text_structure.xml
79.9 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 01)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Janina Sagatowska)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#JaninaSagatowska">Witam serdecznie wszystkich przybyłych na trzynaste posiedzenie Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#JaninaSagatowska">Jest godzina 12.01, czyli rozpoczynamy punktualnie.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#JaninaSagatowska">Porządek naszego posiedzenia obejmuje dzisiaj 2 punkty. Pierwszy punkt to rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – druk senacki nr 79, druki sejmowe nr 293 i 312. Drugi punkt to rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw – druk senacki nr 82, druki sejmowe nr 274, 305, 305-A.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#JaninaSagatowska">Czy są jakieś uwagi do porządku obrad albo propozycje jego rozszerzenia? Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#JaninaSagatowska">Uznaję, że porządek obrad naszego posiedzenia został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#JaninaSagatowska">Witam serdecznie Wysoką Komisję. Witam serdecznie panią minister Gajewską, witam serdecznie pana ministra. Nie wiem… Tutaj dyrektorzy, naczelnicy…</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Aleksandra Gajewska: Pan minister, pan dyrektor…)</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#JaninaSagatowska">Tak, właśnie. Państwo są taką szerszą grupą. Bardzo się cieszymy. Ja bardzo dziękuję pani minister, że zechcecie z panią naczelnik… Ostatnio nam dużo mówiła. Pani minister też, ale później pani naczelnik wprowadzała nas w przedmiot. Na ostatnim posiedzeniu tak jakby wybiegliśmy do przodu. To jest dobre, że do przodu, że mogliśmy się wszyscy wzajemnie ubogacić tematyką pieczy zastępczej. Dzisiaj łatwiej nam będzie przyjmować wyjaśnienia i informacje pani minister i towarzyszących jej osób, a także wszystkich przybyłych senatorów. Tak że bardzo serdecznie dziękuję za tę liczną obecność. Pani minister też dziękuję. Myślimy, że dalej nasza współpraca będzie przebiegała w takiej symbiozie. Dziękuję też za przybycie przedstawicieli mediów. Są tu też chyba stowarzyszenia zainteresowane tą tematyką. Tak?</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#JaninaSagatowska">Czy pani może… Sama bym chciała wiedzieć, kogo jeszcze nie zobaczyłam. Witam. Jest pan Paweł Maczyński, Polska Federacja Związkowa Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej, pan przewodniczący. Witam serdecznie. Jest pani Teresa Hernik, Federacja Przedsiębiorców Polskich, ekspert do spraw społecznych.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#JaninaSagatowska">Tak. Bardzo dziękujemy za obecność. To tyle. Tak?</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze jest…)</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#JaninaSagatowska">A, pan Damian Jodełka, Polska Federacja Związkowa Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej, członek zarządu. Dziękujemy bardzo serdecznie za obecność.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#JaninaSagatowska">Przystępujemy do realizacji porządku obrad naszego posiedzenia, do rozpatrzenia punktu pierwszego. Rozpoczynamy.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#JaninaSagatowska">Bardzo będziemy wdzięczni, jeżeli pani minister przybliży nam przedmiot naszego rozważania. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#AleksandraGajewska">Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#AleksandraGajewska">Przede wszystkim bardzo dziękujemy za zaproszenie i za tak duże zainteresowanie członków, członkiń komisji tak ważnymi dla naszego resortu sprawami. Oczywiście przychylamy się tutaj do wyrażonego przez panią przewodniczącą stanowiska, że ta współpraca, tak dobrze zapoczątkowana – mamy nadzieję – będzie na tym poziomie kontynuowana.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#AleksandraGajewska">Ustawa o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, którą dzisiaj zajmuje się Wysoka Komisja, została uchwalona przez Sejm dnia 26 maja 2024 r. Prezentowałam jej projekt zarówno w komisji, jak i na posiedzeniu Sejmu. Był on tożsamy z omawianą, także dzisiaj, w trakcie posiedzenia, ustawą o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#AleksandraGajewska">Środowisko zawodowych rodzin zastępczych i osób prowadzących rodzinne domy dziecka od wielu lat apelowało o poprawę swojej sytuacji finansowej. Na ostatnim posiedzeniu państwa komisji te argumenty bardzo mocno wybrzmiały. W bardzo emocjonalnych wystąpieniach opisywano sytuację konkretnych rodzin w konkretnych regionach, opisywano, z jak dużymi trudnościami muszą na co dzień mierzyć się rodziny zastępcze. Ta ustawa, w naszej ocenie, jest konkretną i bardzo znaczącą odpowiedzią na głosy, w które się wsłuchiwaliśmy. Umożliwia ona, by w ustawie budżetowej corocznie przeznaczano na dofinansowanie zadań własnych z zakresu realizacji zadań wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej środki z Funduszu Pracy w kwocie nie wyższej niż 85 milionów zł. Dofinansowanie przeznaczone będzie na wypłatę dodatków do wynagrodzeń w wysokości 1 tysiąca zł brutto miesięcznie dla rodzin zastępczych zawodowych i osób prowadzących rodzinne domy dziecka, a także na pokrycie wszystkich kosztów składek od tych dodatków. Projektowana ustawa oznacza wzrost limitu środków Funduszu Pracy na dofinansowanie realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny oraz systemu pieczy zastępczej z 40 milionów zł do 85 milionów zł. Zakres i szczegółowe zasady dofinansowania będzie zawsze określać Rada Ministrów w uchwalonym na podstawie ustawy programie.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#AleksandraGajewska">Osoby sprawujące rodzinną pieczę zastępczą, zapewniające przede wszystkim ochronę dzieciom pozbawionym opieki rodziców potrzebują bardzo silnego wsparcia systemowego i poczucia opieki ze strony państwa. Koalicja rządząca dostrzega ten trud, tę codzienną pracę, ciężką pracę, to ogromne zaangażowanie, dlatego jednym z pierwszych działań, które podjęliśmy w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, było wypracowanie prezentowanych właśnie rozwiązań. Proponowane dodatki do wynagrodzeń służą docenieniu rodzicielstwa zastępczego, wzmacnianiu już funkcjonujących rodzin zastępczych zawodowych oraz rodzinnych domów dziecka, a także zachęceniu do tworzenia nowych rodzin zastępczych zawodowych i rodzinnych domów dziecka. To istotny i z pewnością nie ostatni krok wykonywany w ramach konsultowanych obecnie ze środowiskiem zmian prawnych i organizacyjnych, które są przygotowywane kompleksowo w obszarze rodzicielstwa zastępczego. Te działania prezentowaliśmy państwu na poprzednim posiedzeniu komisji, więc pozwolę sobie nie dublować prezentacji. One były bardzo obszerne.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#AleksandraGajewska">Jak państwo wiedzą, obecnie w ministerstwie pracuje kilka zespołów roboczych. One wypracowują propozycje zmian w systemie pieczy. Jesteśmy cały czas w kontakcie z całym środowiskiem i to właśnie wspólnie z nim będziemy wprowadzać ważne, oczekiwane zmiany. Mam nadzieję, że po wypracowaniu zmian ponownie spotkamy się z przedstawicielami państwa komisji, by omówić te proponowane zmiany i harmonogram wprowadzania ich w życie. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#JaninaSagatowska">Ja myślę, że później w dyskusji każdy będzie mógł się wypowiedzieć, coś dopowiedzieć, a teraz poproszę, zgodnie z procedurą, pana mecenasa o uwagi prawne do tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#JaninaSagatowska">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#ŁukaszMakarski">Bardzo dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#ŁukaszMakarski">Szanowna Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#ŁukaszMakarski">Biuro Legislacyjne ma uwagę o charakterze ogólnym, polegającą na wskazaniu, że projekt opiniowanej ustawy nie był przedmiotem konsultacji publicznych i opiniowania. Przewidziane przez opiniowaną ustawę zmiany oddziałują bezpośrednio na sytuację organizacyjną i finansową jednostek samorządu terytorialnego poprzez dofinansowanie ich zadań własnych w obszarze wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej, co powoduje konieczność przede wszystkim przedstawienia projektu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego zgodnie z ustawą z dnia 6 maja 2005 r. o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. W związku z tym brak przedstawienia projektu ustawy Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego należy traktować jako uchybienie trybowi legislacyjnemu.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#ŁukaszMakarski">Jeżeli chodzi o uwagi o charakterze legislacyjnym, to ustawa nie budzi zastrzeżeń Biura Legislacyjnego. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#JaninaSagatowska">Czy w tej części, takich głosów osób z rządu i organizacji… Czy ktoś z organizacji społecznych widzi potrzebę wypowiedzenia się? Nie.