwalczania pożarów leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJózefMacichowski">Komisja przyjęła do wiadomości odpowiedź nadesłaną przez Polską Akademię Nauk na dezyderat w sprawie powołania Zakładu Podstawowych Problemów Drzewnictwa w PAN. Z odpowiedzi wynika, że problematykę tą powinien podjąć resortowy Instytut Technologii Drewna i Instytut Celulozowo-Papierniczy. Poparcia w tym zakresie udzielić może wymienionym instytutom Komitet Technologii Drewna PAN.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJózefMacichowski">O DZIAŁALNOŚCI INSTYTUTU BADAWCZEGO LEŚNICTWA</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJózefMacichowski">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - Tadeusza Molendę na posiedzeniu Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego w dniu 12 marca 1969 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJózefMacichowski">Instytut Badawczy Leśnictwa koordynuje całokształt prac badawczych we wszystkich dziedzinach gospodarki leśnej. Do najważniejszych jego zadań zaliczyć należy m.in. prowadzenie badań nad:</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJózefMacichowski">- ekonomicznymi podstawami rozwoju gospodarki leśnej i jej powiązaniami z innymi dziedzinami gospodarki narodowej;</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełJózefMacichowski">- doskonaleniem przyrodniczych i techniczno-gospodarczych podstaw hodowli i uprawy lasu;</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełJózefMacichowski">- zasobami leśnymi, wielostronnymi funkcjami lasu i podstawami regionizacji leśnictwa;</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełJózefMacichowski">oraz śledzenie postępu naukowego w kraju i zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełJózefMacichowski">Instytut prowadzi 21 zakładów naukowych, jedną samodzielną pracownię naukowo-badawczą i dwie stacja usługowe. Sieć terenowych placówek Instytutu obejmuje swym zasięgiem niemal wszystkie obszary przyrodniczo-leśne, zbliżając tym samym Instytut do problemów regionalnych i lokalnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełJózefMacichowski">Obecnie rozbudowuje się ośrodek naukowo-badawczy w Sękocinie pod Warszawą, w którym prowadzić się będzie badania z dziedziny nasiennictwa, selekcji, gleboznawstwa, nawożenia, fizjologii drzew, chemii leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełJózefMacichowski">Niezależnie od prac naukowo-badawczych, Instytut Badawczy Leśnictwa wykonuje na zlecenie jednostek organizacyjnych resortu prace usługowe, m.in. dokonuje prób i oceny nowych maszyn i urządzeń do prac leśnych, prowadzi badania nad zwalczaniem szkodników drzew leśnych, udziela porad w zakresie racjonalnego prowadzenia gospodarstwa leśnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełJózefMacichowski">W planie perspektywicznym działalności Instytutu uwzględnia się w szczególności organizowanie terenowych stacji doświadczalnych mających na celu powiązanie nauki z praktyką i bieżącymi potrzebami.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełJózefMacichowski">Do najważniejszych ośrodków terenowych Instytutu należy zaliczyć Zakład Gospodarki Leśnej Regionów Górskich w Krakowie i Zakład Gospodarki Leśnej Rejonów Przemysłowych w Katowicach, który prowadzi badania nad opracowaniem najwłaściwszych metod rekultywacji nieużytków poprzemysłowych oraz badania nad poprawą warunków środowiska przyrodniczego na terenach objętych szkodliwym oddziaływaniem przemysłu. Dużą rolę odgrywa placówka naukowa w Białowieży, która przekształca się w regionalny ośrodek badań leśnych dla całego obszaru północno-wschodniej części kraju.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełJózefMacichowski">Przewidziane są w ciągu następnych lat dość duże nakłady inwestycyjne na rozbudowę bazy naukowej w resorcie leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełJózefMacichowski">Aktualne zadania naukowo-badawcze Instytutu dotyczą przede wszystkim prac nad: podniesieniem produktywności lasu, zwiększeniem lesistości kraju do stanu optymalnego, głównie przez zalesienie nieużytków, polepszeniem stanu zdrowotnego lasu poprzez podnoszenie biologicznej odporności środowiska leśnego, racjonalnym gospodarowaniem zasobami wodnymi w lasach i na obszarach objętych wpływami lasu.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełJózefMacichowski">Większość tych tematów ma znaczenie ogólnopaństwowe, jak również międzynarodowe wynikające ze współpracy naukowo-technicznej w ramach RWPG.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00042-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00042-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7341499
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00042-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-klipd-00042-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 42/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego /nr 42/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_2-KomLesnictwa.odt:42</note>
+        <note type="sessionNo">42</note>
+        <date>1969-04-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00042-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00042-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7f20b04
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/klipd/196569-sjm-klipd-00042-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,28 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 18 kwietnia 1969 r. Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, obradująca pod przewodnictwem posła Bronisława Drzewieckiego (ZSL), rozpatrzyła sprawozdanie z działalności Komisji w IV kadencji Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Komisja odbyła 42 posiedzenia, w pełni realizując uchwalone przez siebie roczne plany pracy, w których uwzględnione zostały problemy o podstawowym znaczeniu dla leśnictwa i przemysłu drzewnego. Do problemów tych zaliczyć należy m.in: stan zagospodarowania lasów państwowych, stan i strukturę środków trwałych w leśnictwie, drzewnictwie i papiernictwie, perspektywy rozwoju przemysłu papierniczego, tartacznego, meblarskiego oraz przemysłu maszynowego leśnictwa, handel zagraniczny drewnem, bezpieczeństwo i higienę pracy w leśnictwie, perspektywiczne zadania nauki i techniki w leśnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Istotną rolę w przygotowywaniu materiałów na posiedzenia Komisji odegrały wizytacje terenowe zespołów poselskich bądź indywidualne posłów, którzy badali w wytypowanych obiektach określone problemy. Ta forma pracy powinna być kontynuowana i rozszerzona w następnej kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Komisja uchwaliła 56 dezyderatów; postulaty w nich zawarte zostały bądź już zrealizowane przez resorty, bądź uwzględnione w długofalowych programach działania.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W toku kadencji Komisja dwukrotnie zapoznała się ze stanem prac nad projektem ustawy o państwowym gospodarstwie leśnym oraz pracownikach administracji lasów państwowych. Zdaniem Komisji, ta forma pracy jest szczególnie owocna, pozwala bowiem na uwzględnienie wniosków i opinii posłów w trakcie prac nad projektami aktów prawnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Komisja Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego V kadencji powinna dołożyć starań, by projekt tej ustawy, mającej szczególne znaczenie dla dalszego prawidłowego rozwoju gospodarki leśnej i dla pracy służby leśnej został możliwie najszybciej opracowany i skierowany do Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W toku kadencji Komisja wiele uwagi poświęciła kontroli realizacji ustawy o hodowli, ochronie zwierząt i prawie łowieckim; rozpatrzeniu tego problemu poświęcone było m.in. wspólne posiedzenie z Komisją Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego. Mając na uwadze konieczność ochrony gospodarki rolnej przed szkodami wyrządzanymi w uprawach przez zwierzynę łowną na skutek nieprawidłowości w gospodarce łowieckiej, Komisja uchwaliła dezyderaty postulujące m.in. zmianę zasad wypłacania odszkodowań łowieckich, podjęcie kroków zmierzających do zabezpieczenia prawidłowego wprowadzania w życie przepisów tej ustawy. Odpowiedzi na te dezyderaty nie zadowoliły Komisji. Sprawa odszkodowań łowieckich powinna zostać ostatecznie uregulowana przez Komisję V kadencji Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Jednym z problemów stojących w centrum zainteresowania Komisji była sytuacja socjalno-bytowa pracowników leśnictwa i przemysłu drzewnego. Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, że wielokrotnie postulowana przez Komisję sprawa uznania pracy drwali za ciężką i zaliczenia ich do pierwszej kategorii zatrudnienia została w wyniku decyzji rządowych załatwiona.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Pozytywnie należy ocenić - zdaniem Komisji - wprowadzoną w tej kadencji praktykę rozpatrywania w czerwcu każdego roku sprawozdań resortu z wykonania planu i budżetu w roku poprzednim. Pozwoliło to Komisji na pogłębienie oceny działalności resortu leśnictwa, a jednocześnie wnioski i uwagi poselskie mogły być szerzej uwzględniane przy opracowywaniu kolejnego projektu planu i budżetu. Komisja uważa za celowe utrzymanie tej praktyki w przyszłości.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Komisja przyszłej kadencji Sejmu powinna włączyć do swych planów pracy tematy obejmujące kierunki i perspektywy rozwoju gospodarki leśnej w świetle stanu zasobów leśnych w kraju, problemy zalesiania kraju, wpływ przemysłu na drzewostan leśny, rolę parków narodowych i rezerwatów przyrody.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Leon Olszewski (ZSL), Jerzy Szukała (PZPR), Józef Macichowski (PZPR) oraz Bronisław Drzewiecki (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Podkreślono rolę badań terenowych prowadzonych przez zespoły poselskie; wyjazdy posłów stały się i powinny być nadal integralną, ważną częścią wkładową pracy Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Istotnym odcinkiem działania Komisji było - zdaniem posłów - jej zainteresowanie warunkami socjalno-bytowymi pracowników leśnictwa i przemysłu drzewnego. Dezyderaty Komisji w tych sprawach przyczyniły się do uzyskania poprawy na wielu odcinkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Zadaniem Komisji kolejnej kadencji Sejmu powinny być starania o zapewnienie gospodarce leśnej i drzewnej rangi wynikającej z wkładu tych gałęzi produkcji w gospodarkę narodową.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie ze swej działalności w IV kadencji Sejmu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00001-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00001-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..cbaedd4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00001-01/header.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00001-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 1/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 1/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:1</note>
+        <note type="sessionNo">1</note>
+        <date>1965-09-17</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławPiasecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Piasecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekWasążnik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Wasążnik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykJabłoński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Jabłoński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanWąsicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Wąsicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyWerner" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Werner</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzBarcikowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Barcikowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławKlimaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Klimaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStefanŻółkiewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stefan Żółkiewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszMazowiecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Mazowiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławBieńkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Bieńkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławOzga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Ozga</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWłodzimierzSokorski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Włodzimierz Sokorski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00001-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00001-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..de6c434
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00001-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,182 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 17 września 1965 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana (PZPR), rozpatrywała:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- informację o stanie prac nad reformami programowymi szkolnictwa wyższego, - metody pracy Komisji Oświaty i Nauki w minionej kadencji Sejmu, - plan pracy Komisji do końca 1965 r., - odpowiedzi na dezyderaty uchwalone przez Komisję poprzedniej kadencji oraz powołała stałe podkomisje.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Golański, wiceprezes NIK -- Bolesław Szlązak oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o stanie prac nad reformami programowymi szkolnictwa wyższego przedstawił Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Polański.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Pod adresem Ministra pytania skierowali:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Przy zróżnicowaniu programów nauczania następuje też zróżnicowanie dyplomów; absolwenci kończący studia zawodowe z tytułem inżyniera (szkoły techniczne i rolnicze) bądź ekonomisty, mogą w swoim odczuciu uważać się za gorzej usytuowanych od kończących uczelnie uniwersyteckie, którzy po czterech latach studiów uzyskują tytuł magistra. W związku z tym zróżnicowaniem programu nasuwa się pytanie, jakie będą właściwie kryteria doboru na te typy studiów?</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Mimo, że Uniwersytet Jagielloński w związku z obchodami swojego jubileuszu rozbudował poważnie swą bazę nauczania, wiele jeszcze kierunków studiów na tym Uniwersytecie jest niedostatecznie wyposażonych w nowoczesne pomoce naukowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWłodzimierzSokorski">W związku z pracami nad reformami programowymi szkolnictwa wyższego nasuwa się pytanie, w jakim stopniu reforma tego szkolnictwa „współgra” z zamierzeniami i planami zatrudniania absolwentów szkół wyższych; chodzi o zabezpieczenie absolwentom uczelni możliwości wykonania zawodu. Wydaje się, że ilości absolwentów, głównie niektórych kierunków humanistycznych, nie pokrywają się z chłonnością rynku zatrudnienia w tych dziedzinach. Wśród młodzieży starszych roczników niektórych kierunków studiów daje się odczuć zaniepokojenie wobec trudności z uzyskaniem pracy. Cały szereg kierunków studiów filologicznych, filozoficznych itp. jest zbyt abstrakcyjnych; ich absolwenci mają trudności ze znalezieniem miejsc pracy.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWłodzimierzSokorski">Poważnym problemem jest przystosowanie młodzieży akademickiej do samodzielnego myślenia. Obecnie absolwenci szkół wyższych, szczególnie uniwersyteckich, w rezultacie zbyt szkolnych metod nauczania dalecy są od dojrzałości umysłowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Absolwenci wyższych uczelni, którzy podjęli już pracę zawodową, odczuwają poważnie braki wiadomości z zakresu ekonomiki, organizacji pracy. Jak problemy te zamierza resort uwzględnić w nowych programach, szczególnie na studiach technicznych i rolniczych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławBieńkowski">W jakiej mierze nowe programy uwzględniają możliwość przekazywania przez poszczególnych profesorów tych treści naukowych, które wynikają z ich indywidualnego warsztatu naukowego. Normalizując szkolnictwo wyższe należy wystrzegać się zbytniego zrutynizowania nauczania, należy pozostawić miejsce dla indywidualności profesora.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełWładysławBieńkowski">Szkolnictwo wyższe nie jest w pełni przygotowane do objęcia narastającego wyżu demograficznego. Równocześnie rośnie zapotrzebowanie na wysokokwalifikowanych pracowników. Jak resort widzi możliwość rozwiązania tego problemu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełTadeuszMazowiecki">W zakresie przekazywania wiedzy występują słuszne tendencje do przechodzenia na inne, bardziej nowoczesne formy. Wielką rolę do spełnienia ma w tej dziedzinie pomocnicza kadra naukowa. Jak resort ocenia i widzi rolę tej kadry w reformie programów nauczania szkolnictwa wyższego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWładysławOzga">Jak w świetle reformy kształtować się będą różnice programów nauczania wyższych szkół pedagogicznych i wydziałów pedagogicznych na uniwersytetach. W jakim stopniu wydziały nauczycielskie na uniwersytetach zapewniać będą wykształcenie pedagogiczne?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanWąsicki">Absolwenci historii, filologii polskiej, geografii, biologii, nie mogą często znaleźć zatrudnienia. O ile absolwenci wyższych szkół pedagogicznych nie mają na ogół trudności ze znalezieniem pracy, o tyle kończący kierunki humanistyczne na uniwersytetach niechętnie są widziani w szkolnictwie. Konieczne jest przeciwdziałanie temu niepokojącemu zjawisku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStefanŻółkiewski">Współczesny rozwój nauk humanistycznych tak się kształtuje, że określone kierunki uniwersyteckie zapewniają tylko zdobycie niezbędnego minimum wiedzy w danej dziedzinie. W celu dobrego przygotowania kadr w określonych dziedzinach konieczne jest organizowanie w szerszym niż dotąd zakresie studiów podyplomowych jako nadbudowy nad studiami magisterskimi. Istnieją już takie studia (np. dziennikarstwo, afrykanistyka, kulturalno-oświatowe). Interesujące jest, czy resort szkolnictwa wyższego poza tymi kierunkami, widzi możliwości tworzenia studiów podyplomowych w innych dziedzinach.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStefanŻółkiewski">Wprowadzanie nowych form nauczania odbiegających od dotychczas stosowanych, tradycyjnych (ćwiczenia, seminaria, konserwatoria itd.) zakłada wyższy stopień indywidualizacji nauczania; potrzebna jest do tego większa kadra nauczająca. Czy istnieją realne możliwości zapewnienia dopływu tej kadry?</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełStefanŻółkiewski">W nowych programach słusznie dąży się do poszerzenia profilu wykształcenia absolwenta. Konieczność taka wydaje się bezsporna. I tak np. na studiach polonistycznych niezbędne byłoby wyjście poza literaturę i objęcie programem zagadnień związanych z filmem czy telewizją. Rozwój form przekazywania treści kulturalnych wymaga uwzględnienia w programach szkolnictwa wyższego. Niezbędne w tym celu są odpowiednie środki finansowe. Czy budżet resortu to uwzględnia?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełBolesławPiasecki">Ostatnio coraz poważniejszym problemem jest przyszłość młodzieży, która, mimo zdania egzaminu, nie dostała się na studia wyższe. Jak zamierza się ten problem rozwiązać?</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełBolesławPiasecki">Odpowiedzi na pytania posłów udzielił Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Golański:</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełBolesławPiasecki">Przy różnicowaniu programów nauczania uniwersyteckiego unikać trzeba różnicowania dyplomów; stąd też podejmowane są wysiłki, by w opinii inżynierów doprowadzić do traktowania serio zarówno tytułów inżynierów jak i inżynierów-magistrów.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełBolesławPiasecki">Uniwersytet Jagielloński jest pod względem wyposażenia w znacznie lepszej sytuacji od wielu innych uczelni uniwersyteckich, np. Uniwersytetu Warszawskiego. Problem uwspółcześnienia warsztatu naukowego nie jest możliwy do rozwiązania w krótkim okresie czasu. Tym niemniej niezbędne jest zaspokojenie najpilniejszych potrzeb wyższych uczelni, w nowoczesne pomoce naukowe, jak np. rzutniki, diaskopy itd. Produkcję tej aparatury należy jak najszybciej podjąć w kraju, jednakże - jak uczy doświadczenie szkół akademickich - osiągnąć to trzeba będzie nie na drodze porozumienia z przemysłem, lecz poprzez gospodarstwa pomocnicze przy szkołach technicznych, którym należy zasugerować produkowanie środków technicznych, służących do przekazywania wiedzy.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełBolesławPiasecki">W dalszym ciągu otwarty jest problem adekwatności programów nauczania na kierunkach filologicznych i socjologicznych do przyszłego zatrudnienia absolwentów w tych dziedzinach. Najliczniejsze fakultety uniwersyteckie: polonistyka i historia stwarzają w tym zakresie najpoważniejszy problem. Z góry można założyć, że do placówek naukowo-badawczych przejdzie niewielka tylko część absolwentów tych kierunków. Równocześnie brak jasności, jakie będzie zapotrzebowanie na nauczycieli z wyższym wykształceniem. W tej sprawie istnieją poważne kontrowersje między Ministerstwem Oświaty i Komisją Planowania. Dyskusje programowe w zakresie nauk filologicznych i socjologicznych nie są jeszcze zamknięte.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełBolesławPiasecki">Nie do końca jeszcze rozwiązany został problem zatrudniania absolwentów wyższych szkół pedagogicznych i kierunków nauczycielskich na uniwersytetach. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że nie wszyscy absolwenci WSP pozostają po zakończeniu studiów w systemie oświaty. Resort oświaty dąży do zatrudniania nauczycieli z wyższym wykształceniem nauczycielskim nie tylko w szkołach średnich, lecz również w szkołach podstawowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełBolesławPiasecki">Podstawowym mankamentem dotychczasowego programu nauczania na kierunkach neofilologicznych jest zbyt mała znajomość żywego języka wśród absolwentów tych kierunków. Sprawa metodyki nauczania żywego języka jest nadal otwarta i bez wyposażenia uczelni w nowoczesną aparaturę oraz zabezpieczenia wysokokwalifikowanych nauczycieli - stan ten nie ulegnie zmianie.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełBolesławPiasecki">W związku z niedostatecznym jeszcze rozwojem nauki w zakresie ekonomik branżowych czy teorii zarządzania trudno na razie myśleć o kształceniu studentów w tych kierunkach. W miarę postępującego rozwoju tych dyscyplin i powstawania kadr naukowców w tych dziedzinach, można będzie tę, tak istotną dla przyszłych pracowników gospodarki narodowej dziedzinę wiedzy rozwijać.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełBolesławPiasecki">W miarę realizacji reform programowych szkolnictwa wyższego należy stopniowo rezygnować ze starych form przekazywania wiedzy, jak np. wykład kursowy i coraz przechodzić na formy bardziej nowoczesne. Nie oznacza to jednak rezygnacji z czynnego udziału profesora przy kształceniu studentów. Przeciwnie, należy dążyć do większego zaktywizowania profesorów i docentów w zajęciach z młodzieżą.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełBolesławPiasecki">Niemożliwością byłoby przyjęcia założenia, iż wszystkie potrzeby szkolnictwa wyższego zarówno w dziedzinie kadr, jak i bazy materialnej w krótkim okresie czasu zostaną zaspokojonej czynnikiem limitującym zasięg zmian jest budżet i plan inwestycyjny. Równocześnie jednak dane dotyczące wzrostu kadry doktorów i docentów w ostatnim 5-leciu pozwalają sądzić, że przy utrzymaniu tej tendencji wzrostu uzyskać będzie można kadrę nauczającą dla wyższych uczelni w dostatecznej ilości. Wydaje się więc, że rozsądne i planowe rozłożenie na okres 5 do 8 lat zamierzeń zmierzających do rozbudowy wyższych uczelni pozwoliłoby na spokojne, wolne od zrywów zabezpieczenie wszystkich potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełBolesławPiasecki">Program studiów w dyscyplinach specjalizujących absolwentów wyższych uczelni musi być programem otwartym, to znaczy stwarzać możliwości stałego uwzględniania nowych treści wynikających z postępu nauki. Chodzi bowiem o danie absolwentom maksimum wiedzy w danej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełBolesławPiasecki">Żaden system szkolnictwa wyższego nie stwarza gwarancji przyjęcia na studia wszystkich ubiegających się o to. U nas przyjęte zostało w tym zakresie kryterium doboru jakościowego. Problem młodzieży, która nie dostała się na studia wyższe, jest rzeczywiście poważny.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełBolesławPiasecki">Tym niemniej jednak wydaje się, że w zbyt małym stopniu młodzież ta bierze pod uwagę możliwość kształcenia się na studiach dla pracujących, jak też zdobywania wykształcenia pomaturalnego na różnego rodzaju kursach. Istnieje szereg funkcji i stanowisk pracy, gdzie nie jest konieczne posiadanie wyższego wykształcenia.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełBolesławPiasecki">Między tempem wzrostu liczby młodzieży a ilością miejsc na pierwszym roku studiów nie może być pełnej proporcjonalności. Ilość studentów wzrasta harmonijnie z roku na rok, natomiast ilość absolwentów szkół średnich - skokami.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełHenrykJabłoński">Wydaje się, że jednolitość programowa wyższych szkół pedagogicznych i szkół uniwersyteckich nie jest konieczna. W wielu krajach w tym zakresie istnieją poważne różnice, co nie oznacza, że absolwent poszczególnych uczelni, które przygotowywały swoich absolwentów do tego samego zawodu na różnych programach i według różnych metod nauczania, wykazują braki w przygotowaniu zawodowym.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełHenrykJabłoński">Rozwój tzw. badań czystych, perspektywicznych jest u nas postawiony na dobrym poziomie. Odczuwamy natomiast poważne braki w zakresie badań podstawowych, ukierunkowanych.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełHenrykJabłoński">Dodatnią stroną nowych programów nauczania w szkołach wyższych jest fakt, że uwzględniamy stosunkowo dużą możliwość na prowadzenie wykładów monograficznych; ma to olbrzymie znaczenie zarówno dla profesorów, jak i dla studiujących. Dobrze, że uniwersytety nasze stają się w większym niż dotąd stopniu nie tylko szkołami przygotowującymi kadry do określonych zawodów, lecz również placówkami naukowymi; stwarza to równocześnie lepsze możliwości rozwoju tych szkół. Ten zakres działania naszych uczelni jest na ogół mniej znany i powinien być szerzej popularyzowany przez prasę. Zagadnieniom tym Komisja Oświaty i Nauki powinna poświęcić odrębne posiedzenie.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełHenrykJabłoński">Wprowadzenie nowego programu nauczania wymaga odpowiednio przygotowanej kadry wykładowców. Konieczne jest nie tylko przygotowywanie nowych sił fachowych, lecz również rozumne wykorzystanie istniejącej już kadry dydaktyczno-naukowej.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełHenrykJabłoński">Niedobrym zjawiskiem jest fakt, że wielu absolwentów wyższych uczelni nie wykonuje zawodu wyuczonego. W dużej mierze spowodowane jest to tym, że niejednokrotnie młodzi ludzie wstępują lub ubiegają się o przyjęcie na studia, do których nie mają dostatecznych uzdolnień. W Norwegii np. istnieje jedyna szkoła rolnicza, do której studenci nie są przyjmowani bezpośrednio po maturze, a dopiero po odbyciu rocznego stażu pracy w rolnictwie; warunek ten jest bezwzględnie spełniany. Ilość osób kończących tę uczelnię, a niepracujących w swoim zawodzie, jest znikoma. U nas bardzo wysoki odsetek absolwentów wyższych szkół rolniczych pracuje poza rolnictwem.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełHenrykJabłoński">W tych warunkach istnieje problem właściwego wykorzystania wyszkolonej kadry na wyższych uczelniach i właściwego kierowania na studia wyższe. Prace w tym zakresie muszą być prowadzone przez długofalową akcję uświadamiającą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJerzyBukowski">Reforma programów nauczania w szkołach wyższych - to swego rodzaju cykliczne zjawisko, występujące mniej więcej co dziesięć lat w naszym szkolnictwie wyższym. Przyczyny dokonywania rewizji programów nauczania są prawie zawsze te same; przeciążenia programów studiów, dążenie do lepszego przygotowania absolwentów do samodzielnego pogłębiania zdobytej wiedzy. Przeładowanie programów nauczania występuje w wyniku wprowadzania uzupełnień do treści programów. Przy realizacji kolejnej reformy programów nauczania na te problemy trzeba zwrócić baczniejszą uwagę, ażeby w możliwie największym stopniu uniknąć wpływu tych stałych czynników dezorganizujących nasze programy nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełJerzyBukowski">W okresie powojennym nasze uczelnie i resort szkolnictwa wyższego były niemal bezustannie zobowiązywane różnego rodzaju uchwałami do rozszerzania programów nauczania. Znane są np. uchwały KERM-u obowiązującego do wprowadzania do programów uczelni politechnicznych programów z zakresu smarownictwa, organizacji gospodarki remontowej itp. Są to niewątpliwie poważne problemy dla naszej gospodarki narodowej, tym niemniej nie wydaje się, by mechaniczne wprowadzanie ich jako przedmiotów nauczania na wyższe uczelnie stanowiło rozwiązanie. Programy studiów musimy ochronić przed zewnętrznymi naciskami, zjawisko to nie sprzyja stabilizacji nauczania i rozkłada w poszczególnych cyklach programy studiów. Wydaje się, że istota unowocześnienia studiów polega na wewnętrznej ewolucji poszczególnych dyscyplin nauki.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełJerzyBukowski">W ostatnich latach obserwujemy korzystne zjawisko zmniejszania się drugoroczności na wyższych uczelniach. Politechnika Warszawska na przestrzeni ostatnich pięciu lat notuje korzystne zjawisko zwiększania się liczby studentów, mimo iż na pierwszy rok studiów jest przyjmowana prawie ta sama ilość nowych. Wynika to ze zmniejszenia się odpadu i drugoroczności.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełJerzyBukowski">Istotnym problemem jest poruszona już sprawa nacisku rodziców na przyjmowanie młodzieży, nawet mniej uzdolnionej, na wyższe uczelnie. Można by już nawet zadać sobie pytanie, kto właściwie chce się uczyć - dzieci czy rodzice? O ile dotychczas troska o konieczność kształcenia się ograniczała się do szkoły podstawowej i średniej, to obecnie rozszerza się ona na studia uniwersyteckie. Na studia te trafia niejednokrotnie młodzież mniej zdolna, co powoduje zwiększony odsiew na pierwszym roku studiów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełWładysławOzga">Nowe programy studiów nie mogą uwzględniać tylko wąskiej specjalizacji zawodowej: pewnego rodzaju umiar w tym zakresie musi być zachowany, trzeba brać pod uwagę, że muszą one mieć na uwadze przygotowanie ludzi do wykonania określonego zawodu.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełWładysławOzga">Dla uniknięcia stałych zmian w programach nauczania konieczne jest opracowanie ramowych programów, które pozostawiają margines dla indywidualnej twórczości profesora, możliwość przesunięć i uzupełnień.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełWładysławOzga">Problem przygotowania nauczycieli dla różnego rodzaju szkół jest poważny i wymaga odrębnej dyskusji, która powinna być podjęta również na forum Komisji. Waga sprawy i potrzeby w tym zakresie wynikają z realizacji reformy szkolnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJerzyWerner">Wyższe uczelnie, zwłaszcza uczelnie typu technicznego, obok kadry naukowej wymagają wykładowców z dużym doświadczeniem praktycznym. Obecność tych ludzi jest wskazane również i po to, aby łagodzić powstające dysproporcje między teoretycznym a praktycznym zakresem programu nauczania. Zakłady pracy powinny umożliwić fachowcom, którzy są w nich zatrudnieni prowadzenie zajęć na wyższych uczelniach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">Przeprowadzona reforma szkół podstawowych i szkół zawodowych oraz rozszerzanie różnego typu szkół pomaturalnych wymaga przygotowania odpowiedniej kadry nauczycieli. Słuszne są zatem wnioski, ażeby problemom systemu szkolenia nauczycieli Komisja poświęciła odrębne posiedzenie. Konieczne jest również opracowanie nowej sieci placówek wyższych szkół pedagogicznych.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełFranciszekWasążnik">Przewodniczący Komisji - poseł Andrzej Werblan (PZPR): Podstawowe kierunki reformy programów nauczania na wyższych uczelniach przedstawione w informacji resortu są słuszne. Wydaje się, że na okres kilku lat określają one oblicze programowe studiów wyższych. Należałoby dążyć, by programy te były jak najbardziej stabilne.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełFranciszekWasążnik">Prace nad opracowaniem nowych programów odbywają się bez pośpiechu, przy dużym zaangażowaniu wybitnych sił fachowych.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełFranciszekWasążnik">Nowe programy nauczania wprowadzają szereg istotnych zmian w metodach nauczania, niemających zaplecza w tradycji. Np. pośrednia metoda kształcenia na studiach typu zawodowego systemem lekcyjno-wykładowym. Ten system kształcenia wymaga odpowiedniego przygotowania fachowych kadr.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełFranciszekWasążnik">Na uczelniach typu politechnicznego, bo tutaj głównie obserwować będziemy zjawisko zawodowych studiów wyższych, należałoby uruchomić ośrodki badające metody realizacji nowego programu nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PosełFranciszekWasążnik">Zwiększenie ilości wykładów typu monograficznego na studiach wyższych należy uznać za bardzo korzystne zjawisko, które na pewno wpłynie na podniesienie poziomu studiów wyższych. Należałoby przemyśleć szereg dalszych usprawnień w tym zakresie. Czy nie trzeba byłoby np. odstąpić od tzw. kursowych programów wykładów z dziedziny historii dla studentów filologii, którzy z powodzeniem mogliby wysłuchiwać wykładów z historii Polski przygotowanych dla studentów Wydziału Historii. Wpłynęłoby to bardzo na podniesienie poziomu studiów, pozwoliłoby na lepsze wykorzystanie kadry wykładowców.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#PosełFranciszekWasążnik">Na niektórych kierunkach studiów widzimy potrzebę dwojakiego rodzaju kształcenia: zawodowego i typu naukowego; naturalnie poszczególne te kierunki różnią się czasem trwania studiów, jak i końcowymi tytułami i dyplomami naukowymi. Należałoby przemyśleć, czy czas trwania studiów w zakresie poszczególnych dyscyplin na uniwersytecie nie mógłby być również zróżnicowany. W tym zakresie nie mamy np. żadnych zastrzeżeń w stosunku do czasu trwania studiów w Akademii Medycznej, chodzi nam natomiast o czas trwania studiów na innych kierunkach.</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#PosełFranciszekWasążnik">Występują trudności w zatrudnianiu absolwentów niektórych kierunków studiów uniwersyteckich. Jest to problem zawodów o niewielkim zapotrzebowaniu; należałoby pomyśleć czy dla tego typu studiów trzeba organizować masowe kształcenie; może należałoby przygotowywać wg innych programów absolwentów filozofii i socjologii.</u>
+          <u xml:id="u-15.8" who="#PosełFranciszekWasążnik">Generalne założenie upowszechnienia szkolnictwa średniego pociąga za sobą stały wzrost ilości kandydatów na wyższe uczelnie.</u>
+          <u xml:id="u-15.9" who="#PosełFranciszekWasążnik">Istnieje poważny problem lepszej niż dotychczas organizacji szkół pomaturalnych. Wydaje się, że jest to czołowe zadanie na najbliższe pięciolecie.</u>
+          <u xml:id="u-15.10" who="#PosełFranciszekWasążnik">Szkoła średnia powinna w większym niż dotychczas stopniu określać zdolności absolwenta i doradzać zarówno rodzicom, jak i absolwentom, w jakim kierunku powinny podejmować studia czy też nauczanie.</u>
+          <u xml:id="u-15.11" who="#PosełFranciszekWasążnik">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Golański.</u>
+          <u xml:id="u-15.12" who="#PosełFranciszekWasążnik">W kolejnym punkcie porządku dziennego poseł Władysław Ozga (ZSL) omówił metody pracy komisji Oświaty i Nauki w III kadencji Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-15.13" who="#PosełFranciszekWasążnik">Komisja przyjęła plan pracy do końca 1965 r., w którym przewiduje, obok prac nad projektami planów i budżetu na rok 1966, rozpatrzenie:</u>
+          <u xml:id="u-15.14" who="#PosełFranciszekWasążnik">- rozporządzeń wykonawczych do ustawy o stopniach i tytułach naukowych, - aktualnych zagadnień resortu oświaty, - wyników nowego systemu matur oraz projektów rozwoju systemu szkół i kursów pomaturalnych, - rezultatów wprowadzenia nowego systemu przyjęć do szkół wyższych.</u>
+          <u xml:id="u-15.15" who="#PosełFranciszekWasążnik">Komisja powołała na referentów sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu za 1964 r.:</u>
+          <u xml:id="u-15.16" who="#PosełFranciszekWasążnik">- w zakresie PAN - posła Tadeusza Toczka (ZSL), - w zakresie Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego - posła Jerzego Bukowskiego (bezp.), - w zakresie Ministerstwa Oświaty - posła Józefa Kaszewskiego (SD), - w zakresie szkolnictwa zawodowego - posła Marię Augustyn (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-15.17" who="#PosełFranciszekWasążnik">Przewodniczący Komisji poseł Andrzej Werblan przedstawił propozycje dotyczące powołania stałych podkomisji Komisji Oświaty i Nauki. Profil tych podkomisji będzie nieco odmienny niż w poprzedniej kadencji. Doświadczenia zdobyty w toku pracy podkomisji III kadencji Sejmu wykazały, iż bardziej celowe jest przekazanie jednej podkomisji całokształtu zagadnień związanych z kształceniem młodzieży kończącej szkoły podstawowe.</u>
+          <u xml:id="u-15.18" who="#PosełFranciszekWasążnik">Dlatego też ma miejsce odrębnych podkomisji szkolnictwa średniego i szkolnictwa zawodowego powołuje się jedną podkomisję szkolnictwa średniego i zawodowego; podkomisja ta objęłaby też problematykę związaną z przygotowaniem młodzieży kończącej szkoły średnie do pracy zawodowej.</u>
+          <u xml:id="u-15.19" who="#PosełFranciszekWasążnik">Wskazane również jest rozpatrywanie przez jedną podkomisję łącznie spraw związanych ze szkolnictwem podstawowym i opieką nad dzieckiem.</u>
+          <u xml:id="u-15.20" who="#PosełFranciszekWasążnik">Dotychczasowa praktyka działania podkomisji wykazała też iż sprawy inwestycji szkolnych, podlegających różnym resortom, powinny znajdować się w kompetencji tych podkomisji, które współpracują z danymi resortami; dlatego też proponuje się rezygnację z utworzenia odrębnej podkomisji budownictwa szkolnego.</u>
+          <u xml:id="u-15.21" who="#PosełFranciszekWasążnik">W związku z nabierającym coraz większej wagi problemem kształcenia nauczycieli w wyniku wprowadzania reformy szkolnej, w związku z dyskusją nad metodami kształcenia nauczycieli, nad warunkami socjalno-bytowymi pedagogów wydaje się niezbędne powołanie podkomisji spraw nauczycielskich.</u>
+          <u xml:id="u-15.22" who="#PosełFranciszekWasążnik">Komisja powołała 4 stałe podkomisje:</u>
+          <u xml:id="u-15.23" who="#PosełFranciszekWasążnik">- Podkomisja Szkolnictwa Wyższego i Nauki posłowie: Eugenia Krassowska (SD) - przewodnicząca</u>
+          <u xml:id="u-15.24" who="#PosełFranciszekWasążnik">Jerzy Bukowski (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-15.25" who="#PosełFranciszekWasążnik">Bolesław Iwaszkiewicz (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.26" who="#PosełFranciszekWasążnik">Henryk Jabłoński (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.27" who="#PosełFranciszekWasążnik">Stanisław Jodłowski (SD)</u>
+          <u xml:id="u-15.28" who="#PosełFranciszekWasążnik">Mieczysław Klimaszewski (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-15.29" who="#PosełFranciszekWasążnik">Władysław Kuszyk (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.30" who="#PosełFranciszekWasążnik">Tadeusz Mazowiecki (bezp. „Znak”) Bolesław Piasecki (bezp. „PAX”) Tadeusz Toczek (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-15.31" who="#PosełFranciszekWasążnik">Jan Wąsicki (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.32" who="#PosełFranciszekWasążnik">Jerzy Werner (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-15.33" who="#PosełFranciszekWasążnik">Stefan Żółkiewski (PZPR) - Podkomisja Szkolnictwa Podstawowego i Opieki nad Dzieckiem posłowie: Władysław Ozga (ZSL) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-15.34" who="#PosełFranciszekWasążnik">Magdalena Dubiel (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-15.35" who="#PosełFranciszekWasążnik">Zuzanna Kościjańska (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-15.36" who="#PosełFranciszekWasążnik">Jan Kulas (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-15.37" who="#PosełFranciszekWasążnik">Maria Lankamer (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-15.38" who="#PosełFranciszekWasążnik">Antonina Lubecka (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.39" who="#PosełFranciszekWasążnik">Anna Mędzkiewicz (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-15.40" who="#PosełFranciszekWasążnik">Włodzimierz Sokorski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.41" who="#PosełFranciszekWasążnik">Franciszek Wasążnik (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-15.42" who="#PosełFranciszekWasążnik">Władysław Bieńkowski (PZPR) - Podkomisję Szkolnictwa Średniego i Zawodowego posłowie:</u>
+          <u xml:id="u-15.43" who="#PosełFranciszekWasążnik">Maria Augustyn (PZPR) - przewodnicząca</u>
+          <u xml:id="u-15.44" who="#PosełFranciszekWasążnik">Kazimierz Barcikowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.45" who="#PosełFranciszekWasążnik">Leon Budzynowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.46" who="#PosełFranciszekWasążnik">Antoni Daniel (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.47" who="#PosełFranciszekWasążnik">Bronisław Kawałek (PZPB)</u>
+          <u xml:id="u-15.48" who="#PosełFranciszekWasążnik">Józef Kaszewski (SD)</u>
+          <u xml:id="u-15.49" who="#PosełFranciszekWasążnik">Elżbieta Kraska (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-15.50" who="#PosełFranciszekWasążnik">Sylwester Leczykiewicz (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-15.51" who="#PosełFranciszekWasążnik">Władysław Piątkowski (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-15.52" who="#PosełFranciszekWasążnik">Janina Ramotowska (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-15.53" who="#PosełFranciszekWasążnik">Helena Stępień (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.54" who="#PosełFranciszekWasążnik">Józef Urbanowicz (PZPR) - Podkomisją Spraw Nauczycielskich posłowie: Marian Walczak (PZPR) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-15.55" who="#PosełFranciszekWasążnik">Władysław Bieńkowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.56" who="#PosełFranciszekWasążnik">Magdalena Dubiel (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-15.57" who="#PosełFranciszekWasążnik">Witold Jarosiński (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.58" who="#PosełFranciszekWasążnik">Józef Kaszewski (SD)</u>
+          <u xml:id="u-15.59" who="#PosełFranciszekWasążnik">Stanisław Kociołek (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.60" who="#PosełFranciszekWasążnik">Zuzanna Kościjańska (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-15.61" who="#PosełFranciszekWasążnik">Kamila Kurowska (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-15.62" who="#PosełFranciszekWasążnik">Antonina Lubecka (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.63" who="#PosełFranciszekWasążnik">Janina Ramotowska (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-15.64" who="#PosełFranciszekWasążnik">Włodzimierz Sokorski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.65" who="#PosełFranciszekWasążnik">Helena Stępień (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-15.66" who="#PosełFranciszekWasążnik">Stanisław Trzaska (SD)</u>
+          <u xml:id="u-15.67" who="#PosełFranciszekWasążnik">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja wysłuchała i przyjęła do wiadomości odpowiedzi Ministra Oświaty na uchwalone w III kadencji dezyderaty Komisji w sprawie warsztatów szkolnych oraz akcji letnich kolonii i obozów. Referentem była poseł Maria Augustyn (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-15.68" who="#PosełFranciszekWasążnik">O STANIE PRAC NAD REFORMAMI PROGRAMOWYMI SZKOLNICTWA WYŻSZEGO</u>
+          <u xml:id="u-15.69" who="#PosełFranciszekWasążnik">Informacja złożona przez Ministra Szkolnictwa wyższego - Henryka Golarskiego na posiedzeniu Komisji Oświaty i Nauki w dniu 17 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.70" who="#PosełFranciszekWasążnik">Prace nad reformami programowymi szkolnictwa wyższego zostały podjęte zaraz po XI Plenum KC PZPR odbytym w grudniu 1962 r. Prace te trwają już ok. 3 lat.</u>
+          <u xml:id="u-15.71" who="#PosełFranciszekWasążnik">Główne kierunki reformy programów nauczania w szkołach wyższych koncentrują się na:</u>
+          <u xml:id="u-15.72" who="#PosełFranciszekWasążnik">- doprowadzeniu treści nauczania do współczesnego poziomu wiedzy;</u>
+          <u xml:id="u-15.73" who="#PosełFranciszekWasążnik">- odciążeniu młodzieży od nadmiaru zajęć programowych;</u>
+          <u xml:id="u-15.74" who="#PosełFranciszekWasążnik">- zrewidowaniu okresu kształcenia w kierunku skrócenia cyklu nauczania tam, gdzie jest to możliwe;</u>
+          <u xml:id="u-15.75" who="#PosełFranciszekWasążnik">- zmiany struktury wewnętrznej planów nauczania, a zwłaszcza rozszerzenia profilu specjalizacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-15.76" who="#PosełFranciszekWasążnik">Należy podkreślić, że istniejące tendencje o wprowadzaniu wąskiej specjalizacji nie zdały egzaminu. Żyjemy w okresie dynamicznego rozwoju nauk, zwłaszcza przyrodniczych i technicznych, a kształcenie wąskich specjalistów w tych dziedzinach musiałoby powodować stałe przekwalifikowanie i dokształcanie kadr technicznych. W zakresie nauk technicznych dążymy do tego, ażeby specjaliści ci przyswoili sobie gruntownie zakres wiedzy z dyscyplin podstawowych, przyswoili sobie metodę nauczania i nauczyli się samodzielnego aktualizowania posiadanej wiedzy. Na tym tle zrodziła się również koncepcja otworzenia studiów wyższego typu zawodowego, zwłaszcza na kierunkach technicznych, rolniczych i ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-15.77" who="#PosełFranciszekWasążnik">Na kierunku studiów technicznych przejdziemy na kształcenie inżynierów przygotowanych do prac wykonawczych technologicznych, konstrukcyjnych i wdrożeniowych obok magistrów inżynierów przygotowanych do szerszego, bardziej abstrakcyjnego myślenia i projektowania.</u>
+          <u xml:id="u-15.78" who="#PosełFranciszekWasążnik">Zakłada się, że proporcje obu tych kierunków powinny kształtować się jak 1:1 (w krajach zachodnich jeden magister inżynier przypada często na 3 inżynierów o wykształceniu zawodowym). Okres nauczania w wyższym szkolnictwie zawodowym trwać będzie 3 lata i 8 miesięcy (w trybie dziennym), a na studiach magisterskich jak dotychczas 5 lat.</u>
+          <u xml:id="u-15.79" who="#PosełFranciszekWasążnik">Nieco odmienny będzie system nauczania na studiach zawodowych. Opierać się on będzie raczej na zajęciach typu lekcyjnego, o bardzo aktywnym wciąganiu w zajęcia słuchaczy, m.in. poprzez repetytoria i kolokwia. Ilość egzaminów będzie znacznie mniejsza niż na studiach magisterskich, gdyż zasób wiadomości słuchacza będzie można poznać w toku kształcenia.</u>
+          <u xml:id="u-15.80" who="#PosełFranciszekWasążnik">Poważnym osiągnięciem jest opracowanie jednolitego programu nauczania na 4 pierwszych semestrach różnego typu studiów technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-15.81" who="#PosełFranciszekWasążnik">W zakresie studiów rolniczych w okresie pierwszych co najmniej 2 lat programy nauczania będą jednolite dla obu kierunków studiów. Dopiero na 5 lub 4 roku następuje rozdział na studia inżynierskie i studia magisterskie. Na studiach magisterskich rozbudowane będą bardziej dyscypliny teoretyczne, szerszy będzie zakres pracy dyplomowej.</u>
+          <u xml:id="u-15.82" who="#PosełFranciszekWasążnik">W dziedzinie studiów ekonomicznych, studia zawodowe rozszerzane będą głównie na kierunkach takich jak finanse i kredyt, oraz ekonomik szczegółowych, a studia magisterskie w zakresie ekonomii politycznej i ekonometrii.</u>
+          <u xml:id="u-15.83" who="#PosełFranciszekWasążnik">Wydaje się, że w tym trybie jesteśmy w stanie zabezpieczyć niezbędną kadrę dla wykonania gospodarczego planu perspektywicznego w naszym kraju. Konieczność reformy podyktowana była również dużym zróżnicowaniem wewnętrznych potrzeb gospodarki, zwłaszcza w zakresie przemysłu, budownictwa i transportu. Ten system nauczania umożliwia podejmowanie studiów wyższych osobom pracującym bez odrywania ich od pracy zawodowej.</u>
+          <u xml:id="u-15.84" who="#PosełFranciszekWasążnik">Nad reformą programów nauczania w szkolnictwie wyższym pracuje około 400 profesorów i docentów. Najbardziej zaawansowane są prace w zakresie nauk politechnicznych, rolniczych i ekonomicznych, w zakresie nauk uniwersyteckich nie wszystkie prace są jeszcze zakończone. W roku szkolnym 1964/65 objęto już reformą nauczania matematykę, fizykę, geofizykę, astronomię i neofilologię. Na rok akademicki 1965/66 przygotowano nowe plany nauczania na wydziałach geografii, geologii, prawa, gdzie skrócono studia do 4 lat, bibliotekarstwie (również skrócenie studiów do 4 lat), archeologii, etnografii.</u>
+          <u xml:id="u-15.85" who="#PosełFranciszekWasążnik">Na studiach biologicznych, fizyce i matematyce wyodrębniono sekcje przygotowujące nauczycieli dla szkół średnich. Przy tej specjalizacji okres nauczania jest krótszy o 1 rok (4 lata), przy czym pierwsze 3 lata nauczania są wspólne, na 4 roku następuje zróżnicowanie programów. Studenci, którzy pragną podjąć pracę w zawodzie nauczyciela, studiują dalsze 2 semestry, natomiast studenci podejmujący studia magisterskie jeszcze 4 semestry.</u>
+          <u xml:id="u-15.86" who="#PosełFranciszekWasążnik">W zakresie studiów uniwersyteckich nastąpiła istotna preferencja dyscyplin podstawowych, rezygnacja z zawężania specjalizacji na korzyść rozszerzania horyzontów poprzez wprowadzanie na wszystkie kierunki szeregu nauk podstawowych jak ekonomia polityczna, filozofia, socjologia.</u>
+          <u xml:id="u-15.87" who="#PosełFranciszekWasążnik">Istotnym problemem w zakresie reformy programów szkolnictwa wyższego jest również sprawa zmiany systemu przekazywania wiedzy. Poszukiwanie takich form, które w mniejszym niż dotychczas stopniu opierałyby się na werbalnych, tradycyjnych metodach. Planuje się w szerszym niż dotychczas zakresie stosowanie nowych środków technicznych w procesie nauczania, jak np. magnetofon, film itp. We wszystkich programach nauczania zmniejsza się część werbalną na rzecz prac laboratoryjnych, konsultacji, dyskusji itp.</u>
+          <u xml:id="u-15.88" who="#PosełFranciszekWasążnik">Prace nad zmianą programów nauczania na studiach uniwersyteckich powinny być zakończone w roku bieżącym i stopniowo wdrażane.</u>
+          <u xml:id="u-15.89" who="#PosełFranciszekWasążnik">Dla umożliwienia zapoznania się zarówno profesorom wyższych uczelni, jak i studentom w zakresie reformy nauczania na studiach wyższych resort podjął pracę nad wydrukowaniem planów i programów nauczania, ponadto uruchomiono ośrodki metodyczne przy wyższych uczelniach. Najszerszą działalność wykazał ośrodek metodyczny przy SGPiS. Inne ośrodki nie ożywiły dotąd swojej działalności.</u>
+          <u xml:id="u-15.90" who="#PosełFranciszekWasążnik">Podjęto również prace nad opracowaniem nowych podręczników dla szkół wyższych. W zakresie dyscyplin podstawowych mamy opracowanych stosunkowo dużo podręczników dla pierwszych 4 semestrów, gorzej przedstawia się sytuacja na wyższych latach studiów. Zobowiązano Państwowe Wydawnictwa Naukowe do opracowania 5-letniego planu wydawnictw podręczników dla szkół wyższych i to zarówno dla studentów pracujących, jak i dla studiów dziennych.</u>
+          <u xml:id="u-15.91" who="#PosełFranciszekWasążnik">Planuje się również opracowanie przewodników metodycznych, które będą miały poważniejsze znaczenie zwłaszcza dla studentów pracujących, wskazując im na trudniejsze partie materiałów programowych.</u>
+          <u xml:id="u-15.92" who="#PosełFranciszekWasążnik">Przewiduje się również szersze niż dotychczas wykorzystanie telewizji dla potrzeb kształcenia. W przyszłym roku podjęte będą na ekranach telewizyjnych wykłady nauk technicznych z zakresu pierwszych 4 semestrów studiów jednolitych. Ten system wykładów stworzy możliwość podejmowania wyższych studiów szerokiej rzeszy osób pracujących.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00002-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00002-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..efc0ef0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00002-01/header.xml
@@ -0,0 +1,98 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00002-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 2/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 2/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:2</note>
+        <note type="sessionNo">2</note>
+        <date>1965-10-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="MinisterOświaty" role="speaker">
+        <persName>Minister Oświaty</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="MinisterSzkolnictwaWyższegoHenrykGolański" role="speaker">
+        <persName>Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Golański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAndrzejWerblan" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Werblan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAntoninaLubecka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antonina Lubecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławPiasecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Piasecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełElżbietąKraska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Elżbietą Kraska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKrassowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Krassowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekWasażnik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Wasażnik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHelenaStępień" role="speaker">
+        <persName>Poseł Helena Stępień</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKulas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kulas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyWerner" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Werner</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBudzynowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Budzynowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMagdalenaDubiel" role="speaker">
+        <persName>Poseł Magdalena Dubiel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaJankamer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Jankamer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławTrzaska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Trzaska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszToczek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Toczek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławBieńkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Bieńkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławOzga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Ozga</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławPiątkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Piątkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZuzannaKościjańska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zuzanna Kościjańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Andrzej Werblan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00002-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00002-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..37246d1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00002-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,195 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 21 października 1965 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana (PZPR) wysłuchała informacji: o rozporządzeniach wykonawczych do ustawy o stopniach i tytułach naukowych oraz o aktualnych problemach resortu oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego z ministrem Henrykiem Golańskim, przedstawiciele Ministerstwa Oświaty z Ministrem Wacławom Tułodzieckim i dyrektorem generalnym - Wojciechem Pokorą, sekretarz naukowy Polskiej Akademii Nauk, z-ca przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki - pos. Henryk Jabłoński, z-ca sekretarza naukowego PAN - prof. Maurycy Jaroszyński, wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztejnert oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o rozporządzeniach wykonawczych do ustawy o stopniach i tytułach naukowych złożył minister szkolnictwa wyższego - Henryk Golański (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Na pytania posłów: Włodzimierza Sokorskiego (PZPR), Andrzeja Werblana (PZPR), Stanisława Kociołka (PZPR), Stanisława Jodłowskiego (SD), Stefana Żółkiewskiego (PZPR) i Władysława Bieńkowskiego (PZPR) odpowiedzi udzielił minister szkolnictwa wyższego - Henryk Golański.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Wyjaśnił on m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">na pytanie posła Władysława Bieńkowskiego czy przepisy w dostateczny sposób zabezpieczają interesy doktorantów i habilitantów, których prace pozostają w kolizji z ogólnie przyjętymi poglądami w danej dziedzinie nauki oraz czy 30-dniowy termin odwołania od nieprzychylnej decyzji jest wystarczający?</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Negatywne decyzje co do odrzucenia przewodu doktorskiego czy habilitacyjnego, jeśli mowa o dotychczasowym doświadczeniu, dotyczą w zasadzie 2 grup ludzi, albo takich, którzy mieli uzdolnienia niewystarczające do zdobycia tytułu naukowego, albo takich, którzy kwestionowali apodyktyczne opinie autorytatywnych zresztą pracowników nauki. Należy jednak podkreślić, że przypadków bezwyjściowych było raczej bardzo mało w dotychczasowej praktyce. Ustawa nie wprowadza dalszych zahamowań, a raczej otwiera możliwości do rewidowania niesłusznych opinii.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Ustalenie 30-dniowego terminu odwołania podyktowane było nieprzeniesieniem terminu obowiązującego w postępowaniu administracyjnym, a raczej uwzględnieniem pewnych zrozumiałych odruchów psychologicznych. Działanie człowieka jest najostrzejsze w momencie wydania negatywnej opinii, a z upływem czasu ostrość działania takiego werdyktu stępia się. Biorąc pod uwagę, że ilość przewodów doktorskich i habilitacyjnych sięga przeciętnie rocznie do ok. 2 tys., przedłużanie terminu odwołania nie wydaje się celowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">na pytanie posła Stefana Żółkiewskiego czy przepisy wykonawcze w dostateczny sposób zabezpieczą możliwość otwierania przewodów doktorskich i habilitacyjnych dla osób, które zajmują się problematyką mniej znaną czy też nietypową dla danej dyscypliny naukowej, a niejednokrotnie tylko spokrewnioną z dyscypliną naukową Wydziału, na którym ma być rozpatrywana?</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Założenia ustawy idą w kierunku pozostawienia szerokiego pola dla rozwoju nauki, pola działania odwagi naukowej. Obecne przepisy nie hamują otwierania przewodów doktorskich i habilitacyjnych w tematyce mniej znanej. Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że coraz więcej placówek naukowych będzie miało uprawnienia do nadawania tytułów naukowych, to możliwości przeprowadzania przewodów naukowych w tematyce mniej znanej będą coraz większe.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">na pytanie posła Stanisława Jodłowskiego czy przy przeprowadzaniu przewodu doktorskiego lub habilitacyjnego w dyscyplinach deficytowych istnieją możliwości kompletowania komisji spośród naukowców kilku placówek naukowych?</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wydaje się, że przy wzroście ilości placówek naukowych uprawnionych do nadawania tytułów naukowych, nie ma potrzeby powoływania zespołów inter-instytucjonalnych można bowiem znaleźć komisję, która otworzy przewód doktorski czy habilitacyjny na jednej z tych placówek.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">na pytanie posła Stanisława Kociołka czy nie byłoby słuszne przy otwieraniu przewodu doktorskiego precyzowanie nie tylko tematu, ale również podawanie planu i tez pracy doktorskiej, oraz określenie terminu, w którym promotor powinien przeczytać i ocenić pracę doktorską?</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Nie zawsze jest możliwe wcześniejsze określenie tez naukowych w momencie otwierania przewodu. Najczęściej doktorant dopiero tych tez poszukuje i będzie nad nimi pracował. Słuszna jest chyba intencja ob. posła zmierzająca do ograniczenia straty czasu i energii społecznej zwłaszcza w stosunku do prac, które nie odpowiadają swoim poziomem wymaganiom stopnia naukowego. Jednak w pracach doktorskich należy pozostawić pewną swobodę w dociekaniach naukowych i trudno byłoby wszystko uregulować przepisami.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Trudno byłoby określić termin recenzowania prac przez promotora, biorąc pod uwagę, że ilość przewodów naukowych wzrasta. Jeśli promotor zbyt długo trzyma w recenzji pracę, tzn. że był on źle wybrany.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">na pytanie posła Andrzeja Werblana czy można by bliżej sprecyzować przypadki, w których odmawia się przyjęcia obowiązków promotora i egzaminatora w przewodzie doktorskim oraz obowiązków recenzenta w przewodzie doktorskim i habilitacyjnym?</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W tym zakresie nie mamy jeszcze dostatecznej praktyki i trudno byłoby w tej chwili dokładnie charakteryzować omówione przypadki. Mieliśmy w praktyce fakty, gdy przy różnicy poglądów pomiędzy doktorantem czy habilitantem a promotorem, zapraszano recenzentów z zagranicy, zwłaszcza wtedy, kiedy chodziło o dyscypliny mniej u nas znane i kiedy praca naukowa reprezentowała jakieś nowe kierunki. Chcielibyśmy, ażeby ustawa i rozporządzenia wykonawcze w dostateczny sposób zabezpieczyły przeprowadzanie przewodów naukowych, w wielu jednak sprawach nie można zbyt daleko ingerować.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">na pytanie posła Andrzeja Werblana czy w obecnych warunkach nie byłoby możliwe przynajmniej częściowe wprowadzenie przepisów nostryfikacyjnych w stosunku do dyplomów naukowych zdobywanych w krajach socjalistycznych?</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Problem ten rzeczywiście wymaga rozważenia, zwłaszcza, że system edukacji w niektórych krajach socjalistycznych jest podobny do naszego.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Sekretarz Naukowy PAN, z-ca przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki poseł Henryk Jabłoński: Między Ministerstwem Szkolnictwa Wyższego, Polską Akademią Nauk i Komitetem Nauki i Techniki występuje szereg spraw spornych, dotyczących warunków niezbędnych dla zdobycia przez poszczególne instytucje uprawnień do nadawania stopni naukowych. Zarówno w Polskiej Akademii Nauk, jak i w Komitecie Nauki i Techniki poddaję się krytyce kryterium numeryczne: środowiska naukowe w tych placówkach stoją na stanowisku, które ich praktyka potwierdza, że uzależnianie nadawania tych uprawnień od ilości pracowników naukowych nie jest słuszne. Kryteria ilościowe są kryteriami zawodnymi. Dla przykładu np. warto wskazać, że choć Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego ma z pewnością dostateczną ilość samodzielnych pracowników naukowych do nadawania stopni naukowych, to jednak w wypadku na przykład doktoratu z muzykologii - trudno byłoby uznać, że z wyjątkiem 2 czy 3 profesorów, członkowie Rady Wydziału są kompetentni do sprawowania stanowiska; w konsekwencji profesorowie tego wydziału biorą udział w przewodzie doktorskim, głosują nie będąc specjalistami z danej dziedziny. Podobne trudności wystąpiły niedawno z pracą doktorską z historii astronomii; powstało pytanie, gdzie kandydat ma przeprowadzić przewód. W Zakładzie Historii Nauki PAN środowisko naukowe jest dostatecznie kwalifikowane do oceny takiej pracy, ale nie odpowiada obowiązującym obecnie kryteriom ilościowym, gdyż ma tylko 7 samodzielnych pracowników naukowo-badawczych. W rezultacie przewód został przeprowadzony na Uniwersytecie Toruńskim, mimo że specjaliści z zakresu astronomii tam zatrudnieni nie czuli się w pełni kompetentnymi do oceny pracy z zakresu historii astronomii.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Gdyby ktoś chciał zrobić doktorat z paleontologii - może przeprowadzić przewód na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie pracuje jeden specjalista z tej dziedziny, ale wydział jest dostatecznie duży, by mieć uprawnienia do nadawania tytułów naukowych; nie może natomiast tego zrobić w jedynym, wysoce specjalizowanym i najbardziej kompetentnym w tym zakresie Zakładzie Paleontologii PAN, którego faktycznym kierownikiem jest uczony o światowej sławie - prof. Kozłowski, a inni pracownicy tego Zakładu mają poważne osiągnięcia naukowe. Zakład ten jednak nie ma prawa nadawania stopni naukowych, gdyż ma tylko 4 samodzielnych pracowników naukowo-badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Z przykładów tych wynika jasno, że formalne przepisy, ściśle precyzujące ilość pracowników naukowych niezbędnych, by dana placówka uzyskała uprawnienia do nadawania tytułów naukowych nie są słuszne. Konieczne jest znalezienie innego rozwiązania. Wydaje się, że Rada Główna działająca przy Ministrze Szkolnictwa Wyższego i Główna Komisja Kwalifikacyjna powinny oceniać każde środowisko naukowe i nadawać te uprawnienia, biorąc pod uwagę przede wszystkim inne jeszcze kryteria poza ilością samodzielnych pracowników naukowych. Proponuję, aby przyjąć, ażeby decyzje o nadawaniu tych uprawnień podejmowane były w tych wysokich organach kwalifikowaną większością głosów np. większością 2/3 głosujących.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Problem nostryfikacji - rozwiązywany jest na świecie w sposób bardzo różnorodny. Np. w Stanach Zjednoczonych tamtejsze uniwersytety uznają stopnie naukowe (doktora) niektórych polskich wyższych uczelni i nie wymagają nostryfikacji, dyplomy z innych polskich szkół wyższych wymagają nostryfikacji. Wydaje się, że nie ma potrzeby, aby problem ten był rozwiązany w jednym akcie prawnym. Można np. uregulować jednostronnym polskim aktem prawnym sprawę stopni uzyskiwanych w państwach socjalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Istnieje u nas niezbyt dobra praktyka niewykorzystywania przy przewodach doktorskich w dostatecznym stopniu recenzji zagranicznych, wówczas gdy nasi naukowcy bardzo często recenzują prace naukowe dla zagranicy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWładysławBieńkowski">Wydaje się wskazane przedłużenie terminu, w jakim doktorant ma prawo składać odwołanie od decyzji odrzucającej jego pracę. Chodzi bowiem o podniesienie poziomu samego procesu odwoławczego. Dłuższy termin (zamiast 1 miesiąca - 3 miesiące) stworzy odwołującemu możliwości merytorycznego uargumentowania swojego stanowiska.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWładysławBieńkowski">Nie wydaje się słuszne dążenie w rozporządzeniach do daleko idącego normowania przepisami rzadkich wypadków; chodzi o stworzenie praktyki umożliwiającej wyjście z sytuacji konfliktowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyBukowski">Przepis ustawy przewiduje możność założenia sprzeciwu przez Ministra (Sekretarza PAN) w stosunku do uchwały nadającej stopień doktora, a nie wprowadza trybu zatwierdzania. To jest istotna różnica, o której trzeba pamiętać. Chodzi o to m.in., by istniała możność merytorycznego wglądu w doktoraty nadawane przez jednostki mało jeszcze doświadczone w przeprowadzaniu przewodu doktorskiego.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzyBukowski">Należałoby ściślej sprecyzować jakie okoliczności umożliwiają uchylenie się pracownika naukowego od recenzowania pracy doktorskiej. Poważny uczony, o ile nie dostaje pracy z zupełnie obcej sobie dziedziny, ma zawsze możliwości właściwego i wnikliwego zrecenzowania takiej pracy. Jednakże nie najsłuszniejsze chyba jest użycie w tym przypadku w przepisach rozporządzenia określenia „przymus recenzowania”. Uchylenie się od recenzowania może nastąpić tylko w przypadku nadmiernego obciążenia recenzjami danego profesora. Podobnie przedstawia się sprawa z funkcjami promotora pracy doktorskiej. Wprowadzenie przymusu czytania pracy przez promotora i określania terminu w jakim powinien on tego dokonać jest wypaczeniem funkcji promotora, którego obowiązkiem jest prowadzenie swego doktoranta; dotyczyć to mogłoby tylko wypadków, kiedy promotor ma do czynienia z zupełnie obcym sobie doktorantem i gotową, przedstawioną przez niego pracą.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJerzyBukowski">Uregulowania wymaga problem doktorantów z dyscyplin peryferyjnych, którzy niejednokrotnie z dużą trudnością znajdują promotorów swoich prac. Zdarzają się przypadki odsyłania takich kandydatów od jednej placówki naukowej do drugiej, które kolejno zasłaniają się brakiem dostatecznych kompetencji do przeprowadzenia przewodu. Tak np. ostatni Międzynarodowy Kongres Historii Nauki wskazuje na szczególne znaczenie tematyki z tej dziedziny. Ilość prac z tej dziedziny stale będzie i powinna stale rosnąć równolegle z rozwojem naukoznawstwa. Tymczasem prowadzenie przewodów doktorskich i kwalifikacji w tej dziedzinie napotyka ciągle na duże trudności.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJerzyBukowski">Podobnie przedstawia się sprawa z pedagogiką uniwersytecką i niezmiernie aktualnymi zagadnieniami metodycznymi wyższego szkolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJerzyBukowski">Utrzymanie tzw. kryteriów ilościowych przy nadawaniu, uprawnień przeprowadzania przewodów doktorskich i habilitacyjnych nie może być „tabu”. Trzeba jednak pamiętać, że właśnie w dziedzinie dyscyplin peryferyjnych i nowo formujących się specjalności w pracach badawczych lepsze warunki stwarzają wyspecjalizowane zespoły kolegialne, którym nadajemy uprawnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławOzga">Należy się zastanowić nad celowością wprowadzenia przepisu określającego termin, w jakim po otwarciu przewodu doktorskiego musi być ostatecznie złożona praca doktorska. Zdarza się, że kandydat na doktora zwleka ze złożeniem tej pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzyWerner">Odrzucona przez Radę Wydziału praca doktorska nie może być podstawą do ubiegania się o doktorat w innych placówkach naukowych. Brak jednak przepisów, które by określały sposób informowania tych placówek przez placówkę odrzucającą o jej decyzji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBolesławPiasecki">Niezbędne byłoby przeredagowanie przepisu projektu rozporządzenia mówiącego o egzaminach doktorskich i habilitacyjnych; chodzi bowiem o wyraźne sprecyzowanie czym się te egzaminy różnią.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełBolesławPiasecki">Zastępca Sekretarza Naukowego PAN - prof. Maurycy Jaroszyński:</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełBolesławPiasecki">Różnice zdań, jakie występują między Ministerstwem Szkolnictwa Wyższego z jednej strony, a Polską Akademią Nauk i Komitetem Nauki i Techniki - z drugiej strony nie są różnicami zasadniczymi, pryncypialnymi. Wynikają one z odmiennej praktyki działania tych instytucji naukowych. Z jednej strony bowiem mamy do czynienia z zakładem bądź instytutem naukowym specjalizującym się w wąskiej dziedzinie nauki, kierowanym przez radę naukową skupiającą najwybitniejszych specjalistów danej dziedziny w całym kraju; z drugiej strony w grę wchodzą wydziały wyższych uczelni obejmujące szeroki wachlarz specjalności kierowane przez radę wydziału, w skład której wchodzą pracownicy naukowi danej uczelni. Inna więc jest mechanika działania, inna specyfika pracy i inne warunki tej pracy. Do tych to okoliczności należałoby dostosować przepisy np. z dziedziny przeprowadzania przewodu naukowego. W instytutach naukowych trudność polega na tym, że w każdym wypadku, w toku przeprowadzania przewodu doktorskiego należałoby ściągać z całego kraju wszystkich członków rady naukowej; warto więc zastanowić się czy przewód naukowy nie powinien być prowadzony pod kierunkiem wąsko specjalistycznej komisji wyłonionej przez radę naukową i dopiero w momencie nadania samego tytułu doktora zebrałaby się rada naukowa w komplecie. Wskazać jednak należy, że niezależnie od sposobu rozwiązania tego zagadnienia, wartość stopni naukowych uzyskiwanych na wydziale szkoły wyższej czy w instytucie naukowo-badawczym powinna być jednakowa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełEugeniaKrassowska">Ustalenie warunków niezbędnych do uzyskania przez placówkę naukową uprawnień do nadawania stopni naukowych jest konieczne. Projekt rozporządzenia przewiduje szereg nowych elementów w tym zakresie m.in. charakterystykę poziomu środowiska naukowego. Trudność polega jednak na tym, że projekt ten w jednaki sposób traktuje szkoły wyższe i instytuty, podczas gdy warunki pracy w tych instytucjach są różne. Wydaje się, że należy utrzymać kryterium ilościowe, ale powinno ono być brane pod uwagę w tych wypadkach, gdy chodzi o środowisko naukowe o przeciętnym poziomie; natomiast w wypadku środowiska naukowego o wybitnym dorobku w danej dziedzinie - od kryterium tego można czynić wyjątki. Potrzebne jest uwzględnienie specyfiki placówek, gdzie stopnie naukowe nadają rady naukowe tych placówek; choć ważną rolę odgrywa w tym wypadku ilość i poziom naukowy pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełEugeniaKrassowska">Niezbędne jest stworzenie możliwości otwarcia przewodu doktorskiego z dyscyplin granicznych. Może należałoby dać senatom wyższych uczelni uprawnienia do tworzenia zespołów międzywydziałowych w celu przeprowadzenia takiego przewodu. Zakres czynności związanych z przewodem doktorskim zastrzeżonych dla kompetencji rad wydziałów wydaje się ustalony trafnie.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełEugeniaKrassowska">Wskazane byłoby zaznaczenie w rozporządzeniu, że rada wydziału może wyrazić zgodę na zmianę tematu pracy doktorskiej.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełEugeniaKrassowska">Sprawę obowiązku recenzowania trudno jest określić przepisami. Należałoby jednak uznać prawo do uchylenia się od obowiązku recenzowania pracy doktorskiej w wypadkach szczególnie, obiektywnie uzasadnionych, gdy recenzent jest zbyt obciążony pracą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Komisja, przystępując do rozpatrzenia projektów rozporządzeń do ustawy o stopniach i tytułach naukowych, stanęła na stanowisku, że zapoznanie się z tymi projektami pozwoli jej na wyrażenie swej opinii i zgłoszenie sugestii w celu nadania jak najlepszego kształtu rozporządzeniom wykonawczym.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Słusznie podkreślono w dyskusji, iż różnica zdań między Ministerstwem Szkolnictwa Wyższego a Polską Akademią Nauk wynika z odmienności sytuacji w obu tych pionach, a nie z przyczyn pryncypialnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Nasuwa się jasny wniosek, że nie należy w sposób jednolity rozstrzygać spraw wobec różnych sytuacji i warunków pracy wydziałów szkół wyższych i instytutów naukowo-badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">W toku dyskusji ujawniło się szereg wątpliwości dotyczących poszczególnych sformułowań projektów rozporządzeń. Sugestie zgłoszone w dyskusji powinny być wzięta pod uwagę przy ostatecznej redakcji tych aktów prawnych. I tak np. elastyczniej należy sformułować przepisy dotyczące przeprowadzenia przewodu doktorskiego z zakresu dyscyplin granicznych; Minister bądź Rada Główna czy inny tego typu organ powinien mieć prawo rozstrzygnięcia sporu, która placówka naukowa najkompetentniejsza jest do przeprowadzenia takiego przewodu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#MinisterSzkolnictwaWyższegoHenrykGolański">Dyskusja jak również wnioski i postulaty ogłoszone przez posłów są cennym materiałem, który przyczyni się do bardziej precyzyjnego i trafniejszego zredagowania ostatecznej wersji rozporządzeń wykonawczych. Szczególnie dotyczy to tych uwag, które podnoszą konieczność dostosowania przepisów proceduralnych do specyfiki placówek naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#MinisterSzkolnictwaWyższegoHenrykGolański">W kolejnym punkcie porządku obrad, Komisja wysłuchała informacji o aktualnych problemach resortu oświaty, którą przestawił minister oświaty (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełHelenaStępień">Obok zwrócenia uwagi na prawidłowy rozwój inwestycji szkolnych (klasy lekcyjne, pracownie szkolne), konieczne jest rozwijanie budownictwa mieszkaniowego dla nauczycieli. Problem ten ma szczególna znaczenie dla prawidłowego postępu reformy szkolnictwa podstawowego w terenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełBolesławPiasecki">Jaka ilość absolwentów szkół ogólnokształcących została przyjęta na wyższe uczelnie i jaki jest los tych, którzy nie dostali się na studia?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełAndrzejWerblan">W związku z tym, że w przyszłym roku szkolnym uczniowie klas siódmych będą kontynuowali naukę albo w klasie ósmej szkoły podstawowej, albo w klasie pierwszej szkoły zawodowej, nie będą uruchamiane klasy I liceów ogólnokształcących. Czy nie należałoby jednak otworzyć klas dla absolwentów szkół podstawowych z lat ubiegłych, którzy nie dostali się do szkół ogólnokształcących. Miałoby to chyba znaczenie dla rozładowania wyżu demograficznego, a poza tym w roku 1971 mielibyśmy pewną ilość maturzystów.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełAndrzejWerblan">Ministerstwo Oświaty wydało szereg zarządzeń związanych z realizacją reformy szkolnictwa podstawowego. Konieczne jest przejrzenie szeregu przepisów dotyczących innych aktów prawnych regulujących uprawnienia uczącej się młodzieży uwarunkowane jej wiekiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełTadeuszToczek">Niepełne wykonanie planu inwestycyjnego w zakresie budownictwa szkolnego stanowi poważne zagrożenie dla właściwego wykonania reformy szkolnictwa podstawowego. W tym zakresie konieczna jest interwencja władz nadrzędnych. Plany inwestycyjne powinny być wykonywane, a zaległości w najkrótszym okresie czasu wyrównane.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełTadeuszToczek">Podejmowanie nowych eksperymentów w zakresie metod nauczania w szkołach jest akcją bardzo pożyteczną. Nauczyciele angażujący się do tej pracy powinni być specjalnie wynagradzani.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełFranciszekWasażnik">Szkolnictwo nasze w ostatnim okresie cechuje poważny rozwój i osiągnięcia. Konieczne jest zapewnienie bazy materialnej dla dalszego, pomyślnego rozwoju szkolnictwa. Plan inwestycyjny musi być zrealizowany w terminie.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełFranciszekWasażnik">W terenie odczuwa się coraz większe zapotrzebowanie na miejsca w szkołach zawodowych. Sejmowa Komisja Oświaty i Nauki poprzedniej kadencji Sejmu postulowała, by w zasadzie w każdymi powiacie istniała przynajmniej jedna szkoła zawodowa. Obecnie, przy burzliwymi rozwoju gospodarki i kultury w naszym kraju, na niektórych terenach jedna szkoła zawodowa nie zaspakaja już potrzeb powiatu. Obserwuje się duże zamówienie społeczne na otwieranie szkół elektrotechnicznych, mechanicznych, przetwórstwa spożywczego itp.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełFranciszekWasażnik">Doskonalenie zawodowe rzemieślników prowadzone jest przez NOT, izby rzemieślnicze i inne organizacje. Opłaty pobierane od słuchaczy są stosunkowo wysokie. Wydaje się wskazane, by resort oświaty roztoczył pieczę nad tego rodzaju szkoleniem.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełFranciszekWasażnik">W związku z poważnie rosnącymi zapotrzebowaniami na nauczycieli klas ósmych, przyspieszyć należałoby proces ich szkolenia. Najsłuszniejsza i najszybsza droga, to rozwijanie różnego rodzaju kursów wakacyjnych, na których w okresie 2–3 lat doszkolić można nauczycieli w zakresie chemii, fizyki, wychowania plastycznego, muzycznego, technicznego itd.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełMagdalenaDubiel">Ciągle jeszcze występują poważne trudności z umieszczeniem dzieci w przedszkolach; mimo rozbudowującej się sieci przedszkoli, przeznaczane na ten cel środki nie są dostateczne. Należałoby rozważyć możliwość przeznaczenia na ten cel części środków z Funduszu Budowy Szkół.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełMagdalenaDubiel">Dzieciom nauczycieli należałoby zabezpieczyć pierwszeństwo w otrzymywaniu stypendiów na wyższych uczelniach i miejsc w domach akademickich.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełMagdalenaDubiel">Sytuacja mieszkaniowa wielu nauczycieli jest trudna; niedostateczna jest jednak ilość nauczycieli, którzy figurują na rozdzielnikach mieszkaniowych rad narodowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełZuzannaKościjańska">Toczyła się szeroka dyskusja na temat reformy kształcenia nauczycieli; problem ten żywo interesuje środowisko nauczycielskie, jak również młodzież pragnącą poświęcić się temu zawodowi. Ostatnio jednak dyskusja ucichła. Interesujące jest, jakie są zamierzenia resortu w tej dziedzinie?</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełZuzannaKościjańska">Poważnym utrudnieniem dla nauczycieli wykładających na Studiach Nauczycielskich są ciągłe zmiany programów.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełZuzannaKościjańska">Niezbędne jest naukowe opracowanie metodyki nauczania; obecnie nauczyciele pozostawieni są w tej dziedzinie własnej inicjatywie, od ich inwencji wyłącznie zależą osiągane przez nich rezultaty. Zrobienie doktoratu z dziedziny metodyki jest praktycznie niemożliwe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełAntoninaLubecka">Uczniowie, którzy w tym roku ukończą siódmą klasę szkoły podstawowej i zdecydują się na kontynuowanie nauki w szkole zawodowej, zdawać będą egzaminy wstępne do szkoły zawodowej już w kwietniu. Zachodzi obawa, iż po zdaniu takiego egzaminu nie będą się już kwapili, by kontynuować wysiłki w szkole podstawowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#MinisterOświaty">Wyniki egzaminów nie będą przed końcom roku ogłoszone, a ponadto zdanie egzaminu wstępnego nie przesącza bynajmniej sprawy promowania ucznia; może on, jeśli otrzyma oceny niedostateczne, pozostać na drugi rok w tej samej klasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełAntoninaLubecka">Wydaje się jednak, że byłoby słuszniejsze przełożenie terminu tych egzaminów na okres późniejszy; w kwietniu można by przeprowadzić wstępne badanie zdolności i inteligencji ucznia, jego przydatności do zawodu.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełAntoninaLubecka">Uczniowie zakwalifikowani do szkół specjalnych wielokrotnie blokują miejsca w szkołach podstawowych, gdyż z uwagi na opłaty w internatach szkół specjalnych - rodzice częstokroć nie kwapią się do przenoszenia tam swych dzieci.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełMariaJankamer">W jednej z miejscowości woj. lubelskiego, budynek szkolny jest zrujnowany. Budowa nowej szkoły zaplanowana została na rok 1966, środki na ten cel są. Z uwagi jednak na konflikt między trzema wsiami, z których dzieci mają do tej szkoły uczęszczać, nie można uzyskać lokalizacji. Władza miejscowe wykazują całkowitą bezradność. Zachodzi obawa, że może to spowodować odroczenie budowy tej szkoły.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełMariaJankamer">Częste są sytuacje, kiedy środki przeznaczone na inwestycje szkolne nie zostają wykorzystane głównie z braku potencjału przerobowego przedsiębiorstw budowlanych. Środki te przepadają w następnym roku; dlaczego nie można ich wykorzystać w resorcie na inne cele, na przykład na generalne remonty?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełJanKulas">Jakie świadectwa uzyskają uczniowie klas siódmych przechodzący do szkół zawodowych: czy świadectwo promocyjne, czy też świadectwo ukończenia szkoły podstawowej?</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełJanKulas">Szeroko rozwijają się w szkolnictwie czyny społeczne. Proporcjonalnie jednak do rozwoju sieci szkół, do coraz lepszego ich wyposażenia, nie wzrastają budżety szkół. Poważne trudności występują w związku z zaopatrzeniem w materiały budowlane szkół wznoszonych czynami społecznymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełLeonBudzynowski">Jak kształtuje się koordynacja działania w zakresie inwestycji między Ministerstwem Oświaty i ministerstwami przemysłowymi, prowadzącymi szkoły przyzakładowe?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełElżbietąKraska">Na przykładzie województwa katowickiego widać wyraźnie na jak wielką skalę zakrojona jest akcja organizowania szkolenia pomaturalnego dla młodzieży, która bądź nie dostała się na wyższe uczelnie, bądź też na tej drodze pragnie zdobyć przygotowanie zawodowe. Na ten dział szkolnictwa trzeba położyć specjalny nacisk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełWładysławPiątkowski">Nie wydaje się słuszne wprowadzanie przy budowie szkól daleko idących oszczędności w stosunku do kosztorysu; oszczędności te odbijają się ujemnie na wyposażeniu budynków szkolnych. Niepokojąca jest sytuacja w dziedzinie oddawania obiektów szkolnych do użytku. Tak zwane poślizgi wzrastają z roku na rok: w ubiegłym roku wynosiły koło 9 proc., w roku bieżącym - przekroczą 12 proc.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełWładysławPiątkowski">Istnieje przepis, w myśl którego budować szkołę czynem społecznym można w wypadku zabezpieczenia środków społecznych w wysokości 40 proc. kosztów budowy. Ponieważ nie zawsze udaje się zgromadzić środki w takiej wysokości, pewna ilość cennych inicjatyw zostaje zaprzepaszczona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełStanisławTrzaska">W SN-ach obserwuje się nadmierną rotację nauczycieli; nierzadko w ciągu jednego roku dany przedmiot wykładany jest przez kilku kolejnych pedagogów. Rzutuje to ujemnie na wyniki nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełStanisławTrzaska">Po ostatniej reorganizacji SN-ów występuje trudność znalezienia chętnych na stanowisko kierowników wydziałów. Wynika to z wliczania godzin pracy, które dany pedagog poświęca wypełnianiu funkcji kierownika wydziału do jego etatu. W rezultacie kierownicy ci, mimo większych obowiązków i większej odpowiedzialności, mają takie same uposażenie jak pozostali nauczyciele. Należałoby przemyśleć rozwiązanie tego problemu drogą przyznania kierownikom wydziałów dodatku funkcyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełStanisławTrzaska">Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki: Reforma szkolnictwa podstawowego, wprowadzenie w przyszłym roku szkolnym klasy ósmej, stawia przed resortem oświaty poważne zadanie do rozwiązania: jak podzielić młodzież kończącą klasę siódmą między szkolnictwo ogólnokształcące i szkolnictwo zawodowe. Resort oświaty w celu jak najsłuszniejszego rozwiązania tego problemu przystępuje do pracy z tym związanej stosunkowo wcześnie. Około 40 proc. uczniów klas siódmych kontynuować będzie w roku przyszłym naukę w szkołach zawodowych. Młodzież tę trzeba podzielić, między trzy typy szkół zawodowych: szkoły przysposobienia rolniczego, technika i zasadnicze szkoły zawodowe. W podziale tym uwzględnić należy zarówno potrzeby gospodarki narodowej, jak również uzdolnienia i zainteresowania młodzieży Prace w tej dziedzinie prowadzone są i na początku 1966 r. resort będzie miał już całkowite rozeznanie sytuacji i wstępny projekt organizacji szkolnictwa w roku szkolnym 1966/67.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#PosełStanisławTrzaska">Słusznie w dyskusji podniesiono problem absolwentów szkół podstawowych z lat ubiegłych, którzy nie dostali się do liceów ogólnokształcących. Z uwagi na to, iż w przyszłym roku szkolnym nie będą uruchamiane klasy pierwsze liceów ogólnokształcących, resort zastanowi się nad możliwością zorganizowania specjalnych klas ósmych przy niektórych liceach dla takiej młodzieży. Problemu tego resort nie brał pod uwagę, koncentrując się na zabezpieczeniu naboru raczej do szkół zawodowych. Sprawa jest warta przemyślenia.</u>
+          <u xml:id="u-25.4" who="#PosełStanisławTrzaska">Ilość absolwentów liceów ogólnokształcących rośnie z roku na rok. Jak wynika z danych szybciej wzrasta odsetek młodzieży, która po maturze kształci się w szkołach pomaturalnych niż młodzieży kontynuującej naukę na studiach wyższych. Szkoły pomaturalne będą się nadal rozwijać. W związku z coraz większym zainteresowaniem młodzieży tym typem szkolnictwa przemyśleć trzeba terminy naboru do szkół pomaturalnych. Obecnie terminy te zbiegają się z naborem do wyższych uczelni. A więc do szkół pomaturalnych idzie przede wszystkim ta młodzież, która zdecydowanie wybiera zdobycie wykształcenia zawodowego na tej drodze. Otwarty pozostaje problem tej młodzieży, która nie dostała się na wyższe uczelnie, bądź też w niedługim czasie po rozpoczęciu studiów - rezygnuje z nich. Przysposobienie zawodowe tej młodzieży odbywać się powinno na różnego rodzaju szkoleniu kursowym przed rozpoczęciem pracy bądź w jej trakcie. Na przeszkodzie szerokiemu rozwojowi szkolenia pomaturalnego stoi brak bazy dla tego szkolenia. Daje się to szczególnie odczuć w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-25.5" who="#PosełStanisławTrzaska">Obok resortu oświaty szkolenie młodzieży prowadzą również resorty gospodarcze; współdziałanie Ministerstwa Oświaty z tymi resortami, przenoszenie przepisów obowiązujących w szkolnictwie ogólnym, koordynacja międzyresortowa w zakresie szkolnictwa - te zagadnienia pozostają w centrum uwagi resortu oświaty. W tej dziedzinie sytuacja na ogół jest zadowalająca.</u>
+          <u xml:id="u-25.6" who="#PosełStanisławTrzaska">W bieżącej 5-latce wybudowano około 17 tys. izb mieszkalnych dla nauczycieli. Nie zaspokaja to jednak potrzeb w tej dziedzinie. Ostatnio Komisja Planowania przy Radzie Ministrów wspólnie z Ministerstwem Oświaty prowadzi badania w celu ustalenia zapotrzebowania w tej dziedzinie. Rozwiązanie tego problemu nie jest łatwe; niezbędne byłoby głębsze zaangażowanie środków społecznych np. z Funduszu Budowy Szkół.</u>
+          <u xml:id="u-25.7" who="#PosełStanisławTrzaska">Plan usług i plan budownictwa przedszkoli wzrasta. W 1965 r. na zgłoszone przez wojewódzkie rady narodowe potrzeby w wysokości 497 tys. miejsc, w planie uwzględnionych zostało 494 tys.</u>
+          <u xml:id="u-25.8" who="#PosełStanisławTrzaska">Powstaje jednak pytanie w jakim stosunku pozostają zapotrzebowania zgłaszane przez wojewódzkie rady do rzeczywistych potrzeb terenu. Plan inwestycyjny na rok 1966 przewiduje oddanie dalszych 39 przedszkoli.</u>
+          <u xml:id="u-25.9" who="#PosełStanisławTrzaska">Reforma kształcenia nauczycieli to problem poważny, niełatwy do szybkiego rozwiązania. Obecnie resort przeprowadził prace, w wyniku których uzyskał jasność, jakie będzie zapotrzebowanie na kadry nauczycielskie do 1975 r. Teraz prowadzone są prace dotyczące możliwości pokrycia tych potrzeb. W niektórych dyscyplinach występują szczególne trudności. Resort jest w stanie zatrudnić u siebie większą ilość absolwentów wyższych uczelni z różnych kierunków. Reforma systemu kształcenia nauczycieli jest w trakcie opracowywania i trudno obecnie sprecyzować na czym polegać będą najistotniejsze zmiany.</u>
+          <u xml:id="u-25.10" who="#PosełStanisławTrzaska">Instytut Pedagogiki podjął szeroko zakrojone prace w zakresie metodyki nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-25.11" who="#PosełStanisławTrzaska">Młodzież, która z klasy siódmej przejdzie do szkól zawodowych otrzyma w następnym roku szkolnym świadectwo ukończenia pierwszej klasy szkoły zawodowej równoznaczne ze świadectwem ukończenia klasy ósmej szkoły podstawowej. W programach SPR-ów również następują zmiany wynikające z reformy szkolnej. Ukończenie SPR zapewnia te same uprawnienia co zasadnicza szkoła zawodowa.</u>
+          <u xml:id="u-25.12" who="#PosełStanisławTrzaska">W myśl obowiązujących przepisów środki na inwestycje i kapitalne remonty w budownictwie szkolnym niewykorzystane w danym roku przepadają. Wprowadzanie w inwestycjach szkolnych oszczędności kosztorysowych nie powinno i nie może odbijać się na standardzie szkoły. Oszczędności uzyskać można inną drogą, np. poważniejszym zaangażowaniem pracy społecznej w budowę szkoły.</u>
+          <u xml:id="u-25.13" who="#PosełStanisławTrzaska">Komisja powołała na sprawozdawców projektów planu i budżetu na 1965 r.:</u>
+          <u xml:id="u-25.14" who="#PosełStanisławTrzaska">- części dotyczącej Polskiej Akademii Nauk - posła Mieczysława Klimaszewskiego (bezp.);</u>
+          <u xml:id="u-25.15" who="#PosełStanisławTrzaska">- części dotyczącej Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego - posła Jana Wąsickiego (PZPR);</u>
+          <u xml:id="u-25.16" who="#PosełStanisławTrzaska">- części dotyczącej Ministerstwa Oświaty - sprawy szkodnictwa średniego i zawodowego - posła Kazimierza Barcikowskiego (PZPR), pozostałych działów tego resortu - posła Władysława Ozgę (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-25.17" who="#PosełStanisławTrzaska">O ROZPORZĄDZENIACH WYKONAWCZYCH DO USTAWY O STOPNIACH I TYTUŁACH NAUKOWYCH</u>
+          <u xml:id="u-25.18" who="#PosełStanisławTrzaska">Informacja złożona przez Ministra Szkolnictwa Wyższego - Henryka Golańskiego na posiedzeniu Komisji Oświaty i Nauki w dniu 21 października 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-25.19" who="#PosełStanisławTrzaska">Stosownie do delegacji zawartych w ustawie z dnia 31 marca bież. roku o stopniach i tytułach naukowych, resort szkolnictwa wyższego zobowiązany został do opracowania następujących przepisów wykonawczych:</u>
+          <u xml:id="u-25.20" who="#PosełStanisławTrzaska">- w art. 1, ust. 2 ustawy zawarty jest przepis, który zobowiązuje Ministra Szkolnictwa Wyższego w porozumieniu z sekretarzem naukowym PAN do ustalenia bliższego określenia stopni naukowych w zależności od dziedziny nauki lub dyscypliny naukowej, których te stopnie dotyczą. Zarządzenie w tej sprawie zostało już opracowane i podpisane w dniu 15 lipca br. oraz ogłoszone w Monitorze Polskim;</u>
+          <u xml:id="u-25.21" who="#PosełStanisławTrzaska">- w art. 18 ust. 5 ustawy zobowiązuje się Ministra Szkolnictwa Wyższego i sekretarza naukowego PAN do określenia w porozumieniu z innymi ministrami sprawującymi nadzór nad szkołami wyższymi trybu składania wniosków przez rady wydziału i rady naukowe w sprawie nadawania osobom zatrudnionym w szkołach wyższych, w instytutach naukowych lub w placówkach naukowych, tytułów naukowych profesora zwyczajnego lub nadzwyczajnego. Projekt zarządzenia w tej sprawie, po uzgodnieniu międzyresortowym i zaopiniowaniu przez Radę Główną Szkolnictwa Wyższego, na początku października bież. roku został skierowany na Komisję Prawniczą Urzędu Rady Ministrów i wkrótce zostanie przedłożony do podpisu zainteresowanych ministrów;</u>
+          <u xml:id="u-25.22" who="#PosełStanisławTrzaska">- w art. 14, ust. 1, pkt 1 ustawy zobowiązuje się Radę Ministrów do określenia szczegółowych warunków jakim pod względem poziomu naukowego powinno odpowiadać środowisko naukowe wydziałów i innych jednostek organizacyjnych szkół wyższych, samodzielnych placówek typu naukowo-dydaktycznego, placówek naukowych PAN i Instytutów naukowo-badawczych, aby mogły uzyskać prawo nadawania stopni naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-25.23" who="#PosełStanisławTrzaska">Projekt rozporządzenia w tej sprawie został opracowany przez resort w kwietniu roku bieżącego i poddany ocenie merytorycznej przez Zespół Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego. Projekt został skierowany do uzgodnienia międzyresortowego; zarysowały się pewne rozbieżności pomiędzy stanowiskiem Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego a Polską Akademią Nauk i Komitetem Nauki i Techniki. PAN i KNiT sprzeciwiają się utrzymaniu kryterium ilościowego jako jednego z warunków określających poziom środowiska naukowego w przeciwieństwie do stanowiska Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego. Ponadto Ministerstwo Obrony Narodowej i Ministerstwo Kultury i Sztuki wnoszą o umieszczenie w projekcie przepisu zezwalającego na przyznawanie wydziałom niespełniającym warunków ilościowych - prawa nadawania stopni naukowych na czas oznaczony.</u>
+          <u xml:id="u-25.24" who="#PosełStanisławTrzaska">Uwagi te zostały częściowo uwzględnione i w projekcie zaproponowano, aby przy ubieganiu się o przyznawanie prawa nadania stopnia doktora zatrudnionych było co najmniej 5 pracowników z tytułami naukowymi bądź stopniami naukowymi docenta (zamiast dotychczas 8), a przy ubieganiu się o przyznanie prawa stopnia naukowego docenta - co najmniej 10 pracowników z tytułami naukowymi bądź stopniami naukowymi docenta (zamiast jak dotychczas - 12). Projekt rozporządzenia po uwzględnieniu tych poprawek jest jeszcze w stadium ostatecznych uzgodnień;</u>
+          <u xml:id="u-25.25" who="#PosełStanisławTrzaska">W art. 14, ust. 1, pkt 2 ustawy zobowiązywano Radę Ministrów do określenia warunków i trybu przeprowadzania przewodów doktorskich i habilitacyjnych. Projekt tego rozporządzenia przygotowany był w zasadzie łącznie z projektem ustawy, w związku jednak ze zmianami wprowadzonymi do projektu ustawy przez Sejm zaszła konieczność przeredagowania niektórych przepisów rozporządzenia wykonawczego. Z zastrzeżeń nieuwzględnionych w ostatecznej wersji należy zaznaczyć utrzymanie przepisu, że rada wydziału (rada naukowa) nie może przekazać swoich uprawnień na rzecz komisji w sprawach dotyczących wszczęcia przewodu doktorskiego, zatwierdzenia tematu rozprawy doktorskiej, wyznaczenia promotora oraz obrony rozprawy doktorskiej jak również przeprowadzania kolokwium habilitacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-25.26" who="#PosełStanisławTrzaska">PAN zaprezentuje natomiast pogląd, że w zasadzie jedynie sprawa nadania stopnia naukowego powinna być pozostawiona do wyłącznej decyzji rady wydziału lub rady naukowej;</u>
+          <u xml:id="u-25.27" who="#PosełStanisławTrzaska">- w art. 14, ust. 2 ustawy zobowiązuje się Ministra Szkolnictwa Wyższego w porozumieniu z Sekretarzem Naukowym PAN do opracowania zasad przyznawania stypendiów naukowych i ich wysokości oraz określenia praw i obowiązków osób pobierających te stypendia oraz do określenia zasad odbywania studiów doktoranckich oraz praw i obowiązków osób, które w ramach studiów doktoranckich lub poza nimi przystąpiły do przewodu doktorskiego albo też habilitacyjnego. Podjęcie prac związanych z opracowaniem tego rozporządzenia odroczono do chwili zakończenia oceny realizacji pierwszego etapu dziesięcioletniego planu rozwoju kadr naukowych. Ten przepis ustawy zobowiązywał również do określenia trybu uznawania w drodze nostryfikacji stopni naukowych uzyskanych zagranicą za równorzędne ze stopniami naukowymi określonymi w ustawie. Dla merytorycznego opracowania tego zagadnienia powołany został specjalny zespół Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego pod przewodnictwem prof. dr J. Jodłowskiego;</u>
+          <u xml:id="u-25.28" who="#PosełStanisławTrzaska">- w art. 14, ust. 3 ustawy zobowiązuje się Ministra Szkolnictwa Wyższego i Sekretarza Naukowego PAN do opracowania przepisów określających szczegółowe warunki jakim powinny odpowiadać rozprawy doktorskie i habilitacyjne oraz zakres egzaminów doktorskich i kolokwiów habilitacyjnych. Przepis ten w ustawie ma charakter fakultatywny. Powołany zespół Rady Głównej do opracowania tego przepisu uznał, te dotychczas obowiązujące przepisy zawarte w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie warunków i trybu przeprowadzania przewodów doktorskich i habilitacyjnych są wystarczające i nie ma potrzeby bliższego określania warunków w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-25.29" who="#PosełStanisławTrzaska">Należy podkreślić, że do czasu wydania wszystkich omówionych przepisów wykonawczych, zgodnie z odpowiednim przepisem ustawy z dnia 1 marca 1965 r. o stopniach i tytułach naukowych, obowiązują nadal przepisy dotychczasowe ze zmianami wynikającymi z ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-25.30" who="#PosełStanisławTrzaska">AKTUALNE PROBLEMY SZKOLNICTWA</u>
+          <u xml:id="u-25.31" who="#PosełStanisławTrzaska">Informacja złożona przez Ministra Oświaty - Wacława Tułodzieckiego na posiedzeniu Komisji Oświaty i Nauki w dniu 21 października 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-25.32" who="#PosełStanisławTrzaska">W roku szkolnym 1965/66 rozpoczęło naukę w przedszkolach, szkołach ogólnokształcących i zawodowych ogółem 8.350,8 tys. dzieci, młodzieży i dorosłych. Zapewnienie jak najlepszych warunków do pracy wychowawczej i dydaktycznej z taką ilością uczniów to podstawowe zadanie rad narodowych i administracji szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-25.33" who="#PosełStanisławTrzaska">W szkołach podstawowych obniżył się wskaźnik zmianowości - z 1,56 w 1964 r. do 1,54 w 1965 r., w tym samym okresie zmniejszyła się również liczba uczniów na 1 izbę lekcyjną - z 41,2 do 40,3. Notuje się także poprawę w zakresie wzrostu ilości pracowni oraz poziomu kwalifikacji nauczycieli szkół podstawowych, którzy w roku bieżącym posiadają już w 43,7 proc. wykształcenie wyższe od średniego pedagogicznego.</u>
+          <u xml:id="u-25.34" who="#PosełStanisławTrzaska">Z roku na rok zmniejsza się liczba dzieci niewypełniających obowiązku szkolnego. O ile w roku szkolnym 1960/61 nie wypełniało obowiązku szkolnego 53.331 dzieci, tj. 1,1 proc., to w roku 1964/65 tylko 25.403 dzieci, tj. 0,4 proc., w tym 0,1 proc. bez uzasadnionej przyczyny.</u>
+          <u xml:id="u-25.35" who="#PosełStanisławTrzaska">Notuje się wyraźną poprawę w zakresie kontynuowania nauki po ukończeniu szkoły podstawowej. W bieżącym roku szkolnym ok. 74 proc. młodzieży bezpośrednio po ukończeniu szkoły podstawowej uczy się dalej. Odsetek ten kształtuje się oczywiście różnie na poszczególnych terenach.</u>
+          <u xml:id="u-25.36" who="#PosełStanisławTrzaska">Sieć szkolnictwa zawodowego dostosowywana jest stale do potrzeb gospodarki narodowej, a ujawnione w tym zakresie niedociągnięcia są stopniowo likwidowane. Komisja Planowania przy Radzie Ministrów opracowuje długofalowy plan potrzeb kadrowych, na podstawie którego opracowany będzie plan kształcenia kadr w przekroju zawodowym i terytorialnym. Można stwierdzić, że obecnie nie było w zasadzie trudności z zatrudnieniem absolwentów szkół zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-25.37" who="#PosełStanisławTrzaska">Szczególnym zadaniem kierownictw i dyrekcji szkół jest dostosowanie nauczania i wychowania w szkołach ogólnokształcących i zawodowych do zmian wynikających z ustawy o rozwoju systemu oświaty i wychowania z 15 lipca 1961 r. Ministerstwo Oświaty opracowało założenia organizacyjne i programowo-metodyczne 8-klasowej szkoły podstawowej, liceum ogólnokształcącego opartego na 8-klasowej szkole podstawowej oraz szkoły zawodowej opartej na 8-klasowej szkole podstawowej - wraz z nomenklaturą zawodów i specjalności.</u>
+          <u xml:id="u-25.38" who="#PosełStanisławTrzaska">Założenia te były przedmiotem dyskusji w prasie, w środowiskach nauczycielskich i naukowych oraz w instytucjach i organizacjach społecznych, zawodowych i gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-25.39" who="#PosełStanisławTrzaska">Reorganizacja szkolnictwa ogólnokształcącego i zawodowego odbywać się będzie w latach 1966–1970 według wytycznych określających zasady i tryb przekształcania szkoły podstawowej 7-klasowej w 8-klasową oraz dostosowania nauczania i wychowania w liceach ogólnokształcących i szkołach zawodowych do wyższej organizacyjno-programowej podbudowy, jaką stanowić będzie szkoła 8-klasowa.</u>
+          <u xml:id="u-25.40" who="#PosełStanisławTrzaska">Przekształcenie szkoły podstawowej 7-klasowej w 8-klasową nastąpi z dniem 1 września 1966 r. Uczniowie promowani w końcu roku szkolnego 1965/66 do klasy 8-ej zobowiązani są w roku szkolnym 1966/67 dalej wypełniać obowiązek szkolny w klasie 8-ej szkół podstawowych lub w klasie 1-ej szkół zawodowych. Od roku szkolnego 1967/68 wszyscy uczniowie promowani do klasy 8-ej będą już wypełniali obowiązek szkolny w tej klasie.</u>
+          <u xml:id="u-25.41" who="#PosełStanisławTrzaska">W roku szkolnym 1966/67 do klasy 1-ej szkół zawodowych będą przyjmowani ci uczniowie szkoły podstawowej promowani w czerwcu 1966 r. do klasy 8-ej, którzy ukończą 14 rok życia przed dniem 1 lipca 1966 r. oraz absolwenci szkół podstawowych z lat ubiegłych. Wydane zostały przez Ministerstwo Oświaty odpowiednie zarządzenia dla realizacji podstawowych zadań wynikających z ustawy o rozwoju systemu oświaty i wychowania. Prowadzona jest również praca wśród rodziców i całego społeczeństwa w zakresie informacji o realizacji przedłużonego obowiązku szkolnego, aktualizacji ewidencji dzieci podlegających obowiązkowi szkolnemu, zaostrzenia kontroli nad wypełnianiem obowiązku szkolnego i wzmocnienia środków egzekucji w stosunku do rodziców tych dzieci, które uchylają się od spełnienia tego obowiązku, lepszej organizacji kierowania wyborem szkoły i pobierania dalszej nauki przez uczniów promowanych w czerwcu 1966 r. do klasy 8-ej.</u>
+          <u xml:id="u-25.42" who="#PosełStanisławTrzaska">Prowadzone prace nad przystosowaniem istniejącej organizacji szkół 7-klasowych do ustalonej sieci i organizacji szkół 8-klasowych zmierzają do tego, aby przewidziane na rok szkolny 1966/67 szkoły z klasami z klasami od 1-ej do 8-ej uzyskały już w roku szkolnym 1965/66 poziom szkoły realizującej program klas od 1-ej do 7-ej i by tym samym zmiany organizacyjne w tych szkołach ograniczały się tylko do wprowadzenia klasy 8-ej.</u>
+          <u xml:id="u-25.43" who="#PosełStanisławTrzaska">W roku szkolnym 1966/67 zostaną utworzone klasy 8-me w zasadzie w tych wszystkich placówkach szkolnych, które były przewidziane w sieci szkolnej jako szkoły 8-klasowe.</u>
+          <u xml:id="u-25.44" who="#PosełStanisławTrzaska">Przy organizowaniu klas 8-mych w szkołach podstawowych, po przejściu części uczniów na dalszą naukę do szkół zawodowych, w szkołach o 5 i 6 nauczycielach, będą tworzone oddziały składające się z uczniów klas 7-mych i 8-mych liczba uczniów w takim zespole nie powinna przekraczać 30. W miejscowościach, w których istnieje więcej niż jedna szkoła pełna, można łączyć uczniów klas 8-mych szkół sąsiednich w celu utworzenia oddziałów tej klasy o liczbie uczniów odpowiadającej obowiązującym normom.</u>
+          <u xml:id="u-25.45" who="#PosełStanisławTrzaska">W roku 1967/68 wszyscy uczniowie klasy 7-ej, promowani do klasy 8-ej, będą mieli zapewnione warunki dalszej nauki w klasie 8-ej szkoły podstawowej.</u>
+          <u xml:id="u-25.46" who="#PosełStanisławTrzaska">W roku szkolnym 1966/67 do klasy 1-ej szkoły zawodowej: mogą być przyjęci ci uczniowie klasy 7-ej, którzy byli promowani w czerwcu do klasy 8-ej i którzy ukończyli 14 rok życia przed 1 lipca 1966 r. Pozostali kontynuować będą naukę w klasie 8-ej.</u>
+          <u xml:id="u-25.47" who="#PosełStanisławTrzaska">Termin przeprowadzenia egzaminów wstępnych dla kandydatów do klasy 1-ej szkół zawodowych na rok szkolny 1966/67 został ustalony na dzień 5 i 6 kwietnia 1966 r. W celu należytego zorganizowania i przeprowadzenia przyjęć uczniów do szkół zawodowych kuratorzy okręgów szkolnych i inspektorzy szkolni powołają wojewódzkie i powiatowe komisje rekrutacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-25.48" who="#PosełStanisławTrzaska">Od roku szkolnego 1966/67 licea ogólnokształcące prowadzić będą w ciągu kolejnych 4 lat tylko 3 klasy programowe. Od roku szkolnego 1970/71 prowadzić będą one pełne 4 klasy według nowego planu i programu nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-25.49" who="#PosełStanisławTrzaska">W latach szkolnych 1967/68–1970/71 nastąpi częściowa zmiana okresu nauczania w około 60 proc. zasadniczych szkół zawodowych - z 3 do 2 lat nauki, w około 40 proc. techników i liceów zawodowych - z 5 do 4 lat nauki. Okresy nauki w tych szkołach w poszczególnych zawodach i specjalnościach reguluje wprowadzona w bież. roku nowa nomenklatura kształcenia zawodowego. Wprowadzone w roku szkolnym 1967/68 do klasy 1-ej szkół zawodowych programy nauczania oparte będą na podbudowie programowej 8-klasowej szkoły podstawowej. W latach następnych nowe programy wprowadzane będą do klas wyższych.</u>
+          <u xml:id="u-25.50" who="#PosełStanisławTrzaska">W związku z reformą szkolnictwa konieczne jest zapewnienie odpowiedniej bazy materialnej; a przede wszystkim izb lekcyjnych szkołom 8-klasowym. Mimo pozytywnych zmian, w budownictwie szkolnym występują jeszcze poważne niedociągnięcia polegające na niewykonywaniu planów budownictwa, niedotrzymywaniu terminów, oddawania obiektów do użytku, spiętrzania robót w III i IV kwartale, niedostatecznym nadzorze fachowym nad inwestycjami realizowanymi w czynie społecznym.</u>
+          <u xml:id="u-25.51" who="#PosełStanisławTrzaska">Wskutek opóźnień w oddawaniu do użytku inwestycji szkolnych, w pierwszym roku przejścia na szkołę 8-klasową część szkół znajdzie się w trudniejszych warunkach lokalowych.</u>
+          <u xml:id="u-25.52" who="#PosełStanisławTrzaska">Jednym z warników prawidłowej realizacji programu nauczania w szkole 8-klasowej jest wyposażenie tych szkół w pracownie i pomoce naukowe. Zapewnienie pracowni na wszystkim szkołom w roku szkolnym 1966/67 wymaga ok. 28 tys. pomieszczeń, a więc potrzeba ich dodatkowo jeszcze ponad 11,5 tys. w porównaniu z istniejącym stanem.</u>
+          <u xml:id="u-25.53" who="#PosełStanisławTrzaska">Trudna jest również sytuacja lokalowa wielu szkół zawodowych. Prawie wszystkie pomieszczenia wykorzystywane są na dwie zmiany. W latach 1966–1970 warunki lokalowe tych szkół ulegną pewnej poprawie, zaplanowane jest bowiem oddanie do użytku w tym okresie 4.160 pomieszczeń do nauki i 27.400 stanowisk w warsztatach szkolnych z nowego budownictwa resortu oświaty. Inne resorty oddadzą szkolnictwu zawodowemu 1.600 pomieszczeń do nauki i 4.500 stanowisk w warsztatach szkolnych. Pewien wpływ na poprawę warunków lokalowych wywierać będzie także skrócenie czasu nauki.</u>
+          <u xml:id="u-25.54" who="#PosełStanisławTrzaska">W latach 1966–1970 liczba miejsc w internatach wzrośnie o 40,5 tys., w tym w szkołach resortu oświaty o 21,1 tys.</u>
+          <u xml:id="u-25.55" who="#PosełStanisławTrzaska">Warunkiem prawidłowej realizacji założeń reformy szkolnej, jest rozwiązanie problemu kadrowego. Przejście na 8-klasowe nauczanie wymaga zarówno zwiększenia liczby nauczycieli, jak i podniesienia poziomu kwalifikacji nauczycieli szkół podstawowych.</u>
+          <u xml:id="u-25.56" who="#PosełStanisławTrzaska">W ostatnim okresie notujemy w szkolnictwie podstawowym wyraźny wzrost liczby nauczycieli z wykształceniem wyższym i absolwentów studiów nauczycielskich. Potrzeby kadrowe szkół podstawowych zaspokoją absolwenci zakładów kształcenia nauczycieli, przy wykorzystaniu nauczycieli liceów ogólnokształcących w klasach 7-ej i 8-ej. Najtrudniejszym problemem jest prawidłowe, zgodne z potrzebami szkół i powiatów rozmieszczenie kadry nauczycieli z kwalifikacjami specjalistycznymi. Rozwiązanie tych trudności jest możliwe tylko w drodze planowego kierowania nauczycieli na studia zaoczne oraz normalnego ruchu służbowego na przestrzeni dłuższego okresu czasu.</u>
+          <u xml:id="u-25.57" who="#PosełStanisławTrzaska">Program nauczania określa kierunek, zakres i treść pracy dydaktyczno-wychowawczej w szkole. Pozostawia jednak szerokie pole dla twórczej inicjatywy nauczyciela w zakresie rozwijania, uzupełniania i aktualizowania treści programowych. Z inicjatywy nauczycieli, rad pedagogicznych szkół, Instytutu Pedagogiki, ośrodków metodycznych i placówek naukowo badawczych, poszczególnych ogniw administracji szkolnej podejmowane są i prowadzone w niektórych szkołach eksperymenty pedagogiczne, których przedmiotem jest wypróbowanie nowych metod, form i środków pracy dydaktyczno-wychowawczej. Dla otworzenia warunków sprzyjających rozwijaniu nowatorstwa pedagogicznego Ministerstwo Oświaty ustaliło zasady organizowania i prowadzenia sokół eksperymentalnych i wiodących oraz zapewniło im najkorzystniejsze, warunki pracy, wszechstronną opieką i pomoc. Za wcześnie jeszcze po roku doświadczeń stwierdzić co wniosły szkoły wiodące do praktyki szkolnej. Niewątpliwie można podkreślić, że są one ośrodkami postępu pedagogicznego w szkolnictwie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00003-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00003-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..aeda844
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00003-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00003-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 3/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 3/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:3</note>
+        <note type="sessionNo">3</note>
+        <date>1965-10-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztejnert</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAnnaMędzkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Mędzkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełElżbietaKraska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Elżbieta Kraska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKrassowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Krassowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekWasążnik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Wasążnik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykJabłoński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Jabłoński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefRaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Raszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaAugustyn" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Augustyn</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMartaLankamer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marta Lankamer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławKlimaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Klimaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławJodłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Jodłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławKuszyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Kuszyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00003-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00003-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..79897a6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00003-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,124 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 29 października 1965 r. Komisja Oświaty i Nauki rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i Budżetu Państwa na rok 1964 w częściach dotyczących:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- Ministerstwa Oświaty, - Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, - Polskiej Akademii Nauk.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Obradom przewodniczyli kolejno posłowie: Andrzej Werblan i Eugenia Kraszewska (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Oświaty z podsekretarzem stanu Michałem Godlewskim i dyrektorem generalnym Wojciechem Pokorą, wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztejnert oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964 w części dotyczącej Ministerstwa Oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Referat na temat realizacji planu i budżetu w zakresie szkolnictwa zawodowego przedstawiła poseł Maria Augustyn (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Rok 1964 przyniósł dalszy postęp w szkolnictwie zawodowym. Liczba uczniów wzrosła o ponad 160 tys. Mniejsza aniżeli zakładał plan była ilość uczniów w zasadniczych szkołach zawodowych oraz w szkołach przysposobienia rolniczego, więcej młodzieży aniżeli przewidywał plan uczęszczało do techników, zakładów kształcenia nauczycieli i na studia nauczycielskie. Przekroczony został plan przyjęć do klas pierwszych zasadniczych szkół zawodowych i techników młodzieżowych, do szkół dla pracujących. Poważny wzrost liczby uczniów w szkołach zawodowych spowodował zwiększenie liczby oddziałów o ponad 3.600 w stosunku do 1963 r., co pociągnęło za sobą konieczność zwiększenia liczby izb lekcyjnych, stanowisk pracy w warsztatach szkolnych, miejsc w internatach i liczby stypendiów.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Mimo wielu trudności w realizacji planu oddawania obiektów szkolnych do użytku, szkoły zawodowe resortu oświaty otrzymały 561 izb lekcyjnych, co oznacza przekroczenie założeń planu o 4,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Ilość miejsc w internatach wzrosła w porównaniu z 1963 r. o 5.800, była jednak mniejsza aniżeli zakładał plan. Jak wykazała kontrola - powierzchnia sypialna na 1 wychowanka była mniejsza niż przewiduje norma.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Ilość stypendiów wzrosła w stosunku do 1963 r. o ponad 21.300, jednak i w tej dziedzinie plan nie został w pełni zrealizowany.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W 1964 r. szkoły zawodowe wszystkich typów ukończyło 265.640 absolwentów, nie zaspokoiło jednak zapotrzebowania gospodarki narodowej na wykwalifikowane kadry.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Z przeprowadzonej analizy wykonania NPG i budżetu państwa za rok 1964 w zakresie szkolnictwa zawodowego wynika, że szkolnictwo to ma poważne osiągnięcia w zakresie realizacji zadań rzeczowych określonych przez NPG, że prawidłowe wykorzystane zostały przewidziane na ten cel kwoty budżetowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Zastrzeżenia budzi fakt, że rady narodowe nie przyznały żadnych kredytów na zakup pomocy szkolnych ze środków własnych, nie wykorzystano również w pełni kredytów przyznanych na ten cel uchwałą KERM.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Zwiększenie środków finansowych w poszczególnych dziedzinach szkolnictwa zawodowego kształtuje się w różnych wielkościach i uwidacznia systematyczne narastanie środków finansowych na potrzeby szkól zawodowych w stosunku do poprzedniego roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Referat realizacji planu i budżetu za 1964 rok w zakresie przedszkoli, szkół podstawowych, liceów ogólnokształcących i ważniejszych form opieki nad dzieckiem przedstawił poseł Józef Kaszowski (SD):</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Rok 1964 przynosi w dziedzinie oświaty:</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- w szkolnictwie podstawowym - dalszy wzrost liczby uczniów jak również liczby absolwentów tych szkół; nieznacznie poprawił się wskaźnik zmianowości, niewielkiej poprawie uległa przeciętna liczba uczniów na jeden oddział;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- w liceach ogólnokształcących pod naciskiem potrzeb liczba uczniów klas VIII była o 9,1 proc. większa aniżeli przewidywał plac, co spowodowało określone trudności jak zwiększenie ilości uczniów przypadających na jednej odział; wzrost współczynnika zmianowości i obciążenia jednej izby lekcyjnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- szkolnictwo ogólnokształcące specjalne nie wykonało w pełni zadań planowych zarówno jeśli chodzi o ilość szkół, jak i w zakresie ilości uczniów uczęszczających do szkół specjalnych; wprawdzie ilość uczniów w szkołach specjalnych była większa aniżeli w 1963 r., lecz nadal szkoły te nie mogły zaspokoić potrzeb;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- w zakresie oświaty dorosłych zadania rzeczowe zrealizowano w liceach ogólnokształcących dla pracujących oraz w korespondencyjnych liceach ogólnokształcących; nie zostały natomiast w pełni zrealizowane zadania w zakresie szkolnictwa podstawowego dla pracujących;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- internaty dla uczniów szkół ogólnokształcących nie zrealizowały w pełni planowanych zadań; na 100 miejsc przypadało przeciętnie 113,3 korzystających; na ten stan wpłynęło niepełne wykonanie inwestycji;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- wychowaniem przedszkolnym objęto 572,3 tys. dzieci, co oznacza przekroczenie założeń planu;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- ilość dzieci korzystających ze świetlic znacznie przekroczyła założenia planu, co spowodowało szereg trudności w ich pracy;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- akcją wczasów objęto 1.366.500 dzieci, planowano 1.100.900.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Nakłady na inwestycje szkolne objęte planem terenowym na rok 1964 zrealizowano w 92 proc.; przekazano 4.875 izb. Dalszej poprawie uległa w 1964 r. jakość robót w obiektach oddawanych do użytku, dalszej obniżce uległ koszt budowy 1 izby lekcyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W gospodarowaniu środkami finansowymi przeznaczonymi na oświatę można stwierdzić dalszą poprawę pod względem oszczędności i celowości w ich wykorzystaniu. Jednak realizacja obiektów nowo rozpoczynanych w 1964 r. przebiegała gorzej niż obiektów oddawanych do użytku. Przyczyną tego był przede wszystkim brak mocy przerobowej przedsiębiorstw wykonawczych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Wyniki przeprowadzonych przez NIK kontroli pozwalają stwierdzić, że efekty realizacji zadań planu i budżetu w 1964 r. są wysokie zarówno w pracy organizacyjnej, jak i w zakresie poszukiwania skuteczniejszych form zarządzania i sprawowania nadzoru.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Kontrole NIK przeprowadzone w 15 wydziałach oświaty na terenie 8 województw za okres trzech kwartałów 1964 r. stwierdziły, że ilość wizytacji pedagogicznych i inspekcji była zbyt mała w stosunku do potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Poważniejszym niedomaganiem był brak konsekwencji w egzekwowaniu wydanych zaleceń.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Najwyższa Izba Kontroli stwierdza prawidłowe wykonanie zadań i budżetu w 1964 r. przez Ministerstwo Oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Na pytania posłów: Stanisława Jodłowskiego (SD), Franciszka Wasążnika (bezp.), Eugenii Krassowskiej (SD), Andrzeja Werblana (PZPR), Władysława Kuszyka (PZPR), Tadeusza Toczka (ZSL), Jerzego Wernera (bezp.), Mariana Walczaka (PZPR), Tadeusza Mazowieckiego (bezp. „Znak”), Zuzanny Kościjańskiej (bezp.) odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty - Michał Godlewski, dyrektor generalny w tym resorcie - Wojciech Pokora oraz sprawozdawcy - posłowie: Maria Augustyn i Józef Kaszewski.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty - Michał Godlewski wyjaśnił m.in.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">W celu lepszego dostosowania szkolnictwa zawodowego do potrzeb gospodarki narodowej Ministerstwo Oświaty:</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">- opracowało nową nomenklaturę zawodów kształconych w zasadniczych szkołach zawodowych i technikach, - dokonało analizy sieci szkół zawodowych i opracowało wytyczne zmian, - brało udział w opracowaniu zapotrzebowania i pokrycia kadr kwalifikowanych, - dokonuje systematycznie (w planach rocznych) korekty planów naboru do szkół zawodowych - na poszczególne kierunki, odpowiednio do sytuacji na rynku pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Opracowuje się nowe programy nauczania w szkolnictwie zawodowym oparte na podbudowie 8-klasowej szkoły podstawowej. Ponadto opracowuje się nowe programy dla takich kierunków jak: elektronika, automatyka, obsługa maszyn biurowych itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Powołana została specjalna komisja pod przewodnictwem wiceprzewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, która opracowuje wieloletni plan zapotrzebowania na siłę roboczą i plan rozwoju szkolnictwa zawodowego dla zaspokojenia potrzeb gospodarki narodowej oraz wytyczne dostosowania sieci szkół zawodowych do potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Na przestrzeni ubiegłych kilku lat uruchomiono 100 techników dla absolwentów szkół przysposobienia rolniczego, ażeby zapewnić drożność nauczania dla absolwentów tych szkół. W roku bieżącym co szósty absolwent SPR dostał się do technikum.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">W zasadzie nie było trudności w zatrudnieniu absolwentów szkół zawodowych w roku ubiegłym poza niektórymi kierunkami; występujące trudności miały charakter lokalny. Niektórzy absolwenci nie chcieli podjąć pracy na innych terenach, nie przygotowano również stanowisk pracy dla niektórych zawodów usługowych (np. galanteria skórzana).</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">W ostatnich latach podniosła się poważnie sprawność nauczania w szkołach zawodowych. Resort podejmuje kroki dla zapobiegania zjawisku porzucania nauki w szkole zawodowej po pierwszym roku nauczania, zwłaszcza jeżeli mamy do czynieni z przerzucaniem się na bardziej atrakcyjne kierunki.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Dyrektor generalny w Ministerstwie Oświaty - Wojciech Pokora:</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Niewykonanie planu inwestycyjnego spowodowane jest w dużej mierze brakiem skoordynowania nakładów inwestycyjnych z mocą produkcyjną przedsiębiorstw budowlano-montażowych. Resort oświaty kilkakrotnie w ciągu roku dokonuje analizy wykonania planu inwestycyjnego i podejmuje kroki dla wzmożenia tempa prac budowlanych. Wstępne dane z wykonania planu inwestycyjnego za rok bieżący wskazują jednak, że wykonanie to w roku bieżącym nie ulegnie znaczniejszej poprawie.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Nakłady na budowę internatów wzrastają w resorcie oświaty z roku na rok i tak np. w roku 1961 wynosiły - 49,5 mln zł, a w r. 1965 - 237 mln zł. Mimo to nie nastąpiła poprawa w stanie zagęszczania internatów, gdyż w tym okresie czasu podwoiła się liczba uczniów w szkołach zawodowych, a co za tym idzie wzrósł napór na internaty. Obecnie na stancjach prywatnych zakwaterowanych jest ponad 60 tys. uczniów szkół zawodowych, ale ok. 90 tys. uczniów dojeżdża do szkoły, tracąc niejednokrotnie 3 i więcej godzin na dobę na dojazdy.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Nastąpiła wyraźna poprawa w zakresie produkcji pomocy naukowych. Poprawiła się jakość produkowanych pomocy, ale występują jeszcze braki w poszczególnych asortymentach.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#DyrektorZespołuNIKTadeuszSztejnert">Różnice w wysokości przyznawanych norm rzeczowych dla poszczególnych terenów wynikają przede wszystkim z ich sytuacji lokalowej i kierunku szkolenia. Resort dokonuje ostatnie szczegółowej analizy wykonania budżetu w poszczególnych działach i na poszczególnych terenach. Dane te będą przekazane do wglądu wojewódzkim radom narodowym. Przewiduje się również dokonanie szczegółowej analizy norm rzeczowych, dla wypracowania właściwych kryteriów ich podziału.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMariaAugustyn">Przekroczenie planu przyjęć w poszczególnych szkołach wpływa niewątpliwie niekorzystnie na warunki nauczania. Na podejmowanie takich decyzji wpłynęło jednak duże zapotrzebowanie społeczne, konieczność umieszczenia większej liczby młodzieży w szkołach zawodowych. Zaostrza się wymagania w stosunku do poszczególnych szkół i przewiduje się raczej organizowanie dodatkowych oddziałów, jeżeli istnieje możliwość zabezpieczenia warunków nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMariaAugustyn">Udział dziewcząt w poszczególnych typach szkół zawodowych z każdym rokiem wzrasta. Problem ten był szczegółowo omawiany na Komisji Pracy i Spraw Socjalnych w dniu 12 października br. (BPS) 22/IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMariaAugustyn">Rozpiętość nakładów rzeczowych na w poszczególnych szkołach wiąże się przede wszystkim z bazą lokalową szkoły oraz charakterem szkoły. Niektóre szkoły zawodowe wymagają wyposażenia w bardziej kosztowne urządzenia i przyrządy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefRaszewski">Znacznie większa ilość dzieci uczęszcza do przedszkoli w miastach niż na wsi; np. w 1964 r. w mieście uczęszczało do przedszkoli 16,8 proc. dzieci w wieku od lat 5–6. Na wsi występuje zjawisko okresowego organizowania opieki nad dziećmi w okresach dużego nasilenia prac w polu. Z dużym pożytkiem rozwijają się tzw. dziecińce na wsiach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">W latach 1966–1970 przewiduje się budowę 17 tys. izb mieszkalnych dla nauczycieli; jest to jednak ilość niewystarczająca. W planach budowy nowych 8-letnich szkół nie uwzględnia się w dostatecznym stopniu mieszkań dla nauczycieli.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełFranciszekWasążnik">Trzeba zorganizować szkolenie korespondencyjne dla młodzieży z małych miasteczek i wsi, gdyż obecnie ma ona zbyt małe szanse na dalsze kształcenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWładysławKuszyk">Mimo że w 1964 r. ilość dzieci w przedszkolach wzrosła, o około 6–8 tys. w stosunku do 1963 r., to była niższa od zaplanowanej na ten rok. Przedszkola są przepełnione. Inwestycje przedszkolne nie są realizowane zgodnie z planem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełHenrykJabłoński">Brak jest ostatecznych decyzji dotyczących roli i perspektyw rozwoju SN-ów; nieopracowany został bowiem program kształcenia kadr dla Wyższych Szkół Pedagogicznych i SN-ów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Bodźcem do kształcenia kadr dla SN-ów są stypendia doktoranckie, doktorskie i habilitacyjne. Trzeba zabezpieczyć bodźce skłaniające doktorantów do powrotu do szkolnictwa średniego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełElżbietaKraska">Trzeba zaostrzyć kontrolę techniczną w produkcji pomocy naukowych, których jakość jest niedostateczna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMartaLankamer">Trzeba tak zlokalizować technika rolnicze, aby umożliwić absolwentom SPR-ów z całego kraju dalsze kształcenie się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełAnnaMędzkiewicz">Niepełne wykonanie planu inwestycji i remontów wynika często z braku specjalistów. Trzeba pomóc gromadzkim radom narodowym w tym zakresie lub przekazać te sprawy powiatowym radom narodowym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełEugeniaKrassowska">W dyskusji szczególnie wiele miejsca poświęcono sprawie niepełnego wykorzystania środków finansowych na remonty kapitalne oraz na inwestycje. Niepokojącym zjawiskiem jest również wydatkowanie przez rady narodowe na inne cele środków przeznaczonych na stypendia.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełEugeniaKrassowska">Poważnym problemem jest także kształcenie kadr dla SN-ów - powinny się tym zająć w najbliższym czasie Podkomisja Szkolnictwa Wyższego i Nauki wespół z Podkomisją Spraw Nauczycielskich.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełEugeniaKrassowska">W tej części posiedzenia udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego z Ministrem Henrykiem Golańskim, przedstawiciele Polskiej Akademii Nauk z sekretarzem naukowym posłem Henrykiem Jabłońskim, dyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztejnert, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełEugeniaKrassowska">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego za rok 1964 przedstawił poseł - Jerzy Bukowski (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełEugeniaKrassowska">Budżet Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego na rok 1964 wykonany został: w części dotyczącej wydatków inwestycyjnych - w 93 proc., w części dotyczącej wydatków bieżących - w 96,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełEugeniaKrassowska">NIK upatruje przyczynę niepełnego wykonania w zachowywaniu przez Ministerstwo planu wydatków bieżących zbyt dużych rezerw inwestycyjnych niepodzielonych na poszczególne szkoły i opóźnieniami w rozdziale kredytów podległym jednostkom. Na niepełne wykorzystanie kwot przeznaczonych na wydatki osobowe w szkołach wyższych wpłynęły trudności przy obsadzaniu wakujących stanowisk.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełEugeniaKrassowska">Notujemy ogólnie przekroczenie wydatków na prace naukowo-badawcze, chociaż nie wykorzystano w pełni kwot przeznaczonych na kształcenie kadry naukowej.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PosełEugeniaKrassowska">W roku 1964 ilość studentów przekroczyła o 15 proc. założenia planu, w tym ilość studentów I roku - o 7 proc. Niekorzystnym zjawiskiem jest wzrost ilości studentów przypadających na 1 pracownika nauki.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PosełEugeniaKrassowska">Nastąpiło obniżenie kosztów szkolenia 1 studenta, wzrósł natomiast koszt 1 dyplomu, który (łącznie z wydatkami inwestycyjnymi) wyniósł 177 tys. zł, w roku 1964 wobec 146.660 w roku 1961 (Jest to średnia dla studentów Uniwersytetów i politechnik).</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PosełEugeniaKrassowska">Mimo zwiększania nakładów inwestycyjnych, następuje pogarszanie się sytuacji lokalowej wyższych uczelni, znajduje to częściowe wytłumaczenie w przekraczaniu limitów rekrutacyjnych, również wynikiem podniesienia sprawności ogólnej studiów jest zmniejszenie odsiewu.</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PosełEugeniaKrassowska">Sprawozdanie rządu z wykonania budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Polskiej Akademii Nauk zreferował poseł Tadeusz Toczek (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PosełEugeniaKrassowska">Po stronie wydatków, budżet w wysokości 646 mln zł wykonany został w 97,4 proc. Plan inwestycyjny ustalony w wysokości 90 mln zł zrealizowany został w 96,9 proc. W zasadzie wszystkie główne inwestycje przewidziane na ten rok oddane zostały do użytku.</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PosełEugeniaKrassowska">Zadania w zakresie kształcenia kadr naukowych wykonane zostały prawidłowo. Na przestrzeni omawianego roku wzrosła znacznie ilość stypendiów naukowych: doktoranckich ze 113 na 163, habilitacyjnych z 64 na 108 itd.</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PosełEugeniaKrassowska">Oceniając realizację budżetu Polskiej Akademii Nauk w 1964 r., stwierdzić należy, że środki budżetowe wykorzystane zostały prawidłowo, gospodarka była oszczędna i celowa.</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PosełEugeniaKrassowska">Uwagi NIK przedstawił dyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztejnert.</u>
+          <u xml:id="u-12.15" who="#PosełEugeniaKrassowska">Stwierdził on m.in., że pomyślne wyniki realizacji zadań planowych i budżetu w resortu szkolnictwa wyższego w 1964 r. osiągnięte zostały dzięki wytężonej organizacyjnej pracy Ministerstwa i wysiłkom szkół. Prowadzone równocześnie prace związane z reformą i unowocześnieniem studiów stanowiły dodatkowe zadanie, którego realizacja nie znajduje bezpośredniego wyrazu w osiągniętych wskaźnikach wykonanie zadań i budżetu, a wydatnie absorbowały uwagę Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Szkół.</u>
+          <u xml:id="u-12.16" who="#PosełEugeniaKrassowska">W roku 1964 szkoły wyższe zakończyły 9.478 tematów prac naukowo badawczych, w tym 3.439 w naukach rolniczo-leśnych. W 1964 r. przewidziano na badania naukowe 237 mln zł. Sytuacja nie była więc korzystna, zwłaszcza jeżeli weźmiemy pod uwagę, że w badaniach naukowych brało udział 2.600 katedr, czyli przeciętnie miały one do dyspozycji 90 tys. zł. Odczuwany niedostatek kredytów jest w pewnej mierze łagodzony przez działalność gospodarstw pomocniczych.</u>
+          <u xml:id="u-12.17" who="#PosełEugeniaKrassowska">Można przypuszczać, że realizacja budżetu Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego byłaby efektywniejsza, gdyby szerzej korzystano z możliwości zaspokajania potrzeb ośrodka akademickiego jako całości, a nie tylko poszczególnych uczelni. Na przykład brygady remontowe są organizowane we wszystkich większych uczelniach i stanowią operatywne narzędzie w rękach administracji uczelni. Wydaje się, że mogłyby cne świadczyć usługi na rzecz całego ośrodka akademickiego, ale potrzebny jest większy nadzór nad ich działalnością ze strony resortu.</u>
+          <u xml:id="u-12.18" who="#PosełEugeniaKrassowska">Na pytania posłów: Franciszka Wasążnika (bezp.), Jana Wąsickiego (PZPR), Władysława Kuszyka (PZPR), Andrzeja Werblana (PZPR), Mariana Walczaka (PZPR) odpowiedzi udzielili: sprawozdawca poseł Jerzy Bukowski (bezp.), sekretarz naukowy PAN - Henryk Jabłoński, Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Gdański i dyrektor generalny PAN - Bolesław Gastman.</u>
+          <u xml:id="u-12.19" who="#PosełEugeniaKrassowska">Pytania dotyczyły środków podejmowanych dla zwiększenia liczby studentów na wydziałach deficytowych, zwiększenia ilości pracowników naukowo-technicznych w placówkach szkolnictwa wyższego, budowy mieszkań dla pracowników naukowych oraz hoteli dla asystentów pochodzących z poza ośrodków akademickich. Poruszono także sprawę stażów krajowych i zagranicznych oraz współpracy placówek naukowych z instytucjami gospodarczymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Poruszony problem rozbudowy hoteli asystenckich jest bardzo istotny dla prawidłowego funkcjonowania ośrodków naukowo-badawczych. Wielu zdolnych asystentów mieszka w domach akademickich, co nie jest zjawiskiem normalnym.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Poszczególne resorty, jak również towarzystwa naukowe powinny wcześniej zgłaszać uczelniom swoje zapotrzebowania na badania naukowe w poszczególnych dziedzinach. Pozwoliłoby to na właściwe organizowanie tych prac na uczelni.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Wyższe szkoły powinny dysponować większą ilością etatów dla pracowników naukowo-technicznych i pomocniczych. Angażowanie pracowników nauki o wysokich kwalifikacjach w wykonanie prac pomocniczych przedłuża okres badań i jest niepotrzebną stratą wysoko opłacanego czasu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełStanisławJodłowski">Większą niż dotychczas wagę musimy przywiązywać do właściwego zorganizowania kształcenia młodych kadr naukowych. Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że środki przeznaczone na stypendia doktoranckie dla nauczycieli nie są w pełni wykorzystywane.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełStanisławJodłowski">Przewodniczący Komisji - poseł Antoni Werblan (PZPR): Istotnym problemem jest zorganizowanie właściwego systemu współpracy pomiędzy nauką a gospodarką narodową. Możliwości nasze w tym zakresie nie są w pełni wykorzystane. Nie można naturalnie mówić tu o jakimś jednolitym systemie współpracy; musi on być zróżnicowany, ale równocześnie powinien zapewniać podejmowanie przez katedry szkolnictwa wyższego i placówki Polskiej Akademii Nauk najbardziej potrzebnych badań dla rozwoju gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełStanisławJodłowski">System finansowania badań naukowych przez poszczególnym resorty jest jeszcze bardzo niedoskonały. Resort może świadczyć wysokie kwoty na wydatki rzeczowe związane z przeprowadzaniem badań naukowych na użytek resortu przez kadrę naukową, ale będącą bezpośrednio w jego gestii, a nie wolno mu np. ponosić kosztów na wydatki osobowe. Prowadzi to niejednokrotnie do nieracjonalnego wykorzystania środków. Powinniśmy zwrócić uwagę Komitetu Nauki i Techniki na konieczność przeprowadzenia doraźnych badań w tym zakresie. Opinię w tym zakresie powinna również wypowiedzieć sejmowa Komisja Oświaty i Nauki, jak również inne komisje zajmujące się pracą poszczególnych resortów.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełStanisławJodłowski">Właściwe ustalenie proporcji liczbowych między kadrą pracowników naukowo-technicznych na wyższych uczelniach a kadrą asystentów w poważnym stopniu może wpłynąć na podniesienie efektywności pracy pracowników nauki.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PosełStanisławJodłowski">Komisja podjęła na wniosek posła Werblana uchwałę następującej treści:</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PosełStanisławJodłowski">„Komisja Oświaty i Nauki po wysłuchaniu na posiedzeniu w dniu 29 października 1965 r. referatów poselskich, po zapoznaniu się z materiałami rządowymi i uwagami NIK na temat wykonania NPG i budżetu państwa za 1964 r. oraz po wysłuchaniu odpowiedzi na pytania i przeprowadzeniu dyskusji postanawia przyjąć do zatwierdzającej wiadomości sprawozdanie rządu z wykonania NPG i budżetu państwa za 1964 r. w częściach dotyczących resortu oświaty, Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Polskiej Akademii Nauk i przedstawić Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wniosek o udzielenie rządowi absolutorium w powyższym zakresie”.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00004-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00004-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4e78653
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00004-01/header.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00004-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 4/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 4/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:4</note>
+        <note type="sessionNo">4</note>
+        <date>1965-11-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławIwaszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Iwaszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekWasążnik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Wasążnik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanWąsicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Wąsicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławKlimaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Klimaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00004-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00004-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..42e247f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00004-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 24 listopada 1965 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana (PZPR) rozpatrzyła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 r. i podstawowe założenia na 1967 r. oraz budżet państwa na 1966 r. w częściach dotyczących: Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Polskiej Akademii Nauk.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego z podsekretarzem stanu - Włodzimierzem Michajłowem, przedstawiciele Polskiej Akademii Nauk w Sekretarzem Naukowym PAN - Henrykiem Jabłońskim i zastępcą Sekretarza Naukowego - Maurycym Jaroszyńskim, wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Steinert oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Kadzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekty planu na rok 1966 i podstawowych założeń na rok 1967 oraz budżetu państwa na rok 1966 w części dotyczącej Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego przedstawił poseł Jan Wąsicki (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Kwota przeznaczona w projekcie budżetu państwa na rok 1966 na potrzeby szkolnictwa podległego Ministerstwu Szkolnictwa Wyższego wzrasta o 8,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W stanie organizacyjnym szkolnictwa wyższego nie przewiduje się zmian: utrzymana zostanie liczba 37 szkół i 175 wydziałów. W roku 1966 wysiłek resortu skierowany zostanie na rozwój studiów zaocznych i wieczorowych. Liczba studiów wieczorowych wzrośnie o 8 w stosunku do 1965 r..</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Ilość studiów zaocznych wzrośnie w 1966 r. o 5, tj. do 155; planuje się powołanie zaocznego studium ogólnotechnicznego w Wyższej Szkole Inżynieryjnej w Białymstoku oraz w zakresie chemii w WSI kielecko-radomskiej. Rozbudowana zostanie sieć punktów konsultacyjnych zaocznych. Rozszerzają one działalność wyższych uczelni na regiony, które nie posiadają określonego typu szkół wyższych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Ogólna liczba studentów, w porównaniu z 1965 r., wzrośnie o 6,7 proc., w tym na studiach dziennych o 5,8 proc., wieczorowych - o 10,5 proc. i zaocznych - o 7 proc. Wzrost ilości studentów obejmie w pierwszym rzędzie politechniki, wyższe szkoły inżynieryjne i rolnicze, natomiast pewien spadek przewidywany jest na niektórych uniwersyteckich studiach zaocznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Jednolite zasady organizacyjne punktów konsultacyjnych obowiązujące od 1964 r. przewidują przy ich tworzeniu i wyposażeniu pomoc władz terenowych i zakładów pracy. Punkty te obejmą zasięgiem swego działania 26,7 proc. studiujących zaocznie. Do dnia dzisiejszego nie ma jednak wypracowanych właściwych metod dydaktycznych prowadzenia zajęć w punktach konsultacyjnych. Namierza się ograniczyć zajęcia w tych punktach tylko dla studentów I i II roku studiów.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Poseł referent wyraził wątpliwość co do tego, czy baza dydaktyczna rozrosła się tak dalece, że można przenieść zajęcia dla studentów starszych lat do siedziby uczelni, czy istnieje też możliwość zakwaterowania wszystkich przybyłych na zajęcia studentów. Zwrócił on też uwagę na potrzebę rozważenia możliwości prowadzenia uniwersyteckich punktów konsultacyjnych na pierwszym i drugim roku studiów w zakresie fizyki, chemii, biologii i geografii przy studiach nauczycielskich, w oparciu o istniejące tam pracownie. Pozwoliłoby to wspólnym wysiłkiem resortów oświaty i szkolnictwa wyższego lepiej je wyposażyć.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Planuje się wzrost liczby pełno zatrudnionych pracowników naukowych o 9,9 proc. Wiąże się to z planowanym wzrostem liczby studentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Podstawowym zadaniem szkół wyższych jest obok kształcenia wysokokwalifikowanej kadry, prowadzenie badań naukowych. W projekcie budżetu na rok 1966 przeznacza się na ten cel ponad 207 mln zł. W roku 1966 plan badań Naukowo Technicznych obejmuje 286 tematów w porównaniu ze 183 w br. Kwota przeznaczona na badania naukowe, mimo pewnego wzrostu, nie jest wystarczająca. W związku ze zwiększeniem liczby studentów pracujących, głównie w szkołach technicznych i na kierunkach eksperymentalnych, niektóre uczelnie podejmą pracę na dwie zmiany, co pozwoli na. lepsze wykorzystanie pomieszczeń i aparatury. Wymaga to odpowiedniego przystosowania starych pomieszczeń do zwiększonych zadań. Na przebudowę budynków dydaktycznych, modernizację pracowni, budżet na rok 1966 przeznacza kwoty o 12 proc. większe aniżeli w 1965 r. Znaczną część tych kwot przeznacza się jednak na przystosowanie do potrzeb dydaktycznych budynków nowych uczelni w Białymstoku, Bydgoszczy i Zielonej Górze. Kwoty przeznaczone na remonty nie pokrywają pilnych potrzeb szkolnictwa wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zgodnie z projektem Narodowego Planu Gospodarczego nakłady Inwestycyjne resortu wynoszą ogółem 567,9 mln zł, co stanowi w porównaniu z rokiem 1965 wzrost o 19,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Uzyskanie zaplanowanych efektów w roku 1966 uzależnione jest od pełnego wykonania zakresu rzeczowego planu na rok 1965, którego realizacja jest zagrożona. Zaplanowano oddanie do użytku 34 obiektów, oddano - 21. Słabo przebiega wykonania planu inwestycyjnego w Gdańsku, Poznaniu, Warszawie, Wrocławiu, Toruniu, Szczecinie, Olsztynie. Przyczyną opóźnień jest brak materiałów budowlanych i robotników.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Sprawozdawca wniósł o przyjęcie planu i budżetu na 1966 r. wskazując na potrzebę zwiększenia kwot na zakup aparatury i sprzętu dla badań naukowo-badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Na pytania posłów Franciszka Wasążnika (bezp.) i Mariana Walczaka (PZPR) odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego Włodzimierz Michajłow. Pytania dotyczyły m.in. środków przeznaczonych na wyższe studia eksternistyczne, szkolenia studentów zagranicą, wykorzystania naukowej bazy wyższych uczelni.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Projekt NPG na 1966 rok i podstawowe założenia na 1967 rok oraz budżet państwa na 1966 rok w części dotyczącej Polskiej Akademii Nauk zreferował poseł Mieczysław Klimaszewski (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Polska Akademia Nauk organizuje i prowadzi prace badawcze we wszystkich dziedzinach nauki ze szczególnym uwzględnieniem problemów o doniosłym znaczeniu dla rozwoju gospodarki i kultury narodowej. Działalność swoją PAN prowadzi poprzez 82 placówki naukowe, w tym 21 instytutów, poprzez organizowanie sesji, kongresów, zjazdów, konferencji oraz kształcenie kadry pracowników naukowych i utrzymywanie kontaktów naukowych z zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Ocena realizacji zadań w zakresie badań naukowych prze0z placówki PAN w roku 1965 jest bardzo trudna, gdyż większość prowadzonych badań ma charakter długofalowy, przy których wyodrębnienie etapu rocznego nastręcza pewne trudności. Ogólnie można stwierdzić, że plany badawcze placówek PAN na 1965 r. były realne i należy przewidywać pełne ich wykonanie. Przypadki, w których można oczekiwać niepełnej realizacji zadań, są nieliczne i spowodowane przyczynami natury przejściowej, jak opóźnienie dostaw aparatury, niedostatecznymi nakładami finansowymi itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Plan badań naukowych PAN na 1966 rok obejmuje kilkaset problemów, podzielonych na kilka tysięcy tematów. Plan ten powinien w większym stopniu nawiązywać do planu 5-letniego (1966-1970), tymczasem założenia planu 5-letniego nieraz bardzo ogólnikowo informują o zadaniach i nie zawsze precyzują konkretne problemy.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Z prac, które mają być ukończone w roku 1966 można wymienić m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- zarys historii literatury polskiej - część poświęcona Odrodzeniu (Instytut Badań Literackich);</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- Słownik Gwar Warmii i Mazur - Zakład Językoznawstwa w Warszawie;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- Historia Literatury Rosyjskiej - Zakład Słowianoznawstwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- V tom Zbioru Dokumentów i Materiałów - Pracownia Historii Słowników Polsko-Radzieckich;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- Instytut Geografii ukończy Atlas Narodowy Polski, Atlas Fizjograficzny Polski oraz wykona szereg prac monograficznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Wydaje się, że należałoby i w stosunku do innych ważniejszych prac dokładniej precyzować terminy ich ukończenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W zakresie zadań mających szczególne znaczenie dla rozwoju gospodarki narodowej PAN koncentruje się na prowadzeniu badań w zakresie rozwoju elektroniki i nowych zastosowań techniki elektronicznej, w zakresie fizyki ciała stałego, oraz intensyfikacji produkcji rolnej i rozwoju bazy surowcowej dla przemysłu spożywczego. Największą ilość tematów opracowuje Instytut Podstawowych Problemów Techniki i Instytut Fizyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Wydatki inwestycyjne PAN na 1966 r. wyniosą ok. 100 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Do najważniejszych inwestycji należy zaliczyć budowę stacji astronomicznej w Borowcu, budowę stacji transformatorowej dla Instytutu Fizyki w Warszawie, budowę Instytutu Maszyn Przepływowych w Gdańsku oraz rozbudowę Zakładu Fizyko-Chemicznych Badań Strukturalnych we Wrocławiu, Domu Zjazdów i Konferencji PAN w Jabłonnie i Zakładu Hodowli Zwierząt w Łomnie-Lesie. Nakłady inwestycyjne nie zaspokajają w pełni potrzeb wielu innych placówek PAN, zarówno w zakresie bazy lokalowej, jak i niezbędnego sprzętu i aparatury.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Oddzielnym problemem jest sprawa rozwoju budownictwa mieszkaniowego dla pracowników PAN. W okresie 1966-1970 przewiduje się nakłady finansowe na mieszkania we Wrocławiu, Poznaniu i Warszawie w wysokości ok. 15 mln zł. Są to nakłady daleko niewystarczające i konieczne jest w szerszej farmie popieranie rozwoju budownictwa spółdzielczego wśród pracowników PAN.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">W planie na 1966 r. przewiduje się zakupy inwestycyjne na kwotę około 19 mln zł, w tym ponad 15 mln przeznacza się na zakup aparatury i sprzętu dla pracowni naukowo-badawczych. Są to jednak nakłady niewystarczające w stosunku do potrzeb modernizacji aparatury naukowej. Z cenniejszych aparatur, które mają być zakupione w 1966 r. wymienić należy: zestaw aparatury do fotogrametrycznego dokumentowania rezultatów badań geologicznych, dyfektograf rentgenowski do badań strukturalnych, kompresor wysokociśnieniowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Budżet PAN zaplanowany jest oszczędnie i zaspokaja niezbędne potrzeby tej instytucji.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Na pytania posłów: Marii Augustyn (PZPR), Franciszka Wasążnika (bezp.), Józefa Kaszewskiego (SD), Andrzeja Werblana (PZPR), Tadeusza Mazowieckiego (bezp. „Znak”) i Elżbiety Kraski (bezp.) odpowiedzi udzielili Sekretarz Naukowy Polskiej Akademii Nauk - Henryk Jabłoński i zastępca Sekretarza Naukowego PAN - Maurycy Jaroszyński. Wyjaśnienie dotyczyły szkolenia kadry naukowej w placówkach PAN, stypendiów naukowych dla doktorantów, przyszłorocznego planu inwestycyjnego PAN oraz działalności wydawniczej i wymiany publikacji naukowych z innymi krajami.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzyBukowski">Niesłuszne jest mierzenie efektów pracy placówek naukowych jedynie statystykami „wyprodukowanych” przez nie doktorów, czy docentów. Należałoby zastanowić się nad dalekosiężnymi, wykraczającymi poza pięcioletni okres planowania gospodarczego, perspektywami współpracy między Polską Akademią Nauk a szkolnictwem wyższym. Współpraca ta powinna prowadzić do równomiernego rozwijania działalności naukowej i dydaktycznej, zwłaszcza w tych dziedzinach, w których najbardziej odczuwa się brak wykwalifikowanych specjalistów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Przewiduje się w najbliższych latach poważny rozwój studiów zaocznych. Zwiększenie liczby studiujących zaocznie nie powinno jednak oznaczać zwiększonego obciążenia pracowników naukowych na wyższych uczelniach czynnościami dydaktycznymi. Pracownicy ci muszą mieć dostateczną ilość czasu na podwyższania swoich kwalifikacji i na samodzielną pracę naukową. Dlatego też wraz z rozwojem studiów zaocznych winno iść w parze dodanie nowych etatów pracowników naukowych tym katedrom, które prowadzić będą tego typu studia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">Ci, którzy studiują na wyższych uczelniach jako eksterni, są w gorszej sytuacji od studentów zaocznych. M.in. wyraża się to w mniejszej ilości przysługujących im - z racji studiów - urlopów. A przecież wielu spośród studentów-eksternistów mieszka daleko od ośrodków akademickich i kontynuowanie studiów zmusza ich do częstego przerywania pracy.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełFranciszekWasążnik">Północno-wschodni region Polski odczuwa brak wyższych uczelni typu humanistycznego. Otwarcie w Białymstoku wyższej szkoły pedagogicznej usunęłoby ten brak, pozwalając równocześnie na aktywizację naukową i zawodową pracującej w tym regionie kadry nauczycielskiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanWąsicki">Sprawność studiów dla pracujących - wieczorowych i zaocznych - uzależniona jest w dużym stopniu od ilości punktów konsultacyjnych, a także od tego, jak przebiega zaopatrzenie studentów w pomoce naukowe i skrypty. Tymczasem ilość tych punktów, zwłaszcza na studiach typu niehumanistycznego, jest stanowczo za mała. Nie starcza także dla wszystkich studiujących podręczników, skryptów i pomocy naukowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Ilość miejsc na pierwszych latach studiów wyższych uczelni rośnie o wiele wolniej niż liczba absolwentów szkół ogólnokształcących. W rezultacie np. na Dolnym Śląsku na wyższe uczelnie dostało się np. 37 proc. absolwentów liceów. Część tych, którzy nie zostali przyjęci na studia, znalazła się w szkołach uczących zawodu, część przystępuje do pracy. Ci młodzi ludzie nie mają jednak przygotowania zawodowego. Dysproporcja między ilością miejsc na studiach wyższych a liczbą kandydatów będzie się w najbliższych latach - ze względu na obecny wyż demograficzny - powiększała. Trzeba stworzyć warunki, które pozwoliłyby zdobyć zawód młodzieży, która nie dostała się na studia.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego - Włodzimierz Michajłow i Sekretarz Naukowy Polskiej Akademii Nauk - Henryk Jabłoński.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Przewodniczący Komisji - poseł Andrzej Werblan (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">W dziedzinie kształcenia kadr naukowych przez resort szkolnictwa wyższego i Polską Akademię Nauk należy w większym niż dotychczas stopniu skierowywać wysiłek na te dyscypliny naukowe, w których brak kadr, zwłaszcza na dyscypliny techniczne.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Perspektywy wieloletniej współpracy Polskiej Akademii Nauk i resortu szkolnictwa wyższego powinny być tematem specjalnych studiów w podkomisji szkolnictwa wyższego. Podkomisja ta powinna się chyba także zająć problemami współpracy między wyższymi uczelniami technicznymi i rolniczymi, a poszczególnymi gałęziami gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego wspólnie z Komitetem do Spraw Radia i Telewizji zamierza w przyszłym roku dokonać eksperymentu polegającego na prowadzeniu wykładów obejmujących część programu studiów zaocznych i wieczorowych wyższych uczelni technicznych - przez telewizję. Eksperyment ten podejmuje się we współpracy z UNESCO. Przewiduje się, że realizacja tego eksperymentu kosztować będzie ok. 8 mln zł, a ani projekt budżetu resortu szkolnictwa wyższego, ani budżet Komitetu do Spraw Radia i Telewizji nie przewidują tej sumy. Dlatego też należałoby zwrócić się do Ministerstwa Finansów, aby w swojej rezerwie budżetowej zapewniło odpowiednie sumy na przeprowadzenie planowanego eksperymentu.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Najbliższe lata przyniosą zmniejszenie dysproporcji między liczbą kandydatów na wyższe studia a ilością miejsc na uczelniach. Nastąpi to m.in. w wyniku stabilizacji liczby absolwentów szkół ogólnokształcących. Od roku 1968 szkolnictwo wyższe będzie mogło szybciej zwiększać liczbę miejsc na I roku, gdyż zaczną przynosić rezultaty inwestycje podejmowane obecnie w budownictwie pomieszczeń dydaktycznych i domów akademickich.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Komisja przyjęła projekt NPG i budżetu państwa na 1966 rok w częściach dotyczących Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego oraz Polskiej Akademii Nauk w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Komisja uchwaliła dezyderat pod adresem Ministra Finansów, aby z rezerwy budżetowej zapewnił środki na realizację eksperymentu polegającego na prowadzeniu w telewizji wykładów obejmujących program wyższych studiów. Uchwalono również dezyderat pod adresem Przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki o rozważenie możliwości zwiększenia środków na zakup aparatury naukowej dla placówek podległych resortowi szkolnictwa wyższego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00005-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00005-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c55c295
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00005-01/header.xml
@@ -0,0 +1,83 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00005-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 5/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 5/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:5</note>
+        <note type="sessionNo">5</note>
+        <date>1965-11-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAnnaMędzkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Mędzkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAntoniDaniel" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Daniel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAntoninaLubecka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antonina Lubecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławKawałek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Kawałek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekWasążnik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Wasążnik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHelenaStąpień" role="speaker">
+        <persName>Poseł Helena Stąpień</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKulas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kulas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJaninaRamotowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janina Ramotowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzBarcikowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Barcikowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMagdalenaDubiel" role="speaker">
+        <persName>Poseł Magdalena Dubiel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaAugustyn" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Augustyn</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMartaLankamer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marta Lankamer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławKlimaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Klimaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławJodłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Jodłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszMazowiecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Mazowiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszToczek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Toczek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławBieńkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Bieńkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00005-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00005-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..af6899a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00005-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,140 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">25 listopada br. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana (PZPR), rozpatrzyła projekt NPG na 1966 r. i podstawowe założenia na 1967 r. oraz projekt budżetu państwa na 1966 r. W części dotyczącej resortu oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Oświaty z Ministrem -- Wacławem Tułodzieckim i podsekretarzem stanu - Janem Szkopem, dyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztejnert, przedstawiciele Komisji i Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 i podstawowe założenia na rok 1967 oraz projekt budżetu państwa na rok 1966 w części dotyczącej szkolnictwa podstawowego, przedszkoli i opieki nad dzieckiem zreferował poseł Władysław Ozga (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Projekt planu i budżetu na rok 1966 ma szczególnie znaczenie, gdyż uwzględnia rozpoczęcie realizacji reformy szkolnictwa podstawowego, średniego i zawodowego. Reforma polega - jak wiadomo - na wprowadzeniu w szkołach podstawowych klasy ósmej, co oznacza przebudowę organizacyjną i programową zarówno szkoły podstawowej, liceum ogólnokształcącego, jak i szkół zawodowych. Wprowadzenie klasy ósmej w szkołach podstawowych w ciągu lat szkolnych 1966-67 i 1967-68 podyktowane jest sytuacją demograficzną.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W związku z przejściem od 1 września 1966 r. na nauczanie 8-letnie, liczba uczniów w szkołach podstawowych wzrośnie o ponad 371 tys. Pociąga to za sobą wzrost liczby oddziałów, wzrost wydatków budżetowych i zwiększone zapotrzebowanie na pomieszczenia szkolne.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Pedagodzy oraz specjaliści w dziedzinie organizacji szkolnictwa stoją na stanowisku, że pełnowartościową szkołą podstawową, realizującą program 8 klas, powinna być szkoła o liczbie uczniów około 300, liczbie nauczycieli od 8 do 12, dysponująca ilością izb lekcyjnych od 6-10 oraz co najmniej 2 pracowniami wyposażonymi w niezbędne pomoce naukowe. W miastach istnieją warunki do stworzenia sieci pełnowartościowych szkół 8-klasowych, natomiast na wsi występują poważne trudności, związane z warunkami demograficznymi, strukturą osiedli wiejskich, stanem dróg i warunkami lokalowymi. Usunięcie tych przeszkód zależy od ogólnej poprawy techniczno-ekonomicznych warunków życia na wsi; niezbędna jest również poważna praca uświadamiająca wśród ludności wiejskiej o celowości przedłużenia okresu obowiązku szkolnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Mimo poważnego wzrostu liczby nauczycieli o podwyższonych kwalifikacjach - najtrudniejszym do rozwiązania przy realizacji reformy szkoły podstawowej - jest problem niedostatecznej ilości kadr wysokokwalifikowanych oraz ich nierównomierne rozmieszczenie. Istnieje pewna liczba szkół, które od 1 września 1966 r. realizować będą program ośmiu klas, a nie mają ani jednego nauczyciela z dodatkowymi kwalifikacjami. Dla szybszego rozwiązania problemu rozmieszczenia kadr nauczycielskich, należy stworzyć nauczycielom dobre warunki bytowe, przede wszystkim mieszkaniowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Rząd przeznaczył na podwyżkę płac nauczycieli, pracowników gospodarczych, obsługi i administracji w szkołach - 890 mln zł rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Baza lokalowa szkolnictwa podstawowego została w ciągu ostatnich 10 lat poważnie rozbudowana i unowocześniona. Jednak tempo wzrostu liczby uczącej się młodzieży było znacznie szybsze od rozwoju bazy lokalowej. W szkołach podstawowych na przestrzeni lat 1955-1965 liczba uczniów zwiększyła się z 3.386 tys. do 5.248 tys., tj. o 55 proc., a ilość izb lekcyjnych wzrosła tylko o 41 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Aby stworzyć niezbędne warunki dla realizacji reformy szkolnictwa podstawowego, trzeba dalej modernizować bazę lokalową szkolnictwa. Rozwiązanie tych zadań wymagać będzie dalszych poważnych wysiłków państwa oraz szerokiej inicjatywy i pomocy społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W ciągu najbliższych lat, stosując hierarchię potrzeb inwestycyjnych w gospodarce narodowej, należy szerzej uwzględnić potrzeby inwestycyjne szkolnictwa. Należy również zwrócić uwagę na występujące dysproporcje w poziomie zaspokajania potrzeb poszczególnych regionów kraju, tym bardziej, że zarówno plan, jak i budżet na rok 1966 niedostatecznie wyrównują istniejące różnice. W chwili obecnej odsetek szkół najniżej zorganizowanych wynosi w woj. poznańskim - 38 proc., w kieleckim - 14 proc. W woj. opolskim jest 49,3 proc. nauczycieli z dodatkowymi kwalifikacjami, a w woj. wrocławskim - 30,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Istnieją również dysproporcje w dziedzinie norm budżetowych na wydatki rzeczowe szkół podstawowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Rozpatrując rozwój i przebudowę szkolnictwa podstawowego należy zająć się również problemem kształcenia dorosłych na poziomie szkoły podstawowej. Zależy nam bardzo na tym, aby wszyscy dorośli, którzy nie ukończyli szkoły podstawowej, mogli uczynić to pracując. Niestety, plany kształcenia dorosłych na poziomie szkoły podstawowej nie są w pełni realizowane zarówno w szkołach, jak i na kursach. Plan na rok 1966, ustalony na poziomie 1965 r., przewiduje zwiększenie liczby uczniów podobnie jak w roku 1965 - o 8,5 tys. osób. W interesie społecznym leży wykonanie tego planu. Szczególną rolę mogą tu odegrać zakłady pracy, rady zakładowe i związki zawodowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Liczba dzieci w przedszkolach wzrasta w stosunku do 1965 r. o 9.600, wzrasta również odsetek dzieci w wieku 3-6 lat objętych wychowaniem przedszkolnym - z 19,8 proc. w 1965 r. do 21,1 proc. w 1966 r. Występują jednak poważne różnice w upowszechnianiu przedszkoli w poszczególnych województwach. Jeszcze większe dysproporcje występują na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Plan na 1966 r. przewiduje wzrost liczby zakładów opiekuńczo-wychowawczych o 23; domów dziecka przybędzie 12, a specjalnych zakładów wychowawczych - 11. Liczba dzieci w zakładach wzrośnie o 3.170, co pozwoli w wyższym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne w zakresie opieki nad dziećmi pozbawionymi opieki rodzicielskiej lub wymagającymi specjalnej troski (dzieci upośledzone umysłowo, kalekie, głuche, ociemniałe).</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Plan wczasów dzieci i młodzieży został w 1965 r. wykonany z nadwyżką. Wzrost zadań w tym zakresie zakłada się nie w stosunku do wykonania, lecz do planu 1965 r. Wzrost ten jest poważny; akcją kolonii i obozów objętych będzie w 1966 r. 977.300 dzieci i młodzieży - o 83 tys. więcej niż planowano na rok 1965.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Sprawozdawca wniósł o przyjęcie planu i budżetu na rok 1966 w zakresie szkolnictwa podstawowego, przedszkoli i opieki nad dzieckiem w brzmieniu przedłożenia rządowego oraz zaproponował Komisji uchwalenie dezyderatów dotyczących budownictwa szkolnego i funduszu płac w szkolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Projekt NPG na 1966 r. i podstawowe założenia na 1967 r. oraz budżetu państwa na 1966 r. w zakresie szkolnictwa zawodowego i średniego ogólnokształcącego zreferował poseł Kazimierz Barcikowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Plan naboru do szkół zawodowych na rok 1966 wynika z potrzeb gospodarki narodowej; preferowane są kierunki kształcenia w zawodach deficytowych, jak: budownictwo, chemia, hutnictwo, elektroenergetyka i rolnictwo. Inne kierunki, jak np. ekonomiczny i włókienniczy, będą miały nieco niższy plan naboru.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Bazę rekrutacyjną dla szkolnictwa zawodowego w roku 1966/67 stanowić będą absolwenci klas VII z roku 1965/66 oraz w wcześniejszych lat, którzy z różnych względów nie kontynuowali nauki. Ministerstwo Oświaty podjęło próbę swego rodzaju podziału absolwentów VII klasy na tych, którzy będą uczyć się dalej w klasie VIII szkoły ogólnokształcącej i tych, którzy mogą podjąć naukę w szkołach zawodowych; do szkół zawodowych przyjmowani będą ci uczniowie, którzy 1 lipca 1966 r. ukończyli 14 rok życia. Uczniowie, którzy nie wstąpią do szkół zawodowych będą zobowiązani do kontynuowania nauki w VIII klasach szkoły podstawowej. Powołuje się specjalne wojewódzkie i powiatowe komisje rekrutacyjne, które będą decydowały o skierowaniu do poszczególnych szkół.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Szacuje się, że w roku 1966 ukończy klasy VII około 670 tys. młodzieży, z czego 406 tys. będzie kontynuować naukę w klasie VIII. Szkoły zawodowe mogą przyjąć 385 tys. młodzieży; gdyby nawet założyć, że wszyscy absolwenci klas VII podejmą dalszą naukę, to jeszcze pozostaje ok. 100 tys. miejsc w szkołach zawodowych dla absolwentów klas VII z lat poprzednich.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Niepokojącym jest fakt, że zakłada się w roku 1966 poważne zmniejszenie naboru do techników zawodowych; nabór ma być niższy o 60 proc. niż w 1965 r., zmniejszenie to wynika z dokonanego przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów szacunku zapotrzebowania na kadry ze średnim wykształceniem technicznym w roku 1970. Trudno jest w tej chwili ocenić trafność tego szacunku, wydaje się jednak, że jest on zbytnio zaniżony.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Plan rozwoju szkolnictwa dla pracujących i szkolenia zaocznego zakłada wzrost liczby uczniów w 1966 r. o ogółem 4,6 proc.; szczególnie szybko, bo o 12 proc. wzrasta liczba słuchaczy w technikach wieczorowych. Uczniowie zasadniczych szkół zawodowych dla pracujących stanowić będą 45 proc. ogółu uczniów szkół zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Przewiduje się zmniejszenie o prawie 14 proc. liczby przyjęć do klas I-szych w zakładach kształcenia nauczycieli. Wiąże stopniowym ograniczeniem się to ze wstrzymaniem rekrutacji do liceów pedagogicznych i przechodzeniem na kształcenie nauczycieli na studiach nauczycielskich. Liczyć się należy w ogóle ze zmniejszeniem zapotrzebowania na kadry nauczycielskie w roku 1970. Niepokojące jest natomiast zmniejszenie w roku 1966 rekrutacji nauczycieli już pracujących na różnego rodzaju formy szkolenia, tym bardziej, że zapotrzebowanie na nauczycieli o wyższych niż średnie kwalifikacjach - wzrasta.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Pewne trudności mogą wyłonić się w roku 1966 przy podziale absolwentów klas siódmych pomiędzy szkoły zawodowe i klasy ósme. Kryteria podziału według daty urodzenia nie zawsze będą zrozumiałe dla rodziców. Zachowanie znacznej elastyczności w rekrutacji do szkół zawodowych będzie konieczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Budżet Ministerstwa Oświaty wzrasta w stopniu większym niż w latach ubiegłych, jednak nie zabezpiecza w dostatecznym stopniu niektórych potrzeb, np. w zakresie kapitalnych remontów oraz wydatków rzeczowych w szkołach ogólnokształcących i zawodowych przy utrzymującej się dysproporcji w rozdziale funduszów na wydatki rzeczowe dla szkół ogólnokształcących w poszczególnych województwach.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Przewiduje się pewien wzrost środków przeznaczonych na stypendia dla młodzieży; w całym szkolnictwie zawodowym wydatki na stypendia wzrastają o 1,5 proc., a w skali całego resortu oświaty - o 2,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Ogólnie można stwierdzić, że budżet zabezpiecza realizację planu szkolenia i zapewnia dalszy postęp w wyposażeniu szkół.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Nakłady na budowę internatów w roku 1966 rosną o 25 proc., w stosunku do wykonania 1965 r. i sięgają 9,1 proc. ogółu nakładów inwestycyjnych w szkolnictwie zawodowym i ogólnokształcącym. Niepokojące jest jednak, że już w roku 1967 przewiduje się zmniejszenie nakładów na ten cel, zwłaszcza, że w zakresie rozbudowy internatów są poważne niedobory w latach 1961-1965; tylko zmniejszenie rekrutacji do szkół zawodowych w roku 1966 wpłynie na zmniejszenie zagęszczenia w internatach.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Szacuje się, że do szkół średnich i zawodowych dojeżdża około 1 mln młodzieży; jak wynika z przeprowadzonych badań, warunki nauki młodzieży dojeżdżającej są bardzo trudne. Część tej młodzieży zamieszkuje na stancjach prywatnych (ok. 100 tys.). W tych warunkach powstaje szereg nowych problemów wychowawczych, nie zawsze dostrzeganych przez szkołę i miejscowe władze. Spadek odsetka młodzieży wiejskiej w liceach ogólnokształcących tłumaczy się m.in. szczególnie małą ilością miejsc w internatach tych szkół.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Ministerstwo Oświaty podejmuje próby wyodrębnienia szkół międzywojewódzkich czy wojewódzkich kształcących młodzież w specjalnościach unikalnych. I te zamierzenia będą wymagały odpowiednich nakładów na rozbudowę internatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Komisja powinna zwrócić uwagę resortu oświaty i organów planowania na konieczność poszukiwania dróg i sposobów przyśpieszenia poprawy sytuacji w zakresie rozbudowy internatów. Niejednokrotnie problem ten można by rozwiązywać w drodze nakładów ze źródeł społecznych. Jednocześnie powinny być podejmowane energiczne wysiłki władz szkolnych dla zapewnienia lepszej opieki nad młodzieżą mieszkającą na stancjach i dojeżdżającą do szkół.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Sprawozdawca wniósł o przyjęcie projektu planu i budżetu na 1966 r. w zakresie szkolnictwa zawodowego i ogólnokształcącego, w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Na pytania posłów: Antoniny Lubeckiej (bezp.), Stanisława Jodłowskiego (SD), Antoniego Daniela (PZPR), Elżbiety Kraski (bezp.), Tadeusza Toczka (ZSL), Franciszka Wasążnika (bezp.), Tadeusza Mazowieckiego (bezp. „Znak”), Magdaleny Dubiel (bezp.), Mieczysława Klimaszewskiego (bezp.), Bronisława Kawałka (PZPR), Jana Kulasa (PZPR), Józefa Kaszewskiego (SD), Marty Lankamer (ZSL), Zuzanny Kościjańskiej (bezp.), Władysława Piątkowskiego (ZSL), Heleny Stępień (PZPR) i Sylwestra Leczykiewicza (ZSL) - odpowiedzi udzielił Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły spraw związanych z reformą szkolną: warunków pracy szkół, sieci szkół, realizacji programu nauczania, kwalifikacji nauczycieli, wykonywania obowiązku szkolnego, rozbudowy internatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Wyjaśnień udzielili również: dyrektor generalny w Ministerstwie Oświaty - Wojciech Pokora i zastępca dyrektora Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Jan Mansfeld.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMariaAugustyn">Problem miejsc w internatach wymaga szybszego rozwiązania. Często młodzież kieruje się przy wyborze szkoły nie swoimi zainteresowaniami, czy zdolnościami, lecz możliwością uzyskania miejsca w internacie; a sytuacja materialni rodziców nie zawsze pozwala na korzystanie z prywatnej stancji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMariaAugustyn">Mimo wzrostu nakładów na budowę internatów (1964 r. - 596 mln zł, 1966 r. - 656 mln zł) procentowy ich udział w ogólnych nakładach na szkolnictwo zmniejsza się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJaninaRamotowska">Wiejskie szkoły podstawowe niedostatecznie przygotowują uczniów do egzaminów wstępnych do szkół średnich. Należy lepiej wyposażyć szkoły na wsi, lepiej przygotować nauczycieli.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJaninaRamotowska">Młodzież przychodząca do technikum rolniczego po szkole przysposobienia rolniczego nie jest dobrze przygotowana do dalszej nauki. Poziom SPR-ów nie jest zadowalający, wiele z nich nie prowadzi działek przyszkolnych, na których uczniowie mogliby odbywać zajęcia praktyczne. Aby lepiej przygotować absolwentów szkół przysposobienia rolniczego i techników rolniczych do pracy zawodowej, należałoby podnieść poziom SPR-ów oraz przedłużyć naukę w technikach z 3 do 4 lat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławJodłowski">W związku z ostatnią regulacją płac nauczycielskich powstały pewne trudności przy zatrudnieniu nauczycieli emerytowanych, którzy mają prawo do zarobków do wysokości 1000 zł. Obecnie stawka za pół etatu może sumę tę przekraczać. Trzeba uregulować ten problem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanKulas">Rozpatrując sprawę wielkości funduszów budżetowych na budownictwo szkolne, należy uwzględnić, że wiele szkół buduje się w czynie społecznym.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJanKulas">Środki budżetowe na szkolnictwo, którymi dysponują gromadzkie rady narodowe, nie są prawidłowo wykorzystane. Należałoby środki te przekazywać bezpośrednio szkołom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">Na terenie woj. białostockiego brak 1,620 izb dla uruchomienia klas ósmych szkół podstawowych. Sytuacja w tym województwie jest szczególnie trudna, należałoby w planie inwestycyjnym na rok 1967 w większym stopniu uwzględnić jego potrzeby.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełFranciszekWasążnik">Reforma szkolnictwa spotkała się z uznaniem całego społeczeństwa. Wyborcy na spotkaniach poselskich na wsi i w mieście wypowiadają się o niej pozytywnie i deklarują nawet gotowość do ponoszenia pewnych świadczeń na rzecz nowo uruchomionych klas ósmych.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełFranciszekWasążnik">W przyszłości przewiduje się likwidację liceów pedagogicznych. Powstaje pytanie - jakie szkoły zapełnią tę lukę, zwłaszcza gdy chodzi o wieś, skąd dostęp do szkoły ogólnokształcącej jest niejednokrotnie bardzo utrudniony.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełFranciszekWasążnik">Na terenie woj. białostockiego rozbudowa sieci przedszkoli przebiega w sposób zadowalający. Zarówno władze terenowe, jak i komitety rodzicielskie chętnie świadczą na ten cel. Dzieci wiejskie, uczęszczające do przedszkoli są o wiele lepiej przygotowane do rozpoczęcia nauki w szkole. Z tego względu organizuje się bodaj klasy przedszkolne tam, gdzie nie ma stałych przedszkoli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBronisławKawałek">Realizacja reformy szkolnictwa podstawowego w dużym stopniu zależy od bazy lokalowej. Mimo dużego wysiłku państwa i społeczeństwa w 20-leciu, występują jeszcze poważne braki w tym zakresie. W roku 1966 nadal jeszcze będziemy wynajmować izby szkolne w domach prywatnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełBronisławKawałek">Budowa szkół w ramach czynów społecznych jest utrudniona na terenach o słabym zaludnieniu. Tereny takie powinny być w większym stopniu uwzględniane w planie inwestycyjnym. Należy szerzej wykorzystać dla klas VIII pomieszczenia liceów ogólnokształcących, które jeszcze przez pewien czas nie będą uruchamiały klas I-szych.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełBronisławKawałek">Planuje się zwiększenie zajęć technicznych w liceach ogólnokształcących, co wymaga rozbudowy pracowni oraz wyposażenia ich w narzędzia i sprzęt. Zwiększenie tej bazy można by uzyskać przejściowo poprzez tańsze budownictwo pawilonowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAntoninaLubecka">W woj. krakowskim w roku przyszłym będzie się jeszcze wynajmować ok. 11 proc. ogólnej liczby izb szkolnych. Szczególnie trudne warunki są w pow. limanowskim, w którym w okresie 20-lecia wybudowano tylko 3 szkoły. W planie inwestycyjnym na rok 1967 należałoby szerzej uwzględnić potrzeby tego terenu.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełAntoninaLubecka">Należałoby utrzymać studium nauczycielskie w Nowym Sączu, które reprezentuje bardzo dobry poziom i zabezpiecza kształcenie nauczycieli dla 3 powiatów.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełAntoninaLubecka">Nie ma obecnie żadnych sankcji wobec rodziców, którzy powinni posyłać dzieci niedorozwinięte do szkół specjalnych, a tego nie czynią. Niejednokrotnie przeszkodą jest tu obowiązek pewnej odpłatności, częściej jednak brak zrozumienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełHelenaStąpień">W woj. warszawskim istnieje szczególnie trudny problem szkół o jednym nauczycielu. Szkół tych jest ok. 350 i ilość ich - według założeń planu - ma się jeszcze zwiększyć. Uczy się w nich ponad 9 tys. dzieci. Zważywszy, że większość nauczycieli, zwłaszcza na wsi, to kobiety, okresów urlopowych jest tu stosunkowo dużo. Sytuację pogarsza niedostatek kwalifikacji nauczycieli; zaledwie 3 osoby uczące w tych szkołach są po studiach wyższych, inni dokształcają się zaocznie lub będą musieli się dokształcać. Drugoroczność w tych szkołach jest wyższa, a przygotowanie dzieci do dalszej nauki - gorsze. Dobro dziecka wymaga rozwiązania tego problemu przez resort w drodze utworzenia etatów zastępców nauczycieli w tych szkołach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełAntoniDaniel">Zadania produkcyjne oraz postępująca mechanizacja i automatyzacja hutnictwa wymagają stałego dopływu kwalifikowanych kadr. Szkoły zawodowe, zwłaszcza przyzakładowe, mają trudności w rekrutacji młodzieży do oddziałów szkolących w zawodach typowo hutniczych. Kwalifikowanych kadr dla rozwijającego się hutnictwa należy więc szukać wśród pracowników przemysłu; będą musieli przejść odpowiednie szkolenie. Dla tych celów trzeba opracować specjalne programy szkolenia zawodowego. Równocześnie dalsze wielostronne wysiłki resortu oświaty oraz organizacji społecznych i zawodowych powinny zmierzać do tego, by coraz większy odsetek młodzieży kończył szkołę podstawową w okresie obowiązku szkolnego. Statystyka zatrudnienia w hutnictwie dowodzi, że ilość pracowników niemających wykształcenia podstawowego nie maleje, mimo iż w hutnictwie stale odbywa się dokształcanie zatrudnionych w zakresie szkoły podstawowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">W ciągu lat nastąpiła wyraźna poprawa w dziedzinie budownictwa szkolnego, dzięki czemu poprawiły się warunki pracy i nauczania. Niestety, nie uległa analogicznej poprawie sytuacja w zakresie internatów. Wydaje się, że na internaty można by wykorzystać puste przez większą część roku budynki domów wczasowych i kolonijnych w wielu regionach kraju.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Pewnej poprawie uległy także warunki bytowe nauczycieli, nie poprawiła się jednak wyraźnie ich sytuacja mieszkaniowa. Nowa polityka mieszkaniowa zmusza nauczycieli do starań o mieszkania spółdzielcze. Wydaje się celowe rozpatrzenie, czy pokrywa się to z polityką kadrową resortu i w jakiej mierze przywiązanie nauczyciela - poprzez mieszkanie spółdzielcze - do określonej miejscowości leży w interesie szkolnictwa i samych nauczycieli.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Poziom nauczania w szkołach średnich nie jest jednolity. Rokrocznie w trakcie egzaminów na wyższe uczelnie obserwuje się wyraźne dysproporcje w przygotowaniu absolwentów poszczególnych szkół. Celowe więc wydaje się przeanalizowanie przez Ministerstwo Oświaty tego problemu i opracowanie programu działania zmierzającego do podniesienia poziomu nauczania w szkołach posiadających w tym zakresie braki.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Ważną sprawą jest stwarzanie przychylnego klimatu i sprzyjających warunków dla podejmowania przez nauczycieli prac naukowo-badawczych i uzyskiwania przez nich stopni doktorskich. Poza oczywistymi korzyściami dydaktycznymi dla szkolnictwa, rosnąca liczba nauczycieli z wyższym, niż magisterski, stopniem naukowym podnosiłaby poziom życia intelektualnego prowincji i sprzyjała rozwijaniu zainteresowań naukowych młodzieży.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełWładysławBieńkowski">Budżet Ministerstwa Oświaty zaplanowany jest oszczędnie i nie w pełni zaspokoi niektóre potrzeby tego resortu. Planowana reforma ustroju szkolnego nie jest tylko posunięciem organizacyjnym - jest to poszerzenie programu i musi pociągnąć za sobą pewne konkretne wydatki. Przygotowania do wprowadzania reformy szkolnictwa podstawowego odbywają się już od kilku lat, mimo to baza lokalowa nie zaspokoi w pełni potrzeb. Problem ten nabiera zresztą szczególnego znaczenia w związku ze zmianą sieci szkół, która w wyniku reformy szkolnictwa różnić się będzie znacznie od obecnej.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełWładysławBieńkowski">Niepokojące w tych warunkach jest zmniejszenie nakładów na inwestycje szkolne w latach 1966 i 1967.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełWładysławBieńkowski">Rzeczą niezrozumiałą jest zmniejszanie naboru do techników zawodowych w najbliższych latach. Powinniśmy zdawać sobie sprawę, że w tym okresie wyż demograficzny napierać będzie na szkołę średnią i w tych warunkach część młodzieży nie będzie miała możliwości zdobycia zawodu.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełWładysławBieńkowski">Należałoby przekonsultować z odpowiednimi władzami plan inwestycyjny resortu oświaty na najbliższą 5-latkę, pod kątem ewentualnego zwiększenia tego planu. Podobne konsultacje należałoby przeprowadzić w zakresie przygotowania kadr ze średnim wykształceniem zawodowym.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełWładysławBieńkowski">Jedną z konsekwencji reformy szkolnej powinno być wzmocnienie szkół peryferyjnych. Należy pomyśleć o zachęcaniu nauczycieli do pracy na terenach peryferyjnych, przyznawać np. specjalne dodatki na tych terenach nauczycielom szkół 8-letnich, którzy posiadają wysokie kwalifikacje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełTadeuszMazowiecki">Wydaje się, że o zmniejszeniu planu inwestycyjnego szkolnictwa zdecydował m.in. fakt ciągłego niewykonania w pełni tego planu w latach poprzednich. Nie jest to winą Ministerstwa Oświaty. W następnej 5-latce inwestycje szkolne powinny być uznane jako inwestycje o szczególnym znaczeniu, które należy w pełnym zakresie realizować.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełTadeuszMazowiecki">Komisja powinna poświęcić jedno ze swoich posiedzeń w połowie przyszłego roku problemowi przygotowania się resortu oświaty do prowadzenia klas VIII-mych. Posiedzenie to powinno odbyć się z udziałem przedstawicieli wydziałów oświaty wojewódzkich rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełTadeuszMazowiecki">Należałoby szerzej wykorzystywać doświadczenia starych nauczycieli. Wydaje się, że niejednokrotnie zbyt łatwo rozstajemy się z doświadczonymi pedagogami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełMagdalenaDubiel">Istnieją trudności z zakupywaniem pomocy naukowych w placówkach CEZAS-u; nie chcą one zaopatrywać szkół spoza terenu województwa, w którym działają.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełMagdalenaDubiel">W większym stopniu należy zaspokajać socjalne potrzeby nauczycieli; chodzi zwłaszcza o przydzielenie wczasów w miesiącach wakacyjnych, o przydział mieszkań dla nauczycieli wiejskich i małych miasteczek, o pomoc dla nauczycieli pobierających renty ze starego portfelu.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełMagdalenaDubiel">Istnieje problem dowożenia dzieci wiejskich do szkół zbiorczych, zapewnienia środków transportowych i ustalenia kto ma ponosić koszty dowożenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełAnnaMędzkiewicz">Szkoły przysposobienia rolniczego w dalszym ciągu odczuwają poważne trudności z uzyskaniem odpowiednio przygotowanej kadry nauczycieli. Szerzej należy udostępnić tym szkołom warsztaty kółek rolniczych i filii POM jako warsztaty doświadczalne mechanizacji rolnictwa. Dla celów doświadczalnych służyć powinny działki przyszkolne. Sprawy te powinny być uregulowane odpowiednimi zarządzeniami Ministerstwa Oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełAnnaMędzkiewicz">Rozwój opieki nad dzieckiem w wieku przedszkolnym na wsi nie jest jeszcze zadowalający. W roku 1966 wzrost przedszkoli na terenie wsi sięga zaledwie 0,9 proc. Wprawdzie planuje się rozwój innych form opieki, np. w postaci dziecińców i ognisk przedszkolnych, jednak również nie w stopniu zaspokajającym najpilniejsze potrzeby.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełAnnaMędzkiewicz">Należy otoczyć większą opieką dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym w szpitalach. Np. na terenie szpitala powiatowego w Opolu dzieci w wieku szkolnym wcale się nie uczą.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełAnnaMędzkiewicz">Wiele do życzenia pozostawia jeszcze opieka zdrowotna nad młodzieżą szkolną na wsi. Ośrodki zdrowia powinny być zobowiązane do przebadania bezwzględnie w ciągu roku wszystkich dzieci w szkołach, a przynajmniej do ich prześwietlenia.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełAnnaMędzkiewicz">Sieć szkół zawodowych nie jest jeszcze dostatecznie rozbudowana; w niektórych powiatach nie ma nawet ani jednej szkoły zawodowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełMartaLankamer">Realizacja reformy szkolnictwa podstawowego na terenie wsi nie jest sprawą łatwą z uwagi na niewystarczającą bazę lokalową, poważne braki w zakresie kwalifikowanej kadry nauczycielskiej oraz niedostatek pracowni i ich wyposażenia w pomoce naukowe. Z tego względu wydaje się konieczne zwiększenie nakładów na inwestycje szkolne na wsi oraz kierowanie na wieś nauczycieli z wyższym wykształceniem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełTadeuszToczek">Słusznie podnosi się problem odpowiedniego zwiększenia nakładów inwestycyjnych na szkolnictwo wiejskie, gdyż od tego zależy prawidłowa realizacja reformy szkolnej na terenach wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełTadeuszToczek">Środki przeznaczone na fundusz płac dla nauczycieli powinny uwzględniać możliwość przyznawania dodatków pedagogicznych. Bywa tak, że fundusz płac wystarcza tylko na płace podstawowe bez dodatków.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełTadeuszToczek">Produkcja pomocy naukowych nie zaspokaja w pełni potrzeb szkolnictwa podstawowego; utrudnia to niejednokrotnie pełną realizację programu nauczania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Rozwiązania wymaga problem izb podnajmowanych na cele szkolne. Resort powinien opracować plan przemieszczenia w niedalekiej przyszłości szkół mieszczących się w lokalach prywatnych.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty - Jan Szkop, dyrektor generalny w tym Ministerstwie - Wojciech Pokora i wicedyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Jan Mansfeld.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Przewodniczący Komisji - poseł Andrzej Werblan (PZPR): Warunki realizacji reformy szkolnej są rzeczywiście trudniejsze, zwłaszcza na wsi, aniżeli te przewidywane przy podejmowaniu decyzji o reformie. Mimo to nie należy sądzić, że nad realizacją reformy zawisła jakakolwiek groźba. Reformę należy i warto przeprowadzić w istniejących warunkach, gdyż w większości szkół w kraju jest ona możliwa do przeprowadzenia bez zbytnich trudności, a wszędzie przyniesie wyraźną poprawę nauczania w stosunku do tego, co daje dzisiaj młodzieży szkoła 7-letnia. Natomiast trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że stworzenie pełnych warunków do prawidłowej pracy szkoły 8-letniej będzie trwało jeszcze jakiś czas i będzie wymagało dalszych wysiłków; życie samo zmuszać będzie resort i władze terenowe do maksymalnego - w stosunku do możliwości - zaspokajania zwiększonych potrzeb szkół.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Ocena perspektyw lokalowych szkolnictwa nie powinna być zbyt pesymistyczna. Uwzględniając jednak trudną sytuację lokalową szeregu szkół, wydaje się właściwe, by Komisja wystąpiła z postulatem o maksymalne dofinansowanie w roku przyszłym czynów społecznych w zakresie budownictwa szkolnego.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Sprawą izb podnajmowanych na cele szkolne trzeba będzie zająć się w nadchodzącej 5-latce. Dostępu w tej dziedzinie nie będzie można osiągnąć już w roku przyszłym z uwagi na realizację reformy szkolnej, niemniej jednak jeśli nie zlikwidowanie, to przynajmniej ograniczenie tego problemu do rozmiarów marginesowych w szkolnictwie, powinno zostać dokonane w następnych latach planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Wyjaśnienia wymaga, mogąca budzić wątpliwości, kwestia limitów naboru absolwentów szkół podstawowych do średnich szkół zawodowych. Otóż w związku z realizowaniem reformy szkoły podstawowej szkolnictwo średnie i zawodowe dysponować będzie na przestrzeni 2 lat bazą rekrutacyjną w ramach jednego tylko rocznika młodzieży. Sprawę rozwiązano w ten sposób, że w przyszłym roku nie będzie w ogóle przyjęć do liceów ogólnokształcących, natomiast liczba absolwentów szkół podstawowych, którzy podejmą naukę w szkołach zawodowych, rozłożona została na 2 lata. Dyskusyjne jest jedynie rozdzielenie limitów przyjęć pomiędzy poszczególne typy szkół, wątpliwości budzi bowiem zbyt daleko idące ograniczenie przyjęć do techników zawodowych w roku przyszłym. Wydaje się właściwe, aby Komisja upoważniła prezydium do przedstawienia tych wątpliwości na posiedzeniu sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z postulatem dodatkowego zbadanie proponowanych w projekcie planu limitów.</u>
+          <u xml:id="u-18.6" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Istniejące w organach planowania tendencje do ograniczenia rozwoju techników zawodowych wydają się niesłuszne.</u>
+          <u xml:id="u-18.7" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Komisja przyjęła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 r. i podstawowe założenia na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Oświaty - w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-18.8" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Komisja uchwaliła dezyderaty, w których postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-18.9" who="#PosełKazimierzBarcikowski">- dofinansowanie w roku 1966 czynów społecznych na budowę i rozbudowę szkół; takie ukształtowanie planu na rok 1967 i na okres całego 5-lecia, aby możliwe było zmniejszenie istniejących pomiędzy poszczególnymi województwami dysproporcji w bazie lokalowej szkolnictwa podstawowego oraz szybsze przezwyciężenie trudności, jakie szkoły napotykają w związku z reformą szkolną;</u>
+          <u xml:id="u-18.10" who="#PosełKazimierzBarcikowski">- zabezpieczenie materiałów budowlanych na cele społecznego budownictwa szkolnego i złagodzenie wymogów finansowych, warunkujących pomoc państwa dla inicjatywy społecznej w tej dziedzinie;</u>
+          <u xml:id="u-18.11" who="#PosełKazimierzBarcikowski">- przeanalizowanie wielkości przewidzianych w budżecie środków: na automatyczne awanse nauczycieli, awanse pracowników gospodarczych i administracji szkolnej i na dodatki specjalne dla wybitnych nauczycieli oraz - gdyby środki te okazały się niewystarczające - zwiększenie funduszu płac na ten cel w ciągu I półrocza 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-18.12" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Komisja upoważniła prezydium do przedstawienia Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów sprawy limitów przyjęć do techników zawodowych w roku 1966.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00006-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00006-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ef7560e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00006-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00006-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 6/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 6/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:6</note>
+        <note type="sessionNo">6</note>
+        <date>1966-02-09</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00006-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00006-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ba0d508
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00006-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,39 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 9 lutego 1966 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana (PZPR), rozpatrzyła informację o stanie realizacji reformy szkolnictwa ogólnokształcącego i zawodowego, uchwaliła plan pracy Komisji na 1966 r. oraz rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowych Komisji: Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy, Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa oraz Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Oświaty z Ministrem Wacławem Tułodzieckim, wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztejnert, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W obszernej informacji Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki stwierdził m.in., że resort oświaty przygotował program nauczania 8-klasowej szkoły podstawowej i nowe podręczniki dla tej szkoły; program ten jest już obecnie realizowany w klasach I-VII, a od września br. realizowany będzie w całej szkole podstawowej. Przygotowano już także program nauczania 4-letnlego liceum ogólnokształcącego opartego na 8-klasowej szkole. Przygotowuje się nowe podręczniki dla liceum, które wprowadzone będą od 1 września 1967 r. Obecnie opracowywane są programy nauczania dla 210 zawodów nauczanych w zasadniczych szkołach zawodowych i dla 243 zawodów nauczanych w technikach, liceach zawodowych i szkołach przysposobienia rolniczego. Prace te zakończone zostaną w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informacja Ministra Tułodzieckiego dotyczyła także zadań w dziedzinie rozwoju sieci szkolnej, problemów związanych z podwyższaniem kwalifikacji nauczycieli w związku z reformą szkolną, przewidywanych zmian w programach i w pracy liceów ogólnokształcących; naświetliła ona najbliższe plany w dziedzinie rozwoju szkolnictwa zawodowego i zmian programowych w tym zakresie. Tematem informacji były również warunki materialne szkół i warunki nauki.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Pełna realizacja zadań związanych z reformą szkolną wymaga usunięcia braków w bazie lokalowej szkół, rozbudowy internatów w takim zakresie, by przynajmniej 30 proc. uczniów zasadniczych szkół zawodowych i 50 proc. uczniów techników mogło z nich korzystać, a także poważnego uzupełnienia wyposażenia szkół w pomoce naukowe, maszyny i narzędzia. Niezbędne jest opracowanie długofalowego planu szkolenia kadr zarówno z punktu widzenia potrzeb poszczególnych regionów kraju, jak również z punktu widzenia potrzeb różnych dziedzin gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Należałoby wprowadzić obowiązkowe praktyki śródroczne i wakacyjne w dobrze zorganizowanych, nowoczesnych zakładach pracy dla wszystkich uczniów szkół zawodowych - także dla uczniów szkół przysposobienia rolniczego. Realizacja reformy szkolnej wymaga szybszego podnoszenia poziomu kwalifikacji nauczycieli szkół podstawowych i zapewnienia zwiększonego dopływu do szkolnictwa specjalistów z wyższym wykształceniem - przede wszystkim nauczycieli języków obcych, fizyki i chemii, jak również agro- i zootechniki. Trzeba również opracować plan zajęć poza lekcyjnych, na wzór planu lekcyjnego, przedłużyć czas pobytu ucznia w szkole i lepiej organizować czynny wypoczynek uczniów po zajęciach lekcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Henryk Jabłoński (PZPR), Bolesław Piasecki (bezp. „PAX”), Jerzy Bukowski (bezp.), Franciszek Wasążnik (bezp.), Kazimierz Barcikowski (PZPR), Łucja Matuszewska (bezp. - Kom. Przem. Cięż., Chemii i Górnictwa), Władysław Ozga (ZSL), Stanisław Trzaska (SD), Marta Lankamer (ZSL), Tadeusz Mazowiecki (bezp. „Znak”), Bronisław Kawałek (PZPR), Antoni Daniel (PZPR), Eugenia Krassowska (SD), Kamila Kurowska (bezp.), Maria Augustyn (PZPR), Andrzej Werblan (PZPR), Stanisław Jodłowski (SD), Leon Budzynowski (PZPR), Bolesław Iwaszkiewicz (PZPR), Elżbieta Kraska (bezp.) i Zuzanna Kościjańska (bezp.), dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Dyskusja dotyczyła m.in. programu nauczania w 8-letniej szkole podstawowej oraz w szkołach średnich ogólnokształcących i zawodowych, a także podstaw organizacyjnych związanych z realizacją reformy systemu kształcenia i wychowania. Zwracano uwagę na konieczność jak najlepszego dostosowania struktury i sieci szkół zawodowych do potrzeb gospodarki narodowej. W dyskusji poruszono zagadnienia związane z realizacją powszechnego obowiązku nauczania, poziomem nauki w zasadniczych szkołach zawodowych i problemem mieszkań dla nauczycieli. Posłowie zajmowali się również sprawą obciążenia uczniów szkół różnych typów, różnicami w poziomie nauczania w szkołach wiejskich i miejskich, problemem podręczników i pomocy szkolnych, a także nauką języków obcych w szkołach. Zwrócono również uwagę na konieczność opracowania perspektywicznych planów rozwoju oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Przewodniczący Komisji - poseł Andrzej Werblan (PZPR) zwrócił uwagę na konieczność długofalowego planowania rozwoju szkolnictwa różnych dziedzin. W opracowaniu tego planu brać trzeba bowiem pod uwagę zapotrzebowanie na fachowców wynikające nie tylko z 5-letniego planu gospodarczego, lecz również z zamierzeń gospodarczych na okres przynajmniej o 5 lat dłuższy.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wśród problemów poruszonych w dyskusji szczególną uwagę ma zagadnienie unowocześnienia szkoły - dostosowanie jej do wymagań współczesnego życia kraju. Powinno to znaleźć wyraz w nowo opracowanych programach szkolnych, które dawać mają gwarancje wysokiej jakości nauczania, które zabezpieczyć mają młodzieży nie tylko odpowiedni poziom wykształcenia w zakresie przedmiotów ogólnych i specjalistycznych, lecz również wychować ją na wartościowych obywateli i nauczyć umiejętności współżycia w społeczeństwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja uchwaliła plan pracy na rok 1966. Przewiduje on m.in. rozpatrzenie następujących problemów:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- wyniki nowego systemu matur;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- nowy system przyjęć do szkół wyższych;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- system szkół i kursów pomaturalnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- współpraca między Polską Akademią Nauk i jej placówkami a szkolnictwem wyższym;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- system kształcenia nauczycieli;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- organizacja roku szkolnego 1966/67;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- zaopatrzenie szkół w pomoce naukowe (produkcja, dystrybucja, fundusze na zakup, wykorzystanie);</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- problem internatów i domów studenckich;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- problem wydawnictw naukowych (polityka wydawnicza, finansowanie, dystrybucja, baza poligraficzna);</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- organizacja i formy pracy placówek zajęć pozaszkolnych - sytuacja w dziedzinie poradnictwa zawodowego młodzieży;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- współpraca resortów gospodarczych ze szkołami wyższymi i placówkami PAN w zakresie przygotowania prac naukowo-badawczych i ich wykorzystania.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty uchwalone w rezultacie debaty nad projektem planu i budżetu na 1966 r. Jak stwierdził sprawozdawca poseł Andrzej Werblan z odpowiedzi tych wynika, że resorty uwzględniły postulaty zawarte w dezyderatach Komisji. I tak, przewodniczący Komitetu Nauki i Techniki poinformował, że Komitet Nauki i Techniki zabezpieczy środki finansowe na zakup aparatury naukowej dla Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego; Minister Finansów w odpowiedzi swej zakomunikował, że środki na realizację telewizyjnych wyższych studiów technicznych zostały zabezpieczone z rezerwy budżetowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Komisja przyjęła odpowiedzi resortów na dezyderaty.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00007-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00007-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c9e91f9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00007-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00007-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 7/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 7/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:7</note>
+        <note type="sessionNo">7</note>
+        <date>1966-03-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00007-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00007-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6426870
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00007-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,16 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 1 marca br. odbyło się posiedzenie Komisji Oświaty i Nauki. Obradom przewodniczył poseł Andrzej Werblan (PPR). Przedmiotem obrad był/ opracowany przez prezydium Komisji projekt uchwały Sejmu w sprawie realizacji reformy oświatowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Po dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Władysław Kuszyk (PZPR), Jerzy Wenner (bezp.), Bolesław Piasecki (bezp. „PAX”), Stanisław Jodłowski (SD), Kazimierz Barcikowski (PZPR), Jerzy Bukowski (bezp.), Zuzanna Kościjańska (bezp.), Maria Augustyn (PZPR) i Andrzej Werblan (PZPR) - Komisja zaaprobowała projekt.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Na sprawozdawcę Komisji na plenarnym posiedzeniu Sejmu wybrano posła Eugenię Krassowską (SD).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00008-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00008-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5fbe2ba
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00008-01/header.xml
@@ -0,0 +1,83 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00008-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 8/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 8/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:8</note>
+        <note type="sessionNo">8</note>
+        <date>1966-03-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławIwaszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Iwaszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławPiasecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Piasecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełElżbietaKraska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Elżbieta Kraska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKrassowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Krassowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekWasążnik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Wasążnik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHelenaStąpień" role="speaker">
+        <persName>Poseł Helena Stąpień</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanWąsicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Wąsicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyWerner" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Werner</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzBarcikowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Barcikowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaAugustyn" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Augustyn</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławJodłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Jodłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławaKociołek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisława Kociołek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełSylwesterLeczykiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Sylwester Leczykiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławOzga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Ozga</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZuzannaKościjańska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zuzanna Kościjańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Marian Walczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00008-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00008-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8461e98
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00008-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,156 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 24 marca 1966 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Mariana Walczaka (PZPR) rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- nowy system przyjęć do szkół wyższych;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- wyniki nowego systemu matur;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- system szkół i kursów pomaturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W posiedzeniu uczestniczyli: przedstawiciele Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego z Ministrem Henrykiem Jabłońskim, przedstawiciele Ministerstwa Oświaty z podsekretarzami stanu Michałem Godlewskim i Ferdynandem Herokiem, wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztejnert oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację o nowym systemie przyjęć do szkół wyższych złożył Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Na pytania posłów: Bolesława Piaseckiego (bezp. „PAX”), Eugenii Krassowskiej (SD), Heleny Stępień (PZPR), Franciszka Wasążnika (bezp.), dotyczące ilości miejsc dla kandydatów na wyższe uczelnie w roku bieżącym, systemu utrwalania wiedzy i przygotowania kandydatów do studiów, wielkości odsiewu i odpadu, kandydatów przyjętych na studia wyższe przy nowym systemie punktowym, możliwości przenoszenia się ze studiów zaocznych na studia dzienne, odpowiedzi udzielił Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński, który wyjaśnił m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Resort nie posiada jeszcze ścisłych danych, ile młodzieży przyjętej będzie na studia wyższe w roku bieżącym. Trwają obecnie w tej sprawie pertraktacje z zainteresowanymi władzami. W roku ubiegłym wyznaczony przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów limit przyjęć został przekroczony zarówno w Warszawie, jak i w skali krajowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Komisja Planowania przyznała wstępnie Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego w roku bieżącym limit nieco niższy od założeń planowych roku ubiegłego, który znacznie odbiega od wykonania zadań w tym zakresie w ubiegłym roku. Przyjęcie takich założeń jest z wielu względów niemożliwe i jestem przekonany, że uzgodnienia międzyresortowe przyniosą korektę założeń wstępnych. Istnieje bowiem pilna potrzeba powiększenia liczby kadr z wyższym wykształceniem. Świadczy o tym fakt, że bilans obecnego planu 5-letniego w zawodach technicznych zamknięty jest niedoborem około 30 tys. osób. Brakuje nam ok. 12 tys. ekonomistów, wbrew pozorom mamy jeszcze za mało prawników, zwłaszcza w powiatach, za mało jest jeszcze weterynarzy. Przy dużej podaży zgłaszających się na studia (wyż demograficzny doszedł do wyższych uczelni) trzeba maksymalnie wykorzystać przepustowość wyższych uczelni i powiększyć liczbę przyjmowanych kandydatów, zwłaszcza na tych kierunkach, gdzie potrzeby kadrowe są największe. Resort zamierza zwiększyć nabór na mechanikę, elektrotechnikę; łączność, chemię, weterynarię itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Telewizja patronuje z pożytkiem wielkiej akcji przygotowania kandydatów do egzaminów na kierunki politechniczne. O znaczeniu i zainteresowaniu tą formą pomocy świadczy duża ilość słuchaczy, domagających się odpowiednich pomocy naukowych do telewizyjnych wykładów przygotowawczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Według danych wycinkowych sytuacja w zakresie odsiewu po pierwszym semestrze na wyższych uczelniach jest lepsza niż w roku ubiegłym. Nie jest dobrze natomiast tam, gdzie zastosowano odstępstwa od systemu punktowego przyjęć na wyższe studia.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Przenoszenie się ze studiów zaocznych dla pracujących na studia dzienne jest w zasadzie niemożliwe i niepożądane. Studia zaoczne to zupełnie inny kierunek pracy mający na celu uzupełnienie wiedzy słuchacza, którą nabywa on w pracy, a nie przechowalnia dla tych, którzy nie dostali się na studia dzienne.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławJodłowski">Społeczeństwo żywo interesuje się warunkami i trybem przyjmowania na wyższe uczelnie. Należałoby w sposób bardziej precyzyjny wyjaśnić sprawę zwiększenia szans młodzieży wiejskiej przy naborze na wyższe studia. Pewna korekta kolejności kategorii młodzieży, która ma korzystać z przywilejów pochodzenia społecznego i miejsca zamieszkania pozwoliłaby zaspokoić aspiracje niektórych środowisk pracowniczych w małych ośrodkach prowincjonalnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanWąsicki">System punktowy stosowany przy przyjmowaniu kandydatów na wyższe uczelnie zdał w zasadzie egzamin w praktyce. Szczegółowa analiza wyników jakie uzyskali w 1 semestrze kandydaci przyjęci w roku ubiegłym utwierdza w przekonaniu, że punkty wsparcia za pochodzenie społeczne są słuszne, oczywiście przy wzięciu pod uwagę ocen z klas X i XI oraz wyników egzaminu wstępnego.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanWąsicki">Stosunkowo duży odpad notuje się wśród kandydatów o przyjęciu których zdecydowały w klasyfikacji punkty przyznawane za staż pracy. Przerwa, zwłaszcza dłuższa w ciągłości nauki wpływa na ogół ujemnie na wyniki egzaminów, i dalszą naukę na uczelni. Warto zwrócić uwagę na fakt, że szkoły wiejskie i szkoły miast wojewódzkich dostarczają lepiej przygotowanych kandydatów niż szkoły w miastach powiatowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławOzga">Oceniając kroki podjęte przez resort w zakresie przyjmowania na wyższe uczelnie należy stwierdzić, że zasada punktacji jest słuszna. Wprowadzone zmiany do punktacji starają się godzić konieczność doboru młodzieży najlepiej przygotowanej z koniecznością udostępnienia studiów w większym niż dotąd zakresie młodzieży pochodzenia robotniczego i chłopskiego. Preferencje dla tej ostatniej są w pełni uzasadnione, gdyż młodzież ta, aczkolwiek gorzej zdaje egzaminy wstępne, uzyskuje jednak dobre wyniki w nauce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełHelenaStąpień">Współpraca pomiędzy szkołą średnią i wyższą w zakresie rekrutacji młodzieży na studia ma szczególne znaczenie w woj. koszalińskim, które nie posiada żadnej wyższej uczelni. Zwiększenie tej współpracy wpłynąć by mogło na wzrost liczby młodzieży koszalińskiej na wyższych uczelniach i na lepszy przez nią wybór kierunki studiów, a co za tym idzie - na złagodzenie braku specjalistów różnych dziedzin w woj. koszalińskim. W perspektywie, rozwiązanie problemu kadr dla województwa wiąże się oczywiście z utworzeniem władnej wyższej uczelni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzyWerner">Z doświadczeń Politechniki Łódzkiej za wcześnie wyrokować o znaczeniu dodatkowych punktów za pochodzenie społeczne, na podstawie wyników uzyskanych w okresie zaledwie jednego semestru.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJerzyWerner">Przyjmowanie - z powodu braku miejsc - kandydatów na inny wydział aniżeli ten, na który zdawali, nie rozprasza poglądów, że część dobrze przygotowanej młodzieży nie dostaje się na studia. Często zdarza się bowiem, że kandydat zamiast podjąć studia na proponowanym mu wydziale, woli odczekać rok, niż zrezygnować z wybranego zawodu. Rozwiązanie tej kwestii nie jest łatwe, wiąże się ono zarówno z okresową modą na dany kierunek studiów, jak i z pracą wychowawczą w szkole średniej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełEugeniaKrassowska">Problem systemu przyjęć na wyższe uczelnie posiada wielką wagę społeczną. Z wyrywkowych opinii widać, iż w wynikach studiów nie ma zasadniczych różnic pomiędzy młodzieżą przyjętą z preferencjami za pochodzenie społeczne i bez tych preferencji. Jednak - jak dotąd - nowy system egzaminów wstępnych nie przyniósł istotnej poprawy składu społecznego studentów; nadal odsetek młodzieży robotniczej i chłopskiej wśród kandydatów na studia i wśród przyjętych był mniejszy niż w latach poprzednich. Preferencyjna punktacja jest pewną formą wyrównywania warunków startu młodzieży robotniczej i chłopskiej, ale formą nie w pełni wystarczającą. Nie należy tracić z pola widzenia innych zjawisk wpływających na dostępność wyższych uczelni dla młodzieży robotniczej i chłopskiej jak m.in. dostępność szkół średnich. Dopiero usunięcie różnych hamulców może przynieść wydatną poprawę udziału młodzieży pochodzenia robotniczego i chłopskiego na studiach.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełEugeniaKrassowska">Wprowadzane w roku bieżącym korekty do systemu punktowego mają duże znaczenie i rozpraszają obawy, że system preferencyjny może eliminować ze studiów młodzież najlepiej przygotowaną. Zasada punktacji powinna też w przyszłości wywrzeć wpływ na pracę szkoły średniej.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełEugeniaKrassowska">Wątpliwości budzi zasada zaliczania egzaminu wstępnego jako egzaminu na studia dla pracujących - dla młodzieży nieprzyjętej na studia dzienne. Przerwa w nauce, spowodowana koniecznością odbycia stażu pracy, może wpłynąć na zwiększenie odsiewu na studiach dla pracujących. Wydaje się celowe zaapelowanie do zakładów pracy, by młodzież, która w przyszłości podejmie te studia, otoczona została szczególną opieką i by zapewniono tej młodzieży aktualizację wiedzy w postaci różnych form dokształcania.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełEugeniaKrassowska">Bardzo istotnym problemem jest współdziałanie szkoły średniej z wyższą. Formy tej współpracy mogą być różne, a powinny mieć na celu właściwe kształtowanie zainteresowań młodzieży, pomoc dla niej w wyborze zawodu odpowiadającego osobistym dyspozycjom. W działalności tej wykorzystywać warto pracę poradni psychologicznych i ich dorobek w zakresie współpracy ze szkołą średnią. W większym stopniu niż dotychczas szkoły średnie powinny wykorzystywać publikacje Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego na temat rekrutacji i kierunku studiów.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełEugeniaKrassowska">Z punktu widzenia zapotrzebowania społecznego limity przyjęć na poszczególne wydziały są niewystarczające. Tam, gdzie istnieją ku temu warunki, należy dążyć do zwiększania limitów. Dotyczyć to powinno w pierwszym rzędzie wydziałów socjologii i psychologii, kształcących bardzo potrzebne kadry we wszelkich dziedzinach życia społecznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławaKociołek">Należy poprzeć wysiłki resortu zmierzające do zobiektywizowania kryteriów przyjęć na wyższe uczelnie. Jest to tym bardziej ważne, że będziemy mieli coraz większy napływ kandydatów na studia wyższe, a także ważne dlatego, że młodzież robotnicza i chłopska jest w coraz większym stopniu zainteresowana studiami wyższymi. Celowe jest utrzymanie preferencji społecznych przy kwalifikowaniu kandydatów na wyższe uczelnie.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStanisławaKociołek">Dopiero po zebraniu licznych doświadczeń można będzie ocenić skuteczność i walory wprowadzonego obecnie systemu punktowego przy kwalifikowaniu kandydatów. Zbyt duży wydaje się margines liczby miejsc, co do których decyzje zapadają poza komisjami wydziałowymi; sięga on obecnie 10 proc. Trzeba przeciwdziałać nagminnemu przekraczaniu limitów przyjęć na wyższe uczelnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJerzyBukowski">Wokół sprawy przyjęć na wyższe uczelnie narosło wiele krzywdzących pracowników szkolnictwa plotek o rzekomej skuteczności nielegalnych dróg dostania się na uczelnie, o skuteczności pośrednictwa i „bodźców materialnych”. Zdając sobie sprawę, iż sporadyczne przypadki skuteczności takiej drogi mogą się zdarzyć, należy jednak stwierdzić z całą odpowiedzialnością, iż mit ten jest wynikiem działania różnego rodzaju aferzystów i kombinatorów, którym takie przekonanie rodziców idzie na rękę. Aferzyści ci nie mają oczywiście nic wspólnego z wyższymi uczelniami, w niczym nie pośredniczą i niczego nie ułatwiają; inkasują oni pieniądze za rzekome pośrednictwo, nie ponosząc właściwie żadnego ryzyka i korzystając wyłącznie z ludzkiej naiwności i z faktu, że i tak co drugi kandydat na studia zostaje przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJerzyBukowski">Pod naciskiem dużej liczby kandydatów, uczelnie czasem przekraczają limity przyjęć, czego resort nie przyjmuje z aprobatą. Nieporozumienia w tej sprawie wynikają z nie ustalenia zasady, aby I rok studiów traktować jako okres selekcyjny. Dotychczas I rok nie jest w ten sposób traktowany, a sprawa warta jest dyskusji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełElżbietaKraska">W społeczeństwie rzeczywiście pokutuje wiele fałszywych poglądów o skuteczności różnych sposobów dostania się na wyższą uczelnię. Na zebraniach wyborców często dochodzi do głosu rozżalenie rodziców, których dzieci nie zostały przyjęte na studia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełBolesławPiasecki">Rozpatrując kwestie preferencji przyznawanych podczas egzaminów wstępnych kandydatom pochodzenia robotniczego i chłopskiego, trzeba zdawać sobie sprawę, że istnieje jedno jeszcze środowisko, którego młodzież ma trudniejszy dostęp do szkół wyższych. Środowiskiem tym jest warstwa urzędników mniej zarabiających.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełBolesławPiasecki">Propozycje w sprawie zwiększenia limitów przyjęć na wydziałach filologii obcych oraz przyznania absolwentom Studium Języków Obcych prawa nauczania w szkołach średnich, są ze wszech miar słuszne; szkolnictwo odczuwa bowiem dotkliwy brak nauczycieli języków obcych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">Nowy system przyjęć na wyższe uczelnie jest słuszny. Już w bieżącym roku akademickim zahamował on tempo spadku udziału studentów pochodzenia robotniczego i chłopskiego; powinien on również w przyszłości korzystnie oddziaływać w tym kierunku. Należy podjąć jednocześnie starania, by rzetelna opinia szkoły średniej mogła być elementem pomocnym we właściwym doborze kandydatów na studia. Jest to tym bardziej ważne, iż poradnictwo zawodowe jest jeszcze słabo rozwinięte i mało praktykowane.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">Przewodniczący obradom - poseł Marian Walczak (PZPR): Szeroka dyskusja nad problemem przyjęć na wyższe studia świadczy o społecznej doniosłości tego zagadnienia. Wprowadzony w roku ubiegłym nowy system przyjęć przeszedł już próbę, której przyglądało się społeczeństwo.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">W dyskusji zgodnie stwierdzono, że resort, w wyniku gruntownej analizy działania nowego systemu, wyciągnął wnioski zmierzające do jego ulepszenia. W związku z tym, że w sprawie ułatwienia młodzieży robotniczej i chłopskiej dostępu na wyższe uczelnie, nowy system nie spełnił oczekiwanych nadziei - uznano za słuszne wprowadzenie dodatkowych 3 punktów za podnoszenie społeczne - zamiast, jak w roku ubiegłym, 1 do 3 punktów do uznania komisji przyjęć.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">Każdy system powinien uwzględniać możliwość przyjęcia wszystkich najlepiej przygotowanych kandydatów i w tym aspekcie uznano za słuszne wprowadzane zmiany, które dają znacznie większą gwarancję, że wszyscy zdający, którzy uzyskują noty dobre i bardzo dobre, będą przyjęci bez zagrożenia ze strony kandydatów słabszych, ale premiowanych za pochodzenie społeczne. Również pozytywnie oceniono inne zmiany wprowadzone do regulaminu przyjęć na studia wyższe.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">Należy uznać w świetle dyskusji, że nowy system przyjęć na wyższe uczelnie w roku bieżącym zasługuje na poparcie. Działanie tego systemu oraz całego systemu egzaminów wstępnych i prowadzonych w tej mierze eksperymentów, będzie przedmiotem oceny Komisji w roku przyszłym.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">Informację o wynikach nowego systemu egzaminów dojrzałości w liceach ogólnokształcących złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty - Ferdynand Harok.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">Informację o szkolnictwie zawodowym dla maturzystów złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty - Michał Godlewski.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#komentarz">(Streszczenia informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">W imieniu podkomisji szkolnictwa średniego i zawodowego sprawozdanie złożyła poseł Maria Augustyn (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">Podkomisja odwiedziła 24 szkoły pomaturalne w województwach: wrocławskim, poznańskim i koszalińskim i stwierdziła, że władze oświatowe, rady narodowe i komitety partyjne podjęły olbrzymi wysiłek w kierunku organizowania szkół pomaturalnych i otoczyły je troskliwą opieką. Organizacja takich szkół w miastach i ośrodkach przemysłowych jest łatwiejsza i przebiega pomyślnie. Daleko trudniejsza jest sytuacja w małych miasteczkach, osiedlach i regionach wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-13.10" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">Szkoły pomaturalne korzystają z pomieszczeń innych szkół i pomocy większych zakładów produkcyjnych. Nie mają też w zasadzie internatów. Ponieważ w większości poza nauką i pracą pozostają dziewczęta, dlatego ważne jest organizowanie szkół i kursów pomaturalnych przyuczających do zawodów, które mogą wykonywać kobiety.</u>
+          <u xml:id="u-13.11" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">We Wrocławiu już w maju kuratorium zorganizowało konferencję w sprawie zabezpieczenia nauki i pracy dla maturzystów w szkołach, na kursach i w zakładach produkcyjnych. W 18 szkołach pomaturalnych we Wrocławiu uczy się 2.840 osób, a w 7 szkołach pomaturalnych na terenie województwa - 960 osób. Zdecydowanie na pierwsze miejsce pod względem prężności i przydatności wysuwają się szkoły techniczne. Rozwija się także sieć kursów dla maturzystów organizowanych przez stowarzyszenia zawodowe, organizacje spółdzielcze i większe zakłady pracy. Na 32 kursach szkoli się 975 maturzystów. Poza pracą i nauką w woj. wrocławskim pozostaje 540 maturzystów.</u>
+          <u xml:id="u-13.12" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">W woj. poznańskim szkół i kursów pomaturalnych jest znacznie mniej. I tu na pierwsze miejsce wysuwają się szkoły techniczne. Poza nauką i pracą pozostaje 510 maturzystów.</u>
+          <u xml:id="u-13.13" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">W woj. koszalińskim stosunkowo mało jest szkół pomaturalnych, natomiast nieco więcej kursów dla maturzystów. Poza pracą i nauką pozostaje tu 150 maturzystów.</u>
+          <u xml:id="u-13.14" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">Z rozmów z dyrektorami szkół pomaturalnych wynika, że placówki te, pomimo znacznych trudności w początkowym okresie ich organizowania, zdały egzamin i wychodzą naprzeciw pilnym potrzebom gospodarki narodowej w zakresie zabezpieczenia odpowiedniej ilości kwalifikowanych kadr. Maturzyści, którzy nie dostali się na wyższe uczelnie, potrafili znaleźć w szkołach pomaturalnych odpowiednie miejsce dla siebie. Szkoły te rozbudziły zainteresowania i zabezpieczyły dostateczne przygotowanie fachowe do podjęcia często bardzo atrakcyjnej pracy.</u>
+          <u xml:id="u-13.15" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">Dla absolwentów szkół pomaturalnych otwierają się szerokie możliwości zatrudnienia. Wielu z nich po ukończeniu odpowiedniego przeszkolenia nadaje się nawet do objęcia kierowniczych stanowisk pracy. Wykazują oni większą dojrzałość i duże poczucie obowiązku.</u>
+          <u xml:id="u-13.16" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">Niewystarczająca jest jeszcze informacja na temat szkół pomaturalnych. Maturzyści, nie dostawszy się na wyższe uczelnie, często całkiem przypadkowo dowiadują się o możliwościach dalszej nauki w interesujących ich specjalnościach.</u>
+          <u xml:id="u-13.17" who="#PosełSylwesterLeczykiewicz">U podstaw organizowania nowych szkół pomaturalnych leży zarówno troska o los absolwentów liceów ogólnokształcących, jak i konkretne potrzeby gospodarcze. Bolączką prawie wszystkich szkół pomaturalnych jest brak podręczników. Rozważenia wymaga statut tych szkół, który precyzowałby pozycję podejmującego naukę w szkołach dla maturzystów. Ma to duże znaczenie dla uregulowania spraw bytowych. Rola szkół pomaturalnych poważnie wzrasta i powinny one znaleźć miejsce w jednolitym systemie szkolnym.</u>
+          <u xml:id="u-13.18" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełBolesławPiasecki">Licea ogólnokształcące z opinii społeczeństwa i samych uczniów są nastawione na przygotowanie młodzieży do studiów wyższych. Jednak szkoły wyższe nie są w stanie przyjąć wszystkich maturzystów. Ilości absolwentów liceów, którzy nie dostali się do wyższych uczelni, wyznaczają rangę problemu szkół pomaturalnych. Jeżeli nadwyżka absolwentów liceów nad liczbą miejsc w uczelniach ma być zjawiskiem trwałym, to na szkoły pomaturalne należy spojrzeć jako na stalą formę kształcenia i stworzyć tym szkołom właściwą pozycję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJerzyBukowski">Zagadnienie o kapitalnym znaczeniu - szkolnictwo pomaturalne - znalazło się w programie obrad komisji raczej na marginesie dwu innych zasadniczych problemów. Wydaje się, że szkoły pomaturalne powinny ponownie znaleźć się na forum komisji; wówczas będzie można rozpatrzyć całokształt problemu tych szkół i uchwalić odpowiednie dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełJerzyBukowski">W zakresie szkół pomaturalnych zaszły pewne zmiany stanu faktycznego, które odpowiadają potrzebom społecznym. Szkolnictwo zawodowe oparte na pełnym średnim wykształceniu ogólnym ma swój głęboki sens i przyszłość. Informacja o tych szkołach powinna być szersza niż dotychczas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełZuzannaKościjańska">W liceach ogólnokształcących większość uczniów stanowią dziewczęta. Dzieje się tak dlatego, że sieć szkół zawodowych i rozmiary kształcenia w nich nie uwzględniają możliwości szkolenia dziewcząt. Tymczasem np. w woj. szczecińskim odczuwa się deficyt siły roboczej męskiej, przy równoczesnym nadmiarze rąk do pracy niewykwalifikowanych kobiet.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełZuzannaKościjańska">Sytuacja i uprawnienia słuchaczy szkół pomaturalnych wymagają rozwiązania w kierunku ujednolicenia warunków i przywilejów w tych szkołach i w studiach nauczycielskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">W szkołach wyższych Wrocławia plan rekrutacji na rok bieżący przewiduje przyjęcie 3.800 studentów, podczas gdy liczba zgłoszeń w grudniu 1965 r. była już o 4.600 większa. Ponieważ wyż demograficzny na ziemiach zachodnich jest opóźniony, więc zjawisko poważnej dysproporcji pomiędzy liczbą kandydatów a miejsc na wyższych uczelniach będzie się pogłębiać. Fakt ten jest dodatkowym argumentem za odrębnym i wszechstronnym przedyskutowaniem problemów szkół pomaturalnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełEugeniaKrassowska">Zagadnienia szkół pomaturalnych Komisja nie jest w stanie dzisiaj gruntownie rozpatrzyć. Można jednak stwierdzić - na podstawie doświadczeń innych krajów, że przygotowanie zawodowe, w miarę modernizacji procesów produkcji będzie się różnicować. Istnienia szkół pomaturalnych jest więc uzasadnione i potrzebami młodzieży, i potrzebami gospodarki. W tej ostatniej istnieje u nas niewłaściwa proporcja pomiędzy stanem zatrudnienia inżynierów i techników. W wielu działach gospodarki kadra techników posiadających pełne średnie wykształcenie ogólne jest bardzo potrzebna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełElżbietaKraska">W środowiskach nauczycielskich wysuwane są postulaty, by szkoły pomaturalne przekształcić w 3-letnie wyższe szkoły zawodowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">Nowy regulamin matury środowisko nauczycielskie woj. białostockiego przyjmowało z dużymi oporami. Mimo to regulamin zdał egzamin. Pewne postanowienia regulaminu budzą jednak do dziś dyskusje. Na przyszłość wysuwane są też sugestie dalszego zmodernizowania regulaminu m.in. w kierunku zwolnienia z egzaminów tych uczniów, którzy w dwóch ostatnich klasach mieli z danego przedmiotu oceny bardzo dobre.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełFranciszekWasążnik">W stosunku do słuchaczy szkół pomaturalnych wydaje się słuszne zrównanie ich uprawnień ze słuchaczami studiów nauczycielskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełMariaAugustyn">Życie dowiodło, że szkoły pomaturalne dają dobrych pracowników do określonych dziedzin gospodarki narodowej. Absolwenci tych szkół są poszukiwani przez zakłady pracy.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełMariaAugustyn">Dzisiejsza dyskusja nie wyczerpuje problemu tych szkół. Można jednak postulować pod adresem resortu, by podjął próby uporządkowania wielu spraw organizacyjnych i bytowych szkół pomaturalnych i ich słuchaczy - pod kątem przyznania im takich praw i przywilejów, jakie posiadają studia nauczycielskie i ich słuchacze.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełMariaAugustyn">Do problemów poruszonych w dyskusji oraz pytaniach posłów: Jerzego Wernera (bezp.), Eugenii Krassowskiej (SD), Franciszka Wasążnika (bezp.), Kamili Kurowskiej (bezp.) i Magdaleny Dubiel (bezp.) - ustosunkowali się podsekretarze stanu w Ministerstwie Oświaty: Ferdynand Herok i Michał Godlewski.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełMariaAugustyn">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty - Michał Godlewski stwierdził m.in.: Szkoły pomaturalne stanowią już stałe ogniwo systemu szkolnictwa zawodowego. Istnieją zarówno potrzeby gospodarki, jak i potrzeby absolwentów liceów ogólnokształcących, którzy nie chcieli studiować na wyższych uczelniach, bądź nie dostali się na nie - by działały szkoły zawodowe na podbudowie pełnego średniego wykształcenia ogólnego. Resortowi znane są postulaty słuchaczy tych szkół sugerujące przekształcenie ich w wyższe szkoły zawodowe. Żądania te nie są słuszne. Szkoły pomaturalne nie mają stanowić ogniwa pośredniego pomiędzy szkołą średnią, a wyższą. Są to normalne średnie szkoły zawodowe. Z faktu tego wynikają prawa i przywileje słuchaczy, które są identyczne jak w innych średnich szkołach zawodowych. Identyczne są także prawa absolwentów tych szkół z prawami absolwentów młodzieżowych techników opartych na podbudowie szkoły podstawowej bądź zasadniczej szkoły zawodowej. Oczywiste jest, że większy zasób wiedzy ogólnej predestynuje absolwentów szkół pomaturalnych do szybszego awansowania w ramach swojego zawodu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Z oświadczenia wiceministra Godlewskiego wynika, że istnieje już opracowana koncepcja szkoły pomaturalnej, która ma być technikum po XI klasie szkoły średniej. Wiele postulatów zgłoszonych w dyskusji wymaga dodatkowego rozważenia na jednym z kolejnych posiedzeń Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Jak wynika z przebiegu dyskusji, nowy regulamin egzaminów dojrzałości wymaga dodatkowych badań i udoskonalenia.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">O NOWYM SYSTEMIE PRZYJĘĆ DO SZKÓŁ WYŻSZYCH</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Informacja złożona przez Ministra Szkolnictwa Wyższego - Henryka Jabłońskiego na posiedzeniu Komisji Oświaty i Nauki w dniu 24 marca br.</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">W 1965 roku wzrost liczby kandydatów na wyższe uczelnie wyniósł 14,5 proc. w porównaniu do roku 1964. Liczba miejsc wzrosła natomiast o 10 proc. W tej sytuacji sprawa doboru kandydatów na studia nabiera szczególnego znaczenia.</u>
+          <u xml:id="u-22.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">W roku ubiegłym wprowadzono system punktowy egzaminów na wyższe uczelnie, mający na celu obiektywizację ocen. Aczkolwiek system ten w zasadzie zdał egzamin, to jednak ujawniły się także pewne jego cechy ujemne. Punktacja nie mogła spełnić swoich zadań tam, gdzie liczba kandydatów w stosunku do liczby miejsc była mała, na tych zaś wydziałach, gdzie była duża liczba kandydatów i duża liczba zdających na oceny dobre i bardzo dobre, system punktów dodatkowych powodował w niektórych wypadkach nieprzyjmowanie na studia najlepszych. Zmusiło to nas w bieżącym roku do pewnych korektur w systemie punktacji. Niecałkowicie spełniły się też nasze nadzieje jakie wiązaliśmy z dodatkowymi punktami. Dodatkowe punkty przyznawane za robotnicze i chłopskie pochodzenie społeczne wprawdzie zahamowały tempo spadku procentu studentów wywodzących się z tych środowisk, jednak nie zlikwidowały tego spadku.</u>
+          <u xml:id="u-22.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">W roku bieżącym system punktowy zostanie utrzymany, aczkolwiek wprowadzone będą do niego pewne zmiany. Poprzez większą rozpiętość skali ocen osiągnie się to, że kandydaci zdający na oceny dobre i bardzo dobre znajdują się poza konkurencją. Punkty dodatkowe decydować będą o wyborze na studia spośród pozostałych zdających, wyrównując szanse dzieci robotniczych i chłopskich.</u>
+          <u xml:id="u-22.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Obniżono punktację za język obcy w stosunku do punktacji za przedmioty kierunkowej w ten sposób uniknie się przypadków, kiedy to biegła znajomość języka obcego decydowała o przyjęciu kandydata mającego słabe oceny z przedmiotów kierunkowych.</u>
+          <u xml:id="u-22.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Wprowadza się też dodatkowe zaostrzenie w formie zasady, że odpadają przy egzaminie także ci zdający, którzy uzyskali dwie oceny dostatecznie minus. Utrzymuje się dodatkowe punkty za powtórne ubieganie się o przyjęcie na uczelnię, ale tylko dla tych kandydatów, którzy w poprzednim roku lub latach zdali egzamin, lecz nie zostali przyjęci. Przyznano też dodatkowe punkty żołnierzom służby czynnej kończącym służbę wojskową w jesieni, którzy przygotowywali się do egzaminów w trudnych warunkach wojskowych. Wprowadzono innowację polegającą na tym, że ci, którzy egzamin zdali na dostatecznie z plusem lub wyżej, a nie zostali przyjęci, będą mieli ten egzamin zaliczony na studia zaoczne bądź wieczorowe - pod warunkiem, że odpowiadają warunkom przewidzianym dla tego typu studiów. Z uwagi na wzrastającą rolę studiów dla pracujących, innowacja ta posiada duże znaczenie społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-22.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Nie posiadając jeszcze pełnej oceny wyników działania systemu punktowego, która będzie możliwa dopiero po skonfrontowaniu wyniku egzaminów z przebiegiem I roku studiów, można stwierdzić, że system ten pozwolił na lepsze rozeznanie pracy szkół średnich i przygotowania młodzieży - w zależności od typów szkół i środowisk. Aby jednak system ten spełnił swoją funkcję, konieczna jest nie tylko prawidłowa praca komisji egzaminacyjnych, lecz także współpraca w zakresie rekrutacji kandydatów ma studia pomiędzy uczelniami, a szkołą średnią. Aktualnie współpraca ta pozostawia wiele do życzenia; najlepszymi wynikami w tej dziedzinie wykazują się politechniki, a wśród nich - Politechnika Warszawska.</u>
+          <u xml:id="u-22.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">W roku ubiegłym w wielu szkołach wyższych wprowadzono odmienne od tradycyjnych sposoby egzaminowania. Dały one ciekawe spostrzeżenia. Eksperymenty te będą jeszcze kontynuowane w roku bieżącym, a następnie poddane wnikliwym ocenom. Już obecnie stwierdzić można, że zostanie utrzymany jeden z eksperymentów, wprowadzonych w wyższych szkołach rolniczych, polegający na obowiązkowej 2-tygodniowej pracy w rolnictwie kandydatów na studia. Praca ta przyniosła korzystne wyniki z punktu widzenia właściwego doboru kandydatów i ułatwia powiązanie egzaminu z biologii z problematyką rolną.</u>
+          <u xml:id="u-22.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">O WYNIKACH NOWEGO SYSTEMU EGZAMINÓW DOJRZAŁOŚCI W LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM</u>
+          <u xml:id="u-22.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Oświaty Ferdynanda Heroka na posiedzeniu Komisji Oświaty i Nauki w dniu 24 marca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-22.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Obowiązujący do roku 1965 system egzaminów maturalnych wykazywał szereg wad i braków. Do najważniejszych zaliczano: nadmierną liczebność komisji egzaminacyjnych i składanie egzaminu z 4 lub 5 przedmiotów w jednym dniu, zbyt uroczystą oprawę egzaminów przy udziale wielu obserwatorów z poza szkoły, przy powtarzaniu egzaminu zdawanie go ze wszystkich przedmiotów bez względu na oceny uzyskane na pierwszym egzaminie.</u>
+          <u xml:id="u-22.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Zdania o celowości i charakterze egzaminu dojrzałości były od dawna podzielone. Znalazło to wyraz w szerokiej dyskusji na łamach prasy i w środowisku nauczycielskim. Większość dyskutantów uznała egzamin dojrzałości za celowy wskazując jednak na konieczność w prowadzeniu szeregu zmian do systemu egzaminowania maturalnego.</u>
+          <u xml:id="u-22.15" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Ministerstwo Oświaty postanowiło utrzymać egzamin dojrzałości wychodząc z założenia, że szkoła średnia zarówno ogólnokształcąca, jak i zawodowa realizuje określony cykl nauki wg własnego programu i zamyka go niezbędnym egzaminem końcowym. Dla części absolwentów egzamin ten stanowi zakończenie ich nauki w ogóle. Ministerstwo Oświaty uznało jednocześnie za konieczne wprowadzenie zmian w obowiązującym systemie egzaminów. W wyniku prac komisji powołanej przez Ministra Oświaty, wydano w lutym 1965 r. znany już ogólnie regulamin egzaminu dojrzałości w liceum ogólnokształcącym. Poprzedziło go przyjęcie zasady, iż celem egzaminu powinno być zbadanie stopnia opanowania zdobytej przez ucznia wiedzy, umiejętności wiązania teorii z praktyką, jego dojrzałości społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-22.16" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Egzamin dojrzałości w liceach ogólnokształcących w roku szkolnym 1964/65 przeprowadzony został w oparciu o nowy regulamin. Organizacja egzaminów w szkołach była na ogół zgodna z postanowieniami regulaminu, a sam regulamin oceniony został pozytywnie. Zajęcia szkolne w klasach 11-tych zakończono 30 kwietnia, a od początku maja zorganizowano zajęcia przygotowujące uczniów wyłącznie do egzaminu dojrzałości. W niektórych liceach postanowienie o możliwości dopuszczenia do egzaminu ucznia z jedną oceną niedostateczną nie zostało dobrze zrozumiane. Tu i ówdzie przyjęto to jako zasadę dopuszczenia do egzaminu prawie wszystkich uczniów z jedną oceną niedostateczną. Tematy do egzaminów pisemnych sformułowane były jasno, ich interpretacja nie sprawiała trudności. Nauczyciele języka polskiego i matematyki zwiększyli wymagania i zaostrzyli kryteria ocen ze względu na to, iż uczeń otrzymujący na egzaminie pisemnym ocenę niedostateczną, może zdawać jeszcze egzamin ustny. Ocena prac pisemnych była bardziej prawidłowa. Stworzono korzystniejsze warunki zarówno dla zdających, jak i dla egzaminatorów. Egzaminy ustne pozbawione zostały zbędnej uroczystej oprawy, która powodowała przytłaczającą i nerwową atmosferę. Każdy uczeń zdawał w jednym dniu tylko jeden przedmiot. Wpłynęło to na zmniejszenie napięcia nerwowego. Przy wyborze trzeciego przedmiotu egzaminu uczniowie brali pod uwagę przede wszystkim obrany kierunek przyszłych studiów wyższych. W roku szkolnym 1964/65 najczęściej wybieranym przez uczniów „trzecim” przedmiotem egzaminu ustnego była geografia (34 proc. uczniów), biologia (31 proc.), fizyka (24 proc.) i chemia (11 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-22.17" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Regulaminowe premiowanie dobrych uczniów (zwolnienie z egzaminu ustnego w przypadku bardzo dobrych ocen w ostatniej klasie, lub dobrych w dwóch klasach poprzedzających egzamin), stało się bodźcem do intensywniej, systematycznej pracy uczniów niższych klas liceum i pozwoliło na poważne skrócenie czasu trwania egzaminu ustnego.</u>
+          <u xml:id="u-22.18" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">W roku szkolnym 1963/64 z ogólnej liczby uczniów, którzy przystąpili do egzaminów maturalnych nie zdało egzaminu: w liceach ogólnokształcących - 7,8 proc., w technikach - 9,1 proc.; w roku szkolnym 1964/65 egzaminów nie zdało 8,7 proc. w liceach ogólnokształcących i 9,9 proc. w technikach. Tak więc egzamin dojrzałości oparty o nowy regulamin nie był egzaminem liberalnym, czego obawiali się niektórzy oponenci, natomiast umożliwił wnikliwe zbadanie i prawidłową ocenę zasobu wiadomości ucznia i jego dojrzałości umysłowej.</u>
+          <u xml:id="u-22.19" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Ogólnie stwierdzić można, iż nowy regulamin skłania uczniów do systematycznej nauki i wzmożonego wysiłku zwłaszcza w klasie przedostatniej i ostatniej, wprowadza korzystną dla uczniów możliwość powtarzania egzaminu już po 3 miesiącach, podnosi rangę języka obcego jako przedmiotu nauczania w liceum ogólnokształcącym.</u>
+          <u xml:id="u-22.20" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Nowy regulamin egzaminu dojrzałości przeszedł pomyślnie pierwszą próbę. Zastosowano go ponownie we wrześniu ub. roku dla uczniów powtarzających egzamin. Praktyka wykazała, że uwzględniając słuszne dezyderaty społeczeństwa, regulamin nie obniża wymagań w stosunku do uczniów pod warunkiem, że jego intencje są właściwie interpretowane i realizowane. Zalety nowego regulaminu będą jeszcze bardziej widoczne w bieżącym roku szkolnym. Zgodnie z wnioskami szkół i kuratoriów, opracowano wytyczne w sprawie organizacji i przebiegu egzaminów dojrzałości, wyjaśniające te postanowienia regulaminu, które nie wszędzie zostały dobrze zrozumiane.</u>
+          <u xml:id="u-22.21" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">O SZKOLNICTWIE ZAWODOWYM DLA MATURZYSTÓW</u>
+          <u xml:id="u-22.22" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Oświaty Michała Godlewskiego na posiedzeniu Komisji Oświaty i Nauki w dniu 24 marca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-22.23" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Dla absolwentów liceów ogólnokształcących, którzy nie podejmą z różnych przyczyn studiów wyższych, istnieją następujące możliwości zdobywania przygotowania zawodowego:</u>
+          <u xml:id="u-22.24" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">- nauka w szkołach zawodowych pomaturalnych dziennych, wieczorowych i zaocznych prowadzonych przez Ministerstwo Oświaty i inne resorty;</u>
+          <u xml:id="u-22.25" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">- nauka w szkołach specjalnych prowadzonych na poziomie właściwie szkół zasadniczych np. dla laborantów chemicznych;</u>
+          <u xml:id="u-22.26" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">- wstąpienie do szkół wojskowych, milicyjnych, straży ogniowej itp.</u>
+          <u xml:id="u-22.27" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">- szkolenie na kursach zawodowych kwalifikacyjnych z oderwaniem lub w toku pracy trwających od 6 do 12 miesięcy w różnych specjalnościach: pomocników -maszynistów elektrowozów, operatorów kinowych, operatorów dźwigowych, magazynierów, pisarzy budów, zaopatrzeniowców, kontystów, pracowników poczty, kierowców i w wielu innych dziedzinach;</u>
+          <u xml:id="u-22.28" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">- podjęcie pracy w oparciu o wykształcenie zdobyte w liceum ogólnokształcącym na stanowisku niewymagającym dłuższego przeszkolenia zawodowego w różnych dziedzinach w budownictwie komunikacji i przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-22.29" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">W roku ubiegłym liczba absolwentów klasy XI-tych wyniosła ogółem 74 tys. w tym 50 tys. dziewcząt. Z tego rocznika maturzystów wyższe uczelnie przyjęły 22 tys., do państwowych szkół pomaturalnych wstąpiło ogółem 31,8 tys., szkolenie na kursach zawodowych organizowanych przez spółdzielczość i stowarzyszenia zawodowe podjęło 4 tys., a na kursach organizowanych przez różne resorty 7,6 tys. Ogółem wyższe uczelnie, szkoły pomaturalne i kursy przyjęły 63,9 tys. absolwentów klas XI. Do zatrudnienia i przyuczenia do zawodu w zakładach pracy, gminnych i powiatowych radach narodowych w spółdzielczości itp. w formie krótkich kursów adaptacyjnych pozostało 8,1 tys. maturzystów.</u>
+          <u xml:id="u-22.30" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">W roku bieżącym wg danych szacunkowych liczba absolwentów klas XI wyniesie 80 tys. maturzystów, w tym 54 tys. kobiet. Na wyższe uczelnie wstąpi 22 tys., do szkół pomaturalnych dziennych - 25,4 tys., do szkół technicznych dla pracujących wieczorowych i zaocznych - 3,6 tys. Naukę na różnego typu kursach specjalistycznych podejmie 14 tys. maturzystów. Ogółem wyższe uczelnie, szkoły pomaturalne i kursy przyjmą 66,5 tys. maturzystów. Do zatrudnienia i przyuczenia do zawodu pozostanie więc 13,5 tys. absolwentów klas XI. W większości będą to dziewczęta.</u>
+          <u xml:id="u-22.31" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Pierwsze techniczne szkoły pomaturalne powstały w r. 1957. Do tego czasu istniały szkoły pomaturalne wyłącznie dla nauczycieli, służby zdrowia i bibliotekarzy. Dobre wyniki osiągane przez techniczne szkoły pomaturalne skłoniły władze oświatowe do rozwijania tych form szkolenia. Rozszerzono zakres i liczbę szkół przyuczających do zawodów tzw. usługowych. Powstały nowe kierunki kształcenia pomaturalnego związane z postępem technicznym. Dotyczy to głównie elektroniki i obsługi aparatury pomiarowo-kontrolnej (w przemyśle hutniczym, energetycznym, chemicznym itp.).</u>
+          <u xml:id="u-22.32" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Sieć szkół pomaturalnych rozwija się głównie w dużych ośrodkach miejskich. Warszawa posiada takich szkół 15, Kraków - 4, Łódź - 10, Poznań - 4, Wrocław - 6. Pomyślnie rozwijają się państwowe szkoły medyczne powołane do kształcenia średniego personelu służby zdrowia. Szkoły te mają dobre tradycje. Rozwijają się pomaturalne studia nauczycielskie, studia bibliotekarskie. Uruchomiono nowe kierunki szkolenia maturzystów, m.in. szkolenie operatorów maszyn matematycznych.</u>
+          <u xml:id="u-22.33" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Nauka podejmowana przez maturzystów na licznych kursach krótkoterminowych daje również dobre wyniki. Np. półroczne kursy zecerskie dla maturzystów dały lepsze rezultaty w dziedzinie przyuczenia do zawodu niż uzyskują absolwenci 3-letnich zasadniczych szkół zawodowych. Rozwija się szkolenie przyzakładowe indywidualne i brygadowe i daje również dobre rezultaty.</u>
+          <u xml:id="u-22.34" who="#PrzewodniczącyobradomposełMarianWalczak">Szkolenie pomaturalne natrafia jeszcze na szereg trudności Wynika to z małej atrakcyjności niektórych zawodów, porzucania szkoły pomaturalnej dla ponownego ubiegania się o przyjęcie na wyższą uczelnię, znacznego rozproszenia szkół. Reforma szkolnictwa powoduje potrzebę opracowania nowych koncepcji programowych szkół pomaturalnych. Państwowa Szkoła Techniczna nie jest wyodrębniona w taryfikatorze zawodów. Wymaga rozważenia sprawa możliwości dalszej nauki w szkołach wyższych dla absolwentów szkół pomaturalnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00009-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00009-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7d654d1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00009-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00009-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 9/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 9/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:9</note>
+        <note type="sessionNo">9</note>
+        <date>1966-05-11</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="MinisterSzkolnictwaWyższegoHenrykJabłoński" role="speaker">
+        <persName>Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławPiasecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Piasecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławKawałek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Kawałek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKrassowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Krassowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekWasążnik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Wasążnik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanWąsicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Wąsicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzBarcikowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Barcikowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianWalczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Walczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławJodłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Jodłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszMazowiecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Mazowiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławKuszyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Kuszyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00009-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00009-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c411bb4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00009-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,106 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 11 maja 1966 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Eugenii Krassowskiej (SD), rozpatrywała problemy rozwoju kadr naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego z Ministrem - Henrykiem Jabłońskim i podsekretarzem stanu - Włodzimierzem Michajłowem, przedstawiciele Polskiej Akademii Nauk z Sekretarzem Naukowym - Witoldem Nowackim, wiceprezes NIK - Bolesław Szlązak oraz przedstawiciele Komitetu Nauki i Techniki, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Przed posiedzeniem członkowie Komisji otrzymali na piśmie obszerne materiały Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Polskiej Akademii Nauk w sprawie realizacji planu rozwoju kadr naukowych w latach 1961-1965, oraz informację dotyczącą form kształcenia kadr naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielili:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego — Włodzimierz Michajłow:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W latach 1961-1965 stopnie docenta otrzymało 1325, stopnie doktorskie - 7585 osób. Realizacja 5-letniego planu rozwoju kadr naukowych opracowanego w 1960 r. i bieżąco aktualizowanego przez specjalną komisję złożoną z przedstawicieli Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Polskiej Akademii Nauk - napotykała na szereg trudności. W okresie opracowywania tego planu Komisja nie była jeszcze w stanie rozeznać całokształtu potrzeb gospodarki narodowej w dziedzinie kształcenia kadr naukowych. Dotyczy to zwłaszcza potrzeb instytutów resortowych oraz całości zaplecza naukowo-technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Istniały również poważne niedociągnięcia w dziedzinie wyposażenia w niezbędną aparaturę i pomoce laboratoriów i zakładów naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Oceniając wykonanie planu kształcenia kadr naukowych w latach 1961-1965 należy podkreślić, że został on wysoko przekroczony w zakresie zdobywania stopni doktora, natomiast niewykonany w dziedzinie habilitacji. Główna przyczyna tego stanu rzeczy leży chyba w stosunkowo jeszcze niedoskonałym opracowaniu samego planu, który był, jeśli chodzi o poddział na dyscypliny - raczej sumą prognoz zgłoszonych przez poszczególne placówki naukowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W związku z obawami, sygnalizowanymi m.in. przez prasę badano również, czy poziom prac doktorskich nie budzi zastrzeżeń. Stwierdzono, że w tym zakresie nie ma poważnych niedociągnięć. Prace doktorskie oceniane były właściwie, a kryteria oceny nie odbiegają od kryteriów stosowanych w okresie przedwojennym, jak i w okresie do roku 1960.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W ubiegłej 5-latce dokonaliśmy poważnego kroku naprzód w dziedzinie kształcenia kadr naukowych. Wykonanie planu zdobywania doktoratów stanowi poważny fundament dla kształcenia pracowników naukowych w bieżącej 5-latce. W okresie tym zarówno resort szkolnictwa wyższego, jak i Polska Akademia Nauk, wykształciły kadrę pracowników naukowych nie tylko dla potrzeb własnych, lecz również zdołały przekazać ponad 1200 pracowników naukowych ze stopniem doktora do instytutów resortowych. Przewiduje się, że w bieżącej 5-latce zostanie wykształconych dalszych 2500 pracowników naukowych ze stopniami doktora dla tych instytutów.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Przy układaniu planu kształceniu kadr naukowych na okres bieżącej 5-latki zwrócono uwagę na bardziej szczegółowe rozeznanie potrzeb poszczególnych dyscyplin i specjalności. Zwrócono uwagę na szersze uwzględnienie potrzeb nowo rozwijających się kierunków nauki.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wprawdzie nie mamy zamiaru ograniczać przyrostu kadry naukowej w tych dziedzinach nauki, w których obecnie nie odczuwamy już deficytu kadr naukowych, ale szczególną troską otoczone będą kierunki deficytowe. Specjalny zespół rzeczoznawców ustali wykaz dyscyplin, na które w planie kształcenia należy zwrócić szczególną uwagę i na których rozwój przeznaczone będą większe środki (stypendia, studia doktoranckie, staże krajowe i zagraniczne, wyposażenie w środki inwestycyjne).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego i Komitet Nauki i Techniki przygotowały projekt organizacji staży krajowych. Obecnie, niejednokrotnie łatwiej było zorganizować staż zagranicą, niż w kraju. Przyjęto zasadę, że każdy pracownik naukowy powinien znać poza ośrodkiem, w którym jest zatrudniony, przynajmniej i ośrodek naukowy w kraju. Planuje się również rozwijanie racjonalnej sieci studiów doktoranckich, prowadzonych zarówno dla pracowników naukowych katedr i zakładów, jak również resortowych instytutów naukowych przy czym na studia te uczęszczać mogą również osoby pracujące, które przygotowują się do zdobycia tytułu doktora. Studia doktoranckie obejmują - poza wykonywaniem pracy doktorskiej - wykłady z przedmiotów objętych przyszłym egzaminem doktorskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Zakłada się również większy przepływ kadr naukowych pomiędzy szkołami wyższymi i Polską Akademią Nauk. Pozwoli to m.in. na szersze wykorzystanie przez pracowników naukowych nowoczesnej aparatury, którą trudno byłoby zapewnić wszystkim ośrodkom naukowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Dużym ułatwieniem w uzyskiwaniu stopni doktora będą nowe przepisy, które pozwalają na przyznanie tego stopnia za prace projektowe oraz za prace zespołowe. Dla szerszego stosowania tego przepisu konieczne jest przełamanie biernego stosunku do tej formy zdobywania stopni naukowych u pracowników naukowych w wyższych uczelniach. W szerszym niż dotychczas zakresie plan prac badawczych w placówkach naukowych związany być musi z programem prac doktorskich i habilitacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Sekretarz Naukowy Polskiej Akademii Nauk - Witold Nowacki:</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W chwili powołania Polskiej Akademii Nauk problem kadr naukowych tej placówki był jednym z podstawowych zagadnień. W roku 1960 Polską Akademia Nauk miała ponad 600 samodzielnych pracowników naukowych, z których 80 proc. stanowili pracownicy zatrudnienia na 2 etatach. Obecnie spośród 474 samodzielnych pracowników naukowych 2/3 stanowią pracownicy zatrudnieni wyłącznie na etacie PAN. Znaczna część tych pracowników uzyskała stopnie naukowe w placówkach naukowych PAN. Zakłada się, że w 1970 r. Polska Akademia Nauk zatrudniać będzie 700 samodzielnych pracowników naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Najpoważniejsze niedobory w zakresie kadr naukowych występują w takich dyscyplinach jak: fizyka, chemia oraz w wielu działach nauk technicznych. Zakłada się, że do 1970 r. braki te powinny być uzupełnione.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Jednym z ważniejszych zadań, jakie stawia sobie PAN w bieżącej 5-latce jest tworzenie placówek PAN w ośrodkach naukowych poza Warszawą. Ośrodki takie powinny powstać w zasadzie we wszystkich miastach, gdzie znajdują się wyższe uczelnie; planuje się również zorganizowanie takiego ośrodka na Śląsku.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Ponadto PAN stawia sobie, jako jedno z zadań, uzyskanie szybszego przepływu tematyki prac naukowych w placówkach PAN. Niektóre pracownie przekazywane będą resortom, jak miało to np. miejsce w przypadku Instytutu Maszyn Obliczeniowych, który rozwinął się pod patronatem PAN, a następnie przekazany został do przemysłu. Należy również doprowadzić do szybszego przepływu kadry naukowej pomiędzy wyższymi uczelniami i instytutami resortowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Obecnie wąskim gardłem PAN są inwestycje i aparatura. Środki inwestycyjne przeznaczone na wyposażenie laboratoriów i placówek naukowych w bieżącej 5-latce kierowane będą głównie dla nowo organizowanych ośrodków PAN poza Warszawą. Podkreślić należy, że dla tych placówek Polska Akademia Nauk przygotowuje kadrę naukową w ośrodkach PAN, jak i na wyższych uczelniach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#komentarz">Przed Ministerstwem Szkolnictwa Wyższego stoi obecnie bardzo poważne zadanie, jakim jest zanalizowanie potrzeb kadrowych w poszczególnych ośrodkach akademickich i w poszczególnych dyscyplinach nauk; chodzi przede wszystkim o ustalenie najsłabszych miejsc w naszej polityce kadrowej. Przy stosunkowo dużej ilości samodzielnych pracowników naukowych, występują dotkliwie odczuwalne braki w poszczególnych dyscyplinach, bądź też w terytorialnym rozmieszczeniu. Kapitalnym przykładem może tu być dziedzina nauk humanistycznych. Ogółem humanistyka uniwersytecka, łącznie z naukami prawnymi, dysponuje 610 samodzielnymi pracownikami naukowymi; jest to ilość niebagatelna. Przy bliższym zanalizowaniu sytuacji widać jednak dotkliwe luki, niepozwalające spokojnie patrzeć w przyszłość niektórych dyscyplin humanistycznych i rozwój kształcenia w tych kierunkach.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">I tak np. dyscypliną humanistyczną grupującą największą ilość samodzielnych pracowników nauki (118) jest historia. Odczuwa się jednak poważne trudności z obsadzeniem katedr historii ZSRR, brak dostatecznej ilości specjalistów z zakresu historii gospodarczej, nierozwiązana została sprawa obsadzenia katedr nauk pomocniczych historii itd. Bardzo istotny dla kształcenia kadr nauczycielskich przedmiot, jakim jest metodyka nauczania historii, reprezentowany jest przez jednego profesora i jednego docenta.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#komentarz">W zakresie filologii, niezadowalająca sytuacja panuje w szeregu specjalności. W 5 ośrodkach akademickich kształcących w zakresie filologii romańskiej, zatrudnionych jest 11 samodzielnych pracowników naukowych, w tym 5 w Warszawie; na 6 ośrodków filologii angielskiej mamy 6 samodzielnych pracowników naukowych, gdy minimum, pozwalające na racjonalne kształcenie, musi wynosić 2 samodzielnych pracowników nauki w każdym ośrodku (1 językoznawca i 1 literaturoznawca). Ponadto w tej sytuacji nie można dokonać rozdziału na filologię angielską i amerykańską, co jest powszechną tendencją w zagranicznych ośrodkach naukowych. W 7 ośrodkach szkolenia studentów w filologii rosyjskiej pracuje 9 polskich samodzielnych pracowników naukowych, przy czym 3 ośrodki uniwersyteckie zatrudniają tylko pomocnicze kadry naukowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#MinisterSzkolnictwaWyższegoHenrykJabłoński">Sytuacja ta stawia przed resortem bardzo poważne zadanie jak najwłaściwszego wykorzystania posiadanych kadr naukowych, umiejętnego nasycenia nimi potrzeb wszystkich ośrodków akademickich, prowadzenia właściwej polityki zatrudnienia i kształcenia kadr naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#MinisterSzkolnictwaWyższegoHenrykJabłoński">Na pytania posłów: Franciszka Wasążnika (bezp.), Tadeusza Mazowieckiego (bezp. „Znak”), Mariana Walczaka (PZPR), Eugenii Krassowskiej (SD), odpowiedzi udzielili: Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego - Włodzimierz Michajłow, sekretarz naukowy PAN - Witold Nowacki.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#MinisterSzkolnictwaWyższegoHenrykJabłoński">Wyjaśnienia dotyczyły m.in.: organizacji staży krajowych, zabezpieczenia warunków bytowych dla stażystów, polityki przydzielania stypendiów doktoranckich i habilitacyjnych, zapotrzebowania na kadry naukowe w poszczególnych dziedzinach życia gospodarczego kraju i stopnia zaspokojenia tych potrzeb, współpracy z zagranicą w zakresie kształcenia kadr, udziału poszczególnych ośrodków naukowych w nadawaniu stopni doktora i docenta, wyników realizacji znowelizowanych ustaw o szkolnictwie wyższym.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyBukowski">Niezmiernie ważnym problemem jest awizowane przez Ministra Szkolnictwa Wyższego rozszerzenie kształcenia i zatrudniania kadr naukowych bezpośrednio w produkcji. Problem ten był szeroko dyskutowany na ostatnim Kongresie Techniki. Pracownicy naukowi, którzy będą przechodzili do produkcji, powinni chyba w macierzystej uczelni czy też placówce naukowej otrzymywać bezpłatne urlopy. Ewentualne usługi dydaktyczne na rzecz uczelni mogliby prowadzić w formie prac zleconych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzyBukowski">Problem ten spotka się na pewno z nieprzychylną opinią szkół, które będą twierdzić, że znaczna ilość pracowników naukowych nie powróci już do pracy dydaktycznej. Z taką ewentualnością należy się liczyć. Jeżeli jednak wrócą oni do pracy naukowej nawet po 10 latach pracy w produkcji, będą to na pewno poważali kandydaci na objęcie katedry.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJerzyBukowski">Istotną sprawą jest właściwe kierowanie doborem kandydatów na studia asystenckie oraz ustalenie rotacji tych kadr. Zrozumiałe jest, że nie wszyscy przyjęci na stadia asystenckie znajdą zatrudnienie na wyższych uczelniach. Dobór na studia musi przewyższać zapotrzebowanie, trzeba liczyć się bowiem z pewną eliminacją niektórych słabszych kandydatów. Tym niemniej, dobór ten musi być dokonywany w pewnych rozsądnych granicach i zbilansowany z zapotrzebowaniem ogólnym. Pewna część tych pracowników może być kierowana do pracy dydaktycznej, poza szkolnictwem wyższym.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJerzyBukowski">Instytutom resortowym należy stworzyć szersze możliwości kształcenia pracowników naukowych, Niestety, obecne przepisy finansowe w zbyt małym stopniu pozostawiają możliwość prowadzenia prac niezakontraktowanych przez Instytut.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanWąsicki">Przy sporządzaniu planu kształcenia kadr naukowych w latach 1961–1965 brano pod uwagę zapotrzebowania na tę kadrę przekazane przez poszczególne katedry i placówki naukowe. Praktyka wykazała, że na ogół zapotrzebowania te były trafne. Wyniki kształcenia kadr w okresie ubiegłej 5-latki stanowią pomyślny start dla realizacji planu na lata 1965–1970.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanWąsicki">Słusznie podkreśla się konieczność popierania rozwoju kształcenia kadr przede wszystkim w kierunkach deficytowych. Nie można jednak zapomnieć o zapewnieniu właściwego rozwoju kadry naukowej dla kierunków, które w tej chwili nie odczuwają głodu kadr, ażeby po pewnym czasie nie stanąć przed problemem deficytu kadr na tych kierunkach.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJanWąsicki">Zasada organizowania studiów doktoranckich w silniejszych ośrodkach naukowych jest słuszna, nie może to się jednak w żadnym wypadku odbywać kosztem osłabiania innych ośrodków.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJanWąsicki">Zapewnienie właściwej rotacji kadr naukowych ma istotne znaczenie. Przemyśleć jednak należy, czy okres rotacyjny ma być taki sam dla dyscyplin humanistycznych, jak i dla dyscyplin technicznych, gdzie niejednokrotnie zaznajomienie się z najnowocześniejszą aparaturą wymaga dłuższego okresu czasu.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełJanWąsicki">Trzeba stworzyć lepsze warunki odmładzania kadr naukowych; obecnie w niektórych wyższych uczelniach kandydaci zbyt długo wyczekują na nominacje na profesora zwyczajnego i nadzwyczajnego. Głównym kryterium przy przyznawaniu tytułów naukowych powinny być kwalifikacje pracownika naukowego, a nie jego wiek.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełJanWąsicki">Jednoroczny cykl przyznawania kredytów inwestycyjnych na zakup aparatury, która w większości przypadków sprowadzana jest z zagranicy, jest zbyt krótki, zwłaszcza że niejednokrotnie kredyty te uruchamiane są dopiero w połowie roku. Częstokroć uniemożliwia to wykorzystanie przyznanych kwot.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełJanWąsicki">Większe środki należy również przyznawać uczelniom na publikacje prac doktorskich i habilitacyjnych. Cykl wydawania tych prac jest zbyt długi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławKuszyk">Dokonana przez podkomisję szkolnictwa wyższego analiza ujawniła pewne dysproporcje między poszczególnymi dyscyplinami naukowymi; należy jednak stwierdzić, że istnieją warunki dla poprawy sytuacji w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełWładysławKuszyk">Analiza rozwoju kadry naukowej w latach 1955–1965 wskazuje, że rozwój ten odbywa się u nas prawidłowo i że w zasadzie może zapewnić ciągłość badań naukowych. Wyraźny przełom w dziedzinie kształcenia kadr naukowych obserwujemy od roku 1961, kiedy to szkoły wyższe zdołały stworzyć sobie właściwą bazę dla prawidłowego rozwoju planu szkolenia na najbliższą 5-latkę. Występujące jeszcze dysproporcje między poszczególnymi kierunkami będą na pewno wyrównane.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełWładysławKuszyk">Z roku na rok rośnie ilość osób ubiegających się o tytuły doktorów i docentów, rośnie ilość uzyskanych tytułów doktorskich i przeprowadzonych przewodów habilitacyjnych; wzrasta też ilość nominacji na profesorów zwyczajnych i nadzwyczajnych. O ile np. w roku 1932/1933 stopnie doktorskie uzyskało w Polsce 107 osób, to w roku 1964–2.081 osób.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławJodłowski">Organizowanie studiów doktoranckich w większych ośrodkach naukowych jest bardzo słuszne. Należy jednak mieć również na uwadze fakt, że oprócz wykładów i seminariów doktoranckich, konieczne jest zapewnienie w ośrodku macierzystym indywidualnej opieki promotora nad doktorantem.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełStanisławJodłowski">Realizowanie stażów pedagogicznych dla asystentów i właściwa rotacja asystentów ma niezmiernie ważne znaczenie dla rozwoju kadry naukowej na wyższych uczelniach. Kadra ta może być również wykorzystana w procesie dydaktycznym poza uczelnią i ta ewentualność powinna być szerzej uwzględniana w bieżących planach szkolenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBolesławPiasecki">W ostatnim okresie dokonany został bardzo poważny postęp w rozwoju kadry naukowej; plany zakładają dalsze zwiększenie ilości pracowników nauki. Wymaga to równoczesnego przygotowania odpowiedniej ilości etatów oraz opracowania planu rozwoju bazy badawczej, która będzie w stanie wchłonąć te rosnące ilości pracowników naukowych. W związku z tym rysuje się sprawa wysokości środków przeznaczonych na rozwój nauki, sprawa zwiększenia udziału wydatków na rozwój nauki w dochodzie narodowym.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełBolesławPiasecki">Istnieją u nas aż trzy główne instytucje zajmujące się rozwojem nauki: Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego, Polska Akademia Nauk i Komitet Nauki i Techniki; ponadto niektóre wyższe uczelnie podporządkowane są resortowym ministrom. W tej sytuacji odnosi się wrażenie, iż być może w niedługiej przyszłości zajdzie potrzeba utworzenia nowej instytucji nadrzędnej, która mogłaby koordynować wszystkie poczynania w dziedzinie rozwoju nauki. Istnieje niebezpieczeństwo, że w środowisku naukowym mogą pogłębiać się istniejące tendencje do dezintegracji.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełBolesławPiasecki">Nasza młodzież naukowa, mimo iż wychowana w duchu socjalistycznym, często zafascynowana jest Zachodem. Należałoby silniej przeciwstawiać się tym tendencjom przez zacieśnianie współpracy naukowej z ZSRR, zwłaszcza w takich dziedzinach jak matematyka, fizyka, chemia, biologia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełTadeuszMazowiecki">Ilość prac doktoranckich i habilitacyjnych w ostatnich latach poważnie wzrosła; przedmiotem troski staje się jednak jakość tych prac. Mamy bowiem do czynienia z szerokim zjawiskiem odrywania się procesu zdobywania stopnia naukowego od pracy poznawczej, badawczej. Decydującą rolę do odegrania mają tu katedry, które pracują w oparciu o swoje plany naukowe. Wydaje się jednak niezbędne szersze spojrzenie na te zjawiska i głębsze skorelowanie planu rozwoju kadr naukowych i planu rozwoju badań.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełTadeuszMazowiecki">Dla zabezpieczenia rozwoju kadr naukowych niezbędne jest stworzenie młodym pracownikom nauki lepszych warunków materialnych. Wobec dużej różnicy uposażenia między placówkami naukowymi a bezpośrednią produkcją występuje zjawisko odpływu zdolnych i rokujących duże nadzieje młodych naukowców z pracy naukowej do produkcyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełTadeuszMazowiecki">Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego uchwaliła dezyderat w sprawie przekazania gestii nad wyższymi szkołami rolniczymi Ministerstwu Rolnictwa. Sprawa ta jest sygnałem wskazującym na potrzebę generalnego zastanowienia się, jaki kierunek organizacyjny należy przyjąć: czy na komasację wyższych uczelni w jednym ręku, czy też rozdrabnianie między różne resorty. Wydaje się, że najsłuszniejszym rozwiązaniem byłby kierunek pierwszy, zabezpieczający skoordynowaną, planową działalność całego systemu szkolnictwa wyższego. Komisja Oświaty i Nauki powinna zająć się tym problemem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Jakość prac doktorskich słusznie staje się jednym z bardziej interesujących i ważnych problemów. Wydaje się jednak, że nie byłoby słuszne przyjęcie opinii o ogólnym obniżeniu poziomu tych prac, o ich dewaluacji wynikającej z konieczności przyspieszenia kształcenia kadr naukowych. Zdarzają się co prawda prace chybione; badania jednak wskazują, że ogólny poziom prac doktorskich jest coraz wyższy. Jednym z dowodów tego jest choćby fakt, że znacznemu rozszerzeniu uległa baza literatury pomocniczej, wykorzystywanej przy pisaniu prac doktorskich i to literatury w obcych językach. Obserwując środowisko młodych kandydatów na naukowców, widać wielkie ambicje tych ludzi.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełKazimierzBarcikowski">W naszych warunkach młodzi naukowcy nie mają zbyt wysokich uposażeń; stąd też decyzja o podjęciu drogi naukowej wymaga z ich strony wielu wyrzeczeń osobistych w bliskiej perspektywie. Wydaje się jednak, że nie możemy i nie jesteśmy w stanie w systemie wynagradzania młodych naukowców uwzględniać wszystkich sytuacji życiowych. Trudno np. uzależniać wysokość wynagrodzenia od stanu cywilnego naukowca. Pewne wyrzeczenia są niezbędne i są czynnikiem mobilizującym do osiągania coraz lepszych wyników w pracy naukowej i dążenia do awansu. Szczególnie trudna jest sytuacja mieszkaniowa młodych naukowców; wydaje się, że należałoby przemyśleć formy jakiejś pomocy w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Na sprawę podporządkowania wyższych szkół rolniczych Ministerstwu Rolnictwa postulowanemu przez Komisję Rolnictwa nie można patrzeć tylko z jednego punktu widzenia. Chodzi bowiem o głębsze powiązanie całego systemu szkolnictwa wyższego z doskonaleniem kadr pracujących zawodowo. Najsłuszniej i najlepiej rozwiązany jest ten problem w systemie szkolnictwa medycznego. Dla rolnictwa nie może być obojętna sprawa jak organizować szkolenie zawodowe fachowców rolników; ośrodki dokształcania organizowane dla wielu specjalności są tylko surogatem właściwego systemu dokształcania. Szkolnictwo wyższe pracujące dla potrzeb jednego resortu lepiej i sprawniej może uwzględniać wszystkie potrzeby tego resortu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">Niepokój budzi niepełne wykonanie planu kształcenia kadr naukowych w najważniejszych dla gospodarki narodowej dyscyplinach jak mechanika czy elektrotechnika. Stąd też w bieżącej 5-latce w celu zlikwidowania braku kadr w szczególnie ważnych dyscyplinach należałoby nałożyć specjalne obowiązki na najpoważniejsze ośrodki uczelniane, których możliwości w tym zakresie nie są w pełni wykorzystane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełBronisławKawałek">W szkolnictwie średnim zbyt mało zatrudnionych jest kadr nauczycielskich ze stopniem doktora. Niedostatecznie informuje się nauczycieli o możliwości prowadzenia studiów doktoranckich. Zarówno resort oświaty, jak i szkolnictwa wyższego powinny szerzej propagować te studia wśród kadr nauczycielskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełEugeniaKrassowska">Podkreślić trzeba sukcesy, jakie Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego i Polska Akademia Nauk osiągnęły w realizacji planu rozwoju kadr naukowych. O sukcesach tych świadczy zarówno poważny przyrost kadr naukowych, jak i stworzenie atmosfery sprzyjającej rozwojowi pracy naukowej na uczelniach. Przedstawione w informacjach przedsięwzięcia zmierzające do dalszego rozwoju w tej dziedzinie są bardzo obiecujące. Różnorodność form jest jak najbardziej celowa. Na szczególną uwagę zasługują staże krajowe, które umożliwią katedrom słabszych ośrodków uczelnianych na dokształcanie swych kadr w ośrodkach przodujących. Dobrze się stało, że równocześnie z wprowadzeniem staży krajowych, resort dąży do zabezpieczenia warunków materialnych stażystom. Wprowadzenie staży krajowych umożliwi również stosowanie innej polityki w przyznawaniu stypendiów doktoranckich; możliwe będzie przyznawanie tych stypendiów przodującym kandydatów na naukowców, szczególnie zasługującym na pomoc. Stypendia mogą więc stać się jednym z instrumentów podnoszenia jakości pracy naukowej.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełEugeniaKrassowska">Zasada rotacji kadr asystenckich jest jak najbardziej słuszna. Należałoby jednak potraktować ją znacznie szerzej. Obecnie oceny tych kadr dokonują katedry bezpośrednio przed okresem rotacji; wydaje się słuszne prowadzenie tej oceny stałej umożliwiłoby to stosunkowo wczesną selekcję i przesuwanie pomocniczych pracowników naukowych do tych dziedzin, w których okazać mogą pełną przydatność. W ten sposób pomyślana rotacja stałaby się formą bardziej prawidłowego kierowania młodych, pracowników naukowych bądź do dalszej działalności naukowej, bądź też do pracy poza wyższym szkolnictwem.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełEugeniaKrassowska">Dla zabezpieczenia warunków bytowych młodym naukowcom niezbędne jest uregulowanie ich spraw mieszkaniowych. W świetle obecnie obowiązujących przepisów asystenci nie mogą ubiegać się o mieszkania z puli rad narodowych; należy więc postulować pod adresem resortu i Związku Nauczycielstwa Polskiego zawarcie porozumienia ze spółdzielczością mieszkaniową pozwalającego na udzielenie pomocy młodym naukowcom w uzyskiwaniu mieszkań spółdzielczych.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełEugeniaKrassowska">Głębiej zainteresować się trzeba zabezpieczeniem kadr wykładowców dla studiów nauczycielskich. Ze strony Ministerstwa Oświaty brak dostatecznych bodźców i zachęty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełMarianWalczak">Analizując przyczyny niepowodzenia kandydata ubiegającego się o stopień naukowy, ocenia się tylko jego pracę, nie poddaje się natomiast ocenie wkładu promotora. Stosuje się wówczas jako jedyny środek przedłużenie terminu złożenia pracy doktorskiej. Nasuwa się pytanie, czy kandydatowi, któremu przedłużono ten termin, ten sam promotor zapewni warunki niezbędne dla zdobycia doktoratu w nowym terminie? Czy nie słuszniej byłoby przenieść kandydata do innego ośrodka naukowego? Resort szkolnictwa wyższego powinien bliżej zainteresować się tym problemem.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełMarianWalczak">Młodzi pracownicy naukowi korzystają z pomocy Związku Nauczycielstwa Polskiego przy uzyskiwaniu mieszkań; Związek udziela im długoterminowych pożyczek.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełMarianWalczak">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński, który podkreślił m.in. szeroki zakres współpracy ze Związkiem Radzieckim, Sekretarz Naukowy PAN - Witold Nowacki.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełMarianWalczak">Przewodnicząca obradom - poseł Eugenia Krassowska (SD): Wcześniejsze dostarczenie posłom materiałów Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Polskiej Akademii Nauk pozwoliło na głębszą analizę rozpatrywanych problemów. Z analizy tej wynika, że wysiłek w dziedzinie kształcenia kadr naukowych zasługuje na uznanie. Ogólny bilans ubiegłej pięciolatki, mimo pewnych dysproporcji między osiągnięciami w poszczególnych dyscyplinach naukowych - uznać można za pozytywny.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełMarianWalczak">Dyskusja i wyjaśnienia potwierdziły, że niesłuszne są opinie o rzekomym obniżeniu się poziomu prac doktorskich i habilitacyjnych. Prace te stoją na wysokim poziomie, niejednokrotnie cytowane są w pismach i pracach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełMarianWalczak">Istotnym problemem jest obecnie korekta planów kształcenia kadr naukowych na bieżącą pięciolatkę. Korekta ta powinna uwzględnić uzyskane efekty i rozwojowe potrzeby nauki i gospodarki narodowej. Konieczne jest ściślejsze powiązanie planów kształcenia kadr naukowych z planem badań naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełMarianWalczak">Plan kształcenia kadr w ubiegłej pięciolatce realizowany był w dość trudnych warunkach; występowały poważne dysproporcje w rozwoju bazy technicznej oraz niedobory kadr naukowych. Należy dążyć, aby niedociągnięcia te w bieżącej pięciolatce zostały, w miarę możliwości, stopniowo usuwane.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełMarianWalczak">Do poruszonych w dyskusji problemów bazy materialnej Komisja powróci przy rozpatrywaniu sprawozdania z wykonania planu i budżetu za Generalnym problemem jest widzenie konieczności podniesienia udziału w dochodzie narodowym wydatków przeznaczonych na rozwój nauki. Konieczne jest również stworzenie właściwego klimatu na uczelniach, w instytutach naukowych i radach naukowych - dla rozszerzenia procesu kształcenia kadr naukowych. W tej dziedzinie jest jeszcze wiele do zrobienia.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PosełMarianWalczak">W wyniku dyskusji wysunięto postulat rozważenia możliwości przedłużenia cyklu finansowania inwestycji dla szkolnictwa wyższego, zwłaszcza przeznaczonych na zakup aparatury. W tej sprawie Komisja skieruje odpowiedni dezyderat.</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełMarianWalczak">Ponadto podkomisja szkolnictwa wyższego rozpatrzyła poruszony w dyskusji problem lepszej koordynacji szkolnictwa wyższego i badań naukowych, a Prezydium Komisji zastanowi się, w jakim trybie Komisja rozpatrzy sprawę wyodrębnienia z gestii resortu szkolnictwa wyższego - wyższych szkół rolniczych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00010-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00010-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c4601f0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00010-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00010-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 10/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 10/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:10</note>
+        <note type="sessionNo">10</note>
+        <date>1966-05-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKrassowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Krassowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekWasążnik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Wasążnik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanWąsicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Wąsicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianWalczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Walczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMartaLankamer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marta Lankamer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławJodłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Jodłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławTrzaska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Trzaska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszMazowiecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Mazowiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławKuszyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Kuszyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławOzga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Ozga</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZuzannaKościjańska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zuzanna Kościjańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Andrzej Werblan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00010-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00010-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1316655
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00010-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,99 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 25 maja 1966 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana (PZPR.), rozpatrywała system kształcenia nauczycieli - stan aktualny i zamierzenia na przyszłość.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Oświaty z Ministrem Wacławem Tułodzieckim i dyrektorem generalnym Stanisławem Dobosiewiczem, wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztejnert oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o aktualnym stanie kształcenia i dokształcania nauczycieli przedstawił Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarianWalczak">Na pytania posłów: Stanisława Jodłowskiego (SD), Józefa Kaszewskiego (SD), Jana Wąsickiego (PZPR), Eugenii Krassowskiej (SD), Marty Lankamer (ZSL), Jerzego Wernera (bezp.), Władysława Ozgi (ZSL), Franciszka Wasążnika (bezp.), Kazimierza Barcikowskiego (PZPR), Stanisława Trzaski (SD), Sylwestra Łeczykiewicza (ZSL), Bolesława Piaseckiego (bezp. „PAX”), Marii Augustyn (PZPR), Tadeusza Mazowieckiego (bezp. „Znak”), Elżbiety Kraski (bezp.) i Mariana Walczaka (PZPR) dotyczące bilansu kadr nauczycielskich i potrzeb szkolnictwa, koncepcji kształcenia nauczycieli zawodu i programów kształcenia kadr nauczycielskich, poprawy warunków nauczania w studiach nauczycielskich, podnoszenia kwalifikacji zawodowych nauczycieli, przygotowania wychowawców internatów, odpowiedzi udzielili: naczelnik wydziału w Komisji Planowania - Sabina Koplewska, dyrektor departamentu studiów uniwersyteckich w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego - Wit Drapich i dyrektor generalny Ministerstwa Oświaty - Stanisław Dobosiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMarianWalczak">Dyrektor generalny w Ministerstwie Oświaty - Stanisław Dobosiewicz wyjaśnił m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMarianWalczak">Przedwczesne byłoby mówić o organizacji i programach przyszłych 3-letnich SN, ponieważ problemy te są dopiero szczegółowo badane i analizowane. Obecnie pierwszoplanowym zadaniem pozostaje zapewnienie szkolnictwu odpowiedniej liczby wysokokwalifikowanych nauczycieli. Ministerstwo Oświaty wraz z Ministerstwem Szkolnictwa Wyższego dokładają starań w kierunku rozszerzenia możliwości podnoszenia kwalifikacji nauczycieli czynnych zawodowo, jak również podniesienia poziomu absolwentów studiów nauczycielskich.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełMarianWalczak">Systematycznie poprawia się stan wykształcenia nauczycieli szkół zawodowych. W bieżącym roku na 12.670 nauczycieli zatrudnionych w technikach zawodowych Ministerstwa Oświaty: 9.250 posiada wyższe wykształcenie, 1.300 - studium nauczycielskie lub równorzędne, 1.800 liceum pedagogiczne lub równorzędne. Na 19.600 nauczycieli zatrudnionych w zasadniczych szkołach zawodowych: 5.500 posiada wykształcenie wyższe, 4.750 ukończyło studium nauczycielskie a 8.528 technikum przemysłowo pedagogiczne lub liceum pedagogiczne. W szkołach przysposobienia rolniczego na 2 tys. stałych nauczycieli: 539 posiada wyższe wykształcenie, 835 studium nauczycielskie, 544 liceum pedagogiczne lub równorzędne. Liczba nauczycieli szkół zawodowych z wykształceniem średnim ogólnokształcącym lub niepełnym nie jest duża i ulega stopniowemu zmniejszeniu. Jako nauczycieli zawodu zatrudnia się często pracowników przemysłu, mistrzów i robotników kwalifikowanych, ale zobowiązuje się ich do odbycia kursu pedagogicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełMarianWalczak">Absolwenci wyższych szkół pedagogicznych masowo (90 proc.) podejmują pracę w szkolnictwie. Wychowawców internatów kształci się obecnie razem z wychowawcami domów dziecka w studiach nauczycielskich (około 500). Studia te będą rozbudowywane. Rozbieżności w poziomie kwalifikacji nauczycieli wiejskich i miejskich powoli się zmniejszają. Poważna część nowych pełnokwalifikowanych nauczycieli przystąpi do pracy w szkołach wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławJodłowski">W zasadzie przygotowanie pedagogiczne powinno objąć ogół studiujących na uniwersytetach. W miarę trwania studiów zamierzania dotyczące przyszłej pracy naukowej lub innej pracy twórczej często nie zdają próby życia i studiujący decyduje się na zawód nauczyciela, do którego powinien być wdrożony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełTadeuszMazowiecki">Problemem, który winien być szerzej uwzględniany w polityce kadrowej Ministerstwa Oświaty, to pozycja kierownika bądź dyrektora szkoły. Kierownictwo decyduje w wielkiej mierze o atmosferze i klimacie wychowawczym szkoły. Jest zatem ważne, aby kierownik szkoły nie był zbytnio obciążany obowiązkami administracyjnymi, by uzyskiwał od resortu ten rodzaj pomocy, nie tylko w formie organizowanych narad i konferencji - która pozwalałaby mu wyróżniać się autorytetem pedagogicznym i moralnym.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełTadeuszMazowiecki">Niezbędne jest otoczenie większą niż dotąd opieką wchodzących do zawodu młodych nauczycieli. Opieka taka, roztaczana niezależnie od zorganizowanych form szkolenia, instruktażu itp., powinna ułatwić przezwyciężenie występujących, szczególnie w pierwszym okresie pracy, trudności ze zdobyciem autorytetu i w ukształtowaniu właściwego współżycia z otoczeniem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaKrassowska">Słuszna tendencja Ministerstwa Oświaty podnoszenia kwalifikacji nauczycieli szkół podstawowych znajduje wyraz w stopniowej likwidacji liceów pedagogicznych na rzecz zwiększonego dopływu do szkół absolwentów studiów nauczycielskich. Choć 2-letnie studia nauczycielskie wkrótce okażą się niewystarczające dla zaspokojenia rosnących wymogów szkolnictwa podstawowego - w wielu krajach przyjęty już jest powszechnie system 3-letniego kształcenia nauczycieli - należy dokonań znacznego wysiłku, aby podnosić poziom SN w dotychczasowej ich strukturze. Jedną z najpilniejszych jest potrzebą rozszerzenia bazy materialnej studiów nauczycielskich, rozbudowy laboratoriów, pracowni itp. Należy rozszerzyć bazę kadrową SN poprzez pozyskanie pracowników naukowych ze szkół wyższych, w ramach rotacji kadr na wyższych uczelniach. Udoskonalenia wymaga też koncepcja programowa SN.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEugeniaKrassowska">Na bazie tych usprawnień należałoby rozpocząć konkretne przygotowania do przekształcenia studiów nauczycielskich w wyższe szkoły zawodowe. Przedtem jednak niezbędne jest ustalenie bilansu potrzeb kadr nauczycielskich. Bez takiego bilansu trudno będzie ustalać plany kształcenia nauczycieli w studiach nauczycielskich, w wyższych szkołach pedagogicznych i na innych wyższych uczelniach.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełEugeniaKrassowska">Nadal pozostaje aktualny postulat zwiększenia wymogów wobec uniwersytetów w zakresie przygotowywania nauczycieli. Rozwijać trzeba podyplomowe studia nauczycielskie. Równocześnie trzeba podjąć badania przyczyń niepomyślnego zjawiska odpływu ze szkół, zwłaszcza ze szkół podstawowych, nauczycieli z wyższym wykształceniem uniwersyteckim.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełEugeniaKrassowska">Powinna być zacieśniona współpraca między wyższymi szkołami pedagogicznymi i wyższymi uczelniami, zmierzająca do ujednolicenia metodyki pedagogicznego przygotowania absolwentów. Instytut Pedagogiki i inne zainteresowane placówki badawcze powinny dokonać analizy praktycznej przydatności do zawodu nauczycielskiego absolwentów WSP i absolwentów uniwersytetów, aby mógł być lepiej ukształtowany profil nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełEugeniaKrassowska">Na studiach dla nauczycieli pracujących należałoby szerzej pozwijać kierunki matematyczno-przyrodnicze, które w tym typie szkolenia przynoszą lepsze efekty. Sprawa nauczania języków obcych na uniwersytetach i tym samym kwalifikacji nauczycieli języków w szkołach wymaga położenia nacisku na poprawę praktycznej znajomości języka. Sprawa ta dyskutowana od wielu lat nie ruszy naprzód, jeśli uniwersytety nie będą zaopatrzone w audiowizualne pomoce naukowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławTrzaska">Potrzeby 8-klasowej szkoły podstawowej wymagają przejścia na 3-letni system kształcenia nauczycieli, kiedy to będzie możliwe. Wynika to z konieczności nadążania za ogólnym rozwojem wiedzy, umożliwi podejmowanie śmielszych, eksperymentów pedagogicznych, pomoże w rozwiązywaniu społecznie ważnych problemów wychowawczych. Nie bez znaczenia jest sprawa prestiżu nauczyciela na wsi; prestiż ten osiągnie łatwiej nauczyciel z wyższym wykształceniem, zwłaszcza wobec faktu zwiększania się ilości wykształconych specjalistów w różnych dziedzinach na terenie wiejskim.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">System kształcenia nauczycieli jest problemem, który nurtuje kręgi nauczycielstwa od kilkudziesięciu lat. Wcielił się obecnie w konkretną koncepcję Związku Nauczycielstwa Polskiego. Jakkolwiek problem wszedł obecnie na właściwe tory, nie można uznać, iż jest on rozwiązany; dwuletnie studium nauczycielskie nie stanowi rozwiązania. Być może należałoby rozważyć możliwość wprowadzenia od przyszłego roku szkolnego 3-letniej wyższej szkoły nauczycielskiej, tytułem eksperymentu; byłoby to rozwiązanie próbne, które umożliwiłoby jednak sprawdzenie przydatności absolwentów tego rodzaju szkół, a także zastanowienie się nad tym, jakie miejsce ten typ szkół znaleźć winien w ogólnym systemie szkolnictwa wyższego, aby nie stanowił ślepego toru.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełFranciszekWasążnik">Z punktu widzenia bieżących i perspektywicznych potrzeb kraju, uwagi krytyczne budzi fakt, że wyższe szkoły pedagogiczne skoncentrowane są na południu kraju, cała zaś północ, poza Gdańskiem, pozbawiona jest tego typu placówek kształcenia nauczycieli. Problem ten powinien być uwzględniony przy opracowywaniu planów rozwoju sieci WSP oraz przyszłych wyższych szkól zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełFranciszekWasążnik">Studia podyplomowe w sposób najtrafniejszy rozwiązują problem przygotowywania absolwentów wyższych uczelni do zawodu nauczycielskiego. Również na wydziałach politechnicznych można by uwzględnić kierunek dydaktyczno-wychowawczy. Rozwój podyplomowych studiów nauczycielskich przyczyniłby się do zaspokojenia potrzeb resortu oświaty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełWładysławOzga">Należałoby postulować pod adresem resortu oświaty, aby rozpoczął szybciej pracę nad precyzowaniem koncepcji reformy kształcenia nauczycieli. Mimo dużych osiągnięć, jakie mamy w dopływie kwalifikowanych kadr do szkolnictwa, musimy szybciej zwiększyć liczbę nauczycieli z wyższym wykształceniem, nie tylko ze względu na potrzeby szkoły 8-letniej, ale z uwagi na ogólny wzrost poziomu wiedzy i kultury w społeczeństwie.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełWładysławOzga">Należy szerzej umożliwić absolwentom Studiów Nauczycielskich dokształcanie się na poziomie uniwersyteckim. Studia zaoczne są utrudnione dla nauczycieli z miejscowości odległych od dużych ośrodków. Zbyt mała część nauczycieli ze wsi korzysta z płatnych urlopów na cele dokształcania się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMartaLankamer">W województwie lubelskim na 2800 nauczycieli wf zaledwie ponad 50 ma odpowiednie przygotowanie. Odbija się to ujemnie m.in. na działalności Ludowych Zespołów Sportowych, które powinny być prowadzone przez kwalifikowanych nauczycieli wf. Jest konieczne, aby w Studium Nauczycielskim w Lublinie został wprowadzony ten kierunek nauczania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWładysławKuszyk">Wytknięte przez resort oświaty kierunki działania wychodzą naprzeciw ogólnie panującym w społeczeństwie tendencjom do podnoszenia poziomu wiedzy i kwalifikacji. Ambitne zamierzenia resortu w dziedzinie kształcenia kadr nauczycielskich wiążą się nierozdzielnie z gotowością szeroko pojętej bazy materialnej szkolnictwa. W tej dziedzinie występują jednak trudności. Co roku niemal plan inwestycyjny resortu oświaty nie jest w pełni wykonywany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMarianWalczak">W wyniku analizy problemu kształcenia nauczycieli podkomisją ds. nauczycielskich wysuwa następujące wnioski:</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełMarianWalczak">- Komisja Planowania przy Radzie Ministrów powinna, przy współudziale Ministerstwa Oświaty, opracować bilans potrzeb kadrowych do roku 1975; bilans ten powinien stanowić podstawę do prac nad reformą kształcenia nauczycieli, należy przy tym uwzględnić konieczność poprawy warunków pracy w szkole, tj. zmniejszenie liczby uczniów przypadających na oddział (klasę), podział na grupy i rozwijanie zajęć pozalekcyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełMarianWalczak">- Ministerstwo Oświaty powinno do I kwartału 1967 r. opracować koncepcję dalszego rozwoju studiów nauczycielskich;</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełMarianWalczak">- Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego powinno w I kwartale 1967 przedstawić koncepcję przygotowywania do zawodu nauczycielskiego absolwentów szkół wyższych, którzy pragną podjąć pracę w tym zawodzie;</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełMarianWalczak">- Niezbędne jest podjęcie prac nad ukształtowaniem prawidłowej sieci zakładów kształcenia nauczycieli, przy czym nasuwa się potrzeba ustanowienia centralnego systemu kierowania tym kształceniem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełZuzannaKościjańska">Studia nauczycielskie powinny uwzględniać takie specjalizacje jak bibliotekarstwo i zajęcia świetlicowe pozaszkolne.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełZuzannaKościjańska">Wysunięty na jednym z posiedzeń Komisji postulat uwzględnienia w szkoleniu wychowawczyń przedszkoli nauczania rytmiki spotkał się z pozytywnym stanowiskiem resortu oświaty. Z przedstawionych przez Ministerstwo Oświaty materiałów, nie wynika, czy sprawa ta została zrealizowana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJanWąsicki">Obecne wyposażenie placówek kształcenia nauczycieli nie zabezpiecza rozwoju deficytowych kierunków ścisłych. Wyższe szkoły nauczycielskie, zanim zostaną powołane do życia, powinny mieć zabezpieczone zaplecze, a przede wszystkim kadrę nauczającą.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełJanWąsicki">Słuszne są postulaty pod adresem Komisji Planowania dotyczące ustalenia bilansu potrzeb kadr nauczycielskich oraz sprecyzowania na tej podstawie kierunków specjalizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełJanWąsicki">Dyplom studiów nauczycielskich pozostaje nadal w pełni wartościowy jako kwalifikujący do nauczania w określonych typach szkół. Sprawa ta wymaga podkreślenia ze względu na występujące tu i ówdzie o obawy w środowisku nauczycielskim.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełJanWąsicki">Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełJanWąsicki">Resort nie ustaje w wysiłkach mających na celu coraz lepsze przygotowanie nauczycieli. Rezultatem konsekwentnego działania w tej dziedzinie jest pełne w zasadzie rozwiązanie problemu nauczycieli niekwalifikowanych, którzy stanowią obecnie w całym systemie szkolnictwa minimalny już odsetek, a także zniesienie liceów pedagogicznych jako placówek nieodpowiadających obecnym wymogom.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełJanWąsicki">Jednakże tempo podnoszenia kwalifikacji nauczycieli musi być dostosowane do bieżących potrzeb szkół. Nie można dopuścić, aby dopływ nowych nauczycieli zmniejszył się wskutek przedłużenia okresu ich kształcenia. W nadchodzącym roku szkolnym ma być uruchomionych 20 tys. klas 8-mych, a w następnych latach klasy 8-me staną się w szkolnictwie podstawowym powszechne. To określa hierarchię potrzeb. Trzeba obsadzić nowe klasy 8-me, ponieść stan organizacyjny wielu szkół, czyli uzupełnić obsadą nauczycielską i tą drogą niwelować różnice pomiędzy szkołami w miastach a szkołami na wsi, wreszcie trzeba organizować zajęcia pozalekcyjne, ważne z ogólnospołecznego punktu widzenia.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełJanWąsicki">Resort stara się pozyskać absolwentów wyższych uczelni, jako nauczycieli do szkół średnich i podstawowych; dopływ ich jest jednak nieznaczny i w roku ubiegłym równoważył się z odpływem. Znaczniejsze zwiększenie liczby nauczycieli z wykształceniem uniwersyteckim jest trudne do zrealizowania.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełJanWąsicki">W świetle istniejących potrzeb kadrowych przejście na 3-letnie kształcenie nauczycieli nie może nastąpić natychmiast; może stać się realne pod koniec bieżącej 5-latki. Problem jest w resorcie oświaty analizowany i decyzja musi być podjęta z całą ostrożnością.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Projekt przedłużenia studiów nauczycielskich do lat trzech stwarza szereg ważnych problemów, które wymagają szczegółowego rozważenia. Obok spraw, o których mówił Minister Oświaty, poważne trudności związane są z koniecznością zabezpieczenia odpowiedniej kadry nauczającej. Studium nauczycielskie jest obecnie szkołą pomaturalną. Trzyletnie studia nauczycielskie miałoby już inny charakter. Reforma taka oznaczałaby więc zmianę jakościową, wymagałaby starannego przygotowania i nie można oczekiwać rychłego wprowadzenia jej w życie.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Komisja uchwaliła dezyderat wynikający z dyskusji przeprowadzonej na posiedzeniu w dniu 11 maja br., na którym rozpatrywano problemy rozwoju kadry naukowej (por. BPS nr 162) IV kad.). W uchwalonym dezyderacie Komisja stwierdza, że obowiązujący obecnie system przyznawania szkolnictwa wyższemu i PAN limitu dewiz na zakup aparatury naukowej z importu, na okres 1 roku kalendarzowego, jest poważną przeszkodą w realizacji zamówień aparatury w firmach zagranicznych. Dezyderat skierowany do Prezesa Rady Ministrów postuluje opracowanie systemu przyznawania szkolnictwu wyższemu i PAN limitu dewiz na zakup aparatury naukowej z importu na okres dłuższy niż 1 rok kalendarzowy.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">O aktualnym stanie kształcenia i dokształcania nauczycieli.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Informacja Ministra Oświaty - Wacława Tułodzieckiego złożona na posiedzeniu Komisji Oświaty i Nauki w dniu 25 maja 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">W szkołach ogólnokształcących i zawodowych i innych placówkach oświatowo-wychowawczych, podległych Ministerstwu Oświaty pracuje w br. szkolnym 266,5 tys. pełnozatrudnionych i 47 tys. niepełnozatrudnionych nauczycieli, wychowawców i pracowników pedagogicznych. W szkolnictwie podstawowym liczba nauczycieli wzrosła do 176,5 tys. osób.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Mimo stosunkowo dużego wzrostu zatrudnienia i znacznego powiększenia się kadry nauczającej, na niektórych terenach kraju nie zaspokojono wszystkich potrzeb kadrowych szkolnictwa; niedobory kadr usuwano częściowo przez dodatkowe zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin pracowników innych działów gospodarki, a także przez zwiększenie liczby godzin nadliczbowych.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">W roku 1965 nastąpiła znaczna poprawa w sytuacji kadrowej szkolnictwa. W większości województw zaspokojono potrzeby szkolnictwa podstawowego przez zatrudnienie absolwentów zakładów kształcenia nauczycieli. Wzrosła liczba nauczycieli z pełnymi i dodatkowymi kwalifikacjami. Podniósł się poziom kwalifikacji nauczycieli w liceach ogólnokształcących i technikach. Szkolnictwo odczuwa w dalszym ciągu brak nauczycieli języków obcych, fizyki, chemii i przedmiotów zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Potrzeby kadrowe szkolnictwa w latach 1966–1970 pokryte zostaną przez zatrudnienie absolwentów liceów pedagogicznych, które ukończy w tym okresie 32,4 tys. osób, absolwentów studiów nauczycielskich (ok. 41,8 tys. osób), oraz absolwentów szkół wyższych.</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Potrzeby kadrowe w szkolnictwie średnim ogólnokształcącym i w szkolnictwie zawodowym pokryje zatrudnienie absolwentów wyższych uczelni i studiów nauczycielskich kierunków zawodowych oraz zatrudnienie pracowników zakładów produkcyjnych, absolwentów-techników przemysłowo-pedagogicznych itp.</u>
+          <u xml:id="u-14.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">W 1970 r. w szkolnictwie podstawowym pracować będzie około 200 tys. nauczycieli, w tym ok. 9 proc. z wyższym wykształceniem, około 70 proc. z wykształceniem w zakresie studium nauczycielskiego i ok. 21 proc. ze średnim wykształceniem pedagogicznym.</u>
+          <u xml:id="u-14.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Ulegnie stabilizacji sytuacja kadrowa w liceach ogólnokształcących, natomiast w szkołach zawodowych w dalszym ciągu występować będą trudności w zapewnieniu tym placówkom odpowiedniej liczby nauczycieli przedmiotów zawodowych i nauczycieli zawodu.</u>
+          <u xml:id="u-14.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">W okresie najbliższego 5-lecia, w miarę jak pozwalać na to będzie sytuacja kadrowa. Ministerstwo Oświaty w celu polepszenia organizacji szkoły i podniesienia poziomu pracy dydaktyczno-wychowawczej rozważy możliwości obniżenia liczby uczniów w klasach, w szczególności w szkołach średnich, podniesienia tygodniowego wymiaru godzin nauki ucznia w klasach I — III (dodatkowe godziny na język polski i wychowanie fizyczne). Zamierza się również wprowadzić podział uczniów w klasach V-VIII na lekcjach języka rosyjskiego na dwie grupy - ćwiczeń i konwersacji. Rozważa się możliwość przeznaczenia pewnej ilości godzin na zajęcia pozalekcyjne szkołom 8-klasowym.</u>
+          <u xml:id="u-14.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">System kształcenia nauczycieli obejmuje w zasadzie dwa poziomy: 2-letnie studia nauczycielskie kształcące nauczycieli szkół podstawowych oraz szkoły wyższe kształcące przede wszystkim nauczycieli liceów i szkół zawodowych. Szkoły wyższe kształcić będą nauczycieli dla liceów i szkół zawodowych, a w miarę możliwości także dla szkoły podstawowej. Ministerstwo Oświaty zamierza powiększyć dopływ do szkolnictwa podstawowego nauczycieli z wyższym wykształceniem, przede wszystkim absolwentów wyższych szkół pedagogicznych. Plan kształcenia nauczycieli w studiach nauczycielskich będzie korygowany w miarę wzrostu możliwości szkół wyższych w zakresie kształcenia nauczycieli. Absolwenci wyższych uczelni powinni być przygotowani teoretycznie i praktycznie również do pracy w szkole podstawowej.</u>
+          <u xml:id="u-14.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Coraz korzystniej kształtująca się sytuacja kadrowa w szkolnictwie pozwoli pod koniec bieżącego planu 3-letniego na rozważenie możliwości stopniowego przedłużenia nauki w studiach nauczycielskich do lat 3-ch, a także stopniowego ograniczenia liczby tych szkół. Umożliwi to lepsze teoretyczne i praktyczne przygotowanie absolwentów tych szkół do pracy zawodowej w szkołach podstawowych i do zwiększonych zadań wychowawczych. Problem ten jest obecnie przedmiotem szczegółowych studiów w resorcie.</u>
+          <u xml:id="u-14.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">W latach 1961–1965 umożliwiono nauczycielom niekwalifikowanym, podejmującym pracę w szkolnictwie podstawowym, zdobycie średniego wykształcenia pedagogicznego oraz umożliwiono nauczycielom pracującym z wykształceniem średnim pedagogicznym, ukończenie studium nauczycielskiego. Obecnie Ministerstwo Oświaty stara się umożliwić ukończenie studium nauczycielskiego przez ok. 60 tys. nauczycieli pracujących, a także umożliwić jak największej liczbie nauczycieli pracujących podjęcie studiów wyższych i uzyskanie wyższego wykształcenia.</u>
+          <u xml:id="u-14.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Ministerstwo Oświaty maksymalnie rozbudowało stadia zaoczne w wyższych szkołach pedagogicznych.</u>
+          <u xml:id="u-14.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">W ostatnim okresie uległa znacznej poprawie sytuacja zakładów kształcenia nauczycieli w zakresie programów i podręczników dostosowanych do bieżących potrzeb szkolnictwa. Przeprowadzono szeroko zakrojone prace nad rewizją planów i programów studiów nauczycielskich i wyższych szkół pedagogicznych. W ramach reformy studiów WSP, opracowano koncepcję organizacyjno-programową 5-letnich studiów w zakresie wychowania technicznego (pierwsi magistrowie tego kierunku opuścili uczelnie w Katowicach w 1964 r.) oraz koncepcję 5-letnich kierunków ogólnozawodowych, mechanicznego i elektrycznego (w Opolu, w przyszłości w Krakowie i Katowicach).</u>
+          <u xml:id="u-14.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Absolwenci zakładów kształcenia nauczycieli, zwłaszcza WSP i SN - po dokonanych zmianach programowych oraz form metodyczno-praktycznego przygotowania słuchaczy do zawodu - będą lepiej przygotowani do pracy w zreformowanym szkolnictwie. Wyższe szkoły pedagogiczne zamierzają udoskonalić metodykę nauczania przedmiotu specjalizacji w 8-klasowej szkole podstawowej.</u>
+          <u xml:id="u-14.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Ministerstwo Oświaty widzi potrzebę odpowiedniego zabezpieczenia przygotowania pedagogicznego i metodyczno-praktycznego absolwentów uniwersytetu do pracy w szkolnictwie. Sytuację w tym zakresie poprawi zapowiedziane już powołanie do życia międzywydziałowego studium pedagogicznego w uniwersytetach.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00011-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00011-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b7ab286
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00011-01/header.xml
@@ -0,0 +1,77 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00011-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 11/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 11/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:11</note>
+        <note type="sessionNo">11</note>
+        <date>1966-06-16</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorZespołuNIKJanDominiewski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Zespołu NIK - Jan Dominiewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławKawałek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Kawałek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKrassowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Krassowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekWasążnik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Wasążnik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyWerner" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Werner</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBudzynowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Budzynowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMagdalenaDubiel" role="speaker">
+        <persName>Poseł Magdalena Dubiel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaAugustyn" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Augustyn</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławTrzaska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Trzaska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszToczek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Toczek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławKuszyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Kuszyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławOzga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Ozga</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZuzannaKościjańska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zuzanna Kościjańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Andrzej Werblan (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprzewodniczącyRadyNaczelnejZrzeszeniaStudentówPolskichLechDawydzik" role="speaker">
+        <persName>Wiceprzewodniczący Rady Naczelnej Zrzeszenia Studentów Polskich - Lech Dawydzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00011-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00011-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3934cde
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00011-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,126 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 16 czerwca 1966 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana (PZPR) rozpatrzyła sytuację w internatach i domach studenckich oraz organizację roku szkolnego 1966/1967.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Oświaty z ministrem Wacławem Tułodzieckim i Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego z ministrem Henrykiem Jabłońskim i dyrektorem generalnym Romanem Misiewiczem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów, - dyrektor zespołu NIK - Jan Dominiewski - przedstawiciele organizacji młodzieżowych: wiceprzewodniczący Rady Naczelnej Zrzeszenia Studentów Polskich - Lech Dawydzik, sekretarz Zarządu Głównego Związku Młodzieży Wiejskiej - Jan Toniak, kierownik Wydziału Zarządu Głównego Związku Młodzieży Socjalistycznej - Romuald Materski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Obszerne informacje o sytuacji w internatach i bursach szkolnych oraz w domach studenckich doręczone zostały wcześniej członkom Komisji przez Ministerstwo Oświaty i Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego. Uzupełniające informacje przedstawili: minister Oświaty - Wacław Tułodziecki i dyrektor generalny w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego - Roman Mistewicz (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdanie podkomisji szkolnictwa średniego i zawodowego z wizytacji internatów w województwach: łódzkim, katowickim, bydgoskim i opolskim przedstawiła poseł Janina Ramotowską (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Zespoły poselskie zwizytowały łącznie 32 internaty. W wizytowanych placówkach stwierdzono zróżnicowany stan bazy lokalowej i wyposażenia: od bardzo dobrego do zdecydowanie niezadowalającego. We wszystkich internatach stwierdzono duże zagęszczenie; sytuację lokalową internatów pogarsza dodatkowo zamieszkiwanie w budynkach internatów licznych prywatnych lokatorów.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wyżywienie w niektórych internatach nie w pełni zaspokaja potrzeby młodzieży, a lokalne trudności w zaopatrzeniu sprawiają, że ustalone jadłospisy nie zawsze są realizowane. Nie jest zadowalająca w wielu internatach opieka lekarska, a wiele gabinetów lekarskich nie posiada dostatecznego wyposażenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Stosunkowo wysoki poziom reprezentuje kadra kierowników i wychowawców internatów, niemniej kadra ta wykazuje sporą płynność co jest wynikiem obowiązującego wychowawców w internatach wysokiego wymiaru godzin pracy. Praca wychowawcza w internatach prowadzona jest także przez samą młodzież w różnego rodzaju sekcjach i kółkach zainteresowań oraz poprzez organizacje ZMS i ZMW.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Dokonane przez zespoły poselskie spostrzeżenia skłaniają podkomisję do postulowania zwiększenia zarówno państwowych, jak i społecznych środków inwestycyjnych na rozbudowę bazy lokalowej i internatów. Podkomisja uważa także, iż konieczne jest pełne zabezpieczenie mocy produkcyjnej przedsiębiorstw budowlanych wznoszących internaty, gdyż bez tego plan budownictwa internatów nie będzie mógł być w pełni zrealizowany. W celu bardziej efektywnego wykorzystania środków finansowych, należałoby upowszechnić stosowanie typowej dokumentacji w budownictwie internatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wskazane byłoby ujednolicenie form opieki wychowawczej w internatach szkół zawodowych i ogólnokształcących, a w szczególności wprowadzenie etatowych wychowawców także do internatów szkół ogólnokształcących oraz obniżenie obowiązującego obecnie wychowawcę wymiaru godzin pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Należałoby również podjąć kroki zmierzające do poprawienia poziomu opieki lekarskiej w szkolnictwie łącznie z rozważeniem możliwości przekazania tej opieki w całości resortowi oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Sprawozdanie podkomisji szkolnictwa wyższego i nauki z wizytacji domów studenckich w ośrodkach akademickich Lublina, Krakowa i Gliwic przedstawił poseł Tadeusz Mazowiecki (bezp. „Znak”):</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Według danych Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, na 1 studenta w skali kraju przypada w domu akademickim 4,7 m2 powierzchni mieszkalnej. Osobiste zetknięcie się z sytuacją panującą w poszczególnych ośrodkach dowodzi, jak zawodna bywa statystyka. Pod pojęciem domu studenckiego kryją się zarówno budynki budowane z przeznaczeniem na akademiki, jak również domy adaptowane względnie pomieszczenia zastępcze.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Zarówno w obiektach adaptowanych, zastępczych, jak i nowych panuje nadmierne zagęszczenie. Żadna z wizytowanych uczelni nie osiągnęła w zakresie powierzchni mieszkalnej normatywu 6 m2 na 1 studenta. Podkomisja stoi na stanowisku, że resort i organy planujące powinny dokonać analizy stanu posiadania domów studenckich z uwzględnieniem warunków eksploatacyjnych każdego obiektu i dopiero na tej podstawie planować potrzeby w zakresie rozwoju sieci domów studenckich.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Niedostateczna liczba miejsc w domach studenckich zmniejsza niekiedy możliwości kształcenia przez uczelnie. Tak np. Politechnika Gliwicka byłaby zdolna do przyjęcia na I rok studiów znacznie więcej osób niż przewidują obecne limity przyjęć; mniejszą liczbę kształconych warunkuje brak miejsc w domach studenckich.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W 1970 r. resort szkolnictwa wyższego będzie dysponował łącznie 57 tys. miejsc w domach studenckich. Wobec wzrostu ilości studentów, należy się liczyć z tym, że uzyskany w bieżącej 5-latce przyrost miejsc okaże się niewystarczający dla zlikwidowania domów studenckich mieszczących się w obiektach nietypowych i zastępczych. Należy także zdawać sobie sprawę z faktu, że niedostateczna ilość miejsc w domach studenckich jest dodatkowym elementem selekcji młodzieży zamiejscowej pragnącej podejmować studia.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Warunki mieszkaniowe w domach studenckich są bardzo zróżnicowane. Celem zapewnienia w przyszłości najbardziej funkcjonalnych rozwiązań, konieczne jest częstsze niż dotychczas stosowanie projektów typowych i powtarzalnych. Pozwoli to także na ujednolicenie zarówno warunków życia młodzieży, jak i wyposażenia domów studenckich.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">We wszystkich wizytowanych placówkach znajdują się pokoje do nauki. Są one z reguły bardzo dobrze wyposażone. Wyposażenie pokoi sypialnych uległo w ostatnich latach radykalnej poprawie, niemniej jednak domy studenckie odczuwają trudności z zakupem jednolitego umeblowania. Sprawa ta powinna zostać uregulowana centralnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W wizytowanych ośrodkach przy domach studenckich nie ma sal gimnastycznych lub większych boisk sportowych. Sytuacja ta wydaje się typowa dla wszystkich ośrodków. W związku z tym należy dążyć, by w przyszłości budowane domy studenckie obiekty wyposażane były w obiekty i urządzenia do ćwiczeń gimnastycznych i uprawiania sportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Stołówki akademickie mają znaczne braki w wyposażeniu. Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego otrzymuje tylko takie wyposażenie, które zbywa zakładom gastronomicznym. Jest to sytuacja anormalna, jeśli się zważy, że już obecnie ze stołówek studenckich korzysta 60 tys. młodzieży.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W zakresie opieki zdrowotnej nad studentami najbardziej odczuwa się brak kadr lekarskich. Lekarze niezbyt chętnie podumają pracę w studenckiej służbie zdrowia z uwagi na to, że nie otrzymują tam premii i dodatków, jakie pobierają w przemysłowej służbie zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">We wszystkich wizytowanych środowiskach zanotowano duży wkład pracy organizacji młodzieżowych, zwłaszcza ZSP w zakresie samorządnego kierowania życiem w domach studenckich jak i w komisjach stołówkowych. Troska o sprawy bytowe studentów znajduje się w centrum zainteresowała ZSP, zaś współpraca w tym względzie pomiędzy władzami uczelni a organizacjami młodzieżowymi jest dobra.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Reasumując, podkomisja uważa za słuszną tendencję resortu szkolnictwa wyższego zmierzającą ku temu, aby tempo rozwoju domów studenckich i stołówek wyprzedzało tempo inwestycji na cele dydaktyczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Na pytania posłów: Franciszka Wasążnika (bezp.), Jerzego Wenera (bezp.), Tadeusza Toczka (ZSL), Bronisława Kawałka (PZPR), Władysława Kuszyka (PZPR) - odpowiedzi udzielili: Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki i Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Pytania dotyczyły: posiadanego przez Ministerstwo Oświaty rozeznania co do potrzeby rozbudowy sieci internatów w poszczególnych województwach, wzajemnej proporcji w nakładach inwestycyjnych przeznaczanych na budownictwo szkół i internatów, wskaźnika zagęszczenia w domach studenckich i internatach, zakwaterowania słuchaczy studiów zaocznych przyjeżdżających na egzaminy i konsultacje, organizacji, rejonizacji i wysokości kosztów utrzymania w ośrodkach szkolno-wychowawczych, kroków które zamierza podjąć resort oświaty w celu osiągnięcia pełnej realizacji planu inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki wyjaśnił m.in., Ministerstwo Oświaty i rady narodowe mają pełne rozeznanie potrzeb rejonizacji i zwiększenia liczby miejsc w internatach. Odpowiedni plan w tej dziedzinie jest realizowany, jednakże nie może uwzględnić on wszystkich istniejących potrzeb. Na podstawie szacunku zapotrzebowania w gospodarce narodowej zawarta jest w planie np. szersza rozbudowa internatów w szkolnictwie górniczym, rolniczym ze względu na znacznie większy odsetek młodzieży zamiejscowej uczącej się w odpowiednich szkołach zawodowych. Natomiast niższy wskaźnik wykazuje budownictwo internatów przy zasadniczych szkołach zawodowych, do których uczęszcza głównie młodzież miejscowa. Stąd też różna jest skala budownictwa internatowego w różnych województwach.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Według wstępnych założeń na lata 1966-1970, na budownictwo szkolne w resorcie oświaty ma się przeznaczyć 13.188 mln zł, w tym 922 mln na budowę internatów; odpowiednia kwota przewidziana ze społecznego funduszu budowy szkół i internatów wynieść ma 5.420 mln zł, w tym 418 mln zł na budowę internatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Pełną realizację planu inwestycyjnego w resorcie oświaty ogranicza przede wszystkim niedobór zdolności przerobowych w terenie. Wykonawstwo inwestycji szkolnych przebiega w br. nieco lepiej niż w latach poprzednich. Dalszą poprawę powinno przynieść przestrzeganie umów rocznych zawieranych przez resort oświaty z resortem budownictwa w zakresie wykonawstwa inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Stosunek liczby miejsc do liczby uczniów korzystających z internatów kształtuje się najlepiej w woj. zachodnich, gdzie adaptowano na te potrzeby szereg istniejących obiektów. Gorzej kształtuje się ten wskaźnik w województwach centralnych i wschodnich, gdzie istniała potrzeba budowy internatów od nowa, gdyż na tych terenach w ogóle one nie istniały. Najbardziej racjonalne jest rozmieszczenie młodzieży w internatach szkół górniczych i rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Resort oświaty prowadzi obecnie 8 ośrodków szkolno-wychowawczych grupujących młodzież, która z różnych względów rodzinnych nie może być wychowywana w domu. Odpłatność w tych ośrodkach wynosi 600 zł miesięcznie. Na miejsca w tych ośrodkach jest duże zapotrzebowanie i powinny one być rozwijane.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński wyjaśnił m.in.: Resort czyni starania, aby poprawić stan realizacji inwestycji szkolnictwa wyższego, m.in. w drodze zawarcia umowy z resortem budownictwa zobowiązującej ten resort do otoczenia tych inwestycji wzmożoną opieką; obaj ministrowie mają bieżąco śledzić wykonywanie planu.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Na 48 tys. studentów studiujących zaocznie w uczelniach podległych resortowi szkolnictwa wyższego przypada słuchaczy studiów uniwersyteckich ponad 19 tys., a studiów technicznych 13.600. Podstawową trudnością w zakwaterowaniu słuchaczy studiów zaocznych, i to głównie studiów uniwersyteckich, gdyż słuchacze studiów technicznych korzystać mogą również z pomieszczeń resortów, w których pracują - jest zakwaterowanie przyjeżdżających na konsultacje. Zakwaterowanie na czas sesji egzaminacyjnej nie przedstawia trudności, gdyż sesje takie odbywają się w czasie ferii. Resort szkolnictwa wyższego stara się różnymi sposobami rozwiązywać ten problem m.in. w drodze zwiększania sieci punktów konsultacyjnych w terenie, które jednak obejmować mogą w zasadzie słuchaczy pierwszych lat studiów; na dalszych latach kontakt konsultacyjny słuchacza z uczelnią jest niezbędny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Wnioski i uwagi podkomisji należałoby uzupełnić postulatem dotyczącym bardziej poważnego traktowania przez komisje rozdziału robót, zleceń na wykonawstwo inwestycji szkolnych, zwłaszcza ze środków społecznych. Inwestycje te bowiem znajdują się niejednokrotnie na ostatnim miejscu, jeśli chodzi o zabezpieczenie dla nich mocy przerobowych i z tego powodu terminowość wykonywania tych inwestycji budzi poważne zastrzeżenia.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorZespołuNIKJanDominiewski">Z prowadzonych obecnie przez NIK badań działalności szkolnictwa zawodowego oraz rozbudowy internatów w tym szkolnictwie wynika, iż problem ten nie kształtuje się tam zbyt pomyślnie. Dlatego głównym przedmiotem troski władz powinno być zapewnienie pełnego wykonania tych zadań inwestycyjnych, które są włączone do planu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełBronisławKawałek">Badania dokonane przez podkomisję pozwoliły skonfrontować sytuację w terenie z oceną przedstawioną przez Ministerstwo Oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełBronisławKawałek">W wizytowanych województwach podkomisja mogła stwierdzić, że istnieje wiele doskonałych i dobrze wyposażonych internatów. Jednakże istnieją także internaty mieszczące się w starych barakach, w których młodzież nie powinna mieszkać. Byłoby celowe, aby Ministerstwo Oświaty ujęło w liczbowy wykaz tego rodzaju internaty wymagające likwidacji i stopniowo zastępowało je nowymi obiektami.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełBronisławKawałek">W wielu szkołach udziela się pomocy młodzieży dojeżdżające i w tej formie, iż umożliwia się jej korzystanie ze stołówek w internatach. Młodzież dojeżdżająca do szkół znajduje się w szczególnie trudnych warunkach, do szkoły przychodzi zmęczona, często nie może dostać się do autobusów PKS. Te wszystkie trudności powinny być przez szkołę uwzględniane. Młodzież ta nie ma możliwości brania udziału w pracach społecznych szkoły i w różnych zajęciach pozalekcyjnych. O ile miejsce zamieszkania nie jest zbyt odległe od szkoły, należałoby umożliwić uczniom korzystanie z autobusów nie tylko w określonych godzinach.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełBronisławKawałek">Z zadowoleniem można odnotować dużą poprawę poziomu kadry wychowawców w internatach. Są to ludzie oddani pracy, rozumiejący młodzież i starający się przyjść jej z pomocą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMagdalenaDubiel">Z wnikliwych uwag i wniosków podkomisji na szczególną uwagę zasługuje postulat dotyczący rozważenia możliwości zmniejszenia wymiaru godzin pracy wychowawców w internatach. Istotnym problemem jest również fakt zajmowania pomieszczeń w internatach przez osoby postronne, co ogranicza i tak za szczupłą ilość miejsc w internatach. Należałoby dopilnować terminowego wybudowania domu akademickiego w Gliwicach, z uwagi na dotkliwy brak pomieszczeń dla studentów w tym ośrodku uniwersyteckim.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzyWerner">Wskaźnik zagęszczenia w domach studenckich w ramach resortu szkolnictwa wyższego kształtuje się gorzej niż w internatach szkół i liceów. W skali krajowej wynosi on dla szkół wyższych 1,24, podczas gdy w technikach i liceach - 1,16. W poszczególnych ośrodkach akademickich dysproporcja ta występuje jaszcze ostrzej; np. w Łodzi wskaźnik ten wynosi 1,40. W skali ogólnej poprawa nastąpić może dopiero w roku 1970, kiedy wskaźnik zagęszczenia obniżyć się ma do 1,14. Nie trzeba uzasadniać jak wielkie znaczenie dla sprawności nauczania mają warunki mieszkaniowe studentów w domach akademickich. W świetle tych danych nasuwa się wniosek, iż konieczne jest zwiększenie środków dla resortu szkolnictwa wyższego na budowę domów akademickich.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJerzyWerner">Dokumentacja typowa dla domów akademickich ma niewątpliwie wiele zalet, obniża przede wszystkim koszt budowy, nie uwzględnia jednak niezbędnych w tych domach pomieszczeń socjalnych, przeznaczając cały niemal metraż na cele mieszkalne. Należałoby odpowiednio zmienić projekty typowe.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJerzyWerner">Wiele zastrzeżeń budzi wytrzymałość mebli, w jakie wyposażane są domy akademickie. Sprzęt mechaniczny dla stołówek studenckich jest również złej jakości i po krótkim czasie użytkowania przestaje funkcjonować, w rezultacie wykonywane przy pomocy tego sprzętu czynności muszą być dokonywane ręcznie. Zbyt mała jest obsada ekip konserwatorskich w domach studenckich, za mało przewidziano dla nich etatów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">W internatach szkolnych zamieszkuje obecnie, według obliczeń resortu oświaty, około 12 tys. osób postronnych. W przeliczeniu na miejsca internatowe równałoby się to niemal przyrostowi miejsc z nowego budownictwa. Ministerstwo Oświaty zwróciło się do prezydiów wojewódzkich rad narodowych o pomocz w wykwaterowaniu tych osób do innych lokali. Często jednak bywa tak, że lokal zwolniony w internacie władze kwaterunkowa przydzielają innemu lokatorowi. Sprawa ta wymaga podjęcia bardziej energicznych kroków, np. w formie rozporządzenia Rady Ministrów nakazującego postawienie do dyspozycji władz szkolnych lokali zajmowanych na terenie internatów.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełFranciszekWasążnik">Budownictwo internatów powinno być w zasadzie budownictwem pawilonowym, co umożliwi szybszą realizację tego typu inwestycji. Wiele jest budynków internatowych przestarzałych, które należy zmodernizować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełZuzannaKościjańska">W woj. poznańskim prowadzony był przez władze szkolny interesujący eksperyment polegający na tym, iż wychowawcy istniejących internatów objęli opiekę nad młodzieżą szkolną zamieszkałą na stancjach. Te formy opieki okazały się bardzo korzystne. Należałoby umożliwić nauczycielstwu poznańskiemu kontynuowanie tego eksperymentu i także upowszechnić go na innych terenach. Z odbytej ostatnio narady pracowników internatów woj. poznańskiego i szczecińskiego wyłaniają się następujące postulaty: należy zwiększyć stawkę żywieniowi przy ewentualnej dopłacie ze strony uczniów; dałaby to lepsze efekty aniżeli dokupywanie żywności przez młodzież we własnym zakresie. Należałoby obniżyć wymiar godzin pracy wychowawców w internatach, co jest ważne dla uzyskania lepszych efektów wychowawczych, a także dla ustabilizowania się tej kadry, w wielu bowiem regionach, m.in. w Szczecinie, odczuwa się niedobór wychowawców. Nauczyciele podejmują tę pracę jako zajęcie dodatkowe, co nie zawsze daje najlepsze rezultaty wychowawcze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMariaAugustyn">W ubiegłej kadencji, w 1962 r., Komisja Oświaty i Nauki badała problem internatów i domów akademickich Porównanie obecnego stanu z ówczesnym pozwala na stwierdzenie poprawy również na odcinku wychowawczym. Jednakże wciąż niewystarczający odsetek młodzieży zamiejscowej ma zapewnioną właściwą opiekę w formie ulokowania w internatach i ta okoliczność stanowi o wadze problemu.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełMariaAugustyn">Na 220 tys. miejsc zamieszkuje w internatach 257 tys. młodzieży. Tylko 30 proc. internatów utrzymuje właściwe normy zagęszczenia. Według oceny resortu oświaty, potrzeba dalszych 100 tys. miejsc w internatach. Do roku 1970 ma przybyć ze środków państwowych. 27 tys. miejsc, a ze środków społecznych - 13 tys. Należy przy tym uwzględnić potrzebę częściowej wymiany budynków nieodpowiadających wymogom. Problem budowy internatów powinien być w należyty sposób potraktowany przy ustalaniu wydatków budżetowych w następnych latach, zarówno w resorcie oświaty, jak i w szkolnictwie podległym innym resortom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławTrzaska">Należałoby ujednolicić stawki stypendialne dla słuchaczy studiów nauczycielskich. Obecnie wyższe stawki otrzymują słuchacze ulokowani w internatach, niższe zamieszkujący na prywatnych stancjach.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStanisławTrzaska">Zastrzeżenia budzi stan opieki lekarskiej w internatach i bursach. Uwaga lekarza skupia się głównie na sprawach higieny. Pomocy lekarskiej słuchacze szukać muszą na zewnątrz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWładysławOzga">Przewidywane na koniec 5-latki wskaźniki zakładają znaczną poprawę możliwości korzystania z domów studenckich przez słuchaczy pierwszego roku studiów. Przyrost miejsc w tych domach w poszczególnych latach planu 5-letniego jest też dość wydatny. Również wydatnie wzrośnie ilość miejsc w internatach szkolnych, jakkolwiek nie zaspokoi to wszystkich istniejących w tej dziedzinie potrzeb. Najważniejszym problemem jest wykorzystanie przewidywanych nakładów inwestycyjnych na budowę domów studenckich i internatów, a także zapobieżenie temu, aby w ramach ewentualnych przesunięć w planach inwestycyjnych nakłady te nie zostały uszczuplone. Te sprawy powinny być zaakcentowane w dezyderatach Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełWładysławOzga">W niektórych internatach stan sanitarnohigieniczny jest niezadowalający, nie wykorzystuje się też możliwości poprawy estetyki wnętrz, dokonywania napraw we własnym zakresie, choć w internatach mieszkają uczniowie szkół zawodowych danej specjalności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełLeonBudzynowski">Obok uwolnienia internatów od zamieszkujących je osób postronnych, rady narodowe powinny wzmóc nadzór nad gospodarką finansową w internatach.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełLeonBudzynowski">Należałoby także dążyć do poprawy opieki lekarskiej nad młodzieżą w internatach, z zapewnieniem również specjalistycznej opieki dla dziewcząt.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełLeonBudzynowski">Nawet w nowo budowanych internatach niewystarczająca jest ilość pomieszczeń higienicznych, na co należałoby zwrócić uwagę. Władze terenowe powinny zadbać o to, aby w okresie wakacyjnym pierwszeństwo miały remonty internatów.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełLeonBudzynowski">Radio i telewizja powinny w swoich programach uwzględnić szerzej problemy pedagogiczne, zwłaszcza w godzinach przedpołudniowych w niedzielę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#WiceprzewodniczącyRadyNaczelnejZrzeszeniaStudentówPolskichLechDawydzik">Baza lokalowa domów akademickich przedstawia obraz bardziej optymistyczny, jeśli rozpatrywać problem tylko z punktu widzenia uczelni podległych resortowi szkolnictwa wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#WiceprzewodniczącyRadyNaczelnejZrzeszeniaStudentówPolskichLechDawydzik">Należałoby postulować ściślejsze koordynowanie norm zagęszczenia w ramach samego resortu szkolnictwa wyższego, jak i pomiędzy poszczególnymi uczelniami innych resortów.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#WiceprzewodniczącyRadyNaczelnejZrzeszeniaStudentówPolskichLechDawydzik">Możliwości poprawy warunków mieszkaniowych w domach akademickich istnieją również poza zwiększaniem nakładów inwestycyjnych na niezbędną rozbudowę tych domów, tkwią one w dalszym wykwaterowywaniu nieuprawnionych do zamieszkiwania w domach akademickich, w adaptacji na cele mieszkalne rożnych pomieszczeń w niektórych domach, w adaptacji różnych nietypowych budynków na domy akademickie, w rozwoju sieci kwater prywatnych. Należałoby oczekiwać większej inicjatywy w wykorzystaniu tych wszystkich form przez poszczególne uczelnie.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#WiceprzewodniczącyRadyNaczelnejZrzeszeniaStudentówPolskichLechDawydzik">Przepustowość stołówek akademickich, obecnie nader obciążonych, można by zwiększyć poprzez ograniczenie liczby osób, które korzystają z tych stołówek spoza środowiska studenckiego, a ponadto skoncentrować się na wydawaniu obiadów z tym, by śniadania i kolacje studenci mogli spożywać w barach mlecznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełTadeuszToczek">Zamierzenia resortu szkolnictwa wyższego w zakresie poprawy warunków bytowych młodzieży studiującej są właściwe i zasługują na poparcie. Kroki podjęte w kierunku rozbudowy domów studenckich i stołówek oraz usprawnienia ich działalności należy kontynuować.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełTadeuszToczek">Niemniej jednak trzeba stwierdzić, że z pola widzenia resortu zeszła pilna sprawa poprawy warunków osób studiujących zaocznie. W przyszłej 5-latce konieczne będzie stworzenie licznej grupie studentów wydziałów zaocznych warunków umożliwiających im nocleg i przygotowanie się do zajęć siedzibie uczelni. Obecnie ludzie ci mają poważne trudności ze znalezieniem miejsc w hotelach. Sprawa ta jest tym bardziej ważna, że ilość studiujących zaocznie będzie przecież poważnie wzrastać.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełTadeuszToczek">Równie palącą jest kwestia zapewnienia młodzieży uczącej się i studiującej właściwej opieki lekarskiej. Sprawa ta wymaga przedyskutowania z udziałem sejmowej Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej oraz przedstawicieli resortu zdrowia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełEugeniaKrassowska">Ogólnie trzeba stwierdzić, że w minionej 5-latce dokonany został pewien postęp w dziedzinie rozbudowy sieci domów studenckich i internatów. Niemniej jednak daleko jest jeszcze do zlikwidowania dysproporcji pomiędzy przyrostem liczby uczących się a przyrostem miejsc w domach studenckich i internatach. Perspektywy na bieżącą 5-latkę rysują się korzystniej; tempo narastania tych dysproporcji ulegnie oczywiście zmniejszeniu, lecz, oczywiście, same dysproporcje jeszcze pozostaną. Istnieć też nadal będą dysproporcje między sytuacją lokalową młodzieży uczącej się w poszczególnych ośrodkach.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełEugeniaKrassowska">W tej sytuacji troska o wzrost środków inwestycyjnych na cele budowy internatów i domów studenckich powinna nadal cechować oba resorty, ale niemniej ważne jest wykorzystanie wszystkich rezerw istniejących w obecnej bazie internatów i domów studenckich. Rezerwy te można uruchomić m.in. przez wykwaterowanie osób prywatnych z obiektów szkolnych, przez sprawniejsze przeprowadzanie remontów, przez poprawę warunków funkcjonowania placówek.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełEugeniaKrassowska">Aczkolwiek istnieje porozumienie pomiędzy resortami oświaty i budownictwa na temat realizacji inwestycji szkolnych, to jednak celowe wydaje się wystąpienie pod adresem ministra budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych z dezyderatem, by potrzeby w zakresie budownictwa domów studenckich i internatów były w pełni uwzględniane w portfelu robót przedsiębiorstw budowlanych oraz by inwestycje te realizowane były terminowo i jakościowo dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełWładysławKuszyk">W najbliższym czasie kraj nasz nie będzie w stanie całkowicie zaspokoić potrzeb w zakresie internatów i domów studenckich. W związku z tym konieczne jest sięgnięcie po rezerwy. Na cele internatów i domów studenckich można by przeznaczać po adaptacji budynki opuszczane przez różne instytucje.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełWładysławKuszyk">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki i Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Dyskutowany problem internatów i domów studenckich jest bardzo ważny. W minionych latach powstała duża dysproporcja między możliwościami kształcenia, między rozwojem szkół średnich i wyższych, a zapleczem szkolnictwa. Założenia bieżącej 5-latki przewidują przeznaczenie na budowę internatów i domów studenckich znacznie większych środków finansowych niż dotychczas. Niemniej jednak należy zdawać sobie sprawę z faktu, że realizacja tego planu złagodzi jedynie istniejące trudności, lecz ich nie usunie.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Rozmiary budownictwa internatów i domów studenckich, limitowane są głównie nie przez niedostatek środków finansowych, lecz przez ograniczane możliwości produkcyjne przedsiębiorstw budowlanych. Dlatego nie można zwiększyć rozmiarów inwestycji; tym większe znaczenie posiada więc zrealizowanie w pełni tego, co jest zamierzone i weszło do planu. Należy także nowe internaty i domy studenckie budować w taki sposób, by w okresie trudności mogły one pomieścić większą liczbę młodzieży, aniżeli przewidują to normatywy. Nie jest to wyjście najlepsze, ale przez pewien czas przyjdzie i z niego korzystać.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Komisja przyjęła proponowane przez podkomisję szkolnictwa średniego i zawodowego oraz przez podkomisję szkolnictwa wyższego i nauki dezyderaty. Dotyczą one: zwiększenia nakładów inwestycyjnych na budowę internatów oraz zabezpieczenia mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlanych, upowszechnienia stosowania typowej dokumentacji internatów, rozważenia możliwości podwyższenia dziennej stawki żywieniowej w internatach, poprawy opieki lekarskiej nad młodzieżą uczącą się oraz ujednolicenia w internatach szkół wszystkich typów systemu zatrudniania wychowawców, rozwiązania sprawy dostaw mebli dla domów studenckich, wprowadzenia projektów typowych w budownictwie domów studenckich i stołówek, poprawy warunków mieszkaniowych studentów szkół wyższych podległych resortowi oświaty, oraz przedyskutowania przez sejmową Komisję Zdrowia i Kultury Fizycznej sprawy zdrowotności i opieki lekarskiej nad studentami.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Komisja zleciła obu podkomisjom opracowanie projektu dodatkowych dezyderatów, wynikających z przebiegu dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła organizację roku szkolnego 1966/67. Sprawozdanie z tej części posiedzenia zamieścimy w kolejnym biuletynie.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">SYTUACJA W INTERNATACH SZKOLNYCH</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Informacja złożona przez Ministra Oświaty Wacława Tułodzieckiego na posiedzeniu Komisji Oświaty i Nauki w dniu 16 czerwca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-16.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Aktualnie szkolnictwo znajdujące się w gestii Ministerstwa Oświaty i innych resortów dysponuje 1.771 internatami i bursami o ponad 220 tys. miejsc. W latach 1961–1965 nastąpił znaczny rozwój liceów ogólnokształcących i szkół zawodowych. Ilość uczniów w tych szkołach wzrosła o 80,1 proc., a ilość miejsc w internatach o 43,8 proc. W konsekwencji wydatnie obniżył się procent młodzieży korzystającej z internatów; z 26,5 proc, w roku szkolnym 1960/61 do 20,1 proc. w ubiegłym roku szkolnym. Nacisk potrzeb spowodował zwiększenie zagęszczenia internatów; w ubiegłym roku szkolnym umieszczono w nich ponad 258 tys. uczniów. Mimo tak poważnego zagęszczenia internatów, ponad 90 tys. uczniów przebywało na stancjach, a około 100 tys. dojeżdżało do szkół.</u>
+          <u xml:id="u-16.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">W tej sytuacji rozbudowa sieci internatów postawiona została jako jedno z pierwszoplanowych zadań. Przewiduje się, że w bieżącej 5-latce ilość miejsc w internatach wzrośnie o ok. 80 tys. czego ze środków państwowych - o blisko 44,5 tys. pozostałe zaś ze środków SFBSiI Realizacja tego planu pozwoli na rozgęszczenie internatów i częściową likwidację internatów nienadających się do eksploatacji.</u>
+          <u xml:id="u-16.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Wobec faktu, że duża część młodzieży musi zamieszkiwać na stancjach, władze szkolne podjęły liczne wysiłki w celu zwiększenia opieki nad tą młodzieżą, a także nad młodzieżą dojeżdżającą. Młodzieży tej udostępniono korzystanie ze stołówek i świetlic szkolnych i internatowych. Przeprowadza się kontrole warunków bytowych i wychowawczych, w jakich przebywa młodzież na stancjach.</u>
+          <u xml:id="u-16.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Warunki materialne internatów szkolnych są dość trudne. Obowiązujące stawki na wyżywienie wymagają dużego wysiłku i gospodarności kierownictw i personelu internatów. Bardzo zróżnicowany jest poziom wyposażenia internatów; obok dobrze wyposażonych, są jeszcze internaty z rażącymi brakami wyposażenia w sprzęt, meble, pościel itd. Środki na wydatki rzeczowe internatów nie wystarczają i na pokrycie wszystkich bieżących potrzeb, na usunięcie istniejących braków. Niektóre prezydia wojewódzkich rad narodowych wyasygnowały dodatkowo z nadwyżek budżetowych pewne kwoty na poprawę wyposażenia internatów. Dobrze by było, gdyby w ślad za nimi poszły wszystkie prezydia rad.</u>
+          <u xml:id="u-16.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Mimo istniejących jeszcze niedociągnięć w wyposażeniu i pracy internatów, warunki życia wychowanków ulegają stałej poprawie. Rozważone obecnie przez resort możliwości zwiększenia norm wydatków rzeczowych i na żywienie - o ile uwieńczone zostaną powodzeniem - powinny przyczynić się do poprawy sytuacji w internatach.</u>
+          <u xml:id="u-16.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Informacja złożona przez dyrektora generalnego w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego - Romana Mistewicza na posiedzeniu Komisji Oświaty i Nauki w dniu 16 czerwca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-16.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Aktualnie w 175 domach studenckich zamieszkuje blisko 51 tys. studentów studiów dziennych szkół wyższych podległych Ministerstwu Szkolnictwa Wyższego i innym resortom. Wobec faktu, że domy studenckie dysponują niespełna 42 miejsc (łącznie z półsanatoriami), oznacza to zagęszczenie ponad ustalone normatywy. W bieżącym roku akademickim ilość studentów jest wyższa o ponad 57 proc. od ilości studentów w roku akademickim w 1960/1961, zaś ilość mieszkańców domów studenckich jest wyższa jedynie o 27 proc.</u>
+          <u xml:id="u-16.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Założenia na bieżącą 5-latkę przewidują, że w 1970 r. liczba miejsc w domach studenckich wzrośnie o 44 proc. w stosunku do stanu obecnego. Aczkolwiek planowane na 5-latkę nakłady inwestycyjne pozwolą na oddanie do użytku dalszych 46 domów studenckich, to jednak warunki życia młodzieży w domach studenckich nie ulegną radykalnej poprawie.</u>
+          <u xml:id="u-16.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Równolegle z rozbudową internatów dokonywany jest rozwój sieci stołówek studenckich i przychodni lekarskich. W bieżącej 5-latce ilość stołówek wzrośnie o 10 (w 1970 r. będzie ich 98); ze stołówek korzystać będzie 90 tys. studentów.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00012-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00012-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5f00528
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00012-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00012-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 12/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 12/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:12</note>
+        <note type="sessionNo">12</note>
+        <date>1966-06-18</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełWładysławKuszyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Kuszyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00012-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00012-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7d08042