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JolantaPiotrowska">Ja mam pytanie do pani minister albo do przedstawiciela ministerstwa. Kiedy konkretnie te pieniądze mogą być wypłacone? Miałam już sporo pytań w tej sprawie. Pytania dotyczyły też… Ja wiem, że to dotyczy jednej rodziny zastępczej, ale upewniam się, bo niektórzy o to pytali. Czy jeśli jest małżeństwo, które razem prowadzi tę działalność, to dla każdego z małżonków przysługuje ta kwota? Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#JolantaPiotrowska">Aha, jeszcze jedno pytanie. Już od razu wszystkie trzy.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#komentarz">(Przewodnicząca Janina Sagatowska: Dobrze.)</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#JolantaPiotrowska">Mamy tutaj zaznaczone, że kwota do 85 milionów zł jest na to przeznaczona w budżecie państwa, ale z racji tego, że przepisy wejdą w życie w trakcie roku, kwota ma sięgać 62,5 miliona zł. Rozumiem, że to wynika właśnie z tego, że w trakcie roku wprowadzimy tę ustawę. I stąd ta kwota będzie sięgała 62,5 miliona, a nie 85 milionów. Tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#JaninaSagatowska">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#AleksandraGajewska">Tak. Zacznę od kwestii konsultacji społecznych. Decyzja o rezygnacji z etapu konsultacji i opiniowania została podjęta ze względu na priorytetowy charakter wprowadzanych rozwiązań i chęć jak najszybszej poprawy sytuacji finansowej grupy osób pełniących tak ważną funkcję zawodowych rodzin zastępczych i prowadzących rodzinne domy dziecka, która to z uwagi na formę zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych nie została objęta programami na podstawie procedowanej jednocześnie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw. Oczywiście, mówiąc zupełnie wprost, zależy nam, aby dodatki trafiły do tych osób możliwie jak najszybciej, a kwestia samych programów będzie konsultowana, tak jak i innych programów, które są programami rządowymi. Obecne programy, takie jak np. „Dobry Start”, czyli 300 zł jednorazowego wsparcia dla wszystkich uczniów rozpoczynających rok szkolny, przewidują właśnie przekazywanie świadczeń bezpośrednio na rzecz obywateli i w ten sposób są wspierane samorządy.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#AleksandraGajewska">Jeżeli mówimy o wypłacaniu tych środków, to… Środki są przewidywane od lipca. Realne wypłaty, w zależności od tempa prac i terminu podpisu przez pana prezydenta, mogą nastąpić w lipcu, w sierpniu. Jeżeli te kwoty będą trafiały do osób prowadzących rodzinne domy dziecka albo rodzin funkcjonujących jako rodziny zastępcze zawodowe… Jeżeli trafią do nich w sierpniu bądź we wrześniu, to oczywiście te rodziny otrzymają wyrównanie od lipca. To jest kwestia tego, jak szybko ten proces legislacyjny będzie postępował.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#AleksandraGajewska">Tę kwotę będzie otrzymywała osoba, która ma zawartą umowę. Jeżeli współmałżonek nie ma zawartej umowy, to nie będzie otrzymywał tego dodatku. To jest po prostu kwestia rozwiązań, tych umów cywilnoprawnych.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#AleksandraGajewska">Mamy zwiększenie kwoty o 45 milionów. W tym roku to jest zwiększenie o 22,5 miliona, a w przyszłym roku będzie po prostu możliwość zwiększenia tego do 85 milionów zł w ramach Funduszu Pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#JolantaPiotrowska">Ja bardzo dziękuję. Jeszcze dopytam o tych małżonków. Jeśli oboje mają podpisaną umowę, to każdy z nich dostanie po 1 tysiąc zł czy dostaną w sumie 1 tysiąc zł?</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#AleksandraGajewska">Jeżeli oboje mają podpisaną umowę, to oboje otrzymają dodatek. Ale, znając praktykę, powiem, że nie jest to taka częsta sytuacja. Zazwyczaj jeden z małżonków ma podpisaną umowę. Ale jeżeli oboje mają rozwiązaną tę sprawę poprzez umowę cywilnoprawną, to obydwoje otrzymają dodatki. To jest po prostu kwestia rozwiązania tego poprzez umowę.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#JaninaSagatowska">Rozumiem, że wyczerpuje to treść pytania. Dobrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#RyszardMajer">Pani Przewodnicząca! Pani Minister! Szanowni Państwo! Wysoka Komisjo!</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#RyszardMajer">Bardzo mnie cieszy ta propozycja rozwiązania ustawowego i przymknąłbym tutaj oko na uchybienia, które wskazał pan legislator. Rzeczywiście taka jest praktyka, ale myślę, że w tym przypadku, kiedy akurat dodajemy pieniędzy – mówię „dodajemy” w szerokim tego słowa znaczeniu, rząd dodaje pieniędzy – dla pracowników samorządowych, bo przecież przedstawicieli tych rodzin zastępczych w jakiejś mierze możemy też uważać za pracowników samorządowych, to jakichś specjalnych protestów nie będzie. A więc w tym przypadku rzeczywiście możemy się zgodzić na takie drobne uchybienie.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#RyszardMajer">Ja mam pytanie, Pani Minister. Jeżeli w tej chwili mamy dodatek 1 tysiąc zł brutto do każdej umowy… W jakiej są mniej więcej wysokości w tej chwili kwoty w tych umowach? Ja wiem, że samorząd ma możliwość regulowania tego, ale mamy jakąś statystyczną średnią kwotę, na postawie której podpisuje się umowę z rodziną zastępczą czy z dyrektorem kierującym rodzinnym domem dziecka. Jaka to jest relacja? Czy ten 1 tysiąc zł to jest 10, 20, 30%? Jakie tam są w tej chwili kwoty? Ile po prostu taka rodzina będzie średnio dostawała po tej podwyżce? To jest takie pytanie szczegółowe.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#RyszardMajer">Co do kształtu tego aktu prawnego uwag być nie może, bo każda złotówka inwestowana w rodzicielstwo zastępcze, w rodzinne domy dziecka, co zresztą nasza komisja intuicyjnie wyczuwa… Spotkanie, które pani przewodnicząca zorganizowała na poprzednim posiedzeniu, świadczyło o tym, że jako Senat jesteśmy w sposób szczególny zainteresowani tym, żeby postępy w procesie deinstytucjonalizacji były jak najszybsze i jak najszersze, żeby jak najwięcej dzieciaków mogło znaleźć miejsce w instytucjach podobnych do rodzin. To nie będzie rodzina, ale to będzie instytucja podobna do rodziny. Jednocześnie, dziękując za te pieniądze dla rodzin, wyrażę obawy, że to jest jednak troszeczkę za mało. Trzeba będzie jeszcze zdecydowanie zwiększyć tę pulę środków, żebyśmy mogli mówić o realnym rozwoju rodzicielstwa zastępczego, bo przy skali, która w tej chwili jest… Ja wiem, że w tej chwili nie ma więcej możliwości, ale nie oczekujmy, że promocja rodzicielstwa zastępczego będzie skuteczna, jeżeli w paragrafie nie pojawią się konkretne, wymierne pieniądze. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#JaninaSagatowska">Proszę. Jeszcze pani senator Zając.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#AlicjaZając">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#AlicjaZając">W czasie naszego poprzedniego posiedzenia komisji pracowaliśmy też… Podczas konferencji mówiliśmy o pieczy zastępczej z udziałem osób, które taką formę pomocy dzieciom prowadzą. I tam wielu z państwa mówiło, że część albo większość dzieci to są osoby chore, niepełnosprawne, które wymagają szczególnej opieki, w tym badań specjalistycznych. Czy państwo w czasie przygotowywania projektu rozważali rozgraniczenie pieczy dzieci? Właściwie można by powiedzieć po tym, czego wysłuchaliśmy ostatnio, że większość tych dzieci wymaga różnych form opieki… Czy nie ma jakiegoś takiego dodatku specjalnego dla rodzin, które opiekują się dziećmi niepełnosprawnymi?</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#JaninaSagatowska">Proszę, Pani Minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#AleksandraGajewska">Bardzo dziękuję. Przede wszystkim za te wszystkie deklaracje wsparcia działań. My, tak jak powiedziałam w swojej początkowej wypowiedzi, będziemy w stałym kontakcie z państwem, jeżeli chodzi o proponowane rozwiązania, działania. Wypracowujemy je ze stroną społeczną. W zasadzie zaangażowanie strony społecznej jest dla nas kluczowe, jeżeli chodzi o te rozwiązania, bo strona społeczna to bardzo często są osoby, które prowadzą rodzinne domy dziecka albo są rodzicami zastępczymi. Ich doświadczenia są nieocenione w procesie usprawniania całego systemu.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#AleksandraGajewska">Pytał pan o wynagrodzenia. Najmniejsza kwota, czyli to minimalne wynagrodzenie, to 4 tysiące 100 zł, ale zazwyczaj jest to więcej środków. To jest najniższa kwota, którą otrzymują. Waloryzacja tej kwoty nastąpi już niedługo, 1 czerwca. Do tego jest ten dodatek 1 tysiąc zł brutto, który będzie obowiązywał od 1 lipca.