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00012-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak już podawaliśmy w biuletynie BPS/187/IV kad., Komisja Oświaty i Nauki, obradująca w dniu 16 czerwca br. pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana wysłuchała informacji Ministra Oświaty - Wacława Tułodzieckiego o organizacji szkolnictwa ogólnokształcącego i zawodowego w roku szkolnym 1966/67.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWładysławKuszyk">Wyniki wizytacji przeprowadzonej przez podkomisję szkolnictwa podstawowego i opieki nad dzieckiem przedstawił poseł Jan Kulas (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWładysławKuszyk">Podkomisja zbadała stan przygotowań do nowego roku szkolnego w 12 powiatach województw: katowickiego, opolskiego, krakowskiego, szczecińskiego, lubelskiego, bydgoskiego i warszawskiego. Przedmiotem badań były sprawy: istniejącego i projektowanego stanu sieci szkolnej, warunków lokalowych szkół, kadry nauczycielskiej, warunków komunikacyjnych, współudziału ludności w tworzeniu nowej sieci szkół.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWładysławKuszyk">Powszechnym zjawiskiem w wizytowanych powiatach jest wzrost liczby szkół o 6 nauczycielach. W rejonach słabiej zaludnionych przeważać będzie w zasadzie typ szkoły wiejskiej zbiorczej. Równocześnie zwiększa się nieco ilość szkół niżej zorganizowanych z uwagi na malejącą liczbę dzieci najmłodszych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełWładysławKuszyk">W niektórych powiatach warunki lokalowe szkół mieszczących się w wynajętych budynkach lub izbach, są bardzo trudne, szkoły pracują niekiedy na kilka zmian. Niedobór izb szkolnych, częściowo rozwiązuje się w ramach, czynów społecznych, są jednak takie miejscowości, gdzie tym sposobem nie da się wypełnić luki; dotyczy to przede wszystkim dużych szkół w miastach powiatowych lub w dużych wsiach rozwojowych. Prezydia rad narodowych sygnalizują poważne trudności w uzyskaniu materiałów budowlanych i mocy przerobowych na budownictwo szkolne. Trzeba uczynić wszystko, by w pełni realizować plany budownictwa szkolnego, by tą drogą uwolnić się od izb wynajętych i zastępczych, często całkowicie nienadających się na cele szkolne.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełWładysławKuszyk">W wizytowanych powiatach wzrasta liczba nauczycieli specjalistów. Dużo jest szkół posiadających wszystkich nauczycieli z dodatkowymi kwalifikacjami, ale są i takie szkoły, w odległych wsiach, które nie mają ani jednego specjalisty. Różnice te należy wyrównywać właściwymi przesunięciami służbowymi oraz wydatną pomocą dla nauczycieli zdobywających dodatkowe kwalifikacje.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełWładysławKuszyk">Warunkiem prawidłowego rozmieszczenia kadr nauczycielskich jest zabezpieczenie mieszkań dla nauczycieli. Miejscowe władze i społeczeństwo dokładają wiele starań, aby osiągnąć poprawę w tej dziedzinie. Np. w powiecie płockim zainicjowano budowę tanich domków jednorodzinnych dla nauczycieli - 80 tys. zł za jeden dom. Podkomisja jest zdania, że ten system budownictwa mieszkań nauczycieli na wsi należałoby szerzej spopularyzować. W niektórych powiatach pomyślnie rozwiązano dowóz dzieci do szkół. Jak wynika z doświadczeń niektórych szkół w powiecie chojnickim, wprowadzenie autobusów szkolnych przynosi znaczne oszczędności.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełWładysławKuszyk">Szkoły coraz lepiej zaopatrywane są w pomoce naukowe; nowe szkoły mają prawie pełne zestawy pomocy. Trudności wynikające z wydatkowania przez gromadzkie rady narodowe na inne potrzeby, środków przeznaczonych na oświatę - nie zostały jeszcze przezwyciężone. Szkoły nie są należycie zaopatrywane w lekturę, zwłaszcza dla klas 8-ych.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełWładysławKuszyk">Realizacja reformy szkolnej - wyrównanie poziomu nauczania i wychowania w szkołach podstawowych w mieście i na wsi — wymaga jeszcze dużego wysiłku.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełWładysławKuszyk">Na pytania posłów: Antoniny Lubeckiej (PZPR), Tadeusza Toczka (ZSL), Jerzego Wernera (bezp.), Heleny Stępień (PZPR), Elżbiety Kraski (bezp.) i Janiny Ramotowskiej (ZSL), dotyczące zaopatrzenia szkół w pomoce naukowe, norm na wydatki rzeczowe, warunków realizacji nowych programów nauczania oraz warunków lokalowych szkół po wprowadzeniu reformy szkolnej, odpowiedzi udzielił Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełWładysławKuszyk">Komisja przyjęła do wiadomości informację Ministra Oświaty o organizacji roku szkolnego 1966/67.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełWładysławKuszyk">O ORGANIZACJI SZKOLNICTWA OÓLNOKSZTAŁCĄCEGO I ZAWODOWEGO W ROKU SZKOLNYM 1966/67</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełWładysławKuszyk">Informacja złożona przez Ministra Oświaty - Wacława Tułodzieckiego na posiedzeniu Komisji Oświaty i Nauki w dniu 16 czerwca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełWładysławKuszyk">Najistotniejsze zmiany w sieci i organizacji szkół podstawowych, jakie nastąpią po 1 września br. polegają na wprowadzeniu dwupoziomowej struktury organizacyjnej szkół: szkół pełnych, realizujących program klas I-VIII i szkół niepełnych, realizujących program klas I-IV oraz przejściowo program klas I-VI.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełWładysławKuszyk">Ustalona sieć szkół podstawowych zapewni wszystkim dzieciom w wieku szkolnym, niezależnie od miejsca ich zamieszkania, dostęp do szkoły i możliwość ukończenia VIII klasy. Nastąpi zatem znaczne złagodzenie występujących dotąd różnic pomiędzy poziomem organizacyjnym szkół w miastach i na wsi. Szkoły o sześciu i więcej nauczycieli obejmą na wsi ponad 78 proc. wszystkich dzieci, a łącznie ze szkołami pełnymi - około 92 proc. ogólnej liczby dzieci na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełWładysławKuszyk">W stosunku do stanu z roku bieżącego ogólna ilość szkół podstawowych wzrośnie o 28, a ilość uczniów w szkołach - o 418.952.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełWładysławKuszyk">Na ogólną liczbę 19.224 szkół pełnych, nie przewiduje się utworzenia w roku szkolnym 1966/67 klasy VIII w 1538 szkołach, ze względu na niewielką ilość uczniów w tych klasach. Uczniowie tych szkół będą mieli możliwości i warunki pobierania nauki w szkołach sąsiednich. W przyszłym roku w klasach VIII uczyć się będzie 405.843 uczniów, tj. 60,5 proc. ogólnej ilości uczniów uczęszczających w bieżącym roku szkolnym do klasy VII; pozostali uczniowie tej klasy, jeśli uzyskają promocję, będą uczęszczać do szkół zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełWładysławKuszyk">Ilość izb lekcyjnych, w szkołach podstawowych wzrośnie w roku szkolnym 1966/67 o 8.900, z czego 4.600 z nowych inwestycji, a pozostała ilość - poprzez wykorzystanie izb w liceach ogólnokształcących i poprzez wynajem izb w domach prywatnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełWładysławKuszyk">Przeciętna ilość uczniów przypadających na jedną izbę wzrośnie z 40 do 40,7, a liczba oddziałów na jedną izbę z 1,54 do 1,61, a w szkołach o 7 i więcej nauczycielach - z 1,53 do 1,59. Projekt planu inwestycyjnego na lata 1966–1970 zakłada wybudowanie dla szkół podstawowych ze środków państwowych i w ramach czynów społecznych około 16 tys. izb oraz kilka tysięcy izb ze środków społecznego funduszu Budowy Szkół i Internatów. Do czasu zrealizowania tego planu, niektóre szkoły 8-klasowe będą pracowały w trudnych warunkach lokalowych. Ilość nauczycieli szkół podstawowych wzrośnie w roku szkolnym 1966/67 o 17,7 tys.; zakłady kształcenia nauczycieli ukończy w tym czasie 19,8 tys. osób, z czego pracę w szkołach podstawowych podejmie 18 tys. absolwentów SN-ów i liceów pedagogicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełWładysławKuszyk">Rozwijać się będą w dalszym ciągu podstawowe szkoły specjalne dla dzieci upośledzonych umysłowo lub fizycznie. Ilość uczniów wzrośnie w tych szkołach o 5,1 tys. Reforma organizacyjna i programowa szkół podstawowych specjalnych przebiega równolegle z reformą szkół dla dzieci normalnych. Nowe programy szkół 8-klasowych wprowadzono już do szkół specjalnych dla dzieci niewidomych, kalekich, przewlekle chorych i moralnie zaniedbanych. Zwiększy się też ilość nauczycieli posiadających odpowiednie, specjalistyczne kwalifikacje do nauczania w szkołach specjalnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełWładysławKuszyk">Licea ogólnokształcące w roku szkolnym 1966/67 będą prowadziły tylko klasy IX, X i XI. Ilość uczniów w stosunku do roku bieżącego, zmniejszy się o około 22 proc. Dla tegorocznych uczniów klas ósmych, którzy nie otrzymają promocji i nie wyrażą chęci podjęcia nauki w szkołach zawodowych stworzy się około 50 zbiorczych oddziałów tej klasy.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełWładysławKuszyk">Sytuacja lokalowa liceów nie ulegnie poważniejszej poprawie, gdyż zwolnione w wyniki likwidacji klas VIII izby zostaną przekazane do dyspozycji szkół podstawowych. Wydatniejszej natomiast poprawie ulegnie sytuacja kadrowa tych szkół: na etatach liceów ogólnokształcących pozostaną nauczyciele posiadający wymagane kwalifikacje naukowo-pedagogiczne, nauczyciele o niższych kwalifikacjach zostaną skierowani do szkół podstawowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełWładysławKuszyk">Na czoło zadań związanych z organizacją szkół zawodowych wysuwa się w nadchodzącym roku szkolnym problem organizacji klasy II. Wykonanie tego zadania jest szczególnie trudne w związku ze zmniejszaną w stosunku do lat ubiegłych bazą rekrutacyjną. Limit miejsc w klasach I szkół zawodowych ustalony został na 387,3 tys., z czego nabór z klas VII wynieść powinien 253,2 tys. uczniów, pozostałe 120–130 tys. miejsc wypełnić mają absolwenci szkół podstawowych z lat poprzednich.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełWładysławKuszyk">Prace przygotowawcze do przeprowadzenia przyjęć do szkół zawodowych, rozpoczęto już w końcu ub. roku; powołano wojewódzkie i powiatowe komisje rekrutacyjne, wzmożono pracę wychowawczą w szkołach. Wcześniej niż zwykle, bo już 5 i 6 kwietnia odbyły się egzaminy wstępne do szkół zawodowych. Komisje rekrutacyjne przedkładają za pośrednictwem szkół uczniom, którzy nie zdali egzaminów wstępnych w kwietniu, i ich rodzicom propozycje w sprawie wyboru szkół zawodowych innych typów. Przewidziano również możliwość przyjęcia do szkół tych kandydatów, którzy ze względu na chorobę czy inne okoliczności losowe nie ubiegali się o przyjęcie przed egzaminami wstępnymi. Dopuszcza się również 2.000 uczniów, którzy nie ukończyli 14 roku życia przed 1 lipca br., a których rodzice lub opiekunowie zwrócili się do władz szkolnych z prośbą o przyjęcie do szkoły zawodowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełWładysławKuszyk">Plan przyjęć uczniów wg stanu na 15 maja do pierwszych klas szkół zawodowych wykonano w 68,3 proc. Mimo przypuszczalnej poprawy realizacji planu przyjęć w ciągu czerwca bież. roku należy się liczyć z niedoborem kandydatów w szkołach przysposobienia rolniczego i na niektórych kierunkach zasadniczych szkół zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełWładysławKuszyk">W wyniku zmniejszenia przyjęć do klas pierwszych szkół zawodowych pewnej poprawie ulegnie sytuacja lokalowa tych szkół, a także sytuacja w warsztatach szkolnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełWładysławKuszyk">Przyszły rok szkolny przyniesie dalszy postęp w zakresie kształcenia nauczycieli szkół podstawowych i wychowawczych. Ilość przyjęć na I-szy rok studiów dziennych w SN-ach wyniesie 11.480, do klas pierwszych liceów pedagogicznych dla wychowawczyń przedszkoli przyjętych będzie ponad 3.700 uczniów, na pierwszym roku studiów dla pracujących w zakresie SN rozpocznie dokształcanie około 14.700 nauczycieli i wychowawców. Plan przyjęć kandydatów na pierwszy rok nauki w zakładach kształcenia nauczycieli szkół zawodowych, a więc w technikach przemysłowo pedagogicznych i SN-ach kształcących nauczycieli szkół zawodowych wyniesie ogółem 1840 osób.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PosełWładysławKuszyk">Wychowaniem przedszkolnym w roku szkolnym 1966/67 objętych będzie 493 tys. dzieci, tj. o 33 tys. więcej niż w roku bieżącym z czego na wieś przypada o 16,5 tys. więcej. Poza wzrostem ilości dzieci w przedszkolach przewiduje się również dalsze zwiększenie ilości dzieci uczęszczających do dziecińców wiejskich i ognisk przedszkolnych - o ok. 8 tys.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PosełWładysławKuszyk">Plan wydawniczy podręczników szkolnych na rok szkolny 1966/67 wynosi 361 tytułów o nakładzie ok. 30 mln egzemplarzy. Według nadesłanych przez wydawnictwa sprawozdań wynika, że w zasadzie podręczniki zostaną wydane przed 1 sierpnia. Podręczniki dla klasy 8-ej są już rozsyłane do księgarń. Nakłady map i atlasów wydawane są przez PPWK. Nakład map ściennych zaspokaja potrzeby szkół, natomiast produkcja atlasów geograficznych jest niewystarczająca, największe braki wystąpią w klasach V-VIII.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PosełWładysławKuszyk">Zaopatrzenie uczniów w zeszyty i inne artykuły szkolne, prowadzone przez placówki Ministerstwa Handlu Wewnętrznego wzrósł o 15 proc. w porównaniu z ubiegłym rokiem i powinno zaspokoić w pełni potrzeby szkół i młodzieży szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PosełWładysławKuszyk">Z przedstawionego stanu przygotowań do nowego roku szkolnego wynika, że zostały poczynione odpowiednie przygotowania do realizacji NPG w zakresie szkolnictwa oraz przygotowano warunki do wprowadzenia klasy 8-ej i objęcia nauczaniem w tych klasach wszystkich uczniów klasy 7-ej, promowanych do klasy 8-ej, którzy nie podejmą nauki w szkole zawodowej. Całemu szkolnictwu zapewniono warunki dalszego rozwoju.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00013-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00013-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4bf181e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00013-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00013-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 13/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 13/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:13</note>
+        <note type="sessionNo">13</note>
+        <date>1966-07-06</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAndrzejWerblan" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Werblan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławIwaszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Iwaszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławPiasecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Piasecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKrassowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Krassowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyWerner" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Werner</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianWalczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Walczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMartaLankamer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marta Lankamer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławJodłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Jodłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszToczek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Toczek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławOzga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Ozga</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00013-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00013-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e98a143
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00013-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,124 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 6 lipca 1966 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod. kolejnym przewodnictwem posłów: Mariana Walczaka (PZPR) i Andrzeja Werblana (PZPR), rozpatrywała wykonanie planu i budżetu za 1965 r. przez Ministerstwo Oświaty, Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego i Polską Akademię Nauk.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Oświaty z Ministrem - Wacławem Tułodzieckim i dyrektorem generalnym - Wojciechem Pokorą, Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego z Ministrem - Henrykiem Jabłońskim, Polskiej Akademii Nauk z Sekretarzem Naukowym - Witoldem Nowackim, Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorami Zespołów - Tadeuszem Sztejnertem i Janem Dominiewskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Wykonanie planu i budżetu za 1965 r. w zakresie szkolnictwa zawodowego zreferowała poseł Elżbieta Kraska (bezp.):</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W roku 1965 ilość uczniów w szkołach zawodowych wzrosła o 8 proc. w stosunku do roku 1964.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W szkołach przysposobienia rolniczego plan naboru w roku 1965 wykonany został tylko w 88 proc., nastąpił dalszy rozwój 3-letnich techników rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W zasadniczych szkołach zawodowych w szerszym zakresie rozwijano kształcenie w kierunkach: elektromechanicznym, chemicznym i budowlanym; ograniczono natomiast rozwój zasadniczych szkół zawodowych odzieżowych, gospodarstwa domowego i handlowych. W 1965 r. nastąpił dalszy rozwój zarówno przyzakładowych, jak i międzyzakładowych szkół zawodowych dla pracujących.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Warunki lokalowe szkół zawodowych, mimo wzrostu ilości izb lekcyjnych, są nadal trudnej nie uległa większej poprawie sytuacja w internatach szkół zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Pomocą stypendialną w 1965 r. objęto o 1,6 proc. więcej uczniów niż w 1964 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Zadania warsztatów szkolnych w roku 1965 zostały znacznie przekroczone zarówno w zakresie wyników produkcji, jak i wyników finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Ogólnie należy stwierdzić, że rok 1965 charakteryzował się dalszym wielostronnym rozwojem szkolnictwa zawodowego, zwiększeniem ilości specjalności i zawodów, dalszym rozwojem programowym i przechodzeniem na nowoczesne formy nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za 1965 r. w zakresie szkolnictwa ogólnokształcącego, oświaty dorosłych i opieki nad dzieckiem złożył poseł Franciszek Wasążnik (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Obowiązek szkolny realizowało w roku 1965 99,5 proc. dzieci, spośród 27,3 tys. dzieci niewypełniających obowiązku szkolnego 5,3 tys. nie uczęszczało do szkoły bez uzasadnionej przyczyny (0,1 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Ilość absolwentów szkół podstawowych w 1965 r. była o 7 proc. wyższa aniżeli w 1964 r.; 76,9 proc. ogółu absolwentów z 1965 r. uczy się dalej. Systematycznie poprawia się sprawność nauczania w szkołach podstawowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Plan przyjęć do liceów ogólnokształcących w 1965 r. wykonany został w 101 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Ilość pomieszczeń do nauczania łącznie z salami gimnastycznymi wzrosła o 1,6 proc. w stosunku do 1964 r. W liceach ogólnokształcących poprawiła się również sprawność nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W systemie kształcenia nauczycieli dla szkół podstawowych zaszły w 1965 r. zasadnicze zmiany. Był to ostatni rok przyjmowania kandydatów do klas I liceów pedagogicznych, dalsze kształcenie nauczycieli odbywać się będzie wyłącznie w studiach nauczycielskich, w wyższych szkołach pedagogicznych i szkołach akademickich.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W liceach pedagogicznych dla wychowawczyń przedszkoli wzrosła w stosunku do 1964 r. ilość uczniów i ilość absolwentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">O ile studia nauczycielskie i wyższe szkoły pedagogiczne zaspokajają potrzeby szkolnictwa podstawowego, to w szkolnictwie średnim odczuwa się jeszcze brak nauczycieli przedmiotów matematyczno-fizycznych, języków obcych i nauczycieli zawodu. Braki te uzupełniane są przez dokształcanie się nauczycieli na studiach wieczorowych i zaocznych. Ilość pracujących i studiujących nauczycieli w 1965 r. wynosiła łącznie 40.660 osób, tj. o 12,1 proc. więcej niż w 1964 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Szkolnictwem specjalnym różnych typów objętych było w 1965 r. ponad 78 tys. dzieci i młodzieży. Istnieje konieczność dalszego rozwijania szkół specjalnych na poszczególnych terenach kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Szkolnictwo podstawowe rozwijało w 1965 r. pomyślnie opiekę pedagogiczną i wychowawczą nad dziećmi i młodzieżą, przebywającą na wczasach i koloniach letnich, w świetlicach szkolnych itp. Placówki wychowania pozaszkolnego organizowały masowe imprezy, w których uczestniczyło ok. 3 mln dzieci i młodzieży.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Plan inwestycyjny w resorcie oświaty wykonany został w 1965 r. w 86,4 proc. Niewykorzystanie środków inwestycyjnych dotyczyło głównie nowo rozpoczynanych obiektów szkolnych. Niepełne wykonanie planu wystąpiło głównie wskutek braku mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlanych i jakość robót w oddawanych obiektach szkolnych nieco się poprawiła, jednakże kontrola przeprowadzona wspólnie przez resort oświaty i budownictwa wykazała, że w wielu obiektach usterki ujawniają się dopiero po pewnym okresie eksploatacji budynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Analiza wykonania planu i budżetu resortu oświaty w 1965 r. pozwala stwierdzić, że podstawowe zadania tego resortu zostały w zasadzie wykonane.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztejnert:</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Ministerstwo Oświaty od wielu lat realizuje swój budżet w bardzo wysokim stopniuj jest to rezultat wielkiego wysiłku i starań ze strony całego aparatu oświatowego. W zasadzie dyscyplina finansowa w resorcie oświaty nie nasuwa zastrzeżeń, choć kontrole stwierdziły pewne nieprawidłowości, dotyczące m.in. przenoszenia sum z poszczególnych pozycji budżetu, wykorzystywania środków na cele niezgodne z przeznaczeniem, niedostateczną kontrolę nad wydatkami. Gospodarność i celowość w użytkowaniu środków przeznaczonych na cele oświaty powinny nadal być przedmiotem wzmożonej uwagi resortu: usunięcie dotychczasowych niedociągnięć pozwoliłoby na bardziej efektywne: wykorzystanie tych środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W licznych placówkach oświatowych przejawia się wielka staranność i rzetelność w administrowaniu finansami. Ogólnie realizację budżetu w 1965 r. uznać trzeba za prawidłową.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Na pytania posłów: Jerzego Bukowskiego (bezp.), Bronisława Kawałka (PZPR), Władysława Ozgi (ZSL), Jana Kulasa (PZPR), Marty Lankamer (ZSL), Heleny Stępień (PZPR), Kamili Kurowskiej (bezp.), Bolesława Iwaszkiewicza (PZPR) - odpowiedzi udzielili: Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki i dyrektor generalny w Ministerstwie Oświaty - Wojciech Pokora.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Pytania dotyczyły m.in.: realizacji obowiązku szkolnego, poziomu i sprawności nauczania, rozwoju szkolnictwa specjalnego, zaopatrzenia szkół w pomoce naukowe, rozwoju przedszkoli, zwłaszcza na wsi, nadzoru pedagogicznego nad szkołami przyzakładowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBolesławPiasecki">Komisja poświęciła wiele uwagi ogólnym sprawom szkolnictwa podstawowego i średniego. Z uwagi na wysoką rangę zagadnienia reformy programowej tego ostatniego należałoby mu poświęcić specjalne posiedzenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWładysławOzga">Niezadowalająco od wielu lat kształtuje się sytuacja w wykonawstwie remontów kapitalnych. Między poszczególnymi województwami występują znaczne różnice w wykorzystaniu środków na ten cel; np. w woj. warszawskim wynosi ono zaledwie 84,8 proc. Resort oświaty ma poważne trudności ze znalezieniem wykonawców na przeprowadzenie remontów; sytuacja w tej dziedzinie wymaga podjęcia radykalnych środków.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWładysławOzga">Nie w pełni również wykorzystywane są środki na remonty bieżące, chociaż wiele szkół znajduje się w stanie dużego zaniedbania. Wygląd szkoły, dbałość o estetykę wnętrza mają duże znaczenie wychowawcze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełTadeuszToczek">Nieuregulowana dotychczas jest sprawa obsady kadrowej wydziałów oświaty przy prezydiach rad narodowych; tam, gdzie prezydia głębiej interesują się sprawami oświaty, sytuacja kształtuje się znacznie korzystniej. Niezbędne jest w związku z tym opracowanie przez Ministerstwo Oświaty powszechnie obowiązujących norm obsady wydziałów oświaty i kuratoriów w zależności od ilości szkół, ilości uczącej się młodzieży, zakresu zadań inwestycyjnych itp.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEugeniaKrassowska">Komisja wielokrotnie oceniała wykonanie zadań przez resort oświaty, stwierdzając osiągnięcia tego resortu i pomyślną, choć z wielkim wysiłkiem osiąganą, realizację tych zadań. Warto zwłaszcza podkreślić prawidłowe wykonanie budżetu przez resort oświaty, poważne efekty w realizacji obowiązku szkolnego, na które to zagadnienie resort jest szczególnie wyczulony i żywo reaguje na sygnalizowanie mu nieprawidłowości w tej dziedzinie, jak również na szybko rosnący procent młodzieży kończącej szkołę podstawową.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEugeniaKrassowska">Równocześnie jednak stale powtarzają się pewne zjawiska, które budzą niepokój. Należy do nich m.in. niezrealizowanie nakładów inwestycyjnych, co zwłaszcza w roku bieżącym - roku ostatecznych przygotowań do reformy szkolnej - jest szczególnie niepokojące. Stanu tęgo nie można dłużej tolerować.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełEugeniaKrassowska">Resort oświaty powinien dołożyć więcej starań, by usprawnić pracę CEZAS; chodzi o zlikwidowanie powtarzającego się zjawiska niewykorzystywania w pełni środków przeznaczonych na pomoce naukowe.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełEugeniaKrassowska">Doceniając w pełni wagę decentralizacji zadań z powiatów na gromady, nie można jednak przejść obojętnie wobec stwierdzanych w wyniku kontroli NIK faktów znacznego niewykorzystywania przekazanych gromadom środków na pomoce naukowe dla szkół.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJerzyBukowski">Resort oświaty uzyskał znaczne osiągnięcia w realizacji powszechności nauczania. Poza szkołą podstawową znajduje się tylko drobny zupełnie odsetek dzieci. Wziąć trzeba jeszcze jednak pod uwagę tych uczniów, którzy tylko formalnie wypełniają obowiązek szkolny, figurują w ewidencji szkoły, choć do niej nie uczęszczają; ponadto uwzględnić też trzeba tę młodzież w wieku 12–18 lat, która po ukończeniu szkoły podstawowej nie uczy się i nie pracuje. Należy sądzić, że właśnie ta grupa kształtuje niekiedy opinie o obliczu naszych „nastolatków”, że z tej grupy rekrutuje się najwięcej elementów przestępczych. Problem ten wymaga głębokich socjologicznych badań, mających na celu poznanie tego środowiska oraz jego wpływów na kształtowanie postaw moralnych młodzieży w wieku 12–18 lat. Na każdego ucznia poza szkołą, strąconego dla nauki patrzeć należy nie tylko z punktu widzenia marnotrawienia przez niego możliwości kształcenia się, lecz także jako na potencjalnego chuligana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMartaLankamer">Tylko 18 proc. dzieci wiejskich objętych jest opieką przedszkolną, przy czym na poszczególnych terenach sytuacja w tym zakresie wygląda bardzo różnie. Np. na terenie woj. lubelskiego znikoma ilość dzieci uczęszcza do przedszkoli i do ognisk przedszkolnych. Rozwijanie tej akcji wśród dzieci wiejskich ma ogromne znaczenie dla postępów nauczania w szkole podstawowej.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMartaLankamer">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki i dyrektor generalny - Wojciech Pokora.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMarianWalczak">Zarówno sprawozdanie, jak i swoje zadania dyskusja wykazały, że resort oświaty wykonał swoje zadania w dziedzinie rozwoju szkolnictwa podstawowego, ogólnokształcącego i zawodowego. Obserwuje się lepsze egzekwowanie obowiązku szkolnego oraz szeroki rozwój szkół wszystkich typów.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełMarianWalczak">Niepokojącym zjawiskiem jest stosunkowo niskie wykonanie planu inwestycji szkolnych. W tej sprawie Komisja powinna uchwalić dezyderat; chodzi głównie o zabezpieczenie wykonawstwa budowlanego dla inwestycji szkolnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełMarianWalczak">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu Ministerstwa Oświaty za 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełMarianWalczak">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego za 1965 r. przedstawił poseł Jerzy Werner (bezp.):</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełMarianWalczak">Ilość studentów przyjętych na studia w roku 1965 przekroczyła o 13,2 proc. założenia planu. Wzrost ilości studentów osiągnięty został częściowo przez zwiększenie współczynnika sprawności nauczania na poszczególnych latach studiów. Wzrosła ilość studiów zawodowych prowadzonych w ramach Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i studiów podyplomowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełMarianWalczak">Ogółem wydano 18.466 dyplomów ukończenia studiów wyższych, tj. o 5,5 proc. więcej niż w 1964 r. doktoryzowano 1.433 osoby, tj. o 14,4 proc. więcej, stopnie docenta habilitowanego uzyskało 271 osób, tj. 5,4 proc. więcej niż w 1964 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełMarianWalczak">W 1965 r. poważnie wzrosła ilość nawowych tematów opracowanych w placówkach naukowych podległych Ministerstwu Szkolnictwa Wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełMarianWalczak">Ogólne wykonanie budżetu przeznaczonego na wydatki bieżące i zakupy inwestycyjne należy uznać za bardzo dobrej szybszy wzrost wydatków następuje w zakupach inwestycyjnych, w wydatkach przeznaczonych na kształcenie kadry naukowej oraz na rozwój prac naukowo-badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełMarianWalczak">W zakresie robót budowlane montażowych plan został wykonany w 74 proc. Podobnie jak w latach ub., wykonanie tego planu cechowała duża nierytmiczność i koncentracja wysiłków dopiero w okresie ostatniego kwartału. Z uznaniem należy powitać starania resortu o przeniesienie na rok następny niewykorzystanych kredytów na cele wyposażenia szkół w aparaturę i urządzenia. Pozwoli to na zaspokojenie szeregu pilnych potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PosełMarianWalczak">Znaczna część budynków szkół wyższych to budynki stare, wymagające częstszych remontów; należałoby zatem rozważyć możliwość zwiększenia kwot przeznaczonych na remonty bieżące i kapitalne, które kilku lat utrzymują się na tym samym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PosełMarianWalczak">Sprawozdawca wysunął szereg wniosków, w których postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PosełMarianWalczak">- zwiększenie ilości pracowników naukowo-dydaktycznych oraz środków na ich kształcenie;</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#PosełMarianWalczak">- zwiększenie środków na remonty bieżące i kapitalne budynków szkół oraz domów i stołówek studenckich;</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#PosełMarianWalczak">- zwiększenie potencjału wykonawczego dla potrzeb budownictwa Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#PosełMarianWalczak">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za 1965 r. przez Polską Akademię Nauk przedstawił poseł Władysław Kuszyk (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#PosełMarianWalczak">W roku 1965 ilość tematów opracowywanych w placówkach naukowych PAN wyniosła 4.644. Zakończono badania nad 1.225 tematami.</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#PosełMarianWalczak">Dokonując szczegółowej analizy wykonania budżetu przez Polską Akademię Nauk, sprawozdawca stwierdził m.in., że wydatki na kształcenie kadr naukowych wzrosły w porównaniu z 1964 r. o 31,4 proc., na dotacje dla towarzystw naukowych o 9,6 proc. Plan inwestycyjny wykonany został w 90,4 proc., głównie wskutek opóźnień w uruchamianiu kredytów dodatkowych, niedostatecznego przygotowania dokumentacji oraz opóźnienia wykonania robót budowlano-montażowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.17" who="#PosełMarianWalczak">Podkreślając duże osiągnięcia w rozwoju badań naukowych przez Polską Akademię Nauk oraz prawidłowe gospodarowania środka mi budżetowymi, referent wniósł o przyjęcie sprawozdania z wykonania planu i budżetu PAN za 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.18" who="#PosełMarianWalczak">Wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztejnert: Realizacja budżetu przez Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego w zasadzie nie budzi zastrzeżeń. Niezbędne jest dokładniejsze planowanie finansów przez poszczególne uczelnie i prowadzenie ściślejszej kontroli realizacji budżetu w ciągu roku.</u>
+          <u xml:id="u-8.19" who="#PosełMarianWalczak">Na podkreślenie zasługuje celowość wydatkowanych środków i duża dyscyplina w gospodarce finansowej.</u>
+          <u xml:id="u-8.20" who="#PosełMarianWalczak">Wykorzystanie kredytów na prace naukowo-badawcze było w 1964 r. lepsze niż w latach poprzednich; środki te jednak są niewystarczające w stosunku do potrzeb. Na niepełną realizację planu prac naukowo-badawczych w poważnej mierze brak pomieszczeń.</u>
+          <u xml:id="u-8.21" who="#PosełMarianWalczak">Oceniając pozytywnie wykonanie zadań przez Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego w 1965 r., Najwyższa Izba Kontroli wnosi o przyjęcie realizacji budżetu tego resortu.</u>
+          <u xml:id="u-8.22" who="#PosełMarianWalczak">Na pytania posłów Stanisława Jodłowskiego (SD), Franciszka Wasążnika (bezp.), Bolesława Piaseckiego (bezp. „PAX”) Dyzmy Gałaja (ZSL), Tadeusza Mazowieckiego (bezp. „Znak”), Elżbiety Kraski (bezp.) odpowiedzi udzielili: Minister Szkolnictwa Wyższego Henryk Jabłoński i Sekretarz Naukowy Polskiej Akademii Nauk Witold Nowacki.</u>
+          <u xml:id="u-8.23" who="#PosełMarianWalczak">Minister Szkolnictwa Wyższego Henryk Jabłoński, wyjaśnił m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-8.24" who="#PosełMarianWalczak">Wykorzystanie potencjału naukowego kadr szkół wyższych uzależnione jest głównie od bazy materialnej i organizacji pracy. Trudno mówić o prawidłowym wykorzystaniu np. fizyków czy biochemików, o ile nie dysponują oni nowoczesną aparaturą. Stąd też zaopatrzenie w odpowiednie urządzenia jak również zabezpieczenie właściwych warunków lokalowych odgrywa decydującą rolę. A sytuacja w tej dziedzinie kształtuje się równie w różnych ośrodkach naukowych Polski. Stałe zwiększenie tej bazy materialnej jest warunkiem niezbędnym dla uzyskiwania wyników szczególnie w dziedzinie nauk eksperymentalnych i technicznych. Tymczasem sytuacja w zakresie inwestycji nie przedstawia się najkorzystniej. Niezbędne jest przyspieszenie wykonawstwa robót budowlano-montażowych jako czynnika warunkującego dalszy rozwój tej bazy. Ośrodki naukowe postulują wzrost środków inwestycyjnych, ale w parze z tym iść musi zwiększenie mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlano-montażowych, aby przyznane środki mogły zostać właściwie wykorzystane.</u>
+          <u xml:id="u-8.25" who="#PosełMarianWalczak">Drugim czynnikiem wpływającym na wykorzystanie potencjału naukowego w szkołach wyższych jest właściwa organizacja pracy naukowej. Chodzi przede wszystkim o większe skupienie kadr z danej dziedziny, o tworzenie instytutów uczelnianych, bądź też czasowych zespołów powoływanych dla rozwiązywania jakiegoś problemu. Pewne posunięcia w tej dziedzinie zostały już zrobione, podjęto dyskusje z ośrodkami naukowymi, jednakże efekty tych poczynań są jeszcze niedostateczne. Przezwyciężyć trzeba zjawisko pewnego partykularyzmu wyższych uczelni; chodzi bowiem o głębsze powiązanie wyższych uczelni z kadrami innych ośrodków naukowych. I w tej dziedzinie możliwości są dużo większe aniżeli dotychczasowe osiągnięcia.</u>
+          <u xml:id="u-8.26" who="#PosełMarianWalczak">Poza najbardziej rozwiniętym ośrodkiem naukowym - warszawskim, inne ośrodki naukowe znajdują się w różnej sytuacji; ale i te najsilniejsze mają rozwinięte zaledwie jeden czy kilka kierunków. Dlatego też resort przyjął zasadę, że w najbliższej przyszłości ośrodek warszawski otrzyma mniej środków i etatów w porównaniu do innych terenów kraju. Nie dotyczy to tylko sprawy inwestycji, gdyż pod względem bazy sytuacja w Warszawie jest jedną z najcięższych w kraju. Chodzi głównie o dydaktyczni studentów warszawskich. Aby poprawić sytuację w tej dziedzinie, poza zwiększeniem środków inwestycyjnych, przewiduje się również stabilizację ilości studentów na do dotychczasowym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-8.27" who="#PosełMarianWalczak">W celu poprawy „geograficznego” rozmieszczenia wyższych uczelni w Polsce, uruchamia się nowe, wyższe szkoły zawodowe, bądź też filie wyższych uczelni. I tak np. Opole otrzymało szóstą z kolei w kraju Wyższą Szkołę Inżynieryjną. Rozważa się możliwość uruchomienia takiej szkoły w Koszalinie. Istotne znaczenie dla odciążenia Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz dla stworzenia możliwości kształcenia się wielkiej ilości młodzieży śląskiej ma filia Uniwersytetu Jagiellońskiego, uruchomiona w Katowicach. Planuje się stworzenie podobnych filii w Kielcach i Rzeszowie. Poza nowymi szkołami istotne znaczenie mają też punkty konsultacyjne wyższych uczelni; ich organizacja zależy jednak w decydującej mierze od stosunku władz terenowych. Pozytywnym przykładem jest tu Rzeszów; punkt konsultacyjny Wyższej Szkoły Rolniczej uruchomiony w Łańcucie stoi na bardzo wysokim poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-8.28" who="#PosełMarianWalczak">Przy obecnych możliwościach, szkoły wyższe nie będą w stanie zabezpieczyć wszystkich potrzeb kadrowych gospodarki narodowej. Nie jesteśmy w stanie, w obecnych warunkach lokalowych, kształcić więcej studentów. Im szybciej realizowane będą inwestycje szkolnictwa wyższego, tym prędzej łagodzony będzie deficyt w tej dziedzinie, który nie obejmuje zresztą wszystkich gałęzi gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-8.29" who="#PosełMarianWalczak">Sekretarz naukowy PAN - Witold Nowacki: Polska Akademia Nauk w coraz większym stopniu daje wyraz tendencjom do głębszego wiązania się z życiem gospodarczym kraju. M.in. osiągane to jest poprzez tworzenie instytutów naukowych ściśle współpracujących z przemysłem. W naukach podstawowych główny nacisk jest położony na rozwój dyscyplin o największym znaczeniu praktycznym.</u>
+          <u xml:id="u-8.30" who="#PosełMarianWalczak">Polska Akademia Nauk w swym programie zakłada szersze organizowanie życia naukowego poza ośrodkiem warszawskim. Dotychczas ośrodek warszawski, grupujący najpoważniejszy potencjał naukowy kraju, był głównym terenem tworzenia instytutów o charakterze unikalnym. Planuje się w tej 5-latce zwiększenie ilości pracowni naukowych w Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu i Gdańsku. W perspektywie jest organizowanie wspólnych zakładów z Ministerstwem Szkolnictwa Wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-8.31" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławJodłowski">Podstawowym zadaniem, jakie spełnić miały stypendia fundowane było umożliwienie planowego i racjonalnego rozmieszczenia absolwentów wyższych uczelni w terenie; stąd też nacisk położony był na ich atrakcyjność (wypłata przez cały rok, wysokość w stosunku do stypendiów normalnych), oraz na zapewnienie stypendystom mieszkań przy podejmowaniu pracy. Tymczasem z niepokojem obserwuje się, iż ilość stypendiów fundowanych spada. Pewien wpływ na to zjawisko ma fakt wypłacania ich dopiero od 1 stycznia, podczas gdy stypendia zwykłe wypłacane są od 1 października; zastrzeżenia też budzą kryteria ich przyznawania. Należałoby zanalizować tę sytuację i podjąć środki zaradcze.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStanisławJodłowski">Resort zamierza stopniowo likwidować studia eksternistyczne wobec rozwoju innych form, zwłaszcza studiów zaocznych. Tymczasem obserwacje wykazują, że cały szereg przyczyn obiektywnych i osobistych skłania pewną grupę ludzi właśnie do studiów eksternistycznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Kapitalne znaczenie dla rozwoju nauki ma sprawny i we właściwym rozmiarze prowadzony proces inwestycyjny. Tymczasem w tej dziedzinie występują niepokojące zjawiska, które trzeba zanalizować, aby uchwycić ich przyczyny i przeciwdziałać im. Jako przykład może posłużyć Wrocław i woj. wrocławskie. I tak rozpiętość między potencjałem przerobowym przedsiębiorstw remontowo-budowlanych na tym terenie a zadaniami planu inwestycyjnego rośnie od lat. Rokrocznie inwestycje rzędu 400–700 mln zł nie wchodzą do wykonawstwa. Być może, iż zgodnie z obliczeniami Komisji Planowania przy Radzie Ministrów moc przerobowa przedsiębiorstw budowlanych w skali całego kraju bilansuje się z planem inwestycyjnym; w poszczególnych województwach jednak tak nie jest. Występują u nas niepokojące tendencje spadku ilości zatrudnionych w budownictwie w stosunku do ogółu zatrudnionych, przy czym spadku tego nie wyrównuje postęp w mechanizacji pracy na budowach.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Przedsiębiorstwa budowlane w woj. wrocławskim odczuwają poważny brak kadry inżynieryjno-technicznej; podobnie kształtuje się sytuacja i na innych terenach. Wg wyliczeń Komisji Planowania istniejące kadry i przyszli absolwenci wydziałów budownictwa lądowego stanowią dostateczny potencjał; w związku z tym ograniczono plan rekrutacji na ten kierunek studiów. Jest to decyzja zbyt pochopna, którą należałoby zrewidować.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Rozwiązać należy problem zapewnienia mieszkań pracownikom naukowym wyższych uczelni. Z uwagi na wysokość zarobków nie mogą oni liczyć na mieszkania z puli rad narodowych, ani z budownictwa zakładowego. Tymczasem napływ zgłoszeń do spółdzielni mieszkaniowych jest tak wielki, iż okres wyczekiwania np. we Wrocławiu trwać będzie około 10 lat. Należałoby więc rozważyć możliwość organizowania resortowych spółdzielni mieszkaniowych dla pracowników szkolnictwa wyższego czy nauczycieli, które powstawałyby w oparciu o dotacje resortowe zamiast kredytów bankowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJerzyBukowski">Ścisła zależność rozwoju prac naukowo badawczych od stanu wyposażenia w nowoczesną aparaturę, przy niewystarczających środkach przyznawanych na zakup tej aparatury, wytworzyła wśród pracowników nauki specyficzny klimat polegający na więcej niż ostrożnym zgłaszaniu potrzeb, na bardzo oszczędnym gospodarzeniu każdą przyznaną kwotą.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJerzyBukowski">Rozważyć trzeba możliwości zlikwidowania występującego obecnie niewłaściwego zjawiska „chomikowania” nowoczesnej aparatury przez niektóre katedry i zakłady wyższych uczelni, które nie są w stanie aparatury tej wykorzystać w pełni, lecz bronią się przed udostępnieniem jej innym użytkownikom. Rozwinąć w związku z tym trzeba jakieś usługowe formy wykorzystywania takiej aparatury, tworzenia placówek otwartych, dostępnych dla większej ilości zainteresowanych.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJerzyBukowski">Z całym uznaniem przyjąć należy troskę kierownictwa resortu szkolnictwa wyższego o poprawę warunków dydaktycznych i socjalnych studentów warszawskich. Sytuacja w Warszawie w tej dziedzinie jest dużo gorsza w innych ośrodkach akademickich w kraju.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJerzyWerner">W sposób bardziej realny należy wyliczyć proporcje, w jakich powinny wzrastać środki przeznaczone na wyposażenie pracowni naukowo-badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełJerzyWerner">Ceny nowoczesnych urządzeń są niejednokrotnie kilkanaście razy wyższe od cen urządzeń posiadanych przez uczelnie. Należałoby obliczyć najbardziej zbliżony do rzeczywistości wskaźnik wzrostu kosztów wyposażenia pracowni naukowo-badawczych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełAndrzejWerblan">Słuszne były uwagi, że środki przeznaczone na urządzenia naukowo-badawcze, zwłaszcza środki dewizowe, są niewystarczające i konieczne będzie ich zwiększenie.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełAndrzejWerblan">Niezbędne jest również lepsze wykorzystanie nowoczesnej aparatury, jaką dysponują poszczególne uczelnie.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełAndrzejWerblan">Konieczne jest w tym celu przełamanie sztywnych, izolowanych podziałów na poszczególne katedry. Drugim ważnym problemem w tym zakresie jest zapewnienie fachowej obsługi nowoczesnej aparatury. Przyrządów unikalnych nie można powierzać każdemu pracownikowi i dlatego konieczne jest przyznanie odpowiednich etatów dla pracowników inżynieryjno-technicznych, którzy potrafiliby obsługiwać skomplikowane urządzenia. W ten sposób rozszerzyłoby się znacznie możliwości wykorzystania dla celów badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełAndrzejWerblan">Komisja powinna skierować do Prezesa Rady Ministrów dezyderat, w którym zwróciłaby uwagę na systematycznie niską realizację planów inwestycyjnych w resorcie oświaty, szkolnictwa wyższego i Polskiej Akademii Nauk; inwestycje szkolne i inwestycje placówek naukowych powinny być traktowane na równi z priorytetowymi inwestycjami przemysłowymi.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełAndrzejWerblan">Komisja upoważniła prezydium do przygotowania projektu dezyderatów w oparciu o przebieg obrad.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełAndrzejWerblan">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za 1965 r. przez Ministerstwo Oświaty, Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego i Polską Akademię Nauk.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00014-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00014-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..12cdc94
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00014-01/header.xml
@@ -0,0 +1,80 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00014-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 14/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 14/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:14</note>
+        <note type="sessionNo">14</note>
+        <date>1966-10-13</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="MinisterOświatyWacławTułodziecki" role="speaker">
+        <persName>Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAnnaMędzkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Mędzkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAntoninaDubecka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antonina Dubecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławPiasecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Piasecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławKawałek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Kawałek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełElżbietaKraska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Elżbieta Kraska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekWasążnik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Wasążnik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHelenaStępień" role="speaker">
+        <persName>Poseł Helena Stępień</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanWasicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Wasicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefRaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Raszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBudzynowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Budzynowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaAugustyn" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Augustyn</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianWalczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Walczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMartaLankamer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marta Lankamer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławKlimaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Klimaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławJodłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Jodłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00014-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00014-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..dca61ad
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00014-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,112 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 13 października 1966 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana (PZPR), rozpatrzyła projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, - przedstawiciele Ministerstwa Oświaty z Ministrem - Wacławem Tułodzieckim i dyrektorem generalnym - Wojciechem Pokorą, wicedyrektor Zespołu NIK -Tadeusz Sztejnert oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwa Finansów, Projekt planu 5-letniego na lata 1966-1970 w części dotyczącej oświaty zreferował poseł Marian Walczak (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Projekt planu rozwoju oświaty rozpatrywać należy na tle liczebności roczników dzieci i młodzieży obejmowanych wychowaniem przedszkolnym, szkołą podstawową oraz szkołą średnią, a także środków finansowych, jakie państwo przeznaczyć może w danym okresie na cele rozwoju szkolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Liczba dzieci w wieku przedszkolnym spadła już w ubiegłym 5-leciu i w bieżącym nadal się zmniejsza -- z 2.436 tys. do 2.225 tys. Liczba dzieci w wieku szkoły podstawowej pod koniec ostatniej 5-latki zwiększyła się o 8 proc.; w roku 1970 zwiększy się tylko o 3,1 proc., mimo przedłużenia o jeden rok obowiązku szkolnego. Liczba młodzieży w wieku szkoły średniej w poprzedniej 5-latce wzrosła bardzo znacznie - o 54 proc.; w bieżącej 5-latce wzrost ten wyniesie tylko 8,3 proc. Młodzieżowy wyż demograficzny w szkolnictwie średnim złagodzony jest faktem wstrzymania, w związku z reformą szkolną, przyjęć do klasy I liceów ogólnokształcących w bieżącym roku szkolnym, zmniejszenia przyjęć absolwentów szkół podstawowych do klas I szkół zawodowych w bieżącym i przyszłym roku szkolnym, a ponadto skróceniem okresu nauki w części zasadniczych szkół zawodowych do 2 lat i w części techników - do 4 lat.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Według szacunków Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, w latach 1964-1970 powstać ma nadwyżka absolwentów techników w stosunku do zapotrzebowania na absolwentów średnich szkół zawodowych. Jeśli chodzi zaś o robotników wykwalifikowanych - absolwentów zasadniczych szkół zawodowych i szkół przysposobienia rolniczego, niedobór zarysowywać się będzie głównie w zakresie kadr rolniczych. Wydaje się, że szacowana przez Komisję Planowania nadwyżka absolwentów techników jest dyskusyjna. Chodzi przede wszystkim o przyjęcie właściwych, tzn. potwierdzonych w praktyce wskaźników sprawności kształcenia oraz szersze niż to czyni Komisja Planowania - uwzględnienie zatrudnienia techników na stanowiskach robotniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Zagadnieniem centralnym w okresie bieżącego 5-lecia jest doprowadzenie do końca reformy szkolnej oraz polepszenie warunków pracy szkół w mieście i na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W latach 1966-1970 zakłada się wzrost ogólnej liczby uczniów w szkołach podstawowych o 5,6 proc., a liczby izb lekcyjnych o 9,5 proc. W związku z wprowadzeniem klasy VIII do szkół podstawowych ulegną przejściowo pogorszeniu warunki lokalowe szkół; na jedną izbę lekcyjną przypadnie w roku 1967 - 42 uczniów (w 1965 r. - 40), zaś w roku 1970 - 38 uczniów. Analogicznie wskaźnik zmianowości. Przeciętnie w kraju wyniesie on: 1,67 i 1,56. Poprawa sytuacji lokalowej szkół podstawowych nastąpi w ostatnich 3 latach planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Do liceów ogólnokształcących przyjętych zostanie w 1967 r. 90 tys. uczniów, a w latach 1968-1970 - od 122 do ponad 125 tys. uczniów. Ogólna liczba uczniów wzrośnie o 2,3 proc., a liczba oddziałów o 3,8 proc., w związku z czym zmniejszy się przeciętna liczba uczniów na oddział. Sytuacja lokalowa liceów ogólnokształcących ulegnie poprawie w latach 1966-1969. W roku 1970 zmianowość w liceach ogólnokształcących utrzyma się w zasadzie na poziomie roku 1965, tj. 1,2 oddziałów na 1 izbę lekcyjną. Nowy plan i program nauczania, jak również nowe podręczniki będą stopniowo wprowadzane do liceów w latach 1967-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Liczba uczniów w szkołach podstawowych specjalnych wzrośnie w okresie 5-lecia o 29,4 proc.; nastąpi również wzrost liczby uczniów w klasach specjalnych przy szkołach podstawowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">We wszystkich typach szkół ogólnokształcących dla dorosłych kształcić się będzie każdego roku ok. 360 tys. osób, w tym w zakresie szkoły podstawowej po 229 tys. Wzrastający pęd do podnoszenia kwalifikacji ogólnych stwarza konieczność rozszerzenia kształcenia w zakresie szkoły średniej dla pracujących.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W zakresie rozwoju przedszkoli przewiduje się poprawę, szczególnie w tych województwach, w których dotychczas najniższy procent dzieci objęty jest wychowaniem przedszkolnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Stopniowo rozwiązywany będzie w bieżącej 5-latce problem rozbudowy sieci internatów dla szkół zawodowych. Przewiduje się przyrost ok. 65 tys. nowych miejsc, co umożliwi zakwaterowanie ok. 28,5 proc. uczniów szkól zawodowych uprawnionych do korzystania z internatów. Pewnemu zmniejszeniu ulegnie dotychczasowo nadmierne zagęszczenie w internatach szkół zawodowych i ogólnokształcących.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Jednym z głównych problemów planu 5-letniego w zakresie oświaty jest uwzględnienie w rozbudowie sieci szkolnictwa zawodowego specyfiki demograficznej i gospodarczej poszczególnych rejonów i województw oraz zapotrzebowania na kwalifikowane kadry.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Mimo założonego na lata 1966-1970 dalszego rozwoju tego szkolnictwa, tempo jego wzrostu, w porównaniu z ubiegłą 5-latką, jest wolniejsze. Wiąże się to z niezwiększającą się w zasadzie liczbą absolwentów szkół podstawowych oraz lepszym dostosowaniem kierunków kształcenia do potrzeb w skali krajowej i w skali województw. Stosunkowo najwięcej przybędzie uczniów w szkołach przysposobienia rolniczego, a najmniej - w zasadniczych szkołach zawodowych dla młodzieży niepracującej. Zwiększy się także - w związku z potrzebami rolnictwa - liczba uczniów w klasach I techników rolniczych, przyjmujących absolwentów SPR.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Wzrosnąć ma w skali krajowej z 76,9 proc. w roku 1965 do 82,3 proc. w bieżącej 5-latce liczba absolwentów szkół podstawowych, którzy będą mieli możliwości dalszego kształcenia się. Możliwości te kształtują się jednak niejednolicie na poszczególnych terenach; o ile w miastach stanowiących województwa liczba miejsc w szkołach powyżej podstawowej przekracza już liczbę absolwentów szkół podstawowych, to w województwach niedostatecznej sieci szkół zawodowych znaczny jest jeszcze odsetek młodzieży, która po szkole podstawowej nie ma możliwości kontynuowania nauki. Dotyczy to szczególnie województw rolniczych. Wyrównanie tych różnic wymagać będzie przede wszystkim zwiększenia bazy materialnej szkolnictwa zawodowego, co jest uwzględnione w założeniach planu inwestycyjnego na bieżące 5-latce.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W latach 1966-1970 wzrastać będą w dalszym ciągu kwalifikacje nauczycieli dzięki dopływowi nauczycieli do studiów nauczycielskich i szkół wyższych oraz dalszemu dokształcaniu czynnych nauczycieli. W roku 1970 ok. 75 proc. nauczycieli szkół podstawowych posiadać będzie wyższe lub niepełne wyższe wykształcenie. Problemem szczególnie trudnym jest zabezpieczenie mieszkań, zwłaszcza nauczycielom na wsi. Należy w pełni realizować ich budowę ze środków inwestycyjnych oraz ze środków SFBSiI, stworzyć specjalny system ulg i przywilejów dla nauczycieli budujących mieszkania ze środków własnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Rozwiązywany jest problem wyposażenia szkół w pomoce naukowe. Ustalane zestawy wyposażenia są systematycznie uzupełniane, lub na nowo opracowywane, w miarę zmian zachodzących w treściach i metodach pracy dydaktyczno-wychowawczej. Rozszerza się asortyment produkowanych pomocy. Ważnym problemem jest tutaj prawidłowa dystrybucja oraz jak najbardziej efektywne wykorzystanie pomocy w procesie nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Stosunkowo niewielki rozwój ilościowy szkolnictwa w bieżącej 5-latce, w porównaniu z poprzednią, powinien przyczynić się do dalszego bardziej efektywnego podnoszenia poziomu i jakości pracy szkolnictwa. Sprzyjać temu powinny nowe programy, zawierające najnowsze osiągnięcia w zakresie nauki i techniki, zbliżające szkołę do życia.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W projekcie planu 5-letniego na lata 1966-70 na budownictwo szkolne w resorcie oświaty przewidziano 16.715,3 mln zł. W kwocie tej udział środków SFBiI wynosi 5.376,8 mln zł. W tym okresie przewiduje się wybudowanie 21,5 tys. izb lekcyjnych w szkołach podstawowych. W szkołach zawodowych resortu oświaty uzyska się ok. 3.300 pomieszczeń do nauki. W szkołach zawodowych prowadzonych przez inne resorty powinno się wybudować ok. 2,5 tys. pomieszczeń do nauki. Na poprawę warunków nauczania w szkołach zawodowych wpłynie również uzyskane w latach 1966-70 ponad 40 tys. stanowisk pracy w warsztatach szkolnych resortu oświaty i innych resortów.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Na pytania posłów: Stanisława Jodłowskiego (SD), Bolesława Piaseckiego (bezp. PAX), Bronisława Kawałka (PZPR), Stanisława Kozioła (ZSL) - przedstawiciel Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów Elżbiety Kraski (bezp.), Franciszka Wasążka (bezp.), Anny Mędzkiewicz (ZSL), Mieczysława Klimaszewskiego (bezp.), Władysława Kuszyka (PZPR), Heleny Stępień (PZPR), Jerzego Wernera (bezp.), Marii Augustyn (PZPR), Magdaleny Dubiel (bezp.) i Antoniny Lubeckiej (PZPR) - odpowiedzi udzielili przedstawiciele resortu oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Dyrektor generalny Ministerstwa Oświaty - Wojciech Pokora wyjaśnił m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Projekt planu 5-letniego przewiduje dość istotną zmianę w kierunkach nakładów inwestycyjnych. O ile inwestycje w szkolnictwie podstawowym kształtować się będą nieco poniżej poziomu minionej 5-latki, to nakłady inwestycyjne na szkolnictwo zawodowe, internaty i szkolnictwo specjalne wzrosną poważnie w porównaniu z minionym 5-leciem. Nakłady inwestycyjne na szkolnictwo zawodowe wyprzedzają wzrost tego szkolnictwa, skutkiem czego nastąpi wydatniejsza poprawa warunków lokalowych szkół zawodowych i warsztatów szkolnych, a zwłaszcza ich wyposażenia. Dzięki zwiększonym środkom inwestycyjnym w bieżącej 5-latce przyrost nowych miejsc w internatach szkolnictwa zawodowego będzie prawie 2-krotnie większy niż w latach 1961-65.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Projekt planu 5-letniego przewiduje znaczny rozwój wszystkich działów szkolnictwa, a także dalsze łagodzenie dysproporcji istniejących pomiędzy poszczególnymi regionami kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W dziedzinie szkolnictwa podstawowego najważniejszym zadaniem będzie upowszechnienie szkoły 8-klasowej i wyrównywanie poziomu nauczania w tej szkole, niezależnie od jej stopnia organizacyjnego i lokalizacji. Prowadzone będą dalsze zmiany sieci szkół, zmierzające do stworzenia właściwszej sieci szkół zbiorczych o pełniejszej obsadzie kadrowej. Dokonana zostanie ocena nowych programów, które - w miarę potrzeb - zostaną ulepszone bądź zmodyfikowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W przyszłym roku szkolnym nowy program nauczania zostanie wprowadzony do I klasy liceum ogólnokształcącego, które pozostanie szkołą jednolitoprogramową, politechniczną. Nowe programy uwzględnią w ostatniej klasie liceum zajęcia seminaryjno-laboratoryjne, do wyboru uczniów w zależności od ich zainteresowań. Przebudowa programu liceum wymagać będzie rozbudowy i lepszego wyposażenia pracowni oraz przygotowania kadry nauczycielskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Prace w tym kierunku już są prowadzone.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Największe zmiany nastąpią w szkolnictwie zawodowym - w sieci szkół, ich organizacji i metodach nauczania. Szkoły zawodowe otrzymają nowe programy, wprowadzona zostanie nowa nomenklatura zawodów. Nowe programy opracowywane są w taki sposób, by zasadnicza szkołą zawodowa dawała jednakowe wykształcenie ogólne niezależnie od kierunku szkolenia zawodowego. Jednolitość wykształcenia ogólnego absolwentów szkół zawodowych stworzy lepsze warunki do kontynuowania nauki przez młodzież.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Napór młodzieży na pełne szkoły średnie (licea i technika) jest coraz większy. Resort nie będzie jednak w stanie zapewnić obecnie procentowi absolwentów szkół podstawowych nauki w technikach młodzieżowych. W związku z tym podjęte zostały środki zmierzające do szybszego rozwoju pełnych szkół średnich dla pracujących.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Kształcenie techników w oparciu o liceum ogólnokształcące i szkołę pomaturalną jest drogą dłuższą i kosztowniejszą, aniżeli kształcenie kadr w technikach młodzieżowych 4 i 5-letnich.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">W związku z tym resort dąży do ograniczenia kształcenia w szkołach pomaturalnych tylko do tych specjalności zawodowych, w których niezbędna jest większa wiedza ogólna. Absolwenci liceów ogólnokształcących w swojej podstawowej masie powinni zdobywać kwalifikacje zawodowe drogą krótkoterminowych kursów bądź studiów zaocznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBronisławKawałek">W porównaniu z rokiem 1965 zmniejszyły się kredyty na budowę szkół podstawowych, a tymczasem baza lokalowa wielu szkół, szczególnie w woj. kieleckim, rzeszowskim, a zwłaszcza południowej jego części, pozostawia wiele do życzenia. Szkoły niejednokrotnie mieszczą się w barakach, ich stan sanitarny jest zły. Należałoby zwiększyć kredyty na budowę i remonty szkół podstawowych, ewentualnie z rezerwy budżetowej. Szkoły budowane na wsi powinny posiadać pomieszczenia mieszkalne dla nauczycieli; na wsi trudno jest o kwatery dla nauczycieli, a opłaty za nie niejednokrotnie przekraczają przeznaczony na to fundusz.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełBronisławKawałek">Należy zwrócić większą uwagę na ten problem, tym bardziej, że gdy nauczyciel mieszka przy szkole, zwiększa się nadzór nad budynkiem szkolnym i dyscypliną młodzieży.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławJodłowski">Przy przyjmowaniu młodzieży do internatów przy szkołach ogólnokształcących należy w większym niż dotychczas stopniu brać pod uwagę kandydatów ze środowisk robotniczych i wiejskich, i tym samym ułatwić tej młodzieży start do szkół wyższych. Zwiększenie przyjęć do internatów prowadzić będzie również do zwiększenia liczby młodzieży robotniczej i chłopskiej na uczelniach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonBudzynowski">Zmniejszenie środków na budowę i remonty szkół podstawowych utrudni zrealizowanie programów wyborczych w wielu okręgach. W niektórych województwach np. w woj. kieleckim istnieją dysproporcje pomiędzy poszczególnymi powiatami, jeśli idzie o warunki lokalowe, sanitarne i zaplecze szkół. Różnice występują szczególnie pomiędzy miejskimi i wiejskimi. Szkoły wiejskie dysponują zbyt małą w porównaniu ze szkołami miejskimi ilością pomocy naukowych. Należy jak najszybciej ujednolicić warunki pracy szkół.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełLeonBudzynowski">Na szybsze tempo budowy nowych szkół wpłynie przygotowywanie w terminie dokumentacji technicznej. Należy wprowadzić jednakowe normy dla budujących się szkół tego samego typu.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełLeonBudzynowski">W związku z reformą szkolnictwa podstawowego daje się odczuć brak lokali dla tych szkół; budowa szkół podstawowych powinna nadal znajdować się na pierwszym planie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAntoninaDubecka">Sytuacja mieszkaniowa nauczycieli, szczególnie na wsi, jest bardzo trudna. Konieczne wydaje się budowanie mieszkań dla nauczycieli razem z nowo wznoszonymi budynkami szkolnymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełElżbietaKraska">Wiele szkół jest niedostatecznie przygotowanych do reformy szkolnej. Brak pomieszczeń na pracownie, biblioteki, warsztaty szkolne, stan sanitarny wielu szkół jest zły.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Konieczne jest wytworzenie w szkolnictwie klimatu sprzyjającego podnoszeniu kwalifikacji nauczycieli, zdobywaniu przez nich stopni magistra i doktora. Praca nauczycielska powinna być zresztą jedną z dróg do kariery naukowej.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Podnoszenie poziomu nauczania w szkolnictwie podstawowym i średnim jest nierozłącznie związane z wysokimi kwalifikacjami absolwentów uczelni pedagogicznych. W związku z tym należy dążyć do pozyskiwania dla tych uczelni wysokokwalifikowanej kadry profesorskiej, a także do stwarzania bodźców zachęcających absolwentów uniwersytetów do podejmowania pracy w szkolnictwie. Likwidowanie braku kadr nauczycielskich drogą zwiększenia zakresu kształcenia w studiach nauczycielskich nie przyczyni się do podniesienia poziomu nauczania w szkołach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">W bazie lokalowej szkolnictwa istnieją jeszcze duże dysproporcje, których złagodzenia projekt planu 5-letniego nie przewiduje. Przykładowo - woj. białostockie i opolskie, posiadające najwyższe wskaźniki zmianowości nauczania, otrzymają stosunkowo mało nowych izb lekcyjnych, podczas gdy najwięcej nowych izb otrzymają woj. gdańskie i bydgoskie, w których liczba oddziałów na jedną izbę lekcyjną jest najmniejsza.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełFranciszekWasążnik">Brak mieszkań dla nauczycieli na wsi hamuje poważnie realizację zadań wynikających z reformy szkolnej. Z powodu braku mieszkań nie sposób jest pozyskać dla szkół wiejskich kwalifikowanych specjalistów. Tym większym niepokojem napawa fakt, iż w projekcie planu 5-letniego nie wyodrębniono z całości budownictwa szkolnego ze środków państwowych mieszkań dla nauczycieli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJózefRaszewski">Plan na lata 1966–1970 zakłada poważny wzrost liczny absolwentów szkół ogólnokształcących. Wiadomo, że uczniowie liceów ogólnokształcących są w 80 proc. nastawieni na kontynuację nauki na wyższych uczelniach. W roku 1970 na studia wyższe dostanie się jedynie 25 pro., absolwentów liceów. Należałoby więc zmniejszyć nabór do liceów ogólnokształcących na korzyść techników.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJózefRaszewski">Należy polepszyć warunki lokalowe i wyposażenie szkół ogólnokształcących w małych miasteczkach i osiedlach oraz zrównać poziom nauczania w tych szkołach z ich odpowiednikami w dużych miastach. Dzięki temu młodzież kształciłaby się chętniej w rodzinnym miasteczku, nie przekreślałoby to jej szans dostania się na studia wyższe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełHelenaStępień">Należałoby pomyśleć o bodźcach materialnych, które zachęcałyby młodzież do podjęcia zawodu nauczyciela na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełHelenaStępień">Należy poprawić warunki pracy studiów nauczycielskich. Np. normy na wydatki rzeczowe dla studiów nauczycielskich nie odbiegają od norm przyznawanych liceom ogólnokształcącym, a zapotrzebowanie chociażby na pomoce naukowe jest znacznie większe w Studium Nauczycielskim. Warunki pracy kadry nauczającej na Studium Nauczycielskim pozostawiają również wiele do życzenia.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełHelenaStępień">Należy umożliwić absolwentom Studiów Nauczycielskich uzyskanie drugiej specjalności w ciągu dodatkowego roku nauki. Jest to szczególnie ważne dla nauczycieli w szkołach wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełHelenaStępień">Wiele szkół nie jest w stanie realizować w pełni programu zajęć praktyczno-technicznych, za małe są fundusze przeznaczone na politechnizację. W ramach politechnizacji w szkołach ogólnokształcących warto wprowadzić naukę pisania na maszynie i stenografią. Dzięki temu młodzież, która nie dostaje się na studia, miałaby szansę podjęcia pracy zarobkowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełAnnaMędzkiewicz">Niezbędne jest zwiększenie limitów na budownictwo szkolne w woj. opolskim, aby zrównać ze średnią krajową wskaźnik zmianowości w szkołach tego województwa, oraz zmniejszyć stopień zagęszczenia izb lekcyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJanWasicki">Znaczna część młodzieży, która nie dostała się na studia wyższe kieruje się do 2-letnich techników pomaturalnych, aby po ukończeniu ich kontynuować studia. Czy nie należałoby więc wprowadzić 3-letnich techników pomaturalnych, które dawałyby pełniejsze wykształcenie, na którym młodzież mogłaby poprzestać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełBolesławPiasecki">Projekt planu 5-letniego przewiduje dość znaczną rezerwę inwestycyjną, pobiec zmniejszaniu środków na inwestycje nieprodukcyjne dla zapewnienia realizacji inwestycji produkcyjnych. Mimo to należy uznać, za przewidywany wzrost nakładów na inwestycje oświatowe okaże się niewystarczający z powodu wzrostu kosztów inwestycji. Dlatego już obecnie powinno się pod adresem rządu wysunąć postulat uwzględnienia potrzeb szkolnictwa przy podziale przewidywanej planem rezerwy budżetowej.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełBolesławPiasecki">Resort oświaty powinien przywrócić nauczanie łaciny, jako przedmiotu do wyboru, lecz obowiązkowego w liceach ogólnokształcących. Programy wielu wydziałów wyższych uczelni wymagają od studentów znajomości łaciny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełMartaLankamer">Reforma szkolnictwa podstawowego zwiększyła potrzeby szkół. W woj. lubelskim, które nie jest wyjątkiem, liczba brakujących izb jest obecnie o połowę większa niż przed reformą. Tym bardziej niepokoi fakt, że limity inwestycyjne w bieżącej pięciolatce ustalone są dla woj. lubelskiego na poziomie nieco niższym niż w minionym 5-leciu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełMariaAugustyn">W dyskusji znalazła wyraz troska o to, czy przewidziane planem nakłady finansowe pozwolą na pełną realizację zadań szkolnictwa. Istnieją uzasadnione obawy, że środki te będą niewystarczające. Należałoby rozważyć możliwość: zwiększenia nakładów finansowych na szkolnictwo podstawowe w bieżącym 5-leciu.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełMariaAugustyn">Dyrektor generalny w Ministerstwie Oświaty - Wojciech Pokora stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełMariaAugustyn">Aktualnie żadne województwo nie posiada w pełni zaspokojonych potrzeb lokalowych szkolnictwa. Bieżący plan 5-letni nie zlikwiduje istniejących braków, zdoła natomiast w poważnej mierze je zmniejszyć. Tak np. według oceny resortu, samo szkolnictwo podstawowe potrzebuje około 47 tys. izb lekcyjnych i blisko 20 tys. pracowni, gdy tymczasem plan 5-letni pozwoli na wybudowanie około 21,5 tys. izb. Ponieważ środki inwestycyjne są niewystarczające, tym ważniejsze jest właściwe remontowanie obecnie eksploatowanych pomieszczeń i jak najlepsze, najoszczędniejsze wykorzystanie funduszów inwestycyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#MinisterOświatyWacławTułodziecki">Młodzież, która po ukończeniu szkoły podstawowej nie idzie do techników czy liceów ogólnokształcących, może uczyć się dalej w 2-letnich zasadniczych szkołach zawodowych lub w SPR. W szkołach tych nie ma kompletu uczniów. W tworzeniu tych szkół kierować się musimy potrzebami gospodarki narodowej. Nie zawsze te kierunki wydają się młodzieży atrakcyjne. Przy obecnym stanie rozwoju szkolnictwa można do zasadniczych szkół zawodowych i SPR przyjąć Więcej młodzieży niż się zgłasza. Szczególnie w latach 1967–1968 do szkół tych przyjmować się będzie głównie tych uczniów, którzy ukończyli szkołę podstawową w latach ubiegłych. Wiąże się to z reformą szkoły podstawowej.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#MinisterOświatyWacławTułodziecki">Resort nie przewiduje budowy internatów przy SPR, ponieważ są one pomyślane jako szkoły środowiskowe dla tych, którzy mieszkają w jej okolicy. Młodzież, która nie ma w pobliżu swego miejsca zamieszkania SPR może kształcić się w zasadniczych szkołach rolniczych, przy których są internaty. Program SPR i zasadniczych szkół rolniczych jest taki sam. Aby ujednolicić warunki nauki i wprowadza się w szkołach obu typów dwukrotną praktykę we wzorowych gospodarstwach rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#MinisterOświatyWacławTułodziecki">Bieżący rok szkolny wykazał duże braki kadrowe, przede wszystkim w szkołach podstawowych. Dzieje się tak dlatego, że duży procent absolwentów SN i Wyższych Szkół Pedagogicznych nie podjął pracy w zawodzie nauczyciela. Młodzież niechętnie podejmuje pracę w ośrodkach wiejskich ze względu na trudności mieszkaniowe oraz gorsze perspektywy dalszego kształcenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełMarianWalczak">W dyskusji żywy wyraz znalazła sprawa budowy mieszkań dla nauczycieli. Problem ten przedstawia się inaczej w mieście, inaczej na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełMarianWalczak">W mieście potrzeby nauczycieli oceniane są na około 100 tys. izb. Jedyną drogą uzyskania mieszkania jest tu dla nauczycieli budownictwo spółdzielcze. Związek Nauczycielstwa Polskiego otrzymał na pomoc dla nauczycieli wstępujących do spółdzielni mieszkaniowych 25 mln zł. 50 mln zł kredytu postawiła do dyspozycji PKO. Jest to pomóc zwrotna, niemniej długoterminowa.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełMarianWalczak">Na wsi problem ten jest trudniejszy. Aktualne potrzeby oceniane są na około 83 tys. izb, nie licząc przewidywanego wzrostu spowodowanego zwiększeniem zatrudnienia w wyniku reformy szkolnej. Dotychczas głównym źródłem mieszkań dla nauczycieli był wynajem u chłopów, ale to źródło już obecnie się kończy. Budownictwo przyszkolne jest minimalne, gdyż zmniejszanie limitów inwestycyjnych obejmowało przede wszystkim izby mieszkalne. W tej sytuacji wydaje się słuszny zgłoszony w dyskusji postulat wyodrębnienia w planie nakładów inwestycyjnych szkolnictwa, środków na budowę mieszkań dla nauczycieli. Równocześnie konieczne jest, celem zachęcenia nauczycieli do budowy własnych domków, przyznanie im pomocy ze strony państwa, jako formy rekompensaty za należne mieszkanie, którego nie zajmą. W tej ostatniej sprawie są aktualnie opracowywane odpowiednie dokumenty.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełMarianWalczak">Przewodnicząca obradom - poseł Maria Augustyn (PZPR): Dyskusja udowodniła, że najważniejszym aktualnie problemem jest zabezpieczenie bazy materialnej dla zreformowanej szkoły podstawowej. Równie ważnymi są: kwestia budowy mieszkań dla nauczycieli, pełna realizacja środków finansowych przewidzianych w planie na inwestycje szkolne oraz kształcenie i doszkalanie nauczycieli.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełMarianWalczak">Podstawowe założenia projektu planu 5-letniego w zakresie oświaty znalazły aprobatę w dyskusji, aczkolwiek dyskutanci dali wyraz trosce, czy preliminowane środki na szkolnictwo podstawowe okażą się wystarczające dla realizacji stojących przed nim zadań.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00015-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00015-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..36ccb3d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00015-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00015-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 15/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 15/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:15</note>
+        <note type="sessionNo">15</note>
+        <date>1966-10-14</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławIwaszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Iwaszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławPiasecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Piasecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełDyzmaGałaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dyzma Gałaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKrassowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Krassowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanWąsicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Wąsicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianWalczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Walczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszToczek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Toczek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZuzannaKościjańska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zuzanna Kościjańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Andrzej Werblan (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00015-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00015-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f082f65
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00015-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,75 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 14 października 1966 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów - Eugenii KrassowskIej (SD) i Andrzeja Werblana (PZPR), rozpatrzyła projekt planu rozwoju gospodarki narodowej, w latach 1966-1970 w częściach dotyczących szkolnictwa wyższego i nauki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego z podsekretarzem stanu Włodzimierzem Michałowem, Polskiej Akademii Nauk z sekretarzem naukowym Witoldem Nowackim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Oświaty i Ministerstwa Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztejnert.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerne pisemne informacje z Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Polskiej Akademii Nauk.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Projekt planu rozwoju gospodarki narodowej w latach 1966- 1970 w części dotyczącej Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego zreferował poseł Dyzma Gałaj (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Procesom wzrostu i rozwoju gospodarki narodowej i kultury społeczeństwa powinien towarzyszyć, a nawet go wyprzedzać proces kształcenia kadr na poziomie wyższym oraz adekwatny do niego proces rozboju badań naukowych i nauki. W latach sześćdziesiątych, biorąc pod uwagę stosunek ilości studentów do ilości ludności, Polska znajdowała się w gronie takich państw, jak Australia, Austria, Francja, Finlandia, Japonia, Kanada i Rumunia, kształciliśmy natomiast mniej studentów niż USA, ZSRR, Holandia, Bułgaria, CSRS i Węgry.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Projekt planu resortu szkolnictwa wyższego stanowi funkcję planowania rozwoju całej gospodarki narodowej i wynika z aktualnych możliwości gospodarczych. Nakłady przyznane na cele szkolnictwa wyższego w najbliższym 5-leciu mają być o 38,9 proc. wyższe aniżeli w poprzednim 5-leciu.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">31,7 proc. nakładów inwestycyjnych przeznacza się na budowę obiektów dydaktycznych, a 14,3 proc. na budowę domów akademickich; przeszło 2/3 środków przypada na inwestycje kontynuowane. Największe nakłady inwestycyjne zostaną zaangażowane w środowiskach (kolejno): warszawskim, poznańskim, wrocławskim, łódzkim, lubelskim itd. Na pierwszym miejscu znajdują się inwestycje dla kierunków technicznych, na drugim - dla studiów uniwersyteckich, następnie rolnych i ekonomicznych. Nakłady inwestycyjne pozwolą na poważne poprawienie bazy rzeczowej wyższych uczelni. Nasuwa się jednak przypuszczenie, biorąc pod uwagę dotychczasowe doświadczenia, że nie wszystkie tytuły inwestycyjne będą miały zabezpieczone wykonawstwo budowlano-montażowe. Być może należy wrócić do postulatu powołania wyspecjalizowanych przedsiębiorstw budowlano-montażowych i specjalistycznych, które pracowałyby wyłącznie na potrzeby szkolnictwa wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Przewiduje się znaczny wzrost ilości nowoprzyjętych studentów i absolwentów. Na pierwszy rok studiów dziennych w 1970 r. przyjętych będzie o 5,2 tys. osób więcej, niż w 1965 r. Wzrośnie w sposób zdecydowany - bo o 45,6 proc. ilość miejsc w domach akademickich. Umożliwi to w większym stopniu studia młodzieży reprezentującej środowiska prowincjonalne oraz młodzieży robotniczej i chłopskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zwiększy się także ilość przyjęć na studia dla pracujących z 21 tys. osób w 1965 r. do 33 tys. osób w 1970 r., w którym to roku udział studentów pracujących w ogólnej licznie studentów pierwszego roku wyniesie aż 48 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W 1970 r. w uczelniach podległych resortowi szkolnictwa wyższego na pierwszym roku studiować będzie łącznie 68,6 tys. studentów, czyli o 17 tys. więcej, niż w 1965 r. Wychodząc z założenia, że ogólną tendencją w świecie jest ciągły wzrost nie tylko liczby, lecz także odsetka osób wykształceniem wyższym w strukturze społeczno-zawodowej ludności, należy stwierdzić, że wyż demograficzny w latach 1966-1970 utrudnia realizację tej tendencji; odsetek przyjmowanych na pierwszy rok studiów, wykazuje bowiem w porównaniu z poprzednimi latami spadek w stosunku do liczebności rocznika potencjalnych kandydatów na studia wyższe. Sytuację tę poprawia wyższy wzrost liczby osób pracujących zawodowo i równocześnie studiujących, ale ta forma nie może w pełni zastąpić studiów dziennych. Należałoby więc ponownie przeanalizować planowaną liczbę przyjęć na pierwszy rok studiów dziennych i tam, gdzie jest to możliwe, podwyższyć limity; powinno to dotyczyć szczególnie tych kierunków studiów, które trudno podejmować pracującym. Ilość absolwentów w bieżącym 5-leciu będzie wyższa niż w latach 1961-1965 o 48 tys. osób, czyli o 66 procent. Liczba absolwentów nie pokryje jednak w pełni potrzeb gospodarki narodowej oraz instytucji społecznych i kulturalnych. W 1965 r. niedobór ten wynosił szacunkowo 45 tys. osób i był największym w grupie zawodów technicznych i ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Ilość pracowników wyższych uczelni wzrośnie w najbliższym 5-leciu o 18,5 tys. Należałoby stworzyć lepsze niż dotąd warunki prowadzenia prac badawczych pracownikom wyższych uczelni oraz umożliwić im podejmowanie pracy w organach państwowych i instytucjach, w tym także w instytucjach resortowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W 1965/66 r. akademickim w naszych wyższych uczelniach studiowało 1.804 studentów - cudzoziemców z 76 krajów. 721 studentów pochodziło z krajów socjalistycznych, 347 z krajów Azji, 511 z krajów Afryki, 82 z krajów Ameryki Łacińskiej, a 143 z innych krajów kapitalistycznych. Rozwijanie studiów dla studentów cudzoziemców należy uznać za pożyteczną i godną rozwoju działalność. Uznając słuszność przedłożonego projektu planu, należałoby rozważyć możliwość podwyższenia limitu przyjęć na pierwszy rok studiów dziennych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Projekt planu rozwoju gospodarki narodowej w latach 1966-1970 w części dotyczącej Polskiej Akademii Nauk, zreferował poseł Jerzy Werner (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Plan badań naukowych PAN obejmuje 15 kierunków i 55 problemów.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Liczba pracowników placówek naukowych PAN wzrośnie o ok. 22 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W planie inwestycyjnym PAN przewiduje się budowę nowych obiektów dla Instytutów: Fizyki, Radioelektroniki, Automatyki, Historii Kultury Materialnej, Zoologii, Immunologii i Terapii Doświadczalnej, Maszyn Przepływowych, Budownictwa Wodnego, a także dla zakładów Hodowli Zwierząt Laboratoryjnych, Ekologii, Farmakologii, Niskich Temperatur i Genetyki Roślin. Nowe obiekty otrzyma także biblioteka w Gdańska oraz Politechnika Gdańska. Większość inwestycji koncentruje się w Warszawie, co jest chyba sprzeczne z koncepcją deglomeracji. Łączna kwota nakładów inwestycyjnych wyniesie w 5-leciu 625,8 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Na pytania posłów: Kamili Kurowskiej (bezp.), Franciszka Wasążnika (bezp.), Andrzeja Werblana (PZPR), Elżbiety Kraski (bezp.), odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego - Włodzimierz Michajłow i Sekretarz Naukowy PAN - Witold Nowacki.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBolesławPiasecki">Przewidziany w projekcie planu wzrost ilości przyjmowanych na wyższe uczelnie jest za mały w stosunku do liczebności roczników. Należałoby rozważyć możliwość zwiększenia tego wzrostu.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełBolesławPiasecki">Niezbędne wydaje się podjęcie szerokiej dyskusji nad koncepcją szkoły pomaturalnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełBolesławPiasecki">Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego powinno zwrócić uwagę na potrzebę zwiększenia ilości stypendiów fundowanych przez instytucje na ziemiach zachodnich, gdzie odczuwa się brak fachowców w wielu działach gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełBolesławPiasecki">Uchwała o narodowym planie gospodarczym na lata 1966–1970 powinna uwzględniać rolę szkolnictwa wyższego i Polskiej Akademii Nauk w prowadzeniu badań naukowych, w szczególności badań podstawowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanWąsicki">Warunkiem poprawienia sprawności nauczania na wyższych uczelniach jest m.in. odpowiednia baza materialna. Coraz wyraźniej występuje więc potrzeba inwestycji. Rzecz nie tyle w wysokości ustalonych przez plan nakładów, ile w zapewnieniu pełnej realizacji zaplanowanych zadań. Problem ten powinien stać się przedmiotem specjalnych badań Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanWąsicki">Problem szkół pomaturalnych nabiera coraz większego znaczenia. Wyłania się potrzeba różnorodnego szkolenia zawodowego. Rozwijać trzeba także punkty konsultacyjne, co zależy też od warunków lokalnych i pomocy władz terenowych w tej sprawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Sytuacja w zakresie szkół pomaturalnych, które są jedną z najekonomiczniejszych form kształcenia wymaga odrębnego omówienia.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Największy odsiew na studiach wyższych jest notowany na pierwszym i drugim roku studiów, przy czym głównym powodem tego odsiewu są trudności w opanowaniu podstawowych przedmiotów. Dla zmniejszenia tego odsiewu i poprawy wyników dydaktycznych należałoby powołać na uczelniach technicznych zakłady dydaktyczne, które z jednej strony gromadziłyby doświadczenia, a z drugiej prowadziłyby szkolenie młodszych kadr dydaktycznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Powołacie przez resorty oświaty i szkolnictwa wyższego własnych organizacji wykonawstwa budowlanego dla celów inwestycyjnych jest niecelowe w odróżnieniu od organizacji własnych grup remontowo-budowlanych. Odrębne przedsiębiorstwa nie rozwiążą trudności, które mają swe źródła w brakach materiałów budowlanych, w zatrudnieniu i przygotowaniu kadr dla przedsiębiorstw budowlanych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełDyzmaGałaj">Należałoby rozważyć możliwość nadania większych uprawnień oraz stworzenia lepszych warunków działania dla regionalnych towarzystw naukowych, które stanowią ważne placówki rozwoju nauki i pogłębienia zainteresowań naukowych społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełDyzmaGałaj">Realizacja zadań deglomeracji w odniesieniu do nauki powinna być rozpatrywana ze szczególną ostrożnością, bowiem rozwój badań podstawowych wymaga koncentracji potencjału badawczego, a nie jego rozpraszania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMarianWalczak">W warunkach dokonanej reformy szkolnictwa podstawowego oraz troski o podniesienie poziomu szkolnictwa średniego, szczególnej uwagi nabiera problem kształcenia nauczycieli na poziomie wyższym. Tymczasem obserwujemy zjawisko zmniejszania się napływu nauczycieli z wyższym wykształceniem do szkół podstawowych i średnich. Należałoby przyśpieszyć realizację wniosku w sprawie organizacji 3-letnich, zawodowych szkół wyższych dla nauczycieli na wzór wyższych szkół inżynierskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełEugeniaKrassowska">Dyskutując nad projektem planu należy z całą mocą podkreślić rolę oświaty dla rozwoju gospodarczego kraju. Pewien niepokój Komisji może budzić zjawisko zbyt powolnego wprowadzania do oświaty, szkolnictwa wyższego i nauki - nowoczesnych metod planowania i zarządzania, które w przemyśle zyskały już prawo obywatelstwa.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełEugeniaKrassowska">Przy poszukiwaniu metod doboru kandydatów na wyższe uczelnie należy przede wszystkim mieć na względzie konieczność wybrania najzdolniejszej młodzieży. W tym doborze większy może być udział szkoły średniej, która dysponuje możliwością ujawniania wśród młodzieży uczniów o wyróżniających się zdolnościach oraz rozwijania uzdolnień przydatnych podczas studiów wyższych.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełEugeniaKrassowska">Szybki rozwój studiów dla pracujących, na które zgłaszają się coraz młodsze roczniki, jest zjawiskiem ze wszech miar pozytywnym. Należy jednak pogłębiać system ulg przysługujących pracownikom studiującym i zadbać o stworzenie im lepszych warunków nauki.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełEugeniaKrassowska">Wymiana i przepływ kadr między szkolnictwem wyższym a placówkami Polskiej Akademii Nauk nie może wywoływać zaburzeń. Celowym wydaje się także wniosek o organizacji wspólnych zespołów pracowników naukowych szkolnictwa wyższego i PAN w celu rozwiązania szczególnie trudnych i skomplikowanych problemów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełTadeuszToczek">W 1965 r. kursy i szkoły pomaturalne objęły 25 tys. abiturientów szkół średnich. W 1969 r. tą formą kształcenia mamy objąć niespełna 28 tys. absolwentów liceów i innych szkół średnich. Należałoby rozważyć, co należy zrobić z młodzieżą, która nie trafi ani do szkół wyższych, ani do szkół pomaturalnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełZuzannaKościjańska">W punkcie konsultacyjnym Uniwersytetu Poznańskiego w Szczecinie 80 proc. słuchaczy stanowią nauczyciele. Zajęcia pierwszego i drugiego roku studiów wyższych odbywają się w Szczecinie, natomiast na wyższych latach w Poznaniu. Powoduje to duże straty w czasie i wydatki na koszty podróży.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełZuzannaKościjańska">Bardziej ekonomicznym rozwiązaniem byłby przyjazd kadry pedagogicznej Uniwersytetu do Szczecina, podobnie jak to ma miejsce na pierwszych latach studiów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Wniosek w sprawie zwiększenia naboru młodzieży na studia wyższe zasługuje na poparcie. Problem polega na tym, że organizacje planujące rozwój szkolnictwa wyższego, a także średniego zawodowego, są skłonne określać wskaźniki tego rozwoju wyłącznie potrzebami kadrowymi gospodarki w okresie bieżącego planu. Tymczasem trzeba mieć także na uwadze bardziej dalekosiężne interesy narodu.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Byłoby dużą szkodą, gdyby szkolnictwo wyższe i średnie zawodowe objęło w mniejszym zakresie roczniki liczniejsze, aniżeli mniej liczne. Przecież te najliczniejsze roczniki będą odgrywały wielką rolę w życiu społecznym i gospodarczym przez co najmniej 30 lat. Z tego względu trzeba maksymalnie wykorzystać możliwości kształcenia młodzieży z licznych roczników, zakładając nawet, że np. pewna liczba techników będzie przez parę lat pracowała na stanowiskach wykwalifikowanych robotników, a dopiero później zajmie stanowiska, do których została przygotowana. Idzie o to, że późniejsze roczniki będą znowu mniej liczne i będzie mniej potencjalnych kandydatów do kształcenia.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Sprawa składu społecznego studentów budzi ciągle dyskusje i zainteresowanie społeczne, które skupia się wokół przyjęć na studia, a raczej na tym - za co przyznawać preferencje. Zapomina się przy tym, że system kwalifikacji na egzaminach wstępnych w niewielkim tylko stopniu wpływa na skład społeczny studiujących. Skład ten w o wiele większym stopniu zależy od składu społecznego kandydatów na studia. Jeśli liczba kandydatów pochodzenia robotniczo-chłopskiego jest niewielka, żadne preferencje nie są w stanie poprawić składu socjalnego studentów. Należy więc zbadać mechanizm przyczyn, które powodują, że udział młodzieży pochodzenia robotniczego jest stosunkowo niski wśród uczniów liceów ogólnokształcących i w rezultacie wśród kandydatów na studia wyższe. Tendencję taką obserwujemy nawet w wielkich miastach, gdzie nie można jej wytłumaczyć małą dostępnością średniej szkoły ogólnokształcącej, brakiem internatów itp.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblanPZPR">Komisja Oświaty i Nauki podjęła uchwałę, w której zaakceptowała przedyskutowany na Komisji projekt narodowego planu rozwoju gospodarki na lata 1966–1970 w dziedzinie oświaty, szkolnictwa wyższego i nauki, zgłaszając do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wnioski w sprawie zapewnienia pełnego wykonania zadań inwestycyjnych; rozpatrzenia możliwości zwiększenia środków inwestycyjnych, przeznaczonych na rozbudowę obiektów szkolnictwa podstawowego; rozwiązania problemu mieszkań dla nauczycieli; zwiększenia limitów przyjęć na pierwsze lata studiów wyższych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00016-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00016-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..aa542c9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00016-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00016-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 16/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 16/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:16</note>
+        <note type="sessionNo">16</note>
+        <date>1966-10-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00016-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00016-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..08f9e74
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00016-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,30 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 29 października 1966r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana (PZPR), rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- członkowie prezydium Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego oraz wiceprezesi i sekretarze Związku Nauczycielstwa Polskiego;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński, Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki, dyrektor generalny w Urzędzie Rady Ministrów - Stefan Rozmaryn oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Sprawozdawcą był poseł Marian Walczak (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Projekt ustawy przewiduje połączenie urzędu Ministra Oświaty i urzędu Ministra Szkolnictwa Wyższego w urząd Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Po omówieniu ambitnych zamierzeń, jakie stawia 5-letni plan rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w dziedzinie oświaty i szkolnictwa wyższego, sprawozdawca wskazał, że równolegle z zaspokajaniem potrzeb ilościowych istnieje konieczność stałego podnoszenia poziomu przygotowania zawodowego i wychowania absolwentów wszystkich typów szkół. Stworzenie optymalnych warunków sprzyjających wypełnieniu tych zadań wymaga stałej, ścisłej współpracy między poszczególnymi typami szkolnictwa podstawowego, średniego i wyższego oraz współdziałania nadzorujących je resortów. Czynnikiem ułatwiającym koordynację wszelkich poczynań będzie zespolenie kompetencji obu resortów w ramach jednego organu władzy zawiadującego całym systemem edukacji narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">To skoncentrowanie kompetencji w ramach jednego resortu stworzy lepsze warunki pełnej realizacji zasady drożności nauczania polegającej na możliwości zdobywania coraz wyższych szczebli wykształcenia, pozwoli lepiej harmonizować programy i metody nauczania szkół średnich i wyższych uczelni, w szerszym niż dotąd stopniu zaangażować pracowników nauki w dzieło podnoszenia poziomu pracy szkół średnich i podstawowych itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Koncentracja funkcji kierowniczych w jednym organie pozwoli również na bardziej racjonalne wykorzystanie środków przeznaczonych przez państwo na rozwój oświaty i szkolnictwa wyższego, na bardziej celowe wykorzystanie kadr i istniejącej bazy materialnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W zakończeniu swego wystąpienia poseł Walczak stwierdził:</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">„Wchodzimy w okres przemian, które dokonują się wewnątrz naszej szkoły. Realizowanie reformy zbiega się z żywiołowym jeszcze, ale niosącym już w sobie zaczyn nowych wartości pedagogicznych ruchem nowatorstwa. Opanowanie tego zjawiska, w sensie zapewnienia mu możliwości urzeczywistnienia podstawowych postulatów nowoczesnej, socjalistycznej szkoły, wymaga m.in. zaangażowania całego zespołu środków, o których była wyżej mowa. Pragniemy naszej młodzieży zapewnić najlepsze warunki nauki, by mogła dobrze służyć swej ojczyźnie. Mamy wszelkie dane na to, aby szkolnictwo polskie, polską oświatę uczynić fundamentem postępu całego kraju. Musimy w pełni wykorzystać te możliwości. Utworzenie urzędu Ministra Oświaty i Szkół Wyższych powinno ułatwić wypełnienie tych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Jodłowski (SD), Władysław Bieńkowski (PZPR), Tadeusz Mazowiecki (bezp. „Znak”), Franciszek Wasążnik (bezp.), Tadeusz Toczek (ZSL), Dyzma Gałaj (ZSL), Zygmunt Filipowicz (bezp. Chrz. Stow. Społ.), Władysław Ozga (ZSL), Bolesław Piasecki (bezp. „PAX”), Jerzy Bukowski (bezp.), Maria Augustyn (PZPR), Mieczysław Klimaszewski (bezp.), Andrzej Werblan (PZPR) oraz członkowie Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego: rektor Akademii Medycznej w Warszawie - prof. dr Bolesław Górnicki, prorektor Uniwersytetu Warszawskiego - prof. dr Ludwik BazyIow, rektor Uniwersytetu Warszawskiego - prof. dr Stanisław Turski i prof. UW Aleksander Gieysztor oraz wiceprezesi Zarządu Głównego Związku Nauczycielstwa Polskiego - Marian Rataj i prof. dr Zenon Klemensiewicz; dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński, Minister Oświaty - Wacław Tułodziecki i dyrektor generalny w Urzędzie Rady Ministrów - Stefan Rozmaryn.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W dyskusji uznano za słuszną koncepcję połączenia w jednym resorcie oświaty i szkolnictwa wyższego. Podkreślano, że stanowić to powinno czynnik integrujący i doskonalący proces kształcenia w naszym kraju - od najniższego do najwyższego ogniwa. Proces kształcenia powinien charakteryzować się wdrażaniem do samodzielnego myślenia i przetwarzania uzyskiwanego zasobu wiedzy; szkolnictwo podstawowe i średnie zyskuje obecnie - dla realizacji tego zadania - szersze oparcie o wielki potencjał naukowy, jaki reprezentują wyższe uczelnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W dyskusji wskazywano na potrzebę podjęcia przez nowo utworzony resort, kroków zmierzających do zacieśnienia współpracy różnych pionów szkolnictwa w skali terenowej. Poruszono również szereg zagadnień związanych m.in. z funkcjami naukowo badawczymi i dydaktycznymi wyższych uczelni, podkreślono jako element pozytywny objęcie przez jeden resort gestii nad przygotowywaniem kadry nauczycielskiej. Wiele miejsca w dyskusji poświęcono sprawie doskonalenia podręczników szkolnych i programów nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Rozważano również szereg problemów organizacyjnych nowo powołanego resortu.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Komisja przyjęła projekt ustawy o utworzeniu urzędu Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego - w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja powołała na sprawozdawcę projektu ustawy na plenarnym posiedzeniu Sejmu - posła Marana Walczaka (PZPR).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00017-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00017-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ae3a707
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00017-01/header.xml
@@ -0,0 +1,89 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00017-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 17/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 17/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:17</note>
+        <note type="sessionNo">17</note>
+        <date>1966-12-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAntoninaLubecka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antonina Lubecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławKawałek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Kawałek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełDyzmaGałaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dyzma Gałaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełElżbietaKraska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Elżbieta Kraska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEugeniaKrassowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugenia Krassowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekWasążnik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Wasążnik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJaninaRamotowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janina Ramotowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefKaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Kaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKamilaKurowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kamila Kurowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMagdalenaDubiel" role="speaker">
+        <persName>Poseł Magdalena Dubiel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMariaAugustyn" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maria Augustyn</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMartaLankamer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marta Lankamer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławKlimaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Klimaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławJodłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Jodłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławTrzaska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Trzaska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszToczek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Toczek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławBieńkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Bieńkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Andrzej Werblan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00017-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00017-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..039acc9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00017-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,158 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 1 grudnia 1966 r. Komisja Oświaty i Nauki, obradująca pod przewodnictwem posła Andrzeja Werblana (PZPR), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- projekt Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu na 1967 r. oraz podstawowych założeń planu na 1968 r. w części dotyczącej Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania planu i budżetu za 1965 r. w częściach dotyczących b. Ministerstwa Oświaty i b. Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego z Ministrem prof. Henrykiem Jabłońskim, dyrektor zespołu NIK - Tadeusz Sztajnert, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Projekt planu i budżetu Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego na 1967 r. w części dotyczącej szkolnictwa zawodowego i liceów ogólnokształcących przedstawiła poseł Helena Stępień (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Projekt planu zakłada, że w 1967 r. szkoły podstawowe opuści ponad 380.700 absolwentów, z czego ponad 89.800 absolwentów podejmie naukę w liceach ogólnokształcących. Z założeń planu na 1968 r. wynika, że do liceów ogólnokształcących przyjętych będzie w tym okresie ponad 120.400 uczniów.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Ogółem liczba uczniów w pierwszych klasach szkół zawodowych i liceów ogólnokształcących w 1967 r. powinna wynieść 406 tys. Wystąpi więc pewien niedobór kandydatów do klas pierwszych tych szkół. Niedobór ten może być wyrównany drugorocznymi uczniami klas pierwszych oraz absolwentami szkół podstawowych z lat ubiegłych. W tych warunkach istotnym zagadnieniem jest konsekwentne przestrzeganie przyjmowania kandydatów do klas pierwszych szkół zawodowych według planu ustalającego kierunki kształcenia zawodowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Ta wyjątkowa sytuacja może również wpłynąć na przepływ absolwentów między województwami. Dołożyć trzeba starań, ażeby zabezpieczyć dostateczny przepływ kandydatów do szkół budowlanych, górniczych, rolniczych i hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Ważnym problemem jest zatrudnienie, zgodnie z wyuczonym zawodem, dziewcząt kończących szkoły zawodowe i technika.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Ilość uczniów w szkołach zawodowych w roku 1968 wzrośnie o ponad 34 tys. w stosunku do planu na 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Do szkół zawodowych pomaturalnych w roku 1967 przyjętych będzie 27.800 osób - o 3,7 proc. więcej niż w 1966 r. W założeniach planu na rok 1968 liczba uczniów w szkołach pomaturalnych maleje, w wyniku zmniejszenia naboru do studiów nauczycielskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Liczba uczniów we wszystkich typach szkół zawodowych dla pracujących powinna wzrosnąć w r. 1967 o 10,3 proc. w stosunku do r. 1966. Nastąpi dalszy wzrost liczby uczniów w zasadniczych szkołach zawodowych o 25 proc. i w technikach zawodowych - o 20,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Zarówno w planie na 1967 r., jak i w założeniach na 1968 r. przewiduje się dalszy spadek przyjęć kandydatów do zakładów kształcenia nauczycieli. Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego zakłada, że w końcowych latach planu 5-letniego zapotrzebowanie na kadry nauczycielskie będzie nieco mniejsze. Problem ten wymaga jednak wnikliwej analizy. Mając na uwadze nakładaną poprawę warunków pracy nauczycieli poprzez zmniejszenie liczby uczniów na jeden oddział, zwiększenie ilości godzin nauczania w klasach od I-IV oraz wprowadzenie nauczania języków obcych w mniejszych grupach - należałoby zrewidować niektóre wskaźniki przyjęć do zakładów kształcenia nauczycieli, studiów nauczycielskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Rozważenia wymaga również planowane na 1968 r. zmniejszenie dopływu kandydatów na studia zaoczne dla nauczycieli. Do realizacji założeń programowych szkoły 8-letniej trzeba bowiem nauczycieli o coraz wyższych kwalifikacjach.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Plan inwestycyjny przewiduje oddanie do użytku w roku 1967 - 44 obiektów szkolnictwa zawodowego i 23 warsztatów z ok. 4,5 tys. stanowisk pracy, a w roku 1968 - 63 budynków szkolnych i 35 warsztatów z ponad 6 tys. stanowisk pracy. Realizacja tego planu może nastręczył trudności.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Projekt budżetu Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego na 1967 r. zapewnia środki na realizację zadań. Na podkreślenie zasługuje uwzględnienie w budżecie 195 mln zł na politechnizację szkół, z czego 25 mln zł przypada na SPR-y.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Przyrost miejsc w internatach w r. 1967 szacuje się na ok. 14 tys. i przewiduje się pewne zmniejszenie zagęszczenia i poprawę warunków bytowych zamieszkującej tam młodzieży. Biorąc pod uwagę dotychczasowe braki na tym odcinku, należy w dalszym ciągu dążyć do zwiększania nakładów na budowę internatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Budżet przewiduje również środki na poprawę wyżywienia w internatach, zgodnie z dezyderatem Komisji. Dzienna stawka wyżywieniowa w internatach wzrośnie o 2 zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Mimo planowanej rozbudowy internatów i warsztatów szkolnych występować będą nadal dysproporcje terenowe w rozmieszczeniu tych obiektów. Dalsza rozbudowa sieci internatów warunkuje zapewnienie odpowiedniego naboru młodzieży chłopskiej zarówno do szkół zawodowych, jak i liceów ogólnokształcących. Zwiększyć należy również wysiłki władz szkolnych nad zapewnieniem lepszej opieki nad młodzieżą dojeżdżającą do szkół i mieszkającą na stancjach.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Projekt planu i budżetu Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego na 1967 r. w części dotyczącej szkolnictwa podstawowego, opieki nad dzieckiem i szkolnictwa specjalnego zreferowała poseł Anna Modzkiewicz (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Liczba uczniów w szkołach podstawowych wzrośnie w porównaniu z rokiem bieżącym o 234 tys., a liczba oddziałów - o ponad 5,1 tys.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W roku 1967 uzyska się około 2.900 izb lekcyjnych z nowego budownictwa szkolnego. Liczba uczniów przypadających na 1 izbę szkolną wyniesie w 1967 r. - 41,6 (w 1966 r. - 41,8). Na skutek wprowadzania klasy VIII, liczba absolwentów szkół podstawowych będzie w roku przyszłym o ponad 40 proc. mniejsza i wszyscy absolwenci będą mogli podjąć dalszą naukę w liceach ogólnokształcących i szkołach zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Na czoło zagadnień organizacyjnych wysuwa się problem sieci szkolnej, decydujący w poważnym stopniu o realizacji reformy w szkolnictwie podstawowym. Dotyczy to przede wszystkim wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Ponadto realizacja programu szkoły 8-letniej wymaga odpowiedniej liczby nauczycieli-specjalistów w poszczególnych przedmiotach, posiadających wykształcenie co najmniej w zakresie studium nauczycielskiego. Zagadnienia kadrowe, mimo wysiłków władz oświatowych, nie zostały jeszcze w pełni rozwiązane. Chodzi zwłaszcza o właściwe rozmieszczenie kadr nauczycielskich w rejonach wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Z dobrodziejstw szkolnictwa specjalnego dla dzieci ułomnych, kalekich, opóźnionych w rozwoju, ociemniałych i głuchoniemych korzystać będzie w 1967 r. o 7 proc. więcej dzieci niż w roku bieżącym. Wzrośnie liczba izb lekcyjnych i oddziałów w tych szkołach. Plan przyjęć uczniów do szkół specjalnych nie został w foku bieżącym w pełni zrealizowany. Z prowadzonej przez resort rejestracji dzieci podlegających obowiązkowi szkolnemu, a niezdolnych do nauki w normalnych szkołach wynika, iż powinien nastąpić dalszy szybszy rozwój szkolnictwa specjalnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Plan na rok bieżący przewidywał, iż kształceniem dorosłych w zakresie szkoły podstawowej objętych będzie ponad 233 tys. osób, tymczasem liczba uczniów nie przekroczy 193 tys. Plan na 1967 r. ustalony został na poziomie roku bieżącego. W interesie społecznym leży, aby plan ten został w pełni zrealizowany. Dużą rolę mają tu do odegrania zakłady pracy, rady narodowe, związki zawodowe i organizacje społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Liczba dzieci w przedszkolach wzrośnie w 1967 r. o 3,2 proc. odsetek dzieci w wieku 3-6 lat, objętych opieką przedszkolną, wzrośnie z 20,7 proc. w 1966 r. do 22,4 proc. w 1967 r. Przewiduje się dalszy rozwój placówek przedszkolnych w PGR.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Akcją wypoczynku wakacyjnego objętych zostanie ponad milion uczniów szkół podstawowych i średnich.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">W zakładach opiekuńczo-wychowawczych korzystać będzie z opieki około 60 tys. dzieci.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Mimo ogromnej rozbudowy bazy lokalowej szkolnictwa podstawowego, na który to cel przeznaczono wielkie środki finansowe, nie rozwiązaliśmy jeszcze w pełni tego problemu. W ostatnim 10-leciu liczba uczniów w szkołach podstawowych wzrosła o 55 proc., izb lekcyjnych - o 41 proc. W rezultacie zagęszczenie pomieszczeń szkolnych jest nadmierne. Mimo dalszego wzrost liczby izb w roku przyszłym, nadal trudna będzie sytuacja lokalowa szkół wiejskich, zwłaszcza w województwach: kieleckim, łódzkim, olsztyńskim, opolskim, białostockim i poznańskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Projekt budżetu na 1967 r. generalnie zabezpiecza realizację zadań planu, uwzględnia wydatki konieczne dla zakończenia reformy szkolnictwa, zwiększenia kadry pedagogicznej, rozszerzenia bazy lokalowej i rozwoju politechnizacji nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Poważnym problemem są normy budżetowe na wydatki rzeczowe szkół podstawowych i dysproporcje w tym zakresie pomiędzy poszczególnymi ośrodkami.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Projekt budżetu zakłada znaczny wzrost wydatków na opiekę nad dzieckiem. Nie została jeszcze w pełni uregulowana sprawa odpłatności za korzystanie dzieci i przedszkoli w stosunku do różnych grup zarobków rodziców.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Projekt planu i budżetu Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego na 1967 r. - w części dotyczącej szkolnictwa wyższego - zreferował poseł Bolesław Iwaszkiewicz (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">W projekcie ustawy budżetowej na rok 1967 wydatki na szkolnictwo wyższe wzrastają łącznie o 9 proc. w stosunku do preliminowanych na 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W 1965 r. wydatki te wzrosły o 9 proc. w stosunku do 1964 r., zaś w 1966 r. o 11,6 proc. w stosunku do 1965 r. Następuje więc, jak widać, stały i mniej więcej równomierny wzrost budżetu szkolnictwa wyższego i to w tempie znacznie wyprzedzającym tempo wzrostu dochodu narodowego. Świadczy to o rosnącym znaczeniu, jakie przywiązuje się do uzyskania wyższego wykształcenia przez młodzież wielkiej fali wyżu demograficznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Wydatki związane z podstawową działalnością szkolnictwa wyższego, tj. na utrzymanie szkół wyższych wzrastają o 12 proc. w stosunku do 1966 r., w tym: wydatki osobowe - o 12 proc., na remonty kapitalne szkół - o 14 proc., na uzupełnienie sprzętu i pomocy naukowych - o 5,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">W szkołach wyższych podległych Ministerstwu Szkolnictwa Wyższego liczba studentów zwiększy się w 1967 r. o 8,1 proc.: na studiach dziennych - o 6 proc., wieczorowych - o 7,8 proc. i zaocznych - o 11 proc. Liczba absolwentów studiów zaocznych i wieczorowych wzrośnie łącznie o 12 proc., zaś absolwentów studiów dziennych - o 18 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Zamierzenia w zakresie rekrutacji na pierwszy rok studiów przewidują wzrost liczby studentów dziennych szkół wyższych o 3,1 proc., szkół wieczorowych - o 13 proc. i zaocznych - o 12 proc. Wielkość rekrutacji uwarunkowana jest aktualnymi potrzebami gospodarki narodowej, a jeszcze bardziej przygotowaniem szkół do przyjęcia zwiększonej liczby studentów. Nie idzie przy tym o personel nauczający, lecz o inwestycje dydaktyczne, a przede wszystkim o miejsca. Ograniczanie jednak rekrutacji spowodować może po pewnym czasie spadek liczby studiujących na 10 tys. mieszkańców i niewykorzystanie potencjalnych możliwości, które tkwią w dużej liczebnie fali młodzieży. W tej sytuacji wydaje się wskazane ponowienie uchwalonego uprzednio przez Komisję dezyderatu dotyczącego stworzenia możliwości pewnego zwiększenia liczby przyjęć na pierwszy rok studiów dziennych.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">W 1967 r. przewiduje się rozszerzenie studiów podyplomowych - z 2.706 do 3.958 słuchaczy w 8 działach uniwersyteckich i ok. 90 politechnicznych. Nie ulega natomiast zmianie liczba 129 punktów konsultacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">W przyszłorocznej działalności szkolnictwa wyższego główna uwaga skoncentrowana będzie na:</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">- dalszym doskonaleniu metod rekrutacji studentów i rozwinięciu odpowiedniej akcji informacyjnej wśród uczniów szkół średnich;</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">- realizacji nowych programów nauczania w sensie dalszej ich weryfikacji;</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- doskonaleniu dydaktyki;</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">- rozwinięciu wielkiej akcji opracowywania i wydawania podręczników.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Realizacja zwiększonych zadań wymaga zwiększenia kadry pracowników szkół wyższych. Przewiduje się więc wzrost średniorocznego zatrudnienia - z 30.526 osób w 1966 r. do 33.180 osób w 1967 r., w tym w grupie pracowników działalności podstawowej - z 21.554 osób w roku bież. do 23.602 osób, czyli o ok. 10 proc. Powinno to spowodować nieznaczne zmniejszenie obciążenia dydaktycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Przewiduje się, że w 1967 r. - 1350 osób uzyska stopień doktora i 490 osób - stopień docenta. Zwiększa się pokaźnie zakres studiów doktoranckich i habilitacyjnych oraz asystenckich studiów przygotowawczych. Wydatki na te cele wzrosną o 9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Wydatki na pomoc dla studentów zwiększą się w przyszłym roku o 9 proc.; liczba domów akademickich zwiększy się ze 197 do 206, ilość miejsc - licząc 6 m2 na studenta - z 47.059 do 50.722, a liczba studentów zakwaterowanych w tych domach - o 4,5 proc. Ilość stypendiów zwyczajnych, przeliczona na pełne stypendia, wzrośnie o 5 proc. i wyniesie 38.940; niezależnie od 13,5 tys. stypendiów fundowanych. 55 procent studiujących korzystać będzie ze stołówek studenckich na warunkach ulgowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Na prace naukowo-badawcze w szkołach wyższych przeznaczy się w 1967 r. o 8 proc. więcej środków, aniżeli w roku bieżącym. Szkoły wyższe podjęły się realizacji 324 tematów w 1967 r. przy 296 w roku bieżącym. Pewną trudność w realizacji badań naukowych stanowią braki w zaopatrzeniu, zwłaszcza w aparaturę. Oprócz tego nie zawsze właściwie wykorzystywane są środki przeznaczone na ten cel, przede wszystkim wskutek nadmiernej ich decentralizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">W wyższych szkołach pedagogicznych preliminowane wydatki na utrzymanie jednego studenta są niższe aniżeli w szkołach podległych b. Ministerstwu Szkolnictwa Wyższego. Istnieje konieczność stopniowego likwidowania tych różnic, nieuzasadnionych rodzajem szkolenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Przebieg wykonawstwa inwestycji szkolnictwa wyższego był w roku bieżącym niekorzystny i przewiduje się w związku z tym znaczne poślizgi na rok przyszły. Wynika to z braku mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlanych oraz z nie najlepszego nadzoru inwestycyjnego i braków w dokumentacji. Zaradzić temu mogłoby zwrócenie się do rejonowych dyrekcji o sprawowanie nadzoru nad inwestycjami szkolnictwa wyższego. Dyrekcje te bowiem, w związku z odciążeniem ich od obowiązków w stosunku do mieszkaniowego budownictwa spółdzielczego, mają obecnie możliwość podjęcia tego nadzoru.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Utrzymanie szkół wyższych wiąże się z wydatkami rzeczowymi. Zakup podręczników i własna działalność wydawnicza szkolnictwa wyższego są wystarczająco dotowane. Gorzej przedstawia się sprawa remontów i eksploatacji gmachów szkolnych i domów studenckich. Nakłady na kapitalne remonty rosną o 15 proc., na remonty bieżąco i średnie o 14 proc., potrzeby jednak w tym zakresie nie będą zaspokojone. Jeszcze pilniejszą od remontów sprawą jest zapewnienie pokrycia finansowego dla prac adaptacyjnych i modernizacyjnych, których zakres stale rośnie. Potrzeby w tym zakresie zaostrzyły realizacja nowego programu studiów, wymagająca często odmiennych urządzeń dydaktycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Na pytania posłów: Anny Mędzkiewicz (ZSL), Bronisława Kawałka (PZPR), Stanisława Jodłowskiego (SD), Franciszka Wasążnika (bezp.), Tadeusza Toczka (ZSL), Jerzego Wernera (bezp.), Mieczysława Klimaszewskiego (bezp.), Stanisława Trzaski (SD), Marty Lankamer (ZSL), Władysława Ozgi (ZSL), Jana Kulasa (PZPR), Magdaleny Dubiel (bezp.), Mariana Walczaka (PZPR) i Andrzeja Werblana (PZPR) - odpowiedzi Udzielili: Minister Oświaty i Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński, dyrektorzy generalni w tym Ministerstwie - Wojciech Pokora i Stanisław Dobosiewicz oraz przedstawiciel Ministerstwa Finansów - Jan Starczewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Pytania dotyczyły m.in. rozwoju bazy lokalowej dla szkół podstawowych i średnich oraz usprawnienia procesów inwestycyjnych, podwyższenia norm na wydatki rzeczowo w szkołach podstawowych i internatach, zorganizowania jednolitego nadzoru nad studiami nauczycielskimi, naboru do pierwszych klas szkół przysposobienia rolniczego w roku przyszłym, środków przeciwdziałania tworzeniu nadmiernej ilości nowych katedr na wyższych uczelniach, systemu stypendialnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Minister Oświaty i Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński stwierdził m.in., że zjawisko rozdrabniania katedr zostało w ostatnia okresie wyraźnie zahamowane. Przy wielu uczelniach organizowane są instytuty o charakterze ponadwydziałowym, m.in. przy wyższych szkołach rolniczych oraz przy Uniwersytecie Jagiellońskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego popiera w pełni postulaty wysunięte przez Zrzeszenie Studentów Polskich co do konieczności zrewidowania zasad przyznawania stypendiów, zwłaszcza stypendiów fundowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Dyrektor generalny w Ministerstwie Oświaty - Wojciech Pokora poinformował m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">W trosce o usprawnienie procesu inwestycyjnego Ministerstwo Oświaty zawarło z Ministerstwem Budownictwa i Materiałów Budowlanych umowę, w której to ostatnie przyjmuje do planu i zobowiązuje się oddać do użytku określoną ilość szkół i pomieszczeń do nauki. Przebieg realizacji tej umowy w ciągu trzech kwartałów br. pozwala oczekiwać przekroczenia planu na rok bieżący w zakresie oddawanych do użytku pomieszczeń szkolnych. Znacznie bardziej niż w roku ubiegłym zaawansowane są również stany surowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełDyzmaGałaj">Należy pogłębiać współpracę i oddziaływanie nauczycielstwa na środowisko wiejskie. Obecnie szczególnie pożądany jest współudział i inicjatywa w rozwiązywaniu sprawy docierania dzieci wiejskich do szkół. Idzie nie tylko o środki lokomocji, będąc w dyspozycji poszczególnych gospodarzy, lecz także o mobilizowanie, przynajmniej w niektórych okresach roku, środków lokomocji kółek rolniczych i spółdzielczości wiejskiej. Pożądana jest również inicjatywa i pomoc nauczycielstwa w sprawach zdrowotnych młodzieży szkolnej na wsi, w uzyskiwaniu np. miejsc na wczasach leczniczych i w razie potrzeby ulg w opłatach, przy czym idzie także o przełamywanie konserwatyzm rodziców.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełDyzmaGałaj">Znajomość postaw ideologicznych młodzieży wśród kierujących procesem jej kształcenia opiera się obecnie przede wszystkim na praktyce. Wydaje się niezbędne zorganizowanie stałych badań naukowych nad postawami młodzieży z różnych środowisk i typów szkół. Badania tego rodzaju, prowadzone bądź samodzielnie przez Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego, bądź wespół z PAN, pozwoliłyby dokładniej poznać młodzież i przyczyniłyby się do skuteczniejszej realizacji programu wychowawczego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławJodłowski">Wciąż jeszcze wiele do życzenia pozostawiają warunki zdrowotne i higiena pracy uczniów i studentów. Coraz więcej jest wśród uczniów szkół podstawowych i średnich kandydatów do leczenia przez gimnastykę korektywną, w sanatoriach studenckich stale jest komplet kuracjuszy.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławJodłowski">Nie sprzyja higienie pracy przeładowanie programów szkolnych. Nierzadko 13-letnie dzieci mają po 7 lekcji dziennie.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławJodłowski">Jeśli idzie o studentów, czynione są starania w kierunku ograniczenia ilości wykładów kursowych i zastępowania ich nauką z podręczników. Wymaga to jednak opracowania i wydawania podręczników w większych ilościach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławBieńkowski">W krótko- i długofalowych planach budowy szkół podstawowych, nie uwzględnią się w odpowiednim stopniu konieczności niwelowania różnicy w tym zakresie występującymi między poszczególnymi regionami kraju. W rezultacie dawne zaniedbania często się pogłębiają. Przykładem może być powiat Limanowa, gdzie brak obecnie budynków dla wielu szkół i nie ma perspektywy na zlikwidowanie tego stanu rzeczy w krótkim czasie. Należałoby opracowań centralny plan likwidacji różnic w rozwoju sieci szkolnictwa podstawowego w poszczególnych regionach kraju i przystąpić do systematycznej jego realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławBieńkowski">Przepisy w sprawie wykonywania różnego rodzaju drobnych napraw w budynkach szkolnych przewidują obowiązek wykonywania tych napraw jedynie przez uspołecznione jednostki usługowe. A te albo żądają wyższej zapłaty niż prywatny rzemieślnik, albo nie chcą się podjąć naprawy, z uwagi na jej nieopłacalność. Przepisy te należy skorygować, bo powodują straty materialne i oduczają kierowników szkół gospodarności.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWładysławBieńkowski">Należy przedsięwziąć środki w kierunku przyśpieszenia druku książek naukowych, zwłaszcza z zakresu nauk technicznych. Obecnie cykl wydawniczy jest o wiele za długi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">Szczególna uwaga powinna być zwrócona na prawidłową realizację inwestycji szkolnictwa podstawowego i średniego, jak również na budowę mieszkań dla nauczycieli już w pierwszych latach planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełFranciszekWasążnik">W ostatnich latach nastąpił pomyślny rozwój szkół pomaturalnych. Szkoły te nie zostały jeszcze jednak w sposób właściwy usytuowane w naszym systemie szkolnym; należałoby im nadać odpowiednią rangę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">We wszystkich ośrodkach uniwersyteckich powinny powstać hotele asystenckie. Otworzyłoby to szersze możliwości powoływania asystentów spośród studentów pochodzących spoza ośrodka uniwersyteckiego.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Nie docenia się jeszcze dostatecznie badań naukowych na wyższych uczelniach. Plany tych badań również nie zawsze opracowane są realnie, a sprawozdawczość z wykonanych prac bywa w zasadzie formalna. Należałoby dążyć do szerszego prezentowania światu naukowemu jak i całemu społeczeństwu wyników badań naukowych, podejmowanych przez wyższe uczelnie.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Organizowanie instytutów przy uczelniach stało się dobrą formą integracji wielu katedr, które rzeczywiście nadmiernie rozbudowywano. Trzeba jednak stworzyć tym instytutom warunki rozwoju, wyposażyć je w niezbędną aparaturę laboratoryjną, rozbudować ich biblioteki i zapewnić niezbędną obsługę administracyjną. Aparatura będąca w dyspozycji instytutów może służyć wielu katedrom tej samej uczelni, jak również po ustaleniu zasad wykorzystania i innym uczelniom.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Należy stworzyć odpowiednie bodźce, które zachęcałyby pracowników naukowych do stałego podwyższania, swoich kwalifikacji zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Wskaźnik uczących się na wyższych uczelniach jest w naszym kraju stosunkowo niski w porównaniu z innymi krajami socjalistycznymi. Należy dążyć do zwiększenia limitów przyjęć na wyższe studia.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">W związku z utworzeniem jednego resortu oświaty i szkolnictwa wyższego istnieje problem ustalenia właściwych form współpracy wszystkich połączonych komórek na różnych szczeblach administracji państwowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMagdalenaDubiel">Remonty szkół mogłyby być wykonywane znacznie szybciej i taniej, gdyby zezwolono na wykonywanie ich w ramach czynów społecznych, bądź przez rzemieślników. Należałoby odpowiednio skorygować obowiązujące w tej mierze przepisy.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMagdalenaDubiel">Uproszczenia wymagają również przepisy w sprawie zakupów pomocy naukowych dla szkół. Zakupy te nie powinny być rejonizowane; należy zezwolić szkołom na zakup pomocy naukowych również poza terenem danego województwa.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMagdalenaDubiel">Pozytywna inicjatywa organizowania na wsi dziecińców w okresie prac żniwnych niejednokrotnie jest hamowana wskutek trudności w udostępnieniu lokali i sprzętu przedszkolnego. Należałoby wydać odpowiednie zalecenia kuratorom i inspektorom szkolnym.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełMagdalenaDubiel">Należy zwiększyć fundusze przeznaczone na wycieczki dla młodzieży ze szkół wiejskich; jest to chyba ważniejsze niż organizowanie dla tej młodzieży kolonii w okresie letnim.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełKamilaKurowska">Realizacja reformy szkolnej wymaga, obok zabezpieczenia bazy lokalowej, również niezbędnych pomocy dydaktycznych. Szkołom wiejskim szczególnie trzeba pomóc w zaopatrzeniu w lektury obowiązkowo i nadobowiązkowe. Zwiększyć należy również środki na zakup pomocy naukowych dla warsztatów przyszkolnych. Należałoby w szerszym stopniu uwzględnić potrzeby dożywiania w szkole, zwłaszcza dzieci wiejskich w okresie zimowym oraz rozszerzyć pomoc dla sierot i półsierot.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełKamilaKurowska">Baczniejszą uwagę trzeba poświęcić przenoszeniu do szkół specjalnych dzieci cofniętych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełEugeniaKrassowska">Problemem społecznie trudnym jest niewielkie zwiększenie w roku przyszłym liczby przyjęć na pierwszy rok studiów wyższych dziennych. Należy dołożyć wszelkich możliwych starań, aby limity przyjęć zostały zwiększone.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełEugeniaKrassowska">Akcja informacyjna w sprawię studiów prowadzona wśród uczniów klas IX-tych powinna być połączona z szeroką pracą pedagogiczną. Informatory dla kandydatów na studia na rok 1967/68, już się ukazały; potrzebny jest jednak informator o zawodach, aby młodzież wiedząc czym chce być, wiedziała jakie studia musi ukończyć, aby swój cel osiągnąć. Opracowanie takiego informatora o zawodach jest wspólnym zadaniem dla Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego oraz Komitetu Pracy i Płac.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełEugeniaKrassowska">W bardzo szybkim tempie rozwijają się studia dyplomowe na politechnikach, nieproporcjonalnie wolniej na uniwersytetach. Tę dysproporcję należałoby wyrównać i szerzej rozwijać na uniwersytetach głównie podyplomowe studia pedagogiczne.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełEugeniaKrassowska">Należałoby podjąć intensywniejsze przygotowania do utworzenia wyższych zawodowych szkół nauczycielskich. Idzie o takie przygotowanie kadr naukowych, programów itp., aby można to było uznać za widoczny krok naprzód w porównaniu ze studiami nauczycielskimi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełStanisławTrzaska">Na niektórych terenach władze szkolne wychodząc ze słusznego zresztą założenia, że należy przede wszystkim zaspokoić potrzeby szkół w zakresie nauczania matematyki i fizyki, uważają, że historii mogą w ostateczności nauczać poloniści. Stąd niesłuszna tendencja niedoceniania nauki historii w programach kształcenia kadr w SN. Trzeba temu przeciwdziałać z uwagi na duże znaczenie wychowawcze nauki historii w szkole.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJózefKaszewski">Normy na wydatki rzeczowe w nowych obiektach szkolnych są niekiedy niewspółmierne do kubatury tych obiektów, bądź nie uwzględniają niektórych zmiennych kosztów, wynikłych np. z podłączenia szkół do miejskiej sieci cieplnej. Należałoby postulować ustalenie minimalnych norm dla poszczególnych województw.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJózefKaszewski">Dowożenie dzieci wiejskich do szkół zbiorczych transportem kółek rolniczych czy współdzielczości wiejskiej, jak to postulowano w dyskusji, jest niemożliwej przepisy zakazują tego z uwagi na bezpieczeństwo. Sprawa dotarcia dzieci wiejskich do szkół jest problemem, który rozwiązywać trzeba różnymi sposobami, przy pomocy również i społecznych funduszów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełMariaAugustyn">Regiony zapóźnione pod względem rozwoju szkolnictwa, o których była mowa w dyskusji, w znacznym stopniu nadrobiły zaległości. Np. w woj. rzeszowskim połowa szkół podstawowych, a jest ich 1.600, mieści się w nowo wybudowanych bądź przebudowanych budynkach; 70 tys. młodzieży uczęszcza do szkół zawodowych, których dawniej w woj. rzeszowskim w ogóle nie było. Nie oznacza to jednak, że Rzeszowskie nie boryka się z wieloma trudnościami w zakresie bazy lokalowej szkolnictwa na wsi, miejsc w szkołach specjalnych itd. Możliwość zwiększenia - w stosunku do ustaleń planu 5-letniego - liczby nowych izb szkolnych w rocznych planach inwestycyjnych pozwoli złagodzić te trudności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełBronisławKawałek">W klasach VIII-ych szkół podstawowych jest obecnie 59 proc. dziewcząt i 41 proc. chłopców. Aby większość dziewcząt nie znalazła się w szkołach ogólnokształcących, a większość chłopców w szkołach zawodowych - celowe byłoby powołanie komisji rekrutacyjnych do szkół średnich.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełBronisławKawałek">Kredyty na politechnizację szkół uruchomiono w bieżącym roku dopiero w sierpniu, co utrudniło szkołom dokonanie zakupów. W przyszłym roku należałoby wcześniej uruchomić te kredyty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełAntoninaLubecka">Za mało jest zakładów dla dzieci głęboko upośledzonych; zbyt długo czeka się na miejsce w zakładzie. Należałoby uruchomić inicjatywę i środki rad narodowych dla rozwiązywania tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełAntoninaLubecka">Przepisy wymagają, aby rodzice dzieci kierowanych do szkół specjalnych wyrazili na to zgodę. Niektórzy rodzice, zwłaszcza zamożniejsi rolnicy, nie chcą zgody na to wyrazić, ponieważ musielibyśmy za naukę w tej szkole płacić. Należałoby przepis ten zmienić i kierować wszystkie dzieci, które tego wymagają, do szkół specjalnych, nie bacząc na zgodę rodziców.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełAntoninaLubecka">W powiecie limanowskim można by zwiększyć ilość szkół, gdyby zezwolono na budowę budynków drewnianych; ten materiał budowlany jest w powiecie, a robociznę mogłaby dać ludność w czynie społecznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełMartaLankamer">Młodzież wiejska oczekuje udziału i inicjatywy nauczycieli w rozwoju sportu. Konieczne jest zasilenie szkół wiejskich nauczycielami wf.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełElżbietaKraska">W szkołach zawodowych odczuwa się brak odpowiedniego wyposażenia warsztatów szkolnych. Należałoby rozważyć możliwość uwzględnienia na ten cel nakładów ze środków SFBSiL.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełElżbietaKraska">Wielu nauczycieli z wyższym wykształceniem chętniej podejmowałoby pracę w szkołach podstawowych, gdyby były one lepiej wyposażone w pomoce naukowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełTadeuszToczek">Warto byłoby przeanalizować rezultaty decentralizacji w różnych dziedzinach szkolnictwa. Godna poparcia wydaje się np. inicjatywa ZNP stworzenia szkolnej służby zdrowia, będącej w dyspozycji wydziałów oświaty i nadzorowanej przez Ministerstwo Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełTadeuszToczek">Brak planowego zaopatrzenia szkół w pomoce naukowe wynika stąd, że przeznaczone na ten cel środki nie są zbilansowane z rozmiarami produkcji pomocy naukowych. Należy zbadać ten problem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełJerzyBukowski">Nie wszystkie kierunki studiów wymagają kontynuacji na studiach podyplomowych. Ich celem jest odświeżenia i pogłębienia wiedzy słuchaczy, scalenie wiadomości z różnych, ale pokrewnych kierunków, kształtowanie nowych specjalności, tworzenie w miarę potrzeby nowych kierunków studiów. Jak z tego widać, na uniwersytetach istnieje niewątpliwie mniejsza potrzeba rozwoju studiów podyplomowych, aniżeli na politechnikach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJaninaRamotowska">Wydaje się celowe, aby ze względu na frekwencję ilość szkół przysposobienia rolniczego ograniczyć do 1–2 na powiat, natomiast oprzeć te szkoły o własne, wzorcowe gospodarstwa rolne. Środki finansowe uzyskane w wyniku takiej reorganizacji można byłoby przeznaczyć na potrzeby szkół podstawowych. Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Oświaty i Szkolnictwa Wyższego - Henryk Jabłoński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">W dyskusji wysunięto szereg uwag i postulatów, które powinny być uwzględnione przez resort w toku realizacji planu i budżetu w roku 1967.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Obecny system stypendialny, choć został już częściowo ulepszony, ma jeszcze pewne niedostatki. Uzależnia on przyznanie stypendium od warunków materialnych rodziny studenta oraz przynajmniej dostatecznych wyników nauki. Nie stanowi natomiast bodźca do osiągania lepszych wyników. Należałoby przemyśleć ten problem i usprawnić system stypendialny.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">W dyskusji podnoszono problem ewentualnego tworzenia komisji rekrutacyjnych również dla szkolnictwa średniego. Wydaje się, że nie ma takiej konieczności i byłoby to dosyć trudne do zrealizowania. Natomiast należy się zastanowić nad ulepszeniem sposobów oddziaływania na młodzież w doborze zawodu. Zbyt mała ilość młodzieży męskiej z rodzin robotniczych wybiera - po ukończeniu szkoły podstawowej - taką drogę kształcenia, która prowadziłaby do studiów wyższych. Należałoby skuteczniej, wcześniej informować młodzież o możliwościach dalszego kształcenia się.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Bardziej wnikliwie należy ustalać plany rekrutacji na pierwszy rok studiów. Wydaje się, że planowany wzrost liczby studentów nie pozostaje we właściwej proporcji do przyrostu ludności. Odpowiednie szacunki muszą sięgać dalszej perspektywy i bardziej prawidłowo określać przyszłe zapotrzebowanie na pracowników z wyższym wykształceniem w poszczególnych zawodach.</u>
+          <u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1967 r. oraz założenia planu na 1968 r. w części dotyczącej Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego, w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-20.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAndrzejWerblan">Komisja zatwierdziła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1965 w części dotyczącej Ministerstwa Oświaty i Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00018-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00018-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..25a1908
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00018-01/header.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-koinx-00018-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 18/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Oświaty i Nauki /nr 18/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_15-KomOswiatyNauki.odt:18</note>
+        <note type="sessionNo">18</note>
+        <date>1966-12-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJanWąsicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Wąsicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławKlimaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Klimaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKociołek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Kociołek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00018-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00018-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1a57dfb
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/koin/196569-sjm-koinx-00018-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,63 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 2 grudnia 1966 r. Komis ja Oświaty i Nauki, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Eugenii Krassowskiej (SD) i Andrzeja Werblana (PZPR), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na 1967 r., założenia planu na 1968 r. oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za 1965 r. w części dotyczącej Polskiej Akademii Nauk.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Polskiej Akademii Nauk z wiceprezesem PAN - prof. Henrykiem Jabłońskim i Sekretarzem Naukowym - prof. Witoldem Nowackim, wicedyrektor Zespołu NIK - Tadeusz Sztajnert oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdawcą był poseł Tadeusz Mazowiecki (bezp. „Znak”).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Budżet PAN rośnie z roku na rok.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podczas gdy w 1961 r. zamykał się on kwotą 545 mln zł, w 1966 r. - 764,3 mln zł, to nakłady w 1967 r. wynieść mają 777,0 mln zł, a w roku 1968 - 903,6 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W przyszłym roku PAN zamierza opracować perspektywiczne prognozy rozwoju nauki. Do końca przyszłego roku mają być opracowane trendy rozwojowe 31 dziedzin nauki. Planowana jest także analiza stanu potrzeb i czynników hamujących rozwój nauki oraz ocena sytuacji w podstawowych dziedzinach badań naukowych. Polska Akademia Nauk planuje też na rok przyszły rozbudowę Górnośląskiego Ośrodka PAN poprzez utworzenie placówek Akademii w zakresie fizyki i chemii, rozwój placówek prowadzonych wspólnie w z Ministerstwem Oświaty i Szkolnictwa Wyższego, rozszerzenie działalności w zakresie budowy aparatury naukowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Ważne znaczenie może mieć podjęcie przez Akademię dyskusji nad strukturą organizacyjną PAN. Wydaje się, że inicjatorem szerszej dyskusji na ten temat powinna być Komisja Oświaty i Nauki, zwłaszcza jeśli idzie o problem rozgraniczenia zadań i kompetencji PAN i Komitetu Nauki i Techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Pierwszorzędnym problemem, który absorbował władze PAN i absorbować zapewne będzie w roku przyszłym, jest sprawa rozwoju placówek naukowo-badawczych we właściwym układzie przestrzennym. Na konferencji w Jabłonnie szeroko omówiono ten problem, a w podjętej rezolucji stwierdzono m.in., że dotychczasowy rozwój ośrodków naukowych stwarza dobre podstawy „dla realizacji policentrycznego układu przestrzennego nauki, złożonego z większej liczby wzajemnie powiązanych ośrodków różnej wielkości, o różnych funkcjach”. Jeśli idzie o ośrodek warszawski, to - w związku z przeprowadzaną w stolicy deglomeracją - rezolucja konferencji w Jabłonnie stwierdza m.in., że „należy zwrócić uwagę na stworzenie w tym ośrodku możliwości dalszego rozwoju instytutów związanych tematyką prac z działalnością centralnych instytucji państwowych oraz tych, które dzięki długookresowemu dorobkowi zajęły trwałą pozycję w rozwoju nauki polskiej. Pożądany jest silniejszy rozwój pokaźnej liczby tych placówek, przez tworzenie ich oddziałów i filii w innych ośrodkach naukowych w kraju. Należy dodać, że sztywne zahamowanie wzrostu tych instytucji przez ograniczenie zatrudnienia uniemożliwia im prowadzenie racjonalnej wymiany kadry przez kształcenie młodych pracowników”.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Rozpatrując to zagadnienie, podkomisja szkolnictwa wyższego i nauki doszła do wniosku, że:</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- należy oczekiwać od władz PAN aktywności w tworzeniu nowych placówek i filii istniejących już placówek w ośrodkach pozawarszawskich, zwłaszcza na Górnym Śląsku i we Wrocławiu;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- wydaje się konieczne wzmożenie świadczeń warszawskiego centrum naukowego na rzecz pobudzenia rozwoju ośrodków naukowych w innych regionach kraju;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- należy przestrzegać tego, by pojęcie deglomeracji nie było w praktyce zwłaszcza polityki zatrudnienia, mechanicznie przenoszone z warunków przemysłu na naukę.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Poprawa organizacji pracy naukowej w Polsce w ogóle, a w PAN w szczególności znacznie powiększyć może efektywność badań naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Na całym świecie coraz częściej postuluje się tworzenie zespołów badawczych dla określonych problemów, w miejsce jednostek wyspecjalizowanych i trwale zinstytucjonalizowanych w sztywnym układzie organizacyjnym. W naszych warunkach idzie o to, aby obie te formy stosowane były równolegle, w zależności od problemów i potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Wady w organizacji pracy i czasu uczonych, absorbowanych nadmiernie licznymi konferencjami oraz czynnościami administracyjnymi oraz zła struktura zatrudnienia w placówkach naukowo-badawczych - wymagają poświęcenia większej niż dotychczas uwagi problemom organizacji pracy placówek PAN. Niekorzystnie kształtują się w szczególności proporcje ilościowe pracowników naukowych a pomocniczych. W prowadzonych przez PAN pracach nad perspektywicznym rozwojem badań naukowych przyjmuje się, że proporcje między liczbą pracowników nauki i liczbą personelu pomocniczego powinny wynosić, a zależności od dziedziny nauki, od 1:1 do 1:4, tymczasem obecnie w placówkach PAN proporcje te kształtują się jak 1:1,2.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Zamierzenia PAN w bieżącym 5-leciu skierowane są na poprawę struktury zatrudnienia. Realizację tych zamierzeń utrudnia zredukowanie przyrostu zatrudnienia na terenie Warszawy. Ponieważ w stolicy istnieje główny potencjał naukowy PAN - 49 na 79 jej placówek - tu przede wszystkim powinna nastąpić poprawa struktury zatrudnienia. Dlatego wydaje się konieczne postulować, aby założenia, ustalające dla Akademii dopuszczalny wzrost liczby pracowników na terenie Warszawy - zostały poddane rewizji.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Ważny czynnik działalności naukowej stanowią towarzystwa naukowe, zarówno specjalistyczne, jak i regionalne. Pierwsze z nich odgrywają istotną rolę w rozwoju poszczególnych dyscyplin nauki, przede wszystkim poprzez wydawnictwa, drugie natomiast ożywiają ruch umysłowy na różnych terenach kraju. Akademia Nauk traktuje sieć tych towarzystw jako pion swej działalności naukowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Biorąc pod uwagę, że to towarzystwa naukowe prowadzą szeroką działalność wydawniczą o niewysokich nakładach i że jest wśród nich również instytut naukowy - Instytut Zachodni w Poznaniu, podkomisja szkolnictwa wyższego i nauki proponuje podwyższenie budżetu PAN o 1,5 mln zł z przeznaczeniem tej kwoty na dotacje dla towarzystw naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Jeśli idzie o zagadnienia inwestycyjne, to podkomisja szkolnictwa wyższego i nauki uważa za potrzebne wystąpić z wnioskiem o dofinansowanie budowy Instytutu Technologii Elektronowej w Warszawie, w celu przyśpieszenia oddania tego obiektu do użytku. Komisja Oświaty i Nauki przyjęła na posiedzeniu w dniu 15 października br. dezyderat PAN o dofinansowywaniu co roku tego zadania inwestycyjnego, poczynając od 1967 r Zgodnie z tym dezyderatem, należałoby postulować zwiększenie budżetu PAN na 1967 r. w wydatkach inwestycyjnych o sumę 12 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">PAN zamierza wprowadzić w 1967 r. instytucję krajowych staży naukowych. Ta nowa forma kształcenia kadr naukowych, zabezpieczona jest w projekcie budżetu jedynie w zalążkowym stopniu. Ponieważ w rozwoju naukowych staży krajowych kryje się istotna możliwość rozszerzenia świadczeń na rzecz rozwoju ośrodków naukowych regionalnych, należałoby zbudować w Warszawie Dom Stażysty. Budowę takiego domu uznaje również za konieczną NIK, ponieważ wydatki na zakwaterowanie stażystów w hotelach są bardzo wysokie. Koszty budowy Domu Stażysty, składającego się z 250 pomieszczeń typu hotelowego, wynosiłyby około 28 mln zł. Wydaje się celowe postulowanie, aby Komisja pomogła PAN uzyskać środki finansowe na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Pytania posłów: Mieczysława Klimaszewskiego (bezp.), Stanisława Kociołka (PZPR), Bolesława Iwaszkiewicza (PZPR), Elżbiety Kraski (bezp.), Jana Wąsickiego~ ~/PZPR/, Eugenii Krassowskiej (SD) i Władysława Ozgi (ZSL) dotyczyły m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- efektywności badań naukowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- postulatu zwiększenia przyrostu zatrudnienia w placówkach PAN w Warszawie;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- liczby dotowanych przez PAN towarzystw naukowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- rozbudowy ośrodka naukowego na Górnym Śląsku;</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- szczegółowego planu rozbudowy terenowych ośrodków naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Wyjaśnień udzielili: Sekretarz Naukowy PAN - prof. Paweł Nowacki i dyrektor Departamentu w Ministerstwie Finansów - Jan Straczewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Sekretarz Naukowy PAN prof. Paweł Nowacki stwierdził m.in. Rozwój prowincjonalnych ośrodków naukowych, który stanowi główne zadanie PAN w obecnym 5-leciu, zależny jest przede wszystkim od wysokości i wykorzystania środków inwestycyjnych. Połowę inwestycji i 2/3 etatów przewidzianych w bieżącej 5-ldtce zlokalizowano poza Warszawą - w Gdańsku, Wrocławiu, na Górnym Śląsku.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławKociołek">Koordynacja prac i badań naukowych nie jest należyta. Świadczą o tym przykłady dublowania niektórych inwestycji i nadmierny wzrost zatrudnienia. W zeszłym roku np. powołano Instytut Automatyki PAN, jednocześnie z powołaniem Przemysłowego Instytutu Automatyki i Pomiarów o zbieżnej w wielu punktach tematyce prac; istnieje w Warszawie Instytut Elektrotechniki i Przemysłowy Instytut Elektroniki, przy czym tematyka ich prac jest zbieżna w niektórych punktach z pracami nowo powołanych placówek naukowych. W pełni uzasadniony wydaje się więc postulat dotyczący lepszej koordynacji badań i środków, które przeznacza się na nie, między PAN i Komitetem Nauki i Techniki. Celowe byłoby poparcie Komisji dla wniosku w sprawie wzrostu zatrudnienia w. stołecznych placówkach PAN, jednak dopiero po dokładnym zbadaniu, w jakim stopniu wykorzystany jest istniejący potencjał naukowy i czy właściwa jest koordynacja badań naukowych w całym zagłębiu naukowym w Warszawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanWąsicki">Należy pogłębić współpracę PAN i wyższych uczelni w zakresie dydaktyki. Młodsi pracownicy naukowi PAN powinni wykładać na wyższych uczelniach. Będzie to z korzyścią i dla ich umiejętności, i dla wyższych uczelni, gdzie z powodu braku kadr - pracownicy naukowi przeciążeni są godzinami nadliczbowymi.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanWąsicki">Bezpodstawne jest zrównanie towarzystw naukowych, wśród których jest i Instytut Zachodni, z organizacjami społecznymi ogólnego charakteru. Towarzystwa naukowe zespalają na niektórych terenach środowisko naukowe, tam koncentruje się dyskusja naukowa. Dofinansowanie tych towarzystw będzie jak najbardziej celowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Deglomeracja w Warszawie daje dużą szansę rozwoju ośrodkom prowincjonalnym, nawet tak rozbudowanym jak Kraków. 660 pracowników naukowych Krakowa pracuje w bardzo ciężkich warunkach lokalowych. Ponad 30 placówek naukowych PAN działa w pomieszczeniach wyższych uczelni. Zamierzenia na 5-lecie niewątpliwie przyniósł zmiany na lepsze w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Zarówno w uczelniach, jak i w placówkach PAN proporcje między liczbą pracowników naukowych a liczbą pracowników naukowo-technicznych są bardzo niekorzystne. Naukowcy zbyt wiele prac muszą wykonywać sami. Brak pracowników naukowo-technicznych wynika nie tylko ze zbyt szczupłej liczby etatów, ale i z ucieczki od tej pracy absolwentów wyższych uczelni. Konieczne jest szkolenie w szerszym zakresie pracowników naukowo-technicznych dla placówek PAN i wyższych uczelni, oraz analiza bodźców materiałach do podejmowania pracy.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełMieczysławKlimaszewski">Okresowa wymiana pracowników naukowych między PAN a wyższymi uczelniami byłaby ze wszech miar korzystna. Odciążyłaby bowiem naukowców wyższych uczelni od nadmiernych obowiązków dydaktycznych i pogłębiłaby umiejętności pracowników PAN w zakresie dydaktyki. Pogłębieniem współpracy między PAN i wyższymi uczelniami będzie niewątpliwie realizacja postulatu o wzajemnym nieodpłatnym korzystaniu z aparatury placówek PAN i wyższych uczelni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzyBukowski">Na zagadnienie deglomeracji nie należy patrzeć pod kątem bieżących trudności, lecz z odpowiedniej perspektywy. Nie należy też mieszać dyslokacji niektórych placówek badawczych z deglomeracją nauki, czyli równomiernym rozmieszczeniem w terenie środowisk naukowych. Obecnie stać nas na kilka środowisk naukowych w terenie, które by miały odpowiednie znaczenie dla rozwoju nauki. Ale wymaga to prawidłowej polityki inwestycyjnej. Dlatego należałoby opracować długofalowy plan zasadniczych inwestycji naukowych w terenie, ponieważ od takich inwestycji - jak wskazuje doświadczenie - rozpoczyna się na całymi świecie tworzenie i rozbudowa ośrodków naukowych. Aktualne problemy deglomeracji w stolicy również nie sprowadzają się do sprawy zatrudnienia, lecz do problemów inwestycyjnych. Dopiero ich rozwiązanie pozwoli w pełni rozwiązać problem prawidłowej struktury zatrudnienia w placówkach naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJerzyBukowski">Przewodniczący Komisji - poseł Andrzej Werblan (PZPR): Poprawa struktury zatrudnienia w placówkach PAN i polepszenie jej na korzyść technicznej obsługi badań naukowych - jest zadaniem zasadniczej wagi. Obecna sytuacja prowadzi bowiem do niepełnego wykorzystania potencjału naukowego.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJerzyBukowski">Główny kierunek działania w obecnym 5-leciu to tworzenie nowych ośrodków naukowych. Tempo rozwoju ośrodków warszawskiego i krakowskiego - będzie wolniejsze od innych. Rozstrzygać o tym powinna polityka inwestycyjna.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJerzyBukowski">Deglomeracja nie może jednak przeszkadzać w pełnym wykorzystaniu potencjału naukowego istniejących placówek naukowych. Mimo to należy bardzo ostrożnie podejść do zagadnienia zwiększania przyrostu zatrudnienia w stołecznych placówkach PAN. Najpierw trzeba bowiem dokładnie przeanalizować organizację prac naukowo-badawczych w tych placówkach. Niewłaściwa jest np. praktyka przeznaczania dla każdego nowego zadania badawczego nowych środków, zamiast przekazywania środków z wykonanych już zadań. Akademia powinna uzyskać możliwość podejmowania bardziej elastycznych decyzji w sprawie przerzucania środków i kadr z jednych badań na inne. Taka rewaloryzacja zadań stanowi niewątpliwie pewną rezerwę kadrową i finansową, którą należy uruchamiać.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełJerzyBukowski">Sekretarz Naukowy PAN — prof. Paweł Nowacki: Wyrazem rozwijającej się współpracy PAN z wyższymi uczelniami są nowe, wspólnie powoływane i prowadzone placówki naukowe, np. w Łodzi i Toruniu. PAN przekazuje również okresowo pracowników naukowych uczelniom, które jednak w stosunku do PAN tego nie robią. W zakresie kształcenia i dokształcania kadry naukowej organizowane są przez PAN kursokonferencje dla ogółu pracowników naukowych. Współpraca, o której mowa, wyraża się również udziałem kierownictwa Oddziału PAN w Krakowie w pracach kolegium rektorów wyższych uczelni tego miasta.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełJerzyBukowski">Zmiana struktury zatrudnienia jest pilnie potrzebna przede wszystkim w placówkach naukowych PAN o charakterze doświadczalnym, a tych jest prawie połowa. Na ten cel przeznacza się prawie cały, planowany przyrost zatrudnienia. Deglomeracyjne posunięcia w stolicy przeszkadzają jednak realizacji tych zamierzeń w Warszawie.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełJerzyBukowski">Komisja Oświaty i Nauki przyjęła projekt NPG i budżetu państwa na 1967 r. oraz podstawowych założeń planu na 1968 r. w części dotyczącej Polskiej Akademii Nauk z poprawkami w sprawie Instytutu Technologii Elektronowej i zwiększenia dotacji dla towarzystw naukowych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00001-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00001-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2b69f99
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00001-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00001-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 1/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 1/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:1</note>
+        <note type="sessionNo">1</note>
+        <date>1965-09-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00001-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00001-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..561b569
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00001-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,168 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 30 września 1965 r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwiedzkiego (PZPR), - rozpatrzyła realizację planu gospodarczego i budżetu w 1964 r. oraz aktualny stan realizacji planu za 1965 przez Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego, Ministerstwo Górnictwa i Energetyki oraz Ministerstwo Przemysłu Chemicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- uchwaliła plan pracy;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z Ministrem - Januszem Hrynkiewiczem oraz podsekretarzami stanu - Franciszkiem Kaimem i Józefem Talmą, przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z Ministrem- Antonim Radlińskim, przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z podsekretarzem Karolem Fabrisem, dyrektorzy Zespołów NIK - Edward Demidowski, Mieczysław Hater i Jan Klimaszewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o realizacji planu gospodarczego i budżetu w 1964 r. oraz o aktualnym sianie realizacji planu gospodarczego w 1965 r. przez Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego przedstawił Minister Przemysłu Ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Pytania pod adresem ministra skierowali posłowie: Edward Ruszkowski (PZPR), Antoni Daniel (PZPR), Adolf Książkiewicz (PZPR), Tadeusz Młyńczak (SD), Kazimierz Kopecki (bezp.), Bolesław Gregorek (PZPR), Łucja Matuszewska (bezp.), Stanisław Opałko (PZPR), Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR), Stanisław Prüfer (PZPR), Józef Trojok (PZPR), Stanisław Sulima (PZPR). Zdzisław Drewka (PZPR), Kazimierz Kąndzierski (PZPR), Antoni Rybak (ZSL), Andrzej Borodzik (PZPR), Józef Bezler (PZPR), Henryk Szafrański (PZPR), Henryk Rutkowski (PZPR), Antoni Byczkowski (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Pytania i uwagi, posłów dotyczyły m.in.: proporcji między wzrostem produkcji a wzrostem wydajności pracy w przemyśle maszynowym i w hutnictwie, środków podejmowanych przez resort dla likwidacji niepokojącej 'w przemyśle maszynowym sytuacji W dziedzinie wzrostu wskaźników zatrudnienia i funduszu płac; oceny działania nowego funduszu premiowego, proporcji, w jakiej na nadwyżkę produkcji wpływają nowe uruchomienia, realizacji planu postępu technicznego, szczególnie w hutnictwie oraz programu prac normalizacyjnych i unifikacyjnych w przemyśle maszynowym, rozwoju racjonalizacji w tym przemyśle, powiązania prac badawczych instytutów naukowo-badawczych z przemysłem; stanu informacji technicznej; oceny prac akwizycyjnych central handlu zagranicznego przez Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego, możliwości rozszerzenia eksportu wyrobów nie objętych planem eksportu stosunku wyrobów pracochłonnych i materiałochłonnych oraz surowców i wyrobów, gotowych w obrotach zagranicznych; środków podjętych dla podnoszenia jakości produkcji; produkcji części zamiennych, zaopatrzenia w te części producentów i użytkowników, zaopatrzenia rynku w deficytowe wyroby konsumpcyjne przemysłu maszynowego; zaopatrzenia materiałowego przemysłu maszynowego i hutnictwa, dostaw niezbędnych dla zabezpieczenia normatywów produkcji, materiałów hutniczych dla przemysłu; zabezpieczenia remontów maszyn i urządzeń; efektów uzyskanych przez eksperymentujące zakłady w przemyśle maszynowym. które przeszły na nowe metody zarządzania i planowania i realizacji programu poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Informację o realizacji planu gospodarczego i budżetu w 1964 r. oraz o aktualnym stanie realizacji planu gospodarczego w 1965 r. przez Ministerstwo Przemysłu Chemicznego przedstawił Minister Przemysłu Chemicznego - Antoni Radliński./ Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską/.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Pytania pod adresem Ministra Przemysłu Chemicznego zgłosili posłowie: Józef Trojok (PZPR), Kazimierz Kandzierski (PZPR), Adolf Książkiewicz (PZPR), Władysław Szymczak (PZPR), Stanisław Opałko (PZPR), Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR), Stanisław Prüfer (PZPR), Łucja Matuszewska (bezp.), Antoni Rybak (ZSL), Antoni Byczkowski (ZSL), Zdzisław Drewka (PZPR), Stanisław Pawłowski (bezp.), Kazimierz Kopecki (bezp.), Jan Dubis (PZPR), Edward Owczarek (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR), Władysław Marek (ZSL), Henryk Szafrański (PZPR), Józef Niedźwiecki (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Pytania dotyczyły m. in. zwiększenia potencjału wytwórczego urządzeń i aparatury chemicznej, skali wykorzystania krajowej bazy surowców chemicznych w różnych działach przemysłu chemicznego i zakresu podejmowanych w tej sprawie badań naukowych, perspektyw dalszej eksploatacji złóż siarki i użytkowania produktów siarko-pochodnych; kierunków rozwoju prac badawczych w resorcie chemii i przygotowań zaplecza badawczego do współudziału w rozwijaniu eksportu wyrobów chemicznych, oceny funkcjonowania nowego systemu finansowania i rozliczania branżowych instytutów badawczych i zakładowych placówek badawczych; poprawy jakości i granulowania nawozów mineralnych, poprawy jakości farb i lakierów oraz opon samochodowych neutralizacji szkodliwego działania środków chwasto- i owadobójczych; zapobiegania marnotrawstwu produktów ubocznych Petrochemii, poprawy standardu opakowań wyrobów farmaceutycznych, kosmetycznych i fotochemicznych przeznaczonych na eksport; kształtowania się wskaźnika zatrudnienia i wydajności pracy w przemyśle chemicznym w porównaniu z innymi krajami, zapewnienia warunków dla odpowiednio wczesnego szkolenia obsługi nowoczesnej, skomplikowanej aparatury chemicznej, wykorzystywania funduszów na cele bezpieczeństwa i higieny pracy; konieczności dokonywania przez resort przemysłu chemicznego oceny zapotrzebowań na artykuły chemiczne zgłaszanych. przez inne gałęzie przemysłu, wprowadzenia poradnictwa dla przemysłu lekkiego, terenowego i spółdzielczego w zakresie użytkowania produktów chemicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Informację o realizacji planu gospodarczego i budżetu w 1964 r. oraz o aktualnym stanic realizacji planu gospodarczego w 1965 r, przez Ministerstwo Górnictwa i Energetyki przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki — Karol Fabris.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Pytania pod adresem resortu skierowali posłowie: Edward Owczarek (PZPR), Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR), Władysław Puch (PZPR), Adolf Książkiewicz (PZPR), Antoni Daniel (PZPR), Stanisław Pawłowski (bezp), Kazimierz Kopecki (bezp.), Józef Trojok (PZPR) Antoni Rybak (ZSL), Józef Niedźwiadek (PZPR) i Jan Dubis (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Pytania dotyczyły m. in.: stanu, poszukiwań ropy naftowej produkcji urządzeń wiertniczych, dostosowania sieci gazowniczej, do rosnących możliwości wydobywczych gazu ziemnego, wykorzystania zdolności produkcyjnej fabryk maszyn górniczych i przedsiębiorstw budowy kopalń, szkolenia młodych kadr dla górnictwa, realizacji planu postępu technicznego w br., kształtowania się średniej wydajności pracy na roboczodniówkę wśród pracowników produkcyjnych, środków, jakie są, podejmowane dla poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w górnictwie, realizacji programu oszczędności paliw w przemyśle, przebiegu remontów kapitalnych sieci średnich i niskich napięć w energetyce, zagospodarowania miału węglowego, systemu inkasa opłat za energię, elektryczną.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Komisja postanowiła na kolejnym posiedzeniu wysłuchać uwag Najwyższej Izby Kontroli, uwag podkomisji, które zbadają problematykę poruszoną w informacjach ministrów i pytaniach posłów oraz odpowiedzi ministrów na pytania skierowane pod ich adresem.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Komisja powołała dwie podkomisje dla rozpatrzenia realizacji planu gospodarczego i budżetu za 1964 rok i za trzy kwartały 1965r.:</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego, Ministerstwie Górnictwa i Energetyki, w Centralnym Urzędzie Geologii i Wyższym Urzędzie Górniczym:</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">posłowie: Henryk Szafrański (PZPR) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Antoni Daniel (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Edward Ruszkowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Michał Specjał (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Stanisław Sulima (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Józef Trojok (PZPR) - w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego, w Polskim Komitecie Normalizacyjnym, w Urzędzie Patentowym, Instytucie Ekonomiki i Organizacji Przemysłu oraz Urzędzie Pełnomocnika Rządu do Spraw Energii Jądrowej:</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">posłowie: Jerzy Bukowski (bezp.) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Andrzej Borodzik (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Kazimierz Kopecki (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Łucja Matuszewska (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Stanisław Prüfer (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komisja powołała 7 stałych podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">- Podkomisja Przemysłu Maszynowego posłowie: Henryk Szafrański (PZPR) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Józef Bezler (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Antoni Byczkowski (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Zdzisław Drewka (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Kazimierz Kandzierski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Adolf Książkiewicz (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Tadeusz Młyńczak (SD)</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Stanisław Prüfer (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Henryk Rutkowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Edward Ruszkowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Stanisław Sulima (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Władysław Szymczak (PZPR) - Podkomisja Hutnictwa posłowie: Antoni Daniel (PZPR) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Władysław Budzik (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Bolesław Gregorek (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Ignacy Krakowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Tadeusz Pławski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Władysław Puch (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Antoni Rybak (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Józef Trojok (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Henryk Żakowiecki (bezp.) - Podkomisja Górnictwa, Geologii i Energetyki posłowie: Michał Specjał (PZPR) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Stanisław Baliński (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Jan Dubis (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Władysław Kądziołka (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Kazimierz Kopecki (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Adolf Książkiewicz (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">Władysław Marek (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Wacław Mońka (SD)</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Piotr Nowakowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Edward Owczarek (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Podkomisją Przemysłu Chemicznego posłowie: Łucja Matuszewska (bezp.) - przewodnicząca</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">Andrzej Borodzik (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Feliks Dębski (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Stanisław Opałko (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Stanisław Pawłowski (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">Antoni Rybak (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">Mirosław Zawadzki (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">Henryk Żakowiecki (bezp.) - Podkomisja Normalizacji Patentów i Organizacji Przemysłu posłowie: Stanisław Prüfer (PZPR) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.70" who="#">Zdzisław Drewka (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.71" who="#">Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.72" who="#">Władysław Maciejczyk (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.73" who="#">Tadeusz Młyńczak (SD)</u>
+          <u xml:id="u-1.74" who="#">Władysław Szymczak (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.75" who="#">Józef Trojok (PZPR) - Podkomisja Atomistyki posłowie: Kazimierz Kopecki (bezp.) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.76" who="#">Antoni Byczkowski (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.77" who="#">Tadeusz Jędruch (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.78" who="#">Stanisław Sulima (PZPR) - Podkomisja DS. Dezyderatów posłowie: Jerzy Bukowski (bezp.) - przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.79" who="#">Andrzej Borodzik (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.80" who="#">Wacław Mońka (SD)</u>
+          <u xml:id="u-1.81" who="#">Piotr Nowakowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.82" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy na 1965 r. i pierwszą połową 1966 roku. Obok rozpatrzenia sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w 1964 r. oraz projektów planu i budżetu na 1966 r. i na lata 1966-1970 w resortach stanowiących przedmiot zainteresowania Komisji, plan ten przewiduje rozpatrzenie m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.83" who="#">- programu unowocześnienia i podniesienia poziomu technicznego produkcji maszynowej i elektromaszynowej w latach 1966-1967 ze specjalnym uwzględnieniem zaspokojenia potrzeb odbiorców tej produkcji;</u>
+          <u xml:id="u-1.84" who="#komentarz">(strona powtórzona)</u>
+          <u xml:id="u-1.85" who="#">- sytuacji i perspektyw w dziedzinie zastosowania wyrobów chemicznych w przemyśle maszynowym, budownictwie i przemyśle lekkim;</u>
+          <u xml:id="u-1.86" who="#">- problemów ilości, asortymentu i jakości wyrobów hutniczych z punktu widzenia zaspokojenia potrzeb podstawowych odbiorców oraz stopnia wykorzystania materiałów hutniczych przez odbiorców;</u>
+          <u xml:id="u-1.87" who="#">- programu poszukiwań geologicznych nafty i gazu oraz planu wykorzystania zasobów gazu w Polsce;</u>
+          <u xml:id="u-1.88" who="#">- realizacji podstawowych inwestycji w przemyśle chemicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.89" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-1.90" who="#">O REALIZACJI PLANU I BUDŻETU W 1964 r. ORAZ AKTUALNYM STANIE REALIZACJI PLANU W 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.91" who="#">PRZEZ MINISTERSTWO PRZEMYSŁU CIĘŻKIEGO</u>
+          <u xml:id="u-1.92" who="#">Informacja złożona przez Ministra Przemysłu Ciężkiego - Janusza Hrynkiewicza na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 30 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.93" who="#">W 1964 r. resort przemysłu ciężkiego zrealizował zadania wynikające z Narodowego Planu Gospodarczego w 103,4 proc., co stanowi wzrost w stosunku do 1965 r. o 10 proc. Hutnictwo przekroczyło zadania planowe o 2,7 proc., przemysł maszynowy o 3,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.94" who="#">Produkcja globalna przemysłu ciężkiego w 1964 r. przewyższyła zadania określone w planie 5-letnim dla tego roku o 6,9 mld zł. Nastąpiła dalsza poprawa wykonania planu w podstawowych grupach asortymentowych, jak: stal, wyroby walcowane, rury stalowe, miedź elektrolityczna, cynk. Szczególnie wysokie tempo wzrostu w stosunku do 1965 r. wystąpiło w przemyśle maszynowym w działach: automatyki i aparatury pomiarowej, elektronicznym, okrętowym Oraz budowy urządzeń chemicznych; Wskazuje to na konsekwentną realizację zadań w zakresie rozwoju produkcji eksportowej oraz przekształcania przemysłu w kierunku produkcji bardziej precyzyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.95" who="#">Nastąpiła poprawa zaspokajania potrzeb odbiorców w części zamienne. Równocześnie jednak w 1964 r. plan nie został w pełni zrealizowany w szeregu pozycji jak: obrabiarki i narzędzia, maszyny do robót ziemno-drogowych, suwnice itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.96" who="#">Plan produkcji eksportowej wykonany został w 106 proc., przy czym w stosunku do 1965 r. nastąpił wzrost eksportu o 16 proc. Pomyślne wyniki osiągnięto na odcinku eksportu maszyn i urządzeń. Procentowy udział produkcji eksportowej w produkcji finalnej przemysłu maszynowego wyniósł w 1964 r. - 28,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.97" who="#">W 104 proc. wykonane zostały zadania planowe w zakresie produkcji i dostaw artykułów rynkowych; wartość tych dostaw była wyższa o 8 proc. od poziomu uzyskanego w 1963 r. Osiągnięto dalsze wzbogacenie asortymentu wyrobów konsumpcyjnych, uzyskano znaczną poprawę zaspokojenia potrzeb, a w wielu artykułach nasycenie rynku konsumpcyjnego. Nastąpiła też pewna poprawa jakości szeregu produkowanych wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.98" who="#">W toku realizacji planu technicznego uzyskano szereg pozytywnych rezultatów; w przemyśle hutniczym osiągnięto w wielu dziedzinach lepsze wskaźniki w stosunku do planowanych, w przemyśle maszynowym opanowano i uruchomiono produkcję ok. 570 wyrobów, z których poważną część stanowią skomplikowane maszyny, urządzenia i środki transportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.99" who="#">W 1964 r., zgodnie z uchwałami IV Zjazdu PZPR, zapoczątkowano prace nad analizą nowoczesności i podniesieniem poziomu technicznego wyrobów do standardów światowych. Dokonano analizy ok. 390 grup wyrobów i 5.250 typowielkości, kwalifikując te wyroby do odpowiednich grup jakościowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.100" who="#">Realizacja założeń postępu technicznego w dziedzinie unowocześniania technologii umożliwiła uzyskanie efektów ekonomicznych wyrażających się m. in. obniżeniem pracochłonności oraz zmniejszonym zużyciem stali, metali nieżelaznych i drewna.</u>
+          <u xml:id="u-1.101" who="#">Wykonanie i przekroczenie zadań nastąpiło przy mniejszym niż zakładał plan zatrudnieniu o 0,5 proc., przy przekroczeniu planowanej wydajności pracy o 3,7 proc. Prawidłowo układały się również proporcje między wzrostem średnich płac a wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.102" who="#">Zmianie uległa struktura zatrudnienia, gdyż zwiększył się udział robotników i pracowników technicznych przy stosunkowo dużym zmniejszeniu ilości pracowników administracyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.103" who="#">Celem dalszego usprawnienia metod planowania i kierowania działalnością przedsiębiorstw rozpoczęto w 1964 r. prace zmierzające do prowadzenia w przedsiębiorstwach najbardziej właściwych dla danej branży metod planowania zadań w zakresie zatrudnienia i produkcji oraz oceny działalności. Podstawowym miernikiem przyjętym w eksperymentujących zakładach jest wskaźnik normatywny pracochłonności, Zadania inwestycyjne 1964 r. zostały w resorcie wykonane w 94,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.104" who="#">W okresie 8 miesięcy roku bieżącego zadania planu rocznego wykonane zostały przez resort w 66,2 proc. Przewiduje się, iż plan produkcji globalnej resortu na rok 1965 będzie zrealizowany, a osiągnięta produkcja przekroczy poziom uzyskany w 1964 r. o ponad 11 proc. Hutnictwo żelaza i stali zamknie rok nadwyżkami w stosunku do planu w surówce, stali i wyrobach walcowanych; przedterminowo zrealizuje plan przemysł metali nieżelaznych. W roku bieżącym osiągnięte zostanie lepsze wykonanie asortymentowe planu w wielu podstawowych grupach towarowych, jednakże nie zostaną w pełni nadrobione dotychczasowe opóźnienia w realizacji planu produkcji, m. in. lokomotyw spalinowych, maszyn do obróbki plastycznej metali, maszyn i urządzeń dla przemysłu chemicznego oraz do produkcji włókien sztucznych itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.105" who="#">W ciągu 8 miesięcy br. produkcja eksportowa zakładów podległych Ministerstwu Przemysłu Ciężkiego zrealizowana została w 61 proc. w stosunku do planu rocznego. W stosunku do analogicznego okresu 1964 r. dostawy eksportowe wzrosły o 11 proc. Jednakże tempo realizacji dostaw w stosunku do zadań postawionych przed przemysłem ciężkim w zakresie eksportu wymaga zwiększenia; konieczna jest bardziej intensywna akwizycja wyrobów przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.106" who="#">W oparciu o wyniki produkcji eksportowej w ciągu 8 miesięcy br. przewiduje się, że plan eksportu w resorcie zostanie ogółem wykonany i nieznacznie przekroczony. Resort podjął szereg środków dla stworzenia jak najbardziej sprzyjających warunków realizacji trudnych i napiętych zadań eksportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.107" who="#">W oparciu o realizację dostaw artykułów konsumpcyjnych na rynek wewnętrzny w I półroczu i III kwartale br. przewiduje się, iż zadania roczne w tym zakresie wykonane zostaną w 102,5 proc. Dostawy podstawowych wyrobów przebiegają zgodnie z planem, a w szeregu asortymentów wyprzedzają nawet plan, zgodnie z życzeniem handlu. W roku bieżącym uzyskano dalszą poprawę ludności w artykuły przemysłowe i osiągnięto równowagę rynkową w dalszych grupach asortymentowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.108" who="#">Równolegle z rozwojem ilościowym produkcji następuje rozszerzenie i wzbogacenie asortymentu wytwarzanych wyrobów. Około 10 proc. metalowych i elektrotechnicznych wyrobów trwałego i powszechnego użytku pochodzić będzie w roku bież. z nowych uruchomień.</u>
+          <u xml:id="u-1.109" who="#">W roku bieżącym zrealizowano już szereg ustalonych zadań w dziedzinie rozwoju techniki. M. in. rozpoczęto produkcję około 260 nowych wyrobów, w tym około 50 typów nowych maszyn. Zmodernizowano ponad 140 wyrobów i wycofano z produkcji około 80 - technicznie przestarzałych. Uzyskano również dalszy postęp w dziedzinie unowocześniania technologii, zmniejszenia pracochłonności, oszczędności materiałowych. Jednakże nie wszystkie zadania wynikające z planu postępu technicznego zostaną w br. zrealizowane oraz nie w pełni będą wykorzystane fundusze przeznaczone na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-1.110" who="#">W dziedzinie zatrudnienia, wydajności i płac wskaźniki ustalone w planie realizowane są w ciągu 8 miesięcy br. przez przemysł hutniczy w sposób prawidłowy. Natomiast w przemyśle maszynowym wystąpiło powiększenie zatrudnienia niewspółmierne do wielkości realizowanych zadań produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.111" who="#">W I półroczu br. wystąpiły pewne trudności w terminowym i asortymentowym pokryciu potrzeb przemysłu maszynowego w wyroby walcowane. Przemysł odczuł również niepełne i nieterminowe dostawy tworzyw sztucznych, których zużycie w tym przemyśle wzrasta w coraz większym stopniu oraz niektórych innych artykułów chemicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.112" who="#">Przebieg realizacji planu inwestycyjnego w przemyśle ciężkim w ciągu 8 miesięcy br. wykazuje poprawę w stosunku do roku ub. Jednakże z punktu widzenia wykonania całości planu, stan zaawansowania robót budowlano-montażowych nie jest zadowalający. Jedynie duży wysiłek wykonawców i dostawców w ostatnich miesiącach roku przyczynić się może do ograniczenia do minimum poślizgów na 1966r. Niezbędne jest zaostrzenie kontroli oraz ściślejsze przestrzeganie harmonogramów pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.113" who="#">W I półroczu br. nastąpiła ponadplanowa obniżka kosztów w zakładach podległych Ministerstwu Przemysłu Ciężkiego. W stosunku do poziomu uzyskanego w 1964 r. obniżono poziom kosztów o 16 zł na każde 1000 zł produkcji. Należy oczekiwać, iż zadania w zakresie akumulacji w 1965 r. zostaną również przez przemysł ciężki wykonane.</u>
+          <u xml:id="u-1.114" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-1.115" who="#">O REALIZACJI PLANU I BUDŻETU W BOKU 1964 ORAZ O AKTUALNYM STANIE REALIZACJI PLANU W ROKU 1965 W MINISTERSTWIE PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO</u>
+          <u xml:id="u-1.116" who="#">Informacja złożona przez: Ministra Przemysłu Chemicznego — Antoniego Radlińskiego na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 30 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.117" who="#">Sytuacja w przemyśle chemicznym charakteryzowała się w roku 1964 przede wszystkim nawrotom do wysokiej dynamiki wzrostu. Produkcja globalna przekroczyła wyniki roku 1963 o 13,9 proc. (w roku 1963 wzrost wynosił 9,2 proc.) i osiągnęła wartość 55.890 mln zł. Zaplanowane zadania wykonano w 101,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.118" who="#">Tak znaczne zwiększenie produkcji w ubiegłym roku możliwe było przede wszystkim dzięki rozpoczętym w poprzednich latach inwestycjom. Rok 1964 był okresem, kiedy oddano do użytku w chemii największe moce produkcyjne w ciągu bieżącej 5-latki. Przyrost zdolności produkcyjnych osiągnął wysokość 9,3 mld zł (na zaplanowanych 11,2 mld).</u>
+          <u xml:id="u-1.119" who="#">Niepomyślnym zjawiskiem było niewykonanie w pełni planowych zadań w szeregu ważnych asortymentów, głównie z powodu opóźnień inwestycyjnych, trudności z zaopatrzeniem w surowce i z opanowaniem nowych technologii Fundusz inwestycyjny w kwocie około 10 mld zł wykorzystany został w 90,4 proc. Na 225 obiektów zaplanowanych do uruchomienia w roku 1964, oddano do użytku 164 obiekty, z czego tylko 128 w ustalonych terminach. Opóźnienia inwestycyjne miały swe źródło w nieterminowych dostawach maszyn i urządzeń z kraju i z importu oraz w trudnościach z wykonawstwem robót budowlanych i montażowych. Spowodowały one niedobory w produkcji takich artykułów, jak m. in. amoniak, nawozy azotowe i fosforowe, siarka, polietylen.</u>
+          <u xml:id="u-1.120" who="#">Przy wzroście produkcji o 13,9 proc. wydajność pracy wzrosła o 10,3 proc., a zatrudnienie o 3,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.121" who="#">Zadania w zakresie akumulacji wykonane zostały w roku 1964 w 106,8 proc. Podkreślić należy, że już od kilku lat dochody przemysłu chemicznego znacznie przekraczają wydatki inwestycyjne na rozwój chemii. Za rok 1964 przemysł chemiczny odprowadził do Skarbu Państwa nadwyżkę w wysokości ponad 6,5 mld zł. Było to możliwe dzięki przekroczeniu planu produkcji i sprzedaży, przekroczeniu planowanej wydajności i dzięki ponadplanowej obniżce kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-1.122" who="#">Przełomowe znaczenie dla rozwoju polskiej chemii miało uruchomienie w ub. roku Zakładów Rafineryjnych i Petrochemicznych w Płocku oraz Zakładów Włókien Sztucznych „Elana” w Toruniu. Petrochemia w Płocku odgrywa wielką rolę dla kraju nie tylko dlatego, że przyczynia się do lepszego zaopatrzenia w paliwa płynne i produkty naftowe, lecz również dlatego, że pozwoli wzbogacić bazę surowcową chemii i rozwinąć w przyszłości produkcję wielu wyrobów, głównie zaś włókien syntetycznych — elany i tworzyw sztucznych, w oparciu o nowoczesne i tanie metody wytwarzania. Uruchomienie Zakładów w Toruniu zapoczątkowało w Polsce produkcję włókien syntetycznych wełno — podobnych i prowadzić będzie do odciążenia przemysłu lekkiego od importu tradycyjnych surowców włókienniczych. Na inwestycję w Płocku wydano w całości, do końca 1964 r., nieco ponad 4,5 mld zł., a uzyskana w tymże roku wartość produkcji towarowej wyniosła 574 mln zł, zaś w roku 1965 wartość ta wzrośnie do około 3,5 mld zł. Inwestycja w Toruniu kosztowała 646 mln zł; wartość wyprodukowanych w 1964 r. włókien wyniosła ponad 412 mln zł, a w roku bieżącym wzrośnie do ponad 872 mln zł. Obydwa zakłady - w Płocku i Toruniu - są nadal rozbudowywane i wzrastać będzie zarówno ich zdolność produkcyjna jak i asortyment wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.123" who="#">Za okres 8 miesięcy br. wskaźnik wzrostu produkcji w przemyśle chemicznym kształtował się wyjątkowo pomyślnie i wyniósł 118,5 proc., przekraczając tym samym wysoki poziom lat 1961-1962. Wynika to z wykorzystania od początku br. wielkich inwestycji oddanych do ruchu w III i IV kwartale ub.r. Do końca roku 1965 wskaźnik ten nie da się jednak utrzymać i obniży się zapewne o 2 pkt.</u>
+          <u xml:id="u-1.124" who="#">Również i w bieżącym roku utrzymane zostały w resorcie właściwe proporcje między wielkością produkcji i wielkością zatrudnienia i funduszu płac. Nadal są pomyślnie realizowane zadania w zakresie akumulacji, w zakresie oszczędności materiałów, energii i paliw oraz obniżki kosztów własnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.125" who="#">Po raz pierwszy od szeregu lat plan produkcji nawozów azotowych wykonywany jest z nadwyżką. Znacznie pomyślniej niż w ub. roku przebiega realizacja planu produkcji większości podstawowych asortymentów, z wyjątkiem tych, na które zmniejszył się popyt (kwas siarkowy, niektóre środki piorące). Trudności wystąpiły w produkcji wyrobów perfumeryjno-kosmetycznych, głównie z powodu braku opakowań szklanych (konieczność importu), szczególnie dotkliwie odczuwa się trudności w pokryciu zapotrzebowania na farby i lakiery (niedobór importowanych surowców) oraz na opony samochodowej wykorzystuje się wszelkie możliwe rezerwy w zakładach wytwarzających opony, aby w br. wyprodukować 100 tys. sztuk opon ponad plan oraz poprawić ich jakość. Niedobór występuje w zaopatrzeniu rynku w obuwie gumowe wskutek braku odpowiednich tkanin oraz zdolności produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.126" who="#">W roku ub. osiągnięto poprawy jakości szeregu wyrobów, jak superfosfat, środki ochrony roślin, wykładziny podłogowe, lakiery i farby dla kolejnictwa i okrętownictwa. W roku bież. poprawiono jakość azotniaku, włókien chemicznych, wyrobów gumowych technicznych i nadal realizuje się program dalszej poprawy jakości, zwłaszcza w przemyśle gumowym, włókien sztucznych, tworzyw sztucznych, barwników. Zaostrzono m. in. kontrolę przestrzegania reżimów technologicznych, rocznie wprowadza się ok. 400 nowych norm o wyższych cechach jakościowych. Szeroko zakrojone prace nad poprawą jakości wyrobów chemii zmierzają etapami do osiągnięcia standardów światowych w okresie przyszłej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-1.127" who="#">Tegoroczny plan inwestycyjny zamyka się kwotą ok. 11 mld zł i według przewidywań wykonany zostanie w 96,6 proc. Jednakże wartość przyrostu mocy produkcyjnych wyniesie tylko 6,7 mld. Wiąże się to z przyjętą przez resort zasadą koncentracji wysiłku inwestycyjnego; 60 proc. nakładów skierowanych jest na 9 obiektów priorytetowych, a połowę nakładów pochłaniają 3 główne kierunki działalności inwestycyjnej, w tym na pierwszym miejscu inwestycje produkcyjne w dziedzinie nawozów sztucznych i środków ochrony roślin i kolejno - inwestycje w dziedzinie włókien sztucznych oraz przerobu ropy tj. paliw, znaczniejszy pozycję inwestycyjną stanowi ponadto dział tworzyw sztucznych oraz surowców dla chemii, w tym głównie siarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.128" who="#">Proces inwestycyjny przebiega na różnych odcinkach z pewnymi trudnościami w zakresie materiałów i wykonawstwa potencjału wykonawczego na podstawowej budowie, Jaką w br. są Puławy; prace przebiegają sprawnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.129" who="#">Wydawałoby się, że przemysł chemiczny, osiągając pomyślne wyniki i utrzymując najwyższe tempo rozwoju w porównaniu z innymi gałęziami przemysłu, powinien zaspokajać potrzeby odbiorców. Jednakże tak nie Jest. Wynika to z wzrastającej chemizacji naszej gospodarki, ze wzrostu zapotrzebowania na wyroby chemii ze strony całego przemysłu. Charakterystyczne są tu następujące cyfry: w roku 1964 produkcja w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego wzrosła o 9,3 proc., a zużycie wyrobów chemicznych - o 12 proc. Analogiczne wskaźniki kształtują się: w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - 10,5 proc. i 19 proc., w Ministerstwie Przemysłu Lekkiego - 9,2 i 21 proc., w Ministerstwie Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego - 5,7 proc. i 9 proc., nawet w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego - 10 proc. i 22 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.130" who="#">Dowodzi to, że rozwój przemysłu chemicznego, choć tak szybki, jest ciągle jeszcze niedostateczny. Z kolei powoduje to, że jakiekolwiek zakłócenia w realizacji planów produkcyjnych chemii, a takie są raczej nieuniknione w procesie opanowywania nowych technologii, zwiększają nacisk na sprowadzanie brakujących materiałów z zagranicy, co nie zawsze jest uzasadnione. Nacisk jest tym większy wobec faktu, że ekonomicznie i społecznie uzasadniona koncentracja nakładów na omówionych wyżej 3 działach produkcji (nawozy, włókna, paliwa) ogranicza możliwości znaczniejszego rozwoju produkcji innych wyrobów przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.131" who="#">W związku z tym, choć eksport wyrobów chemii wzrasta i obejmuje coraz więcej wyrobów uszlachetnionych, import wzrasta o wiele szybciej i saldo obrotów zagranicznych w zakresie obrotów chemii jest ujemne.</u>
+          <u xml:id="u-1.132" who="#">Powinno to skłaniać na obecnym etapie do przeciwdziałania tendencjom ekstensywnej gospodarki produktami chemii wszędzie tam, gdzie jest to możliwe.</u>
+          <u xml:id="u-1.133" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-1.134" who="#">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU W ROKU 1964 ORAZ W OKRESIE 8 MIESIĘCY 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.135" who="#">PRZEZ MINISTERSTWO GÓRNICTWA I ENERGETYKI</u>
+          <u xml:id="u-1.136" who="#">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki — Karola Fabrisa na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 30 września 1965r.</u>
+          <u xml:id="u-1.137" who="#">Pomyślne wykonanie zadań produkcyjnych w 1964r. przejawiło się w uzyskaniu poziomu wartości produkcji globalnej wyższego od planu o 3,4 proc., przy czym plan został przekroczony zarówno przez resort jako całość jak i przez wszystkie podległe mu przemysły. Plan produkcji węgla kamiennego przekroczony został o 2,7 proc., węgla brunatnego o 5,1 proc., energii elektrycznej o 2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.138" who="#">W roku 1965 przewiduje się osiągnięcie wielkości produkcji globalnej na poziomie zadań planowych, natomiast wartość produkcji towarowej będzie wyższa o i proc. głównie dzięki wydatnej poprawie jakości węgla. Ten stan rzeczy wynika z zasadniczej zmiany sytuacji w zakresie zaspokajania potrzeb na paliwo, która dokonana została w ciągu ostatnich lat.</u>
+          <u xml:id="u-1.139" who="#">Zwiększenie zdolności produkcyjnych kopalni węgla oraz prowadzenie racjonalnej polityki oszczędności paliw i energii pozwoliło na odbudowę stanu zapasów u odbiorców, na wydatne zwiększenie eksportu węgla oraz na pełniejsze zaspokojenie potrzeb rynku krajowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.140" who="#">Przewidywane wykonanie planu produkcji w 1965r. wykazuje wielkości poważnie przekraczające zadania wynikające dla tego roku z ustaleń planu 5-letniego. Dotyczy to głównie węgla kamiennego produkcji przemysłu maszyn górniczych, wydobycia ropy naftowej, gazu ziemnego. Produkcja energii elektrycznej utrzymuje się w zasadzie na poziomie zadań planu 5-letniego, natomiast nastąpiło obniżenie planu wydobycia węgla brunatnego, jednakże osiągnięty już poziom wydobycia zabezpiecza potrzeby.</u>
+          <u xml:id="u-1.141" who="#">Eksport węgla kamiennego wykasuje tendencje zwyżkowe od paru lat; istnieją też dalsze możliwości jego zwiększenia. Eksport węgla brunatnego ustabilizował się, natomiast w zakresie eksportu maszyn i urządzeń górniczych rysują się poważne możliwości jego rozwoju, wymaga to jednak zwiększenia działalności akwizycyjnej ze strony central handlu zagranicznego. Istnieją też duże możliwości opłacalnego eksportu energii elektrycznej Wykonanie żądań planowych w 1964 r. uzyskane zostało przy niższym od planu poziomie zatrudnienia; wydajność pracy w związku z tym wzrosła o 4,5 proc. Podobnie kształtuje się sytuacja w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-1.142" who="#">Plan inwestycyjny resortu został w 1964 r. wykonany w 98,9 proc. Na niepełne wykonanie planu wpłynęło przede wszystkim niezrealizowanie zadań w zakresie inwestycji przedsiębiorstw. Natomiast w grupie inwestycji centralnych i priorytetowych, które determinują rozwój poszczególnych przemysłów resortu, plan inwestycyjny wykonany został w 100,7 proc. Specjalną troską otoczony zostały inwestycje centralne o dużym stopniu zaawansowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.143" who="#">Ocena dotychczasowego przebiegu realizacji planów inwestycyjnych w 1965 r. pozwala sądzić, iż plan ten zostanie przekroczony szczególne w przemyśle węgla kamiennego i energetyce.</u>
+          <u xml:id="u-1.144" who="#">Przemysł węgla kamiennego. W realizacji zadań tęgo przemysłu czołowe miejsce zajmuje sprawa poprawy jakości węgla. Wyniki osiągane przez przemysł węglowy są rezultatem zmian jakie nastąpiły w pracy tego przemysłu, a przede wszystkim zwiększenia środków na mechanizację i automatyzację oraz na inwestycje w górnictwie. W wyniku tych przedsięwzięć kopalnie wyposażone zostały w najnowocześniejsze środki produkcji? nastąpiła wyraźna poprawa warunków bhp. Wydobycie dzienne zostało zwiększone, co pozwoliło w roku 1965 na likwidację pracy w niedziele.</u>
+          <u xml:id="u-1.145" who="#">W ogólnej produkcji kopalń węgla kamiennego na czołowe miejsce wysuwa się zagadnienie produkcji węgla gazowo koksowego, co wynika z konieczności zaspokojenia potrzeb naszej metalurgii oraz rosnących zadań eksportowych. W roku bieżącym prawie cały przyrost wydobycia nastąpi w węglu gazowo-koksującym.</u>
+          <u xml:id="u-1.146" who="#">Nowe metody organizacji pracy, nowoczesny sprzęt i odpowiednia atmosfera polityczno-społeczna pozwoliły na rozwinięcie kompleksowego, ekonomiczno-organizacyjnego kierunku działania, wyrażającego się w koncentracji wydobycia i podniesienia wydajności, pracy. W tej ostatniej dziedzinie założenia planu 5-letniego zostały w roku bieżącym przekroczone o 4,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.147" who="#">Przemysł węgla brunatnego. Zadania 1964r. w tym przemyśle zrealizowane zostały z nadwyżką. Cały przyrost produkcji energii elektrycznej w roku ubiegłym wyprodukowany został na tym paliwie. W roku bieżącym plany wydobycia węgla brunatnego zostały obniżone w stosunku do założeń 5-latki z uwagi na zmniejszenie dostaw na rynek oraz zmniejszenie dostaw dla energetyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.148" who="#">Energetyka. Sytuacja energetyczna w ostatnich 2 latach uległa znacznej poprawie. W wyniku zwiększenia produkcji energii zmniejszone zostały wyłączenia odbiorców. Bilans mocy przewidywany na IV kwartał br. jest już zrównoważony, przy uwzględnieniu pokrycia zapotrzebowania eksportowego oraz rezerw. Wzrost zapotrzebowania energii elektrycznej w roku bieżącym w stosunku do 1964 wynosi 9,3 proc. Wzrasta zużycie energii elektrycznej 32,5 mld kWh w 1964r. do 35,8 mld kWh w roku bieżącym. Elektrownie zawodowe wyprodukowały w 1964r. 84,1 proc. ogólnej ilości energii, a w roku bieżącym 85,3 proc. Poważnie wzrasta produkcja energii elektrycznej na węglu brunatnym - z 5,7 proc. w 1960r. do 31,1 proc. w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-1.149" who="#">W ostatnich latach podstawowy wysiłek inwestycyjny energetyki został skoncentrowany na budownictwie elektrowni, co w efekcie przyniosło zrównoważenie bilansu mocy; brak jednak było kredytów na sfinansowanie niezbędnego rozwoju sieci elektro-energetycznej. Udział tych inwestycji w ogólnych nakładach inwestycyjnych energetyki wynosi w bieżącej 5-latce 32 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.150" who="#">Przemysł naftowy. Plan wydobycia ropy w 1964r. przekroczony został o 20 proc., plan prac poszukiwawczych wykonano w 115 proc. Pomyślnie również kształtowały się w roku ubiegłym wskaźniki szybkości wiercenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.151" who="#">Plan roku 1965 realizowany jest z nadwyżką i przewiduje się do końca roku ogólne wydobycie w wysokości 332 tys. ton, z czego około 55 proc. pochodzić będzie ze złóż pozakarpackich.</u>
+          <u xml:id="u-1.152" who="#">Plan wierceń geologiczno poszukiwawczych rozszerzający się z roku na rok realizowany jest pomyślnie, a odkryte nowe złoża rokują nadzieje na poważne zwiększenie zadań w tej dziedzinie w przyszłej 5-latce.</u>
+          <u xml:id="u-1.153" who="#">Przemysł gazowniczy. Wykonywanie planów przez ten przemysł charakteryzuje się na przestrzeni ostatnich lat szybką rozbudową zdolności przesyłowej, przy nie nadążającej za nią rozbudowie przemysłów zużywających gaz. O ile zadania w zakresie zagospodarowania gazów koksowniczego i miejskiego są wykonywane, to w zakresie gazu ziemnego plan roku bieżącego zrealizowany zostanie w ok. 85 proc. Wynika to m. in. stąd, iż zakłady przemysłowe w związku z poprawą sytuacji węglowej ograniczyły spalanie gazu pod kotłami.</u>
+          <u xml:id="u-1.154" who="#">Nakłady inwestycyjne na gazownictwo poważnie rosną. W latach 1964-1965 oddano łącznie do eksploatacji ponad 600 km gazociągów magistrali.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00002-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00002-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..468e24c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00002-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00002-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 2/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 2/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:2</note>
+        <note type="sessionNo">2</note>
+        <date>1965-11-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAdolfKsiążkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adolf Książkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefTrojok" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Trojok</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławPawłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Pawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Marek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełŁucjaMatuszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Łucja Matuszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Józef Niedźwiecki (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00002-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00002-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..51c99f2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00002-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,117 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 2 listopada Komisja Przemyślu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), kontynuowała rozpatrywanie. sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu za rok 1964 w części dotyczącej:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- Ministerstwa Górnictwa i Energetyki - Centralnego Urzędu Geologii - Wyższego Urzędu Górniczego oraz zbadała aktualny stan realizacji planu na rok 1965 przez te resorty.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli! przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z Ministrem Janem Mitręgą, przedstawiciele Centralnego Urzędu Geologii z prezesem Mieczysławem Mrozowskim, przedstawiciele Wyższego Urzędu Górniczego z prezesem Edmundem Grabowskim, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem Zespołu - Janem Klimaszewskim oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Realizacja planu i budżetu w 1964r. i w pierwszych trzech kwartałach 1965 r. przez Ministerstwo Górnictwa i Energetyki była przedmiotem posiedzenia Komisji w dniu 30 września 1965r. (por.BPS)21/IV kad./ . Komisja wysłuchała wówczas informacji Ministra, posłowie skierowali pod adresem Ministra pytania zobowiązując go do udzielenia wyjaśnień na kolejnym posiedzeniu, wyłoniono podkomisje nadzwyczajne do opracowania uwag do sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu za rok 1964.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Ministerstwa Górnictwa i Energetyki przedstawił dyrektor Zespołu NIK - Jan Klimaszewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W 1964 roku resort wykonał pomyślnie postawione przed nim zadania. Wydobycie węgla kamiennego w porównaniu z 1963 r. wzrosło o 4,2 mln ton, a eksport - o 2,3 mln ton i był wyższy od założeń NPG. Wzrosły zapasy węgla u odbiorców krajowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Na tle pozytywnych wyników pracy resortu, należy wskazać na niektóre braki i niedociągnięcia.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Mimo ogólnego wzrostu wydajności pracy, za wysoka jest pracochłonność robót pozaprzodkowych. Wzrosła w tym okresie pracochłonność w transporcie materiałów i sprzętu. Wynika to m.in. z nieprawidłowości w pracy transportu, zwłaszcza pionowego; nastąpiło przedłużenie czasu pracy szybów, co było m.in. wynikiem niepełnego wykorzystania ich zdolności transportowych w godzinach normalnej pracy, co z kolei wynika z niedociągnięć w organizacji pracy na dole, a zwłaszcza z nierytmicznej dostawy urobku pod szyb. Przedłużanie czasu pracy szybów odbijać się musi ujemnie na ich konserwacji i remontach. Szereg kopalń usiłuje rozwiązywać istniejące na tym odcinku trudności poprzez inwestycje, zaniedbując możliwości tkwiące w usprawnieniu organizacji procesu produkcyjnego. Równocześnie w zjednoczeniach brak jest należytej współpracy między służbą energo-mechaniczną a działami górniczymi w wysiłkach nad usprawnieniem transportu pionowego. Kontrole NIK wykazały także możliwości poprawy w transporcie przenośnikami oraz w gospodarce wozami kopalnianymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Niedomagania w pracy transportu nie pozwalają na pełniejsze wykorzystanie zdolności produkcyjnych kopalni, ograniczają korzyści wynikające ze stale postępującej koncentracji wydobycia.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Nieprawidłowości występują również w organizacji dowozu załogi na przodek. Częstokroć załoga traci zbyt wiele czasu i wysiłku na dojście do przodków odległych nawet o 2-3 km. Taka sytuacja powoduje skrócenie efektywnego czasu pracy załogi i oznacza poważne straty w produkcji węgla.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Rok 1964 przyniósł dalszy wzrost mechanicznego ładowania i urabiania węgla. Wzrostowi kombajnizacji ścian nie towarzyszy jednak wykorzystywanie wycofywanych wrębiarek ścianowych w wyrobiskach chodnikowych, mimo że wiele kopalń posiada ku temu dogodne warunki.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Szczególnie wiele uwagi poświęcał resort jakości węgla. Wzrost mechanizacji, urabiania i ładowania, szybsze tempo wzrostu wydobycia węgli koksowych będzie powodować w latach 1966- 1970 spadek udziału węgla grubego. W rezultacie bilans potrzeb na węgiel gruby w latach 1966-1970 będzie napięty. W tej sytuacji konieczna jest konsekwentna realizacja przez resort programu postępu technologicznego, zarówno w procesie urobku jak też transportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W 1964r. nadal miały miejsce niedociągnięcia w działalności inwestycyjnej. Wymienić tutaj trzeba częste zmiany w fazie realizacji założeń projektowych i zakresu rzeczowego inwestycji, wprowadzanie do planu inwestycyjnego zadań, częstokroć bez zabezpieczenia dostaw maszyn i urządzeń oraz limitów finansowych. Równocześnie koszty szeregu obiektów ukształtowały się znacznie powyżej pierwotnych założeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W przemyśle energetycznym sytuacja jest na ogół pomyślna. Jednakże szereg nowych elektrowni, szczególnie opartych o węgiel brunatny, pracowało i pracuje z niskim wskaźnikiem dyspozycyjności, co jest spowodowane awaryjnością nowych urządzeń. W zaniżonej dyspozycyjności bloków energetycznych tkwią poważne rezerwy mocy oraz oszczędności węgla. Resort podejmuje obecnie środki zmierzające do usunięcia tych niekorzystnych zjawisk.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Baza remontowa energetyki nie odpowiada, jak dotąd, potrzebom. W związku z tym miały miejsce liczne przypadki zbyt późnego podejmowania remontów, nieprawidłowego ich przeprowadzania. W tej sytuacji usprawnienie remontów oraz zwiększenie dyspozycyjności nowo wybudowanych elektrowni jest jedną z najbardziej istotnych obecnie spraw energetyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Sprawozdanie z prac nadzwyczajnej podkomisji DS. wykonania planu i budżetu za 1964 r. i trzy kwartały 1965 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Centralnego Urzędu Geologii oraz Wyższego Urzędu Górniczego przedstawił poseł Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR). W skład podkomisji nadzwyczajnej wchodzili posłowie: Henryk Szafrański (PZPR) - przewodniczący, Antoni Daniel (PZPR), Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR), Edward Ruszkowski (PZPR), Michał Specjał (PZPR), Stanisław Sulima (PZPR) i Józef Trojok (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Ministerstwo Górnictwa i Energetyki słusznie ukierunkowało w 1964 r. swą działalność na:</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- zwiększeniu zdolności produkcyjnych drogą rekonstrukcji istniejących kopalń;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- walce o oszczędność energii i paliw;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- odbudowie stanu zapasów u odbiorców;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- znacznym wzroście eksportu węgla.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W 1965 r. osiągnięto w tych dziedzinach jeszcze poważniejsze, aniżeli w 1964 r. efekty.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Korzystna sytuacja w bilansie węglowym, zmniejszenie napięcia planu produkcji stwarzają korzystne warunki dla likwidacji występujących jeszcze w górnictwie i energetyce braków i niedociągnięć.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Do najważniejszych zadań należy poprawa stanu organizacyjno-technicznego górnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Uwagę skoncentrować należy przede wszystkim na usprawnieniu pracy transportu. Wiele szybów - w wyniku niedociągnięć organizacyjnych na dole kopalni - pracuje przez nadmierną liczbę godzin na dobę, niektóre nawet przez okrągłe 24 godziny, W niektórych szybach notuje się zbyt długie postoje. Stwierdza się również nieprawidłowe rozkładanie wydobycia na poszczególne szyby, poziomy wydobywcze i zmiany produkcyjne, nie zostały wykonane w pełni zadania w zakresie automatyzacji maszyn wyciągowych. Uruchomienie istniejących rezerw w transporcie mogłoby przynieść zwiększoną produkcję węgla. Rezerwy istnieją także na odcinku wydajności pracy na dole. Załogi tracą zbyt wiele czasu na dojście do przodków. Np. w kopalni Bielszowice nie zorganizowanie dowozu załogi na miejsce pracy w trzech oddziałach wydobywczych powoduje efektywną stratę równą wydobyciu 2 tys. ton węgla miesięcznie. Podobne straty w kopalni Niwka-Modrzejów szacuje się na 6,2 tys. ton miesięcznie. Obserwuje się nieprawidłowości w gospodarce taborem na dole - niepełne ładowanie wozów urobkiem, zła organizacją napraw i konserwacji, nieprzeprowadzenie remontów planowo zapobiegawczych itd. Na szybsze zużycie wozów istotny wpływ ma niewłaściwe utrzymanie dróg przewozowych. Brak wreszcie ewidencji i znakowania wozów, co utrudnia prawidłowe ich wykorzystywanie.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Usprawnienia wymaga gospodarka remontowa w górnictwie. Nie został wprowadzony w pełni w życie system remontów planowo zapobiegawczych. Nie prowadzi się dokumentacji techniczno-ruchowej maszyn i urządzeń (kart ewidencyjnych i kart napraw). Brak też ewidencji kosztów remontów i konserwacji. Zbyt szczupła jest obsada; komórek remontowych w kopalniach i zjednoczeniach.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Mimo poważnej poprawy, nadal poważnym problemem jest sprawa jakości węgla. Przyczyną niezadowalającego wciąż jeszcze stanu są przede wszystkim poważne opóźnienia w rozbudowie zakładów przeróbczych węgla; plany w tym zakresie nie są w pełni wykonywane; nie zrealizowano planu budowy nowych płuczek, a stare płuczki, wskutek złego stanu technicznego, są wycofywane z użytku.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Rok 1964 przyniósł znaczną poprawę sytuacji w energetyce. Wysiłek inwestycyjny ostatnich lat dał poważne efekty, zabrakło jednak środków inwestycyjnych na rozwój sieci elektro-energetycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Wyższy Urząd Górniczy</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Lepsza kontrola i nadzór nad zakładami górniczymi sprawowane przez Wyższy Urząd Górniczy przyczyniły się do obniżenia w 1964 r. ilości wypadków w kopalniach resortu górnictwa, o 18 proc. w stosunku do 1963 r.; w I półroczu 1965 r. nastąpiło dalsze obniżenie wypadkowości o 14 proc. Wskaźnik wypadkowości na i mln ton wydobycia jest najniższy z dotychczas uzyskiwanych. Polska w ostatnich utrzymuje się w czołówce światowej pod względem stanu bezpieczeństwa pracy w kopalniach. Zmniejszyła się również w omawianym okresie ilość zagrożeń pożarowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Mimo stałego postępu w zakresie realizacji zadań bezpieczeństwa i higieny pracy, możliwości i środki, jakimi dysponują na ten cel~ ~zakłady górnicze nie są jeszcze w pełni wykorzystywane.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Szczególnej wagi wymaga sprawa głębokich wierceń; chodzi nie tylko o zwiększenie bezpieczeństwa i higieny pracy w tej dziedzinie, ale przede wszystkim o ich bezawaryjne prowadzenie. Osiągnąć to będzie można głównie poprzez usunięcie braków i niedociągnięć natury organizacyjno-technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Równie ważnym zagadnieniem jest prowadzenie działalności zmierzającej do zmniejszenia zasięgu szkód górniczych oraz szybkie usuwanie przyczyn, które te szkody powodują.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Dla usprawnienia swej pracy Wyższy Urząd Górniczy wprowadził ostatnio szereg zmian organizacyjnych, które pozwoliły na wyraźniejsze sprecyzowanie kompetencji i zadań poszczególnych komórek organizacyjnych WUG.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Realizacja budżetu Wyższego Urzędu Górniczego w 1964r.przebiegała prawidłowo.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Do głównych zadań Centralnego Urzędu Geologii realizowanych w 1964r. i kontynuowanych w 1965r. należą: badania podstawowe głębokiego podłoża dla ustalenia perspektyw poszukiwawczych złóż ropy i gazu, surowców agrochemicznych i rud metali. Dotychczas wykonane prace przyczyniły się do rozszerzenia bazy surowcowej kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">W roku ubiegłym nastąpiło poważne zwiększenie wierceń mechanicznych, kosztem ograniczenia wierceń ręcznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Na czoło zadań, jakie w roku 1965 i w latach następnych stają przed Centralnym Urzędem Geologii wysuwa się walka z awariami i postojami przy wierceniach głębokich. Przeprowadzona przez Wyższy Urząd Górniczy analiza wierceń głębokich wykazała, że awarie powodują obniżenie o 20 proc. czasu pracy wiertnic. W pewnym stopniu na awaryjność mają wpływ warunki w jakich prowadzi się wiercenia. Wiercenia te bowiem przeprowadza się w nowych rejonach kraju, gdzie struktura geologiczna skorupy ziemskiej' nie jest zbadana, a w konsekwencji nie została jeszcze opanowana technologia wierceń. Podstawowe przyczyny awarii to jednak niska jakość niektórych urządzeń wiertniczych, niedostateczna kontrola sprzętu wiertniczego, brak właściwego nadzoru nad wierceniami. W drugiej połowie 1965r«, po objęciu nadzoru nad wierceniami przez urzędy górnicze, ilość awarii poważnie zmniejszyła się. Opracowano program organizacyjno-techniczny wierceń głębokich, którego realizacja przyczyni się do dalszej poprawy w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Moc produkcyjna przedsiębiorstw geologicznych podległych Centralnemu Urzędowi Geologicznemu nie jest w pełni wykorzystana.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Zadania CUG jako wykonawcy prac geologicznych dla innych resortów zostały zrealizowane w 1964r. w 105 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Wykonane i przekroczone zostały też zadania w zakresie akumulacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Następnie Minister Górnictwa i Energetyki - Jan Mitręga udzielił odpowiedzi na pytania posłów skierowane pod adresem resortu na posiedzeniu Komisji w dniu 30.IX.br. Wyjaśnił on m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">na pytanie poseł Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR) w sprawie wzrostu wydajności pracy na robotnikodniówkę w stosunku do wydajności pracy na pracownikodniówkę.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Wydajność pracy w kopalniach węgla kamiennego charakteryzuje się systematycznym wzrostem. Wydajność ogólna na robotnikodniówkę wzrosła w 1965 r. w stosunku do 1960 r. o 16,5 proc. a wydajność ogólna na pracownikodniówkę o 14,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">na pytanie poseł Teresy Gąsiorkiewicz dlaczego wprowadzono zmiany inkasa należności za energię elektryczną i gaz od konsumentów prywatnych z 2 miesięcznego na 4 miesięczny okres.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">W zasadzie obowiązuje w całym kraju inkaso 2 miesięczne. Wyjątek stanowi okres letni, w którym to istnieje mniejsze zużycie energii elektrycznej w związku z urlopami. Wówczas inkaso odbywa się za okres 3 miesięcy. Na życzenie odbiorcy inkasenci wręczają, blankiety przekazu pocztowego, za pomocą którego można wpłacić kwotę do rozliczenia przy następnym odczycie licznika.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Wypadki 4 miesięcznego inkasa zdarzają się sporadycznie, w przypadku choroby, urlopu macierzyńskiego, powołania na ćwiczenia wojskowe inkasenta. Zakłady inkasa nie dysponują dodatkowymi etatami na zmiany.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Inkasenci na terenie miasta mają do obsłużenia w ciągu miesiąca średnio 1800 odbiorców, a na terenach wiejskich średnio ok. 1000 odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">na pytanie poseł Teresy Gąsiorkiewicz jak został wykorzystany fundusz postępu technicznego za 8 miesięcy br. w związku ze stwierdzeniem resortu, że fundusz ten był zaplanowany na 1965 r. w niedostatecznej wysokości.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Wykorzystanie funduszu postępu technicznego za I półrocze br. wynosi 40,3 proc. kwoty przyznanej na cały rok. W oparciu o harmonogram prac z zakresu postępu techniczno-ekonomicznego, powyższy wskaźnik odpowiada planowej wielkości, przy czym jego intensywniejszy wzrost w zasadzie następuje w II półroczu roku sprawozdawczego z uwagi na przypadające w tym okresie planowane nasilenie prac wykończeniowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">na pytanie posła Kazimierza Koneckiego (bezp.) co zrobił Państwowy Inspektorat Gospodarki Paliwowo-Energetycznej w zakresie kontroli wykorzystania paliwa i energii w resortach przemysłowych, w szczególności w zakresie modernizacji urządzeń pobierających energię?</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Państwowy Inspektorat Gospodarki Paliwowo Energetycznej wykonuje corocznie ok. 4 tys. różnych kontroli gospodarki paliwowo-energetycznej w zakładach, celem ustalania wniosków zmierzających do poprawy gospodarki paliwowo energetycznej i usunięcia strat. W roku 1964 w wyniku realizacji tych wniosków uzyskano oszczędność ok. 600 tys. ton węgla umownego. Plan na rok bieżący zakłada podobne oszczędności. Na lata 1966-1970 opracowane zostały, wspólnie z resortami, plany przedsięwzięć inwestycyjnych zmierzających do oszczędnego użycia paliw i energii; przedsięwzięcia te mają być sfinansowane ze środków resortowych i z wyodrębnionych dodatkowych środków na szczególnie opłacalne modernizacje urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Oprócz tego PIGPE prowadzi prace nad modernizacją i ulepszeniem sprawności produkowanych maszyn i urządzeń energetycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">na pytanie posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), jaki jest program szkolenia młodych kadr w związku z występującym niedoborem kadr w kopalniach węgla?</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">W roku szkolnym 1963/64 planowano nabór do klas pierwszych zasadniczych szkół górniczych 9.840 uczniów, przyjęto 8.935. Liczba uczniów klas trzecich wynosiła 5.351 osób, z czego do pracy w kopalniach przeszło 4.324 osoby, nie podjęło pracy 24 osoby. W roku szkolnym 19.64/65 na 6.601 absolwentów klas trzecich przeszło do pracy w kopalniach 5.592, do techników górniczych 1.155 uczniów, nie podjęło pracy 56.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">W tym samym okresie czasu w technikach górniczych w roku 1965/64 nabór do klas pierwszych wynosił 2.541 uczniów na planowanych 2.240. Ilość absolwentów wyniosła 757, z czego 565 przeszło do pracy w kopalniach, do pracy w innych zakładach przemysłu węglowego - 29 absolwentów, na wyższe uczelnie - 152, do wojska - 20, tylko 15 absolwentów podjęło pracę poza resortem. W roku szkolnym 1964/65 na 855 absolwentów - 601 podjęło pracę w kopalniach, 125 w innych zakładach przemysłu węglowego, 126 przeszło na wyższe uczelnie a tylko 29 podjęło pracę poza resortem.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Oprócz młodzieżowych techników górniczych przygotowujących kadry techniczne dla przemysłu węglowego istnieją również wieczorowe i zaoczne technika górnicze dla pracujących. W roku szkolnym 1963/64 w technikach wieczorowych uczyło się 3.100 słuchaczy, opuściło je 200 absolwentów; w technikach zaocznych - 3.150 słuchaczy i 350 absolwentów. W roku szkolnym 1964/65 w technikach wieczorowych było 6.055 słuchaczy i 867 absolwentów, a w technikach zaocznych 5.456 słuchaczy i 965 absolwentów. Przeszło połowa słuchaczy techników kształci się w specjalności „górnictwo”, pozostali w takich specjalnościach jak: mechanika górnicza, elektrotechnika górnicza itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">Absolwenci zasadniczych szkół górniczych i techników górniczych, po objęciu pracy w kopalniach, względnie innych zakładach przemysłu węglowego, podwyższają kwalifikacje na różnego rodzaju kursach z oderwaniem od pracy w specjalnościach zgodnych z kierunkiem ich zatrudnienia. Ponadto w ramach szkolenia wewnątrzzakładowego przyjęto ok.4 tys. młodocianych na naukę zawodu i do przyuczenia w określonej pracy w górniczych zakładach pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Na pytanie posła Antoniego Rybaka (ZSL)- dlaczego sprzedaje się na opał miał, który jest następnie wyrzucany jako bezużyteczny, a nie produkuje się więcej brykietów;</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">W dostawach węgla kamiennego na cele rynkowe ok. 85 proc, stanowi udział sortymentów grubych, przeznaczonych przede wszystkim na zaopatrzeniu ludności. Półprodukty miału wysyłane są tylko na żądanie odbiorców. W dystrybucji miejskiej, którą prowadzą okręgowe przedsiębiorstwa handlu opałem, nie zanotowano przypadków sprzedaży miału na zaopatrzenie ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Zdarzają się przypadki, że na składach wiejskich węgiel magazynowany jest niejednokrotnie na nieutwardzonym podłożu, co powoduje, przy dłuższym składowaniu, rozkruszanie węgla. Rozwiązanie tego problemu powinno następować poprzez właściwą rotację węgla na składaj opałowych, co uzasadnione jest przede wszystkim od dobrej pracy dystrybutorów.</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Produkcja brykietów z węgla kamiennego ustawiona jest obecnie na bazie pełnego wykorzystania urządzeń brykietowni i jakiekolwiek zwiększenie produkcji musiało by spowodować podjęcie nowych inwestycji. W trakcie realizacji znajduje się budowa nowoczesnej dużej brykietowni o zdolności produkcyjnej i mln ton rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Resort wykazać się może szeregiem osiągnięć, które znajdują wyraz przede wszystkim w poprawie zaopatrzenia w węgiel i energię zarówno przemysłu, jak i odbiorców indywidualnych. Udało się uniknąć tradycyjnych do niedawna wyłączeń pieców karbidowych, co przyczyniło się do lepszych wyników w produkcji i eksporcie tego wyrobu. Równocześnie wzrosła dyscyplina użytkowników energii elektrycznej, na co wpłynęła niewątpliwie dobra praca Państwowego Inspektoratu Gospodarki Paliwowo-Energetycznej. Zagadnieniem, które zasługuje na bliższe zainteresowanie, jest sprawa prawidłowego wykorzystywania gazu ziemnego i gazu koksowniczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Resort dużo uwagi poświęca pracy zaplecza naukowo-badawczego, które dysponuje sporą kadrą o wysokich umiejętnościach fachowych. Wysuwa się obecnie problem objęcia zasięgiem działania zaplecza naukowo-badawczego resortu górnictwa kopalń podległych innym resortom (np. kopalń siarki i miedzi). W eksploatacji tych kopalń występuje szereg analogicznych zagadnień, jak w górnictwie węglowym, np. metody strzałowe, transport itd. Stąd potrzeba współdziałania przy rozwiązywaniu skomplikowanych problemów eksploatacji węgla i innych podstawowych surowców. Dublowanie prac powodowałoby niewłaściwe wykorzystanie kadr, jak i środków finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Narastać będzie zagadnienie szkód górniczych. Wiele węgla już obecnie wydobywa się spod filarów ochronnych. Wydaje się, że obecnie obowiązujące przepisy nie zabezpieczają w pełni kontroli i usuwania szkód.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Ochrona atmosfery przed zanieczyszczeniami - to problem o bardzo dużym znaczeniu. Trzeba podkreślić, że w tej dziedzinie wiele już zrobiono, jednakże - z uwagi na rosnące zagrożenia - zagadnienie ochrony powietrza przed zanieczyszczeniami przemysłowymi wymaga jeszcze wielu wysiłków, starań i środków zaradczych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławPawłowski">Zadania Centralnego Urzędu Geologii są z gospodarczego punktu widzenia ważne i trudne, obeznanie geologiczne jest w naszym kraju nie tak dokładne, jak w wielu innych państwach. CUG wykazać się może szeregiem osiągnięć.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławPawłowski">Geologia powinna wyprzedzać przyszłe potrzeby przemysłu, wykazywać drogi aktywizacji gospodarczej nowych terenów. Służba geologiczna w naszym kraju ma jeszcze wiele zadań do spełnienia. Chodzi o postęp techniki w pracach geologicznych. Pozytywnym elementem są tu niewątpliwie wiercenia głębokie. W tej dziedzinie jednakże jesteśmy nowicjuszami; z tego względu nie można się dziwić stosunkowo częstym awariom. W przyszłości wierceń na duże głębokości będzie coraz więcej.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławPawłowski">Nasi geologowie rozszerzają zakres swoich prac, wychodzą na nowe tereny - w tym także na Bałtyk. Stosowane w szerszym zasięgu nowoczesne metody pracy wymagają odpowiednio wykwalifikowanych kadr. Na tę sprawę trzeba zwrócić szczególną uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełStanisławPawłowski">Niezależnie od rozwoju prac poszukiwawczych służby geologiczne powinny szczególnie wiele uwagi poświęcać ochronie złóż kopalin, prawidłowej nimi gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełStanisławPawłowski">W 1964 r. CUG w pełni wykonał swoje zadanie. Całkowicie uzasadnione są pewne przesunięcia ustalonych w planie środków. Słusznie skierowano większe nakłady aniżeli przewidywał plan na te odcinki działalności, które okazały się pilniejsze, słusznie nie wydatkowano przewidzianych pierwotnie sum tam, gdzie to okazało się niekonieczne. Więcej środków skierowano na przykład na prace geologiczne związane z węglem kamiennym, solą, szczególnie potasową oraz rudami cynkowo-ołowianymi.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełStanisławPawłowski">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR): Wzrosły zapasy węgla u odbiorców. Poprawiła się jakość dostarczanego im węgla. Wiele zastrzeżeń nasuwa jednakże składowanie tego paliwa. Byłoby celowe wydanie przez Ministerstwo Górnictwa i Energetyki instrukcji normującej zasady składowania. Równocześnie byłoby celowe i pożądane opracowanie typowych projektów na składy węgla. Projekty takie stanowiłyby niewątpliwie zachętę dla budowania własnych składów przez instytucje zajmujące się dystrybucją, także w czynie społecznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">W gospodarce węglem mamy do zanotowanie znaczny postęp. W ciągu ostatnich lat w górnictwie uporządkowano wiele spraw. Byłoby celowe, aby w górniczych doświadczeń mogły skorzystać inne resorty zajmujące się podobną problematyką np. eksploatacją siarki czy budową kopalń miedzi. Tymczasem między zainteresowanymi resortami brak powiązań i ściślejszej współpracy.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Spore zaległości mamy do odrobienia w produkcji pomp. W tej sprawie, a także w sprawie produkcji innych koniecznych w górnictwie elementów - jak np. sprzęgła, przekładnie itd. resorty górnictwa, chemii, przemysłu ciężkiego powinny nawiązać a następnie utrzymywać bardzo ścisłe kontakty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławMarek">Zaopatrzenie wsi w węgiel uległo poprawie, nadal jednakże pozostawia wiele do życzenia jakość węgla. Przede wszystkim węgiel zanieczyszczany jest na składach miałem. Zwłaszcza w GS-ach wzrosła ilość węgla zmiałowanego. GS-y nie chcą przecenić tego węgla, gdyż oznaczałoby to stratę. Jednakże ze społecznego i gospodarczego punktu widzenia przecena byłaby tutaj ze wszech miar uzasadniona. Równocześnie, więcej uwagi należałoby przywiązywać do budowy odpowiednich magazynów węglowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefTrojok">W ostatnim roku odbudowane zostały zapasy węgla u odbiorców, co ma szczególne znaczenie dla. zakładów przemysłowych. Wobec wzrostu normatywów węgla w zakładach pracy Powstaje pilny do rozwiązania problem zabezpieczenia odpowiednich składowisk, by skutecznie zapobiegać stratom.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefTrojok">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Górnictwa i Energetyki - Jan Mitręgą, który oświadczył m. in.: Składowanie węgla pozostawia rzeczywiście w licznych przypadkach wiele do życzenia. Instrukcje w sprawie składowania zostały wydane.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefTrojok">Główny instytut Górnictwa prowadzi wytypowane badania naukowe na potrzeby związane z wykorzystaniem w gospodarce narodowej złóż siarki i miedzi. Procedura jest taka, że zainteresowany resort przekazuje tematy wymagające naukowego opracowania oraz odpowiednie środki. Resort zabezpiecza także żądane rozwiązania konstrukcyjne.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJózefTrojok">Od 3 lat realizowany jest program usuwania szkód górniczych. Roczne plany są nawet przekraczane. Nasza myśl techniczna pozwala, dzięki oryginalnym rozwiązaniom, eksploatować węgiel spod ośrodków wielkomiejskich i spod zakładów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJózefTrojok">Źródeł zatruwania atmosfery gazami i pyłami przemysłowymi jest wiele. Trzy lata temu w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym zarejestrowano 300 źle pracujących odpylaczy węgla, z tego w użytkowaniu Ministerstwa Górnictwa i Energetyki - 160. Stwierdzone wady resort usunął w 140 przypadkach, rezultaty osiągnięte przez przedsiębiorstwa podległe innym resortom są daleko gorsze.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełJózefTrojok">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: prezes Centralnego Urzędu Geologii - Mieczysław Mrozowski oraz prezes Wyższego Urzędu Górniczego - Edmund Grabowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Informacje resortu, odpowiedzi na pytania posłów, uwagi Najwyższej Izby Kontroli i podkomisji nadzwyczajnej jak i przebieg dyskusji pozwalają na pozytywną ocenę pracy Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Wyższego Urzędu Górniczego i Centralnego Urzędu Geologii w 1964 i 1965r.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Rok 1964 był szczególnie dobrym rokiem w pracy resortu górnictwa i energetyki plan resortu został przekroczony w wielu wskaźnikach; wyniki gospodarcze uzyskane w tym roku umożliwiły nie tylko odbudowę, ale i znaczne zwiększenie stanu zapasów w dziedzinie paliw, tak poważnie naruszonych trudnymi warunkami klimatycznymi 1963 r. W rezultacie potrzeby krajowe w zakresie paliw i energii w pełni zostały zaspokojone. Znacznej poprawie uległa również w 1964 r. sytuacja w energetyce.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Ministerstwo Górnictwa i Energetyki słusznie skoncentrowało uwagę w 1964 r. na rekonstrukcji kopalń, na koncentracji wydobycia, na mechanizacji pracy w kopalniach oraz na poprawie jakości węgla.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W 1964 osiągnięto ponad to znaczną obniżkę kosztów wydobycia węgla kamiennego, poważnie wzrosła w tym okresie wydajność pracy.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W przemyśle węgla brunatnego w 1964 r. pierwsze, efekty ekonomiczne uzyskaliśmy z wielkich kombinatów górniczo — energetycznych Turoszów i Konin.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Fiok sprawozdawczy przyniósł również poważne osiągnięcia w dziedzinie geologii, polegające m. in. na przyroście zasobów gazu ziemnego, na zwiększeniu wydobycia nafty na nowych, poza Karpatami, terenach, to jest na Niżu Polskim.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W referatach i w dyskusji, oceniając pozytywnie te wyniki uzyskane przez resort górnictwa i energetyki, posłowie zwracali również uwagę na niedociągnięcia a pracy tego resortu, na których pierwszym rzędzie powinna skoncentrować się uwaga ministerstwa. Nadal powinno się koncentrować uwagę na podnoszeniu jakości węgla. Chodzi nie tylko o osiąganie coraz lepszych wyników w zakresie wydobycia i sortowania węgla, chodzi równocześnie o podniesienie jakości węgla dostarczanego odbiorcom. Zwiększyć w związku z tym należy odpowiedzialność instytucji i organizacji zajmujących się dystrybucją węgla, jego magazynowaniem i składowaniem. Ministerstwo Górnictwa i Energetyki nie może być odpowiedzialne za warunki składowania węgla w przedsiębiorstwach handlowych i w przemyśle. Może jednak i powinno pomóc poprzez rozciągnięcie nadzoru nad warunkami magazynowania i składowania.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Ministerstwo Górnictwa i Energetyki powinno w dalszym ciągu kontynuować działalność zmierzającą do podniesienia ekonomiki wydobycia i użytkowania węgla.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Pogłębić należy współdziałanie resortu z innymi resortami zajmującymi się kopalnictwem, a nie posiadającymi odpowiednio rozbudowanego aparatu naukowo badawczego; instytucje te ze swojej strony służyć powinny zdobytym przez siebie doświadczeniem w zakresie ich specjalistycznej działalności.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za 1964 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Wyższego Urzędu Górniczego i Centralnego Urzędu Geologii.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00003-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00003-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..874dde1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00003-01/header.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00003-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 3/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 3/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:3</note>
+        <note type="sessionNo">3</note>
+        <date>1965-11-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuChemicznegoAdamKowalski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Adam Kowalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefTrojok" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Trojok</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00003-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00003-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..5f8c3be
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00003-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,105 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 2 listopada 1965r. na posiedzeniu popołudniowym Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Henryka Szafrańskiego (PZPR), kontynuowała rozpatrywanie sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu za rok 1964 w częściach dotyczących:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, - Urzędu Patentowego PRL, - Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, - Urzędu Pełnomocnika Rządu DS. Wykorzystania Energii Jądrowej, - Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu oraz zbadała aktualny stan realizacji planu na rok 1965 przez te resorty.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z Ministrem Antonim Radlińskim oraz podsekretarzami stanu: Adamem Kowalskim, Stanisławem Miernikiem, Bronisławem Tabanem, Januszem Walewskim, Edwardem Zawadą, Prezes Urzędu Patentowego - Ignacy Czerwiński, Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego — Jan Wodzicki, Zastępca Pełnomocnika Rządu DS. Wykorzystania Energii Jądrowej - Jerzy Auerbaoh, dyrektor Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu - Ilia Epsztejn, dyrektorzy Zespołów NIK -Mieczysław Haber, Edward Demidowski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Realizacja planu i budżetu w 1964 r. w pierwszych trzech kwartałach 1965 r. przez Ministerstwo Przemysłu Chemicznego była przedmiotem posiedzenia Komisji w dniu 30 września 1965 r. (por. BPS)21/IV kad./. Komisja wysłuchała wówczas informacji Ministra, posłowie skierowali pod adresem Ministra pytania, zobowiązując go do udzielenia wyjaśnień pa kolejnym posiedzeniu, wyłoniono podkomisje nadzwyczajne do opracowania uwag do sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu za 1964r, Uwagi Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania rządu z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i Budżetu Ministerstwa Przemysłu Chemicznego za 1964 rok przedstawił dyrektor Zespołu NIK - Mieczysław Haber.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Zadania produkcyjne wynikające z NPG na 1964 rok resort przemysłu chemicznego wykonał z nadwyżką, tempo wzrostu produkcji było w tej gałęzi przemysłu znacznie wyższe aniżeli tempo wzrostu produkcji całego przemysłu krajowego (13,9 proc. wobec 9,3 proc.). Te pomyślne wyniki osiągnięte zostały w poważnej mierze dzięki oddaniu do eksploatacji nowych, wielkich obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W omawianym okresie nastąpiła poprawa poziomu jakości produkcji niektórych wyrobów przemysłu chemicznego, mimo to, jak wykazują wyniki kontroli przeprowadzonych w niektórych branżach przemysłu chemicznego, występuje jeszcze wiele niedociągnięć w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Niedostateczna jest jakość opon, co wynika m. in. z nieodpowiedniej jakości surowców; zakłady produkujące ogumienie otrzymują surowce o zmiennych własnościach, co zmusza niejednokrotnie do odstępowania od ustaleń dokumentacji technologicznej. Niedostateczna jest praca kontroli technicznej: za mało zajmuje się ona kontrolą wstępną surowców i materiałów, a kontrola wyrobów gotowych polega głównie na oględzinach zewnętrznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Przeprowadzone przez NIK kontrole wskazują, że nie osiągnęło parametrów jakościowych wiele zakładów produkujących włókna sztuczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Kolegium Ministerstwa przygotowało projekt uchwały zabezpieczającej realizację opracowanych programów poprawy jakości włókien sztucznych, głównie poprzez unowocześnienie parku maszynowego oraz wprowadzenie szeregu zamierzeń organizacyjno-technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Realizacja podstawowych zadań finansowych w roku 1964 dla resortu przemysłu chemicznego charakteryzowała się wypracowaniem ponadplanowej akumulacji 1.051 mln zł. Wskaźnik udziału kosztów w wartości produkcji towarowej wykonany został w 75,6 proc. wobec planowanych 76 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Przeprowadzone kontrole działalności inwestycyjnych w przemyśle chemicznym wskazują na występujące nieprawidłowości w zakresie pełnego zagospodarowania przekazanych do eksploatacji obiektów. Wyrażało się to przede wszystkim w nie osiąganiu zakładanych wskaźników techniczno-ekonomicznych oraz niepełnym wykonaniem zadań produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Obserwuje się również brak synchronizacji terminów uruchomienia instalacji produkujących surowce z terminami uruchomienia zakładów przetwórczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Szereg niedociągnięć stwierdzono w zakresie konserwacji maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W wyniku przesłanych zarządzeń pokontrolnych, kolegium Ministerstwa Przemysłu Chemicznego odbyło specjalną naradę i podjęło uchwałę zmierzającą do zlikwidowania przyczyn stwierdzonych nieprawidłowości.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Mimo stwierdzonych niedociągnięć ogólne wyniki przemysłu chemicznego uległy, w porównaniu do roku 1965. dalszej poprawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W świetle przedstawionych materiałów uwaga resortu powinny koncentrować się na następujących zagadnieniach:</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- pełnej realizacji opracowanych programów postawy jakości wyrobów przemysłu chemicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- zwiększeniu efektywności prowadzonych prac w ramach planu rozwoju postępu techniki;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- wzmożeniu nadzoru służb inwestycyjnych resortu nad terminowym i jakościowym oddawaniem obiektów do użytku;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- przestrzeganiu obowiązujących zasad prowadzenia dokumentacji i ewidencji gospodarczej w podległych zakładach oraz skuteczniejszej działalności rewizji finansowo-księgowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Uwagi NIK o wykonaniu budżetu na rok 1964 przez Urząd Patentowy PRL i Polskiego Komitetu Normalizacyjnego przedstawił dyrektor Zespołu - Edward Demidowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W roku 1964 do U~rz~ęd~u~ Patentowego zgłoszono o 18 proc. więcej projektów wynalazczych niż w roku 1963. Ilość udzielonych patentów na wynalazki krajowe wzrosła z 802 w roku 1963 do. 1079 w 1964r.; ilość patentów udzielanych na wynalazki pracownicze wzrosła o 51 proc. W tym samym okresie czasu Urząd Patentowy zarejestrował 715 wzorów użytkowych i zdobniczych oraz 574 znaków towarowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Pomimo wpływu przeszło 3 lat od wydania ustawy o Urzędzie Patentowym i o prawie wynalazczym, nie został dotychczas wniesiony projekt ustawy o rzecznikach patentowych będący dalszym, ważnym aktem w procesie porządkowania spraw wynalazczości i ochrony patentowego kraju. Pomimo braku tego aktu ustawodawczego Urząd Patentowy wprowadził w 1964r. szeroką akcję szkolenia rzeczników patentowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W zakresie inicjowania prac mających na celu wdrażanie wynalazków do produkcji, Urząd Patentowy PRL przeprowadził w 1964 r. analizę około 1.900 zgłoszonych projektów wynalazczych i w oparciu o nią wystąpił z wnioskiem o włączenie 107 ważniejszych wynalazków do Narodowego Planu Gospodarczego lub resortowych planów rozwoju techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Urząd Patentowy przeprowadził kontrolę wdrażania wynalazków do produkcji i organizacji służb wynalazczości w 64 zjednoczeniach branżowych, 265 przedsiębiorstwach produkcyjnych i 49 jednostkach zaplecza naukowo-technicznego. Podejmowane przez urząd środki w tym zakresie nie przyniosły zdecydowanej poprawy, na skutek braku równoczesnego skutecznego działania ze strony resortów gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Wyniki kontroli przeprowadzonych przez NIK w pierwszym półroczu 1965 r. wskazują na niedostateczną ilość wynalazków włączanych do planów rozwoju techniki w niektórych resortach gospodarczych. W wielu przypadkach po upływie 2-5 lat od czasu przekazania resortom opisów patentowych wynalazków, nie zostały podjęte prace wdrożeniowe na skutek braku decyzji w tym zakresie, bądź ostatecznej oceny przydatności wynalazków.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Szczególnie przewlekły tryb prac wdrożeniowych występował wtedy, gdy w realizacji brało udział bezpośrednio dwie lub więcej jednostek z różnych resortów gospodarczych. Do niedociągnięć zaliczyć należy również przewlekły tryb rozpatrywania i opiniowania projektów wynalazczych, niezapewnienie odpowiednich środków na realizację wynalazków, opóźnienie w uregulowaniu zasad organizacji i zakresu działania służb technicznych w dziedzinie wynalazczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Polski Komitet Normalizacyjny w roku 1964 w działalności normalizacyjnej nastąpił dalszy postęp. Ustanowionych zostało 1.094 polskich norm i 122 norm branżowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Plan prac normalizacyjnych. Biorąc pod uwagę kompleksowe tematy, zatwierdzony przez Radę Ministrów, wykonany został w 91 proc., podczas gdy w roku 1963 tylko w 47,4 proc., natomiast wg ilości wydanych w 1964 r. norm - w 106 proc. Skrócony został średni okres przygotowania projektów norm od chwili otrzymania z resortu do czasu ustanowienia z 14 do 8 miesięcy. PKN w większym stopniu wpływał na działalność resortowych ośrodków normalizacyjnych przez bliższą współpracę branżowych zakładów PKN z ośrodkami resortowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Rozszerzony został przez PKN zakres kontroli stosowania norm przez wyodrębnienie zespołu do spraw kontroli stosowania norm.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Pomimo znacznej poprawy w działalności normalizacyjnej PKN występuje jeszcze szereg niedociągnięć. Szereg resortów wykopało zadania normalizacyjne w zakresie opracowania projektów polskich norm tylko w 20-60 proc. m. in. Ministerstwo Przemysłu Lekkiego w 32 proc. - Ministerstwo Przemysłu Chemicznego w 58 proc. Natomiast Ministerstwo Górnictwa i Energetyki wykonało zadania w tym zakresie w 100 proc., Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego - w 90 proc. Podkreślić należy zbyt duży udział w tematyce normalizacyjnej norm branżowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Zadania normalizacyjne w zakresie opracowania projektów norm branżowych wykonane zostały przez resorty w 76,5 proc. wobec 53 proc. w roku 1963.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Nie wystarczająca była dyscyplina przestrzegania norm. Wśród 76 skontrolowanych zakładów aż w 65 nie przestrzegano norm. Wynika to głównie z zaniedbań w organizacji i pracy służb normalizacyjnych oraz z braku właściwego nadzoru kierownictwa zakładów produkcyjnych i zjednoczeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej (w pracach podkomisji udział wzięli posłowie: Jerzy Bukowski)bezp./ — przewodniczący, Andrzej Borodzik (PZPR), Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR) i Łucja Matuszewska (bezp.)/ powołanej do rozpatrzenia wykonania planu i budżetu za 1964 r. przez Ministerstwo Przemysłu Chemicznego, Urząd Pełnomocnika do Spraw Wykorzystania Energii Jądrowej, Urząd Patentowy PRL, Polski Komitet Normalizacyjny i Instytut Ekonomiki i Organizacji Przemysłu - przedstawił poseł Jerzy Bukowski (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Ministerstwo Przemysłu Chemicznego uzyskało w 1964 r. dobre wyniki finansowe. Na szczególną uwagę zasługuje prawidłowość stosunku wskaźników: zatrudnienia, funduszu płac, wykonania zadań planowych i akumulacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W 1965 r. resort zdołał usunąć szereg nieprawidłowości, na które zwracała uwagę Najwyższa Izba Kontroli, niemniej jednak w działalności resortu występują pewne zjawiska, które stwarzają możliwość powstawania szkód gospodarczych wynikających z przyczyn nieobiektywnych. Podkomisja stoi na stanowisku, że do zjawisk takich należy zaliczyć wadliwe struktury płac, wadliwe wskaźniki techniczno-ekonomiczne, niewłaściwy podział środków importowych na potrzeby działalności resortu itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Jednym z głównych problemów stojących przed resortem przemysłu chemicznego jest jakość produkcji. Mimo że 1964 r. przyniósł znaczną poprawę jakości produktów chemicznych produkcji krajowej, jakość wielu wyrobów przemysłu chemicznego - o czym świadczą opinie odbiorców - pozostawia jeszcze wiele do życzenia. Dla poprawy jakości produkcji niezbędne jest:</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">- podniesienie sprawności i zakresu działania kontroli technicznej poprzez zmiany organizacyjne, wzmocnienie ilościowe i jakościowe kadry kontrolującej, wyposażenie w nowoczesne narzędzia kontrolne;</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">- rozszerzenie w programach prac badawczych instytutów i laboratoriów zakładowych tematyki z zakresu nowoczesnych metod kontroli i badania jakości produkcji oraz zaopatrzenie tych placówek w odczynniki, wzorce i materiały niezbędne dla badań jakości;</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- zapewnienie środków dewizowych na import składników mających zasadniczy wpływ na jakość produktów masowego użycia (wyroby z gumy, farby, lakiery itp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Drugim z kolei problemem zasługującym na szczególną uwagę resortu są sprawy eksportu i importu, doceniając w pełni znaczenie faktu, że produkcja przemysłu chemicznego ma charakter głównie antyimportowy (np. produkcja nawozów sztucznych daje w efekcie zmniejszenie importu zbóż, produkcja włókien syntetycznych - zmniejszenie importu włókien naturalnych itd.), nie wolno tracić z oczu możliwości eksportowych, tkwiących częstokroć w wąskich działach przemysłu chemicznego, a więc w eksporcie wyrobów drobnej chemii organicznej i nieorganicznej, środków pomocniczych farmacji itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Inwestycje w 1964 r. cechowała w dalszym ciągu koncentracja nakładów na wielkich obiektach (Płock, Toruń, Puławy, Tarnów itd.). Oddano do użytku 164 obiekty, co oznacza znaczne przekroczenie odpowiednich ilości w latach poprzednich; przyrost zdolności produkcyjnych przekroczył w 1964 r. przeszło 2-krotnle przyrosty uzyskiwane w latach poprzednich. Przewiduje się, że w roku 1965 zamrożenia kwot inwestycyjnych będą znacznie niższe niż w latach poprzednich.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Występują nadal trudności inwestycyjne, które wynikają przede wszystkim z braku wykwalifikowanych kadr, z opóźnień w dostawach materiałów, maszyn i urządzeń oraz z opóźnień i braków dokumentacji technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">W 1964r. plan remontów został w przemyśle chemicznym przekroczony w relacji finansowej, natomiast nie został w pełni wykonany rzeczowy plan remontów. Wynika to z faktu, że przemysł ten nie dysponuje dostateczną mocą przerobową własnych służb remontowych; a zlecanie prac siłą rzeczy powoduje zwiększenie ich kosztu i opóźnienia. Prawidłowa organizacja służb remontowych - to jedno z najpilniejszych zadań resortu; zająć się nim powinna również podkomisja przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Faktem jest, że kończące się 5-lecie przyniosło wielki postęp w dziedzinie przemysłu chemicznego, że ta gałąź przemysłu coraz więcej znaczy w gospodarce narodowej, że przynosi coraz większe efekty; akumulacja ogólna resortu od kilku już lat przekracza nakłady inwestycyjne, dając poważne nadwyżki do skarbu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Urząd Pełnomocnika Rządu do spraw Wykorzystania Energii Jądrowej prawidłowo wykonał zadania planu i budżetu. Na uwagę zasługuje działalność jednostek typu gospodarczego (produkcja przyrządów i izotopów). Mimo znacznego wzrostu produkcji, nie nadąża ona za rosnącymi potrzebami. Nie zostały w pełni wykonane planowane inwestycje Urzędu.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Prawidłowo kształtowało się wykonanie budżetu przez Urząd Patentowy PRL, Polski Komitet Normalizacyjny i Instytut Ekonomiki i Organizacji Przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Na pytania posłów skierowane pod adresem ministra na posiedzeniu w dniu 30 września odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Stanisław Miernik:</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">W przemyśle chemicznym podjęto w 1964 r. szereg kroków, których celem było uzyskanie zdecydowanej poprawy jakości produkcji. Przedsięwzięte kroki odnoszą się przede wszystkim do najbardziej newralgicznych punktów w dziedzinie jakości produkcji: przemysłu gumowego, przemysłu włókien sztucznych, przemysłu farb i lakierów oraz przemysłu tworzyw sztucznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">W przemyśle gumowym jakość produkcji zależy nie tylko od czynników obiektywnych, lecz w dużej mierze od elementów subiektywnych. Odnosi się to przede wszystkim do przemysłu wytwarzającego opony trakcyjne. Jest to dziedzina produkcji maszynowo-ręczna, w której kwalifikacje załogi i dyscyplina technologiczna mają zdecydowany wpływ na jakość., Według danych międzynarodowych, od tych właśnie czynników w 60 proc. zależna jest jakość, zaś pozostałych 40 proc. - od surowca. Dlatego też odeszliśmy od akordu tam, gdzie pogoń za ilością zagrażała jakości, wzmocniliśmy zarazem kontrolę w toku produkcji oraz kontrolę techniczną wyrobów gotowych. W 1964 r. dodano 400 etatów komórkom kontrolnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Wszystkie te pociągnięcia wchodziły w zakres tzw. programu minimum poprawy jakości opon, program ten ma przędę wszystkim na celu ograniczenie zróżnicowania przebiegu opon, wg danych z ostatnich dni, ilość reklamacji na opony spadła w ostatnim zakresie o 70 proc. Program minimum obejmuje także zabezpieczenie niezbędnych dostaw odpowiednich surowców. Na tym odcinku decydujące znaczenie będą miały nowe obiekty wytwarzające kauczuk syntetyczny, nowa fabryka sadzy oraz nowa technologia wytwarzania kordów.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">W przemyśle włókien sztucznych w latach 1966-70 na realizację programu poprawy jakości produkcji przewiduje się wydatkowania 400 mln zł. Z środków tych zakupi się nowoczesne, wysokowydajne maszyny, które będą miały decydujące znaczenie dla unowocześnienia technologii produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">W przemyśle farb i lakierów dokonano dużego wysiłku dla poprawy jakości, Pozostaje jednakże nadal bardzo wiele do zrobienia. W przemyśle farb i lakierów uzyskanie wyraźnego postępu, uzyskanie produktów o nowych właściwościach - Wiąże się z przejściem na nową bazę surowcową. Przemysł farb i lakierów przewiduje w związku z tym szereg przedsięwzięć zmierzających w tym właśnie kierunku. Jednakże uzyskanie wydatniejszego postępu wymaga ścisłej współpracy producenta i użytkownika. Do takiej współpracy nie zawsze dochodzi.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Jakość produkcji nie przestaje być głównym przedmiotem zainteresowania wszystkich zakładów przemysłu chemicznego, ich załóg i administracji, a także kierownictwa resortu. Wszystkie fabryki zostały zobowiązane do opracowania programu poprawy jakości produkcji i stopniowej jego realizacji w miarę przyznawanych środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Resort prowadzi stale analizę wzrostu wydajności pracy m. in. porównania z zagranicą. Nowoczesna chemia wymaga wysokiej wydajności. W tym kierunku właśnie zmierzają wysiłki zarówno w eksploatowanych obiektach, jak też w nowo budowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">W 1964 roku wprowadzony został nowy system finansowania prac naukowo-badawczych, który przewiduje, że każda praca musi - po pierwsze - mieć adresata, po drugie zaś - być komisyjnie odebrana. Na razie trudno jeszcze W pełni ocenić funkcjonowanie tego systemu. Są jednakże dane, pozwalające uznać te zmiany za w pełni słuszne, mimo że mogą się one wydawać niewygodne i zbyt krępujące niektórym przedstawicielom „czystej nauki”. Zresztą przewiduje się również możliwość wydatkowania pewnych kwot na badania naukowe nie mające bezpośredniego odbiorcy, bezpośredniego przeznaczenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Resort opracował program rozwoju zaplecza naukowo-badawczego. W programie tym zakłada się rozbudowę istniejących placówek, powołanie szeregu nowych zakładów w instytutach naukowo-badawczych. Równocześnie na prace naukowo-badawcze kieruje się wzrastające środki finansowej o ile w 1965 roku na ten cel wydatkuje %0 mln zł, to w 1970 roku ponad 2 mld zł. Badania naukowe wyprzedzać będą w przyszłej 5-latce rozwój przemysłu. W 1970 roku wydatki na te badania wyniosą około 1,7 proc. wartości produkcji (w 1965 r. około i proc.). W rozwiniętych krajach na badania naukowe chemii poświęca się środki równe 3-4 proc. wartości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">Przewidywany jest poważny rozwój zakładowych laboratoriów badawczych, w tym zwłaszcza komórek doświadczalnych oraz inżynierii chemicznej, gdyż na tych odcinkach mamy szczególnie wiele do zrobienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Problemy produkcji i stosowania środków ochrony roślin wymagają szczególnie wiele uwagi. Chodzi przecież o to by nie wywoływały one szkodliwych efektów, a zwłaszcza, by nie stwarzały zagrożenia dla zdrowia. Przy wprowadzaniu nowych środków na rynek istnieje dość skomplikowana, ale konieczna procedura. Producent musi uzyskać w Instytucie Ochrony Roślin zezwolenie stosowanie środka i opinię o jego przydatności. W przemyśle chemicznym powołano przedsiębiorstwo „Agrochem”, które zajmuje się zagadnieniami informacji i instruktażu w dziedzinie stosowania środków ochrony roślin. Wysiłki resortu zmierzają, by produkowane środki ochrony roślin zawierały jak najmniej elementów toksycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Janusz Walewski:</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Z uwagi na ograniczone środki nie przewiduje się do 1970 r. produkcji nawozów kompleksowych; rozwijana jest zamiast tego na razie produkcja superfosfatu potrójnego. Po 1970 r. nastąpi poważny przyrost produkcji nawozów fosforowych, kompleksowych, w latach 196...</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefTrojok">... -1970 nastąpi pełne zabezpieczenie potrzeb w zakresie surowców fosforowych. Niekorzystnie kształtuje się sytuacja w dziedzinie nawozów potasowych. Potrzeby krajowe wzrosną z 560 tys. ton w 1966 roku do 1.100 tys. ton w 1970 r. Stopień pokrycia zapotrzebowania na te surowce z 62 proc. w 1966 r., poprzez 42 proc. w 1968 r. i 35 proc. w 1969 r., wzrośnie w 1970 r. do 86 proc. Jak więc widać, sytuacja w następnej 5-latce będzie trudna, wystąpi konieczność zwiększenia importu surowców z krajów kapitalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJózefTrojok">Nie przewiduje się granulowania azotniaku, gdyż jest to nawóz stosunkowo drogi i mało efektywny. Dostawy azotniaku ze 157 tys. ton w 1965 r. spadną do 28 tys. w 1970 r. Nie nastąpi również wzrost produkcji supertomasyny, gdyż wchodzą do użytku inne nawozy fosforowe tańsze i przynoszące większe korzyści. W rolnictwie obserwuje się zresztą wzrost zapotrzebowania na nawozy kompleksowe i skoncentrowane.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJózefTrojok">Superfosfat pylisty do 1959 i. dostarczany był użytkownikom w workach papierowych; z uwagi na niedostateczną Jakość tych opakowań oraz ich brak zastosowano transport tego artykułu luzem. Zaoszczędzony w ten sposób papier wykorzystano na opakowania nawozów azotowych, które nie mogą być przewożone bez opakowań. Prowadzone są prace, aby w przyszłości zastąpić opakowania papierowe opakowaniami z tworzyw sztucznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJózefTrojok">Resort, przemysłu chemicznego ma poważny wkład w poprawę krajowego bilansu płatniczego. Uzyskał on poważna oszczędności dewizowe w latach 1964/65. Między innymi tylko produkty naftowe krajowego pochodzenia, rozwój produkcji olany, anilany, stilonu, nawozów fosforowych i barwników przyniosły 125 mln zł dewizowych oszczędności.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJózefTrojok">Ministerstwo przemysłu Chemicznego dąży do jak najbardziej efektywnego zagospodarowania surowców, szczególnie surowców deficytowych. Badania tej efektywności złotych obiegowych mogą być prowadzone bez trudności. Uzyskiwanie dalszych wyników w tej dziedzinie Wiąże się jednak z rozwojem badań efektywności dewizowej produkcji. Badania takie prowadzone są powszechnie tylko w stosunku do produkcji wytwarzanej na eksport; stanowi ona jednak tylko ok.14 proc. ogółu produkcji. Natomiast w stosunku de całej reszty produkcji brak było metody i danych umożliwiających przeprowadzenia pełnego porównania kosztów surowców w cenach dewizowych i aktualnych cen uzyskiwanych za wyroby gotowe. Pewne próby w tym zakresie zostały. Już dokonane ostatnio, w wyniku czego stwierdzono wstępnie, że ok.8–10 proc. produkcji stanowią wyroby, których efektywność dewizowa produkcji może budzić zastrzeżenia. Odpowiednie badania prowadzi się obecnie w szerszym zakresie. Nie czekając jednak na wyniki tych badań podejmuje się szereg kroków; m. in, po stwierdzeniu nieopłacalności produkcji acetonu z uwagi na wysoką cenę dewizową podstawowego dla tej produkcji surowca - karbidu, zaprzestano produkować aceton, a skierowano zwolniony z tej produkcji karbid na wytwarzanie i sprzedaż za granicę aldehydu octowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJózefTrojok">Uzyskano pełną standaryzację opakowań tych artykułów eksportowych, które znajdują stałych odbiorców; inaczej kształtuje się sytuacją w odniesieniu do artykułów eksportowanych, sporadycznie.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJózefTrojok">Opakowania eksportowe dzielą się na dwie grupy: na opakowania transportowej oraz jednostkowe. Te ostatnie mają szczególne znaczenie propagandowe, gdyż trafiają bezpośrednio do odbiorców i od ich jakości zależy ocena całego produktu. Przemysł chemiczny ma poważne trudności z podnoszeniem jakości opakowań jednostkowych; w grę wchodzi niska jakość tworzywa używanego do opakowań, niedostateczna jakość litografii, druków itp. Pewna część opakowań transportowych charakteryzuje się zbyt wysoką wagą w stosunku do podobnych opakowań zawierających towary importowane do Polski. Resort stoi na stanowisku, że poprawę sytuacji, w dziedzinie opakowań można będzie uzyskać m. in, poprzez zorganizowanie wyspecjalizowanego przemysłu opakowań w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJózefTrojok">Wysokość produkcji., a stopień pokrycia potrzeb kraju w przeszłości, obecnie i w przyszłości: nie dysponujemy niebudzącymi wątpliwości danymi dotyczącymi oceny potrzeb w dziedzinie różnego rodzaju artykułów chemicznych. Ogólnie oceniając należy stwierdzić, że w produkcji siarki uzyskano pełno pokrycie zapotrzebowania; zapotrzebowanie na farmaceutyki jest również zaspokojone, ale należy wziąć pod uwagę stosunkowo duży import z krajów kapitalistycznych w tej dziedzinie, który nie jest zrównoważony eksportem farmaceutyków do tych krajów. Uzyskaliśmy pełne pokrycie zapotrzebowania na środki piorące i myjące, ale zużycie tych środków jest u nas stosunkowo niskie. Również w niektórych innych asortymentach przemysłu chemicznego produkcja zaspokaja potrzeby. Ogromna jednak większość artykułów przemysłu chemicznego jest w dalszym ciągu deficytowa. Podkreślić przy tym należy, że obecnie, w stosunku np. do 1960 r. sytuacja w wielu dziedzinach jest gorsza, mimo ogromnego wzrostu produkcji; wzrost produkcji nie nadąża za wzrostom potrzeb. W 1970 r., mimo dalszego poważnego wzrostu produkcji w wielu asortymentach, trudności raczej nie zmniejszą się. Szczególnie dotyczy to artykułów pomocniczych, uszlachetniających, od których zależy w ostatecznym wyniku jakość i nowoczesność wielu innych artykułów, nie tylko przemysłu chemicznego, lecz przede wszystkim innych przemysłów. Ograniczone środki nie pozwalają nam bowiem na wszechstronny rozwój wszystkich gałęzi przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJózefTrojok">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu. Chemicznego - Bronisław Taban.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJózefTrojok">Remanenty maszyn i urządzeń na koniec I półrocza 1965 r. wyniosły w resorcie 1,7 mld zł. Na przestrzeni od stycznia do lipca br. wielkość tego zapasu zmniejszyła się o 160 mln zł. Jest to zapas wystarczający na 3,9 miesiąca, a więc niższy od ustalonego normatywu. Dla dalszego rozładowania zapasów, zmierza się poprzez usprawnienie procesów inwestycyjnych i przede wszystkim przez stabilność planu i skrócenie cyklu budowy.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełJózefTrojok">Należy ocenić pozytywnie efekty pracy nowopowołanego Zjednoczenia Budowy Aparatury Chemicznej. Zjednoczenie to dba o zamówienia przemysłu chemicznego, nastąpiła duża poprawa w zakresie terminowości dostaw. Jest to partner, z którym możliwe jest realizowanie zasady generalnego dostawcy. W 1965 r. zawarto już umowy na 24 kompletne obiekty i przewiduje się, że ilość tych umów wzrośnie do końca br. do 42. Zamierza się również zwiększyć ilość asortymentów maszyn produkowanych w kraju. Zostały ustalone już listy nowych uruchomień produkcji, które pozwolą na zmniejszenie importu.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełJózefTrojok">Na 76 przebadanych nowouruchomionych obiektów w okresie 1964 r. do końca III kwartału br. nie osiągnęło zaplanowanych zdolności produkcyjnych 6 obiektów, przekroczyło zaplanowane zdolności produkcyjne 4 obiekty, w ośmiu przypadkach nie można jeszcze ocenić sytuacji w związku z tym, że obiekty te znajdują się w stanie rozruchu. Niektóre obiekty nie osiągnęły zaplanowanych mocy produkcyjnych ze względu na brak pełnego obciążenia zamówieniami ich produkcji. Cztery obiekty nie mogą osiągnąć swojej zdolności produkcyjnej w związku z nieopanowaną technologią produkcji oraz niedopracowaniami w projektach.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełJózefTrojok">Nie likwidujemy kopalni Annopol, nakłady inwestycyjne przewidują utrzymanie jej produkcji na obecnym poziomie do końca 1972 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełJózefTrojok">Specjalny zespół pracuje nad ulepszeniem metod wykorzystania rudy siarkowej w Tarnobrzegu. Prace jego idą przede wszystkim w kierunku opracowania lepszych metod wykorzystania złóż i zmniejszenia strat. Ewentualnych rezerw szukamy poprzez poprawienie procesów flotacji, lepszą gospodarkę odpadami. Obecnie na 1 tonę siarki zużywamy 6 do 7 ton rudy. Planujemy, że zużycie to zmniejszy się o 5,5 tony.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełJózefTrojok">Przemysł chemiczny przedstawia się w swej produkcji z surowców węglowych na wykorzystanie gazu ziemnego i ropy naftowej. Po uruchomieniu Tarnowa i Puław zużycie gazu ziemnego wzrośnie z 0,9 miliarda metrów sześciennych w roku bież. do 2,5 miliardów metrów sześciennych w roku 1970.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełJózefTrojok">W najbliższym okresie czasu planujemy pełne wykorzystanie importowanej i krajowej ropy naftowej dla pokrycia potrzeb krajowych na produkty naftowe oraz jako surowiec dla chemii.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełJózefTrojok">Prowadzone są prace badawcze nad zmodyfikowaną metodą Frashe wydobycia siarki w Grzybowie. Chodzi tu o opracowanie metody podziemnego wytapiania siarki, a właściwie dostosowanie tej metody do naszych warunków. Przypuszcza się, że do połowy przyszłego roku zostaną ukończone inwestycje pozwalające na rozpoczęcie prac badawczych w tym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuChemicznegoAdamKowalski">W porównaniu z latami pięćdziesiątymi ilość wypadków przy pracy w przemyśle chemicznym wydatnie się obniżyła.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuChemicznegoAdamKowalski">Należy podkreślić, że wypadkowość w chemii tylko w 18 proc. wynika ze specyfiki tej gałęzi przemysłu chemicznego. Podstawowa forma w walce z wypadkami przy pracy w przemyśle chemicznym — to modernizacja i automatyzacja uciążliwych, pracochłonnych i niebezpiecznych robót. Resort opracował program działania w tym zakresie. Szczególnie eksponowane miejsce w programie tym zajmują zagadnienia profilaktyki. W przyszłej 5-latce na poprawę stanu bezpieczeństwa i higienę pracy wydatkuje się 3 miliardy złotych. Środki te skierowane zostaną przede wszystkim na hermetyzację urządzeń, wentylację i klimatyzację hal, mechanizacji urządzeń, a także na budowę obiektów sanitarnohigienicznych oraz na oświetlenie.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuChemicznegoAdamKowalski">Trzeba jednak stwierdzić, że wydarto niejednokrotnie trudno jest realizować plany w tym zakresie i trudno czasem wykorzystać posiadane na ten cel środki; np. na bardzo wiele robót drobnych, mających duży wpływ na poprawę stanu bezpieczeństwa i higieny pracy nie ma wykonawców, nie sposób znaleźć chętnych na wykonanie dokumentacji. Wysiłki mające na celu poprawę warunków bhp przynoszą jednak poważne efekty.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuChemicznegoAdamKowalski">Podjęta w ub. roku uchwała Komitetu Ekonomicznego Bady Ministrów uporządkowała zagadnienia produkcji aparatury chemicznej i części zamiennych. Decyzją ERM przemysł chemiczny musi sam zabezpieczyć sobie części zamienne niezbędne przy wykonywaniu remontów posiadanych instalacji. Równocześnie jednak na przemyśle chemicznym ciąży nadal obowiązek produkcji aparatury chemicznej, mimo że w przemyśle ciężkim wydzielono specjalne zjednoczenie „Chemak”. W 1966 r. produkcją aparatury chemicznej w przemyśle chemicznym wyniesie 30 tys. ton i na tym poziomie będzie się utrzymywać do 1970 r. Przemysł chemiczny podejmuje wysiłki, by w swych warsztatach specjalizowanych zwiększyć stopień wykorzystania powierzchni produkcyjnych i istniejących rezerw wzrostu produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuChemicznegoAdamKowalski">Minister przemysłu chemicznego - Antoni Radliński.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuChemicznegoAdamKowalski">Resort zgadza się z uwagami Najwyższej Izby Kontroli i podkomisji nadzwyczajnej powołanej do rozpatrzenia sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964. Wyniki i wnioski z kontroli NIK są w resorcie na bieżąco omawiane i analizowane. Równocześnie prowadzi się kontrolę realizacji wniosków pokontrolnych NIK. Wnioski te są częstokroć źródłem dodatkowych badań, analiz i wyjaśnień w resorcie.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuChemicznegoAdamKowalski">Należy stwierdzić, że niektóre trudności, niektóre problemy rozwojowe są niemożliwe do rozwiązania natychmiast. Konieczne jest w tym kierunku długofalowe działanie. Tak np. w chemii narastały od dłuższego czasu sprawy związane z koniecznością usprawnienia systemu planowania i zarządzania. Te właśnie problemy - już w skali całej gospodarki - znalazcy w całej pełni wyraz w uchwale XV Plenum KC PZPR. Dowodem uwagi, jaką resort przywiązuje do tej grupy spraw jest fakt nakierunkowania na nowe formy planowania i zarządzania dwóch prężnych zjednoczeń przemysłowych - farmacji i przemysłu azotowego.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuChemicznegoAdamKowalski">Załogi zakładów chemicznych są ofiarne, co widać w realizacji planów produkcyjnych i ambitnych planów rozwojowych. Zdolny też i ambitny jest personel inżynieryjno-techniczny chemii. Jednakże zwalczania trudności - w warunkach łącznego procesu eksploatacji i inwestycji - nie jest sprawą łatwą. Ostatnio podjęte zostały decyzje, które - można przypuszczać -ułatwią realizację poważnego zadania, jakim jest poprawa jakości, a równocześnie wpłyną na podniesienie wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuChemicznegoAdamKowalski">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na 1964 rok w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Urzędu Patentowego PRL, Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, Urzędu Pełnomocnika Rządu do spraw Wykorzystania Energii Jądrowej oraz Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00004-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00004-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5646d8b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00004-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00004-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 4/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 4/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:4</note>
+        <note type="sessionNo">4</note>
+        <date>1965-11-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAndrzejBorodzik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Borodzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAntoniByczkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Byczkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdwardRuszkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edward Ruszkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefTrojok" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Trojok</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzKandzierski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Kandzierski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławBaliński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Baliński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSulima" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Sulima</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaGąsiorkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Gąsiorkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00004-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00004-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e00b75c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00004-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,86 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 3 listopada 1965r. Komisja przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Bukowskiego (bezp.), rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za 1964 r. w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego oraz zbadała przebieg realizacji planu w tym resorcie W okresie trzech kwartałach 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z Ministrem - Januszem Hrynkiewiczem i podsekretarzem stanu - Franciszkiem Kaimem. dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Urzędu Rady Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu państwa za 1964 r. w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego przedstawił dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Podstawowe zadania wynikające z planu na 1964 r. zo...</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefTrojok">... przez Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego wykonane. Tempo produkcji przemysłowej było w resorcie szybsze niż</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJózefTrojok">myślę; odnosi się to zwłaszcza do przemysłu masz[nieczytelne] pił wzrost produkcji wielu poszukiwanych i waż[nieczytelne] wyrobów. Z nadwyżką zrealizowano zadania [nieczytelne] w działalności resortu stwierdza się pewne nie [nieczytelne] nieprawidłowości wpływające ujemnie na uzyskane [nieczytelne] W 1964 produkcja w przemyśle ciężkim wzrosła o 10 proc., w tym w przemyśle maszynowym o 12 proc. Jeszcze wyższy był przyrost produkcji w takich gałęziach, jak przemysł okrętowy, automatyki, elektroniczny, budowy urządzeń chemicznych. Pomyślne na ogół wyniki w realizacji zadań planowych, a także dodatkowych, uzyskało hutnictwo. W produkcji niektórych wyrobów resort nie osiągnął jednak założonych w planie wskaźników. Niewywiązywanie się z zadań przez kilka kolejnych lat obserwuje się w produkcji niektórych obrabiarek skrawających i do obróbki plastycznej, silników okrętowych oraz samochodowych silników wysokoprężnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJózefTrojok">Szereg krytycznych uwag nasuwa jakość produkcji niektórych wyrobów. Na ten stan rzeczy wpłynęły w znacznym stopniu nieprawidłowości w fazie przygotowania produkcji, zbyt powolna poprawa technologii i dyscypliny technologicznej, a także niewłaściwa organizacja i praca działów kontroli technicznej. Dotyczy to zwłaszcza produkcji samochodów ciężarowych, maszyn i sprzętu rolniczego, narzędzi, łożysk tocznych, przyrządów pomiarowych, jak również niektórych artykułów rynkowych. Wzrosłą w roku ubiegłym ilość reklamacji odbiorców z tytułu niewłaściwej jakości wyrobów walcowanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJózefTrojok">Sprawy jakości stanowiły przedmiot szczególnego zainteresowania resortu, który podjął szereg wysiłków i decyzji, zmierzających do uzyskania w tej dziedzinie radykalnej poprawy.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJózefTrojok">Rok 1964 przyniósł dalszą aktywizację eksportu w przemyśle ciężkim. Wydatny był wzrost eksportu maszyn i urządzeń, mniejszy - eksportu surowców i materiałów. Eksport artykułów przemysłowych szerokiego użytku nie stanowił jeszcze w ogólnej puli eksportu MPO poważniejszej pozycji. Równocześnie poziom eksportu maszyn rolniczych, budowlanych i drogowych, sprzętu elektrotechnicznego i elektronicznego oraz optyczno-precyzyjnego jest stosunkowo niski i nie odpowiada w pełni istniejącym możliwościom od strony mocy produkcyjnych. Z ujemnych zjawisk w 1964 r. wymienić należy także niepełną realizację planu eksportu na rynki kapitalistyczne, a także szereg niedociągnięć w eksporcie kompletnych obiektów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJózefTrojok">Na tym odcinku postępu technicznego resort ma do odnotowania pewne pozytywne wyniki, ale wystąpiły różne nieprawidłowości; szereg problemów wymaga rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJózefTrojok">Wymienić tu trzeba przede wszystkim przewlekłe tempo uruchamiania produkcji nowych wyrobów, powolne wprowadzanie postępowych technologii, niewykonywanie w pełni planów rozwoju techniki. Nie nastąpiła także poważniejsza zmiana w dziedzinie stosowania licencji, choć resort podjął kroki dla stworzenia lepszych warunków planowej działalności w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJózefTrojok">W przemyśle maszynowym po raz pierwszy w skali całego naszego przemysłu - dokonano oceny poziomu technicznego produkcji. Podjęte na tej podstawie prace nad wieloletnimi branżowymi programami unowocześnienia produkcji maszynowej powinny stworzyć warunki hardziej sprzyjające postępowi na tym niezmiennie ważnym odcinku.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJózefTrojok">Resort nie zrealizował w pełni planu inwestycyjnego, nie wykorzystał wszystkich posiadanych środków. Jest to problem, który powtarza się od kilku lat, głównie jeśli chodzi o roboty budowlano-montażowe. Opóźnienia w realizacji szeregu obiektów spowodowały wzrost zapasów niezagospodarowanych maszyn i urządzeń. W porównaniu z latami ubiegłymi nastąpiło pogorszenie w przygotowaniach wstępnych projektów inwestycji. Należy jednak podkreślić, że w I półroczu br. zapasy maszyn i urządzeń oczekujących na montaż bardzo poważnie się zmniejszyły.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełJózefTrojok">Resort kontynuował wysiłki zmierzające do usprawnienia gospodarki remontowej; wydatki na remonty były w 1964 r. o 4,8 proc. wyższe niż przewidywał plan. Mimo to notuje się nadal szereg istotnych niedociągnięć na tym odcinku. Niewystarczający był zwłaszcza rozwój specjalistycznych baz remontowych maszyn i urządzeń. W niektórych przedsiębiorstwach stan techniczny maszyn i urządzeń jest nadal niezadowalający.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełJózefTrojok">Mimo poważnego wzrostu produkcji części zamiennych dla motoryzacji, w wielu asortymentach występowały niedobory, utrudniające zaspokojenie potrzeb użytkowników. Niedobory wynikały z niedostosowanie produkcji niektórych asortymentów części do potrzeb, niedociągnięć w dystrybucji, a także nieprawidłowego stosowania części podczas remontów pojazdów. Resort podjął środki zmierzające do usprawnienia produkcji i obrotu.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełJózefTrojok">Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego skoncentrowało w 1964 r. uwagę na podstawowych problemach rozwoju ważnych branż przemysłu, nowoczesności, jakości, eksporcie porządkowaniu gospodarki materiałowej, osiągając na tym polu znaczne rezultaty. Równocześnie coraz więcej miejsca w pracach resortu zajmowała problematyka doskonalenia systemu planowania i zarządzania. Wiele uwagi poświęciło Ministerstwo właściwemu wykorzystaniu materiałów pokontrolnych NIK, wprowadzając między innymi jednolity w całym resorcie system ewidencji, obiegu i trybu załatwiania wystąpień NIK.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełJózefTrojok">Sprawozdanie nadzwyczajnej podkomisji do spraw wykonania planu i budżetu 1964 r. w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego przedstawił poseł Henryk Szafrański (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełJózefTrojok">Podstawowe zadania produkcyjne w 1964 r. przemysł ciężki wykonał z dużą nadwyżką. Zasługuje na podkreślenie, że zadania planowe zrealizowały wszystkie przedsiębiorstwa i zjednoczenia zgrupowane w resorcie. Sprzyjała temu wysoka aktywność załóg, które podjęły liczne zobowiązania dla uczczenia IV Zjazdu Partii i 20 — lecia PRL.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełJózefTrojok">Rok 1964 charakteryzował się ogólnym postępem produkcyjno — ekonomicznym w hutnictwie. Najwyższa dynamika rozwojowa cechowała stalownia, wzrosła zdolność produkcyjna wielkich pieców i walcowni. W latach.1961–1964 produkcja wyrobów walcowanych wzrosła o 19,2 proc., przy czym produkcja wyrobów ze stali jakościowej podniosła się w tym okresie o 43,6 proc. Znacznie poprawiło się zaopatrzenie gospodarki w te wyroby. Mimo ogólnego postępu i wzrostu produkcji w hutnictwie, ten dział gospodarki nie zrealizował wszystkich zamówień odbiorców. Nadal występowały niedociągnięcia w dziedzinie jakości wyrobów technicznych, co znajdowało wyraz w wielu reklamacjach odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełJózefTrojok">Hutnictwo żelaza i stali zrealizowało plan eksportu z 3 proc. nadwyżką. Plan eksportu do krajów kapitalistycznych zrealizowany został w 195 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełJózefTrojok">Natomiast niekorzystnie kształtują się wskaźniki realizacji postępu technicznego w hutnictwie. Wiele zadań o bardzo ważnym znaczeniu nie zostało zrealizowanych. Opóźnienia zanotowano przede wszystkim w pracach związanych z automatyzacją, mechanizacją oraz postępem technologicznym. Ulega także opóźnieniu realizacja niektórych ważnych obiektów inwestycyjnych w tym zwłaszcza w hucie im. Lenina.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełJózefTrojok">Pozytywne rezultaty osiągnął przemysł maszynowy, realizując swe plany produkcji i eksportu z nadwyżką. Szczególnie wysokie tempo wzrostu produkcji zanotowano w przemyśle aparatury pomiarowej, elektronicznym i okrętowym. Stosunkowo słabiej wypada ocena dynamiki rozwojowej przemysłu obrabiarkowego, który w niektórych asortymentach nie wykonał po raz drugi z rzędu planu produkcji. Mimo to przemysł obrabiarkowy uzyskał pozytywne rezultaty eksportowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełJózefTrojok">Obok przemysłu obrabiarek drugą branżą, która wymaga większej uwagi, jest przemysł budowy urządzeń chemicznych. Ten młody, szybko rozwijający się dział przemysłu nie jest jeszcze całkowicie ustabilizowany, boryka się z brakiem dostaw właściwych materiałów hutniczych, wysokiej jakości wyrobów walcowanych ze stali stopowej, z brakiem należytego wyposażenia i z trudnościami technologicznymi. Wspólny wysiłek resortów przemysłu ciężkiego i chemicznego powinien zmierzać do poprawy dyscypliny dostaw urządzeń i aparatury chemicznej. Niezbędny jest zarazem bardziej precyzyjny podział zadań pomiędzy oba resorty, lepiej należy wykorzystać moce produkcyjne. Domaga się także uporządkowania produkcja w wyspecjalizowanych zakładach pomp, zasuw i zaworów w celu zmniejszenia importu.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełJózefTrojok">Z dużym uznaniem wyrazić się należy o rozwoju eksportu przemysłu maszynowego. W 1964 r. wywóz na rynki zagraniczne zwiększył się o 16 proc. w porównaniu z 1963 r. Nie został w pełni zrealizowany wywóz na rynki kapitalistyczne (niedobór 3,1 proc. w stosunku do planu). Znaczne były bowiem trudności z lokowaniem wyrobów na rynkach kapitalistycznych. W roku 1964 i w roku bieżącym uzyskano bogate doświadczenia w nawiązywaniu kontaktów zagranicznych i zawieraniu umów. Jednym z podstawowych warunków zwiększenia eksportu jest znaczne podniesienie jakości i niezawodności działania wyrobów eksportowych, znaczne zwiększenie odpowiedzialności producentów za staranne wykonanie i terminową realizację dostaw. Wydaje się nadal konieczne dalsze zbliżenie producenta do rynku, na który dostarcza on swe wyroby. Osiąganie coraz lepszych wyników eksportu, w tym zwłaszcza na rynki kapitalistyczne, Pozostaje nadal ważnym Zadaniem do rozwiązania przez resorty przemysłu ciężkiego i handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełJózefTrojok">Ubiegły rok i rok bieżący charakteryzują się w przemyśle maszynowym dużym wysiłkiem w kierunku zwiększenia zainteresowania przedsiębiorstw i załóg sprawami jakości i nowoczesności produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełJózefTrojok">Badania potwierdziły konieczność wprowadzenia znacznych zmian w procesach technologicznych, co jest jednym z podstawowych warunków otrzymania produkcji lepszej jakości.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełJózefTrojok">Na tym tle należy podkreślić ujemne zjawisko niepełnego wykonania zadań rozwoju techniki. Opóźnienia i braki w dokumentacji konstrukcyjnej, przewlekłe przeprowadzanie prób i badań przedłuża w konsekwencji na okresy od 3 do 7 lat lub nawet dłuższe cykle uruchamiania nowej produkcji. Należałoby podejmować energiczniejsze kroki celem usuwania tego rodzaju niedociągnięć i szybszego wprowadzania na warsztat wyrobów odpowiadających, w pełni wysokiemu standardowi światowemu. Tylko bowiem takie wyroby mają warunki konkurencji na rynku międzynarodowym.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełJózefTrojok">Resort notuje pewne pozytywne efekty w gospodarce materiałowej. Wyrazem tego jest spadek udziału kosztów materiałowych, w ogólnej sumie kosztów produkcji. Osiągnięcia na tym odcinku są w dużej mierze zasługą społecznej kontroli gospodarki materiałowej, która powinna być popularyzowana i rozwijana.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełJózefTrojok">Resort nie wykorzystał w 1964 r. będących do jego dyspozycji środków inwestycyjnych. Niekorzystnie przebiegała zwłaszcza realizacja inwestycji priorytetowych. Cykle budowy poszczególnych obiektów wydłużyły się znacznie w porównaniu z normatywami. Dużą winę za nienależyte przygotowanie inwestycji ponoszą inwestycje służby przedsiębiorstw i zjednoczeń; resort powinien zwiększyć nadzór w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PosełJózefTrojok">W 1964 r. poprawie uległy proporcje między wskaźnikami wzrostu produkcji, zatrudnienia, wydajności pracy i funduszu płac. Mimo to nie obyło się bez konieczności sięgnięcia do administracyjnych - metod ograniczania nieprzewidzianego w planie wzrostu zatrudnienia. Trzeba sobie jednak zdawać sprawę, że stosowanie administracyjnych częstokroć metod utrudnia dobrze pracującym zakładom realizację planowanych zamierzeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PosełJózefTrojok">Wyniki uzyskane przez resort są ogólnie biorąc dobre, Należy się za nie uznanie dla ponad 800-tysięcznej rzeszy hutników i metalowców, i dla kierownictwa resortu. Krytyczne uwagi mają na celu poszukiwanie sposobów rozwiązywania spraw trudnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PosełJózefTrojok">Następnie Minister Przemysłu Ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz udzielił wyczerpujących odpowiedzi na około 60 pytań skierowanych pod adresem resortu na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 30 września 1965 r. (por. BPS) 21 z dnia 1. X.65r.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEdwardRuszkowski">Rok 1964 był okresem szczególnie napiętych zadań w dziedzinie wzrostu wydajności pracy. Samorządy robotnicze zakładów przemysłu ciężkiego skoncentrowały swoją uwagę na tym zagadnieniu, walcząc o właściwą organizację pracy. Starania te przyniosły rezultaty.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełEdwardRuszkowski">Na tle pomyślnych na ogół wyników działalności przemysłu ciężkiego tym bardziej niepokoi niewykonanie zadań w zakresie zabezpieczenia temu przemysłowi dostatecznej ilości licencji. Poważnie wzrasta eksport łożysk, równocześnie przemysł ciężki nie otrzymuje maszyn niezbędnych dla tej produkcji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAntoniByczkowski">Użytkownicy maszyn rolniczych zgłaszają liczne zastrzeżenia, w sprawie jakości nie tyle samych maszyn, ile niektórych ich elementów. Producenci maszyn rolniczych powinni pozostawać w ściślejszym kontakcie z użytkownikami, aby móc lepiej, orientować się, jakie mankamenty i usterki występują najczęściej przy użytkowaniu maszyn. To samo dotyczy części zamiennych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławSulima">W hutnictwie nastąpiła znaczna poprawa, ciągle jednak znaczna jest ilość nietrafionych wytopów. Wiele jest do zrobienia w dziedzinie mechanizacji i automatyzacji różnych procesów produkcyjnych hutnictwa, szczególnie pracochłonnych i szkodliwych dla zdrowia. Sprawy te wymagają pilnego rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławSulima">Na spotkaniach z wyborcami słyszy się często skargi na niską jakość stali narzędziowej i szybko tnącej. W produkcji tej stali zachowywana jest zgodność z normami, niemniej jednak zużycie jej jest szybsze aniżeli stali importowanej. Wynika to z nieodpowiedniej obróbki plastycznej i termicznej.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStanisławSulima">W zbyt małym stopniu realizowany jest postęp techniczny w odlewnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełStanisławSulima">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR): Bilans zapotrzebowania na stal jest i będzie napięty. W tej sytuacji byłoby celowe, aby zapotrzebowania na małą ilość stali pokrywać w wyspecjalizowanej składnicy; powinna ona posiadać różne gatunki i profile stali dla sprawnego i szybkiego załatwiania drobnych zamówień. Wpłynęłoby to niewątpliwie na obniżenie ponadnormatywnych zapasów gromadzonych przez zakłady przy obecnym systemie dystrybucji stali.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełStanisławSulima">Wiele braków w dziedzinie jakości produkcji przemysłu ciężkiego wynika z nieprzestrzegania reżimów technologicznych i obowiązujących norm. Osiągnięcie poprawy na tym odcinku, to jedna z czołowych spraw wymagających rozwiązania. Należy oczekiwać, że opracowany przez resort program działania przyczyni się do wyeliminowania niedociągnięć.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełStanisławSulima">Są narzekania na brak części zamiennych, ale równocześnie nie konkretyzuje się jakich części brakuje. Poprawę w gospodarce np. częściami zamiennymi dla motoryzacji mogłoby przynieść opracowanie dokumentacji na wykonawstwo remontów taboru samochodowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławBaliński">Wieś potrzebuje dużych ilości takich wyrobów hutniczych, jak teowniki, ceowniki itp. Postawy materiałów hutniczych dla odbiorców wiejskich należy zwiększyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Różne są przyczyny niedostatecznej jakości produkcji w przemyśle ciężkim. Nie rozwiązana Pozostaje np. od dłuższego czasu sprawa zapewnienia przemysłowi łożyskowemu odpowiednich tarcz ściętych; na jakość taboru samochodowego wpływają ujemnie nieodpowiedniej jakości kadłuby do silników wysokoprężnych, stosowanych w „Starach”; niska jest też w tych pojazdach jakość aparatury paliwowo-wtryskowej. Na jakość wielu wyrobów wpływają nie tylko nierozwiązane sprawy wielkiego kalibru, lecz także niektóre sprawy drobne. I jedne i drugie powinny znajdować się w polu widzenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAndrzejBorodzik">Dla przemysłu chemicznego coraz większego znaczenia nabiera kontrola jakości produkcji. Wymaga to podjęcia na szerszą skalę produkcji aparatury pomiarowej. Należy wykorzystać szereg istniejących już ciekawych rozwiązań prototypowych lub małoseryjnych. Przemysł maszynowy na podstawie dotychczasowego dorobku elektroniki i optyki, jest w pełni predestynowany do podjęcia tego rodzaju skomplikowanej produkcji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełKazimierzKandzierski">Rozbudowywane są zakłady łożysk tocznych w Kraśniku. Wyposażenie zakładów w nowy park maszynowy pozwoli rozwinąć produkcję, w tym także na eksport. Przemysł łożysk tocznych boryka się jednak z trudnościami w dziedzinie tarcz ściernych i tarcz diamentowych, na które to sprawy należy zwrócić baczniejszą uwagę. Należy też załatwić wreszcie zakup specjalnych okularów ochronnych, niezbędnych do niektórych prac precyzyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJerzyBukowski">Spraw rozwiązywania trudności powodujących straty w przemyśle ciężkim, a zarazem hamujących postęp i poprawę zaopatrzenia rynku, resort stawia również - i słusznie - na płaszczyźnie moralno-politycznej. Jest to kompleks złożonych zagadnień. Należy wziąć pod uwagę, że niejednokrotnie kierownictwo i cały kolektyw fabryczny wystawione są przy podejmowaniu, decyzji na ciężką próbę, na konflikt z własnym interesem. Np. podjęcie decyzji w sprawie odrzucenia dostaw materiałów złej jakości powodować może niewykonanie w pełni planu produkcyjnego, z czym przecież wiążą się premie. Podobne konflikty występują w dziedzinie kontroli międzyoperacyjnej. Oddziaływanie więc na załogi w kategoriach moralno-politycznych, wytworzenie w zakładach klimatu sprzyjającego sprawom jakości produkcji, moralnej presji w kierunku „dobrej roboty”, potępienie postawy beztroski i niechlujstwa, będzie niewątpliwie istotnym czynnikiem poprawy i postępu. W związku z tym w pełni uzasadniony jest apel do organizacji technicznych, związków zawodowych, organizacji partyjnych o pomoc w wytworzeniu właściwej atmosfery w zakładach.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJerzyBukowski">Zastrzeżenia budzi - ze względów gospodarczych i społecznych — nadrabianie zadań eksportowych prostymi wyrobami (np. gwoździe) kosztem rynku wewnętrznego. Wywołuje to wiele niezadowolenia.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełJerzyBukowski">W działalności eksportowej, jak i w całej działalności produkcyjnej chodzi o gospodarczą skuteczność. Po prostu chodzi o to, by możliwie najmniejszym kosztem i w eksporcie, i na rynku wewnętrznym uzyskiwać jak najwyższa efekty. Te właśnie sprawy warto szerzej uwzględniać w codziennej praktyce.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełJerzyBukowski">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Przemysłu Ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełJerzyBukowski">Wyjaśnienia dotyczyły m. in. przemysłu obrabiarkowego, doskonalenia umiejętności licznej młodej kadry inżynieryjno-technicznej, od której w dużym stopniu zależy realizacja postępu technicznego w przemyśle maszynowym; pokonywania występujących niekiedy oporów w wykorzystywaniu zakupywanych coraz częściej licencji, których stosowanie oznacza często dla zakładów konieczność wybitnego przyspieszenia rytmu pracy, bardzo szybkiego opanowania licencjonowanej produkcji; wniosków płynących z oceny faktycznego poziomu technicznego produkcji i ich realizacji podbudowanej ścisłym łączeniem bodźców moralno — politycznych z bodźcami materialnymi, co powinno ułatwić wykonanie trudnych zadań poszczególnych zakładów i branż przemysłu elektromaszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełJerzyBukowski">Minister Przemysłu Ciężkiego udzielił ponadto wyjaśnień w takich problemach jak: przyśpieszenie, słusznie krytykowanej niedostatecznej dynamiki rozwoju przemysłu obrabiarkowego współdziałać producentów z użytkownikami maszyn rolniczych, poprawa organizacji zaopatrzenia w wysoką wyroby hutnicze i dostaw tych wyrobów na potrzeby rolnictwa, przygotowywanego programu rozwoju produkcji aparatury pomiarowo-kontrolnej.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełJerzyBukowski">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za rok 1964 w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00005-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00005-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b419d74
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00005-01/header.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00005-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 5/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 5/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:5</note>
+        <note type="sessionNo">5</note>
+        <date>1965-11-18</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAdolfKsiążkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adolf Książkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAntoniRybak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Rybak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDubis" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dubis</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMirosławZawadzki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mirosław Zawadzki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławOpałko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Opałko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławPawłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Pawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaGąsiorkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Gąsiorkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWacławMońka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wacław Mońka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Marek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Józef Niedźwiecki (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00005-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00005-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ad73f16
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00005-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,115 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 18 listopada br. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na rok 1966 Ministerstwa Górnictwa i Energetyki oraz Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z podsekretarzem stanu - Karolem Fabrisem, prezes Wyższego Urzędu Górniczego - Edmund Grabowski, podsekretarz stawu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Adam Kowalski, dyrektor Zespołu NIK - Jan Klimaszewski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, przedstawiciele Ministerstw: Przemysłu Ciężkiego, Handlu Zagranicznego, Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdanie stałej podkomisji górnictwa, geologii i energetyki przedstawił poseł Michał Specjał (PZPR) Sukcesy górnictwa w bieżącej 5-latee stanowiły poważny wkład w ogólnonarodowe osiągnięcia gospodarcze i stworzyły warunki pomyślnego startu górnictwa do następnej 5-latki. Planowane na lata 1966-67 zadania górnictwa i energetyki są realne.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Założony wzrost wydobycia węgla kamiennego musi postępować przy równoczesnej poprawie jakości. Resort powinien skoncentrować uwagę na tym problemie, traktując nałożone zadania jako minimalne.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Słuszny jest kierunek na koncentrację wydobycia, co pozwala, dzięki wykorzystaniu nowoczesnych maszyn, na uzyskiwanie wysokich wydajności. Także politykę inwestycyjną resortu należy uznać za właściwą. Mimo to na pewnych obcinkach - jak np. mechaniczna przeróbka węgla, powstały pewne zaległości. Ich likwidacja powinna więc stanowić główny kierunek działalności inwestycyjnej. Niezbędne jest przy tym możliwie jak najoszczędniejsze gospodarowanie funduszami inwestycyjnymi, zwłaszcza w sytuacji, gdy ich wysokość została w porównaniu z pierwotnymi przewidywaniami zredukowana. Nasuwa się też wniosek zachowania właściwych proporcji między inwestycjami produkcyjnymi i nieprodukcyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W górnictwie węgla brunatnego rok 1966 przynosi spory wzrost wydobycia, przeznaczony na pokrycie zwiększonych potrzeb elektrowni w Turowie, Adamowie i Pątnowie. Bo eksploatacji wprowadzana zostanie nowa kopalnia odkrywkowa „Kazimierz” W przemyśle naftowym możliwość pełniejszego wykorzystania posiadanych zasobów surowcowych ograniczają braki sieci przesyłowej, co odnosi się przede wszystkim do gazociągów. Problem rozbudowy gazociągów wymaga rozpatrzenia możliwości wygospodarowanie środków i materiałów niezbędnych na rozwój ich sieci.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Do prac poszukiwawczych potrzebni są fachowcy. Tymczasem notuje się odpływ kwalifikowanej kadry wskutek stosunkowo niższych płac i trudnej pracy w terenie. Konieczny jest także szybszy rozwój produkcji narzędzi i sprzętu wiertniczego. Prowadzono w tym kierunku prace, obliczone także na pomoc ZSRR, są słuszne.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Rozwój przemysłu gazowniczego, wzrost zużycia gazu w gospodarce łączy się z użytkowaniem go przez chemię i hutnictwo. W planie kładzie się zbyt mały nacisk na rozbudowy sieci rozdzielczej gazociągów skierowanych na potrzeby indywidualnych odbiorców. Warto się zastanowić, czy dla uzyskania wydatniejszej poprawy sytuacji nie należałoby wykorzystać społecznej inicjatywy mieszkańców miast i osiedli, na wzór wykorzystywanych już inicjatyw w robotach wodno-kanalizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Przemysł maszyn górniczych, zmierza do pełniejszego wykorzystania potencjału produkcyjnego, planując zwiększenie wydajności, poprawę jakości wyrobów. Przemysł ten wymaga wzmocnienia zaplecza dla osiągnięcia poprawy konstrukcji i jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W przemyśle energetycznym szczególnego znaczenia nabiera problem zwiększenia pewności pracy urządzeń energetycznych, zwłaszcza dużych mocy. Producenci mają w tej dziedzinie jeszcze sporo do zrobienia. Potrzebne są kadry o wysokich kwalifikacjach dla montażu i eksploatacji wielkich bloków energetycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Plany inwestycyjne przemysłu energetycznego nie rozwiązują w pełni problemu sieci przesyłowej. Zjawiskiem niekorzystnym w tym przemyśle jest nie w pełni wykorzystywany potencjał ciepłowniczy.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wiele uwagi przywiązuje się w górnictwie do problemu bhp. Uzyskane pozytywne rezultaty znajdują wyraz w spadku wypadkowości. Jednakże nie wszystkie zagadnienia bhp rozwiązywane są zgodnie z przyjętym programem likwidacji zagrożeń w górnictwie. Niektóre inwestycje związane z poprawą bhp nie zostały przekazane do użytku,~ ~niektóre zostały skreślone z planu. Zachodzi konieczność racjonalniejszej gospodarki zwiększającymi się z roku na rok funduszami na bhp. Mimo takich ozy innych braków na odcinku bhp stwierdzić jednak należy, że w ostatnich latach pod względem bezpieczeństwa pracy w górnictwie utrzymujemy się w czołówce światowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Przyszłoroczne zadania wymagają pełnej mobilizacji załóg i samorządów robotniczych. Dla realizacji nakreślonych założeń jakościowo wyższych zadań, konieczne jest pełne wykorzystanie rezerw tkwiących w inicjatywie i gospodarskich umiejętnościach załóg górniczych. Konieczne jest doskonalenie systemu planowania i zarządzania, usprawnianie metod i stylu pracy, rozwijanie współzawodnictwa pracy, doskonalenie systemu bodźców ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Budżet Ministerstwa Górnictwa i Energetyki zawiera środki niezbędne na realizację zadań wynikających z ustaleń NPG w tej dziedzinie naszej gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Informację o zadaniach resortu górnictwa i energetyki na rok 1966 przedstawił podsekretarz stanu, w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki — Karol Fabris. Informację o zadaniach Wyższego Urzędu Górniczego przedstawił prezes WUG - Edmund Szabowski (Streszczenie obu informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Na pytania posłów: Stanisława Sulimy (PZPR), Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR), Jana Dąb-Kocioła (ZSL), Władysława Budzika (PZPR), Jerzego Bukowskiego (bezp.), Łucji Matuszewskiej (bezp.), Stanisława Pawłowskiego (bezp.), Jana Dubisa (PZPR), Stanisława Opałko (PZPR), Zdzisława Drewki (PZPR), Adolfa Książkiewicza (PZPR), Edwarda Owczarka (PZPR), Józefa Trojoka (PZPR) i Władysława Kądziołka (PZPR) odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki - Karol Fabris i dyrektor generalny w tym resorcie - Bolesław Bartoszek, prezes Wyższego Urzędu Górniczego, - Edmund Grabowski, wicedyrektor Centrali Zaopatrzenia Górnictwa i Energetyki — Witold Sroczyński oraz zastępca. Głównego Inspektora Państwowego Inspektoratu Gospodarki Paliwowo- Energetycznej - Maksymilian Lech.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Pytania i odpowiedzi dotyczyły następujących problemów: kształtowania się efektywności kosztów wydobycia i efektywności eksportu węgla kamiennego, zwiększenia nakładów na rozbudowę niektórych kopalń węgla kamiennego i brunatnego; środków zaradczych, podejmowanych dla zmniejszenia płynności kadr w niektórych kopalniach węgla kamiennego; ponownego zagospodarowania terenów po wyeksploatowanych kopalniach odkrywkowych; wielkości zasobów gazu ziemnego, budowy zakładów eksploatacji gazu i nakładów na rozwój przemysłu naftowego w następnych latach; perspektyw rozwoju energetyki w oparciu o krajową produkcję bloków energetycznych dużej mocy; nakładów inwestycyjnych na bezpieczeństwo i higienę pracy w przemyśle górniczym i energetycznym; likwidacji przestarzałych urządzeń i maszyn w zakładach energetycznych oraz nieopłacalnych już w eksploatacji całych elektrowni, zwłaszcza elektrowni przemysłowych; zaopatrzenia zakładów resortu górnictwa i energetyki w surowce, materiały, maszyny i sprzęt; nieuzasadnionej budowy kotłowni osiedlowych - zamiast wykorzystania sąsiednich kotłowni przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławPawłowski">Plan resortu Górnictwa i Energetyki w części dotyczącej poszukiwań ropy i gazu ziemnego zasługuje na szczególną uwagę ze względu na poważne znaczenie akcji poszukiwawczej dla naszego bilansu paliwowo-energetycznego i całej gospodarki. Program przyszłoroczny w tej dziedzinie jest ambitny a przewidziane środki - w zasadzie wystarczające. Poszukiwania ropy i gazu powinny być prowadzone w sposób racjonalny, a kwoty przeznaczone na ten cel trzeba wydatkować rozważnie i możliwie najefektywniej. Jest to szczególnie konieczne wobec faktu, że nakłady finansowe rosną szybciej, niż rzeczowe, które się dzięki nim zyskuje. Niezbędne jest włączenie do działalności poszukiwawczej - ludzi nauki, gdyż działalność ta jest w dużej mierze pracą naukową.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Nakłady Inwestycyjne na cele bhp w górnictwie powinny być wykorzystywane bardziej prawidłowo. Dotyczy to szczególnie, górnictwa węglowego, w którym stopień mechanizacji i automatyzacji procesów produkcyjnych jest już bardzo wysoki.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">W kopalniach węgla kamiennego wydatkowanie środków na bhp jest bardziej celowe, niż w kopalniach odkrywkowych, w których nie dopracowano się jeszcze właściwych wzorów organizacyjnych. Na przykład w wielu odkrywkach buduje się stałe obiekty socjalne - szatnie, łaźnie, stołówki itd. Po pewnym czasie front robót przesuwa się dalej i obiekty te nie są w pełni wykorzystywane. Za granicą wykonuje się obiekty typu przesuwnego; warto skorzystać z tych wzorów.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Resort górnictwa i energetyki powinien zatroszczyć się, aby nakłady na bhp kierowane były przede wszystkim na odcinku wskazywane przez załogę danego zakładu w ramach tzw. przeglądów społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Poseł Jan Dąb — Kocioł (ZSL): Stanowiące sprawę dużej wagi poszukiwania nowych złóż ropy naftowej i gazu powinny być prowadzone bardzo precyzyjnie i w sposób skoordynowany. Szczególną uwagę należy zwrócić na prawidłowe wytypowanie obszarów, na których poszukiwania powinny być zintensyfikowane, starać się o zwiększenie zakupów sprzętu wiertniczego i kształcenia fachowców.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAntoniRybak">Dostawy opału szczególnie dla ludności powinny zaspokajać aktualny popyt. Ewentualny niedobór należy uzupełnić innym rodzajem opału. Jest to problem szczególnie na czasie wobec sygnałów o trudnościach ze znalezieniem odbiorców nadwyżek gazu ziemnego. Zbadania wymaga ewentualność zagospodarowania tych nadwyżek drogą przeznaczania na ten cel zwiększonych środków.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławOpałko">Baza remontowa energetyki zawodowej jest wystarczająca, natomiast w przypadku energetyki przemysłowej - środki przeznaczane na ten cel są niedostateczne. Sprawia to, że resorty muszą we własnym zakresie tworzyć bazy remontowe dla obsługi swych zakładów energetycznych koszty są, rzecz jasna, odpowiednio wyższe. Warto przeprowadzić rachunek ekonomiczny przedsięwzięcia, polegającego na objęciu całej energetyki - zarówno zawodowej, jak i przemysłowej - wspólnym zapleczem remontowym; opłacalność takiego przedsięwzięcia okaże się niewątpliwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławOpałko">Energetyka odczuwa sporo trudności, wynikających z braku części zamiennych do maszyn i urządzeń. Z drugiej strony istnieją zakłady dysponujące dużymi ilościami zupełnie niewykorzystywanych części zamiennych. Rozwiązaniem byłby wspólny dla całej energetyki magazyn części zamiennych, zaopatrywany z zakładów mających nadwyżki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Należy wprowadzić podział kompetencji urzędów górniczych i państwowych placówek sanitarnych w odniesieniu do kontrolowanych przez nie jednostek resortu górnictwa i energetyki. Obecnie urzędy górnicze sprawują nad tymi jednostkami kontrolę w dziedzinie bhp. Problem nabiera znaczenia wobec rosnących zadań Wyższego Urzędu Górniczego, który nie powinien być obciążany dodatkowymi obowiązkami.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">W związku z mniejszym napięciem planów produkcyjnych resortu górnictwa i energetyki w 1966 r., istnieje możliwość skierowania większych wysiłków na gospodarkę remontową w górnictwie węglowym. W tej dziedzinie istnieją dotychczas poważne zaniedbania. Problem jest tym ważniejszy. że w związku z nowymi metodami planowania i zarządzania wprowadzone zostaje wyższe oprocentowanie środków trwałych. Nie jest więc obojętne, jak długo maszyny i urządzenia stoją nieczynne z powodu niesprawności technicznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWacławMońka">Krąg wiejskich odbiorców energii elektrycznej rozszerza się z roku na rok. Coraz wyższa kultura techniczna wsi wyraża się m. in. w instalowaniu przez rolników setek i tysięcy urządzeń energochłonnych. W związku z tym poraź większego znaczenia nabierają stałe dostawy energii dla wsi i środki likwidacji, w możliwie najkrótszym czasie, wszelkich przerw w tych dostawach. Chodzi przede wszystkim o wypracowanie systemu likwidacji skutków awarii sieci energetycznej. Problem ten powinien być uwzględniony przez resort w trakcie realizacji planu w roku 1966.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMirosławZawadzki">Należy głębiej zająć się sprawami zaopatrzenia w nowe paliwo, jakim jest gaz płynny. Gazyfikacja bezprzewodowa, do niedawna niedoceniana, kryje w sobie poważną możliwość oszczędności węgla. Chodzi nie tylko o zagospodarowanie gazu płynnego, lecz także o zabezpieczenie środków rozprowadzenia tego paliwa do odbiorców. Dotyczy to zarówno transportu, jak i butli, reduktorów oraz kuchenek. Dotyczy to także urządzeń do rozlewu i dystrybucji tego paliwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJanDubis">Przedsiębiorstwa prowadzące wiercenia mają do zanotowania szereg dobrych wyników. Od ich pracy zależy wiele - zależy odkrycie nowych złóż. W Karpatach - jak stwierdzają starzy naftowcy - ropa ukrywa się na większych głębokościach. Dysponujemy obecnie pewną liczbą urządzeń do wierceń głębokich, warto jednak dołożyć starań, aby rozwinąć ich produkcję w kraju. Ekipy wiertnicze pracują w trudnych warunkach, często w terenie odległym od ośrodków miejskich i osiedli. Należy docenić ten trud wiertaczy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełStanisławPawłowski">Służba poszukiwawcza dysponuje aparatami wiertniczymi, dzięki którym można prowadzić wiercenia głębokie, do 4–5 km. Jeden z otworów wiertniczych w Karpatach zbliżył się do tego poziomu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełWładysławMarek">Więcej uwagi należy poświęcać zabezpieczeniu sieci energetycznej przed awariami, które obecnie stanowią wielkie nieraz utrudnienie dla odbiorców wiejskich. Zdarza się niekiedy, że oświetlenie wiejskie czynne jest tylko przez kilka dni w miesiącu, m.in. wskutek złej jakości żarówek.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełWładysławMarek">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki - Karol Fabris, dyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Tadeusz Muszkiet, wicedyrektor departamentu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - T. Nestorowicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Trzeba stwierdzić, że projekty planu i budżetu Ministerstwa Górnictwa i Energetyki i Wyższego Urzędu Górniczego odpowiadają potrzebom kraju. Jeśli idzie o sprawę główną - sytuację paliwowo-energetyczną, to plan przewiduje dalszą poprawę obecnego, niezłego już stanu. W ostatnich latach zaszły na tym odcinku bardzo pozytywne zmiany; wystarczy przypomnieć, że zapas węgla u wszystkich odbiorców krajowych na koniec br. osiąga poziom maksymalny. Podobne perspektywy rysują się na koniec 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Wydobycie węgla na rok 1966 zaplanowano na wysokim poziomie. Sytuacja w górnictwie węglowym jest dobra, plany w tej gałęzi gospodarki są wykonywane. Można wyrazić nadzieję na pomyślną realizację również i wzrastających zadań przyszłorocznych. W roku bieżącym notuje się poważne osiągnięcia w dziedzinie j jakości węgla. Zadania na rok przyszły na tym odcinka są poważne, ale realne, podbudowane odpowiednimi nakładami inwestycyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Jako rzecz nader pozytywną podkreślić należy, że nie przewiduje się w roku 1966 pracy górników w niedziele.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Pozytywnym zjawiskiem jest wzrost możliwości eksportu węgla.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Węgiel brunatny; w tej dziedzinie podkreślić trzeba, obok wzrostu wydobycia, zakładaną na rok przyszły poprawę wykorzystania maszyn i urządzeń kopalń odkrywkowych.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W energetyce wzrost produkcji energii elektrycznej zabezpiecza w pełni potrzeby w kraju. Do historii należą notowane dawniej trudności z pokryciem zapotrzebowania mocy.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Ropa naftowa i gaz ziemny: można wyrazić zadowolenie, że wielki dla gospodarki problem „wyszedł na szerokie wody”. Rozwiązanie tego problemu ma podbudowę w rosnących środkach finansowych, w rozeznaniu naukowym formacji geologicznych w naszym kraju. W roku przyszłym rozszerzy się znacznie front prac poszukiwawczych na Niżu Polskim.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Dyskusja wykazała poselskie zainteresowanie i troskę, które odnoszą się zwłaszcza do ropy i gazu, do prawidłowego ich wykorzystania przez odbiorców przemysłowych i indywidualnych, do prawidłowej gospodarki węglem, pełniejszego wykorzystania, zaplecza górnictwa i energetyki, do spraw bhp w górnictwie, do zapobiegania awariom w sieci energetycznej.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Przebieg obrad wskazuje, że uzasadnione jest sformułowanie wniosku o przyjęciu projektu planu i budżetu Ministerstwa Górnictwa i Energetyki oraz wyższego Urzędu Górniczego Komisja przyjęła projekt planu na 1966 r. i podstawowe założenia planu na 1967 r. oraz, projektu budżetu w części dotyczącej Ministerstwa Górnictwa i Energetyki oraz Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">O ZADANIACH RESORTU GÓRNICTWA I ENERGETYKI NA 1966 ROK</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki - Karola Fabrisa. na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 18 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Wartość produkcji globalnej resortu górnictwa i energetyki ustalana zestala na poziomie o 5,5 proc. wyższym w porównaniu z przewidywanym wykonaniem zadań tegorocznych. Zadanie w zakresie wzrostu wydajności pracy wzrastają w resorcie w roku przyszłym o 3,4 proc. przy wzroście zatrudnienia o 2,1 proc. Planowane nakłady inwestycyjne na 1966 r. wynoszą blisko 17,7 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Przemysł węgla kamiennego. Plan na 1966 r. przewiduje wydobycie 121,5 mln ton węgla; oznacza to, że wydobycie wzrośnie o 2,3 proc. w stosunku do roku bieżącego, przy czym wydobycie węgla gazowo-koksującego - o 4,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Resort kładzie szczególny nacisk na poprawę jakości węgla. Plan zakłada m. in. wzrost produkcji węgla grubego e 310 tys. ton w porównaniu z 1965 r., jak również zmniejszenie stopnia zapopielenia węgla kierowanego do handlu. Dla dalszej poprawy zaopatrzenia rynku w węgiel gruby przystępuje się w roku przyszłym do budowy dużej brykietowni o wydajności i mln ton rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-12.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W 1966 r., a także w 1967 r. założona jest dalsza poprawa zaopatrzenia w węgiel odbiorców krajowych, a także wzrost opłacalnego eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-12.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Zapasy węgla na koniec 1965 r. osiągną najwyższy notowany do tej pory w tym okresie poziom.</u>
+          <u xml:id="u-12.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Ogólny bilans węgla jest korzystny. Nie zwalnia te jednak użytkowników od obowiązku racjonalnej gospodarki tym paliwem.</u>
+          <u xml:id="u-12.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Nakłady na inwestycje w przemyśle węgla kamiennego wynoszą w roku przyszłym 7,8 mld zł. Kieruje się je na kontynuację budowy i rozbudowę szeregu kopalń, na kontynuowanie budowy 35 poziomów wydobywczych, budowę 14 sortowni, 19 płuczek, 10 zakładów przeróbczych oraz i brykietowni. Zmniejszenie limitów inwestycyjnych w porównaniu z pierwotnymi propozycjami stworzyło konieczność rezygnacji z niektórych przedsięwzięć; w przy złej 5-latce nie rozpocznie się budowy żadnej nowej kopalni, ogranicza się też niektóre prace jak też rezygnuje się z rozbudowy niektórych kopalń. W tej sytuacji podstawowym kierunkiem działania dla osiągnięcia zaplanowanych wskaźników wzrostu produkcji wydajności pracy i obniżki kosztów jest dalsza koncentracja wydobycia. Głównym i decydującym czynnikiem w programie koncentracji jest mechanizacją i automatyzacja wszystkich procesów wydobywczych. Ustalono, że w roku 1966 wydajność tzw. ogólna wyniesie 1.493 kg na pracowniko-dniówkę, tzn. o 23 kg więcej aniżeli w roku ubiegłym. Pozwoli to na utrzymanie poziomu zatrudnienia na poziomie osiągniętym w 1957 r., kiedy te wydobycie węgla wynosiło tylko 94 mln ton.</u>
+          <u xml:id="u-12.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Wyrazem troski o coraz lepsze i bezpieczniejsze warunki pracy górników i osiągniętych na odcinku bhp efektów jest fakt, że wskaźniki wypadków w roku bieżącym są najniższe z zanotowanych do tej pory w przemyśle węglowym. Poważnie zmalała liczba zawałów górniczych.</u>
+          <u xml:id="u-12.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Przemysł węgla brunatnego. Wydobycie wzrasta w 1966 r. o 3,4 mln ton, czyli będzie o 14,8 proc. wyższe aniżeli w 1965 r., mimo to zdolność produkcyjna kopalń odkrywkowych nie zostanie w pełni wykorzystana. Trzeba będzie w roku przyszłym zebrać o 26 proc. więcej niż w roku bieżącym nadkładu nad złożami węgla. Z uwagi na to, zakłada się wzrost kosztu wydobycia jednej tony węgla. Na tę dziedzinę resort kieruje bardzo wiele uwagi, dążąc do usprawnień organizacyjnych i nowych ferm eksploatacji węgla brunatnego.</u>
+          <u xml:id="u-12.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Nakłady inwestycyjne na przemysł węgla brunatnego wynoszą w roku przyszłym niespełna 1,2 mld zł, a więc spadają o około 20 proc. w porównaniu z 1965 r. W roku przyszłym nie rozpocznie się budowy żadnej nowej kopalni odkrywkowej.</u>
+          <u xml:id="u-12.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Przemysł energetyczny. Na 1966 r. zakłada się wzrost produkcji energii elektrycznej e około 10 proc. Przyrost mocy zainstalowanej w elektrowniach wzrośnie o 6,7 proc. Bilans mocy na koniec przyszłego roku wykazuje jeszcze pewną rezerwę.</u>
+          <u xml:id="u-12.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Do poprawy bilansu mocy prowadzi zwiększenie dyspozycyjności eksploatowanych urządzeń oraz poprawa Jakości nowych urządzeń przewidzianych do oddania w 1966 r. Szczególnie wielkie znaczenie. będzie w tej dziedzinie miała poprawa jakości wielkich bloków energetycznych i o mocy 125 MW, jakość zastosowanych w nich materiałów, jak np. rur kotłowych, a także staranność montażu.</u>
+          <u xml:id="u-12.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W 1966 r. nakłady na sieci elektroenergetyczne będą niższe o około 2 proc. w porównaniu z wydatkami w 1965 r. Przewidziana Jest budowa dodatkowego połączenia linią 220 kV systemu Dolnego i Górnego Śląska. Ogólnie jednak potrzeby w zakresie sieci najwyższych napięć nie zostaną w pełni zaspokojone. Równocześnie należy liczyć się nadal z trudnościami w pracy sieci rozdzielczych średnich i niskich napięć.</u>
+          <u xml:id="u-12.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Mimo zwiększenia produkcji ciepła w elektrociepłowniach zawodowych o 11,1 proc. nie będzie można w roku przyszłym zabezpieczyć potrzeb w tym zakresie ani gospodarki komunalnej, ani przemysłu. Wynika to z ograniczenia budowy elektrociepłowni oraz ze słabego tempa rezedowy sieci cieplnej.</u>
+          <u xml:id="u-12.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Przemysł naftowy. Założony w przyszłej 5-latce wzrost wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego wymaga poważnego zwiększenia zakresu wierceń poszukiwawczych. Koncentrować się one będą na obszarze Niżu Polskiego. Wiercenia muszą być poprzedzone odpowiednio szybkim rozwojem prac geofizycznych, a zwłaszcza sejsmicznych. Centralnym zagadnieniem umożliwiającym realizację nakreślonego programu będzie zapewnienie dopływu wysokokwalifikowanych kadr.</u>
+          <u xml:id="u-12.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Przemysł gazowniczy. W 1966 r. - podobnie jak w roku bieżącym - mimo zwiększenia ilości gazu przekazanego do sieci, potencjał krajowych złóż gazu ziemnego nie zostanie w pełni wykorzystany. Wynika to z opóźnień inwestycyjnych u odbiorców zużywających gaz na cele technologiczne. Resort przygotował projekty rządowych decyzji zmierzających do przyśpieszenia gazyfikacji kraju i do poprawy gospodarki tym cennym surowcem. Projekty zmierzają także do poprawy zaopatrzenia ludności w gaz.</u>
+          <u xml:id="u-12.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Przemysł maszyn górniczych. Rozwój górnictwa narzuca konieczność stopowania wysokowydajnych, sprawnych i pewnych w działaniu maszyn. Przemysł maszyn górniczych opracował program unowocześnienia swej produkcji i jej unifikacji. W 1566 r. uruchomiona zostanie seryjna produkcja szeregu nowości, w tym np. przenośników taśmowych oraz ładowarek zgarniakowych. W coraz szerszym zakresie stosowane będą elementy i zespoły hydrauliczne.</u>
+          <u xml:id="u-12.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Gospodarka paliwowo-energetyczna. Dla usprawnienia tej dziedziny naszej gospodarki istotne znaczenie ma praca Państwowego Inspektoratu Gospodarki Paliwowo-Energetycznej. Zakres działania tej placówki jest szeroki. Zebrane w niej materiały i informacje wskazują, m. in., że poważnym źródłem strat energetycznych jest w naszym przemyśle wykorzystywanie w zbyt małym stopniu ciepła tern. odpadowego w procesach produkcyjnych. Jakość i sprawność szeregu pomp, wentylatorów, sprężarek, czadnic i innych urządzeń pozostawia nadal spore do życzenia. Oddzielnym zagadnieniem jest zła jakość pieców i trzonów kuchennych, niestaranna ich konserwacja i nieumiejętna obsługa. Należy podkreślić, że dzięki inicjatywie Inspektoratu podjęta została w br. produkcja seryjna kilku nowoczesnych wysokosprawnych pieców i trzonów kuchennych. W 1966 r. PIGPE kontynuować będzie wysiłki dla dalszej poprawy gospodarki paliwem i energią.</u>
+          <u xml:id="u-12.30" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-12.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">O ZADANIACH WYŻSZEGO URZĘDU GÓRNICZEGO NA 1966 R.</u>
+          <u xml:id="u-12.32" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Informacja złożona na posiedzeniu komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 18 listopada 1965 r. przez Prezesa WUG - Edmunda Grabowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-12.33" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Większość państw posiada odrębne prawo górnicze. Wasze prawo górnicze reguluje zasady wydobywania kopalin ze złóż naturalnych i ze zwałów po robotach górniczych. Tworzy ono między innymi państwowy nadzór nad działalnością górniczą poprzez urzędy górnicze. Państwowy nadzór górniczy ustanowiły wszystkie państwa górnicze świata.</u>
+          <u xml:id="u-12.34" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Polskie urzędy górnicze sprawują kontrolę i nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną złóż, ochroną powierzchni przed szkodami górniczymi oraz obroną interesu społecznego w związku z działalnością górniczą.</u>
+          <u xml:id="u-12.35" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Grzędy górnicze obejmują nadzorem i kontrolą ponad 520 zakładów górniczych różnego rodzaju górnictw: jak węgiel kamienny, węgiel brunatny, rudy żelazne i nieżelazne, kopaliny chemiczne, budowlane i drogowe, dalej około 15.000 otworów wiertniczych, w tym eksploatację ropy naftowej, gazu ziemnego i wód leczniczych. Zakłady górnicze i wiercenia zlokalizowane są w 16 resortach.</u>
+          <u xml:id="u-12.36" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Załogi wszystkich zakładów górniczych i wierceń liczą w sumie około pół miliona pracowników. urzędy górnicze zatrudniają łącznie około 500 pracowników, tak że średnio na jednego pracownika urzędu górniczego przypada około 1000 pracowników górnictwa. Aparat władz górniczych jest stosunkowo nieliczny, ale musi go cechować wysoka fachowość i sprawność, Urzędy górnicze zatwierdzają rocznie około 2000 planów ruchu i tyleż dodatków do nich. Podstawową jednak działalnością urzędów górniczych są inspekcje, których celem jest konfrontacja stanu rzeczywistego z obowiązującymi przepisami oraz zasadami techniki górniczej.</u>
+          <u xml:id="u-12.37" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Inspekcji tych wykonano w 1964 r. około 30.500, w rb. wykona ich się około 37.000, na rok 1966 planuje się wykonanie 41.000 takich inspekcji. W wyniku inspekcji m. in. zatrzymano w ubiegłym roku około 3,700 robót prowadzonych w warunkach zagrożeń, w ciągu 10 miesięcy rb., zatrzymane było około 3.300 robót. Za prowadzenie robót w warunkach niebezpiecznych ukarano w ubiegłym roku około 3,000 pracowników grzywnami na łączną kwotę 1,5 miliona złotych, za 10 miesięcy br ukaranych było około 3,000 pracowników na łączną kwotę ponad 1,5 miliona zł, Komisje dyscyplinarne przy urzędach górniczych ukarały w analogicznych okresach 353 osoby i 245 osób.</u>
+          <u xml:id="u-12.38" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Mimo systematycznej poprawy stanu wypadkowości w górnictwie naszym straty, będące następstwem wypadków są jeszcze wysokie. Skutki ekonomiczne usuwania szkód górniczych są jeszcze bardzo wysokie i z roku na rok wzrastają, bo wzrasta również ilość wydobycia - głównie węgla - więzionego w filarach ochronnych pod miastami i osiedlami. Dla dalszego ograniczenia rozmiaru szkód konieczne jest doprowadzenie do lepszej koordynacji i synchronizacji w działalności wszystkich zainteresowanych instytucji.</u>
+          <u xml:id="u-12.39" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W dziedzinie głębokich wierceń zwłaszcza w zakresie ich, bezawaryjnego prowadzenia nastąpiła pewna poprawa organizacyjno-techniczna, korzystamy na tym odcinku z dużej pomocy radzieckiej.</u>
+          <u xml:id="u-12.40" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Dla dalszego polepszenia stanu bhp w zakładach górniczych. poszczególne resorty opracowały odpowiednie programy, które zostały zaaprobowane przez Państwową Radę Górnictwa i w formie odpowiednich wniosków przedłożone Radzie Ministrów. Uchwała Rady Ministrów z lipca rb. przekazała je do realizacji poszczególnym resortom. Systematyczne wykonywanie tych wniosków gwarantuje dalszą poprawę warunków bhp w naszym górnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-12.41" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W przyszłej działalności należy coraz więcej uwagi poświęcać zagadnieniom ergonomii. Jak wiadomo jest to dziedzina, która skupia problematykę z zakresu fizjologii, psychologii, medycyny, higieny, socjologii pracy z problematyką techniki, technologii i organizacji produkcji. Ma ona na celu przystosowanie warunków pracy do psychofizycznych potrzeb i właściwości człowieka tak, aby praca odbywała się bez szkody dla zdrowia i zapewniała najkorzystniejsze efekty. Ergonomia sięga głębiej poza przedsięwzięcia mające na celu usuwanie bezpośrednich zagrożeń. Musi ona wkroczyć do pracowni ludzi odpowiedzialnych za konstrukcję maszyn i urządzeń, projektowanie pomieszczeń i stanowisk pracy. Oni bowiem odgrywają podstawową rolę przy wdrażaniu zasad ergonomii.</u>
+          <u xml:id="u-12.42" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W zapewnieniu coraz lepszych warunków bhp współdziałają urzędy górnicze. I one opracowały dla siebie odpowiedni program, którego celem jest m. in. skuteczniejsze niż dotąd działanie. Dokonano zmian organizacyjnych w Wyższym Urzędzie Górniczym.</u>
+          <u xml:id="u-12.43" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Usprawniono metody pracy przy dokonywaniu inspekcji w zakładach górniczych przy przeprowadzaniu dochodzeń po wypadkach i awariach, skracając znacznie czas trwania dochodzeń - opracowano; i usprawniono systemu stałego pogotowia technicznego, dokonano szeregu korektur zmniejszających do niezbędnego minimum prace administracyjne w urzędach. Zmian tych dokonano realizując zasady zawarte w Uchwałach IV Plenum KC PZPR. Dalsze zamierzania władz górniczych idą w kierunku przekazania dźwignio i górniczych wyciągów szybowych do Urzędu Dozoru Technicznego, objęcia przez Resort Komunikacji nadzoru nad kolejami górniczymi, doprowadzenia do objęcia przez inspekcję sanitarną zakładów górniczych.</u>
+          <u xml:id="u-12.44" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Przedmiotem szczególnej troski władz górniczych w roku przyszłym będą przede wszystkim:</u>
+          <u xml:id="u-12.45" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">- kopalnie cechujące się dużą wypadkowością i zagrożeniami, - inwestycje, szczególnie mające na celu poprawę stanu przewietrzania, - szyby i urządzenia wyciągowe w zakresie ich remontów, napraw i rewizji, - odkrywki w zakresie ich bezpiecznej i prawidłowej eksploatacji, - ochrona powierzchni ponad szkodami górniczymi, - rekultywacja terenów poeksploatacyjnych, - prawidłowa gospodarka złożem i zmniejszenie strat eksploatacyjnych, - głębokie wiercenia, - wody lecznicze, - pogłębianie badań nad dziedziną ergonomii.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00006-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00006-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..3f533d8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00006-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00006-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 6/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 6/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:6</note>
+        <note type="sessionNo">6</note>
+        <date>1965-11-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJanDąbKocioł" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dąb Kocioł</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefTrojok" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Trojok</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMirosławZawadzki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mirosław Zawadzki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPiotrNowakowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Nowakowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSulima" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Sulima</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaGąsiorkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Gąsiorkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławBudzik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Budzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Marek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławSzymczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Szymczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00006-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00006-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a4b0299
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00006-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,102 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 19 i 20 listopada 1965 r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła projekt uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 r. i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z Ministrem - Januszem Hrynkiewiczem, podsekretarzem stanu:- Janem Kuczmą, Zdzisławem Nowakowskim i Janem Szewczykiem, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Janusz Walewski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Józef Kutin, dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o projekcie planu Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego na 1966 rok przedłożył Minister - Janusz Hrynkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWładysławMarek">Koreferat Stałej Komisji do Spraw Przemysłu Maszynowego przedstawił poseł Henryk Szafrański (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWładysławMarek">Na uwagę zasługuje wysokie przekroczenie przez przemysł maszynowy planowanego na rok bieżący wzrostu produkcji oraz pewne zmniejszenie napięcia planu w projekcie na 1966 r. Przyjęcie umiarkowanego tempa wzrostu produkcji w przyszłym roku podyktowane było m. in. znacznym zaostrzeniem wymogów jakościowych, wprowadzeniem do produkcji wielu nowych wyrobów oraz zmianami w systemie finansowania przedsiębiorstw i zjednoczeni Istotne zna. ozenie miały także możliwości zaopatrzenia przemysłu maszynowego i elektrotechnicznego w wyroby hutnicze i materiały chemiczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWładysławMarek">Realizacja przewidzianych w planie zadań wymagać będzie od przedsiębiorstw i zjednoczeń dalszego porządkowania organizacyjnego wydziałów produkcyjnych, konsekwentnego ulepszania procesów technologicznych i rozbudowy zaplecza technicznego przedsiębiorstw W 1966 r. nastąpi koncentracja nakładów inwestycyjnych na podstawowe działy przemysłu maszynowego. głównie na przemysł maszyn rolniczych i ciągników, przemysł motoryzacyjny, obrabiarek i narzędzi, aparatury chemicznej i elektrotechnicznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełWładysławMarek">Reprezentowany w projekcie planu asortyment wyrobów wskazuje na szybkie przystosowywanie się przemysłu elektromaszynowego do potrzeb rynku i eksportu. Dotyczy to m. in. przemysłu okrętowego i taboru szynowego. Ten ostatni przechodzi ta na nowoczesne towarowe wagony 4-osiowe, wywiązuje się z dostaw wagonów specjalnych - samowyładowczych, wagonów do przewożenia cementu luzem, a ostatnio rozpoczął dostawy cystern do gazu płynnego. Zaspakaja on również potrzeby kolei na trójczłony elektryczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełWładysławMarek">Tempo realizacji planowanych zamierzeń jest w dużym stopniu zależne od unowocześnienia procesów technologicznych w różnych branżach przemysłu maszynowego. Przedsiębiorstwa uruchamiające nowe wyroby na podstawie licencji, otrzymują wraz z procesami technologicznymi wymagany park maszynowy, a nawet kompletne ciągi technologiczne. Jednakże w zakładach tych obserwuje się niekiedy pogarszanie jakości wyrobów, szczególnie wówczas, gdy wzrost produkcji przekracza pierwotnie planowaną zdolność wytwórczą.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełWładysławMarek">W projekcie planu inwestycyjnego na 1966 r. znaczne nakłady kierowane są na przemysł obrabiarek i narzędzi. Jest sprawą ważną, aby środki te umożliwiły szybkie podniesienie poziomu jakości produkcji tego przemysłu, którego wyroby powinny się stać trwałą pozycją naszego eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełWładysławMarek">Dynamicznie rozwijający się dział produkcji urządzeń i aparatury chemicznej wymaga uwagi i kontroli zarówno ze strony resortu przemysłu ciężkiego jak i resortu chemii - szczególnie pod kątem specjalizacji produkcji i podziału zadań. W planie przyszłorocznym zakłada się m. in. poważny wzrost produkcji maszyn i urządzeń dla przemysłu rafineryjnego i gumowego, a także dla cukrowni. Realizacja tych zamierzeń wymaga poprawy rytmiczności i skrócenia cyklu dostaw z przemysłu krajowego. Zaplanowana zmiana proporcji w eksporcie na rzecz wzrostu eksportu maszyn - jest bardzo korzystna. Wymaga jednak konsekwentnej realizacji programu poprawy jakości wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełWładysławMarek">Na szczególne podkreślenie zasługuje bogaty program opanowania i uruchomienia produkcji wielu nowych wyrobów, modernizacja i rekonstrukcja wielu innych oraz wycofanie z produkcji szeregu wyrobów przestarzałych.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełWładysławMarek">Założony wzrost wydajności pracy - określony na poziomie 6 proc. - jest bardzo napięty. Realizacja tego wskaźnika powinna być przedmiotem szerokiej dyskusji na posiedzeniach konferencji samorządu robotniczego zakładów przemysłu elektromaszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełWładysławMarek">Koreferat Stałej podkomisji do spraw hutnictwa przedstawił poseł Antoni Daniel (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełWładysławMarek">Plan przemysłu hutniczego na 1966 r. zakłada wzrost wartości produkcji w porównaniu z 1965 r. o 5,4 proc. Wobec faktu, że w ciągu ostatnich 4 lat produkcja hutnictwa zwiększała się średnio o 4,9 proc. rocznie - wzrost ów trzeba uznać za napięty i wymagający maksimum wysiłku w trakcie realizacji. Pomyślne wykonanie przyszłorocznych zadań zależy przede wszystkim od pełnej realizacji planu inwestycyjnego, pokonanie niedoboru mocy produkcyjnych walcowni, urzeczywistnienia programu poprawy jakości i uszlachetnienia wyrobów hutniczych, poprawienia wyników ekonomicznych hutnictwa i właściwego przygotowania kadr.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełWładysławMarek">Znaczenie podstawowe ma dla hutnictwa problem inwestycji, gdyż determinuje on poziom mocy produkcyjnej, jakość i asortyment produkcji oraz koszty własne. Jako zasadę generalną przyjąć należy koncentrację inwestycji. Warunkiem poprawy w tej dziedzinie jest także dalsza reorganizacja biur projektowych, prawidłowy podział pracy między poszczególne biura. zwiększenie ich odpowiedzialności za terminowe i kompleksowe przygotowanie dokumentacji. Jednakże najważniejszym zamierzeniem jest wzmocnienie odpowiedzialności inwestora za realizację planu inwestycyjnego. Konieczne jest aby administracje zakładów przestały traktować inwestycje jako „cudze podwórka”, aby interesowały się przebiegiem, jakością i terminowością prac i by zacieśniały współpracę z wykonawcami robót.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełWładysławMarek">W realizacji programu inwestycyjnego uwzględnić należy priorytet dla inwestycji, które mają już zabezpieczone maszyny i urządzenia. Pozwoli to zmniejszyć stan zapasów maszyn, które z różnych przyczyn leżą w magazynach, zamiast dawać potrzebną gospodarce produkcję.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełWładysławMarek">Większą uwagę trzeba zwrócić na pełne i prawidłowa wykorzystanie nakładów inwestycyjnych na bezpieczeństwo i higienę pracy w hutnictwie. Dotychczas notuje się w tej dziedzinie szereg poważnych nieprawidłowości i opóźnień. Dotyczy to m. in. przedsięwzięć związanych z poprawą wentylacji i klimatyzacji w zakładach. Przyczyny - to głównie brak rozwiązań koncepcyjnych, długi okres przygotowania dokumentacji, brak potrzebnych urządzeń i trudności z wykonawstwem.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełWładysławMarek">Spore głosów krytycznych słyszy się ostatnie na temat jakości wyrobów hutniczych. Ogólnie rzecz biorąc, wyroby te są na średnim posianie światowym. Zdarzają się jednak zbyt częste przypadki dostaw produktów nieodpowiednich, które powodują niepotrzebne straty w trakcie dalszej obróbki. Wyeliminowanie tych przypadków jest możliwe tylko przez zaostrzenie kontroli wyrobów przy ich wysyłce z huty. Kontrola musi być przeprowadzam bardziej nowoczesnymi urządzeniami - aby nie wstrzymywać toku produkcji. Niestety hutnictwo urządzeń takich ma jeszcze zbyt mało.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#komentarz">(strona powtórzona)</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełWładysławMarek">Problemem, który będzie wymagał stałej troski jest rozszerzenie zdolności produkcyjnej walcowni. W grę wchodzi m. in. poprawa wskaźników wykorzystania czasu, przy jednoczesnym skróceniu okresu remontów, polepszenie organizacji służb ruchu, racjonalizacja programu walcowania, typizacja oprzyrządowania walcowni itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełWładysławMarek">Rozbudowa i modernizacja przemysłu hutniczego musi się wiązać z napływam wykwalifikowanej kadry technicznej. Konieczność ta wynika także z programu poprawy jakości produkcji, który jest nie do zrealizowania bez wydatnego wzmocnienie służb technologicznych i Zaplecza naukowo-badawczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełWładysławMarek">Zamierzenia ha lata 1966–1970 pociągają za sobą konieczność zapewnienia dopływu do hutnictwa co najmniej; 440 inżynierów w ciągu roku. Jednakże kierunki studiów i obowiązujące przepisy pozwalają szacować roczny dopływ absolwentów wyższych uczelni na 170 inżynierów w ciągu roku.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełWładysławMarek">Na pytania posłów: Jana Dąb-Kocioła (ZSL), Antoniego Byczkowskiego (ZSL), Antoniego Rybaka (ZSL), Jerzego Bukowskiego (bezp.), Łucji Matuszewskiej (bezp), Andrzeja Borodzika (PZPR), Stanisława Prüfera (PZPR), Mirosława Zawadzkiego (PZPR), Tadeusza Pławskiego (PZPR), Władysława Marka (ZSL), Tadeusza Jedrucha (ZSL), Adolfa Książkiewicza (PZPR), Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR), Feliksa Dębskiego (ZSL), Tadeusza Młyńczaka (SD), Henryka Zakowieckiego (bezp.) Wacława Mońki (SD), Jana Dubisa (PZPR) i Józefa Bezlera (PZPR) - odpowiedzi udzielił Minister Przemysłu Ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełWładysławMarek">Wyjaśnienia dotyczyły m. in. następujących problemów: pracy w zjednoczeniach przemysłowych nad reformą systemu planowania i zarządzania; produkcji przemysłu motoryzacyjnego, w tym nowego modelu pojazdu osobowego, rozwoju produkcji, ciągników, części zamiennych do maszyn, urządzeń, środków transportuj produkcji i dostaw rur; zabezpieczenia potrzeb rolnictwa na przyczepy do ciągników; produkcji, aparatury kontrolno-pomiarowej i aparatury elektrycznej, zwłaszcza jakości i nowoczesności tej grupy wyrębów; jakości maszyn rolniczych; produkcji maszyn matematycznych; produkcji pojemników do gazu płynnego, pomp; problemów eksportu, wielkości wywozu do krajów rozwiniętych i rozwijających efektywności eksportu, a zwłaszcza kompletnych obiektów oraz taboru pływającego, a także problemów pracy zakładów specjalizujących się w eksporcie; pracy odlewni; usprawnienia informacji technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławSulima">Dalszy rozwój naszej energetyki zależny jest w dużym stopniu od terminowych dostaw turban dużej mocy z przemysłu krajowego. Prace nad konstrukcją i wdrożeniem do produkcji tych urządzeń energetycznych muszą być w związku z tym podejmowane odpowiednio wcześnie. Dotyczy to m. in. Zakładów Mechanicznych w Elblągu. Istnieje jednak niebezpieczeństwo opóźnień w tej dziedzinie, związane z niedostateczną mocą odlewni tego Zakładu. Trzeba rozważyć ewentualność zwiększenia środków na ten cel. Brak również potwierdzenia zamówień na niektóre elementy turbin 200-MW, które mają być oddane do użytku w 1967 r. Sprawa ta powinna być jak najszybciej wyjaśniona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanDąbKocioł">Przyczyną niskiej jakości niektórych wyrobów przemysłu ciężkiego jest niewłaściwa stal dostarczana przez hutnictwo. Powoduje to także, że część naszych maszyn, których konstrukcja spełnia wszelkie wymogi nowoczesności, jest zbyt ciężka, zbyt stalochłonna. Nieodpowiednia jakościowo stal zmusza nas ponadto do importowania niektórych prostych wyrobów, które z powodzeniem nożna by wytwarzać w kraju. Dotyczy to np. okuć do mebli produkowanych na eksport. Poprawa jakości stali powijana być zatem jednym z głównym celów hutnictwa w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanDąbKocioł">Należy rozważyć możliwość modernizacji i podniesienia jakości produkcji przemysłu motoryzacyjnego. Zacofanie w tej dziedzinie stwarza trudności w eksporcie i zmniejsza popyt rynku wewnętrznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Resort przemysłu ciężkiego z reguły nie wykorzystuje w pełni środków na inwestycje. Nie są również realizowane rzeczowe zadania inwestycyjne. Problem ten wymaga szczególnej uwagi, gdyż inwestycje są dla przemysłu ciężkiego zagadnieniem podstawowej wagi. Zależy od tego nie tylko planowe uruchamianie produkcji nowych wyrobów, ale także zgodne z założeniami uzyskiwanie nowych mocy wytwórczych i uwarunkowanym nimi rozwój innych gałęzi gospodarki. Przyczyny opóźnień leżą głównie w fazie przygotowania inwestycji - ich programowaniu, planowaniu i projektowaniu. Nie bez wpływu na tę sytuację pozostaje również niedostateczny potencjał produkcyjny przedsiębiorstw wykonawczych. Należy więc zająć się szerzej rozwojem biur konstrukcyjnych i podniesieniem jakości projektowania przy jednoczesnym podjęciu kroków zapewniających wcześniejszy niż dotychczas bilansowanie potrzeb inwestycyjnych z możliwościami wykonawstwa budowlanego. Trzeba także zaostrzyć sankcje wobec inwestorów i wykonawców - za nieterminową realizację zadań inwestycyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełPiotrNowakowski">Rozwój przemysłu elektronicznego i elektrotechnicznego oraz elektryfikacji kraju pociąga za sobą wzrost zapotrzebowania na metale nieżelazne, wśród których jedną z głównych pozycji stanowi miedź. Aby zaspokoić te potrzeby, rozwijamy własną bazę surowcową, m. in. przez budowę wielkiego zagłębia miedziowego w rejonie Lubina. Postęp robót na tym placu budowy jest dotychczas zgodny z harmonogramami, a wyniki osiągane przy głębieniu szybów nałożą do najlepszych w Europie. Jednakże w przyszłości - szczególnie w 1967 roku - należy się liczyć z powstaniem niedoborów załogi budującej zagłębie. Jedną z przyczyn jest zbyt wolny rozwój inwestycji towarzyszących - głownie budownictwa mieszkaniowego. Resort powinien podjąć środki dla częściowego przynajmniej rozwiązania tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełPiotrNowakowski">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR): Na tle planu unowocześnienia wyrobów przemysłu ciężkiego, dotychczasowe tempo jego modernizacji Wydaje się niedostateczne. Większą uwagę trzeba także zwrócić na jakość produkcji tej gałęzi gospodarki. Dotychczas niska jakość niektórych wyrobów wynika zarówno z braku dobrych surowców, jak z niedostatecznej dyscypliny technicznej i technologicznej, wadliwej dokumentacji, rozluźnionej kontroli i nieprzestrzegania obowiązujących norm. Należy dbać, aby programy poprawy jakości realizowane były w praktyce, a nie tylko na papierze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWładysławBudzik">Przyszłoroczny program wydobycia rud ma być zrealizowany przy zmniejszonym froncie wydobywczym. W związku z tym niezbędne jest położenie nacisku na koncentrację robót i ich maksymalną mechanizację. Dotychczas jednak odczuwa się niedobór nowoczesnych, wysokowydajnych maszyn dla robót górniczych. Rozwiązanie tego problemu powinno być wzięte pod uwagę przez resort przemysłu ciężkiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefTrojok">Przedstawiony program uruchomienia produkcji nowych wyrobów jest bardzo obszerny i wszechstronny. Jego realizacja może jednak napotkać na trudności związane z faktem, że cykl wdrażania do produkcji nowych asortymentów jest jeszcze zbyt długi. Powód - to przede wszystkim zbyt mała elastyczność przemysłu w przestawianiu się na nowe wyroby.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJózefTrojok">Zakłady produkujące na eksport nie zawsze korzystają z ułatwień zagwarantowanych im odpowiednimi przepisami. Mają one. m. in. trudności z dostawami materiałów i narzędzi. Resort powinien pomóc tym zakładom w egzekucji ich uprawnień.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWładysławSzymczak">Ministerstwo włożyło wiele energii w rozwój eksportu. Realizacja zadań przyszłorocznych w tej dziedzinie wymagać będzie jeszcze większych wysiłków. Na międzynarodowym rynku liczy się tylko produkcja nowoczesna i odpowiedniej jakości.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełWładysławSzymczak">Trwające od dłuższego czasu trudności, w tym zwłaszcza materiałowe i kooperacyjne przeszkadzają ekspansji eksportowej. Renowacji wymaga też w niektórych zakładach park maszynowy. Niezbędne jest uzupełnienie aparatury pomiarowo kontrolnej, także w placówkach projektowo konstrukcyjnych, które powinny mieć większe niż obecnie możliwości korzystania ze stacji prób.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełWładysławSzymczak">Problemy związane z przekroczeniem planu zatrudnienia w roku bież. wymagają pogłębionej analizy. W liczbach wzrostu zatrudnienia w roku bieżącym nie mieszczą się absolwenci szkół różnych typów. Niewątpliwie dobrze jest, że zakłady, mając na uwadze perspektywiczny rozwój myślą także o zapewnienia sobie wykwalifikowanych kadr na przyszłość.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMirosławZawadzki">Rok ubiegły stał pad hasłem „wszystko dla Płocka”- Obecnie tę wyeksponowaną w gospodarce pozycje zajęły Puławy, przy czym Płock stanął jak gdyby na uboczu. Trzeba powiedzieć jasno, zarówno Płock jak i Puławy mają dla naszej chemii, dla całej naszej gospodarki narodowej jednakowe, niezwykle ważne znaczenie. I jeden i drugi zakład należy budować z takim samym natężeniem.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełMirosławZawadzki">Najważniejsze w kraju inwestycje zyskały priorytet, który jednakże w praktyce niewiele znaczy np. przy realizacji dostaw materiałowych czy sprzętu technicznego. Po prostu zbyt dużo jest priorytetów. Problem należałoby rozpatrzyć i ewentualnie zmniejszywszy liczbę inwestycji priorytetowych zapewnić im prawdziwe - zamiast pisanego -pierwszeństwa w realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełMirosławZawadzki">Przemysłu powinien znacznie zwiększyć produkcję pomp, przede wszystkim na potrzeby przemysłu rafineryjnego i petrochemicznego. Większej uwagi wymaga też produkcja aparatury ciśnieniowej. Należy zapewnić jej wyższą jakość, dostawy na plac budowy z konieczną dokumentacją, wprowadzić też trzeba jednolite wzory na ewentualne reklamacje, a wreszcie precyzyjniej określić obowiązki generalnego dostawcy, jakim jest zjednoczenie „Chemak”.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełMirosławZawadzki">Podatkowych wyjaśnień udzielił minister przemysłu ciężkiego Janusz Hrynkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełMirosławZawadzki">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Niedźwiecki (PZPN): Dyskusja wykazała zgodność poselskiej opinii co do tego, że plan przyszłorocznej pracy przemysłu ciężkiego oraz założenia rozwojowe tego działu na 1967 r. odpowiadają naszym możliwościom i najistotniejszym potrzebom gospodarki narodowej. Plan jest mobilizujący.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełMirosławZawadzki">W hutnictwie resort słusznie kładzie główny nacisk na rozwój przetwórstwa oraz przedsięwzięcia zabezpieczające poprawę jakości. Słusznie zakładany jest także spory wzrost produkcji wyrobów walcowanych, których dostawy limitują rozwój produkcji w przemyśle maszynowym. W tym ostatnim dziale główna uwaga resortu skupia się — co należy uznać za zjawisko prawidłowe - na sprawach rozwojowych techniki, jakości i nowoczesności produkcji. Wzrasta znacznie udział produkcji odpowiadającej w pełni wysokim standardom światowym w ogólnej puli produkcji. Wzrasta znacznie liczba nowych uruchomień.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełMirosławZawadzki">Następuje rozwój zaplecza technicznego, które jest jednym z najważniejszych czynników decydujących o postępie technicznym znacznie wzrasta zatrudnienie w placówkach tego zaplecza.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełMirosławZawadzki">Najbardziej charakterystyczną cechą programu inwestycyjnego przemysłu ciężkiego jest koncentracja nakładów na obiektach znajdujących się w trecie realizacji. Na tego rodzaju obiekty przeznacza się około 90 proc. wszystkich środków inwestycyjnych. Spora część funduszów łączy się z rozwojem produkcji na zaopatrzenie rynku i eksport. W eksporcie duże są osiągnięcia przemysłu maszynowego. Poważna jest jego rola i znaczenie, które zresztą wzrosną jeszcze w najbliższym czasie.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełMirosławZawadzki">Jeśli idzie natomiast o rynek, to w 1966 r. produkcja nowości w ogólnej wartości produkcji wyniesie 25 proc. w sprzęcie elektronicznym, 29 proc. - w sprzęcie zmechanizowanym gospodarstwa domowego i 19 proc. - w drobnym sprzęcie domowym. Liczby te są znacznie wyższe niż przeciętnie dla całego przemysłu maszynowego - 10 proc.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełMirosławZawadzki">Rozwojowe problemy przemysłu maszynowego są wielce złożone. Dyskusja jest wyrazem troski o sprawy przemysłu ciężkiego, całej gospodarki narodowej, a poselskie głosy są wyrazem opinii wyborców. Zgłoszone wnioski i uwagi - niekiedy krytyczne - mają jeden cel: by szybciej było lepiej. Słuszne były niewątpliwie głosy zwracające uwagę np. na konieczność otoczenia zwiększoną opieką przemysłu obrabiarkowego, potrzebę przygotowania kadr dla realizacji decyzji IV Plenum KC PZPR, dalszego zwiększenia troski o jakość i nowoczesność produkcji. W tej ostatniej dziedzinie zakłady pracy powinny opracować kompleksowe programy działania.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełMirosławZawadzki">Komisja przyjęła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 rok i podstawowe założenia na 1967 rok jak również projekt budżetu państwa na 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełMirosławZawadzki">O ZADANIACH PRZEMYSŁU CIĘŻKIEGO W 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełMirosławZawadzki">Informacja złożona przez Ministra Przemysłu Ciężkiego - Janusza Hrynkiewicza na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 19 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełMirosławZawadzki">W myśl planu na 1966 r. produkcja przemysłu ciężkiego ma wzrosnąć o 8,3 proc. w porównaniu z przewidywanym zamknięciem roku bieżącego; wartość produkcji przemysłu ciężkiego wyniesie ponad 242 mld zł. i stanowić będzie 31 proc. przemysłowej produkcji kraju. Założenia na 1967 r. przewidują dalszy wzrost produkcji w tym dziale gospodarki o 8,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełMirosławZawadzki">Produkcja hutnictwa wzrasta w 1966 r. o 5,4 proc., a w 1967 r. - o dalsze 5,3 proc. W przemyśle maszynowym produkcja przyszłoroczną, w porównaniu z przewidywanym wykonaniem w roku bieżącym, będzie wyższa o 10 proc.; według założeń na 1967 r. nastąpi dalszy wzrost tej produkcji o 10,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PosełMirosławZawadzki">W hutnictwie planowane wskaźniki stanowią optimum wykorzystania możliwości wytwórczych, a zadania dla poszczególnych agregatów i zespołów wytwórczych w hutach są napięte. Ustalenie założeń na tym poziomie było, spowodowane głównie istniejącymi możliwościami materiałowymi - hutniczymi i chemicznymi.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PosełMirosławZawadzki">W przemyśle maszynowym niektóre fabryki w roku przyszłym nadal będą miały pewne niewykorzystane moce produkcyjnej lob zagospodarowywanie łączy się z koniecznością dalszych zmian strukturalnych produkcji, z rozwojem wytwórczości wyrobów charakteryzujących się mniejszym zużyciem materiałów z równocześnie zwiększonym, uzasadnionym wkładem pracy ludzkiej.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PosełMirosławZawadzki">Wśród przyszłorocznych zamierzeń na czoło wysuwa się w przemyśle ciężkim jakość produkcji. Resort podjął już szereg kroków zmierzających de stworzenia organizacyjno-technicznych i ekonomicznych warunków poprawy jakości wyrobów. Wysiłki te na znacznie rozszerzonym froncie, kontynuowane będą w roku przyszłym.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PosełMirosławZawadzki">Dla uzyskania wydatniejszej poprawy jakości produkcji, rozszerza się kryteria jej oceny. Przewiduje się wprowadzenie nowych regulaminów, zachęcających załogi do poprawy jakości, a ponadto - ostre rozliczanie się z tymi, którzy wytwarzają detale i całe wyroby nieodpowiedniej jakości, w sprzeczności, z dokumentacją i technologią. Wiąże się z tym praca nad zlikwidowaniem anonimowości przy wytwarzaniu detali i elementów. Nie bez znaczenia jest w tej dziedzinie projektowany rozwój zaplecza technicznego (organizacja stanowisk prób i badań, zakup aparatury kontrolno-pomiarowej itd.). Równocześnie podejmuje się działania o charakterze ekonomicznym; wymienić tu należy przede wszystkim zmiany w systemie rozliczenia się zakładów z napraw, gwarancyjnych, wprowadzenie do systemu cen porównywalnych elementów jakości i nowoczesności produkcji, uwzględnienie tych ostatnich elementów w zmienionym systemie funduszu zakładowego.</u>
+          <u xml:id="u-10.20" who="#PosełMirosławZawadzki">Wysiłki resortu i działania w przemyśle zmierzające do uzyskania radykalnej poprawny jakości produkcji wymagają moralno-politycznej podbudowy, uczulenia na te sprawy samorządu robotniczego, organizacji społecznych i zawodowych. Chodzi o to, by, dobra produkcja była sprawą honoru fabryk i wszystkich zatrudnionych.</u>
+          <u xml:id="u-10.21" who="#PosełMirosławZawadzki">Druga podstawowa sprawa w przyszłorocznej pracy - to uzyskanie wydatniejszego postępu w technologii produkcji. Dotychczasowe osiągnięcia na tym odcinku nie mogą zadowalać. Unowocześnienie metod wytwórczych, wzbogacenie parku maszynowego fabryk nowoczesnymi maszynami i urządzeniami pozwalającymi na stosowanie postępowych technologii - to czynniki istotnego postępu w przemyśle, czynniki przyspieszenia tempa wzrostu produkcji i wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-10.22" who="#PosełMirosławZawadzki">Ofensywę techniczną ułatwią niewątpliwie zakupy licencji, Zakłada się, że w roku przyszłym zakupi się Ich znacznie więcej niż w roku bieżącym. Licencje, wraz z całym zespołem środków organizacyjnych, technicznych i ekonomicznych - będą jednym z elementów podnoszących ogólny poziom techniczny, ułatwią realizację nakreślonego do 1970 r. podstawowego celu: zapewnienia 60 proc. wyrobów przemysłu maszynowego parametrów technicznych uznanych na arenie międzynarodowej jako wysokie.</u>
+          <u xml:id="u-10.23" who="#PosełMirosławZawadzki">Czołowym zadaniem jest dla przemysłu ciężkiego w 1966 r., 11-procentowy wzrost produkcji artykułów kierowanych na zaopatrzenie rynku. Ich łączna wartość została określona na 32 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-10.24" who="#PosełMirosławZawadzki">Zwiększony wysiłek skierowany zostanie na rozszerzenie wachlarza asortymentowego i przystosowanie się producentów w pełniejszej mierze do wymagań rynku Ułatwią to niewątpliwie organizowane ośrodki rozwojowe: dla zmechanizowanego sprzętu gospodarstwa domowego, elektrotechniki i termotechniki bytowej, a także galanterii metalowej.</u>
+          <u xml:id="u-10.25" who="#PosełMirosławZawadzki">Należy podkreślić, że z dniem i stycznia 1966 r. rozszerzony zostanie do 24 miesięcy z dotychczasowych 12 miesięcy okres gwarancyjny na szereg wyrobów, w tym na niektóre typy radioodbiorników turystycznych, tranzystorowych, gramofonów elektrycznych, pralek elektrycznych, wirówek, maszyn do szycia, kuchni węglowych i gazowych, a także do 18 miesięcy - z dotychczasowych 12 - na odkurzacze, froterki, prodiże itp.</u>
+          <u xml:id="u-10.26" who="#PosełMirosławZawadzki">Planowany wzrost dostaw artykułów trwałego i powszechnego użytku, realizacja programu poprawy jakością modernizacja i podniesienie estetyki - powinny pozwolić na dalszą aktywizację sprzedaży tych wyrobów i lepsze pokrycie towarami przemysłowymi siły nabywczej ludności.</u>
+          <u xml:id="u-10.27" who="#PosełMirosławZawadzki">Główny ciężar wzrostu eksportu w latach 1966–1970 spoczywa na przemyśle maszynowym, przy czym podstawową grupę stanowią maszyny i urządzenia. Plan eksportu resortu przewiduje na rok 1966 - wzrost eksportu ogółem o 3,3 proc., w tym na kierunki dewizowo ważne - o 44 proc.; na rok 1967 - wzrost eksportu ogółem o 20,5 proc., a na kierunki dewizowo ważne - o 30,6 proc. W eksporcie na kierunki dewizowo ważne następuje, znaczne zwiększenie udziału takich grup towarowych, jak obrabiarki i narzędzia, maszyny i aparaty elektryczne, maszyny włókiennicze oraz artykuły rynkowe spada natomiast udział, taboru pływającego i kolejowego, a więc wyrobów charakteryzujących się wysoką materiałochłonnością.</u>
+          <u xml:id="u-10.28" who="#PosełMirosławZawadzki">Jak na razie, portfel zamówień na 1966 r. jest jeszcze niedostateczny, szczególnie jeśli uwzględnić cykl produkcyjny szeregu rodzajów maszyn. W związku z tym trzeba będzie, by w toku realizacji planu producenci dołożyli maksymalnych wysiłków dla skrócenia terminów dostaw. Realizacja zadań wymagać będzie aktywizacji i mobilizacji sił nie tylko ze strony przemysłu, lecz także handlu zagranicznego.</u>
+          <u xml:id="u-10.29" who="#PosełMirosławZawadzki">Coraz większą rolę w rozwoju naszego eksportu na rynki kapitalistyczne będą odgrywać umowy o współpracy kooperacyjnej. Kilka tego typu umów zawarliśmy w roku bieżącym, prowadzimy na ten temat dalsze rozmowy.</u>
+          <u xml:id="u-10.30" who="#PosełMirosławZawadzki">Dla aktywizacji eksportu, przy współpracy handlu zagranicznego, prowadzone będą prace nad dalszą poprawą jakości produkcji eksportowej; doprowadzeniem do synchronizacji zainteresowania wysokim, opłacalnym eksportem zarówno producentów; jak też central eksportujących. Będą prowadzone prace nad uprzywilejowaniem załóg zwiększających eksportD</u>
+          <u xml:id="u-10.31" who="#PosełMirosławZawadzki">Wydatki na inwestycje założono na rok 1966 na poziomie 16 mld zł; tj. o 3 proc. wyższym w porównaniu z 1965 r. Na przemysł maszynowy kieruje się 7,4 mld zł, na hutnictwo - 8,6 mld zł. 91 proc. nakładów wydatkuje się na inwestycje kontynuowane. Resort zmierza, by możliwie najwięcej środków kierować na wyposażenie fabryk w nowoczesne środki produkcji. Zatrudnienie wzrosło w przemyśle ciężkim w 1965 r. w stopniu wyższym niż to zakładał plan. Znalazło to ujemne odbicie we wskaźniku wzrostu wydajności pracy. Równocześnie w niektórych zakładach nie nastąpił planowany wzrost średniej płacy. Są to zjawiska niekorzystne. W tej sytuacji zadania w dziedzinie zatrudnienia w roku przyszłym są ostrzejsze; zakłada się przede wszystkim; że wzrost produkcji musi być pokryty głównie przez wzrost wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-10.32" who="#PosełMirosławZawadzki">Oceniając ogólnie, plan na 1966 r. dla przemysłu ciężkiego nie jest łatwy. Wytyczne przekazano już zjednoczeniom. Również aktyw resortu i zjednoczeń otrzymał odpowiednie wskaźniki i zadania związane z rozbiciem planu na przedsiębiorstwa. Zakłady powinny otrzymać planowane na rok przyszły zadania jeszcze w ciągu bież. miesiąca. W grudniu zakładowe plany powinny rozpatrzyć konferencje samorządu robotniczego fabryk.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00007-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00007-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d8e7911
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00007-01/header.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00007-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 7/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 7/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:7</note>
+        <note type="sessionNo">7</note>
+        <date>1965-11-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełŁucjaMatuszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Łucja Matuszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00007-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00007-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..bf3b298
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00007-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,42 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 20 listopada 1965 Komisja Przemyślu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Henryka Szafrańskiego (PZPR), rozpatrzyła projekt uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 rok i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1966 r. w części dotyczącej Centralnego Urzędu Geologii i Urzędu Patentowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele: Centralnego Urzędu Geologii z wiceprezesem - Zbigniewem Tokarskim, przedstawiciele Urzędu Patentowego PRL z prezesem - Ignacym Czerwińskim, dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Uwagi stałej Podkomisji Górnictwa, Geologii i Energetyki do projektu planu i budżetu Centralnego Urzędu Geologii na rok 1966 przedstawił poseł Stanisław Pawłowski (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Centralny Urząd Geologii legitymuje się poważnymi osiągnięciami w rozwoju krajowej bazy surowcowej: powodzeniem uwieńczone zostały poszukiwania złóż siarki, ropy naftowej, gazu ziemnego, rud, soli kamiennych i potasowych. U podstaw tych sukcesów leży ogromny wysiłek kadry geologów i rosnące z roku na rok nakłady na ten cel. Służba geologiczna korzysta z nowoczesnego sprzętu, m. in. do badań geofizycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Główne kierunki badań, określone w planie Centralnego Urzędu Geologii na 1966 r., to poszukiwanie nowych złóż surowcowych oraz szczegółowe rozpoznawanie złóż odkrytych. Dominować będą prace poszukiwawcze ropy naftowej i gazu, na które przeznacza się około 88 proc. nakładów. Jest to podyktowane koniecznością maksymalnego skoncentrowania środków na najważniejszych dla gospodarki narodowej kierunkach prac geologicznych. Oprócz ropy i gazu poszukiwania dotyczyć będą rud metali kolorowych, surowców agrochemicznych itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Rok przyszły charakteryzować się będzie rozszerzeniem obszaru badań - poza tradycyjne tereny poszukiwań geologicznych. Efektem tych przedsięwzięć ma być w 1966 r. blisko 180 nowych dokumentacji geologicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Zadania CUG realizowane są poprzez Instytut Geologiczny i 12 przedsiębiorstw geologicznych, przy czym te ostatnie pracują także na zlecenie resortów i rad narodowych. Zgodnie z planem, zadania tych przedsiębiorstw rosną w porównaniu z rokiem bieżącym o 1,6 proc. Wzrost ten ma być osiągnięty głównie poprzez zwiększenie wydajności pracy i usprawnienia organizacyjno-techniczne. Rozważenia wymaga problem bodźców, zachęcających załogi przedsiębiorstw geologicznych do obniżania kosztów własnych; dotychczasowy system wskaźników nie sprzyja, podejmowaniu wysiłków w tym kierunku. Dotyczy to również poziomu akumulacji przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Od pewnego czasu rosną dysproporcje między ilością materiału naukowego z zakresu geologii, a liczebnością kadry i poziomem jej kwalifikacji zawodowych. Postęp w tej dziedzinie jest zbyt wolny. Centralny Urząd Geologii musi więc zwrócić na sprawę kadr szczególną uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W projekcie budżetu CUG na 1966 r. podkreślenia wymaga poważny wzrost wydatków na współpracę z zagranicą. Jednym z jej głównych form będą praktyki zagraniczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Na pytania posłów; Łucji Matuszewskiej (bezp.), Stanisława Prüfera (PZPR), Jana Dąb-Kocioła (ZSL), Andrzeja Borodzika (PZPR), Adolfa Książkiewicza (PZPR), Zdzisława Drewki (PZPR), Jana Dubisa (PZPR), Piotra Nowakowskiego (PZPR), Antoniego Byczkowskiego (ZSL), odpowiedzi udzielili wiceprezes Centralnego Urzędu Geologii - Zbigniew Tokarski i naczelnik wydziału w Ministerstwie Finansów - A. Makowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">pytania dotyczyły m. in. poszukiwań soli potasowych i fosforowych, kadr dla służby geologicznej, wykorzystania sprzętu geologicznego, kształtowania się płac w służbie geologicznej, możliwości wierceń na głębokości 5 tys. metrów i niżej, bilansu potencjału wykonawczego przedsiębiorstw wiertniczych, spraw bhp, wykorzystania informacji uzyskiwanych z wierceń, prac poszukiwawczych na Bałtyku.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W dyskusji poseł Łucja Matuszewska (bezp.) wskazała, że potrzeby surowcowe kraju są znacznej przyjęty kierunek na koncentrację nakładów i wierceń nacelowany przede wszystkim na ropę naftową i gaz ziemny jest w pełni słuszny i odpowiada potrzebom gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Komisja przyjęła projekt uchwały o NPG na 1966 r. i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1966 r. w części dotyczącej Centralnego Urzędu Geologii.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W imieniu Podkomisji Normalizacji, Patentów i Organizacji Przemysłu projekt planu i budżetu Urzędu Patentowego PRL na 1966 r. przedstawiła poseł Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Urząd Patentowy może się wylegitymować - od 1962 r., tj. od uchwalania przez Sejm ustawy o prawie wynalazczym sporym dorobkiem. Działalność Urzędu w dużym stopniu przyczyniła się w tym okresie do poprawy warunków rozwojowych ruchu wynalazczego. Dowodem jest tu stosunkowo szybki wzrost zgłoszonych wynalazków w 1965 r. w stosunku do 1963 r. o około 70 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Działalność Urzędu przyczyniła się też do większego zainteresowania twórców projektów i jednostek gospodarki narodowej postępem technicznym, nowymi rozwiązaniami w kraju i za granicą. Wpłynęła równocześnie na uporządkowanie spraw związanych z ochroną interesów, autorów projektów wynalazczych z jednej strony, z drugiej zaś - interesów gospodarki narodowej w zakresie zabezpieczenia ochrony patentowej. Działalność ta, wreszcie, przyczyniła się do lepszego wykorzystywania nowych rozwiązań w produkcji. W latach 1964-1965 poważnie rozszerzyła się informacja o wynalazkach i patentach. Obecnie otrzymujemy opisy patentów z 68 krajów.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Nowe zadania w zakresie wynalazczości spowodowały konieczność zmiany dotychczasowej działalności w zakresie rzecznictwa patentowego. U~rz~ąd objął: dotychczas specjalnym szkoleniem 500 kandydatów na rzeczników patentowych. Nadal jednakże w naszych zakładach liczba rzeczników - w porównaniu z szeregiem innych krajów - jest zbyt mała. W związku z tym do 1970 r. planuje się przeszkolenie 1.500-2.000 rzeczników patentowych na potrzeby różnych resortów.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Plan na 1966 r. zakłada rozpatrzenie 4.400 wniosków wynalazków i ok. 1.350 wzorów, plan na rok bieżący przewidywał rozpatrzenie 3.700 wynalazków i 1.300 wzorów. Plan na r.1966 zakłada też udzielenie 2 tys. patentów i zarejestrowanie 850 wzorów (plan 1965-1.450 patentów i 800 wzorów).</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W roku 1966 nastąpi dalsze rozszerzenie i pogłębienie metod badania zgłoszonych projektów wynalazczych przez dalsze zacieśnienie współpracy Urzędu z zapleczem naukowym przemysłu i zakładami wytwórczymi. Prowadzona będzie nadal selekcja wynalazków pod kątem szczególnej przydatności dla potrzeb gospodarki narodowej. Urząd zamierza wybrać i zaproponować Komitetowi Nauki i Techniki włączenie 150 szczególnie ważnych wynalazków do NPG oraz resortowych planów rozwoju nauki i techniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W 1966r. planuje się 200 kontroli wdrażania wynalazków i organizacji służb wynalazczych w przemyśle. Przewiduje się wyszkolenie 400 kandydatów na rzeczników patentowych. Równocześnie we współpracy z urzędami DS. wynalazczości 19 krajach członkowskich RWPG prowadzona będzie praca zmierzająca do ujednolicania, form i zbliżenia stanowisk w dziedzinie wynalazczości znaków towarowych i informacji patentowej. urząd zacieśni współpracę z przemysłem oraz podejmie szereg przedsięwzięć natury organizacyjno-prawnej, w tym przede wszystkim uregulowanie praw i obowiązków rzeczników patentowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Ma pytania posłów: Łucji Matuszewskiej (bezp.), Mirosława Zawadzkiego (PZPR), Andrzeja Borodzika (PZPR) i Antoniego Daniela (PZPR) odpowiedzi udzielił Prezes Urzędu Patentowego — Ignacy Czerwiński. Pytania dotyczyły m. in. pracy rzeczników patentowych w przedsiębiorstwach i zakładach przemysłowych, informacji technicznej i patentowej, dokumentacji opisów patentowych oraz sporów na tle wynalazczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzyBukowski">Urząd Patentowy ma do odrobienia poważne zaległości, co ma tym większe znaczenie wobec rosnącego znaczenia ochrony własnych praw patentowych. Likwidacja tych opóźnień powinna następować szybciej niż dotychczas. Między innymi należy skontrolować działalność rzeczników patentowych w zakładach pracy, ponieważ - jak wynika z danych Urzędu Patentowego - część z nich pełni w praktyce zupełnie inne funkcje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Trzeba się zająć sprawą polepszenia warunków pracy Urzędu Patentowego, ponieważ obecne są wysoce nieodpowiednie. W poprzedniej kadencji Sejmu, posłowie poruszali ten problem, jednakże dotychczas sprawa nie ruszyła naprzód. Konieczne Wydaje się jak najszybsze wydanie ustawy o rzecznikach patentowych w zakładach pracy.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Komisja przyjęła projekt planu gospodarczego i budżetu Urzędu Patentowego na rok 1966 w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00008-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00008-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..285e5d7
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00008-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00008-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 8/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 8/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:8</note>
+        <note type="sessionNo">8</note>
+        <date>1965-11-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAdolfKsiążkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adolf Książkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAndrzejBorodzik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Borodzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdwardRuszkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edward Ruszkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDubis" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dubis</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowskibezp" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski (bezp</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzKopecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Kopecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMirosławZawadzki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mirosław Zawadzki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławOpałko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Opałko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSulima" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Sulima</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaGąsiorkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Gąsiorkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełŁucjaMatuszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Łucja Matuszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00008-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00008-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7d25969
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00008-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,242 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 22 listopada 1965r. Komisja Przemyślu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR) rozpatrzyła projekt Herodowego Planu Gospodarczego na rok 1966 i podstawowych założeń na rok 1967 oraz projekt budżetu państwa na rok 1966 w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu uczestniczyli: przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z Ministrem Antonim Radlińskim, podsekretarzami stanu: Adamem Kowalskim, Stanisławem Miernikiem, Bronisławem Tabanem i Januszem Walewskim, przedstawiciele Ministerstwa Przemyślu Ciężkiego z podsekretarzem stanu — Józefem Talmą, podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Tadeusz Olechowski, dyrektor Zespołu NIK - Mieczysław Haber, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o zadaniach przemysłu chemicznego na 1966r. i podstawowych założeniach rozwojowych na 1967r. przedstawił minister przemysłu chemicznego Antoni Radliński.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Koreferat podkomisji DS. przemysłu chemicznego przedstawiła poseł Łucja Matuszewska (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Strona powtórzona)</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Budżet Ministerstwa Przemysłu Chemicznego odgrywa z każdym rokiem coraz poważniejszą rolę w budżecie państwa. Decyduje o tym większa dynamika rozwoju przemysłu chemicznego aniżeli całego przemysłu, a co za tym idzie — rosnący udział produkcji chemii w globalnej produkcji przemysłowej. Tym nie mniej nakłady na przemysł chemiczny — w przeliczeniu na głowę mieszkańca - są jeszcze nieco niższe niż w wielu uprzemysłowionych krajach. Mimo szybkiego rozwoju, nasza chemia nie zabezpieczy dotychczas w pełni rosnących potrzeb gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Szczególne znaczenie dla przemysłu chemicznego, który wzrost produkcji opiera w dużym stopniu na nowych uruchomieniach - ma jak najszybsze osiąganie dobrych wskaźników zużycia surowców i energii. Wiąże się z tym potrzeba stworzenia odpowiednich bodźców, zachęcających załogi do osiągania światowych wyników w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Ogromne znaczenie dla postępu w przemyśle chemicznym ma jego zaplecze naukowo-badawcze. Jego zadaniem jest między innymi przewidywanie wielkości i struktury popytu na rynku krajowym i zagranicznym, a także — szeroka, bieżąca informacja, będąca podstawą prawidłowych decyzji produkcyjnych i ekonomicznych. W tej dziedzinie istnieje jeszcze szereg braków. Na przykład obecnie zahamowanie rozwoju tzw. drobnej chemii jest dotkliwie odczuwane przez odbiorców, wpływa ujemnie na jakość produkcji i jej nowoczesność. Trudności w zdobyciu informacji o aktualnych potrzebach rynkowych były często powodem niewykorzystywania rezerw tkwiących w przemyśle. Resort podejmuje obecnie kroki dla poprawy tej sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Program prac badawczych przemysłu chemicznego obejmuje szereg istotnych zagadnień związanych z opracowaniem nowych i doskonaleniem istniejących technologii, uruchamianiem produkcji nowych wyrobów, intensyfikacją, mechanizacją i automatyzacją procesów wytwórczych oraz poprawą jakości wyrobów. Istotne jest, aby realizacja tego programu przebiegała sprawnie. Dotychczas bowiem, mimo wzrastających nakładów na zaplecze naukowo-badawcze, wyniki w tej dziedzinie nie są zadowalające.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Problem inwestycji jest jednym z najistotniejszych dla dalszego rozwoju przemysłu chemicznego. Nakłady na ten cel stale rosną i w 1966 roku mają osiągnąć poziom blisko 12,7 mld zł. Mimo przeznaczania tak dużych środków, przemysł chemiczny: nie zabezpiecza jeszcze wielu potrzeb innych gałęzi gospodarki, m. in. rolnictwa, budownictwa, przemysłu ciężkiego i lekkiego. Notuje się także silny nacisk na sprowadzanie wielu produktów chemicznych z zagranicy. Import ten dotyczy przede wszystkim artykułów, które mają wpływ na jakość i nowoczesność produkcji wielu działów gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełŁucjaMatuszewska">W programie inwestycyjnym nie przewiduje się dostatecznego rozwoju branż produkujących wyroby finalne najbardziej korzystne z punktu widzenia eksportu - oraz półproduktów i środków uszlachetniających, których zakup na rynkach zagranicznych jest trudny, a które są niezbędne niemal we wszystkich gałęziach gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Proces inwestycyjny w chemii wymaga usprawnienia. Zakłady przemysłu chemicznego, ze względu na swą specyfikę, powinny być projektowane, budowane i uruchamiane w możliwie krótkich terminach. Aby to osiągnąć, należy w większym niż dotychczas stopniu dostosować potencjał biur projektowych do aktualnych potrzeb, zmienić system zatwierdzania projektów oraz poważnie wzmocnić potencjał wykonawczy przedsiębiorstw budowlanych realizujących inwestycje chemiczne. Powinna także nastąpić poprawa w dostawach maszyn i urządzeń - poprzez szersze stosowanie zasady generalnego dostawcy i lepsze zaopatrzenie w materiały budowlane.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Nakłady na remonty w resorcie chemii wydatnie rosną w porównaniu z br. Trzeba się jednak liczyć, że i w roku przyszłym wystąpią trudności z prawidłowym prowadzeniem gospodarki remontowej, wynikające z braku części zamiennych, oraz z niedoboru fachowców i potencjału wykonawczego. W tym stanie rzeczy jest uzasadniona polityka resortu, zmierzająca do organizowania własnych specjalistycznych baz remontowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Załogi zakładów chemicznych pracują niejednokrotnie w trudnych warunkach. Dlatego na poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy w tym przemyśle przeznacza się w latach 1966–1969...</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełŁucjaMatuszewska">... 1,5 mld zł. Środki te umożliwią przede wszystkim poprawę klimatyzacji pomieszczeń produkcyjnych; mechanizację i automatyzację szczególnie uciążliwych procesów produkcyjnych i dalszą rozbudowę obiektów higieniczno-sanitarnych. Do polepszenia warunków pracy powinny się także przyczynić coraz szerzej stosowane w zakładach przeglądy społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Na pytania posłów: Władysława Pucha (PZPR), Bolesława Gregorka (PZPR), Mirosława Zawadzkiego (PZPR), Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR), Antoniego Byczkowskiego (ZSL), Jerzego Bukowskiego (bezp.), Władysława Marka (ZSL), Antoniego Rybaka (ZSL), Feliksa Dębskiego (ZSL), Zdzisława Drewki (PZPR), Adolfa Książkiewicza (PZPR), Henryka Szafrańskiego (PZPR) i Ignacego Krakowskiego (PZPR) - odpowiedzi udzielili - Minister Przemysłu Chemicznego - Antoni Radliński i podsekretarz stanu — Antoni Kowalski, Bronisław Taban, Stanisław Miernik i Janusz Walewski oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Józef Talma.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Wyjaśnienia dotyczyły m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełŁucjaMatuszewska">- zaopatrzenia rynku wewnętrznego w niektóre wyroby przemysłu chemicznego, m. in. nawozy sztuczne, opony, obuwie gumowe środki ochrony roślin, kosmetyki i środki piorące;</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełŁucjaMatuszewska">- zapobiegania zjawisku znikania z rynku niektórych artykułów chemicznych - np. kosmetyków i artykułów piorących - na które istnieje duży popyt;</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełŁucjaMatuszewska">- postępu technicznego, jakości produkcji, zaplecza naukowo technicznego i działalności inwestycyjnej przemysłu chemicznego;</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełŁucjaMatuszewska">- rozszerzenia typizacji, normalizacji i unifikacji urządzeń chemicznych;</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełŁucjaMatuszewska">- zwiększenia kadry naukowo technicznej w instytutach i zakładach przemysłu chemicznego;</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełŁucjaMatuszewska">- opłacalności produkcji i eksportu niektórych wyrobów...</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełŁucjaMatuszewska">...nych;</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełŁucjaMatuszewska">- środków zapobiegających szkodliwemu wpływowi niektórych chemikaliów stosowanych dla ochrony roślin - na zwierzynę łowną;</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełŁucjaMatuszewska">- przestrzegania terminów ważności znajdujących się w handlu środków chemicznych - głównie środków ochrony roślin.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Na pytania pos. pos. Władysławą Pucha, Bolesława Gregorka, Antoniego Rybaka i Ignacego Krakowskiego - podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Stanisław Miernik wyjaśnił m.in.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Zaopatrzenie w opony gumowe poprawi się w pewnym stopniu w najbliższych latach, przy czym radykalna poprawa nastąpi po uruchomieniu fabryki w Olsztynie. Oprócz zwiększania produkcji kładzie się duży nacisk na regenerowanie zużytych opon; rolnicy otrzymają już w przyszłym roku około 290 tys. zregenerowanych opon.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Radykalne zwiększenie dostaw obuwia gumowego nastąpi w 1968 r. kiedy uruchomiony będzie nowy zakład produkcyjny w Łodzi. Plany na 1966 rok przewidują także pewien wzrost dostaw obuwia gumowego, mianowicie do około 23,4 mln par wobec 20 mln par w br.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Ba pytanie posła Jerzego Bukowskiego - podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego — Janusz Walewski stwierdził:</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Następuje wprawdzie pewien spadek produkcji kosmetyków, jest to jednak regres pozorny, gdyż jednocześnie stosuje się coraz lepsze surowce i półprodukty, tak, że np. suma tzw. jednostek tłuszczowych zawartych w kosmetykach - rośnie.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Przyczyną znikania z rynku niektórych cieszących się powodzeniem kosmetyków i środków piorących są trudności z importem surowców. Resort podjął kroki, aby zjawisko to ograniczyć do minimum. Przewiduje się pewne ograniczenie wachlarza produkowanych wyrobów przy jednoczesnym ustabilizowaniu produkcji pozostałych.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełAndrzejBorodzik">Kierunki inwestowania preferują dziedziny decydujące o zaopatrzeniu w surowce chemiczne kraju. Wprost eksportu jest wolniejszy, niż wzrost produkcji. Należałoby zastanowić się nad sposobami, które umożliwiłyby poprawę bilansu handlu zagranicznego chemikaliami, zwiększyć efektywność wywozu. Najbardziej opłacalny jest wywóz nowych produktów, których ceny na rynkach międzynarodowych są z zasady bardzo wysokie. Stąd konieczność zwrócenia pilniejszej uwagi na szybsze opracowywanie nowych produkcji, na szybkie wprowadzanie do sprzedaży na rynkach zagranicznych nowości. Na tym odcinku niejedno zrobiono, ale z drugiej strony nie wszystkie inicjatywy, płynące zwłaszcza z laboratoriów przyfabrycznych zostały wykorzystane. Nie wszystkie placówki naukowo-badawcze doceniają wagę togo problemu. Trzeba bardziej preferować wysiłki zmierzające do szybkiego opracowywania nowości produkcyjnych. Dla usprawnienia sprzedaży nowości istotną jest sprawa opakowań, a także zacieśnienie współpracy między producentami i Ogniwami, handlu zagranicznego. Te ostatnie nie wykorzystały szeregu możliwości propagandowych; nie wykorzystały np. jako ambasadorów polskiego leku naszych lekarzy, pracujących w krajach afrykańskich.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełAndrzejBorodzik">Dla poprawy jakości produkcji istotne znaczenie ma praca. aparatu kontroli technicznej. Aparatowi temu należy stawiać wysokie wymagania, które mają duże znaczenie dla usprawniania jego pracy. W ogóle poziom aparatu kontroli technicznej zależy od warunków pracy, jakie mu się stwarza, zatrudnionej w nim kadry oraz zagadnień organizacyjnych, zakładu. Kontrolę techniczną traktuje się często jako służbę pomocniczą w zakładzie. Zaszeregowania w tej służbie są niejednokrotnie niższe niż w pozostałych komórkach. W związku z niedocenianiem roli służby kontroli technicznej, niezbyt chętnie garnie się do niej dobra kadra.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełAndrzejBorodzik">Więcej uwagi należy poświęcać zagadnieniom pracy służby analitycznej w zakładach przemysłu chemicznego, rozważyć trzeba możliwości powołania w niektórych zakładach scentralizowanych komórek analitycznych. Należy też mieć na uwadze sprawę kadr farmakologów. Brak fachowców tej specjalności staje się palącym problemem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełKazimierzKopecki">Chemia jest tym dziełem gospodarki, w którym człowiek może szczególnie wiele zdziałać. Zarysowujący się deficyt kadr może przynieść w przyszłości bardzo złe skutki. Sprawą należy się bardzo poważnie zająć, poważnie zastanowić się nad środkami zaradczymi. Resort powinien rozszerzyć i zacieśnić współpracę z wyższymi uczelniami, postawić do ich dyspozycji znacznie zwiększone środki.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełKazimierzKopecki">Studenci ubiegający się o stypendia fundowane niejednokrotnie nie chcą wiązać się z zakładem, który nie gwarantuje wypełnienia wszystkich wynikających z aktów prawnych obowiązków wobec stypendysty, Należy podejmować energiczniejsze działania dla zabezpieczenia realizacji ustawowych wymogów.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełKazimierzKopecki">Nie zawsze surowce chemiczne zagospodarowywane są w sposób kompleksowy, ekonomiczny. Tak na przykład nieekonomicznie wykorzystywane są w Płocku surowce dla gazyfikacji bezprzewodowej. Trudno pogodzić się z poglądem, że gaz ziemny, odkryty ale niewykorzystywany, nie przynosi strat. Toż to inwestycja zamrożona. Poza tym, spalanie gazu pod kotłami jest wielkim marnotrawstwem. W inwestycjach trzeba pamiętać o całej gospodarce, rozpatrywać je kompleksowo, z uwzględnieniem wymogów najwyższej efektywności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMirosławZawadzki">Należy wyrazić zadowolenie, że rząd podejmując decyzję o budowie nowych zakładów chemicznych zapewnił im najnowocześniejsze technologie. Trzeba, by te technologie, na które przecież wydaliśmy ogromne środki w dewizach jak najszybciej zaczęły owocować. Nie możemy sobie pozwolić na to, by instalacje zakupywane w krajach kapitalistycznych wprowadzane były do eksploatacji z opóźnieniem. Opóźnienia te wynikają przede wszystkim z faktu, że budownictwo nie jest przystosowane do szybkiej realizacji inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełMirosławZawadzki">Krajowy przemysł ciężki jako dostawca urządzeń dla chemii jest niekonkurencyjny — w porównaniu z szeregiem dostawców zagranicznych — w terminach dostaw. Przyspieszenie realizacji zamówień przez przemysł ciężki jest jednym z ważnych źródeł oszczędności dewizowych. Mamy dobre przedsiębiorstwa montażowe. Cykle oddawania, inwestycji do eksploatacji przeciągają się jednak niejednokrotnie wskutek przedłużania się prac wykończeniowych. Przedsiębiorstwa wykonawcze ucieka ją od tego rodzaju robót, borykają się bowiem z brakami kadrowymi.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełMirosławZawadzki">Należy zastanowić się nad możliwościami połączenia wykonawców inwestycji z jednostkami nadzoru w jedno ciało organizacyjne. Przyniosłoby to spore oszczędności kadrowe. W biurach projektowych należy stworzyć takie warunki, aby nadzór autorski opłacał się na równi z pracą projektową, gdyż obecnie niejednokrotnie dzieje się tak, że bardzo trudno ściągnąć projektanta na plac budowy - nawet w wyjątkowo pilnej sprawie; w efekcie powstają przerwy w pracy, które przecież kosztują.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełMirosławZawadzki">Słuszny jest przyjęty przez resort kierunek przygotowywania załóg dla nowych obiektów na pewien czas przed ich uruchomieniem. Tego rodzaju praktykę należałoby stosować w możliwie najszerszym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Przemysł chemiczny produkuje już dużą ilość kosmetyków i środków piorących, których jakość spełnia wszelkie wymogi użytkowników. Jednakże odbiorcy, a szczególnie kobiety pracujące, odczuwają jeszcze brak niektórych gatunków tych wyrobów, między innymi kosmetyku skutecznie zapobiegającego pękaniu skóry rąk.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Etykiety na opakowaniach środków ochrony roślin powinny zawierać wyjaśnienie do czego dany środek służy i sposób jego użycia. Brak tego rodzaju objaśnień utrudnia rolnikom stosowanie tych chemikaliów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">W działalności inwestycyjnej resort chemii napotyka duże trudności, spowodowane z jednej strony zmianami planu i programu budowy poszczególnych obiektów, a drugiej zaś - niedostatecznie rozwiniętym zapleczem projektowym i potencjałem produkcyjnym przedsiębiorstw wykonawczych. Biura projektowe pracujące na potrzeby chemii mają zbyt szczupłą kadrę fachowców a jednocześnie bronią się przed przyjmowaniem nowych ludzi - wskutek niewłaściwego systemu rozliczeń wewnątrz zespołów projektowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Wzmocnienia wymaga zaplecze techniczne przemysłu chemicznego, gdyż jego słabość jest obecnie główną przyczyną nie. dostatecznie szybkiego wdrażania do produkcji nowych wyrobów i nowych urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Środki trwałe w zakładach przetwarzających siarkę zużywają się znacznie szybciej, niż w innych przemysłach. trzeba w związku z tym rozważyć możliwość podjęcia lub zwiększenia produkcji odpowiednich powłok - nawet jeśli będzie to wymagać znacznych nakładów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełEdwardRuszkowski">Jakość produkcji to problem niezwykle ważny w przemyśle chemicznym. Zastrzeżenia wzbudza m. in. jakość niektórych barwników. Poprawą ich jakości należy się energicznie zająć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJanDubis">Wskaźniki wypadków w przemyśle naftowym maleją. Mają tu wpływ nakłady na bhp, przeglądy społeczne warunków pracy. Trzeba by ustalenia komisji sprawdzających i służby bhp były jeszcze bardziej konsekwentnie realizowane. Sprawy bhp powinny szerzej uwzględniać w swej pracy projektanci.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJanDubis">Bardzo ważne gospodarczo znaczenie ma wykorzystanie tzw. przepracowanych olejów. Użytkownicy nie zawsze doceniają znaczenie tej sprawy. Należałoby podjąć starania dla intensyfikacji zbiórki przepracowanych olejów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełStanisławOpałko">W rozwoju chemii nie Zawsze doceniana jest należycie sprawa szkolenia szkolnictwa zawodowego. Chemia potrzebuje coraz więcej ludzi o kwalifikacjach odpowiednich do obsługi wysokiej techniki. Sprawę kadr trzeba uwzględniać już na etapie inwestowania. Powinniśmy dążyć, by w przemyśle chemicznym inżynierowie stanowili 5–10 proc. a technicy - 10–20 proc. zatrudnionych. Istotne znaczenie dla poprawy kwalifikacji załóg chemicznych mają punkty konsultacyjne wyższych uczelni. W odniesieniu do tego rodzaju punktu w Tarnowie zanotować trzeba trudną do uzasadnienia, nieprzemyślaną chyba do końca decyzję: postanowiono, że z pomocy na punkcie mogą korzystać tylko słuchacze I i II roku studiów, a słuchacze pozostałych lat muszą dojeżdżać do Krakowa. Takie rozwiązanie powoduje wielką stratę czasu ludzi uczących się i zatrudnionych w Tarnowskim Kombinacie Chemicznym, pociąga za sobą niepotrzebne wydatki na przejazdy.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełStanisławOpałko">Instalacje na odkrytym powietrzu wymagają zwiększonej troski o sprawy bhp. Obsługa narażana jest bowiem w większym stopniu na niektóre choroby. Celowe byłoby zorganizowanie ośrodków rehabilitacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełStanisławOpałko">Dodatkowych wyjaśni udzielił Minister Przemysłu Chemicznego -Antoni Radliński.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełStanisławOpałko">Przewodniczący Komisji poseł Józef Niedźwiecki (PZPR) i Na podstawie przebiegu obrad można stwierdzić, że Komisja ocenia plan przemysłu chemicznego jako odpowiadający możliwościom i najistotniejszym potrzebom gospodarki narodowej. Chemizacja życia gospodarczego postępuje szybko naprzód; rośnie rola chemii, rosną środki kierowane na ten dział. Oto trzy główne kierunki rozwojowe, charakteryzujące się szczególnie wysokimi wskaźnikami wzrostu produkcji:</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełStanisławOpałko">- chemia dla rolnictwa, - chemia dla ludności (głównie wyroby przemysłu lekkiego - włókna), - chemia dla innych dziedzin, zwłaszcza dla przemysłu i budownictwa (tworzywa).</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#komentarz">(strona powtórzona)</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełStanisławOpałko">Obrady podkreśliły osiągnięcia przemysłu chemicznego, wskazały też na niektóre jego słabości, które wymagają koncentracji uwagi resortu. Chodzi tu m. in. o dalsze zabezpieczenie warunków sprzyjających walce o wysoką jakość produkcji, o właściwe wykorzystanie potencjału maszyn i urządzeń, o prawidłowe wykorzystanie produktów chemicznych przez użytkowników, o właściwe ustawienie badań naukowych i pracy zaplecza.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełStanisławOpałko">Słuszna jest polityka inwestycyjna w przemyśle chemicznym, zwłaszcza koncentracja środków na najpilniejszych zadaniach.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełStanisławOpałko">W latach 1966/70. na inwestycje w przemyśle chemicznym przeznacza się nakłady w wysokości 27 mld zł. Są to środki bardzo wysokie. Chemia uzyskała szereg dobrych doświadczeń w inwestycjach, ale nie uniknęła również pewnych nieprawidłowości, zwłaszcza dotyczących opóźnień w realizacji niektórych ważnych obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełStanisławOpałko">Praca zaplecza ma duże znaczenie dla rozwoju chemii; w tej dziedzinie wiele jeszcze można usprawnić. Uzasadniony jest postulat, by ogniwa tego zaplecza zajęły się szerzej sprawami bliższymi życia, zwłaszcza zaś technologią szeregu produktów zarówno w chemii jak też w innych działach.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełStanisławOpałko">Nasuwa się potrzeba zaapelowania do Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, aby pospieszyło ze zwiększoną pomocą dla pracujących na jego potrzeby zjednoczeń przemysłu ciężkiego - „Chemak” i „Mera”. Współdziałanie powinno być znacznie ściślejsze niż obecnie, powinno być w centrum troski obu resortów.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełStanisławOpałko">Zachodzi potrzeba większego zainteresowania się wykorzystaniem produktów chemicznych przez odbiorców; resort docenia wagę zagadnienia, którym warto zająć się jeszcze głębiej.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełStanisławOpałko">Komisja przyjęła projekt planu gospodarczego i budżetu Ministerstwa Przemysłu Chemicznego na 1966 r. i podstawowych założeń na 1967 r. w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełStanisławOpałko">O ZADANIACH PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO NA 1966 r. I PODSTAWOWYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełStanisławOpałko">Informacja Ministra Przemysłu Chemicznego - Antoniego Radlińskiego złożona na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 22 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PosełStanisławOpałko">Planowany wzrost produkcji przemysłu chemicznego w 1966 r. wyniesie 10 proc. w porównaniu do przewidywanego wykonania w br.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PosełStanisławOpałko">W 1966 r., a także w 1967 r., największy wzrost produkcji zaplanowany został w trzech grupach wyrobów: nawozach azotowych, włóknach syntetycznych i tworzywach sztucznych. Produkcja nawozów wzrasta w 1966 r. w porównaniu do 1965 r. o 25 proc. a w planie na 1967 r. o 50 proc.; wskaźniki wzrostu dla włókien syntetycznych wynoszą odpowiednio 25 proc. i 29 proc., a dla tworzyw sztucznych - o 51 proc, w ciągu 1966 i 1967 r. Ten kierunek rozwoju produkcji zgodny jest z wytycznymi rozwoju gospodarki narodowej, uchwalonymi przez IV Zjazd PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PosełStanisławOpałko">Systematycznie wzrasta stopień chemizacji gospodarki narodowej. Od 1961 r. zużycie artykułów chemicznych wzrosło o 54 proc., podczas gdy całkowite zużycie materiału w gospodarce narodowej tylko o niespełna 20 proc. Chemia nie może zaspokoić jeszcze wszystkich wzrastających żądań odbiorców. Jednakże bilans podstawowych surowców takich jak - kauczuk, surowce fosforowe i siarkonośne itp. zabezpiecza potrzeby krajowe, choć poza ustalonymi normami zapasu u odbiorców nie przewiduje się rezerw. Ewentualną rezerwą może być tylko produkcja ponadplanowa.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PosełStanisławOpałko">Na rynek krajowy przeznacza się 21,1 proc. produkcji przemysłu chemicznego. Główne grupy dostarczanych wyrobów to nawozy sztuczne, środki ochrony roślin, wyroby gumowe, środki piorące i kosmetyki, farby i lakiery, sól, produkty naftowe i farmaceutyki. Chemia w zajadzie pokrywy zapotrzebowanie rynku z wyjątkiem zapotrzebowania na opony, obuwie gumowe i niektórych gatunków lakierów. Dostawy obuwia wzrastają w 1966 r. z 20,5 mln par w br. do 23,5 par. O 5,1 proc. wzrosną w 1966 r. dostawy opon do samochodów osobowych i ciężarowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.20" who="#PosełStanisławOpałko">W roku 1965 nastąpiło całkowite zaspokojenie zapotrzebowania rynku na środki piorące i myjące. Obecnie przemysł kładzie nacisk na poprawę jakości, zwłaszcza proszków do prania i dostawy takich gatunków, jakich żądają odbiorcy. Wzrost dostaw kosmetyków wyniesie w roku przyszłym 24 proc.</u>
+          <u xml:id="u-10.21" who="#PosełStanisławOpałko">Dostawy farb i lakierów płynnych wzrosną o 51 proc. W tej dziedzinie przemysł boryka się z poważnymi trudnościami, wynikającymi z braku opakowań blaszanych. Ilość i jakość dostaw farmaceutyków nie nasuwa żadnych zastrzeżeń u odbiorców. Eksport ogółem dla resortu przemysłu chemicznego w 1966 r. wyniesie 505 mln zł dewizowych; jest to wzrost o 1,1 proc. w stosunku do roku bieżącego. Nieznaczny wzrost tego eksportu spowodowany jest zwiększonym zapotrzebowaniem kraju na tę grupę wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-10.22" who="#PosełStanisławOpałko">Na rynki kapitalistyczne - zgodnie z przewidywaniami - kieruje się połowę eksportu chemikaliów (w br. 48 proc.) i planuje się dalsze rozszerzenie eksportu wyrobów uszlachetnionych, w tym zwłaszcza farmaceutyków o 19 proc. Jest to korzystna zmiana w zakresie eksportu produktami chemicznymi.</u>
+          <u xml:id="u-10.23" who="#PosełStanisławOpałko">Wymiana eksportowanych asortymentów wymagać będzie wielu wysiłków od aparatu handlu zagranicznego, zwiększonej operatywności jego działania w trudnych warunkach, zwłaszcza na rynku kapitalistycznym.</u>
+          <u xml:id="u-10.24" who="#PosełStanisławOpałko">Import chemikaliów wzrasta w 1966 r. o 9,9 proc., głównie ropy i produktów naftowych. Import z krajów kapitalistycznych wzrasta o 2,5 proc., natomiast z krajów socjalistycznych o ponad 25 proc. Nastąpi poważny wzrost importu maszyn i urządzeń dla nowych inwestycji planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-10.25" who="#PosełStanisławOpałko">Nakłady na inwestycje w 1966 r. wyniosą 12.675 mln zł i wzrastają o 19,5 proc. w porównaniu z br. Następuje dalsza koncentracja nakładów. 62 proc. środków wydatkuje się na 10 zakładów chemicznych, 18,3 proc. środków na inwestycje w Puławach.</u>
+          <u xml:id="u-10.26" who="#PosełStanisławOpałko">Przewiduje się podjęcie budowy dwóch nowych, dużych obiektów: zakładów chemicznych „Police” oraz Gdańskiej Fabryki Kwasu Siarkowego, Po trzech latach „suchych”, przyszły rok charakteryzuje się wybitnym wzrostem inwestycji nowo rozpoczynanych (2,8 mld zł); na tym odcinku wydatki wzrosną jeszcze bardziej w 1967 r. (do ponad 3,1 mld zł). Najważniejsze inwestycje przyszłościowe. II etap budowy wytwórni polichlorku winylu i akrylonitrylu w Tarnowie, II etap i intensyfikacja I etapu DMT w Blachowni, nowa, nie zlokalizowana jeszcze fabryka związków azotowych, II etap rozbudowy gorzowskiego „Stilonu” i budowa w tych zakładach wytwór. ni kordu, dalszy etap budowy części rafineryjnej Płocka. W 1967 r. natomiast spodziewane jest rozpoczęcie budowy dalszych trzech wytwórni w Płocku (butadien, tlenek etylenu i glikol), nowej fabryki sadzy w Jaśle; modernizacja Łódzkich Zakładów Gumowych, rozbudowa i modernizacja obiektów wytwórczych kauczuku syntetycznego w Oświęcimiu itp.</u>
+          <u xml:id="u-10.27" who="#PosełStanisławOpałko">Inwestycje, które zadecydują o wykonaniu podstawowych zadań produkcyjnych resortu w roku przyszłym - to Puławy, Blachownia i Tarnów. W Tarnowie, po wielkich trudnościach, na ukończeniu jest pierwszy ciąg inwestycyjny półspalania metanu do acetylenu. W grudniu oczekiwany jest rozruch technologiczny instalacji.</u>
+          <u xml:id="u-10.28" who="#PosełStanisławOpałko">Poza uruchomieniem Tarnowa i Puław najważniejszym przyszłorocznym zadaniem w przemyśle chemicznym jest uzyskanie wydatnej poprawy jakości produkcji. Najwięcej do zrobienia jest w tej dziedzinie w przemyśle gumowym, włókien chemicznych, tworzyw sztucznych, farb i lakierów oraz barwników. W batalii o jakość przyjęte zostały w resorcie dwa etapy: w latach 1965–1966 doprowadzenie wyrobów do pełnej zgodności z aktualnymi normami oraz w długofalowym planie do 1970 r. osiągnięcie światowych standardów jakościowych. Poważnym zadaniem jest również prowadzenie badań stosowania produktów chemicznych, instruktażu i obsługi technicznej odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-10.29" who="#PosełStanisławOpałko">Dalszym zadaniem w przyszłorocznym planie przemysłu chemicznego realizacja zamierzeń organizacyjno-planistycznych w myśl wytycznych IV Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-10.30" who="#PosełStanisławOpałko">Przekazujemy przeznaczony dla prasy materiał informacyjny Sekretariatu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-10.31" who="#PosełStanisławOpałko">Poprawa jakości oraz unowocześnienie produkcji maszynowej i elektromaszynowej - to główne zadanie, jakie stawia przed przemysłem ciężkim bieżący plan 5-letni. Na te właśnie zagadnienia położyła szczególny akcent Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w toku rozpatrywania projektu planu na lata 1966–67.</u>
+          <u xml:id="u-10.32" who="#PosełStanisławOpałko">Komisja postanowiła wówczas, że problemy jakości i nowoczesności produkcji staną na porządku dziennym pierwszego w roku bieżącym posiedzenia i ustaliła bogaty, Szczegółowy program przygotowań do tego posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-10.33" who="#PosełStanisławOpałko">Ponieważ najważniejszym czynnikiem determinującym jakość i nowoczesność produkcji jest technologia wytwarzania - postanowiono skoncentrować się na tym właśnie problemie. Uznano za wskazane skonfrontowanie informacji przedstawionych przez resort z własnymi ustaleniami na ten temat; stąd bogaty program wizytacji terenowych służących poznaniu sytuacji, osiągnięć i hamulców we wdrażaniu nowoczesnej technologii, ocenie programów jej unowocześnienia.</u>
+          <u xml:id="u-10.34" who="#PosełStanisławOpałko">Powołano 5 nadzwyczajnych podkomisji, którym zlecono przeprowadzenie badań dotyczących pięciu podstawowych technologii stosowanych w przemyśle maszynowym i elektromaszynowym, a mianowicie:</u>
+          <u xml:id="u-10.35" who="#PosełStanisławOpałko">- obróbki skrawaniem, - pokryć ochronnych i uszlachetniających, - odlewnictwa, - spawalnictwa, - obróbki plastycznej.</u>
+          <u xml:id="u-10.36" who="#PosełStanisławOpałko">W opracowanych przez Komisję dyrektywach zlecono podkomisjom, by punktem wyjścia przeprowadzanych badań było zaznajomienie się ze stanem prac i programem działania Komitetu Nauki i Techniki oraz Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego w zakresie unowocześniania technologii wytwarzania.</u>
+          <u xml:id="u-10.37" who="#PosełStanisławOpałko">Kolejnym etapem była wizytacja instytutów naukowo-badawczych (każda z wymienionych technologii jest przedmiotem zainteresowań jednego instytutu wiodącego); chodziło przy tym o rozeznanie osiągnięć naukowo-technicznych, o ocenę stanu upowszechnienia nowoczesnych metod wytwarzania, o ustalenie roli instytutów w upowszechnianiu nowoczesnych technologii.</u>
+          <u xml:id="u-10.38" who="#PosełStanisławOpałko">Przedmiotem wizytacji były dalej zjednoczenia odpowiedzialne za określoną technologię; podkomisje zaznajomiły się z planami zjednoczeń zarówno w zakresie upowszechniania nowoczesnej technologii, jak i w zakresie produkcji maszyn i urządzeń służących unowocześnieniu technologii.</u>
+          <u xml:id="u-10.39" who="#PosełStanisławOpałko">W centralnych biurach konstrukcyjnych i projektowych podkomisje zaznajomiły się ze stanem prac nad projektami nowych wydziałów stosujących będące przedmiotem zainteresowań podkomisji technologie, jak również z zakładów produkcyjnych maszyny i urządzenia służące stosowaniu tych technologii.</u>
+          <u xml:id="u-10.40" who="#PosełStanisławOpałko">I wreszcie każda z podkomisji zwizytowała kilka zakładów przemysłowych zarówno stosujących określoną technologię, jak produkujących maszyny i urządzenia służące jej stosowaniu, Do składu podkomisji powołano posłów, dla których - z racji ich zawodu względnie zainteresowań - sprawy określonych technologii były najbliższe. Ponadto podkomisjom towarzyszyli specjaliści z Komitetu Nauki i Techniki oraz z Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-10.41" who="#PosełStanisławOpałko">Podkomisja DS. Obróbki Skrawaniem, w skład której weszli posłowie: Henryk Szafrański (PZPR - przewodniczący), Zdzisław Drewka (PZPR), Jan Dubis (PZPR), Bolesław Gregorek (PZPR), Tadeusz Młyńczak (SD), Tadeusz Pławski (PZPĘ), Władysław Puch (PZPR), zbadała koordynację zamierzeń w dziedzinie unowocześnienia obróbki skrawaniem przez Komitet Nauki i Techniki, zwizytowała Zjednoczenie Przemysłu Obrabiarek i Narzędzi, Instytut Obróbki Skrawaniem, Centralne Biuro Konstrukcyjne Obrabiarek oraz szereg zakładów przemysłowych produkujących obrabiarki.</u>
+          <u xml:id="u-10.42" who="#PosełStanisławOpałko">Podkomisja DS. Pokryć Ochronnych i Uszlachetniających, w skład której weszli posłowie Jerzy Bukowski (bezp.) - przewodniczący, Andrzej Borodzik (PZPR), Antoni Byczkowski (PZPR), Adolf Książkiewicz (PZPR), Łucja Matuszewska (bezp.) i Mirosław Zawadzki (PZPR), zwizytowała Zjednoczenie Przemysłu Budowy Urządzeń Chemicznych „Chemak”, Instytut Mechaniki Precyzyjnej, Biuro Projektowe „Protech” oraz Zakłady Produkcyjne w woj. wrocławskim i łódzkim.</u>
+          <u xml:id="u-10.43" who="#PosełStanisławOpałko">Podkomisja DS. Odlewnictwa, w skład której weszli posłowie: Antoni Daniel (PZPR - przewodniczący), Władysław Marek (ZSL), Tadeusz Jędruch (ZSL), Wacław Mońka (SD), Stanisław Sulima (PZPR), Władysław Szymczak (PZPR) i Henryk Żarnowiecki (bezp.), zwizytowała Instytut Odlewniczy w Krakowie, krakowski oddział Biura Konstrukcyjnego Maszyn Odlewniczych „Prozamet” oraz szereg zakładów zarówno produkujących, urządzenia odlewnicze, jak i wykorzystujących je w procesie produkcyjnym.</u>
+          <u xml:id="u-10.44" who="#PosełStanisławOpałko">Podkomisja DS. Spawalnictwa, w skład której weszli posłowie: Stanisław Prüfer (PZPR - przewodniczący), Józef Bezler (PZPR), Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR), Kazimierz Kandzierski (PZPR), Łucja Matuszewska (bezp.) i Piotr Nowakowski (PZPR), zwizytowała Instytut Spawalnictwa w Gliwicach, Zjednoczenie Przemysłu Budowy Urządzeń Chemicznych „Chemak” oraz szereg zakładów produkujących urządzenia spawalnicze, jak również wykorzystujących te urządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-10.45" who="#PosełStanisławOpałko">Podkomisja DS. Obróbki Plastycznej, w skład której weszli posłowie Stanisław Sulima (PZPR) - przewodniczący, Bolesław Gregorek (PZPR), Tadeusz Pławski (PZPR), Henryk Rutkowski (PZPR), Józef Trojok (PZPR) i Mirosław Zawadzki (PZPR) zwizytowała Centralne Biuro Konstrukcji Pras i Młotów, Zjednoczenie Przemysłu Obrabiarek i Narzędzi oraz fabryki pras i młotów.</u>
+          <u xml:id="u-10.46" who="#PosełStanisławOpałko">W dniu 23 lutego odbyło się pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR) posiedzenie rozszerzonego Prezydium Komisji z udziałem przewodniczących podkomisji. Dokonano podsumowania prac podkomisji i stwierdzono, że wizytacje pozwoliły na przygotowanie bogatego materiału i na samodzielne ustosunkowanie się Komisji do problemów unowocześnienia technologii produkcji w przemyśle maszynowym i elektromaszynowym. Za bardzo cenne uznano bezpośrednie kontakty z wybitnymi specjalistami, z terenowym aktywom gospodarczym, z organami samorządu robotniczego. W oparciu o dwumiesięczne przygotowania, Prezydium Komisji postanowiło zwołać w marcu br. posiedzenie Komisji poświęcone rozpatrzeniu problemów jakości i nowoczesności w przemyśle maszynowym. Na posiedzeniu tym podkomisje przedstawią własne referaty.</u>
+          <u xml:id="u-10.47" who="#komentarz">(Brakująca strona)</u>
+          <u xml:id="u-10.48" who="#PosełStanisławOpałko">Informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską.</u>
+          <u xml:id="u-10.49" who="#PosełStanisławOpałko">Koreferat podkomisji atomistyki na temat przedstawił poseł Kazimierz Kopecki (bezp.) Urząd Pełnomocnika Rządu do spraw Wykorzystania Energii Jądrowej rozwinął się poważnie w ciągu ostatnich lat, łącząc z powodzeniem działalność naukowo-badawczą z działalnością produkcyjną i wdrożeniową. Powstały nowe placówki m. in. Instytut Badań Jądrowych w Warszawie, Instytut Fizyki Jądrowej w Krakowie, Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej, Ośrodek Informacji o Energii Jądrowej, Biuro Urządzeń Techniki Jądrowej i inne. Ośrodki te zdobyły już poważne osiągnięcia zarówno w dziedzinach stanowiących przedmiot ich codziennej pracy, jak też we współpracy z wyższymi uczelniami, gałęziami przemysłu i pokrewnymi placówkami zagranicznymi, podkreślić należy, że praca resortu ma nie tylko znaczenie teoretyczno-naukowe. Niezmiernie pozytywnym zjawiskiem jest stale zacieśnianie więzi z praktyką produkcyjną - dające konkretne, bezpośrednie korzyści gospodarce narodowej. Dotyczy to w pierwszym rzędzie zastosowania w przemyśle techniki izotopowej i konstruowanie służących na jej potrzeby urządzeń i aparatów. Ich zastosowanie umożliwiło m. in. znaczną poprawę jakości szeregu produkowanych wyrobów przemysłu ciężkiego, chemicznego, górnictwa i energetyki.</u>
+          <u xml:id="u-10.50" who="#PosełStanisławOpałko">W związku z coraz szerszym wprowadzaniem do przemysłu metod kontroli i badań przy pomocy izotopów, istnieje potrzeba zaostrzenia ochrony radiologicznej i podjęcia kroków zapobiegających ewentualnym, ujemnym skutkom nieprawidłowego obchodzenia się z aparaturą izotopową. Ustalony przez resort plan ochrony jest wystarczający, należy tylko dołożyć starań, aby był realizowany w praktyce.</u>
+          <u xml:id="u-10.51" who="#PosełStanisławOpałko">Planowany wzrost kadr naukowych resortu jest daleko niewystarczający. Zakłada on w 1966 r. zwiększenie liczby pracowników tylko o ok. 2,5 proc., podczas gdy w większości innych krajów przeciętny roczny przyrost kadr naukowych w tego typu placówkach jest znacznie wyższy. Np. w ZSRR kształtuje się on na poziomie 18 proc. rocznie, a w Czechosłowacji - 25 proc. rocznie, Ha pytania posłów: Edwarda Ruszkowskiego (PZPR), Adolfa Książkiewicza (PZPR), Stanisława Sulima (PZPR), Stanisława Pawłowskiego (bezp.), Łucji Matuszewskiej (bezp.), Mirosława Zawadzkiego (PZPR), Henryka Szafrańskiego (PZPR), Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR), Stanisława Prüfera (PZPR) odpowiedzi udzielił pełnomocnik Rządu do Spraw Wykorzystania Energii Jądrowej - Wilhelm Billig.</u>
+          <u xml:id="u-10.52" who="#PosełStanisławOpałko">Pytania i odpowiedzi dotyczyły m. in. rozszerzenia ochrony radiologicznej i systemu zabezpieczeń przy pracy aparaturą izotopową w przemyśle; zastosowania izotopów w gospodarce możliwości wykorzystania techniki Izotopowej w nowych gałęziach przemysłu i rodzajach produkcji! efektów zastosowania w przemyśle wynalazków z dziedziny techniki jądrowej; kierunków dalszego rozwoju polskiej energetyki jądrowej! poziomu i liczebności kadr naukowych oraz współpracy z zagranicą.</u>
+          <u xml:id="u-10.53" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Urząd Pełnomocnika Rządu do Spraw Wykorzystania Energii Jądrowej dysponuje stosunkowo skromnymi środkami, lecz mimo to wiele opracowań z tej dziedziny stanowi poważny wkład do skarbnicy nauki i wzbogaca dorobek gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Tarnobrzeg zamierza udoskonalić stosowaną technologię przeróbki siarki. Załoga zdaje sobie sprawę, że bez pomocy nauki niewiele zdziała; tymczasem powiązanie między placówkami naukowo-badawczymi - w tym także agendami Pełnomocnika Rządu do Spraw Wykorzystania Energii Jądrowej z przemysłem jest zbyt luźne. A przecież możliwości współpracy, możliwości uzyskania dzięki niej zwiększonych efektów w gospodarce są ogromne. Część efektów powinna przenosić się na naukę, na jej potrzeby rozwojowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełStanisławSulima">Osiągnięcia instytutów naukowo-badawczych stwarzają poważne możliwości dla wdrażania postępowych metod produkcji, zwłaszcza wykorzystania nowoczesnej aparatury pomiarowo-kontrolnej. Chodzi o to, aby nowe opracowania możliwie jak najszybciej wprowadzać do praktyki przemysłowej.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełStanisławSulima">Wielka jest rola izotopów w kontroli i sterowaniu procesami w hutnictwie, jak na przykład przy walcowaniu blach. Równocześnie metody defektoskopowe mają kapitalne znaczenie w przemyśle dla poprawy technologii i jakości produkcji. Dzięki nim udało się na przykład wydatnie usprawnić pracę spawalnictwa. Poważne są też możliwości wykorzystania znaczonych atomów w procesie topienia stali, co ma wielkie znaczenie dla wyrobu stali szlachetnej. Wprowadzanie tych i innych postępowych metod naukowych do produkcji wymaga jeszcze większego zaangażowania instytutów naukowo-badawczych, zacieśnienia ich więzi z praktyką przemysłową, zwiększenia kadr w tych placówkach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Ostatni rok przyniósł poważne efekty w dziedzinie pogłębienia związku agend Pełnomocnika Rządu DS. Wykorzystania Energii Jądrowej z gospodarką narodową. Zmienia to do pewnego stopnia oblicze tego resortu, w którym agendy produkcyjne odgrywają coraz większą rolę. Współpraca agend tego resortu z przemysłem powinna ulec dalszemu pogłębieniu.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Niewątpliwie dojrzała już sprawa przejęcia przez komórki bhp kontroli wykorzystywania izotopów w gospodarce narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Komisja przyjęła projekt planu gospodarczego i budżetu Pełnomocnika Rządu DS. Wykorzystania Energii Jądrowej na 1966 r. w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Uwagi podkomisji normalizacji, patentów i organizacji przemysłu do projektu planu i budżetu na 1966 r. Polskiego Komitetu Normalizacyjnego przedstawił poseł Stanisław Prüfer (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełJerzyBukowskibezp">W planie prac normalizacyjnych na lata 1966/67 uwzględniono przede wszystkim zagadnienia poprawy jakości. Znajduje to wyraz w szeregu nowych norm odnoszących się przede wszystkim do przemysłu hutniczego, chemicznego i maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Poważny wpływ na podniesienie poziomu jakości mają normy dotyczące metod badań; w planie przewidziano dalsze prace w tej dziedzinie. Podkreślić należy, że w trakcie opracowywania nowych norm, bądź też nowelizowania norm obowiązujących obecnie, wprowadzone zostaną do nich w szerszym niż dotychczas zakresie kryteria i metody badań trwałości, niezawodności i innych cech użytkowych.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Pełniejsze wykorzystanie norm, szczególnie tych, które odnoszą się do metod badań, zależne jest w dużej mierze od posiadania odpowiedniej aparatury kontrolno-pomiarowej; w związku z tym konieczne jest zwiększenie ilości tej aparatury i przyrządów mierniczych.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Plan przewiduje również kontynuację prac normalizacyjnych w zakresie takich szybko rozwijających się dziedzin techniki, jak np. elektronika i technika jądrowa.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Poprawa jakości, modernizacja oraz rozwój nowoczesnych gałęzi przemysłu, leżą u podstaw rozwoju eksportu. Muszą one jednak iść w parze z uwzględnieniem ustaleń międzynarodowych organizacji normalizacyjnych. Piątego słuszne jest ujęcie w planie tematyki wynikającej z programów współpracy w ramach RWPG; w 1966 r. prowadzone będą prace nad przygotowaniem 409 zaleceń stałej Komisji Normalizacyjnej RWPG, przy czym 59 tematów prowadzi Polska.</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Bardzo istotne znaczenie dla gospodarki narodowej mają i będą miały prowadzone prace w dziedzinie typizacji i unifikacji produkcji. W planie na lata 1966/67 przewidziana jest m. in. unifikacja elementów maszyn rolniczych, unifikacja podstawowych grup maszyn odlewniczych itd.</u>
+          <u xml:id="u-13.10" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Treść planu prac normalizacyjnych na lata 1966/67 pozwala na stwierdzenie, że uwzględnia on potrzeby gospodarcze kraju i jest zgodny z tendencjami rozwoju nowoczesnej techniki.</u>
+          <u xml:id="u-13.11" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Normalizacja jest czynnikiem mającym podstawowe znaczenie w pracy różnych ogniw gospodarki narodowej. Dla realizacji wzrastających zadań w dziedzinie normalizacji konieczne jest:</u>
+          <u xml:id="u-13.12" who="#PosełJerzyBukowskibezp">- realizowanie w pełni programu prac normalizacyjnych w resortach;</u>
+          <u xml:id="u-13.13" who="#PosełJerzyBukowskibezp">- wzmocnienie ośrodków normalizacyjnych i tworzenie nowych w miarę potrzeb;</u>
+          <u xml:id="u-13.14" who="#PosełJerzyBukowskibezp">- zwiększenie ilości norm dotyczących technologii z uwzględnieniem nowych metod poprawy jakości;</u>
+          <u xml:id="u-13.15" who="#PosełJerzyBukowskibezp">- realizowanie w pełni programu prac normalizacyjnych w resortach;</u>
+          <u xml:id="u-13.16" who="#PosełJerzyBukowskibezp">- wzmocnienie ośrodków normalizacyjnych i tworzenie nowych w miarę potrzeb;</u>
+          <u xml:id="u-13.17" who="#PosełJerzyBukowskibezp">- zwiększenie ilości norm dotyczących technologii z uwzględnieniem nowych metod poprawy jakości;</u>
+          <u xml:id="u-13.18" who="#PosełJerzyBukowskibezp">- systematyczne podnoszenie dyscypliny stosowania norm w dokumentacji i produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-13.19" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Informację o projekcie planu na 1966 r. i wytycznych na 1967 r. Polskiego Komitetu Normalizacyjnego — złożył prezes Komitetu — Jan Wodzicki.</u>
+          <u xml:id="u-13.20" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Omówił on podstawowe kierunki prac normalizacyjnych w latach 1966–67 podkreślając, że szczególną uwagę zwracać się będzie na zagadnienia jakości w gospodarce; poważny odsetek norm ulegnie nowelizacji, podnosić się będzie wymagania pod względem trwałości i niezawodności działania. Wzrośnie znacznie ilość i zakres norm uzgodnionych w skali RWPG.</u>
+          <u xml:id="u-13.21" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Komitet rozwinie prace analityczne nad poziomem technicznym norm i ich przestrzeganiem w przemyśle na tle porównawczym z innymi krajami. Ogólnie należy stwierdzić, że klimat wokół zagadnień normalizacyjnych w naszej gospodarce znacznie się poprawił.</u>
+          <u xml:id="u-13.22" who="#PosełJerzyBukowskibezp">Na pytania posłów: Władysława Szymczaka (PZPR), Andrzeja Borodzika (PZPR), Adolfa Książkiewicza (PZPR), Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR), Tadeusza Młyńczaka (SD) i Henryka Szafrańskiego (PZPR) udzielili odpowiedzi Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego - Jan Wodzicki i dyrektor departamentu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Czesław Kościałkowski. Pytania i odpowiedzi dotyczyły m. in. stosunku przemysłu do zagadnień normalizacyjnych; powiązania norm naszych z międzynarodowymi i współpracy międzynarodowej w dziedzinie normalizacji, zwłaszcza z krajami RWPG; przestrzegania norm w gospodarce, norm w zakupywanych licencjach oraz sieci ośrodków normalizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-13.23" who="#PosełJerzyBukowskibezp">W dyskusji poseł Adolf Książkiewicz (PZPR) zwrócił uwagę na znaczenie, jakie dla rozwoju polskiego handlu zagranicznego ma szerokie stosowanie w przemyśle nowoczesnych norm opracowanych w oparciu o najnowsze zdobycze badań naukowych. Sprawy norm w handlu zagranicznym powinny się znaleźć w płaszczyźnie zainteresowania polskiego Komitetu Normalizacyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Najistotniejsze, najbardziej interesujące dla Komisji są 3 grupy zagadnień: normalizacja a koncentracja i specjalizacja produkcji, normalizacja a jakość, normalizacja a postęp. Komitet we współpracy z zainteresowanymi resortami, te głównie problemy powinien mieć szczególnie na uwadze.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Komisja przyjęła projekt uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 r. i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1966 r. w części dotyczącej Polskiego Komitetu Normalizacyjnego w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Informację o projekcie planu i budżetu na 1966 r. oraz o podstawowych założeniach planu na 1967 r. Urzędu Pełnomocnika Rządu do Spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej złożył Pełnomocnik Rządu - Eugeniusz Zadrzyński.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Koreferat przedstawił poseł Józef Trojok (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Urząd Pełnomocnika Rządu do Spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej znajduje się jeszcze w stadium organizacji i dotychczas zajmował się głównie analizą posiadanych maszyn, ich wykorzystaniem, opracowywaniem planów produkcji i wykorzystania urządzeń tego typu w przyszłości, przygotowaniem kadr fachowych oraz prowadzeniem ośrodków obliczeniowych. W porównaniu z poziomem światowym jesteśmy jeszcze daleko w tyle jeśli chodzi o elektroniczną technikę cyfrową. Trzeba dołożyć starań, aby dystans ten zmniejszyć w możliwie krótkim czasie.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Godnym podkreślenia jest wysiłek polskich naukowców w tworzeniu własnej bazy obliczeniowej. Jesteśmy jednym ze stosunkowo nielicznych krajów produkujących nowoczesne elektroniczne maszyny cyfrowe. Jednakże ich sprawność i poziom rozwiązań technicznych odbiega od poziomu najnowszych konstrukcji zagranicznych. Dotyczy to przede wszystkim szybkości pracy maszyn cyfrowych. Np. na świecie istnieją już urządzenia tego typu wykonujące 40 tys., a nawet 100 tys. działań na sekundę; tymczasem „Odra” wykonuje tylko 300 operacji na sekundę. Istotny postęp stanowić będzie uruchomienie w 1966 r. produkcji nowego typu maszyny ZAM o szybkości 24 tys. działań na sekundę.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Mimo niewielkiej jeszcze liczby pracujących maszyn cyfrowych, ich wykorzystanie jest jeszcze niedostateczne. Problem ten będzie miał coraz większe znaczenie i należy mu poświęcić szczególną uwagę. Konieczne jest m. in. usunięcie już dziś rysujących się trudności, związanych z niedostatecznie rozwiniętym systemem przekazywania informacji (m.in. przy pomocy dalekopisów), brakiem kadr dla ośrodków obliczeniowych i nie w pełni rozwiązaną sprawą remontu elektronicznych maszyn cyfrowych.</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Na pytania posłów: Andrzeja Brodzika (PZPR), Władysława Pucha (PZPR), Mirosława Zawadzkiego (PZPR), Adolfa Książkiewicza (PZPR), Łucji Matuszewskiej (bezp.) i Stanisława Prüfera (PZPR) odpowiedzi udzielił Pełnomocnik Rządu do Spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej - Eugeniusz Zadrzyński, który stwierdził m. in. że w przyszłej 5-latce stoi zadanie wzmożenia wysiłków w celu wydatniejszego rozwoju produkcji związanej z elektroniczną techniką obliczeniową. Jej opłacalność jest wysoka; przykłady efektywności zastosowania maszyn matematycznych można by mnożyć — np. przy obliczaniu wynagrodzeń za usługi w portach, należności za bilety lotnicze, w gospodarce zapasami handlu itp.</u>
+          <u xml:id="u-14.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Bardzo interesujące są potrzeby prawnej odpowiedzialności za dokumenty zapisane w pamięci maszyny matematycznej. Za granicą prowadzi się prace zmierzające do uściślenia prawnych aspektów pracy maszyn matematycznych. Z maszyny można przecież wyciągnąć dokumenty i złożyć na nich podpis. W każdym razie, maszyna nie odpowiada za błąd, odpowiada jej posiadacz.</u>
+          <u xml:id="u-14.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Maszyny matematyczne staną się niedługo powszechnym narzędziem pracy; dąży należy do jak najefektywniejszego ich wykorzystania tam, gdzie przynoszą one największe oszczędności, w pierwszym rzędzie w energetyce, chemii i hutnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-14.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Komisja przyjęła projekt uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 r. i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1966 r. w części dotyczącej Urzędu Pełnomocnika Rządu do Spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-14.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Koreferat podkomisji normalizacji, patentów i organizacji przemysłu o projekcie planu i budżetu na 1966 r. Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu przedstawił poseł Tadeusz Młyńczak (SD).</u>
+          <u xml:id="u-14.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Plan prac naukowo-badawczych Instytutu na lata 1966–67 obejmuje 60 tematów, w tym 25 tematów nowych, uwzględniających wytyczne IV Plenum KC PZPR w sprawie zmian w zarządzaniu przemysłem, jak również plany rozwoju nauki i techniki na przyszłą 5-latkę. Szczegółowe kierunki pracy Instytutu obejmują badania nad zarządzaniem przemysłem, gospodarką materiałową, analizą działalności ekonomicznej przemysłu, organizacją produkcji i gospodarowaniem środkami trwałymi. Instytut kontynuować też będzie badania o istotnym znaczeniu teoretycznym i praktycznym nad takimi problemami jak: naukowe podstawy zarządzania produkcją przemysłową, zastosowanie metod matematycznych i elektronicznej techniki obliczeniowej do zagadnień planowania w przemyśle, dobór i przygotowanie kadr w dziedzinie zarządzania, organizacji produkcji i pracy. Konieczne staje się podjęcie przez Instytut w szerszym zakresie badań nad ekonomiką postępu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-14.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Do zadań na lata 1966–67 należy zaliczyć również rozwijanie i pogłębianie współpracy z przemysłem.</u>
+          <u xml:id="u-14.15" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Instytut współpracuje z PAN, szkołami wyższymi i innymi placówkami naukowymi w kraju oraz odpowiednimi organizacjami międzynarodowymi praż instytutami naukowo-badawczymi zagranicą; realizuje się szereg tematów i zadań w ramach RWPG, W pracy Instytutu występowały trudnością które nie zostaną zlikwidowane i w 1966 r.; należą do nich przede wszystkim trudności kadrowa oraz trudności w zakresie koordynacji badań wynikające z pełnionej przez Instytut funkcji wiodącej.</u>
+          <u xml:id="u-14.16" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Na pytanie posła Michała Specjała (PZPR), dotyczące współpracy Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu z zagranicą, odpowiedzi udzielił Prezes Instytutu - Ilia Epstein.</u>
+          <u xml:id="u-14.17" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">W roku bieżącym opracowany został program współpracy w ramach Stałej Komisji Koordynacji Badań Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Program ten obejmuje zagadnienia związane z ekonomiką zarządzania w przemyśle, organizacją produkcji wewnątrz przedsiębiorstw oraz automatyzacją i mechanizacją pracy kierowniczej.</u>
+          <u xml:id="u-14.18" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Komisja przyjęła projekt uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 r., o podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1966 r. Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu w brzmieniu przedłożonym przez Rząd.</u>
+          <u xml:id="u-14.19" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-14.20" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">O PROJEKCIE PLANU I BUDŻETU URZĘDU PEŁNOMOCNIKA RZĄDU DS. WYKORZYSTANIA ENERGII JĄDROWEJ NA 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-14.21" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Informacja przedstawiona przez Pełnomocnika Rządu DS. Wykorzystania Energii Jądrowej-Wilhelma Billiga na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 23 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-14.22" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Badania jądrowe na szerszą skalę rozpoczęły się w Polsce w 1965 r. Po okresie organizacyjnym skoncentrowano wysiłki na badaniach podstawowych w ściśle określonych kierunkach. Kierunki te okazały się dobrane trafnie, co umożliwiło osiągnięcie w krótkim czasie poważnych wyników badawczych. W niektórych dziedzinach polscy fizycy zdobyli trwałą pozycję w nauce światowej. Powstały nawet polskie specjalności naukowe, oparte na odkryciach naszych uczonych. Charakterystyczne jest, że najpierwsze osiągnięcia zanotowano w fizyce cząstek elementarnych, która rozwijana jest na ogół w krajach zamożnych, dysponujących wielkimi akceleratorami.</u>
+          <u xml:id="u-14.23" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Rozwój badań podstawowych stworzył możliwości stopniowego rozwoju techniki jądrowej i zastosowania metod jądrowych w gospodarce narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-14.24" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Oprócz produkcji izotopów, źródeł i związków znaczonych, która w br. zaspokaja już około 45 proc. zapotrzebowania krajowego, rozpoczęto konstruowanie i wytwarzanie aparatury przemysłowej, a także uruchomiono służbę montażowo-instalacyjną bezpośrednio współpracującą z przemysłem. W tym celu powołano specjalne przedsiębiorstwo, które stało się pośrednim ogniwem między zapleczem badawczym, a przemysłem i na które spadł podstawowy ciężar zadań, związanych z zastosowaniem metod jądrowych w praktyce.</u>
+          <u xml:id="u-14.25" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Zapoczątkowany został rozwój nowej dziedziny przemysłu (aparatury jądrowej, laboratoryjnej, przemysłowej i radiochemicznej) obejmujący dziesiątki asortymentów, w tym szereg oryginalnych rozwiązań na poziomie światowym.</u>
+          <u xml:id="u-14.26" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Zastosowanie izotopów w gospodarce rozwinęło się szeroko w ciągu dwóch ostatnich lat. W 1964 r. liczba zainstalowanych przyrządów izotopowych była już dwukrotnie wyższa niż we wszystkich poprzednich latach, a w br. wzrosła o dalsze 50 proc. W przyszłym roku nastąpi dalszy, poważny wzrost ilości stosowanych w przemyśle przyrządów izotopowych. Technika izotopowa staje się coraz ważniejszym ogniwem postępu technicznego, źródłem coraz większych oszczędności; jest szeroko zastosowana w górnictwie, przemyśle ciężkim i chemicznym oraz w budownictwie. Ostrożna ocena efektów oszczędnościowych wynikających z zastosowania w przemyśle metod izotopowych wskazuje, że w br. pokryją one wydatki na badania jądrowe, a w najbliższym 5-leciu powinny się co najmniej potroić.</u>
+          <u xml:id="u-14.27" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Warunkiem rozwoju badań jądrowych, a szczególnie ich zastosowania w gospodarce - jest odpowiednie rozwinięcie ochrony radiologicznej. W tym celu powołano m. in. specjalną, awaryjną służbę Centralnego Laboratorium Ochrony Radiologicznej, rozszerzono ilość inspekcji i kontroli dozymetrycznych zintensyfikowano szkolenie i opracowano projekt szeregu aktów prawnych.</u>
+          <u xml:id="u-14.28" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Pomyślna realizacja zadań w omawianych dziedzinach jest w dużym stopniu zależna od zwiększenia liczby i podniesienia poziomu kadr naukowych. Tymczasem wzrost liczby etatów w instytutach naukowo-badawczych jest bardzo skromny; w planie na 1966 r. ustalony został na poziomie zaledwie 2,5 proc. Utrudnia to właściwe planowanie i wykonywanie zadań.</u>
+          <u xml:id="u-14.29" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-14.30" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">0 PROJEKCIE PLANU I BUDŻETU NA 1966 r. URZĘDU PEŁNOMOCNIKA RZĄDU DS. ELEKTRONICZNEJ TECHNIKI OBLICZENIOWEJ Informacja przedstawiona przez Pełnomocnika Rządu DS. Elektronicznej Techniki Obliczeniowej - Eugeniusza Zadrzyńskiego na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 23 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-14.31" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Elektroniczna technika cyfrowa staje się na całym świecie nieodłącznym elementem ogólnego postępu technicznego. W Polsce rozwój tej techniki i związanej z nią produkcji elektronowych maszyn cyfrowych — datuje się od niedawna. W porównaniu z większością wysoko uprzemysłowionych krajów Polska znajduje się jeszcze w tej dziedzinie daleko w tyle. Dlatego też nadrabianie tych opóźnień, to problem pierwszorzędnej wagi.</u>
+          <u xml:id="u-14.32" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Przy utrzymaniu obecnego tempa wzrostu nakładów na projektowanie i produkcję elektronicznych maszyn cyfrowych, w 1970 r. dysponować będziemy ilością około 700 tych maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-14.33" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Postęp w omawianej dziedzinie trzeba mierzyć nie tylko ilością maszyn, lecz także stopniem ich wykorzystania. Jest to szczególnie ważne wobec faktu, że maszyny cyfrowe są urządzeniami niezmiernie kosztownymi, zaś ich żywotność - a tym samym okres amortyzacji - stosunkowo krótka. Sprawa wykorzystania maszyn zależna jest z jednej strony od prawidłowej organizacji pracy ośrodków obliczeniowych i dobrej łączności z nimi, z drugiej zaś - od zapewnienia dostatecznej liczby fachowców: matematyków, programistów itd. Potrzeby kadrowe w tej dziedzinie są bardzo duże.</u>
+          <u xml:id="u-14.34" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Dotychczas produkujemy w kraju maszyny małe i średniej wielkości, przystosowane do tzw. obliczeń numerycznych. Są to urządzenia typu „Odra” i „ZAM”. W przyszłości rozwijać się będzie przede wszystkim produkcję maszyn większych, szybkoliczących (zdolnych do wykonywania 25 i więcej tysięcy operacji na sekundę) z rodziny” ZAM. Obok maszyn do obliczeń numerycznych stosować Się będzie coraz szerzej maszyny do przetwarzania danych i do sterowania procesami produkcyjnymi. Te ostatnie zostały już eksperymentalnie zainstalowane m. in. do sterowania dwoma turbozespołami elektrowni „Turów” i do kierowania procesem cięcia blach w hucie im. Lenina.</u>
+          <u xml:id="u-14.35" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">W dniu 24 listopada 1965 r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła projekt dezyderatów opracowanych przez podkomisję do spraw dezyderatów w wyniku kilkudniowej dyskusji nad projektem uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 r. i podstawowych założeniach planu na 1967 r. oraz projektem ustawy budżetowej na 1966 r. w częściach dotyczących;</u>
+          <u xml:id="u-14.36" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego;</u>
+          <u xml:id="u-14.37" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Ministerstwa Górnictwa i Energetyki;</u>
+          <u xml:id="u-14.38" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Ministerstwa Przemysłu Chemicznego;</u>
+          <u xml:id="u-14.39" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Urzędu Pełnomocnika Rządu do Spraw Wykorzystania Energii Jądrowej;</u>
+          <u xml:id="u-14.40" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Urzędu Pełnomocnika Rządu do Spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej;</u>
+          <u xml:id="u-14.41" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Polskiego Komitetu Normalizacyjnego;</u>
+          <u xml:id="u-14.42" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Urzędu Patentowego PRL;</u>
+          <u xml:id="u-14.43" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Centralnego Urzędu Geologii;</u>
+          <u xml:id="u-14.44" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Wyższego Urzędu Górniczego;</u>
+          <u xml:id="u-14.45" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-14.46" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Projekt dezyderatów zreferował poseł Jerzy Bukowski (bezp.). W dyskusji głos zabrali posłowie: Stanisław Prüfer (PZPR), Bolesław Gregorek (PZPR), Józef Niedźwiecki (PZPR), Jerzy Bukowski (bezp.), Mirosław Zawadzki (PZPR), Kazimierz Kopecki (bezp,), Adolf Książkiewicz (PZPR), Jan Dąb-Kocioł (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-14.47" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">Komisja uchwaliła dezyderaty i postanowiła skierowań je do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów. W dezyderatach Komisja stwierdza:</u>
+          <u xml:id="u-14.48" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Zwiększone zapasy węgla u odbiorców, a w szczególności zwiększone dostawy węgla dla wsi stwarzają konieczność zabezpieczenia warunków należytego składowania; Państwowy Inspektorat Gospodarki Paliwowo-Energetycznej powinien zbadać sytuację i podjąć niezbędne kroki dla zapobieżenia obniżaniu wartości opałowej węgla wynikającego na skutek niewłaściwego składowania i dystrybucji.</u>
+          <u xml:id="u-14.49" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Znacznie zwiększone nakłady na badania geologiczne przeprowadzane na terenie całego kraju wymagają pełnej aktywizacji zaplecza naukowego, zacieśnienia współpracy placówek badawczych Centralnego Urzędu Geologii, resortów przemysłowych oraz katedr wyższych; tylko pełne wykorzystanie i rozwój krajowego potencjału kadrowego i laboratoryjnego pozwoli na podniesienie efektywności prac poszukiwawczych, mających służyć rozbudowie krajowej bazy surowców mineralnych.</u>
+          <u xml:id="u-14.50" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Istniejący dualizm w zarządzaniu gazownictwem zarówno przewodowym jak i bezprzewodowym sprawowanym przez władze terenowe oraz właściwe Zjednoczenie Ministerstwa Górnictwa i Energetyki nie sprzyja jednolitej polityce inwestycyjnej i ekonomicznej w zakresie rozwoju krajowego systemu gazowniczego; należy dążyć do zmiany tego stanu rzeczy zarówno w celu ochrony interesów odbiorców, jak i racjonalnej gospodarki państwowej.</u>
+          <u xml:id="u-14.51" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Prawidłowa eksploatacja krajowych złóż gazu ziemnego poważnie się opóźnia; niezbędne jest w związku z tym otoczenie szczególną opieką wszystkich Inwestycji prowadzących do jak najspieszniejszego uruchomienia przeróbki gazu na produkty chemiczne uzyskiwane dotychczas na bazie koksu.</u>
+          <u xml:id="u-14.52" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- W celu wykorzystania gazów odpadowych w Mazowieckich Nakładach Petrochemicznych w Płocku dla rozwoju gazyfikacji bezprzewodowej konieczne jest zabezpieczenie dostaw cystern i butli oraz uruchomienie rozlewni; wymaga to współdziałania paru resortów.</u>
+          <u xml:id="u-14.53" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Górnictwo węglowe rozporządza szeroko rozbudowanym zapleczem technicznym i wyspecjalizowanym przemysłem budowy maszyn i urządzeń górniczych, i inne resorty zajmujące się kopalnictwem (siarka i inne surowce chemiczne, rudy) w wysoce niedostatecznym stopniu korzystają z doświadczeń górnictwa węglowego i z możliwości wykorzystania jego bazy technicznej; Państwowa Rada Górnictwa powinna głębiej zainteresować się tym problemem.</u>
+          <u xml:id="u-14.54" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Wobec coraz bardziej wzrastającego zużycia produktów chemicznych w gospodarce - Ministerstwo powinno prowadzić analizę i kontrolę stosowania tych produktów przez odbiorców; jest to niezbędne Zarówno dla lepszego dostosowania produkcji szerokiego asortymentu wytworów chemicznych do potrzeb ich użytkowników, jak również dla intensywniejszego niż dotąd oddziaływania przemysłu chemicznego na kształtowanie się zapotrzebowania na nowoczesne wyroby chemiczne w innych gałęziach przemysłu i u indywidualnych odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-14.55" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Podniesienie jakości materiałów wyjściowych warunkuje w sposób decydujący jakość produktu finalnego; dotyczy to zarówno wyrobów hutniczych, jak i produktów chemicznych. Programy doraźnej i długofalowej poprawy jakości wyrobów opracowane w 1964 r. stanowią niewątpliwie osiągnięcie obu resortów. Niezbędna jest kontrola Ich realizacji i aktualizacja; przemysły przetwórcze, zaostrzać będą coraz bardziej wymagania asortymentowe i Jakościowe stwarzane hutnictwu i chemii.</u>
+          <u xml:id="u-14.56" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Dla uzyskania wydatnej poprawy jakości wyrobów niezbędne jest podniesienie poziomu kontroli technicznej i wzmocnienie jej autorytetu w zakładzie wytwórczym; wymaga to doszkalania pracowników kontroli, weryfikacji ich kwalifikacji, właściwego ustawienia zagadnień płacowych.</u>
+          <u xml:id="u-14.57" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- W Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego zostały wydzielone poważne powierzchnie i moce produkcyjne dla budowy urządzeń i aparatury chemicznej, w tym również osprzętu automatyzacji procesów produkcyjnych; dla pełnego wykorzystania tych mocy produkcyjnych okazuje się niezbędna ścisła współpraca biur projektowych i konstrukcyjnych Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z zakładami Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-14.58" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- W celu zwiększenia udziału przemysłu elektromaszynowego w ogólnej sumie zadań eksportowych konieczne jest wzmożenie troski tego przemysłu o rozszerzenie asortymentu towarów eksportowych; przy równoczesnym ich potanieniu i podniesieniu jakości i atrakcyjności wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-14.59" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Wysoka sprawność, właściwy dobór materiałów konstrukcyjnych, niezawodność działania oraz racjonalny asortyment (typoszeregi) pomp i wentylatorów, które pozwoliłyby na ich najwłaściwszy dobór do określonych warunków pracy i na ekonomiczną eksploatację, powinny znaleźć należyte uwzględnienie w planie postępu technicznego resortu; tymczasem ani w resortowym planie postępu technicznego, ani w projekcie uchwały Sejmu PRL o NPG w 1966–1967 w części poświęconej rozwojowi techniki nie przewidziano żadnych zadań z tego zakresu, mimo że jakość maszyn i urządzeń przepływowych nie znajduje się na wysokim poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-14.60" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- W przemyśle chemicznym potrzebne są pompy do transportu środków żrących, o dużym ciężarze właściwym, wysokiej temperaturze lub wreszcie zawierających duży udział zawiesin stałych; elementy tych pomp bardzo szybko się zużywają. Sprawa postępu technicznego w tej dziedzinie jest godna szczególnej uwagi biur konstrukcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-14.61" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Szeroka elektryfikacja wsi, mechanizacja wielu robót gospodarczych w oparciu o dostawę energii elektrycznej powoduje nadmierne obciążenie sieci dostosowanej jedynie do zaspokojenia potrzeb oświetleniowych; stąd potrzeba wymiany...</u>
+          <u xml:id="u-14.62" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-14.63" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">... częstych napraw sieci; zaplecze techniczne [nieczytelne] transportowe i kadrowe nie jest w stanie</u>
+          <u xml:id="u-14.64" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-14.65" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">w tej dziedzinie. Sprawa wymaga wnikliwego głosowania niezbędnych środków, które przeniesione na elektryfikację wsi i ograniczają wyłączenia.</u>
+          <u xml:id="u-14.66" who="#PrzewodniczącyobradomposełJerzyBukowski">- Praca Urzędu Patentowego, szczególnie w warunkach rozwijającego się eksportu maszyn, urządzeń, aparatury i produktów chemicznych wysokiej klasy (środki lecznicze) nabiera wielkiej wagi. Urząd i jego organy przestają być jedynie rzecznikiem obrony prywatnych praw, a stają się obrońcą interesu publicznego, W tych warunkach ustawa o rzecznikach patentowych wymaga nowelizacji. Uaktywnienie pracy tych rzeczników jest sprawą wielkiego znaczenia dla postępu technicznego. Należy postulować jak najspieszniejsze powołanie odpowiedniej jednostki (zespołu rzeczników patentowych) przy Polskiej Izbie Handlu Zagranicznego dla czuwania nad czystością patentową naszych transakcji handlowych, ochroną naszych praw patentowych i ewentualnego przejmowania zagranicznych praw patentowych. Stworzenie należytych warunków kadrowych i lokalowych Urzędowi Patentowemu PRL leży w interesie postępu technicznego, pobudzenia wynalazczości i należytej ochrony naszych praw patentowych w stosunkach z zagranicą.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00011-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00011-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5bd0554
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00011-01/header.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00011-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 11/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 11/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:9</note>
+        <note type="sessionNo">11</note>
+        <date>1966-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAdolfKsiążkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adolf Książkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAndrzejBorodzik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Borodzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławGregorek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Gregorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykRutkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Rutkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDąbKocioł" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dąb-Kocioł</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefBezler" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Bezler</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSulima" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Sulima</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszMłyńczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Młyńczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaGąsiorkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Gąsiorkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZdzisławDrewka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zdzisław Drewka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełŁucjaMatuszewską" role="speaker">
+        <persName>Poseł Łucja Matuszewską</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00011-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00011-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..efd0bdf
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00011-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,219 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 8 i 9 marca br. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), dokonała oceny programu unowocześnienia technologii wytwarzania w przemyśle maszynowym i elektrotechnicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z Ministrem - Januszem Hrynkiewiczem i podsekretarzem stanu — Janem Chylińskim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Stanisław Miernik, dyrektorzy zespołu NIK - Edward Demidowski i Stanisław Grodzki, dyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Tadeusz Jankowski, z-ca dyrektora Instytutu Obróbki Skrawaniem - Andrzej Józefik, dyrektor Instytutu Odlewnictwa - Jan Piszak, dyrektor techniczny Zjednoczenia Przemysłu Obrabiarek i Maszyn - E. Łukosz, dyrektor Instytutu Medycyny Pracy - Stanisław Gębalski, dyrektor Instytutu Spawalnictwa - Józef Pilarczyk, dyrektor techniczny Zjednoczenia „Chemak” - Henryk Merla, z-ca dyrektora Centralnego Laboratorium Obróbki Plastycznej - Bogdan Ziółkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posiedzenie Komisji poprzedzone zostało 2-miesięczną pracą 5 nadzwyczajnych podkomisji (Bardziej szczegółowe informacje o pracach podkomisji otrzymały redakcje w przekazanych przez Wydział Prasy Biura Sejmu w dniu 25 lutego materiałach), którym zlecono przeprowadzenie badań dotyczących pięciu podstawowych technologii stosowanych w przemyśle maszynowym i elektromaszynowym, a mianowicie: - obróbki skrawaniem, pokryć ochronnych i uszlachetniających odlewnictwa, spawalnictwa, obróbki plastycznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Podkomisjom zlecono, by punktem wyjścia przeprowadzanych badań było zaznajomienie się ze stanem prac i programem działania Komitetu Nauki i Techniki oraz Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego w zakresie unowocześnienia technologii wytwarzania. Kolejnym etapem była wizytacja instytutów naukowo-badawczych (każda z wymienionych technologii jest przedmiotem zainteresowań jednego instytutu wiodącego); chodziło przy tym o rozeznanie osiągnięć naukowo-technicznych, o ocenę stanu upowszechnienia nowoczesnych metod wytwarzania, o ustalenie roli instytutów w upowszechnianiu nowoczesnych technologii.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Przedmiotem wizytacji były dalej zjednoczenia odpowiedzialne za określoną technologię; podkomisje zaznajomiły się z planami zjednoczeń zarówno w zakresie upowszechniania nowoczesnej technologii, jak i w zakresie produkcji maszyn i urządzeń służących unowocześnieniu technologii.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W centralnych biurach konstrukcyjnych i projektowych podkomisje zaznajomiły się ze stanem prac nad projektami nowych wydziałów stosujących będące przedmiotem zainteresowań podkomisji technologie, jak również z zakładów produkcyjnych maszyny i urządzenia służące stosowaniu tych technologii.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">I wreszcie każda z podkomisji zwizytowała kilka zakładów przemysłowych zarówno stosujących określoną technologię, jak produkujących maszyny i. urządzenia służące jej stosowaniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Do składu podkomisji powołano posłów, dla których z racji ich zawodu względnie zainteresowań - sprawy określonych technologii były najbliższe. Ponadto podkomisjom towarzyszyli specjaliści z Komitetu Nauki i Techniki oraz z Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej do spraw obróbki skrawaniem złożył przewodniczący podkomisji poseł Henryk Szafrański (PZPR). W skład podkomisji wchodzili ponadto posłowie Jan Dubis (PZPR), Zdzisław Drewka (PZPR), Bolesław Gregorek (PZPR), Tadeusz Młyńczak (SD), Tadeusz Pławski (PZPR), Henryk Rutkowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Podkomisja stwierdziła, że zmiany zachodzące w stosowaniu technologii nie są dostatecznie badane przez centralne zaplecze naukowo-techniczne, że wnioski dotyczące zmian w strukturze asortymentowej produkcji urządzeń, obrabiarek i narzędzi w zależności od zmian zachodzących w technice światowej są wyciągane zbyt późno.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Koordynacja prac między instytutami wiodącymi w poszczególnych technologiach jest niedostateczna, co utrudnia skupienie wysiłków zaplecza naukowo-technicznego na opracowaniach najbardziej potrzebnych dla przemysłu. W tej sytuacji przemysł obrabiarek i narzędzi nie nadąża za potrzebami przemysłu elektromaszynowego. Przemysł obrabiarek i narzędzi produkujący podstawowe środki produkcji dla całego przemysłu maszynowego nie zdobył sobie u nas należnej mu pozycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Nie są dostateczne środki inwestycyjne przeznaczone na rozbudowę zaplecza naukowo-badawczego oraz na rozwój przemysłu obrabiarek i narzędzi, co w rezultacie powoduje dysproporcje między przemysłem obrabiarek i narzędzi a innymi branżami przemysłu elektromaszynowego. Przemysł ten nie jest dostatecznie wyposażony w nowoczesny park maszynowy, nie dość wysoki jest też poziom technologii stosowanej w zakładach tego przemysłu. Zasadnicze zastrzeżenia budzi aparatura kontrolno-pomiarowa i badawcza stosowana w tym przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Przemysł obrabiarkowy w niedostatecznym stopniu dysponuje wyspecjalizowanymi oddziałami wykonującymi zunifikowane zespoły i elementy.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W imieniu podkomisji do spraw pokryć ochronnych i uszlachetniających sprawozdanie złożył przewodniczący podkomisji poseł Jerzy Bukowski (bezp.). W skład podkomisji wchodzili ponadto posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR), Adolf Książkiewicz (PZPR), Łucja Matuszewska (PZPR), Mirosław Zawadzki (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W czasie wizytacji stwierdzono, że zakłady przemysłu elektromaszynowego nie są w dostateczny sposób zaopatrywane w niezbędne materiały do nakładania pokryć ochronnych, chodzi tu o różnego rodzaju farby, Lakiery, tworzywa sztuczne, środki ochrony masowej, sole do kąpieli galwanicznej itp. Produkcja krajowa tych środków jest jeszcze daleko niewystarczająca i konieczne jest jej rozszerzenie jak również poprawa jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Niedostateczna jakość pokryć ochronnych nakładanych niejednokrotnie przestarzałymi metodami, bez wykorzystania nowoczesnych procesów technologicznych - często opracowanych już w kraju w skali półtechnicznej, a nawet przemysłowej - obniża niejednokrotnie jakość i handlową atrakcyjność niektórych wyrobów przemysłu maszynowego i elektromaszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Na przeszkodzie w upowszechnianiu nowej technologii pokryć ochronnych stoi - obok niedostatku środków inwestycyjnych przeznaczonych na zakup aparatury dla zaplecza naukowo-technicznego oraz nowoczesnych maszyn i urządzeń służących stosowaniu tych technologii niedostateczne współdziałanie między Instytutem Mechaniki Precyzyjnej, jako instytutem wiodącym, a biurem projektowym „Protech” oraz przyzakładowymi, biurami konstrukcyjnymi i stacjami prób.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Niedostateczny jest asortyment i jakość materiałów pokryciowych wytwarzanych przez krajowy przemysł chemiczny; wytwarzane materiały dostarczane są w ilościach niedostatecznych. Wynika to m. in. z faktu, że przemysł ciężki nie zaopatruje przemysłu farb i lakierów w niezbędną dla należytego rozwinięcia produkcji ilość maszyn i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Program unowocześnienia technologii powłok na lata 1966/70 przewiduje znaczny, jednak jeszcze nie wystarczający postęp.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W imieniu podkomisji do spraw odlewnictwa sprawozdanie złożył poseł Antoni Daniel (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W skład podkomisji wchodzili ponadto posłowie: Tadeusz Jędruch (ZSL), Władysław Marek (ZSL), Wacław Mońka (SD), Stanisław Sulima (PZPR), Władysław Szymczak (PZPR), Henryk Żakowiecki. (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">O poziomie i jakości odlewów ze stopów żeliwa decyduje m. in. poziom technologii form piaskowych, którą wykonuje się u nas ponad 90 proc. odlewów. Pomimo swego kluczowego znaczenia technologia form piaskowych w kraju jest jedną z najbardziej zacofanych technologii odlewniczych. Wynika to przede wszystkim z braku odpowiedniej ilości materiałów formierskich i pomocniczych oraz nowoczesnych maszyn odlewniczych. Jednostki naukowo-badawcze zbyt mało uwagi poświęcają temu problemowi. Dotychczas np. nie została opanowana w kraju metoda wykonywania form piaskowych pod wysokimi naciskami, która szeroko jest stosowana w krajach wysoko uprzemysłowionych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Brak sprecyzowanych koncepcji opanowania i wdrażania technologii i metod odlewania metali nieżelaznych, jak odlewanie ciągłe i odlewanie pod niskim ciśnieniem. Szersze stosowanie nowych procesów technologicznych mogłoby dać gospodarce narodowej poważne oszczędności w zakresie stosowania deficytowych surowców. Znaczne polepszenie technicznych właściwości odlewów można by również uzyskać przez zastosowanie obróbki cieplnej. Proces ten nie jest u nas stosowany w odlewniach i nie jest dostatecznie opracowany przez placówki naukowo-badawcze.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Z analizy przeprowadzonej przez Instytut Odlewnictwa na 62 produkowanych seryjnie w kraju maszynach i urządzeniach odlewniczych wynika, że poważna część tych konstrukcji oparta jest na przestarzałych wzorach, przy czym tylko niewielki procent można uważać za samodzielne rozwiązania. Należałoby opracować asortymentowy wykaz maszyn i urządzeń odlewniczych, które będą produkowane przez nasz przemysł krajowy i wydatnie przyspieszyć pracę nad specjalizacją produkcji maszyn i urządzeń odlewniczych w ramach RWPG.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Można stwierdzić, że Instytut Odlewnictwa opanował wszystkie stosowane w świecie technologie na skalę laboratoryjną, wdrażanie ich natrafia jednak niejednokrotnie na poważne trudności w związku z niedostatecznym rozwojem zaplecza technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Dla zapewnienia dalszego rozwoju przemysłu odlewniczego nieodzowne Jest opracowanie kompleksowego planu rozwoju odlewnictwa, uwzględniającego zarówno zagadnienia materiałów wsadowych i pomocniczych, maszyn i urządzeń Jak i zaplecza naukowo-badawczego oraz właściwego szkolenia kadr.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Sprawozdanie nadzwyczajnej podkomisji do spraw spawalnictwa złożył przewodniczący podkomisji, poseł Stanisław Prüfer (PZPR). W skład podkomisji weszli ponadto posłowie: Stanisław Baliński (PZPR), Józef Bezler (PZPR), Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR). Kazimierz Kandzierski (PZPR), Piotr Nowakowski (PZPR), Podkomisja stwierdziła, że w zasadzie opanowane zostały w kraju wszystkie nowoczesne metody spawania. Opracowano receptury materiałów, a także nowoczesne konstrukcje potrzebnego sprzętu spawalniczego. Jednakże rozpowszechnienie tych metod Jest niedostateczne i odbiega znacznie od poziomu osiągniętego w rozwiniętych przemysłowo krajach.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Brak przy zjednoczeniach lub wiodących zakładach produkcyjnych branżowych ośrodków spawalniczych, która powinny zajmować się adaptowaniem nowo opracowanych technologii do potrzeb branży Jest Jedną z podstawowych trudności na drodze wdrażania tych technologii w zakładach produkcyjnych, Zdaniem podkomisji zarówno robotnicy, Jak i nadzór w niedostatecznym stopniu są zainteresowani zastosowaniem nowych metod technologii.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Opanowywanie i wdrażanie nowych technologii spawalniczych oraz poprawne projektowanie konstrukcji spawanych odbywać się może sprawnie tylko wtedy, kiedy zajmują się tym ludzie posiadający odpowiedni zasób wiadomości i oceniający znaczenie nowych metod. Obecnie odczuwa się jednak poważny brak inżynierów-spawalników, techników i spawaczy.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Nabór na studia techniczne w dziedzinie spawalnictwa Jest niedostateczny, brak też wieczorowych i zaocznych studiów w tej dziedzinie. Również szkoły średnie nie mają dostatecznej ilości miejsc dla uczniów pragnących zdobyć średnie wykształcenie techniczne w zakresie specjalności spawalniczej. Niedostatecznie też jest rozwinięte szkolenie kursowe spawaczy.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Dla zakładów produkujących sprzęt i urządzenia spawalnicze istotną trudnością jest nieznajomość faktycznych potrzeb przemysłu w dziedzinie sprzętu i urządzeń niezbędnych dla pełnego wdrażania nowych technologii spawalnictwa, Równocześnie stopień mechanizacji i automatyzacji prac spawalniczych w całym przemyśle jest jeszcze bardzo niski i tylko pełne wdrożenie metod półautomatycznego i automatycznego spawania pozwoli na osiągnięcie znacznych efektów ekonomicznych. Stąd też widać, że zapotrzebowanie przemysłu ha nowy sprzęt powinno być duże; zakłady nie mają jednak opracowanych harmonogramów wdrażania tego sprzętu, Ponadto brak centralnego ośrodka sprzedaży sprzętu spawalniczego i materiałów dodatkowych, przy którym działałby zespół specjalistów zajmujących się prowadzeniem technicznej współpracy między zakładami produkującymi ten sprzęt a jego odbiorcami.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Warunki pracy spawaczy nie są zadowalające; wiele do życzenia pozostawia-klimatyzacja hal fabrycznych, jakość ubrań i szkieł ochronnych itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W imieniu podkomisji do spraw obróbki plastycznej sprawozdanie przedstawił poseł Józef Trojok (PZPR). W skład zespołu wchodzili ponadto posłowie: Stanisław Sulima (PZPR) - przewodniczący, Bolesław Gregorek (PZPR), Władysław Kądziołka (PZPR), Tadeusz Pławski (PZPR), Henryk Rutkowski (PZPR) i Mirosław Zawadzki (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">W dziedzinie obróbki plastycznej notuje się szereg poważnych osiągnięć zarówno jeśli chodzi o opracowanie nowej technologii, jak i o konstrukcję nowych maszyn i urządzeń. Stwierdzić jednak trzeba, że osiągnięciom tym nie towarzyszy odpowiednie, zainteresowanie ze strony zakładów stosujących tę technologię.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Wiele osiągnięć znajduje jednorazowe a nie powszechne zastosowanie w zakładach. Stąd potrzeba ulepszenia form współpracy między zakładami produkującymi urządzenia do obróbki cieplnej, zakładami stosującymi tą technologię oraz instytutami i biurami projektowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W zakresie obróbki plastycznej stosowana jest duża ilość procesów technologicznych. Każdy z tych procesów ma w zasadzie odmienną technikę produkcji, każdy korzysta z innego zestawu maszyn oraz z innego oprzyrządowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Prace badawcze i konstrukcyjne powinny koncentrować się przede wszystkim na tych dziedzinach technologii obróbki cieplnej, które mogą znaleźć szerokie zastosowanie. W badaniach - obok elementów technicznych - szerzej uwzględniać należy zagadnienia ekonomiczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Stosowanie nowoczesnej obróbki plastycznej wymaga wysokokwalifikowanych specjalistów. W związku z tym w programach szkoleni inżynierów - konstruktorów należy wprowadzić większą ilość godzin przeznaczonych na technologię procesów obróbki plastycznej, Do referatów podkomisji ustosunkował się w imieniu resortu podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego Jan Chyliński Unowocześnienie technologii w przemyśle maszynowym i szerokie wprowadzenie nowych procesów technologicznych jest problemem złożonym. Nie wystarczy bowiem zapewnić odpowiedni zakres i tempo opracowania nowych procesów i rozwinąć produkcję nowoczesnego wyposażenia technologicznego dla ich stosowania, trzeba również stworzyć warunki w przemyśle sprzyjające systematycznemu wdrażaniu nowych wysokowydajnych metod wytwarzania.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">W referatach podkomisji prawidłowo oceniono stan technologii i przedstawiono szereg wniosków zasadniczo zgodnych z kierunkami prac nad unowocześnieniem technologii przyjętymi w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego, W przedstawionych uwag i postulatów stanowić będzie cenny materiał uzupełniający podjęte przez resort działania.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Poruszane w referatach zagadnienia organizacyjne są już w resorcie w trakcie rozwiązywania, lub zostały wprowadzone w życie, a wymagają jeszcze czasu dla dania o sobie znać. Tak np.:</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">- lepsza koordynacja pracy instytutów, centralnych i zakładowych i biur konstrukcyjnych i producentów jest w dużym stopniu rozwiązana przez skomasowanie wszystkich tych ogniw w zjednoczeniach jako jednostkach koordynujących, a mianowicie:</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Zjednoczenie Przemysłu Obrabiarek i Narzędzi odpowiedzialne jest obecnie zarówno za rozwój technologii, jak i produkcję urządzeń technologicznych dla obróbki skrawaniem, obróbki wykańczającej i ubytkowej oraz obróbki plastycznej. W związku z tymi rozszerzonymi zadaniami będzie zmieniony w najbliższym czasie odpowiednio statut Zjednoczenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">W lipcu 1965 r. powołany został pion technologiczny Zjednoczenia Przemysłu Budowy Urządzeń Chemicznych „Chemak”, jako odpowiedzialny za rozwój procesów technologicznych i urządzeń w zakresie obróbki cieplnej, spawalnictwa i powłok ochronnych, któremu podporządkowane są instytuty specjalistyczne, biura projektowe i producenci urządzeń;</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- dla przyspieszenia uruchamiania produkcji nowych wyrobów przejdzie się z wieloetapowego zatwierdzania komisyjnego dokumentacji i prototypów na dwuetapowe, to znaczy na:</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">zatwierdzenie założeń i wydawanie świadectwa wyrobu upoważniającego do uruchomienia produkcji w oparciu o wykonane i wypróbowane prototypy, przy tym zatwierdzenie obu etapów będzie leżało wyłącznie w uprawnieniach odpowiednich branżowych instytutów, lub jednostek o podobnym charakterze.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Na skrócenie cykli wdrażania nowych opracowań ma zasadniczy wpływ wielkość i wyposażenie zaplecza naukowo-technicznego centralnego i zakładowego. W zakresie wzrostu zatrudnienia w zapleczu zrobiono duży skok w 1965 roku; zaplecze to będzie dalej systematycznie wzmacniane.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Nie jest możliwe obecnie załatwienie pełnych uzasadnionych żądań w zakresie inwestycji, ale czynione są starania by w obecnym planie 5-letnim w możliwie dużym stopniu potrzeby te były uwzględnione. Duży wysiłek inwestycyjny podejmuje się w odlewnictwie, przeznaczając na ten cel ponad 5 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">W zakresie innych procesów technologicznych, a szczególnie zaplecza i produkcji urządzeń dla spawalnictwa obróbki termicznej oraz procesów galwanicznych i lakierniczych oraz obróbki plastycznej - potrzeby nowych powierzchni w zasadniczym zakresie będą rozwiązywane bezinwestycyjnie drogą przesunięć produkcji, przy koncentracji środków na wyposażenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Trzeba stwierdzić, że metody wytwarzania i ich rozwój pozostają w ścisłym związku ze strukturą produkcji, która w resorcie przemysłu ciężkiego w przeważającym udziale zarówno w wyrobach, jak i w częściach ma charakter jednostkowy i małoseryjny, a wielkoseryjna i masowa produkcja stanowi zaledwie 15 proc. wartości w wyrobach finalnych i około 20 proc. w częściach.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Z powyższego wynika przewaga procesów wytwarzania charakterystycznych dla produkcji jednostkowej i małoseryjnej oraz olbrzymiej różnorodności asortymentowej wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Resort zmierza więc konsekwentnie do zwiększenia udziału produkcji wieloseryjnej w produkcji części i podzespołów dla maszyn i urządzeń produkowanych jednostkowo i małoseryjnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Cel ten osiągnięty zostanie przez specjalizację zakładów i koncentrację produkcji elementów w skali branżowej i resortowej. Dla wprowadzenia jednak tych wyższych form organizacji produkcji niezbędny jest jednolity system klasyfikacyjny części w ramach całego resortu, który wprowadzony zostanie w 1967 r. i w konsekwencji szeroki rozwój normalizacji, typizacji i unifikacji części i zespołów.</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Równolegle rozpracowuje się typizację procesów technologicznych i metody grupowej obróbki części. Na tych podstawach dopiero można będzie wprowadzić, w życie program koncentracji produkcji i w rezultacie jej szeroką mechanizację i automatyzację. Dalszą pracą o bardzo dużym znaczeniu dla efektywności procesów wytwarzania jest wprowadzenie technicznie uzasadnionych naddatków materiałowych na obróbkę skrawaniem, co będzie miało zasadniczy wpływ na oszczędność materiału, którego koszt dochodzi dziś niejednokrotnie do 70 proc. kosztów własnych produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Pełne efekty tego zamierzenia będą osiągnięte w sytuacji, kiedy stworzone zostaną warunki i możliwości wyegzekwowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Jest to niewątpliwie związane z zakresem zmian jakie winny i będą następować w realizacji uchwał IV Plenum KC PZPR. Jest przy tym szereg spraw skomplikowanych, które związane są z osobistymi zainteresowaniami pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">W obecnych warunkach wysokiego wyrabiania norm, każda nowość doprowadza w pierwszym okresie do obniżenia zarobków części załogi, a niewystarczający jest przeważnie 3-miesięczny okres, w którym można stosować dodatki wyrównawcze. Resort przygotowuje więc odpowiednie projekty aktów prawnych dla wydłużenia tego okresu do rzeczywiście wymaganego na opanowanie nowego procesu technologicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Decydujące znaczenie w sprawach nowej techniki mają zawsze kadry.</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">Dla systematycznego zapoznawania technologów z nowymi procesami technologicznymi rozszerzone zostaje znacznie szkolenie technologów, które powierzone będzie w głównej mierze instytutom, Od szkolnictwa wyższego oczekuje się natomiast zdecydowanej poprawy w ilości i strukturze absolwentów o specjalnościach technologicznych, szczególnie w deficytowych obecnie dziedzinach.</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Pamiętać należy również, że procesy technologiczne w dużej mierze narzucają konstruktorzy, dlatego trzeba zarówno poprawić poziom znajomości technologii u absolwentów szkół wyższych jak i u pracujących w przemyśle konstruktorów.</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Wyżej wymieniono zagadnienia techniczno-organizacyjne nie wyczerpują przedsięwzięć resortu zmierzających do unowocześnienia technologii w przemyśle maszynowym i należy dodać, że zasadą jest, aby każdy problem z tym związany rozwiązywać kompleksowo.</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">Poseł Łucja Matuszewska (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">Unowocześnienie technologii wytwarzania w przemyśle wymaga czasu, a zależy głównie od stopnia kwalifikacji ludzi, którzy nowoczesne technologie będą wdrażać i w oparciu o nie rozwijać produkcję. Sprawie kwalifikowanych kadr słusznie poświęcono wiele uwagi w materiałach resortów i koreferatach poselskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Niepokojące jest zjawisko, że przy nadmiarze specjalistów w jednych dziedzinach, w innych występuje poważny deficyt. Sieć i struktura szkół zawodowych zarówno zasadniczych, jak średnich i wyższych nie są w pełni dostosowane do potrzeb gospodarki narodowej. Straty jakie ponosi gospodarka w wyniku korozji sięgają 6-8 mld zł rocznie, a cztery zasadnicze szkoły zawodowa wypuszczają ok.80 fachowców - lakierników, co jest kroplą w morzu} brak szkół średnich w tej specjalności powoduje zmniejszenie naboru do klas pierwszych szkół zasadniczych. Podobnie przedstawia się sytuacja w zakresie szkolenia specjalistów obróbki cieplnej. Choć szkolnictwo tej specjalności wypuszcza rocznie większe ilości fachowców, to jednak rozmieszczenie szkół pozostawia wiele do życzenia, zwłaszcza przy braku internatów. Stąd ostry deficyt kadr z zakresu obróbki cieplnej na niektórych terenach.</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Istotną przyczyną stosunkowo małego naboru do szkół zawodowych wielu specjalności jest wysoka granica wieku (16-17 lat). Absolwenci szkół podstawowych mogą zatem dalszą naukę podjąć dopiero po upływie 2-3 lat. Jest to z gruntu niesłuszne i postulować należy obniżenie granicy wieku przy naborze do szkół zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Postępująca chemizacja naszego życia wymaga zatrudniania chemików w różnych gałęziach gospodarki. Niezbędne jest zwłaszcza ściślejsze powiązanie przemysłu ciężkiego z chemią i skoordynowanie planów postępu technicznego w obu tych resortach.</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Rozwój spawalnictwa uzależniony jest od ilości i jakości gazów technicznych; ich produkcja ma poważnie wzrosnąć. Zajmuje się tą produkcją kilkadziesiąt zakładów podległych kilku resortom. Przedsiębiorstwo Przemysłowo-Handlowe Gazów Technicznych sprawuje wprawdzie rolę jednostki wiodącej, nie jest ono jednak wyposażone w dostateczne prerogatywy, aby skutecznie egzekwować zarządzenia dotyczące rozwoju produkcji. Również nieuregulowana do końca jest sprawa konsultowania zamierzeń Inwestycyjnych w tej branży. Koordynacja polityki Inwestycyjnej oraz wzmocnienie roli przedsiębiorstwa wiodącego są pilną koniecznością.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełTadeuszMłyńczak">W ostatnich latach rozwija się produkcja obrabiarek zespołowych i wieloczynnościowych. Sytuacja w tym przemyśle zaczyna się komplikować z powodu nieotrzymywania dostatecznej ilości zamówień na wspomniane obrabiarki. Opracowanie dokumentacji oraz wykonanie prototypów tych obrabiarek wymaga dość długiego czasu, w związku z czym zakłady, chcąc wykonać plany, przerzucają się na produkcję zastępczą, Przyczyną tego niekorzystnego stanu jest brak zatwierdzonych programów produkcji w zakładach, które mogłyby korzystać z tego typu obrabiarek oraz zbyt mała koncentracja produkcji uniemożliwiająca stosowanie obrabiarek zespołowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełTadeuszMłyńczak">Informacja naukowo-techniczna i ekonomiczna w sposób istotny wpływa na rozwijanie postępu technicznego. Osiągnęliśmy już poważne rezultaty w tej dziedzinie. Niemniej wiele jest jeszcze de zrobienia, szczególnie w niższych ogniwach systemu informacji, tj. w ośrodkach zakładowych; niedostatecznie współpracują one z ośrodkami informacji w instytutach i na wyższych uczelniach, nie konfrontują tematyki podejmowanych prac, dublując w rezultacie niektóre tematy i marnotrawiąc tym samym czas i siły. Zakładowe ośrodki powinny również wnikliwie kontrolować proces produkcji we własnym zakładzie z osiągnięciami krajowymi i zagranicznymi w tej dziedzinie, aby stać się w pełni wartościowymi ogniwami postępu technicznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławSulima">W technologii odlewnictwa istotną sprawą jest wykrywanie braków w czasie obróbki wstępnej, co zapobiega stratom w produkcji finalnej. Stąd niezbędne jest zwiększenie kontroli w odlewniach, gdzie przede wszystkim należy instalować aparaturę kontrolną.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławSulima">Wiele trudności napotyka u nas obróbka cieplna odlewów, zwłaszcza w odlewniach żeliwa. Niedostatecznie wykorzystuje się u nas wszystkie najnowsze zdobycze tej technologii, które pozwalają na skrócenie cyklu obróbki i zwiększenie przepustowości urządzeń. Komórki głównego metalurga w odlewniach powinny bardziej interesować się tym problemem i przenosić na swój teren doświadczenia przodujących zakładów, Podobnie w spawalnictwie w zbyt małym stopniu upowszechnia się szeroko stosowane w świecie nowoczesne, wysoko wydajne metody.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAndrzejBorodzik">Obserwacje poczynione w czasie wizytacji zakładów pozwalają stwierdzić tam, gdzie stworzony został kolektyw pracowników zajmujących się sprawami technologii. na co dzień, wyczulający załogę na prawidłowość procesu technologicznego, wpływający na prawidłowe zorganizowanie kontroli międzyoperacyjnej, dostrzegający braki i odczuwający realną potrzebę współpracy z branżowymi instytutami naukowymi. - tam powstaje klimat sprzyjający usprawnianiu i wdrażaniu nowoczesnych technologii., decydujących o poprawie jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełAndrzejBorodzik">Zakłady odczuwają trudności z powodu braku aparatury kontrolno-pomiarowej, Rozwijanie tej produkcji w kraju napotyka, na przeszkody wynikające z braku zainteresowania zakładów wytwarzaniem małoseryjnej, precyzyjnej i trudnej do wykonania aparatury. Antybodźce w tej dziedzinie należy jak najszybciej zlikwidować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełZdzisławDrewka">W przemyśle maszynowym częste jest jeszcze zjawisko, że zbyt długo trwa wdrażanie nowych technologii, opracowanych przez instytuty naukowe.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełZdzisławDrewka">Prototypy maszyn i urządzeń powinny być raczej wykonywane bezpośrednio w zakładach produkcyjnych, przy pomocy biur konstrukcyjnych i projektowych.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełZdzisławDrewka">Niezbędna jest poprawa jakości aparatury elektrotechnicznej i chemicznej, w którą wyposażone są maszyny użytkowane w kraju. Pozwoli to również ograniczyć import, tej aparatury dla maszyn przeznaczonych na eksport.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełZdzisławDrewka">Przy wzrastającym umaszynowieniu zakładów przemysłu maszynowego należałoby zwiększyć obsadę zaplecza konserwacyjno-remontowego. Obecnie plany zatrudnienia uprzywilejowują grupę pracowników zatrudnionych bezpośrednio przy produkcji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">W zakresie obróbki cieplnej dysponujemy bardzo wąskim przekrojem urządzeń. Placówki naukowo-badawcze pracują nad rozszerzeniem tego wachlarza i mają poważne osiągnięcia w opracowaniu nowych technologii obróbki cieplnej. Przekazywanie tych opracowań przedsiębiorstwom trwa zbyt długo. Opracowania te powinny szybciej znaleźć się w planach postępu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Wiele zakładów o ustalanym od dawna profilu produkcyjnym nie interesuje się wdrażaniem nowych technologii, jest to bowiem zwłaszcza w okrasie początkowym niejednokrotnie uciążliwe, kosztowne i odbija się na wykonaniu planów produkcyjnych. Należy zapewnić silniejszą więź instytutów naukowych z zakładami produkcyjnymi oraz Ich szeroką pomoc w okresie wdrażania nowych rozwiązań technologicznych.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Istotnym problemem jest wcześniejsze zaznajamianie zakładów z ich zadaniami perspektywicznymi i umożliwienie im przygotowania się da nowej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">W przemyśle chemicznym można wprowadzać nowe technologie, niekiedy kosztem drobnych tylko modernizacji i osiągnąć dzięki temu duże efekty ekonomiczne i produkcyjne. Zwłaszcza nowe linie i ciągi chemiczne powinny być konstruowane tak, ażeby zmuszały do bezwzględnego przestrzegania reżimu technologicznego.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Zastrzeżenia, budzi jakość wielu materiałów dostarczanych przemysłowi maszynowemu przez chemię i hutnictwa. Produkcja tych materiałów niejednokrotnie lokowana jest w zakładach, które mają zupełnie inny profil i niechętnie podejmują się uciążliwej dla nich pracy. Słuszne byłoby wydzielenie dla tej produkcji mniejszych zakładów, za to wyspecjalizowanych tylko w tym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBolesławGregorek">W czasie wizytacji zakładów przemysłu maszynowego posłowie mieli możliwość zapoznania się z wieloma osiągnięciami tego przemysłu zwłaszcza Instytuty naukowe tej branży prezentowały szereg interesujących i nowoczesnych opracowań procesów technologicznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełBolesławGregorek">Opracowanie przez resort przemysłu ciężkiego programu wdrażania nowych technologii jest słuszne, ale chyba nie to jedynie zdecyduje o wdrożeniu. Większy musi być wysiłek w zakresie unowocześnienia parku maszynowego w przedsiębiorstwach przemysłu maszynowego, których wyposażenie w wielu przypadkach nie jest właściwe.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełBolesławGregorek">Realizacja planów postępu technicznego w wielu zakładach przemysłu maszynowego nie przebiega prawidłowo. Narzędziownie nie zawsze dysponują odpowiednim oprzyrządowaniem, które pozwoliłyby na opanowanie nowych procesów produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełBolesławGregorek">Przemysł maszynowy odczuwa szczególnie niedobór kadr inżynierskich. Równocześnie wielu inżynierów pracuje na stanowiskach administracyjnych lub w produkcji na stanowiskach majstrów, które nie wymagają wysokich kwalifikacji inżynierskich. Konieczne jest opracowanie planów właściwego wykorzystania kadr Inżynieryjno-technicznych, jak również takie ustalenie bodźców materialnych, które pozwoliłyby wykorzystać inżynierów stosownie do ich kwalifikacji, głównie w biurach technologicznych i pracowniach konstrukcyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJerzyBukowski">Istotnym problemem jest właściwe ustalenie programów szkolenia inżynierów dla potrzeb przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJerzyBukowski">Mówiąc np. o kształceniu inżynierów-mechaników upraszczamy, twierdząc, że kształcimy inżynierów-technologów, czy też konstruktorów. Istota specjalizacji w poszczególnym zakresie leży chyba w tym, na przewadze jakich dyscyplin kształcimy inżyniera-mechanika - dyscyplin technologicznych czy też konstrukcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#komentarz">(Strona powtórzona)</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJerzyBukowski">W okresie studiów politechnicznych powinniśmy w miarę możliwości starać się przekazać studiującemu możliwie najbardziej trwałe i podstawowe wartości naukowe, które nie zestarzeją się jeszcze przed jego odejściem z uczelni i które będą rozwijane w toku pracy produkcyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełJerzyBukowski">Wydaje się, że w nowych programach szkolenia inżynierów- mechaników zbyt schematycznie potraktowane są np. zagadnienia materiałoznawstwa. Nauka ta oparta jest obecnie głównie na wdrażaniu znajomości podstawowych, tradycyjnych materiałów, a w zbyt małym stopniu na wdrażania znajomości nowych materiałów, które zdobywają sobie prawo obywatelstwa w rozwijaniu nowoczesnych procesów technologicznych, W okresie kształcenia inżynierów-mechaników należałoby przekazać im możliwie szeroki przegląd podstawowych procesów technologicznych. Natomiast przy nauczaniu dyscyplin konstrukcyjnych należy również w szerszym zakresie egzekwować znajomość technologicznego procesu produkcji, który będzie stosowany przy realizacji poszczególnych konstrukcji.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełJerzyBukowski">Zachowanie przy kształceniu inżynierów właściwych proporcji ilościowych w znajomości poszczególnych technologii i konstrukcji, wymaga szczegółowego i rozważnego opracowania przez Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego i Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego, Umożliwienie kształcenia inżynierów w nowych specjalnościach wymaga również radykalnego unowocześnienia sprzętu i urządzeń pomocniczych na wyższych uczelniach. Znaczna część Urządzeń, znajdujących się jeszcze obecnie na niektórych politechnikach, powinna być jak najszybciej wycofana, W nowych programach nauczania należy również bardziej celowo i racjonalnie wykorzystać godziny przeznaczone na kształcenie młodych inżynierów w dziedzinie zagadnień organizacyjno-ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełJerzyBukowski">Szkolenie inżynierów - jako organizatorów produkcji, należy rozwijać w ramach kształcenia podyplomowego w stosunku do ludzi, u których zarysowują się wyraźne predyspozycje w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełJerzyBukowski">W uchwalonych dezyderatach Komisja powinna zwrócić uwagę na konieczność ustalenia właściwych proporcji kształcenia inżynierów w poszczególnych grupach i specjalnościach, w dostosowaniu nowych potrzeb przemysłu ciężkiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJanDąbKocioł">Pierwszym ogniwem w procesie opracowywania i wdrażania postępu technicznego są instytuty naukowe; skoncentrowały one wysokokwalifikowaną kadrę i mają poważne osiągnięcia. Dalszy rozwój ich działalność wymaga udzielenia im pomocy organizacyjnej i finansowej.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJanDąbKocioł">Zbyt duże jest rozdrobnienie organizacyjne instytutów i podległych im zakładów. Zakres tematyki prac badawczych jest również zbyt szeroki, co przedłuża czas opracowywania, Niezbędna jest koncentracja na wybranych, najaktualniejszych w danym okresie tematach. Pracownicy naukowi w poważnym stopniu obciążeni są czynnościami biurowymi wskutek braku należytej obsady administracyjnej. Również wyposażenie instytutów w aparaturą naukowo-badawczą jest niedostateczne, co obniża wydajność pracy naukowców. Rozbudowa zaplecza technicznego instytutów (warsztaty, prototypownie, stacje doświadczalne) umożliwiłaby im bardziej prawidłową działalność i osiąganie lepszych wyników.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełJanDąbKocioł">W zbyt małym stopniu poszczególne instytuty nawiązują wzajemną współpracę, jak również niedostateczny jest kontakt pomiędzy instytutami, biurami projektowymi, a zapleczem konstrukcyjnym w zakładach.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełJanDąbKocioł">W wielu zakładach produkcyjnych niedostatecznie rozbudowane są biura produkcyjne, na których właśnie powinien spoczywać obowiązek wdrażania postępu technicznego i nowych rozwiązań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Podstawowe trudności w spawalnictwie powoduje niska jakość materiałów i nierównomierne ich dostawy. Problem ten należy kompleksowo rozwiązywać, przyśpieszając rozwój produkcji wielu podstawowych elementów, jak elektrody, drut elektrodowy itd. Zastrzeżenia budzi również jakość gazów technicznych, niezbędnego surowca dla spawalnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Wskazane byłoby, przy zjednoczeniach przemysłowych lub zakładach wiodących w danej branży uruchamiać ośrodki wdrażania nowych technologii spawalnictwa, np. ośrodek tego typu w przemyśle stoczniowym daje dobre wyniki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełHenrykRutkowski">Nie uruchomiono u nas dotychczas produkcji całego asortymentu obrabiarek precyzyjnych. W procesie wytwarzania biorą udział stare maszyny, duże trudności powoduje brak części zamiennych. Niezbędne byłoby zorganizowanie bazy remontowej maszyn precyzyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełHenrykRutkowski">Obrabiarki nasze bywają niekiedy mało wydajne i robotnicy niechętnie na nich pracują. Znajdujemy się już na takim etapie rozwoju zaplecza naukowego przemysłu, by móc rozwiązać w sposób właściwy problem konstrukcji nowoczesnych, wysokowydajnych obrabiarek.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełHenrykRutkowski">W fabrykach produkujących specjalistyczne maszyny należałoby organizować również wytwarzanie prototypów. Dzięki temu zakład mógłby praktycznie cenić wartość prototypu i dołożyć starań, by odpowiadał on wszystkim wymogom konstrukcyjnym. Poseł Kazimierz Kandzierski (PZPR): Przeszkodą w szerokim wprowadzaniu postępu technicznego do spawalnictwa jest niedostateczne przeszkolenie spawaczy, którzy nie znając nowych technologii, nie mogą prawidłowo ich stosować. Również przy obróbce cieplnej, gdzie ściśle przestrzeganie procesu technologicznego ma istotne znaczenie, gdyż drobne nawet uchybienia powodują ogromne straty, uczulenie pracowników właśnie na przestrzeganie reżimu - jest sprawą nader ważną.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełHenrykRutkowski">Budzą zastrzeżenia niektóre sprawy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach przemysłu maszynowego. Między innymi niezadowalająco przedstawia się klimatyzacja i wentylacja w wielu zakładach, nie podejmuje się zdecydowanych kroków w walce z hałasem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJózefBezler">Szczególnie w spawalnictwie trzeba zabezpieczyć niezbędne środki ochronne, jak okulary i odzież ochronną. Powinna być również ujednolicona metoda badań dla możliwie wczesnego wykrywania schorzeń u spawaczy. Należałoby rozważyć możliwość udzielania dodatkowych urlopów najciężej pracującym spawaczom.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełJózefBezler">Ważnym problemem jest doprowadzenie do właściwego funkcjonowania urządzeń wentylacyjnych w zakładach przemysłu ciężkiego, a zwłaszcza walka z hałasom, która to sprawa narasta w miarę rozwodu produkcji powinna stać się przedmiotem naukowych opracowań.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełJózefBezler">Minister Przemysłu Ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz stwierdził:</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełJózefBezler">Sprawa nowoczesnej technologii staje obecnie w coraz większym stopniu w centrum uwagi zarówno resortu jak i całej gospodarki narodowej. Odbiorcy produktów nie są zainteresowani samą technologii produkcji, ich uwaga zwrócona jest na jakość i użyteczność otrzymanego wyrobu, A przecież o tym, jaka będzie użyteczność wyrobu, kształt ostateczny tego wyrobu, jaka będzie jego jakość, jak kształtować się będzie ekonomika jego wytwarzania - decydują w głównej mierze metody wytwarzania, decyduje technologia.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełJózefBezler">Proces wdrażania nowej technologii do produkcji stanowi łańcuch o zazębiających się ze sobą poszczególnych ogniwach. Nie można problemów związanych z postępem technicznym rozpatrywać wyrywkowo, trzeba je widzieć w całym kompleksie zagadnień.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełJózefBezler">Pierwszym ogniwem tego łańcucha są instytuty naukowo-badawcze. Od sytuacji w instytutach, od ich pracy nad nowymi rozwiązaniami zależy start każdego opracowania. W całokształcie nakładów sił, pieniędzy, energii - ocenia się, że rozwiązania instytutów zajmują do 10 proc. środków. Resort wiele uwagi poświęca pracy instytutów, dąży do rozwoju zaplecza naukowo-technicznego i zakładowego, będącego podstawą całego procesu wprowadzania nowej technologii.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełJózefBezler">Niezmiernie ważne jest podniesienie moralnej i materialnej rangi tego zaplecza. Stąd bierze początek dążenie do opracowania takiego systemu przygotowania kadr, który umożliwiałby technologom i konstruktorom zdobywanie awansu nie tylko na drodze administracyjnej, ale również drogą awansu w ramach zaplecza naukowo-technicznego. Uzyskać to będzie można m. in. poprzez rozwijanie specjalizacji podyplomowej.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PosełJózefBezler">W szkoleniu inżynierów występuje Jakby kilka płaszczyzn konieczne jest więc szkolenie technologów i konstruktorów, i organizatorów procesu produkcyjnego, i eksploratorów. Stopień przygotowania zawodowego dla każdej z tych płaszczyzn charakteryzują spore różnice. Ze względu na brak specjalistów w dziedzinie technologii, konieczne jest większe zwrócenie uwagi na szkolenie takich specjalistów na różnych poziomach wiedzy. Od tej armii ludzi umiejących w praktyce realizować dobre pomysły konstruktora, ad tych pracowników kolejnych ogniw łańcucha wdrażania nowej technologii, zależy w nie mniejszym stopniu podnoszenie poziomu produkcji; jak i uzyskiwanie wyższej jakości w wyrobach i wydajności pracy w przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PosełJózefBezler">Uwagi wysunięte w toku dyskusji na temat struktury, programów i organizacji sieci szkolnictwa zawodowego różnych specjalności i na różnych szczeblach były słuszne. W większym niż dotychczas stopniu należy także dostosowywać profil szkolnictwa zawodowego do potrzeb gospodarki narodowej. Przedsięwzięcia z tego zakresu dotyczą zarówno spraw związanych z uregulowaniem ekonomicznej strony wprowadzania nowej technologii, jak również oddziaływania na ambicje pracowników i całych kolektywów zakładów pracy, włączania spraw postępu technicznego do planów produkcyjnych zakładów itd. W pewnych, szczególnych przypadkach, sięga się także po nakazy administracyjne.</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PosełJózefBezler">Ponadto planuje się w resorcie organizację kilku przedsiębiorstw rekonstrukcji technologicznej, a więc jak gdyby placówek usługowych dla zakładów, ułatwiających wdrażanie nowych technologii. Resort uważa, że obok biur projektów, obok prototypowni, fabryk produkujących urządzenia technologiczne i innych ogniw przygotowujących wdrażanie nowych rozwiązań technicznych, przedsiębiorstwa te stanowiłyby jakby zamknięcie całego łańcucha, zamykałyby cykl wdrażania nowych technologii, uwzględniając mały kompleks zagadnień.</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PosełJózefBezler">Przewodniczący Komisji - poseł. Józef Niedźwiecki (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PosełJózefBezler">Komisja biorąc na warsztat problemy technologii wytwarzania w przemyśle maszynowym i elektrotechnicznym na uwadze fakt, że stosowanie właściwych metod wytwarzania ma zasadnicze znaczenie dla poprawy jakości produkcji w przemyśle maszynowym.</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PosełJózefBezler">W zasadzie wszystkie fabryki przemysłu maszynowego mają opracowany długofalowy program poprawy jakości i podniesienia poziomu technicznego produkcji. Komisja chciała zbadać na ile program ten jest realny i czy przyjęte metody pracy oraz realizacja tego programu zdają egzamin w życiu.</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PosełJózefBezler">Specjalne podkomisje dokonały wizytacji szeregu zakładów produkcyjnych, instytutów naukowych, biur konstrukcyjnych i biur projektowych. Przeprowadzono szereg rozmów z ludźmi zatrudnianymi na różnych szczeblach produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PosełJózefBezler">W wyniku dokonanych wizytacji podkomisje stwierdziły duże osiągnięcia w placówkach naukowo-badawczych, ale równocześnie podkreśliły widoczny rozdźwięk pomiędzy tym, co jest opracowane w instytucie naukowym, a tym, co jest stosowane w przemyśle. Wprzędzenie poziomu technicznego w instytutach naukowych powinno mieć miejsce, ale w naszych warunkach jest ono chyba zbyt duże. Opracowywanie form i zasięgu wdrażania nowych procesów technologicznych przez instytuty naukowe jest zbyt powolne. W większości przypadków instytuty naukowe poważny swój dorobek wdrażają metodą reflektorową, rzucając jasne światło postępu technicznego tylko na niektóre przedsiębiorstwa. Nie opracowano szerokiego i planowego programu wdrażania nowych rozwiązań technologicznych.</u>
+          <u xml:id="u-12.15" who="#PosełJózefBezler">Instytuty naukowe w szerszym zakresie powinny włączać się w proces szkolenia kadr, zwłaszcza w dziedzinie podnoszenia kwalifikacji zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-12.16" who="#PosełJózefBezler">Kontakt instytutów naukowych z odbiorcami opracowanych przez nie technologii powinien być znacznie szerszy. Poważniej i szerzej muszą one oddziaływać na producentów - odbiorców ich prac - w dziedzinie podnoszenia jakości i unowocześnienia produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-12.17" who="#PosełJózefBezler">Zasadniczej zmianie powinien ulec stosunek zjednoczeń do zagadnień unowocześniania technologii produkcji. W większym niż dotychczas zakresie muszą one odpowiadać za modernizację technologii kierowanej przez nie branży.</u>
+          <u xml:id="u-12.18" who="#PosełJózefBezler">Należy stworzyć warunki, sprzyjające coraz szerszej rekonstrukcji i modernizacji wydziałów w przedsiębiorstwach, w szczególności wydziałów zajmujących się uszlachetnianiem powierzchni wyrobów (lakiernie, galwanizernie, obróbka termiczna).</u>
+          <u xml:id="u-12.19" who="#PosełJózefBezler">Istotnym problemem przy wdrażaniu nowych procesów technologicznych jest klimat i atmosfera w zakładzie pracy, chęć podejmowania nowych przedsięwzięć.</u>
+          <u xml:id="u-12.20" who="#PosełJózefBezler">Niestety, myśl o wdrażaniu nowych procesów technologicznych jest w naszych przedsiębiorstwach zbyt rzadka. Zbyt często spotykamy się z rozumowaniem, że każde nowe przedsięwzięcie, wprowadzenie nowej produkcji, musi pociągać za sobą zwiększenie ilości zatrudnionych; nie szuka się dróg osiągnięcia tego samego celu poprzez wprowadzenie innej, bardziej nowoczesnej technologii. Służby technologiczne w zakładach produkcyjnych nie spełniają jeszcze stawianych przed nimi zadań.</u>
+          <u xml:id="u-12.21" who="#PosełJózefBezler">Plany postępu technicznego nie są podawane do wiadomości całej załogi i komórek, które bezpośrednio powinny zajmować się ich realizacją. Zbyt rzadko jeszcze plan postępu technicznego jest tłumaczony na język konkretnych przedsięwzięć techniczno — organizacyjnych. Oczywiście przedsiębiorstwa napotykają na poważne kłopoty przy unowocześnianiu. i ulepszaniu technologii.</u>
+          <u xml:id="u-12.22" who="#PosełJózefBezler">Najpierw trzeba zdobyć projekt (obecnie można go już zamówić w istniejących specjalistycznych biurach projektów); następnie trzeba postarać się o dostawę urządzeń (i o to jest coraz łatwiej, ponieważ istnieją wyspecjalizowane, zakłady wytwarzające te urządzenia, których produkcja stale rośnie). Ale najtrudniej o wykonawcę, który by nowe urządzenia zainstalował. Należy jak najszybciej uzupełnić to brakujące ogniwo i stworzyć specjalistyczne przedsiębiorstwa, w których można by zamówić projekt, urządzenia i montaż. Co więcej, przedsiębiorstwa te. powinny zająć się wykorzystaniem zdemontowanych urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-12.23" who="#PosełJózefBezler">Niezależnie od możliwości, które powstaną w związku z powołaniem tych przedsiębiorstw, należy rozszerzyć możliwości samych przedsiębiorstw produkcyjnych w zakresie samodzielnego podejmowania i wykonywania robót modernizacyjnych i rekonstrukcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-12.24" who="#PosełJózefBezler">W dziedzinie szkolenia kadr dla potrzeb przemysłu maszynowego, konieczne jest dokonanie szeregu zmian w programach szkolenia inżynierów oraz uruchomienie nowych kierunków kształcenia, jak również zwiększenia naboru na uczelnie techniczne. W realizacji tych przedsięwzięć Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego powinno okazać Ministerstwu. Szkolnictwa Wyższego daleko idącą pomoc zarówno materialną jak i kadrową.</u>
+          <u xml:id="u-12.25" who="#PosełJózefBezler">W oparciu o wyniki pracy podkomisji nadzwyczajnych oraz o przebieg dyskusji, podkomisja do spraw wniosków i dezyderatów opracowała projekt dezyderatów, który zreferował poseł Jerzy Bukowski (bezp). Po dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Józef Niedźwiecki (PZPR), Stanisław Prüfer (PZPR), Adolf Książkiewicz (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR), Kazimierz Kopecki (bezp) Jan Dąb-Kocioł (ZSL), Łucja Matuszewska (bezp.) i Jerzy Bukowski (bezp.), Komisja uchwaliła szereg dezyderatów skierowanych pod adresem Ministra Przemysłu Ciężkiego, Ministra Przemysłu Chemicznego, Ministra Szkolnictwa Wyższego, Ministra Oświaty oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów. Dezyderaty, których realizacja wymaga współdziałania kilku resortów skierowane zostały do Prezesa Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-12.26" who="#PosełJózefBezler">Dezyderaty postulują m. in: stworzenie warunków ściślejszej współpracy wszystkich ogniw mających wpływ na ulepszenia i unowocześnienie technologii, w szczególności lepsze zorganizowanie współpracy między instytutami naukowo-badawczymi, biurami projektowymi oraz zakładami produkującymi urządzenia do stosowania nowoczesnych technologii i zakładami stosującymi te technologie.</u>
+          <u xml:id="u-12.27" who="#PosełJózefBezler">Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-12.28" who="#PosełJózefBezler">- poprawę zaopatrzenia w aparaturę, maszyny, materiały i urządzenia niezbędne do podniesienia poziomu technologii;</u>
+          <u xml:id="u-12.29" who="#PosełJózefBezler">- stworzenie lepszych warunków wdrażania nowych technologii m. in. poprzez zainteresowanie tą sprawą załóg zakładów pracy.</u>
+          <u xml:id="u-12.30" who="#PosełJózefBezler">Dezyderaty skierowane pod adresem Ministra Szkolnictwa Wyższego i Ministra Oświaty postulują lepsze przygotowanie większej niż dotąd ilości kadr ze średnim i wyższym wykształceniem stosujących nowoczesne technologia, lepsze przystosowanie sieci szkół i profilu szkolenia do potrzeb przemysłu w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-12.31" who="#PosełJózefBezler">W dezyderacie skierowanym do Prezesa Rady Ministrów Komisja postuluje powołanie w resorcie przemysłu ciężkiego wyspecjalizowanych, odpowiednio wyposażonych przedsiębiorstw typu montażowego, których zadaniem byłaby rekonstrukcja, modernizacja i ewentualnie budowa oddziałów spawalniczych, obróbki cieplnej, pokryć uszlachetniających, odlewniczych, obróbki plastycznej i obróbki skrawaniem; jest to niezbędne dla kompleksowego rozwiązania problemów rekonstrukcji technologicznej całego przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-12.32" who="#PosełJózefBezler">Ponadto Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące zabezpieczenia warunków bezpieczeństwa i higieny pracy w specjalnościach, w których charakter pracy (natężanie hałasu., zagrożenie wyziewami itd.) oddziałują niekorzystnie na zdrowie pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-12.33" who="#PosełJózefBezler">W imieniu specjalnej podkomisji powołanej przez obie Komisje, w skład której weszli posłowie: Łucja Matuszewska (bezp.), Emilia Jeżewska (bezp.), Michał Specjał (PZPR), Roman Stachoń (PZPR) i Kazimierz Kopecki (bezp.), sprawozdanie przedstawił poseł Kazimierz Kopecki:</u>
+          <u xml:id="u-12.34" who="#PosełJózefBezler">Prawie wszystkim procesom przemysłowym towarzyszy w mniejszym lub większym stopniu zanieczyszczanie atmosfery. Spośród najbardziej szkodliwych zanieczyszczeń, szczególnie niebezpieczne dla zdrowia ludzkiego są bardzo drobne pyły emitowane przez zakłady przemysłowe. Zaliczyć do nich należy m. in. pyły metalurgiczne i cementowe. Z zanieczyszczeń gazowych za szczególnie niebezpieczne, jeśli przekraczają określone stężenie, należy uważać związki siarki (zwłaszcza dwutlenki siarki), których wydzielanie towarzyszy wszelkim procesom przemysłowym opartym na węglu i koksie jako na paliwie lub surowcu.</u>
+          <u xml:id="u-12.35" who="#PosełJózefBezler">Te i inne związki chemiczne, ich obecność w atmosferze, są przyczyną powstawania szeregu chorób, jak np. pylica, krzywica u dzieci, gruźlica, bronchit oraz wady wzroku. Istnieje bezpośredni związek pomiędzy wzrostem absencji chorobowej w dużych okręgach przemysłowych, a zanieczyszczeniem atmosfery. I tak np. przypuszcza się, że istnieje współzależność między emisją związków siarki w nakładach włókien sztucznych, a wzrostem debilności u dzieci.</u>
+          <u xml:id="u-12.36" who="#PosełJózefBezler">Zanieczyszczania atmosfery mogą powodować, przy szczególnej koncentracji środków toksycznych, masowe zatrucia występujące niejednokrotnie epidemicznie w dużych ośrodkach przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-12.37" who="#PosełJózefBezler">Nie bez znaczenia jest również szkodliwy wpływ wyziewów przemysłowych na zwiększenie się korozji metali i materiałów budowlanych na obszarach silnie zanieczyszczanych.</u>
+          <u xml:id="u-12.38" who="#PosełJózefBezler">W Polsce od szeregu lat podejmuje się kroki mające na celu ochronę powietrza atmosferycznego.</u>
+          <u xml:id="u-12.39" who="#PosełJózefBezler">W roku 1958 Najwyższa Izba Kontroli zwróciła uwagę na nadmierne zadymienie i zapylenie powietrza atmosferycznego na terenie woj. katowickiego. W 1961 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie ochrony powietrza w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym.</u>
+          <u xml:id="u-12.40" who="#PosełJózefBezler">Przedłożony projekt ustawy ma na celu zasadnicze uregulowanie sprawy ochrony powietrza atmosferycznego. Wprowadza on ogólny obowiązek ochrony powietrza atmosferycznego przede wszystkim dla zakładów przemysłowych, przewidując w miarę narastających potrzeb i realnych możliwości, obowiązki w tym zakresie również dla użytkowników pojazdów mechanicznych.</u>
+          <u xml:id="u-12.41" who="#PosełJózefBezler">Projekt Ustawy nakłada obowiązek na zakłady zanieczyszczających powietrze atmosferyczne budowania i prawidłowego eksploatowania urządzeń zabezpieczających przed tym zanieczyszczeniem. Określa on również rygory w stosunku do zakłada nie wykonującego tych obowiązków, przewidując w przypadkach szczególnie groźnych - możliwość unieruchomienia zakładu lub jego części do czasu usunięcia braków i zaniedbań.</u>
+          <u xml:id="u-12.42" who="#PosełJózefBezler">W myśl projektu ustawy, należy w toku wstępnego projektowania nowych zakładów względnie rozbudowy i modernizacji istniejących, uzgodnić z organem powołanym do spraw ochrony powietrza atmosferycznego rodzaj i ilość emitowanych substancji. Chodzi o to, by opracowując projekt wstępny przewidzieć takie urządzenia czy środki, które nie dopuściłyby do przekroczenia dopuszczalnych ilości wydalanych przez zakład substancji.</u>
+          <u xml:id="u-12.43" who="#PosełJózefBezler">Przewiduje się ankietyzację wszystkich zakładów. by umożliwić realny rozwój produkcji urządzeń oczyszczających.</u>
+          <u xml:id="u-12.44" who="#PosełJózefBezler">Projekt ustawy nakłada na zakłady powodujące zanieczyszczenie powietrza obowiązek dokonywania okresowych pomiarów zanieczyszczeń. Szczegółowe zasady przeprowadzania pomiarów oraz koordynację pomiarów dokonywanych przez kilka zakładów na jednym terenie określą przepisy wykonawcze. Ustawa przewiduje ponadto obowiązek stosowania.przy zakładach przemysłowych stref ochronnych dla terenów szczególnie narażonych na działanie emisji gazów szkodliwych.</u>
+          <u xml:id="u-12.45" who="#PosełJózefBezler">Nadzór nad wykonaniem ustawy powierza się organom do spraw ochrony powietrza atmosferycznego działającym przy prezydiach rad narodowych, z wyjątkiem spraw zastrzeżonych dla organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej, a zwierzchni nadzór - Centralnemu Urzędowi Gospodarki Wodnej.</u>
+          <u xml:id="u-12.46" who="#PosełJózefBezler">Podkomisja zgłosiła szereg poprawek redakcyjnych oraz uściślających poszczególne przepisy ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-12.47" who="#PosełJózefBezler">Ponadto podkomisja zaproponowała uzupełnienie przepisów określających obowiązek zgłoszenia przez zakłady wprowadzające do powietrza atmosferycznego szkodliwe substancje danych dotyczących charakterystyki zakładu oraz rozbudowy urządzeń ochrony powietrza atmosferycznego - nowego przepisu następującej treści:</u>
+          <u xml:id="u-12.48" who="#PosełJózefBezler">Jeśli sprowadzenie zanieczyszczeń na określonym obszarze do dopuszczalnych stężeń przez zastosowanie w już istniejących zakładach dostępnych technicznie i ekonomicznie urządzeń lub środków było niemożliwe, właściwe prezydium wojewódzkiej rady narodowej w terminie i zakresie określonym przez Prezesa Centralnego Urzędu Gospodarki Wodnej opracuje i przedstawi kompleksowy plan przedsięwzięć, dotyczących danego obszaru, a zabezpieczających ochronę powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniem na tym obszarze i przedłoży go do zatwierdzenia Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-12.49" who="#PosełJózefBezler">Sprawozdawca wyraził pogląd podkomisji, że pełne wykonanie założeń ustawy przyczyni się, do zahamowania, a następnie do poważnego zredukowania stale wzrastających zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, a zatem do polepszenia stanu zdrowotnego ludności zamieszkałej w okręgach przemysłowych, do poprawy klimatu, zmniejszenia poważnych szkód i strat w rolnictwie, leśnictwie i hodowli zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-12.50" who="#PosełJózefBezler">Główny Inspektor Sanitarny, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej - Jan Kostrzewski:</u>
+          <u xml:id="u-12.51" who="#PosełJózefBezler">Waga zagadnienia ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem wynika z kilku podstawowych przesłanek. O ile bez pożywienia lub bez wody człowiek może wytrwać kilka lub kilkanaście dni — bez powietrza ginie w ciągu kilku minut lub narażony jest na nieodwracalne zmiany chorobowe. Jak dotąd, nieznane są sposoby wykorzystywania rezerwuaru czystego powietrza. W związku z rozwojem przemysłu i urbanizacji, który to proces nie ulegnie zahamowaniu, przeciwdziałanie zanieczyszczeniu powietrza staje się pilną potrzebą.</u>
+          <u xml:id="u-12.52" who="#PosełJózefBezler">Historia ostatniego 20-lecia notuje szereg tragicznych katastrof (USA, Belgia, Wielka Brytania), które pociągnęły za sobą dziesiątki, a nawet tysiące śmiertelnych ofiar wskutek zatrucia zalegającymi mgłami toksycznymi lub nagromadzonymi w powietrzu szkodliwymi substancjami w okresie inwersji.</u>
+          <u xml:id="u-12.53" who="#PosełJózefBezler">Bardziej groźne aniżeli wspomniane tragiczne wydarzenia są dla zdrowia ludzkiego skutki systematycznego zanieczyszczania powietrza. Dotyczy to również naszego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-12.54" who="#PosełJózefBezler">Badania prowadzone w ciągu ostatnich lat przez Państwową Inspekcję Sanitarną, które nasilone zostały zwłaszcza po wprowadzeniu w życie uchwały Rady Ministrów z marca 1961 r., wykazują, że stosunkowo mniej szkodliwy jest szybko opadający pył ze spalania węgla, aniżeli utrzymujące się długo w powietrzu pyły drobno-cząstkowe (do 10 mikronów) i zanieczyszczenia gazami.</u>
+          <u xml:id="u-12.55" who="#PosełJózefBezler">Według wstępnie przyjętych norm, ustalonych mniej rygorystycznie niż na przykład w ZSRR, Czechosłowacji, Niemieckiej Republice Federalnej uzyskano obraz regionów o zapyleniu znacznie przekraczającym wspomniane normy; należy do nich woj. katowickie, m. Łódź, woj. wrocławskie i m. Opole. Ale na przykład w województwach o średnim stopniu zagrożenia, jak woj. bydgoskie, zapylenie miasta Grudziądza przekracza prawie 4-krotnie przyjętą normę. W jednym z najnowocześniejszych miast, jakim jest Warszawa, istnieją dzielnice o dużym stopniu zapylenia (Powiśle-elektrociepłownia, Żerań-cementownia).</u>
+          <u xml:id="u-12.56" who="#PosełJózefBezler">Przykładem dużego zagrożenia w skali dość rzadko spotykanej w świecie jest Górnośląski Okręg Przemysłowy, gdzie emisja pyłu ciężkiego, lekkiego oraz dwutlenku siarki jest wyjątkowo wielka. Wydaje się, że właściwym wyjściem z sytuacji byłoby powołanie stałego organu przy Przewodniczącym Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, organu złożonego z przedstawicieli resortów gospodarczych, który na podstawie badań i analiz w zakresie ochrony powietrza byłby w stanie wyciągnąć wnioski i nadawać kierunek kompleksowym decyzjom gospodarczym. Nie ulega bowiem wątpliwości, że wiele spraw z omawianej dziedziny wkracza głęboko w sprawy techniki i wymaga kompleksowego działania. W ten sposób sprecyzowane byłyby obowiązki władz gospodarczych i zagwarantowane właściwe zużytkowanie nakładów finansowych przeznaczanych na ochronę powietrza. W tym układzie można by również precyzyjnie określić zadania CUGW.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełTadeuszMłyńczak">Założenia projektu ustawy są w pełni celowej słuszne są również poprawki proponowane przez podkomisję.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełTadeuszMłyńczak">Uwagi nasuwa niezbyt dokładne sformułowanie przepisu dotyczącego ustanawiania stref ochronnych. Z praktyki wiadomo, że potrzeba utworzenia strefy ochronnej nie zawsze musi dotyczyć jednego zakładu lub bezpośredniego otoczenia zakładu; np. hałdy często znajdują się w większej odległości od zakładu. Dlatego wskazane byłoby sformułowanie, iż w celu ochrony otoczenia przed zanieczyszczaniem powietrza atmosferycznego przez zakłady można ustanowić strefę Ochronną niekoniecznie - jak to przewiduje projekt - obejmującą teren bezpośrednio do tego zakładu przylegający.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełŁucjaMatuszewską">Ustawa o ochronie powietrza atmosferycznego od dawna oczekiwana jest przez społeczeństwo. Ustawa ta słusznie budzi nadzieję na złagodzenie sytuacji w rejonach szczególnie zagrożonych, jak np. Chorzów, gdzie zapylenie 4-krótnie przekracza i tak dość liberalną normę.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełŁucjaMatuszewską">Kompleksowość działania w sprawach ochrony powietrza może zapewnić przyjęcie proponowanej przez podkomisję poprawki, która upoważnia prezydia wojewódzkich rad narodowych, na wniosek CUGW, do opracowania i przedłożenia Radzie Ministrów projektów kompleksowych planów w przypadkach, gdy nie osiągnie się zdecydowanej poprawy przyjętymi środkami działania.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełŁucjaMatuszewską">Podstawy do realizacji ustawy stwarza szereg już podjętych przedsięwzięć, jak uruchomienie produkcji filtrów itd. Niemniej Wydaje się niezbędne powołanie jednego gestora zakładów wytwarzających urządzenia odpylające i gazochłonne dla użytku wielu resortów. Jak dotychczas, produkcją tą zajmują się dla swoich potrzeb zakłady podległe resortowi przemysłu ciężkiego i chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełŁucjaMatuszewską">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR): W projekcie ustawy mówi się o konieczności ochronnego zagospodarowania terenów położonych w pobliżu zakładów przemysłowych. Przewiduje się, że właściciele gruntów, którzy z tego tytułu poniosą pewne straty, mogą dochodzić odszkodowania. Czy nie należałoby wykluczyć z trybu postępowania drogę sądową i ustalenie wysokości odszkodowania zlecić odpowiednim organom administracji?</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PosełŁucjaMatuszewską">Poważną sprawą jest właściwe zabezpieczenie produkcji urządzeń do oczyszczania powietrza atmosferycznego, rozwój tej produkcji warunkuje wykonanie przedłożonej przez rząd ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PosełŁucjaMatuszewską">Przedstawiciel Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - R. Meller:</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PosełŁucjaMatuszewską">Projekty o powołaniu odrębnego organu przy Komisji Planowania przy Radzie Ministrów dla spraw koordynacji i kontroli wykonania omawianej ustawy nie wydają się słuszne. W styczniu ub. roku Prezes Rady Ministrów specjalnym zarządzeniem zobowiązał Prezesa Centralnego Urzędu Gospodarki Wodnej do sprawowania międzyresortowej koordynacji i kontroli w zakresie oczyszczania powietrza atmosferycznego.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#PosełŁucjaMatuszewską">Plan gospodarczy na 1966 r. po raz pierwszy przewiduje zwiększone nakłady na inwestycje tego typu; wynoszą one ponad 350 mln zł. Projekt planu 5-letniego na lata 1966–1970 przewiduje nakłady na inwestycje związane z ochroną powietrza atmosferycznego w wysokości 2,5 mld zł, głównie dla przemysłów: energetycznego, chemicznego, budownictwa i przemysłu ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#PosełŁucjaMatuszewską">Pomyślnie również postępuje rozwój produkcji urządzeń do oczyszczania powietrza atmosferycznego, głównie filtrów, w zakładach w Pszczynie, Produkcja urządzeń dla hutnictwa i chemii, prowadzona przez zakłady w Skierniewicach, nie jest jeszcze w dostatecznym stopniu zabezpieczona.</u>
+          <u xml:id="u-14.9" who="#PosełŁucjaMatuszewską">W wyniku dyskusji Komisja przyjęła projekt ustawy o ochronie powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniem wraz z poprawiani zgłoszonymi przez podkomisję oraz przez posła Tadeusza Młyńczaka.</u>
+          <u xml:id="u-14.10" who="#PosełŁucjaMatuszewską">Komisja nie przyjęła wniosku posła Bieńkowskiego w sprawie powołania przy Komisji Planowania przy Radzie Ministrów odrębnego organu powołanego do koordynowania poczynań zmierzających do przeciw działania zanieczyszczeniom powietrza atmosferycznego.</u>
+          <u xml:id="u-14.11" who="#PosełŁucjaMatuszewską">Komisja postanowiła natomiast, na wniosek posła Kazimierza Kopeckiego skierować do Prezesa Rady Ministrów dezyderat, w którym postuluje powołanie przy Centralnym Urzędzie Gospodarki Wodnej specjalnej Rady dla Spraw Ochrony Powietrza.</u>
+          <u xml:id="u-14.12" who="#PosełŁucjaMatuszewską">Komisja po skonsultowaniu z zainteresowanymi resortami postanowiła również skierować dezyderat w sprawie wyznaczenia zjednoczenia wiodącego dla produkcji urządzeń oczyszczających powietrze atmosferyczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Rozważenia wymaga problem wzrastania zagrożeń zanieczyszczenia powietrza przez pojazdy mechaniczne. Konieczne jest ustalenie przez prezydia rad narodowych szczegółowych przepisów dotyczących użytkowania i garażowania tych pojazdów, zwłaszcza w osiedlach mieszkaniowych i w pobliżu zakładów socjalnych (szpitale, żłobki, przedszkola).</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Problem ten postanowiono jeszcze szczegółowo rozważyć wspólnie z Komisją Komunikacji i Łączności.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00013-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00013-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1878b3a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00013-01/header.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00013-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 13/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 13/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:10</note>
+        <note type="sessionNo">13</note>
+        <date>1966-04-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJanDubis" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dubis</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzKopecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Kopecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławPawłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Pawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełŁucjaMatuszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Łucja Matuszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Józef Niedźwiecki (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00013-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00013-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..452a46f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00013-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 20 kwietnia 1966r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła program poszukiwań geologicznych na lata 1966-1970.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Centralnego Urzędu Geologii w z Wiceprezesem - Zbigniewem Tokarskim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki - Franciszek Wesołek. podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Bronisław Taban, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Jan Kuczma, dyrektor Zespołu NIK - Jan Kliimaszewski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Instytutu Geologicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o programie poszukiwań geologicznych na lata 1966-1970 złożył wiceprezes Centralnego Urzędu Geologii — Zbigniew Tokarski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Sprawozdawcą stałej podkomisji do spraw górnictwa był poseł Michał Specjał (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W latach 1961-1965 ilość udokumentowanych surowców mineralnych wzrosła o 140 proc. w stosunku do stanu w 1960 r. Szczególnie duże przyrosty uzyskano w zakresie gazu ziemnego, węgla, niektórych rud oraz soli. Inwestycje poszczególnych resortów planowane w bieżącej 5-latce są zabezpieczone odpowiednim rozpoznaniem geologicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Stąd głównym zadaniem geologii w latach 1966-1970 będą poszukiwania mające na celu zabezpieczenie tych surowców, których zasoby są niewystarczające dla pokrycia krajowych potrzeb. Chodzi głównie tu o ropę naftową, gaz ziemny oraz sól potasową. Na realizację tych zadań przeznacza się w bieżącej 5-latce ok. 80 proc. przeznaczonych na poszukiwania geologiczne środków finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Prace wiertnicze, w myśl programu, rozwijać się będą przede wszystkim na słabszych gospodarczo terenach (woj. lubelskie, kieleckie, białostockie i koszalińskie). Jest to założenie słuszne, uwzględniające postulaty mieszkańców tych terenów i umożliwiające w przyszłości aktywizację gospodarczą rejonów, Ważnym zagadnieniem, z uwagi na rosnące potrzeby rolnictwa, jest prowadzenie intensywnych poszukiwań złóż wysokoprocentowych fosforytów; w związku z tym nasuwa się konieczność szybszego opracowania tego zagadnienia w bieżącej 5-latce przez Instytut Geologiczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Realizacja zadań postawionych przed służbami geologicznymi wymaga wielkiego wysiłku, jak również niezbędnych przedsięwzięć, i w celu usprawnienia organizacyjnego i technicznego działalności tych służb. W związku z tym geologia otrzymać musi pomoc ze strony innych resortów. Przede wszystkim niezbędne jest rozwinięcie produkcji sprzętu wiertniczego wyższej jakości dostosowanego do aktualnych potrzeb wiertniczych, a produkowanego przez przedsiębiorstwa podległe Ministerstwu Górnictwa i Energetyki. Poważne zadania stoją również przed przemysłem chemicznym oraz przed przemysłem ciężkim.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Jednym z najpilniejszych i trudnych zadań w geologii jest zabezpieczenie odpowiednio wyszkolonej kadry pracowników. Uciążliwość prac geologicznych, wymagający długotrwałych okresów przebywania w terenie zdała od środowisk rodzinnych, złożoność tej pracy, odpowiedzialność za kosztowny sprzęt — wywołują zjawisko stosunkowo dużej płynności kadr. Dotyczy to zarówno kadr ze średnim jak i wyższym wykształceniem. Niezbędne jest stworzenie bodźców materialnych, które przeciwdziałać będą odpływowi wykwalifikowanych pracowników. Związek Zawodowy Górników i Centralny Urząd Geologii prowadzą prace w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W celu zabezpieczenia kadrom zatrudnionym w terenie znośnych warunków pracy i bytu, niezbędne jest większe zainteresowanie tym zagadnieniem rad narodowych. Dla przykładu warto wskazać, że Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie podjęło w ubiegłym roku uchwałę zobowiązującą powiatowe rady narodowe do udzielania niezbędnej pomocy przedsiębiorstwom geologicznym. Ścisła współpraca przedsiębiorstw geologicznych z władzami terenowymi pozwoli na pełne wykonanie zadań stawianych przed polską geologią, a co za tym idzie — wzbogaci krajową bazę surowcową i wpłynie na zmniejszenie importu wielu niezbędnych dla gospodarki narodowej bogactw naturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełKazimierzKopecki">Prace poszukiwawcze i wiercenia prowadzone są również poza Centralnym Urzędem Geologii przez Ministerstwo Górnictwa i Energetyki i inne resorty. W związku z tym niezbędna jest ścisła koordynacja poczynań i działalności. Interesujące byłoby zapoznanie się z efektami tej koordynacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełKazimierzKopecki">Poseł Jan Dąb — Kocioł (ZSL): Na jednym z posiedzeń Komisji zwrócona była uwaga na niedostateczny zakres prac poszukiwawczych nafty i gazu - surowców niezmiernie ważnych dla gospodarki narodowej. Jak wynika z przedstawionego przez Centralny Urząd Geologii programu poszukiwań geologicznych w bieżącej 5-letniej, zakres tych poszukiwań wzrasta bardzo poważnie, wzrastają też środki przeznaczone na ten cel. Wydaje się - opinie geologów potwierdzają to przekonanie - że należałoby skoncentrować wysiłki i rozwinąć na szerszą skalę wiercenia głębokiej zwiększyłoby.to bowiem perspektywy rozpoznania nowych złóż ropy naftowej. Na przeszkodzie stoi niedostateczna ilość fachowców, jak również brak odpowiedniego sprzętu. Wobec wagi zagadnienia, należy trudności te szybko przezwyciężyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławPawłowski">Jednym z największych osiągnięć geologii w minionym okresie jest to, że rozeznała ona i opracowała dokumentację podstawowych złóż kopalin stałych, uzyskując w ten sposób wyprzedzenie w stosunku do potrzeb gospodarki narodowej. To wyprzedzenie umożliwia geologii skoncentrowanie się obecnie na poszukiwaniu surowców deficytowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławPawłowski">Drugim pozytywnym zjawiskiem jest objęcie badaniami geologicznymi terenu całej Polski.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławPawłowski">Jednym z najważniejszych zadań stojących przed geologią jest poszukiwanie ropy naftowej. Słusznie na to zagadnienie w programie zwrócono szczególną uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełStanisławPawłowski">O zrozumieniu i docenianiu wagi poszukiwań geologicznych świadczy bardzo poważny wzrost nakładów rzeczowych i finansowych przeznaczanych na tę dziedzinę gospodarki narodowej w latach 1966–1970 w stosunku do ubiegłej 5-latki. Środki przeznaczone na wiercenia prowadzone przez CUG wzrastają wolniej aniżeli środki jakimi dysponuje na ten cel resort górnictwa. Proporcje te nie wydają się prawidłowe.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełStanisławPawłowski">Wobec niewykonania w 1965 r. pełnego zakresu planowanych wierceń, plan na 1966 r. ustalony zastał na stosunkowo niskim poziomie. Cały ciężar realizacji programu wierceń przesuwa się na końcowe lata planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełStanisławPawłowski">Szeroko rozwijane poszukiwania ropy naftowej koncentrują się w kilku rejonach kraju, w rezultacie - na pozostały obszary przeznacza się niewielkie stosunkowo ilości środków. W mało poznanym terenie, pojedynczo lokowane wiercenia w dużych odległościach nie mogą dać właściwych efektów poszukiwawczych. Szczególnie niepokoi stosunkowo wąski zakres prac geologicznych na Niżu Polskim, którego zasoby ocenia się znacznie wyżej aniżeli zasoby w rejonie Karpat.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełStanisławPawłowski">Wysoką efektywność prac badawczych zabezpieczyć może wyspecjalizowana kadra geologiczna. Zadania służb geologicznych rosną, przy stosunkowo małym wzroście kadr. Oczekiwać należy od Centralnego Urzędu Geologii wyjaśnień, jak zamierza on rozwiązać ten problem.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełStanisławPawłowski">Niezbędne byłoby doprowadzenie do ścisłego współdziałania geologów zatrudnionych w przedsiębiorstwach podległych różnym resortom. Umożliwiłoby to zorganizowanie skoncentrowanej akcji poszukiwań. Żywiołowy niejednokrotnie rozwój prac badawczych w dziedzinie geologii musi zostać skoordynowany, ujęty w jednolite przepisy i normy.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PosełStanisławPawłowski">Jak najbardziej poprzeć należy postulaty CUG dotyczące wyposażenia przedsiębiorstw poszukiwawczych w niezbędny sprzęt. Obecnie mamy do czynienia ze zjawiskiem, że wydatkuje się miliardowe sumy na poszukiwania, niedostateczne są natomiast środki na zakup urządzeń niezbędnych w końcowej fazie badań. W rezultacie występuje niepełne techniczne rozpoznanie złóż.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Przyjęty w programie kierunek badań w dziedzinie poszukiwań ropy naftowej i gazu oraz soli potasowej jest jak najbardziej słuszny i zgodny z potrzebami gospodarki narodowej. W 1965 r. importowalibyśmy ponad 3 mln ton ropy naftowej, w 1970 r. import ten ma wynieść 7 mln ton, w 1975 r. - 10 mln ton, przy przerobie w kraju 14 mln ton. Z zestawienia tych danych wynika potrzeba nasilenia poszukiwań. Obecnie udokumentowane złoża ropy naftowej wynoszą 8 mln ton a to jest mało w stosunku do potrzeb.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanDubis">Z uznaniem należy ocenić fakt, że Ministerstwo Górnictwa i Energetyki wykonuje swoje zadania w zakresie prac geologicznych. Szczególnie podkreślić należy prowadzenie głębokich wierceń na terenie Niżu. Warto jednak głębokimi wierceniami objąć także tradycyjne tereny roponośne na Podkarpaciu; prawdopodobnie wyniki takich wierceń byłyby bardzo pomyślne.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJanDubis">W pracach służby geologicznej większy też niż dotychczas nacisk należy położyć na rozwiązywanie problemów zapewniających stabilność załóg oraz na szkolenie kadr.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJanDubis">Do problemów poruszonych w dyskusji ustosunkowali się i udzielili odpowiedzi na pytania posłów: Michała Specjała (PZPR), Stanisława Pawłowskiego (bezp.), Kazimierza Kopeckiego (bezp.), Jana Dąb-Kocioła (ZSL), Andrzeja Borodzika (PZPR), Henryka Szafrańskiego (PZPR), Łucji Matuszewskiej (bezp.) i Józefa Niedźwieckiego (PZPR) - Wiceprezes CUG - Zbigniew Tokarski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki — Franciszek Wszołek oraz przedstawiciele Instytutu Geologicznego - dr St. Wdowiarz i dr Franciszek Ekiert.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Zarówno podkomisja do spraw górnictwa jak i posłowie dali w dyskusji wyraz pozytywnej ocenie programu poszukiwań geologicznych na lata 1966–1970. Komisja wysoko ocenia osiągnięcia geologii w latach, szczególnie wyniki uzyskane w dziedzinie odkryć m. in. złóż siarki, cynku, ołowiu i gazu ziemnego. Opracowany program i prace przygotowawcze zmierzające do jego realizacji pozwalają sądzić, że polską geologią dołoży starań w celu zabezpieczenia surowcowego wielu dziedzin gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W celu stworzenia pełniejszych warunków dla realizacji tego programu, niezbędne jest zwrócenie uwagi wszystkim instytucjom zajmującym się poszukiwaniami geologicznymi i dokonującym wierceń na konieczność doskonalenia metod prac geofizycznych, a pogłębienie interpretacji wyników tych badań, aby mogły być one lepiej wykorzystywane.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Niezbędne również jest podjęcie szerszym frontem działalności zmierzającej do uzyskania większych efektów ekonomicznych prowadzonych wierceń, do doskonalenia metod pracy oraz do ustalenia bardziej prawidłowych bodźców zmierzających do podniesienia na wyższy poziom jakości dokonywanych wierceń.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Komisja postulują pod adresem wszystkich resortów zainteresowanych poszukiwaniami geologicznymi i odpowiedzialnych za dostawy urządzeń, osprzętu oraz materiałów dla geologii, podniesienie na Wyższy poziom ilości i jakości tych dostaw dla pełniejszego zaspokojenia potrzeb przedsiębiorstw geologicznych. Dotyczy to szczególnie Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego oraz Ministerstwa Przemysłu Chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Komisja uważa za wskazane zwrócenie się do prezydiów wojewódzkich rad narodowych z postulatem w sprawie udzielenia przedsiębiorstwom geologicznym pracującym w terenie większej pomocy, nawiązania z tymi przedsiębiorstwami ścisłej współpracy.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Podkomisja do spraw wniosków i dezyderatów opracuje projekt dezyderatów w oparciu o przebieg posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">PROGRAM POSZUKIWAŃ GEOLOGICZNYCH NA LATA 1966–1920</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Informacja złożona przez Wiceprezesa Centralnego Urzędu Geologii - Zbigniewa Tokarskiego na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 20 kwietnia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Państwowa służba geologiczna wykonała w 96 proc. mierzony metrażem plan wierceń geologicznych na lata 1960–1965; kwoty wydatkowane na te wiercenie były o 7 proc. wyższe od planowanych; wzrost kosztów spowodowany został m. in. zmianami kierunków i zakresu prac poszukiwawczych, wysokimi kosztami nowo uruchamianych wierceń głębokich oraz - co jest zjawiskiem korzystnym - wzrostem ilości prac geofizycznych.</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Najważniejszym, aczkolwiek niewymiernym efektem prac geologicznych w omawianym okresie, jest postęp w ogólnym rozpoznaniu budowy geologicznej kraju. W wyniku prac stwierdzono, a w niektórych przypadkach także udokumentowano, wyraźne objawy istnienia nowych złóż ropy naftowej, gazu ziemnego, soli potasowej, rud żelaza, rud cynku i ołowiu, siarki, oraz węgla kamiennego i brunatnego. Wykonano także zasadnicze opracowanie pt. „Budowa geologiczna Niżu Polskiego”, podsumowujące wyniki rozpoczętego w 1957 roku pierwszego etapu badań i wyznaczające obszary do bardziej szczegółowych badań w drugim etapie.</u>
+          <u xml:id="u-6.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Uwzględniając prace geologiczne, finansowane również przez resorty, bilans zasobów kopalin użytecznych wykazuje na przestrzeni lat 1961–1965 przyrost; ropy naftowej o 3,9 mln ton, gazu ziemnego o ok.50 mld m3, węgla kamiennego o 10 mld ton, węgla brunatnego o 4 mld ton, rudy miedzi o 173 mln ton, rudy cynku i ołowiu o 54 mln ton, i soli kamiennej o 33 mld ton.</u>
+          <u xml:id="u-6.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Prowadzone w omawianym okresie prace geologiczne napotykały na trudności w postaci opóźnień podstawowych inwestycji, nie dostatecznego zaopatrzenia, braku kwalifikowanej kadry oraz zbyt powolnego opanowywania nowoczesnych metod pracy; dodatkowymi hamulcami była niewysoka wydajność wiertnic oraz mało produkcyjny czas wierceń.</u>
+          <u xml:id="u-6.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Program prac geologicznych na lata 1966–1970 przewiduje w zakresie badań podstawowych koncentracji prac związanych przede wszystkim z rozwojem poszukiwań złóż ropy i gazu oraz deficytowych surowców stałych; Do prac tych należeć będzie m. in.: rozpoznanie budowy geologicznej poszczególnych obszarów Niżu, dalsze badania roponośnych terenów Karpat i Bieszczad, dalsze rozpoznawanie i dokumentowanie nowo odkrytych złóż soli, węgla, rud cynku i ołowiu. Koncentracji prac geologicznych w zakresie badań podstawowych przyświeca ważny cel wzrostu wydobycia ropy naftowej do ok. 1 mln ton w roku 1970, a także znaczny wzrost wydobycia gazu ziemnego. Na prace poszukiwawcze ropy i gazu przewiduje się ponad 60 proc. całości środków pozostających w dyspozycji służby geologicznej w bieżącej 5-latce.</u>
+          <u xml:id="u-6.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Prowadzone będą także prace nad odkryciem i udokumentowaniem zasobów kopalin przewidzianych do eksploatacji po roku 1970, a także prace geologiczne o charakterze przyszłościowym.</u>
+          <u xml:id="u-6.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Wykonanie zamierzonych zadań wymagać bidzie od Centralnego Urzędu Geologii dalszego usprawnienia organizacji pracy przedsiębiorstw, rozbudowy zaplecza technicznego, przygotowania kadr oraz wzmocnienia organizacyjnego Instytutu Geologicznego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00014-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00014-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6ab8dd0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00014-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00014-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 14/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 14/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:11</note>
+        <note type="sessionNo">14</note>
+        <date>1966-05-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Komunikacji - Mieczysław Zajfryd</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAndrzejBorodzik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Borodzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAntoniDaniel" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Daniel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławGregorek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Gregorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDubis" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dubis</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławPuch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Puch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławSzymczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Szymczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZdzisławDręwka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zdzisław Dręwka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00014-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00014-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..68d9150
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00014-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,89 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 27 maja 1966r, Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Jerzego Bukowskiego (bezp.), rozpatrywała problemy ilości, asortymentu i jakości wyrobów w hutnictwie żelaza i stali z punktu widzenia zaspokojenia potrzeb odbiorców oraz wykorzystanie materiałów hutniczych przez odbiorców, W posiedzeniu udział wzięli: zastępca Ministra Przemysłu Ciężkiego DS. hutnictwa - Franciszek Kaim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego, dyrektor generalny Zjednoczenia Hutnictwa Żelaza i Stali - Ryszard Trzcionka, podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Stanisław Araszkiewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Komunikacji - Mieczysław Zajfryd, dyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Jerzy Gwiaździński, dyrektor. Centrali Zbytu Stali „Centrostal” - Jerzy Przemiosło, dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski, oraz przedstawiciele CRS „Samopomoc Chłopska” z wiceprezesem - Bernardem Górowskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Posiedzenie Komisji poprzedzone zostało wizytacjami terenowymi podkomisji, I tak, stała podkomisja hutnictwa zwizytowała Zjednoczenie Hutnictwa Żelaza i Stall oraz huty: „Baildon” „Jedność” , „Kościuszko” i im. Lenina, Podkomisja interesowała się problemami ilości, asortymentu i jakości wyrobów hutniczych, ich dystrybucją, stanem zapasów normatywnych oraz sytuacją magazynową.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Stała podkomisja przemysłu chemicznego badała stan zaspokojenia potrzeb przemysłu chemicznego przez przemysł ciężki głównie przez przemysł hutniczy w zakładach w Kielcach i województwie kieleckim, Krakowie, Wyrach, Nysie i Łambinowicach.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Podkomisja nadzwyczajna do spraw maszyn i narzędzi rolniczych, badając w zakładach w Poznaniu, Kutnie i Kaliszu, jakość maszyn rolniczych przeznaczonych dla gospodarstw Indywidualnych, szczególną uwagę zwróciła na zabezpieczenie dostaw wyrobów hutniczych dla tych zakładów. Ponadto Komisja zwiedziła magazyny maszyn rolniczych i części zamiennych do nich, podległe CRS „Samopomoc Chłopska” w Szczypiornie i w Gnieźnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Posłowie-członkowie Komisji otrzymali przed powiedzeniem obszerne opracowania Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego, Zjednoczenia Hutnictwa Żelaza i Stali oraz CZS „Centrostal” na temat ilości, asortymentu i jakości wyrobów hutniczych oraz wykorzystania materiałów hutniczych przez odbiorców. Informacja uzupełniające przedstawili na posiedzeniu Komisji - zastępca Ministra Przemysłu Ciężkiego DS. hutnictwa i dyrektor CZS „Centrostal” - Jerzy Przemiosło.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanDubis">Dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski: Kontrole przeprowadzone w terenowej sieci składów rejonowych CZS „Centrostal” wykazały, że za wzrostem zadań centrali nie nadąża postęp organizacyjny. Mankamenty organizacyjne były w wielu przypadkach czynnikiem powodującym nieprawidłowości w realizacji dostaw.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJanDubis">Liczba niezrealizowanych zamówień na dostawę materiałów hutniczych jest nadal znaczna i według rozeznania NIK ma tendencję wzrastającą. Sytuacja nie poprawiła się także w ostatnich miesiącach. „Centrostal” opóźnia komasację drobnych zamówień i przekazanie ich listy hutom. Huty również nie wykonują w pełni nadesłanych ze składów zamówień.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJanDubis">Według opinii NIK środki przydzielane „Centrostal” na realizację planowych zadań nie były wystarczające. Zdarzało się niekiedy, że na składach były takie czy inne materiały hutnicze, ale nie można ich było przekazać odbiorcom z uwagi na to, że składy, wskutek braków kadrowych, pracowały tylko na jedną zmianę. W końcu ub. roku i w br. nastąpiła na tym odcinku pewna poprawa, wskaźnik zmianowości w składach zwiększył się. Duża jest fluktuacja kadr. CZS „Centrostal”. W ciągu roku zmienia się w składach przeciętnie połowa ładowaczy i 1/3 magazynierów, „Centrostal” w swych składach powinien mieć większą rezerwę materiałów hutniczych. Zwiększenie zapasu tzw. obrotowego usprawniłoby niewątpliwie pracę tej organizacji i obsługę odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJanDubis">Na pytania posłów: Andrzeja Borodzika (PZPR), Tadeusza Młyńczaka (SD), Jana Dubisa (PZPR), Stanisława Opałko (PZPR), Antoniego Daniela (PZPR), Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR), Stanisława Prüfera (PZPR), Stanisława Sulimy (PZPR), Łucji Matuszewskiej (bezp.), Jana Dąb Kocioła (ZSL), Władysława Marka (ZSL), Henryka Rutkowskiego (PZPR) i Jerzego Bukowskiego (bezp.) odpowiedzi udzielił zastępca Ministra Przemysłu Ciężkiego do Spraw Hutnictwa - Franciszek Kaim. Pytania dotyczyły: realizacji przez hutnictwo planu asortymentowego, inwestycji i kapitalnych remontów w tym dziale; rozwoju zaplecza naukowo-technicznego czarnej metalurgii; współpracy z przemysłem maszynowym; terminów dostaw materiałów hutniczych; produkcji blach zimno i gorąco walcowanych, blach platerowanych, stall stopowych, łożyskowych, drutów, do odkuwek itd.; wielkości braków w hutnictwie; wysokości norm; eksportu i importu wyrobów hutniczych, zaopatrzenia odbiorców w rury, zaopatrzenia wsi w wyroby hutnicze; zaopatrzenia hutnictwa w mazut; 4-brygadowego systemu pracy; zatrudnienia i płac w hutnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełAntoniDaniel">Stała podkomisja hutnictwa, która w dniach 10–13 maja br. zwizytowała hutę im. Lenina i zakłady czarnej metalurgii oraz składy wyrobów hutniczych w okręgu górnośląskim, stwierdzała, że sprawy jakości przyciągają uwagę kierownictw zakładów i załóg hutniczych. Efektem tego są dość poważne osiągnięcia. Notuje się m. in. poprawę tzw. uzysku, spadek tzw. wybraków oraz obniżenie się ilości reklamacji. Jest to wyraz stałego postępu organizacyjnego, technologicznego, usprawnienia kontroli procesów produkcyjnych. Jednakże przed hutnictwem stoją nadal poważne zadania podniesienia jakości produkcji. Jest to niezbędne dla sprostania wzrastającym wymogom odbiorców. Niełatwo hutnictwu realizować asortymentowy plan dostaw materiałów i wyrobów, jeśli się zważy, że produkuje ono ponad milion różnych asortymentów, a urządzenia, którymi dysponuje, są w wielu przypadkach przestarzałe. W obecnej 5-latce przewiduje się. poważne nakłady na modernizację i rekonstrukcję walcowni, co będzie miało poważny wpływ na uszlachetnienie produkcji hutniczej.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełAntoniDaniel">Niektóre składy materiałów hutniczych dysponują dostateczną powierzchnią magazynową, urządzeniami dźwigowymi i zapewniają pracownikom dobre warunki pracy, ale równocześnie są jeszcze składy małe, gdzie warunki składowania są nieodpowiedniej brak odpowiednich urządzeń dźwigowych i złe są tam warunki pracy.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełAntoniDaniel">W celu dalszego usprawnienia obrotu wyrobami hutniczymi, poprawy zaopatrzenia w nie gospodarki narodowej oraz poprawy jakości produkcji hutniczej, podkomisja hutnictwa postuluje m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełAntoniDaniel">- sporządzenie realnych bilansów i planów wyrobów hutniczych;</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełAntoniDaniel">- konsekwentną realizację przez aparat handlu zagranicznego ustalonego w bilansie planu importu wyrobów hutniczych, dotyczy to zarówno ilości, asortymentu, jak również terminowości dostaw.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełAntoniDaniel">- stworzenie w hutach rezerwy półwyrobów w odpowiednich asortymentach, co jest niezbędne dla rytmicznej i bezpostojowej pracy zespołów walcowniczych;</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełAntoniDaniel">- dla zwiększenia rotacji wyrobów hutniczych w magazynach należy - obok realizacji programu rozbudowy magazynów CZS „Centrostal” - zapewnić poprawę pracy rejonowych oddziałów, które powinny znacznie zwiększyć tzw. sprzedaż „z półki”;</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełAntoniDaniel">- przydzielenie CZS „Centrostal” w najbliższych latach około 30 tys. wyrobów walcowanych rocznie jako tzw. masy obrotowej dla stworzenia w rejonowych oddziałach centrali zapasów asortymentów standardowych;</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PosełAntoniDaniel">- rozpatrzenie przez Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego możliwości wcześniejszej realizacji - w ramach programu poprawy jakości wyrobów hutniczych na obecną 5-latkę - przedsięwzięć dotyczących wyposażenia hutnictwa w urządzenia do czyszczenia półwyrobów, w urządzenia do obróbki cieplnej oraz w nowoczesną aparaturę kontroli produkcji;</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PosełAntoniDaniel">- rozbudowę zaplecza naukowo-badawczego hutnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławPuch">Wizytacja zakładów hutniczych pozwoliła stwierdzić, że nasz przemysł dokonał wielkiego kroku naprzód. Jednakże w starych zakładach stwierdza się szereg zaniedbań w dziedzinie mechanizacji pracy, jak również niski poziom urządzeń socjalno-bytowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławPuch">Z dyskusji z hutnikami i kierownictwem hut wynika, że dla sprostania rosnącym wymaganiom odbiorców należy większą uwagę zwrócić na inwestycje, dostawę nowoczesnych agregatów wytwórczych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAndrzejBorodzik">Podkomisja przemysłu chemicznego odwiedziła ostatnio szereg zakładów podległych Zjednoczeniu „Chemak”. W wielu spośród tych zakładów posłowie spotkali się z problemem opóźnionych lub niepełnych dostaw wyrobów hutniczych, Jest to szczególnie niekorzystne wobec faktu, że często brak jednego spośród kilkudziesięciu zamówionych materiałów lub wyrobów hutniczych uniemożliwia w praktyce produkcję określonego urządzenia. Zakład przerywa produkcję, a zapasy materiałów (które nadeszły) rosną. Zbyt długo trwa kompletowanie materiałów potrzebnych dla podjęcia produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełAndrzejBorodzik">Niekorzystnym zjawiskiem jest brak zaufania przemysłu chemicznego do przemysłu krajowego, produkującego dla niego niektóre urządzenia, aparaturę itd. Rezultatem są wzmożone tendencje sprowadzania tych urządzeń z zagranicy, mimo że - jak wykazywały liczne przykłady - w szeregu przypadków jest to zupełnie nieuzasadnione.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełAndrzejBorodzik">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR): W ostatnich latach nasze hutnictwo zrobiło duży krok naprzód, zarówno w wielkości produkcji, jak też w nowoczesności i jakości wyrobów. Nie oznacza to jednak, że sytuacja jest już zadowalająca. Nadal jednak zastrzeżenie budzi jeszcze jakość niektórych wyrobów hutniczych wykorzystywanych w produkcji maszyn rolniczych. Niedostateczna odporność tych wyrobów przed korozją powoduje szybkie niszczenie maszyn i konieczność wymiany poszczególnych części. Przemysł maszyn rolniczych otrzymuje często materiały hutnicze inne, aniżeli zamówił; w tych warunkach zapasy tych wyrobów rosną. Niedostateczna jest ponadto rytmiczność dostaw materiałowych dla tego przemysłu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWładysławSzymczak">Obecna trudna sytuacja w hutnictwie jest m. in. rezultatem zaniedbań z lat ubiegłych. Niedostateczny potencjał produkcyjny hutnictwa stwarza szereg trudności i zahamowań w wielu działach gospodarki narodowej. Dla poprawy tej sytuacji konieczne wydaje się zbadanie możliwości przyspieszenia rozwoju hutnictwa, stworzenie mu korzystniejszych warunków produkcji i ewentualnego zwiększenia środków na ten cel.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBolesławGregorek">Sesja wyjazdowa podkomisji hutnictwa dała okazję oceny warunków pracy naszych hut, przeprowadzenia szczerych rozmów z hutnikami na temat ich osiągnięć i trudności. Po tej wizycie można stwierdzić, że warunki pracy hutnictwa są trudne, a załogom i kadrze kierowniczej naszych hut należą się słowa uznania. Można je wyrazić m. in. załodze huty „Baildon”, która na starym sprzęcie produkuje wiertła lepsze od zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełBolesławGregorek">Wysokie są wskaźniki wykorzystania mocy produkcyjnych naszego hutnictwa, znacznie wyższe niż np. w krajach zachodnich. Byłoby dotrze, gdyby huty dysponowały niewielką choćby rezerwą mocy. Rezerwa ta pozwoliłaby lepiej realizować zamówienia odbiorców. Gdyby doprowadzić do takiego stanu, że przyjęcie zamówienia gwarantowałoby terminową jego realizację, gdyby udało się tą drogą zwiększyć zaufanie odbiorców do dostawców, spowodowałoby to w konsekwencji rezygnację z zamówień na wyrost, a tym samym wyeliminowałoby chomikarstwa.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełBolesławGregorek">Nasuwa się postulat zagwarantowania pierwszeństwa wykonawstwa robót związanych z modernizacją i rekonstrukcją hut, W planach należałoby zapewnić większe środki na rozbudowę potencjału produkcyjnego hut.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełZdzisławDręwka">Dane mówią o stosunkowo pomyślnym wykonaniu przez hutnictwo planu na I kwartał br.; inne jest odczucie w zakładach przemysłowych korzystających z dostaw materiałów hutniczych, albowiem spływ dostaw materiałowych jest nadal nierytmiczny i nieterminowy.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełZdzisławDręwka">Należałoby m. in. dokonać pewnych usprawnień w pracy CZS „Centrostal”; należałoby przyspieszyć przekazywanie zamówień do hut. Wydaje się też, że niektóre dostawy niepotrzebnie kierowane są do odbiorców poprzez magazyny CZS „Centrostal” Poseł Kazimierz Kandzierski (PZPR): Odpowiednia jakość stall jest sprawą szczególnie istotną przy produkcji łożysk. Sytuacja w tej dziedzinie nie jest obecnie korzystna; stal na łożyska produkowana w kraju ma wiele braków, w związku z czym konieczne jest sprowadzanie dużych partii tego surowca z zagranicy. Na zmianę tego stanu resort hutnictwa powinien zwrócić szczególną uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełZdzisławDręwka">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Budownictwa, i przemysłu Materiałów Budowlanych - Stanisław Araskiewicz: Budownictwo jest jednym z głównych odbiorców wyrobów hutniczych. Trudna sytuacja hutnictwa odbija się niekorzystnie na placach budowy obiektów przemysłowych, mieszkaniowych, socjalnych, rolnych itd. Szczególnie dotkliwie odczuwa budownictwo brak rezerw materiałów hutniczych. Zapasy tych materiałów powinny zapewniać pracę budownictwa przez minimum 100 dni, podczas gdy obecnie wystarczają one tylko na ok. 65 dni. Jeśli sytuacja nie ulegnie poprawie, wykonanie tegorocznych zadań budownictwa - w pierwszym rzędzie przemysłowego - będzie niezmiernie utrudnione, Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego, dyrektor Zjednoczenia Hutnictwa Żelaza i Stali - Ryszard Trzcianka: Zjednoczenie Hutnictwa Żelaza i Stali opracowało szczegółowy, 5-letni program poprawy jakości wyrobów hutniczych. Trzeba jednak równocześnie spowodować, aby użytkownicy tych wyrobów wykorzystywali je zgodnie z ich przeznaczeniem, Dotychczas obserwuje się w tej dziedzinie szereg nieprawidłowości, za które hutnictwo - dostarczające wyroby zgodne z obowiązującymi normami - nie może odpowiadać.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełZdzisławDręwka">Usprawnienie zaopatrzenia kraju w materiały hutnicze wymaga urealnienia bilansów i ustalania prawidłowych normatywów zapasów. Np. obecnie niektóre huty pracują przy zaledwie 5-dniowych zapasach półwyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełZdzisławDręwka">Napięcie w planach hutnictwa wynika m. in., stąd, że całą produkcję hut „obkłada” się zamówieniami. Niezbędne jest stworzenie pewnej rezerwy, gdyż każda awaria, zmiana zamówienia itd. powodują zagrożenie planu. Nie należy również nakładać na nowouruchomione oddziały w hutach nadmiernych zadań produkcyjnych, gdyż odbija się to niekorzystnie m. in. na jakości ich pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Poprawie uległy ostatnio dostawy z hutnictwa na potrzeby komunikacji. Hutnictwo w pełni wywiązało się w roku ubiegłym z założonych dostaw szyn. Poprawia się jakość szyn, a także szeregu innych materiałów, nadal jednak dostawy niektórych asortymentów nie przebiegają zgodnie z planem, Współpraca między Ministerstwem Przemysłu Ciężkiego i Ministerstwem Komunikacji układa się prawidłowo.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Zastępca Ministra Przemysłu Ciężkiego do Spraw Hutnictwa — Franciszek Kaim: Zaopatrzenie odbiorców w wyroby hutnicze zależne jest, ujmując generalnie, od czterech momentów: dobrych bilansów, właściwych zapasów, właściwego wykonania zamówień oraz terminowego importu. Na każdym z tych odcinków jest jeszcze sporo do zrobienia.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">W polityce inwestycyjnej główną uwagę kieruje się obecnie na zwiększenie potencjału walcowni i przetwórstwo, stosunkowo mało środków kieruje się na hutnictwo „gorące”. Na walcownie i przetwórstwo przeznacza się ponad połowę nakładów. Obrady Komisji wskazały na wiele istotnych elementów i problemów, które zostaną wzięte pod uwagę w dalszych pracach resortu, Przewodniczący obradom - poseł Jerzy Bukowski (bezp.): Analiza sytuacji istniejącej w hutnictwie ma duże znaczenie. Wiadomo bowiem, że jakość i nowoczesność produkcji naszego przemysłu zależy w dużej mierze od należytego zaopatrzenia w artykuły hutnicze, Konieczne są prawidłowe bilanse stall ujmujące różne elementy i uwarunkowania. Niezbędne jest ustalenie prawidłowych normatywów zapasów; wielkość zapasów powinna wynikać z rachunku ekonomicznego.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Dla postępu gospodarki i techniki istotne znaczenie ma długoletni program produkcyjny uwzględniający zmiany profilu wytwórczego hut, zwłaszcza w zakresie stall wysokogatunkowych. Łączy się z tym racjonalizacja zużycia stall w gospodarce. Akcja w tym kierunku ma duże znaczenie gospodarcze. Użytkować stal trzeba w sposób jak najbardziej celowy.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Inwestycje hutnicze są długofalowe i kosztowne, Do inwestycji hutniczych należy podchodzić z należną rozwagą. Był okres, kiedy na hutnictwo przeznaczaliśmy dużo środków, nie unikając błędów, Doświadczenie nauczyło nas, że nie można podchodzić do tych spraw emocjonalnie, że kierować się trzeba rozwagą oraz rachunkiem potrzeb i możliwości.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja uchwaliła dezyderat pod adresem Prezesa Pady Ministrów dotyczący programu poszukiwań geologicznych. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 20 kwietnia br. (por. BPS nr 150) IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">W dezyderacie Komisja stwierdza m. in., że zaplanowana intensyfikacja badań geologicznych i dalszy wzrost nakładów na poszukiwania ropy i gazu wymagają, dla osiągnięcia spodziewanych efektów, harmonijnego współdziałania nauk geologicznych i technicznych w zakresie geofizyki, wiertnictwa i opracowań laboratoryjnych. Z analizy dokonanej przez Komisję wynika, że dla planowego rozwoju głębokich wierceń konieczny jest stały postęp w konstrukcji i krajowej produkcji niektórych urządzeń wiertniczych, polepszenie jakości i terminowości dostaw potrzebnych do tego celu materiałów i wyrobów oraz wyposażenie zaplecza technicznego geologii w niezbędną aparaturę i sprzęt.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">PROBLEMY ILOŚCI ASORTYMENTU I JAKOŚCI W HUTNICTWIE ŻELAZA I STALI Z PUNKTU WIDZENIA ZASPOKOJENIA POTRZEB ODBIORCÓW</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Informacja złożona przez wiceministra przemysłu ciężkiego - Franciszka Kaima na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 27 maja 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Przebieg wykonania zadań bieżącego roku w hutnictwie żelaza jest na ogół pomyślny. Zjednoczenie Hutnictwa Żelaza i Stali wykonało plan produkcji globalnej za 4 miesiące br. w 99,6 proc., a plan produkcji towarowej w 100,6 proc. łączna nadwyżka w produkcji stali wyniosła w tym okresie ok.63 tys. ton, zaś wyrobów walcowanych - ok.12 tys. ton.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Tegoroczne zadania produkcyjne hutnictwa żelaza są napięte. Zjednoczenie, ustalając plan I kwartału br. przyjęło produkcję wyrobów walcowanych na poziomie przekraczającym 25 proc. zadań rocznych. Miało to na celu zwiększenie przychodu w trudnym I kwartale i dało na ogół pozytywne rezultaty. Niemniej powstało szereg trudności. Między innymi zamówienia na wyroby walcowane zrealizowane zostały w ciągu 4. miesięcy br. w 97,6 proc., zamówienia na rury w 95,4 proc., a na taśmy zimnowalcowane - 95,1 proc. Niewykonanie zamówień przez huty dotknęło głównie zakłady przemysłu ciężkiego, jak również i innych odbiorców. Nie został również wykonany plan importu wyrobów hutniczych za I kwartał br.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Resort i Zjednoczenie podjęły szereg kroków dla poprawy terminowości dostaw. Poprawę tę umożliwi m. in. uruchomienie i zadowalające wyniki pracy stalowni konwertorowo-tlenowej w hucie im. Lenina, Skrócono także czas remontów w kilku walcowniach i zbadano - wspólnie z hutami - możliwość przekroczenia planu produkcji niektórych wyrobów deficytowych. Rezultatem tej analizy jest zaproponowanie przez hutnictwo-dodatkowej produkcji, w br. ok. 30 tys. ton wyrobów walcowanych.</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Te i inne przedsięwzięcia powinny wpłynąć na poprawę dostaw wyrobów hutniczych, nie zlikwidują jednak w pełni napięcia W bilansie tych wyrobów. Należy tu podkreślić, że odbiorcy zgłaszają na ogół większe potrzeby od zatwierdzonych w ostatecznym bilansie. Wskutek tego, przy ustalaniu potrzeb asortymentowych, występuje szereg rozbieżności, ponieważ odbiorcy ograniczają swe żądania (uprzednio zgłoszone) w odniesieniu do asortymentów łatwych do uzyskania, domagając się jednocześnie pełnych dostaw wyrobów deficytowych. W bieżącym roku doprowadziło to do ostrego deficytu niektórych wyrobów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Dla podniesienia produkcji przedstawiono w br. szereg walcowni i rurowni na pracę ciągłą systemem 4-brygadowym. Daje to pozytywne rezultaty, dzięki lepszemu wykorzystaniu czasu kalendarzowego, z drugiej jednak strony - zmniejsza elastyczność walcowni, które, nie posiadając wolnych zmian, nie mogą np. przyjąć dodatkowego, pilnego zamówienia.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Mimo trudności w dostawach, zapasy wyrobów walcowanych u odbiorców wzrosły w i kwartale br.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Ponieważ w najbliższej przyszłości zwiększenie tych zapasów będzie niemożliwe resort zamierza położyć nacisk na poprawę rytmiczności dostaw, skrócenie cyklu dostaw, powiązanie odbiorców bezpośrednio z dostawcami i usprawnienie sprzedaży przez oddziały „Centrostalu”. To ostatnie wymaga m. in. rozbudowy oddziałów rejonowych „Centrostalu” i usprawnienia pracy istniejących składów i magazynów.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">WYKORZYSTANIE MATERIAŁÓW HUTNICZYCH PRZEZ ODBIORCÓW</u>
+          <u xml:id="u-9.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Informacją złożona przez dyrektora produkcji CZS „Centrostal” - Jerzego Przemiosło na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 17 maja 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Mimo poważnego wzrostu produkcji wyrobów hutniczych, w tym także stali - gospodarka narodowa odczuwa nadal ich poważny niedobór. Dlatego też - obok dalszego zwiększenia produkcji - szczególnego znaczenia nabiera sprawa prawidłowej dystrybucji wyrobów hutniczych i właściwej obsługi odbiorców. Program usprawnień w tej dziedzinie został opracowany przez „Centro- stal” i jest obecnie wcielany w życie.</u>
+          <u xml:id="u-9.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Aby umożliwić odbiorcom szybkie uzyskanie-poszukiwanych wyrobów, ze stali jakościowej wprowadzono m. in. tzw. sprzedaż z półki, polegającą na tym, że zamówienia na niewielką ilość wyrobów realizowane są w ciągu 30 dni od momentu ich złożenia. W 1965 r. tą formą. Sprzedaży objęto ok. 1400 asortymentów, a obecnie - przeszło 2 tys. pozycji. W bieżącym roku przewiduje się stopniowe objęcie sprzedażą „z półki” stali zwykłej.</u>
+          <u xml:id="u-9.22" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">W ostatnich i latach zdołano skrócić okres wyprzedzenia w składaniu zamówień w „Centrostalu” o 20 dni, jednakże czas wyprzedzenia jest jeszcze wciąż zbyt długi. Centrala czyni wysiłki dla dalszej poprawy w. tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-9.23" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">„Centrostal” wprowadził także system bezpośredniego powiązania odbiorców z hutami. Umożliwia to skrócenie czasu wyprzedzania zamówień o 10–20 dni. Plan bezpośrednich powiązań zakłada poważne rozszerzenie tej formy obrotu w bieżącej 5-latce. Upowszechniona zostanie także zasada miesięcznego potwierdzenia zamówień.</u>
+          <u xml:id="u-9.24" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKomunikacjiMieczysławZajfryd">Prawidłowa gospodarka wyrobami hutniczymi wymaga znacznej rozbudowy składów i magazynów „Centrostalu”. Obecnie istniejące magazyny mogą pomieścić jednorazowo stosunkowo niewielki procent produkcji rocznej ponad 9 mln ton. Z drugiej jednak strony powinien ulec poprawie sposób gospodarowania wyrobami hutniczymi w przemysłach przetwórczych, stwierdzono bowiem liczne przypadki nieprawidłowego magazynowania, zabezpieczania i konserwacji wyrobów oraz nieracjonalnego stosowania wysokich gatunków stali.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00015-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00015-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d8c530a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00015-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00015-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 15/, Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 13/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 15/, Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów /nr 13/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:12</note>
+        <note type="sessionNo">13</note>
+        <date>1966-06-10</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00015-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00015-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..dd498c1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00015-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 10 czerwca 1966 r. Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradujące pod kolejnym przewodnictwem posłów;</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Józefa Kuleszy (PZPR) i Józefa Niedźwieckiego (PZPR) rozpatrzyły rządowe projekty ustaw:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- o utworzeniu Centralnego Urzędu Jakości i Miar;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- o miarach i narzędziach pomiarowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele; Głównego Urzędu Miar z prezesem - Zygmuntem Ostrowskim, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z podsekretarzem stanu - Józefem Talmą, dyrektorzy zespołów NIK - Aleksander Iwanko i Edward Demidowski oraz przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów, Projekt ustawy o utworzeniu Centralnego Urzędu Jakości i Miar z ramienia podkomisji zreferował poseł Henryk Szafrański (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Obecna organizacja i technika kontroli w zakładach produkcyjnych przy odbiorze wyrobów nie przeciwdziałają w pełni dopływowi do odbiorców wyrobów niskiej jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Stosowanie różnych, nieskoordynowanych centralnie kryteriów odbioru u poszczególnych branżach, a nawet zakładach tej samej branży, nie sprzyja skutecznemu oddziaływaniu państwa na jakość produkcji; straty ponoszone przez gospodarkę wskutek złej jakości produkcji są znaczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Poprawa jakości staje się zatem jednym z ważnych zadań i ściśle wiąże się z efektywnością gospodarowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Jakość produkcji nie jest tylko polskim problemem najbliższych lat. W wielu krajach powołano już organizacje dla zabezpieczenia wysokiej jakości produkcji. Prowadzone są również prace nad utworzeniem ogólnoświatowej organizacji, której działalność koncentrowałaby się na inicjowaniu i propagowaniu zasad i metod polepszenia jakości produkcji. Ingerencja państwa w sprawy jakości produkcji wzrasta powszechnie i to zarówno w krajach socjalistycznych i w krajach kapitalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W Polsce nie ma dotychczas organu, który w sposób kompleksowy zajmowałby się ciągłą analizą osiągnięć światowych oraz dostosowywaniem ich do specyfiki naszego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Odbiorem technicznym i kontrolą jakości zajmuje się obecnie, niezależnie od producenta, 20 jednostek resortowych, które stosują różne metody pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Program realizacji uchwał IV Zjazdu PZPR określał m. in. zadania w zakresie opracowania zasad i systemu centralnego nadzoru w dziedzinie kontroli jakości, ustalania znaku jakości zasad i techniki odbioru wyrobów oraz koordynacji pracy instytucji i komórek działających w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Projekt ustawy przewiduje utworzenie Centralnego Urzędu Jakości i Miar, podległego bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów. W skład Urzędu wejść mają komórki organizacyjne dotychczasowego Głównego Urzędu Miar i Biura Znaku Jakości. W projekcie przyjęta jest zasada, iż za jakość produkcji odpowiada przede wszystkim wytwórca.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Zasadniczą metodą pracy Urzędu będzie inicjowanie i koordynowanie poczynań zmierzających do poprawy jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Urząd uprawniony będzie do:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- dokonywania w zakładach produkcyjnych szczególnej i doraźnej kontroli jakości wyrobów oraz pracy aparatu kontroli technicznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- koordynowania prac resortowych jednostek kontroli i odbioru technicznego wyrobów; działalność Urzędu w tym zakresie ma na celu lepsze wykorzystanie specjalistycznych służb tych jednostek, działających w wielu przypadkach na terenie jednego zakładu produkcyjnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- występowania z wnioskami do właściwych ministrów prezydiów wojewódzkich rad narodowych oraz central spółdzielczych o usunięcie wad albo wstrzymanie produkcji wyrobów niskiej jakości;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- wymierzania kary grzywny osobom odpowiedzialnym za jakość produkcji, wprowadzającym do obrotu wyroby niskiej jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Przewiduje się również prowadzenie przez Urząd i jego terenowe organy działalności społecznej w celu propagowania i rozwiązywania problemów jakości.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Podkomisja zaproponowała wprowadzenie poprawek uściślających niektóre przepisy.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Na pytania posłów: Konstantego Łubieńskiego (bezp.”Znak”), Michaliny Tatarkówny-Majkowskiej (PZPR), Tadeusza Młyńczaka (SD), Adolfa Książkiewicza (PZPR), Stanisława Prüfera (PZPR), dotyczących niektórych sformułowań projektu ustawy i zakresu działania przyszłego Centralnego Urzędu Jakości i Miar odpowiedzi udzielił Prezes Głównego Urzędu Miar - Zygmunt Ostrowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp.”Znak”), Bolesław Gregorek (PZPR), Leon Kasman (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR), Ewa Trojanowska (bezp.), Tadeusz Młyńczak (SD), Adolf Książkiewicz (PZPR), Józef Kulesza (PZPR), Łucja Matuszewska (bezp.), Stanisław Prüfer (PZPR), Henryk Rutkowski (PZPR), Franciszek Blinowski (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił Prezes Głównego Urzędu Miar - Zygmunt Ostrowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W dyskusji posłowie zgłosili szereg uwag dotyczących szerokiego działania na rzecz poprawy jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wskazywano, że powołanie Centralnego Urzędu Jakości i Miar jest jednym z ogniw służących temu celowi, Urząd powinien stać się skutecznym instrumentem oddziaływania państwa na poprawę jakości produkcji. W ramach swoich uprawnień Urząd powinien szczególny nacisk położyć na koordynację szkolenia kadr kontroli technicznej i pracy tego aparatu na wszystkich szczeblach produkcji i administracji przemysłu. Rozważano możliwość powołania przysięgłych kontrolerów jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Zwrócono uwagę na konieczność ustalenia zasad współpracy Urzędu z Polskim Komitetem Normalizacyjnym oraz z Wyższym Urzędem Górniczym.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Komisje przyjęły projekt ustawy o utworzeniu Centralnego Urzędu Jakości i Miar wraz z poprawkami podkomisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Na sprawozdawcę na plenarnym powiedzeniu Sejmu wybrano posła Henryka Szafrańskiego (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Zlecono podkomisji zaznajomienie się z przygotowanymi projektami rozporządzeń wykonawczych do ustawy oraz opracowania projektów dezyderatów dotyczących współdziałania i koordynacji działalności różnych jednostek zajmujących się kontrolą jakości oraz roli i funkcji kontroli technicznej w zakładach produkcyjnych, jak również projektu powołania przysięgłych kontrolerów.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Projekt ustawy o miarach i narzędziach pomiarowych zreferował w imieniu podkomisji poseł Igor Łopatyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">W związku z rozwojem techniki pomiarowej i wzrostem znaczenia pomiarów dla rozwoju postępu technicznego w przemyśle i kontroli jakości wyrobów, zachodzi potrzeba jednolitego i kompleksowego uregulowania zagadnienia miar i narzędzi pomiarowych we wszystkich gałęziach gospodarki narodowej. Obowiązujący dotychczas dekret z 1951r. o organach administracji miar oraz o miarach i narzędziach mierniczych nie odpowiada obecnym potrzebom gospodarki, Niezbędne jest też odpowiednie ustalenie obowiązków uprawnień organów administracji miar oraz resortów gospodarczych. Tym celom służy, wraz z projektem ustawy o utworzeniu Centralnego Urzędu Jakości i Miar - również projekt ustawy o miarach i narzędziach pomiarowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Rozszerza się zakres działania Centralnego Urzędu Jakości i Miar na procesy produkcyjne przemysłu, wprowadzając obowiązek dokonywania przez jednostki gospodarki uspołecznionej okresowego sprawdzania użytkowanych narzędzi pomiarowych. Ustawa przewiduje powołanie sieci punktów legalizacyjnych w dużych ośrodkach przemysłowych. Utrzymana zostaje zasada wiodącej roli organów administracji miar we wszystkich gałęziach techniki i gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Istotnym dla podniesienia jakości seryjnej produkcji narzędzi pomiarowych jest przepis przewidujący znacznie szersze obowiązki zakładów produkcyjnych i organów administracji miar w zakresie kontroli jakości narzędzi pomiarowych, uzależniając podjęcie ich produkcji od spełnienia określonych warunków.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Organy administracji miar obejmą również swym zakresem działania wzorce fizyczne lub chemiczne właściwości ciał, na równi z wzorcami miar i kontrolnymi przyrządami pomiarowymi stosowanymi w przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Projekt ustawy o miarach i narzędziach pomiarowych jest ważnym krokiem w kierunku usprawnienia ustawodawstwa administracyjnego w tym zakresie, a zarazem przejawem konsekwentnej polityki rządu zmierzającej do wdrażania postępu technicznego we wszystkich dziedzinach naszej działalności gospodarczej, do systematycznego podnoszenia na wyższy poziom jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Komisje przyjęły projekt ustawy o miarach i narzędziach pomiarowych, z poprawkami uściślającymi niektóre przepisy. Na sprawozdawcę na plenarnym posiedzeniu Sejmu wybrano posła - Igora Łopatyńskiego (PZPR).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00016-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00016-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..156772f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00016-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00016-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 16/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 16/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:13</note>
+        <note type="sessionNo">16</note>
+        <date>1966-06-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosEdwardOwczarek" role="speaker">
+        <persName>Pos. Edward Owczarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFeliksDębski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Feliks Dębski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDubis" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dubis</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPiotrNowakowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Nowakowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWacławMońka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wacław Mońka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławKądziołka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Kądziołka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Józef Niedźwiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00016-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00016-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..561d554
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00016-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,116 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 27 czerwca 1966 r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR) rozpatrzyła wykonanie planu i budżetu w roku 1965 przez Ministerstwo Górnictwa i Energetyki, Centralny Urząd Geologii i Wyższy Urząd Górniczy.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli — przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z ministrem Janem Mitręgą, Centralnego Urzędu Geologii z prezesem Mieczysławem Mrozowskim, Wyższego Urzędu Górniczego z prezesem — Edmundem Grabowskim, Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem Zespołu — Janem Klimaszewskim oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów, Przed posiedzeniem posłowie otrzymali na piśmie obszerne materiały informacyjne o realizacji planu i budżetu w roku 1965 opracowane przez Ministerstwo Górnictwa i Energetyki, Centralny Urząd Geologii, Wyższy Urząd Górniczy jak również materiały Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Uwagi Zespołu Górnictwa i Energetyki NIK do sprawozdania Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z wykonania planu i budżetu w 1965 roku przedstawił dyrektor Zespołu - Jan Klimaszewski:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Ministerstwo Górnictwa i Energetyki wykonało pomyślnie podstawowe zadania ustalone w NPG w roku 1965. Wydobycie węgla było wyższe niż w r.1964, jak również wyższe aniżeli przewidywał, plan. Po raz pierwszy resort wykonał zadania wydobywcze bez uciekania się do pracy w dni niedzielne i świąteczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Rok 1965 charakteryzuje się szybszym wzrostem wydobycia węgla gazowo-koksowego, wyraźnie wzrósł zakres mechanicznej przeróbki węgla. Poprawa jakości węgla i jego struktury asortymentowej znalazły wyraz we wzroście średniej ceny zbytu.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Korzystny bilans paliwowy kraju pozwolił na dalszy wzrost eksportu węgla kamiennego.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Rok 1965 przyniósł dalszy wzrost wydobycia ropy. Poważnie wzrosły zasoby gazu ziemnego, którego wydobycie było jednak niższe wskutek nieprzygotowania się do odbioru gazu ziemnego przez przemysł chemiczny i ciężki oraz powolny rozwój gazyfikacji miast i osiedli.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Przemysł maszyn górniczych wykonał zadania produkcyjne; wyraźna była poprawa zaopatrzenia w części zamienne.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Na tle niewątpliwych osiągnięć w realizacji planu roku 1965 zwrócić należy uwagę na niektóre niedociągnięcia. Do najważniejszych należy problem inwestycji. Wprawdzie limit inwestycyjny w przemyśle węgla kamiennego został wykonany w 101 proc., to jednak nie wykonano zadań w zakresie przyrostu planowanych zdolności produkcyjnych. Poważnie wzrósł koszt budowy poszczególnych obiektów w stosunku do pierwotnie założonych wartości kosztorysowych; było to spowodowane m. in. licznymi zmianami rozwiązań technicznych obiektów, jak również kosztami związanymi z usuwaniem usterek. Wprowadzenie do planu nadmiernej ilości obiektów prowadziło do koncentracji środków i przedłużenia okresu budowy poszczególnych obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Celem usprawnienia procesów inwestycyjnych należałoby:</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- usprawnić zasady i tryb programowania i opracowywania dokumentacji technicznej, w szczególności dokumentacji geologicznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- dążyć do dalszej koncentracji inwestycji przez zapewnienie, dla podstawowych zadań inwestycyjnych potencjału przerobowego, terminowego wykonania robót poprzez rygorystyczne przestrzeganie cykli budowy, pełne zabezpieczenie limitów dla planowanych zakresów rzeczowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- zwiększyć rolę służb inwestycyjnych w dziedzinie nadzoru nad, prawidłowością rozliczania i kształtowania się kosztów inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Pomimo postępującej koncentracji frontu robót górniczych, w kopalniach nadmierna jest nadal jeszcze rezerwa frontu ścianowego w stosunku do wielkości frontu czynnego. Wymaga to podjęcia kroków zmierzających do prawidłowego obliczania realnej wielkości tej rezerwy i ustalania jej na racjonalnym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Większą uwagę należy zwrócić na wdrażanie nowych typów maszyn i urządzeń do kopalń węgla kamiennego, jak i dla realizacji wzrastających zadań geologii w dziedzinie poszukiwania ropy i gazu.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W zakresie elektryfikacji wsi istnieją jeszcze możliwości większego wykorzystania energii elektrycznej dla potrzeb produkcji rolnej. Przeszkodę w tym zakresie stanowi niedostateczny stan techniczny wybudowanych sieci energetycznych dla wsi. Ministerstwo Rolnictwa wspólnie z Ministerstwem Górnictwa i Energetyki powinno opracować program przedsięwzięć w zakresie modernizacji sieci elektrycznej, jak i właściwej jej konserwacji. Gospodarka gazowniczą również wymaga jednolitego kierownictwa i koordynacji. Należy zapewnić również warunki szerszego wykorzystania w gazownictwie gazów płynnych jak i posiadanych zasobów gazu ziemnego, W dziedzinie geologii, zwłaszcza w poszukiwaniu ropy i gazu, konieczne jest bardziej dokładne rozpoznanie budowy geologicznej kraju, jak i stanu organizacyjnego przedsiębiorstw i ich zaplecza technicznego. W tym zakresie konieczne jest nawiązanie bliższej współpracy między Ministerstwem Górnictwa i Centralnym Urzędem Geologii.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Koreferat stałej Podkomisji Górnictwa, Geologii i Energetyki przedstawiła poseł Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Rok 1965 przyniósł: pomyślne wykonanie przez przemysł węgla kamiennego zadań ilościowych z jednoczesną poprawą jakości węgla. Dzięki lepszej organizacji pracy i modernizacji kopalń zadania te zrealizowano bez uciekania się do pracy w niedziele i święta.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Potrzeby wszystkich odbiorców krajowych na paliwo i energię w roku 1965 w zasadzie były zaspokojone. Osiągnięto wysoki poziom eksportu węgla.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Począwszy od roku 1964 zapotrzebowanie przemysłu węglowego na maszyny i urządzenia górnicze produkowane seryjnie są w zasadzie w pełni pokrywane. W zakresie urządzeń o jednostkowym charakterze, sytuacja ta nie została jeszcze opanowana.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Pewną poprawę zanotowano w dziedzinie gospodarki remontowej; dużo lepsze było pokrycie zapotrzebowania na części zamienne.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Resort przywiązuje wielką wagę do realizacji planu postępu technicznego; niedostateczna jest jednak jeszcze wymiana doświadczeń, szczególnie w zakresie rozpowszechniania wniosków racjonalizatorskich pomiędzy zjednoczeniami i kopalniami.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Już przy rozpatrywaniu wykonania planu za rok 1964 Komisja zgłaszała uwagi pod adresem resortu górnictwa i energetyki, dotyczące usprawnienia organizacji pracy na dole, usprawnienia transportu pionowego i lepszego wykorzystania maszyn i urządzeń górniczych. Konieczność dalszej poprawy organizacji pracy - to postulat nadal aktualny. Niedostateczne jest jeszcze wykorzystanie zdolności produkcyjnej frontu ścianowego, zbyt wolno wprowadza się do eksploatacji wydajniejsze typy maszyn i urządzeń. Usprawnienia wymagają dostawy wody pitnej i przemysłowej dla kopalń. W szerszym stopniu stosować należy profilaktyczne zabezpieczenie budynków na terenach górniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W świetle przeprowadzonych kontroli NIK nasuwa się konieczność skoncentrowania uwagi na problemach gospodarki inwestycyjnej resortu.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Koordynacji i poprawy wymagają również zagadnienia związane z elektryfikacją wsi. W ostatnich latach przeznacza się na ten cel znacznie większą ilość środków, ale nie są w pełni zabezpieczone dostawy materiałów i wykonawstwo, W roku 1965 Wyższy Urząd Górniczy kontynuował swoją działalność w zakresie nadzoru i kontroli nad przedsiębiorstwami górniczymi. Wprowadzono wiele usprawnień organizacyjno-technicznych, jak również opracowano szereg nowych aktów legislacyjnych, m. in. projekt ustawy o urzędach górniczych. Przeprowadzono 35.271 inspekcji Zakładów górniczych. Zatwierdzono na stanowiska w kierownictwie i dozorze ruchu, zakładów górniczych 14.126 osób. Działające przy okręgowych urzędach górniczych komisje dyscyplinarne udzieliły 135 upomnień. 71 nagan, 96 zawieszeń w pełnieniu czynności, 3 osoby pozbawiono na stałe prawa do pełnienia określonych czynności.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Analiza stanu zagrożeń oraz wypadkowości w zakładach górniczych pozwala na stwierdzenie, że stan bezpieczeństwa pracy w górnictwie w roku 1965 uległ dalszej poprawie. Zmniejszyła się ilość zawałów, pożarów i przypadków przedarcia się wód podziemnych w zakładach górniczych. Znaczne postępy uzyskano w stosowaniu metody odgazowania pokładów węgla, poprawiło się zaopatrzenie kopalń w szczególności w taśmy trudnopalne i rurociągi wodne. Nastąpiła również poprawa ochrony zdrowia załóg górniczych, Pomimo niewątpliwie ogólnej poprawy nadal mamy do czynienia ze zbyt dużą jeszcze ilością wypadków przy pracy w górnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Reasumując, należy podkreślić, że zadania resortu górnictwa i energetyki oraz Wyższego Urzędu Górniczego wykonane w roku 1965 pomyślnie, Z uznaniem należy podkreślić wkład wszystkich załóg górniczych w poprawę, jaka nastąpiła w stanie gospodarki paliwowo-energetycznej kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Koreferat do sprawozdania z wykonania planu i budżetu w. 1965 r. przez Centralny Urząd Geologii złożył w imieniu podkomisji poseł Stanisław Pawłowski (bezp).:</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">W dziedzinie poszukiwań ropy i gazu plan rzeczowy i finansowy w 1965 r. wykonany został z dużą nadwyżką. W stosunku do założeń NPG przekroczono dwukrotnie plan dokumentacji zasobów złóż ropy naftowej i 1,5 raza - plan dokumentacji zasobów złóż gazu. Ogólnie należy ocenić wysoce pozytywnie przyrost zasobów w omawianym okresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Po przezwyciężeniu początkowych trudności z opanowaniem techniki wierceń głębokich, w 1965 r. nastąpiła w tej dziedzinie istotna poprawa.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Rok 1965 przyniósł również znaczne efekty w zakresie ogólnego rozpoznania geologicznego terenu Polski; zaangażowanie badawcze placówek CUG poważnie się pogłębiło.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Na tle tych pozytywnych wyników tym bardziej niepokoją dostrzeżone przez Najwyższą Izbę Kontroli zjawiska świadczącego o spadku efektywności prac geologicznych. Centralny Urząd Geologii i Ministerstwo Górnictwa muszą pogłębić współpracę w zakresie poszukiwań, aby doprowadzić do zwiększenia efektywności ba. dań geologicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Wyeliminować również należy występujące jeszcze niedomogi organizacyjne; wiele odwiertów zbyt długo oczekuje na wypróbowanie. Niedostateczne jest umaszynowienie i niedostateczna organizacja zaplecza technicznego geologii.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Nie jesteśmy jeszcze przygotowani do rekonstrukcji parku maszynowego geologii na bazie produkcji krajowej. Niezbędna jest większa koordynacja poczynań ośrodków projektowo-konstrukcyjnych Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z CUG. Chodzi przede wszystkim o jak najracjonalniejsze wykorzystanie poważnych kwot przeznaczonych w najbliższej przyszłości na prace badawcze geologii i o jak najszybsze efekty gospodarcze poszukiwań.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Na pytania posłów: Józefa Niedźwieckiego (PZPR), Jerzego Bukowskiego (bezp.), Łucji Matuszewskiej (bezp.), Józefa Trojoka (PZPR), Stanisława Prüfera (PZPR), Mirosława Zawadzkiego (PZPR), Antoniego Robaka (ZSL), Edwarda Owczarka (PZPR), odpowiedzi udzielił Minister Górnictwa i Energetyki - Jan Mitręga.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Minister Górnictwa i Energetyki - Jan Mitręga:</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">W bieżącej 5-latce przewiduje się wydatkowanie 2,5 raza większych środków na inwestycje w przemyśle naftowym w porównaniu do ubiegłej 5-latki. Prawidłowe wykorzystanie tych kwot nie będzie sprawą łatwą, jednak resort podjął wszelkie możliwe kroki dla maksymalnego zwiększenia wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">W przemyśle węglowym istniejące zjawisko przekraczania kosztorysów w budowie niektórych kopalń nowych wynika z poważnego zmniejszenia zakresu budowy nowych kopalń, przy zwiększeniu ustalonego pierwotnie planu wydobycia. W związku z tym wystąpiła konieczność przepracowania na nowo planów budowy nowych kopalń w celu, dostosowania ich do zwiększonego poziomu wydobycia węgla, co podrożyło kosztorysy; wystąpiła też konieczność większych inwestycji w starych kopalniach dla ich rekonstrukcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Niedostosowanie sieci dostarczającej energię elektryczną na wieś do rosnącego zapotrzebowania wsi na energię przemysłową wynika stąd, iż Zjednoczenie Elektryfikacji Wsi, budując linie nie brało pod uwagę rosnących potrzeb wsi w zakresie licznych urządzeń elektrycznych. Na cele elektryfikacji wsi państwo przeznacza poważne środki; niezbędne jest usprawnienie planowania jakości elektryfikacji wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Górnictwo dysponuje dostateczną ilością maszyn i urządzeń, górniczych dla zapewnienia rosnących potrzeb mechanizacji. Trudności występują z obudową w związku z przechodzeniem na pokłady na coraz większych głębokościach. Ostatnio zakupiona została licencją na produkcję stojaków górniczych; po rozwinięciu krajowej produkcji tych urządzeń, trudności z obudową poważnie się zmniejszą. W zakresie produkcji maszyn i urządzeń górniczych rok 1965 przyniósł opracowanie wielu bardzo nowoczesnych, racjonalnych konstrukcji. Poziom tej gałęzi przemysłu podnosi się z roku na rok.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Nie do końca rozwiązana jest sprawa wykorzystania rosnących ilości gazu ziemnego. Podstawowym odbiorcą tego gazu powinien być przemysł, tymczasem obserwujemy zjawisko niedoceniania przez przemysł korzyści wynikających do użytkowania gazu. Z zasady brak realizacji planu odbioru gazu ze strony przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Drugim odbiorcą gazu jest gospodarka komunalna. Plany w tej dziedzinie są przekraczane, a bieżący plan 5-letni zakłada dalszy poważny wzrost gazyfikacji miast. Poważnym sprzymierzeńcem przemysłu gazowniczego są rady narodowe, które pomagają w rozwoju gazyfikacji mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">W sferze rozważań znajduje się obecnie problem jak najracjonalniejszego wykorzystania odpadów węgla kamiennego, które w związku z rosnącym wydobyciem poważnie wzrastają. Zapasy węgla w zakładach przemysłowych utrzymują się na wysokim poziomie. Rozważania m. in. idą w kierunku znalezienia najbardziej ekonomicznego z punktu widzenia interesu gospodarki narodowej produkowania energii elektrycznej. Badania z tego zakresu są w pełnym toku, chodzi bowiem o ustalenie jak najsłuszniejszych rozwiązań dla produkcji energii w roku 1967 i na dalsze lata.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Resort górnictwa uzyskuje dobre wyniki w walce z nadmiernym zanieczyszczaniem powietrza atmosferycznego. Jego działalność w tej dziedzinie koncentruje się głównie na terenie GOP oraz Łodzi. Na terenie GOP nie wszystkie działające tam przemysły podejmują dostateczne środki dla walki z zanieczyszczaniem powietrza.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Górnictwo węglowe, najbardziej doświadczone i posiadające najlepiej rozwinięte zaplecze naukowe i techniczne przygotowane jest do zwiększenia zakresu pomocy dla innych gałęzi górnictwa. Pomoc ta dotyczy: rozeznania naukowego, wyposażenia w park maszynowy, opracowania dokumentacji budowy nowych mocy produkcyjnych w oparciu o najnowocześniejsze osiągnięcia nauki i techniki górnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWacławMońka">W świetle danych o rozwoju przemysłu energetycznego w roku 1965, a także uwag zawartych w materiale Najwyższej Izby Kontroli, rozważenia wymaga problem...</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWacławMońka">... zaopatrzenia rolnictwa w energię elektryczną. Elektryfikacja wsi realizowana przez dwa piony - elektryfikacyjny i energetyczny - prowadzi do tego, że zakłady energetyczne przejmują bazę przygotowaną w zasadzie tylko dla celów oświetleniowych, nieprzystosowaną natomiast dla celów energetycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełWacławMońka">Minister Górnictwa i Energetyki uznaje wprawdzie, że na przyszłość korelacja działalności obu tych pionów jest niezbędna, już obecnie jednakże zakłady energetyczne powinny dokonać szeregu usprawnień w sieci przesyłowej, obejmującej wsie dawniej zelektryfikowane; chodzi głównie o wzmocnienie linii średniego i niskiego napięcia w celu zapobiegania awariom. Awarie powstające w wyniku włączania urządzeń energetycznych, są niezmiernie dokuczliwe; awaria występująca w jednym miejscu powoduje niejednokrotnie wyłączenie całego rejonu. Nie trzeba dowodzić jak bardzo poważnie wpływa to na ograniczenie poboru energii elektrycznej przez wieś i na instalowanie urządzeń elektrycznych przez rolników.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełWacławMońka">Pozostało do zelektryfikowania 24 proc. wsi. Należałoby już obecnie przewidzieć w dokumentacji elektryfikacyjnej, że wieś korzystać będzie z silników dużej mocy. Do tych potrzeb trzeba również dostosować już istniejącą sieć.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełWacławMońka">Odrębnym problemem jest jakość dostarczanych rolnictwu urządzeń elektrycznych. Z punktu widzenia poboru energii i kosztów z tym związanych opłaca się rolnikom np. korzystanie z parników elektrycznych. Z uwagi jednak na ich jakość użytkownicy wracają do parników węglowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełWacławMońka">Wydaje się, iż przy elektryfikacji wsi w pierwszym rzędzie powinny być uwzględnione rosnące potrzeby produkcyjne. Wymaga to zapewnienia dostaw energii bez przerw. Realizacją tego zadania powinien się zająć pion produkcyjny, tj. zakłady energetyczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanDubis">Zakłada się w bieżącym 5-leciu wydatny rozwój wiertnictwa i eksploatacji złóż ropy naftowej; nasuwa się konieczność bardziej precyzyjnego określenia wielkości zasobów złóż i ustalenia na tej podstawie założeń eksploatacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanDubis">Ze względu na to, iż niektóre złoża charakteryzują się niewielkimi rozmiarami i nie wymagają głębokich wierceń, ich rozpoznanie można by powierzyć zakładom eksploatacyjnym bez angażowania poszukiwawczych służb geologicznych, które wysiłek swój winny skierować na realizację poważniejszych zadań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławKądziołka">Staraniem resortu oraz rozbudowanej i aktywnie działającej sieci inspektorów społecznych bhp, osiągnięto obniżenie się ilości wypadków najcięższych w górnictwie. Pozostaje natomiast nadal jeszcze dość wysoki wskaźnik wypadków kategorii drugiej i trzecie. Resort powinien nadal poszukiwać sposobów i dróg zainteresowania nadzoru poprawą sytuacji również i w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławKądziołka">Należy również zwrócić większą uwagę na potrzebę przeciwdziałania pylicy, szczególnie w dolnośląski, górnictwie węglowym. Należy Szukać nowych metod przeciwdziałania powstawaniu tej choroby.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWładysławKądziołka">Na Dolnym Śląsku mają być tworzone tytułem eksperymentu wielozakładowe przedsiębiorstwa węglowe. W tamtejszym środowisku górniczym budzi to pewne wątpliwości. Tego rodzaju reorganizacje powinny być dokonywane w oparciu o dokładną analizę oczekiwanych efektów ekonomicznych i produkcyjnych z uwzględnieniem wyników dokonanego przed kilku laty połączenia dwóch kopalń dolnośląskich w jedno przedsiębiorstwo.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełWładysławKądziołka">Wytyczne na bieżącą 5-latkę zakładają duży wzrost wydajności pracy w dolnośląskich kopalniach węglowych przy zastosowaniu nowoczesnych maszyn. Interesujące byłoby, jaki rodzaj nowoczesnych maszyn będzie mógł być zastosowany w warunkach dolnośląskich kopalń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzyBukowski">W roku 1965 spotykamy się w resorcie górnictwa i energetyki ze zjawiskiem nowym: globalny plan produkcji został przekroczony, a możliwości zbytu są ograniczone. Zrozumiałe staje się w tych warunkach położenie większego nacisku na zagadnienia jakościowe produkcji; z drugiej strony niezbędne jest podjęcie wnikliwej analizy, czy nadwyżka produkcji nad zużyciem nie jest pozorna, czy nie ma błędów w dystrybucji i czy wszystkie potrzeby zostały zaspokojone. Ta problematyka powinna być wnikliwie rozważoną przez Komisję przy rozpatrywaniu projektu planu na rok następny.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJerzyBukowski">Przy zmniejszeniu nacisku na ilościową realizację planu, resort powinien niewątpliwie więcej uwagi poświęcić rozwojowi i dalszej modernizacji urządzeń przeróbczych w górnictwie węglowym. Trzeba bowiem nieustannie pamiętać o tym, ile kosztuje nas wożenie bezkaloryjnych jednostek, a także podgrzewanie palenisk przemysłowych, zasilanych węglem nieodpowiedniej jakości.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJerzyBukowski">Zagadnień wydobycia i wykorzystania węgla kamiennego i brunatnego nie można oceniać na podstawie danych jednego roku. Nie wydają się słuszne sugestie, że należy ograniczyć inwestycje w górnictwie węglowym; trzeba inwestować, ale zarazem uważać, jaki to ma być rodzaj inwestycji. Powinny to być inwestycje zmierzające przede wszystkim ku poprawie jakości.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJerzyBukowski">Wydaje się nie w pełni uzasadnione twierdzenie o nasyceniu potrzeb odbiorców mocy energetycznej. Był taki okres, kiedy przy występujących po raz pierwszy luzach w gospodarce energetycznej, występował również niedobór mocy. Trudno twierdzić z pewnością, iż przyczyną były tu zakłócenia atmosferyczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełFeliksDębski">Stan sieci energetycznej na wsi wymaga poprawy. Są liczne przypadki, kiedy równocześnie kilku odbiorców włącza urządzenia elektryczne do sieci. Cała wieś pozostaje wówczas bez światła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełPiotrNowakowski">Wzrastające zadania przemysłu naftowego związane są z równie poważnymi zadaniami w zakresie wyposażenia w sprzęt do opróbowania otworów. Według danych NIK, krajowa produkcja nowych typów urządzeń wiertniczych nie rokuje wielkich nadziei. Zapewnienie odpowiedniego sprzętu, również do prac geofizycznych, jest problemem, któremu resort powinien poświęcić należytą uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełPiotrNowakowski">Resort górnictwa i energetyki powinien w większym niż dotychczas stopniu dopomóc górnictwu podległemu innym resortom; chodzi m. in. o zapewnienie dostaw nowoczesnego sprzętu przystosowanego do potrzeb tych działów górnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełPiotrNowakowski">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR): Trudno jest argumentować wobec wyborców, że zaopatrzenie rolnictwa w energię elektryczną, dlatego jest niezadowalające, ponieważ elektryfikacją wsi zajmują się dwie organizacje podległe różnym resortom. Należy opracować szczegółowy program zwiększenia dostaw mocy energetycznej dla rolnictwa; program ten powinien być realizowany przez zakłady energetyczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosEdwardOwczarek">Na spotkaniach z wyborcami padają pytania, czy dostateczne jest geologiczne rozeznanie złóż, węglowych. Nadmierna obecność kamienia w węglu jest jedną z głównych przyczyn powstawania groźnej choroby górniczej - pylicy. Zachorowalność na pylicę jest wciąż jeszcze duża.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosEdwardOwczarek">Poseł Mirosław Zawadzki (PZPR) : W dalszym ciągu występują zahamowania w dostawach gazu płynnego dla gospodarstw domowych. Jest faktem, że przy wzrastającej produkcji tego gazu, dostawy, się nie zwiększają. Zaniedbano sprawy produkcji butli, reduktorów i urządzeń do rozlewu gazu.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosEdwardOwczarek">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: prezes Centralnego Urzędu Geologii Mieczysław Mrozowski, prezes Wyższego Urzędu górniczego Edmund Grabowski oraz minister Górnictwa i Energetyki — Jan Mitręga.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosEdwardOwczarek">Prezes WUG — Edmund Grabowski przedstawił posłom tablice, ilustrujące graficznie wypadkowość pracy w górnictwie; jak wynika Z przedstawionych danych na przestrzeni ostatnich lat poważnej poprawie uległ stan bezpieczeństwa i higieny pracy w górnictwie. Sprawa ta stale leży w centrum zainteresowania zarówno resortu, jak i kierownictw i organizacji robotniczych w kopalniach. Nieograniczone środki, jakie otrzymuje górnictwo na walkę z zagrożeniem wypadkowym, pozwalają na rozwijanie wszechstronnej działalności, wobec rozszerzania się zakresu mechanizacji prac w kopalniach, wobec instalowania coraz to nowych urządzeń, poważnego znaczenia nabiera też przeciwdziałanie ewentualnościom nowych, trudnych jeszcze do przewidzenia zagrożeń.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosEdwardOwczarek">Ulega zwiększeniu zakres działalności rehabilitacyjnej w stosunku do poszkodowanych w wypadkach.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosEdwardOwczarek">Znaczne osiągnięcia uzyskane zostały też w walce z zagrożeniami chorobowymi, zwłaszcza z pylicą, której wykrywalność znacznie wzrosła.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PosEdwardOwczarek">Dla osiągnięcia dalszej poprawy w stanie bezpieczeństwa i higieny pracy w górnictwie, resorty, w których gestii znajdują się kopalnie, opracowały długofalowe programy z tego zakresu programy te po zaopiniowaniu przez Państwową Radę Górniczą; zostaną przedstawione do aprobaty rządowi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Głęboko i wnikliwie opracowane materiały przedstawione przez podkomisję, jak również dyskusja pozwalają na stwierdzenie, że resort górnictwa i energetyki wykonał w 1965 r. podstawowe zadanie, wynikające z planu. Znacznemu przekroczeniu uległ plan wydobycia węgla, w związku z czym powstała nowa sytuacja w gospodarce krajowej, która dysponuje obecnie pewnymi nadwyżkami węgla i energii elektrycznej. Nie upoważnia nas to jednak do nadmiernego optymizmu. Nadal stosunkowo niskie, jest zużycie energii elektrycznej w Polsce na głowę ludności (18-te miejsce w Europie), dalecy też jesteśmy jeszcze pełnego nasycenia rynku wiejskiego w węgiel. Stwierdzić jednak należy, iż pozytywnym zjawiskiem jest wyeliminowanie dotychczas występujących trudności w wydobyciu węgla, jak i to, że zwiększone wydobycie osiągane jest bez pracy w niedziele i święta. Jest to poważne osiągnięcie resortu górnictwa, załóg w kopalniach i rad robotniczych.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">W 1965 r. uległa też poważnej poprawie struktura wydobycia węgla. Przejawia się to m. in. w uzyskiwaniu węgla wyższej jakości, jak też w rosnącym udziale węgli gazowo-koksujących w ogólnym wydobyciu. Osiągnięcia górnictwa zaprzeczyły też początkowym obawom, że rosnąca mechanizacja prac górniczych grozi zmniejszeniem ilości węgla grubego. Ilość tego węgla stale wzrasta.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Pozytywnie należy ocenić poważne osiągnięcie górnictwa w zwiększaniu bezpieczeństwa i higieny pracy w kopalniach. Rezultaty te nie mogą jednak zadowolić; szczególną uwagę należy w dalszym ciągu zwracać na zmniejszanie wypadkowości, jak również na walkę z pylicą.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Rok 1965 przyniósł też znaczne osiągnięcia w energetyce; między innymi przejawiało się to w stosunkowo niewielkiej ilości i ograniczonym zasięgu wyłączeń. W dalszym ciągu jednak dalecy jesteśmy od pełnego zaspokojenia potrzeb w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">W pełni został zrealizowany plan poszukiwań ropy naftowej, co jest tym korzystniejszym zjawiskiem, gdyż rok 1965 był pierwszym rokiem realizacji na szeroką skalę zakrojonego programu poszukiwawczego.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Na tym tle ogólnie pozytywnej realizacji zadań planu w resorcie górnictwa, tym bardziej zwraca uwagę niedostateczne jeszcze wykorzystacie potencjału przemysłu maszyn i urządzeń górniczych; dotyczy to zarówno Ministerstwa Górnictwa, jak i innych zainteresowanych górnictwem resortów. Komisja na to zjawisko wielokrotnie już zwracała uwagę i w dalszym ciągu widzi potrzebę pogłębienia. koordynacji działania wszystkich zainteresowanych czynników, mającą na celu podniesienie jakości i zwiększenie nowoczesności produkowanych urządzeń i lepszego wykorzystania maszyn fabryk produkujących maszyny i urządzenia górnicze.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">W dalszym ciągu zwracać trzeba jeszcze większą uwagę na ekonomikę produkcji. Dotyczy to zarówno górnictwa, jak i energetyki.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Dyspozycja mocy powinna obciążać przede wszystkim te elektrownie, które dają najbardziej ekonomicznie efektywną produkcję (elektrownie pracujące na węglu brunatnym, nowoczesne elektrownie zawodowe i przemysłowe) niezależnie od ich przynależności organizacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Uregulowania wymaga też postulowana już przez Komisję sprawa zwiększenia wpływu energetyki na pracę Zjednoczenia Elektryfikacji Wsi, podległemu Ministerstwu Rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Poważnym problemem jest zwiększenie efektywności wierceń. Na geologię przeznacza się bardzo duże środki, rośnie więc znaczenie ich racjonalnego wykorzystania. Na czoło wysuwają się sprawy organizacyjne, co do których można mieć wiele zastrzeżeń. Ministerstwo Górnictwa oraz Centralny Urząd Geologii na te zagadnienia zwrócić powinny szczególną uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Wiele spraw poruszanych w dyskusji było już przedmiotem dezyderatów Komisji. Dotyczy to m. in. naukowo-technicznej pomocy górnictwa węglowego dla innych branż górniczych, organizacji gazownictwa itd. Komisja oczekuje na decyzje sprzyjające rozwiązaniu tych problemów.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Ogólnie należy ocenić pozytywnie działalność resortu górnictwa i energetyki w 1965 r. i uznać, iż resort ten dobrze przygotował się do realizacji bieżącej 5-latki. Pozytywnie też przebiegała realizacja zadań 1965 r. w Centralnym Urzędzie Geologii i Wyższym Urzędzie Górniczym.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu w 1965 r. przez Ministerstwo Górnictwa i Energetyki, Centralny Urząd Geologii i Wyższy Urząd Górniczy.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00017-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00017-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d140d77
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00017-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00017-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 17/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 17/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:14</note>
+        <note type="sessionNo">17</note>
+        <date>1966-06-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAndrzejBorodzik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Borodzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławBaliński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Baliński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławOpałko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Opałko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszJędruch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Jędruch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaGąsiorkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Gąsiorkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZdzisławDrewka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zdzisław Drewka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Józef Niedźwiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00017-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00017-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..960a030
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00017-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,122 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 27 i 28 czerwca 1966 r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa., obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Józefa Niedźwieckiego (PZPR) i Jerzego Bukowskiego (bezp.), rozpatrzyła wykonanie planu i budżetu na 1965 r. przez Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego oraz przez Urząd Pełnomocnika Rządu do spraw Wykorzystania Energii Jądrowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z podsekretarzami stanu - Janem Chylińskim, Franciszkiem Kaimem i Janem Szewczykiem, Urzędu Pełnomocnika Rządu do spraw Wykorzystania Energii Jądrowej z Pełnomocnikiem Rządu - Wilhelmem Billigiem, Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorami Zespołów - Edwardem Demidowskim i Mieczysławem Haberem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i CRS „Samopomoc Chłopska” oraz dyrektor naukowy Instytutu Badań Jądrowych - prof. Paweł Nowacki.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali na piśmie materiały informacyjne opracowane przez Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli zreferował dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W 1965 r. Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego osiągnęło korzystne wyniki w realizacji wskaźników Narodowego Planu Gospodarczego; przekroczone zostały plany produkcji globalnej. i towarowej, nastąpił wzrost produkcji wielu ważnych dla gospodarki narodowej maszyn, urządzeń i artykułów rynkowych. Podjęte zostały w omawianym okresie przedsięwzięcia zmierzające do poprawy jakości i poziomu technicznego produkcji. Wartość eksportu była o 8 proc. wyższa aniżeli w 1964 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Nakłady inwestycyjne wykorzystane zostały z nadwyżką; zmniejszono też zapasy niezagospodarowanych maszyn i urządzeń inwestycyjnych. Prawidłowo kształtowała się realizacja zadań w zakresie akumulacji i kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W działalności gospodarczej resortu wystąpiły jednak pewne zjawiska niekorzystne, I tak, pomimo ogólnego wykonania planów produkcyjnych, nie wszystkie zjednoczenia przemysłu maszynowego zrealizowały swe zadania. Dotyczy to m. innymi przemysłu maszyn włókienniczych, przemysłu taboru kolejowego. Wystąpiły pewne nieprawidłowości w strukturze dostaw niektórych artykułów rynkowych: sprzętu radiotechnicznego, maszyn do szycia, pralek itp. W hutnictwie żelaza i stali, które plan produkcji globalnej wykonało z niewielkim tylko niedoborem, wystąpiły opóźnienia wykonawstwa planowych zadań w produkcji rur, taśm zimnowalcowanych, blach ocynowanych, wyrobów ze stali jakościowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Resort przemysłu ciężkiego podjął w 1965 r, intensywne działania zmierzające do osiągnięcia poprawy jakości produkowanych wyrobów. Uzyskano dzięki temu znaczne efekty, jednakże, nieprawidłowości i zaniedbania z lat poprzednich nie są możliwe do szybkiego usunięcia, co stwarza konieczność dalszego koncentrowania uwagi na tych zagadnieniach. Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła w 1965 roku kontrolę jakości wielu wyrobów przemysłu maszynowego, zwłaszcza elektronicznego. Stwierdzono, że jedną z podstawowych przyczyn niezadowalającej jeszcze jakości produkcji w tym przemyśle było: niezapewnienie dostaw surowców, materiałów i części odpowiadających ustalonym wymaganiom technicznym, niedostateczne opanowanie procesów technologicznych wielu części, podzespołów, jak również brak prawidłowej i kompletnej dokumentacji technicznej, W wielu zakładach produkcyjnych stwierdzono niewłaściwą organizację, nie wystarczające wyposażenie oraz wadliwe funkcjonowania systemu kontroli technicznej. Nie wykorzystano w pełni wszystkich bodźców ekonomicznych; niedostateczne było zwłaszcza powiązanie jakości produkcji z systemem premiowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Mimo że w 1965 r. udział maszyn i urządzeń w ogólnym eksporcie resortu wzrósł do 71 proc. z 48 proc. w 1960r., niezadowalający jest nadal rozwój eksportu gotowych artykułów przemysłowych szerokiego użytku. Jedną z przyczyn było niepełne dostosowanie tych wyrobów do wymagań odbiorców zagranicznych. Dla usunięcia tych niedomagań resort podjął w 1965r. szereg przedsięwzięć organizacyjnych, m. in. uruchomiony został Branżowy Ośrodek Koordynacji Produkcji i Techniki Artykułów Konsumpcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W e. 1965 w wyższym niż w latach poprzednich stopniu wykonany został resortowy plan rozwoju techniki. M. in. przystąpiono do realizacji programu poprawy poziomu technicznego i nowoczesności produkcji w oparciu o ocenę nowoczesności wyrobów. W realizacji planu rozwoju techniki wystąpiły jednak zjawiska pomniejszające uzyskiwane efekty. Przy słusznej tendencji do koncentracji tego planu na kluczowych zagadnieniach, za bardzo ograniczano ilość zadań, przez co nie ujęto w NPG i w planie resortu wielu ważnych zadań dla niektórych branż przemysłu maszynowego. W dalszym ciągu występowały, sygnalizowane już poprzednio przez NIK, ujemne zjawiska, do których m. in. należy niedostateczne przygotowanie organizacyjno-techniczne, brak właściwego nadzoru nad realizacją założonych zadań, nie należyte skoordynowanie planów rozwoju techniki na szczeblu zjednoczenia i zakładów z innymi planami tych jednostek. Niedostateczna była efektywność ruchu wynalazczości pracowniczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W roku 1965 resort wykorzystał po raz pierwszy w 5-leciu nakłady inwestycyjne, jednakże nie został wykonany w pełni rzeczowy plan inwestycji. Nadal przewlekła była realizacja wielu inwestycji, nadal koszty budowy były wyższe aniżeli to przewidywały kosztorysy.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Nakłady na remonty kapitalne były w omawianym okresie w wysokim stopniu przekroczone; zakres wykonywanych remontów nie zawsze jednak odpowiadał rzeczywistym potrzebom, co zwłaszcza dało się odczuć w hutnictwie żelaza i stali. Niedostateczny był też rozwój produkcji części zamiennych dla potrzeb gospodarki remontowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W 1965 r. przyrost produkcji uzyskano głównie w wyniku wzrostu zatrudnienia. Niekorzystnie układały się proporcje między wielkością produkcji, zatrudnieniem i wydajnością pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Mimo braków i niedociągnięć występujących w niektórych dziedzinach realizację zadań przez Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego w 1965r. uznać można za zadowalającą.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W imieniu podkomisji przemysłu, maszynowego koreferat przedstawił poseł Tadeusz Młyńczak (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Przemysł maszynowy ogółem w 1965 r. wykonał plan produkcji globalnej i towarowej z niewielką nadwyżką; niektóre zjednoczenia tego przemysłu nie zrealizowały jednak swych zadań; dotyczy to m. in. Zjednoczenia Przemysłu Maszyn Włókienniczych, Zjednoczenia Przemysłu Maszyn i Aparatów Elektrycznych, Zjednoczenia Przemysłu Taboru Kolejowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Korzystne zmiany zaszły w strukturze przemysłu maszynowego, co znalazło m. innymi potwierdzenie w rosnącym udziale produkcji towarowej. Zadań planu asortymentowego nie zrealizowano, m. in. w silnikach okrętowych, niektórych obrabiarkach i w elementach automatyki, kotłach i turbinach parowych oraz niektórych wyrobach rynkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Fundusz postępu techniczno-ekonomicznego w przemyśle maszynowym wykorzystany został zaledwie w 72 proc., jest to jednak daleko lepszy wskaźnik aniżeli w 1964r. Nie wykonane zostały w tym okresie zadania dotyczące niektórych nowych uruchomień opracowań nowych konstrukcji, prototypów i technologii, nie osiągnięto założonych zadań w pracach naukowo-badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">85 proc. wartości produkcji towarowej przemysłu maszynowego poddane zostało w r.1965 ocenie nowoczesności. Na podkreślenie zasługuje wzrost udziału produkcji wyrobów grupy „A”. Proces koncentracji i specjalizacji produkcji w przemyśle ma-, szynowym w zakresie wyrobów finalnych nie został jeszcze ostatecznie zakończony.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W 1965 r. wzrosła ilość pracowników inżynieryjno-technicznych zatrudnionych w zapleczu technicznym tego przemysłu. Jest to zjawisko pozytywne. Natomiast nadmierny wzrost zatrudnienia w grupie robotników spowodował niewykonanie zadań w zakresie wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W gospodarce materiałowej przemysłu maszynowego niższy był przyrost zapasów materiałowych aniżeli wzrost produkcji. Sytuacja uległa poprawie pod koniec 1965 r., równocześnie jednak zmniejszyły się zapasy produkcji niezakończonej, co odbiło się ujemnie na sytuacji w I kwartale rb.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Przemysł maszynowy uzyskał znaczny postęp w rozwoju produkcji eksportowej, nie wykonał jednak zadań w eksporcie maszyn i urządzeń do krajów kapitalistycznych. Podjęte zostały, kroki mające na celu zacieśnienie współpracy przemysłu maszyn nowego z handlem zagranicznym. Podjęto też środki, mające zapewnić zwiększenie samodzielnego działania przemysłu w zakresie eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Pozytywnym zjawiskiem w działalności inwestycyjnej przemysłu maszynowego było zwiększenie udziału maszyn i urządzeń w całości inwestycji oddawanych do eksploatacji. Negatywnym objawem było niezakończenie szeregu ważnych obiektów, na, co wpływ miały opóźnienia dostaw, opóźnienia robót budowlano-montażowych. W 1965r, uzyskano poprawę stopnia przygotowania inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Ogólne wyniki uzyskane przez przemysł maszynowy pozwalają na zgłoszenie wniosku o przyjęcia sprawozdania z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu w części dotyczącej przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W imieniu podkomisji do spraw hutnictwa koreferat przedstawił poseł Antoni Daniel (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Pracę hutnictwa w 1965 r. charakteryzował postęp zarówno w dziedzinie techniczno-produkcyjnej, jak i ekonomicznej. Nastąpiło dalsze zwiększenie stopnia intensyfikacji procesów produkcyjnych oraz poprawa techniczno-organizacyjnych warunków pracy; osiągnięto wzrost wydajności pracy, poprawie uległo wykorzystanie urządzeń produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Produkcja globalna wykonana została przez hutnictwo w 1965 r. w 100,6 proc. a produkcja towarowa w 101,5 proc. Zrealizowano zadania w zakresie produkcji większości podstawowych asortymentów, między innymi znacznie przekroczono produkcję stali o podwyższonej wytrzymałości i odporności na korozję, przekroczono również produkcję wielu asortymentów wyrobów walcowanych ze stali jakościowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Prace w zakresie postępu technicznego w przemyśle hutniczym i przemyśle materiałów ogniotrwałych koncentrowały się w 1965 r. na: intensyfikacji procesów technologicznych, rozszerzeniu automatyzacji i mechanizacji tych procesów, wprowadzeniu nowej technologii i nowych wyrobów o zwiększonych parametrach wytrzymałości. Realizacja zadań z tego zakresu przyniosła poważne efekty, polegające na poprawie podstawowych wskaźników techniczno-ekonomicznych. Realizacja zadań postępu technicznego w wielkopiecownictwie koncentrowała się na dalszej intensyfikacji procesu wielkopiecowego oraz na obniżeniu jednostkowego zużycia koksu.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">W 1965 r. podjęto produkcję szeregu nowych gatunków stali. Ni~e~ zostało jednak zrealizowane jedno u podstawowych przedsięwzięć postępu technicznego założone na ten rok, jakim było oddanie do ruchu pierwszej w kraju stalowni konwertorowotlenowej w hucie im. Lenina. Stalownia ta oddana została do eksploatacji w marcu rb.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Pomimo znacznego wzrostu produkcji wyrobów walcowanych o podwyższonej wytrzymałości, co było jednym z rezultatów zastosowania postępu technicznego w walcowniach, nie zaspokojono jednak wszystkich potrzeb krajowych w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Również w hutnictwie metali nieżelaznych, poza nielicznymi, zadaniami z zakresu rozwoju techniki, których realizacja przesunięta została na 1966 r., plan rozwoju techniki został wykonany.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Plan nakładów inwestycyjnych w hutnictwie wykonany został w 99,3 proc. Na niepełnej realizacji zadań zaważyły głównie opóźnienia w realizacji inwestycji priorytetowych. Ogólnie jednak w działalności inwestycyjnej hutnictwa nastąpiła w stosunku do okresu poprzedniego znaczna poprawa.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W celu zapewnienia właściwych kierunków rozwoju hutnictwa uwaga w roku bieżącym powinna się koncentrować na:</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- stałej intensyfikacji procesów produkcyjnych oraz na zwiększeniu stopnia wykorzystania zdolności produkcyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">- dalszej poprawie jakości i nowoczesności wyrobów w oparciu o analizy porównawczo produkcji krajowej i zagranicznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">- dalszym usprawnianiu i podnoszeniu efektywności działalności inwestycyjnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">- reorganizacji systemu wykonywania remontów i pracy służb remontowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">- usprawnianiu gospodarki materiałowej i poprawie, zaopatrzenia w podstawowe wyroby hutnicze;</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">- pogłębianiu bieżących i okresowych analiz kosztów produkcji •raz dalszym usprawnianiu systemu ewidencji i rozliczania kosztów drogą rozszerzania normatywnego rachunku kosztów, jako instrumentu kierowania produkcją;</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- rozwijaniu i doskonaleniu mierników produkcji i wyników ekonomicznych w celu zwiększenia efektywności metod gospodarowania;</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">- opracowywaniu nowych statutów jednostek różnych szczebli w oparciu o uchwały IV Plenum KC KPZR;</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">- kontynuowaniu eksperymentów gospodarczych oraz analizowaniu skuteczności nowych metod planowania i zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Na pytania posłów: Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR), Władysława Pucha (PZPR), Władysław Marka (ZSL), Stanisława Sulimy (PZPR), Józefa Trojoka (PZPR), Stanisława Prüfera (PZPR), Bolesława Gregorka (PZPR), Władysława Budzika (PZPR), Jerzego Bukowskiego (bezp.), Barbary Gruszkiewicz (bezp.), Kazimierza Kandzierskiego (PZPR) i Józefa Niedźwieckiego (PZPR) - odpowiedzi udzielił podsekretarze stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Jan Chyliński i Jan Szewczyk. Wyjaśnienia dotyczyły m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- realizacji zadań postępu technicznego, wprowadzania nowych technologii i nowych uruchomień w skali resortu i poszczególnych zjednoczeń w roku 1965, przyczyn zmniejszonej w stosunku do roku poprzedniego ilości zgłoszonych, rozpatrzonych i przyjętych do zastosowania projektów racjonalizatorskich, respektowania przez administrację przemysłową przepisów prawa wynalazczego w odniesieniu do określania wysokości wynagrodzeń wynalazców, liczby zatrudnionych w resorcie rzeczników patentowych oraz obsady komórek postępu technicznego i wynalazczości w podległych resortowi zakładach, - organizacji pracy w zakładach przemysłu ciężkiego i maszynowego, norm technicznie uzasadnionych, - metod przeciwdziałania produkcji wybrakowanej, - dyscypliny dostaw kooperacyjnych, metod przeciwdziałania stratom ponoszonym przez zakłady z winy kooperantów, - realizacji planów inwestycyjnych, proporcji pomiędzy zatrudnieniem, funduszem płac a wydajnością pracy, a także sposobów przeciwdziałania niepełnemu wykorzystaniu przewidzianych nakładów na inwestycje, kapitalne remonty w dziedzinie bhp i urządzeń socjalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej badającej sytuację w przemyśle maszyn i narzędzi rolniczych przedstawi! poseł Jan Dąb-Kocioł (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Produkcję maszyn i narzędzi rolniczych prowadzi 20 zakładów podległych Ministerstwu Przemysłu Ciężkiego oraz 16 zakładów znajdujących się w gestii Komitetu Drobnej Wytwórczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">W 1965 r. wartość produkcji zakładów podległych MPC wyniosła 3.300 mln zł, z tego 2.600 mln zł - to maszyny ciągnikowe. Produkcja maszyn i narzędzi rolniczych jest stosunkowo niewielkim dziełem produkcji resortu. Cała ta gałąź produkcji, nowa w naszych warunkach, pozostaje w tyle w stosunku do innych branż i nie jest należycie dostosowana do potrzeb rolnictwa. Jeszcze bardziej niezadowalająco kształtuje się sytuacja w zakładach drobnej wytwórczości.</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Podjęte w ostatnim okresie decyzje rządu stworzyły lepsze warunki rozwoju przemysłu maszyn rolniczych. Powołany został Pełnomocnik Rządu DS. Produkcji Maszyn Rolniczych, nie otacza on jednak dostateczną troską tej gałęzi produkcji; niedostateczna znajomość potrzeb wsi powoduje, że asortyment produkowanych maszyn nie jest właściwy. Zjednoczenie Przemysłu Maszyn Rolniczych podległe MPC, mimo że jest zjednoczeniem wiodącym, nie wypełnia swej funkcji w stosunku do zakładów drobnej wytwórczości tej branży, nie otacza ich opieką i nie udziela pomocy technicznej i organizacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Jakość dostarczonych wsi maszyn i narzędzi rolniczych ulega z roku na rok poprawie. Istotne znaczenie ma tu działalność Komisji Technicznej Oceny Maszyn Rolniczych podległej Ministrowi Rolnictwa. Jednakże na spotkaniach poselskich padają jeszcze zarzuty dotyczące jakości maszyn i ich stosunkowo małej wytrzymałości. Chłopi postulują przedłużenie okresu gwarancji na niektóre asortymenty maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Zarówno chłopi indywidualni jak i kółka rolnicze poszukują niektórych asortymentów maszyn rolniczych; i tak np. brak ciągników jednoosiowych „Dzik” o mocy 10 KM, brak konnych kosiarek, kopaczek, snopowiązałek, ładowaczy i roztrząsaczy obornika, siewników nawozowych, dojarek elektrycznych itd. Stopień mechanizacji podstawowych prac polowych jest u nas jeszcze stosunkowo niski, duże różnice występują w tej dziedzinie między poszczególnymi rejonami kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Realizacja poważnie rosnących planów produkcji rolniczej, przy stałym odpływie siły roboczej ze wsi, nie będzie możliwa bez podniesienia stopnia mechanizacji prac rolnych. To postuluje konieczność podniesienia produkcji maszyn zarówno traktorowych jak i konnych przystosowanych do potrzeb mniejszych gospodarstw rolnych. Rolnicy zwracają ponadto uwagę na potrzebę podniesienia wysokości i przedłużenia terminów spłat kredytów...</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">... na kupno maszyn, analogicznie jak to ma miejsce przy kredytach inwestycyjnych, Pewna ilość maszyn i narzędzi rolniczych produkowana jest w dostatecznej ilości; jednakże niedostateczna reklama i propaganda, brak dostatecznej informacji - utrudnia ich szerszy zbyt.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">W celu lepszego zorientowania producentów maszyn rolniczych o potrzebach wsi, w celu opiniowania produkcji i postulowania kierunków jej rozwoju należałoby zwiększyć zasięg konsultacji przemysłu z odbiorcami.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Poseł Antoni Rybak (ZSL) - zaopatrzenie wsi w maszyny rolnicze poprawiło się; coraz mniej słyszy się skarg na złą jakość produkcji. Niemniej należałoby zwrócić uwagę na istniejące jeszcze niedociągnięcia. Trzeba w pierwszym rzędzie wzmocnić konstrukcję niektórych części maszyn, szybciej się zużywających. Odczuwa się również brak mniejszych maszyn; rolnictwo drobnotowarowe nie jest dostatecznie zaopatrzone w maszyny konne: kosiarki i kopaczki. W magazynach sprzętu rolniczego powstały duże zapasy maszyn - są to głównie maszyny ciężkie, na które nie ma obecnie tak dużego zapotrzebowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławBaliński">W fabryce maszyn rolniczych „Kraj” w Kutnie od wielu lat wynosi się nową halę produkcyjną i do dziś nie wiadomo kiedy będzie ona oddana do użytku. Tymczasem załoga narzeka na zła warunki produkcyjne - część prac wykonuje się nawet pod gołym niebem. Należy przyspieszyć budowę tego obiektu, jak zresztą i innych inwestycji przemysłu maszyn rolniczych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Przy pełnej realizacji zadań produkcyjnych, plany postępu technicznego wykonywane są w poszczególnych zjednoczeniach w granicach od 70–85 proc. Do planów rozwoju techniki wprowadza się dużo zmian, co utrudnia ich wykonywanie. Trudnością w realizacji tych planów jest nieodpowiednie przygotowanie techniczno-organizacyjne oraz brak kontroli ze strony inwestycji nadrzędnych. Brak także powiązania planu postępu technicznego z planem techniczno-ekonomicznym.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Rozwój wynalazczości w przemyśle maszynowym nie jest zadowalający. W zakładach pracy na opory napotyka niekiedy zastosowanie nowych wynalazków i wymaga to niejednokrotnie zmiany planów i przysparza kłopotów kierownictwu, tym więcej, że i niektóre zjednoczenia nie stwarzają odpowiedniej atmosfery dla wynalazczości. W podległych resortowi zakładach i zjednoczeniach za mało jest zatrudnionych rzeczników patentowych. Należałoby stworzyć resortowy ośrodek szkolenia rzeczników patentowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełTadeuszJędruch">Przygotowywane jest rozporządzenie o kierowaniu na złom traktorów wycofywanych z kółek rolniczych, jeśli ich zużycie przekracza 60 proc. Tymczasem wielu chłopów kupiłoby te traktory.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełTadeuszJędruch">Wydaje się konieczne opracowanie generalnych zasad polityki cen jeśli chodzi o narzędzia rolnicze. Niektóre z nich są wycenione za wysoko, co utrudnia ich zbyt i zastosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełTadeuszJędruch">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR): Mamy już pierwsze wyniki batalii o nowoczesność w przemyśle maszynowym. Świadczy o tym chociażby ekspozycja polskich maszyn i urządzeń na Międzynarodowych Targach Poznańskich. Nasz przemysł zaprezentował tam wiele pięknych wyrobów. Będzie to miało duże znaczenie dla lepszego wyposażania naszych fabryk.jak również dla wzrostu eksportu. Nie wolno jednak zapominać o występujących jeszcze brakach. Zbyt wiele jest jeszcze braków w produkcji, zawodzi kooperacja i dostawy materiałów. Dla zabezpieczenia rytmicznej produkcji, zakłady przemysłu maszynowego „chomikują” wiele materiałów, narażając się nawet na płacenie odsetek. Pogarsza to również i tak już napiętą sytuację w zaopatrzeniu materiałowym.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełTadeuszJędruch">W ostatnim okresie członkowie nadzwyczajnej podkomisji do spraw maszyn i narzędzi rolniczych zwiedzili szereg zakładów zajmujących się tą produkcją. Po tej wizycie stwierdzono m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełTadeuszJędruch">- cykl uruchomienia seryjnej produkcji maszyn i sprzętu rolniczego w zakładach wytwórczych jest za długi. Wynika to ze szczupłości zaplecza konstrukcyjno-technologicznego w przemyśle maszyn rolniczych. Zbyt długo trwają próby i badania prototypów;</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełTadeuszJędruch">- zakłady wyznaczone odpowiednimi uchwałami władz nadrzędnych do produkcji maszyn i narzędzi rolniczych, nie posiadają w pełni ustalonych odpowiednich programów produkcyjnych; często zajmują się one produkcją dla innych gałęzi przemysłu;</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełTadeuszJędruch">- zakłady, które utrzymują kontakt z użytkownikami maszyn i urządzeń rolniczych mają lepsze rozeznanie ich potrzeb i wymagań, trafniej wybierają drogi usprawnienia i polepszenia swej produkcji; nie wszystkie jednak zakłady produkujące maszyny i sprzęt rolniczy korzystają z tej możliwości, - jakość i asortyment wyrobów służących do produkcji maszyn rolniczych nie odpowiadają potrzebom;</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełTadeuszJędruch">- niektóre zakłady produkujące maszyny nie posiadają zadowalających warunków lokalowych dla prawidłowego przebiegu procesu produkcyjnego. Cykl wykonawstwa inwestycyjnego jest za długi. Zakłady, które posiadają odpowiednie środki inwestycyjne, nie mogą ich często wykorzystać z braku odpowiedniej mocy przerobowej przedsiębiorstw remontowo-budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełTadeuszJędruch">- hutnictwo nie najlepiej wywiązuje się z zadań wobec przemysłu maszyn rolniczych. Zastrzeżenie budzi terminowość dostaw materiałów hutniczych, ich jakość i zgodność z normami. Program walcowania polskich hut nie zawsze przewiduje profile potrzebne do produkcji maszyn i urządzeń rolniczych, które powinny być lekkie, przy zachowaniu odpowiednich wskaźników wytrzymałościowych. Z braku potrzebnych materiałów przerywa się niejednokrotnie produkcję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJerzyBukowski">Niedostateczny Jest postęp w miniaturyzacji sprzętu elektronicznego - zbyt duży dystans dzieli nas w tej dziedzinie od krajów przodujących. Powinno to być wzięte pod uwagę przy modernizacji produkcji elektronicznej. Inaczej albo nadal będziemy pozostawać w tyle, albo będziemy musieli importować znaczną ilość elementów zminiaturyzowanych dla produkcji wyrobów elektronicznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławOpałko">Obejrzenie ekspozycji przemysłu maszynowego na MTP pozwala na stwierdzenie dużej poprawy jakości i nowoczesności produkcji. Czy będzie to trwała tendencja zależy m. in. od poprawy jakości materiałów i surowców, od poprawy zaopatrzenia w materiały hutnicze. Nie wszystkie postulaty dotyczące modernizacji fabryk są realizowane, notuje się trudności w remontach i inwestycjach - to wszystko nie sprzyja podnoszeniu jakości. Trudno też postulować dobrą jakość, jeżeli plany produkcyjne trzeba niejednokrotnie z powodu nierytmicznych dostaw materiałowych szybko realizować w trzeciej dekadzie miesiąca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełZdzisławDrewka">Niski poziom współpracy kooperacyjnej i brak materiałów (zwłaszcza hutniczych) sprawia, że zakłady przeżywają duże trudności. Trzeba zwrócić większą uwagę na wykonywanie planu kapitalnych remontów, co może się przyczynić do przedłużenia żywotności maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełZdzisławDrewka">W woj. zielonogórskim potrzebna jest placówka „Centrostalu”. Usprawni ona pracę miejscowych zakładów; obecnie zaopatrzeniowcy odbywają długie podróże do sąsiednich województw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełAndrzejBorodzik">Wyrazem dużego postępu, bardziej rzetelnego zajęcia się całokształtem spraw związanych z eksportem - jest bardzo udana ekspozycja przemysłu maszynowego na MTP. Chodzi obecnie o to, aby jak najszybciej podjąć seryjną produkcję eksponowanych na Targach maszyn. Należy zapewnić dostawy drobnych elementów podnoszących „elegancję” i estetykę maszyn. W innych krajach specjalne zakłady zajmują się masową produkcją tych elementów, U nas robi się to ubocznie lub w małych zakładach; efekt jest taki, że w dobrze wykonanej maszynie rażą niekiedy niedobrane elementy uzupełniające.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełAndrzejBorodzik">Produkcją niektórych bardzo udanych urządzeń pomiarowych zajmują się u nas małe zakłady i spółdzielnie. Nie mają one możliwości prowadzenia produkcji masowej i z tych względów trudno nam jest konkurować na rynkach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełAndrzejBorodzik">Należy dążyć do zacieśnienia współpracy przemysłu i handlu zagranicznego. Konieczne są ostrzejsze formy kwalifikacji eksponatów na międzynarodowe wystawy i targi.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełAndrzejBorodzik">Dodatkowych wyjaśnień udzielił dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Franciszek Kaim.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełAndrzejBorodzik">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Niedźwiecki: Z referatów podkomisji i dyskusji wynika, że Komisja w zasadzie ocenia pozytywnie osiągnięcia resortu, tak w części hutniczej, jak też przemysłu maszynowego. Należy jednak podkreślić, że już w 1965 r. zarysowało się w przemyśle maszynowym zjawisko pogorszenia rytmiczności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełAndrzejBorodzik">Jakość i nowoczesność produkcji - to zagadnienia o bardzo doniosłym znaczeniu. Komisja widzi osiągnięcia na tym odcinku, widzi wysiłki resortu, jego prace związane z oceną poziomu technicznego produkcji, przeglądem przygotowanych nowości. Komisja widzi jednak także niedociągnięcia w tej dziedzinie. Są pewne branże przemysłowe, w których postęp może i musi być szybszy od osiąganego; należą do nich np. elektronika i elektrotechnika. Te i niektóre inne gałęzie mają decydujące znaczenie dla rozwoju innych gałęzi przemysłu i całej gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełAndrzejBorodzik">Mimo na ogół pozytywnej oceny hutnictwa, zwracają wagę pewne, narastające problemy. Wymienić tu trzeba m. in. niepełne wykonywanie zamówień odbiorców, niedostateczne opanowanie procesu inwestycyjnego itd.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełAndrzejBorodzik">Z oceny pracy resortu w 1965 r. w roku bieżącym wynikają podstawowe zadania, na których powinna obecnie koncentrować się jego uwaga. Należy tu wymienić:</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełAndrzejBorodzik">- sprawy zaopatrzenia i kooperacji (obserwuje się osłabienie dyscypliny dostaw kooperacyjnych);</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełAndrzejBorodzik">- problemy rekonstrukcji i modernizacji fabryk przemysłu elektromaszynowego ze szczególnym uwzględnieniem unowocześnienia technologii wytwarzania, - problemy wewnątrzorganizacyjne, w tym zwłaszcza sprawy koncentracji i specjalizacji produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełAndrzejBorodzik">Jeśli idzie o maszyny i sprzęt rolniczy, to niewątpliwie słuszne są podnoszone głosy krytyki.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełAndrzejBorodzik">Komisja przyjęła sprawozdanie Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z wykonania planu i budżetu w roku 1965.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełAndrzejBorodzik">Referat n. t. wykonania planu i budżetu na rok 1965 przez Urząd Pełnomocnika Rządu do spraw Wykorzystania Energii Jądrowej przedstawił - w imieniu podkomisji - poseł Stanisław Sulima (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełAndrzejBorodzik">Wskazał on na poważny dorobek osiągnięty przez polskich naukowców w dziedzinie działalności podstawowej (badania naukowo-przyszłościowe); dorobek polskich naukowców znajduje wysoką ocenę w świecie.</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PosełAndrzejBorodzik">Równolegle rozwija się technika izotopowa, która jest coraz szerzej wdrażana do przemysłu, Oszczędności osiągnięte w 1965 r. przez przemysł w wyniku stosowania energii izotopowej przekroczyły wartość 500 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PosełAndrzejBorodzik">Urząd rozszerzył zakres i formy ochrony przed promieniowaniem.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PosełAndrzejBorodzik">Prawidłowo rozwija się współpraca międzynarodowa polskich atomistów.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PosełAndrzejBorodzik">Uwagi NIK przedstawił dyrektor Zespołu NIK - Mieczysław Haber, który stwierdził, że Urząd wykonał zadowalająco planowane zadania rzeczowe. Na szczególne podkreślenie zasługuje koncentracja uwagi na rozwijaniu współpracy z resortami gospodarczymi oraz przekazaniu im do praktycznego stosowania różnych urządzeń opartych o technikę jądrową.</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PosełAndrzejBorodzik">W dyskusji udział wzięli posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR), Łucja Matuszewska (bezp.), Henryk Szafrański (PZPR), Antoni Daniel (PZPR); Mirosław Zawadzki (PZPR) i Jerzy Bukowski (bezp.), dodatkowych wyjaśnień udzielił Pełnomocnik Rządu do spraw Wykorzystania Energii Jądrowej - Wilhelm Billig.</u>
+          <u xml:id="u-9.19" who="#PosełAndrzejBorodzik">W dyskusji podkreślono znaczenie, jakie ma zacieśnienie współpracy między Urzędem Pełnomocnika Rządu do Spraw wykorzystania Energii Jądrowej i resortami gospodarczymi. Pracującą w przemyśle aparaturę izotopową należy otaczać fachową opieką. Naukowcy jeszcze bardziej powinni się zbliżyć do przemysłu, pomagać mu w rozwiązywaniu konkretnych problemów. Zwiększenie pomocy i opieki ze strony nauki nad przemysłem pozwoli zwiększyć zaufanie praktyków z przemysłu do proponowanych nowych rozwiązań.</u>
+          <u xml:id="u-9.20" who="#PosełAndrzejBorodzik">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu w 1965 r. przez Urząd Pełnomocnika Rządu do spraw Wykorzystania Energii Jądrowej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00018-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00018-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..68a8d8a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00018-01/header.xml
@@ -0,0 +1,41 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00018-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 18/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 18/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:15</note>
+        <note type="sessionNo">18</note>
+        <date>1966-06-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełMirosławZawadzki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mirosław Zawadzki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaGąsiorkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Gąsiorkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Marek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00018-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00018-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9aac7fa
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00018-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 28 czerwca 1966 r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła wykonanie planu i budżetu w roku 1965 przez Ministerstwo Przemysłu Chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z podsekretarzami stanu - Stanisławem Miernikiem i Henrykiem Konopackim, Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem Zespołu - Mieczysławem Haberem oraz Komisji Planowania przy Padzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Przed posiedzeniem posłowie otrzymali obszerne materiały informacyjne o realizacji planu i budżetu w roku 1965 opracowane przez Ministerstwo Przemysłu Chemicznego i Najwyższą Izbą Kontroli, Uwagi Zespołu Przemysłu Chemicznego NIK do sprawozdania Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z wykonania planu i budżetu w 1965 r. przedstawił dyrektor Zespołu - Mieczysław Haber.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Podstawowe zadania gospodarcze przemysłu chemicznego zostały w zdecydowanej większości wykonane i przekroczone. Jest to dzieło wytężonej pracy załóg przedsiębiorstw produkcyjnych, jak również wynik prawidłowej koordynacji zadań i nadzoru ze strony branżowych zjednoczeń i ministerstwa. Z uzyskanych rezultatów szczególną uwagę zwraca wysoka dyscyplina w dziedzinie zatrudnienia i płac; stwierdzić jednak trzeba, że nie zostały w pełni zaspokojone potrzeby zatrudnienia w służbie remontowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">NIK przeprowadziła szereg kontroli inwestycji i jakości produkcji chemicznej. W ub. roku niewykonany był plan oddawania do użytku niektórych ważnych dla gospodarki krajowej obiektów. Odbiło się to niekorzystnie na rozwoju produkcji niektórych włókien syntetycznych, tworzyw sztucznych i nawozów azotowych opartych o nowoczesną technologię i bazę surowcową. Pełne zdolności produkcyjne nowobudowanych zakładów osiągane są później niż to wynika z pierwotnych założeń. Niektóre obiekty oddawane są do użytku z dużą ilością usterek i błędów.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Wyjątkowe znaczenie ma Jakość wyrobów i półproduktów chemicznych, ponieważ oddziaływują one na jakość gotowych wyrobów innych gałęzi przemysłu. Dotyczy to m. in. włókien chemicznych przetwarzanych w przemyśle lekkim. Użytkownicy wysuwają szereg zastrzeżeń do Jakości niektórych wyrobów chemii; dotyczy to stilonu produkowanego przez zakłady w Gorzowie, a także w pewnym stopniu - farb i lakierów oraz niektórych wyrobów gumowych. Resort bardzo aktywnie pracuje nad usunięciem przyczyn hamujących poprawę Jakości. Najbardziej Jest to widoczne w przemyśle gumowym. Poświęcono również wiele uwagi jakości przędzy stilonowej i można tu oczekiwać poprawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Istnieje szereg niedociągnięć w gospodarce wodnościekowej resortu. Na ten cel przeznacza się stosunkowo poważne środki - w 1965 r. ponad 0,5 mld zł. Czas budowy oczyszczalni Jest zbyt długi, a ponadto rozwiązania konstrukcyjne i technologiczne nie są często należycie opracowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Koreferat stałej podkomisji przemysłu chemicznego przedstawiła poseł Łucja Matuszewska (bezp). W 1965 r. resort przemysłu chemicznego uzyskał najwyższy od 3 lat wskaźnik wzrostu produkcji - 16,4 proc. Plan produkcji wykonały wszystkie podległe Ministerstwu zjednoczenia. Dokonały się również korzystne zmiany w strukturze przemysłu chemicznego: o 82 proc. wzrósł przerób ropy naftowej i o 64 proc. produkcja włókien syntetycznych. Szczególnie cenny był wzrost produkcji poszukiwanej na światowych rynkach siarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Nie wykonał asortymentowego planu produkcji przemysł farb i lakierów, co szczególnie dotkliwie odczuli odbiorcy z przemysłu elektronicznego i budownictwa. Na niewykonanie planów produkcji innych asortymentów złożyły się, oprócz opóźnień inwestycyjnych, takie zjawiska, jak deficyt surowców pochodzących z importu, brak opakowań, itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W roku 1965 wystąpiły opóźnienia w realizacji planu inwestycyjnego w przemyśle chemicznym: plan przewidywał oddanie do użytku 181 obiektów, przekazano 123. Szczególnie niepomyślnie przebiegała realizacja inwestycji priorytetowych. Wzrósł udział urządzeń importowanych w nowobudowanych zakładach. Wysiłki krajowego przemysłu maszynowego zmierzające do opanowania produkcji nowoczesnych urządzeń chemicznych, jak i zapewnienia dostaw w odpowiednich terminach, należy uznać za niewystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Realizacja planu eksportu przebiegała w ub. roku zadowalająco.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Podkomisja przemysłu chemicznego poświęciła dużo uwagi realizacji planu postępu techniczno-ekonomicznego. Ilość nowych wyrobów i asortymentów przewidzianych do produkcji planem rozwoju techniki jest niewystarczająca. U~z~yskano poważne postępy w dziedzinie nowoczesności i jakości produkowanych wyrobów, chociaż plany w tej dziedzinie nie zostały w pełni zrealizowane. Znacznej poprawie uległa jakość opon, jak również wielokrotnie krytykowana - jakość produkowanego azotniaku. W centrum uwagi resortu powinna znaleźć się dalsza poprawa Jakości włókien. Resort powinien poświęcić więcej uwagi sprawom szybszego obniżenia norm zużycia surowców i półproduktów.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Zdaniem podkomisji przemysłu chemicznego należy postulować pod adresem resortu:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- zabezpieczenie możliwie pełnego wykonawstwa planowanych inwestycji;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- konieczność stałego dokonywania oceny stanu techniki i ekonomiki;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- skrócenie cyklu badawczego i wdrożeń oraz dalsze konsekwentne zwiększanie koncepcji prac badawczych i wzmacnianie zaplecza naukowo-badawczego;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- zapewnienie szybkiego rozwoju drobnej chemii;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- dalszą poprawę jakości wyrobów - szczególnie włókien; - wzmocnienie służb remontowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Na pytania posłów Jana Dąb-Kocioła (ZSL), Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR), Zdzisława Drewki (PZPR), Henryka Rutkowskiego (PZPR) Andrzeja Borodzika (PZPR), Stanisława Prüfera (PZPR), Władysława Budzika (PZPR) odpowiedzi udzielili podsekretarze stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego Stanisław Miernik i Henryk Konopacki.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego Stanisław Miernik wyjaśnił m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Resort osiągnął pomyślne rezultaty w poprawie jakości ogumienia. Pomyślnie zrealizowano tzw. plan minimum w przemyśle opon. Zakładał on wprowadzenie ściślejszego reżimu technologicznego, dokładniejszą kontrolę produkcji oraz import środków uszlachetniających. Zakładane zwiększenie przebiegu opon o 15-20 proc. zostało zrealizowane, o czym świadczą m.in. dane „Motozbytu”. Nie ma na rynku sygnałów o braku opon. Obecnie resort przystępuje do realizacji planu maksimum, który przewiduje zmianę konstrukcji opon i zastosowanie w ich produkcji nowych surowców. Pozwoli to zrównać przebiegi opon z poziomem światowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Słusznie krytykowane jakość włókien syntetycznych. W wyniku różnych przedsięwzięć doprowadzono już jakość produkowanej elany do poziomu światowego, ale jeszcze w ubiegłym roku na nieodpowiednią jej jakość skarżyły się zakłady włókiennicze. Najważniejszym zadaniem jest obecnie poprawa jakości stilonu. W wyniku realizacji inwestycji w Gorzowie można się spodziewać, że jakość tego włókna również osiągnie poziom światowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Dużą poprawę osiągnięto w przemyśle farb i lakierów. Poprawiły się zwłaszcza lakiery dla przemysłu motoryzacyjnego, okrętowego i kolejnictwa. Konieczna jest poprawa jakości lakierów używanych w produkcji maszyn rolniczych. W związku ze zwiększeniem zakresu remontów domów mieszkalnych odczuwa się poważny brak farb olejnych. Chemia nie chce pogarszać ich jakości kosztem ilościowego zwiększenia produkcji. Występujący w tej dziedzinie deficyt zamierza się złagodzić m. in. przez dodatkowy import surowców do produkcji tych farb.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWładysławMarek">W handlu obserwuje się braki opon do trakcji konnej. Łatwiej nabyć nowy wóz, niż pojedynczą oponę.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWładysławMarek">Są duże kłopoty z nabyciem niektórych rodzajów pasków klinowych do ciągników, zwłaszcza napędzających wentylatory.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMirosławZawadzki">Inwestycje w przemyśle chemicznym urosły w latach 1964–1965 do rangi przedsięwzięć o pierwszorzędnym znaczeniu dla całej gospodarki narodowej. Lata 1964–1965 - to zarazem okres przełomowym znaczeniu dla przemysłu chemicznego. W tym bowiem okresie zapadły ważkie decyzje rządowe o zakupie za granicą szeregu licencji na nowoczesne technologie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMirosławZawadzki">Chodzi o to, aby wydatkowane dewizy zaczęły obecnie procentować. Praktyka ostatnich 2 lat wykazuje jednak, że procenty te uzyskiwane są z trudem, z opóźnieniem. Po prostu inwestycje, zwłaszcza te najważniejsze - priorytetowe, są słabo realizowane.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMirosławZawadzki">Wiele jest przyczyn tego stanu rzeczy. Wymienić tu można m. in. niewłaściwe ustawienie bodźców w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych., które nie są w zasadzie zainteresowane terminowym oddaniem inwestycji do użytku. Są one za to nadal zainteresowane tzw. przerobem. Dzieje się tak, mimo podjęcia szeregu decyzji w sprawach uporządkowania procesu inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełMirosławZawadzki">Niski poziom wykonania planu inwestycji w 1965 r. znajduje odbicie w przebiegu realizacji planu 1966 r. Będzie miało także wpływ na całą bieżącą 5-latkę.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełMirosławZawadzki">Mówiąc o przyczynach trudności inwestycyjnych nie sposób nie wskazać na złe przygotowanie poszczególnych inwestycji, na szereg braków w dokumentacji. Projektanci nie czują się w szeregu wypadkach odpowiedzialni za dokumentację. Częstokroć trudno ściągnąć ich na budowę w ramach nadzoru autorskiego. Niedostateczne są moce przerobowe przedsiębiorstw wykonawczych. Wreszcie decydujące znaczenie dla powstania opóźnień miały trudności i braki w dostawach materiałowych. Rozmowy w sprawach dostaw niezbędnych maszyn i urządzeń dla inwestycji chemicznych z zagranicy trwają z reguły zbyt długo. Zbyt długi jest także okres od momentu podpisania kontraktu na dostawę do jego realizacji. Trzeba więc przyśpieszyć tutaj bieg pracy, odbiurokratyzować procedurę.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełMirosławZawadzki">Krytycznie, można niekiedy ocenić prasę pełnomocników ministrów DS. inwestycji chemicznych. Można im mianowicie zarzucić spóźnione czasem interwencje oraz nieegzekwowanie przyjętych ustaleń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Należy podjąć starania dla przyśpieszenia eksploatacji na skalę przemysłową siarki ze złóż grzybowskich. Wyborcy z terenu woj. kieleckiego apelują o to kierownictwo resortu chemii.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(strona powtórzona)</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Stanisław Miernik, Przewodniczący Komisji - poseł Józef Niedźwiecki (PZPR): Komisja pozytywnie ocenia działalność resortu chemii, w szczególności w dziedzinie produkcji. Komisja widzi równocześnie szereg niedociągnięć i braków; zaliczyć do nich należy m. in. niedorozwój chemii tzw. małotonażowej. Na tym odcinku występują poważne zaniedbania, które coraz bardziej hamują rozwój przemysłu, nie pozwalają wydatnie na poprawienie jakości wielu chemikaliów, jak również zmuszają nas do uciążliwego importu.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Jakość produkcji - to problem o szczególnym znaczeniu w przemyśle chemicznym. W tej dziedzinie Komisja stwierdza pewną poprawę. Opracowane zostały programy poprawy jakości, w poszczególnych branżach przystąpiono do ich realizacji, notując pewne osiągnięcia. Ma to miejsce w przemyśle gumowym, farb i lakierów, tworzyw i włókien sztucznych. W realizacji tych programów niezwykle ważne znaczenie ma zacieśnienie współdziałania między producentem a odbiorcą artykułów chemicznych. Więź między tymi ogniwami musi być o wiele ściślejsza niż obecnie.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Kluczowym problemem jest prawidłowa realizacja inwestycji przemysłu chemicznego. Źródeł potknięć na tym odcinku jest wiele. Nie bez winy jest sam przemysł chemiczny, który źle przygotował szereg inwestycji. Pewnym usprawiedliwieniem może być brak doświadczeń. Najgorzej realizowane są inwestycje priorytetowe i nie można nad tym przechodzić do porządku dziennego. Sytuacja może niepokoić tym bardziej, że obecna 5-latka stoi w chemii pod znakiem poważnych, zwiększonych wydatków na inwestycje. Z braków należy więc wyciągnąć wnioski dla uniknięcia błędów w przyszłości.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Mimo występujących braków uznać należy, że przemysł chemiczny osiągnął w 1965 roku poważne postępy i wykonał podstawowe zadania wynikające z Narodowego Planu Gospodarczego i Budżetu Państwa na rok 1965.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Komisja przyjęła sprawozdanie Ministra Przemysłu Chemicznego z wykonania planu i budżetu w roku 1965.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00019-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00019-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..31635da
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00019-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00019-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 19/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 19/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:16</note>
+        <note type="sessionNo">19</note>
+        <date>1966-06-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00019-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00019-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d2ddd96
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00019-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 29 czerwca 1966 r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Jerzego Bukowskiego (bezp.) i Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła wykonanie planu i budżetu za 1965 r. przez Urząd Pełnomocnika Rządu do Spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej, Instytut Ekonomiki i Organizacji Przemysłu, Urząd Patentowy PRL i Polski Komitet Normalizacyjny.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Urzędu Patentowego PRL z Prezesem - Ignacym Czerwińskim, Polskiego Komitetu Normalizacyjnego z Prezesem - Janem Wodzickim, Urzędu Pełnomocnika Rządu do Spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej - z dyrektorami zespołów - Władysławem Lewickim i Władysławem Madurowiczem, Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu z wicedyrektorem - Gabrielem Rypińskim, Najwyższej Iżby Kontroli z wicedyrektorem zespołu - Czesławem Trepnerem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdanie z działalności urzędu Pełnomocnika Rządu do Spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej przedstawił poseł Józef Trojok (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Do zadań Pełnomocnika należą sprawy dotyczące elektronicznej techniki obliczeniowej i maszyn analitycznych, w szczególności zagadnienia konstrukcji, produkcji, badań i zastosowań elektronicznych maszyn cyfrowych i analogowych. Pełnomocnik jest równocześnie centralnym dysponentem tych maszyn stosowanych w różnych dziedzinach gospodarki narodowej. W 1965 r. działalność PRETO koncentrowała się m.in. na sprawach prawno-organizacyjnych: opracowano dwie wersje 5-letniego planu rozwoju techniki obliczeniowej, projekt powołania Państwowej Rady Automatyzacji i Mechanizacji przetwarzania informacji, projekt uchwały KERM w sprawie rozwoju Zakładu Elektronicznej Techniki Obliczeniowej i in.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W 1965 r. podwoiła się w Polsce ilość elektronicznych maszyn cyfrowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Z inicjatywy Urzędu Pełnomocnika uruchomiono w minionym roku szkolnym dwie państwowe szkoły techniczne - w Warszawie i we Wrocławiu, przygotowujące techników elektroników i elektromechaników maszyn cyfrowych oraz techników programistów. W SGPiS w Warszawie uruchomiono studia podyplomowe. Podobne studia uruchomiono w Ośrodku Ekonomiki i Organizacji Przemysłu Lekkiego w Łodzi i w Ośrodku Postępu Technicznego w Katowicach.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Nawiązano w ub. roku współpracę z odpowiednimi instytucjami w krajach RWPG oraz z organizacjami międzynarodowymi i producentami.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W ub. roku uruchomiono w Katowicach, Warszawie, Poznaniu, Krakowie, Gdańsku, Szczecinie i Łodzi ośrodki obliczeniowe, świadczące usługi dla różnych dziedzin gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Podkreślając duży dorobek Urzędu Pełnomocnika w roku 1965, należy stwierdzić, że tempo rozwoju techniki obliczeniowej nie odpowiada jeszcze potrzebom.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Na pytania posłów Jerzego Bukowskiego (bezp.), Stanisława Opałko (PZPR), Stanisława Prüfera (PZPR), wyjaśnień udzielili dyrektorzy zespołów w Urzędzie Pełnomocnika Rządu do Spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej - Władysław Lewicki i Władysław Madurowicz, Pytania dotyczyły niedostatecznego zaopatrzenia przedsiębiorstw państwowych w maszyny liczące, w maszyny czterodziałaniowe i sumujące oraz do fakturowania i księgowania, jak również perspektyw uruchomienia własnej produkcji tych maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W imieniu stałej podkomisji do spraw normalizacji, patentów i organizacji przemysłu wykonanie zadań przez Instytut Ekonomiki i Organizacji Przemysłu w 1965 r. omówił poseł Władysław Maciejczyk (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Działalność Instytutu koncentrowała się w ub. roku na czterech głównych kierunkach: zarządzanie i organizacja przemysłu, analiza ekonomicznej działalności przedsiębiorstw i branż, gospodarka materiałowa w przemyśle i organizacja produkcji, Z zaplanowanych do wykonania w 1965 r. 55 tematów, zakończono 29.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Zajmowano się m. in, następującymi tematami: charakterystyka zarządzania przemysłem w krajach RWPG, wewnątrzzakładowy rozrachunek gospodarczy w przemyśle chemicznym jako instrument zarządzania przedsiębiorstwem, organizacja obrotu materiałowego, ekonomika zapasów materiałowych, analiza procesu obrotów środkami produkcji, metodyka określania efektywności kapitalnych remontów, wpływ automatyzacji procesu technologicznego na organizację produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Współpraca lEiOP z przemysłem i innymi placówkami naukowo-badawczymi jest słaba, co odbija się niekorzystnie na realizacji ogólnokrajowych zadań w zakresie organizacji i ekonomiki przemysłu, Wina za ten stan rzecz spada na obydwie strony.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Stanisław Opałko (PZPR), Jan Dubis (PZPR), Tadeusz Młyńczak (SD), Stanisław Prüfer (PZPR), Bolesław Gregorek (PZPR), Antoni Daniel (PZPR) i Jerzy Bukowski (bezp.); dodatkowych wyjaśnień udzielił wicedyrektor lEiOP - Gabriel Rupiński.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Stwierdzono, że w rozwiązywaniu pilnych zagadnień usprawnienia ekonomiki i organizacji-przedsiębiorstwa oczekują pomocy ze strony Instytutu i podległych mu placówek. Mimo czynionych starań i wysiłków, powiązanie IEiOP z życiowymi potrzebami resortów gospodarczych jest zbyt słabe. Instytut wprowadza ostatnio formę doradztwa ekonomicznego i konsultacji dla przedsiębiorstw w wybranych sprawach ekonomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Referat o działalności Urzędu Patentowego PRL w 1965 przedstawiła - w imieniu podkomisji do spraw normalizacji, patentów i organizacji przemysłu - poseł Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W roku ub. nastąpił dalszy szybki rozwój wynalazczości w kraju. Urząd Patentowy dokonał przedsięwzięć organizacyjnych zmierzających do usprawnienia działalności oraz zapewnienia możliwie najsprawniejszej obsługi gospodarki narodowej. Zacieśniła się współpraca Urzędu z resortami i placówkami naukowo-badawczymi przemysłu i PAN oraz z biurami konstrukcyjnymi i projektowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W 1965 r. zgłoszono do opatentowania 5.128 wynalazków, co w porównaniu z 1964 r. stanowi wzrost o 50 proc., a z 1965 r. - o 56 proc. Wzrost ten mógłby być jeszcze wyższy, gdyby nie niewłaściwy często stosunek administracji do wynalazczości, a zwłaszcza do obliczania efektywności wynalazków i wniosków racjonalizatorskiej oraz wysokości wynagrodzenia za nie.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Rok 1965 był przełomowym pod względem ilości rozpatrzonych przez Urząd zgłoszeń i udzielonych patentów. W tym okresie udzielono o 52 proc. patentów więcej niż w 1964 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W 1965 r. skierowano na szkolenie 555 kandydatów na rzeczników patentowych, szkolenie ukończyło 249 osób. Liczba rzeczników zatrudnionych w gospodarce wynosiła na koniec roku ub. 578. Obecnie jest ich 470, ale jest to nadal za mało w porównaniu z innymi krajami i istniejącymi potrzebami. Nie mają rzeczników patentowych niektóre wielkie zakłady i instytucje przemysłowe. Na szkolenie rzeczników należy więc w najbliższym okresie położyć duży nacisk.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Poważnie rozszerzyła się działalność Urzędu Patentowego w dziedzinie inicjowania i kontroli wdrażania wynalazków do produkcji. Pełniejsza jest obecnie ocena przydatności patentowych wynalazków dla gospodarki narodowej. Ważniejsze wynalazki zostały włączone do NPG i planów resortowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Urząd przygotował opracowanie analityczne o stanie i rozwoju wynalazczości w Polsce, W oparciu o dokonaną ocenę sytuacji przygotowany został projekt uchwały KERM w sprawie zabezpieczenia środków i zapewnienia warunków na wykonanie w latach 1967-1970 przez Urząd Patentowy zadań w zakresie wynalazczości i ochrony wynalazków.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">1965 r. był także okresem przełomowym w dziedzinie informacji patentowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Urząd pracuje w trudnych warunkach lokalowych, które hamują sprawne wykonywanie wzrastających i ważnych dla gospodarki zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Na pytania posłów: Stanisława Balińskiego (PZPR), Łucji Matuszewskiej (bezp.) i Antoniego Daniela (PZPR) - odpowiedzi udzielił Prezes Urzędu Patentowego PRL - Ignacy Czerwiński.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">W dyskusji poseł Antoni Daniel (PZPR) wskazał na potrzebę wychodzenia szerszym frontem ze sprawami racjonalizacji i wynalazczości. Bardzo użyteczne są narady w sprawie wynalazczości, racjonalizacji, ochrony patentowej itd. w poszczególnych branżach. Wykazała to choćby tego typu narada zorganizowana w Instytucie Metalurgii Żelaza. Trzeba organizować więcej narad, zapewnić w nich udział zjednoczeń przemysłowych, instytutów naukowo-badawczych, organizacji technicznych, związków zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Poseł Jerzy Bukowski (bezp.) zwrócił uwagę, że akcja szkolenia rzeczników patentowych oraz podnoszenia ich kwalifikacji stanowi nadal poważny problem o wzrastającym ciężarze gatunkowym. Dla dobra gospodarki narodowej konieczne jest zwiększenie pomocy przemysłu dla Urzędu Patentowego przy analizie zgłaszanych nowości patentowych z zagranicy.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Niepokojąca staje się sprawa warunków lokalowych, w jakich pracuje Urząd Patentowy. Warunki te uznać należy za zagrażające dobrej pracy Urzędu.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Pozytywny jest fakt dalszego ożywienia się ruchu wynalazczego, co znajduje wyraz w zwiększonej liczbie zgłoszeń wynalazków i patentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Im bardziej rozwijać się będzie nasza kooperacja przemysłowa z zagranicą, w tym większym stopniu zagadnienia patentowe warunkować będą wielkość korzyści wynikających z tej formy kontaktów międzynarodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Sprawozdanie z działalności Polskiego Komitetu Normalizacyjnego w 1965 r. przedstawił w imieniu podkomisji poseł Stanisław Prüfer (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Działalność Komitetu skierowana była przede wszystkim na podniesienie stopnia typizacji i unifikacji produkcji, zwiększenie wymagań jakościowych, silniejszego wiązania opracowywanych norm z zadaniami i zamierzeniami gospodarczymi. Istotnym kierunkiem było też usprawnienie przebiegu prac normalizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">W 1965 r. opracowano 800 polskich norm. Wskazać należy na trudności w uzgodnieniu z zainteresowanymi placówkami norm charakteryzujących się wysokimi wymaganiami technicznymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">W 1965 r. Prezes PKN wydał zarządzenie w sprawie doboru wymagań i ustalania wskaźników w normach, co zasługuje na uwagę dlatego, że wprowadziło zasadę systematycznego przeglądu norm - co 3 lata. W miarę potrzeb norma będzie oczywiście korygowana.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Polski Komitet Normalizacyjny podjął w roku ub. szereg prac analityczno-badawczych oraz porównawczych. Należy je traktować jako początek analiz w dziedzinie normalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">W roku ub. przeprowadzone zostały 192 kontrole działalności normalizacyjnej w resortach. Z kontroli wynika, że formy pracy w większości ministerstw i zjednoczeń nie zabezpieczają w pełni prawidłowego funkcjonowania resortowej kontroli stosowania norm.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Istotnym elementem całokształtu działalności PKN jest działalność dydaktyczna, informacyjna i popularyzacyjna. Przeprowadzono 10 centralnych kursów normalizacyjnych, na których przeszkolono 456 osób. Przekazano do rozpowszechnienia przez krajową sieć informacyjną 7.500 tytułów norm krajowych i zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Działalność PKN była w roku ubiegłym zgodna z założeniami Narodowego Planu Gospodarczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Na pytania posłów: Władysława Szymczaka (PZPR) i Jerzego Bukowskiego (bezp.) - odpowiedzi udzielił Prezes PKN - Jan Wodzicki.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Pytania dotyczyły współpracy między Komitetem i resortami oraz Urzędem Miar i Jakości, działalności normalizacyjnej zjednoczeń, które stanowią najsłabsze ogniwo w dziedzinie normalizacji oraz ujęcie w normach zagadnień jakości, trwałości i niezawodności wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Komisja przyjęła sprawozdania z realizacji budżetu i z działalności w 1965 r. Urzędu Pełnomocnika Rządu do Spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej, Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu, Urzędu Patentowego PRL i Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Komisja uchwaliła dezyderaty w wyniku rozpatrzenia na poprzednich posiedzeniach realizacji planu i budżetu na 1965 r. przez Ministerstwa: Przemysłu Ciężkiego i Przemysłu Chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja wskazuje m. in., że:</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">- istnieje pilna potrzeba uaktualnienia wieloletnich programów produkcyjnych dla wszystkich zakładów przemysłu maszyn i sprzętu rolniczego, z uwzględnieniem aktualnego i perspektywicznego wyposażenia technologicznego, przy zachowaniu zasady koncentracji i specjalizacji produkcji;</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">- istnieje pilna potrzeba: rozbudowy zaplecza konstrukcyjno-technologicznego fabryk maszyn rolniczych, szczególnie tam, gdzie częstotliwość zmian profilu produkcyjnego jest duża; wzmożenia wysiłku celem uzyskania wyprzedzenia dokumentacyjnego przy wprowadzeniu zmian w programie produkcji oraz wprowadzenia rygorystycznego obowiązku koordynacji branżowej przez ośrodki branżowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">- niezbędne jest zwrócenie szczególnej uwagi na terminowe dostawy materiałów hutniczych, warunkując rytmiczność produkcji maszyn rolniczych, na radykalną poprawę jakości materiałów zgodnie z wymogami Polskich Norm oraz uruchomienie możliwie najszybciej gięcia profili odpowiednich do produkcji maszyn i sprzętu rolniczego;</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">- wydaje się celowe, aby podjęte przez resort przemysłu ciężkiego spotkania producentów maszyn i sprzętu rolniczego z użytkownikami były upowszechnione i odbywały się systematycznie. Na spotkania te powinni być zapraszani użytkownicy z różnych regionów Polski;</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">- cykl wykonawstwa inwestycyjnego wielu obiektów w przemyśle maszyn rolniczych jest stanowczo za długi; zakłady posiadające odpowiednie środki nie mogą ich często wykorzystać z braku odpowiedniej mocy przerobowej przedsiębiorstw remontowo-budowlanych, Wydaje się pilnie potrzebne szczegółowe rozpoznanie sprawy przez resort oraz prezydia wojewódzkich rad narodowych i podjęcie niezbędnych kroków zaradczych;</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">- niezbędne jest zastosowanie odpowiednich środków ekonomicznych i organizacyjnych dla osiągnięcia poprawy zaopatrzenia przedsiębiorstw przemysłu maszynowego w wyroby hutnicze oraz dla poprawy dyscypliny dostaw kooperacyjnych; te ujemne zjawiska - osłabiające rytmiczność pracy w przemyśle maszynowym - nasilają się w br.;</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">- zadania NPG w zakresie inwestycji w przemyśle chemicznym nie zostały w 1965 w pełni wykonane; szczególnie niekorzystnie przebiegała realizacja inwestycji priorytetowych, których przygotowanie ze strony inwestorów i biur projektowych było w wielu przypadkach niedostateczne; ujawniły się braki w zakresie mocy przerobowej, koordynacji, materiałów budowlanych. Biorąc pod uwagę szybko rosnące zadania inwestycyjne chemicznego, Komisja postuluje podjęcie skuteczniejszych kroków zmierzających do poprawy pracy służb inwestycyjnych i wykonawstwa.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00020-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00020-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..09318e6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00020-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00020-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 20/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 20/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:17</note>
+        <note type="sessionNo">20</note>
+        <date>1966-10-11</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełHenrykSzafrański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Szafrański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDąbKocioł" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dąb-Kocioł</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefTrojok" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Trojok</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaGąsiorkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Gąsiorkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełŁucjaMatuszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Łucja Matuszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Józef Niedźwiecki (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00020-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00020-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f6e09f7
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00020-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,75 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 11 października 1966r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła projekt uchwały, o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z Ministrem - Januszem Hrynkiewiczem~,~ zastępcą Ministra DS. przemysłu maszynowego - Janem Chylińskim, zastępcą ministra DS. hutnictwa - Franciszkiem Kaimem, podsekretarzami stanu - Janem Szewczykiem i Józefem Talmą, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z podsekretarzem stanu - Adamem Kowalskim, zastępca przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki - Wacław Czachorski, dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski, wicedyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Stanisław Załęski, dyrektor departamentu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Julian Kiersnowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego zorganizowało w sali posiedzeń Komisji wystawę niektórych prototypów ' i nowych uruchomień przewidzianych do wdrożenia w produkcji w latach 1966-1968.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Obok plansz i tablic wystawa objęła ok. 200 eksponatów; głównie z zakresu automatyki, aparatury kontrolno-pomiarowej, wyrobów przemysłu elektronicznego i teletechnicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Spośród eksponatów największe zainteresowanie budziły urządzenia laserowe reprezentowane przez koagulator laserowy i obrabiarkę laserową.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Na wystawie pokazano również opracowania narzędzi do obróbki metali (np. nakładki ceramiczne) i do szybkiej kontroli wymiarowej w produkcji (czujnikowe, pneumatyczne i inne).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Odlewnictwo zademonstrowało 3 nowoczesne, wdrażane coraz szerzej, technologie (masy ciekłe, metoda Showa i odlewanie skorupowe).</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Zwiedzający wystawę podkreślali, że większość eksponatów cechuje interesująca forma plastyczna, dobra funkcjonalność obsługi, właściwy dobór barw.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W imieniu podkomisji przemysłu maszynowego sprawozdanie przedstawił poseł Zdzisław Drewka (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Projekt zakłada - zgodnie z uchwałami XV Zjazdu PZPR - poważny wzrost produkcji przemysłu maszynowego i kładzie nacisk na zmianę struktury produkowanych wyrobów przez wprowadzenie wielu nowych, dotychczas nie wytwarzanych asortymentów o wysokim poziomie technicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Plan zakłada 66-prooentowy wzrost produkcji przemysłu maszynowego; przy czym produkcja eksportowa tego przemysłu wzrosnąć ma o 91 proc. Przewiduje się zwiększenie udziału wyrobów o wysokim wskaźniku opłacalności dewizowej, bardziej pracochłonnych, mniej materiałochłonnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Nakłady inwestycyjne na przemysł maszynowy będą o 30 proc. wyższe aniżeli w ubiegłej 5-latce, Przeciętne roczne tempo wzrostu produkcji przemysłu maszynowego wyniesie w latach 1966-1970 około 10,7 proc., hutnictwa zaś - 5,7 proc. Zapowiada to poważne trudności w zbilansowaniu zapotrzebowania przemysłu maszynowego na wyroby hutnicze.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Plan przemysłu elektromaszynowego przewiduje m. in. osiągnięcie w 1970 r. około 60 proc. rozwiązań na poziomie światowym. Określa to m. in. poważne wymagania wobec przemysłu obrabiarek i narzędzi. Chodzi przede Wszystkim o gruntowną zmianę struktury produkowanych obrabiarek na rzecz zwiększenia produkcji obrabiarek specjalnych, szlifierek, maszyn do obróbki plastycznej itp. - a więc obrabiarek o dużej pracochłonności i większej precyzji wykonania. Sprawą bardzo istotną jest podjęcie w jak najkrótszym czasie prac nad rekonstrukcją i unowocześnieniem dotychczas produkowanych jednostek obróbczych i przystosowanie ich do nowych potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Planowana modernizacja wyrobów przemysłu obrabiarkowego wymagać będzie unowocześnienia technologii i metod wytwarzania w tym przemyśle. Wobec niedostatecznych środków na wymianę parku maszynowego w tym przemyśle - główny nacisk powinien być położony na modernizację urządzeń produkcyjnych i prawidłową ich eksploatację. Konieczne jest również prowadzenie prac badawczych nad określeniem zapotrzebowania rynku na części zamienne, a także nad prawidłowym planowaniem i wykonawstwem remontów. Zwiększenie możliwości produkcyjnych przemysłu narzędziowego bez nakładów inwestycyjnych jest ograniczone. Tymczasem wobec wprowadzanych w przemyśle maszynowym nowych urządzeń i metod obróbki, szczególnie zaś wobec poważnego rozwoju przemysłu motoryzacyjnego - konieczne jest wprowadzenie do produkcji szeregu narzędzi o nowych rozwiązaniach konstrukcyjnych, poszerzenie asortymentów i ogólne zwiększenie dostaw tych narzędzi, W 1970 r. przemysł nasz ma dostarczyć 435 lokomotyw o mocy 800 KM i 40 lokomotyw o mocy 1700 KM, Niepokój budzą przygotowania przemysłu do realizacji tego zadania.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Szczególnie wysokie wskaźniki wzrostu produkcji przyjęto dla przemysłu produkującego aparaturę kontrolno pomiarową i elementy, automatyki przemysłowej, a także dla przemysłu elektrotechnicznego. Należy zadbać, aby ten wzrost ilościowy nie zaważył na jakości wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Skalę zadań stających przed przemysłem maszyn i narzędzi rolniczych określają m. in. wzrastające o 65 proc. nakłady na mechanizację rolnictwa. Podkomisja podkreśla potrzebę szybkiej modernizacji niektórych maszyn i narzędzi rolniczych. Uregulowania wymaga również problem produkcji części zamiennych do maszyn rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W latach 1966-1970 planuje się znaczny rozwój precyzyjnej, o wysokiej jakości aparatury chemicznej. W związku z tym procentowy udział aparatury z importu zmniejszy się z ok.29 proc. w 1966r. do ok. 17 proc. w 1970 r., przy jednoczesnym zwiększeniu eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Oceniając ogólnie plan przemysłu maszynowego stwierdzić trzeba, że w ramach posiadanych środków opracowany on został prawidłowo.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Na pytania posłów: Bolesława Gregorka (PZPR), Wacława Mońki (SD), Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR). Łucji Matuszewskiej (bezp.), Tadeusza Młyńczaka (SD), Jerzego Bukowskiego (bezp.), Stanisława Prüfera (PZPR), Józefa Trojoka (PZPR), Michała Specjała (PZPR), Mirosława Zawadzkiego (PZPR), Kazimierza Kandzierskiego (PZPR) i Bolesława Bednarka (PZPR - Komisja Planu Gosp. Budżetu i Fin,), odpowiedzi udzielił Minister Przemysłu Ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz; stwierdził on m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- na pytania pos. pos. Teresy Gąsiorkiewicz, Stanisława Prüfera i Józefa Trojoka; jakie kroki zamierza podjąć resort dla zapewnienia rytmicznej pracy przemysłu?</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- Rytmiczność produkcji - to problem o dużym znaczeniu dla gospodarki, a jednocześnie problem złożony. Na rytmiczność produkcji, bądź jej brak, składa się szereg bardzo różnych czynników. W br. pracę przemysłu maszynowego charakteryzuje brak rytmiczności produkcji, co wystąpiło ze szczególną jaskrawością na początku br.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Jedną z przyczyn arytmii pracy było nadszarpnięcie w grudniu ub. r. zapasów produkcji w toku, co połączone było z przekroczeniem zadań produkcyjnych. W tej sytuacji - wobec występujących aktualnie napięć w zaopatrzeniu materiałowym - resort podjął kroki zmierzające do zabezpieczenia przewidzianych normatywów, Równocześnie podjęte zostały działania usprawniające kooperację między zakładami. Od IV kwartału br. obowiązują rygorystyczne przepisy w systemie premiowym, mające na celu zapewnienie poprawy i zacieśnienie więzów kooperacyjnych. Resort rozważa ponadto bodźce pozytywne - za dobre rezultaty w dziedzinie kooperacji. Rozważane są także niektóre inne zmiany w systemie bodźców ekonomicznych, których myślą przewodnią jest powiązanie wysokości premii z wynikami nie tylko kwartału sprawozdawczego, lecz także okresu następującego po nim.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- na pytanie pos. Kazimierza Kędzierskiego: - Resort w swej działalności unika obszarów wschodnich naszego kraju. Wydaje się, że i w tym terenie można ty umieszczać filie satelity dużych zakładów przemysłowych, co pozwoliłoby zagospodarować nadwyżki siły roboczej. Taki zakład filialny przydałby się np. w Bełżycach Rada Ministrów podjęła ostatnio decyzję w sprawie przyznania radom narodowym funduszu aktywizacji małych miast, przewidującego 1,5 miliardowe środki na ułatwienie rozwoju niewielkich ośrodków miejskich. Ze swej strony przemysł ciężki mógłby się. podjąć w konkretnych przypadkach wyposażenia w maszyny i urządzenia posiadanych w danym terenie budynków. W zorganizowanych w ten sposób nowych, niewielkich siłą rzeczy zakładach, lokowana byłaby przede wszystkim produkcja np., śrub, podzespołów oraz narzędzi. Równocześnie można by w ten sposób organizować bazy remontu obrabiarek. Szereg inicjatyw w tym zakresie mamy już z rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- na pytanie pos. Jerzego Bukowskiego - Wzrost zatrudnienia - to problem wymagający wnikliwej uwagi. Jaka jest aktualna ocena przekraczania planu zatrudnienia? Czy zjawisko to ma źródło w brakach organizacyjnych, niedomaganiach szkolenia, czy też we wzroście wskaźnika zmianowości.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- Zatrudnienie w przemyśle ciężkim, szczególnie w 1965 r. wzrastało szybciej niż to było założone w planie, W polityce zatrudnienia zakładów obserwuje się również niepokojące zjawiska. Szukając środków prowadzących do osiągnięcia nakreślonego wzrostu produkcji i realizacji innych zadań, zakłady przede wszystkim wysuwają żądania wzrostu zatrudnienia. Żądania te łagodzą częściowo zjednoczenia w swych postulatach pod adresem resortu. Polityka resortu zmierza do zapewnienia możliwie najkorzystniejszych proporcji między zatrudnieniem, funduszem płac i wydajnością pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Jednak w samych zakładach obserwuje się niedostateczne zainteresowanie i działanie w sprawie podnoszenia wydajności i obniżki pracochłonności, W tym kierunku nie działają dostatecznie bodźce ekonomiczne. Kierunkiem dla rozwiązania spraw właściwego wzrostu wydajności jest przyśpieszenie tempa i rozszerzenie zakresu technicznego i organizacyjnego usprawniania procesów wytwarzania. W planie 5-letnim programowi działania w tych kierunkach poświęciliśmy wiele uwagi. Wiele zagadnień z zakresu organizacji pracy, rytmiczności w przedsiębiorstwie i metod planowania wewnątrz zakładowego wymaga szybkiego usprawnienia, co też obecnie podejmujemy, a co pozwoli na wzrost wydajności pracy. Winniśmy zwrócić w przemyśle większą uwagę również na efektywność pracy zaplecza i wzrost wydajności w poszczególnych grupach robotników. Ponadto należy przez szerokie doszkalanie załóg wpływać na jakość produkcji i wzrost wydajności.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- na pytanie pos. Stanisława Prüfera. W jaki sposób resort wykorzystuje wnioski z katowickiej wystawy postępowych technologii produkcji?</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- Z katowickiej wystawy wyciągnięte zostały szczegółowe wnioski. Resort zamierza wprowadzić w obecnym planie 5-letnim 2,200. nowych procesów technologicznych oraz zmodernizować 2.800-3,000 procesów. Na poprawę technologii produkcji przeznacza się w obecnej 5 — latce 6 mld zł. Powołuje się przedsiębiorstwa, których celem będzie kompleksowa rekonstrukcja parku maszynowego, przede wszystkim ważniejszych zakładów, lub ich wydziałów.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">na pytanie nos. Bolesława Bednarka Jaki wpływ mają na produkcję jej wyniki ekonomiczne, postęp techniczny? jakie kroki podejmuje się dla przyspieszenia drogi wprowadzania nowości do produkcji?</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">- Jak się oblicza, w latach 1966-1970 dzięki postępowi techniki w przemyśle ciężkim uzyska się oszczędność 280 mln roboczo-godzin. Przeciętnie rzecz biorąc, nakłady na postęp techniczny zwracają się po upływie 1,5-2 lat, Dla przyspieszenia wprowadzania nowych opracowań do produkcji przygotowuje się obecnie pewne zmiany w przepisach, których celem jest przede wszystkim zmniejszenie ilości etapów zatwierdzanych w okresie przygotowania nowej produkcji. W latach 1966-1970 przewiduje się uruchomienie produkcji 1.600 nowych wyrobów o cyklu wdrażania od i do 3 lat niezależnie od modernizacji ok. 3000 wyrobów w krótszych cyklach. Pozostałe wyjaśnienia dotyczyły: udziału resortu w inwestycjach gospodarki komunalnej, produkcji aparatury elektrycznej, gospodarki środkami trwałymi i usprawnienia remontów, problemu zatrudnienia kobiet, umocnienia zaplecza odlewnictwa, zabezpieczenia potrzeb handlu zagranicznego przez przemysł ciężki, zwłaszcza pod kątem rozszerzenia asortymentowej oferty, oszczędności materiałowych, produkcji maszyn matematycznych, opłacalności eksportu, zaopatrzenia rynku w gwoździe, remontów obrabiarek, inwestycji nowych i kontynuowanych, wyposażenia komórek zaplecza techniczno-badawczego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełHenrykSzafrański">Analizując projekt planu przemysłu ciężkiego, podkomisja konfrontowała zawarte w nim wskaźniki z możliwościami techniczno-produkcyjnymi tego działu gospodarki oraz potrzebami gospodarki narodowej. Celem tej konfrontacji było znalezienie odpowiedzi na pytanie — jakie potrzeby ogólno-gospodarcze zostaną przez resort zaspokojone w pełni i gdzie jeszcze pozostaną niepokryte luki. Pod tym kątem widzenia prowadzona była także analiza inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełHenrykSzafrański">Należy stwierdzić, że projekt 5-latki zakłada najwyraźniejszy postęp w przemyśle motoryzacyjnym i silników. W tych dziedzinach zdecydowana większość problemów zostanie - zgodnie z ustaleniami planu - pomyślnie rozwiązana Wiele uwagi poświęciła podkomisja zagadnieniom zatrudnienia i wydajności pracy. Wzrost wydajności zależny jest w dużej mierze od koncentracji i specjalizacji produkcji., od realizacji programu rekonstrukcji poszczególnych branż.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełHenrykSzafrański">W toku analizy ujawniono pewne niepokojące momenty. Jednym z nich jest problem drutu czarnego, pospolitego, niezbędnego m.in. do produkcji normaliów niepokoją też nierozwiązane do końca w planie - na tle potrzeb - zagadnienia produkcji narzędzi, trzeba by także więcej uwagi poświęcić zagadnieniom rozwoju przemysłu obrabiarkowego, by mógł on w większym stopniu pokrywać zapotrzebowanie gospodarki na nowe technologie i nowoczesny park maszynowy.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełHenrykSzafrański">Poseł. Ant oni Byczkowski (ZSL): Projekt planu 5-letniego zakłada m.in. szybki rozwój produkcji maszyn rolniczych a także modernizację wielu typów maszyn. Przedsięwzięcia modernizacyjne są tym istotniejsze, że dotychczas rolnictwo otrzymuje jeszcze zbyt dużą liczbę urządzeń przestarzałych, mało wydajnych, na które popyt jest niski i które blokują magazyny. Resort powinien dołożyć starań, aby w pierwszym rzędzie rozpocząć produkcję najbardziej potrzebnych i poszukiwanych typów maszyn rolniczych. Należy także zwrócić większą uwagę na jakość ich wykonania i na lepsze niż dotychczas rozwiązywanie problemu części zamiennych. Wątpliwości budzą ceny niektórych maszyn rolniczych są zbyt wysokie i powodują, że potrzebne skądinąd urządzenia nie znajdują nabywców.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Planowany wzrost produkcji aparatury chemicznej jest dość wysoki, należałoby jednak rozważyć - czy dostateczny. Dostawy tej aparatury przewidziane są bowiem na takim poziomie, jaki był ustalony przy formułowaniu programu produkcyjnego tej dziedziny przemysłu w ubiegłej 5-latce. Rozważyć także należy przyjęte obecnie wskaźniki importu aparatury chemicznej. Wprawdzie udział tego importu - w stosunku do całości produkcji - spada, jednakże w liczbach bezwzględnych - poważnie rośnie i to szczególnie z krajów kapitalistycznych. Większą uwagę trzeba zwrócić na zabezpieczenie dostaw materiałowych dla przemysłu produkującego aparaturę chemiczną. Dostawy te są niewystarczające.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanDąbKocioł">Obecny projekt planu 5-letniego w dziale przemysłu maszynowego w znacznie pełniejszym zakresie zaspokaja potrzeby gospodarki narodowej aniżeli w ubiegłych planach wieloletnich. Na podkreślenie zasługuje m. in. prawidłowa struktura nakładów inwestycyjnych, z których 85 proc. przeznacza się na modernizację tego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanDąbKocioł">Resort przemysłu ciężkiego powinien nawiązać ściślejszą współpracę i otoczyć opieką przemysł terenowy produkujący maszyny i narzędzia rolnicze. Chodzi przede wszystkim o zwiększenie pomocy technicznej dla tego przemysłu i o ułatwienie mu przedsięwzięć modernizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJanDąbKocioł">Ceny niektórych maszyn rolniczych są zbyt wysokie. Resort powinien aktywniej interesować się cenami swoich wyrobów i wpływać na likwidację nieprawidłowości w tej dziedzinie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Kobiety stanowią ok. 26 proc. ogółu zatrudnionych w zakładach przemysłu maszynowego. W niektórych miejscowościach wskaźnik ten jest znacznie niższy, ponieważ zakłady pracy niechętnie przyjmują kobiety. Resort stara się temu zaradzić, wydając odpowiednie zalecenia, które nie wszędzie są respektowane. Należy się więc zająć sprawą egzekwowania zarządzeń dotyczących zatrudnienia kobiet.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefTrojok">Z projektu planu wynika, że przemysł maszynowy będzie miał w bieżącej 5-latce trudną sytuację materiałową. Tymczasem obecny system wskaźników w wielu przypadkach preferuje produkcję materiałochłonną. W tej sytuacji zakład zmniejszający koszty materiałowe (np. poprzez obniżenie ciężaru maszyn) naraża się na niewykonanie planu wartościowego i planu zysku. Sprzeczność ta powinna być jak najszybciej usunięta.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefTrojok">W trosce o poprawę bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach przemysłu maszynowego zrobiono wiele dla likwidacji zapylenia miejsc pracy, niedostateczną wagę przywiązuje się natomiast do wyrugowania nadmiernego hałasu. Są zakłady, w których normy w tej dziedzinie są znacznie przekraczane. Problem ten powinien być rozważony w skali obłego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefTrojok">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Przemysłu Ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Komisja ocenia pozytywnie przedłożony projekt planu 5-letniego w części dotyczącej przemysłu maszynowego. Zawarty w nim program w pełni odpowiada potrzebom gospodarki narodowej i wychodzi naprzeciw postulatom sformułowanym przez IV Zjazd PZPR. Na podkreślenie zasługują korzystne zmiany w strukturze przemysłu maszynowego, prowadzące do zmniejszenia produkcji materiałochłonnej, zapewniające wzrost udziału maszyn i urządzeń w naszym eksporcie, w szerszym niż dotychczas stopniu odpowiadające wymogom rynku. Właściwe miejsce w projekcie planu znalazły problemy techniki i nowoczesności przemysłu maszynowego. Szereg istotnych i zgodnych z ogólną polityką gospodarczą przedsięwzięć zaplanowano w odniesieniu do działalności inwestycyjnej tego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Na tle tej pozytywnej oceny podkreślenia wymaga zagadnienie nowoczesności i jakości produkcji przemysłu maszynowego. Elementy te zależą w pierwszym rzędzie od sprawnie działającego zaplecza technicznego. Przemysł maszynowy dysponuje potężnym zapleczem, które szczególnie w ostatnich latach zostało rozbudowane. Obecnie probiera polega na jego możliwie efektywnym wykorzystaniu, ponieważ - jak wskazuje praktyka - istnieją jeszcze w tej dziedzinie poważne rezerwy.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Ze względu na trudności zaopatrzeniowe, z którymi przemysł maszynowy będzie się musiał liczyć w obecnym planie 5-letnim, istotnego znaczenia nabiera zagadnienie prawidłowej gospodarki materiałowej i wykorzystywania wszystkich dróg, prowadzących do uzyskania oszczędności w tej dziedzinie. Środkiem wiodącym do tego celu jest m.in. zasadnicze usprawnienie kooperacji w przemyśle maszynowym i zwiększenie rytmiczności jego produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Kierownictwo resortu powinno zwrócić większą uwagę na zwiększenie produkcji narzędzi i przyrządów drogą bardziej efektywnego wykorzystania istniejących fabryk narzędzi, a przede wszystkim poprzez obciążenie produkcją innych zakładów i specjalizację produkcji narzędziowni zakładowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Kierownictwo resortu powinno położyć większy nacisk na doskonalenie organizacji i zarządzania. W ten przede wszystkim sposób należy rozwiązywać trudności techniczno-ekonomiczne i organizacyjne przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Komisja przyjęła projekt uchwały Sejmu o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966–1970 w części dotyczącej przemysłu maszynowego. Wnioski i dezyderaty Komisja uchwali na posiedzeniu w dniu 14 bm.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00021-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00021-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..fdf7a84
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00021-01/header.xml
@@ -0,0 +1,41 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00021-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 21/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 21/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:18</note>
+        <note type="sessionNo">21</note>
+        <date>1966-10-11</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławGregorek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Gregorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDąbKocioł" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dąb-Kocioł</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefTrojok" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Trojok</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00021-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00021-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e62ae63
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00021-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,76 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 11 i 12 października 1966 r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła projekt uchwały o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej hutnictwa oraz wykorzystania energii jądrowej, elektronicznej techniki obliczeniowej, normalizacji, patentów i organizacji pracy w przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, - przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z Ministrem - Januszem Hrynkiewiczem, zastępcą ministra DS. przemysłu maszynowego - Janem Chylińskim, zastępcą ministra DS. hutnictwa — Franciszkiem Kaimem, podsekretarzami stanu - Janem Szewczykiem i Józefem Tajmą, przedstawiciele Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z podsekretarzem stanu Stefanem Parjaszewskim. Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z podsekretarzem stanu - Adamem Kowalskim, zastępca przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki - Wacław Czachorski, dyrektor Zespołu NIK - Edward Demidowski, oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Założenia planu rozwoju hutnictwa w latach 1966-1970 przedstawił w imieniu podkomisji DS. przemysłu hutniczego poseł Antoni Daniel (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Produkcja globalna hutnictwa wzrośnie w latach 1966-1970. o 32,1 proc. W czarnej metalurgii wzrost produkcji wyniesie 28 proc., natomiast w przemyśle metalurgii nieżelaznej - 55 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W planie przewiduje się szereg korzystnych zmian w strukturze produkcji hutniczej poprzez dalsze uszlachetnianie produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W przemyśle metali nieżelaznych produkcja aluminium wzrośnie ponad dwukrotnie, produkcja miedzi elektrycznej o 75 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W obecnej 5-latce, dzięki budowie i uruchomieniu 2 kopalń w legnicko-głogowskim okręgu miedziowym, zostaną stworzone podstawy do dalszego rozwoju przemysłu miedzi, opartego w latach 1971-1975 wyłącznie o bazę surowców krajowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Pewien niepokój mogą budzić założenia projektu planu dotyczące zaopatrzenia gospodarki narodowej w wyroby przemysłu hutniczego, w szczególności wyroby walcowane. Ich bilans jest napięty, a planowany przyrost produkcji związany jest w głównej mierze z realizacją programu inwestycyjnego. Resort przewiduje podjęcie kroków, zmierzających do złagodzenia zarysowującego się deficytu; zaliczyć do nich należy m. in. lepsze wykorzystanie czasu kalendarzowego, rozszerzenie systemu pracy 4-brygadowego, zastosowanie bodźców zachęcających do poprawy struktury produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Program poprawy jakości w hutnictwie żelaza i stali obejmuje przedsięwzięcia organizacyjne, techniczne, inwestycyjne, w tym uruchomienie nowych wydziałów wysokojakościowej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W warunkach deficytowości wyrobów hutniczych specjalnego znaczenia nabiera sprawna organizacja zbytu. Przeprowadzone kontrole wykazały, że w zakresie obrotu wyrobami hutniczymi organizacja zbytu i realizacja zamówień odbiorców jest niezadowalająca.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Plan inwestycyjny na lata 1966-1970 przewiduje nakłady na hutnictwo w kwocie 47 mld zł. Do tej pory program inwestycyjny hutnictwa żelaza i stali związany był głównie z zabezpieczeniem ilościowego wzrostu produkcji (budowa lub rozbudowa wydziałów surowcowych), w bieżącej 5-latce główny nacisk kładzie się na rozbudowę wydziałów walcowniczych oraz na podsumowanie przedsięwzięć związanych z uszlachetnieniem produkcji. Biorąc pod uwagę trudności, jakie wystąpić mogą w zbilansowaniu niektórych wyrobów hutniczych. resort przygotował dodatkowy program inwestycyjny zasługujący na poparcie.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Przy ocenie działalności inwestycyjnej hutnictwa nie można pominąć występujących w tej dziedzinie niedociągnięć. Wyrażają się one wydłużonym cyklem budowy, przekraczaniem preliminarza kosztów, niedociągnięciami organizacyjnymi, nieterminowością dostaw maszyn i urządzeń. Usprawnienia wymaga też działalność remontowa.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Podkomisja stoi na stanowisku, że:</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- dla złagodzenia naciętego bilansu materiałów walcowanych należałoby rozważyć możliwość przyznania hutnictwu dodatkowych środków inwestycyjnych, podjąć kroki zmierzająca do zapewnienia pełnej realizacji programu zaplanowanych robót budowlano-montażowych; dla zapewnienia realizacji inwestycji drobnych należałoby w hutnictwie utworzyć własne przedsiębiorstwa wykonawcze; niezbędne są również pewne zmiany w strukturze organizacyjnej biur projektowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Jednym z warunków sprawnego i prawidłowego zaopatrzenia odbiorców jest sporządzanie realnych bilansów i planów wyrobów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Dla usprawnienia pracy zespołów walcowniczych należy stworzyć rezerwę potrzebnych półwyrobów, usprawnienia wymaga organizacja obrotu wyrobami hutniczymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Celowe jest rozpatrzenia możliwości wcześniejszej realizacji niektórych przedsięwzięć związanych z programem poprawy jakości wyrobów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Na pytania posłów: Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR), Władysława Pucha (PZPR), Władysława Budzika (PZPR), Władysława Szymczaka (PZPR), Stanisława Prüfera (PZPR), Zdzisława Drewki (PZPR), Henryka Szafrańskiego (PZPR) i Jerzego Bukowskiego (bezp.), odpowiedzi udzielili: Minister Przemysłu Ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz,~ ~podsekretarz stanu - Franciszek Kaim oraz dyrektor departamentu w Ministerstwie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Julian Kiersnowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły m. in. wykorzystania możliwości zwiększenia współczynnika zmianowości w przemyśle hutniczym, kroków, podejmowanych dla dalszej poprawy jakości produkcji, dla terminowej realizacji planów inwestycyjnych, normatywów zapasów materiałowych, oszczędności stali, prawidłowego wykorzystywania materiałów technicznych, stosowania środków antykorozyjnych, rozwoju przemysłu miedziowego, importu wyrobów walcowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBolesławGregorek">Wobec przewidywanych trudności w pełnym zaspokojeniu zapotrzebowania gospodarki na wyroby hutnicze, problem oszczędnego gospodarowania tymi wyrobami nabiera w bieżącej 5-ątce szczególnej wagi, Z tego względu byłoby celowe przeanalizowanie resortowych planów oszczędności materiałów hutniczych pod kątem wykorzystania wszelkich, tkwiących w tej dziedzinie rezerw. Rezerwy takie istnieją jeszcze m. in. w produkcji narzędzi, do wyrobi których używa się stali o wysokiej wytrzymałości. Przedmiotem analizy powinny być także niektóre normy zużycia materiałów hutniczych, gdyż - jak się Wydaje - część z nich nie odpowiada już wymogom.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełBolesławGregorek">Hutnictwo musi się lepiej niż dotychczas wywiązywać z realizacji zamówień asortymentowych. Zastępowanie - z konieczności - jednych asortymentów innymi prowadzi bowiem niejednokrotnie do marnotrawstwa cennych wyrobów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełBolesławGregorek">Deficyt materiałów hutniczych mógłby być w pewnym stopniu złagodzony poprzez rozwinięcie produkcji odlewni przyzakładowych Dlatego należałoby postulować, aby środki inwestycyjne przyznawane w bieżącej 5-latce na rozbudowę poszczególnych zakładów przemysłu, ciężkiego, były w miarę możliwości kierowane na rozwój takich odlewni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJózefTrojok">Napięcia w bilansie materiałów hutniczych można by zmniejszyć w pewnym stopniu poprzez wyprzedzające dostawy stali z importu. Resort powinien rozważyć możliwość przyjęcia takiego rozwiązania. Poważną rolę ma również do odegrania przemysł chemiczny, który poprzez zwiększenie dostaw tworzyw sztucznych mógłby wpłynąć w pewnej mierze na obniżenie zużycia stali.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJózefTrojok">Resort przemysłu ciężkiego powinien w obecnym planie 5 — letnim zwrócić większą uwagę na problem stabilności swych programów inwestycyjnych i realności kosztów inwestycji. Praktyka lat ubiegłych wykazuje bowiem, że niekorzystna sytuacja w tej dziedzinie stwarza trudności w prawidłowej i terminowej realizacji zadań inwestycyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanDąbKocioł">Nieterminowa realizacja inwestycji hutniczych obciąża w dużej mierze zjednoczenia, które nie przywiązują dostatecznej wagi do sprawy właściwego przygotowania dokumentacji projektowo-kosztorysowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanDąbKocioł">Resort musi podjąć starania, aby odbiorcy materiałów hutniczych otrzymali te asortymenty, które zamówili. Dotychczas - nawet uwzględniając trudną sytuację hutnictwa — rozbieżności są zbyt duże i występują zbyt często. Dodatkowych wyjaśnień udzielili Minister Przemysłu Ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz oraz dyrektor zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - J. Gwiaździński.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJanDąbKocioł">Przewodniczący Komisji, poseł Józef Niedźwiecki (PZPR): Komisja uważa problem hutnictwa za główny problem obecnego planu 5-letniego, Przyjęte w projekcie planu wskaźniki rozwoju tego działu gospodarki narodowej, a także jego struktura wewnętrzna - są prawidłowe i zgodne, z potrzebami naszej ekonomiki, Wobec spodziewanych w bieżącej 5-latce trudności w zbilansowaniu produkcji hutniczej, na szczególne podkreślenie zasługuje sprawa pełnego i terminowego realizowania inwestycji hutnictwa, W pierwszym rzędzie należy rozwiązać problem realności kosztorysów i stabilizacji kosztów inwestycyjnych. Inwestycje hutnicze powinny być także przedmiotem szczególnej troski Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych; będącego, ich głównym wykonawcą.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJanDąbKocioł">Niezbędne jest poszukiwanie możliwości dodatkowego zwiększenia produkcji hutniczej. Ze względu na wyjątkową wagę tej sprawy dla całej gospodarki, Komisja popiera wniosek resortu o przyznanie hutnictwu dodatkowych środków na przyspieszenie niektórych inwestycji, co w rezultacie pozwoliłoby zwiększyć, produkcję już w bieżącym planie 5-letnim.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełJanDąbKocioł">Pod adresem resortu należy skierować postulat o jak najszybsze wprowadzenie w życie opracowywanego obecnie programu usprawnienia zamówień na wyroby hutnicze.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełJanDąbKocioł">Komisja postanowiła opracować ostatecznie wnioski w sprawie planu przemysłu hutniczego na posiedzeniu w dniu 14 bm.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełJanDąbKocioł">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja wysłuchała referatu podkomisji do spraw atomistyki na temat wykorzystania w planie 5-letnim energii jądrowej. Sprawozdawcą był poseł Kazimierz Kopecki (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PosełJanDąbKocioł">W dyskusji udział wzięli posłowie: Henryk Szafrański (PZPR) i Józef Niedźwiecki (PZPR) Wskazano na stosunkowo szeroki zakres zamierzeń w dziedzinie stosowania energii jądrowej. Planuje się m. in. poważne rozwinięcie techniki izotopowej. Warunki do tego stwarza rosnąca produkcja krajowa izotopów promieniotwórczych.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#PosełJanDąbKocioł">Wskazywano na potrzebę rozważenia możliwości zorganizowania ośrodka techniki jądrowej na ziemiach północnych - głównie z myślą o wykorzystaniu go w przemyśle okrętowym.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#PosełJanDąbKocioł">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR) przedstawił w imieniu podkomisji do spraw normalizacji, patentów i organizacji przemysłu projekt planu prac Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, Urzędu Patentowego PRL oraz Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu w latach 1966–1970.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#PosełJanDąbKocioł">Planowane w bieżącej 5-latce prace normalizacyjne zmierzają m. in. do zapewnienia wysokiego poziomu technicznego produkcji, bardziej racjonalnego zużycia surowców, do podniesienia poziomu organizacyjnego produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#PosełJanDąbKocioł">Zakłada się, że w obecnej 5-latce zostanie opracowanych 5.400 nowych polskich norm i norm branżowych; zakładana jest równocześnie nowelizacja 33 proc. ogólnego zbioru polskich norm.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#PosełJanDąbKocioł">Działalność Urzędu Patentowego PRL koncentrować się będzie na problemach zapewnienia gospodarce narodowej coraz lepszej ochrony patentowej. Obowiązki Urzędu Patentowego PRL w okresie 1966–1970 znacznie wzrastają Przewiduje się znaczny wzrost ilości zgłoszonych wynalazków.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#PosełJanDąbKocioł">Rozwinie się szkolenie rzeczników patentowych. W obecnej 5-latce przewiduje się 49 turnusów szkoleniowych z udziałem 2.230 kandydatów na rzeczników.</u>
+          <u xml:id="u-4.14" who="#PosełJanDąbKocioł">Urząd będzie rozwijać informację patentową, rozszerzy popularyzację tematyki wynalazczej.</u>
+          <u xml:id="u-4.15" who="#PosełJanDąbKocioł">Instytut Ekonomiki i Organizacji Przemysłu koncentruje się w obecnej 5-latce na pracach związanych z:</u>
+          <u xml:id="u-4.16" who="#PosełJanDąbKocioł">- programowaniem rozwoju gospodarki, - usprawnieniem gospodarki materiałowej, - doskonaleniem metod zarządzania, - analizą procesu inwestycyjnego,</u>
+          <u xml:id="u-4.17" who="#PosełJanDąbKocioł">Wydaje się jednak, że niektóre tematy, jak np. badania nad metodyką sporządzania programów rekonstrukcji gałęzi i branż oraz podstaw organizacji zarządzania zjednoczeniami i przedsiębiorstwami są spóźnione w porównaniu z wymogami życia.</u>
+          <u xml:id="u-4.18" who="#PosełJanDąbKocioł">Nadal aktualny jest postulat, by Instytut stał się rzeczywistym koordynatorem działalności branżowych placówek naukowo-badawczych i katedr wyższych uczelni zajmujących się pokrewną problematyką. Potrzebne są także wysiłki dla pewniejszego powiązania prac Instytutu z rzeczywistymi potrzebami gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.19" who="#PosełJanDąbKocioł">Poseł Józef Trojok (PZPR) zreferował projekt 5-letniego planu rozwoju elektronicznej i zmechanizowanej techniki obliczeniowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.20" who="#PosełJanDąbKocioł">Polska jest znacznie opóźniona, jeśli porównywać z innymi krajami, w rozwoju elektronicznej i zmechanizowanej techniki obliczeniowej. Marny stosunkowo mało maszyn, a równocześnie ich wykorzystanie pozostawia jeszcze sporo do życzenia.</u>
+          <u xml:id="u-4.21" who="#PosełJanDąbKocioł">W obecnej 5-latce zmierzać się będzie do:</u>
+          <u xml:id="u-4.22" who="#PosełJanDąbKocioł">- bardziej racjonalnego wykorzystania istniejących maszyn, drogą poprawy organizacji pracy, - instalacji nowych maszyn matematycznych o zwiększonej mocy obliczeniowej, - rozwinięcia bazy remontowej dla maszyn cyfrowych, - przygotowania kadr.</u>
+          <u xml:id="u-4.23" who="#PosełJanDąbKocioł">Liczba maszyn cyfrowych, do obliczeń numerycznych znacznie wzrośnie, mimo to tempo rozwojowe elektronicznej techniki obliczeniowej będzie w naszej gospodarce wolniejsze aniżeli zakłada się w wielu innych krajach.</u>
+          <u xml:id="u-4.24" who="#PosełJanDąbKocioł">Potrzeby gospodarki w zakresie maszyn liczących pokrywane będą z importu i dostaw krajowego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-4.25" who="#PosełJanDąbKocioł">W dyskusji udział wzięli posłowie: Mirosław Zawadzki (PZPR), Łucja Matuszewska (bezp.), Bolesław Bednarek (PZPR), Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR), Józef Niedźwiecki (PZPR) i Andrzej Borodzik (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-4.26" who="#PosełJanDąbKocioł">Wskazywano, że prace Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu są słabo odczuwalne w zakładach pracy.</u>
+          <u xml:id="u-4.27" who="#PosełJanDąbKocioł">Instytut powinien wyprzedzać swymi pracami praktyczne działanie. Instytut powinien zająć się m. in. zbadaniem prawidłowości bodźców i dźwigni rozwoju gospodarczego, powinien wskazać, co trzeba zmienić i ulepszyć.</u>
+          <u xml:id="u-4.28" who="#PosełJanDąbKocioł">Przewodniczący Komisji poseł Józef Niedźwiecki (PZPR) wskazał, że rangę Instytutu Ekonomiki Organizacji Przemysłu, podobnie jak. innych instytutów naukowo-badawczych, tworzy jego praca. Jak długo IEOP będzie się zajmował przyczynkarskimi opracowaniami naukowo — technicznymi, jego ranga nie będzie zbyt wysoka. Takie opracowania bowiem nie dają zbyt wiele, trudno z nich korzystać w praktyce, Nasuwa się konieczność powołania w Instytucie działu projektowo — wdrożeniowego, który by wykonywał na zlecenie przemysłu konkretne projekty organizacji i pomagał te projekty wcielać w życie.</u>
+          <u xml:id="u-4.29" who="#PosełJanDąbKocioł">Komisja przyjęła projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966–1970 w części dotyczącej:</u>
+          <u xml:id="u-4.30" who="#PosełJanDąbKocioł">-wykorzystania energii jądrowej, - elektronicznej techniki obliczeniowej, - normalizacji, - patentów, - organizacji przemysłu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00022-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00022-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a89e76e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00022-01/header.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00022-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 22/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 22/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:19</note>
+        <note type="sessionNo">22</note>