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#AleksandraGajewska">Jeżeli chodzi o rodziców bądź osoby, które sprawują pieczę nad osobami, dziećmi z niepełnosprawnościami, to otrzymają oni dodatki w tej samej wysokości. To jest niezależne od tego, jakimi dziećmi się zajmują, czy mają one specjalne potrzeby, czy nie. Zróżnicowana jest pensja dla rodziców. Ci rodzice dostają o 24% wyższą pensję. Oczywiście na każde dziecko z orzeczeniem są specjalne dodatki, bo te dzieci mają większe potrzeby. W zależności od skali niepełnosprawności i potrzeb tych dzieci dodatki są różnicowane tak, by zapewnić dzieciom odpowiednią rehabilitację, specjalne terapie. I oczywiście tutaj również pochylamy się w tych grupach roboczych nad potrzebami małych dzieci i dzieci z niepełnosprawnościami, bo wiemy, jak ogromne potrzeby terapeutyczne, rehabilitacyjne są w tym zakresie i z jak dużymi problemami mierzą się cały czas osoby sprawujące pieczę nad tymi dziećmi, zwłaszcza w tym początkowym momencie, kiedy dzieci trafiają do rodzin. Wiemy, jak duże są potrzeby w zakresie diagnostyki tych dzieci na tym początkowym etapie.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#komentarz">(Senator Ryszard Majer: Mogę dopytać?)</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#JaninaSagatowska">Tak, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#RyszardMajer">Jeśli można, Pani Minister… Mówi pani, że od czerwca nastąpi waloryzacja kwoty wynoszącej 4 tysiące 100 zł. Do jakiej kwoty będzie waloryzacja tej najniższej pensji? Mamy takie dane?</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#AleksandraGajewska">To będzie blisko 11,5%, dokładnie 11,4%.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#JaninaSagatowska">Czy są pytania senatorów? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#JaninaSagatowska">Czy ktoś ma jeszcze chęć dopełnienia, uzupełnienia, dopowiedzenia? Jeżeli nie ma… Nie widzę zgłoszeń, więc przystępujemy…</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#JaninaSagatowska">Było do przewidzenia, że w tak ważnej sprawie będzie jednogłośnie, tym bardziej że Sejm – podkreślę: Sejm – też tak to przyjął. Ustawa nie wzbudziła żadnych kontrowersji, nie było głosów przeciw i nikt się nie wstrzymał w głosowaniu nad tą ustawą w Sejmie. Też jednogłośnie została przyjęta.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#JaninaSagatowska">Pozostał mi obowiązek wyznaczenia sprawozdawcy na posiedzenie.</u>
<u xml:id="u-22.2" who="#JaninaSagatowska">Czy ktoś z senatorów sam chciałby się zgłosić jako sprawozdawca?</u>
<u xml:id="u-22.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-22.4" who="#JaninaSagatowska">Może koleżanka?</u>
<u xml:id="u-22.5" who="#komentarz">(Senator Jolanta Piotrowska: Mogę. Tak.)</u>
<u xml:id="u-22.6" who="#JaninaSagatowska">Pani przewodnicząca Piotrowska będzie sprawozdawcą. Dziękuję bardzo za przyjęcie tego obowiązku.</u>
<u xml:id="u-22.7" who="#JaninaSagatowska">Myślę, że wszyscy senatorowie się na to zgodzili. Dobrze. Pani senator, pani przewodnicząca będzie sprawozdawcą.</u>
<u xml:id="u-22.8" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#JaninaSagatowska">Punkt drugi naszego posiedzenia to jest rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw – druk senacki nr 82, druki sejmowe nr 274, 305, 305-A.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#JaninaSagatowska">Teraz pan minister Gajewski. Była pani minister Gajewska, teraz będzie pan minister Gajewski. Tak?</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Sebastian Gajewski: Tak jest, Pani Przewodnicząca.)</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#JaninaSagatowska">Bardzo proszę, Panie Ministrze, o przedłożenie nam merytorycznych uzasadnień dla wprowadzenia tejże zmiany w ustawie. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#SebastianGajewski">Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#SebastianGajewski">Mam przyjemność przedstawić Wysokiej Komisji ustawę z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta przewiduje zmiany w ustawie o pomocy społecznej, w ustawie o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 oraz w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#SebastianGajewski">Punktem wyjścia do przygotowania ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw, którą w tej chwili państwo procedujecie, była diagnoza dotycząca sytuacji pracowników szeroko rozumianych usług społecznych, a zatem jednostek organizacyjnych pomocy społecznych, takich jak np. domy pomocy społecznej, ośrodki interwencji kryzysowej czy powiatowe centra pomocy rodzinie, pracowników systemu pieczy zastępczej i wspierania rodziny, asystentów rodzin, koordynatorów pieczy zastępczej, a wreszcie opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, takich jak chociażby opiekunowie zatrudnieni w żłobkach.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#SebastianGajewski">Osoby zatrudnione w tej bardzo dużej grupie podmiotów – to jest sumarycznie ponad 200 tysięcy pracowników – odpowiadają w dużej mierze za nasze bezpieczeństwo socjalne. Pomoc społeczna odpowiada za wyciąganie naszych współobywateli, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji, z ubóstwa, z biedy, z uzależnień, z trudności w pełnieniu podstawowych ról społecznych, związanych chociażby z rodzicielstwem. Pracownicy opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 odpowiadają za opiekę, za dobrostan, za bezpieczeństwo najmłodszych. Pracownicy systemu pieczy zastępczej i wspierania rodziny z jednej strony odpowiadają za wychowanie, opiekę nad częścią dzieci, a z drugiej strony wspierają rodziny zastępcze w pełnieniu ich bardzo trudnej misji.</u>
<u xml:id="u-24.4" who="#SebastianGajewski">Wynagrodzenia osób, które należą do wymienionych przeze mnie grup, w ostatnich latach oscylowały wokół wynagrodzenia minimalnego. Oczywiście wynagrodzenia te są zróżnicowane. Zależą od jednostki samorządu terytorialnego, gminy, powiatu, ale jednak, jeśli patrzymy na dane globalnie, to widzimy, że są to wynagrodzenia niskie, nieadekwatne z jednej strony do wagi zadań, które są powierzone tym osobom, a z drugiej strony do ich kwalifikacji oraz oczekiwań. W tej chwili pracownicy szeroko rozumianych usług społecznych, w szczególności z tych grup, o których powiedziałem, jednostek organizacyjnych pomocy społecznej czy pracowników systemu pieczy zastępczej i wspierania rodziny… To są grupy, które mierzą się z odpływem kadry. To znaczy pracownicy nie chcą już dalej pracować w tych miejscach, nie chcą dalej zajmować się usługami społecznymi, odchodzą z usług społecznych albo przechodzą z jednostek organizacyjnych pomocy społecznej do innych podmiotów, bo tam są po prostu lepsze wynagrodzenia. Dzisiaj powszechnym problemem w wielu miejscach jest to, że nie ma osób, które chciałyby podejmować pracę w usługach społecznych, chociażby w pomocy społecznej. Główną motywacją są oczywiście wynagrodzenia. I wreszcie te osoby, które nadal pracują w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej czy systemie pieczy zastępczej i wspierania rodziny, czują się niedocenione i mają pełne prawo czuć się w taki sposób, bo w rzeczywistości społeczno-gospodarczej, w której żyjemy, niezwykle istotnym czynnikiem, decydującym o tym, czy podejmujemy daną pracę i czy chcemy ją dalej wykonywać, są po prostu wynagrodzenia. Ważnym elementem jest tu także element docenienia, prestiżu, godności danego zawodu. Tego nie chcemy lekceważyć.</u>
<u xml:id="u-24.5" who="#SebastianGajewski">Ta diagnoza była punktem wyjścia do opracowania projektu. Ustawa wskazuje 3 podstawy prawne do ustanawiania programów rządowych, które przewidują możliwość udzielenia dofinansowania do wynagrodzeń dla pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, systemu pieczy zastępczej i wspierania rodziny oraz opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Dlaczego posłużyliśmy się techniką programów rządowych, a nie innym rozwiązaniem? Trzeba pamiętać o tym, że wszystkie zadania, które wykonują pracownicy jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, systemu pieczy zastępczej i opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, są zadaniami własnymi jednostek samorządu terytorialnego. Modelowo więc to gminy, powiaty powinny ze swoich dochodów własnych pokrywać koszty wynagrodzeń, w tym także ewentualnych podwyżek czy innych sposobów zwiększania tych wynagrodzeń. Biorąc jednak pod uwagę potrzeby samorządów, w szczególności tych samorządów, które mają słabszą kondycję finansową – wiemy, że ona jest bardzo, bardzo zróżnicowana, że zależy od miejsca, od różnych czynników – przyjęliśmy sprawdzony mechanizm udzielania środków finansowych z budżetu państwa dla jednostek samorządu terytorialnego w zakresie ich zadań własnych. Wdrożenie tej ustawy da podstawę Radzie Ministrów do przyjmowania programów rządowych w formie uchwały. Następnie na mocy tych programów rządowych będą przekazywane środki z budżetu państwa do jednostek samorządu terytorialnego. W ten sposób pieniądze trafią do pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, systemu pieczy zastępczej, pracowników zatrudnionych w żłobkach czy klubach dziecięcych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-24.6" who="#SebastianGajewski">Po pierwsze, przewidujemy na tym etapie, że przygotujemy te programy niezwłocznie po wejściu w życie ustawy. Oczywiście roboczo w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej już nad nimi pracujemy. Po drugie, chcielibyśmy, żeby te programy zostały przyjęte przed 1 lipca, tak żeby od 1 lipca mogły już wejść w życie i żebyśmy mogli rozpocząć proces przekazywania środków finansowych na dofinansowania do wynagrodzeń.</u>