+        <date>1966-10-12</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJanDubis" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dubis</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMirosławZawadzki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mirosław Zawadzki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławOpałko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Opałko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławPawłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Pawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00022-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00022-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7ab5aa6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00022-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,78 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 12 października 1966 r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrywała projekt uchwały Sejmu o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej w części dotyczącej przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział, wzięli przedstawiciele: Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z podsekretarzami stanu - Henrykiem Konopackim i Bronisławem Tabanem, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z podsekretarzem stanu - Józefem Talmą, dyrektor Zjednoczenia Budowy Zakładów Chemicznych - Tadeusz Stasiak, dyrektor Zespołu NIK - Mieczysław Haber, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Komitetu Nauki i Techniki i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W imieniu podkomisji przemysłu chemicznego projekt uchwały Sejmu o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej w części dotyczącej przemysłu chemicznego zreferowała poseł Łucja Matuszewska (bezp.):</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Plan zakłada - zgodnie z potrzebami gospodarki oraz światowymi tendencjami rozwojowymi - utrzymanie stosunkowo silnego tempa rozwoju przemysłu chemicznego. Średnioroczny wzrost produkcji wyrobów chemii w latach 1966-1970 wyniesie 12,5 proc, wobec 14,3 proc. w ubiegłej 5-latce. Ilość nowych produktów i asortymentów zwiększy się do 1100 (w ubiegłej 5-latce - 950).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Wartość produkcji chemicznej wzrośnie w bieżącym 5-leciu o 85 proc. Mimo to, jak również mimo poczesnego miejsca polskiej chemii w świecie, udział produkcji chemicznej w globalnej produkcji przemysłu jest u nas jeszcze znacznie niższy niż w krajach wysoko rozwiniętych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Nowa 5-latka przynosi rozwój wszystkich dziedzin chemii, przy czym najwyższy wskaźnik wzrostu ma osiągnąć przemysł włókien sztucznych (215 proc.). Założony wzrost produkcji nawozów azotowych przesunie nas na piąte miejsce w świecie, a produkcji nawozów fosforowych - na czwarte miejsce. Przyjęty słusznie kierunek na produkcję nawozów wysokoskoncentrowanych nie zabezpiecza jednak odpowiedniego udziału nawozów płynnych i złożonych w ogólnej puli nawozowej. Należy zrobić wszystko, aby dostarczone przez przemysł nawozy były efektywnie wykorzystane przez rolnictwo. Należy się zastanowić nad stworzeniem zachęty dla Chłopów nabywających nawozy - ewentualnie przez obniżenie ceny.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Trzykrotny wzrost produkcji tworzyw sztucznych pozwoli osiągnąć poziom 10,4 kg tych wyrobów na 1 mieszkańca rocznie, oznaczać to jednak będzie znaczne opóźnienie w porównaniu z przodującymi krajami. Zwrócić także trzeba uwagę na zbyt mały udział tworzyw szlachetnych w ogólnej produkcji tworzyw.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Konieczna jest poprawa zaopatrzenia przemysłu ciężkiego w materiały elektroizolacyjne. Rozwijający się przemysł elektrotechniczny stawia tu przed chemią poważne i trudne zadania.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Wzrastają znacznie dostawy opon dla przemysłu motoryzacyjnego przy równoczesnej, wydatnej poprawie jakości i zwiększeniu przebiegu.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Przyjęte kierunki inwestowania przede wszystkim w przemyśl nawozów sztucznych, włókien i tworzyw sztucznych są jak najbardziej słuszne.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Program zwiększenia wydobycia siarki kryje pewne możliwości zwiększenia planowanych ilości tego produktu, na który zarysowuje się dobra koniunktura na światowych rynkach. Efekty mogą być jeszcze lepsze, gdy zwiększy się stopień uzysku siarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Ogólnie biorąc, mimo wysokiego przyrostu produkcji, dynamika przemysłu chemicznego nie zabezpiecza w pełni pokrycia rosnących potrzeb gospodarki narodowej, oprócz rolnictwa, Bilans chemikalii rzutuje w sposób zasadniczy na bilans naszego handlu zagranicznego. Przedmiotem eksportu są m. in. nieorganicznej farmaceutyki, barwniki, siarka, produkty chemii.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Trzeba zwłaszcza podkreślić duże wysiłki farmacji w kierunku zwiększenia eksportu. Nadal jednak pozostaje duży import. Dąży się do zbilansowania, importu i eksportu chemikalii, zwłaszcza w obrotach z krajami kapitalistycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Na inwestycje chemiczne przeznacza się w latach 1966-1970 około 76 mld zł. Zadania w dziedzinie inwestycji są trudne i napięte, a ich realizacja będzie decydować o założonym programie rozwojowym chemii. W inwestycjach należy zwrócić baczną uwagę na prawidłowość określania kosztów, na przygotowanie obiektów do realizacji, na rytmiczne dostawy maszyn i urządzeń do montażu, na należyte wykonawstwo. Szereg obiektów chemicznych realizuje się w drodze zakupu licencji względnie kompletnych urządzeń. W tych przypadkach zbyt dużo jest formalności związanych z dopuszczeniem inwestycji do realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Niezbędna jest większa specjalizacja przemysłu aparatury chemicznej. Zjednoczeniu „Chemak” trzeba pomóc m. in. przez wzmocnienie zaplecza konstrukcyjnego oraz bazy odlewniczej w zakresie odlewów staliwnych, szczególnie ze stali specjalnych. Niezbędne jest szybkie wydanie aktów normatywnych, które by w sposób kompleksowy unormowały zakres obowiązków i uprawnień generalnych dostawców.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Poważny zakres inwestycji chemicznych wymaga koncentracji potencjału wykonawczego, jego rozbudowy i zasilenia wykwalifikowaną kadrą. Wydać trzeba zdecydowaną walkę poślizgom inwestycji chemicznych, nieposiadających priorytetu.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Wiele uwagi wymaga rozbudowa zaplecza technicznego chemii oraz gospodarka remontowa, zabezpieczenie realizacji programu postępu technicznego i wprowadzania nowości produkcyjnych. W pełni trzeba wykorzystać fundusze przewidziane w planie na poprawę warunków bhp.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Oceniając ogólnie przedstawiony projekt 5-letniego planu rozwoju przemysłu chemicznego jest - zdaniem podkomisji - słuszny.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Na pytania posłów: Antoniego Byczewskiego (ZSL), Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR), Wacława Mońki (SD), Michała Specjała (PZPR), Władysława Marka (ZSL), Józefa Bezlera (PZPR), Henryka Szafrańskiego (PZPR), Stanisława Prüfera (PZPR), Antoniego Daniela (PZPR), Bolesława Bednarka (PZPR - Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów), Tadeusza Pławskiego (PZPR), Barbary Gruszkiewicz (bezp.), Kazimierza Kopeckiego (bezp.), Władysława Kądziołki (PZPR), Zdzisława Drewki (PZPR) i Henryka Żakowieckiego (bezp.)- odpowiedzi udzielili: podsekretarze stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Bronisław Taban i Henryk Konopacki. Wyjaśnili oni m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">na pytanie posła Bolesława Bednarka (PZPR), dotyczące wskaźników kapitałochłonności w przemyśle chemicznym W wielu gałęziach tego przemysłu nakłady kapitałowe na jednostkę produkcji stopniowo maleją, głównie dzięki uruchamianiu dużych, bardziej nowoczesnych jednostek wytwórczych, a także w rezultacie przechodzeniu chemii na tańsze surowce wyjściowe (np. gaz ziemny). Tym niemniej szereg nowych procesów technologicznych, prowadzących w końcowym efekcie do obniżenia kosztów wytwarzania, wpływa na uzasadniony w tym przypadku wzrost kapitałochłonności, wskutek czego w skali całego resortu wskaźnik ten naleje w bieżącej 5-latce stosunkowo nieznacznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">na pytania posłów Wacława Mońki/SD/ i Antoniego Daniela (PZPR) dotyczące pokrycia zapotrzebowania gospodarki na farby i lakiery oraz niektóre wyroby przemysłu gumowego, przede wszystkim opony.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Zgodnie z projektem planu, produkcja farb i lakierów wzrośnie z około 118,5 tys. ton w 1965 r. do ok. 220 tys. ton w 1970 r., przy jednoczesnym zwiększeniu udziału (z 50 do 84 proc.) chemikaliów syntetycznych, a więc o znacznie wyższej jakości. Obecny deficyt jest następstwem niedoszacowania bieżących potrzeb rynku. Aby temu zaradzić, już w br. zwiększono produkcję farb i lakierów w stosunku do planu — o około 5 tys. ton, w przyszłym roku zaś zwiększy się ją o 17 tys. ton. Powinno to w zasadzie rozwiązać obecne trudności.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Niedobór opon zmniejszył się ostatnio wyraźnie, głównie dzięki podniesieniu ich jakości i co za tym idzie, przedłużeniu czasu eksploatacji. W 1968 r. problem zostanie rozwiązany całkowicie w związku z uruchomieniem w przyszłym roku największej polskiej fabryki opon samochodowych w Olsztynie.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">na pytanie posła Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR) w sprawie zaopatrzenia rynku w środki piorące przede wszystkim zaś w popularny i poszukiwany „Ixi” Dostawy „Ixi” w proszku zwiększą się z 5 tys. ton w ub. roku do ok. 12 tys. ton w br. i ok. 22 tys. ton w 1967 r. Ponadto chemia dostarczy w przyszłym roku ok. 4 tys. ton „Ixi” w innych postaciach (granulek, pasty i mydła). Przewiduje się, że produkcja ta będzie odpowiadała popytowi. Wzrosną także dostawy innych środków piorących, m. in. dzięki budowie dużego zakładu w Raciborzu.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Pytania i odpowiedzi dotyczyły ponadto następujących zagadnień:</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- produkcja nawozów, tkanin niepalnych, pokryć ochronnych z tworzyw sztucznych, anilany i elany oraz dwutlenku węgla;</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- wykorzystania przez przemysł chemiczny gazu ziemnego i węgla;</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- zabezpieczenia inwestycji chemicznych w dokumentację;</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- organizacji remontów;</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">- możliwości wykorzystania mocy produkcyjnej przedsiębiorstw budowlano-montażowych i geologicznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">- ujemnych skutków stosowania środków ochrony roślin;</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy w przemyśle chemicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMirosławZawadzki">W projekcie planu 5-letniego przewidziano znaczny wzrost produkcji nawozów dla rolnictwa. W związku z tym powstaje problem właściwego przygotowania wsi do odbioru poważnej ilości nawozów, m. in. poprzez zabezpieczenie odpowiedniej ilości maszyn, nasilenie akcji szkoleniowo — instruktażowej itd. Trzeba także rozważyć sprawę cen, które w pewnych przypadkach mogą spowodować zahamowanie sprzedaży nawozów.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMirosławZawadzki">W stosunku do innych krajów socjalistycznych pozostajemy daleko w tyle z produkcją ropy naftowej na głowę ludności. Import produktów naftowych pochłania rok rocznie około 2 mld zł. Zdając sobie sprawę, że znaczne zwiększenie produkcji ropy byłoby obecnie trudne, należy się jednak zastanowić nad możliwościami poprawy sytuacji w tej dziedzinie w przyszłej 5 — łatce.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMirosławZawadzki">Napięte zadania produkcyjne przemysłu chemicznego wymagają zwrócenia szczególnej uwagi na sprawną i terminową realizację programu inwestycyjnego w tej gałęzi gospodarki. Chodzi m. in. o odpowiednie przygotowanie biur projektowych do dostarczenia wielkiej ilości dokumentacji projektowo-kosztorysowej. Należy sprecyzować metody określania kosztów budowy i zwiększyć bezpośrednią odpowiedzialność biur projektowych za rezultaty ich pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełMirosławZawadzki">Radykalnej poprawy wymaga współpraca resortu chemii z centralami handlu zagranicznego. Należałoby m. in. rozważyć możliwość powierzenia jednej centrali zakupów dla chemii. Obecnie przy realizacji pierwszego lepszego zadania inwestycyjnego trzeba dokonywać zakupów poprzez kilka. a nawet kilkanaście central, co oczywiście niepomiernie przedłuża i komplikuje całą sprawę.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełMirosławZawadzki">Obecna organizacja generalnego wykonawstwa nie zdaje egzaminu na budowach przemysłu chemicznego. W praktyce generalny wykonawca jest po prostu jednym z wielu przedsiębiorstw, troszczącym się przede wszystkim o własne interesy, a dopiero w drugiej kolejności o interes budowy, którą prowadzi.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełMirosławZawadzki">Dyskusyjny jest także obecny system kar umownych, obowiązujący partnerów procesu inwestycyjnego. Zasługuje na rozważenie ewentualność powiązania instytucji kar umownych z interesami konkretnego przedsiębiorstwa wykonawczego, inwestora ozy dostawcy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanDubis">Najwyższe wskaźniki rozwoju dotyczą w projekcie planu 5 — letniego tych gałęzi produkcji przemysłu chemicznego, które opierają się na krajowej bazie surowcowej. Jest to kierunek słuszny i zgodny z potrzebami naszej gospodarki. Należy jedynie zwrócić uwagę na sprawę możliwie równomiernego rozwoju wszystkich zakładów danej branży. Jeśli chodzi o zakłady petrochemiczne, to niektóre z nich — na przykład zlokalizowane na ziemiach wschodnich - mogą w bieżącej 5-latce napotkać na trudności związane z pewnymi brakami surowca do produkcji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławOpałko">Nie wszystkie zadania ubiegłej 5-latki w przemyśle chemicznym zostały wykonane. Są w tej gałęzi przemysłu pewne słabości. Warto sobie zadać pytanie, w jakim stopniu będą one rzutować na realizację obecnych i przyszłych zadań. Nierealne wydają się terminy uruchomienia niektórych obiektów chemii.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławOpałko">Uwagi wymaga zagadnienie nawozów, w tym także ich zapasów magazynowych. Zahamowania w wysyłce nawozów z magazynów do odbiorcy mają wiele ujemnych konsekwencji. W tej sytuacji należy zwrócić uwagę na zapewnienie większej rytmiczności wywozu nawozów od producenta przez kolej, jak również na problem magazynów w gminnych spółdzielniach.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełStanisławOpałko">W dziedzinie inwestycji niezwykle istotna jest dobra i terminowa dokumentacja. Jak się wydaje, obecnie nie ma warunków obiektywnych, dla zapewnienia rzeczywiście realnych kosztorysów. Wynika to przede wszystkim z faktu, że ceny katalogowe różnią się w bardzo poważnym stopniu od cen faktycznie płaconych za określone dostawy.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełStanisławOpałko">W inwestycjach nalepy zakładać pewne rozwiązania na wyrost. Taką potrzebę nasuwa życie, a jej uwzględnianie w praktyce pozwoliłoby przy przedsięwzięciach związanych z intensyfikacją produkcji, uzyskać znaczne oszczędności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławPawłowski">Cieszą perspektywy polskiej chemii. Będzie ona tym silniejsza, im mocniej oprze się na krajowych surowcach. Oczywiście import niektórych surowców, jak np. ropy jest w naszych warunkach koniecznością. W niektórych jednak przypadkach - a dotyczy to m. in. apatytów i fosforytów, a mówiąc szerzej surowców agrotechnicznych - warto rozważyć możliwości korzystania choćby w części z zasobów krajowych. Co się tyczy fosforytów, progresja importowa jest w obecnej 5-latce bardzo duża. Warto podjąć na szerszą skalę badania zmierzające do udostępnienia przemysłowi wprawdzie ubogich, ale rodzimych złóż. Podobny postulat poszukiwania szerszych możliwości wykorzystania krajowych, zasobów odnosi się także do soli potasowej. Trzeba wprowadzić nowoczesne, wysokowydajne metody przeróbki siarkonośnej rudy.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławPawłowski">Dla lepszego wykorzystania krajowych zasobów surowcowych warto rozważyć możliwość utworzenia instytutu surowców mineralnych.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStanisławPawłowski">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Bronisław Taban, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Józef Talma i dyrektor Zjednoczenia Budowy Zakładów Chemicznych - Tadeusz Stasiak.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełStanisławPawłowski">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Niedźwiecki (PZPR): Z przebiegu obrad wynika, że Komisja uznaje za właściwy przedstawiony projekt planu przemysłu chemicznego. Podstawowe kierunki rozwojowe tej gałęzi są zgodne z potrzebami kraju i w zasadzie realne. Chemia przede wszystkim rozwiązuje wielki problem ogólnogospodarczy nawozów azotowych i fosforowych, co trzeba szczególnie podkreślić; rozwiązuje też w zasadzie problem włókien i tworzyw sztucznych - choć przydałoby się więcej tych wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełStanisławPawłowski">Najbardziej optymistycznym akcentem dla przemysłu chemicznego jest w obecnej 5-latce to, że kraj nasz w podstawowych produktach chemicznych czyni wielki skok i poważnie nadrabia dystans dzielący nas jeszcze od najbardziej rozwiniętych krajów zachodnio-europejskich.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełStanisławPawłowski">Dla Komisji jasne jest, że:</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełStanisławPawłowski">- plan chemii jest prawie całkowicie zależny od realizacji programu inwestycyjnego;</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełStanisławPawłowski">- zdawać sobie należy sprawę z szeregu zagrożeń w programie inwestycyjnym, zwłaszcza jeśli idzie o nakreślone terminy przekazywania nowych obiektów do eksploatacji;</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełStanisławPawłowski">- wykonanie zadań przez chemię ma szczególnie ważne znaczenie dla całego kraju - głównie z uwagi na jej rolę w zaopatrzeniu materiałowym innych przemysłów.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#PosełStanisławPawłowski">Druga sprawa wybijająca się na czoło - to jakość produktów chemicznych. Chemia dokonała w ostatnich latach sporego wysiłku w tym kierunku i może się wykazać pewnymi osiągnięciami. Ale w niektórych dziedzinach poprawy jakości bądź nie ma w ogóle, bądź jest ona niedostateczna. Potrzebny jest więc dalszy postęp.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#PosełStanisławPawłowski">Przemysł chemiczny powinien zacieśniać współdziałanie z odbiorcami swej produkcji, silniej wpływać na właściwe wykorzystanie i użytkowanie chemikaliów przez odbiorców. Na to zagadnienie trzeba zwrócić większą uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#PosełStanisławPawłowski">Komisja przyjęła projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej w części dotyczącej przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#PosełStanisławPawłowski">Ministerstwo Przemysłu Chemicznego urządziło w sali obrad Komisji wystawę, na której - obok wykresów i plansz ilustrujących rozwój przemysłu chemicznego w lata 1966–1970 prezentowane były m. in. nowe wyroby rynkowe, które są już lub będą produkowane w bieżącej 5-latce.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00023-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00023-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..27d47c7
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00023-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00023-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 23/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 23/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:20</note>
+        <note type="sessionNo">23</note>
+        <date>1966-10-15</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAntoniRybak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Rybak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdwardOwczarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edward Owczarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzKopecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Kopecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWacławMońka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wacław Mońka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełŁucjaMatuszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Łucja Matuszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom Komisji poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00023-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00023-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b1a2549
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00023-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,89 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 15 października 1966 r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Jerzego Bukowskiego (bezp.) i Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej górnictwa, geologii i energetyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, - przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z zastępcą Przewodniczącego - Józefem Olszewskim, Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z Ministrem - Janem Mitręgą, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z podsekretarzem stanu - Józefem Talmą oraz przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Najwyższej Izby Kontroli, Wyższego Urzędu Górniczego z prezesem - Edmundem Grabowskim i Centralnego Urzędu Geologii z prezesem - Mieczysławem Mrozowskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W imieniu podkomisji projekt planu 5-letniego w części dotyczącej górnictwa, energetyki oraz geologii zreferował poseł Stanisław Pawłowski (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Resort górnictwa i energetyki, podobnie jak w poprzedniej 5-latce, ma najwyższy udział w funduszach inwestycyjnych; w latach 1966-1970 ma do dyspozycji ponad 96 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Zgodnie z założeniami planu, w roku 1970 resort ma osiągnąć produkcję globalną wartości 92,7 mld zł, co w porównaniu z 1965r, oznacza wzrost o 50,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W przemyśle węgla kamiennego wydobycie w 1970 r. wzrosnąć ma do 154,9 mln ton; osiągnie się to przede wszystkim przez wdrażanie nowych postępowych metod naukowej organizacji pracy i zastosowanie nowoczesnego sprzętu, dzięki czemu wzrosną znacznie wskaźniki mechanizacji pracy. Oczekiwana jest poprawa jakości węgla, co nastąpi dzięki maksymalnemu rozwojowi eksploatacji wysoko jakościowych pokładów węgla, zwłaszcza koksowego, zapewnieniu wysokiego udziału asortymentów grubych, intensywnemu rozwojowi zakładów wzbogacenia oraz dalszemu postępowi techniki. Wzrost wydobycia zostanie osiągnięty także przez szybki rozwój i rozbudowę nowych kopalń węgla w Rybnickim Okręgu Węglowym oraz przez rozbudowę starych kopalń. Zdecydowana większość nakładów górnictwa węglowego przeznaczonych na budowę nowych kopalń zostanie skierowana na inwestycje kontynuowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Opracowany został program zagospodarowania skał płonnych wydobywanych razem z węglem. W efekcie zmniejszą się ich zwały na hałdach, co wraz z akcją rekultywacji wyrobisk górniczych pozwoli zwiększyć areał użytków i w przyszłości zmienić charakter krajobrazu w zagłębiu węglowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W latach 1966-70 eksport węgla kamiennego może wzrosnąć z 21,5 - 22 mln do ok. 24 mln ton. Istnieje więc szansa umocnienia pozycji polskiego eksportu węgla na światowym rynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Zwiększenie w przyszłości efektów ekonomicznych górnictwa węglowego należy łączyć z rozwojem prac naukowych nad przetwórstwem węgla (problemy technologii, pełnego w perspektywie wykorzystania tego surowca). Te prace naukowe należałoby zintensyfikować i przeznaczyć na nie więcej środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W obecnej 5-latce planowany jest dalszy poważny wzrost wydobycia węgla brunatnego: z 22,6 mln ton w 1965 r, do 55,7 mln ton w 1970 r. Nie przewiduje się budowy nowych kopalń węgla brunatnego, zostanie natomiast zakończona budowa kopalni „Kazimierz” i „Jóźwin” w rejonie Konina.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wzrastające wydobycie węgla brunatnego pozwoli zwiększyć wzrost produkcji energii elektrycznej uzyskiwanej z tego surowca w ogólnej produkcji energetyki zawodowej z 29.4 proc. w 1965 r, do 59,6 proc. w 1970 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Poza węglem i częściowo energią wodną, w obecnym 5-leciu nie wchodzą u nas w rachubę inne źródła energii; problemy energetyki jądrowej odsuwane są u nas na dalszy okres.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Produkcja energii elektrycznej osiągnąć ma w 1970 r. 65 -65,5 mld kWh wobec 45,6 mld kWh w 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Przewiduje się oddanie do użytku nowych mocy energetycznych na poziomie 4669 MW tj. o 719 MW więcej niż w ubiegłym 5-leciu. W 1970 roku moc zainstalowana w elektrowniach ma wzrosnąć do 14,204 W.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Obecny stan sieci najwyższych napięć nie daje dostatecznej pewności i stabilności pracy. W zestawieniu ze wzrostem produkcji energii elektrycznej niedostateczną jest także organizacja przesyłu energii w sieciach rozdzielczych średnich i niskich napięć. Problem wydłużenia sieci energetycznej, zwiększenia mocy stacji transformatorowych wymaga uważnego stadium i rozsądnych decyzji. Problem ten staje się szczególnie ważny dla wzrastającej liczby odbiorców wiejskich. W jego rozwiązywaniu potrzebne jest zacieśnienie współpracy Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z Ministerstwem Rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W obecnym 5-leciu trzeba przeprowadzić - zgodnie z tendencjami światowymi - prace wstępne i przygotowawcze do produkcji dużych turbozespołów o mocy 500-600 W.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Trzeba podjąć decyzję, które ukształtowałyby politykę zagospodarowania i prawidłowego wykorzystania zasobów gazu. Chodzi m. in. o równomierne rozmieszczenie sieci gazociągów magistralnych oraz urządzeń do transportu i magazynowania gaza. Z uwagi na wysokie zasoby gazu ziemnego należy w obecnej 5-latce dążyć do lepszego ich wykorzystania, głównie przez przemysł.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Racjonalne wykorzystanie złóż gazu utrudnia deficyt rur, stanowiąc jeden z głównych powodów ograniczeń w rozbudowie sieci gazociągowej. Uzupełnienie akcji związanej z gazyfikacją kraju należy widzieć w pełnym wykorzystaniu gazu płynnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W bardzo szybkim tempie wzrasta zapotrzebowanie gospodarki na ropę naftową. Pokrycie tych potrzeb urasta do wielkiego problemu wobec małej produkcji ropy z własnych złóż: w 1965 r. wydobycie 340 tys. ton pokryło tylko 9 proc. zapotrzebowania. Import ropy poważnie obciąża bilans płatniczy, także w perspektywie obecnej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W 5-latce na poszukiwania za ropą przeznacza się 14 mld zł. Jest to wielki wysiłek inwestycyjny. Program badań musi podlegać okresowej krytyce i regulacji na podstawie wypracowanych koncepcji naukowych, Program ten nie jest pozbawiony elementów ryzyka, chodzi jednak o to, by uczynić-wszystko dla uzyskania w rozsądnym czasie pozytywnych wyników, Do zadań Centralnego Urzędu Geologii należy przygotowanie podstawowej bazy geologicznego rozpoznania kraju. Program zadań w obecnej 5-latce charakteryzuje koncentracja wysiłku na poszukiwania - obok ropy naftowej i gazu ziemnego - surowców agrochemicznych, soli potasowych i fosforytów oraz rud cynku i ołowiu. Na obecnym etapie te kierunki poszukiwań podkomisja uznaje za prawidłowe. Zwiększony zakres poszukiwań wymaga zacieśnienia współpracy wszystkich placowej zajmujących się problematyką geologiczną, umocnienia zaplecza naukowo-technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Na pytania posłów: Bolesława Gregorka (PZPR), Edwarda Owczarka (PZPR), Jana Dubisa (PZPR), Łucji Matuszewskiej (bezp.) Stanisława Sulimy (PZPR), Teresy Gąsiorkiewicz (PZPR), Kazimierza Kandzierskiego (PZPR), Feliksa Dębskiego (ZSL), Władysława Budzika (PZPR), Tadeusza Jędrucha (ZSL), Antoniego Buczkowskiego (ZSL), Henryka Szafrańskiego (PZPR), Antoniego Daniela (PZPR), Bolesława Bednarka (PZPR - Komisja Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów), Ignacego Krakowskiego (PZPR), Władysława Kądziołki (PZPR), Władysława Maciejczyka (PZPR) i Zdzisława Drewki (PZPR) odpowiedzi udzielili: Minister Górnictwa i Energetyki — Jan Mitręga, dyrektor generalny w tym resorcie - Bolesław Bartoszek, dyrektorzy departamentów - Jan Borowski i Leon Noje, Główny Inspektor Gospodarki Paliwowo-Energetycznej - Zygmunt Neumann, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów Józef Olszewski i podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Józef Talma.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- perspektyw pokrycia zapotrzebowania na węgiel i energię elektryczną w bieżącym 5-leciu:</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- perspektyw rozszerzenia zagranicznych rynków zbytu węgla kamiennego;</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- funduszu remontowego w kopalniach węgla kamiennego;</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- wykorzystania gazu ziemnego przez poszczególne gałęzie przemysłu;</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- produkcji rur na potrzeby geologii;</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- programu podniesienia jakości maszyn górniczych;</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">- wierceń poszukiwawczych na Bałtyku;</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">- perspektyw rekonstrukcji sieci energetycznej na wsi;</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">- cen pobieranych za energię elektryczną od mieszkańców wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełKazimierzKopecki">Przemysł gazowniczy w naszym kraju ma do odrobienia znaczne zaległości w porównania do krajów przodujących. Zażycie gaza zarówno na cele technologiczne, jak też socjalno-bytowe jest u nas zbyt małe. Z zadowoleniem należy przyjąć prognozę zwiększenia do 1970 r. ilości zagospodarowanego gazu. Jednakże należy także wyrazić opinię, że planowany postęp jest zbyt wolny, niezadowalający, jeśli brać pod uwagę miarę potrzeb. W tej sytuacji zwiększyć należy wysiłki zmierzające do skorygowania planu w toku praktycznego działania.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełKazimierzKopecki">Zgodnie z dezyderatem Komisji rząd podjął decyzje porządkujące gospodarkę gazem. Jednakże druga część dezyderatu dotycząca zagospodarowania gazu płynnego, nadal pozostaje otwarta. Podstawą dobrego zagospodarowania gazu płynnego powinna być dobra organizacja. Tymczasem gospodarka gazem płynnym przedstawia obecnie chaos. Kompleksowym zagospodarowaniem nie zajmuje się właściwie żadna instytucja, zaś zbyt prowadzi kilka organizacji. Sytuacja wymaga podjęcia radykalnych środków usprawniających.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełKazimierzKopecki">Jednym z istotnych, otwartych zagadnień Pozostają dostawy rur. Nasuwa się postulat rozpatrzenia możliwości szybszego wzrostu ich produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełKazimierzKopecki">Państwowy Inspektorat Gospodarki Paliwowo-Energetycznej wykazać się może dużym dorobkiem w dziedzinie oszczędności paliw i energii. Nadal jednak poważne straty paliwa powstają przy spalaniu węgla w gospodarstwach domowych. W projekcie planu duża część potrzeb na nowe, sprawniejsze piece i trzony kuchenne nie znajduje pokrycia. Równocześnie zająć się trzeba piecami centralnego ogrzewania, gdyż produkowane modele pochodzą sprzed pół wieku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWacławMońka">Około 90 proc. strat energii, będących następstwem awarii, powstaje na liniach średniego napięcia. Wynika to m. in. z przeciążenia tych linii. Jest to poważny problem, szczególnie dla wsi. Dla państwowych gospodarstw rolnych, czy kółek rolniczych, w których stosowane są dojarki elektryczne, przerwa w dostawie prądu oznacza poważne zakłócenie pracy. Dzieje się tak, mimo iż resort górnictwa i energetyki zrobił bardzo wiele dla doinwestowania i rozbudowy linii niskiego i średniego napięcia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAntoniRybak">Problem zróżnicowanych opłat za energię elektryczną na wsi budzi nadal poważne wątpliwości. Chodzi przy tym nie tyle o wysokość stawek, ile o sam fakt ich zróżnicowania. Warto przedyskutować w związku z tym możliwość ujednolicenia opłat.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełAntoniRybak">Zaopatrzenie wsi w węgiel wydatnie się ostatnio poprawiło i problem niedoboru został właściwie zlikwidowany. Obecnie należałoby rozważyć możliwość przejścia na wolnorynkową sprzedaż węgla.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Największe korzyści ekonomiczne ze stosowania gazu ziemnego osiąga przemysł chemiczny. Dlatego sprawie maksymalnego wykorzystania gazu ziemnego przez ten przemysł należy poświęcić szczególną uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Niektóre procesy technologiczne w chemii wymagają tzw. pewnego zasilania w energię elektryczną. Nawet krótkie przerwy w zasilaniu powodują tu bardzo wysokie straty. Na przykład w kombinacie płockim zaledwie 9-minutowa przerwa w dostawie energii spowodowała niedawno straty w wysokości ok.4 mln zł. W tej sytuacji trzeba zbadać, czy zwiększenie nakładów na podniesienie pewności zasilania nie jest opłacalne. Wydaje się, że zyski uzyskane dzięki ograniczeniu przerw w dostawach energii znacznie przewyższą wysokość przeznaczonych na ten cel środków.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełEdwardOwczarek">Stan bezpieczeństwa i higieny pracy w niektórych kopalniach nie jest jeszcze dostateczny. Wynika to m. in. z niedostatku dobrych urządzeń zabezpieczających. Poprawę przyniosłoby niewątpliwie zwiększenie produkcji tych urządzeń, a wśród nich stempli hydraulicznych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełEdwardOwczarek">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Górnictwa i Energetyki - Jan Mitręga, prezes Wyższego Urzędu Górniczego - Edmund Grabowski, zastępca przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Józef Olszewski i prezes Centralnego Urzędu Geologii - Mieczysław Mrozowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">W pracach podkomisji i w toku dyskusji poselskiej poruszone zostały najważniejsze i najbardziej aktualne elementy planu 5-letniego górnictwa i energetyki. Na szczególną uwagę zasługuje problem poszukiwań geologicznych i efektywnego wydatkowania przeznaczonych na ten cel środków. Sprawa ta powinna się znaleźć w centrum zainteresowania właściwych resortów i podległych jednostek.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">Celowe jest poszukiwanie wszelkich dostępnych możliwości poprawy stanu sieci niskiego i średniego napięcia, głównie na terenie wsi.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła wnioski wynikające z rozpatrzenia projektu 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej, w częściach dotyczących: Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego, Górnictwa i Energetyki, Geologii, wykorzystania energii jądrowej, elektronicznej techniki obliczeniowej, normalizacji, atomistyki, patentów i organizacji przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">Komisja przyjęła przedłożone projekty kierując równocześnie do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów propozycję dwóch poprawek, z których jedna dotyczy wprowadzenia do planu opracowania technologii odzysku siarki, druga - opracowania nowych technologii wykorzystania krajowych surowców chemicznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">Komisja uchwaliła też treść pisma do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów informującego o przebiegu 3-dniowych obrad i wypływających z nich wnioskach. W piśmie tym Komisja zwraca uwagę m. in. na.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- problem zaopatrzenia materiałowego przemysłu maszynowego, zwłaszcza w wyroby hutnicze;</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- potrzebę zwiększenia potencjału produkcyjnego walcowni;</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- konieczność wzmocnienia więzi i dyscypliny kooperacyjnej;</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- potrzebę dalszego usprawniania organizacji produkcji;</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- konieczność pełnej realizacji nakreślonego programu inwestycyjnego przemysłu chemicznego, od czego w podstawowej mierze zależna jest realizacja 5-letniego planu tej gałęzi przemysłu;</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- potrzebę rozwijania starań zmierzających do dalszej poprawy jakości chemikaliów;</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- potrzebę zwrócenia baczniejszej uwagi na zagadnienia elektryfikacji rolnictwa; w dziedzinie tej zachodzi potrzeba usprawnień organizacyjnych i pełniejszego uwzględnienia potrzeb energetycznych wsi;</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- przyśpieszenie programu gazyfikacji kraju;</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- celowość zorganizowania ośrodka techniki jądrowej na ziemiach północnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">Ponadto Komisja uchwaliła szereg dezyderatów, w których postuluje m. in.:</u>
+          <u xml:id="u-7.15" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- dofinansowanie niektórych inwestycji hutniczych, zapewniające wzrost produkcji wyrobów walcowanych;</u>
+          <u xml:id="u-7.16" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- podjęcie środków, umożliwiających szybszy rozwój przemysłu narzędziowego;</u>
+          <u xml:id="u-7.17" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- prawidłowy rozdział potencjału produkcyjnego wykonawstwa dla potrzeb inwestycji chemicznych;</u>
+          <u xml:id="u-7.18" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- uregulowanie sprawy inwestycji rozproszonych;</u>
+          <u xml:id="u-7.19" who="#PrzewodniczącyobradomKomisjiposełJerzyBukowski">- usprawnienie dostaw inwestycyjnych z importu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00024-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00024-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5431eeb
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00024-01/header.xml
@@ -0,0 +1,74 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00024-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 24/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 24/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:21</note>
+        <note type="sessionNo">24</note>
+        <date>1966-11-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAntoniDaniel" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Daniel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAntoniRybak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Rybak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełIgnacyKrakowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ignacy Krakowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDubis" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dubis</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDąbKocioł" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dąb-Kocioł</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzKopecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Kopecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichałSpecjał" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Specjał</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławPawłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Pawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSulima" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Sulima</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTadeuszJędruch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Jędruch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWacławMońka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wacław Mońka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Marek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełŁucjaMatuszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Łucja Matuszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00024-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00024-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..528e341
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00024-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,144 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 28 listopada 1966 r. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1967 i podstawowych założeń na rok 1968 oraz projekt ustawy budżetowej na rok 1967 w częściach dotyczących Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Centralnego Urzędu Geologii, Wyższego Urzędu Górniczego, Urzędu Pełnomocnika Rządu DS. Wykorzystania Energii Jądrowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z podsekretarzami stanu — Franciszkiem Jopkiem i Franciszkiem Wszołkiem, Centralnego Urzędu Geologii z Prezesem - Mieczysławem Mrozowskim, Wyższego Urzędu Górniczego z Prezesem - Edmundem Grabowskim, Urzędu Pełnomocnika Rządu DS. Wykorzystania Energii Jądrowej z Pełnomocnikiem Rządu — Wilhelmem Billigiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z dyrektorem Zespołu — Franciszkiem Muszkietem, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego — Józef TaIma, dyrektor Zespołu NIK - Jan Klimaszewski oraz przedstawiciele Komitetu Nauki i Techniki oraz Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informacje o projekcie Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1967 i podstawowych założeń na rok 1968 oraz projekt ustawy budżetowej na rok 1967 w częściach dotyczących Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Centralnego Urzędu Geologii i Wyższego Urzędu Górniczego przedstawili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki — Franciszek Jopek, Prezes Centralnego Urzędu Geologii - Mieczysław Mrozowski i Prezes Wyższego Urzędu Górniczego — Edmund Grabowski (Streszczenia informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełTadeuszJędruch">Wiele Się mówi o potrzebie zajęcia się sprawą miału węglowego, zalegającego składy gminnych spółdzielni, Należałoby wreszcie podjąć decyzje zmierzające do likwidacji tych zapasów.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełTadeuszJędruch">Zastrzeżenia nasuwa niekiedy sposób budowy i konserwacji linii energetycznych. Zdarza się, że w pracach z tym związanych powstają szkody rolnicze; są one jednak czasem zbyt wielkie, a czasem całkowicie do uniknięcia. Znane są przypadki niszczenia obsianych pól, np. przy stawianiu słupów linii energetycznych. Resort powinien poświęcić więcej uwagi tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełTadeuszJędruch">W pracach geologicznych poszukiwawczych niezbędna jest lepsza koordynacja działania, bardziej racjonalne wykorzystanie sprzętu i środków. Świadczą o tym przypadki przerywania wierceń, a po pewnym czasie powrotu ekip wiertaczy na to samo miejsce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławPawłowski">W sukcesy naszej geologii wielki wkład wnosi nauka wytyczająca kierunki prac, wskazująca obszary, które rokują największe perspektywy.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławPawłowski">Kierunki prac geologicznych i proporcje nakładów odpowiadają odcinkowym zadaniom stawianym przed służbą geologiczną.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławPawłowski">Możliwości wydobycia rodzimej ropy naftowej wzrosły dość znacznie w ostatnim roku. Jest to niewątpliwy sukces. Wydaje się, że na najbliższą przyszłość można by założyć nieco bardziej mobilizujące wskaźniki wzrostu wydobycia ropy.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełStanisławPawłowski">Jeśli natomiast idzie o gaz ziemny, to aktualne możliwości wydobycia tego cennego surowca przekraczają możliwości jego wykorzystania. Problem ten wymaga wnikliwej uwagi także w przyszłości.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełStanisławPawłowski">Ropa naftowa i gaz ziemny - to surowce o kluczowym znaczeniu dla naszej gospodarki. W ich poszukiwaniu współpracują Centralny Urząd Geologii i Ministerstwo Górnictwa i Energetyki. Dobrą współpracę tych resortów należy pokwitować z zadowoleniem.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełStanisławPawłowski">Wydaje się, że w przemyśle energetycznym nie ma pełnej równowagi w nakładach inwestycyjnych. Na niektórych odcinkach inwestycje zapewniają pokrycie potrzeb w nader skąpych rozmiarach.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełStanisławPawłowski">Dla sprawnego przebiegu prac geologicznych duże znaczenie ma fachowa kadra. W budżecie Instytutu Geologicznego nie przewiduje się żadnych środków na stypendia, co jest chyba nieprawidłowe.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełStanisławPawłowski">Większej uwagi i troski wymagają warunki socjalno-bytowe załóg wiertniczych, zwłaszcza tych, które pracują w terenie odległym od skupisk ludzkich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAntoniRybak">Niektóre odgórne zarządzenia w sprawach geologii zostały podjęte bez uprzedniego zasięgnięcia opinii wykonawców; kontakt z ludźmi pracującymi w terenie powinien być bardziej bezpośrednią Poseł Władysław Kądziołka (PZPR): Warunki pracy w dolnośląskim górnictwie są trudnej należałoby poświęcić temu więcej uwagi i więcej środków.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełAntoniRybak">Wyższy Urząd Górniczy - we współpracy z resortem górnictwa i energetyki wniósł duży wkład w poprawę bezpieczeństwa i. higieny pracy w naszych kopalniach. Należałoby wzmocnić aparat Urzędu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanDąbKocioł">Program gazyfikacji nie pokrywa wielu potrzeb. Trzeba się z tym zgodzić, przede wszystkim ze względu na trudności przezwyciężenia deficytu rur.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJanDąbKocioł">Usilniej musimy prowadzić poszukiwania większych zasobów ropy naftowej, nie rezygnując z rejonu Karpat, gdzie rozpoznanie przeprowadzono na stosunkowo niewielkiej głębokości. W poszukiwaniach ropy naftowej niezbędna jest ściślejsza współpraca pomiędzy zainteresowanymi ogniwami, a także zwiększenie odpowiedzialności za rezultaty działania.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJanDąbKocioł">Wydaje się, że więcej uwagi poświęcić należy zarówno należytemu wykorzystaniu kadr fachowców, jak i zwiększonych środków finansowych na badania geologiczne oraz kosztownego importowanego sprzętu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Resort górnictwa i energetyki może poszczycić się dużymi osiągnięciami. Plan zakłada dalszy postęp. Jednakże wzrost importu ropy i produktów naftowych etanowi obecnie duże obciążenie naszego bilansu handlowego, w związku z tym konieczne Są wysiłki na rzecz wzrostu wydobycia w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Powinien powstać perspektywiczny program zagospodarowania gazu ziemnego.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Ewentualne wyłączenia prądu dla przemysłu w okresach szczytu nie powinny obejmować, jak zwykle, pieców karbidowych, ponieważ karbid jest obecnie cennym artykułem eksportowym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKazimierzKopecki">Niedostateczna jest jakość urządzeń energetycznych, powoduje to szereg ujemnych konsekwencji. Przemysł maszynowy powinien dołożyć wszelkich starań, aby podnieść jakość tych urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełKazimierzKopecki">Zastrzeżenia budzi obniżenie nakładów na sieci energetyczne, których rozwój nie zabezpiecza należytej zdolności przesyłowej.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełKazimierzKopecki">Gaz ziemny nie jest wykorzystany w stopniu odpowiadającym możliwościom. Opóźnienia inwestycyjne, m. in. w sieci gazociągów nie dadzą się szybko odrobić.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełKazimierzKopecki">Powstają duże straty energii w złych piecach grzewczych, których jest jeszcze bardzo wiele w gospodarstwach domowych. Na zagadnienie produkcji sprawniejszych pieców powinna być zwrócona większa uwaga. Na tym odcinku dużą rolę ma do odegrania Państwowy Inspektorat Gospodarki Paliwowo-Energetycznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełIgnacyKrakowski">Resort górnictwa powinien zająć się sprawą taśm transporterowych; częste rwanie się taśm powoduje przestoje i straty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMichałSpecjał">Podkomisja górnictwa i energetyki po przeprowadzeniu dokładnej analizy uważa, że dotychczasowe osiągnięcia górnictwa zapewniają realizację zadań przyszłego roku i całej obecnej 5-latki. Górnictwo uporało się z wielu trudnościami, zwłaszcza takimi jak dodatkowy czas pracy i fluktuacja kadr; osiągnęło znaczne sukcesy w koncentracji robót, w ulepszeniu organizacji pracy, mechanizacji, poprawie warunków pracy i obniżce kosztów wydobycia.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełMichałSpecjał">Plan na rok 1967 przewiduje zatrudnienie równe poziomowi sprzed około 10 lat, nakłady inwestycyjne na poziomie o 20 proc niższym ód średniorocznego w ubiegłej 5-latce - przy założonym znacznym wzroście wydobycia. Wynika stąd, że zadania przyszłoroczne są napięte. Tym większego znaczenia nabiera sprawa pełniejszego niż dotąd wykorzystania rezerw tkwiących w inicjatywach podejmowanych przez załogi górniczo. Ich aktywność pobudzona została sukcesami osiągniętymi ostatnio przez załogę kopalni „Siersza” i innych kopalń w zwiększeniu dziennego wydobycia. Liczne zobowiązania podejmowane są w związku ze zbliżającą się- „Barbarką”. Inicjatywie społecznej załóg sprzyjają nowe zasady współzawodnictwa - zatwierdzone ostatnio przez CRZZ - o tytuł brygad i oddziałów pracy socjalistycznej.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełMichałSpecjał">Nastąpiła dalsza znaczna poprawa warunków pracy w górnictwie co uwidacznia się w zmniejszeniu ilości wypadków przy pracy - mamy obecnie najniższy w Europie wskaźnik ciężkich wypadków. Poprawę bezpieczeństwa i higieny prący zawdzięcza górnictwo usprawnieniom techniczno-organizacyjnym oraz działalności społecznej inspekcji pracy i współdziałaniu administracji i ogniw związkowych. Niepełne wykorzystanie zdolności produkcyjnych kopalń węgla brunatnego skłania do ponownego postawienia sprawy wykorzystania tego surowca także w produkcji chemicznej, a nie tylko w energetyce.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełMichałSpecjał">Podkomisja górnictwa i energetyki popiera postulaty dotyczące: zabezpieczenia rytmicznych dostaw rur wiertniczych i poprawy jakości sprzętu wiertniczego produkowanego przez zakłady w Gliniku Mariampolskim; poprawy organizacji baz wierceń pełnego wykorzystania środków, na kształcenie fachowych kadr; wykorzystania surowców towarzyszących głównej kopalinie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWładysławMarek">W 1966 r. nastąpiła znaczna poprawa zaopatrzenia wsi w węgiel. Nadal do rozwiązania Pozostaje jednak sprawa zmiałowanego węgla, który zalega składowiska GS. Uregulowania wymaga również sprawa wysokości opłat pobieranych za energię elektryczną od indywidualnych gospodarzy. W związku z postępującą mechanizacją rolnictwa jest to problem bardzo pilny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełAntoniDaniel">Z ponad 120 mln ton węgla wydobywanego przez górnictwo hutnictwo zużywa około 20 proc. i to głównie węgla koksującego z ROW. W związku z tym dużego znaczenia nabiera sprawa jakości tego węgla, a zwłaszcza zawartości w nim gazu (metanu). Gaz ten usuwa się, przed transportem do hut, mimo to w koksowniach hutniczych zdarzają się przypadki dostaw węgla z wysoką zawartością metanu, co czyni proces produkcyjny bardzo niebezpiecznym. Należałoby zainteresować tą sprawą instytuty naukowe górnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełAntoniDaniel">Hutnictwo jest głównym dostawcą rur wiertniczych, trudności w rytmicznej produkcji tych rur stwarza przede wszystkim fakt, iż trzeba je gwintować. Ośrodek Gospodarki Stalą zbadał, a fachowcy wiertnicy potwierdzili, że możną niektóra z tych rur, np. okładzinową - spawać. Zastosowanie tej metody zwiększyłoby produkcję rur wiertniczych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJerzyBukowski">Plan górnictwa na rok przyszły jest niewątpliwie trudny, ale zadania są na pewno mniej skomplikowane niż w przemysłach przetwórczych. Dlatego niezbyt słuszne wydaje się uwarunkowywanie realizacji planu spełnieniem postulatów w zakresie zatrudnienia czy inwestycji. Plany są wynikiem dostosowania zamierzeń do możliwości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełWacławMońka">Do projektu planu 5-letniego Sejm wniósł poprawkę, w której mowa o tym, że w ramach preliminowanych kwot należy przebudowywać sieć niskiego napięcia dla stworzenia warunków rozwoju mechanizacji rolnictwa. Zmniejszone nakłady inwestycyjne na ten cel na lata 1967–1968 mogą utrudnić realizację tego zadania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełStanisławSulima">Należy rozważyć, czy w warunkach rozwoju eksportu węgla koksującego opłacalna jest nadal produkcja koksu formowanego zamiast odlewniczego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJanDubis">Należy rozważyć problem rekonstrukcji starych otworów wiertniczych, z których jeszcze wydobywa się ropę; można by zwiększyć w ten sposób produkcję.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełJanDubis">Uregulowania wymaga sprawa zwrotu - po uprzednim uporządkowaniu - wyeksploatowanych przez górnictwo naftowe terenów ich poprzednim właścicielom - rolnikom. Na Podkarpaciu są to zazwyczaj gleby urodzajnej miałoby to niewątpliwie wpływ na wzrost produkcji rolniczej.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełJanDubis">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarze stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki - Franciszek Jopek i Franciszek Wszołek, dyrektor generalny w tym resorcie - Bolesław Bartoszek, Prezes Centralnego Urzędu Geologii - Mieczysław Mrozowski, Prezes Wyższego Urzędu Górniczego - Edmund Grabowski, dyrektor Zespołu w Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - Franciszek Muszkiet, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Józef Talma.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełJanDubis">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Niedźwiecki (PZPR): Z dyskusji wynika, że Komisja nie wnosi zastrzeżeń do planu w częściach dotyczących Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Centralnego Urzędu Geologii i Wyższego Urzędu Górniczego. Komisja wysoko ocenia wyniki pracy, ofiarność górniczych załóg, stałe wysiłki dla utrzymania się w światowej czołówce.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełJanDubis">Z tego, co zostało powiedziane, wynika że resort koncentruje uwagę na wydobyciu węgla koksującego. Z zadowoleniem trzeba przyjąć zarysowującego się możliwości wzrostu eksportu węgla. Oczywiście w każdym przypadku aktualny jest postulat badania efektywności wywozu. Trzeba wreszcie podkreślić dążenia, a także sukcesy uzyskiwane na odcinku wydajności pracy. Komisja podkreśla w szczególności osiągnięcia przez kopalnię Siersza wydajności ogólnej w wysokości 3 tony na roboczodniówkę.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PosełJanDubis">Obok sukcesów jest jednak kilka spraw, które wywołują zaniepokojenie. Wymienić tu trzeba m. in. niskie wykorzystanie w najbliższych latach zdolności wydobywczych w kopalniach węgla brunatnego.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#PosełJanDubis">Niskie jest - w porównaniu z możliwościami — wykorzystanie gazu ziemnego. Wprawdzie to zalegające w ziemi bogactwo nie przepadnie, ale rzecz jasna byłaby dobrze, gdyby je można było jak najszybciej wykorzystać z pożytkiem dla gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#PosełJanDubis">Zaplanowane na rok przyszły przyrosty zasobów ropy - uzasadniają większy od zaplanowanego przyrost wydobycia ropy.</u>
+          <u xml:id="u-15.8" who="#PosełJanDubis">Analiza sytuacji w energetyce wykazuje pewne słabości w działaniu. Chodzi o awaryjność urządzeń, o wydłużające się terminy i nie najlepszą jakość remontów agregatów. Te sprawy wymagają uporządkowania.</u>
+          <u xml:id="u-15.9" who="#PosełJanDubis">Znaczna poprawa jakości węgla pozwala na likwidację wszelkich niedociągnięć w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-15.10" who="#PosełJanDubis">Przeniesione przez posłów sygnały ze wsi mówią o istniejących jeszcze zaniedbaniach. Wobec tej sprawy nie można być obojętnym, należy zbadać sprawę na miejscu, w składach i ją do końca załatwić.</u>
+          <u xml:id="u-15.11" who="#PosełJanDubis">Komisja przyjęła projekt uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1967 rok i założeniach na 196§!bok w częściach dotyczących: Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Centralnego Urzędu Geologii i Wyższego Urzędu Górniczego oraz projekty ustawy budżetowej w częściach dotyczących tych jednostek.</u>
+          <u xml:id="u-15.12" who="#PosełJanDubis">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła projekt planu na 1967 r., założenia planu na 1968 r.oraz projekt budżetu na 1967 r.w części dotyczącej Urzędu Pełnomocnika Rządu DS. Wykorzystania Energii Jądrowej.</u>
+          <u xml:id="u-15.13" who="#PosełJanDubis">Referat na ten temat przedstawił Pełnomocnik Rządu DS. Wykorzystania Energii Jądrowej - Wilhelm Billig. Omówił on. osiągnięcia uzyskane w 1966 r. w Polsce w rozwoju badań jądrowych. Wskazał na sukcesy polskich uczonych, które spotkały się z uznaniem na międzynarodowych konferencjach naukowych; niektóre opracowane przez polskich naukowców metody wykorzystania energii jądrowej znalazły zastosowanie również za granicą.</u>
+          <u xml:id="u-15.14" who="#PosełJanDubis">Instytut Badań Jądrowych stał się kuźnią kadr naukowych nie tylko w zakresie wykorzystania energii jądrowej, lecz także w pokrewnych kierunkach badań naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-15.15" who="#PosełJanDubis">Wyniki badań naukowych w zakresie wykorzystania energii jądrowej znalazły w ub. roku szerokie zastosowanie w praktyce przemysłowej. W 1966 r. podwojono prawie - w stosunku do 1965 r. - ilość zainstalowanych radioizotopowych przyrządów pomiarowo-kontrolnych. Stały się one - zwłaszcza w górnictwie - ważnym elementem poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy i automatyzacji produkcji. Szerokie zastosowanie znalazła w praktyce, zwłaszcza przemysłu chemicznego, spożywczego i hutnictwa, metoda badania procesów technologicznych przy pomocy atomów znaczonych. Coraz powszechniej stosowana jest do kontroli jakości produkcji defektoskopia izotopowa.</u>
+          <u xml:id="u-15.16" who="#PosełJanDubis">Na lata 1967–1968 przewiduje się zainstalowanie szeregu nowych stacjonarnych urządzeń techniki jądrowej. W dziedzinie tej nastąpić ma nie tylko skok ilościowy, ale i jakościowy, ponieważ będą to urządzenia bardziej nowoczesne. Szybko rozwija się produkcja aparatury i urządzeń jądrowych. Z roku na rok podwaja się eksport tych urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-15.17" who="#PosełJanDubis">W dyskusji udział wzięli posłowie: Kazimierz Kopecki (bezp.), Jerzy Bukowski (bezp.), Adolf Książkiewicz (PZPR), Andrzej Borodzik (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił Pełnomocnik. Rządu DS. Wykorzystania Energii Jądrowej - Wilhelm Billig.</u>
+          <u xml:id="u-15.18" who="#PosełJanDubis">W dyskusji wskazywano m. in. na dalsze, ściślejsze powiązanie prac badawczych z praktyką przemysłową.</u>
+          <u xml:id="u-15.19" who="#PosełJanDubis">Przewodniczący podkomisji DS. atomistyki - poseł Kazimierz Kopecki (bezp.) Podkomisja zapoznała się dokładnie z projektem planu i budżetu Urzędu Pełnomocnika Rządu DS. Wykorzystania Energii Jądrowej. Podkomisja interesowała się głównie zastosowaniem w praktyce wyników badań jądrowych, bezpieczeństwem obsługi urządzeń techniki jądrowej, metodami usprawniania konstrukcji tych urządzeń. Podkomisja zwraca uwagę na dwie podstawowe trudności w pracy Urzędu Pełnomocnika DS. Wykorzystania Energii Jądrowej. Są nimi: niepełne wykonanie - z winy przede wszystkim wykonawców - planu inwestycyjnego na rok bieżący oraz usterki jakościowe dostarczanych przez przemysł ciężki półfabrykatów i podzespołów do aparatury i urządzeń jądrowych. Konieczna wydaje się większa opieka ze strony Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego nad jakością wyrobów tego przemysłu dla potrzeb produkcji urządzeń i aparatury jądrowej. Na posiedzeniu podkomisji.zwrócono również uwagę na potrzebę placówki badawczej na Wybrzeżu, co pozwoliłoby przyspieszyć prace nad wykorzystaniem energii jądrowej w przemyśle okrętowym.</u>
+          <u xml:id="u-15.20" who="#PosełJanDubis">Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa przyjęła projekt planu na 1967 rok, podstawowe założenia planu na 1968 rok i budżet na 1967 rok w części dotyczącej Urzędu Pełnomocnika Rządu DS. Wykorzystania Energii Jądrowej.</u>
+          <u xml:id="u-15.21" who="#PosełJanDubis">O PLANIE GOSPODARCZYM NA 1967 r. i PODSTAWOWYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA 1968 r. W ZAKRESIE GÓRNICTWA I ENERGETYKI Informacja podsekretarza stanu w Ministerstwie Górnictwa i Energetyki - Franciszka Jopka złożona na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 28 listopada 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.22" who="#PosełJanDubis">Projekt planu na 1967 r. przewiduje wyższe od założonych na ten rok przez plan 5-letni wydobycie węgla gazowo — koksowego, przy względnie niższym niż przewidziano w planie 5-letnim zatrudnieniu. Osiągnięcie tych zadań będzie możliwe dzięki efektywnemu wykorzystaniu inwestycji umożliwiających zwiększenie zdolności produkcyjnych oraz dzięki postępowi technicznemu i lepszej organizacji pracy.</u>
+          <u xml:id="u-15.23" who="#PosełJanDubis">Wartość produkcji globalnej resortu górnictwa i energetyki wzrosnąć ma w 1967 r. o 3,9 proc. w stosunku do przewidywanego wykonania w 1966 r. Wydajność liczona wartością produkcji przypadającą na 1 pracownika wzrasta o 2,1 proc., zatrudnienie - o 1,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.24" who="#PosełJanDubis">Największe napięcie w założonym planie zatrudnienia mają przemysły: węgla kamiennego, energetycznego i maszyn górniczych.</u>
+          <u xml:id="u-15.25" who="#PosełJanDubis">56 proc. wzrostu produkcji powinien pokryć w roku 1967 wzrost wydajności.</u>
+          <u xml:id="u-15.26" who="#PosełJanDubis">Zwiększenie zadań wydobycia węgla w stosunku do wskaźników planu 5-letniego - dotyczy węgla w całości gazowo-koksowego z kopalni ROW. Wprost ten nie jest jednak oparty o obecną zdolność produkcyjną kopalń ROW, lecz wynika z przewidywanych usprawnień technicznych i technologicznych.</u>
+          <u xml:id="u-15.27" who="#PosełJanDubis">Plan na 1967 r. zakłada wydobycie 123,5 mln ton węgla, co stanowi wzrost o 1,7 mln ton w stosunku do przewidywanego wykonania planu roku bieżącego. Założenia na 1968 r. przewidują dalszy wzrost wydobycia do 127,1 mln ton, tj. o 5,3 mln ton więcej niż wykonanie w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-15.28" who="#PosełJanDubis">W wyniku wzrostu wydobycia węgla kamiennego wszystkie potrzeby rynku krajowego będą w latach 1967–1968 pokryte, stworzone zostaną możliwości dalszej aktywizacji jego eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-15.29" who="#PosełJanDubis">Wymaga to dalszej poprawy jakości produkcji poprzez:</u>
+          <u xml:id="u-15.30" who="#PosełJanDubis">- maksymalny rozwój eksploatacji w pokładach węgla wysokiej jakości, - zapewnienie możliwie wysokiego udziału asortymentów grubych w ogólnym wydobyciu, - intensywny rozwój zakładów mechanicznego wzbogacania węgla, - dalsze wprowadzanie postępu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-15.31" who="#PosełJanDubis">Plan inwestycyjny przemysłu węgla kamiennego na lata 1967–1968 jest niższy o 83 mln zł w stosunku do przewidywanego wykonania planu w 1966 r. Zmniejszenie nakładów w przemyśle węgla kamiennego nie obniża wprawdzie mocy produkcyjnej w latach 1967–1968, ale stanowi pewne zagrożenie dla perspektywicznego programu rozwoju przemysłu węglowego.</u>
+          <u xml:id="u-15.32" who="#PosełJanDubis">Plan inwestycyjny na lata 1967–1968 cechuje wysoka koncentracja nakładów, czego dowodzi fakt, iż na inwestycje kontynuowane przeznacza się 86,4 proc. całości nakładów.</u>
+          <u xml:id="u-15.33" who="#PosełJanDubis">Wykonanie zadań NPG na rok 1967 wymagać będzie od przemysłu węgla kamiennego zwiększenia wydajności i efektywności produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-15.34" who="#PosełJanDubis">W tym celu kontynuowana będzie realizacja szerokiego programu postępu technicznego, przede wszystkim poprzez dalszy rozwój koncentracji procesów produkcyjnych, mechanizację robót oraz wprowadzanie i rozpowszechnianie nowoczesnej organizacji pracy. Uzyskanie zaplanowanych wyników w zakresie koncentracji produkcji umożliwić ma wprowadzenie nowoczesnych maszyn i urządzeń, głównie konstrukcji i produkcji krajowej. Wskaźnik mechanicznego urabiania wzrośnie w 1967 r. do 51 proc. przewidywane wykonanie zadań w tym zakresie w 1966 r. da 49,6 proc., a wskaźnik mechanicznego ładowania będzie wynosił 57 proc. w porównaniu do 55,2 proc. w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.35" who="#PosełJanDubis">Wyrazem stałego postępu w doskonaleniu procesów produkcyjnych i wzrostu stopnia ich mechanizacji jest stały wzrost wydajności pracy. W 1967 r. w przemyśle węgla kamiennego wzrośnie ona w stosunku do roku bieżącego o 1,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.36" who="#PosełJanDubis">Plan wydobycia węgla brunatnego ustalono na 1967r, na poziomie 24,2 mln ton. Nie odzwierciedla on możliwości wydobywczych kopalń, gdyż wykorzystane one będą tylko w 84 proc. Wynika to ze zmniejszonego zapotrzebowania na ten węgiel, ze strony energetyki zawodowej i eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-15.37" who="#PosełJanDubis">Produkcja energii elektrycznej w kraju wzrosnąć ma z 47,9 mld kWh w 1966 r. do 52,1 mld kWh w 1967 r. i 56,7 mld kWh w 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.38" who="#PosełJanDubis">Nakłady inwestycyjne w energetyce zawodowej wzrastają (w stosunku do przewidywanego wykonania planu 1966 r.) w 1967 r. o 5 proc. i w r.1968 — o 10,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.39" who="#PosełJanDubis">Przyrost mocy instalowanej w energetyce krajowej wyniesie w r.1966–675 MW, w 1967 r. przewiduje się przyrost mocy ogółem o 871 MW, a w 1968 r. - o 968 MW.</u>
+          <u xml:id="u-15.40" who="#PosełJanDubis">Przyrost mocy energetycznej będzie niższy aniżeli wzrost produkcji. W rezultacie w okresach szczytowych obciążeń w latach 1966/67 i 1967/68 nie przewiduje się wprawdzie wyłączeń odbiorców komunalno — bytowych, konieczne jednak będzie programowe wyłączanie niektórych odbiorców przemysłowych. Podjęte będą wszelkie środki zaradcze dla maksymalnego zmniejszenia ubytków mocy produkcyjnej, a więc sprawne przeprowadzanie remontów i napraw, zwiększenie dyspozycyjności wielkich bloków energetycznych oraz jak najlepsze przygotowanie do okresu obciążeń szczytowych.</u>
+          <u xml:id="u-15.41" who="#PosełJanDubis">Przemysł gazowniczy rozprowadzi w 1967 r. o 14,4 proc. więcej gazu niż w roku 1966.</u>
+          <u xml:id="u-15.42" who="#PosełJanDubis">Możliwość wydobycia i rozprowadzenia krajowego gazu ziemnego jest znacznie większa od możliwości zagospodarowania tego surowca. Składa się na to opóźnienie wielu inwestycji przemysłu chemicznego i hutnictwa. Zasadniczy wzrost zużycia gazu ziemnego jako surowca możliwy będzie dopiero po pełnej rozbudowie i uruchomieniu nowych zakładów azotowych w Puławach, Tarnowie i Włocławku oraz po stworzeniu możliwości zużycia gazu w przemyśle hutniczym.</u>
+          <u xml:id="u-15.43" who="#PosełJanDubis">W dziedzinie wykorzystania gazu do celów komunalno-bytowych przewiduje się w 1967 r. rozbudowę sieci rozdzielczych (o 195,8 km) i podłączenia 58,3 tys. nowych odbiorców. Plan inwestycyjny 1967 r. jest w tym przemyśle wyższy od przewidywanego wykonania planu roku bieżącego o 3,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.44" who="#PosełJanDubis">Tempo gazyfikacji miast i osiedli jest w dalszym ciągu niedostateczne. Nadal wiele miejscowości położonych na trasach gazociągów magistralnych nie korzysta z gazu. Dzieje się tak dlatego, że ograniczone są nakłady inwestycyjne na budowę sieci rozdzielczej oraz z uwagi na deficyt rur przewodowych, gazomierzy i przyborów gazowych do użytku domowego.</u>
+          <u xml:id="u-15.45" who="#PosełJanDubis">Plan wydobycia ropy naftowej jest w 1967 r. o 2,5 proc. wyższy od przewidywanego wykonania planu w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.46" who="#PosełJanDubis">Jeśli idzie o nakłady inwestycyjne, to są one w przemyśle naftowym znacznie wyższe niż w ub. 5-latce. 87 proc. planowanych na 1967 r. nakładów przeznaczy się na prace geologiczno-poszukiwawcze.</u>
+          <u xml:id="u-15.47" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-15.48" who="#PosełJanDubis">O PROJEKCIE PLANU PRAC GEOLOGICZNYCH MA 1967 R. I ZAŁOŻENIACH NA 1968 R.</u>
+          <u xml:id="u-15.49" who="#PosełJanDubis">Informacja złożona przez Prezesa Centralnego Urzędu Geologii - Mieczysława Mrozowskiego na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 28 listopada 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.50" who="#PosełJanDubis">W głównych kierunkach i proporcjach rozdział środków jest zgodny z odpowiednimi wycinkami planu 5-.letniego oraz jego węzłowymi problemami. W 1967 r. wartość planowanych prac geologiczno-poszukiwawczych wyniesie ponad 2,6 mld zł (760 tys. mb wierceń), co oznacza wzrost nakładów o 8 proc., jeśli porównywać z przewidywanym wykonaniem planu tegorocznego. Na prace prowadzone przez CUG przypada 787 mln zł (203 tys. mb wierceń).</u>
+          <u xml:id="u-15.51" who="#PosełJanDubis">Przyszłoroczny plan kładzie szczególny nacisk na rozwój prac związanych z poszukiwaniami ropy i gazu ziemnego. Na związane z tym prace podstawowe i geofizyczne, głównie sejsmiczne, przeznacza się blisko 1,9 mld zł. Program prac - realizowany wspólnie przez CUG i Ministerstwo Górnictwa i Energetyki - opiera się o zalecenia polsko-radzieckiej grupy ekspertów.</u>
+          <u xml:id="u-15.52" who="#PosełJanDubis">W oparciu o stan rozpoznania geologicznego zostały wytypowane obszary, na których należy zintensyfikować prace poszukiwawcze. Najwięcej uwagi i 80 proc. potencjału kieruje się na następujące tereny: Nieckę Miechowską i Przedgórze Karpat, Monoklinę Przedsudecką, Północne Zbocze Wyniesienia Mazursko-Suwalskiego, Nieckę Mogileńsko-Łódzką oraz obszar karpacki. Oczekuje się, że dzięki przyszłorocznym pracom geologów gospodarka narodowa uzyska nowy przyrost zasobów ropy naftowej i gazu ziemnego.</u>
+          <u xml:id="u-15.53" who="#PosełJanDubis">Jeśli idzie o kopaliny stałe, to w roku przyszłym następuje pewien spadek nakładów, co Wiąże się z ograniczeniem prac poszukiwawczych i rozpoznawczych za węglem kamiennym i. brunatnym, rudami żelaza i miedzi. Natomiast zostaną zintensyfikowane prace geologiczno-poszukiwawcze i rozpoznawcze za złożami rud cynku i ołowiu, siarki i soli potasowych. Te ostatnie kontynuowane, będą w roku przyszłym w rejonie Zatoki Gdańskiej. Do tych prac - jak się przewiduje - zostanie włączony fundusz specjalny ONZ.</u>
+          <u xml:id="u-15.54" who="#PosełJanDubis">Rozwijane będą prace geologiczne dla poszukiwań złóż węgla w woj. lubelskim, a także w okręgu górnośląskim - w okolicy Pszczyny, w Rybnickim Okręgu Węglowym i Zebrzydowic.</u>
+          <u xml:id="u-15.55" who="#PosełJanDubis">Na rok przyszły przewiduje się zakończenie dokumentacji siarkonośnego obszaru Mokrzyszów-Grębów, Prowadzone będą wreszcie poszukiwania rud żelaza, które koncentrować się będą w północno-wschodniej Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-15.56" who="#PosełJanDubis">Założenia na 1968 r. uwzględniają dalszy rozwój poszukiwań ropy naftowej i gazu ziemnego, dalsze poszukiwania kopalin stałych oraz szeregu surowców o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-15.57" who="#PosełJanDubis">Na 1968 r. przewiduje się 832 tys. mb wierceń na kwotę 2.922 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-15.58" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-15.59" who="#PosełJanDubis">O PLANIE I BUDŻECIE WYŻSZEGO URZĘDU GÓRNICZEGO NA 1967 R.</u>
+          <u xml:id="u-15.60" who="#PosełJanDubis">Informacja złożona przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego - Edmunda Grabowskiego na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 28 listopada 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.61" who="#PosełJanDubis">W 1966 r. stan bezpieczeństwa pracy w górnictwie uległ dalszej poprawie. Znajduje to m. in. wyraz w zmniejszanej ilości zawałów górniczych, pożarów podziemnych i wtargnięcia wody w zakładach podziemnych. Znaczny jest postęp w opanowywaniu zagrożenia wybuchem gazów w kopalniach gazowych, głównie Rybnickiego Okręgu. Węglowego. Zmalała liczba wypadków przy pracy w górnictwie - w ciągu 10 miesięcy br. w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. Znacznie zmniejszyła się przy tym liczba wypadków śmiertelnych. Liczba wypadków śmiertelnych odniesiona do 1 mln ton wydobytego węgla zalicza się do najniższych w historii polskiego górnictwa. W tych pozytywnych wynikach jest niewątpliwie cząstka pracy również urzędów górniczych.</u>
+          <u xml:id="u-15.62" who="#PosełJanDubis">W 1967 r. urzędy górnicze będą kontynuowały swoją ustawową działalność, będą czuwać nad stanem technicznym kopalń i nad bezpieczeństwem załóg kopalnianych. Przewiduje się, że w 1967 r. aparat urzędów górniczych - stosunkowo skromny, ale cechujący się wysoką fachowością - przeprowadzi 42 tys. inspekcji, tj. o około 3 tys. więcej niż w br. Wzmożona zostanie kontrola i nadzór w kopalniach Rybnickiego Okręgu Węglowego. Przedmiotem wielkiej troski będzie także nowe Lubińsko-Głogowskie Zagłębie Miedziowe.</u>
+          <u xml:id="u-15.63" who="#PosełJanDubis">W roku przyszłym na urzędy górnicze zostają nałożone zwiększone obowiązki w zakresie nadzoru i kontroli eksploatacji siarki, wód leczniczych oraz ochrony źródeł tych wód. Urzędy górnicze zwrócą także szczególną uwagę na zagadnienie ochrony powierzchni przód szkodami górniczymi oraz rekultywacji i zagospodarowania gruntów przekształconych w związku z poszukiwaniami i eksploatacją kopalni.</u>
+          <u xml:id="u-15.64" who="#PosełJanDubis">Projekt budżetu Wyższego Urzędu Górniczego na 1967 r. zapewnia w zasadzie wykonywanie ustawowych obowiązków.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00025-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00025-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8fb2192
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00025-01/header.xml
@@ -0,0 +1,77 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00025-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 25/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 25/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:22</note>
+        <note type="sessionNo">25</note>
+        <date>1966-11-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAndrzejBorodzik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Borodzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykRutkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Rutkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykSzafrański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Szafrański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDąbKocioł" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dąb-Kocioł</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefBezler" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Bezler</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefTrojok" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Trojok</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzKandzierski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Kandzierski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMirosławZawadzki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mirosław Zawadzki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaGąsiorkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Gąsiorkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Marek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławPuch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Puch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZdzisławDrewka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zdzisław Drewka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełŁucjaMatuszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Łucja Matuszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Józef Niedźwiecki (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00025-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00025-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9448ce2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00025-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,114 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 29 listopada 1966 r. Komisja Przemyślu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1967 r. oraz podstawowych wytycznych na 1968 r. i projekt budżetu na 1967 r. w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego - w zakresie przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z Ministrem - Januszem Hrynkiewiczem i podsekretarzami stanu - Ryszardem Trzcionką i Józefem Talmą, dyrektor Zespołu NIK - Edmund Demidowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego - Józef Kutin oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informacji o projekcie planu przemysłu maszynowego na rok 1967 i podstawowych wytycznych na rok 1968 udzielił Minister Przemysłu Ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełKazimierzKandzierski">W uchwałach VII Plenum KC PZPR mówi się o konieczności zreorganizowania wydziałów pomocniczych w zakładach przemysłowych. Wydziały te bywają rzeczywiście nadmiernie rozbudowane. Idzie o to, by w wyniku tej reorganizacji nie obniżyć ich rangi w zakładach produkcyjnych, albowiem spełniają one ważną rolę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAndrzejBorodzik">Ponieważ w produkcji globalnej przemysłu ciężkiego wzrasta udział wyrobów gotowych, coraz większego znaczenia nabiera konieczność dostosowywania tej produkcji do potrzeb odbiorców krajowych i zagranicznych. Zakłady produkcyjne powinny więc pogłębić badania rynku oraz zacieśniać współpracę z handlem zagranicznym; bez spełnienia tych warunków będą one wytwarzać artykuły trudnozbywalne.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełAndrzejBorodzik">Przemysł ciężki nie w pełni przestrzega założeń akcji deglomeracyjnej, bowiem w myśl projektu planu tego resortu w stolicy w dalszym ciągu będą rozbudowywane zakłady przemysłu ciężkiego; ilość stanowisk pracy zwiększy się o 2 tys. Należy wątpić, czy w Warszawie znajdą się fachowcy potrzebni do obsadzenia tych stanowisk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanDąbKocioł">Resort przemysłu ciężkiego szybko reaguje na wnioski i postulaty Komisji; weźmie więc z pewnością pod uwagę propozycje w sprawie zaopatrzenia wsi w wyroby i artykuły techniczne. Chodzi zwłaszcza przedmioty, które ułatwiłyby pracę kobietom wiejskim, na których w coraz większym stopniu spoczywa ciężar prowadzenia gospodarstwa rolnego; brak różnego rodzaju prostych narzędzi i urządzeń zmusza je do wykonywania większości czynności własnymi rękami.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJanDąbKocioł">Jak wynika z ustaleń kontroli NIK, jakość aparatów radiowych produkowanych przez zakłady im. Kasprzaka budzi zastrzeżenia, mimo iż zakłady te mają wszelkie warunki, aby wytwarzać towary wysokiej jakości. Istotną więc sprawą jest mobilizacja personelu technicznego i załogi zakładów do poszukiwania nowych modeli produkcji, poprawy ich standardu i zajęcia przodującego miejsca w przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJanDąbKocioł">Problem, na który resort przemysłu ciężkiego winien zwrócić uwagę jest zatrudnienie stażystów.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJanDąbKocioł">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR): Jednym z zadań wynikających z uchwał VII Plenum KC PZPR jest konieczność poprawy organizacji pracy w zakładach przemysłowych. W przemyśle maszynowym straty czasu roboczego z winy złej organizacji pracy są poważnej wysokie są również straty czasu z winy robotników. Gdyby te straży zmniejszyć o połowę, zyskano by ogromną, możliwą do wykorzystania rezerwę siły roboczej. O tym, że jest to w dzisiejszych warunkach możliwe świadczy fakt, że są już zakłady, w których straty czasu pracy są minimalne.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełJanDąbKocioł">Resort przemysłu ciężkiego zatrudnia w swoich zakładach wielu specjalistów wysokiej klasy, ale równocześnie zatrudnia 100 tys. ludzi nieposiadających podstawowego wykształcenia. Podniesienie poziomu wykształcenia i kwalifikacji tej grupy pracowników również przyczynialiby się do poprawy wydajności i jakości produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełJanDąbKocioł">Przemysł ciężki zatrudnia 140 rzeczników patentowych. Jest ich więc niewielu w stosunku do potrzeb. Resort, kierując fachowców na kursy rzeczników patentowych, powinien dobierać na te stanowiska ludzi o wysokich kwalifikacjach zawodowych oraz o orientacji technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełJanDąbKocioł">Usprawnienie organizacji przedsiębiorstw i metod zarządzania wymaga szerszego stosowania techniki obliczeniowej i wprowadzania nowoczesnej aparatury obliczeniowej. Aparatura taka jest kosztowna, jednak niezbędna w operatywnym kierowaniu przedsiębiorstwem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWładysławPuch">Usprawnienia wymaga kooperacja między zakładami produkcyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWładysławPuch">W oddziałach pomocniczych fabryk, szczególnie w narzędziowniach, można zaobserwować w ostatnim okresie ucieczkę wysokokwalifikowanych fachowców. Jest to spowodowane ograniczonymi możliwościami zarobkowania. Spółdzielczość pracy oferuje tym fachowcom lepsze warunki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMirosławZawadzki">Nie negując konieczności preferowania produkcji eksportowej; nie można jednak opóźniać realizacji zamówień krajowych na niezbędne dla naszej gospodarki wyroby przemysłowe.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMirosławZawadzki">Troska o rozwój produkcji przemysłowej często jest zawężana i koncentrowana na wyrobach już znanych. Tymczasem jest, wiele wyrobów, których wprowadzenie do produkcji proponuje handel zagraniczny a trudno na nie znaleźć wykonawców. Wiele naszych wynalazków znalazło uznanie fachowców zagranicznych, placówki handlu zagranicznego mogłyby przyjmować na nie zamówienia; jednakże wynalazki te nie wchodzą do seryjnej produkcji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefTrojok">Dalszego pogłębienia wymaga kooperacja międzyzakładowa i specjalizacja produkcji w poszczególnych zakładach. Część maszyn opuszcza zakłady bez koniecznego wyposażenia narzędziowego. Usprawnić należy transport wewnątrzzakładowy; wyposażenie w odpowiednie wózki i podnośniki pozwoli na poprawę organizacji pracy w działach robót ciężkich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełHenrykRutkowski">Z uwagi na niską jakość narzędzi należy zwiększyć udział stali wysokojakościowej używanej do ich wytwarzania, Konieczne jest również poprawienie uzbrojenia narzędziowni w maszyny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Na wystawie; którą nam zaprezentowano, znajduje się wiele bardzo ładnych i pożytecznych wyrobów przemysłu maszynowego. Należy postawić pytanie, kiedy wyroby te trafią do sklepów.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Zwrócić trzeba uwagę na brak części zamiennych do artykułów przemysłowych masowego użytku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełZdzisławDrewka">Organizacja robót w toku decyduje w poważnej mierze o rytmiczności produkcji całego zakładu.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełZdzisławDrewka">Słuszne jest utrzymanie wysokiego poziomu eksportu maszyn i urządzeń, ale nie należy zapominać o konieczności wyposażenia w krajowe maszyny i urządzenia naszych zakładów produkcyjnych. Szczególnej poprawy wyposażenia wymaga park maszynowy przemysłu lekkiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Ustalenie przyczyn niewykonania zadań planowych przez niektóre zakłady w roku bieżącym pozwoli na lepsze wykonanie zadań w roku przyszłym. Resort powinien podjąć odpowiednie środki dla usprawnienia wykonawstwa inwestycyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJerzyBukowski">Warunkiem rozwijania eksportu maszyn jest dotrzymywanie terminów dostaw. Dążyć trzeba do skrócenia czasu negocjacji, co pozwoliłoby na pewne przedłużenie terminów realizacji zamówień przez przemysł. Postulatem, który trzeba nieustannie ponawiać - to poprawa jakości, estetyki i opakowań wyrobów eksportowych. Wiele naszych wyrobów jest bardzo dobrych i może łatwo znaleźć nabywców na rynkach zagranicznych pod warunkiem poprawy terminowości dostaw i podniesienia estetyki. Tempo uruchamiania produkcji licencyjnych jest dla przemysłu sprawą istotną i wywiera zasadniczy wpływ na przyspieszenie postępu technicznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełHenrykSzafrański">Plan przyszłoroczny ma niewątpliwie lepsze pokrycie materiałowej zwiększona ilość robót w toku sprzyjać powinna osiągnięciu poprawy w dziedzinie rytmiczności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełHenrykSzafrański">Ważnym problemem jest rozszerzenie i unowocześnienie parku maszynowego do produkcji nowych wyrobów, zwłaszcza licencyjnych. Wiele agregatów produkcji krajowej instalowanych w naszych zakładach nie jest dostosowanych do potrzeb tej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełHenrykSzafrański">Dla podniesienia jakości wyrobów i zwiększenia wydajności pracy niezbędne jest instalowanie nowoczesnego parku maszynowego oraz wyposażenie zakładów produkcyjnych w dobre narzędzia. Zwłaszcza ten ostatni problem musi znaleźć wyraźniejsze odbicie w projekcie uchwały o planie. Niepokoi niepełne pokrycie potrzeb przemysłu maszynowego w produkty chemiczne. Za niski jest wzrost produkcji łożysk tocznych. Wymagają dodatkowego rozważenia sprawy dostaw aparatury dla przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełHenrykSzafrański">Poseł Antoni Byczkowski (ZSB) Plany produkcyjne przemysłu maszynowego uwzględniają zapotrzebowanie rolnictwa na podstawowy asortyment maszyn: traktory, maszyny towarzyszące i części zamienne. Jakość tych, wyrobów budzi coraz mniej zastrzeżeń użytkowników. W wielu maszynach nadal występują jednak usterki. Przemysł ciężki powinien zatroszczyć się o rozszerzenie asortymentu maszyn rolniczych, służących przede wszystkim do zmechanizowania prac wykonywanych dotychczas ręcznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełWładysławMarek">Przed rolnictwem i przedsiębiorstwami służącymi rolnictwu stoją poważne zadania. Między innymi olbrzymie nakłady przeznaczone są na roboty melioracyjne. Tymczasem do prac melioracyjnych brak odpowiednich maszyn. Istniejące maszyny nie są ekonomiczne, są zbyt ciężkie, przez co niszczą strukturę gleb, a następnie kopiąc rowy melioracyjne i drenarskie — w zbyt szerokim zasięgu niszczą uprawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJózefBezler">Wpływy dewizowe z eksportu tobołu pływającego stanowią jedną z większych pozycji handlu zagranicznego. Przemysł stoczniowy ma już wyrobione rynki zbytu. Należałoby zwiększyć jego zdolności produkcyjne. Tymczasem w planach nie widać odpowiedniej dynamiki rozwoju tego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełJózefBezler">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Przemysłu Ciężkiego — Janusz Hrynkiewicz, który stwierdził m. in.: Prowadzone są prace nad usprawnieniem kooperacji między zakładowej. Przewiduje się zwiększenie odpowiedzialności materialnej za wykonanie zadań wynikających z kooperacji, zaostrzone będą kary, wprowadzone przywileje.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełJózefBezler">Realizacja planu inwestycyjnego w drugim półroczu 1966 r. przebiega sprawnie. Plan ten powinien zostać wykonany w 100 proc. Nowa organizacja biur projektowych przyniosła efekty.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełJózefBezler">Na dzień 30 czerwca 1966 r. - 1405 wyrobów resortu posiadało znak jakości. W roku przyszłym przewiduje się, iż znak jakości uzyska ponad 500 wyrobów. Potrzeby handlu w zakresie zaopatrzenia części zamienne do wyrobów powszechnego użytku są w zasadzie pokryte w całości.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełJózefBezler">Zaopatrzenie w narzędzia, a także jakość wielu narzędzi pozostawiają jeszcze wiele do życzenia. Resort podjął starania zmierzające do zabezpieczenia produkcji narzędzi w dobre materiały surowcowe. Rozszerzana będzie zdolność produkcyjna zakładów produkujących narzędzia. Zamierza się kwalifikować pracę producentów narzędzi nie według ilości, ale według, żywotności wytworzonych narzędzi.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#PosełJózefBezler">Uruchamiane są komórki analizy rynku dla potrzeb przemysłu. Na razie jednak trudno jeszcze mówić o efektach ich działalności. Rynki zagraniczne analizowane są przez handel zagraniczny, analizą tą zajmują się w pewnym stopniu niektóre zakłady produkujące na eksport.</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#PosełJózefBezler">Opracowuje się dwa problemy związane z małą mechanizacją gospodarstwa wiejskiego: produkcję urządzeń dla potrzeb obejścia gospodarskiego i produkcję urządzeń dla wiejskiego gospodarstwa domowego.</u>
+          <u xml:id="u-16.7" who="#PosełJózefBezler">W związku z uwagami dotyczącymi produkcji maszyn rolniczych i ich przydatności - pożądane byłoby, aby posłowie reprezentujący rolnictwo i regiony wiejskie spotkali się z konstruktorami maszyn rolniczych i przedstawicielami zakładów produkujących te maszyny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W dyskusji nad projektem planu przemysłu maszynowego wysunięto szereg problemów i omówiono trudności, które mogą powstać w toku realizacji zadań, zwłaszcza ekspertowych. Zadania eksportowe rosną bardzo wysoko.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Z zadowoleniem należy przyjąć zapowiedź znacznego odnowienia w roku przyszłym asortymentu produkcji rynkowej artykułów przemysłowych. Znaczna poprawa nastąpiła w dziedzinie zaopatrzenia w części zamienne, odegrało tu rolę pozytywną ekonomiczne zainteresowanie przedsiębiorstw produkujących części.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W dyskusji słusznie podkreślono znaczenie realizacji postanowień VII Plenum KC PZPR dla realizacji planu. Należy wyrazić nadzieję, że dyrekcje fabryk i konferencje samorządu robotniczego - szukając dróg realizacji zadań - będą w większym stopniu stawiały na poprawę organizacji pracy niż na dodatkowe zatrudnienie. Szukać rezerw trzeba nie tylko w działach produkcji podstawowej, ale i w wydziałach pomocniczych.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Posłowie wskazywali na poważne rezerwy, które tkwią w usprawnianiu organizacji, w likwidowaniu przerw w pracy na stanowiskach roboczych wynikających z niedomagań organizacyjnych, na możliwości lepszej organizacji i efektywniejszego wykorzystania wydziałów pomocniczych i usługowych w przedsiębiorstwach. Zwracano uwagę na konieczność zapewnienia ciągłości produkcji na przełomie roku.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Wiele uwagi poświęcono zaopatrzeniu materiałowemu. Komisja popiera kierownictwo resortu w jego staraniach o zwiększenie importu wyrobów walcowanych w celu podniesienia stanu zapasów, co z kolei wpłynie na poprawę rytmiczności produkcji. Komisja popiera kierownictwo resortu w sprawie poprawy ilości i jakości dostaw z przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Komisja zwraca uwagę kierownictwa resortu na pilną potrzebę podjęcia środków zmierzających do szybszego rozwoju produkcji, poprawy jakości i unowocześnienia asortymentu narzędzi, a także na potrzebę podjęcia środków umożliwiających zmniejszenie zużycia narzędzi (normy zużycia, ostrzenie itp.).</u>
+          <u xml:id="u-17.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Komisja zwraca też uwagę resortu na potrzebę szybszego rozwiązania problemu wyspecjalizowanej produkcji normaliów oraz podjęcia prac niezbędnych dla pogłębienia specjalizacji i koncentracji usług przemysłowych (remonty).</u>
+          <u xml:id="u-17.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W roku 1967 ok. 70 proc. nakładów inwestycyjnych w przemyśle maszynowym Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego przeznacza, się na rekonstrukcję i modernizację przedsiębiorstw. Jest to jak najbardziej słuszny kierunek. Należy jednak stworzyć przedsiębiorstwom projektowo-wykonawczym, które zostały powołane dla wykonania tych zadań, warunki szybkiego rozwoju i możliwości wywiązania się z obowiązków.</u>
+          <u xml:id="u-17.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Komisja przedyskutowała szeroko problemy związane z unowocześnianiem produkcji, m. in.- sprawy szybszego wykorzystywania w przemyśle zakupionych licencji.</u>
+          <u xml:id="u-17.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Komisja przyjęła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na rok 1967 oraz podstawowych wytycznych na rok 1968 i projekt budżetu na rok 1967 w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego - w zakresie przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-17.10" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-17.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">O PROJEKCIE PLANU PRZEMYSŁU MASZYNOWEGO NA ROK 1967 I PODSTAWOWYCH WYTYCZNYCH NA ROK 1968</u>
+          <u xml:id="u-17.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Informacja złożona przez Ministra Przemysłu Ciężkiego Janusza Hrynkiewicza na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 29 listopada 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-17.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Zadania planowe ustalone na rok 1967 dla przemysłu maszynowego są dość napięte; przewiduje się jednak lepsze niż w roku bieżącym zabezpieczcie materiałowe. W roku 1966 w realizacji zadań resortu powstało szereg trudności, wynikających m. in z opóźnienia i braków w zaopatrzeniu w wyroby hutnicze. W połowie roku zaopatrzenie to poprawiło się i nastąpił wzrost zapasów materiałowych, głównie dzięki dodatkowemu importowi.</u>
+          <u xml:id="u-17.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Jednym z poważnych zadań planu na rok przyszły jest zabezpieczenie rytmiczności produkcji i polepszenie lej organizacji.</u>
+          <u xml:id="u-17.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Produkcja globalna przemysłu maszynowego wzrośnie w roku 1967 o 8,9 proc., w tej samej wysokości wzrośnie produkcja towarowa resortu; na rok 1968 założono wzrost produkcji globalnej o 11 proc., a produkcji towarowej o 11,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-17.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Zakładany w roku przyszłym wzrost produkcji nie należyto wysokich, co wynika głównie z ograniczonych możliwości surowcowych, a szczególnie z braku materiałów hutniczych. Założenia planu ustalone w ten sposób, by przemysł mógł pracować bez zrywów i zahamowań. Decyzje o doinwestowaniu przemysłu hutniczego zawarte w uchwale o planie 5-letnim przyniosą bowiem rezultaty dopiero w następnych latach.</u>
+          <u xml:id="u-17.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Udział produkcji przeznaczonej na eksport, w produkcji finalnej przemysłu maszynowego wzrasta z 31,6 proc. w 1966 r., do 54,6 proc. w 1967 r., i 36,3 proc. w 1968 r. Dostawy produktów przemysłu maszynowego na rynek utrzymują się w r.1966 i 1967 na poziomie 27,8 proc. Zmniejsza się w latach 1967 i 1968 udział dostaw inwestycyjnych artykułów biegowych.</u>
+          <u xml:id="u-17.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Następują również pewne zmiany wewnętrznej struktury produkcji. Szybciej niż średnio rośnie produkcja w przemyśle automatyki - o 20 proc., w przemyśle lotniczym — o 18 proc., w przemyśle precyzyjnym - o 11 proc., a także w przemysłach urządzeń chemicznych, maszyn budowlanych, maszyn i aparatów elektrycznych, obrabiarek.</u>
+          <u xml:id="u-17.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Zakłada się poważny wzrost produkcji części zamiennych,</u>
+          <u xml:id="u-17.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W planie na rok 1967 założono wzrost dostaw artykułów powszechnego użytku o 7,6 proc. w stosunku do 1966 r. W toku realizacji zadań roku 1966, a także w roku 1967 podejmuje się szereg starań zmierzających do dalszego podwyższenia wskaźników produkcji artykułów powszechnego użytku. Praktycznie resort przemysłu ciężkiego pokrył zapotrzebowanie handlu wewnętrznego na wszystkie przewidziane planem produkcji artykuły; znacznie został rozszerzony ich asortyment. W roku 1967 wartość nowowytwarzanych wyrobów wyniesie 3,4 mld zł, to jest o 1 mld zł więcej niż w roku 1966. Udział nowych artykułów przemysłu maszynowego w łącznej wartości dostaw rynkowych wyniesie w 1967 r. — 16 proc., a w roku 1968–17 proc.</u>
+          <u xml:id="u-17.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Udział przemysłu maszynowego w eksporcie przemysłu ciężkiego wyniesie w roku przyszłym 80 proc. Wzrost eksportu maszyn i urządzeń założonym na r.1967 wyniesie 28 proc.</u>
+          <u xml:id="u-17.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Udział przemysłu maszynowego w krajowym planie eksportu wzrasta z 37 proc. w 1966 r. do 38,5 proc. - w 1967 r. i do 40 proc. - w 1968 r. Nieco niższy jest udział w tym eksporcie maszyn i urządzeń, odpowiednio: 34,7 proc., 35,5 proc. i 38 proc. Zadania eksportowe są rozłożone pomiędzy poszczególne zjednoczenia, przy czym obciążenie to nie jest równomierne. Trzeba podkreślić wyjątkowe napięcie zadań eksportowych przemysłu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-17.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Postój techniczny w przemyśle maszynowym obejmie przede wszystkim zagadnienia technologii i produkcji urządzeń technologicznych. Udział produkcji nowouruchamianej wyniesie 11 proc. Lata 1967–1968 będą decydującym okresem dla wywiązywania się z przyjętych obowiązków wynikających z zakupu licencji.</u>
+          <u xml:id="u-17.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Przewiduje się średnio roczny wzrost zatrudnienia o 5 proc. (około 30 tys. osób) jednak w stosunku do stanu zatrudnienia na koniec br. wzrost będzie to bardzo niewielki.</u>
+          <u xml:id="u-17.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W celu poprawy wskaźników planu i stworzenia lepszych możliwości jego realizacji przyznano dodatkowo kwoty na powiększenie zapasów materiałowych, szczególnie w zakresie stali jakościowej. Plan na rok 1967 zakłada wzrost dostaw wyrobów walcowanych do przemysłu maszynowego o 5,1 proc. przy jednoczesnym poprawieniu normatywu zapasów.</u>
+          <u xml:id="u-17.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W dziedzinie zadań inwestycyjnych, plan na rok przyszły jest odbiciem założeń przyjętych w uchwale o planie 5-letnim. Ponad 70 proc. nakładów inwestycyjnych przeznacza się na modernizację i rekonstrukcję techniczną przemysłu, a tylko 10 proc. na rozpoczęcie budowy nowych obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-17.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Przemysł maszynowy ma szczególnie trudne i napięte zadania w zakresie akumulacji, która ma wzrosnąć w porównaniu z 1966 r. o 17 proc. Określone planem tempo wzrostu produkcji w roku 1967, niski wzrost produkcji wysokorentownych asortymentów, konieczność podniesienia jakości i unowocześnienia wyrobów powoduje dodatkowe napięcie w realizacji planu.</u>
+          <u xml:id="u-17.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Ponad 5 tys. specjalistów z przedsiębiorstw i z przemysłu uczestniczy w pracach komisji powołanych dla usprawnienia organizacji pracy zgodnie z uchwałami VII Plenum KC PZPR. Wdrożenie w praktykę produkcyjną wskazań tych komisji pozwoli na usunięcie szeregu trudności i poprawienie warunków realizacji planu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00026-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00026-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d9af2eb
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00026-01/header.xml
@@ -0,0 +1,41 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00026-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 26/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 26/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:23</note>
+        <note type="sessionNo">26</note>
+        <date>1966-11-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAntoniDaniel" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Daniel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDąbKocioł" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dąb-Kocioł</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Henryk Szafrański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00026-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00026-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..4f3e8d3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00026-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,60 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 29 i 30 listopada 1966r, Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Henryka Szafrańskiego (PZPR), rozpatrzyła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1967r. oraz podstawowych wytycznych na 1968 r. i projekt budżetu na 1967 r. w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego - w zakresie hutnictwa, W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z Ministrem — Januszem Hrynkiewiczem i podsekretarzami stanu - Ryszardem Trzcionką i Józefem Talmą, dyrektor Zespołu NIK - Edmund Demidowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego — Józef Kutin oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Informacji o zadaniach przemysłu hutniczego w planie na rok 1967 i w założeniach planu na rok 1968 udzielił Minister Przemysłu Ciężkiego — Janusz Hrynkiewicz (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Poseł Władysław Budzik (PZPR) — Plan na rok przyszły stwarza możliwości poprawy zaopatrzenia w materiały hutnicze. Wymaga wyjaśnienia sprawa, dlaczego w br. nie wszystkie zamówienia na wyroby walcowane zostały zrealizowane, choć w I połowie 1966 r plan produkcji tych wyrobów został przekroczony.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Poseł Józef Trojok (PZPR) — Jakość wyrobów hutniczych uległa poprawie, tym niemniej wiele spraw wymaga jeszcze uregulowania. Występuje zjawisko niedotrzymania właściwych parametrów w niektórych gatunkach blach; wiele zakładów hutniczych otrzymuje od odbiorców reklamacje. Konieczne jest upowszechnienie stosowania przyrządów do badania parametrów wytrzymałościowych wyrobów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Poseł Adolf Książkiewicz (PZPR) - Niektóre składnice materiałów hutniczych nie dysponują pełną informacją o składowanych gatunkach wyrobów. Należy przewidzieć rozszerzenie produkcji metalostopów i rozbudowy pieców indukcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Poseł Stanisław Sulima (PZPR) - Poważne znaczenie dla poprawy jakości wyrobów hutniczych ma ulepszenie technologii produkcji urządzeń hutniczych. Należałoby upowszechnić stosowanie grubościomierzy do pomiaru blach walcowanych w toku ich produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Poseł Władysław Puch (PZPR) — Należy rozważyć problem oszczędności materiałów hutniczych w zakładach produkcyjnych i budownictwie. Liczne sygnały świadczą o tym, że gromadzone są zbędne rezerwy wyrobów hutniczych. Nad gospodarką materiałami hutniczymi czuwa w resorcie Centrostal. Wydaje się, iż powinien on sprawować kontrolę nad wykorzystaniem wyrobów hutniczych nie tylko w resorcie przemysłu ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Poseł Ignacy Krakowski (PZPR) - Magazyny materiałów hutniczych nie posiadają często narzędzi do cięcia blach i stali.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Poseł Łucja Matuszewska (bezp.) — Podkreślić trzeba wysiłek przemysłu hutniczego zmierzający do zaspokajania potrzeb klientów i wychodzenia naprzeciw wymaganiom odbiorców materiałów hutniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Szczegółowej analizy wymaga zagadnienie norm w hutnictwie; dotyczy to m. in. norm zużycia koksu. Interesują nas rezultaty stosowania gazu ziemnego w hutnictwie. Konieczne jest poprawienie zaopatrzenia przemysłu chemicznego w odpowiednią blachę dla produkcji opakowań, gdyż niewłaściwa blacha wywiera ujemny wpływ na jakość farb i lakierów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełAntoniDaniel">Plan na rok 1967 przewiduje poprawę zaopatrzenia odbiorców krajowych w wyroby hutnicze, zwłaszcza wyroby walcowane. W dalszym ciągu jednak odbiorcy odczuwać będą brak niektórych wyrobów walcowanych, rur wiertniczych, kotłowych i łożyskowych, taśm zimnowalcowanych, prętów ciągnionych itp. Wydatniejszy wzrost zaopatrzenia w te materiały jest uzależniony w dużym stopniu od terminowej realizacji inwestycji w hutnictwie. Trzeba dołożyć wszelkich starań dla terminowego oddawania do użytku tych inwestycji. Terminowy przebieg realizacji planu inwestycyjnego pozwoli na szybkie uruchomienie nowych mocy produkcyjnych. Konieczne jest, zdaniem podkomisji, dozbrojenie walcowni i wykończalni; resort dołoży wysiłku by w pełni wykorzystać środki przeznaczone na ten cel. wyposażenie Konieczne jest wyposażenie hutnictwa w obrabiarki służące poprawie jakości Wyrobów hutniczych. I te potrzeby należy zabezpieczyć w miarę możliwości.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełAntoniDaniel">Usprawnienia wymaga zaopatrzenie odbiorców otrzymujących wyroby hutnicze ze składów Centrostalu. Dużą rolę ma do spełnienia ośrodek inspekcji gospodarki stalą, zorganizowany przy Centrostalu. Chodzi głównie o niedopuszczenie do powstawania nieuzasadnionych nadwyżek i dopilnowanie, aby zapasy nie przekraczały ustalonych normatywów. Jedną z przyczyn nieracjonalnego wykorzystywania materiałów hutniczych jest brak odpowiednich urządzeń do cięcia w magazynach i składnicach. Uchwała o działalności ośrodka gospodarki stalą wymaga - zdaniem podkomisji hutnictwa-znowelizowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanDąbKocioł">Rozważenia wymaga sprawa rekultywacji terenów pokrytych na Śląsku hałdami i stworzenia szerszych możliwości eksploatacji zalegającego na hałdach żużla. Chłopi zwracają się z prośbą o stworzenie odpowiednich warunków z umożliwiających wykorzystywanie żużla z hałd w drobnym budownictwie wiejskim. Żużel mógłby z powodzeniem zastąpić cegłę, której dotkliwy brak wieś odczuwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanDąbKocioł">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemyślu Ciężkiego - Ryszard Trzcionka, Minister Przemysłu Ciężkiego - Janusz Hrynkiewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego — Józef Kutin oraz dyrektor Zespołu NIK — Edward Demidowski. Wyjaśnienia dotyczyły m.in. następujących problemów:</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJanDąbKocioł">- inwestycji hutniczych w 1967 r., - pełnego wykorzystania zdolności produkcyjnej nowych obiektów hutniczych, - poprawy jakości wyrobów walcowanych, - pokrycia zapotrzebowania na wyroby hutnicze, - usprawnienia systemu zamówień, - eksportu i importu wyrobów hutniczych w bieżącej 5-latce, - rozładowania nadmiernych zapasów wyrobów hutniczych, - wykorzystania przez hutnictwo gazu ziemnego, - eksploatacji hałd na Śląsku, - dostaw energii elektrycznej.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJanDąbKocioł">Nawiązując do wypowiedzi posła Jana Dąb — Kocioła (ZSL), podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego - Ryszard Trzcionka stwierdził, że począwszy od 1964 r. hałdy na Śląsku przestały się zwiększać, a od ubiegłego roku - nawet zmalały. Od 1970 r. hałdy będą zmniejszane o około i mln ton rocznie. Zawarty w nich żużel wykorzystywany będzie przede wszystkim przez budownictwo.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJanDąbKocioł">Minister Przemysłu Ciężkiego — Janusz Hrynkiewicz wyjaśnił m. in.: Jednym z podstawowych problemów o znaczeniu ogólnokrajowym jest obecnie zaopatrzenie materiałowe przemysłu, zwłaszcza w materiały hutnicze, W związku z tym istotne znaczenie ma sprawa oszczędności tych materiałów. Dla hutnictwa głównym zadaniem jest jeszcze lepsze wywiązywanie się z zamówień odbiorców, a także dobre wykorzystanie dodatkowych środków przeznaczonych na modernizację.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełJanDąbKocioł">Wykorzystanie w gospodarce żużla wielkopiecowego jako cennego materiału wyjściowego do produkcji materiałów budowlanych - to problem o istotnym znaczeniu, także dla hutnictwa. W grę wchodzą nie tylko zagadnienia transportu żużla, lecz także konieczność wydatkowania funduszów inwestycyjnych. Zagadnienie wymaga rozwiązania kompleksowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Problemem nr i naszej gospodarki jest obecnie zaopatrzenie materiałowe. Chodzi zwłaszcza o zaopatrzenie w wyroby hutnicze przemysłu maszynowego, jak również zaspokojenie w tym zakresie potrzeb budownictwa, komunikacji i innych działów gospodarki. Nic więc dziwnego, że problematyce zaopatrzenia tak wiele miejsca poświęcono w dyskusji. Czynione są duże wysiłki dla zmniejszenia napięcia w bilansie materiałowym.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Duże znaczenie ma poprawa jakości materiałów hutniczych, która uzależniona jest w poważnej mierze od dozbrojenia hutnictwa, od realizacji programu modernizacji hut. Zabezpieczenie warunków dobrej organizacji prac modernizacyjnych jest sprawą, której należy poświęcić szczególnie dużo uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Wokół problematyki hutnictwa wytworzona została sprzyjająca atmosfera; coraz lepiej rozumiane są potrzeby hutnictwa, konieczność poniesienia określonych wydatków inwestycyjnych. Konieczne jest utrzymanie tego sprzyjającego klimatu, jak również wykorzystanie „stwarzanych możliwości inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Komisja przyjęła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1967 r. i podstawowych wytycznych na 1968 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1967 r. w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego - w zakresie przemysłu hutniczego.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">O ZADANIACH PRZEMYSŁU HUTNICZEGO W PLANIE NA ROK 1967 i W ZAŁOŻENIACH PLANU NA 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Informacja złożona przez Ministra Przemysłu Ciężkiego Janusza Hrynkiewicza na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 29 listopada 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Przemysł hutniczy ma w roku 1967 osiągnąć produkcję globalną wartości 90,2 mld zł. Oznacza to wzrost w porównaniu z przewidywanym wykonaniem w roku bieżącym o 4,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Hutnictwo jako całość na ogół dobrze realizowało swoje żądania w roku bieżącym. Trudności przewiduje się z wykonaniem zaplanowanej produkcji koksu. Powodem tego jest zły stan techniczny baterii w Hucie im. Lenina, zwiększony zakres kapitalnego remontu baterii I w Hucie Bobrek. Mimo to bilans koksu nie będzie naruszony.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">W kopalnictwie rud żelaza plan roku 1966 będzie przekroczony o 80 tys. ton. Założenia na lata 1967–1968 są zgodne z odpowiednim wycinkiem planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">W surówce przeliczeniowej plan roku bieżącego zostanie wykonany z nadwyżką 70 tys. ton. Plan na rok 1967. jest wyższy od przewidywanego wykonania w bieżącym roku o 600 tys. ton. a od zadań ujętych w planie 5 — letnim o 100 tys. ton. Ten przyrost produkcji daje głównie uruchomienie wielkiego pieca nr 5 w Hucie im. Lenina.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">W wyrobach walcowanych zakłada się wzrost produkcji o około 295 tys. ton w stosunku do przewidywanego wykonania w roku 1966 i o 10 tys. w stosunku do założeń 5 — łatki. Przyrost ten zostanie osiągnięty dzięki polepszeniu wykorzystania czasu kalendarzowego, wydajności godzinowej uraz polepszeniu uzysku. Przewiduje się, że nastąpi zwiększenie produkcji asortymentów pracochłonnych, wzrośnie także produkcja wyrobów walcowanych ze stall jakościowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Na rok 1967 planuje się produkcję rur w ilości 145.561 km bieżących. Zwiększona będzie produkcja rur ciągnionych. Istniejące deficyty rur bez szwu, gorącowalcowanych, pokrywane będą dostawami z importu.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Opóźnienie w oddaniu do eksploatacji niektórych maszyn i urządzeń oraz trudności technologiczne spowodowały, że produkcja taśmy zimnowalcowanej za rok 1966 jest nieco niższa od planowanej. Wykonie zadań roku 1967 zależeć będzie w dużej mierze od opanowania produkcji taśmy zimnowalcowanej na nowozainstalowanych agregatach w hutach „Florian”, „Cedler”, „Baildon” i „Warszawa”.</u>
+          <u xml:id="u-4.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Plan produkcji blachy białej na rok 1967 założony jest na poziomie wynikającym z zadań piana 5-letniego. Plan produkcji blach, ocynkowanych przekraczać będzie o 2 tys. ton wykonanie w roku bieżącym, W przemyśle górniczo-hutniczym metali nieżelaznych wydobycie rud cynkowo-ołowianych w 1967 r. będzie niższe od zadań planu 5 — letniego na ten rok, nie wpłynie te jednak na wysokość produkcji koncentratów cynku. Wydobycie rud miedzi i produkcja koncentratów w 1967 roku są zgodne z planem 5 — letnim.</u>
+          <u xml:id="u-4.15" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Również pokrywa się z zadaniami planu 5-letniego wysokość produkcji aluminium, cynku, ołowiu rafinowanego, planowana na 1967 rok. Realizacja inwestycji w przemyśle hutniczym przebiega obecnie znacznie lepiej niż w latach ubiegłych. Bieżący rok charakteryzuje się oddaniem do użytku szeregu obiektów, ż których wymienić należy, takie, jak: stalownia tlenowo-konwertowa w Hucie Lenina, aglomerownia nr 2 w tejże Hucie, walcownia taśmy zimnej w Hucie „Warszawa” oraz tlenownia technologiczna, bateria koksownicza w Radlinie; do końca br. przekazane zastaną do użytku: 5 — ty wielki piec w Hucie im. Lenina, kompleks ciągłego odlewania stali w Hucie Zawiercie, zakończony będzie pierwszy etap elektryfikacji walcowni-zgniatacza w Hucie Kościuszko.</u>
+          <u xml:id="u-4.16" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">W przemyśle metali nieżelaznych wymienić należy oddanie do eksploatacji hali ś elektrolity aluminium w Koninie oraz hali B oddanej do rozruchu w dniu 28 listopada br. Uruchomienie huty aluminium w Koninie pozwoli na znaczne zwiększenie produkcji aluminium w roku 1967.</u>
+          <u xml:id="u-4.17" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Nakłady inwestycyjne na lata 1967–1968 w przemyśle górniczo-hutniczym wzrastają w porównaniu z latami 1965–1966 średnio od 12 do 15 proc. Głównymi kierunkami inwestowania są: w hutnictwie żelaza — budowa i rozbudowa walcowni oraz wydziałów przetwórczych, umożliwiających uszlachetnianie produkcji hutniczej; w górnictwie i hutnictwie metali nieżelaznych — budowa kopalń rud miedzi i rozbudowa huty miedzi w Legnicy, na co przeznacza się 59 proc. nakładów w tym przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-4.18" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Niezależnie od szeregu inwestycji kontynuowanych przemysł hutniczy przygotowuje do realizacji szereg nowych przedsięwzięć, m. in. budowę: pierwszego etapu walcowni taśm gorąco, walcowanych, drugiego etapu wytwórni rur zgrzewnych w Hucie im. Lenina, walcowni blach grubych w Hucie im. Bieruta, walcowni blach i taśm aluminiowych przy hucie aluminium Konin, huty miedzi w Żukowicach koło Głogowa, rozbudowę zakładów przetwórczych „Hutmen” we Wrocławiu.</u>
+          <u xml:id="u-4.19" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Eksport wyrobów walcowanych w roku 1967 kształtować się będzie na poziomie odpowiedniego wycinka planu 5-letniego. Import wyniesie 802 tys. ton, co oznacza wzrost o 47 proc.</u>
+          <u xml:id="u-4.20" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">W świetle bilansów na rok 1967 sytuacja w dziedzinie zaopatrzenia gospodarki narodowej w wyroby hutnicze powinna ulec pewnej poprawie w stosunku do bieżącego roku. Nie oznacza to jednak, że nie będzie napiętej sytuacji w dostawach szeregu grup wyrobów hutniczych. Już w bieżącym roku obserwuje się wzrost zapasów wyrobów hutniczych u odbiorców, co pozwoli w niektórych przypadkach na stworzenie właściwych normatywów zapasów i korektę bilansów na korzyść resortów zgłaszających niedobory wyrobów hutniczych, Dla złagodzenia trudnej sytuacji w zapasach wyrobów hutniczych rozpatruje się też możliwość zwiększenia zakupu stali jakościowej, rur i prętów ciągnionych.</u>
+          <u xml:id="u-4.21" who="#PrzewodniczącyobradomposełHenrykSzafrański">Mimo napiętej sytuacji w bilansach metali nieżelaznych można oczekiwać, że dzięki operatywnej pracy przemysłu i organizacji zajmujących się zaopatrzeniem i zbytem metali nieżelaznych zapewni się normalny przebieg dostaw.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00027-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00027-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..47e8f74
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00027-01/header.xml
@@ -0,0 +1,74 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00027-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 27/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 27/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:24</note>
+        <note type="sessionNo">27</note>
+        <date>1966-11-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAdolfKsiążkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adolf Książkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAndrzejBorodzik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Borodzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAntoniByczkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Byczkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBarbaraGruszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Barbara Gruszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykSzafrański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Szafrański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDubis" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dubis</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzKandzierski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Kandzierski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzKopecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Kopecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMirosławZawadzki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mirosław Zawadzki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławOpałko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Opałko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławPawłowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Pawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaGąsiorkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Gąsiorkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Marek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełŁucjaMatuszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Łucja Matuszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00027-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00027-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d15801a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00027-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,127 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 30 listopada br. Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła projekt uchwały Sejmu PRL o Narodowym Planie Gospodarczym na 1967 r. i podstawowych założeniach planu na 1968 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1967 r. w części dotyczącej przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Chemicznego z Ministrem - Antonim Radlińskim oraz podsekretarzami stanu - Bronisławem Tabanem i Henrykiem Konopackim, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego z podsekretarzem stanu - Józefem Talmą, Ministerstwa Handlu Zagranicznego z podsekretarzem stanu - Józefem Kutinem, Komitetu Nauki i Techniki z z-cą Przewodniczącego - Konstantym Laidlerem, dyrektor Zespołu NIK - Mieczysław Haber oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#komentarz">(DYSKUSJA)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMirosławZawadzki">Realizacja planu inwestycyjnego w przemyśle chemicznym nie przebiega zadowalająco. Zjawisko to obserwowaliśmy przy realizacji planu inwestycji w 1965 r. i powtarza się ono również w roku bieżącym. W roku bieżącym plan inwestycyjny w resorcie chemii zrealizowany będzie prawdopodobnie 93–94 proc., przy dużej koncentracji robót w ostatnich 2 miesiącach roku.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMirosławZawadzki">W rezultacie tych opóźnień nie zostanie uruchomiona w terminie produkcja fenolu w Płocku, co rzutować może na produkcję innych działów.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMirosławZawadzki">Ministerstwo Przemysłu Chemicznego twierdzi, że moc przerobowa przedsiębiorstw budowlano-montażowych zaangażowanych przy inwestycjach tego resortu jest niewystarczająca; natomiast Ministerstwo Budownictwa obciąża przemysł chemiczny za spiętrzenie robót w pewnych okresach. Trzeba rozstrzygnąć, który z resortów ma rację.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełMirosławZawadzki">Wydaje się, że opracowana uchwała KERM-u nie rozwiąże wszystkich trudności i nie usunie przyczyn opóźnienia wykonawstwa inwestycji w resorcie przemysłu chemicznego. Trzeba rozważyć możliwość ustalania takich bodźców ekonomicznych w budownictwie, które wpłynęłyby na poprawę organizacji pracy i lepszą realizację planu inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełMirosławZawadzki">Wydaje się również, że działalność aparatu inwestycyjnego w samym resorcie chemii pozostawiła wiele do życzenia. W znacznym stopniu komplikują tę działalność przepisy inwestycyjne, które są trudne, niejasne i w wielu przypadkach hamują szybkie i prawidłowe realizowanie inwestycji. Należałoby podjąć pracę nad uproszczeniem i zmodyfikowaniem tych przepisów.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełMirosławZawadzki">Biura projektowe zobowiązane są do opracowywania projektów wstępnych dla obiektów, które realizowane są według zakupionych technologii lub licencji. Wydaje się, że przy realizacji tych obiektów dokumentacja wstępna w zasadzie nie jest konieczna. Zwolnienie biur projektów od tych obowiązków pozwoliłoby na uruchomienie wolnych mocy dla innych prac projektowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełMirosławZawadzki">Usprawnić trzeba koordynację dostaw aparatury i urządzeń i to zarówno z produkcji krajowej, jak i z importu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBarbaraGruszkiewicz">Dostawy produktów chemicznych nie zabezpieczają w pełni zapotrzebowania przemysłu maszynowego. Niedobory w niektórych asortymentach są bardzo poważne. Konieczne jest podjęcie wszelkich starań dla zabezpieczenia pełnej realizacji potrzeb przemysłu maszynowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAndrzejBorodzik">Szybki postęp chemizacji pociąga za sobą wzrost zapotrzebowania na szereg artykułów Chemicznych, przy czym odbiorcy słusznie domagają się produktów wyższej jakości i użytkowości.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełAndrzejBorodzik">Nakłady na pracę naukowo-badawcze w tym resorcie oraz na wdrażanie osiągnięć postępu technicznego - mimo iż są stosunkowo znaczne - nie są chyba wystarczające. Tym bardziej więc konieczne staje się jak najbardziej efektywne wykorzystanie funduszów przeznaczonych na rozwój badań naukowo-technicznych; konieczna jest w szczególności prawidłowa koncentracja terenowa badań, zgranie ich z potrzebami przemysłu chemicznego rozwijanego na poszczególnych terenach kraju.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełAndrzejBorodzik">W rejonie Warszawy i woj. warszawskiego koncentruje się około 10 proc. produkcji przemysłu chemicznego. Należałoby opracować perspektywiczny plan rozwoju kierunków przemysłu chemicznego na tym terenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Należy z uznaniem podkreślić podjęcie przez przemysł chemiczny produkcji worków z polietylenu dla pakowania nawozów azotowych. Ułatwi to transport nawozów, ich przechowywanie i dystrybucję. Pozostaje jedynie otwarty problem kosztu tych worków polietylenowych w stosunku do tradycyjnych worków papierowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Wzrost produkcji wykładzin podłogowych z tworzyw sztucznych (o 6,3 proc. w 1967 r.) wydaje się niewystarczający wobec olbrzymiego zapotrzebowania ze strony budownictwa. Dotyczy to również niektórych innych materiałów jak np. gumolitu, farb i lakierów.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Wiele do życzenia pozostawia jakość niektórych tworzyw sztucznych, z których wytwarzane są wyroby codziennego użytku. Nietrwałość tych wyrobów oraz ich nieestetyczny wygląd powodują gromadzenie się „bubli” w magazynach i na zapleczach sklepów. Resort powinien zwrócić na tę sprawę większą uwagę, ponieważ tworzyw nie mamy jeszcze za wiele i szkoda je w ten sposób zmarnować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Zaplecze magazynowe przemysłu chemicznego jest nie wystarczającej prowadzi to niejednokrotnie - np. jeśli idzie o nawozy sztuczne - do trudności zbytu. Konieczne jest dołożenie starań zmierzających do likwidacji opóźnień i zaległości w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Odbiór wyrobów z zakładów chemicznych jest od pewnego czasu utrudniony wskutek zmiany przez resort komunikacji zasad podstawiania wagonów kolejowych. Wagony te podstawione są obecnie nie jak dotychczas w ciągu całego dnia, ale jedynie podczas trzeciej zmiany. Powoduje to spiętrzenia załadunków i przetrzymywania wagonów w zakładach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAntoniByczkowski">Minio postępu w produkcji nawozów sztucznych jesteśmy jeszcze w tej dziedzinie opóźnieni w stosunku do. wielu rozwiniętych krajów. Dotyczy to m. in. nawozów fosforowych. Należy ponadto rozważyć, czy przemysł nie nastawił sił zbyt jednostronnie na produkcję superfosfatów, kosztem innych rodzajów, np. tomasyny, lub supertomasyny. Szybszego rozwiązania wymaga także sprawa właściwych opakowań dla nawozów Sztucznych. Wydaje się, że w upowszechnieniu nawozów sztucznych zaczyna przeszkadzać zbyt wysoka ich cena w niektórych przypadkach. Celowe jest zwiększenie produkcji ubrań ochronnych i masek dla rolników stosujących nawozy sztuczne. Dokładniejsze powinny być także instrukcje stosowania i opisy właściwości środków ochrony roślin.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">(strona powtórzona)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJanDubis">Dotychczas stosowane opakowania niektórych wyrobów chemicznych są zbyt drogie i niepraktyczne. Np. asfalt eksportujemy w opakowaniach z blachy o grubości 0,75 mm. Resort powinien rozważyć możliwość Wprowadzenia bardziej ekonomicznych opakowań.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJanDubis">Większej troski wymaga problem bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach chemicznych. Wydaje się, że nakłady na inwestycje w dziedzinie bhp w tym resorcie nie są dostateczne. Nie odpowiednia jest także jakość i funkcjonalność niektórych ubrań ochronnych. Należy również przeanalizować sprawę czasu pracy brygad remontowych w przemyśle chemicznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełKazimierzKopecki">Sprawność procesu inwestycyjnego w przemyśle chemicznym, nie zawsze jest zadowalająca. Zdarzają się przypadki złej organizacji budowy, notuje się braki w dokumentacji projektowo-kosztorysowej. Wątpliwości budzi także na niektórych inwestycjach rozłożenie nakładów i robót budowlano-montażowych w poszczególnych latach. Np. w Policach nieprawidłowości w tej dziedzinie grożą spiętrzeniem robót przy budowie, tego zakładu w latach 1969–1971. Wobec napiętego programu inwestycyjnego zagadnienia to powinno być przedmiotem szczególnej troski, resortu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełKazimierzKandzierski">Powiat biłgorajski przeżywa inwazję myszy, z którą trudno się uporać z powodu braku odpowiednich preparatów chemicznych. Rezerwy takich preparatów powinny istnieć w każdym terenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełStanisławPawłowski">Chemia, to dziedzina która dużej mierze opiera swoją produkcję na osiągnięciach nauki. Od właściwego podejścia do zagadnień badań naukowych i wprowadzania ich wyników do praktyki zależy w przemyśle chemicznym bardzo wiele. Chemia korzysta z pewnego przywileju przy zakupie licencji i technologii z zagranicy. Chodzi o to, by otrzymane rozwiązania twórczo rozwijać.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełStanisławPawłowski">Kierowane środki na badania naukowe są w przemyśle chemicznym w stosunku do rosnących zadań tego resortu - raczej skromne, zwłaszcza jeśli porównać je z nakładami na ten cel w krajach przodujących. Chodzi więc o to, by przyznane fundusze możliwie jak najefektywniej wykorzystywać. Istnieje potrzeba zwrócenia większej uwagi na podniesienie efektywności prac naukowo-badawczych. Trzeba także zwrócić większą uwagę na kształcenie specjalistów.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełStanisławPawłowski">Zbyt mały jest uzysk siarki z rudy. Dla zwiększenia uzysku przydałby się specjalny ośrodek badawczy zajmujący się tą sprawą.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełStanisławPawłowski">W październiku br. na niektórych terenach nastąpił gwałtowny wzrost zakupów soli. Rezerwy tego artykułu okazały się niedostateczne. Z tego zjawiska należy wyciągnąć odpowiednie wnioski i zwiększyć stan zapasów, Odnosi się to zresztą nie tylko do soli, lecz także artykułów pierwszej potrzeby, trzeba przypatrzeć się normatywom zapasów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełHenrykSzafrański">W płockim kombinacie wzniesiono bardzo tanim kosztem instalację napełniania butli gazem płynnym. Obecnie w związku z rozwojem gazyfikacji bezprzewodowej powstały projekty budowy szeregu stacji napełniania. Jednakże daleko bardziej kosztownych należałoby ponownie przeanalizować koszt inwestycji w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełHenrykSzafrański">Twardo należy postulować pełną realizację planów produkcji tworzyw sztucznych. Ustalone na rok przyszły zadania planowe powinny być - ze względu na ogromne zapotrzebowanie na tworzywa - traktowane jako minimalne.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełHenrykSzafrański">Zanotowano ostatnio fakty dostawy na rynek krajowy złej jakości etyliny 78. Płock w tym przypadku nie popisał się. Zła etylina powoduje wiele komplikacji w eksploatacji taboru mechanicznego, w związku z tym na tę sprawę resort powinien zwrócić większą uwagę. Podobnie więcej uwagi należy poświęcić zagadnieniem asfaltu z Płocka.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełHenrykSzafrański">Sprawny proces inwestycyjny zależy od wielu skomplikowanych czynników, Trzeba dołożyć wszelkich starań dla zapewnienia prawidłowego i możliwie w największym stopniu odpowiadającego ustalonym terminom wykonawstwa nowych obiektów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełStanisławOpałko">Nakłady na inwestycje w chemii wzrastają z roku na rok. Ale z drugiej strony przyznane środki, nie są w pełni wykorzystywane, Przykłady z szeregu budów świadczą, że przyjmuje się terminy o których z góry wiadomo, że nie są w pełni realne.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełStanisławOpałko">Plan zakłada dość znaczny wzrost wydajności pracy w budownictwie, Efektów działania w tej dziedzinie nie widać jeszcze na budowach. Przedsiębiorstwa budowlane wciąż jeszcze koncentrują uwagę na uzyskaniu efektów finansowych, mniej natomiast interesują się efektywnością swej działalności, Chemia jest przemysłem wysoce zautomatyzowanym. Aparaturę zakupujemy od wielu dostawców, także zagranicznych. Nie wolno dopuszczać do tego, by terminy dostaw były zbyt długie, trzeba również większy nacisk położyć na sprawę cen płaconych za te urządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełStanisławOpałko">Rytmiczność produkcji, zależy m. in. od sprawnego wykonawstwa remontów. Na tym odcinku są braki, niedostateczne są środki przeznaczone na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełStanisławOpałko">Wiele zastrzeżeń nasuwają opakowania Wyrobów chemicznych. Dobrze byłoby by w resorcie chemii sprawą opakowań zajęła się generalnie specjalna organizacja. Trzeba by m. in. zwrócić większą uwagę na podniesienie estetyki opakowań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Przyjęty w przemyśle chemicznym kierunek na zakup licencji przy równoczesnym wykorzystywaniu dorobku własnej bazy badawczej jest słuszny. Duże znaczenie dla rozwoju przemysłu chemicznego mieć może pełne wykorzystanie funduszu uruchomień.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Na realność planów i rytmikę ich realizacji poważnie wpływa zaopatrzenie materiałowe. Zdarzają się wypadki niepełnego zbilansowania ze środkami na ich realizację; dotyczy to szczególnie surowców importowanych. Dotkliwie odczuwa się to m. in. przemysł farb i lakierów.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Resort podejmuje długofalowe działanie na rzecz poprawy jakości produkcji. Prace w tym zakresie kontynuować trzeba z żelazną konsekwencją.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Plan rozwoju chemii wychodzi naprzeciw potrzebom gospodarki, ale stopień pokrycia potrzeb odbiorców chemikaliów jest różny. Dużo jest m. in. niezaspokojonych potrzeb odbiorców w zakresie tworzyw sztucznych, przede wszystkim w budownictwie i przemyśle maszynowym. Wydaje się, że do produkcji tworzyw można by szerzej wykorzystywać odpady; można by także lepiej wykorzystywać istniejące moce wytwórcze.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Ogólnie rzecz biorąc - zdaniem podkomisji przemysłu chemicznego -prezentowany projektu planu oznacza dalszy postęp w rozwoju przemysłu chemicznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełWładysławMarek">Przemysł chemiczny osiągnął poważne postępy w produkcji preparatów wykorzystywanych przez rolnictwo, m. in, środków owadobójczych i chwastobójczych. Nie uruchomił jednak dotąd produkcji preparatów potrzebnych do zwalczania szkodników takich roślin jak buraki czy fasola. Przemysł chemiczny powinien ujednolicić nomenklaturę preparatów chemicznych, co znacznie ułatwiłoby rolnikom orientację w możliwościach zaopatrzeniowych.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełWładysławMarek">Na opony należy wydawać gwarancję. Nie wszędzie stosowane są odpowiednie zalecenia w tej sprawie. Niezbędne jest również usprawnienie rozdziału opon między poszczególne tereny.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełWładysławMarek">Nasuwają się także zastrzeżenia co do rozdziału nawozów. Otrzymuje się w terenie partię nawozów obejmującą jeden ich rodzaj, następnie - po jakimś czasie - partię innego rodzaju nawozów. Trzeba lepiej dostosowywać dostawy nawozów do konkretnych potrzeb odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełWładysławMarek">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR): Chemia wiele uwagi poświęca sprawie zgodności produkcji z obwiązującymi normami. Przy nowelizacji norm należy stawiać producentom coraz wyższe wymagania. Należy także opracować normy tzw. wyprzedzające.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełWładysławMarek">Normy powinny być mobilizujące, co ma pierwszorzędne znaczenie dla poprawy jakości produkcji. Odsetek produkcji niezgodnej z ustalonymi normami jest minimalny w przemyśle chemicznym, jednakże i te niewielkie odstępstwa powodują poważne straty.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#PosełWładysławMarek">W przemyśle chemicznym istotne znaczenie ma zapewnienie ochrony patentowej, co uwarunkowane jest z kolei pracą rzeczników patentowych. Na rzeczników należy powoływać ludzi o wysokich kwalifikacjach.</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#PosełWładysławMarek">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Przemysłu Chemicznego - Antoni Radliński, zastępca Przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki - Konstanty Laidler oraz podsekretarze stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego - Henryk Konopacki i Bronisław Taban.</u>
+          <u xml:id="u-16.7" who="#PosełWładysławMarek">Z wyjaśnień tych wynika m. in., że w roku 1966 na 120 przewidzianych nowych obiektów przekaże się do eksploatacji 104. Będą one miały zdolność produkcyjną o wartości ponad 11,3 mld zł. Resort wprawdzie nie wykona w pełni tegorocznego programu inwestycyjnego, ale wskaźnik wykonania zakresu rzeczowego przewidzianych robót jest jednym z najlepszych w ciągu ostatnich lat. Możliwie najwyższe wykonanie planu inwestycyjnego stanowi przedmiot stałej troski resortu.</u>
+          <u xml:id="u-16.8" who="#PosełWładysławMarek">Przygotowany jest projekt uchwały KERM w sprawie inwestycji przemysłu chemicznego. Projekt zawiera postanowienia zabezpieczające warunki realizacji inwestycji, m.in. potencjału wykonawczego dla określonych obiektów i na określonych terenach. Przewiduje też odpowiednio bodźce płacowej postanowienia projektowanej uchwały uwzględniają dezyderaty Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-16.9" who="#PosełWładysławMarek">Rośnie w znacznym stopniu zapotrzebowanie na sól. Bierze się to przede wszystkim stąd, że sól wykorzystywana jest w zwalczaniu gołoledzi; weszła ona na stałe do arsenału środków stosowanych w służbie drogowej. Stosuje się ją coraz szerzej zamiast piasku, m. in. dlatego, że - jak wynika z otrzymywanych sygnałów - łatwiej o nią niż o piasek. W ubiegłym sezonie jesienno-zimowym na omawiany cel zużyta 25 tys. ton soli, w tym także warzonkę. Zapasy soli wystarczają na pokrycie gwałtownych nawet wzrostów zakupu. Naruszone w pewnym stopniu zapasy są już obecnie wyrównane.</u>
+          <u xml:id="u-16.10" who="#PosełWładysławMarek">Resort zna fakt przedostania się na rynek nieodpowiedniej jakości etyliny. Nastąpiło to wskutek pewnych trudności w płockim kombinacie. Jednakże nie można się z takimi faktami pogodzić.</u>
+          <u xml:id="u-16.11" who="#PosełWładysławMarek">Nieopatrzne niedotrzymywania przewidzianych warunków spotkało się z konsekwencjami.</u>
+          <u xml:id="u-16.12" who="#PosełWładysławMarek">Realizacja programu poprawy jakości opon przyniosła pozytywne skutki. Przebieg opon do samochodów osobowych zwiększył się z 32 do 38 tys. km. Przewiduje się dalszy wzrost przebiegu do 45 tys. km w 1970 r. j przebieg opon do samochodów ciężarowych wzrósł z 52 do 60 tys. km w br.; na 1970 r. zakładany jest wzrost do 70 tys. km.</u>
+          <u xml:id="u-16.13" who="#PosełWładysławMarek">Przewodniczący Komisji - poseł Józef Niedźwiecki (PZPR): Dyskusja oświetliła podstawowe problemy planu przemysłu chemicznego w 1967 r. Komisja - jak wynika z przebiegu obrad - nie zgłasza zasadniczych zastrzeżeń co do projektu planu. Dyskutanci zastanawiali się nad realnością przedłożonego programu w trosce o to, by przewidziane ustalenia zostały w pełni zrealizowane.</u>
+          <u xml:id="u-16.14" who="#PosełWładysławMarek">Tempo rozwojowe chemii wprawdzie trochę spada, ale jest wyższe niż w innych gałęziach przemysłu. Równocześnie przewidziany jest duży przyrost tak potrzebnej produkcji, jaką stanowią włókna, tworzywa i nawozy. W roku przyszłym nie należy jeszcze spodziewać się obfitości wyrobów chemicznych, zwłaszcza w dziedzinach, z którymi na co dzień stykają się obywatele. Po prostu potrzeby rosną szybciej aniżeli możliwości ich pokrycia.</u>
+          <u xml:id="u-16.15" who="#PosełWładysławMarek">Komisja zwraca uwagę na konieczność wywiązania się chemii w roku przyszłym ze wszystkich zobowiązań wobec przemysłu maszynowego. Czyni się wielkie wysiłki dla zabezpieczenia w tym podstawowym przemyśle warunków rytmiczności produkcji, m. in. przez zabezpieczenie dostaw materiałowych.</u>
+          <u xml:id="u-16.16" who="#PosełWładysławMarek">Poprawę osiągnięto w zaopatrzeniu tego przemysłu w wyroby walcowane, nie widać natomiast poprawy w dostawach chemikaliów. Chodzi przy tym nie tylko o ilość, lecz także o jakość dostarczanego materiału, jak i o terminowość dostaw.</u>
+          <u xml:id="u-16.17" who="#PosełWładysławMarek">W dyskusji zwracano uwagę na konieczność usprawnienia procesów inwestycyjnych w przemyśle chemicznym. Nakłady na inwestycje chemiczne bardzo poważnie rosną. Każde opóźnienie w oddaniu do eksploatacji wielkiego obiektu oznacza ujemne skutki dla całej gospodarki. Terminowość przekazywania obiektów musi więc stać się osią zainteresowań nie tylko Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, lecz również innych ogniw uczestniczących w tym procesie inwestycyjnym przede wszystkim - resortów: budownictwa, przemysłu ciężkiego, handlu zagraniczne go.</u>
+          <u xml:id="u-16.18" who="#PosełWładysławMarek">Kolejna sprawa, o której stale trzeba przypominać, to jakość. Przemysł chemiczny osiągnął w tym zakresie postępy, w niektórych dziedzinach nawet poważne i widoczne, ale nadal potrzebna jest koncentracja uwagi i wysiłków resortu i jednostek mu podległych na sprawie dalszej wydatnej poprawy jakości.</u>
+          <u xml:id="u-16.19" who="#PosełWładysławMarek">Komisja poświęciła wiele uwagi, technice i badaniom naukowym w dziedzinie chemii. Wzrost środków na ten cel jest niemały. Główna sprawa to zwiększenie efektywności badań, m. in. poprzez koncentrację wysiłku badawczego i przyspieszenie wykorzystania opracowań. W tym celu przede wszystkim trzeba usprawnić organizacje działalności placówek naukowo-badawczych i ich współdziałanie z innymi placówkami zaplecza technicznego, a przede wszystkim, z biurami projektowymi.</u>
+          <u xml:id="u-16.20" who="#PosełWładysławMarek">Komisja przyjęła projekt uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1967 r. i o podstawowych założeniach na 1968 r. oraz projekt ustawy budżetowej na 1967 r. w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-16.21" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-16.22" who="#PosełWładysławMarek">O PROJEKCIE PLANU PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO NA 1967 r. I PODSTAWOWYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-16.23" who="#PosełWładysławMarek">Informacja złożona przez Ministra przemysłu Chemicznego - Antoniego Radlińskiego na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu 30 listopada 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-16.24" who="#PosełWładysławMarek">W myśl założeń planu, produkcja globalna przemysłu chemicznego wzrosnąć ma w 1967 r. o 11,4 proc. w stosunku do przewidywanego wykonania roku bieżącego; na 1968 r. zakłada się wzrost produkcji w stosunku do planowanej na rok 1967 o 16 proc. Bardzo poważnie, bo o 25,3 proc., wzrosnąć ma w 1967 r. produkcja nawozów azotowych przy równoczesnej przebudowie struktury asortymentowej produkowanych nawozów azotowych. Niższe tempo wzrostu produkcji nawozów fosforowych uzasadnione jest faktem, że rolnictwo nie zwiększa zużycia tych nawozów.</u>
+          <u xml:id="u-16.25" who="#PosełWładysławMarek">Wskaźnik wzrostu produkcji tworzyw sztucznych wynosi 30 proc. i osiągnięty będzie dzięki uruchomieniu produkcji polietylenu w Blachowni i polichlorku winylu - w Tarnowie. Produkcja włókien chemicznych wzrasta w roku przyszłym o 6,7 proc., głównie w grupie włókien syntetycznych. W roku 1967 i 1968 dokonane będą dalsze zmiany w strukturze wytwarzanych włókien zmierzających do rozwoju produkcji włókien syntetycznych bardziej nowoczesnych.</u>
+          <u xml:id="u-16.26" who="#komentarz">(strona powtórzona)</u>
+          <u xml:id="u-16.27" who="#PosełWładysławMarek">W przerobie ropy naftowej wielkość produkcji przewyższa wytyczne planu 5-letniego osiągnie się to w wyniku intensyfikacji instalacji w Płocku oraz zwiększenia przerobu ropy naftowej w 1968 r. o przeszło 59 proc., jak też oddania do eksploatacji instalacji destylacji ropy naftowej w Płocku. Mimo tak wydatnego wzrostu przerobu ropy naftowej, ciągły import produktów gotowych stanowić będzie w dalszym ciągu poważne obciążenie naszego bilansu płatniczego.</u>
+          <u xml:id="u-16.28" who="#PosełWładysławMarek">Dla zabezpieczenia wykonania tych zadań podjęte będą odpowiednie inwestycje w planie na lata 1967–1968.</u>
+          <u xml:id="u-16.29" who="#PosełWładysławMarek">Przewiduje się dalszą rozbudowę fabryki nawozów sztucznych w Puławach, Tarnowie i Kędzierzynie, rozpoczęcia budowy zakładów we Włocławku, Policach, Gdańsku oraz rozbudowę zakładów w Tarnobrzegu. Na inwestycje te w ciągu 2 lat przeznacza się 8,1 mld zł, Realizacja tych zadań wraz z rozwojem produkcji środków ochrony roślin, antybiotyków paszowych i składników pokarmowych dla hodowli ma zabezpieczyć wzrost produkcji rolnej i ograniczyć import zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-16.30" who="#PosełWładysławMarek">Dla zabezpieczenia rozwoju produkcji tworzyw sztucznych przede wszystkim dla potrzeb budownictwa, przemysłu maszynowego, elektrotechniki i opakowań buduje się wytwórnie tworzyw sztucznych w Tarnowie, Płocku, Blachowni, Oświęcimiu i Bydgoszczy.</u>
+          <u xml:id="u-16.31" who="#PosełWładysławMarek">Rozwój produkcji włókien chemicznych zabezpieczony będzie poprzez rozbudowę zakładów w Gorzowie, Toruniu i Łodzi, przy równoczesnym rozwijaniu produkcji barwników i środków pomocniczych, a także bazy surowcowej, przede wszystkim w zakładach w Tarnowie. Szybki rozwój produkcji włókien chemicznych przyniesie w efekcie ograniczenie importu wełny i bawełny.</u>
+          <u xml:id="u-16.32" who="#PosełWładysławMarek">Dla zabezpieczenia rozwoju przerobu ropy naftowej już w roku przyszłym wejdzie do ruchu instalacja fenolu kumenowego i rozpocznie się budowę wytwórni butadienu w Płocku w oparciu o zakupioną już licencję. Rozwój zakładów w Płocku pozwoli na rozbudowę produkcji kauczuku syntetycznego.</u>
+          <u xml:id="u-16.33" who="#PosełWładysławMarek">W realizacji tych zadań inwestycyjnych przyjęto zasadę koncentracji nakładów, zabezpieczono warunki planowej i terminowej ich realizacji. Przygotowuje się specjalną uchwałę KERM - której realizacja stworzyć ma lepsze warunki wykonania zadań inwestycyjnych przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-16.34" who="#PosełWładysławMarek">Dostawy wyrobów przemysłu chemicznego na rynek wewnętrzny wzrosną w 1967 r. o 12,7 proc. w porównaniu z wykonaniem roku bieżącego i osiągną wartość 26,4 mld zł. Najwyższy wzrost dostaw będzie miał miejsce w nawozach azotowych i środkach ochrony roślin, jak również w dostawach farb i lakierów. Zmniejszenie dostaw mydeł uzasadnione jest realizowaniem przez resort programu rozwoju produkcji syntetycznych środków piorących.</u>
+          <u xml:id="u-16.35" who="#PosełWładysławMarek">Nie będą pokryte w pełni potrzeby rynku w zakresie dostaw obuwia gumowego. Dla zlikwidowania narastającego deficytu w tym zakresie rozpoczęta będzie w 1967 r. budowa nowej fabryki obuwia gumowego, co powinno doprowadzić do rozwiązania tego problemu w końcu planu 5-letniego, Dostawy z przemysłu na zaopatrzenie innych resortów rosną w 1967 r. szybkie tempo chemizacji gospodarki narodowej wyprzedza jednak możliwości produkcyjne przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-16.36" who="#PosełWładysławMarek">Wartość eksportu przemysłu chemicznego wzrośnie w 1967 o prawie 10 proc., głównie w eksporcie wysoko uszlachetnionych produktów, przy równoczesnym ograniczaniu eksportu surowców i półproduktów.</u>
+          <u xml:id="u-16.37" who="#PosełWładysławMarek">Import wyrobów przemysłu chemicznego wzrasta o 2,4 proc, i dotyczy głównie podstawowych surowców, jak również produktów przeznaczonych na pokrycie potrzeb innych resortów.</u>
+          <u xml:id="u-16.38" who="#PosełWładysławMarek">W 1967 r. resort koncentrować się będzie nadal na poprawie jakości i unowocześnieniu produkcji, przede wszystkim w dziedzinie tworzyw sztucznych, barwników, włókien sztucznych i wyrobów przemysłu gumowego. Wskaźnik produkcji niezgodnej z normami w pierwszym półroczu br. wyniósł 0,88 proc. i był najniższy na przestrzeni ostatnich lat. W wyniku realizacji tzw. programu minimum w zakresie poprawy jakości ogumienia trakcyjnego uzyskaliśmy wzrost średniego przebiegu opon samochodowych o 13,4 proc. a opon w samochodach ciężarowych o 15,7 proc. Pozwoliło to na poważną poprawę stanu zaopatrzenia kraju w tym zakresie. Prowadzone są obecnie prace nad zmianą warunków gwarancyjnych na ogumienie.</u>
+          <u xml:id="u-16.39" who="#PosełWładysławMarek">W roku bieżącym przeznaczono również poważne środki na poprawę jakości mydeł i wyrobów perfumeryjnych, W wyniku uchwał VII Plenum KC PZPR, postawiono sobie do realizacji szereg zadań związanych z poprawą organizacji produkcji i wzrostem wydajności pracy. W br. zakończono opracowywanie programu wzrostu wydajności pracy przez poszczególne przedsiębiorstwa, co pozwoliło na uwzględnienie tych wyników już przy opracowywaniu projektu planu na 1967 r. Wskaźnik wydajności pracy w 1967 r. wzrasta o 7,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-16.40" who="#PosełWładysławMarek">Pełna realizacja zadań stojących przed przemysłem chemicznym w 1967 r. jest realna, ale wymaga dużej koncentracji środków i wysiłków ze strony przedsiębiorstw i instytucji centralnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00028-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00028-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6ea783e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00028-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kpccg-00028-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 28/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa /nr 28/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_10-KomPrzemysluCiezkiego.odt:25</note>
+        <note type="sessionNo">28</note>
+        <date>1966-12-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAdolfKsiążkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adolf Książkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAndrzejBorodzik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Borodzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławGregorek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Gregorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanDąbKocioł" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Dąb-Kocioł</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefTrojok" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Trojok</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławOpałko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Opałko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeresaGąsiorkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Gąsiorkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWacławMońkaSD" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wacław Mońka (SD</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławMarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Marek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji - poseł Józef Niedźwiecki (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji, poseł Józef Niedźwiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00028-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00028-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6bfe6f1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kpccg/196569-sjm-kpccg-00028-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,147 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia i grudnia 1966 roku Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa, obradująca pod przewodnictwem posła Józefa Niedźwieckiego (PZPR), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- projekt planu i budżetu na rok 1967 i podstawowych założeń planu na 1968 r. w częściach dotyczących: Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, Urzędu Pełnomocnika Rządu DS. Elektronicznej Techniki Obliczeniowej, Urzędu Patentowego PRL oraz Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1965 r. wraz Z uwagami NIK do tego sprawozdania w częściach dotyczących resortów, których działalność stanowi przedmiot zainteresowania Komisji;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">oraz uchwaliła wnioski i dezyderaty wynikające z prac nad projektem planu i budżetu na rok 1967 i podstawowych założeń planu na rok 1968.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: zastępca przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki — Jerzy Metera. Prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego - Jan Wodzicki, Pełnomocnik Rządu DS. Elektronicznej Techniki Obliczeniowej — prof. Stanisław Kielan, prezes Urzędu Patentowego PRL - Ignacy Czerwiński, dyrektor Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu — Ilja Epsztejn, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację o planie i budżecie Polskiego Komitetu Normalizacyjnego przedstawił prezes - Jan Wodzicki.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z informacją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWładysławMarek">W dyskusji udział wzięli posłowie: Andrzej Borodzik (PZPR), Łucja Matuszewska (bezp.), Józef Niedźwiecki (PZPR) i Stanisław Prüfer (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWładysławMarek">W dyskusji wskazywano m. in. na konieczność ściślejszego przestrzegania norm przy produkcji narzędzi.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWładysławMarek">Zdaniem posłów normy nie wyprzedzają w wielu dziedzinach życia; dotyczy to np., hutnictwa. Gdy norma odbiega od potrzeb - sytuacja staje się alarmowa, gdyż dotrzymanie warunków przewidzianych w normie nie zaspokaja potrzeb odbiorcy.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełWładysławMarek">Dodatkowych wyjaśnień udzielił prezes PKN - Jan Wodzicki.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełWładysławMarek">Przewodniczący komisji poseł Józef Niedźwiecki (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełWładysławMarek">Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt stałego zacieśnienia współpracy Polskiego Komitetu Normalizacyjnego z przemysłem, m. in. przez tworzenie nowych zakładów na terenach o dużej koncentracji przemysłu. Należy postulować, aby PKN miał większy niż dotychczas wpływ na działalność ośrodków normalizacji w przemyśle. Komitet powinien również zwrócić większą uwagę na problem norm wyprzedzających - głównie na materiały i wyroby hutnicza - oraz nawiązać ściślejszą współpracę z Centralnym Urzędem Jakości i Miar.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełWładysławMarek">W przyszłym roku Komisja Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa odbędzie specjalne posiedzenie poświęcone problemowi: normy techniczne a jakość produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełWładysławMarek">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1967 i podstawowych założeń planu na rok 1966 w części dotyczącej Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełWładysławMarek">Informację o działalności Urzędu Pełnomocnika Rządu DS. Elektronicznej Techniki Obliczeniowej przedstawił Pełnomocnik Rządu - prof. Stanisław Kielan (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełWładysławMarek">Uwagi podkomisji do spraw normalizacji, patentów i organizacji przemysłu przedstawił poseł Józef Trojok (PZPR); Urząd Pełnomocnika Rządu DS. Elektronicznej Techniki Obliczeniowej podjął szereg kroków dla rozwoju tej techniki w naszym kraju. Na szczególną uwagę zasługuje obecnie przygotowanie przemysłu do stosowania elektronicznej techniki obliczeniowej. Obecnie tylko nieliczna grupa zakładów dostała do tego przygotowana organizacyjnie. W przyszłości należy zwrócić większą uwagę na szkolenie kadr organizatorów.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełWładysławMarek">Występuje szereg niedociągnięć w zakresie urządzeń małej mechanizacji i tak zwanej „orga-techniki”. Przede wszystkim zwrócić należy uwagę na rozwój zaplecza remontowego oraz zabezpieczenie kadry mogącej świadczyć usługi dla gospodarki narodowej w zakresie remontów i konserwacji tych maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełWładysławMarek">Pełnomocnik Rządu podjął szereg kroków dla pozyskania nowych kwalifikowanych kadr. Problemy kadrowe są także uwzględnione w planie, który określa m. in. ilościowo dopływ fachowców, Na tej podstawie trzeba widzieć przyszłych absolwentów przygotowanych do obsługi maszyn elektronicznej techniki obliczeniowej na konkretnych stanowiskach pracy; w związku z tym potrzebne są z nimi konkretne umowy.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełWładysławMarek">Działalność Urzędu Pełnomocnika Rządu jest coraz widoczniejsza i coraz bardziej odczuwalna w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełWładysławMarek">Choć tempo rozwojowe elektronicznej techniki obliczeniowej w naszym kraju jest wolniejsze niż w szeregu innych krajów, należy stwierdzić, że przedkładany projekt planu przewiduje przyspieszenie postępu w tej ważnej dziedzinie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełAndrzejBorodzik">Ilość nowoczesnych urządzeń i prostych maszyn ułatwiających pracę w biurach i urzędach jest daleko niewystarczająca, np. w Czechosłowacji i NRD jest tych urządzeń 3-krotnie więcej. Brakuje także nowoczesnych mebli, segregatorów itd. Niedostatek prostych maszyn liczących odczuwa się również w laboratoriach, w których inżynierowie tracą wiele godzin na obliczenia.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełAndrzejBorodzik">Celowe wydaje się wprowadzenie do programu studiów technicznych wykładów na temat organizacji pracy biurowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Niewystarczająca jest produkcja urządzeń do małej mechanizacji prac biurowych. Niektóre urzędy, instytucje itp. nie są dostatecznie przygotowane do przyjęcia „dużej” techniki obliczeniowej, która - wprowadzona bez takiego przygotowania - może prowadzić nawet do dezorganizacji pracy, Idzie przede wszystkim o przygotowanie kadr.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Zakupywane maszyny i urządzenia reprezentują dużą różnorodność typów, co utrudnia ich remont i konserwację.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełAdolfKsiążkiewicz">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR): Sprawność maszyn liczących w biurach i urzędach jest niedostateczna - m. in. wskutek źle zorganizowanych remontów i braku specjalistów — konserwatorów. Opóźnił się także uruchamianie własnej produkcji tych maszyn; między innymi ze względu na brak wyprzedzenia dokumentacyjnego. Należy szerzej korzystać z doświadczeń zagranicznych w tej dziedzinie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzyBukowski">Istnieje problem instalowania maszyn liczących na wyższych uczelniach technicznych. Niektóre katedry odnoszą się jeszcze z rezerwą do metod mechanicznego liczenia. Wyposażenie w maszyny liczące należy rozpocząć od katedr matematyki.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJerzyBukowski">Poseł Kazimierz Kopecki (bezpartyjny). Uczelnie, które pierwsze wprowadziły u siebie maszyny liczące, znajdują się obecnie w trudnej sytuacji. Wspomniane maszyny są już przestarzałe i mało sprawne, jednakże wymiana ich na nowe, mimo starań, nie dochodzi do skutku. Sprawa ta wymaga szybkiego załatwienia. Należy także przeszkolić pracowników naukowych na wyższych uczelniach w dziedzinie stosowania techniki obliczeniowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWacławMońkaSD">Konieczne jest zajęcie się sprawą części zamiennych dla niektórych maszyn biurowych z importu.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWacławMońkaSD">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Pełnomocnik Rządu do Spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej — prof. Stanisław Kielan i zastępca przewodniczącego Komitetu Nauki i Techniki — Jerzy Metera.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Komisją nie wnosi zastrzeżeń do programu działalności Urzędu Pełnomocnika Rządu DS. Elektronicznej Techniki Obliczeniowej. Urząd ten otrzymał nowe, wielkie zadania, na których realizację czeka cała gospodarka narodowa.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Trzeba podejmować starania, zmierzające do zapoznania szerokiego ogółu inteligencji, zwłaszcza technicznej, z maszynami matematycznymi, jako narzędziami codziennego działania we współczesnej gospodarce i technice.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Aparaturę techniki obliczeniowej udostępnić trzeba przede wszystkim w najszerszym zakresie naszym inżynierom. Obecnie bowiem sytuacja jest taka, że przedstawiciele inteligencji technicznej, którzy zaopatrują innych w nowoczesne środki pracy, we własnym działaniu korzystają z prymitywnych instrumentów.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1967 rok i podstawowych założeń planu na 1968 r. w części dotyczącej Pełnomocnika Rządu do Spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Projekt planu działalności Urzędu Patentowego PRL w roku 1967 zreferował prezes - Ignacy Czerwiński.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Uwagi podkomisji do spraw normalizacji patentów i organizacji produkcji przedstawiła poseł Teresa Gąsiorkiewicz (PZPR): Kierunki działania Urzędu Patentowego, obejmujące m. in.: zacieśnianie współpracy z przemysłem, rozszerzanie ochrony patentowej rodzimych, oryginalnych rozwiązań, pogłębianie analizy wynalazków pod kątem nowości proponowanych rozwiązań, a także szkolenie rzeczników patentowych, są słuszne.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Jednym z istotnych problemów znajdujących się w kręgu zainteresowania Urzędu Patentowego jest wdrażanie wynalazków do praktyki. Wzrastają obowiązki Urzędu w zakresie inspiracji wprowadzania wynalazków w życie i obserwacji tego zjawiska.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Dla działania Urzędu, dla dalszej poprawy sytuacji w dziedzinie wynalazczości, niezwykle istotne znaczenie ma zacieśnianie współpracy z organizacjami społecznymi - przede wszystkim z NOT, a także ze związkami zawodowymi.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Na podkreślenie zasługują dotychczasowe osiągnięcia Urzędu Patentowego. Program jego dalszej pracy zasługuje na poparcie.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Na pytania posłów: Łucji Matuszewskiej (bezp.) i Jerzego Bykowskiego (bezp.) odpowiedzi udzielił Prezes Urzędu Patentowego PRL - Ignacy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Komisja przywiązuje dużą wagę do pracy Urzędu Patentowego. W roku przyszłym przed Urzędem stawia się nowe rosnące zadania.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Duży ciężar gatunkowy ma dalsze rozszerzanie informacji patentowej. Z tego względu zainteresowanie wzbudza nowa komórka Urzędu Patentowego - Ośrodek Informacji Patentowej. Informacja Patentowa jest bowiem ciągle jeszcze jedną ze słabych stron działalności.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Drugą nową komórką jest Biuro do spraw Stosowania Wynalazków i Udoskonaleń. Chodzi o to, by ta komórka jak najszerzej i jak najgłębiej przeniknęła do naszej gospodarki. Liczymy na to, że praca obu nowych komórek szybko się rozwinie i będzie skuteczna.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Ciągle jeszcze notuje się przypadki opieszałego, przewlekłego załatwiania zgłoszonych wynalazków, nienależytego traktowania wynalazców, którzy w szeregu przypadkowa stają przed murem obojętności i niezrozumienia. Na tę sprawę trzeba uczulić m. in. rzeczników patentowych. Rzecznicy - obok realizacji innych zadań - powinni ułatwiać wprowadzanie wynalazków do praktyki. Należałoby wkrótce zwołać naradę rzeczników patentowych dla przedyskutowania aktualnych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1967 r. oraz podstawowych założeń planu na 1968 r. w części dotyczącej Urzędu Patentowego PRL.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwiecki">Projekt planu i budżetu Instytutu Ekonomiki Organizacji Przemysłu na 1967r, zreferował dyrektor. Instytutu — Ilja Epsztejn.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełAndrzejBorodzik">Z Zainteresowaniem należy przyjąć informację o pracach Instytutu, mających konkretne znaczenie dla praktyki, dla przemysłu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełBolesławGregorek">W świetle uchwały VII Plenum KC PZPR wiele zakładów przemysłowych będzie zapewne chciało skorzystać z pomocy przy usprawnianiu -organizacji produkcji. Potrzebom tym Instytut powinien wyjść na przeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanDąbKocioł">Instytut nie ma większego wpływu na wykorzystanie jego opracowań w praktyce. Należałoby w związku z tym zastanowić się nad bardziej właściwym usytuowaniem Instytutu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJózefTrojok">Niektóre tematy opracowywane są przez Instytut zbyt długo. Wynika to m. in. stąd, że niedostateczna jest zespołowość prac.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełJózefTrojok">Około 70 proc. opracowań Instytutu dotyczy ekonomiki, a tylko 30 proc. - organizacji pracy. Proporcja ta wydaje się nieprawidłowa.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełJózefTrojok">Przedmiotem krytyki jest bardzo często nadmierna sprawozdawczość, przy jednoczesnym braku wystarczającej informacji z różnych dziedzin gospodarki. W związku z tym Wydaje się celowe podjęcie przez Instytut opracowania projektów ograniczenia sprawozdawczości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Należałoby podjąć badania nad efektami stosowania w gospodarce opracowań Instytutu, nad rezultatami wdrażania tych opracowań w przemyśle itp. Większej uwagi wymaga problem współpracy Instytutu z wyższymi uczelniami i instytucjami, zajmującymi się zagadnieniem organizacji pracy.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR): W ostatnim okresie, szczególnie po VII Plenum KC PZPR, istnieje wyjątkowo korzystny klimat dla porządkowania zagadnień ekonomiki i organizacji pracy w przemyśle. Dotychczas sprawami tymi nie zajmowano się w dostatecznym stopniuj obecnie należy się spodziewać znacznie większego zapotrzebowania na pracę Instytutu.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełTeresaGąsiorkiewicz">Zakłady, w których zastosowano nowe wzory organizacji pracy, wymagają szczególnej opieki. Celowe jest wytypowanie w poszczególnych branżach przemysłu tzw. zakładów wzorcowych, w których wprowadzać się będzie opracowane przez Instytut metody organizacji pracy. W samym Instytucie powinien powstać specjalny zespół dla opracowania metodyki projektowania organizacji pracy w zakładach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełStanisławOpałko">Szerszych badań wymaga rola i zakres pracy ekonomistów w zakładach. Dotychczas nie wiadomo nawet dokładnie ilu ekonomistów jest zatrudnionych w przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełStanisławOpałko">Dodatkowych wyjaśnień udzielił dyrektor Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu - Ilja Epsztejn.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Doceniając w pełni istotną rolę i osiągnięcia Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu, należy jednocześnie podkreślić konieczność ściślejszego związania jego działalności z potrzebami gospodarki narodowej. Chodzi przede wszystkim o podejmowanie przez Instytut takich tematów, które by przynosiły konkretne korzyści przedsiębiorstwom i zakładom w usprawnianiu produkcji i zarządzania.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1967 r. i podstawowych założeń planu na 1968. r. w części dotyczącej Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja przejęła - na podstawie przeprowadzonej w dniach 27–29 czerwca debaty (por. BPS) 194, 917, 201 i 214/IV kad.) nad sprawozdaniami resortów - sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1965 w. częściach dotyczących resortów, których działalność stanowi przedmiot zainteresowań Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Z kolei Komisja rozpatrzyła i uchwaliła poprawki do projektu uchwały Sejmu PRL o Narodowym Pianie Gospodarczym i projektu ustawy budżetowej na 1967 r. oraz podstawowych założeń do NPG na 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Zaproponowane przez Komisję poprawki dotyczą m. in. wielkości produkcji ropy naftowej, rozszerzenia produkcji lokomotyw spalinowych, terminu modernizacji walcowni-zgniatacza w hucie „Kościuszko”, wielkości produkcji przemysłu okrętowego, programu badań w dziedzinie pokojowego wykorzystania energii jądrowej, wprowadzenia nowych technologii górniczych, wierceń poszukiwawczych ropy naftowej.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje m. in. - zwrócenie większej uwagi na problem jakości narzędzi i uporządkowanie gospodarki narzędziami; rozpatrzenie możliwości pełnego zaspokojenia zapotrzebowania przemysłu elektromaszynowego na wyroby ścierne oraz rozszerzenia, względnie podjęcia produkcji niektórych innych materiałów i surowców dla tego przemysłu, rozszerzenie działalności Ośrodka Inspekcji Gospodarki Stalą na wszystkie przedsiębiorstwa i zakłady gospodarujące stalą.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">O PROJEKCIE I BUDŻETU NA 1967 r. POLSKIEGO KOMITETU NORMALIZACYJNEGO Informacja złożona przez prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego - Jana Wodzickiego, na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu i grudnia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Tematyka pracy normalizacyjnej ujętej w planie na 1967 r. jest szeroka. Obejmuje przede wszystkim zagadnienia związane z unifikacją produkcji, opracowaniem norm i wymagań określających jakość i nowoczesność produkcji. Praca w tych dziedzinach wymaga szerokiego współdziałania z ogniwami przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-15.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Projekt planu na 1967 r. przewiduje opracowanie 730 polskich norm, w tym 320 w przemyśle ciężkim i ponad 100 w chemii. Równocześnie przewiduje się opracowanie ponad 1.000 norm branżowych. W przyszłym roku kontynuowane będą również prace normalizacyjne, których zakończenie przewidziane jest, według założeń, na 1968 r. Te prace obejmują 470 polskich norm i 480 norm branżowych.</u>
+          <u xml:id="u-15.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Ważny odcinek pracy PKN stanowi nowelizacja obowiązujących norm. Wymaga to podejmowania gruntownych analiz i zestawień porównawczych z normami zagranicznymi. 160 takich skomplikowanych analiz przewiduje się w planie na 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W centrum zainteresowania PKN znajdują się nowoczesne metody badań zgodności wyrobów z normami. Od właściwie dokonywanych badań, stosowania Odpowiedniej aparatury zależy w podstawowej mierze właściwa jakość produktów skierowanych do odbiorców.</u>
+          <u xml:id="u-15.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Nieodzownym warunkiem postępu w działalności normalizacyjnej jest dopływ nowej kadry, szkolenie specjalistów. PKN rozwijając działalność szkoleniową, zamierza zorganizować pierwsze stałe studium dokształcania inżynierów w dziedzinie normalizacji, W przyszłym roku podejmie działalność Centralny Ośrodek Badawczy Normalizacji. Do pracy tej niewielkiej placówki nauki badawczej przywiązuje się wielką wagę.</u>
+          <u xml:id="u-15.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Podejmuje się prace związane z określeniem perspektywy działalności normalizacyjnej, roli normalizacji w gospodarce, metod i sposobów jej oddziaływania na procesy produkcyjne, jej zadania w rozwoju techniki. Zagadnienia metod obliczeniowych zostaną uwzględnione w podejmowanej z inicjatywy poselskiej współpracy PKN z Pełnomocnikiem Rządu DS. Elektronicznej Techniki Obliczeniowej.</u>
+          <u xml:id="u-15.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">PKN rozwija kontakty międzynarodowe w dziedzinie normalizacji. Szczególnie szybko rozwija się współpraca w ramach RWPG. Rada przyjęła do tej pory 554 zalecenia normalizacyjne. Plan pracy Stałej Komisji Normalizacyjnej RWPG przewiduje opracowanie dalszych kilkuset zaleceń.</u>
+          <u xml:id="u-15.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Budżet PKN na rok przyszły nieznacznie wzrasta w związku ze zwiększonymi zadaniami.</u>
+          <u xml:id="u-15.16" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-15.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">O DZIAŁALNOŚCI PEŁNOMOCNIKA RZĄDU do spraw ELEKTRONICZNEJ TECHNIKI OBLICZENIOWEJ W LATACH 1967–1968 Informacja złożona przez Pełnomocnika Rządu do spraw Elektronicznej Techniki Obliczeniowej - prof. Stanisława Kielana na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu i grudnia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Pierwszy podstawowy problem rozwoju elektronicznej techniki obliczeniowej w naszym kraju - to przyspieszenie prac związanych z przygotowaniem przedsiębiorstw do Wprowadzenia w szybszym tempie systemu przetwarzania informacji. Na tym odcinku stan nie jest zadowalający. Trzeba, by tym zagadnieniem zajęły się skutecznie resorty gospodarcze. Chodzi również o lepszą koordynację działalności resortowej na tym odcinku.</u>
+          <u xml:id="u-15.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Na niektórych terenach sprawy związane e skoordynowanym stosowaniem elektronicznej techniki obliczeniowej są już w pełni dojrzałe. W przyszłym roku poczynione zostaną śmiałe starania zmierzające do rozwiązania problemu.</u>
+          <u xml:id="u-15.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W zakładach, pracy zagadnienie związane z przygotowaniem organizacyjnym do wprowadzania elektronicznej techniki obliczeniowej powinny być ujmowane w planach postępu technicznego. Takie rozwiązanie ułatwiłoby niewątpliwie działanie, stworzyło silniejsze bodźce i zapewniło kontrolę realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-15.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Drugi problem o podstawowym znaczeniu to baza remontowa maszyn małej i średniej mechanizacji oraz maszyn do automatycznego przetwarzania informacji. Problem występuje ze szczególną jaskrawością w remontach maszyn analitycznych i urządzeń tzw. „orga-techniki”. Obecna sytuacja jest niezadowalająca. Baza remontowa togo rodzaju maszyn i urządzeń jest niedostateczna. Słyszy się w związku z tym wiele uzasadnionych skarg użytkowników tych maszyn. Co prawda rysuje się możliwość pewnej poprawy na tym odcinku, gdyż pomimo nieuwzględnienia w robotach budowlano-montażowych na 1968 r. budowy odpowiednich obiektów ostatnio Komisja Planowania zezwoliła na przygotowanie dokumentacji dalszych, niestety tylko 2-ch baz remontowych - w Łodzi i Poznaniu.</u>
+          <u xml:id="u-15.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Trzeci - ważny i aktualny problem - to rozwój kadr. Jak wiadomo, nowa technika obliczeniową wymaga specjalistów o wysokich kwalifikacjach w wielu dziedzinach. Konieczne jest rozszerzenie ich szkolenia, potrzebne są głębsze zmiany w programach nauczania, bardziej planowa sieć katedr wyższych uczelni. Źródłem szerokiego wprowadzenia nowej techniki obliczeniowej są również szkoły wyższe.</u>
+          <u xml:id="u-15.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Urząd Pełnomocnika uzyskał przydział 15 maszyn elektronicznych produkcji krajowej z przeznaczeniem na potrzeby szkolnictwa. Ułatwią one szkolenie, zwłaszcza w ośrodkach terenowych.</u>
+          <u xml:id="u-15.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Następna grupa ważnych zagadnień łączy się z produkcją przemysłową maszyn i urządzeń techniki obliczeniowej. W kontaktach z producentami i w samej produkcji wiele spraw było do tej pory nie wyjaśnionych. Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego wykazuje obecnie duże zrozumienie potrzeb związanych z nowoczesną techniką obliczeniową. W przemyśle przystąpiono do porządkowania wielu spraw.</u>
+          <u xml:id="u-15.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Z rozmaitych przyczyn rozwój środków nowoczesnej techniki obliczeniowej nie postępuje, jak dotąd, w sposób odpowiadający potrzebom kraju. Jedną z podstawowych przyczyn była niewątpliwie niepełna koordynacja zamierzeń w. latach ubiegłych. Niezależnie od tego trzeba stwierdzić, że brak większych tradycji w dziedzinie przemysłowej produkcji elektronicznych maszyn liczących jest także istotną przyczyną opóźnień planowanych terminów.</u>
+          <u xml:id="u-15.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W opracowaniu są ważne dokumenty w sprawie nowoczesnej techniki obliczeniowej. Jednym z nich jest projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie stosowania maszyn elektronicznych i analitycznych w gospodarce narodowej w latach 1966–1970, Ten dokument określi w sposób kompleksowy rozwój techniki obliczeniowej w Polsce w obecnej 5-latce. W myśl uchwał VII Plenum KC PZPR przygotowywany jest drugi dokument określający rozwój urządzeń „orga-techniki”. Ten akt normatywny jest w pierwszej fazie przygotowania. Ma on określić m. in. rozwój krajowej produkcji i terminarz uruchomień sumatorów, maszyn do pisania itd.</u>
+          <u xml:id="u-15.27" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-15.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">O PLANIE DZIAŁALNOŚCI- URZĘDU PATENTOWEGO PRL W- LATACH 1967–1968</u>
+          <u xml:id="u-15.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Informacja złożona przez prezesa Urzędu Patentowego PRL - Ignacego Czerwińskiego na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu i grudnia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Jednym z najważniejszych., zadań Urzędu jest ochrona patentowa polskiej myśli technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-15.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W 1965 r. Urząd rozpatrzył 3 tys. wniosków patentowych, w tym 21 proc. pochodziło z placówek zaplecza naukowo-technicznego, w 1966 r. urząd przewiduje zgłoszenie około 6 tys. wniosków patentowych, na rok przyszły planuje się 8 tys. wniosków.</u>
+          <u xml:id="u-15.32" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Nadal poważnym problemem jest zwiększenie ilości wynalazków wdrażanych do produkcji, nadal bowiem liczba wykorzystywanych w praktyce rozwiązań jest zbyt mała.</u>
+          <u xml:id="u-15.33" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Przeszkoleniem objęto 100 kandydatów na rzeczników patentowych. Obecnie w przemyśle pracuje 550 rzeczników patentowych. Jest to liczba skromna. Resorty nie zgłaszają dostatecznej liczby kandydatów na rzeczników, poza tym delegują niekiedy ludzi nieodpowiednich.</u>
+          <u xml:id="u-15.34" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">W ciągu ostatniego półtora roku wykonano dużą pracę w zakresie rozszerzenia, informacji patentowej. Obecnie informacja obejmuje ok i mln pozycji rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-15.35" who="#komentarz">(INFORMACJA)</u>
+          <u xml:id="u-15.36" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">O DZIAŁALNOŚCI INSTYTUTU EKONOMIKI I ORGANIZACJI PRZEMYSŁU W 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.37" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Informacja ułożona przez dyrektora lEiOP - Ilię Epszteina na posiedzeniu Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa w dniu i grudnia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.38" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Plan przewiduje opracowanie przez lEiOP około 60 tematów w zakresie m. in. następujących ważnych problemów:</u>
+          <u xml:id="u-15.39" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">- programowania rozwoju gospodarki ze szczególnym uwzględnieniem opracowań w dziedzinie rekonstrukcji gałęzi i branż przemysłowych;</u>
+          <u xml:id="u-15.40" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">- usprawnienia gospodarki materiałowej w przemyśle;</u>
+          <u xml:id="u-15.41" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">- metod i form zarządzania jednostkami gospodarczymi;</u>
+          <u xml:id="u-15.42" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">- optymalizacji produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-15.43" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Na uwagę zasługuje rozwijanie w lEiOP opracowań mających charakter projektów prac wdrożeniowych, takich jak np.: projektu organizacji zarządzania dla dużego kombinatu; projektu organizacji systemu informacji dla zjednoczenia wiodącego; projektu usprawnienia materiałowego przygotowania produkcji w zakładzie przemysłu maszynowego itp. Odpowiednie Ośrodki Konsultacyjno-Metodyczne lEiOP w Warszawie i Krakowie zostały powołane dla świadczenia usług dla przemysłu w zakresie zagadnień organizacji i zarządzania produkcją. IEiOP przygotował wyczerpujące materiały bibliograficzne dotyczące opracowań wykonanych w latach 1949–1966 w dziedzinie ekonomiki i organizacji produkcji przemysłowej informujące o pracach mogących mieć zastosowanie w praktyce.</u>
+          <u xml:id="u-15.44" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Na uwagę zasługuje rozwijanie w wielu pracach nowoczesnych metod badawczych, szczególnie metod matematycznych w rozwiązywaniu zagadnień ekonomiczno-organizacyjnych (np. optymalizacja produkcji w branży papierniczej, optymalizacja planów produkcji i zaopatrzenia w zjednoczeniu itp.).</u>
+          <u xml:id="u-15.45" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">Przewiduje się również prowadzenie w przyszłym roku nowoczesnego doskonalenia średniego dozoru technicznego w umiejętnościach ekonomicznych i organizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-15.46" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełJózefNiedźwieckiPZPR">lEiOP rozwija współpracę naukowo-techniczną w ramach RWPG, pełniąc funkcje wiodące w zakresie opracowań dotyczących naukowych podstaw „zarządzania przemysłem w krajach socjalistycznych. Również z postępowymi ośrodkami zajmującymi się w krajach zachodnich problematyką organizacyjno-ekonomiczną prowadzona będzie ożywiona wymiana doświadczeń.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00001-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00001-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6f96192
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00001-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00001-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 1/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 1/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:1</note>
+        <note type="sessionNo">1</note>
+        <date>1965-09-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00001-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00001-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a6645c0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00001-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,84 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 8 września 1965 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL) wysłuchała:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- informacji Ministra Rolnictwa o wynikach produkcyjnych rolnictwa w roku 1965 i podstawowych zadaniach rozwojowych w najbliższych latach;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- informacji Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu o przebiegu realizacji zadań planowych w roku 1965 i stanie przygotowań do skupu i odbioru płodów rolnych ze zbiorów 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">oraz rozpatrzyła sprawy organizacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z Ministrem Mieczysławem Jagielskim, przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z Ministrem Feliksem Pisulą i podsekretarzem stanu — Stanisławem Lindbergiem, dyrektorzy zespołów NIK — Feliks Nowakowski i Bronisław Szczęśniak.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację o wynikach produkcyjnych rolnictwa w roku 1965 i podstawowych zadaniach rozwojowych w najbliższych latach przedstawił Minister Rolnictwa - Mieczysław Jagielski.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Udzielił on również odpowiedzi na pytania posłów: Mieczysława Róg-Świostka (PZPR), Ksawery Barańskiej (ZSL) i Franciszka Gesinga (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Pytania dotyczyły stanu rezerw paszowych niezbędnych dla zabezpieczenia dalszego rozwoju hodowli oraz zabezpieczenia, w związku ze spóźnionymi żniwami, dostaw kwalifikowanego ziarna na zasiewy jesienne.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Informację o przebiegu realizacji zadań gospodarczych przemysłu spożywczego w 1965 r. i o przygotowaniach do odbioru surowców rolnych w br. przedstawił Minister Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliks Pisula.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Na pytania posłów: Ksawery Barańskiej (ZSL), Antoniego Jankowskiego (PZPR), Stanisława Kraussa (PZPR), Franciszka Maja (ZSL), Edmunda Stuczyńskiego (PZPR), Józefa Tejchmy (PZPR), Szymona Dziedzica (ZSL), Jana Klechy (PZPR), Pelagii Pająk (bezp.) i Franciszka Gesinga (ZSL) odpowiedzi udzielili: Minister Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliks Pisula oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Pytania dotyczyły m.in. skupu i zagospodarowania mleka, skupu i przetwórstwa mięsnego, rozwoju produkcji drobiarskiej i jaj, zaopatrywania hodowców drobiu w mieszanki paszowe, poczynań zmierzających do usprawnienia pracy punktów odbioru buraka cukrowego, zaopatrywania w wysłodki buraczane plantatorów na terenach, z których następuje przerzut buraków, perspektyw dalszej rozbudowy potencjału przemysłu cukrowniczego, sposobów rozwiązania narastającego problemu niedostatecznej ilości magazynów zbożowych, planów rozbudowy i lokalizacji zakładów przemysłu spożywczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Przewodniczący Komisji poseł Franciszek Gesing (ZSL) podkreślił na zakończenie obrad, że dyskusja nad informacjami resortów nie została podjęta, ponieważ informacje te oraz udzielone odpowiedzi na pytania potraktowane zostały jako materiały wstępne do analizy wykonania zadań przez resorty w roku 1965 oraz oceny założeń planu na rok przyszły, które to problemy Komisja rozpatrywać będzie jeszcze w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja powołała 5 stałych podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- Podkomisję Produkcji Roślinnej, w składzie posłowie:</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Jan Kasiak (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Edmund Lewandowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Franciszek Maj (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Bronisław Schab (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Anna Soroko (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Edmund Stuczyński (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Marian Tuka (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Stanisław Walendowski (PZPR) - Podkomisję Produkcji Zwierzęcej posłowie:</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Franciszek Ginter (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Antoni Jankowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Bronisław Kałwak (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Franciszek Murawski (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Pelagia Pająk (bezp.)</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Aleksander Papiernik (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Michał Polnar (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Jan Śliwa (ZSL) — Podkomisję Przemysłu Spożywczego posłowie:</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Ksawera Barańska (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Franciszek Grochowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Jan Klecha (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Stanisław Krauss (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Bolesław Łęczycki (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Józef Łaciak (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Czesław Oleszkiewicz (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Augustyn Pilch (bezp.) - Podkomisję Nauki, Oświaty i Służb Rolniczych posłowie:</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Kazimierz Barcikowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">Władysław Gałka (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">Jan Mazurek (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">Florian Pierański (SD)</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">Mieczysław Róg-Świostek (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">Stefan Serwicki (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Bronisław Szajna (ZSL) - Podkomisję Budownictwa Wiejskiego i Mechanizacji posłowie:</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">Mieczysław Bodalski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">Władysław Cabaj (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">Stanisław Dybaś (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">Szymon Dziedzic (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">Adolf Machajski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.50" who="#">Roman Makowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.51" who="#">Hubert Okwieka (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.52" who="#">Maksym Rudczyk (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.53" who="#">Mieczysław Stachura (bezp. „Pax”)</u>
+          <u xml:id="u-1.54" who="#">Mieczysław Tomkowski (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.55" who="#">Ponadto wybrano dwie podkomisje, którym zlecono rozpatrzenie i zreferowanie Komisji rządowych projektów ustaw skierowanych przez Prezydium Sejmu do Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.56" who="#">Dla opracowania projektu ustawy o zaopatrzeniu rolnictwa i wsi w wodę powołano podkomisję w składzie:</u>
+          <u xml:id="u-1.57" who="#">posłowie: Kazimierz Barcikowski — (PZPR) — przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.58" who="#">Władysław Cabaj (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.59" who="#">Aleksander Papiernik (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.60" who="#">Jan Śliwa (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.61" who="#">W skład podkomisji do opracowania projektu ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym członków spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników powołano posłów:</u>
+          <u xml:id="u-1.62" who="#">Mieczysława Bodalskiego (PZPR) — przewodniczący</u>
+          <u xml:id="u-1.63" who="#">Szymona Dziedzica (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.64" who="#">Bolesława Łęczyckiego (ZSL)</u>
+          <u xml:id="u-1.65" who="#">Stanisława Walendowskiego (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.66" who="#">Komisja ustaliła, że przewodniczący podkomisji będą sprawozdawcami projektów ustaw na posiedzeniu Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.67" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy na rok bieżący. Plan ten przewiduje, obok rozpatrzenia dwóch skierowanych do Komisji projektów ustaw oraz projektów planu i budżetu na rok 1966, ocenę realizacji programu rozwoju hodowli bydła i stosowania ustawy o ograniczeniu uboju cieląt (koniec września), wysłuchanie informacji Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu o realizacji planu inwestycyjnego w przemyśle paszowym oraz produkcji i dystrybucji przemysłowych mieszanek paszowych (koniec października).</u>
+          <u xml:id="u-1.68" who="#">W dniu 8 września odbyły się konstytucyjne posiedzenia wybranych przez Komisję Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego podkomisji stałych. Na przewodniczących podkomisji powołano:</u>
+          <u xml:id="u-1.69" who="#">Podkomisja Produkcji Roślinnej — poseł Edmund Stuczyński (PZPR) Podkomisja Produkcji Zwierzęcej — poseł Pelagia Pająk (bezp.) Podkomisja Przemysłu Spożywczego — poseł Jan Klecha (PZPR)</u>
+          <u xml:id="u-1.70" who="#">Podkomisja Nauki, Oświaty i Służb Rolniczych — poseł Kazimierz Barcikowski (PZPR) Podkomisja Budownictwa Wiejskiego i Mechanizacji — poseł Władysław Cabaj (ZSL) Ponadto podkomisje uchwaliły plany pracy na rok bieżący.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00002-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00002-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..57a65f7
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00002-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00002-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 2/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 2/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:2</note>
+        <note type="sessionNo">2</note>
+        <date>1965-09-09</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00002-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00002-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d2f860d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00002-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak podaliśmy w biuletynie wczorajszym (BPS nr 1)IV kad./, Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), wysłuchała informacji o przebiegu realizacji zadań gospodarczych przemysłu spożywczego w 1965 r. i przygotowań do odbioru surowców rolnych w 1965r., którą przedstawił Minister Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliks Pisula (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Na pytania posłów: Ksawery Barańskiej (ZSL), Antoniego Jankowskiego (PZPR), Stanisława Kraussa (PZPR), Franciszka Maja (ZSL), Edmunda Stuczyńskiego (PZPR), Józefa Tejchmy (PZPR), Szymona Dziedzica (ZSL), Jana Klechy (PZPR), Pelagii Pająk (bezp.) i Franciszka Gesinga (ZSL) odpowiedzi udzielili Minister Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliks Pisula oraz podsekretarz stanu w tym resorcie — Stanisław Lindberg.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Wyjaśnili oni m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Na pytania posłów: Ksawery Barańskiej, Antoniego Jankowskiego i Franciszka Maja, dotyczące skupu i zagospodarowania mleka:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Szczególnie ostro wystąpił w tym roku brak dostatecznego potencjału przetwórczego w przemyśle mleczarskim. Słaba w poprzednich latach podaż mleka powodowała kompresje inwestycji w tym przemyśle. Sprawa zwiększenia nakładów inwestycyjnych na tym odcinku jest obecnie przedmiotem rozważań.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Na pytania posłów: Antoniego Jankowskiego, Stanisława Kraussa, Szymona Dziedzica, Pelagii Pająk i Franciszka Gesinga, dotyczące skupu żywca wołowego, budowy nowych zakładów mięsnych, wykorzystania nieczynnych w wielu mniejszych miastach rzeźni komunalnych, rozwoju produkcji drobiarskiej i produkcji jaj oraz zaopatrywania hodowców drobiu w mieszanki paszowe:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Skup żywca wołowego przebiega w roku bieżącym na poziomie nieco niższym niż w roku ubiegłym. Tłumaczy się to stosunkowo dużą selekcją bydła w ubiegłym roku i tendencjami hodowców do przetrzymywania młodego bydła na rok następny w związku z pomyślną sytuacją paszową.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wysiłki resortu skierowane są przede wszystkim na zakończenie już wcześniej rozpoczętej budowy szeregu obiektów przemysłu mięsnego. Budowa zakładu w Łukowie, bardzo potrzebnego w tym rejonie dużej podaży żywca, będzie mogła być rozpoczęta dopiero w końcowych latach przyszłej 5-latki.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Również w okresie następnej 5-latki kontynuowana będzie rozbudowa potencjału chłodniczego z uwagi na zwiększające się potrzeby przemysłu mięsnego, mleczarskiego, owocowo-warzywnego. W ramach planu rekonstrukcji przemysłu mięsnego powinien być rozwiązany problem właściwego wykorzystania na inne cele magazynów i hal po rzeźniach ubojowych w mniejszych miastach.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Produkcja jaj w roku bieżącym nie uległa zmniejszeniu. Z uwagi na zmniejszony ich eksport skup był niższy, a znaczną część produkcji rynek wchłonął poza uspołecznioną siecią skupu i sprzedaży. Zaopatrzenie hodowców drobiu w mieszanki paszowe będzie w następnym roku nieco większe niż w roku bieżącym w związku ze wzrostem produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Na pytania posłów: Antoniego Jankowskiego, Jana Klechy, Edmunda Stuczyńskiego, dotyczące zwiększenia sprawności punktów odbioru buraka cukrowego, zapewnienia wysłodków buraczanych plantatorom na terenach, z których następuje przerzut buraków, zwiększenia potencjału przemysłu cukrowniczego, perspektyw rozwiązania problemu magazynów zbożowych oraz walki z zanieczyszczaniem wód przez zakłady przemysłu spożywczego:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Środki finansowe przeznaczone w roku bieżącym na poprawę wyposażenia punktów skupu buraków są stosunkowo wysokie. Zadaniem resortu będzie dopilnowanie, by zostały one jak najefektywniej wykorzystane, zwłaszcza że są niewystarczające w stosunku do potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Czynić się będzie starania, aby w miarę istniejących możliwości, tam, gdzie nie będzie można dostarczyć plantatorom wysłodków buraczanych świeżych — dostarczać je w stanie suszonym lub w zamian zaopatrywać w pasze treściwe.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Postulowana budowa jeszcze jednej cukrowni (w Łapach) nie zlikwiduje problemu kosztów, jakie ponowi gospodarka wskutek przedłużającej się kampanii cukrowniczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Pilnym problemem jest rozbudowa magazynów zbożowych. Doraźnie buduje się obecnie mniejsze magazyny interwencyjne. Sprawa wymaga jednak zasadniczych rozwiązań.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Oczyszczanie ścieków w wielu gałęziach przemysłu spożywczego, a zwłaszcza w przemyśle cukrowniczym, oczekuje rozwiązania. Co roku przeznacza się coraz większe nakłady na budowę oczyszczalni ścieków.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">PRZEBIEG REALIZACJI ZADAŃ GOSPODARCZYCH PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO W 1965 R. I PRZYGOTOWAŃ DO ODBIORU SUROWCÓW ROLNYCH W 1965 R.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Informacja złożona przez Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliksa Pisulę na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 8 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Dzięki zwiększonym dostawom podstawowych surowców planowe zadania przemysłu spożywczego są w roku bieżącym wykonywane pomyślnie, z nadwyżką. W ciągu pierwszych 8 miesięcy produkcja państwowego przemysłu spożywczego wzrosła o 13,2 proc. w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. Oznacza to, że tempo wzrostu produkcji jest wyższe aniżeli w latach poprzednich, jest również wyższe aniżeli w całym przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Znaczny wzrost produkcji notują przemysły: mięsny, zbożowo-młynarski, tytoniowy i paszowy. Trudności w realizacji zadań planowych występują w przemyśle owocowo-warzywnym — ze względu na nieurodzaj owoców i warzyw.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Plan skupu zbóż na rok bieżący ustalony został na znacznie wyższym poziomie aniżeli w roku ubiegłym. Realizacji tego planu sprzyjać będą korzystne plony, jak również dokonana ostatnio podwyżka cen skupu zbóż, W roku bieżącym kampania skupu zbóż — w związku z opóźnieniem się zbiorów — rozpoczęła się faktycznie w drugiej połowie sierpnia. Przewiduje się duże nasilenie dostaw zbóż w ciągu września i w IV kwartale bieżącego roku; przyjęcie tak znacznej ilości zbóż wymagać będzie dużego wysiłku ze strony całego aparatu skupu. Szczególną uwagę kładzie się obecnie na poprawę obsługi rolników w punktach skupu, na szybszą obsługę kasową poprzez otwieranie punktów kasowych w pobliżu miejsc punktów skupu zboża oraz przedłużenie godzin pracy Spółdzielni Oszczędnościowo-Pożyczkowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Aparat skupu zobowiązano do zapewnienia ciągłości pracy wszystkich punktów skupu, do zabezpieczenia prawidłowej klasyfikacji zbóż i powszechnego stosowania oceny laboratoryjnej, zabezpieczenia odpowiedniej ilości pracowników fizycznych dla obsługi punktów skupu zboża.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Mimo poczynionych prac przygotowawczych, poważne trudności występują w zakresie magazynowania zbóż. W celu zabezpieczenia ciągłości odbioru zbóż i pokrycia niedoborów pojemności magazynowej, jednostki podległe resortowi zobowiązane zostały do przyjęcia niezbędnych do produkcji ilości zbóż i przetworów do wysokości posiadanej pojemności magazynowej. Niezależnie od tego podjęto starania o uzyskanie na okres przejściowy wszelkich obiektów nadających się do składowania zbóż; na ich adaptację wydzielono dodatkowy limit w wysokości 5 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Większe od zakładanych dostawy roślin oleistych oraz nadmierne — w wyniku deszczowej pogody w czasie żniw — zawilgocenie nasion spowodowało pewne perturbacje, które jednak były operatywnie usuwane. Do końca sierpnia skupiono około 370 tys. ton nasion roślin oleistych, wobec niepełnych 200 tys. ton skupionych w toku ubiegłorocznej kampanii.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wegetacja buraków cukrowych jest opóźniona w stosunku do roku ubiegłego o blisko 2-3 tygodnie. Przewiduje się, że plony buraka kształtować się będą na niższym niż w roku ubiegłym poziomie. Sytuacja w dziedzinie produkcji buraka cukrowego wskazuje na konieczność przygotowania cukrowni do opóźnionej i długiej kampanii. W związku z istniejącą w przemyśle cukrowniczym dysproporcją między lokalizacją mocy przerobowych a bazą surowcową, zachodzi konieczność dokonania w roku bieżącym, podobnie jak w latach ubiegłych, poważnych międzyokręgowych przerzutów buraka. Wielkość tych przerzutów szacuje się na 1,2 mln ton.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Nakłady inwestycyjne na usprawnienie odbioru buraków cukrowych wyniosą w roku bieżącym ok. 183 mln zł; wybudowane zostaną nowe punkty wagowe, rozbudowane place składowe, wiele punktów zostanie zelektryfikowanych, utwardzone zostaną niektóre drogi i dojazdy, zakupiono ładowarki, mostki przechylne, dźwigi do wyładunku buraków. Nie pokryje to jednak w pełni zapotrzebowania. Sprawny odbiór i prawidłowa gospodarka tak dużą ilością surowca zależna jest od dotrzymywania przez plantatorów harmonogramów dostaw opracowanych przez przemysł cukrowniczy w porozumieniu ze Związkiem Plantatorów Przetwórczych Roślin Okopowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Nakłady inwestycyjne na budowę i wyposażenie punktów skupu ziemniaków wyniosą w roku bieżącym około 60 mln zł wobec 15 mln zł wydatkowanych na ten cel w roku 1964.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Rok 1965 jest niekorzystny dla produkcji owoców i warzyw, zwłaszcza szlachetnych gatunków odgrywających zasadniczą rolę w przetwórstwie przemysłu owocowo-warzywnego. Pomimo wynikłych stąd niedoborów surowcowych, rynek wewnętrzny nie powinien odczuć braku w zaopatrzeniu w przetwory. Niezależnie od dodatkowego importu surowca, przemysł dysponuje jeszcze zapasami półprzetworów z roku poprzedniego, który był wyjątkowo pomyślny dla produkcji owoców i warzyw.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Mniejsze będą również w roku bieżącym zbiory tytoniu i chmielu, niemniej jednak potrzeby surowcowe przemysłów tytoniowego i piwowarskiego zostaną w pełni zaspokojone z uwagi na duże remanenty z roku poprzedniego.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Pomyślnie są w roku bieżącym realizowane plany skupu mięsa, mleka i drobiu. W okresie 8 miesięcy br. skupiono o 140 tys. ton mięsa więcej aniżeli w analogicznym okresie roku ubiegłego. Można oczekiwać, że do końca roku bieżącego skupionych zostanie o około 160 do 170 tys. ton mięsa więcej aniżeli w roku ubiegłym.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">W związku ze spodziewaną zwiększoną podażą żywca w IV kwartale, Ministerstwo podjęło szereg prac organizacyjno-przygotowawczych mających na celu uniknięcie perturbacji w skupie i obrocie żywcem. We wszystkich województwach przeprowadzone zostały kontrole miejsc skupu i baz zbiorczych, wydano dyspozycje zmierzające do usunięcia stwierdzonych braków w wyposażeniu technicznym miejsc skupu.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Plany skupu mleka wykonywane są w roku bieżącym z poważną nadwyżką. Przewiduje się, że skup mleka wyniesie w roku bieżącym o 11 proc. więcej aniżeli w roku ubiegłym i po raz pierwszy przekroczy 4 mld litrów. W toku bieżącej kampanii skupu mleka wystąpiły trudności w odbiorze i zagospodarowaniu surowca. Wskazuje to na konieczność szybkiego doinwestowania przemysłu mleczarskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Ze znaczną nadwyżką zrealizowany został plan skupu drobiu, nie został natomiast w pełni wykonany plan skupu jaj.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Rolnictwo nasze, w wyniku wszechstronnej pomocy ze strony państwa, coraz bardziej zwiększa globalną i towarową produkcję, co znajduje swój wyraz w stałym wzroście skupu produktów rolnych i produkcji przemysłu spożywczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Dotychczasowe jednak doświadczenia wykazują, że częstokroć nie jesteśmy w stanie w sposób właściwy odebrać i zagospodarować w przemyśle spożywczym surowców produkowanych przez nasze rolnictwo.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Rozwiązania tego problemu należy szukać z jednej strony w drodze szerszego powiązania wysiłków rolnictwa, skupu i przemysłu spożywczego, z drugiej zaś strony w drodze odpowiedniego zwiększenia pojemności magazynowej oraz mocy przerobowej zakładów przetwórczych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00003-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00003-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..271abbc
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00003-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00003-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 3/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 3/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:3</note>
+        <note type="sessionNo">3</note>
+        <date>1965-09-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKrauss" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Krauss</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławWalendowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Walendowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławCabaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Cabaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00003-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00003-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..06f9294
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00003-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,86 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 29 września br. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- rządowy projekt ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę, - stan realizacji programu rozwoju hodowli bydła i stosowania ustawy o ograniczeniu uboju cieląt.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W obradach Komisji wzięli udział: przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzami stanu — Stanisławem Gucwą i Władysławem Kopciem, przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z podsekretarzem stanu — Stanisławem Lindbergiem oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o założeniach projektu ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Władysław Kopeć.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Sprawozdawcą podkomisji, która rozpatrywała rządowy projekt ustawy o zaopatrzeniu rolnictwa i wsi w wodę, był poseł Kazimierz Barcikowski (PZPR). Podkomisję tę powołano na posiedzeniu 8 września 1965 r. — por. BPS nr 1/IV kad. W skład jej weszli posłowie: Kazimierz Barcikowski (PZPR) — przewodniczący, Władysław Cabaj (ZSL), Aleksander Papiernik (PZPR) i Jan Śliwa (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Przedłożony projekt ustawy dotyczy sprawy o wielkiej wadze dla postępu w dziedzinie produkcji rolnej i cywilizacyjnego rozwoju wsi. Stwarza on generalne podstawy do podjęcia i stopniowego rozwiązywania problemu o zasadniczym znaczeniu dla zmniejszania różnic między warunkami życia w mieście i na wsi, dla rozwoju mechanizacji pracy w hodowli i dla poprawy ogólnych warunków pracy w rolnictwie. W pierwszym etapie — główne zadania polegać będą na poprawie zaopatrzenia w wodę terenów odczuwających szczególnie dotkliwie jej niedostatek. Podjęcie tej sprawy przez władze państwowe, przedłożenie rozpatrywanego projektu ustawy i praktyczne kroki zmierzające do zabezpieczenia realizacji zadań w tej dziedzinie na najbliższe 5 lat — to uwzględnienie opinii licznych specjalistów i realizacja postulatów zgłaszanych powszechnie przez ludność wsi — również w toku ostatniej kampanii wyborczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Projekt omawianej ustawy był przedmiotem rozważań sejmowej Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w poprzedniej kadencji. Jej opinie uwzględnione zostały ponownie w ponownie przedłożonym do laski marszałkowskiej projekcie. Projekt ustawy określa zasady działania i obowiązki organów państwowych i obywateli przy rozwiązywaniu spraw zaopatrywania rolnictwa i wsi w wodę; szczegółowo precyzuje on podział wynikających stąd obciążeń pomiędzy państwo i obywateli.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Ustawa stanowi, że „zaopatrywanie rolnictwa i wsi w wodę należy do planowej działalności państwa”. Według dotychczasowych przepisów, działalność w tym zakresie pozostawiona była w zasadzie inicjatywie ludności wiejskiej i była rozwijana w formie czynów społecznych, realizowanych przy pomocy środków państwowych. Budowę podejmowały w pierwszym rzędzie wsie zamożniejsze, podczas gdy we wsiach o słabiej rozwiniętej produkcji i niewykazujących większej inicjatywy gospodarka wodna nie ulegała zmianom ze szkodą dla państwa i samych rolników. Projekt ustawy wnosi pod tym względem istotne zmiany, wprowadzając możliwość podjęcia inwestycji wynikających z planu państwowego przez rady narodowe. Wprowadzając podział inwestycji na podstawowe, półpodstawowe i szczegółowe, oraz różnicując udział ludności w realizacji różnych typów inwestycji, umożliwia się realizację budowy studni głębinowych, których koszty w całości pokrywa państwo, nawet w tych wsiach, gdzie ludność z różnych względów nie może świadczyć na ich budowę.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Istotne udogodnienia dla ludności wynikają z przyjętej zasady pełnego pokrycia kosztów budowy przez państwo przy rozłożeniu na spłaty części kosztów przypadających na rolników przy inwestycjach realizowanych przez rady narodowe i pokrycia z kredytów bankowych wkładów ludności przy inwestycjach realizowanych przez zrzeszenia wiejskie przy pomocy państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Projekt ustawy, wprowadzając szczególnie dogodne warunki dla realizacji inwestycji objętych planem dyrektywnym, zapewnia jednocześnie pomoc państwa dla zrzeszeń i organizacji budujących urządzenia z inicjatywy ludności wówczas, gdy wyrazi na to zgodę prezydium powiatowej rady narodowej; tym samym stwarza się szerokie pole dla inicjatywy społecznej we wsiach nieobjętych planem dyrektywnym, jeśli ich mieszkańcy zgodzą się ponieść wyższe koszty i jeśli istnieć będzie możliwość pokrycia zapotrzebowania na materiały, kredyty i wykonawstwo. Pomocą państwa objęte będzie również budownictwo studzien i innych urządzeń indywidualnego zaopatrywania w wodę gospodarstw rolnych. Pomoc ta wyrażać się będzie w kredytach i zapewnieniu możliwości nabycia projektów, pomocy instruktażowej, a także w zaopatrzeniu w materiały.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Projekt ustawy przewiduje przekazanie radom narodowym szeregu uprawnień i obowiązków związanych z realizacją programu zaopatrzenia wsi w wodę. W myśl projektu ustawy, powiatowe rady narodowe podejmują decyzje o rozpoczęciu budowy przez państwo urządzeń podstawowych i wyrażając zgodę na realizację inicjatyw zrzeszeń, mają prawo wprowadzenia obowiązku budowy urządzeń półpodstawowych i szczegółowych wówczas, kiedy przynajmniej połowa właścicieli lub użytkowników gospodarstw w danej wsi wystąpi z odpowiednim wnioskiem; w społecznie uzasadnionych przypadkach powiatowe rady narodowe mogą z urzędu orzekać o obowiązku udziału w budowie urządzeń półpodstawowych. Organa rad nadzorują budowę i dokonują rozliczeń kosztów pomiędzy instytucjami i rolnikami oraz pomiędzy samymi rolnikami. Rady narodowe orzekają i realizują przepisy o odszkodowaniach za straty poniesione przez ludność w trakcie budowy, jak również orzekają o udziale ludności w pracy nad realizacją planu. Gromadzkie rady narodowe mają utrzymywać, eksploatować i konserwować urządzenia podstawowe i półpodstawowe budowane przez państwo, przy czym projekt ustawy przewiduje opłaty za pobieranie wody z urządzeń zbiorowego zaopatrzenia wsi w wodę. W przypadku, gdy urządzenia takie budowane są przez zrzeszenia, gromadzkie rady narodowe mogą świadczyć na ten cel w określonym zakresie ze środków funduszu gromadzkiego i dochodów ze wspólnot gromadzkich. Rady narodowe otrzymują w postaci projektowanej ustawy nowy instrument planowego oddziaływania na rozwój rolnictwa i poprawę warunków życia na wsi. Spoczywać będzie na nich duża odpowiedzialność za umiejętne kojarzenie inwestycji angażujących środki własne ludności i środki jednostek uspołecznionych. Chodzi o to, aby zasada jednego ujęcia wody i jednego systemu jej rozprowadzania w danej miejscowości była słuszna tak z ekonomicznego, jak i społecznego punktu widzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Projekt ustawy chroni interesy ludności wiejskiej i nakłada na nią szereg obowiązków. Słuszną wydaje się zasada, jaka zostanie sformułowana w zarządzeniach wykonawczych, że podział kosztów inwestycji półpodstawowych i opłat za wodę pomiędzy odbiorcami indywidualnymi i jednostkami uspołecznionymi będzie następował wg ilości zużytej wody, zaś według przychodowości gospodarstw — podział kosztów budowy urządzeń półpodstawowych pomiędzy indywidualnych właścicieli nieruchomości. Zasada pełnej odpłatności za budowę urządzeń szczegółowych w gospodarstwach nie może budzić zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Wnosząc o przyjęcie projektu ustawy, należy zwrócić uwagę na kilka spraw związanych z jej realizacją. Pierwszą sprawą jest konsekwentne przestrzeganie zasady kojarzenia inwestycji. Drugą ważną kwestią jest zastosowanie takich rozwiązań technicznych w budownictwie podstawowym, aby mogły one być wykorzystane w przyszłości do budowy wodociągów. Trzecią kwestią jest zaopatrzenie materiałowe niezbędne dla realizacji programu budownictwa; to przede wszystkim przemysłu, który będzie musiał dostarczyć odpowiednich ilości rur, pomp i wyposażenia dla budów. Czwarta sprawa — to zabezpieczenie odpowiedniej mocy przerobowej tak w zespole przedsiębiorstw „Wodorolu”, jak i jednostek współdziałających.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Trzeba wyrazić przekonanie, że omawiany projekt ustawy przyjęty zostanie przychylnie przez szerokie kręgi społeczeństwa wiejskiego i działaczy rolnictwa, że wcieleniu go w życie towarzyszyć będzie wielka aktywność mieszkańców wsi oraz działających na wsi organizacji społecznych i gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Na pytania posłów: Władysława Cabaja (PZPR), Stanisława Kraussa (PZPR), Jana Mazurka (ZSL), Franciszka Gesinga (ZSL), Stanisława Walendowskiego (PZPR) i Bronisława Kałwaka (PZPR) odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Władysław Kopeć.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W związku z poruszoną przez posłów Władysława Cabaja i Franciszka Gesinga sprawą inwestycji już realizowanych:</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Stworzenie w projekcie ustawy możliwości przejęcia rozpoczętych inwestycji oznaczałoby w praktyce przerwanie na jakiś czas budowy, dokonywanie skomplikowanych rozliczeń, oceny zaawansowania prac itp. Mogłoby to również spowodować zwiększenie obciążeń ludności z tytułu tych inwestycji. Dlatego w projekcie ustawy wyklucza się możliwość przejęcia przez państwo rozpoczętych inwestycji. W szczególnych przypadkach można będzie zastosować odpowiednią delegację ministra.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W związku z uwagą posła Jana Mazurka w sprawie rozpatrzenia możliwości rozszerzenia sformułowań projektu ustawy w artykule określającym zakres zaopatrywania rolnictwa i wsi w wodę:</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Projekt ustawy nie reguluje spraw związanych z odprowadzaniem wody i oczyszczaniem ścieków. Odpowiednie przepisy zawarte są w ustawie o prawie wodnym, sprawy zabezpieczenia przeciwpożarowego i urządzeń przeciwpożarowych również regulują inne zarządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Na pytanie posła Stanisława Walendowskiego w sprawie bilansu zapotrzebowania na wodę na wsi oraz istniejących ujęć wody, ich inwentaryzacji:</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Resort rolnictwa posiada pełne rozeznanie potrzeb wsi w dziedzinie zaopatrzenia w wodę. Dysponuje także ewidencją istniejącej sieci oraz stanu urządzeń wodnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Na pytanie posła Stanisława Walendowskiego w sprawie potrzeb w dziedzinie budowy studni i urządzeń wodociągowych służących zlikwidowaniu deficytu wody w PGR i spółdzielniach produkcyjnych:</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Opracowany został program inwestycji wodnych w PGR i spółdzielniach produkcyjnych. Dla pełnego zaopatrzenia tych jednostek w wodę, niezbędne jest podjęcie budowy w PGR 2.700 studni oraz 2.600 rozprowadzeń wody, a w spółdzielniach produkcyjnych 140 studni i 104 rozprowadzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Na pytanie posła Bronisława Kałwaka w sprawie opłaty za budowę ujęć wodnych:</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Jak wynika ze wstępnych obliczeń, średnio na gospodarstwo wpłata za urządzenie wodne wynosić będzie ok. 12 tys. zł. Wobec rozłożenia tych należności na wieloletnie spłaty, wysokość rocznych kwot nie będzie stanowić zbyt wysokiego obciążenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławKrauss">Koordynacja podejmowanych inwestycji jest szczególnie ważna dla pomyślnej realizacji programu zaopatrywania wsi w wodę. Ważne są również problemy kadrowe, zwłaszcza wzmocnienie służb w terenowych radach narodowych. Omawiany projekt ustawy ma duże znaczenie dla złagodzenia deficytu wody występującego w wielu regionach kraju, zwłaszcza na glebach lekkich. Istnieje pilna potrzeba zaangażowania odpowiednio wysokich środków w celu zabezpieczenia wsi w wodę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWładysławCabaj">Ustawa ma poważne znaczenie dla intensyfikacji produkcji rolnej i poniesienia stanu sanitarno-higienicznego wsi. Mieszkańcy wsi niewątpliwie włączą się w realizację tej ważnej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWładysławCabaj">Ustawa jest ramowa i ogólna. Dlatego wiele zależeć będzie od zarządzeń wykonawczych, ścisłego i szczegółowego sprecyzowania wielu spraw dotyczących zaopatrywania ludności wsi w wodę.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełWładysławCabaj">Konieczne jest otoczenie opieką i nadzorem istniejących studni chłopskich. Stan wielu studni w woj. krakowskim jest zły, korzystanie z niektórych grozi niebezpieczeństwem.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełWładysławCabaj">Inwestycje wodociągowe należy podejmować tam, gdzie stan techniczny budynków jest dobry. W przeciwnym razie byłoby to marnotrawstwem środków.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełFlorianPierański">Inwestycjom wodnym należałoby przyznać priorytet, tym bardziej że szybko się one amortyzują. Szybka realizacja programu w tej dziedzinie ma poważne znaczenie dla rozwoju produkcji rolnej. Wiadomą jest rzeczą, że niedopajanie bydła jest przyczyną pogarszania się mleczności krów.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełFlorianPierański">W uzasadnieniu projektu ustawy nie wymienia się woj. poznańskiego jako terenu, na którym występują niedostatki wody. Tymczasem rejon ten należy do strefy małych opadów i znacznego wylesienia. Konieczne jest opracowanie ściślejszej inwentaryzacji źródeł wody i ich aktualnego stanu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefŁaciak">Chociaż ustawa nie obejmuje budów już rozpoczętych, to jednak trzeba je zarejestrować i pomóc w ich ukończeniu. Przy ich budowie brała udział ludność w ramach czynów społecznych, a także państwo zaangażowało w nie niemałe środki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławWalendowski">Niedostatecznie rozwinięte jest jeszcze poradnictwo z zakresu budowy studzien i ujęć wody. Nierzadko studnie lokalizowane są przypadkowo, przy gnojówkach, oborach i ściekach. Rozszerzanie poradnictwa pozwoliłoby na poprawienie aktualnego stanu, w którym tylko 20 proc. studni wiejskich ma wodę sprawdzoną i zdatną do picia.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełStanisławWalendowski">Należałoby likwidować nieprawidłowe i nieekonomiczne praktyki podejmowania budowy studzien głębinowych przez kilka instytucji na terenie tej samej wsi. Trzeba ustalić odpowiednio rygorystyczne przepisy. Biura projektowe powinny przygotowywać w ten sposób dokumentację kosztorysowo-techniczną, aby można było w przyszłości rozbudować urządzenia i dostosować je do potrzeb całej wsi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełFranciszekMaj">W miarę rozwoju urządzeń wodnych i zwiększonego zużycia wody powstaje problem budowy ścieków i odpływów. Użytkownicy łąk, przez które biegnie rów odpływu wodociągowego, protestują często przeciw kierowaniu na ich grunty ścieków.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełFranciszekMaj">Przewodniczący Komisji — poseł Franciszek Gesing (ZSL): Ustawa jest ramowa i zawiera dużą ilość delegacji dla Rady Ministrów i Ministra Rolnictwa. Z uwagi na różnorodną specyfikę terenów wsi, nie wszystko da się w ustawie ująć. Wiele spraw szczegółowych sprecyzują rozporządzenia wykonawcze.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełFranciszekMaj">Przepis ustawy określający, co obejmuje zaopatrywanie rolnictwa i wsi w wodę, zabezpiecza wszystkie potrzeby z punktu widzenia społecznego i ekonomicznego. W postanowieniach ustawy skojarzony jest interes państwa i ludności wiejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełFranciszekMaj">Ustawa wymaga zgody co najmniej połowy mieszkańców wsi na podjęcie budowy urządzeń wodnych. Organy kształtujące i wyrażające opinię wsi (kółka rolnicze, spółki wodne itp.) tylko w szczególnych przypadkach uzasadnionych interesem państwowym i społecznym wnioskować będą podjęcie prac mimo braku zgody większości.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełFranciszekMaj">Komisja powinna zobowiązać Ministra Rolnictwa, aby otoczył opieką i udzielił daleko idącej pomocy inwestycjom już rozpoczętym.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełFranciszekMaj">Dla podniesienia wagi wniosku o odszkodowanie za szkody wyrządzone w związku z budową urządzeń wodnych należy wprowadzić do art. 9 (ust. 4) ustawy poprawkę, w myśl której nie urzędnicy (biuro gromadzkiej rady narodowej), a prezydium gromadzkiej rady narodowej opiniowałoby taki wniosek o odszkodowanie.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełFranciszekMaj">Komisja przyjęła rządowy projekt ustawy o zaopatrywaniu rolnictwa i wsi w wodę wraz z poprawką zaproponowaną przez posła Gesinga.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełFranciszekMaj">Na sprawozdawcę ustawy na plenum Sejmu Komisja wybrała posła Kazimierza Barcikowskiego (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełFranciszekMaj">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła stan realizacji programu rozwoju hodowli bydła. Sprawozdanie z tej części posiedzenia podamy w biuletynie jutrzejszym.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełFranciszekMaj">O ZAŁOŻENIACH PROJEKTU USTAWY O ZAOPATRYWANIU ROLNICTWA I WSI W WODĘ</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełFranciszekMaj">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Władysława Kopcia na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 29 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełFranciszekMaj">Przemiany gospodarczo-społeczne na wsi i zadania w dziedzinie rozwoju produkcji rolnej wymagają szybkiej rozbudowy bazy technicznej nowoczesnego rolnictwa. Szczególnie ważnym elementem kompleksowej mechanizacji gospodarstwa rolnego są urządzenia zaopatrzenia w wodę. Aktualny stan techniczny i sanitarny zaopatrzenia wsi w wodę jest niezadowalający, a system prawny regulujący zasady budowy i utrzymania urządzeń zaopatrzenia w wodę jest niedoskonały. Dotychczasowe zasady opierają się na założeniu, że „budowa urządzeń do zbiorowego zaopatrywania ludności na terenie gromad następuje w zasadzie z własnych środków mieszkańców gromady — przy zapewnieniu pomocy państwa”.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełFranciszekMaj">Projekt ustawy stwarza warunki dla objęcia planową działalnością państwa budowy urządzeń zbiorowego zaopatrzenia wsi w wodę, przewidując dwa zasadnicze kierunki podejmowania budowy: przez państwo oraz przez zrzeszenia rolników. Państwo budować będzie przede wszystkim urządzenia podstawowe, natomiast urządzenia półpodstawowe i szczegółowe budowane będą na wniosek zainteresowanych właścicieli nieruchomości przy ich udziale.</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PosełFranciszekMaj">W zakresie rozwoju urządzeń indywidualnego zaopatrzenia w wodę gospodarstw rolnych projekt ustawy przewiduje szeroką pomoc państwa dla rolników gospodarujących indywidualnie oraz dla członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PosełFranciszekMaj">Działalność inwestycyjna w dziedzinie rozwoju urządzeń zaopatrzenia wsi w wodę objęta będzie planem Ministerstwa Rolnictwa. Zamierzenia budowlane zrzeszeń oraz pomoc państwa dla budownictwa indywidualnego rolników objęte będą planem szacunkowym. Budową i pomocą przy budowie urządzeń zaopatrzenia wsi w wodę zajmować się będą organa administracji rolnej prezydiów wojewódzkich i powiatowych rad narodowych. Przestrzegana będzie ściśle zasada kojarzenia inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-7.15" who="#PosełFranciszekMaj">W myśl zasad finansowania budowy urządzeń, państwo pokrywać będzie 100 proc. kosztów urządzeń podstawowych i 60 proc. kosztów urządzeń półpodstawowych; ludność wiejska pokrywać będzie 40 proc. kosztów urządzeń półpodstawowych i 100 proc. kosztów budowy urządzeń szczegółowych. W przypadku budowy urządzeń przez państwo — prezydium PRN pokryje koszt budowy wszystkich urządzeń objętych planem, a ludność zwróci część przypadających na nią kosztów w postaci opłat za urządzenia, płatnych w ciągu 10 lat.</u>
+          <u xml:id="u-7.16" who="#PosełFranciszekMaj">W przypadku budowy urządzeń przez zrzeszenia rolnicze, zainteresowani uczestniczyć będą w kosztach budowy w nieco większym zakresie, pokrywać będą minimum 30 proc. kosztów budowy urządzeń podstawowych i 50 proc. kosztów budowy urządzeń półpodstawowych. Udział zainteresowanych w budowie prowadzonej przez zrzeszenie będzie musiał być wniesiony przed przystąpieniem do budowy. Ludność będzie mogła uzyskać kredyt bankowy odpowiadający pełnej wysokości udziału w kosztach budowy. Zarówno w przypadku budowy urządzeń przez państwo, jak i przez zrzeszenia, prezydium powiatowej rady narodowej zabezpieczy dokumentację geologiczną i projektowo-kosztorysową oraz nadzór inwestorski nad budową.</u>
+          <u xml:id="u-7.17" who="#PosełFranciszekMaj">Przy budowie urządzeń indywidualnych udzielana będzie pomoc w postaci: kredytu bankowego na 8 lat, doradztwa technicznego i organizacyjnego oraz pomocy w dostarczeniu materiałów i urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-7.18" who="#PosełFranciszekMaj">Resort rolnictwa zabezpieczył już zwiększone nakłady inwestycyjne dla wykonania programu rozwoju urządzeń zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę w latach 1966–1970. Przewiduje się wydatkowanie:</u>
+          <u xml:id="u-7.19" who="#PosełFranciszekMaj">- na zbiorowe zaopatrzenie wsi w wodę 1,5 mld zł ze środków państwa oraz ok. 0,5 mld zł z innych środków społecznych (PZU, FRR), - na zaopatrzenie w wodę uspołecznionych jednostek gospodarczych rolnictwa — 2 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-7.20" who="#PosełFranciszekMaj">Nakłady na cele zbiorowego i zakładowego zaopatrzenia wsi w wodę wzrosną w przyszłym planie 5-letnim ponad dwukrotnie. Ponadto przewiduje się, że ludność rolnicza wydatkuje na cele indywidualnego zaopatrzenia w wodę w okresie najbliższego 5-lecia ok. 2,5 mld zł. Tak więc ogólne nakłady w latach 1966–1970 wyniosą około 6,5 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-7.21" who="#PosełFranciszekMaj">Poważne zwiększenie zadań inwestycyjnych wymaga odpowiedniego rozwoju potencjału produkcyjnego specjalistycznych przedsiębiorstw. Wartość ich zdolności przerobowej wzrośnie z 1,2 mld zł w roku 1966 do ponad 2,2 mld zł w roku 1970. Potencjał produkcyjny podległych resortowi rolnictwa przedsiębiorstw zaopatrzenia rolnictwa w wodę wzrośnie z 490 mln zł w roku 1966 do 1,2 mld zł w roku 1970. Uzupełniony on zostanie przez intensywny rozwój branżowych zakładów drobnej wytwórczości. Nakłady na rozbudowę przedsiębiorstw zaopatrzenia rolnictwa w wodę zabezpieczone w planie resortu rolnictwa wyniosą w przyszłym 5-leciu ok. 400 mln zł. Przedsiębiorstwa wyposażone zostaną w nowoczesne i bardziej wydajne maszyny wiertnicze i budowlane oraz uzyskają nowoczesną bazę materiałowo-techniczną, a także odpowiednie środki transportowe. Rozbudowane zostaną biura projektowe.</u>
+          <u xml:id="u-7.22" who="#PosełFranciszekMaj">Poza wzmożoną działalnością inwestycyjną, resort rolnictwa przystępuje do racjonalnego rozwiązania problemu utrzymania i eksploatacji istniejących i nowobudowanych urządzeń. Na mocy ustawy zabezpieczony zostanie odpowiedni nadzór prezydiów rad narodowych nad eksploatacją urządzeń zbiorowego zaopatrzenia wsi w wódę przy zwiększonych nakładach na cele konserwacyjne. Odpowiednie usługi organizowane będą przez przedsiębiorstwa podległe Ministerstwu Rolnictwa, jak i za pośrednictwem spółdzielczości pracy i rzemiosła.</u>
+          <u xml:id="u-7.23" who="#PosełFranciszekMaj">Realizacja ustawy o zaopatrzeniu rolnictwa i wsi w wodę wymagać będzie także rozwoju służb zaopatrzenia wsi w wodę w prezydiach rad narodowych, przede wszystkim prezydiach rad powiatowych. Resort rolnictwa dołoży starań, aby zapewnić tej służbie odpowiednie warunki rozwoju i sprawnego działania.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00004-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00004-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5f3dfd4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00004-01/header.xml
@@ -0,0 +1,77 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00004-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 4/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 4/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:4</note>
+        <note type="sessionNo">4</note>
+        <date>1965-10-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAntoniJankowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Jankowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanŚliwa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Śliwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKsaweraBarańska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ksawera Barańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichałPolnar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Polnar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPelagiaPająk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Pelagia Pająk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławWalendowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Walendowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełSzymonDziedzic" role="speaker">
+        <persName>Poseł Szymon Dziedzic</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławCabaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Cabaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGałka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gałka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektorDepartamentuProdukcjiZwierzęcejwMinisterstwieRolnictwaJerzyMatykiewicz" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor Departamentu Produkcji Zwierzęcej w Ministerstwie Rolnictwa — Jerzy Matykiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00004-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00004-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8c3124a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00004-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,113 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak już podawaliśmy w biuletynie nr 14/IV kad., Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego rozpatrywała w dniu 29 września 1965 r. stan realizacji programu hodowli bydła i stosowania ustawy o ograniczeniu uboju cieląt. Tej części obrad przewodniczył poseł Edmund Stuczyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Informację o realizacji programu hodowli bydła i o stosowaniu ustawy o ograniczeniu hodowli cieląt przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełFranciszekMaj">Uwagi Podkomisji do spraw Produkcji Zwierzęcej przedstawili:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełPelagiaPająk">Obsada bydła w kraju wynosi obecnie 49,9 sztuk na 100 ha użytków rolnych, w tym krów 29,7 sztuk. Obsada ta jest za mała w stosunku do użytków zielonych trwałych. Struktura stada też nie przedstawia się najlepiej, pomimo że nastąpiły poważne zmiany na korzyść, od chwili większego zainteresowania się rolników kontraktacją bydła rzeźnego. Ilość ubijanych cieląt o wadze niższej niż 80 kg jest ciągle duża i stanowi niewykorzystaną rezerwę, z której można by uzyskać dodatkowe tony mięsa i litry mleka. Wydaje się, iż ubój cieląt jest dlatego jeszcze duży, że koszt ich odchowu jest wysoki; używa się do tego — jak wiadomo — mleka, a rolnik woli je sprzedać, by uzyskać szybciej dochód.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełPelagiaPająk">Obecny rok wykazał, że właśnie baza paszowa jest czynnikiem decydującym o wzroście produkcji mleka, i w ogóle o rozwoju hodowli bydła. Należy więc zwrócić większą uwagę na przygotowanie bazy paszowej — a to osiągnąć można przede wszystkim w drodze zwiększenia nawożenia łąk i pastwisk oraz lepszego wykorzystania użytków zmeliorowanych, na lepszą konserwację melioracji oraz odkwaszanie użytków zielonych.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełPelagiaPająk">Dla wychowu sztuk użytkowych, mlecznych, pewnego rodzaju konkurencję stanowi kontraktacja bydła rzeźnego.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełPelagiaPająk">Trudności z nabyciem dobrego materiału hodowlanego mają rolnicy w niektórych rejonach, gdzie prowadzi się akcję odgruźliczania bydła. Jeśli nawet rolnikom tym oferuje się bydło do chowu, to o zbyt niskiej jakości. Aby temu zapobiec, należy rozszerzyć działalność kół hodowców bydła, które stanowiłyby zaplecze dla gospodarki indywidualnej. Należy rozszerzyć kontrolę użytkowości krów. Kontrolą użytkowości powinno być objęte bydło we wszystkich kołach hodowców bydła. Należałoby stworzyć fundusz hodowlany, przy pomocy którego można by umożliwić odchów najlepszych sztuk bydła w kołach hodowców.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMichałPolnar">Zadania w dziedzinie rozwoju hodowli bydła są realne, a nawet możliwe do przekroczenia, jeśli obok innych warunków zapewni się również bazę inwentarską. Dotychczasowy rozwój budownictwa inwentarskiego — mimo znacznego ożywienia w ostatnich kilku latach — uznać należy za niewystarczający. Np. w woj. opolskim notuje się stosunkowo duże zużycie zabudowań wiejskich sięgające 30–45 proc., a założony wzrost hodowli wymaga budowy co roku około 6 tys. nowych budynków i powiększenia zakresu remontów istniejących zabudowań. Ilość nowo wznoszonych zabudowań odbiega od aktualnych potrzeb, gdyż waha się średnio około 1800 rocznie. Główne przyczyny nie dość rozwiniętego ruchu budowlanego na wsi to niedostateczne jeszcze zainteresowanie samych rolników realizacją inwestycji budowlanych; trudności w uzyskaniu przez budującego pełnego asortymentu materiałów budowlanych; brak fachowych wykonawców oraz usług budowlanych na wsi; zaostrzenie przepisów budowlanych szczególnie w ustawie o terenach budowlanych na wsi; mały wybór dokumentacji typowej i niedostosowanie jej do wymagań regionalnych; niedostateczna pomoc służby budowlanej rad narodowych w załatwianiu formalności związanych z wydawaniem zezwoleń na budownictwo.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMichałPolnar">Obecnie państwo przychodzi z dużą pomocą budującym się i remontującym swoje zagrody rolnikom w formie kredytów długoterminowych i ulg inwestycyjnych sięgających 50 proc. kosztów budowy. Wydaje się, że celowe byłoby rozszerzenie tego rodzaju ulg na teren całego kraju. Dla powiązania budownictwa chłopskiego z potrzebami produkcji rolnej oraz skrócenia cyklu inwestycyjnego, rady narodowe powinny dążyć do planowania budownictwa wiejskiego, zapewniając pełne zaopatrzenie w materiały budowlane, kredyty, dokumentację i pomoc techniczną. Usprawnienia wymaga dystrybucja materiałów budowlanych w pionie CRS tak pod względem terminów jak i asortymentów; trzeba lepiej dostosować zaopatrzenie do sezonu budowlanego na wsi. Rady narodowe powinny wzmóc wysiłki — wspólnie z Zakładem Doskonalenia Rzemiosła — w zakresie szkolenia nowych rzemieślników budowlanych różnych specjalności. Konieczne jest rozwijanie przez spółdzielczość zaopatrzenia i zbytu oraz spółdzielnie usługowo-wytwórcze sieci wypożyczalni sprzętu budowlanego dla rzemieślników wiejskich i budujących się rolników indywidualnych, co pozwoli na obniżenie kosztów budowy przez wykorzystanie własnej siły roboczej oraz na wdrożenie postępu technicznego do budownictwa indywidualnego na wsi. Wyłania się też konieczność zapewnienia budownictwu chłopskiemu wykonawstwa zorganizowanego przez różnego rodzaju przedsiębiorstwa budowlane lub grupy remontowo-budowlane spółdzielczości zaopatrzenia i zbytu oraz spółdzielni usługowo-wytwórczych, których liczba powinna odpowiednio wzrosnąć.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełMichałPolnar">Rozwój ruchu budowlanego na wsi wymaga przyśpieszonego opracowania przez rady narodowe planów przestrzennej zabudowy wsi. Korekty wymaga obowiązujący cennik dla zespołów projektowych budownictwa indywidualnego przy PPRN; obecnie jest on zawyżony. Konieczna jest też nowelizacja obowiązujących przepisów budowlanych, tj. ustawy o wyznaczaniu terenów budowlanych na wsi z 31. I.1961 r. w części dotyczącej wyznaczania działek budowlanych; należałoby tą drogą umożliwić otrzymywanie działek przez osoby mieszkające na wsi a nie będące rolnikami. Tak samo zaktualizować należy obowiązujące rozporządzenia przewodniczącego KBUA z 21. VII.1961 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać obiekty budownictwa powszechnego — dla umożliwienia remontu budynków, ich przebudowy lub nadbudowy, gdy szczupłość działki siedliskowej w zabudowie zwartej nie pozwala na budowę nowego obiektu.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełMichałPolnar">Należałoby również przyśpieszyć prace nad uregulowaniem stosunków własnościowych na wsi, gdyż braki w tym zakresie są jednym z czynników utrudniających realizację inwestycji budowlanych. W szerszym stopniu propagować należy budowę silosów z elementów prefabrykowanych, których produkcję można uruchomić nawet przy pomocy małych grup budowlanych istniejących przy GS i kółkach rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełMichałPolnar">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławCabaj">Konieczne jest usprawnienie pracy służb zootechnicznych w terenie, od których w dużym stopniu zależą wyniki hodowli. Należy rozważyć sprawę możliwości stworzenia lepszych bodźców do nabywania pełnowartościowego materiału zarodowego poprzez rewizję obowiązującego cennika na materiał hodowlany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełFlorianPierański">Mamy duże osiągnięcia w dziedzinie hodowli bydła, ale równolegle występują również pewne objawy stagnacji w tej dziedzinie. Wiele zastrzeżeń budzi niska stosunkowo mleczność krów. Szczególnie ważna jest, obok prawidłowego żywienia, poprawa warunków higienicznych obór. Notuje się zły stan pomieszczeń dla hodowli bydła; mają one nieodpowiednią kubaturę, nie mają wentylacji, światła itp. Niedostatek elementarnych urządzeń higienicznych utrudnia walkę z gruźlicą i innymi chorobami bydła, a także ogranicza możliwości poprawy środowiska. W ocenie jakości wykonawstwa budynków przeznaczonych dla hodowli powinni brać udział nie tylko architekci, ale również zootechnicy i lekarze weterynarii. Dzięki odpowiedniemu projektowaniu nowych i adaptacji istniejących budynków możliwe jest znaczne poprawienie środowiska, przy tej samej powierzchni pomieszczeń i przy tym samym żywieniu.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełFlorianPierański">Ważnym problemem jest zwalczanie chorób hodowanego bydła. Akcję zwalczania gruźlicy należy rozpoczynać od bezgruźliczego wychowu młodzieży i, poprzez badania rozpoznawcze, doprowadzać do likwidacji chorych sztuk. Istnieje na wsi odpowiedni klimat dla coraz szybszego eliminowania bydła zagruźliczonego. Rolnicy widzą w tym własne korzyści. Motylica ukazuje się ostatnio nie tylko na terenach bagnistych, lecz również na terenach suchych. Należałoby rozważyć, czy nie włączyć jej do chorób zwalczanych z urzędu. Duże straty powstają na skutek chorób wymion, i to również u krów wolnych od gruźlicy. Wiele do życzenia przedstawia higiena udoju. Wprowadzane coraz powszechniej dojarki pracują bez nadzoru. Nie kontroluje się przydatności aparatów i jakości ich obsługi. Powodem niektórych schorzeń jest podawanie nadmiernych ilości kiszonek. Stąd postulat o poprawienie i rozszerzenie dostaw mieszanek mineralnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełFlorianPierański">Zakładamy rozwój inseminacji, tymczasem brakuje nam kandydatów na inseminatorów. Prace te wykonują niekiedy ludzie nieprzygotowani. Podobnie jest z personelem obór. Konieczne jest ponowne uruchomienie zlikwidowanych niedawno szkół dla inseminatorów i oborowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAntoniJankowski">Poważne znaczenie dla rozwoju hodowli i zapewnienie pełnowartościowego materiału hodowlanego mają zakłady unasienniania. Punkty inseminacyjne są jednak niedostatecznie wyposażone. Brakuje im środków transportu, aparatury do zamrażania nasienia. Za mało uwagi poświęca się sprawie podnoszenia kwalifikacji inseminatorów.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełAntoniJankowski">Niedostateczna jest kontrola użytkowości krów. Z zadowoleniem należy powitać decyzję o przekazaniu kontroli użytkowości, począwszy od nowego roku, w gestię wojewódzkich stacji oceny zwierząt. Istnieje potrzeba uruchomienia specjalnego technikum hodowlanego, które kształciłoby specjalistów z dziedziny poradnictwa żywieniowego i kontroli użytkowości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanŚliwa">Ważne znaczenie dla hodowli bydła mają melioracje rolne, a zwłaszcza melioracje użytków zielonych. Jak dotąd wyniki prac melioracyjnych są w stosunku do ponoszonych nakładów niezadowalające. Realizacja inwestycji w tej dziedzinie przebiega raczej niezbyt pomyślnie. Szczególnie wiele zaniedbań występuje w dziedzinie zagospodarowania pomelioracyjnego. Odczuwa się brak narzędzi i sprzętu do konserwacji urządzeń melioracyjnych. Niedostateczne jest nawożenie łąk i pastwisk; dostawy nawozów zabezpiecza się przede wszystkim i głównie na kontraktację roślin. Niezbędne jest wydzielenie odpowiedniej ilości nawozów na użytki zielone.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJanŚliwa">Niepokojąco przedstawia się realizacja programu inwestycyjnego spółdzielczości mleczarskiej. W roku bieżącym miały być zbudowane 62 zakłady i rozpoczętych 31 nowych budów; tymczasem zbudowane zostaną tylko 33 zakłady i rozpocznie się budowę 9, wykona się więc zaledwie połowę planowanych inwestycji. Z roku na rok rozszerza się budownictwo punktów skupu mleka i zlewni; limitowanie inwestycji stwarza tu szereg trudności, brak również dokumentacji typowej. Program inwestycyjny spółdzielczości mleczarskiej na lata następne został mocno okrojony i nie zaspokaja potrzeb. Grozi to niezrealizowaniem planu skupu mleka. W wielu rejonach kraju, gdzie istnieją znaczne nadwyżki mleka, brakuje zdolności przerobowych w zakładach mleczarskich. Ponieważ rolnicy oferują znacznie więcej mleka niż mogą go przyjąć istniejące obecnie zakłady, należałoby wystąpić z postulatem, aby w przyszłym planie 5-letnim zabezpieczyć odpowiednie limity inwestycyjne dla przemysłu mleczarskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJózefŁaciak">Można by obniżyć koszty wychowu młodego bydła, gdyby zabezpieczyć hodowcom dostawy chudego mleka. Na przeszkodzie stoi brak środków transportu.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJózefŁaciak">Przy mleczarniach powinni pracować fachowcy od konserwacji wirówek, którzy objeżdżaliby zlewnie i PGR-y, przeprowadzając naprawy oraz instruktaż.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełKsaweraBarańska">Gwałtowny wzrost dostaw mleka powinien stanowić sygnał dla opracowania szerokiego programu zagospodarowania nadwyżek, łącznie z mlekiem chudym, tak bardzo potrzebnym przy hodowli młodego bydła. Sprawę kontroli użytkowości krów prowadzić mają organa rad narodowych. Należałoby powierzyć tę sprawę także służbie poradnictwa żywieniowego działającej przy spółdzielniach mleczarskich. Konkursy wychowu cieliczek przynosiły wiele korzyści i dawały dobre rezultaty. Trzeba by je koniecznie przywrócić, tym bardziej, że służą one również powiększeniu stada wysokowartościowych sztuk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełWładysławGałka">Należałoby pomyśleć o budowie suszarni zielonek. Uniwersalne suszarnie, 1–2 w powiecie, mogłyby służyć także do suszenia zboża. Konieczne wydaje się również uruchomienie większej ilości kolumn parnikowych. Jest to możliwe pod warunkiem zobowiązania przemysłu do produkcji odpowiednich urządzeń. Służba rolna, zarówno agronomowie jak i zootechnicy, powinna podlegać jednolitemu kierownictwu na szczeblu powiatu. Tylko wówczas można będzie sprawnie realizować zadania wynikające z potrzeb gromad. Obok budowy obór i chlewni trzeba rozszerzyć budownictwo mieszkaniowe dla pracowników PGR.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełStanisławWalendowski">Wiele korzyści przynieść może rozszerzenie inicjatywy CRS „Samopomoc Chłopska” budowania typowych 6-stanowiskowych obór, prostych w konstrukcji i stosunkowo tanich. Trzeba rozwijać budownictwo z elementów typowych.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełStanisławWalendowski">Istnieją możliwości pozyskania nowych producentów mleka i zwiększenia liczby członków spółdzielczości mleczarskich. Jak dotąd liczba tych spółdzielców rośnie powoli, co wynika z zawężonego programu działania spółdzielni mleczarskich i nikłego rozwoju poradnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełPelagiaPająk">Interesujące byłoby ustalenie, jaki procent w skupie cieląt stanowią sztuki do 80 kg wagi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Konieczne jest wyjaśnienie, w jakich rozmiarach wykorzystany został kredyt na rozwój hodowli młodego bydła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełSzymonDziedzic">Rolnicy w powiatach rejonów górskich, np. w Wałbrzychu, Nowej Rudzie, Kamiennej Górze nie produkują zbóż, ponieważ tereny, na których gospodarują, są terenami typowo hodowlanymi. Ponieważ nawozy przeznaczone są prawie wyłącznie dla kontraktujących zboże, pozbawieni są oni nawozów na łąki i pastwiska. Nie sprzyja to rozwojowi hodowli.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełSzymonDziedzic">W sprawach podniesionych przez posłów wyjaśnień udzielili:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#WicedyrektorDepartamentuProdukcjiZwierzęcejwMinisterstwieRolnictwaJerzyMatykiewicz">Poprzednie lata były okresem eksperymentowania i szukania najlepszych rozwiązań w zakresie rozwijania hodowli. Obecnie istnieją już realne przesłanki, by wystąpić z propozycjami, opartymi na dotychczasowych doświadczeniach, by ustalić kierunki i metody realizacji zadań na dłuższy okres.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#WicedyrektorDepartamentuProdukcjiZwierzęcejwMinisterstwieRolnictwaJerzyMatykiewicz">Sprawa organizacji służby zootechnicznej jest w opracowaniu. Obecnie w służbie tej pracuje 1500 zootechników. Rodzą się w terenie nowe formy działania tej służby. W zimie zorganizowane zostaną w niektórych powiatach narady w celu przedyskutowania dotychczasowych doświadczeń i upowszechnienia tych, które zdały egzamin. Na koniec przyszłej 5-latki ma być już ok. 5,5 tys. zootechników gromadzkich.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#WicedyrektorDepartamentuProdukcjiZwierzęcejwMinisterstwieRolnictwaJerzyMatykiewicz">Drugi pion służby zootechnicznej — to sieć punktów inseminacyjnych. Obecnie mamy w kraju ok. 10,5 tys. inseminatorów. Sieć punktów inseminacyjnych będzie rozbudowywana i unowocześniana. Punkty inseminacyjne, obok wykonywania zabiegów inseminacyjnych, będą w przyszłości popularyzować zasady zoohigieny i zooprodukcji.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#WicedyrektorDepartamentuProdukcjiZwierzęcejwMinisterstwieRolnictwaJerzyMatykiewicz">W zakresie budownictwa inwentarskiego realizuje się szereg prototypowych serii budynków inwentarskich. W wyniku dotychczasowych doświadczeń obniżono już wagę 1 m³ budynku inwentarskiego z 2 tys. kg na 660 kg przy równoczesnym poprawieniu parametrów zootechnicznych.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#WicedyrektorDepartamentuProdukcjiZwierzęcejwMinisterstwieRolnictwaJerzyMatykiewicz">Resort przystąpił również do realizacji planowego szkolenia rolniczego uwzględniającego problemy z zakresu zootechniki. 11 techników rolniczych otrzymało w br. nastawienie specjalistyczne — zootechniczne, ale przyniesie to rezultaty dopiero za 5 lat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Zapoczątkowany w 1958 roku nowy kierunek wychowu bydła na rzeź w oparciu o kontraktację stał się podstawą znacznego wzrostu towarowości bydła. Skup bydła rzeźnego, który wynosił w 1957 roku niewiele ponad 850 tys. sztuk i stanowił 10,4 proc. w stosunku do pogłowia, wzrósł — przede wszystkim na bazie kontraktacji — do 2,110 tys. sztuk, to jest ponad 21,2 proc. pogłowia w r. 1964. Jednocześnie następuje pewna stabilizacja mlecznego kierunku hodowli bydła, jeżeli idzie o ilość krów w stadzie, przy wzroście wydajności zwłaszcza w ostatnim roku. Udział kontraktowanych sztuk w globalnym skupie bydła stale wzrasta, z 41,2 proc. w 1961 r. do 51,8 proc. w okresie 8 miesięcy roku bieżącego.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">W roku bieżącym na skutek zmniejszonych dostaw bydła dorosłego, którego selekcja była dosyć duża w 1964 roku — zanotowano spadek skupu bydła. Związane to jest także z tendencjami przesunięcia kontraktacji i dostaw młodego bydła rzeźnego na dalsze okresy w związku z pomyślną sytuacją paszową dla bydła.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Interesujące zjawisko zachodzi w ostatnich latach na odcinku towarowej produkcji cieląt. Skup cieląt, który wyniósł w 1958 r. ponad 2.195 tys. sztuk, zmalał do ponad miliona sztuk w 1964 roku, to jest do 45,7 proc. Związane to jest przede wszystkim ze wzrostem kontraktacji młodego bydła rzeźnego, o czym już była mowa, ale także ze wzrostem uboju gospodarczego, czym świadczy skup skór surowych, który wzrósł z ponad 1 miliona sztuk w 1958 r. do ponad 1,5 miliona sztuk w 1964 r.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Wprowadzony w kwietniu roku ubiegłego zakaz uboju cieląt na terenie niektórych województw i powiatów wpłynął niewątpliwie na zahamowanie podaży cieląt o niskich wagach. W woj. szczecińskim rolnicy dostarczają do punktów skupu tylko cielęta o wadze powyżej 80 kg. W roku ubiegłym skup tej kategorii cieląt stanowił w tym województwie 95 proc. ogólnej podaży, a w okresie 8 miesięcy 96,5 proc. Również w woj. koszalińskim cielęta ciężkie stanowiły w roku ubiegłym 66,6 proc., a w okresie stycznia do sierpnia br. 86,8 proc. ogólnego skupu cieląt. Analogiczne wskaźniki dla woj. olsztyńskiego wynoszą 50,2 proc. i 69,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">W okresie styczeń-sierpień br. udział cieląt o wadze powyżej 80 kg stanowił w całym kraju 13,4 proc. w stosunku do ogólnej podaży, wobec 10,1 proc. w roku 1964.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Do dalszej hodowli rozprowadzono w województwach: olsztyńskim, bydgoskim, gdańskim, szczecińskim i koszalińskim 50–70 proc. skupionych cieląt o wadze powyżej 80 kg. W innych województwach procent ten jest znacznie niższy m.in. z tego powodu, że udział cieliczek w podaży stanowił niewiele ponad 20 proc. Podejmowane są wspólnie z Ministerstwem Rolnictwa środki dalszej stopniowej intensyfikacji rozprowadzania cieląt ciężkich wśród indywidualnych gospodarstw rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-17.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Dyrektor Centrali Spółdzielni Mleczarskich — Teresa Kmita: Sieć punktów skupu mleka jest systematycznie rozbudowywana i modernizowana. Na ten cel przeznaczyć będzie można rocznie od 120 do 150 mln zł uzyskiwanych z tzw. 3-groszówek — opłat uchwalanych przez dostawców mleka, a także 100–150 mln zł z nadwyżek wygospodarowanych przez spółdzielnie mleczarskie. Jeśli się doliczy do tego jeszcze czyny społeczne rolników i wkłady kółek rolniczych — to środki na rozbudowę sieci skupu mleka okażą się dość poważne.</u>
+          <u xml:id="u-17.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">O REALIZACJI PROGRAMU HODOWLI BYDŁA I STOSOWANIU USTAWY O OGRANICZENIU UBOJU CIELĄT</u>
+          <u xml:id="u-17.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisława Gucwę na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 29 września 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-17.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Wzrost pogłowia bydła w latach 1949–65 wyniósł 40,4 proc. i osiągnął 9.947 tys. sztuk, tj. prawie 50 sztuk na 100 ha użytków rolnych. Większy rozwój hodowli bydła nastąpił od 1953 r. W następnych latach tempo rozwoju ulegało poważnym odchyleniom, głównie na skutek niedostatecznie korzystnych warunków ekonomicznych dla tego działu produkcji rolnej. Od 1959 r. do 1965 r. przyrost pogłowia wyniósł 19,1 proc., tj. średnio o 3,2 proc. rocznie, co należy uznać za wynik korzystny.</u>
+          <u xml:id="u-17.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">O rozwoju pogłowia bydła zadecydowały przede wszystkim powszechna kontraktacja młodego bydła rzeźnego po opłacalnych cenach, ulgi w obowiązkowych dostawach za odchów jałówek, podniesienie cen mleka, premie węglowe oraz wiele innych bodźców ekonomicznych i sprzyjających hodowli. Można ocenić, że warunki ekonomiczne dla rozwoju bydła były w ostatnich latach korzystne, równie jak dla pozostałych działów produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-17.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">W br. średnia wydajność jednostkowa wyniesie około 2.150 do 2.180 litrów mleka średnio od krowy. Waga bydła, zarówno cieląt jak i sztuk dorosłych, wyraźnie rośnie. Stosunek krów do bydła młodego uległ poprawie i obecnie udział krów w stadzie wynosi poniżej 60 proc. Od 1958 r. skup bydła rzeźnego podwoił się, a udział w nim młodego bydła rzeźnego wzrósł w 1964 r. do 47 proc.</u>
+          <u xml:id="u-17.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Mleczność krów jest jednak jeszcze wciąż za niska, mimo że w stosunku do okresu przedwojennego wzrosła średnio o ok. 750 litrów. Aktualne możliwości produkcyjne istniejącego stada ocenia się na około 2.400 litrów średnio od krowy. Za dużo jeszcze ubija się cieląt w młodym wieku ze stratą dla bilansu mięsa. W województwach wschodnich waga bydła dostarczanego na cele rzeźne jest jeszcze niska, a kondycja wybrakowanych krów zbyt słaba.</u>
+          <u xml:id="u-17.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">W sumie — postęp jest poważny, przy istniejącym jednak pogłowiu i prowadzonych pracach hodowlanych rezultaty mogłyby być znacznie lepsze, gdyby poprawie uległy warunki żywienia i chowu. O ile w latach 1959–64 działanie bodźców ekonomicznych mogło dawać stosunkowo szybkie efekty z uwagi na istniejące poważne rezerwy w paszach dla bydła, to obecnie planowany rozwój pogłowia bydła musi opierać się przede wszystkim na przyroście produkcji pasz, właściwej ich konserwacji i racjonalnym spasaniu. Potwierdzają to liczby uzyskanego przyrostu pogłowia bydła w poszczególnych województwach. Również zmiany, jakie wystąpiły w pogłowiu bydła, na skutek niskich zbiorów siana z upraw polowych i siana łąkowego oraz wsiewek, poplonów i słomy w 1964 r. — ukształtowały się zależnie od posiadanych zasobów paszowych w poszczególnych województwach i rejonach. Wszelkie analizy wskazują, że obecnie główną sprawą w rozwoju pogłowia bydła jest problem zwiększenia produkcji pasz. Obok problemu zwiększenia produkcji i skupu zbóż, jest to więc głównym zadaniem rolnictwa na najbliższe lata.</u>
+          <u xml:id="u-17.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Z analizy czerwcowego spisu zwierząt wynika, że w strukturze stada zaszły w stosunku do 1964 r. następujące zmiany: stan młodzieży poniżej 6 miesięcy zwiększył się o 6,1 proc., stan jałówek od 6 miesięcy do 1 roku nie uległ zmianie. Ilość rocznych i starszych jałówek zmniejszyła się o 5,2 proc., ilość krów ogółem zmniejszyła się o 1,5 proc., w tym do 3 lat — o 6,4 proc., a powyżej 3 lat — o 1,1 proc., ilość wolców i buhajów wzrosła o 14,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-17.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">W PGR i spółdzielniach produkcyjnych wskaźniki są bardziej korzystne.</u>
+          <u xml:id="u-17.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Taki układ pogłowia bydła jest rezultatem zwiększonej podaży bydła w jesieni 1964 r. Trzeba więc liczyć się z tym, że ilość kontraktów zawieranych w ostatnich miesiącach br. i pierwszej połowie 1966 r. zmniejszy się z uwagi na spadek ilości jałówek rocznych i starszych, ponadto wskutek ubytku krów rolnicy będą zatrzymywali jałówki do dalszego chowu. Natomiast wzrost pogłowia młodzieży w wieku poniżej 1 roku może wpłynąć na ożywienie kontraktacji w drugiej połowie 1966 r. W zasadzie nie można więc przewidywać wzrostu skupu wołowiny w 1966 r. w stosunku do wyników tego rocznych. Natomiast produkcja mleka będzie znacznie wyższa; przewiduje się, że skup tegoroczny przekroczy 4 miliardy litrów (nadwyżka w granicach 50–80 milionów litrów) i prawdopodobnie będzie również wyższy w I kwartale 1966 r. Selekcja jesienna pogłowia bydła będzie też mniejsza niż w roku ub. i w poprzednich latach.</u>
+          <u xml:id="u-17.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Pierwszym rezultatem dobrych zbiorów pasz w bieżącym roku będzie więc wyższa produkcja mleka, lepsza kondycja bydła i wyższa waga, przy mniejszym skupie bydła.</u>
+          <u xml:id="u-17.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Oczekiwać należy również wyższego przyrostu bydła, na skutek zatrzymania do chowu większej ilości cieląt urodzonych zimą i wiosną 1966 r. Ponieważ jednak większość pogłowia krów cieli się w naszych warunkach pod koniec I i II kwartału, należy się liczyć z tym, że możemy mieć duże ilości odchowanej młodzieży z roku 1966, która będzie żywiona już paszami z przyszłych zbiorów.</u>
+          <u xml:id="u-17.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Jeśli chodzi o sytuację paszową w bież. roku, to nie ma jeszcze pełnej oceny plonów siana i zielonek, ani dokładnych bilansów paszowych, ale na podstawie informacji zebranych przez służbę rolną rad narodowych można stwierdzić, że na przestrzeni wielu lat sytuacja w zakresie pasz dla bydła jest w bież. roku najbardziej korzystna.</u>
+          <u xml:id="u-17.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">PGR i spółdzielnie produkcyjne przygotowują produkcję kiszonek na zapas. W gospodarstwach chłopskich sprawa ta doceniana jest jeszcze w niewielkim stopniu. W ub. roku przybyło w gospodarstwach chłopskich około 100 tys. silosów trwałych. Plan na rok bieżący przewidywał budowę 200 tys. silosów; do sierpnia wybudowano 72 tys. silosów. Niektóre województwa będą miały nieco kłopotów z pełną realizacją planu budowy silosów. Od tego, czy potrafimy dobrze zebrać i zakisić zielonki, wsiewki, liście buraczane i inne pasze, zależy przede wszystkim realizacja planów produkcji mięsa i mleka. Sprawę budowy silosów i przygotowania kiszonek — decydującą o racjonalnym wykorzystaniu zasobów paszowych — resort postawił jako jedno z głównych zadań służby zootechnicznej. Zabezpieczono środki finansowe na pomoc dla rolników oraz cement, Centralny Zarząd Kółek Rolniczych wydzielił z FRR środki na budowę form silosowych, przeprowadzono szkolenie i dostarczono dokumentację dla budowy silosów różnego typu.</u>
+          <u xml:id="u-17.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Ponadto propaguje się szeroko przyrządzanie kiszonek w pryzmach i dołach ziemnych. Kolejne zadanie to zachęcanie przez służbę rolną rolników, by jak najwięcej młodego bydła pozostawiali do chowu.</u>
+          <u xml:id="u-17.22" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Gadania produkcyjne na 1966 r. to:</u>
+          <u xml:id="u-17.23" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">- zwiększenie produkcji siana, co zamierza się osiągnąć w wyniku melioracji i wzrostu nawożenia;</u>
+          <u xml:id="u-17.24" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">- zwiększenie uprawy zielonek (wsiewki, lucerna, poplony ozime);</u>
+          <u xml:id="u-17.25" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">- dalsze czynne popieranie produkcji kiszonek;</u>
+          <u xml:id="u-17.26" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">- dokonanie postępu w systemie zbioru i suszenia siana.</u>
+          <u xml:id="u-17.27" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">W pracach hodowlanych główny akcent położony zostanie na wzrost inseminacji krów, w celu poprawienia jakości bydła. Rozpoczęto doroczne przeglądy 1/3 pogłowia bydła (co 3 lata w każdej wsi przegląd całego stada). Są to przeglądy o charakterze rozpoznawczo-dydaktycznym, które mają wskazać rolnikom, od jakich krów warto odchowywać cielęta, pomóc w wykryciu chorób i wskazać na niedomogi w żywieniu.</u>
+          <u xml:id="u-17.28" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Obok podstawowego problemu — paszowego, kolejnym, najważniejszym dla rozwoju hodowli bydła, jest problem budownictwa inwentarskiego. W niektórych rejonach istniejąca już obecnie baza paszowa przekracza dwukrotnie możliwości jej wykorzystania. Coraz poważniejszym problemem staje się również pracochłonność hodowli. W niektórych rejonach brak rąk do pracy jest już obecnie hamulcem w rozwoju hodowli bydła. Ważną sprawą jest mechanizacja udoju; dojarki produkuje obecnie spółdzielnia w Krakowie i rozpoczęto ich produkcję także we Wrocławiu, po zaniechaniu produkcji we Włocławku poprzedniego nieudanego typu dojarki. W sprawie zaopatrzenia w dojarki istnieje różnica zdań między Ministerstwem Rolnictwa a Centralnym Związkiem Spółdzielni Mleczarskich. Resort ocenia potrzeby gospodarstw chłopskich na około 70–80 tys. dojarek, a CZSM lecz uważa, że wystarczy 20 tys. Wydaje się jednak, że główny problem polega na tym, iż obecnie brak jeszcze dostatecznie dużej ilości dojarek, które można natychmiast zaoferować rolnikom, brak także serwisu usługowego.</u>
+          <u xml:id="u-17.29" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Z analizy obsady bydła w poszczególnych grupach gospodarstw wynika, że spośród 3,5 mln gospodarstw chłopskich, tylko 500 tys. to gospodarstwa w pełni towarowe w zakresie hodowli bydła. W grupie gospodarstw należących do tzw. chłoporobotników tendencje do rozwoju hodowli bydła nie występują. Jest jeszcze grupa gospodarstw, przede wszystkim małych, które nie mają warunków do rozwoju hodowli. Trzeba więc nastawić się na poważną pracę przede wszystkim z tymi gospodarstwami, które mogą rozwinąć hodowlę. Największe możliwości istnieją w rejonach północnych — w woj. koszalińskim, szczecińskim, a także częściowo w woj. warszawskim. W woj. krakowskim i kieleckim — przyrost ilościowy w hodowli bydła może być już tylko nieznaczny i głównie nastawić się tu trzeba na podniesienie kondycji bydła.</u>
+          <u xml:id="u-17.30" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">W rejonizacji ras bydła przewiduje się nieznaczne tylko zmiany w proporcjach między poszczególnymi rasami; zrezygnowano z bezwzględnego przestrzegania granic rejonizacji poszczególnych ras.</u>
+          <u xml:id="u-17.31" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Program rozwoju hodowli bydła jest odcinkiem najtrudniejszym w rozwoju całej gospodarki rolnej. Dlatego też przywiązuje się ogromną wagę do pracy organizacji społecznych w tym zakresie, do działalności kół hodowców bydła przy okręgowych spółdzielniach mleczarskich i do rozwoju odpowiedniej działalności kółek rolniczych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00005-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00005-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..484a94a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00005-01/header.xml
@@ -0,0 +1,80 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00005-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 5/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 5/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:5</note>
+        <note type="sessionNo">5</note>
+        <date>1965-10-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAugustynPilch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Augustyn Pilch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławSzajna" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Szajna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGesing" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Gesing</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanMazurek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Mazurek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefTejchma" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Tejchma</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKsaweraBarańska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ksawera Barańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławStachura" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Stachura</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPelagiaPająk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Pelagia Pająk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKrauss" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Krauss</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStefanSerwicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stefan Serwicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGałka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gałka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00005-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00005-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..201ab27
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00005-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,131 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 28 października 1965 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Edmunda Stuczyńskiego (PZPR), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- stan realizacji planu inwestycyjnego w przemyśle paszowym oraz produkcja i dystrybucja przemysłowych mieszanek paszowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W tej części posiedzenia udział wzięli: przedstawiciele sejmowej Komisji Pracy i Spraw Socjalnych, przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzem stanu — Stefanem Kuhlem, wiceprezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych — Stanisław Balcerski, dyrektor Zespołu NIK — Feliks Nowakowski, przedstawiciele Komitetu Pracy i Płac, Ministerstwa, Finansów i Urzędu Rady Ministrów oraz przedstawiciele Centralnego Związku Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Sprawozdawcą projektu ustawy był poseł Mieczysław Bodalski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Ustawa z 28 czerwca 1962 roku o zaopatrzeniu emerytalnym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników okazała się w skutkach bardzo korzystna dla spółdzielni wyższego typu. Spółdzielnie niższego typu nie mogły korzystać z przepisów ustawy w zakresie przyznawania rent starczych, a tylko z zaopatrzenia emerytalnego w razie inwalidztwa powstałego wskutek wypadku przy pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub wskutek choroby zawodowej; z rent inwalidzkich wypadkowych mogli, podobnie jak w wyższych typach spółdzielni, korzystać domownicy i członkowie rodzin spółdzielczych. Dotyczyło to nielicznych przypadków.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Efekty działania ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin i domowników w spółdzielniach wyższego typu są bardzo duże. Wzrosła ilość spółdzielni wyższego typu od 1961 roku o 49, zwiększyła się powierzchnia użytków rolnych w tym samym okresie czasu o 27 tys. ha, a ilość rodzin pracujących w spółdzielniach o 2 tys.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Najszerzej poparły ustawę kobiety, których liczba jako członkiń rolniczych spółdzielni produkcyjnych wyższego typu wzrosła o 4.200 osób.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Plony czterech zbóż z 1 ha w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych były wyższe od plonów w gospodarce indywidualnej o 2 q w roku 1961, natomiast o 3-3,5 q w roku 1964. Plony buraków cukrowych oraz ziemniaków wzrosły w tym okresie o ok. 30 q. Pogłowie bydła wzrosło w omawianym okresie o ok. 7 szt. na 100 ha. W roku bieżącym rolnicze spółdzielnie produkcyjne odstawią na rynek ponad 5 mln sztuk drobiu rzeźnego tzw. brojlerów, co stanowić będzie niemal 30 proc. krajowej podaży. Wskutek poprawy gospodarności poważnie zwiększyły się dochody członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i tak np. dochód podzielny na jedną rodzinę w spółdzielniach wyższego typu wzrósł z 21 tys. w 1961 roku do 23,8 tys. w 1964 r. (nie licząc dochodów z działki przyzagrodowej oraz z przyzagrodowej hodowli).</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Przeszło dwukrotnie w omawianym okresie wzrosły nakłady inwestycyjne spółdzielców wyższego typu ze środków własnych, z odpisów na niepodzielny fundusz zasobowy. Trzeba podkreślić, że olbrzymią rolę w uzyskaniu tych dobrych wyników w gospodarce spółdzielczej odegrała ustawa z 28 czerwca 1962 r. o zaopatrzeniu emerytalnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Opierając się na omawianych doświadczeniach, Centralny Związek Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych wystąpił z wnioskiem o rozszerzenie przepisów ustawy na spółdzielnie niższego typu.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Projekt ustawy przewiduje, że wysokość renty starczej w rolniczej spółdzielni produkcyjnej niższego typu będzie o ok. 30 proc. niższa niż w spółdzielni typu wyższego, z uwagi na wyższe dochody z hodowli przyzagrodowej. Nie przewiduje się natomiast żadnego zróżnicowania w zakresie rent z tytułu inwalidztwa powstałego wskutek wypadku w pracy w spółdzielni lub choroby zawodowej oraz rent rodzinnych dla członków rodzin pozostałych po członku spółdzielni, który zmarł wskutek wypadku w pracy lub choroby zawodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Ponadto projekt ustawy przewiduje przyznanie rent rodzinnych rodzinom domowników członków spółdzielni, którzy zmarli wskutek wypadku w pracy w spółdzielni lub z powodu choroby zawodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Na posiedzeniu podkomisji, która rozpatrywała omawiany projekt ustawy, do udziału w której zaproszono wszystkich posłów członków spółdzielni produkcyjnych wysunięto szereg dezyderatów; dotyczyły one m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- wydania książeczek ubezpieczeniowych członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- pełnego ubezpieczenia chorobowego członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz ich rodzin na takich samych zasadach jak rzemieślników.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Referent wniósł o przyjęcie projektu ustawy w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Anna Soroko (PZPR), Władysław Gałka~ ~/ZSL/, Stanisław Walendowski (PZPR), Maksym Rudczyk (PZPR), Franciszek Gesing (ZSL), Mieczysław Bodalski (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stefan Kuhl.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W dyskusji podkreślano znaczenie ustawy, jej widoczny wpływ na rozwój spółdzielni produkcyjnych wyższego typu.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Zwracano uwagę na konieczność szczegółowego rozpracowania niektórych związanych z ustawą zagadnień, jak np. problemu rent w wypadku rozwiązania spółdzielni produkcyjnej, jeżeli spółdzielca nie powraca do indywidualnego gospodarowania.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Zwracano uwagę, że ustawa stwarza szczególnie korzystne warunki rozwoju rolniczych spółdzielni produkcyjnych; członkowie spółdzielni uzyskują w myśl jej przepisów prawa emerytalne po przepracowaniu krótszego czasokresu aniżeli przewiduje to ustawa o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym; członek rolniczej spółdzielni produkcyjnej może mieć rentę i może pracować w spółdzielni, a renta nie ulega zawieszeniu. Obok otrzymanych świadczeń z tytułu renty starczej, rencista może korzystać z renty gruntowej, jeżeli statut przewiduje jej wypłacanie.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Komisja przyjęła projekt ustawy w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Na sprawozdawcę ustawy na plenarnym posiedzeniu Sejmu wybrano posła Mieczysława Bodalskiego (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Realizacja planu inwestycyjnego w przemyśle paszowym oraz produkcja i dystrybucja przemysłowych mieszanek paszowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W tej części posiedzenia udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z Ministrem Feliksem Pisulą i podsekretarzem stanu Stanisławem Lindbergiem, dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Paszowego — Tadeusz Skwirzyński, wiceprezes Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich — Marian Trendota, wicedyrektor Zespołu NIK — Stanisław Dąbrowski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Informację przedstawił Minister Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliks Pisula (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławKrauss">Odbiorcy mieszanek paszowych zwracają niejednokrotnie uwagę na niską ich jakość. Nie zawsze białko zwierzęce użyte do produkcji mieszanek jest należytej jakości. Należałoby zwiększyć ilość składnic terenowych, lepiej wyposażyć je w środki transportu, by poprawić warunki przechowywania i przyspieszyć dostawę utylizacyjnych surowców zwierzęcych do zakładów utylizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławKrauss">Stosowane obecnie metody i sposób badania jakości produkowanych mieszanek budzą zastrzeżenia; badania te przeprowadza się w momencie wysyłania mieszanek do odbiorców, a nie w trakcie produkcji. Powoduje to niejednokrotnie duże straty. Należy zwiększyć ilość punktów kontrolno-doświadczalnych badających efekty żywienia zwierząt mieszankami paszowymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJózefTejchma">Przemysł rolno-spożywczy ma poważne potrzeby inwestycyjne, które w obecnej sytuacji gospodarczej kraju nie mogą być w pełni zaspokojone. Moce przerobowe tego przemysłu są niedostateczne, równocześnie jednak obserwuje się niepokojące zjawisko przedłużania się cykli inwestycyjnych, nieuzyskiwania w przewidzianych terminach założonych efektów produkcyjnych. W rezultacie środki ulegają zamrożeniu.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJózefTejchma">Bieżąca 5-latka charakteryzowała się w przemyśle paszowym opóźnieniami wielu inwestycji, których termin oddania przesunięty został na lata następne i to w okolicznościach, kiedy w przemyśle tym brak nowoczesnego potencjału produkcyjnego. W związku z tym nasuwają się pytania:</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJózefTejchma">- czy resort przeprowadził analizę i ocenę cyklu inwestycyjnego w przemyśle paszowym w porównaniu z przodującymi krajami w tej dziedzinie;</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJózefTejchma">- czy dokonana została analiza przyczyn opóźnień inwestycyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełJózefTejchma">- jaki jest ostateczny pogląd resortu na optymalną wielkość nowoczesnego zakładu przemysłu paszowego; projektowanie na następną 5-latkę zakładów tego przemysłu o zdolności produkcyjnej ponad 100 tys. ton wobec wznoszonych dotychczas zakładów o zdolności przerobowej 20 czy 60 tys. ton musi być uzasadnione względami ekonomicznymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMieczysławStachura">Obecnie importujemy pewną ilość zbóż przeznaczoną do mieszanek paszowych. Czy obecny plan rozwoju produkcji mieszanek paszowych wpłynie na zmniejszenie tego importu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełFlorianPierański">Dystrybucja poszczególnych gatunków pasz w terenie pozestawia wiele do życzenia. Niektóre odmiany pasz właściwie są niedostępne dla szerszego ogółu rolników. Należałoby zwiększyć możliwości rozwijania własnej produkcji pasz na poszczególnych terenach, zwłaszcza tam, gdzie istnieje odpowiednie zaplecze surowcowe. Konieczne jest stworzenie warunków rozbudowy małych mieszalni pasz, które by miały zabezpieczone odpowiednie zaplecze techniczne, umożliwiające prawidłową produkcję mieszanek paszowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełFranciszekMaj">Program rozwoju produkcji mieszanek paszowych przewiduje bardzo szeroki wachlarz tych mieszanek. Czy wśród nich opracowane są receptury na pasze dla hodowli młodego bydła rzeźnego? Jest to poważny odcinek w naszej hodowli. Wydaje się, że przewidziana ilość produkowanych asortymentów jest za duża. Należałoby również zwrócić uwagę na zapewnienie ciągłości produkcji określonych gatunków mieszanek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKsaweraBarańska">Podkomisja zwiedziła wytwórnię pasz w Kaliszu, w woj. poznańskim. Jest to wytwórnia w pełni zautomatyzowana i dająca produkcję wysokiej jakości. Wydaje się, że sieć takich właśnie wytwórni należałoby szeroko rozbudować. Przy rozprowadzaniu pasz należałoby poszczególne gatunki znakować w widoczny sposób na opakowaniach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełPelagiaPająk">Konieczne jest zwiększenie udziału pasz granulowanych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełAugustynPilch">Gminne spółdzielnie powinny zapewnić w sposób ciągły dostawy pasz treściwych. W związku z wprowadzeniem do produkcji szeregu nowych odmian mieszanek paszowych, należałoby szerzej propagować ich skład i efektywność w produkcji hodowlanej. Prezydia rad narodowych powinny organizować odczyty i wystawy, które pozwoliłyby rolnikom zapoznać się z nowymi gatunkami pasz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełBronisławSzajna">Należałoby zapewnić produkcję niektórych mniej złożonych mieszanek paszowych na poszczególnych terenach. Istotnym problemem jest zapewnienie odpowiednich przechowalni pasz. Obecnie wskutek złego przechowywania tracą one niejednokrotnie swoją wartość użytkową. Przy dostawach pasz należy w sposób realny przestrzegać terminów ich ważności. Nie można dostarczać gminnym spółdzielniom pasz, których termin ważności upływa w najbliższym czasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanMazurek">Program rozwoju produkcji mieszanek paszowych musi być poparty rozwojem badań nad efektywnością żywienia poszczególnymi rodzajami pasz. Nie można ograniczyć się do prowadzenia tych badań tylko w jednym ośrodku Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJanMazurek">Przy produkcji mieszanek paszowych należy szerzej stosować drożdże melasowe.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJanMazurek">Gminne spółdzielnie muszą mieć zapewnioną ciągłość dostaw poszczególnych gatunków mieszanek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełWładysławGałka">Poważnym problemem jest zapewnienie rytmiczności dostaw mieszanek paszowych, jak również właściwego ich opakowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełStefanSerwicki">Należałoby zastanowić się, czy niektóre obiekty cukrowni nie mogą być wykorzystane na produkcję drożdży.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJózefŁaciak">Należałoby umożliwić mleczarniom lepsze zagospodarowanie białka mleczarskiego dla produkcji pasz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełFlorianPierański">Nie są uporządkowane sprawy kontroli jakości pasz. Do przeprowadzania tej kontroli upoważnionych jest kilka instytucji, żadna z nich jednak nie ponosi za to pełnej odpowiedzialności. W komórkach kontrolujących brak jest urządzeń pozwalających na szybkie i pełne przeprowadzenie odpowiednich badań; kontrola wewnątrzzakładowa również nie zabezpiecza w pełni wysokiej jakości produkowanych pasz. Niezbędne jest więc ujednolicenie przepisów z tej dziedziny i zorganizowanie właściwego aparatu, który by zobowiązany był do sprawowania nadzoru nad jakością wytwarzanych mieszanek paszowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełFranciszekGesing">Program rozwoju produkcji pasz przemysłowych jest ściśle związany z programem zbożowym. W stosunkowo krótkim okresie czasu przemysł paszowy osiągnął poważne wyniki produkcyjne, a ponadto uzyskał wielkie osiągnięcia w zakresie popularyzowania wśród indywidualnych rolników pasz przemysłowych, w zakresie uświadamiania rolnikom korzyści wynikających z opierania hodowli na tych paszach. Rolnicy przekonali się, iż stosunek cen zbóż i pasz jest dla nich korzystny.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełFranciszekGesing">Aby jednak realizacja programu zbożowego przebiegała pomyślnie, aby przemysł paszowy mógł otrzymywać niezbędne ilości zboża towarowego dla produkcji mieszanek paszowych, konieczne jest zwrócenie baczniejszej uwagi na dwa zagadnienia:</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełFranciszekGesing">- w celu pogłębienia wśród rolników świadomości o efektywności korzystania z mieszanek paszowych niezbędne jest usuwanie wszystkich hamulców w tej dziedzinie; do tego konieczne jest zwiększenie gwarancji wysokiej jakości pasz przemysłowych;</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełFranciszekGesing">- dla pogłębienia przekonania, że relacja cen zboża towarowego w stosunku do efektów uzyskanych dzięki stosowaniu pasz przemysłowych jest korzystna, należy kontynuować starania o zmniejszenie kosztów produkcji mieszanek paszowych. Rolnicy w pełni uświadamiają sobie, że na produkcję pasz państwo przeznacza stosunkowo duże dotacje. Tym niemniej warte zastanowienia jest, czy kalkulacja kosztów poszczególnych komponentów paszowych jest prawidłowa; dotyczy to zarówno składników pochodzenia krajowego jak i surowców importowanych. Musimy doprowadzić do pełnej ekonomiczności w produkcji pasz przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełFranciszekGesing">Opracowany został program rozwoju produkcji pasz. Problemy związane z realizacją tego programu powinny być koordynowane przez jeden resort. Konieczne jest np. zabezpieczenie odpowiednich środków inwestycyjnych dla resortu leśnictwa i przemysłu drzewnego, które umożliwiłyby rozwój produkcji drożdży pastewnych w przemyśle celulozowo-papierniczym.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#PosełFranciszekGesing">Należałoby podjąć szczegółowe badania efektywności żywienia poszczególnymi rodzajami mieszanek paszowych. Receptura mieszanek nie może ulegać zmianom w toku produkcji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełJanKlecha">O wadze problemu właściwej organizacji kontroli jakości pasz świadczą zarówno wypowiedzi w dyskusji na posiedzeniu Komisji jak i uwagi, z którymi stykają się posłowie w terenie. Stąd też niezbędne jest zobowiązanie resortu do dalszego usprawnienia kontroli pasz przemysłowych. Z uwagi na wielu producentów mieszanek paszowych obowiązek kontroli i nadzoru nad tą produkcją powinien spoczywać na Ministrze Przemysłu Spożywczego i Skupu.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełJanKlecha">Dostawy białka padłego powinny być przyspieszone; białko to nie może być dostawiane już w stanie rozkładu. Czynnikiem dopingującym w tym zakresie może być podwyższenie cen za to białko. Korzystnym zjawiskiem jest rozwijanie jako produkcji ubocznej produkcji pasz przy zakładach, które są producentem białka padłego.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełJanKlecha">Należy ustalić standard suszu zielonego. Zawartość białka w suszu, określona na 12–13 procent, jest chyba wyższa.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełJanKlecha">Realizacja programu produkcji mieszanek paszowych wymaga szybkiego wprowadzenia osiągnięć postępu technicznego. Wydaje się, że nasz przemysł maszynowy w niedostateczny sposób uwzględnia potrzeby przemysłu paszowego. Należałoby chyba doprowadzić do rozwijania własnej produkcji granulatorów i pakowarek dla przemysłu paszowego.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełJanKlecha">Wydaje się, że obudowa fabryki mieszanek paszowych w Kaliszu jest zbyt kosztowna i w przyszłości należy inwestycje tego typu projektować bardziej oszczędnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Dyskusja wniosła wiele cennych elementów, które przyczynić się powinny do rozszerzenia produkcji pasz przemysłowych i podniesienia ich jakości.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełEdmundStuczyński">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliks Pisula, podsekretarz Stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg, dyrektor departamentu w tym Ministerstwie — Wiktor Taczkowski, dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Paszowego — Tadeusz Skwirzyński, wiceprezes Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich — Marian Trendota.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełEdmundStuczyński">Komisja uchwaliła dezyderat, w którym zobowiązuje Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu do dalszego usprawniania kontroli jakości pasz oraz do informowania Komisji o wynikach przedsięwzięć powziętych w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PosełEdmundStuczyński">REALIZACJA PLANU INWESTYCYJNEGO W PRZEMYŚLE PASZOWYM ORAZ PRODUKCJA I DYSTRYBUCJA PRZEMYSŁOWYCH MIESZANEK PASZOWYCH</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PosełEdmundStuczyński">Informacja Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliksa Pisuli złożona na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 28 października 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#PosełEdmundStuczyński">Przemysł paszowy, jedna z najmłodszych gałęzi przemysłu w Polsce, cechuje na przestrzeni ostatnich 10 lat dynamiczny rozwój, wyrażający się prawie 10-krotnym wzrostem produkcji. Produkcja mieszanek z ok. 300 tys. ton w 1955 r. wzrosła do ok. 500 tys. ton w 1960 r. i 2.600 tys. ton w roku bieżącym. Aczkolwiek z roku na rok rośnie udział pasz przemysłowych w ogólnej ilości skarmianych pasz, istnieje jeszcze znaczna rozbieżność między zapotrzebowaniem na mieszanki a możliwościami ich pokrycia. W roku bieżącym pasze przemysłowe stanowią już 25 proc. ogólnej ilości pasz treściwych zużywanych w rolnictwie. Wskaźnik ten, w wyniku dalszego rozwoju produkcji mieszanek do 4.200 tys. ton w 1970 r. — wzrośnie do ok. 40 proc.</u>
+          <u xml:id="u-18.6" who="#PosełEdmundStuczyński">W bieżącym roku gospodarczym sprzedaż pasz dla rolnictwa wyniesie ok. 2.800 tys. ton, a więc o 100 tys. ton więcej niż w roku poprzednim. W programie paszowym w br. wprowadzone zostały pewne nowe elementy w rozprowadzaniu pasz, polegające na tym, że równolegle z oddziaływaniem na wzrost hodowli, wykorzystywać się będzie pomoc paszową jako czynnik wywołujący zwiększoną podaż zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-18.7" who="#PosełEdmundStuczyński">W dalszym ciągu dostawy pasz na wieś mają na celu zagwarantowanie pomocy paszowej gospodarstwom dostarczającym produkty hodowlane do uspołecznionego aparatu skupu; pomoc ta ma istotne znaczenie dla gospodarstw rozwijających specjalistyczne kierunki produkcji zwierzęcej.</u>
+          <u xml:id="u-18.8" who="#PosełEdmundStuczyński">Z ogólnej ilości pasz dostarczonych rolnictwu w br. ponad 900 tys. ton przeznaczone zostało dla hodowców trzody chlewnej, 250 tys. ton — dla dostawców mleka; pomoc paszowa dla producentów jaj i drobiu ustalona została na poziomie 200 tys. ton. Razem więc w powiązaniu z dostawami produktów zwierzęcych — sprzedaż pasz wyniesie 1.350 tys. ton.</u>
+          <u xml:id="u-18.9" who="#PosełEdmundStuczyński">Drugą formą dostawy pasz przemysłowych dla rolnictwa jest sprzedaż wiązana z dostawami zbóż. Na ten cel przeznaczono 350 tys. ton mieszanek paszowych, wobec 70 tys. ton rozprowadzonych tą drogą w poprzednim roku gospodarczym. W roku przyszłym, w miarę intensyfikacji kontraktacji zbóż oraz objęcia nią nowych asortymentów, dostawy mieszanek realizowane będą w powiązaniu z kontraktacją.</u>
+          <u xml:id="u-18.10" who="#PosełEdmundStuczyński">Niezależnie od wspomnianych wyżej kierunków rozchodu pasz, dostawy dla PGR wynoszą ok. 700 tys. ton oraz dla innych instytucji uspołecznionych — ok. 330 tys. ton. Pozostałą ilość ok. 70 tys. ton stanowią zapasy i rezerwa.</u>
+          <u xml:id="u-18.11" who="#PosełEdmundStuczyński">Przemysł paszowy czyni duże wysiłki w kierunku poprawy jakości produkowanych mieszanek; postęp w tej dziedzinie jest duży; odbiorcy zgłaszają jednak zastrzeżenia co do wartości odżywczych dostarczanych im mieszanek. Zarzuty te sprowadzają się do nieodpowiedniej granulacji pasz, zaniżonej, w stosunku do norm, zawartości białka oraz nadmiernej ilości zanieczyszczeń. Ustosunkowując się do tych zastrzeżeń, należy wskazać na trudności surowcowe, z jakimi przemysł paszowy się boryka. Szczególnie dotyczy to surowców z importu, które trafiają do wytwórni nie dość rytmicznie, zakłócając tok produkcji, a ich jakość nie zawsze odpowiada określonym parametrom.</u>
+          <u xml:id="u-18.12" who="#PosełEdmundStuczyński">Obok surowców zbożowych, pochodzących głównie z importu, których udział w mieszankach paszowych wynosi ok. 65 proc., drugim podstawowym komponentem mieszanek są produkty białkowe. Przemysł paszowy dąży do wykorzystania w tym zakresie przede wszystkim surowców pochodzenia krajowego. Należą do nich odpady poubojowe, odpady rybne, padlina itp.</u>
+          <u xml:id="u-18.13" who="#PosełEdmundStuczyński">Obecnie mamy w Polsce 55 zakładów i oddziałów utylizacyjnych, przerabiających ok. 115 tys. ton surowców utylizacyjnych; w następnej 5-latce zbudowanych zostanie dalszych 27 zakładów i oddziałów, dzięki czemu można będzie przerobić całą masę dostępnego surowca.</u>
+          <u xml:id="u-18.14" who="#PosełEdmundStuczyński">Podniesienie efektywności mieszanek paszowych związane jest z unowocześnieniem ich zestawu dla poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich oraz z udoskonalaniem procesu technologicznego w oparciu o najnowsze osiągnięcia naukowe.</u>
+          <u xml:id="u-18.15" who="#PosełEdmundStuczyński">W roku 1965 poważnemu zwiększeniu uległ udział witamin w większości mieszanek, co pozwoliło, bez uszczerbku dla wartości żywieniowej, obniżyć poziom białka, oszczędzając tą drogą deficytowe i w większości importowane komponenty wysoko-białkowe. Wzrosła również ilość asortymentów produkowanych mieszanek.</u>
+          <u xml:id="u-18.16" who="#PosełEdmundStuczyński">Przemysł paszowy podejmuje wysiłki dla wzmożenia kontroli jakości surowców i wyrobów, rozszerzając systematycznie zakres badań laboratoryjnych; ponadto w roku bieżącym przystąpiono do organizowania ośrodka doświadczalno-żywieniowego, który ma uzupełnić działalność Centralnego Laboratorium Przemysłu Paszowego, koncentrującego się na pracach analitycznych i biochemicznych. Głównym zadaniem nowego ośrodka będzie sprawdzanie na zwierzętach efektywności produkowanych mieszanek oraz planowanych do produkcji nowych asortymentów.</u>
+          <u xml:id="u-18.17" who="#PosełEdmundStuczyński">W końcu br. czynnych będzie w przemyśle kluczowym 27 wytwórni pasz, a w przemyśle spółdzielczym i terenowym — 306 mieszalni pasz. Zdolność produkcyjna zakładów przemysłu kluczowego wynosi ok. 1.200 tys. ton rocznie, pozostałych — 2.300 tys. ton.</u>
+          <u xml:id="u-18.18" who="#PosełEdmundStuczyński">Realizując program unowocześnienia przemysłu paszowego, resort odda w br. do eksploatacji 8 nowoczesnych wytwórni pasz; większość z nich zlokalizowana została w województwach wschodnich i centralnych, dotychczas pod tym względem niedoinwestowanych.</u>
+          <u xml:id="u-18.19" who="#PosełEdmundStuczyński">W wyniku modernizacji i usprawnień organizacyjno-technicznych uzyskano przyrost zdolności produkcyjnych w wysokości ok. 180 tys. ton rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-18.20" who="#PosełEdmundStuczyński">Na skutek opóźnień część obiektów zaplanowanych na bieżącą 5-latkę zostanie oddana do użytku w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-18.21" who="#PosełEdmundStuczyński">W związku z rozwojem krajowej produkcji maszyn niezbędnych w przemyśle paszowym, możliwe będzie od 1970 r. wytwarzanie w kraju kompletnego niemal wyposażenia dla nowoczesnych wytwórni pasz oraz podjęcie eksportu niektórych agregatów, a nawet całych kompletnych zakładów.</u>
+          <u xml:id="u-18.22" who="#PosełEdmundStuczyński">Efektem działalności inwestycyjnej w latach 1966–1970 będzie przyrost zdolności produkcyjnych o ok. 2.070 tys. ton. W odróżnieniu od bieżącej 5-latki, kiedy koncentrowano się na budowie zakładów o zdolności produkcyjnej 26 tys. ton i 65 tys. ton rocznie, wznoszone w latach następnych obiekty w przemyśle paszowym będą miały zdolność produkcyjną sięgającą 100 tys. ton rocznie, co pozwoli na obniżenie nakładów inwestycyjnych na 1 tonę produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-18.23" who="#PosełEdmundStuczyński">Przed przemysłem paszowym stoją poważne zadania konsekwentnego zastępowania w żywieniu zwierząt zbóż mieszankami paszowymi. Realizacja tych zadań uzależniona będzie od pełnej i terminowej realizacji programu inwestycyjnego, jak też od wysiłków zmierzających do podniesienia efektywności produkowanych mieszanek.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00006-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00006-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1801dc4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00006-01/header.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00006-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 6/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 6/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:6</note>
+        <note type="sessionNo">6</note>
+        <date>1965-11-04</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAntoniJankowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Jankowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełSzymonDziedzic" role="speaker">
+        <persName>Poseł Szymon Dziedzic</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGałka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gałka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00006-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00006-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..775ec2d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00006-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,154 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 4 listopada 1965 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu na rok 1964 w częściach dotyczących: Ministerstwa Rolnictwa, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu, Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich i Centrali Spółdzielni Ogrodniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z Ministrem — Mieczysławem Jagielskim oraz przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z Ministrem — Feliksem Pisulą, dyrektorzy Zespołów NIK — Feliks Nowakowski i Bronisław Szczęśniak.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o wykonaniu planu i budżetu na rok 1964 przez Ministerstwo Rolnictwa przedstawił Minister — Mieczysław Jagielski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu przez resort rolnictwa przedstawił dyrektor Zespołu NIK — Feliks Nowakowski:</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełEdmundStuczyński">Przeprowadzone przez NIK kontrole efektywności środków zainwestowanych w gospodarce nasiennej, działalności służb rolnych, zwłaszcza zootechnicznej i weterynaryjnej, nie nasunęły poważniejszych zastrzeżeń do pracy tych działów. Wyniki kontroli kółek rolniczych wskazują na wzrost gospodarności w tych organizacjach. Kółka rolnicze osiągnęły ok. 1000 godzin pracy rocznie na 1 traktor, zbliżając się do granicy, która stwarza podstawy rentowności mechanizacji i planowego odtwarzania majątku trwałego. Jest postęp w stabilizacji kadry traktorzystów zatrudnionych w kółkach rolniczych, jednak nie w pełni zostały uregulowane warunki pracy i opieki socjalnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełEdmundStuczyński">Stwierdzono ogólną poprawę w realizacji inwestycji budowlano-montażowych, jednak zadania założone w NPG nie zostały w pełni zrealizowane. Opóźnienia i niedociągnięcia w budownictwie inwentarskim hamowały rozwój produkcji zwierzęcej. Czynnikiem opóźniającym inwestycje była nadmierna zmienność planów w toku ich realizacji. Kontrole wykazały również słabą dyscyplinę w realizacji planów inwestycyjnych w kółkach rolniczych oraz wysokie koszty i niską jakość niektórych obiektów. Hamulcem w rozwoju inwestycji kółek rolniczych są też trudności związane z uzyskaniem działek budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełEdmundStuczyński">Kontrole przeprowadzone na dużych obiektach melioracyjnych wykazują nadmierne wydłużanie okresu robót melioracyjnych, brak kompleksowości w prowadzeniu robót oraz powolny rozwój innych inwestycji warunkujących dobre wykorzystanie zmeliorowanych użytków zielonych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełEdmundStuczyński">W zakresie pomocy udzielanej gospodarstwom podupadłym kontrole wykazały, że zespoły gromadzkie często popełniały błędy w typowaniu gospodarstw. W części kontrolowanych gromad stwierdzono opracowywanie wniosków w sprawie podniesienia produktywności gospodarstw podupadłych bez bliższego rozeznania ich sytuacji ekonomicznej i bez porozumienia się z właścicielami. W niektórych gromadach liczba gospodarstw pominiętych w udzielaniu pomocy sięgała 50 proc. ogółu gospodarstw zaniedbanych. Zdarzało się, że udzielano pomocy gospodarstwom dobrze wyposażonym w środki produkcji, bądź gospodarstwom niegwarantującym wykorzystanie tej pomocy.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełEdmundStuczyński">Kontrole zagospodarowania gruntów Państwowego Funduszu Ziemi przez PGR pozwoliły stwierdzić znaczną poprawę w produkcyjnym wykorzystaniu tych gruntów. Jednak w wielu PGR-ach wartość produkcji uzyskanej z tych gruntów nie równoważy kosztów ich zagospodarowania. Zwraca również uwagę fakt, że w 1964 r. przybyło więcej nowych gruntów do Państwowego Funduszu Ziemi niż zdołano je przekazać w trwałe użytkowanie. Wpływały na to m.in. zahamowania w sprzedaży gruntów ze względu na brak dokumentacji geodezyjnej, a także zajmowanie zabudowań przez osoby postronne.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełEdmundStuczyński">Oprócz kontroli prowadzonej przez organa NIK prowadzone były kontrole przez organa rewizji resortowej. Ustalenia i wnioski pokontrolne były analizowane przez rady narodowe i jednostki szczebla centralnego oraz były uwzględniane przy podejmowaniu decyzji gospodarczych i organizacyjnych, jak również przy opracowywaniu projektów planu na następne lata.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełEdmundStuczyński">Informację o realizacji planu i budżetu na rok 1964 przez Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu przedstawił Minister Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliks Pisula.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełEdmundStuczyński">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli dotyczące działalności Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu przedstawił dyrektor Zespołu NIK — Bronisław Szczęśniak.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełEdmundStuczyński">Wykonując pomyślnie zadania produkcyjne, resort przemysłu spożywczego osiągnął w 1964 r. znaczny postęp w dziedzinie obniżki kosztów produkcji i wykonał z nadwyżką plan akumulacji. Oceniając pozytywnie całokształt wyników działalności resortu, zespół przemysłu spożywczego NIK zebrał szereg uwag dotyczących ważniejszych dziedzin działalności resortu.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełEdmundStuczyński">W dziedzinie skupu produktów rolnych, przy ogólnie korzystnych wynikach, zanotowano uchybienia w pracy administracyjnego i gospodarczego aparatu skupu. Dokonywany przez prezydia GRN wymiar obowiązkowych dostaw nie zawsze był dokładny; nie przestrzegano zasady systematycznego i terminowego rozliczania dostaw; w wielu prezydiach GRN panował zbyt tolerancyjny stosunek do rolników zalegających bez powodu w dostawach. Niedostateczny nadzór wydziałów skupu szczebla powiatowego i wojewódzkiego sprzyjał popełnianiu nadużyć i udzielaniu bezzasadnych ulg.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełEdmundStuczyński">Przy kontraktacji buraków cukrowych stwierdzono przypadki zawierania umów z osobami nieposiadającymi ziemi.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełEdmundStuczyński">Obsługa dostawców na punktach skupu, mimo dokonania wielu usprawnień, nie była jeszcze w pełni zadowalająca, szczególnie przy odbiorze zbóż i nasion oleistych. Stwierdzono poważne braki w zaopatrzeniu punktów skupu w odpowiednie urządzenia techniczne. W 20 proc. kontrolowanych punktów skupu zbóż i nasion oleistych brak było niezbędnych urządzeń czyszczących. Uchybieniom przy odbiorze zbóż sprzyjała w poważnym stopniu niedostateczna pojemność magazynów, wskutek czego segregacja ograniczyła się do oddzielnego grupowania zbóż tylko rażąco odbiegających od przyjętego standardu.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełEdmundStuczyński">Uchybienia w zakresie skupu produktów rolnych dotyczyły w równym stopniu produktów pochodzenia zwierzęcego. Procedura związana z wtórną klasyfikacją żywca, w przypadku wniesienia przez rolnika reklamacji, była jeszcze często niewłaściwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełEdmundStuczyński">Jakość produkowanych artykułów spożywczych, mimo ogólnej poprawy w stosunku do lat ubiegłych, powodowała liczne i na ogół uzasadnione reklamacje odbiorców. W 1964 r. nastąpił wzrost ilości reklamacji w odniesieniu do przetworów zbożowych; w przemyśle cukierniczym ujawniono przypadki stosowania tańszych surowców i materiałów zastępczych ze szkodą dla jakości i estetyki produkowanych wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełEdmundStuczyński">Struktura asortymentowa produkowanych artykułów spożywczych odbiegała w niektórych branżach od założeń planu i nie zawsze odpowiadała potrzebom rynku. Np. przemysł cukierniczy przekroczył ilościowy plan produkcji wyrobów wysoko rentownych (czekolady i wyrobów czekoladowych), nie wykonał natomiast planu produkcji cukierków twardych i pieczywa cukierniczego. W produkcji przetworów owocowo-warzywnych zanotowano przekroczenie planu wysoko rentownych win i miodów pitnych, przy niepełnym wykonaniu planu produkcji marmolady i kompotów.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełEdmundStuczyński">W działalności inwestycyjnej poszczególnych branż przemysłu spożywczego zarysowują się niekorzystne tendencje pogłębiania dysproporcji między finansowym a rzeczowym wykonaniem planów. W 1964 r., przy pełnym wykorzystaniu planowych środków finansowych, oddano do eksploatacji w skali resortu 135 gotowych obiektów, podczas gdy plan przewidywał 169. Przy wykonaniu planu nakładów w 100,8 proc. osiągnięto przyrost mocy produkcyjnej w wysokości 78,6 proc. planu. Opóźnienia w realizacji inwestycji wynikały głównie z nieterminowego i nieprawidłowego przygotowania dokumentacji projektowo-kosztorysowej i z trudności wykonawczych. Zanotowano niekorzystne zjawisko narastania zapasów niezagospodarowanych maszyn i urządzeń zwłaszcza w przemyśle cukrowniczym.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełEdmundStuczyński">Zanotowano osiągnięcia w dziedzinie obniżenia kosztów produkcji, niemniej jednak w wielu branżach istniały i nadal istnieją możliwości dalszego obniżania kosztów, szczególnie w drodze lepszego wykorzystania surowców i oszczędnego zużycia innych materiałów.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełEdmundStuczyński">Resort podjął w 1964 r. szereg środków zmierzających do lepszego zabezpieczenia mienia społecznego w przemyśle mięsnym. Zastosowane środki represyjne i profilaktyczne wywarły pozytywny wpływ na lepsze niż w latach ubiegłych wykorzystanie surowca, na wzrost wydajności, na obniżenie ubytków i strat oraz na obniżenie kosztów produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełEdmundStuczyński">Korzystne wykonanie zadań gospodarczych w 1964 r. pozwoliło na osiągnięcie ponadplanowej akumulacji oraz na przekroczenie dochodów odprowadzanych do budżetu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełEdmundStuczyński">Koreferat podkomisji do spraw produkcji roślinnej przedstawił poseł Franciszek Maj (ZSL):</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełEdmundStuczyński">Prawidłowa realizacja zadań w dziedzinie produkcji roślinnej w 1964 r. pozwoliła na osiągnięcie korzystnych wyników w rolnictwie. Wykorzystanie dobrego urodzaju ziemniaków i buraków w powiązaniu ze zwiększonym zaopatrzeniem w pasze przemysłowe spowodowało znaczne podniesienie stanu pogłowia trzody chlewnej. Prawidłowo przebiegała realizacja ustawy o nasiennictwie.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełEdmundStuczyński">Organizacja produkcji i dostaw materiałów siewnych jest szczególnie pomocna w zwiększaniu produkcji zbóż. W związku z brakiem nasion roślin motylkowych gruboziarnistych, podwyższona ich cena uczyniła produkcję tych nasion bardziej opłacalną. Nie wiadomo jednak, jak podwyższona cena wpłynie na nabycie tych nasion. Osiągnięto pokrycie zapotrzebowania rynku, a także powiększono możliwości eksportu nasion. Pozytywnie należy ocenić troskę resortu o wzrost produkcji zwierzęcej na bazie wzrostu produkcji pasz przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełEdmundStuczyński">Braki w dostawach nawozów azotowych i potasowych odbiły się ujemnie na plonach roku 1964. Podwyżka plonów w 1965 r. uzyskana została dzięki nawozom wysianym w roku ub., a niewykorzystanym z powodu suszy.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełEdmundStuczyński">Należałoby rozszerzyć cenny eksperyment, przeprowadzany w 4 powiatach, polegający na pełnym zaopatrzeniu rolników w potrzebne nawozy. Zaopatrzenie rolnictwa w materiał siewny i nawozy wymaga odpowiedniego wysiłku organizacyjnego ze strony służby rolnej terenowych rad narodowych. Wydziały rolnictwa rad narodowych muszą interesować się aktualnym stanem magazynów GS i zaopatrzeniem rolników zarówno w nawozy, jak i w środki ochrony roślin. Odczuwa się brak dozoru i kontroli w zakresie ochrony roślin; szkolenie sprzedawców i użytkowników środków ochrony roślin należałoby w okresie zimowym rozszerzyć.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PosełEdmundStuczyński">Mimo lepszego wykonania planu melioracji, jakość wykonawstwa nie jest jeszcze w pełni zadowalająca. Nie wszystkie środki przeznaczone na usunięcie szkód powodziowych wykorzystane zostały na naprawę urządzeń melioracyjnych. Wiele do życzenia przedstawia konserwacja urządzeń wodno-melioracyjnych. Należałoby przeprowadzić weryfikację służby agro-melioracyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PosełEdmundStuczyński">Znaczne rozszerzenie kontraktacji pszenicy nastąpiło w 1964 r. nie tylko dzięki korzystnej cenie skupu; wpływ na to miały również i dostawy dobrych odmian pszenicy do siewu, usprawnienie skuteczności walki z chwastami oraz to, że susza 1963 r. nie poczyniła szkód w plenach pszenicy ozimej. Również w roku bieżącym plony pszenicy są bardzo dobre.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PosełEdmundStuczyński">Przy kontraktacji dostaw roślin przemysłowych nadal zdarzają się wypadki nadużyć. Administracja rolna powinna uzyskać uprawnienia w stosunku do aparatu kontraktującego cukrowni, aby ograniczyć dowolność działania.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PosełEdmundStuczyński">Koreferat podkomisji produkcji roślinnej przedstawiła poseł Anna Soroko (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PosełEdmundStuczyński">Na terenie kraju wprowadzono już rejony produkcyjne w 2.120 gromadach. Pozwala to na działanie w oparciu o szczegółowe programy sadownictwa, warzywnictwa gruntowego oraz produkcji pod szkłem. W trosce o zwiększenie produkcji Centrala Spółdzielni Ogrodniczych dużo uwagi poświęciła w 1964 r. zagadnieniu usług, które mają istotny wpływ na ilość, a zwłaszcza na jakość produkowanych owoców i warzyw. Ilość punktów usługowych CSO wzrosła o 15,1 proc. w stosunku do roku 1963, a wartość usług o 54,6 proc. Świadczono usługi w zakresie sortowania, transportu, przetwórstwa, a także przeszczepień drzew owocowych. Największy był popyt na usługi specjalnych brygad fitosanitarnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PosełEdmundStuczyński">Mimo systematycznego wzrostu zaopatrzenia spółdzielców w środki produkcji występowało na tym odcinku wiele nieprawidłowości. Brak było przede wszystkim koordynacji produkcji sprzętu ogrodniczego z potrzebami użytkowników, koordynacją objęto tylko 30 artykułów na 100 znajdujących się w obrocie; występował niedobór różnego rodzaju sprzętu ogrodniczego, a zakupów dokonywano w sposób żywiołowy, ze źródeł nieuspołecznionych. Dały się odczuć trudności w zaopatrzeniu producentów w niektóre nasiona, braki materiału szkółkarskiego, zwłaszcza drzewek wiśni, czereśni, grusz i krzewów jagodowych. Problem odpowiedniego zaopatrzenia w środki produkcji powinien znaleźć się w centrum uwagi CSO.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PosełEdmundStuczyński">Dobry urodzaj owoców i warzyw pozwolił na wykonanie planu skupu prawie we wszystkich asortymentach. Osiągnięto 126 proc. wykonania zadań planu. Poważnie wzrosły dostawy z kontraktacji, wzrosła szczególnie kontraktacja warzyw deficytowych, kontraktacja owoców jagodowych i truskawek. Mimo wysokiego urodzaju jabłek wystąpił szereg niekorzystnych zjawisk, m.in. spiętrzenie podaży ograniczające możliwości skupu, nierównomierne zaopatrywanie rynku w jabłka. Głównym powodem jest niewłaściwa struktura odmianowa jabłoni w drzewostanie. Niskie jakościowo jabłka otrzymujemy głównie z sadów amatorskich, a takich mamy aż 75 proc. Przyczyną niskiej jakości jabłek jest także niestosowanie właściwych zabiegów agrotechnicznych i fitosanitarnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#PosełEdmundStuczyński">Podstawową rolę w rozładowaniu spiętrzeń podaży, właściwym zagospodarowaniu masy towarowej i zaopatrywaniu rynku odgrywa transport. CSO dysponuje tylko 860 jednostkami ciężarowymi. Braki uzupełnia się transportem kolejowym i PKS, ale nie łagodzi to trudności. CSO posiada 780 stałych punktów skupu, z których tylko 15 proc. odpowiada wymogom prawidłowego odbioru towaru. W dużych ośrodkach konsumpcyjnych spółdzielczość ogrodnicza nie posiada ani jednego dużego magazynu lub przechowalni. Aktualną zdolność przechowalni na okres zimowy ocenia się na 20 tys. ton, u producentów pojemność ta wynosi 15 tys. ton. Konieczne jest wcześniejsze uruchamianie przetwórni i gorzelni dla zabezpieczenia przerobu masy towarowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#PosełEdmundStuczyński">Mimo wielu trudności CSO wykonała plan produkcji przemysłowej w 105,7 proc. Eksport warzyw osiągnął w 1964 r. 21,9 proc. skupu, owoców — 12,4 proc. Rozszerzyła się liczba odbiorców zagranicznych oraz wzbogacono asortyment eksportowanych artykułów.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#PosełEdmundStuczyński">Nastąpiło dalsze pogłębienie więzi między zarządami spółdzielni a ich samorządem. Na uznanie zasługuje zwiększenie działalności instrukcyjno-szkoleniowej wśród producentów. Zorganizowano Ogrodniczy Uniwersytet Powszechny w Teresinie.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#PosełEdmundStuczyński">Spółdzielczość ogrodnicza jest nadal niedoinwestowana. Ponadto notuje się w dziedzinie działalności inwestycyjnej wiele nieprawidłowości. Np. na rozwój przemysłu warzywno-owocowego wydatkowano w 1964 r. — 96,7 proc. planowanych nakładów, uzyskując przyrost zdolności produkcyjnej tylko o 49,6 proc. Plan inwestycyjny wykonano w 1964 r. ogółem w 99,2 proc., z czego większość środków skierowano na budowę punktów skupu, magazynów i przechowalni.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#PosełEdmundStuczyński">Mimo szeregu poważnych trudności w realizacji zadań gospodarczych ogólna ocena całokształtu działalności spółdzielczości ogrodniczej w 1964 r. wypada pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#PosełEdmundStuczyński">Koreferat Podkomisji do spraw Przemysłu Spożywczego przedstawił poseł Stanisław Krauss (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.39" who="#PosełEdmundStuczyński">Korzystny przebieg skupu produktów rolnych w roku 1964 sprawił, że zadania produkcyjne resortu zostały wykonane z nadwyżką. W podstawowych asortymentach wysoko przekroczono plany produkcyjne. Rok 1964 charakteryzował się dalszymi zmianami w strukturze skupu. Udział bydła wzrósł do około 42 proc. Na taki stan rzeczy duży wpływ miał systematyczny rozwój kontraktacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.40" who="#PosełEdmundStuczyński">Analizując wzrost skupu bydła rzeźnego, można zauważyć niekorzystne zjawisko koncentracji dostaw w IV kwartale. Aby temu zapobiec, wprowadzono w niektórych rejonach kraju sezonowe ceny skupu kontraktowanego bydła rzeźnego. W przetwórstwie przemysłowym Centrala Przemysłu Mięsnego słusznie zwróciła uwagę na konieczność wprowadzenia bardziej urozmaiconego asortymentu przetworów mięsnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.41" who="#PosełEdmundStuczyński">Na podkreślenie zasługuje usprawnienie gospodarki ubocznymi artykułami poubojowymi oraz zwiększenie produkcji z tych artykułów mączek pastewnych dla inwentarza. Zwiększono też zbiórkę surowców dla przemysłu farmaceutycznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.42" who="#PosełEdmundStuczyński">W przemyśle jajczarsko-drobiarskim zarysowała się trudna sytuacja w bilansie jajczarskim, a równocześnie nastąpił pomyślny rozwój drobiarstwa. Zmieniła się struktura asortymentowa produkowanego drobiu na korzyść kurcząt, których produkcja stanowiła 32,5 proc. wobec niespełna 20 proc. w roku 1963.</u>
+          <u xml:id="u-2.43" who="#PosełEdmundStuczyński">Poważny postęp zaznaczył się w przemyśle paszowym. Przemysł kluczowy skierował swoje wysiłki na podniesienie jakości wybranych mieszanek oraz rozszerzenie ich asortymentu. Dla dalszego rozwoju przemysłu paszowego istotnym zagadnieniem jest pozyskanie jak największej ilości białka zwierzęcego; stąd potrzeba przyspieszenia punktów zbiórki surowców utylizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.44" who="#PosełEdmundStuczyński">Dla dalszego rozwoju przemysłu paszowego niezbędne jest prowadzenie analizy naukowej dotychczasowych badań nad surowcami stosowanymi w mieszankach paszowych i wytyczenie kierunków zmierzających do dalszego poprawiania wartości pokarmowej tych surowców. Spośród placówek naukowo-badawczych należałoby wytypować jedną dla koordynacji badań nad surowcami i mieszankami paszowymi. Wydaje się też konieczne opracowanie ustawy o nadzorze nad środkami żywienia zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-2.45" who="#PosełEdmundStuczyński">Kampania cukrownicza 1964/65 była wyjątkowo pomyślna. Osiągnięto w niej produkcję w wysokości 1.654 tys. ton cukru, to jest najwyższą w latach powojennych, odpowiadającą równocześnie 5-krotnej rocznej produkcji okresu przedwojennego. W przemyśle cukrowniczym najpoważniejszą trudnością jest niedostateczna powierzchnia magazynowa. Pojemność magazynów wystarcza na ulokowanie w nich zaledwie połowy ubiegłorocznej produkcji; wystąpiła więc konieczność wydzierżawiania na magazyny hal targowych, barek żeglugi śródlądowej itp., co powoduje dodatkowe koszty transportu i magazynowania, które oblicza się na około 40 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.46" who="#PosełEdmundStuczyński">W przemyśle owocowo-warzywnym należy zwrócić uwagę na rozwój bazy surowcowej, a szczególnie na zwiększenie upraw truskawek i jagód.</u>
+          <u xml:id="u-2.47" who="#PosełEdmundStuczyński">Koreferat Podkomisji ds. Produkcji Zwierzęcej przedstawił poseł Bronisław Kałwak (PZPR). W 1964 r. zbiory zbóż oraz siana nie osiągnęły planowanej ilości. W większości województw wystąpiły niedobory pasz. W celu przeciwdziałania niedoborom podjęto szereg środków zaradczych, jak budowa silosów, pokazy kiszenia pasz, pokazy hodowlane. Wydatnie zwiększono też pomoc paszową ze strony państwa. Wszystkie te środki umożliwiły utrzymanie pogłowia bydła; pogłowie trzody chlewnej dzięki urodzajowi ziemniaków wzrosło o 15,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.48" who="#PosełEdmundStuczyński">W roku 1964 udało się zahamować tendencje spadkowe pogłowia owiec; przyczyniła się do tego uchwała KERM wprowadzająca premie dla hodowców kontraktujących owce.</u>
+          <u xml:id="u-2.49" who="#PosełEdmundStuczyński">Założenia mające na celu obniżenie pogłowia koni nie zostały osiągnięte. Nastąpił spadek ilości koni o 27 tys. sztuk, wobec zakładanego — o 80 tys. sztuk.</u>
+          <u xml:id="u-2.50" who="#PosełEdmundStuczyński">Produkcja drobiu rzeźnego kształtowała się w granicach planu, przy czym poważnie wzrosła ilość kurcząt rzeźnych. Oddano do użytku 25 zakładów wylęgowych drobiu, a produkcja kurcząt ze sztucznych lęgów wzrosła o 14,8 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.51" who="#PosełEdmundStuczyński">Dla osiągnięcia zaplanowanej na koniec 1970 ilości bydła w granicach 12 mln sztuk, roczny przyrost pogłowia musi wynosić około 410 tys. sztuk. W tym celu należy podjąć środki zmierzające do zwiększenia opłacalności odchowu cieląt cięższych, o wadze od 80 do 100 kg. Należałoby również przeanalizować rentowność produkcji mleka.</u>
+          <u xml:id="u-2.52" who="#PosełEdmundStuczyński">Koreferat podkomisji ds. spółdzielczości mleczarskiej przedstawiła poseł Pelagia Pająk (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-2.53" who="#PosełEdmundStuczyński">Wzrost pogłowia bydła osiągnął ostatnio stan 9.947 tys. sztuk. O rozwoju pogłowia zadecydowały przede wszystkim bodźce wprowadzone w roku 1964, jak powszechna kontraktacja młodego bydła rzeźnego, ulgi w obowiązkowych dostawach za odchów jałówek, podniesienie cen mleka, premie węglowe itp. oraz poczynania inwestycyjne, jak np. melioracje użytków zielonych i rozszerzone działanie dla ich pełnego zagospodarowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.54" who="#PosełEdmundStuczyński">W wyniku tworzenia korzystnych warunków hodowli bydła poprawie ulega struktura stada, waga bydła, kondycja oraz mleczność krów. Możliwości rozwoju hodowli nie są jednak wszędzie w pełni wykorzystane.</u>
+          <u xml:id="u-2.55" who="#PosełEdmundStuczyński">Obsada bydła wynosi obecnie ok. 50 sztuk na 100 ha użytków rolnych, w tym krów 29,7 sztuki. Na 3,5 mln gospodarstw w kraju zaledwie 0,5 mln ma pełną obsadę bydła. Nie osiąga się też pełnych wyników w produkcji mleka. Wprawdzie mleczność bydła rośnie z roku na rok i aktualnie wynosi 2.180 litrów od krowy, ocenia się jednak obecne możliwości na 2.400 litrów od krowy.</u>
+          <u xml:id="u-2.56" who="#PosełEdmundStuczyński">Rośnie towarowa produkcja mleka, która po raz pierwszy przekroczyła poziom 4 mld litrów skupionych przez spółdzielczość mleczarską. Wciąż jednak wiele do życzenia pozostawia gospodarka mlekiem. Np. korzystne zmiany w strukturze stada na rzecz większego odchowu sztuk młodych powodują większe zużycie mleka na skarmianie. Aby temu zapobiec, spółdzielczość mleczarska uruchomiła produkcję artykułów mlekozastępczych, wydajnych przy wychowie cieląt. Niedostateczne jest jednak upowszechnienie tych artykułów w gospodarstwach chłopskich.</u>
+          <u xml:id="u-2.57" who="#PosełEdmundStuczyński">Aktywizacją skupu mleka zainteresowani są producenci. Świadczy o tym popieranie czynami społecznymi oraz deklarowanie pewnych kwot z wypłat za dostarczone do mleczarń mleko — na budowę nowych punktów skupu. Budową tych punktów, a także organizowaniem dostaw mleka do zlewni i mleczarń coraz bardziej interesują się kółka rolnicze. Nie wszędzie skup mleka jest właściwie zorganizowany. Często na skutek niedoinwestowania zakładów mleczarskich i ich ograniczonej zdolności przerobowej, mleko nie jest odbierane ze wszystkich wsi. Wywiera to ujemny wpływ na rozwój hodowli, szczególnie na terenach, gdzie dokonano poważnych inwestycji melioracyjnych i włożono wiele wysiłku w zagospodarowanie użytków zielonych.</u>
+          <u xml:id="u-2.58" who="#PosełEdmundStuczyński">Rozwój hodowli, a szczególnie produkcji mlecznej, jest w niemałym stopniu zasługą pracowników służby zootechnicznej i poradnictwa żywieniowego. W niektórych rejonach obserwuje się pewne osłabienie działalności w tym zakresie, zmniejszenie ilości pokazów żywienia, pokazów higieny udoju itd. Zahamowaniom tym należy przeciwdziałać, wzbogacając formy propagandy prowadzącej do poprawy stanu hodowli. Należy również zaktywizować działalność kół hodowców i zwiększyć kontrolę użytkowości mlecznej krów. Kontrolą tą powinny zajmować się wojewódzkie stacje oceny zwierząt. Nakłady niezbędne dla rozszerzenia kontroli użytkowości krów będą zrekompensowane wynikami hodowli.</u>
+          <u xml:id="u-2.59" who="#PosełEdmundStuczyński">Koreferat podkomisji budownictwa i mechanizacji przedstawił poseł Władysław Cabaj (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-2.60" who="#PosełEdmundStuczyński">Plan zaopatrzenia rolnictwa w poszukiwane asortymenty maszyn i narzędzi rolniczych w 1964 r. można ogólnie uznać za wykonany. Pewne niedobory, które zanotowano, wyrównane zostały w roku bieżącym lub wyrównane zostaną w roku przyszłym.</u>
+          <u xml:id="u-2.61" who="#PosełEdmundStuczyński">Rolnictwo otrzymuje od szeregu lat niedostateczną ilość samochodów ciężarowych, ładowaczy obornika, ciągników o mocy 40–50 KM.</u>
+          <u xml:id="u-2.62" who="#PosełEdmundStuczyński">Bardziej operatywnej okresowej analizy wymagają remanenty maszyn i narzędzi gromadzące się w aparacie handlu. Należy wycofywać ze sprzedaży i z magazynu sprzęt nieprzystosowany do dostarczanych rolnictwu ciągników lub zdyskredytowany w oczach użytkowników z powodu błędów konstrukcyjnych i wykonawczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.63" who="#PosełEdmundStuczyński">Centralnym problemem jest obecnie zabezpieczenie odpowiedniej jakości, trwałości i niezawodności dostarczanego sprzętu. Rozszerzenie zakresu działania stacji oceny sprzętu rolniczego w pionie Ministerstwa Rolnictwa stwarza pomyślne warunki dla osiągnięcia szybszej poprawy jakości maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-2.64" who="#PosełEdmundStuczyński">Uległa dość wyraźnej poprawie obsługa techniczna i warunki eksploatacji sprzętu. Sprowadzona specjalizacja zakładów remontowych zapewnia lepszą jakość i szybsze wykonywanie napraw. Coraz więcej zakładów naprawczych podpisuje z użytkownikami umowy na systematyczną obsługę techniczną sprzętu przez cały rok w zamian za zryczałtowane opłaty. W coraz szerszym zakresie organizuje się obowiązkowe szkolenie i doszkalanie kadry pracowników zatrudnionych w mechanizacji rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.65" who="#PosełEdmundStuczyński">Wyraźnie poprawiło się zaopatrzenie w części zamienne do ciągników i maszyn, wymaga ono jednak dalszego usprawnienia w oparciu o lepsze rozpoznanie potrzeb rynku i stanu zapasów.</u>
+          <u xml:id="u-2.66" who="#PosełEdmundStuczyński">Plan budownictwa rolniczego wykonany został w 96,4 proc., a więc daleko lepiej niż w latach ubiegłych. W 1964 r. resort rolnictwa wiele uwagi poświęcił rozwinięciu i umocnieniu nowo powstałych 9 zjednoczeń budownictwa rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.67" who="#PosełEdmundStuczyński">Jednym z podstawowych warunków umożliwiających rozwój budownictwa był rozwój własnej bazy usługowej i produkującej materiały i elementy budowlane. Korzystny wpływ na realizację planu budownictwa rolniczego miało ograniczenie liczby projektów typowych z 470 do 283. W poszczególnych województwach ustalono zestawy projektów typowych w ilości od 45 do 85, w oparciu o odpowiednio sporządzone katalogi zunifikowanych elementów konstrukcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.68" who="#PosełEdmundStuczyński">Po przejęciu nadzoru nad biurami projektów budownictwa wiejskiego, Ministerstwo Rolnictwa podjęło szereg prac natury organizacyjnej. Powołano nowe biura projektów w Koszalinie, Opolu, Kielcach i Zielonej Górze; przeprowadzono prace porządkujące organizację wewnętrzną biur; wprowadzono zasadę, w myśl której każde biuro projektów budownictwa wiejskiego jest generalnym wykonawcą projektów dla budownictwa na terenie województwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.69" who="#PosełEdmundStuczyński">W roku 1964 poza cementem, plan zaopatrzenia rolnictwa w potrzebne materiały budowlane nie został wykonany. Odczuwano dotkliwy brak stali zbrojeniowej, cegły, materiałów prefabrykowanych. Wadliwa jest dystrybucja materiałów. Np. 1/3 cementu rynek wiejski otrzymał w IV kwartale, a więc po sezonie budowlanym. Obserwuje się przechwytywanie sporej ilości materiałów budowlanych przeznaczonych dla wsi przez innych odbiorców, Nienależycie wywiązywały się ze swoich zobowiązań wobec rolnictwa zjednoczenia podległe Ministerstwu Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych. Niektóre inwestycje w rolnictwie realizowane były bardzo przewlekle.</u>
+          <u xml:id="u-2.70" who="#PosełEdmundStuczyński">Koreferat podkomisji nauki, oświaty i służb rolniczych przedstawił poseł Florian Pierański (SD):</u>
+          <u xml:id="u-2.71" who="#PosełEdmundStuczyński">Rok 1964 przyniósł dalszy wzrost ilości niższych szkół rolniczych i uczniów w porównaniu z 1963 r., jednakże założenia planu w tym zakresie nie zostały wykonane, na co wpłynął proces przekształcania niższych szkół rolniczych w zasadnicze szkoły rolnicze oraz w 5-letnie technika rolnicze.</u>
+          <u xml:id="u-2.72" who="#PosełEdmundStuczyński">W 5-letnich technikach rolniczych (podstawowej grupie szkolnictwa rolniczego) plan został w zasadzie zrealizowany, jedynie nie osiągnięto założonej ilości absolwentów oraz niedostatecznie podniesiona została sprawność szkolenia.</u>
+          <u xml:id="u-2.73" who="#PosełEdmundStuczyński">Wykonanie zadań nastąpiło również w 3-letnich technikach rolniczych, w 2-letnich szkołach technicznych, przyjmujących absolwentów szkół ogólnokształcących, w Studium Nauczycielskim i w korespondencyjnym szkoleniu rolniczym oraz w szkoleniu kursowym.</u>
+          <u xml:id="u-2.74" who="#PosełEdmundStuczyński">W celu poprawienia realizacji zadań niższych szkół rolniczych należy zakończyć ostatecznie reorganizację utrudniającą prawidłowy nabór uczniów do tych szkół. Należy również zanalizować przyczyny likwidacji niektórych szkół rocznych specjalistycznych. Podkomisja uważaj rozwój 5-letnich techników rolniczych za godny poparcia i prawidłowy. Pozytywnie ocenić trzeba wysiłek resortu w zakresie rozwoju 5-letnich techników rolniczych. W dalszym ciągu powinna być rozwijana akcja korespondencyjnego szkolenia i upowszechniania różnych form oświaty rolniczej dla podniesienia kultury rolnej i fachowej wiedzy rolników.</u>
+          <u xml:id="u-2.75" who="#PosełEdmundStuczyński">Zwiększenie w 1964 r. budżetu na szkolnictwo, w stosunku do roku poprzedniego, spowodowane zostało wzrostem ilości szkół, oddziałów i uczniów. Normy na jeden oddział nie wzrastają jednak od 1960 r., mimo zwiększających się kosztów utrzymania szkół. Wiele szkół nie posiada właściwych pomieszczeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.76" who="#PosełEdmundStuczyński">Podkomisja pozytywnie ocenia działalność resortu w zakresie rozwoju oświaty rolniczej i pragnie podkreślić prawidłowe wykonanie planu i budżetu w tej dziedzinie. Podkomisja postuluje jednocześnie zwiększenie nakładów finansowych na bieżące potrzeby szkół.</u>
+          <u xml:id="u-2.77" who="#PosełEdmundStuczyński">Ważną rolę w przygotowaniu młodzieży do przyszłej pracy zawodowej odgrywają szkolne gospodarstwa rolne. Stan większości tych gospodarstw odpowiada w zasadzie ich zadaniom. Podkomisja postuluje dalsze doinwestowanie gospodarstw szkolnych, zwłaszcza w zakresie pełnej mechanizacji, co podniesie ich poziom i znaczenie jako warsztatów doświadczalnych i ośrodków postępu technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.78" who="#PosełEdmundStuczyński">W odniesieniu do szkół przysposobienia rolniczego prowadzonych przez Ministerstwo Oświaty nasuwają się następujące wnioski: właściwszym rozwiązaniem wydaje się przekształcenie tych szkół w 2-letnie zasadnicze szkoły rolnicze, prowadzące naukę od września do czerwca; podniesie to ich rangę w oczach młodzieży i wsi. Należy zabezpieczyć SPR-om pełną obsadę nauczycieli etatowych o właściwym przygotowaniu zawodowym i pedagogicznym. Do rozważenia jest możliwość pełnego egzekwowania zasady, że warunkiem dziedziczenia gospodarstwa rolnego jest ukończenie co najmniej szkoły przysposobienia rolniczego; dla pracowników państwowych gospodarstw rolnych ukończenie tej lub podobnej szkoły oraz uzyskanie tytułu robotnika kwalifikowanego winno być podstawą do ustalenia wysokości wynagrodzenia za pracę.</u>
+          <u xml:id="u-2.79" who="#PosełEdmundStuczyński">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełAntoniJankowski">Blisko 50 proc. krów objętych jest inseminacją. Efekty działalności zakładów unasienniania obniża tolerowanie nieuznanych rozpłodników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefŁaciak">W rolnictwie osiągnięto znaczny postęp. Są jednak jeszcze sprawy, które przysparzają rolnikom wiele kłopotów. Należy do nich przede wszystkim brak części zamiennych do ciągników i maszyn, niska jeszcze jakość i trwałość maszyn rolniczych. Fabryki maszyn nie dbają w dostateczny sposób o jakość materiałów używanych do produkcji maszyn i narządzi rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJózefŁaciak">Planowanemu wzrostowi pogłowia bydła w PGR nie towarzyszy odpowiedni wzrost ilości stanowisk w oborach. Wiele uwag nasuwają dokonywane remonty i konserwacja domów mieszkalnych w gospodarstwach państwowych. Są skargi na nietrwałość ubrań ochronnych dla pracowników polowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJózefŁaciak">Usługi z zakresu ochrony roślin nie zawsze świadczone są fachowo. Chemizatorzy doprowadzają niekiedy, w wyniku braku dostatecznych kwalifikacji, do znacznych strat w uprawach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełSzymonDziedzic">Rozwój budownictwa wiejskiego opóźnia się wskutek braku dokumentacji typowej. Biura projektów nie dysponują dostateczną ilością papieru światłoczułego dla powielania projektów. Budownictwo wiejskie odczuwa brak materiałów ściennych. Należałoby reaktywować chłopskie zespoły wypału cegły.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełSzymonDziedzic">Przeszkoleni traktorzyści znają się na obsłudze ciągnika, nie potrafią jednak obchodzić się z maszynami towarzyszącymi. Przemysł powinien zabezpieczyć dostawy części zamiennych, również do starych typów maszyn rolniczych, których produkcji już zaniechano. Wiele takich maszyn można jeszcze długo i dobrze wykorzystać w gospodarstwach rolnych. Konieczne jest rozszerzenie produkcji małych dojarek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWładysławGałka">Nie wszystkie nakłady inwestycyjne w rolnictwie są wykorzystywane celowo i efektywnie. Dotyczy to niektórych inwestycji dokonanych w PGR i spółdzielniach produkcyjnych, które nie zawsze są użyteczne.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWładysławGałka">Przewodniczący Komisji — poseł Franciszek Gesing (ZSL): Plan i budżet Ministerstwa Rolnictwa na rok 1964 zapoczątkowały znaczne rozszerzenie realizacji zamierzeń mających na celu szybsze unowocześnienie produkcji rolnej. W tymże roku zapoczątkowano tworzenie niezbędnych rezerw zabezpieczających stały, stopniowy rozwój rolnictwa i prawidłowe kierowanie gospodarką rolną. Zwiększono nakłady inwestycyjne na cele modernizacji rolnictwa, zwiększono zaopatrzenie wsi w środki produkcji. Zastosowano elastyczną politykę finansowo-ekonomiczną w stosunku do gospodarstw indywidualnych, umożliwiając im dokonywanie niezbędnych nakładów inwestycyjnych i produkcyjnych, które mają decydujący wpływ na rozwój produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełWładysławGałka">Rok 1964 był rokiem słabym w zakresie wydajności zbóż i pasz objętościowych, dobrym natomiast w zakresie wydajności okopowych, zwłaszcza ziemniaków i buraków cukrowych. Słuszna decyzja zwiększenia zakupów zboża za granicą pozwoliła podtrzymać trend wzrostu produkcji trzody chlewnej i bydła. Nastąpiło przesunięcie nakładów inwestycyjnych w samym rolnictwie, bardziej prawidłowe ich ukierunkowanie w celu uzyskania jak najszybszych efektów. Proces usprawniania budownictwa wiejskiego nie został jeszcze zakończony. Postawiono określone wymagania skrócenia cykli inwestycyjnych, znacznej poprawy wykonawstwa i obniżki kosztów budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełWładysławGałka">Poważny krok naprzód uczyniono w uzbrojeniu rolnictwa w sprzęt i maszyny. Dostarczono więcej maszyn nowoczesnych, sprawniejszych, o dobrej jakości. Bardziej efektywnie wykorzystano park maszynowy. Wszystko to wpływało na utrwalenie procesu postępu w gospodarstwie rolnym.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełWładysławGałka">Zanotowano znacznie szybsze tempo wzrostu produkcji w pionie państwowym niż w gospodarce chłopskiej. Pozwala to na wystąpienie z wnioskiem o zwiększenie ofensywności PGR w zakresie dalszego przejmowania gruntów Państwowego Funduszu Ziemi. Jest to tym bardziej uzasadnione, że dotychczasowi użytkownicy gruntów PFZ nie wykazują się dostatecznymi wynikami produkcyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełWładysławGałka">Kredyty dla potrzeb produkcyjnych wsi były w pełni zaspokojone. Kredyty inwestycyjne zostały przekroczone. Cały zespół środków finansowych i organizacyjnych przyniósł dobre efekty.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełWładysławGałka">Wyniki resortu przemysłu spożywczego i skupu są również zadowalające. Występują tu jednak znaczne trudności, zwłaszcza na odcinku bezpośredniego styku resortu z producentami. Wiele do życzenia przedstawia terminowe i prawidłowe odbieranie płodów rolnych. Poprawa, która nastąpiła w tej dziedzinie, jest jeszcze niedostateczna. Dla usprawnienia pracy na odcinku skupu konieczne jest dofinansowanie resortu i zastosowanie odpowiednich ulepszeń organizacyjnych, a także usprawnienie nadzoru. Intensyfikacja skupu mleka jest jeszcze niedostateczna. Istnieją możliwości lepszego zorganizowania odbioru mleka i zwiększenia jego towarowości. Wymaga to również odpowiednich nakładów inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PosełWładysławGałka">W pionie spółdzielczości ogrodniczej niezbędne jest tworzenie bardziej sprzyjających warunków dla rozwoju produkcji. Zbyt wiele jest jeszcze skarg na nieterminowy odbiór nawet produkcji kontraktowanej.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PosełWładysławGałka">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1964 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Rolnictwa, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu, Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich i Centrali Spółdzielni Ogrodniczych. Komisja upoważniła swoje prezydium do przekazania uwag zawartych w koreferatach i dyskusji — do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PosełWładysławGałka">O WYKONANIU NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO I BUDŻETU PAŃSTWA ZA ROK 1965 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ MINISTERSTWA ROLNICTWA</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#PosełWładysławGałka">Informacja Ministra Rolnictwa — Mieczysława Jagielskiego złożona na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 4 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.11" who="#PosełWładysławGałka">Okres lat 1964–1965 charakteryzuje się obok kontynuowania szeregu zasadniczych akcji produkcyjnych również rozpoczęciem nowych. W realizacji programu nasiennego, obok ogólnego zwiększenia dostaw materiału siewnego, wprowadzono szereg nowych form organizacyjnych, jak odnawianie sadzeniaków przez zaopatrywanie w nie całego areału uprawy ziemniaków i wszystkich gospodarstw danej wsi. Tym sposobem rozprowadzono pod zbiory 1965 r. ok. 140 tys. ton sadzeniaków. Ze zbiorów 1965 r. zamierza się na planowe odnowienie rozprowadzić ponad 200 tys. ton sadzeniaków. Pełne zaopatrzenie gospodarki krajowej w sadzeniaki szacuje się na 1.500 tys. ton.</u>
+          <u xml:id="u-6.12" who="#PosełWładysławGałka">Zaopatrywanie rolnictwa w materiał siewny roślin pastewnych motylkowych charakteryzowało się w ostatnich latach trwale występującymi niedoborami. W związku z tym wprowadzono podwyżkę cen dla większości gatunków tych roślin. Efekt tego posunięcia obserwujemy już w br., kiedy to skup nasion strączkowych szacowany jest na ok. 76 tys. ton, a pokrycie potrzeb krajowych wymaga ok. 50 tys. ton. Nadwyżki, jakie pozostaną ze skupu, przeznaczone będą na eksport i na rezerwy nasienne.</u>
+          <u xml:id="u-6.13" who="#PosełWładysławGałka">W 1964 r. rozprowadzono na cele nasienne ok. 366 tys. ton zboża, co praktycznie oznaczało zużycie materiału kwalifikowanego na 50 proc. areału uprawy zbóż w gospodarce chłopskiej.</u>
+          <u xml:id="u-6.14" who="#PosełWładysławGałka">W nadchodzącym 5-leciu przed rolnictwem stoi zadanie 2,5-krotnego zwiększenia zużycia nawozów mineralnych, z poziomu 1.107 tys. ton NPK, do 2.725 tys. ton NPK. Oznacza to, że dawki nawozów mineralnych wzrosną z 56 kg na 135 kg na 1 ha użytków rolnych. Taki wzrost zużycia nawozów sztucznych wymagać będzie poważnych zmian w stosowaniu nawozów, jak również w organizacji ich rozprowadzania. W tym celu podjęto badania w kilku rejonach kraju. Eksperymentem objęte zostały 4 powiaty, w których dostawy nawozów mineralnych w pełni pokrywają zapotrzebowanie rolników. Wyniki eksperymentu wskażą, jaka jest efektywność nawożenia i jakie będą skutki ekonomiczne oraz jak należy zmodernizować aparat dystrybucyjny. W 1965 r. rozpoczęto też w powszechnej skali realizację programu wapnowania gleb, zakładającego dynamiczny wzrost zużycia nawozów wapniowych z 1.000 tys. ton CaO do 2.000 tys. ton CaO w roku 1970, co odpowiada ok. 4.500 tys. ton w masie towarowej. Program zakłada również rozszerzenie wykorzystania lokalnych źródeł nawozów wapniowych. Bardzo ważnym warunkiem realizacji programu wapnowania gleb jest rozwój usług transportowych i przy wysiewie wapna w gospodarstwach rolnych. W tym celu rozbudowuje się sieć przedsiębiorstw usługowych, które obejmą około 90 proc. transportu i wysiewu wapna.</u>
+          <u xml:id="u-6.15" who="#PosełWładysławGałka">W ostatnich latach zaznaczył się również znaczny postęp w ochronie roślin. Zwiększeniu uległy dostawy chemicznych środków ochrony roślin i aparatury. Pozwoliło to na zwiększenie w latach 1964 i 1965 zużycia zaplanowanych ilości środków do 70 tys. ton.</u>
+          <u xml:id="u-6.16" who="#PosełWładysławGałka">W produkcji zwierzęcej centralnym zagadnieniem było opanowanie trudnej sytuacji paszowej. Opracowany przez resort bilans paszowy stworzył podstawę do podjęcia szybkich decyzji w kierunku wydatnego powiększenia pomocy paszowej dla rolnictwa. Posunięcia te na tle wysokiego urodzaju ziemniaków pozwoliły na ożywienie tendencji rozwojowych chowu trzody chlewnej, zapewniając w roku 1965 osiągnięcia wysokiego pogłowia tego gatunku zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-6.17" who="#PosełWładysławGałka">W chowie bydła, poza zabezpieczeniem atrakcyjnych warunków dla produkcji kontraktowanego młodego bydła rzeźnego, wprowadzono szereg nowych bodźców o charakterze ekonomiczno-produkcyjnym, a mianowicie: opłacalne ceny skupu dla cieląt ciężkich o wadze powyżej 80 kg, przyznanie gospodarstwom chłopskim w rejonach pomelioracyjnych prawa do nabycia węgla za dostawę kontraktowanego młodego bydła rzeźnego oraz za każdą zacieloną jałowicę pokrytą zarodowym buhajem. Podjęto akcję budowy tanich obór z prefabrykatów. Zabezpieczono także środki dla budowy silosów oraz dosuszania siana przy użyciu wentylatorów. W latach 1964–1965 w indywidualnych gospodarstwach chłopskich wybudowano ponad 250 tys. silosów, rozprowadzono 1.000 wentylatorów do suszenia siana. Poprawa stanu pogłowia bydła stwarza duże perspektywy na zwiększenie jego produkcyjności. W związku z tym służba weterynaryjna została zabezpieczona w środki zapewniające zwalczanie chorób zaraźliwych, prowadzenie planowej walki z chorobami pasożytniczymi, zwalczanie bezmleczności i jałowości bydła. Poważny postęp poczyniono również w zwalczaniu brucelozy bydła.</u>
+          <u xml:id="u-6.18" who="#PosełWładysławGałka">W zespole środków, przy pomocy których oddziałujemy na wzrost produkcji rolnej, szczególna rola przypada melioracjom. Plan inwestycji melioracyjnych został w 1964 r. zrealizowany w 100,8 proc. Z każdym rokiem melioracje obejmują coraz większe areały ziemi. Na początku bieżącej 5-latki 130 tys. ha łąk było zmeliorowanych, lecz niezagospodarowanych, stanęło zadanie zlikwidowania tych zaległości. Niezależnie od tego, w trakcie realizacji zadań ubiegłej i bieżącej 5-latki, pewna część obiektów nie została dostatecznie intensywnie zmeliorowana, bądź nieuzbrojona w potrzebne urządzenia. Wszystkie te obiekty zostały skontrolowane i sporządzony został program ich dozbrajania. Zabezpiecza się specjalną pulę nawozów na obszar zagospodarowany w danym roku oraz w poprzednich 2 latach, a w roku przyszłym zapewnimy nawozy na pielęgnację obszarów zagospodarowanych w ostatnich 5 latach. Powołane też zostały specjalistyczne państwowe przedsiębiorstwa konserwacji i eksploatacji urządzeń melioracyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.19" who="#PosełWładysławGałka">Z roku na rok wzrastają dostawy traktorów, maszyn, narzędzi i urządzeń technicznych dla rolnictwa. W oparciu o współpracę krajów należących do RWPG oraz osiągnięcia nauki i praktyki został opracowany krajowy system maszyn dla kompleksowej mechanizacji podstawowych działów produkcji rolnej. W systemie tym zostały uwzględnione maszyny już produkowane, jak również maszyny, których produkcję trzeba uruchomić. Zostały również powołane do życia 2 zakłady doświadczalne technologii napraw ciągników i maszyn rolniczych w Żdżarach i w Tczewie. Opracowują one pełną technologię napraw i oprzyrządowania dla zakładów naprawczych mechanizacji rolnictwa. Z uwagi na podnoszony wielokrotnie problem jednolitych cen napraw, w oparciu o wyniki wspomnianych zakładów doświadczalnych, wprowadzono stałe ceny za remonty kapitalne ciągników i niektórych maszyn towarzyszących. Rozszerzony został zakres obsługi gwarancyjnej sprzętu rolniczego. Dla tych czynności trzeba było wydzielić grupę 700 mechaników specjalistów i wyposażyć ich w 560 czołówek warsztatowych. Powiększono też kadrę instruktorów mechanizacji rolnictwa, kierując do niej 1.700 specjalistów. Szeroką działalność szkoleniową dla specjalistów zatrudnionych w mechanizacji rolnictwa prowadzą także POM-y. W ub. roku szkolnym 290 przedsiębiorstw POM wyszkoliło łącznie ok. 16 tys. traktorzystów. W warsztatach POM i zakładach naprawczych maszyn rolniczych uczy się ok. 9 tys. mechaników, w tym 5 tys. ze szkół przyzakładowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.20" who="#PosełWładysławGałka">Rok 1964 był pierwszym rokiem funkcjonowania przedsiębiorstw budowlanych w nowym układzie organizacyjnym. W Ministerstwie Rolnictwa dokonano przeglądu katalogu projektów typowych, eliminując z niego rozwiązania drogie i mniej udane. Dla każdego województwa ustalone zostały zestawy projektów typowych zawierające od 45 do 85 projektów dla uspołecznionego budownictwa rolniczego. Ministerstwo Rolnictwa opracowało program działania przewidujący m.in. dalszą rozbudowę mocy produkcyjnej przedsiębiorstw budownictwa rolniczego. Na ten cel przewidziano 808,7 mln zł w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-6.21" who="#PosełWładysławGałka">Na dzień 1. X. br. sklasyfikowano 21,8 mln ha gruntów, a do końca br. będziemy mieć sklasyfikowanych 22 mln ha gruntów, co stanowi 95 proc. wszystkich zadań. W br. kończy klasyfikację dalszych 6 województw: białostockie, poznańskie, bydgoskie, katowickie, koszalińskie i szczecińskie. Materiały z klasyfikacji gruntów są coraz częściej wykorzystywane do prawidłowego organizowania produkcji rolnej. Mapy opracowane w oparciu o wyniki gleboznawcze przeznaczane są dla agronomów gromadzkich, kierowników PGR itd. Mapy syntetyczne obejmujące całe powiaty przeznaczone są dla organów powiatowej i wojewódzkiej służby rolnej. Pomagają one do prawidłowego organizowania produkcji, jej planowania i rejonizowania oraz do prawidłowej dystrybucji środków produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-6.22" who="#PosełWładysławGałka">Jednym z ważnych zagadnień są gospodarstwa podupadłe. Szacuje się, że gospodarstw tych jest ok. 68 tys. o obszarze 587 tys. ha. Występują one przede wszystkim w województwach: białostockim, warszawskim, łódzkim, poznańskim, bydgoskim, wrocławskim, olsztyńskim i kieleckim. Średni obszar gospodarstwa wynosi ok. 8,5 ha. Gospodarstwom tym udzielono do końca ub. roku następującej pomocy: Bank Rolny wypłacił 419 mln zł pożyczki dla ponad 22.700 gospodarstw, co czyni przeciętnie 19 tys. zł na gospodarstwo; w tym: na kredyty inwestycyjne przeznaczono 307,9 mln zł, z tego na budownictwo — 216 mln zł, na zakup inwentarza żywego — 79 mln zł i na inne cele — 12,7 mln zł. Łączna kwota kredytów obrotowych wynosi 111,2 mln zł, w tym 68,1 mln zł kredytów kontraktacyjnych. Odroczono na okres 3 lat płatność scalonych należności na łączną sumę ok. 450 mln zł. Fachową opieką agronomiczną otoczono 35 tys. gospodarstw, które zawarły umowy z gromadzkimi radami narodowymi. Chodzi jednak o to, aby nie tylko zaopatrywać te gospodarstwa w środki materialne, lecz aby pomoc państwa spotykała się z inicjatywą zainteresowanych. Trudno w pełni ocenić efekty udzielonej pomocy. Z posiadanych materiałów wynika, że dzięki pomocy państwa podniosło swe zdolności produkcyjne ok. 8 tys. gospodarstw, a obecnie liczba tych gospodarstw szacowana jest na 15 tys. W gospodarstwach tych wybudowano ok. 1.100 budynków mieszkalnych i 2.600 gospodarczych, wyremontowano przeszło 5.300 różnych budynków oraz zakupiono 15 tys. sztuk bydła i 24,5 tys. trzody chlewnej.</u>
+          <u xml:id="u-6.23" who="#PosełWładysławGałka">W minionym roku gospodarczym główna uwaga w PGR skierowana była m.in. na powiększenie produkcji zbóż i nasiennictwa oleistych oraz przyspieszenie rozwoju produkcji zwierzęcej. W zakresie bydła wzrosło jego pogłowie o 4,2 proc. i osiągnęło 1.245 tys. sztuk. Nastąpiła też poprawa mleczności krów o 144 litry, a dostawy żywca bydlęcego zwiększyły się o 14,8 proc. W ub. roku skierowano do PGR blisko 8 tys. ciągników, 1.400 kombajnów, 1.600 pras i blisko 800 suszarń fluidyzacyjnych. W wyniku tego osiągnęliśmy 11,3 mechanicznych jednostek pociągowych na 100 ha użytków rolnych, a możliwość zbioru zbóż kombajnami wzrosła o 34 proc.</u>
+          <u xml:id="u-6.24" who="#PosełWładysławGałka">W minionym roku PGR przejęły 52 tys. ha gruntów Państwowego Funduszu Ziemi. Łącznie od 1960 r. do 1965 r. przejęto takich gruntów 263 tys. ha. Zagospodarowanie nowych gruntów jest sprawą trudną. Niemniej jest to zadanie o dużym znaczeniu gospodarczym i społecznym, które nadal będzie interesowało PGR.</u>
+          <u xml:id="u-6.25" who="#PosełWładysławGałka">Ubiegłoroczne wyniki, a przede wszystkim tegoroczne, wskazują, że konsekwentna realizacja naszego programu rolnego wzbogaconego szeregiem nowych poczynań ekonomicznych, technicznych i organizacyjnych przynosi coraz lepszy i obfitszy plon. Coraz efektywniej wykorzystywane są rezerwy produkcyjne rolnictwa, pomyślnie rozwija się społeczno-produkcyjna i inwestycyjna inicjatywa rolników, rosną dostawy artykułów rolnych na potrzeby rynku, przemysłu i eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-6.26" who="#PosełWładysławGałka">O WYKONANIU NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO I BUDŻETU ZA ROK 1964 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ MINISTERSTWA PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO I SKUPU</u>
+          <u xml:id="u-6.27" who="#PosełWładysławGałka">Informacja Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu Feliksa Pisuli złożona na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 4 listopada br.</u>
+          <u xml:id="u-6.28" who="#PosełWładysławGałka">Wyniki uzyskane w rolnictwie w 1964 r. pozwoliły na pomyślne na ogół zrealizowanie zadań gospodarczych resortu. Wartościowy plan skupu wykonany został w 100,9 proc., co stanowi wzrost w stosunku do 1963 r. o 6,7 proc. Znacznie przekroczono plany skupu żywca, drobiu, buraków cukrowych, tytoniu, ziemniaków. Nie zrealizowano zadań w skupie jaj, mleka, roślin oleistych i zboża.</u>
+          <u xml:id="u-6.29" who="#PosełWładysławGałka">Na wykonanie zadań planu w skupie żywca wpłynęła zwiększona pomoc paszowa dla rolnictwa. W 1964 r. sprzedano 2.160 tys. ton pasz (280 tys. ton więcej niż w 1963 r.). Przekroczono plany skupu trzody i bydła, nie wykonano planu skupu cieląt i owiec. Zadania planu w skupie mleka wykonano w 98,7 proc., jednakże skupiono o 89 mln litrów więcej niż w 1963 r. Do wykonania planu skupu jaj zabrakło 7,4 proc., głównie z powodu trudności w eksporcie.</u>
+          <u xml:id="u-6.30" who="#PosełWładysławGałka">Planowy skup zbóż i nasion oleistych zostały niewykonane; niższy skup zboża w porównaniu z 1963 r. spowodowany był spadkiem zbiorów oraz wzrostem zapotrzebowania na paszę wskutek zwiększenia pogłowia trzody chlewnej. Mimo przekroczenia o 3 proc. areału pod kontraktację, wykonano zaledwie 67 proc. planu skupu oleistych; powodem były niekorzystne warunki atmosferyczne.</u>
+          <u xml:id="u-6.31" who="#PosełWładysławGałka">Ziemniaków skupiono 5.406 tys. ton, a skup buraków cukrowych wyniósł 12.600 tys. ton. Dzięki znacznemu przekroczeniu planów kontraktacji poważne osiągnięcia (wzrost o 36,7 proc. w stosunku do planu) zanotowano na odcinku tytoniu.</u>
+          <u xml:id="u-6.32" who="#PosełWładysławGałka">W produkcji przemysłowej zadania resortu wykonane zostały w 106,4 proc.; przemysł spożywczy uzyskał 6,8 proc. wzrostu produkcji w porównaniu z rokiem poprzednim. Było to najwyższe tempo wzrostu od 1961 r. Dzięki temu odzyskano wysoką dynamikę rozwoju, która uległa osłabieniu w latach 1962–63. Na przekroczenie zadań produkcyjnych wpłynęła wyjątkowo korzystna realizacja w przemyśle mięsnym, cukrowniczym, owocowo-warzywnym, piwowarskim, tytoniowym, ziemniaczanym i chłodniczym. Pozostałe branże wykonały zadania z nadwyżką wynoszącą średnio kilka procent, z wyjątkiem przemysłu zbożowo-młynarskiego.</u>
+          <u xml:id="u-6.33" who="#PosełWładysławGałka">W przemyśle cukrowniczym produkcja cukru osiągnęła najwyższy dotychczasowy poziom — 1.654 tys. ton (o 26,3 proc. więcej niż w kampanii 1963 roku). Również areał buraków w 1964 r. był najwyższym zakontraktowanym do tego czasu przez przemysł cukrowniczy. W przemyśle mięsnym produkcja konserw wzrosła o 4,2 proc., szynek o 4,6 proc., przy czym uzyskano znaczne poprawienie jakości gotowego produktu. W przemyśle olejarskim produkcja tłuszczów roślinnych wzrosła wprawdzie o 12,6 proc., w tym margaryny o 13,3 proc., to jednak począwszy od IV kwartału 1964 r. ograniczono produkcję margaryny z powodu zmniejszenia zapotrzebowania rynku.</u>
+          <u xml:id="u-6.34" who="#PosełWładysławGałka">Rok 1964 był dla przemysłu owocowo-warzywnego drugim kolejnym rokiem urodzaju, zwłaszcza jabłek, dzięki czemu uzyskano zapas półprzetworów owocowych odpowiadający 2-letniemu zużyciu. Zapas ten wykorzystywany jest w nieurodzajnym roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-6.35" who="#PosełWładysławGałka">Przemysł ziemniaczany przerobił 1,3 mln ton ziemniaków, przekraczając maksymalny do tej pory przerób z 1963 r. o 0,3 mln ton. Zarówno kampania wiosenna jak i jesienna były najwyższymi ze wszystkich dotychczasowych w tym przemyśle.</u>
+          <u xml:id="u-6.36" who="#PosełWładysławGałka">Wykonane zostały planowe dostawy na zaopatrzenie rynku masy mięsno-tłuszczowej, wyrobów cukierniczych, cukru, dżemów, jak i drobiu, piwa, wódek gatunkowych itp. Nastąpiło natomiast obniżenie zapotrzebowania rynku na przetwory zbożowe, makaron, koncentraty obiadowe, pieczywo cukiernicze, spirytus i wódki czyste oraz tłuszcze roślinne. Zaopatrzenie rynku w masę mięsną, mimo wykonania planu produkcji, wzrosło w porównaniu z 1963 r. tylko o 0,6 proc. a tłuszcz o 3,9 proc. Nie osiągnęła planowanego poziomu sprzedaż przetworów zbożowych. Mniejsze zapotrzebowanie na niektóre wyroby spowodował duży urodzaj warzyw i ziemniaków.</u>
+          <u xml:id="u-6.37" who="#PosełWładysławGałka">W realizacji zadań eksportu uzyskano wzrost o 22,3 proc. w stosunku do założeń planu. Wpływy dewizowe w stosunku do roku poprzedniego uległy zwiększeniu o 27,9 proc. Wzrost ten uzyskano zarówno dzięki zwiększeniu ilościowemu dostaw niektórych artykułów, jak i wzrostowi cen uzyskiwanych na rynkach zagranicznych. W eksporcie partycypowały głównie przemysły mięsny, cukrowniczy, jajczarsko-drobiarski i mleczarski (80 proc. udziału w eksporcie). Głównymi kierunkami eksportu były nadal rynki europejskie. Jednocześnie poważnie wzrósł eksport do krajów socjalistycznych, głównie w drodze tzw. szerokiej wymiany nadwyżek rynkowych. Dalszej poprawie uległa efektywność eksportu rolno-spożywczego. Import towarów i surowców rolno-spożywczych przekroczono o 26,7 proc., co spowodowane było zwiększonymi dostawami zbóż, tłuszczów olejarskich, tytoniu, ziarna kakaowego i mięsa. Blisko 60 proc. wartości całego importu stanowił import zboża.</u>
+          <u xml:id="u-6.38" who="#PosełWładysławGałka">Zadania inwestycyjne resort wykonał w 122 proc. w stosunku do założeń planu. Realizacja planu inwestycyjnego przebiegała na ogół sprawnie, niemniej zanotowano opóźnienia na szeregu ważnych obiektów, głównie w przemyśle paszowym. Opóźnienia wynikały wskutek niedostatecznego postępu robót budowlano-montażowych. Podstawowym problemem działalności inwestycyjnej przemysłu spożywczego jest stworzenie bazy materialno-technicznej dostosowanej do wzrostu produkcji rolniczej i jej nadwyżki towarowej. Szczupłość limitów inwestycyjnych w 1964 r. nie pozwoliła na dokonanie w tym zakresie istotnych przedsięwzięć.</u>
+          <u xml:id="u-6.39" who="#PosełWładysławGałka">Plan zatrudnienia wykonany został w 96,9 proc., a plan funduszu płac w 102,5 proc., przy wykonaniu planu produkcji wynoszącym 106,4 proc. Wydajność pracy na 1 robotnika grupy przemysłowej wzrosła w stosunku do roku poprzedniego o 7,7 proc.; wskaźnik udziału kosztów własnych wartości produkcji poprawiono o 0,7 proc., głównie w kosztach materiałowych. Plan akumulacji finansowej resort przekroczył o 5,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-6.40" who="#PosełWładysławGałka">Rok 1964 w resorcie przemysłu spożywczego i skupu, mimo trudności oraz niedociągnięć, był rokiem dodatnich wyników w działalności gospodarczej. Dzięki odbudowie tempa wzrostu produkcji stworzone zostały realne podstawy dla dalszego jej rozwoju, który ma miejsce w roku bieżącym i stanowi korzystną pozycję wyjściową do zadań przyszłego planu 5-letniego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00007-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00007-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7331de4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00007-01/header.xml
@@ -0,0 +1,89 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00007-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 7/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 7/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:7</note>
+        <note type="sessionNo">7</note>
+        <date>1965-11-18</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodkomisjaProdukcjiZwierzęcej" role="speaker">
+        <persName>Podkomisja Produkcji Zwierzęcej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAntoniJankowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Jankowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAugustynPilch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Augustyn Pilch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGesing" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Gesing</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanŚliwa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Śliwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKsaweraBarańska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ksawera Barańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichałPolnar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Polnar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławBodalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Bodalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławTomkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Tomkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPelagiaPająk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Pelagia Pająk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełSzymonDziedzic" role="speaker">
+        <persName>Poseł Szymon Dziedzic</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławCabaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Cabaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGałka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gałka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Franciszek Gesing</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ReferentPosełJanKasiakPZPR" role="speaker">
+        <persName>Referent — Poseł Jan Kasiak (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00007-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00007-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..442fe07