<u xml:id="u-24.7" who="#SebastianGajewski">Chcę jeszcze podkreślić, że przygotowując projekt, chcieliśmy zachować się możliwie elastycznie wobec jednostek samorządu terytorialnego, wobec szeroko rozumianego pracodawcy samorządowego. Tym pracodawcą w sensie prawnym są tutaj różne podmioty. To będzie raz żłobek czy klub dziecięcy, raz jednostka organizacyjna pomocy społecznej, taka jak dom pomocy społecznej. Przewidujemy tutaj zarówno wykorzystanie tego dofinansowania jako dodatku motywacyjnego, jak i – wskutek poprawki przyjętej przez Sejm jest także taka możliwość – np. zwiększenie wynagrodzenia. Aczkolwiek trzeba mieć świadomość, że z tym zwiększonym wynagrodzeniem pracodawca zostanie na dłużej. Zachowujemy tu pełną elastyczność i dajemy szeroki zakres możliwości wykorzystania tych środków, jeśli chodzi o zwiększanie wynagrodzeń, zwiększanie środków, które otrzymują pracownicy tych szeroko rozumianych usług społecznych. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#JaninaSagatowska">Proszę pana mecenasa o przedstawienie opinii prawnej w przedmiocie tej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#ŁukaszMakarski">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#ŁukaszMakarski">Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
<u xml:id="u-26.2" who="#ŁukaszMakarski">Do ustawy mamy wyłącznie uwagi o charakterze ogólnym. Po pierwsze, chcielibyśmy się odnieść do przyjmowania programów w formie uchwał. Tutaj wątpliwości budzi sposób przyjmowania i zakres programów dotyczących bezpośrednio podmiotów niezależnych od Rady Ministrów, jakimi są w tym przypadku jednostki samorządu terytorialnego. Ma to być określane w akcie o charakterze wewnętrznym. Ta materia, zgodnie z art. 93 ust. 1 konstytucji, powinna stanowić przedmiot przepisów powszechnie obowiązujących, w tym przypadku rozporządzeń.</u>
<u xml:id="u-26.3" who="#ŁukaszMakarski">Po drugie, chcielibyśmy przedstawić uwagę analogiczną do tej z punktu pierwszego porządku obrad komisji. Chodzi o brak konsultacji. W uzasadnieniu projektu wskazano tryb odrębny postępowania jako powód odstąpienia od konsultacji, jednak należy zauważyć, że tryb odrębny na podstawie Regulaminu pracy Rady Ministrów, który został przyjęty w formie uchwały, nie może wyłączać obowiązków określonych w przepisach ustawy. W tym przypadku chodzi o ustawę o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-26.4" who="#ŁukaszMakarski">Jeżeli zaś chodzi o uwagi o charakterze legislacyjnym, to podobnie jak wcześniej, nie zgłaszamy takich uwag. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#JaninaSagatowska">Zaraz właśnie… Od razu bym prosiła pana ministra o ustosunkowanie się do przedłożonych uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#SebastianGajewski">Bardzo dziękuję za te uwagi, postaram się teraz do nich odnieść.</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#SebastianGajewski">To prawda, że procedowana ustawa przewiduje podstawy prawne do ustanawiania programów rządowych w formie uchwały Rady Ministrów. W systemie prawa jest to utrwalone od co najmniej 20 lat. Mamy 2 techniki ustanawiania programów rządowych: są to albo uchwały Rady Ministrów, albo rozporządzenia. Wydaje się, że problem, który został postawiony w uwagach Biura Legislacyjnego, należy ująć od trochę innej strony. Forma programu rządowego, która jest przewidziana w przepisach ustawy, rzutuje na charakter norm, które mogą być pomieszczone w danym programie rządowym. Inne normy jesteśmy w stanie pomieścić w programie rządowym, który przybiera formę rozporządzenia, inne normy – w programie rządowym, który przybiera formę uchwały. Nie negujemy tego, że uchwała Rady Ministrów jest aktem prawa wewnętrznego i jako taka może być źródłem uprawnień i obowiązków wyłącznie dla jednostek organizacyjnie podporządkowanych Radzie Ministrów, czyli w tym wypadku całej administracji rządowej, ale będzie miało to jedynie taki skutek, że z treści tego programu nie będą wynikały żadne prawa podmiotowe dla podmiotów, które nie są organizacyjnie podporządkowane Radzie Ministrów. Z tego będą wynikały jedynie obowiązki po stronie organów administracji rządowej zaangażowanych w realizację tego programu. Jeśli popatrzymy na przyjęty, utrwalony system realizacji tego rodzaju programów… No, Rada Ministrów podejmuje uchwałę, ta uchwała przewiduje, że środki z budżetu państwa są przyznawane przez wojewodów, wojewodowie zawierają umowy, a drugą stroną tych umów są np. jednostki samorządu terytorialnego. Przede wszystkim nie sposób wywieść po stronie jednostki samorządu terytorialnego jakiegokolwiek prawa podmiotowego, bo ona przystępuje do tego programu i zawiera umowy na zasadzie dobrowolności, a jedynym podmiotem, na którym ciążą jakieś obowiązki, jest w tym wypadku organ administracji rządowej, który zawiera umowy i przekazuje środki z budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#SebastianGajewski">Reasumując, bierzemy pod uwagę te ograniczenia, które wynikają z charakteru prawnego uchwały Rady Ministrów, jednak naszą intencją, intencją projektodawcy, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, jak również Rady Ministrów, nie jest zamieszczanie tam norm, które są bezpośrednio adresowane do jednostek, które nie są organizacyjnie podporządkowane Radzie Ministrów, ani kreowanie dla nich jakichś uprawnień lub w szczególności obowiązków.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#SebastianGajewski">Jeśli zaś chodzi o uwagę dotycząca zastosowania trybu odrębnego, to – słusznie pan mecenas z Biura Legislacyjnego zwrócił na to uwagę – ten tryb jest przewidziany przez regulamin Rady Ministrów. Oczywiście prawdą jest, że regulamin Rady Ministrów jest aktem prawa wewnętrznego, niemniej jednak, podobnie jak wszystkie akty organów władzy publicznej, objęty jest on domniemaniem konstytucyjności, a my nie jesteśmy powołani do tego, żeby oceniać konstytucyjność Regulaminu pracy Rady Ministrów, szczególnie że ta konstytucyjność nie była do tej pory w żadnym trybie kwestionowana. Tak że postępowaliśmy zgodnie z Regulaminem pracy Rady Ministrów, który cieszy się domniemaniem konstytucyjności, i w związku z tym przyjmujemy, że ten tryb jest prawidłowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#JaninaSagatowska">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-29.2" who="#JaninaSagatowska">Pani senator Zając. Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#AlicjaZając">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#AlicjaZając">Moje pytanie, moja uwaga nie wiąże się może bezpośrednio z ustawą, ale chciałabym powiedzieć, że organizacja pomocy społecznej w dużej części, w znacznej części opiera się na działalności organizacji pozarządowych. Tak jest np. w przypadku usług opiekuńczych. Organizacje pozarządowe stają każdego roku przed koniecznością startowania w konkursach ofert, a wynegocjowanie jakiejś podwyżki stawki godzinowej czy to w przypadku osób starszych, czy to w przypadku osób z chorobami psychicznymi jest bardzo trudne. Myślę, że dla wielu organizacji ten styk… to funkcjonowanie we współpracy z MOPS czy GOPS jest dużą przeszkodą. A przecież wiele organizacji prowadzi działalność opiekuńczą przez dziesiątki lat, to są sprawdzone na rynku podmioty. No, powstają nowe podmioty prywatne, które konkurują, często w sposób zaskakujący, z tymi sprawdzonymi już w środowisku organizacjami. Czy państwo w ogóle dostajecie takie sygnały? Czy można by było jakoś podjąć ten temat? Często nam się tłumaczy, że jeżeli ta stawka godzinowa będzie podnoszona… No, nie ma na to środków. Z kolei zatrudniając do opieki… Trzeba rozwiązywać umowy, a przeważnie są to umowy na najniższą krajową. Trzeba rozwiązywać umowy, bo nie wiadomo, czy zostanie wygrany konkurs na kolejny rok. Czy mogłabym uzyskać informację, co można z tym zrobić? Ja społecznie pracuję w Polskim Czerwonym Krzyżu. To jest organizacja, która w tym roku obchodzi jubileusz 105 lat istnienia. Zarówno w moim powiecie, jak i w województwie prowadzimy tę działalność od dziesiątków lat. Często spotykamy się w naszym środowisku, wymieniamy się uwagami, a nic się nie zmienia. Czy można coś w tej materii zrobić? My już zastanawialiśmy się, czy nie oddać tego w ogóle MOPS-om, ale tam jest czasem kilkadziesiąt, czasem ponad 100 ludzi chorych, starszych, którzy nie mają nikogo. Oni nie mają członków rodziny, ewentualnie mają te rodziny daleko i dlatego zostaje im tylko siostra z PCK. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#AlicjaZając">Teraz to się nazywa opiekunka.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#JaninaSagatowska">Jeszcze… Bo może się… Poproszę, senator Majer ma pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#RyszardMajer">Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Państwo Ministrowie!