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00007-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,175 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 18 listopada 1965 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), rozpatrzyła projekt uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 r. i podstawowych założeniach na 1967 r. oraz projekt ustawy budżetowej na rok 1966 w częściach dotyczących:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- Ministerstwa Rolnictwa, - Centrali Spółdzielni Ogrodniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z ministrem — Mieczysławem Jagielskim i podsekretarzem stanu — Władysławem Kopciem i Jerzym Popko;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Władysław Jagusztyn, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów — Jan Dusza;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- dyrektor Zespołu NIK — Feliks Nowakowski;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- przedstawiciele Centrali Spółdzielni Ogrodniczych z prezesem — Tadeuszem Barzykiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Informacji o projekcie NPG i budżetu państwa na rok 1966 w części dotyczącej Ministerstwa Rolnictwa udzielił Minister Rolnictwa — Mieczysław Jagielski.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">(Informację podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWładysławGałka">Po referacie Ministra Rolnictwa Komisja wysłuchała koreferatów opracowanych przez podkomisje:</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWładysławGałka">Podkomisja Produkcji Roślinnej</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">W planie zakłada się, że w roku 1966 wartość produkcji globalnej rolnictwa w cenach porównywalnych ukształtuje się na poziomie o ok. 5 proc. niższym niż w roku 1965, w związku z założonym znacznie niższym o 5,4 proc. poziomem produkcji roślinnej. Jednak poziom produkcji globalnej będzie wyższy o 5,6 proc. od średniego poziomu tej produkcji z ostatnich 4 lat, przy czym w produkcji roślinnej średni poziom czterolecia będzie przekroczony o 2,6 proc. Zakłada się plony na poziomie średniej z ostatnich czterech lat.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">Ogólna powierzchnia zasiewów w roku 1966 wyniesie około 15.400 tys. ha i będzie o 0,3 proc. większa niż w roku 1965. Powierzchnia zasiewów zbóż wzrośnie do 8.700 tys. ha, głównie w drodze zwiększenia zasiewów zbóż jarych; powierzchnia uprawy roślin oleistych utrzymana zostanie na poziomie roku 1965; nastąpi zmniejszenie powierzchni uprawy buraków cukrowych do 435 tys. ha. Zgodnie z założeniami planu 5-letniego, przewiduje się, że w następnych latach będzie występowała tendencja dalszego zmniejszania powierzchni uprawy ziemniaków; w 1966 r. areał uprawy ziemniaków zmniejszy się o około 50 tys. ha, czyli o 1,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">Wzrost produkcji roślinnej następuje w dużym stopniu dzięki wprowadzaniu dobrych odmian nasion. Korzystnej poprawie, w wyniku kontraktacji, ulega struktura zasiewów. W roku 1966 kierowanie produkcją roślinną ulegnie dalszemu usprawnieniu. Resort w dalszym ciągu powinien poświęcać wiele uwagi dostosowywaniu odmian nasion do warunków klimatycznych i glebowych poszczególnych rejonów.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">Ograniczenie powierzchni upraw ziemniaków wiąże się z racjonalnym wykorzystaniem ziemniaków w hodowli; niezbędne jest prowadzenie dalszych badań w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">Ograniczenie kontraktacji buraków cukrowych nie daje pełnego rozwiązania problemu; masa buraków cukrowych będzie się nadal utrzymywała na wysokim poziomie. W związku z tym należałoby spopularyzować wykorzystywania buraków cukrowych jako karmy dla inwentarza.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">Plany na rok przyszły zakładają wzrost dostaw nawozów sztucznych w porównaniu do roku bieżącego, tymczasem już obecnie w gminnych spółdzielniach występują zapasy nawozów; główną przyczyną tego zjawiska jest brak środków transportu, zwłaszcza w okresie jesiennym, kiedy rolnicy zajęci są przewozem produktów do punktów skupu. Wzrost dostaw nawozów sztucznych wymaga zwiększenia środków transportu, jak również urządzeń przeładunkowych oraz siewników nawozowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">W roku przyszłym przewiduje się zagospodarowanie gruntów pomelioracyjnych na obszarze 137,5 ha. Należałoby zwiększyć zainteresowanie rolników zagospodarowaniem pomelioracyjnym przez wprowadzenie kontraktacji lucerny — cennej i poszukiwanej rośliny paszowej. Urządzenia pomelioracyjne, często przestarzałe, potrzebują renowacji i konserwacji. Środki przeznaczone na ten cel są niewystarczające, a ponadto wysokość ich w stosunku do potrzeb wyrażonych w planach terenowych jest ograniczana. Takie zmniejszenie środków odnosi się do województw: wrocławskiego, poznańskiego, szczecińskiego.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">Podkomisja Nauki, Oświaty i Służb Rolniczych</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">Referent — poseł Kazimierz Barcikowski (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">W myśl projektu planu na 1966 r. wzrośnie ilość nowoprzyjętych uczniów do wszystkich szkół rolniczych. Dotychczasowa działalność oraz perspektywy rozwoju szkół przysposobienia rolniczego wskazują, że stają się one pełnowartościowymi szkołami zawodowymi; stają się one również ośrodkami konsultacyjnymi dla zespołów przysposobienia rolniczego. Punkty konsultacyjne przy SPR-ach należałoby jednak szerzej rozwinąć, przeznaczając na ten cel w budżecie Ministerstwa Rolnictwa określone środki. Nadal rozwijać się będą różne formy szkolenia kursowego, jak np. traktorzystów, dyspozytorów maszyn w kółkach rolniczych itp.</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">Inwestycje na rozwój oświaty rolniczej słusznie przeznaczane są głównie na uzupełnienie sieci szkół i polepszenie warunków nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">W rozwoju oświaty rolniczej trzeba jednak większy nacisk położyć na szkolenie specjalistów nasiennictwa, w specjalnego typu szkołach dwuletnich dla maturzystów. Zasługuje na poparcie wniosek o przeniesienie środków na przysposobienie rolnicze z budżetu rad narodowych do budżetu centralnego kółek rolniczych. Szkołom przyzakładowym przy POM-ach należałoby zapewnić trwałe podstawy finansowe bez obciążania przedsiębiorstw kosztami szkolenia.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">W dziedzinie nauki rolniczej dążyć należy do podejmowania kompleksowej problematyki do zwiększenia efektywności badań i rozszerzenia informacji o ich wynikach oraz do ściślejszego powiązania instytutów z agronomami-praktykami. Wymaga też rozważenia utworzenie instytutu budownictwa wiejskiego. Przyznawanie stypendiów doktoranckich i habilitacyjnych leży w gestii PAN i Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego; Ministerstwo Rolnictwa powinno mieć wpływ na politykę stypendialną w celu lepszego uwzględnienia potrzeb rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">Podkomisja Budownictwa Wiejskiego i Mechanizacji.</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#ReferentPosełJanKasiakPZPR">Referenci:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławCabaj">W projekcie planu na rok 1966 nakłady inwestycyjne resortu rolnictwa wynoszą ogółem 30.862 mln zł, co oznacza wzrost o 8,9 proc. w stosunku do roku 1964. Nakłady na melioracje wyniosą 3,5 mld zł (wzrost o 12,5 proc.). Duże znaczenie dla rozwoju melioracji ma zabezpieczenie przedsiębiorstwom odpowiedniego sprzętu, tymczasem występują trudności w zaopatrzeniu w maszyny do robot drenarskich. Brak jest też części zamiennych do maszyn. Przedsiębiorstwa melioracyjne odczuwają poważny niedobór środków transportowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławCabaj">W ramach ustalonych planów elektryfikacyjnych w roku 1966 otrzyma elektryczność 72 tys. zagród chłopskich. Poziom elektryfikacji utrzymany będzie na poziomie roku bieżącego.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWładysławCabaj">W roku 1966 rolnictwo otrzyma 21.510 traktorów, czyli o 2,7 proc. więcej w stosunku do planu na rok 1965. Dostawy maszyn i narzędzi rolniczych osiągną wartość 4.272 mln zł, co oznacza wzrost o 13,2 proc. Zakłada się wzrost dostaw maszyn traktorowych, m.in. dotychczas deficytowych, jak siewniki zbożowe zawieszane, sadzarki do ziemniaków, kopaczki elewatorowe, kombajny buraczane, roztrząsacze i ładowacze obornika. Przemysł dostarczać będzie nowe ulepszone maszyny: snopowiązałki traktorowe lżejsze od dotychczas produkowanych, młocarnie o dużej wydajności z wbudowaną prasą. W rezultacie nastąpi rozszerzenie asortymentu maszyn w kółkach rolniczych i poprawa wyposażenia w traktory.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełWładysławCabaj">Nie zostaną w pełni pokryte potrzeby rolnictwa na ładowacze obornika, rozbijacze łęcin ziemniaczanych, beczki do wody i gnojówki itd.; niedostateczne może się okazać zaopatrzenie w kopaczki elewatorowe i przyczepy. Przyczepy dostarczane rolnictwu nie w pełni odpowiadają wymaganiom, mają przestarzałą konstrukcję, są ciężkie, nadające się raczej dla przedsiębiorstw transportowych. Przemysł drobny opracował konstrukcję specjalnych przyczep dla rolnictwa, jednak napotyka na duże trudności w uruchomieniu ich produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełWładysławCabaj">W roku 1966 przewiduje się nakłady na inwestycje związane z zaopatrzeniem wsi w wodę w wysokości 222 mln zł. Dla pełnego wykorzystania tych nakładów konieczne jest przygotowanie dokumentacji oraz zorganizowanie odpowiednich przedsiębiorstw. Trzeba też zwiększyć fundusze na czyny społeczne związane z budową urządzeń wodnych przez wieś.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMieczysławBodalski">W ostatnich latach nastąpi poważny postęp w organizacji budownictwa wiejskiego. Dyrekcje Budownictwa Rolniczego i Zjednoczenia Budownictwa Rolniczego dokonały ogromnego wysiłku i można uważać, że zdolne są sprostać zadaniom nałożonym na nich w roku przyszłym. Zadania te są duże. Plan inwestycyjny przewiduje wzrost budownictwa o niemal 16 proc. i przekracza 8 mld zł; do tego dochodzą roboty poza planem inwestycyjnym na ponad 1,5 mld zł. Słabością planu jest jednak nieprzewidywanie wzrostu dostaw materiałów budowlanych na poziomie zadań. Tak np. dostawy cementu wzrosną o 11 proc., materiałów ściennych o 11 proc., a wapna budowlanego o 7,5 proc.; dostawy wyrobów hutniczych wzrastają, m.in. stali zbrojeniowej o 15,3 proc., ale w praktyce są one nierytmiczne. I tak np. w br. najwięcej stali było dostarczane dopiero w IV kwartale.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełMieczysławBodalski">Zważywszy jednak, że dostawy materiałów budowlanych były w br. niższe od planowanych i nie pokrywały potrzeb budownictwa, wzrost tych materiałów jest niższy niż to wynika z planowanych wskaźników.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełMieczysławBodalski">Nie najlepiej jest z dostawami gotowych elementów i prefabrykatów oraz transportem budowlanym. Szczególnie dotkliwy jest brak gwoździ, występujący od szeregu lat.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełMieczysławBodalski">W planach budownictwa wiejskiego na rok przyszły daje się zauważyć zbyt powolny wzrost stanowisk w oborach, przy równocześnie zakładanym dużym wzroście hodowli bydła, wynoszącym przeszło 350 tys. sztuk. W budownictwie chłopskim należałoby stworzyć możliwość dobudowywania z elementów prefabrykowanych 2–3 stanowisk dla bydła tak, aby nie trzeba było od razu budować całej obory. W związku z tym należy opracować odpowiednią dokumentację i stworzyć rolnikom możliwość nabywania w PZGS a nawet GS prefabrykatów.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełMieczysławBodalski">W budowie obór i chlewni w PGR należałoby wprowadzić kompleksowość, uwzględniając również zaopatrzenie w wodę oraz silosy na kiszonki.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełMieczysławBodalski">Niezbędna jest organizacja Zjednoczenia Budownictwa Rolniczego w województwach, gdzie odczuwa się ich szczególny brak, jak w: warszawskim, lubelskim, białostockim i krakowskim. Plan budownictwa rolniczego realizowany przez Zjednoczenia Budownictwa Rolniczego został za okres 10 miesięcy br. wykonany w 71,2 proc., natomiast przedsiębiorstwa podległe Ministerstwu Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych wykonały swoje zadania we wspomnianych wyżej województwach zaledwie w 62 proc.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełMieczysławBodalski">Zanim to nastąpi, Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego winna wysunąć postulat pod adresem Ministerstwa Budownictwa, aby wzmógł nadzór nad realizacją zadań budownictwa rolniczego przez podległe mu przedsiębiorstwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PodkomisjaProdukcjiZwierzęcej">Referenci:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanŚliwa">Wskaźniki produkcji zwierzęcej na rok 1966 przewidują wzrost pogłowia bydła w stosunku do 1965 r. o 3,5 proc., krów o 1,3 proc., trzody chlewnej o 0,2 proc. Obecna sytuacja paszowa w pełni uzasadnia tego rodzaju założenia. Dobre urodzaje zbóż, siana i zielonek pozwalają na lepsze żywienie inwentarza i przygotowanie większej ilości pasz na zimę. Wprawdzie plan budowy silosów w ilości 200 tys. sztuk w roku bieżącym nie zostanie w pełni wykonany, ale niemniej wzrost ilości silosów jest bardzo wysoki i wynosi od roku 1964 przeszło 260 tys.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJanŚliwa">Duże znaczenie dla poprawy hodowli ma rozwijana od paru lat służba zootechniczna. W bieżącym roku działa już na wsiach około 1000 zootechników gromadzkich, a założenia na rok przyszły przewidują wzrost liczby zootechników do 1.600 osób, w roku 1970 w każdej gromadzie obok agronoma pracować będzie zootechnik.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJanŚliwa">Troska o rozwój hodowli bydła wymaga rozszerzenia działalności kół hodowców bydła. Koła te organizują przodujących rolników, sprzyjają ich specjalizacji w hodowli i ułatwiają wprowadzanie nowych urządzeń. Powinny one działać w każdej wsi jako sekcje kółek rolniczych. Oddzielną sprawą mającą wpływ na hodowlę jest dobrze zorganizowany codzienny odbiór mleka. Wiele mleczarń przechodzi na organizowanie ruchomych punktów skupu mleka, tj. zbierania mleka wprost z gospodarstwa. Skup mleka wciąż jeszcze dostosowany jest do mocy przerobowej zakładów mleczarskich, która jest za mała w stosunku do bazy hodowlanej. Plan na rok 1966 przewiduje oddanie do użytku 20 nowych zakładów mleczarskich. Trzeba jednak dołożyć starań, aby zakłady te zostały terminowo oddane do użytku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAntoniJankowski">Założenia planu na rok 1966 w dziedzinie produkcji zwierzęcej podkomisja oceniła jako realne, a przy sprzyjających warunkach możliwe do przekroczenia pod warunkiem odpowiedniego rozwoju budownictwa inwentarskiego. Dotacje dla stacji oceny zwierząt są dostateczne i gwarantują pokrycie finansowe nakreślonych zadań. Pewne uwagi krytyczne nasuwa finansowanie niektórych zadań w budżetach terenowych w dziedzinie popierania produkcji zwierzęcej. Istnieje obawa, iż plan objęcia inseminacją 3458 tys. sztuk krów w roku przyszłym nie zostanie wykonany, ponieważ wojewódzkie rady narodowe nie stosują się do zaleceń resortu rolnictwa i plany rzeczowe w zakresie inseminacji nie znajdują pełnego pokrycia finansowego. Niezbędne jest podniesienie nakładów na wyposażenie punktów inseminacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełAntoniJankowski">Na popieranie produkcji zwierzęcej przeznacza się kwotę 90 mln zł. Zdaniem podkomisji poza tradycyjnymi formami konkursów, pokazów i pomocy w otrzymaniu rozpłodników, czy nabywaniu materiału hodowlanego, należałoby wprowadzić także pokazy zwierząt towarowych, pokazy doju, strzyży, pielęgnacji racic itp. Podkomisja proponuje przenieść z budżetu centralnego do budżetów terenowych sumę 20 mln zł z przeznaczeniem na wymienione pokazy hodowlane. Ponadto podkomisja wyraża opinię, iż środki budżetowe na służbę weterynaryjną powinny być wyraźniej wydzielone z ogólnej grupy wydatków na popieranie produkcji zwierzęcej. Pozwoli to na bardziej szczegółowe preliminowanie wydatków w dziale weterynarii. Powiatowe zakłady weterynarii są w większości rentowne. Sygnały nadchodzące z terenu wskazują, iż zadania weterynarii mogą nie mieć zabezpieczenia od strony finansowej; w wielu województwach zmniejszono bowiem dotacje dla zakładów leczenia zwierząt przy pewnym zwiększeniu wpłat do budżetu. Ministerstwo Finansów zmniejszyło dotacje na skutek skreślenia przez Komisję Planowania wydatków na remonty kapitalne, co uniemożliwi wyremontowanie kilkudziesięciu budynków lecznic weterynaryjnych i kilkudziesięciu samochodów. Ponadto, niektóre wojewódzkie rady narodowe obniżyły limity osobowego i bezosobowego funduszu płac.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełAntoniJankowski">Na pytania posłów; Pelagii Pająk (bezp.), Michała Polnara (ZSL), Floriana Pierańskiego (SD), Mieczysława Stachura (bezp. „Pax”), Franciszka Gesinga (ZSL), Mariana Tuki (PZPR), Tomasza Malinowskiego (ZSL), Władysława Cabaja (ZSL), Bronisława Kałwaka (PZPR), Ksawery Barańskiej (ZSL), Franciszka Gintera (ZSL) i Franciszka Maja (ZSL) odpowiedzi udzielili podsekretarze stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Władysław Kopeć i Jerzy Popko, Minister Rolnictwa — Mieczysław Jagielski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów — Jan Dusza i zastępca przewodniczącego Komisji Planowania — Władysław Jagusztyn.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełAntoniJankowski">Odpowiedzi dotyczyły m.in. problemów finansowania poszczególnych zadań ustalonych w planie gospodarczym rolnictwa na rok 1966; zabezpieczenia dostaw środków produkcji i materiałów budowlanych w wysokości nakładów inwestycyjnych na poszczególne dziedziny rolnictwa; sposobów realizacji programu podnoszenia poziomu produkcji roślinnej i zwierzęcej; zagospodarowania odłogów, zabezpieczenia pomocy gospodarstwom podupadłym; służby weterynaryjnej, zaopatrzenia wsi w wodę.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełAntoniJankowski">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełSzymonDziedzic">Istnieje potrzeba skoordynowania działalności służby zootechnicznej. Agronomowie powinni mieć wytyczone zadania, w których za podstawę należy przyjąć stan pogłowia i wyniki produkcyjne; premie uzyskiwane za przekroczenie tych zadań byłyby bodźcem zachęcającym do poszukiwania bardziej efektywnych form pracy.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełSzymonDziedzic">Postęp mechanizacji na wsiach i wzrost produkcji rolnej pociąga za sobą konieczność ulepszania dróg; gromady i kółka rolnicze nie mają jednak możliwości ani spodków na zakup maszyn i sprzętu drogowego.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełSzymonDziedzic">Sprzęt przeznaczony dla rolnictwa nie jest znormalizowany. Stąd kłopoty z zaopatrzeniem w części zamienne i materiały. Np. sznurek do snopowiązałek co roku jest innej grubości. Nie produkuje się drobnych urządzeń takich jak np. automatyczne wyłączniki do palników elektrycznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMieczysławTomkowski">Produkcja przemysłu chemicznego nie odpowiada w pełni zapotrzebowaniu wsi; brak jest pierścieni i uszczelek, pogarsza się jakość ogumienia do traktorów, lakiery używane do pokrywania maszyn rolniczych wywołują wiele zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełMieczysławTomkowski">Sprzęt ochronny dla brygad pracujących przy środkach chemicznych jest złej jakości. Niemożliwe jest używanie masek, których pochłaniacze zużywają się w ciągu kwadransa. Zatrucia środkami chemicznymi powinny być zaliczane do wypadków przy pracy, tymczasem PZU nie obejmuje ich ubezpieczeniem od wypadku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełFranciszekMaj">Poprawa wydajności łąk uzależniona jest od dostaw odpowiedniego sprzętu. Proponuje się rolnikom wałowanie łąk, tymczasem wały takie nie są produkowane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełFlorianPierański">W celu osiągnięcia lepszych wyników hodowli należy zwrócić uwagę na rozwijanie różnych form szkolenia hodowców. Dobra szkoła wychowująca kwalifikowanych rolników musi mieć swoje tradycje. Niestety, na to nie zwraca się uwagi i szkoły wciąż zmieniają siedziby, bądź ulegają likwidacji po to, by znów je uruchamiać innym miejscu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełMichałPolnar">Szereg problemów jest na wsi nie w pełni rozwiązanych, co wywołuje niezadowolenie rolników. Tak np. zdarza się, że kółka rolnicze przejmują w zagospodarowanie ziemię, otrzymując na ten cel odpowiednie kredyty; jednak na skutek odgórnych decyzji ziemię tę przed upływem okresu 5-letniego, warunkującego kredyty, przejmują PGR-y, a od kółek rolniczych żąda się zwrotu kredytu, który przecież zużyty został na wkłady związane z zagospodarowaniem ziemi. Również zaopatrzenie w węgiel wymaga pewnych zmian. Są rolnicy mający nadwyżki opału i są tacy, którzy np. w razie padnięć zakontraktowanej trzody są opału pozbawieni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełAugustynPilch">Wzrost zaopatrzenia w materiały budowlane powinien być równomierny we wszystkich asortymentach, łącznie z okuciami i gwoźdźmi. Obecnie wieś odczuwa brak gwoździ.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełWładysławGałka">Powiatowe związki kółek rolniczych niemal w całym kraju mieszczą się w nieodpowiednich, za ciasnych pomieszczeniach. W kolejnych planach inwestycyjnych należy uwzględnić budowę domów dla nich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJanKlecha">Rolnicy odczuwają niedostatek informacji w zakresie aktów prawnych i kroków podejmowanych dla rozwoju wsi i rolnictwa. Niedostateczny jest też nadzór rad narodowych nad realizacją uchwał i zarządzeń władz centralnych. Niezbędne jest usprawnianie działalności rad narodowych i pogłębienie ich kontroli nad całokształtem życia gospodarczego w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełJanKlecha">Coraz powszechniej na plan pierwszy wybija się kwestia budowy dróg na wsiach. Rolnik zajęty pracą w gospodarstwie, w miarę coraz większej jego intensyfikacji, ma coraz mniejsze możliwości brania udziału w czynach społecznych, natomiast gotów jest ponosić świadczenia pieniężne na ten cel. Potrzebny jest sprzęt do budowy dróg lokalnych oraz przedsiębiorstwa zajmujące się budową. Problem jednak nie jest dotychczas rozwiązany zarówno pod względem organizacyjnym, jak i dysponowania środkami na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełJanKlecha">Rozwojowi produkcji rolnej muszą towarzyszyć odpowiednie środki zabezpieczające warunki do wykonania rosnących zadań. Tymczasem przy względnym wzroście dostaw materiałów budowlanych — jest ich coraz mniej na rzeczywiste potrzeby budowlane, ponieważ cement idzie na silosy, drogi i inne obiekty wiejskie i nie rekompensuje potrzeb materiałowych gospodarstw indywidualnych.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełJanKlecha">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Rolnictwa Mieczysław Jagielski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Rok 1965 zamyka plan 5-letni w rolnictwie dobrym akordem, stwierdzić jednak trzeba, że założenia 5-latki nie zostały w pełni wykonane. Słabość konstrukcji planu na lata 1961–1965 polegała na braku równowagi między zakładanym wzrostem produkcji roślinnej i zwierzęcej; był to plan bardzo napięty, nieprzewidujący odpowiednich rezerw, które pozwoliłyby na manewrowanie i dokonywanie koniecznych przerzutów. Wskaźniki planu na rok 1966 i proporcje ustalane na lata najbliższe wskazują, że słabości te są usuwane. Projekt planu na rok 1966 zakłada wzrost produkcji roślinnej o 17,1 proc., a zwierzęcej o 11 proc. Przywracając właściwą równowagę pomiędzy wzrostem produkcji roślinnej i zwierzęcej, wprowadzono ostrożne planowanie poszczególnych wskaźników. Prezentowany projekt planu zakłada osiągnięcie 97 proc. produkcji wyjątkowo pomyślnego roku bieżącego. Plan ten przy środkach dostarczonych rolnictwu i sprzyjających warunkach stwarza możliwość zgromadzenia rezerw i odpowiedniego manewrowania nadwyżkami.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Inwestycje w rolnictwie wzrastają z roku na rok. Stwierdzić jednak trzeba, że dopiero 2 ostatnie lata charakteryzują się wzmożonym tempem inwestowania w rolnictwie. Ludność wiejska w większym niż kiedykolwiek stopniu wydatkuje środki na cele inwestycyjne i produkcyjne. Konieczne jest utrzymanie tego trendu i preferowanie tego rodzaju wydatków. A to wymaga stworzenia odpowiednich możliwości inwestowania.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Projekt planu zakłada utrzymanie obciążeń wsi na tym samym poziomie i stosowanie elastycznej polityki ulg i umorzeń. W praktyce nie jest jeszcze w tych sprawach najlepiej.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Łączna pomoc kredytowa dla wsi wyniesie 19,3 mld zł i będzie większa o 1,2 mld zł niż w roku bieżącym. Spłaty z tytułu zadłużeń wyniosą w roku 1966–15,3 mld zł. Powoduje to wzrost zadłużenia wsi o 3,7 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Na wniosek przewodniczącego Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1966 w części dotyczącej rolnictwa w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Komisja postanowiła przedstawić Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów dezyderaty, w których postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-17.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">- zabezpieczenie środków transportowych dla potrzeb prac melioracyjnych, - przyśpieszenie organizowania przedsiębiorstw zapewniających wykonanie planu inwestycyjnego w rolnictwie, - uruchomienie produkcji przyczep dostosowanych do potrzeb rolnictwa i moratorium dla posługiwania się pracującymi w rolnictwie przyczepami na drogach publicznych do czasu dostarczenia przez przemysł odpowiednich urządzeń hamulcowych, - zwiększenia produkcji deficytowych maszyn rolniczych i części zamiennych oraz poprawienia jakości sprzętu, - zwiększenia ilości materiałów budowlanych na zaopatrzenie wsi, - przeniesienie środków na szkoły przysposobienia rolniczego z budżetu terenowego do budżetu kółek rolniczych, - zwiększenie sumy przeznaczonej na badania naukowe służące praktyce rolnej — z rezerwy przewodniczącego Komitetu do Spraw Nauki i Techniki.</u>
+          <u xml:id="u-17.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W kolejnym punkcie porządku obrad informację o projekcie planu na rok 1966 Centrali Spółdzielni Ogrodniczych złożył Prezes CSO — Tadeusz Barzyk (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-17.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W imieniu podkomisji produkcji roślinnej uwagi do projektu planu i budżetu na 1966 r. w części dotyczącej Centrali Spółdzielni Ogrodniczych zreferował poseł Jan Kasiak (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-17.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Projekt planu na rok 1966 Centrali Spółdzielni Ogrodniczych zakłada wzrost produkcji we wszystkich działach. Kontraktacją objęte zostanie 88 proc. produkowanego surowca. Spółdzielczość ogrodnicza zaczyna realizować program rekonstrukcji sadownictwa poprzez objęcie kontraktacją 2.100 ha nowych sadów handlowych w rejonach produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-17.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Poważną trudność powoduje brak odpowiedniego materiału szkółkarskiego. Na zbyt małą skalę zakrojone są plany przeszczepień, które przewidują w 1966 r. przeszczepienie 700 tys. drzew owocowych (w roku bieżącym — 660 tys.). Sadownicy mają trudności ze zbyciem swego towaru z powodu jego jakości i wartości gatunkowej, a wynika to właśnie z powodu braku dostatecznej troski o odpowiedni materiał szkółkarski. Należy rozszerzyć program zagospodarowania szkółek, aby dostarczyć rolnikom drzewka rodzące wartościowy owoc.</u>
+          <u xml:id="u-17.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Plany szkoleniowe CSO przewidują przeszkolenie około 1.000 osób na kursach specjalizacyjnych; jednakże zasięg szkolenia jest jeszcze za mały. Kadra prowadząca instruktaż i poradnictwo nie zawsze przygotowana jest do swoich zadań; wśród instruktorów zaledwie 32 proc. posiada wyższe wykształcenie.</u>
+          <u xml:id="u-17.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Przy rozszerzeniu kontraktacji sadów należy równolegle zabezpieczyć dostawy narzędzi ogrodniczych i traktorów jednoosiowych. W roku bieżącym odczuwano dotkliwie brak dobrych aparatów ochrony roślin, mających zastosowanie w sadownictwie i ogrodnictwie. Konieczna jest poprawa ich jakości, niezbędne jest wprowadzenie w ogrodnictwie nasion kwalifikowanych.</u>
+          <u xml:id="u-17.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Na pytania posłów: Ksawery Barańskiej (bezp.), Stanisława Szajny (ZSL), Mieczysława Tomkowskiego (PZPR), Władysława Gałki (ZSL), Mariana Tuki (PZPR) odpowiedzi udzielił Prezes CSO — Tadeusz Barzyk.</u>
+          <u xml:id="u-17.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Odpowiedzi dotyczyły m.in.: skupu owoców i warzyw, sieci i wyposażenia punktów skupu, rozwoju szkółkarstwa, rozbudowy przetwórni i zamrażalni, szkolenia ogrodników.</u>
+          <u xml:id="u-17.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełKsaweraBarańska">Spółdzielczość ogrodnicza powinna dołożyć wszelkich starań, aby odebrać cały surowiec wyprodukowany przez rolników szczególnie z obszaru upraw zakontraktowanych. Konieczne byłoby zabezpieczenie producenta przez wprowadzenie gwarantowanej nawet minimalnej — stałej ceny za warzywa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełPelagiaPająk">Na punktach skupu w okresach urodzaju odbiera się prawie wyłącznie lepsze gatunki. Dzieje się to ze szkodą dla rolników, którzy podejmują dopiero produkcję. W rejonach, gdzie warzywnictwo się dopiero rozwija, należałoby uruchomić ruchome, sezonowe punkty skupu. Hamulcem dla rozwoju warzywnictwa jest brak materiałów potrzebnych do budowy szklarni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełMieczysławBodalski">Z uwagi na warunki, w jakich pracuje, i środki, jakimi dysponuje, należałoby wyrazić uznanie CSO za duży wysiłek organizacyjny w zaspokajaniu potrzeb producentów.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełMieczysławBodalski">Stosunek personelu punktów skupu zarówno do producenta wielkiego jak i małego powinien być taki sam, tymczasem zdarza się, że wielcy producenci dyktują warunki punktom skupu.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PosełMieczysławBodalski">CSO podejmuje słusznie poszukiwania nowych rejonów uprawy warzyw. Niewiele jeszcze zrobiono w sprawie zaopatrzenia producentów warzyw i owoców w niezbędne środki produkcyjne; jeśli zamierzamy forsować eksport naszych wysokogatunkowych owoców, niezbędne jest dostarczenie rolnikom maszyn, narzędzi i traktorów. Nie można rozszerzyć produkcji pod szkłem, ponieważ utrzymuje się ciągle brak odpowiednich materiałów. Konieczna jest budowa nowych przechowalni dla twardych i miękkich owoców. Nie chodzi tylko o zabezpieczenie eksportu, ale również potrzeb krajowego konsumenta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełJózefŁaciak">Niekiedy producent nie ma dokąd odstawić zakontraktowanych warzyw czy owoców, zwłaszcza w okresach urodzaju. Punkty odbioru należy zbliżyć do producentów. Należałoby zwiększyć uprawnienia samorządu spółdzielni i wzmóc nadzór nad pracą zarządów spółdzielni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełFranciszekGesing">Środki zawarte w protokole planu CSO na 1966 r. w większym stopniu niż w poprzednich planach zabezpieczają potrzeby ogrodnictwa, w dalszym ciągu jednak są niewystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełFranciszekGesing">Komisja przyjęła projekt NPG i budżetu państwa na 1966 r. w części dotyczącej Centrali Spółdzielni Ogrodniczej i postanowiła wystąpić z dezyderatem w sprawie zaopatrzenia ogrodnictwa i sadownictwa w maszyny i sprzęt.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PosełFranciszekGesing">O PROJEKCIE NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO I BUDŻETU PAŃSTWA NA ROK 1966 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ MINISTERSTWA ROLNICTWA</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#PosełFranciszekGesing">Informacja złożona przez Ministra Rolnictwa — Mieczysława Jagielskiego na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 18 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#PosełFranciszekGesing">Globalna produkcja rolnictwa w roku 1965 (wg nieostatecznych jeszcze szacunków) jest wyższa wartościowo aniżeli w roku 1964 o 7 proc., przy czym produkcja roślinna — o 7,2 proc., produkcja zwierzęca — o 6,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-22.5" who="#PosełFranciszekGesing">Na wzrost wartości produkcji złożyły się następujące czynniki: wyższy poziom plonów i zbiorów zbóż (o 2 mln ton), dobre plony oleistych (wzrost produkcji nasion o 94 proc. przy znacznym wzroście powierzchni upraw), wyższe plony siana łąkowego o 9,2 q z ha (o 2 mln ton więcej niż w r. ub.), zbiór siana z upraw polowych wyższy o 25 proc., niezłe zbiory buraków. Niższe niż w roku 1964 były zbiory ziemniaków, tytoniu, owoców.</u>
+          <u xml:id="u-22.6" who="#PosełFranciszekGesing">Na wzrost wartości produkcji zwierzęcej złożyło się: utrzymanie na poziomie założeń planu zamierzeń w zakresie pogłowia bydła (przy pewnym wzroście ilości bydła młodego), bardzo poważny w stosunku do roku ubiegłego wzrost pogłowia trzody chlewnej, zahamowanie tendencji spadku pogłowia owiec, a nawet lekki jego przyrost (o 1,3 proc.), znaczny wzrost przeciętnej mleczności krów (do 2,165 litrów od jednej krowy).</u>
+          <u xml:id="u-22.7" who="#PosełFranciszekGesing">Według szacunków dokonanych przez Komisję Planowania wartość scentralizowanego skupu artykułów rolnych wyniesie około 85,6 mld zł (w myśl założeń planu miała wynieść około 80 mld zł), Wartość skupu artykułów roślinnych szacowana w planie na 33,5 mld zł, wyniesie 35,6 mld zł, a wartość artykułów zwierzęcych szacowana na 46,3 mld zł, osiągnie poziom około 50 mld zł, W porównaniu do r. 1964 wzrośnie więc o 14,3 proc., w tym artykułów roślinnych — o 13,3 proc. i zwierzęcych o 14,9 proc. Po uwzględnieniu zmian cen skupu niektórych artykułów wartość skupu wzrośnie o 11,2 proc (w artykułach roślinnych — o 6,9 proc., w zwierzęcych — o 14,5 proc.). Założenia planu w dziedzinie skupu zbóż, sadzeniaków, buraków cukrowych, oleistych, żywca wieprzowego, mleka zostaną przekroczone. Zostanie zrealizowany w pełni plan: skupu ziemniaków, tytoniu, owoców i żywca wołowego.</u>
+          <u xml:id="u-22.8" who="#PosełFranciszekGesing">Projekt planu na rok 1966 charakteryzują — w dziedzinie rolnictwa — dwie istotne cechy. Po pierwsze — projekt uwzględnia wszystkie podstawowe założenia polityki rolnej rządu wobec wsi, polityki polegającej na lepszym zaopatrzeniu w środki produkcji, na doskonaleniu technicznej bazy rolnictwa, na ulepszaniu ekonomicznych warunków produkcji rolnej, na rozwijaniu inicjatywy produkcyjnej rolników i umacnianiu socjalistycznych gospodarstw rolnych przy wykorzystaniu rezerw i możliwości dalszego rozwoju wszystkich sektorów rolnictwa; druga cecha planu polega na ustaleniu zadań produkcyjnych w sposób realistyczny i ostrożny z myślą o zapewnieniu odpowiednich rezerw; zadania produkcyjne ustala się z uwzględnieniem pewnych warunków klimatyczno-produkcyjnych. Jeżeli one są lepsze, zadania mogą być przekroczone, a uzyskane rezerwy można z kolei wykorzystać stosownie do potrzeb gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-22.9" who="#PosełFranciszekGesing">Plan na rok 1966 przewiduje, że produkcja rolnicza globalnie będzie o około 3 proc. niższa od wysokiego jej poziomu w korzystnym roku 1965. Wartość produkcji roślinnej niższa będzie o około 5 proc., a zwierzęcej utrzyma się na poziomie roku bieżącego. Jeżeli jednak zadania roku przyszłego porównać ze średnią z lat 1962–1965, to wówczas produkcja globalna rolnictwa wzrasta o ponad 3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-22.10" who="#PosełFranciszekGesing">Ogólna powierzchnia zasiewów wyniesie 15.400 tys. ha, co oznacza nieznaczny, wynoszący 60 tys. ha, jej wzrost. Powierzchnia uprawy zbóż wzrośnie o 43 tys. ha i wyniesie około 8.700 tys. ha. Przewiduje się dalszą intensyfikację produkcji zbożowej poprzez zwiększenie areału uprawy pszenicy i jęczmienia. Powierzchnia uprawy roślin strączkowych pozostanie w zasadzie niezmieniona, a przemysłowych ulegnie pewnemu obniżeniu przez ograniczenie areału uprawy buraka cukrowego. Zmniejszony zostanie areał pod uprawy tytoniu, a nieznacznie zwiększony pod uprawy roślin włóknistych. Założono dalszy nieznaczny spadek areału ziemniaków oraz niewielki wzrost areału upraw warzyw.</u>
+          <u xml:id="u-22.11" who="#PosełFranciszekGesing">W wyniku przyjętych szacunkowo areałów i plonów ocenia się, że w roku 1966 zbiory zbóż wyniosą 14.850 tys. ton, buraków cukrowych — 11.800 tys. ton, oleistych — 425 tys. ton, ziemniaków — 42 mln. ton.</u>
+          <u xml:id="u-22.12" who="#PosełFranciszekGesing">Dzięki znacznej poprawie sytuacji paszowej zakłada się, że pogłowie bydła ogółem powinno wzrosnąć o 3,5 proc., zahamowana zostanie tendencja spadku pogłowia krów, wzrosnąć ma pogłowie młodzieży. Produkcja żywca bydlęcego wzrośnie w stosunku do roku bieżącego o 10 tys. ton, a wydajność mleka utrwali się na wysokim tegorocznym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-22.13" who="#PosełFranciszekGesing">Zakłada się utrzymanie wysokiego, osiągniętego w roku bieżącym, poziomu pogłowia i produkcji żywca wieprzowego. Nastąpić ma stabilizacja pogłowia owiec, dalszemu zmniejszeniu ulec ma pogłowie koni.</u>
+          <u xml:id="u-22.14" who="#PosełFranciszekGesing">Nakłady inwestycyjne na rolnictwo w roku 1966 wyniosą 30.862 mln zł, tj. o 2.527 mln zł więcej od przewidywanego wykonania roku 1965. Nakłady na inwestycje państwowe wynoszą 15.782 mln zł (o 7,6 proc. więcej niż w roku bież.), inwestycje ze środków Funduszu Rozwoju Rolnictwa — 3.580 mln zł (o 21 proc. więcej), inwestycje ze środków własnych rolników — 10.900 mln zł (o 7 proc. więcej).</u>
+          <u xml:id="u-22.15" who="#PosełFranciszekGesing">Szczególnie ważne znaczenie dla rozwoju całego rolnictwa ma realizacja inwestycji finansowanych ze środków państwowych, z których poważna część przeznaczona jest na rozbudowę przedsiębiorstw świadczących usługi rolnikom indywidualnym. Nakłady inwestycyjne ze środków państwowych przeznacza się głównie na melioracje rolne, rozbudowę zaplecza techniczno-remontowego, umocnienie państwowych gospodarstw rolnych (część przeznaczona zostanie na rozbudowę PGR specjalistycznych: hodowli roślin, nasiennictwa ogrodniczego i szkółkarstwa, hodowli zwierząt). W ramach nakładów na PGR, 25 proc. przeznacza się na budownictwo inwentarskie, 55 proc. na spichrze, stodoły, pomieszczenie dla sprzętu, zaopatrzenie w wodę, drogi itp., 20 proc. na budownictwo mieszkaniowe. W PGR wybudowanych zostanie m.in. 85 tys. stanowisk dla bydła, 38 tys. stanowisk dla trzody chlewnej oraz 14 tys. izb mieszkalnych.</u>
+          <u xml:id="u-22.16" who="#PosełFranciszekGesing">W zakresie nakładów na melioracje więcej środków przeznaczy się na melioracje podstawowe, na szerszą skalę podejmie się inwestycje nawodnieniowe. W zakresie elektryfikacji — zostanie zelektryfikowanych ponad 72 tys. zagród wiejskich oraz 338 PGR. Uwzględni się w tej dziedzinie potrzeby województw poznańskiego i bydgoskiego, gdzie tempo elektryfikacji było dotąd niskie.</u>
+          <u xml:id="u-22.17" who="#PosełFranciszekGesing">W celu zapewnienia pełnej obsługi rolnictwa w dziedzinie mechanizacji i potrzeb techniczno-remontowych, przewiduje się budowę 200 filii POM i rozbudowę 46 POM.</u>
+          <u xml:id="u-22.18" who="#PosełFranciszekGesing">Ze środków Funduszu Rozwoju Rolnictwa kółka rolnicze zakupią 10 tys. traktorów i odpowiedni sprzęt towarzyszący.</u>
+          <u xml:id="u-22.19" who="#PosełFranciszekGesing">W ramach finansowej pomocy państwa dla realizacji inwestycji chłopskich w planie roku przyszłego przewiduje się kredyty zwrotne w wysokości 5,1 mld zł (o 6 proc. więcej niż w roku bież.). Projekt planu na rok 1966 przewiduje dostawy sprzętu technicznego dla rolnictwa na sumę 7.250 mln zł. (wzrost o 11,5 proc. w stosunku do wykonania planu w 1965 r.). Na popieranie produkcji rolnej przeznacza się 4.501 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-22.20" who="#PosełFranciszekGesing">Pod zbiory 1966 r. rolnictwo otrzyma 1.258 tys. ton nawozów w czystym składniku. Pozwoli to osiągnąć poziom nawożenia w wysokości 63 kg nawozów na 1 ha użytków rolnych. Projekt planu przewiduje wzrost zaopatrzenia w nawozy o 8,5 proc., w wapno nawozowe o 16 proc. w porównaniu z rokiem 1965. Założenia programu rozwoju ochrony roślin ustalają w roku przyszłym objęcie chemiczną ochroną roślin 80 proc. gruntów uprawnych. Dla wykonania tych zadań przeznaczy się 88,2 tys. ton środków ochrony roślin, z czego 92 proc. dostarczy krajowy przemysł chemiczny. W 1966 r. na terenie kraju pracować będzie 320 brygad ochrony roślin przy POM i 75 specjalistycznych stacji zabiegów.</u>
+          <u xml:id="u-22.21" who="#PosełFranciszekGesing">W roku przyszłym przewiduje się dalszy wzrost produkcji kwalifikowanych nasion i sadzeniaków ziemniaka. Zakłada się m.in. uzyskanie 560 tys. ton zbóż kwalifikowanych, co pozwoli na odnowienie 35 proc. ogólnej powierzchni zbóż w gospodarstwach chłopskich. Dostawy 850 tys. ton sadzeniaków pozwolą na odnowienie 16 proc. powierzchni uprawy ziemniaka. Wysokie zadania ustalono w zakresie produkcji nasion roślin strączkowych, motylkowych drobnonasiennych, oleistych, włóknistych, pastewnych, traw i warzyw.</u>
+          <u xml:id="u-22.22" who="#PosełFranciszekGesing">W dziedzinie prac hodowlanych planuje się rozszerzenie oceny mlecznej wydajności krów. Oceną objętych zostanie 610 tys. sztuk. Przewiduje się wpisanie do ksiąg 200 tys. sztuk krów i 15 tys. sztuk buhajów. Produkcja knurów osiągnie poziom 21 tys. sztuk, a produkcja loszek w hodowli zarodowej i w gniazdach reprodukcyjnych — rekordową ilość 80 tys. sztuk. Budowane są obecnie cztery wielkie stacje kontroli użytkowości rzeźnej trzody chlewnej. Dwie uruchomione zostaną na wiosnę przyszłego roku, a dwie dalsze na jesieni. W roku 1966 rozpocznie się budowę dwóch dalszych stacji, które umożliwią rozszerzenie kontroli i prowadzenie selekcji w celu uzyskania najlepszego typu świni mięsnej ogólnoużytkowej.</u>
+          <u xml:id="u-22.23" who="#PosełFranciszekGesing">Do końca 1966 r. czynnych będzie 57 zakładów unasienniania, które obejmą swym zasięgiem prawie cały kraj. Planuje się objąć unasiennianiem około 3,5 mln sztuk krów. Położy się duży nacisk na dalsze podnoszenie kwalifikacji inseminatorów. Dostawy pasz treściwych osiągną wysoki poziom 2,925 tys. ton. Kontynuowane będą prace nad rozwojem konserwacji pasz, budową silosów (200 tys. sztuk), instalowaniem wentylatorów (2,6 tys. sztuk) i produkcją kiszonek (18.300 tys. ton).</u>
+          <u xml:id="u-22.24" who="#PosełFranciszekGesing">W roku 1966 otwartych zostanie 40 lecznic weterynaryjnych, 17 przychodni i 12 punktów opieki weterynaryjnej. We wszystkich zakładach weterynaryjnych zatrudnionych będzie 14.780 pracowników, w tym około 4.470 lekarzy weterynarii. Planuje się zwrócenie większej uwagi na choroby pasożytnicze i choroby wychowu młodzieży. Bardzo ważnym problemem pozostanie nadal walka z gruźlicą.</u>
+          <u xml:id="u-22.25" who="#PosełFranciszekGesing">Rozwijane będą nadal różne formy oświaty rolniczej. Liczba uczniów w technikach rolniczych wzrośnie z 48.360 w 1965 r. do 50.515 w 1966 r., w zasadniczych i specjalistycznych szkołach rolniczych — z 15.180 do 16.135, a w zasadniczych szkołach zawodowych dla pracujących — z 4.687 do 5.610. W korespondencyjnych szkołach rolniczych i na kursach uczyć się będzie 28.820 osób. Szczególną uwagę poświęci się rozwojowi i usprawnieniu nauczania w trzyletnich technikach rolniczych oraz rozszerzeniu szkolenia kursowego. Nadal kontynuowana będzie praca szkoleniowa w 17.727 zespołach przysposobienia rolniczego młodzieży, które obejmą 156 tys. osób.</u>
+          <u xml:id="u-22.26" who="#PosełFranciszekGesing">Poważnie zaawansowana jest gleboznawcza klasyfikacja gruntów, która w końcu 1965 r. obejmie 22 mln ha (95 proc. zadań); prace klasyfikacyjne ukończono w 6 województwach, a w 5 dalszych zakończone zostaną w roku bież. Do sklasyfikowania pozostanie nieco ponad 1 mln ha gruntów na terenie województw centralnych i południowych. W oparciu o dane gleboznawczej klasyfikacji gruntów sporządza się mapy glebowo-rolnicze dla poszczególnych obiektów (wsi, PGR) i dla całych powiatów. Nowe zadania służby geodezyjno-urządzeniowej mają w większości charakter zadań projektowych. Wymaga to dalszego usprawnienia pracy, podniesienia kwalifikacji i umiejętności zawodowych pracowników geodezji.</u>
+          <u xml:id="u-22.27" who="#PosełFranciszekGesing">W toku realizacji planu na rok 1966 potrzebna będzie jeszcze bardziej intensywna i wielostronna działalność dla upowszechnienia postępowych metod gospodarowania w rolnictwie. Konieczna będzie lepsza realizacja planu nasiennego, lepsza organizacja wykonania zadań ochrony roślin. Należy osiągnąć znaczną poprawę w działalności inwestycyjnej, poprawić wykonawstwo zadań rzeczowych, wzmóc nadzór, obniżyć koszty inwestycji, doprowadzić do skoordynowania poczynań inwestycyjnych. Wreszcie, niezbędne jest dalsze usprawnienie obsługi produkcji rolniczej, wyczulenie służby rolnej na sprawy dotyczące zaopatrzenia rolnictwa w środki produkcji, coraz lepsze zaspokajanie rosnącego zapotrzebowania na różnorodne usługi produkcyjne.</u>
+          <u xml:id="u-22.28" who="#PosełFranciszekGesing">O PROJEKCIE PLANU GOSPODARCZEGO NA ROK 1966 CENTRALI SPÓŁDZIELNI OGRODNICZYCH</u>
+          <u xml:id="u-22.29" who="#PosełFranciszekGesing">Informacja złożona przez prezesa Centrali Spółdzielni Ogrodniczych — Tadeusza Barzyka na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 18 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-22.30" who="#PosełFranciszekGesing">Szacuje się, że w 1965 r. ogrodnictwo uzyska 40 proc. jabłek, 48 proc. gruszek, 80 proc. śliwek, 50 proc. wiśni i 120 proc. owoców jagodowych w porównaniu ze zbiorami 1964 r. W warzywnictwie największe straty wystąpiły w uprawie ogórków, których produkcja wynosi 40 proc., pomidorów — 30 proc., cebuli — 80 proc. w stosunku do 1964 r. Równocześnie warzywa są gorszej jakości. Produkcja ogrodnicza w br. jest ogółem mniejsza od produkcji roku 1964 o przeszło 200 tys. ton, mimo że areał upraw wzrósł o 10 proc.; przyczyną nieurodzaju były złe warunki klimatyczne. Ceny warzyw utrzymują się na poziomie ubiegłego roku, a ceny owoców wzrosły trzykrotnie. Stan ten odbija się dotkliwie na zaopatrzeniu rynku.</u>
+          <u xml:id="u-22.31" who="#PosełFranciszekGesing">Plan na rok 1966 zakłada zwiększenie zainteresowania rolników rozwojem produkcji sadowniczej i ogrodniczej. Spółdzielczość zamierza skupić 570 tys. ton warzyw, 330 tys. ton owoców oraz 175 tys. ton młodych kartofli. Przewiduje się dalszy rozwój plantacji oraz sadów w oparciu o programy opracowane przez spółdzielnie ogrodnicze.</u>
+          <u xml:id="u-22.32" who="#PosełFranciszekGesing">Dokształcanie zawodowe producentów odbywa się na kursach w okresie jesienno-zimowym; w szkoleniu tym w 1964 r. uczestniczyło 328 tys. osób. Podejmowane są też inne formy upowszechniania wiedzy ogrodniczej m.in. przy pomocy uniwersytetów powszechnych oraz kursów przygotowujących do egzaminu na tytuł mistrza w zawodzie ogrodnika. Nowym zadaniem będzie przygotowanie młodzieży wiejskiej do zawodu ogrodnika za pośrednictwem zespołów przysposobienia spółdzielczego; przewiduje się powstanie około 100 takich zespołów.</u>
+          <u xml:id="u-22.33" who="#PosełFranciszekGesing">Spółdzielczość we własnym zakresie organizuje zaopatrzenie producentów w środki produkcji. Dostawy tych środków rosną z roku na rok, w niektórych jednak asortymentach wciąż występują i poważne braki; trudności zaopatrzeniowe m.in. dotyczą torfu, materiału szkółkarskiego, szkła inspektowego, cementu, tarcicy, importowanych preparatów chemicznych, wyrobów hutniczych. Dostawy maszyn ogrodniczych i aparatury ochrony roślin produkcji krajowej przewyższają zapotrzebowanie, ale sprzęt ten często jest przestarzały i nie cieszy się powodzeniem.</u>
+          <u xml:id="u-22.34" who="#PosełFranciszekGesing">W planie inwestycyjnym na rok 1966 uwaga skoncentrowana została na kontynuowaniu rozpoczętych obiektów, głównie magazynów i chłodni. W planach terenowych przewiduje się rozpoczęcie budowy wielu punktów skupu, magazynów i przechowalni, kwaszarni, zatapialni ogórków. Limit przeznaczony na zakup środków transportowych pozwoli na zwiększenie taboru o 47 samochodów ciężarowych w planie terenowym oraz 7 w planie centralnym.</u>
+          <u xml:id="u-22.35" who="#PosełFranciszekGesing">Mimo trudnych i niejednokrotnie prymitywnych warunków pracy zakładów i przetwórni owocowo-warzywnych CSO, notuje się stały wzrost wydajności pracy, a tempo wzrostu produkcji wyprzedza wzrost zatrudnienia.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00008-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00008-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..72004d2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00008-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00008-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 8/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 8/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:8</note>
+        <note type="sessionNo">8</note>
+        <date>1965-11-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławKałwak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Kałwak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzBarcikowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Barcikowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMaksymRudczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maksym Rudczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławCabaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Cabaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGałka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gałka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00008-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00008-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..71e4386
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00008-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,111 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 19 listopada 1965 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Klechy (PZPR) rozpatrzyła projekt planu i budżetu na rok 1966 oraz podstawowe założenia planu na rok 1967 — Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu, Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z Ministrem Feliksem Pisulą i podsekretarzem stanu — Stanisławem Lindbergiem, prezes Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich — Bronisław Warowny oraz wiceprezes Antoni Włudarski i Marian Trendota, wicedyrektor Zespołu NIK — Stanisław Dąbrowski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Rolnictwa i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o projekcie planu i budżetu Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu na rok 1966 złożył Minister Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliks Pisula (Streszczenie informacji na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Koreferat przedstawił poseł Czesław Oleszkiewicz (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W projekcie planu na rok 1966 przewiduje się skup mięsa w ilości 1.265.000 ton, co przekracza o około 20.000 ton poziom przewidywanego wykonania w roku bież. Większe w roku bieżącym zbiory zbóż o przeszło 2 mln ton, lepsze zbiory pasz objętościowych stwarzają korzystne warunki dla hodowli bydła, założony jednak plan skupu trzody chlewnej należy uznać za napięty na skutek niższych o około 10 proc. zbiorów ziemniaków. Należy liczyć się z tym, że w południowych rejonach kraju, gdzie zbiory ziemniaków były niższe, hodowla trzody chlewnej może ulec zmniejszeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Pozytywnie należy ocenić decyzję kontynuowania rozpoczętych inwestycji w przemyśle mięsnym. Dla usprawnienia działalności tego przemysłu niezbędną jest poprawa stanu taboru samochodowego. W przemyśle zbożowo-młynarskim słuszny jest przyjęty kierunek budowania większych elewatorów, co daje poważne oszczędności materiałowe. Plan inwestycyjny przemysłu paszowego zakłada oddanie do użytku 15 nowych wytwórni pasz. Utrzymanie normatywnych cykli budowy wytwórni pasz wymaga ściślejszego nadzoru ze strony resortu budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W celu zabezpieczenia dostaw surowca odpowiedniej jakości i w pożądanym asortymencie dla przemysłu owocowo-warzywnego niezbędny jest intensywny rozwój kontraktacji. Przemysł ten powinien nadal rozwijać sieć punktów skupu. Wprawdzie ilość ich wzrosła od roku 1960 ze 114 do 465, nie zaspokaja to jednak potrzeb przemysłu. Przewidziane na ten cel limity inwestycyjne na rok 1966 starczą na budowę tylko 17 punktów skupu.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W przemyśle olejarskim ważnym zadaniem jest usprawnienie gospodarki nasionami. W tym celu niezbędna jest rozbudowa magazynów, których pojemność, łącznie z magazynami dzierżawionymi, wynosi 190 tys. ton, podczas gdy dla sprawnego odbioru przemysł powinien dysponować pojemnością magazynów o 50 tys. ton wyższą.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Zadanie zwiększenia powierzchni magazynowej powinno być jednym z kluczowych w całym resorcie przemysłu spożywczego i skupu.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Odpowiedzi na pytania posłów udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Na pytanie posła Pelagii Pająk (bezp.) w sprawie dostaw mieszanek paszowych:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W 1966 r. przewiduje się dostawy mieszanek paszowych w ilości 2,546 tys. ton, z tego 771 tys. ton mieszanek paszowych dla bydła, 1.375 tys. ton — dla trzody chlewnej oraz 350 tys. ton dla drobiu. Rozszerzenie produkcji mieszanek uzależnione będzie od zapotrzebowania rolników.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Na pytanie posła Michała Polnara (ZSL) w sprawie zaopatrzenia przemysłu paszowego w komponenty:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Na skutek wzrostu i przekroczenia planu produkcji mieszanek paszowych w ciągu 3 kwartałów br., w czwartym kwartale wystąpiły niedobory niektórych komponentów. Równocześnie w magazynach GS występują znaczne remanenty pasz, w wysokości ok. 170 tys. ton, przy czym ich wielkość kształtuje się różnie w poszczególnych województwach.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Na pytanie posła Władysława Gałki (ZSL) w sprawie składowania i suszenia zbóż w punktach skupu:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Problem magazynów zbożowych jest rozwiązywany drogą budowy nowych obiektów. W planach na lata 1966-1970 przewiduje się budowę elewatorów o pojemności 640 tys. ton. Jednak w dalszym ciągu, przy wzroście towarowej produkcji zbóż, występować będzie niedobór powierzchni magazynowej. Również i gminne spółdzielnie rozbudowują swoje magazyny w punktach skupu. WZGS w poznańskim i w innych województwach zamierzają wyposażać punkty skupu w suszarnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Na pytanie posła Stefana Serwickiego (PZPR) w sprawie dostaw mięsa:</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Dostawy mięsa w roku 1966 wzrosną o 8 proc. Rozdzielniki na poszczególne województwa sporządza Ministerstwo Handlu Wewnętrznego; masą towarową dysponują następnie wojewódzkie rady narodowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Na pytanie posła Józefa Łaciaka (ZSL) w sprawie składek plantatorskich pobieranych od dostawców kontraktowanego zboża:</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Składki pobierane są tylko przy niektórych uprawach (jęczmień browarny, gryka, strączkowe). Natomiast nie obowiązują żadne składki od plantatorów kontraktowanej pszenicy i żyta.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Na pytanie posła Mieczysława Stachury (bezp. „Pax”) w sprawie odbioru bydła rzeźnego:</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Rynek mięsny odczuwa pewien niedobór wołowiny, ponieważ plany skupu żywca wołowego nie są w pełni wykonywane. Nie powinna</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">(brakuje strony)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMaksymRudczyk">Nie dość sprawna praca punktów skupu wywołuje zniechęcenie u producentów. Używa się starych i niedokładnych wag konnych, a ziemniaki waży się na wadze dziesiętnej. Należałoby wyposażyć punkty skupu w wagi przyczepowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMaksymRudczyk">W skupie młodego bydła poprawiła się klasyfikacja, ale nadal zdarzają się nadużycia. Bywa tak, że klasyfikatorzy nie przyjmują od rolników dostarczonych jałówek, a potem te same sztuki, które rolnik zmuszony jest sprzedać handlarzom, trafiają do punktu skupu i są tam sklasyfikowane. Niezbędne jest wzmocnienie kontroli ze strony rad narodowych nad działalnością punktów skupu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Największe trudności występują w sferze obrotu towarowego, zwłaszcza w magazynowaniu ziemiopłodów. Zaniedbania w tej dziedzinie dały się dotkliwie odczuć w roku bieżącym. Uzasadniałoby to wystąpienie z dezyderatem w sprawie zwiększenia powierzchni magazynowej. Zbyt dużo ponosimy dodatkowych kosztów w wyniku wadliwego przechowywania rzepaku i innych ziemiopłodów.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Istotnym problemem jest zaopatrzenie ludności wiejskiej w dostateczną ilość wędlin i mięsa. Przy prawidłowym zorganizowaniu takiego zaopatrzenia można byłoby uzyskać od rolnictwa więcej towarowego mięsa. Straty przy naturalnej konsumpcji mięsa przez wieś są bardzo znaczne; należałoby dokonać odpowiedniego przeliczenia na przykładzie kilku powiatów, którym zapewniłoby się pełne zaopatrzenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefŁaciak">Producenci znają się na wadze, natomiast nie znają się na zasadach klasyfikacji. Dlatego usprawnić trzeba kontrolę społeczną nad pracą klasyfikatorów w punktach skupu. Na wsi utarło się powiedzenie, że niektórzy klasyfikatorzy nie patrzą na trzodę, ale na rolnika, który ją przywiózł. Od tego uzależniają klasyfikację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełBronisławKałwak">Wiele zastrzeżeń wśród chłopów budzi klasyfikacja nie tylko bydła i trzody, ale i drobiu. Np. koguty zaliczane są do I klasy, jeśli mają wesołe oczy. Jeśli się chce uzyskać zaliczenie cielęcia do I klasy, trzeba wysmarować mu sierść olejem, ponieważ matowy włos cielęcia powodować może nieprzyjęcie odstawianej sztuki. Nie ma kto kupować zwierząt dobrej klasy, które uległy np. wypadkowi złamania nogi. Takie sztuki należałoby klasyfikować po uboju w przeliczeniu na żywiec.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Brak zabezpieczania odbioru odbija się ujemnie na przebiegu kontraktacji i wielkości dostaw. Zaplecze techniczne i aparat skupu nie są jeszcze dostosowane do wielkich obrotów.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">W klasyfikacji zaznacza się już pewna poprawa, ale jeszcze niedostateczna. Resort podjął szereg kroków w celu polepszenia współpracy z chłopami-producentami. M.in. w woj. lubelskim osiągnięto poprawę w klasyfikacji przez umożliwienie producentom odwoływania się od decyzji klasyfikatorów. W woj. białostockim wprowadzono klasyfikację anonimową, aby klasyfikator nie wiedział, kto jest dostawcą. Resort widzi szereg możliwości poprawy sytuacji i stopniowo je realizuje. Jest prawdą, że ponury kogut ma mniejsze szanse w klasyfikacji, ale tego nauczyli nas naukowcy i zostało to ujęte w instrukcji.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Bada się możliwości zwiększenia ilości towarowego mięsa w drodze poprawy zaopatrzenia wsi w produkty mięsne. Potrzebne są do tego punkty chłodnicze i zamrażalnie przy małych wytwórniach GS.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Przewodniczący obradom — poseł Jan Klecha (PZPR): Wiele spraw poruszonych w dyskusji wymaga rozpatrzenia przez resort w trybie roboczym. Wiele zagadnień zostanie przez Komisję ponownie rozpatrzonych w toku dyskusji nad projektem planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Komisja upoważniła swoje prezydium do opracowania projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Informację o projekcie planu i budżetu Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich na rok 1966 i podstawowych założeniach planu na rok 1967 przedstawił Prezes CZSM — Bronisław Warowny.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Koreferat w imieniu podkomisji przedstawiła poseł Ksawera Barańska (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">W roku 1965 prowadziło działalność 547 spółdzielni mleczarskich zrzeszających 864 tys. członków; zwiększanie się liczby członków jest zbyt powolne.</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Zadania w dziedzinie skupu mleka w roku 1966 są poważne i trudne. Przy realizacji tych zadań niemałe znaczenie mają formy organizacyjne skupu i przechodzenie na bezpośredni odbiór mleka od producentów. Stwierdzić trzeba, że spółdzielczość mleczarska podjęła śmiałą decyzję, wychodząc poza dotychczasowe formy skupu produktów rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Zwrócić należy uwagę na należyte przeszkolenie członków komitetów kontroli oceny mleka, wybieranych przez producentów i członków spółdzielni.</u>
+          <u xml:id="u-6.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Konieczne jest usprawnienie pracy służby poradnictwa żywieniowego, organizowanie pokazów kiszenia pasz i spasania. Zabezpieczyć należy dostawy cementu na budowę silosów przez producentów mleka.</u>
+          <u xml:id="u-6.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Powstać ma 1.400 zespołów racjonalnego użytkowania pasz treściwych. W 1.500 gospodarstwach wprowadzony zostanie kwaterowy wykaz bydła. Szerszemu programowi zagospodarowania użytków zielonych towarzyszyć będą pokazy suszenia traw przy pomocy wentylatorów.</u>
+          <u xml:id="u-6.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Zakłady produkujące dojarki nie wykonały zadań planowych. W celu rozszerzenia mechanizacji udoju należałoby podjąć produkcję dojarek jednostanowiskowych. Znacznego usprawnienia wymaga sprzedaż dojarek; konieczne jest także zwiększenie ilości punktów napraw.</u>
+          <u xml:id="u-6.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Sklepy w małych miastach i sklepy GS słabo zaopatrywane są w przetwory mleczarskie. Minimalne choćby zaopatrzenie wsi w te artykuły przyczyniłoby się niewątpliwie do zwiększenia dostaw towarowych mleka.</u>
+          <u xml:id="u-6.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Dodatkowe limity inwestycyjne pozwolą na powiększenie zdolności produkcyjnej zakładów mleczarskich, co jest niezbędne z uwagi na rosnące dostawy mleka.</u>
+          <u xml:id="u-6.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Podkomisja uważa za konieczne: przywrócenie cen maksymalnych w skupie mleka, zakończenie opracowania kompleksowego programu zabezpieczenia bezpośredniego odbioru mleka od producentów, podjęcie kroków w kierunku pełniejszego wyposażenia punktów skupu w urządzenia chłodnicze, zobowiązanie producenta dojarek do poprawy jakości wytwarzanych aparatów, zabezpieczenie realizacji zadań na odcinku budowy silosów.</u>
+          <u xml:id="u-6.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Na pytania posłów: Augustyna Pilcha (bezp.), Józefa Łaciaka (ZSL), Franciszka Grochowskiego (PZPR), Pelagii Pająk (bezp.), Władysława Cabaja (ZSL) i Maksyma Rudczyka (PZPR) — odpowiedzi udzielił wiceprezes Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich — Antoni Włudarski.</u>
+          <u xml:id="u-6.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Wyjaśnienia dotyczyły: usprawnienia organizacji skupu mleka, zagospodarowania nadwyżek mleka towarowego, realności zamierzeń inwestycyjnych, zaopatrzenia wsi w przetwory mleczarskie.</u>
+          <u xml:id="u-6.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Wiceprezes Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich Marian Trendota poinformował Komisję o krokach podejmowanych w kierunku rozwijania produkcji dojarek elektrycznych przez przemysł kluczowy i spółdzielczy.</u>
+          <u xml:id="u-6.21" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwiePrzemysłuSpożywczegoiSkupuStanisławLindberg">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWładysławCabaj">Spółdzielczość mleczarska cieszy się uznaniem rolników. Zbyt wolne dotychczas tempo inwestycji stawia ją w trudnej sytuacji wobec nowych zadań. Zwiększone nakłady inwestycyjne na rok 1966 nie zaspokoją w pełni potrzeb, które wynikają z rosnących dostaw mleka. Należałoby dokonać przesunięć inwestycyjnych z ostatnich lat na pierwsze lata planu 5-letniego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełWładysławGałka">Często część rolników z tego samego powiatu dostarcza mleko do zakładu płacącego za nie wg taryfy obowiązującej dla strefy I, część natomiast do zakładu płacącego wg taryfy strefy II, podczas gdy w obowiązkowych dostawach cały teren uznany jest za strefę I. Wywołuje to wiele nieporozumień.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJanKlecha">Wiele spraw poruszonych w dyskusji będzie jeszcze przedmiotem rozważań Komisji. Rozważenia wymagają sprawy: zasad kalkulacji stosowanej przez spółdzielczość mleczarską, poradnictwa, budowy silosów. Komisja powróci jeszcze do spraw inwestycyjnych mleczarstwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJanKlecha">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1966 w części dotyczącej Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełJanKlecha">Komisja zleciła swemu prezydium opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełJanKlecha">O PROJEKCIE PLANU MINISTERSTWA PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO I SKUPU</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełJanKlecha">Informacja złożona przez Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliksa Pisulę na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 19 listopada 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełJanKlecha">Istotne znaczenie dla planu pierwszego roku nowego planu 5-letniego ma wykonanie zadań w roku bieżącym. Plan produkcji globalnej Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu na rok 1965 wynoszący 96,7 mld zł będzie przekroczony o 5,2 mld zł i mimo niekorzystnych warunków klimatycznych przedsiębiorstwa kluczowego przemysłu spożywczego po raz pierwszy osiągnie 100 mld zł rocznej wartości produkcji globalnej. Wzrost produkcji związany jest z wysokim skupem żywca wieprzowego.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełJanKlecha">Trudności w realizacji zadań notują przemysły: owocowo-warzywny (brak surowca) i olejarski (brak zbytu). W trudnych warunkach przebiega realizacja planu przemysłu cukrowniczego (opóźnienie wykopków i wydłużenie kampanii cukrowniczej).</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełJanKlecha">Plan eksportu artykułów spożywczych w skali resortu zostanie wykonany na poziomie roku ubiegłego. Artykuły rolno-spożywcze stanowią 16,7 proc. całego eksportu, natomiast w imporcie wynoszą 13,3 proc. Nadwyżka eksportu żywności nad importem wyniesie w bieżącym roku ok. 177 mln zł dewizowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełJanKlecha">W działalności inwestycyjnej przewiduje się przerób 2,6 mld zł, co stanowi 103,6 proc. w stosunku do wykonania ubiegłego roku. W r. 1965 oddano do użytku: chłodnie składowe w Częstochowie, Toszku oraz rozbudowana została chłodnia w Lublinie; wytwórnie pasz: w Krzepicach, Osieku, Zamościu, Sandomierzu, Kaliszu i Sierpcu; 8 zakładów utylizacyjnych, 4 oddziały produkcji przetworów owocowo-warzywnych i konserw, młyn w Białymstoku, browar we Wrocławiu i wiele innych. Wykonanie tych zadań stwarza korzystną sytuację wyjściową do realizacji zadań najbliższego planu.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełJanKlecha">Projekt planu resortu na rok 1966 zakłada przyrost produkcji ogółem w stosunku do wykonania bież. roku o 3,6 proc., przy czym w przemyśle owocowo-warzywnym o 20,5 proc., w paszowym — o 26,5 proc., budowy maszyn — o 16,3 proc. Nastąpi natomiast spadek produkcji w przemyśle tytoniowym, ziemniaczanym oraz cukrowniczym.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełJanKlecha">W roku przyszłym przewiduje się skup: 3 mln ton zboża, 5,3 mln ton ziemniaków, 11,8 mln ton buraków cukrowych, 374 tys. ton nasion oleistych, 1.938 tys. ton żywca, 4,1 mld litrów mleka i 58 tys. ton drobiu. W związku z tym za podstawowe zadanie resortu w dziedzinie skupu uważa się usprawnienie skupu i kontraktacji oraz zabezpieczenie masy towarowej przed stratami w punktach odbioru. Zakłada się poprawę wyposażenia technicznego punktów skupu, rozwój baz surowcowych przy zakładach przemysłu spożywczego oraz dalszy rozwój produkcji mieszanek paszowych i komponentów niezbędnych do wytwarzania tych mieszanek.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełJanKlecha">Jako czołowe zadanie stawia się poprawę zaopatrzenia rynku krajowego. Przy wzroście produkcji o 3,6 proc. dostawy na rynek wzrosną o 5,5 proc. Eksport artykułów spożywczych zmniejsza się o jedną piątą. Dostawy mięsa wzrosną średnio o 8 proc., oleju o 14,4 proc., makaronu o 11,1 proc., wyrobów czekoladowych o 19,1 proc., jaj o 9,5 proc., drobiu bitego o 56,9 proc. W większości artykułów w pełni pokryte będzie zapotrzebowanie rynku.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełJanKlecha">Eksport mięsa zmniejszy się w roku przyszłym. O strukturze eksportu żywnościowego decydować będą nadal: bekony, szynki, konserwy, cukier i jaja.</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełJanKlecha">Nakłady inwestycyjne w roku 1966 planowane są w wysokości 2.647 mln zł, tzn. jest to wzrost o 1,8 proc. od przewidywanego wykonania w roku bieżącym. Z ogólnej kwoty blisko 600 mln zł przeznacza się na potrzeby przemysłu cukrowniczego, około 350 mln zł dla przemysłu mięsnego, 325 mln zł dla przemysłu zbożowo-młynarskiego, oraz 150 mln zł dla przemysłu owocowo-warzywnego i olejarskiego. Planuje się oddanie do eksploatacji m.in. 5 wytwórni pasz, zakłady młynarskie w Jarosławiu, zakończenie rozbudowy zakładów mięsnych w Olsztynie oraz dwóch oddziałów produkcji suchego lodu. Z nowych inwestycji przewiduje się rozpoczęcie budowy: 9 elewatorów zbożowych, 2 wytwórni pasz, 1 chłodni składowej i 3 zakładów utylizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PosełJanKlecha">Rosnące nakłady inwestycyjne na rolnictwo przynoszą wzrost jego produkcji i dostaw surowców rolnych, które muszą być sprawnie odbierane. Jest to główne i trudne zadanie stojące przed przemysłem spożywczym w przyszłej 5-latce.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PosełJanKlecha">O ZAŁOŻENIACH PLANU ZWIĄZKU SPÓŁDZIELNI MLECZARSKICH NA 1966 R.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PosełJanKlecha">Informacja złożona przez Prezesa Związku Spółdzielni Mleczarskich Bronisława Warownego na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 19 listopada 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PosełJanKlecha">Spółdzielczość mleczarska wykonała zadania planu na rok 1965 już w dniu 14 listopada; do końca roku spółdzielnie mleczarskie skupią dodatkowo ponad 400 mln litrów mleka. Oznacza to wzrost w stosunku do roku ubiegłego o ponad 12 proc.</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PosełJanKlecha">Mimo, że pogłowie krów obniżyło się w stosunku do 1964 r. o 93 tys. sztuk, produkcja mleka wzrosła i osiągnęła łącznie 12.850 mln litrów. Wzrost produkcji mleka spowodowany został wzrostem mleczności krów, która w 1963 r. wynosiła 2.020 litrów, w 1964 r. — 2.030 litrów, a w roku bieżącym — 2.170 litrów.</u>
+          <u xml:id="u-9.19" who="#PosełJanKlecha">Dobre wyniki w produkcji i skupie mleka były rezultatem wyjątkowo korzystnych warunków atmosferycznych, wydatnej pomocy państwa w przydziale mieszanek paszowych, zwłaszcza w pierwszej połowie br. Poważne znaczenie miało podjęcie na szerszą skalę budowy silosów.</u>
+          <u xml:id="u-9.20" who="#PosełJanKlecha">Korzystnym zjawiskiem jest wzrost dostaw mleka w strefach położonych w pobliżu dużych ośrodków konsumpcyjnych, w związku z czym zmalał promień dowozu mleka na zaopatrzenie tych ośrodków.</u>
+          <u xml:id="u-9.21" who="#PosełJanKlecha">Dzięki korzystnym wynikom w skupie, wartość produkcji mleczarskiej będzie w roku 1965 o 14–15 proc. wyższa w stosunku do roku ubiegłego. Pozwoliło to na lepsze zaopatrzenie rynku w artykuły mleczarskie. I tak spółdzielczość mleczarska dostarczyła w roku bieżącym w stosunku do roku ubiegłego: masła o 14 proc. więcej, serów o 16 proc., twarogów o 11 proc., śmietany o 12 proc., napojów mlecznych o 64 proc., mleka spożywczego o 3 proc. Plan eksportu masła wykonano w 158 proc.</u>
+          <u xml:id="u-9.22" who="#PosełJanKlecha">W projekcie planu na rok 1966 założono skup mleka w wysokości 4,1 mld litrów tj. na poziomie wykonania planu skupu w roku bieżącym. Dostawy mleka z PGR wzrosną o 20 mln litrów, z innych gospodarstw uspołecznionych o 5 mln litrów; plan przewiduje, że skup mleka z gospodarstw będzie o 25 mln litrów mniejszy w porównaniu z rokiem bieżącym. W myśl wytycznych do planu na rok 1967, skup mleka ma wynieść 4.250 mln litrów. Mimo, że plan nie zakłada w roku bieżącym wzrostu skupu mleka, to jednak jest on napięty. Wykonanie planu zależeć będzie w dużym stopniu od warunków atmosferycznych, zwłaszcza w II półroczu przyszłego roku. Trzeba zwrócić uwagę, iż dostawy pasz treściwych wiązanych z dostawą mleka będą znacznie mniejsze; dostawy mieszanek paszowych, które wyniosły w roku bieżącym 410 tys. ton, mają wynieść w roku przyszłym tylko 300 tys. ton.</u>
+          <u xml:id="u-9.23" who="#PosełJanKlecha">W programie prac na rok 1966 zmierzających do zwiększenia produkcji mleka i wykonania zadań w skupie, spółdzielczość mleczarska zakłada m.in.: skoncentrowanie prac poradnictwa hodowlano-żywieniowego wokół zabezpieczenia bazy paszowej u rolników dostawców mleka, ugruntowanie pozycji kół hodowców bydła przy spółdzielniach mleczarskich, poprawę warunków skupu mleka.</u>
+          <u xml:id="u-9.24" who="#PosełJanKlecha">Prace aparatu poradnictwa żywieniowo-hodowlanego będą nastawione przede wszystkim na wykonanie zadania budowy 100 tys. silosów u dostawców mleka, a także zorganizowanie pokazów budowy silosów, pokazów kiszenia, jak również pokazów żywienia bydła. Podejmować się będzie organizowanie zespołów racjonalnego użytkowania pastwisk i łąk. Organizowane będą ponadto różnego rodzaju konkursy, w tym konkurs odchowu cieliczek. Na mocy porozumienia z Ministerstwem Rolnictwa, spółdzielnie mleczarskie przekażą w przyszłym roku ocenę użytkowości krów do wojewódzkich stacji zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-9.25" who="#PosełJanKlecha">Istotne znaczenie ma zakładana w roku przyszłym poprawa warunków skupu mleka. W roku 1966 przewiduje się zwiększenie ilości zbiorczych dostaw mleka; przeznaczono 60 mln zł na przejęcie kosztów transportu mleka przez spółdzielnie mleczarskie. Również dostawy mleka z PGR będą odbywały się na koszt spółdzielni mleczarskich. Dalszą poprawę warunków skupu mleka osiągnie się przez wybudowanie dalszych 973 punktów skupu. Aktualnie na ogólną ilość 19.307 stałych punktów skupu, w dobrym stanie znajduje się tylko 6.189 punktów, wśród nich 3 tys. punktów wybudowanych w latach 1960–65. W planie na lata 1966–1970 przewiduje się budowę 4.500 punktów skupu. W zlewniach zainstalowanych jest około 1000 urządzeń chłodniczych otrzymanych w ostatnich latach z importu. W roku przyszłym przewiduje się zainstalowanie około 700 urządzeń chłodniczych produkcji krajowej.</u>
+          <u xml:id="u-9.26" who="#PosełJanKlecha">Wzrost skupu mleka w br. ujawnił braki w zdolnościach produkcyjnych zakładów mleczarskich, a także w przerobie mleka na artykuły mleczarskie. Uwidoczniło się to szczególnie w miesiącach sezonowych — od czerwca do września i w niektórych rejonach kraju, nieposiadających w dostatecznej ilości zakładów. W roku bieżącym zdolność produkcyjna zakładów w stosunku do wielkości skupu mleka wynosi tylko 93,1 proc., a w stosunku do produkcji towarowej mleka 75 proc. Te same wskaźniki utrzymają się w roku przyszłym. Po przedstawieniu tej sytuacji władzom centralnym dokonano korekty w planie inwestycyjnym i powiększono limity inwestycyjne na lata 1966 i 1967 do 580 mln zł i 649 zł (100 mln zł więcej niż pierwotnie przewidywano). W latach 1966 i 1967 przewiduje się oddanie do użytku 13 zakładów mleczarskich oraz rozpoczęcie budowy 16 zakładów.</u>
+          <u xml:id="u-9.27" who="#PosełJanKlecha">Głównym kierunkiem działania w spółdzielczości mleczarskiej w roku przyszłym będzie zatem usprawnienie skupu, uaktywnienie społeczno-zawodowej organizacji hodowców bydła, zwiększenie zaopatrzenia rynku w produkty mleczarskie przy wykorzystaniu wszystkich możliwości produkcyjnych oraz podjęcie nowych inwestycji mleczarskich. Zamierza się podjąć szerszą działalność w zakresie higienizacji wsi oraz instalowania urządzeń chłodniczych w PGR-ach i punktach skupu mleka.</u>
+          <u xml:id="u-9.28" who="#PosełJanKlecha">W rezultacie na eksport i na rynek wewnętrzny dostarczone zostanie mleko lepsze i zdrowsze.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00009-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00009-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1ec935f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00009-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00009-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 9/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 9/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:9</note>
+        <note type="sessionNo">9</note>
+        <date>1966-02-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAugustynPilch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Augustyn Pilch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichałPolnar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Polnar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełSzymonDziedzic" role="speaker">
+        <persName>Poseł Szymon Dziedzic</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławCabaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Cabaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00009-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00009-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3358b38
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00009-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,93 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 2 lutego br. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), rozpatrywała problem finansowania i kredytowania gospodarki chłopskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu — Janem Duszą, dyrektor naczelny Banku Rolnego — Henryk Skałecki, dyrektor Zespołu NIK — Feliks Nowakowski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Rolnictwa, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wziął również zastępca przewodniczącego Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów — poseł Stanisław Cieślak (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o finansowaniu i kredytowaniu gospodarki chłopskiej przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów — Jan Dusza (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Na pytania posłów: Jana Śliwy (ZSL), Szymona Dziedzica (ZSL), Franciszka Maja (ZSL), Ksawery Barańskiej (ZSL), Anny Soroko (PZPR), Stanisława Walendowskiego (PZPR), Józefa Łaciaka (ZSL), Władysława Gałki (ZSL), Stanisława Cieślaka (ZSL), Władysława Cabaja (ZSL), Bronisława Kałwaka (PZPR), Franciszka Gesinga (ZSL), Pelagii Pająk (bezp.), Jana Klechy (PZPR) i Michała Polnara (ZSL) odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów — Jan Dusza i dyrektor naczelny Banku Rolnego — Henryk Skałecki.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Pytania dotyczyły: stosunku wielkości udzielanych kredytów do dochodów ludności wiejskiej oraz zaopatrzenia wsi, zasad podziału kredytów między poszczególne województwa, stanu zadłużenia gospodarstw rolnych, oprocentowania kredytów, możliwości uzyskania kredytów na zakup ziemi w obrocie pomiędzy gospodarstwami indywidualnymi, rozszerzenia ulg inwestycyjnych na inne tereny kraju poza terenami północnymi i zachodnimi, opłat elektryfikacyjnych, sprzedaży ratalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWładysławCabaj">Interesujące jest prześledzenie udziału kredytów we wzroście przychodowości gospodarstw rolnych. W latach 1960–1964 planowane zadania wzrostu produkcji globalnej w rolnictwie nie zostały wykonane; wpływ na to miał szereg czynników, m.in. warunki atmosferyczne. Podstawowym składnikiem wzrostu przychodowości był w tych latach kredyt. I tak np. w 1964 r. z uzyskanego przez wieś wzrostu przychodowości wynoszącego ponad 4 mld zł, na kredyty przypadało 3 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWładysławCabaj">Obciążenie gospodarstw rolnych spłatą kredytów rośnie. Rosną równocześnie zobowiązania z tytułu spłat należności za elektryfikację i meliorację. Obciążenia te będą nadal wzrastać i mogą stać się w pewnym momencie hamulcem dalszego rozwoju produkcji rolnej. Stąd potrzeba starań i zabiegów zmierzających do tego, by dalsza intensyfikacja produkcji opierała się w większej niż dotąd mierze na własnych, wypracowanych w gospodarstwie środkach.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWładysławCabaj">Jak wynika z analiz, z kredytów korzystały głównie gospodarstwa zasobniejsze, prowadzące intensywną gospodarkę, szeroko wykorzystujące przede wszystkim kredyty kontraktacyjne; w zbyt małym natomiast stopniu kredytuje się gospodarstwa prowadzące gospodarkę ekstensywną, słabsze ekonomicznie.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełWładysławCabaj">Należałoby rozważyć możliwość obniżenia oprocentowania kredytów krótkoterminowych, głównie pobieranych na zakup materiału siewnego i hodowlanego oraz obniżenia oprocentowania i przedłużenia okresu karencji kredytów inwestycyjnych pobieranych na budowanie niektórych szczególnie ważnych z punktu widzenia gospodarki urządzeń i obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełWładysławCabaj">Dążyć należy do usprawnienia obsługi kredytowej, jak również do ograniczenia formalności związanych z pobieraniem kredytu; dotyczyć to powinno przede wszystkim kredytów udzielanych na zakup nasion i nawozów w Gminnych Spółdzielniach. Należałoby rozważyć możliwość takiej organizacji tej sprzedaży, by rolnik mógł pobierać towar w GS na kredyt, bez uprzedniego załatwiania formalności w SOP.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMichałPolnar">Tytułem eksperymentu wprowadzona została sprzedaż nawozów sztucznych przez kółka rolnicze. Celowość tej zasady została sprawdzona w praktyce. Wydaje się niezbędne, dla większego zainteresowania kółek rolniczych tego typu transakcjami i rozszerzenia ich na inne środki produkcji, dokonanie zmiany w proporcjach udziału w zyskach między kółkiem rolniczym a GS-em; przy sprzedaży nawozów z 10 proc. marży kółka rolnicze pobierają 4 proc., reszta przechodzi na GS; należałoby chyba odwrócić te proporcje.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMichałPolnar">Nieuregulowana do końca jest sprawa spłaty przez kółka rolnicze kredytów pobranych na zagospodarowanie gruntów Państwowego Funduszu Ziemi, jeśli grunty te przechodzą w użytkowanie państwowych gospodarstw rolnych zanim nastąpi spłata kredytu. Kółko rolnicze przestaje użytkować ziemię, w dalszym jednak ciągu obciążone jest spłatą tego kredytu.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMichałPolnar">W wypadku tworzenia przez kółko rolnicze ośrodka gospodarczego, w którym wspólnie pracują członkowie kółka, należałoby umożliwić otrzymywanie kredytów na inwestycje na tych samych warunkach, z jakich korzystają spółdzielnie produkcyjne. Taki ośrodek jest zalążkiem przyszłego wspólnego władania ziemią.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełFlorianPierański">W minionym 5-leciu wydatkowano 375 mln zł na akcję odgruźliczania bydła. Efekty osiągnięte na tej drodze staną się trwałymi jedynie wówczas, jeśli poprawi się stan higieniczny gospodarstw chłopskich objętych tą akcją. Dlatego też należałoby skoncentrować kredyty na taką działalność (zabezpieczenie ujęć wody, budowa obór itd.), nisko je oprocentować, co w konsekwencji umożliwiłoby kompleksowe rozwiązanie wszystkich problemów związanych z poziomem sanitarnym gospodarki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełFranciszekMaj">Zasięg elektryfikacji wsi wzrasta z roku na rok. Warunki spłacania kosztów tych inwestycji są dogodne. W niekorzystnej sytuacji znajdują się jednak gospodarstwa oddalone od wsi, różnego rodzaju przysiółki, w których rolnicy, z uwagi na odległość, zmuszeni są często do instalowania sieci elektrycznej na własny koszt, uczestnicząc równocześnie w ogólnych kosztach elektryfikacji danej wsi.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełFranciszekMaj">Rolnicy nie mają możliwości zaciągania kredytów krótkoterminowych na pokrycie bieżących płatności, np. podatkowych; w wypadku zaistnienia takiej potrzeby, chłopi korzystają z prywatnych źródeł, co stwarza warunki rozwijania się na wsi lichwy. Należałoby rozważyć możliwość udzielania krótkoterminowych pożyczek na cele obrotowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefŁaciak">Obecnie pierwszeństwo w uzyskiwaniu kredytów mają albo gospodarstwa, które prowadzą gospodarkę intensywną, albo gospodarstwa podupadłe. Bardzo trudno natomiast uzyskać pożyczkę gospodarstwu, które przeżywa okresowe trudności. Nieudzielenie w odpowiednim czasie pomocy takiemu gospodarstwu może doprowadzić do tego, że stanie się ono gospodarstwem podupadłym.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefŁaciak">W związku z tym, że przewidujemy różne oprocentowanie kredytów obrotowych dla poszczególnych zakupów (od 3 do 6 proc.), należałoby rozbijać kredyt obrotowy z dokładnym wyszczególnieniem, na co był on pobierany. Ułatwiłoby to dokonywanie właściwego oprocentowywania tego kredytu. Obecnie cały kredyt dla gospodarstw ekstensywnych, które nie są związane umowami kontraktacyjnymi, oprocentowywany jest według najwyższych stawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełSzymonDziedzic">Od 1 stycznia bież. roku gromadzkim radom narodowym przekazano ściąganie podatków. Powiatowe rady narodowe nie uporządkowały i nie zbadały zaległości z okresu ubiegłego.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełSzymonDziedzic">Na spotkaniach z rolnikami słyszy się często opinie, że ustalona granica zadłużenia gospodarstwa na 50 proc. jego wartości, która decyduje o przejęciu przez państwo gospodarstwa uznanego za podupadłe, jest za wysoka. Dotyczy to zwłaszcza takich gospodarstw, gdzie zadłużenie jest następstwem złej pracy właściciela.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanKlecha">Przedstawione przez resort materiały potraktować trzeba jako informację wstępną, która stanie się podstawą do dyskusji nad całością polityki kredytowej dla wsi w czasie rozpatrywania projektu planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJanKlecha">Stosujemy różne instrumenty ekonomicznego oddziaływania na rozwój produkcji rolnej. Cena to instrument oddziałujący nie tyle na wzrost produkcji rolnej, ile na zmianę jej proporcji w gospodarstwach. Na wzrost produkcji rolnej najskuteczniej oddziaływać możemy poprzez dotacje i kredyt państwowy. Oddziaływanie poprzez te dwa czynniki należy więc doskonalić. Trzeba np. uprościć formalności przy przyznawaniu kredytu obrotowego; w niektórych przypadkach pobranie niektórych towarów w GS i pokwitowanie jego odbioru powinno być dostateczną podstawą do uzyskania kredytu obrotowego w SOP. W większym stopniu należy rozwijać działanie kredytu docelowego, np. oddziaływanie poprzez kredyt na celowe i planowe zabudowywanie wsi.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJanKlecha">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów — Jan Dusza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełAugustynPilch">Bank powinien kontrolować, by kredyt był wykorzystywany wyłącznie na ten cel, na który został zaciągnięty.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełAugustynPilch">Przewodniczący Komisji — poseł Franciszek Gesing (ZSL): Komisja podjęła rozpatrzenie problemu finansowania i kredytowania gospodarki chłopskiej w celu wstępnego zapoznania się z nim i pogłębienia znajomości przedmiotu przed debatą nad projektem bieżącego planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełAugustynPilch">Rośnie zasięg finansowania rolnictwa zarówno ze środków budżetowych, jak i poprzez kredyt. Zwrócić trzeba uwagę na to, że choć nakłady na meliorację, elektryfikację i zaopatrzenie wsi w wodę dostarczane są rolnictwu poprzez budżet, to jednak rolnictwo dokonuje spłat tych środków i sumy te na równi z kredytami obciążają gospodarkę chłopską. Zadłużenie wsi z tytułu pobranych kredytów, jak również z tytułu spłat należności za meliorację, elektryfikację, jest znaczne i nadal ma tendencje wzrostu, tym bardziej, że w perspektywie dojdą wpłaty wynikające z realizacji ustawy o zaopatrzeniu rolnictwa i wsi w wodę. W minionej 5-latce kredyt był jednym z głównych instrumentów zwiększania przychodowości gospodarstw rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełAugustynPilch">Charakterystycznym zjawiskiem jest, że przychody uzyskiwane z gospodarstw rolnych wzrastały wolniej niż rozchody na produkcję. Wyprzedzanie nakładów produkcyjnych ludności wiejskiej w stosunku do przychodów pieniężnych wsi jest zjawiskiem pozytywnym, świadczącym o zainteresowaniu wsi rozwojem produkcji i przeznaczaniem coraz to większych środków na rozwój tej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełAugustynPilch">W przychodach gospodarstw rolnych mieszczą się również rosnące kredyty udzielane wsi. Przy ogólnym wzroście przychodów o 21,5 proc. w 1964 r., wzrost przychodów z tytułu kredytów wynosił 82 proc. Wynika z tego, że nakłady produkcyjne pokrywane były w głównej mierze ze środków kredytowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełAugustynPilch">Z analizy stosunku kredytów do przychodów w poszczególnych grupach gospodarstw wynika, że system kredytowania ukierunkowany był przede wszystkim na gospodarstwa o bardziej intensywnej produkcji, gospodarstwa dobre, przychodowe. Gospodarstwa te nie miały trudności ze spłatą kredytów. W związku z dążeniem polityki rolnej do intensyfikacji większej ilości gospodarstw słabszych ekonomicznie, prowadzących gospodarkę ekstensywną, zwrócić trzeba uwagę na rozszerzenie działalności kredytowej na te właśnie gospodarstwa, dotychczas uczestniczące w zbyt małym stopniu w pożyczkach bankowych. Liczyć się należy w tej sytuacji z rosnącym ryzykiem wynikającym z trudności spłacania kredytów przez takie gospodarstwa. Wziąć trzeba też pod uwagę, że w tej grupie gospodarstw intensyfikowanie produkcji rolnej wymaga dużych nakładów, niezbędne są więc stosunkowo wysokie kredyty. Równocześnie powstają takie problemy, jak konieczność stosowania niskiej stopy procentowej, badanie opłacalności nakładów produkcyjnych oraz określenie stopnia, do jakiego można opierać intensyfikację produkcji na kredycie, a w jakim momencie należy położyć nacisk na własne środki gospodarstwa; chodzi bowiem o uchwycenie momentu, w którym kredyt, wobec rosnącego zadłużenia, stać się może hamulcem dalszej intensyfikacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełAugustynPilch">Szczególnie nabrzmiałe w terenie są dwa problemy związane z elektryfikacją wsi. Dotyczą one kosztów elektryfikacji przysiółków oraz nowych budynków stawianych w miejsce zużytych. Koszty elektryfikacji przysiółków są znacznie wyższe aniżeli przy zwartej zabudowie wsi. Mieszkańcy ich muszą zapłacić za doprowadzenie sieci do ich gospodarstw, a ponadto uczestniczą w opłatach elektryfikacyjnych wnoszonych przez całą wieś. Przy instalowaniu elektryczności w nowych budynkach właściciel płaci za tę instalację i obciąża go się jeszcze dodatkowymi kosztami, które raz już poniósł.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełAugustynPilch">Komisja na wniosek posła Kazimierza Barcikowskiego (PZPR) przekazała zbadanie tego problemu podkomisji budownictwa w celu opracowania projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełAugustynPilch">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty uchwalone przez Komisję III kadencji Sejmu oraz na dezyderaty Komisji IV kadencji. Sprawozdawcą był poseł Edmund Stuczyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełAugustynPilch">Odpowiedzi na dezyderaty uchwalone w III kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełAugustynPilch">Ministrowie Rolnictwa oraz Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego udzielili szczegółowych odpowiedzi na dezyderat dotyczący poprawy gospodarki w lasach znajdujących się w gestii Ministerstwa Rolnictwa oraz zagospodarowanie użytków rolnych w państwowym gospodarstwie leśnym, przedstawiając konkretny program zamierzeń w interesujących ich dziedzinach.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełAugustynPilch">Jak wynika z odpowiedzi Pełnomocnika Rządu do spraw zabezpieczenia rolnictwa w maszyny i urządzenia rolnicze, realizując dezyderat Komisji, powołano specjalne zespoły robocze w celu opracowania kompleksowego zestawu maszyn i narzędzi rolniczych niezbędnych dla produkcji rolnej, jak również zabezpieczenie produkcji i dostaw części zamiennych do maszyn produkcji krajowej i z importu.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełAugustynPilch">Odpowiedzi na dezyderaty uchwalone przez Komisję IV kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełAugustynPilch">W odpowiedzi na dezyderat dotyczący zorganizowania w woj. białostockim, lubelskim i warszawskim zjednoczeń budownictwa rolniczego — Minister Rolnictwa zakomunikował, iż zjednoczenia takie od 1 stycznia 1966 r. działają już w Białymstoku i Lublinie. Zjednoczenie dla woj. warszawskiego jest w trakcie organizacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PosełAugustynPilch">Przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów w odpowiedzi na dezyderat dotyczący zaopatrzenia wsi w materiały budowlane z uwzględnieniem sezonowości budownictwa wiejskiego poinformował, że w planie na rok 1966 wzrosnąć mają dostawy cementu, materiałów ściennych, pokryciowych itd. oraz że przy ustalaniu operatywnych bilansów kwartalnych uwzględniać się będzie zasadę realizacji dostaw w okresie I półrocza.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PosełAugustynPilch">Wyczerpującą odpowiedź nadesłał Prezes Centralnego Związku Spółdzielczości Mleczarskiej na dezyderat dotyczący programu bezpośredniego odbioru mleka z gospodarstw rolnych oraz budowy i wyposażenia punktów skupu.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PosełAugustynPilch">Wszystkie te odpowiedzi Komisja przyjęła.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PosełAugustynPilch">Komisja postanowiła ponowić dezyderat dotyczący zabezpieczenia środków transportu dla melioracji wodnych. Z odpowiedzi Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów wynika, że rozdział środków transportu znajduje się w gestii rad narodowych i przesunięcie przedsiębiorstw wodno-melioracyjnych z rozdzielników terenowych do centralnego nie byłoby właściwe. Komisja stanęła jednak na stanowisku, że uznając zasadę decentralizacji, należy jednak w specyficznych okolicznościach robić od niej wyjątki; zdaniem Komisji, zabezpieczenie przedsiębiorstwom melioracyjnym środków transportu jest rzeczą niezbędną dla wywiązywania się tych przedsiębiorstw z poważnych, rosnących stale zadań.</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PosełAugustynPilch">Przyjmując do wiadomości odpowiedź Przewodniczącego Komisji Planowania na dezyderat dotyczący uruchomienia produkcji przyczep dostosowanych do potrzeb rolnictwa, w której stwierdza się, że prototypy takich przyczep uzyskały negatywną ocenę, w związku z czym w okresie przejściowym do opracowania nowej konstrukcji Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego produkować będzie inne, lekkie przyczepy; Komisja zażądała jednakże dodatkowych informacji dotyczących przebiegu pracy nad opracowaniem odpowiednich prototypów i terminów jej zakończenia.</u>
+          <u xml:id="u-9.19" who="#PosełAugustynPilch">Odpowiedź Ministra Finansów w sprawie zasad finansowania zespołów przysposobienia rolniczego stwierdza, że przeniesienie zapreliminowanych przez rady narodowe środków na przysposobienie rolnicze do Centralnego Związku Kółek Rolniczych jest w br. niemożliwe. Sprawa ta będzie rozpatrzona w toku prac nad projektem budżetu na rok 1967. Komisja przyjęła tę odpowiedź, postulując uwzględnienie w wytycznych do opracowania budżetów terenowych na 1967 r. przekazania środków na finansowanie zespołów przysposobienia rolniczego do budżetu centralnego.</u>
+          <u xml:id="u-9.20" who="#PosełAugustynPilch">Odpowiedź Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu na dezyderat dotyczący przyspieszenia cyklu inwestycyjnego, rozbudowy i modernizacji punktów skupu, ulepszenia kontroli i nadzoru nad jakością produkowanych mieszanek paszowych Komisja uznała za niedostateczną. Przyjmując z zadowoleniem informację Ministra o podjęciu działalności w zakresie skrócenia cyklu budowy chłodni i innych zakładów, Komisja zwróciła się o bardziej szczegółowe informacje w sprawie ulepszenia kontroli nad produkcją mieszanek paszowych oraz w sprawie programu modernizacji punktów skupu.</u>
+          <u xml:id="u-9.21" who="#PosełAugustynPilch">O FINANSOWANIU I KREDYTOWANIU GOSPODARKI CHŁOPSKIEJ</u>
+          <u xml:id="u-9.22" who="#PosełAugustynPilch">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów — Jana Duszę na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 2 lutego 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.23" who="#PosełAugustynPilch">W systemie polityki ekonomicznej wobec rolnictwa czynnikami aktywizującymi produkcję rolną są wydatki z budżetu oraz kredyty. Wydatki budżetowe w stosunku do gospodarki chłopskiej działają pośrednio, poprzez stwarzanie dogodniejszych warunków dla rozwoju produkcji ogółu gospodarstw, natomiast kredyt — działa bezpośrednio, pomagając konkretnemu gospodarstwu. Oba te instrumenty współdziałają z innymi formami polityki ekonomicznej jak: ceny, podatki i ubezpieczenia. Istota polityki finansowej tkwi w tym, aby wszystkie te instrumenty zazębiały się i uzupełniały, co zwiększa skuteczność oddziaływania państwa na procesy produkcyjne i inwestycyjne gospodarki chłopskiej.</u>
+          <u xml:id="u-9.24" who="#PosełAugustynPilch">Wydatki z budżetu na rolnictwo w ubiegłym 5-leciu wzrosły o 65,5 proc., osiągając w 1965 r. kwotę 21,9 mld zł. Wydatki te mają charakter w części ogólnorolniczy; w części zaś dotyczą bezpośrednio gospodarki państwowej lub chłopskiej.</u>
+          <u xml:id="u-9.25" who="#PosełAugustynPilch">Lata 1961–1965 charakteryzuje szczególnie wzrost wydatków inwestycyjnych, które w 1965 r. wyniosły 13,2 mld zł i wzrosły w stosunku do 1960 r. o 122,9 proc. Wzrost ten dotyczy głównie wydatków na melioracje — o 95,8 proc., elektryfikację — o 47,3 proc., przedsiębiorstw mechanizacji rolnictwa — o 243,5 proc. Wydatki bieżące wynosiły w 1965 r. ponad 4 mld zł, co oznacza wzrost w stosunku do 1960 r. o 53 proc.; z tej kwoty 36 proc. przeznaczone zostało na popieranie produkcji roślinnej i zwierzęcej, 18,9 proc. na konserwację melioracji, 14,8 proc. na urządzenia rolne itp. W ostatnich latach nastąpiła dalsza decentralizacja zadań i środków budżetowych; o ile w 1960 r. budżetem Ministerstwa Rolnictwa objęte było 41,9 proc. ogółu wydatków na rolnictwo, to w 1965 r. udział ten zmniejszył się do 25,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-9.26" who="#PosełAugustynPilch">Równocześnie ze zwiększaniem wydatków budżetowych na rolnictwo następują zmiany w kierunkach ich wydatkowania. Niektóre formy popierania produkcji, po wyczerpaniu swej siły oddziaływania, tracą na znaczeniu, rozwijają się natomiast nowe, dostosowane odpowiednio do wymogów polityki rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-9.27" who="#PosełAugustynPilch">W obecnej 5-latce resort widzi potrzebę rozszerzenia rozmiaru i zakresu finansowania rolnictwa z budżetu, a zwłaszcza zapewnienia środków na zwiększony program inwestycyjny w rolnictwie państwowym i w zakresie nakładów o charakterze ogólnorolniczym (melioracja, elektryfikacja, zaopatrzenie wsi w wodę itd.); skoncentrować trzeba będzie pomoc budżetu na bezpośrednio produkcyjne potrzeby rolnictwa, głównie na program nasienny i ochrony roślin, na tworzenie warunków dalszego rozwoju hodowli oraz na zabezpieczenie niezbędnych kadr agro- i zootechnicznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.28" who="#PosełAugustynPilch">Główne cele polityki kredytowej w ubiegłym 5-leciu polegające na:</u>
+          <u xml:id="u-9.29" who="#PosełAugustynPilch">- uruchamianiu rezerw produkcyjnych i podnoszeniu produkcji rolnej w gospodarce chłopskiej, powiązaniu produkcji i inwestycji w gospodarce chłopskiej z zadaniami ogólnogospodarczymi oraz - wpływaniu na kształtowanie się siły nabywczej ludności wiejskiej i przeciwdziałaniu spadkom inwestycji w latach nieurodzaju wymagały stosowania dużej elastyczności zarówno, jeśli idzie o rozmiary udzielanych kredytów, jak też i warunki stawiane przy poszczególnych celach i grupach kredytobiorców. Ogółem kredyty wypłacone gospodarce chłopskiej wzrosły z 9.258 mln zł w 1960 r. do 18.462 mln zł w 1965 r. Realizując cele polityki kredytowej kierowano się następującymi zasadami:</u>
+          <u xml:id="u-9.30" who="#PosełAugustynPilch">- koncentracji kredytów w rejonach o znacznych możliwościach zwiększenia produkcji oraz na terenach słabo zagospodarowanych, - udzielania kredytów na cele gospodarcze zapewniające szybkie efekty produkcyjne (kontraktacja, hodowla), - kompleksowości kredytów dla osiągnięcia pełnych efektów, - kredytowania szczególnie ważnych dla rozwoju produkcji akcji, - popieraniu kredytem gospodarstw słabszych, mających warunki rozwoju produkcji, - pomoc kredytowa stanowić powinna uzupełnienie środków własnych wsi, - popierania kredytem działalności gospodarczej spółdzielni produkcyjnych i kółek rolniczych oraz wiązania pomocy kredytowej z realizacją Funduszu Rozwoju Rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.31" who="#PosełAugustynPilch">Zwiększony zakres pomocy kredytowej w znacznym stopniu osłabiał niekorzystny wpływ wahań w urodzajach i hodowli na rozmiary inwestycji rolnych; wyrazem tego jest m.in. fakt, że mimo trudności produkcji rolnej w latach 1962–1963 i związanego z tym zmniejszonego wzrostu dochodów rolnych wsi, nakłady inwestycyjne w gospodarce chłopskiej w całym ubiegłym 5-leciu są znacznie większe, niżby to wynikało z kształtowania się realnych dochodów gospodarki chłopskiej.</u>
+          <u xml:id="u-9.32" who="#PosełAugustynPilch">Polityka kredytowa wspiera przede wszystkim budownictwo gospodarcze; na te cele kredyty długo- i średnioterminowe wykorzystywane były w ok. 2/3 ogólnych kwot.</u>
+          <u xml:id="u-9.33" who="#PosełAugustynPilch">Wzrost pomocy kredytowej i nowe zadania wymagały zmian w systemie kredytowym. Przede wszystkim nastąpiła koncentracja pomocy kredytowej i obsługi finansowej wsi w aparacie bankowym. Obecnie jedynie przemysł cukrowniczy udziela jeszcze bezpośrednio zaliczek na kontraktację buraka cukrowego poza aparatem banku. Koncentracja obsługi kredytowej usprawniła dyspozycyjność aparatu kredytowego, stworzyła lepsze warunki dla oceny potrzeb kredytowych i możliwości płatniczych. Równolegle następowała też koncentracja w aparacie bankowym (SOP) wypłat należności za sprzedane jednostkom uspołecznionym produkty rolne, co pozwoliło na złagodzenie form zabezpieczenia kredytów oraz przyczyniło się do wzrostu wkładów oszczędnościowych w SOP i tym samym zwiększenia pomocy kredytowej dla wsi.</u>
+          <u xml:id="u-9.34" who="#PosełAugustynPilch">Nastąpiła równocześnie decentralizacja metod planowania kredytów i zarządzania kredytem. Istotne zmiany zaszły w formach oddziaływania na produkcję rolną poprzez kredyt; i tak znaczne zróżnicowanie warunków udzielania kredytu (terminów spłat, okresów karencji, oprocentowania, zabezpieczeń itd.) umożliwia kredytobiorcom podejmowanie decyzji kredytowych najbardziej dla nich korzystnych z punktu widzenia gospodarstwa. Kredyty obrotowe udzielane są w zasadzie zgodnie z zaopatrzeniem produkcyjnym, natomiast przy udzielaniu kredytów inwestycyjnych — bierze się pod uwagę rozmiary zaopatrzenia w materiały budowlane i dochody wsi. Wykształtowały się nowe formy działania aparatu kredytowego, jak np. celowe oszczędzanie na budownictwo, poparcie kredytowe planowej odbudowy poszczególnych powiatów, uproszczenie obsługi przez spółdzielnie oszczędnościowo-pożyczkowe. Powstały także w minionym okresie nowe formy współdziałania kredytu z innymi formami pomocy finansowej jak na przykład pomoc kredytowa połączona z ulgami podatkowymi na ziemiach zachodnich i północnych, pomoc gospodarstwom podupadłym itd.</u>
+          <u xml:id="u-9.35" who="#PosełAugustynPilch">Coraz silniejsze jest powiązanie kredytu bankowego z wydatkami dokonywanymi z Funduszu Rozwoju Rolnictwa oraz współdziałanie kredytu z działalnością PZU.</u>
+          <u xml:id="u-9.36" who="#PosełAugustynPilch">Wzrost akcji kredytowej spowodował wzrost zadłużenia gospodarki chłopskiej z 10,214 mln zł w 1960 r. do 23,200 mln zł w 1965 r. Szczególnie wzrosło zadłużenie z tytułu zaciągniętych kredytów inwestycyjnych. Jednakże spłacalność kredytów jest zadowalająca.</u>
+          <u xml:id="u-9.37" who="#PosełAugustynPilch">W bieżącym 5-leciu resort zamierza stosować w polityce kredytowej dotychczasowe zasady, dostosowując je do aktualnych zadań i sytuacji ekonomicznej wsi.</u>
+          <u xml:id="u-9.38" who="#PosełAugustynPilch">Szczególną uwagę, w zakresie kredytów obrotowych, koncentrować się będzie na pomocy przy rozprowadzaniu zwiększających się środków produkcyjnych. Prowadzi się pracę nad dalszym uproszczeniem i udogodnieniem funkcjonowania kredytów obrotowych i kontraktacyjnych głównie na zakup nawozów i innych artykułów produkcyjnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00010-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00010-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..adcc5b3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00010-01/header.xml
@@ -0,0 +1,74 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00010-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 10/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 10/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:10</note>
+        <note type="sessionNo">10</note>
+        <date>1966-02-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAntoniJankowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Jankowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławSzajna" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Szajna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGinter" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Ginter</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzBarcikowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Barcikowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławBodalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Bodalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławRógŚwiostek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Róg-Świostek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKrauss" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Krauss</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełSzymonDziedzic" role="speaker">
+        <persName>Poseł Szymon Dziedzic</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławCabaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Cabaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGałka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gałka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00010-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00010-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9d966ce
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00010-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,164 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 3 lutego br. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Edmunda Stuczyńskiego (PZPR), rozpatrywała zagadnienia rozwoju i potrzeby szkolnictwa rolniczego oraz uchwaliła plan pracy na rok 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele sejmowej Komisji Oświaty i Nauki, przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzem stanu — Jerzym Popko, podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty — Michał Godlewski, dyrektor Zespołu NIK — Feliks Nowakowski, dyrektor Zespołu Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Henryk Dankowski oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o rozwoju i potrzebach szkolnictwa rolniczego złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Jerzy Popko (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Na pytania posłów: Stanisława Walendowskiego (PZPR), Stanisława Kraussa (PZPR), Władysława Cabaja (ZSL), Kazimierza Barcikowskiego (PZPR), Mieczysława Bodalskiego (PZPR), Jana Klechy (PZPR), Szymona Dziedzica (ZSL), Jana Kasiaka (PZPR), Ksawery Barańskiej (ZSL), Stefana Serwickiego (PZPR), Floriana Pierańskiego (SD) i Edmunda Stuczyńskiego (PZPR) odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Jerzy Popko i podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty — Michał Godlewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Jerzy Popko wyjaśnił m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W latach 1945-1964 wyższe szkoły rolnicze wykształciły 28.100 inżynierów i magistrów. Obecnie w zaocznych studiach rolnych uczestniczy ponad 5 tys. pracujących w rolnictwie techników. Szacunkowe zapotrzebowanie w latach 1965-1975 pracowników z wyższym wykształceniem rolniczym wyraża się liczbą 27.500 osób, z czego w bieżącej 5-latce 11.500.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Wyższe szkoły rolnicze podlegają Ministerstwu Szkolnictwa Wyższego, jednak resort rolnictwa w ubiegłym 5-leciu przeznaczył ze swoich środków ponad 150 mln zł, głównie na wyposażenie gospodarstw szkolnych i niektórych katedr.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W państwowych gospodarstwach rolnych i Państwowych Ośrodkach Maszynowych od 1962 r. ponad 20 tys. robotników uzyskało tytuły mistrzów i robotników wykwalifikowanych. Jest to ilość zdecydowanie niewystarczająca. Przeszkodą w rozszerzaniu zdobywania kwalifikacji jest fakt, że wielu robotników nie ma ukończonej szkoły podstawowej. Resort uzyskał jednak możliwości prowadzenia do końca 1968 r. kursów dla robotników po 40 roku życia, którzy nie mają ukończonej szkoły podstawowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Przewiduje się, że w bieżącej 5-latce, o ile tylko będą takie potrzeby (15-20 uczestników), przy każdym technikum rolniczym będzie uruchomiony punkt konsultacyjny dla kształcących się zaocznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Szkoła laborantów weterynaryjnych w Gdańsku w bieżącej 5-latce będzie rozbudowana; wzrośnie ilość miejsc, stworzy się możliwość prowadzenia dwu ciągów.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W bieżącym roku zostanie wprowadzone dwutygodniowe szkolenie agronomów gromadzkich w rejonowych zakładach doświadczalnych. W okresie najbliższych 3 lat przeszkoleni będą wszyscy agronomowie gromadzcy. Będzie to stanowiło pierwszy etap systematycznego doskonalenia agronomów gromadzkich.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Aktualnie mamy w kraju dwa technika ochrony roślin. Zakłada się, że w bieżącej 5-latce w każdym województwie powinna być średnia szkoła rolnicza o specjalizacji w zakresie ochrony roślin.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Zarówno resort, jak i organizacje społeczne i młodzieżowe starają się udzielać szerokiej pomocy uczącym się w ramach szkolenia korespondencyjnego. W woj. warszawskim utworzono specjalny fundusz składający się z dotacji spółdzielczości i rad narodowych, który służy rozwijaniu i popieraniu szkolenia korespondencyjnego. Tę praktykę chcielibyśmy upowszechnić i na inne województwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">32 proc. gospodarstw szkolnych obejmuje obszar od 20 do 100 ha, 41 proc. obszar od 100 do 200 ha, 17 proc. obszar od 200-300 ha i 10 proc. to gospodarstwa ponad 300 ha. Średnia klasa gruntów tych gospodarstw to klasa III, IV i V. Wyniki finansowe ulegały w ostatnim okresie poprawie. W roku gospodarczym 1964/65 zysk z gospodarstw szkolnych wynosił 10,5 mln zł. Na rok gospodarczy 1969/70 planuje się zysk 27 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W zasadzie każdy kierownik prowadzący gospodarstwo szkolne powinien posiadać wykształcenie wyższe. Ten wymóg jest stosowany wobec przyjmowanych do pracy. Kierowników starszych i dłużej pracujących zweryfikowano i pracują oni nadal. Kierowników gospodarstw szkolnych doszkala się na 4-tygodniowych kursach w zakresie prowadzenia zajęć szkoleniowych z młodzieżą. Mechanizacja gospodarstw przyszkolnych jest stosunkowo wysoka, występują jeszcze trudności z zapewnieniem pomieszczeń na maszyny i urządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Szkolenie jesienno-zimowe w znacznym stopniu rozwinęło się przy aktywnym udziale nauczycieli szkół podstawowych, których wkład pracy zasługuje na szacunek. Obecnie staramy się, ażeby w tym szkoleniu w większym stopniu uczestniczyła wysokokwalifikowana kadra.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty — Michał Godlewski wyjaśnił m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Ministerstwo Oświaty może uruchomić szkolenie zaoczne w zakresie technikum mleczarskiego, o ile Związek Spółdzielni Mleczarskich przedstawi w tej sprawie odpowiednio uzasadnione wnioski. Szkolenie takie mogłoby być uruchomione od września bieżącego roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Szkolenie kadr zawodowych dla potrzeb rolnictwa prowadzone jest nie tylko przez resort rolnictwa i oświaty, lecz również przez CRS Samopomoc Chłopską — w zakresie kadr dla wiejskiego obrotu towarowego, Centralny Związek Spółdzielczości Pracy — w zakresie rzemiosł wiejskich, Ministerstwo Zdrowia — w zakresie służby zdrowia, Ministerstwo Kultury i Sztuki — w zakresie kadr bibliotekarzy wiejskich. Szkolenie kadr dla wsi prowadzone jest również przez szereg innych resortów. Projekt skoncentrowania w resorcie rolnictwa całego szkolnictwa rolniczego jest godny rozważenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Przejęcie przez Ministerstwo Rolnictwa szkół przysposobienia rolniczego polepszyłoby m.in. więź szkoły z organizacjami rolnictwa; zaopatrzenie w pomoce naukowe, materiał siewny i hodowlany, możliwości nauki jazdy na traktorach i praktyk uczniowskich w gospodarstwach wielkotowarowych. Resort Oświaty z uznaniem ocenia rozwój szkolenia rolniczego w ostatnich latach. Szkolnictwo to osiągnęło w ostatnim 10-leciu najwyższe tempo rozwoju. Szkoły przysposobienia rolniczego prowadzone są przez resort oświaty, przy dużej pomocy Ministerstwa Rolnictwa, które udostępnia zarówno wszelkiego rodzaju urządzenia, jak i kadrę dla potrzeb tego szkolenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Duży wysiłek musimy włożyć w zorganizowanie pierwszych klas szkół przysposobienia rolniczego w bieżącym roku szkolnym, który jest rokiem przejściowym w związku z wprowadzeniem w życie reformy szkolnej. W tym zakresie konieczna jest pomoc i poparcie wszystkich organizacji społecznych i młodzieżowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Jesteśmy jednym z nielicznych krajów o tak bogato rozbudowanym systemie oświaty rolniczej. Niewątpliwie wyniki tego szkolenia w najbliższych latach dadzą się odczuć.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Słusznie zakładamy rozbudowę 3-letnich techników rolniczych, które otwierają drogę dla dalszego kształcenia się absolwentom SPR.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Byłoby chyba przedwczesne wnioskowanie w tej chwili, ażeby całość szkolenia rolniczego objęta została przez resort rolnictwa. Szkoły przysposobienia rolniczego korzystają z bazy szkół podstawowych i w tej chwili Ministerstwo Rolnictwa nie byłoby w stanie stworzyć dla nich odrębnej bazy materialnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Natomiast rozważenia wymaga projekt przyjęcia przez Ministerstwo Rolnictwa Wyższych Szkół Rolniczych. Taka organizacja pozwoliłaby na ulepszenie studiów podyplomowych, na ściślejsze powiązanie produkcji rolnej z możliwościami badawczymi wyższych uczelni, jak również na lepsze wykorzystanie kadry fachowców. Wysuwany argument, że obniżyłoby to rangę tych szkół w opinii społeczności akademickiej nie jest słuszny; wiele szkół wyższych nie podlega Ministerstwu Szkolnictwa Wyższego i nie straciły one swej pozycji (np. akademie medyczne, wyższe szkoły wychowania fizycznego, akademie wojskowe itp.).</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Słuszne są dążenia resortu rolnictwa do upowszechnienia szkolnictwa średniego wśród producentów. W praktyce zbliżamy się do upowszechnienia szkoły średniej znacznie szybciej, niż zakładają to nasze zamierzenia, i dlatego należałoby usuwać wszelkie przeszkody na drodze podnoszenia kwalifikacji w zakresie szkoły średniej. Nieporozumieniem jest chyba fakt, że dotychczas dla osób uczących się w systemie szkolenia zaocznego nie przyznano zniżek kolejowych. Zniżki takie otrzymaliby oni, gdyby uczęszczali do szkół stacjonarnych, na które nakłady państwa są przecież znacznie wyższe, albo nawet gdyby wyjeżdżali na wycieczkę krajoznawczą. Przeprowadzone wyliczenia wskazują, że gdyby przyznać zniżki kolejowe wszystkim szkolącym się w systemie szkolenia korespondencyjnego, to koszty z tego tytułu wynosiłyby 7 do 9 mln złotych rocznie. Sprawa zasługuje na rozważenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMieczysławBodalski">W Polsce dokonany został poważny wysiłek dla rozwoju całego systemu szkolenia rolniczego. Chodzi teraz o to, aby dorobek ten był wykorzystany z jak największym pożytkiem dla produkcji rolnej. By cała młodzież wiejska uzyskała wykształcenie rolnicze, niezbędne jest stworzenie odpowiedniego klimatu pobudzającego zainteresowanie tej młodzieży zdobywaniem wiadomości fachowych i następnie pracą w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMieczysławBodalski">Pewne kroki w tej dziedzinie zostały już dokonane. I tak np. spółdzielnie produkcyjne prowadzą akcję zmierzającą do przekonania rodziców o celowości kształcenia dzieci w średnich szkołach rolniczych; w myśl podjętej niedawno uchwały Centralnego Związku Spółdzielni Produkcyjnych, spółdzielnie produkcyjne fundują stypendia dla kształcącej się młodzieży, a spółdzielcom uczącym się zaocznie — zwracają koszty podróży na egzaminy i zaliczają dniówki obrachunkowe za dni egzaminów.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMieczysławBodalski">Takich bodźców należało stworzyć więcej. Niezbędne byłoby np. przyjęcie zasady, że pewne stanowiska pracy w dużych gospodarstwach socjalistycznych mogą być obsadzane wyłącznie przez fachowców ze średnim wykształceniem, np. stanowisko oborowego w PGR czy w spółdzielni produkcyjnej. Fachowcom tym zabezpieczyć należałoby odpowiednio wyższe wynagrodzenie, będące jakby premią za zdobyte wykształcenie.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełMieczysławBodalski">Wymóg posiadania kwalifikacji i stworzenie bodźców materialnych — to niezbędne warunki zabezpieczenia dopływu wysokokwalifikowanych kadr dla gospodarki rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełMieczysławBodalski">Resort rolnictwa powinien w oparciu o istniejącą sieć szkół średnich rolniczych, uwzględniając ilość absolwentów opuszczających te szkoły, opracować program planowej gospodarki kadrami. Młodzieży podejmującej pracę w rolnictwie należy zabezpieczyć warunki (mieszkanie, wynagrodzenie, warunki socjalne i kulturalne itd.), aby zahamować zjawisko odpływu kwalifikowanych kadr rolniczych do innych działów gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełMieczysławBodalski">Państwo przeznacza na rozwój produkcji rolnej coraz większe środki. Nie może być obojętne, kto tymi środkami będzie gospodarował i jakie efekty produkcyjne przy ich pomocy zostaną osiągnięte. Kadra pracowników rolnictwa o średnim wykształceniu decydować będzie, jak środki materialne przekształcać się będą w dodatkowe tony zboża, w rosnące ilości mięsa, mleka itd.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławCabaj">Poważny wysiłek inwestycyjny państwa w rozbudowę sieci szkół rolniczych postawił Polskę w czołówce światowej w dziedzinie rozwoju szkolnictwa rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławCabaj">Jednym z podstawowych ogniw w tym systemie są szkoły przysposobienia rolniczego. Niezbędne jest jednak nadanie tym szkołom wyższej rangi, zdobycie przez nie większego autorytetu w środowisku wiejskim. Dla usprawnienia działalności tych szkół trzeba:</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWładysławCabaj">- zweryfikować ich lokalizację; szkoły te powstały żywiołowo, nie znajdując na niektórych terenach dostatecznego zaplecza, nacisk powinien być położony na SPR-y w tych rejonach, gdzie występują szczególne potrzeby;</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełWładysławCabaj">- zabezpieczyć na szczeblu powiatu fachową kontrolę pracy kadry wykładowców i wychowawców SPR;</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełWładysławCabaj">- usuwać ze szkolenia w SPR-ach werbalizm, a dążyć do pogłębienia szkolenia praktycznego, co wymaga lepszego wyposażenia tych szkół w pracownie, pomoce itp.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełWładysławCabaj">Z uwagi na szczególną sytuację młodzieży kończącej w bieżącym roku szkolnym szkoły podstawowe, należałoby się zastanowić nad umożliwieniem uczniom klas VII ukończenia klasy VIII w szkołach przysposobienia rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełWładysławCabaj">W technikach wodno-melioracyjnych niezbędne byłoby wprowadzenie specjalizacji technika obsługi maszyn wodno-melioracyjnych z uwagi na wielkie potrzeby w tej dziedzinie. Zbyt mało mamy jeszcze szkół technicznych z zakresu ochrony roślin. Dla uzupełnienia powstałej tu luki, należałoby przemyśleć uruchomienie zasadniczych szkół ochrony roślin obejmujących teren kilku powiatów i przygotowujących kierowników brygad.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PosełWładysławCabaj">Ostatnio likwiduje się szkoły gospodarcze dla dziewcząt. Wydaje się jednak, że na terenach o nasileniu ruchu turystycznego, uzyskanie kwalifikacji w tej dziedzinie jest bardzo ważne; należałoby wprowadzić taki przedmiot do szkół zawodowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAntoniJankowski">W terenie występuje poważny niedobór lekarzy weterynarii; w jednym tylko województwie warszawskim brak będzie w tej 5-latce 420 fachowców z tej dziedziny. Tymczasem w bieżącym roku akademickim na pierwszy rok wydziału weterynarii w SGGW w Warszawie przyjęto zaledwie 60 studentów, mimo że są możliwości zwiększenia tego naboru. Niepokoi koncepcja przeniesienia tego wydziału z Warszawy do Olsztyna.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełAntoniJankowski">Na terenie woj. warszawskiego występuje ostry brak fachowców z wyższym wykształceniem rolniczym. Kadra o średnim wykształceniu chce dalej się kształcić i w związku z tym postuluje utworzenie punktu konsultacyjnego SGGW w Płocku. Sprawa ciągnie się od 2 lat i jak dotąd brak perspektyw jej rozwiązania. Bezskutecznie również postuluje się od 2 lat potrzebę uruchomienia technikum rolniczego w pow. sierpeckim, mimo że w zlokalizowanym tam majątku rolnym są dostateczne warunki lokalowe i kadrowe dla utworzenia takiego technikum.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławKrauss">Obserwując absolwentów szkół rolniczych w woj. lubelskim dochodzi się do wniosku, że przygotowanie zawodowe tych absolwentów osiąga coraz wyższy poziom; występują jednak poważne braki w przygotowaniu ich do pełnienia funkcji organizacyjnych, w przygotowaniu ekonomicznym.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełStanisławKrauss">Gospodarstwa szkolne mają za mały areał, co nie pozwala na rozwijanie najbardziej nowoczesnych form i metod gospodarowania. Również pracownie w tych szkołach nie są należycie wyposażone. Dalszy rozwój średniego szkolnictwa rolniczego w woj. lubelskim ogranicza brak miejsc w internatach.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełStanisławKrauss">Szkoły przysposobienia rolniczego na terenie woj. lubelskiego nie są prawidłowo zlokalizowane. Niewystarczająca baza materialna tych szkół utrudnia szkolenie praktyczne. W środowisku wiejskim brak zrozumienia dla znaczenia tych szkół. Z podobnymi trudnościami walczyć muszą zespoły przysposobienia rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełStanisławKrauss">Przeszkodę w zdobywaniu tytułów kwalifikacyjnych stanowią braki w wykształceniu podstawowym; należałoby więc organizować w okresie zimowym kursy stacjonarne umożliwiające uzupełnienie tych braków. Wśród chętnych do zdobycia tych tytułów przeważają pracownicy gospodarstw państwowych, brak natomiast rolników indywidualnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanKlecha">Uwagi dotyczące nie dość wielkiego obszaru użytków rolnych w gospodarstwach przyszkolnych są słuszne. Należy jednak widzieć i to, że gospodarstwa te w wielu wypadkach osiągają poziom zaledwie średni. Wyniki produkcyjne tych gospodarstw daleko odbiegają nawet od osiągnięć wielu indywidualnych rolników. A przecież powinny to być właśnie ośrodki promieniujące na okolicę poziomem i umiejętnością gospodarzenia.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJanKlecha">Gospodarstwa szkolne — to przede wszystkim warsztaty dydaktyczne; uczyć w nich należy młodzież nie tylko nowych metod gospodarowania, lecz również myślenia ekonomicznego, zastanawiania się nad kosztami uzyskiwanych wyników.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJanKlecha">Absolwent szkoły rolniczej powinien być nie tylko dobrym fachowcem, lecz także organizatorem produkcji, człowiekiem mającym wyrobienie społeczne. Musi on być też ściśle związany ze swoim środowiskiem, wpływać na to środowisko, mobilizować je. Tego wszystkiego powinna nauczyć szkoła. W praktyce jednak obserwuje się zasklepienie szkoły w ciasnym kole własnych spraw.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJanKlecha">Resort włożył wiele wysiłku w doszkalanie chłopów w okresie jesienno-zimowym. Na niektórych terenach ustalono 3-letni program takiego dokształcania, poddano słuchaczy egzaminom, wydano świadectwa i na tym koniec. Nie stworzono im perspektyw i możliwości dalszego dokształcania się, zaznajamiania z nowymi zdobyczami nauki rolniczej.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJanKlecha">Problemem rozmieszczenia i wykorzystania kwalifikowanych kadr w rolnictwie powinna zająć się podkomisja i po szczegółowym zbadaniu przedstawić swe uwagi i wnioski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełFlorianPierański">Wśród części młodzieży wiejskiej panuje przekonanie, iż nauka w szkole rolniczej jest złem koniecznym, wynikającym z niemożliwości dostania się do innych szkół średnich. Dlatego też rozwijanie w terenie sieci szkół o różnych specjalnościach i stwarzanie możliwości wyboru zmieniłoby ten stosunek i spowodowało, że do szkół rolniczych kierowałaby się tylko młodzież rzeczywiście zainteresowana tym zawodem.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełFlorianPierański">Trzyletnie technika rolnicze przeżywają okres wielkiego rozwoju, przekraczając plany naboru. Zbyt wielka żywiołowość w ich organizowaniu nie zabezpiecza im należytych warunków pracy. Absolwentom szkół przysposobienia rolniczego należy stwarzać możliwości kształcenia się w tych technikach, nie oznacza to jednak rezygnowania z poziomu tych szkół technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełFlorianPierański">Gospodarstwa szkolne w wielu wypadkach nie osiągają wysokich wyników produkcyjnych, należy jednak uwzględnić fakt, że są one w poważnym stopniu niedoinwestowane. Brak środków uniemożliwia prawidłowe prowadzenie gospodarki. Również nakłady na bieżące potrzeby szkół powinny wzrosnąć.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełFlorianPierański">Niedostateczne jest jeszcze zainteresowanie młodzieży wiejskiej szkołami przysposobienia rolniczego. W niektórych wypadkach szkoły te bazują głównie na dziewczętach, które nie traktują nauki poważnie i po roku opuszczają zajęcie. Wprowadzenie administracyjnego obowiązku ukończenia SPR-u nie byłoby słuszne. Trzeba jednak uświadamiać młodzieży wiejskiej potrzebę kształcenia się, stawiać warunki, jak np. wymagać ukończenia szkoły dla możliwości dziedziczenia ziemi czy obejmowania pracy w PGR.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełFlorianPierański">Decydującą sprawą dla szerokiego uczestniczenia młodzieży wiejskiej w szkołach rolniczych są internaty. Obecnie sieć ich jest niewystarczająca, w związku z czym są nadmiernie zagęszczone. Należałoby część środków z nowego Funduszu Budowy Szkół i Internatów przeznaczać na budowę internatów na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełFlorianPierański">Na terenie każdego powiatu występuje wielka różnorodność szkół rolniczych i form nauczania kursowego; brak jednak czynnika koordynującego tę działalność. Niezbędne byłoby utworzenie w powiatowych radach narodowych etatów instruktorów oświaty rolniczej dla fachowego nadzoru nad SPR, PR i różnymi kursami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJózefŁaciak">Traktorzyści zatrudnieni w kółkach rolniczych dotkliwie odczuwają brak opieki i fachowego nadzoru. Stąd poważny odpływ młodzieży wiejskiej, która ukończyła kursy traktorzystów ze wsi do zakładów pracy. Młodzi agronomowie w zbyt wielkim stopniu obciążeni są czynnościami administracyjnymi, co uniemożliwia im pełnienie właściwych funkcji — organizatorów produkcji rolnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełSzymonDziedzic">Program jesienno-zimowego szkolenia kursowego chłopów jest zbyt jednostronny; w rezultacie frekwencja się zmniejsza. Niezbędne byłoby urozmaicenie programu, szersze korzystanie z nowoczesnych pomocy naukowych, sięganie po nowych wykładowców — lektorów. Funkcje lektorów pełnią często młodzi absolwenci techników rolniczych, którym brak przygotowania pedagogicznego.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełSzymonDziedzic">Teoretycznie absolwenci szkół przysposobienia rolniczego mają prawo kształcić się dalej w technikach rolniczych; praktycznie jednak przygotowanie ich jest niedostateczne, czego dowodem są wyniki egzaminów wstępnych do techników. Niezbędne jest podniesienie rangi przysposobienia rolniczego w środowisku wiejskim. Należałoby się zastanowić, czy w tym celu nie byłoby słuszne przekazać te szkoły w gestię Ministerstwa Rolnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełFranciszekGinter">Z zadowoleniem przyjmujemy zobowiązanie resortu dotyczące dążenia do podniesienia poziomu masowego zimowego szkolenia rolniczego. W większym stopniu przy tym szkoleniu wykorzystywać należy programy telewizyjne dla wsi, co wymaga jednak zainstalowania w każdej wsi aparatu.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełFranciszekGinter">W większym też stopniu należałoby wykorzystywać różnego rodzaju poradniki i czasopisma fachowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełBronisławSzajna">Niezbędne jest zabezpieczenie szkołom i zespołom przysposobienia rolniczego pomocy oraz udzielanie fachowego instruktażu ich wykładowcom. Dobrze zorganizowane, interesująco prowadzone, masowe szkolenie rolnicze cieszy się uznaniem chłopów. W większości wypadków szkolenie to odbywa się w agronomówkach, które trzeba w tych warunkach odpowiednio wyposażyć w pomoce naukowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełWładysławGałka">Prelegenci masowego szkolenia rolniczego angażowani są z różnych instytucji i placówek. Nie ustalono jednolitych stawek wynagrodzenia za te wykłady. W szkoleniu rolniczym dużą rolę ma do odegrania film oświatowy, jednakże jakość tych filmów jak i aparatury filmowej jest niska.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełWładysławGałka">Szkolenie kobiet wiejskich ograniczone do kursów szycia i gotowania należałoby rozszerzyć na tematykę uwzględniającą zajęcia kobiet w gospodarstw wiejskim.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełWładysławGałka">Zastanowić się trzeba nad możliwością wykorzystywania środków z Funduszu Rozwoju Rolnictwa na dofinansowywanie wznoszonych czynem społecznym na wsi świetlic, pralni, łaźni itp.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Przy przyjmowaniu kandydatów na wyższe uczelnie rolnicze należy dawać pierwszeństwo młodzieży pochodzenia chłopskiego, która rokuje nadzieję, że powróci do pracy w rolnictwie. Młodzież miejska ucząca się w szkołach rolniczych rzadziej podejmuje pracę na wsi, a raczej stara się lokować w organach administracji.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Dla masowego szkolenia w rolnictwie należy opracować odpowiednie programy nauczania oraz zapewnić wykładowców o wysokim poziomie wiedzy fachowej. Częściej również powinno się dokonywać wizytacji tego szkolenia. Zachodzi obawa, że niejednokrotnie wykłady te nie stoją na właściwym poziomie i zniechęcają rolników do uczęszczania na kursy masowego szkolenia jesienno-zimowego.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełMieczysławRógŚwiostek">Należałoby rozważyć, czy nie byłaby słuszna zmiana nazwy wyższej szkoły rolniczej na akademię rolniczą. Pozornie wydaje się to sprawa formalna, jednak ma ona duże znaczenie psychologiczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Programy nauczania w rolniczych szkołach zawodowych muszą jasno precyzować, do jakiego zawodu przygotowują swoich absolwentów. Dotychczas dominuje u nas tendencja do rozszerzania wiedzy ogólnej, a nie do przygotowania do wykonywania konkretnego zawodu. Poziom gospodarstw rolnych może podnosić się tylko wtedy, jeżeli nasze szkoły rolnicze będą przygotowywać dobrych fachowców.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełEdmundStuczyński">Słusznie przywiązujemy ogromną wagę do rozwoju szkół przysposobienia rolniczego; resort rolnictwa w miarę możności powinien udzielać pomocy i współdziałać w tym zakresie z Ministerstwem Oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełEdmundStuczyński">Pozytywnie należy ocenić rozwój szkolnictwa średniego rolniczego. Większą wagę należy przywiązywać do właściwej pracy szkolnych gospodarstw wiejskich. Powinny to być wzorowo prowadzone zakłady produkcji rolnej, w których kształciliby się najlepsi fachowcy dla rolnictwa. Zawód rolnika należy otoczyć większym szacunkiem.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełEdmundStuczyński">Postulowana zmiana nazwy wyższych szkół rolniczych na akademię rolniczą jest słuszna i może odegrać poważną rolę w podniesieniu autorytetu tych szkół.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełEdmundStuczyński">Większy nacisk należy położyć na szkolenie średniej kadry technicznej dla rolnictwa, zwłaszcza kadry laborantów dla instytutów naukowo-badawczych. Szereg czynności w instytutach naukowych nie musi być wykonanych przez wysoko kwalifikowanych pracowników z wyższym wykształceniem. Należałoby otwierać szkoły laborantów dla absolwentów szkół średnich.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PosełEdmundStuczyński">Dla potrzeb masowego szkolenia w rolnictwie w większym niż dotychczas stopniu należy wykorzystać telewizję.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#PosełEdmundStuczyński">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Jerzy Popko i podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty — Michał Godlewski.</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#PosełEdmundStuczyński">W wyniku dyskusji Komisja przyjęła dezyderaty, w których postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-15.8" who="#PosełEdmundStuczyński">- rozważenie możliwości przyznania zniżek kolejowych dla uczących się zaocznie w szkołach rolniczych;</u>
+          <u xml:id="u-15.9" who="#PosełEdmundStuczyński">- rozważenie możliwości zmiany nazwy wyższych szkół rolniczych na akademie rolnicze;</u>
+          <u xml:id="u-15.10" who="#PosełEdmundStuczyński">- przywrócenie niedzielnych audycji telewizyjnych dla rolników „Kurs rolniczy”.</u>
+          <u xml:id="u-15.11" who="#PosełEdmundStuczyński">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja uchwaliła plan pracy na bieżący rok, który przedstawił poseł Jan Klecha (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-15.12" who="#PosełEdmundStuczyński">W dyskusji udział wzięli posłowie: Mieczysław Róg-Świostek (PZPR), Antoni Jankowski (PZPR) i Edmund Stuczyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-15.13" who="#PosełEdmundStuczyński">W uchwalonym planie pracy Komisja przewiduje m.in. rozpatrzenie następujących spraw:</u>
+          <u xml:id="u-15.14" who="#PosełEdmundStuczyński">- aktualna sytuacja w nasiennictwie i hodowli odmian intensywnych;</u>
+          <u xml:id="u-15.15" who="#PosełEdmundStuczyński">- program rozwoju ogrodnictwa z uwzględnieniem przygotowań do zbiorów w roku 1966;</u>
+          <u xml:id="u-15.16" who="#PosełEdmundStuczyński">- stan kontraktacji zbóż ze zbiorów w roku 1966;</u>
+          <u xml:id="u-15.17" who="#PosełEdmundStuczyński">- zaopatrzenie rolnictwa w nawozy sztuczne i inne środki produkcji pod zbiory w 1966 r.;</u>
+          <u xml:id="u-15.18" who="#PosełEdmundStuczyński">- stan realizacji programu hodowli bydła;</u>
+          <u xml:id="u-15.19" who="#PosełEdmundStuczyński">- warunki produkcyjne większych gospodarstw rolnych;</u>
+          <u xml:id="u-15.20" who="#PosełEdmundStuczyński">- realizacja planu budownictwa w PGR i zaopatrzenia wsi w materiały budowlany;</u>
+          <u xml:id="u-15.21" who="#PosełEdmundStuczyński">- realizacja ustawy o terenach budowlanych na obszarach wsi oraz ustawy o zaopatrzeniu rolnictwa i wsi w wodę;</u>
+          <u xml:id="u-15.22" who="#PosełEdmundStuczyński">- mechanizacja gospodarki chłopskiej;</u>
+          <u xml:id="u-15.23" who="#PosełEdmundStuczyński">- realizacja inwestycji w przemyśle spożywczym;</u>
+          <u xml:id="u-15.24" who="#PosełEdmundStuczyński">- pomoc państwa dla spółdzielni produkcyjnych;</u>
+          <u xml:id="u-15.25" who="#PosełEdmundStuczyński">- upowszechnianie wiedzy rolniczej i ocena pracy służb rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-15.26" who="#PosełEdmundStuczyński">O ROZWOJU I POTRZEBACH SZKOLNICTWA ROLNICZEGO</u>
+          <u xml:id="u-15.27" who="#PosełEdmundStuczyński">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Jerzego Popko na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 3 lutego 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.28" who="#PosełEdmundStuczyński">Najbardziej charakterystycznymi cechami szkolnictwa rolniczego w minionym 5-leciu były:</u>
+          <u xml:id="u-15.29" who="#PosełEdmundStuczyński">- proces umacniania się oraz rozwoju ilościowego średniego szkolnictwa rolniczego;</u>
+          <u xml:id="u-15.30" who="#PosełEdmundStuczyński">- postępujący proces dostosowywania niższych szkół rolniczych zarówno do potrzeb rolnictwa, jak też do ustroju szkolnictwa zawodowego;</u>
+          <u xml:id="u-15.31" who="#PosełEdmundStuczyński">- rozwój szkół przysposobienia rolniczego oraz zespołów przysposobienia rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-15.32" who="#PosełEdmundStuczyński">W roku 1960 w szkołach średnich rolniczych uczyło się 26.100 uczniów, a do klas pierwszych przyjęto 9.600 uczniów. W roku 1965 liczba uczniów wzrosła do prawie 48 tys., a do klas pierwszych przyjęto 13.500 uczniów.</u>
+          <u xml:id="u-15.33" who="#PosełEdmundStuczyński">W latach 1961–1965 średnie szkoły rolnicze przygotowały przeszło 20 tys. absolwentów, z których 62,3 proc. podjęło pracę w rolnictwie, 29,6 proc. naukę w szkołach rolniczych, a 1,5 proc. wróciło do gospodarstw rodzicielskich. Pozostali to ci, którzy z różnych względów nie podjęli pracy w rolnictwie. Ten poważny rozwój średnich szkół rolniczych możliwy był dzięki znacznemu wysiłkowi inwestycyjnemu oraz wzrostowi kadry nauczycielskiej. Nakłady inwestycyjne na szkolnictwo rolnicze w ubiegłej 5-latce wyniosły 1.111 mln zł, na pomoce naukowe i zaopatrzenie gospodarstw szkolnych w maszyny i narzędzia rolnicze wydano ponad 540 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-15.34" who="#PosełEdmundStuczyński">W roku 1960–65,8 proc. nauczycieli średnich szkół rolniczych posiadało wykształcenie wyższe, a w roku 1964 — już 83 proc. Na podkreślenie zasługuje fakt, że znaczna ich część uzupełniała kwalifikacje zawodowe w drodze studiów zaocznych.</u>
+          <u xml:id="u-15.35" who="#PosełEdmundStuczyński">W ubiegłej 5-latce wystąpiły również poważne zmiany w niższym szkolnictwie rolniczym. Reaktywowane w latach 1956–1957 dwuzimowe i roczne szkoły rolnicze nie spełniły swego zadania i uległy przekształceniu w kierunku zasadniczej szkoły rolniczej. Zasadnicze szkoły ogólnorolnicze organizowane są tam, gdzie stanowią uzupełnienie sieci szkół przysposobienia rolniczego. Ponadto zachowaliśmy jeszcze szkoły specjalistyczne, których zadaniem jest dokwalifikowywanie robotników przedsiębiorstw rolniczych (dwuletnie szkoły wodno-melioracyjne, szkoły rolniczo-mechanizacyjne itp.).</u>
+          <u xml:id="u-15.36" who="#PosełEdmundStuczyński">W 1960 r. w niższych szkołach rolniczych uczyło się 9.998 uczniów, a w 1965 r. — 15.180. W okresie tym szkoły te przygotowały 32.520 absolwentów, z których większość podjęła pracę w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-15.37" who="#PosełEdmundStuczyński">Wraz z rozwojem szkół przysposobienia rolniczego i zasadniczych szkół rolniczych — poważnie rozwinęło się pozaszkolne przysposobienie rolnicze, obejmujące młodzież starszą, która w formie samokształcenia podnosi swoje kwalifikacje. W roku 1965 działało już 15.500 zespołów przysposobienia rolniczego, w których uczyło się ponad 143 tys. młodzieży.</u>
+          <u xml:id="u-15.38" who="#PosełEdmundStuczyński">Warsztatem dydaktycznym dla średnich i zasadniczych szkół rolniczych są przyszkolne gospodarstwa rolne. W roku gospodarczym 1964/65 mieliśmy 202 gospodarstwa szkolne obejmujące 32,7 tys. ha, w tym 26,5 tys. ha użytków rolnych. Osiągały one średnio plony 20,4 q z ha w czterech zbożach, 290 q z ha buraków cukrowych i 168 q z ha ziemniaków. Obsada bydła na 100 ha wynosiła 62,5 sztuk. Mleczność krów była stosunkowo niewysoka i wynosiła 2.880 litrów rocznie od jednej sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-15.39" who="#PosełEdmundStuczyński">Główne zadania w zakresie szkolnictwa rolniczego w latach 1966–1970 koncentrować będą się na:</u>
+          <u xml:id="u-15.40" who="#PosełEdmundStuczyński">- dalszym rozwijaniu szkół przysposobienia rolniczego, których liczba wzrośnie w 1970 r. do 3.500 i obejmie 112 tys. uczniów;</u>
+          <u xml:id="u-15.41" who="#PosełEdmundStuczyński">- rozbudowywaniu sieci zasadniczych szkół rolniczych, zwłaszcza dla potrzeb PGR; liczba uczniów w tych szkołach wzrośnie w roku 1970 w stosunku do 1965 r. o 20 tys.;</u>
+          <u xml:id="u-15.42" who="#PosełEdmundStuczyński">- w zakresie średnich szkół rolniczych zakłada się stabilizację 5-letnich techników rolniczych, przy zachowaniu limitów przyjęć do klas pierwszych corocznie w ilości 9 tys. uczniów.</u>
+          <u xml:id="u-15.43" who="#PosełEdmundStuczyński">Pewnej korekcie ulegnie struktura specjalizacji w tych technikach, zakłada się zwiększenie techników mechanizacji rolnictwa, ochrony roślin oraz szersze uwzględnienie programu nawożenia i przygotowywania agromeliorantów.</u>
+          <u xml:id="u-15.44" who="#PosełEdmundStuczyński">Rozbudowywane będą 3-letnie technika rolnicze, liczba uczniów w tych technikach wzrośnie do 10.800 w roku 1970 w stosunku do 4.760 w roku 1965. Technika te zapewnią możliwość kontynuowania nauki absolwentom SPR.</u>
+          <u xml:id="u-15.45" who="#PosełEdmundStuczyński">Średnie szkoły korespondencyjne ulegną dalszej szybkiej rozbudowie. Ilość uczących się korespondencyjnie wzrośnie z 21 tys. w 1965 r. do 36 tys. w roku 1970.</u>
+          <u xml:id="u-15.46" who="#PosełEdmundStuczyński">Projekty nowych programów szkół rolniczych będą szczegółowo przebadane, generalnym ich założeniem jest zapewnienie absolwentom szkół rolniczych dostatecznego poziomu wiedzy ogólnej i zawodowej umożliwiającej specjalizację w toku pracy.</u>
+          <u xml:id="u-15.47" who="#PosełEdmundStuczyński">Główny wysiłek inwestycyjny skierowany będzie przede wszystkim na poprawę warunków pracy istniejących już szkół poprzez budowanie nowych obiektów, rozbudowywanie istniejących. Nowe szkoły budowane będą w woj. białostockim (Wysokie Mazowieckie i Grajewo), w woj. krakowskim (Proszowice i Miechów), w woj. lubelskim (Biłgoraj i Tomaszów Lubelski), w woj. warszawskim (Grójec i Żuromin), w woj. szczecińskim (Ryrzyce i Stargard). W woj. zielonogórskim planuje się otwarcie technikum rolniczego w Czerwińsku oraz w woj. wrocławskim w pow. Lwówek Śląski.</u>
+          <u xml:id="u-15.48" who="#PosełEdmundStuczyński">W bieżącym 5-leciu zakłada się również znaczną poprawę bazy materialnej i technicznej gospodarstw szkolnych. Głównym kierunkiem tych zamierzeń jest podniesienie wyników produkcyjnych w gospodarstwach szkolnych oraz zwiększenie obsady bydła. Zmierza się również do poprawy struktury gospodarstw szkolnych. Obecnie 32 proc. tych gospodarstw to gospodarstwa małe o powierzchni od 20 do 100 ha.</u>
+          <u xml:id="u-15.49" who="#PosełEdmundStuczyński">Duży nacisk w okresie bieżącej 5-latki położony będzie na dalszy rozwój zespołów przysposobienia rolniczego. Zamierza się zorganizować ośrodki konsultacyjne przy szkołach przysposobienia rolniczego, które pomagałyby młodzieży w pracy samokształceniowej. Opracowany będzie również poradnik metodyczny dla opiekunów i przodowników zespołów przysposobienia rolniczego. W programie przewiduje się również uruchomienie specjalnych audycji telewizyjnych, stanowiących pomoc w realizacji programu przysposobienia rolniczego. Wszystkie te poczynania realizowane są wspólnie z Centralnym Związkiem Kółek Rolniczych i Związkiem Młodzieży Wiejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-15.50" who="#PosełEdmundStuczyński">Poważne znaczenie przywiązuje się również do rozwijającego się ostatnio masowego szkolenia jesienno-zimowego producentów. Szkolenie to podjęte z inicjatywy województw kieleckiego i łódzkiego upowszechniło się w całym kraju. W roku 1964 prawie 1.5 mln właścicieli i użytkowników gospodarstw rolnych uczyło się w ramach szkolenia jesienno-zimowego. W tej dość powszechnej i niełatwej pracy organizowanej przez Ministerstwo Rolnictwa i CZKR brało udział 25 tys. wykładowców — lektorów spośród specjalistów rolnictwa. W dalszych pracach nad rozwojem tego szkolenia zamierza się rozwinąć produkcję filmów przystosowanych do tematyki tego szkolenia, jak również przystosować telewizyjny kurs rolniczy w treści i w czasie do potrzeb szkolenia jesienno-zimowego.</u>
+          <u xml:id="u-15.51" who="#PosełEdmundStuczyński">Kolejną dziedziną pracy szkoleniowej prowadzonej przez Ministerstwo Rolnictwa jest szkolenie kursowe, na które w roku 1966 przeznacza się 116 mln zł, a nakłady inwestycyjne, przeznaczone głównie na wyposażenie ośrodków szkolenia mechanizatorów w niezbędne maszyny i urządzenia, wyniosą 133 mln zł. Szkolenie kursowe służy głównie przygotowaniu traktorzystów i kadr mechanizatorskich.</u>
+          <u xml:id="u-15.52" who="#PosełEdmundStuczyński">W zakresie podnoszenia kwalifikacji załóg robotniczych PGR i POM osiągnięto w ostatnich latach poważny postęp. Około 22 tys. osób zdobyło tytuły robotników kwalifikowanych i mistrzów. Przeprowadzono analizę stanu wykształcenia ogólnego i zawodowego załóg robotniczych, z których wynika, że około 140 tys. robotników PGR i POM musi w bieżącej 5-latce zdobyć wykształcenie zawodowe na poziomie robotnika kwalifikowanego lub mistrza.</u>
+          <u xml:id="u-15.53" who="#PosełEdmundStuczyński">W zakresie doskonalenia kadr inżynieryjno-technicznych opracowuje się system szkolenia agronomów gromadzkich, szkolenia kierowniczej kadry PGR w zakresie organizacji ekonomiki przedsiębiorstw; przygotowuje się organizację studiów podyplomowych dla inżynierów rolnictwa.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00011-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00011-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..0a8a049
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00011-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00011-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 11/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 11/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:11</note>
+        <note type="sessionNo">11</note>
+        <date>1966-02-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAnnaSoroko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Soroko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKasiak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kasiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławCabaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Cabaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGałka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gałka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00011-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00011-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..277ddbe
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00011-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 24 lutego 1966 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Edmunda Stuczyńskiego (PZPR), rozpatrywała aktualną sytuację w nasiennictwie i hodowli intensywnych odmian roślin, ze szczególnym uwzględnieniem żyta i ziemniaków.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzem stanu — Stanisławem Gucwą, wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” — Jan Kamiński, dyrektor Zespołu NIK — Feliks Nowakowski, dyrektor Zjednoczenia Hodowli Roślin i Nasiennictwa — Karol Gawłowski, oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o aktualnej sytuacji w nasiennictwie i hodowli intensywnych odmian roślin, ze szczególnym uwzględnieniem żyta i ziemniaków, przedłożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Na pytania posłów: Jana Śliwy (ZSL), Huberta Okwieka (PZPR), Michała Polnara (ZSL), Jana Mazurka (ZSL), Szymona Dziedzica (ZSL), Mariana Tuki (PZPR), Bronisława Szajny (ZSL), Maksyma Rudczyka (PZPR), Stefana Serwickiego (PZPR), Ksawery Barańskiej (ZSL), Władysława Cabaja (ZSL), Pelagii Pająk (bezp.), Jana Klechy (PZPR), Jana Kasiaka (PZPR), Józefa Łaciaka (ZSL) i Edwarda Stuczyńskiego (PZPR) odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełEdmundStuczyński">Wyjaśnienia dotyczyły m.in. zaopatrzenia rolnictwa w najbardziej wartościowe odmiany sadzeniaków, zbóż, nasion roślin pastewnych, perspektyw dalszego rozwoju nasiennictwa, eksportu nasion, możliwości zlikwidowania występujących jeszcze niedoborów kwalifikowanego materiału siewnego, rozbudowy magazynów i czyszczalni.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełEdmundStuczyński">W wyjaśnieniach tych stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełEdmundStuczyński">Odczuwające niedobór sadzeniaków rejony województw wrocławskiego, opolskiego i katowickiego zostaną odpowiednio zaopatrzone w ramach wolnej sprzedaży w jednolite odmiany.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełEdmundStuczyński">Wydane zostały dyrektywy w sprawie dostarczenia rolnikom łubinu słodkiego, a odebrania od nich łubinu gorzkiego.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełEdmundStuczyński">Uczyniono duży wysiłek w celu skoncentrowania plantacji nasiennych, nadmiernie rozproszonych. Jest to tym bardziej konieczne, że coraz mniej kultur nadaje się do hodowli w małych gospodarstwach. Trzeba jednak godzić konieczność koncentracji plantacji nasiennych z istniejącymi na wsi stosunkami społeczno-ekonomicznymi. Nie można z różnych terenów kraju wycofać się z produkcją nasienną.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełEdmundStuczyński">Centrala Nasienna posiada rozeznanie potrzeb odbiorców zagranicznych. Pracuje się nad odmianami, które poszukiwane są zagranicą. Nie wszystkie nasiona można eksportować, ponieważ nie znajduje się na nie nabywców. Dotyczy to m.in. nasion saradeli.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełEdmundStuczyński">Przewiduje się, że od 1 lipca br. powołany zostanie Instytut Ziemniaka. Wszystko do jego uruchomienia zostało już przygotowane.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełEdmundStuczyński">Dokonuje się stałej weryfikacji gospodarstw nasiennych w PGR. Pomaga się tym gospodarstwom w przyśpieszaniu budowy magazynów i odpowiedniego ich wyposażenia, m.in. w czyszczalnie. Zabezpieczono odpowiednie sumy na inwestycje i przygotowano dokumentację dla podjęcia budowy potrzebnych magazynów i przechowalni, a także innych obiektów dla potrzeb nasiennictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełEdmundStuczyński">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełBronisławJuźków">Województwo koszalińskie jest szczególnie zainteresowane w dostawach dobrych odmian ziemniaków i żyta. Koszalińskie zagłębie ziemniaczane dostarcza znaczną ilość ziemniaków. Państwowe Gospodarstwa Rolne z tego regionu borykają się z trudnościami z powodu nieterminowego rozliczania się rolników i GS-ów z ich zobowiązań wobec PGR, które dostarczają im materiał siewny.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełBronisławJuźków">Gospodarstwa płacić muszą kary za przetrzymywanie wagonów, natomiast kolej nie ponosi odpowiedzialności za niedotrzymywanie terminów podstawiania wagonów pod ziemniaki. Konieczne jest usprawnienie organizacji pracy transportu, a także pełne wywiązywanie się z umów zawieranych między rolnikami a instytucjami kontraktującymi.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełBronisławJuźków">Głównymi kulturami na glebach V i VI klasy są: żyto i ziemniaki. Dlatego przedstawiciele woj. koszalińskiego z zadowoleniem przyjmują decyzję o rehabilitacji żyta. Cieszy również fakt, że tym zasadniczym gałęziom nasiennictwa poświęca się dużo uwagi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławCabaj">Osiągnęliśmy znaczny postęp na odcinku hodowli i nasiennictwa. Kraj nasz ma bogate tradycje w tej dziedzinie. Nasiona hodowane w Polsce poszukiwane są na rynkach zagranicznych. W przeszłych latach problem nasiennictwa nie zawsze był doceniany. Forsowanie zagranicznych wzorów, niesprawdzonych w praktyce, nie przyniosło nam korzyści. W naszej hodowli i nasiennictwie musimy opierać się na konkretnych, właściwych naszej szerokości geograficznej, warunkach glebowo-klimatycznych. Na 14 mln ha mamy aż 60 proc. lekkich gleb i stąd prowadzone obecnie badania nad wydajnością różnych odmian żyta są jak najbardziej celowe i potrzebne. Uzyskano szereg cennych wyników przy prowadzeniu doświadczeń nad uprawą żyta tetraploidalnego; odmiana ta ma dużą przyszłość, odznacza się odpornością na wylęganie, dużą zawartością białka i obfitą masą zieloną. Ostatnio odmianę tę zakupiły od nas firmy angielskie z przeznaczeniem na zielonkę.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławCabaj">Dla rozwoju nasiennictwa i hodowli niezbędne są odpowiednie inwestycje. Posiadane magazyny i urządzenia nie wystarczają. Komisja powinna wystąpić z dezyderatem w sprawie budowy ze środków Funduszu Rozwoju Rolnictwa zbiorowych przechowalni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławGałka">Na temat żyta tetraploidalnego słyszy się różne głosy. W stosunku do nawożenia nie daje ono dość intensywnego plonu. Wydaje się jednak celowe wprowadzanie tego żyta jako żyta pastewnego. Poważne trudności mamy z uzyskaniem dobrego materiału siewnego jęczmienia. Jak dotąd nie wyhodowano u nas odpowiedniej odmiany i dlatego konieczne jest nabycie odpowiedniej odmiany wyhodowanej za granicą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanKasiak">Środki inwestycyjne na budowę i wyposażenie magazynów w GS i Centrali Nasiennej są stanowczo za niskie. Niedostateczna jest również ilość środków transportowych do przewozu materiału nasiennego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAnnaSoroko">Dotkliwie odczuwa się brak odpowiedniej ilości suszarń i czyszczalni zbóż nasiennych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefŁaciak">Na jesieni kolej musi zapewnić odpowiednią ilość wagonów do przewozu ziemniaków i terminowo je odebrać, a także przetransportować. Zmodernizowania wymagają magazyny państwowych gospodarstw rolnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Mamy poważne osiągnięcia w dziedzinie hodowli i nasiennictwa. Jest tym bardziej godne podkreślenia, że wyhodowanie jednej odmiany trwa około 10 lat. Mamy wiele cennych odmian ziemniaków. Osiągnięto znaczne efekty w hodowli nowych odmian żyta. Prace nad wyhodowaniem nowych intensywnych odmian trzeba nadal prowadzić, doskonaląc metody badań. Uporządkowaliśmy nasze nasiennictwo i mamy prawo domagać się środków na dalszy jego rozwój.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełEdmundStuczyński">Obserwuje się jeszcze wiele braków w realizacji programu nasiennictwa. Państwowe gospodarstwa rolne w sposób niedostateczny partycypują w inwestycjach służących uzyskaniu wyższych efektów w gospodarce nasiennej. Sporo jest jeszcze do zrobienia w zakresie umocnienia i usprawnienia organizacji gospodarstw nasiennych. W celu ochrony interesów producentów niezbędne jest wzmożenie kontroli działalności GS w zakresie nasiennictwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełEdmundStuczyński">W wielu stacjach hodowli roślin niedostateczna liczebnie i słaba pod względem kwalifikacji jest zatrudniona tam kadra. Konieczne jest roztoczenie opieki nad tą grupą pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełEdmundStuczyński">Wiele do życzenia pozostawia problem opakowań. Do transportu nasion kwalifikowanych używa się nieodpowiednich worków.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełEdmundStuczyński">Nie są rozwiązane sprawy transportu nasion.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełEdmundStuczyński">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: dyrektor Zjednoczenia Hodowli Roślin i Nasiennictwa — Karol Gawłowski oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełEdmundStuczyński">AKTUALNA SYTUACJA W NASIENNICTWIE I HODOWLI INTENSYWNYCH ODMIAN ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ŻYTA I ZIEMNIAKÓW</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełEdmundStuczyński">Informacja podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisława Gucwy, złożona na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 24. II.1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełEdmundStuczyński">Program gospodarki nasiennej zakładał osiągnięcie do roku 1965 odnowienia nasion zbóż w każdym gospodarstwie indywidualnym co najmniej raz na cztery lata, a w gospodarstwach państwowych i spółdzielczych coroczny obsiew całej powierzchni pod zboża nasionami kwalifikowanymi w stopniu I-go odsiewu. Założenia tego programu, opracowanego w roku 1961, zostały nie tylko wykonane, ale znacznie przekroczone. W roku 1965 na odnowienie zbóż w gospodarce chłopskiej rozprowadzono 366.300 ton nasion; pod zbiory 1965 r. odnowiono 33 proc. areału pod pszenicę, 37 proc. areału pod żyto ozime, 41 proc. pod jęczmień ozimy, 32 proc. pod pszenicę jarą, 57 proc. pod jęczmień jary i 27 proc. pod owies.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełEdmundStuczyński">W programie nasiennym na ubiegłe 5-lecie postawione było zadanie osiągnięcia w roku 1965 produkcji sadzeniaków kwalifikowanych w ilości wystarczającej na obsadzenie drugim rozmnożeniem klasy A około 1/4 powierzchni uprawy ziemniaków w gospodarstwach indywidualnych. Odnawianie materiału do sadzenia w gospodarstwach uspołecznionych miało być dokonywane corocznie na całym areale uprawy ziemniaków. Zaopatrywanie gospodarstw chłopskich w materiał sadzeniakowy prowadzone było głównie systemem reprodukcji i wymiany sąsiedzkiej, a w mniejszym stopniu w drodze dostaw handlowych. Ogółem na cele planowego odnowienia ziemniaków w gospodarstwach chłopskich rozprowadzono w roku gospodarczym 1960–1961-293.800 ton kwalifikowanych sadzeniaków, a w roku 1964/65–740.300 ton. Powyższe ilości wystarczyły na obsadzenie w roku 1965 około 18 proc. areału. W gospodarstwach państwowych w ubiegłym roku gospodarczym odnowiono 100 proc. areału pod ziemniaki.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełEdmundStuczyński">Dla skutecznej operatywnej działalności dystrybucyjnej konieczne jest posiadanie odpowiednich zapasów nasion. Obecne możliwości magazynowe nie pozwalają na utworzenie rezerwy nasiennej w dostatecznej wysokości. Jednak do roku 1970 zostaną utworzone rezerwy nasienne w wysokości jednorocznego zapotrzebowania na materiał wyjściowy superelit i elit oraz na pełne pokrycie potrzeb kontraktacji nasiennej w odmianach zrejonizowanych na poszczególne województwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełEdmundStuczyński">Resort rolnictwa prowadzi prace hodowlane nad nowymi odmianami roślin. Między innymi rejonizowane są 34 odmiany ziemniaków. Prace hodowlane nad wytwarzaniem nowych odmian ziemniaków przemysłowych idą w dwóch kierunkach: wyhodowanie odmian średnio wczesnych o podwyższonym procencie skrobi, polowo-odpornych na główne wirusy i na raka oraz wyhodowanie późnej odmiany ziemniaków przemysłowo-jadalnych o dobrym kształcie, wysokiej odporności polowej na wirusy i wysokim plonie bulw. Prowadzi się też prace nad podniesieniem zawartości białka w ziemniakach.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełEdmundStuczyński">Intensywne prace hodowlane prowadzone są również nad żytem. Zmierza się do uzyskania odmian żyta odpornych na wylęganie, wysokoplennych, dobrze wykorzystujących wysokie dawki nawozów azotowych przy odporności na suszę i zimotrwałych. W niedługim czasie można liczyć na wprowadzenie do uprawy odmian żyta, które rozwiążą zagadnienie odporności na wylęganie. Czynnikiem utrudniającym rozszerzanie nowych odmian jest konserwatyzm rolników przyzwyczajonych do uprawy żyta Ludowego, Włoszanowskiego czy Dańkowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełEdmundStuczyński">Problem zaopatrzenia rolnictwa w wartościowe odmiany jęczmienia browarnianego hodowli krajowej nie jest jeszcze rozwiązany. Przebadanych zostało wiele odmian jęczmienia jarego, pochodzących z krajów Europy zachodniej. Dla rozszerzenia i przyśpieszenia prac nad wyhodowaniem korzystnej odmiany jęczmienia browarnianego ogłoszony został konkurs na nową wysokopienną odmianę jęczmienia o odpowiednich cechach technologicznych i przewidziana została nagroda w wysokości 300 tys. zł. Hodowlę krzyżówkową jęczmienia jarego prowadzi 5 stacji hodowli roślin. Obecnie w opracowaniu znajduje się 80 krzyżówek.</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PosełEdmundStuczyński">Stacje hodowlane pracują nad rozszerzeniem asortymentu odmian warzyw zarówno dla celów konsumpcyjnych, jak i dla przetwórstwa. W bieżącym roku wchodzą do produkcji nowe odmiany fasoli szparagowej, rzodkiewki poliploidalnej, odpornej na parcenie. Do badań rejestrowych wchodzi też 7 nowych odmian grochu wczesnego i późnego, przeznaczonego dla przetwórstwa, 6 odmian pomidorów odznaczających się dużą plennością, wczesnym dojrzewaniem i dużą zawartością suchej masy. Asortyment kapusty powiększy się o nową średnio wczesną odmianę Jubileuszową, która zastąpi usuniętą z doboru odmianę Kopenhaską.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PosełEdmundStuczyński">W grupie roślin oleistych dąży się wyhodowania nowych odmian rzepaku ozimego, o wysokiej zawartości tłuszczu i o wyrównanym oraz stosunkowo krótkim okresie kwitnienia, jak również niepękających łuszczynach, co ułatwi sprzęt rzepaku kombajnami. Prowadzone są też prace nad wyhodowaniem nowych odmian roślin motylkowych, drobnonasiennych i traw, tak, aby każdy gatunek był reprezentowany co najmniej przez dwie do czterech odmian. Niezależnie od ulepszania wartości użytkowej istniejących odmian buraka cukrowego, dążyć się będzie do wyhodowania nowych odmian o kłębkach genetycznie jednonasiennych, oraz odmian o małej ilości pośpiechów.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PosełEdmundStuczyński">Produkcja materiału siewnego prowadzona jest przede wszystkim przez przedsiębiorstwa nasienne w drodze kontraktacji plantacji nasiennych w gospodarstwach rolnych. Ze skupu wolnorynkowego uzupełniane są niedobory nasion roślin motylkowych. Systematyczne zwiększanie się zapotrzebowania na nasiona kwalifikowane powoduje wzrost kontraktacji, która obejmuje przeszło 607 tys. ha. Przyrost produkcji nasion pozwala już w niektórych gatunkach nie tylko na zabezpieczenie potrzeb krajowych, ale także na eksport nasion i sadzeniaków. Najbardziej predystynowane do produkcji nasiennej są gospodarstwa duże, zapewniające izolację przestrzenną plantacji nasiennych, gwarantujące właściwą agrotechnikę i pielęgnację. Podstawowym producentem nasion są PGR. W skali krajowej produkują one 97,7 proc. nasion zbóż, 42,9 proc. sadzeniaków, 12,4 proc. nasion motylkowych drobnoziarnistych, 45,6 proc. gruboziarnistych, 24 proc. nasion traw, 28,3 proc. nasion roślin korzeniowych i 87,2 proc. nasion oleistych.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PosełEdmundStuczyński">W gospodarce nasiennej jednym z ważnych zagadnień jest przygotowanie odpowiedniej powierzchni magazynowej. W budownictwie magazynów, które mieszczą się przeważnie w starych obiektach, nastąpiła w ubiegłej 5-latce nieznaczna poprawa. Odczuwa się poważny brak pomieszczeń gwarantujących prawidłowe przechowalnictwo nasion. Również poważne niedostatki występują w odbiorze i przechowywaniu ziemniaków. Rozwój produkcji ziemniaków powoduje konieczność zapoczątkowania budowy specjalnych punktów odbioru, wyposażonych w specjalistyczne maszyny i urządzenia przeładunkowe. W planie 5-letnim przewiduje się budowę 48 punktów odbioru i przygotowania ziemniaków z przechowalniami po 1000 ton, 27 wielkotowarowych przechowalni ziemniaka o pojemności po 4000 ton i 92 punkty skupu bez przechowalni.</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PosełEdmundStuczyński">Kraj nasz bierze czynny udział w rozwiązywaniu problemów nasiennictwa w ramach RWPG. Jesteśmy gospodarzami grupy roboczej nasiennictwa, która opracowała wiele tematów w ramach współpracy z krajami członkowskimi RWPG. Polskie odmiany pszenicy ozimej, kukurydzy, buraka cukrowego, ziemniaka, grochu, koniczyny, lucerny, fasoli szparagowej biorą udział w doświadczeniach krajów RWPG. Równocześnie przeprowadzamy doświadczenia z odmianami roślin wyhodowanymi w krajach członkowskich RWPG. Dzięki temu uzyskujemy rozeznanie przydatności odmian zagranicznych w naszych warunkach oraz porównawczą ocenę w zestawieniu z odmianami krajowymi.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00012-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00012-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2ff04d4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00012-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00012-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 12/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 12/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:12</note>
+        <note type="sessionNo">12</note>
+        <date>1966-02-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEdmundLewandowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Lewandowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKasiak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kasiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKsaweraBarańskaZSL" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ksawera Barańska ZSL</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichałPolnar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Polnar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKrauss" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Krauss</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełSzymonDziedzic" role="speaker">
+        <persName>Poseł Szymon Dziedzic</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesCRSSamopomocChłopskaJanKamiński" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” — Jan Kamiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00012-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00012-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e2e2baf
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00012-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,101 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 25 lutego br. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Edmunda Stuczyńskiego (PZPR), rozpatrywała program rozwoju ogrodnictwa z uwzględnieniem przygotowań do zbiorów w r. 1966.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzem stanu Stanisławem Gucwą, przedstawiciele Centrali Spółdzielni Ogrodniczej z wiceprezesem — Stanisławem Mazurem, wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” — Jan Kamiński, dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Owocowo-Warzywnego — Tadeusz Loth, dyrektor PHZ „Hortex” — Tadeusz Kaliński, wicedyrektor Zespołu NIK — Zbigniew Ziarko oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu oraz Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o programie rozwoju ogrodnictwa przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa Stanisław Gucwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełEdmundStuczyński">W uzupełnieniu informacji wiceprezes Centrali Spółdzielni Ogrodniczej — Stanisław Mazur przedstawił orientacyjne prognozy zbiorów warzyw i owoców na 1966 r. oraz omówił realizację uchwały KERM z 1965 r. w sprawie usprawnienia zagospodarowania i obrotu warzywami i owocami.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełEdmundStuczyński">Na pytania posłów Ksawery Barańskiej (ZSL), Jana Kasiaka (PZPR), Stanisława Kraussa (PZPR), Jana Śliwy (ZSL), Józefa Łaciaka (ZSL), Jana Klechy (PZPR), Franciszka Maja (ZSL), Edmunda Lewandowskiego (PZPR) i Edmunda Stuczyńskiego (PZPR) odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa oraz wiceprezes Centrali Spółdzielni Ogrodniczej — Stanisław Mazur.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełEdmundStuczyński">Wyjaśnienia dotyczył m.in. rejonizacji upraw warzyw i owoców, produkcyjności sadów i plantacji, zaopatrzenia ogrodników w kwalifikowane nasiona, rozwoju szkółkarstwa i dostosowania produkcji szkółek do planu rozwoju sadownictwa, produkcji i dostaw aparatury i narzędzi ogrodniczych i sadowniczych, rozwoju kontraktacji, zabezpieczenia skupu masy towarowej płodów ogrodniczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławKrauss">Rozwój sadownictwa i ogrodnictwa opierać się powinien o naukowo opracowane, najkorzystniejsze dla producenta i rynku kierunki poszczególnych upraw. Ma to ścisły związek z zabezpieczeniem dopływu fachowej kadry ogrodników i sadowników. Wyższe uczelnie w Polsce nie są w stanie pokryć rosnącego zapotrzebowania na te kadry. Np. woj. lubelskie odczuwa poważnie brak wydziałów ogrodniczych w miejscowych wyższych uczelniach. Województwo to, mające rozwiniętą produkcję ogrodniczo-sadowniczą, odczuwa również brak kadry ze średnim wykształceniem. W związku z tym należałoby się zastanowić, czy nie byłoby celowe przekształcenie jednego z istniejących w województwie techników rolniczych — na technika ogrodnicze.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławKrauss">Wokół rozwijających się nowych ośrodków przemysłowych powinno powstać zaplecze ogrodnicze dla sprawnego zaopatrzenia robotników w świeże warzywa i owoce. W Puławach nic w tej sprawie nie zrobiono.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanKasiak">Rzeczywistość nie potwierdza wyjaśnień przedstawicieli Centrali Spółdzielni Ogrodniczych na temat dostatecznego zabezpieczenia ogrodników w nasiona kwalifikowane.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanKasiak">Centrala Spółdzielni Ogrodniczych i jej terenowe placówki powinny dopracować się właściwych form współpracy z producentami; obecnie jest to przede wszystkim organizacja, która koncentruje swą uwagę na skupie płodów ogrodniczych. W dążeniu do zysków nie dopuszcza innych organizacji do działania na danym terenie i to nawet wtedy, kiedy aparat spółdzielczości nie jest w stanie odebrać od producentów wszystkich zakontraktowanych warzyw i owoców. Za rzadko fachowcy zatrudnieni w CSO docierają do producenta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMichałPolnar">W woj. opolskim przeważająca część sadów produkuje owoce odmian letnich; w rezultacie występuje konieczność dowożenia owoców z innych terenów w czasie zimy, mimo że jest to województwo o stosunkowo dużej powierzchni zajętej pod sady.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełMichałPolnar">CSO opracowała plan rozwoju sadownictwa do 1970 r., w myśl którego ma zakontraktować u chłopów indywidualnych z Opolszczyzny — 480 ha sadów. W związku z tym powstaje konieczność zabezpieczenia dostatecznej ilości materiału szkółkarskiego. Nie pomyślano jednak o tym wcześniej i w rezultacie będzie brak ponad 150 tys. drzewek. Chodzi tu wyłącznie o nowe sady; potrzeby wynikające z konieczności odnawiania starych sadów zaostrzają jeszcze sytuację w dziedzinie szkółkarstwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełMichałPolnar">Zabezpieczenie dostatecznej ilości nasion kwalifikowanych dla ogrodnictwa to nie tylko sprawa produkcji tych nasion, lecz również i dystrybucji. W woj. opolskim istnieje obecnie 10 sklepów nasiennych, niezbędne jest uruchomienie jeszcze 8. Wojewódzka Rada Narodowa docenia tę potrzebę, brak jednak dotąd jasności, czy w tym celu należy budować nowe sklepy, czy też wykorzystać pomieszczenia w istniejących obiektach handlowych. Warunki magazynowania nasion w województwie opolskim są nieodpowiednie, co powoduje straty. Producenci, rezygnując z usług uspołecznionego aparatu, zaopatrują się w nasiona na wolnym rynku, aby zasiać je w odpowiednim terminie.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełMichałPolnar">W woj. opolskim nastąpił jakby pewien regres w dziedzinie warzywnictwa. Spowodowane to jest brakiem dostatecznej ilości siły roboczej. Zbyt mało zrobiono dotychczas dla zmechanizowania pracy ogrodniczej. Ogrodnicy odczuwają brak odkażaczy do gleby, deszczowni itp. Wydaje się, że większości urządzeń nie powinni zakupywać producenci; wystarczyłoby, gdyby rejonowa spółdzielnia ogrodnicza dysponowała jedną czy dwiema sztukami i obsługiwała swój teren.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełMichałPolnar">Centrala Spółdzielni Ogrodniczych podchodzi do produkcji i producentów tylko pod kątem opłacalności. Różnice między cenami płaconymi producentom a cenami detalicznymi w sklepach miejskich są zbyt duże. Byłoby chyba słuszniejsze dążenie do zwiększenia obrotów przy niższej marży.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełMichałPolnar">Resort rolnictwa słusznie kładzie nacisk na rozwój baz produkcyjnych na terenach przygranicznych, stojąc na stanowisku, że należy dążyć do skrócenia drogi między producentem a odbiorcą zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełMichałPolnar">Na spotkaniach z wyborcami często powraca problem zadrzewiania dróg. W woj. opolskim drogi te były przeważnie obsadzone drzewami owocowymi; teraz w oparciu o nowe przepisy drogowe, drzewa te są wycinane, a poza rowem sadzi się drzewa liściaste, głównie topole. Wyborcy postulują wykorzystanie urodzajnych poboczy dróg dla sadzenia drzew owocowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełKsaweraBarańskaZSL">Pow. sandomierski charakteryzuje się szczególnie rozwiniętą uprawą cebuli i pomidorów. Ogrodnicy skarżą się jednak, że zwiększenie upraw tych dwóch warzyw limitowane jest możliwościami skupu. Działająca na terenie powiatu przetwórnia w Dwikozach zdolna jest do przerobienia 4 tys. ton pomidorów rocznie, gdy tymczasem produkcja mogłaby dojść do 20 tys. ton. Na terenie powiatu jest chłodnia, którą można by wykorzystać dla przetrzymywania części masy towarowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełEdmundLewandowski">W rejonie Inowrocławia plantatorzy cebuli ponoszą straty w rezultacie nieodbierania przez miejscową spółdzielnię ogrodniczą zakontraktowanych ilości cebuli. Spółdzielnia ta ma rzeczywiście bardzo trudne warunki lokalowe, brak jej pomieszczeń na magazynowanie skupionej masy towarowej. Wydaje się, że dopóki sprawa magazynów nie zostanie uregulowana, nie powinno się zwiększać obszaru kontraktacji, lecz dostosowywać ten obszar do realnych możliwości skupu. Trudności powstają również przy klasyfikowaniu cebuli, gdyż jeden pracownik spółdzielni ogrodniczej nie jest w stanie podołać wypływającym stąd zadaniom; plantatorzy z kolei nie mają dostatecznej ilości rąk do pracy, aby doprowadzać cebulę do standardowej jakości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanKlecha">W gospodarce warzywnej i owocowej w okresie powojennym osiągnęliśmy duży postęp. Jest to niewątpliwie jeden z najtrudniejszych działów naszego rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJanKlecha">Propaganda zmierzająca do rozszerzenia spożycia warzyw i owoców wśród ludności również przynosi rezultaty. Popyt na warzywa z każdym rokiem wzrasta. Musimy zdawać sobie sprawę, że poza siecią handlu wiele osób nabywa warzywa i owoce bezpośrednio od producenta, poza tym ludność wiejska zaopatruje się sama. Dla tych konsumentów trzeba dostarczyć wszelki sprzęt pomagający do rozwoju własnego przetwórstwa warzyw i owoców. Spółdzielczość ogrodnicza i warzywnicza zbyt mało jeszcze uwagi poświęca organizacji produkcji, jak również wszelkiego rodzaju usług. Dla tych celów w większym stopniu należałoby wykorzystywać Fundusz Rozwoju Rolnictwa, który może być kierowany na inwestycje służące rozwojowi produkcji warzywniczej (np. rozbudowa przechowalni na wsi, rozprowadzanie rozsad itp.).</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJanKlecha">Spółdzielnie owocowo-warzywne muszą zagwarantować bezwzględny odbiór kontraktowanych warzyw i owoców.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJanKlecha">Zdajemy sobie sprawę, że mamy przede wszystkim sady małe, nie zawsze pozwalające na rozwój racjonalnej gospodarki. Musimy się liczyć z tym stanem rzeczy i stwarzać lepsze warunki rozwoju sadownictwa, m.in. przez organizowanie zespołów sadowniczych.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełJanKlecha">Produkcja materiału nasiennego powinna być koncentrowana w gospodarstwach uspołecznionych. Chłopi nie będą sami produkować nasion, jeżeli stosunkowo łatwo będą mogli je zakupić i jeżeli będą one dobrej jakości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#WiceprezesCRSSamopomocChłopskaJanKamiński">Gminne spółdzielnie „Samopomocy Chłopskiej” prowadzą skup i obrót warzywami i owocami głównie pod kątem zdjęcia nadwyżek na potrzeby rynku wewnętrznego, jak również na potrzeby własnej gastronomii i przetwórstwa. Organizację skupu warzyw i owoców gminne spółdzielnie prowadzą tylko na tych terenach, gdzie istnieje problem intensyfikacji produkcji rolnej. Działalnością swoją CRS obejmuje 86 zakładów przetwórczych i ok. 240 rejonów produkcyjnych, głównie w woj. lubelskim, koszalińskim, gdańskim i łódzkim.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#WiceprezesCRSSamopomocChłopskaJanKamiński">CRS „Samopomoc Chłopska” opracowała program rozwoju warzywnictwa i produkcji owoców. W programie tym główny nacisk kładzie się na rozszerzenie wieloletniej kontraktacji, zabezpieczenie nowych nasadzeń oraz przeszczepiania drzew, rozszerzenie usług w zakresie zabiegów fitosanitarnych oraz szkolenie producentów w zakresie ochrony sadów.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#WiceprezesCRSSamopomocChłopskaJanKamiński">Planuje się, że do roku 1970 uruchomionych będzie około 70 deszczowni na 2.700 ha.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#WiceprezesCRSSamopomocChłopskaJanKamiński">Zamierza się rozbudować sieć przechowalni warzyw i owoców oraz sieć magazynów. Na ten cel do roku 1970 powinno się, według obliczeń CRS „Samopomoc Chłopska”, przeznaczyć ok. 218 mln zł. We wstępnych założeniach planu 5-letniego zabezpieczono zaledwie 103 mln zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełSzymonDziedzic">Pozostawianie monopolu skupu warzyw i owoców niektórym organizacjom handlowym nie jest słuszne. W okresach wielkiego urodzaju, przy niedostatecznej organizacji tego skupu, znaczna część produktów ulega zniszczeniu.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełSzymonDziedzic">Na wsiach konieczne jest uruchamianie punktów sprzedaży warzyw i owoców. Obecnie, zwłaszcza na wsiach leżących niedaleko ośrodków przemysłowych, mieszka wielu robotników, którzy nie prowadzą gospodarstwa wiejskiego i nie zawsze mają możliwość zaopatrzenia się w warzywa i owoce.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełSzymonDziedzic">Przewodniczący obradom — poseł Edmund Stuczyński (PZPR): Produkcja owocowo-warzywnicza jest działem rolnictwa bardzo trudnym i wymagającym od producenta wysokich kwalifikacji zawodowych. Mimo osiągniętych postępów, w dalszym ciągu spożycie warzyw i owoców jest u nas niskie, choć posiadamy warunki zarówno glebowe, jak i klimatyczne sprzyjające rozwojowi tej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełSzymonDziedzic">Mimo postępów osiągniętych w ostatnim 5-leciu występuje jeszcze wiele niedomagań w produkcji warzywno-owocowej. Na przestrzeni ostatnich 5 lat zmniejszyła się ilość drzew owocowych, przy czym nasuwają się wątpliwości, czy rzeczywiście jedyną przyczyną tego stanu rzeczy była tylko ciężka zima 1962/63.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełSzymonDziedzic">CSO obowiązana jest do organizacji całości produkcji owocowo-warzywnej. W niedostatecznym jeszcze stopniu spełnia funkcję organizatora tej produkcji. Jej zadaniem jest koordynowanie poczynań wszystkich innych organizacji działających w dziedzinie ogrodnictwa. CSO powinna podjąć tworzenie nowych rejonów produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełSzymonDziedzic">Zapewnienie ogrodnictwu wysoko kwalifikowanych kadr to również jeden z podstawowych warunków wzrostu produkcji owocowo-warzywnej. Obecnie do ogrodniczych szkół zawodowych uczęszcza ok. 6 tys. uczniów; około 1 tys. studentów specjalizuje się w dziedzinie produkcji owocowo-warzywnej. Kadry te trzeba będzie tak wykorzystać, by osiągnąć tą drogą dalszy wzrost produkcji owocowo-warzywnej. Niezbędne jest organizowanie, zwłaszcza w tych rejonach, gdzie istnieje odpowiednia baza warzywnicza, kursów doszkalających w tym zawodzie absolwentów SPR.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełSzymonDziedzic">Trzeba opracować racjonalną strukturę produkcji owoców w kraju i podjąć konsekwentne kroki dla jej realizacji. Uporządkowanie naszych sadów, a przede wszystkim dokonanie przeszczepień drzew owocowych, powinno być jednym z pierwszych zabiegów w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełSzymonDziedzic">Słuszne były chyba wnioski o wykorzystanie, w szerszym niż dotychczas zakresie, Funduszu Rozwoju Rolnictwa dla budowy wiejskich przechowalni owoców i warzyw.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełSzymonDziedzic">Podstawą rozwoju produkcji warzywniczej jest w pierwszym rzędzie dostarczenie dobrych nasion. Produkcję nasion należy wiązać z kontraktacją.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełSzymonDziedzic">Konieczne jest lepsze niż dotychczas przygotowanie aparatu skupu do sezonu warzywno-owocowego tak, aby tzw. klęski urodzaju nie były dla spółdzielczości zaskoczeniem i aby była ona wcześniej przygotowana do odbioru wszystkich oferowanych produktów owocowo-warzywnych.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełSzymonDziedzic">Rozsądnie prowadzona polityka warzywnictwa i sadownictwa powinna w krótkim okresie dać zamierzone efekty.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełSzymonDziedzic">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceprezes CSO — Stanisław Mazur, dyrektor departamentu produkcji roślinnej w Ministerstwie Rolnictwa — Andrzej Kacała, dyrektor ZNOiS — Edward Zdanowski i dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Owocowo-Warzywnego — Tadeusz Loth.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełSzymonDziedzic">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja uchwaliła dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełSzymonDziedzic">W związku z dyskusją na posiedzeniu w dniu 2 lutego (patrz BPS) 102/kad. IV z dnia 3. II.1966 r.) w sprawie finansowania i kredytowania gospodarki chłopskiej, Komisja uchwaliła 2 dezyderaty do Ministra Rolnictwa postulujące uregulowanie sprawy kosztów elektryfikacji przysiółków oraz zwolnienie z opłat związanych z doprowadzeniem linii niskiego napięcia do nowo wznoszonych budynków.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełSzymonDziedzic">W wyniku dyskusji na posiedzeniu w dniu 24 lutego (patrz BPS) 116/IV kad. z dnia 25 lutego 1966 r.) na temat nasiennictwa Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące:</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełSzymonDziedzic">- zabezpieczenia pełnych i terminowych dostaw wagonów pod ziemniaki i nasiona, - budowy przechowalni dla sadzeniaków z Funduszu Rozwoju Rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PosełSzymonDziedzic">O PROGRAMIE ROZWOJU OGRODNICTWA</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PosełSzymonDziedzic">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisława Gucwę na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 25 lutego 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PosełSzymonDziedzic">Rozwój warzywnictwa gruntowego w ubiegłej 5-latce był stosunkowo znaczny. Produkcja wzrosła prawie na terenie całego kraju, a w szeregu województw — umocniły się ośrodki produkcji towarowej o stosunkowo dużej koncentracji upraw i daleko posuniętej specjalizacji. Produkcja warzywnicza wykazuje jednak nadal cechy żywiołowości, a podaż asortymentowa nie jest w pełni dostosowana do popytu.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PosełSzymonDziedzic">Areał przeznaczony pod produkcję ogrodniczą wzrósł w ubiegłej 5-latce o 20 proc., skup — o ok. 40 proc. Poważnie wzrósł eksport warzyw (z 52 tys. ton w roku 1961 do 102 tys. ton w roku 1965). Pewna poprawa nastąpiła w strukturze asortymentowej produkowanych warzyw: zmniejszył się udział kapusty na korzyść takich warzyw, jak: marchew, cebula i inne warzywa smakowe.</u>
+          <u xml:id="u-10.20" who="#PosełSzymonDziedzic">Produkcja warzyw przy znacznych zasobach siły roboczej na wsi, w stosunkowo dobrych warunkach glebowych i przyrodniczych, powinna poważnie wzrosnąć w bieżącej 5-latce i zaspokoić potrzeby rynku krajowego i wzrastające potrzeby eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-10.21" who="#PosełSzymonDziedzic">Przewiduje się zwiększenie areału upraw warzywnych z 235 tys. ha w 1965 r. do 260 tys. ha w 1970 r. Zakłada się, że wzrośnie produkcja warzyw podstawowych, takich jak: kapusta, marchew, buraki, cebula; najszybciej wzrosnąć ma produkcja pomidorów i ogórków.</u>
+          <u xml:id="u-10.22" who="#PosełSzymonDziedzic">Przewiduje się, że dostawy warzyw na zaopatrzenie rynku wewnętrznego wzrosną do 1970 r. o ok. 500 tys. ton w obrocie kontrolowanym, a obrót niekontrolowany utrzyma się na niezmienionym poziomie. Zdaniem resortu, zorganizowany skup warzyw powinien stanowić ok. 40 proc. planowanej produkcji globalnej, tj. ok. 1850 tys. ton, nie jak przyjęto we wstępnych założeniach planu 5-letniego — 1.300 tys. ton. Jest to ilość jeszcze zdecydowanie niewystarczająca. Przewiduje się, że skupem z kontraktacji do 1970 r. powinno objąć się 80 proc. globalnego skupu warzyw (wynika to z uchwały KERM z lipca 1965 r.).</u>
+          <u xml:id="u-10.23" who="#PosełSzymonDziedzic">W ub. 5-latce wykształciły się już rejony produkcji warzywniczej, do których można zaliczyć:</u>
+          <u xml:id="u-10.24" who="#PosełSzymonDziedzic">- w woj. warszawskim, powiaty: Błonie, Nowy Dwór, m. st. Warszawa, Sochaczew, Płońsk, Pułtusk, Mława, Garwolin, Płock;</u>
+          <u xml:id="u-10.25" who="#PosełSzymonDziedzic">- w woj. łódzkim, powiaty: Łęczyca, Kutno, Łowicz, Sieradz, Wieluń;</u>
+          <u xml:id="u-10.26" who="#PosełSzymonDziedzic">- w woj. poznańskim, powiaty: Kościan, Środa Wielkopolska, Konin, Kalisz, Nowy Tomyśl, Ostrów Wielkopolski, Leszno, Gniezno;</u>
+          <u xml:id="u-10.27" who="#PosełSzymonDziedzic">- w woj. bydgoskim, powiaty: Inowrocław, Aleksandrów Kujawski, Włocławek, Grudziądz, Nakło, Toruń;</u>
+          <u xml:id="u-10.28" who="#PosełSzymonDziedzic">- w woj. wrocławskim, powiaty: Świdnica, Wrocław, Legnica, Trzebnica, Syców, Ziębice;</u>
+          <u xml:id="u-10.29" who="#PosełSzymonDziedzic">- w woj. kieleckim, powiaty: Jędrzejów, Pińczów, Busko, Kazimierza Wielka, Opatów, Sandomierz, Radom, Białobrzegi.</u>
+          <u xml:id="u-10.30" who="#PosełSzymonDziedzic">Do terenów takich można zaliczyć również niektóre powiaty woj. zielonogórskiego, rzeszowskiego, krakowskiego, lubelskiego i opolskiego.</u>
+          <u xml:id="u-10.31" who="#PosełSzymonDziedzic">Powierzchnia szklarni i inspektów wzrosła w ub. 5-latce o 130 proc., przy czym produkcja warzyw przyspieszonych wzrastała w szybszym stopniu niż powierzchnia produkcyjna. Wzrost powierzchni pod szkłem był znacznie szybszy w gospodarstwach indywidualnych niż w gospodarstwach państwowych, co spowodowane było polityką kredytową oraz zwiększeniem dostaw materiałów budowlanych dla rolnictwa indywidualnego.</u>
+          <u xml:id="u-10.32" who="#PosełSzymonDziedzic">W bieżącej 5-latce powierzchnia szklarni i inspektów wzrośnie o 2.470 tys. m² i będzie stanowiła w 1970 r. ok. 960 ha, z tego 42 proc. przypadać będzie na szklarnie, a reszta na inspekty.</u>
+          <u xml:id="u-10.33" who="#PosełSzymonDziedzic">Zakłada się, że produkcja spod szkła w 1970 r. powinna osiągnąć ok. 50 tys. ton warzyw, 50 mln sztuk kwiatów ciętych i 12 mln sztuk kwiatów doniczkowych. Produkcja ta, rozwijająca się dotąd żywiołowo, będzie w coraz większym stopniu obejmowana kontraktacją. Dla zapewnienia właściwego rozwoju budownictwa szklarni od 1966 r. zostaną udostępnione typowe dokumentacje techniczne, z których można będzie zestawiać obiekty o dowolnej wielkości. W PGR Owińska k/Poznania w 1966 r. zostaną wybudowane szklarnie z elementów zimnogiętych ocynkowanych na gorąco o łącznej powierzchni 18 tys. m². Będą one zaimportowane z NRD w 1966 r. Obok rozbudowy istniejących obiektów w PGR, przewiduje się rozpoczęcie budowy dwóch nowych obiektów przy elektrociepłowni w Tychach o powierzchni 10 ha oraz przy Petrochemii w Płocku — o powierzchni 3 ha.</u>
+          <u xml:id="u-10.34" who="#PosełSzymonDziedzic">Produkcja sadownicza w latach 1960–1965 również znacznie wzrosła. Szkody wyrządzone w drzewostanie przez zimę 1962/1963, które objęły 18 mln drzew, zostały w znacznym stopniu wyrównane przez nowe nasadzenia, szczególnie jabłoni. Przypuszcza się, że do 1967 r. uda się wyrównać deficyty w określonych gatunkach.</u>
+          <u xml:id="u-10.35" who="#PosełSzymonDziedzic">Liczba krzewów oraz powierzchnia plantacji jagodowych w omawianym okresie również wzrosła. I tak np. ilość krzewów porzeczek i agrestu wzrosła o 31 proc., a powierzchnia upraw truskawek — o 400 proc., i malin — o 111 proc. Wzrost ten wystąpił szczególnie w woj. warszawskim, kieleckim, lubelskim, łódzkim i rzeszowskim, w których szereg powiatów specjalizuje się w tej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-10.36" who="#PosełSzymonDziedzic">Zbiory owoców w latach 1960–1965 kształtowały się w zasadzie na średnim poziomie, rekordowe tylko plony osiągnęliśmy w produkcji truskawek, zwiększając podaż tych owoców w roku 1965 w stosunku do 1964 r. o 220 proc. Na ten stan rzeczy poważny wpływ miała konsekwentnie prowadzona kontraktacja, odpowiednia polityka cen oraz wprowadzenie do szerokiej produkcji wysokoplennych odmian.</u>
+          <u xml:id="u-10.37" who="#PosełSzymonDziedzic">Poczyniono duże postępy w zakresie ochrony sadów, choć jeszcze niewystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-10.38" who="#PosełSzymonDziedzic">Zadania na bieżącą 5-latkę zakładają dalszy wzrost nasadzeń i produkcji sadowniczej. Powierzchnia upraw truskawek wzrosnąć ma z 27 tys. ha w 1965 r. do 40 tys. ha w 1970 r. Zakłada się, że w 1970 r. na jednego mieszkańca powinno przypadać ok. 45 kg owoców, w tym 9 kg jagodowych, podczas gdy w latach 1960–1965 na jednego mieszkańca przypadało 24,7 kg owoców, w tym 3,2 kg jagodowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.39" who="#PosełSzymonDziedzic">Dla zabezpieczenia wykonania planu opracowano program rozwoju produkcji sadowniczej zawierający szczegółowe zadania w zakresie nasadzeń, nawożenia i ochrony oraz rekonstrukcji sadów istniejących; zabezpieczono na ten cel odpowiednie środki kredytowe oraz dostawę niezbędnych środków produkcji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00013-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00013-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..cd77746
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00013-01/header.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00013-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 13/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 13/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:13</note>
+        <note type="sessionNo">13</note>
+        <date>1966-03-31</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGinter" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Ginter</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMaksymRudczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maksym Rudczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichałPolnar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Polnar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPelagiaPająk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Pelagia Pająk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełSzymonDziedzic" role="speaker">
+        <persName>Poseł Szymon Dziedzic</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Franciszek Gesing</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji — poseł Franciszek Gesing (ZSL</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00013-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00013-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3212a68
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00013-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,129 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 31 marca 1966 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- zaopatrzenie rolnictwa w nasiona, nawozy i inne środki produkcji pod zbiory 1966 r.;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przebieg i stan kontraktacji zbóż ze zbiorów 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzem stanu — Stanisławem Gucwą, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego — Adam Kowalski, dyrektor Polskich Zakładów Zbożowych — Czesław Rybicki, dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Ciągników i Maszyn Rolniczych — Janusz Fudalej oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Urzędu Rady Ministrów;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli: doradca wiceprezesa NIK — Kazimierz Sadowski oraz wicedyrektorzy zespołów — Zygmunt Żebrowski i Stanisław Dąbrowski;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- wiceprezesi CRS „Samopomoc Chłopska” — Bernard Górowski i Jan Kamiński, wiceprezes Centrali Spółdzielni Ogrodniczych — Józef Niemiec, prezes Centralnego Zarządu Spółdzielni Oszczędnościowo-Pożyczkowych — Tadeusz Ilczuk oraz przedstawiciele Związku Spółdzielni Mleczarskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Informację o zaopatrzeniu rolnictwa w nasiona, nawozy i inne środki produkcji pod zbiory 1966 r. przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Na pytania posłów: Edmunda Stuczyńskiego (PZPR), Szymona Dziedzica (ZSL), Józefa Olsztyńskiego (ZSL), Huberta Okwieki (PZPR), Floriana Pierańskiego (SD), Ksawery Barańskiej (ZSL), Bronisława Szajny (ZSL), Władysława Cabaja (ZSL), Józefa Łaciaka (ZSL), Pelagii Pająk (bezp.), Edmunda Lewandowskiego (PZPR), Franciszka Gintera (ZSL) i Franciszka Gesinga (ZSL) odpowiedzi udzielili przedstawiciele resortów.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Dyrektor Zjednoczenia Hodowli Roślin — K. Gawłowski:</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Wyjątkowy ubiegłoroczny urodzaj spowodował nagromadzenie dość znacznych rezerw nasion roślin pastewnych motylkowych. Z uwagi na ograniczoną pojemność magazynów składowych i tak już przeciążonych, odbiór pewnych ilości zakontraktowanych nasion rozłożony został na nieco dłuższy czas, o czym producenci zostali poinformowani. Wszystkie nasiona z kontraktacji zostaną skupione. Seradela skupowana jest poza kontraktacją od 15.III.br. tylko w przypadkach oferowania I standardu (w zakresie siły kiełkowania). Stosunkowo duże rezerwy nie powinny nastręczać obaw; poza możliwościami pewnego zwiększenia eksportu, nadwyżka nasion o najwyższej sile kiełkowania będzie służyła w roku przyszłym, który może okazać się nie tak wysoko urodzajny, bądź też może zostać w części w łubinie pastewnym przetworzona na wysokowartościowe pasze i zastąpić w pewnej mierze kosztowny import makuchów.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Ogólne zasoby sadzeniaków powinny całkowicie pokryć potrzeby rolnictwa we wszystkich regionach kraju, również i w tych, które zdane są na przerzuty wskutek niewystarczających zasobów własnych z powodu nieurodzaju lub mrozów. Podjęte zostały kroki, by istniejącą rezerwę maksymalnie zwiększyć m.in. w drodze ograniczenia eksportu oraz rozszerzenia skupu jednolitych odmian w plantacji niekontraktowanych w rejonach produkcji sadzeniaków. Wydaje się, że całkowicie nieuzasadnione są przedwczesne, na własną rękę podejmowane niekiedy przez rolników poszukiwania sadzeniaków na terenach nadwyżkowych, co może spowodować trudności w wykupie sadzeniaków z kontraktacji i tym samym trudności w zaopatrzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Dyrektor Departamentu Produkcji Roślinnej Ministerstwa Rolnictwa — A. Kacała:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W ciągu pierwszych 2 tygodni marca remanenty nawozów fosforowych w handlu znacznie się obniżyły, mimo że magazyny zasilane są bieżącymi dostawami. Remanenty te będą dalej się zmniejszać w miarę zbliżania się terminów sadzenia roślin okopowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Z ogólnej puli nawozów mineralnych przeznacza się w skali krajowej 63 proc. zasobów na kierunki uprzywilejowane, a z tego 55 proc. na kontraktację, a pozostałe ilości na użytki zielone i duże zagospodarowane obiekty zmeliorowane. W miarę wzrostu dostaw nawozów będzie można w wydatniejszy sposób regulować ich rozdział i uwzględniać przy tym rozdziale uzyskiwaną efektywność i towarowość produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W całym kraju odczuwa się pewien niedobór nawozów saletrzanych użytkowanych dla zasilenia ozimin. Dla pełniejszego zaspokojenia potrzeb wstrzymane zostały na razie dostawy nawozów tego typu dla cukrowni, gdyż pod uprawę buraków będą one potrzebne w późniejszym czasie.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Prowadzone są nadal doświadczenia z wysoko skoncentrowanym nawozem — mocznikiem: doświadczenia ścisłe przez IUNG oraz demonstracje i pokazy z zastosowaniem mocznika pod ziemniaki i zboża organizowane wspólnie z kółkami rolniczymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Wywóz i użytkowanie wapna defekacyjnego w cukrowni dokonywane jest nie tylko przez POM-y. Na ogólną ilość ca 840 tys. ton, POM-y wywiozły z cukrowni 600 tys. ton wapna, a rolnicy sprzętem własnym i kółek rolniczych — 240 tys. ton. Inicjatywa rolników w tym zakresie jest nadal bardzo chętnie widziana.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Dyrektor Zjednoczenia Przemysłu Ciągników i Maszyn Rolniczych — Janusz Fudalej: Zjednoczenie stara się wprowadzać do produkcji nowe typy maszyn najbardziej poszukiwanych w rolnictwie, jak siewniki zbożowe, ładowacze nawozów wapnowanych, sadzarki do ziemniaków itp. Istnieją jednak trudności z wypracowaniem odpowiednich prototypów tych maszyn i niektóre z nich będą musiały być oparte na licencjach zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W produkcji części zamiennych w roku bieżącym powinna nastąpić wyraźna poprawa; plany produkcji poszczególnych części zamiennych opracowywane są w oparciu o lepszą analizę potrzeb, Brak niektórych części zamiennych powodowany jest m.in. spiętrzeniem remontów w pewnych okresach; na przykład w I kwartale br. plan obejmował 42 proc. rocznego planu remontu traktorów, co nie mogło pozostać bez wpływu na zaopatrzenie w części zamienne.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jan Śliwa (ZSL), Franciszek Ginter (ZSL), Kazimierz Barcikowski (PZPR), Jan Klecha (PZPR), Edmund Stuczyński (PZPR), Mieczysław Stachura (bezp. „Pax”), Franciszek Maj (ZSL), Władysław Cabaj (ZSL), Adolf Machalski (PZPR), Władysław Gałka (ZSL), Józef Łaciak (ZSL), Ksawera Barańska (ZSL), Bronisław Schab (ZSL). Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W dyskusji stwierdzono, że dostawy nawozów sztucznych wzrosły poważnie, jednakże zaopatrzenie w nawozy nie jest równomierne we wszystkich rejonach kraju. W wielu powiatach odczuwa się brak poszczególnych asortymentów nawozów. W większym stopniu należałoby przy ich rozdziale uwzględniać potrzeby regionów kraju. Posłowie wskazywali równocześnie, że niektóre gminne spółdzielnie posiadają poważne zapasy nawozów, m.in. fosforowych, gdyż chłopi, nie mając odpowiednich pomieszczeń do ich przechowywania, odwlekają zakupy. Budowa magazynów nawozowych w gminnych spółdzielniach jest sprawą pilną.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Dostawy i wymiana ziarna siewnego przebiegają na ogół zadowalająco, jednakże w jeszcze większym stopniu należałoby dostosowywać odmiany do warunków glebowo-klimatycznych danego regionu. Instytuty naukowe temu zagadnieniu powinny poświęcić więcej uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Rośnie ilość i asortyment środków ochrony roślin dostarczanych rolnictwu; w dalszym ciągu jednak — zdaniem dyskutantów — aktualne potrzeby rolnictwa nie są w pełni uwzględniane. Przemysł chemiczny powinien mieć możliwość bardziej elastycznego planowania produkcji. Również zastrzeżenia budzi sposób pakowania tych środków; opakowania bowiem są zbyt duże, co stwarza konieczność przechowywania niezużytych ilości, a to z kolei powoduje zagrożenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W dyskusji podniesiono również sprawę remontów maszyn rolniczych; stwierdzono, że I kwartał był okresem szczególnego spiętrzenia prac remontowych, które na ogół przebiegały zadowalająco. W dalszym ciągu jednak czynnikiem hamującym realizację planów w tej dziedzinie był brak niektórych części zamiennych.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Posłowie zwracali również uwagę na stale występujące trudności z zakupem niektórych maszyn rolniczych, jak sadzarki do ziemniaków, siewniki nawozowe, kosiarki konne itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Poruszano w dyskusji problem kształtowania się cen roślin motylkowych i konieczności rozszerzania upraw tych roślin na zieloną paszę.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Posłowie wskazywali też na rosnące rozmiary szkód wyrządzanych przez zwierzynę leśną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Trzeba wyraźnie podkreślić, że nastąpiła duża odczuwalna poprawa w zaopatrzeniu rolnictwa w materiał siewny. Dotyczy to zarówno ilości, terminowości, jak i jakości dostaw, choć standard niektórych nasion pozostawia jeszcze wiele do życzenia.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Na wyróżnienie zasługują wysiłki Ministerstwa Rolnictwa, zmierzające do opanowania sytuacji na rynku nasion saradeli i łubinu, wynikającej z wysokich tegorocznych urodzajów. Należy teraz doprowadzić do tego, by nasiona te znalazły się w ziemi, by rolnicy, którzy nie są producentami tych nasion, mogli je zakupić i zasiać na zielonkę.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Znaczna poprawa nastąpiła w dostawach nawozów. Gminne spółdzielnie do 15 marca sprzedały chłopom indywidualnym o 25 proc. więcej nawozów, licząc w NPK, i o 43 proc. więcej wapna niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. W dalszym ciągu jednak poważne zastrzeżenia budzą rozdzielniki terenowe; są tereny, na których magazyny pękają od nadmiaru nawozów, gdy na innych ich brak. Aparat handlowy winien głębiej analizować potrzeby terenu, uelastycznić rozdzielnictwo nawozów.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Na wsi poważnie wzrosła ilość zużywanych środków ochrony roślin, jak i ilość aparatury. Równolegle z tym nie idzie jednak w parze rozwój sygnalizacji, instruktażu i nadzoru. Postępująca chemizacja rolnictwa nie ma oparcia o rosnące kadry ludzi w pełni umiejących posługiwać się środkami chemicznymi; stąd wynika rosnąca waga zagadnień bezpieczeństwa i higieny pracy w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Niezbyt pomyślny stan ozimin, jak to wynika z oceny Ministerstwa Rolnictwa, stawia poważne zadanie w zakresie zabezpieczenia dostatecznych ilości nawozów niezbędnych dla zasilania zbóż, szczególnie na tych terenach, gdzie stan ozimin jest poniżej średniej krajowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Dokonany został w rolnictwie ogromny postęp w dziedzinie mechanizacji; poważnie rośnie ogólny potencjał maszyn rolniczych. Jednakże poziom techniki jest obecnie taki, że ten rosnący potencjał nie może być w pełni wykorzystany. Wpływ na to ma z jednej strony niska jeszcze kultura techniczna użytkowników maszyn, jak również niedostateczna działalność zaplecza remontowego, które nie może funkcjonować należycie wobec powtarzających się braków części zamiennych. Przemysł winien wreszcie opracować właściwe normatywy części zamiennych i w oparciu o nie podjąć produkcję ilościowo i asortymentowo odpowiadającą potrzebom. Coraz bardziej niepokojący charakter mają szkody wyrządzane przez zwierzynę łowną. Resort powinien szukać sposobu rozwiązania tego problemu. Ze swej strony Komisja wystosuje do Komisji Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego odpowiednie wnioski, postulujące zajęcie się tą sprawą.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W kolejnym punkcie porządku dziennego informację o przebiegu i wynikach skupu i kontraktacji zbóż w roku gospodarczym 1965/1966 złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg (Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Na pytania posłów: Ksawery Barańskiej (ZSL), Franciszka Gesinga (ZSL), Edmunda Stuczyńskiego (PZPR), Władysława Gałki (ZSL), Władysława Cabaja (ZSL), Józefa Łaciaka (ZSL), Anny Soroko (PZPR), Franciszka Grochowskiego (PZPR), Jana Klechy (PZPR), Maksyma Rudczyka (PZPR) odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg, dyrektor naczelny Polskich Zakładów Zbożowych — Czesław Rybicki, wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” — Jan Kamiński oraz przedstawiciel Ministerstwa Rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Pytania i wyjaśnienia dotyczyły: planów kontraktacji poszczególnych upraw, m.in. jęczmienia kaszowego, relacji wymiany zbóż na pasze, jakości mieszanek paszowych, warunków magazynowania zbóż, możliwości przedłużenia czasu dostaw obowiązkowych zbóż dla rozładowania magazynów, konieczność uelastycznienia warunków odbioru pasz za zboże w gminnych spółdzielniach, cen uzyskiwanych przez chłopów za dostawione w ramach kontraktacji zboże i działalności aparatu kontroli w zakresie oceny standardu zboża.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanKlecha">W zakresie kontraktacji, szczególnie nowych rodzajów zbóż, uzyskano poważne efekty. Tym niemniej jednak późny termin, w jakim rozpoczęta została ta kontraktacja, uniemożliwił pełną realizację założonych planów. Wydaje się niezbędne podjęcie koniecznych kroków dla rozpoczęcia akcji kontraktacyjnej pod nowe plony w znacznie wcześniejszym terminie. Przy zawieraniu umów kontraktacyjnych uwzględnić trzeba wszystkie możliwości, brać pod uwagę opłacalność poszczególnych upraw i — po dokonaniu takiego obrachunku — rozwiązania najkorzystniejsze zarówno dla chłopów, jak i dla gospodarki państwowej, przyjąć za podstawę dalszej działalności w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanKlecha">Z uwagi na znane i stale rosnące trudności wynikające z niedostatecznej powierzchni magazynów zbożowych, należałoby przemyśleć możliwość ustalania terminów dostaw już przy zawieraniu umów kontraktacyjnych znaczniej bardziej rozciągniętych w czasie. Równocześnie jednak trzeba uwzględnić i to, że dostawca nie może tracić w przypadku późniejszego odwiezienia zboża, Na spotkaniach poselskich chłopi zwracają uwagę, że przy kontraktacji niektórych upraw, jak np. chmiel, tytoń, len, instytucje kontraktujące świadomie odwlekają terminy odbioru zakontraktowanych artykułów, a producenci zmuszeni są ponosić pełny finansowy ciężar związany z przetrzymywaniem tych artykułów u siebie. Sprawy te należy jak najszybciej uregulować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełPelagiaPająk">Wciąż jeszcze odczuwa się brak niektórych asortymentów pasz. Nie ma np. mieszanek bydlęcych, a te, które są w sprzedaży, niejednokrotnie nie odpowiadają wymaganym normom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefŁaciak">W poszczególnych rejonach kraju dostawy niektórych mieszanek paszowych nie pokrywają potrzeb. Należałoby rozszerzyć wymianę pasz za zboże.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJózefŁaciak">Skup zboża w gminnych spółdzielniach nie zawsze przebiega sprawnie, nie dotrzymuje się warunku równoczesnego sprzedawania pasz przy skupie zboża. Zastrzeżenia budzi dokonywana przez niektórych pracowników punktów skupu klasyfikacja dostarczonego zboża, która ma wpływ na ustalanie ceny. W punktach skupu, przy których aktywnie działają komitety członkowskie, prowadząc społeczną kontrolę — sytuacja kształtuje się lepiej. Nasilenie kontroli w tej dziedzinie jest konieczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełSzymonDziedzic">Plan kontraktacji jęczmienia browarowego na terenie województwa wrocławskiego nie został wykonany. Wydaje się, że system kontraktacji nie jest jeszcze w dostateczny sposób dopracowany. Kontraktację prowadzą równocześnie na terenie wsi różne przedsiębiorstwa. Chłopi kontraktują w pierwszym rzędzie te uprawy, które są łatwiejsze i mniej pracochłonne. Plan kontraktacji nie jest uzgodniony z planem gromadzkim. Gromadzkie rady narodowe powinny koordynować plany kontraktacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełMaksymRudczyk">Problemy kontraktacji są szeroko dyskutowane na spotkaniach z wyborcami. Chłopi mocno podkreślają potrzebę wymiany pasz za uprawy kontraktowane.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełMaksymRudczyk">Konieczne jest wzmożenie kontroli skupu; ustalona cena w wysokości 300 zł za 1 q zboża jest bardzo rzadko wypłacana, co wynika — zdaniem pracowników punktów skupu — z niższego, niż przewidują normy standardu dowiezionego zboża.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełMaksymRudczyk">Sprawny przebieg skupu zbóż i innych płodów rolnych w dużym stopniu hamuje brak odpowiednich składów i magazynów. Na ten cel konieczne jest zwiększenie środków inwestycyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMichałPolnar">Przeanalizować należy wysokość cen kontraktowanego jęczmienia; uprawa ta jest bardziej pracochłonna niż uprawa pszenicy, w większym stopniu wysokość zbiorów uzależniona jest od warunków atmosferycznych i innych wpływów zewnętrznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełMichałPolnar">Kontraktacja trzody chlewnej przebiega prawidłowo. Aparat skupu jest wysoko kwalifikowany i spełnia swoje zadania. Nie dotrzymuje się jednak niektórych umów w stosunku do chłopów, np. nie zawsze terminowo dostarczany jest węgiel, albo też dostarcza się go w gorszych gatunkach.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełMichałPolnar">Należy zwiększyć sprzedaż pasz dla drobnych gospodarstw chłopskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełFranciszekMaj">Kontraktacja przebiega na ogół pomyślnie, jednakże w odniesieniu do niektórych upraw należałoby przeanalizować plany kontraktacji i dostosować je do realnych warunków produkcyjnych oraz potrzeb kraju.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełFranciszekGinter">Należy zastanowić się nad możliwością przesunięcia terminów kontraktacji, bowiem dotychczasowy termin do 31 grudnia nie zawsze jest możliwy do dotrzymania.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełFranciszekGinter">Na terenie woj. koszalińskiego zgromadzono duże zapasy słomy, która miała być skupiona przez przemysł dla produkcji celulozy. Obecnie przemysł nie dotrzymuje umów w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełFranciszekGinter">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">W bieżącym roku gospodarczym osiągnęliśmy bardzo dobre zbiory; z uwagi jednak na niedostateczną powierzchnię magazynową, jak i niedostateczną obsadę kadrową punktów skupu — sytuacja w skupie była trudna. Należy podkreślić duży wysiłek i ofiarność całego aparatu skupu, który dobrze wywiązał się ze swoich obowiązków. Godna również uznania była postawa obywatelska rolników.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">W ostatnim okresie obserwujemy dużą poprawę kontraktacji. System ten musi być nadal doskonalony.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Niektóre niedociągnięcia muszą być usuwane nie poprzez zmianę przepisów dotyczących systemu organizacyjnego kontraktacji, ale poprzez zastosowanie skuteczniejszych bodźców ekonomicznych sprzyjających jej rozwojowi.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Rozważenia wymaga sprawa prawidłowego ustalenia terminów niektórych dostaw zarówno obowiązkowych, jak i z kontraktacji. Spiętrzenie terminów wpływa w pewnym okresie na opóźnienie prac polowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">O ZAOPATRZENIU ROLNICTWA W NASIONA, NAWOZY I INNE ŚRODKI PRODUKCJI POD ZBIORY 1966 ROKU</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisława Gucwę na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 31 marca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Według oceny dokonanej w listopadzie 1965 roku, tj. w okresie ustalania planów zaopatrzenia, nie przewidywano żadnych braków nasion zbóż jarych na rok 1966. Wyniki oceny wartości siewnej próbek badanych w grudniu ub. roku i styczniu br. wykazały, że znaczna część partii zbóż siewnych wykazuje nadmierną wilgotność, a poza tym liczne partie pszenicy jarej i owsa wykazują zdolność kiełkowania niższą od ustalonej obowiązującymi normami. Dla zabezpieczenia realizacji planów zaopatrzenia dopuszczono nasiona II klasy, w tym — pszenicy jarej i jęczmienia o zdolności kiełkowania do 85 proc., i owsa o zdolności kiełkowania do 80 proc.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Zgodnie z planem nasiennym, na cele wiosennej kampanii siewnej planowano dostawę 182 tys. ton nasion zbóż jarych, tj. o 13 proc. więcej niż w roku ubiegłym. Według danych na 23 marca rozprowadzono nasiona: pszenicy jarej — 73,1 proc., jęczmienia jarego — 45,2 proc., owsa — 65,4 proc. Przebieg wymiany sąsiedzkiej ogólnie można ocenić jako pomyślny. Należy liczyć się, że występujące lokalne niedobory nasion z reprodukcji będą pokrywane dostawami handlowymi. Zaopatrzenia gospodarstw rolnych w nasiona powinno zatem przebiegać zgodnie z planem, mogą jedynie wystąpić trudności w dostarczeniu żądanych odmian, zwłaszcza pszenicy.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Przedsiębiorstwa nasienne przygotowały w zasadzie całą potrzebną do siewów w bieżącym roku ilość nasion roślin motylkowych; do dnia 15 marca dostarczono do placówek dystrybucyjnych 50 proc. planowanych dostaw. Przy bardzo dużej podaży nasion obserwuje się małe zainteresowanie rolników tymi uprawami. Obecnie w poszczególnych województwach prowadzona jest systematyczna akcja uświadamiająca i propagandowa, zmierzająca do maksymalnego rozszerzenia uprawy roślin motylkowych; zarówno w prasie centralnej, jak i w radio propaguje się rozszerzenie zasiewów roślin motylkowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Dostarczona ilość nasion innych roślin pastewnych, dwuletnich roślin korzeniowych, kapusty pastewnej i kukurydzy pokrywa zapotrzebowanie gospodarstw rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Plan zaopatrzenia gospodarstw rolnych w sadzeniaki ziemniaka pod zbiory 1966 roku przewiduje dostawy o 75 tys. ton większe niż rozprowadzono w roku 1965. Przewiduje się również eksport 50 tys. ton sadzeniaków.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Z dokonanej przez specjalistów Ministerstwa Rolnictwa lustracji poszczególnych rejonów kraju oraz z informacji wydziałów rolnictwa prezydiów wojewódzkich rad narodowych wynika, że oziminy przezimowały na ogół dobrze, jednak na skutek dokonania znacznej ilości siewów w terminie opóźnionym oraz wczesnego wystąpienia mrozów, stan ozimin można określić jako średni; w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego, oziminy są jednak słabsze. Wcześniejsze rozpoczęcie się wiosny może nadrobić opóźnienie ich wegetacji. Z drugiej strony łagodny przebieg zimy spowodował odhartowanie się roślin, które obecnie są bardziej niż w latach ubiegłych wrażliwe na ostre przymrozki nocne.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Zaopatrzenie rolnictwa w środki chemiczne w przeważającej mierze pokrywane jest z produkcji krajowej.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Plan zaopatrzenia w podstawowe środki chemiczne w roku 1966 wzrasta w stosunku do zużycia w roku 1965 o 30 proc. Dostawy środków chemicznych z małymi wyjątkami zarówno z produkcji krajowej, jak i importu przebiegają na ogół zgodnie z ustalonym harmonogramem dostaw.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Według założeń Narodowego Planu Gospodarczego, dostawy nawozów mineralnych dla rolnictwa pod zbiory 1966 r. mają wzrosnąć w porównaniu do zużycia w roku 1964/65 o 177 tys. ton NPK i o 192 tys. ton nawozów wapniowych. W relacji wojewódzkiej największe tempo wzrostu zaopatrzenia uzyskało woj. białostockie (245,5 proc.), olsztyńskie (239,0 proc.), a najniższe woj. katowickie (138,1 proc.) i woj. opolskie (145,2 proc.). Przy rozdysponowywaniu dostaw nawozów brano pod uwagę przede wszystkim potrzeby nawożenia upraw kontraktacyjnych oraz użytków zielonych.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Według danych CSR „Samopomoc Chłopska” na 15 marca br. gminne spółdzielnie rozprowadziły o 25 proc. nawozów więcej i o 43 proc. więcej wapna nawozowego niż w roku ubiegłym. W niektórych województwach wystąpiły niedobory nawozów azotowych i potasowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Zaopatrzenie w sprzęt mechaniczny szczególnie do za- i wyładunków oraz transportu wapna nie zostało jeszcze w pełni zrealizowane. M.in. Ministerstwo Przemysłu Ciężkiego nie dostarczyło dotychczas 500 sztuk adapterów do wysiewu wapna pylistego i 300 ładowaczy do materiałów pylistych.</u>
+          <u xml:id="u-11.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Wyposażenie rolnictwa w maszyny i narzędzia rolnicze niezbędne do wiosennej kampanii siewnej uległo dalszej poprawie. Zaopatrzenie w ciągniki, siewniki nawozowe i zbożowe przebiega prawidłowo, a w aparacie handlu znajdują się dość poważne remanenty tych maszyn, które mogą pokryć w całości ewentualne dodatkowe zapotrzebowanie. Nie jest w pełni zaspokojone zapotrzebowanie rolnictwa na ciągniki o mocy 40–50 KM i na sadzarki ziemniaków.</u>
+          <u xml:id="u-11.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Zaopatrzenie w podstawowe maszyny rolnicze dla państwowych gospodarstw rolnych, kółek rolniczych, oraz spółdzielni produkcyjnych można uznać za wystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-11.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Ministerstwo Rolnictwa podjęło kroki zmierzające do zapewnienia sprawnego przebiegu zasadniczej poprawy jakości remontów maszyn rolniczych. Problem terminowości remontów rozwiązany został przez wprowadzenie ciągników i silników zamiennych, które pozwalają w znacznym stopniu na bezpośrednią wymianę sprzętu oddawanego do remontu. Specjalizacja zakładów, oparta na stosowaniu typowych procesów technologicznych, oprócz zabezpieczenia odpowiedniej jakości i ilości remontów, może w istotny sposób ułatwić zabezpieczenie dostaw części zamiennych. Przebieg tegorocznych remontów zimowych ugruntował korzystną ocenę użytkowników nowej metody remontów.</u>
+          <u xml:id="u-11.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Mimo dużego wysiłku ze strony Zjednoczenia Przemysłu Maszyn Rolniczych, występują jeszcze poważne niedobory w dostawach niektórych części zamiennych. Jakość dostarczanych części zamiennych pozostawia również wiele do życzenia.</u>
+          <u xml:id="u-11.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">O PRZEBIEGU I WYNIKACH SKUPU I KONTRAKTACJI ZBÓŻ W ROKU GOSPODARCZYM 1965/66</u>
+          <u xml:id="u-11.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisława Lindberga na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 31 marca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-11.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Kampania skupu zbóż ze zbiorów 1965 r. zbliża się w zasadzie do końca. Do dnia 31. III.br. skupiono 3.200 tys. ton zbóż, w tym z gospodarki chłopskiej 2.150 tys. ton i z PGR 1.050 tys. ton. Tym samym państwowe gospodarstwa rolne wykonały już swoje zadania roczne; w gospodarce chłopskiej roczne plany skupu zbóż wykonały już woj. bydgoskie i gdańskie. Na szczególne wyróżnienie zasługuje woj. bydgoskie, które skupiło ponad 150 tys. ton więcej aniżeli w roku ubiegłym; udział tego województwa w ogólnym skupie wynosi około 15 proc. Wyższe aniżeli dotąd ilości zbóż dostarczają rolnicy z województw: białostockiego, warszawskiego i kieleckiego.</u>
+          <u xml:id="u-11.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">W II kwartale pozostaje do wykonania rocznego planu skupu około 300 tys. ton zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-11.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Wstępne wyniki tegorocznego skupu zbóż wykazują, że będzie on około 900 tys. ton wyższy niż w roku ubiegłym.</u>
+          <u xml:id="u-11.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Plan zaopatrzenia rolnictwa w pasze w bieżącym roku gospodarczym wynosi 2.770 tys. ton. Do końca marca sprzedano 1.920 tys. ton.</u>
+          <u xml:id="u-11.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">W roku bieżącym zwiększył się wyraźnie udział skupu żyta w stosunku do innych zbóż. Sytuacja taka pozwoliła na dokonanie pewnych zmian w polityce przemiałowej; i tak uchwała KERM z 1 marca br. zaleca poprawę jakości mąki żytniej, zwiększenie w produkcji pieczywa udziału żytniego chleba oraz wprowadzenie nowych uszlachetnionych gatunków chleba żytniego.</u>
+          <u xml:id="u-11.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Na tak wydatne tegoroczne wyniki skupu zbóż złożyły się nie tylko sprzyjające warunki atmosferyczne, ale również i zespół środków ekonomicznych i organizacyjnych podjętych w ostatnim czasie przez państwo.</u>
+          <u xml:id="u-11.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Zarówno w okresie minionego planu 5-letniego, jak i obecnie kluczowym problemem naszego rolnictwa jest przyśpieszenie wzrostu produkcji zbóż. Środki, jakie w tej dziedzinie podjęto, zmierzają w dwóch zasadniczych kierunkach:</u>
+          <u xml:id="u-11.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">- do dalszej intensyfikacji produkcji rolnej, zapewniającej odpowiedni wzrost plonów i globalnej produkcji zbóż, - do stworzenia odpowiednich warunków sprzyjających zwiększeniu skupu zbóż z produkcji krajowej. Temu właśnie celowi poświęcana była podjęta przez rząd w połowie ubiegłego roku uchwała w sprawie powszechnej kontraktacji zbóż i poprawy warunków skupu. Uchwała ta wprowadziła zasadnicze zmiany w dotychczasowym systemie skupu zbóż. W okresie lat 1960–1964 skup zbóż z gospodarki chłopskiej stanowił około 17 proc. globalnej produkcji zbóż. W skupie tym dominowały dostawy obowiązkowe, na które przypadało około 73 proc. wpływu ziarna z gospodarki chłopskiej. Uchwała zmienia w zasadniczy sposób te proporcje, wysuwając na czoło kontraktację, jako podstawową formę skupu zbóż najpełniej kojarzącą interesy rolnictwa i przemysłu spożywczego.</u>
+          <u xml:id="u-11.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Dzięki kontraktacji uzyskany został postęp w wielu zaniedbanych dziedzinach produkcji rolnej; np. w ciągu ostatnich 5 lat areał uprawy jęczmienia browarnego wzrósł z 200 tys. ha do 250 tys. ha. Obecny poziom produkcji jęczmienia browarnego w pełni pokrywa potrzeby przemysłu krajowego i eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-11.32" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">W uprawie zbóż występuje zjawisko niewłaściwego wykorzystania gleb, wyrażające się w przeznaczeniu pod zasiew na gruntach wyższych klas gatunków zbóż o niskiej plenności. W celu zmiany tej struktury i pozyskania większych ilości pszenicy z produkcji krajowej wprowadzono w 1963 r. kontraktację tego zboża wraz z poprawą warunków skupu. W rezultacie w ciągu lat 1962–64 areał pod pszenicę wzrósł o 200 tys. ha.</u>
+          <u xml:id="u-11.33" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Również kontraktacja przyczyniła się do poprawy sytuacji w dziedzinie upraw roślin strączkowych. Parę lat temu występował poważny deficyt grochu konsumpcyjnego i fasoli; w 1964 roku skupiono już 20 tys. ton grochu, a zasoby tego artykułu w pełni pokrywają potrzeby rynku wewnętrznego i eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-11.34" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Do 1965 r. zarówno żyto, jak jęczmień kaszowy i owies pozostawały poza kontraktacją, co uniemożliwiało kompleksowe rozwiązanie za pośrednictwem kontraktacji problemu zbożowego. Uchwała rządu z 30 lipca 1965 r. zmieniła tę sytuację.</u>
+          <u xml:id="u-11.35" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Z nowym rokiem gospodarczym kontraktacją objęto 4 podstawowe gatunki zbóż. Tym samym oddziaływaniem kontraktacji objęte zostały prawie wszystkie gospodarstwa rolne, a więc i położone na glebach lekkich, do których nie docierał w pełni cały zestaw pomocy produkcyjnej (nawozy, nasiona, zaliczki), jaki z reguły towarzyszy kontraktacji. Rozszerzenie zasięgu kontraktacji na rejony o słabszych glebach skłaniać będzie producentów do przeznaczania pod uprawę zboża większych niż dotychczas dawek nawozów mineralnych i innych środków produkcji, co w rezultacie przyczynić się winno do intensyfikacji produkcji rolnej w tych rejonach.</u>
+          <u xml:id="u-11.36" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Wprowadzone zostały nowe atrakcyjne ceny skupu zbóż. Ponadto uprawniono producentów kontraktujących do zakupu pasz treściwych w wysokości 50 kg mieszanek za dostawę 100 kg zbóż oraz do pierwszeństwa przy nabyciu nawozów sztucznych, jak również do uzyskania pożyczek na zakup nawozów, nasion i innych środków produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-11.37" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Kontraktację zbóż na nowych warunkach rozpoczęto stosunkowo późno, bo dopiero pod koniec września ubiegłego roku, w związku z czym przedłużono termin zawierania umów do końca kwietnia br. Plany kontraktacji pszenicy, jęczmienia browarnego i owsa zostały już prawie w pełni wykonane. Niewiele braknie do wykonania zadań kontraktacji żyta. W porównaniu do roku ubiegłego areał kontraktacji zbóż wzrósł o ponad 300 tys. ha.</u>
+          <u xml:id="u-11.38" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Przebieg kontraktacji wykazuje jednak, że w stosunku do niektórych województw (np. krakowskie i rzeszowskie) ustalone zostały zbyt wysokie zadania, jak również, że w odniesieniu do niektórych rodzajów gleb i gatunków upraw założone w planie kontraktacji wskaźniki są zbyt wysokie. Doświadczenia te brane będą za podstawę przy dokonywaniu pewnych korekt warunków kontraktacji.</u>
+          <u xml:id="u-11.39" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Resort planuje przejście na zawieranie z producentami umów wieloletnich, obejmujących wszystkie rodzaje zbóż, zamiast oddzielnych na każdą uprawę.</u>
+          <u xml:id="u-11.40" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Powszechna kontraktacja zbóż poważnie zwiększyła zadania aparatu gminnych spółdzielni i Polskich Zakładów Zbożowych. Obecnie wiele GS odczuwa brak obsady w komórkach skupu i kontraktacji, co może wpływać ujemnie na sprawny przebieg akcji kontraktacji.</u>
+          <u xml:id="u-11.41" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesingZSL">Ze zbiorów 1965 r. skupi się w ramach kontraktacji ponad 700 tys. ton zbóż. Ze zbiorów przyszłego roku, uwzględniając już zawarte umowy, skupione będzie za pośrednictwem kontraktacji ponad 1,1 mln ton ziarna. W przyszłym roku i w latach następnych kontraktacja stanie się zasadniczą formą gromadzenia nadwyżek ziarna.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00014-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00014-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e12c51b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00014-01/header.xml
@@ -0,0 +1,74 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00014-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 14/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 14/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:14</note>
+        <note type="sessionNo">14</note>
+        <date>1966-05-12</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAntoniJankowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Jankowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundLewandowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Lewandowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGesing" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Gesing</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGinter" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Ginter</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefOlszyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Olszyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzBarcikowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Barcikowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKsaweraBarańska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ksawera Barańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPelagiaPająk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Pelagia Pająk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełSzymonDziedzic" role="speaker">
+        <persName>Poseł Szymon Dziedzic</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławCabaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Cabaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00014-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00014-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0a8f869
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00014-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,121 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 12 maja 1966 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Franciszka Gesinga (ZSL) i Jana Klechy (PZPR), rozpatrywała:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- stan realizacji programu hodowli bydła oraz - odpowiedzi na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzem stanu — Stanisławem Gucwą, wiceprezes Związku Spółdzielni Mleczarskich — Zofia Staros, dyrektor Zespołu NIK — Feliks Nowakowski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o realizacji programu hodowli bydła, opartą na tezach opracowanych przez prezydium Komisji, przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Na pytania posłów: Pelagii Pająk (bezp.), Ksawery Barańskiej (ZSL), Władysława Cabaja (ZSL), Kazimierza Barcikowskiego (PZER), Floriana Pierańskiego (SD), Józefa Łaciaka (ZSL), Franciszka Gintera (ZSL), Władysława Gałki (ZSL), Bronisława Kałwaka (PZPR) i Jana Kasiaka (PZPR) odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa, dyrektor departamentu w Ministerstwie Rolnictwa — Henryk Oberfeld oraz wiceprezes Związku Spółdzielni Mleczarskich — Zofia Staros.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Pytania dotyczyły m.in. kontroli użytkowości bydła, polityki skupu cieląt oraz zapewnienie właściwej polityki odchowu młodego bydła, wymiany bydła pomiędzy poszczególnymi rejonami, higienizacji obór, organizacji służby zootechnicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełAntoniJankowski">Obserwujemy w ostatnich latach dynamiczny rozwój hodowli zwierząt gospodarskich. Szeroki zakres udzielanej przez państwo pomocy kredytowej, paszowej i weterynaryjnej gwarantuje dalszy rozwój hodowli.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełAntoniJankowski">Podkomisja produkcji zwierzęcej dokonała wizytacji szeregu gospodarstw uspołecznionych i indywidualnych na terenie woj. poznańskiego i stwierdziła, że uzyskano tam dobre wyniki hodowlane. Dotyczy to zarówno wysokiego wzrostu pogłowia, wyrównania stanu pogłowia i jego pielęgnacji, jak i racjonalnego planu dalszego rozwoju hodowli. Na terenie woj. poznańskiego hodowana jest jedna rasa bydła nizinnego, czarno-białego. Jest to rasa, która cieszy się chyba największą popularnością wśród rolników. Przy krzyżowaniach należałoby w większym stopniu uwzględniać krzyżowanie z tą rasą.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełAntoniJankowski">Wydaje się, że należy szerzej informować o możliwościach podnoszenia rasowości bydła poprzez właściwe stosowanie krzyżówek. Na ten temat zbyt mało jest jeszcze pogadanek radiowych, broszur i innych materiałów informacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełAntoniJankowski">Dla poprawienia rasy i wyrównania pogłowia oraz dla zwiększenia wydajności mlecznej wprowadzono od roku 1946 metodę rozrodu poprzez unasiennianie. Praktyka 20 lat wskazuje na celowość stosowania tej metody. Mimo oczywistych płynących ze stosowania tej metody korzyści, nie jest ona na niektórych terenach dostatecznie upowszechniona; utrzymuje się nadal zbyt dużą ilość rozpłodników. Konieczne jest prowadzenie dalszej akcji popularyzującej sztuczne unasiennienie oraz stosowanie surowych sankcji wobec posiadaczy nieuznanych rozpłodników.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełAntoniJankowski">Prowadzona na szeroką skalę akcja odgruźliczania przyniosła korzystne rezultaty. Konieczne jest jednak wzmożenie walki z innymi chorobami bydła.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełAntoniJankowski">Konieczne jest zapewnienie gospodarstwom indywidualnym dobrego materiału hodowlanego. Ma to szczególne znaczenie przy odmładzaniu stada. W tych województwach, gdzie szeroko była prowadzona akcja odgruźliczania bydła, równocześnie osiągnięto poważne odmłodzenie stada. Ceny za młode bydło są u nas wciąż jeszcze zbyt wysokie, co nie sprzyja samoistnemu odmładzaniu stada.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWładysławCabaj">Hodowla bydła odgrywa istotną rolę w całości gospodarstwa chłopskiego, najbardziej wpływa na jego intensyfikację. Jest ona źródłem nie tylko mleka i mięsa, ale również obornika, niezbędnego dla każdego gospodarstwa. Hodowla bydła powinna rozwijać się w oparciu o własne zasoby paszowe. Ta gałąź hodowli jest równocześnie wyjątkowo trudna i na uzyskanie wyników trzeba długo oczekiwać.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWładysławCabaj">Resort włożył wiele wysiłku, by zapewnić warunki realizacji programu hodowli bydła. Założone wskaźniki mleczności są realne, świadczą o tym wyniki uzyskane w racjonalnie prowadzonych oborach, podlegających kontroli użytkowości bydła; mamy dobre gatunki bydła, niezbędne są jednak umiejętna pielęgnacja i właściwe karmienie.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełWładysławCabaj">Dla zabezpieczenia realizacji programu hodowli bydła niezbędne jest:</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełWładysławCabaj">— zabezpieczenie kontraktacji i właściwego rozprowadzania młodego bydła hodowlanego; odnosi się to zwłaszcza do terenów, na których dotkliwie występuje brak materiału hodowlanego. Niesłuszny wydaje się stosowany w niektórych województwach zakaz wywozu młodego bydła poza własny teren;</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełWładysławCabaj">- zabezpieczenie odpowiedniej bazy paszowej; chodzi przede wszystkim o kompleksowe zagospodarowanie użytków zielonych;</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełWładysławCabaj">— uporządkowanie spraw związanych z budownictwem tanich, typowych obór na dogodnych warunkach kredytowych;</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełWładysławCabaj">- rozszerzenie opieki weterynaryjnej, rozwijanie poradnictwa fachowego; obecnie na zootechników nakłada się zbyt wielki zakres zadań;</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełWładysławCabaj">— usprawnienie odbioru mleka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełFlorianPierański">Obserwujemy poważne osiągnięcia w zakresie wzrostu wydajności mięsnej i mlecznej bydła, rośnie też wartość genetyczna stada. Dla utrzymania i pogłębienia tych osiągnięć, niezbędne jest poprawienie warunków środowiskowych chowu bydła. Obserwacja prowadzi do wniosku, że wkroczyć tam powinna nie tyle służba zootechniczna, ile Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami. Stan obór, higiena pomieszczeń pozostawiają w dalszym ciągu bardzo wiele do życzenia; dotyczy to nie tylko budynków starych, lecz także obór z nowego budownictwa. Wiele projektów typowych weszło do wykonawstwa bez uzyskania akceptacji fachowców-zootechników.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełFlorianPierański">Należałoby zinwentaryzować wszystkie obory, ocenić ich stan i doprowadzić do poprawy stanu tych, w których są złe bądź nieodpowiednie warunki chowu. Sprawą budownictwa gospodarskiego należałoby zainteresować Komisję Budownictwa i Gospodarki Komunalnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełFlorianPierański">Brak dostatecznej ilości zootechników do prowadzenia oceny użytkowości bydła. Stosunkowo niskie wynagrodzenia tych pracowników powoduje dużą fluktuację kadr.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełPelagiaPająk">Cechą charakterystyczną gospodarki hodowlanej w województwie poznańskim jest umiejętne i racjonalne wykorzystanie własnej, stosunkowo ubogiej bazy paszowej. Na przykładzie tego województwa nasuwa się wniosek, że nasze stosunkowo duże krajowe osiągnięcia w dziedzinie genetyki bydła, umożliwiające uzyskanie odpowiednich dla danych warunków ras krów, nie zostaną racjonalnie wykorzystane, o ile nie pójdzie za tym właściwa organizacja bazy paszowej.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełPelagiaPająk">W woj. poznańskim duży nacisk kładzie się równocześnie na właściwe warunki zoohigieny.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełPelagiaPająk">Chłopi poznańscy zgłaszają wiele krytycznych uwag pod adresem przemysłu paszowego, skarżąc się na jakość dostarczanych im mieszanek paszowych. Domagają się też uaktywnienia kół hodowców bydła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Wśród warunków sprzyjających rozwojowi hodowli w niedostatecznym stopniu wykorzystuje się jeszcze czynniki leżące w sferze pozaekonomicznej. W krajach słynących z rozwiniętej hodowli bydła duży nacisk kładzie się na zewnętrzny wygląd hodowanych sztuk, na wygląd obór itp. Za świadectwo dobrej pracy uchodzi tam bardziej wygląd bydła aniżeli dochody uzyskiwane z gospodarstwa. Aby stworzyć u nas tradycje hodowlane, trzeba znaleźć formy uznania tego czynnika u nas. Dlatego też należałoby m.in. organizować różnego rodzaju pokazy i wystawy hodowlane, na których wyróżniani i nagradzani byliby właściciele najlepiej prezentujących się sztuk.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełKazimierzBarcikowski">Uzyskaliśmy poważne sukcesy w rozwoju hodowli, prognozy na przyszłość są obiecujące. Stworzony został zespół instrumentów oddziaływania, bodźców ekonomicznych sprzyjających temu rozwojowi. Jednakże te słuszne i prawidłowe bodźce ekonomiczne nie będą właściwie działać, o ile w parze z nimi nie pójdzie właściwa organizacja aparatu administracyjnego. Rolnicy-hodowcy żądają, aby ten aparat był sprawny, niezawodny w działaniu i uczciwy. Są to czynniki niezbędne dla utwierdzenia zaufania rolników do całego systemu organizacji hodowli. W związku z tym nie należy lekceważyć żadnych, nawet pojedynczych głosów krytyki pod adresem funkcjonowania tego systemu. Każdy z nich jest bowiem sygnałem świadczącym o zaistniałych lub możliwych w przyszłości nieprawidłowościach w działaniu administracji. Niezbędne jest pogłębianie kontroli aparatu administracyjnego i to przez wszystkie piony obsługujące rolnictwo. Ostatnia kampania sprawozdawczo-wyborcza w organizacjach partyjnych na wsi dostarczyła wiele dowodów i sygnałów świadczących o istotnych nieprawidłowościach w funkcjonowaniu aparatu administracyjnego służącego rolnictwu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJózefŁaciak">Woj. zielonogórskie uzyskało dobre wyniki w akcji odgruźliczania bydła. Aby osiągnięcia te zostały utrzymane i pogłębione, niezbędna jest większa dbałość o higienę hodowli. Sprawą tą jednak nikt się nie zajmuje. Szczególnie ważne jest przestrzeganie higieny produkcji mleka.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJózefŁaciak">Na spotkaniach poselskich chłopi zwracają uwagę, że tak poszukiwany w gospodarstwach indywidualnych sprzęt, jakim są dojarki mechaniczne, nie są w niektórych PGR wykorzystywane. Wynika to z faktu, iż dojenie ręczne daje pracownikom lepsze zarobki aniżeli mechaniczne.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJózefŁaciak">Brak w terenie fachowców służących pomocą przy wykorzystaniu i obsłudze mechanicznego sprzętu używanego przy hodowli bydła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefOlszyński">Program rozwoju hodowli na lata 1966–1970 ocenić należy jako realny; realne są założone wielkości skupu mleka i mięsa, pod warunkiem jednak, że stosowane będą w pełni założone bodźce, że wysokość inwestycji utrzymana będzie na niezbędnym poziomie; podstawowym warunkiem jest również rozwój działalności społeczno-gospodarczej na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJózefOlszyński">Nasuwa się kilka uwag związanych z realizacją programu. Pierwsza z nich dotyczy nierozeznanej jeszcze bazy wyjściowej hodowlanego materiału zarodowego. Wiele gospodarstw chłopskich posiadających jakościowo dobre bydło nie jest jeszcze objętych oceną użytkowości. Jest to duża, niewykorzystana jeszcze rezerwa.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJózefOlszyński">Drugim problemem jest przyrost produkcji roślinnej na cele paszowe. Przewidziany wzrost tej produkcji o 15–17 proc. zużytkowany ma być na wzrost pogłowia bydła. Wydaje się, że potrzeby rosnąć będą szybciej; więcej pasz trzeba będzie również na intensyfikację żywienia istniejącego pogłowia dla uzyskania większej wydajności mleka i mięsa.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJózefOlszyński">Warunki rozwoju hodowli poprawiły się w stosunku do poprzednich planów pięcioletnich i ta właśnie poprawa czyni program realnym. Nie zawsze jednak istniejące możliwości są w pełni wykorzystywane. W bieżącym roku przystępujemy zbyt późno do zbiorów siana, narażając się przez to na poważny ubytek białka i witamin w paszy. Siano skoszone nie jest należycie suszone. Jest to sprawa dużej wagi wymagająca dopilnowania.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełJózefOlszyński">Planowane stworzenie 500 tys. nowych stanowisk dla bydła w PGR i takiej samej ilości w gospodarce chłopskiej zależne będzie w dużym stopniu od tego, czy wieś sama wytwarzać będzie więcej niż dotychczas materiałów budowlanych. Planowane centralnie wielkości zaopatrzenia wsi w materiały budowlane nie wystarczą; prasa sygnalizuje już trudności na tym odcinku. Ponadto nie możemy poprzestać na tworzeniu nowych stanowisk; uwzględnić trzeba, że na ziemiach zachodnich i północnych drugi milion stanowisk dla bydła wymaga remontu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełEdmundLewandowski">Wydaje się celowe, aby z przydziałów węgla mogli korzystać rolnicy kontraktujący wolce i bukaty. Stanie się to dodatkowym bodźcem dla rozwoju tej hodowli, podobnie jak było bodźcem dla rozwoju hodowli trzody chlewnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełSzymonDziedzic">Przedstawiony przez resort rolnictwa rozwój inseminacji jest istotnie poważny, ale posłowie z terenów wiejskich wciąż jeszcze słyszą na spotkaniach wiele krytycznych uwag o pracy inseminatorów. Bywa i tak, że rolnik formalnie kwituje wykonanie zabiegu inseminacyjnego, a krowę prowadzi do „nielegalnego” buhaja. Jak długo nie wyszkolimy odpowiedniej liczby kwalifikowanych inseminatorów, nie powinniśmy administracyjnie zakazywać utrzymywania buhajów, szczególnie w tych miejscowościach, gdzie chłopi sobie tego życzą.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełSzymonDziedzic">Opłaty za kontrolę użytkowości bydła mlecznego pokrywała spółdzielczość mleczarska, obecnie zadania kontroli przejmują rady narodowe. Rolnicy postulują, aby opłaty nadal ponosiły spółdzielczość.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełKsaweraBarańska">Uwagi posła Dziedzica w sprawie inseminacji są słuszne. Podkomisja do spraw produkcji zwierzęcej będzie mogła przekonać się o tym, jeśli jako teren lustracji wybierze słabiej pod tym względem rozwinięte województwo, a nie woj. poznańskie, gdzie badała ten problem.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełKsaweraBarańska">Słusznie wprowadzana została zasada wyższych cen skupu mleka w rejonach położonych w pobliżu dużych ośrodków przemysłowych lub miejskich nie zawsze jest przestrzegana. Na terenie woj. kieleckiego są wypadki, że tzw. strefę I ustala się nie tam, gdzie trzeba. W wyniku tego np. rozwijający się Sandomierz (huta szkła) nie ma dostatecznego zaopatrzenia w mleko. Próby interwencji nie dają rezultatów; nie zawsze wiadomo nawet, kto ma decydować o zmianie podziału na strefy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełAntoniJankowski">Przytoczone w dyskusji przykłady nie świadczą, że trzeba zaniechać inseminacji tylko dlatego, że występują niedociągnięcia w pracy inseminatorów. Trzeba raczej skontrolować, na czym polegały nieprawidłowości i wyciągnąć odpowiednie konsekwencje w stosunku do inseminatora. Bez rozszerzania inseminacji nie poprawimy bowiem rasy bydła i będą się rodzić sztuki karłowate.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełFranciszekGinter">Rolnikom zależy na dobrej rasie bydła. Początkowo z inseminacją były kłopoty, obecnie jednak rolnicy odnoszą się do tej sprawy z pełnym zrozumieniem. Jeśli inseminator nie wywiązuje się z pracy należycie, trzeba go zmienić, a nie powracać do dawnej formy. Objawem niekorzystnym jest oderwanie się od wsi kół hodowców i brak kontaktu z kółkami rolniczymi. Przy kółkach rolniczych powinny powstać branżowe sekcje hodowlane, które służyć będą powiązaniu się wszystkich hodowców we wsi, wymianie i upowszechnianiu najlepszych doświadczeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Tylko w drodze dobrze prowadzonej inseminacji można podnieść wartość genetyczną bydła. Ten nowoczesny system dawno został przyjęty w krajach o wysokiej kulturze hodowlanej i u nas też zaczyna dawać wyniki. Nie należy się z tego wycofywać, lecz dążyć do usprawnienia pracy tam, gdzie na dobre weszliśmy z inseminacją. Nie zawsze trzeba działać metodami administracyjnymi (przymusowa kastracja). Tam, gdzie inseminacja jest dobrze prowadzona, mogą pozostać również buhaje, zwłaszcza, że są one dobrym towarem eksportowym.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełEdmundStuczyński">Program rozwoju hodowli ma realną podbudowę w nieporównywalnie korzystniejszym aniżeli w latach poprzednich zaopatrzeniu rolnictwa w nawozy sztuczne. Większa ilość nawozów to nie tylko większa ilość paszy — to lepsza jej jakość, większa zawartość białka. Pod tym względem sytuacja paszowa powinna w bieżącym 5-leciu radykalnie zmienić się na korzyść.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełEdmundStuczyński">Opłaty za kontrolę użytkowości bydła powinny być ponoszone przez rolników; kontrola będzie wówczas mniej formalna, bardziej efektywna, bo wiadomo — kto płaci, ten żąda.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełEdmundStuczyński">Formy budownictwa inwentarskiego pozostawiają oczywiście wiele do życzenia. Nie należy jednak sprawy wyolbrzymiać, lecz raczej dążyć do poprawy tego, co się już robi, czyli poprawy warunków chowu, wentylacji, światła itp. Nasi projektanci i konstruktorzy chlubią się osiągnięciami w rożnych dziedzinach, ale nie w dziedzinie rolnictwa. U nas jest to sprawa ciągle jeszcze mało popularna, a wynika ze złych tradycji zacofania rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PosełEdmundStuczyński">Przedstawiony program rozwoju hodowli jest realny, jednak musi być realizowany nowymi metodami. Baza rozwoju hodowli powinna być wyrównana, aby móc zapobiegać gospodarczo niekorzystnym spiętrzeniom, „mlecznym rzekom” i innym tego typu zjawiskom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełFranciszekGesing">W informacji i w dyskusji zarysował się problem niedostatecznego rozwoju działalności organizacji społeczno-gospodarczych obsługujących wieś. Przedstawiony program rozwoju hodowli jest napięty, zadania w nim sprzężone — niewykonanie jednego z nich decyduje o reszcie. Dlatego pomyślna realizacja programu zależy w dużym stopniu od mobilizacji sił społecznych, których sprawne działanie jest tak samo ważne jak sprawne działanie administracji.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełFranciszekGesing">Zarysowała się jak gdyby różnica poglądów posłów „ze wsi” i posłów „z miasta” na sprawę inseminacji. System inseminacji jest właściwy. Nie należy jednak pomijać głosów chłopskich. Resort przyznał, że dość duża jeszcze liczba inseminatorów nie posiada odpowiednich kwalifikacji. Tam więc, gdzie to jest konieczne, trzeba odstąpić od zakazów administracyjnych i działać interwencyjnie.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełFranciszekGesing">Program rozwoju hodowli jest prawidłowy, kompleksowy. Jego realizacja wymaga jednak sprawnego działania tym bardziej, że obejmuje 3,5 mln jednostek gospodarczych. Ich współudział powinien być pobudzany właściwą pracą organizacji społecznych na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełFranciszekGesing">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisław Gucwa i wiceprezes CZSM — Zofia Staros.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJanKlecha">Komisja jeszcze niejednokrotnie będzie badała problemy realizacji programu zwiększenia produkcji zwierzęcej. Najważniejszym problemem w realizacji tego programu jest chyba intensyfikacja produkcji pasz w gospodarstwach chłopskich. Niezmiernie ważne jest również właściwe zorganizowanie współpracy służby zootechnicznej z chłopem. Szerzej należy organizować bazę hodowlaną bezpośrednio w gospodarstwach chłopskich. Obecnie zaledwie 20 tys. gospodarstw chłopskich prowadzi hodowlę zarodową. Są to wyniki niewystarczające i w tym kierunku musi pójść główne uderzenie służby zootechnicznej. Szerszą współpracę w tym zakresie należy nawiązać z kółkami rolniczymi.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełJanKlecha">Opinie chłopów o niektórych przedsięwzięciach należy baczniej śledzić. Mówiono tu, że chłopi są jakoby przeciwni inseminacji. Fakt ten nie zawsze wypływa z ich nieświadomości o korzyściach stąd płynących, ale niejednokrotnie ze źle prowadzonej akcji inseminacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełJanKlecha">Komisja przyjęła do wiadomości informację resortu oraz zleciła podkomisji do spraw produkcji zwierzęcej opracowanie projektu dezyderatów w oparciu o przebieg dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełJanKlecha">Komisja rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty, które zreferował poseł Edmund Stuczyński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełJanKlecha">Komisja uznała otrzymane odpowiedzi za pozytywne. Dotyczy to m.in.: odpowiedzi Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu, który przedstawił program ulepszenia kontroli i nadzoru nad jakością przemysłowych mieszanek paszowych; odpowiedzi Ministra Komunikacji, który poinformował, że zgodnie z dezyderatem Komisji polecił wszystkim DOKP zastosować odpowiednie środki dla terminowego i pełnego pokrycia zapotrzebowania na wagony przewozu ziemiopłodów.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#PosełJanKlecha">W związku z negatywną odpowiedzią Ministra Komunikacji na dezyderat Komisji w sprawie przyznania ulg kolejowych rolnikom-słuchaczom szkół korespondencyjnych i zaocznych, Komisja postanowiła powrócić do tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#PosełJanKlecha">O STANIE REALIZACJI PROGRAMU HODOWLI BYDŁA</u>
+          <u xml:id="u-16.7" who="#PosełJanKlecha">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Stanisława Gucwę na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 12 maja 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-16.8" who="#PosełJanKlecha">Hodowla bydła w Polsce, charakteryzująca się w ciągu lat różnym tempem rozwoju, osiągnęła najwyższe tempo w ostatnim 7-leciu w wyniku kompleksowej polityki stwarzającej korzystne warunki jej rozwoju. W roku 1958 wyrównano relację pomiędzy ceną bydła rzeźnego a cenami pozostałych gatunków, stwarzając opłacalność hodowli bydła rzeźnego; stanowi ona obecnie jedną z najrentowniejszych gałęzi gospodarki rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-16.9" who="#PosełJanKlecha">W latach 1958–1965 stan bydła młodego zwiększył się o 1.750 tys. sztuk, czyli o 21,5 proc., podczas gdy np. w latach 1950–1953 przyrost stada kształtował się na poziomie 1,1 proc. rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-16.10" who="#PosełJanKlecha">Rozwój hodowli młodego bydła rzeźnego pozostaje w bezpośrednim związku z zasobami paszowymi na określonych terenach, a także z siłą roboczą. W strukturze stada zmniejszył się udział krów szczególnie tam, gdzie są trudności z siłą roboczą. W tych rejonach obserwuje się bujny wzrost pogłowia młodego bydła rzeźnego, którego hodowla nie jest tak pracochłonna, jak utrzymanie stada krów.</u>
+          <u xml:id="u-16.11" who="#PosełJanKlecha">Koncepcją polityki ekonomicznej w dziedzinie rozwoju hodowli było dążenie do zwiększenia skupu bydła rzeźnego. W związku z tą koncepcją wysuwane były niekiedy obawy, że preferencja hodowli bydła rzeźnego na niekorzyść hodowli krów spowodować może regres w produkcji i skupie mleka. Obawy te nie potwierdziły się. Okazało się, że mimo tej samej ilości krów, produkcja mleka wzrosła, a nastąpiło to w drodze poprawy żywienia.</u>
+          <u xml:id="u-16.12" who="#PosełJanKlecha">Opłacalność cen skupu bydła rzeźnego i wykorzystanie zasobów paszowych tam, gdzie one występują w większym stopniu, przyczyniły się do dużej dynamiki w hodowli. O ile np. w woj. olsztyńskim na 100 krów w roku 1958 hodowano cieląt na rzeź 5,7 sztuk, to obecnie hoduje się 40, czyli prawie wszystkie cielęta nadające się do chowu. Podobnie kształtuje się sytuacja w woj. koszalińskim. Równocześnie przy najsilniejszym wzroście hodowli bydła rzeźnego występuje, np. w woj. olsztyńskim, duży wzrost dostaw mleka.</u>
+          <u xml:id="u-16.13" who="#PosełJanKlecha">Starania w kierunku dalszego rozwoju hodowli bydła rzeźnego będą kontynuowane — do roku 1970 hodowla wzrosnąć ma o ok. 1900 tys. sztuk. Dążyć się będzie przy tym do przezwyciężenia trudności, jakie obecnie dają się odczuć. Dotychczas bowiem chów bydła ma charakter ekstensywny; polega głównie na wykorzystaniu istniejących rezerw, w związku z czym podaż koncentrowała się w IV kwartale, powodując trudności z zagospodarowaniem mięsa i niemożność wyzyskania koniunktury eksportowej na mięso wołowe, najkorzystniejszej w II i III kwartale; większość bydła rzeźnego — to sztuki o niskiej wadze, niepełno-mięsne, czyli o mniejszej wartości użytkowej i eksportowej.</u>
+          <u xml:id="u-16.14" who="#PosełJanKlecha">Polityka kontraktacyjna zmierza obecnie do uzyskania bardziej wartościowego bydła na rynek wewnętrzny i na eksport. Rozszerza się kontraktację bydła hodowlanego i, aby zachęcić do nabywania dobrego materiału zarodowego w gospodarce chłopskiej, wprowadza się dla nabywców bonifikaty ze specjalnie utworzonego funduszu hodowlanego oraz udziela się kredytów na rozwój pogłowia hodowlanego, zwłaszcza w tych powiatach, gdzie rozwój hodowli jest jeszcze słaby.</u>
+          <u xml:id="u-16.15" who="#PosełJanKlecha">Mimo proporcjonalnego zmniejszenia się udziału krów w stadzie, udział ten jest jeszcze dość wysoki, gdyż wynosi w gospodarce indywidualnej ok. 62 proc. W gospodarce chłopskiej w województwach zachodnich zbliża się do 55 proc., co stanowi poziom prawidłowy. Mleczność krów wzrosła w skali krajowej średnio do 2.180 litrów rocznie (wobec 1400 litrów w 1938 roku), zaś w PGR-ach do średnio 2.660 litrów. Waga bydła zwiększyła się przeciętnie o 25 proc, a w PGR-ach o 50 proc.</u>
+          <u xml:id="u-16.16" who="#PosełJanKlecha">Poprawę użytkowości bydła tak pod względem mięsa, jak i mleka, zawdzięcza się głównie sztucznemu unasiennieniu. W tych województwach, gdzie inseminacja stosowana jest niemal w pełni, jak woj. opolskie, gdańskie, katowickie, tam dynamika poprawy jest silniejsza. Najsłabiej rozwija się inseminacja w woj. warszawskim, białostockim i częściowo lubelskim. Badania placówek naukowych wykazują, że sztuki pochodzące z inseminacji mogą dać do ponad 3.400 litrów mleka rocznie. Świadczy to o możliwościach, jakie stwarza bydło pochodzące ze sztucznego zapłodnienia, o ile ma zapewnione prawidłowe żywienie.</u>
+          <u xml:id="u-16.17" who="#PosełJanKlecha">Ok. 600 tys. sztuk bydła znajduje się obecnie pod kontrolą użytkowości. W latach 1966–1970 ilość ta ma zwiększyć się o 300 tys. szt.</u>
+          <u xml:id="u-16.18" who="#PosełJanKlecha">W bieżącej 5-latce spożycie mięsa na głowę ludności ma wzrosnąć o 7 kg — do 55 kg w roku 1970. Wzrost ten zamierza się osiągnąć głównie drogą wzrostu pogłowia bydła, w mniejszym stopniu wzrostem pogłowia trzody chlewnej, ażeby nie obciążać bilansu zbożowego. Głównym czynnikiem ma tu być zasadnicza poprawa wykorzystania użytków zielonych, zwłaszcza zmeliorowanych, które przy odpowiednim zagospodarowaniu dają kilkakrotny wzrost plonów. Najkorzystniej pod względem ekonomicznym kształtuje się wzrost produkcji mleka i mięsa w oparciu o pasze zielone.</u>
+          <u xml:id="u-16.19" who="#PosełJanKlecha">Innym czynnikiem jest zwiększenie stanu obsady bydła na 100 ha i podciągnięcie do średniej krajowej obsady w tych regionach, gdzie występują największe strefy użytków zielonych, jak: białostocki, warszawski, koszaliński, szczeciński, lubelski i bydgoski. Dla ilustracji: w rejonie Żuław obsada bydła na 100 ha wynosi 74 sztuki, a w zmeliorowanym regionie Wieprz-Krzna, o warunkach zbliżających się do warunków regionu żuławskiego, aktualnie obsada wynosi średnio 33 sztuki. Wskazuje to na wielkość istniejących rezerw w rozwoju hodowli.</u>
+          <u xml:id="u-16.20" who="#PosełJanKlecha">Właściwe wykorzystanie użytków zmeliorowanych i ich intensyfikacja jest obecnie o tyle bardziej realna, że jesteśmy w stanie zapewnić pełną ilość nawozów potrzebnych dla terenów zmeliorowanych. Zamierza się osiągnąć nie tylko wzrost produkcji pasz z upraw polowych, ale także poprawę ich jakości, co wiąże się z przezwyciężaniem przestarzałych metod w systemie uprawy i zbioru. Jeśli agrominimum dało już widoczne rezultaty w uprawach polowych, to na łąkach i pastwiskach postęp jest znacznie mniejszy. Program resortu rolnictwa w tej dziedzinie jest szeroki i uwzględnia wykorzystanie najnowocześniejszych metod, które dały doskonałe wyniki m.in. w woj. poznańskim.</u>
+          <u xml:id="u-16.21" who="#PosełJanKlecha">Zabezpieczenie pasz zielonych zamierza się oprzeć m.in. na rozbudowie silosów, których ilość ma wzrosnąć o 1 mln sztuk; na podstawie doświadczeń lat 1964–1965, osiągnięcie tej liczby wydaje się być realne, zwłaszcza, że środki na to zostały zabezpieczone. Rozwijać się będzie również różne formy suszarnictwa. Jednym z trudniejszych problemów jest budownictwo inwentarskie. W zasadzie założony rozwój hodowli wymaga stworzenia jednego miliona nowych stanowisk. Mamy udany — według oceny fachowców — nowy projekt typowej obory; środki finansowe i materiał budowlany na gotowe obory będą zabezpieczone, ale to nie wystarczy; trzeba zwiększonego wysiłku organizacyjnego, ponieważ w tej dziedzinie zadania są najbardziej trudne.</u>
+          <u xml:id="u-16.22" who="#PosełJanKlecha">Podniósł się stan zdrowotny bydła. Kilka województw jest już całkowicie wolnych od gruźlicy. Przymusowa wymiana sztuk zagruźliczonych za odszkodowaniem odbywa się na terenie 9 województw, dalsze województwa objęte są obecnie wstępnymi badaniami, w toku których zachęca się rolników do dobrowolnego usuwania zagrożonych sztuk. Podejmuje się również kroki w kierunku zwalczania brucelozy, a także innych chorób inwazyjnych w miarę ich rozeznania i posiadanych do dyspozycji leków.</u>
+          <u xml:id="u-16.23" who="#PosełJanKlecha">Inseminacją objęto 57 proc. stanu pogłowia krów, w pełni inseminacja prowadzona jest w 136 powiatach. Ulepszenie organizacji w tej dziedzinie w wyniku kilkuletnich doświadczeń doprowadziło do przezwyciężenia oporów u rolników. W tej dziedzinie i ogólnie w zakresie weterynarii wysuwa się na czoło problem inwestycji i transportu, które to sprawy resort rolnictwa chce potraktować jako priorytetowe w bieżącej 5-latce. Jak już wspomniano, bydło pochodzące ze sztucznego zapłodnienia jest genetycznie o wiele lepsze. Problemem będzie hodowla cieląt o większej wadze — powyżej 80 kg. Należy w związku z tym podkreślić, że również i w tej dziedzinie perspektywy rysują się korzystniej. Świadczą o tym dotychczasowe korzystne efekty uzyskane w wyniku ustawowego ograniczenia na niektórych terenach uboju cieląt o niższej wadze.</u>
+          <u xml:id="u-16.24" who="#PosełJanKlecha">Zamierzeniom resortu rolnictwa w dziedzinie rozwoju produkcji mięsa i mleka sprzyjać będzie współpraca z organizacjami społecznymi, a przede wszystkim z kółkami rolniczymi i Związkiem Spółdzielni Mleczarskich w zakresie podnoszenia kultury chowu i żywienia bydła. Temu celowi służy również rozwijanie propagandy właściwych form hodowli; podkreślić trzeba duży wysiłek, jaki poświęcają tej sprawie prasa rolnicza, radio i telewizja.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00015-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00015-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d1453c2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00015-01/header.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00015-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 15/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 15/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:15</note>
+        <note type="sessionNo">15</note>
+        <date>1966-06-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAnnaSoroko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Soroko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAugustynPilch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Augustyn Pilch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKasiak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kasiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanMazurek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Mazurek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanŚliwa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Śliwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMaksymRudczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maksym Rudczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławStachura" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Stachura</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławTomkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Tomkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Franciszek Gesing</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00015-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00015-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b4c4633
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00015-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,138 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 27.VI.1966 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Franciszka Gesinga (ZSL) i Edmunda Stuczyńskiego rozpatrywała wykonanie Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa za rok 1965 w częściach dotyczących Ministerstwa Rolnictwa oraz Centrali Spółdzielni Ogrodniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzami stanu Józefem Okuniewskim i Jerzym Popko, Ministerstwa Finansów z podsekretarzem stanu Janem Duszą, dyrektorzy zespołów NIK: Feliks Nowakowski i Norbert Radziwiller, przedstawiciele Centrali Spółdzielni Ogrodniczych z prezesom Tadeuszem Barzykiem, oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za rok 1965 przez Ministerstwo Rolnictwa przedłożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa Józef Okuniewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie podajemy na kartkach z numeracją rzymską.)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanKlecha">Uwagi NIK przedstawił dyrektor zespołu NIK Feliks Nowakowski.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJanKlecha">Głównym przedmiotem kontroli i analiz Najwyższej Izby Kontroli w zakresie rolnictwa była działalność inwestycyjna. Środki produkcyjne kierowane dla rolnictwa były na ogół lepiej wykorzystane niż w latach poprzednich. Plan dostaw maszyn i narzędzi rolniczych wykonany został w ujęciu wartościowym w 95 proc. Niedociągnięcia występowały w asortymencie dostarczanych rolnictwu maszyn traktorowych. Występowało też niewłaściwe rozmieszczenie sprzętu rolniczego, co powodowało w pewnych wypadkach stosunkowo słabe jego wykorzystanie.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJanKlecha">Kontrole inwestycji budowlano-montażowych pozwoliły na stwierdzenie znacznej poprawy w programowaniu i realizacji; wiąże się to z utworzeniem przedsiębiorstw. Inspektoratów i zjednoczeń budownictwa rolniczego. W wielu jednak wypadkach struktura inwestycji odbiegała poważnie od potrzeb gospodarczych i perspektywicznych planów rozwojowych. I tak np. w PGR-ach przyrost pogłowia był daleko szybszy aniżeli przyrost ilości stanowisk w oborach, największe niedobory wystąpiły w województwach bydgoskim, koszalińskim, olsztyńskim i wrocławskim.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJanKlecha">Kontrole wykazały, że nadal istnieją duże możliwości zwiększenia efektów inwestycji wodno-melioracyjnych. Notowana poprawa w działalności przedsiębiorstw melioracyjnych i konserwacyjnych oraz spółek wodnych i służby agro-melioracyjnej nie jest jeszcze zadowalająca. Poważne zastrzeżenia budzi odbiór robót melioracyjnych; braki w wykonawstwie nie są terminowo usuwane, a w wielu wypadkach odbiór robót przeprowadzony był czysto formalnie.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJanKlecha">W ostatnich latach Ministerstwo Rolnictwa podjęło wiele starań zmierzających do właściwego zagospodarowania zmeliorowanych łąk i pastwisk. Mimo znacznej poprawy osiągniętej w tym zakresie przez PGR, Najwyższa Izba Kontroli stwierdza jeszcze wiele zaniedbań. Większość spółek wodnych nie wykazuje należytej aktywności, duże są zaległości w opłacaniu składek członkowskich. Zakrojone na szeroką skalę melioracje na obszarze doliny Iłżanki, niziny toruńskiej czy doliny Łęg-Klewiec, nie są wspierane inwestycjami budowlanymi oraz rozbudową sieci punktów skupu i usług warunkujących właściwe wykorzystanie inwestycji melioracyjnych, Zaniedbania tego typu występują również na zmeliorowanym obszarze Kanału Wieprz-Krzna i Bagno-Wizny.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJanKlecha">W ubiegłym roku osiągnięto dalsze poważne postępy w elektryfikacji wsi. Zakłada się, że elektryfikacja wsi zostanie w zasadzie zakończona w bieżącym pięcioleciu. Jednak szybkiemu wzrostowi liczby zelektryfikowanych gospodarstw nie towarzyszy wzrost zużycia energii elektrycznej na wsi: zużycie energii przez odbiorców wiejskich stanowi zaledwie 4 proc. zużycia krajowego. Od roku 1961 do 1965 zużycie energii elektrycznej na wsi wzrosło zaledwie o 26 proc., przy wzroście liczby odbiorców o ponad 23 proc. Niskie zużycie energii elektrycznej powoduje utrzymanie się wysokich kosztów jednostkowych energii wysyłanej na wieś, ze względu na obciążenia wynikające z amortyzacji sieci i urządzeń. W związku z tym zakłady energetyczne ponoszą wysokie straty na dostawach energii odbiorcom wiejskim. Czterokrotne podniesienie zużycia energii elektrycznej na wsi pozwoliłoby na zlikwidowanie tych strat, na przeszkodzie stoi jednak niedostosowanie sieci do wykorzystania energii elektrycznej w produkcji rolniczej, słabe wyposażenie gospodarstw w urządzenia oraz niedostateczny rozwój usług elektrycznych. Z badań wynika, że około 75 proc. energii elektrycznej zużywa się na wsi na potrzeby domowe, a tylko 25 proc. na cele produkcyjne.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJanKlecha">Istotny problem stanowią nadal grunty Państwowego Funduszu Ziemi. Ewidencja tych gruntów nie jest jeszcze w pełni uporządkowana, co utrudnia obrót ziemią. Często przekazywano PGR-om grunty rozdrobnione i niekorzystnie usytuowane. Stwierdza się również przewlekłe załatwienie spraw własnościowych przy sprzedawaniu gruntów gospodarstwom chłopskim.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJanKlecha">Najwyższa Izba Kontroli badała m.in. gospodarność w wydatkowaniu środków budżetowych na niektóre cele rolnicze. Stwierdzono przypadki nieprawidłowego naliczania i egzekwowania opłat melioracyjnych, nieprawidłowości w udzielaniu dotacji na zagospodarowanie gruntów PFZ, w finansowaniu zadań związanych z przeszczepianiem drzew owocowych, w popieraniu budownictwa silosów. Braki i uchybienia były usuwane przez kierownictwa kontrolowanych przedsiębiorstw i jednostek administracyjnych. Zapobieganie nieprawidłowościom i tym samym lepsze wykorzystanie potencjału produkcyjnego rolnictwa wymaga skoordynowanego wysiłku całej służby rolniczej oraz organów kontroli i nadzoru.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJanKlecha">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMieczysławStachura">Mimo widocznej poprawy w realizacji inwestycji budowlanych — w roku 1965 wykorzystano tylko 92,3 proc. nakładów przeznaczonych na inwestycje i remonty w rolnictwie. Plan na rok bieżący przewiduje dalszy, poważny wzrost tych nakładów; w tych warunkach rodzi się niepokój o wykonawstwo planów inwestycyjnych. W realizacji inwestycji uwidacznia się tendencja do niepełnego wykonywania zadań budowlano-montażowych przy przekraczaniu planu zakupów; nie w pełni realizuje się plany remontów kapitalnych; dużą część środków przeznacza się na stosunkowo mniej istotne przedsięwzięcia, angażując moc produkcyjną potrzebną głównie do wykonawstwa planów budownictwa inwentarskiego i mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMieczysławStachura">Programy rzeczowe inwestycji rolniczych sporządzane są z poważnym opóźnieniem, podczas gdy powinny one wyprzedzać co najmniej o dwa lata termin przystąpienia do realizacji inwestycji. Dostarczanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej z dużym opóźnieniem powoduje niekiedy niepełne wykorzystanie mocy przedsiębiorstw wykonawczych. Istnieje potrzeba wypracowania odpowiedniego systemu koordynacji inwestycji rolnych, ich programowania, planowania gospodarczego, przestrzennego i realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMieczysławStachura">Indywidualne budownictwo wiejskie napotyka wciąż na szereg trudności wynikających z niedostatecznego zaopatrzenia materiałowego. Potrzebne jest wypracowanie planowych zasad oddziaływania na budownictwo wiejskie, które powinno być wycinkiem planu rozwoju gospodarczego gromady. Dla poprawy zaopatrzenia budownictwa wiejskiego w materiały konieczne jest stworzenie korzystnych warunków rozwoju cegielni i wapienników oraz wytwórni prefabrykatów. Niezbędne jest także zapewnienie wsi odpowiedniej ilości fachowców budowlanych przez takie ustalenie progresji podatków dla rzemieślników budowlanych, aby nie były one hamulcem w zatrudnianiu pomocników i szkoleniu nowych kadr.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełMieczysławStachura">Na wsi wciąż napotyka na trudności realizacja ustawy o terenach budowlanych. Potrzebne jest przyśpieszenie prac nad wyznaczaniem terenów budowlanych i wydanie odpowiednich przepisów regulujących wykup działek.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełMieczysławStachura">Mechanizacja stanowi jeden z głównych problemów gospodarstwa rolnego. Wciąż jednak wysuwają się problemy: organizacji usług mechanicznych, kadry fachowców oraz sprawy remontów maszyn rolniczych. Obecnie powstają na wsiach międzykółkowe bazy mechanizacji. Nie należy jednak przekształcać dobrze pracujących kółek rolniczych w międzykółkowe bazy eksploatacji, gdyż wśród rolników powstaje opinia, że są oni pozbawieni prawa do decydowania o wykorzystaniu maszyn. Kółka rolnicze mają poważny problem ze zdobyciem potrzebnych fachowców. Należałoby podjąć zadanie wykształcenia kierowniczych kadr kółka rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełMieczysławStachura">Kółka rolnicze narzekają na jakość i terminowość usług remontowych świadczonych przez POM-y, Godny uwagi wydaje się eksperyment wprowadzony przez POM w Skierbieszowie w powiecie zamojskim, polegający na zryczałtowanej rocznej opłacie za konserwację i remont kółkowego zestawu maszynowego.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełMieczysławStachura">Ważnym problemem jest też rozwój małej mechanizacji w gospodarstwie rolnym. Celowe byłoby skierowanie środków państwowych na rozbudowę zakładów produkujących narzędzia, maszyny i sprzęt do tak zwanej małej mechanizacji, która nie tylko ułatwia pracę, ale i przyczynia się do zwiększenia jej wydajności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanKasiak">Z uznaniem należy przyjąć korzystne efekty, jakie dają wysiłki resortu rolnictwa zmierzające do ulepszenia struktury zasiewów. Wyciągając wnioski z dotychczasowych poczynań i tendencji, jakie obserwuje się w rolnictwie, należałoby zwiększyć starania o zwiększenie upraw zbóż jarych. Należy dążyć do utrzymania areału przeznaczonego pod uprawę owsa; sprzyja temu wprowadzona kontraktacja owsa, trzeba jednak równocześnie zabezpieczyć rolnikom dostawy potrzebnej ilości nasion.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanKasiak">W uprawach roślin przemysłowych dużym zainteresowaniem rolników cieszy się burak cukrowy. Wydaje się jednak, że przyjęty w planie obszar kontraktacji uprawy buraków cukrowych jest wystarczający w stosunku do mocy przerobowej przemysłu cukrowniczego; zwiększanie produkcji buraka cukrowego powoduje przedłużanie kampanii cukrowniczej, a tym samym wzrost kosztów produkcji cukru.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJanKasiak">W ostatnich latach obserwuje się zainteresowanie rolników uprawą roślin oleistych, przede wszystkim rzepaku. Te tendencje wzrostu produkcji nie mają pokrycia w organizacji skupu. Niezbędna jest w szczególności rozbudowa suszarni.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJanKasiak">Z roku na rok zwiększają się dostawy nawozów sztucznych dla rolnictwa, jednak w ubiegłym roku rolnicy nie wykupili pełnej ilości dostarczanych im nawozów. Powodem tego jest przede wszystkim brak maszyn do rozsiewania nawozów; rolnik nie jest w stanie wysiać potrzebnej ilości nawozów bez siewników, posługując się jedynie płachtą i wiadrem; prymitywne wysiewanie nawozów jest szkodliwe dla zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełJanKasiak">Wielu zabiegów technicznych i organizacyjnych wymaga rozszerzenie stosowania chemicznych środków ochrony roślin; brak dotychczas pełnego programu, z którego wynikałyby zadania dla przedsiębiorstw i instytucji współdziałających z rolnikiem w chemicznej ochronie roślin.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełJanKasiak">Jedną z przyczyn niedostatecznej jeszcze efektywności inwestycji melioracyjnych są usterki pozostawiane przez przedsiębiorstwa melioracyjne i długi cykl ich usuwania. Formalny odbiór inwestycji, dokonywany często bez udziału inwestora, powoduje, że usterki nie są od razu dostrzegane, a później już trudno o ich naprawę. Plany inwestycji melioracyjnych powinny być sporządzane bardziej kompleksowo; należy wzmocnić nadzór nad ich pełną realizacją ze strony jednostek szczebla terenowego i centralnego.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełJanKasiak">W gospodarowaniu zasobami ziemi trzeba zapobiec szafowaniu urodzajnymi niejednokrotnie obszarami zabieranymi pod inwestycje, które z powodzeniem mogą być lokowane na gruntach słabych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMieczysławTomkowski">Z materiałów Ministerstwa Rolnictwa i uwag NIK wynika, że rolnictwo otrzymało w roku ubiegłym niedostateczną ilość maszyn, zwłaszcza ciągników, przy czym — np. w województwie koszalińskim — dostarczone ciągniki częściowo nie odpowiadały potrzebom tego rejonu. Podkomisja Mechanizacji i Budownictwa stwierdza, iż mimo odgórnych zaleceń i szeregu zobowiązań ze strony przemysłu nadal brak części zamiennych do maszyn rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełMieczysławTomkowski">Opóźnia to znacznie remonty maszyn i ciągników. Wstrzymane zostały dostawy grabiarek z importu, przy jednoczesnym przerwaniu produkcji krajowej, co zmusza gospodarstwa do posługiwania się zwykłymi grabiami.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełMieczysławTomkowski">Na terenach województw zachodnich budownictwo mieszkaniowe nie nadąża za budownictwem inwentarskim.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanŚliwa">Wykonano, a nawet przekroczono założenia planowe w zakresie produkcji zwierzęcej. Wzrosło pogłowie, chociaż nie osiągnięto planowanego wzrostu pogłowia krów, Dobrym objawem w roku 1965 było to, że rolnicy zostawiali więcej cieląt do dalszego odchowu. Poprawiła się struktura bydła, w stadzie więcej jest bydła młodego. Za mała jest jeszcze jednak wydajność mięsa i mleka.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanŚliwa">Jedną z przyczyn hamujących rozwój hodowli bydła są niedostatki w prawidłowym i pełnym odbiorze mleka. Sygnały takie słychać z wielu terenów.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJanŚliwa">Mało jest jeszcze materiału wymiennego do hodowli i obór zarodowych. Ministerstwo Rolnictwa powinno rozpatrzyć możliwości zastosowania dalszych bodźców dla rozwoju hodowli bydła.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJanŚliwa">Wzrost hodowli trzody chlewnej przebiega pomyślnie. Sytuacja na tym odcinku ustabilizowała się. Warunki pomocy państwa dla hodowców są korzystne.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJanŚliwa">Niepokojąco wysoka jest jeszcze obsada koni. W roku 1965 na 100 ha użytków rolnych było 12,8 koni. Stan taki utrzymywać się będzie nadal, dopóki nie rozwiniemy w pełni usług transportowych i małej mechanizacji prac pielęgnacyjnych w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełJanŚliwa">Niedostateczna ilość materiałów budowlanych hamuje rozwój budownictwa gospodarskiego. Inicjatywa kółek rolniczych w dziedzinie rozwijania produkcji materiałów budowlanych nie jest jeszcze dostatecznie rozwijana i popierana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełFranciszekMaj">Rolnictwo osiągnęło w roku 1965 zadowalające wyniki. Występuje jednak szereg niedomagań hamujących postęp produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełFranciszekMaj">Trzeba m.in. rozszerzyć możliwości budowy typowych obór i pomieszczeń gospodarskich, zapewnić odpowiednie fundusze na konserwację urządzeń melioracyjnych, lepiej nadzorować pracę służby ochrony roślin, przyspieszyć decyzje w sprawie planowej zabudowy wsi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAugustynPilch">Wyjazdy podkomisji produkcji zwierzęcej do województwa poznańskiego i rzeszowskiego pozwoliły na zbadanie praktycznej działalności instytucji, zakładów i urzędów zajmujących się produkcją zwierzęcą. Na odcinku tym notuje się szereg poważnych osiągnięć. Dla szybszego rozwoju hodowli bydła i lepszej obsługi producentów należałoby rozważyć możliwość rozbudowy obór produkujących dobry materiał hodowlany oraz zwiększenia produkcji tak zwanych krzyżówek przez unasiennianie sztuk bezrasowych i mało wydajnych nasieniem buhajów ras mięsnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełAugustynPilch">Zwiększenie zainteresowania materialnego pracowników zatrudnionych przy ocenie użytkowości bydła oraz zaopatrzenie państwowych zakładów unasienniania zwierząt w odpowiednią ilość samochodów i odpowiednią aparaturę do konserwacji nasienia, również poprawiłoby sytuację w dziedzinie rozwoju hodowli. Należy w większym stopniu organizować i upowszechniać pokazy hodowlane oraz instruktaż właściwego żywienia i pielęgnacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMaksymRudczyk">Nie jest jeszcze zadowalająca jakość prac prowadzonych przez przedsiębiorstwa budowlane świadczące usługi dla wsi. Niechętnie podejmują one prace przy poprawkach wzniesionych budynków. Brak kontroli nad wykonawstwem budownictwa wiejskiego. Wysiew środków chemicznych odbywa się często ręcznie, ponieważ siewniki nawozowe są zbyt słabe. Za mało jest punktów odbioru mleka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJanMazurek">Podkomisja Oświaty, Nauki i Służb Rolniczych postuluje powołanie Instytutu Budownictwa Rolniczego, a także otoczenie większą opieką wyspecjalizowanych fachowców związanych z praktyką budownictwa rolnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJanKlecha">Za dostarczeniem odpowiedniej ilości środków inwestycyjnych musi postępować kontrola poziomu usług dla rolnictwa i prawidłowego użytkowania tych środków. Potrzebna jest przede wszystkim szersza kontrola społeczna; sprawować ją powinny przede wszystkim komisje rad narodowych, samorządy spółdzielcze, organizacje rolnicze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Wykonanie finansowej części planu nie zawsze pokrywa się z realizacją rzeczowych zamierzeń. Niektóre z przedstawionych danych nie ilustrują w sposób dość przejrzysty, czy określone zadanie zostało wykonane zgodnie z pierwotnymi zamierzeniami. Istotne znaczenie posiada badanie i prezentowanie efektywności działań w wielu dziedzinach służących rozwojowi produkcji rolnej. Ważne jest np. ustalenie efektywności melioracji łąk i ziemi ornej.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełEdmundStuczyński">Istotnym problemem jest podjęcie specjalizacji produkcji w PGR. Jak dotąd, zdecydowana większość tych gospodarstw ma wielobranżowy charakter. Ciągła reorganizacja tego działu gospodarki uniemożliwia prowadzenie pełnej analizy efektywności.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełEdmundStuczyński">Dodatkowych wyjaśnień udzielili podsekretarze stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Jerzy Popko i Józef Okuniewski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W roku 1965 osiągnięto poważny postęp w produkcji rolnej. Jeśli na wzrost produkcji roślinnej niemały wpływ miały korzystne warunki klimatyczne, to o wzroście produkcji zwierzęcej zadecydowały przede wszystkim wysiłki organizacyjne resortu i producentów, a także zastosowanie szeregu bodźców materialnego zainteresowania rozwojem produkcji. Poważne znaczenie, oprócz ilości i jakości produkcji, posiada problem jej kosztów i opłacalności. Wzrost dochodowości gospodarki chłopskiej pociąga za sobą intensyfikację produkcji. Zasadniczym problemem staje się jeszcze lepsze wykorzystanie środków przeznaczonych przez państwo na rozwój rolnictwa. Mimo obserwowanych jaszcze braków i niedociągnięć, stwierdzić należy znaczną poprawę w zakresie kierowania i gospodarowania tą częścią planu i budżetu, którą obejmuje swą działalnością Ministerstwo Rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja wysłuchała informacji o wykonaniu planu i budżetu w roku 1965 przez Centralę Spółdzielni Ogrodniczych. Informację przedstawił Prezes CSO — Tadeusz Barzyk (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Uwagi NIK do sprawozdania z wykonania planu i budżetu za rok 1965 przez Centralę Spółdzielni Ogrodniczych przedłożył dyrektor Zespołu Obrotu Towarowego NIK Norbert Radziwiller.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W skupie płodów ogrodniczych ma największy udział spółdzielczość ogrodnicza, której jednostki skupiły od producentów w roku 1965–449 tys. ton warzyw i 186 tys. ton owoców, co stanowi 67 proc. i 58 proc. ogólnej podaży. Dane te wyznaczają wiodącą rolę CSO w zakresie skupu.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Udział dostaw z kontraktacji wynosił w 1965 roku w warzywach 74 proc., a w owocach 22 proc. Analiza wykonania umów kontraktacyjnych wykazuje, że punkty skupu na ogół nie prowadziły właściwej ewidencji pozwalającej na kontrolę realizacji dostaw przez producentów, punkty skupu z reguły nie dokumentują przypadków odmowy płodów zakontraktowanych, co pozbawia dostawcę prawa do dochodzenia odszkodowania, oraz nie dokumentowały przesunięć terminów dostaw, co uniemożliwiało przedsiębiorstwu egzekwowanie kar od producentów. Stworzyło to w praktyce między przedsiębiorstwami a plantatorami stan bezumowny, który zwłaszcza w okresie dużego wysypu owoców i warzyw powoduje straty u producentów zawierających umowy kontraktacyjne, a w okresie koniunktury utrudnia sytuację spółdzielczości ogrodniczej, gdyż umożliwia producentom dokowanie sprzedaży towarów we własnym zakresie mimo niezrealizowania umów kontraktacyjnych. Np. w Warszawskiej Spółdzielni Ogrodniczej przeprowadzono analizę 250 umów kontraktacyjnych (ca 18 proc. umów zawartych). Stwierdzono niezrealizowanie dostaw we wszystkich asortymentach owoców i warzyw. W toku kontroli spółdzielni w Grudziądzu stwierdzono, że mimo upływu terminów umownych, punkty skupu nie odebrały od plantatorów 1.654 ton zakontraktowanych warzyw. Równocześnie z braku dyspozycji wysyłkowych i wstrzymania skupu uległo zmarznięciu 200 ton kapusty. O zjawiskach ograniczania skupu płodów ogrodniczych świadczą liczne informacje producentów zebrane drogą ankiety. W tych warunkach w poważnym stopniu osłabia się znaczenie kontraktacji jako instrumentu kształtowania produkcji i podaży.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Wyniki kontroli wskazują na szereg nieprawidłowości w organizacji zbytu owoców i warzyw. Przejawiają się one między innymi w niezabezpieczaniu przez spółdzielnie zbytu owoców i warzyw poprzez różne piony handlowe. Tak na przykład spółdzielnia ogrodniczo-pszczelarska w Strzyżowie, woj. rzeszowskie, na zaplanowany skup 400 ton warzyw, zawarła umowy na sprzedaż 19 ton. Spółdzielnia ogrodniczo-pszczelarska w Rzeszowie posiadała zabezpieczenie na zbyt 25 proc. zaplanowanych do skupu towarów. Zrealizowała ona umowne dostawy gruszek zaledwie w 16 proc. W tym samym czasie spółdzielnie w Błędowej Tyczyńskiej i Lubeni w pow. rzeszowskim miały trudności ze zbytem gruszek.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Tak więc odbiór towarów przez CSO nasuwa w świetle wyników kontroli wiele zastrzeżeń. Oceniając zaopatrzenie rynku, należy stwierdzić, że szereg zakłóceń w sieci detalicznej wynika nie tylko z obiektywnych przyczyn. W czasie lustracji sklepów jesienią ubiegłego roku i wiosną bieżącego roku stwierdzono dość powszechne braki podstawowych asortymentów warzyw, nawet ziemniaków. Wynika to w głównej mierze z niewłaściwego funkcjonowania służb handlowych, zarówno w przedsiębiorstwach hurtu, jak i detalu. Przedsiębiorstwa hurtu nie utrzymują zasady priorytetu w zabezpieczeniu dostaw dla detalu z własnego województwa. Powoduje to w konsekwencji nieuzasadnione przerzuty.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W tym stanie rzeczy o zaopatrzeniu sklepów decydują niejednokrotnie kierownicy punktów skupu i konwojenci.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Rozwój bazy technicznej spółdzielczości ogrodniczej gwarantuje w poważnej mierze poprawę zarówno w rozwoju produkcji ogrodniczej, jak i w zaopatrzeniu rynku. Niezmiernie ważną sprawą jest również przygotowanie właściwych kadr fachowców. Od ich pracy w dużym stopniu zależą wyniki tak w dziedzinie rejonizacji produkcji, jak i polepszenia jej jakości oraz usprawnienia obrotu. Oddzielnym zagadnieniem jest sprawa cen, marż zarobkowych i kształtowania się popytu na owoce i warzywa w zależności od cen. Sprawy te są badane przez NIK i zostaną przedłożone Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełAnnaSoroko">Na podkreślenie zasługuje fakt wstąpienia do spółdzielni ogrodniczych 24 tysięcy nowych członków. Świadczy to o dobrej pracy organizacyjnej i propagandowej samorządu spółdzielczego. Samorządowa działalność spółdzielni różnie przebiega w różnych częściach kraju. Dobrze pracują spółdzielnie w woj. rzeszowskim i warszawskim, gorzej natomiast w zielonogórskim i szczecińskim. Zależy tu wiele od tradycji w organizowaniu ruchu spółdzielczego.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełAnnaSoroko">W zakresie organizacji produkcji działalność CSO ułatwiona była zakończeniem prac nad programem rejonizacji upraw.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełAnnaSoroko">W sadownictwie osiągnięto dalszy postęp i szereg dobrych wyników, założono wiele nowych sadów handlowych. Hamulcem rozwoju spółdzielczości ogrodniczej i produkcji warzyw i owoców jest nadal brak materiału szkółkarskiego, zwłaszcza drzew pestkowych. W ramach kontraktacji upraw truskawek podjęto starania w kierunku zakładania plantacji na nowych terenach, głównie zachodnich. Postępuje zmiana struktury odmian na terenach tradycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełAnnaSoroko">Dużo uwagi poświęca się szkoleniu kursowemu i podnoszeniu poziomu fachowego spółdzielców, a także upowszechnianiu pokazów agrotechnicznych.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PosełAnnaSoroko">Nastąpił pewien wzrost usług transportowych, choć odczuwa się na tym odcinku wiele braków. Występuje brak materiałów budowlanych i nawozów mineralnych. Poprawę notuje się w organizacji skupu, zbytu i zaopatrzenia. Przyczyną trudności w rytmicznym zaopatrzeniu rynku w warzywa i owoce był brak transportu chłodzonego. Zaobserwowano wadliwe funkcjonowanie niektórych ogniw obrotu towarowego. Podkreślić należy, że wadliwa organizacja skupu wpływa hamująco na rozwój produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PosełAnnaSoroko">Na pytania posłów Bronisława Szajny (ZSL), Franciszka Gesinga (ZSL), Mieczysława Stachury (bezp. „Pax”), Jana Kasiaka (PZPR), Franciszka Gintera (ZSL) i Michała Polnara (ZSL) udzielił odpowiedzi dyrektor Działu Produkcji CSO — Edward Piórkowski oraz prezes CSO — Tadeusz Barzyk.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PosełAnnaSoroko">Jak wynika z tych wyjaśnień, kluczowym problemem pozostaje zaopatrzenie ogrodnictwa w materiały budowlane. Od zwiększenia dostaw tych materiałów zależy w dużym stopniu rozwój produkcji warzyw.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#PosełAnnaSoroko">Prowadzone są prace nad wyselekcjonowaniem odmian truskawek oraz nad poprawą rejonizacji bez produkcyjnych. W prasie ukazały się zbyt alarmistyczne głosy na temat nieodbierania truskawek od producentów z powodu dyskwalifikacji jakości i odmian dostarczanego towaru. Deszcze, które wystąpiły w okresie masowego dojrzewania truskawek, spowodowały trudności w ich odbiorze i obniżyły jakość.</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#PosełAnnaSoroko">Duże bazy produkcyjne owoców i warzyw stwarzają trudności transportowe. Na niektórych terenach konieczne jest ograniczenie kontraktacji upraw, ponieważ nie można zabezpieczyć pełnego odbioru produkowanych tam owoców i warzyw.</u>
+          <u xml:id="u-14.9" who="#PosełAnnaSoroko">CSO stara się podnieść rangę kontraktacji, aby zabezpieczyć interes producentów i zapewnić rytmiczność dostaw na rynek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Na podkreślenie zasługuje działalność zmierzająca do racjonalnej rejonizacji baz produkcyjnych. Szczególnie doniosłe znaczenie ma rozbudowa i właściwe rozmieszczenie bazy magazynowej. CSO powinna podjąć energiczne kroki zmierzające do skrócenia drogi między producentem a konsumentem i do ograniczenia nadmiernej ilości ogniw pośredniczących.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Trzeba również szybciej i sprawniej realizować inwestycje. Środki transportu, dostateczna powierzchnia magazynowa, zwiększenie ilości zamrażalni i chłodni, to czynniki zabezpieczające zarówno interesy producentów, jak i konsumentów.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">O WYKONANIU NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO I BUDŻETU</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Józefa Okuniewskiego na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 27 czerwca br.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Wartość produkcji globalnej wytworzonej w 1965 r. w całym rolnictwie ocenia się (według aktualnych danych GUS) na około 244 mld zł. Oznacza to wzrost o 7,4 proc. w porównaniu z rokiem 1964 i przekroczenie zadań NPG o 6 proc. Wartość produkcji roślinnej wyniosła około 150 mld zł i była o 8,2 proc. wyższa niż w 1964 r., a o 7,7 proc. wyższa od założeń planu. Wartość produkcji zwierzęcej wyniosła około 94,5 mld zł i była wyższa od osiągniętej w 1964 r. o 6,2 proc. oraz wyższa od zadań NPG na rok 1965 o 3,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Uzyskano wyższe niż w roku 1964 oraz wyższe od planowanych plony i zbiory zbóż, roślin oleistych i siana łąkowego. Stosunkowo niezłe (niższe niż w bardzo dobrym roku 1964, ale wyższe od założeń planowych) były plony i zbiory ziemniaków. Pomimo trudnej sytuacji paszowej utrzymano na poziomie roku 1964 i planu na rok 1965 pogłowie bydła. Bardzo poważny wzrost w stosunku do 1964 r. i przekroczenie założeń planu uzyskano w zakresie ilościowego stanu pogłowia trzody chlewnej i produkcji żywca wieprzowego. Zahamowano tendencję spadkową w pogłowiu owiec, a nawet osiągnięto po raz pierwszy od wielu lat niewielki wzrost w porównaniu z rokiem ubiegłym. Nastąpił znaczny wzrost przeciętnej mleczności krów i produkcji mleka. Zanotowano dalszy spadek pogłowia koni.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">W roku ubiegłym zarysował się zdecydowany postęp w produkcji towarowej rolnictwa. Całe rolnictwo dość znacznie przekroczyło zadania skupu. Wartość scentralizowanego skupu artykułów rolnych, według szacunkowych danych Komisji Planowania, wyniesie około 85,4 mld zł (miała wynosić około 79,8 mld zł). Wartość skupu artykułów roślinnych szacowana na 33,5 mld zł wyniosła około 35,4 mld zł, a wartość artykułów zwierzęcych szacowana na około 46,3 mld zł osiągnęła poziom około 50 mld zł. Jeżeli uwzględnić, że w roku 1964 i 1965 miały miejsce zmiany cen skupu niektórych artykułów rolnych i ustalić szacunkowe dane skupu po cenach porównywalnych, to w porównaniu z r. 1964 wzrósł on o 10 proc., w tym roślinny o 4,8 proc., a zwierzęcy o 14 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">W 1965 r. produkcja towarowa wzrastała znacznie szybciej niż produkcja globalna. Jest to tendencja bardzo korzystna, świadcząca o poprawie gospodarowania posiadanymi zasobami w samym rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-15.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Źródła osiągnięć produkcyjnych rolnictwa oraz realizacji zadań w zakresie skupu można podzielić na dwie zasadnicze grupy. Do pierwszej należy zaliczyć korzystne warunki klimatyczne dla produkcji rolnej, do drugiej — skutki konsekwentnej polityki rolnej sprzyjającej wzrostowi produkcji. Dużą rolę odegrało, między innymi, zwiększenie dostaw środków produkcji dla rolnictwa. Dzięki zwiększonym dostawom nawozów mineralnych — w większym stopniu niż w roku poprzednim zastosowano nawozy pod rośliny zbożowe, co przy równoczesnym zwapnowaniu większej powierzchni gruntów wpłynęło poważnie na ubiegłoroczne plony zbóż. W roku 1965 osiągnięto dalszy wzrost produkcji nasiennej i dostaw nasion wszystkich roślin uprawnych. Dostarczenie rolnictwu pod zbiory 1965 roku około 576 tys. ton kwalifikowanych nasion zbóż pozwoliło na odnowienie około 37 proc. powierzchni uprawy zbóż. Dzięki temu znacznie przyśpieszono realizację programu nasiennego, który zakładał, że w roku 1965 osiągnie się odnowienie 25 proc. powierzchni zbóż. W pełni pokryte zostało zapotrzebowanie na nasiona podstawowych roślin pastewnych. Wzrosła ilość i wzbogacił się asortyment środków chemicznych ochrony roślin. Nastąpiło dalsze poważne zmniejszenie strat powodowanych przez choroby i szkodniki. Czynnikiem o dużym znaczeniu była dalsza wyraźna poprawa agrotechniki upraw polowych i szersze stosowanie w praktyce osiągnięć nauki rolniczej.</u>
+          <u xml:id="u-15.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Doniosłe znaczenie dla rolników ma decyzja o podniesieniu cen skupu zbóż i rozszerzeniu ich kontraktacji. Dla rolników oznacza to podniesienie ogólnych dochodów oraz poprawę opłacalności produkcji zbożowej. Powiększenie produkcji zbożowej i jej towarowości pozwoli szybciej rozwijać produkcję przemysłowych mieszanek paszowych, odpowiednio do tego powiększać produkcję zwierzęcą. Stwarza to realne podstawy dla stopniowej realizacji ważnego zadania likwidacji importu zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-15.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Kontraktacja roślinna rozwija się bardzo pomyślnie i obejmuje już około 17,5 proc. samego areału upraw roślinnych. Zaspokaja to w całości surowcowe potrzeby przemysłu olejarskiego, cukrowniczego, ziemniaczanego, tytoniowego i szeregu innych.</u>
+          <u xml:id="u-15.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Dzięki harmonijnemu działaniu wielu czynników, a zwłaszcza dzięki dalszej konsekwentnej realizacji szeregu akcji produkcyjnych objętych programami państwowymi (program nasienny, program ochrony roślin, program wapnowania gleb, plany kontraktacji produkcji roślinnej) następuje wyraźny i systematyczny postęp w produkcji polowej oraz wyraźny wzrost plonów i zbiorów większości roślin uprawnych.</u>
+          <u xml:id="u-15.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Państwo podjęło bardzo duży wysiłek w celu złagodzenia niekorzystnej sytuacji paszowej w roku ubiegłym. Zwiększony został bardzo znacznie zakres pomocy paszowej. Na rok gospodarczy 1964/65 rolnictwo otrzymało o blisko 890 tys. ton pasz więcej niż w roku poprzednim. Upowszechniono stosowanie przemysłowych mieszanek pasz treściwych, nie tylko w PGR, ale również w gospodarstwach chłopskich. Prowadzono szeroką akcję budowy silosów i kiszenia pasz. W dalszym ciągu konsekwentnie realizowano planowy rozwój inseminacji bydła, kontynuowano zapoczątkowaną w roku 1960 akcję odgruźliczania bydła. Szereg decyzji rządu w dziedzinie polityki paszowej, poprawa cen skupu mleka, poprawa warunków odchowu owiec i inne — korzystnie wpłynęły na rozwój produkcji zwierzęcej.</u>
+          <u xml:id="u-15.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Nakłady inwestycyjne na ulepszenie bazy wytwórczej rolnictwa były w roku ubiegłym wyższe o około 2,4 mld zł, tj. o 13 proc. w porównaniu z rokiem 1964. Nakłady realizowane ze środków państwa w planie Ministerstwa Rolnictwa wyniosły 14,4 mld zł (o 20 proc. więcej niż w 1964 r.), ze środków FRR — 3,2 mld zł (15 proc. więcej) i ze środków własnych wsi — 10,4 mld zł (9 proc. więcej). W całości inwestycji bardzo duży udział stanowiły nakłady na melioracje rolne. Również intensywnie rozbudowane było zaplecze techniczno-remontowe rolnictwa oraz kontynuowana nadal szybka elektryfikacja wsi. Nakłady na ten cel wyniosły 2,6 mld zł, w tym nakłady na zaplecze techniczno-remontowe — 1,4 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-15.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">W ramach tych nakładów 0,8 mld zł przeznaczono na rozbudowę POM oraz lepsze wyposażenie ich w odpowiednie maszyny i urządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-15.15" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Wzrosło zaopatrzenie rolnictwa w traktory i maszyny rolnicze.</u>
+          <u xml:id="u-15.16" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Rolnictwo otrzymało m.in. około 23,5 tys. szt. traktorów, ponad 44,3 tys. siewników zbożowych, 1500 kombajnów zbożowych. 9.300 snopowiązałek, 45,2 tys. kopaczek do ziemniaków, 280 kombajnów ziemniaczanych i 551 kombajnów buraczanych. Nakłady na elektryfikację pozwoliły na zelektryfikowanie około 88 tys. zagród chłopskich i 77 PGR. Stan zelektryfikowanych zagród na koniec ubiegłego roku wyniósł około 76,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.17" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Zwiększenie dostaw materiałów budowlanych dla wsi pozwoliło na znaczne powiększenie skali inwestycji wykonywanych przez rolników ze środków własnych. Pomimo znacznego wzrostu dostaw, rynek wiejski odczuwał nadal ostry brak materiałów budowlanych, co jest nadal podstawowym hamulcem dla uzyskania jeszcze szybszego tempa rozwoju inwestycji własnych rolników.</u>
+          <u xml:id="u-15.18" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">W roku ubiegłym nadal, i to w coraz większej skali, rozwijane były różnorodne formy oświaty rolniczej. Wyszkolono ponad 25 tys. traktorzystów, 15 tys. innych specjalistów mechanizacji, około 3 tys. dyspozytorów kółek rolniczych, około 4,3 tys. inseminatorów, ponad 40 tys. osób w innych specjalnościach rolniczych, w tym około 20 tys. robotników PGR i POM. Prawie 130 tys. młodzieży wiejskiej przygotowywało się do zawodu w 14,5 tys. zespołach przysposobienia rolniczego, a około 1 milion indywidualnych rolników i członków ich rodzin uczestniczyło w masowym szkoleniu jesienno-zimowym.</u>
+          <u xml:id="u-15.19" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">W roku gospodarczym 1964/65 Państwowe Gospodarstwa Rolne gospodarowały na powierzchni 2584 tys. ha użytków rolnych (12,8 proc. użytków rolnych kraju). Powierzchnia zbiorów na plon główny zwiększyła się w ubiegłym roku gospodarczym w stosunku do roku poprzedniego o 46,1 tys. ha. Poprawiła się struktura roślin zbożowych, wzrósł udział gatunków zbóż bardziej wartościowych. Plony zbóż i rzepaku, mimo długotrwałej suszy i przejęcia znacznego areału nowych gruntów, utrzymały się na poziomie roku poprzedniego, a plony okopowych znacznie wzrosły. W związku ze wzrostem liczby traktorów, pogłowie koni w PGR zmalało o 7 tys. sztuk; w przeliczeniu na 100 ha użytków rolnych PGR posiadają obecnie 3,9 konia.</u>
+          <u xml:id="u-15.20" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Obok ilościowego wzrostu pogłowia inwentarza żywego nastąpiła poprawa jego jakości. Wydajność mleka od 1 krowy zwiększyła się o 144 l i wyniosła 2538 litrów. Nastąpił dalszy wzrost towarowości i wzrost dostaw ważniejszych produktów dla państwa. Udział PGR w ogólnym skupie podstawowych produktów rolnych w ostatnim roku gospodarczym był wysoki i wyniósł: zboża — 37 proc., rzepaku — 41,5 proc., żywca bydlęcego — 15,5 proc., mleka — 22,2 proc. Nastąpił dalszy przyrost dostaw nasion sadzeniaków i zwierząt do chowu dla potrzeb całego rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-15.21" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Dalszy postęp nastąpił w rozwoju gospodarki spółdzielni produkcyjnych. W roku ubiegłym było w kraju 1229 spółdzielni gospodarujących na 226 tys. ha gruntów i zrzeszających około 31 tys. członków. Spółdzielnie produkcyjne weszły w etap coraz bardziej widocznego postępu technicznego, modernizacji gospodarstw i intensyfikacji produkcji. Wydajnie wzrosła towarowość zbóż. Plony ziemniaków i buraków były wyższe od poziomu plonów w całym rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-15.22" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Spółdzielnie powiększyły poważnie rolniczą produkcję towarową. Następuje w nich stały wzrost dochodów i akumulacji środków własnych.</u>
+          <u xml:id="u-15.23" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU W ROKU 1965 PRZEZ CENTRALĘ SPÓŁDZIELNI OGRODNICZYCH</u>
+          <u xml:id="u-15.24" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Informacja złożona przez Prezesa Centrali Spółdzielni Ogrodniczych — Tadeusza Barzyka na posiedzeniu komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 27 czerwca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.25" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Spółdzielnie ogrodnicze i pszczelarskie zrzeszały na dzień 31 grudnia 1965 roku 309702 członków.</u>
+          <u xml:id="u-15.26" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">W roku 1965 zapoczątkowane zostały prace nad rejonizacją produkcji ogrodniczej. Opracowano programy oparte na kryteriach przyrodniczych i ekonomicznych, zmierzające do rekonstrukcji sadownictwa i uzyskania dalszego rozwoju sadownictwa towarowego. Wzmożono szkolenie producentów, obejmując nim 320 tys. osób. Kadra instruktorów wzrosła do 551 osób, organizujących pokazy prowadzenia sadów, udzielających porad w punktach organizowanych przy większych oddziałach spółdzielni. Rozszerzono zakres upowszechniania wiedzy ogrodniczej, organizując kursy przygotowawcze do egzaminu o tytuł mistrza w zawodzie ogrodnika. W Teresinie zapoczątkował działalność Ogrodniczy Uniwersytet Powszechny; program szkolenia ogrodniczego został wprowadzony do wielu zespołów przysposobienia spółdzielczego. Spółdzielnie rozwinęły też działalność usługową, organizując 865 brygad fito-sanitarnych oraz usług transportowych. Przy kółkach rolniczych powołano 1.400 sekcji ogrodniczych.</u>
+          <u xml:id="u-15.27" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Jednym z podstawowych czynników oddziałujących na prawidłowy rozwój produkcji jest pełne i sprawne zaopatrzenie producentów w środki i materiały do produkcji. Mimo poważnej poprawy zaopatrzenia wciąż występują niedobory artykułów budowlanych, nawozów mineralnych pochodzących z importu, środków ochrony roślin; niedostateczne jest też zabezpieczenie dostaw materiału szkółkarskiego.</u>
+          <u xml:id="u-15.28" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Trudności klimatyczne ubiegłego roku spowodowały, że skup warzyw był niższy o 10 proc. aniżeli roku 1964, a skup owoców o 50 proc. Jedynie plan skupu owoców jagodowych, w których 85 proc. stanowią truskawki, został znacznie przekroczony. Niedobór owoców na rynku wewnętrznym był częściowo wyrównany importem winogron, śliwek i jabłek. Dla zabezpieczenia ciągłości dostaw w okresie zimowym i wiosennym, zgromadzono rezerwy, które łącznie u wszystkich uczestników obrotu wynosiły 81 tys. ton warzyw i 17 tys. ton owoców.</u>
+          <u xml:id="u-15.29" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Obroty eksportu wykazały spadek o 5,4 proc. w stosunku do roku poprzedniego. Zmniejszenie tonażu eksportu wynikło nie tylko z gorszego urodzaju, lecz również z obniżenia jakości towaru. Ograniczono również eksport miodu, którego cena na rynkach zagranicznych kształtowała się na poziomie tak niskim, że nie zabezpieczała rentowności eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-15.30" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Nakłady inwestycyjne spółdzielczości ogrodniczej wyniosły 235 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-15.31" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">W roku 1965 nastąpił wzrost majątku trwałego spółdzielni o 11 proc., wzrosły również fundusze własne w obrocie o 11 proc. Pozytywnym objawem jest wzrost funduszu inwestycyjnego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00016-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00016-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f2cc53d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00016-01/header.xml
@@ -0,0 +1,80 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00016-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 16/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 16/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:16</note>
+        <note type="sessionNo">16</note>
+        <date>1966-06-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAugustynPilch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Augustyn Pilch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełCzesławOleszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Oleszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGrochowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Grochowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanŚliwa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Śliwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichałPolnar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Polnar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławBodalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Bodalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPelagiaPająk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Pelagia Pająk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKrauss" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Krauss</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławCabaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Cabaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Franciszek Gesing</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesCZSMJózefPerek" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes CZSM Józef Perek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00016-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00016-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7a235cc
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00016-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,122 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 28 czerwca 1966 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Franciszka Gesinga (ZSL) i Jana Klechy (PZPR), rozpatrywała wykonanie planu i budżetu na rok 1965 przez Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu oraz przez Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z podsekretarzem stanu — Aleksandrem Świerczyńskim, Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich z prezesem — Józefem Olszewskim i wiceprezesem — Józefem Perkiem, Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem Zespołu — Bronisławem Szczęśniakiem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Ministerstwa Rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o wykonaniu planu i budżetu na rok 1965 przez Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Aleksander Świerczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania resortu zreferował dyrektor Zespołu NIK — Bronisław Szczęśniak.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Wysokość obowiązkowych dostaw zboża i ziemniaków od kilku lat utrzymuje się na niezmiennym poziomie. Natomiast wymiar obowiązkowych dostaw zwierząt rzeźnych uległ w ubiegłym roku zmniejszeniu o 8 tys. w wyniku obniżenia norm wymiarowych z gruntów VI klasy w woj. poznańskim, bydgoskim i białostockim. Kontrole NIK wykazały, że w niektórych powiatach wydziały skupu liberalnie oceniały towarowość gospodarstw zobowiązanych do dostaw i udzielały ulg nadzwyczajnych niejednokrotnie gospodarstwom zamożnym. Mało wnikliwa ocena zasadności podań o ulgi powodowała napływ tych podań. W powiatach Konin, Puławy i w innych wpływało w ubiegłym roku do ponad 10 tys. podań o ulgi, które często udzielane były bez dostatecznych podstaw.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Wciąż nabrzmiałym problemem w skupie jest obsługa dostawców w punktach odbioru towaru; w roku ubiegłym wystąpiło to ze szczególną mocą przy odbiorze zbóż i nasion oleistych. W wielu punktach nie ma potrzebnego sprzętu technicznego i laboratoryjnego, płody rolne nie zawsze są oceniane obiektywnie; zdarza się, że w wyniku niewłaściwych ocen klasyfikacyjnych rolnicy ponoszą poważne straty.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">W niektórych podległych resortowi branżach pogorszyła się w ubiegłym roku jakość wyrobów; wystąpiło to w przemyśle zbożowym, młynarskim, gdzie przekraczano normy wilgotności. Gorsza jakość surowca w przemyśle owocowo-warzywnym przy braku dostatecznej kontroli i nadzoru nad przygotowaniem surowców do przerobu spowodowały na przykład duże braki jakościowe dżemów, konserw warzywnych i win produkowanych w Milejowskich Zakładach Przemysłu Owocowo-Warzywnego. Uchybienia w jakości produkcji stwierdzono również w przemyśle paszowym.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">W zakresie inwestycji stwierdza się przedłużenie normatywnego cyklu budowy; wynika to ze zmniejszonej koncentracji nakładów i osłabionej aktywności inwestorów. Korzystniejsza natomiast sytuacja nastąpiła w zagospodarowaniu maszyn i urządzeń, których ilość w niektórych branżach — np. w przemyśle cukrowniczym — jest jednak nadal znaczna. Nie osiągnięto zamierzonych efektów automatyzacji wielu procesów produkcyjnych w przemyśle cukrowniczym i zbożowo-młynarskim.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełEdmundStuczyński">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławKrauss">Miniony okres 5-letni charakteryzował się słabym rozwojem bazy surowcowej. Jakkolwiek plan skupu żywca został wykonany w 102 proc., dając w stosunku do poprzedniego roku wzrost o 13 proc., to jednak jest on zaledwie o 2,6 proc. wyższy od skupu osiągniętego w roku 1961. Przy słabej i nierównomiernej dynamice podaży żywca wystąpiły znaczne zmiany w strukturze rodzajowej żywca. Taka sytuacja stwarzała dodatkowe trudności dla przemysłu mięsnego, powodujące konieczność technicznego dozbrajania zakładów.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławKrauss">Udział tuczu przemysłowego prowadzonego przez Centralę Przemysłu Mięsnego w ogólnej produkcji zwierzęcej i podaży osiągnął poziom 5 proc. Odgrywał on szczególną rolę w łagodzeniu ujemnych skutków sezonowych wahań podaży żywca.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławKrauss">W roku 1965 przemysł jajczarsko-drobiarski wykonał plan produkcji towarowej w 114,6 proc. Wzrost produkcji jaj osiągnięty był dzięki wzrostowi pogłowia drobiu. W dalszym ciągu dają się zauważyć trudności w zagospodarowaniu jaj w sezonie wzmożonych ich dostaw. Sprzedaż jaj w roku 1965 kształtowała się poniżej roku 1964 ze względu na brak zamówień ze strony handlu, przez co przemysł był zmuszony do gromadzenia nadmiernych rezerw.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełStanisławKrauss">W ubiegłym roku nastąpiły daleko idące zmiany w tempie przyrostu produkcji drobiarskiej, Plan skupu drobiu wykonano w 132 proc. Zniwelowana została sezonowość produkcji drobiarskiej. Przed przemysłem stoi zadanie dalszego rozwoju bazy surowcowej i przyspieszenia obrotu tym surowcem. Należałoby szukać metod oddziaływania na konsumenta i zwiększyć dostawy drobiu do detalu.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełStanisławKrauss">W przemyśle paszowym utrzymało się wysokie tempo wzrostu produkcji. Obecnie przemysł paszowy wyposażony w kilka nowoczesnych wytwórni pasz rozszerza asortyment mieszanek, wprowadzając aminokwasy oraz zmniejszając import deficytowych surowców wysokobiałkowych. Wymaga to jednak przyspieszenia prac badawczych i rozbudowy ośrodka doświadczalno-żywieniowego. Pełne zagospodarowanie surowców do produkcji mączek zwierzęcych winno znaleźć się na jednym z pierwszych miejsc w dążeniu do maksymalnego wykorzystania krajowej bazy surowcowej w produkcji mieszanek paszowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełCzesławOleszkiewicz">W parze ze wzrostem produkcji rolnej iść musi usprawnienie działalności instytucji prowadzących skup płodów rolnych. Odczuwa się poważny brak powierzchni składowych w magazynach, a funkcjonowanie aparatu skupu budzi wiele zastrzeżeń. Punkty skupu nie posiadają potrzebnych urządzeń, skomplikowane i pracochłonne są rozliczenia gotówkowe.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełCzesławOleszkiewicz">Przemysł olejarski nie przejawia dostatecznej troski o stworzenie bazy odbioru nasion oleistych. W ubiegłym roku same tylko PGR-y woj. olsztyńskiego, które odczuwają brak środków transportowych, musiały zaangażować 1.500 ciągników do dostaw rzepaku.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełCzesławOleszkiewicz">Wadliwe jest rozmieszczenie istniejących spichrzy i magazynów w stosunku do zaplecza surowcowego. Wąski front rozładunku powoduje przestoje pojazdów i naraża dostawców na straty. Brak jest sprzętu suszarniczego. Opieszale wprowadzana jest mała mechanizacja, czego nie można tłumaczyć brakiem środków inwestycyjnych, lecz przede wszystkim niedocenianiem tego problemu przez organizatorów skupu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełFranciszekGrochowski">Niepełne wykonanie w roku 1965 planu produkcji cukru uzasadnia się niską wydajnością buraków cukrowych; nie należy jednak tracić z oczu faktu, że ujemny wpływ na dostawy surowca miały również spóźnione decyzje i niezaradność organizacyjna w okresie wykopków i przewozu surowca do cukrowni.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełFranciszekGrochowski">Nie wykorzystano w pełni limitów przyznanych na odpowiednie wyposażenie punktu odbioru buraka cukrowego i na urządzenie składowisk. W wielu cukrowniach stosunkowo niska była wydajność pracy poszczególnych działów produkcyjnych. Z ubiegłorocznych doświadczeń przemysł cukrowniczy powinien wyciągnąć wnioski, tworząc odpowiednią bazę do odbioru i magazynowania surowca, która pozwoliłaby na zmniejszenie zakłóceń wywoływanych niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAugustynPilch">W roku 1965 poważnie wzrosły dostawy nasion oleistych, równocześnie wystąpiły trudności z magazynowaniem i suszeniem nasion. Przemysł olejarski posiadający szczupłą powierzchnię magazynową i zbyt małą ilość suszarni, korzystać musiał niejednokrotnie z obiektów znacznie oddalonych od zakładów przetwórczych. Konieczne jest podjęcie budowy odpowiedniej ilości suszarń dla potrzeb przemysłu olejarskiego. Należy poprawić zaopatrzenie sklepów wiejskich w produkty przemysłu olejarskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJózefŁaciak">Niezbędne jest przyśpieszenie modernizacji oraz wyposażenia punktów skupu. Producenci tracą zbyt wiele czasu przy odstawianiu produktów. Produkcja rolna wyprzedza już znacznie możliwości przechowywania płodów rolnych. Coraz dotkliwiej odczuwany jest brak przechowalni i chłodni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełFranciszekMaj">W wielu terenach nie skupuje się znacznej części wyprodukowanych płodów rolnych. Nie zawsze przestrzegane są umowy kontraktacyjne. Urodzajny rok 1965 był trudny dla przemysłu rolno-spożywczego. Wnioski z realizacji planu dotyczą głównie konieczności zwiększenia powierzchni magazynowej i rozbudowy chłodni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWładysławCabaj">W stosunku do lat ubiegłych obserwuje się duży postęp w realizacji zadań planowych w pionie przemysłu rolno-spożywczego. Mimo trudnych warunków, w jakich pracuje resort, uzyskano dość znaczne osiągnięcia, chociaż występują nadal mankamenty, zwłaszcza na bezpośrednim styku resortu z producentami surowca. Nie widać jeszcze zdecydowanej poprawy, jeśli chodzi o terminowe i prawidłowe odbieranie produktów rolnych. Praca instytucji kontraktujących i punktów skupu przedstawia jeszcze wiele do życzenia. Organizacja kontraktacji produkcji rolnej jest za droga, zbyt rozbudowana jest siatka organizacyjna aparatu kontraktacyjnego. Nadszedł już czas, aby w związku z rozwojem kółek rolniczych właśnie o tę organizację oprzeć działalność kontraktacyjną. Należy szybciej i śmielej wprowadzić nowe formy organizacji kontraktacji w celu obniżenia jej kosztów i usprawnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełPelagiaPająk">Poważne trudności nastręcza magazynowanie produktów rolnych. Straż pożarna sprzeciwia się użytkowaniu magazynów drewnianych z uwagi na brak odpowiednich zabezpieczeń przeciwpożarowych. W niektórych przypadkach należałoby, jeśli nie ma gdzie ulokować zboża czy innych płodów rolnych, przepisy te nieco złagodzić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMieczysławBodalski">Pozytywnie trzeba ocenić działalność resortu w zakresie opasu młodego bydła. Resort udziela również wydatnej pomocy w rozbudowie i modernizacji baz w spółdzielniach produkcyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełMichałPolnar">Budowa odpowiedniej ilości obszernych magazynów zbożowych jest pilną koniecznością. Należy usprawnić odbiór i transport buraków cukrowych. Tylko wzmożona kontrola w przetwórniach pasz pozwoli na odpowiednie zabezpieczenie wysokiej ich jakości.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełMichałPolnar">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Aleksander Świerczyński.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełMichałPolnar">Trudności w odbiorze zbóż i nasion na niektórych terenach, zwłaszcza w szczecińskim i olsztyńskim, wynikły z niedostatecznej pojemności elewatorów i silosów. W tym roku lepiej zabezpieczono możliwości składowania, chociaż trudności w tym względzie nie ustaną. Dla uniknięcia nadmiernej koncentracji dostaw przesunięto ich terminy.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełMichałPolnar">Opracowano program zwiększenia zdolności przerobowej cukrowni zlokalizowanych w pobliżu baz produkcyjnych. Należy zgodzić się z uwagą, że w roku ubiegłym zbyt późno zaczęto kampanię cukrowniczą.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełMichałPolnar">W roku bieżącym podejmują pracę nowe wytwórnie pasz w Zamościu, Rykach, Stargardzie, Nowej Soli i Strzelcach Krajeńskich, o łącznej zdolności produkcyjnej 205 tys. ton. Do roku 1970 wybudowanych zostanie dalszych 8 wytwórni pasz.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełMichałPolnar">Do roku 1970 wybudowanych zostanie również około 40 elewatorów o pojemności ca 700 tys. ton, co jednak nie zaspokoi jeszcze potrzeb w zakresie magazynowania zboża.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełMichałPolnar">Powstanie również 9 nowych chłodni. Dwie z nich w Szczecinie i Zielonej Górze są już w budowie. Zbuduje się również 5 silosów na nasiona oleiste o pojemności 175 tys. ton.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">W związku z uwagami NIK w sprawie nieprawidłowości w stosowaniu ulg, należy zwrócić uwagę, iż decentralizacja nie zwalnia resortu od kontroli i nadzoru.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Energiczniej trzeba podjąć prace nad nowymi formami kontraktacji. Przemysł spożywczy przezwycięża powoli zacofanie i staje się coraz bardziej nowoczesny. Występują jeszcze bardzo znaczne różnice w poziomie produkcji w różnych zakładach tych samych branż; obok starych przetwórni pracują już przetwórnie nowoczesne. Słusznie kładzie się duży nacisk na modernizację zakładów.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Większą rangę należy nadać inwestycjom przemysłu rolno-spożywczego w najbliższych latach.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Z uwag na temat niedomogów wewnętrznej kontroli i złego odbioru oraz niewłaściwej obsługi producentów resort wyciągnie niewątpliwie właściwe wnioski.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja wysłuchała informacji o wykonaniu planu i budżetu na rok 1965 przez Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich. Informację przedstawił wiceprezes CZSM — Józef Perek (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Uwagi NIK do sprawozdania CZSM zreferował dyrektor zespołu NIK — Bronisław Szczęśniak.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Prowadzona obecnie kontrola działalności 360 spółdzielni mleczarskich, w której poza aparatem NIK bierze udział aparat rewizyjny Ministerstwa Finansów, lustratorzy Centralnego Związku Spółdzielczości Mleczarskiej oraz w pomocniczym zakresie inne instytucje — pozwala na zgłoszenie uwag do niektórych zagadnień poruszanych w sprawozdaniu.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Jak wynika z dotychczas zebranych materiałów, wiele spółdzielni nie posiada rozeznania zaplecza surowcowego. Np. w Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Gdańsku stwierdzono, że faktyczny skup mleka w niektórych rejonach przekraczał prawie 4-krotnie szacowaną produkcję globalną mleka, natomiast w innych gromadach i wsiach skup mleka wynosił 80 proc. szacowanej towarowości wszystkich gospodarstw, podczas gdy w rzeczywistości tylko czwarta część gospodarstw rolnych dostarczała mleko do spółdzielni. Nietrafność ocen wynikała z nieprawidłowych metod obliczania, opartych na rozmiarach skupów w latach poprzednich, a nie na produkcji globalnej.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Osiągnięty i przewidywany na dalsze lata wzrost skupu mleka wymaga od spółdzielczości odpowiedniego rozwoju zdolności produkcyjnych. Spółdzielczość miała w planie 5-letnim określone środki na inwestycje w kwocie 3,5 mld zł. Faktyczne nakłady zmniejszono kolejnymi ograniczeniami limitów o prawie 1 mld zł na skutek ograniczonego skupu mleka w ubiegłych latach, z czego ponad 100 mln zł nie wykorzystano z powodu niewykonania rocznych planów inwestycyjnych. Według założeń przewidywano oddanie do użytku 62 nowych zakładów mleczarskich i rozpoczęcie budowy 31 zakładów, oddano do eksploatacji 34 zakłady i rozpoczęto budowę 14 zakładów. Na 19 obiektów przewidzianych do oddania — oddano do eksploatacji zaledwie 5. W konsekwencji tych opóźnień nie uzyskano planowanego przyrostu zdolności produkcyjnych. Niedostateczny rozwój mocy przerobowych powodował, że ponadplanowy skup mleka w ilości 428 mln litrów zagospodarowany został głównie na cele pozarynkowe — na produkcję kazeiny 372 mln litrów i na produkcję mleka chudego w proszku 21 mln litrów.</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">W ubiegłym roku nie nastąpiła oczekiwana poprawa jakości artykułów mleczarskich. Próby pobierane wyrywkowo wykazują znaczne odchylenia jakości. Wynika to m.in. z materiałów Biura Kontroli Jakości Centralnego Związku.</u>
+          <u xml:id="u-13.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">System rozliczeń zużycia surowców do produkcji oparty jest na normach zakładowych, które w rzeczywistości są wskaźnikami zużycia surowca zatwierdzanymi dla poszczególnych zakładów; występują poważne różnice w normach w poszczególnych rejonach kraju. W oparciu o takie normy, zużycie surowców jest praktycznie rozliczane „od końca” i wykazywane nadwyżki lub niedobory surowcowe budzą wątpliwości co do ich zgodności ze stanem faktycznym.</u>
+          <u xml:id="u-13.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">W zaopatrzeniu rynku w wyroby mleczarskie obserwuje się poprawę, jednak w poszczególnych ośrodkach nadal występują braki i opóźnienia w dostawach produktów mleczarskich. Na 509 badanych latem ubiegłego roku punktów sprzedaży w rejonach wypoczynkowych — 46 proc. sklepów i kiosków nie prowadziło sprzedaży napojów mlecznych, a 28 proc. posiadało zaledwie jeden rodzaj napojów, mimo przewidzianych 17 asortymentów. W połowie kontrolowanych sklepów stwierdzono brak twarogu, a w 23 proc. sklepów — brak serów twardych. Przyczyny braków leżą w niedoborze urządzeń do butelkowania mleka i napojów, w niedostatecznej sprawności transportu, w nieznajomości potrzeb rynku, co obciąża zarówno przemysł mleczarski, jak i jednostki handlu detalicznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJanŚliwa">W 1965 r. skup mleka przekroczył 4 mld litrów. Rok bieżący również stwarza korzystną sytuację w skupie mleka. W związku z tym należy przyspieszyć budowę zlewni i punktów skupu. Inwestycje mleczarskie powinny być traktowane na równi z innymi inwestycjami przemysłu rolno-spożywczego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJózefŁaciak">Wyposażenie spółdzielczości mleczarskiej w odpowiednie ilości maszyn i urządzeń ma poważne znaczenie dla rozwoju produkcji, a tym samym i dla konsumentów. Brak butelkarek uniemożliwia zaspokojenie popytu na napoje mleczarskie. Spółdzielczość mleczarska posiada za mało środków transportowych. Trzeba rozwijać handel produktami mleczarskimi również na wsi. Tereny wiejskie pozbawione są często serów czy napojów mlecznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Przy rejonizacji nowych zakładów mleczarskich należy brać pod uwagę perspektywy rozwoju danego terenu. Trzeba zrobić wszystko, aby pomóc przemysłowi mleczarskiemu w rozszerzeniu produkcji pod warunkiem, że inwestycje będą realizowane sprawniej i taniej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#WiceprezesCZSMJózefPerek">Zamierzona rekonstrukcja przemysłu mleczarskiego polega głównie na rejonizacji i specjalizacji produkcji, a także łączeniu małych spółdzielni w większe organizmy gospodarcze. Zamierza się zmodernizować zlewnie i punkty skupu mleka i wyposażyć je w odpowiednie urządzenia chłodnicze, a także w małe magazyny. Ilość stałych punktów ulegnie zmniejszeniu, natomiast zwiększy się liczbę ruchomych punktów skupu.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#WiceprezesCZSMJózefPerek">Handel wspólnie ze spółdzielczością mleczarską organizuje sklepy i stoiska patronackie z pełnym asortymentem artykułów mleczarskich. Spółdzielczość mleczarska stara się również o zorganizowanie odpowiedniego zaplecza dla sklepów nabiałowych. W związku z uwagami NIK w sprawie złego rozliczania się z dostawcami, zarząd Związku podjął decyzję opracowania programu prawidłowego rozliczania i zabezpieczania mienia spółdzielczego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Związek Spółdzielni Mleczarskich nie miał do niedawna opracowanej koncepcji rozwiązania problemu rozwoju produkcji mleka i jego zagospodarowania. Zarysy tej koncepcji powstają dopiero obecnie. Przedłużenie się cyklu inwestycyjnego wynikało nie tyle z winy spółdzielczości mleczarskiej, ile z winy przedsiębiorstw wykonujących te inwestycje.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Rozważenia wymaga wysuwany obecnie postulat o rekonstrukcji zakładów mleczarskich. Istnieje niebezpieczeństwo rozproszenia wysiłków na wiele przedsiębiorstw mleczarskich i tym samym zaniżenia możliwości przerobowych. Podjęcie wielu drobnych inwestycji może też spotkać się z trudnością znalezienia wykonawców.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Sprawą generalną stojącą przed mleczarstwem jest rozwój bazy produkcyjnej mleka. Spółdzielczość mleczarska, pod naciskiem spraw związanych ze skupem rosnącej ilości mleka i jego przetworów, może nie być w stanie zająć się kształtowaniem bazy produkcyjnej. W związku z tym spółdzielczość mleczarska musi szukać sprzymierzeńców, którzy kształtowaliby bazę produkcyjną. Nie ulega bowiem wątpliwości, że jesteśmy w stanie podnieść produkcję towarową mleka w niedługim czasie do 6 mld litrów rocznie. Potrzebny jest jednak plan działania wciągający do współpracy organizacje stykające się z producentem mleka.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Z przedłożonego sprawozdania wynika, że Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich ma spojrzenie na mleczarstwo godne uwagi i poparcia. Do spraw związanych z nowymi koncepcjami i perspektywami rozwoju mleczarstwa Komisja wróci przy omawianiu założeń planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu na rok 1965 przez Ministerstwo Rolnictwa, Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu, Centralę Spółdzielni Ogrodniczych i Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU NA ROK 1965 PRZEZ MINISTERSTWO PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO I SKUPU</u>
+          <u xml:id="u-18.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Aleksandra Świerczyńskiego na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 28.06.1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-18.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Rok 1965 przyniósł istotną poprawę w produkcji rolnej. Wyniki uzyskane w rolnictwie pozwoliły na pomyślne zrealizowanie zadań gospodarczych przez resort przemysłu spożywczego i skupu. Plan skupu wykonany został wartościowo w 107 proc. Oznacza to wzrost wypłat dla gospodarstw chłopskich o 8 mld zł i dla PGR o 2,1 mld zł w stosunku do roku 1964. Kontraktacja roślin konsumpcyjno-przemysłowych objęła 2,7 mln ha, tj. 17,5 proc. ogólnej powierzchni zasiewów. Skup zbóż ze zbiorów 1965 roku osiągnie poziom blisko 3,5 mln. ton, czyli o ponad 1 mln ton więcej niż w 1964 roku.</u>
+          <u xml:id="u-18.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Znaczne zasoby ziemniaków oraz pasz objętościowych pozwoliły na dalszy rozwój hodowli zwierząt gospodarskich, przede wszystkim trzody chlewnej, której skup wzrósł w porównaniu z r. 1964 o 26 proc.; plan skupu bydła rzeźnego nie został w pełni wykonany. Dobre zbiory siana sprzyjają jednak wzrostowi kontraktacji młodego bydła i zatrzymaniu większej ilości cieląt do odchowu.</u>
+          <u xml:id="u-18.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Produkcja szeregu surowców, jak np. buraków cukrowych, nasion oleistych, tytoniu, osiągnęła w ubiegłym roku poziom zadowalający, niedostateczne są natomiast wyniki produkcji owoców i warzyw. Zwiększenie produkcji mleka drogą poprawy mleczności krów daje coraz lepsze rezultaty i pozwoli na zwiększenie produkcji żywca wołowego poprzez rozwój kontraktacji młodego bydła rzeźnego.</u>
+          <u xml:id="u-18.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Plan produkcji przemysłowej wykonany został wartościowo w 104,2 proc. Na ogólną liczbę 16 branż przemysłowych z nadwyżką wykonało roczny plan produkcji 14. Nie wykonały planów tylko przemysł cukrowniczy i olejarski. Znaczne przekroczenie wartościowego planu produkcji miało miejsce w przemyśle mięsnym, zbożowo-młynarskim, w cukierniczym, jajczarsko-drobiarskim i w chłodniczym. Na niewykonanie planu w przemyśle cukrowniczym wpłynął fakt, że kampania roku 1965/66 przebiegała w wyjątkowo ciężkich warunkach i została opóźniona o 10 dni. Wyprodukowano 1.354 tys. ton cukru, to jest o przeszło 200 tys. ton mniej, aniżeli przewidywał plan.</u>
+          <u xml:id="u-18.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Zaopatrzenie rynku w podstawowe artykuły spożywcze kształtowało się korzystniej niż w latach poprzednich. W pełni było zaspokojone zapotrzebowanie rynku na wszystkie tłuszcze, jaja, cukier, mąkę, makarony, marmolady, koncentraty spożywcze. Dostawy masy mięsno-tłuszczowej wzrosły w stosunku do poprzedniego roku o 10,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-18.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Plan eksportu został przekroczony o 15,5 proc. Import surowców rolnych i towarów spożywczych dla potrzeb resortu był o około 5 proc. niższy niż w roku 1964.</u>
+          <u xml:id="u-18.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Zadania planu inwestycyjnego resortu wykonane zostały w 118,6 proc. Plan obejmował 153 zadania inwestycyjne, zrealizowano w pełni 134 zadania, zakończenie realizacji pozostałych przesunięto na rok bieżący. Mimo opóźnienia w dostawach maszyn i szczupłości środków inwestycyjnych, udało się wprowadzić szereg nowych linii produkcyjnych, zastosować procesy ciągłe w produkcji. Kontynuowano też wysiłki zmierzające do poprawy jakości i wartości odżywczej produktów. Ilość wyrobów oznaczonych znakiem jakości wzrosła z 250 do 371, w tym znakiem „Q”, to jest standardem światowym, z 28 do 35.</u>
+          <u xml:id="u-18.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU NA ROK 1965 PRZEZ CENTRALNY ZWIĄZEK SPÓŁDZIELNI MLECZARSKICH</u>
+          <u xml:id="u-18.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Informacja złożona przez wiceprezesa CZSM Józefa Perka na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 28 czerwca 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-18.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Spółdzielczość mleczarska zrealizowała zadania ujęte w planie gospodarczym na rok 1965 z dużą nadwyżką. Skup mleka był wyższy od założeń planowych o 11,4 proc., a w stosunku do 1964 r. o 14,4 proc. Planowaną wartość produkcji w cenach porównywalnych przekroczono o 12,4 proc. Wartość ponadplanowej produkcji w cenach zbytu wyniosła 1.628 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-18.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W roku 1965 poprawiła się jakość wielu artykułów, między innymi masła eksportowego, mleka w proszku, wielu gatunków serów twardych. Powodem nieuzyskania poprawy jakości w niektórych innych artykułach było słabe uzbrojenie bazy technicznej przemysłu, w tym głównie chłodnictwa i magazynów, a także dojrzewalni serów.</u>
+          <u xml:id="u-18.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W wyniku wzrostu skupu oraz wzrostu produkcji artykułów mleczarskich, dostawy na rynek i na eksport były wyższe niż w roku 1964.</u>
+          <u xml:id="u-18.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Plan eksportu artykułów mleczarskich wykonano z nadwyżką; dotyczy to zwłaszcza masła i kazeiny.</u>
+          <u xml:id="u-18.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Akumulacja z całokształtu działalności spółdzielczości była w 1965 r. wyższa aniżeli przewidywał plan o 28,2 proc. Tę ponadplanową akumulację uzyskano na skutek obniżki kosztów własnych produkcji artykułów mleczarskich.</u>
+          <u xml:id="u-18.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Jednym z ważniejszych problemów działalności spółdzielczości mleczarskiej jest współpraca z producentami mleka w związku z rosnącą bazą surowcową. Rozwój spółdzielczego przemysłu mleczarskiego do roku 1964 hamował spadek skupu mleka. Wskutek niedostatecznej ilości mleka w zorganizowanym skupie rynek krajowy stale był jeszcze rynkiem producenta, a sprzedaż artykułów mleczarskich określana była w poszczególnych rejonach kraju rozdzielnikami. Notowany w roku ubiegłym i w roku bieżącym znaczny wzrost dostaw mleka stwarza szereg istotnych problemów. Szacuje się, iż dostawy w roku bieżącym wyniosą około 4,5 mld litrów mleka.</u>
+          <u xml:id="u-18.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Wzrost dostaw ujawnił słabość przemysłu mleczarskiego, polegającą na braku dostatecznych zdolności produkcyjnych. Już w roku ubiegłym w kilku województwach nie odebrano od dostawców około 60 mln litrów mleka pełnego. Niedostateczne zdolności produkcyjne przemysłu mleczarskiego uniemożliwiają prawidłowe zaopatrzenie konsumentów. Np. aktualnie posiadane zdolności produkcyjne nie pozwalają na zwiększanie produkcji mleka spożywczego butelkowanego. Niedostateczna zdolność w mechanicznym butelkowaniu artykułów płynnych hamuje produkcję napojów mlecznych. Tylko 61 zakładów w większych miastach posiada obecnie mechaniczne butelkarki. Wzrost dostaw serów również wymaga maszyn i urządzeń do porcjowania i paczkowania; to samo dotyczy masła.</u>
+          <u xml:id="u-18.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Zwiększenie zdolności produkcyjnych przemysłu mleczarskiego wymaga odpowiednich nakładów inwestycyjnych. Przewiduje się, że limity inwestycyjne przyznane na lata 1966–70 będą wyższe o około 1,2 mln zł od nakładów w latach 1961–1965. Działalność inwestycyjna w roku ubiegłym, a również w roku bieżącym należy do słabszych stron działalności spółdzielczości mleczarskiej. Plan inwestycyjny w roku ubiegłym wykonano tylko w 93,1 proc., a w robotach budowlano-montażowych — 96,8 proc. Nie ukończono szeregu obiektów. Czasokres budowy zakładów znacznie przekracza cykle normatywne. Wzrasta zamrożenie środków w inwestycjach rozpoczętych. Dzieje się tak dlatego, że wykonawcy budów traktują inwestycje spółdzielczości mleczarskiej jako drugorzędne. Poważną trudność w rozpoczynaniu inwestycji stanowi brak dokumentacji technicznej. W latach ubiegłych zmniejszono ilość pracowników zatrudnionych we własnym biurze projektowo-konstrukcyjnym. Czyni się obecnie wysiłki, aby ulokować dokumentację w obcych biurach projektowych. Zaopatrzenie spółdzielczości mleczarskiej w niezbędne maszyny i urządzenia z importu oraz w środki transportowe pozwoli na dalsze uszlachetnienie produkcji i sprawniejsze zaopatrzenie rynku.</u>
+          <u xml:id="u-18.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Na tle wykonania zadań roku 1965, Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich, w odmiennych warunkach wynikających z dużego przyrostu skupu i biorąc pod uwagę stan techniczny zakładów o ograniczonych zdolnościach produkcyjnych, zwiększy swój wysiłek w realizacji podstawowych zadań zarówno w dziedzinie inwestycji, prawidłowego przerobu mleka, jak i w dziedzinie dalszej poprawy jakości artykułów mleczarskich i usprawnienia zaopatrzenia rynku.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00017-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00017-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f699572
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00017-01/header.xml
@@ -0,0 +1,35 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00017-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 17/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 17/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:17</note>
+        <note type="sessionNo">17</note>
+        <date>1966-09-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Franciszek Gesing</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00017-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00017-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..36c4783
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00017-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,84 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 28 września 1966 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), rozpatrzyła projekt uchwały Sejmu o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej rolnictwa oraz w części dotyczącej warzywnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, - przedstawiciele: Komisji Planowania przy Radzie Ministrów z zastępcą Przewodniczącego — Władysławem Jagusztynem, Ministerstwa Rolnictwa z Ministrem — Mieczysławem Jagielskim i podsekretarzem stanu — Józefem Okuniewskim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego — Adam Kowalski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego — Zdzisław Nowakowski oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów, - przedstawiciele komisji rolnictwa wojewódzkich rad narodowych w Poznaniu, Warszawie, Szczecinie, Wrocławiu, Gdańsku, Lublinie i Krakowie.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Referat o założeniach planu 5-letniego w części dotyczącej rolnictwa przedłożył Minister Rolnictwa — Mieczysław Jagielski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Na pytania posłów: Jana Mazurka (ZSL), Jana Kasiaka (PZPR), Władysława Cabaja (ZSL), Floriana Pierańskiego (SD), Konstantego Łubieńskiego (bezp. „Znak” — przedst. Komisji Planu Gosp., Budżetu i Finansów), Ksawery Barańskiej (ZSL), Pelagii Pająk (bezp.), Szymona Dziedzica (ZSL), Tomasza Malinowskiego (ZSL — przedst. Komisji Planu Gosp., Budżetu i Finansów), Franciszka Maja (ZSL), Edmunda Lewandowskiego (PZPR), Mariana Tuki (PZPR), Bronisława Kałwaka (PZPR), Józefa Łaciaka (ZSL), Franciszka Gintera (ZSL), Franciszka Gesinga (ZSL), Jana Klechy (PZPR), odpowiedzi udzielili: Minister Rolnictwa — Mieczysław Jagielski, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Władysław Jagusztyn, podsekretarze stanu: w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego — Adam Kowalski i w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego — Zdzisław Nowakowski.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W dyskusji udział wzięli posłowie: Franciszek Maj (ZSL), Mieczysław Tomkowski (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak” — przedst. Komisji Planu Gosp., Budżetu i Finansów), Antoni Jankowski (PZPR), Władysław Cabaj (ZSL) i Józef Tejchma (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Dyskusja koncentrowała się na założonych w projekcie planu 5-letniego proporcjach rozwoju poszczególnych działów rolnictwa, na zagadnieniach równowagi pomiędzy zadaniami a nakładami inwestycyjnymi, na efektywności przewidzianych nakładów. Szeroko rozważane były sprawy zabezpieczenia planowanego wzrostu produkcji rolnej przez dostawy przemysłu, przez potencjał wykonawczy przedsiębiorstw budowlano-montażowych pracujących na rzecz rolnictwa, przez rozwój transportu i innych usług dla rolnictwa. Wiele uwagi poświęcono również sprawom zatrudnienia w rolnictwie i przygotowania kwalifikowanych kadr.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Szczegółowe sprawozdanie z przebiegu dyskusji podamy w jednym z kolejnych biuletynów.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">O PROJEKCIE UCHWAŁY SEJMU O 5-LETNIM PLANIE ROZWOJU GOSPODARKI NARODOWEJ NA LATA 1966–1970 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ ROLNICTWA</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Informacja Ministra Rolnictwa — Mieczysława Jagielskiego złożona na Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 28 września 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W wyniku realizacji planu 5-letniego w latach 1961–1965 sytuację w zakresie produkcji roślinnej można scharakteryzować następująco: nastąpiły bardzo korzystne zmiany w strukturze zasiewów; osiągnięto lub znacznie przekroczono założony w planie poziom plonów i zbiorów najważniejszych roślin, pomimo nieuzyskania z przemysłu planowanych dostaw nawozów sztucznych; przekroczono zadania w zakresie zaopatrzenia rolnictwa w nasiona kwalifikowane zbóż i sadzeniaki; doskonalono politykę ekonomiczną, tworząc korzystniejsze warunki dla rozwijania produkcji rolnej i wzrostu jej towarowości; zapoczątkowano na wielką skalę wapnowanie gleb, a oparcie rozdziału nawozów na badaniach zasobności gleb pozwoliło na bardziej efektywne wykorzystanie posiadanych nawozów; zwiększono dostawy środków produkcji roślinnej, a ponadto rolnictwo otrzymało bardziej nowoczesne i postępowe w stosowaniu środki produkcji rolniczej.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Pomimo pomyślnych wyników osiągniętych w produkcji roślinnej, w okresie całego ubiegłego 5-lecia wystąpił niedobór pasz treściwych, a produkcja zwierzęca, zwłaszcza trzody chlewnej, narażona była na znaczne wahania.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Produkcję zwierzęcą w okresie minionego planu 5-letniego scharakteryzować można następująco: w pierwszym okresie realizacji planu zaistniało silne uzależnienie produkcji zwierzęcej od sezonowych wahań zbiorów pasz (wynikało to w dużym stopniu z faktu, że podstawowy kierunek produkcji stanowiła trzoda); w toku realizacji planu podjęto szereg specjalnych kroków ekonomicznych, które doprowadziły do zmiany tendencji produkcyjnych i przekształcenia ich w utrwalone kierunki, co stworzyło podstawę do większej uniwersalności i stabilności tej gałęzi produkcji rolnej; przełamano spadkowe tendencje pogłowia owiec i stworzono warunki dla wzrostu tego pogłowia; upowszechniano metody tuczu w oparciu o przemysłowe mieszanki pasz treściwych; osiągnięto znaczną intensyfikację produkcji, wyrażającą się m.in. zwiększeniem średniej rotacji w trzodzie, zwiększeniem mleczności od jednej krowy.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Ważnym osiągnięciem minionego 5-lecia był rozwój gospodarki uspołecznionej i różnorodnych form społecznego działania. Państwowe gospodarstwa rolne zwiększyły powierzchnię zasiewów o 260 tys. ha, a ich produkcja globalna i towarowa wzrosły bardzo poważnie. Szczególny nacisk położono na wytwarzanie przez PGR środków produkcji przeznaczonych dla całego rolnictwa, Również spółdzielnie produkcyjne bardzo znacznie podniosły poziom gospodarki; szybki też był wzrost majątku i rozwój działalności kółek rolniczych. Ilość traktorów kółkowych wzrosła w tym czasie z 7 tys. sztuk do 44.835 sztuk.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Postęp osiągnięty w rolnictwie w okresie ubiegłego planu 5-letniego scharakteryzować można następująco: nastąpił dalszy rozwój produkcji we wszystkich jej sektorach; zanotowano korzystne zmiany we wzajemnych proporcjach wzrostu produkcji roślinnej i zwierzęcej polegające na relatywnie szybszym tempie wzrostu produkcji roślinnej, co jest wysoce korzystne i stwarza podstawy dla utrwalenia tendencji rozwojowych produkcji zwierzęcej; zarówno w produkcji roślinnej jak i zwierzęcej nastąpiły korzystne zmiany strukturalne; unowocześnieniu uległa baza produkcyjna rolnictwa; nastąpił bardzo znaczny wzrost zaopatrzenia w środki produkcji; znacznie szybciej niż w latach ubiegłych podejmowano odpowiednie decyzje gospodarcze wynikające z aktualnego rozwoju sytuacji produkcyjnej, kierując pomoc państwa na zagrożone odcinki; nastąpiło dalsze umocnienie i rozwój sektora uspołecznionego w rolnictwie oraz kółek rolniczych; całokształt polityki państwa na wsi miał charakter planowy i był oparty na konkretnych programach produkcyjnych, których realizacja przebiegała na ogół pomyślnie; całokształt polityki rolnej państwa sprzyjał rozwojowi produkcji we wszystkich jej sektorach.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Doświadczenia minionych lat wskazują, że zadania w zakresie wzrostu produkcji zwierzęcej były zbyt napięte. Po stosunkowo wysokich plonach i zbiorach w 1961 r. nastąpiły 3 kolejne lata słabszego urodzaju. Mimo niekorzystnej sytuacji paszowej, pogłowie bydła i trzody chlewnej, dzięki zastosowaniu szerokich nadzwyczajnych środków i wielostronnej pomocy państwa, osiągnęło stosunkowo wysoki poziom. Niedostateczne zasoby paszowe powodowały jednak w produkcji zwierzęcej narastanie trudności, co wywołało konieczność poddania rewizji podstawowych kierunków produkcji zwierzęcej. Zapoczątkowano kompleksową działalność zmierzającą do szybkiego powiększenia pogłowia bydła, którego rozwój nie jest uzależniony od posiadanych zasobów zbożowych w takim stopniu, jak rozwój produkcji trzody chlewnej. Ponadto produkcja bydła zapewnia rolnictwu dodatkowe zwiększenie zasobów obornika. Nie hamując rozwoju produkcji trzody, postanowiono wykorzystać szerzej istniejące w Polsce warunki dla rozwoju bydła i w ten sposób poprawić zaopatrzenie rynku w mięso w drodze zwiększania mniej zbożochłonnej produkcji żywca bydlęcego. Podjęto również środki ekonomiczne zapewniające dalszą pełną opłacalność produkcji trzody.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Podstawową cechę projektu nowego planu 5-letniego stanowi zasada niezmienności i kontynuacji głównych kierunków polityki rolnej ukształtowanej w końcu 1965 r. Wyraża się to w dalszym doskonaleniu całokształtu warunków produkcyjnych, ekonomicznych i organizacyjnych wszystkich sektorów rolnictwa w celu przyspieszenia rozwoju całej gospodarki rolnej i coraz lepszego wykorzystania posiadanych przez nią rezerw produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Drugą podstawową cechą nowego planu 5-letniego jest dalszy wzrost dostaw wszystkich podstawowych środków produkcji i rozwój bazy produkcyjnej rolnictwa. Stworzy to nowe i lepsze warunki dla realizacji przez rolnictwo zadań produkcyjnych — w stosunku do warunków, w jakich zadania te były realizowane w minionym okresie 5-letnim.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Nowy plan 5-letni zakłada bardzo poważny wzrost nakładów inwestycyjnych na całe rolnictwo. Wzrost ten następować będzie w tempie szybszym aniżeli w minionym 5-leciu. Udział rolnictwa w ogólnych nakładach inwestycyjnych powinien wzrosnąć do 17,5 proc. w porównaniu z 14,1 proc. w minionym planie 5-letnim.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Zakłada się dalszy szybki rozwój państwowych gospodarstw rolnych z myślą o tym, aby działalność ich służyła rozwojowi całego rolnictwa, a więc gospodarstw dostarczających elitarny materiał nasienny, zwierzęta hodowlane itp. Szczególnego znaczenia nabierze działalność gospodarstw naukowo-doświadczalnych, zwłaszcza w przygotowaniu produkcyjnych i organizacyjnych wskazówek dla efektywnego wykorzystania wielkiego wzrostu dostaw środków produkcji, jakie w najbliższych latach otrzyma rolnictwo.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Przewidywany jest bardzo szybki rozwój działalności organizacji rolniczych, których głównym zadaniem jest doskonalenie produkcji w gospodarstwach chłopskich, a więc kółek rolniczych i wszelkich form spółdzielczości wiejskiej. Planuje się szybką rozbudowę przedsiębiorstw świadczących usługi dla rolnictwa i to zarówno tych jednostek, które świadczą bezpośrednio usługi, jak przedsiębiorstwa budowlane, remontowe, melioracyjne, nasienne itp. jak i tych, które skupują, uszlachetniają i przetwarzają produkty rolne.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Istotną cechę bieżącego planu 5-letniego stanowi przewidywany bardzo wszechstronny rozwój oświaty rolniczej, będący nieodzownym warunkiem upowszechniania postępu produkcyjnego i podniesienia ogólnego poziomu kultury rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Zamierza się nadal na bieżąco doskonalić ekonomiczne warunki rozwoju produkcji rolnej. Zwiększona zostanie pomoc kredytowa. W r. 1965 wyniosła ona w kredytach inwestycyjnych — 4,8 mld zł, a w kredytach obrotowych 13,3 mld zł. W roku bieżącym pomoc tę zwiększono odpowiednio do 5,5 i 14,2 mld zł. W 1970 r. wielkość kredytów dla rolnictwa wzrośnie odpowiednio do 7 i 21 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Nowy plan 5-letni przewiduje wzrost produkcji globalnej w 1970 r. w porównaniu do średniego jej poziomu osiągniętego w latach 1964–1965 o 15,8–17,2 proc., w tym roślinnej — o 15,9–18,1 proc. i zwierzęcej — 14,1–17,3 proc. Wartość produkcji roślinnej będzie wyższa od zwierzęcej i wyniesie w 1970 r. około 166,5–169,6 mld zł, a wartość produkcji zwierzęcej — około 106 mld zł. Wskaźniki te wyrażają dwie tendencje: realność przyjętych zadań i niezbędną w warunkach rolnictwa ostrożność oraz dążenie do stałego łagodzenia wzajemnych dysproporcji, jakie ukształtowały się przez wiele lat między tempem rozwoju produkcji roślinnej i zwierzęcej.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Praktyka i doświadczenia minionego planu 5-letniego dowiodły, że przy formułowaniu prognoz rozwoju produkcji rolnej należy opierać się na przeciętnych wieloletnich wynikach produkcyjnych i te właśnie wyniki przyjmować jako bazę do określania szacunków zadań produkcyjnych. Przyjęte wskaźniki można uznać jako realne i możliwe do osiągnięcia, a w sprzyjających warunkach — nawet do przekroczenia. Warto podkreślić fakt, że jakkolwiek środki inwestycyjne, materiałowe i organizacyjne rozmiarami przekraczają znacznie wielkości środków dostarczonych rolnictwu w ubiegłych latach, to jednak przy formułowaniu zadań produkcyjnych trzeba liczyć się z faktem, że znaczna ich część da określone efekty dopiero po roku 1970.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Dla osiągnięcia zawartych w planie zadań szczególnie wielki wysiłek czeka całe rolnictwo na odcinku podniesienia plonów, średnie plony zbóż w ostatnich 4-ch latach wyniosły 17,1 q/ha. W roku 1970 zamierza się osiągnąć 20–21 q z jednego ha, to jest przyrost roczny 60–80 kg, co jest zadaniem poważnym. Globalne zbiory zbóż wyniosą w 1970 r. w szacunkach widełkowych: 17,4–18,3 mln ton, to jest o 1,1–2 mln ton więcej niż w roku 1965, a o 2,6–3,5 mln ton więcej niż średnio w latach 1962–1965.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Drugie bardzo ważne zadanie w produkcji roślinnej, to ogólne umocnienie bazy paszowej. W strukturze upraw wyrazi się to zwiększeniem upraw pastewnych zarówno w plonie głównym jak i w poplonach, zwłaszcza koniczyn i lucern.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Dzięki znacznej podwyżce plonów ziemniaka (o 21 q z ha więcej niż w 1965 r.), globalne zbiory powinny wzrosnąć o ok. 3 mln ton ziemniaków w okresie 5-lecia.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W drodze zwiększenia powierzchni uprawy oraz zwiększenia nasadzeń drzew owocowych, jak i podniesienia plonów, szacuje się powiększenie produkcji warzyw o 31,4 proc., a produkcji owoców o 100 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Zmiany w uprawie i produkcji roślin przemysłowych dostosowane są do potrzeb przemysłu przetwórczego i w tym zakresie przewiduje się głównie dalszy wzrost plonów.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W dziale produkcji zwierzęcej największe zadania planuje się zakresie rozwoju pogłowia bydła oraz produkcji żywca, w tym szczególnie żywca wołowego. Podyktowane to jest zarówno potrzebami rynku, jak i potrzebami paszowymi. Położenie większego nacisku na rozwój chowu bydła ułatwi zrównoważenie bilansu zbóż i pasz treściwych. W latach 1966–1970 zakłada się wzrost pogłowia bydła do 11,4–11,8 mln sztuk, to jest o ok. 1450–1850 tys. sztuk więcej, niż wynosił stan w 1965 r. Przyrost trzody chlewnej założono nieco skromniej, na poziomie 220–720 tys. sztuk. Ogólna produkcja żywca powinna wzrosnąć o 17,8–19,3 proc., w tym żywca wołowego o 46–60,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Odpowiednio do wzrostu produkcji ogólnej powinna zwiększyć się produkcja towarowa rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Podstawowym problemem gospodarczym bieżącego planu 5-letniego jest osiągnięcie samowystarczalności w zakresie produkcji zbóż i pasz treściwych. Dla zrealizowania tego najważniejszego zadania konieczne jest przyśpieszenie tempa rozwoju produkcji zbóż i zmniejszenie zużycia zbóż na paszę.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Pierwszym elementem działania będzie dążenie do poprawy ogólnej struktury zasiewów, co w efekcie powinno zapewnić zbożom lepsze stanowiska w płodozmianie.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Nadal rozszerzać się będzie areał upraw intensywnych gatunków zbóż: pszenicy i jęczmienia. Dążyć będziemy do tego, aby w całym kraju dobre gleby były co najmniej w 70 proc. wykorzystane pod uprawę pszenicy.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Ważnym elementem programu intensyfikacji całej produkcji roślinnej jest planowany wzrost nawożenia. Zaopatrzenie rolnictwa w nawozy mineralne nie zaspokajało dotąd rosnących potrzeb rolnictwa. Był to jeden z ważnych hamulców rozwoju produkcji roślinnej. W związku z tym przed kilku laty podjęto zasadniczą decyzję w sprawie rozbudowy krajowego przemysłu nawozów azotowych i fosforowych oraz zwiększenia importu nawozów potasowych. W bieżącej 5-latce poziom nawożenia wzrośnie do ok. 135 kg NPK na ha użytków rolnych, a więc niemal 2,5-krotnie w porównaniu z rokiem 1965. Zaopatrzenie rolnictwa w nawozy azotowe wzrośnie ponad 2,5-krotnie, fosforowe — ponad 2-krotnie i w potasowe — 2,4-krotnie. Pozwoli to osiągnąć dość korzystne wzajemne proporcje poszczególnych nawozów. Poprawi się też znacznie asortyment dostarczanych rolnictwu nawozów, zwiększy się ich koncentracja i poprawi jakość. Duży wzrost nawożenia w bieżącym planie 5-letnim pozwoli po raz pierwszy w szerszym zakresie zwiększyć nawożenie zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Nastąpi dalszy rozwój wapnowania gleb. Przewiduje się 2-krotny wzrost zużycia nawozów wapniowych w 1970 r. w porównaniu do r. 1965. Realizowany będzie program szybkiej rozbudowy i sprawnej organizacji usług w zakresie wapnowania gleb. Do końca planu 5-letniego 90 proc. transportu i 85 proc. wysiewu wapna dokonywane będzie przez punkty usługowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Zakładamy w bieżącym planie 5-letnim dalsze ograniczenie szkód wyrządzanych przez szkodniki, choroby i chwasty. Założenia intensyfikacji ochrony roślin są w pełni zabezpieczone od strony organizacyjnej i ekonomicznej. Zaopatrzenie rolnictwa w herbicydy wzrośnie ponad 2,5-krotnie, a zaprawianiem obejmie się 100 proc. nasion wymagających tego zabiegu. Program ochrony roślin przewiduje w 1970 r. objęcie chemicznymi zabiegami 85 proc. gruntów uprawnych. Znacznie wzrośnie ilość aparatów do ochrony roślin. Przewiduje się, że w 1970 r. usługami w dziedzinie ochrony roślin objęte zostanie 60 proc. powierzchni.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Na czoło problemów dalszej realizacji programu nasiennego stawia się osiągnięcie wysokiej jakości kwalifikowanego materiału nasiennego, właściwy dobór odmian oraz sprawność w realizowaniu zaopatrzenia rolnictwa w materiał siewny. Nie przewiduje się wzrostu ilościowego produkcji materiału siewnego. Zamierza się zwiększyć państwowe rezerwy nasienne szczególnie w grupie roślin pastewnych, a także część materiału siewnego przeznaczyć na eksport.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Ważnym czynnikiem równoważenia bilansu zbożowego jest realizacja programu rozwoju suszarnictwa pasz zielonych. Pozwala to na bardziej oszczędną gospodarkę posiadanymi zasobami białka. Produkcja suszu zielonek w 1967 r. wyniesie ok. 190 tys. ton, a w 1970 r. ok. 480 tys. ton. Przygotowujemy warunki dla rozwoju w najbliższym czasie nowego kierunku suszarnictwa, a mianowicie suszu ziemniaka, który może zastąpić po części zboże.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Kolejnym przedsięwzięciem zmierzającym do poprawy bilansu zbożowego jest znacznie oszczędniejsze wykorzystanie zasobów zbożowych na cele paszowe. Zamierza się opierać coraz szerzej produkcję zwierzęcą na przemysłowych mieszankach paszowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W planie 5-letnim przyjęto generalne założenie, że w okresie do 1970 r. wzrost produkcji zwierzęcej będzie następował głównie w drodze wzrostu wydajności produkcyjnych. Specjalny nacisk położony zostanie na wzrost produkcji mięsa wołowego i mleka. Znaczny wzrost produkcji żywca wołowego wymaga zwiększenia odchowu bydła rzeźnego. Kontraktacją chcemy objąć ponad 2 mln sztuk w 1970 r. (obecnie 1 mln).</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Planowany wzrost produkcji mleka o 12–13 proc. oparty jest również w znacznie większym stopniu na podniesieniu przeciętnej wydajności mleka od jednej krowy niż na powiększeniu stada krów. Przewiduje się wzrost pogłowia krów o 280 tys. sztuk. Realizacja zadań w zakresie wzrostu pogłowia bydła pozwoli osiągnąć w 1970 r. obsadę bydła w skali kraju na poziomie 57–59 sztuk na 100 ha użytków rolnych (o 10 sztuk wyższą niż w 1965 r.).</u>