</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#RyszardMajer">Moje pytanie wynika z pisma, które wpłynęło do naszej komisji za pośrednictwem poczty pani marszałek Kidawy-Błońskiej. To pismo zostało skierowane do niej, ona przekazała je do komisji. Chodzi o wystąpienie pracownika placówki, która nazywa się specjalistyczny ośrodek wsparcia dla osób doznających przemocy domowej. Tenże pracownik w korespondencji skierowanej do Senatu zwraca uwagę, że ta grupa placówek – powiem szczerze, że nie wiem, ile ich jest – grupa specjalistycznych ośrodków wsparcia dla osób doznających przemocy domowej, została z tej regulacji wykluczona, została pominięta.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#RyszardMajer">To pominięcie prawdopodobnie wynika z tego, że one nie są jednostkami, które funkcjonują na podstawie ustawy o pomocy społecznej. To, jak rozumiem, było takim domyślnym fundamentem, gdy formułowano te zapisy. Niemniej one funkcjonują, jak zresztą w tej korespondencji jest wskazane, na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej. Biorąc pod uwagę logikę tworzenia aktu prawnego i biorąc pod uwagę grupę, którą chcemy obejmować pomocą, jestem przekonany, że ci pracownicy… Jeżeli tam są pracownicy socjalni, jeżeli tam są pracownicy, którzy wspierają inne osoby, to oni też mogliby się kwalifikować do takiego wsparcia. Być może doszło tu do niedopatrzenia w postaci zawężenia tego do ustawy o pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#RyszardMajer">To też jest tak, że… Ja też zawsze uważałem, że to nie jest do końca dobre, że ustawa o przeciwdziałaniu przemocy domowej powołała placówki, które są poza ustawą o pomocy społecznej. Może to też trzeba przemyśleć, no bo jeżeli ktoś wykonuje zadania tożsame… A ośrodek wsparcia czy ośrodek interwencji kryzysowej wykonuje zadania tożsame z zadaniami specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej. On powinien być ujęty w ustawie o pomocy społecznej, a nie plątać się po ustawie o przeciwdziałaniu przemocy domowej.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: To są te same rodziny…)</u>
<u xml:id="u-32.5" who="#RyszardMajer">No, to są te same osoby, to są pracownicy socjalni. Kiedy wprowadzaliśmy dodatek, który dotyczył pracownika socjalnego, no to wtedy było łatwiej, bo obejmowaliśmy tym dodatkiem wszystkich pracowników socjalnych, którzy pracowali w różnych jednostkach. Tutaj mamy zestaw zawodów oparty na ustawie o pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-32.6" who="#RyszardMajer">Ponieważ taka korespondencja wpłynęła… Praca tych osób funkcjonujących w specjalistycznych ośrodkach wsparcia dla osób doznających przemocy domowej jest faktycznie tożsama z pracą pracowników ośrodków wsparcia działających na podstawie ustawy o pomocy społecznej. W związku z tym mam pytanie do przedstawicieli rządu, do państwa ministrów: czy to było celowe, czy to jednak przypadek? Czy ewentualnie możemy to w tym procesie legislacyjnym zmienić, poprzez poprawkę czy też wniesienie kolejnego projektu ustawy? Myślę, że nie moglibyśmy tego tak bardzo rozbudować, jak to się udało w Sejmie, ale możemy podjąć inicjatywę ustawodawczą jako komisja, jako Senat, tak żeby te osoby wprowadzić do tej regulacji prawnej. Nie wiemy, ile takich ośrodków w Polsce funkcjonuje, jaka to jest skala, czy tych osób jest 100, czy kilka tysięcy, dlatego też poddaję taką refleksję pod rozwagę. Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-32.7" who="#komentarz">(Senator Ewa Monika Kaliszuk: Czy mogę, Pani Przewodnicząca?)</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#JaninaSagatowska">Tak, bardzo proszę, Pani Senator.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-33.2" who="#JaninaSagatowska">No, mamy takie właśnie zapytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#EwaMonikaKaliszuk">Szanowna Pani Przewodnicząca! Pani Minister!</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#EwaMonikaKaliszuk">Ja chciałabym tylko jedną kwestię uściślić, bo albo się pogubiłam, albo… Ja też czytałam tę korespondencję. Ten pan, który skierował to pismo, mam wrażenie, pomieszał te 2 ustawy, o których my dziś mówimy, nad którymi będziemy procedować. Bo on wskazuje na dodatek 1 tysiąca zł, a ten dodatek 1 tysiąca zł jest dodatkiem ze środków Funduszu Pracy, przewidzianym w tej konkretnie wysokości dla pracowników systemu pieczy zastępczej i wspierania rodziny. Z kolei tu, w tym przypadku, mamy do czynienia z kwestią dobrowolnego korzystania przez jednostki samorządu terytorialnego z programów rządowych. A zatem, jak mi się wydaje, błąd tego pana polega na tym, że pracownicy podlegający ustawie o przeciwdziałaniu przemocy domowej mogliby być uwzględnieni w tejże ustawie, nad którą teraz procedujemy, ale na zasadzie korzystania z przeznaczonych również dla nich programów rządowych. Bo on w tym piśmie zwraca się konkretnie o ten 1 tysiąc dodatku. Ja mam wrażenie, że po prostu pomylił te 2 kwestie, o których my dzisiaj mówimy. Chodzi nie o ten 1 tysiąc dodatku, o którym on mówi, tylko o możliwość korzystania z programów rządowych przewidzianych w tejże ustawie, która zaraz miałaby to umożliwić. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#RyszardMajer">Przepraszam bardzo, jeżeli można… Bo ja rozumiem, że ta ustawa też oznacza zwiększenie puli środków dla pracowników systemu pomocy – nie wiem tylko, czy o 1 tysiąc zł, czy o mniej. Może ministerstwo to wyjaśni.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#JaninaSagatowska">No właśnie, dlatego prosimy…</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#komentarz">(Senator Ewa Monika Kaliszuk: …Też będziemy wiedzieli.)</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#JaninaSagatowska">Tak, tak, właśnie przy okazji… Bo te pisma wpływają do pani marszałek Senatu, pani Małgorzaty Kidawy-Błońskiej. Dostaliśmy tę informację, a dzięki wyjaśnieniom ministerstwa będziemy bogatsi o wiedzę, co robić dalej, czy ewentualnie da się w jakiś sposób pomóc tym, którzy się o taką pomoc zwracają do polskiego rządu, do Senatu itd. Pytanie, w jakiej formie, bo nie wszystko tutaj… Nie mówię już o tym, że to nie jest ujęte w tej ustawie, a my nie możemy wykraczać poza zakres regulacji ustawy, bo to jest niezgodne z konstytucją. To jest inna sprawa, ale dowiemy się… Poczekajmy na wyjaśnienia.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#JaninaSagatowska">Proszę w związku z tym… Pani minister czy pan minister? Kto z państwa? Kto udzieli…</u>
<u xml:id="u-36.4" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Aleksandra Gajewska: Ja zacznę i poproszę pana dyrektora o uzupełnienie odpowiedzi na te pytania, które zadał pan senator Majer.)</u>
<u xml:id="u-36.5" who="#JaninaSagatowska">Tak, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#AleksandraGajewska">Panie Senatorze, my to otrzymaliśmy, to pismo zostało nam przekazane przez panią marszałek, zapoznaliśmy się z nim.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#AleksandraGajewska">Przede wszystkim my wprowadzamy… Te programy będą dotyczyły konkretnych ustaw, dotykamy tu 3 ustaw. Oczywiście analizujemy w naszych biurach dalsze rozwiązania, niemniej zdecydowaliśmy się na wprowadzenie rozwiązań dotyczących konkretnych ustaw i podmiotów, które w ramach tych ustaw realizują swoje zadania. Podmiot, który zgłosił, że nie został objęty tym dodatkiem, nie realizuje odpowiednich działań w rozumieniu tej konkretnej ustawy. Oczywiście jest tak, jak pani senatorka powiedziała, on nie zostanie objęty dodatkiem w ramach tych programów, ale nie jest tak, że nie zapoznaliśmy się z treścią tego dokumentu, nie analizujemy dalej tych spraw, nie pochylamy się nad potrzebami innych instytucji, które są bardzo ważne w tym systemie, które również potrzebują rozwiązań systemowych, wsparcia.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#AleksandraGajewska">Tak jak powiedział minister Gajewski w swojej wypowiedzi, w większości są to zadania własne samorządu, więc te instytucje powinny otrzymywać wsparcie od samorządu. Mamy nadzieję, że w sytuacji, kiedy bierzemy na siebie ciężar wydatków, które powinny być pokrywane przez samorządy, samorządy będą mogły w pewien sposób to uzupełniać we współpracy z podmiotami… Mówimy tutaj o organizacjach NGO, które do nas się zgłaszają, ale te braki są i w ramach struktur samorządowych. My cały czas otrzymujemy… To nie jest jedyne pismo, jedyne zgłoszenie, które otrzymaliśmy. Pan dyrektor może to uzupełnić. Cały czas się nad tym pochylamy, analizujemy i szukamy rozwiązań. Tak jak mówiłam, będziemy znajdować jakieś rozwiązania, mniej lub bardziej zbiorcze, kompleksowe. Będziemy do państwa przychodzić i prezentować te rozwiązania w ramach konkretnych nowelizacji, programów, rozporządzeń, będziemy je państwu po prostu prezentować. Ale dziękuję za zwrócenie kolejny raz uwagi na te bardzo ważne kwestie.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#JaninaSagatowska">Proszę, Panie Dyrektorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#PiotrGołębiewski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#PiotrGołębiewski">Piotr Gołębiewski, dyrektor Departamentu Polityki Demograficznej.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#PiotrGołębiewski">Jest już niewiele do uzupełnienia po tym, co powiedziała pani ministra. Rzeczywiście jest tak, że nasze wstępne analizy wskazują, że ponieważ pracownicy tych specjalistycznych ośrodków wsparcia nie mieszczą się w zakresie podmiotowym systemu pomocy społecznej ani w żadnej z ustaw objętych tym programem, czyli w ustawie o opiece nad dziećmi do lat 3 oraz w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, raczej nie będą mogli skorzystać z tego programu. Faktycznie, objęcie ich tymi dodatkami wymagałoby nowej podstawy prawnej, wprowadzenia kolejnego programu albo zmiany obecnych przepisów poprzez objęcie nimi innych ustaw, co na tym etapie jest już trudne do realizacji. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#JaninaSagatowska">A czy pani… Chciałabym państwa zapytać, w tym panią senator, czy te wypowiedzi rozwiały wątpliwości, które…</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jeszcze nie, jeszcze nie…)</u>
<u xml:id="u-40.2" who="#JaninaSagatowska">O, właśnie. No, dobrze. Tak myślałam, tak czułam i dlatego chciałam spytać.</u>
<u xml:id="u-40.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-40.4" who="#JaninaSagatowska">Ale w ramach tego wątku pan senator Majer ma jeszcze…</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#RyszardMajer">Bo rzeczywiście padło w tym piśmie… Ja przyjąłem taką sugestię, ale tu rzeczywiście nie ma żadnej kwoty. Pani senator mówi, że tu nie chodzi o 1 tysiąc zł. To jaka jest zakładana…</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#komentarz">(Senator Ewa Monika Kaliszuk: To jest 1 tysiąc zł. Ten pan wskazuje…)</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#RyszardMajer">No tak, ale ja teraz pytam ministrów czy pana dyrektora, przedstawiciela ministerstwa, jaką kwotę tych dodatków zakładają. Bo przecież musimy myśleć o… W przypadku rodzin zastępczych to jest 1 tysiąc zł. To jaka kwota tego dodatku jest zakładana, projektowana?</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#SebastianGajewski">Ta kwota nie jest wpisana do tych przepisów ze względu na to, że obie ustawy przewidują stworzenie podstawy prawnej do ustanowienia programów rządowych. Dopiero wtedy ta kwota zostanie określona. Niemniej jednak z uwagi na to, że my dążymy do ustanowienia tych programów możliwie szybko, tak jak wskazywałem wcześniej, przyjęliśmy, że powinna być to kwota 1 tysiąca zł brutto. Takie mamy szacunki finansowe na tę chwilę.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#JaninaSagatowska">To teraz, jak rozumiem… Proszę się przedstawić, bo nasze obrady są nagrywane.</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Senator Alicja Zając: …Współpraca z MOPS i GOPS.)</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#BogumiłaDertkowska">Bogumiła Dertkowska, zastępca dyrektora Departamentu Pomocy Społecznej.</u>
<u xml:id="u-44.1" who="#BogumiłaDertkowska">Ja odpowiem na to pierwsze pytanie, zadane przez panią senator Zając. Tak jak pani wskazała, w powszechnie obowiązującym systemie prawa jest tak, że usługi opiekuńcze są co do zasady zadaniem własnym samorządu gminy, jednak to gmina podejmuje decyzję o tym, czy te usługi wykonuje sama, za pomocą swoich pracowników, czy – o ile ma taką możliwość – zleca usługi opiekuńcze jednostkom zewnętrznym, w tym przypadku organizacjom pozarządowym, o których pani wspomniała. Z tego, co obserwujemy, i z danych, jakie mamy, wynika, że duża część gmin faktycznie polega na art. 25 i zleca realizację usług opiekuńczych na zewnątrz, organizacjom pozarządowym.</u>
<u xml:id="u-44.2" who="#BogumiłaDertkowska">Co do stawek, no to te stawki określa właśnie sam samorząd. My nie jesteśmy w stanie nic narzucić, nie wiemy, jaką stawkę określi samorząd, jaką wybierze organizację i ile konkretnie tej organizacji zapłaci. Ale pewną odpowiedzią na te niskie stawki jest m.in. nasza propozycja zmian w ustawie. Otóż zapisaliśmy w art. 1 tej ustawy, iż dodatkami obejmiemy samorządy i jednostki organizacyjne pomocy społecznej, ale również te jednostki, które pracują na zlecenie samorządu. Jeżeli samorząd zlecił realizację usług opiekuńczych organizacji pozarządowej, to osoby zatrudnione w takiej organizacji na podstawie umowy o pracę również będą mogły być objęte taką formą dodatku. Zatem to jest wyjście naprzeciw tym problemom, o których powiedziała pani senator. Chcemy, aby dodatek trafił nie tylko do pracowników wykonujących usługi opiekuńcze w jednostkach gminnych, ale również do tych zatrudnionych w innych jednostkach typu organizacja pozarządowa, która pracuje na zlecenie samorządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-45.1" who="#JaninaSagatowska">Proszę, pani senator Zając.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#AlicjaZając">Ja jeszcze poproszę o uzupełnienie, dlatego że…</u>
<u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#AlicjaZając">…Czerwony Krzyż, a nie przez MOPS czy GOPS. I tutaj jest to zderzenie, bo organizacja przystępuje do projektu, do oferty, którą przedstawia MOPS czy GOPS. To jest właśnie duży problem, bo nie docenia się organizacji, która jest sprawdzona. Jeżeli wystartuje organizacja… Bo to jest konkurs, prawda? Różne osoby są w komisji konkursowej. Jeżeli nagle na rynku pojawi się jakiś podmiot, podmiot niesprawdzony, nowy, który da minimalnie niższą kwotę, to ten podmiot ma wygrać tylko dlatego, że cena jest niższa, czy ma wygrać ten podmiot, który świadczy usługi 20, 30, 40 lat? Do tych starszych osób te same opiekunki przychodzą po kilkanaście, po kilkadziesiąt lat, bo osoby starsze nie życzą sobie zmiany, traktują je jak członków rodziny. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
<u xml:id="u-47.2" who="#AlicjaZając">Ja zarządzam taką działalnością społecznie – to już pewnie blisko 30 lat, na pewno dwadzieścia parę – i nie umiem znaleźć wspólnego języka. Nie chodzę na te konkursy, chodzą tam zatrudnieni pracownicy, ale jest to ogromnie trudne. Nie wiem, czy państwo macie spotkania z pracownikami czy szefostwem MOPS-ów i GOPS-ów, ale proszę ich uczulić na kwestię sprawdzania podmiotów, które występują w takich sytuacjach. Od nas ciągle wymaga się uzupełniania wykształcenia, nawet od tych długoletnich opiekunek. No, trudno oczekiwać, żeby pani mająca pięćdziesiąt parę lat w tej chwili kończyła specjalistyczne studia. Oni często tego nie uznają, szukają jakiegoś punktu zaczepienia. Bardzo proszę w wolnej chwili rozeznać ten temat. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#JaninaSagatowska">Proszę bardzo… Później, tak? Czy teraz już?</u>
<u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Majer: Ja tylko o jedną rzecz chciałbym dopytać à propos wypowiedzi pani dyrektor. Czy można?)</u>
<u xml:id="u-48.2" who="#JaninaSagatowska">Tak, proszę, bo to właśnie się łączy.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#RyszardMajer">Pani dyrektor raczyła powiedzieć o tym, że dodatkami zostaną objęte także osoby, które pracują na etacie w organizacjach pozarządowych wykonujących usługi zlecone z ośrodków pomocy społecznej. Ale mamy tu taką sytuacje, że część tych osób pracuje na zasadzie umowy-zlecenia. Czy o nich też myślimy w jakiś sposób, czy one pozostają poza zakresem wsparcia? Jak ten przelicznik jest skonstruowany? W ten sposób zapytam.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#JaninaSagatowska">Proszę bardzo. Pani dyrektor, tak?</u>
<u xml:id="u-50.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Sebastian Gajewski: To może jeszcze ja dwa słowa…)</u>
<u xml:id="u-50.2" who="#JaninaSagatowska">No, właśnie. Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#SebastianGajewski">Bardzo dziękuję za to pytanie, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#SebastianGajewski">Procedowana ustawa przewiduje możliwość przyznawania dodatków czy dofinansowań do wynagrodzeń w ramach ustanawianych programów wyłącznie dla pracowników, czyli dla osób zatrudnionych w ramach stosunku pracy. Jest to świadoma decyzja projektodawcy, ponieważ w naszej ocenie modelowym rozwiązaniem jest zatrudnianie osób do wykonywania zadań z zakresu usług społecznych, które są wskazane w ustawie, na podstawie umów o pracę. Jest to najbardziej stabilna forma zatrudnienia, która jednocześnie gwarantuje najszerszą gamę praw pracowniczych przewidzianych w konstytucji. W naszej ocenie ten mechanizm udzielania dofinansowania – po pierwsze, jest ono przeznaczone dla największej grupy, a po drugie, dla grupy osób zatrudnionych w modelowych warunkach – ma być czynnikiem poprawy sytuacji na rynku pracy w zakresie usług społecznych. Ma to być czynnik, który spowoduje ograniczenie uśmieciowienia tego rynku pracy. Bo oczywiste jest, że jeśli osoba wykonująca zadania z tego zakresu będzie mogła uzyskać wyższe wynagrodzenie pod warunkiem, że będzie pracowała na podstawie umowy o pracę, to takiego właśnie zatrudnienia będzie poszukiwała, jednocześnie mniej chętnie podejmując zatrudnienie na tzw. umowach śmieciowych. Wreszcie sami pracodawcy będą mieli bodziec do tego, żeby zatrudniać pracowników na umowę o pracę, dlatego że wówczas będą mogli pozyskać takie dofinansowanie. Jest to świadoma decyzja, która ma być czynnikiem poprawiającym warunki pracy na rynku usług społecznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#JaninaSagatowska">Czy wyczerpaliśmy…</u>