+          <u xml:id="u-2.39" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Zakłada się rozszerzenie oceny mlecznej wydajności krów do 900 tys. sztuk w 1970 r. Podejmie się szereg środków w celu rozszerzenia hodowli bydła zarodowego. Rozszerzona zostanie poważnie akcja inseminacyjna.</u>
+          <u xml:id="u-2.40" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W planie 5-letnim zakłada się wzrost pogłowia trzody chlewnej w wysokości od 1,6–5,2 proc. Podkreślić jednak należy, że produkcja żywca wieprzowego powinna osiągnąć wzrost o ok. 7–10 proc., tj. o ok. 105–170 tys. ton. Osiągnięcie tego zadania wymaga intensyfikacji tuczu i skrócenia cyklu produkcyjnego, co będzie możliwe właśnie dzięki upowszechnieniu stosowania w żywieniu trzody przemysłowych mieszanek paszowych. Nadal prowadzone będzie uszlachetnianie masowego pogłowia w gospodarce chłopskiej oraz wdrażanie nowych metod żywienia i poprawy warunków pomieszczeniowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.41" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Ważnym czynnikiem zabezpieczenia pasz oraz poprawy i racjonalnego żywienia bydła obok zwiększonej produkcji siana jest ponad 2-krotne zwiększenie produkcji kiszonek i poprawa ich jakości. Węzłowym zagadnieniem jest tu intensyfikacja budowy silosów i szybsze rozszerzenie produkcji odpowiednich na zakiszenie zielonek. Stosowana będzie nadal szeroka pomoc finansowa i materiałowa państwa na budowę silosów. W latach 1966–1970 planujemy wybudować co najmniej 600 tys. sztuk silosów o ogólnej pojemności ok. 9 mln m³.</u>
+          <u xml:id="u-2.42" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Zadania państwowych gospodarstw rolnych w dziedzinie intensyfikacji produkcji są znacznie poważniejsze niż zadania ustalone dla całego rolnictwa. Podstawowym zadaniem PGR jest stałe zwiększanie dostaw rolniczych środków produkcji dla rolnictwa oraz stały wzrost produkcji towarowej; zwłaszcza produkcji towarowej zbóż. W 1970 r. PGR będą mogły dostarczyć państwu ok. 1500 tys. ton zbóż, co oznacza 30-procentowy wzrost w stosunku do wykonania z roku 1965. Zakłada się, że w 1970 r. plony zbóż w PGR osiągną 21–22 q z ha (gospodarka chłopska 20–21 q z ha). Przewiduje się wzrost produkcji suszu z zielonek w celu uzupełnienia komponentów do produkcji pasz treściwych.</u>
+          <u xml:id="u-2.43" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W produkcji zwierzęcej zakłada się dalszy wzrost pogłowia, przede wszystkim bydła i krów, a także wzrost wydajności mleka od jednej krowy.</u>
+          <u xml:id="u-2.44" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Zadania organizacyjne i gospodarcze spółdzielni produkcyjnych oraz środki potrzebne dla ich realizacji przewidują współudział spółdzielni w realizacji kluczowego problemu rolnictwa, jakim jest problem zbożowo-paszowy. Spółdzielnie produkcyjne zamierzają osiągnąć w 1970 plony zbóż w wysokości 26 q z ha, a także podniesienie produkcji roślin uprawnych, a zwłaszcza zbiorów z łąk i pastwisk. Spółdzielnie produkcyjne planują zainwestowanie 3,8 mld zł, a więc 2 razy więcej niż w latach ubiegłego planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-2.45" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W 1970 r. będzie w kraju ok. 35 tys. kółek rolniczych, które swoją działalnością obejmą w zasadzie całą indywidualną gospodarkę chłopską. Kółka rolnicze w dalszym ciągu koncentrować będą działalność na podstawowych problemach produkcyjnych i współdziałać w ich rozwiązywaniu m.in. w drodze upowszechniania i stosowania w gospodarstwach chłopskich agrominimum, uwzględniającego nowe warunki wynikające m.in. z coraz większych dostaw środków produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.46" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Drugim istotnym kierunkiem działalności kółek będzie upowszechnianie oświaty rolniczej niezbędne dla dalszego postępu w unowocześnianiu procesów technologicznych produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.47" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Trzecim wreszcie kierunkiem działalności kółek i międzykółkowych baz maszynowych będzie szersze niż dotychczas świadczenie usług traktorowo-maszynowych. Kółka spełnią dużą rolę w przejmowaniu i zagospodarowywaniu gruntów PFZ. Ponadto kółka rozwijać będą inne rodzaje działalności gospodarczej, np. produkcję materiałów budowlanych, wykonywanie usług rzemieślniczo-warsztatowych itp. W latach planu 5-letniego na konta kółek rolniczych i ich związków wpłynie ok. 24 mld zł ze środków FRR. W okresie tym kółka rolnicze przeznaczą na inwestycje ok. 22,8 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.48" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Nakłady na inwestycje w rolnictwie w latach planu 5-letniego wyniosą ok. 176,8 mld zł, z czego środki państwowe 91,1 mld zł, środki FRR — 22,8 mld zł, a środki własne rolników — ok. 59,2 mld zł. Nakłady te będą więc o 66,2 mld zł przekraczać sumę nakładów wydatkowanych w ub. 5-leciu, z tym że w grupie inwestycji państwowych wzrost ten wyniesie 74 proc., w inwestycjach FRR — 117 proc., a w inwestycjach chłopskich — 28 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.49" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Największe sumy przeznaczy się na budownictwo rolnicze — 88 mld zł, na mechanizację (zakup maszyn i zaplecze techniczne) — 57,2 mld zł, na meliorację — 22,4 mld zł i elektryfikację — 5,5 mld zł. Szczególnie silnie wzrastają nakłady na mechanizację (o 50 proc. w stosunku do minionej 5-latki).</u>
+          <u xml:id="u-2.50" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Plan 5-letni przewiduje dalszy wzrost nakładów na inwestycje melioracyjne, co pozwoli na zmeliorowanie ok. 620 tys. ha użytków zielonych, ok. miliona ha gruntów ornych oraz przeprowadzenie zagospodarowania pomelioracyjnego na powierzchni 700 tys. ha. Po zrealizowaniu zadań w bieżącej 5-latce potrzeby melioracyjne w kraju zostaną zaspokojone; na gruntach ornych — w 79 proc., na użytkach zielonych — w 71 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.51" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W bieżącym planie 5-letnim rolnictwo otrzyma wielkie ilości maszyn i narzędzi rolniczych, dzięki czemu będzie można pełniej wykorzystać produkcyjne możliwości i rezerwy rolnictwa. Dostawy maszyn i narzędzi rolniczych osiągną wartość 45,2 mld zł (o 17,8 mld zł więcej niż w poprzedniej 5-latce). Kółka rolnicze otrzymają 90 tys. zestawów traktorowo-maszynowych o wartości ok. 20 mld zł. Stan ciągników w gospodarce rolnej wzrośnie w 1970 r. do 240 tys. sztuk (2-krotny wzrost w stosunku do 1965 r.). Na 100 ha użytków rolnych będziemy mieli 17,7 jednostek pociągowych, w tym 8 mechanicznych. Oznaczać to będzie zmechanizowanie siły pociągowej w rolnictwie w 45 proc. Zakłada się poważny rozwój i modernizację zaplecza technicznego, lepsze wyposażenie ośrodków maszynowych, wzrost ilości międzykółkowych baz maszynowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.52" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Zadania inwestycyjne w zakresie elektryfikacji wsi przewidują zelektryfikowanie 360 tys. zagród. Pozwoli to na osiągnięcie stanu elektryfikacji gospodarstw wiejskich w 1970 r. na poziomie 86 proc. Rozwinięty zostanie zakres usług elektrotechnicznych świadczonych przez przedsiębiorstwa elektryfikacji rolnictwa. Zaspokojone zostaną całkowicie potrzeby w zakresie elektryfikacji PGR i spółdzielni produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.53" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Nastąpi dalsze umocnienie przedsiębiorstw budownictwa rolniczego. Rolnictwo otrzyma znaczne ilości materiałów budowlanych, które powinny pozwolić na istotną poprawę zaopatrzenia. Ministerstwo Rolnictwa przeznaczyło w bieżącym planie 5-letnim z własnych środków inwestycyjnych kwotę 750 mln zł na rozwój produkcji materiałów budowlanych dla wsi, wychodząc z założenia, że poprawa sytuacji w tej dziedzinie jest bardzo ważnym warunkiem dalszego ogólnego rozwoju gospodarki chłopskiej. W latach 1966–1970 na inwestycje przedsiębiorstw budownictwa rolniczego przeznaczy się kwotę ok. 2,9 mld zł. Podjęte zostaną wysiłki w kierunku wprowadzenia nowych metod wykonawstwa, nowych korzystniejszych konstrukcji i materiałów oraz sprawniejszej organizacji robót.</u>
+          <u xml:id="u-2.54" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W bieżącej 5-latce realizowane będą inwestycje służące zabezpieczeniu zaopatrzenia wsi w wodę. Przewiduje się znaczne zwiększenie nakładów na budowę urządzeń zaopatrzenia rolnictwa i wsi w wodę do wysokości 4,1 mld zł, co oznacza wzrost nakładów o 140 proc. w stosunku do zadań wykonanych w ubiegłej 5-latce. Większość nakładów przeznacza się na pokrycie potrzeb występujących na terenach deficytowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.55" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Poza omówionymi kierunkami inwestowania kontynuowany będzie rozwój sieci lecznic weterynaryjnych, agronomówek, punktów unasienniania itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.56" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Wykonanie szerokich zadań produkcyjnych, jak i ogromnego dozbrojenia technicznego rolnictwa, stawia duże zadania na odcinku kadr. W ciągu najbliższych 5 lat ilość pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwach melioracyjnych, mechanizacji rolnictwa, budownictwa rolniczego i innych przedsiębiorstw usługowych powinna wzrosnąć do ponad 300 tys.</u>
+          <u xml:id="u-2.57" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Postęp, jaki przewiduje się w naszym rolnictwie, możliwy jest do osiągnięcia pod warunkiem objęcia zawodowym szkoleniem jak największej liczby młodzieży wiejskiej pracującej w gospodarstwach chłopskich. Rolnicy bez odpowiedniego przygotowania nie będą mogli efektywnie korzystać z coraz bogatszego zestawu środków, jaki już obecnie w masowej skali dostarczamy rolnictwu. Dążyć przeto będziemy do szybkiego rozwoju i doskonalenia pracy zarówno szkół, jak i zespołów przysposobienia rolniczego. Wielkim osiągnięciem jest to, że obecnie w szkołach przysposobienia rolniczego zdobywa kwalifikacje do pracy w rolnictwie ponad 120 tys. młodzieży, a w zespołach przysposobienia rolniczego przysposabia się do zawodu rolnika ponad 145 tys. starszej młodzieży. Wszędzie tam, gdzie są ku temu możliwości, będziemy nadal rozbudowywać obie te formy szkolenia rolniczego i zmierzać do objęcia nimi w 1970 r. całą młodzież pozostającą na wsi po ukończeniu szkoły podstawowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.58" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W poważnym stopniu rozwinięte zostaną różnorodne formy szkolenia kursowego. Podstawowym kierunkiem tego szkolenia będzie przygotowanie kadr dla pilnych potrzeb mechanizacji rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.59" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Przygotowanie potrzebnych rolnictwu kwalifikowanych kadr robotniczych jest zadaniem zasadniczych szkół rolniczych, które zamierza się znacznie rozbudować, zwiększając do 1970 r. ilość uczniów do 25 tys. z ponad 15 tys. w 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.60" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Rozbudowana zostanie znacznie baza instytutów naukowo-badawczych służących rolnictwu. Główny wysiłek skierowany zostanie na rozbudowę istniejących placówek i lepsze ich wyposażenie.</u>
+          <u xml:id="u-2.61" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W nowy plan 5-letni wchodzimy z dużym dorobkiem produkcyjnym. Coraz większe korzyści przynosić będą różnorodne prace prowadzone od lat w rolnictwie, a także różne decyzje długofalowe podjęte w toku minionej 5-latki i w roku bieżącym. Dotyczy to w głównej mierze prac w zakresie klasyfikacji i ewidencji gruntów, opracowania map glebowo-rolniczych, opracowania dla każdej gromady planów rozwoju produkcji rolniczej, środków zahamowania podziału gospodarstw, poprawy warunków kredytowania rolnictwa, udoskonalonej w ostatnich latach polityki cen itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.62" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Nasze główne zamierzenia produkcyjne w planie 5-letnim służyć będą wszechstronnemu wzrostowi produkcji we wszystkich jej asortymentach i sektorach, regulowaniu struktury produkcji rolnej w kierunkach zgodnych z potrzebami gospodarki narodowej, rozwiązywaniu w najbliższych latach węzłowego problemu zbożowo-paszowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.63" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Realizacja tych zamierzeń sprzyjać będzie dalszym społecznym przeobrażeniom na naszej wsi i poprawie warunków pracy i bytu ludności rolniczej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00018-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00018-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ff42098
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00018-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00018-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 18/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 18/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:18</note>
+        <note type="sessionNo">18</note>
+        <date>1966-09-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGinter" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Ginter</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławCabaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Cabaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGałka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gałka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Franciszek Gesing</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00018-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00018-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d74f65a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00018-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,70 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 29 września 1966 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), rozpatrzyła projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej przemysłu spożywczego oraz mleczarstwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, - przedstawiciele: Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z podsekretarzem stanu — Stanisławem Lindbergiem, Ministerstwa Rolnictwa z podsekretarzem stanu — Józefem Okuniewskim, przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów, - przedstawiciele CRS „Samopomoc Chłopska” z wiceprezesem — Janem Kamińskim, Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich z prezesem — Józefem Olszyńskim, - przewodniczący komisji rolnictwa Wojewódzkich Rad Narodowych w Lublinie, Poznaniu i Warszawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację na temat zadań założonych w projekcie 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w dziedzinie przemysłu spożywczego i skupu przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską.)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Na pytania posłów: Kazimierza Barcikowskiego (PZPR), Szymona Dziedzica (ZSL), Ksawery Barańskiej (ZSL), Władysława Cabaja (ZSL), Stanisława Walendowskiego (PZPR), Konstantego Łubieńskiego (bezp. „Znak” — przedst. Komisji Planu Gosp., Budżetu i Finansów), Michaliny Tatarkówny-Majkowskiej (PZPR — przedst. Komisji Planu Gosp., Budżetu i Finansów), Pelagii Pająk (bezp.), Tomasza Malinowskiego (ZSL — Komisja Planu Gosp., Budżetu i Finansów), Stefana Serwickiego (PZPR), Franciszka Grochowskiego (PZPR), Michała Polnara (ZSL), Franciszka Gintera (ZSL), Edmunda Lewandowskiego (PZPR), Jana Klechy (PZPR) i przewodniczącego Komisji Rolnictwa Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie — Edwarda Podgórnego, odpowiedzi udzielili: podsekretarze stanu: w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg i w Ministerstwie Rolnictwa — Józef Okuniewski oraz wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” — Jan Kamiński.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Ostatnio nastąpił znaczny wzrost poziomu skupu zbóż, mleka, buraków cukrowych. Wiąże się to ze wzrostem plonów, a także z pewnym wyrównaniem poziomu plonów na terenie kraju. Powstało w związku z tym zagrożenie zarówno na odcinku skupu, jak i przetwórstwa. Rolnictwo dostarczy w najbliższych latach więcej surowców aniżeli przemysł będzie mógł zagospodarować. Stąd konieczność podjęcia znacznego wysiłku inwestycyjnego, służącego rozszerzeniu bazy produkcyjnej przemysłu rolno-spożywczego. W tej dziedzinie nie grozi nam przeinwestowanie, spodziewać się raczej możemy braku możliwości zagospodarowania produktów dostarczonych przemysłowi przez rolnictwo.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Na inwestycje dla przemysłu rolno-spożywczego przeznacza się w planie 5-letnim 26,5 mld zł. Realizacja tych inwestycji zależna jest w dużym stopniu od zdolności przerobowych przedsiębiorstw budowlanych i zapewnienia dostaw odpowiedniej ilości materiałów budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Konieczne jest znaczne rozszerzenie możliwości przechowywania płodów rolnych oraz wpływanie na sezonowość dostaw m.in. przy pomocy środków ekonomicznych (np. ceny sezonowe), aby złagodzić skutki szczytów produkcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Ważnym zagadnieniem jest podniesienie jakości dostarczanych przez rolnictwo produktów. Za ziemniaki np. trzeba zacząć płacić wg zawartości skrobi. Podniesienie wymagań w klasyfikacji bydła przyniosło spodziewane rezultaty. O ile w roku 1961 udział bydła I klasy w skupie wynosił 14 proc., a bydła II klasy — 57 proc., to w roku 1965 udział ten wynosił odpowiednio: 22 proc. i 48 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W celu zapobieżenia nadużyciom wprowadza się klasyfikację anonimową. Dało to dobre skutki, np. w woj. olsztyńskim. W woj. lubelskim decyzje klasyfikatorów trzody mogą być poprawiane na korzyść rolników przez prezesów GS. Metody te będą stopniowo rozszerzane na inne rejony kraju.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Efektywność inwestycji w przemyśle rolno-spożywczym jest wysoka. Na inwestycje w państwowym przemyśle spożywczym przyznano 16 mld zł, a przemysł rolno-spożywczy deklaruje na koniec planu 5-letniego przyrost produkcji wartości 30 mld zł. Koszt jednego miejsca pracy w zakładach przemysłu spożywczego waha się od 200 do 400 tys. zł, w cukrowni nowej — ok. 700 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">W celu zagospodarowania dostaw mleka podejmuje się bardzo duży wysiłek inwestycyjny. Wzrost nakładów inwestycyjnych w tej dziedzinie będzie o ok. 50 proc. wyższy aniżeli w latach 1961–1965.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Józef Okuniewski stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Wchodzimy obecnie w okres, kiedy trzeba będzie precyzyjnie regulować rozmiary produkcji rolnej, kiedy działania nasze zmierzać będą nie tylko wyłącznie do wzrostu produkcji rolnej, lecz również do prawidłowego, zgodnego z interesami gospodarki narodowej jej ukierunkowania. Stąd niekiedy rodzi się konieczność ograniczania uprawy niektórych kultur. I tak np. rozmiary produkcji tytoniu trzeba było dopasować do wielkości zbytu i możliwości eksportu. Mimo iż z punktu widzenia interesów rolnictwa pragnęlibyśmy rozszerzyć produkcję buraka, trzeba było ograniczyć kontraktację w tym zakresie ze względu na złą koniunkturę na cukier na rynkach światowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Osiągnęliśmy trwały postęp w plonowaniu ziemniaków. Zwiększoną produkcję zamierzamy zagospodarować poprzez rozbudowę suszarni. Susz ziemniaczany można wykorzystać jako komponent pasz zastępujących zboże.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Wysiłki zmierzające do podniesienia poziomu produkcji pszenicy przyniosły już rezultaty. Areał przeznaczony pod pszenicę wzrósł o 25 proc., plony o 1/3, a zbiory — o 56 proc. Główny przyrost produkcji zbóż osiągnięty został dzięki kontraktacji pszenicy.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekGesing">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełFranciszekGinter">Bodźce ekonomiczne kontraktacji zbóż nie są wystarczające. Kontraktacja innych płodów rolnych jest oparta na daleko korzystniejszych zasadach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławCabaj">Rozwojowi produkcji rolnej musi towarzyszyć unowocześnianie bazy techniczno-produkcyjnej przemysłu rolno-spożywczego. W prezentowanym projekcie planu 5-letniego podejmuje się próbę takiego rozwiązania, ale wydaje się, że narastać będą dysproporcje między rozwojem produkcji rolnej a możliwościami przetwórczymi przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławCabaj">Należałoby rozważyć problem prawidłowości rozdziału nakładów inwestycyjnych między poszczególne zjednoczenia przemysłu rolno-spożywczego. Wątpliwa jest np. celowość przeznaczenia większych nakładów na potrzeby przemysłu wyrobów cukierniczych, spirytusowego czy tytoniowego. W ramach ogólnej kwoty przeznaczonej na inwestycje należy dokonać takiego rozdziału, który uwzględniałby najpilniejsze potrzeby rolnictwa i konsumentów. Konieczne jest poprawienie terminowości realizacji budów, a także przestrzeganie zasad oszczędnego budownictwa. W niektórych rejonach kraju należałoby dodatkowo podjąć budowę magazynów, wykorzystując na ten cel fundusze rezerwowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWładysławGałka">Do 1970 r. zamierza się skupić 6,5 mln ton zboża. Wymaga to nie tylko zabezpieczenia dostaw nawozów, lecz także rozszerzenia uprawy odmian wytrzymujących wysokie dawki nawożenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Przy rozważaniu projektu ubiegłego planu 5-letniego wskazywano na niedostatek środków inwestycyjnych przeznaczonych na rozbudowę przemysłu rolno-spożywczego. W toku realizacji planu notowano bardzo długie cykle realizacji tych inwestycji, co osłabiało efektywność nakładów.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełEdmundStuczyński">W bieżącym planie 5-letnim kredytów inwestycyjnych jest znacznie więcej. Trzeba rozważyć proporcję między nakładami przeznaczanymi na nowe obiekty a nakładami na rekonstrukcję i modernizację istniejących już zakładów. Zwrócić trzeba uwagę na konieczność szerszego stosowania zdobyczy postępu technicznego w zakładach przetwórczych, od tego bowiem zależy jakość i wartość produktów końcowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełEdmundStuczyński">Rosną plony, wzrasta ich jakość, a więc postawić trzeba nowe wymagania w dziedzinie przerobu i przetwórstwa. I trzeba to brać pod uwagę przy długoletnim planowaniu zadań dla przemysłu rolno-spożywczego. Wzrost wydajności pracy w tym przemyśle powinien następować głównie w drodze wdrażania postępu technicznego i modernizacji urządzeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanKlecha">Dyskusja wykazała, że szczególnie ważnym zadaniem jest rozbudowa sieci magazynów. Magazyny łączone z suszarniami powinny powstawać w GS-ach jako inwestycje międzygromadzkie.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJanKlecha">Zbadania wymaga realizacja nowego systemu kontraktacji. Wiele uwagi poświęcić trzeba zagrożeniu planu inwestycyjnego od strony wykonawstwa.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJanKlecha">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu wniosków i dezyderatów, które mają być rozpatrzone na kolejnym posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJanKlecha">O PROJEKCIE UCHWAŁY SEJMU O 5-LETNIM PLANIE ROZWOJU GOSPODARKI NARODOWEJ NA LATA 1966–1970 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO I SKUPU</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJanKlecha">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisława Lindberga na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 29 września 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełJanKlecha">Prace nad projektem planu rozwoju przemysłu spożywczego rozpoczęto opracowaniem, wspólnie z Ministerstwem Rolnictwa, programu współpracy przemysłu spożywczego z rolnictwem na lata 1966–1970. Program ten obejmuje problematykę kontraktacji i specjalizacji upraw, organizowanie bazy surowcowej, rozwój pasz przemysłowych, tuczu przemysłowego, kontraktację młodego bydła rzeźnego oraz cały zespół środków ekonomicznych, mających oddziaływać na sezonowość podaży itp. Równocześnie opracowano program współpracy przemysłu spożywczego z handlem zarówno wewnętrznym jak i zagranicznym. Zakończono też pracę nad projektem rekonstrukcji wszystkich gałęzi przemysłu spożywczego. Wszystkie programy i opracowania bazują na wynikach osiągniętych przez przemysł spożywczy w latach 1961–1965.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełJanKlecha">W tym okresie udział przemysłu spożywczego w wartości produkcji globalnej całego przemysłu wyniósł ok. 20 proc., w zatrudnieniu — 11,8 proc., w inwestycjach przemysłowych — 8,7 proc., zaś w wartości całego eksportu — 18,2 proc. Wartość skupu produktów rolnych wg cen bieżących wyniosła w 1965 r. — 83,7 mld zł, wobec 57,9 mld zł w roku 1960. Szczególnie silna dynamika wzrostu cechowała skup nasion oleistych, warzyw, chmielu, buraków cukrowych, ziemniaków, tytoniu oraz owoców. Wysokim wskaźnikiem wzrostu — 70 proc. — charakteryzował się skup bydła rzeźnego, jak również skup drobiu.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełJanKlecha">W oparciu o krajową bazę rolniczą oraz o dostawy z importu, produkcja przemysłu spożywczego wzrosła w latach 1961–1965 o 25,9 proc. Jednak zadania produkcyjne planu 5-letniego nie zostały w pełni wykonane w niektórych branżach.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełJanKlecha">Realizacja zadań planu 5-letniego przyniosła poprawę w zaopatrzeniu rynku w podstawowe artykuły spożywcze. Poprawa szła nie tylko w kierunku ilościowego zwiększenia podaży, lecz również wyrażała się dostosowaniem produkcji do wymagań konsumentów.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełJanKlecha">Eksport artykułów rolno-spożywczych wykazywał w tym czasie wzrost charakteryzujący się zwiększającym udziałem artykułów pochodzenia roślinnego, chociaż artykuły spożywcze pochodzenia zwierzęcego odgrywały nadal dominującą rolę. Szczególnie rozwinęła się produkcja i eksport mrożonych owoców i warzyw.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełJanKlecha">Limit inwestycyjny na lata 1961–1965 dla przemysłu spożywczego wynosił 21,3 mld zł. W toku realizacji nakłady inwestycyjne podniesione zostały do 21,9 mld zł. W tym okresie oddano do eksploatacji szereg inwestycji, m.in. nowe zakłady mięsne w Białymstoku, Rzeszowie i Częstochowie, nowe młyny, kaszarnie i makaroniarnie w Łomży, Wyżnem, Szczytnie, Malborku, Kutnie, Lublinie i Białymstoku, nowe elewatory i spichrze zbożowe w Koninie, Głogowie, Fordonie, Sanoku, Bukacie i Barcinie, nowe zakłady cukiernicze w Jarosławiu i Kargowej, nową cukrownię w Werbkowicach, nowe zakłady jajczarsko-drobiarskie w Krasnymstawie, Busku, Hrubieszowie i Łańcucie, nowe zakłady przetwórstwa owocowo-warzywnego w Jaśle, Płocku, Łowiczu i Rzeszowie, nowe wytwórnie pasz, oddziały drożdży paszowych, zakłady przemysłu ziemniaczanego oraz nowe chłodnie składowe w Poznaniu, Wrocławiu, Chrzanowie, Krakowie, Wałbrzychu, Częstochowie i Toszku.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełJanKlecha">Plan rozwoju przemysłu spożywczego na lata 1966–1970 charakteryzuje się dalszym wzrostem produkcji, podnoszeniem jakości wyrobów i umacnianiem więzi z rolnictwem.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełJanKlecha">W roku 1970 planuje się osiągnąć skup zbóż w ilości 6.500 tys. ton, co w stosunku do 1965 r. oznacza wzrost o 87,7 proc., skup roślin oleistych w ilości 515 tys. bon (wzrost o 19,2 proc.), buraków cukrowych — 13.050 tys. ton (wzrost o 6 proc.), ziemniaków — 6 mln ton (wzrost o 21,2 proc.), żywca ogółem — 2.435 do 2.470 tys. ton (wzrost o 27,8 proc. do 29,7 proc.), mleka — 4.900 do 5.100 mln litrów (wzrost o 17,3 proc. do 22,1 proc.), jaj — 2.650 mln sztuk (wzrost o 14,4 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PosełJanKlecha">Istnieje grupa produktów, których skup wzrośnie tylko nieznacznie lub będzie utrzymany na osiągniętym już poziomie. Należy do nich m.in. tytoń. Wynika to z osiągniętego już poziomu zapewniającego zaspokojenie potrzeb krajowych lub z braku perspektyw na zwiększenie eksportu tych produktów.</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PosełJanKlecha">W związku ze wzrostem zadań stojących przed skupem wyłania się konieczność usprawnienia odbioru produktów rolnych oraz ich należytego zagospodarowania, a zatem zwiększenia przepustowości punktów skupu i powierzchni magazynowej, wzrostu potencjału suszarniczego, usprawnienia obsługi dostawców przez modernizację i mechanizację punktów skupu. Dlatego też inwestycje usprawniające skup muszą być traktowane ze szczególną uwagą.</u>
+          <u xml:id="u-7.15" who="#PosełJanKlecha">Przewiduje się, że w latach 1966–1970 nastąpi dalszy wzrost wartości produkcji globalnej w przemyśle spożywczym do sumy 175 mld zł, tj. o 20,7 proc. w porównaniu do r. 1965. Tempo wzrostu produkcji w poszczególnych branżach będzie zróżnicowane. I tak produkcja mięsa z uboju wzrośnie o 25,7 proc., konserw mięsnych o 33,7 proc., margaryny o 33,5 proc., cukru o 25,5 proc. Wspólnym zadaniem wszystkich branż przemysłu spożywczego będzie poprawa jakości produkcji i podwyższenia wartości odżywczej artykułów. Przewiduje się wzrost dostaw artykułów żyznościowych o 29 proc. w porównaniu do 1965 r. Planowana poprawa w zaopatrzeniu rynku w mięso, drób i jaja powinna wpłynąć na polepszenie struktury spożycia. Natomiast w dziedzinie eksportu artykułów spożywczych zakłada się stabilizację na obecnym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-7.16" who="#PosełJanKlecha">Nakłady inwestycyjne dla przemysłu spożywczego ustala się na wysokości 26,5 mld zł, co oznacza wzrost w stosunku do poprzedniej 5-latki o 21 proc. Szczególnym wzrostem wyróżniać się będą nakłady inwestycyjne w przemyśle zbożowo-młynarskim i olejarskim, co tłumaczy się szeroko zakrojonym programem budowy elewatorów zbożowych oraz silosów na nasiona oleiste.</u>
+          <u xml:id="u-7.17" who="#PosełJanKlecha">Z ważniejszych inwestycji wymienić należy budowę zakładów mięsnych w Łukowie, rozbudowę 6 cukrowni, budowę cukrowni w Łapach, zakładów owocowo-warzywnych w Pińczowie, 8 chłodni składowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.18" who="#PosełJanKlecha">W projekcie planu przemysłu spożywczego zakłada się działalność inwestycyjną prowadzącą do unowocześnienia przemysłu, uszlachetnienia produkcji i opanowywania w praktyce procesów ciągłych z równoczesnym zastosowaniem automatyki. Wykonanie tych zadań będzie wymagało dużej mobilizacji, zapewniającej doskonalenie organizacji pracy wielkiej kadry przeszło 400 tys. pracowników przemysłu spożywczego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00019-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00019-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a1bb92e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00019-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00019-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 19/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 19/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:19</note>
+        <note type="sessionNo">19</note>
+        <date>1966-09-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAugustynPilch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Augustyn Pilch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGesing" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Gesing</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanŚliwa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Śliwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKonstantyŁubieński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Konstanty Łubieński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKsaweraBarańska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ksawera Barańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianTuka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Tuka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichalinaTatarkównaMajkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michalina Tatarkówna-Majkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPelagiaPająk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Pelagia Pająk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00019-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00019-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0d2f92b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00019-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,107 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak już podawaliśmy w biuletynie z dnia 29 września br. (por. BPS)230/IV kad./, Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), rozpatrywała projekt uchwały Sejmu o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej ogrodnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Informację o planie rozwoju ogrodnictwa w latach 1966-1970 przedstawił Prezes Centrali Spółdzielni Ogrodniczych — Tadeusz Barzyk.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską.)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJanKlecha">Pytania zadawali i w dyskusji udział wzięli posłowie: Bolesław Łęczycki (ZSL), Stanisław Ceberek (ZSL), Władysław Cabaj (ZSL), Bronisław Szajna (ZSL), Jan Kasiak (PZPR), Franciszek Gesing (ZSL), Ksawera Barańska (ZSL), Władysław Gałka (ZSL), Józef Łaciak (ZSL), Marian Tuka (PZPR), Edmund Stuczyński (PZPR), Pelagia Pająk (bezp.) oraz przewodniczący Komisji Rolnictwa WRN w Lublinie — Stanisław Sochaj. Dodatkowych wyjaśnień udzielili podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Józef Okuniewski oraz prezes Centrali Spółdzielni Ogrodniczych — Tadeusz Barzyk.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJanKlecha">W dyskusji na czoło wysunęły się problemy zagospodarowania masy towarowej, rozbudowy magazynów i przechowalni oraz wysokości nakładów przewidzianych na ten cel w planie 5-letnim.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJanKlecha">Poruszano sprawy struktury odmian, metod przeciwdziałania przemienności urodzajów, fachowego nadzoru nad uprawami, kontraktacji i rejonizacji produkcji, niedoboru opakowań i kontroli ich obiegu. Omawiano także sprawy rozpiętości cen skupu i sprzedaży owoców i warzyw.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJanKlecha">M.in. poseł Bolesław Łęczycki (ZSL) wskazał, że jeśli sprawy skupu innych ziemiopłodów zostały rozwiązane ku zadowoleniu producentów, to sprawa skupu owoców i warzyw nie jest dotąd należycie uregulowana; panuje w tej dziedzinie duża dowolność, mimo że chodzi o wartościową produkcję. Producent ponosi zbyt duże ryzyko.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJanKlecha">Wspólnymi siłami spółdzielni ogrodniczych i kółek rolniczych powinna być podjęta jak najszybciej budowa przechowalni. Szerzej trzeba rozprowadzać warzywa i owoce; np. w miastach powiatowych częstokroć trudno je kupić.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJanKlecha">Poseł Edmund Stuczyński (PZPR) podkreślił, że problemy warzywnictwa i ogrodnictwa wymagają odrębnego, gruntownego przedyskutowania z udziałem wszystkich zainteresowanych czynników. Wynikiem takiej analizy powinno być ustalenie zakresu zadań produkcyjnych i przetwórczych, obowiązków w zakresie skupu i obrotu warzywami i owocami, odpowiedzialności za prawidłową gospodarkę w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJanKlecha">Z zaopatrzeniem rynku w owoce i warzywa nie jest najlepiej. Owoców mamy dużo, ale wartościowych i dobrych gatunkowo jest w stosunku do całej masy bardzo mało. Należałoby uporządkować asortyment odmian, chociaż nawet po przeprowadzeniu takiego zamierzenia pewną część plonów stanowić będą odpady. Z odpadowych owoców można robić znakomite i wartościowe soki pitne. Kółka rolnicze, a także spółdzielnie zaopatrzenia i zbytu powinny podjąć inicjatywę stworzenia terenowych wytwórni soków pitnych z owoców. Podobnie zagospodarować można znaczne ilości pomidorów. Urządzenia do takiej produkcji nie są skomplikowane ani zbyt drogie, a uruchomienie tego przetwórstwa przyniosłoby oczywiste korzyści i producentom, i konsumentom poszukującym takich soków.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJanKlecha">Konieczny jest odpowiedni tabor do przewozu owoców i warzyw. Musi on odpowiadać określonym warunkom, ponieważ towar ten wymaga szczególnie ostrożnego przewozu.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJanKlecha">Problem zaopatrzenia rynku w owoce i warzywa ma ważne znaczenie również z punktu widzenia bilansu mięsnego i poprawy struktury spożycia.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJanKlecha">Komisja zleciła podkomisji do spraw ogrodnictwa opracowanie projektu wniosków i dezyderatów oraz przedłożenie go na kolejnym posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełJanKlecha">Jak już podawaliśmy w biuletynie nr 232/IV kad., Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego rozpatrzyła w dniu 29 września 1966 r. projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966–1970 w części dotyczącej mleczarstwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełJanKlecha">Referat na ten temat przedstawił prezes Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich — Józef Olszyński.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#komentarz">(Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską.)</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełJanKlecha">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełFlorianPierański">Możliwości rozszerzenia skupu mleka są znaczne; hamulcem w zwiększaniu skupu jest niska wartość chudego mleka oddawanego rolnikom dla potrzeby hodowli. Trzeba podnieść jakość tego mleka.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełFlorianPierański">Spółdzielczość mleczarska powinna uzgodnić z przemysłem wielkość dostaw konwi i innego sprzętu niezbędnego w obrocie mlekiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMarianTuka">Przemysł mleczarski dysponuje znacznymi ilościami produktów ubocznych, jak maślanka i serwatka. Powstaje pytanie, czy rolnicy otrzymują dostateczną ilość tych produktów dla potrzeb hodowli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanŚliwa">Plan skupu mleka jest realny. Wzrasta pogłowie bydła, mamy coraz lepsze warunki paszowe. Hamulcem są ograniczone możliwości budownictwa inwentarskiego. Wysoka podaż mleka czyni koniecznym dalsze doinwestowanie spółdzielczości mleczarskiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełKonstantyŁubieński">Jednym z ważniejszych zadań w bieżącej 5-latce powinno być wykorzystanie całej podaży mleka. Podejmując wiele decyzji służących rozwojowi pogłowia bydła musimy zabezpieczyć także pełny skup mleka i sprostanie temu zadaniu przez spółdzielczość mleczarską.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełKonstantyŁubieński">Trzeba doprowadzić do wyrównania rejonowych dysproporcji w rozmieszczeniu potencjału przetwórczego mleczarstwa.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełKonstantyŁubieński">Stać nas na produkcję bardzo dobrych serów, nieodbiegających od standardu światowego. Stwarza to możliwość zwiększenia eksportu serów i w tym kierunku trzeba podjąć kroki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAugustynPilch">Nowe zakłady mleczarskie muszą być budowane z uwzględnieniem stale rosnącej podaży mleka. Zakłady budowane dużym nakładem sił i środków okazują się niekiedy już z chwilą uruchomienia zbyt małe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełKsaweraBarańska">Występują często różnice w ocenie zawartości tłuszczu w mleku z powodu niedokładnych pomiarów.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełKsaweraBarańska">Kontakt władz spółdzielczych i służby poradnictwa z dostawcami jest zbyt słaby m.in. z powodu braku środków lokomocji. Zbyt szczupła jest jeszcze kadra fachowców w spółdzielniach mleczarskich.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełKsaweraBarańska">Aby nie hamować dalszego rozwoju produkcji mleka, należałoby poprzeć postulaty spółdzielczości mleczarskiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMichalinaTatarkównaMajkowska">Komisja Planowania odnosi się ze zrozumieniem do poczynań inwestycyjnych spółdzielczości mleczarskiej. Jest jednak obawa, czy spółdzielczość będzie mogła zabezpieczyć wykonanie zwiększonych zadań inwestycyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJanKlecha">Rozwój mleczarstwa jest nierozłącznie związany z rozwojem i podniesieniem poziomu hodowli bydła. Szybciej będziemy mieć dobrych hodowców, gdy stworzymy im właściwe warunki zbytu mleka, mlekiem bowiem dyskontują oni nakłady na hodowlę.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJanKlecha">Kłopoty spółdzielczości mleczarskiej z przerobem mleka wynikają nie tyle z rozmiarów skupu, ile raczej ze spiętrzenia dostaw w okresie letnim. Aby temu zapobiec, należałoby wzmóc pracę z hodowcami, zwłaszcza w dziedzinie lepszego zabezpieczenia pasz dla bydła, wiązać działalność spółdzielni mleczarskich z kółkami rolniczymi i z tym wszystkim, co przynieść może poprawę hodowli i tym samym równomierność podaży mleka. Zadania organizacyjne stojące przed spółdzielczością mleczarską są duże, muszą być bowiem realizowane w kontaktach z przeszło 3 mln gospodarstw, z których niemała część znajduje się z dala od traktów.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełJanKlecha">Należy dopomóc spółdzielczości mleczarskiej w uzyskaniu potrzebnych środków inwestycyjnych na rozbudowę mleczami i zlewni, na rozbudowę zakładów przetwórczych, których produkcja służy zaopatrzeniu miast. Rozwój mleczarstwa jest dla wielu rejonów wiejskich jedyną niemal drogą dźwignięcia się z zastoju.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełJanKlecha">Tak jest np. na Kuwasach, gdzie zmeliorowano duże połacie słabych gruntów, na których powstają obecnie urodzajne łąki. Aby ruszyła hodowla, potrzebne są inwestycje mleczarskie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJózefŁaciak">Spółdzielczość mleczarska ma trudności z realizacją podejmowanych inwestycji. Przedsiębiorstwa budowlano-montażowe nie wywiązują się z umów. Podobne kłopoty są z zaplanowanymi dostawami środków transportu. Transport wynajmowany w PKS zwiększa koszty, a nie zawsze może spełnić te zadania, jakie spełniałby własny transport mleczarstwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełPelagiaPająk">Spółdzielczość mleczarska czyni postępy, jednakże niedostateczne w stosunku do rozwoju hodowli, co wyraźnie uwydatniło się przy wzroście podaży mleka.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełPelagiaPająk">Wyłonił się problem skupu i przerobu olbrzymiej masy mleka. Sprawą istotną jest zorganizowanie odpowiedniej sieci punktów skupu, tym bardziej, że — jak się okazuje — jeszcze ok. 1 mln gospodarstw nie odstawia mleka do uspołecznionych punktów. Ułatwiając rolnikowi sprzedaż mleka — spółdzielczość pozyska go dla realizacji swoich zamierzeń.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełPelagiaPająk">Konieczne jest zwiększenie inwestycji mleczarskich. Powinny one jednak być podejmowane w sposób przemyślany, bez rozpraszania sił i oszczędnie realizowane.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełPelagiaPająk">W zakresie produkcji zwierzęcej w bieżącej 5-latce planuje się znaczny wzrost hodowli bydła opasowego, natomiast ilość bydła mlecznego nie ulegnie znaczniejszemu zwiększeniu. Oznacza to, że wzrost dostaw mleka ma być uzyskiwany przez podniesienie mleczności krów, czyli w drodze podnoszenia kultury hodowli. W tej dziedzinie największą rolę mają do spełnienia instruktorzy poradnictwa żywieniowego w pionie spółdzielczości mleczarskiej. Istnieje bogactwo form oddziaływania instruktorów na podnoszenie poziomu kultury hodowli; w tej pracy należałoby im dopomóc.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełFranciszekGesing">Mleko ma ogromne znaczenie nie tylko dla intensyfikacji produkcji rolnej, ale i dla bilansu żywnościowego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełFranciszekGesing">Na tle przeprowadzonych szacunków produkcji i rozchodowania mleka w gospodarstwach rolnych wyłaniają się wątpliwości, czy plan skupu mleka jest we wszystkich elementach mobilizujący, czy nie jest ukształtowany zbyt nisko.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełFranciszekGesing">Niepokój budzi szacowany wzrost spasania mleka przez inwentarz, podczas gdy hodowla trzody, dla której mleko jest przeznaczone, nieznacznie wzrasta; należałoby też w tych warunkach w większym stopniu sięgać do środków mlekozastępczych, by zwiększyć podaż mleka przeznaczonego na rynek.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełFranciszekGesing">Zastrzeżenia budzi udział w bilansie mlecznym 2 mld litrów mleka rocznie w obrocie wolnorynkowym, czyli mleka dostarczanego w warunkach prymitywnych naruszających wymogi higieny, czego na dłuższą metę tolerować nie wolno.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełFranciszekGesing">Te problemy powinny skłonić do rozważań nad możliwością zwiększenia planu skupu mleka i tym samym spowodowania, aby spółdzielczość mleczarska szukała form i sposobów eliminowania niekorzystnych zjawisk w zagospodarowaniu i obrocie mlekiem. Powinno to również skłonić do opracowania takiego programu poczynań inwestycyjnych, które zagwarantowałyby zwiększenie skupu i lepsze zaopatrzenie rynku w mleko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Związek między zamierzeniami w dziedzinie hodowli bydła a zamierzeniami w dziedzinie skupu mleka jest bezsporny. Ważnym czynnikiem jest umiejętne zabezpieczenie dostaw mleka i przetworów mlecznych dla jak najszerszej rzeszy konsumentów. Jak dotąd asortyment ten jest jeszcze ubogi. Jednym z pierwszoplanowych zadań jest podniesienie konsumpcji mleka w kraju jako produktu o wysokiej jakości odżywczej i zdrowotnej.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełEdmundStuczyński">Komisja wielokrotnie występowała z wnioskami wychodzącymi naprzeciw potrzebom spółdzielczości mleczarskiej i przemysłu mleczarskiego. Również z okazji debaty nad bieżącym planem 5-letnim Komisja powinna poprzeć słuszne postulaty spółdzielczości mleczarskiej.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełEdmundStuczyński">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu — Stanisław Lindberg oraz prezes Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich — Józef Olszyński.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełEdmundStuczyński">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu wniosków i dezyderatów, które mają być rozpatrzone na kolejnym posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PosełEdmundStuczyński">O PROJEKCIE UCHWAŁY SEJMU O 5-LETNIM PLANIE ROZWOJU GOSPODARKI NARODOWEJ NA LATA 1966–1970 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ WARZYWNICTWA</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PosełEdmundStuczyński">Informacja złożona przez Prezesa Centrali Spółdzielni Ogrodniczych — Tadeusza Barzyka na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 28 września 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PosełEdmundStuczyński">Produkcja ogrodnicza w Polsce obejmuje 500 tys. ha gruntów, tj. 2,2 proc. powierzchni użytków rolnych. Aktualna wartość produkcji ogrodniczej stanowi 10 proc. wartości całej produkcji roślinnej. Dochody gospodarstw indywidualnych z produkcji ogrodniczej stanowią 28 proc. dochodów uzyskiwanych ze sprzedaży produktów roślinnych.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#PosełEdmundStuczyński">W myśl założeń planu na lata 1966–1970 produkcja ogrodnicza ma rosnąć szybciej niż produkcja roślinna. Zbiór warzyw gruntowych na koniec ub. 5-latki wynosił 3.713 tys. ton, na rok 1970 planuje się 4.600 tys. ton. Zakładany jest wzrost powierzchni upraw warzyw gruntowych o 25 tys. ha oraz znaczny postęp produkcji warzyw pod szkłem. Równocześnie planuje się zwiększenie wydajności warzyw z hektara o 14 proc.</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#PosełEdmundStuczyński">Założenia programowe przewidują rekonstrukcję sadów, rozwój sadownictwa towarowego drogą zakładania nowych sadów, podniesienia jakości owoców przez odpowiednią uprawę i zabiegi pielęgnacyjne, lepszą opiekę fachową.</u>
+          <u xml:id="u-14.9" who="#PosełEdmundStuczyński">Zamierza się w latach 1966–1970 objąć kontraktacją prowadzoną przez spółdzielczość 80 proc. skupu warzyw i owoców jagodowych.</u>
+          <u xml:id="u-14.10" who="#PosełEdmundStuczyński">W ostatnich latach nastąpiły duże zmiany w strukturze asortymentowej skupu na rzecz bardziej poszukiwanych artykułów, zarówno na rynku krajowym, jak i zagranicznym, jak cebula, ogórki, pomidory. Dla zapewnienia realizacji planów skupu oraz usprawnienia organizacji odbioru masy towarowej od producentów przewiduje się zwiększenie sieci stałych punktów skupu do 1,100 w roku 1970 (789 w 1966 r.) oraz punktów sezonowych do 2.500. Na niektórych terenach organizowane będą zbiorowe dostawy towarów przez kółka rolnicze ich własnym transportem oraz bezpośrednie dostawy przez producentów wprost do wagonów kolejowych bądź do zakładów przetwórstwa warzywnego. Jednak dla pełnej realizacji planów skupu i zaopatrzenia rynku niezbędna jest rozbudowa zaplecza magazynowego, zwiększenie ilości środków transportu, zatrudnienia i funduszu płac.</u>
+          <u xml:id="u-14.11" who="#PosełEdmundStuczyński">Nakłady inwestycyjne spółdzielczości w latach 1961–1965 wyniosły 810,3 mln zł. Limit inwestycyjny na lata 1966–1970 wynosi 1.276,2 mln zł. Niezależnie od tego z inwestycji pozalimitowych budowane będą sezonowe punkty skupu, wiaty na opakowania itp.</u>
+          <u xml:id="u-14.12" who="#PosełEdmundStuczyński">Dla zapewnienia pełnego wykonania planowanych zamierzeń spółdzielczości ogrodniczej istnieje potrzeba zwiększenia niektórych inwestycji, zwłaszcza nakładów na budowę przechowalni. Należałoby również ustalić priorytet dla obiektów spółdzielczości ogrodniczej znajdujących się w budowie.</u>
+          <u xml:id="u-14.13" who="#PosełEdmundStuczyński">Sprawą pozornie drobną, lecz odbijającą się na wykonywaniu zadań przez spółdzielczość, są opakowania dostarczane przez resort leśnictwa. Brak tych opakowań, szczególnie łubianek i beczek, zakłóca organizację odbioru towarów od producenta.</u>
+          <u xml:id="u-14.14" who="#PosełEdmundStuczyński">Przewidziana ilość przechowalni budowanych przez spółdzielczość ogrodniczą nie wystarczy dla rosnącej masy towarowej. W związku z tym należałoby stworzyć wspólny z kółkami rolniczymi program budowy małych przechowalni.</u>
+          <u xml:id="u-14.15" who="#PosełEdmundStuczyński">Ogrodnictwo nasze dotkliwie odczuwa brak środków do produkcji m.in. małych traktorów jednoosiowych, niektórych środków ochrony roślin z importu, środków transportu.</u>
+          <u xml:id="u-14.16" who="#PosełEdmundStuczyński">O 5-LETNIM PLANIE ROZWOJU GOSPODARKI NARODOWEJ NA LATA 1966–1970</u>
+          <u xml:id="u-14.17" who="#PosełEdmundStuczyński">W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ MLECZARSTWA</u>
+          <u xml:id="u-14.18" who="#PosełEdmundStuczyński">Informacja prezesa Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich — Józefa Olszyńskiego złożona na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 29 września 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-14.19" who="#PosełEdmundStuczyński">Plan 5-letni zakłada, że w roku 1970 skup mleka osiągnie 4.900–5.100 mln litrów. Globalna produkcja mleka wzrosnąć ma z 12.950 mln litrów w roku 1965 do 14.500 mln litrów w roku 1970. Szacuje się, że spożycie mleka przez ludność wiejską utrzyma się na niezmienionym poziomie, wzrośnie zużycie mleka na spasanie, bez zmian utrzyma się obrót wolnorynkowy, uspołeczniony skup mleka wzrastać ma średnio o 180 mln litrów rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-14.20" who="#PosełEdmundStuczyński">Plan na rok 1966 zakładał skup 4.100 mln litrów mleka; w ciągu 8 miesięcy skupiono 3.147 mln litrów, przekraczając tym samym zadania na ten okres o 293 mln litrów; przewiduje się, że do końca roku skup osiągnie wielkość ok. 4.550 mln litrów. Na tak znaczne przekroczenie planu skupu złożyły się nie tylko korzystne warunki atmosferyczne, lecz również zapewnienie hodowcom odpowiedniej ilości pasz przez zagospodarowanie użytków zielonych, dostawy nasion, upowszechnienie uprawy poplonów, budowę silosów, podniesienie jakości stada, poradnictwo żywieniowe, i usprawnienie działania sieci skupu mleka, organizowanie zbiorowych dostaw wprost do mleczarni.</u>
+          <u xml:id="u-14.21" who="#PosełEdmundStuczyński">Dostawy rynkowe mleka spożywczego wzrosną z 1.184 mln litrów w roku 1965 do 1.390 mln litrów w 1970 roku, w tym butelkowe z 313 mln litrów do 500 mln litrów; produkcja mleka tłustego w proszku wzrośnie o 15 proc., mleka chudego w proszku o 249 proc., masła — o 9,6 proc., śmietany spożywczej — o 30,4 proc., serów twardych — o 94 proc., twarogów — o 38,1 proc.; produkcja kazeiny ulegnie zmniejszeniu do 55 proc. stanu obecnego.</u>
+          <u xml:id="u-14.22" who="#PosełEdmundStuczyński">Głównym problemem wymagającym rozwiązania w przemyśle mleczarskim jest dostosowanie mocy produkcyjnej zakładów do wielkości skupu mleka; niezbędna jest zwłaszcza szybka rozbudowa zakładów produkujących szeroki asortyment serów twardych oraz zakładów butelkowania mleka i napojów mlecznych. Zwiększenia wymaga ilość środków transportu oraz uzupełnić trzeba wyposażenie placówek handlowych w urządzenia do sprzedaży mleka.</u>
+          <u xml:id="u-14.23" who="#PosełEdmundStuczyński">Stan techniczny przemysłu mleczarskiego waha się między prymitywem a nowoczesnością. W okresie 20-lecia zbudowano ponad 100 nowych zakładów, a 200 rozbudowano i częściowo unowocześniono. W ciągu ubiegłej 5-latki oddano do użytku 34 nowe zakłady i rozpoczęto budowę 14. Nakłady inwestycyjne na lata 1966–1970 wynieść mają 3.629,3 mln zł, tj. o 69 proc. więcej aniżeli w latach 1961–1965; jednakże Centralny Związek Spółdzielni Mleczarskich wnioskuje o dalsze zwiększenie nakładów inwestycyjnych o kwotę 550 mln zł z przeznaczeniem na zwiększenie inwestycji serowarskich, zwiększenie limitów na rozpoczęcie budów pilnych, które były przewidziane w poprzedniej 5-latce, lecz na skutek korekty planów nie weszły do realizacji. Postuluje się również zwiększenie przydziału dewiz na zakup sprzętu dla zakładów mleczarskich.</u>
+          <u xml:id="u-14.24" who="#PosełEdmundStuczyński">W latach 1956–1965 zatrudnienie w spółdzielczości mleczarskiej wzrosło o 37,4 proc., natomiast przerób wzrósł o 65 proc. Plan na lata 1966–1970 przewiduje wzrost zatrudnienia o 14 proc., co — przy założonych wskaźnikach wzrostu produkcji — oznacza wydajny wzrost wydajności pracy. Przewiduje się obniżkę kosztów własnych produkcji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00020-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00020-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c5fd851
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00020-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00020-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 20/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 20/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:20</note>
+        <note type="sessionNo">20</note>
+        <date>1966-10-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAntoniJankowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antoni Jankowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundLewandowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Lewandowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGesing" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Gesing</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGinter" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Ginter</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKsaweraBarańska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ksawera Barańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełPelagiaPająk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Pelagia Pająk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełSzymonDziedzic" role="speaker">
+        <persName>Poseł Szymon Dziedzic</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00020-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00020-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b683e6b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00020-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,84 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak już podawaliśmy w biuletynie nr 230/IV kad., Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca w dniu 28 września 1966 r. pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), rozpatrzyła projekt uchwały Sejmu o 5-letnim planie rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Referat o założeniach planu 5-letniego w części dotyczącej rolnictwa przedłożył Minister Rolnictwa — Mieczysław Jagielski (Streszczenie informacji załączyliśmy do biuletynu nr 230)IV kad./.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Jak podawaliśmy, na pytania posłów: Jana Mazurka (ZSL), Jana Kasiaka (PZPR), Władysława Cabaja (ZSL), Floriana Pierańskiego (SD), Konstantego Łubieńskiego (bezp. „Znak” — przedstawiciel Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów), Ksawery Barańskiej (ZSL), Pelagii Pająk (bezp.), Szymona Dziedzica (ZSL), Tomasza Malinowskiego (ZSL — przedst. Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów), Franciszka Maja (ZSL), Edmunda Lewandowskiego (PZPR), Mariana Tuki (PZPR), Bronisława Kałwaka (PZPR), Józefa Łaciaka (ZSL), Franciszka Gintera (ZSL), Franciszka Gesinga (ZSL), Jana Klechy (PZPR), odpowiedzi udzielili: Minister Rolnictwa — Mieczysław Jagielski, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Władysław Jagusztyn, podsekretarze stanu: w Ministerstwie Przemysłu Chemicznego — Adam Kowalski i w Ministerstwie Przemysłu Ciężkiego — Zdzisław Nowakowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Franciszek Maj (ZSL), Mieczysław Tomkowski (PZPR), Konstanty Łubieński (bezp. „Znak” — przedstawiciel Komisji Planu Gosp., Budżetu i Finansów), Antoni Jankowski (PZPR), Władysław Cabaj (ZSL) i Józef Tejchma (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Pytania i dyskusja koncentrowały się na założonych w projekcie planu 5-letniego proporcjach rozwoju poszczególnych działów rolnictwa, na zagadnieniach równowagi pomiędzy zadaniami a nakładami inwestycyjnymi, na efektywności przewidzianych nakładów, szeroko rozważane były sprawy zabezpieczenia planowanego wzrostu produkcji rolnej przez dostawy z przemysłu, przez potencjał wykonawczy przedsiębiorstw budowlano-montażowych pracujących na rzecz rolnictwa, przez rozwój transportu i innych usług dla rolnictwa. Wiele uwagi poświęcono również sprawom zatrudnienia w rolnictwie i przygotowania kwalifikowanych kadr.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Między innymi poseł Władysław Cabaj (ZSL), podkreślając że wskaźniki wzrostu produkcji rolnej na lata 1966-1970 ustalone są prawidłowo, wskazał, że ich osiągnięcie uzależnione jest od zapewnienia właściwego rozwoju zaplecza dla rolnictwa. Inwestycje rolne nie mają zabezpieczonych pełnych mocy przerobowych, na co resort budownictwa powinien zwrócić szczególną uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Dający się już obecnie we znaki niedobór mocy przerobowej może spotęgować dysproporcje pomiędzy zamierzonym rozwojem hodowli a ilością pomieszczeń inwentarskich. Niedostateczny jest przydział środków transportowych dla obsługi inwestycji rolnych, jak i przydział szeregu materiałów budowlanych, zwłaszcza materiałów ściennych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Z uznaniem podkreślić należy wysiłki przemysłu maszynowego w zakresie realizacji dostaw niezbędnych maszyn dla rolnictwa. Mimo to w bież. 5-leciu występować będą jeszcze poważne braki w produkcji przyczep dla potrzeb rolnictwa oraz szeregu maszyn limitujących prawidłowy rozwój hodowli i niektórych prac pomocniczych. Więcej uwagi poświęcić należy koordynacji produkcji maszyn i narzędzi dla potrzeb sadownictwa i warzywnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W ostatnich latach zdecydowanie poprawiło się zaopatrzenie w części zamienne do maszyn rolniczych, nadal jednak odczuwa się braki drobnych detali i materiałów, których produkcja oparta jest na surowcach chemicznych — lakierów, ogumienia, uszczelek. Te braki powodują przestoje maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Rolnicy indywidualni mają w myśl planu przeznaczyć na rozwój produkcji rolnej z własnych środków ok. 60 mld zł. Poseł Władysław Cabaj zwrócił uwagę, że należałoby poddać gruntowniejszej analizie, czy gospodarka indywidualna zdolna będzie wydatkować na cele inwestycyjne taką kwotę.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Przewiduje się, że zatrudnienie w rolnictwie utrzymane będzie w roku 1970 na poziomie roku 1965. Wobec tego w niektórych rejonach kraju nie zmniejszy się występujący obecnie nadmiar rąk do pracy. Dotyczy to np. woj. krakowskiego. W związku z tym poseł Cabaj wskazał na konieczność lokalizowania na tym terenie zakładów przetwórczych, głównie przetwórstwa owocowo-warzywnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Poseł Jan Mazurek (ZSL) podkreślił, że w woj. białostockim nakłady na meliorację przyniosły dwukrotny wzrost wydajności łąk. W parze z tym nie nastąpiła jednak rozbudowa pomieszczeń inwentarskich, wskutek czego nie osiągnięto możliwych do osiągnięcia efektów nakładów na meliorację.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Rolnictwo odczuwa brak maszyn dostosowanych do nowych potrzeb. Nie ma odpowiednich siewników nawozowych nadających się do użytkowania na łąkach torfowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W planie przewiduje się duży wzrost nakładów na instytuty naukowo-badawcze rolnictwa. Tymczasem — jak wskazał poseł Jan Mazurek — w działalności instytutów nie widać dostatecznego postępu prowadzącego do ściślejszego powiązania nauki z praktyką; dotyczy to szczególnie użytkowania słabszych gleb.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Poseł Jan Kasiak (PZPR) zwrócił uwagę, że w dziedzinie produkcji roślinnej niezbędna jest poprawa stanu nasiennictwa. Chodzi nie tylko o zwiększenie produkcji materiału siewnego i poprawy jego jakości, lecz również rozbudowy przechowalni. Dotyczy to również sadzeniaków.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Rozwój nasiennictwa wymaga lepszego instruktażu fachowego. Obecnie na 1 instruktora przypada 275 ha plantacji nasiennych. W tych warunkach pomoc agrotechniczna jest niedostateczna. W planie przewiduje się zwiększenie liczby instruktorów tak, aby na każdego z nich przypadało 200 ha. Już obecnie w niektórych rejonach przypada na instruktora 160 ha plantacji nasiennych i okazuje się, że nawet w tych warunkach instruktor nie jest w stanie podołać swym obowiązkom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełFlorianPierański">Poprawa zdrowotności inwentarza uzależniona jest od budownictwa inwentarskiego. Budownictwo to wciąż odczuwa trudności powodowane głównie brakiem gotowych elementów drewnianych oraz surowca drzewnego. Woj. poznańskie, podobnie jak inne województwa, ma poważne kłopoty ze zdolnością przerobową przedsiębiorstw budowlanych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełKsaweraBarańska">Rolnicy nadal odczuwają trudności z nabyciem taniej typowej dokumentacji budowlanej. Wydziały architektury stawiają rolnikom przeróżne wymagania — formalne i techniczne, nakazują opracowywanie planów, nie informując równocześnie, że plany takie można nabyć już gotowe za cenę kilkudziesięciu złotych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełPelagiaPająk">Budownictwo inwentarskie ma zasadniczy wpływ na rozwój hodowli. Dotychczasowe wysiłki zmierzające do popularyzacji typowych budynków inwentarskich nie dały większych rezultatów. Równocześnie z rozwojem budownictwa typowego należałoby podjąć pracę nad adaptacją starych budynków i dostosowania ich do nowych wymogów hodowli.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełPelagiaPająk">Do upowszechnienia budowy silosów przyczyniła się w dużym stopniu akcja dotowania rolników podejmujących tę budowę. Dotacje są jednakowe — po 500 zł od silosu. Tymczasem rolnicy budują silosy różnej wielkości, różne są więc koszty budowy; należałoby odpowiednio te dotacje zróżnicować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełSzymonDziedzic">Od lat palącą potrzebą jest wzbogacenie transportu rolnego. Problem ten nie będzie rozwiązany w najbliższym 5-leciu, ponieważ w planach nie przewiduje się pełnego pokrycia zapotrzebowania na przyczepy traktorowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełFranciszekMaj">W planach zabudowy wsi wyznacza się zbyt małe działki pod zabudowę i podwórza; powoduje to zahamowania w przechodzeniu na zabudowę zwartą. Chroniąc tereny użytkowane rolniczo, trzeba jednak liczyć się z potrzebami chłopów i wydzielać działki, które pozwoliłyby na racjonalne urządzenie gospodarstwa.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełFranciszekMaj">Wzrost produkcji rolnej już obecnie wyprzedza pojemność wielu punktów skupu. Występuje to w nasiennictwie, gdzie Centrala Nasienna nie dysponuje odpowiednimi magazynami, w mleczarstwie, gdzie zakłady nie są w stanie przerobić dostarczanego surowca.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełFranciszekMaj">Przewiduje się rozwój hodowli na terenach objętych melioracjami. Należałoby w pełni zabezpieczyć dostawę dla tych rejonów odpowiedniego materiału hodowlanego.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełFranciszekMaj">Przedstawiciel Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów — poseł Tomasz Malinowski (ZSL): Problemy wymagające szybkiego rozwiązania to m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełFranciszekMaj">- ulepszenie kontroli jakościowej nawozów sztucznych, obecnie bowiem niektóre ich rodzaje nie odpowiadają wyspecyfikowanej zawartości składników;</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełFranciszekMaj">- podjęcie energiczniejszych kroków przeciwdziałających dalszemu rozdrabnianiu gospodarstw rolnych i zmierzających do przeprowadzenia komasacji gruntów;</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełFranciszekMaj">- przystosowanie sieci elektryfikacyjnej na wsi do poboru prądu dla celów energetycznych; obecnie wiele wsi może pobierać prąd wyłącznie dla celów oświetlenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJózefŁaciak">Trzeba podjąć wysiłki zmierzające do umożliwienia rolnikom korzystania w większym stopniu z maszyn i urządzeń elektrycznych. Nie ma w gospodarstwach małych dźwigów ułatwiających podnoszenie ciężarów, nie ma nawet prostych elektrycznych szlifierek, choć trzeba ostrzyć dziesiątki noży, kosiarek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełFranciszekGinter">Mechanizacja rolnictwa nie sprowadza się do coraz większego zaopatrzenia wsi w maszyny. Ważną kwestią jest nowoczesność maszyn i ich coraz lepsza użyteczność. Młockarnie dostarczane wsi nie odpowiadają obecnym wymogom użytkowników. Powinien być opracowany program modernizacji sprzętu rolniczego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJanKlecha">Ustawa o ograniczeniu uboju cieląt dała poważne efekty. Swoim działaniem objęła ona tylko niektóre tereny. Należałoby rozważyć możliwość objęcia działaniem tej ustawy dalszych terenów.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJanKlecha">Trzeba podjąć dalsze środki przeciwdziałające rozdrobnieniu gospodarstw chłopskich, szczególnie w województwach centralnych i wschodnich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełEdmundLewandowski">Szkoły przysposobienia rolniczego nie cieszą się powodzeniem wśród młodzieży wiejskiej. Trzeba szerzej popularyzować wśród młodzieży korzyści płynące z tej formy nauczania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełFranciszekGesing">Planowany rozwój oświaty rolniczej przerzuca zbyt wielki ciężar zadań oświatowych na system pozaszkolny. Oświata rolnicza w systemie szkolnym i pozaszkolnym wymaga rozbudowy bazy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełAntoniJankowski">Dla zabezpieczenia odpowiedniej ilości młodego bydła do hodowli należałoby jałowiznę dostarczaną do baz rzeźnych poddawać badaniom weterynaryjnym na cielność. Zakłady inseminacyjne powinny być zaopatrzone w odpowiednią ilość aparatury do mrożenia nasienia, a także w odpowiednią ilość mechanicznych środków transportu.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełAntoniJankowski">Poseł Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”) wskazał, że założone w planie na lata 1966–1970 proporcje pomiędzy rozwojem hodowli bydła i hodowli trzody chlewnej pozwalają na stosunkowo niewielki wzrost spożycia mięsa: z 49,1 kg do 53–55 kg na 1 mieszkańca. Dlatego też choć szybszy wzrost hodowli trzody obciążałby nasz bilans zbożowy, a tym samym bilans handlowy i płatniczy — należałoby rozważyć prawidłowość tak założonych proporcji.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełAntoniJankowski">Należałoby również rozważyć, czy dostawy obowiązkowe w obecnej formie nie stanowią pewnego hamulca intensywnego rozwoju produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełAntoniJankowski">Ciągle trwa niepokojący proces rozdrabniania większych gospodarstw rolnych. Przyczyną tego wydaje się być stosunkowo wysoka progresja podatkowa i dostaw obowiązkowych. Problem ten powinien stać się przedmiotem szczegółowych badań.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełAntoniJankowski">W odpowiedzi poseł Józef Tejchma (PZPR) zwrócił uwagę, że planowane wskaźniki rozwoju hodowli trzody chlewnej limitowane są bilansem paszowym. Przewiduje się, że w latach 1966–1970 podaż masy mięsnej na rynek wewnętrzny wzrastać będzie systematycznie i w latach 1969–1970 osiągnie 53–55 kg na 1 mieszkańca. Tak ustalone wskaźniki zawierają pewną rezerwę, pozwalającą na uniknięcie wahań na rynku mięsnym, które dawały się odczuć w latach poprzednich.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełAntoniJankowski">Problemu zaopatrzenia ludności w mięso nie można rozpatrywać w oderwaniu od kompleksowego programu poprawy dostaw artykułów żywnościowych na rynek wewnętrzny. W planie 5-letnim zakłada się m.in. poważny wzrost podaży ryb (warunki stworzyła ostatnia uchwała KERM), mleka i przetworów mleczarskich, przetworów warzyw i owoców. Wymaga to oczywiście rozbudowy i modernizacji odpowiednich przemysłów przetwórczych.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełAntoniJankowski">Ustosunkowując się do uwag dotyczących systemu dostaw obowiązkowych, poseł Józef Tejchma stwierdził, że jeśli na spotkaniach z wyborcami mówi się o czynnikach hamujących rozwój produkcji rolnej — to wskazuje się na występujące braki w dostawach nawozów sztucznych czy materiałów budowlanych dla wsi, a na usunięcie braków w tej dziedzinie położony jest szczególny nacisk i przewidziane wielkie środki. Jeżeli wziąć pod uwagę fakt, że poziom dostaw od wielu lat jest ustabilizowany, że na przestrzeni ostatnich lat poważnie wzrosły ceny skupu w systemie dostaw obowiązkowych, że równocześnie zmniejsza się udział dostaw obowiązkowych w produkcji towarowej wsi, można znaleźć wśród wyborców-rolników zrozumienie konieczności utrzymania tej formy świadczeń na rzecz państwa. Bardzo istotny jest również argument, że środki, jakie państwo uzyskuje w systemie dostaw obowiązkowych, wracają na wieś i w ramach Funduszu Rozwoju Rolnictwa służą intensyfikacji produkcji rolnej, głównie poprzez mechanizację rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PosełAntoniJankowski">W projekcie planu 5-letniego przewiduje się przeznaczanie corocznie na Fundusz Rozwoju Rolnictwa kwoty 5 mld zł, która służyć ma na zakup sprzętu, narzędzi i maszyn przeznaczonych do zespołowego użytkowania. Efekty nakładów już zrealizowanych na ten cel nie są doraźnie odczuwalne, lecz w dłuższym okresie czasu mają realny wpływ na rozwój rolnictwa; bardziej kompleksowe działanie w zakresie zakupu i użytkowania maszyn rolniczych pozwoli na szybszy postęp techniczny i mechanizację prac w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PosełAntoniJankowski">Problem skutków ekonomicznych obowiązującej w obciążeniach gospodarki chłopskiej progresji jest obecnie przedmiotem analiz. Należy jednak zaznaczyć, że obecnie rozbudowany system ulg inwestycyjnych, który w wielu rejonach łagodzi obciążenia na rzecz państwa, służy podnoszeniu poziomu większych gospodarstw chłopskich i pozwala im rozwijać produkcję rolną.</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PosełAntoniJankowski">Rozwój produkcji rolnej związany jest ściśle z rozwojem innych gałęzi gospodarki narodowej. Z roku na rok wzrasta podaż produktów rolno-spożywczych, zwiększa się również zapotrzebowanie ludności rolniczej na różnego rodzaju wyroby przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PosełAntoniJankowski">Ten zacieśniający się stale system powiązań rolnictwa z całokształtem gospodarki narodowej znajduje odpowiednie odbicie w przedstawionym projekcie planu na lata 1966–1970. Dalsze doskonalenie programu rozwoju rolnictwa powinno zatem obejmować doskonalenie rozszerzającego się systemu powiązań rolnictwa z całą gospodarką narodową. Dotyczy to zarówno obrotu towarowego i przemysłu związanego z przetwórstwem artykułów rolno-spożywczych, jak i przemysłu maszyn rolniczych czy przemysłu chemicznego.</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PosełAntoniJankowski">Przewodniczący Komisji — poseł Franciszek Gesing (ZSL): Problemy przedstawione w informacji resortu i wyłonione w toku dyskusji stać się powinny obecnie przedmiotem prac wyspecjalizowanych komisji, które przedstawią projekty wniosków i dezyderatów na posiedzeniu Komisji w dniu 13 października.</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PosełAntoniJankowski">Podkomisja budownictwa i maszyn rolniczych powinna szczególnie uważnie rozpatrzyć dział powierzony jej analizie, ponieważ właśnie plan realizacji nakładów na budownictwo rolnicze jest najbardziej napięty. Rozważenia wymaga zwłaszcza problem deficytowości materiałów ściennych dla budownictwa w gospodarce chłopskiej. Istnieją możliwości podjęcia produkcji tych elementów przez samą wieś. Wymaga to stworzenia odpowiednich warunków. Warto zastanowić się również nad tym, co można zrobić, by zaktywizować budownictwo rolnicze prowadzone systemem gospodarskim, jak uprościć działalność służb administracyjno-budowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PosełAntoniJankowski">Podkomisja produkcji zwierzęcej rozważyć powinna w pierwszym rzędzie sprawy rozwijania hodowli bydła, bo choć w tej dziedzinie ubiegły okres zapewnia dobry start dla realizacji założeń planu, to jednak zadania są tu również napięte.</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PosełAntoniJankowski">Problem zbożowy jest czołowym zagadnieniem planu 5-letniego i dlatego podkomisja produkcji roślinnej rozważyć powinna wszystkie czynniki, które mogą wpłynąć na wzrost produkcji zbóż i jej towarowość.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00021-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00021-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f5f1a03
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00021-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00021-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 21/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 21/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:21</note>
+        <note type="sessionNo">21</note>
+        <date>1966-10-13</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00021-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00021-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f63182a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00021-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,47 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 13 października 1966 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Gesinga (ZSL), rozpatrzyła projekty wniosków i dezyderatów zgłoszonych przez podkomisje do projektu 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w częściach dotyczących: Ministerstwa Rolnictwa, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu, Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich i Centrali Spółdzielni Ogrodniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele: Ministerstwa Rolnictwa z Ministrem — Mieczysławem Jagielskim i podsekretarzem stanu — Józefem Okuniewskim, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z Ministrem — Feliksem Pisulą, Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich z wiceprezesem — Józefem Perkiem, Centrali Spółdzielni Ogrodniczych z prezesem — Tadeuszem Barzykiem, dyrektor Zespołu NIK — Bronisław Szczęśniak oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W imieniu podkomisji produkcji roślinnej uwagi i dezyderaty do projektu planu zreferował poseł Edmund Stuczyński (PZPR), w imieniu podkomisji produkcji zwierzęcej — poseł Pelagia Pająk (bezp.), w imieniu podkomisji nauki, oświaty i służb rolniczych — poseł Kazimierz Barcikowski (PZPR), w imieniu podkomisji mechanizacji rolnictwa i budownictwa rolnego — poseł Władysław Cabaj (ZSL), w imieniu podkomisji przemysłu rolno-spożywczego — poseł Jan Klecha (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W wyniku dyskusji, w której udział wzięli posłowie: Jan Klecha (PZPR), Edmund Stuczyński (PZPR), Jan Śliwa (ZSL), Franciszek Gesing (ZSL), Władysław Cabaj (ZSL), Anna Soroko (PZPR), Ksawera Barańska (ZSL), oraz Minister Rolnictwa — Mieczysław Jagielski, Komisja postanowiła przyjąć projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970, kierując równocześnie do sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów propozycje następujących poprawek:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- zadania w dziedzinie skupu mleka należy ustalić w wysokości 5,1-5,350 mld litrów (projekt planu przewiduje skup mleka w wysokości 4,9-5,1 mld litrów). Komisja uznała, że zaplanowany wzrost skupu mleka przez handel uspołeczniony w latach 1967- 1970 o ok. 75 mln litrów rocznie jest za niski w stosunku do planowanego na 320 mln litrów wzrostu rocznej produkcji mleka. Biorąc pod uwagę coraz sprawniejszą organizację skupu przez CZSM, jak i usprawnianie sprzedaży mleka w sieci handlu uspołecznionego, Komisja doszła do wniosku, że sektor uspołeczniony będzie w stanie skupić i rozprowadzić rosnącą ilość mleka;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">- zwiększenie środków inwestycyjnych dla Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich o kwotę 550 mln zł. Komisja uważa, że suma ta jest niezbędna dla racjonalnego zagospodarowania zwiększonej podaży mleka.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dezyderatach uchwalonych na wniosek podkomisji do spraw produkcji roślinnej, komisja zwraca się do Ministra Rolnictwa o opracowanie planu dodatkowych poczynań zmierzających do racjonalnego zagospodarowania użytków rolnych Państwowego Funduszu Ziemi.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dezyderacie skierowanym do Prezesa Rady Ministrów wskazuje się na potrzebę powołania specjalnej komisji rządowej w celu przeprowadzenia pełnej analizy rynku owocowo-warzywnego, rozważenia możliwości zwiększenia kredytów inwestycyjnych i zabezpieczenia mocy przerobowej dla realizacji inwestycji w zakresie przechowalnictwa, a także lepszego zaopatrzenia ogrodnictwa w środki transportu i odpowiednią ilość opakowań.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W dezyderacie skierowanym do Ministra Przemysłu Chemicznego i Prezesa CRS „Samopomoc Chłopska” postuluje się m.in. przejście w możliwie krótkim czasie do produkcji całej masy superfosfatu i mocznika w formie granulowanej, rozważenie możliwości zwiększenia produkcji i dalszej poprawy jakości opakowań do nawozów mineralnych i środków ochrony roślin, dokonanie analizy wielkości i rozmieszczenia rejonowych magazynów do składowania nawozów mineralnych, przyspieszenie uruchomienia produkcji mineralnych nawozów wieloskładnikowych i odpowiednio zestawionych mieszanek dostosowanych do potrzeb poszczególnych roślin uprawnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Na wniosek podkomisji produkcji zwierzęcej Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- przygotowanie kadry inseminatorów, wyposażenie punktów inseminacyjnych w dostateczną ilość lodówek, telefony, oraz środki lokomocji;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- dalsze rozwijanie budownictwa silosów; trzeba w tym celu zabezpieczyć lepsze formy silosów, większe ilości sprzętu, rozszerzyć prefabrykację oraz zróżnicować dotacje za budowę silosu w zależności od jego pojemności;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- opracowanie wszechstronnego programu wykorzystania realizowanych inwestycji melioracyjnych; równolegle z melioracjami podejmowane być powinny inwestycje towarzyszące, jak również dostawy odpowiedniego materiału hodowlanego, priorytetowo potraktować należy te tereny w zaopatrzeniu ich w materiały budowlane niezbędne do budowy pomieszczeń inwentarskich i rozbudowę zaplecza przetwórczego i skupu.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Na wniosek podkomisji nauki, oświaty i służb rolniczych Komisja uchwaliła dezyderaty, w których postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- podjęcie dodatkowych starań na rzecz rozwoju zasadniczych szkół zawodowych w pionie szkolnictwa rolniczego; podniesienie poziomu szkolenia w SPR wymaga stopniowego przejścia na 10-miesięczny okres nauczania, zapewnienia każdej szkole etatowego nauczyciela rolnictwa, rozwinięcia systemu doskonalenia nauczycieli zatrudnionych w szkołach przysposobienia rolniczego; komisja podkreśla wagę starań o poprawę efektywności nauczania, a także zwraca uwagę na potrzebę dalszego pogłębienia związku badań instytutów naukowych z praktyką rolną;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- podjęcie odpowiednich czynności zapobiegających uszczuplaniu areału gospodarstw szkół rolniczych oraz zapewnienie ośrodkom szkolenia mechanizatorów rolnictwa, a w pierwszym rzędzie ośrodkom doskonalenia instruktorów mechanizacji — nowoczesnych maszyn wprowadzanych do rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Zgodnie z wnioskami podkomisji do spraw mechanizacji rolnictwa i budownictwa rolnego — Komisja zwraca się pod adresem ministra przemysłu ciężkiego o pilne uruchomienie produkcji szeregu maszyn rolniczych, a wśród nich: wysoko wydajnych wialni, uniwersalnych sieczkarni silnikowych, małych traktorów dwuosiowych (ewentualne zaimportowanie), opryskiwaczy plecakowych z napędem ręcznym i silnikowym, siewników zbożowych konnych 9- i 11-rzędowych, a także przyczep rolniczych odpowiadających wymaganiom kompleksowej mechanizacji procesów produkcyjnych, dobrych jakościowo parników elektrycznych i dojarek mechanicznych, a także operatywne zabezpieczenie produkcji deficytowych asortymentów części zamiennych do maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Komisja wystąpiła do ministra przemysłu ciężkiego z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie proporcji rozwoju przemysłu ciągnikowego i przemysłu maszyn rolniczych, odpowiedniego zabezpieczenia zakładów produkujących ciągniki i maszyny rolnicze w niezbędne wyroby hutnicze.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Komisja wystąpiła do ministra rolnictwa o zabezpieczenie odpowiedniej koordynacji pracy placówek oceny sprzętu rolniczego i rozszerzenie ich działalności, a także — o rozszerzenie prac badawczych nad nowymi technologiami zmechanizowanych procesów produkcyjnych w rolnictwie, ze szczególnym uwzględnieniem mechanizacji prac w hodowli; usprawnienia wymaga również obsługa gwarancyjna i techniczna napraw urządzeń technicznych dla hodowli. Niezbędne jest, zdaniem Komisji, zorganizowanie sieci nowocześnie wyposażonych ośrodków szkolenia i doszkalania kadr mechanizacji rolnictwa, prowadzenie masowego szkolenia w zakresie obsługi i użytkowania sprzętu technicznego, jak również opanowanie nowych metod zmechanizowanej produkcji rolniczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Komisja zwróciła uwagę ministrów rolnictwa oraz górnictwa i energetyki na niezadowalający stan urządzeń sieci elektrycznych, z których korzystają rolnicy dla celów produkcyjnych. Stąd postulat opracowania kompleksowego programu rekonstrukcji tej sieci.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Pod adresem ministra przemysłu lekkiego — Komisja skierowała dezyderat postulujący podjęcie produkcji odzieży ochronnej, która w pełni odpowiadałaby wymogom bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującym usługowe brygady chemizacji rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Komisja uznała, że w projekcie planu nie została w pełni zabezpieczona sprawa jakości produkcji sprzętu mechanicznego z powodu niskiej jakości części i materiałów pochodzenia chemicznego, głównie gumy i tworzyw sztucznych. Dezyderat skierowany do ministra przemysłu chemicznego postuluje o zabezpieczenie dostaw pasów gumowych uzębionych do kopaczek elewatorowych, różnych pasów klinowych, szczególnie do kombajnów zbożowych, a także uszczelek, gum strzykowych i wężów do dojarek, ogumienia dla traktorów i wozów kołowych, jak również odpowiednich i jakościowo dobrych lakierów i farb.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W dezyderacie skierowanym do przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Komisja postuluje wydzielenie odpowiedniej ilości samochodów specjalistycznych (wywrotki i samochody wielotonażowe) dla potrzeb melioracji i przydzielenie ich bezpośrednio do dyspozycji ministra rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Komisja wystąpiła także o zwiększenie ilości samochodów transportowych dla potrzeb CZSM i spółdzielczości ogrodniczej oraz samochodów ciężarowych dla przedsiębiorstw budownictwa rolniczego, a samochodów osobowych — dla potrzeb weterynarii i punktów inseminacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Komisja zwróciła się do Prezesa Rady Ministrów, postulując podjęcie kroków zmierzających do złagodzenia niedoboru w materiałach ściennych dla budownictwa podejmowanego przez rolników indywidualnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Podkomisja budownictwa po rozpatrzeniu projektu planu uważa, że zarysowują się trzy najsłabsze punkty w programie rozwoju budownictwa wiejskiego. Jest to przede wszystkim słaby potencjał możliwości przedsiębiorstw budowlanych resortu, CRS „Samopomoc Chłopska” i PGR, bardzo przewlekły cykl realizacji inwestycji budownictwa rolnego i wreszcie najsłabszym ogniwem w programie budownictwa jest zabezpieczenie materiałowe budownictwa indywidualnej gospodarki chłopskiej; szczególnie ostro rysuje się deficyt materiałów ściennych. Brak rzemieślników budowlanych na wsi. Realizację inwestycji chłopskich (mieszkaniowych i inwentarskich) hamują skomplikowane przepisy budowlane. Wnioski podkomisji zmierzają do złagodzenia sytuacji na odcinku budownictwa wiejskiego zarówno w rolnictwie uspołecznionym, jak i indywidualnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Na wniosek podkomisji do spraw przemysłu rolno-spożywczego — Komisja zwróciła się do Prezesa Rady Ministrów o ustalenie listy najważniejszych tytułów inwestycyjnych w przemyśle rolno-spożywczym i zapewnienie terminowego ich wykonania. Za szczególnie ważne zadanie inwestycyjne Komisja uważa budowę magazynów i elewatorów zbożowych, chłodni i zamrażalni, zakładów mięsnych, zakładów przemysłu mleczarskiego oraz wytwórni pasz i zakładów utylizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W dezyderacie skierowanym do ministra przemysłu spożywczego i skupu — Komisja zwraca uwagę na konieczność zwiększenia wysiłku organizacyjnego zmierzającego do usprawnienia kontraktacji i odbioru płodów rolnych. Wykonanie zadań kontraktacji i skupu wymaga powiązania planów kontraktacji dla gromad i wsi z rocznymi planami produkcji GRN, a także powoływania wiejskich przodowników kontraktacji i zabezpieczenia prawidłowej współpracy z nimi instytucji kontraktującej. Prowadzone w zakresie klasyfikacji żywca eksperymenty zdały egzamin i powinny zostać upowszechnione w innych regionach kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Intensyfikacja produkcji zwierzęcej wymaga dostosowania produkcji przemysłu paszowego do potrzeb rolnictwa i zabezpieczenia produkcji odpowiednich asortymentów pasz treściwych. Komisja w dezyderacie skierowanym do ministrów przemysłu spożywczego i skupu oraz rolnictwa wskazuje m.in. na. konieczność maksymalnego wykorzystania w produkcji pasz surowców i komponentów wysokobiałkowych pochodzenia krajowego. Komisja występuje o usprawnienie systemu kontroli jakościowej surowców i gotowego produktu w przemyśle paszowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Komisja uważa, że istnieją możliwości rozszerzenia konsumpcji mleka wśród ludności nierolniczej i dlatego w dezyderacie skierowanym do Prezesa Rady Ministrów postuluje zwiększenie wysiłków aparatu handlu, gastronomii miejskiej i wiejskiej w celu upowszechnienia spożycia mleka, przetworów i potraw mlecznych, a także wprowadzenie spożywania mleka przez dzieci we wszystkich szkołach i internatach.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Ponieważ w przemyśle cukrowniczym wiele zakładów rozpoczyna kampanię z opóźnieniem, co powoduje straty surowcowe i przerobowe, komisja w dezyderacie skierowanym do Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów zwraca uwagę na poprawienie terminowości remontów w cukrowniach i likwidację nieuzasadnionych rozpiętości w terminach podejmowania kampanii przez poszczególne zakłady.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Na wniosek posła Władysława Cabaja (ZSL) Komisja uchwaliła dezyderat w sprawie rozważenia możliwości zwiększenia nakładów inwestycyjnych na rozwój przetwórstwa owocowo-warzywnego w województwach krakowskim, rzeszowskim i kieleckim w celu zatrudnienia wolnych sił roboczych i pełnego zagospodarowania owoców i warzyw.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00022-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00022-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c322fd2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00022-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00022-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 22/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 22/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:22</note>
+        <note type="sessionNo">22</note>
+        <date>1966-12-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAugustynPilch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Augustyn Pilch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEdmundStuczyński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Edmund Stuczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekMaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKazimierzBarcikowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Barcikowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełKsaweraBarańska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ksawera Barańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianTuka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Tuka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichałPolnar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Polnar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławKrauss" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Krauss</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełSzymonDziedzic" role="speaker">
+        <persName>Poseł Szymon Dziedzic</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGałka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gałka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00022-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00022-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2f2c418
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00022-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,164 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 2 grudnia br. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Franciszka Gesinga (ZSL) i Edmunda Stuczyńskiego (PZPR) rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- sprawozdanie Rady Ministrów z wykonania Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa w roku 1965 wraz z uwagami NIK;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- projekt Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na rok 1967 oraz podstawowych założeń planu na rok 1968 w częściach dotyczących Ministerstwa Rolnictwa i Centrali Spółdzielni Ogrodniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: zastępca przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Władysław Jagusztyn, podsekretarze stanu w Ministerstwie Rolnictwa: Józef Okuniewski i Stanisław Gucwa, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów — Jan Dusza, wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” — Jan Kamiński, sekretarz generalny Centralnego Związku Kółek Rolniczych — Stefan Godlewski, prezes Centrali Spółdzielni Ogrodniczych — Tadeusz Barzyk, dyrektor Zespołu NIK — Feliks Nowakowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania NPG i budżetu państwa w roku 1965 w częściach dotyczących Ministerstwa Rolnictwa i Centrali Spółdzielni Ogrodniczych. Komisja rozpatrywała sprawozdania tych resortów z wykonania planu i budżetu w 1965 r. wraz z uwagami Zespołu NIK w dniu 28 czerwca br. (por. BPS)196/IV kad./. Stwierdzono pełną zgodność złożonych wówczas sprawozdań z odpowiednią częścią sprawozdania Rady Ministrów, jak również uwag Zespołu NIK do sprawozdań resortów z uwagami Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania rządu.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Informację o projekcie planu i budżetu na rok 1967 w części dotyczącej Ministerstwa Rolnictwa przedłożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Józef Okuniewski (streszczenie informacji podajemy na oddzielnych kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Uwagi podkomisji do spraw produkcji roślinnej przedstawił poseł Jan Kasiak (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wprowadzona przez resort rolnictwa rejonizacja upraw spełniła pozytywną rolę. Jednakże na niektórych odcinkach wymaga ona udoskonalenia. Realizując plany produkcji roślinnej, należałoby równocześnie rewidować i ulepszać plany rejonizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Słuszna jest troska resortu o poprawę struktury zasiewów. Daje się jednak zauważyć niekorzystne odchylenia. Chodzi głównie o państwowe gospodarstwa rolne, w których należałoby zwiększyć powierzchnię uprawy zbóż; przy niedostatku siły roboczej w rolnictwie — wysoki stopień mechanizacji w PGR stwarza ku temu warunki. Wydaje się, że w PGR zbyt duży areał, stosunkowo większy niż w gospodarce chłopskiej, zajmują rośliny pastewne. Różnicy tej nie uzasadniają rozmiary hodowli bydła w PGR w porównaniu z gospodarką chłopską.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wymogi produkcyjne i wzrost kultury rolnej wśród rolników powodują, że coraz większy jest popyt na maszyny rolnicze. Mechanizacja prowadzona przez kółka rolnicze nie zaspokaja w pełni potrzeb. Na spotkaniach z wyborcami wysuwany jest postulat rozszerzenia sprzedaży traktorów i maszyn rolniczych dla gospodarstw indywidualnych. Sprawę tę trzeba rozważyć i stworzyć rolnikom możliwość zakupu potrzebnego im sprzętu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Planując rozwój produkcji roślinnej i zwiększenie zdolności produkcyjnej gospodarstw indywidualnych, nie sposób pominąć tak ważnej sprawy, jak gospodarowanie ziemią. Przy opracowywaniu dokumentacji pod zabudowę architekci szafują ziemią, nie biorąc pod uwagę ani rozmiarów działek przeznaczonych pod budynki, ani jakości gruntów. Konieczne jest opracowanie na szczeblu centralnym wytycznych w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Narastającym problemem jest komasacja gruntów. Nie do rzadkości należą gospodarstwa, których grunty rozrzucone są w kilkunastu kawałkach, odległych od siebie o kilometry. W tych warunkach trudno mówić o rozwijaniu mechanizacji, stosowaniu nawozów sztucznych i środków chemicznych. Rolnik posiadający rozkawałkowane gospodarstwo traci mnóstwo energii i czasu na pracę nieproduktywną.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Gdybyśmy scalili 3 mln ha gruntów — wówczas ze zlikwidowanych miedz, dróg polnych i przejazdów uzyskalibyśmy minimum 10 proc. użytków rolnych, tj. 300 tys. ha. Z tej ziemi otrzymać można 600 tys. ton zbóż. A zatem koszty komasacji zwróciłyby się szybko w plonach.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Konieczne jest zwrócenie większej uwagi na punkty odbioru produktów rolnych. Z roku na rok wzrasta dostarczana przez rolników masa towarowa, a działalność tych punktów nie ulega znaczniejszej poprawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Uwagi podkomisji ds. produkcji zwierzęcej, dotyczące planu rozwoju hodowli, przedstawiła poseł Pelagia Pająk (bezp.):</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W pełni uzasadniony jest kierunek dalszego rozwoju hodowli bydła, szczególnie bydła rzeźnego, oraz intensyfikacja wydajności i produkcyjności pogłowia. Intensyfikacja hodowli bydła rzeźnego i mlecznego ma podstawę w dobrych warunkach paszowych, jednak planowany wzrost pogłowia nie jest poparty odpowiednią ilością stanowisk dla bydła. Toteż przed wydziałami budownictwa wiejskiego należałoby postawić zadanie opracowania programu inwestycji dla potrzeb hodowli.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Analizując zadania planu 5-letniego Komisja uchwaliła dezyderat w sprawie prawidłowego zagospodarowania rejonów zmeliorowanych i zaopatrzenia ich w materiał hodowlany i użytkowy. Komisja wnioskowała wówczas priorytetowe potraktowanie tych rejonów. Zadania resortu na 1966 r. obejmujące zaopatrzenie rejonów zmeliorowanych w 40 tys. sztuk bydła, nie zostały w pełni wykonane. Istnieje więc konieczność ponownego zwrócenia uwagi na ten problem.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Z wielu rejonów dochodzą głosy domagające się pewnych zmian w rejonizacji ras bydła. Mniejsze jest zainteresowanie rolników hodowlą bydła czerwonego aniżeli bydła ras czarno-białych. W większym stopniu należy uwzględniać te rasy bydła, które cieszą się uznaniem rolników.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W planie 5-letnim założyliśmy stabilizację rozmiarów hodowli trzody chlewnej, co podyktowane jest koniecznością ograniczenia, a w perspektywie likwidacji importu zbóż. Już obecnie wzrost pogłowia trzody chlewnej jest prawie równy ilościom przewidywanym na koniec 5-latki, a wynika ze stosunkowo dobrych warunków paszowych i wzrostu dostaw pasz przemysłowych. Należałoby jednak zwrócić uwagę, czy ten wzrost nie pociąga za sobą większego skarmiania zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Rozdrobniona gospodarka chłopska potrzebuje siły pociągowej, zwłaszcza ze względu na transport. Wydaje się, że bez odpowiedniego wyposażenia rolnictwa w mechaniczne środki transportu, założone w planie dalsze obniżenie pogłowia koni o 13,9 proc. nie będzie realne.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Ostatnio wzrosło zainteresowanie rolników hodowlą owiec i plan zakłada też dalszy wzrost tego pogłowia. Aby osiągnąć oczekiwane wyniki, trzeba zaopatrzyć hodowców w odpowiedni materiał wyjściowy, którego obecnie brak.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W produkcji drobiarskiej większą uwagę należałoby poświęcić rozwojowi ferm drobnotowarowych, które mogą najskuteczniej zapobiegać często występującym u nas wahaniom w dostawach jaj na rynek, Rozwój tego typu ferm wymaga zaopatrzenia ich w materiał wylęgowy, pasze i prowadzenie odpowiedniego instruktażu.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Zastrzeżenia budzi ciągle stan sanitarny pomieszczeń inwentarskich. Istnieje potrzeba wzmożonego, zorganizowanego działania kółek rolniczych, spółdzielni mleczarskich i innych ogniw, mającego na celu podnoszenie kultury hodowli.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Konsekwentna realizacja założonego rozwoju hodowli powinna przynieść dalsze osiągnięcia w tym dziale produkcji rolnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełMichałPolnar">Wskaźniki wzrostu hodowli w planie na rok 1967 są ustalone prawidłowo. Głównym problemem jest zabezpieczenie wszechstronnego rozwoju bazy paszowej, zwłaszcza rozwijania produkcji pasz soczystych. Silosy budowane są obecnie głównie w rejonach buraczanych; w zbyt małym stopniu rozwijane jest kiszonkarstwo roślin trawiastych, wysokobiałkowych. Należy położyć większy nacisk na rozwój tego kierunku kiszonkarstwa, m.in. przez szersze organizowanie pokazów kiszenia roślin wysokobiałkowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełMichałPolnar">Zwrócić trzeba baczniejszą uwagę na pielęgnację bydła. Coraz więcej jest zootechników gromadzkich, którzy powinni się tym zająć.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełMichałPolnar">W rejonie Bieszczad istnieją jeszcze rozległe i niewykorzystane obszary dla hodowli owiec. Poza wypasami owiec tatrzańskich, można rozwinąć tam państwową hodowlę owiec.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełMichałPolnar">Uwagi podkomisji mechanizacji rolnictwa przedstawił poseł Mieczysław Tomkowski (PZPR): Program mechanizacji rolnictwa zrealizowany jest ogół pomyślnie. W pewnym stopniu zaspokojone są też potrzeby rolnictwa w zakresie środków transportu. Rozpatrując projekt planu podkomisja mechanizacji rolnictwa zwróciła uwagę na niedostateczną ilość kopaczek konnych, kosiarek, siewników nawozowych, a także na brak zunifikowanych pługów ciągnikowych, zwłaszcza na gleby ciężkie. Szybszego rozwiązania wymaga sprawa dostaw odpowiedniej ilości przyczep transportowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełMichałPolnar">Mimo zakładanego wzrostu produkcji części zamiennych do ciągników i maszyn rolniczych, trudności w zaopatrzeniu w niektóre części nadal będą ograniczać możliwości remontów i napraw. Z powodu braku części zamiennych, mimo dobrze zorganizowanego zaplecza techniczno-remontowego, część ciągników musi być wycofywana z użytku.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełMichałPolnar">Podkomisja zwróciła także uwagę na brak dostatecznej ilości samochodów ciężarowych nie tylko w przedsiębiorstwach melioracyjnych i budowlanych, ale i w PGR. W związku z tym część ciągników musi być wycofywana z prac polowych i używana do transportu.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełMichałPolnar">Podkomisja uważa, że należałoby postulować skoncentrowanie środków finansowych i mocy przerobowej dla przyśpieszenia budowy zakładu produkcji przyczep transportowych dla rolnictwa w Zasławiu, jak również zabezpieczenie mocy technicznej dla produkcji brakujących i poszukiwanych części zamiennych do maszyn rolniczych i ciągników.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełMichałPolnar">Uwagi podkomisji budownictwa wiejskiego przedstawił poseł Szymon Dziedzic (ZSL): Nakłady na budownictwo wiejskie w 1967 r. wyniosą 9.634 mld zł, z czego na inwestycje przeznacza się 84,5 proc. (ponad 8 mld zł), na remonty kapitalne — 15,4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełMichałPolnar">Najwięcej nakładów ma być skierowanych na rozbudowę zaplecza techniczno-produkcyjnego rolnictwa oraz na budowę magazynów i przechowalni. Wskutek niedoboru mocy produkcyjnej przedsiębiorstw budowlanych, plan budownictwa rolniczego został ograniczony, co może wpłynąć na pewne obniżenie planowanego wzrostu produkcji rolnej. W roku przyszłym przewiduje się np. wzniesienie 627 budynków dla bydła o 81 tys. stanowisk, podczas gdy potrzeby sięgają 315 tys. stanowisk.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełMichałPolnar">Podkomisja budownictwa wiejskiego widzi trudności w pełnym zabezpieczeniu planu inwestycyjnego rolnictwa i wyraża zaniepokojenie z powodu ograniczenia możliwości przyjmowania przez przedsiębiorstwa budowlane nowych inwestycji rolniczych do realizacji. Podkomisja proponuje dezyderaty uchwalone poprzednio przez Komisję w sprawie rozwoju budownictwa wiejskiego uzupełnić dalszymi, dotyczącymi: podjęcia odpowiednich kroków w celu nieprzedłużania cyklu budowy obiektów rolniczych, zaostrzenia kontroli odbioru budów, zwrócenia baczniejszej uwagi na efektywność inwestycji; przekazanie gromadzkim radom narodowym uprawnień do realizowania drobnych inwestycji rolniczych o wartości poniżej 500 tys. zł systemem gospodarczym.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełMichałPolnar">Ze względu na stałe niewykonywanie planów budownictwa rolniczego w województwach: krakowskim, kieleckim, łódzkim i warszawskim podkomisja uważa, że należy podjąć wszelkie możliwe kroki, aby zwiększyć potencjał przerobowy przedsiębiorstw budownictwa wiejskiego w tych województwach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełKazimierzBarcikowski">W zakresie środków produkcji rolnej następuje stan równowagi pomiędzy potrzebami a ich zaspokojeniem. Toteż obecnie najważniejszym problemem jest, aby wieś w pełni i właściwie wykorzystywała maszyny, środki chemiczne i inne formy pomocy produkcyjnej. Obecnie np. wzrasta zaopatrzenie wsi w nawozy mineralne; wielkość zastosowania nawozów zależy jedynie od przedsiębiorczości samego rolnika. Wyłania się potrzeba kompleksowego działania właściwych placówek zajmujących się rozwijaniem postępu w rolnictwie. Potrzebna jest odpowiednia reklama i propaganda nawozów sztucznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefŁaciak">Należałoby stworzyć szersze możliwości współpracy pomiędzy indywidualnymi gospodarstwami rolnymi a państwowymi gospodarstwami rolnymi w zakresie wykorzystania środków mechanizacji.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJózefŁaciak">Wiele maszyn przeznaczonych na złom przez gminne spółdzielnie i POM-y można by przekazywać w drodze licytacji w ręce chłopów, którzy po wykonaniu gruntownych napraw mogliby je jeszcze wykorzystać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełMarianTuka">Nie wydaje się słuszne zwiększanie obszaru zasadzeń ziemniaków w PGR-ach, tym bardziej, że obsada bydła na 100 ha w PGR wzrasta nieznacznie. Daleko korzystniejsze i mniej pracochłonne jest zwiększenie areału uprawy zbóż w tych gospodarstwach. Wydaje się niesłuszne zamierzone ograniczenie dopłat do usług w zakresie wapnowania gleb i wylewu wody amoniakalnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanKlecha">Lekarze weterynarii, przyjeżdżając do kilku gospodarzy w jednej wsi, od każdego z nich pobierają nieraz zwrot kosztów podróży. Rolnicy nie znają dokładnie cennika usług.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanKlecha">Rolnicy skarżą się na niewłaściwy przebieg prac melioracyjnych, a zwłaszcza na złe wykonawstwo. Należałoby wzmóc kontrolę nad tymi pracami.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJanKlecha">Rolnicy nie kwestionują potrzeby prowadzenia na ich gruntach prac związanych z poszukiwaniami geologicznymi. Skarżą się natomiast na bezmyślne niekiedy niszczenie plonów i opieszałe szacowanie szkód wynikłych z prowadzenia tych prac. Szkody polowe z tego tytułu muszą zostać sprowadzone do koniecznych rozmiarów.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJanKlecha">W planie zakłada się poważny wzrost hodowli bydła. Pewne uwagi nasuwa mała wydajność bydła, wynikająca z niewłaściwego poziomu opieki zootechnicznej. Zbyt mało uwagi przywiązuje się do podniesienia poziomu kultury chowu bydła. Realizacja planu rozwoju hodowli bydła wymaga zarówno rozwinięcia sieci kół hodowców, jak i rozbudowy sieci mleczarń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełStanisławKrauss">W związku z niskim produkcyjnie poziomem bydła w woj. lubelskim i małą stosunkowo jego wartością, konieczne jest dostarczenie na ten teren jałówek zarodowych o większej wartości genetycznej. Odczuwa się dotkliwy brak techników-laborantów dobrze przygotowanych do pracy w lecznicach weterynaryjnych. Brak tego personelu odbija się ujemnie na pracy lecznic.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAugustynPilch">W związku z niską jakością robót melioracyjnych, trzeba rozważyć możliwość przedłużenia okresu gwarancyjnego robót melioracyjnych z jednego roku do trzech lat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełFranciszekMaj">Istotną sprawą jest ustalenie, kto ma koordynować rozwój produkcji rolnej na szczeblu gromady. Najsłuszniejsze byłoby powierzenie agronomowi funkcji „ministra rolnictwa” w gromadzie.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełFranciszekMaj">O poziomie produkcji mleka decyduje przede wszystkim wysokowartościowa pasza. Najwięcej wysiłków organizacyjnych i finansowych należy skierować na rozwój bazy paszowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWładysławGałka">Wzbudza pewien niepokój zmniejszenie ilości nowo budowanych agronomówek na wsi. W ratach ubiegłych wznoszono przeciętnie 500 agronomówek rocznie; plan na rok przyszły przewiduje wybudowanie tylko 250 agronomówek.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełWładysławGałka">Technika rolnicze trzeba koniecznie wyposażyć w odpowiednie maszyny i urządzenia. Uczniowie techników nie powinni uczyć się na starych maszynach rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełWładysławGałka">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Józef Okuniewski: W dyskusji wysunięto wiele propozycji i wniosków, które są już realizowane, bądź też przygotowane do realizacji. Prowadzi się intensywne prace nad nowymi odmianami roślin uprawnych, w szczególności zbóż. Placówki hodowlane podjęły na dość szeroką skalę hodowlę odmian intensywnych, dających wysokie plony przy wysokim poziomie nawożenia. Przeprowadza się również weryfikację rejonizacji odmian.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełWładysławGałka">Krytyczne uwagi wzbudziła struktura zasiewów w PGR. Resort wydał już przed dwoma laty dyrektywę o konieczności zmiany struktury zasiewów. Realizacja jej wymaga jednak pewnego okresu czasu. Już w roku bieżącym obsiewy zbóż ozimych wykazały, że dyrekcje zespołów PGR podjęły konkretne kroki w kierunku rozszerzenia areału zbóż. Szczególnie duży postęp osiągnęły PGR w rozszerzeniu uprawy pszenicy. Nieznaczny wzrost nasadzeń ziemniaków w PGR wynika z konieczności zabezpieczenia gospodarstw chłopskich w odpowiednią ilość sadzeniaków oraz przeznaczenia ziemniaków na produkcję suszu ziemniaczanego.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełWładysławGałka">Realizacja postanowień uchwały Rady Ministrów z lipca bieżącego roku w sprawie ochrony użytków rolnych będzie przeciwdziałać tendencji do nieoszczędnego przeznaczania ziem uprawnych na cele pozarolnicze.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełWładysławGałka">Resort prowadzi w ramach aktualnych możliwości coraz szerszą akcję dostarczania na tereny bogate paszowo jałowizny wysokiej klasy. Również potencjał genetyczny pogłowia bydła jest dzięki inseminacji coraz wyższy. Postulat weryfikacji rejonizacji ras bydła jest realizowany. Następuje stała poprawa jakości mieszanek paszowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełWładysławGałka">Na konieczność unowocześnienia rolnictwa wskazują m.in. duże wahania w poziomie produkcji i podaży mleka, jaj i mięsa w ciągu roku. Powoduje to szereg poważnych trudności w realizacji programu intensyfikacji gospodarki rolnej. Zwiększająca się z roku na rok sieć służby zootechnicznej stwarza możliwości podjęcia skuteczniejszej batalii o rytmiczność produkcji i przełamanie wielowiekowych nawyków.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełWładysławGałka">Ujawniająca się tendencja wzrostu pogłowia koni wiąże się z niedostatkiem środków transportowych w rolnictwie. Zmiany w tej dziedzinie wprowadzi zwiększenie dostaw ciągników i ich koncentracja w określonych rejonach kraju.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełWładysławGałka">Rok 1967 przyniesie znaczną poprawę w zakresie zaopatrzenia rolnictwa w poszukiwane maszyny oraz w części zamienne.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełWładysławGałka">Aktualne możliwości przyrostu mocy przerobowej przedsiębiorstw budowlanych i skala dostaw materiałów dla budownictwa wiejskiego nie gwarantują w pełni realizacji zamierzeń inwestycyjnych. Resort czyni wiele starań w celu umocnienia przedsiębiorstw i baz budowlanych pracujących dla potrzeb rolnictwa. Mimo postępującego przyrostu mocy przerobowych o 10–11 proc. rocznie, stopień napięcia planu inwestycyjnego jest bardzo wysoki. Dlatego m.in. wprowadzono priorytet dla budownictwa produkcyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełWładysławGałka">Słuszny jest postulat w sprawie doskonalenia systemu instruktażu i propagandy nowoczesnych form gospodarowania w rolnictwie. W większości województw powstały już zespoły koordynacyjne służby rolnej, które ustalają programy wszechstronnego wykorzystania środków informacji i propagandy, zgodnie z wymogami unowocześnienia procesów produkcyjnych w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełWładysławGałka">Zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Władysław Jagusztyn: Dostawy przyczep dla rolnictwa są problemem, który doczeka się rozwiązania dopiero w przyszłości. W budowie znajdują się zakłady w Zasławiu, które zajmą się produkcją przyczep. Przewiduje się, że zakłady zostaną uruchomione w roku 1968.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełWładysławGałka">Obecnie Komisja Planowania przeciwdziała tendencjom, jakie wykazują niektóre przedsiębiorstwa do wycofywania się z produkcji przyczep.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełWładysławGałka">Wciąż nieuregulowane są dostawy części zamiennych dla rolnictwa. W tej dziedzinie brak jest właściwej sygnalizacji o niedoborze części zamiennych.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełWładysławGałka">Rolnictwo odczuwa niedostatek ciężkich samochodów ciężarowych. Problemu tego nie rozwiąże samo rozdzielnictwo samochodów. Mimo wzrastającej produkcji tego typu wozów, która w przyszłym roku osiągnie 37 tys. sztuk, mimo zwiększającego się importu ciężkich wozów — wciąż będzie występował ich niedobór.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełWładysławGałka">W planach na rok 1967 pewnemu zmniejszeniu ulega tempo budownictwa rolnego. Spowodowane to jest trudnościami przerobowymi. Wiele inwestycji ujętych w planach nie może doczekać się realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PosełWładysławGałka">Wyłania się konieczność przejrzenia i uproszczenia przepisów i zarządzeń dotyczących budownictwa wiejskiego.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PosełWładysławGałka">Dodatkowych wyjaśnień udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów — Jan Dusza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełEdmundStuczyński">Sytuacja gospodarcza kraju wymaga położenia nacisku na szybszy rozwój produkcji zbóż. Trzeba podkreślić, że państwowe gospodarstwa rolne zrobiły znaczny krok naprzód w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełEdmundStuczyński">Mamy duże potrzeby w dziedzinie zwiększenia stanowisk dla bydła i trzody chlewnej. Wiąże się to z nakładami inwestycyjnymi. Można tu jednak osiągnąć znaczną poprawę przez wykorzystanie w sposób racjonalny istniejących stanowisk. Trzeba podjąć większe wysiłki w kierunku zwiększenia produktywności zwierząt hodowlanych.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełEdmundStuczyński">Przy rejonizacji upraw i wprowadzaniu nowych odmian roślin uprawnych należy brać pod uwagę nie tylko dane stacji doświadczalnych, ale również głosy producentów. Służba rolna winna dołożyć starań w kierunku rozwijania zabiegów hodowlano-pielęgnacyjnych i podnoszenia jakości usług w dziedzinie ochrony roślin.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełEdmundStuczyński">Wielokrotnie podnoszony był przez Komisję problem części zamiennych do maszyn rolniczych. Trzeba dołożyć starań, aby zapowiedziana poprawa istotnie nastąpiła w przyszłym roku.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełEdmundStuczyński">Wiele wysiłku wymagać będzie zmobilizowanie wszystkich środków dla wykonania planu resortu rolnictwa. Wyrazić można przekonanie, że starania resortu poparte zostaną wysiłkiem produkcyjnym chłopów i robotników rolnych, a także pracowników służby rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełEdmundStuczyński">Komisja przyjęła projekt Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa na rok 1967 w części dotyczącej Ministerstwa Rolnictwa w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełEdmundStuczyński">Komisja uchwaliła dezyderaty, w których postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełEdmundStuczyński">- opracowanie kompleksowego programu zaspokojenia potrzeb wsi w zakresie konserwacji i remontów urządzeń energetycznych;</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PosełEdmundStuczyński">- podjęcie odpowiednich kroków przeciwdziałających przedłużaniu cyklów budowy obiektów rolniczych i zaostrzenie kontroli odbioru budów;</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PosełEdmundStuczyński">- przekazanie gromadzkim radom narodowym uprawnień do podejmowania drobnych inwestycji wiejskich o wartości poniżej 500 tys. zł;</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PosełEdmundStuczyński">- rozpatrzenie możliwości zabezpieczenia mocy przerobowej dla przedsiębiorstw budownictwa wiejskiego w województwach: krakowskim, kieleckim, łódzkim i warszawskim;</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PosełEdmundStuczyński">- skoncentrowanie środków finansowych i mocy przerobowej dla przyśpieszenia budowy zakładu produkcji przyczep transportowych dla rolnictwa w Zasławiu;</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PosełEdmundStuczyński">- zabezpieczenie mocy technicznej dla produkcji poszukiwanych części zamiennych do maszyn rolniczych i ciągników oraz podniesienia ich jakości.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PosełEdmundStuczyński">Informację o projekcie planu i budżetu na 1967 r. w części dotyczącej Centrali Spółdzielni Ogrodniczych przedłożył prezes CSO — Tadeusz Barzyk (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PosełEdmundStuczyński">Uwagi podkomisji przedstawiła poseł Anna Soroko (PZPR): Działalność CSO ulega stałej poprawie. Wzrasta ilość członków spółdzielni ogrodniczych. Nastąpiła pewna poprawa w zaopatrzeniu w środki produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PosełEdmundStuczyński">Nie oznacza to, że usunięto wszystkie dokuczliwe niedociągnięcia i braki. Od lat dyskutuje się nad problemem niskiej jakości warzyw i owoców. Nastąpiła wprawdzie pewną poprawa, ale nadal trudności sprawia zbyt towaru niższych gatunków. Poprawa w tej dziedzinie uzależniona jest od dostaw odpowiedniego materiału szkółkarskiego. W związku z narastającą tendencją do zakładania małych sadów przydomowych oraz z trudnościami z nabyciem odpowiedniego materiału szkółkarskiego, konieczne jest opracowanie szerokiego programu rozwoju szkółkarstwa.</u>
+          <u xml:id="u-11.16" who="#PosełEdmundStuczyński">Dalszego doskonalenia wymaga system skupu i kierowania nadwyżek towarowych do przetwórstwa. Bezwzględnie konieczne jest udzielenie pomocy spółdzielczości ogrodniczej w postaci dostarczenia odpowiedniej ilości opakowań.</u>
+          <u xml:id="u-11.17" who="#PosełEdmundStuczyński">Trzeba podjąć starania o zwiększenie produkcji mrożonek i wartościowych przetworów owocowych, zagospodarowanie gorszych gatunków jabłek w gorzelniach, rozwinięcie produkcji suszu owocowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełSzymonDziedzic">W wielu regionach kraju istnieją tradycje suszarnictwa owoców. W oparciu o nie należałoby rozwijać małe suszarnie polowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJózefŁaciak">Producentom owoców dotkliwie daje się we znaki brak opakowań. Z tego powodu często nie mogą się oni wywiązywać z umów kontraktacyjnych, a spółdzielnie ogrodnicze nie mogą wypełnić swoich zadań w stosunku do przemysłu przetwórczego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełKsaweraBarańska">Spółdzielnie ogrodnicze nie odbierają obecnie od producentów zakontraktowanej cebuli. Przechowywanie cebuli w gospodarstwach naraża rolników na koszty, które powinny być zrekompensowane w cenie odbioru cebuli w okresie wiosennym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełMichałPolnar">Rozwój sadownictwa napotyka trudności ze względu na brak odpowiedniej ilości materiału szkółkarskiego. W związku z tym istnieje potrzeba planowego rozwoju szkółek, które dostarczać będą materiał na zakładanie sadów, zgodnie z zapotrzebowaniem przyszłościowym na poszczególne rodzaje owoców.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełMichałPolnar">Dodatkowych wyjaśnień udzielił prezes Centrali Spółdzielni Ogrodniczych — Tadeusz Barzyk, informując Komisję o zaplanowanym imporcie polowych suszarni do owoców, opracowaniu typowych projektów przechowalni owoców oraz współpracy z CNOS nad rozwojem szkółek drzew owocowych.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełMichałPolnar">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1967 w części dotyczącej Centrali Spółdzielni Ogrodniczych, w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełMichałPolnar">Przewodniczący obradom — poseł Edmund Stuczyński (PZPR) zapowiedział, że rozwój warzywnictwa i sadownictwa będzie przedmiotem obrad Komisji w I-ej połowie przyszłego roku.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełMichałPolnar">O PROJEKCIE NARODOWEGO PLANU GOSPODARCZEGO NA ROK 1967 I PODSTAWOWYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA ROK 1968 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ MINISTERSTWA ROLNICTWA</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PosełMichałPolnar">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa — Józefa Okuniewskiego na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 2 grudnia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#PosełMichałPolnar">Według wstępnych szacunków wartość produkcji globalnej rolnictwa w roku bieżącym wyniesie 256.300 mln zł, co oznacza wzrost o około 4,4 proc. w porównaniu z 1965 r. Założenia NPG zostały przekroczone o 8,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#PosełMichałPolnar">Na osiągnięcie tak poważnego wzrostu złożyły się wyższe piony i zbiory ziemniaków, buraków cukrowych, warzyw, owoców i siana łąkowego oraz stosunkowo niezłe, choć niższe niż w ubiegłym roku plony zbóż i roślin oleistych. Nastąpił też poważny wzrost pogłowia bydła, trzody chlewnej i owiec. Znacznie wzrosła produkcja mleka.</u>
+          <u xml:id="u-15.8" who="#PosełMichałPolnar">Wartość skupu produktów rolnych wzrośnie w bieżącym roku w porównaniu z 1965 r. o 8,7 proc.; skup artykułów roślinnych zwiększy się o 12,4 proc., artykułów zwierzęcych — o 6 proc. Szacuje się, że ustalone w NPG zadania skupu zbóż będą przekroczone o około 500 tys. ton, to jest o 17 proc. Wyższy niż w ubiegłym roku będzie skup buraków cukrowych — o 8 proc. i ziemniaków — o 7 proc. Skup owoców przewyższy wyniki zeszłoroczne o około 54 proc., skup warzyw — o ponad 19 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.9" who="#PosełMichałPolnar">Skup żywca będzie wyższy niż w roku 1965 o około 5,5 proc. Szczególna dynamika cechuje skup żywca drobiowego i wołowego.</u>
+          <u xml:id="u-15.10" who="#PosełMichałPolnar">Tegoroczny skup mleka jest o ponad 10 proc. wyższy niż w ubiegłym roku; zadania NPG w skupie mleka przekroczone zostały o ponad 12 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.11" who="#PosełMichałPolnar">W bieżącym roku nastąpił dalszy rozwój bazy technicznej i materialnej rolnictwa, lepsze i bardziej umiejętne było wykorzystanie dostarczanych rolnictwu środków produkcji, nastąpiła znaczna poprawa agrotechniki.</u>
+          <u xml:id="u-15.12" who="#PosełMichałPolnar">Na tle pomyślnej sytuacji w całym rolnictwie, na specjalne podkreślenie zasługują wyniki osiągnięte przez PGR. Wartość produkcji końcowej netto w porównaniu z poprzednim rokiem gospodarczym wzrosła w PGR o 23 proc. Wyniki te wiążą się z korzystnymi zmianami w produkcji roślinnej i zwierzęcej w PGR; rozszerzono powierzchnię uprawy pszenicy oraz roślin oleistych, pogłowie bydła zwiększyło się o ponad 63 tys. sztuk, tj. o 5,1 proc., trzody chlewnej o 1,1 proc. i owiec o 0,5 proc. Nastąpiła też poprawa jakości inwentarza, a wydajność mleka od jednej krowy zwiększyła się w PGR średnio o 198 litrów. Coraz większy jest udział PGR w realizacji programu nasiennego i hodowlanego. Państwowe Gospodarstwa pokaźnie poprawiły swoje wyniki finansowe, osiągając zysk znacznie wyższy od zaplanowanego.</u>
+          <u xml:id="u-15.13" who="#PosełMichałPolnar">Punktem wyjścia do ustalenia głównych zadań produkcyjnych dla rolnictwa na rok 1967 są średnie plony uzyskane w latach 1963–1966. Planuje się produkcję globalną rolnictwa na rok 1967 niższą od osiągniętej w roku bieżącym o 2,3 proc., w tym produkcję roślinną niższą o 4,2 proc., zaś produkcję zwierzęcą wyższą o 0,6 proc. Jednak w porównaniu z przeciętną z lat 1963–1966, produkcja globalna rolnictwa będzie wyższa o 4,2 proc. Przyjęcie tej metody planowania oznacza ustalenie realnych wskaźników, uwzględniających przeciętne warunki klimatyczne.</u>
+          <u xml:id="u-15.14" who="#PosełMichałPolnar">Przewiduje się, że w roku 1967 nastąpi pewne zwiększenie udziału zbóż w strukturze zasiewów — z 55,6 proc. do 55,7 proc. Również powierzchnia roślin strączkowych, oleistych i włóknistych ulegnie niewielkiemu zwiększeniu. Mniejsza natomiast o 15 tys. ha będzie powierzchnia buraków cukrowych. Pewnemu zmniejszeniu ulegnie także areał ziemniaków. Plony podstawowych roślin uprawnych przyjmuje się na podstawie średniej osiągniętej w ostatnich 4 latach: dla roślin zbożowych — 17,8 q z ha, oleistych — 13,9 q z ha, ziemniaków — 162 q z ha, buraków cukrowych 283 q z ha i siana 37 q z ha. Nie przewiduje się zwiększenia kontraktacji roślin przemysłowych, natomiast poważnie rozszerzona będzie kontraktacja roślin zbożowych. W przyszłym roku powinniśmy zakontraktować: pszenicy — 440 tys. ha, jęczmienia browarnego — 240 tys. ha, żyta — 380 tys. ha, jęczmienia na kaszę — 45 tys. ha i owsa — 30 tys. ha.</u>
+          <u xml:id="u-15.15" who="#PosełMichałPolnar">Korzystna sytuacja paszowa pozwala na postawienie w planie śmiałych zadań związanych z dalszym wzrostem pogłowia bydła. Przewiduje się, że pogłowie to wzrośnie o 3 proc., tj. o 313 tys. sztuk. Produkcja mleka powinna osiągnąć 13.700 mln litrów, żywca wołowego około 800 tys. ton. W roku bieżącym osiągnęliśmy wysokie pogłowie trzody chlewnej; w oparciu o korzystną sytuację paszową zakłada się dalszy wzrost pogłowia trzody o około 1 proc., tj. około 150 tys. szt. Pogłowie owiec ma wzrosnąć o około 1,1 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.16" who="#PosełMichałPolnar">Skutecznej realizacji zadań rolnictwa służyć będzie dalsza poprawa zaopatrzenia wsi w środki produkcji. Dostawy kwalifikowanych nasion zbóż wyniosą około 545 tys. ton, co pozwoli na obsianie nimi 35 proc. ogólnej powierzchni roślin zbożowych. Dostawy sadzeniaków ziemniaka w ilości 1.540 tys. ton pozwolą na odnowienie 15 proc. powierzchni uprawy ziemniaków. W pełni będą zaspokojone potrzeby rolnictwa w dziedzinie nasion roślin strączkowych, motylkowych drobnonasiennych, traw, oleistych, okopowych, pastewnych i innych.</u>
+          <u xml:id="u-15.17" who="#PosełMichałPolnar">Dla poprawy jakości pogłowia, rolnictwo otrzyma materiał zarodowy. Kontynuowane będą prace nad oceną mlecznej wydajności krów. Inseminacją objęte będzie 66 proc. pogłowia krów i jałowic. Intensywnie zwalczana będzie gruźlica u bydła i choroby pasożytnicze.</u>
+          <u xml:id="u-15.18" who="#PosełMichałPolnar">Pod przyszłoroczne zbiory rolnictwo otrzyma 1.451 tys. ton nawozów mineralnych w czystym składniku, w tym nawozów azotowych 516 tys. ton, fosforowych — 356 tys. ton, potasowych — 569 tys. ton. Łącznie dostawy nawozów mineralnych będą wyższe o 12 proc., co pozwoli na osiągnięcie wskaźnika 73 kg nawozu w czystym składniku na 1 ha użytków rolnych. Zabiegami ochronnymi obejmie się ponad 80 proc. gruntów uprawnych.</u>
+          <u xml:id="u-15.19" who="#PosełMichałPolnar">Wartość sprzętu technicznego dostarczonego rolnictwu wyniesie w 1967 r. około 7,9 mld zł, co oznacza wzrost w porównaniu z rokiem bieżącym o 14,7 proc. Przewiduje się także pewne zwiększenie dostaw materiałów budowlanych: cementu — o 3,5 proc., wapna o 5,7 proc., materiałów ściennych — o 8,3 proc., wyrobów hutniczych — o 6,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.20" who="#PosełMichałPolnar">Nakłady inwestycyjne na rolnictwo wyniosą około 32,2 mld zł i będą wyższe od tegorocznych o 2,1 mld zł. W całości nakładów państwowych około 85 proc. stanowią nakłady na melioracje rolne, rozbudowę zaplecza techniczno-remontowego, elektryfikację oraz na dalszą poprawę wyposażenia państwowych gospodarstw rolnych. Przewiduje się zmeliorowanie 174 tys. ha gruntów ornych, 112 tys. łąk i pastwisk i zagospodarowanie 127 tys. ha użytków zielonych. Nakłady na zaplecze techniczno-remontowe pozwolą na wybudowanie 160 filii POM oraz rozbudowę 180 POM-ów.</u>
+          <u xml:id="u-15.21" who="#PosełMichałPolnar">Na państwowe gospodarstwa rolne przeznacza się 6,7 mld złotych, to jest o 5 proc. więcej niż w roku bieżącym; poważna część tych nakładów kierowana będzie na umocnienie gospodarstw nasiennych i hodowlanych, produkujących materiał na potrzeby gospodarki chłopskiej.</u>
+          <u xml:id="u-15.22" who="#PosełMichałPolnar">Zgodnie z uchwałą Biura Politycznego KC PZPR i Prezydium NK ZSL, kontynuowane będą prace nad koncentracją sprzętu traktorowo-maszynowego w kółkach rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-15.23" who="#PosełMichałPolnar">Plan na rok 1967 charakteryzuje się znacznym rozszerzeniem działalności w dziedzinie oświaty rolniczej i szkolnictwa. Do klas pierwszych 3-letnich techników korespondencyjnych przyjętych będzie o 60 proc. więcej uczniów, co oznacza wzrost możliwości kontynuowania nauki przez młodzież pracującą w uspołecznionym i indywidualnym rolnictwie. Będzie się nadal rozwijać zasadnicze szkoły rolnicze oraz ulepszać ich bazę materialno-techniczną.</u>
+          <u xml:id="u-15.24" who="#PosełMichałPolnar">Na inwestycje dla szkolnictwa rolniczego przeznacza się w planie terenowym 336,6 mln złotych.</u>
+          <u xml:id="u-15.25" who="#PosełMichałPolnar">Na podkreślenie zasługuje współdziałanie kółek rolniczych, Związku Młodzieży Wiejskiej i Ministerstwa Rolnictwa mające na celu dalszy rozwój i poprawę wyników osiąganych przez zespoły przysposobienia rolniczego. W przyszłym roku rozpocznie się organizowanie ośrodków konsultacyjnych dla zespołów przysposobienia rolniczego i szkół przysposobienia rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-15.26" who="#PosełMichałPolnar">Resort rolnictwa będzie nadal usprawniał swą wielostronną działalność ekonomiczną, organizacyjną i oświatową, mającą na celu rozwój i podnoszenie poziomu produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-15.27" who="#PosełMichałPolnar">O PROJEKCIE NPG I BUDŻETU PAŃSTWA NA 1967 R. W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ CENTRALI SPÓŁDZIELNI OGRODNICZYCH</u>
+          <u xml:id="u-15.28" who="#PosełMichałPolnar">Informacja złożona przez prezesa Centrali Spółdzielni Ogrodniczych — Tadeusza Barzyka na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 2 grudnia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.29" who="#PosełMichałPolnar">Projekt planu CSO na rok 1967 w generalnych założeniach nie odbiega od ustaleń planu 5-letniego na ten rok.</u>
+          <u xml:id="u-15.30" who="#PosełMichałPolnar">W programie działalności spółdzielczości ogrodniczo-pszczelarskiej w roku przyszłym przewiduje się szereg konkretnych poczynań zmierzających do polepszenia współpracy z producentami, zwiększenia możliwości magazynowych i przetwórczych oraz poprawienia warunków skupu.</u>
+          <u xml:id="u-15.31" who="#PosełMichałPolnar">Ulegnie nieznacznemu zwiększeniu liczba magazynów i przetwórni owoców i warzyw. Nastąpi wzrost skupu w dziale sadownictwa i ogrodnictwa. Trudności wystąpią, podobnie jak w roku bieżącym, w realizacji planowanych inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-15.32" who="#PosełMichałPolnar">Głównym zadaniem jest stopniowe zmniejszanie dysproporcji między rozwojem produkcji a możliwościami zagospodarowania warzyw i owoców. W ramach kontraktacji zamierza się oddziaływać na wzrost produkcji wysokowartościowych gatunków owoców i warzyw.</u>
+          <u xml:id="u-15.33" who="#PosełMichałPolnar">W związku z trudnościami transportowymi nastąpi pewne ograniczenie kontraktacji w dużych bazach produkcyjnych. Z powodu znanych trudności z odbiorem całej produkcji truskawek, podejmie się starania w kierunku zmiany układu odmian oraz wprowadzenia zmian w rejonizacji upraw, aby osiągnąć przedłużenie sezonu zbiorów.</u>
+          <u xml:id="u-15.34" who="#PosełMichałPolnar">Spółdzielczość ogrodnicza zamierza preferować budowę przechowalni owoców i warzyw u producentów oraz różnicować ceny za dostawy pozasezonowe w celu rozładowania spiętrzeń napływu masy towarowej.</u>
+          <u xml:id="u-15.35" who="#PosełMichałPolnar">Rocznie przybywa około 80–100 hektarów upraw pod szkłem. Możliwości rozwoju produkcji szklarniowej ograniczone są brakiem potrzebnych materiałów budowlanych. Niemniej kontynuowane będą starania w celu rozwijania produkcji pod szkłem. Staraniom o zwiększenie produkcji poszczególnych gatunków warzyw i owoców towarzyszyć będą wysiłki zmierzające do podniesienia jakości towaru.</u>
+          <u xml:id="u-15.36" who="#PosełMichałPolnar">Problemem poważnie utrudniającym realizację zadań planowych jest brak dostatecznej ilości opakowań, głównie łubianek i beczek. Niezbędna jest w tej dziedzinie pomoc resortu leśnictwa.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00023-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00023-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b575c65
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00023-01/header.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-krips-00023-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 23/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego /nr 23/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_24-KomRolnictwa.odt:23</note>
+        <note type="sessionNo">23</note>
+        <date>1966-12-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor zespołu NIK Bronisław Szczęśniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAugustynPilch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Augustyn Pilch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławŁęczycki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Łęczycki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełCzesławOleszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Oleszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGinter" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Ginter</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekGrochowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Grochowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanŚliwa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Śliwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefŁaciak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Łaciak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianTuka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Tuka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMichałPolnar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Polnar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławGałka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Gałka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Jan Klecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00023-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00023-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..37d2238
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/krips/196569-sjm-krips-00023-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,119 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 3 grudnia Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradująca pod przewodnictwem posła Jana Klechy (PZPR), rozpatrzyła projekty planu i budżetu na r. 1967 i podstawowych założeń planu na r. 1968, jak również sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za r. 1965 w częściach dotyczących Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu oraz Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z ministrem Feliksem Pisulą, przedstawiciele Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich z prezesem Józefem Olszyńskim, z wiceprezesem — Józefem Perkiem, wiceprezes CRS „Samopomoc Chłopska” — Jan Kamiński, dyrektor zespołu NIK — Bronisław Szczęśniak oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o projekcie planu i budżetu Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu przedstawił Minister Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliks Pisula (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Uwagi podkomisji do spraw przemysłu spożywczego przedstawił poseł Stanisław Krauss (PZPR): Dotychczasowa realizacja zadań przez przemysł mięsny przebiega zadowalająco.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Niezbędne jest dalsze usprawnienie klasyfikacji żywca w punktach skupu; w coraz szerszym zakresie stosować się powinno tzw. klasyfikację anonimową, lepiej zabezpieczającą interesy producentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Nadmierna sezonowość dostaw żywca stwarza poważne trudności w realizacji planów przez przemysł mięsny; dążyć trzeba do zapewnienia temu przemysłowi bardziej równomiernych dostaw surowca.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Plan przemysłu mięsnego na lata 1967-1968 jest wyższy od odpowiednich wycinków planu 5-letniego (ok. 3 proc. — w 1967 r. i o 1 proc. — w 1968 r.). Przemysł ten powinien położyć duży nacisk na uszlachetnienie produkcji, wymaga to wyposażenia zakładów przetwórczych w nowy sprzęt oraz rozwoju chłodnictwa; przemysł mięsny otrzyma nowe zakłady mięsne (Warszawa-Żerań, Radom, Garwolin, Nisko i Kielce), rozpoczęta zostanie budowa nowych zakładów oraz modernizacja.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W przemyśle jajczarsko-drobiarskim od lat występują trudności powodowane dysproporcjami w skupie jaj w poszczególnych porach roku. Stosowana w ostatnich latach polityka cen stworzyła warunki do osiągnięcia pewnej poprawy rytmiczności dostaw. Na rok 1967 zakłada się skup jaj w wysokości 2.350 mln sztuk. W związku z tym trzeba się liczyć z trudnościami w zagospodarowaniu nadwyżek tego towaru w okresach szczytowych skupu.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Skup drobiu w 1966 r. szacuje się na ok. 60 tys. ton; plan na rok 1967 przewiduje skup 64 tys. ton. Do wzrostu produkcji drobiu przyczyniła się jego kontraktacja oraz przejęcie przez przemysł jajczarsko-drobiarski zaopatrzenia producentów kontraktujących młody drób rzeźny w mieszanki paszowe. Korzystnie rozwija się eksport drobiu na rynki kapitalistyczne; plan eksportu zostanie przekroczony o ok. 15 proc. Rozwijając produkcję drobiarską należałoby obniżyć koszty produkcji kurcząt i kaczek tuczonych, co jest możliwe przez zmniejszenie zużycia pasz na 1 kg przyrostu wagi.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wielkość produkcji mieszanek paszowych dostosowywana jest bieżąco do potrzeb rolnictwa. Obserwuje się obecnie pewne zmniejszenie zapotrzebowania na takie pasze przemysłowe, jak mieszanki dla bydła i drobiu; wynika to z dobrego urodzaju pasz w gospodarstwach chłopskich, z drugiej jednak strony dowodzi to, że nie uświadomiono jeszcze należycie hodowcom korzyści wynikających ze stosowania pasz przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W przemyśle paszowym wciąż występują trudności magazynowe. Niezbędne jest przyspieszenie budowy punktów zbiórki surowców utylizacyjnych oraz budowy zakładów utylizacyjnych; pozwoliłoby to na lepsze wykorzystanie surowców krajowych, których jak dotychczas nie wykorzystuje się w pełni.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W świetle doświadczeń bieżącego roku należałoby zatroszczyć się o stworzenie rezerwy paszowej w zasobach surowcowych. Komisja Planowania przy Radzie Ministrów wyraziła zgodę na utworzenie takiej rezerwy w ilości 200 tys. ton. Rezerwa ta będzie uruchamiana w zależności od zapotrzebowania rolnictwa i zapobiegnie stratom, jakie mają miejsce przy składowaniu pasz w sieci dystrybucyjnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełAugustynPilch">W latach 1961–1965 nastąpiła rozbudowa powierzchni chłodniczej o ok. 50 proc.; dalsza rozbudowa chłodnictwa składowego jest ważnym czynnikiem, warunkującym rozwój przemysłu spożywczego. Projekt planu na lata 1967–1968 przewiduje ukończenie chłodni składowej w Szczecinie, w Zielonej Górze, chłodni mleczarskiej w Gdyni oraz rozpoczęcie budowy chłodni w Warszawie, Łodzi i Poznaniu. Niezbędne jest zapewnienie sprawnej realizacji tych inwestycji oraz usprawnienie gospodarki w istniejących chłodniach.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełAugustynPilch">Ważny dział produkcji w chłodniach składowych stanowią mrożonki owocowo-warzywne. Produkcja mrożonek stale wzrasta, ulega również poprawie jej skład asortymentowy. Powinna ona być rozwijana zarówno ze względu na potrzeby krajowe, jak i eksportu; mrożonki cieszą się powodzeniem w krajach kapitalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełAugustynPilch">Na uwagę zasługuje rozwój Zakładu Produkcji Urządzeń Chłodniczych w Bochni. Jeszcze w r. 1962 był to maleńki oddział zakładu remontowego zatrudniający 17 pracowników; w ciągu niespełna 5 lat oddział ten przekształcił się w zakład produkcyjny zatrudniający 400 pracowników. Osiągnięto to przy minimalnym nakładzie środków inwestycyjnych, dzięki czynom społecznym załogi. Systemem gospodarczym, bez wykonawców z zewnątrz, zostały wyremontowane i zaadoptowane stare baraki, w których powstał ośrodek chłodniczy dający wyroby doskonałej jakości, na potrzeby kraju i na eksport. Celowa wydaje się rozbudowa tego ośrodka do rzędu małego kombinatu chłodniczego.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełAugustynPilch">Rok 1966 nie należał do sprzyjających w uprawie tytoniu. Burza gradowa objęła swym zasięgiem 4.500 ha tytoniu, wyrządzając olbrzymie szkody. Obniżyła się znacznie rentowność plantacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełAugustynPilch">Ważnym zagadnieniem mającym wpływ na produkcję tytoniu jest dobór odmian odpornych na choroby. Prace takie prowadzi Ośrodek Tytoniu w Kazimierzy Wielkiej. Zastosowanie tych nowych odmian pozwoli ograniczyć ilość oprysków i zmniejszy pracochłonność upraw. Niezbędne jest zarazem rozbudowanie sieci punktów skupu tytoniu; starania o ich budowę w pow. Bochnia i Brzesko od lat napotykają na trudności z uwagi na brak środków inwestycyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełFranciszekGrochowski">Nadal nie jest zadowalająca organizacja skupu buraków cukrowych; w punktach odbioru formują się długie kolejki, wyczekujące nieraz na odbiór buraków do późnej nocy. Istniejące punkty odbioru nie są należycie wyposażone w niezbędne urządzenia. Cukrownie przeżywają coraz większe trudności wynikające z braku rąk do pracy. Wszystko wskazuje, że brak rąk do pracy będzie się pogłębiał. Można temu przeciwdziałać tylko przez modernizację cukrowni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJózefŁaciak">W planach zakłada się poważny rozwój przemysłu piwowarskiego. Tymczasem na rynku notuje się spadek spożycia piwa na rzecz innych napojów chłodzących. Przyczyną tego spadku jest w poważnym stopniu zła jakość piwa. Szczególnie niskiej jakości jest piwo dostarczane na wieś. Chcąc więc zapewnić sobie odbiór piwa ze strony konsumentów, trzeba w pierwszym rzędzie zatroszczyć się o poprawę jego jakości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełCzesławOleszkiewicz">Odczuwa się dotkliwy brak magazynów zbożowych. Na lata 1967–1968 przewiduje się wzmożony wysiłek inwestycyjny przemysłu zbożowo-młynarskiego: do użytku oddanych zostanie 17 elewatorów. Jednak już obecnie należy zwrócić uwagę na poważne trudności w realizacji zadań inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełCzesławOleszkiewicz">W ostatnich latach następuje u nas zmiana w strukturze spożycia wyrażająca się spadkiem spożycia przetworów zbożowych. Już w bieżącym roku nie będzie wykonany plan produkcji mąki i kasz z powodu zmniejszającego się zapotrzebowania na te przetwory.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełCzesławOleszkiewicz">W realizacji planów roku 1967 należałoby więcej uwagi poświęcić przemysłowi olejarskiemu. Mamy poważne kłopoty w okresie skupu roślin oleistych. Kampania skupu przypada na lipiec, sierpień i krótki okres jej trwania wymaga niezwykle sprawnego działania. Tymczasem brak odpowiedniej ilości suszarni oraz odpowiedniego frontu rozładowczego. Przemysł olejarski nie posiada dostatecznej ilości magazynów, przez co nie może stworzyć rezerwy nasion, gwarantującej zabezpieczenie równomiernych dostaw dla przemysłu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBolesławŁęczycki">Niezbędna jest lepsza koordynacja gospodarki owocami i warzywami — poczynając od uprawy, przez odbiór surowca i jego przetwórstwo, aż do zbytu wyrobów gotowych. Duże wahania w wielkości zbiorów wymagają takiej rozbudowy przemysłu przetwórczego, która pozwoliłaby na maksymalny przerób w okresie wysokiej podaży surowca i magazynowanie zapasów wyrobów gotowych. Trzeba przy tym liczyć się ze zmienną chłonnością rynku, zależną od urodzaju i przetwórstwa domowego. Tymczasem koordynacja w przemyśle owocowo-warzywnym mającym wielu różnych gestorów ma charakter doraźny.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełBolesławŁęczycki">Rozważania wymaga polityka cen gotowych przetworów owocowo-warzywnych; ustalane są one na poziomie zbyt wysokim w stosunku do kosztu surowca, cukru i robocizny. To też nie znajdują one częstokroć nabywców, niezbędna staje się ich przecena, a czasem nawet pokaźne ilości surowca ulegają zniszczeniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJanŚliwa">Jakość pasz przemysłowych budzi zastrzeżenia rolników; poprawa jakości pasz jest zadaniem pilnym, gdyż nie można dopuścić do tego, aby rolnik stracił do nich zaufanie. Obecnie w magazynach powstają nadmierne zapasy pasz na jednego tucznika; wydaje się, że w obecnej sytuacji pewnego dostatku pasz należałoby rozszerzyć ich sprzedaż wolnorynkową.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełFranciszekGinter">Hodowcy przekonali się, że mieszanki paszowe posiadają większą wartość odżywczą niż pasze tradycyjne, jednak ceny mieszanek paszowych nie są zachęcające. Wydaje się, że ceny te można by w jakimś stopniu obniżyć, biorąc pod uwagę fakt, że Gminne Spółdzielnie „Samopomoc Chłopska”, prowadzące mieszalnie pasz, czerpią z tych mieszalni bardzo wysokie zyski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMichałPolnar">Rolnicy dostarczają rocznie ok. 12 mln ton buraków cukrowych; ta wielka masa przerzucona jest niemal wyłącznie rękami rolnika i jego rodziny. Przemysł cukrowniczy nie przejawia dostatecznej troski o usprawnienie operacji przeładunkowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełMichałPolnar">Wiele krytycznych uwag słyszy się na temat narzędzi, jakimi operuje rolnik. W produkcji tych narzędzi nie widać poprawy. Są one ciężkie, szybko psujące się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMarianTuka">Przedmiotem krytyki wyborców są nie tylko warunki techniczne odbioru żywca na punktach skupu, ale i zasady klasyfikacji. Tak np. różnice między klasą I i klasą II młodego bydła rzeźnego są, jeśli chodzi o kondycję, niezbyt duże, natomiast w cenie — bardzo znaczne. Stwarza to pole do nadużyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełWładysławGałka">Coraz ostrzej odczuwa się niedostatek suszarni roślin zbożowych i oleistych. Problem ten staje się coraz ostrzejszy w miarę wzrostu ilości używanych kombajnów. Należałoby opracować program rozwoju suszarnictwa; kółka rolnicze dysponują środkami pieniężnymi na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełWładysławGałka">Zła organizacja odbioru surowców rolnych na punktach skupu powoduje bezprodukcyjną stratę sił i czasu rolnika; stratę tym dotkliwszą, że skup rzepaku, jęczmienia browarnego czy buraków odbywa się przecież w okresie dużego nasilenia prac w gospodarstwie. Usprawnienie działalności punktów skupu to zarazem usprawnienie organizacji pracy w gospodarce chłopskiej.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełWładysławGałka">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliks Pisula.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Problemy przemysłu spożywczego omawiane były szczegółowo w toku dyskusji nad planem 5-letnim. Wysunięto wówczas szereg dezyderatów i uwag, które resort niewątpliwie uwzględni przy realizacji planu rocznego.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na r. 1967 oraz podstawowych założeń planu na rok 1968 w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Komisja przyjęła również sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1965 w części dotyczącej Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu — bez dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja wysłuchała informacji o projekcie planu i budżetu na rok 1967 oraz podstawowych założeń planu na rok 1968 w części dotyczącej Centralnego Związku Spółdzielczości Mleczarskiej, którą przedstawił wiceprezes Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich — Józef Perek (streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Uwagi podkomisji do spraw przemysłu spożywczego przedstawiła poseł Ksawera Barańska (ZSL): Projekt planu spółdzielczości mleczarskiej na rok 1967 przewiduje nieznaczny, bo wynoszący tylko 50 mln litrów, wzrost skupu mleka. Założenie tak umiarkowanego wzrostu jest słuszne, najistotniejszym bowiem problemem jest właściwe zagospodarowanie skupionego mleka.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">W niektórych rejonach kraju zakłady mleczarskie mają niedostateczne możliwości produkcyjne; tym większy niepokój budzi zagrożenie programu inwestycyjnego; dotyczy to nie tylko budowy zakładów przetwórczych, lecz również zlewni mleka i dobrze wyposażonych punktów skupu. Należałoby rozważyć możliwość tworzenia specjalnych grup budowlanych do budowy zlewni mleka.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Zarówno producenci, jak i zakłady mleczarskie, powinni dążyć do poprawy jakości surowca; jest to czynnik decydujący o jakości przetworów mlecznych. Nadal trzeba dokładać wielu starań, by poprawić pracę punktów skupu. Badania efektywności bezpośredniego odbioru mleka z gospodarstw wykazały, że ta forma daje dobre rezultaty i zadowala producentów.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełJanKlecha">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJózefŁaciak">Producenci odczuwają brak materiałów dla zabezpieczenia higienicznego udoju i przewozu mleka do punktów skupu. Za mało jest punktów naprawy dojarek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJanŚliwa">Tempo i ograniczone możliwości budowy nowych obiektów przemysłu mleczarskiego uniemożliwiają uzyskanie szybszego wzrostu produkcji wielu cennych i poszukiwanych na rynku przetworów mlecznych. Inwestycje w mleczarstwie przyśpieszają rozwój hodowli i dlatego należy podnieść ich rangę w ramach ogólnokrajowego planu inwestycyjnego. Zwiększonym nakładom finansowym muszą towarzyszyć odpowiednie możliwości realizacji inwestycji. Spółdzielczość mleczarska powinna starać się o utworzenie własnych brygad dla budowy punktów skupu. Program zakupu maszyn i urządzeń musi być w pełni realizowany, ponieważ większość zakładów posiadających stare urządzenia nie może podołać rosnącym zadaniom produkcyjnym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełBronisławJuźków">Dążenie do podniesienia higieny udoju jest słuszne. Odbiorca powinien dostarczyć producentowi odpowiednią ilość środków pozwalających na poprawę tej higieny. Chodzi tu o sita, płótno, sączki, drut. Tymczasem odbiorca tłumaczy się tym, że nie ma możności nabycia tych materiałów. Co ma zatem powiedzieć dostawca, którego możliwości są jeszcze bardziej ograniczone?</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełBronisławJuźków">Mleko z obór odgruźliczonych, po dodatkowym sprawdzeniu, trafia do mleczarni, gdzie niejednokrotnie miesza się je we wspólnym basenie. Cały trud zapewnienia przedszkolom czy szpitalom gwarantowanego mleka idzie na marne. Niedokładnie, a często nieuczciwie, prowadzi się badania zawartości tłuszczu w mleku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Zakłady mleczarskie nie mają jednolitych norm zużycia surowca. Dysproporcje w zużyciu surowca na 1 tonę produkcji serowarskiej dochodzą między poszczególnymi zakładami do 30 proc. jednostek białkowych.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceprezes Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskiej — Józef Perek.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1967 oraz podstawowych założeń planu na rok 1968 w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Komisja przyjęła również sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1965 w częściach dotyczących Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu i Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Komisja rozpatrywała na posiedzeniach w dniach 27 i 28 czerwca 1966 r. sprawozdanie resortów z wykonania planu i budżetu w 1965 r. oraz uwagi zespołów NIK do tych sprawozdań (patrz BPS nr 195 i 196) IV kad.). Wobec stwierdzenia, że przedłożone obecnie sprawozdanie rządu i uwagi NIK w niczym nie odbiegają od złożonych w czerwcu przez resorty i zespół NIK sprawozdań, Komisja postanowiła przyjąć te dokumenty bez dyskusji, podtrzymać wnioski skierowane wówczas do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz poprzeć wniosek Najwyższej Izby Kontroli w przedmiocie absolutorium dla rządu za rok 1965.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">O PROJEKCIE PLANU I BUDŻETU MINISTERSTWA PRZEMYSŁU SPOŻYWCZEGO I SKUPU NA ROK 1967</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Informacja złożona przez Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu — Feliksa Pisulę na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 3 grudnia br.</u>
+          <u xml:id="u-16.7" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Resort przemysłu spożywczego i skupu wykona podstawowe zadania planu na rok bieżący; pewne niedobory w niektórych branżach zostaną zrekompensowane nadwyżkami w produkcji innych branż. Dzięki korzystnej sytuacji surowcowej zadania roczne wielu branż, m.in. mięsnej, owocowo-warzywnej, ziemniaczanej, olejarskiej zostaną przekroczone. Oceniając realizację planu gospodarczego i zadań produkcyjnych resortu w br., stwierdzić można znaczny wzrost produkcji na rynek krajowy i na eksport. Przekroczone zostaną zadania planu eksportu jęczmienia browarnego, konserw mięsnych, smalcu i słoniny, masła, drobiu bitego, mrożonek. W imporcie surowców i towarów rolnych ulega znacznemu zmniejszeniu import zbóż.</u>
+          <u xml:id="u-16.8" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Plan inwestycyjny resortu zostanie w sumie przekroczony przy opóźnieniach niektórych obiektów. Oddane zostaną do eksploatacji ważne dla rozwoju produkcji obiekty, m.in. zakłady mięsne w Olsztynie, młyn i elewator w Jarosławiu, wytwórnie pasz w Zamościu, Rykach, Sosnowcu, Stargardzie, Nowej Soli i Strzelcach Krajeńskich oraz chłodnia składowa w Lublinie. Łącznie resort przekaże w roku bieżącym do eksploatacji ponad 150 obiektów przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-16.9" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Projekt planu na rok 1967 zakłada wzrost produkcji w stosunku do bieżącego roku o 2,5 mld zł, (o 2,4 proc.). Wzrośnie w szczególności produkcja w przemysłach: mięsnym, zbożowo-młynarskim, cukierniczym, koncentratów spożywczych, paszowym, chłodniczym i budowy maszyn.</u>
+          <u xml:id="u-16.10" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">W latach 1967–1968 położony zostanie szczególny nacisk na wzrost produkcji artykułów białkowych: mleka spożywczego, mleka chudego w proszku, serów dojrzałych, twarogów spożywczych. Produkcja roślinnych tłuszczów jadalnych wzrośnie o 3,9 proc., w tym margaryny o 2,1 proc. Planuje się wzrost produkcji papierosów w tańszych asortymentach, co wynika z kształtowania się popytu po zmianie cen papierosów.</u>
+          <u xml:id="u-16.11" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Produkcja mieszanek pasz treściwych osiągnie poziom 2.960 tys. ton i będzie wyższa w porównaniu z rokiem bieżącym o 15,2 proc.</u>
+          <u xml:id="u-16.12" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Na podstawie przewidywanych wyników w dziedzinie produkcji rolnej zakłada się następujący skup płodów rolnych: zboża — 3.180 tys. ton, ziemniaków — 5.600 tys. ton, buraków cukrowych — 11.900 tys. ton, nasion oleistych — 390 tys. ton, żywca — 2.040 tys. ton, mleka — 4.650 mln litrów, drobiu — 64 tys. ton, jaj — 2.380 mln sztuk.</u>
+          <u xml:id="u-16.13" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Resort dążyć będzie do rozwijania i doskonalenia kontraktacji, usprawnienia odbioru produktów rolnych, osiągnięcia lepszej rytmiczności dostaw w ciągu całego roku, rozszerzenia bazy magazynowej i suszarniczej.</u>
+          <u xml:id="u-16.14" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">W zakresie dostaw na rynek krajowy projekt planu przewiduje wzrost o ok. 5,1 proc. w stosunku do br. W ogólnej masie dostaw przetworów mięsnych przewiduje się dalszy wzrost udziału mięsa wołowego, zwiększenie dostaw mięsa w elementach, wołowiny ekstra, mięsa mielonego i porcjowanego. Przewiduje się zwiększenie dostaw podstawowych artykułów mleczarskich, przy równoczesnej poprawie ich jakości, zwłaszcza masła, serów i twarogów. W roku przyszłym wzrosną dostawy: drobiu bitego o 62,2 proc., tłuszczów zwierzęcych — o 4,9 proc., margaryny — o 4 proc., jaj — o 7,7 proc., cukru — o 6,8 proc., makaronu — o 7,3 proc.</u>
+          <u xml:id="u-16.15" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Projekt planu zakłada utrzymanie obniżonego poziomu eksportu artykułów żywnościowych w porównaniu do lat ubiegłych, w celu lepszego zaopatrzenia rynku krajowego. Dążąc do eksportu wyrobów o wysokim stopniu przewożenia, obniżono zadania eksportu surowców, głównie jęczmienia. Istotnym zagadnieniem będzie podniesienie jakości produkcji i opakowań, dostosowanie asortymentu do potrzeb odbiorców na rynkach zagranicznych, a także ściślejsze ustalanie harmonogramów dostaw.</u>
+          <u xml:id="u-16.16" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">W imporcie surowców rolnych i towarów rolno-spożywczych główne pozycje zajmują: zboża, tłuszcze olejarskie, pasze treściwe, ziarno kakaowe i tytoń przemysłowy.</u>
+          <u xml:id="u-16.17" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">W planie na 1967 r. założono nieznaczny wzrost zatrudnienia (o 0,8 proc. w porównaniu do br.). Wzrost produkcji będzie musiał być uzyskany przede wszystkim poprzez podniesienie wydajności pracy. Wymaga to dalszego usprawnienia organizacji produkcji i zarządzania przedsiębiorstwami.</u>
+          <u xml:id="u-16.18" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Zakłada się dalszą obniżkę kosztów własnych produkcji przede wszystkim w zakresie kosztów surowcowych.</u>
+          <u xml:id="u-16.19" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Nakłady inwestycyjne w resorcie wyniosą 2,3 mld zł (bez inwestycji przedsiębiorstw). Oznacza to wzrost nakładów inwestycyjnych w stosunku do przewidywanego wykonania planu w br. o 400 mln zł. Z kwoty tej przeznacza się na inwestycje przemysłu zbożowo-młynarskiego 439 mln zł, w tym na budowę elewatorów zbożowych 319 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-16.20" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">W planie na rok 1967 przewidziane jest oddanie do użytku m.in. dwóch wytwórni pasz, 7 elewatorów zbożowych, zakładów mięsnych na Żeraniu, pawilonu szynkowo-konserwowego w Mławie, zakładu przetwórstwa owocowo-warzywnego w Tarczynie, dwóch oddziałów produkcji płynnego owocu (Jasło i Nowy Sącz), dwóch utwardzalni oleju (Trzebinia i Gdańsk), 5 oddziałów produkcji mączek zwierzęcych, chłodni składowej w Szczecinie. Plan na rok przyszły przewiduje rozpoczęcie budowy 14 elewatorów i magazynów zbożowych, rozbudowę cukrowni w Wożuczynie, budowę zakładów przetwórstwa owocowo-warzywnego w Pińczowie i zamrażalni w Chełmie Lubelskim oraz rozbudowę chłodni składowych na Żeraniu i w Łodzi, budowę dwóch i rozbudowę trzech wytwórni pasz, jak również budowę dwóch zakładów utylizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-16.21" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">W zakresie planu rozwoju nauki i techniki w przemyśle spożywczym uwaga skoncentruje się na uzyskaniu wzrostu zdolności produkcyjnych, mechanizacji produkcji i obrotu, obniżeniu kosztów surowcowych i materiałowych.</u>
+          <u xml:id="u-16.22" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">O PROJEKCIE PLANU I BUDŻETU CENTRALNEGO ZWIĄZKU SPÓŁDZIELNI MLECZARSKICH NA 1967 R.</u>
+          <u xml:id="u-16.23" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Informacja złożona przez wiceprezesa Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich — Józefa Perka na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego w dniu 3 grudnia 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-16.24" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Plan na 1967 r. w dziedzinie skupu mleka zakłada niewielki tylko wzrost w stosunku do wykonania zadań planowych w roku bieżącym. Wielkość skupu określono na 4.650 mln litrów. Zasoby paszowe powinny zagwarantować osiągnięcie planowanych wskaźników wielkości skupu również w pierwszych miesiącach roku. Zmniejsza się nieco udział sektora gospodarki uspołecznionej w dostawach mleka dla spółdzielczości.</u>
+          <u xml:id="u-16.25" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Wzrost skupu mleka uzależniony jest w dużej mierze od doskonalenia sieci punktów skupu, a głównie od lepszego wyposażenia technicznego tych punktów. Zamierza się likwidować małe i nierentowne punkty skupu na rzecz koncentracji i dalszego usprawniania odbioru mleka od producentów.</u>
+          <u xml:id="u-16.26" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Prace aparatu poradnictwa żywieniowo-hodowlanego skoncentrowane zostaną na higienizacji produkcji mleka. Zwrócenie większej uwagi na poprawienie jakości surowca pozwoli na podniesienie jakości przetworów mlecznych.</u>
+          <u xml:id="u-16.27" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Wartość produkcji w pionie spółdzielczości mleczarskiej wzrośnie w roku przyszłym w stosunku do przewidywanego wykonania planu na rok bieżący o 1,4 proc., przy wzroście skupu o 1,1 proc. Zakłada się zwiększenie produkcji rynkowych artykułów białkowych i uszlachetnienie produkcji przetworów mlecznych.</u>
+          <u xml:id="u-16.28" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Produkcja pasz wzrośnie o ponad 14 proc. w stosunku do r. 1966. Produkcja maszyn i urządzeń dla mleczarstwa wzrośnie w roku przyszłym o 3,7 proc.</u>
+          <u xml:id="u-16.29" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">W głównych artykułach białkowych dostawy na rynek w stosunku do roku bieżącego rosną: w mleku spożywczym o 4 proc. do 1.300 mln litrów; w mleku chudym w proszku — o 19 proc. do 14 tys. ton; w serach — o 6,9 proc. do 31 tys. ton i twarogach spożywczych o 18 proc.</u>
+          <u xml:id="u-16.30" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">Podjęcie produkcji przez nowe zakłady uruchomione w Łodzi, Poznaniu, Olsztynie, Warszawie, Zakopanem, Zawierciu pozwala na zwiększenie produkcji artykułów białkowych. Proces uszlachetnienia produkcji znajduje wyraz w planowanym wzroście mleka butelkowanego. Zwiększone zostaną dostawy śmietany butelkowanej.</u>
+          <u xml:id="u-16.31" who="#DyrektorzespołuNIKBronisławSzczęśniak">W r. 1967 na inwestycje przemysłu mleczarskiego przeznacza się 708 mln zł, z tego na roboty budowlano-montażowe — 380 mln zł. Pozwoli to na uruchomienie szeregu nowych zakładów mleczarskich. Jednym z poważnych problemów planu inwestycyjnego jest ograniczony limit dewizowy na zakup maszyn. Może to spowodować trudności w realizacji zamierzeń uszlachetniania produkcji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00020-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00020-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e68269b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00020-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00020-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 20/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 20/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:1</note>
+        <note type="sessionNo">20</note>
+        <date>1967-01-17</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykaGwiazdaPietrasz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryka Gwiazda-Pietrasz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJadwigaJaniszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jadwiga Janiszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyPryma" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Pryma</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefCiupiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Ciupiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonNitecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Nitecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZygmuntFilipowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zygmunt Filipowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00020-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00020-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1735b34
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00020-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,92 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">17 stycznia br. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrywała problemy walki z chorobami wenerycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z podsekretarzem stanu Bohdanem Bednarskim, Konsultant Krajowy do Spraw Dermatologii — prof. Stefania Jabłońska, Specjalista Krajowy ds. Organizacji Walki z Chorobami Wenerycznymi — dr Janusz Bachurzewski, Specjalista Krajowy ds. oświaty zdrowotnej w chorobach wenerycznych — doc. Jerzy Suchanek, wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Komendy Głównej Milicji Obywatelskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem na piśmie informację resortu o programie działania w zakresie zwalczania chorób wenerycznych. Informację uzupełnili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Bohdan Bednarski, Specjalista Krajowy ds. Organizacji Walki z Chorobami Wenerycznymi — dr Janusz Bachurzewski, Specjalista Krajowy ds. oświaty zdrowotnej w chorobach wenerycznych — doc. Jerzy Suchanek oraz Konsultant Krajowy do spraw Dermatologii — prof. Stefania Jabłońska.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W imieniu podkomisji podstawowe problemy walki z chorobami wenerycznymi przedstawił poseł Leon Nitecki (SD):</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Do przyczyn stałego wzrostu zachorowań, obserwowanego w Polsce od 1954 r., zaliczyć należy: większą aniżeli dawniej swobodę seksualną związaną z wcześniejszym dojrzewaniem płciowym młodzieży, niewątpliwe istnienie prostytucji, jawnej i półjawnej, alkoholizm, który jest największym sprzymierzeńcem chorób wenerycznych oraz lekceważenie przez obywateli niebezpieczeństwa zakażenia, z uwagi na rzekomo łatwą i szybką uleczalność tych chorób.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Podstawowym orężem w walce z chorobami wenerycznymi jest oświata sanitarna. Prowadzą ją przede wszystkim samodzielne oddziały oświaty sanitarnej przy stacjach san-epid, które sprawują nadzór ogólny w tym zakresie, szkolą prelegentów, gromadzą materiały propagandowe. Niestety, praca tych oddziałów nie zawsze jest doceniana przez wojewódzkie i powiatowe wydziały zdrowia. Wszystkie oddziały oświaty sanitarnej słusznie narzekają na brak etatów i środków finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Powołane w 1963 r. Komisje Koordynacyjne Oświaty Sanitarnej przy PCK nie przejawiają dotychczas aktywniejszej działalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wobec bardzo dobrych wyników akcji „W”, wyrażających się w dużym spadku zachorowań w latach 1951-1955 — zmniejszyło się zainteresowanie zagadnieniami walki z chorobami wenerycznymi ze strony wojewódzkich i powiatowych wydziałów zdrowia. Częste są przypadki zmniejszania kredytów, obcinania etatów, kasowania lub znacznego zmniejszania liczby etatów tzw. pielęgniarek społecznych, a tam, gdzie etaty te pozostały — odrywania zajmujących je pielęgniarek od akcji profilaktycznej i przekazywania im — przez kierowników przychodni — innych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Administracyjne włączenie wojewódzkich przychodni skórno-wenerologicznych do przychodni specjalistycznych nie dały, jak wykazuje doświadczenie miasta Poznania i woj. łódzkiego, żadnych oszczędności finansowych, a spowodowało zmniejszenie operatywności działania tych przychodni.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Dowodem niedoceniania zagadnienia walki z chorobami wenerycznymi jest również niedostatek łóżek szpitalnych. W woj. łódzkim np. na ogólną ilość 5.203 miejsc w szpitalach jest tylko 26 łóżek dla chorych skórnych i wenerycznych. Zbyt mała jest również liczba stypendiów specjalizacyjnych dla lekarzy dermatologów. W niektórych województwach, np. we Wrocławiu nie przyznano w roku 1964 i 1965 ani jednego stypendium.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Utrudnia też skuteczną walkę z chorobami wenerycznymi — brak odpowiednich do aktualnej sytuacji przepisów prawnych. Dotychczasowe przepisy oparte o dekret z 16.IV.1946 r. o zwalczaniu tych chorób oraz o rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 2.IX.1964 r. w sprawie badań lekarskich, mających na celu wykrywanie chorób wenerycznych, są już przestarzałe i niewystarczające dla skutecznego zwalczania tych chorób.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Brak również odpowiedniej ilości wydawnictw: broszur, ulotek oraz filmów i innych materiałów pomocniczych do akcji wychowawczo-uświadamiającej. W planie na lata 1966/67 również zbyt małe są zamierzenia w tym zakresie, zarówno jeśli idzie o ilość jak i nakłady wydawnictw. Mają być bowiem wydane: 1 książka, 3 broszury, 1 plakat, 1 składanka i 1 ulotka z zakresu walki z chorobami wenerycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Niepokojąco wręcz przedstawia się sprawa filmów. Jest ich obecnie cztery. Dwa z nich produkowane przed kilkunastu laty, jeden przeznaczony jest dla średniego personelu medycznego i jeden nowy film pt. „Choroby weneryczne”. Odczuwa się również brak podręczników dla nauczycieli i wykładowców, poruszających zagadnienia z zakresu wychowania seksualnego w szkołach.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W oparciu o powyższą ocenę sytuacji Komisja postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- przekazanie w teren generalnego planu walki z chorobami wenerycznymi i egzekwowanie rytmicznej jego realizacji. Program ten winien być przystosowany w terenie do możliwości i potrzeb poszczególnych powiatów i województw, - zwiększenie liczby stypendiów dla dermatologów we wszystkich województwach i przyśpieszenie dokształcania lekarzy ogólnych, którym powierzone będzie prowadzenie przychodni skórno-wenerologicznych, - zapewnienie przychodniom wojewódzkim i powiatowym odpowiedniej liczby etatów dla pielęgniarek społecznych, - uzupełnienie braków w zakresie łóżek szpitalnych na oddziałach skórno-wenerologicznych, - przydzielenie oddziałom oświaty sanitarnej przy stacjach san-epid — odpowiedniej do ich zadań — ilości etatów i środków finansowych, - zorganizowanie wystawy ruchomej o chorobach wenerycznych, - uaktywnienie wojewódzkich i powiatowych komisji koordynujących oświatę sanitarną oraz szersze włączenie do działalności tych komisji organizacji młodzieżowych i kuratoriów szkolnych, - znowelizowanie przepisów o zwalczaniu chorób wenerycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Na pytania posłów: Józefa Ciupińskiego (SD), Jana Kleczaja (ZSL), Jadwigi Janiszewskiej (bezp.), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.), Zygmunta Filipowicza (Chrz. Stow. Społ.) i Alicji Musiałowej (PZPR) odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Bohdan Bednarski.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Generalny plan zwalczania chorób wenerycznych, opracowany przez Ministerstwo, nie może być w jednakowym tempie i w jednakowy sposób realizowany we wszystkich województwach, lecz proporcjonalnie do poziomu i stopnia rozwoju służby zdrowia na danym terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Słuszność twierdzenia jakoby w Polsce wskaźnik zachorowań wenerycznych był wyższy aniżeli w innych krajach jest względna; w różnych krajach różny jest sposób ewidencjonowania tych chorób. W większości krajów europejskich chorzy leczą się prywatnie, co nie znajduje odbicia w oficjalnej statystyce. Nie oznacza to jednak, że obecnej sytuacji w Polsce nie należy uważać za niepokojącą. Trzeba jednak stwierdzić, że z uwagi na alkoholizm i coraz większą liczbę przypadkowych kontaktów z nieznanymi partnerami — poprawa w zakresie wykrywania kontaktów i źródeł zakażenia jest coraz trudniejsza.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Istnieją już u nas poradnie przedmałżeńskie, ale nie cieszą się one zbytnim powodzeniem u młodzieży i przeważnie przekształcają się w poradnie dla małżeństw, w których występują konflikty. W tej sytuacji wprowadzenie kontroli zdrowia młodych ludzi przed zawarciem związku małżeńskiego oznaczałoby konieczność zastosowania administracyjnego przymusu, spowodowałoby dalsze obciążenie badaniami i tak przeciążonej służby zdrowia. Z uwagi jednak na brak podstaw prawnych do zakazania małżeństwa w przypadku wykrycia zmian w stanie zdrowia u jednego czy obojga nawet narzeczonych, kontrola przedmałżeńska byłaby nieproduktywnym wysiłkiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Służba zdrowia czyni starania o uzyskanie prawa badania osób podejrzanych o chorobę weneryczną. Popiera te starania Milicja Obywatelska, ale Generalna Prokuratura sprzeciwia się temu z uwagi na to, że byłoby to formą ograniczania praw obywateli. Ministerstwo podjęło rozmowy w tej sprawie, postulując niemasowe badania w całym kraju, lecz jedynie na Wybrzeżu, w nowych ośrodkach przemysłowych i w niektórych wielkich miastach sprawa jest wciąż jeszcze w toku rozważań.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Kadra lekarzy dermatologów jest stosunkowo liczna, lecz koncentruje się głównie w wielkich ośrodkach miejskich. Podobnie ma się sprawa ze stypendystami tej specjalności, którzy przeważnie po ukończeniu specjalizacji pozostają w wielkich miastach. Nie ma w zasadzie przeszkód w zwiększeniu liczby stypendiów — idzie o to, aby stypendyści trafili potem do powiatowych przychodni. A warunkiem stabilizacji kadr w przychodniach skórno-wenerycznych jest poprawa warunków pracy tych przychodni i zapewnienie odpowiedniej ilości mieszkań dla lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Włączanie przychodni skórno-wenerycznych do przychodni specjalistycznych ma na celu uproszczenie form organizacyjnych służby zdrowia i poprawę jej struktury zatrudnienia. Nie oznacza to jednak mechanicznego włączania wszystkich przychodni skórno-wenerycznych do przychodni specjalistycznych. W odniesieniu do dużych przychodni wenerologicznych, posiadających własne zaplecze szpitalne, byłoby to wręcz niewskazane.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielili ponadto: Specjalista Krajowy do spraw Oświaty Zdrowotnej w chorobach wenerycznych — doc. Jerzy Suchanek, Konsultant Krajowy do spraw Dermatologii — prof. Stefania Jabłońska, Specjalista Krajowy do spraw Organizacji Walki z Chorobami Wenerycznymi — dr Janusz Bachurzewski i Szef Oddziału w Komendzie Głównej Milicji Obywatelskiej — Bruno Skutek.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">Wniosek referenta w sprawie wprowadzenia badań przedślubnych jest słuszny; badania takie nie powinny ograniczać się do chorób wenerycznych, lecz również gruźlicy i chorób psychicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełStanisławSzyndlar">Nie wszystkie przychodnie wojewódzkie wykonują swoje plany w zakresie oświaty sanitarnej. Wydaje się, że należałoby ostrzej egzekwować wykonywanie obowiązków w tej dziedzinie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Z przedstawionych materiałów wynika, że resort ma dobre rozeznanie sytuacji w leczeniu i stanu zagrożenia chorobami. wenerycznymi. Leczenie tych chorób prowadzone jest na dobrym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Słuszne są wnioski w sprawie wprowadzenia przymusowej kontroli przedślubnej, i to nie tylko w dziedzinie chorób wenerycznych, ale i innych chorób społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Musimy przełamać pogląd, iż problem chorób wenerycznych jest problemem drażliwym; nie może on być za taki uważany przez społeczeństwo, a przede wszystkim przez lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Należy szerzej korzystać ze środków masowej propagandy; zarówno film, radio jak i telewizja powinny w szerszym zakresie włączyć się w akcję zwalczania chorób społecznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJadwigaJaniszewska">W Lublinie zaplecze laboratoryjne przychodni przeciwwenerycznych nie jest odpowiednio wyposażone do szerokiego prowadzenia badań. Na terenie Lublina większość chorób wenerycznych wśród młodzieży uczącej się jest wykrywana i leczona, gorzej natomiast przedstawia się sytuacja wśród młodzieży, która się nie uczy.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Otwartym problemem jest sprawa rozszerzania zakresu pracy pielęgniarek środowiskowych. Stanowią one dużą pomoc dla lekarzy, ale w terenie brak osób posiadających odpowiednie kwalifikacje do wykonywania tych funkcji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefCiupiński">Dwie są główne przyczyny wzrostu ilości zachorowań na choroby weneryczne w ostatnim okresie: niski poziom uświadomienia młodzieży o niebezpieczeństwach, jakie niesie z sobą choroba; swoboda seksualna tej młodzieży oraz niekontrolowana, a istniejąca przecież prostytucja. W 1965 r. przeprowadzono we Wrocławiu, wspólnie z MO, badania zatrzymanych prostytutek. Wśród 196 przebadanych, świeżo zarażonych było wówczas 108. Niezbędne jest więc takie interpretowanie lub taka zmiana przepisów, która stworzyłaby lepsze warunki do walki z rozprzestrzenianiem chorób wenerycznych przez prostytutki.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJózefCiupiński">Również masowe badania przedślubne dałyby możliwość zwiększenia wykrywalności chorób wenerycznych oraz pozwoliłyby na lepsze zapobieganie kile wrodzonej. Wydaje się też niezbędne nałożenie obowiązku i egzekwowanie go — zgłaszania przez lekarzy do przychodni wenerologicznych wszystkich przypadków prywatnego leczenia osób cierpiących na choroby weneryczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Nasza służba zdrowia jest organizacyjnie i naukowo przygotowana do skutecznego zwalczania chorób wenerycznych; idzie o to, by jej w tym pomóc, poprzez dotarcie do społecznych uwarunkowań obserwowanego obecnie wzrostu liczby zachorowań. Trzeba zbadać dokładnie, co bardziej decyduje o tym wzroście — prostytucja czy swoboda obyczajowa — biorąc pod uwagę, że prostytucja, jako wynik nędzy, u nas wygasa, a istnieją inne, często nieujawnione jeszcze przyczyny podejmowania tego rodzaju „sposobu zarobkowania” czy też „dorabiania”. W toku interwencji poselskich spotkałam się np. z dwoma przypadkami nierządu, uprawianego przez wypisane z domów dziecka 17/18-letnie wychowanki tych domów, które z braku dachu nad głową, zaczęły zajmować się tym procederem.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Nasze filmy oświatowe o tematyce wenerologicznej nie odpowiadają aktualnym wymaganiom stawianym w tym zakresie, poza tym jest ich stanowczo za mało; wynika to nie tylko z braku środków na ten cel, lecz także z małej liczby autorów, którzy byliby odpowiednio przygotowani i skłonni do podjęcia tej tematyki. W związku z tym należałoby rozważyć sprawę zakupu za granicą tego rodzaju filmów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Przedstawione posłom filmy nadają się w pełni do wyświetlania w szkołach średnich. Byłoby to może korzystniejsze niż wyświetlanie filmów zagranicznych, które ilustrują obce warunki i obce obyczaje, różniące się często znacznie od naszych.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Aby szerzej włączyć nauczycieli do akcji wyjaśniającej, należałoby ułatwić im przygotowywanie pogadanek na tematy chorób wenerycznych, poprzez zwiększenie nakładów istniejących i opracowanie nowych, przystępnych podręczników, broszur i ulotek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJerzyPryma">W filmach oświatowych na temat chorób wenerycznych należy wyraźnie ukazywać skutki tych chorób. Wtedy będą one ostrzegawczo działały na młodzież. Ponadto należałoby konsultować te filmy z organizacjami młodzieżowymi, które orientują się w problemach nurtujących młodzież. I co najważniejsze — zwiększyć trzeba ilość tego rodzaju filmów, co jest niezbędnym warunkiem rozwinięcia masowej akcji uświadamiającej. Pomocą w tej akcji byłoby również szersze niż dotychczas propagowanie w społeczeństwie tego, że przychodnia skórno-weneryczna obowiązana jest zachować i zachowuje absolutną tajemnicę nazwiska osób leczących się.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJerzyPryma">Prokuratura słusznie motywuje zakaz przeprowadzania masowych badań osób podejrzanych o choroby weneryczne obawą różnego rodzaju nadużyć wobec obywateli. Ponieważ jednak chodzi tu tylko o niektóre duże ośrodki miejskie i przemysłowe, należałoby rozważyć — wobec społecznej ich niezbędności i z uwagi na rosnącą ilość nowych zakażeń — sprawę prowadzenia tego rodzaju badań w niektórych ośrodkach. Tym bardziej, że z reguły istnieje tam możliwość zapobiegania wszelkiego rodzaju nadużyciom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełHenrykaGwiazdaPietrasz">Niezwykle istotne dla zwalczania chorób wenerycznych jest wykrywanie kontaktów chorego. Trudno tu jednak o poprawę obecnej sytuacji, przede wszystkim z uwagi na warunki pracy lekarzy dermatologów w terenie. Ciasne lokale, brak poczekalni, duża ilość chorych — uniemożliwiają im często przeprowadzenie pełnego wywiadu chorobowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełLeonNitecki">Aby zapobiec nieprzemyślanym posunięciom zmierzającym do łączenia przychodni wenerologicznych ze specjalistycznymi, należałoby wydać wydziałom zdrowia konkretne dyspozycje, jakich przychodni wenerologicznych dotyczą zarządzenia scalające.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełLeonNitecki">Dla rozwoju działalności propagandowej prowadzonej przez oddziały oświaty sanitarnej przy stacjach sanitarno-epidemiologicznych, niezbędne jest zwiększenie środków finansowych przeznaczanych na te cele. Obecnie przeznacza się na to bardzo niewielkie tylko kwoty; np. w woj. łódzkim — 270 tys. zł rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełLeonNitecki">Pilnym przedsięwzięciem jest zmiana przepisów o zwalczaniu chorób wenerycznych. Przepisy te liczą już 20 lat. Wszystko, co obecnie podejmują wojewódzkie przychodnie wenerologiczne nie jest zgodne z tymi przepisami.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełLeonNitecki">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Bohdan Bednarski i Konsultant Krajowy do spraw Dermatologii — prof. Stefania Jabłońska.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełLeonNitecki">Przewodnicząca Komisji — poseł Alicja Musiałowa (PZPR): Dyskutowane przez komisję problemy tkwią w zasadzie daleko poza zasięgiem prac resortu zdrowia. Zwalczanie chorób wenerycznych powinno pozostać w centrum uwagi nie tylko tego resortu, lecz również całego społeczeństwa, gdyż tylko poprzez właściwe oddziaływanie społeczne możemy zapobiec rozprzestrzenianiu się tych chorób. Płynność niektórych pojęć nie pozwala w tej chwili w sposób ustawowy uregulować niektórych problemów, np. spraw prostytucji. I nie to wydaje się najważniejsze.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełLeonNitecki">Nie ma potrzeby zmiany przepisów prawnych, natomiast Komisja powinna zwrócić uwagę na konieczność właściwego, łatwego i dyskretnego udostępnienia leczenia chorób wenerycznych. Zbadać należy, czy nie istnieją czasem przeszkody w sprawnym funkcjonowaniu przychodni przeciwwenerycznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełLeonNitecki">Należy przeszkolić lekarzy innych specjalności w dziedzinie chorób wenerycznych i uczulić ich na pomoc w wykrywaniu tych chorób i kierowanie chorych na leczenie do przychodni przeciwwenerycznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełLeonNitecki">Wszystkie środki, którymi obecnie oddziałujemy w ramach tzw. oświaty sanitarnej nie są jeszcze w tej chwili doskonałe. Musimy znaleźć taki sposób dotarcia do społeczeństwa, ażeby wpłynął on na zmianę postępowania człowieka. W tej chwili nastawieni jesteśmy raczej na szerzenie wiadomości, a nie na wychowywanie. Wnioski w tej dziedzinie powinny ze strony Komisji dotyczyć nie tylko resortu zdrowia, lecz również wielu masowych organizacji społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełLeonNitecki">Słuszne wydają się wnioski co do konieczności powołania międzyresortowego zespołu dla prowadzenia badań w dziedzinie walki z chorobami wenerycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełLeonNitecki">Komisja uchwaliła dezyderaty, w których postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełLeonNitecki">- opracowanie przez resort dla całego kraju generalnego planu walki z chorobami wenerycznymi;</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełLeonNitecki">- stworzenie szerszych możliwości kształcenia specjalistów dermatologów;</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełLeonNitecki">- przyspieszenie przygotowania lekarzy ogólnych do zwalczania chorób wenerycznych i zapewnienie ich udziału w walce z tymi chorobami;</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełLeonNitecki">- zabezpieczenie w wojewódzkich przychodniach dermatologicznych, a w dalszej kolejności i na niższych szczeblach — odpowiedniej ilości pielęgniarek społecznych odpowiednio przygotowanych do zwalczania chorób wenerycznych;</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełLeonNitecki">- zwiększenie ilości łóżek w oddziałach skórno-wenerologicznych w szpitalach;</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełLeonNitecki">- zabezpieczenie odpowiedniej ilości etatów i środków finansowych dla oddziałów oświaty sanitarnej przy stacjach sanitarno-epidemiologicznych;</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PosełLeonNitecki">- uaktywnienie działalności wszystkich organizacji społecznych prowadzących oświatę sanitarną m.in. poprzez komisję koordynacji tej działalności powołaną przez Ministerstwo;</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PosełLeonNitecki">— zwiększenie ilości wydawnictw, filmów i innych materiałów oświatowych oraz zróżnicowanie poziomu i zapewnienie ich dostępności między innymi przez wykorzystanie środków masowego przekazu;</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PosełLeonNitecki">— podjęcie środków zmierzających do zabezpieczenia lepszych warunków dla szybszego wykrywania źródeł zachorowań.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PosełLeonNitecki">Ponadto Komisja zwraca się do sejmowej Komisji Oświaty i Nauki i Ministerstwa Oświaty o rozważenie form opieki nad młodzieżą opuszczającą domy dziecka — do czasu założenia własnej rodziny.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00021-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00021-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..192d1de
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00021-01/header.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00021-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 21/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 21/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:2</note>
+        <note type="sessionNo">21</note>
+        <date>1967-01-18</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAndrzejŻabiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Żabiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEmiliaJeżewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Emilia Jeżewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyKępiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Kępiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanStachoń" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Stachoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWacławJagodziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wacław Jagodziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldAdamuszek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Adamuszek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZygmuntFilipowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zygmunt Filipowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Komisji poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00021-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00021-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..278d964
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00021-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,135 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 18 stycznia 1967 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posła Olgi Szwałkiewicz (bezp.) i Alicji Musiałowej (PZPR) rozpatrywała problemy rozwoju wychowania fizycznego i sportu w szkołach podstawowych, średnich i zawodowych oraz rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty uchwalone na poprzednich posiedzeniach Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego z podsekretarzami stanu — Janem Szkopem, przedstawiciele Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z zastępcą przewodniczącego — Józefem Rutkowskim,~ ~wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski, przedstawiciel Krajowej Rady Ogólnozwiązkowej Federacji Sportu, Wychowania Fizycznego i Turystyki — Włodzimierz Wilczek oraz przedstawiciel Akademii Wychowania Fizycznego — doc. Roman Trześniowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o rozwoju wychowania fizycznego i sportu w szkołach podstawowych, średnich i zawodowych przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty i Szkolnictwa Wyższego — Jan Szkop (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Koreferat przedstawił poseł Jan Kleczaj (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Znaczenie wychowania fizycznego młodzieży szkolnej, zwłaszcza w szkołach podstawowych nie zyskało jeszcze należnej mu rangi, szkoły podstawowe na wsi nie mają często sal gimnastycznych i kadry kwalifikowanych nauczycieli. W większości tych szkół godziny przeznaczone na wychowanie fizyczne wykorzystuje się na zajęcia z innych przedmiotów; w najlepszym wypadku — wiosną lub jesienią — dzieci spędzają godziny przeznaczone na wf na boisku szkolnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Ogólna liczba nauczycieli z dodatkowymi kwalifikacjami w zakresie prowadzenia zajęć wychowania fizycznego wynosi obecnie ok. 11 tys., a zapotrzebowanie na tych nauczycieli w szkolnictwie podstawowym wynosi ok. 12 tys. Niezadowalające jest również ich rozmieszczenie terytorialne. Jest ich zbyt mało na wsi i w małych miasteczkach, głównie ze względu na trudności mieszkaniowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Liczne są szkoły 8-klasowe, w których nie ma ani jednego nauczyciela wf z dodatkowymi kwalifikacjami. W woj. kieleckim na przykład około 70 proc. szkół wiejskich nie ma nauczycieli wf z odpowiednimi kwalifikacjami, a ok.60 proc. tych szkół nie ma sal gimnastycznych. Tylko 77,5 proc. szkół podstawowych tego województwa ma boiska, a na 78 szkół zawodowych jedynie 44 mają własne boiska. Szkoły średnie są pod względem kadr nauczycieli, sal gimnastycznych i boisk w znacznie lepszej sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Niezbędny jest więc szybki rozwój kształcenia nauczycieli wf w dwuletnich studiach nauczycielskich. Od postępu w tej dziedzinie oraz od budownictwa szkolnych urządzeń sportowych zależy dalszy, bardziej równomierny rozwój wychowania fizycznego młodzieży szkolnej miast i wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Rola nauczyciela wf powinna być wielostronna i nie ograniczać się do pracy pedagogicznej, trenerskiej czy instruktorskiej. Powinien on być również obeznany z zagadnieniami rehabilitacji dzieci z wadami postawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Istnieje również palący problem dzieci kalekich, których mamy w kraju ok. 5 proc. Część z nich uczęszcza lub dowożona jest do normalnych szkół, gdzie nauczyciel wf, w miarę swoich możliwości, przy ścisłej współpracy z lekarzem — może i chyba powinien kontynuować leczenie usprawniające.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Istnieje również potrzeba zwrócenia większej uwagi na rozbudowę przyszkolnych urządzeń sportowych oraz na organizowanie wypożyczalni sprzętu sportowego i turystycznego w szkołach podstawowych i średnich.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Podkomisja po zapoznaniu się z aktualną sytuacją w zakresie wychowania fizycznego, sportu i turystyki w szkołach podstawowych, średnich i zawodowych proponuje uchwalenie dezyderatów, w których Komisja postulowałaby:</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- wprowadzenie „Dnia Sportu”, wolnego od zajęć szkolnych, a poświęconego wyłącznie zawodom sportowym, - prowadzenie systematycznych badań lekarskich młodzieży szkolnej uprawiającej sport, - zwrócenie uwagi na potrzebę udziału nauczycieli wf w usuwaniu wad postawy u dzieci i młodzieży szkolnej; wprowadzenie w wyższych i półwyższych szkołach wf — jako obowiązkowego przedmiotu nauczania słuchaczy — usprawniania dzieci poszkodowanych, - zapewnienie w bieżącym 5-leciu szkołom podstawowym na wsi lepszych warunków pracy na rzecz rozwoju wychowania fizycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Informację o wynikach kontroli przeprowadzonej w Szkolnym Związku Sportowym w II półroczu 1965 r. przedstawił wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Kontrola objęła Zarząd Główny Związku, zarządy okręgów i oddziałów oraz międzyszkolne kluby sportowe na terenie 6 województw. Wykazała ona, że Związek zwiększa stopniowo zakres swego działania i pomyślnie na ogół realizuje powierzone mu zadanie głównego organizatora sportu szkolnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Obok osiągnięć w systemie organizacji imprez sportowych i łączenia rozwoju sportu masowego ze sportem kwalifikowanym — kontrola NIK wykazała szereg nieprawidłowości i uchybień w działalności jednostek organizacyjnych Szkolnego Związku Sportowego. Należy do nich przede wszystkim spadek liczby międzyszkolnych klubów sportowych z 292 w 1962 do 233 w 1965 r. oraz liczby członków tych klubów z 40 tys. do 27 tys. osób. Liczba międzyszkolnych klubów zmalała najbardziej w ośrodkach prowincjonalnych, a zwiększyła się w wielkich miastach. Zmniejszyła się też liczba sekcji aportowych w tych klubach, przy czym likwidacji uległy głównie sekcje podstawowe dla środowiska szkolnego, tj. lekkoatletyczne, gimnastyczne oraz gier sportowych; zmalała też liczba sekcji pływackich. Powodem tych ograniczeń jest:</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- wzrost kosztów utrzymania sekcji sportowych spowodowany zwiększeniem ilości imprez sportowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- poświęcenie części środków przeznaczonych na finansowanie działalności klubów, na utrzymanie nowo powoływanych oddziałów powiatowych związku;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- utworzenie kosztownych sekcji boksu i podnoszenia ciężarów, które nie są podstawowymi w działalności Szkolnego Związku Sportowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Organizacja licznych imprez sportowych, zwłaszcza centralnych, spowodowała także uszczuplenie środków przeznaczonych na działalność sportową w szkołach, zwłaszcza podstawowych. Ponadto przygotowanie ekip młodzieży do udziału w tych imprezach pochłaniało nauczycielom wf wiele czasu kosztem obowiązkowych zajęć z uczniami.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Kontrola NIK wykazała ponadto, że członkowie międzyszkolnych klubów sportowych rekrutują się przede wszystkim spośród uczniów szkół średnich. Bardzo mało jest w tych klubach młodzieży ze szkół podstawowych, mimo że właśnie ta młodzież stanowi bazę rekrutacyjną uczestników dziecięcych zawodów sportowych, których właśnie Szkolny Związek Sportowy jest głównym organizatorem. Liczba członków międzyszkolnych klubów sportowych, rekrutujących się ze szkół podstawowych, utrzymuje się od 1960 roku na tym samym poziomie ok. 5.700 dzieci, natomiast w klubach pozaszkolnych liczba tych dzieci wzrosła w latach 1960-1965 o prawie 100 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Kontrola NIK wykazała także, że dla osiągnięcia lepszych wyników sportowych, rekrutacja do międzyszkolnych klubów sportowych ograniczała się do niektórych tylko szkół, a kompletowanie drużyn w poszczególnych sekcjach przeprowadzano jedynie w tej szkole, w której nauczyciel wf był jednocześnie instruktorem danej sekcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Na pytania posłów: Romana Stachonia (PZPR), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.), Jerzego Prymy (PZPR), Zygmunta Filipowicza (Chrz. Stow. Społ.), Andrzeja Żabińskiego (PZPR), Jerzego Kępińskiego (PZPR), Henryka Ziętka (PZPR) i Stanisława Dejewskiego (PZPR) odpowiedzi udzielili:</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty i Szkolnictwa Wyższego — Jan Szkop:</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Nie ma dotychczas ustalonych norm wydatków na wychowanie fizyczne na ucznia w szkole. Wydatki na ten cel kształtują się bardzo różnorodnie w poszczególnych województwach (5-37 zł) z tym, że nawet tam, gdzie wydatki te są najwyższe, nie zaspokajają one całkowicie wszystkich potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Ćwiczenia wyrównawcze dla dzieci z wadami kręgosłupa prowadzone są w około 1000 szkół w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Działalność szkolnych kół sportowych w ostatnim okresie poważnie rozwinęła się. Obejmuje ona ponad 600 tys. młodzieży. Dotacja Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego na rzecz Szkolnego Związku Sportowego wynosi rocznie 22 mln zł i 3 mln zł przeznacza GKKFiT na zakup sprzętu sportowego. Szkolny Związek Sportowy, który wciąż jeszcze dużo wysiłku poświęca ogólnokrajowym wielkim imprezom sportowym, przekształca swoją działalność w coraz większym stopniu na umasowienie sportu wśród młodzieży, szczególnie szkół podstawowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W roku ubiegłym Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego wydało specjalne zarządzenie, w którym poleca udostępnienie szkolnych urządzeń sportowych Ludowym Zespołom Sportowym w pracy z młodzieżą szkolną i w pozaszkolnej działalności zrzeszenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Dyrektor Departamentu w Ministerstwie Oświaty i Szkolnictwa Wyższego — Jerzy Żołnierkiewicz:</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Norma ruchu dla młodzieży szkolnej powinna wynosić 1 godz. dziennie. Obecnie staramy się realizować program stworzenia warunków dla wprowadzenia 4 godzin zajęć wychowania fizycznego w szkole w ciągu tygodnia. Niestety, w szkołach podstawowych lekcje i zajęcia pozaszkolne wychowania fizycznego obejmują przeciętnie 2,2 godziny tygodniowo, a w szkołach średnich przeciętnie 3 godziny. Pomimo wzrostu w stosunku do lat ubiegłych, dysproporcje w poszczególnych typach szkół i na poszczególnych terenach kraju są jeszcze dość poważne.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Podstawową uwagę poświęca się prowadzeniu zajęć wychowania fizycznego wśród dzieci młodszych w klasach od I do IV, w tym kierunku przygotowuje się nauczycieli wf oraz w możliwym zakresie zwiększa ilość godzin lekcyjnych wf.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Drugim problemem jest praca z młodzieżą mniej sprawną fizycznie. Oblicza się, że ok. 10 proc. młodzieży w szkołach wymaga prowadzenia specjalnych zajęć korekcyjnych z zakresu wf.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Wiele uwagi poświęca się również zacieśnieniu współpracy w dziedzinie wychowania fizycznego z rodzicami i opiekunami dziecka. Na terenie woj. zielonogórskiego podjęto eksperyment nad określeniem kryteriów oceny rozwoju fizycznego uczniów, a tym samym i określeniem wymogów w tym zakresie dla każdego ucznia.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Opracowany przez resort szeroki program na lata 1966-1970 jest również programem wyrównania dysproporcji w dziedzinie prowadzenia zajęć wychowania fizycznego w poszczególnych szkołach i środowiskach. Wiele zależy od planowej realizacji budownictwa sal gimnastycznych i boisk przyszkolnych oraz szkolenia kadry. Obok znacznego programu inwestycyjnego resortu wiele prac w tej dziedzinie wykonywane jest w ramach czynów społecznych z pomyślnymi rezultatami. Celem zwiększenia liczby kwalifikowanych nauczycieli obok szkół GKKFiT uruchomiono w resorcie Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego 16 studiów nauczycielskich. Podkreślić przy tym należy, że w ciągu ostatnich 5 lat ilość nauczycieli wychowania fizycznego została podwojona. Istnieje również nadal potrzeba znacznego rozwoju studiów zaocznych, zwłaszcza dla nauczycieli w szkołach niżej zorganizowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Resort poświęca coraz więcej uwagi problemom wychowania fizycznego. Specjalny zespół teoretyków pracuje nad programem wychowania fizycznego dostosowanym do poziomu poszczególnych szkół. Wprowadzone już zmiany zapewniły ożywienie lekcji wychowania fizycznego, rozwinięcie indywidualnych zdolności nauczyciela wf oraz pozwoliły na mocniejsze wmontowanie tych spraw w całokształt wychowania dzieci i młodzieży w szkole — jako nie tylko przedmiotu, lecz ważnego działu pracy szkoły.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Współpraca z rodzicami w zakresie wychowania fizycznego jest jeszcze daleko niewystarczająca i w tym zakresie resort przewiduje pogłębienie swojego działania. Zastępca Przewodniczącego GKKFiT — Józef Rutkowski W ostatnich latach poważnie wzrosło zapotrzebowanie na nauczycieli i trenerów wychowania fizycznego i sportu nie tylko dla potrzeb szkół, ale i dla rozwijających się klubów sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Na trzech wyższych uczelniach wychowania fizycznego prowadzone są studia zaoczne, a w najbliższym okresie uruchomione będzie również studium zaoczne w Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego we Wrocławiu.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">GKKFiT uważa, że na studiach nauczycielskich cykl nauczania dla nauczycieli wf powinien być dwuletni.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWitoldAdamuszek">Nie znajduje uzasadnienia duża rozpiętość wydatków na cele wychowania fizycznego w poszczególnych województwach. Resort powinien wpływać na prezydia rad narodowych, aby przeznaczały na ten cel większe środki. Praktyka wykazuje, że kluby sportowe niechętnie udostępniają młodzieży boiska i stadiony sportowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWitoldAdamuszek">W szkołach specjaliści do spraw wychowania fizycznego nie mają należnej im pozycji. Kierownicy szkół dbają przede wszystkim o angażowanie nauczycieli przedmiotów podstawowych. W szkołach wiejskich braki nauczycieli wychowania fizycznego są szczególnie dotkliwe.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWitoldAdamuszek">Słyszy się opinie, że rodzice nie doceniają spraw wychowania fizycznego. Nie jest to zjawisko powszechne, o czym świadczą m.in. liczne przypadki budowania w ramach czynów społecznych boisk i innych obiektów sportowych przy szkołach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEmiliaJeżewska">Trudno zgodzić się z twierdzeniem resortu, jakoby wady postawy występowały tylko u 10 proc. młodzieży. Wystarczy przejrzeć opinie lekarzy szkolnych oraz wyniki tzw. białych niedziel na wsi. Może 10 proc. młodzieży wymaga specjalnych ćwiczeń korekcyjnych, ale ponadto u ok. 60 proc. młodzieży występują wady, które można i trzeba usunąć w ramach normalnych, regularnie i właściwie prowadzonych lekcji wychowania fizycznego.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełEmiliaJeżewska">Programy nauczania w szkole są tak przeładowane przedmiotami podstawowymi, że na wychowanie fizyczne nie starcza po prostu czasu. Nie ma rzecznika dla spraw wychowania fizycznego przy układaniu i opracowywaniu programów szkolnych. Przerzucanie zajęć wychowania fizycznego na godziny pozalekcyjne jest niesłuszne. Równie dobrze taką praktykę można zastosować do innych przedmiotów, np. do zajęć technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełEmiliaJeżewska">Praca nauczycieli z rodzicami w zakresie wychowania fizycznego dziecka w chwili obecnej nie stoi na właściwym poziomie. Na spotkaniach z rodzicami omawia się niekiedy takie szczegóły jak sposób okładania zeszytów, nie rozmawia się natomiast o stanie fizycznym dziecka i o potrzebie prowadzenia specjalnych ćwiczeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełRomanStachoń">W ostatnich latach notujemy pewien postęp w zakresie rozwoju wychowania fizycznego w szkołach. Jest to jeszcze jednak postęp daleko niewystarczający. Dopiero za 20 lat każda szkoła w Polsce będzie miała salę gimnastyczną. Dotkliwie odczuwa się również brak dostatecznej ilości kadr przygotowanych do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego w szkołach.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełRomanStachoń">Ministerstwo Oświaty więcej uwagi musi poświęcić sprawom wychowania fizycznego wśród dzieci w klasach od I-IV oraz wśród dzieci słabszych o wadliwej budowie. W tym zakresie już w najbliższym okresie powinny być podjęte odpowiednie środki.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełRomanStachoń">Problemem wychowania fizycznego należy zainteresować szerzej różnego rodzaju organizacje społeczne, związki zawodowe, zakłady pracy i komitety rodzicielskie. Należy wytworzyć dobry klimat wokół tego problemu nie tylko w resorcie, ale w całym społeczeństwie.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełRomanStachoń">Konieczne jest określenie normatywu środków, które powinny być przeznaczone na cele wychowania fizycznego w szkole.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełWacławJagodziński">Specjalnej troski wymagają szkoły wiejskie, gdzie sprawy wychowania fizycznego są niedoceniane. Wydaje się, że nawet w najgorszych warunkach można prowadzić podstawowe ćwiczenia gimnastyczne, choćby na korytarzach szkolnych. Przy braku nauczycieli wychowania fizycznego na wsi, należałoby opracować podstawowy zestaw ćwiczeń dla poszczególnych klas i przeszkolić nauczyciela innego przedmiotu w prowadzeniu tych ćwiczeń. Należy również zapewnić szkołom wiejskim podstawowe pomoce do prowadzenia ćwiczeń gimnastycznych.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełWacławJagodziński">Wydaje się, że nie doceniamy faktu, iż sprawność fizyczna obywatela jest jednym z najważniejszych czynników w wykonywaniu jego pracy zawodowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Od dłuższego czasu rozważamy jak przystosować programy nauczania w szkole do potrzeb życia, jak lepiej przygotować młodzież do życia. Wydaje się jednak, że prace te mają zbyt jednostronny charakter. Uwaga szkoły koncentruje się niemal wyłącznie na przekazaniu młodzieży możliwie największego zasobu wiedzy, nie docenia się natomiast, że sprawność fizyczna i wydolność organizmu jest w życiu niezmiernie potrzebna i że wobec tego zapewnienie właściwego rozwoju fizycznego młodzieży ma decydujące znaczenie. Problemy wychowania fizycznego są ciągle jeszcze spychane na dalszy plan.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Mimo niewystarczającej ilości sprzętu i urządzeń sportowych sprawy wychowania fizycznego należy traktować jako pierwszoplanowy problem do rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Obserwujemy pewien postęp wyrażający się wzrostem ilości godzin wychowania fizycznego w programach nauczania, pewnym ożywieniem pracy szkolnych klubów sportowych, ale nie są to jeszcze zmiany, które mogą w jakiś zasadniczy sposób poprawić sytuację w dziedzinie wychowania fizycznego. Szczególnie źle przedstawia się sytuacja w szkołach podstawowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Słusznie poruszano tu konieczność większej troski o poprawę wad rozwojowych u młodzieży oraz o udostępnienie również przeciętnemu uczniowi możliwości korzystania z urządzeń sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Konieczne jest opracowanie długofalowego programu rozwoju wychowania fizycznego w szkołach i wyznaczenie konkretnych etapów jego realizacji. Większą niż dotychczas pomoc w tej dziedzinie musi okazać GKKFiT. Obecnie obserwujemy pewne zachwianie proporcji pomiędzy zainteresowaniem GKKFiT sportem wyczynowym i sportem masowym.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Szkoła powinna współpracować z rodzicami w zakresie wychowania fizycznego dzieci; musi ona przejąć wszelkie funkcje nadzoru. Trzeba bowiem zdawać sobie sprawę, że większość rodzin żyje w takich warunkach, że nie ma możliwości bieżącego kontrolowania spraw wychowania fizycznego u dzieci. Szkoła powinna docierać do środowiska, w którym wychowuje się dziecko i pomagać w rozwiązywaniu problemów organizowania życia dziecka poza szkołą.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Konieczne jest również opracowanie programu prowadzenia zajęć wychowania fizycznego nawet w tych szkołach, które nie mają sal gimnastycznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAndrzejŻabiński">Dla uzyskania dalszego postępu w rozwoju wychowania fizycznego w szkołach niezbędne jest zwiększenie liczby godzin lekcyjnych wf na studiach nauczycielskich. Absolwenci tych studiów kierowani są głównie na wieś i od ich należytego przygotowania do prowadzenia zajęć wf zależy w znacznym stopniu poziom kultury fizycznej młodzieży szkolnej na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełAndrzejŻabiński">Dla podniesienia poziomu wychowania fizycznego w młodszych klasach szkół podstawowych celowe wydaje się zwiększenie liczby hospitacji zajęć z tego przedmiotu.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełAndrzejŻabiński">Baza masowego rozwoju kultury fizycznej i sportu w szkołach powiększa się wolno. W woj. katowickim na przykład brak obecnie 386 sal gimnastycznych, niewystarczająca jest ilość basenów pływackich, a kwoty przeznaczone na inwestycje w tym zakresie są od kilku lat nie w pełni wykorzystywane, ze względu na trudności przerobowe. W ubiegłej 5-latce na zaopatrzenie szkół woj. katowickiego w sprzęt sportowy wydano ok. 9 mln zł, mimo to nadal odczuwa się brak tego sprzętu. Kwoty preliminowane na ten cel wystarczają poszczególnym szkołom średnio na zakup 2 piłek rocznie. Brak nart, których szkołom nie wolno kupować. Celowe wydaje się zniesienie tego zakazu oraz jak najszersze uruchomienie wypożyczalni sprzętu sportowego, zwłaszcza narciarskiego, przez Szkolny Związek Sportowy. Związek ten powinien również, wespół z organizatorami letnich i zimowych kolonii, rozważyć potrzebę zmiany programu sportowego tych kolonii w kierunku przekształcenia ich — przynajmniej w odniesieniu do młodzieży starszych klas szkoły podstawowej — w rodzaj obozów sportowych czy szkółek narciarskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Waga wychowania fizycznego w szkole nie polega tylko na korzystnym wpływie ćwiczeń ruchowych na rozwój fizyczny dziecka. Wychowanie fizyczne i sport wpływają również korzystnie na morale i charakter kształtując u młodzieży koleżeństwo, dyscyplinę, hart psychiczny. Rzecz tylko w tym, żeby zajęcia wf — obowiązkowe i nadobowiązkowe — prowadzone były w należyty i atrakcyjny sposób, żeby pozwoliły młodzieży wyżyć się i dawały jej satysfakcję. Nie można oddzielać wf ani też przeciwstawiać go innym przedmiotom nauczania w szkole. Wychowanie fizyczne tworzy bowiem razem z wszystkimi innymi przedmiotami jedną całość.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Rośnie niewątpliwie ranga nauki o wychowaniu fizycznym, która jest nauką o człowieku, o jego osobowości. Dowodem tego jest chociażby stały wzrost nakładów na kształcenie nauczycieli wf, na sprzęt sportowy dla szkół, na rozbudowę wyższych uczelni wf i nadania im praw doktoryzowania i habilitowania naukowców z tej dziedziny. Natomiast w szerokich kręgach naszego społeczeństwa stosunek do zagadnień kultury fizycznej nie jest odpowiedni do ich rzeczywistego, społecznego znaczenia.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Wskazuje się na przykład na widowiskową jedynie rolę sportu wyczynowego, nie widząc jego wychowawczej roli. Nie docenia się faktu, że wychowanie fizyczne i sport w szkole są formą profilaktyki zdrowotnej. Dlatego słuszna wydaje się propozycja oprowadzenia „Dnia sportu” w szkole. Udział rodziców w tej imprezie — w charakterze widzów — na pewno podniesie wśród nich zrozumienie dla roli wf i sportu w wychowaniu ich dzieci. Należałoby również szerzej niż dotychczas popularyzować w prasie wychowawczą i zdrowotną rolę wf i sportu w szkole. Nie od rzeczy byłoby i zachęcenie lekarzy do propagowania wf i sportu jako środka podnoszenia sprawności fizycznej młodzieży.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJerzyKępiński">Aby zapobiegać i leczyć wady w postawie dzieci należy przede wszystkim podnieść stan higieny szkolnej, zwiększyć częstotliwość badań uczniów młodszych klas szkoły podstawowej, większą uwagę zwrócić na zajęcia wf w tych klasach.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJerzyKępiński">Nie wszędzie można w pełni zapewnić rozwój wf i sportu w szkołach. Na niektórych terenach szkoły dysponują bardzo ubogą bazą sportową. W województwach białostockim, olsztyńskim i opolskim nie sposób szerzej rozwinąć działalności Szkolnych Kół Sportowych, do których należy tylko 80 tys. dzieci na 560 tys. uczniów szkół ogólnokształcących, bo brak sal gimnastycznych, boisk i innych urządzeń sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełJerzyKępiński">Zastępca Przewodniczącego GKKFiT — Józef Rutkowski: Nie ulega wątpliwości, że w naszym szkolnictwie istnieje dysproporcja między ogólnym kształceniem młodzieży a jej wychowaniem fizycznym. Jest to zresztą zjawisko występujące na całym świecie. U nas regres w rozwoju wf zaczął się mniej więcej od 1955 r. i przejawiał się w zmniejszaniu nakładów na ten cel oraz ilości godzin lekcyjnych w tygodniu, a także w zmniejszaniu aparatu nadzoru pedagogicznego nad wychowaniem fizycznym w szkołach.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełJerzyKępiński">Odbiło się to niekorzystnie na stanie zdrowotnym dzieci i młodzieży, co z kolei stało się impulsem do wystąpienia GKKFiT w 1960 r. z postulatem zwiększenia liczby godzin lekcyjnych wf. Niestety, nie udało się tego przeprowadzić. W roku tym jednak rozpoczęła się ścisła współpraca GKKFiT z Ministerstwem Oświaty i pomoc udzielana przez GKKFiT w zakresie realizacji wspólnego planu rozbudowy bazy dla wf i sportu w szkole, zaopatrzenia w sprzęt sportowy oraz przygotowania nauczycieli wf. Zdaniem GKKFiT dla dalszego rozwoju kultury fizycznej, sportu i turystyki szkolnej niezbędne jest:</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełJerzyKępiński">- skoncentrowanie wysiłków na podniesieniu poziomu wf w szkołach podstawowych, — reaktywowanie i rozbudowa wyspecjalizowanego nadzoru pedagogicznego nad wychowaniem fizycznym w szkołach ogólnokształcących i zawodowych, m.in. poprzez powołanie w całym kraju powiatowych instruktorów wf, - usprawnienie planowania i rozdziału sprzętu sportowego dla szkół, gdyż zapotrzebowanie w tym zakresie na rok bieżący wykazuje nieuzasadniony spadek w stosunku do lat ubiegłych, — egzekwowanie realizacji zaleceń, aby 10 proc. środków przeznaczonych na pomoce naukowe kierować na zakup sprzętu sportowego, - organizowanie wypożyczalni sprzętu sportowego, - likwidowanie dysproporcji w nakładach na kulturę fizyczną, występujących między poszczególnymi województwami.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełJerzyKępiński">Przedstawiciel Akademii Wychowania Fizycznego — docent Roman Trześniowski: Wychowanie fizyczne nie jest jednym z przedmiotów nauczania, lecz specyficznym działem wszechstronnego wychowania młodzieży. Ćwiczenia ruchowe są tu podstawowym środkiem działania i nie tylko fizycznie rozwijają młodzież, ale również kształcą charakter dziecka i młodego człowieka. Należy więc ze wszech miar starać się podnieść poziom kultury fizycznej w naszych szkołach. W tym celu należy przede wszystkim zająć się najmłodszymi uczniami, zapewnić im dobrych nauczycieli wf, dokształcając w tym zakresie pedagogów pracujących z tymi dziećmi i — po wtóre — trzeba zająć się dziećmi słabymi i stworzyć w szkole system korygowania wad ich postawy.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełJerzyKępiński">Przedstawiciel Krajowej Rady Ogólnozwiązkowej Federacji Sportu, Wychowania Fizycznego i Turystyki — Włodzimierz Wilczek: W szkołach przyzakładowych do niedawna zajęcia wychowania fizycznego nie były prowadzone. CRZZ zainteresowała się tym problemem i z udziałem fachowców opracowano program zajęć wychowania fizycznego dla szkół przyzakładowych. Po rocznej praktyce mamy raczej dobre rezultaty.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełJerzyKępiński">Dodatkowych wyjaśnień udzielił również podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty — Jan Szkop.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Komisja zdaje sobie sprawę z trudności omawianego problemu. Szereg przedstawionych niedociągnięć i niedomagań nie może być usuniętych przez doraźne działanie i wymaga długofalowej pracy. Podkreślić należy, że w ostatnich latach widać, że u władz oświatowych nastąpiło większe zainteresowanie problemami wychowania fizycznego młodzieży i że, choć powoli, pewne postępy w tym zakresie są osiągane.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Wychowanie fizyczne musi stać się jedną z podstawowych części programu nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Bardzo pożyteczna okazała się pomoc Centralnej Rady Związków Zawodowych dla szkół przyzakładowych. Młodzież, która skupia się w tych szkołach, wywodzi się z różnych środowisk i nie zawsze ma warunki do uprawiania sportu poza szkołą.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Komisja rozpatrzyła odpowiedzi na dezyderaty uchwalone w wyniku obrad nad problemem szkolenia kadr w dziedzinie kultury fizycznej, sportu i turystyki (por. BPS) 100 lV kad. z dnia 28 stycznia 1966 r.). Sprawozdawcą był poseł Roman Stachoń (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Komisja otrzymała odpowiedzi na 13 dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Komisja przyjęła odpowiedzi do wiadomości, kierując dwie spośród nich do ponownego rozpatrzenia przez podkomisję do spraw kultury fizycznej i turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Komisja uchwaliła plan pracy na 1967 r., który przewiduje m.in. rozpatrzenie następujących problemów:</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- stan realizacji zadań inwestycyjnych w służbie zdrowia;</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- stan podstawowego lecznictwa otwartego ze szczególnym uwzględnieniem obsady kadrowej;</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- zagadnienia rehabilitacji;</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- stan bazy diagnostycznej w lecznictwie otwartym;</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- rozwój spółdzielczości lekarskiej;</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- problemu żywności i żywienia ludności w aspekcie zdrowotnym;</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- działalność Polskiego Biura Podróży „Orbis”;</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- realizacja finansowania urządzeń turystycznych przez Centralny Fundusz Turystyki i Wypoczynku.</u>
+          <u xml:id="u-11.16" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">ROZWÓJ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I SPORTU W SZKOŁACH PODSTAWOWYCH, ŚREDNICH I ZAWODOWYCH</u>
+          <u xml:id="u-11.17" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Informacja złożona przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Oświaty i Szkół Wyższych — Jana Szkopa na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 18 stycznia 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-11.18" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Liczba uczniów objętych obowiązkowymi i nadobowiązkowymi zajęciami wf wyniosła w 1966 — w szkołach ogólnokształcących — 6.294 tys., w szkołach zawodowych — 1.485 tys. i w zakładach kształcenia nauczycieli — 68 tys. Dla całej tej prawie 8 mln liczącej rzeszy młodzieży szkolnej organizowano zajęcia obowiązkowe według zmienionego — w związku z reformą szkolnictwa — programu wychowania fizycznego. Realizowała ten program znacznie większa niż w minionym 5-leciu liczba nauczycieli wf z odpowiednimi kwalifikacjami zawodowymi, w oparciu o rozszerzoną bazę materialną, tj. większą ilość sal gimnastycznych, boisk, placów gier i zabaw oraz sprzętu.</u>
+          <u xml:id="u-11.19" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W szkołach podstawowych 8-klasowych prowadzono obowiązkowe zajęcia w wymiarze 2 godzin lekcyjnych w tygodniu, w szkołach o 1 nauczycielu z klasami I-IV — tylko raz w tygodniu; w liceach ogólnokształcących i pedagogicznych, w 62 proc. techników zawodowych i w 73 proc. zasadniczych szkół zawodowych — również 2 razy w tygodniu po 1 godzinie lekcyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-11.20" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Na zajęcia nadobowiązkowe przeznaczano w szkołach podstawowych (od kl. V) do 6 godzin tygodniowo na przysposobienie sportowe i do 12 godzin na zajęcia Szkolnego Koła Sportowego, w szkołach średnich natomiast — ogólnokształcących i zawodowych — na przysposobienie sportowe poświęcono 2–4 godzin tygodniowo, a na zajęcia Szkolnego Koła Sportowego do 16 godzin tygodniowo; podobnie w zakładach kształcenia nauczycieli. W roku szkolnym 1967/68 ilość godzin na zajęcia obowiązkowe z WF będzie zwiększona, przede wszystkim w tych zasadniczych szkołach zawodowych, gdzie obecnie przeprowadza się te zajęcia 2 razy w tygodniu tylko w pierwszych i drugich klasach oraz w technikach, gdzie obowiązkowe zajęcia z wf prowadzi się jedynie w klasach I-III.</u>
+          <u xml:id="u-11.21" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Łącznie liczba godzin poświęconych na zajęcia wf wzrosła w 1966 r. o 24 proc. w stosunku do 1960 r. Kwoty przeznaczone na wynagrodzenie nauczycieli wf wzrosły o 38 proc.</u>
+          <u xml:id="u-11.22" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Nakłady finansowe na kulturę fizyczną i turystykę szkolną z budżetów terenowych na 1 ucznia wynosiły w 1964 r. — 9 zł, w roku bieżącym wyniosą 13 zł, a w roku 1968–15 zł. Średnia ta jednak różnie kształtuje się w poszczególnych województwach. W 1964 r. np. wynosiła ona w Zielonej Górze — 37 zł, w Katowicach ok. 9 zł, a w m. Łodzi ok. 5 zł.</u>
+          <u xml:id="u-11.23" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Ogółem nakłady finansowe na kulturę fizyczną i turystykę szkolną wyniosą w roku bież. 1219 mln zł, w tym nakłady inwestycyjne — budowa sal gimnastycznych i sal zastępczych — około 564 mln zł, budowa, rozbudowa i modernizacja urządzeń sportowych przy szkołach — 60 mln i budowa oraz rozbudowa szkolnych ośrodków sportowych ok. 15 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-11.24" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Ministerstwo Oświaty i Szkół Wyższych ustaliło główne zadania i kierunki działania w zakresie wychowania fizycznego, sportu i turystyki szkolnej na lata 1966–1970. Postanowiono, w ścisłej współpracy z GKKFiT i radami narodowymi, zwrócić szczególną uwagę na:</u>
+          <u xml:id="u-11.25" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- zagadnienia wf w szkołach wiejskich, zwłaszcza położonych w miejscowościach odległych od miast powiatowych i wojewódzkich;</u>
+          <u xml:id="u-11.26" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- lepsze wykorzystanie — dla podniesienia poziomu kultury fizycznej młodzieży — ferii szkolnych i dni wolnych od zajęć;</u>
+          <u xml:id="u-11.27" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- pomoc dla uczniów słabszych fizycznie i mniej sprawnych;</u>
+          <u xml:id="u-11.28" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- doskonalenie kwalifikacji nauczycieli wf i udzielanie im większej pomocy ze strony nadzoru pedagogicznego;</u>
+          <u xml:id="u-11.29" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- powołanie powiatowych instruktorów wf w wydziałach oświaty.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00022-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00022-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4743f19
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00022-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00022-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 22/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 22/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:3</note>
+        <note type="sessionNo">22</note>
+        <date>1967-03-16</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEmiliaJeżewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Emilia Jeżewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHelenaDąbska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Helena Dąbska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyPryma" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Pryma</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonNitecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Nitecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldAdamuszek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Adamuszek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Komisji poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00022-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00022-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..56a1b71
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00022-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,101 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">16 marca 1967 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem poseł Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrywała realizację inwestycji służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Zbigniew Januszko, przedstawiciele: Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z podsekretarzem stanu — Ryszardem Gerlachowskim, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z dyrektorem generalnym — Romanem Secomskim, wicedyrektor Zespołu NIK — Zdzisław Wiechowski oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Gospodarki Komunalnej i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o realizacji inwestycji służby zdrowia przedstawił dyrektor generalny w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Roman Secomski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Koreferat w imieniu podkomisji złożył poseł Jerzy Pryma (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podkomisja badała realizację inwestycji służby zdrowia w województwach: katowickim, krakowskim, warszawskim, wrocławskim, łódzkim oraz w Krakowie i Łodzi.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Rok 1966 był pod względem realizacji inwestycji służby zdrowia rokiem najmniej pomyślnym w ciągu ostatnich kilku lat.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Najpoważniejszą pozycją inwestycyjną jest lecznictwo zamknięte i tu notuje się największe niedobory. Zamiast 13 nowych szpitali przekazano do użytku 7, zamiast planowanej rozbudowy 6 szpitali wykonano rozbudowę 4. Część szpitali, które buduje się już 4-5 lat, przeszła tradycyjnie poślizgiem na 1967 r. Jedyną pozytywną pozycją było w ubiegłym roku szpitalnictwo psychiatryczne, gdzie realizacja planu inwestycyjnego wynosi ponad 100 proc., z tym jednak, że jest to budownictwo nieskomplikowane, pawilonowe według typowej dokumentacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Z zaplanowanych 27 przychodni w lecznictwie otwartym oddano do użytku 18. Jest to wynik niepomyślny, zwłaszcza wobec skromnej sieci przychodni i ich przeciążenia; często pacjenci udawać się muszą do przychodni na drugi kraniec miasta. Ponadto wiadomo, że dobrze zorganizowane lecznictwo otwarte w poważnym stopniu odciąża szpitale, co ma również swój aspekt ekonomiczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Poważne zaległości powstały w budowie wiejskich ośrodków zdrowia; w roku 1966 wykonano w tym zakresie tylko 65 proc. planu, nie oddając do użytku 46 ośrodków. Stwarza to poważne zagrożenie realizacji zadań w bieżącej 5-latce, w ciągu której miało powstać ogółem 600 ośrodków zdrowia na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Resort zdrowia ma ambitne plany rozwoju lecznictwa w kraju. Zmierza się do stworzenia takiej organizacji służby zdrowia, aby jeden lekarz przypadał na 3-4 tys. mieszkańców. Perspektywy takie przedstawił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej w wywiadzie udzielonym niedawno „Trybunie Ludu”, mówiąc o zagadnieniach przygotowania kadr lekarskich. Jaka jednakże jest gwarancja wykonania takiego programu, jeśli równocześnie z przygotowaniem kadr nie będzie odpowiedniego zwiększenia bazy materialnej służby zdrowia? Realizacja zadań inwestycyjnych tylko w roku ubiegłym nasuwa poważne wątpliwości, zwłaszcza wobec spiętrzenia zadań inwestycyjnych w ostatnich latach 5-latki i to zarówno w planie centralnym jak i w planach terenowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Korelacja rozwoju kadry z rozwojem bazy powinna stać się przedmiotem wnikliwej analizy ze strony Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i zainteresowanych resortów zdrowia i budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Sporo zastrzeżeń budzi — w świetle wizytacji terenowych — jakość wykonawstwa obiektów służby zdrowia, zwłaszcza jakość robót wykończeniowych. Często po przekazaniu obiektu do użytku ujawnia się wiele usterek, które wpływają na funkcjonowanie szpitala czy przychodni.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Wiele jest przyczyn słabości w wykonawstwie inwestycji służby zdrowia. Do głównych zaliczyć należy niedostateczne przygotowanie przedsiębiorstw budowlano-montażowych do prowadzenia robót wymagających wysoko kwalifikowanej kadry i nie zawsze prawidłową organizację budowy, choć w innych dziedzinach gospodarki prowadzi się roboty o wiele bardziej skomplikowane. Wydłuża się cykle budowy często na wiele lat, przerzuca się robotników do innych, podobno bardziej pilnych, a na pewno bardziej efektywnych i łatwiejszych do wykonania prac. Dokuczliwe są braki materiałowe, szwankuje dokumentacja projektowo-kosztorysowa. Przedsiębiorstwa wykonawcze oraz prezydia rad narodowych nie zawsze traktują inwestycje służby zdrowia na równi z innymi inwestycjami nieprodukcyjnymi. Dowodem tego jest niezabezpieczanie tych inwestycji limitami i coroczne niepełne wykorzystywanie środków finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Zdaniem podkomisji niezbędne jest:</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- zabezpieczenie przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów, prezydia rad narodowych i wojewódzkie zjednoczenia budownictwa corocznie limitów i mocy przerobowej dla realizacji inwestycji służby zdrowia;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">— zobowiązanie biur projektowych do terminowego i kompleksowego przygotowania dokumentacji projektowo-kosztorysowej oraz właściwej organizacji nadzoru autorskiego, aby uniknąć zmian i przeróbek w toku realizacji;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">— resorty zdrowia i budownictwa powinny szczegółowo uzgodnić realizację 5-letniego planu inwestycyjnego oraz zabezpieczyć operatywną kontrolę wykonawstwa oraz terminowego przekazywania obiektów do użytku;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">— resort budownictwa powinien zobowiązać wojewódzkie zjednoczenia budowlane do zabezpieczenia kadr zarówno pod względem ilościowym jak i fachowym — dla wykonawstwa obiektów służby zdrowia, do poprawy jakości robót;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">— zabezpieczyć należy w odpowiedniej proporcji materiały na budowę wiejskich ośrodków zdrowia realizowanych w czynach społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Przedstawione Komisji konstruktywne wnioski resortów zmierzające do poprawy istniejącego stanu powinny być poparte odpowiednimi posunięciami organizacyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełLeonNitecki">Komisja już wielokrotnie omawiała realizację planu inwestycyjnego służby zdrowia w poszczególnych okresach. Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że wielokrotnie wysuwane trudności stale się powtarzają, a niektóre z nich nawet nabierają na ostrości.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełLeonNitecki">Obserwacje w terenie wskazują, że jakość wykonania robót budowlano-montażowych w szpitalach i innych obiektach służby zdrowia pozostawia wiele do życzenia. Konieczne jest również przyspieszenie oddawania obiektów do użytku.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełLeonNitecki">Zarówno resort zdrowia i opieki społecznej jak i resort budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych zdają sobie w pełni sprawę z podstawowych trudności, które opóźniają wykonanie inwestycji służby zdrowia. Konieczne jest opracowanie długofalowego planu działania dla usunięcia tych przeszkód.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Z przedstawionych informacji wynika, że biura projektów nie nadążają za potrzebami resortu zdrowia. Opracowana dokumentacja, nawet typowa, nie zawsze odpowiada wymaganiom nowoczesnego szpitala. Konieczne jest wypracowanie generalnej koncepcji, jakie podstawowe funkcje powinien spełniać szpital w obecnych warunkach i jak należy go budować.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Biuro Projektów Służby Zdrowia zatrudnia wielu wysokospecjalizowanych fachowców; kadry te jednak nie zawsze są prawidłowo wykorzystane. Należałoby nadać tej placówce charakter koncepcyjny; powinna ona zająć się opracowywaniem projektów typowych w budownictwie służby zdrowia bądź też specjalistycznych projektów indywidualnych. Terenowe biura projektowe mogłyby wtedy koncentrować swą uwagę na adaptacji takich projektów typowych do warunków swego rejonu.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Dokonywanie poprawek z dokumentacji w toku procesu inwestycyjnego jest konieczne i należy decyzje w tej sprawie podejmować i realizować możliwie szybko.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W przedstawionych referatach wysunięto podstawowe trudności, jakie występują w realizacji planu inwestycyjnego służby zdrowia na szczeblu biur projektów, nadzoru inwestycyjnego i wykonawstwa. Niedomagania wszystkich tych instytucji w ostatecznym efekcie odbijają się na bezpośrednim użytkowniku. W tej dziedzinie można by podać szereg przykładów. Np. szpital dziecięcy w Olsztynie, jak zresztą każdy nowoczesny szpital, ma wybudowaną centralną tlenownię, która jednak nie jest czynna z braku niektórych urządzeń technicznych. Tlen w szpitalu rozwożony jest na wózkach do poszczególnych oddziałów. Plan etatów nie przewiduje zatrudniania ludzi dla tego celu. Podobna zresztą sytuacja istnieje w innych szpitalach.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W szpitalu w Olsztynie nieczynne są w pralni nowoczesne urządzenia do prasowania, gdyż nikt nie umie ich uruchomić. Nie ustalono również, kto ma sprawować nadzór techniczny i konserwować zamontowane nowe urządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Wydaje się, że szpitale na równi z obiektami przemysłowymi powinny mieć prawo do powoływania komisji rozruchowych, które po oddaniu obiektu do użytku zapewniłyby uruchomienie nowoczesnych, niezbędnych dla prawidłowej pracy szpitala urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Niedopuszczalne jest, ażeby plany inwestycyjne służby zdrowia rok rocznie nie były wykonywane. Praktyka wykazała, że w naszych warunkach cykl budowy szpitala przedłuża się o 5–7 lat; w tej sytuacji nasuwa się pytanie, czy plany inwestycji służby zdrowia opracowywane są realnie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJerzyPryma">Słuszne są uwagi co do konieczności umożliwienia rozruchu poszczególnych urządzeń technicznych w szpitalu oraz właściwego ich zagospodarowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJerzyPryma">Obecny system płac w budownictwie nie sprzyja przyspieszeniu wykonawstwa robót budowlanych w szpitalach, zwłaszcza wszelkiego rodzaju robót wykończeniowych. Należałoby przewidzieć możliwość stworzenia systemu bodźców dla robotników zatrudnionych przy tych robotach.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJerzyPryma">Rozdział środków inwestycyjnych dla poszczególnych województw nie zawsze uwzględnia istotne potrzeby terenu oraz szczególną sytuację województw słabiej rozwiniętych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Obserwacje poczynione przez zespół w czasie wizytacji w terenie pozwalają na stwierdzenie, że opóźnienia wykonawstwa inwestycyjnego charakteryzują nie tylko inwestycje służby zdrowia, lecz również i innych resortów. Istnieją więc wspólne dla całego procesu inwestycyjnego hamulce i trudności; należy szukać generalnych rozwiązań, by znaleźć wyjście z tej niepokojącej sytuacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">Stale powtarzającym się zjawiskiem jest niezabezpieczanie obiektów budownictwa socjalnego w budownictwie mieszkaniowym. Zespół, w trakcie wizytacji Nowej Huty i Zielonej Góry, zetknął się z faktem ograniczania wielkości osiedli mieszkaniowych do takiego poziomu, który według norm nie powoduje potrzeby równoległego wznoszenia placówek socjalnych, w tym również obiektów służby zdrowia. Jest to zjawisko niesłuszne; w większym stopniu należy uwzględniać perspektywy rozwoju osiedli mieszkaniowych i rosnące zapotrzebowanie ich mieszkańców na różnego typu usługi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełEmiliaJeżewska">Na spotkaniach z aktywem służby zdrowia stale słyszy się opinie, że do inwestycji służby zdrowia nie jest przywiązywana dostateczna uwaga. Przedsiębiorstwa wykonawcze podległe Ministerstwu Budownictwa przy rozdziale zleceń umieszczają te inwestycje na samym końcu. Wydaje się, że jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest niedostateczne „nękanie” resortu budownictwa przez resort zdrowia. Ministerstwo Zdrowia większy niż dotychczas nacisk powinno kłaść na sprawne i terminowe wykonawstwo swych inwestycji. W niektórych województwach daje się zauważyć niedostateczne zainteresowanie rad narodowych tą problematyką.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełEmiliaJeżewska">Jedną z przyczyn powodujących opóźnienia w budownictwie służby zdrowia jest niedostateczna koordynacją między poszczególnymi etapami procesu inwestycyjnego; albo mamy do czynienia z opóźnieniem projektowania, albo z brakiem materiałów budowlanych, albo brakiem dostatecznej mocy przerobowej itd.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełFlorianPierański">Wojewódzki zespół poselski w Poznaniu rozpatrywał niedawno sytuację w dziedzinie inwestycji w tym województwie ze szczególnym uwzględnieniem zaopatrzenia w materiały budowlane. Stwierdzono, że w najbardziej niekorzystnej sytuacji znajdują się inwestycje służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełFlorianPierański">O niewłaściwym podejściu do tych inwestycji może świadczyć ciągnąca się od 1960 r. i nierozwiązana dotychczas sprawa przychodni zdrowia we Wrześni. Przychodnia ta zlokalizowana jest w adaptowanym mieszkaniu, w budynku, wg opinii ekspertów, zagrożonym. Mimo wielokierunkowych starań nie udało się dotąd wprowadzić do planu budowy nowej placówki służby zdrowia w tym mieście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWitoldAdamuszek">Jednym z hamulców utrudniających wprowadzanie do planu inwestycji służby zdrowia są opóźnienia w wykonawstwie dokumentacji projektowej. Należałoby rozważyć możliwość utworzenia w terenie specjalistycznych biur projektów służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełWitoldAdamuszek">Poważna ilość ośrodków zdrowia na wsi budowana jest w czynie społecznym, w oparciu o miejscowe materiały budowlane. Tymczasem ostatnie zarządzenie dotyczące włączania wszystkich nadwyżek materiałów budowlanych produkcji miejscowej do planu centralnego może wpłynąć hamująco na rozwój czynów społecznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełHelenaDąbska">W konkretnie istniejącej sytuacji w dziedzinie budownictwa, wobec ograniczonej ilości środków rzeczowych i finansowych, przy równoczesnym ogromnym zapotrzebowaniu społecznym na mieszkania, szkoły itp., trudno domagać się nadania inwestycjom służby zdrowia rangi najwyższego priorytetu. Tym niemniej w wykonawstwie tych inwestycji można i należy wiele usprawnić, co w konsekwencji przyczynić się powinno do poprawy terminowości. Przede wszystkim należy zlikwidować wąskie gardło, jakim obecnie są biura projektowe. Niezbędne jest wyodrębnienie w tych biurach pracowni dla inwestycji służby zdrowia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Przy opracowywaniu dokumentacji projektowej szpitali trzeba w większym stopniu uwzględniać rzeczywiste potrzeby danego terenu, widzieć coraz bardziej rosnące zapotrzebowanie społeczne na usługi szpitalne. Pomijanie tych czynników w toku projektowania powoduje w konsekwencji, że w krótkim okresie czasu po uruchomieniu szpitala pełni on zadanie znacznie przekraczające jego projektowaną wydolność. Prowadzi to do przeciążenia urządzeń i do innego niż pierwotnie zakładano wykorzystywania pomieszczeń.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Rozpatrując realizację inwestycji służby zdrowia, trzeba zdać sobie sprawę, że niemały wpływ na niezadowalającą sytuację w tej dziedzinie ma słabość wielu powiatowych wydziałów zdrowia nad narodowych. Duża fluktuacja kadr kierowniczych tych wydziałów, przeciążenie ich rozmaitymi obowiązkami nie sprzyjają utwierdzaniu autorytetu kierowników wydziałów zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Zbigniew Januszko: Budowa placówek służby zdrowia mieści się w kompleksie zagadnień, które dotyczą w ogóle inwestycji towarzyszących budownictwu mieszkaniowemu i przemysłowemu. Faktem jest, że mimo istnienia normatywnych podstaw planowania, finansowania i realizacji tych inwestycji — proces inwestycyjny przebiega tu znacznie wolniej aniżeli w budownictwie przemysłowym i mieszkaniowym. Budzi to uzasadnione niezadowolenie opinii publicznej oraz krytyczne uwagi zainteresowanych komisji sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Nie są bezpodstawne głosy mówiące, że w niektórych wypadkach inwestycje towarzyszące powinny wyprzedzać realizację inwestycji podstawowych. Z pewnością trzeba zabiegać przynajmniej o równoległą realizację. Problem zharmonizowania procesu inwestycyjnego i zabezpieczenia kompleksowego rozwoju ośrodków mieszkaniowych znajduje się na warsztacie prac Komisji Planowania przy Radzie Ministrów; wspomnieć trzeba, że niektóre ośrodki, jak np. Lublin zdołały osiągnąć prawidłowe proporcje w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Zanim można to będzie zastosować w szerszej skali, wskazane byłoby wzmożenie ze strony poszczególnych pionów zapobiegliwości i troski o własne inwestycje. Przy ogólnie niezadowalającym tempie realizacji inwestycji towarzyszących, najlepsze wyniki uzyskuje handel i usługi, najsłabsze zaś w zakresie inwestycji socjalno-kulturalnych, a więc i placówek służby zdrowia; świadczy to o konieczności wzmożenia wysiłków zwłaszcza ze strony powiatowych wydziałów zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Wydaje się jak najbardziej słuszne i realistyczne stanowisko komisji, która kładzie obecnie główny nacisk na wykonawstwo inwestycji zaplanowanych. Tylko bowiem osiągnięcie rzeczywistego postępu w wykonawstwie stworzy szanse na rozszerzenie zakresu planowanych inwestycji i zaspokojenie tą drogą bezsprzecznie pilnych potrzeb społecznych w tej dziedzinie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Niezależnie od wniosków podkomisji w toku obrad zarysowały się inne zagadnienia, które powinny znaleźć wyraz w dezyderatach.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Problemem pierwszoplanowym jest zaktywizowanie rad narodowych i ich komisji zdrowia w kierunku wzmożenia zapobiegliwości i troski o zabezpieczenie realizacji inwestycji służby zdrowia, o stworzenie takich warunków wykonawstwa, aby inwestycje te mogły być realizowane równolegle z inwestycjami podstawowymi, których część integralną stanowią.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Wydaje się celowe zwiększenie potencjału projektowego w postaci powołania jeszcze kilku pracowni terenowych, którym można by przekazać opracowywanie projektów adaptacji, modernizacji bądź remontu placówek służby zdrowia. Należałoby też rozważyć możliwość rozszerzenia zakresu nadzoru inwestycyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Organizacje wykonawstwa budowlano-montażowego powinny wykorzystać poprawę warunków pracy budownictwa dla podniesienia poziomu realizacji inwestycji służby zdrowia. Ważnym zadaniem jest, aby przed oddaniem do użytku szpitali lub przychodni, w pełni wykonane były wszelkiego rodzaju urządzenia i instalacje; występująca niekiedy na tym odcinku niedbałość powoduje ujemne skutki ekonomiczne i społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Realizacja zadań inwestycyjnych służby zdrowia w następnych latach planu 5-letniego powinna stać się przedmiotem szczegółowych ustaleń resortu zdrowia i resortu budownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">O REALIZACJI INWESTYCJI SŁUŻBY ZDROWIA</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Informacja złożona przez dyrektora generalnego w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Romana Secomskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 16 marca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W ostatnich latach wzrasta poważnie udział środków społecznych (b. SFOS i SFBSiI) oraz czynów społecznych w ogólnej kwocie nakładów przeznaczonych na realizację inwestycji służby zdrowia. I tak na przykład w roku 1961 dodatkowe środki, poza środkami przeznaczonymi przez państwo na inwestycje służby zdrowia, wyniosły 35 mln zł, w roku 1963–112 mln zł, w 1965–233 mln zł, a w roku 1966–274 mln zł. Zbyt późne jednak niejednokrotnie uruchamianie tych środków uniemożliwia prawidłową i celową realizację zamierzonych obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Globalny plan inwestycyjny służby zdrowia i opieki społecznej w roku 1964 wykonany został w 93,4 proc., w roku 1965 — w 89 proc., w roku 1966 — w 84,2 proc. Jako główną przyczynę niewykonania planu inwestycyjnego należy podać niskie wykonanie robót budowlano-montażowych, które w roku 1964 wyniosły 88,9 proc., w 1965–80,7 proc., a w roku 1966–76,7 proc. Opóźnia to oddawanie do użytku poszczególnych obiektów służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W roku 1966 pierwotny plan inwestycyjny przewidywał oddanie do użytku 2300 łóżek szpitalnych, a po skorygowaniu w okresie I kw. i po włączeniu poślizgu z roku ubiegłego, plan ten zamknął się cyfrą 3662 łóżka. Wykonanie w roku ubiegłym wyniosło tylko 2066 łóżek. W zakresie lecznictwa otwartego na wsi planowano pierwotnie oddanie do użytku 108 ośrodków zdrowia, a łącznie z poślizgiem 129 ośrodków, oddano do użytku 83 ośrodki.</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W lecznictwie otwartym plan pierwotny przewidywał oddanie do użytku 13 przychodni, łącznie z poślizgiem 27 — oddano do użytku 18 przychodni.</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Zrealizowano prawie w pełni plan inwestycyjny w zakresie rozbudowy żłobków (na planowanych 11 oddano do użytku 10) oraz po raz pierwszy wykonano inwestycje w dziedzinie pomocy społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Jedną z podstawowych trudności w realizacji planu inwestycji służby zdrowia stanowi zbyt późne opracowywanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej. Ministerstwu Zdrowia i Opieki Społecznej podlega jedno biuro projektów w Warszawie, które dysponuje dwoma pracowniami terenowymi w Krakowie i Wrocławiu. Biuro to wykonuje 90 proc. dokumentacji typowej, natomiast tylko 25 proc. globalnej dokumentacji niezbędnej dla inwestycji służby zdrowia. W tych warunkach terminowe opracowanie dokumentacji, która jest rozrzucona w wielu biurach projektowych, jest niezmiernie utrudnione. Wydaje się konieczne rozbudowywanie potencjału biura projektowego resortu, a zwłaszcza jego terenowych pracowni, które powinny podlegać właściwym radom narodowym. Poważną trudność stanowi występująca konieczność dokonywania zmian w opracowanej już dokumentacji w związku ze zmianą dostaw, czy też unowocześnieniem aparatury.</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Na przebieg budowy obiektów służby zdrowia ujemny wpływ wywiera zła współpraca pomiędzy inwestorami zastępczymi, jakimi są dyrekcje inwestycji miejskich, a wydziałami zdrowia i opieki społecznej szczebla wojewódzkiego. Wpływa to ujemnie na operatywność działania, a także utrudnia specjalizację nadzoru.</u>
+          <u xml:id="u-12.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Zasadniczą trudność w realizacji inwestycji służby zdrowia stanowi jednak przewlekłe wykonywanie robót budowlano-montażowych. Niski stan zatrudnienia na budowach, brak wysoko wykwalifikowanych fachowców, jak również stale występujące braki w zaopatrzeniu materiałowym, zwłaszcza materiałów niezbędnych dla robót wykończeniowych, powodują poważne opóźnienia wykonawstwa.</u>
+          <u xml:id="u-12.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Stwierdzono również, że na opóźnienie wykonawstwa inwestycji służby zdrowia wpływają błędy planowania, przejawiające się w świadomym zaniżeniu przez inwestorów nakładów na obiektach kontynuowanych i rozpoczynaniu, kosztem tych zamierzeń, nowych inwestycji o rozciągniętych cyklach budowy. Praktyka wskazuje również, że z reguły możliwości wykonawstwa w zakresie inwestycji służby zdrowia są niższe od tych, jakie określają komisje rozdziału robót (zjednoczenia budownictwa); wpływa to na systematyczne niewykonywanie planów rocznych, narastanie poślizgów i dezaktualizację rocznych planów oddawania obiektów do użytku. Stan ten wymaga szczegółowego rozważenia i uregulowania.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00023-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00023-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c8397a2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00023-01/header.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00023-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 23/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 23/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:4</note>
+        <note type="sessionNo">23</note>
+        <date>1967-04-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekJakszewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Jakszewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykZiętek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Ziętek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykaGwiazdaPietrasz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryka Gwiazda-Pietrasz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJadwigaJaniszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jadwiga Janiszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKleczaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kleczaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyHagmajer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hagmajer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefCiupiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Ciupiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonNitecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Nitecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeodozjaBorkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teodozja Borkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00023-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00023-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9bcefc0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00023-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,155 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 25 kwietnia Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR) rozpatrzyła stan podstawowego lecznictwa otwartego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z ministrem Jerzym Sztachelskim, wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli — Bolesław Szlązak, wiceprzewodniczący Zarządu Głównego Zw. Zaw. Pracowników Służby Zdrowia — Alfred Rejnowicz oraz zastępca przewodniczącego Prezydium WRN we Wrocławiu — Zygmunt Surowiec, zastępca przewodniczącego Prezydium Rady Narodowej m. Warszawy — Jan Michalski, kierownicy wydziałów zdrowia prezydiów wojewódzkich rad narodowych: w Krakowie — Henryk Matuszewski i w Zielonej Górze — Stanisław Gura oraz kierownik wydziału zdrowia Prezydium Rady Narodowej m. Krakowa — Bolesław Stein.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o podstawowym lecznictwie otwartym przedłożył Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Koreferat podkomisji przedstawiła poseł Emilia Jeżewska (bezp.). 15-osobowa podkomisja pod przewodnictwem posła Olgi Szwałkiewicz szczegółowo zaznajomiła się z działalnością lecznictwa podstawowego i specjalistycznego w województwach: warszawskim, krakowskim, wrocławskim, bydgoskim i zielonogórskim. Podkomisja zwróciła szczególną uwagę na organizację lecznictwa otwartego, jak również na zabezpieczenie bazy kadrowej i wyposażenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podkomisja stwierdziła postęp w rejonizacji lecznictwa otwartego, niemniej osiągnięć w tej dziedzinie nie można uznać za zadowalające. W wielu powiatach województw warszawskiego, zielonogórskiego i wrocławskiego wielkość rejonów jest zbyt duża, aby lekarze wypełniać mogli wszystkie niezbędne zadania profilaktyczne i lecznicze. Niedostateczna rozbudowa lecznictwa na wsi stwarza konieczność przyłączenia okolicznych wsi do rejonów miejskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Na uwagę zasługuje eksperyment przeprowadzany we Wrocławiu, polegający na tworzeniu tzw. rejonów wiązanych, w których 2-3 lekarze rejonowi ściśle z sobą współpracują i rozkładają między sobą godziny przyjęć, wizyty domowe itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Podkomisja stwierdziła, że dostępność usług lecznictwa podstawowego w godzinach rannych i popołudniowych jest w zasadzie zadowalająca. Jeśli gdzieś jeszcze pacjent nie może być przyjęty w dniu zgłoszenia się, jeśli są jeszcze gdzieniegdzie dłuższe kolejki — wynika to najczęściej ze złej organizacji pracy przychodni lub z uchybień w dyscyplinie pracy. Nie jest natomiast jeszcze dostateczna opieka nad obłożnie i przewlekle chorymi w domu, zwłaszcza w mniejszych miastach i osiedlach oraz na peryferiach miast. Uzyskanie pomocy lekarskiej czy pielęgniarskiej w godzinach wieczornych jest w praktyce możliwe tylko w miastach wojewódzkich i większych ośrodkach miejskich; w miastach mniejszych i w osiedlach ludność korzystać musi w godzinach wieczornych z najdroższej dla państwa formy pomocy tj. z pogotowia ratunkowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">O ile opieka lecznicza jest w zasadzie powszechnie dostępna, o tyle w dziedzinie profilaktyki niewiele się robi. Lekarz rejonowy nie zna dokładnie stanu zdrowia swoich podopiecznych, nie reaguje, gdy ciężko chory pacjent nie zgłasza się na wyznaczone wizyty czy badania. Lekarz ogólny traci niejednokrotnie z oczu pacjenta po skierowaniu go do specjalisty lub do szpitala. Wydaje się, że podstawowym warunkiem usprawnienia działalności profilaktycznej byłoby zapewnienie lekarzom środków lokomocji.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Pomimo wyraźnego postępu w organizacji lecznictwa otwartego, czynnikiem zasadniczo ważącym na niedostatecznej jeszcze sprawności jest słabe współdziałanie szpitali z lecznictwem otwartym. Ordynatorzy szpitali — najczęściej specjaliści — nie sprawują patronatu nad lecznictwem otwartym. Tylko nieliczne szpitale współpracują z lecznictwem otwartym w zakresie badań diagnostycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Najlepiej działającym zarówno w dziedzinie lecznictwa jak i profilaktyki jest pion pediatryczny, a następnie położniczo-ginekologiczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Podstawowym problemem, który w zasadniczy sposób decyduje o stanie lecznictwa otwartego — jest poziom kadry lekarzy rejonowych. W każdym województwie istnieje pilna potrzeba zwiększenia ilości lekarzy rejonowych pełnoetatowych oraz obsadzenia specjalistami wakujących etatów w przychodniach obwodowych i specjalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Na poziom lecznictwa otwartego poważnie wpływa fakt, że większość zatrudnionych tu lekarzy — to ludzie młodzi, bez żadnej specjalizacji i z niezbyt wielkimi doświadczeniami. Należałoby, w ramach przeprowadzanej obecnie reformy studiów medycznych, zapewnić studentom większy kontakt, w ramach zajęć praktycznych, z lecznictwem otwartym. Należałoby również uprzywilejować w nowych programach szkolenia specjalizację w medycynie ogólnej. Zadaniem szpitali powiatowych wobec lecznictwa otwartego powinno być nie tylko konsultowanie trudniejszych przypadków, lecz również prowadzenie szkolenia i doskonalenia kadr lekarskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Dążyć należy do stabilizacji kadr lekarskich; lekarz rejonowy pracujący przez szereg lat w jednej placówce, nie tylko zna swoich pacjentów, lecz również mocniej angażuje się w całą pracę przychodni, w oświatę sanitarną, w sposób prowadzenia dokumentacji itd.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Zasadniczą trudnością w zapewnieniu obsady lekarskiej jest brak mieszkań. W województwie zielonogórskim, gdzie zapewnia się przydział mieszkań dla nowo przybyłych lekarzy — pozytywne rezultaty takiego stanowiska rad narodowych są widoczne. Nie jest realizowane zalecenie, aby lokale zwalniane przez pracowników służby zdrowia były przydzielane wyłącznie pracownikom tej służby.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W dalszym ciągu dotkliwie daje się odczuć brak dostatecznej ilości pielęgniarek środowiskowych. Systematyczny wzrost ilości wyszkolonych pielęgniarek pozwala przypuszczać, że do roku 1970 braki w tym zakresie zostaną wyrównane.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Poprawy wymaga baza lokalowa lecznictwa podstawowego. Większość obiektów tego lecznictwa mieści się w lokalach adaptowanych. W projektach wielu powstających osiedli nie przewiduje się na ten cel specjalnych lokali, później dopiero przystosowuje się do tego celu jakiś lokal mieszkalny lub sklepowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Poprawy wymaga również stan sanitarny placówek służby zdrowia, jak również warunki bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Wyposażenie przychodni w sprzęt medyczny nie jest złe, niemniej odczuwa się w tej dziedzinie pewne braki, a w niektórych przychodniach posiadany sprzęt nie jest w pełni wykorzystany z powodu trudności w zapewnieniu wykwalifikowanej obsługi. Współpraca ze szpitalami w tym zakresie pozwoliłaby na lepsze wykorzystanie sprzętu i zapewniła pacjentom sprawniejszą obsługę.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Usprawnienia wymaga praca rejestracji; osoby zatrudnione w tym dziale często nie mają nawet podstawowego wykształcenia; nie wypracowano dotychczas jakiejś jednolitej formy układania kart chorobowych, co utrudnia niejednokrotnie ich odnalezienie i wywołuje konfliktowe sytuacje między pacjentami a obsługą.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełLeonNitecki">Od wielu lat, w czasie dyskusji nad problematyką otwartej służby zdrowia, powraca sprawa lekarzy rejonowych; ciągle jeszcze zbyt wiele rejonów jest nieobsadzonych, w wielu wypadkach niezadowalające jest szkolenie tych lekarzy. Jedną z przyczyn tego zjawiska jest brak w środowisku lekarskim chętnych do obejmowania funkcji lekarza rejonowego. Przeprowadzona w niedawnym okresie rotacja lekarzy, po której spodziewano się pozytywnych zmian w lecznictwie otwartym, nie dała spodziewanych rezultatów.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełLeonNitecki">W dużych miastach pewnym odciążeniem dla lecznictwa otwartego mogłyby być przychodnie przyszpitalne; w przychodniach takich są dużo większe możliwości zabezpieczenia porad różnego typu specjalistów. Szpitale nie podejmują jednak szerszego działania w tym zakresie, co tylko częściowo można usprawiedliwić brakiem odpowiednich pomieszczeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełLeonNitecki">Etatyzacja lekarzy przyniosła pewne rezultaty, ale dały się również odczuć jej mankamenty; wyrażają się one niechęcią specjalistów do obsadzania dwugodzinnych stanowisk pracy. Wśród niektórych lekarzy panuje przekonanie, że słuszniejszym rozwiązaniem byłoby ustalenie podstawowego etatu w wymiarze nie 7, lecz 6 godzin i przerzucenie tej jednej godziny do tzw. godzin wolnych, które można wykorzystywać gdzie indziej. Opinia społeczna zgłasza wiele zastrzeżeń w odniesieniu do dyscypliny pracy lekarzy zatrudnionych na dodatkowych stanowiskach w wymiarze 2 godzin. Wydaje się jednak, że poprawy sytuacji w tym zakresie nie osiągnie się drogą administracyjnych nakazów czy kar, lecz dążyć trzeba do podnoszenia poziomu etyki lekarskiej, wzrostu poczucia osobistej odpowiedzialności. Wielkie pole do działania ma tutaj Związek Zawodowy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJózefCiupiński">W czasie wizytacji przez zespół województw zielonogórskiego i warszawskiego, można było stwierdzić, że w większości przychodni zaplecze diagnostyczne nie jest dostatecznie rozwinięte. Współczesna medycyna w coraz większej mierze opiera się na podstawowych badaniach. Stan tego zaplecza na wielu terenach uniemożliwia lekarzom wykorzystywanie tej formy badań, a pacjentom stwarza wiele trudności. W lecznictwie zamkniętym baza diagnostyczna stoi na ogół na wysokim poziomie. Stąd też często stosuje się hospitalizację pacjentów lecznictwa otwartego tylko dla przeprowadzenia szczegółowych badań. Należałoby w związku z tym rozważyć możliwość szerszego udostępnienia przyszpitalnych pracowni pacjentom przychodni rejonowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJózefCiupiński">W dalszym ciągu niezadowalająco kształtuje się współpraca między lecznictwem otwartym i zamkniętym; resort tym sprawom powinien poświęcić więcej uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJózefCiupiński">Poważny niepokój budzi stan higieny szkolnej. W 80 proc. powiatów brak kadr uniemożliwia otoczenie dzieci szkolnych właściwą opieką.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Podstawowym stwierdzeniem, jakie można wysnuć z wizytacji województw, jest to, że zasada powszechności i dostępności opieki lekarskiej jest coraz szerzej realizowana. Jest to jednak dopiero pierwszy krok w dziedzinie zabezpieczenia pełnej opieki lekarskiej ludności miast i wsi. Zespół spotkał się z wieloma doskonałymi organizatorami służby zdrowia w terenie i stwierdził równocześnie, z jak dużą ilością trudności muszą oni walczyć, ile przeszkód mają do pokonania. Sytuacja w kraju w lecznictwie otwartym jest bardzo różnorodna, zależy od całego kompleksu czynników. Obok wręcz modelowej organizacji służby zdrowia w niektórych powiatach, spotkaliśmy przypadki złej pracy, niedobrej organizacji.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Szerokie rzesze ludności spotykają się ze służbą zdrowia, głównie na terenie powiatu; stąd też stan służby zdrowia na tym szczeblu decyduje o kształtowaniu się opinii społecznej o całokształcie pracy służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W rozwoju lecznictwa otwartego istotną rolę odgrywają szpitale powiatowe i wojewódzkie. O ile jednak od dawna już współpraca pediatrów rejonowych z ordynatorami oddziałów dziecięcych układa się właściwie z wielką korzyścią dla chorych dzieci, o tyle w innych działach służby zdrowia współdziałanie to nie jest dostatecznie rozwinięte. W myśl przyjętych zasad przy ocenie efektywności pracy szpitali bierze się pod uwagę różnego rodzaju wskaźniki: osobodni, mierniki ekonomiczne, wykorzystanie łóżek itp., pomijając rolę szpitali w opiece nad otwartą służbą zdrowia. Należałoby wprowadzić nowy miernik, jakim jest stan zdrowotny ludności na danym terenie. Szpitale powiatowe w niedostatecznym jeszcze stopniu nadzorują otwartą służbę zdrowia, udzielają jej pomocy diagnostycznej, prowadzą szkolenie lekarzy rejonowych. A tymczasem dobra diagnostyka i sprawne leczenie w lecznictwie otwartym zmniejszyłyby w znacznym stopniu hospitalizację pacjentów. Wiele szpitali powiatowych wypracowało różne ciekawe formy udzielania pomocy lecznictwu otwartemu; należałoby te dobre przykłady upowszechnić.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W myśl obowiązujących zasad internista-klinicysta ma nadzorować pracę lekarza rejonowego; tymczasem nie zawsze on jest zorientowany w tym, czego od tego lekarza rejonowego należy wymagać. Przemyślenia również wymaga sprawa specjalizacji lekarskiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">Lekarz rejonowy — to obecnie najważniejsze, lecz równocześnie i najsłabsze ogniwo powszechnej opieki lekarskiej. Zespół poselski w toku lustracji nie spotkał się nigdzie z tym, by lekarz rejonowy był w pełnym tego słowa znaczeniu prowadzącym chorego. Nie jest w stanie tego robić, gdyż nie zna opinii lekarzy specjalistów i kuracji przez nich przepisanej pacjentowi. Kartoteki pacjentów oddzielnie są prowadzone u lekarzy rejonowych i u lekarzy specjalistów. Wydaje się w dodatku, że szersze organizowanie tzw. rejonów wiązanych byłoby jeszcze większym odejściem od zasady prowadzenia pacjenta przez lekarza rejonowego. Są tereny, na których stosunkowo rozwinięta jest opieka specjalistyczna, przy równoczesnym jednak niepełnym zabezpieczeniu opieki podstawowej lekarza rejonowego.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławSzyndlar">Patronat ordynatorów szpitali powiatowych nad lecznictwem podstawowym prawie nigdzie nie jest dostatecznie rozwinięty. Ściślejsze powiązanie szpitala z lecznictwem otwartym jest koniecznością.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStanisławSzyndlar">Trudno zrozumieć zasady, jakimi kierował się resort, ustalając, iż 1 pielęgniarka środowiskowa obsługiwać ma w rejonie miejskim 1,5 tys. mieszkańców, a na wsi 3 tysiące ludności. Rola takiej pielęgniarki właśnie w środowisku wiejskim jest szczególnie ważna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJerzyHagmajer">Konieczne jest podniesienie rangi organizatora służby zdrowia w powiecie i województwie, zwiększenie jego autorytetu, ustabilizowanie pozycji. Należałoby się zastanowić nad celowością eksperymentalnego restytuowania funkcji lekarza domowego, to znaczy zamieszkującego na danym osiedlu, mającego ścisły bezpośredni związek ze środowiskiem.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJerzyHagmajer">W większym stopniu należy egzekwować od ordynatorów szpitali sprawowanie patronatu nad otwartą służbą zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJerzyHagmajer">Zabezpieczyć trzeba środki transportu dla lekarzy powszechnej służby zdrowia i pielęgniarek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Na podstawie własnych doświadczeń kierownika przychodni rejonowej stwierdzić mogę, że pozyskanie doświadczonych, wyspecjalizowanych lekarzy dla przychodni napotyka wiele trudności. Lekarzowi w rejonie nie pozostaje wiele czasu na dokształcanie się; dlatego też nierzadkie są wypadki, że dla zdobycia specjalizacji lekarz przychodzi do pracy w szpitalu; dla rejonu stanowi to dotkliwą stratę, szczególnie jeśli jest to lekarz znający środowisko. Kłopoty stwarza obieg dokumentacji chorobowej przy skierowaniu pacjentów na badania specjalistyczne. Nie jest w pełni honorowane skierowanie do szpitala przez lekarza rejonowego, co naraża na szwank jego pozycję.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Niezmiernie trudne i uciążliwe są warunki pracy rejestratorek w przychodniach rejonowych; fluktuacja tej kadry jest ogromna. Problem warunków pracy w rejestracji powinien być w bardziej radykalny sposób rozwiązany.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Wiele zastrzeżeń budzą sprawy budownictwa i projektów typowych placówek służby zdrowia. Projekty te nie nadają się właściwie do użytku w obecnych warunkach, nie przewidują one bowiem istnienia w przychodni punktu szczepień, gabinetu zabiegowego oraz konieczności oddzielenia dzieci zdrowych od chorych.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Innym ważnym problemem jest ściśle odmierzony czas pracy lekarzy bądź niedostateczna obsada etatowa w wyniku wprowadzonej rok temu etatyzacji. Istnieją trudności ze szczegółowym, co do minuty, rozliczaniem się z przepracowanego czasu, brak czasu na wizyty domowe.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Sprawy oświaty sanitarnej i potrzeba jej szerzenia powinny być bezwzględnie objęte programem studiów medycznych; obowiązek szerzenia takiej oświaty musi być systematycznie wdrażany studentom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełHenrykaGwiazdaPietrasz">Preferencja lekarza rejonowego niewątpliwie powoduje większy niż poprzednio dopływ lekarzy do przychodni. Jednakże lekarz rejonowy nie ma możliwości doszkalania się w szpitalu; stwierdzono np. że w Warszawie lekarz może się doszkalać w szpitalu tylko jako wolontariusz, tylko jeśli uzyska na to zgodę kierownika rejonu i to w formie wyróżnienia.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełHenrykaGwiazdaPietrasz">Wydaje się godna rozważenia taka koncepcja, aby patronat szpitali nad przychodniami rejonowymi polegał również na systematycznej, okresowej wymianie kadr pomiędzy szpitalem a rejonem. Wymianę tę powinni regulować opiekujący się przychodniami ordynatorzy oddziałów szpitalnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Ogromne zmiany na korzyść nastąpiły w służbie zdrowia; placówek leczniczych jest dużo i są one szerzej dostępne. Istnieje niewątpliwie problem równomiernego rozmieszczenia placówek, co jednak zależy od lokali.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Obserwacje poczynione na terenie woj. wrocławskiego prowadzą do wniosku, że nie zawsze baza materialna decyduje o sprawności pracy. Często placówki gorzej wyposażone mają pracę lepiej zorganizowaną i osiągają lepsze wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Zastrzeżenia budzi sprawność i dostępność informacji dla pacjentów, zwłaszcza dla niezbyt dobrze zorientowanych i dla ludzi prostych. Dokumentacja jest nieprawidłowo zorganizowana i z tego powodu popełnia się w rejestraturze elementarne błędy.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Wydaje się, że nie można mierzyć efektywności pracy lekarza ilością przyjętych pacjentów. Trzeba uwzględniać przede wszystkim wyniki leczenia. Z tym wiążą się zagadnienia profilaktyki, oświaty sanitarnej i higieny szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Szerzenie oświaty sanitarnej zostało zapoczątkowane. We wszystkich zwiedzanych przychodniach we wrocławskiem znajdowały się w poczekalniach gabloty z broszurami i druki propagandowe na stolikach. Jest tylko pytanie, czy chętni mogą na miejscu nabywać broszury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Jako uczestnik zespołu poselskiego wizytującego teren stwierdzam, że trudno po wizytacji uzyskać jakiś generalny obraz omawianego zagadnienia, można natomiast ocenić warunki kształtujące ten obraz w wizytowanych przychodniach. Warunki te tworzy nie tylko baza materialna i diagnostyczna; istnieje wyraźna łączność pomiędzy zaangażowaniem kierownika placówki a wynikami tej placówki — niezależnie od stanu bazy. Natknięto się na placówki peryferyjne, niezbyt dobrze wyposażone, gdzie praca była sprawnie prowadzona, a lekarze dobrze zorientowani w stanie zdrowia ludności rejonu. Spotkano też placówki doskonale wyposażone i lokalowo znakomicie usytuowane, gdzie nie odczuwało się obecności organizatora sprawnej pracy. Zależne jest to chyba również od tego, czy kierownik danej placówki jest w niej na stałe zatrudniony. Wydaje się, że w dziedzinie sprawnej organizacji zbyt duże są różnice pomiędzy poszczególnymi placówkami, za mało natomiast czynników oddziałuje na zabezpieczenie jakiegoś minimum sprawności.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Są tacy lekarze, którzy wiele wiedzą o swoich pacjentach i interesują się nimi; niedociągnięcia w tym zakresie ze strony wielu lekarzy wynikają chyba z wadliwego obiegu dokumentacji chorobowej, trudności te w zakresie stałej opieki nad pacjentem są przezwyciężane przez lekarzy indywidualnie, nie stworzono jednak dotąd jakiegoś systemu, który by nadawał takiej opiece charakter instytucjonalny.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Wszyscy lekarze rejonowi skarżą się na nadmiar pacjentów. Dostępność lekarza jest powszechna i to w tym samym dniu, kiedy pacjent się zgłosił; niewątpliwie stanowi to ogromne osiągnięcie, niemniej jednak możliwość skupienia się lekarza na poszczególnych trudniejszych przypadkach jest ograniczona dużą ilością pacjentów. Godziny opłacanej pracy lekarzy nie odzwierciedlają godzin faktycznie przepracowanych. Statystyka nie odzwierciedla przeciążenia lekarzy. Z kolei stwierdzić trzeba, że na to, by uzyskać stałą opiekę lekarza w przypadku chorób przeciągających się lub obłożnych, konieczna jest aktywność ze strony samych pacjentów; aktywność tę ze strony lekarzy obserwuje się w wypadkach sporadycznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Jest zrozumiałe, że chory, który nie ma możliwości leczenia się w domu, wszelkimi siłami dąży do znalezienia się w szpitalu, a to z kolei wpływa na nadmierne niekiedy przeciążenie szpitali.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Choć pielęgniarstwo środowiskowe jest instytucją dopiero rozwijającą się, można już zaobserwować zupełny prawie brak powiązania pracy pielęgniarek z pracą lekarzy rejonowych. Pielęgniarka środowiskowa znajduje się często pod przemożną presją problemów socjalnych, z którymi wiąże się jej praca i jest zrozumiałe, że lekarz broni się przed nadmiernym włączaniem go w te sprawy. Mimo to jednak, wszystkie te czynniki nie powinny usprawiedliwiać braku kontaktu obu tych elementów opieki środowiskowej.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Jeśli chodzi o kwestie nadzoru i pomocy ze strony ordynatorów oddziałów szpitalnych nad lecznictwem otwartym, wydaje się uzasadniona obawa, że ordynator niemający dostatecznego doświadczenia w dziedzinie lecznictwa otwartego nie wpoi dostatecznej wiedzy lekarzowi rejonowemu, który może się stać w takim wypadku pewnego rodzaju asystentem klinicznym.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Lekarze rejonowi powinni mieć możność umieszczania, w razie niezbędnej potrzeby, pacjenta w szpitalu. Taki tok postępowania powinien być zabezpieczony.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Wizytacja poselska nie dała podstaw do pesymistycznej oceny, pozwoliła natomiast stwierdzić, że proces...</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełAlicjaMusiałowa">... podstawowego lecznictwa otwartego, we właściwym rozumieniu tego słowa, został dopiero zapoczątkowany, gdyż do ukształtowania się sylwetki lekarza rejonowego jako lekarza prowadzącego i sprawującego pełną opiekę nad pacjentem jest jeszcze dość daleko.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Na uznanie zasługuje lecznictwo pediatryczne; w czasie wizytacji poselskiej nie spotkano ani jednej niewłaściwie prowadzonej poradni dla dzieci.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełHenrykZiętek">Województwo katowickie odczuwa poważne trudności przy organizacji sieci placówek służby zdrowia. W województwie tym występuje duża dysproporcja między stanem organizacyjnym tej sieci i poziomem pracy służby zdrowia w mieście i na wsi na niekorzyść miasta.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełHenrykZiętek">Przykładem dobrego stanu lecznictwa otwartego jest np. powiat wodzisławski; lekarze i pielęgniarki pracujący tam w rejonie wiejskim mają zabezpieczone mieszkania na miejscu, znają swoje środowisko. Lekarze katowiccy widzą rozwiązanie trudności w ustanowieniu 5-godzinnego etatu dla pracy podstawowej i 4-godzinnego zatrudnienia w innym miejscu pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Lecznictwo otwarte realizuje zasadę powszechności leczenia. Odczuwane braki w obsadzie lekarskiej, zwłaszcza na wsi, wynikają nie tyle z niedostatecznej ilości kadr lekarskich, ile z niezabezpieczenia lekarzom warunków bytowych. Sieć służby zdrowia w województwie kieleckim ma zbyt wiele jeszcze białych plam, co wynika z niedoinwestowania tego województwa i ze zbyt wolnego tempa budowy nowych obiektów służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Dla usprawnienia pracy lekarzy w otwartej służbie zdrowia niezbędne byłoby organizowanie przy ośrodkach zdrowia pracowni dokonujących najprostszych badań analitycznych, punktów aptecznych itp.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Lekarze wiejscy zbyt są przeciążeni zarówno swymi obowiązkami zawodowymi jak i różnego rodzaju obowiązkami społecznymi. Ich rola w środowisku wiejskim jest duża, ale często niedoceniana.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełFranciszekJakszewicz">W miastach należałoby szerzej rozwijać instytucję lekarza domowego; pewnym krokiem w tym kierunku jest możliwość swobodnego wyboru przez pacjentów lekarza leczącego.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Więcej uwagi należy skierować na prawidłowe dokumentowanie przebiegu chorób pacjenta; karta w pełni uwidaczniająca stan jego zdrowia powinna wędrować za pacjentem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełTeodozjaBorkowska">Zasada umieszczania na zwolnieniach lekarskich symboli chorobowych — wobec dość dużej znajomości, co te symbole znaczą — nie gwarantuje zachowania tajemnicy lekarskiej. Celowe byłoby dokonanie zmiany tych symboli.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełTeodozjaBorkowska">Trudno mówić o podniesieniu na wyższy poziom lecznictwa otwartego, o ile nie wzmocni się rangi lekarza ogólnego; powinny w ślad za tym iść określone bodźce ekonomiczne. Aby zachęcić młodych lekarzy do pracy na wsi i w małych miasteczkach, należy uatrakcyjnić im warunki pracy w tym środowisku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJanKleczaj">Zespół wizytował woj. bydgoskie, stwierdzając poważny postęp w organizacji służby zdrowia na tym terenie. Tym bardziej dotkliwie odczuwa się niedobrą sytuację w tej dziedzinie w woj. kieleckim. Jednym z podstawowych mankamentów jest brak lokali dla placówek służby zdrowia, jak również niedostateczna sieć pracowni analitycznych.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełJanKleczaj">Dla zabezpieczenia prawidłowego przebiegu kuracji, niezbędne jest ułatwienie pacjentom, zwłaszcza mieszkającym na wsi czy w małych ośrodkach, zaopatrzenia w leki. Obecna sieć aptek budzi zastrzeżenia. Trudno zrozumieć, dlaczego dotychczas nie ma opracowanego typowego projektu pawilonu aptecznego, analogicznie jak pawilonu handlowego, usługowego itp. W bardzo wielu osiedlach nie można uruchomić apteki, bo nie ma lokalu.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełJanKleczaj">Resort, a przede wszystkim wydziały zdrowia, kłaść powinny większy nacisk na zabezpieczenie opieki lekarskiej szkołom. W tej dziedzinie wiele jest do zrobienia.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełJanKleczaj">Zastępca przewodniczącego Prezydium WRN we Wrocławiu — Zygmunt Surowiec: Woj. wrocławskie nie jest dostatecznie nasycone kadrą lekarską. Potrzeby w tej dziedzinie są duże, zwłaszcza jeśli uwzględnić rozwój ośrodków przemysłowych i rozległą bazę uzdrowiskowo-wczasową.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PosełJanKleczaj">Wydaje się niezbędne zwiększenie ilości etatów lekarskich dla woj. wrocławskiego. Trzeba również zwiększyć nabór kandydatów na studia medyczne i do średnich szkół medycznych. Powinno to być planowane z odpowiednim wyprzedzeniem i obejmować przede wszystkim takich kandydatów, którzy po odbyciu nauki mogliby podjąć pracę w miejscowościach, w których zamieszkują. Jednym z trudniejszych problemów woj. wrocławskiego jest bowiem zapewnienie mieszkań dla różnego rodzaju specjalistów, w tym i lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PosełJanKleczaj">Istnieje potrzeba ściślejszego ustalenia zakresu kompetencji i zadań gromadzkich rad narodowych w stosunku do ośrodków zdrowia i przychodni. W miarę przekazywania różnych uprawnień gromadzkim radom, obserwuje się na przestrzeni ostatnich kilku lat niepożądane zjawisko zacierania się granic kompetencji.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PosełJanKleczaj">Istotną sprawą jest utrzymanie w należytym stanie istniejącej bazy lokalowej lecznictwa otwartego. Tymczasem na remonty przewidziano mniej środków aniżeli w poprzedniej 5-latce.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#PosełJanKleczaj">Większa powinna być w woj. wrocławskim operatywność lekarzy. Trzeba im pomóc w uzyskaniu środków lokomocji.</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#PosełJanKleczaj">Trzeba stwierdzić, że w wyniku etatyzacji nastąpił pewien regres w ilościowej obsłudze leczniczej, mimo że władze wojewódzkie starały się temu zapobiec przy ustalaniu etatów lekarskich.</u>
+          <u xml:id="u-14.9" who="#PosełJanKleczaj">Zastępca przewodniczącego Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy — Jan Michalski: Lekarz spełnia wobec pacjenta dwie funkcje: leczniczą i administracyjną. Dla pacjentów uczyniono już wiele, umożliwiając im dostęp do lekarza w tym samym dniu, kiedy się zgłaszają. Wiele natomiast pozostaje jeszcze do zrobienia, aby ułatwić pracę administracyjną lekarza. Organizacja pracy jest jedną z dziedzin najważniejszych i to niewymagającą nakładów finansowych. Możliwości ulepszeń są tu ograniczone złym stanem zaplecza administracyjno-gospodarczego służby zdrowia. Wystarczy powiedzieć, że kilkudziesięciomilionowy budżet szpitala realizują najczęściej ludzie nieposiadający odpowiednich kwalifikacji, ponieważ ci z kwalifikacjami szukają lepszych warunków pracy. Ten istotny dla pracy służby zdrowia problem powinien też doczekać się rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-14.10" who="#PosełJanKleczaj">Dyscyplina pracy lekarzy znajduje się pod stałą powszechną kontrolą ubezpieczonych. Brak mierników porównujących pracę lekarzy z pracą w innych dziedzinach. Warto jednak podkreślić, że np. lekarz po ostrym dyżurze nie idzie do domu, nie wykorzystuje należnego mu, według przepisów, wolnego dnia.</u>
+          <u xml:id="u-14.11" who="#PosełJanKleczaj">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski, który stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-14.12" who="#PosełJanKleczaj">Dokonana przez Komisję syntetyczna ocena lecznictwa podstawowego oraz oceny szczegółowe wynikłe z obserwacji terenowych — są trafne i zgodne z poglądami resortu.</u>
+          <u xml:id="u-14.13" who="#PosełJanKleczaj">Resort zajmuje w tych sprawach również stanowisko krytyczne i czyni starania o rozwiązanie szeregu ważnych problemów lecznictwa podstawowego.</u>
+          <u xml:id="u-14.14" who="#PosełJanKleczaj">Starania idą m.in. w tym kierunku, aby lekarz był należycie przygotowany do pracy w lecznictwie otwartym, by w zamierzonej reformie studiów medycznych szerzej uwzględniona była dziedzina ambulatoryjnej pomocy lekarskiej.</u>
+          <u xml:id="u-14.15" who="#PosełJanKleczaj">Skrócenie czasu pracy lekarzy okazało się konieczne, gdyż wielogodzinne obciążenia zaczynały już przekraczać ich fizyczne i psychiczne możliwości. Trudności wynikłe z tzw. etatyzacji mają charakter przejściowy, dopływ nowych kadr będzie bowiem uzupełniał braki w obsadzie.</u>
+          <u xml:id="u-14.16" who="#PosełJanKleczaj">Lekarz ma prawo do 10 godzin pracy. Jest to dużo i oznacza zarazem potrzebę elementarnego przestrzegania dyscypliny pracy. Niejednokrotnie poczekalnie są pełne, a lekarze się spóźniają i nie zawsze potrafią spóźnienie usprawiedliwić. Odpowiedzialność za przestrzeganie dyscypliny pracy powinna obciążać kierowników przychodni.</u>
+          <u xml:id="u-14.17" who="#PosełJanKleczaj">Trudno nie zgodzić się z oceną, że szpitale mają stosunkowo o wiele liczniejszą obsadę lekarską aniżeli lecznictwo otwarte. Połowa lekarzy zatrudniona jest w szpitalach. Nie budzi to jednak niepokoju, ponieważ szpital jest najlepszą szkołą praktycznego przygotowania do pracy. Chodzi natomiast o to, aby po uzyskaniu specjalizacji lekarze przechodzili ze szpitali do placówek lecznictwa otwartego. Przepisy dotyczące rotacji kadr nie zdały w praktyce egzaminu. Zamierza się obecnie sprawę tę rozwiązać w sposób bardziej realistyczny, mianowicie zastosować zasadę rotacji do określonej specjalności i stanowisk. Umowy na pracę w szpitalu będą w tych wypadkach zawierane na określony czas i wygasać będą w mocy prawa. Takie rozwiązanie powinno ułatwić dopływ doświadczonych lekarzy do lecznictwa otwartego.</u>
+          <u xml:id="u-14.18" who="#PosełJanKleczaj">W sprawie powiązania szpitali z lecznictwem otwartym, resort nie zamierza powracać do koncepcji, które również nie zdały życiowego egzaminu. Projektuje się natomiast możliwie najszersze rozwijanie przyszpitalnych przychodni specjalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-14.19" who="#PosełJanKleczaj">Dąży się do tego, aby lekarz rejonowy był z treści swojej pracy lekarzem domowym. Natomiast wprowadzenie instytucji lekarza domowego wydaje się rozwiązaniem wątpliwym w dzisiejszych warunkach, kiedy leczenie nie może odbywać się bez udziału specjalistów, badań laboratoryjnych itd.</u>
+          <u xml:id="u-14.20" who="#PosełJanKleczaj">Rozbudowana będzie sieć małych laboratoriów diagnostycznych dla potrzeb przychodni, zwłaszcza na wsi. Powołano krajowego konsultanta w tej dziedzinie i opracowano program działania, którego realizacja rozpocznie się już w roku bieżącym.</u>
+          <u xml:id="u-14.21" who="#PosełJanKleczaj">Przewodnicząca Komisji — poseł Alicja Musiałowa (PZPR): Zarówno podkomisja jak i posłowie w dyskusji wysunęli szereg wniosków, które powinny znaleźć się w dezyderatach Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-14.22" who="#PosełJanKleczaj">Dyskusja wyłoniła szereg problemów, z których głównym jest potrzeba konsekwentnego działania, zmierzającego do podniesienia rangi lecznictwa otwartego i pozycji rejonowego lekarza. Stosunkowo łatwy dostęp do lekarza istnieje już dla całej ludności miejskiej i dużego odsetka ludności na wsi. Jeśli w parze z tym pójdzie sprawna organizacja, oznaczać to będzie znaczne posunięcie naprzód tej ważnej sprawy, jaką jest podstawowe lecznictwo otwarte.</u>
+          <u xml:id="u-14.23" who="#PosełJanKleczaj">Większy powinien być udział szpitali klinicznych i akademii medycznych w pomocy specjalistycznej dla lecznictwa otwartego, zwłaszcza w ośrodkach charakteryzujących się dużym nasyceniem specjalistów.</u>
+          <u xml:id="u-14.24" who="#PosełJanKleczaj">Do sprawy przygotowania lekarzy do pracy ambulatoryjnej Komisja powróci przy okazji rozpatrywania sprawozdania resortu zdrowia o zamierzonej reformie studiów medycznych.</u>
+          <u xml:id="u-14.25" who="#PosełJanKleczaj">Komisja zleciła podkomisji przygotowanie projektu dezyderatów w oparciu o wnioski podkomisji i głosy w dyskusji. Na czoło tych wniosków wysunięto propozycje w sprawie:</u>
+          <u xml:id="u-14.26" who="#PosełJanKleczaj">- wprowadzenia do procesu kształcenia teoretycznego i praktycznego studentów akademii medycznych elementów profilaktyki i lecznictwa otwartego;</u>
+          <u xml:id="u-14.27" who="#PosełJanKleczaj">- wzmocnienia kontrolnej i organizatorskiej roli wydziałów zdrowia przy prezydiach powiatowych rad narodowych;</u>
+          <u xml:id="u-14.28" who="#PosełJanKleczaj">- stworzenia formy zabezpieczenia systematycznej opieki lekarskiej nad przewlekle chorymi pozostającymi w domu;</u>
+          <u xml:id="u-14.29" who="#PosełJanKleczaj">- usprawnienia obiegu dokumentacji między lecznictwem otwartym i zamkniętym oraz między placówkami lecznictwa otwartego;</u>
+          <u xml:id="u-14.30" who="#PosełJanKleczaj">- usprawnienia pracy rejestracji.</u>
+          <u xml:id="u-14.31" who="#PosełJanKleczaj">O PODSTAWOWYM LECZNICTWIE OTWARTYM</u>
+          <u xml:id="u-14.32" who="#PosełJanKleczaj">Informacja złożona przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzego Sztachelskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 25 kwietnia 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-14.33" who="#PosełJanKleczaj">Opieka zdrowotna otwarta, zwłaszcza poradnie rejonowe udzielające podstawowych świadczeń profilaktyczno-leczniczych, stanowią w służbie zdrowia zasadniczy czynnik strukturalny; od sprawności ich działania w dużym stopniu zależny jest stan zdrowotny ludności.</u>
+          <u xml:id="u-14.34" who="#PosełJanKleczaj">Dzięki koncentrowaniu się od kilku lat na tym podstawowym dla służby zdrowia zagadnieniu, osiągnięty został pewien postęp.</u>
+          <u xml:id="u-14.35" who="#PosełJanKleczaj">W ubiegłym 5-leciu sieć placówek lecznictwa otwartego wzrosła o 25 proc. w miastach i o 35 proc. na wsi. Nastąpił dość znaczny dopływ kadr lekarskich do tych placówek, skutkiem czego zmniejszyła się, zwłaszcza na wsi, średnia liczba mieszkańców przypadająca na 1 placówkę. W 10 województwach osiągnięto wskaźnik 65–74 proc. normatywu ilości mieszkańców przypadających na lekarza rejonowego, w 4 województwach — 75–84 proc., w 2 województwach 85–100 proc., zaś w Warszawie i Łodzi — przekroczono normatyw; wyraźna poprawa nastąpiła w miastach wojewódzkich i w miastach liczących od 10–20 tys. mieszkańców.</u>
+          <u xml:id="u-14.36" who="#PosełJanKleczaj">Za najpilniejsze zadanie resort uważa uzupełnienie braków ilościowych kadry lekarskiej oraz podniesienie poziomu opieki lekarskiej. Dla uzupełnienia obsady przychodni rejonowych w miastach brak jeszcze ok. 1000 lekarzy. Mimo że posiadamy w kraju 41 tys. lekarzy i w bieżącym 5-leciu przybędzie dalszych 8,5 tys. absolwentów medycyny, dopływ nowych kadr do lecznictwa otwartego może następować jedynie pośrednio, w drodze rotacji, gdyż lecznictwo to w szczególności wymaga lekarzy doświadczonych.</u>
+          <u xml:id="u-14.37" who="#PosełJanKleczaj">W lecznictwie otwartym na wsi również występuje brak ok. 900 lekarzy, obsada jest tu jednak uzależniona od postępów w dziedzinie inwestycyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-14.38" who="#PosełJanKleczaj">Podstawowymi ogniwami lecznictwa otwartego są: lekarz rejonowy ogólny, pediatra, ginekolog. Resort ocenia, że spośród tych trzech ogniw, stosunkowo najlepiej zorganizowane i najsprawniej działające jest lecznictwo pediatryczne, charakteryzujące się środowiskiem lekarskim najbardziej uspołecznionym i doświadczonym. Dalsze wysiłki muszą być skierowane na pozyskiwanie dla lecznictwa otwartego lekarzy o specjalności ogólnej, mających duże doświadczenie kliniczne, a także zwiększenie liczby i rozszerzenie zakresu pracy lekarzy ginekologów w przychodniach rejonowych. Przyjęta w roku 1966 preferencja lekarza rejonowego w systemie wynagrodzeń przyniosła już pewne wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-14.39" who="#PosełJanKleczaj">W dziedzinie schorzeń banalnych i krótkotrwałych działalność lecznictwa otwartego uznać można za zadowalającą. Poprawa opieki niezbędna jest w stosunku do chorych wymagających leczenia przez dłuższy okres czasu, a także w stosunku do leczących się w domu obłożnie chorych.</u>
+          <u xml:id="u-14.40" who="#PosełJanKleczaj">W dziedzinie profilaktyki, ważnym ogniwem jest pielęgniarstwo środowiskowe. Do problemu tego resort podchodzi realistycznie, organizując tę dziedzinę o tyle, o ile dysponować może odpowiednio przeszkolonym i dobranym personelem pielęgniarskim.</u>
+          <u xml:id="u-14.41" who="#PosełJanKleczaj">Wiejskie ośrodki zdrowia nie są nadmiernie przeciążone, bo nie wszędzie wśród osób nieubezpieczonych dojrzała potrzeba korzystania z tych placówek. Wiejskie ośrodki powinny być w szerszym stopniu wykorzystane dla prowadzenia pracy profilaktycznej, m.in. szczepień ochronnych i sprawowania opieki nad młodzieżą szkolną.</u>
+          <u xml:id="u-14.42" who="#PosełJanKleczaj">W dziedzinie organizacyjnej zmierza się do tego, aby struktura lecznictwa otwartego była możliwie prosta. Przygotowywane w tej sprawie wytyczne zakładają istnienie dwóch poziomów, tj. lecznictwa rejonowego i lecznictwa specjalistycznego, z tym, że rola przychodni wojewódzkich ograniczona byłaby głównie do zadań organizacyjno-metodycznych.</u>
+          <u xml:id="u-14.43" who="#PosełJanKleczaj">Dość dużym utrudnieniem w realizowaniu takich założeń jest istniejąca baza lokalowa lecznictwa otwartego, narzucająca niekiedy konieczność rozpraszania placówek. Dąży się do powiązania specjalistycznych pionów np. lecznictwa podstawowego z pionem zwalczania gruźlicy i tegoż lecznictwa z opieką społeczną; opiekun społeczny ma zostać włączony do poradni rejonowej.</u>
+          <u xml:id="u-14.44" who="#PosełJanKleczaj">Zamierza się tworzyć możliwie najlepsze warunki dla dalszego rozwoju spółdzielczości lekarskiej jako ogniwa uzupełniającego i wzbogacającego lecznictwo otwarte. Chodziłoby tu m.in. o uprawnienie lekarzy przyjmujących w tych spółdzielniach do wydawania ubezpieczonym recept upoważniających do nabycia leku ze zniżką.</u>
+          <u xml:id="u-14.45" who="#PosełJanKleczaj">W dziedzinie wyboru lekarza resort stoi na stanowisku, iż wybór ten powinien być dokonywany w granicach rejonu. Opracowywane nowe przepisy przewidują możliwość zmiany rejonu przez pacjenta.</u>
+          <u xml:id="u-14.46" who="#PosełJanKleczaj">Podejmuje się wiele kroków zmierzających do podniesienia poziomu fachowego lekarzy. Służą temu m.in. poradnie konsultacyjne, które jednakże powinny cieszyć się większą niż obecnie frekwencją. Służy temu również utworzony patronat ordynatora szpitalnego nad poradnią rejonową, jak również powołanie na pewnych terenach instytucji ordynatora w lecznictwie otwartym, tj. starszego, bardziej doświadczonego lekarza, który sprawuje opiekę nad kilkoma lekarzami rejonowymi.</u>
+          <u xml:id="u-14.47" who="#PosełJanKleczaj">Stwierdzając pewien postęp w pracy podstawowego lecznictwa otwartego, resort ocenia, że w tej dziedzinie wiele jest jeszcze do zrobienia.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00024-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00024-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..08eedd9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00024-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00024-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 24/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 24/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:5</note>
+        <note type="sessionNo">24</note>
+        <date>1967-04-26</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyHagmajer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hagmajer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyPryma" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Pryma</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanStachoń" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Stachoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWacławJagodziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wacław Jagodziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldAdamuszek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Adamuszek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławBieńkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Bieńkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZygmuntFilipowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zygmunt Filipowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00024-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00024-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8ba064c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00024-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,86 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 26 kwietnia 1967 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR) i Olgi Szwałkiewicz (bezp.) — rozpatrywała działalność Polskiego Biura Podróży „Orbis” oraz uchwaliła dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Głównego Komitetu Kultury Fizycznej z zastępcą przewodniczącego Michałem Jekielem, wicedyrektor zespołu NIK — Henryk Zieleniewski oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów i PBP „Orbis”.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o działalności Polskiego Biura Podróży „Orbis” złożył zastępca przewodniczącego GKKFiT Michał Jekiel (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Referat w imieniu podkomisji przedstawiła poseł Zofia Grzebisz-Nowicka (PZPR); w skład podkomisji wchodzili ponadto posłowie: Zygmunt Filipowicz (bezp. Chrześc. Stow. Społ.), Jan Kleczaj (ZSL), Stefan Pastusiak (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podkomisja uwagi swe oparła m.in. na wynikach wizytacji wojewódzkich oddziałów „Orbis-u” w Zielonej Górze, Koszalinie i Szczecinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Polskie Biuro Podróży „Orbis” ma za sobą wieloletnią tradycję.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Dominuje w działalności „Orbis-u” obsługa przyjazdowej turystyki zagranicznej. Pozytywnym zjawiskiem jest zwiększający się stale jej zakres i efektywność ekonomiczna. W bieżącym 5-leciu rozszerza się znacznie sieć placówek własnych „Orbis-u” oraz zwiększają się kontakty z zagranicznymi biurami podróży. Zdaniem podkomisji działalność propagandowo-reklamowa powinna być nadal i w różnych formach rozwijana, w celu dalszego zwiększenia dopływu turystów zagranicznych do Polski. Powinny temu sprzyjać również wprowadzone ostatnio ułatwienia formalno-manipulacyjne przy przyjeździe.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Przewidziany w bieżącym 5-leciu rozwój poszczególnych działów, związanych z obsługą ruchu turystycznego, nie pozostaje w odpowiedniej proporcji do przewidzianego rozwoju turystyki. Tak więc dostosowanie podaży usług do popytu na nie stanowić będzie nadal główny problem, wokół którego koncentrować się powinny wysiłki wszystkich organizacji i przedsiębiorstw turystycznych, których działalność koordynowana jest przez GKKFiT. Określone zadania przypadają tu „Orbis-owi”, jeśli chodzi o organizowanie atrakcyjnych dla przyjezdnych programów turystycznych; chodzi m.in. o stworzenie dogodniejszych warunków dla organizowania polowań, turystyki jeździeckiej, wędkarskiej, żeglarskiej itp. form atrakcyjnego spędzania czasu. Pożądane jest również dalsze usprawnienie obsługi różnorodnych kongresów i zjazdów oraz zapewnienie kompleksowej obsługi ich uczestników, w celu zachęcenia do organizowania imprez w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">”Orbis” powinien zwrócić większą uwagę na organizowanie przyjazdów do naszych atrakcyjnych, pod względem leczniczym, uzdrowisk.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Od szeregu lat notujemy dużą ilość wyjazdów za granicę w celach turystycznych i zawodowych. Obsługa wycieczek pozostawia jeszcze wiele do życzenia pod względem organizacji, doboru miejscowości i przygotowania programów o charakterze specjalistycznym. Zbyt często wyjeżdżający za granicę polscy turyści wysuwają w pełni uzasadnione zarzuty, dotyczący niedostatecznej informacji o warunkach wyjazdu, pobytu, obowiązujących przepisach celno-dewizowych, jak również zabezpieczenia miejsc w pociągach dalekobieżnych itd. Ponadto mniejszy jest udział w wycieczkach zagranicznych mieszkańców terenu, aniżeli mieszkańców Warszawy. Te niekorzystne proporcje należałoby zmienić. Należy również kontynuować prace nad podnoszeniem kwalifikacji osób pilotujących wycieczki oraz zwiększyć ich liczbę.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W stosunkach z kontrahentami zagranicznymi należałoby uzyskiwać gwarancję nie tylko ilościową, lecz również jakościową usług świadczonych polskim turystom; w niektórych krajach poziom usług wydatnie się obniżył, a wysoki koszt wycieczek pozostał bez zmian. W związku z nasileniem ruchu turystycznego na obszarach konwencji z CRSS i NRD — niezbędne jest z naszej strony polepszenie jakości obsługi, zwłaszcza w placówkach gastronomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W zakresie obsługi turystyki indywidualnej, która również wykazuje tendencje rozwojowe, niezbędne są poważne usprawnienia, polegające przede wszystkim na obsłudze kompleksowej i ograniczeniu nadmiernych jeszcze formalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Wzrasta zapotrzebowanie na usługi „Orbisu” w turystyce krajowej. Jakość tych usług nie zawsze jest najlepsza, głównie jeśli chodzi o organizowanie wycieczek. Często nie uwzględnia się możliwości recepcyjnych regionów i miejscowości, funkcji społeczno-wychowawczych turystyki i krajoznawstwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Baza hotelowa „Orbisu” jest nadal niedostateczna. Podjęte zostały kroki mające złagodzić ten niedobór, szczególnie w niektórych częściej odwiedzanych miejscowościach i rejonach turystycznych. Pilna jest potrzeba szerszego niż dotąd wykorzystywania kwater prywatnych, zarówno dla potrzeb turystyki zagranicznej i krajowej, z tym, że usługi te wymagają bardziej systematycznego i wnikliwego nadzoru. Korzystne są zmiany dokonane przez „Orbis” w ciągu ostatnich lat w hotelach starych. Polegały one na modernizacji pomieszczeń i urządzeń higienicznych i doprowadziły do poprawy jakości usług. Należy bardziej dbać o bieżącą konserwację tych obiektów. Skuteczniejszych starań ze strony GKKFiT wymaga sprawa zwiększenia liczby campingów o standardzie międzynarodowym. Niepomyślnym zjawiskiem jest zmniejszenie się ilości pensjonatów „Orbisu”.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W zakresie bazy gastronomicznej notuje się pewien postęp, daleko jednak niezadowalający. Wszystkie restauracje „Orbisu” zaliczone są do najwyższej kategorii, co zobowiązuje do wysokiego poziomu produkcji gastronomicznej i usług. Praktyka wykazuje, te zarówno jedna, jak i druga strona jej działalności nie zawsze odpowiadają kategorii zakładu.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">”Orbis” zakłada ambitny program rozwoju swej działalności w bieżącej 5-latce. Uzyskanie pełnych efektów wymagać będzie zwiększenia wysiłków personelu „Orbisu”, szerszego współdziałania z innymi zainteresowanymi organizacjami, a przede wszystkim bezustannej troski o jakość i wysoką kulturę obsługi turysty zagranicznego i krajowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Na pytania posłów: Jerzego Prymy (PZPR), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.), Franciszka Jakszewicza (bezp.), Teodozji Borkowskiej (PZPR), Władysława Szymczaka (PZPR), Stanisława Dejewskiego (PZPR), Zygmunta Filipowicza (bezp. Chrześc. Stow. Społ.), Alicji Musiałowej (PZPR), Jerzego Kempińskiego (PZPR), odpowiedzi udzielili: dyrektor naczelny Polskiego Biura Podróży „Orbis” — Kornel Argasiński, dyrektor departamentu w GKKFiT Stanisław Ostrowski oraz zastępca przewodniczącego GKKFiT — Michał Jekiel. Wyjaśnienia dotyczyły m.in.: współpracy „Orbisu” z innymi instytucjami i organizacjami obsługującymi turystów krajowych i zagranicznych; rozwoju sieci placówek „Orbisu”; rozszerzenia działalności akwizycyjnej na rynkach zagranicznych; pogłębiania informacji, zwłaszcza dotyczącej polskich uzdrowisk; programu szkolenia kadr gastronomicznych i hotelarskich; inwestycji hotelarskich; obsługi ruchu turystycznego w pasie konwencyjnym; rozwoju turystyki skandynawskiej; wymiany turystycznej z krajami socjalistycznymi, struktury socjalnej uczestników wycieczek za granicę, badań poziomu i charakteru świadczonych usług turystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzyHagmajer">Problematyce turystyki przyjazdowej do Polski poświęciły wiele uwagi na wspólnym posiedzeniu Komisje Zdrowia i Kultury Fizycznej oraz Spraw Zagranicznych. Warto powrócić do zgłaszanego wówczas postulatu dotyczącego uznania turystyki za gałąź gospodarki narodowej, w miejsce dotychczasowego traktowania jej jako ubocznej dziedziny działalności niektórych organizacji i instytucji. Korzyści ekonomiczne, jakie niesie za sobą rozwijająca się turystyka, zwłaszcza przyjazdowa, w pełni uprawniają ją do zajmowania właściwego miejsca w hierarchii zagadnień gospodarczych i do idącego w parze z rozwojem zadań rozwoju możliwości coraz lepszej obsługi turystów. Wraz ze wzrostem bazy hotelowej i gastronomicznej, powinna być podnoszona jakość usług.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJerzyHagmajer">W hotelach „Orbis-u” obserwuje się zróżnicowany stosunek do gości zagranicznych i krajowych na niekorzyść tych ostatnich. Stanu tego nie należy tolerować.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJerzyHagmajer">W terenach o nasilonym ruchu turystycznym występują nadal trudności zaopatrzeniowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyPryma">Wydaje się niezbędne, aby przy pozostawieniu dużej swobody w zgłaszaniu się na wycieczki zagraniczne i przy dalszym ich rozwijaniu, umiejętniej niż dotąd regulować skład osób uczestniczących w wyjazdach.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzyPryma">Wobec korzystnych efektów ekonomicznych, jakie daje turystyka przyjazdowa, należy w większym niż dotychczas stopniu rozwijać w kraju bazę hotelową, gastronomiczną, formy obsługi itp. GKKFiT oraz „Orbis” powinny w bardziej zdecydowany sposób starać się o środki na ten cel.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWitoldAdamuszek">Rozwój działalności „Orbis-u” ocenić należy jako prawidłowy; na tej drodze powinien być osiągnięty dalszy postęp. Zastrzeżenia opinii publicznej budzi fakt, że pewna grupa osób zbyt często bierze udział w wycieczkach zagranicznych. Wielokrotne wyjazdy w ciągu roku nasuwają uzasadnione podejrzenia, że celem takich wycieczek jest nie tyle turystyka i krajoznawstwo, ile prywatna handlowa działalność. Dobremu imieniu „Orbis-u” służyłoby ograniczenie tego rodzaju praktyk.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWitoldAdamuszek">Należy w szerszym zakresie popularyzować możliwość udziału w tych wycieczkach ludzi pracy, robotników; należałoby rozważyć możliwość stworzenia specjalnych ułatwień dla ludzi wyróżniających się w pracy. Podobnie jak przed laty trzeba było przezwyciężać opory ze strony robotników w korzystaniu z wczasów rodzinnych, tak obecnie należy to czynić w stosunku do wyjazdów za granicę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Wizytacje terenowe na wybrzeżu zachodnim skłaniają do wniosku o zwrócenie baczniejszej uwagi na zaopatrzenie terenów turystycznych w nadchodzącym sezonie, jak również na pełniejszą i terminową realizację programu prac związanych z oczekiwanym napływem turystów skandynawskich.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Kadra „Orbisu” jest najbardziej predestynowana do szkolenia nowego narybku w dziedzinie obsługi turystycznej. Korzystne wrażenie sprawiły na podkomisji hotel „Europa” w Szczecinie, stanowiący taką bazę szkoleniową.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełWładysławBieńkowski">Stosunek do turystów polskich w niektórych krajach, np. w Bułgarii i Rumunii, wywołany jest przede wszystkim nie zawsze właściwą postawą tych turystów. Niekiedy ich „działalność handlowa” bywa wprost żenująca. Ogólnie przyjęte jest, że na wycieczkę zagraniczną oszczędza się, niekiedy nawet dość długo. Niektórzy nasi „turyści” uważają, że taka wycieczka nie tylko nie powinna ich kosztować, ale przynieść im powinna nawet zysk. Stąd najrozmaitsze machinacje, nieprzysparzające nam dobrej sławy za granicą.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełWładysławBieńkowski">Poziom obsługi cudzoziemców zależy oczywiście od ogólnego poziomu usług w kraju. Na całym świecie kierownik zakładu usługowego jest częścią aparatu obsługi, u nas zaś — częścią aparatu administracyjnego. Jest to postać mityczna, która zgodnie z wywieszkami przyjmuje osobiście w takie i takie dni i do której obywatel może wnieść odwołanie. Jak długo nie będzie w zakładzie gastronomicznym czy innym zakładzie usługowym człowieka, który kieruje personelem, a przede wszystkim uczy ten personel, tak długo nie osiągniemy postępu w tej dziedzinie. Pracownik usługowy powinien charakteryzować się grzecznością, uprzejmością. Jeśli nie może sprostać temu podstawowemu wymogowi, powinien być zwolniony. Pewna poprawa obsługi niewątpliwie nastąpiła na przestrzeni ostatnich lat. Jest to jednak poprawa powolna.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełWładysławBieńkowski">Trzeba sobie zdać sprawę, że w stosunku do wielu innych krajów, zwłaszcza krajów śródziemnomorskich, Polska jest krajem turystycznie mniej atrakcyjnym z powodu naturalnych warunków klimatycznych. Trudno zatem, aby bilans turystyczny mógł być u nas zrównoważony, a kwestia środków, jakie państwo wydzielić może na potrzeby turystyki wyjazdowej, są funkcją możliwości ekonomicznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełRomanStachoń">Wydaje się konieczne zwiększenie zakresu informacji o możliwości wycieczek zagranicznych w środowisku robotniczym. Informacja ta powinna szerzej docierać przez związki zawodowe i zakłady pracy, których zadaniem powinno być również organizowanie takich wycieczek.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełRomanStachoń">Jeśli chodzi o turystykę przyjazdową, należałoby sobie życzyć więcej materiału informacyjnego poza folderami, materiału zawierającego więcej szczegółowych informacji o zakresie usług samochodowych, komunikacyjnych, gastronomicznych itd. Należałoby także rozpocząć popularyzowanie regionów przemysłowych, budzących zainteresowanie turystów zagranicznych, jak region śląski, mający również, obok przemysłu, walory krajobrazowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">W sprawozdaniu z działalności „Orbisu” pominięta została milczeniem sprawa obsługi turystyki młodzieżowej. Oferowane przez „Orbis” od czasu do czasu wycieczki autokarem czy koleje dla młodzieży szkolnej są zbyt drogie i szkoły z tych możliwości nie korzystają.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełBolesławaMaciejewska">W miejscowościach turystycznych, zwłaszcza podgórskich i na Wybrzeżu, powinny ulec znacznej poprawie możliwości komunikacyjne. Dla turystów niezmotoryzowanych jakiekolwiek przejazdy związane są z dużymi trudnościami, długim wyczekiwaniem. W ramach współdziałania z innymi placówkami „Orbis” powinien wpłynąć na poprawę tego stanu rzeczy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWacławJagodziński">Wysoka kategoria hoteli i restauracji „Orbisu” nie zawsze odpowiada rzeczywistym możliwościom klientów krajowych. Warto by pomyśleć o udostępnieniu tych placówek również rodzimej publiczności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Jednym z głównych zadań „Orbisu” jest obsługa przyjazdowej turystyki zagranicznej. Działalność ta prowadzona jest przez „Orbis” w zasadzie prawidłowo i wykazuje postęp.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Przedmiotem rozważań Komisji są tzw. produkty uboczne tej działalności, których unikać należy w drodze przemyślanego i konsekwentnego działania. Chodzi m.in. o takie zjawiska jak: niedbały niekiedy stosunek do rodzimych klientów, jak nie zawsze dokładna informacja, wskazówka czy porada dla przeciętnego człowieka, który pragnie odbyć podróż turystyczną za granicę.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełAlicjaMusiałowa">O wycieczkach „Orbisu” opinia bywa czasem nie najlepsza, co nie oznacza winy „Orbisu”, który usługi swe sprzedaje wszystkim zgłaszającym się. Jednakże piloci obsługujący wycieczki za granicę mają do odegrania pewną rolę, choćby sygnalizując opinii publicznej pewne niekorzystne społecznie zjawiska.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełAlicjaMusiałowa">W dziedzinie turystyki przyjazdowej pilnym problemem pozostaje nadal poprawa poziomu i jakości usług hotelowych i gastronomicznych. Poziom bywa tu różny, ale nawet w lokalach najlepszych uderza to, że świadczone usługi są zbyt szablonowe, powtarzające schemat tego typu placówek istniejących wszędzie. Należałoby się pokusić o coś odbiegającego od szablonu, mogącego wzbudzić większe zainteresowanie turystów zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Z dyskusji wyłonił się ponadto szereg tak ważnych wniosków, jak te, które dotyczyły poprawy pracy sanitariatów, pracy akwizycyjnej w kraju, zaopatrzenia miejscowości turystycznych, warunków komunikacyjnych i ogólnej poprawy usług.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Ranga „Orbisu” jako instytucji o długoletnich tradycjach wymaga zwrócenia baczniejszej uwagi na usunięcie występujących w jego działalności usterek.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Komisja zleciła podkomisji przygotowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełAlicjaMusiałowa">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące realizacji inwestycji służby zdrowia. (Problem ten był przedmiotem posiedzenia Komisji w dniu 16 marca br. — por. BPS) 352/IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Sprawozdanie z tej części posiedzenia podamy w kolejnym biuletynie.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełAlicjaMusiałowa">DZIAŁALNOŚĆ POLSKIEGO BIURA PODROŻY „ORBIS”</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Informacja złożona przez zastępcę przewodniczącego GKKFiT Michała Jekiela na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 26 kwietnia 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Minione 5 lat działalności „Orbis-u” charakteryzuje się pomyślnymi wynikami ekonomicznymi; w okresie tym poważnemu zwiększeniu uległy obroty, wzrosła akumulacja, wpływ dewiz, zwiększyła się rentowność i wydajność pracy oraz podniósł się poziom usług. Ukształtowaniu też uległy miejsce i rola PBP „Orbis” jako jednego z realizatorów polityki turystycznej, pełniącego niektóre wyłączne funkcje w obsłudze turystyki zagranicznej.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Struktura organizacyjna „Orbis-u” dostosowana jest do zleconych mu zadań; i tak na terenie kraju Biuro ma obecnie 51 oddziałów i 37 ekspozytur oraz 8 placówek — ośrodków informacyjnych za granicą. Dla zapewnienia jak najlepszej obsługi krajowego i zagranicznego ruchu turystycznego, Główny Komitet zapewnia „Orbis-owi” rozwój własnej bazy hotelowej, pensjonatowej, gastronomicznej i transportowej.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Zakres usług świadczonych przez „Orbis” rozszerza się poważnie. I tak np. w 1960 r. „Orbis” obsłużył 40 tys. cudzoziemców, a w 1966 r. — 141 tys.; turystyka wyjazdowa organizowana przez „Orbis” wzrosła z 29 tys. osób w 1961 r. do 45 tys. osób w 1966 r.; w turystyce krajowej uczestniczyło w 1966 r. ok. 800 tys. osób.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Wartość świadczonych usług w turystyce krajowej wzrosła z 554 mln zł w 1960 r. do 1.441 mln zł w 1966 r., a w obsłudze zagranicznej ze 163 mln zł w 1960 r. do 614 mln zł w 1966 r. W omawianym okresie poważnie też zwiększyły się wpływy dewizowe, osiągając w roku ubiegłym równowartość 251 mln zł. W myśl założeń planu zamierza się zwiększyć wpływy w 1970 r. do 500 mln zł, w tym ok. 14 mln dolarów.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Należy podkreślić, że mający miejsce w ostatnich latach poważny wzrost akumulacji wynika przede wszystkim ze wzrostu obrotów i wydajności pracy w placówkach podległych Przedsiębiorstwu.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PosełAlicjaMusiałowa">„Orbis”, dążąc do rozwoju działalności turystycznej i do zapewnienia usług o wysokim standardzie, zwiększa rozmiary własnej bazy eksploatacyjnej. I tak — w latach 1960–1966 ilość hoteli wzrosła z 12 do 16, miejsc noclegowych z 2.475 do 4.197, miejsc konsumpcyjnych z. 5.369 do 9.312 itd. Powiększa się też własna baza transportowa o nowoczesne autokary i samochody osobowe. Baza hotelowa i gastronomiczna nie tylko ulega rozbudowie, ale poddawana jest stałemu procesowi modernizacji, co jest konieczne, gdyż zarówno rosną wymogi klientów dewizowych, jak też unowocześnia się technika obsługi turystów.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Do 1970 r. planuje się uzyskanie dalszych 1968 miejsc hotelowych oraz 1350 miejsc gastronomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PosełAlicjaMusiałowa">W myśl wskazań VII Plenum KC PZPR, „Orbis” podjął również szeroko zakrojoną pracę nad usprawnieniem organizacyjnym swej działalności. Powołana w Przedsiębiorstwie komisja usprawnień opracowała szereg wniosków w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Wokół działalności krajowej „Orbis-u” utworzyła się niesłuszna opinia, że jest to przedsiębiorstwo mające na celu przede wszystkim obsługę ludzi najlepiej zarabiających, zwłaszcza prywatnej inicjatywy. Jak dalece opinia ta nie znajduje realnych podstaw świadczyć może skład socjalny wycieczek zagranicznych. I tak — pracownicy fizyczni stanowią ponad 9 proc. uczestników, inteligencja pracująca — ok. 78 proc., niepracujący członkowie rodzin i inni — 12 proc. Szerokie informowanie społeczeństwa o zadaniach „Orbis-u”, rozwijanie w działalności krajowej różnego typu masowych usług, m.in. wycieczek szkolnych — to środki, jakimi dąży przedsiębiorstwo do stwarzania coraz szerszego zakresu obsługi turystów krajowych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00025-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00025-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d1811f7
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00025-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00025-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 25/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 25/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:6</note>
+        <note type="sessionNo">25</note>
+        <date>1967-06-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekJakszewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Jakszewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykZiętek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Ziętek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKleczaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kleczaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyKępiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Kępiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławHebda" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Hebda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławDejewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Dejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStefanPastusiak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stefan Pastusiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldAdamuszek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Adamuszek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławOrlewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Orlewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławSzymczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Szymczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00025-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00025-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..bd2ca9f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00025-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,133 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 1 czerwca 1967 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Alicji Musiałowej (PZPR) i Romana Stachonia (PZPR), dokonała oceny stanu przygotowań do sezonu turystycznego, uchwaliła dezyderaty w sprawie otwartej opieki zdrowotnej oraz rozpatrzyła odpowiedzi resortów na dezyderaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z przewodniczącym Włodzimierzem Reczkiem, wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Gospodarki Komunalnej, Ministerstwa Handlu Wewnętrznego oraz Urzędu Rady Ministrów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- Sekretarz Prezydium WRN w Kielcach — Z. Brzezicki, przewodniczący WKKFiT: w Koszalinie — M. Ciesielski, w Krakowie — Cz. Stawarz, w Szczecinie — Zb. Orłowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Informację o stanie przygotowań do sezonu turystycznego przedstawił dyrektor departamentu w Głównym Komitecie Kultury Fizycznej i Turystyki — Stanisław Ostrowski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Sprawozdania zespołów poselskich, które na przełomie kwietnia i maja badały stan przygotowań do sezonu turystycznego 1967 r. w województwach: koszalińskim, szczecińskim, kieleckim i krakowskim przedstawił poseł Zygmunt Filipowicz (bezp. Chrześc. Stow. Społ.).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Zespół w składzie — posłowie: Józef Ciupiński (SD), Zygmunt Filipowicz (bezp. Chrześc. Stow. Społ.), Zofia Grzebisz-Nowicka (PZPR), Jerzy Kępiński (PZPR) i Henryk Ziętek (PZPR), wizytował woj. koszalińskie i szczecińskie; zespół w składzie — posłowie: Roman Stachoń (PZPR), Leon Budzynowski (PZPR), Zygmunt Filipowicz, Wacław Jagodziński (ZSL), Jerzy Kępiński (PZPR), Jan Kleczaj (ZSL), Władysław Szymczak (PZPR) i Henryk Ziętek (PZPR) wizytował woj. kieleckie i krakowskie. Uwagi zespołów poselskich przekazane zostały centralnym i wojewódzkim władzom turystycznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Sumaryczna ocena i wnioski z przeprowadzonych wizytacji są następujące:</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W przygotowaniach do sezonu turystycznego osiągnięto niewątpliwie postępy. Wzięto pod uwagę stosunek przewidywanego ruchu turystycznego do posiadanej bazy noclegowej, handlowej i gastronomicznej, położono nacisk na rozwój organizacji i przedsiębiorstw turystycznych. Przygotowania do sezonu turystycznego prowadzono w oparciu o analizę niedostatków, które wystąpiły w poprzednim sezonie.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Należałoby postulować lepsze niż dotychczas wykorzystanie sieci urządzeń tzw. zamkniętej bazy wczasowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Należałoby podjąć kroki w sprawie szerszego wykorzystania obiektów zabytkowych dla turystyki, przy wyważeniu odpowiedniego podziału kosztów z tym związanych pomiędzy resort kultury i sztuki i GKKFiT. Zbadania wymaga m.in. możliwość wykorzystania dla celów turystycznych — przy odpowiedniej adaptacji — obiektów i urządzeń Wału Pomorskiego, jak również możliwość turystycznego zagospodarowania miejsc walk historycznych pod Cedynią.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Więcej uwagi trzeba zwrócić na turystyczne zagospodarowanie powiatu żywieckiego oraz rozważyć możliwość uruchomienia w tym powiecie przejścia granicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Nasuwa się potrzeba wzmocnienia na okres największego nasilenia ruchu turystycznego obsady osobowej przejść granicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Program recepcji turystów skandynawskich został opracowany kompleksowo. W przyszłości program ten powinien być gotów o 2-3 miesiące wcześniej. Należałoby spowodować uzgodnienie rozkładu lotów w porcie lotniczym Goleniów z rozkładem jazdy promu łączącego Szczecin z krajami skandynawskimi.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Poważne środki inwestycyjne przeznaczają, w związku z rozwojem turystyki, handel państwowy i spółdzielczy, kładąc równocześnie nacisk na poprawę jakości usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Powiatowe rady narodowe na terenach, gdzie koncentruje się ruch turystyczny, wykazują wiele inicjatywy; brak możliwości przerobowych utrudnia jednak wykorzystanie ograniczonych nawet środków finansowych na inwestycje i remonty obiektów i urządzeń turystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Skala przygotowań do sezonu turystycznego jest szeroka; na wyróżnienie zasługują te przygotowania w woj. krakowskim. Ogólnie jednak popyt na usługi turystyczne wyprzedza podaż.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Ważnym ogniwem koordynacji nadzoru i inicjatywy w dziedzinie wypoczynkowo-turystycznej są powiatowe komitety kultury fizycznej i turystyki. Należy je wzmocnić kadrowo i podnieść ich rangę. Szczególnego nadzoru wymaga wykorzystanie środków inwestycyjnych kierowanych na ten dział.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Zaopatrzenie handlu i gastronomii w miejscowościach turystycznych powinno rosnąć proporcjonalnie do napływu turystów w czasie trwania sezonu.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Niedostateczne są możliwości druku informacji turystycznej różnego rodzaju. Należałoby w nieco szerszym zakresie udostępnić bazę poligraficzną dla sezonowych potrzeb wydawnictw turystycznych. Sieć punktów informacji ustnej nie zastąpi druku.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Ponadto sprawozdawca przedstawił szereg szczegółowych wniosków dotyczących usprawnienia działalności instytucji i przedsiębiorstw działających w wizytowanych rejonach i miejscowościach turystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Uwagi Najwyższej Izby Kontroli przedstawił wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski:</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W II półroczu 1966 r. Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę organizacji i obsługi krajowego ruchu turystycznego, obejmując nią na terenie 5 województw (krakowskie, olsztyńskie, rzeszowskie, szczecińskie i wrocławskie) terenowe komitety kultury fizycznej i turystyki oraz przedsiębiorstwa obsługi ruchu turystycznego i turystyczne organizacje społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Kontrola wykazała, mimo znacznej poprawy w tej dziedzinie w stosunku do lat ubiegłych, szereg braków.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Stan techniczny, a zwłaszcza sanitarno-porządkowy wielu obiektów turystycznych nie był należyty; zaniedbywana była bieżąca ich konserwacja i remonty, co wynika zarówno z braku dostatecznej troski o ich stan, jak też z niewystarczających środków finansowych, nie zawsze zresztą prawidłowo wykorzystywanych. Dotychczasowy wysiłek skierowany był przede wszystkim na ilościową rozbudowę bazy turystycznej, natomiast potrzeby związane z utrzymaniem eksploatowanych obiektów traktowane były jako drugoplanowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Ogólnie niedostateczne jest wykorzystanie stosunkowo dużej już turystycznej bazy noclegowej. Wpływ na to mają różne czynniki, a przede wszystkim:</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- ograniczona środowiskowo i rozproszona dyspozycja poważną częścią tej bazy (tzw. zamkniętej), - sezonowość ruchu turystycznego powodująca koncentrację zapotrzebowania na usługi turystyczne w miesiącach letnich, - nadmierne skupianie się ruchu turystycznego w pewnych regionach kraju (pas nadmorski i regiony górskie oraz Podgórze).</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Niedostateczne jest oddziaływanie poprzez informację turystyczną na bardziej prawidłowe kształtowanie się ruchu turystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Obserwuje się narastającą tendencję wykorzystywania bazy noclegowej na organizowanie turnusowych pobytów o charakterze wczasowym: dotyczy to nawet obiektów przeznaczonych w zasadzie do obsługi turystów (schroniska PTTK, stanice wodne itp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Niedostatecznie wykorzystywany jest także turystyczny tabor samochodowy; wskutek braku właściwej obsługi technicznej, jego sprawność eksploatacyjna jest na ogół niska. Ponadto tabor ten używany bywa do celów nieturystycznych, zwłaszcza do zarobkowych przewozów pracowniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Ustalone ceny za usługi turystyczne były przekraczane i nie odpowiadały standardowi świadczonych usług; dotyczyło to zwłaszcza noclegów w prywatnych kwaterach, za które stosowano ceny zwyczajowe dla danej miejscowości, z reguły wyższe od określonych przepisami. Uspołecznione obiekty noclegowe zaliczane były często do kategorii wyższych od odpowiadających określonym kryteriom kwalifikacyjnym. Stwierdzono także pobieranie przez biura i organizacje turystyczne zawyżonych marż, dodatkowych opłat, podrażanie kosztów usług turystycznych przez tworzenie zbędnych ogniw pośredniczących.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWładysławOrlewski">Ruch turystyczny na terenie woj. warszawskiego w roku bieżącym wzrasta 9-krotnie. Należałoby teren ten lepiej przygotować do przyjęcia tak znacznej ilości turystów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyKępiński">Woj. kieleckie ma wszelkie warunki, by ściągać na swój teren coraz większe ilości turystów. Konieczna jest pomoc władz centralnych. Chodzi przede wszystkim o podejmowanie inwestycji służących rozbudowie bazy noclegowej; inwestycje takie mogłyby podejmować również przedsiębiorstwa przemysłowe, branżowe związki zawodowe i „Orbis”.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzyKępiński">W czasie wizytacji poszczególnych terenów turystycznych, prawie wszędzie stwierdzono szczupłość bazy noclegowej i niedostateczny postęp w realizacji inwestycji turystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJerzyKępiński">Większość przejść granicznych nie ma rozbudowanego zaplecza, brak zakładów gastronomicznych i noclegów.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJerzyKępiński">Więcej uwagi należy poświęcić prawidłowemu zorganizowaniu wypoczynku sobotnio-niedzielnego. Potrzeby na tym odcinku szybko wzrastają.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Rosnący zakres turystyki uczynił z niej zjawisko o poważnym znaczeniu społecznym.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Trzeba przyznać, że dla prawidłowej obsługi ruchu turystycznego w ostatnich latach zrobiono wiele. Występują jednak dysproporcje pomiędzy rozwojem bazy turystycznej na poszczególnych terenach kraju.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Jednym z niedoinwestowanych, z punktu widzenia potrzeb turystyki, województw jest kieleckie. Władze tego terenu przywiązują ogromną wagę do prawidłowego rozwoju turystyki, jednak wszystkich potrzeb nie można rozwiązać tylko w ramach własnych środków i nakładów. Potrzebna jest tu pomoc instytucji centralnych.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełFranciszekJakszewicz">W maju br. Wojewódzki Zespół Poselski w Kielcach odbył naradę, w której udział wzięli organizatorzy i działacze turystyki. Na naradzie tej zwrócono uwagę na szereg niedociągnięć i potrzeb, które można rozwiązać we własnym zakresie, część jednak musi być rozwiązana przez Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki. Konieczne jest np. podjęcie inwestycji w zakresie rozbudowy bazy noclegowej na głównych szlakach turystycznych, opracowanie wydawnictw i folderów reklamujących piękno Ziemi Kieleckiej. W szerszym stopniu należy zaangażować dla ruchu turystycznego uzdrowiska woj. kieleckiego.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Prawidłowy rozwój ruchu turystycznego uwarunkowany jest również odpowiednim rozwiązaniem problemów komunikacji, rozbudową bazy gastronomicznej i noclegowej, poprawą stanu sanitarnego ośrodków turystycznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStefanPastusiak">Na terenie powiatów jeleniogórskiego i Kłodzka 70 proc. przydziału podstawowych artykułów żywnościowych przeznacza się dla masowego żywienia. Ten stan rzeczy wywołuje zrozumiałe niezadowolenie miejscowej ludności. Wydaje się, że wniosek o centralne wydzielenie z ogólnych przydziałów puli żywności przeznaczonej dla masowego żywienia jest słuszny.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStefanPastusiak">Należałoby rozważyć, czy słuszne jest u nas rozwijanie polowań dewizowych. W każdym razie polowania te powinny być otoczone szczególną kontrolą. Nie mogą być dla tego celu przeznaczane najlepsze okazy, poza tym uczciwość ludzi obsługujących te polowania pozostawia niejednokrotnie wiele do życzenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanKleczaj">Podkomisja do spraw turystyki wizytowała kilka ośrodków turystycznych w różnych województwach. Poza Nowym Targiem nie było zorganizowanej informacji o kwaterach prywatnych. W większości przypadków mówiono, że informacji takiej może udzielić Wydział Finansowy Prezydium Rady Narodowej, co uznać można tylko za nieporozumienie. Należy zorganizować odpowiednią koordynację wszelkiego rodzaju poczynań w rejonach turystycznych; konieczne jest również właściwe programowanie całej akcji, zwłaszcza w okresie sezonu.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanKleczaj">Szerzej należy uwzględniać potrzeby turystów niezorganizowanych; zamknięte ośrodki turystyczne nie powinny być niedostępne dla turysty organizującego swój wypoczynek prywatnie.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJanKleczaj">Więcej uwagi należy poświęcić wyszkoleniu przewodników. Obsada powiatowych komitetów kultury fizycznej i turystyki jest zbyt szczupła. Jeden pracownik nie może sprostać wszystkim zadaniom, zwłaszcza na terenach, gdzie obserwuje się rozwój turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJanKleczaj">Słuszne były uwagi wskazujące na konieczność zbadania przydziałów przeznaczonych dla masowego żywienia w rejonach turystycznych i wydzielenia tej puli z ogólnych rozdzielników dla danego terenu. Zaopatrzenie turystów nie może odbywać się kosztem ludności stale zamieszkującej dany teren.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Więcej uwagi należy poświęcić właściwemu zabezpieczeniu warunków sanitarno-higienicznych miejscowości turystyczno-wczasowych. W okresie sezonu konieczne jest zwiększenie obsługi porządkowej, od której zależy utrzymanie w czystości urządzeń sanitarnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMieczysławHebda">Podkreślić należy duży wysiłek GKKFiT w zakresie zapewnienia warunków prawidłowego rozwoju turystyki krajowej i zagranicznej.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełMieczysławHebda">Niedostatek bazy noclegowej można by w pewnym stopniu złagodzić przez bardziej racjonalne wykorzystanie istniejących możliwości w domach FWP, gdzie miejsca te nie są w pełni wykorzystane; np. w woj. krakowskim ok. 40 tys. posiadanych w domach wczasowych miejsc wykorzystuje się w skali rocznej w około 50 proc. Ta poważna rezerwa powinna być wykorzystana.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełMieczysławHebda">Konieczne jest racjonalne zagospodarowanie przejść granicznych. Na przejściu granicznym w Łysej Polanie brak jakiegokolwiek zaplecza gastronomicznego. Wszystkie projekty inwestycyjne spotkały się ze sprzeciwem Rady Parku Tatrzańskiego, co wymaga chyba szczegółowego rozważenia.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełMieczysławHebda">Więcej uwagi należy poświęcić prawidłowemu ukierunkowaniu rynku pamiątkarskiego. W tej dziedzinie nie widać jeszcze wyraźnej poprawy.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełMieczysławHebda">Szybki rozwój turystyki zmotoryzowanej wymaga zapewnienia odpowiedniej ilości punktów napraw i stacji obsługi.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełMieczysławHebda">W zakresie obsługi turystów zagranicznych obserwujemy niebezpieczne zjawisko nielegalnych pośredników tzw. „koników dolarowych”, którzy nielegalnie skupują dewizy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWładysławSzymczak">Na terenach, gdzie obserwuje się duży rozwój turystyki niezorganizowanej, istnieje konieczność dodatkowego zaopatrzenia tych turystów, co nie zawsze jest uwzględniane w planach dostaw przez władze nadrzędne.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełWładysławSzymczak">Przy podejmowaniu decyzji w sprawie nowych inwestycji turystycznych w większym stopniu należy uwzględniać potrzeby rejonów słabiej zagospodarowanych, a mających warunki dla rozwoju turystyki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełHenrykZiętek">Na terenie woj. szczecińskiego istnieje szereg uzdrowisk nadmorskich, które należałoby uporządkować i udostępnić dla szerszego wykorzystania turystom krajowym i zagranicznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełStanisławDejewski">Wydaje się, że przy braku możliwości podejmowania dużych inwestycji zapewniających rozwijanie bazy noclegowej, należałoby szerzej rozbudowywać ośrodki campingowe, zapewniając im jednak lepsze zaplecze.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełStanisławDejewski">Słusznie zwracano uwagę, że pracownicy powiatowych komitetów kultury fizycznej i turystyki nie mogą sprostać nakładanym na nich obowiązkom. Należałoby przemyśleć możliwość zwiększenia ilości etatów dla tych instytucji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełWitoldAdamuszek">Rozwijając system prywatnych kwater turystycznych należałoby uwzględniać w większym stopniu podział na standardy z odpowiednio kształtowanymi cenami, które powinny stanowić bodziec dla poprawy wyposażenia kwater. Należałoby również ustalić, kto ma zawiadywać kwaterami — w sądeckiem czynią to gromadzkie rady narodowe, koła gospodyń wiejskich i placówki PTTK.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełWitoldAdamuszek">Zakłady gastronomiczne prowadzone na zasadach ajencyjnych powinny mieć zabezpieczone zaopatrzenie; trzeba zapobiegać temu, aby popadały one w kolizję z ogólnie przyjętymi zasadami zaopatrzenia.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełWitoldAdamuszek">Mamy za sobą okres żywiołowego rozwoju drewnianego budownictwa campingowego. Było ono przydatne, jednakże w rezultacie okazało się nieekonomiczne. Racjonalna gospodarka nakazywałaby obecnie przechodzenie na budownictwo campingowe o bardziej trwałym typie.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełWitoldAdamuszek">Rozwój turystyki na poszczególnych terenach wymaga tworzenia rezerw niektórych artykułów żywnościowych. Pożądane byłoby uruchamianie przechowalni warzyw i owoców.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełWitoldAdamuszek">Wiele terenów nadaje się do wykorzystania dla tzw. małej turystyki — wypoczynku świątecznego. Są to tereny wiejskie, często niewyposażone w najprostsze urządzenia sanitarne; gromadzkie rady narodowe nie rozporządzają środkami na te cele. Problem ten wymagałby generalnego rozpatrzenia i rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełWitoldAdamuszek">Wydaje się niecelowe rozdysponowanie autokarów turystycznych pomiędzy poszczególne instytucje. W sądeckiem całym taborem dysponuje miejscowa ekspozytura PKS, której baza techniczna zabezpiecza możliwość konserwacji wozów. Instytucje posiadające pojedyncze wozy takich możliwości nie posiadają.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełWitoldAdamuszek">Dodatkowych wyjaśnień udzielili przedstawiciel Ministerstwa Handlu Wewnętrznego — Julian Kajdy i przewodniczący GKKFiT — Włodzimierz Reczek.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PosełWitoldAdamuszek">Jak stwierdził przewodniczący obradom — poseł Roman Stachoń (PZPR) — na podstawie informacji GKKFiT oraz sprawozdań zespołów poselskich stan przygotowań do bieżącego sezonu turystycznego uznać można za lepszy aniżeli w latach poprzednich. Duże jest w tej dziedzinie zaangażowanie rad narodowych. Przeniesienie punktu ciężkości działania na ogniwa terenowe, przy zorganizowanym systemie sygnalizacji niedomagań władzom centralnym i szybkim ich reagowaniu, powinno przynieść efekty.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PosełWitoldAdamuszek">Komisja zleciła podkomisji przygotowanie projektu dezyderatów w oparciu o wnioski zespołów poselskich i przebieg dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PosełWitoldAdamuszek">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja uchwaliła dezyderaty w sprawie rozwoju otwartej opieki zdrowotnej. (Problem ten był przedmiotem obrad Komisji na posiedzeniu w dniu 25 kwietnia 1967 r. — por. BPS nr 374) IV kad.)</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PosełWitoldAdamuszek">W uchwalonych dezyderatach Komisja stwierdza postęp osiągnięty w rozwoju lecznictwa podstawowego.</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PosełWitoldAdamuszek">Zdaniem Komisji, dla dalszej poprawy jakości świadczeń niezbędne jest m.in. stworzenie odpowiednich warunków ze strony prezydiów rad narodowych. Dużą przeszkodą w poprawie sytuacji w lecznictwie otwartym są trudności mieszkaniowe. O ile bowiem lekarz specjalista o wysokich kwalifikacjach zawodowych, zgłaszając chęć osiedlenia się w terenie może w zasadzie liczyć na uzyskanie mieszkania — to młody lekarz możliwości takich praktycznie nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PosełWitoldAdamuszek">W związku z powyższym Komisja zwraca się do Prezesa Rady Ministrów o wydanie prezydiom wojewódzkich i równoległych rad narodowych odpowiednich zaleceń, zmierzających do zabezpieczenia przez rady narodowe mieszkań zastępczych dla młodych lekarzy i średnich kadr fachowych służby zdrowia, czekających na mieszkania spółdzielcze.</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PosełWitoldAdamuszek">Komisja wnosi również o spowodowanie, aby zalecenia dotyczące przeznaczania dla pracowników służby zdrowia mieszkań opuszczonych przez lekarzy i średni personel medyczny miały moc obowiązującą.</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PosełWitoldAdamuszek">Pod adresem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej Komisja skierowała dezyderaty, w których postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-12.15" who="#PosełWitoldAdamuszek">- szersze uwzględnienie w programach studiów lekarskich problematyki medycyny społeczno-zapobiegawczej, m.in. przez wykłady teoretyczne z tego zakresu i zajęcia praktyczne w odpowiednich placówkach lecznictwa otwartego;</u>
+          <u xml:id="u-12.16" who="#PosełWitoldAdamuszek">- rozważenie możliwości połączenia specjalizacji lekarzy rejonowych ze specjalizacją w chorobach wewnętrznych, zakładając, że pierwszy stopień specjalizacji miałby przygotowywać w pełni lekarza do lecznictwa otwartego i dawać podstawy do ewentualnej dalszej specjalizacji w zakresie interny klinicznej;</u>
+          <u xml:id="u-12.17" who="#PosełWitoldAdamuszek">— bardziej konsekwentne egzekwowanie od szpitali sprawowania patronatu i pomocy diagnostycznej dla lecznictwa otwartego;</u>
+          <u xml:id="u-12.18" who="#PosełWitoldAdamuszek">- zreorganizowanie dotychczasowych form nadzoru nad lecznictwem otwartym i ustalenie osób odpowiedzialnych za ten pion służby zdrowia;</u>
+          <u xml:id="u-12.19" who="#PosełWitoldAdamuszek">- zorganizowanie opieki nad ludźmi starymi i przewlekle chorymi; lekarz rejonowy wraz z odpowiednią pielęgniarką środowiskową powinien roztaczać nad nimi opiekę, niezależnie od inicjatywy samych chorych;</u>
+          <u xml:id="u-12.20" who="#PosełWitoldAdamuszek">- bardziej rygorystyczne egzekwowanie od lekarzy działalności profilaktycznej, uzależnianie wysokości wypłacanego dodatku uznaniowego od zakresu prowadzonej pracy profilaktycznej;</u>
+          <u xml:id="u-12.21" who="#PosełWitoldAdamuszek">- rozważenie możliwości zatrudniania kierowników przychodni wyłącznie w jednej placówce i przeszkalanie ich w organizacji ochrony zdrowia;</u>
+          <u xml:id="u-12.22" who="#PosełWitoldAdamuszek">— rozważenie możliwości zlikwidowania wpisywania numeru choroby do zaświadczeń o czasowej niezdolności pracy;</u>
+          <u xml:id="u-12.23" who="#PosełWitoldAdamuszek">- wprowadzenie dla każdego pacjenta jednej zbiorczej historii choroby, przekazywanej do poszczególnych lekarzy, którzy w sposób bardziej przejrzysty odnotowywaliby wyniki przeprowadzonych badań dodatkowych, postawioną diagnozę, wyznaczoną terapię i przepisane leki;</u>
+          <u xml:id="u-12.24" who="#PosełWitoldAdamuszek">— zwrócenie uwagi lekarzom zatrudnionym w lecznictwie zamkniętym na obowiązek przestrzegania przez nich bardziej dokładnego wypełniania kart informacyjnych oraz upowszechnianie zasady przesyłania odpisów kart informacyjnych do odpowiednich placówek lecznictwa otwartego;</u>
+          <u xml:id="u-12.25" who="#PosełWitoldAdamuszek">— rozważanie form odpłatności za własny transport lekarza, opartych na ekonomicznych zasadach, z uzależnieniem realizacji odpłatności od wykonania planowych zadań; rozwiązanie sprawy transportu dla fachowego personelu średniego w lecznictwie otwartym. Zabezpieczenie transportu dla lekarzy i średniego personelu w lecznictwie otwartym — odciążyłoby w poważnym stopniu oddziały doraźnej pomocy, których świadczenia są najdroższe, a wpływając przy tym na poprawę jakości opieki w lecznictwie otwartym, przyniosłoby w efekcie duże korzyści ekonomiczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Zreferowała odpowiedzi otrzymane od resortów na dezyderaty poprzednio uchwalone przez Komisję i dotyczące różnych zagadnień służby zdrowia. Komisja przyjęła odpowiedzi. Kilka problemów, jak np. ilościowe i jakościowe zaopatrzenie placówek służby zdrowia w drobny sprzęt medyczny, wzmocnienie nadzoru nad realizacją inwestycji służby zdrowia, wyciągnięcie wniosków z analizy przypadków odmowy przyjęć do szpitali — będzie przedmiotem dalszego dialogu Komisji z resortem zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W związku z dezyderatem Komisji i odpowiedzią resortu, Komisja uznała za celowe zainteresowanie towarzystw lekarskich, pielęgniarskich, organizacji związkowej oraz odpowiednich komisji rad narodowych problemem silniejszego oddziaływania na prawidłowy stosunek średniego personelu medycznego do chorych.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">OCENA STANU PRZYGOTOWAŃ DO SEZONU TURYSTYCZNEGO</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Informacja złożona przez Dyrektora Departamentu Ruchu Turystycznego GKKFiT Stanisława Ostrowskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 1 czerwca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Trzy główne formy ruchu turystycznego w Polsce to: wypoczynek świąteczny, którego wskaźnik rozwoju wynieść ma w 1967 r. według szacunku ponad 9 proc., turystyka pobytowa — wzrost o ponad 9 proc. i turystyka wycieczkowa — wzrost o 4 proc.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Przybędzie oko 700 tys. miejsc noclegowych, w tym ok. 100 tys. miejsc w kwaterach prywatnych; mimo to, nadal odczuwać się będzie brak dostatecznej ilości miejsc noclegowych w miejscowościach o szczególnej koncentracji ruchu turystycznego takich jak: Warszawa, Kraków, Szczecin, Trójmiasto. Dla złagodzenia sytuacji w tym zakresie KERM podjął szereg decyzji, które pozwolą na zwiększenie w okresie sezonu ilości miejsc w hotelach dla celów turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Przygotowania do sezonu turystycznego objęły wszystkie piony handlu i gastronomii, co powinno dać w efekcie dalszy wzrost ilości i poprawę jakości usług świadczonych na rzecz turystyki. Szczególnie mocny akcent w przygotowaniach na tym odcinku położono na wzbogacenie asortymentu artykułów żywnościowych, zwiększenie podaży sprzętu sportowo-turystycznego, estetyczne i szybkie podawanie posiłków. Przewiduje się uruchomienie 72 piekarni, wzrost ilości miejsc konsumpcyjnych w gastronomii stałej — o 3,7 proc., w gastronomii sezonowej — o 31,4 proc. Zaopatrzenie i wyżywienie turystów na campingach prowadzić mają organizatorzy w zasadzie we własnym zakresie (własne stołówki, kuchnie polowe itp.). Rady narodowe stwarzają również odpowiednie warunki dla rozwijania prywatnej gastronomii w systemie ajencyjnym; w roku bieżącym będzie blisko 2 tys. takich placówek.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Podjęte ostatnio decyzje w sprawie godzin pracy i wynagrodzenia pracowników handlu i gastronomii wpłyną niewątpliwie na złagodzenie trudności kadrowych. Dla obsługi krajowej i zagranicznej PTTK postawiło do dyspozycji ponad 7-tysięczną kadrę przeszkolonych przewodników turystycznych. Ponadto blisko 800 osób zatrudnionych będzie jako informatorzy turystyczni.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W związku z Międzynarodowym Rokiem Turystyki wprowadzono w r. 1967 szereg ułatwień dla turystów zagranicznych. Dotyczą one formalności wizowych, (przedłużenie okresu ważności wiz pobytowych i tranzytowych, przyspieszenie wydawania wiz turystycznych, wydawanie wiz na granicy dla turystów z Francji i Belgii), lepszego zorganizowania pracy na przejściach granicznych itp.</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Realizacja wszystkich podjętych przedsięwzięć w sprawie prawidłowego przebiegu sezonu turystycznego podlegać będzie systematycznej kontroli. Uruchomiono specjalny system sygnalizacji. W 17 ważniejszych ośrodkach turystycznych czuwać będą wojewódzkie i powiatowe zespoły do spraw koordynacji przygotowania i nadzoru nad przebiegiem sezonu turystycznego; na czele tych zespołów stoją przeważnie zastępcy prezydiów odpowiednich rad narodowych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00026-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00026-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..fbd58e1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00026-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00026-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 26/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 26/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:7</note>
+        <note type="sessionNo">26</note>