<u xml:id="u-52.2" who="#JaninaSagatowska">Proszę bardzo, pan senator Majer.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#RyszardMajer">Ja jeszcze wrócę na moment do tego wątku dotyczącego placówek działających z mocy ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej. Pani minister raczyła powiedzieć, że państwo analizowali to pismo. To proszę mi powiedzieć, czy tych placówek jest dużo. Bo ja powiem szczerze, że ileś lat pomocą społeczną się zajmowałem i mam wrażenie, że te placówki są nieliczne. No, mówię o ustawie o przeciwdziałaniu przemocy domowej. Jak liczna jest grupa osób, które tam pracują? Uważam, że w tej ustawie my tego nie wprowadzimy, ale gdyby ta grupa była niewielka… A to są ważne placówki, szczególnie tam, gdzie jest przemoc w rodzinie. My możemy spróbować… Jeżeli będzie taka wola ministerstwa, jeżeli znajdziecie na to pieniądze, to potem możemy taką inicjatywę senacką podjąć, dopisać tych pracowników. Jeżeli ta grupa nie jest specjalnie liczna, możemy taką ustawę przeprocedować jako uzupełnienie tego dokumentu, który jest obecnie omawiany. Myślę, że pani przewodnicząca też wyrazi zainteresowanie tą sprawą. Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#JaninaSagatowska">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#AleksandraGajewska">Z naszych dotychczasowych analiz wynika, że jest kilkanaście takich podmiotów, może to dotyczyć kilkuset pracowników. Ale nie zakończyliśmy jeszcze prac i nie możemy państwu powiedzieć, ilu dokładnie. Analizujemy to, analizujemy też inne obszary, skupiamy się nie tylko na tym zakresie. Nie mówię tylko o tym konkretnym departamencie, który to robi, ale również o innych departamentach. Chcemy mieć pełną wiedzę na temat tego, które obszary wymagają jeszcze – powiem kolokwialnie – zaopiekowania. Chcielibyśmy wiedzieć, w jaki sposób można to rozwiązać. No, może nie są potrzebne takie rozwiązania, na które tutaj się zdecydowaliśmy. Będziemy szukać też innych rozwiązań. Tak jak mówię, w momencie, w którym zostanie to przez nas w pełni przeanalizowane, będziemy państwu prezentować możliwe rozwiązania. Za chęć współpracy w tym zakresie i za podejmowanie inicjatyw przez państwa bardzo dziękujemy, to dla nas bardzo cenne. Tak jak mówiłam, będziemy zwracać się do państwa z prośbą o wsparcie naszych działań bądź z prośbą o inicjowanie ich. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-56.1" who="#JaninaSagatowska">Czy są jeszcze… Organizacje czy ktoś z… Pan? Proszę bardzo. Pan prezes, tak?</u>
<u xml:id="u-56.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dwie osoby…)</u>
<u xml:id="u-56.3" who="#JaninaSagatowska">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#PawełMaczyński">Bardzo dziękuję za możliwość zabrania głosu.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#PawełMaczyński">Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Drodzy Państwo!</u>
<u xml:id="u-57.2" who="#PawełMaczyński">Mam kilka uwag, które miałem też zaszczyt przedstawić podczas prac w Sejmie. Jeśli chodzi o tę diagnozę, którą tutaj przedstawił pan minister Gajewski, to ona jest bardzo dogłębna i pokazuje, z jaką materią tak naprawdę się mierzymy, jaka jest dzisiaj sytuacja pracowników pomocy społecznej. Dodałbym tylko, że nasze szacunki mówią o tym, że ok. 70% pracowników pomocy społecznej jest dzisiaj na tzw. pensji minimalnej. Nawet jeżeli ktoś ją przekracza, to zarabia niewiele więcej. Nasze badania, które prowadzimy jako organizacja społeczna, pokazały, że w porównaniu z innymi państwami w Europie… No, one po prostu wskazywały na to, że te wynagrodzenia w stosunku do płacy minimalnej i do średniej płacy są w naszym kraju jednymi z najgorszych w Europie, my zajmowaliśmy przedostatnie miejsce w całej Europie. A więc taka jest generalnie materia, z którą się mierzymy. Potrzeba wprowadzenia rozwiązań, które poprawią tę sytuację. To rzeczywiście jest dzisiaj bardzo ważne, niezbędne. Potrzebne jest coś na zasadzie koła ratunkowego, o którym też mieliśmy okazję wspomnieć. Problemem są też odejścia z pracy pracowników systemu pomocy społecznej, co pokazują zarówno badania organizacji społecznych, jak i raporty Najwyższej Izby Kontroli. Zwracam tutaj państwa uwagę na to, że naboru do zawodów pomocowych nie ma właśnie z uwagi na kwestie związane z bardzo niskimi wynagrodzeniami. A więc problem do rozwiązania jest bardzo poważny, to koło ratunkowe powinno być podane jak najszybciej. My traktujemy te zmiany legislacyjne jako takie, które powinny być wprowadzane niezwłocznie, tym bardziej że, jak mówią pracownicy pomocy społecznej, czasami jest tak, że świadczenia, które oni przyznają swoim podopiecznym, osobom, które z systemu korzystają, są wyższe niż pensje, które sami dostają. A więc coś tutaj zdecydowanie nie gra, i to od wielu lat.</u>
<u xml:id="u-57.3" who="#PawełMaczyński">Co do samej ustawy, to zwróciłbym uwagę… Mam nadzieję, że to rzeczywiście znajdzie odzwierciedlenie w programie rządowym, że te wszystkie wątpliwości zostaną tutaj rozjaśnione. Chodzi o to, żeby faktycznie wszyscy pracownicy systemu pomocy społecznej, bez względu na podstawę zatrudnienia w jednostkach organizacyjnych, otrzymali ten dodatek, żeby tutaj nie było żadnych wyjątków. Bo nasza obawa jest taka, że pominięcie czy wyłączenie jakiejś grupy zawodowej spowoduje po prostu to, że pojawią się deficyty i przejścia, o których tutaj pan minister Gajewski mówił. Mamy nadzieję, że to rozwiązanie będzie wprowadzone na dłużej, że doczekamy się rozwiązań systemowych, które są niezwykle potrzebne, jeśli wziąć pod uwagę problemy, z którymi się mierzymy. To jest tak naprawdę pierwszy krok, najważniejszy krok, żeby rzeczywiście zgasić ten pożar, który w tej chwili jest, jeżeli chodzi o możliwości zatrudnienia kadr w całym systemie pomocy społecznej. Liczę na to, że w samym programie dookreśli się, że te dodatki… że nie będzie tutaj jakichś wyjątków, jakichś furtek dla samorządu. No, mamy też negatywne doświadczenia związane z wprowadzaniem niektórych dodatków. Samorządy po prostu zasypywały jakieś swoje niedobory finansowe, pobierając dotacje z budżetu. Mam nadzieję, że ten program będzie doprecyzowany, że rzeczywiście takich sytuacji nie będzie. Mam nadzieję, że te zapewnienia znajdą swoje odzwierciedlenie w konkretnym programie.</u>
<u xml:id="u-57.4" who="#PawełMaczyński">Jeszcze tylko wyjaśnienie dla pana senatora, który pytał o kwestię dodatku dla pracowników socjalnych z innych jednostek. To nie jest tak, że ten dodatek, który był przyjmowany ustawowo – on teraz wynosi 400 zł – jest przeznaczony dla wszystkich pracowników socjalnych, niezależnie od miejsca zatrudnienia. Ustawa o pomocy społecznej mówi jasno o tym, że chodzi o pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, a więc o takich pracowników, którzy funkcjonują w systemie. Pracownicy socjalni pracujący w więziennictwie czy w systemie ochrony zdrowia tego dodatku nie otrzymują. To tak tytułem wyjaśnienia: nie jest tak, że wszyscy pracownicy socjalni otrzymują np. dodatek terenowy tylko dlatego, że nazywają się pracownikami socjalnymi i wykonują tożsame zadania.</u>
<u xml:id="u-57.5" who="#PawełMaczyński">To chyba wszystko. Mam nadzieję, że Senat przyjmie te rozwiązania ponad podziałami, tak jak to się stało w Sejmie, i że rzeczywiście dosyć szybko sama ustawa i te programy będą procedowane, tak żeby te dodatki w lipcu mogły być uruchomione. Bardzo dziękuję za głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#JaninaSagatowska">Pani jeszcze, tak? Proszę.</u>
<u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">(Ekspert do Spraw Społecznych w Federacji Przedsiębiorców Polskich Teresa Hernik: Ja tylko chciałabym…)</u>
<u xml:id="u-58.3" who="#JaninaSagatowska">Pani Teresa Hernik.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#TeresaHernik">Chciałabym wyrazić swoją wielką prośbę, żeby to koło ratunkowe, o którym tutaj jest mowa, przerodziło się w rozwiązanie systemowe, żeby prestiż pracownika socjalnego naprawdę wzrósł, żebyśmy znowu mieli bardzo dobrze wykształconych, bardzo dobrych pracowników społecznych. Powiem tak: parę lat zarządzałam pomocą społeczną, to są fantastyczni ludzie. Jak w tej chwili rozmawiam z koleżankami i kolegami, to oni wprost mówią: ostatni zgasi światło i położy klucz pod wycieraczkę. Nie ma chętnych do edukacji, zamykane są szkoły pracowników socjalnych. Kochani Państwo, zróbmy wszystko, żeby prestiż pracownika socjalnego odbudować, a to można zrobić tylko poprzez podniesienie wynagrodzeń, które są naprawdę bardzo niskie. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#SebastianGajewski">Bardzo dziękuję za te uwagi, które państwo przedstawili. Jednym z celów, który przyświecał nam przy przygotowywaniu tego projektu, było zwiększenie prestiżu zawodów zajmujących się szeroko rozumianymi usługami społecznymi. Ten prestiż w dzisiejszej rzeczywistości jest budowany przede wszystkim poprzez wynagrodzenia, ale zwracam uwagę również na to, że naszym zamysłem, kiedy przygotowywaliśmy przepisy przeznaczone dla określonych grup zawodowych, było także docenienie tych grup, tak żeby te grupy zawodowe widziały, że są przedmiotem uwagi ze strony władz publicznych, ze strony rządu, ze strony Sejmu, ze strony Senatu. Ufamy, że zarówno przez te podwyżki, jak i przez samo wprowadzenie poświęconych im regulacji prawnych ten prestiż uda się podwyższyć, że uda się zbudować wśród pracowników usług społecznych poczucie bycia docenionym i zauważonym.