+        <date>1967-06-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEmiliaJeżewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Emilia Jeżewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekJakszewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Jakszewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHelenaDąbska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Helena Dąbska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJadwigaJaniszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jadwiga Janiszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefCiupiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Ciupiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00026-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00026-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..739aaa9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00026-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,93 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 28 czerwca 1967 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Szyndlara (ZSL), rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za rok 1966 przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej w zakresie służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministrem — Jerzym Sztachelskim i dyrektorem generalnym — Romanem Secomskim, dyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Szczegółowe sprawozdanie Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z wykonania planu i budżetu służby zdrowia w 1966 r., jak również uwagi NIK do tego sprawozdania posłowie otrzymali na piśmie. Informację uzupełniającą przedstawił dyrektor generalny w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Roman Secomski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Koreferat w imieniu podkomisji przedstawił poseł Władysław Orlewski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podkomisja analizując działalność służby zdrowia w 1966 r. stwierdza, że szpitale są jednym z najlepiej pracujących jej ogniw. Wzrasta z roku na rok liczba łóżek szpitalnych. W 1964 r. wynosiła ona 47,7, w roku 1966-49,4, a w 1970 r. wynieść ma 60 łóżek szpitalnych na 10 tys. mieszkańców. Resort stara się jednocześnie wyrównywać dysproporcje w tym względzie pomiędzy poszczególnymi województwami, bowiem w niektórych wspomniany wskaźnik jest niższy od średniej krajowej. Nadal występują jednak trudności w hospitalizacji na oddziałach internistycznych, spowodowane małą ilością miejsc na tych oddziałach oraz blokowaniem ich przez przewlekle chorych, dla których brak miejsc w zakładach dla chroników.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Z roku na rok wzrasta w szpitalnictwie ilość badań analitycznych, rentgenowskich oraz zużycie krwi. Zwiększa się liczba lekarzy szpitalnych o wysokich kwalifikacjach; 81 proc. ordynatorów ma już II stopień specjalizacji. Poprawie uległy normy finansowe na leki podawane w szpitalach. Natomiast w dalszym ciągu niedostateczne są normy na żywienie chorych oraz na utrzymywanie czystości i porządku.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Przy coraz większym zasięgu hospitalizacji ciężko chorych oraz starzeniu się społeczeństwa, śmiertelność w szpitalach utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie — 2,2 proc. Jest to m.in. wynikiem poprawy opieki nad pacjentem, wyrażającej się we wzroście liczby pielęgniarek o pełnych kwalifikacjach oraz spadku ilości chorych przypadających na jednego lekarza (9,9) i na jedną pielęgniarkę (4,4).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Niepokoi stale rosnący stopień zagęszczenia łóżek w lecznictwie psychiatrycznym. Plan perspektywiczny przewiduje 20 łóżek w zakładach tego typu na 10 tys. mieszkańców. Dotychczas osiągnięto tylko 11,9 łóżek.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W lecznictwie otwartym, w rezultacie wzrostu liczby przychodni i ośrodków zdrowia, zwiększyła się liczba chorych przyjętych przez lekarzy — z 3 mln w 1965 r. do 3,5 mln w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Do poprawy działalności lecznictwa otwartego przyczynił się niewątpliwie przyrost kadry lekarskiej, który wyniósł w miastach około 30 proc., a na wsi — 21 proc. Korzystny wpływ miało również uporządkowanie zatrudnienia lekarzy poprzez tzw. etatyzację.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Mimo osiągniętego postępu, nie zdołano jednak usunąć takich niedociągnięć w lecznictwie otwartym, jak:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- zbyt częste i zbędne kierowanie chorych do lekarzy specjalistów, na skutek braku współdziałania między podstawową i specjalistyczną opieką lekarską;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- niedostateczna współpraca szpitali z lecznictwem otwartym;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- częste zmiany lekarzy w poradniach ogólnych oraz brak zastępstw chorobowych i urlopowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">O stałej poprawie zdrowotności w Polsce świadczy przede wszystkim obniżenie zachorowań na choroby zakaźne, zwłaszcza te, przeciw którym prowadzi się szczepienia ochronne. Znacznie zmniejszyła się także liczba zachorowań na gruźlicę; wskaźnik ogólny zachorowań zmalał tu z 2,61 w 1964 r. do 1,38 w 1966 r., a wśród dzieci — z 14,2 w 1962 r. do 2,6 w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Niepokojącą tendencję wzrostową obserwuje się w zachorowaniach na kiłę i rzeżączkę, zwłaszcza wśród młodzieży męskiej w dużych miastach i ośrodkach przemysłowych. Należy w sposób zasadniczy rozszerzyć akcję propagandową i uświadamiającą, przede wszystkim na uczelniach i w zakładach pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Nadal bardzo niepomyślnie przedstawia się realizacja zadań inwestycyjnych służby zdrowia. Plan na rok 1964 wykonano w 93,4 proc., na rok 1965 — w 89 proc., a na rok 1966 — tylko w 84,2 proc. Główna przyczyna tkwi w niezwykle powolnym wykonawstwie robót budowlano-montażowych. W rezultacie, zamiast 13 nowych szpitali, przekazano w roku ub. do użytku tylko 7. Nie osiągnięto w 1966 r. planowanej ilości przychodni w mieście i ośrodków zdrowia na wsi; w związku z tym przewidywane w bieżącej 5-latce utworzenie 600 wiejskich ośrodków zdrowia jest poważnie zagrożone.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Jedną z przyczyn trudności w wykonawstwie inwestycji służby zdrowia jest niewłaściwa praca biur projektowych; należałoby rozszerzyć agendy biura projektów Ministerstwa Zdrowia, przystąpić do opracowania projektów typowych, dostosowanych do potrzeb terenu i zadań poszczególnych placówek.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Dla usprawnienia realizacji planu inwestycyjnego służby zdrowia niezbędne jest: zabezpieczenie rocznych limitów oraz mocy przerobowych i fachowej kadry wykonawstwa; kompleksowe uzgodnienie realizacji planów inwestycyjnych między resortami zdrowia i budownictwa; przestrzeganie zasady niewprowadzania zmian funkcjonalnych w trakcie budowy; poprawa jakości i terminowości składania dokumentacji oraz usprawnienie nadzoru nad robotami; uwzględnienie, przy ustalaniu funduszu płac w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych, większej pracochłonności i trudności robót szpitalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W 1966 roku było w kraju 2293 apteki i 4308 punktów aptecznych. Ilość aptek wzrosła w stosunku do 1965 r. o 56, z tego o 10 na wsi. Plan sprzedaży leków wykonano w 105,8 proc. Mimo poprawy w zaopatrzeniu w lekarstwa, są jeszcze trudności w otrzymaniu tzw. chodliwych leków oraz w otrzymywaniu leków przez ludność wiejską ze względu na dużą często odległość aptek od miejsc zamieszkania chorych. Zdaniem podkomisji, należałoby w miarę możliwości organizować punkty apteczne w siedzibach wiejskich lekarzy rejonowych, posiadających do pomocy pielęgniarki.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Podkomisja stwierdza, że podstawowe zadania planu i budżetu służby zdrowia zostały w 1966 r. wykonane.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Na pytania posłów: Mieczysława Hebdy (PZPR), Floriana Pierańskiego (SD), Zofii Grzebisz (PZPR), Franciszka Jakszewicza (bezp.), Władysława Szymczaka (PZPR), Witolda Adamuszka (PZPR), Józefa Ciupińskiego (SD), Olgi Szwałkiewicz (bezp.), Jadwigi Janiszewskiej (bezp.), Teodozji Borkowskiej (PZPR), Jerzego Kępińskiego (PZPR) — odpowiedzi udzielili: dyrektor generalny w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Roman Secomski oraz wicedyrektor Departamentu — Feliks Olędzki.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Pytania dotyczyły m.in.: przyczyn niskiego stopnia wykorzystania centralnego planu inwestycyjnego służby zdrowia; stanu prac nad projektami ustaw o higienie środków żywnościowych i żywienia, o zawodzie farmaceuty, o zawodzie lekarza oraz nad zarządzeniami wykonawczymi do ustaw o uzdrowiskach, o ochronie czystości powietrza atmosferycznego; przyczyn nierytmicznego finansowania zakładów służby zdrowia, co spowodowało niepełne wykorzystanie przez te zakłady środków budżetowych; perspektyw szkół dla asystentek pielęgniarskich i możliwości uzyskania przez nie pełnych kwalifikacji zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełHelenaDąbska">Dużego jeszcze wysiłku wymaga poprawa stylu pracy personelu służby zdrowia, przestrzeganie ustalonych godzin przyjęć, kultura pracy w szpitalach. Uwagi wymaga szczególnie praca lekarzy i felczerów w wiejskich ośrodkach zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełHelenaDąbska">Mimo starań resortu, chorzy w szpitalach nadal nie odczuwają poprawy w zakresie żywienia.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełHelenaDąbska">Wzrasta liczba zabiegów przerywania ciąży. Zjawisko to należy przypisać w pierwszym rzędzie złej jakości znajdujących się w sprzedaży środków antykoncepcyjnych oraz niezbyt skutecznej działalności profilaktycznej służby zdrowia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEmiliaJeżewska">Dane statystyczne dotyczące pracy średniego personelu medycznego nie są precyzyjne. Np. według danych resortu, aktualnie jedna pielęgniarka obsługuje 4,4 łóżka w szpitalu; stan faktyczny odbiega od tych danych, a wynika to z faktu, że w etaty pielęgniarskie wlicza się personel pomocniczy szpitali, niezwiązany bezpośrednio z obsługą chorych. Taki stan rzeczy może rzutować na błędną ocenę sytuacji kadrowej w lecznictwie zamkniętym.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełEmiliaJeżewska">W licznych przypadkach lekarze szkolni rozpoczynają pracę w godzinach popołudniowych, co uniemożliwia roztoczenie właściwej opieki nad młodzieżą. W 130 szkołach województwa gdańskiego w ogóle nie ma lekarzy. W woj. wrocławskim obsługa lekarska jest zadawalająca tylko w 40 proc. szkół.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełEmiliaJeżewska">Przemysłowa służba zdrowia nie prowadzi w dostatecznym stopniu pracy profilaktycznej, która powinna być głównym jej zadaniem.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełEmiliaJeżewska">Niezbędne wydaje się zwiększenie norm na leki w szpitalach — nawet kosztem pewnych oszczędności w tym zakresie w lecznictwie otwartym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Niepokoi zjawisko utrzymującego się na bardzo niskim poziomie stopnia realizacji inwestycji służby zdrowia. Szczególnie krytyczna jest sytuacja w zakresie nowych inwestycji dla lecznictwa psychiatrycznego. Szpitale psychiatryczne są bardzo zagęszczone, a zwiększenie liczby łóżek osiąga się nadal przede wszystkim drogą dalszego ich zagęszczania. W tej dziedzinie brak jest niestety podstaw do snucia optymistycznych prognoz. Obok notorycznie występujących kłopotów z brakiem wykonawców i mocy przerobowej, ostatnio zarysowały się również trudności w zakresie terminowego sporządzania dokumentacji technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Występuje jeszcze często zjawisko niewłaściwego i niepełnego wykorzystywania znajdującej się w dyspozycji służby zdrowia aparatury medycznej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Niezadowalający stan dyscypliny pracy wśród lekarzy i pielęgniarek ma często swoje źródło w złej organizacji pracy w szpitalach.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Sprawy podniesienia norm na żywienie, na leki i wydatki rzeczowe w szpitalach oraz problemy związane z niedomaganiami inwestycyjnymi w zakresie służby zdrowia należałoby przedstawić Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">NIK zbadała żywienie chorych w 23 szpitalach, tylko w kilku spośród nich okazało się ono bez zastrzeżeń. Były natomiast przypadki, w których tylko część normy żywieniowej trafiała do chorego. Wszędzie na ogół stwierdzono, że posiłki podaje się zimne, w sposób nieestetyczny. Ten stwierdzany również przez posłów zły stan żywienia chorych w szpitalach wynika nie tylko z nieodpowiednich norm, lecz także z niskiego poziomu kwalifikacji zawodowych pracowników działów żywienia oraz nierytmicznych i niepełnych dostaw produktów żywnościowych. Mimo tych trudności są jednak szpitale, które wzorowo prowadzą żywienie chorych. Czy nie należałoby więc stworzyć — przy tych szpitalach bądź niezależnie od nich — ośrodków metodycznych, w których szkolono by w sposób praktyczny personel kuchenny, zaopatrzeniowców i dietetyków szpitalnych danego województwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Istnieje potrzeba przyśpieszenia prac nad ustawą o zawodzie lekarza. Świadczy o tym m.in. chociażby tematyka zjazdu lekarzy, odbytego podczas Dni Buska Zdroju, dotycząca problemów etyki lekarskiej.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełFranciszekJakszewicz">W woj. kieleckim ilość szpitali jest niższa od średniej krajowej, a nowe obiekty powstają w żółwim tempie, przede wszystkim wskutek braku typowej dokumentacji. Ponadto zdarza się często, że w projektach nowych szpitali brak jest sal gimnastycznych i basenu, niezbędnych dla celów rehabilitacji leczniczej.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Niezwykle cenny w pracy służby zdrowia jest nowy typ pracownika — pielęgniarka środowiskowa i społeczna. Należałoby więc intensywniej niż dotychczas szkolić te pielęgniarki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Istnieje od kilku lat postulat utworzenia wyższej szkoły pielęgniarskiej. Dotychczas nie wiadomo, jakie są możliwości jego realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Należałoby szerzej niż dotychczas wyjaśnić społeczeństwu rolę i znaczenie pielęgniarek środowiskowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Ministerstwo powinno wyciągać wnioski w stosunku do źle pracujących komitetów antyalkoholowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefCiupiński">Niski stopień wykorzystania aparatury medycznej, zwłaszcza w przemysłowej służbie zdrowia, wynika przede wszystkim z braku właściwego przygotowania średniego, a nawet części wyższego personelu, obsługującego tę aparaturę. Jednocześnie brak szerokiego programu szkolenia w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJózefCiupiński">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski, dyrektor generalny Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej — Roman Secomski i wicedyrektor departamentu — Feliks Olędzki.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJózefCiupiński">Minister Jerzy Sztachelski poinformował Komisję o stanie prac legislacyjnych. Ponadto stwierdził m.in., że jedną z największych trosk Ministerstwa Zdrowia jest sytuacja inwestycyjna. Rok ubiegły należał do najgorszych, jeśli idzie o wykonanie planu w tym zakresie. Dodatkowe trudności z dokumentacją wynikają ze zmniejszenia potencjału przerobowego biura projektów Ministerstwa, które w związku z deglomeracją zmniejszyło stan zatrudnienia. Podjęto starania o utworzenie terenowych biur projektowych. Jedno już powstało, inne będą powstawały, ale trzeba na to sporo czasu. Tymczasem w planach rocznych bieżącej 5-latki wysoko rośnie tempo inwestycji i wykonanie zadań ostatniej 5-latki będzie trudne.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJózefCiupiński">W zakresie norm żywieniowych w szpitalach resort będzie czynił starania, aby co roku dokonywać zmian na lepsze. Jeśli idzie o jakość żywienia, to jedną z przyczyn niedomagań w tym zakresie są niskie kwalifikacje personelu kuchennego. Stawiając sobie zadanie podniesienia jakości usług leczniczych Ministerstwo zdaje sobie sprawę, że węzłowym zagadnieniem jest tu poprawa poziomu pielęgnacji chorych. Oznacza to dalsze zwiększenie liczby pielęgniarek, których wciąż jest mało.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełJózefCiupiński">Kluczową sprawą jest jednak zapewnienie placówkom służby zdrowia średniego personelu medycznego o pełnych kwalifikacjach. Dlatego szkoły dla asystentek pielęgniarskich ulegają stopniowej likwidacji. W bieżącej 5-latce przewiduje się powiększenie zatrudnienia pielęgniarek o 33 tys. pełno kwalifikowanych pracownic.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełJózefCiupiński">Jednym z elementów poprawy pielęgnacji chorych, poprzez podnoszenie kwalifikacji zawodowych pielęgniarek, byłaby niewątpliwie wyższa szkoła pielęgniarska. Utworzenie jej postulowane jest od lat i spotyka się z pozytywną opinią zarówno Ministerstwa Zdrowia, jak i Akademii Medycznych. Ostatnio lubelska Akademia Medyczna zgłosiła gotowość zorganizowania u siebie wyższych studiów pielęgniarskich. Pozostaje do rozwiązania jednak wiele takich spraw, jak: spośród kogo rekrutować się mają słuchaczki tej szkoły — młodych, czy doświadczonych już pielęgniarek; system stypendialny oraz program studiów. Wydaje się jednak, że sprawa jest na dobrej drodze i że jeszcze w tym roku powstanie konkretny projekt przedsięwzięć związanych z utworzeniem wyższej szkoły pielęgniarskiej.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełJózefCiupiński">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za 1966 r. w zakresie służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełJózefCiupiński">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU MINISTERSTWA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ W 1966 R., W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ SŁUŻBY ZDROWIA</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełJózefCiupiński">Informacja złożona przez dyrektora generalnego w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Romana Secomskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 28 czerwca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PosełJózefCiupiński">W 1966 r. nastąpiła dalsza rozbudowa sieci zakładów i placówek służby zdrowia oraz dalszy wzrost liczby fachowych kadr tej służby. Liczba łóżek szpitalnych ogólnych zwiększyła się o 5.442, a w zakładach dla nerwowo i psychicznie chorych — o 688. W związku z tym na 10 tys. ludności przypadało w roku ub. 49,4 łóżka w szpitalach ogólnych i 11,7 łóżka w szpitalach psychiatrycznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PosełJózefCiupiński">W roku ubiegłym przybyły 23 przychodnie i ilość ich wzrosła do 3.758. Ilość ośrodków zdrowia wzrosła z 2.214 w 1965 r. do 2.288 w 1966 r.; przyrost ten — 73 ośrodki — dotyczy wsi.</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PosełJózefCiupiński">W roku ubiegłym przybyło 1.718 lekarzy wszystkich specjalności, w związku z tym na 10 tys. ludności przypadało 13 lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#PosełJózefCiupiński">Nastąpiła dalsza decentralizacja kształcenia kadr pielęgniarskich; prawie wszystkie szkoły PCK przekazano prezydiom WRN. Szkół pielęgniarskich było w sumie w r. 1966–179, szkół położnych — 17, techników analityki — 15, techników farmaceutycznych — 11, szkół asystentek pielęgniarskich — 44. W porównaniu z 1965 r. liczba szkół asystentek pielęgniarskich zmniejszyła się o 28, w związku z koniecznością dostosowania średniego szkolnictwa medycznego do aktualnych potrzeb, które nakazują rozwijanie szkół pomaturalnych i 5-letnich liceów pielęgniarskich.</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#PosełJózefCiupiński">W 1966 r. powstały ponadto dwie nowe szkoły kształtujące pracowników socjalnych, w związku z koniecznością zwiększenia kadr opiekunów społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#PosełJózefCiupiński">W r. 1966 zaznaczył się znaczniejszy wzrost liczby lekarzy rejonowych, w związku z czym zmniejszyła się liczba mieszkańców przypadająca na 1 lekarza, a zwiększyła ilość udzielanych porad. Słaby był natomiast postęp w opiece nad obłożnie chorym w domu oraz w zakresie rozwoju sieci pielęgniarek środowiskowych, których było na koniec 1966 r. na terenie kraju 180.</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#PosełJózefCiupiński">Z roku na rok poprawia się wskaźnik wykorzystania jednego łóżka szpitalnego; wynosił on w 1964 r. 305 dni, a w 1966 r. 309 dni. Poprawa nastąpiła przede wszystkim w szpitalach terenowych, w których wykorzystanie łóżek zwiększyło się przeciętnie o 8 dni w porównaniu z rokiem 1964. Najwydatniejszy wzrost notują województwa: zielonogórskie (o 17 dni w stosunku do 1965 r.), łódzkie (o 14 dni), szczecińskie i poznańskie (o 11 dni).</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#PosełJózefCiupiński">W 1966 r. zmniejszyła się liczba łóżek w sanatoriach przeciwgruźliczych o 1.772, ponieważ przekształcono niektóre sanatoria w szpitale przeciwgruźlicze (1622 łóżka) oraz w inne zakłady służby zdrowia, bądź opieki społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-8.17" who="#PosełJózefCiupiński">W szpitalach dla nerwowo i psychicznie chorych było w roku 1966 o ok. 2 tys. łóżek więcej niż w roku 1964. Mimo to nadal występuje nadmierne zagęszczenie w tych szpitalach. Wskaźnik średniego wykorzystania jednego łóżka wynosi w nich 365 dni. Ponadto szpitale tego rodzaju nie są rozmieszczone proporcjonalnie na terenie kraju; np. woj. koszalińskie nie posiada w ogóle szpitala psychiatrycznego.</u>
+          <u xml:id="u-8.18" who="#PosełJózefCiupiński">Budżet Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej wykonano w roku ubiegłym w 98,7 proc. Nakłady na ochronę zdrowia wzrosły w ubiegłym roku, w stosunku do 1965 r., o 11,9 proc. Wzrost ten spowodowały m.in.: podwyżka płac dla personelu służby zdrowia, przyznanie dodatkowych kredytów na pokrycie podwyżki cen niektórych leków, wprowadzonej 3 lipca 1966 r., zwiększenie kredytów na poprawę norm na leczenie w szpitalach i sanatoriach przeciwgruźliczych, na wydatki rzeczowe w szpitalach i na żywienie w zakładach dla nerwowo i psychicznie chorych.</u>
+          <u xml:id="u-8.19" who="#PosełJózefCiupiński">Mimo to w dalszym ciągu istnieją niezaspokojone potrzeby służby zdrowia w zakresie:</u>
+          <u xml:id="u-8.20" who="#PosełJózefCiupiński">- żywienia chorych — niezbędne jest urealnienie norm finansowych na ten cel;</u>
+          <u xml:id="u-8.21" who="#PosełJózefCiupiński">— wydatków na leczenie w szpitalach klinicznych oraz w lecznictwie otwartym;</u>
+          <u xml:id="u-8.22" who="#PosełJózefCiupiński">- wyposażenia szpitali w bieliznę oraz aparaturę i sprzęt medyczny.</u>
+          <u xml:id="u-8.23" who="#PosełJózefCiupiński">Poważnym problemem jest zadłużenie wydziałów zdrowia i opieki społecznej rad narodowych wobec Zarządów Aptek, za leki wydane ubezpieczonym. Pokrywanie tego zadłużenia z nadwyżek budżetowych rad nie zawsze jest w pełni realizowane. Zaległości wykazują więc tendencję zwyżkową. Wpłynęły na to jeszcze zarówno podwyżka cen leków, jak też konieczność opłacania odsetek za zwłokę.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00027-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00027-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f78642b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00027-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00027-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 27/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 27/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:8</note>
+        <note type="sessionNo">27</note>
+        <date>1967-06-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEmiliaJeżewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Emilia Jeżewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyPryma" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Pryma</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefCiupiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Ciupiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławDejewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Dejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWacławJagodziński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wacław Jagodziński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00027-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00027-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cb05a54
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00027-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,77 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 29 czerwca 1967 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za rok 1966 Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z zastępcą przewodniczącego — Leszkiem Bednarskim, wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem uwagi Najwyższej Izby Kontroli do sprawozdania GKKFiT z wykonania planu i budżetu w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację z wykonania planu i budżetu w 1966 r. przez Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki złożył zastępca przewodniczącego GKKFiT — Leszek Bednarski (streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Koreferat zespołu poselskiego w składzie posłowie: Jan Kleczaj (ZSL), Józef Wlekły (PZPR) i Henryk Ziętek (PZPR) przedstawił poseł Jan Kleczaj.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Rok 1966 jako rok milenijny, charakteryzowała wzmożona aktywność GKKFiT na wszystkich odcinkach działalności; dowodem tego był szeroko zakrojony ruch spartakiadowy i sportowy, większa dbałość o rozwój turystyki, udostępnienie turystom wielu miejsc związanych z przeszłością narodową.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Poprawie uległa gospodarka przedsiębiorstw podległych GKKFiT, co znalazło wyraz w ponadplanowej realizacji dochodów budżetowych Komitetu.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W 1966 r. podniósł się znacznie, w stosunku do okresu poprzedniego, poziom wykonawstwa inwestycji. Jednakże niepokój budzi spadek nakładów na budowę obiektów sportowych i turystycznych oraz niepełne wykorzystanie tych, ograniczonych w stosunku do potrzeb, środków.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Na niskim poziomie kształtowało się wykorzystanie wydatków na kształcenie kadr naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Rok 1966 był końcowym etapem prac nad urządzeniem muzeum kultury fizycznej i turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Rozdział dotacji dla organizacji sportowych, jak i ich wykorzystanie w 1966 r. nie budzą zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Ruch turystyczny cechował w 1966 r. wyraźny rozwój. Wzrosła ilość osób korzystających z różnych form turystyki i zorganizowanego wypoczynku, uległa rozszerzeniu baza gastronomiczna i noclegowa, podniósł się poziom świadczonych usług. Zdaniem zespołu niezbędne jest dążenie do bardziej równomiernego terenowego rozłożenia ruchu turystycznego, charakteryzującego się obecnie wzmożoną frekwencją w kilku tylko województwach. Konieczne jest też, lepsze niż dotychczas, wykorzystanie bazy noclegowej, zwłaszcza o charakterze środowiskowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Komisja wiele uwagi poświęciła masowej turystyce krajowej i zorganizowanym formom wypoczynku niedzielnego. W obu tych dziedzinach obserwuje się poważny wzrost, jednakże nie wszystkie jeszcze możliwości wzrostu zostały wykorzystane. Ważne jest, jak oceniają masową turystykę sami zainteresowani, a więc jej uczestnicy. GKKFiT powinien prowadzić badania opinii publicznej w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Oceniając pozytywnie wysiłki GKKFiT na polu podnoszenia sportu wyczynowego i rozumiejąc rolę tego sportu jako czynnika propagandowego i widowiskowego, sprawą pierwszorzędnej wagi pozostaje dla nas turystyka i sport masowy. Chcemy mieć osiągnięcia na olimpiadach, chcemy, aby nasz sport wyczynowy był jak najlepszy. Niemniej jednak należy jak najwięcej uwagi poświęcić rozszerzeniu możliwości aktywnego wypoczynku społeczeństwa, organizowaniu różnych form tego wypoczynku. Każdy rok musi przynosić postęp także i w tej dziedzinie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWacławJagodziński">Uzasadniony niepokój musi budzić realizacja inwestycji sportowych. Trzeba analizować przyczyny tego zjawiska i podejmować bardziej skuteczne środki przeciwdziałające.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWacławJagodziński">Należałoby rozważyć możliwość przekazywania zużytego sprzętu sportowego nienadającego się do sportu wyczynowego młodzieżowym klubom sportowym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławDejewski">Wojewódzki zespół poselski w Bydgoszczy zajmował się badaniem organizacji wypoczynku niedzielnego w pięciu wybranych miastach województwa. Stwierdzono, że kluczowe zakłady przemysłowe mają bardzo ograniczone możliwości transportowe, jak również niedostateczną ilość sprzętu, co utrudnia organizowanie bardziej atrakcyjnych form wypoczynku niedzielnego dla pracowników i ich rodzin. Tradycyjnie organizuje się tylko wycieczki na grzybobranie, czy dla wędkarzy.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławDejewski">Województwo bydgoskie odczuwa brak kąpielisk; w samej Bydgoszczy są tylko dwa, co — rzecz jasna — nie może zaspokoić potrzeb ludności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefCiupiński">Obrady konferencji poświęconej sprawom rozwoju turystyki na Śląsku wykazały, że terenowe rady narodowe nie są zainteresowane w rozszerzaniu ruchu wycieczkowego i turystycznego. Rozwój tego ruchu nadmiernie obciąża urządzenia kulturalne, wpływa na ich dewastację, natomiast zyski z turystyki muszą być odprowadzane do kas centralnych. Wydaje się, że centralizacja zarządzania turystyką nie przynosi pozytywnych rezultatów. Należałoby zwiększyć materialne zainteresowanie gospodarzy terenu rozwojem turystyki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełEmiliaJeżewska">Ze sprawozdania NIK wynika, że baza turystyczna w schroniskach PTTK nie jest dostatecznie wykorzystywana, tymczasem w województwie wrocławskim praktycznie bardzo trudno otrzymać miejsce w schroniskach PTTK.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełEmiliaJeżewska">Działalność ośrodków PTTK budzi zastrzeżenia; występuje przypadkowość w doborze przewodników turystycznych, zdarzają się wypadki pobierania zawyżonych opłat za organizację wycieczek, zbyt mała jest inicjatywa w rozwijaniu masowej turystyki. GKKFiT powinien bardziej wnikliwie zająć się kontrolą działalności ośrodków PTTK w terenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzyPryma">NIK odnotował poważne niedociągnięcia w realizacji inwestycji; brak jednak wniosków i propozycji, w jaki sposób można tym niedociągnięciom zapobiec.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJerzyPryma">Bardzo ważny jest rozwój materialnej bazy wypoczynku niedzielnego. Niedostateczna ilość miejsc noclegowych dla turystów jest wciąż zjawiskiem niekorzystnym. Bieżące remonty urządzeń turystycznych w terenie można wykonywać mniejszymi środkami.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJerzyPryma">W sporcie wyczynowym ograniczamy się do szkolenia znanych już i wybitnych jednostek. Nie wykorzystujemy jednak w dostatecznym stopniu rezerw młodych talentów, które na pewno istnieją, zwłaszcza w młodzieżowych klubach sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJerzyPryma">Niepokojące jest zjawisko kryzysu w piłce nożnej. Ta dyscyplina sportu powinna się rozwijać. Należy zacząć od młodzieży szkolnej i dążyć do podniesienia tej dyscypliny poprzez szerokie jej umasowienie.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJerzyPryma">Duże rezerwy tkwią w inicjatywie społecznej: w woj. łódzkim, dzięki realizacji czynów społecznych, otwarto kilka pięknych kąpielisk. Trzeba nadal rozwijać ten kierunek pożytecznej działalności. Powinniśmy dążyć, aby w każdym powiecie było kąpielisko, a w zimie jak najwięcej lodowisk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">W dalszym ciągu nie we wszystkich szkołach znajdują się odpowiednio wyposażone sale gimnastyczne. Jakość wielu boisk przyszkolnych pozostawia wiele do życzenia. Resort powinien tym sprawom poświęcić więcej uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełStanisławSzyndlar">Ponadto pytania zadali posłowie: Władysław Bieńkowski (PZPR) i Witold Adamuszek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełStanisławSzyndlar">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępca przewodniczącego GKKFiT Leszek Bednarski oraz dyrektorzy departamentów.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełStanisławSzyndlar">Zastępca przewodniczącego GKKFiT Leszek Bednarski stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełStanisławSzyndlar">Rozwój wielu dyscyplin sportowych zanotowany w ostatnich latach jest bardzo dynamiczny. Szczególnie dotyczy to lekkiej atletyki. Trzeba jednak pamiętać, że talenty lekkoatletyczne na miarę Kłobukowskiej czy Kirszenstein nie pojawiają się często.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełStanisławSzyndlar">W dalszym ciągu wiele do życzenia pozostawia poziom piłki nożnej. Czynnikiem niesprzyjającym w tworzeniu silnego zespołu reprezentacyjnego jest bardzo rozbudowany system lig. W obecnych warunkach kierownicy klubów nie są zainteresowani przekazywaniem zawodników do zespołu narodowego.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełStanisławSzyndlar">Komisja przyjęła sprawozdanie Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z wykonania planu i budżetu w 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełStanisławSzyndlar">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU W 1966 R. PRZEZ GŁÓWNY KOMITET KULTURY FIZYCZNEJ I TURYSTYKI</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełStanisławSzyndlar">Informacja złożona przez zastępcę przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki — Leszka Bednarskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 29 czerwca 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PosełStanisławSzyndlar">W 1966 r. poważnie zwiększył się zasięg organizacji wychowania fizycznego, sportu i turystyki. I tak np. Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej powiększyło swój stan posiadania o około 400 ognisk i ponad 40 tys. członków. Zrzeszenie LZS o 456 zespołów i 25 tys. nowych członków; poważnie rozwinął się Szkolny Związek Sportowy, Polskie Towarzystwo Turystyczno- Krajoznawcze i inne organizacje współdziałające w upowszechnieniu kultury fizycznej i turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PosełStanisławSzyndlar">W sporcie wyczynowym mamy do zanotowania znaczne osiągnięcia; na mistrzostwach świata i Europy reprezentanci Polski zdobyli 61 medali, w tym 14 złotych. Ustanowili oni także 150 nowych rekordów sportowych, w tym 1 rekord świata, dwa Europy. Reprezentanci Polski brali udział w 2.100 spotkaniach międzynarodowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PosełStanisławSzyndlar">W 1966 r. krajowy ruch turystyczny wzrósł o 15 proc. Z wczasów korzystało około 6 mln osób, w wycieczkach wzięło udział prawie 15 mln osób, a w różnych formach wypoczynku świątecznego uczestniczyło blisko 27 mln osób. Mimo istniejących trudności, rok miniony przyniósł również dalszy postęp w dziedzinie turystyki zagranicznej. Nasz kraj odwiedziło 1.200 tys. turystów zagranicznych, tj. o 10 proc. więcej niż w 1965 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#PosełStanisławSzyndlar">Nastąpiła pewna poprawa w rozwoju bazy noclegowej oraz gastronomii. Do obsługi zagranicznego ruchu turystycznego włączono kwatery prywatne; zwiększono liczbę punktów informacji turystycznej, wzmożone wysiłki reklamowo-propagandowe i akwizycyjne.</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#PosełStanisławSzyndlar">W minionym roku GKKFiT zmienił i znacznie rozszerzył dotychczasowe przepisy o prowadzeniu na zasadach ajencyjnych zakładów gastronomicznych, schronisk i wypożyczalni sprzętu sportowego; dla szerszego rozwoju tego systemu należałoby rozważyć możliwość uregulowania sprawy ubezpieczeń społecznych ajentów prowadzących obiekty podległe resortowi.</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#PosełStanisławSzyndlar">W celu sprawniejszej obsługi ruchu turystycznego sięgać należy do niewykorzystanych jeszcze rezerw; i tak są możliwości zwiększenia liczby prywatnych pokoi gościnnych, wydawania posiłków przez osoby prywatne, szerszego udostępnienia tzw. zamkniętej bazy noclegowej itd. Istotny wpływ miałoby też wydłużenie sezonu turystycznego w czasie, co osiągnąć można przez stosowanie przed i posezonowych zniżek, itp.</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#PosełStanisławSzyndlar">Zmniejszenie obciążenia bazy hotelowej można by osiągnąć przez wprowadzenie ryczałtów hotelowych dla osób przebywających w delegacjach; sprawa ta znajduje się obecnie w ostatniej fazie realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#PosełStanisławSzyndlar">W 1966 r. zanotowano postęp w dziedzinie kształcenia kadr i rozwoju badań naukowych związanych z kulturą fizyczną i turystyką. Wzrosła ilość studentów w wyższych szkołach wychowania fizycznego, utworzono Studium dla Pracujących przy WSWF w Krakowie, ustanowiono stopnie docenta i tytuł profesora nauk wychowania fizycznego. Warszawska AWF otrzymała prawo habilitowania, a wrocławska WSWF prawo doktoryzowania z zakresu nauk o wychowaniu fizycznym. Wyszkolono znaczną ilość przewodników turystycznych i organizatorów turystyki. Przeprowadzono prace organizacyjne związane z powstaniem Centralnego Ośrodka Doskonalenia Kadr Turystycznych, który rozpoczął już działalność.</u>
+          <u xml:id="u-8.17" who="#PosełStanisławSzyndlar">W roku ubiegłym ograniczone środki resortu na budowę urządzeń sportowych przeznaczono przede wszystkim na rozbudowę przemysłu sprzętu sportowego i na zakończenie rozpoczętych poprzednio inwestycji sportowych. Rozbudowa sieci urządzeń sportowych odbywała się głównie w oparciu o fundusze Totalizatora Sportowego. Wybudowano m.in. 2 sztuczne lodowiska, 11 stadionów i boisk, 13 sal sportowych i 6 pływalni. Znaczne środki przeznaczono na remonty i modernizację obiektów sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.18" who="#PosełStanisławSzyndlar">Rok 1966 był pierwszym od pięciu lat rokiem rozpoczęcia budowy nowych obiektów turystycznych, m.in. 5 hoteli turystycznych po 210 miejsc noclegowych każdy, w Sanoku, Ustrzykach Dolnych, Toruniu, Szczecinie i Zielonej Górze oraz 5 hoteli kategorii specjalnej we Wrocławiu, Lublinie i Katowicach.</u>
+          <u xml:id="u-8.19" who="#PosełStanisławSzyndlar">Środki Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku przeznaczone zostały m.in. na rozbudowę bazy noclegowej, obejmującej ponad 5 tys. miejsc w nowych obiektach, modernizację 43 hoteli komunalnych, pomoc w budowie kilkunastu moteli, budowę i rozbudowę 45 campingów i współudział w budowie 15 ośrodków wypoczynku świątecznego.</u>
+          <u xml:id="u-8.20" who="#PosełStanisławSzyndlar">W ub. roku znacznie wzrosła ilość ośrodków sportu, turystyki i wypoczynku, organizowanych i kierowanych przez rady narodowe.</u>
+          <u xml:id="u-8.21" who="#PosełStanisławSzyndlar">W okresie sprawozdawczym nastąpił dalszy wzrost produkcji sprzętu sportowego i turystycznego, co pozwoliło na lepsze zaopatrzenie rynku. Nadal jednak daje się odczuć brak niektórych artykułów, a przede wszystkim nart; poprawa w tej dziedzinie nastąpi dopiero po zakończeniu budowy nowej wytwórni nart w Szaflarach.</u>
+          <u xml:id="u-8.22" who="#PosełStanisławSzyndlar">Wartość produkcji eksportowej Zjednoczenia Przemysłu Sprzętu Sportowego wzrosła; podstawowymi artykułami eksportowymi były jachty, narty, łodzie i sprzęt turystyczny.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00028-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00028-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..9bbe9c2
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00028-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00028-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 28/, Komisja Pracy i Spraw Socjalnych /nr 19/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 28/, Komisja Pracy i Spraw Socjalnych /nr 19/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:9</note>
+        <note type="sessionNo">19</note>
+        <date>1967-09-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekJakszewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Jakszewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykaGwiazdaPietrasz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryka Gwiazda-Pietrasz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJadwigaJaniszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jadwiga Janiszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyPryma" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Pryma</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącaobradomposełIrenaJaniszewska" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca obradom poseł Irena Janiszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz" role="speaker">
+        <persName>Zastępca Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac — Tadeusz Kochanowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00028-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00028-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7135b79
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00028-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,137 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 2 września 1967 r. odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Pracy i Spraw Socjalnych oraz Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej poświęcone problemom rehabilitacyjno-socjalnym inwalidów. Obradom przewodniczyła poseł Irena Janiszewska (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z dyrektorem generalnym — Romanem Secomskim, Komitetu Pracy i Płac z wiceprezesem — Tadeuszem Kochanowiczem, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z Prezesem — Stefanem Będkowskim;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- Prezydiów Wojewódzkich Rad Narodowych w Szczecinie, Łodzi, i Krakowie;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem Janem Chmielewskim;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- Związku Spółdzielni Inwalidów z Prezesem — Aleksandrem Futro, Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy z wiceprezesem — Władysławem Smoleńskim, Zjednoczonego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów z prezesem — Leonem Wrzoskiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Informacje o problemach rehabilitacyjno-socjalnych inwalidów opracowane przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Związek Spółdzielni Inwalidów posłowie otrzymali na piśmie. Dane uzupełniające przedstawili: dyrektor generalny w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Roman Secomski, Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych — Stefan Będkowski oraz prezes Związku Spółdzielni Inwalidów — Aleksander Futro.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Dyrektor generalny w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Roman Secomski oświadczył m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Resort zdrowia i opieki społecznej przywiązuje duże znaczenie do procesu rehabilitacji inwalidów jako najbardziej korzystnej formy zabezpieczenia społecznego inwalidów. Realizując uchwałę Rady Ministrów z maja br. w sprawie prawidłowego zatrudnienia inwalidów, Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej podjęło kroki zmierzające do rozszerzenia działalności resortu w dziedzinie rehabilitacji leczniczej oraz poprawy zaopatrzenia ortopedycznego inwalidów.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Od 1 stycznia 1968 r. zakłady przemysłu ortopedycznego nie będą miały limitowanego zatrudnienia, co pozwoli na zwiększanie zatrudnienia w zależności od faktycznych potrzeb. Zdołano również uzyskać dodatkowe środki dewizowe na zakup surowców, narzędzi i urządzeń dla przemysłu ortopedycznego. Ponadto w roku bieżącym uruchomiona zostanie nowa wytwórnia protez w Katowicach.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Wiele trudności napotyka resort przy organizowaniu wojewódzkich i powiatowych punktów ortopedycznych, rady narodowe nie zawsze wykazują należyte zrozumienie wagi tego problemu. Szkolenie zawodowe inwalidów prowadzone jest przez placówki Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego, zakłady pracy oraz przez placówki Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej; Ministerstwo Zdrowia planuje uruchomienie w roku bieżącym nowego zakładu szkolenia inwalidów na Śląsku; w bieżącej 5-latce przewiduje się budowę dalszych 2 zakładów zawodowej rehabilitacji inwalidów.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych — Stefan Będkowski stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Renty inwalidzkie wynoszą ponad 42 proc. ogółu wypłaconych rent.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Prowadzone przez ZUS obserwacje i badania wykazały, że znaczna ilość inwalidów, przy wyuczeniu odpowiedniego zawodu, mogłaby podjąć pracę w dostosowanych dla nich warunkach. W realizacji tych dążeń najważniejszym ogniwem jest właściwa praca komisji do spraw inwalidztwa i zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W roku 1965 zapoczątkowano tworzenie komisji do spraw inwalidztwa i zatrudnienia nakierowanych wyłącznie na orzekanie o inwalidztwie spowodowanym gruźlicą. Pozytywna ocena tej działalności spowodowała wydanie zaleceń w sprawie tworzenia komisji profilowanych dla orzekania o inwalidztwie spowodowanym chorobami neurologicznymi i psychicznymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Do niedawna obowiązek zatrudniania inwalidów ciążył głównie na spółdzielczości inwalidzkiej. Rada Ministrów podjęła w roku bieżącym uchwałę, która zobowiązuje zakłady pracy do zatrudniania inwalidów na odpowiednio przygotowanych stanowiskach pracy, do egzekwowania obowiązku sprawowania przez przemysłową służbę zdrowia opieki nad zdrowiem zatrudnionych inwalidów i pracowników o zmniejszonej zdolności do pracy. Badania prowadzone przez ZUS wykazały, że w wielu wypadkach zakłady pracy pozbywają się pracowników słabszych, o częściowej utracie zdrowia, a niejednokrotnie lekarze przemysłowej służby zdrowia byli tymi, którzy namawiali tych pracowników do ubiegania się o rentę inwalidzką. Tego rodzaju postępowanie jest szkodliwe zarówno z punktu widzenia interesów pracownika, jak i interesu społecznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Niedostateczna jest jeszcze działalność profilaktyczna prowadzona przez przemysłową służbę zdrowia. Konieczna jest ściślejsza współpraca placówek medycyny przemysłowej i placówek bezpieczeństwa i higieny pracy z komisjami do spraw inwalidztwa i zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Analiza przyczyn inwalidztwa i okoliczności, w jakich ono powstało, pozwoli nie tylko na wykrywanie tych czynników, które powodują inwalidztwo, lecz również na zatrudnienie inwalidów w macierzystych zakładach pracy na odpowiednio dobranych stanowiskach.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Prezes Związku Spółdzielni Inwalidów — Aleksander Futro:</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Od roku 1961 spółdzielczość inwalidzka stała się podstawową bazą zatrudniania szczególnie ciężko poszkodowanych inwalidów. W okresie od 1961-1966 zatrudnienie inwalidów w ramach spółdzielczości inwalidzkiej wzrosło przeszło dwukrotnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W wyniku działalności inwestycyjnej uległy zasadniczej poprawie warunki pracy inwalidów, stworzona została baza dla doskonalenia i unowocześnienia procesów produkcji w spółdzielniach. Cały program inwestycyjny został w zasadzie sfinansowany przy pomocy środków własnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Spółdzielczość inwalidzka objęła wszystkie województwa siecią poradni rehabilitacji, które współdziałają z wojewódzkimi specjalistycznymi przychodniami służby zdrowia. Rocznie w drodze przysposobienia do pracy i na kursach wewnątrzzakładowych spółdzielnie inwalidów włączają do produkcji średnio ok.16 tys. inwalidów, w tym ponad 1200 inwalidów młodocianych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Zadania gospodarcze spółdzielczości inwalidzkiej na najbliższą 5-latkę charakteryzują się dalszym wydatnym wzrostem zatrudnienia inwalidów. Wielkość nakładów inwestycyjnych poważnie wzrosła. Przewiduje się również dodatkowe nakłady inwestycyjne w wyniku realizacji uchwały Rady Ministrów z maja roku 1967.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Istotnym problemem jest przygotowanie zatrudnionych inwalidów do stale zmieniających się warunków pracy w związku z rozwojem i unowocześnianiem naszego przemysłu oraz zmianą wymagań rynku; istnieje potrzeba prowadzenia stałego szkolenia inwalidów już zatrudnionych. Konieczna jest również większa niż dotychczas pomoc w zakresie dostawy niezbędnych surowców oraz nowoczesnych maszyn dla spółdzielczości inwalidzkiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wielu inwalidów ciężej poszkodowanych podejmuje pracę chałupniczą; wydaje się słuszne przyznanie im praw pracowników zatrudnionych w zwartych zakładach pracy, zwłaszcza dla tych, których praca chałupnicza jest jedynym źródłem utrzymania.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Rozwiązania wymaga również sprawa zatrudniania i zameldowania młodzieży inwalidzkiej, która jest szkolona w większych miastach w ośrodkach rehabilitacyjnych i tam tylko może znaleźć zatrudnienie, jak również zwiększenia limitu zasiłków chorobowych dla tych zakładów, które zatrudniają więcej niż 3 proc. inwalidów.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Uwagi podkomisji rent, inwalidztwa i świadczeń oraz podkomisji do spraw rehabilitacji przedstawił poseł Juliusz Malewski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Posiedzenie poprzedzone zostało pracami kilku zespołów poselskich, w skład których wchodzili przedstawiciele obu komisji; zwizytowano województwa: szczecińskie, łódzkie i krakowskie, ponadto skorzystano z materiałów przygotowanych indywidualnie przez poszczególnych posłów z terenu województw: katowickiego, olsztyńskiego i lubelskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Mimo wielkich postępów medycyny, ilość osób o mniejszej sprawności fizycznej wzrasta. W tych warunkach niezbędne wydaje się wydanie odpowiedniego aktu prawnego zobowiązującego zakłady pracy do planowego włączania inwalidów do pracy. Konieczne jest powoływanie w zakładach pracy instruktorów inwalidzkich. Byłoby również celowe rozważenie możliwości powołania w radach narodowych specjalnego organu współpracującego z wydziałem zatrudnienia i czuwającego nad prawidłowym rozwiązaniem problemu zatrudnienia inwalidów. Realizację wielu tych postulatów przewiduje uchwała Rady Ministrów z maja br.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Istotne znaczenie dla prawidłowego zatrudnienia inwalidów w zakładach pracy ma właściwe rozeznanie i wyselekcjonowanie miejsc pracy względnie czynności, przy których byliby zatrudnieni wyłącznie inwalidzi. Szereg zakładów pracy, jak np. Zakłady Cegielskiego w Poznaniu, Huta im. Lenina czy też Fabryka Samochodów Osobowych w Warszawie rozpoczęły już tego rodzaju działalność, a nawet zaczęły tworzyć niewielkie ośrodki rehabilitacji leczniczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Zahamowanie procesu wzrostu ilości inwalidów nie jest sprawą łatwą, jeśli wziąć pod uwagę, że głównymi przyczynami powodującymi inwalidztwo są choroby przewlekłe, głównie schorzenia układu krążenia, choroby neurologiczne i psychiczne. Wskazuje to na konieczność zdecydowanie szybszego rozwoju profilaktyki prowadzonej bezpośrednio w zakładach pracy przez lekarzy przemysłowej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Obecnie wypłacane są renty inwalidzkie ok. 750 tys. osób. Szacunkowo można ocenić, że ok. 300 tys. inwalidów ma częściowo zachowaną zdolność do pracy, a zatrudnionych jest tylko 108 tys. Możliwość dalszego zatrudniania inwalidów ograniczona jest stosunkowo niewielkimi możliwościami organów rehabilitacji inwalidów oraz niestawianiem do dyspozycji odpowiedniej ilości miejsc pracy przez zakłady uspołecznione. Rozwój rehabilitacji wymaga odpowiednio specjalizowanych kadr oraz ścisłego powiązania leczenia z postępowaniem rehabilitacyjnym. Dla osiągnięcia tych celów, poza tworzeniem oddziałów rehabilitacji, przychodni rehabilitacyjnych oraz ośrodków rehabilitacji w zakładach pracy, niezbędne jest zapewnienie prawidłowego rozwoju przemysłu ortopedycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Działalność. tego przemysłu nasuwa szereg krytycznych uwag. Zła jeszcze jest jakość dostarczanych protez i sprzętu ortopedycznego, zbyt długie okresy wyczekiwania na ten sprzęt oraz niedostatecznie rozwinięta sieć punktów zaopatrzenia ortopedycznego. Prawie we wszystkich województwach posłowie spotkali się z podobnymi uwagami. Niezadowalająca jest również sytuacja lokalowa wytwórni sprzętu ortopedycznego oraz placówek zaopatrzenia. Przemysł ten należałoby optymalnie zbliżyć do chorego.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Sprawdzianem efektywnego działania organów rehabilitacji zawodowej inwalidów powinna być nie tylko ilość zatrudnionych inwalidów, ale prawidłowy dobór stanowisk pracy umożliwiający inwalidzie pracę przez dłuższy okres czasu bez narażania na pogłębienie inwalidztwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Szacunkowe dane z roku 1965 wskazują, że przyrost zatrudnienia inwalidów w stosunku do roku 1960 wyniósł 50 tys. osób. Około 30 proc. inwalidów znajduje zatrudnienie w zakładach spółdzielni inwalidów. W latach 1966-1970 spółdzielczość inwalidzka zatrudni dalsze 30 tys. osób.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Prawidłowa realizacja tych założeń wymaga dużego wysiłku zarówno od organów rehabilitacji zawodowej, przemysłowej służby zdrowia, jak i Związku Spółdzielni Inwalidów. Generalną zasadą powinno być kierowanie ciężej poszkodowanych inwalidów do pracy w spółdzielczości inwalidzkiej. Dane dotyczące zatrudnienia spółdzielczości inwalidzkiej z końca 1966 r. przedstawiają się następująco: na 94 tys. inwalidów zatrudnionych w spółdzielczości inwalidzkiej 5273 osoby stanowili inwalidzi I kategorii, 10.984 — inwalidzi II kategorii i ponad 78 tys. inwalidzi III kategorii. Tego rodzaju struktura zatrudnienia w spółdzielczości inwalidzkiej budzi zastrzeżenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Rada Ministrów wydała akty prawne dotyczące planowego zatrudnienia inwalidów oraz rozwoju spółdzielczości inwalidzkiej. Rozporządzenia te nakładają poważne obowiązki na prezydia rad narodowych oraz zakłady pracy. Obowiązki te dotyczą przede wszystkim planowania odpowiedniego wskaźnika zatrudnienia inwalidów, doboru stanowisk pracy oraz roztoczenia kompleksowej opieki nad losem inwalidów.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">Nowe akty prawne zabezpieczają możliwości prawidłowego rozwoju spółdzielczości inwalidzkiej poprzez rozwijanie spółdzielni inwalidów, zwłaszcza w formie zakładów pracy chronionej, rozszerzanie działalności produkcyjno-usługowej spółdzielni inwalidów na miasta powiatowe i mniejsze, rozwijanie i doskonalenie wewnątrzzakładowego szkolenia zawodowego i przysposobienia do pracy inwalidów, dalszą rozbudowę zaplecza i urządzeń rehabilitacyjnych w spółdzielniach w postaci warsztatów szkoleniowych, oddziałów przysposobienia zawodowego, internatów itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">Jak wynika z wizytacji, konieczne jest pełniejsze egzekwowanie postanowień Rady Ministrów. Niezbędne jest w szczególności:</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- poprawienie warunków lokalowych spółdzielni inwalidzkich, zapewnienie im wymiany przestarzałego parku maszynowego oraz przede wszystkim zaopatrzenia surowcowego, - uruchamianie nowych stanowisk pracy chronionej w zakładach przemysłowych, - poprawienie zaopatrzenia ortopedycznego, - rozwój szkolnictwa specjalnego dla młodzieży umysłowo upośledzonej.</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Rehabilitacja zawodowa i społeczna inwalidów jest kontynuacją rehabilitacji leczniczej. Jako kryterium wyleczenia przyjmuje się odzyskanie przez chorego zdolności do pracy w warunkach dostosowanych do jego kalectwa. Rehabilitację należy traktować jako leczenie kompleksowe, przywracające choremu zdolność do normalnego bytowania w społeczeństwie i rozwinięcia w maksymalnym stopniu fizycznej i psychicznej sprawności. Rehabilitacja lecznicza znajduje największe zastosowanie w schorzeniach narządów, ruchu, ponadto w schorzeniach wewnętrznych (układ krążenia, gruźlica itp.) oraz w schorzeniach psychicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Zapotrzebowanie społeczne na usługi rehabilitacyjne z roku na rok rośnie, co wynika ze wzrostu urazowości związanej z rozwojem przemysłu, motoryzacji i mechanizacji rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Poseł Jakszewicz omówił różne kierunki rozwoju rehabilitacji leczniczej dorosłych oraz dzieci i młodzieży. Wskazał m.in. na potrzebę szerszego uwzględnienia w planach budowy szpitali pomieszczeń rehabilitacyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełFlorianPierański">Z pełnym uznaniem trzeba się odnieść do działalności, która ma na celu usprawnienie zawodowe inwalidów i włączenie ich do efektywnej pracy na rzecz gospodarki i społeczeństwa. Nie można było bez wzruszenia i podziwu słuchać wypowiedzi na spotkaniach z aktywem spółdzielczości inwalidzkiej; ludzie ci nie chcą być ciężarem dla państwa, chcą sami na siebie zapracować. Potwierdza to m.in. fakt, że np. w woj. poznańskim ani jedna spółdzielnia inwalidzka nie pracuje z deficytem. Powstają w tym województwie zakłady pracy chronionej, np. wzorcowy nowoczesny zakład we Wrześni dla gruźlików. Istnieje 5 zakładów pracy chronionej dla psychicznie i nerwowo chorych, jest to jednak co najmniej o połowę za mało. Szczególnie ten rozbudowywany przez spółdzielczość inwalidzką dział pracy chronionej wzbudza podziw. Zakłady te kierują się rachunkiem ekonomicznym, wyniki jednak nie zawsze są od nich zależne, głównie z powodu słabego zaopatrzenia w surowce. Dlatego też nie można spółdzielni inwalidzkich traktować pod tym względem na równi z wszystkimi innymi spółdzielniami pracy. Trzeba uwzględnić, że wskutek przestojów spowodowanych brakiem surowca, w niektórych działach pracy chronionej rezultaty rehabilitacji leczniczej mogą być bardzo szybko przekreślone.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełFlorianPierański">Trzeba również uwzględnić fakt, że spółdzielnie inwalidzkie nie zawsze mogą szybko przestawiać swoją produkcję na aktualne potrzeby rynku. Stąd też pożądane byłoby raczej oparcie ich pracy na długofalowej kooperacji, zlecanie im produkcji tego rodzaju elementów, które są stale potrzebne, z tym jednak, że powinno być równocześnie zagwarantowane zaopatrzenie materiałowe. Są przykłady osiągania sporych oszczędności materiałowych przy wykonywaniu różnych detali dla przemysłu przez spółdzielnie inwalidzkie, w porównaniu z wynikami osiąganymi przez normalne zakłady.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełFlorianPierański">Na poparcie zasługują wnioski dotyczące zaopatrzenia spółdzielni inwalidzkich w surowce i materiały do produkcji, wyposażenia zakładów spółdzielczych w nowoczesne maszyny, szerszego udostępnienia nowoczesnych protez, uregulowania problemu limitów finansowych na zasiłki chorobowe w spółdzielniach inwalidzkich.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełFlorianPierański">Spółdzielczość inwalidzka przynależy organizacyjnie do Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy, jednak jej pozycja powinna być inna niż zwykła spółdzielczość pracy, silniej niż w spółdzielczości pracy występuje tu humanitarny problem zawodowej i społecznej rehabilitacji inwalidów. Powstaje pytanie, czy nie należałoby wydzielić tej spółdzielczości w odrębny pion.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Zadania spółdzielczości inwalidzkiej sprowadzają się w zasadzie do:</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">- zapewnienia pracy tym, którzy pracować mogą tylko w warunkach pracy chronionej, - przysposobienia inwalidów do pracy w warunkach normalnych, gdyż to jedynie stworzyć może inwalidzie poczucie pełnej przydatności społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">W swoim czasie usiłowano dowieść, że wskutek rozwodu cywilizacji i techniki inwalidztwo nie będzie się rozszerzać; życie wskazuje, że im wyżej kraj jest rozwinięty, tym więcej inwalidów, głównie z powodu chorób układu krążenia i chorób psychicznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Dowodzono, że inwalida nie może być w pełni wydajny. Tak nie jest. Wprawdzie nie na wszystkich, ale na określonych stanowiskach pracy inwalida może być i jest pracownikiem w pełni wydajnym, a może nawet porównywalnie bardziej wydajnym, o czym świadczą liczne przykłady. Każdy człowiek pracuje wydajnie, jeśli wykorzystane są jego predyspozycje do określonych zajęć; u inwalidy można takie predyspozycje stworzyć.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Błędnym również okazał się pogląd, że inwalida powinien pracować w środowisku inwalidzkim, w izolacji od reszty pracującego społeczeństwa. W tych krajach rozwiniętych, gdzie rehabilitacja inwalidów ma wysoką rangę, pracują oni w normalnych warunkach, przy określeniu odpowiednich zajęć i stworzeniu odpowiednich stanowisk pracy. Kraje, gdzie tworzono wyodrębnione środowiska pracy inwalidów, odstąpiły od tej koncepcji jako błędnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Zadaniem najistotniejszym jest więc najszersze włączenie inwalidów do normalnego procesu produkcji. Taki powinien być kierunek generalny, którego realizacja wymaga ogromnej, żmudnej i cierpliwej działalności organizacyjnej i instruktażowej ze strony resortu zdrowia, Komitetu Pracy i Płac oraz resortów gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Rehabilitacja zawodowa inwalidów jest zagadnieniem leczniczym, społecznym i ekonomicznym, którego rozwiązywanie ma na celu osiągnięcie przez inwalidów pełnej wydajności pracy.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Poseł Stanisław Prüfer (PZPR): Na plan pierwszy wysuwa się sprawa dalszego zatrudnienia inwalidów. W bieżącym 5-leciu ma być ich zatrudnionych 85 tysięcy, tymczasem na pracę czeka 320 tys.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Są w przemyśle stanowiska pracy, na których z powodzeniem zatrudnieni mogą być inwalidzi. W przemyśle kluczowym sprawa ta leży niemal odłogiem; na stanowiska te angażowani są ludzie sprawni fizycznie, niezbędnie potrzebni do cięższych prac w wielu innych dziedzinach. Trzeba energiczniej żądać od resortów przemysłowych, aby zajęły się tym problemem. Odpowiednie przepisy istnieją, jednakże w praktyce nie są wykonywane.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Inwalida może być w pełni wydajnym pracownikiem, jeśli zostanie, po przyuczeniu, skierowany na odpowiednie stanowisko pracy, z odpowiednim oprzyrządowaniem. Jednakże dzień pracy powinien mieć nieco krótszy, z uwzględnieniem czasu na rehabilitację. Powinno to być uwzględnione w rozliczeniach czasu pracy w tych zakładach, które zatrudniają inwalidów.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Jak najbardziej słuszne są wnioski w sprawie zabezpieczenia materiałowego inwalidzkich spółdzielni pracy; jest to kardynalny warunek prowadzenia rehabilitacji. Wiele spółdzielni ogranicza przyjmowanie inwalidów do pracy z obawy, że nie starczy materiałów. Z tym wiąże się również problem specjalizacji spółdzielni inwalidzkich. Ich profil produkcji powinien być raczej utrwalony, aby opłaciło się inwestować w oprzyrządowanie stanowisk pracy.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">W dobrze prowadzonych spółdzielniach istnieje fundusz rehabilitacyjny. Nie zawsze jest on w pełni wykorzystany. Celowe byłoby finansowanie z tego funduszu posiłków regeneracyjnych, zwłaszcza dla gruźlików.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Większość spółdzielni inwalidzkich pracuje na bardzo starym sprzęcie. Jeśli praca w tych spółdzielniach ma być w pełni wydajna, należy stworzyć im pod względem wyposażenia w sprzęt warunki porównywalne z zakładami przemysłowymi, uwzględniając również import wyposażenia.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Należałoby zrewidować przepisy o umowach zawieranych przez zakłady gospodarki uspołecznionej ze spółdzielniami inwalidzkimi, wyłączając w tym przypadku wymóg ogłaszania przetargów, ściągania ofert itp. Przyczyniłoby się to do nawiązywania stałych kontaktów przemysłu ze spółdzielniami i specjalizowania się spółdzielni w określonej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-4.14" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Warunkiem właściwego prowadzenia rehabilitacji inwalidów jest kadra instruktorska, która powinna być wysoko specjalizowana i łączyć wiedzę medyczną z wiedzą techniczną. Od pracy tego typu specjalistów wiele zależy; powinni oni korzystać ze specjalnych dodatków do uposażenia podobnie jak inni fachowcy pracujący w specjalnych dziedzinach.</u>
+          <u xml:id="u-4.15" who="#ZastępcaPrzewodniczącegoKomitetuPracyiPłacTadeuszKochanowicz">Przepisy obowiązujące spółdzielczość inwalidzką są te same, co ogólnie obowiązujące spółdzielczość pracy, bez uwzględnienia specyficznych zadań. Wydaje się słuszna propozycja, aby rozważyć możliwość organizacyjnego i merytorycznego usamodzielnienia tego pionu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Uwagi uczestników zwiadu poselskiego są na ogół zgodne; zetknięcie się ze środowiskiem zawodowo i społecznie czynnych inwalidów pozostawia niezatarte wrażenie.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Słuszna jest teza, że inwalida może i powinien być pracownikiem o normalnej wydajności. Jednakże, jeśli ma się od niego wymagać tego samego co od pełnosprawnych osób pracujących, nie może to się odbyć bez przywilejów w sensie rzeczowej pomocy rehabilitacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Trzeba odbyć dość długą drogę, która prowadzi do pełnego zasymilowania się inwalidy w środowisku ludzi sprawnych. Urzekająca jest wprost atmosfera w inwalidzkich zakładach pracy, gdzie ludzie czują się równi sobie, gdzie zawiązują się przyjaźnie, a nawet rodziny. Na tym etapie świadomości społecznej pożądane jest sytuowanie inwalidów jeszcze w ich własnym gronie.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Zagadnieniem rehabilitacji leczniczej sejmowa Komisja Zdrowia zamierza zająć się na oddzielnym posiedzeniu; niektóre problemy z tej dziedziny zasygnalizował poseł Jakszewicz.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Szczególnym problemem są dzieci z wrodzonym lub nabytym inwalidztwem, zwłaszcza niedorozwojem umysłowym. Jest to problem ilościowo poważny i narastający. W dziedzinie prewencji, medycyna niewiele jeszcze osiągnęła; jedynym rozwiązaniem pozostaje rehabilitacja i resocjalizacja dotkniętych tym kalectwem. Jeden resort — Ministerstwo Zdrowia — samo tej sprawy nie rozwiąże. Trzeba tu współdziałania całego społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W 1965 r. 50 proc. zewidencjonowanych dzieci o niepełnej sprawności umysłowej znalazło się w szkołach, a w 1970 r. ma ich być 70 proc., przy czym nie będą to szkoły specjalne, lecz tylko specjalne klasy w zwykłych szkołach i to głównie klasy pierwsze. Specjalistyczne szkoły zawodowe obejmują zaledwie 6 tys. tego typu młodzieży. A największy właśnie problem — to młodzież niesprawna umysłowo w wieku 14–17 lat. Może ona być przyuczona do niektórych zawodów, może być w szerokim zakresie wykorzystana do wielu ręcznych prac w rolnictwie. Jednakże bez jakiegoś organizacyjnego ujęcia sprawa ta nie ruszy naprzód.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Są pozytywne przykłady społecznego działania w tej dziedzinie; ludzie dobrej woli skupieni w Towarzystwie Przyjaciół Dzieci, zwłaszcza zainteresowani rodzice, tworzą niewielkie ośrodki rehabilitacyjne dla dzieci. Działalność tę trzeba jak najszerzej wspierać.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Trzeba stworzyć sieć ośrodków szkolno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży z niedorozwojem umysłowym, przysposabiać je do czynności zawodowych, które będą w stanie wykonywać. Trzeba objąć działalnością rehabilitacyjną dzieci przebywające w zakładach opiekuńczych tego typu, prowadzonych przez resort zdrowia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Z wizytacji na terenie Łodzi i woj. lubelskiego wyłania się m.in. problem komisji inwalidztwa i zatrudnienia (KIZ), które działają przy Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, bez powiązania i nadzoru ze strony wydziałów zdrowia prezydiów rad narodowych. Powoduje to szereg komplikacji w razie potrzeby kierowania inwalidów do szpitali i w innych przypadkach.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Lekarze rejonowi lub przemysłowi, kierując pacjentów do komisji inwalidztwa i zatrudnienia, nie zgłaszają ze swej strony odpowiednio udokumentowanych wniosków; powoduje to wiele zbędnej mitręgi dla zainteresowanych, którzy muszą przeprowadzać dodatkowe badania laboratoryjne, przedstawiać komisji ich wyniki itp. Lekarze kierujący pacjentów na komisję inwalidzką powinni od razu występować z należycie uzasadnionym wnioskiem. Trzeba wprowadzić taki obowiązek.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Komisje inwalidzkie pracują w trudnych warunkach lokalowych; w podobnych warunkach pracuje wiele spółdzielni inwalidzkich.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Nie można rozpatrywać problemu zatrudnienia inwalidów tylko na płaszczyźnie ekonomicznej; nie wolno tracić z oczu humanitarnego aspektu tego zagadnienia. Nawet jeśli bardziej opłacalne jest wypłacanie rent, nie należy rezygnować z tworzenia możliwości pracy człowiekowi nie w pełni sprawnemu.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Nie należy limitować w ogóle funduszu zasiłków chorobowych w spółdzielniach inwalidzkich. Trzeba uregulować sprawę urlopów dla inwalidów-chałupników.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Trzeba zabezpieczyć zaopatrzenie materiałowe dla spółdzielni inwalidzkich. Niedopuszczalne są takie pociągnięcia, jakie stwierdzono w spółdzielni niewidomych w woj. lubelskim: niewidomy i okaleczony doskonale wprawił się w wyrabianiu uszczelek do aparatów kroplówkowych — po czym nie dostarczono mu materiału do produkcji, a następnie przesunięto tę produkcję do przemysłu terenowego.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Są sytuacje, kiedy pracujący inwalida wymaga specjalnego sprzętu. Zetknięto się z przypadkiem, że specjalne krzesło zamówione dla inwalidy nie zostało wykonane w przeciągu 5 lat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzyPryma">Zatrudnienia inwalidów nie można traktować wyłącznie od strony wyników ekonomicznych. Jeśli inwalida nie może osiągnąć pełnej wydajności, nie znaczy to, że należy odebrać mu możliwości pracy, przyznając rentę. Renta będzie zawsze niższa niż zarobek z tytułu zatrudnienia, a ponadto w grę wchodzą względy humanitarne.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJerzyPryma">Schematyczne jest również podejście do spraw limitów zasiłków chorobowych, dla spółdzielni inwalidzkich nie mogą one być takie same jak dla innych zakładów pracy.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJerzyPryma">Trudności zaopatrzeniowe mają ogólniejszy charakter, zwłaszcza, jeśli chodzi o niektóre rodzaje materiałów jak skóra, metale, papier. Z tego powodu nie może być jednak przestojów w spółdzielczości inwalidzkiej, nie mówiąc już o priorytetowym zaopatrzeniu, jako że mnożenie „priorytetów” do niczego nie prowadzi. Trzeba jednak do sprawy zaopatrzenia inwalidów w materiały do produkcji podchodzić elastyczniej, poważniej ją traktować, a przede wszystkim nie spychać na boczny tor.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJerzyPryma">Inwalidzi stanowią 2,5 proc. ludności naszego kraju. Problem jest poważny i powinien być odpowiednio potraktowany. Powinien powstać w tym zakresie centralny i wojewódzki program działania, ażeby wiadomo było, co kto ma robić i za co jest odpowiedzialny.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJerzyPryma">Ważnymi problemami do rozwiązania są: limity zasiłków chorobowych, tworzenie przez zakłady pracy warunków umożliwiających zatrudnienie inwalidów, przezwyciężenie takiej tendencji, że do wszelkiej pracy szuka się przede wszystkim ludzi zdrowych i silnych, chociaż wymogi takie wcale nie są niezbędne przy wielu rodzajach pracy.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełJerzyPryma">Problemem są także maszyny w zakładach inwalidzkich; przeważa w nich stary sprzęt, na którym osiągnięcie normalnej wydajności pracy nie jest możliwe. Dla wielu kategorii prac pożądane byłyby małe uniwersalne maszyny, jakich szuka się też dla warsztatów usługowych. Trzeba albo zabrać się w kraju do przygotowania prototypów takich maszyn, albo też sprowadzić odpowiednie wzory z zagranicy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełHenrykaGwiazdaPietrasz">Występuje niewielki ilościowo, ale poważny problem dzieci z domów dziecka kierowanych do zakładów rehabilitacyjnych z powodu upośledzenia umysłowego czy fizycznego. Po rehabilitacji dzieci takie, jeśli nie mają rodziny, nie mają dokąd wrócić. Warto byłoby stworzyć jeden specjalny ośrodek dla tego typu ludzi.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełHenrykaGwiazdaPietrasz">Rozpatrując problem: praca czy renta dla inwalidów, trzeba wziąć pod uwagę, że w grę wchodzi nie tylko wysokość zarobków, lecz również chęć uniknięcia izolacji społecznej, jaka grozi inwalidzie, który nie pracuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Za mało poświęca się uwagi psychice inwalidy. Słuszne jest poniekąd stanowisko, że inwalida powinien żyć i pracować w zwykłym środowisku. Co innego jednak, jeśli to dotyczy np. człowieka bez ręki, a co innego, jeśli chodzi o człowieka głęboko upośledzonego. O tym, czy inwalida chce pracować, czy otrzymywać rentę — powinien decydować on sam.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Z wizytacji spółdzielni inwalidzkich w woj. krakowskim nasuwa się uwaga, że niekiedy ludzie ciężko okaleczeni, którzy jedyną radość życia znajdują w pracy, są w pewnym sensie wykorzystywani przez swych współtowarzyszy, którzy nie garną się do pracy. Trzeba dbać o to, aby obciążenie pracą było równe.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Wśród dzieci uczęszczających do szkół zawodowych jest spory odsetek nienadających się do nauki w normalnych warunkach. Dziecko takie w zetknięciu się ze swymi rówieśnikami, którym nie może sprostać, zamyka się w sobie i nawet cofa się w rozwoju. Dla takich dzieci trzeba już od najwcześniejszych lat tworzyć oddzielne ośrodki rehabilitacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Wiceprezes Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy — Włodzimierz Smoleński: Związek Spółdzielni Inwalidów jest w ramach CZSP organizacją autonomiczną, mającą swe odpowiedniki terenowe — wojewódzkie spółdzielnie inwalidów. Organizacja ta kieruje się zasadami odmiennymi aniżeli cała spółdzielczość pracy.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Przepisów obowiązujących całą spółdzielczość pracy nie stosuje się automatycznie w spółdzielczości inwalidzkiej.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Obydwa piony — spółdzielczość pracy i spółdzielczość inwalidzką połączono z uwagi na jednakową formę wytwórczości. Spółdzielczość pracy ma też określone funkcje społeczne, nie tylko ekonomiczne.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełBolesławaMaciejewska">W 1965 r. Zarząd CZSP powziął uchwałę w sprawie przyjmowania inwalidów do spółdzielni pracy. Zostały stworzone możliwości, które w praktyce nie są jeszcze w pełni wykorzystywane.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Prezes Związku Spółdzielni Inwalidów — Aleksander Futro: Spółdzielnie inwalidzkie nie chcą uprzywilejowania, a tylko zrównania ich w zakresie zaopatrzenia materiałowego oraz zaopatrzenia w sprzęt i maszyny do produkcji z innymi spółdzielniami.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Towary produkowane przez spółdzielnie inwalidów cieszą się dużym popytem i nie zalegają w magazynach. Konieczne jest jednak zwiększenie dostaw nowoczesnego sprzętu i maszyn dla spółdzielni inwalidzkich, jeżeli mają one sprostać wzrastającym wymaganiom konsumenta.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Dodatkowych wyjaśnień udzielili ponadto: Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych — Stefan Będkowski, zastępca przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac — Tadeusz Kochanowicz oraz sprawozdawca — poseł Juliusz Malewski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącaobradomposełIrenaJaniszewska">Komisje słusznie podjęły dyskusje nad problemami rehabilitacji inwalidów i zapewnieniem im właściwych warunków socjalno-bytowych. Prowadzone przez poszczególne zespoły badania i wizytacje w terenie pozwoliły szerzej poznać tę problematykę i wysunąć szereg zasadniczych wniosków.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącaobradomposełIrenaJaniszewska">Prowadzone badania pozwalają stwierdzić, że zapoczątkowano szereg istotnych przedsięwzięć w zakresie przysposobienia do pracy ludzi upośledzonych fizycznie lub umysłowo, do zapewnienia im właściwego miejsca w społeczeństwie. Nie podlega chyba dyskusji słuszność stosowania terapii pracy, rehabilitacji leczniczej, wszystkie jednak podjęte w tym zakresie przedsięwzięcia są daleko niewystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącaobradomposełIrenaJaniszewska">Musimy zdawać sobie sprawę z faktu zwiększania się rzesz inwalidów. Zagrożenia w nowo rozwijających się gałęziach przemysłu, nie zawsze odpowiednie warunki bezpieczeństwa i higieny pracy, niedostateczny jeszcze poziom pracy przemysłowej służby zdrowia — oto ważniejsze przyczyny tego stanu rzeczy. W tej sytuacji obowiązek zatrudniania inwalidów, czy też ludzi o zmniejszonej sprawności fizycznej, musi spoczywać przede wszystkim na zakładach macierzystych.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącaobradomposełIrenaJaniszewska">Prowadzone w terenie wizytacje potwierdziły słuszność stwierdzenia podkomisji, że poza nielicznymi, większość zakładów przemysłowych nie przywiązuje należytego znaczenia do sprawy zatrudnienia inwalidów. Niejednokrotnie nie można było otrzymać żadnych informacji na temat planów zatrudnienia inwalidów, ani też bieżącej sytuacji w tym zakresie. I dlatego zarówno poszczególne resorty jak i Komitet Pracy i Płac powinny zainteresować szerzej tą problematyką zakłady produkcyjne.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczącaobradomposełIrenaJaniszewska">Poszczególne związki inwalidów pracują przede wszystkim wśród swoich członków, ale żaden z nich nie ma np. pełnej ewidencji osób upośledzonych w poszczególnych schorzeniach. Nieodzowne jest prowadzenie ewidencji dzieci kalekich przez placówki służby zdrowia. Jest to konieczne dla wyrobienia sobie orientacji co do potrzeb szkolenia i przysposobienia zawodowego tych dzieci oraz do prawidłowego przygotowania dla nich miejsc pracy.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczącaobradomposełIrenaJaniszewska">Planowane kierunki rozwoju spółdzielczości inwalidzkiej są słuszne. Mimo stale występujących trudności w zakresie zaopatrzenia materiałowego oraz w nowoczesny sprzęt i maszyny, spółdzielczość ta realizuje w pełni nałożone na nią zadania produkcyjne. Zainteresowanie spółdzielni losem ich członków jest poważne. Uruchomiono w ramach Związku specjalny fundusz socjalny.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczącaobradomposełIrenaJaniszewska">Szczególnie podkreślić należy duże osiągnięcia pracowników zajmujących się bezpośrednio procesem rehabilitacji inwalidów. Są to ludzie ofiarni, którzy dzięki swemu społecznemu podejściu do tej pracy osiągają poważne rezultaty.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczącaobradomposełIrenaJaniszewska">W pracy Związku Spółdzielni Inwalidów występują również pewne niedociągnięcia. Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że nowo wznoszone zakłady pracy nie zawsze dostosowane są funkcjonalnie do programowych założeń. Wiele do życzenia pozostawiają opracowania dokumentacji technicznej dla nowych ośrodków rehabilitacji. W poszczególnych placówkach przysposobienia zawodowego inwalidów prowadzi się zbyt jednokierunkowe szkolenie, nie zawsze właściwie dostosowane do możliwości fizycznych i umysłowych inwalidów.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PrzewodniczącaobradomposełIrenaJaniszewska">Komisja powołała Zespół w składzie — posłowie: Franciszek Jakszewicz (bezp.), Irena Janiszewska (PZPR), Juliusz Malewski (PZPR), Florian Pierański (SD), Stanisław Prüfer (PZPR), Jerzy Pryma (PZPR), Olga Szwałkiewicz (bezp.), Tadeusz Toczek (ZSL), któremu zleciła opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00029-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00029-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ce7c467
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00029-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00029-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 29/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 29/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:10</note>
+        <note type="sessionNo">29</note>
+        <date>1967-10-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEmiliaJeżewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Emilia Jeżewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHelenaDąbska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Helena Dąbska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJadwigaJaniszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jadwiga Janiszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyHagmajer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hagmajer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonNitecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Nitecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZygmuntFilipowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zygmunt Filipowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00029-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00029-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c1ef0ae
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00029-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,116 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 19 października 1967 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrzyła problemy otwartego lecznictwa specjalistycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministrem Jerzym Sztachelskim, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Handlu Zagranicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">— dyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- wiceprzewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia — Alfred Rejnowicz;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- zastępca przewodniczącego Prezydium WRN w Poznaniu — Witold Stefanowski i zastępca przewodniczącego Prezydium WRN w Opolu — Franciszek Adamiec.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerne materiały informacyjne Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej o otwartym lecznictwie specjalistycznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Informację o stanie i rozwoju lecznictwa specjalistycznego w opiece zdrowotnej otwartej złożył Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski (Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W imieniu podkomisji, w skład której wchodzili posłowie: Olga Szwałkiewicz (bezp.) — przewodnicząca, Józef Ciupiński (SD), Helena Dąbska (ZSL), Zofia Grzebisz (PZPR), Jerzy Hagmajer — (bezp. „Pax”), Alicja Musiałowa (PZPR), Stanisław Szyndlar (ZSL), Józef Wlekły (PZPR) — koreferat przedstawił poseł Jerzy Hagmajer (bezp. „Pax”). Podkomisja wizytowała województwa opolskie i poznańskie oraz zaznajomiła się z materiałami dotyczącymi lecznictwa specjalistycznego na terenie m.st. Warszawy oraz województw: białostockiego, kieleckiego, krakowskiego, rzeszowskiego i warszawskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Rola otwartego lecznictwa specjalistycznego polegać powinna na uzupełnianiu świadczeń udzielanych przez lecznictwo podstawowe. W praktyce zdarza się jednak, że lekarze rejonowi niedostatecznie przygotowani do pełnienia swych funkcji, odsyłają do specjalistów chorych, którzy mogliby pozostawać pod ich opieką. Przeciwdziałać temu zjawisku można by poprzez obsadzanie stanowisk lekarzy rejonowych przynajmniej internistami I stopnia specjalizacji. Należałoby również położyć silny nacisk na doszkalanie lekarzy rejonowych, umożliwić im specjalizację i podniesienie tym samym ich rangi. Słuszne byłoby upowszechnienie metody stosowanej przez Wydział Zdrowia Prezydium Rady Narodowej w Warszawie, który dąży do obsadzania stanowisk lekarzy rejonowych wyłącznie przez specjalistów lub przez lekarzy pragnących specjalizować się w chorobach wewnętrznych. Wydział nie wyraża natomiast zgody na otwarcie przewodu w innych specjalnościach, o ile lekarz nie zrezygnuje z pracy w rejonie. Konsekwentne stosowanie tej zasady powinno przynieść do 1970 r. znaczną poprawę stanu lecznictwa podstawowego w Warszawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Nie budzi wątpliwości tworzenie przychodni obwodowych obejmujących 8 zasadniczych specjalności, które, przy pełnej obsadzie lekarskiej, powinny zapewnić odpowiednią opiekę specjalistyczną. Natomiast poradnie o węższym zakresie świadczeń nie spełnią chyba tej roli. Takie poradnie powinny być przede wszystkim tworzone w przychodniach przyszpitalnych, bo mogą korzystać ze szpitalnej bazy diagnostycznej, z pomocy ordynatorów oddziałów, z szybszej hospitalizacji chorych wymagających leczenia szpitalnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Niedostateczna jest, zdaniem zespołu, łączność lekarzy rejonowych z przychodniami obwodowymi i szpitalami; należy usprawnić krążenie dokumentacji chorobowej pacjentów i zapewnić jej powrót do rąk lekarza prowadzącego, dążyć do bezpośrednich, osobistych kontaktów lekarzy rejonowych ze specjalistami. W dalszej konsekwencji dążyć trzeba do wprowadzenia jednej dokumentacji chorobowej pacjenta.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W ciągu ostatnich 2 lat powstało 348 poradni specjalistycznych. Wysiłek resortu włożony w ich organizację należy ocenić pozytywnie; tym niemniej pamiętać trzeba, że w około 100 powiatach brak jeszcze poradni internistycznych. Szczególne zaniedbania na tym odcinku występują w województwie warszawskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Ogółem mamy w kraju 12.592 lekarzy specjalistów oraz 3.275 lekarzy odbywających specjalizację I stopnia; stanowi to ok. 1/3 wszystkich lekarzy w Polsce. Są to ilości stosunkowo znaczne, tym niemniej w niektórych specjalnościach odczuwa się szczególnie dotkliwe braki; dotyczy to neurologów, psychiatrów, analityków, anatomopatologów, rentgenologów, okulistów. Z uznaniem trzeba podkreślić stosunkowo dobre zaspokojenie potrzeb lecznictwa pediatrycznego. Niedobory lekarzy niektórych specjalności w znacznej mierze spowodowane są brakiem kandydatów. Nie rozwiązuje tego zagadnienia polityka stypendialna Studium Doskonalenia Lekarzy ani stypendia fundowane. Sposób przydzielania stypendiów oraz stosowanie większej elastyczności w tym zakresie powinny stać się przedmiotem szczególnie wnikliwej analizy.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Dla rozwiązania spraw kadrowych, a zwłaszcza dla zapewnienia większej stabilizacji kadr, istotną rolę odgrywają sprawy mieszkaniowe. Członkowie podkomisji zetknęli się w terenie z opiniami, że wojewódzkie rady narodowe powinny mieć fundusze na wpłatę pierwszej raty do Spółdzielni Mieszkaniowej dla lekarza specjalisty pragnącego osiedlić się na stałe w miejscu wskazanym przez wojewódzki wydział zdrowia. Obecnie spotykamy niepokojące zjawisko ucieczki specjalistów wyszkolonych wysiłkiem danego województwa do wielkich miast; tak np. woj. opolskie opuściło w 1966 r. — 14 lekarzy specjalistów, przenosząc się do Łodzi i Warszawy. Podkomisja jest zdania, że celowe byłoby opracowanie systemu łączenia stypendium fundowanego z jednoczesnym otwarciem książeczki mieszkaniowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Obecnie stosowana metoda zabezpieczenia przez lekarzy dojeżdżających porad specjalistycznych dla ludności na terenach, gdzie brak tych poradni, nie jest rozwiązaniem najlepszym. Niemniej jednaki wobec braków kadrowych w wielu specjalnościach, metodę tę trzeba nadal stosować.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Na pytania posłów: Zygmunta Filipowicza (bezp. Chrz. Stow. Społ.), Jadwigi Janiszewskiej (bezp.) i Stanisława Szyndlara (ZSL), odpowiedzi udzielił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Liczba lekarzy w Polsce jest stosunkowo wysoka; sięga 43 tys. Jest to więc stosunkowo znacznie więcej niż w wielu innych krajach europejskich, w których rozwój urządzeń społecznych, w tym służby zdrowia, osiąga wysoki poziom (np. Anglia czy kraje skandynawskie). Przewiduje się, że w 1970 roku zwiększymy ilość lekarzy do 47 tys. Natomiast wstępne założenia planu na następne pięciolecie przewidują pewne zahamowanie tego przyrostu. Pewnemu ograniczeniu ulec ma również rekrutacja na studia medyczne: z około 2.100-2.200 słuchaczy obecnie, do 1800 w następnych latach. Posunięcia te mają swoje głębokie uzasadnienie. Chodzi o to, że zwiększeniu liczby lekarzy towarzyszyć musi proporcjonalny wzrost wartości majątku trwałego przypadającego na jednego lekarza. Nie wolno bowiem doprowadzić do sytuacji, w której wysoko wykwalifikowany specjalista nie miałby zabezpieczonych warunków umożliwiających mu pełną działalność, odpowiedniej bazy do pracy. Równolegle też trzeba zabezpieczyć wzrost ilości kadr pomocniczych. Nie możemy więc produkować samych lekarzy, lekarz powinien przede wszystkim leczyć, stąd tak ważna sprawa otoczenia go średnią kadrą medyczną. Przyrost ilości lekarzy w ostatnich latach bieżącej 5-latki jest tak duży, że występuje obawa, czy można będzie zabezpieczyć odpowiednią bazę dla ich pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W poprzednim okresie nadmierne uprzywilejowanie dojeżdżających specjalistów spowodowało pewne ujemne zjawiska; bardziej korzystne dla lekarza stało się dojeżdżanie niż stabilizowanie w określonym terenie. Dla przeciwdziałania temu zjawisku, resort dokonał pewnych zmian, w rezultacie których zmniejszyła się atrakcyjność wyjazdów, a równocześnie umocniła się pozycja lekarzy osiadłych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Stypendia fundowane nie spełniają w pełni roli instrumentu gospodarki kadrami. Stypendium takie jest w stanie zapewnić duży zakład służby zdrowia, a więc przede wszystkim szpital. Nie obserwuje się jednak trudności z napływem młodych lekarzy do szpitala. Natomiast stypendia fundowane przez rady narodowe dla otwartej służby zdrowia są zbyt mało konkretne — stypendysta nie ma jasności, gdzie zostanie zatrudniony.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Za jak najbardziej słuszne należy uznać uwagi, że poprawa lecznictwa ogólnego jest podstawą rozwoju lecznictwa specjalistycznego. Najtrudniejsza sytuacja panuje właśnie w lecznictwie ogólnym. Mimo znacznych zmian na lepsze i stałych wysiłków resortu zmierzających do dalszego usprawnienia lecznictwa otwartego, stan tego lecznictwa jest nadal niezadowalający.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Resort uważa również, że należy szerzej organizować poradnie przyszpitalne, które w lepszy, pełniejszy sposób są w stanie obsłużyć chorych. Rozbudowa tych poradni pozwoli również na właściwsze wykorzystanie dokumentacji chorobowej pacjentów.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Lekarskie spółdzielnie zdrowia traktować należy za jeden z elementów społecznej służby zdrowia. Ta forma pomocy ludziom chorym jest bardziej elastyczna, nieobwarowana sztywnymi przepisami występującymi w państwowej służbie zdrowia. Ścisłe podporządkowanie spółdzielni administracji ogólnej służby zdrowia nie byłoby celowe, trzeba natomiast właściwie organizować współpracę obu tych pionów.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełLeonNitecki">Z danych statystycznych wynika m.in., że na 1 godzinę przyjęć lekarza-specjalisty chorób skórno-wenerycznych przypada średnio 3,2 pacjenta. Byłby to wskaźnik zadowalający i jest może realny w mniejszych miejscowościach, natomiast np. w tak wielkim skupisku ludności, jakim jest Łódź, i chyba w innych dużych miastach, lekarze tej specjalności przyjmują 6–10 chorych na 1 godzinę. Podobnie kształtuje się sytuacja w innych specjalnościach, np. w chirurgii.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełLeonNitecki">To samo dotyczy przeciętnej ilości poradni specjalistycznych w przeliczeniu na ilość mieszkańców. Np. w Łodzi w każdej z 5 dzielnic istnieje poradnia dermatologiczna. Jednakże trzeba stwierdzić, że poradnia poradni nierówna, a więc dane statystyczne i w tym wypadku nie odzwierciedlają w pełni faktycznych możliwości obsługi pacjenta.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełLeonNitecki">Terenowe wydziały zdrowia nie podejmują dostatecznych wysiłków zmierzających do zwiększenia ilości lekarzy w deficytowych specjalnościach, do których zalicza się również dermatologia. Niedostateczna jest ilość stypendiów na doskonalenie kadr w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełLeonNitecki">Dojazdy lekarzy specjalistów w teren są obecnie jedynym, jednakże nie najlepszym rozwiązaniem; lekarz dojeżdżający raz w tygodniu musi w ciągu 2–3 godzin przyjąć niejednokrotnie kilkudziesięciu pacjentów.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełLeonNitecki">Ilość lekarzy w Polsce jest w stosunku do ilości mieszkańców w zasadzie dostateczna. Nie można zwiększyć liczby lekarzy bez odpowiedniego zwiększenia bazy materialnej lecznictwa i personelu pomocniczego. Nie wolno jednak tracić z oczu faktu, że zbyt wielki odsetek lekarzy przypada na duże miasta. Resort nie powinien ustawać w poszukiwaniu rozwiązań, które miałyby na celu dalsze bardziej prawidłowe rozmieszczenie lekarzy w kraju.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełHelenaDąbska">Nie ulega wątpliwości, że w ramach posiadanych środków można jeszcze poważnie usprawnić lecznictwo ogólne i specjalistyczne. Resort przedstawił Komisji program poprawy pracy służby zdrowia w 5-leciu w drodze usprawnień organizacyjnych. Przeszły 3 lata realizacji tego programu, wiele podjęto przedsięwzięć, których skutki nie mogą być jeszcze w pełni ocenione.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełHelenaDąbska">Warto w związku z tym zasygnalizować, że w terenie, wśród organizatorów służby zdrowia i aktywu społecznego komisji rad narodowych panuje opinia, że inicjatywom terenu nie towarzyszy właściwe zainteresowanie ze strony departamentów Ministerstwa Zdrowia. Podejmowane różnego rodzaju eksperymenty mające na celu wyzwolenie istniejących rezerw w dziedzinie służby zdrowia, zbyt długo oczekują na ocenę, na decyzje w sprawie upowszechnienia. Zniechęca to jednostki aktywne, a jednostki dotychczas bierne całkowicie powstrzymuje od poszukiwania dróg poprawy organizacji i lepszego wykorzystania istniejącej bazy służby zdrowia. Sygnały takie odbierają stale posłowie w ramach kontaktów z pracownikami służby zdrowia jako wyborcami. Znalazło to również potwierdzenie w czasie ostatnio odbytego rekonesansu poselskiego na omawiany dzisiaj temat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełEmiliaJeżewska">W szeregu województw tylko w nielicznych powiatowych poradniach specjalistycznych pracuje dwóch chirurgów. Statystycznie na 1 godzinę pracy chirurga przypada 5 pacjentów, faktycznie jest ich 7–8; chirurg musi w ramach pracy w przychodni dokonywać niewielkich zabiegów. W tych warunkach pacjenci nierzadko odsyłani są do szpitali w przypadkach, które tego nie wymagają.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełEmiliaJeżewska">Według danych resortu, najwięcej mamy w kraju internistów i chirurgów. Teren tego nie odczuwa, m.in. dlatego, że w tych dziedzinach lekarze specjalizują się w bardzo wąskim zakresie i podejmują bardzo często prace naukowe w odpowiednich placówkach. Specjalistów ogólnej interny i ogólnej chirurgii jest wciąż za mało. Należałoby różnymi środkami preferować specjalizowanie się w chirurgii, gdyż w tej dziedzinie deficyt będzie się pogłębiał w ciągu najbliższych lat. Ta kategoria lekarzy pracuje najciężej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełEmiliaJeżewska">Poradnie laryngologiczne i okulistyczne statystycznie istnieją w każdym powiecie, faktycznie poradnie te obsługiwane są częstokroć przez dojeżdżających raz w tygodniu specjalistów. Powoduje to wyczekiwanie na porady. Wystarczy powiedzieć, że w Poznaniu, przy dobrze zorganizowanej obsłudze lekarskiej, też trzeba długo czekać na uzyskanie recepty na okulary.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełEmiliaJeżewska">Wzrosła ilość lekarzy psychiatrów w lecznictwie otwartym, jest ich jednak nadal za mało. Nadal należy stosować różne środki zachęty dla specjalizowania się lekarzy w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełEmiliaJeżewska">Dotkliwie odczuwany jest brak specjalistów-radiologów. Powoduje to poważne skutki ekonomiczne wynikające z konieczności pokrywania kosztów dojazdu pacjentów na badania.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełEmiliaJeżewska">Słusznie i skutecznie spopularyzowano potrzebę okresowych badań cytologicznych kobiet. Jednakże w połowie powiatów nie ma odpowiednich poradni, a istniejące są obciążone nadmierną ilością zgłaszających się na badania.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełEmiliaJeżewska">W toku pracy Komisji niejednokrotnie podnoszono sprawę obiegu dokumentacji chorobowej pacjentów. Sprawa ta powinna być szybko uregulowana, chociażby ze względu na przeciwdziałanie marnotrawstwu leków. Niejednokrotnie zdarza się, że te same leki zapisuje pacjentowi lekarz-internista, a następnie lekarze innych specjalności, do których pacjent jest kierowany. Ocenia się, że przy istnieniu jednej obiegowej karty choroby oszczędność leków wyniosłaby 1/4 obecnie zapisywanych i odbieranych w aptekach.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PosełEmiliaJeżewska">Ważną sprawą dla pozyskania lekarzy-specjalistów w terenie jest przydział mieszkań. Nie zawsze da się to rozwiązać w drodze przystąpienia lekarza do spółdzielni mieszkaniowej, ponieważ w wielu mniejszych miastach, nawet powiatowych, spółdzielni takich w ogóle nie ma.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzyHagmajer">Podstawowym problemem pozostaje ilość lekarzy. Chodzi o to, czy przyrost tej ilości odpowiadać będzie proporcjonalnie przyrostowi ludności, zwłaszcza jeśli uwzględnić, że wyż demograficzny wchodzi obecnie w wiek dojrzały.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJerzyHagmajer">Stypendia fundowane dla lekarzy zdają egzamin, dzięki temu teren uzyskuje więcej lekarzy. Aby znalazło się więcej specjalistów w terenie, należałoby zwiększyć ilość stypendiów specjalizacyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W ostatnich latach obserwujemy spontaniczny rozwój lecznictwa specjalistycznego. Zjawisko to występuje na całym świecie.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Szybki rozwój nauk medycznych jest jedną z podstawowych przyczyn szerokiego rozwoju specjalizacji. Obok tego występuje rozwój nauk traktujących szeroko o zabezpieczeniu zdrowia publicznego i dążność do integracji doświadczeń poszczególnych specjalności lekarskich. Wydaje się, że na tym tle resort zdrowia powinien wybrać najsłuszniejsze drogi rozwoju i organizacji lecznictwa otwartego.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Rozwój nauk medycznych dyktuje nam potrzebę podziału specjalności internisty na internistę wieku rozwojowego, internistę wieku dojrzałego i specjalistę od zagadnień geriatrii. Specjalizacja taka jednak obejmować powinna już wyszkolonych lekarzy ogólnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Lekarz ogólny powinien leczyć pacjenta przy współudziale lekarzy specjalistów. Nie mamy jeszcze wypracowanego poglądu i orientacji co do faktycznych potrzeb w zakresie szkolenia lekarzy wąskich specjalności. Ocena potrzeb w tym zakresie opiera się przede wszystkim na szacunku, nie znamy efektów pracy tych lekarzy. W tej dziedzinie otwiera się pole do działania dla specjalistów krajowych i doradców Ministra Zdrowia, którzy powinni wypracować koncepcje rozwojowe w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Nadzór nad działalnością przychodni specjalistycznych i lekarzy specjalistów jest niedostateczny. Nie można wyników ich pracy oceniać tylko według ilości przyjętych pacjentów. Problem ten uznać należy za otwarty.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W większych miastach mamy nadmiar lekarzy specjalistów, podczas gdy w terenie występują niedobory. Na niektórych terenach utrwaliła się już praktyka dojazdów lekarzy do przychodni specjalistycznych. Czy nie należałoby zobowiązać lekarza dojeżdżającego do szkolenia swego następcy spośród lekarzy miejscowych?</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Organizacja otwartej pomocy specjalistycznej na terenie województwa poznańskiego zasługuje na baczniejszą uwagę. Już w chwili obecnej na terenie Poznania stosuje się praktykę, że w przypadku konieczności konsultowania się, lekarz ogólny przyjeżdża do pacjenta na wizytę domową w towarzystwie lekarza specjalisty. Umożliwia to natychmiastową konsultację i podjęcie słusznego kierunku leczenia; podnosi rangę lekarza domowego. Eksperyment ten stopniowo przenoszony będzie na teren powiatów. Wydaje się, że ta, jak i inne słuszne inicjatywy woj. poznańskiego, powinny być z większą uwagą rozważane przez resort i przenoszone na inne tereny. Należy również przyznać odpowiednie środki finansowe na realizację rzeczowych, słusznych przedsięwzięć.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Stypendia powinny stać się instrumentem szybkiego zaspokojenia potrzeb w zakresie szkolenia lekarzy specjalistów. Konieczne jest jednak, aby obie strony wywiązywały się w pełni z podjętych zobowiązań. Najczęściej niedotrzymywany jest warunek przydzielania mieszkania młodemu lekarzowi specjaliście. System stypendiów powinien być ściśle powiązany z systemem przydziału mieszkań. Należałoby przemyśleć, czy nie byłoby słuszne otwieranie bezimiennych książeczek mieszkaniowych przez rady narodowe bądź też przekazywanie części stypendium na rzecz budownictwa spółdzielczego. Problematyką tą powinny szerzej zainteresować się związki zawodowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Prawidłowy rozwój lecznictwa otwartego jak i organizacja lecznictwa specjalistycznego uwarunkowane są osiągnięciem pewnej równowagi pomiędzy poszczególnymi czynnikami. Zaliczamy do nich: odpowiednią ilość lekarzy, średniego i niższego personelu medycznego, bazę lokalową, techniczną itp. Planowanie tych wszystkich czynników w sposób prawidłowy uwarunkowane jest przeprowadzeniem rachunku ekonomicznego — rachunku ekonomiki służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Zwiększenie wydatków na rozwój służby zdrowia mogłoby np. przynieść olbrzymie oszczędności w wydatkach ponoszonych na zasiłki chorobowe, na opłacanie czasu zużytego na oczekiwanie na poradę lekarską wskutek nieprawidłowej organizacji przychodni itp. Szerzej należałoby badać skutki ekonomiczne rozwijania się chorób społecznych i to nie tylko z punktu widzenia wydatków ponoszonych przez resort zdrowia, ale również strat, jakie ponosi przemysł wskutek zupełnej czy częściowej niezdolności pracownika do pracy.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Taka praktyka obliczania kosztów leczenia i szerszego informowania o tym społeczeństwa dałaby na pewno dobre wyniki. Nikt np. nie wie, że jednorazowy koszt wezwania pogotowia ratunkowego wynosi około 200 zł, z czego pacjent opłaca 10 proc.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Trudno byłoby w tej chwili przesądzać, czy system stypendialny zdaje egzamin. Na pewno jednak bardziej rygorystycznie należy przestrzegać dotrzymywania warunków umowy, przede wszystkim w zakresie przydziału mieszkań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">We wszystkich zawodach mamy do czynienia z ludźmi, którzy wykonują swój zawód gorzej i lepiej, z większym i mniejszym poczuciem odpowiedzialności. W zawodzie lekarza problem ten nabiera szczególnego znaczenia. Niejednokrotnie wizyty u lekarza w przychodni lecznictwa otwartego, zwłaszcza w przychodniach bardziej przeciążonych, ograniczają się do wypisania recepty lub też skierowania pacjenta do specjalisty. Pacjent wychodzi niejednokrotnie z uczuciem, że nie został właściwie zbadany i że musi skorzystać z pomocy lekarza prywatnego. Więcej uwagi należy poświęcić przy szkoleniu lekarzy wdrożeniu im umiejętności nawiązywania kontaktów z pacjentem, zyskiwaniu zaufania pacjenta.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Wiceprzewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu — Witold Stefanowski: Na terenie woj. poznańskiego podjęto wysiłek prawidłowego zorganizowania otwartej pomocy specjalistycznej. Powołano 7 rejonowych przychodni specjalistycznych w większych miastach. Skróciło to drogę pacjenta do specjalisty. Podstawowym jednak warunkiem wdrożenia w życie tych przedsięwzięć jest zapewnienie odpowiedniej bazy materialnej i kadr lekarzy specjalistów. Ustalono już podstawowe kierunki inwestowania w przyszłej 5-latce. Problem ten powinien być rozwiązany dla całego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Na terenie województwa brak w tej chwili ok. 230 lekarzy specjalistów I stopnia i 130 lekarzy II stopnia. Obecny system szkolenia specjalistów nie rokuje szybkiego uzupełnienia tych braków. Należałoby wypracować lepszy jednolity dla całego kraju system szkolenia, który pozwoliłby na przyspieszenie szkolenia lekarzy specjalistów.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Należy podjąć również bardziej skuteczne kroki zmierzające do osiedlania się lekarzy specjalistów w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Przedstawiciel wojewódzkiej rady narodowej w Poznaniu zasygnalizował również szereg braków i niedociągnięć w zaopatrzeniu w podstawowy sprzęt medyczny i diagnostyczny w przychodniach specjalistycznych na terenie województwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">Za niezmiernie słuszne należy uznać te wszystkie głosy w dyskusji i opinie terenu, które podkreślają rolę i znaczenie daleko idącej integracji służby zdrowia. Czynnikiem najbardziej istotnym w tym procesie powinien stać się lekarz rejonowy.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełStanisławSzyndlar">Organizatorzy służby zdrowia w terenie oczekują od resortu opracowania koncepcji organizacyjnej, zabezpieczającej stabilizację kadr w terenie. Dobrym przykładem może tu służyć Opole, gdzie, dzięki umiejętnej organizacji, stabilizacja ta jest zabezpieczona.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełStanisławSzyndlar">W czasie wizytacji terenowej posłowie spotykają się z prośbami o pomoc zgłaszanymi przez rady narodowe w rozwiązywaniu trudności mieszkaniowych dla lekarzy; zabezpieczenie takich mieszkań to ich zdaniem kluczowa sprawa dla zapewnienia kadr lekarskich na ich terenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Odcinkiem wymagającym szczególnej uwagi jest pomoc lekarska w szkołach. Lekarze w nich zatrudnieni nie wywiązują się w pełni ze swych zadań w zakresie profilaktyki. Uzyskanie specjalizacji w higienie szkolnej jest procesem bardzo skomplikowanym.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski: Zapewnienie właściwej pomocy specjalistycznej w lecznictwie otwartym jest problemem trudnym, nigdzie zadowalająco nie rozwiązanym. Trzeba zdać sobie sprawę z zachodzącego procesu ewolucji, w którym w stosunkowo krótkim okresie czasu przeszliśmy od dawnej formy lekarza „omnibusa” do coraz szerszego zasięgu specjalizacji w medycynie. Obecnie decydującą rolę w procesie leczenia odgrywać musi nie pojedynczy lekarz z ogólnymi kwalifikacjami, czy nawet lekarz specjalista, lecz zespół specjalistów opierający się na rozbudowanej bazie diagnostycznej. Jednakże ten kształtujący się dopiero zespół, nieujęty jeszcze w dostateczne formy organizacyjne, musi mieć jakiś jeden czynnik harmonizujący jego działalność; czynnikiem tym jest lekarz ogólny, internista w rejonie. Wydaje się, że dopóki nie zostanie w ostateczny sposób skrystalizowana pozycja lekarza ogólnego jako czynnika integrującego, dopóty problem szeroko pojętej pomocy specjalistycznej w lecznictwie otwartym nie zostanie zadowalająco rozwiązany.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Resort różnymi drogami i metodami działa w kierunku kształcenia specjalistów. Stopniowo osiąga się poprawę. Pamiętać jednak należy, że proces kształcenia specjalistów II stopnia trwa kilka lat, a więc na wyniki trzeba jeszcze czekać.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Jedną z form uzyskiwania specjalizacji są stypendia specjalizacyjne dla lekarzy. Obecnie jest ich ok. 600. Jest to jednak tylko forma uzupełniająca, gdyż podstawową drogą uzyskiwania specjalizacji jest i w dalszym ciągu pozostanie dla młodych lekarzy praca w szpitalach. Ubocznym, ujemnym skutkiem stypendiów specjalizacyjnych jest to, że niektórzy lekarze po uzyskaniu specjalizacji nie wracają na swój macierzy teren, lecz pozostają w dużych ośrodkach. Obecnie czynione są próby ściślejszego wiązania specjalizacji z miejscem pracy. Rada narodowa będzie delegować lekarza zatrudnionego na swoim terenie na uzyskanie specjalizacji do kliniki i opłacać go.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Resort z całą uwagą obserwuje inicjatywy terenowe zmierzające do usprawnienia działalności służby zdrowia. Równocześnie jednak podchodzi do nich z dużą rozwagą i ostrożnością, gdyż w większości wypadków pociągają one za sobą skutki finansowe, bądź też odstępstwa od obowiązujących przepisów. Z uogólnianiem eksperymentów, nawet pozytywnych, nie należy się spieszyć. Rzecz bowiem polega nie na mnogości reorganizacji, lecz na stopniowym porządkowaniu nabrzmiałych problemów.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Słusznie postulowano w dyskusji konieczność uwzględniania w projektach typowych szpitali pomieszczeń dla przychodni przyszpitalnych. Ostatnio wszystkie projekty typowe obiektów służby zdrowia poddane zostały analizie i wprowadza się do nich niezbędne korekty.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Resort przywiązuje wiele wagi do opracowywania problemów z dziedziny ekonomiki służby zdrowia, pewna ilość takich opracowań została już dokonana. Wydaje się jednak niezbędne podjęcie przez określone środowiska ekonomiczne takich prac w znacznie szerszym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Przewodnicząca Komisji — poseł Alicja Musiałowa (PZPR): Komisja od wielu lat poświęca uwagę problemom otwartej służby zdrowia. Obserwując przebieg tych dyskusji, nie można nie zauważyć, jak wzrastają wymagania w tej dziedzinie. Przed paru jeszcze laty dotyczyły one głównie dostępności lecznictwa, konieczności zapewnienia ludziom możliwości uzyskania porady u lekarza. Obecnie przeszliśmy na wyższy szczebel rozważań — rozpatrujemy sprawy otwartej opieki lekarskiej od strony jej jakości, kompleksowości. Nie oznacza to naturalnie, że zagadnienia dostępności lecznictwa zostały już w pełni rozwiązane, jednak coraz większej wagi nabierają problemy nowe.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Zarówno zespół jak i posłowie stykający się z problematyką lecznictwa otwartego w terenie zgłaszają uwagi dotyczące niedoceniania przez resort inicjatyw terenowych. W pełni uznając konieczność ostrożnego podchodzenia do takich inicjatyw, trzeba równocześnie zrozumieć, że źródłem ich powstawania jest żywo przez teren odczuwany niedosyt procesów integracyjnych w służbie zdrowia, niedostateczna jasność w ustaleniu roli lekarza specjalisty. Działacze służby zdrowia w terenie odczuwają niedostateczną zespołowość działania otwartej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełJadwigaJaniszewska">W zasadzie rola lekarza rejonowego jest sprecyzowana. Jednakże nie do końca zabezpieczone są warunki umożliwiające mu pełne wywiązywanie się z tej roli. Natomiast rola lekarza specjalisty nie jest do końca jasna: czy ma leczyć, czy tylko konsultować, z kim i w jakich formach utrzymywać kontakt itp. Ten brak precyzji w określeniu pozycji lekarza specjalisty otwiera szerokie pole działania dla organizatorów służby zdrowia. Nic więc dziwnego, że w dyskusji tak wiele miejsca poświęcono sprawom eksperymentów zmierzających do najlepszego organizacyjnie ustalenia pozycji lekarza-specjalisty.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Komisja powróci jeszcze do problemu otwartej opieki lekarskiej i wysłuchiwać będzie sprawozdań resortu o postępach osiąganych w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełJadwigaJaniszewska">O STANIE I ROZWOJU LECZNICTWA SPECJALISTYCZNEGO W OPIECE ZDROWOTNEJ OTWARTEJ</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzego Sztachelskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 19 października 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Zasadnicza rola lecznictwa specjalistycznego polega na uzupełnianiu świadczeń udzielanych przez lecznictwo podstawowe, rozszerzaniu ich zakresu i podnoszeniu jakości. Wobec przyjętej zasady, że lecznictwo podstawowe spełnia główną rolę w udzielaniu pomocy lekarskiej, poradnie specjalistyczne spełniają zadania przede wszystkim konsultacyjne, niektóre z nich prowadzą działalność leczniczą w zakresie chorób o szczególnym znaczeniu społecznym.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Otwartą opiekę specjalistyczną dla całego powiatu organizują przychodnie obwodowe, które mogą być w uzasadnionych przypadkach organizowane w przychodniach rejonowych. W przychodniach obwodowych organizowane są poradnie o zasadniczych specjalnościach jak: choroby wewnętrzne, chirurgia, ftyzjatria, okulistyka, laryngologia, dermatologia z wenerologią, neurologia i psychiatria.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Wojewódzkie przychodnie specjalistyczne powołane są przede wszystkim dla sprawowania nadzoru specjalistycznego, wykonywania zadań metodyczno-organizacyjnych, a także prowadzenia konsultacji dla poradni specjalistycznych przychodni obwodowych, instruktażu i szkolenia kadr. Ponadto w przychodniach wojewódzkich organizowane są poradnie o wąskich specjalnościach, które nie mogą być powoływane w przychodniach obwodowych z braku odpowiedniej kadry fachowej, urządzeń jak i możliwości pełnego ich wykorzystania.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Obecnie posiadamy 4.835 poradni specjalistycznych o 8 zasadniczych specjalnościach. W ostatnich dwóch latach przybyło 348 poradni. Występują jeszcze pewne dysproporcje w rozmieszczeniu lekarzy specjalistów pomiędzy większymi miastami a powiatami. Szereg poradni obwodowych prowadzą lekarze dojeżdżający. Aby przyspieszyć organizację opieki specjalistycznej w powiatach w oparciu o stałe kadry, wprowadzono nowe metody kształcenia lekarzy specjalistów. Między innymi od roku 1965 stosuje się tzw. metodę specjalizacji etapowej, co umożliwia lekarzowi szybsze podjęcie pracy w poradni — po przeszkoleniu wstępnym. Dalsze dokształcanie lekarza specjalisty odbywa się już w toku wykonywanej praktyki. Jednym ze sposobów, który przyczynił się również do zwiększenia ilości specjalistów, było przydzielanie stypendiów dla najbardziej deficytowych dyscyplin.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Obecnie posiadamy w kraju w zakresie 8 zasadniczych specjalności 12.592 lekarzy specjalistów oraz 3.275 odbywających specjalizację I stopnia. Najliczniejszą grupę specjalistów stanowią interniści, następnie — w kolejności — chirurdzy, psychiatrzy, ftyzjatrzy, neurolodzy, okuliści, laryngolodzy i dermatolodzy.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PosełJadwigaJaniszewska">W związku z dążeniem do większej zespołowości opieki nad chorym, do podniesienia poziomu świadczeń, do usunięcia niektórych przeszkód w korzystaniu przez ludność z opieki zdrowotnej oraz do racjonalnego wykorzystania posiadanych kadr i urządzeń — zamierza się w ciągu najbliższych lat doprowadzić do ściślejszego współdziałania pomiędzy otwartym lecznictwem specjalistycznym a szpitalem. W tym celu organizuje się w istniejących, nowobudowanych bądź modernizowanych szpitalach, przychodnie specjalistyczne posiadające wspólne ze szpitalem zaplecze diagnostyczne i zabiegowe (przychodnie przyszpitalne). Jednocześnie dąży się do koncentracji poradni specjalistycznych istniejących w ramach otwartej opieki zdrowotnej, w celu usprawnienia toku pracy i ciągłości opieki, co jest zamierzeniem dosyć trudnym do zrealizowania.</u>
+          <u xml:id="u-10.20" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Oceniając obecny stan organizacyjny i działalność lecznictwa specjalistycznego stwierdzić należy, że zdołaliśmy zorganizować dostateczną ilość poradni chirurgicznych i ftyzjatrycznych, zadowalający jest stan poradni laryngologicznych, okulistycznych i dermatologicznych, odczuwa się natomiast niedostatek poradni internistycznych, neurologicznych i zdrowia psychicznego.</u>
+          <u xml:id="u-10.21" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Dla osiągnięcia dalszej poprawy w zakresie otwartej opieki zdrowotnej, w tym również opieki specjalistycznej, Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej podjęło szereg kroków zmierzających do przyspieszenia szkolenia lekarzy specjalistów, jak również kroki natury organizacyjnej — mające na celu szybszy rozwój poradni specjalistycznych. Ustalono kierunki dalszego rozwoju opieki specjalistycznej. Wojewódzkim wydziałom zdrowia i opieki społecznej przekazano plan rozwoju opieki zdrowotnej do roku 1970 i zobowiązano je do stopniowego organizowania poradni zasadniczych jak i specjalistycznych. Opracowano projekt nowych przepisów w sprawie praktyki podyplomowej lekarzy, umożliwiający ukierunkowanie praktyki, poczynając już od drugiego roku pracy. Stypendia specjalizacyjne przyznawane są tylko dla specjalności deficytowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.22" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Ponadto resort prowadzi intensywną i różnorodną w formach działalność w zakresie szkolenia podyplomowego lekarzy, włączając do tego systemu — obok Studium Doskonalenia Lekarzy — szpitale wojewódzkie i powiatowe oraz aparat nadzoru specjalistycznego.</u>
+          <u xml:id="u-10.23" who="#PosełJadwigaJaniszewska">W oparciu o dokonany bilans kadr lekarskich przewiduje się, że do roku 1970 zostanie w 100 proc. zaspokojone ilościowe zapotrzebowanie na lekarzy dla lecznictwa podstawowego i w 75 proc. dla lecznictwa specjalistycznego. Pełne zaspokojenie zapotrzebowania na lekarzy specjalistów osiągnie się w okresie 1971–1975 r.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00030-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00030-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2820dc8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00030-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00030-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 30/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 30/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:11</note>
+        <note type="sessionNo">30</note>
+        <date>1967-10-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEmiliaJeżewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Emilia Jeżewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKleczaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kleczaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyHagmajer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hagmajer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefCiupiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Ciupiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBudzynowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Budzynowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZygmuntFilipowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zygmunt Filipowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00030-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00030-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..20ee967
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00030-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,104 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 20 października 1967 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrywała stan bazy diagnostycznej w lecznictwie otwartym.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">— przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministrem Jerzym Sztachelskim i dyrektorem generalnym Romanem Secomskim, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Handlu Zagranicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli — Bolesław Szlązak;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">— wiceprzewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia — Alfred Rejnowicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Materiał informacyjny posłowie otrzymali na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Informację o stanie i kierunkach rozwoju diagnostyki laboratoryjnej złożył Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W imieniu podkomisji składającej się z posłów: Alicji Musiałowej (PZPR), Józefa Ciupińskiego (SD), Heleny Dąbskiej (ZSL), Jerzego Hagmajera (bezp. „Pax”), Emilii Jeżewskiej (bezp.), Olgi Szwałkiewicz (bezp.), Stanisława Szyndlara (ZSL) i Józefa Wlekłego (PZPR) — koreferat w sprawach bazy diagnostyki laboratoryjnej w lecznictwie otwartym przedstawił poseł Józef Ciupiński. Podkomisja zwizytowała placówki diagnostyczne na terenie województw: opolskiego i poznańskiego. Ponadto koreferat oparto na materiałach otrzymanych z województw: lubelskiego, rzeszowskiego, zielonogórskiego i wrocławskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dziedzinie diagnostyki laboratoryjnej lecznictwa otwartego i zamkniętego wysuwają się na czoło zagadnienia kadrowe, warunków lokalowych laboratoriów oraz wyposażenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Wnioski, do jakich prowadzi analiza tych problemów, są następujące:</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- Pogłębić trzeba integrację laboratoriów diagnostycznych szpitali i otwartej opieki zdrowotnej; szerzej wykorzystywać trzeba bazę szpitalną dla potrzeb lecznictwa otwartego, ustalić dla poszczególnych szpitali właściwy zakres badań, głównie specjalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- Trzeba ustalić rozmiary deficytu kadr fachowych z wyższym wykształceniem i stworzyć możliwość korzystania ze stypendiów specjalizacyjnych przez nielekarzy. Spowodować uznanie pracowników z wyższym wykształceniem — nielekarzy zatrudnionych w resorcie zdrowia — za fachowych pracowników służby zdrowia, określić ich odpowiedzialność i uprawnienia zawodowe. Stworzyć możliwość uzyskiwania specjalizacji I i II stopnia oraz otwierania przewodów doktorskich w akademiach medycznych nielekarzy zatrudnionych w dziedzinie analityki lekarskiej. Wprowadzić stanowisko starszego technika analityki, co stworzy możliwość awansu w zawodzie i będzie bodźcem do podwyższania kwalifikacji. Poczynania te powinny być poprzedzone opracowaniem wskaźników racjonalnego zatrudnienia kadr fachowych w laboratoriach oraz upowszechnieniem standaryzacji metod laboratoryjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- W dziedzinie wyposażenia technicznego placówek diagnostycznych wydaje się niezbędne szybsze zakończenie prowadzonej akcji porządkowania zasobów sprzętu i rozdysponowanie sprzętu nadmiernie lub wręcz zbytecznie gromadzonego w niektórych placówkach.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Do spraw pilnych należy poprawa jakości technicznej szkła laboratoryjnego i aparatury szklanej produkcji krajowej, jak również poprawa działalności wojewódzkich zakładów naprawy sprzętu medycznego, które poza naprawami awaryjnymi powinny prowadzić stałą konserwację sprzętu.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Wydaje się niezbędne prowadzenie dyżurów nocnych w laboratoriach dla złagodzenia trudności wynikających ze szczupłej obsady kadrowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Rozwiązać trzeba sprawę tłumaczeń na język polski instrukcji montażu i obsługi cennej nieraz i skomplikowanej importowanej aparatury.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Zabezpieczyć trzeba dostawę części zamiennych do sprzętu pomiarowo-kontrolnego zarówno importowanego, jak i produkcji krajowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Na pytania posłów: Olgi Szwałkiewicz (bezp.), Leona Budzynowskiego (PZPR), Jadwigi Janiszewskiej (bezp.), Floriana Pierańskiego (SD), Jerzego Hagmajera (bezp. „Pax”), Stanisława Szyndlara (ZSL), Józefa Ciupińskiego (SD) i Alicji Musiałowej (PZPR) — odpowiedzi udzielili: Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski, dyrektor Centrali Handlu Zagranicznego „Varimex” — Tadeusz Wąsak i wicedyrektor departamentu w Ministerstwie Handlu Zagranicznego — W. Gwiazda.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski wyjaśnił m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Oblicza się, że do roku 1975 powinniśmy zatrudnić dodatkowo w laboratoriach diagnostycznych ok. 500 pracowników z wykształceniem wyższym i 5.000 pracowników ze średnim wykształceniem technicznym. Zapotrzebowanie to nie będzie w pełni zaspokojone z uwagi na występujące trudności w bazie szkoleniowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W ostatnich latach prowadzone były zarówno przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej jak i Najwyższą Izbę Kontroli badania prawidłowości wykorzystania urządzeń i sprzętu diagnostycznego. Badania te będą kontynuowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Koncepcja szerszego wiązania i wykorzystania szpitalnej bazy diagnostycznej dla potrzeb lecznictwa otwartego jest konsekwentnie realizowana. Dokumentacja techniczna nowych obiektów szpitalnych przewiduje takie usytuowanie laboratorium, ażeby dostępne ono było dla pacjentów z zewnątrz.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Sporządzono dokładny rejestr rodzajów prowadzonych badań laboratoryjnych oraz opracowano zalecenia bezwzględnego stosowania niektórych metod badań w określonych warunkach technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Wyjaśnienia dyrektora Centrali Handlu Zagranicznego „Varimex” — Tadeusza Wąsaka i dyrektora departamentu w MHZ — W. Gwiazdy dotyczyły: przydziału środków dewizowych na zakup sprzętu diagnostycznego, kierunków importu oraz podstawowych zamierzeń w tym zakresie na najbliższe lata, dostaw niezbędnych części zamiennych do urządzeń importowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Rozpatrując kierunki rozwoju laboratoryjnej bazy diagnostycznej, podobnie jak i innych dziedzin prac służby zdrowia, należy mieć na uwadze aspekty ekonomiczne. Różnorodność sprzętu laboratoryjnego, nieterminowe wykonywanie remontów, brak części zamiennych, niezabezpieczenie konserwacji sprzętu powodują niewłaściwe wykorzystanie urządzeń, podrażają koszty badań laboratoryjnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Dążyć należy do szerszego wykorzystania bazy laboratoryjnej przemysłowej służby zdrowia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">Trudno zrozumieć, dlaczego instrukcje obsługi wielu urządzeń i aparatów produkcji krajowej wydawane są w języku angielskim. Placówki służby zdrowia zakupujące tę aparaturę zmuszone są do wydatkowania środków na dokonanie tłumaczeń.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławSzyndlar">Centrala Handlu Sprzętem Medycznym nie stwarza możliwości zaznajomienia się z aparatami medycznymi przed ich zakupieniem; powinna ona organizować okresowe pokazy sprzętu, który oferuje do sprzedaży.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełStanisławSzyndlar">Krajowi producenci nie przejawiają dostatecznego zainteresowania, jak użytkowany jest produkowany przez nich sprzęt i aparatura medyczna, jakie uwidaczniają się w nich braki, jakie jest zaopatrzenie w części zamienne. Natomiast wielu dostawców zagranicznych poprzez swych przedstawicieli analizuje te sprawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJerzyHagmajer">W budżecie Ministerstwa Zdrowia środki na zapewnienie stałych dyżurów w laboratoriach i pracowniach rentgenologicznych stanowiłyby niewielki odsetek. Wydaje się dziwne, że tak trudno doprowadzić do uregulowania tej sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJerzyHagmajer">Punkty naprawcze sprzętu i aparatury medycznej znajdują się w szczególnie trudnej sytuacji ze względu na ogromną różnorodność typów i rodzajów tego sprzętu. Np. użytkujemy w placówkach służby zdrowia aż 38 różnych typów aparatów rentgenologicznych. Dla prawidłowego użytkowania, konserwacji i remontów niezbędne jest większe ujednolicenie posiadanego sprzętu.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJerzyHagmajer">Przemysł polski produkuje wiele bardzo skomplikowanych maszyn, w wielu dziedzinach znajduje się w czołówce światowej; tym trudniej więc pojąć, dlaczego nie podejmuje produkcji stosunkowo prostych urządzeń, jak np. autoklawy, których brak tak bardzo odczuwa służba zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJerzyHagmajer">Należałoby domagać się od central handlowych sprowadzających aparaturę medyczną z zagranicy i rozprowadzających aparaturę produkcji krajowej, aby w większym niż dotychczas stopniu poznawały potrzeby służby zdrowia, analizowały je, badały przydatność sprzedawanego sprzętu i odpowiednio do tego ustalały swą politykę zakupów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanKleczaj">Postępy w działalności służby zdrowia osiągnąć można nie tylko poprzez kosztowne inwestycje i reorganizacje, lecz również w drodze drobnych niekiedy usprawnień organizacyjnych, w drodze lepszego wykorzystania czasu pracy personelu pomocniczego.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJanKleczaj">Pracownie analityczne powiatowych ośrodków zdrowia są na ogół nadmiernie obciążone, co przedłuża czas obsługi zgłaszających się na badania. Wydaje się słuszne szersze organizowanie małych laboratoriów, zwłaszcza w terenowych ośrodkach zdrowia, które wykonywałyby podstawowe badania; większe pracownie analityczne mogłyby wtedy koncentrować się głównie na badaniach specjalistycznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełLeonBudzynowski">Wskazując na występujące ciągle poważne braki w dziedzinie otwartej opieki lekarskiej, nie można tracić z oczu wielkich osiągnięć w tej dziedzinie. Więcej uwagi zwracać trzeba na usuwanie mankamentów organizacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełLeonBudzynowski">Część przychodni przyzakładowych dysponuje stosunkowo dobrze wyposażoną bazą diagnostyczną nie zawsze dostatecznie wykorzystywaną. Pogłębienie koordynacji terenowej w wykorzystaniu aparatury i urządzeń dałoby rezultaty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełEmiliaJeżewska">Wizytacje i dyskusje z pracownikami służby zdrowia potwierdziły dysproporcje wyposażenia w sprzęt; niektóre powiaty dysponują bogatą bazą diagnostyczną, w innych brak najbardziej podstawowych urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełEmiliaJeżewska">Poważne zastrzeżenia budzi jakość sprzętu medycznego.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełEmiliaJeżewska">O ile można zrozumieć trudności z częściami zamiennymi do dawno już używanego sprzętu, zwłaszcza wobec różnorodności jego typów, o tyle trudno znaleźć usprawiedliwienie dla braku tych części do nowych aparatów. Producenci zdają sobie chyba sprawę z tego, które części najłatwiej ulegają uszkodzeniom; takie aparaty należy kupować razem z zapasem części zamiennych.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełEmiliaJeżewska">Dystrybucją sprzętu medycznego zajmuje się i resort zdrowia, i Centrala Handlu Sprzętem Medycznym. Ta dwutorowość odbija się niekorzystnie na prawidłowym rozprowadzaniu tej aparatury. Nie zawsze, przydzielając nowy aparat, bada się, czy zabezpieczone zostały warunki jego wykorzystania, toteż część sprzętu nie jest użytkowana.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełEmiliaJeżewska">Wiceprzewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia — Alfred Rejnowicz: Braki aparatury i sprzętu medycznego są jeszcze bardzo poważne, szczególnie jeśli wziąć pod uwagę, że część aparatury diagnostycznej jest przestarzała i zużyta. W najbliższych latach nie będziemy w stanie braków tych uzupełnić; stąd konieczność ustalenia właściwej hierarchii potrzeb i odpowiednie pokierowanie produkcją krajową.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełEmiliaJeżewska">Niezbędne byłoby udzielenie poparcia resortowi w jego dążeniu do zwiększenia potencjału produkcyjnego zakładów produkujących sprzęt i aparaturę diagnostyczną, do unowocześnienia tej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełEmiliaJeżewska">Niezadowalający jest stan pomieszczeń, w których instaluje się sprzęt diagnostyczny; niektóre lokale nie odpowiadają warunkom bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełEmiliaJeżewska">Związek Zawodowy wiele wysiłku wkłada w regulowanie spraw płacowych i bytowych pracowników zatrudnionych w bazie diagnostycznej. Wiele zdołano już w tej dziedzinie osiągnąć. Chodzi o zahamowanie odpływu wysoko kwalifikowanych specjalistów, kadr z wyższym wykształceniem (analitycy, chemicy, biolodzy itp.), którzy w innych działach gospodarki znajdują korzystniejsze warunki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefCiupiński">Dla nielekarskich kadr z wyższym wykształceniem zatrudnionych w bazie diagnostycznej istotną sprawą są nie tyle warunki płacowe, ile uprawnienia zawodowe równe z uprawnieniami lekarzy; chodzi zwłaszcza o umożliwienie im osiągania specjalizacji wyższych stopni i otwierania przewodów doktorskich na akademiach medycznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJózefCiupiński">Rozwój medycyny pociąga za sobą konieczność coraz szerszego opierania się na wynikach badań bakteriologicznych. Tymczasem brak jest jasności, jakie placówki mają te badania prowadzić. Sanepid dysponujący najodpowiedniejszą wysoko specjalizowaną bazą techniczną, zaabsorbowany jest przede wszystkim badaniami profilaktycznymi i niechętnie świadczy usługi z tego zakresu szpitalom.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJózefCiupiński">Dodatkowych wyjaśnień udzielił dyrektor generalny w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Roman Secomski, który oświadczył m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJózefCiupiński">Zakłady naprawcze sprzętu medycznego zlokalizowane są przy wojewódzkich wydziałach zdrowia; od trzech lat resort i rady narodowe usilnie dążą do poprawy ich działalności. Na ten cel idą spore środki, buduje się bazy lokalowe, wyposaża w aparaturę kontrolno-pomiarową, zwiększa personel.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełJózefCiupiński">Dla poprawy zaopatrzenia w części zamienne do aparatury i sprzętu medycznego przeprowadza się w najlepszych zakładach naprawczych ewidencjonowanie potrzeb, w oparciu o które można będzie sporządzić prawidłowe bilanse. Resort dąży do stworzenia w każdym województwie magazynów części zamiennych, dysponujących szerokim asortymentem.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełJózefCiupiński">Braki w aparaturze medycznej są znaczne, a środki na ich zakup, zwłaszcza za granicą, ograniczone. Poprawa może następować etapami.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PosełJózefCiupiński">Kontrole przeprowadzone przez NIK wykazały, obok niedostatecznego wyposażenia bazy diagnostycznej, rażące przykłady niedostatecznego wykorzystania deficytowej aparatury. W celu usprawnienia rozdziału tej aparatury działa komisja resortowa oraz komisje wojewódzkie, które szczegółowo badają, czy placówka zamawiająca urządzenia zabezpieczyła środki na zakup, lokal, w którym zainstaluje aparaturę, fachowców do jej obsługi. Te trzy czynniki decydują o przydziale. Mimo takich obostrzeń zdarzają się jeszcze wypadki niewykorzystywania sprzętu.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PosełJózefCiupiński">Przewodnicząca Komisji — poseł Alicja Musiałowa (PZPR): Zaopatrzenie placówek służby zdrowia w sprzęt i aparaturę medyczną jest problemem trudnym do rozwiązania. Resort w dążeniu do poprawy sytuacji w tej dziedzinie napotyka na wiele przeszkód.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PosełJózefCiupiński">Komisja powinna zająć się problemem produkcji krajowej tego sprzętu i rozpatrzyć możliwości jej zwiększenia i unowocześnienia wspólnie z Komisją Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy, gdyż zakłady produkujące sprzęt i aparaturę medyczną znajdują się głównie w pionie drobnej wytwórczości.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PosełJózefCiupiński">Należałoby też zasugerować Komisji Handlu Zagranicznego, aby zanalizowała import sprzętu i postulowała pod adresem Centrali „Varimex” głębsze śledzenie opinii odbiorców oraz stawianie ostrzejszych wymagań przy zawieraniu transakcji zagranicznych. Rozważenia wymaga sprawa uzyskania większej stabilizacji źródeł zakupów zagranicznych; tą drogą można by zmniejszyć różnorodność typów sprzętu w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PosełJózefCiupiński">Słuszne wnioski zgłaszane przez podkomisję oraz w dyskusji można podzielić na 4 grupy. Do pierwszej z nich należą te wszystkie, które dotyczą konieczności uporządkowania metod i zakresu badań prowadzonych przez różne typy pracowni analitycznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PosełJózefCiupiński">Druga grupa wniosków to sprawy dotyczące pozycji pracowników z wyższym wykształceniem oraz techników zatrudnionych w bazie diagnostycznej; chodzi tu przede wszystkim o stworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji, zdobywania specjalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#PosełJózefCiupiński">Trzecia grupa postulatów dotyczy szerokiej gamy zagadnień związanych z produkcją, konserwacją, remontami sprzętu i aparatury medycznej, ich jakością i nowoczesnością. Niezbędne wydaje się zaostrzenie kontroli i nadzoru nad produkcją tego sprzętu.</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#PosełJózefCiupiński">Uregulowania wreszcie wymaga wykorzystanie sprzętu w przychodniach przyzakładowych; przy pomocy związków zawodowych dążyć trzeba do szerszego udostępnienia zainstalowanej w tych placówkach aparatury.</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#PosełJózefCiupiński">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektów dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#PosełJózefCiupiński">Komisja powołała podkomisję, której zleciła zbadanie problemu spółdzielczości lekarskiej. W skład podkomisji weszli posłowie: Jadwiga Janiszewska (bezp.), Józef Ciupiński (SD), Henryka Gwiazda-Pietrasz (bezp.) oraz Jerzy Hagmajer (bezp. „Pax”).</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#PosełJózefCiupiński">W skład zespołu, który wspólnie z Komisją Wymiaru Sprawiedliwości dokona oceny realizacji ustawy antyalkoholowej weszli posłowie: Jadwiga Janiszewska (bezp.), Jan Kleczaj (ZSL) i Bolesława Maciejewska (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-8.17" who="#PosełJózefCiupiński">O STANIE I KIERUNKACH ROZWOJU DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ</u>
+          <u xml:id="u-8.18" who="#PosełJózefCiupiński">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzego Sztachelskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 20 października 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.19" who="#PosełJózefCiupiński">Obecnie na terenie kraju czynnych jest ponad 2 tys. placówek laboratoryjnych, nie wliczając w to placówek związanych z akademiami medycznymi oraz podległych innym resortom. 42 proc. tej ilości stanowią laboratoria diagnostyczne lecznictwa zamkniętego, 33 proc. — laboratoria otwartej opieki zdrowotnej, 20 proc. — laboratoria przemysłowej służby zdrowia, 5 proc. — laboratoria sanatoryjne.</u>
+          <u xml:id="u-8.20" who="#PosełJózefCiupiński">Laboratoria diagnostyczne pracują w oparciu o obowiązujący zakres badań, opracowany w roku 1959 i wprowadzony w życie od roku 1961.</u>
+          <u xml:id="u-8.21" who="#PosełJózefCiupiński">Łącznie w laboratoriach diagnostycznych pracuje ponad 8,5 tys. osób, z czego 1.500 z wykształceniem wyższym, 4.800 dyplomowanych techników laboratoryjnych i 750 techników przyuczonych. Rozmieszczenie fachowej kadry w poszczególnych województwach nie jest równomierne; np. większość pracowników z wyższym wykształceniem koncentruje się w dużych ośrodkach miejskich. W chwili obecnej 38 proc. laboratoriów nie posiada kierownika z wyższym wykształceniem.</u>
+          <u xml:id="u-8.22" who="#PosełJózefCiupiński">Nowa kadra pracowników z wyższym wykształceniem rekrutuje się głównie z wydziałów lekarskich, biologii i nauki o ziemi, z wydziałów chemicznych i w niewielkim tylko stopniu z wydziału farmaceutycznego. Kadra ta doszkalana jest na specjalnych kursach organizowanych przez Studium Doskonalenia Lekarzy. Szkolenie takie odbywa się obecnie w 10 ośrodkach; przeciętnie rocznie przeszkala się ok. 300 pracowników. Dopływ kadry techników zapewnia 13 szkół techników medycznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.23" who="#PosełJózefCiupiński">Większość laboratoriów mieści się w nieodpowiednich lokalach; dotyczy to zwłaszcza laboratoriów przyszpitalnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.24" who="#PosełJózefCiupiński">Nadzór nad rozwojem diagnostyki laboratoryjnej i nad działalnością laboratoriów diagnostycznych koncentruje się w rękach Krajowego Specjalisty i jego zespołu oraz w rękach wojewódzkich specjalistów. Coraz większą rolę zaczyna ostatnio odgrywać Polskie Towarzystwo Diagnostyki Laboratoryjnej.</u>
+          <u xml:id="u-8.25" who="#PosełJózefCiupiński">Istniejąca obecnie sieć laboratoriów diagnostycznych jest w zasadzie wystarczająca pod względem ilościowym, natomiast wiele pracowni, zwłaszcza mniejszych, nie odpowiada wymogom jakościowym. Laboratoria obarczane są zbyt szerokim zakresem badań diagnostycznych, przekraczającym niejednokrotnie możliwości techniczne pracowni i możliwości uzyskania odpowiednich wiadomości fachowych przez poszczególnych pracowników. Stan ten pogarszają jeszcze braki aparatury laboratoryjnej, opóźnienia w wykonywaniu napraw bieżących i konserwacji sprzętu oraz fakt, że szybki rozwój diagnostyki laboratoryjnej dezaktualizuje stosowane obecnie metody badań i wyposażenie techniczne laboratoriów.</u>
+          <u xml:id="u-8.26" who="#PosełJózefCiupiński">Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej podjęło szereg kroków, które zmierzają do zlikwidowania występujących niedociągnięć w zakresie diagnostyki laboratoryjnej. Opracowano projekt systemu organizacyjnego sieci i struktury placówek. Ustalono obowiązujący zakres i metodykę badań dla rutynowych laboratoriów, opracowano podręcznik techniki badań, zgodnie z ustalonym zakresem i metodyką. Ustalono zestaw standardowego wyposażenia tzw. punktu laboratoryjnego, który mieścić się będzie w przewoźnej skrzynce i służyć ma lekarzowi leczącemu w wiejskich ośrodkach zdrowia, stacjach pogotowia ratunkowego, placówkach lecznictwa przemysłowego.</u>
+          <u xml:id="u-8.27" who="#PosełJózefCiupiński">Planuje się również podjąć szereg przedsięwzięć natury organizacyjnej, mających na celu przede wszystkim lepsze wykorzystanie istniejących laboratoriów. Projektuje się większą integrację laboratoriów diagnostycznych szpitali i otwartej opieki zdrowotnej, jak również wykorzystanie w większym stopniu zaplecza szpitali dla wykonywania badań na rzecz pacjentów z zewnątrz.</u>
+          <u xml:id="u-8.28" who="#PosełJózefCiupiński">Podjęto szereg przedsięwzięć w kierunku racjonalnego rozmieszczenia kadr oraz przyspieszenia szkolenia wysoko kwalifikowanych fachowców. Projektuje się wprowadzenie diagnostyki laboratoryjnej do programów nauczania w akademiach medycznych i do programów praktyki podyplomowej. Bada się możliwości przeszkalania w diagnostyce laboratoryjnej lekarzy klinicystów, dla osiągnięcia stanu, w którym ogół lekarzy posiadałby umiejętność właściwego korzystania z badań laboratoryjnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.29" who="#PosełJózefCiupiński">Duże znaczenie przywiązuje się również do unowocześnienia wyposażenia technicznego i zaopatrzenia laboratoriów diagnostycznych. Problem automatyzacji i mechanizacji pracy w dużych laboratoriach ma decydujące znaczenie dla poprawy jakości dokonywanych badań; ścisłość badań przeprowadzonych na aparaturze zmechanizowanej jest wielokrotnie większa.</u>
+          <u xml:id="u-8.30" who="#PosełJózefCiupiński">Podejmuje się również starania o szybkie i szerokie dostarczanie dobrej informacji o postępach badań laboratoryjnych w świecie. W tym kierunku pomyślnie rozwija działalność Polskie Towarzystwo Diagnostyki Laboratoryjnej, które wydaje własne czasopismo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00031-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00031-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d111c36
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00031-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00031-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 31/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 31/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:12</note>
+        <note type="sessionNo">31</note>
+        <date>1967-11-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekJakszewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Jakszewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykZiętek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryk Ziętek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJadwigaJaniszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jadwiga Janiszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyHagmajer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hagmajer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyPryma" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Pryma</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefCiupiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Ciupiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonNitecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Nitecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00031-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00031-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0f06c7c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00031-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,99 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 29 listopada 1967 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR) rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- projekt planu i budżetu na 1968 r. oraz podstawowych założeń planu na 1969 r. w części dotyczącej służby zdrowia;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za 1966 r. w części dotyczącej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministrem Jerzym Sztachelskim, dyrektorzy Zespołów NIK — Antoni Konaszyc i Henryk Zieleniewski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Szczegółowe materiały posłowie otrzymali na piśmie przed posiedzeniem. Informację o głównych założeniach planu na rok 1968 przedstawił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJózefCiupiński">Koreferat w sprawie planowanych na 1968 r. inwestycji służby zdrowia przedstawił poseł Witold Adamuszek (PZPR): W latach 1966–1970 na czoło wysunięte zostały potrzeby inwestycyjne lecznictwa otwartego, na który to cel przewidziano prawie 1/4 całości nakładów inwestycyjnych służby zdrowia. Wysokie nakłady utrzymane zostały na cele inwestycyjne lecznictwa zamkniętego, miały być one skoncentrowane na budowie zakładów psychiatrycznych i przeciwgruźliczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJózefCiupiński">Dotychczasowa realizacja tych założeń wskazuje, że w niektórych wypadkach zadania zostały w planach rocznych zaniżone, a ponadto nie są w pełni wykonywane. Niezadowalająca była w r. 1966, a także w roku bieżącym realizacja planu budowy szpitali oraz innych placówek służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJózefCiupiński">W 1968 r. na inwestycje służby zdrowia przeznacza się 3 mld zł, co stanowi 1,7 proc. ogółu nakładów inwestycyjnych w gospodarce uspołecznionej. W planie terenowym na inwestycje służby zdrowia i kultury fizycznej przeznaczono 5 proc. ogólnej ilości nakładów. Jeśli wziąć pod uwagę, że wielu inwestycji nie realizuje się terminowo, trzeba liczyć się ze znacznym spiętrzeniem zadań w 1969 r., wskutek konieczności pokrycia poślizgów z poprzednich lat. Wydaje się konieczne podjęcie kroków zabezpieczających uzyskanie przewidywanego rozwoju służby zdrowia w wyniku działalności inwestycyjnej, zgodnie z założeniami planu 5-letniego.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJózefCiupiński">Do głównych przyczyn opóźnień należy zaliczyć opieszałość wykonawstwa budowlano-montażowego, rozproszenie środków, niekompletność dokumentacji projektowych, niedotrzymywanie limitów kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJózefCiupiński">Nadal istnieją trudności w pozyskaniu wykonawców dla inwestycji o złożonym charakterze robót, co ma miejsce w przypadkach modernizacji i rozbudowy obiektów służby zdrowia. Tego rodzaju roboty są mniej opłacalne dla przedsiębiorstw budowlano-montażowych, a ponadto nie każde z tych przedsiębiorstw dysponuje fachowcami przygotowanymi do wykonywania skomplikowanych instalacji i urządzeń. Inwestycje służby zdrowia nie są też we właściwym czasie wyprzedzane przez inwestycje komunalne (woda, ścieki, elektryczność, gaz, ciepłownictwo).</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJózefCiupiński">Uwagi w sprawach lecznictwa otwartego przedstawiła poseł Jadwiga Janiszewska (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJózefCiupiński">Otwarta opieka zdrowotna, której problemy są przedmiotem stałego zainteresowania Komisji, znajduje się też na jednym z pierwszych miejsc działalności resortu.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJózefCiupiński">Z zadowoleniem odnotować trzeba, że w roku 1968 dalej wzrosnąć ma liczba lekarzy i lekarzy dentystów na wsi — o 9,6 i 7,9 proc.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJózefCiupiński">Ogólnie jednak w latach 1968–1969 nie przewiduje się większego przyrostu zatrudnienia personelu fachowego i zwiększenia bazy materialnej służby zdrowia. Racjonalne więc i zarazem jak najwydatniejsze wykorzystanie istniejącego potencjału materialnego i kadrowego staje się zagadnieniem szczególnie ważnym.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJózefCiupiński">Słuszna jest przyjęta zasada systematycznego zwiększania liczby lekarzy rejonowych i poszerzania zakresu ich zadań i obowiązków. Uzyskanie zdecydowanej poprawy na tym odcinku wymaga jednak ustanowienia skutecznego i sprawnego nadzoru metodyczno-organizacyjnego i specjalistycznego nad treścią pracy lekarza rejonowego, jak również wyraźnego wyeksponowania jego pozycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełJózefCiupiński">Stosowany system stażów podyplomowych jako środek realizowania polityki kadrowej dał w ostatnich latach zadowalające wyniki. Właściwie i elastycznie stosowana zasada rotacji lekarzy stwarza istotne przesłanki do szybszego nasycenia opieki zdrowotnej otwartej kadrą lekarską o wysokim poziomie fachowym.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełJózefCiupiński">Nie jest jeszcze dostateczny nadzór nad działalnością przychodni specjalistycznych. Rola lekarza specjalisty w lecznictwie otwartym nie jest wyraźnie określona — czy ma on leczyć, czy tylko konsultować oraz z kim i w jakiej formie utrzymywać kontakty.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełJózefCiupiński">W przemysłowej służbie zdrowia nadal obserwuje się niedostateczny zakres badań wstępnych i okresowych. Należy ograniczyć w tym lecznictwie organizowanie poradni specjalistycznych, których istnienia nie uzasadniają potrzeby. Należy przyspieszyć tempo rozwoju przychodni międzyzakładowych mających obejmować opieką leczniczą załogi małych zakładów.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełJózefCiupiński">Poza tymi problemami, resort w roku przyszłym powinien zwrócić uwagę na lepsze zabezpieczenie szkolnej opieki lekarskiej, transportu dla lekarzy, położnych i pielęgniarek na wsi, na osiągnięcie poprawy zaopatrzenia placówek służby zdrowia w sprzęt medyczny, na uruchamianie punktów aptecznych wszędzie tam, gdzie dostępna jest pomoc lekarska, na skuteczniejsze prowadzenie akcji uświadamiającej o potrzebie szczepień ochronnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełJózefCiupiński">Uwagi dotyczące planu rozwoju lecznictwa zamkniętego przedstawił poseł Stanisław Szyndlar (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełJózefCiupiński">Projekt planu na 1968 r. zakłada, że liczba łóżek szpitalnych wzrośnie o ponad 4 tys., z czego ponad 1.660 w nowych obiektach. Po realizacji tych zamierzeń będziemy mieli 50,6 łóżka na 10 tys. mieszkańców, a więc mniej niż zakłada plan 5-letni. W tej sytuacji szczególnego znaczenia nabiera koncentracja wysiłków w celu maksymalnego wykorzystania istniejących miejsc szpitalnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełJózefCiupiński">Do tego typu posunięć należałoby zaliczyć koncentrację pomocy specjalistycznej przy szpitalach, co umożliwi leczenie chorych w domu przy wykonywaniu zabiegów w szpitalu.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełJózefCiupiński">Poprawę w tym zakresie zapewnią także widoczne już skutki dążenia do wyrównywania dysproporcji pomiędzy województwami dysponującymi większą ilością szpitali, a tymi, które ich mają za mało.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełJózefCiupiński">Odpowiednie wykorzystanie miejsc szpitalnych umożliwiłoby lepsze wyposażenie szpitali w niektóre aparaty i urządzenia, zwłaszcza autoklawy; ich niedobór nie tylko utrudnia i przedłuża leczenie, lecz także powoduje zwiększenie jego kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełJózefCiupiński">Duże znaczenie ma dążenie resortu do skrócenia okresu badań diagnostycznych, co skróci czas pobytu chorego w szpitalu. Słuszne są zalecenia dotyczące zwiększenia zakresu służb anestezjologicznych i reanimacji. Wydatnie podniesie to poziom leczenia i skróci jego czas. Nie wydaje się to jednak możliwe do wykonania we wszystkich szpitalach już w latach 1968–1969 ze względu na braki obsady kadrowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełJózefCiupiński">Warunkami prawidłowej działalności szpitali są m.in. właściwa konserwacja aparatury szpitalnej oraz zapewnienie tym placówkom odpowiedniego transportu dostawczego. Konserwacja urządzeń wymaga rozbudowy służb technicznych w szpitalach. Zalecenia i przepisy wydane w tej dziedzinie przez Min. Zdrowia nie zawsze mogą być przestrzegane, ponieważ nie przydzielono na te cele odpowiedniej liczby etatów. Oba te zagadnienia powinny być jak najszybciej rozwiązane.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełJózefCiupiński">Powinno być także w możliwie najkrótszym czasie rozwiązane zagadnienie zapewnienia pełnej opieki szpitali terenowych nad chorymi z ich rejonu. W tym zakresie obserwuje się pewną beztroskę służby zdrowia i administracji, powodującą w rezultacie poszukiwanie przez chorych miejsc w szpitalach na własną rękę; szpital terenowy powinien znaleźć dla pacjenta miejsce lub ulokować go w innym zakładzie.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PosełJózefCiupiński">Na pytania posłów: Jerzego Prymy (PZPR), Jerzego Hagmajera (bezp. „Pax”), Józefa Ciupińskiego (SD), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.), Witolda Adamuszka (PZPR), Jadwigi Janiszewskiej (bezp.), Henryka Ziętka (PZPR) i Henryki Gwiazdy-Pietrasz (bezp.) odpowiedzi udzielił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PosełJózefCiupiński">Pytania dotyczyły m.in. środków podejmowanych w celu usuwania trudności występujących w realizacji inwestycji służby zdrowia, perspektyw ujednolicenia będącej w użytku różnorodnej aparatury leczniczej, organizacji służby anestezjologicznej i tworzenia oddziałów reanimacji, poprawy stanu higieny szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PosełJózefCiupiński">Rozważenia wymaga sprawa dalszego zwiększania liczby przychodni przyzakładowych. Niektóre z nich, dysponujące świetnym wyposażeniem i doskonałymi warunkami lokalowymi, nie są w pełni wykorzystywane, nie koncentrują się — tak jak powinny — na sprawach profilaktyki. Można przytoczyć szereg przykładów niedostrzeżenia zagrożeń chorobowych między innymi ołowicą, wskutek tego, że nie były przeprowadzone wśród pracowników badania profilaktyczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PosełJózefCiupiński">Należy poświęcić więcej uwagi zwalczaniu zakaźnego zapalenia wątroby, choroby długotrwałej i powodującej komplikacje po jej przebyciu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyPryma">Trudności z wykonaniem zadań inwestycyjnych służby zdrowia mają źródło w powszechnie znanych przyczynach napięć w wykonawstwie. Trudno spodziewać się, by opóźnienia inwestycyjne pierwszych dwóch lat 5-latki mogły być nadrobione w końcowych latach.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzyPryma">Działalność zapobiegawczo-lecznicza ma poważny wpływ na tok produkcji, trudno jednak obarczać personel lekarski odpowiedzialnością za stan dyscypliny pracy. Np. odmowa udzielenia zwolnienia z pracy przy stwierdzeniu przez lekarza ujemnych skutków spowodowanych przez nadużywanie alkoholu przez pacjenta, mogłaby prowadzić do wypadków przy pracy. Największa nieuzasadniona absencja ma miejsce w przedsiębiorstwach resortu budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych i jest zresztą jedną z przyczyn niepełnej realizacji planów inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJerzyPryma">Poziom opieki lekarskiej i higieny w szkole jest niezadowalający. Sprawom tym należy poświęcić więcej uwagi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełLeonNitecki">Postępy w stanie zdrowotności społeczeństwa zależą nie tylko od działalności resortu zdrowia. Poważny wpływ ma tu m.in. ochrona wód i powietrza przed zanieczyszczeniem, zwalczanie hałasu i wielu innych czynników.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełLeonNitecki">Wciąż aktualny jest problem braku dostatecznej liczby lekarzy w przychodniach rejonowych. Nie osiągnięto zadowalających wyników w rotacji lekarzy nabywających uprawnienia specjalistyczne w lecznictwie zamkniętym. Powoływanie do życia coraz węższych specjalności pogłębia tylko wśród lekarzy opory w podejmowaniu pracy w rejonie.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełLeonNitecki">Zbyt wolno posuwa się rozbudowa aptek w miastach i punktów aptecznych na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełLeonNitecki">Należy wymagać od resortu większego wysiłku dla zapewnienia rozwoju dermatologii, m.in. przez zwiększenie ilości stypendiów w akademiach medycznych dla tej specjalności. Szybszego tempa rozwoju wymagają także anestezjologia i reanimacja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełFlorianPierański">W związku z rozwojem hodowli zwiększa się zagrożenie zdrowia ludzi przez zakaźne choroby zwierzęce. Dotyczy to nie tylko pracowników bezpośrednio zatrudnionych przy hodowli, np. w oborach w PGR-ach, lecz także i ludności spożywającej niepasteryzowane mleko pochodzące od chorych zwierząt. Problemem tym zajmują się ośrodki badawcze we Wrocławiu i Poznaniu. Poświęca się temu jednak zbyt mało uwagi w skali ogólnokrajowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJerzyHagmajer">Dla uzyskania pełnego obrazu przyczyn zwiększającej się absencji chorobowej należałoby konsekwentnie wymagać od lekarzy ścisłego oznaczania przyczyn zwolnienia na drukach chorobowych. Dałoby to m.in. pogląd na wielkość wpływu nadużywania alkoholu na absencję chorobową.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJerzyHagmajer">Mimo wielokrotnych zobowiązań, Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych nie wywiązuje się z przyjętych przez siebie zadań inwestycyjnych na rzecz służby zdrowia. W rezultacie pogłębia się dysproporcja między bazą materialną służby zdrowia a wielkością zatrudnienia specjalistów w tym dziale gospodarki. Tego rodzaju sytuacja będzie trwała tak długo, jak długo władze planistyczne zaliczać będą służbę zdrowia do działu usług nieprodukcyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Brak komórek inwestycyjnych w wojewódzkich i miejskich wydziałach zdrowia utrudnia pełne wykorzystanie kredytów na remonty kapitalne. Sięganie po specjalistów z przedsiębiorstw Ministerstwa Budownictwa nie zawsze daje dobre wyniki. Ostatnio w Lublinie eksperci budowlani w wyniku kilku ekspertyz stwierdzili możliwość nadbudowy jednego piętra w jednym ze szpitali. Na mocy ich pozytywnej decyzji szpital zamknięto i przystąpiono do nadbudowy w ramach kapitalnego remontu. Jednak w trakcie robót okazało się, że ekspertyza nie była trafna i roboty trzeba było zatrzymać.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Higiena szkolna jest problemem społecznym. W lecznictwie otwartym należałoby przewidzieć możliwość zlecania lekarzom obowiązku zajmowania się higieną szkolną, która jest niezbędnym elementem szeroko pojętej działalności profilaktycznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Postęp, jaki zamierza osiągnąć resort zdrowia w wyniku realizacji planu w 1968 r. nie wydaje się być wielki. Szczególnie niepokoi impas w inwestycjach, który trwa już od lat. Przyczyny tego stanu rzeczy są ogólniejsze, a ich źródła i skutki dotyczą wielu innych działów gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Tym większą uwagę trzeba zwrócić na takie przygotowanie dokumentacji dla nowych inwestycji, aby nie stworzyć powodów ewentualnego zdjęcia ich z planu.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełAlicjaMusiałowa">W trosce o zwalczanie nieuzasadnionej absencji chorobowej należy jednak pamiętać, że naczelnym zadaniem lekarza jest orzekanie o stanie zdrowotnym pacjenta.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Z uwagi na wielkie znaczenie zarówno problemu zmniejszania umieralności wśród niemowląt, jak i poprawy stanu higieny szkolnej, należałoby oba te zagadnienia traktować równolegle, a nie hierarchicznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W wyniku osiągniętego już postępu w rozwoju służby zdrowia w Polsce, należałoby zastanowić się nad nowymi metodami określania potrzeb w dziedzinie lecznictwa. I tak np. w lecznictwie zamkniętym posługiwanie się wskaźnikiem liczby mieszkańców na 1 łóżko szpitalne nie daje już prawidłowego obrazu rzeczy. Nowoczesne szpitale są w stanie wykonać znacznie większą ilość usług leczniczych niż szpitale z lat 50-tych czy jeszcze wcześniejszych.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Wskaźnik umieralności niemowląt jest świadectwem kultury materialnej, kultury sanitarnej i poziomu lecznictwa w danym kraju. Stąd wielkie znaczenie, jakie przykłada się do obniżenia umieralności i do opieki nad matką jeszcze w czasie ciąży. Okres niemowlęctwa decyduje o całym dalszym rozwoju dzieci.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Mimo poważnego rozwoju sieci uzdrowisk regeneracyjnych dla dzieci, należałoby postulować dalsze zwiększenia możliwości jak najwcześniejszego leczenia sanatoryjnego dzieci, nawet w wieku niemowlęcym, zwłaszcza w przypadkach chorób przewlekłych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Bardzo ważny problem — to profilaktyczna działalność przeciwalkoholowa. Stąd konieczność rozszerzenia i ożywienia działalności społecznych komitetów przeciwalkoholowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełHenrykZiętek">Zauważa się obniżenie przewidzianych w planie na 1968 r. w stosunku do lat poprzednich środków na wyposażenie nowych szpitali i przychodni, wymianę zużytej aparatury oraz remonty obiektów służby zdrowia. W niektórych województwach stwarza to trudne sytuacje.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełHenrykZiętek">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełHenrykZiętek">Komisja postanowiła wystąpić do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z wnioskiem o przyjęcie projektu planu i budżetu na rok 1968 i podstawowych założeń planu na 1969 r. w częściach dotyczących Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełHenrykZiętek">W dalszym punkcie obrad Komisja rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej. Sprawozdawcą był poseł Władysław Orlewski (PZPR), który stwierdził pełną zgodność danych zawartych w sprawozdaniu rządu ze sprawozdaniem resortu z wykonania zadań w 1966 r. przedstawionym na posiedzeniu Komisji w dniu 28 czerwca br. (por. BPS) 418/IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełHenrykZiętek">Komisja postanowiła wystąpić do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z wnioskiem o przyjęcie sprawozdania rządu.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełHenrykZiętek">O PROJEKCIE PLANU I BUDŻETU NA 1968 R. ORAZ ZAŁOŻENIACH PLANU NA 1969 R. W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ SŁUŻBY ZDROWIA</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełHenrykZiętek">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzego Sztachelskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 29 listopada 1967 roku Rok 1968 przyniesie dalszy wzrost liczby zatrudnionych lekarzy. Liczba zatrudnionych absolwentów Akademii Medycznych osiągnie w tym roku 2370 lekarzy, 520 stomatologów i 590 farmaceutów. Ogólna liczba lekarzy pod koniec 1968 r. wzrośnie do 44.859, co daje 13,7 lekarzy na 10 tys. mieszkańców. Szkoły pielęgniarskie wypuszczą w przyszłym roku 7097 pielęgniarek i 865 asystentek pielęgniarek. W rezultacie ilość zatrudnionych pielęgniarek wzrośnie do 93 tys., co daje 28,5 pielęgniarek na 10 tys. mieszkańców.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PosełHenrykZiętek">Absolwenci wszystkich szkół medycznych mają zapewniony przydział pracy. Ponadto dla stopniowego rozwiązania innych potrzeb służby zdrowia, np. w zakresie służb technicznych i konserwatorskich, przewidziano uruchomienie 1000 etatów.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PosełHenrykZiętek">Ilościowemu rozwojowi zamkniętego i otwartego lecznictwa musi towarzyszyć poprawa jakości świadczonych usług lekarskich. Złoży się na to konsekwentnie kontynuowana wymiana kadr kierowniczych mniej kwalifikowanych (np. ordynatorów) na kadry bardziej kwalifikowane. Nowelizowane też będą normy obowiązujące w lecznictwie, a szczególnie w szpitalnictwie. Zwiększone zostały w poprzednich latach normy na leki w szpitalach, m.in. dla wyrównania dysproporcji między poszczególnymi terenami i rodzajami szpitali. Ulegną obecnie poprawie normy rzeczowe, obejmujące sprawy czystości, światła, opału itp. Na poprawę tych norm przeznacza się dodatkowo 100 mln zł, co w przeliczeniu na 1 łóżko szpitalne daje wzrost o 645 zł, rozłożone jednak w taki sposób, by ułatwić i w tej dziedzinie wyrównanie dysproporcji między poszczególnymi rodzajami szpitali.</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PosełHenrykZiętek">Zwiększeniu ulegną kwoty przewidziane na poprawę zaopatrzenia ubezpieczonych w leki. Na ten cel rok rocznie przeznacza się wielomilionowe kwoty, ale zużycie leków wzrasta corocznie jeszcze bardziej. Wydatki na leki stanowią w budżecie Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej bardzo poważną pozycję, dochodzącą obecnie do wysokości prawie 5 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#PosełHenrykZiętek">Poczynione zostaną także dalsze kroki zmierzające do poprawy żywienia chorych. W tej dziedzinie trzeba po pierwsze wyrównać ubytki, powstałe w rezultacie zaprzestania świadczeń, jakie na te cele w swoim czasie przeznaczały niektóre międzynarodowe organizacje charytatywne, a po drugie — wyrównać straty, jakie ponosi chory w wyniku ruchu cen rynkowych na produkty żywnościowe. Oczywiście, chory nie odczuwa tego wysiłku resortu, gdyż ten polega na utrzymaniu wysokości aktualnych norm żywienia i niedopuszczaniu do ich obniżenia.</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PosełHenrykZiętek">Poważnym problemem pozostaje sprawa absencji chorobowej. Przez wiele lat absencja chorobowa w Polsce mieściła się w granicach poniżej 4 proc. chorujących w stosunku do ogólnej ilości pracujących. Jednak w niektórych latach — np. w 1957 i 1963 r. — absencja ulegała znacznej zwyżce, co zdaniem resortu miało związek ze stanem dyscypliny pracy w niektórych działach gospodarki narodowej. Krytyka tego zjawiska na X Plenum KC PZPR; a dotycząca absencji w ubiegłym roku oraz w bieżącym roku wymaga zwiększenia wysiłków, jakie temu problemowi musi poświęcić służba zdrowia. Na zasiłki dla chorych w br. przeznaczamy wielką kwotę 3,8 mld zł. Absencja chorobowa nie znajduje uzasadnienia w pogarszaniu się stanu zdrowotnego ludności, przeciwnie — ogólny stan zdrowotności znacznie się poprawia. Do podstawowych przyczyn absencji należy wzrost wypadków poza pracą, minimalny wzrost wypadków w pracy oraz pewien wzrost chorób górnych dróg oddechowych i układu krążenia, mający związek ze starczym wiekiem pracowników i warunkami pracy w niektórych typach przemysłu (np. hutnicy, górnicy w kopalniach odkrywkowych itp.). W walce z nieuzasadnioną absencją chorobową należy szerzej korzystać z przeprowadzania kontroli rzeczywistego stanu chorych, którzy mogą być posądzeni o symulację. Tam natomiast, gdzie lekarze przemysłowi zbyt rozrzutnie udzielają zwolnień chorobowych, zakłady pracy i upoważnione instytucje mają prawo obniżać lub pozbawiać ich premii.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00032-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00032-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..360f1ba
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00032-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00032-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 32/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 32/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:13</note>
+        <note type="sessionNo">32</note>
+        <date>1967-11-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekJakszewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Jakszewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKleczaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kleczaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyHagmajer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hagmajer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefCiupiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Ciupiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławDejewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Dejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący obradom poseł Roman Stachoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00032-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00032-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..07a1652
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00032-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,79 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 30 listopada 1967 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Romana Stachonia (PZPR) rozpatrzyła projekt planu i budżetu na rok 1968 i podstawowych założeń planu na rok 1969 oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w części dotyczącej Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z przewodniczącym Włodzimierzem Reczkiem, dyrektor Zespołu NIK — Antoni Konaszyc oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Materiały dotyczące projektu planu i budżetu otrzymali posłowie na piśmie — przed posiedzeniem. Informację o podstawowych problemach planu przedstawił przewodniczący Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki — Włodzimierz Reczek (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Koreferat podkomisji przedstawił poseł Wacław Jagodziński (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Plan na rok 1968 przewiduje dalszy rozwój turystyki, szczególnie turystyki zagranicznej — przyjazdowej z krajów kapitalistycznych. Plan zakłada wzrost wpływów dewizowych z tego tytułu o 28,8 proc.~ ~Planowane wpływy mają być osiągnięte m.in. dzięki uruchomieniu nowych placówek „Orbisu” za granicą, nowych stacji obsługi samochodów oraz wprowadzenie do eksploatacji nowych środków transportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Plan zakłada przekazanie do użytku 1043 miejsc hotelowych i 600 gastronomicznych, istnieje jednak obawa, że nie wszystkie te zadania będą zrealizowane przez przedsiębiorstwa budowlano-montażowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Przewiduje się dalszy wzrost produkcji sprzętu sportowego i turystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Produkcja artykułów pamiątkarskich wzrośnie o 13,6 proc.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Założenia przyszłorocznego planu inwestycyjnego GKKFiT są słuszne, ale nie zaspokajają w pełni aktualnych potrzeb w zakresie rozwoju bazy turystyczno-sportowej. Należałoby rozważyć możliwości zwiększenia zakresu budownictwa sportowego w ramach czynów społecznych, zabezpieczając dla realizacji tych czynów odpowiednie środki materiałowe i nadzór fachowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Szczególną uwagę trzeba zwrócić na budowę sal i boisk sportowych przy nowo wznoszonych szkołach średnich i podstawowych. Wychowanie fizyczne w szkołach musi być traktowane jako jeden z najważniejszych przedmiotów i prowadzone przez fachową kadrę nauczycielską. Poprawie ulec powinno zaopatrzenie szkół w sprzęt sportowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Na pytania posłów: Franciszka Jakszewicza (bezp.), Jana Kleczaja (ZSL), Witolda Adamuszka (PZPR), Jerzego Zawieyskiego (bezp. „Znak”), Stanisława Dejewskiego (PZPR), Teodozji Borkowskiej (PZPR), Zygmunta Filipowicza (bezp. Chrz. Stow. Społ.), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.) i Romana Stachonia (PZPR) odpowiedzi udzielił przewodniczący Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki — Włodzimierz Reczek, który stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zakłady produkcji sprzętu sportowego i turystycznego w ciągu ostatnich lat potroiły produkcję. Następuje jej dalszy wzrost. Jednakże ilość tego sprzętu na rynku krajowym nie jest jeszcze dostateczna. Sprzęt turystyczny jest stosunkowo tani, natomiast ceny niektórych artykułów sportowych bywają dość wysokie. Zależy to od cen surowca i wielkości produkcji. Wprawdzie moc produkcyjna przemysłu pozwoliłaby na szybszy wzrost tej produkcji, jednakże hamuje go brak dostaw surowców odpowiedniej jakości. Stan ten ulega stałej poprawie. W niektórych asortymentach znajdujemy się w czołówce światowej. Dowodem jest spory eksport sprzętu sportowego, np. nart. Z eksportu tego zrezygnować nie można, ponieważ praktycznie uniemożliwiłoby to ponowne wejście na rynki światowe. Dąży się do poprawy jakości sprzętu sportowego i turystycznego, co nie jest łatwe, zważywszy masowość tej produkcji oraz stałe dążenie do dalszego jej zwiększania.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Rehabilitacja pourazowa nie jest głównym przedmiotem zainteresowań GKKFiT. Tym niemniej wyższe szkoły tego pionu szkolą kilkanaście procent studentów dla potrzeb rehabilitacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Polska wyprzedziła pod względem ilości krytych basenów i kąpielisk wiele krajów. Dysponujemy obecnie ponad 90 basenami i kilkuset kąpieliskami. W tej dziedzinie inwestycji preferuje się te okolice i miejscowości, które odznaczają się walorami turystycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Kultura fizyczna jest częścią kultury ogólnej społeczeństwa. Zasada, że „mens sana in corpore sano”, zasada jedności psychofizycznej człowieka, jest uznawana w całym świecie. Stanowi to podstawę masowego rozwoju społecznego ruchu na rzecz kultury fizycznej, sportu i turystyki. Jednak sport kwalifikowany znajduje się w pewnym niebezpieczeństwie. Niejednokrotnie łączy się ambicje narodowe i autorytet państwa z efektami sportu wyczynowego. Zainteresowanie państw sportem wyczynowym jest w zasadzie korzystne dla rozwoju kultury fizycznej. Należy jednak pomyśleć nad nadaniem wielkim imprezom sportowym (olimpiadom, mistrzostwom świata) charakteru spotkań młodzieży wszystkich krajów pragnącej pokoju i przyjaźni między narodami.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W tej dziedzinie potrzebna jest pomoc działaczy kultury i sztuki, którzy swymi dziełami mogą wytworzyć właściwy klimat i rozpowszechnić właściwe poglądy na te zagadnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Opracowanie normatywów wyposażenia miast, zakładów pracy itp. w urządzenia kultury fizycznej i sportu nie jest możliwe, nie są to bowiem sprawy finansowane przez państwo, lecz ze źródeł społecznych. Stopień wyposażenia poszczególnych miejscowości w tego rodzaju urządzenia zależy przede wszystkim od inicjatyw lokalnych. Na przykładzie Nowego Sącza można się przekonać, jak wiele jest tu do zrobienia, choćby w drodze powoływania i aktywizacji kół przyjaciół danego regionu. Rozbudzenie aktywności mieszkańców na pewno da duże efekty i spowoduje zwiększenie pomocy ze strony organów centralnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W kraju rozwijają się równolegle dwie formy turystyki: socjalna i komercyjna, świadcząca usługi na zasadach odpłatności. Obie te formy będą się nadal rozwijać, z tym, że forma komercyjna chyba szybciej. Jednakże potrzeby społeczne w tym zakresie będą nadal, i to bardzo długo, rosły szybciej niż możliwości ich zaspokojenia. W 1938 roku około 8 proc. społeczeństwa korzystało z turystyki, chociaż na wykorzystywanie jej walorów stać było ponad 10 proc. mieszkańców. Dzisiaj przeciętnie 6 proc. dochodu rodzinnego wydatkuje się na turystykę. Udało się to uzyskać dzięki subsydiowaniu przez państwo i zakłady pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Przewiduje się szybki, 5-7-krotny wzrost turystyki zagranicznej z krajów kapitalistycznych i 3-krotny z krajów socjalistycznych w ciągu najbliższych 10 lat. Wzrost ten trzeba przygotować, zapewniając turystom pełne zaspokojenie ich potrzeb. Już dziś mamy w tej dziedzinie efekty. Np. ok. 30 proc. Szwedów, którzy odwiedzili raz nasz kraj, wraca doń ponownie, co jest wskaźnikiem wysokim.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Szkoły wiejskie w woj. kieleckim tylko w 20 proc. są zabezpieczone w sale gimnastyczne. Wysoce niewystarczająca jest także obsada nauczycielska w dziedzinie wychowania fizycznego. W skali ogólnokrajowej brak 8 tys. nauczycieli wf, co wymaga zwiększenia tempa ich szkolenia oraz dodatkowych etatów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">Mimo wielokrotnie ponawianych postulatów, nadal niezadowalający jest stan urządzeń sanitarnych w wielu miejscowościach turystyczno-wypoczynkowych. W niektórych miejscowościach nadmorskich z powodu braku urządzeń sanitarnych nie można korzystać z otaczającego plażę lasu.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełStanisławSzyndlar">Nie uregulowano jeszcze sprawy opłat dla turystów zmotoryzowanych za korzystanie z terenów nieprzeznaczonych dla turystyki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">W wielu nowooddawanych ośrodkach campingowych nie prowadzi się należytej konserwacji urządzeń sanitarnych, w rezultacie ulegają one szybkiej dewastacji. Nie udało się także, jak dotychczas, uzyskać poprawy stanu czystości w pociągach i autobusach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławDejewski">Zbyt mała liczba etatów w powiatowych komitetach kultury fizycznej i turystyki uniemożliwia wykonanie wielu zadań w dziedzinie upowszechniania kultury fizycznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanKleczaj">Powiaty niezaliczone do grupy tzw. powiatów turystycznych, czyli przewidzianych w pierwszej kolejności do zagospodarowania turystycznego, nie mają praktycznych szans realizacji jakichkolwiek przedsięwzięć turystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJanKleczaj">Rozrost gospodarczej działalności Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki zdaje się coraz bardziej ograniczać jego możliwości w aktywizacji działania na rzecz upowszechniania kultury fizycznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzyHagmajer">Zdarza się nieraz, że młodzież zgłaszająca się do klubów sportowych poddawana jest selekcji, w wyniku której przyjmowani są tylko ci, którzy wykazują szczególne uzdolnienia fizyczne. Stosowanie tej metody nie wydaje się słuszne i nie przyczynia się do umasowienia kultury fizycznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJózefCiupiński">Społeczeństwo wykazuje dużą inicjatywę w dziedzinie budowy obiektów sportowych. Nie widać natomiast społecznego zainteresowania inwestycjami turystycznymi i konserwacją czynnych już obiektów, zabytków oraz obszarów turystycznych. Powiatowe Przedsiębiorstwa Usług Turystycznych są niedoinwestowane i przynoszą raczej straty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki powinien zwrócić baczniejszą uwagę na kontrolę gospodarki finansowej klubów sportowych. Sygnały NIK w tej sprawie budzą uzasadniony niepokój.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Zgodnie z zasadą decentralizacji WKKFiT oraz PKKFiT otrzymują poważne sumy m.in. na działalność inwestycyjną. Czynnik społeczny, zwłaszcza związki zawodowe, powinien mieć wpływ na sposób wydatkowania tych sum już w momencie opracowywania programów inwestycyjnych, a nie — jak dotychczas — dopiero w momencie zatwierdzania tych programów. Zagadnienie to reguluje zarządzenie Przewodniczącego GKKFiT i wystarczy, by wydział inwestycji GKKFiT zwracał bez rozpatrzenia programy inwestycyjne, które nie zostały uzgodnione z czynnikiem społecznym.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Komisja postanowiła wystąpić do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z wnioskiem o przyjęcie projektu planu i budżetu na rok 1968 i podstawowych założeń planu na rok 1969 w częściach dotyczących Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Komisja rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1966 r. w części dotyczącej Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki. Sprawozdawcą był poseł Jan Kleczaj (ZSL), który stwierdził pełną zgodność danych zawartych w sprawozdaniu rządu ze sprawozdaniem GKKFiT z wykonania zadań w 1966 r. przedstawionym na posiedzeniu komisji w dniu 28 czerwca br. (por. BPS) 418/IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Komisja postanowiła wystąpić do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z wnioskiem o przyjęcie sprawozdania rządu.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Na wniosek przewodniczącej Komisji — poseł Alicji Musiałowej (PZPR) Komisja uchwaliła dezyderaty w oparciu o przeprowadzoną w dniu 29 listopada dyskusję nad projektem planu i budżetu Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej na 1968 r. (por. BPS) 479/IV kad.). W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">— uporządkowanie działalności inwestycyjnej resortu zdrowia i podjęcie niezbędnych środków zmierzających do zakończenia inwestycji zaległych i kontynuowanych;</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">— zwiększenie norm rzeczowych dla instytutów naukowo-badawczych w celu umożliwienia im nabywania większej ilości materiałów doświadczalnych;</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">- zapewnienie placówkom służby zdrowia posiadającym skomplikowaną aparaturę i urządzenia odpowiedniej obsługi konserwacyjnej;</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">— zakup za granicą automatów do produkcji igieł i strzykawek z tworzyw sztucznych przeznaczonych do jednorazowego użycia.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">O PROJEKCIE PLANU I BUDŻETU NA ROK 1968 I WSTĘPNYCH ZAŁOŻENIACH PLANU NA ROK 1969 W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ KULTURY FIZYCZNEJ I TURYSTYKI</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Streszczenie informacji złożonej przez Przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki — Włodzimierza Reczka na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 30 listopada 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">W roku bieżącym nastąpił dalszy wydatny wzrost ogniw i ilości członków masowych organizacji wychowania fizycznego i sportu, szczególnie Zrzeszenia Ludowych Zespołów Sportowych, Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej, Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego i Polskiego Związku Motorowego. Zwiększeniu powszechności kultury fizycznej sprzyjała zakończona w bieżącym roku IV Ogólnopolska Spartakiada, w której finałach wzięło udział 7 tys. zawodników. Umocniło się powiązanie działalności ogniw kultury fizycznej i turystyki z władzami terenowymi. Zawodnicy wyczynowi uczestniczyli w 50 mistrzostwach świata i Europy seniorów oraz w 15 mistrzostwach świata i Europy juniorów, zdobywając łącznie 38 medali. Odbyło się 510 meczów międzypaństwowych, w których w 260 wypadkach zwyciężyliśmy, a w 30 zremisowaliśmy. Polscy zawodnicy ustanowili w tym roku 9 rekordów świata, 4 rekordy Europy i 178 rekordów Polski.</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Prognoza rozwoju krajowego ruchu turystycznego przewidywała na rok bieżący wzrost o 7–8 proc. w stosunku do poprzedniego roku. W rzeczywistości zaś ruch turystyczny zwiększył się według wstępnych szacunków od 12 do 16 proc. Przodującą pozycję w tej dziedzinie zajmuje nadal woj. krakowskie (21 proc. całości ruchu turystycznego), wrocławskie (10 proc.), szczecińskie (9 proc.), gdańskie (8,5 proc.).</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Znaczną poprawę zanotowano w zakresie usług na rzecz turystyki krajowej w takich działach, jak zaopatrzenie handlowo-gastronomiczne, informacja turystyczna, działalność ośrodków sportu, turystyki i wypoczynku, usług opartych o system ajencyjny, usług kulturalnych na rzecz turystyki. Polepszyła się też obsługa turystyki motorowej. Nie udało się jednak uniknąć szeregu braków i niedociągnięć wynikających głównie z niedostatecznego przyrostu bazy materialnej, niezbędnej dla obsługi ruchu turystycznego. Szczególnie niezadowalający jest stan sanitarno-higieniczny obiektów i urządzeń obsługi ruchu turystycznego oraz niedostateczny tabor autokarowy PKS, stawiany do dyspozycji ruchu turystycznego. W dziedzinie zagranicznego ruchu turystycznego trzeba podkreślić pozytywny wynik uruchomienia komunikacji promowej Świnoujście-Istad.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Poważną część tegorocznych zadań inwestycyjnych sfinansowano z dochodów Totalizatora Sportowego oraz z Centralnego Funduszu Rozwoju Turystyki. Plan inwestycyjny nie będzie w pełni wykonany (94 proc.). W coraz szerszym zakresie przy udziale środków GKKFiT realizuje się budowę szkolnych urządzeń sportowych, szczególnie asfaltowanych boisk szkolnych i pełnowymiarowych sal sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Plan GKKFiT na rok 1968 charakteryzuje się dalszym zwiększeniem zadań gospodarczych. Produkcja i usługi przedsiębiorstw nadzorowanych przez GKKFiT osiągnąć mają wartość 3,8 mld zł. 1/5 tej kwoty stanowić będzie wartość produkcji przemysłowej. Wpływy z usług turystycznych przewiduje się w wysokości 1,2 mld zł, z gastronomii — 464 mln zł, usług hotelowych — 180 mln. Wzrost ten stał się możliwy dzięki pełnemu wykonaniu zadań w bieżącym roku oraz usprawnieniom organizacji i zarządzania wdrażanym zgodnie z wytycznymi VII Plenum KC PZPR.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Ilość rezerw ekonomicznych resortu nie jest tak dalece dostateczna, aby dalsze zwiększenie np. usług turystycznych obyło się bez wzrostu inwestycji noclegowych i wyżywieniowych. W 1968 r. do eksploatacji powinny wejść hotele turystyczne w Toruniu, Zielonej Górze i Sanoku, domy turysty w Sandomierzu i Szczawnie-Zdroju oraz Hotel „Orbis” w Nowym Sączu. Istotne jest terminowe przekazanie do użytku tych obiektów; opóźnienia uniemożliwiłyby wykorzystanie nowej bazy w pełni sezonu turystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Zwiększają się także zadania społeczne resortu, znajdujące wyraz m.in. w subwencjonowaniu masowych organizacji kultury fizycznej. Kontynuując konsekwentnie kurs na decentralizację zarządzania masowym ruchem kultury fizycznej, resort przekazuje radom narodowym część środków na finansowanie działalności terenowych organizacji kultury fizycznej.</u>
+          <u xml:id="u-9.19" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">Na kulturę fizyczną i turystykę przeznaczy się łącznie 52 proc. wydatków budżetowych resortu, na szkolnictwo i naukę 20 proc.; zmniejszają się wydatki na administrację.</u>
+          <u xml:id="u-9.20" who="#PrzewodniczącyobradomposełRomanStachoń">W 1968 r. przewiduje się dalsze zwiększanie liczby osób stale zrzeszonych w organizacjach kultury fizycznej, umocnienie działalności powiatowych organów zarządzania i kierowania kulturą fizyczną i sportem, osiągnięcie dalszego postępu w wyrównywaniu poziomu kultury fizycznej w całym kraju, rozwinięcie pracy placówek kultury fizycznej w miejscu zamieszkania, zwiększenie dopływu utalentowanej sportowo młodzieży do wyczynowych organizacji sportowych. W ramach realizacji planów inwestycyjnych, dzięki środkom z Totalizatora Sportowego przewiduje się oddanie do użytku 19 boisk i stadionów, 34 sal gimnastycznych i sportowych, 14 basenów krytych, a 6 otwartych, 4 sztucznych lodowisk.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00033-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00033-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..919f9c3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00033-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00033-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 33/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 33/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:14</note>
+        <note type="sessionNo">33</note>
+        <date>1967-12-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00033-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00033-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..39d20c4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00033-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,63 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 20 grudnia 1967 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), uchwaliła dezyderaty oraz plan pracy na 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Komisja, po rozpatrzeniu w dniu 29 listopada 1967 r. (por. BPS)479/IV kad./ projektu NPG i budżetu na 1968 r. w części dotyczącej służby zdrowia, stwierdziła dalszą poprawę w działalności służby zdrowia zarówno w lecznictwie otwartym, jak i zamkniętym.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Jednakże zdaniem Komisji pewne odcinki tej działalności wymagają podjęcia ze strony resortu zdecydowanych kroków dla dokonania niezbędnych usprawnień organizacyjnych i podniesienia poziomu świadczonych usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W związku z powyższym Komisja skierowała do Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej następujące dezyderaty:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W zakresie lecznictwa specjalistycznego:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">— dalszy rozwój lecznictwa specjalistycznego wymaga zasadniczej i całkowitej poprawy podstawowej opieki zdrowotnej, od której jest ściśle uzależniony. W związku z powyższym, Komisja uważa za niezbędne:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">a) zapewnienie pełnej obsady w przychodniach rejonowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">b) szersze rozwijanie przychodni przyszpitalnych, w których powinny być zorganizowane gabinety lekarskie przede wszystkim wąskich specjalności oraz gabinety chirurgiczne, gdzie można by wykonywać operacje z zakresu małej chirurgii;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">c) położenie większego nacisku na prawidłowy obieg dokumentacji chorego, stworzenie jednolitej dokumentacji umożliwi lekarzowi prowadzącemu lepszą opiekę nad chorym i możliwość dokładniejszego zapoznania się z przebiegiem choroby;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">d) za przykładem pionów pediatrii i chirurgii celowe wydaje się opracowanie kryteriów oceny stanu zdrowotnego mieszkańców oraz wyników merytorycznej działalności w innych pionach służby zdrowia, rozważenie możliwości wprowadzenia tego systemu tytułem próby przynajmniej na niektórych wytypowanych terenach;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">e) zwiększenie nadzoru nad działalnością przychodni specjalistycznych, a zwłaszcza punktów dojazdowych, i opracowanie kryteriów oceny ich pracy;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">f) podjęcie zdecydowanych kroków w celu poprawy zaopatrzenia placówek lecznictwa otwartego w sprzęt medyczny zarówno produkcji krajowej, jak i zagranicznej. Wobec trudności występujących w produkcji narzędzi chirurgicznych, należałoby rozważyć możliwość zlecania takich zamówień warsztatom rzemieślniczym, co powinno wpłynąć na obniżenie kosztów tych narzędzi i skrócić termin ich wykonania.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W zakresie rozwoju bazy szpitalnej:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- wobec niedostatecznego wzrostu ilości łóżek szpitalnych konieczne jest podjęcie przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej wzmożonych wysiłków dla zapewnienia sprawnej realizacji planów inwestycyjnych, a w szczególności:</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">a) typowa dokumentacja projektowo-kosztorysowa budowy szpitali powinna uwzględniać pomieszczenia dla przychodni, banku krwi, sali reanimacyjnej itp.;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">b) terminowe i dokładne przygotowanie warunków do realizacji planu inwestycyjnego (lokalizacja, dokumentacja, ewentualne konieczne zmiany w dokumentacji technicznej);</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">c) uregulowanie sprawy zaopatrzenia szpitali w niezbędny sprzęt medyczny, zwłaszcza w autoklawy i aparaty do jednorazowego przetaczania krwi;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">d) przeanalizowanie systemu finansowania szpitali i eliminowanie elementów niesprzyjających możliwie maksymalnemu wykorzystaniu łóżek szpitalnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">e) zapewnienie szpitalom transportu gospodarczego.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W zakresie poprawy bazy diagnostycznej:</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- dokonać szybszej integracji laboratoriów diagnostycznych szpitali i opieki zdrowotnej otwartej, wykorzystując w większym stopniu zaplecze szpitali dla potrzeb z zewnątrz przez ustalenie dla poszczególnych zakładów właściwego zakresu badań, przewidującego możliwość koncentracji badań specjalistycznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- upowszechniać standaryzowane metody laboratoryjne w terenie, problem ten nie był dotychczas dostatecznie doceniany;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- rozważyć możliwość zabezpieczenia płatnych dyżurów laboratoryjnych obok dotychczasowej pracy zmianowej;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- opracować wskaźniki dla racjonalnego zatrudnienia kadr fachowych w laboratoriach diagnostycznych i przestrzegać ich stosowania przez placówki opieki zdrowotnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- ustalić przypuszczalny deficyt kadr fachowych i opracować plan uzupełniania tego deficytu;</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- rozwiązać problem pracowników z wyższym wykształceniem (nie lekarzy) zatrudnionych w resorcie zdrowia przez uznanie ich za fachowych pracowników, określić ich odpowiedzialność i uprawnienia zawodowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- wprowadzić stanowisko starszego technika analityki, co da możliwość awansu w zawodzie i będzie bodźcem do podwyższenia kwalifikacji;</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- przeprowadzić do końca akcję porządkowania spraw związanych z właściwym wykorzystaniem sprzętu i aparatury medycznej (rozdysponować sprzęt nadmiernie lub niepotrzebnie nagromadzony w niektórych placówkach);</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- podnieść jakość techniczną szkła laboratoryjnego i aparatury szklanej produkcji krajowej pod względem wykonania i dokładności kalibrowania;</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">— usprawnić działalność wojewódzkich zakładów naprawy sprzętu medycznego; zakłady te powinny szerzej dokonywać konserwacji bieżącej, a nie ograniczać się tylko do napraw awaryjnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">- usprawnić działalność wojewódzkich przedsiębiorstw handlu sprzętem medycznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">W zakresie opieki zdrowotnej nad ludnością wiejską:</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">- rozszerzenie sieci punktów aptecznych, które powinny powstawać wszędzie tam, gdzie jest zapewniona pomoc lekarska;</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">- zapewnienie transportu dla lekarzy i pielęgniarek zatrudnionych w wiejskich ośrodkach zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">W zakresie rozwoju wychowania fizycznego i sportu w szkołach:</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">- rozszerzenie sieci wypożyczalni sprzętu sportowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">- uznanie lekcji wychowania fizycznego i sportu jako działu wychowania traktowanego na równi z wychowaniem umysłowym i wydanie przez Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego odpowiednich zaleceń w tym kierunku;</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#">- zrewidowanie programu wychowania fizycznego w klasach od I do IV szkół podstawowych w kierunku zwiększenia liczby godzin w tych klasach i bardziej racjonalnego ich wykorzystania;</u>
+          <u xml:id="u-1.38" who="#">- upowszechnienie gimnastyki wyrównawczej w szkołach, przy ścisłej współpracy rady pedagogicznej i lekarza szkolnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.39" who="#">- opracowanie nowego modelu kolonii i obozów letnich pod kątem większego ich wykorzystania dla rozwijania sprawności fizycznej i sportu wśród dzieci i młodzieży;</u>
+          <u xml:id="u-1.40" who="#">- zwrócenie większej uwagi na pełne wykorzystanie nakładów inwestycyjnych przeznaczonych na budownictwo szkolnych obiektów sportowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.41" who="#">- wykorzystanie w szerszym niż dotychczas zakresie możliwości budowy sal gimnastycznych przy szkołach, które posiadają budynki własne bez sal gimnastycznych, ze szczególnym uwzględnieniem szkół wiejskich;</u>
+          <u xml:id="u-1.42" who="#">— szersze uwzględnianie przy zaopatrywaniu szkół w pomoce naukowe potrzeb młodzieży w zakresie sprzętu sportowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.43" who="#">- zwiększenie liczby godzin wychowania fizycznego w zakładach kształcenia nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem tego zagadnienia w programach studiów nauczycielskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.44" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy na 1968 r., w którym przewiduje rozpatrzenie m.in.</u>
+          <u xml:id="u-1.45" who="#">- rozwoju spółdzielczości lekarskiej;</u>
+          <u xml:id="u-1.46" who="#">- działalności zakładów lecznictwa otwartego;</u>
+          <u xml:id="u-1.47" who="#">- problemu wyższego szkolnictwa medycznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.48" who="#">- stanu opieki lekarskiej nad dziećmi i młodzieżą szkolną oraz problemu wychowania fizycznego i sportu szkolnego;</u>
+          <u xml:id="u-1.49" who="#">- rozwoju lecznictwa w państwowych gospodarstwach rolnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00034-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00034-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2caa4d4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00034-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00034-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 34/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 34/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:15</note>
+        <note type="sessionNo">34</note>
+        <date>1968-02-01</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEmiliaJeżewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Emilia Jeżewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHelenaDąbska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Helena Dąbska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyHagmajer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hagmajer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyKępiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Kępiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyPryma" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Pryma</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefCiupiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Ciupiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonNitecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Nitecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZygmuntFilipowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zygmunt Filipowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00034-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00034-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..bb3d3c0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00034-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,86 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 1 lutego 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrywała problemy rozwoju spółdzielczości lekarskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z dyrektorem generalnym — Romanem Secomskim, dyrektor Zespołu NIK — Antoni Konaszyc, wiceprezes Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy — Jan Pietkiewicz, kierownik Wydziału Zdrowia Rady Narodowej m. st. Warszawy — Stefan Zieliński oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdanie zespołu poselskiego, w którego skład wchodzili posłowie: Józef Ciupiński (SD), Helena Dąbska (ZSL), Henryka Gwiazda-Pietrasz (bezp.), Jerzy Hagmajer (bezp. „Pax”), Jadwiga Janiszewska (bezp.) i Stanisław Szyndlar (ZSL), przedstawiła poseł Helena Dąbska.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Podstawowymi założeniami spółdzielczości lekarskiej jest uzupełnienie działalności społecznej służby zdrowia, w szczególności w zakresie pomocy specjalistycznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W końcu III kwartału 1967 r. istniało 386 przychodni spółdzielczych, które zatrudniały bezpośrednio w usługach 4.088 osób. W roku 1966 ilość pacjentów obsłużonych przez placówki spółdzielcze wyniosła ok. 2.900 tys. osób, w tym ponad milion ludności wiejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Ocena działalności spółdzielni lekarskich w opinii pacjentów jest na ogół pozytywna. Podstawowe postulaty odnotowane w książkach życzeń i zażaleń zmierzają przede wszystkim w kierunku przedłużenia czasu pracy lekarzy. Z przeprowadzonych przez zespół poselski konsultacji wynika, że w większych ośrodkach lekarze takich specjalności jak interna, neurologia, ginekologia nie są w stanie przyjąć wszystkich zgłaszających się pacjentów. Zapotrzebowanie na usługi spółdzielczej służby zdrowia ma tendencję wzrastającą. Rozważenia wymaga zatem umożliwienie lekarzom dodatkowej pracy w spółdzielni w wymiarze do 3 godzin dziennie (dotychczas 2 godziny), a przede wszystkim zapewnienie równomiernego rozwoju i prawidłowego rozmieszczenia przychodni spółdzielczych w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Przewiduje się zorganizowanie do końca 1970 r. 114 przychodni spółdzielczych oraz rozszerzenie zakresu specjalności i zwiększenie ilości stanowisk lekarskich w istniejących już przychodniach. Przyjęto słuszną zasadę, że na terenie miast wojewódzkich będą tworzone przychodnie zatrudniające lekarzy specjalistów wszystkich specjalności, natomiast w miastach powiatowych — lekarzy opieki podstawowej i specjalistów w podstawowych specjalnościach medycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wzmocnienia wymaga nadzór nad działalnością spółdzielni lekarskich zarówno ze strony Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy, jak i wydziałów zdrowia prezydiów rad narodowych, dotychczas sprawowany raczej formalnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Istotne jest zapewnienie spółdzielniom lekarskim wysoko kwalifikowanych kadr. Zbyt duży jeszcze odsetek zatrudnionych w spółdzielniach lekarzy specjalistów ma tylko I stopień specjalizacji. Rozważenia wymaga również system bodźców materialnego zainteresowania. Niesłuszne wydaje się, że zarobki lekarzy w spółdzielniach są wyżej opodatkowane aniżeli lekarzy praktykujących prywatnie. Pracownicy nauki po podjęciu pracy w spółdzielni lekarskiej tracą prawo do dodatku naukowego. Sprawa niewłaściwie ustawionej progresji podatkowej odbija się negatywnie na możliwościach właściwego rozwijania pracy w spółdzielniach lekarsko-dentystycznych. Znaczenie tych spółdzielni jest duże, gdyż świadczą one przede wszystkim usługi protetyczne, na które zapotrzebowanie nie jest w stanie w pełni zaspokoić społeczna służba zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Jednym z zasadniczych problemów utrudniających rozwój placówek spółdzielczych jest niedostateczna baza lokalowa. CZSP zawarł umowę z Centralnym Związkiem Spółdzielni Mieszkaniowych, w myśl której w nowym budownictwie zabezpieczać się będzie również lokale dla spółdzielni lekarskich. Praktyka wykazuje, że niejednokrotnie prezydia rad narodowych odmawiają lokalizacji przychodni w projektowanym budynku. Istotne znaczenie miałoby uzyskanie zezwolenia na podniesienie do wysokości 500 tys. zł nakładów przeznaczonych na roboty budowlano-montażowe podejmowane w trybie inwestycji pozalimitowych; pozwoliłoby to na rozbudowę pawilonów i lokalizowanie w nich, zwłaszcza w miastach powiatowych, spółdzielni lekarskich.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Na podstawie decyzji Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 1966 r. w Opolu, Rzeszowie, Gorzowie, Białymstoku i w Łodzi udostępniono 5 zespołom spółdzielczym lokale społecznej służby zdrowia. Doświadczenia wykazują, że praca tych spółdzielni nie powoduje zakłóceń w pracy gospodarzy lokalu.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Na podstawie decyzji Ministra Zdrowia, niektóre spółdzielnie na terenie 7 województw otrzymały zezwolenia wystawienia przez okres 6 miesięcy zniżkowych recept dla ubezpieczonych. Wyniki tego eksperymentu wskazują na możliwość jego upowszechnienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Dyrektor Zespołu NIK — Antoni Konaszyc:</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W I półroczu 1967 r. NIK przeprowadziła kontrolę działalności spółdzielni lekarskich i lekarsko-dentystycznych w 7 spółdzielniach pracy na terenie województw: koszalińskiego, bydgoskiego, szczecińskiego i m. Łodzi i Warszawy; w 4 wydziałach zdrowia i opieki społecznej prezydiów wojewódzkich rad narodowych (Koszalin, Szczecin, Łódź, Warszawa) oraz w 2 wojewódzkich związkach spółdzielni pracy (Koszalin, Szczecin).</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Materiały te zostały udostępnione i wykorzystane przez zespół poselski.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">We wnioskach pokontrolnych Najwyższa Izba Kontroli zwróciła uwagę Ministerstwa Zdrowia na konieczność zapewnienia prawidłowego rozwoju zakładów spółdzielczości lekarskiej, a w szczególności wzmocnienia roli wydziałów zdrowia i opieki społecznej jako koordynatorów sprawujących nad nimi fachowy nadzór.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">We wnioskach skierowanych do CZSP zwrócono uwagę na konieczność organizowania spółdzielni w mniejszych miastach oraz wciągnięcia w szerszym niż dotychczas zakresie do pracy w tych spółdzielniach lekarzy o najwyższych kwalifikacjach.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Na pytania posłów: Olgi Szwałkiewicz (bezp.), Jerzego Prymy (PZPR), Franciszka Jakszewicza (bezp.), Stanisława Szyndlara (ZSL), Emilii Jeżewskiej (bezp.), Józefa Ciupińskiego (SD), Leona Niteckiego (SD), Witolda Adamuszka (PZPR), Jadwigi Janiszewskiej (bezp.), Jana Kleczaja (ZSL) i Alicji Musiałowej (PZPR) odpowiedzi udzielili: dyrektor generalny w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Roman Secomski, dyrektor departamentu w tym Ministerstwie — Bronisław Saldak, wiceprezes Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy — Jan Pietkiewicz, wicedyrektor departamentu w Ministerstwie Finansów — Janusz Białobrzeski.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły m.in.: zasad organizowania sieci spółdzielni zdrowia, zabezpieczenia lokali dla tych spółdzielni, dokumentacji chorobowej, kontroli merytorycznej działalności lekarzy zatrudnionych w spółdzielniach, współpracy wydziałów zdrowia ze spółdzielniami lekarskimi, czasu pracy lekarzy zatrudnionych w spółdzielniach, progresji podatkowej i zarobków tych lekarzy, prawa wydawania ulgowych recept dla ubezpieczonych pacjentów leczących się w spółdzielniach.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzyHagmajer">Rozwijanie spółdzielczości lekarskiej jest jak najbardziej celowe. Wymaga to jednak stworzenia takiego systemu bodźców i takich form opodatkowania, który zachęcałby wysoko kwalifikowanych specjalistów do podejmowania pracy w spółdzielniach. Kontrolę merytoryczną nad pracą zatrudnionych w spółdzielniach lekarzy sprawować powinni specjaliści krajowi i wojewódzcy. Niezbędne jest opracowanie przystosowanej do specyfiki spółdzielczości lekarskiej dokumentacji chorobowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJerzyHagmajer">Rozbudowy wymaga baza lokalowa spółdzielni lekarskich; należałoby szerzej wykorzystywać możliwości lokowania spółdzielni w obwodowych bądź przyszpitalnych przychodniach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełLeonNitecki">Dalszy rozwój spółdzielczości lekarskiej jest bardzo potrzebny. Spółdzielczość ta jest konkurentem prywatnej praktyki lekarskiej i stopniowo ją zastępuje.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełLeonNitecki">Ostatnie lata przyniosły poważny rozwój spółdzielni lekarskich. Ilość udzielonych w spółdzielniach porad wzrosła wielokrotnie, o wiele wolniej wzrasta jednak ilość zatrudnionych w spółdzielniach lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełLeonNitecki">Niesłuszne wydają się obecnie obowiązujące limity ilości godzin, jakie lekarz może przepracować w spółdzielni. Wielki napływ pacjentów, zwłaszcza do lekarzy niektórych specjalności, wskazuje na konieczność stworzenia im warunków umożliwiających przedłużenie godzin przyjęć. Wpłynie to w sposób istotny na poprawę tej formy usług, pozwoli poświęcić każdemu pacjentowi więcej czasu.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełLeonNitecki">Jedną z podstawowych przyczyn wpływających na ograniczenie zatrudnienia lekarzy w spółdzielniach i limitowanie czasu ich pracy jest brak lokali. Jednakże inwestycje w tej dziedzinie są społecznie potrzebne i opłacalne. Należy w większym stopniu zainteresować rady narodowe tym problemem. Należy też umożliwić spółdzielczości lekarskiej budowę własnych pawilonów.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełLeonNitecki">Szczególnie dotkliwie odczuwa się brak spółdzielni lekarskich w miasteczkach powiatowych. Ale i w dużych ośrodkach miejskich sieć tych spółdzielni nie rozwija się równomiernie.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełLeonNitecki">Spółdzielnie lekarskie zatrudniają znaczną ilość lekarzy specjalistów I stopnia. Wydaje się konieczne dołożenie wszelkich starań, by zwiększyć ilość lekarzy o II stopniu specjalizacji. Zapotrzebowanie na porady tego typu specjalistów jest szczególnie duże.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Zlikwidować należałoby antybodźce zniechęcające do podejmowania pracy w spółdzielczości lekarskiej przez najwyżej kwalifikowanych lekarzy — pracowników naukowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJózefCiupiński">Interes społeczny wymaga dalszego rozwoju spółdzielczości lekarskiej. Z materiałów resortu i z wizytacji terenowych można wywnioskować, że ingerencja w sprawy spółdzielczości jest duża, pomoc natomiast niedostateczna. Rozwiązania wymaga sprawa zezwolenia na wystawianie przez lekarzy zatrudnionych w spółdzielniach ulgowych recept dla chorych ubezpieczonych. Mimo znanych trudności z pełnym wyposażeniem powszechnej służby zdrowia w aparaturę medyczną i części zamienne do niej, resort zdrowia powinien uwzględnić w swoich rozdzielnikach potrzeby spółdzielni lekarskich. Udostępnić trzeba bazę diagnostyczną powszechnej służby pacjentom kierowanym przez lekarzy ze spółdzielni.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJózefCiupiński">Dla lekarzy specjalistów wysokiej klasy praca w spółdzielni jest niewspółmiernie mniej atrakcyjna aniżeli prywatna praktyka lekarska.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJózefCiupiński">Aby spółdzielczość lekarska mogła się rozwijać, trzeba przełamać obojętność dla tej sprawy ze strony władz terenowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">Stanowisko w sprawie potrzeby rozwoju spółdzielni lekarskich jest jednolite. Rozwój ten napotyka jednak na przeszkody.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełStanisławSzyndlar">Na najpoważniejsze przeszkody napotyka rozwój spółdzielczości w miastach powiatowych. Wynika to z niedostatecznego zainteresowania tą sprawą ze strony władz powiatowych. Nie tworząc spółdzielni, zachęca się tym samym lekarzy do prowadzenia prywatnej praktyki, która jest mniej korzystna z punktu widzenia społecznego. Nie wolno tracić z oczu faktu, że jest to również mniej korzystna forma z punktu widzenia interesów skarbu państwa. Lekarze praktykujący prywatnie płacą niezbyt wysoki ryczałt, podczas gdy w spółdzielczości obowiązuje progresja. Dochody lekarzy z pracy w spółdzielni są jawne i udokumentowane, przy prywatnej praktyce bywa rozmaicie.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełStanisławSzyndlar">Resort zdrowia prowadzi w stosunku do spółdzielczości lekarskiej rozsądną politykę, uznając spółdzielczość jako element uzupełniający powszechną służbę zdrowia. Wychodząc z takiego założenia, trzeba w jakichś rozsądnych rozmiarach uwzględniać potrzeby spółdzielczości w dziedzinie aparatury medycznej i przydzielać ją po cenach hurtowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełStanisławSzyndlar">Należałoby uporządkować sprawy dokumentacji lekarskiej w spółdzielniach.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełStanisławSzyndlar">Ludność słabo jest poinformowana o spółdzielczych zespołach specjalistów, podobnie zresztą jak o niektórych placówkach powszechnej służby zdrowia. Należałoby nasilić informację o pracy obu pionów.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełStanisławSzyndlar">Ogólnie wiadomo, jak trudna jest sytuacja lokalowa służby zdrowia. Nie można więc domagać się przydziałów lokali dla spółdzielni, należałoby natomiast poprzeć postulat zezwolenia spółdzielniom na budowę własnych pawilonów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzyPryma">Kierunkiem rozwojowym spółdzielczości lekarskiej powinny być przede wszystkim miasta powiatowe.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJerzyPryma">Ministerstwo Finansów wspólnie z resortem zdrowia i spółdzielczością pracy powinno rozpatrzyć, jakie hamulce natury finansowej można by usunąć, by pobudzić dalszy rozwój spółdzielni i zwiększyć w nich udział kwalifikowanych specjalistów. Problemy lokalowe można rozwiązywać w drodze adaptacji małych budynków lub budowy nowych w trybie inwestycji pozalimitowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełEmiliaJeżewska">W miastach uniwersyteckich specjaliści niechętnie pracują w spółdzielniach z powodu gorszych warunków lokalowych aniżeli w przychodniach powszechnej służby zdrowia, ponadto pracownikom naukowym praca ta po prostu się nie opłaca. Nawet przy najbardziej społecznym podejściu do sprawy i pobieraniu niskich stawek, korzyści materialne z prywatnej praktyki są niewspółmiernie większe. Ta sama sytuacja jest ze specjalistami II stopnia w miastach powiatowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełEmiliaJeżewska">Należałoby rozwiązać sprawę wystawiania przez lekarzy w spółdzielniach ulgowych recept dla pacjentów ubezpieczonych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełHelenaDąbska">Dla Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy — spółdzielczość lekarska stanowi wąski margines ekonomiczny. CZSP podchodzi do sprawy spółdzielczości lekarskiej ze społecznego punktu widzenia, mając na względzie rozwój różnego rodzaju usług dla ludności.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełHelenaDąbska">Lekarze pracujący w spółdzielniach mają na ogół wyrównane i niewygórowane dochody.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełHelenaDąbska">Z przeprowadzonych badań wynika, że w spółdzielniach lekarskich przeważają porady typu podstawowego. Mimo dużego zasięgu powszechnej służby zdrowia, sytuacja nie dojrzała jeszcze do tego, aby w spółdzielniach lekarskich poszukiwano wyłącznie usług specjalnego charakteru i by korzystali z nich głównie ludzie lepiej zarabiający. Z porad w spółdzielniach korzysta również duża ilość ubezpieczonych o nie najwyższych zarobkach, gdyż uzyskuje je stosunkowo tanio i szybciej. W tych warunkach nie wydaje się celowe eliminowanie ze spółdzielni lekarzy nieposiadających specjalizacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJerzyKępiński">W odczuciu społeczeństwa jakość pracy spółdzielczej służby zdrowia obniża się. Dzieje się tak dlatego, że wzrasta liczba pacjentów, nie zwiększa się natomiast ilość ordynujących lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJerzyKępiński">Warunkiem rozwoju spółdzielczości w miastach powiatowych są kadry i baza lokalowa. Zabezpieczeniem lokali nie można obciążać wyłącznie władz terenowych. Spółdzielczość pracuje na rozrachunku i odprowadza zyski na fundusz centralny. Z tego funduszu należałoby finansować również adaptację i budowę pomieszczeń dla spółdzielni.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełJerzyKępiński">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: dyrektor departamentu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Bronisław Saldak oraz wiceprezes CZSP — Jan Pietkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełJerzyKępiński">Przewodnicząca Komisji — poseł Alicja Musiałowa (PZPR): Nie mogą wypaść z pola widzenia zasadnicze różnice, jakie istnieją pomiędzy powszechną służbą zdrowia a spółdzielczością lekarską. Zakres świadczeń dla ludności jest tu nieporównywalny i warunki działania też są różne.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełJerzyKępiński">Trzeba różnymi drogami ułatwiać rozwój spółdzielczości lekarskiej, zaspokaja ona bowiem określone potrzeby społeczne i szczególne wymagania, które nie znikną nawet przy bardziej doskonałej działalności powszechnej służby zdrowia. Spółdzielczość lekarska stanowić powinna też rozsądną konkurencję dla prywatnej praktyki lekarskiej, której zupełnie słusznie państwo nasze nie zamierza likwidować w drodze zakazów administracyjnych. Jeśli chodzi o praktykę prywatną, warto by ponowić wysuwany kiedyś przez Komisję dezyderat w sprawie ustanowienia cenników usług. Sam fakt ich istnienia działać będzie hamująco na wysokość pobieranych honorariów.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełJerzyKępiński">Nie można kategorycznie stawiać sprawy zatrudnienia specjalistów w spółdzielniach. Brak ich odczuwa powszechna służba zdrowia. Jeśli specjalista zatrudniony w przychodni wygospodaruje jeszcze czas na udzielanie porad w spółdzielni, wówczas sprawa jest prosta. Nie można jednak faworyzować pod tym względem spółdzielni. Regulować te sprawy powinny wydziały zdrowia rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełJerzyKępiński">Sprawozdanie podkomisji i dyskusja potwierdzają generalne poparcie dla koncepcji dalszego rozwoju spółdzielczości lekarskiej, która zaspokaja określony rodzaj potrzeb społecznych, które istnieją i długo jeszcze będą istnieć.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełJerzyKępiński">Po to, by spółdzielczość lekarska mogła należycie funkcjonować i stanowić rozsądną, społecznie pożądaną alternatywę prywatnej praktyki lekarskiej, trzeba starać się o usunięcie przeszkód w dopływie lekarzy do spółdzielni.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełJerzyKępiński">W tym kierunku należałoby ponownie przeanalizować istniejące w tej sprawie przepisy, ewentualnie skorygować obowiązujące ramowe statuty spółdzielni, zaapelować do rad narodowych i ich komisji zdrowia o szersze zainteresowanie się spółdzielczością lekarską i okazanie jej pomocy.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełJerzyKępiński">Komisja zleciła zespołowi poselskiemu opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00035-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00035-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..3d488d4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00035-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00035-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 35/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 35/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:16</note>
+        <note type="sessionNo">35</note>
+        <date>1968-02-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekJakszewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Jakszewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławHebda" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Hebda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławBieńkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Bieńkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZygmuntFilipowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zygmunt Filipowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00035-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00035-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..40bee80
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00035-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,57 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 2 lutego 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Romana Stachonia (PZPR), dokonała oceny przebiegu sezonu turystycznego w 1967 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z zastępcą przewodniczącego GKKFiT — Michałem Jekielem oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o przebiegu sezonu turystycznego w 1967 r. i podstawowych kierunkach działania na 1968 r. przedstawił zastępca przewodniczącego GKKFiT — Michał Jekiel (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Na pytania posłów: Zygmunta Filipowicza (bezp. Chrz. Stow. Społ.), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.), Jerzego Prymy (PZPR), Jana Kleczaja (ZSL), Henryka Ziętka (PZPR), Władysława Bieńkowskiego (PZPR), Franciszka Jakszewicza (bezp.), Jerzego Kępińskiego (PZPR) i Romana Stachonia (PZPR) odpowiedzi udzielili zastępca przewodniczącego GKKFiT — Michał Jekiel oraz dyrektorzy departamentów w GKKFiT — Stanisław Ostrowski i Tadeusz Zygmuntowicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły m.in. zwiększenia bazy noclegowej w kwaterach prywatnych, rozbudowy urządzeń sanitarnych, rozwoju ruchu turystycznego i wzrostu bazy turystycznej, usprawnienia komunikacji w okresie sezonu, intensyfikacji ruchu turystycznego poza sezonem.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Konieczne jest rozszerzenie informacji dla turystów indywidualnych. Nie chodzi tylko o informację w okresie sezonu turystycznego, ale przede wszystkim przed jego rozpoczęciem. Na terenie powiatu Nowy Targ stosuje się np. taką praktykę, że przed rozpoczęciem sezonu turystycznego rozsyła się do zakładów pracy obszerną informację o możliwościach zorganizowania odpoczynku indywidualnego, podając miejscowości, w których jest to możliwe, ceny noclegów, wyżywienia itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Kwatery prywatne stanowią poważne uzupełnienie szczupłej bazy noclegowej. O ile kwatery rejestrowane są kontrolowane przez biura turystyczne, o tyle kwatery niezarejestrowane, których jest znacznie więcej, nie podlegają żadnej kontroli. Problem ten wymaga uregulowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Więcej uwagi należy poświęcić prawidłowemu zorganizowaniu turystyki młodzieżowej. Stanowić ona może jeden z poważniejszych czynników wychowawczych. Dla celów turystyki młodzieżowej należałoby wykorzystywać istniejącą bazę turystyczną jeszcze przed rozpoczęciem sezonu. Przesunięcie terminu wakacji szkolnych ułatwiłoby zamierzenia w tym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMieczysławHebda">Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że mimo stale występujących dysproporcji pomiędzy rozwojem ruchu turystycznego a rozbudową bazy turystycznej, plany inwestycyjne w zakresie obiektów turystycznych nie są w pełni realizowane. Konieczne jest zabezpieczenie wykonawstwa dla pełnej realizacji planu inwestycyjnego. Należałoby szerzej wykorzystywać powołane przez CRS „Samopomoc Chłopska” przedsiębiorstwa i grupy remontowo-budowlane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Stan urządzeń sanitarnych na terenie obiektów turystycznych pozostawia nadal wiele do życzenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Dysproporcja pomiędzy wykorzystaniem obiektów turystycznych w okresie letnim i zimowym jest u nas jeszcze zbyt duża. Należałoby podjąć kroki dla szerszego reklamowania wykorzystywania sezonu zimowego. Istotne znaczenie mogłoby tu mieć poważniejsze zmniejszenie opłat za korzystanie z ośrodków wypoczynkowych poza okresami szczytów turystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Słuszne są uwagi co do planowego wykorzystania wszystkich środków inwestycyjnych. Istniejącą bazę turystyczną należy w miarę możliwości eksploatować w sposób maksymalny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Planowy rozwój turystyki wymaga przede wszystkim modernizacji istniejących obiektów turystycznych, podniesienia ich stanu sanitarnego oraz planowej realizacji wszystkich inwestycji turystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Większy nacisk należy kłaść na wykorzystanie istniejącej bazy w okresie zimowym nie tylko przez turystów krajowych, ale i zagranicznych. Dla turystów zagranicznych szerzej należy również udostępnić polskie uzdrowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełWładysławBieńkowski">Rozwój bazy turystycznej postępuje niewspółmiernie wolniej aniżeli rozwoju ruchu turystycznego. Wydaje się, że w niedostatecznym jeszcze stopniu doceniamy znaczenie turystyki jako jednej z poważnych gałęzi gospodarki, które mogą i powinny przynosić poważne dochody. Konieczna jest deglomeracja turystyki z terenów, które są nadmiernie eksploatowane i kierowanie turystów na nowe tereny, nie mniej przecież atrakcyjne, a mało uczęszczane.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełWładysławBieńkowski">Środki przeznaczone na inwestycje turystyczne są jeszcze wciąż zbyt małe w stosunku do faktycznych potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełWładysławBieńkowski">Rozbudowa urządzeń sanitarnych w obiektach turystycznych jest jednym z najpilniejszych zadań warunkujących rozwój turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełWładysławBieńkowski">Przewodniczący obradom — poseł Roman Stachoń (PZPR): Zarówno z przedstawionej informacji, jak i z dyskusji wynika, że organizacja sezonu turystycznego w roku 1967 uległa znacznej poprawie. Zaobserwowano poważny rozwój bazy turystycznej oraz dalszy rozwój ruchu turystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełWładysławBieńkowski">Osiągnięty postęp nie jest jeszcze zadowalający i należy przedsięwziąć dalsze kroki dla zabezpieczenia rozwoju turystyki krajowej i zagranicznej.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełWładysławBieńkowski">OCENA SEZONU TURYSTYCZNEGO 1967 R. I PODSTAWOWE KIERUNKI DZIAŁANIA NA 1968 R.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełWładysławBieńkowski">Informacja złożona przez zastępcę przewodniczącego GKKFiT — Michała Jekiela na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 2 lutego 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełWładysławBieńkowski">Przewidywano, że w 1967 r. krajowy ruch turystyczny we wszystkich formach obejmie 55 mln osób, tj. o 7,4 proc. więcej niż w 1966 r. Faktycznie ruch turystyczny wzrósł od 12 do 15 proc. na poszczególnych terenach. Nadal przodującą pozycję zajmowało woj. krakowskie (21 proc. całości ruchu turystycznego). Pogłębiło się zainteresowanie rad narodowych i ich komisji sprawami turystyki. We wszystkich województwach i powiatach turystycznych działały zespoły do spraw przygotowań i kontroli przebiegu sezonu turystycznego. Odczuwalna była poprawa w zaopatrzeniu handlowo-gastronomicznym, w działalności prowadzonych przez rady narodowe ośrodków sportu, turystyki i wypoczynku, w dziedzinie informacji turystycznej oraz usług kulturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełWładysławBieńkowski">Nadal niezadowalający był stan sanitarno-higieniczny obiektów i urządzeń turystycznych, niedostateczna była ilość taboru autokarowego PKS dla obsługi ruchu turystycznego, nieodpowiedni w wielu wypadkach standard wyposażenia kwater prywatnych, stanowiących rezerwę bazy noclegowej dla turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełWładysławBieńkowski">Turystyka zagraniczna przyjazdowa w okresie 3 kwartałów 1967 r. wrosła o 21,2 proc. z krajów socjalistycznych i o 7,4 proc. — z krajów kapitalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełWładysławBieńkowski">Wprowadzono szereg nowych ułatwień formalnych w zakresie turystyki przyjazdowej. Dalej usprawniano obsługę turystów na przejściach granicznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełWładysławBieńkowski">Wyjazdy grupowe organizowane przez polskie biura podróży utrzymały się w rozmiarach zbliżonych do 1966 r., zmniejszeniu uległa ilość wyjazdów indywidualnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełWładysławBieńkowski">Przewiduje się, że w roku bieżącym grupowe wyjazdy turystyczne za granicę utrzymane będą na poziomie 1967 r., wyjazdy indywidualne ulegną poważnemu zmniejszeniu.</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PosełWładysławBieńkowski">W celu zabezpieczenia należytej realizacji planu inwestycyjnego GKKFiT zwrócił szczególną uwagę na organizację służby inwestorskiej, wykonawstwo dokumentacji oraz zapewnienie wykonawstwa budowlano-montażowego. Odczuwa się trudności z opracowaniem projektów urządzeń turystycznych, gdyż biura projektowe nie powołały odpowiednich pracowni specjalistycznych. Zjednoczenia budownictwa ogólnego nie wykonały w pełni uzgodnionych zadań inwestycyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PosełWładysławBieńkowski">Jednym z najważniejszych zadań na 1968 r. jest umocnienie koordynacyjnej roli rad narodowych w dziedzinie turystyki. Dalszego doskonalenia wymagają opracowywane plany organizacji przebiegu sezonu turystycznego na szczeblu wojewódzkim i powiatowym. Należy pogłębić działalność powołanych z inicjatywy GKKFiT zespołów kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-7.15" who="#PosełWładysławBieńkowski">Międzyresortowe komisje koordynacji turystyki spełniły również należycie swoją rolę; odczuło się poprawę zaopatrzenia na terenach turystycznych, jak również sprawniejsze działanie wielu organizacji i przedsiębiorstw współdziałających w okresie sezonu turystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-7.16" who="#PosełWładysławBieńkowski">Podjęte będą dalsze wysiłki zmierzające do ulepszenia informacji dla turystów indywidualnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00036-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00036-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4ea1b7b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00036-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00036-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 36/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 36/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:17</note>
+        <note type="sessionNo">36</note>
+        <date>1968-02-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEmiliaJeżewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Emilia Jeżewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekJakszewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Jakszewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHelenaDąbska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Helena Dąbska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMieczysławHebda" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Hebda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStefanPastusiak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stefan Pastusiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWitoldAdamaszek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Adamaszek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Komisji poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SpecjalistawojewódzkibalneologWydziałuZdrowiaiOpiekiSpołecznejPWRNwKrakowieMarianCiećkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Specjalista wojewódzki — balneolog Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej PWRN w Krakowie — Marian Ciećkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00036-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00036-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..64ac231
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00036-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,123 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 28 lutego 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrywała działalność lecznictwa uzdrowiskowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z podsekretarzem stanu Janem Rutkiewiczem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i GKKFiT oraz dyrektor Zjednoczenia „Uzdrowiska Polskie” — Zdzisław Szamborski;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- dyrektor zespołu NIK Antoni Konaszyc;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Centralnej Rady Związków Zawodowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele prezydiów wojewódzkich rad narodowych: w Lublinie, Wrocławiu, Kielcach i Krakowie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Informację o działalności lecznictwa uzdrowiskowego złożył podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — dr Jan Rutkiewicz (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Dyrektor zespołu NIK — Antoni Konaszyc:</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W ostatnim okresie Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła badania w sześciu przedsiębiorstwach uzdrowiskowych: w Kołobrzegu, Krynicy, Szczawnicy, Iwoniczu, Rymanowie i Polanicy oraz w przedsiębiorstwie „Obsługa Techniczna Uzdrowisk”.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Kontrola wykazała szereg niedociągnięć występujących przede wszystkim w zakresie żywienia kuracjuszy. Stwierdzono, że posiłki nie zawsze odpowiadały ustalanym normom odżywczym i kaloryczności. Mimo że wartość posiłków była zaniżona, planowane koszty żywienia systematycznie przekraczano. Jak stwierdzono, przekroczenia te spowodowane były w pewnej mierze wydawaniem bezpłatnych posiłków osobom nieuprawnionym oraz nieprzestrzeganiem przepisów co do uprawnień dyrektorów uzdrowisk w zakresie wyrażania zgody na odpłatne żywienie pracowników i innych osób w punktach żywienia kuracjuszy. Na uszczuplenie wyżywienia w pewnym stopniu wpłynęło również wydawanie posiłków w sanatoriach różnym grupom turystów, koloniom po cenach, w większości przypadków, niepokrywających faktycznych kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Nie wykorzystano w dostatecznym stopniu możliwości poprawy poziomu wyżywienia w sanatoriach na drodze prowadzenia własnych gospodarstw rolnych przy przedsiębiorstwach uzdrowiskowych. Gospodarstwa te prowadzone były nieracjonalnie, w wyniku czego poniosły one w roku 1966 straty.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Przeprowadzone kontrole wykazały również niezadowalający stan higieniczno-sanitarny punktów żywienia kuracjuszy.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Wiele krytycznych uwag nasuwa również działalność produkcyjna i handlowa prowadzona przez państwowe przedsiębiorstwa uzdrowiskowe. Stwierdzono niepełne wykorzystanie zdolności produkcyjnych mimo niezaspokojenia istniejącego popytu na dostawy wód mineralnych. Zastrzeżenia budzą warunki sanitarne tej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Opracowane w wyniku kontroli wnioski NIK skierowane zostały do Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej oraz do dyrekcji kontrolowanych uzdrowisk i Zjednoczenia „Uzdrowiska Polskie”. Wnioski te wskazywały na konieczność usprawnienia nadzoru i kontroli oraz uporządkowania podstawowych dziedzin działalności gospodarczej uzdrowisk.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Koreferat w imieniu podkomisji, w składzie posłowie: Stanisław Szyndlar (ZSL) — przewodniczący, Witold Adamuszek (PZPR), Teodozja Borkowska (PZPR), Józef Ciupiński (SD), Helena Dąbska (ZSL), Franciszek Jakszewicz (bezp.), Emilia Jeżewska (bezp.), Jan Kleczaj (ZSL), Bolesława Maciejewska (bezp.) — przedstawiła poseł Emilia Jeżewska.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Podkomisja odwiedziła szereg uzdrowisk, badając rozwój ich działalności oraz stan realizacji ustawy o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Podkomisja stwierdziła, że wydane dotychczas akty wykonawcze do ustawy nie znalazły jeszcze odbicia w praktycznej działalności uzdrowisk z uwagi na krótki okres czasu, jaki upłynął od ich wydania, a przede wszystkim dlatego, że mają one dość fragmentaryczny charakter. Szczególnie dotkliwie odczuwa się opóźnienie w opracowaniu zapowiedzianego w ustawie wzorcowego statutu uzdrowisk.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Ustawa przyznała szerokie uprawnienia radom narodowym, jako jedynym gospodarzom uzdrowisk, nakładając na nie zarazem obowiązek rozwijania gospodarki pod kątem potrzeb lecznictwa uzdrowiskowego, ochrony naturalnych warunków wypoczynku i turystyki. Brak rozporządzeń wykonawczych, precyzujących uprawnienia i obowiązki rad w stosunku do użytkowników uzdrowisk oraz obowiązki użytkowników w stosunku do rad spowodował, że dotychczas nie obserwuje się korzystnych zmian w pracy przedsiębiorstw uzdrowiskowych. W różny sposób realizowane jest w różnych uzdrowiskach rozporządzenie o regulowaniu spraw prowadzonych dotychczas przez komisje uzdrowiskowe. Przejmując prawo pobierania taksy uzdrowiskowej oraz majątek komisji, rady narodowe miały obowiązek kontynuowania takiej działalności komisji, jak utrzymanie orkiestry zdrojowej, organizowanie koncertów i festiwali, utrzymanie parków uzdrowiskowych, zieleńców, dbanie o odpowiednie oświetlenie parków i otoczenia sanatoriów. Wydziały gospodarki komunalnej niektórych rad narodowych nie mają odpowiedniego aparatu dla wykonania tych zadań, a brak statutu uzdrowisk utrudnia włączanie innych użytkowników do partycypowania w kosztach utrzymania uzdrowisk.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Nie zawsze przestrzegana jest zasada utrzymania na niezmniejszonym poziomie dotacji wyrównawczych na prowadzenie gospodarki w miejscowościach uzdrowiskowych, co postulowała Komisja, przedkładając Sejmowi do uchwalenia ustawę o uzdrowiskach. Nie zawsze środki z wpłat na cele uzdrowiska wykorzystywane są zgodnie z ich przeznaczeniem.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W niektórych uzdrowiskach (Busko, Nałęczów, Duszniki) nie powołano dotychczas, bądź powołano tymczasowo lekarzy naczelnych. Mają oni do wykonania poważne i odpowiedzialne zadania nie tylko w zakresie podnoszenia poziomu świadczeń lecznictwa uzdrowiskowego, lecz także w zakresie czuwania nad ochroną warunków naturalnych, nad prawidłową działalnością gospodarki komunalnej, inwestycyjnej itp. Niezbędne jest przyśpieszenie powołania lekarzy naczelnych oraz określenie ich praw i obowiązków. Trzeba im zapewnić obsługę techniczno-biurową, gdyż wszystkich swoich funkcji 1-osobowo nie będą mogli wykonywać, zwłaszcza w dużych uzdrowiskach.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Korzystną dla rozwoju uzdrowisk okaże się zapewne działalność Zjednoczenia „Uzdrowiska Polskie” powołanego w miejsce dotychczasowego Centralnego Zarządu. Sądzić również należy, że nowe opłaty za świadczenia uzdrowiskowe spowodują zwiększenie zainteresowania przedsiębiorstw uzdrowiskowych rozwojem leczenia ambulatoryjnego osób przebywających na wczasach pracowniczych w miejscowościach kuracyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Można już dzisiaj stwierdzić, że nowa polityka cen da w najbliższym czasie korzystne efekty dla rozwoju uzdrowisk. Dotychczas uzdrowiska pracowały z planowym deficytem, który pokrywał Skarb Państwa. Występował więc poważny brak środków na stworzenie funduszu rozwoju uzdrowisk.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Najpilniejszym zadaniem nowo powołanego zjednoczenia powinno być przeciwdziałanie dalszej dekapitalizacji bazy hotelowej oraz terminowe realizowanie planów inwestycyjnych. Od ilości będących do dyspozycji łóżek dla kuracjuszy w lecznictwie zamkniętym, od zaplecza gospodarczego zależy pełniejsze wykorzystanie urządzeń balneologicznych i całej bazy terapeutycznej w większości uzdrowisk.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Ważnym i ekonomicznie korzystnym zjawiskiem jest rozwój rehabilitacji poszpitalnej w uzdrowiskach; pozwala ona skrócić pobyt chorego w szpitalu i umożliwia mu szybszy powrót do pracy. Ta forma lecznictwa, szczególnie w zakresie rehabilitacji kardiologicznej, narządów ruchu i rehabilitacji po chorobach zawodowych, powinna nadal się rozwijać. Istnieje możliwość zwiększenia ilości miejsc w wielu uzdrowiskach poprzez adaptację nadających się do tego budynków zajmowanych obecnie przez personel uzdrowiskowy, który korzysta również z pokojów w sanatoriach — z powodu braku innych mieszkań. Trudności mieszkaniowe są także powodem nieobsadzenia wolnych etatów lekarskich i pielęgniarskich w uzdrowiskach.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wydaje się niezbędne ustalenie, podbudowanego rozeznaniem naukowym, profilu leczniczego poszczególnych uzdrowisk. Ocenia się, że 15-20 proc. kuracjuszy jest niewłaściwie kwalifikowanych, co powoduje ujemne skutki zdrowotne i ekonomiczne. Do ośrodków rehabilitacji poszpitalnej powinni trafiać tylko chorzy kierowani przez przychodnie specjalistyczne i kliniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Kadrę lekarzy uzdrowiskowych należałoby zasilić specjalistami z dziedziny balneologii. Działalność Instytutu Balneoklimatycznego powinna być w większym niż dotychczas stopniu związana z uzdrowiskami.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Z roku na rok zwiększa się ilość pracowników fizycznych korzystających z leczenia uzdrowiskowego; np. w Nałęczowie i Busku stanowią oni przeciętnie połowę ilości, a w Polanicy 65 proc. kuracjuszy. Rozważyć należy ponownie sposób zabezpieczenia leczenia uzdrowiskowego dla rolników zrzeszonych w kółkach rolniczych, biorąc pod uwagę możliwość wykorzystania przez nich miejsc w miesiącach zimowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Jednym z zadań przedsiębiorstw uzdrowiskowych jest eksploatacja wód mineralnych; mimo, że jej zakres stale wzrasta, nie zaspokaja ona popytu. Należałoby rozważyć możliwość zwiększenia środków na modernizację i rozbudowę zakładów przemysłowych produkcji zdrojowej ze względu na jej znaczenie zdrowotne i opłacalność ekonomiczną.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Na pytania posłów: Jerzego Prymy (PZPR), Teodozji Borkowskiej (PZPR), Jana Kleczaja (ZSL), Witolda Adamuszka (PZPR), Stefana Pastusiaka (PZPR), Jerzego Kępińskiego (PZPR), Alicji Musiałowej (PZPR), Mieczysława Hebdy (PZPR) odpowiedzi udzielili: podsekretarze stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Rutkiewicz, dyrektor departamentu w tym Ministerstwie — Lidia Krotkiewska oraz dyrektor Zjednoczenia „Uzdrowiska Polskie” — Zdzisław Szamborski.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej Jan Rutkiewicz stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Obserwuje się stopniowy wzrost udziału pracowników fizycznych w ogólnej ilości kuracjuszy. Wiąże się to m.in. z rozwijaniem lecznictwa chorób zawodowych. Szersze udostępnianie uzdrowisk tej grupie pracowników wymaga zwiększenia troski związków zawodowych i bardziej prawidłowego przydzielania skierowań. Analizując skład socjalny kuracjuszy, pamiętać trzeba, że niektóre uzdrowiska służą z racji swych właściwości leczniczych przede wszystkim leczeniu schorzeń charakterystycznych dla pracowników umysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">W celu obsadzenia stanowisk lekarzy naczelnych, Ministerstwo Zdrowia skierowało do zainteresowanych rad narodowych propozycje personalne, powołanie lekarza naczelnego wymaga bowiem akceptacji prezydium rady narodowej. Dotychczas jednak nie wszystkie prezydia przysłały odpowiedzi.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Dyrektor Zjednoczenia „Uzdrowiska Polskie” Zdzisław Szamborski wyjaśnił m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Turnusy sanatoryjne rozpoczynają się w różnych okresach miesiąca. Kumulowanie przejazdów w jednym czasie wywoływało ujemne konsekwencje zarówno komunikacyjne, jak i w obsłudze kuracjuszy, blokowało bazę diagnostyczną. Obecnie poszczególne obiekty sanatoryjne lub sprofilowane oddziały mają ustalone odmienne daty rozpoczynania turnusów.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Szacuje się, że obecnie około 800 łóżek sanatoryjnych blokowanych jest przez personel. Trudności mieszkaniowe w obrębie uzdrowisk uniemożliwiają przekazanie tych pokoi kuracjuszom oraz hamują dopływ do uzdrowisk kadr lekarskich i pielęgniarskich. Rady narodowe większości uzdrowisk nie prowadzą własnego budownictwa, zakres budownictwa spółdzielczego też jest niewielki.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">W 1967 r. przebywało w sanatoriach ponad 2.600 rolników, którzy uzyskali skierowania w ramach lecznictwa rehabilitacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Ograniczone środki na remonty kapitalne spowodowały dekapitalizację wielu obiektów uzdrowiskowych. Do 1965 r. przeznaczono na remonty zaledwie 18-20 mln zł rocznie, w 1967 r. kwoty te wzrosły do 46 mln zł, w roku bieżącym wynoszą one 48 mln zł. Prawidłowe wykorzystanie tych środków pozwoli na zahamowanie dekapitalizacji i uzyskanie pewnej poprawy stanu obiektów sanatoryjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWitoldAdamaszek">W uzdrowiskach mojego okręgu wyborczego (Krynica, Muszyna, Żegiestów, Rabka itp.) jak również w uzdrowiskach, z którymi miałem możność zetknąć się w toku wizytacji poselskiej, nie odczuwa się jeszcze skutków działania ustawy o uzdrowiskach. Nie uległa poprawie koordynacja prac instytucji działających na terenie uzdrowisk ani gospodarka uzdrowisk. Na uchwalenie tej ustawy czekaliśmy parę lat, obecnie przedłuża się nadmiernie termin wydania koniecznych aktów wykonawczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWitoldAdamaszek">Materiały przedstawione przez resort wydają się zbyt optymistyczne. W dalszym ciągu pogłębia się w uzdrowiskach dekapitalizacja budynków i urządzeń. Wydaje się również, że w skali kraju daleko więcej, aniżeli 800 łóżek sanatoryjnych zablokowanych jest przez mieszkania dla personelu, skoro w samej tylko Krynicy ilość zablokowanych miejsc w sanatoriach wynosi około 200. Rady narodowe nie rozwiążą tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWitoldAdamaszek">Uzdrowiska mają trudności z zabezpieczeniem pełnej obsady lekarskiej; np. w samej Krynicy brak 10 lekarzy. Trzeba również wziąć pod uwagę i to, że lekarze obecnie tam zatrudnieni w większości dobiegają wieku emerytalnego, a więc problem będzie narastał.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełWitoldAdamaszek">Nie jest rozwiązany prawidłowo problem kształcenia specjalistów w dziedzinie balneologii. Instytut Balneoklimatyczny mieści się w Poznaniu, a więc jest odizolowany od uzdrowisk. W celu stworzenia warunków bardziej sprzyjających dokształcaniu kadr specjalistów, oddziały tego Instytutu powinny być lokalizowane w większych uzdrowiskach.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełWitoldAdamaszek">Resort ma poważne trudności w obsadzeniu stanowisk naczelnych lekarzy uzdrowisk, gdyż lekarze nie chcą obejmować tych funkcji, z którymi wiąże się obciążenie pracą administracyjną, uniemożliwiającą praktykę lekarską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełMieczysławHebda">Na podstawie obserwacji i przeprowadzonych w terenie rozmów stwierdzić można, że ustawa o uzdrowiskach nie usprawniła jak dotąd podstawowej działalności uzdrowisk. Wydanie kilku tylko zarządzeń wykonawczych, i to nie najważniejszych, a zwłaszcza brak aktu o podstawowym znaczeniu — wzorcowego statutu uzdrowiska — opóźnia realizację założeń ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełMieczysławHebda">Wydane dotychczas zarządzenia wykonawcze wywołały kontrowersje, a nawet niekiedy działanie sprzeczne z intencją ustawodawcy. Niesprecyzowanie funkcji lekarza naczelnego w uzdrowisku sprawiło, że ewentualni kandydaci uchylają się od podjęcia tej funkcji.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełMieczysławHebda">Nie jest również sprecyzowane, jaki organ przejąć ma kompetencje działających dotychczas komisji uzdrowiskowych. Rezultat jest taki, że albo ich zadania nie są wykonywane, albo przejmuje je jedna z komisji rady narodowej, co sprzeczne jest z intencją ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełMieczysławHebda">Sprawy, które ustawodawca przekazał do uregulowania organom wykonawczym, są dość skomplikowane i zrozumiałe jest, że uzgodnienie stanowisk zainteresowanych resortów wymaga czasu. Trwa to jednak zbyt długo. Sprawą najpilniejszą jest opracowanie wzorcowego statutu uzdrowiska.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełMieczysławHebda">Ważną dla uzdrowisk sprawą jest zaplecze mieszkaniowe. Sporo pomieszczeń przeznaczonych dla kuracjuszy zajmuje personel służby zdrowia. Jeśli nawet, np. w Kudowie, podejmuje się mieszkaniowe budownictwo spółdzielcze, standard budowanych mieszkań jest taki, że nie zachęca lekarzy z większych miast do przenoszenia się do uzdrowisk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełHelenaDąbska">Trudno o dokładniejsze dane o składzie socjalnym osób korzystających z lecznictwa uzdrowiskowego, skoro uzdrowiska ewidencji takiej nie prowadzą. Liczba kuracjuszy ze wsi wzrosła w ubiegłym roku, obejmuje to jednak głównie członków rodzin chłopo-robotników, w minimalnym stopniu korzystają z lecznictwa uzdrowiskowego indywidualni rolnicy. Zagrożenie reumatyzmem jest na wsi duże i profilaktyka jest tu niezbędna. Należałoby umożliwić rolnikom korzystanie w szerszym zakresie z lecznictwa ambulatoryjnego w uzdrowiskach.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełHelenaDąbska">Pomiędzy normami żywienia a wielkością przeznaczonych na cele wyżywienia środków finansowych występuje w sanatoriach rozbieżność, trudna do zlikwidowania nawet drogą zwiększonej gospodarności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStefanPastusiak">Wydaje się, że inicjatywa resortu dla przezwyciężania trudności, jakie występują w uzdrowiskach, jest niedostateczna; mimo że okres przygotowywania ustawy o uzdrowiskach był bardzo długi, nie zostały zabezpieczone wstępnie warunki jej realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStefanPastusiak">Kierownik Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej PWRN we Wrocławiu — Stanisław Penar: Uzdrowiska dolnośląskie, z wyjątkiem Cieplic i Szczawnicy, gdzie w okresie szczytu występują trudności w bilansie wodnym, nie odczuwają niedoboru wód mineralnych. Prezydium WRN postuluje nawet rozbudowę rozlewnictwa tych wód. Popyt na nie w kraju jest bardzo duży, a podaż niedostateczna. Setki tysięcy m³ wód mineralnych spływają obecnie do wód powierzchniowych. Należałoby się zastanowić nad stworzeniem warunków stosowania wód mineralnych w lecznictwie szpitalnym, a nie tylko sanatoryjnym.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStefanPastusiak">Zdolności bazy zabiegowej uzdrowisk dolnośląskich sięgają ponad 8 tys. zabiegów dziennie; wykonuje się niewiele ponad 3 tys. zabiegów. Są więc poważne rezerwy. Jednakże wykorzystanie ich jest niemożliwe przy obecnej bazie hotelowej. Można by znacznie zwiększyć tę bazę, gdyby wczasowiczom z setek obiektów FWP zlokalizowanych w tych uzdrowiskach umożliwić leczenie ambulatoryjne. Dalsze możliwości otwierają się, gdyby wykorzystać istniejące na Dolnym Śląsku obiekty kolonijne. Wiele z nich, użytkowanych obecnie przez 2 miesiące w roku, mogłoby wzbogacić na okres pozostałych miesięcy szczupłą bazę hotelową uzdrowisk. Konieczne jest podjęcie szybkiej decyzji w sprawie zorganizowania na Dolnym Śląsku trzech nowych uzdrowisk: w Kowarach, Szklarskiej Porębie i Bolkowie, gdzie odkryto cenne źródła mineralne.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełStefanPastusiak">Wśród inwestycji planowanych na rok bieżący ani jedna nie dotyczy uzdrowisk dolnośląskich. Nie docenia się potrzeb i możliwości tego regionu. Środki na kapitalne remonty co prawda wzrosły, są jednak daleko niedostateczne.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełStefanPastusiak">Wojewódzka Rada Narodowa we Wrocławiu oczekuje od resortu kompleksowego planu poprawy sytuacji w uzdrowiskach. Należałoby skoncentrować rozproszone dotąd środki i kolejno, kompleksowo rozwiązywać problemy poszczególnych uzdrowisk. Wydaje się, że łatwiej można by również wówczas zabezpieczyć wykonawstwo robót.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełStefanPastusiak">W dalszym ciągu nie została uregulowana sprawa zapewnienia niezbędnych warunków rekreacyjnych w uzdrowiskach. Zbyt wielki jest hałas i ruch, są one miejscem niedzielnych wycieczek, kolonii itp. Na terenie uzdrowisk są zlokalizowane zakłady przemysłowe, które ujemnie oddziałują na środowisko uzdrowiskowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SpecjalistawojewódzkibalneologWydziałuZdrowiaiOpiekiSpołecznejPWRNwKrakowieMarianCiećkiewicz">Wojewódzka Rada Narodowa w Krakowie żywo zainteresowana jest rozwojem uzdrowisk na swoim terenie. Przeprowadzane są liczne narady zmierzające do zapewnienia odpowiednich warunków w okresie szczytowego napływu kuracjuszy.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#SpecjalistawojewódzkibalneologWydziałuZdrowiaiOpiekiSpołecznejPWRNwKrakowieMarianCiećkiewicz">Skierowania sanatoryjne wydaje lekarz leczący, a opiniuje konsultant przy związku zawodowym. Sprawą konsultantów jest rozstrzyganie, kiedy i kto ma jechać do sanatorium. W woj. krakowskim ok. 60 proc. skierowań otrzymują pracownicy fizyczni. Wykorzystywane są też w pełni limity skierowań dla chłopów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Na ustawę o uzdrowiskach czekało się wiele lat. Realizacja jej jest bardzo trudna. Wiąże się z nią cały kompleks warunków. Stwierdzić jednak należy, że mimo zahamowań wynikających z opóźnienia zarządzeń wykonawczych do tej ustawy, uzdrowiska się rozwijają, modernizują, realizują coraz lepiej swe funkcje, prowadzą coraz skuteczniej rehabilitację poszpitalną. Uzdrowiska stały się dziś w pełnym tego słowa znaczeniu organem społecznej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Należy oczekiwać jak najszybszego wydania statutu uzdrowisk — aktu niezmiernie ważnego dla ich prawidłowej pracy. Komisja powinna zapoznać się z ramowym projektem takiego statutu.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Szczególną rolę ma do spełnienia naczelny lekarz uzdrowiska. Ranga jego w myśl ustawy jest bardzo wysoka.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Zastępca Przewodniczącego PWRN w Lublinie — Jan Siewierski: W woj. lubelskim jedynym uzdrowiskiem jest Nałęczów. Sytuacja tego uzdrowiska jest szczególnie trudna. Dotychczas było ono zarządzane przez resort zdrowia, od niedawna dopiero zarządzanie nim przekazane zostało radzie narodowej, która ze szczebla gromadzkiego podniesiona została do rangi miejskiej rady narodowej. Na tym przykładzie należałoby przemyśleć celowość tak daleko idącej decentralizacji zarządzania. Głos decydujący powinna mieć tu rada wojewódzka, która najlepiej jest zorientowana, czy dojrzały warunki do przekazania takiej działalności radzie niższego szczebla.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełEmiliaJeżewska">Zespół zgłaszał zastrzeżenia do pracy Instytutu Balneoklimatycznego i ośrodków naukowo-badawczych w uzdrowiskach. Nikt nie kwestionuje dorobku naukowego tych placówek, chodzi jednak o to, by włączyły się one praktycznie w pracę lecznictwa uzdrowiskowego. Ośrodki te powołane zostały nie tylko po to, by rozważać, jakie właściwości lecznicze kryją w sobie źródła mineralne danego uzdrowiska i ustalać właściwy profil uzdrowiska, lecz również po to, by przychodzić z pomocą lekarzom uzdrowiskowym. Jest to tym ważniejsze, że specjalistów balneologów o wysokich kwalifikacjach mamy w kraju mało. Pracownicy Instytutu i ośrodków naukowo-badawczych powinni więc stać się konsultantami, zwłaszcza dla młodych lekarzy podejmujących pracę w uzdrowiskach. Podnosi się sprawę pewnej ilości błędnych skierowań do sanatorium. A kierują przecież lekarze, konsultują skierowania również lekarze, trzeba więc ich doszkalać, szerzej informować o nowych wskazaniach leczniczych, o wynikach najświeższych badań nad profilem uzdrowisk.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełEmiliaJeżewska">W każdym uzdrowisku są jeszcze znaczne rezerwy, których prawidłowe wykorzystanie hamowane jest niedostatecznym rozwojem bazy hotelowej i żywieniowej w uzdrowisku.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełEmiliaJeżewska">Rada Ministrów podjęła uchwałę określającą zasady współżycia wszystkich gospodarzy na terenie uzdrowisk. Określone zostały ściśle w odpowiednich aktach prawnych funkcje i rola naczelnych lekarzy. Tymczasem w uzdrowiskach niewiele się zmieniło. Świadczy to, że samo wydanie odpowiednich aktów prawnych nie wystarcza, jeśli w ślad za tym nie idzie odpowiednie działanie zmierzające do skutecznego wprowadzania tych aktów w życie.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełEmiliaJeżewska">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: dyrektor Zjednoczenia „Polskie Uzdrowiska” — Zdzisław Szamborski, dyrektor departamentu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Lidia Krotkiewska oraz podsekretarz stanu w tym Ministerstwie — Jan Rutkiewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Z oceny podkomisji, z wypowiedzi posłów oraz przedstawicieli wojewódzkich rad narodowych i resortu zdrowia wynika, że ustawa o uzdrowiskach i leczeniu uzdrowiskowym nie jest jeszcze w pełni realizowana, ponieważ nie wydano jeszcze szeregu przepisów wykonawczych o zasadniczym znaczeniu. Nie zależy to wyłącznie od resortu zdrowia; w działalności uzdrowisk zbiegają się różne, niekiedy sprzeczne interesy, których zharmonizowanie nie jest rzeczą prostą i wymaga czasu. Uzdrowisko — to kompleks sanatoriów mających służyć powszechnym potrzebom; to zarazem ośrodek rehabilitacji poszpitalnej, prowadzonej przez wyspecjalizowane placówki naukowo-badawcze; uzdrowisko — to także teren turystyki i rekreacji, co wiąże się z określonymi postulatami Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki; to wreszcie domena działania związków zawodowych w szerokim aspekcie socjalnym.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Wyrażając żal, że ustawa nie jest należycie realizowana i że projekt statutu wzorcowego nie został w porę przedstawiony Komisji do wglądu, trzeba jednocześnie zdać sobie sprawę z trudności, jakie występują przy regulowaniu niektórych problemów. Np. ustawa przesądziła rolę rad narodowych w miejscowościach uzdrowiskowych, a praktyka wykazuje, że nie wszystkie rady dojrzały do spełniania tej roli. Stąd m.in. trudność w usytuowaniu lekarza naczelnego, który w myśl ustawy podlegać ma miejscowej radzie.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Z dyskusji nasuwa się generalny wniosek o konieczności podjęcia przez resort zdrowia wielkiej pracy organizatorskiej, niezbędnej nawet po wydaniu wszystkich przepisów wykonawczych do ustawy. Do zadań resortu zdrowia powinno należeć opracowanie koncepcji działalności ośrodków klinicznych i badawczych w uzdrowiskach, odpowiednie przeszkolenie lekarzy-konsultantów związków zawodowych, którzy opiniują skierowania na leczenie uzdrowiskowe.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Ogólnie można stwierdzić, że mimo niepełnej realizacji ustawy, rozwój lecznictwa uzdrowiskowego nie uległ zahamowaniu. Do objawów pozytywnych należy poprawa składu socjalnego kuracjuszy, rozwijanie rehabilitacji poszpitalnej, szersze wykorzystywanie bazy ambulatoryjnej dla osób kierowanych na wczasy profilaktyczne i wreszcie obserwowane ostatnio zmniejszanie się ilości pobytów wakacyjnych, blokujących w poprzednich latach miejsca w sanatoriach.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Problemem pozostają nadal nakłady inwestycyjne, zwłaszcza na gospodarkę komunalną w uzdrowiskach. Niezbędne jest również osiągnięcie wyraźniejszej poprawy w dziedzinie zapobiegania dekapitalizacji bazy hotelowej i leczniczej.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">O DZIAŁALNOŚCI LECZNICTWA UZDROWISKOWEGO</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — dra Jana Rutkiewicza na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 28 lutego 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Działalność uzdrowisk jest obecnie oparta na nowej ustawie o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym, która obowiązuje od dnia 1 stycznia 1967 r. i wchodzi stopniowo w życie. Ustawa ta w sposób zasadniczy uregulowała wiele najistotniejszych spraw związanych z działalnością uzdrowisk, zabezpieczając zarówno prawidłowy rozwój tego lecznictwa i związaną z tym ochronę naturalnych warunków i prawidłowy rozwój miejscowości uzdrowiskowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Przeważająca część przepisów wykonawczych do ustawy o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym została już wydana, a reszta jest już opracowana. Wydanie tych ostatnich utrudnia rozbieżność poglądów między resortami, które broniąc swoich słusznych interesów, nie doceniają problematyki lecznictwa uzdrowiskowego.</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W dążeniu do pełniejszej realizacji zadań przewidzianych w ustawie o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym, a przede wszystkim do podniesienia poziomu tego lecznictwa i osiągnięcia lepszych efektów ekonomicznych, powołano z dniem 1 stycznia 1968 r. uchwałą Rady Ministrów Zjednoczenie „Uzdrowiska Polskie”, które przejęło dotychczasową działalność Centralnego Zarządu Uzdrowisk. Działalność ta poszerzona została o zadania aparatu pracy Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w zakresie zwierzchniego nadzoru nad uzdrowiskami i lecznictwem uzdrowiskowym. Zjednoczenie jest jednostką wiodącą w zakresie współpracy i koordynacji gospodarczej związanej z rozwojem bazy lecznictwa uzdrowiskowego.</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Ilość miejsc w uzdrowiskach w latach 1961–1968 wzrosła o ok. 50 proc.</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W roku 1968 Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej dysponowało w uzdrowiskach 13.480 łóżkami dla dorosłych i 2.380 dla dzieci. W roku 1970 ilość ta wzrośnie do 16.650 łóżek dla dorosłych i 2.610 — dla dzieci. W roku 1967 leczyło się w uzdrowiskach 168 tys. kuracjuszy dorosłych i 12.500 dzieci. Planuje się, że w roku 1970 liczby te wzrosną odpowiednio do 206 tys. dorosłych i 13.500 dzieci.</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Najistotniejszym osiągnięciem lecznictwa uzdrowiskowego na przestrzeni ostatnich lat jest systematyczny rozwój tzw. rehabilitacji poszpitalnej i specjalistycznej oraz rozwój leczenia chorób zawodowych. Działalność tę zapoczątkowano w roku 1962 w skromnym zakresie, wydając około 9 tys. skierowań w skali rocznej. Praktyka wykazała, że założenia resortu były słuszne i rehabilitacja uzdrowiskowa, zarówno w odniesieniu do przypadków poszpitalnych, jak i w lecznictwie specjalistycznym, przynosi najbardziej korzystne efekty nie tylko chorym, przywracając ich do aktywnego życia zawodowego i społecznego, ale wpływa na poważne skrócenie okresu niezdolności do pracy i pobytu chorego w szpitalu.</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W 1968 roku 40 proc. bazy łóżkowej sanatoryjnej przeznaczone jest na cele lecznictwa rehabilitacyjnego. Z 60 tys. pacjentów, którzy będą korzystać w roku 1968 z lecznictwa rehabilitacyjnego, ponad 40 tys. stanowić będą ludzie kierowani bezpośrednio po leczeniu szpitalnym.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W lecznictwie rehabilitacyjnym szczególny nacisk położony został na choroby układu krążenia, choroby układu ruchu, gościec, choroby układu trawienia i dróg moczowych, cukrzycę i astmologię. W zakresie leczenia chorób zawodowych powstały ośrodki sanatoryjne leczenia ołowicy, pylicy, chorób przemysłowych skóry, zatruć chemicznych i brucelozy.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Plany resortu na najbliższe lata przewidują zwiększenie bazy i ilości skierowań na leczenie rehabilitacyjne — do 100 tys. osób rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Wprowadzenie do uzdrowisk ośrodków naukowo-badawczych daje dobre wyniki zarówno w zakresie podnoszenia poziomu lecznictwa uzdrowiskowego, jak i szkolenia fachowych kadr. Stały kontakt lekarzy uzdrowiskowych, poprzez ośrodki, z klinikami Akademii Medycznych umożliwia dokształcanie i bieżącą orientację w nowych osiągnięciach nauk medycznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Dzięki działalności ośrodków naukowo-badawczych można było wprowadzić nowe metody leczenia rehabilitacyjnego chorych po zawałach, ciężkich urazach w zakresie układu ruchu, operacjach urologicznych, gastrologicznych; pozwoliło to na znaczne skrócenie okresu rekonwalescencji u tych chorych.</u>
+          <u xml:id="u-9.19" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Poza pracą dydaktyczną i usługową ośrodki naukowo-badawcze, prowadząc w szerokim zakresie badania naukowe w uzdrowiskach, wniosły cenny wkład do osiągnięć medycyny polskiej. W roku 1964 przeprowadzono reorganizację istniejących ośrodków, likwidując ośrodki o małej aktywności i powołując na nowych warunkach 41 nowych ośrodków obejmujących 736 łóżek w 18 uzdrowiskach. Koordynatorem wszystkich prac naukowych jest Instytut Balneoklimatyczny.</u>
+          <u xml:id="u-9.20" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Niezależnie od systematycznego rozwoju lecznictwa sanatoryjnego, dużą uwagę przywiązuje się do stworzenia odpowiednich warunków dla rozwoju lecznictwa ambulatoryjnego w uzdrowiskach.</u>
+          <u xml:id="u-9.21" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W roku 1967 z lecznictwa tego korzystało ok. 208 tys. osób. Celem dalszego jego rozwoju, resort podjął szereg przedsięwzięć zarówno w zakresie prac geologicznych (odwierty), jak i budowy nowych zakładów przyrodoleczniczych. W latach 1963–1968 wydatkowano na nowe odwierty wód mineralnych ponad 50 mln zł. Kosztem ponad 30 mln zł wybudowano nowy zakład przyrodoleczniczy w Kołobrzegu. Przewiduje się rozbudowę zakładów przyrodoleczniczych w Szczawnicy i Ciechocinku oraz budowę pijalni wód w Krynicy. Szereg nowych inwestycji podjętych będzie jeszcze w tej 5-latce w Świnoujściu, Busku i Iwoniczu Zdroju.</u>
+          <u xml:id="u-9.22" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Uzdrowiska polskie prowadzą ponadto szeroką działalność produkcyjną, przede wszystkim w zakresie produkcji wód leczniczych i mineralnych. Produkcja ta wzrośnie z 34,8 mln Itr w roku 1965 do 150,4 mln Itr w roku 1980.</u>
+          <u xml:id="u-9.23" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Na najbliższy okres Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej stawia sobie następujące podstawowe zadania:</u>
+          <u xml:id="u-9.24" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- rozbudowę istniejącej bazy zabiegowej, a tym samym rozwój lecznictwa uzdrowiskowego; konsekwentne egzekwowanie partycypowania w kosztach budowy nowych zakładów i urządzeń — instytucji i organizacji inwestujących w uzdrowiskach;</u>
+          <u xml:id="u-9.25" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- rozwój lecznictwa ambulatoryjnego poprzez konsekwentną politykę zmierzającą do tworzenia szpitali uzdrowiskowych oraz rozwijania rehabilitacji poszpitalnej i lecznictwa specjalistycznego;</u>
+          <u xml:id="u-9.26" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- modernizację i przystosowanie wytypowanych obiektów i uzdrowisk dla kuracjuszy zagranicznych;</u>
+          <u xml:id="u-9.27" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- podniesienie poziomu świadczonych usług, z położeniem nacisku na zagadnienia żywienia i hotelarstwa zarówno od strony technologii, wyposażenia, modernizacji, jak i kultury obsługi;</u>
+          <u xml:id="u-9.28" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- rozwój i modernizację przemysłowej produkcji zdrojowej, zarówno poprzez realizację nowych inwestycji, jak i modernizację istniejących zakładów produkcyjnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00037-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00037-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c1a2a62
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00037-01/header.xml
@@ -0,0 +1,77 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00037-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 37/, Komisja Oświaty i Nauki /nr 33/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 37/, Komisja Oświaty i Nauki /nr 33/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:18</note>
+        <note type="sessionNo">33</note>
+        <date>1968-05-03</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty i Szkolnictwa Wyższego — Jan Szkop</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAndrzejWerblan" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Werblan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełAntoninaLubecka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Antonina Lubecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławIwaszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Iwaszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFlorianPierański" role="speaker">
+        <persName>Poseł Florian Pierański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekJakszewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Jakszewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełFranciszekWasążnik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Franciszek Wasążnik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyBukowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Bukowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełMarianWalczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marian Walczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławOzga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Ozga</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Komisji poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00037-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00037-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..68d7fe3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00037-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,187 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 3 maja 1968 r. Komisja Oświaty i Nauki oraz Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradujące pod wspólnym przewodnictwem posłów: Alicji Musiałowej (PZPR) i Andrzeja Werblana (PZPR), rozpatrzyły problemy opieki zdrowotnej nad młodzieżą szkolną i studencką.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">— przedstawiciele Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego z podsekretarzem stanu — Janem Szkopem, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z podsekretarzem stanu — Janem Kostrzewskim, Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z zastępcą przewodniczącego — Józefem Rutkowskim oraz Ministerstwa Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">— dyrektorzy zespołów NIK — Antoni Konaszyc i Tadeusz Sztejnert;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">— wiceprzewodniczący Rady Naczelnej Zrzeszenia Studentów Polskich — Lech Dawydzik;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- wicekurator Okręgu Szkolnego w Kielcach — Mieczysław Krzosa;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">— zastępca przewodniczącego PWRN w Krakowie — Wincenty Zydroń oraz kierownik Wydziału Zdrowia PWRN Olsztyn — Zdzisław Piesiak.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Przed posiedzeniem posłowie otrzymali na piśmie obszerne materiały informacyjne opracowane przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Informacje przedstawili podsekretarze stanu: w Ministerstwie Oświaty i Szkolnictwa Wyższego — Jan Szkop oraz w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Koreferaty wyrażające stanowisko zespołu wyłonionego przez Komisję Oświaty i Nauki w składzie posłów: Jerzy Bukowski (bezp.), Bronisław Kawałek (PZPR), Kamila Kurowska (bezp.), Władysław Ozga (ZSL) i Jan Wąsicki (PZPR) oraz zespołu wyłonionego przez Komisję Zdrowia i Kultury Fizycznej w składzie posłów: Leon Budzynowski (PZPR), Helena Dąbska (ZSL), Henryka Gwiazda-Pietrasz (bezp.), Jadwiga Janiszewska (bezp.), Jan Kleczaj (ZSL) i Olga Szwałkiewicz (bezp.) — przedstawili:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Podkomisja dokonała wizytacji szeregu placówek w województwach: bydgoskim, kieleckim, krakowskim i olsztyńskim, wysłuchała opinii przedstawicieli władz terenowych, organizatorów i pracowników w szkolnej służbie zdrowia, jak i pedagogów oraz pracowników resortu oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Sprawą opieki zdrowotnej nad młodzieżą szkolną Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej zajmowała się we wrześniu 1964 r. Stwierdzono wówczas, że w wyniku sprecyzowania i koordynacji zadań resortów oświaty i zdrowia zrealizowany został w znacznym stopniu postulat powszechności opieki lekarskiej nad młodzieżą szkolną i stworzono podstawy rozwoju opieki zdrowotnej nad szkołami wiejskimi.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Obecnie — po upływie 4 lat stwierdzić można, że dalszy rozwój szkolnej służby zdrowia uwarunkowany jest rozwojem i możliwościami służby zdrowia w ogóle. Dysproporcje między potrzebami a możliwościami najwyraźniej występują w dziedzinie kadr. Dla pełnego objęcia opieką lekarską młodzieży szkolnej w miastach i osiedlach potrzeba 2700 pełnozatrudnionych lekarzy, a szkolna służba zdrowia dysponuje połową tej liczby. Niedobory uzupełniane są przez pracujących zastępczo felczerów, lekarzy rejonów pediatrycznych, lekarzy zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin, wreszcie przez zwiększenie limitu dzieci przypadających na 1 lekarza.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Z 616 pełnozatrudnionych lekarzy w 5 miastach wydzielonych pracuje ich około 300, z czego w województwie gdańskim — 74; w pozostałych województwach liczby wahają się od 2 (woj. opolskie) do 44 (woj. katowickie). A więc dysproporcje w rozmieszczeniu są tu jeszcze ostrzejsze aniżeli w całej służbie zdrowia. Należy przy tym uwzględnić dużą płynność kadr lekarzy zatrudnionych godzinowo, którzy nie wiążą swej drogi zawodowej z medycyną szkolną.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Sprawa ta jest przedmiotem troski resortu. Nie można jednak pominąć faktu, że liczba lekarzy pełnozatrudnionych w szkolnej służbie zdrowia nie zwiększa się, lecz maleje. Wiąże się to z dokonaną etatyzacją stanowisk lekarskich i urealnieniem wymiaru zatrudnienia. Regres ten — chociażby nawet przejściowy — jest niepokojący i sygnalizuje konieczność szybkiego przeciwdziałania.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W tej niekorzystnej sytuacji kadrowej tym bardziej podkreślić trzeba osiągnięcia szkolnej służby zdrowia w ostatnich latach. Dotyczą one pogłębienia problematyki w medycynie szkolnej, opracowania założeń organizacyjnych i metodycznych, jak i wyraźnej poprawy jakości świadczeń, zwłaszcza w niektórych środowiskach miejskich. Dobre wzory i metody powinny być jak najszerzej upowszechnione.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Stan sanitarno-higieniczny budynków szkolnych ulega zbyt wolno poprawie. Do najważniejszych zaniedbań należy brak śmietników i wody, jak i żenujący niekiedy stan ustępów.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Urządzenia sanitarno-higieniczne mają zapewnić utrzymanie higieny osobistej i wytworzenie pożądanych nawyków u młodych obywateli. Stąd ich szczególne znaczenie zarówno w ochronie zdrowia, jak i w procesie wychowania. Sprawom tym należy się stanowczo więcej uwagi ze strony służby zdrowia, wychowawców, administracji szkolnej i gospodarzy terenu. M.in. chodziłoby o sprawniejsze dostarczanie szkołom środków dezynfekcyjnych w mniejszych opakowaniach, bardziej dostosowanych do codziennych potrzeb szkół.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Niezadowalające są wciąż warunki higieny pracy ucznia w klasie. Według wycinkowych badań około 60 proc. uczniów, a w Krakowie aż ponad 78 proc. korzysta z ławek nieprzystosowanych do wzrostu, a oświetlenie wielu klas szkolnych nie odpowiada normatywnym warunkom. Szkołom przekazuje się obecnie 100 tys. odpowiednich ławek. Warto by wyjaśnić, jakie są perspektywy dalszego zaopatrzenia i jak ten problem przedstawia się wobec powstających obecnie klas-pracowni, z których korzystają na zmianę dzieci w różnym wieku.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Warto by też zasygnalizować problem bulwersujący środowisko szkolne, mianowicie tzw. problem podłogowo-pantoflowy. Opinie są tu kontrowersyjne, inaczej podchodzi do tego administracja szkolna, inaczej lekarze. Decyzję pozostawiono kierownikom szkół. Byłoby pożądane, aby wypowiedzieli się autorytatywnie specjaliści — higieniści szkolni na temat szkodliwości dla zdrowia miękkich pantofli, czy też wdychania kurzu w niedostatecznie sprzątanych szkołach przy noszeniu obuwia. A może rozwiązałaby ten problem produkcja zdrowotnych pantofli szkolnych?</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Bazą służby zdrowia są gabinety lekarskie, których wyposażenie w szkołach miejskich ulega stałej poprawie. Napotyka się jednak na trudności w nabyciu drobnego sprzętu jak igły i strzykawki. W szkołach wiejskich sytuacja jest trudniejsza. Często brak nawet wagi i wzrostomierza.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Badania okresowe stanu zdrowia młodzieży szkolnej są prowadzone przed rozpoczęciem nauki, a następnie w klasach I, III, V, VII i VIII, co zabezpiecza w zasadzie potrzeby. Dla osiągnięcia pełnej efektywności tych zadań należałoby uwzględnić, aby badania lekarskie pierwsze oraz w klasach VII i VIII odbywały się obowiązkowo w obecności rodziców. Tylko bowiem w oparciu o wywiad rodzinny lekarz może wyrobić sobie możliwie pełny obraz stanu zdrowia ucznia bądź przekazać odpowiednie uwagi ozy zalecenia. Niezbędny jest ścisły kontakt z wychowawcą w czasie badania, uzyskanie od niego informacji o zaobserwowanych zmianach lub trudnościach ucznia; aktywna postawa wychowawcy w tej dziedzinie jest jednym z elementów jego pracy wychowawczej i powinna być oceniana na równi z osiągniętymi wynikami nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Kryteria kwalifikacji dzieci do grup dyspanseryjnych winny być przedmiotem stałego nadzoru i konsultacji ze strony jednostek sprawujących nadzór fachowy. W wielu wypadkach dyspanseryzacja ogranicza się tylko do rejestracji, sam jednak fakt rejestracji jest już pierwszym warunkiem otoczenia dziecka specjalną opieką, a postęp jest tu wyraźny, sięga już bowiem do szkół wiejskich. Są także szkoły, gdzie każde dziecko zakwalifikowane do grupy dyspanseryjnej było kierowane i pilotowane do odpowiednich specjalistów i, po konsultacji, otoczone specjalną opieką. Są to poważne osiągnięcia, jeśli zważyć, że nie wszędzie dostęp do poradni specjalistycznych jest łatwy i że nie wszędzie dopracowano się odpowiednich form współpracy, Do bezspornych sukcesów w dziedzinie podnoszenia stanu zdrowia młodzieży szkolnej należy wysoki odsetek przeprowadzonych szczepień profilaktycznych i osiągnięty w efekcie spadek zachorowalności na gruźlicę i ostre choroby zakaźne. Sukces ten osiągnięto dzięki wielkim wysiłkom i mobilizacji służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W Polsce, podobnie jak w innych krajach, obserwujemy przyspieszenie rozwoju dzieci, są większe, więcej ważą, wcześniej też dojrzewają. Przed medycyną szkolną, zwłaszcza w dziedzinie prac naukowych, staje dziś pytanie: czy ta młodzież jest również bardziej sprawna fizycznie i silniejsza biologicznie? Przedmiotem troski lekarzy i wychowawców staje się dziś dysproporcja między dojrzałością fizyczną a psychiczną, która bywa też często źródłem trudności adaptacyjnych i rodzi problemy wychowawcze.</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Dalsza poprawa stanu zdrowotnego młodzieży szkolnej może być osiągnięta z udziałem jej samej i rodziców. Niezbędne jest stałe podnoszenie wiedzy o zdrowiu. Prowadzone badania wykazują daleko niedostateczny stopień wiedzy młodzieży szkół podstawowych o chorobach i ich przyczynach. Tego rodzaju prace badawcze powinny być kontynuowane, a ich wyniki wykorzystywane przez lekarzy szkolnych. Należałoby podkreślić, że w programach szkolnych nauczanie higieny potraktowane jest po macoszemu, problem ten mieści się w godzinach wychowawczych, zajmując w nich siłą rzeczy zbyt mało miejsca.</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Ważnym dla opieki zdrowotnej problemem jest odżywianie w szkołach. Nie osiągnięto niestety rezultatów w batalii o „szklankę mleka” w szkole. Często wysuwane są przeszkody obiektywne lub organizacyjne, które jednak, jak wskazują na to przykłady, można pokonać.</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Spożycie mleka wiąże się ściśle ze stanem uzębienia i próchnicą. Opieka stomatologiczna ma duży zasięg w miastach zwłaszcza akademickich, obejmując w niektórych przypadkach 100 proc. uczniów wymagających leczenia. W małych miastach i miasteczkach odsetek ten jest o wiele niższy wskutek tego, że przyrost ilości lekarzy stomatologów nie jest proporcjonalny do wzrostu zadań.</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Przedstawiony przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej program uwzględnia istniejące potrzeby i zasługuje na aprobatę. Niektóre jednak elementy tego programu nie będą mogły być chyba zrealizowane w zaplanowanym czasie, zwłaszcza jeśli chodzi o dopływ kadr lekarskich i pełne pokrycie potrzeb w zakresie średniego personelu medycznego.</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Wydaje się, że w tym stanie rzeczy należałoby szerzej poszukiwać rozwiązań w integracji szkolnej służby zdrowia z otwartym lecznictwem pediatrycznym. Podjęte w tej dziedzinie próby w niektórych ośrodkach przyniosły wyraźną poprawę. Należałoby również rozważyć, czy racjonalne jest traktowanie medycyny szkolnej jako odrębnej specjalności. Specjalistów tego rodzaju mamy w kraju niewielu i niewielu też lekarzy podejmuje tę specjalizację.</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W zakresie poprawy stanu sanitarno-higienicznego pomieszczeń szkolnych niezbędne jest dalsze jeszcze zacieśnianie współpracy resortu zdrowia z resortem oświaty i, co najważniejsze, oddziaływanie na to, aby w budżetach rad narodowych zabezpieczone zostały kredyty na utrzymanie i remonty obiektów szkolnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławOzga">W oparciu o wyniki wizytacji przeprowadzonej na terenie woj. kieleckiego, krakowskiego i m. Krakowa — zespół poselski stwierdza wyraźny postęp w dziedzinie opieki zdrowotnej nad młodzieżą szkolną. Efektem tego jest m.in. znaczny spadek ilości zachorowań na choroby zakaźne, jak również spadek umieralności dzieci w roku szkolnym.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławOzga">Znaczne zmniejszenie się — w wyniku poprawy warunków sanitarno-higienicznych — śmiertelności niemowląt, powoduje pewien wzrost ilości dzieci, które są słabsze fizycznie, mniej odporne. Stąd konieczność zwiększonej troski, by mogły one osiągnąć normalny rozwój fizyczny. W stosunku do tej kategorii dzieci szkoła ma specjalne i zwiększone zadania.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWładysławOzga">Systematyczny rozwój szkolnej służby zdrowia idzie w kierunku zastępowania lub ściślej — uzupełniania opieki ze strony średniego personelu lekarskiego przez lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełWładysławOzga">W coraz większym stopniu rozwija się opieka lekarska nad dziećmi uczęszczającymi do szkół wiejskich. Olbrzymia większość tych dzieci poddawana jest badaniom lekarskim, wyodrębnione są dzieci z wadami i brakami w rozwoju fizycznym oraz z objawami niektórych schorzeń. Równocześnie stwierdzić jednak trzeba, że opieka higieniczno-lekarska nad uczniami szkół wiejskich jest ilościowo i jakościowo gorsza od opieki sprawowanej w tym zakresie w szkołach miejskich. Wynika to głównie z niedostatecznej ilości czasu przeznaczonego na sprawowanie opieki higieniczno-lekarskiej nad szkołami przez lekarzy zatrudnionych w wiejskich ośrodkach i spółdzielniach zdrowia. Dysproporcje między miastem i wsią występują także, jeśli idzie o kwalifikacje personelu szkolnej służby zdrowia, o możliwości korzystania z porad specjalistów, w dziedzinie pomocy stomatologicznej.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełWładysławOzga">Sytuacja w dziedzinie opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą szkolną na wsi jest wykładnikiem stanu opieki lekarskiej nad ludnością wiejską w ogóle. Mimo dużej wagi, jaką resort zdrowia przykłada do tego zagadnienia, wymaga ono jednak jeszcze większych niż dotychczas wysiłków; program działania resortu w tym zakresie powinien być rozszerzony; nieustannie poszukiwać trzeba środków dalszej poprawy stanu opieki lekarskiej nad szkołami wiejskimi.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełWładysławOzga">Zespół poselski wysoko ocenia stan opieki profilaktyczno-leczniczej nad młodzieżą studencką i pracownikami naukowo-dydaktycznymi wyższych uczelni. Studenci korzystają u nas z pełnych praw w dziedzinie lecznictwa społecznego przysługującego osobom zatrudnionym w gospodarce uspołecznionej, z tym że poziom opieki profilaktyczno-lekarskiej jest wyższy.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełWładysławOzga">Zespół poselski mógł przekonać się o tym, wizytując krakowski ośrodek akademicki, który — jak wynika z informacji otrzymanych w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — nie jest bynajmniej najlepszy w tej dziedzinie. Mankamentem, jaki tu zaobserwowano, są trudne warunki lokalowe oraz rozproszenie na terenie miasta poszczególnych poradni i gabinetów specjalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PosełWładysławOzga">Na pytania posłów: Elżbiety Kraski (bezp.), Floriana Pierańskiego (SD), Jerzego Wernera (bezp.), Bronisława Kawałka (PZPR), Franciszka Wasążnika (bezp.), Jana Kleczaja (ZSL), Magdaleny Dubiel (bezp.), Henryki Gwiazda-Pietrasz (bezp.), Teodozji Borkowskiej (PZPR), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.), Zuzanny Kościjańskiej (bezp.), Jadwigi Janiszewskiej (bezp.) i Mariana Walczaka (PZPR) odpowiedzi udzielili podsekretarze stanu: w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski oraz w Ministerstwie Oświaty i Szkolnictwa Wyższego — Jan Szkop.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#PosełWładysławOzga">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski stwierdził m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#PosełWładysławOzga">Zwiększenie ilości lekarzy na wsi — to nie sprawa etatów, bo te są; to przede wszystkim sprawa miejsc pracy i mieszkań dla lekarzy. Tak więc nasycanie terenów wiejskich kadrą lekarską może się odbywać tylko w drodze budowy wiejskich ośrodków zdrowia. A więc decydujący jest program inwestycyjny.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#PosełWładysławOzga">Obecnie kilkuset nauczycieli rocznie objętych jest specjalnym szkoleniem umożliwiającym im pełnienie funkcji higienistów w szkole. Na ogół praca ich uzyskuje dobrą ocenę, zwłaszcza tam, gdzie zabezpieczony jest właściwy nadzór. Nie można jednak zapominać, że każdy nauczyciel powinien czuć się odpowiedzialny za realizację programu oświaty zdrowotnej. Problem ten należałoby szerzej uwzględnić w programach kształcenia nauczycieli.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#PosełWładysławOzga">Przez długie lata nie był rozwiązany problem zapewnienia w każdej szkole ustępu; w zasadzie mamy to już poza sobą. Natomiast w dalszym ciągu niezadowalający jest stan sanitarny wielu szkół. Sprawa ta może być jednak rozwiązywana tylko na drodze stopniowego podnoszenia kultury sanitarnej młodzieży szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#PosełWładysławOzga">Nauczyciele objęci są ogólnymi zasadami opieki lekarskiej dla ubezpieczonych. Minister Zdrowia wydał instrukcję, w myśl której w tych szkołach, w których są odpowiednie warunki, można obejmować nauczycieli opieką lekarzy szkolnych.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#PosełWładysławOzga">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Oświaty i Szkolnictwa Wyższego — Jan Szkop wyjaśnił m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-4.14" who="#PosełWładysławOzga">Program biologii realizowany w niższych klasach szkoły podstawowej kładzie wielki nacisk na problemy związane ze zdrowiem człowieka. Resort przeprowadza obecnie badania przydatności nowych programów i na podstawie uzyskanych wyników będzie je weryfikował.</u>
+          <u xml:id="u-4.15" who="#PosełWładysławOzga">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełFranciszekWasążnik">Tereny wiejskie odczuwają szczególny niedobór stomatologów. Niezbędne jest więc, by kierować stomatologów przede wszystkim na te zaniedbane dotychczas tereny. Niesłuszne jest ograniczanie działalności ruchomych ambulansów dentystycznych. Dla wielu terenów są one jedyną formą umożliwiającą ludności wiejskiej otrzymanie pomocy dentystycznej.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełFranciszekWasążnik">W ostatnich latach wzrosła znacznie ilość aptek, jak również ilość farmaceutów. Ale ilość mieszkańców korzystających z jednej apteki od 1950 r. nie uległa zmianie, utrzymując się na poziomie ok. 13 tysięcy. O ile w miastach zaopatrzenie w leki nie stwarza specjalnych trudności, o tyle na wsi, w warunkach, gdy jedna apteka obsługuje teren 4–5 gromad, urasta to do problemu.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełFranciszekWasążnik">Na spotkaniach poselskich wysuwane są postulaty dotyczące ułatwienia dzieciom dojazdów do szkół. Chodzi o stworzenie możliwości zakupu niewielkiego motorku przyczepnego do roweru, który coraz częściej jest używany przez starsze dzieci. Motorower sprawy nie rozwiązuje, nie tylko dlatego, że jest za drogi; w wypadku uszkodzenia na trasie jest zbyt ciężki do pchania przez kilkunastoletnie dziecko. Przemysł powinien postulat ten wziąć pod uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJerzyBukowski">Istotne znaczenie ma rozstrzygnięcie problemu, jaką rolę w perspektywie przypisujemy lekarzowi szkolnemu. Czy ma być to tylko wysoko specjalizowany lekarz w dziedzinie chorób wieku dziecięcego, czy też współwychowawca, włączony mocno w proces dydaktyczno-wychowawczy.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJerzyBukowski">Lekarz szkolny powinien być w przyszłości uznany jako jeden z ważniejszych czynników oddziaływujących na wychowanie i kształcenie młodych ludzi. Niezmiernie istotne znaczenie ma np. wpływ i porada lekarza szkolnego na wybór zawodu dla dziecka czy na dobór właściwego kierunku studiów wyższych. Znajomość predyspozycji psychofizycznych przy podejmowaniu takich decyzji ma niezmiernie istotne znaczenie. Stosunkowo często wśród młodzieży studenckiej przypadki psychonerwicy mają niejednokrotnie swoje źródło w niewłaściwym wyborze kierunku studiów, co powoduje zwiększenie napięcia nerwowego studenta.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJerzyBukowski">Znaczna ilość chorób przewodu pokarmowego wśród młodzieży studenckiej jest niejednokrotnie związana z rozwojem chorób nerwowych. Współuczestniczenie studenckiej służby zdrowia w ogólnym procesie dydaktycznym w chwili obecnej jest jeszcze daleko niewystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJerzyBukowski">Zdrowotne warunki młodzieży akademickiej w ostatnich latach znacznie poprawiły się. Istnieje jednak jeszcze szereg niedociągnięć, które należałoby możliwie szybko usunąć. Jednym z nich jest np. niewłaściwe wyposażenie izb szkolnych i wykładowych, niedostosowanie sprzętu szkolnego do faktycznych potrzeb. Wydaje się, że stare ławki szkolne były lepiej dostosowane do wymagań zdrowotnych niż obecnie wprowadzany sprzęt. Małe stoliki i taborety są niewygodne i niepraktyczne. Poprawiło się natomiast oświetlenie w szkołach.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJerzyBukowski">Przy projektowaniu szkół i zakładów naukowych w szerszym zakresie należy uwzględniać pomieszczenia rekreacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełJerzyBukowski">Od 1960 r. na Politechnice Warszawskiej zaczęto organizować coroczne spartakiady dla dokonania przeglądu sprawności fizycznej młodzieży zaangażowanej w kołach sportowych. Stwierdzono, że z roku na rok osiąga się coraz lepsze wyniki, co świadczy, że sprawność fizyczna naszej młodzieży poprawiła się. Przyśpieszył się również rozwój psychiczny młodzieży. Problemy te nie są chyba jeszcze w dostatecznym stopniu uwzględniane w nowym układzie programów nauczania.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełJerzyBukowski">Istotne znaczenie dla poprawy stanu zdrowotnego dzieci i młodzieży ma przyzwyczajanie jej od najmłodszych lat do spożywania mleka. Powinno ono być podawane w takich formach, by było chętnie spożywane. Stwierdzono np., że dostarczenie studentowi po 3 godzinach wykładów na uczelni szklanki mleka z 2 kostkami cukru pozwala na całkowitą regenerację jego sił fizycznych i umysłowych. Akcja ta jest warta rozważenia i rozszerzenia na całą młodzież szkolną i studencką.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAndrzejWerblan">Słusznie podkreślił poseł Bukowski, że lekarz szkolny powinien być współuczestnikiem procesu wychowawczego, a nie tylko wysokospecjalizowanym medykiem. Już w szkole, a właściwie od najwcześniejszych lat, musimy uczyć podstawowych nawyków higieny, umiejętności troszczenia się o własne zdrowie. Niemała więc jest rola chociażby w tym zakresie lekarza szkolnego.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełAndrzejWerblan">Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że mamy jeszcze kilka tysięcy szkół, w których urządzenia sanitarne są w złym stanie. Rośnie ilość szkół wyposażonych w odpowiednie urządzenia sanitarne, bardzo wolno jednak przebiega poprawa urządzeń sanitarnych w starych szkołach. Komisje powinny uchwalić dezyderat postulujący jak najszybszą budowę podstawowych urządzeń sanitarnych w szkołach. Niezbędne na ten cel środki powinny się znaleźć i mieszczą one się w granicach możliwości resortów.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełAndrzejWerblan">Poważne niedociągnięcia obserwujemy w rozwoju sportu i wychowania fizycznego w szkołach; odczuwa się niedobór kadr fachowych, jak również brak sprzętu, trudności te należałoby szybciej przezwyciężać. Szybszy powinien być dopływ do szkół absolwentów wyższych uczelni wychowania fizycznego.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełAndrzejWerblan">Przemyślenia wymaga również sprawa zwiększenia w programach nauczania ilości godzin przeznaczonych na tzw. higienę szkolną. Autorzy nowych programów chcieli uniknąć przeciążenia młodzieży, ale równocześnie pozostawali pod naporem na zwiększanie ilości godzin nauczania poszczególnych przedmiotów.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełAndrzejWerblan">Biorąc pod uwagę, że przytłaczająca większość młodzieży po ukończeniu szkoły podstawowej kontynuuje naukę, można by chyba opracowując programy nie zamykać cyklu nauczania w szkole podstawowej, lecz uwzględniać jego ciągłość.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełAndrzejWerblan">Studencka służba zdrowia ma duże osiągnięcia, jest dobrze zorganizowana. Jednak w wielu ośrodkach akademickich, szczególnie nowotworzonych, obserwuje się w pracy tej służby szereg niedociągnięć. Stan zdrowotności młodzieży akademickiej nie jest zadowalający. Naturalnie nie jest to związane tylko z poziomem pracy studenckiej służby zdrowia, lecz również warunkami pracy i życia, z obciążeniem pracą jak i z niedostatecznym rozwojem sportu i wychowania fizycznego wśród młodzieży akademickiej. W tych warunkach niepełne wykorzystanie środków przeznaczonych na ten cel w uczelniach jest zjawiskiem niepokojącym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełFlorianPierański">Więcej uwagi należałoby poświęcić opiece zdrowotnej nad młodzieżą szkół zlokalizowanych na terenie wsi, głównie szkół rolniczych i szkół z internatami. Przy okazji badania problemów oświaty rolniczej na terenach województw białostockiego i olsztyńskiego można było stwierdzić, że na co dzień młodzież tych szkół nie korzysta z opieki lekarskiej. Niezbędne jest więc zabezpieczenie jakiegoś minimum w tej dziedzinie, zwłaszcza w szkołach z internatami. Należałoby też ustalić zakres odpowiedzialności kierownictwa internatów za zdrowie wychowanków. Kto ma np. decydować o podjęciu operacji, gdy rodzice są daleko, a wypadek nagły?</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełFlorianPierański">Duże zagęszczenie w internatach czyni tym bardziej konieczne przestrzeganie higieny na co dzień. Wobec niedoboru personelu pielęgniarskiego i zajmującego się sprawami higieny, byłoby wskazane przyswojenie wychowawcom w internatach podstawowej ilości wiedzy z tego zakresu. Raz na jakiś czas można by poświęcić takiemu tematowi kursy wakacyjne dla nauczycieli.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełFlorianPierański">Pożądana byłaby większa koordynacja organów oświaty i zdrowia na szczeblu powiatowym; trzeba, aby przynajmniej raz na półrocze odbywała się robocza narada kierownictwa szkół i personelu lekarsko-pielęgniarskiego.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełFlorianPierański">Poważnym problemem jest uświadamianie młodzieży o szkodliwych skutkach alkoholu i nikotyny, a także zaznajamianie jej z problemami seksualnymi. W tych dziedzinach trzeba znacznie nasilić akcję propagandową, a z pomocą nauczycielom powinny przyjść specjalistyczne ekipy dysponujące pomocami wizualnymi itp.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Na szczeblu powiatowym obserwuje się słabą współpracę pionów oświaty i zdrowia. Wydaje się, że zagadnienie właściwego toku pracy szkolnej służby zdrowia powinno być również nadzorowane przez wydziały oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Obserwacje terenowe wskazują na duży niedobór lekarzy, pielęgniarek i higienistek w szkołach. Systematycznej opieki zdrowotnej nad młodzieżą w zasadzie brak. Podkreślenia wymaga wysiłek wkładany w krzewienie higieny przez nauczycieli.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Wydaje się, że należałoby wysunąć pod adresem resortów niewiele dezyderatów, ale takich, które mogłyby być w określonym czasie zrealizowane. Dobrze byłoby, abyśmy mogli w przeciągu tego roku zlikwidować świerzb i wszawicę oraz urządzić ustępy wszędzie tam, gdzie ich nie ma w szkołach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Warto zwrócić uwagę na ogromne znaczenie fluorowania wody pitnej. Wprawdzie na rezultaty, jeśli chodzi o przeciwdziałanie próchnicy zębów, trzeba czekać szereg lat, jak wskazują jednak doświadczenia np. miast szwajcarskich, opłacalność takich inwestycji jest bezsporna. Urządzenia są proste, zaprojektowane w kraju i mało kosztowne, pozwolą natomiast w ciągu lat zaoszczędzić wiele pracy stomatologów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Obserwuje się wyraźną poprawę kondycji fizycznej młodzieży. Wpłynęło na to wiele czynników, w tym głównie rozwój wychowania fizycznego. Niemniej jednak dużo jest dzieci z wadami wrodzonymi lub nabytymi. Ocenia się, że dzieci kalekie stanowią 5 proc. ogółu populacji.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Wiele zadań profilaktycznych mogliby przejąć na siebie nauczyciele, przynajmniej w okresie, kiedy występuje niedobór kadr szkolnej służby zdrowia. Przy pomocy tablic mogliby prowadzić np. wstępne badania wzroku. Trudny problem zwalczania zaburzeń mowy można by rozwiązać częściowo przez prowadzenie w uczelniach pedagogicznych nauki o tym przedmiocie.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełFranciszekJakszewicz">W ćwiczeniach korekcyjnych duża rola przypada nauczycielom wychowania fizycznego, przeszkolonym w zakresie rehabilitacji. Obserwuje się wiele przypadków skrzywień kręgosłupa — np. w kieleckiem dotyczy to 20 proc. młodzieży szkolnej. Podstawową przyczyną są nieodpowiednie ławki.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Na terenie wiejskim szkoła jest czynnikiem kulturotwórczym — dlatego jej stan sanitarno-higieniczny i wygląd estetyczny, a także zewnętrzny wygląd personelu nauczającego ma niebagatelne znaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Dzieci kalekich przybywa, a szkół specjalnych mamy za mało. Wydaje się, że na obecnym etapie należałoby wydzielać specjalne klasy w szkołach wiejskich dla dzieci o pewnym stopniu niedorozwoju fizycznego lub psychicznego.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Wiceprzewodniczący Rady Naczelnej Zrzeszenia Studentów Polskich — Lech Dawydzik: Organizacja i działalność akademickiej służby zdrowia w Polsce wysuwają nas na czoło państw europejskich. Osiągnięcia w pracy tej służby są bezsporne, tym niemniej cechują ją pewne niedomagania, które Zrzeszenie Studentów Polskich wspólnie z akademicką służbą zdrowia stara się, w miarę posiadanych środków i możliwości, coraz lepiej rozwiązywać.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Środowisko akademickie to ludzie młodzi, którzy pozostawali przez okres nauki w szkole podstawowej i średniej pod opieką lekarską. Jednakże odsetek chronicznie chorych wśród studentów jest stosunkowo duży. Według badań przeprowadzonych w 1964 r. sięga on 18 proc.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Na plan pierwszy wysuwa się profilaktyka. Opiekę podstawową lekarską nad młodzieżą akademicką sprawują lekarze ogólni, lekarze poradni „K” oraz stomatolodzy. Wśród kadr tych występują jeszcze poważne braki ilościowe, zwłaszcza lekarzy chorób kobiecych.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Innym mankamentem akademickiej służby zdrowia jest to, że tylko 42 proc. zatrudnionych w tym pionie lekarzy ogólnych pracuje w pełnym wymiarze godzin. Akademicką służbę zdrowia cechuje znaczna płynność kadr. Profil tej służby zbliżony jest do przemysłowej służby zdrowia, jednakże nie ma tu ani tak rozwiniętych bodźców materialnego zainteresowania, jakie stworzono dla lekarzy przemysłowych, ani też nie ma możliwości osiągania specjalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PosełFranciszekJakszewicz">W tej pięciolatce zbudowanych zostanie 7 nowych obiektów akademickiej służby zdrowia, usytuowanych w ośrodkach, w których baza lokalowa tej służby jest niedostateczna. Niezbędne byłoby przyspieszenie wykonania uchwały kolegiów resortów zdrowia i oświaty dotyczącej opracowania dokumentacji domu akademickiego połączonego z przychodnią lekarską. Akademickiej służbie zdrowia w rozbudowywaniu bazy lokalowej w niedostateczny sposób pomagają, poza resortem zdrowia, resorty kształcące, a więc Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwo Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Zrzeszenie Studentów Polskich, współdziałając z akademicką służbą zdrowia, kładzie przede wszystkim nacisk na szerzenie oświaty sanitarnej, na stopniowe poprawianie warunków w domach akademickich, na poprawę wyżywienia w stołówkach. M.in. udało się uzyskać zgodę Ministerstwa Finansów na podniesienie stawki żywieniowej w stołówkach dietetycznych o 2,50 zł. W ramach ZSP działa komitet do spraw profilaktyki i lecznictwa. Poprzez Zrzeszenie udziela się skierowań sanatoryjnych, skierowań na wczasy lecznicze, klimatyczne; ciekawą formą są organizowane od 5 lat obozy rehabilitacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PosełFranciszekJakszewicz">Dla uzyskania dalszej poprawy akademickiej służby zdrowia szczególną uwagę zwrócić trzeba na:</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PosełFranciszekJakszewicz">- przyspieszenie wydania instrukcji w sprawie organizacji akademickiej służby zdrowia;</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PosełFranciszekJakszewicz">- wprowadzenie nowego systemu badań okresowych studentów (obecnie obowiązują one raz na rok), przy zróżnicowaniu częstotliwości i charakteru badań internistycznych w zależności od kierunku studiów;</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PosełFranciszekJakszewicz">- opracowanie szczegółowego planu współpracy resortu zdrowia z resortami szkolącymi w dziedzinie zabezpieczenia materialnego akademickiej służby zdrowia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełAntoninaLubecka">W wielu szkołach gabinety lekarskie nie mają podstawowego wyposażenia. Nauczyciele nowych szkół na wsi postulują organizowanie w budynkach szkolnych kąpielisk.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełAntoninaLubecka">Nie jest realizowana w pełni akcja „szklanka mleka” dla każdego dziecka. Jedną z przyczyn jest fakt, że wiele dzieci niechętnie spożywa samo mleko.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełAntoninaLubecka">Należałoby w budżetach gromadzkich rad narodowych wydzielić środki na utrzymanie czystości szpitali.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełAntoninaLubecka">Dzieci wstępujące do klas I powinny być przebadane na pasożyty.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełAntoninaLubecka">W szkołach wiejskich obowiązek noszenia kapci ma nie tylko znaczenie dla utrzymania czystości; główną rolę odgrywa tu sprawa zdrowia dziecka, które często chodzi w gumowym, a więc niezdrowym obuwiu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełMarianWalczak">Powszechnym mankamentem opieki lekarskiej w szkołach jest zbyt duża rotacja kadr lekarskich. Przemyśleć należy środki zapobiegające temu niepożądanemu zjawisku.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełMarianWalczak">Lekarz szkolny powinien mieć pod swoją opieką 2 tys. dzieci. Nie jest rzeczą obojętną, w wypadku mniejszych placówek oświatowych, czy każda z nich dysponować będzie własnym gabinetem lekarskim, do którego dochodzi lekarz, czy też dzieci z różnych szkół przychodzić będą do jednego ośrodka. Pierwsze rozwiązanie wydaje się słuszniejsze.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełMarianWalczak">Wyposażenie gabinetów lekarskich i dentystycznych jest niedostateczne. Wydaje się rzeczą niezrozumiałą, że dwa resorty nie potrafiły zabezpieczyć środków na ten cel. Ciężar zakupienia środków lekarskich i dentystycznych spoczywa głównie na komitetach rodzicielskich.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełMarianWalczak">Od 20 lat wraca stale problem stworzenia uczniom odpowiednich warunków nauki. I właściwie w tej dziedzinie niewiele się zmieniło. Ławki są nadal niedostosowane do wieku i wzrostu, tablice źle rozmieszczane, ciągle wraca sprawa kapci. Brak wyraźnych dyrektyw w sprawie prowadzenia gimnastyki przed i śródlekcyjnej. Nie wyciąga się konsekwencji w stosunku do nauczycieli, którzy nie przestrzegają obowiązku okresowego poddawania się badaniom lekarskim. W dalszym ciągu wiele nawet nowych szkół wiejskich nie jest wyposażonych w sale gimnastyczne. Nie została też uregulowana sprawa korzystania przez dzieci z boisk i sprzętu sportowego poza godzinami lekcyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełMarianWalczak">Zapewnienie nauczycielom możliwości korzystania z pomocy lekarzy szkolnych, to nie sprawa jakiegoś specjalnego przywileju, lecz po prostu zaoszczędzenie im czasu. Charakter pracy nauczyciela nie pozwala mu na zbyt częste zwalnianie się w celu załatwienia np. spraw związanych z leczeniem.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełMarianWalczak">Dodatkowych wyjaśnień udzielili podsekretarze stanu: w Ministerstwie Oświaty i Szkolnictwa Wyższego — Jan Szkop oraz w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Mówiąc o roli lekarza szkolnego, poseł Bukowski dotknął zasadniczego problemu. Wszyscy zgadzamy się, że praca lekarza szkolnego nie powinna ograniczać się do opieki zdrowotnej i czuwania nad higieną szkolną, lecz obejmować całokształt zagadnień rozwoju fizycznego i psychicznego młodego człowieka. Lekarz szkolny powinien być jednym ze współuczestników rady pedagogicznej i zwracać uwagę nauczycieli na szereg problemów z zakresu wychowania i organizowania życia młodzieży w szkole. Takie są nasze życzenia, ale stan faktyczny odbiega jeszcze znacznie od nakreślonego tu wzorca. Główną przeszkodą w realizowaniu tego programu jest przede wszystkim brak lekarzy odpowiednio przygotowanych do wykonywania szeroko pojętej funkcji lekarza specjalisty medycyny szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Pozytywnym zjawiskiem jest fakt, że opracowano już w resorcie program działania, zarówno w zakresie szkolenia lekarzy, jak też obsadzania odpowiednimi fachowcami stanowisk lekarzy szkolnych. Zbyt optymistyczne byłyby jednakże poglądy, że zdołamy zrealizować ten program do 1970 r. Największe niedociągnięcia w dziedzinie opieki zdrowotnej nad młodzieżą szkolną obserwujemy na terenach wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Słuszne wydają się sugestie posła Walczaka w sprawie organizowania gabinetów lekarskich w każdej placówce oświatowej, z tym że jeden lekarz mógłby obsługiwać kilka takich gabinetów. Fakt, że lekarz musi bywać w szkole, ściślej wiąże go z tą placówką i pozwala na poznanie warunków, w których uczy się młodzież.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Komisje powinny uchwalić dezyderat w sprawie zabezpieczenia środków i wykonania inwestycji limitujących podniesienie poziomu stanu sanitarnego szkół. Niepokoją sygnały, że wiele szkół nie posiada jeszcze podstawowych urządzeń sanitarnych, albo też są one w opłakanym stanie. Władze oświatowe powinny również przy każdej kontroli bardziej rygorystycznie domagać się zabezpieczenia właściwych warunków pracy i higieny w szkole.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Należałoby na nowo podjąć walkę o dostarczanie każdemu dziecku szklanki mleka w czasie godzin nauki.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PosełAlicjaMusiałowa">GKKFiT szerzej winien interesować się rozwojem sportu i wychowania fizycznego w szkołach. Należy młodzieży szkolnej udostępnić boiska i urządzenia sportowe będące w dyspozycji klubów sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Istotne znaczenie ma pełne realizowanie programu wychowania fizycznego i sportu w szkole. Zapowiedź rewizji programów w tym dziale może budzić ostrożny optymizm. Do czasu jednak dokonania tych zmian, obecny program wychowania fizycznego powinien być realizowany w sposób jak najbardziej konsekwentny. Nawet w tych szkołach, które nie dysponują odpowiednimi salami gimnastycznymi i urządzeniami, nie może to być powodem do zastępowania zajęć wychowania fizycznego lekcjami innych przedmiotów, lecz musi pobudzać do szukania innych form ćwiczeń fizycznych, dających młodzieży równowartość tych zajęć.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#PosełAlicjaMusiałowa">W dezyderatach skierowanych do obu resortów, komisje powinny domagać się ściślejszego współdziałania władz oświatowych i władz służby zdrowia w rozwiązywaniu zarówno dużych, jak i małych problemów zdrowia dzieci i młodzieży. Należałoby ustalić i uruchomić bodźce materialnego zainteresowania dla tej grupy lekarzy pediatrów, która zechce zająć się szerzej problemami opieki nad zdrowiem dzieci i młodzieży szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Mimo ogólnie pozytywnej oceny akademickiej służby zdrowia, wiele spraw wymaga jeszcze szczegółowego rozważenia i ulepszenia. Bacznie należy rozpatrywać i uwzględniać postulaty wysunięte przez przedstawicieli Zrzeszenia Studentów Polskich.</u>
+          <u xml:id="u-14.9" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Przedstawiony program poprawy opieki higieniczno-lekarskiej nad młodzieżą szkolną i studencką jest — jak wykazała dyskusja — słuszny. Trzeba, by był on systematycznie realizowany, by szybko i sprawnie rozwiązywać problemy organizacyjne, by nasilić kontrolę wykonania tego programu.</u>
+          <u xml:id="u-14.10" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Komisje zleciły zespołowi posłów, który przygotował koreferat, opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-14.11" who="#PosełAlicjaMusiałowa">O PROBLEMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ NAD MŁODZIEŻĄ SZKOLNĄ I STUDENCKĄ</u>
+          <u xml:id="u-14.12" who="#PosełAlicjaMusiałowa">Streszczenie informacji złożonych na posiedzeniu Komisji Oświaty i Nauki w dniu 3 maja 1968 r.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">W ostatnich latach nastąpiła wyraźna poprawa zabezpieczenia szkół w urządzenia higieniczno-sanitarne. Występujące jeszcze braki w tym zakresie dotyczą przede wszystkim pomieszczeń szkolnych mieszczących się w wynajętych izbach chłopskich.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">W roku szkolnym 1966/67 pomieszczenia takie stanowiły około 8 proc. wszystkich izb lekcyjnych w szkołach podstawowych.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">Wciąż jeszcze nadmierne zagęszczenie szkół i placówek oświatowo-wychowawczych wpływa na pogorszenie stanu higieniczno-sanitarnego. Niezależnie od wymienionych przyczyn obiektywnych istnieją jeszcze inne, jak np. niedostateczne zabezpieczenie środków materialnych na utrzymanie czystości i poprawę stanu sanitarnego przez rady narodowe, zwłaszcza niższych szczebli; przyczyną uchybień na tym odcinku bywa również brak dostatecznej troski o czystość i higienę ze strony niektórych kierowników szkół i placówek oświatowo-wychowawczych.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">Dla zapewnienia dzieciom i młodzieży odpowiednich warunków nauczania i wychowania, Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego:</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">- opracowało normatywy techniczne projektowania szkół, przedszkoli, internatów i sal gimnastycznych, w których uwzględniono podstawowe urządzenia higieniczno-sanitarne;</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">- wspólnie z Instytutem Wzornictwa Przemysłowego opracowano i przekazano do produkcji nowe modele ławek i innego sprzętu szkolnego;</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">- w kuratoriach okręgów szkolnych powołano stanowiska wizytatora higieny szkolnej, którego głównym zadaniem jest troska o poprawę stanu sanitarnego oraz przestrzeganie zasad higieny w procesie nauczania i współdziałanie w tym zakresie z Państwową Inspekcją Sanitarną i szkolną służbą zdrowia;</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">- zobowiązała ośrodki metodyczne do wprowadzenia tematyki higieniczno-zdrowotnej w procesie szkolenia pracowników pedagogicznych.</u>
+          <u xml:id="u-15.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">Dla zaznajomienia dzieci i młodzieży szkolnej z zagadnieniami ochrony zdrowia i podnoszenia kultury sanitarnej, tematykę tę wprowadza się szeroko w nowych programach nauczania, przede wszystkim w szkole podstawowej. Dotyczy to także wszystkich form i zakładów kształcenia nauczycieli, w których jako odrębny przedmiot istnieje higiena szkolna. Ponadto w niektórych typach studiów nauczycielskich tematyka higieniczno-sanitarna uwzględniania jest i w innych przedmiotach nauczania. W oparciu o nowe programy nauczania przygotowano podręczniki i pomoce naukowe niezbędne dla prawidłowego przeprowadzenia procesu szkolenia w wymienionych zagadnieniach.</u>
+          <u xml:id="u-15.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">Ilość godzin przeznaczana w szkołach na zajęcia wychowania fizycznego nie jest jeszcze dostateczna i planuje się jej zwiększenie. Obok obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego, prowadzone są w szkołach zajęcia przysposobienia sportowego w wymiarze 2–4 godziny tygodniowo, coraz bardziej rozwija się sport szkolny. Stale rosną nakłady na rozbudowę sal gimnastycznych: wynoszą one ponad 370 mln zł rocznie. Stałej poprawie ulega wyposażenie sal gimnastycznych i boisk. Konieczne jest dalsze zacieśnianie współpracy lekarzy szkolnych i nauczycieli wychowania fizycznego, ustalenie jednolitych zasad i form wydawania częściowych i całkowitych zwolnień od zajęć wychowania fizycznego, jak również stała kontrola przez lekarza szkolnego stanu zdrowia młodzieży uprawiającej poszczególne dyscypliny sportu.</u>
+          <u xml:id="u-15.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">Nie są jeszcze należycie opracowane zasady organizacyjne stosowania gimnastyki wyrównawczej; nie wystarcza tu pomoc lekarza szkolnego, niezbędna jest konsultatywna pomoc lekarza specjalisty-ortopedy dla nauczycieli wf, specjalistów gimnastyki wyrównawczej.</u>
+          <u xml:id="u-15.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">Z różnych form wypoczynku wakacyjnego organizowanego poza miejscem stałego zamieszkania dzieci i młodzieży (kolonie, obozy, ośrodki dla dzieci wiejskich, półkolonie) korzystało w 1967 r. 2.855 tys. dzieci i młodzieży. Świadczenia budżetowe na ten cel ze strony państwa wynosiły 780 mln zł; z innych, pozabudżetowych źródeł wydatkowano ponadto 380 mln zł (dopłaty rodziców, fundusz zakładowy, wpłaty komitetów rodzicielskich itp.). Wiele trudności nastręcza kwalifikowanie dzieci na wczasy, zwłaszcza dzieci z przewlekłymi chorobami. Dla tych dzieci organizowane są placówki wczasowe, tzw. kolonie zdrowotne. W 1967 r. na tych koloniach przebywało ok. 9 tys. dzieci.</u>
+          <u xml:id="u-15.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">W miarę rozwoju motoryzacji i mechanizacji, zapobieganie wypadkom wśród dzieci i młodzieży nabiera coraz większego znaczenia. Działalność resortu w tym zakresie koncentruje się przede wszystkim na ochronie życia i zdrowia dzieci i młodzieży podczas pobytu w szkole lub placówce oświatowo-wychowawczej oraz na prowadzeniu pracy uświadamiającej, mającej na celu zaznajomienie dzieci z podstawowymi zasadami ochrony zdrowia i życia oraz wyrobienie odpowiednich nawyków.</u>
+          <u xml:id="u-15.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego podjęło wspólnie z kuratoriami Okręgów Szkolnych odpowiednie kroki dla poprawy żywienia w szkołach i placówkach oświatowo-wychowawczych. Z posiłków w szkołach w formie śniadań, obiadów, szklanki mleka korzysta ponad 1 mln uczniów. Organizowanie posiłków w znacznym stopniu opiera się na zasadzie odpłatności. Szkoła dąży do zapewnienia w budżecie niezbędnych środków na przystosowanie pomieszczeń potrzebnych do przygotowania i spożycia posiłków. Społeczne zapotrzebowanie na żywienie w szkołach nie jest jeszcze w pełni pokryte. Niezbędne jest ustalenie form i zasad organizacji żywienia oraz nadzoru ze strony władz szkolnych.</u>
+          <u xml:id="u-15.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">Zadania związane z opieką higieniczno-lekarską nad dziećmi i młodzieżą szkolną zostały przekazane uchwałą Rady Ministrów — Ministerstwu Zdrowia i Opieki Społecznej. Zakres czynności i formy działania zostały uregulowane odpowiednimi aktami normatywnymi.</u>
+          <u xml:id="u-15.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">Dalsze usprawnienie programu działania w zakresie opieki higieniczno-lekarskiej powinno dotyczyć:</u>
+          <u xml:id="u-15.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">— ścisłego współdziałania pracowników służby zdrowia z pracownikami pedagogicznymi i rodzicami w zapewnieniu warunków higieniczno-sanitarnych, przede wszystkim w zakresie poprawy jakości badań wstępnych, okresowych i końcowych w szkole, poprawy lecznictwa stomatologicznego;</u>
+          <u xml:id="u-15.17" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">— opracowania nowych zasad współpracy obu resortów w zakresie opieki lekarskiej nad placówkami wczasowymi dla dzieci i młodzieży, selekcji do szkół specjalnych, opieki lekarskiej nad dziećmi z zaburzeniami i wadami rozwojowymi (wady mowy, wzroku, zgryzu, budowy i postawy), poradnictwa zawodowego, opieki nad dziećmi upośledzonymi fizycznie i umysłowo;</u>
+          <u xml:id="u-15.18" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">- zapewnienia pomocy specjalistycznej dla dzieci i młodzieży z grup dyspanseryjnych;</u>
+          <u xml:id="u-15.19" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">- przygotowania przez oba resorty odpowiednich wydawnictw i pomocy naukowych;</u>
+          <u xml:id="u-15.20" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieOświatyiSzkolnictwaWyższegoJanSzkop">- zmiany struktury organizacyjnej szkolnej służby zdrowia i oparcia jej na powiatowych (dzielnicowych) przychodniach higieny szkolnej i wysokokwalifikowanych higienistach szkolonych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">Stan zdrowotny dzieci i młodzieży w szkołach uzależniony jest w pierwszym rzędzie od ogólnych warunków zdrowotnych w kraju, jak również od warunków zdrowotnych w zakładach oświatowo-wychowawczych.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">Podkreślić należy, że problem poprawy stanu zdrowotnego dzieci i młodzieży był w okresie ostatnich 25 lat jednym z czołowych zagadnień, na którym koncentrowała się uwaga i działalność Ministerstwa Zdrowia. Osiągnięto widoczne rezultaty w zakresie zwalczania chorób zakaźnych wśród niemowląt i dzieci w wieku przedszkolnym, na czym skupiała się główna uwaga resortu. Osiągnęliśmy stan, w którym choroby zakaźne są jedną z dalszych przyczyn śmiertelności wśród dzieci w wieku od 5 do 15 lat. Niestety, niektóre choroby zakaźne są w dalszym ciągu jedną z pierwszych przyczyn chorobowości wśród dzieci, zwłaszcza takie choroby, jak grypa i inne choroby dróg oddechowych, odra, świnka, wirusowe zapalenie wątroby. Uzyskano bardzo dobre wyniki w zwalczaniu błonicy, Heine-Medina, krztuśca, tężca i duru brzusznego. Przypuszcza się, że w najbliższych latach, poprzez wprowadzenie dodatkowych szczepień ochronnych, choroby takie, jak odra i świnka przestaną być chorobami obowiązkowymi wśród dzieci i młodzieży.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">Są jednak choroby, których zwalczanie uzależnione jest przede wszystkim od podniesienia ogólnego stanu higieniczno-sanitarnego. Niepokojącym zjawiskiem jest np. szerzenie się świerzbu wśród dzieci i młodzieży szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">Znaczny postęp osiągnięto w zwalczaniu wszawicy, niemniej jednak obejmuje ona nadal, zależnie od regionu, od 0,4 do 4 proc. dzieci w szkołach. Problem ten wymaga stałej uwagi oraz wykorzystywania tych uprawnień, jakie przyniosła ustawa o zwalczaniu chorób zakaźnych.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">Próchnica zębów jest chorobą, która może być obecnie bardziej planowo zwalczana ze względu na większą ilość szkolnych gabinetów stomatologicznych i zwiększaną troskę o przestrzeganie higieny jamy ustnej u dzieci. Próchnica związana jest ze sposobem żywienia, a między innymi z niedostatkiem fluoru w wodzie. Należy z uznaniem powitać inicjatywę władz miasta Wrocławia, które jako pierwsze w kraju wprowadziło fluoryzację wody. Drugim w kolejności miastem ma być Warszawa. Tego typu inwestycje komunalne byłyby nader pożądane również w innych miastach.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">Poważnym problemem są wady wzroku, słuchu i mowy, a przede wszystkim wady postawy u dzieci. Te ostatnie wynikają z daleko niedostatecznego postępu w dziedzinie przystosowania ławek szkolnych do wieku dzieci. Około 20 proc. w szkołach podstawowych wykazuje różnego rodzaju odchylenia od normy, w szkołach zawodowych odsetek ten kształtuje się jeszcze wyżej. Rozwój dzieci pod względem wagi, wzrostu, wykazuje w skali kraju ogromną różnicę na korzyść w porównaniu z okresem przedwojennym, nie dotyczy to jednak w tak dużym stopniu terenów wiejskich. Ważnym zadaniem jest wyrównywanie istniejących dysproporcji.</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">W dziedzinie opieki zdrowotnej nad młodzieżą szkolną odczuwa się, głównie w miastach, spory niedobór obsady lekarskiej w stosunku do normatywu, który przewiduje, iż jeden lekarz zatrudniony w wymiarze 7 godzin objąć ma opiekę 2 tys. uczniów. Niedobór w miastach wynoszący 1.340 lekarzy, łagodzony jest obecnie pracą felczerów.</u>
+          <u xml:id="u-16.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">Na wsi cały system lecznictwa szkolnego oparty jest na sieci wiejskich ośrodków służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-16.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">Nieco korzystniej też kształtuje się sytuacja w zakresie średniego personelu — pielęgniarek i specjalnie wyszkolonych higienistek, co w jakiejś mierze łagodzi ostrość niedoboru kadry lekarskiej.</u>
+          <u xml:id="u-16.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">Zanotować można poprawę sieci szkolnych gabinetów lekarskich. Ponad połowa ogólnej ilości szkół w miastach dysponuje już gabinetami coraz lepiej wyposażonymi. W ciągu ostatniego roku przybyło w szkołach ponad 500 gabinetów i oczekiwać należy dalszej poprawy na tym odcinku.</u>
+          <u xml:id="u-16.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">Słabym ogniwem w organizacji, kierowaniu i nadzorze nad siecią poradnictwa jest nadal powiat. O ile w miastach wojewódzkich są na ogół zorganizowane różnego typu poradnie szkolne, to na czoło obecnie wysuwa się organizacja takich placówek w miastach powiatowych. Do odbywanych wspólnie w poszczególnych województwach obrad kolegium resortu zdrowia i prezydiów WRN włączeni zostali po raz pierwszy w tym roku również przewodniczący prezydiów powiatowych i dzielnicowych rad narodowych; wspólne działanie pozwoli bardziej efektywnie rozwiązywać poszczególne problemy również opieki zdrowotnej nad młodzieżą. Zagadnienie ma dużą wagę, jeśli uwzględnić, że w latach 1966–1967 około 500 tys. dzieci pozostało jeszcze poza zorganizowaną opieką lekarską lub felczerską.</u>
+          <u xml:id="u-16.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">Międzyresortowy program na lata 1968–1970 przewiduje koncentrowanie się na podnoszeniu stanu sanitarno-higienicznego w zakładach nauczania i wychowania, poprawie bezpieczeństwa i higieny nauczania, wychowania fizycznego oraz wypoczynku dzieci i młodzieży, dalszym upowszechnianiu i podnoszeniu poziomu opieki zdrowotnej, zaktywizowaniu szkoły oraz masowych środków propagandy w dziedzinie oświaty zdrowotnej, inicjowaniu badań naukowych w zakresie medycyny i higieny szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-16.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaiOpiekiSpołecznejJanKostrzewski">W rozwiązywaniu przez resort zdrowia węzłowych problemów zdrowotnych populacji wieku szkolnego zwrócić należy uwagę w szczególności na warunki higieniczne w internatach, a także na żywienie w szkołach; tego problemu nie można na dłuższą metę rozwiązywać systemem kuchni domowej. Należy podejmować kroki — podobnie jak uczyniło to woj. katowickie — zmierzające do tworzenia centralnych przygotowalni różnego rodzaju półproduktów, w które można byłoby zaopatrywać również stołówki szkolne.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00038-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00038-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..8d104b8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00038-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00038-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 38/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 38/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:19</note>
+        <note type="sessionNo">38</note>
+        <date>1968-06-05</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorInstytutuMedycynyPracywŁodzidocdrJNofer" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi — doc. dr J. Nofer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBarbaraNatorska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Barbara Natorska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEmiliaJeżewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Emilia Jeżewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykaGwiazdaPietrasz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryka Gwiazda-Pietrasz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyKępiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Kępiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonBudzynowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Budzynowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonNitecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Nitecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanStachoń" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Stachoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełWładysławSzymczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Władysław Szymczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZygmuntFilipowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zygmunt Filipowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełŁucjaMatuszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Łucja Matuszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Komisji — poseł Alicja Musiałowa (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00038-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00038-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..fdd38d9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00038-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,119 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 5 i 6 czerwca 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrywała problemy przemysłowej służby zdrowia w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowych komisji: Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa oraz Przemysłu Lekkiego, Rzemiosła i Spółdzielczości Pracy;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministrem Jerzym Sztachelskim i podsekretarzem stanu — Janem Kostrzewskim, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i resortów przemysłowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- dyrektor Zespołu NIK — Antoni Konaszyc;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele Prezydium Stołecznej Rady Narodowej z zastępcą przewodniczącego — Witoldem Spychalskim i Kierownikiem Wydziału Zdrowia — Stefanem Zielińskim oraz przedstawiciele prezydiów wojewódzkich rad narodowych w Katowicach i Łodzi;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- dyrektor Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi — doc. dr J. Nofer.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dniu 5 czerwca br. Komisja wysłuchała informacji kierownika Wydziału Zdrowia Prezydium Stołecznej Rady Narodowej — Stefana Zielińskiego o lecznictwie przemysłowym na terenie Warszawy oraz dodatkowych wyjaśnień na ten temat przedstawionych przez zastępcę przewodniczącego Prezydium Stołecznej Rady Narodowej — Witolda Spychalskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Następnie członkowie Komisji zwiedzili w czterech grupach placówki przemysłowej służby zdrowia w stołecznych zakładach: Huta Warszawa, Przedsiębiorstwo Budownictwa Miejskiego „Muranów”, Warszawskie Zakłady Przemysłu Odzieżowego „Cora”, Państwowe Zakłady Optyczne, Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „Grochów”, Zakłady Wytwórcze Aparatury Wysokiego Napięcia im. Dymitrowa, Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych im. Róży Luksemburg, Warszawskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Podczas wizytacji towarzyszyli posłom lekarze przedstawiciele warszawskiej przemysłowej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Na posiedzeniu w dniu 6 czerwca br. informację o problemach przemysłowej służby zdrowia przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Koreferat podkomisji przedstawił poseł Mieczysław Hebda (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Podkomisja w składzie — posłowie: Witold Adamuszek (PZPR), Teodozja Borkowska (PZPR), Leon Budzynowski (PZPR), Stanisław Dejewski (PZPR), Zofia Grzebisz-Nowicka (PZPR), Mieczysław Hebda (PZPR), Wacław Jagodziński (ZSL), Emilia Jeżewska (bezp.), Jerzy Kępiński (PZPR), Alicja Musiałowa (PZPR), Władysław Orlewski (PZPR), Roman Stachoń (PZPR), Józef Wlekły (PZPR) i Henryk Ziętek (PZPR) odbyła w maju br. wizytację zakładów przemysłowych w województwach: krakowskim, katowickim i łódzkim oraz w miastach: Krakowie i Łodzi.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W 1967 r. przemysłowa służba zdrowia obejmowała swoją opieką ponad 4.100 tys. pracowników, co oznacza wzrost o 18 proc. w stosunku do 1963 r. Mimo to jednak w skali kraju nastąpił spadek wskaźnika ilości godzin lekarskich na 1000 zatrudnionych, przy czym wskaźnik ten kształtuje się różnie w poszczególnych regionach i gałęziach przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Zwiększyła się liczba specjalistów medycyny przemysłowej przy nadal odczuwanym braku lekarzy specjalności deficytowych: radiologów, neurologów, laryngologów, psychiatrów i okulistów, których brak również w obwodowych przychodniach lecznictwa otwartego.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W dalszym ciągu zbyt wielu lekarzy przemysłowej służby zdrowia zatrudnionych jest w wymiarze godzinowym; w górniczej służbie zdrowia lekarze pracujący w wymiarze 2-3 godzin stanowią aż 40 proc. ogólnej ilości lekarzy. Zabezpieczenie opieki lekarskiej przez przemysłową służbę zdrowia nie jest wystarczające i odbiega od normatywów docelowych. Obserwuje się w ostatnich latach zjawisko odpływu lekarzy z przemysłowej służby zdrowia, na co składają się takie przyczyny, jak: duże obciążenie pracą zasadniczo odmienną od tradycyjnych form pracy; częste kontrole ze strony licznych organów nadzorujących — administracyjnych i społecznych, spośród których tylko nieliczne mogą prowadzić fachową kontrolę instruktażową; przerost biurokratycznych czynności; osłabienie bodźców materialnego zainteresowania tą pracą; trudna i czasochłonna specjalizacja. Mniej korzystnie kształtują się również w przemysłowej służbie zdrowia, w porównaniu z innymi placówkami leczniczymi, warunki pracy personelu pomocniczego — pielęgniarskiego i zatrudnionego w laboratoriach.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Znacznie wzrosła w ciągu kilku lat ilość udzielonych porad i badań profilaktycznych. Mimo to w przemysłowej służbie zdrowia dominują i wykazują tendencję wzrostu usługi lecznicze świadczone kosztem działalności profilaktycznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Obserwuje się niepełną realizację planów badań profilaktycznych, przydatności do pracy na stanowisku określonym jako szkodliwe lub uciążliwe, wiele jest jeszcze przypadków niedokonywania badań wstępnych przy przyjmowaniu do pracy. Szwankuje opieka profilaktyczna nad zatrudnionymi w terenie pracownikami przedsiębiorstw budowlano-montażowych. Niedostateczne jest rozeznanie środowisk pracy, wskutek często występującego braku danych o zagrożeniu niektórymi szkodliwościami. Z rozwojem przemysłowej służby zdrowia nie występuje równolegle ujednolicanie metodyki i częstotliwości badania zagrożeń i ich skutków.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Kwartalne oceny stanu zdrowia załóg sprowadzają się najczęściej do dość powierzchownej zresztą analizy wskaźników absencji chorobowej, bez uwzględnienia szeregu innych czynników, jak: przekrój demograficzny załóg, warunki bytowe poza pracą, dojazdy do pracy itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Podkomisja stwierdziła duże, niekiedy wręcz jaskrawe różnice w warunkach lokalowych poszczególnych placówek przemysłowej służby zdrowia. Poważne są również różnice w wyposażeniu w sprzęt diagnostyczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Zwraca uwagę fakt, że programy nauczania akademii medycznych nie poświęcają dostatecznego miejsca wiadomościom z zakresu medycyny przemysłowej i społecznej oraz orzecznictwa o czasowej niezdolności do pracy. Elementy ~t~ej wiedzy należałoby wprowadzić do programu wszystkich specjalizacji medycznych i do szkolenia podyplomowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Dyrektor Zespołu NIK — Antoni Konaszyc: Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę przemysłowej służby zdrowia w 7 województwach, obejmując nią 80 zakładów leczniczo-zapobiegawczych. Jak ustalono w toku kontroli, w większości zakładów przeważają świadczenia o charakterze leczniczym przy niedorozwoju świadczeń profilaktycznych. Ustalono, że profilaktyce poświęca się tylko 24 proc. czasu pracy lekarza.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Badaniami okresowymi obejmowany jest nieznaczny tylko odsetek pracowników, a program przedmiotowy tych badań często jest zawężany. Badania mające na celu wykrywanie i zapobieganie niektórym chorobom jak np. gruźlicy, chorobom ginekologicznym czy nowotworowym nie są z reguły wykonywane. W licznych wypadkach lekarze nie są zorientowani w warunkach pracy załóg, nie mają charakterystyk szkodliwych dla zdrowia stanowisk pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Stwierdzono, że niedostateczne jest oddziaływanie przemysłowej służby zdrowia na poprawę warunków sanitarno-higienicznych w zakładach pracy oraz na usuwanie czynników rzutujących na poziom absencji chorobowej. W wielu zakładach nieprzestrzegany jest obowiązek wstępnych badań pracowników przyjmowanych do pracy. Np. w Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego w Warszawie na 429 przyjętych do pracy w roku 1966 — badaniami wstępnymi objęto 214 pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Stwierdzono również niedociągnięcia w badaniach kontrolnych. W Zakładach Metalurgicznych w Przemkowie z 32 pracowników, którzy chorowali dłużej niż 30 dni, zbadano po powrocie do pracy tylko 3 pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Lekarze służby przemysłowej nie zawsze czuwają nad realizacją wydawanych zaleceń w sprawie przesuwania pracowników do pracy lżejszej. Lekarze przemysłowej służby zdrowia wykazujący aktywność i wizytujący nawet stanowiska pracy, w wypadku stwierdzenia uchybień w warunkach pracy ograniczają się do przekazywania zaleceń kierownictwu wydziałów produkcyjnych, nie interesują się realizacją tych zaleceń.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Nie jest również dostateczna działalność przemysłowej służby zdrowia w dziedzinie oświaty sanitarnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełBarbaraNatorska">W przemyśle włókienniczym, gdzie warunki pracy są wyjątkowo trudne ze względu na temperaturę i wilgotność powietrza w halach produkcyjnych, zapylenie i hałas przekraczający 100 decybeli — przemysłowa służba zdrowia odczuwa dotkliwy niedobór lekarzy; np. w Zakładach im. Dzierżyńskiego w Łodzi, zatrudniających 7 tys. pracowników, jest zaledwie 1 lekarz zakładowy, w Zakładach im. Obrońców Pokoju, zatrudniających 12 tys. osób — 2 lekarzy. Większość załóg w przemyśle włókienniczym i lekkim stanowią kobiety.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełBarbaraNatorska">Choroby kobiece zajmują trzecie miejsce w ilości chorób, którymi dotknięci są pracownicy przemysłu włókienniczego. Tymczasem w Zakładach im. Marchlewskiego, gdzie pracuje 7 tys. kobiet, jest tylko 1 ginekolog.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełBarbaraNatorska">Duże trudności w obsadzeniu stanowisk lekarskich mają obecnie przychodnie przyzakładowe w miastach leżących w pobliżu Łodzi, jak Zgierz, Pabianice czy Aleksandrów: zatrudnieni dotychczas lekarze mieszkali w Łodzi i dojeżdżali do pracy samochodami służbowymi; po wprowadzeniu ograniczeń w korzystaniu ze służbowych środków lokomocji — wielu lekarzy zrezygnowało z pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełLeonNitecki">W toku wizytacji przychodni przyzakładowych w Warszawie stwierdzono nawet w niektórych wielkich zakładach, że przemysłowa służba zdrowia pracuje w trudnych warunkach. Np. w zakładach im. Róży Luksemburg gabinety lekarskie mieszczą się w małych pokoikach przylegających do hali produkcyjnej, niedostateczne jest wyposażenie w aparaturę diagnostyczną. W Zakładach Farmaceutycznych „Polfa” lepsze jest nieco wyposażenie przychodni, ale lekarz przyjmuje tam przeszło 600 pacjentów miesięcznie, co nie pozostawia mu czasu na pracę profilaktyczną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełWładysławSzymczak">Dyrekcjom wielu zakładów przemysłowych zalecenia lekarzy przemysłowej służby zdrowia sprawiają kłopoty. Powstają trudności w obsadzie niektórych stanowisk pracy. Dlatego też te dyrekcje, które nie widzą związku między realizacją planów produkcyjnych a problemami socjalnymi załóg — nie przejawiają zainteresowania należytą działalnością przemysłowej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełWładysławSzymczak">W rozwoju przemysłowej służby zdrowia należałoby położyć nacisk na rozbudowę międzyzakładowych przychodni, które zatrudniałyby specjalistów z różnych dziedzin medycyny.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełWładysławSzymczak">Potrzebne są także rejonowe laboratoria analityczne, lepiej wyposażone w aparaturę.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełWładysławSzymczak">Obok zwiększenia liczby lekarzy przemysłowej służby zdrowia, rozwiązania także wymaga ustabilizowanie kadr personelu średniego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełŁucjaMatuszewska">W zakładach przemysłu chemicznego, a także w wielu innych zakładach przemysłowych, mamy do czynienia ze wzrastającym użytkowaniem różnych substancji szkodliwych. Prowadzenie ich rejestru, badań ich szkodliwości dla zdrowia oraz przeciwdziałanie skutkom staje się problemem niezmiernie ważnym.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Można by np. znacznie ograniczyć zachorowalność i absencję w pracy, gdyby przeprowadzone były wstępne badania w zakresie uczuleń na niektóre związki chemiczne. Stosunkowo proste to przedsięwzięcie podjęte w Tarchomińskich Zakładach Farmaceutycznych przyczyniło się do znacznego zmniejszenia absencji chorobowej.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Przy wprowadzaniu nowych substancji i nowych technologii należałoby od razu ustalać zakres toksyczności. Powinni brać w tym udział lekarze. Dlatego też powinna być należycie usytuowana służba zdrowia, zwłaszcza w placówkach naukowo-badawczych resortu chemii, które opracowują nowe związki i nowe technologie produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Istotnym problemem jest ustalenie norm szkodliwości, czasu i miejsca badania stężeń oraz uwzględnianie tych czynników w instrukcjach technologicznych. Trzeba otworzyć drogę do własnej produkcji prostszych urządzeń do szybkich analiz i pomiarów stężeń, jak również podjąć produkcję urządzeń bardziej skomplikowanych, za które płacimy dewizami.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Należałoby ponadto w jakiś zorganizowany sposób i z góry regulować problemy niezbędnej rotacji pracowników zatrudnionych przy pracy z substancjami szkodliwymi.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełŁucjaMatuszewska">Ważnym problemem jest też w zakładach przemysłowych lecznictwo przeciwalkoholowe. Wiele przemawia za tym, aby skoncentrować je w ramach przemysłowej służby zdrowia, biorąc zwłaszcza pod uwagę duży stosunkowo odsetek zwolnień lekarskich spowodowanych chorobą alkoholową.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełRomanStachoń">Głównym zadaniem przemysłowej służby zdrowia jest ochrona człowieka pracy. Składa się na to leczenie chorób i łagodzenie cierpień, profilaktyka oraz wzmacnianie sił psychicznych i fizycznych, czyli tzw. medycyna człowieka zdrowego.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełRomanStachoń">Wykonywanie tych zadań przez przemysłową służbę zdrowia — jak wynika z doświadczeń woj. katowickiego — jest utrudnione ze względu na niedostateczną bazę kadrową i materialną. Mimo dużych wysiłków czynionych przez resort zdrowia, rozwój przemysłowej służby zdrowia nie nadąża za wzrostem ilości podopiecznych.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełRomanStachoń">Ministerstwo Zdrowia nakłada na placówki przemysłowej służby zdrowia coraz to nowe zadania, z drugiej strony poleca cały przyrost kadr lekarskich kierować do nowych przychodni, co nie pozwala na wzmacnianie istniejących.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełRomanStachoń">Warunki lokalowe fabrycznych placówek służby zdrowia zależne są od wysiłków i zainteresowania administracji zakładów. Różnie się ten problem kształtuje w różnych zakładach. Od resortu zdrowia zależy stan wojewódzkich przychodni przemysłowej służby zdrowia; w Katowicach warunki tej przychodni wymagają radykalnej poprawy.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełRomanStachoń">O ile pomoc lecznicza przedstawia się na ogół zadowalająco, to działalność profilaktyczna przemysłowej służby zdrowia pozostawia jeszcze wiele do życzenia. Trzeba stwierdzić, że administracja zakładów mało się tym problemem interesuje, a ogniwa związkowe też nie wywierają na to należytego wpływu.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełRomanStachoń">Pilnym postulatem jest poprawa bazy kadrowej przemysłowej służby zdrowia, jak również jej bazy materialnej. Konieczne jest rozwijanie przez tę służbę działalności profilaktycznej. Domagać się trzeba konsekwentnej realizacji postanowień ustawy o bezpieczeństwie i higienie pracy w zakresie nadzoru nad stanowiskami pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełLeonBudzynowski">W wielu zakładach prawidłowo rozwija się lecznictwo, a działalność profilaktyczna również rozwijana jest z dużą znajomością rzeczy. Wiele jest zakładów, gdzie dobrze układa się współpraca administracji z przemysłową służbą zdrowia. Z dokonanych wizytacji wynika wniosek bezsporny, że bez takiej współpracy, bez troski administracji o systematyczną poprawę warunków socjalnych i bezpieczeństwa i higieny pracy — sama przemysłowa służba zdrowia nie upora się z trudnymi problemami podnoszenia stanu zdrowotności załóg.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełLeonBudzynowski">Na pracę przemysłowej służby zdrowia powinny z większą uwagą spojrzeć same załogi, kierownictwa zakładów, zjednoczenia i resorty. Przede wszystkim trzeba kłaść nacisk na realizację przepisów ustawy o bezpieczeństwie i higienie pracy, zacieśniać współpracę między przemysłową i ogólną służbą zdrowia, zwrócić uwagę na przestrzeganie dyscypliny pracy przez lekarzy zatrudnionych — zwłaszcza w małych zakładach, częściej wychodzić do załóg z zagadnieniami oświaty sanitarnej.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełLeonBudzynowski">Zadaniem ważnym i pilnym jest poszukiwanie takich rozwiązań, które prowadziłyby do stabilizacji kadry lekarzy w przemysłowej służbie zdrowia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełHenrykaGwiazdaPietrasz">Trzeba stwierdzić, że nierzadko stosunek administracji do przemysłowej służby zdrowia jest obojętny, jeśli nie niechętny. Wynika to z pozornej sprzeczności: administracja musi dbać o produkcję i realizację planu, zaś lekarz chce niekiedy przesuwać pracowników ze stanowisk szkodliwych ze względu na zdrowie, a nawet i zamykać niektóre oddziały produkcyjne. Sprzeczność ta polega na nieporozumieniu, gdyż właściwą realizację planów produkcyjnych można osiągnąć właśnie przy zdrowej załodze, bez absencji chorobowej. O braku zainteresowania administracji niektórych zakładów problemami i potrzebami przemysłowej służby zdrowia, które zakład może niewielkim wysiłkiem zaspokoić, świadczyć mogą przykłady z wizytacji dokonanej w Warszawie.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełHenrykaGwiazdaPietrasz">Trzeba przeprowadzić weryfikację kadr zajmujących się w zakładach sprawami bezpieczeństwa i higieny pracy.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełHenrykaGwiazdaPietrasz">Należałoby zbadać, jak w świetle obowiązujących obecnie przepisów o konieczności udzielania przez lekarzy przemysłowych doraźnej pomocy pracownikom oraz całkowitego prawie przerzucenia świadczeń leczniczych z przychodni rejonowych na przychodnie zakładowe — może być prowadzona przez przemysłową służbę zdrowia praca profilaktyczna, ile pozostaje na nią czasu. Należałoby też rozważyć, czy można uznać za prawidłową realizację zarządzenia, w myśl którego nawet w przypadkach cięższych chorób przychodnia rejonowa w miejscu zamieszkania udziela zwolnienia na jeden dzień, a po dalsze zwolnienie pracownik musi udać się do lekarza zakładowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełEmiliaJeżewska">Poważny rozwój przemysłowej służby zdrowia uległ w ostatnich latach pewnemu zahamowaniu. Znacznie mniejsza jest stabilność kadry, lekarze zatrudnieni w placówkach przemysłowej służby zdrowia specjalizują się często w innych kierunkach; nowe roczniki chętniej podejmują pracę w ogólnej lub wiejskiej służbie zdrowia, aniżeli w placówkach przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełEmiliaJeżewska">Zadania nakładane na przemysłową służbę zdrowia są rozliczne, ogromnie rozbudowana jest dokumentacja, którą musi prowadzić lekarz, uciążliwa częstotliwość najrozmaitszych kontroli. Wszystkie te prace siłą rzeczy ograniczają działalność profilaktyczną, za którą lekarze otrzymują premie.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełEmiliaJeżewska">Dla młodszych lekarzy choroby zawodowe są na ogół pojęciem mglistym. Reforma studiów medycznych powinna być w dużej mierze nacelowana na to zagadnienie. Akademie medyczne powinno się skłonić do bardziej czynnego, praktycznego, a nie tylko naukowego interesowania się działalnością przemysłowej służby zdrowia. Należałoby też zacieśnić kontakty Instytutów Medycyny Pracy z terenem.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełEmiliaJeżewska">Jak najbardziej słuszne są postulaty w sprawie zacieśnienia współpracy administracji z przemysłową służbą zdrowia, a przede wszystkim zwrócenie należytej uwagi na warunki bezpieczeństwa i higieny pracy. Poprawa tych warunków pozwoliłaby uniknąć wielu chorób zawodowych, a można to osiągnąć niekiedy niewielkim kosztem, przy okazaniu zainteresowania i dobrej woli.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełEmiliaJeżewska">Zbadania wymaga problem wzrastającej wypadkowości poza pracą. Warto by zainteresować się, czy źródła tej wypadkowości nie tkwią też w warunkach pracy.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełEmiliaJeżewska">W zakładach zatrudniających większą ilość kobiet niezbędne jest systematyczne prowadzenie badań onkologicznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełZygmuntFilipowicz">W przemysłowej służbie zdrowia na pierwszym miejscu powinna znaleźć się opieka profilaktyczna.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Pomiędzy kierownictwami zakładów produkcyjnych a przemysłową służbą zdrowia nie ma żadnych sprzeczności, jeśli podejść do sprawy z punktu widzenia ekonomii. Ogromne straty, jakie ponosi się z powodu absencji chorobowej oraz wielkie fundusze łożone na wypłaty zasiłków chorobowych, na renty inwalidzkie i wszystko, co się z tym wiąże — byłyby do uniknięcia przy wzmożonej działalności profilaktycznej i podnoszeniu stanu bezpieczeństwa i higieny pracy. Tego rodzaju kalkulacja powinna prowadzić do właściwego usytuowania przemysłowej służby zdrowia i zwiększenia jej rangi w ramach działalności przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełZygmuntFilipowicz">Wydaje się celowe rozważenie tej sprawy wspólnie przez resort zdrowia i resorty gospodarcze, jak również przeanalizowanie całości tego ekonomicznego przecież — poza ważnym aspektem społecznym — problemu przez Komisję Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJerzyKępiński">Wiele zakładów pracy chętnie partycypuje w urządzaniu zakładów lecznictwa. Dysponują one jednak środkami różnej wielkości i to powoduje, że placówki są różnie wyposażone, nieraz bardzo bogato. Sprzęt w tych placówkach często nie jest w pełni wykorzystany. Stąd wniosek, że niezbędna jest koordynacja w wyposażaniu ośrodków lecznictwa zakładowego.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJerzyKępiński">Resort zakłada, że badaniami okresowymi powinni być objęci pracownicy zatrudnieni na stanowiskach zagrażających zdrowiu. Można się z tym zgodzić, ale pod warunkiem, że przeprowadzona będzie pełna ewidencja zagrożonych stanowisk.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJerzyKępiński">Duży wpływ na zdrowotność załóg mają warunki sanitarne i higieniczne zakładu. Okazuje się jednak, że normatywy w nowym budownictwie fabrycznym na pokoje śniadań i inne urządzenia sanitarne są nieproporcjonalnie niskie do ilości zatrudnionych osób.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#DyrektorInstytutuMedycynyPracywŁodzidocdrJNofer">Centralnym problemem w rozwoju przemysłowej służby zdrowia jest zapewnienie dopływu lekarzy. Przerzucenie ciężaru orzeczeń o czasowej niezdolności do pracy na lekarzy przemysłowych spowodowało napór pacjentów na poradnie przyzakładowe; w ślad za przepisami regulującymi te sprawy nie poszło wzmocnienie kadrowe przemysłowej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#DyrektorInstytutuMedycynyPracywŁodzidocdrJNofer">Rażące są dysproporcje w wyposażeniu zakładowych przychodni. Zdarza się, że zakład zakupuje drogą aparaturę, która nie jest wykorzystywana.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#DyrektorInstytutuMedycynyPracywŁodzidocdrJNofer">Przy oznaczaniu warunków szkodliwych dla zdrowia wiele zastrzeżeń budzą przyjęte normatywy szkodliwości oraz metody jej oznaczania. Musimy jednak liczyć się z ogólnymi warunkami kraju. Ale jeśli może być mowa o pewnych ustępstwach od niezbędnych wymogów sanitarnych, higienicznych i technicznych w starych zakładach przemysłowych, to nowe zakłady powinny być odpowiednio doinwestowane dla zabezpieczenia zdrowia pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#DyrektorInstytutuMedycynyPracywŁodzidocdrJNofer">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski: W strukturze przemysłowej służby przyjęte zostało jako podstawowe założenie, że ma ona wiązać profilaktykę i lecznictwo. Sprawa jest jednak trudna, ponieważ zarówno kierownictwa zakładów, jak i załogi widzą w swoim ośrodku zakład leczniczy. Sam lekarz też wykazuje większe tendencje do leczenia pacjentów niż do zapobiegania chorobom. Taka jest bowiem tradycja pracy lekarza. Zresztą nie może się od niej uchylać, mając pacjentów w poczekalni, podczas gdy profilaktyka wymaga pójścia na hale produkcyjne.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#DyrektorInstytutuMedycynyPracywŁodzidocdrJNofer">Ale musimy też widzieć, że przemysłowa służba zdrowia jest tylko jednym z czynników działalności profilaktycznej. O tworzeniu warunków zdrowotnych decyduje bowiem wiele czynników, jak warunki pracy, technologia produkcji, sprawy socjalne. Lekarz zakładowy powinien na te warunki wskazywać i troszczyć się o ich poprawę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Komisja zainteresowała się przemysłową służbą zdrowia na skutek sygnałów o występujących w rozwoju tej służby zahamowaniach. Odbyte wizytacje oraz dyskusja ujawniły główne czynniki, które powodują stagnację w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Sprawy przemysłowej służby zdrowia znajdą się zapewne szybko na warsztacie resortu zdrowia. Byłoby celowe, aby inne komisje sejmowe przy omawianiu projektów planu i budżetu na rok następny i w toku swych bieżących prac poświęciły uwagę temu, jak resorty gospodarcze podchodzą do problemów przemysłowej służby zdrowia oraz ogólnie do spraw zdrowotnych i socjalnych załóg.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów w oparciu o przebieg posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">PROBLEMY PRZEMYSŁOWEJ SŁUŻBY ZDROWIA</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Streszczenie informacji złożonej przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Jana Kostrzewskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 6 czerwca br.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">W ostatnich latach obserwujemy dalszy rozwój przemysłowej służby zdrowia. Ilość lekarzy przemysłowej służby zdrowia wzrosła z 4.391 w 1963 r. do 5.078 w roku 1967; ilość lekarzy zatrudnionych na pełnych etatach wzrosła odpowiednio z 2.352 do 3.228. Wzmocniła się też sieć wysoko wyspecjalizowanych wojewódzkich przychodni medycyny przemysłowej, poprawił się poziom ich pracy. Poradami lekarskimi w przychodniach przemysłowej służby zdrowia objęto w ub. roku 4,1 mln osób i udzielono 15,5 mln porad.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Równocześnie jednak w ostatnich latach występują zjawiska, które mogą budzić pewien niepokój: obniża się ostatnio najbardziej miarodajny wskaźnik oceny powszechności opieki lekarskiej nad pracownikami przemysłu i budownictwa — wskaźnik ilości godzin lekarskich przypadających na 1000 zatrudnionych: w r. 1965 na 1000 zatrudnionych przypadało 6,9 godzin lekarskich, w r. 1966–6,7, a w r. 1967–6,6. Wskaźnik ten poprzednio stale wzrastał. Wskaźnik ten kształtuje się bardzo różnie w poszczególnych rejonach kraju: w Poznaniu wynosi — 9,3, w woj. krakowskim — 7,8, w rzeszowskim 7,7, we Wrocławiu — 7,4, w Krakowie — 7,3, w woj. katowickim 7,2. Różnice regionalne powodowane są koncentracją przemysłu i budownictwa, a także sytuacją kadrową przemysłowej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Stały rozwój przemysłowej służby zdrowia był wynikiem koncentracji wysiłków wydziałów zdrowia na zakładach przemysłowych i przedsiębiorstwach budowlanych, intensywnego szkolenia i specjalizacji lekarzy przemysłowej służby zdrowia, zagwarantowanych im przywilejów płacowych.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Pewne wahnięcia w rozwoju przemysłowej służby zdrowia spowodowane zostały zmianami, których głównym celem było uporządkowanie zatrudnienia i skrócenie dnia pracy lekarzy, który sięgał niekiedy 12 godzin na dobę. W tym czasie wzmocnione też zostało lecznictwo otwarte w miastach i we wsiach, nastąpiła stabilizacja zatrudnienia lekarzy. Byliśmy świadomi, że tak zasadnicze pociągnięcia doprowadzą do okresowych zachwiań w niektórych dziedzinach służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Na pewne zahamowanie dopływu lekarzy do przemysłowej służby zdrowia wpływa i to, że dodatek ZUS, będący premią za działalność profilaktyczną lekarzy w zakładzie przemysłowym, nie wzrasta proporcjonalnie do liczby lekarzy, ich kwalifikacji i poprawy działalności profilaktycznej. Poza tym w ostatnim okresie, na skutek zaostrzenia przepisów o przestrzeganiu dyscypliny pracy, nastąpił znaczny wzrost ilości pacjentów korzystających z usług przemysłowej służby zdrowia. I tak np. w warszawskiej międzyzakładowej przychodni łączności ilość porad lekarskich wzrosła o 72 proc., w hucie „Kościuszko” o 20 proc., w przychodni portowej w Gdyni — o 28 proc. Lekarze muszą wiec ograniczać swoją działalność profilaktyczną, co nie pozostanie bez wpływu na ich premię za profilaktykę.</u>
+          <u xml:id="u-13.10" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Resort będzie rozwiązywać wyłaniające się problemy i kontynuować dalszą działalność w kierunku rozwoju przemysłowej służby zdrowia i zapewnienia jak najlepszej opieki lekarskiej pracownikom przemysłu i budownictwa. Liczymy na dużą pomoc w tej dziedzinie ze strony zakładów pracy i ich nadrzędnych jednostek.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00039-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00039-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..3bffe1b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00039-01/header.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00039-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 39/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 39/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:20</note>
+        <note type="sessionNo">39</note>