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#SebastianGajewski">To rozwiązanie, które my przewidujemy, nie jest rozwiązaniem o charakterze epizodycznym ani czasowym, bo programy rządowe będą mogły być ustanawiane również w przyszłości. Zgadzam się, że po stronie rządu i po stronie samorządów musi być wdrażana ewaluacja, musi być monitorowanie tego, jak te programy rządowe będą funkcjonować. No, może się okazać, że właśnie programy rządowe ustanawiane na podstawie ustawy, nad którą teraz państwo procedujecie, okażą się instrumentem wystarczającym, jeśli idzie o poprawę warunków wynagradzania pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, systemu pieczy zastępczej czy wreszcie opieki nad dziećmi w wieku do lat 3. Może się też tak okazać, czego nie zakładamy, że będzie to instrument niewystarczający i zaistnieje w przyszłości potrzeba przygotowania innych rozwiązań, innego modelu regulacji wynagradzania tych grup zawodowych. My się oczywiście z tym liczymy i jako Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej monitorujemy sytuację na rynku pracy – no, tym się w ogóle zajmujemy – w tym w szczególności na rynku usług społecznych, bo za te grupy zawodowe, za regulacje dotyczące ich zatrudniania i wynagradzania, odpowiadamy. Ale na tak postawione pytanie, na pytanie, czy będziemy wprowadzać w przyszłości inne instrumenty, odpowiedź będzie udzielona w przyszłości. To rozwiązanie, które tutaj mamy, tak jak powiedziałem, nie jest epizodyczne, więc może stać się rozwiązaniem systemowym, jeżeli tylko będzie wsparte przez określoną praktykę Rady Ministrów. No, w przyszłości może być także zastąpione przez inne rozwiązanie.</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#SebastianGajewski">Jeśli chodzi zaś o krąg pracowników, którzy będą uprawnieni do dofinansowań do wynagrodzeń, a raczej do których te środki trafią, to przepisy, nad którymi w tej chwili procedujemy, przewidują, że te dofinansowania do wynagrodzeń trafią do grup pracowników określonych w programie. W tej chwili naszą intencją jest to, żeby objąć tymi dofinansowaniami możliwie szerokie grupy pracowników usług społecznych, a zatem po prostu pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, którzy są wymienieni w ustawie o pomocy społecznej, pracowników systemu pieczy zastępczej i wspierania rodziny, którzy są wymienieni w odnośnej ustawie, oraz pracowników, którzy zajmują się opieką nad dziećmi w wieku do lat 3, właśnie w tych prawnych formach opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, które prowadzą jednostki samorządu terytorialnego, a zatem w żłobkach i klubach dziecięcych.</u>
<u xml:id="u-60.3" who="#SebastianGajewski">Biorąc pod uwagę doświadczenia związane z tym, że jednostki samorządu terytorialnego w różny, często nadmiernie kreatywny sposób podchodzą do wykorzystywania środków, które otrzymują w formie dotacji z budżetu państwa, w tym także z programów rządowych, myśmy wprowadzili do tej ustawy pewne zabezpieczenia, które powodują, że w zasadzie nie ma możliwości przeznaczenia tych środków udzielonych w ramach programów rządowych na cokolwiek innego niż dofinansowania do wynagrodzeń oraz pokrycie kosztów składek od tych wynagrodzeń. To jest wprost przewidziane w tych przepisach, nad którymi państwo teraz procedują, w związku z tym wydaje się, że nie ma ryzyka, że te środki trafią na coś innego, że jakieś gminy będą w inny sposób kompensować tymi środkami swoje niedobory przychodowe. Jeżeli chodzi o tę ustawę i środki, które będą przekazywane w ramach programów rządowych, które będą ustanowione na podstawie tych przepisów, takie ryzyko po prostu nie istnieje.</u>
<u xml:id="u-60.4" who="#SebastianGajewski">Chciałbym tak generalnie przekazać, że my na pewno będziemy bardzo uważnie monitorować i ewaluować zarówno sam proces wdrażania tej ustawy, jak i jej skutki. Zobaczymy, czy uda się ograniczyć odpływ pracowników z usług społecznych, czy uda się podwyższyć prestiż zawodu, czy uda się zbudować to poczucie docenienia. I to będzie punkt wyjścia do ewentualnych dalszych interwencji legislacyjnych.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-61.1" who="#JaninaSagatowska">Czy są jeszcze chętni?</u>
<u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">(Senator Jolanta Piotrowska: Jeszcze ja mogę…)</u>
<u xml:id="u-61.3" who="#JaninaSagatowska">Tak? Pani przewodnicząca Piotrowska. Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#JolantaPiotrowska">Ja chciałabym jeszcze zapytać o termin, podobnie jak w przypadku tej pierwszej ustawy. Kiedy program będzie mógł być wprowadzony i od kiedy jednostki samorządu terytorialnego będą mogły fizycznie wypłacać te kwoty?</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#JaninaSagatowska">Panie Ministrze?</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#SebastianGajewski">Od kiedy? Na pewno po tym, jak skończymy proces legislacyjny i zobaczymy podpis pana prezydenta, ale to jest sprawa oczywista. Tak jak mówiłem wcześniej, nasze założenie jest takie, że – jesteśmy do tego przygotowani, zajmujemy się już w ministerstwie przygotowywaniem roboczych projektów tych programów – uruchomimy te programy 1 lipca tego roku. Oczywiste jest, że moment, w którym te pieniądze trafią do pracowników grup wskazanych w ustawie, do tych grup, które będą wskazane w programach, zależy od szczegółowej treści tego programu oraz sprawności jego realizacji po stronie, jak zakładam, wojewodów oraz samych jednostek samorządu terytorialnego. Niemniej biorąc pod uwagę społeczną wagę tej ustawy, społeczną wagę tych programów, a także to, że również jednostki samorządu terytorialnego będą mogły za pomocą tych środków rozwiązać istotne dla siebie problemy, zakładam, że i po stronie administracji rządowej, i po stronnie gmin czy powiatów będzie pełna mobilizacja. Myślę, że to się po prostu wydarzy najszybciej, jak to będzie możliwe.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-65.1" who="#JaninaSagatowska">Nie widzę zgłoszeń. Chyba że ewentualnie pan mecenas… Nie?</u>
<u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Łukasz Makarski: Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-65.3" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-65.4" who="#JaninaSagatowska">Czy ktoś z państwa senatorów jest chętny przyjąć rolę sprawozdawcy?</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#EwaMonikaKaliszuk">Ja mogę…</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#JaninaSagatowska">O, proszę zapisać. Nasza pani senator będzie sprawozdawcą, już nie pierwszy raz.</u>
<u xml:id="u-67.1" who="#JaninaSagatowska">Ja też bardzo się cieszę, że… Chcę tylko powiedzieć, może tak na zakończenie, że nasza pani… Dziękuję państwu, którzy tutaj się zebrali, przedstawicielom organizacji trudniących się pomocą tym, którzy tej pomocy najbardziej potrzebują. Chcę powiedzieć, że nasza komisja w sposób szczególny stara się pochylać nad tymi sprawami. Pewnie zauważacie – my sami to zauważamy – że istnieje w nas taka chęć i potrzeba wzajemnego wspierania się w dążeniu do przychodzenia z pomocą tym, którzy najbardziej tej pomocy potrzebują. Już św. Paweł mówił, że biednych będziemy mieć zawsze. Zawsze będą biedni i zawsze muszą być tacy, którzy chcą pomniejszać tę biedę, zakres biedy. Bieda będzie, ale zakres biedy chcemy pomniejszać. I my jako komisja w tym będziemy uczestniczyć. Różne są tego formy, może będziemy podejmować inicjatywy legislacyjne, ale co do najbliższych działań, to chcę powiedzieć, że planuję wyjazdowe posiedzenie komisji we wrześniu, właśnie tam na dole, gdzie to wszystko się rozstrzyga. Myślę szczególnie o samorządach, bo w końcu i administracja rządowa, i administracja samorządowa jest administracją publiczną, która służy właśnie rozwiązywaniu spraw, które leżą w gestii państwa. A państwa po to powstały – zaczęło się od zbieractwa, później nasi przodkowie się organizowali – żeby zaspokajać różne rosnące potrzeby. My musimy właśnie to wszystko czuć. My chcemy jako komisja czuć, gdzie jesteśmy, bo wiemy, do czego zostaliśmy powołani. Dobrze, że mamy takie osoby, które chcą w tym dziele współuczestniczyć.</u>
<u xml:id="u-67.2" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo. Pani Minister, Panie Ministrze, Dyrektorzy, Naczelnicy, Panie Mecenasie, Państwo Senatorowie, Pani Dorotko, Panie Sławomirze, wszystkim państwu dziękujemy i zapraszamy ponownie. Myślę, że nie pierwszy i nie ostatni raz się widzimy. Do zobaczenia, do następnego – mam nadzieję, wyjazdowego – posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-67.3" who="#JaninaSagatowska">Zamykam posiedzenie komisji.</u>
<u xml:id="u-67.4" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-67.5" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 13 minut 18)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>