+        <date>1968-06-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Zespołu NIK — Antoni Konaszyc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyKępiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Kępiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00039-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00039-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..61bc70f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00039-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,80 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 20 czerwca 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Alicji Musiałowej (PZPR) i Romana Stachonia (PZPR), rozpatrzyła sprawozdanie Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z wykonania planu i budżetu za 1967 r. oraz odpowiedzi na dezyderaty dotyczące wychowania fizycznego, sportu i turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z zastępcą przewodniczącego — Leszkiem Bednarskim, dyrektor zespołu NIK — Antoni Konaszyc oraz przedstawiciele Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerne materiały na piśmie opracowane przez GKKFiT oraz Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Informację o wykonaniu planu i budżetu w 1967 r. przez Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki przedstawił zastępca przewodniczącego GKKFiT — Leszek Bednarski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzyKępiński">Koreferat zespołu, w skład którego wchodzili posłowie: Jerzy Kępiński (PZPR), Henryk Ziętek (PZPR) i Andrzej Żabiński (PZPR), przedstawił poseł Jerzy Kępiński.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJerzyKępiński">Jednym z głównych kierunków działania GKKFiT powinno być upowszechnianie kultury fizycznej. Tymczasem analiza wykonania za 1967 r. wykazuje, że na działalność w tym zakresie Komitet wydatkowuje zaledwie 32,1 proc. ogólnej ilości środków. Równocześnie ilość zrzeszonych w organizacjach sportowych stale wzrasta.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJerzyKępiński">Komitet energiczniej niż dotychczas powinien zmierzać do upowszechnienia sportu i wychowania fizycznego wśród całej młodzieży. Szczególną rolę odgrywa tu sport szkolny; jednakże realizacja programu wychowania fizycznego napotyka w szkołach na wiele trudności, a postulaty zgłaszane przez Komisję pod adresem Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego oraz GKKFiT nie są w pełni realizowane. Wśród tych postulatów wymienić m.in. należy sprawę zwiększenia ilości godzin wf do minimum dwóch tygodniowo, wprowadzenia tych zajęć w szkołach przyzakładowych, udostępniania młodzieży szkolnej obiektów klubów i organizacji sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJerzyKępiński">Ograniczona wysokość środków przeznaczanych na upowszechnianie kultury fizycznej, przy stale rosnących potrzebach, wymaga zwrócenia szczególnej uwagi na ich jak najbardziej prawidłowe rozdysponowywanie oraz ekonomiczne wykorzystanie. GKKFiT dysponuje poza budżetem dwoma funduszami: środkami Totalizatora Sportowego i Centralnym Funduszem Turystyki i Wypoczynku. Przemyśleć należałoby lepsze wykorzystanie środków z tych źródeł. Zespół wskazuje na potrzebę rozważenia możliwości przeznaczenia części dochodów Totalizatora Sportowego na budowę prostych urządzeń sportowych i rekreacyjnych przez finansowanie w tym zakresie terenowych komitetów kultury fizycznej, rad osiedlowych i komitetów blokowych oraz na pokrywanie kosztów eksploatacji basenów, sztucznych lodowisk, boisk i obiektów powszechnie użytkowanych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełJerzyKępiński">Niedostateczne są wysiłki zmierzające do wykonania programu przewidującego wyposażenie każdego miasta powiatowego w podstawowe urządzenia sportowe. W 1966 r. na jeden stadion przypadało 67 tys. mieszkańców, na jedno lodowisko sztuczne — 200 tys., na jedno kąpielisko — 33.800. Najpilniejszą sprawą jest budowa kąpielisk, lodowisk sztucznych oraz sal i hal gimnastycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełJerzyKępiński">Zespół postuluje zwiększenie zakresu pomocy dla turystyki masowej, zwłaszcza w dziedzinie rozszerzania działalności PTTK wśród młodzieży szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełJerzyKępiński">Należałoby również rozważyć usprawnienie gospodarki autokarami turystycznymi poprzez przekazanie ich z gestii biur turystycznych do specjalnie utworzonego przedsiębiorstwa przewozów turystycznych w ramach PKS.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełJerzyKępiński">Podjąć należy działania mające na celu bardziej planowe tworzenie sieci biur turystycznych i przestrzeganie zasady ich specjalizacji. W ostatnich latach biur takich powstało stosunkowo dużo, przy czym występuje zjawisko dublowania pracy i wzrostu kosztów.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełJerzyKępiński">Należałoby opracować długofalowy program zagospodarowania turystycznego kraju ustalający kierunki, wskaźniki, hierarchię pilności zadań i etapy realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełJerzyKępiński">Rozważyć też należałoby możliwość wprowadzenia zmian okresu wakacji młodzieży szkolnej, co w sposób pozainwestycyjny pozwoliłoby na skorzystanie większej ilości osób i młodzieży z wypoczynku w ramach istniejącej bazy noclegowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Działalność gospodarcza GKKFiT koncentrowała się w 1967 r. w poważnym stopniu na problemach związanych z turystyką, co znajduje swoje uzasadnienie w tym, że ruch turystyczny obejmuje coraz szersze kręgi społeczeństwa. Szczególną rolę odgrywają coraz bardziej rozszerzające zasięg wczasy pracownicze organizowane przez FWP oraz przez zakłady pracy. Wczasy organizowane przez zakłady pracy we własnych ośrodkach objęły w 1966 r. — 55,6 proc. ogółu wczasowiczów, a w 1967 r. — już 65,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła w roku ubiegłym kontrolę wykorzystania środków finansowych na inwestycje i kapitalne remonty obiektów i urządzeń turystyczno-wypoczynkowych. Rozwój tej bazy finansowany jest ze środków zakładów pracy, z dotacji związków zawodowych oraz z funduszu turystyki i wypoczynku. Nakłady na zakładową bazę wczasową były 5-krotnie większe aniżeli nakłady na rozwój bazy wczasowej ogólnie dostępnej; przyrost ilości miejsc noclegowych był w bazie zakładowej jednak tylko 2-krotnie większy, co świadczy o wyższym koszcie jednego miejsca noclegowego w bazie zakładowej; jest to wynikiem wyższego na ogół standardu obiektów zakładowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W latach 1964–1966 nastąpił znaczny rozwój bazy sportowej i turystyczno-wypoczynkowej. Jest to zjawisko, które ocenić należy pozytywnie, jednakże rozwojowi tej bazy towarzyszyło szereg zjawisk ujemnych. Koncentruje się ona w dalszym ciągu głównie na terenie 5 województw (gdańskie, koszalińskie, olsztyńskie, warszawskie i krakowskie), gdzie zlokalizowanych jest prawie 53 proc. ogólnej ilości miejsc noclegowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Odczuwa się brak dostatecznej koordynacji rozwoju bazy turystyczno-wypoczynkowej i to zarówno na szczeblu centralnym, jak i wojewódzkim. Współpraca w tej dziedzinie między GKKFiT a inwestorami nie była pełna. Inwestorzy nie przestrzegali obowiązku uzyskiwania opinii Komitetu w sprawie planów inwestycyjnych. To m.in. było przyczyną niekorzystnego zjawiska zbytniej koncentracji bazy turystyczno-wypoczynkowej na niektórych terenach.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W dziedzinie eksploatacji bazy turystyczno-wypoczynkowej, Najwyższa Izba Kontroli stwierdziła wiele niewykorzystanych rezerw. Dotychczasowy rozwój tej bazy, zwłaszcza zakładowej, charakteryzował się uruchamianiem przede wszystkim obiektów sezonowych, co z góry już limitowało możliwości eksploatacji do 2–5 miesięcy w ciągu roku.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W wyniku kontroli, Najwyższa Izba Kontroli wystąpiła do przewodniczącego GKKFiT z wnioskami zmierzającymi do:</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">- objęcia działalnością koordynacyjną całej bazy turystyczno-wypoczynkowej w kraju;</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">- opracowania perspektywicznego planu zagospodarowania turystycznego kraju;</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">— stworzenia odpowiednich warunków, zapewniających pełne wykorzystanie zdolności usługowych bazy turystyczno-wypoczynkowej;</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">- ujednolicenia zasad eksploatacji i kosztów eksploatacyjnych bazy zakładowej;</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">- usprawnienia nadzoru ze strony aparatu GKKFiT oraz WKKFiT.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki podjął szereg kroków zmierzających do realizacji wniosków pokontrolnych, zabezpieczając odpowiednie środki na ten cel. O ile za środkami tymi pójdzie energiczne egzekwowanie realizacji założonych poczynań, rezultaty przyniosą spodziewaną poprawę.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jerzy Pryma (PZPR), Zygmunt Filipowicz (bezp. Stow. Chrześc. Społ.), Leon Budzynowski (PZPR), Bolesława Maciejewska (bezp.), Henryk Ziętek (PZPR), Roman Stachoń (PZPR), dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępca przewodniczącego GKKFiT — Leszek Bednarski, dyrektorzy departamentów w GKKFiT: Roman Garbaczewski, Tadeusz Zygmuntowicz, Bogusław Urban, Jerzy Łysakowski, Edmund Rygielski oraz przedstawiciel Ministerstwa Finansów — B. Lipski.</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W dyskusji stwierdzono, że działalność GKKFiT w 1967 r. uznać należy za prawidłową; realizacja budżetu przebiegała zgodnie z założeniami i w zasadzie, poza planem inwestycyjnym, inne wskaźniki planu zostały wykonane.</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Oceniając pozytywnie wyniki działalności GKKFiT, posłowie skoncentrowali uwagę na kilku zagadnieniach, które nabierają coraz większej rangi w odczuciu społecznym. W miarę postępującego procesu industrializacji i urbanizacji kraju coraz pilniejszą potrzebą staje się zabezpieczenie ludziom pracy warunków odpowiedniego wypoczynku mogącego regenerować siły i podnosić zdrowotność społeczeństwa. Sprawa ta nabiera dodatkowej wagi wobec rysującej się perspektywy możliwości przejścia na 5-dniowy tydzień pracy. W tym świetle — jak wskazywali posłowie Jerzy Pryma, Zygmunt Filipowicz i Leon Budzynowski — już dziś konieczne jest opracowanie programu rozwoju bazy turystyczno-wypoczynkowej i to zarówno dla sprostania rosnącym potrzebom w zakresie wypoczynku urlopowego, jak i przede wszystkim w zakresie tzw. wypoczynku świątecznego.</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Dążyć należy do jak najszybszego zmniejszania dysproporcji występującej obecnie w terenowym rozłożeniu bazy turystyczno-wczasowej. Nie ograniczając jej rozwoju w tych ośrodkach, w których występuje obecnie największa koncentracja obiektów wczasowych, trzeba więcej uwagi poświęcić terenom dotychczas niedocenianym pod tym względem. Analiza dotychczasowego rozwoju tej bazy budzi uzasadnione obawy, że dysproporcje te miast się zmniejszać, będą się nadal pogłębiać.</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Szczególną rolę do spełnienia ma w tej dziedzinie — zdaniem posłów — Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki, który pogłębić powinien swe funkcje koordynacyjne, bardziej oddziaływać na swe terenowe placówki, pobudzać ich inicjatywę w dziedzinie organizowania bazy wypoczynkowej.</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W niedostatecznym stopniu rozbudowuje się zaplecze masowego ruchu sportowego; szczególnie dotkliwie odczuwa to młodzież, nieznajdująca dla siebie dostatecznej ilości boisk, sal gimnastycznych, kąpielisk i lodowisk. Środki przeznaczane w rocznych planach na ten cel daleko odbiegają od potrzeb. Należałoby zastanowić się, wskazał poseł Jerzy Pryma, czy nie można by w większym niż dotychczas stopniu oprzeć się na energii i zapale samej młodzieży i ująć w organizacyjne formy społeczny wkład pracy, jaką ta młodzież może włożyć w budowę osiedlowych obiektów sportowych. Uregulowania wymaga również sprawa korzystania przez młodzież z obiektów sportowych będących w dyspozycji klubów i zrzeszeń sportowych. Problem ten był wielokrotnie już podnoszony, nie doczekał się jednak dotychczas pozytywnego rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Poseł Zygmunt Filipowicz poddał pod rozwagę sprawę nadania właściwej rangi studiom wyższym w dziedzinie turystyki. Wskazując, że dotychczasowe rozwiązania traktować należy jako fragmentaryczne, postulował zorganizowanie takiej placówki analogicznej do Akademii Wychowania Fizycznego.</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Poseł Filipowicz zwrócił również uwagę, że oficjalna statystyka z zakresu turystyki nie obejmuje rzeczywistego rozmachu i zasięgu tej dziedziny. Stąd też, w oparciu o oficjalne dane, trudno w pełni uświadamiać sobie ogrom potrzeb, jakie stwarza rozwijająca się turystyka i stosownie do tych potrzeb rozwiązywać zagadnienia ekonomiczne.</u>
+          <u xml:id="u-3.20" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Zwracano również uwagę w dyskusji, że przy realizowaniu słusznego projektu turystycznego zagospodarowywania obiektów zabytkowych, nie wolno tracić z oczu racji ekonomicznych. GKKFiT, dysponując ograniczonymi środkami, przestrzegać musi zasady jak najbardziej racjonalnego ich wydatkowania.</u>
+          <u xml:id="u-3.21" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Komisja przyjęła sprawozdanie Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z wykonania planu i budżetu za 1967 r. i zleciła zespołowi opracowanie uwag, które następnie skierowane zostaną do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-3.22" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła i przyjęła odpowiedzi na dezyderaty dotyczące kultury fizycznej i turystyki uchwalone w okresie od maja 1966 r. do czerwca 1967 r. Sprawozdawcą była poseł Zofia Grzebisz-Nowicka (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-3.23" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W omawianym okresie Komisja uchwaliła 33 dezyderaty, z których 26 dotyczyło turystyki głównie przyjazdowej, a 7 — kultury fizycznej i sportu. 11 uchwalonych przez Komisję dezyderatów poruszało problemy związane z inwestycjami, natomiast 22 poświęcone były usprawnieniom organizacyjnym.</u>
+          <u xml:id="u-3.24" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Na większość dezyderatów Komisja otrzymała wyczerpujące, zadowalające odpowiedzi, zawierające gwarancje pozytywnego załatwienia spraw w nich poruszonych. Dotyczy to m.in. dezyderatów postulujących zanalizowanie na sesjach terenowych rad narodowych rejonów turystycznych przygotowania do sezonu, zwiększenia przez rady narodowe kontroli społecznej nad pracą instytucji i placówek zajmujących się turystyką, opracowania wytycznych w zakresie poprawy stanu sanitarnego tras turystycznych, zabezpieczenia zwiększonych dostaw artykułów żywnościowych w rejonach rozwiniętej turystyki, objęcia ubezpieczeniami społecznymi ajentów obsługujących placówki turystyczne, zwiększenia ilości godzin wychowania fizycznego w szkołach podstawowych, upowszechnienia gimnastyki wyrównawczej, budowę i lepsze wyposażenie sal gimnastycznych itp.</u>
+          <u xml:id="u-3.25" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Za niezadowalające uznała Komisja odpowiedzi na 4 dezyderaty. Dotyczy to m.in. dezyderatu w sprawie zabezpieczenia w planach inwestycyjnych zarówno przez Ministerstwo Handlu Wewnętrznego, jak i prezydia rad narodowych odpowiednich środków na modernizację i uzupełnienie wyposażenia zakładów zbiorowego żywienia oraz budowy typowych pawilonów gastronomicznych. Z odpowiedzi Ministerstwa Handlu Wewnętrznego wynika, że resort nie dysponuje środkami na ten cel, gdyż inwestycje te znajdują się w gestii rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.26" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Wątpliwość Komisji wzbudziła odpowiedź Ministra Gospodarki Komunalnej na dezyderat dotyczący poprawy zaopatrzenia w wodę miejscowości pasa nadmorskiego; z odpowiedzi resortu nie wynika, czy wytypowane do wyposażenia w podstawowe urządzenia komunalne 17 miejscowości, faktycznie zostały wyposażone w te inwestycje.</u>
+          <u xml:id="u-3.27" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">O WYKONANIU PLANU I BUDŻETU ZA ROK 1967 PRZEZ GŁÓWNY KOMITET KULTURY FIZYCZNEJ I TURYSTYKI</u>
+          <u xml:id="u-3.28" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Streszczenie informacji przedstawionej przez zastępcę przewodniczącego GKKFiT — Leszka Bednarskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 20 czerwca 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-3.29" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W roku 1967 osiągnięty został dalszy postęp w upowszechnieniu kultury fizycznej i turystyki. Zwiększył się zasięg działania LZS, TKKF i PTTK. Ilość członków tych organizacji wzrosła o ponad 0,5 mln w porównaniu do 1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-3.30" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Istotny wpływ na upowszechnienie kultury fizycznej i turystyki miały masowe imprezy organizowane w ramach ruchu spartakiad oraz obchodów przypadających w roku 1967: jubileuszu 100-lecia polskiego sportu oraz 50-lecia Wielkiej Socjalistycznej Rewolucji Październikowej.</u>
+          <u xml:id="u-3.31" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W minionym roku nastąpiła pewna poprawa warunków realizacji programu wychowania fizycznego dzieci i młodzieży szkolnej. Coraz bardziej owocne jest współdziałanie GKKFiT z resortem oświaty i szkolnictwa wyższego w ramach wspólnie ustalonego planu na lata 1966–1970.</u>
+          <u xml:id="u-3.32" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Dalszy wkład w dzieło upowszechnienia kultury fizycznej wniosły związki zawodowe oraz organizacje młodzieżowe, współdziałające coraz lepiej z organizacjami sportowymi i turystycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-3.33" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W dziedzinie sportu kwalifikowanego rok 1967 upłynął pod znakiem przygotowań do igrzysk olimpijskich w Grenoble i Meksyku. Wyniki uzyskane w mistrzostwach świata i Europy oraz międzynarodowych i międzypaństwowych spotkaniach pozwalają stwierdzić, iż w skali europejskiej polski sport utrzymuje nadal wysoką pozycję. Podstawowe słabości naszego sportu wyczynowego to zbyt wąskie jeszcze zaplecze dla wyłonienia naszej reprezentacji, niepełna koordynacja szkolenia oraz niedostateczne zrozumienie roli pracy ideowo-wychowawczej w organizacjach sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.34" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Krajowy ruch turystyczny w roku 1967 objął swym zasięgiem 56 mln uczestników; w liczbie tej mieści się 32 mln osób korzystających z wypoczynku świątecznego.</u>
+          <u xml:id="u-3.35" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W 1967 r. nastąpiła nieznaczna poprawa obsługi krajowego ruchu turystycznego, przede wszystkim zaopatrzenia przez handel, informacji turystycznej, ilości i jakości usług turystycznych świadczonych w ramach systemu ajencyjnego, działalności placówek kulturalnych na rzecz turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-3.36" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W 1967 r. nastąpiła również poprawa obsługi turystyki motorowej; zwiększyła się liczba punktów technicznej obsługi samochodów, warsztatów naprawczych oraz parkingów, została uruchomiona drogowa pomoc samochodowa Polskiego Związku Motorowego.</u>
+          <u xml:id="u-3.37" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W procesie usprawnienia obsługi ruchu turystycznego szczególnie dużą rolę odegrały rady narodowe, które coraz więcej uwagi poświęcają przygotowaniom poszczególnych regionów i miejscowości do sezonu turystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-3.38" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W ubiegłorocznym sezonie turystycznym zanotowano równocześnie szereg niedociągnięć i braków, m.in. niezadowalający stan sanitarno-higieniczny wielu obiektów i urządzeń, niedostateczną obsługę ruchu turystycznego przez tabor PKS, brak miejsc noclegowych, zwłaszcza w takich miejscowościach jak Warszawa, Kraków, Trójmiasto, Szczecin, Zakopane.</u>
+          <u xml:id="u-3.39" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Ilość turystów zagranicznych, którzy odwiedzili Polskę, była w roku 1967 o 22,9 proc. większa aniżeli w roku 1966; o 9,4 proc. wzrosła ilość turystów z krajów kapitalistycznych; wpływy dewizowe wzrosły o 13,5 proc.</u>
+          <u xml:id="u-3.40" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W 1967 r. ilość nauczycieli wychowania fizycznego zwiększyła się o 755 absolwentów szkół wyższych i 333 absolwentów studiów nauczycielskich. W celu intensyfikacji i podniesienia poziomu kształcenia kadr trenerskich GKKFiT przekazał szereg zadań w tej dziedzinie wyższym szkołom wychowania fizycznego.</u>
+          <u xml:id="u-3.41" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Plan inwestycyjny GKKFiT (centralny i terenowy) wykonany został w 84 proc. Stosunkowo niskie wykonanie planu spowodowane było głównie brakiem mocy przerobowej przedsiębiorstw wykonawczych. Przeprowadzone kontrole NIK wykazały szereg nieprawidłowości w wykorzystaniu środków finansowych, w zakresie planowania i realizacji działalności inwestycyjnej przez poszczególnych inwestorów, jak również w zakresie ogólnej koordynacji tej działalności przez terenowe komitety kultury fizycznej i turystyki. Szereg niedociągnięć stwierdzono również w zakresie lokalizacji obiektów sportowych, ich rozmieszczenia oraz eksploatacji bazy sportowej i turystyczno-wypoczynkowej.</u>
+          <u xml:id="u-3.42" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W całokształcie spraw organizacji i zarządzania w dziedzinie kultury fizycznej i turystyki centralne miejsce zajmowały i zajmują nadal problemy:</u>
+          <u xml:id="u-3.43" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">- umacniania i rozszerzania koordynacji działania w zakresie kultury fizycznej i turystyki;</u>
+          <u xml:id="u-3.44" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">- dalszej konsekwentnej decentralizacji pionowej i poziomej;</u>
+          <u xml:id="u-3.45" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">- umacniania roli powiatu, a także udziału gromady w rozwoju kultury fizycznej i turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-3.46" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Szczególną uwagę zwraca się na pogłębienie procesu decentralizacji, którzy przebiega zbyt wolno. GKKFiT podjął w roku 1967 wspólnie z Radą Główną Zrzeszenia LZS i Zarządem Głównym TKKF szereg prac organizacyjnych, zmierzających do decentralizacji działalności tych organizacji. Od stycznia br. rady wojewódzkie i powiatowe LZS oraz zarządy wojewódzkie TKKF współdziałają bezpośrednio z właściwymi komitetami kultury fizycznej i turystyki i otrzymują dotacje na swoją działalność z budżetów terenowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.47" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Stworzone zostały podstawy prawne dla rozwoju działalności społecznych, gromadzkich i osiedlowych komitetów kultury fizycznej i turystyki.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00040-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00040-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..73b4c79
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00040-01/header.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00040-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 40/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 40/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:21</note>
+        <note type="sessionNo">40</note>
+        <date>1968-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełJerzyHagmajer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hagmajer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyPryma" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Pryma</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00040-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00040-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7271549
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00040-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,84 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">[BIULETYN]</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">[INFORMACJE]</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">KOMISJA ZDROWIA I KULTURY FIZYCZNEJ (40)</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">[DATA]</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">21.06.1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">[SYGNATURA]</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">nr 610/IV kad.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">[TREŚĆ]</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Dnia 21 czerwca Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrzyła sprawozdanie Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z wykonania planu i budżetu na 1967 r. w zakresie służby zdrowia oraz odpowiedzi na dezyderaty dotyczące ochrony zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministrem Jerzym Sztachelskim i dyrektorem generalnym — Romanem Secomskim, dyrektor zespołu NIK — Antoni Konaszyc oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerne materiały na piśmie opracowane przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej oraz Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Informację o wykonaniu planu i budżetu na rok 1967 w zakresie służby zdrowia przedstawił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Koreferat podkomisji, w której skład wchodzili posłowie: Teodozja Borkowska (PZPR), Leon Budzynowski (PZPR), Marcin Ciężarek (ZSL) przedstawiła poseł Teodozja Borkowska.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Plan resortu zdrowia na rok 1967 był niewątpliwie mobilizujący. Jego wykonanie pozwoli na wzbogacenie stanu urządzeń, wzrost ilości kadr medycznych, na rozszerzenie świadczeń i działalności sanitarnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Zmniejszyła się ilość wypadków chorób zakaźnych. Plan działania stacji san-epid był bardzo szeroki, jednak nie wszystkie placówki właściwie i w pełni go realizowały. Niektóre z tych placówek kontrolowały przede wszystkim stan sanitarny w obiektach mających prawidłowe rozwiązania sanitarne, co wypaczało obraz ogólnego poziomu sanitarnego na danym terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W roku 1967 osiągnięto dalszy postęp w zwalczaniu gruźlicy zwłaszcza wśród dzieci.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Plan przyrostu łóżek w lecznictwie zamkniętym nie został w ubiegłym roku wykonany.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Pozytywnym zjawiskiem jest wzrost ilości poradni zdrowia psychicznego, jak również rozwijanie pośrednich form opieki nad chorymi psychicznie przez zatrudnienie ich w zakładach z chronionymi stanowiskami pracy oraz w spółdzielczości inwalidzkiej. Obserwuje się też wzrost ilości kadr psychiatrycznych. Należy jednak zwrócić uwagę na konieczność położenia większego nacisku na tempo inwestycji w szpitalnictwie psychiatrycznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Zatrudnienie w przemyśle rośnie szybciej aniżeli ilość świadczeń w przemysłowej służby zdrowia. Podstawowym problemem jest zapewnienie tej służbie dopływu kadr, czego nie osiągnie się bez zapewnienia jej pracownikom mieszkań i odpowiednich warunków pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Poważne osiągnięcia ma resort w ochronie zdrowia matki i dziecka. Nastąpił wzrost ilości wizyt domowych w miastach; we wsiach nie zanotowano w tej dziedzinie znaczniejszej poprawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Obserwuje się wzrost zachorowań na choroby weneryczne. Należałoby podjąć generalną akcję propagandową i uświadamiającą.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W lecznictwie stomatologicznym w dalszym ciągu występują duże dysproporcje między miastem i wsią. Liczba lekarzy dentystów zatrudnionych we wsiach stanowi 17,7 proc. ogólnej ich liczby. Niezadowalający jest również stan opieki dentystycznej nad dziećmi i młodzieżą szkolną.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Nie ulega znaczniejszej poprawie działalność stacji pogotowia ratunkowego. W dalszym ciągu mają miejsce opóźnienia w wyjazdach. Wyposażenie ambulatoriów, zestawów awaryjnych neseserów lekarskich i karetek sanitarnych odbiega często od normy.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Rozwój służby zdrowia w dużym stopniu uzależniony jest od inwestycji. Tymczasem limity inwestycyjne nie są wykorzystywane i sytuacja w tej dziedzinie z roku na rok nie ulega poprawie. Należałoby zatem spowodować zabezpieczenie mocy wykonawczej dla budownictwa służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Uwagi Zespołu NIK do wykonania planu i budżetu za rok 1967 w części dotyczącej Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej zreferował dyrektor Zespołu NIK — Antoni Konaszyc.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Analiza ustaleń kontroli nasuwa wniosek, że wiele tych nieprawidłowości w służbie zdrowia wynika z niewłaściwego stylu pracy i sposobu wykorzystania środków rzeczowych, finansowych i kadrowych. Wynika to z niedostatecznego częstokroć nadzoru sprawowanego przez kierowników placówek; brak dostatecznej aktywności w dziedzinie kontroli i oceny wykonywania obowiązków przez podległy im personel.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Dalsze usprawnianie działalności służby zdrowia zależy w głównej mierze od poprawy dyscypliny wykonywania obowiązków i stylu pracy oraz od konsekwentnego reagowania na wszelkie zaniedbania. Pogląd ten podziela resort i materiały z kontroli przekazywane resortowi są wykorzystywane z całą skrupulatnością.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Obserwuje się pewien regres w dziedzinie opieki nad dzieckiem szkolnym. Jednym ze źródeł tego zjawiska jest brak lekarzy, który daje się odczuć również i w przemysłowej służbie zdrowia. Na niektórych terenach zostały zabezpieczone etaty dla lekarzy, nie ma jednak kim ich obsadzić. Wszystko to stwarza konieczność zrewidowania programu przygotowania kadr.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Nikt nie neguje potrzeby zapewnienia ludności wiejskiej opieki lekarskiej; ścierają się jednak dwa poglądy: czy rozwiązywać tę sprawę drogą osadzania lekarzy bezpośrednio na wsi, czy też rozszerzyć zakres dojazdów lekarzy do wsi. Wydaje się, że na obecnym etapie, przy niedostatecznej jeszcze ilości lekarzy, to drugie rozwiązanie ma swoje dodatnie strony. Jest to jednak rozwiązanie doraźne. Pełną ilościowo i jakościowo opiekę może zapewnić tylko lekarz mieszkający na wsi; równocześnie wzrastać musi ilość lekarzy specjalistów w ośrodkach powiatowych. Preferowanie w niektórych środowiskach lekarskich koncepcji obsługi mieszkańców wsi przez lekarzy dojeżdżających powoduje w konsekwencji ujemne zjawiska, z jakimi na przykład można się spotkać w poznańskim, gdzie mimo dobrych warunków nie znajduje się lekarzy chętnych do osiedlania się na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Postęp w pracy służby zdrowia następuje z roku na rok. Jednakże proces ten uległby znacznemu przyspieszeniu, gdyby wykorzystać rezerwy możliwe do osiągnięcia przy pogłębieniu integracji służby zdrowia i usprawnieniu zarządzania tą służbą. Tam, gdzie procesy integracyjne posunęły się głęboko — sukcesy są widoczne. Wysiłek w zakresie działalności leczniczej, profilaktycznej itp. wielu odrębnych placówek służby zdrowia scalonych w jednym zespole daje lepsze efekty. Proces integracji hamowany jest jednak wieloma przepisami budżetowymi i finansowymi. I tak np. przepisy nie pozwalają szpitalom na prowadzenie lecznictwa otwartego, mimo widocznych korzyści, jakie można by osiągnąć, organizując ten dział w oparciu o bazę szpitalną; w myśl zarządzenia resortu, dyrektor szpitala ma prawo oddelegować pracownika do pracy w lecznictwie otwartym na dwie godziny dziennie, tylko jeśli uzyska zgodę zainteresowanego; zgodę tę jednak niełatwo uzyskać.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W roku bieżącym, w stosunku do lat ubiegłych, poprawiły się normy rzeczowe w szpitalnictwie. Obserwuje się jednak, że te nowe, wyższe normy, zadowalające stare szpitale, są niedostateczne dla szpitali nowych. Nowe szpitale są bowiem w stosunku do starych znacznie mniej zagęszczone, proporcjonalnie mniejsza jest w nich ilość łóżek, natomiast pomieszczenia pomocnicze, lecznicze itp. mają znacznie większą powierzchnię. Norma obliczana jest w stosunku do ilości łóżek.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Resort opracował program rozwoju reanimacji i przekazał go do województw. Jednakże w województwach występują istotne trudności w uruchamianiu wydziałów reanimacji, gdyż wysokie koszty pracy na tych wydziałach nie są uwzględniane w budżetach szpitali.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyHagmajer">Realizacja inwestycji służby zdrowia budzi stale uzasadniony niepokój. Wziąć trzeba pod uwagę, że zapotrzebowanie społeczne na usługi lekarskie będzie w najbliższej przyszłości wzrastać, gdyż pokolenie wyżu demograficznego wchodzi w wiek, w którym kontakty z lekarzem są coraz częstsze. Nieuwzględnienie tego zjawiska może w krótkim okresie spowodować trudne spiętrzenia zadań.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzyHagmajer">Powszechnie wiadomo, że czynnikiem hamującym realizację inwestycji są niedostateczne moce przerobowe. Sytuacja w tej dziedzinie musi ulec zmianie. Mimo wielokrotnego podnoszenia tego problemu, dotychczas nieuregulowana również została sprawa zabezpieczenia mocy wykonawczej biur projektowych opracowujących dokumentację dla inwestycji służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJerzyHagmajer">Poziom sanitarny kraju budzi, w świetle materiałów Najwyższej Izby Kontroli, zastrzeżenia. Nie wydaje się jednak słuszne przypisywanie wyłącznej winy za ten stan Ministerstwu Zdrowia. Na poziom sanitarny wpływ ma nie tylko praca służby sanitarno-epidemiologicznej, a przede wszystkim prawidłowe rozbudowanie sieci urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych itp.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełJerzyHagmajer">Polityka ograniczania naboru do Akademii Medycznych wymaga analizy. Zapotrzebowanie na kadry lekarskie rośnie. Obserwuje się ponadto nadmierną feminizację tych studiów. W tym świetle wydaje się konieczne zwiększenie ilości kształconych kadr.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">Szereg zjawisk wiążących się ze stanem sanitarnym kraju budzi niepokój: dotyczy to m.in. ilości urządzeń dostarczających wsi wodę zdatną do użytku, ilości obiektów nauczania i wychowania nieposiadających urządzeń wodnych, gospodarki wodno-ściekowej w niektórych placówkach służby zdrowia. Trudno wytłumaczyć sobie wysoki stopień umarzania spraw kierowanych do sądów przez organa inspekcji sanitarno-epidemiologicznej.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełStanisławSzyndlar">W dalszym ciągu utrzymuje się duża dysproporcja między opieką lekarską nad dziećmi wiejskimi i miejskimi. Wobec bardzo złego stanu opieki stomatologicznej na wsi, trudno zrozumieć tendencję zmierzającą do ograniczenia działalności ruchomych ambulansów dentystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełStanisławSzyndlar">Wąskim gardłem inwestycji służby zdrowia jest praca biur projektowych. Z zasady cykl przygotowania dokumentacji przekracza ustalone terminy.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełStanisławSzyndlar">W 1967 roku nie wykorzystano poważnych kwot na inwestycje służby zdrowia. Równocześnie narastają tendencje budowy ośrodków zdrowia w czynie społecznym. Na spotkaniach poselskich trudno przekonać, że te niewykorzystane środki nie mogą być użyte na poparcie czynów społecznych, zwłaszcza, że ludność deklaruje pomoc w formie dostaw materiałów ściennych miejscowej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełStanisławSzyndlar">Obserwuje się wzrost wydatków na leki dla uprawnionych do korzystania z recept ulgowych bądź bezpłatnych, równocześnie występuje też duża rozrzutność leków. Gospodarka lekami nie ulegnie poprawie, dopóki nie zostanie ujednolicona dokumentacja lekarska. Wydaje się niezbędne wprowadzenie książeczek lekarskich, w których ewidencjonowane byłyby wszystkie porady, aby każdy lekarz, który ich udziela, mógł zorientować się w dotychczasowym przebiegu kuracji.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełStanisławSzyndlar">Brak jest koordynacji działania pogotowia ratunkowego z innymi placówkami służby zdrowia. Komisja wielokrotnie zwracała uwagę na potrzebę integracji tego pionu. Reorganizacja pogotowia zapowiadana była już dość dawno. Nic się jednak dotąd nie zmieniło.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzyPryma">Oceniając działalność resortu zdrowia w 1967 r., widzieć trzeba poważny postęp, jaki w wielu dziedzinach tej działalności został osiągnięty. Potrzeby rosną jednak znacznie szybciej niż możliwości ich zaspokojenia.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJerzyPryma">Za stan sanitarny kraju, poza Ministerstwem Zdrowia, odpowiedzialność ponoszą i inne resorty. Jednakże resort zdrowia sprawując nadzór nad inspekcją sanitarną powinien wpływać, by działalność tej służby stała się bardziej rygorystyczna.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJerzyPryma">Na prawidłowy przebieg wykonawstwa inwestycyjnego w terenie bardzo poważny wpływ mogą mieć wydziały zdrowia. Od ich inicjatywy, energii, śmiałości i decydowania zależy wiele. Resort powinien wzmocnić tylko nadzór i kontrolę.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJerzyPryma">Szczególny niepokój budzi realizacja założeń 5-latki w dziedzinie budownictwa szpitali. Zaległości są coraz większe. Trudno będzie uzyskać poprawę w ostatnich dwóch latach bieżącego planu 5-letniego z uwagi na bardzo poważne spiętrzenie zadań inwestycyjnych, nie tylko zresztą resortu zdrowia. Komisja Planowania za mało uwagi zwraca na wykonawstwo inwestycji służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełJerzyPryma">Dodatkowych wyjaśnień na pytania posłów udzielił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzy Sztachelski.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełJerzyPryma">Komisja przyjęła sprawozdanie Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z wykonania planu i budżetu za 1967 r. i zleciła podkomisji przygotowanie — w oparciu o przebieg obrad — uwag dla Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełJerzyPryma">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła odpowiedzi na dezyderaty dotyczące służby zdrowia. Sprawozdawcą była poseł Henryka Gwiazda-Pietrasz (bezp.):</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełJerzyPryma">Komisja uchwaliła 50 dezyderatów z zakresu ochrony zdrowia, 14 dezyderatów dotyczyło działalności inwestycyjnej, 36 dezyderatów — działalności organizacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełJerzyPryma">Dezyderaty te w liczbie 33 skierowane były do Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej. 4 dezyderaty skierowano do Prezesa Rady Ministrów, 5 do Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, 4 do Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, 2 do Ministerstwa Rolnictwa, 1 do Ministerstwa Gospodarki Komunalnej oraz 1 do Przewodniczącego Rady Państwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#PosełJerzyPryma">Niemal na wszystkie dezyderaty Komisja otrzymała wyczerpujące odpowiedzi informujące o krokach podjętych dla realizacji wysuniętych przez Komisję wniosków. Nie można uznać za w pełni zadowalającą odpowiedź Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej na dezyderat w sprawie opieki nad ludźmi starymi. W odpowiedzi tej nie podano konkretnych terminów powołania komisji i opracowania projektu organizacji opieki nad ludźmi starymi. Podobnie odpowiedź na dezyderat w sprawie zapewnienia środków lokomocji dla lekarzy wiejskich zawiera tylko postanowienia o ułatwieniach dla lekarzy wiejskich przy nabywaniu samochodów, ale nie precyzuje rozwiązań komunikacyjnych w wypadku, gdy lekarz nie posiada własnego samochodu.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#PosełJerzyPryma">WYKONANIE PLANU I BUDŻETU ZA ROK 1967 W ZAKRESIE SŁUŻBY ZDROWIA</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#PosełJerzyPryma">Streszczenie informacji Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej — Jerzego Sztachelskiego złożonej na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 21 czerwca 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#PosełJerzyPryma">Stań urządzeń służby zdrowia i opieki społecznej uległ w 1967 r. dalszej poprawie. Wzrosła również ilość kadr medycznych, co pozwoliło na dalsze rozszerzenie świadczeń leczniczych oraz poprawę ich jakości. Wskaźnik ilości porad przypadających na 1 mieszkańca świadczonych przez poradnie wzrósł z 4,01 w 1966 r. do 4,09 w roku 1967.</u>
+          <u xml:id="u-5.13" who="#PosełJerzyPryma">Zasięg rejonów w miastach zbliża się do wielkości normatywnej. Najmniej korzystną sytuację obserwuje się w tym zakresie w województwach: bydgoskim, kieleckim, łódzkim, zielonogórskim, rzeszowskim i we Wrocławiu, gdzie na jeden rejon przypada średnio ponad 6 tys. mieszkańców.</u>
+          <u xml:id="u-5.14" who="#PosełJerzyPryma">W roku 1967 rozwinęła się sieć poradni specjalistycznych; przychodnie przyszpitalne coraz szerzej włączają się do sieci otwartej opieki leczniczej.</u>
+          <u xml:id="u-5.15" who="#PosełJerzyPryma">W zakładach dla nerwowo i psychicznie chorych przybyło 1.001 łóżek, głównie w wyniku działalności inwestycyjnej. Powstały 33 nowe poradnie zdrowia psychicznego; sytuacji w zakresie lecznictwa psychiatrycznego nadal nie można uznać za zadowalającą.</u>
+          <u xml:id="u-5.16" who="#PosełJerzyPryma">Plan inwestycyjny wykonany został w 80,6 proc. Najwyższy wskaźnik wykonania planu uzyskał Wrocław — 101,2 proc., województwo łódzkie — 99,1 proc., najsłabsze wyniki województwa: olsztyńskie — 56,1 proc., kieleckie — 68,3 proc., białostockie — 72 proc. Ogółem w roku 1967 oddano do użytku 2.087 łóżek. Z ważniejszych obiektów sanitarnych należy wymienić: szpital zakaźny w Gdańsku, szpitale powiatowe w Skierniewicach, w Busku i Pyrzycach, pawilon główny szpitala powiatowego w Proszowicach, szpitale rejonowe w Bogatyni i Pokoju.</u>
+          <u xml:id="u-5.17" who="#PosełJerzyPryma">W 1967 r. oddano do użytku 94 ośrodki zdrowia na wsi; najwięcej, bo 25 w woj. bydgoskim, w warszawskim — 11, w katowickim — 10.</u>
+          <u xml:id="u-5.18" who="#PosełJerzyPryma">Na niepełne wykonanie planowych zadań inwestycyjnych w decydującej mierze rzutowało niedostateczne tempo budownictwa. Z tego powodu w ciągu ostatnich 3 lat nie wykorzystano 761 mln złotych przeznaczonych na inwestycje. Jeżeli nie nastąpi radykalna poprawa w budownictwie, wykonanie robót w ciągu 5 lat nie przekroczy poziomu planowanego na pierwsze 4 lata pięciolatki.</u>
+          <u xml:id="u-5.19" who="#PosełJerzyPryma">W roku 1967 przybyło 56 aptek. Zadania planowe w zakresie sprzedaży leków zostały wykonane w 102 proc.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00041-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00041-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2f3988b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00041-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00041-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 41/, Komisja Oświaty i Nauki /nr 37/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 41/, Komisja Oświaty i Nauki /nr 37/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:22</note>
+        <note type="sessionNo">37</note>
+        <date>1968-07-15</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00041-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00041-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..30ab199
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00041-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 15 lipca 1968 r. odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Oświaty i Nauki oraz Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej. Obradom przewodniczyła poseł Olga Szwałkiewicz (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">Komisje uchwaliły dezyderaty w sprawie opieki zdrowotnej nad młodzieżą szkolną i studencką. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 3 maja br. (por. BPS nr 581)IV kad./.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisje stwierdzają, że szkolna służba zdrowia ma do odnotowania znaczne osiągnięcia. Wyrażają się one zwłaszcza w pogłębieniu problematyki medycyny szkolnej, opracowaniu założeń organizacyjnych i metodycznych oraz w wyraźnej poprawie jakości świadczeń, szczególnie w niektórych środowiskach miejskich. Postęp ten jest tym bardziej godny podkreślenia, że został osiągnięty w niekorzystnej, a nawet trudnej sytuacji kadrowej. Stwierdza się jednak duże dysproporcje między miastem a wsią, które wyrażają się m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- w znacznie niższej na wsi niż w mieście i niewystarczającej ilości czasu przeznaczonego przez lekarzy wiejskich ośrodków i spółdzielni zdrowia oraz punktów zdrowia na sprawowanie opieki zdrowotnej nad młodzieżą szkolną (na 1 dzień w tygodniu pracy lekarza przypada na wsi ponad 1400 uczniów, natomiast w mieście przypada około 2500 uczniów na 6 dni pracy lekarza szkolnej służby zdrowia);</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- w niedostatecznej opiece leczniczej na wsi nad grupą dzieci dyspanseryjnych, u których podczas badań okresowych ujawniono schorzenia i wady rozwojowe; w większości przypadków dzieci te są objęte leczeniem w przychodniach specjalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Komisje akceptują przedstawiony przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej program poprawy opieki zdrowotnej oraz stanu zdrowia dzieci i młodzieży szkolnej na najbliższe lata, jako wszechstronny i odpowiadający potrzebom. Wyrażają jednak wątpliwość co do jego realności w niektórych punktach. W szczególności zbyt optymistyczne wydaje się zadanie zapewnienia sukcesywnego dopływu do szkolnej służby zdrowia kadr lekarskich oraz pełnego pokrycia potrzeb w zakresie personelu medycznego. W terenie istnieją tak duże braki w obsadzie lecznictwa podstawowego, które w ogólnych planach rozwojowych resortu słusznie zostało postawione na pierwszym miejscu, że trudno oczekiwać specjalnego uprzywilejowania szkolnictwa. Odnosi się to w szczególności do województw o niskich wskaźnikach zatrudnienia lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Druga wątpliwość dotyczy rozwoju specjalizacji w medycynie szkolnej jako odrębnej specjalności. W kraju mamy obecnie 200 takich specjalistów, lecz nie wiadomo, ilu jest w trakcie specjalizacji (w dwóch województwach wizytowanych ani jeden lekarz jej nie podjął). A więc szybki rozwój ilościowy jest co najmniej problematyczny. Tymczasem w bardzo wielu szkołach opiekę sprawują stażyści, bez doświadczenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wydaje się, że w miastach można by szukać drogi poprawy w pełnej integracji ze służbą pediatryczną, w każdym razie w obecnej fazie rozwoju. Pozwoliłoby to również na lepszą kwalifikację do grup dyspanseryjnych i poprawę jakości opieki nad tą grupą dzieci.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W programie należałoby również przewidzieć kroki zmierzające do szybszej poprawy opieki zdrowotnej nad szkołami wiejskimi, niż będzie to możliwe przez planowany rozwój sieci wiejskiej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W związku z tym Komisje uważają za konieczne podjęcie niezbędnych kroków dla częściowej realizacji programu.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Komisje uważają za konieczne:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- wzmożenie nadzoru fachowego i instruktażu lekarzy wiejskich w zakresie wykonywania przez nich obowiązków lekarzy szkolnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- szerszą popularyzację opieki placówek służby zdrowia (szpitali, przychodni) nad szkołami wiejskimi mieszczącymi się poza zasięgiem wiejskich ośrodków leczniczo-zapobiegawczych; opieka ta powinna mieć charakter ciągły i konsekwentny, łącznie z dyspanseryzacją i badaniami specjalistycznymi;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- konsekwentne ulepszanie jakości i ciągłości dokumentacji dotyczącej zdrowia poszczególnych uczniów; dokumentacja ta powinna towarzyszyć uczniom do szkół wyższych szczebli oraz do zakładów pracy;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">— zacieśnienie współpracy stacji sanitarno-epidemiologicznych z radami narodowymi w dziedzinie zabezpieczenia środków na podniesienie stanu sanitarnego szkół oraz opracowanie i rozpowszechnienie instrukcji odnośnie stosowania środków dezynfekujących w placówkach oświatowych, jak też podjęcie starań o ich dystrybucję w opakowaniach mniejszych, dostosowanych do codziennych potrzeb szkoły;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- rewizję przepisów w kierunku zapewnienia personelowi służby zdrowia zwrotu kosztów przejazdów w obrębie gromady;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- podniesienie znaczenia lekarza szkolnego w procesie wychowawczym szkoły; w tym celu należy dążyć do zapewnienia szkołom pełnoetatowych lekarzy poprzez stworzenie im perspektyw zawodowych; Komisje popierają w pełni starania Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej o uzyskanie dla lekarzy szkolnych uprawnień wynikających z pragmatyki nauczycielskiej; niezbędne są również zmiany zasad specjalizacji lekarzy szkolnych, którą należy oprzeć na poprzedniej specjalizacji pediatrycznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">— przyśpieszenie realizacji porozumienia Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministerstwem Oświaty i Szkolnictwa Wyższego w sprawie współdziałania w zakresie poprawy jakości badań okresowych, selekcji dzieci do szkół specjalnych, poradnictwa zawodowego oraz wyposażenia gabinetów lekarskich;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- kontynuowanie starań o popularyzację dożywiania w szkołach wszystkich szczebli, a w szczególności podjęcie starań o produkcję posiłków regeneracyjnych w formie gotowych zestawów, zawierających m.in. butelkowane mleko i napoje mleczne. Masowa produkcja i rozpowszechnienie tej formy dożywiania pozwoli uniknąć rozbudowy kosztownego zaplecza kuchennego — jak też przy minimalnym wysiłku organizacyjnym pozwoli na szybsze upowszechnienie akcji dożywiania;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- przyśpieszenie i upowszechnienie akcji instalowania urządzeń do fluoryzowania wody pitnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- nadanie odpowiedniej rangi wychowaniu fizycznemu w szkole. W szczególności należałoby uwzględnić je szerzej w programach szkolnych zwłaszcza klas niższych oraz bardziej konsekwentnie egzekwować realizację zarządzenia o obowiązku prowadzenia gimnastyki śródlekcyjnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">- podjęcie środków niezbędnych do umasowienia sportu szkolnego i akademickiego; podstawowym warunkiem realizacji tego postulatu jest zapewnienie szkołom odpowiedniej ilości nauczycieli wychowania fizycznego; sprawie tej więcej uwagi powinien poświęcić Główny Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- uwzględnienie w szerszym niż dotychczas stopniu zagadnień higieny w programach klas niższych szkoły podstawowej, jak też w zakładach kształcenia nauczycieli;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- rozszerzenie sieci szkolnictwa specjalnego; pozwoliłoby to z jednej strony odciążyć szkoły normalne od przekraczającej ich możliwości pracy z dziećmi upośledzonymi, a z drugiej strony dzieciom upośledzonym zapewniłoby fachową opiekę i lepsze możliwości rehabilitacji ich społeczeństwu;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- zwrócenie baczniejszej uwagi na wyposażenie szkół wszystkich typów w ławki dostosowane do wymogów higieny oraz zwiększenie troski o stan sanitarny budynków szkolnych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00042-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00042-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d61d26e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00042-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00042-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 42/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 42/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:23</note>
+        <note type="sessionNo">42</note>
+        <date>1968-07-15</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00042-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00042-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..602d6af
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00042-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 15 lipca 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Olgi Szwałkiewicz (bezp.), uchwaliła dezyderaty dotyczące przemysłowej służby zdrowia. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 6 czerwca br. (por. BPS nr 601)IV kad./</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W uchwalonych dezyderatach skierowanych pod adresem Prezesa Rady Ministrów Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- zapewnienie pełnej realizacji uchwały Rady Ministrów z 1962 roku w sprawie udziału zakładów przemysłowych w organizowaniu opieki nad zdrowiem pracowników;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- systematyczne i czynne zainteresowanie dyrekcji przedsiębiorstw i zakładów pracy stanem zdrowia załóg, jak również bieżącymi ocenami tego stanu, omawianie warunków socjalnych i higieniczno-sanitarnych na naradach dotyczących produkcji;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- rozważenie możliwości zapewnienia przychodniom przyzakładowym sekretarek-rejestratorek spośród personelu zakładu; pozwoliłoby to na odciążenie lekarzy od prac sprawozdawczo-kancelaryjnych;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przeprowadzenie weryfikacji osób odpowiedzialnych za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach podległych resortom gospodarczym;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- zabezpieczenie realizacji kierowanych przez lekarzy przemysłowych i inspekcję sanitarną do administracji zakładów pracy zaleceń powizytacyjnych zmierzających do poprawy warunków pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dezyderatach skierowanych do Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">- opracowanie przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej szczegółowego programu zabezpieczenia obsady lekarskiej w placówkach lecznictwa zakładowego dla kluczowych zakładów produkcyjnych, zwłaszcza dla tych, które posiadają trudne warunki pracy; w celu pełnego zabezpieczenia wykonania planowanych zadań profilaktyczno-leczniczych należy dążyć do jak najszybszego osiągnięcia docelowych wskaźników: zabezpieczenia 7 godzin w podstawowej opiece lekarskiej na 100 zatrudnionych; zróżnicować przy tym należy poszczególne gałęzie przemysłu i odpowiednio zabezpieczyć opiekę specjalistyczną. Realizując te wytyczne, należy przeanalizować proporcje i system zatrudnienia przede wszystkim w lecznictwie przemysłowym i lecznictwie zamkniętym;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">- tworzenie i rozwijanie pełnosprawnych, wieloetatowych przychodni międzyzakładowych, co pozwoli na lepsze wykorzystanie sprzętu i aparatury medycznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">- dalsze rozwijanie, głównie pod względem kadrowym, pracowni analitycznych i chemicznych w przychodniach przemysłowej służby zdrowia. Należałoby rozważyć możliwość tworzenia międzyzakładowych laboratoriów, które wyposażone w odpowiedni sprzęt i dysponujące pełną obsadą kadrową — pracowałyby na rzecz zrzeszonych zakładów;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- rozwinięcie profilaktycznej pracy społecznej służby zdrowia wśród pracowników terenowych grup budowlano-montażowych i ruchomych ekip remontowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- opracowanie przez Instytuty Medycyny Pracy lub inne placówki naukowe pełniejszego zespołu kryteriów i metod oceny stanu zdrowia załóg w zakładach pracy. Zwiększenia również wymaga praktyczna pomoc i instruktaż ze strony instytutów dla terenowych placówek przemysłowej służby zdrowia i inspekcji sanitarnej; należy także przyspieszyć opracowanie przez Instytuty Medycyny Pracy wykazu stanowisk szkodliwych dla zdrowia w poszczególnych gałęziach przemysłu;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- przepracowanie i udoskonalenie dotychczasowego systemu oceny pracy lekarza przemysłowego; system ten powinien w znacznie szerszym stopniu uwzględniać rzeczywisty poziom świadczonych usług leczniczych i działalności profilaktycznej, eliminując — w miarę możności — opieranie ocen na formalnych wskaźnikach w zakresie orzecznictwa;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- organizowanie w porozumieniu z CRZZ ośrodków rehabilitacji zawodowej, kierując się w tym zakresie zasadą maksymalnej koncentracji środków;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- szersze wprowadzenie we wszystkich uczelniach medycznych do programu studiów zagadnień z dziedziny medycyny społecznej, organizacji ochrony zdrowia, ze szczególnym uwzględnieniem medycyny pracy, a w tym orzecznictwa lekarskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja przyjęła i przekazała Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów uwagi do sprawozdania Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z wykonania planu i budżetu w r. 1967. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 21 czerwca br. (por. BPS nr 610)IV kad./</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Komisja stwierdza postęp w różnych działach lecznictwa, a przede wszystkim w podstawowej opiece zdrowotnej, w zaopatrzeniu ludności w leki, w zwalczaniu chorób epidemicznych, jak również w działalności szpitali, mimo ich nadmiernego zagęszczenia. Równocześnie jednak Komisja zwraca uwagę na bardzo poważne braki w opiece lekarskiej nad młodzieżą szkolną, zwłaszcza na wsi, niezadowalający i nieulegający poprawie stan sanitarny kraju, a także niepokojący regres w rozwoju przemysłowej służby zdrowia. Ten ostatni problem był przedmiotem szczególnej troski Komisji, która stwierdziła konieczność zwiększenia wysiłków resortu zdrowia w zapewnieniu pełnej obsady stanowisk lekarskich w przemysłowej służbie zdrowia, jak również zacieśnienia współpracy między administracją zakładów produkcyjnych a przemysłową służbą zdrowia. Komisja uznała za konieczne postulowanie zwiększenia bodźców ekonomicznych dla wyróżniających się lekarzy przemysłowych, jak również wzmocnienia kontroli nad pełnym i prawidłowym wykorzystaniem „Funduszu na ochronę zdrowia” pracowników przemysłu, jak i Funduszu bhp.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wiele zastrzeżeń Komisji budzą praca i kwalifikacje pracowników bhp, co odbija się niekorzystnie na ich współdziałaniu z przemysłową służbą zdrowia i na realizacji zadań profilaktycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Szczególny niepokój Komisji budzi sprawa złej realizacji planów inwestycyjnych służby zdrowia, a zwłaszcza stałe, powtarzające się co roku niewykonywanie planowego przyrostu łóżek szpitalnych. Komisja wielokrotnie już zwracała na te sprawy uwagę zarówno Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów, jak i zainteresowanych resortów zdrowia oraz budownictwa. Jednakże rok 1967 był rokiem dalszego regresu w tej dziedzinie. Biorąc pod uwagę stały wzrost liczby ubezpieczonych, uwzględniając przy tym proces starzenia się ludności, jak również unowocześnianie medycyny, co pozwala na leczenie wielu dotychczas nieleczonych chorób — należy się liczyć ze stałym wzrostem ilości skierowań do szpitali. Zahamowanie więc planowego przyrostu łóżek musi stworzyć w najbliższych latach niezwykle trudną sytuację w lecznictwie zamkniętym. Komisja Zdrowia wnosi o podjęcie przez Rząd energicznych i skutecznych środków w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Oceniając organizatorską i kontrolną pracę administracji służby zdrowia — Komisja stwierdza, że w tej dziedzinie występują poważne niedociągnięcia, których usunięcie pozwoli wyzwolić pewne rezerwy dla poprawy stanu usług zdrowotnych w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Komisja przyjęła również i przekazała Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów uwagi do sprawozdania Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z wykonania planu i budżetu w 1967 r. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 20 czerwca br. (por. BPS nr 606)IV kad./</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Komisja stwierdza, że w 1967 r. osiągnięte zostały postępy w realizacji nałożonych na GKKFiT zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Na tle wyników założeń planowych stwierdza się większy zasięg kultury fizycznej i turystyki; systematycznie wzrastała liczba zrzeszonych i ćwiczących w organizacjach wychowania fizycznego, sportu i turystyki oraz liczba osób biorących udział w masowych imprezach sportowo-rekreacyjnych. Zgodnie z założeniami dla turystyki zagranicznej nastąpił wzrost w ruchu przyjazdowym i osłabienie ruchu wyjazdowego, nastąpił — chociaż jeszcze daleko nieodpowiadający potrzebom — wzrost bazy urządzeń sportowych i turystycznych, zwiększyła się podaż na rynku sprzętu sportowo-turystycznego, produkowanego przez podległe przedsiębiorstwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Równocześnie jednak należy zwrócić uwagę na występujące niedomagania w zaspokojeniu narastających potrzeb społecznych na usługi turystyczno-wypoczynkowe. W ruchu tym istnieje poważny niedobór miejsc noclegowo-żywieniowych i urządzeń towarzyszących, przy tym niepokoić musi fakt niskiego przyrostu tej bazy spowodowany niewykonaniem planów inwestycyjnych. W procesie rozwoju bazy turystyczno-wypoczynkowej niepełna działalność koordynacyjna doprowadziła do niekorzystnego zjawiska, jakim jest zbytnia koncentracja bazy na terenach niektórych województw; jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest nierespektowanie przez inwestorów przepisów uchwały nr 61 Rady Ministrów o obowiązku opiniowania zadań w zakresie urządzeń turystyczno-wypoczynkowych przez GKKFiT i Wojewódzkie Komitety Kultury Fizycznej i Turystyki. W celu skutecznego działania w dziedzinie koordynacji zagospodarowania turystycznego kraju należy bardziej konsekwentnie wdrażać w życie zasady ustalone w tym przedmiocie.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Wobec szybko postępującego uprzemysłowienia kraju oraz wzrostu tempa życia codziennego, funkcje zdrowotne i wypoczynkowe turystyki nabierają szczególnego znaczenia. W tym świetle wydaje się konieczne rozwiązanie takich zagadnień, jak deglomeracja ruchu turystycznego w przestrzeni i w czasie, sformułowanie zasad zagospodarowania turystycznego ustalającego kierunki, wskaźniki standardowe i przestrzenne, normy techniczne, hierarchie pilności i etapy realizacji — w drodze podjęcia uchwały Rady Ministrów na podstawie planu opracowanego wspólnie przez GKKFiT i Komisję Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Wychodząc z założenia, że wychowanie fizyczne, sport i turystyka spełniają coraz większą rolę w procesie wychowania młodzieży szkolnej — Komisja uważa za konieczne zwrócenie szczególnej uwagi na ciągle jeszcze niewystarczające zaplecze dla masowego ruchu sportowego młodzieży, na występujące duże jeszcze braki sal gimnastycznych, boisk szkolnych, kąpielisk oraz wysoce niedostateczną ilość kwalifikowanej kadry nauczycielskiej wychowania fizycznego. Ten zbyt powolny w stosunku do potrzeb wzrost bazy turystyczno-sportowej wymaga ze strony GKKFiT podjęcia zdecydowanych kroków w celu poprawy istniejącej sytuacji. Ponadto Komisja stwierdza, że mimo stale ponawianych postulatów w sprawie zwiększenia liczby godzin wychowania fizycznego w szkołach podstawowych i średnich oraz wprowadzenia wf w szkołach zasadniczych zawodowych i przyzakładowych — nic w tym zakresie nie zrobiono.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00043-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00043-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..30a8dcd
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00043-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00043-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 43/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 43/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:24</note>
+        <note type="sessionNo">43</note>
+        <date>1968-09-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00043-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00043-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..52223e4
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00043-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 19 września 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), wysłuchała informacji o stanie przygotowań do Olimpiady w Meksyku.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z przewodniczącym Włodzimierzem Reczkiem i zastępcą przewodniczącego Józefem Rutkowskim oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli i Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o stanie przygotowań do Olimpiady w Meksyku przedstawił przewodniczący GKKFiT — Włodzimierz Reczek (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Na pytania posłów: Jerzego Kępińskiego (PZPR), Emilii Jeżewskiej (bezp.), Jerzego Hagmajera (bezp. „Pax”), Olgi Szwałkiewicz (bezp.), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.), Władysława Szymczaka (PZPR), Alicji Musiałowej (PZPR) i Romana Stachonia (PZPR) odpowiedzi udzielili przewodniczący GKKFiT — Włodzimierz Reczek oraz zastępca przewodniczącego Józef Rutkowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Pytania dotyczyły m.in. zakresu i efektywności szkolenia prowadzonego przez kluby sportowe, sposobu kwalifikowania zawodników do udziału w igrzyskach olimpijskich, sytuacji w polskiej lekkoatletyce.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Na ręce kierownictwa GKKFiT przewodnicząca Komisji poseł Alicja Musiałowa w imieniu Komisji złożyła zawodnikom polskim życzenia sukcesów na Olimpiadzie w Meksyku. Wyraziła ona w imieniu Komisji przekonanie, że polska ekipa dołoży wszelkich starań, aby godnie reprezentować barwy swego kraju na Olimpiadzie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">O STANIE PRZYGOTOWAŃ DO OLIMPIADY W MEKSYKU</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Informacja złożona przez przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki — Włodzimierza Reczka na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 19 września 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Wyselekcjonowanie kadry olimpijskiej odpowiadającej poziomowi światowemu wymaga szkolenia kilkutysięcznej rzeszy młodych sportowców. Osiąganie właściwego poziomu związane jest ze stałym odnawianiem kadry sportowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Cykl przygotowania olimpijskiego trwa 4 lata.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Podstawowymi komórkami wyszkolenia sportowego są kluby sportowe działające przy różnych zrzeszeniach i związkach, jak również szkolne kluby sportowe oraz Akademicki Związek Sportowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">GKKFiT oraz Polski Komitet Olimpijski starają się utrzymywać stały kontakt z poszczególnymi klubami i w miarę możliwości służyć im pomocą zarówno finansową, jak i kadrową.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Polska kadra olimpijska szkolona jest centralnie ze środków Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Doświadczenia lat ubiegłych wykazały, że poprzez scentralizowane szkolenie kadry olimpijskiej jesteśmy w stanie osiągać najlepsze wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Na igrzyskach olimpijskich w Meksyku prezentowanych będzie 15 dyscyplin sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Wydaje się, że nasza ekipa olimpijska przygotowana jest bardzo starannie i ma szanse uplasowania się wśród pierwszych kilkunastu państw. Nie należy jednak oczekiwać tak dobrych wyników jak na igrzyskach olimpijskich w Tokio. W szeregu dyscyplin sportowych obserwujemy ostatnio duży postęp w sporcie światowym; nasza czołówka nie zawsze może sprostać wynikom osiąganym przez kraje o większym potencjale demograficznym czy ekonomicznym.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Przewiduje się, że na igrzyska olimpijskie w Meksyku wyjedzie z Polski 186 zawodników i około 85 osób towarzyszących, w tym 32 trenerów, kilkunastu sędziów oraz kilkunastu lekarzy i masażystów. Jest to ekipa raczej średniej wielkości. Środki na utrzymanie tej ekipy w Meksyku są stosunkowo niewielkie (4 dolary dziennie na osobę) i pokrywane z funduszów Polskiego Komitetu Olimpijskiego, jak również w dużej mierze ze środków ofiarowywanych przez Polonię zagraniczną.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">GKKFiT oraz Polski Komitet Olimpijski już obecnie wysuwają szereg wniosków dotyczących doskonalenia systemu szkolenia naszych sportowców, którzy mają wziąć udział w kolejnej olimpiadzie w Monachium.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Najważniejszy z nich to konieczność rozszerzenia selekcji w kręgu młodzieży uprawiającej sport. Przewiduje się m.in. organizowanie w niektórych szkołach na bazie istniejących internatów — takich, w których wprowadzono by szerszy program sportowy. Duże znaczenie będzie miało również wprowadzenie sportu kwalifikowanego wśród młodzieży studenckiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wszystkie te problemy wymagają szczegółowego rozważenia i uzgodnienia z właściwymi instytucjami. Mają one jednak zasadnicze znaczenie dla prawidłowego rozwoju i szkolenia kadry olimpijskiej w Polsce.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00044-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00044-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..eb87485
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00044-01/header.xml
@@ -0,0 +1,74 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00044-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 44/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 44/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:25</note>
+        <note type="sessionNo">44</note>
+        <date>1968-09-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorSzpitalaPsychiatrycznegowDrewnicydrZdzisławJaroszewski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Szpitala Psychiatrycznego w Drewnicy — dr Zdzisław Jaroszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHenrykaGwiazdaPietrasz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryka Gwiazda-Pietrasz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJadwigaJaniszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jadwiga Janiszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyHagmajer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hagmajer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefCiupiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Ciupiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonNitecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Nitecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanStachoń" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Stachoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeodozjaBorkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teodozja Borkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełZofiaGrzebisz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zofia Grzebisz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Komisji — poseł Alicja Musiałowa (PZPR</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektorZespołuNIKHenrykZieleniewski" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor Zespołu NIK Henryk Zieleniewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00044-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00044-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6b33239
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00044-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,143 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 20 września 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem poseł Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrzyła problemy lecznictwa psychiatrycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministrem Janem Kostrzewskim, dyrektor Instytutu Psychoneurologicznego — prof. dr Zygmunt Wacław Kuligowski, wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- zastępca przewodniczącego Prezydium Stołecznej Rady Narodowej — Witold Spychalski oraz przedstawiciele Stołecznej i Wojewódzkiej Służby Zdrowia;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia — Aleksander Mul.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerną informację Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej o stanie lecznictwa psychiatrycznego i programie działania oraz materiały opracowane przez Wydział Zdrowia i Opieki Społecznej m.st. Warszawy oceniające sytuację w zakresie zdrowia psychicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Powołana uprzednio podkomisja dokonała wizytacji zakładów lecznictwa psychiatrycznego na terenie województw; zielonogórskiego, bydgoskiego i lubelskiego. W skład podkomisji wchodzili posłowie: Leon Budzynowski (PZPR), Józef Ciupiński (SD), Helena Dąbska (ZSL), Henryka Gwiazda-Pietrasz (bezp.), Jerzy Hagmajer (bezp. „Pax”), Jadwiga Janiszewska (bezp.), Emilia Jeżewska (bezp.), Jan Kleczaj (ZSL), Florian Pierański (SD), Olga Szwałkiewicz (bezp.) i Stanisław Szyndlar (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W przeddzień posiedzenia posłowie zwiedzili: Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Drewnicy i w Pruszkowie, Sanatorium Neuropsychiatrii Dziecięcej w Garwolinie, Stołeczną Przychodnię Zdrowia Psychicznego w Warszawie oraz jeden z zakładów pracy chronionej prowadzonych przez spółdzielczość inwalidzką.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Informację o problemach lecznictwa psychiatrycznego przedstawił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Uwagi podkomisji zreferowała poseł Helena Dąbska (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W przedstawionej przez resort informacji z całą ostrością ukazano deficyt łóżek psychiatrycznych i trudności wynikające z opóźnień inwestycyjnych w bieżącej 5-latce. Szczególnie nabrzmiały staje się ten problem na niektórych terenach. Np. w woj. zielonogórskim łóżka psychiatryczne są obłożone w 152 proc. i nie można spodziewać się większej poprawy, dopóki sąsiednie województwa koszalińskie i szczecińskie nie podejmą własnych inwestycji w tym zakresie. Tymczasem w woj. koszalińskim z planowanych w bieżącej 5-latce nakładów na rozbudowę szpitali psychiatrycznych w wysokości 16,8 mln zł wykorzystano zaledwie 4 mln zł, a w województwie szczecińskim z planowanych 15 mln zł nie podjęto jeszcze żadnych inwestycji.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Podobnie przedstawia się sytuacja w innych województwach. Problem koncentracji szpitali psychiatrycznych tylko w kilku województwach, które świadczą usługi sąsiednim województwom, należałoby jak najszybciej rozwiązać. Stwierdzono, że ok. 40 proc. łóżek blokowanych jest na terenie woj. zielonogórskiego przez chroników. Niezbędna jest zatem rozbudowa w województwach sąsiednich domów opieki społecznej, które powinny odciążyć szpitale psychiatryczne.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Planowo i konsekwentnie rozwiązuje się trudny problem rozbudowy bazy szpitalnej lecznictwa psychiatrycznego w woj. lubelskim. Zespół zapoznał się m.in. z działalnością szpitali w Abramowicach i Radecznicy; planowa rozbudowa i modernizacja tych zakładów oraz stworzenie nowoczesnego zaplecza laboratoryjnego pozwoliły na zapewnienie chorym dostatecznych warunków i prowadzenie terapii odpowiadającej wymogom współczesnej psychiatrii.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Takich przykładów rozbudowy bazy jest niestety niewiele; w większości przypadków obserwujemy bierne podporządkowanie się służby zdrowia decyzjom prezydiów wojewódzkich rad narodowych, które pod naciskiem innych potrzeb przesuwają inwestycje lecznicze na dalszy plan. Problemem realizacji inwestycji lecznictwa psychiatrycznego w niektórych województwach należałoby zainteresować Radę Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Podobnie trudna sytuacja istnieje w zakresie rozbudowy półotwartych form opieki nad chorymi psychicznie. Większość poradni powiatowych i wojewódzkich nie posiada lokali, które zapewniłyby odpowiednie warunki badań oraz utrzymywanie chociażby kilkułóżkowego oddziału obserwacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Lecznictwo psychiatryczne odczuwa jeszcze stale poważny niedobór wykwalifikowanej kadry lekarzy neurologów i psychiatrów. Dotychczasowe zarządzenia resortu w sprawie specjalizacji lekarzy — zdaniem organizatorów terenowej służby zdrowia — nie rozwiązują problemu otwartego lecznictwa psychiatrycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Spośród problemów organizacyjnych szczególne znaczenie ma usprawnienie współpracy pomiędzy lecznictwem psychiatrycznym otwartym i zamkniętym.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Poradnie zdrowia psychicznego, zwane poradniami chorób układu nerwowego, w ogromnej większości nie spełniają w obecnych warunkach swojego zadania. Specjaliści do tych poradni tylko dojeżdżają, a ich praca z konieczności ogranicza się do przyjęcia tych pacjentów, którzy się zgłosili. W większości poradni dojazdowych nie ma pielęgniarek, nie mówiąc o asystentach społecznych, którzy w tym dziale lecznictwa odgrywają dużą rolę, jeśli chodzi o rozpoznawanie warunków środowiskowych pacjenta.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Zbyt skromna jest również działalność szpitali oraz lecznictwa otwartego w zakresie rehabilitacji. Większość szpitali z uwagi na trudne warunki lokalowe i kadrowe nie ma zorganizowanej terapii zajęciowej. Warsztaty sytuowane są często w prymitywnych warunkach, przy tym rozmaitość zajęć jest uboga. Właściwa organizacja zakładów pracy chronionej staje się jednym z najważniejszych zadań lecznictwa psychiatrycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Zasygnalizować należy również sprawę ewentualnego odciążenia lecznictwa psychiatrycznego od konieczności przymusowego leczenia alkoholików. Problem ten należy rozpatrywać nie tylko w aspekcie wygospodarowania łóżek w szpitalach, ale przede wszystkim zapewnienia skuteczności przymusowego leczenia. Konieczne jest krytyczne spojrzenie na dotychczasową organizację lecznictwa odwykowego i wyciągnięcie wniosków odpowiednio do rangi problemu, bez szkody dla tej grupy chorych.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Przemyślenia wymaga również konieczność dostosowania niektórych norm rzeczowych i żywieniowych do aktualnych potrzeb lecznictwa psychiatrycznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#WicedyrektorZespołuNIKHenrykZieleniewski">Działalność lecznictwa psychiatrycznego była przedmiotem kontroli NIK w 1964 r. Stwierdzone wówczas podstawowe nieprawidłowości (złe warunki bytowe pacjentów, powolny rozwój terapii zajęciowej, słabe powiązanie lecznictwa zamkniętego z otwartym) wynikały w dużej mierze z trudnych warunków pracy, a zwłaszcza szczupłej bazy łóżkowej oraz słabej sieci otwartego lecznictwa psychiatrycznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#WicedyrektorZespołuNIKHenrykZieleniewski">Wnioski pokontrolne posłużyły m.in. Radzie Ministrów do podjęcia szeregu środków, mianowicie przyznania dodatkowych funduszów w wysokości 100 mln zł na rozbudowę zakładów psychiatrycznych, przydzielenia dodatkowych obiektów na cele lecznictwa psychiatrycznego, przyznania środków na dalszy rozwój zakładów rehabilitacyjnych oraz na przygotowanie specjalistycznych kadr. Rady narodowe zostały zobowiązane do zwiększenia przydziałów lokali na poradnie zdrowia psychicznego i inne cele związane z lecznictwem psychiatrycznym.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#WicedyrektorZespołuNIKHenrykZieleniewski">Na pytania posłów: Jerzego Hagmajera (bezp. „Pax”), Józefa Ciupińskiego (SD), Olgi Szwałkiewicz (bezp.), Henryki Gwiazdy-Pietrasz (bezp.), Zofii Grzebisz (PZPR), Stanisława Szyndlara (ZSL), Teodozji Borkowskiej (PZPR), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.), Jadwigi Janiszewskiej (bezp.), Jana Kleczaja (ZSL), Witolda Adamuszka (PZPR) odpowiedzi udzielili: dyrektor departamentu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Bronisław Saldak oraz dyrektor Instytutu Psychoneurologicznego — prof. dr Zygmunt Wacław Kuligowski.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#WicedyrektorZespołuNIKHenrykZieleniewski">Pytania dotyczyły m.in. takich problemów jak: niewykorzystywania przez rady narodowe środków przeznaczonych na rozwój lecznictwa psychiatrycznego, wypełnienia zobowiązań powziętych przez inne resorty, prowadzące własne piony lecznictwa — tworzenia oddziałów psychiatrycznych; przyspieszenie wydania ustawy o ochronie zdrowia psychicznego; rozszerzenie w ramach spółdzielczości inwalidzkiej rehabilitacji osób psychicznie chorych; gospodarka lekami psychotropowymi i rytmiczne zaopatrywanie w nie zakładów leczniczych; koszty leczenia w tych zakładach; norm na wydatki rzeczowe w szpitalach psychiatrycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#WicedyrektorZespołuNIKHenrykZieleniewski">Inna grupa pytań dotyczyła m.in. perspektyw rozwoju psychiatrii dziecięcej i młodzieżowej oraz organizacji odpowiednich zakładów i poradni; rozwoju sieci powiatowych poradni zdrowia psychicznego; tworzenia zachęty do specjalizowania się lekarzy w psychiatrii; lecznictwa odwykowego dla alkoholików; badań prowadzonych przez Instytut Psychoneurologiczny nad źródłami powstawania schorzeń i sposobami przeciwdziałania im.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#WicedyrektorZespołuNIKHenrykZieleniewski">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełRomanStachoń">Dokonane przez posłów wizytacje utwierdzają w przekonaniu, że niezbędne jest udzielenie pomocy lecznictwu psychiatrycznemu w takich dziedzinach jak rehabilitacja i profilaktyka.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełRomanStachoń">Warto by rozważyć możliwość powołania przy terenowych agendach Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej sekcji, których zadaniem byłoby roztoczenie swego rodzaju moralnej opieki nad ludźmi dotkniętymi zaburzeniami psychicznymi. Notuje się bowiem wypadki, że dyrekcje zakładów pracy, idąc po linii najmniejszego oporu, zwalniają długoletnich, zasłużonych pracowników, którzy utracili sprawność psychiczną niezbędną dla wykonania dotychczasowych czynności. Nową pracę trudno im znaleźć, ponieważ zwykle idzie za nimi określona opinia. To oczywiście pogłębia niesprawność i prowadzi do choroby. Wojewódzka Komisja Związków Zawodowych w Katowicach, traktując to jako profilaktykę, ostro stawia przed radami zakładowymi obowiązek czuwania nad tym, aby tacy pracownicy byli przesuwani w ramach tego samego zakładu do zajęć, których wykonywanie nie sprawi im trudności. Są przykłady licznych skutecznych interwencji w tym kierunku.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełRomanStachoń">Wiele zależy od wsparcia takiego zadania autorytetem związków zawodowych i innych organizacji społecznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Znajdujemy się u początku drogi należytego rozwoju psychiatrycznego w Polsce; opracowany przez resort zdrowia perspektywiczny plan działania jest wszechstronny i wyczerpujący całość zagadnienia.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Przeprowadzone wizytacje w zakładach psychiatrycznych oraz rozmowy z lekarzami skłaniają przede wszystkim do wyrażenia wysokiego uznania personelowi tych zakładów za ich ciężki trud i wysiłek. Godny podziwu jest wysiłek lekarzy idący w kierunku humanizacji zakładów psychiatrycznych; w stosunku do stanu sprzed kilkunastu lat jest to postęp kolosalny, osiągnięty w trudnych warunkach.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Głównym kierunkiem poprawy sytuacji w lecznictwie psychiatrycznym jest rozbudowa bazy szpitalnej, co jednak jest jeszcze dość odległe w czasie. Tym bardziej więc należy wykorzystać wszelkie możliwe rezerwy. Należy do nich m.in. możliwość szerszego stosowania terapii przyłóżkowej będącej wstępem do rehabilitacji w formie zajęć w warsztatach. Należałoby usunąć pewne hamulce administracyjne ograniczające możliwość wydatkowania drobnych funduszów na przybory służące tej terapii.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Istotne znaczenie mają warsztaty rehabilitacyjne przy wojewódzkich przychodniach zdrowia psychicznego. Większa ich ilość umożliwiłaby rozszerzenie terapii zajęciowej. Jeśli chodzi o sieć placówek otwartego lecznictwa psychiatrycznego, wydaje się, że przede wszystkim należy umacniać przychodnie wojewódzkie i dopiero na ich bazie tworzyć przychodnie powiatowe. Bez takiego zaplecza trudno będzie bowiem pozyskać lekarzy specjalistów do pracy w powiecie.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W różnych formach rehabilitacji tkwią możliwości udrożniania zakładów psychiatrycznych, a przede wszystkim resocjalizacji osób dotkniętych chorobami psychicznymi. Posłowie mogą przyczynić się do tego dzieła, forsując na swoim terenie tworzenie odpowiednich placówek.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W dziedzinie lecznictwa psychiatrycznego dziecięcego istnieje ogrom potrzeb — jeszcze nie sprecyzowanych. W istniejącej sieci placówek jest luka dotycząca młodzieży w wieku 17–18 lat. Powstały nieliczne tzw. szkoły życia dla młodzieży dotkniętej tym kalectwem, organizowane zresztą przez samych rodziców. Szkoły te powinny otrzymać swój statut oraz pomoc ze strony resortu zdrowia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełLeonNitecki">Stołeczna Przychodnia Zdrowia Psychicznego — jak stwierdzono podczas wizytacji — ma opracowany konkretny plan działania i zapewne będzie go stopniowo realizować. Koordynuje ona całą działalność otwartego lecznictwa psychiatrycznego w Warszawie. Ma ona do przezwyciężenia szereg trudności lokalowych, kadrowych, a także finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełLeonNitecki">Ważną sprawą dla ciągłości leczenia jest zespolenie lecznictwa otwartego z zamkniętym. Integracja powinna tu jak najszybciej postępować. Jest to realne i dzieje się z korzyścią dla chorych, jak wskazują doświadczenia łódzkie.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełLeonNitecki">Możliwość poprawy sytuacji tkwi w tworzeniu oddziałów dziennego pobytu i ośrodków pracy chronionej.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełLeonNitecki">Zagadnienia rehabilitacji są w ośrodku warszawskim postawione należycie; działalność tę zamierza się rozwijać.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełLeonNitecki">Należałoby wyjść naprzeciw postulatom spółdzielczości inwalidzkiej, dotyczącym lokali oraz zaopatrzenia surowcowego dla prowadzonych przez nią zakładów pracy chronionej. Przy okazji wizytacji jednego z takich zakładów posłowie mieli możność stwierdzić, że działalność jego jest nader pożyteczna dla rehabilitacji psychicznie chorych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefCiupiński">Jak wynika z przedstawionych informacji, problem lecznictwa psychiatrycznego stale narasta i szybkie ustawowe uregulowanie szeregu spraw z tego zakresu staje się konieczne.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefCiupiński">Szerzej należałoby wykorzystać fundusze pochodzące z dopłat do cen napojów alkoholowych na cele inwestycji psychiatrycznych.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefCiupiński">Rozważenia wymaga problem warunków pracy średniego personelu na oddziałach psychiatrycznych.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJózefCiupiński">Prezydia rad narodowych nie wykazują należytego zrozumienia dla potrzeb lecznictwa psychiatrycznego. Dotyczy to zarówno przeznaczania środków na nowe inwestycje, przydziału lokali dla poradni zdrowia psychicznego, jak i rozbudowy zakładów opieki społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJózefCiupiński">W dziedzinie norm na wydatki rzeczowe szpitale psychiatryczne należałoby zrównać z innymi szpitalami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzyHagmajer">Słuszne są uwagi co do konieczności szerszego wykorzystania na inwestycje lecznictwa psychiatrycznego funduszów wpływających z dopłat do cen alkoholu.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJerzyHagmajer">Niezbędne wydaje się rozszerzenie systemu bodźców zachęcających lekarzy do podejmowania specjalizacji w zakresie chorób psychicznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJerzyHagmajer">Więcej uwagi w programach szkolenia lekarzy należy poświęcić problemom psychiatrii dziecięcej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełTeodozjaBorkowska">Ilość szpitali psychiatrycznych na niektórych terenach jest daleko niewystarczająca.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełTeodozjaBorkowska">Konsekwentniej należy śledzić wyniki leczenia alkoholików. Wydaje się, że w stosunku do ponoszonych kosztów efekty nie są wystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełTeodozjaBorkowska">W szerszym zakresie stosować trzeba leczenie alkoholików pracą.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełTeodozjaBorkowska">Istotne dla zwalczania alkoholizmu jest oddziaływanie opinii społecznej. W wielu zakładach pracy zbyt tolerancyjny jest stosunek do alkoholików, mimo zaostrzenia przepisów o dyscyplinie pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełHenrykaGwiazdaPietrasz">Resort zdrowia powinien poprzez Instytut Psychoneurologii dokonać rozeznania, ile jest w Polsce dzieci z uszkodzeniami psychicznymi. Jest to niezbędne dla właściwego opracowania planu perspektywicznego zarówno w zakresie inwestycji, jak i szkolenia kadr oraz zaspokojenia innych potrzeb. Umieszczenie dziecka psychicznie chorego w zakładzie zamkniętym jest obecnie niezmiernie trudne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Kliniki psychiatryczne nie dysponują odpowiednią ilością lekarzy, którzy mogliby zajmować się dydaktyką. Stąd stale występujące niedociągnięcia w szkoleniu młodych lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Rozwiązania wymaga problem ponoszenia kosztów leczenia i obserwacji przebywających w szpitalach podsądnych; obecnie koszty te w całości pokrywa resort zdrowia, a powinien w tym partycypować resort sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Rady narodowe nie wykazują dostatecznego zainteresowania sprawami lecznictwa psychiatrycznego. Stale brak lokali dla poradni zdrowia psychicznego i mieszkań dla lekarzy-specjalistów. Przychodnie przyjazdowe nie zdają egzaminu; w tej dziedzinie lecznictwa konieczny jest stały kontakt lekarza z pacjentem.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Postulować należy przyspieszenie opracowania ustawy o lecznictwie psychiatrycznym; w ustawie tej zapewnić należy bezpłatne zaopatrzenie w leki przynajmniej chroników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełZofiaGrzebisz">Podkreślić należy duży postęp, zwłaszcza w ostatnich latach, w dziedzinie lecznictwa psychiatrycznego otwartego. Jest on jeszcze niedostateczny, zbyt duża jest ilość pacjentów z nawrotami choroby.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełZofiaGrzebisz">Słusznie podkreślano brak zainteresowania prezydiów rad narodowych problemami lecznictwa psychiatrycznego, co wpływa na stale występujący w terenie brak lekarzy specjalistów, zwłaszcza w przychodniach powiatowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełZofiaGrzebisz">W kolejnych planach inwestycyjnych należy w miarę możliwości wyrównywać dysproporcje pomiędzy województwami w rozmieszczeniu szpitali psychiatrycznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">Ambitny program rozwoju lecznictwa psychiatrycznego, opracowany przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej, może być zrealizowany tylko przy pomocy i czynnym udziale rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełStanisławSzyndlar">Zbyt mało uwagi przywiązuje się w terenie do zaspokojenia potrzeb osób chronicznie chorych. Inwestycje z tej dziedziny są stale opóźniane. Konsekwentniej należy egzekwować zobowiązania władz terenowych z zakresu pomocy i opieki społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełStanisławSzyndlar">Więcej uwagi należy poświęcić rozbudowie bazy szpitalnej dla psychiatrycznego lecznictwa dziecięcego.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełStanisławSzyndlar">Program walki z alkoholizmem może być zrealizowany tylko przy szerokim współudziale całego społeczeństwa. Szerzej należy stosować leczenie alkoholików pracą i nie premiować tych ludzi przez stwarzanie im lepszych warunków niż ludziom chorym psychicznie.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełStanisławSzyndlar">W czasie wizytacji szpitali powiatowych lekarze wysuwali postulat, ażeby szerzej stosować wymianę pracowników szpitali terenowych i placówek naukowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełBronisławaMaciejewska">Na terenie woj. poznańskiego obserwuje się wyraźny postęp w dziedzinie lecznictwa psychiatrycznego. W ostatnich latach zwiększył się dopływ lekarzy specjalistów. W Gnieźnie zorganizowano szkołę specjalną dla dzieci uszkodzonych psychicznie. Planuje się również otwarcie na tym terenie szkoły zawodowej dla pracujących z upośledzeniami psychicznymi. Należy zacieśniać współpracę Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministerstwem Oświaty.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełBronisławaMaciejewska">Rozwijać należy sieć przychodni zdrowia psychicznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#DyrektorSzpitalaPsychiatrycznegowDrewnicydrZdzisławJaroszewski">W dyskusji poruszono problem leczenia alkoholików. Słuszne są uwagi o wzrastającym niebezpieczeństwie rozszerzania się kręgu ludzi pijących. Ci, którzy trafiają do szpitali, są to już ludzie chorzy ze zmianami psychicznymi i wymagają oni starannego leczenia szpitalnego. Dopiero po usunięciu zmian chorobowych można stopniowo włączać ich w społeczność i stosować dalszą rehabilitację poprzez pracę. Nie można uznać metody leczenia pracą alkoholika ze zmianami psychicznymi za taką, która da trwałe wyniki. Podkreślić należy, że 95 proc. alkoholików, którzy przeszli leczenie szpitalne to ludzie kwalifikujący się do leczenia.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#DyrektorSzpitalaPsychiatrycznegowDrewnicydrZdzisławJaroszewski">Istotna dla właściwego zorganizowania lecznictwa odwykowego jest planowa rozbudowa zakładów odwykowych. Postęp w tej dziedzinie jest jeszcze niewystarczający i znaczny procent alkoholików zajmuje miejsca wydzielone w szpitalach psychiatrycznych.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#DyrektorSzpitalaPsychiatrycznegowDrewnicydrZdzisławJaroszewski">Tylko skuteczne oddziaływanie całego społeczeństwa może utrwalić wyniki leczenia, jak również zapobiec dalszemu szerzeniu się tego niebezpiecznego nałogu.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#DyrektorSzpitalaPsychiatrycznegowDrewnicydrZdzisławJaroszewski">Zastępca przewodniczącego Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy — Witold Spychalski: O ile lecznictwo psychiatryczne otwarte uznać można w Warszawie za na ogół dobrze rozwinięte, to sprawy budowy nowych szpitali psychiatrycznych i przebiegu remontów w szpitalach istniejących przedstawiają się mniej pomyślnie. Lecznictwo psychiatryczne w Warszawie przywiązuje dużą wagę do rehabilitacji chorych poprzez pracę.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#DyrektorSzpitalaPsychiatrycznegowDrewnicydrZdzisławJaroszewski">Zastępca kierownika Wydziału Zdrowia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie — dr K. Maciejewska: Na terenie województwa warszawskiego realizowany jest stopniowo perspektywiczny plan rozwoju lecznictwa psychiatrycznego. Choć sytuacja przedstawia się tu korzystniej niż na innych terenach, umiejscowienie zakładów leczniczych głównie we wschodniej części województwa utrudnia integrację tego lecznictwa. Pożądana byłaby pomoc ze strony resortu zdrowia w zorganizowaniu poradni zdrowia psychicznego we wszystkich powiatach.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#DyrektorSzpitalaPsychiatrycznegowDrewnicydrZdzisławJaroszewski">Dodatkowych wyjaśnień udzielił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Jesteśmy w okresie dyskusji nad tezami na V Zjazd PZPR, nad problematyką dotyczącą działalności różnych resortów i organów. Przypomnieć trzeba, że w uchwałach IV Zjazdu PZPR zadania w zakresie rozwoju lecznictwa psychiatrycznego zostały wyraźnie określone i przyjęte do realizacji przez resort zdrowia i inne resorty.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Stwierdzić można, że pomimo ogromnych trudności inwestycyjnych i kadrowych osiągnięty został niewątpliwy postęp w lecznictwie psychiatrycznym, zwłaszcza w tworzeniu nowych form lecznictwa otwartego, jak również w nadążaniu koncepcyjnym naszej medycyny za poziomem światowym.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Zawdzięczamy to głównie kadrom lecznictwa psychiatrycznego. Każdy zdaje sobie sprawę ze szczególnej uciążliwości pracy w placówkach psychiatrycznych. W zetknięciu z tymi placówkami każdego uderzyć musi ofiarność lekarzy i ich dążenie do przełamywania obiektywnych trudności oraz uporczywość we wdrażaniu zasad nowoczesnej medycyny, mimo tych trudności. Wyrazy uznania i szacunku należą się zwłaszcza personelowi zakładów zamkniętych. Jest to jednomyślne stanowisko sejmowej komisji.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Jeśli chodzi o postulaty wynikające z obrad, to sprowadzają się one w zasadniczych punktach do tego, by:</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">- przy rozpatrywaniu projektu przyszłorocznego planu i budżetu uwzględnić konieczność poprawy sytuacji w zakresie profilaktyki, lecznictwa i opieki społecznej; zagadnienia realizacji inwestycji lecznictwa psychiatrycznego będą rozważane również przy okazji omawiania wspólnie z Komisją Budownictwa całokształtu realizacji inwestycji służby zdrowia;</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">- pobudzić władze terenowe do bardziej wnikliwego potraktowania potrzeb lecznictwa psychiatrycznego; sprawą tą zainteresować wojewódzkie zespoły poselskie oraz komisje zdrowia rad narodowych;</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">- zwrócić się do Prezesa Rady Ministrów o przyspieszenie rozpatrzenia przez rząd projektu ustawy o ochronie zdrowia psychicznego i przedłożenie go Sejmowi;</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">- zwrócić się do resortu zdrowia o rozważenie możliwości szybszego rozwijania specjalizacji lekarzy w dziedzinie psychiatrii, o podjęcie odpowiednich kroków organizacyjnych, o stworzenie systemu bodźców zachęcających do specjalizowania się i podejmowania pracy w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-15.8" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Komisja powinna uwzględnić w swoich dezyderatach i takie problemy, jak ustalenie w należytej proporcji do innych szpitali norm wydatków rzeczowych w szpitalach psychiatrycznych, wypełnienie przez inne resorty zobowiązań uruchomienia placówek psychiatrycznych we własnych pionach lecznictwa, wykonywanie przez inne resorty, organizacje społeczne, a zwłaszcza związki zawodowe przypadających na nie zadań w zakresie rehabilitacji i resocjalizacji chorych psychicznie, opracowanie konkretnego perspektywicznego programu rozwoju psychiatrii dziecięcej.</u>
+          <u xml:id="u-15.9" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Poważnym zadaniem jest przeciwdziałanie alkoholizmowi, zapobieganie rozwojowi chorób psychicznych na tym tle. Ustawa antyalkoholowa nie jest realizowana. Fundusze pochodzące z dopłat do cen alkoholu powinny być w całości wykorzystywane na rozbudowę zakładów lecznictwa odwykowego.</u>
+          <u xml:id="u-15.10" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-15.11" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">O PROBLEMACH LECZNICTWA PSYCHIATRYCZNEGO</u>
+          <u xml:id="u-15.12" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Informacja złożona przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej — Jana Kostrzewskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 20 września 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-15.13" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Problem lecznictwa psychiatrycznego jest jednym z najtrudniejszych problemów współczesnej medycyny i nasuwa poważne trudności w programie działania zarówno światowej jak i naszej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-15.14" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">W miarę rozwoju cywilizacji wzrasta liczba osób wymagających pomocy zdrowotnej i społecznej z powodu zaburzeń psychicznych. O ile w chorobach somatycznych poprawa warunków gospodarczych wpływa równolegle na poprawę zdrowotności, to w zakresie chorób psychicznych równolegle do poprawy sytuacji materialnej i technicznej, uprzemysłowienia i urbanizacji wzrasta zapadalność na różnego rodzaju choroby i zaburzenia psychiczne.</u>
+          <u xml:id="u-15.15" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Na podstawie badań epidemiologicznych przeprowadzonych w niektórych krajach Europy zachodniej ocenia się według danych Światowej Organizacji Zdrowia, że 2–3 proc. ogółu ludności zapada na głębokie upośledzenia psychiczne, 2–3 proc. na tzw. niedorozwój umysłowy i ok. 0,7 proc. ludności na padaczkę, a około 20 proc. ulega nerwicom. Światowa Organizacja Zdrowia przyjmuje, że w ciągu roku 5–10 proc. ogółu ludności wymaga pomocy lub konsultacji psychiatrycznej. Znaczna część tych chorych powinna przejść obserwację i leczenie szpitalne. Sprostanie tym zadaniom wymaga rozbudowy szpitali psychiatrycznych tak, ażeby osiągnąć stan przynajmniej 3 łóżek psychiatrycznych na 1000 mieszkańców.</u>
+          <u xml:id="u-15.16" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Właściwe rozwiązanie problemu lecznictwa psychiatrycznego wymaga dobrej organizacji lecznictwa otwartego, które może w znacznym stopniu przejąć zadania lecznictwa zamkniętego, jak również usprawnienia współpracy lecznictwa otwartego z lecznictwem zamkniętym. Skuteczność pomocy psychiatrycznej zależy również w wysokim stopniu od rozbudowy i organizowania zakładów pracy chronionej oraz udziału w organizowaniu miejsc pracy przez poszczególne resorty i instytucje, które mają możliwości stworzenia choremu odpowiednich warunków życiowych.</u>
+          <u xml:id="u-15.17" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Problematyka lecznictwa psychiatrycznego jest problematyką narastającą i zajmuje jedno z czołowych zagadnień w programie pracy naszej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-15.18" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">W oparciu o dane epidemiologiczne i przygotowane wyliczenia można ustalić, że wykonanie trudnych zadań w zakresie lecznictwa psychiatrycznego w Polsce wymaga przede wszystkim:</u>
+          <u xml:id="u-15.19" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">- rozbudowy sieci przychodni zdrowia psychicznego, tak ażeby zdolne one były objąć leczeniem i opieką 2 proc. ludności oraz udzielać dalszych porad konsultacyjnych dla 3 proc. ludności;</u>
+          <u xml:id="u-15.20" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">- rozwoju inwestycji szpitalnych i osiągnięcia planowanego stanu 20 łóżek na 10000 mieszkańców;</u>
+          <u xml:id="u-15.21" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">- zorganizowania sieci półotwartych form pomocy psychiatrycznej dla 10–20 proc. osób chorych psychicznie leczonych w poradniach zdrowia psychicznego;</u>
+          <u xml:id="u-15.22" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">- lepszego przygotowania lecznictwa ogólnego i uzdrowisk do prawidłowego leczenia nerwic i opieki nad osobami z lżejszymi zaburzeniami psychicznymi;</u>
+          <u xml:id="u-15.23" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">- zapewnienia bardziej sprawnego zarządzenia lecznictwem psychiatrycznym i szybkiego dostosowania jego struktury do zmieniających się zasad i możliwości profilaktyki, leczenia i readaptacji osób z zaburzeniami psychicznymi.</u>
+          <u xml:id="u-15.24" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">W okresie od 1955 do 1960 r. ilość chorych psychicznie wzrosła z 80 do 140 tys. osób. Mimo dość szybkiego wzrostu ilości łóżek szpitalnych — z 18.532 w roku 1953 do 38.700 w roku 1967 — stan lecznictwa zamkniętego pozostawia jeszcze wiele do życzenia. Obłożenie łóżek szpitalnych wynosiło 127 proc. w 1955 r., a w 1965 r. — 135 proc. Sytuacja na niektórych terenach przedstawia się znacznie gorzej: np. na terenie Warszawy obłożenie łóżek szpitalnych wynosi 160 proc., a na terenie Łodzi 172 proc.</u>
+          <u xml:id="u-15.25" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Badania nad strukturą chorych psychicznie wskazują, że ok. 30 proc. chorych to schizofrenicy. W tej grupie schorzeń obserwujemy zjawisko stosunkowo częstych nawrotów, co w pewnej mierze związane jest ze zbyt krótkim okresem leczenia w szpitalu, spowodowanym dużym napływem pacjentów kwalifikowanych do leczenia w ramach lecznictwa zamkniętego.</u>
+          <u xml:id="u-15.26" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej opracowało szeroki program rozbudowy zarówno lecznictwa zamkniętego, jak i lecznictwa otwartego. Minister Zdrowia i Opieki Społecznej wystąpił z tym programem do rad narodowych. Tempo realizacji tych inwestycji jest jednak stale zbyt wolne w stosunku do szybko rosnących potrzeb. Istotne znaczenie w odciążeniu lecznictwa zamkniętego ma właściwy i szybszy rozwój lecznictwa otwartego.</u>
+          <u xml:id="u-15.27" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowaPZPR">Mimo wzrostu liczby poradni zdrowia psychicznego z 79 w roku 1956 i 215 w roku 1963 do 350 w roku 1967 konieczny jest dalszy dynamiczny przyrost poradni dla sprostania zadaniom. Nieustannie poszukuje się różnych form działania i współdziałania z szerokim frontem różnych instytucji socjalnych i społecznych, które mogłyby służyć pomocą w zaspokojeniu potrzeb lecznictwa psychiatrycznego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00045-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00045-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6395d2c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00045-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00045-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 45/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 45/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:26</note>
+        <note type="sessionNo">45</note>
+        <date>1968-11-06</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEmiliaJeżewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Emilia Jeżewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJadwigaJaniszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jadwiga Janiszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyHagmajer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hagmajer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełLeonNitecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leon Nitecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Komisji poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="RektorAkademiiMedycznejwBiałymstokuprofdrLudwikKomczyński" role="speaker">
+        <persName>Rektor Akademii Medycznej w Białymstoku — prof. dr Ludwik Komczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="RektorAkademiiMedycznejwKrakowieprofdrJanOszacki" role="speaker">
+        <persName>Rektor Akademii Medycznej w Krakowie prof. dr Jan Oszacki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00045-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00045-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..73beb56
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00045-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,113 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 6 listopada 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów Olgi Szwałkiewicz (bezp.) i Alicji Musiałowej (PZPR), omówiła sytuację w wyższym szkolnictwie medycznym ze szczególnym uwzględnieniem reformy studiów lekarskich, powierzono Komisji do rozpatrzenia części projektu kodeksu karnego oraz uchwaliła dezyderaty w sprawie lecznictwa psychiatrycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Wymiaru Sprawiedliwości;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">— przedstawiciele: Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministrem Janem Kostrzewskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- dyrektor zespołu NIK — Antoni Konaszyc;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- rektorzy akademii medycznych w Białymstoku, Gdańsku, Krakowie i Warszawie oraz pełnomocnik rektora Śląskiej Akademii Medycznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">- Przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia — Aleksander Mul.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Zagadnienia reformy studiów lekarskich były przedmiotem badań podkomisji do spraw szkolnictwa medycznego. W skład podkomisji wchodzili posłowie: Alicja Musiałowa (PZPR) — przewodnicząca, Józef Ciupiński (SD), Jerzy Hagmajer (bezp. „Pax”), Jadwiga Janiszewska (bezp.), Emilia Jeżewska (bezp.), Bolesława Maciejewska (bezp.), Leon Nitecki (SD), Władysław Orlewski (PZPR), Olga Szwałkiewicz (bezp.) i Stanisław Szyndlar (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Podkomisja zaznajomiła się z materiałami dostarczonymi przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej i następnie, podzielona na zespoły poselskie, dokonała wizytacji akademii medycznych w Białymstoku, Gdańsku, Krakowie i na Śląsku. W przededniu posiedzenia podkomisja zwizytowała kliniki i zakłady teoretyczne Akademii Medycznej w Warszawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Podstawą dyskusji była informacja, którą przedstawił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Koreferat podkomisji przedstawiła poseł Alicja Musiałowa (PZPR):</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Zespoły poselskie wizytujące akademie medyczne przedstawiają materiał oparty zarówno o bezpośrednie obserwacje, jak również o rozmowy z pracownikami naukowymi i młodzieżą.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Kraj nasz poczynił znaczne postępy w dziedzinie rozwoju akademii medycznych. Posiadamy 10 akademii, podczas gdy przed wojną było zaledwie 5 wydziałów lekarskich. Rosną też nakłady finansowe na rozwój uczelni medycznych: w roku 1963 wynosiły one około 1,5 mld zł, w bieżącym roku — ponad 2,1 mld zł. Mimo tych stale rosnących nakładów, warunki pracy akademii medycznych są trudne; odczuwa się brak pomieszczeń oraz nowoczesnej aparatury medycznej. W tej sytuacji wydaje się, że akademie medyczne wciąż jeszcze w zbyt małym stopniu korzystają z placówek powszechnej służby zdrowia; placówki te są często nowocześnie wyposażone i mogą być przystosowane do zadań dydaktycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Uwagi nasuwa polityka kadrowa. Przy dużej ilości doktoryzujących się lekarzy i habilitujących docentów — niepokoi fakt nieobsadzenia aż 60 stanowisk kierowników katedr. Wydaje się też, że zbyt duża ilość docentów pozostaje przy poszczególnych katedrach i nie otwiera im się drogi do pracy w lecznictwie otwartym, gdzie są pożądani. Zbyt schematycznie realizuje się zasadę rotacji asystentów. Wydaje się, że asystenci wykazujący zdolności naukowe i dydaktyczne powinni mieć warunki do kontynuowania pracy na uczelni po upływie zakreślonego terminu.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Obserwuje się korzystne zmiany ilościowego stosunku pracowników naukowych i studentów. Jest to poważnym osiągnięciem akademii medycznych. Liczba studentów od kilku lat utrzymuje się na poziomie około 22 tysięcy. W związku z deficytem kadr medycznych, istnieje potrzeba zwiększenia ilości studiujących, ale warunki, w jakich pracują dziś akademie medyczne, na to nie pozwalają. Poważnej poprawie uległ skład socjalny studentów. 34 proc. jest pochodzenia robotniczego, 15 proc. — chłopskiego. Dalszymi preferencjami należałoby objąć młodzież pochodzącą z ośrodków odległych od centrów wielkomiejskich. Równocześnie poprawie uległy proporcje płci wśród studiujących; jest obecnie około 50 proc. mężczyzn.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Poważnie wzrosła ilość stypendiów, których w roku 1963 przyznano ok. 6 tys., a obecnie przeszło 9 tys.; zmniejsza się stopień wykorzystania stypendiów fundowanych: z 4 tys. w roku 1963 do 1400 w br. Za mało przyznaje się stypendiów naukowych, choć ilość ich wzrosła ze 122 w roku 1963 do 200 w br.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Pozytywnym zjawiskiem jest aktywny udział słuchaczy akademii medycznych w życiu kulturalnym i politycznym. Słabą stroną jest natomiast niedostateczny udział tej młodzieży w życiu sportowym, co nie jest bez znaczenia, jeśli chodzi o przyszłych lekarzy, mających troszczyć się o rozwój fizyczny społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W czasie rozmów przeprowadzanych w akademiach medycznych posłowie spotykali się z trudnościami w uzyskaniu odpowiedzi na pytanie, jakie są losy absolwentów danej akademii. Przemyślenia wymagają formy utrzymania stałego kontaktu uczelni z absolwentami.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Reforma studiów spotyka się z pozytywną oceną ze strony pracowników naukowych oraz studentów. Kierunek reformy odpowiada celom, jakie stawia sobie współczesna medycyna. Konieczne jest jednak tworzenie coraz lepszych warunków dla wprowadzania wielostronnych wynikających z reformy zadań. Wydaje się też, że w pracy wychowawczej, a szczególnie w przedmiocie nauczania, jakim jest wychowanie obywatelskie, należałoby wprowadzić elementy kształtujące postawę przyszłego lekarza zgodnie z jego funkcją społeczną.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Podkomisja zwraca uwagę na znaczenie medycyny społecznej w dalszym rozwoju służby zdrowia w Polsce; obok upraktycznienia studiów powinno to być jednym z najważniejszych celów reformy.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Dyrektor Zespołu NIK — Antoni Konaszyc: Najwyższa Izba Kontroli dokonała kontroli trybu przyznawania pomocy materialnej studentom w akademiach medycznych w Gdańsku, Krakowie i Szczecinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Szczególną wagę dla prawidłowego rozmieszczenia kadr lekarskich mają stypendia fundowane. Ustalenia kontroli wskazują, że wykorzystanie tej formy stypendiów wyraźnie maleje. Pracownicy akademii medycznych oraz studenci upatrują przyczynę tego stanu w zbyt małej różnicy wysokości stypendiów fundowanych a stypendiów zwyczajnych; różnicy w terminach przyznawania stypendiów — stypendia fundowane wypłaca się od stycznia, stypendia zwyczajne — już z początkiem roku akademickiego; fundatorzy stypendiów nie zawsze przestrzegają obowiązujących w tym zakresie przepisów, nie zawsze również zawierają umowy ze stypendystami, nie umożliwiają im odbywania na swym terenie praktyk wakacyjnych, nie zawsze zapewniają stypendystom pracę i mieszkania po ukończeniu studiów; zbyt późno uczelnie otrzymują oferty od fundatorów. W tych nielicznych wypadkach, kiedy fundatorzy wywiązują się ze swoich obowiązków, stypendia fundowane chętnie są przyjmowane. Wydaje się uzasadniony postulat, aby problemem tym zainteresować odpowiednie resorty i wojewódzkie rady narodowe, Z ustaleń kontroli wynika również, że niewielka tylko część studentów pobierających stypendia naukowe podejmuje następnie prace naukowo-dydaktyczne. Choć trudno z góry ściśle przewidzieć predyspozycje tych osób do tego rodzaju pracy, wydaje się jednak, że stypendia takie powinny być przyznawane na wyższych latach studiów.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Przyznawanie studentom pomocy materialnej w niedostatecznej mierze wiąże się z dobrymi postępami w nauce, sytuacją materialną oraz z nienaganną postawą moralną i obywatelską. Pomija się szczególnie to ostatnie kryterium, nie wykorzystując możliwości wyróżniania i nagradzania studentów aktywnych politycznie i społecznie zaangażowanych, przejawiających jednocześnie chęć do nauki.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W kontrolowanych akademiach medycznych wyrażono szereg zastrzeżeń do wytycznych dotyczących przyznawania nagród wyróżniającym się w nauce studentom. Postulowano pozostawienie władzom uczelni większej swobody w dysponowaniu środkami na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Na pytania posłów: Jerzego Hagmajera (bezp. „Pax”), Jerzego Prymy (PZPR), Jana Kleczaja (ZSL), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.), Floriana Pierańskiego (SD), Teodozji Borkowskiej (PZPR), Józefa Ciupińskiego (SD), Jadwigi Janiszewskiej (bezp.), Stanisława Szyndlara (ZSL) — odpowiedzi udzielili: dyrektor departamentu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Marian Śliwiński oraz Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły obsady katedr w akademiach medycznych, zatrudniania pracowników akademii medycznych w powszechnej służbie zdrowia, dodatku do uposażeń z tytułu posiadanych stopni naukowych dla podejmujących pracę w powszechnej służbie zdrowia, rotacji kadr w akademiach medycznych, możliwości przyspieszania procesów awansu naukowego, przyczyn różnego przebiegu realizacji reformy studiów medycznych w poszczególnych akademiach, przygotowań do takiej reformy w dziedzinie farmacji, perspektyw wzrostu liczby studiujących, prac nad przygotowywaniem ustawy o zawodzie lekarza, współdziałania akademii medycznych z wydziałami zdrowia rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Reforma studiów medycznych musi być tak realizowana, by uwzględniała zarówno wymogi ilościowe, jak i jakościowe. Przygotowanie fachowe lekarzy powinno iść w parze z kształtowaniem ich zaangażowania w sprawy życia społeczeństwa. Tymczasem asystenci, którzy stanowią pierwsze i jedno z ważniejszych ogniw kierunkujących zainteresowania studentów, są zafascynowani postępami techniki, elektroniki i najnowszymi zdobyczami w dziedzinie medycyny, natomiast niewiele uwagi poświęcają problemom społeczeństwa. Taka ich postawa oddziałuje na studentów. Stare wzorce lekarza-społecznika zdewaluowały się, nie wypracowano w ich miejsce nowych wzorców odpowiadających nowym warunkom ekonomicznym i społecznym. Tę lukę należałoby wypełnić. Należałoby rozważyć jak można zafascynować młodych lekarzy samodzielną działalnością w terenie, jak spotęgować ich poczucie odpowiedzialności, świadomość i rolę, jaką mają do spełnienia w różnych zakątkach kraju.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Posłowie zwiedzili budowę nowych obiektów Warszawskiej Akademii Medycznej. Komisja niejednokrotnie postulowała podjęcie tej inwestycji. Potrzebny jest jednak bardziej kompleksowy plan rozbudowy Akademii Medycznej w Warszawie, tak aby w przyszłości można było w stolicy utworzyć dwa wydziały medyczne, stwarzając tą drogą możliwości kształcenia się młodzieży pochodzącej z różnych stron kraju.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Rektor Akademii Medycznej w Warszawie, prof. dr Bolesław Górnicki: Reforma studiów to cały splot elementów i kompleks zagadnień wykraczających poza uczelnię.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Warszawska Akademia Medyczna podejmuje kroki służące śledzeniu losów absolwentów uczelni i kształtowaniu się ich sylwetek jako lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Kłopoty z podejmowaniem pracy przez lekarzy w terenie występują we wszystkich krajach. Rzecz nie w kształtowaniu Judymów, lecz w tworzeniu warunków, które zachęcałyby do obejmowania stanowisk w terenie i które powodowałyby, że lekarz nie czułby się jak na wygnaniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Ważną sprawą w wychowaniu i kształceniu lekarzy jest wychowanie fizyczne. Zajęcia WF obowiązują na I i II roku studiów. Były tendencje, aby rozszerzyć je i na dalsze lata studiów. Należałoby wprowadzić obowiązkowe odbycie przynajmniej jednego obozu; pobyt na obozie jest bowiem czynnikiem pobudzającym zainteresowanie sportem, co ma znaczenie zwłaszcza dla lekarza szkolnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEmiliaJeżewska">Metoda zblokowanych praktyk studenckich spotyka się z krytyczną oceną niektórych pracowników naukowych akademii medycznych, którzy twierdzą, że ten typ praktyk nie daje możliwości należytego przygotowania do wykonywania zawodu.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełEmiliaJeżewska">Coraz większe zapotrzebowanie na lekarzy zgłasza przemysłowa służba zdrowia. Problemy tego działu medycyny powinny być szerzej uwzględniane w czasie studiów.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełEmiliaJeżewska">Rektor Akademii Medycznej w Gdańsku — prof. dr Marian Górski: Z dotychczasowych ocen pracy absolwentów Akademii Gdańskiej wynika, że są oni dobrze przygotowani do zawodu. Najczęściej nie chcą oni podejmować pracy w terenie, ponieważ jej nie znają. Konieczne jest zatem zetknięcie ich już w czasie studiów z powszechną służbą zdrowia. Jednak wydziały zdrowia niechętnie ustosunkowują się do praktyk studenckich w szpitalach i przychodniach, motywując, że odbiłoby się to na sprawności tych placówek. Nie jest to pozbawione pewnych racji; można by jednak rozwiązać ten problem, powołując asystentów — opiekunów praktyk.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełEmiliaJeżewska">Niewłaściwa jest dwutorowość w przyznawaniu stypendiów: państwowych i fundowanych. Stypendium winno być zwrotne, zawierać w sobie formy premii dla studentów wykazujących się odpowiednimi walorami. Stypendia naukowe powinny być przyznawane studentom, którzy byliby zarazem zastępcami asystentów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJerzyHagmajer">Z zadowoleniem stwierdzić trzeba, że resort kładzie duży nacisk na zagadnienia wychowawcze. W zawodzie lekarza zadania te powinny być realizowane z uwzględnieniem zasad deontologii. To z kolei trudne będzie do wcielania w życie bez ustawowego uregulowania pozycji lekarza. Ustawa o zawodzie lekarza powinna być jak najszybciej uchwalona.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJerzyHagmajer">Ważnym problemem są bodźce materialne dla naukowej kadry lekarskiej. U nas materialnie honoruje się specjalizację, a nie tytuł naukowy, co m.in. stanowi hamulec w obejmowaniu stanowisk ordynatorów przez docentów habilitowanych. Ponadto w konkursach na obsadę tych stanowisk zespoły kwalifikujące nader rzadko preferują kandydatów-docentów.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJerzyHagmajer">W miarę przyrostu kwalifikowanych kadr, ich rotacja staje się warunkiem rozwoju służby zdrowia. Zwłaszcza wykwalifikowani specjaliści zabiegowi powinni przechodzić do lecznictwa powszechnego.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJerzyHagmajer">Przy ogólnie korzystnym wskaźniku ilości lekarzy, odczuwa się wyraźny deficyt niektórych specjalności. W tym stanie rzeczy nie wydaje się w pełni uzasadnione ograniczanie liczby przyjęć na akademie medyczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">Długotrwałe remonty budynków utrudniają pracę akademiom medycznym.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławSzyndlar">Należałoby zapewnić kierownikom wojewódzkich wydziałów zdrowia wpływ na obsadę stanowisk ordynatorów szpitali. Obecnie decyzje w tej sprawie należą do władz powiatowych lub miejskich, które skłaniają się raczej ku kandydatom miejscowym, niechętnie natomiast powołują na te stanowiska pracowników naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStanisławSzyndlar">Stypendia fundowane nie mają racji bytu. Rzadkie są zresztą wypadki, aby lekarz po studiach podejmował pracę w instytucji, która stypendium fundowała.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#RektorAkademiiMedycznejwKrakowieprofdrJanOszacki">Blokowy system studenckich praktyk ma wiele zalet. Studenci odbywają 2-tygodniową praktykę w kilkuosobowych grupach, na które przypada po kilkudziesięciu pacjentów. Pozwala to odbywającym praktykę zetknąć się z różnymi przypadkami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Z doświadczeń wynika, że kontakt studenta z praktyką wywiera poważny wpływ na rozwój jego zainteresowań. Powiązanie studentów z przychodniami wymaga, aby praktykami kierowali lekarze zatrudnieni w tych placówkach, a nie asystenci akademii medycznych nieznający środowiska i oderwani od jego życia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełLeonNitecki">Realizacja reformy studiów medycznych wymaga większej pomocy dla uczelni ze strony resortu. Przezwyciężać trzeba opory ze strony niektórych profesorów przy tworzeniu instytutów w miejsce odrębnych katedr.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełLeonNitecki">Przedstawiciel Śląskiej Akademii Medycznej — doc. W. Kuśnierczyk: Reforma szkolnictwa medycznego na Śląsku jest realizowana w miarę lokalnych możliwości. Studenci mają możliwość odbywania praktyk w szpitalach na terenie Zabrza pod nadzorem pracowników dydaktycznych akademii medycznych oraz lekarzy, którzy zajmowali się poprzednio pracą naukową w akademii. Stopniowo przechodzi się na system zajęć zblokowanych. Jednakże prowadzenie zajęć w małych grupach studenckich wymaga zwiększenia ilości etatów asystenckich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#RektorAkademiiMedycznejwBiałymstokuprofdrLudwikKomczyński">Integracją nauczania należałoby również objąć niektóre problemy wchodzące w zakres studium wojskowego w akademiach medycznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#RektorAkademiiMedycznejwBiałymstokuprofdrLudwikKomczyński">Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski: Wiele uwag, które padły w dyskusji, jest już uwzględnianych w bieżącej pracy resortu nad realizacją reformy studiów medycznych, inne uwzględnione będą w dalszych pracach.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#RektorAkademiiMedycznejwBiałymstokuprofdrLudwikKomczyński">Ważnym zadaniem jest przezwyciężenie występujących jeszcze tu i ówdzie oporów w akceptowaniu wprowadzonej reformy. Wynika to z różnych przyczyn, na które składają się też tradycje i nawyki wyniesione niekiedy z odmiennych niż obecne warunków kształcenia. Przyswojenie założeń i celów reformy jest oczywiście procesem złożonym; trzeba jednak dołożyć wszelkich wysiłków, aby przebiegał on pomyślnie i by reforma osiągnęła swoje cele, zgodne z dzisiejszymi wymogami społecznymi.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#RektorAkademiiMedycznejwBiałymstokuprofdrLudwikKomczyński">Deontologia powinna być wprowadzana w cały system nauczania w akademiach medycznych i stanowić integralny, a nie odrębny element tego systemu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Akademie medyczne osiągnęły u nas wysoki stopień rozwoju. Sądzić zatem należy, że sprostają one zadaniom wynikającym z reformy studiów lekarskich, o ile pomoc resortu w zakresie rozbudowy i unowocześnienia bazy będzie bardziej efektywna i wszechstronna.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Resort powinien dołożyć starań, ażeby możliwie szybko uzupełnić luki w obsadzie katedr, zwłaszcza w niektórych dyscyplinach nauki, jak np. organizacja ochrony zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W procesie wychowania przyszłych lekarzy nie można pomijać tak ważnego elementu, jakim jest kontakt młodzieży z profesorami i asystentami reprezentującymi wzorce postaw lekarzy. Duże walory wychowawcze tkwią w oddziaływaniu wielkich osobowości lekarskich; resort powinien wpływać na to, by te potencjalne możliwości wychowawcze były szerzej wykorzystywane.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Pożądane jest ściślejsze wiązanie młodzieży medycznej z placówkami powszechnej służby zdrowia. Ich wpływ wychowawczy może być jednak rozmaity. Należałoby powołać w resorcie zdrowia zespół, który miałby na celu śledzenie za całokształtem przebiegu reformy w zakresie wychowania i nauczania młodzieży medycznej, również i w placówkach służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Z przebiegu posiedzenia wynikają wnioski, które Komisja uwzględni w toku swoich prac nad projektem planu i budżetu na rok przyszły, jak również w dezyderatach, których projekt zostanie opracowany.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja omówiła zlecone jej do rozpatrzenia części projektu kodeksu karnego. Sprawozdawcą podkomisji, która przeanalizowała przepisy dotyczące: wyłączenia odpowiedzialności karnej, środków zabezpieczających, przestępstw przeciwko bezpieczeństwu publicznemu oraz przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu — był poseł Stanisław Szyndlar (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W dyskusji udział wzięli posłowie: Alicja Musiałowa (PZPR), Władysław Szymczak (PZPR), Józef Ciupiński (SD), Emilia Jeżewska (bezp.) i Stanisław Kostka (PZPR — przedstawiciel Komisji Wymiaru Sprawiedliwości).</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Dyskusja skoncentrowała się na przepisach dotyczących ewentualnego wykonania kary w stosunku do sprawcy przestępstwa po jego zwolnieniu ze szpitala psychiatrycznego lub z podobnego zakładu oraz na przepisach przewidujących możliwość umieszczenia w zakładzie odwykowym przed odbyciem kary sprawcy przestępstwa popełnionego w związku na nałogowym używaniem alkoholu. Uwaga Komisji skoncentrowała się również na zawartej w projekcie definicji ciężkiego uszkodzenia ciała.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Uwagi wynikające z przebiegu dyskusji Komisja postanowiła przekazać Komisji Wymiaru Sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Komisja uchwaliła dezyderaty dotyczące lecznictwa psychiatrycznego. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 20 września br. (por. BPS) 642/IV kad.).</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W uchwalonych dezyderatach Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- rozpatrzenie możliwości budowy zakładów odwykowych poza limitem inwestycyjnym, ze środków pochodzących z dopłat do cen napojów alkoholowych;</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- podjęcie niezbędnych decyzji zapewniających prawidłową realizację inwestycji lecznictwa psychiatrycznego, a w szczególności: przeciwdziałanie przerzucaniu na inne cele przez prezydia wojewódzkich rad narodowych środków przeznaczonych na budowę zakładów lecznictwa psychiatrycznego; przyśpieszenie realizacji inwestycji w tych województwach, które dotychczas nie posiadają własnej bazy łóżkowej lecznictwa psychiatrycznego;</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- uwzględnienie w planie inwestycyjnym na lata 1970–1975 przyrostu łóżek w sanatoriach dla nerwowo chorych;</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- zapewnienie właściwego rozwoju i unowocześnienia rehabilitacji w lecznictwie zamkniętym oraz zorganizowanie warsztatów terapii zajęciowej przy wszystkich wojewódzkich przychodniach chorób układu nerwowego;</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- przyspieszenie obsady etatów lekarzy-specjalistów, pielęgniarek i asystentów społecznych w powiatowych poradniach chorób układu nerwowego, ze zwróceniem szczególnej uwagi na obsadę etatów asystentów społecznych, którzy mogliby podjąć organizowanie opieki nad chorymi, którzy przeszli leczenie szpitalne i powinni znajdować się pod opieką poradni powiatowych;</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- rozważenie możliwości wprowadzenia 6-tygodniowego urlopu wypoczynkowego dla lekarzy-psychiatrów.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Ponadto Komisja postanowiła skierować do sejmowej Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wnioski w sprawie regulacji norm żywieniowych i rzeczowych w szpitalach psychiatrycznych na poziomie obowiązującym w szpitalach ogólnych; w sprawie regulacji uposażeń sanitariuszy w szpitalach psychiatrycznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">O WYŻSZYM SZKOLNICTWIE MEDYCZNYM</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej Jana Kostrzewskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 6 września 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.20" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Mówiąc o programach studiów, musimy być świadomi celu, jaki chcemy osiągnąć i warunków, w jakich pracować będą przyszli lekarze za kilkanaście lat. W okresie tym zmienią się warunki życia w kraju — jeszcze większy niż obecnie będzie procent ludności żyjącej w miastach, rozrośnie się przemysł, nastąpią dalsze przeobrażenia na wsi. Mimo obecnego niedoboru lekarzy na wsiach, musimy mieć na uwadze zmianę struktury ludnościowej wyrażającej się w rosnącej przewadze ludności miejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-10.21" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Zmieni się też struktura zachorowań i potrzebnych świadczeń lekarskich. Przyszła służba zdrowia wymagać też będzie przeobrażeń organizacyjnych; trzeba również mieć na uwadze rozwój innych zawodów uczestniczących w ochronie zdrowia, jak stomatologia, farmacja, pielęgniarki, instruktorów higieny czy terapii zajęciowej. Praca fachowych zespołów będzie odgrywać coraz większą rolę w przyszłej ochronie zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-10.22" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Wyodrębniają się 3 podstawowe działy medycyny:</u>
+          <u xml:id="u-10.23" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- medycyna przedkliniczna, środowiskowa, która zajmuje się w zasadzie człowiekiem zdrowym jeszcze przed jego poczęciem, aż po ostatnie dni życia, troszcząca się, by człowiek najdłużej zachowywał pełną sprawność fizyczną;</u>
+          <u xml:id="u-10.24" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- medycyna lecznicza, która w niedawnej jeszcze przeszłości była w procesie nauczania przeważnie zawężana do medycyny szpitalnej. Obecnie szukamy dróg ściślejszego powiązania lecznictwa otwartego z lecznictwem zamkniętym, a w programie nauczania dążymy do położenia należytego akcentu na przygotowanie lekarza do pracy w lecznictwie otwartym;</u>
+          <u xml:id="u-10.25" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">- medycyna pokliniczna, to jest rehabilitacja rozrastająca się obecnie do wielkiego działu ściśle związanego z lecznictwem z jednej strony, a z drugiej strony — z życiem społecznym; ma ona na celu przywracanie pacjentowi sprawności fizycznej, psychicznej i przystosowania go do życia społecznego.</u>
+          <u xml:id="u-10.26" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Te 3 działy medycyny należy ustawić w odpowiednich proporcjach. Na proporcje te ma również wpływ struktura wieku ludności. O ile do niedawna w rozwoju ochrony zdrowia w Polsce uwzględniano należyty priorytet pediatrii, tak w niedalekiej przyszłości wyłania się problem opieki nad ludźmi w wieku podeszłym. Im lepiej do opieki nad tymi ludźmi przygotowani będą lekarze, tym dłużej ludzie ci zachowają pełną sprawność.</u>
+          <u xml:id="u-10.27" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Niełatwo jest tę bogatą problematykę społeczną i zawodową uwzględnić w programach nauczania. Najprościej byłoby czynić to przez dodawanie do studiów coraz to nowych przedmiotów. Powstaje jednak kolizja, gdyż przedłużyłoby to czas niezbędny do osiągnięcia przez lekarza pełnej sprawności zawodowej.</u>
+          <u xml:id="u-10.28" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Są sugestie, aby lekarzy specjalizować już w toku studiów. Szybkie postępy wiedzy medycznej powodują też konieczność, aby uczelnie nie kończyły swoich zadań na wydaniu dyplomu, lecz zapewniały lekarzom dokształcanie oraz włączały się do fachowego nadzoru nad działalnością placówek służby zdrowia. Tu znów problem warunków, w jakich znajdują się uczelnie — pomieszczeń, wyposażenia w sprzęt, a co najważniejsze — kadry personelu nauczającego. Jeśli chcemy upraktycznić kształcenie lekarzy, musimy zbliżyć warunki nauki do warunków, w jakich przyszli lekarze będą pracować. Trzeba rozbudowywać kliniki, ale równocześnie coraz szerzej korzystać z zakładów lecznictwa powszechnego. Otwarty ostatnio szpital w Kielcach, nowoczesny i bogato wyposażony, jest niemal idealnym obiektem do tych celów. Podobnie jest z placówkami sanitarno-epidemiologicznymi, bogatszymi w sprzęt niż katedry. W tym celu należy jednak przygotować kadrę pracowników placówek lecznictwa powszechnego, czy służby sanitarnej, zdolną do pełnienia zadań dydaktycznych.</u>
+          <u xml:id="u-10.29" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Uczelnie nasze pracują w trudnych warunkach. W tych trudnych warunkach spełniły one wielkie zadanie, wydatnie zwiększając liczbę lekarzy w kraju, który pod względem opieki zdrowotnej był zacofany, a dziś należy do światowej czołówki. Mamy lepsze wskaźniki ilości lekarzy w porównaniu do liczby mieszkańców niż kraje skandynawskie, Wielka Brytania, Francja czy Kanada. Mamy też warunki, aby posiadane już środki stworzone dzięki rosnącym nakładom państwa lepiej wykorzystać, zabezpieczając wymogi, jakie przed medycyną stawiać będzie najbliższa przyszłość.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00046-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00046-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..abd92ae
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00046-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00046-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 46/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 46/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:27</note>
+        <note type="sessionNo">46</note>
+        <date>1968-12-13</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełEmiliaJeżewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Emilia Jeżewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHelenaDąbska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Helena Dąbska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKleczaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kleczaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyKępiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Kępiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełRomanStachoń" role="speaker">
+        <persName>Poseł Roman Stachoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Komisji poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00046-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00046-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..369c72b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00046-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,104 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 13 grudnia 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Alicji Musiałowej (PZPR) i Olgi Szwałkiewicz (bezp.), rozpatrzyła projekt planu i budżetu na rok 1969 i podstawowych założeń na rok 1970 oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za rok 1967 w części dotyczącej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministrem — Janem Kostrzewskim;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- przedstawiciele Centralnej Rady Związków Zawodowych z kierownikiem zespołu ochrony zdrowia — Mieczysławem Kłobuckim.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Przed posiedzeniem posłowie otrzymali na piśmie informacje przygotowane przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Informację o projekcie planu na 1969 r. i podstawowych założeń na 1970 r. w części dotyczącej służby zdrowia złożył Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">(Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską.)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Koreferat przedstawiła poseł Bolesława Maciejewska (bezp.).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Systematyczny postęp w ochronie zdrowia umożliwił m.in. przedłużenie przeciętnego okresu życia mężczyzn do 67,5 lat i kobiet do 72,3 lat; uległ także obniżeniu wskaźnik umieralności wynoszący obecnie 7,7 zgonów na 1.000 mieszkańców. Zmniejszył się wskaźnik zgonów niemowląt (z 48,5 w 1963 r. do 37,8 na 1.000 żywo urodzonych niemowląt — w roku 1967). Godne podkreślenia jest zjawisko znacznego spadku umieralności niemowląt na wsi. Nadal zmniejsza się liczba zachorowań na choroby zakaźne i gruźlicę.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Z każdym rokiem zwiększa się ilość lekarzy, farmaceutów, pielęgniarek i położnych. Średnia krajowa wynosi obecnie 13,4 lekarzy na 10 tys. mieszkańców, ale jeszcze w 9 województwach wskaźnik ten jest niższy. Dla osiągnięcia w tych regionach wskaźnika krajowego potrzeba zatrudnić dalszych 965 lekarzy. Ponieważ corocznie przybywa w tych województwach 70–80 lekarzy, osiągnięcie wskaźnika krajowego nastąpić mogłoby nie wcześniej niż za 10 lat. W tej sytuacji budzi niepokój, iż niektóre z województw odczuwających brak lekarzy nie w pełni wykorzystują możliwości zwiększenia kadry lekarskiej. I tak w ubiegłym roku w woj. bydgoskim nie zapełniono 95 etatów lekarskich, w woj. wrocławskim — 109, w woj. lubelskim — 82. Wpływa na to zjawisko m.in. niechęć podejmowania przez lekarzy pracy w ośrodkach nieatrakcyjnych, trudności mieszkaniowe itp.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Wolno wzrasta ilość szpitali i łóżek w szpitalach. Wskaźnik liczby łóżek szpitalnych na 10 tys. mieszkańców wzrośnie w 1969 r. do 51,1, a w roku 1970 — do 51,8. Jeszcze powolniejszy wzrost nastąpić ma w lecznictwie psychiatrycznym. W tej dziedzinie lecznictwa w 1969 r. przybędzie 900 łóżek, a wskaźnik (na 10 tys. mieszkańców) wzrośnie z 12,1 w 1968 r. do 12,3 w 1969 r. Oznacza to, że lecznictwo psychiatryczne nadal nie będzie w stanie zaspokoić potrzeb.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Norma na leki w szpitalach ogólnych jest za niska i nie zaspokaja faktycznych potrzeb. Zbyt skromne są także fundusze dewizowe na zakup leków z importu.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Wiele braków występuje również w dziedzinie opieki zdrowotnej nad młodzieżą szkolną. W niektórych ośrodkach liczba lekarzy szkolnych jest stanowczo za mała. Np. w Gnieźnie na 12 tys. uczącej się młodzieży zatrudniony jest tylko 1 lekarz, pracujący przez 7 godzin dziennie, podczas gdy należałoby zatrudnić aż 6 lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W dziedzinie inwestycji służby zdrowia pozytywnie ocenić należy zwiększenie uprawnień organów terenowych do podejmowania zamierzeń inwestycyjnych. Za dalszą decentralizacją nakładów inwestycyjnych przemawia większa znajomość przez władze terenowe problematyki służby zdrowia i lepsze możliwości efektywnego wykorzystania tych nakładów, zgodnie z potrzebami społecznymi danego regionu.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Na pytania posłów: Józefa Ciupińskiego (SD), Jerzego Hagmajera (bezp. „Pax”), Władysława Szymczaka (PZPR), Stanisława Dejewskiego (PZPR), Zygmunta Filipowicza (bezp. Chrześc. Stow. Społ.), Jerzego Prymy (PZPR), Floriana Pierańskiego (SD), Henryki Gwiazdy-Pietrasz (bezp.), Jerzego Kępińskiego (PZPR), Romana Stachonia (PZPR), Teodozji Borkowskiej (PZPR), Witolda Adamuszka (PZPR), Emilii Jeżewskiej (bezp.), Jadwigi Janiszewskiej (bezp.), Jana Kleczaja (ZSL) i Stanisława Szyndlara (ZSL), wyjaśnień udzielili: Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski, dyrektor generalny w tym ministerstwie — Roman Secomski oraz dyrektor departamentu — Bronisław Saldak.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Wyjaśnienia te dotyczyły m.in.: rozwoju sieci aptek w 1969 r., zagadnień związanych z usprawnieniem remontów szpitali, zwiększeniem dostaw sprzętu medycznego, a przede wszystkim aparatów EKG i aparatów rentgenowskich, stanu i możliwości zapewnienia ubezpieczonym opieki zdrowotnej przez przychodnie rejonowe przez całą dobę, importu leków przeciwgruźliczych, produkcji leków antyimportowych, terenowej koordynacji świadczeń i pracy 2-zmianowej pracowni diagnostycznych oraz zagadnień związanych z wykrywaniem i leczeniem chorób wenerycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Na pytanie posła Józefa Ciupińskiego (SD) Minister Kostrzewski stwierdził, że:</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Służba sanitarno-epidemiologiczna dysponuje coraz pokaźniejszą liczbą fachowców z wyższym wykształceniem — lekarzy i nie tylko lekarzy. W stosunku do stanu optymalnego, którego osiągnięcie stanowi długofalowy cel resortu, służba sanitarno-epidemiologiczna zatrudnia już połowę potrzebnych dla osiągnięcia tego celu lekarzy, 76 proc. innych pracowników z wyższym wykształceniem i 75 proc. wykwalifikowanych pracowników bez wyższego wykształcenia.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Na pytanie posła Jerzego Hagmajera (bezp. „Pax”) Minister Kostrzewski wyjaśnił, że:</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Uruchomienie Wyższej Szkoły Pielęgniarskiej ma nastąpić już w roku akademickim 1969/1970. Szkoła ta działać będzie przy Akademii Medycznej w Lublinie i szkolić ma dyplomowane pielęgniarki. Program przewiduje 3-letni okres studiów. W pierwszym roku działania szkoła przyjmie ok. 80 osób.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Odpowiadając posłowi Władysławowi Szymczakowi (PZPR), Minister Kostrzewski podkreślił:</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Postęp w zapobieganiu i leczeniu chorób związanych z zatruciami substancjami chemicznymi będzie osiągnięty w oparciu o działalność Centralnego Ośrodka Toksykologicznego przy Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi. W ośrodku tym bada się używane w różnych dziedzinach (m.in. w rolnictwie) chemikalia i ewentualne możliwości zatrucia nimi. Ośrodek ten działa jako punkt konsultacyjny, podobnie jak Ośrodek Medycyny Pracy i Higieny Wsi w Lublinie, przy którym znajduje się również oddział z łóżkami szpitalnymi. Przewiduje się uruchomienie w przyszłości 10 takich ośrodków regionalnych, a w dalszej przyszłości — jednego ośrodka tego typu w każdym województwie. Ośrodki te działać będą jako punkty szkoleniowe i konsultacyjne, wzbogacające wiedzę personelu lekarskiego szpitali powiatowych na temat chorób związanych z zatruciami substancjami chemicznymi.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyKępiński">Baza szpitalna w woj. wrocławskim nie rozbudowuje się odpowiednio do potrzeb. W roku bieżącym niepełna realizacja planu inwestycyjnego stwarza obawy, że założony wzrost ilości łóżek w szpitalach nie zostanie osiągnięty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełEmiliaJeżewska">Ograniczenie środków ma kapitalne remonty szpitali w woj. wrocławskim budzi uzasadniony niepokój. Pogłębi się postępujący proces dekapitalizacji wielu budynków szpitalnych. Należałoby rozważyć możliwość zwiększenia kredytów na ten cel w projekcie planu na 1969 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełEmiliaJeżewska">Stan sanitarno-epidemiologiczny kraju wprawdzie się poprawia, co jest m.in. skutkiem działania coraz lepiej szkolonych kadr, ale pamiętać trzeba, że sama służba zdrowia nie jest w stanie rozwiązywać wszystkich problemów w tej dziedzinie. Do odpowiedzialności za poziom sanitarno-epidemiologiczny kraju poczuwać się muszą wszystkie zainteresowane w jego podnoszeniu ogniwa administracji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanKleczaj">Nie przywiązujemy dostatecznej wagi do szkolenia pracowników rolnych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Odnosi się to zwłaszcza do tych rolników, którzy obsługują maszyny rolnicze, jak również mają do czynienia ze środkami chemicznymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełRomanStachoń">Zbyt mało uświadamiamy sobie wielkość szkód wywołanych nadmiernym hałasem; przyspieszenie badań nad tym problemem i podjęcie środków zaradczych staje się coraz bardziej konieczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Współpraca lecznictwa otwartego i zamkniętego napotyka w terenie na dość poważne trudności organizacyjne. Integracja służby zdrowia przebiegałaby szybciej i sprawniej, gdyby opracowane zostały akty prawne regulujące ten proces.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Cała dziedzina profilaktyki poza-niemowlęcej spoczywa w zasadzie w rękach lekarzy nie pediatrów. Konieczne jest więc stworzenie korzystniejszych warunków kształcenia pediatrów.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Akcja przeciwdziałająca epidemii świerzbu ograniczana jest wielkością środków przewidzianych na ten cel. Należy się zastanowić, czy nie dałoby się wygospodarować większych funduszy na walkę z tą chorobą.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Ilość miejsc w szpitalach psychiatrycznych, mimo wzrostu, stale nie zaspokaja potrzeb. W tych szpitalach pewną ilość miejsc blokują ponadto chorzy chronicy. Do rozważenia jest więc problem zorganizowania specjalnych placówek dla chroników, co odciążyłoby szpitale psychiatryczne.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">W dziedzinie inwestycji konieczna jest pełna realizacja ustalonych zadań. Natomiast w zakresie remontów kapitalnych trzeba planowo i zgodnie z potrzebami układać harmonogramy tych prac.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">Dysproporcja występująca między stanem zdrowia dzieci w mieście i na wsi wynika przede wszystkim z faktu, że leczenie dzieci na wsi zbyt często jest za wcześnie przerywane. Niejednokrotnie względy finansowe rodzin wiejskich decydują o możliwości dalszego leczenia.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełStanisławSzyndlar">Pula miejsc sanatoryjnych przeznaczonych dla rolników nie jest w pełni wykorzystywana. Trzeba się zatem zastanowić nad przyczynami i drogą rozwiązania tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełStanisławSzyndlar">Dużo kłopotów dyrekcji i administracji szpitali przysparza sprawa zaopatrzenia w sprzęt medyczny. Brak katalogów i brak informacji dotyczących możliwości zaopatrzenia nie sprzyjają sporządzaniu zapotrzebowań przez szpitale.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełHelenaDąbska">Należałoby zrewidować obecne zasady kierowania na leczenie sanatoryjne i wprowadzić zmiany polegające na tym, aby lekarz ośrodka wiejskiego mógł kwalifikować pacjenta do leczenia sanatoryjnego.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełHelenaDąbska">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski oraz dyrektor generalny w tym Ministerstwie — Roman Secomski.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełHelenaDąbska">Przewodnicząca Komisji — poseł Alicja Musiałowa (PZPR): Postęp osiągnięty przez szpitalnictwo jest bezsprzeczny. Tym niemniej szpitale pokonywać muszą wiele trudności, co ujemnie rzutuje na możliwości zwiększenia ich świadczeń. Zbyt wolno wzrasta ilość miejsc, co zmusza wiele szpitali do nadmiernego zagęszczenia powierzchni szpitalnej drogą dostawiania dodatkowych łóżek. Jest to rozwiązanie chwilowe i nie może być stosowane dłuższy okres czasu.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełHelenaDąbska">Niedostateczne jest wyposażenie szpitali w niezbędne urządzenia pralnicze i kuchenne; wiele troski budzi zabezpieczenie niezbędnych dostaw sprzętu medycznego.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełHelenaDąbska">Dalszej poprawy wymagają normy żywieniowe w szpitalach, zwłaszcza psychiatrycznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełHelenaDąbska">Szkolenie rolników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy nie może obciążać tylko służby zdrowia. Sprawą tą z powodzeniem może zająć się agronom gromadzki, oczywiście współdziałający z lekarzem.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełHelenaDąbska">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1969 r. oraz podstawowych założeń planu na 1970 r. w części dotyczącej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełHelenaDąbska">Równocześnie Komisja wystąpiła do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z wnioskiem o rozważenie możliwości zwiększania wydatków resortu zdrowia na powiększenie norm żywieniowych w zakładach dla nerwowo i psychicznie chorych; normy te są obecnie niższe niż w szpitalnictwie ogólnym.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełHelenaDąbska">We wnioskach skierowanych do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełHelenaDąbska">- zabezpieczenie realizacji planów inwestycyjnych w szpitalnictwie;</u>
+          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełHelenaDąbska">- zaplanowanie w rezerwie budżetowej rządu kwot na zakup sprzętu i aparatury medycznej, która ukaże się na rynku poza normalnym planem produkcji;</u>
+          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełHelenaDąbska">- zobowiązanie resortów do przestrzegania przepisów w zakresie ochrony wód i powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniem;</u>
+          <u xml:id="u-9.12" who="#PosełHelenaDąbska">- rozszerzenie instruktażu prowadzonego przez służbę rolną w dziedzinie przepisów bhp, a zwłaszcza w zakresie stosowania i szkodliwości dla zdrowia środków ochrony roślin;</u>
+          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełHelenaDąbska">- przyznanie dodatków za uciążliwą pracę dla personelu pielęgniarskiego zatrudnionego w zakładach dla nerwowo i psychicznie chorych.</u>
+          <u xml:id="u-9.14" who="#PosełHelenaDąbska">Na wniosek posła Teodozji Borkowskiej (PZPR), która zreferowała sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu za rok 1967 w części dotyczącej służby zdrowia, Komisja przyjęła to sprawozdanie.</u>
+          <u xml:id="u-9.15" who="#PosełHelenaDąbska">Komisja uchwaliła również plan pracy na najbliższe miesiące.</u>
+          <u xml:id="u-9.16" who="#PosełHelenaDąbska">O PROJEKCIE PLANU NA 1969 R. I PODSTAWOWYCH ZAŁOŻEŃ PLANU NA 1970 R. W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ SŁUŻBY ZDROWIA</u>
+          <u xml:id="u-9.17" who="#PosełHelenaDąbska">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej — Jana Kostrzewskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 13 grudnia 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.18" who="#PosełHelenaDąbska">W roku bieżącym i w latach ubiegłych uwaga resortu zdrowia koncentrowała się na powiększeniu kadr służby zdrowia, zwiększaniu bazy leczniczej oraz lepszemu jej wykorzystaniu w celu poprawy jakości pracy i unowocześnieniu działania tej służby.</u>
+          <u xml:id="u-9.19" who="#PosełHelenaDąbska">Jednym z ważnych zadań była reforma studiów wyższych, zmierzająca do wyjścia studentów poza mury klinik, poza szpitale do lecznictwa otwartego, jak również wyjścia z miasta na wieś poprzez system obozów studenckich oraz system praktyk podyplomowych. Z tym wiąże się nowa rola akademii medycznych, które oprócz kształcenia kadr medycznych mają obowiązek sprawowania nadzoru fachowego nad służbą zdrowia danego regionu. Aktualnie mamy w kraju 10 akademii medycznych. Poważne zadania w dziedzinie nadzoru fachowego i poprawy jakości pracy służby zdrowia oraz w dziedzinie oceny stanu zdrowia ludności stoją również przed instytutami naukowymi.</u>
+          <u xml:id="u-9.20" who="#PosełHelenaDąbska">Zarówno w województwie jak i w powiecie konieczna jest koordynacja szpitalnictwa i lecznictwa otwartego.</u>
+          <u xml:id="u-9.21" who="#PosełHelenaDąbska">W zakresie doskonalenia kadr dużą rolę mają do spełnienia stowarzyszenia medyczne. W zakresie rozwoju pielęgniarstwa realizowany będzie program szkolenia i specjalizacji podyplomowej, w tym celu został utworzony ośrodek szkolenia podyplomowego średnich kadr medycznych, a również powołana zostanie Wyższa Szkoła Pielęgniarstwa w Lublinie.</u>
+          <u xml:id="u-9.22" who="#PosełHelenaDąbska">Kolejnym istotnym problemem jest integracja służby zdrowia, tzn. zespalania pionów lecznictwa, otwartego i zamkniętego, pogotowia i szpitali. Przykładem współdziałania może tu być pion gruźlicy, który działa w ścisłym zespoleniu z lecznictwem podstawowym, otwartym i zamkniętym, z przemysłową służbą zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-9.23" who="#PosełHelenaDąbska">Dużą wagę przywiązuje się do współdziałania służby zdrowia w realizacji programu podnoszenia ogólnego stanu zdrowia społeczeństwa drogą szerzenia oświaty sanitarnej. Temu celowi służą również środki masowego przekazu, prasa, radio i telewizja, wykorzystanie ich winno być jeszcze bardziej efektywne.</u>
+          <u xml:id="u-9.24" who="#PosełHelenaDąbska">Włączanie się służby zdrowia w proces rozwoju gospodarczego kraju, uprzemysłowienia, urbanizacji, rozwoju rolnictwa, stawia przed resortem zadania dotyczące m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-9.25" who="#PosełHelenaDąbska">- oceny stanu zanieczyszczenia powietrza w kraju; sporządzane są mapy zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego poszczególnych rejonów;</u>
+          <u xml:id="u-9.26" who="#PosełHelenaDąbska">- chemizacji rolnictwa i życia codziennego i związanego z tym problemu żywności i żywienia;</u>
+          <u xml:id="u-9.27" who="#PosełHelenaDąbska">- walki z hałasem;</u>
+          <u xml:id="u-9.28" who="#PosełHelenaDąbska">- walki z chorobami zakaźnymi, która będzie kontynuowana w oparciu o dotychczasowy program;</u>
+          <u xml:id="u-9.29" who="#PosełHelenaDąbska">- zwalczania chorób wenerycznych; na ten cel przeznacza się w 1969 r. znaczne środki;</u>
+          <u xml:id="u-9.30" who="#PosełHelenaDąbska">- rozwoju lecznictwa, zwłaszcza w dziedzinie chorób układu krążenia, nowotworowych;</u>
+          <u xml:id="u-9.31" who="#PosełHelenaDąbska">- poprawy stanu lecznictwa otwartego, zwłaszcza w małych miasteczkach i na wsi;</u>
+          <u xml:id="u-9.32" who="#PosełHelenaDąbska">- podniesienia poziomu pracy przemysłowej służby zdrowia, na co zwracano uwagę w dyskusji przedzjazdowej oraz w debacie na V Zjeździe Partii;</u>
+          <u xml:id="u-9.33" who="#PosełHelenaDąbska">- rozwijania rehabilitacji, która stała się jednym z ważnych zadań lecznictwa zamkniętego i otwartego.</u>
+          <u xml:id="u-9.34" who="#PosełHelenaDąbska">W projekcie planu na 1969 r. zakłada się wzrost liczby łóżek szpitalnych o 3.180, w tym w lecznictwie psychiatrycznym — o 900; ilość przychodni w miastach zwiększy się o 92 nowe placówki, osiągając stan 4.083. Liczba przychodni w zakładach przemysłowych wyniesie w 1969 r. 2.245.</u>
+          <u xml:id="u-9.35" who="#PosełHelenaDąbska">Na wsi przewiduje się przyrost 91 ośrodków zdrowia oraz 35 wiejskich spółdzielni zdrowia. W sumie na koniec 1969 r. czynnych będzie 2.503 wiejskich ośrodków zdrowia, zatrudniających 2.670 lekarzy i ponad 2.000 lekarzy dentystów.</u>
+          <u xml:id="u-9.36" who="#PosełHelenaDąbska">Kadra lekarska zostanie powiększona o 3.630 absolwentów kończących w 1969 r. studia medyczne. W związku z tym wskaźnik lekarzy na 10 tys. ludności wzrośnie do 14,3, a lekarzy dentystów — do 4. Zwiększeniu również ulegnie kadra farmaceutyczna do 12.050 osób, co da wskaźnik 3,7. Liczba pielęgniarek wzrośnie o około 98 tys., w związku z czym ulegnie poprawie z 28,6 do 30,1 wskaźnik pielęgniarek na 10 tys. mieszkańców.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00047-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00047-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4ef7bb5
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00047-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00047-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 47/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 47/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:28</note>
+        <note type="sessionNo">47</note>
+        <date>1968-12-12</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00047-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00047-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..def99f9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00047-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 12 grudnia 1968 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Romana Stachonia (PZPR), rozpatrzyła projekty planu i budżetu na 1969 r., podstawowych założeń planu na 1970 r. oraz sprawozdanie Rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. w części dotyczącej Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z następcą przewodniczącego — Leszkiem Bednarskim, wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów oraz Centralnej Rady Związków Zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem na piśmie informacje Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki o projekcie planu i budżetu na rok 1969 oraz podstawowych założeń na rok 1970. Zreferował je zastępca przewodniczącego GKKFiT — Leszek Bednarski (Streszczenie informacji zamieszczamy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Uwagi zespołu poselskiego przedstawił poseł Henryk Ziętek (PZPR), który po omówieniu poszczególnych pozycji projektu planu i budżetu przedstawił wnioski zespołu.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">We wnioskach tych wskazuje się, że w projekcie planu nie znajduje dostatecznego odbicia zwiększające się zapotrzebowanie społeczeństwa na usługi sportowo-turystyczne. Pamiętać trzeba, że w wyniku realizacji V Zjazdu Partii nastąpi dalsze skracanie czasu pracy i ujednolicenie norm urlopowych. Stwarza to konieczność takiego rozbudowania bazy turystyczno-sportowej, aby zapewnić ona mogła dobre warunki dla rekreacji i wypoczynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Konieczne jest również zwrócenie większej uwagi na wychowanie fizyczne w szkołach. Dotychczas przedmiot ten nie był traktowany na równi z innymi przedmiotami, a to ze względu na brak kadr, bazy i sprzętu. Należy więc poprawić zaopatrzenie szkół oraz dopływ nauczycieli wf.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">GKKFiT winien zwrócić większą niż dotychczas uwagę na tereny otwarte o właściwościach rekreacyjnych (naturalne zbiorniki wodne, parki, lasy, tereny narciarskie) oraz na istniejące już ośrodki turystyczno-wypoczynkowe i istniejące tam urządzenia. Ośrodki te powinny być szerzej wykorzystywane dla wypoczynku świątecznego. Wskazane byłoby budowanie ośrodków wypoczynkowych czynami społecznymi przy częściowym dofinansowaniu tych prac przez państwo.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Częstym zjawiskiem jest niedostateczne wykorzystywanie kompletnie wyposażonych obiektów sportowych. Należałoby więc doprowadzić do ściślejszego powiązania tych obiektów z klubami sportowymi lub określonymi środowiskami, aby zapewnić ich wykorzystanie. GKKFiT winien głębiej ingerować w proporcjonalne rozmieszczenie i wykorzystanie obiektów sportowych. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że hale sportowe nie są przystosowane do prowadzenia treningów i zawodów lekkoatletycznych w okresie zimowym. Brak jest basenów krytych o wymiarach olimpijskich, jak również nie posiadamy ani jednej hali przystosowanej do rozgrywania międzynarodowych zawodów lekkoatletycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Na pytania posłów: Mieczysława Hebdy (PZPR), Alicji Musiałowej (PZPR), Zygmunta Filipowicza (bezp. Chrz. Stow. Społ.), Stanisława Szyndlara (ZSL), Jerzego Kępińskiego (PZPR), Wacława Jagodzińskiego (ZSL), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.), Witolda Adamuszka (PZPR), Romana Stachonia (PZPR), Teodozji Borkowskiej (PZPR) wyjaśnień udzielili: zastępca przewodniczącego GKKFiT — Leszek Bednarski oraz dyrektorzy departamentów w GKKFiT — Stanisław Ostrowski, Tadeusz Zygmuntowicz, Bogusław Urban, Lucjan Niemczewski i Jerzy Łysakowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">GKKFiT przygotowuje konkretny program usprawnienia i rozszerzenia akcji turystycznej w związku z planowanym w przyszłości skróceniem czasu pracy. Program ten przewidywać będzie zamierzenia organizacyjne i popularyzatorskie, które umożliwią odpowiednie kierowanie zwiększoną falą turystów. Dążyć się będzie do zacieśnienia współpracy między GKKFiT i WKKFiT a Ministerstwem Handlu Wewnętrznego i terenowymi władzami handlu. Rozszerzać należy dobre doświadczenia masowej komunikacji w dni świąteczne zdobyte przez warszawskie przedsiębiorstwo komunikacyjne (zielone linie autobusowe).</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie; Witold Adamuszek (PZPR), Wacław Jagodziński (ZSL), Henryka Gwiazda-Pietrasz (bezp.), Zygmunt Filipowicz (bezp. Stow. Chrześc. Społ.), Władysław Szymczak (PZPR) oraz Roman Stachoń (PZPR); dodatkowych wyjaśnień udzielił zastępca Przewodniczącego GKKFiT — Leszek Bednarski.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W dyskusji podkreślono, że projekt planu i budżetu na 1969 rok zabezpiecza warunki dla dalszego rozwoju sportu i turystyki. Konieczne jest jednak działanie zmierzające do pełnej realizacji wszystkich założeń planu i prawidłowe, oszczędne gospodarowanie środkami budżetowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Jednym z najpilniejszych zadań stojących przed GKKFiT jest rozbudowa bazy sportowej, turystycznej i rekreacyjnej, aby zapewnić dobre warunki wypoczynku. Ma to szczególne znaczenie wobec perspektywy skracania czasu pracy i zrównania praw urlopowych pracowników fizycznych i umysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Wskazywano na potrzebę usprawnienia działalności klubów i zrzeszeń sportowych, jak również normalizacji w dziedzinie zatrudnienia zawodników uprawiających sport wyczynowy.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Mimo wielokrotnego zwracania uwagi na konieczność podniesienia na wyższy poziom zajęć wychowania fizycznego w szkołach, problem ten nadal jest przez władze szkolne niedoceniany. Dla krzewienia kultury fizycznej w naszym społeczeństwie właściwe prowadzenie lekcji gimnastyki ma istotne znaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Nadal budzi zastrzeżenia jakość sprzętu i odzieży sportowej. Konieczne jest — zdaniem posłów — podjęcie prac zmierzających do poprawy w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na 1969 r. oraz podstawowych założeń planu na 1970 w części dotyczącej Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Komisja zleciła zespołowi w składzie — posłowie: Andrzej Żabiński (PZPR), Henryk Ziętek (PZPR) i Jerzy Kępiński (PZPR) opracowanie projektu dezyderatów wynikających z koreferatu i dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. przez GKKFiT zreferował poseł Jerzy Kępiński (PZPR), który stwierdził zgodność prezentowanych w tym sprawozdaniu danych z danymi zawartymi w sprawozdaniu GKKFiT z wykonania planu i budżetu w 1967 r. Sprawozdanie to Komisja rozpatrzyła w dniu 20 czerwca 1968 r. (patrz BPS nr 606)IV kad./.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. przez GKKFiT.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">O PROJEKCIE PLANU NA ROK 1969 I PODSTAWOWYCH ZAŁOŻEŃ PLANU NA 1970 R. W CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ GŁÓWNEGO KOMITETU KULTURY FIZYCZNEJ I TURYSTYKI</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Streszczenie informacji złożonej przez zastępcę Przewodniczącego GKKFiT — Leszka Bednarskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 12 grudnia 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W roku bieżącym sport polski uczestniczył w licznych międzynarodowych imprezach. Szczególnie w Meksyku nie zawiódł pokładanych nadziei. W trudnych warunkach Polska zdobyła ósme miejsce w ogólnej klasyfikacji igrzysk. Z oceny dorobku polskiego sportu wyciągnąć należy szereg wniosków. Pragniemy nie tracić ani chwili czasu w przygotowaniach do następnej, trudniejszej olimpiady w Monachium. Należy szybciej rozwijać sport kwalifikowany, szczególnie w zaniedbanych dotychczas olimpijskich dyscyplinach sportu. Trzeba poprawić warunki pracy dydaktyczno-szkoleniowej w uczelniach wychowania fizycznego oraz szybciej kształcić kadry trenerskie. Należy też lepiej powiązać badania naukowe z potrzebami sportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Projekt planu na rok 1969 wiąże się z obchodami 25-lecia PRL. Szereg imprez sportowych i turystycznych organizowanych z okazji tej rocznicy otrzyma szczególnie uroczystą oprawę. Dla uczczenia 25-lecia PRL planuje się wprowadzenie w Dniu Zwycięstwa, 9 maja, specjalnej odznaki sportowej zdobywanej przez cały rok obchodów - do 9 maja 1970 r. Przeprowadzone zostaną imprezy „Tygodnia Kultury Fizycznej” w okresie 7-15 czerwca 1969 r. W Dniu Święta Odrodzenia w Warszawie odbędzie się centralna parada sportowa.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Przewiduje się w projekcie planu zwiększenie dotacji dla masowych organizacji kultury fizycznej, co zabezpieczy ich rozwój i pozwoli na zwiększenie zasięgu ich oddziaływania. Odpowiednie środki na popieranie czynów społecznych w zakresie budowy obiektów i urządzeń sportowych zabezpieczone zostaną przez terenowe komitety kultury fizycznej i turystyki, ze środków Totalizatora Sportowego i z innych źródeł.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W sporcie wyczynowym szkolenie reprezentacji narodowej otrzymało priorytet przed innymi formami szkolenia. Brakujących środków na szkolenie sportowe młodzieży szukać należy w ograniczaniu zbyt rozbudowanego systemu rozgrywek ligowych i imprez centralnych, a także poprzez ustalenie właściwych proporcji w wykorzystaniu funduszy klubowych przez sekcje piłki nożnej i sekcję innych dyscyplin sportu.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">GKKFiT podjął decyzję przekształcenia dwuletnich studiów nauczycielskich wychowania fizycznego na trzyletnie wyższe szkoły nauczycielskie. W celu realizacji tego zamierzenia powołano zespół, który przygotuje szczegółowe projekty. W roku 1968 dokonano istotnych zmian w kształceniu trenerów, uruchamiając w wyższych szkołach wychowania fizycznego dwuletnie, zaoczne studia trenerskie, na które przyjmowani są wybitni sportowcy posiadający co najmniej 3 lata stażu instruktorskiego, świadectwo dojrzałości i właściwą postawę ideowo-polityczną. W przyszłym roku stopnie trenera uzyska dalszych 800 osób, co zwiększy stan liczbowy trenerów do ponad 5000.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W 1969 r. nakłady na rozbudowę, modernizację oraz remonty bazy sportowej i turystycznej wyniosą 473 mln zł ze środków Totalizatora Sportowego i 493 mln zł z Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku. Planuje się budowę 16 boisk i stadionów, 36 sal gimnastycznych i sportowych, 14 basenów krytych, 4 basenów otwartych, 6 sztucznych lodowisk itd. Baza noclegowo-gastronomiczna zwiększy się o 64 obiekty z ponad 1500 miejscami noclegowymi i ponad 8000 miejscami gastronomicznymi. Ponadto planuje się budowę i rozbudowę dalszych 95 obiektów o 7.000 miejsc noclegowych i 10.000 miejsc gastronomicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">W latach 1969-1970 produkcja sprzętu sportowego i turystycznego wzrośnie o 36 proc. w stosunku do wyników w roku 1968. O ok. 50 proc. wzrośnie ilość wypożyczalni sprzętu przy ogólnie dostępnych obiektach sportowo-turystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W turystyce krajowej przewiduje się obsłużenie 69,1 mln osób, co stanowi wzrost o 4,2 proc. Po wprowadzeniu do eksploatacji nowych obiektów (przewiduje się uruchomienie hotelu „Orbisu” w Szczecinie i Zielonej Górze oraz domów turysty w Sanoku i Ustrzykach Dolnych) „Orbis” i Domy Turystyki PTTK dysponować będą 9.645 miejscami noclegowymi. Natomiast w obiektach podległych wojewódzkim komitetom kultury fizycznej i turystyki turyści będą mieli do dyspozycji 10,1 tys. miejsc noclegowych w stałych obiektach turystycznych (bez pokojów gościnnych) oraz 18,2 tys. miejsc w obiektach sezonowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Przewiduje się, że poważnie wzrosną wpływy dewizowe z turystyki. Osiągną one ponad 77 mln zł dew. Wpływy z turystyki z krajów socjalistycznych charakteryzować będzie szczególnie wysoki wzrost, bo o 162 proc. w stosunku do 1967 r.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00048-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00048-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..67f4e3d
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00048-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00048-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 48/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 48/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:29</note>
+        <note type="sessionNo">48</note>
+        <date>1969-01-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00048-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00048-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2b3ae34
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00048-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,43 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 22 stycznia 1969 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Romana Stachonia (PZPR) rozpatrywała działalność Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki z zastępcą Przewodniczącego — Michałem Jekielem, wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów oraz Sekretarz Krajowej Rady Ogólnozwiązkowej Federacji Sportu, Wychowania Fizycznego i Turystyki — Włodzimierz Wilczek.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem obszerną informację na piśmie o działalności Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku. Uzupełniającą informację przedstawił zastępca Przewodniczącego GKKFiT — Michał Jekiel.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Jak wynika z informacji, w latach 1961-1968 dotacje przekazane przez Centralny Fundusz zamykają się łączną kwotą 2.093 mln zł, z tego na inwestycje tzw. drobne 1.202 mln zł, co stanowi 60% ogółu dotacji. W oparciu o środki Funduszu dokonano modernizacji hoteli komunalnych (m.in. 105 obiektów położonych na trasach międzynarodowych i ogólnopaństwowych), obiektów PTTK (elektryfikacja, wymiana wyposażenia, podłączenia wody i urządzeń sanitarnych), schronisk szkolnych oraz budowy i rozbudowy 102 campingów i pól namiotowych, rozbudowano również 45 ośrodków wypoczynku świątecznego. Akcja prowadzona w tym zakresie od roku 1964 została uznana za priorytetową.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Koreferat podkomisji przedstawił poseł Zygmunt Filipowicz (bezp. Chrz. Stow. Społ.). W skład podkomisji wchodzili ponadto posłowie: Zofia Grzebisz (PZPR), Wacław Jagodziński (ZSL) i Henryk Ziętek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W okresie lat 1959-1969 ruch turystyczny i wypoczynkowy wykazuje tendencje wzrostu w skali 10-15% rocznie, i w stosunku do roku 1958 potroił się. Szacuje się, że obecnie ruch turystyczny obejmuje około 60 mln osób rocznie (ponad 200 mln osobo-dni).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Od roku 1958 CRZZ podjęła wielką akcję organizowania wczasów zakładowych i wypoczynku świątecznego, która już w roku 1965 objęła 2 mln osób. Prognozy na rok 1985 określa się na prawie 6 mln osób. Prognozy ruchu turystycznego ujęte całościowo według szacunków GKKFiT określa się w roku 1985 na ponad 550 mln osobodni. Liczby te należy co najmniej podwoić na tle zmian w strukturze spożycia, wzrostu budżetów rodzinnych praż uchwał V Zjazdu PZPR, jak też podjętych w tym zakresie uchwał CRZZ.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Podkomisja uważa, że należy w obecnych warunkach poddać weryfikacji zasady działania Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Jerzy Hagmajer (bezp. „Pax”), Mieczysław Hebda (PZPR), Bolesława Maciejewska (bezp.), Leon Budzynowski (PZPR), Roman Stachoń (PZPR), wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski i przedstawiciel CRZZ — Włodzimierz Wilczek; dodatkowych wyjaśnień udzielili: zastępca Przewodniczącego GKKFiT — Michał Jekiel oraz Dyrektor Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku — Z. Rygielski.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dyskusji podkreślano, że w świetle uchwały V Zjazdu PZPR oraz uchwał CRZZ w sprawie rozwoju najszerzej pojętej bazy wypoczynku dla ludzi pracy, problem stworzenia warunków dla realizacji tego zadania nabiera obecnie szczególnej wagi. Projektowana reforma urlopów pracowniczych oraz perspektywa wprowadzenia 5-ciodniowego tygodnia pracy stwarzają konieczność znacznego rozszerzenia zakresu usług wypoczynkowo-turystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Posłowie wskazywali, że w ciągu kilku lat, jakie minęły od czasu uchwalenia w 1960 r. ustawy o organizacji kultury fizycznej i turystyki przewidującej powołanie Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku, potrzeby w zakresie bazy wczasowej i bazy wypoczynku świątecznego ogromnie wzrosły i są obecnie zaspakajane w stopniu niedostatecznym. Wprawdzie baza ta znacznie się rozszerzyła, m.in. dzięki inicjatywie i wysiłkom związków zawodowych, wymaga ona jednak znacznie szybszej rozbudowy i modernizacji oraz uruchamiania takich niezbędnych urządzeń towarzyszących, jak drogi dojazdowe, obiekty sanitarne itd. Temu celowi powinny służyć w szerszym zakresie środki Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Wskazywano ponadto, że w świetle danych pokontrolnych NIK więcej wysiłku ze strony władz centralnych i terenowych wymaga takie przygotowanie do realizacji inwestycji turystycznych, aby środki przeznaczane na ten cel z Funduszu były w pełni i racjonalnie wykorzystywane. W szeregu województw zanotowano istotne uchybienia w tej dziedzinie. Należy tak gospodarować potencjałem przerobowym budownictwa, aby obok realizacji inwestycji służących codziennym potrzebom ludności, lokować w portfelach zleceń również najistotniejsze inwestycje służące wypoczynkowi.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Komisja uznała za uzasadniony wniosek podkomisji dotyczący zbadania obecnych warunków działalności Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku oraz kierunków wydatkowania pochodzących z tego Funduszu środków. Komisja postanowiła wystąpić z dezyderatem w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja uchwaliła dezyderaty w sprawie działalności Polskiego Biura Podróży „Orbis”:</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W wyniku wizytacji szeregu centralnych i terenowych placówek „Orbisu”, Komisja stwierdziła znaczne zwiększenie się zasięgu działalności oraz poprawę usług świadczonych przez tę instytucję. Dokonane badania nasuwają równocześnie uwagi dotyczące konieczności:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- zwiększenia zakresu szkolenia kadr obsługi ruchu zagranicznego, zwłaszcza osób pilotujących wycieczki zagraniczne, zwiększenia w stosunku do tych osób wymogów w zakresie znajomości języków obcych oraz ogólnych kwalifikacji zawodowych i politycznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- zwiększenia w wyjazdach turystycznych za granicę udziału osób z poza Warszawy, jak również udziału robotników;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- dalszego podniesienia jakości usług gastronomicznych oraz kultury obsługi w restauracjach „Orbisu”;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- wzmożenia kontroli nad organizacją i jakością kwater prywatnych dla turystów zagranicznych i krajowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- zdecentralizowania środków finansowych Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku, wzmocnienia i usamodzielnienia organów wojewódzkich tego Funduszu;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- dalszego wzmocnienia i usamodzielnienia wojewódzkich ośrodków informacji turystycznej; powinny one m.in. prowadzić akcje szkoleniowe, wydawać informatory terenowe itd.;</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Komisja uchwaliła również dezyderaty dotyczące przygotowań do sezonu turystycznego 1969 r., w których postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">- dokonanie analizy ekonomicznej wykorzystania obiektów zabytkowych dla celów turystyki, z uwzględnieniem okoliczności, że turystyka nie może być obciążana kosztami inwestycji i konserwacji zabytków;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">- zbadanie możliwości wykorzystania obiektów i urządzeń Wału Pomorskiego dla celów turystycznych, a także możliwości zagospodarowania turystycznego obszarów związanych ze zwycięstwem pod Cedynią; zwrócenie większej uwagi na zagospodarowanie turystyczne powiatu żywieckiego;</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">- wzmocnienie obsady powiatowych komitetów kultury fizycznej i turystyki w powiatach turystycznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">- wzmocnienie obsady osobowej na przejściach granicznych w okresie nasilonego ruchu w sezonie letnim;</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">- szersze uwzględnienie współczynnika sezonowości w zaopatrzeniu rejonów turystycznych w artykuły żywnościowe, zwłaszcza w mięso i wędliny;</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">- zwiększenie potencjału przedsiębiorstw komunalnych kierowanego na budowę parkingów, naprawy urządzeń sanitarnych i wodnych oraz na budowę podstawowej sieci sanitarno-kanalizacyjnej;</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">- poprawę warunków komunikacyjnych, w szczególności zwiększenie częstotliwości kursowania autobusów PKS w soboty i niedziele;</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">- rozszerzenia informacji turystycznej i zwiększenia na ten cel przydziałów papieru oraz potencjału poligraficznego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00049-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00049-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..609e9bf
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00049-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00049-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 49/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 49/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:30</note>
+        <note type="sessionNo">49</note>
+        <date>1969-03-05</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Zespołu NIK — Antoni Konaszyc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBolesławIwaszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Iwaszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełEmiliaJeżewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Emilia Jeżewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełHelenaDąbska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Helena Dąbska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJadwigaJaniszewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jadwiga Janiszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefCiupiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Ciupiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełStanisławSzyndlar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Szyndlar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełTeodozjaBorkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teodozja Borkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Komisji poseł Alicja Musiałowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00049-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00049-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b776f0c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00049-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,120 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 5 marca 1969 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), - rozpatrzyła kształcenie podyplomowe fachowego personelu służby zdrowia, - wysłuchała informacji Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej o przebiegu epidemii grypy.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Oświaty i Nauki, przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministrem — Janem Kostrzewskim, dyrektor Zespołu NIK — Antoni Konaszyc, przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów, - przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Służby Zdrowia — Aleksander Mul i wiceprzewodnicząca — I. Kossobudzka.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Posłowie otrzymali przed posiedzeniem materiały informacyjne nt. kształcenia podyplomowego fachowego personelu służby zdrowia opracowany przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej, zreferował je Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">(Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską.)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełHelenaDąbska">Koreferat podkomisji przedstawiła poseł Olga Szwałkiewicz (bezp.). W skład podkomisji wchodzili posłowie: Józef Ciupiński (SD), Jadwiga Janiszewska (bezp.), Emilia Jeżewska (bezp.), Bolesława Maciejewska (bezp.), Alicja Musiałowa (PZPR), Olga Szwałkiewicz (bezp.) i Stanisław Szyndlar (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełHelenaDąbska">Członkowie podkomisji przeprowadzili w związku z tematem posiedzenia szereg wizytacji w terenie, a ponadto niektórzy z nich mają własne doświadczenia jako szkoleni lub szkolący w systemie dokształcania podyplomowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełHelenaDąbska">Moment, w którym Komisja podjęła ten temat, można uznać niejako za przełomowy; sumuje się bowiem dotychczasowe doświadczenia w dziedzinie szkolenia podyplomowego lekarzy i, na podstawie tych doświadczeń oraz w obliczu nowych potrzeb, wysuwa się projekty nowych form organizacyjnych służących dalszemu, planowemu rozwojowi polskiej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełHelenaDąbska">Kształcenie i doskonalenie kadr znajduje się dziś w centrum uwagi kraju. Z uznaniem trzeba stwierdzić, że w naukach medycznych rozpoczęto u nas najwcześniej organizację studiów podyplomowych; zastosowano tu oryginalne, wzorcowe rozwiązania i osiągnięto zarazem duże efekty. W latach 1961–1968 przeszkolono ponad 37 tys. osób z wyższym wykształceniem, w tym ponad 30 tys. lekarzy. Starano się przy tym sprostać różnorodnym potrzebom w różnorodnych formach. Ta działalność szkoleniowa zadecydowała w znacznym stopniu o nowoczesności polskiej służby zdrowia, o jej nadążaniu za poziomem światowym. Szkoleniem obejmowano lekarzy w 24 specjalnościach medycznych — ordynatorów szpitali wojewódzkich i powiatowych, lekarzy szkolnych, organizatorów służby zdrowia, lekarzy wiejskich i rejonowych (tych ostatnich za mało w stosunku do potrzeb).</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełHelenaDąbska">Czy zawsze szkolono tych, którzy najbardziej potrzebują szkolenia? W Studium Doskonalenia Kadr Lekarskich informowano podkomisję o trudnościach w dziedzinie rekrutacji. Studium czyni wszystko, aby zachęcić do szkolenia tych, którzy faktycznie tego potrzebują, opracowuje i przekazuje wojewódzkim wydziałom zdrowia właściwe informacje o tematyce, lokalizacji i terminach kursów oraz o liczbie miejsc przydzielanych dla danego województwa. Nie zawsze jednak typowanie i rekrutacja na szkolenie przebiega dostatecznie sprawnie; niekiedy kursy szkoleniowe nie mają odpowiedniej ilości kandydatów. W niektórych województwach krytycznie oceniono stosowaną przez Studium Doskonalenia Lekarzy praktykę podejmowania przez Studium decyzji, który z kilku zgłoszonych przez wojewódzkie wydziały zdrowia kandydatów będzie przyjęty na szkolenie. Jeśli konsekwentnie przestrzegać kryteriów potrzeb terenu i potrzeb dokształcania poszczególnych kandydatów, głos decydujący powinien należeć do terenowego organu, który ma lepsze rozeznanie potrzeb i jest odpowiedzialny za ich zaspokajanie.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełHelenaDąbska">W jednym terminie organizowane są kursy dla ordynatorów szpitali, co powoduje okresowe ogołacanie tych placówek z kadr kierowniczych. Należałoby rozważyć możliwość organizowania takich kursów w różnych okresach czasu.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełHelenaDąbska">Pewne trudności powoduje brak jasno określonych powiązań placówki centralnej, jaką jest Studium Doskonalenia Lekarzy, z innymi placówkami szkolącymi. Powoduje to niekiedy dezinformację o strukturze szkolenia i inne niepożądane zjawiska.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełHelenaDąbska">Zjawiskiem powszechnym jest obecnie świadomość potrzeby doskonalenia fachowego kadr służby zdrowia. Jeśli chodzi o organizację dokształcania, opinie poszczególnych województw są różne. Różne są też plany organizacji tego szkolenia w terenie. Przy popieraniu rożnych interesujących inicjatyw, trzeba jednak zapobiec nadmiernej dowolności.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełHelenaDąbska">W zintegrowanym systemie doskonalenia kadr lekarskich trzeba uwzględnić dwa nurty: jeden — tradycyjny, polegający na tym, że adept uczy się od mistrza i do tego niezbędny był jakiś czas terminowania, aby uzyskać samodzielność w uprawianiu sztuki lekarskiej. Ten nurt jest i dziś bardzo istotny w zawodzie lekarskim, jak również pielęgniarskim. Ta tradycyjna metoda jest z pewnymi modyfikacjami szeroko stosowana i dziś. Młody lekarz pracuje w zawodzie z reguły pod kierunkiem bardziej doświadczonego kolegi, kształtuje swe umiejętności przy warsztacie pracy i może je na co dzień sprawdzać i weryfikować. Działalność szkoleniowa tego rodzaju jest jednym z podstawowych obowiązków każdego zakładu służby zdrowia. Proces specjalizacji ma pewne analogie z dawnym „terminowaniem” w najszlachetniejszym znaczeniu tego słowa, jego uwieńczeniem jest również egzamin „mistrzowski”. Inne tradycyjne formy znajdują wyraz w działalności towarzystw lekarskich, w udziale w posiedzeniach „dni szpitalnych”, w zjazdach regionalnych i innych imprezach, które pobudzają do samokształcenia i stwarzają pole do twórczej działalności. Są to wszystko formy niezwykle cenne. Prowadzą one nie tylko do podnoszenia wiedzy zawodowej, ale także do kształtowania postaw etycznych i światopoglądowych lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełHelenaDąbska">Na ten nurt tradycyjny nakłada się to, co wynika z wymogów współczesności, a więc działalność szkoleniowa organizowana, koordynowana i kierowana przez Studium Doskonalenia Lekarzy; działalność wynikająca ze zmian struktury opieki zdrowotnej, w której stosunek lekarz-pacjent przekształca się nieuchronnie w stosunek zespołu ludzi leczących do grupy społecznej, jaką stanowią pacjenci.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełHelenaDąbska">Jest rzeczą niezmiernie pożądaną powiązanie nurtu tradycyjnego z nurtem nowoczesnym, czyli powiązanie centralnej placówki dokształcającej z animatorami poszczególnych środowisk terenowych. Działalność inspirująca i koordynująca wyrażać się powinna w opracowywaniu programów i metod szkolenia, wiązaniu grup eksponowanych specjalistów z pracą szkoleniową w terenie, prowadzeniu badań efektywności metod doszkalania. Szczególne znaczenie w tych pracach powinno mieć szkolenie organizatorów służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełHelenaDąbska">W świetle tych założeń wydaje się słuszny projekt powołania placówki centralnej w postaci Szkoły Głównej Szkolenia Podyplomowego jako samodzielnej szkoły wyższej o specyficznych zadaniach szkolenia ludzi z wyższym wykształceniem i mającej powiązania z placówkami terenowej służby zdrowia i organami rad narodowych. Zadaniem tej placówki powinno być sterowanie systemem przygotowania wszechstronnie wykształconego i świadomego swych zadań lekarza, na wszystkich etapach przygotowania do tego zawodu poczynając od szkoły średniej.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełHelenaDąbska">Do działalności tej powinny być włączone wszystkie ogniwa szkoleniowe, a przede wszystkim akademie medyczne oraz placówki pozaakademickie. Przygotowanie absolwentów do pracy zawodowej, a 90 proc. absolwentów ma obejmować placówki w lecznictwie otwartym, wymaga większego powiązania dydaktyki z codzienną praktyką zakładów społecznej służby zdrowia. Akademie medyczne i zakłady społecznej służby zdrowia powinny szybciej uruchamiać konkretne formy wzajemnych powiązań.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełHelenaDąbska">W tych warunkach należałoby postulować powołanie centralnej placówki szkolenia podyplomowego — lekarzy i pracowników służby zdrowia z wyższym wykształceniem — której główne zadania winny polegać na:</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PosełHelenaDąbska">- opracowywaniu planów i metod szkolenia oraz jego programowania, - koordynacji działalności szkoleniowej na terenie całego kraju, - typowaniu placówek szkolących w terenie — nadzorowanie ich pracy, - badaniu nad efektywnością metod szkolenia w świetle uzyskiwanych wyników, - szkoleniu organizatorów służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PosełHelenaDąbska">W zakresie szkolenia podyplomowego pielęgniarek należy wzmocnić i rozbudować Centralny Ośrodek Szkolenia Podyplomowego i dążyć do szybkiego rozwoju ośrodków filiowych we wszystkich województwach.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PosełHelenaDąbska">Szkolenie personelu średniego — poza pielęgniarkami — wymaga podjęcia decydujących kroków organizacyjnych. Należy zobowiązać specjalistów wojewódzkich i krajowych w odpowiednich dziedzinach medycyny, do pracowania potrzeb — oraz przedstawienia propozycji odnośnie zakresu, programów i placówek szkoleniowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PosełHelenaDąbska">Na pytania posłów: Józefa Ciupińskiego (SD), Zofii Grzebisz Nowickiej (PZPR), Jerzego Prymy (PZPR) i Alicji Musiałowej (PZPR) — odpowiedzi udzielili: Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski oraz dyrektorzy departamentów w tym resorcie — Marian Śliwiński, Zbigniew Echmann.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PosełHelenaDąbska">Jak wynika z wyjaśnień, przyszła Szkoła Główna objąć ma systemem szkolenia również dyscypliny paramedyczne. Zadania w tym zakresie są niesłychanie ważne i wymagają wciągnięcia do procesu dydaktycznego szerokiego kręgu specjalistów nie tylko z zakresu wiedzy medycznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PosełHelenaDąbska">Wiele uwagi przywiązuje się do szkolenia tzw. organizatorów ochrony zdrowia. Specjalista z tej dziedziny powinien legitymować się dużą wiedzą praktyczną, znajomością organizacji pracy oraz posiadać predyspozycje psychiczne do współdziałania z ludźmi.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PosełHelenaDąbska">Szkolenie stomatologów i farmaceutów prowadzone będzie w identycznym systemie jako szkolenie specjalizacyjne lekarzy medycyny.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PosełHelenaDąbska">Kształcenie podyplomowe średniej kadry medycznej prowadzone jest zarówno w systemie szkolenia wewnątrzzakładowego jak i z oderwaniem od pracy. Prowadzone jest ono obecnie w 10 ośrodkach wojewódzkich, z których 5 powołanych zostało dopiero w roku ub.; dalsze 4 ośrodki uruchomione zostaną w roku bieżącym. Poszczególne województwa mają opracowane szczegółowe plany dokształcania średniego personelu medycznego, które są uzgodnione z Centralnym Ośrodkiem Szkolenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Konieczność ujęcia w nowe ramy organizacyjne szkolenia podyplomowego pracowników służby zdrowia potwierdziły wyniki przeprowadzonej przez NIK w 1968 r. kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W toku stałego rozszerzania form doskonalenia lekarzy resort zdrowia uzyskał poważne rezultaty, doprowadzając do znacznego nasycenia społecznej służby zdrowia kadrą lekarzy specjalistów. Na koniec 1967 r. ponad 65 proc. lekarzy posiadało specjalizację I i II stopnia.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Istnieją jednak poważne dysproporcje w rozmieszczeniu lekarzy specjalistów zarówno w przekroju terytorialnym, jak i w podziale pomiędzy lecznictwem zamkniętym i otwartym; obserwuje się nadmierną koncentrację tych kadr przede wszystkim w miastach wydzielonych, wojewódzkich i w większych ośrodkach miejskich. W konsekwencji zapewnienie opieki specjalistycznej na terenie powiatów jest jeszcze niewspółmierne do potrzeb, nawet w specjalnościach o podstawowym znaczeniu. Brak stałej kadry lekarzy specjalistów w placówkach terenowych łagodzony jest zatrudnieniem lekarzy dojeżdżających; dotyczy to jednak przede wszystkim tych powiatów, z którymi dogodniejsze są połączenia komunikacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Nie dość skuteczne jest oddziaływanie administracji służby zdrowia zarówno na kierunki specjalizacji, jak i na rekrutację kandydatów. Wśród uczestników kursów specjalizacyjnych zdecydowanie niedostateczny jest udział lekarzy z terenów najsłabiej nasyconych kadrą specjalistyczną.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">W latach 1964–1967 blisko połowę ogólnej liczby stypendiów wykorzystali lekarze z miast wydzielonych, w tym z Warszawy — 15 proc., a z 3 województw o najmniejszym w kraju wskaźniku ilości lekarzy specjalistów — zaledwie 10 proc.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Przyczyną obniżającą efektywność szkolenia podyplomowego była niedostateczna dyscyplina szkolenia spowodowana brakiem nadzoru nad procesem specjalizacji. Występujące nieprawidłowości miały źródła w słabości organizacyjnej ośrodków szkolenia.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Przedstawione przez resort cele i zasady organizacyjne zintegrowanego organizacyjnie procesu doskonalenia kadr lekarskich zbiegają się w wielu punktach z wnioskami wynikającymi z kontroli NIK. Dotyczy to zwłaszcza prawidłowego ustalenia roli i zadań centralnej jednostki kształcenia podyplomowego (Szkoły Głównej).</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#DyrektorZespołuNIKAntoniKonaszyc">Dyskusja:</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełEmiliaJeżewska">Konieczne jest udoskonalenie systemu kierowania kandydatów na kursy; większy wpływ na ich dobór zapewnić należy kierownikom wydziałów zdrowia. Rozszerzyć należy nabór na szkolenie w specjalnościach deficytowych. Programy szkolenia powinny być wcześniej udostępniane kandydatom na kurs; umożliwiłoby to im lepsze przygotowanie się do studiów.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełEmiliaJeżewska">Centralny Ośrodek Szkolenia Podyplomowego w Warszawie częściej powinien kontaktować się z ośrodkami terenowymi, bardziej skutecznie wpływać na ujednolicanie systemu szkolenia oraz programów i metod szkolenia.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełEmiliaJeżewska">Zapewnić należy, ażeby mająca powstać Szkoła Główna stała się rzeczywiście wysoko wyspecjalizowaną placówką, a nie kolejną akademią medyczną. Najistotniejsze znaczenie będzie miało zabezpieczenie kwalifikowanych kadr dydaktyczno-naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełEmiliaJeżewska">Doskonalenia wymaga również system szkolenia średniego personelu medycznego. Niektóre problemy wymagają rozwiązania zarówno z punktu widzenia prawnego, jak i finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełEmiliaJeżewska">Sekcje okręgowe laborantów i techników chciałyby niejednokrotnie uruchamiać w terenie szkolenie fachowców. Konieczne jest dostarczenie im programów szkolenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStanisławSzyndlar">Podyplomowe szkolenie lekarzy spotyka się z powszechną akceptacją i uznaniem. Wśród lekarzy istnieje naturalna powszechna dążność do doskonalenia się. Wprowadzenie obowiązku tego doskonalenia jest jak najbardziej słuszne. Podstawowym ogniwem w systemie doskonalenia lekarzy stał się powiat — rejon profilaktyczno-leczniczy.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStanisławSzyndlar">Lekarze rejonowi postulują wprowadzenie na drodze administracyjnej, uregulowanej odpowiednimi przepisami, obowiązku kompleksowej opieki nad pacjentem, obejmującej również okres pobytu pacjenta w szpitalu. Obecnie ordynatorzy szpitalni nie zawsze właściwie odnoszą się do lekarzy rejonowych interesujących się swoim pacjentem w szpitalu. Należałoby więc zobowiązać i lekarza rejonowego, i ordynatora do współdziałania. Skorzystają na tym i pacjenci, i lekarze. Lekarz rejonowy utrzymujący kontakt z pacjentem w szpitalu będzie się mógł później lepiej i skuteczniej opiekować nim.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStanisławSzyndlar">Warta szerszego upowszechnienia jest inicjatywa szpitala w Olsztynie, który zorganizował oddział dziennego pobytu chorych. Dzięki temu lekarz rejonowy może kierować pacjenta na przebadanie szpitalne. Jest to forma ekonomicznie korzystna i rozładowująca trudności z uzyskaniem miejsca na oddziałach szpitalnych.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełStanisławSzyndlar">Problemem wymagającym szczególnego rozważenia jest sprawa rekrutacji lekarzy na kursy doskonalenia zawodowego. Występuje obecnie zjawisko, że część lekarzy nawet w ciągu jednego roku uczęszcza na kilka kursów, a część przez wiele lat nie może uzyskać skierowania.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełStanisławSzyndlar">Obecnie obowiązujący system uzyskiwania specjalizacji spotyka się z krytyczną oceną wielu lekarzy. Nie chodzi im o złagodzenie warunków; lekarze ci uważają, że podstawową specjalizacją dla specjalności niezabiegowych powinna być interna, a dla zabiegowych — chirurgia.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełStanisławSzyndlar">Uczestnicy kursów doskonalenia lekarzy przy akademiach medycznych nie mają zabezpieczanej dobrej bazy mieszkaniowej. Zakwaterowuje się ich przeważnie w mieszkaniach prywatnych, często bardzo oddalonych od miejsc kursu. Jedynie w Warszawie warunki zakwaterowania są bardzo dobre.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełStanisławSzyndlar">W dziedzinie szkolenia średniego personelu medycznego bardzo dobre wyniki osiąga się w województwie rzeszowskim. Organizowane jest tam w ramach Towarzystwa Pielęgniarskiego, na bazie szpitali powiatowych, szkolenie pielęgniarek, które przynosi bardzo dobre efekty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefCiupiński">Niezbędne jest usprawnienie informacji o kursach doskonalenia lekarzy w powiatowych wydziałach zdrowia. Kryteria kierowania na kursy doszkalające są zbyt mało precyzyjne; za często w tej dziedzinie odgrywają rolę względy osobiste. W rezultacie poważna część lekarzy bezskutecznie stara się o uzyskanie skierowania.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefCiupiński">Akademie medyczne w kraju dążą do rozwijania kursów doskonalenia lekarzy, ale chciałyby, aby prowadzone przez nich szkolenie było właściwie zaprogramowane. Akademie medyczne dysponują już odpowiednimi kadrami do prowadzenia takiego szkolenia i mogą w coraz większym stopniu stawać się placówkami w pełni odpowiedzialnymi za poziom służby zdrowia na terenie ich oddziaływania. Szkoła Główna powinna stać się placówką koordynującą całość pracy doszkalającej, programującą doszkalanie i prowadzącą własne badania naukowe.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJózefCiupiński">Godną rozważenia inicjatywę wysunęła Akademia Medyczna w Poznaniu. Stoi ona na stanowisku, że w sytuacji, kiedy mamy już dostateczne ilości docentów i adiunktów, można wprowadzić system rotacji samodzielnych pracowników nauki. Rotacja taka powinna objąć w pierwszym rzędzie szpitale wojewódzkie. Na miejsce ordynatora skierowanego na kurs doszkalający mógłby przyjść adiunkt z akademii medycznej.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJózefCiupiński">Żyjemy w okresie wielkiego rozkwitu i rosnącego znaczenia nauk biologicznych. Rola tych dyscyplin w medycynie staje się coraz większa. Służba zdrowia zatrudnia coraz więcej pracowników z wyższym wykształceniem, nie lekarzy. Zastanowić się należy nad programem doszkalania tych fachowców; w pierwszym etapie funkcje szkolących mogliby objąć konsultanci wojewódzcy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">Znaczenie zdobywania przez lekarzy wyższych kwalifikacji jest bezsporne, jednakże system doskonalenia kadr lekarskich budzi pewne wątpliwości. Jest to problem szeroki, obejmujący różne płaszczyzny i formy działania. Dyskutując nad nim, nie można ustrzec się od przeprowadzenia pewnych analogii z systemem doskonalenia kadr inżynieryjnych. Żyjemy w okrasić rewolucji naukowo-technicznej, żywiołowego wręcz rozwoju nauk technicznych, co jest warunkiem dalszego doskonalenia sił wytwórczych. Stąd waga doskonalenia kadr technicznych realizujących tę rewolucję techniczną. W Polsce obok PAN, Komitetu Nauki i Techniki, różnych instytutów naukowo-badawczych, NOT, a więc placówek poważnie zaangażowanych w dzieło doskonalenia kadr technicznych, istniał wielki potencjał naukowy nie włączony do tej działalności. Był to potencjał naukowy wyższych uczelni. Zjawisko to legło u podstaw konieczności przeprowadzenia reformy struktury szkół wyższych. Dzięki wprowadzonym zmianom, wyższe uczelnie odgrywać zaczynają odpowiadającą ich randze rolę w doskonaleniu podyplomowym kadr technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełBolesławIwaszkiewicz">W odniesieniu do lekarzy niepokój musi budzić chyba zbyt daleko idąca supremacja Szkoły Głównej w dziedzinie doskonalenia zawodowego kadr medycznych, przy wyraźnej tendencji do ograniczania roli akademii medycznych w tym zakresie. Szkoła Główna ma być placówką koordynującą, programującą, rozwijającą badania naukowe. Czy jednak, przy pełnieniu roli koordynatora i organizatora, nie nabierze ona cech biurokratycznych? Ze swej funkcji placówki programującej Szkoła Główna nie będzie w stanie się wywiązać bez nawiązania ścisłego kontaktu z akademiami medycznymi, w których właśnie koncentrują się wszystkie zdobycze wiedzy medycznej. Jeżeli chodzi o rozwijanie badań naukowych, to Szkoła Główna nie powinna chyba koncentrować się na tych dyscyplinach, które są w sposób dostateczny rozwijane w instytutach naukowych i akademiach medycznych. Jej polem działania powinny być badania związane z organizacją służby zdrowia, badania demograficzne, statystyczne itp. Ta placówka oderwana od żywego nurtu naukowego reprezentowanego przez akademie medyczne ma wątpliwą przyszłość przed sobą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJadwigaJaniszewska">W województwie lubelskim zatrudnionych jest około 800 lekarzy; 460 skorzystało w ciągu ostatnich 15 lat z kursów doskonalenia zawodowego, w tym jednak tylko 100 lekarzy z ośrodków wiejskich. System rekrutacji na kursy nie jest właściwy. Zaledwie połowa zgłaszających się uzyskuje skierowania, przy czym są to głównie lekarze z klinik i lecznictwa zamkniętego. Lecznictwo otwarte jest traktowane po macoszemu.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Do akcji doskonalenia lekarzy włączył się Instytut Medycyny Pracy i Higieny Wsi w Lublinie. Organizuje on głównie szkolenie lekarzy wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJadwigaJaniszewska">W zbyt małym stopniu prowadzone są kursy kwalifikacyjne dla zdobycia specjalizacji z medycyny ogólnej. Tymczasem rola tej specjalności powinna stale rosnąć. Wydaje się, że właśnie lecznictwo otwarte powinno koncentrować przede wszystkim lekarzy z wyższymi kwalifikacjami.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Terenowymi placówkami szkolącymi lekarzy mają być m.in. wzorcowe ośrodki zdrowia. Tymczasem, o ile są one zorganizowane, to nie dysponują pełną obsadą lekarską i pełnym wyposażeniem.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełJadwigaJaniszewska">Pilną koniecznością jest doszkalanie pielęgniarek, zwłaszcza pielęgniarek o długoletnim stażu. Szkolenie pielęgniarek pracujących w lecznictwie otwartym nie jest łatwe do zorganizowania, z uwagi na stale odczuwany ich brak, tym niemniej przemyśleć trzeba jakieś formy podwyższania ich kwalifikacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełTeodozjaBorkowska">Wielu farmaceutów pracujących w zakładach przemysłu farmaceutycznego pragnie z czasem z różnych powodów przejść do pracy w aptekach. Osoby te straciły kontakt z właściwą farmacją medyczną. W związku z tym należałoby umożliwić im doszkalanie się na odpowiednich kursach.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełTeodozjaBorkowska">Zastępca Kierownika Studium Doskonalenia Lekarzy — Maria Kobuszewska: Trudności z rekrutacją na kursy dokształcania podyplomowego Studium Doskonalenia Lekarzy odczuwało najdotkliwiej w poprzednich latach, kiedy miało do czynienia głównie z tak zwanymi etatowymi kursantami. Zjawisko to obecnie nie występuje. Niemniej jednak istnieją trudności z odpowiednio wczesnym poinformowaniem zainteresowanych lekarzy o programie kursów dokształcających. Program opracowywany jest na dwa lata naprzód, nie ukazuje się jednak w porę, gdyż nie może być we właściwym czasie wydrukowany. Przezwyciężenie trudności w zakresie poligrafii jest niezbędne, aby program mógł wcześniej się ukazywać.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełTeodozjaBorkowska">Zadaniem istotnym jest szkolenie farmaceutów, a zwłaszcza stomatologów, których udział w kształceniu podyplomowym jest jak dotąd minimalny. Już w bieżącym roku zakres tego szkolenia ma poważnie zwiększyć się w planie centralnym; spowoduje to zapewne również wzrost szkolenia w placówkach terenowych.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełTeodozjaBorkowska">W porozumieniu z Centralnym Zarządem Aptek organizowane są w terenie liczne kursy doskonalenia fachowego farmaceutów.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełTeodozjaBorkowska">Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski: Problemem, który najczęściej występował w dyskusji nad organizacją kształcenia podyplomowego, była sprawa udziału akademii medycznych w tym kształceniu. Trudno mówić o realizowaniu kształcenia podyplomowego bez udziału akademii medycznych, które reprezentują duży potencjał naukowy. Przy ogromie zadań, jakie obciążają akademie — nałożenie na akademie dodatkowych zadań stanowiłoby dla nich nadmierne obciążenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Z dyskusji nasuwają się niektóre zasadnicze uwagi. Dotyczą one w pierwszym rzędzie średniego personelu fachowego służby zdrowia. Koncepcja szkolenia tego personelu jest jasna, jej realizacja powinna przynieść z czasem efekty. Szerzej należałoby uwzględnić możliwość podnoszenia kwalifikacji przeszkolonych pielęgniarek i osiąganie przez nie również specjalizacji w zawodzie, przy ewentualnym uwzględnieniu ekwiwalentu finansowego z tego tytułu.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Jeśli chodzi o doskonalenie zawodowe w innych grupach średniego personelu służby zdrowia, należałoby w oparciu o opinie specjalistów wojewódzkich rozpoznać potrzeby i określić profil doskonalenia z uwzględnieniem charakteru pracy. W szczególności opracowania wymagają metody doskonalenia i kontroli prawidłowości prowadzonych badań laboratoryjnych i innych badań pomocniczych.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Co do udziału akademii medycznych w kształceniu podyplomowym lekarzy, warto przypomnieć, że Komisja omawiając nie tak dawno sprawy reformy studiów lekarskich, stwierdziła ogromne trudności, na jakie napotykają akademie w szkoleniu przeddyplomowym, trudności wynikające z rosnącej stale liczby studentów i niedostatecznie rozwijającej się bazy kadrowej i materialnej tych uczelni. Nie można obarczać akademii medycznych dodatkowymi zadaniami kształcenia podyplomowego lekarzy. Istniejący stan w pełni potwierdza potrzebę powołania Szkoły Głównej.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Jest jednak niezbędne stworzenie tej przyszłej szkole warunków niezbędnych dla realizacji jej zadań. Muszą one znacznie wybiegać poza te warunki, w których realizowane było kształcenie podyplomowe przez kilkanaście lat i w których nie osiągnięto jednak doskonałości tego systemu. Schemat organizacyjny musi uwzględnić takie formy działania, które by pozwoliły nadać właściwą hierarchię poszczególnym potrzebom terenu. Należałoby również rozstrzygnąć, czy szkoła ma dysponować tylko unikalnymi klinikami i czy powinna kształcić lekarza dydaktyka dla potrzeb innych szkół, a także czy będzie miała dostatecznie dużo bezpośrednich doświadczeń niezbędnych dla przeszkalania lekarzy o różnych specjalnościach i dla różnego typu placówek leczniczych.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Komisja zleciła podkomisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W kolejnym punkcie obrad Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski poinformował Komisję o przebiegu epidemii grypy w Polsce. Stwierdził on m.in., że tempo przemian wirusa grypy oraz krótkotrwała odporność po przebyciu choroby i po szczepieniu nie uzasadnia celowości stosowania masowych szczepień ochronnych. Doświadczenia innych krajów wykazały, że skuteczność szczepień jest problematyczna.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W Polsce ostatnia epidemia grypy objęła ponad 4,2 mln osób i główne jej nasilenie występowało w okresie stycznia i lutego br.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Resort był w pełni przygotowany do walki z epidemią grypy. Zabezpieczono niezbędną rezerwę leków oraz możliwość zwiększenia ich produkcji. Wykazał swą skuteczność system ogłoszenia stanu epidemii i uruchomienia specjalnych środków finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W wielkich ośrodkach miejskich zanotowano ponad 0,5 mln zachorowań w Warszawie, 142 tys. w Krakowie i 212 tys. w Łodzi. Prawie 900 tys. dzieci chorowało na grypę Hong-Kong.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Duży nacisk położono na udzielanie pomocy chorym w domu, na przykład w Warszawie ilość wizyt domowych wzrosła w okresie epidemii 4-krotnie.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Dużą pomoc uzyskał resort zdrowia ze strony zakładów pracy, które oddały do jego dyspozycji znaczną ilość środków transportu. Resort wysoko ocenia postawę społeczną i wysiłek wszystkich pracowników służby zdrowia w zwalczaniu ostatniej epidemii grypy. Na podkreślenie zasługuje tak samo wysiłek całej farmacji, pracowników aptek, przemysłu farmaceutycznego i zarządów farmacji.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Pełnej oceny rozmiarów i skutków epidemii grypy można będzie dokonać dopiero przynajmniej po 3-ch miesiącach od jej wygaśnięcia.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Przewodnicząca Komisji poseł Alicja Musiałowa (PZPR) przekazała w imieniu Komisji na ręce Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej wysoką ocenę pracy personelu służby zdrowia w zwalczaniu epidemii, podkreślając jego ofiarność, poświęcenie i wytrwałość. Uznanie należy się całej kadrze lekarskiej, jak i pracownikom farmacji, personelowi pielęgniarskiemu i szeregowym pracownikom administracji ośrodków zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Był to bardzo trudny okres dla pracowników służby zdrowia. Za ich wielki trud należy im się podziękowanie ze strony społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Wyrazy uznania należą się również licznym zakładom pracy, które w trudnych dniach przyszły z pomocą służbie zdrowia, udostępniając jej korzystanie ze środków transportu i innej niezbędnej pomocy.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">O KSZTAŁCENIU PODYPLOMOWYM FACHOWEGO PERSONELU SŁUŻBY ZDROWIA</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Streszczenie informacji złożonej przez, Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej — Jana Kostrzewskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 5 marca 1969 r.</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Zawód lekarza i w szerokim pojęciu zawód pracownika służby zdrowia — w szczególnym stopniu wymaga stałego uzupełniania wiedzy. Wynika to z konieczności nadążania za stałym postępem wiedzy i nauki medycznej, przyswajania sobie nowych metod leczenia i korzystania z nowych środków leczniczych i urządzeń dla celów diagnostycznych i leczniczych, wynika to wreszcie ze struktury organizacyjnej służby zdrowia w systemie socjalistycznym. W odróżnieniu od systemu kapitalistycznego, w którym problem leczenia i jego metod sprowadza się do problemu indywidualnego lekarza, w polskim, socjalistycznym systemie służby zdrowia, w którym w myśl postanowień Konstytucji istnieje obowiązek ochrony zdrowia obywateli, a obywatele mają prawo domagania się tej ochrony — lecznictwo jest prowadzone przez zespoły, w których lekarz jest elementem wiodącym.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Rosnący zakres wiedzy medycznej wymaga specjalizacji. Studia medyczne, choć trwają najdłużej w systemie szkolnictwa wyższego, nie mogą dać pełnej i wszechstronnej wiedzy medycznej. Stąd waga kształcenia podyplomowego, traktowanego nie jako element dobrej woli poszczególnych pracowników lecznictwa, lecz jako integralna całość podnoszenia kwalifikacji i specjalizacji w tym zawodzie. Sprawa kształcenia podyplomowego nie może dotyczyć tylko lekarzy; systemem tego kształcenia należy objąć również innych pracowników z wyższym wykształceniem — farmaceutów, chemików, biologów, inżynierów sanitarnych zatrudnionych w służbie zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Istotnym też problemem jest dokształcanie podyplomowe lub zawodowe kadr służby zdrowia ze średnim wykształceniem; w niektórych grupach zawodowych w tym zakresie zaczynają zacierać się różnice pomiędzy średnim i wyższym wykształceniem. W systemie doskonalenia tych kadr trzeba już uwzględniać niektóre elementy studiów wyższych.</u>
+          <u xml:id="u-10.20" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W materiale dostarczonym posłom omówiono dotychczasową działalność i efekty osiągnięte głównie w zakresie doskonalenia kadr lekarskich.</u>
+          <u xml:id="u-10.21" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">W dążeniu do usprawnienia organizacji kształcenia podyplomowego i stworzenia zeń harmonijnego systemu, uwzględnia się trzy podstawowe elementy: doskonalenie kadr dla potrzeb medycyny środowiskowej — głównie profilaktycznej — medycyny leczniczej, medycyny rehabilitacyjnej. Wskazuje to na szeroki wachlarz potrzeb kształcenia podyplomowego różnych grup zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.22" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Metody kształcenia to: praktyki podyplomowe; dwuletnie praktyki (tzw. staże) absolwentów studiów medycznych, ujęte w systemie, który ulega zmianom i przekształceniom, zgodnie z wymogami życia, przy czym dążeniem resortu jest przyśpieszenie uzyskania w trakcie tych praktyk pełnego przygotowania młodego lekarza do samodzielnej pracy; kształcenie pod nadzorem lekarzy specjalistów jako szkolenie ciągłe, na który to kierunek należy położyć większy nacisk i który ma być realizowany w ramach wojewódzkich ośrodków kształcenia podyplomowego (szpitale i przychodnie wojewódzkie) z rozszerzeniem tego systemu aż do szpitala powiatowego i przychodni obwodowych, które grupują doświadczonych lekarzy; uzyskiwanie specjalizacji I i II stopnia; różnego rodzaju kursy z całkowitym lub częściowym oderwaniem od pracy; podnoszenie wiedzy i kwalifikacji w ramach działalności towarzystw naukowych lekarskich; dokształcanie za granicą określonej grupy specjalistów, których zadaniem jest przenoszenie doświadczeń do szerszego kręgu lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-10.23" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Przy tej różnorodności form, z których każda ma swoje walory, dla osiągnięcia właściwego poziomu wiedzy lekarskiej i świadczonych usług leczniczych musi istnieć placówka, która będzie programować i koordynować oraz nadzorować działalność wielu ogniw prowadzących kształcenie podyplomowe, a także tą działalnością bezpośrednio kierować. Stąd projekt powołania szkoły głównej kształcenia podyplomowego kadr z wyższym wykształceniem zatrudnionych w służbie zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-10.24" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Bazę tej działalności stanowią akademie medyczne, instytuty naukowe wyspecjalizowane w określonych działach medycyny, zakłady służby zdrowia, szpitale i przychodnie wojewódzkie, wojewódzkie stacje san-epid oraz w przyszłości stanowić ją powinny szpitale i przychodnie powiatowe.</u>
+          <u xml:id="u-10.25" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełAlicjaMusiałowa">Chodzi również o wykorzystanie możliwości doskonalenia podyplomowego w ramach Instytutu Medycyny Pracy, Instytutu Medycyny Wsi, Państwowego Zakładu Higieny. Studium sanitarno-higieniczne przeznaczone dla kształcenia podyplomowego w dziedzinie, san.-epid. prowadzone jest już od roku, w ramach Państwowego Zakładu Higieny po przeniesieniu z Akademii Medycznej w Warszawie. W dziedzinie kształcenia średnich kadr medycznych został powołany centralny ośrodek szkolenia podyplomowego, który jest obecnie rozbudowywany w system ośrodków wojewódzkich. Dążenie do podnoszenia wiedzy w tym środowisku, zwłaszcza wśród pielęgniarek, felczerów i innych grupach jest duże. Resort będzie musiał wyjść naprzeciw tym potrzebom.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00050-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00050-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..29badee
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00050-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00050-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 50/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 50/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:31</note>
+        <note type="sessionNo">50</note>
+        <date>1969-03-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PosełBolesławaMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesława Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełBronisławJuźków" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bronisław Juźków</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJanKleczaj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Kleczaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJerzyPryma" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Pryma</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełJózefCiupiński" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józef Ciupiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PosełOlgaSzwałkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Olga Szwałkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00050-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00050-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1e32d09
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00050-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,101 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 28 marca 1969 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod kolejnym przewodnictwem posłów: Alicji Musiałowej (PZPR) i Stanisława Szyndlara (ZSL), rozpatrywała stan opieki zdrowotnej nad pracownikami państwowych gospodarstw rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowej Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z ministrem — Janem Kostrzewskim i podsekretarzem stanu — Józefem Grendą, dyrektor Generalnego Inspektoratu PGR — Marian Grzyb oraz Główny Inspektor BHP w Ministerstwie Rolnictwa - Edmund Czarnecki, dyrektor Zespołu NIK — Antoni Konaszyc;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele Prezydiów Wojewódzkich Rad Narodowych w Koszalinie, Olsztynie, Poznaniu i Szczecinie;</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">- sekretarz ZG Zw. Zaw. Pracowników Rolnych — Józef Koperny i zastępca przewodniczącego ZG Zw. Zaw. Pracowników Służby Zdrowia — Janusz Biernacik.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Przed posiedzeniem posłowie otrzymali opracowany przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej materiał informacyjny dotyczący opieki zdrowotnej nad pracownikami PGR.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Jak wynika z tej informacji, w roku 1965 na ogólną liczbę 6500 państwowych zakładów rolnych, około 850 położonych było dalej niż 7 km od najbliższego ośrodka lub punktu zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W związku z tym wysiłki zmierzały do szybkiego objęcia opieką medyczną przede wszystkim pracowników tych zakładów.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W okresie pomiędzy końcem 1965 r. a 1967 r. przybyło w przedsiębiorstwach rolnych 159 placówek przyzakładowych. Łączna ich liczba wyniosła zatem na koniec 1967 r. — 526. Największy rozwój sieci w latach 1966-1967 nastąpił w województwach: zielonogórskim, koszalińskim, szczecińskim i wrocławskim. Na 526 placówek — 92 proc. stanowią placówki z personelem dojeżdżającym.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Sytuacja lokalowa opieki zdrowotnej w zakładach rolnych nie zmieniła się w porównaniu z rokiem 1965. Około 15 proc. placówek nie posiada dotąd własnego, odpowiednio zaadoptowanego pomieszczenia, wskutek czego przyjęcia odbywają się w nieodpowiednich warunkach (w świetlicy, biurze itp.). Lokale są na ogół małe, nieodpowiednio usytuowane. W porównaniu z rokiem 1965 wzrósł znacznie udział zakładów rolnych w ponoszeniu wydatków na utrzymanie lokali na punkty zdrowia. Udział ten przekracza obecnie 90 proc. całości wydatków na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Ze względu na znaczny wzrost liczby pracowników fachowych sprawujących opiekę nad zakładami rolnymi i rozwój sieci placówek przyzakładowych, sprawa stanu posiadania środków lokomocji nabrała na przestrzeni ostatnich lat dużej wagi.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W celu poprawy opieki zdrowotnej nad pracownikami zakładów rolnych, zakłada się przyśpieszenie tempa rozbudowy sieci gromadzkich i spółdzielczych ośrodków zdrowia, jako najlepszej formy zapewnienia pełnowartościowej, podstawowej opieki zdrowotnej na wsi. Rozwiązaniem uzupełniającym powinny być przyzakładowe ośrodki zdrowia i dojazdowe punkty zdrowia w zakładach rolnych. Konieczne jest objęcie pracowników zakładów rolnych i członków ich rodzin pełniejszą opieką profilaktyczno-leczniczą, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki życia i pracy na wsi; dalsze dokształcanie personelu fachowego zatrudnionego w placówkach służby zdrowia na wsi; wzmocnienie nadzoru fachowego nad organizacją i poziomem opieki zdrowotnej przez Instytut Medycyny Pracy i Higieny Wsi w Lublinie.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Jak podkreślił w swym wystąpieniu Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski, ochrona zdrowia pracowników państwowych gospodarstw rolnych jest fragmentem — bardzo zresztą istotnym — szerokiego zagadnienia ochrony zdrowia ludności wiejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Wymogi zwiększenia wydajności pracy w rolnictwie powodują przestawianie się w tym dziale na metody pracy uprzemysłowionej. Zawiera ona w sobie elementy dodatnie i ujemne; dodatnie — zwiększające wydajność i ułatwiające pracę, ujemne — wynikające ze szkodliwych stron chemizacji i mechanizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Stworzenie właściwych warunków pracy wraz z nowoczesnym zapleczem ochrony zdrowia ma szczególne znaczenie w odniesieniu do państwowych gospodarstw rolnych, one bowiem stanowić mają wzór należytej organizacji i ochrony pracy na terenie wiejskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">O postępach w dziedzinie opieki profilaktyczno-leczniczej nad ludnością zatrudnioną w rolnictwie decyduje obecnie nie tylko ilość lekarzy i pielęgniarek w odpowiednich placówkach służby zdrowia, lecz działanie na rzecz poprawy warunków sanitarnych i higienizacji wsi. W tej dziedzinie działalność postępuje naprzód, rozbudowuje się służbę sanitarną i przeciwdziałającą epidemiom, prowadzone są pomiary wszelkiego typu szkodliwości dla zdrowia wynikających z mechanizacji i chemizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Mimo niewystarczającej jeszcze sieci lecznictwa stawia się przed zespołami służby zdrowia działającymi na wsi postulaty wykraczające poza dawne pojęcia lecznictwa, a polegające na włączeniu do ich pracy elementów przemysłowej służby zdrowia. Ukształtowanie tego typu lekarza i pracownika służby zdrowia na wsi wymagać będzie dłuższego czasu, zwłaszcza, że w świecie nie ma wielu wzorów tego typu pracy. O ile w mieście istnieje znacznie szersza możliwość specjalizacji lecznictwa przemysłowego, które powinno coraz ściślej współdziałać z lecznictwem powszechnym, o tyle na wsi potrzeba więzi organicznej między oboma typami lecznictwa jest bezsporna, gdyż warsztat pracy splata się tu organicznie z gospodarstwem domowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Inną ważną grupą zagadnień stojącą przed służbą zdrowia na wsi są zagadnienia wynikające ze zmian w strukturze socjalnej i demograficznej ludności wiejskiej. Należy liczyć się w najbliższych latach ze zwiększeniem się przyrostu naturalnego na wsi wskutek wchodzenia w wiek dojrzały roczników wyżu demograficznego. Wiejska służba zdrowia będzie więc musiała uwzględnić potrzeby świadczeń na rzecz najmłodszej populacji, w której to dziedzinie ma doświadczenia i osiągnięcia. Będzie równocześnie musiała sprostać potrzebom rosnącej liczby ludzi starych na wsi, co stanowi odpowiedzialne i nader trudne zadanie.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Koreferat podkomisji powołanej do zbadania stanu ochrony zdrowia w państwowych gospodarstwach rolnych — przedstawił poseł Stanisław Szyndlar (ZSL). W skład podkomisji wchodzili ponadto posłowie: Witold Adamuszek (PZPR), Teodozja Borkowska (PZPR), Wacław Jagodziński (ZSL), Jadwiga Janiszewska (bezp.), Jan Kleczaj (ZSL), Jerzy Pryma (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Podkomisja zwizytowała państwowe gospodarstwa rolne w województwach: poznańskim, olsztyńskim, szczecińskim i koszalińskim, badając stan opieki zdrowotnej nad pracownikami i ich rodzinami, warunki pracy, stan higieniczno-sanitarny i warunki bytowe tej grupy ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Z badań Instytutu Medycyny Pracy i Higieny Wsi oraz z danych statystycznych wynika, że stan zdrowia ludności wiejskiej jest gorszy aniżeli stan zdrowia ludności miast. Jest to w poważnej mierze wynikiem gorszych warunków higieniczno-sanitarnych, w jakich żyją mieszkańcy wsi. Nowe formy zagrożeń stanu zdrowia ludności wiejskiej powstały w wyniku szybkiego rozwoju mechanizacji i chemizacji produkcji rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W tej sytuacji szczególnie pilne jest stworzenie na wsi pełnej sieci rejonów leczniczo-zapobiegawczych. Na razie jednak przyrost wiejskich placówek służby zdrowia jest zbyt powolny, a przyrost kadry lekarskiej — znikomy.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Ochrona zdrowia — to nie tylko ośrodek zdrowia i zatrudniony w nim fachowy personel; to również warunki bytowania, sposób żywienia, warunki mieszkaniowe i ogólny poziom kultury.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Poziom ochrony zdrowia pracowników zakładów rolnych jest bardzo zróżnicowany.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Zespół poselski, który zwiedzał państwowe gospodarstwa rolne w woj. poznańskim, był przyjemnie zaskoczony zainteresowaniem, jakie przejawia administracja PGR i władze terenowe warunkami bytowymi pracowników PGR. Osiedla domów mieszkalnych o komfortowym standardzie, przedszkola, które są w stanie przyjąć wszystkie dzieci pracowników, piękne świetlice, czysto i kulturalnie urządzone mieszkania, stołówki dla pracowników i ich rodzin — oto elementy, które kształtują ten obraz.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Nie wszędzie jednak sytuacja kształtuje się tak pomyślnie; są jeszcze PGR-y, gdzie pracownicy mieszkają w zawilgoconych i ciemnych pomieszczeniach, bez wody, bez możliwości korzystania z łaźni itp. Te złe warunki bytowania, to jedna z głównych przyczyn fluktuacji kadr.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Mimo bezspornych osiągnięć w dziedzinie ochrony zdrowia ludności wiejskiej, nadal utrzymują się znaczne dysproporcje między miastem i wsią, o czym najlepiej świadczy fakt, że w wiejskich ośrodkach zdrowia zatrudnionych jest 5,1 proc. ogólnej liczby lekarzy. Dysproporcje te są jeszcze wyraźniejsze w województwach, w których w produkcji rolnej przeważają PGR-y. Również w woj. poznańskim, gdzie troska o ochronę zdrowia pracowników jest szczególnie duża, sieć ośrodków zdrowia nie jest pełna; duża odległość dzieli zakłady rolne od najbliższego ośrodka zdrowia. W woj. koszalińskim stwierdzono pewną poprawę na odcinku ochrony zdrowia pracowników PGR. Wojewódzkie Zjednoczenie i poszczególne gospodarstwa troszczą się o te sprawy, mniej zainteresowania wykazują wojewódzkie i powiatowe wydziały zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">W województwie szczecińskim, gdzie blisko 50 proc. ziemi ornej uprawiają PGR, szczególnie daje się odczuć duża odległość do ośrodków zdrowia. Opieka lekarska opiera się głównie o ruchome ambulanse lekarsko-dentystyczne; ta forma opieki powinna być kontynuowana do czasu rozbudowy sieci ośrodków zdrowia. Dużemu zaangażowaniu administracji służby zdrowia w tym województwie przeciwstawia się bierność wielu kierowników gospodarstw nierespektujących niekiedy zaleceń lekarskich również w dziedzinie bezpieczeństwa pracy. W niektórych gospodarstwach dążność do osiągnięcia efektów ekonomicznych przesłania sprawy ludzkie.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">W woj. olsztyńskim znaczna większość przedsiębiorstw rolnych objętych jest zorganizowaną opieką lekarską. Jednakże wojewódzkie zjednoczenie PGR nie przywiązuje należytej wagi do spraw ochrony zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Program działania resortu w sprawie dalszego rozwoju opieki zdrowotnej nad pracownikami PGR jest jak najbardziej słuszny i zasługuje na poparcie.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Dyrektor Zespołu NIK — Antoni Konaszyc: Sprawy opieki zdrowotnej nad pracownikami rolnymi wiążą się z ogólną sytuacją społecznej służby zdrowia na wsi, której rozwój jak wiadomo napotyka jeszcze na wiele trudności. Wzrósł co prawda wskaźnik ilości porad przypadających średnio na 1 mieszkańca wsi, jest on jednak nadal ponad 20-krotnie niższy od podobnego wskaźnika w miastach. Zwiększa się ilość państwowych i spółdzielczych ośrodków zdrowia na wsi, nie osiąga się jednak wielkości planowanych. Dostępność opieki zdrowotnej na terenach oddalonych od ośrodków zdrowia nie uległa wyraźniejszej poprawie.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Trudności występują w zakresie dojazdów lekarzy do PGR. Nie wszędzie respektuje się zastrzeżone w odpowiedniej uchwale Rady Ministrów pierwszeństwo lekarzy w nabywaniu samochodów na warunkach ratalnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Uwagi nasuwa zwłaszcza poziom opieki profilaktycznej nad pracownikami zakładów rolnych, obejmuje się nią nie wszystkich pracowników i nie w sposób systematyczny.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">Obserwuje się wypadki niedostatecznego zainteresowania kierownictw zakładów rolnych stanem zdrowotnym załóg oraz warunkami ich pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Na pytania posłów: Józefa Ciupińskiego (SD), Jerzego Prymy (PZPR), Jana Kleczaja (ZSL), Alicji Musiałowej (PZPR) odpowiedzi udzielili: dyrektor departamentu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Bronisław Saldak, dyrektor Generalnego Inspektoratu PGR w Ministerstwie Rolnictwa — Marian Grzyb oraz sekretarz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Rolnych — Józef Koperny.</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#">Pytania dotyczyły zabezpieczenia dopływu lekarzy do placówek służby zdrowia w PGR-ach, usprawnienia badań profilaktycznych, rozwoju budownictwa socjalnego w PGR-ach, szkolenia pracowników PGR w zakresie ochrony zdrowia przed szkodliwym działaniem środków chemicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">(Dyskusja)</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełJerzyPryma">Pomyślny rozwój placówek służby zdrowia w państwowych gospodarstwach rolnych uzależniony jest w poważnej mierze od zabezpieczenia odpowiednich pomieszczeń, jak również zabezpieczenia dopływu kadry lekarskiej. Należy również więcej uwagi poświęcić wyposażeniu ośrodków i punktów lecznictwa w odpowiednie urządzenia i sprzęt. Wydaje się, że uprawnienia lekarzy zatrudnionych w rolniczej służbie zdrowia powinny być takie same jak lekarzy przemysłowych; zachęciłoby to lekarzy do podejmowania pracy, mimo znacznie niż w mieście trudniejszych warunków.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełJerzyPryma">Więcej uwagi należy poświęcić działalności profilaktycznej. Okresowe badania pracowników rolnych nie są prowadzone regularnie. Nie jest rozwiązany problem wypracowania właściwych wzorów odzieży ochronnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełJerzyPryma">Zbyt mała jest jeszcze ilość pracowników PGR korzystających ze skierowań na wczasy i do sanatoriów. Prawdą jest, że problem ten nie jest jeszcze należycie doceniany przez samych pracowników rolnych, ale należałoby prowadzić szerszą akcję uświadamiającą w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełJerzyPryma">Bardziej rygorystycznie przestrzegane być muszą przepisy o przesuwaniu kobiet ciężarnych do prac lżejszych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełBronisławJuźków">W powiecie człuchowskim znaczenie zabezpieczenia pomocy lekarskiej dla pracowników PGR jest w pełni doceniane przez administrację. Rozwija się sieć placówek służby zdrowia i rozbudowuje urządzenia służące higienizacji wsi oraz opiece nad dzieckiem. Wiele uwagi poświęca się poprawie warunków mieszkaniowych i bytowych pracowników rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełBronisławJuźków">Podkreślić należy, że Wojewódzka Rada Narodowa w Koszalinie wykazuje dużo zrozumienia dla tych spraw.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełBronisławJuźków">Tam, gdzie istnieją odpowiednie warunki lokalowe, nie było trudności z zabezpieczeniem obsady lekarskiej.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełBronisławJuźków">Słuszne były uwagi co do konieczności zrównania uprawnień lekarzy zatrudnionych w rolniczej służbie zdrowia i lekarzy przemysłowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełBronisławJuźków">Istotne znaczenie ma również rozszerzenie zasięgu działania placówek leczniczych PGR możliwie na całą wieś.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJanKleczaj">Program higienizacji wsi na terenie woj. szczecińskiego nie jest jeszcze należycie realizowany. W czasie wizytacji posłowie stwierdzili brak troski o instalowanie podstawowych urządzeń higieniczno-sanitarnych, o utrzymanie porządku w obejściach gospodarskich. Wydaje się, że w tym zakresie duże pole do działania mają związki zawodowe.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJanKleczaj">Sekretarz Związku Zawodowego Pracowników Rolnych — Józef Koperny: Związek zrzesza ponad 600 tys. członków z czego 350 tys. stanowią pracownicy PGR; łącznie z członkami rodzin stanowi to 1.250 tys. osób.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJanKleczaj">Realizacja podjętej 2,5 roku temu uchwały Rady Ministrów w sprawie rozwoju służby zdrowia w PGR-ach przewidująca szereg istotnych przedsięwzięć mających na celu zabezpieczenie warunków materialnych dla tej działalności, jak również zachęcenie lekarzy do osiedlania się na terenie wsi — nie daje oczekiwanych efektów. Tylko znikoma ilość lekarzy osiedliła się w tym czasie na wsi. Związek Zawodowy Pracowników Rolnych opracował propozycje stworzenia skuteczniejszych bodźców, które zachęcałyby lekarzy do podejmowania pracy w środowiskach wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJanKleczaj">Związek rozwijać będzie akcję uświadamiającą w zakresie ochrony przed szkodliwym działaniem stosowanych w rolnictwie środków chemicznych. Działalność profilaktyczna w tym zakresie wciąż jeszcze jest niewystarczająca.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełJanKleczaj">Stosunkowo duże zagrożenie dla zdrowia pracowników zatrudnionych w rolnictwie stanowią choroby odzwierzęce, głównie bruceloza. Stwierdzono, że część lekarzy nie zawsze potrafi wykryć to schorzenie.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełJanKleczaj">Stosunkowo duża jest również ilość ludzi chorych na reumatyzm. Schorzenia te nie zawsze są prawidłowo leczone.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełJanKleczaj">Dla zabezpieczenia dopływu średniej kadry medycznej do służby zdrowia na wsi Związek zwrócił się do Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej o rozważenie możliwości uruchamiania średnich szkół medycznych w rejonach rolniczych oraz o zwiększenie naboru do tych szkół młodzieży z terenów wiejskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Ludność wiejska stanowi w naszym kraju 50 proc. ogółu ludności, a na wsi pracuje zaledwie 5 proc. ogółu lekarzy. Po upływie 4 lat od czasu, kiedy Komisja zajmowała się tym problemem, stwierdzić można pewien postęp ilościowy, nie podniosła się natomiast jakość świadczeń.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Opieka zdrowotna nad ludnością wiejską, której część stanowią pracownicy PGR, staje się problemem kapitalnym zwłaszcza w związku z rozwojem mechanizacji i chemizacji rolnictwa, a równocześnie z nikłą świadomością zagrożeń wynikających z użytkowania tych nowoczesnych środków produkcji. W mieście świadomość ta jest wśród pracujących o wiele większa i tym samym większa możliwość niwelowania zagrożeń. W placówkach leczniczych substancje zawierające ułamek procenta trucizny są wszelkimi możliwymi sposobami chronione, podczas gdy na wsi np. setki kilogramów pestycydów przechodzą przez ręce ludzi nieświadomych ich toksycznego działania. Należy podjąć działania, których celem byłoby uświadomienie i obrona przed toksycznością środków chemicznych stosowanych w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełOlgaSzwałkiewicz">Sprawy lecznictwa i profilaktyki nie rozwiąże się przez zapewnienie lekarzy „dla wsi”. Muszą się znaleźć lekarze „na wsi”. Resort zdrowia powinien wzmóc wysiłki zmierzające do tego, aby więcej lekarzy osiedlało się na wsi i by powstawały tam zespoły lecznicze, organizujące opiekę leczniczo-zapobiegawczą nad całą ludnością wiejską, w tym nad pracownikami PGR, jak również pobudzające ogniwa administracji do działania w tym kierunku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełBolesławaMaciejewska">Porównując warunki pracy lekarza i nauczyciela wiejskiego można by oczekiwać, że zwłaszcza ci lekarze, którzy dysponują własnymi samochodami, będą dojeżdżać do PGR-ów bez specjalnej zachęty materialnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełJózefCiupiński">Na 47 tys. lekarzy w kraju zaledwie 2 tys. pracuje w wiejskich ośrodkach zdrowia. W przyzakładowych placówkach leczniczych PGR tylko nieliczni lekarze pracują tam stale, a pozostali dojeżdżają. Dojazdy lekarzy to obecnie jedyna realna możliwość, którą trzeba jak najszerzej wykorzystać, ułatwiając lekarzom nabywanie samochodów na dogodnych warunkach spłaty. Trzeba jednak stwierdzić, że w PGR-ach jest wiele do zrobienia w zakresie podstawowej opieki sanitarnej, a tę pracę mogliby z powodzeniem wykonywać nawet stażyści. Rozmieszczenie lekarzy w kraju nie jest prawidłowe i dysproporcje pomiędzy miastem a wsią pogłębiają się. Zadaniem resortu powinno być energiczniejsze przeciwdziałanie temu zjawisku.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełJózefCiupiński">Dyrektor Generalnego Inspektoratu PGR w Ministerstwie Rolnictwa — Marian Grzyb: W państwowych gospodarstwach rolnych przywiązuje się dużą wagę do ustabilizowania załóg robotniczych poprzez poprawę warunków bytowych. Zadania PGR wzrastają również w związku z przejmowaniem gruntów Państwowego Funduszu Ziemi, a siły roboczej nie ma w dostatecznej ilości. W bieżącej 5-latce ograniczono w PGR-ach inwestycje produkcyjne na rzecz inwestycji mieszkaniowych i socjalnych, te ostatnie mają obecnie pierwszeństwo, jednakże ich realizacja napotyka na trudności w związku z brakiem mocy przerobowych, zwłaszcza na północy i zachodzie kraju.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełJózefCiupiński">Szereg gospodarstw znajduje się w trudnej sytuacji pod względem zdrowotno-sanitarnym, wiele gospodarstw położonych jest w dość dużej odległości od ośrodków zdrowia, a nawet i szkół. Doprowadzenie wody do wielu gospodarstw również i dla celów produkcyjnych uniemożliwione jest wskutek braku rur i innych niezbędnych materiałów.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełJózefCiupiński">Znaczną poprawę w dziedzinie opieki leczniczo-zapobiegawczej w PGR-ach może przynieść zespolenie wysiłków resortu zdrowia i resortu rolnictwa. Byłoby celowe skojarzenie przedsięwzięć inwestycyjnych i organizacyjnych obu resortów w nadchodzącym 5-leciu, zwłaszcza w gospodarstwach rolnych na terenie województw koszalińskiego, olsztyńskiego, szczecińskiego i zielonogórskiego.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełJózefCiupiński">Wszystkie czynne w PGR-ach placówki socjalne mają obowiązek obsługiwania całej okolicznej ludności.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełJózefCiupiński">Istnieją poważne trudności z obsadą stanowisk lekarzy w powstających ośrodkach zdrowia na terenie PGR. PGR-y zapewniają lekarzom bezpłatne mieszkania z własnej puli, nie ma jednak kandydatów.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełJózefCiupiński">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Józef Grenda: Przy współdziałaniu obu zainteresowanych resortów możliwe będzie szybsze i skuteczniejsze rozwiązywanie trudnego problemu, jakim jest zapewnienie ochrony zdrowia pracowników PGR i ich rodzin.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełJózefCiupiński">Nie można zapewnić dostatecznej ilości lekarzy dla wsi w drodze nakazów. Dlatego też niezbędne jest stosowanie różnego rodzaju bodźców ekonomicznych, w tym kierunku zmierzają propozycje resortu.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełJózefCiupiński">W oparciu o wyniki badań prowadzonych eksperymentalnie przez Instytut Medycyny Pracy i Higieny Wsi w woj. opolskim i pomorskim będzie rozwijana szersza działalność w dziedzinie zwalczania zagrożeń toksycznych i mechanicznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełJózefCiupiński">Komisja uchwaliła dezyderaty, w których m.in. postuluje:</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełJózefCiupiński">- przyspieszenie tempa rozbudowy wiejskich ośrodków zdrowia jako zasadniczej formy zapewnienia podstawowej opieki zdrowotnej na wsi, ze szczególnym uwzględnieniem tych placówek w planach inwestycyjnych województw o przewadze państwowej gospodarki rolnej;</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełJózefCiupiński">- udział państwowych gospodarstw rolnych w budowie, wyposażeniu i utrzymywaniu ośrodków zdrowia sprawujących opiekę profilaktyczno-leczniczą nad pracownikami PGR i ich rodzinami oraz nad okoliczną ludnością wiejską;</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełJózefCiupiński">- ustanowienie systemu bodźców materialnych dla personelu lekarskiego i pomocniczego dojeżdżającego do ośrodków, punktów leczniczych przy wszystkich zakładach rolnych;</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#PosełJózefCiupiński">- przyspieszenie realizacji planu higienizacji wszystkich PGR ze szczególnym uwzględnieniem zaopatrzenia ludności w wodę — gospodarki ściekowej, budownictwa mieszkaniowego o odpowiednim standardzie itd.;</u>
+          <u xml:id="u-7.14" who="#PosełJózefCiupiński">- bardziej rygorystyczne przestrzeganie wymogów ustawy o bezpieczeństwie i higienie pracy ze szczególnym uwzględnieniem kobiet ciężarnych;</u>
+          <u xml:id="u-7.15" who="#PosełJózefCiupiński">- zwiększenie w budżetach rad narodowych środków na zwrot kosztów eksploatacji pojazdów stanowiących własność dojeżdżającego personelu, zwiększenie przydziału samochodów przeznaczonych do sprzedaży ratalnej dla personelu służby zdrowia;</u>
+          <u xml:id="u-7.16" who="#PosełJózefCiupiński">- wzmocnienie nadzoru nad działalnością służby zdrowia w PGR.</u>
+          <u xml:id="u-7.17" who="#PosełJózefCiupiński">Komisja uchwaliła również dezyderaty w sprawie kształcenia podyplomowego fachowego personelu służby zdrowia. Problem ten był przedmiotem posiedzenia Komisji w dniu 5 marca br. (por. BPS) 744/IV kad.). Sprawozdanie z tej części posiedzenia podamy w kolejnym biuletynie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00051-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00051-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..76c10e5
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00051-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00051-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 51/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 51/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:32</note>
+        <note type="sessionNo">51</note>
+        <date>1969-03-31</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00051-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00051-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..4ba1064
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00051-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,18 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Jak podawaliśmy, Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej obradująca w dniu 28 marca 1969 r. uchwaliła dezyderaty dotyczące kształcenia podyplomowego fachowego personelu służby zdrowia. Problem ten rozpatrywany był przez Komisję w dniu 5 marca 1969 r. (por. BPS)744/IV kad./.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W uchwalonych dezyderatach Komisja stwierdza, że prowadzone od 16 lat szkolenie podyplomowe lekarzy dało dobre wyniki i miało korzystny wpływ na poziom fachowy polskiej służby zdrowia. W świetle dotychczasowych doświadczeń jak i przyszłych potrzeb Komisja uważa za konieczne dokonanie zmian organizacyjnych w systemie szkolenia, polegających m.in. na poszerzeniu bazy szkoleniowej o przygotowane do tego placówki terenowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Komisja uznaje za słuszny projekt powołania centralnej placówki dla szkolenia podyplomowego lekarzy i pracowników służby zdrowia z wyższym wykształceniem. Głównym jej zadaniem powinno być: planowanie potrzeb w zakresie dokształcania podyplomowego, opracowywanie metod i programów szkolenia, koordynowanie działalności szkoleniowej na terenie kraju przy ścisłej współpracy z akademiami medycznymi, instytutami naukowymi i radami narodowymi, typowanie placówek szkoleniowych w terenie i nadzorowanie ich działalności, szkolenie bezpośrednie w niektórych wybranych zagadnieniach, z położeniem szczególnego nacisku na doszkalanie organizatorów służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Komisja odnosi się z aprobatą do zakreślonego przez resort zdrowia programu działania w zakresie szkolenia podyplomowego pielęgniarek. Komisja uważa za niezbędne dla realizacji tego programu — wzmocnienie i rozbudowę centralnego ośrodka szkolenia personelu ze średnim wykształceniem oraz szybki rozwój ośrodków filialnych we wszystkich województwach.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Komisja uważa za konieczne, aby Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej zobowiązało specjalistów wojewódzkich i krajowych do określenia potrzeb w zakresie doszkalania w innych zawodach medycznych (technicy wielu specjalności) oraz przedstawienia propozycji co do zakresu i programów szkolenia jak i placówek szkolących.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00052-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00052-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..0fa8ba1
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00052-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00052-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 52/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 52/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:33</note>
+        <note type="sessionNo">52</note>
+        <date>1969-04-10</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00052-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00052-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f57e608
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00052-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 10 kwietnia 1969 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), wysłuchała informacji o realizacji wniosków i dezyderatów uchwalonych w toku IV kadencji Sejmu w zakresie służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z Ministrem Janem Kostrzewskim, podsekretarzami stanu Ryszardem Brzozowskim i Janem Rutkiewiczem i dyrektorem generalnym Romanem Secomskim, wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o realizacji wniosków i dezyderatów Komisji w zakresie służby zdrowia przedstawił Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Na pytania posłów: Witolda Adamuszka (PZPR), Leona Niteckiego (SD), Józefa Ciupińskiego (SD), Olgi Szwałkiewicz (bezp.), Teodozji Borkowskiej (PZPR), Alicji Musiałowej (PZPR), Bolesławy Maciejewskiej (bezp.) — odpowiedzi udzielili: podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej — Ryszard Brzozowski, dyrektor generalny — Roman Secomski, dyrektor departamentu — Bronisław Saldak oraz Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły spraw ujętych w dezyderatach Komisji bądź podnoszonych w dyskusji na posiedzeniach Komisji, m.in. opracowania programu opieki i rehabilitacji dzieci upośledzonych wskutek różnych wad i schorzeń, uproszczenia i obiegu w ślad za pacjentem dokumentacji chorobowej; usytuowanie pracowników z wyższym wykształceniem — nie lekarzy — zatrudnionych w służbie zdrowia; przygotowania projektów ustaw: o ochronie zdrowia psychicznego, o zawodzie lekarza, farmaceuty, pielęgniarki, o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Jak wynikało z wyjaśnień, problemy te są w toku rozwiązywania, a przygotowanie projektów ustaw — daleko zaawansowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Przewodnicząca Komisji — poseł Alicja Musiałowa oceniła realizację uchwalonych wspólnie z innymi komisjami dezyderatów w sprawach służby zdrowia skierowanych pod adresem innych resortów. Wskazała ona, że nie notuje się poważniejszych postępów w dziedzinie usprawnienia i skrócenia cyklu realizacji inwestycji służby zdrowia, co Komisja postulowała w uchwalonych dezyderatach. Należy oczekiwać, że postanowienia II Plenum KC PZPR wpłyną na osiągnięcie niezbędnej w tej dziedzinie poprawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dezyderatach skierowanych do Ministerstwa Oświaty i Szkolnictwa Wyższego Komisja zwracała uwagę na konieczność większego zainteresowania się władz szkolnych stanem opieki zdrowotnej nad młodzieżą szkolną i stanem sanitarnym szkół. W wyniku podjęcia szeregu kroków został uzyskany pewien postęp w tej dziedzinie. Sytuacja nadal jednak nie jest zadowalająca.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Wiele dezyderatów Komisji miało charakter długofalowy; ważniejsze problemy ujęte w tych dezyderatach komisja przekaże w swym sprawozdaniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej następnej kadencji dla ewentualnego dalszego śledzenia za ich realizacją.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Kierownictwo i aparat resortu zdrowia i opieki społecznej wychodziły naprzeciw wysiłkom Komisji; Komisja otrzymywała starannie i terminowo przygotowywane materiały. Przedstawiciele resortu wnikliwie traktowali, poza przyjętymi do realizacji dezyderatami, uwagi zawarte w wypowiedziach posłów; były one uwzględniane w toku bieżących prac resortu. Podkreślić należy wysiłek terenowych pracowników służby zdrowia, którzy pomagali przeprowadzającym badania terenowe zespołom poselskim wniknąć w sedno złożonych i dyskusyjnych niekiedy problemów służby zdrowia. Pomoc w pracach Komisji udzieliły odpowiednie zespoły Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Minister Zdrowia i Opieki Społecznej — Jan Kostrzewski wskazał, że opinie i wnioski zawarte w dezyderatach Komisji oraz zgłaszane w toku dyskusji stanowiły dla resortu cenną pomoc. Pozwalały one poznać społeczną ocenę wyników pracy służby zdrowia, a tym samym podejmować w miarę posiadanych środków działania służące zaspokojeniu najpilniejszych potrzeb społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">O REALIZACJI WNIOSKÓW I DEZYDERATÓW KOMISJI ZGŁOSZONYCH W TOKU IV KADENCJI SEJMU W ZAKRESIE SŁUŻBY ZDROWIA</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Streszczenie informacji złożonej przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej — Jana Kostrzewskiego na posiedzeniu Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej w dniu 10 kwietnia 1969 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W okresie bieżącej kadencji Sejmu Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej skierowała do resortu zdrowia i opieki społecznej 65 dezyderatów. 37 dezyderatów dotyczyło problematyki lecznictwa i profilaktyki, 2 dezyderaty — zagadnień rehabilitacji i lecznictwa sanatoryjnego, 9 — zagadnień inwestycyjnych, 3 — zagadnień sanitarno-epidemiologicznych, 7 — zagadnień zaopatrzenia medycznego, 7 — problematyki planu i budżetu oraz zatrudnienia i płac.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Dezyderaty Komisji były przez resort przyjmowane jako wytyczna działania; na przeszkodzie pełnej realizacji niektórych spośród nich stał niedostatek środków, jakie resort miał do dyspozycji. Realizacja części dezyderatów Komisji wymagała długofalowego działania, które było przez resort podejmowane; niektóre dezyderaty resortu stały się bodźcem do opracowania programów działania na dłuższy okres czasu.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W zakresie lecznictwa i profilaktyki podstawowa część dezyderatów dotyczyła usprawnienia lecznictwa otwartego, wyrównania dysproporcji zarówno w lokalizacji rozwoju jak i w wyposażeniu placówek służby zdrowia pomiędzy poszczególnymi terenami kraju, silniejszego powiązania lecznictwa zamkniętego z lecznictwem otwartym. Resort w porozumieniu z radami narodowymi opracował perspektywiczny program rozwoju sieci placówek służby zdrowia z orientacyjnymi wskaźnikami rozwojowymi dla poszczególnych województw.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Za czynnik warunkujący poprawę otwartej opieki zdrowotnej Komisja uznała zabezpieczenie prawidłowego dopływu kadr lekarskich do placówek otwartej służby zdrowia oraz stabilizację kadr kierowniczych. Obecnie przybywa rocznie około 100 lekarzy rejonowych w poradniach ogólnych dla dorosłych. Poza zatrudnieniem etatowym, poważną rolę odgrywa zatrudnienie lekarzy w systemie godzinowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Najszybszy przyrost kadr lekarskich notuje się w województwach: białostockim, gdańskim, krakowskim, opolskim i warszawskim. W latach 1966-1968 przybyło 178 pediatrów zatrudnionych w poradniach dla dzieci. Ilość pacjentów przypadających na jednego pediatrę zmniejszyła się z 11 tys. do 8,7 tys.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Mimo osiąganych postępów, braki kadrowe są nadal dotkliwe i powodują, że na niektórych terenach wobec przeciążenia pracą działalność profilaktyczna nie rozwija się jeszcze zadowalająco. Resort będzie nadal podejmował kroki zmierzające do zapewnienia dopływu odpowiedniej ilości kadr na wszystkie tereny kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Resort podejmuje na szeroką skalę szkolenie kierowniczych kadr dla przychodni w otwartej służbie zdrowia. Zwraca się większą uwagę na właściwy dobór kandydatów na te stanowiska.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Wiele uwagi — zgodnie z postulatami Komisji — poświęca się zabezpieczeniu możliwie pełnej obsady lekarzy specjalistów w lecznictwie otwartym. Od r. 1966 wprowadzono system nadzoru specjalistycznego ze strony ordynatorów szpitali nad działalnością przychodni specjalistycznych w terenie. Jest to jedna ze skutecznych form współdziałania między zespołami lekarzy szpitalnych i przychodni terenowych. Podjęto również szereg istotnych kroków dla wzmocnienia wiodącej roli szpitala nad placówkami otwartej służby zdrowia w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">W toku bieżącej kadencji, Komisja skierowała kompleks dezyderatów poświęconych sprawom organizacji i rozwoju placówek służby zdrowia na wsi. Przeprowadzona w tym okresie analiza działalności otwartej służby zdrowia na terenach wiejskich wskazuje na stopniową poprawę sytuacji. W r. 1966 na 1 mieszkańca wsi przypadało 1,45 porad lekarskich, a w r. 1968-1,61 porad. Można również mówić o poprawie opieki zdrowotnej nad dzieckiem na wsi zarówno w wieku przedszkolnym jak i szkolnym, o rozszerzaniu opieki środowiskowej i nadzoru higieniczno-sanitarnego. Duży nacisk kładzie się na wzmożenie działalności profilaktycznej w stosunku do pracowników zatrudnionych w zakładach rolnych między innymi poprzez rozwijanie badań okresowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Od r. 1966 obserwuje się stopniową poprawę w zakresie lecznictwa stomatologicznego na wsi. Do końca 1968 r. przybyło na wsi 210 poradni stomatologicznych, w tym 45 gabinetów szkolnych. W okresie tym uruchomiono krajową produkcję ambulansów dentystycznych, przeznaczonych dla zapewnienia opieki stomatologicznej nad szkołami wiejskimi.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W wyniku dezyderatów Komisji realizowany jest program planowego zaopatrywania wiejskich ośrodków zdrowia w podręczne zestawy laboratoryjne dla przeprowadzenia badań podstawowych. Obecnie przeważająca ilość zarówno państwowych jak i spółdzielczych ośrodków zdrowia dysponuje takimi zestawami, których produkcja została podjęta w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Brak środków transportowych oraz niedorozwój sieci telefonicznej uniemożliwił organizowanie postulowanych przez Komisję lekarskich „dyżurów pod telefonem”, które pozwoliłyby na zabezpieczenie całodobowej pomocy lekarskiej dla mieszkańców wsi i odciążenia tą drogą pogotowia ratunkowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Brak środków inwestycyjnych ograniczył możliwości budownictwa mieszkań zwłaszcza dla średniego personelu medycznego na wsi. Nowopowstające na wsi ośrodki zdrowia buduje się wraz z mieszkaniami dla lekarza i stomatologa.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Sukcesywnie realizowane są dezyderaty Komisji postulujące objęcie możliwie całej młodzieży szkolnej opieką lekarską i profilaktyczną. Nadzór fachowy na szczeblu powiatu w tym zakresie zlecono specjalnym poradniom medycyny szkolnej. Organizowanie opieki zdrowotnej nad szkołami wiejskimi należy do obowiązków wiejskich ośrodków zdrowia. Zasięg działalności lekarskiej w tym zakresie na niektórych terenach jest jeszcze niewystarczający. W tych warunkach koniecznością stało się, w miarę potrzeb i możliwości, zlecanie organizowania opieki zdrowotnej nad szkołą niektórym szpitalom terenowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W roku 1965 Komisja skierowała do resortu szereg dezyderatów, dotyczących wykrywania i prawidłowego leczenia wad wrodzonych u dzieci; realizując te dezyderaty opracowano plan badań naukowych w zakresie ochrony zdrowia dziecka; koordynację tych badań zlecono Instytutowi Matki i Dziecka. Instytut powołał ogólnopolski zespół dla koordynacji prac w dziedzinie epidemiologii, teratologii oraz wczesnego rozpoznawania i leczenia wad wrodzonych. Do badań w tej dziedzinie włączono 9 klinik specjalistycznych w całym kraju. Opracowano szczegółowy program działania zarówno w dziedzinie badań naukowych jak i leczenia oraz zapobiegania wadom wrodzonym.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Rozpatrując problematykę rehabilitacji inwalidów, Komisja skierowała do resortu szereg dezyderatów, w których zwróciła uwagę na potrzebę zabezpieczenia rozwoju i unowocześnienia rehabilitacji w lecznictwie zamkniętym. Problem ten jest należycie doceniany przez resort; szczególny nacisk kładzie się na rozwój działalności rehabilitacyjnej w szpitalach psychiatrycznych poprzez organizowanie warsztatów terapii zajęciowej. Nadal niekorzystnie kształtuje się sytuacja w zamkniętym lecznictwie psychiatrycznym; zbyt wolno w stosunku do potrzeb wzrasta ilość miejsc w tego rodzaju zakładach. Sprawie tej resort poświęcać będzie więcej uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Resort poświęcił wiele uwagi aktywizacji fachowych pracowników służby zdrowia w zakresie pracy oświatowo-zdrowotnej. Prowadzi się specjalne kursy i szkolenie pracowników służby zdrowia w tym zakresie. Dzięki zorganizowaniu sieci stałych punktów kolportażu wydawnictw oświatowo-zdrowotnych dla wsi, wyniki w zakresie szerzenia oświaty zdrowotnej są coraz lepsze. Działalność wydawniczą skoncentrowano na kilku podstawowych problemach, jak np.: opiece nad matką i dzieckiem, zwalczaniu chorób społecznych, problematyce żywienia, profilaktyce.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">W działalności inwestycyjnej resort skoncentrował się na słusznych dezyderatach Komisji postulujących stopniową likwidację dysproporcji w rozwoju sieci placówek służby zdrowia jak i w wyposażeniu tych placówek w niezbędny sprzęt i urządzenia medyczne. Podjęto szereg istotnych przedsięwzięć mających na celu usprawnienie procesu inwestycyjnego oraz zabezpieczenie potencjału wykonawczego dla inwestycji służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Podkreślić należy duży postęp — do którego w niemałym stopniu przyczyniły się dezyderaty Komisji — w zakresie poprawy zaopatrzenia placówek służby zdrowia w niezbędne urządzenia i sprzęt medyczny. Obok stałego zwiększenia dostaw zarówno z produkcji krajowej jak i z importu zdołano zorganizować sieć warsztatów naprawczych oraz zabezpieczyć dla nich dopływ kadr wykwalifikowanych.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">W okresie bieżącej kadencji Sejmu, realizując dezyderaty Komisji, resort poświęcił wiele uwagi problematyce zwalczania niektórych chorób społecznych, zwłaszcza chorób wenerycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#">Podjęto kroki zmierzające do usprawnienia systemu rejestracji, prowadzenia kart choroby i obiegu dokumentacji lekarskiej, mając na względzie zarówno zabezpieczenie ciągłości leczenia i lepszej opieki lekarskiej nad chorym, jak również zachowanie tajemnicy lekarskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#">W okresie bieżącej kadencji Sejmu regulowano, w wyniku realizacji dezyderatów Komisji, szereg istotnych spraw bytowych pracowników służby zdrowia, jak również zdołano zabezpieczyć poprawę warunków materialnych chorych w placówkach lecznictwa zamkniętego. Zwiększone zostały normy przeznaczone na żywienie i wydatki gospodarcze szpitali.</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#">Resort czynić będzie nadal wszystko, by dezyderaty Komisji były w pełni realizowane.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00053-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00053-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7b3b689
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00053-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00053-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 53/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 53/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:34</note>
+        <note type="sessionNo">53</note>
+        <date>1969-04-10</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00053-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00053-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7c835d6
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00053-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,39 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 10 kwietnia 1969 r. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem posła Alicji Musiałowej (PZPR), wysłuchała informacji o realizacji dezyderatów Komisji uchwalonych w toku bieżącej kadencji Sejmu pod adresem Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele GKKFiT z przewodniczącym Komitetu — Włodzimierzem Reczkiem i zastępcą przewodniczącego — Leszkiem Bednarskim, wicedyrektor zespołu NIK — Henryk Zieleniewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informację o realizacji dezyderatów Komisji przedstawił zastępca Przewodniczącego GKKFiT — Leszek Bednarski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W okresie bieżącej kadencji Sejmu Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej skierowała do GKKFIT 23 dezyderaty. Koncentrowały się one wokół zagadnień związanych z rozwojem i poziomem usług w turystyce krajowej i zagranicznej, zagadnień wychowania fizycznego i sportu w szkołach, zabezpieczeniem bazy materialnej i środków finansowych dla potrzeb sportu, wychowania fizycznego i turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Znaczna część dezyderatów miała charakter długofalowy i realizacja ich wymaga dłuższego okresu czasu.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Zgodnie z dezyderatami Komisji — GKKFiT opracował program rozwoju turystyki zagranicznej na lata 1966-1970, obejmujący całokształt zagadnień związanych z organizacją i obsługą zagranicznego ruchu turystycznego. Program ten przewiduje koordynację poczynań resortu i władz administracji terenowej, właściwą rejonizację turystyki. Program jest realizowany, w niektórych szczegółowych sprawach podejmowane były uchwały KERM.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Dla zabezpieczenia rozwoju turystyki krajowej podjęto szereg kroków zmierzających do wzmocnienia koordynacyjnej roli nad narodowych. Powołano w 1966 r. koordynacyjny zespół centralny oraz zespoły wojewódzkie i powiatowe, działające przy prezydiach rad narodowych i zajmujące się przygotowaniem i kontrolą przebiegu sezonu turystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Podjęto wysiłki mające na celu zabezpieczenie potrzeb turystyki zmotoryzowanej; znacznie zwiększono ilość stacji benzynowych, rozbudowano punkty PZMot udzielające tzw. „pomocy drogowej”, rozszerzono sprzedaż drobnych akcesoriów samochodowych w stacjach benzynowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Przy podejmowaniu nowych inwestycji turystycznych szczególny nacisk położono na zabezpieczenie niezbędnych urządzeń wodociągowych i sanitarnych. Prowadzi się okresowe kontrole urządzeń sanitarnych na trasach turystycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">GKKFiT podjął szereg kroków mających na celu rozszerzenie bazy turystycznej poprzez wykorzystanie niektórych obiektów zabytkowych oraz nowych regionów turystycznych, np. powiatu żywieckiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Zgodnie z dezyderatem Komisji GKKFiT — podjął wspólnie z Ministerstwem Gospodarki Komunalnej szereg przedsięwzięć zmierzających do wzmocnienia kontroli nad organizacją i jakością kwater prywatnych oraz podnoszeniem poziomu usług w restauracjach hotelowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W myśl dezyderatów Komisji usprawnia się metody szkolenia kierowników wycieczek zagranicznych, wprowadzając do programu zagadnienia społeczno-polityczne i gospodarcze, kładąc nacisk na opanowanie podstawowych wiadomości z zakresu organizacji i techniki obsługi oraz dobrą znajomość co najmniej jednego języka obcego.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Konsekwentnie realizowany jest plan rozwoju informacji turystycznej. Do 1970 r. przewidziane jest przeszkolenie wszystkich informatorów wojewódzkich ośrodków informacji turystycznej oraz znaczne zwiększenie nakładów wydawnictw informacyjnych oraz ilości tytułów wydawniczych.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Pomyślnie realizowany był dezyderat Komisji dotyczący pobudzania i wspierania czynów społecznych w zakresie budowy urządzeń sportowych. W latach 1966-1967 wartość obiektów wzniesionych czynem społecznym wyniosła łącznie ok. 632 mln zł, przy wkładzie środków własnych społeczeństwa wynoszących łącznie ok. 430 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Na podstawie porozumienia międzyresortowego opracowane zostały wytyczne dotyczące organizacji wypożyczalni sprzętu sportowego dla młodzieży szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">GKKFiT podejmuje kroki, zmierzające do postulowanego przez Komisję umasowienia sportu szkolnego i akademickiego. Wzrasta liczba specjalistów wychowania fizycznego z wyższym wykształceniem (obecnie 8 tys.- osób) oraz absolwentów studiów nauczycielskich przygotowanych do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego w szkołach (obecnie 6 tys. osób). Corocznie przeznacza się znaczne środki z Totalizatora Sportowego na inwestycje, kapitalne remonty i zakup sprzętu sportowego dla szkolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Zgodnie z dezyderatem Komisji, wzmożona została kontrola nad działalnością klubów sportowych. W oparciu o ustalenia pokontrolne, GKKFiT nowelizuje i uzupełnia w miarę potrzeby normy i przepisy obowiązujące kluby.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Konsekwentnie realizowany jest dezyderat Komisji dotyczący rozszerzenia ruchu spartakiad. Wprowadzone w 1967 r. zmiany regulaminowe przyczyniają się do rozszerzenia i umocnienia tego systemu zawodów. Na piony sportowe nałożono obowiązek organizowania współzawodnictwa w skali masowej, przekształcono działanie akcyjne w długofalowe. Zrezygnowano z prowadzenia zawodów spartakiadowych w seniorskich kategoriach wieku, wprowadzając do ruchu spartakiadowego od roku 1969 młodzieżowe kategorie wieku. Jest to wyrazem polityki mającej na celu znaczne rozszerzenie selekcji talentów sportowych wśród młodzieży, jej szkolenie, większe włączenie terenowych ogniw w rozwój tej działalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Jak stwierdził wicedyrektor Zespołu NIK — Henryk Zieleniewski, przeprowadzone przez NIK i inne organy kontroli wycinkowe badania pozwalają na pozytywną w zasadzie ocenę trybu realizacji dezyderatów Komisji. Przypomnieć należy, że dotyczyły one spraw złożonych, których załatwienie wymaga wieloetapowego działania różnych resortów, działania realizowanego w dużej mierze siłami szeregu zainteresowanych stowarzyszeń i organizacji społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Pozytywna ocena trybu realizacji konkretnych dezyderatów nie oznacza, że na wszystkich odcinkach działania różnych resortów i organizacji podlegających koordynowaniu przez GKKFiT nastąpiła poprawa w oczekiwanych rozmiarach.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">W dalszym ciągu niezadowalający jest poziom wychowania fizycznego w wielu szkołach, niski jest poziom higieny szkolnej, w większości szkół, zwłaszcza wiejskich, odczuwa się brak urządzeń i sprzętu do zajęć sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Zbyt mały postęp osiągnięto w dziedzinie poprawy stanu sanitarnego urządzeń służących turystyce i wypoczynkowi świątecznemu. Wyraźne zmiany na lepsze nastąpiły w zaopatrzeniu ośrodków turystyczno-wypoczynkowych zwłaszcza w artykuły spożywcze, w rozbudowie i usprawnieniu sieci usług i informacji turystycznej. Na dobrą ocenę zasługują koordynacyjne poczynania GKKFiT w zakresie organizacji zaopatrzenia i usług.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Nie osiągnięto oczekiwanego postępu w budowie i remontach stałej ogólnodostępnej bazy turystycznej. Przyczyny tego stanu rzeczy tkwią w zasadzie poza zakresem działania GKKFiT. Wiele zdziałano natomiast w dziedzinie organizacji tzw. małej gastronomii włącznie do eksploatacji kwater prywatnych, budowy urządzeń sportowych, bardziej celowego rozdziału dotacji budżetowej oraz środków Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku i Totalizatora Sportowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Przewodniczący GKKFiT — Włodzimierz Reczek stwierdził, że w realizacji trudnych i złożonych zadań, jakie przypadają Głównemu Komitetowi Kultury Fizycznej i Turystyki m.in. jako koordynatorowi poczynań w tej dziedzinie, ogromną rolę spełniła konstruktywna, życzliwa krytyka ze strony Komisji. Komisja niejednokrotnie zwracała uwagę resortowi na problemy, które uchodziły z pola jego widzenia w toku bieżącej działalności.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W ciągu minionych czterech lat zanotowano dalszy znaczny postęp w dziedzinie kultury fizycznej i turystyki, mimo istniejących jeszcze wielu braków i niedomagań. Zawdzięczać to należy w znacznej mierze wkładowi pracy Komisji sejmowej wyrażającemu się w obiektywnej kontroli i ocenie działania resortu.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Przewodnicząca Komisji poseł Alicja Musiałowa (PZPR) w imieniu posłów — członków Komisji pozytywnie oceniła współpracę kierownictwa resortu i jego aparatu, również terenowego. Współpraca ta była rzetelna i staranna i stanowiła pomoc dla posłów w ich działalności kontrolnej. Komisja zdaje sobie sprawę, że mimo wysiłków GKKFiT, uregulowanie wielu problemów nie było w pełni możliwe ze względu na narastające w ogromnym tempie potrzeby społeczne.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00054-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00054-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c2affff
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00054-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-kzikf-00054-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 54/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej /nr 54/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_19-KomZdrowia.odt:35</note>
+        <note type="sessionNo">54</note>
+        <date>1969-04-19</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00054-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00054-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a59eb62
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/kzikf/196569-sjm-kzikf-00054-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 19 kwietnia br. Komisja Zdrowia i Kultury Fizycznej, obradująca pod przewodnictwem poseł Alicji Musiałowej (PZPR), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- odpowiedzi na dezyderaty;</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- sprawozdanie z działalności Komisji za okres IV kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Odpowiedzi na dezyderaty zreferowała poseł — Alicja Musiałowa (PZPR). Odpowiedzi dotyczyły realizacji dezyderatów Komisji uchwalonych w sprawie przemysłowej służby zdrowia oraz zabezpieczenia warunków dla rozwoju turystyki krajowej i zagranicznej. Wszystkie dezyderaty zostały przyjęte do realizacji, a nadesłane odpowiedzi Komisja uznała za zadowalające.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Komisja rozpatrzyła i przyjęła sprawozdanie ze swej działalności za okres IV kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Program swoich prac Komisja oparła na tych problemach ochrony zdrowia, wychowania fizycznego i turystyki, które były najczęściej podnoszone w kampanii wyborczej do Sejmu i rad narodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W okresie IV kadencji Komisja odbyła 55 posiedzeń, z których 19 poświęcono zagadnieniom służby zdrowia. Z dziedziny lecznictwa otwartego Komisja rozpatrywała problemy lecznictwa specjalistycznego, wiejskiej służby zdrowia, opieki zdrowotnej nad pracownikami PGR, pracę przemysłowej służby zdrowia, stan opieki lekarskiej nad młodzieżą szkolną i akademicką. W zakresie lecznictwa zamkniętego Komisja dokonała oceny działania tego lecznictwa oraz form i metod przed- i podyplomowego kształcenia fachowego personelu służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Zagadnieniom kultury fizycznej i turystyki Komisja poświęciła 8 posiedzeń, na których rozpatrywała m.in. problemy: kształcenia kadr dla potrzeb wychowania fizycznego sportu i turystyki, turystyki przyjazdowej, wychowania fizycznego w szkołach, działalności „Orbisu”, przygotowania do sezonu turystycznego, działalności Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja rozpatrzyła 2 projekty ustaw: o ochronie powietrza atmosferycznego (wspólnie z Komisją Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa) oraz o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Komisja wielokrotnie postulowała przyśpieszenie prac nad projektami ustaw mającymi duże znaczenie społeczne — jak ustawa o ochronie zdrowia psychicznego, o żywności i żywieniu oraz o zawodzie lekarza, zawodzie farmaceuty i zawodzie pielęgniarki. Wysiłki Komisji nie przyniosły jednak jak dotąd oczekiwanych rezultatów.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Przy rozpatrywaniu projektu planu 5-letniego na lata 1966-1970 Komisja postulowała m.in. wyrównanie dysproporcji w rozmieszczeniu łóżek szpitalnych w poszczególnych województwach, budowę szkół i internatów dla średniego personelu medycznego, objęcie szerszą opieką dzieci psychicznie upośledzonych, poprawę norm żywieniowych i rzeczowych w zamkniętych zakładach służby zdrowia. Większość wniosków Komisji została załatwiona pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W zakresie kultury fizycznej i turystyki Komisja postulowała zwiększenie kredytów przez GKKFiT na poprawę warunków lokalowych Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego w Krakowie oraz budowę domu studenta WSWF we Wrocławiu. Większość tych postulatów została załatwiona pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W związku z nieuwzględnieniem w planie 5-letnim niektórych inwestycji szpitalnych, zapowiedzianych w programach wyborczych, na wniosek Komisji postanowiono uznać je jako inwestycje oczekujące na włączenie do następnego planu i zalecono prezydiom WRN przygotowanie dla 13 szpitali dokumentacji projektowo-kosztorysowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">W ramach Komisji działała stała podkomisja do spraw kultury fizycznej i turystyki. Dla przygotowania materiałów na posiedzenia Komisji powoływano doraźnie specjalne podkomisje i zespoły. Posiedzenia poprzedzane były wyjazdami zespołów poselskich w teren i konsultacjami z przedstawicielami rad narodowych, sondowaniem opinii wyborców i aktywu społecznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Komisja uważa, że pożądane jest utrwalenie i rozszerzenie tej zasady kolektywnego opracowywania poszczególnych problemów. Wszyscy posłowie powinni w swoich okręgach wyborczych i miejscach zamieszkania badać na spotkaniach środowiskowych problemy, które mają być rozważane na posiedzeniach Komisji. Należałoby bardziej zacieśnić współpracę z wojewódzkimi zespołami poselskimi. W bieżącej kadencji najaktywniej włączały się do pracy zespoły poselskie województwa kieleckiego, krakowskiego, lubelskiego, rzeszowskiego i wrocławskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">W toku kadencji Komisja uchwaliła 218 dezyderatów, w tym (155) w sprawach związanych z usprawnieniem działalności służby zdrowia. Dezyderaty te, według oceny Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, były przez resort przyjmowane niejednokrotnie jako wytyczna działania i stanowiły cenną pomoc w poznawaniu społecznej oceny działalności służby zdrowia. W zakresie lecznictwa i profilaktyki podstawowa część dezyderatów odnosiła się do spraw lecznictwa otwartego, wyrównania dysproporcji pomiędzy poszczególnymi terenami kraju, zabezpieczenia dopływu kadr lekarskich do placówek otwartej służby zdrowia, wzmocnienia wiodącej roli szpitali powiatowych w stosunku do placówek służby zdrowia w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">Sukcesywnie realizowane były dezyderaty Komisji w sprawie objęcia młodzieży szkolnej opieką lekarską i profilaktyczną. Nadzór fachowy na szczeblu powiatu zlecony został specjalnym poradniom medycyny szkolnej, a opiekę nad szkołami na wsi sprawują wiejskie ośrodki zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Dezyderaty Komisji przyczyniły się również w niemałym stopniu do poprawy zaopatrzenia placówek służby zdrowia w niezbędne urządzenia i sprzęt medyczny. W wyniku dezyderatów Komisji realizowany jest program planowego zaopatrywania wiejskich ośrodków zdrowia w podręczne zestawy laboratoryjne do badań podstawowych. Wiele uwagi zgodnie z zaleceniami Komisji resort poświęcił działalności oświatowo-zdrowotnej, usprawnieniu obiegu dokumentacji lekarskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">W sprawach kultury fizycznej i turystyki Komisja uchwaliła 63 dezyderaty. Wszystkie one zostały przyjęte do realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">Zgodnie z dezyderatami Komisji — GKKFiT opracował program rozwoju turystyki zagranicznej na lata 1966-1970, obejmujący całokształt zagadnień związanych z organizacją i obsługą zagranicznego ruchu turystycznego. Realizowane są dezyderaty Komisji w sprawie zabezpieczenia potrzeb turystyki zmotoryzowanej, popierania czynów społecznych w zakresie budowy urządzeń sportowych, umasowienia sportu szkolnego i akademickiego, kształcenia kadr specjalistów wychowania fizycznego z wyższym wykształceniem.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Poważną natomiast trudność przedstawiała realizacja dezyderatów dotyczących zabezpieczenia wykonawstwa zwłaszcza inwestycji służby zdrowia, jak i inwestycji GKKFiT. Mimo wysiłków podejmowanych przez Komisję w tym zakresie, nie zdołano osiągnąć oczekiwanej poprawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Dużą pomoc w pracy Komisji stanowiły opracowania Najwyższej Izby Kontroli. W posiedzeniach Komisji wielokrotnie brali udział przedstawiciele związków zawodowych i organizacji społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W następnej kadencji należałoby przy ustalaniu planów prac Komisji również oprzeć się o wnioski i postulaty ludności zgłoszone w kampanii wyborczej. Niektóre problemy o węzłowym znaczeniu dla ludności powinny być ponownie rozpatrzone w przyszłej kadencji; dotyczy to zagadnień lecznictwa podstawowego i zamkniętego, stanu sanitarnego kraju. Szczególną uwagę zwrócić należy na wzmocnienie roli organizatorów służby zdrowia, których działalność ma duże znaczenie dla usprawnienia usług świadczonych ludności.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">W zakresie kultury fizycznej i turystyki za najważniejsze zagadnienia należy uznać umasowienie wychowania fizycznego, sportu i turystyki. Komisja przyszłej kadencji Sejmu powinna dokonać oceny poziomu sportu kwalifikowanego z uwagi na najbliższe Igrzyska Olimpijskie w 1972 r. w Monachium, na których start naszej ekipy sportowej ma duże znaczenie polityczne i narodowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">W przyszłej kadencji uwagę poświęcić należy sprawom geriatrii, jak również realizacji dezyderatów Komisji o charakterze długofalowym, m.in. w sprawie opracowania perspektywicznego programu rozwoju sieci placówek służby zdrowia poszczególnych województw. Pożądane byłoby poświęcenie jednego z plenarnych posiedzeń Sejmu ocenie stanu zdrowia społeczeństwa w świetle pracy placówek służby zdrowia, jak i warunków środowiskowych pracy i życia ludności (zapylanie, hałas, zatruwanie wód).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00001-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00001-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d4dc355
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00001-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00001-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 1/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 1/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:1</note>
+        <note type="sessionNo">1</note>
+        <date>1965-10-27</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00001-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00001-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..41af2c9
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00001-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,23 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 27 października br. Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Edwarda Gierka (PZPR) rozpatrzyła sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej za 1964 rok.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: Wiceminister Obrony Narodowej, Szef Sztabu Generalnego - gen. dyw. Wojciech Jaruzelski, Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz, Główny Inspektor Techniki i Planowania - gen. dyw. Marian Graniewski, Główny Kwatermistrz Wojska Polskiego - gen. dyw. Wiktor Ziemiński, zastępca Przewodniczącego Emisji Planowania przy Radzie Ministrów - gen. bryg. Marian Waluchowski, dyrektor Zespołu NIK - płk Tadeusz Stachyra, dyrektor Biura Wojskowego w Ministerstwie Finansów - płk Sergiusz Ostaszewicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdanie z wykonania planu i budżetu za 1964 rok w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej przedstawił poseł Edward Ruszkowski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Sprawozdawca podkreślił, że środki budżetowe przyznane na cele obrony narodowej zostały wykorzystane oszczędnie i celowo. Osiągnięto w roku 1964 dalszą poprawę wyposażenia wojska w najnowocześniejszy sprzęt techniczny, podniesiono stan jego gotowości bojowej, umacniając w ten sposób obronność Polski i wzmacniając jej wkład w siłę obronną państw obozu socjalistycznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W dyskusji zabrali głos posłowie: Leon Chajn (SD), Arkadiusz Łaszewicz (PZPR), Tadeusz Wieczorek (PZPR), Roch Kostrzewa (ZSL), Mieczysław Gajewski (PZPR), Edward Gierek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Podkreślano dalszy wzrost poziomu moralno-politycznego wojska, poważny postęp techniczny oraz wkład w wykonywanie, w ramach programowego szkolenia, prac na rzecz gospodarki narodowej i przy usuwaniu skutków klęsk żywiołowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Wiceminister Obrony Narodowej, Szef Sztabu Generalnego - gen. dyw. Wojciech Jaruzelski, zastępca Przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów - gen. bryg. Marian Waluchowski, Główny Kwatermistrz Wojska Polskiego - gen. dyw. Wiktor Ziemiński oraz Szef Departamentu Finansowego MON - płk Marcin Górski.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania planu i budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej za 1964 rok i postanowiła przekazać na ręce Ministra Obrany Narodowej wyrazy uznania dla Sił Zbrojnych Wojska Polskiego za ich wkład w podnoszenie obronności naszego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja wybrała na referenta planu i budżetu na 1966 rok posła Stanisława Kociołka (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Komisja uchwaliła plan pracy do końca 1966 roku.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00002-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00002-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..184da1f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00002-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00002-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 2/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 2/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:2</note>
+        <note type="sessionNo">2</note>
+        <date>1965-11-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00002-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00002-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a69f3d0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00002-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,22 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">22 listopada 1965 r. Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Edwarda Gierka (PZPR), rozpatrzyła projekt uchwały o Narodowym Planie Gospodarczym na 1966 r. i o podstawowych założeniach na 1967 r. oraz budżetu państwa na 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: Minister Obrony Narodowej, Marszałek Polski - Marian Spychalski, wiceminister Obrony Narodowej, Szef Sztabu Generalnego - gen. dyw. Wojciech Jaruzelski, Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz, Główny Kwatermistrz Wojska Polskiego - gen. dyw. Wiktor Ziemiński, wicedyrektor Zespołu NIK - ppłk Edward Kaniewski oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekt budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej na 1966 r. i podstawowe założenia planu na 1967 r. zreferował poseł Stanisław Kociołek (PZPR). Stwierdził on m.in., że projekt budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej na 1966 r. obejmuje najbardziej niezbędne potrzeby wojska związane z jego gotowością bojową. W projekcie tym uwzględniono zamierzenia oszczędnościowe resortu będące wyrazem stałego podnoszenia efektów obronnych przy możliwie najniższych nakładach.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Referent wniósł o przyjęcie projektu budżetu MON na 1966 r. w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Na pytania posłów: Rocha Kostrzewy (ZSŁ), Tadeusza Wieczorka (PZPR), Arkadiusza Łaszewicza (PZPR), Edwarda Ruszkowskiego (PZPR), Mieczysława Gajewskiego (PZPR), Pawła Wojasa (PZPR) i Edwarda Gierka - odpowiedzi udzielił Minister Obrony Narodowej, Marszałek Polski - Marian Spychalski.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Wyjaśnienia dotyczyły m.in. niektórych aspektów zagadnień obronności kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Komisja przyjęła uchwałę następującej treści:</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">„Komisja Obrony Narodowej na posiedzeniu w dniu 22 listopada 1965 r. rozpatrzyła projekt Narodowego Planu Gospodarczego na 1966 r. wraz z podstawowymi założeniami na 1967 r. oraz projekt budżetu państwa na 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Po wysłuchaniu referatu posła Stanisława Kociołka i odpowiedzi Ministra Obrony Narodowej na pytania i uwagi posłów, Komisja postanowiła przyjąć projekt NPG i budżetu państwa na 1966 r. w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej w brzmieniu przedłożenia rządowego. Komisja upoważniła referenta do przedstawienia uwag Komisji - Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów.”</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00003-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00003-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..37b0df0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00003-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00003-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 3/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 3/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:3</note>
+        <note type="sessionNo">3</note>
+        <date>1966-04-20</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00003-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00003-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9650434
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00003-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 20 kwietnia 1966 r. odbyło się posiedzenie Komisji Obrony Narodowej. Obradom przewodniczył poseł Edward Gierek (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzenia udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Oświaty i Nauki oraz Komisji Kultury i Sztuki;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej z Wiceministrem Obrony Narodowej, Głównym Inspektorem Obrony Terytorialnej - gen. dyw. Grzegorzem Korczyńskim, Szefem Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józefem Urbanowiczem, Głównym Kwatermistrzem Wojska Polskiego - gen. dyw. Wiktorem Ziemińskim, Ministerstwa Oświaty, Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Polskiej Akademii Nauk;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">- przedstawiciele: Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, Związku Młodzieży Socjalistycznej, Związku Młodzieży Wiejskiej, Związku Harcerstwa Polskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Komisja rozpatrzyła i przyjęła poselski projekt ustawy o ustanowieniu medalu „Za udział w walkach o Berlin” i medalu „Za zasługi dla obronności kraju”.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Na sprawozdawcę projektu ustawy na plenarnym posiedzeniu Sejmu wybrano posła Stanisława Kociołka (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja przedyskutowała opracowanie Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego pt. „Wojna wyzwoleńcza narodu polskiego w badaniach naukowych, działalności popularyzatorskiej oraz w świadomości społeczeństwa”.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Dyskusję zagaił Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - Józef Urbanowicz. Omówił on osiągnięcia nauk historycznych w zakresie badania dziejów walk narodowo-wyzwoleńczych Polaków w ostatniej wojnie; badania te stanowią podstawę pracy popularyzatorskiej i wychowawczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dalszym ciągu swego wystąpienia gen. Urbanowicz przedstawił działalność popularyzującą patriotyczne tradycje walk narodowo-wyzwoleńczych w szkolnictwie, w pracy propagandowej prowadzonej przez organizacje młodzieżowe i paramilitarne, w prasie, radio i telewizji, poprzez wydawnictwa książkowe i inne, poprzez teatr i estradę, poprzez twórczość plastyczną i muzyczną, jak również popularyzację polskiego wysiłku zbrojnego w II wojnie światowej poza granicami kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Obszerny fragment swego wystąpienia poświęcił gen. Urbanowicz wynikom badań socjologicznych podjętych celem scharakteryzowania stanu wiedzy społeczeństwa o II wojnie światowej i roli, jaką odegrali w niej Polacy, oraz stosunku współczesnych Polaków do wojennej przeszłości narodu.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Leon Chajn (SD), Stanisław Kociołek (PZPR), Roch Kostrzewa (ZSL), Arkadiusz Łaszewicz (PZPR), Edward Gierek (PZPR), Marian Kubicki (ZSL - Komisja Kultury i Sztuki), Tadeusz Wieczorek (PZPR), Mieczysław Gajewski (PZPR), Marian Walczak (PZPR - Komisja Oświaty i Nauki), Naczelnik Związku Harcerstwa Piskiego - Wiktor Kinecki, wiceprzewodniczący Zarządu Głównego ZMS - Z. Majdowski, Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz, Szef Wojskowego Instytutu Historycznego - gen. bryg. Bronisław Bednarz, przedstawiciel Polskiej Akademii Nauk - prof. Franciszek Ryszka, dyrektor generalny w Ministerstwie Oświaty - Stanisław Dobosiewicz, dyrektor departamentu w Ministerstwie Szkolnictwa Wyższego - Roman Grabowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Komisja wysoko oceniła przedłożone jej przez Główny Zarząd Polityczny WP opracowanie. Podkreślano dużą przydatność tego materiału dla pracy polityczno-wychowawczej.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Wskazywano na konieczność dalszego pogłębiania prac nad kształtowaniem patriotycznej postawy obywateli, a zwłaszcza młodzieży - w oparciu o tradycje walk wyzwoleńczych ostatniej wojny światowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Podkreślano dużą pomoc i inicjatywę wojska w dziedzinie prac naukowo-badawczych okresu ostatniej wojny światowej, jak również w dziedzinie wydawniczej i popularyzatorskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Komisją przyjęła do wiadomości materiał informacyjny i wnioski wysunięte w opracowaniu Głównego Zarządu Politycznego WP i zobowiązała zespół posłów w składzie: Leon Chajn (SD), Kazimierz Banach (ZSL) i Józef Urbanowicz (PZPR) do opracowania, na podstawie przedstawionych materiałów i dyskusji, projektu uchwały Komisji oraz przedłożenia go na najbliższym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja rozpatrzyła informację Ministerstwa Obrony Narodowej o działalności budowlanej Wojska oraz o zakresie pomocy w poprawie sytuacji mieszkaniowej kadry wojskowej. Informację przedłożył Zastępca Głównego Kwatermistrza WP - gen. bryg. Tadeusz Białek.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">W dyskusji zabrali głos posłowie: Leon Chajn (SD), Roch Kostrzewa (ZSL) , Tadeusz Wieczorek (PZPR), Edward Gierek (PZPR), Stanisław Kociołek (PZPR), dodatkowych wyjaśnień udzielili: Zastępca.Głównego Kwatermistrza WP- gen. bryg. Tadeusz Białek i przedstawiciel Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych - Włodzimierz Titow.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Komisja zleciła Prezydium Komisji opracowanie projektu dezyderatów.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00004-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00004-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..72c5032
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00004-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00004-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 4/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 4/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:4</note>
+        <note type="sessionNo">4</note>
+        <date>1966-06-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00004-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00004-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cf015a7
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00004-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,28 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniach 28 i 29 czerwca 1966 r. odbyło się w Katowicach posiedzenie wyjazdowe Komisji Obrony Narodowej, pod przewodnictwem posła Edwarda Gierka (PZPR), na którym zapoznano się z zagadnieniami obrony terytorialnej kraju oraz ze świadczeniami Sił Zbrojnych PRL na rzecz gospodarki narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: Wiceminister Obrony Narodowej, Główny Inspektor Obrony Terytorialnej - gen. dyw. Grzegorz Korczyński, zastępca Szefa Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. bryg. Władysław Polański, dowódca Śląskiego OW - gen. bryg. Eugeniusz Molczyk, przedstawiciele Wojewódzkiego Komitetu PZPR i Prezydium WRN w Katowicach oraz przedstawiciele powiatowych i miejskich komitetów PZPR i prezydiów miejskich i powiatowych rad narodowych na wizytowanych terenach.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W pierwszym dniu obrad Komisja wysłuchała informacji Wiceministra Obrony Narodowej, Głównego Inspektora Obrony Terytorialnej - gen. dyw. Grzegorza Korczyńskiego o strukturze organizacyjnej i głównych zadaniach obrony terytorialnej kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Katowicach - gen. bryg. Otton Roczniok zapoznał Komisję z podstawowym zadaniami Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w dziedzinie obrony terytorialnej kraju. Komisja wizytowała w pierwszym dniu obrad Wojewódzki Sztab Wojskowy w Katowicach i Miejski Sztab Wojskowy w Bytomiu oraz obserwowała ćwiczenia zakładowego oddziału samoobrony kopalni „Szombierki”, którym dowodził dyrektor kopalni - Kazimierz Franasik, oraz ćwiczenia terenowego oddziału samoobrony terytorialnej w Dąbrówce Wielkiej, kierowane przez Edmunda Golkę, przewodniczącego Prezydium Osiedlowej Rady Narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W drugim dniu obrad informację o świadczeniach Sił Zbrojnych PRL na rzecz gospodarki narodowej przedstawił Wiceminister Obrony Narodowej, Główny Inspektor Obrony Terytorialnej -gen. dyw. Grzegorz Korczyński. Komisja dokonała wizytacji niektórych pododdziałów katowickiej jednostki Obrony Terytorialnej w czasie praktycznego szkolenia w Przedsiębiorstwie Robót Kolejowych w Sośnicy oraz przy robotach drogowych w rejonie osiedla Szczejkowice.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Piotr Gajewski (PZPR), Kazimierz Prusiński (PZPR), Roch Kostrzewa (ZSL), Paweł Wojas (PZPR), Edward Żebrowski (PZPR), Aleksander Papiernik (PZPR) i Edward Gierek (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielił Wiceminister Obrony Narodowej, Główny Inspektor Obrony Terytorialnej - gen. dyw. Grzegorz Korczyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Podkreślono, iż wizytowane jednostki zaprezentowały dużą sprawność działania i wysoki poziom wyszkolenia. Wskazywano na poważny wkład organizacji społecznych w tworzenie terenowych jednostek Obrony Terytorialnej. Liga Obrony Kraju i PCK na wizytowanym terenie uzyskały w szczególności w tej dziedzinie bardzo dobre wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Posłowie podkreślali imponujący wkład wojska w świadczenia na rzecz społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja upoważniła swoje prezydium do opracowania projektu uchwały w oparciu o przebieg wizytacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Na tymże posiedzeniu Komisja przyjęła uchwałę, której projekt został opracowany w wyniku dyskusji nad opracowaniem Głównego Zarządu Politycznego WP „Wojna wyzwoleńcza narodu polskiego w badaniach naukowych, w działalności popularyzatorskiej oraz w świadomości społeczeństwa”. Problem ten był przedmiotem obrad Komisji w dniu 20 kwietnia 1966 r. (por. BPS nr 151)IV kad./.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">W uchwale Komisja postuluje m.in.:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- dalszy rozwój badań historycznych nad okresem II wojny światowej oraz lepszą koordynację prac w tej dziedzinie;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- rozszerzenie frontu działania wychowawczo-oświatowego wśród nauczycieli - wychowawców młodzieży;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- dalsze rozwijanie wszelkich form działalności propagandowej w prasie, radio i TV oraz wzbogacanie planu wydawniczego, szersze wykorzystanie dla tego celu teatru i filmu;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- popularyzację za granicą naszego wysiłku zbrojnego w ostatniej wojnie światowej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00005-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00005-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f575cc8
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00005-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00005-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 5/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 5/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:5</note>
+        <note type="sessionNo">5</note>
+        <date>1966-07-14</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00005-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00005-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3a5f41c
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00005-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,29 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 14 lipca 1966 r. Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Kazimierza Banacha (ZSL), rozpatrzyła wykonanie Narodowego Planu Gospodarczego i budżetu państwa za 1965 r. w zakresie obrony narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej z Ministrem Obrony Narodowej - Marszałkiem Polski Marianem Spychalskim oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdanie z wykonania NPG i budżetu państwa za 1965 r. w części dotyczącej obrony narodowej przedstawił poseł Mieczysław Gajewski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Paweł Wojas (PZPR), Tadeusz Wieczorek (PZPR), Mieczysław Gajewski (PZPR), Roch Kostrzewa (ZSL), Leon Chajn (SD). Dodatkowych wyjaśnień na pytania i uwagi posłów udzielił Minister Obrony Narodowej - Marszałek Polski Marian Spychalski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W wyniku dyskusji Komisja przyjęła sprawozdanie z wykonania NPG i budżetu państwa za 1965 r. w części dotyczącej obrony narodowej oraz powzięła uchwałę następującej treści:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">„Komisja Obrony Narodowej, po wysłuchaniu na posiedzeniu w dniu 14 lipca 1966 r. referatu posła Mieczysława Gajewskiego, po zapoznaniu się z uwagami Najwyższej Izby Kontroli oraz wysłuchaniu dodatkowych wyjaśnień Ministerstwa Obrony Narodowej, postanawia przyjąć do zatwierdzającej wiadomości sprawozdanie z wykonania NPG i budżetu państwa za 1965 r. w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej i przedstawić Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów wniosek o udzielenie rządowi absolutorium za 1965 r. w powyższym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Komisja stwierdza, że Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, otoczone szczególną troską całego społeczeństwa, wniosły w 1965 r. dalszy wkład w umacnianie obronności naszego kraju i państw - uczestników Układu Warszawskiego oraz całej wspólnoty państw socjalistycznych, podwyższając swój potencjał obronny, podnosząc na wyższy poziom stan wyszkolenia, zdolność bojową i organizacyjną wojska.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Na podkreślenie zasługuje planowy rozwój organizacji powszechnej obronności ludowej - w ramach zajęć praktycznych - oraz wzrost świadczeń na rzecz gospodarki narodowej. W 1965. żołnierze przepracowali ok. 1 800 tys. roboczodni na rzecz różnych dziedzin gospodarki, wykonując pracę w sytuacjach awaryjnych, w tym również wiele prac specjalistycznych. Siły Zbrojne PRL aktywnie włączały się do akcji czynów społecznych oraz niosły społeczeństwu pomoc w trudnych momentach zapobiegania i likwidacji klęsk żywiołowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja Obrony Narodowej składa Ludowemu Wojsku Polskiemu, gwarantującemu spokojną pracę naszego społeczeństwa, poczucie pewności i bezpieczeństwa oraz nienaruszalności granic naszej Ludowej Ojczyzny — podziękowanie za wzorowe wykonywanie nałożonych zadań.” Komisja wysłuchała informacji Ministra Obrony Narodowej - Marszałka Polski Mariana Spychalskiego o przebiegu obrad Doradczego Komitetu Politycznego Państw — Członków Układu Warszawskiego, solidaryzując się w pełni z treścią podpisanych na tej konferencji dokumentów: Deklaracji w sprawie umocnienia pokoju i bezpieczeństwa Europy oraz Oświadczenia w związku z agresją USA w Wietnamie.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Na tym samym posiedzeniu Komisja powzięła uchwałę w wynika obrad wyjazdowego posiedzenia Komisji w dniach 28 i 29 czerwca br., na którym zapoznano się z organizacją i działalnością jednostek obrony terytorialnej kraju (por. BPS nr 200)IV kad. z dnia 29.VI.1966 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">„W dniach 28-29 czerwca 1966 r. Komisja Obrony Narodowej zapoznała się w czasie wyjazdowego posiedzenia w Katowicach z organizacją obrony terytorialnej kraju oraz z działalnością Sił Zbrojnych PRL w zakresie świadczeń na rzecz gospodarki narodowej. Po wysłuchaniu informacji Ministerstwa Obrony Narodowej, Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Katowicach i Dowództwa Katowickiej Brygady Obrony Terytorialnej oraz po zapoznaniu się z zadaniami i działalnością niektórych jednostek na terenie woj. katowickiego, Komisja:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">- wysoko ocenia efekty wysiłku resortu obrony narodowej i zainteresowanych organizacji, włożonego w organizację obrony terytorialnej kraju;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">- stwierdzając żywe zainteresowanie społeczeństwa, organizacji społecznych i poszczególnych zakładów pracy problemami obrony terytorialnej, wskazuje jednocześnie na potrzebę pełniejszego informowania społeczeństwa o tych zagadnieniach poprzez prasę, radio i telewizję;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">- podkreślając poważny dorobek Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Katowicach i podległych mu jednostek, uważa za wskazane zapoznanie innych województw z ich doświadczeniami, zwłaszcza w zakresie organizacji drużyn ratowniczych;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- wysoko ocenia świadczenia Sił Zbrojnych PRL na rzecz gospodarki narodowej, uznając jednocześnie za słuszne tendencje Ministerstwa Obrony Narodowej do coraz szerszego przekazywania jednostkom obrony terytorialnej zadań produkcyjnych z zakresu zajęć praktycznych w ramach planów gospodarczych oraz świadczeń wykonywanych do niedawna wyłącznie siłami wojsk operacyjnych i wewnętrznych, w szczególności zaś zadań i świadczeń niespecjalistycznych;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">- doceniając potrzebę dalszego rozwoju obronności kraju, uważa za wskazane przyspieszenie opracowania projektu ustawy określającego w całokształcie organizację tej obrony oraz obowiązki obywateli, instytucji i zakładów pracy; brak bowiem odpowiedniej ustawy utrudnia działalność resortu obrony narodowej oraz zainteresowanych organizacji w tej dziedzinie.”</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00006-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00006-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ea1db57
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00006-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00006-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 6/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 6/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:6</note>
+        <note type="sessionNo">6</note>
+        <date>1966-10-17</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00006-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00006-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9d5730e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00006-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,20 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 17 października 1966 r. Komisją Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Leona Chajna (SD), rozpatrzyła projekt 5-letniego planu rozwoju gospodarki narodowej na lata 1966-1970 w części dotyczącej obrony narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej z Wiceministrem Obrony Narodowej, Szefem Sztabu Generalnego WP - gen. dyw. Wojciechem Jaruzelskim, Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz, Główny Inspektor planowania i Techniki - gen. dyw. Marian Graniewski, Szef Sztabu Głównego Kwatermistrza WP - gen. bryg. Mieczysław Obiedziński oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Projekt planu na lata 1966-1970 w części dotyczącej obrony narodowej przedstawił poseł Roch Kostrzewa (ZSL). Podkreślił on m.in., że założenia rozwoju obronności kraju opierają się na ocenie sytuacji polityczno-militarnej, wychodzą z możliwości ekonomicznych kraju i uwzględniają wymagania i potrzeby naszej koncepcji obronnej oraz miejsce i rolę naszych sił zbrojnych w systemie obronnym państw-uczestników Układu Warszawskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W dyskusji zabrali głos posłowie: Leon Chajn (SD), Stanisław Kociołek (PZPR), Arkadiusz Łaszewicz (PZPR), Julian Horodecki (ZSL); dodatkowych wyjaśnień udzielili: Wiceminister Obrony Narodowej, Szef Sztabu Generalnego WP - gen. dyw. Wojciech Jaruzelski i Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podkreślano, że założenia planu na lata 1966-1970 zapewniają dalszy wydatny wzrost ludowej obronności kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Komisja przyjęła projekt planu 5-letniego w części dotyczącej obrony narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W związku z Dniem Wojska Polskiego Komisja Obrony Narodowej przekazała życzenia żołnierzom i oficerom WP, podkreślając ich wielki wkład w dzieło podnoszenia obronności kraju.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00007-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00007-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..71be1d0
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00007-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00007-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 7/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 7/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:7</note>
+        <note type="sessionNo">7</note>
+        <date>1966-12-05</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00007-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00007-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..bf2a431
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00007-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,21 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">W dniu 5 grudnia 1966 r. Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Leona Chajna (SD), rozpatrzyła projekt NPG i budżetu państwa na 1967 r. oraz podstawowe założenia planu na r. 1968 jak również sprawozdanie rządu z wykonania NPG i budżetu państwa w 1965 r. - w części dotyczącej obrony narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej z wiceministrem - generałem bron Jerzym Bordziłowskim, Główny Inspektor Planowania i Techniki - gen. dyw. Marian Graniewski, Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdawcą był poseł Kazimierz Prusiński (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W dyskusji zabrali głos posłowie: Arkadiusz Łaszewicz (PZPR), Roch Kostrzewa (ZSL), Julian Horodecki (ZSL), Tadeusz Wieczorek (PZPR), Mieczysław Gajewski (PZPR) i Leon Chajn (SD); dodatkowych wyjaśnień udzielili: wiceminister obrony narodowej - gen. broni Jerzy Bordziłowski i Główny Inspektor Planowania i Techniki gen. dyw. Marian Graniewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W wyniku dyskusji Komisja przyjęła uchwałę następującej treści:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">„Komisja Obrony Narodowej na posiedzeniu w dniu 5 grudnia 1966 r. rozpatrzyła projekt NPG i budżetu państwa na 1967 r. wraz z podstawowymi założeniami planu na 1968 r. w zakresie obrony narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Po wysłuchaniu referatu posła Kazimierza Prusińskiego i odpowiedzi na pytania oraz po przeprowadzeniu dyskusji Komisja stwierdziła, że projekty NPG i budżetu państwa na 1967 r. zapewniają dalsze podniesienie obronności kraju. W związku z tym Komisja zwraca się do Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów z propozycją przedłożenia Sejmowi wniosku o przyjęcie projektu NPG i budżetu państwa na 1967 r. wraz z podstawowymi założeniami planu na 1968 r. w powyższym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Jednocześnie Komisja po zapoznaniu się ze sprawozdaniem rządu z wykonania NPG i budżetu państwa za 1969 rok wraz z uwagami Najwyższej Izby Kontroli - w dziedzinie obrony, podtrzymuje wniosek zawarty w uchwale Komisji w dniu 14 lipca 1966 r. (Patrz BPS Nr 218)IV kad. z dnia 14 lipca br./ w sprawie udzielenia rządowi absolutorium za 1965 r. w powyższym zakresie”.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00008-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00008-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..99a1f14
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00008-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00008-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 8/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 8/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:8</note>
+        <note type="sessionNo">8</note>
+        <date>1967-09-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00008-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00008-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2e1a45f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00008-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,21 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 30 września 1967 r. Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Edwarda Gierka (PZPR), rozpatrywała rządowy projekt ustawy o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele sejmowych komisji: Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">- Minister Obrony Narodowej, Marszałek Polski - Marian Spychalski, wiceminister Obrony Narodowej - gen. dyw. Grzegorz Korczyński, Główny Inspektor Planowania i Techniki - gen. dyw. Marian Graniewski, Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Minister Obrony Narodowej, Marszałek Polski - Marian Spychalski zreferował projekt ustawy o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i przedstawił informację o stanie obrony państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Na pytania posłów: Stanisława Kociołka (PZPR), Tadeusza Makowskiego (ZSL - Komisja Wymiaru Sprawiedliwości), Antoniego Korzyckiego (ZSL - Komisja Spraw Wewnętrznych) i Leona Chajna (SD) - odpowiedzi udzielił Minister Obrony Narodowej, Marszałek Polski - Marian Spychalski.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Komisja powołała podkomisję, której zleciła szczegółowe rozpatrzenie projektu ustawy. W skład podkomisji weszli posłowie: Leon Chajn (SD) - przewodniczący podkomisji, Mieczysław Gajewski (PZPR), Stanisław Kociołek (PZPR), Stanisław Kostka (PZPR - Komisja Wymiaru Sprawiedliwości), Roch Kostrzewa (ZSL), Tadeusz Makowski (ZSL - Komisja Wymiaru Sprawiedliwości) i Paweł Wojas (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Na sprawozdawcę projektu ustawy na plenarnym posiedzeniu Sejmu Komisja wybrała posła Pawła Wojasa (PZPR).</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00009-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00009-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..99836cb
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00009-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00009-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 9/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 9/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:9</note>
+        <note type="sessionNo">9</note>
+        <date>1967-10-11</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00009-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00009-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b39d361
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00009-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,22 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 11 października 1967 r. Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Edwarda Gierka (PZPR), rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">- przedstawiciele Komisji Wymiaru Sprawiedliwości i Komisji Spraw Wewnętrznych, - Minister Obrony Narodowej, Marszałek Polski - Marian Spychalski, Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz, Główny Inspektor Planowania i Techniki - gen. dyw. Marian Graniewski, - dyrektor generalny w Urzędzie Rady Ministrów - prof. Stefan Rozmaryn, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych - Kazimierz Świtała oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli i Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Sprawozdanie podkomisji powołanej do szczegółowego rozpatrzenia projektu ustawy przedłożył przewodniczący podkomisji - poseł Leon Chajn (SD).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podkomisja zgłosiła łącznie 32 propozycje poprawek merytorycznych jak i redakcyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Konstanty Łubieński (bezp. „Znak”), Jan Wasilkowski (PZPR -Kom. Wym. Sprawiedliwości), Stanisław Kostka (PZPR - Kom. Wym. Sprawiedliwości), Arkadiusz Łaszewicz (PZPR), Antoni Korzycki (ZSL - Kom. Spraw Wewnętrznych), Edward Żebrowski (PZPR), Stanisław Kociołek (PZPR), Kazimierz Banach (ZSL) i Czesław Waryszak (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Obrony Narodowej - Marszałek Polski - Marian Spychalski, dyrektor generalny w Urzędzie Rady Ministrów - prof. Stefan Rozmaryn oraz Szef Biura Prawnego MON - płk Edmund Boratyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Minister Obrony Narodowej, Marszałek Polski - Marian Spychalski poinformował Komisję o krokach podjętych celem popularyzacji i wdrożenia w życie przepisów ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja przyjęła projekt ustawy wraz z poprawkami zgłoszonymi przez podkomisję oraz w toku dyskusji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00010-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00010-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2d13ca3
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00010-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00010-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 10/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 10/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:10</note>
+        <note type="sessionNo">10</note>
+        <date>1967-12-06</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00010-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00010-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..bf4b73e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00010-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,18 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 6 grudnia 1967 r. Komisja Obrany Narodowej obradująca pod przewodnictwem posła Leona Chajna (SD) rozpatrzyła projekt planu i budżetu na rok 1968 oraz sprawozdania rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1966 w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: Minister Obrony Narodowej - Marszałek Polski Marian Spychalski, Szef Sztabu Generalnego WP - wiceminister Obrony Narodowej gen. dyw. Wojciech Jaruzelski, Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz, Główny Inspektor Planowania i Techniki - gen. dyw. Marian Graniewski, Szef Sztabu Głównego Kwatermistrzostwa WP - gen. bryg. Mieczysław Obiedziński oraz przedstawiciele Komisji Planowanie przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdawcą był poseł Arkadiusz Łaszewicz (PZPR), w dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Wieczorek (PZPR), Mieczysław Gajewski (PZPR), Roch Kostrzewa (ZSL), Kazimierz Prusiński (PZPR), Julian Horodecki (ZSL), Stanisław Kociołek (PZPR) i Leon Chajn (SD), wyjaśnień udzielił Minister Obrony Narodowej - Marszałek Polski Marian Spychalski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Zarówno w referacie jak i w dyskusji podkreślono, że projekt budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej obejmuje najbardziej niezbędne potrzeby wojska związane ze stałym podnoszeniem jego gotowości bojowej. W projekcie tym uwzględnione zostały zamierzenia oszczędnościowe resortu, będące wyrazem stałego podnoszenia efektów obronnych przy możliwie najniższych nakładach.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Komisja przyjęła projekt planu i budżetu na rok 1968 oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1966 w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00011-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00011-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c715e06
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00011-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00011-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 11/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 11/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:11</note>
+        <note type="sessionNo">11</note>
+        <date>1968-05-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00011-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00011-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..046cf22
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00011-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 28 maja 1968 r. Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Kazimierza Banacha (ZSL), rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o medalu „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” oraz wysłuchała informacji Szefa Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego o udziale wojska i społeczeństwa w obchodach 25 rocznicy powstania Ludowego Wojska Polskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej z Ministrem Obrony Narodowej - gen. dyw. Wojciechem Jaruzelskim i wiceministrem Obrony Narodowej - Szefem Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józefem Urbanowiczem, Szef Kancelarii Rady Państwa - Edmund Boratyński, przedstawiciel Zarządu Głównego ZBOWiD - płk Rudolf Gliński, zastępca Naczelnika ZHP - Władysław Saran, Przewodniczący Zarządu Głównego ZMW - Zdzisław Kurowski oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli i Urzędu Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Założenia projektu ustawy o medalu „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” zreferował poseł Mieczysław Gajewski (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 lutego 1960 r. o orderach i odznaczeniach medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” jest odznaczeniem wojskowym nadawanym przez Radę Państwa na wniosek Ministra Obrony Narodowej wyłącznie żołnierzom zawodowym i pracownikom cywilnym administracji wojskowej za długoletnią, nienaganną służbę lub pracę w siłach zbrojnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Projekt ustawy, mając na uwadze, że omawiany medal nadawany jest wyłącznie żołnierzom zawodowym i pracownikom, zatrudnionym w siłach zbrojnych, przewiduje przeniesienie uprawnień do jego nadawania na Ministra Obrony Narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Proponuje się również skrócenie czasokresów służby lub pracy w siłach zbrojnych wymaganych do nadawania Złotego Medalu z 25 do 20 lat i Srebrnego - z 15 do 10 lat oraz wznowienie nadawania Brązowego Medalu „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” za 5-letnią nienaganną służbę lub pracę w siłach zbrojnych, którego nadawanie zostało zaniechane w 1960 r. Przez wznowienie nadawania Brązowego Medalu uzyska się możliwość wyróżnienia za nienaganną i ofiarną służbę wojskową również młodych wiekiem żołnierzy zawodowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Sprawozdawca wniósł o przyjęcie projektu ustawy w brzmieniu przedłożenia rządowego, zgłaszając równocześnie projekt dezyderatu w sprawie polityki odznaczeń żołnierzy służby zawodowej odznaczeniami państwowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W dyskusji nad projektem ustawy udział wzięli posłowie: Tadeusz Wieczorek (PZPR), Julian Horodecki (ZSL), Kazimierz Prusiński (PZPR), Paweł Wojas (PZPR) i Kazimierz Banach (ZSL). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Obrony Narodowej - gen. dyw. Wojciech Jaruzelski i wiceminister Obrony Narodowej, Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz oraz Szef Kancelarii Rady Państwa - Edmund Boratyński.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Komisja przyjęła projekt ustawy o medalu „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” w brzmieniu przedłożenia rządowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Komisja uchwaliła dezyderat w sprawie polityki odznaczeń żołnierzy służby zawodowej odznaczeniami państwowymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Na sprawozdawcę ustawy na plenarnym posiedzeniu Sejmu Komisja wybrała posła Mieczysława Gajewskiego (PZPR).</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja wysłuchała informacji wiceministra Obrony Narodowej, Szefa Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józefa Urbanowicza o udziale wojska i społeczeństwa w obchodach 25 rocznicy powstania Ludowego Wojska Polskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Z okazji 25-lecia Ludowego Wojska Polskiego Ministerstwo Obrony Narodowej podjęło - w końcu roku ubiegłego - inicjatywę przeprowadzenia szerokiej kampanii politycznej obejmującej swym zasięgiem środowiska wojskowe oraz szerokie kręgi społeczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Założenia programowo-organizacyjne tej kampanii aprobowane przez Sekretariat KC PZPR, zostały szczegółowo ujęte w opracowanym przez Główny Zarząd Polityczny WP ramowym planie obchodów 25-lecia.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">W terenie funkcje patronatu nad obchodami 25-lecia sprawują wojewódzkie i powiatowe Komitety Frontu Jedności Narodu. Na szczeblu centralnym działa zespół przy Ogólnopolskim Komitecie Frontu Jedności Narodu w składzie 24 członków - przedstawicieli KC PZPR, organizacji polityczno-społecznych i młodzieżowych oraz wojska - Głównego Zarządu Politycznego WP i Inspektoratu Obrony Terytorialnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Działalność polityczno-propagandowa w związku z przypadającym jubileuszem naszych ludowych sił zbrojnych nie ma na celu tylko upamiętnianie żołnierskiej przeszłości, lecz wyrastając z aktualnych potrzeb politycznych kraju, służyć ma dalszemu pogłębieniu patriotyczno-obronnego wychowania społeczeństwa, a w szczególności:</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">- ukazywaniu roli Partii w tworzeniu, wychowaniu i otaczaniu stałą troską ludowych sił zbrojnych - w nawiązaniu do zbliżającego się V Zjazdu i 25 rocznicy powstania PZPR;</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">- popularyzowania czynów bojowych naszego Wojska w walce o społeczne i narodowe wyzwolenie kraju oraz utrwalenie władzy ludowej; ukazywanie, że Ludowe Wojsko Polskie jest spadkobiercą najbardziej patriotycznych i rewolucyjnych tradycji narodu;</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">- propagowaniu systemu powszechnej obronności i aktywizowaniu szerokich kręgów społeczeństwa w tym zakresie;</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">- ukazywaniu wysokich walorów ideowo-moralnych ludowych sił zbrojnych, potęgowanych świadomością polityczną klasy robotniczej i całego narodu;</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">- stałemu podkreślaniu internacjonalistycznych więzi naszych sił zbrojnych i ich doniosłej roli w obronnym sojuszu państw wspólnoty socjalistycznej; dalszemu cementowaniu braterstwa broni żołnierzy polskich i żołnierzy Armii Radzieckiej, obchodzącej w bieżącym roku swoje 50-lecie.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Czynione są odpowiednie starania o nadanie szerokiego zasięgu społecznego tegorocznym uroczystościom promocyjnym, poborowi do wojska, złożeniu przysięgi przez młodych żołnierzy, świętom pułkowym organizowanym w większych miastach garnizonowych, ślubowaniom podoficerów i chorążych oraz „dniom otwartych koszar” popularyzującym życie wojska i jego osiągnięcia w wyszkoleniu, dyscyplinie i codziennej służbie, popularyzującym wśród młodzieży szkolnictwo wojskowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">Z okazji 25 rocznicy Ludowego Wojska Polskiego odbędzie się także zaplanowana na październik br. sesja Polskiej Akademii Nauk nt. „Nauka i obronność”.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Centralny punkt obchodów 25-lecia stanowić będą uroczystości organizowane w Warszawie, w październiku br., z okazji Dnia Wojska Polskiego, a m.: uroczysta akademia i ślubowanie absolwentów oficerskich szkół wojskowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Plan obchodów 25-lecia Ludowego Wojska Polskiego zakłada również szeroką popularyzację osiągnięć naszego wojska poza granicami kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">W kampanii tej wykorzystane będą środki masowego przekazu - prasa, radio, telewizja.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Szeroka i długofalowa kampania polityczno-propagandowa prowadzona wokół 25 — tej rocznicy Ludowego Wojska Polskiego będzie sprzyjać: zacieśnianiu serdecznych więzów łączących wojsko z naszym budującym socjalizm narodem, upowszechnieniu idei ludowej obronności w całym społeczeństwie, a szczególnie wśród młodzieży, podnoszeniu poziomu wyszkolenia żołnierzy, dyscypliny i gotowości bojowej jednostek oraz szerokiemu spopularyzowaniu aktualnych i perspektywicznych zadań Ludowego Wojska Polskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Wieczorek (PZPR), Roch Kostrzewa (ZSL), Edward Żebrowski (PZPR), Kazimierz Prusiński (PZPR), Mieczysław Gajewski (PZPR), Arkadiusz Łaszewicz (PZPR), Kazimierz Banach (ZSL). Dodatkowych wyjaśnień udzielili: Minister Obrony Narodowej - gen. dyw. Wojciech Jaruzelski oraz wiceminister Obrony Narodowej, Szef Głównego Zarządu Politycznego WP — gen. dyw. Józef Urbanowicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Zastępca Naczelnika ZHP - Władysław Saran poinformował Komisję o programie działania ZHP w związku z obchodami 25-lecia Ludowego Wojska Polskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Komisja oceniła pozytywnie przedstawiony program działania dla uczczenia 25-lecia Ludowego Wojska Polskiego. Podkreślano, że dotychczasowa realizacja tego programu przebiega prawidłowo i daje pozytywne rezultaty polityczno-wychowawcze.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Szerokie rzesze społeczeństwa, zwłaszcza młodzież, informowane są na spotkaniach z przedstawicielami naszej armii o osiągnięciach i tradycjach Ludowego Wojska Polskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Więcej uwagi należy poświęcić - zdaniem posłów - organizowaniu takich imprez wśród młodzieży szkolnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Komisja przyjęła do wiadomości informację resortu i postanowiła, po zakończeniu obchodów 25-lecia Wojska Polskiego, dokonać oceny realizacji tego programu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00012-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00012-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f909217
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00012-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00012-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 12/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 12/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:12</note>
+        <note type="sessionNo">12</note>
+        <date>1968-10-25</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00012-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00012-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..344312b
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00012-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 25 października 1968 r. Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Kazimierza Banacha (ZSL), rozpatrzyła:</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">- stan wojskowej produkcji filmowej i wydawniczej, - zlecone jej do rozpatrzenia części projektu kodeksu karnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W posiedzeniu udział wzięli: przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej z Wiceministrem, Szefem Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józefem Urbanowiczem, Ministerstwa Sprawiedliwości z podsekretarzem stanu - Kazimierzem Zawadzkim oraz przedstawiciele Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Kultury i Sztuki, Najwyższej Izby Kontroli, Sądu Najwyższego i Prokuratury Generalnej PRL.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W posiedzeniu uczestniczyli przedstawiciele sejmowych komisji: Kultury i Sztuki oraz Wymiaru Sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">W związku z posiedzeniem Komisji Główny Zarząd Polityczny WP zorganizował w gmachu Sejmu i na dziedzińcu sejmowym wystawę obejmującą publikacje, wydawnictwa Ministerstwa Obrony Narodowej oraz stosowane w wojsku techniczne środki propagandy, m.in. drukarnie polowe, ksero offsetowe, rozgłośnie elektroakustyczne, klub polowy, aparaty projekcyjne, aparaty radiowe, telewizyjne, magnetofony itp.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Ponadto zaprezentowano posłom dwa filmy publicystyczne wytwórni „Czołówka” pt. „Wietnam dzień powszedni” i „Napalm” oraz film instruktażowy pt. „Żołnierska rzecz”.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Informacje o wojskowej produkcji filmowej i wydawniczej przedstawił Wiceminister Obrony Narodowej, Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz (Streszczenie informacji podajemy na kartkach z numeracją rzymską).</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Pytania zadali i w dyskusji głos zabrali posłowie: Roch Kostrzewa (ZSL), Stanisław Kociołek (PZPR), Edward Żebrowski (PZPR), Maria Lipka (ZSL - przedst. Komisji Kultury i Sztuki), Mieczysław Gajewski (PZPR), Tadeusz Wieczorek (PZPR), Kazimierz Banach (ZSL); wyjaśnień udzielali: Wiceminister Obrony Narodowej, Szef GZP WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz, Zastępca Szefa GZP WP - gen. bryg. Władysław Polański, dyrektor Wytwórni Filmowej „Czołówka” - płk Wacław Strzelecki, Szef Zarządu Wydawnictw, Drukarń i Zaopatrzenia GZP WP - płk Edward Potorejko i dyrektor w Naczelnym Zarządzie Kinematografii - Jan Pastuszko.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">W dyskusji wyrażono uznanie dla dorobku wychowawczego i propagandowego wojska. Postawa wojska zarówno w dniach wydarzeń marcowych jak i w okresie czasowego pobytu naszych oddziałów w bratniej Czechosłowacji jest tego dorobku widomym dowodem. Zasięg tej pracy ideowo wychowawczej w wojsku wykracza daleko poza jego ramy i poważnie wpływa na kształtowanie świadomości społeczeństwa w duchu ideologii partii, w duchu patriotyzmu i internacjonalizmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">Efekty tej działalności ideowo-wychowawczej wskazują na słuszność postulatów dotyczących wzbogacenia skromnej jeszcze bazy technicznych środków propagandy.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Działalność wydawnictwa MON i Wytwórni Filmowej „Czołówka” oceniono pozytywnie, wskazując równocześnie, że wzbogacenie ich bazy technicznej pozwoliłoby nie tylko na zwiększenie zasięgu ich oddziaływania, lecz również na wzbogacenie tematyki wydawnictw i filmów. Za słuszne i celowe uznano podejmowane przez GZP WP kroki zmierzające do większego zainteresowania twórców postępowymi tradycjami oręża polskiego, tematyką wojskową i obronną. Problemy te powinny zresztą stać się również przedmiotem większego zainteresowania sejmowej Komisji Kultury i Sztuki.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Komisja postanowiła poprzeć w toku pracy nad projektem planu i budżetu postulaty dotyczące wzbogacenia bazy technicznej środków propagandy w wojsku, a w szczególności bazy poligraficznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja wysłuchała sprawozdania podkomisji powołanej do rozpatrzenia projektu kodeksu karnego. W skład podkomisji wchodzili posłowie: Kazimierz Banach (ZSL) - przewodniczący, Mieczysław Gajewski (PZPR), Roch Kostrzewa (ZSL), Kazimierz Prusiński (PZPR) oraz Paweł Wojas (PZPR). Sprawozdawcą był poseł Mieczysław Gajewski.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Rozpatrzono uwagi do rozdziałów pt.:</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">- przestępstwa przeciwko podstawowym interesom politycznym i gospodarczym Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, - przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości i stosunkom międzynarodowym oraz do części wojskowej projektu kodeksu karnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#">Po szczegółowej dyskusji nad propozycjami poprawek i po wysłuchaniu wyjaśnień udzielonych przez: Wiceministra Obrony Narodowej, Szefa Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józefa Urbanowicza, Szefa Biura Prawnego MON - płk Tadeusza Malika, Prezesa Izby Wojskowej Sądu Najwyższego - gen. bryg. Kazimierza Jankowskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości — Kazimierza Zawadzkiego oraz dyrektora departamentu w tym resorcie - Jerzego Bafię, Komisja zaaprobowała propozycje podkomisji i zleciła posłowi Mieczysławowi Gajewskiemu zreferowanie ich na posiedzeniu Komisji Wymiaru Sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#">WOJSKOWA PRODUKCJA FILMOWA I WYDAWNICZA</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#">Streszczenie informacji przedstawionej przez Wiceministra Obrony Narodowej - Szefa Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józefa Urbanowicza na posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej w dniu 25 października 1968 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#">Wydarzenia polityczne, jakie w bieżącym roku miały miejsce w Polsce i na arenie międzynarodowej, były doniosłym sprawdzianem postawy politycznej całego naszego społeczeństwa, w tym również żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#">W marcu br. żołnierze dali jednoznaczną odpowiedź rozmaitym siłom antysocjalistycznym, które zaatakowały Partię i jej kierownictwo, stanowczo i gorąco, sercem i czynem opowiedzieli się po stronie kierownictwa Partii.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#">Praktycznym sprawdzianem tej postawy politycznej była realizacja postawionego przez Partię i władzę ludową zadania obrony socjalizmu w Czechosłowacji przed atakami wroga wewnętrznego i zewnętrznego, zabezpieczenia południowego skrzydła obozu socjalistycznego w Europie Środkowej. W czasie pobytu na bratniej ziemi czechosłowackiej żołnierze naszego wojska dobrze zdali surowy egzamin ich postawy ideowej, wypełniając swój internacjonalistyczny i patriotyczny obowiązek, przeciwstawiając uderzeniom kontrrewolucji hart ideowy i dojrzałą świadomość polityczną, zamierzonej prowokacji -- zdecydowanie w działaniu, spokój, żelazną dyscyplinę i wysoką kulturę.</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#">Ta zasługująca na najwyższe uznanie postawa polityczna naszych żołnierzy jest rezultatem długotrwałego procesu wychowawczego i pracy ideowo wychowawczej prowadzonej w wojsku: programowego szkolenia politycznego, działalności propagandowo-agitacyjnej, działalności organizacji partyjnych i młodzieżowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#">W systemie wychowawczym wojska doniosłą rolę spełniają środki masowego przekazu, w tym film, książka i inne wydawnictwa drukowane.</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#">Jedną z podstawowych placówek propagandowych Ministerstwa Obrony Narodowej, jest Wydawnictwo MON, którego głównym zadaniem jest rozwijanie i pogłębianie wiedzy społeczeństwa oraz żołnierzy o tradycjach oręża polskiego w dziejach walki wyzwoleńczej narodu polskiego w latach II wojny światowej, jak również propagowanie szeroko rozumianej wiedzy obronnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#">Wydawnictwo publikuje materiały pomocnicze do szkolenia politycznego szeregowców, podoficerów i oficerów oraz materiały do szkolenia partyjnego w wojsku, jak również dzieła literatury fachowo-wojskowej, instrukcje i regulaminy.</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#">Poważną część produkcji Wydawnictwa stanowią książki opiewające tradycje oręża polskiego, pamiętniki wybitnych dowódców ludowej partyzantki oraz żołnierzy 1 i 2 Armii WP. Walka narodu polskiego z faszyzmem hitlerowskim popularyzują również serie masowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#">Zasady współczesnej teorii wojskowości, współczesnej strategii, sztuki operacyjnej i taktyki popularyzują: Biblioteka Wiedzy Wojskowej, Biblioteka Popularnej Wojskowej Wiedzy Technicznej, słowniki wojskowe, Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo MON wydało również szereg pozycji antyimperialistycznych, m.in. o agresji amerykańskiej w Wietnamie, o militarystycznej działalności NRF, o agresji Izraela na kraje arabskie.</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#">Wychodząc naprzeciw rosnącym zainteresowaniom społecznym Wydawnictwo MON zamierza wydać w najbliższym czasie nową biblioteczkę „Aktualności wojskowo-polityczne”, nową serię przeznaczoną dla młodzieży p.t. „Typy broni i uzbrojenia” mającą na celu przygotowanie młodzieży do służby wojskowej, a także rozwijanie ogólnego procesu politechnizacji młodzieży, bibliotekę powszechnej samoobrony, biblioteczkę seryjną „Labirynt” ukazującą walkę polskiego kontrwywiadu wojskowego oraz przeciwdziałanie obcym agenturom.</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#">Na pozytywną ocenę zasługuje działalność Wytwórni Filmowej „Czołówka”, której filmy towarzyszyły ostatnio obchodom 25-lecia Ludowego Wojska Polskiego i odegrały pozytywną rolę wychowawczą. Operatorskie ekipy „Czołówki” towarzyszyły naszym żołnierzom w Czechosłowacji dzieląc ich odpowiedzialną służbę.</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#">Poważny dorobek „Czołówki” w zakresie popularyzowania tradycji bojowych i problemów obronności kraju nie pozostaje jeszcze w stosunku równoważności do bogactwa wydarzeń historycznych, jakie zawarła nasza historia w latach II wojny światowej i w epokach wcześniejszych. Jeszcze wielu zasługujących na pamięć bohaterów nie znalazło swego filmowego wizerunku, istnieje także potrzeba dokonania zapisu filmowo-kronikarskiego wspomnień wybitniejszych uczestników wojny z faszyzmem. Wytwórnia Filmowa „Czołówka” powinna szerzej rozwinąć produkcję filmów aktywnie i celnie demaskujących współczesny imperializm amerykański, zachodnio- niemiecki i izraelski.</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#">Spełnienie tych zadań wymaga dopełnienia i unowocześnienia bazy technicznej „Czołówki”.</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#">Unowocześnienie procesów dydaktyczno-wychowawczych wymaga korzystania w szerokim zakresie z prasy, czasopism, książek, filmów, przezroczy, magnetofonowych nagrań słowno-muzycznych. Jednostki wojskowe muszą więc posiadać możliwość retransmitowania i nadawania własnych audycji radiowych, operatywnego drukowania i powielania rozmaitych materiałów propagandowych, niezależnie od warunków w jakich się znajdują. Mimo stosunkowo skromnych przeznaczanych na ten cel środków finansowych stworzono w ciągu ostatnich lat odpowiednią bazę materiałowo-techniczną, która nie zaspokaja jednak stale rosnących potrzeb. Szczególnie ostra jest dysproporcja między rosnącymi badaniami wydawniczymi a stanem bazy poligraficznej. Wydawnictwo MON i redakcje gazet wojskowych odczuwają dotkliwy niedostatek papieru.</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#">Uzupełnienie bazy technicznej pozwoli na dalsze jej rozwijanie i doskonalenie procesu wychowawczego i pracy ideowej prowadzonej w wojsku.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00013-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00013-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4c40b0e
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00013-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00013-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 13/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 13/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:13</note>
+        <note type="sessionNo">13</note>
+        <date>1968-12-06</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00013-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00013-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ec804ff
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00013-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,21 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 6 grudnia 1968 r. Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Stanisława Kociołka (PZPR), rozpatrzyła projekty narodowego planu gospodarczego oraz budżetu na 1969 r. wraz z podstawowymi założeniami planu na 1970 r. oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w 1967 r. w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej z Ministrem - gen. broni Wojciechem Jaruzelskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Sprawozdawcą był poseł Kazimierz Prusiński (PZPR), w dyskusji udział wzięli posłowie: Tadeusz Wieczorek (PZPR), Julian Horodecki (ZSL), Roch Kostrzewa (ZSL), Paweł Wojas (PZPR), Mieczysław Gajewski (PZPR). Arkadiusz Łaszewicz (PZPR), Edward Żebrowski (PZPR) i Stanisław Kociołek (PZPR); wyjaśnień udzielili: Minister Obrony Narodowej - gen. broni Wojciech Jaruzelski, Główny Kwatermistrz WP - gen. dyw. Wiktor Ziemiński oraz z-ca Szefa Sztabu Generalnego - Główny Inspektor Techniki i Planowania gen. bryg. Zbigniew Nowak.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">W dyskusji stwierdzono, że siły zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, otoczone szczególną troską całego społeczeństwa, wniosły w 1967 r. dalszy wkład w umocnienie obronności naszego kraju oraz całej wspólnoty państw socjalistycznych, podnosząc na wyższy poziom stan wyszkolenia, zdolność bojową i organizacyjną wojska.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Podkreślono, że projekt budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej na rok 1969 obejmuje najbardziej niezbędne potrzeby wojska, zapewniając dalsze podniesienie obronności kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Komisja złożyła Ludowemu Wojsku Polskiemu, gwarantującemu spokojną pracę naszego społeczeństwa, poczucie pewności i bezpieczeństwa oraz nienaruszalność granic naszej Ludowej Ojczyzny - podziękowanie za wzorowe wykonywanie nałożonych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W szczególności Komisja wyraziła serdeczne podziękowanie za postawę oddziałów naszych sił zbrojnych, które w ramach Układu Warszawskiego należycie wypełniały polityczny i militarny obowiązek w sytuacji zagrożenia sprawy socjalizmu w Czechosłowacji oraz interesów wspólnoty krajów socjalistycznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Komisja przyjęła projekty planu i budżetu na rok 1969 wraz z podstawowymi założeniami planu na rok 1970 oraz sprawozdanie rządu z wykonania planu i budżetu w roku 1967 w części dotyczącej Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00014-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00014-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4175466
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00014-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00014-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 14/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 14/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:14</note>
+        <note type="sessionNo">14</note>
+        <date>1969-03-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00014-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00014-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..70daa5a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00014-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,27 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 21 marca 1969 r. Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Edwarda Gierka (PZPR) rozpatrzyła stan i potrzeby wojskowej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W obradach udział wzięli: przedstawiciele Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej, przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej z wiceministrem, Szefem Głównego Zarządu Politycznego WP -gen. dyw. Józefem Urbanowiczem, Głównym Kwatermistrzem WP - gen. dyw. Wiktorem Ziemińskim i Szefem Służby Zdrowia MON - gen. bryg. Władysławem Barcikowskim, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia i Opieki Społecznej - Józef Granda oraz przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów i Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">Informacje o stanie i potrzebach wojskowej służby zdrowia przedstawił Szef Służby Zdrowia MON - gen. bryg. Władysław Barcikowski.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Do głównych zadań wojskowej służby zdrowia w okresie pokoju należy utrzymanie stanu zdrowotnego i rozwoju fizycznego żołnierzy na możliwie najwyższym poziomie oraz szkolenie personelu służby zdrowia i przygotowanie go do pracy na wypadek zagrożenia wojennego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Konieczność utrzymania najwyższych walorów zdrowotnych żołnierzy sprawia, że profilaktyka stanowi jeden z zasadniczych kierunków działalności wojskowej służby zdrowia. W jej ramach prowadzi się stałą akcję przeglądów lekarskich i szczepień ochronnych, kontrolę sanitarno-higieniczną warunków bytowych, szkolenia bojowego oraz zajęć wychowania fizycznego żołnierzy, jak również pracę propagandową w zakresie oświaty sanitarnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Coraz wyższy poziom przygotowania zawodowego personelu służby zdrowia jednostek wojskowych, wprowadzającego do swej pracy sukcesywnie i racjonalnie osiągnięcia placówek naukowo-badawczych wojskowej służby zdrowia, dostateczna ilość łóżek w izbach chorych, coraz lepsze i nowocześniejsze ich wyposażenie - pozwala na sprawną na ogół realizację zadań leczniczo-profilaktycznych. W wyniku tego stan zdrowia żołnierzy i ich rozwój fizyczny należy ocenić jako dobry.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">Zabezpieczenie leczniczo-profilaktyczne przedstawia się korzystnie, wymaga ono jednak jeszcze szeregu usprawnień. Jest to tym bardziej uzasadnione, że placówki wojskowej służby zdrowia świadczą w coraz większym zakresie usługi lecznicze na rzecz ludności cywilnej. Dodać do tego trzeba, że honorowe dawstwo krwi ze strony żołnierzy sięga 45 tys. litrów rocznie, z czego przytłaczająca większość przeznaczana jest dla potrzeb powszechnej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">Wojskowa służba zdrowia podejmie starania o polepszenie selekcji młodzieży przed powołaniem jej do służby wojskowej, W tym celu wystąpiono m.in. o stworzenie właściwie zorganizowanego systemu dokumentacji zdrowotnej w formie książek zdrowia aktualnie wypełnianych i przekazywanych kolejno odpowiednim placówkom społecznej służby zdrowia opiekującym się młodzieżą - od okresu niemowlęctwa do wieku poborowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Wojskowa służba zdrowia, mimo pewnych trudności kadrowych i zaopatrzeniowych, jest w zasadzie przygotowana do zabezpieczenia wojsk na wypadek wojny oraz do realizacji w dostatecznym stopniu zadań okresu pokojowego. Wojskowa służba zdrowia może się poszczycić dużymi osiągnięciami w rozwoju i pracy swych placówek naukowo-badawczych, rozwijających przede wszystkim prace w kierunkach wiążących się z zabezpieczeniem medycznym i ochroną wojsk. Rozwój kadry naukowo-badawczej przebiega planowo i cechuje go duży wzrost ilości doktoratów i habilitacji. Placówki naukowe wojskowej służby zdrowia ściśle współpracują z cywilnymi placówkami tego typu.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W dyskusji udział wzięli posłowie: Julian Horodecki (ZSL), Kazimierz Prusiński (PZPR), Alicja Musiałowa (PZPR - przewodnicząca Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej), Arkadiusz Łaszewicz (PZPR), Mieczysław Gajewski (PZPR), Edward Żebrowski (PZPR) oraz przewodniczący Komisji - poseł Edward Gierek (PZPR), dodatkowych wyjaśnień udzielili: Szef Służby Zdrowia MON - gen. bryg. Władysław Barcikowski, Główny Kwatermistrz WP - gen. dyw. Wiktor Ziemiński oraz wiceminister Obrony Narodowej, Szef Głównego Zarządu Politycznego WP - gen. dyw. Józef Urbanowicz.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Komisja przyjęła uchwałę, w której czytamy:</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">„Komisja akceptuje wysiłki wojskowej służby zdrowia zmierzające do jak najlepszego wykonania jej zadań w okresie pokojowym oraz utrzymania pełnej gotowości na wypadek zagrożenia kraju.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Komisja wyraża wojskowej służbie zdrowia uznanie za pozytywne wyniki jej pracy wyrażające się stałą poprawą warunków zdrowotnych żołnierzy, podoficerów i oficerów Wojska Polskiego oraz ich rodzin. Jest to rezultat gospodarskiej, ofiarnej pracy tysięcy pracowników służby zdrowia, którym Komisja wyraża podziękowanie.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja uznaje za trafne przedstawione w informacji resortu oceny i wnioski, zwłaszcza zaś te, które dotyczą lepszego zabezpieczenia potrzeb kadrowych i materiałowych wojskowej służby zdrowia.” Wnioski te Komisja przedstawi w formie dezyderatów odpowiednim organom rządowym.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00015-01/header.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00015-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..655a94a
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00015-01/header.xml
@@ -0,0 +1,32 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiHeader xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xml:id="PPC-196569-sjm-obnxx-00015-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 15/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 15/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">PRL</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">4</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <note type="original_file">4_8-KomObronyNar.odt:15</note>
+        <note type="sessionNo">15</note>
+        <date>1969-04-10</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00015-01/text_structure.xml b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00015-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..776891f
--- /dev/null
+++ b/1965-1969/sejm/komisje/obn/196569-sjm-obnxx-00015-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,28 @@
+<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
+<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#">Dnia 10 kwietnia 1969 r. Komisja Obrony Narodowej, obradująca pod przewodnictwem posła Kazimierza Banacha (ZSL), uchwaliła sprawozdanie ze swej działalności w okresie IV kadencji Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej z wiceministrem - gen. broni Grzegorzem Korczyńskim oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#">W dyskusji nad przygotowanym przez prezydium Komisji projektem sprawozdania udział wzięli posłowie: Julian Horodecki (ZSL), Arkadiusz Łaszewicz (PZPR), Kazimierz Prusiński (PZPR) , Roch Kostrzewa (ZSL) oraz Kazimierz Banach (ZSL).</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#">Komisja przyjęła sprawozdanie ze swej działalności w okresie IV kadencji, w którym czytamy:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#">Komisja Obrony Narodowej, podobnie jak w poprzednich, kadencjach, koncentrowała się na zagadnieniach związanych z zapewnieniem gotowości obronnej kraju. Działalność Komisji opierała się na uchwalonym na początku kadencji planie pracy. Plan ten został w zasadzie zrealizowany.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#">Komisja odbyła łącznie 17 posiedzeń, dwa spośród nich — to posiedzenia wyjazdowe, w czasie których badano organizację obrony terytorialnej kraju oraz świadczenia sił zbrojnych na rzecz gospodarki narodowej. Ta forma posiedzeń, na równi z wyjazdami mniejszych grup, pozwalała posłom na bliższe zapoznanie się z warunkami służby i życia żołnierzy i kadry zawodowej wojska. Zasługuje ona na szersze rozwinięcie przez Komisję Obrony Narodowej Sejmu V kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#">W czasie debat nad poszczególnymi problemami ciągle powracał temat patriotycznego wychowania młodzieży polskiej podjęty po raz pierwszy przez Komisję Obrony Narodowej III kadencji Sejmu. W szczególności wiele uwagi poświęcono temu tematowi przy rozpatrywaniu takich problemów jak: badania naukowe nad wojną wyzwoleńczą narodu polskiego, udział wojska i społeczeństwa w obchodach 25-lecia Ludowego Wojska Polskiego oraz wojskowa produkcja filmowa i wydawnicza. Nawiązywano do niego również w czasie dyskusji nad projektami budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej i sprawozdaniami z wykonania tego budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#">W przypadku analizy problemów wykraczających poza wyłączny zakres zainteresowań Komisji Obrony Narodowej, zapraszani byli do udziału w obradach przedstawiciele innych komisji sejmowych. I tak w obradach nad problemem badań naukowych nad wojną wyzwoleńczą narodu polskiego i popularyzacją ich wyników, a także nad udziałem wojska i społeczeństwa w obchodach 25-lecia Ludowego Wojska Polskiego uczestniczyli przedstawiciele Komisji Oświaty i Nauki oraz Kultury i Sztuki. Przedstawiciele Komisji Kultury i Sztuki brali również udział w analizie wojskowej produkcji filmowej i wydawniczej. Przedstawiciele Komisji Zdrowia i Kultury Fizycznej uczestniczyli w obradach nad stanem i potrzebami wojskowej służby zdrowia, a Komisji Budownictwa i Gospodarki Komunalnej - w debacie nad działalnością budowlaną wojska oraz sytuacją mieszkaniową kadry.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#">Na uwagę zasługuje fakt, że posłowie — członkowie Komisji byli inicjatorami wniesienia do laski marszałkowskiej projektu ustawy o ustanowieniu medalu „Za udział w walkach o Berlin” oraz medalu „Za zasługi dla obronności kraju”. Projekt ten został przez Sejm przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#">W pierwszym roku kadencji Komisja wystąpiła z postulatem przyspieszenia prac nad projektem ustawy o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Projekt ten, mający charakter kodyfikacji, stał się na jesieni 1967 r. przedmiotem analizy na posiedzeniach Komisji i podkomisji; w wyniku przyjęto 40 poprawek mających na celu udoskonalenie projektu i nadanie przepisom większej precyzji. Wiele uwagi poświęcono rozpatrzeniu odpowiednich części projektu kodeksu karnego, do którego Komisja wniosła szereg poprawek. Większość tych poprawek została zaakceptowana przez Komisję Wymiaru Sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#">Coroczne prace Komisji nad projektem budżetu na rok następny oraz nad sprawozdaniem rządu z wykonania budżetu w roku poprzednim stanowiły okazję do dokonania przeglądu całokształtu działalności resortu, jak również kontroli realizacji ustaw traktujących o problemach obronności kraju. Wydaje się, że w przyszłości kontrola realizacji ustaw powinna stać się również przedmiotem oddzielnych posiedzeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#">Każde posiedzenie Komisji kończyło się uchwałą wyrażającą stanowisko wobec rozpatrywanego problemu. Komisja uchwaliła 14 dezyderatów, które dotyczyły spraw inwestycyjnych, polityki odznaczeniowej oraz wojskowej służby zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#">Zadowalająco układała się współpraca Komisji z Najwyższą Izbą Kontroli. Przedstawiciel NIK brał udział w każdym posiedzeniu. Otrzymywano co roku wnikliwe uwagi do sprawozdania rządu z wykonania budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#">Komisja wyraża pogląd, że Komisja Obrony Narodowej następnej kadencji Sejmu powinna nawiązywać częstsze i żywsze kontakty z Siłami Zbrojnymi w ich codziennym życiu, zapoznawać się ze stanem potencjału obronnego oraz z pracą wychowawczą, kulturalną, oświatową jak również z warunkami bytowymi żołnierzy.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#">Wiceminister Obrony Narodowej - gen. broni Grzegorz Korczyński — wyraził w imieniu kierownictwa Ministerstwa Obrony Narodowej podziękowanie za głębokie zrozumienie Komisji dla potrzeb obronności kraju i wojska oraz za pomoc w zaspokajaniu tych potrzeb.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>